• /131 .

SPICILEGIUM PLANTARUM

NEGLECTARUM.

DECADEM PRIMAM,

AGAIUCOS HYPERIIODIOS SISTENTEM,

VENIA AMPL. FACULT. PHILOS. UPSAL.

P R A ί I D Ε

håg. ELIA FRIESOECON. PRACT. PROVESS.

TAR. ACAD. ET SOC. MEMBRO.

PRO GRADU PHILOSÜPIIICO

ρ. τ.

FRANSISCUS THEODOR. NORÉUSOSTROGOTUUS.

IN AUDIT. GUSTAV. DTE XIII JUNII MDCCCXXXVI.

II. Ρ. M. S.

ÜPSALIAE

EXCUDEBANT REGIA! ACADEMIiE TYPOGR APHI*

MATH. PROFESSORN,

LEDAMOTEN AF K.ONGL. NORDSTJERNE-ORDEN Μ. M.

HÖGVÖRDIGE

HERR DOCTOR JOJSS SVAlBERCi

vördnadsfollt tillegnadt

af

FRANS THEODOR NORÉlfS,

Rei herbariae perlustranti litteraturam antiquiorem, cu¬

jus studium nostro aevo parvi saepe aestimatur vel pror-sus a captantibus novissima negligitur, multae obviamveniunt res, Patribus jam cognitae, nostro aevo vel pror-sus neglectae vel iterum pro novis Yenditatae. Qui co-rollaria genio aevi accommodata audacter proclamarunt,eis saepe videre licet majorem vindieatam fidem, quamnaturae clientibus, quibus, Cassandrae instar, vera prae-

sagire concessura fuit, Species si spectaveris, inveniesplures pluries, antecessorum studio neglecto, pro novispublicatas, sed iterum simul iterumque oblivioni traditas.At, si quid videarn, majoris est ponderis antiquam resti-tuere plantam, quam exponere novam. Quaecumque qnimres plures amat testes; crescit fides, eadem Stirpe a va-riis observata» Neglecto vero antecessorum studio, quo-rum hunjeris innitimur, dubia dubiis tantum accumulantnr.

Vix in ulla Botanices parte hujus frequentioraadsunt exempla, quam e plantis Homonemeis liausta.Sunt, qui omnia, mox in coinpendio suo haud obvia, nova

fingunt; sunt, qui de industria aliorum studia negligunt.Adest nemesis; ipsorum symbolae ab aliis spernuntur. Sicad Michelium in universalibus facile summum emendandum

paratissimi fuerunt coaevi, miseri ejus compilatoris Gledit-

s

schii commenta amplectenles. Sic in singularibus prae-yalentes Buxbaumii et Battarae determinationes prorsus

praetervisas yidimus. Saeculo praeterlapso horum extriea-tionem primi adgressi sumus nec, ut speramus, sine omnifructu: species Buxbaumii, naturam nostrae consimilem ob-servantis, faciiiores erant; acutiss, tifeinmann, Buxbaumii

repetens vestigia, nostras determinationes confirmavit, ti-nam alteramve novam Rutheniae propriam, a nobis hincomissam, simul rcstituens. Battareanas species, e solo ita-lico natas, sub coelo arctois extricaiuri cautiuB procederenecesse yisum est, multaeque igitur indeterminatae reli-ctae sunt. Continuatis vero observationibus, amicorum

munificentia sublevatis, magnam adliuc partem explicartelicuit.

Sed etiam apud Scopolium et iconographos largamadhuc restare messem accuratius naturam conferenti mox

patebit. Hac vice speciminis IoCb tradimus descriptionemdecadis Agaricorum, cujus plures, Deo favente, sequentur,etiam ad alias plantarum classes spectantes. Data occa-sione simul inseruntur species nonnullae prorsus noyae,

insigniores. Harum exceptis diagnoses omittuntur, ne re-

petam Fungorum epitomen et ea, quae in delineationibusplenius exponuntur. Hac ratione praesens opusculum etpro Supplemento Systematis mycologici et Commentario*10 ras species Epitomes illustrants consideretur.

HYPORHODIÜS.

