R D.'

DISSERTATIO PHILOSOPHICA,Qjfxfiionem,

ANSUCCÉSSIOabIN-TESTATO SIT

JURIS NATURALIS?BRE VITER SOLVENS,

quam,CONSENS. AMPL1SS, ORD. PHIL. UPSAUENSJS,

SUB MO.DERAM1NE,VIR! AMPLISSIMI ATQVE CELEBERRIMI

M.LAURENTI1 DAHLMAN,MORAL, et POL IT, PROF. REG. ET ORD.,

PRO GRADU,fUBUCOBONORUM EXAMINI MODESTE SUBMITTIT

St ip c ηdi ar iut Ν*Jf? I iattu s

CLAUDIUS ENSTEDT,Weßmannus,

IN AUD1T.CAROL. MAJ. D MART,Ans i MDCCLII»

H. A. M. s.

AROSIiE ImpreiTa.

§. T.Ε mnltis Le&ores benevolos interpeflermisvduas ex Theologia nattirali adfurnere lice-at propofi iones , qvae, cum ibi demonftra-tx legantur, nobis, axiomatum inftar, iniubfequentibus, iniervienr.

A) Deus hominera in gloria: iuae manifcftationem con·didir.

Deus hominis iummam inrendic felicitatem*

f II.Homo ob Gloria: Divina: > quam loquimur, obje&ivas

manifcftationem obJigatur ad genus multiplicandum.Homo enim ob gloriae Divina: rmnifeitationem cft

conditus (§. I. A) , confequenter ad eandem raanifeihndamcbligatus , ii ita conditus eft, ut per eum fieri poilit, iedmanifcftare gloriam Dei, idem e/i ac efficere, or al ii fibirepraefentent pcrfe&iönes divinas (per Definit. Gl. Dei),hoc autem fieri nequic, nifi prius efficiatur, ur exiilant ii-dem ahi ; quod, per homincm, fieri pofie, loqukur nonjolum facultas, fed de inftin&us & vis fimile procreandi,ergo obligarur liomo ad efficiendum, ut exiftant alii; idvero facere» idem eft ac genus multiplicare: homo ig turad genus maltiplicandutn eil obftri&us, fed ad hoc obliga-SW groprex manifjsilaiipnem Gloria? Dei (per prsecedentia),

erge

& )0( >* 3

ergo fcoffio , ob ttsaniieftationem Glori* Dmnse, obligatur adgenus mnltiplicandufn»

Corollarium«,Ex his conficitur hominem obligatum efie ad promo»

yendam &, quavis ratione licica, faciliorem generis humanipropagati onem reddendam.

§. III.Homo) ob g/oriam Dei, proipicere tenetur, in quantum

per eurn fieri poterit, ut homo» ab ipfo> propagatus fit felix«Deus hominis , quant^ unquam capax eft, felicitatem

intendir (§. I» B), homo, ob gloriam Dei, ad genuspröpagandum obftringitur (§. II«), quod nec coniervarinec felicitatem a Deo intentam attingere poteil t nifi, abipfis hominis incunabulis, felicicati ejus, aliorum Ope, con«ful a tur, ergo, fi in iis pofirus eil homo circumflantus, utpoilic confulere felicirati hominis, a fe, propagati, ad id fa-ciendum obligacur j alias etjam Deus ipfum pofuiflct in iiscircumilantiis fihe fine, quod iapientia: lllius contrariatur ,fed homo , gcneralicer confideratus, in iis pofitus eil cir-cumftan&iis , ur po/fit confulere fortuna: & felicirati homi¬nis , per cum * propagati, ergo ad id faciendum obiigatur ,in quantum ab ipio fieri potent.

CorollariurruHinc , haud difficili opera, elicitur, quod, quo as*,

åiori vinculo , per propaganoncm ? horüo homini jungifur,eo fortius obligetur ad vigiiandum pro fortuna & felicita·te ejusdem, idque omni modo , quo, fecundum legem ffieri poterit»

§. iv. 'Qui funt caufla proxima hominis propagati , parentes

primi gradus, qui ped: ipios propagati funt , liberi dicunturejusdem gradus.