1. Agaricus (Clitopilus) scabiosus. Myomyces variegatus. Batt♦p. 48. t. IX. /. H.

In silvis serotinus. Legiraus in Smolandia.Stipes cavus, 3 ünc. iongus, 2—5 lin. crassus, aequalis,

multis, fibrillosus, fuligineus. Pileus subcarnosus, campanulato-planus, subrepandus, obsolete umbonalus, ι unc. latus, mu-rino-fuligineus, nec hygrophanus *); tota superficies papillis a-cutis erectis slipatis scabra. Margo excedens, inflexus. Caroscissilis **), strato superiori cerxtro lineam crasso, albicante.Laraellae subliberae, valde ventricosae, 5-4 lin. latae, confertae,distihctae, albae, demum griseo-incarnatne. Admodum fragilis.

Aflinis Jg. clypeato L. (A fertili Pers.^ et A. jubato, sedab illo stipitis indole, ab hoc lamellarum colore, ab ulroqueindumento pilei distinctus.

2. Agaricus (Clitopil) Seriems. Bull. t. 4x5. f. i.In campis graminosis post pluvias frequens.Ab Jgarico pascuo, cum quo olim conjunximus, suadente

Bulliardo ipso, plurimis notis gravissimis differt, ut ne in ea-dem quidem sectione militäre possxt. Gregarius, firmier, o-dore tor t i farinae recenlis; J. pascuus inodorus est. Stipesbrevis, sat firmus, fistulosus, fibrillosus. Pileus subcarnosus,planiusculus, subrepandus, glaber, margins primo regulato tan-

1 *) Hygrophanos dicimus Stirpes in statu nudo coloratos, siceovero expallentes et decolores.14

**) Caro sessilis dicitur, qua,e in duas laminas facile solvitur,'altera pi'epria, altera eum stipite eonligua.

4

tillum striatus, umbrinus, hygrophanus, siccus facie sericea,Lamellae exacte horizontales, emarginatae, a slipite ad märg i·*aem aequaliter altenuatae, vix conferlae, gtiseae.

o. Agaricus (CJitopiF.) Specuhtm. Hydrophorus piieolo lu¬xuria η te. Batt. p. 52. t. XX. D. Ii. F. optime.

Inter gramina pinguia, ramentis ligneis fecuudala. Ad Fem¬sjö Smolandiae copiose lectus.

Utplurimum c a e.s ρ i tos as, sed orcurrnnt etlam individu»solitaria, admodum fiagilis, lotus albo-paflescens, moderns;Stipes fistulosHS, aequalis, 2-5 unc. longus , a lin. circiler eras-sus, glaber, junior teres, dein comptessus, nitens. Pileus pa-rum carnosus (carne scissiii) fere membranaceus, pellucidus,i|-3 unc, latus, primo Jeviter connexus, mox explanatus etdepressus, disco obsolete et obtuse umbonato, rnargine infra-cto flexuoso pellucido-slriato, ceterum Jaevis, glaberrimus, by¬gropbanus, udus aquoso- et pallescenti-albidus s. stramineo-albus, siccus argenleus, in utroque statu splendens, absque fa¬cie sericea» Lamellae leviter adnexae, prope slipitem 1'aEe e-marginatae, valde ventricosae, ilaccidae, 5-4 lin. latae, brevioresangustiores ex albo carneae, acie integerrimae subiuscescentes»

4. Agaricus (Clitopil.) Cuclon. Fungus minor, capitulo pi-leum nauticum referente, pediculo breviori. Buxb. Cent.IV- t. 21. /. 1.

Locis graminosis ad vias silvarura rarov In Uplandia legimus.A. sericeo haud absimilis, at valde tenax, rigidus, fere co-

riaceus, prorsus inodorus. Stipes subfarctus, brevis, vix biun-cialis, aequalis, glaber, sed non politus, pallidus, valde tenax.Pileus subcarnosus, primo exacte conicus acuininatus, dein cam-panulatus, uuciam 1. par um ultra altus et latus, admodum re-

5

pandas, prorsus exstrius, glaber, umbrino-niger, nec hygro-phanus, siccus nitens, margine arcte involuto. Lamellae ad-natae, confeiiae, ventricosae, adseendentes, purpureo-fuligineae.5. Agaricus (Clitopil.) Placenta. Batsch Bl. f. 18.

Speciem raram olira Jenae leclam, in saepibus buraidisprope Driesen in Markia legit Lasch, qui descr., icon, et spe-cimina tnisit.

Descriρ tio Batschii plena est; Persoon ad A. adstringen¬tern duxit, quo A. placenta periit. Hic vero species distincta,A. elodi proxima, A. adstririgens vero A. melaleuci var. Per-soonio in Myco!. Eur., ipso observante. Reslituenda itaqueA. placenta^ sequenti di agn osi: pileo carnoso convexo-expla-nato umbonalo regulari glabro stipiteque solido aequali fibrosobrunneis, lamellis emarginato-adnexis confertis crassiusculisincarnato-pallidis. — Serotinus, inodorusy detnuin acris.

6. Agaricus (Clitopil.) murinus» Batsch f. 19. (non Friesobs. et Syst. Myc.).

Ad saepes humidas Sueciae australis passim copiose, jamAug us to.

Slipes cavus, sat tenax, haud vero cartilagineus, sed lotuse fibrillis contextus et fissilis, 2-5 unc» longus, 2-3 lin. crassus,

aequalis 1. utrinque leviter attenuatus, fibrillis adpressis stria-tulus, griseus. Pileus leviter carnosus, primo convexulus, vixumbonatus, dein depressus, unc. latus, laevis, glaber, ob-scure fuscus 1. fuligineo-niger, siccus nitens, nec hygrophanus.Maigo primo involutus. Caro iére concolor, sicca vero alba.Lamellae postice angustalae, sed totae obtuse adnatae, planae,primo confertae, sed adultiores subdistantes, cinereae, fuligi-neae 1. sordide albidae. Odor Farirjae recentis vix perceptibi-lis. -— Icon Batschii, haud optima, hunc potius quam A. mu-

6

rinum S. Myc. spectat. Proximus est Ag. aiAosictcus. Singu-lari errore uieura a Bulliardi Ag. ardesictco separat Secreläh;mea descriplio a Bulliardi icone mutuata, fungum hunc Galli-ctun ipse numquam legi.

7. Agaricus {Clitopil.) madidus. Fries in Fl. Dan. t. 2i48.Le Champignon lérébinthe Paul. Ch. 2. p. 188. t. 82. /. 4.Ag. subglobosus Schum. ti. Saell.

In pralis muscosis umbrosis subirriguis. In Scania legimus.Odore fortissimo, pungente, fere Russulae foetentis ab o-

mnibus dignoscitur. Stipes vere carnosus, cavus, deorsuminci assato-clavalus, 2-5 unc. longus, basi 4-5, apice 2-5 lin.crassus (occurrit vero etiam magis aequalis), in superficie fi-brillosus, apice nudus, basi alba excepla violaceus. Pileuscarnosus, campauulalo-convexus, 1-2 uiic. latus, laevis, gla¬ber, in superficie jo ve pluvio udus fere viscidus, siccus nilensnec hygrophanus, junior atroviolaceus, vetuslus fuligineus.Margo tenuis, inflexus, striatulus. Lamellae leviter adnexae,fere liberae, ventricosae, aquoso-molles, albido-griseae. —

Proximus est A. dichroo P. (Paul. t. ri4. f. 4, 5 ut app.).

8. Agaricus (Clitopil. rubellus. Scop. Qarn. p. 448.Rulheniae lectum misit Tfeinmann.

Stipes cavus. biuncialis, 2-5 lin. crassus, aequalis, glaber,aVfrus 1. fuscescens. Pileus subcarnosus, convexo-planus, obtu¬sus, glaber, laevis, viscidulus, uncialis et ultra, incarnalus,inarg i ne glaberrimus. Lamellae adfixae, ventricosae, confer-lae, incarnafo-roseae. Abunde diversus sequens, longe minor;

A. (Clitocybe) verecundus, pilpo campanulato-convexo, discocärnosulo glabro, versus marginem strialulo flosculoso, stipilecarlilagineo subfistuloso apice farinoso, lameliis adnatis distan-tibus albidis.

7

In collibus apricis asperis Smolantiiaé quofannis aliquot Ιο-cis abundantem vidimus speciem pulcheri imam dislinctissimaro,

Nec synonymon (vix enirn Schaeff. t. 309), nec alKnemspeciem detegere nobis conligit. Habilu forsan cum A. serz-cello potissitnum comparandus, stipile cartilagineo a Clitocybiedeflectens. Gregarius, subcaespitosus. — Slipes firnmlus, car-tilagineus quidem, sed minus rigidus et in fibrillas fissilis.,i-ii unc. longus, 1-2 lin, crassus, pallescens, apice farinaceus,Pileus subcarnosusj sed margine tenuis, primo umbonatus,dein obtusiusculus (numquarn depressus 1. in superflcie lacera-tus), bumidus ad medium obsolete pellucido-striatulus, seddiscus catnoaior omnino laevis, primo inluitu glaber, sed ac-curatius luslratus versus marginem primo inflexum manifesteflocculosum obsolete sericens. Color peculiaris, immutabilis,incarnalo-albidus, valde pallens, sed opacus, carne concolori,LaraeJlae crassiusculae, dislantes, distinctae, 2 lin. et ultra la-tae, albidae, primo leviter adscendenlesj dein planae, adnatae;dein etiam secedenles, subliberae, ventricosae.