A % Qui

4 K ) ° C ΗQu! rero Tunt cauiia remota progenitornm f parentes

alterioris vel fuperiöris grädus , prognari népötes &c neptes,pronepotes & prOneptes ac ita porro dicuntur,.

$. v.Quafi pa&um eftr conventio fiéfa f in qua confenius;

unuis .partis ipfc ©pere declaratur, alterius vero praduraituiv

§. vi.Qua ηdo homines fe ad genus propsgandum accingtinf r

cum iobole procreanda, qaaii pailuhi (§. V.) ineuBt de fe-licitate ejusdera omni , quo- per ipfos fierr ρ c teilt , modopromovcntla^ tinde de kane , ii unqnam, vei ouando ex-ilitcritj id ipfum non tantum rntura habere, i e cl & ? quo-usquc demurn poterit? femρ er feiiciEatem parentum & for-t-unam promovere velie, rsfte pratiurnitur.

(A) Homines obilrfåi funt non. ta η tum ad genus pro®pagåndum (§» Ii»), féd & ad curandum pro vifili parte, utfelix fit Homb procreatus (§. ΙΙί*% j-.m Homo ad genus pro*pagåndum fe accingens, 'ipfo opere oilendir, fc obügationum,fuariim impletianera in fe fafcipere, ergo die fcli.ci.rate fobo-Jis omni, qua per ipfüm Her i poterit, rarione promovendaquaii pn&um iniC,*quf fe ad ge.nus propagandum accingi.r,

(B) I η fä ns prSrerea recerti η a tus, nfil aliurrde adjutus,miferrimu'» föret; Hpc juvandi onus in fc fufeepere parentes.(h»§. Α.), per ipfam itaque indigentiam· <Sc militatcm inde infe redundituram , nec non obligationem ad non re ii (fe ηdumgiorire Divinae, hominis propngatione (f.. 1 L) efusque feJicita»-te (§. IIL) promovenda:, id ipfum ratum Habere prscftimiriir».

(C) Exiilentia fons dV omnis felicitatis, jam fobolesa p-arentibus Habet ex i (lenti sm (§. IV,) curamoue felicitatiseius, quousque per ipfos fieri poterit, gerere debenc (h, §, A),

qua«

K ) ° ·( >£ ' · 5

quaeiobrem etjam illa vrciffim tenetur, irmnö, per qtfafipadum fe obligaffe pnsiumirur, quod felicitatem Bc fortu*π am parentum omni, quo per eam demum fieri potcrit,modo promotura fit,.

§,. Vit-Officia parent.im & liberorum iunt Sc juris perfedt &

naturalis.(A) Obligatio nes parentum Sc liberorum quafi pa&o

nifiintur (§, Vi. A,B, C. ), ex quafi pado profluunt obli¬gationes , quales ex pado vero (Wolf. I, n. parr, ft §. jOf.)*ex pado autera vexo proåuunt obligationes perfccl®, ergoobligationes parentum 8c liberorum iunr per fedie, fedFobli·gationes parentum Sc liberorum dicuntur officia , officia i«gitur parentum & I.berorum iunt juris perftcli.

(F>) Obligationes parentum & liberorum quafi padorfitamur (§. VI. Δ, B. C.), ad ejusmodi padum ineundum,per naturam , iunt obligati Scparentes (§. IV. §. II. §. III.),Sc liberi (§« II, Ccroll, §, VI, B.C.), ergo omnes obligatio¬nes, quibus ex illo quafi pado invicem ligantur parentes Scliberi, iunt- naturales ? etjamfi vis fcriior ί 11 is addatur perpadum ; fed obligationes naturales, qua renus Deurn agno-icitnt Audorem', legem abiölvunr naturalem , atqu.3 parentesSc Jiberos inte? dicuntur officia, ergo officia parentura Sc .

liberorum fünt legis naturalis,

§, VIILParentes primi gradas ad colligenda bona proprer übe-

res iuos, Sc bberis iuis j quantum poffint, perfedo jurerenentur.

(A) Hammes , ob promovendam glöriatn Dei, ad ge¬nus iuum p'ropagandum obligantur ( §, II. ), Gloria Dei,per; homiaem propagatuni, non prcöiovetur, nifi efficiatur,

Α 5 itt

>6 SK )o( }*ut propagams iibi reprxfenret pcrfediones Divinas (per Bef.G. Deif) inlåns iibi repradéntare perfe&iones Divinas notapotcil, pritrsquäm ad rationis uium pervenit, illi crgo hörni-nes , qui > iecuadum obligationem fuam , ob gloriam' Dei,jpfi proxime ieu immediace hominera procreanc, vel pto-erearunt, obligantur, imtiio , atiis forciui , obiigantur, adefficiendum, ut propagarus ad rationis uium perveniat , il-bique reprieientet pecfe&iones Divinas (§. III» Corolf); iunteniin -ufus rationis Sc repraefentätio perfecliomim Divinarumpars ielicitaris hominis primaria; fed qui ipii hominem im·msdiate propagarunt , dicuntur parentes primi gradas (§.IV.), ergo primi gradas parentum hoc eil officium, de quoetjam qiiaii ρadu iunt (§.VI.A.), officia auitem pswentamiuat juris perfecta (§. Vil. Α.), patentes idco ptimi gradusperfeifle obiiganeur ad efficiendum., ut liberi eorum ad ratio¬nis uium petveniant, fibiquereprarfentent perfe&iones Divinas ♦id atitem agere , idem eil) ac liberOs educare, fed educatioiine bonis coileilis fieri non poteil , Crgo parentes primigradus perfe&e obliganrur ad coüigenda bona propter fibe-ros iuos , quousque p$r ipfos fieri poteil (§. VI. Α.). '

(B) Parentes primi gradus funt cauiTa efficiens proxi-ma exiftentias liberorum fiiorum ejusdem gradus (§. IV.), a-deoque, per propagacionem , ipfis ar&iilime jungunturj for-tiilime ergo obligantur ad confulendum ielic/tati Sc for-tunae liberorum, omni modo , quo , per ipfos, fieri poteil(§· III.Coroll.), de impletione hujus obiigationis cum Abe¬ns funr quafi paili (§* VI. Α.), unde hxc parentum obli¬gatio eil perfecta (§. VII. Α.), ergö ad confulendum forumseoc felicitati lrberorutn primi gradus parentes omni, quo pos-funt, modo perfe5le obligantur (per puecedenna), ted col-ligendo bona, eo modo vel eurn in finerri, ut liberis ce-dant , quando parentes iisdem amplius opus non h'abenr,utpote quibus iiberorum feAcitas Sc fortuaa certifiime pro-

moveri

■K ) β ( » · 7irjoveri poteiV, ecrum utique feiicitati profpfcere pcflunt,crgo ad colligéndä iiberis bona, hoc modo , perfede obli-gantur; Iiberis crgo fuis, bona colligere, qua-ntum fkri pos«-iki perfefte obJigantur parentes primi gradus.

Scholion.Ex hifce clarct parentes Ömnino obihf&os c/Te adj fub»

eundum onus educationis cum cura exquiiitiori; & bonaparenram colfe&a reiidaque , quando ipiis moit ccmingii*jure perfeäo iiberis cedere primi gradus,

§. ix.Parentes gradus cujuscunque iupersoris Überorum gra¬dus cujuscunque inferioris curam felicitstis & fortunaé ge-

rere perfede debent , idque vei non valcntibus vei de-fun&is parentibus eurnm primi gradus , fortius- & fortis-iin e feeandum proximitatem gradus»,