9. Agauicus (Noianea) niammosus. Linn. Suec. n. 129 A.serieeus. Bull. t. 526. fin. inf. A. atrorufus. Schaeff\ t.234 e sporidiorum colore hoc foco potiu's quam sub Α.montano cilandus. (A. pratensis Batsch f. 5 anceps).In clivis graminosis vulgala species,Primo adspectu A. pascuum proteum refert, accuratius

vero examinatus absque dubio dislinguendus. Slipes fistulosus,5 unc. vulgo longus, lin. vix crassus, apice leviter incrassatus,eximie cartilagineus, rigidus, fragilis, politus, laevis, glaberrl··.mus (apice vero albofarinaceus), fuligineo-lividus, cum A. pa-scui mollis, fibroso-seiiceus etc. Pileus memhranaceus, conico-campanulalus, papillafus, raro obtusus, strialus, glaber, hy-grophanus, udus umbrinus 1. fuligineus, siccus isabellino-seri-ceus. Lamellae adnexae, secedénti-liberae,] ventricosae neo

8

confertae nec distanles, griseae, dein cano-roseae. Exstat var.silva.'ica, pileo rugtfioso, stipite compresso. — Ρraeler aliasυ o tas lameliis valde distairtibus et utnbrino-purpuiasreutibusinox dignoscitur A. clandestinus.

Praecedenti aifitiis, sed evidenter distinctus est:Aö. Infula, tenacissimus, pileo membranaceo conico-ex-

panso paptllalo nitido hygrophano, stipite subfi.sluloso rigrdoglabio nudo fusco, lameliis secedenti-iiberis confertissiuius ecandidö roseis.

In ter ram nudam humosatn in silvaticis passim.Statura et magnit inline, more affinium admodum variat,

ut e forma plurimas fiiigeres speeies, sed tenacitas, facies polita,ceterum nitor, larnellarumque candor facile distinguunt Nuncpusillus, stipite filari unciali, nunc firmior (pro ratione sempertarnen gracitis) triuftciaiis, semper vero eximie cartilagineus,tenacissimus, striatus , politus et prorsus nudus, pileo concolor,basi tantum e mycelio pubescente. Pileus membranaceus, len-tus, conicus 1. campanulatus , majorum saepe repandus et dif-foimis, centro demum depresso, i-3 unc. latus, laevis, huini-dus cervinus l. fuligineus, siccus isabellino-lividus, in ulroquestatu nitidus· Lamellae lenues, angustae, confertissimae, pri-mo candidissimae. Insertio ut in omnibus aifiuibus variat ad-nexa et secedente libera» Sed separanda varietas:

* parsiformis minor, pileo umbonato e convexo depressodensissime striatulo, stipite l'arcto, lameliis adnatis.

Ad terram locis adustis. Pileus pellucido-striatus, siccussericeo-nitens, \ unc. latus, demum interdum infundibulifor-mis, papilla c-entraIi persistente. Nolae primariae omnino prio-Xis j licet primo obtutu diversus videatur, in eundem certo transit,ιό· Agajiicus (Nolanea) proletarius. Hygrophorus acumine

villoso nigio. Batt. ρ. 5i. t. XVIII. D.Tnler muscos bumidos.

Stipes fistulosus, 2 unc. longus, lin. crassus, aequalis 1,eursum leviter attenuatus, mollis, fragillimus, fistulosus, fuli-gineo-gi iseus. Pileus admodum tener, tarnen carnoso-membra¬naceus, e campanulato explanatus, obtusissimus, laevis, mediovillosulus et urnbriaus· Substantia totius fungi aquosa. La¬mellae secedente-liberae, aquosae, subdistantes, fuligineo-gri-seae, e sporidiis obsolete tantum incarnatae. Proximus A. exili.