Parentes ad promovendam Cobolis fux f in quantumpoterunt, ieiicitatem obilndi iunt (§. Ill,) , de impietio-nc hujus obliga tion is , qui iiberos generare conitituir, cumίο b o le q ύ a ii pailnm inir (§· VI. A.)j perfede itaque ad 1 ocipinni obligatur (§, VII. Α.). Jam iiberi primi gradusnofiri non rahtöm iunt, verum etjam iiberi gradus ulrerio-ris, licet nos dit cauilam ex-jftenriae foae proxirnam , i i veroremotam agnoicanr (§ IV.) ; quiequid itaque de prioribusvalet, valebit de poilerionbus , ii aliam cb cauffam veiper morrem obligationi iuae fatisfacere neqneanr parentes pro*X-imi > enm per quafipadum parentes erjam remoriores, quan*do fsrni iam itiam , procreacione liberorum , in confervatio-«em generis humani & gloriam Dei, augere decreverunt *praeter naturalem obiigafiönem, hoc ipfum in ie iuiceperunr.Sed ur quisquc , per propagationem, homini ardiilime jun-girur * eo fort/as obligatur ad profpreiendum ejus feiicitati(§. III. Coroil.), qu'arey non valentibus vei defun&is på¬sen tibus primi gradus, parentes gradus cujuscunque fuperi ·

s §K ) β C » 'ovis curam felicitatis &c fortuna» liberorum gritduc rujir?-*cunque inferioris gevcre perfede debent, idcui-c fortius <3cförtiifimc fecundum proxirn-itatem gradus.

■Corollarium,Hinc evidens eft, quod , defundis parenttbus prims

gradus, parentes gtadus fupcrioris, ad firiciprendam cura-na•educationis nepotuvn &c deinceps, etjam ad coiligenda bona „qu® ipfis cedant quando moriuncur ($. Vill, Söhoi.), per·iede fint obfigati,

. §· κ·Inteilatus decedere dicitur , qui mcritur, non declara-

ta volimtate de eo , cinod fieri vulc de rebus vei bonis itfis,peil mortem»

§. χι.In bona defundi iuccederé dickur, qui, a morte

defundi, jus in iis kcquirit, quod habuerat defundus.§. χ».

Ab intefhto fuccedere dicitur, qui in bona defiu-ndifuccedit, ab ipio non declaratus ibcceifor»

5. XIII.Quando parentes moritintur inceftati, jure perfedo in bo¬

na eorum fucccdunt liberi ipiorum primi gradus; decedenti-bus autem liberis primi gradus fine prole» codem jure inhorum bona succedunt parentes gradus ejusdem. .

(A) Parentes perfede obiigati Tunt ad coiligenda sona li¬beris fiiis primi gradus (§,VIII ß,), qu<e bona liberis ce-dunt , quando illi moriuntur (ibid. Schob), obligationi pa¬rentum ^?erfed^ jus apud liberos perfedum refponder, iunternim correlata, quando igitut parentes moriunrur inteftaii, ja-rc perfedo , liberi eorum » ut ardi/Iimc "ipfis annexi, primigradus, in böna illorum fuocedunr. t

(B) Etenim liberi primi gradus cum parentibus fuis gra-rUs

K ) ■ O C » . 8itts ejmdera "quafi pa&i Tunt de felicitatc & forruna paren-mm omni, quo per ipios fieri demum poterir, rnodo promo-vcnda (§♦ VI..C.), ad hoc igitur pracftandum , quousque p©s-funt, pefeße obligantwr (§« VII. Α.), poifuur autcm ceden¬do parentibus bona iua» quando ipii improles iisdem ampliusopus non habeur, utpote quibus parenrum fortuna &r Felici¬tas utiquc augetur promovecur, .fed morientes vel mor·tui boms fuis amplius non indigent iiberi improles, ergo adcedendum eadem parentibus fuis primi gradus perfefte obli«gantur·» fed obiigarioni huic iiberorum perfeéfce reiponder jusparentum primi gcadus perfc&um^ jure ig tur pcrfeélo.luccedimt parentes primi gradus in bona defuntåorum libero·-rum iuorum improlium gradus ejusdem0

Lorollarium,Ex hifee claret liberos naturales itemque fpurios in bona

defun&orum parentum fuorum primi gradus jure perfedlo na*turaliter ab inteftato iiiccedere,

$ XIV.Liberi ulceriotis gradus velut nepates &r neptcs ex filro

vel filia, defunéris parentibus eorum inteftatis primi gradus»fecündum jus pafentum fuorum primi gradus, cum liberis pri¬mi gradus , in bona defun&i avi vel avjse jure peifedto iuc-cedunr.

Libeiis enim primi gradus per generarionem δέ quafipadhim (§« VI. A.) in bona parentum deruftorum ejusdemgradus jus perfedtura compeperit (§, XIII» A.)» hoc jure ipfi-met non opus habentes, illud in liberos trans-mktunt fuos(§. VI. A,), parentes jam primi gradus decedentes jure' hocfuo amplius non indigent, jus igitur iftoc in liberos fuos pri¬mi gradus transmififfe ceniencur, ergo iecundum jus parentumfuorum primi gradus, quorum ope hoc jus äcquiiiverunt, Iibe¬ri ulcerioris gradus , ut nepotes & neptes, demortuis parenti¬bus primi gradus , in bona parentum (uorum iuperioris gra-

B dus #

to JK ) O (dos, velut avi & aviar, una cum Iiberis eorum primi gradus*Jure perfc&o iuccedunt,

CoroliariurmHinc Iiquet, qu©d, ccmcurrentibus nepodfeus & neptf-

fcüs ex filiis vel filiabus, nuJlo hscrede pröximo exiftente, fe-cundum jus a paicntjbus eorum primr gradus rransmijffm»,.'fBECedarur«

f XV,Si quis fine defcendennbus morirur? defrciemibus paren-·

tibus primi gradus, in bona ejus , jure perkdlo , iucceduntparenres gradus ulterioris.

Parentes namqus gradus ulterioris, ut avus 8c a via, fimtcaafla remota exiftentiie hberorum ulterioris gradus, ut ne*potum & neptium (§. IV.)-, deiicientibus ergo parentibusprimi gradus, otnnis horum obligatio, qua, erga iiberos fuos,vivi tenebanttir, recidit in cauiläm exiftentiae remoram, irjparentes nempe gradus ulterioris, ut avum Sc aviam (§. IX,ibid. Coro!,), ergo Sc omne jus parentum primi gradus, re-fpe&u iiberorura fuorum, in hos etiam parentes g:adus fupe«rioris recidit (§. VI, CJ, ied parentes primi gtadus jus perfe*üum habent iuccedendi in bona liberorum fuorum ejtisdenrgradus, quando moriuntur flne prole (§. XIII. B„), ergo i-dem jus in parentes ulterioris gradus, hoc cafu, recidit.. Qua-re, fl quis moritur fine deicendentibus , defic entihus parenri-bus ejus primi gradus, in bona ejusdem , jure perfcd;o, (u®-ccdunt parentes gradus ulterioris.

CöröllariumvCertum igitur eft, quod, fi quis rnoricur, deficsenre linez

defcendente re&a, fuccefljo deferatur in lineurn adfcendentemxc&am, fccundum proximitatern graduum, /-

$> XVI,Cognati collatcrales dicuntur, qui commencm quendanr

agnofeune perentem, ied quorum unus ab a(teio non deicend/ci§♦ XVII»

& ) ö ( ^ Ιϊ

§. XVII.Si defundo deficiat iuccciior juris perfeéli, hoc ef!, til

finea & adfcendente Sc deicendente , ei, jure imperfedo , ad-éoque ab inteftatO, fuccedunt cognati coiiareralcs , fecundumvinculum familix vcl ardius νςΐ iaxius, nulia habica iexusdifferentia,,

(A) Quo propius homo homini, vinculo iangvinis, μιη~gitur , eo fortius cbügatur ad eoniuiendumfortun# Sc ix-lici-iari ejusdem (§, Iii« Coroih), cognatis coilateralibus, median·te commtini ftipite t adeoque vinculo fa-ng-vinis, collateralisutique jungrtur , idquc vei propius vei proxime , fecundumproximiratem gradas familise j jam, fi defundo defit iucceilbrjuris perfedi, pridümendurn eft cujusnam cfle vcluenr bona iuarelida, quando imeftatus moritur * pisefumendum autem eft,quod präefumi debet, pradumi aiiiem debet eum obligationen!iuam barnorem fpernere non voiuifté, obligatus eft rortius adproipiciendum iis, quibus vinculo fangvims proxime jungitur(ibid..) , cognatis jam coilateralibus, gradu famibas proximis,pia? aius, ardius iiingitur, in communi ftipite, ergo praiu-mendum eft voiuifté defundum hos fieri iucceftores in bona fualelida; cognati itaquc collaterales, fecundum graduni famihä*?hoc cafii in bona defündi cöliateralis iuccedunr,

(B) Enim vero y cum co!lateralis ad collarcralem fe nenhabeat per modum cauftas vei eftedu?yut parentes ad liberosliberi ad parentes (§. lV.)r-alia tatione ipii obligari neqmt na¬turaliter , quam qua benefador beneficiariö, etjamfi fortiuspropter communern ftipitem, fed benefador beneficiariö 3 vin¬culo tantum amoris alligatur (per Defi benef.), adeoque obli-gatiene imperfeda, cui refpondet jus imperfedum, ©rgo colla-reraiis non , nifi obligatione tenetur imperfeéfa, ad perficien-dum ftatum collateralis fui, quamebrem non nifi jure imper¬fedo collateralis in bona defundi collateralis fm" iuccedit (h.§o.A.)j Cum autem, per vinculum fangyitiis, familia: propioris

gradus»

12 & ) o ( >§graclas, quam remotioris, fortius ligetur &; per confequefts cblf-getur, jas eorum', qui funt in familia gradus primi, majtis eftquamillorum» qui fuuc i.n familia gradus fecuadi, unde iili hosexcludunc, hi vero remotioris gradas familiam » ubi in priorinulla exftiterit pcrfona, & iic in reiiquis.

(C) Quoniam fundamenrum iucceilionis ab inteftato, inftatu naturali, eft fagvinis vinculum , vei per modum camTae öceffetftus(§, IV. §. Vi.), vei per modum cognationis tantum incommuni ftipite, ubi non utcaufta &: effe&us perfonas coniide-rantur XVI.), utraque autem hrec oonfideratio in quacun-„qué familia &: quolibet grada, intsr mares & feminas, eademeil, unde (uccedendi 'etjam ratio eadem fit neceflüm eft 5 pari-modo igirur utrisque iuccedendum eft, per conieqtiens, nul-Ulexus naturaliter habenda eft ratio.

§♦ XVIII.Si quis inteftatas moritur»nullofueceflbre velin linea re&a vei

in collaterali exiftente, bona ejus naturaliter cedunt occtipanti.Omnis fucceflio ab inteftato jfundatur in eOgnatione fangvi-

nis(§. IV. §,VI.A,B.C. §, XVII. A.B.), deficiente autem eo,6ui, fecuudum hoc fundamentum., iucceifto comperat, nemini,präster occupantem, adjudicari poteft^ niii prsefumi debeat lue«,ceflbr, quemdefundlus, in vita, maxime amavit \ ied, quoniamhoc fundamentum, in caiibus omnibus, ftabile non eft, cumnon feraper confter, quem, in vita, cariorem habuerir aliiSfneque utrum araor jll'e ad exrremura usque duraverit, bonatalis defuniti, in ftatu naturali,. cedunt occupanti.

Haec pauciora pro fueceffione ab inteftato, tanquam ju«ris naturalis, fufficiant, cum finem lucubrarionibus

noftris imponanc rationes multo graviflimsc.D£0 Laus & Gloria.