Γλώσσα Δ΄ 11. 4. ΄΄Τρύπωνας ο φαφαγάλος΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής

http://xristx.blogspot.gr/

Γλώσσα Δ΄- Ενότητα 11η - Κεφάλαιο 4ο:

Τρύπωνας ο φαφαγάλος ΄΄΄΄

Γραμματική - Φύλλα εργασιών

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.1

http://xristx.blogspot.gr/

Η θπξία Καιιηόπε έρεη ζην ζπίηη ηεο έλα παπαγάιν πνπ ηνλ ιέλε Σξύθσλα. Ο

παπαγάινο απηόο κηιάεη θαη κπεξδεύεη ην πη κε ην θη. Ο Μάξηνο θαη ε Αιεμάλδξα

πήγαλ κηα κέξα γιπθά ζηελ θπξία Καιιηόπε θαη άθνπζαλ ηνλ παπαγάιν λα ιέεη πσο

πνηέ δελ θάλεη ιάζε ζηε γξακκαηηθή θαη ζηνπο ηόλνπο. Ο Μάξηνο είπε πσο δελ

πεηξάδεη λα θάλνπκε ιάζε γηαηί κε ηα ιάζε καζαίλνπκε κεηά ηη είλαη ζσζηό

Πνηά γξάκκαηα κπέξδεπε ν παπαγάινο;.............................................................................

Ση είλαη ε ιέμε ιάζε. Βάιε Υ ζην ζσζηό θνπηάθη.

Δπίζεην γεληθή εληθόο αξηζκόο

Οπζηαζηηθό αηηηαηηθή πιεζπληηθόο αξηζκόο

Δληθόο αξηζκόο Πιεζπληηθόο αξηζκόο

νλνκαζηηθή Σν ιάζνο Σα ιάζε

γεληθή Σνπ ιάζνπο Σσλ ιαζώλ

αηηηαηηθή Σν ιάζνο Σα ιάζε

θιεηηθή - ιάζνο - ιάζε

Δληθόο αξηζκόο Πιεζπληηθόο αξηζκόο

νλνκαζηηθή

Σν κέξνο

Σα κέξε

γεληθή

αηηηαηηθή

θιεηηθή

Γελ είλαη θαθό λα θάλνπκε ιάζε


θπξία Σδέλε

ελεζηώηαο αόξηζηνο

βιέπσ είδα

ιέσ είπα

ηξώσ έθαγα

παίξλσ πήγα

πίλσ ήπηα

βγαίλσ βήθα

Δύα

Σελ πξνεγνύκελε Σεηάξηε ...........................(πεγαίλσ) θαη ..........................(ηξώσ)

θξέπα καδί κε ηνλ κπακπά κνπ. Μόιηο έθαγα όιε κνπ ηελ θξέπα ......................(πίλσ)

πνιύ λεξό.Μεηά ............................(παίξλσ) ηαμί θαη γπξίζακε ζην ζπίηη. ην ζπίηη ν

κπακπάο θαη ε κακά ..............................(βιέπσ) ηειεόξαζε.

Μεξηθά ξήκαηα ζηνλ Αόξηζην είλαη δηαθνξεηηθά

από ηνλ Δλεζηώηα.

Σα ξήκαηα απηά ιέγνληαη αλώκαια ξήκαηα

Κπξία Σδέλε λα ζαο πώ ηα λέα κνπ; Θα

ζαο πώ πνπ πήγα ηελ Σεηάξηε!!!


Xristos

Πλαίσιο κειμένου

eva-edu

13

ΤΤρρύύππωωννααςς οο φφααφφααγγάάλλοοςς

Τα ουδέτερα ουσιαστικά σε

–ος

Τα ουδέτερα ουσιαστικά σε –ος περιλαµβάνουν παροξύτονα και προπαροξύτονα ουσιαστικά που κλίνονται ως εξής:

Ενικός αριθµός

ονοµ. το δάσος το έδαφος

γεν. του δάσους του εδάφους

αιτ. το δάσος το έδαφος

κλητ. - δάσος - έδαφος

Πληθυντικός αριθµός

ονοµ. τα δάση τα εδάφη

γεν. των δασών των εδαφών

αιτ. τα δάση τα εδάφη

κλητ. - δάση - εδάφη


14

• Όλα τα ουδέτερα ουσιαστικά σε –ος, παροξύτονα και προπαροξύτονα,

στη γενική του πληθυντικού κατεβάζουν τον τόνο στη λήγουσα.

π.χ. των δασών, των εδαφών

• Τα προπαροξύτονα ουδέτερα ουσιαστικά σε –ος τονίζονται στην

παραλήγουσα στη γενική του ενικού και στην ονοµαστική, αιτιατική

και κλητική πληθυντικού.

π.χ. το έδαφος – του εδάφους

τα εδάφη – τα εδάφη – εδάφη

• Τα ουσιαστικά το άνθος, το όρος, το χείλος σχηµατίζουν τη γενική

πληθυντικού ως εξής: των ανθέων, των ορέων, των χειλέων.

• Τα αφηρηµένα ουσιαστικά σε –ος, όπως θάρρος, κόστος, κύρος κ.ά. δε

σχηµατίζουν πληθυντικό αριθµό.

Ασκήσεις

1. Να συµπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων βάζοντας στη

σωστή πτώση τα ουσιαστικά που είναι στις παρενθέσεις.

α) Οι αντίπαλοι διασταύρωσαν τα …………………………………… (ξίφος) τους.

β) Η φροντίδα των …………………………………… (βρέφος) γίνεται από το

ειδικευµένο προσωπικό.

γ) Το επίθετο είναι …………………………………… (γένος) αρσενικού.

δ) Θα χτιστεί ένα εκκλησάκι στο …………………………………… (άλσος) του δήµου.

ε) Η οικογένειά του έµεινε στο εξωτερικό περίπου δέκα

…………………………………… (έτος).

στ) Η καλλιέργεια ορισµένων …………………………………… (άνθος) χρειάζεται

ιδιαίτερη φροντίδα.

ζ) Τα …………………………………… (µίσος) και τα …………………………………… (πάθος)

οδήγησαν στη διαµάχη των δύο …………………………………… (έθνος).


15

2. Να γράψεις τα ουδέτερα ουσιαστικά σε –ος που παράγονται από τα

παρακάτω ρήµατα.

α) βαθαίνω ……………………………………………………………

β) βαραίνω ……………………………………………………………

γ) πληθαίνω ……………………………………………………………

δ) πλαταίνω ……………………………………………………………

ε) υψώνω ……………………………………………………………

στ) κερδίζω ……………………………………………………………

ζ) παχαίνω ……………………………………………………………

η) τελειώνω ……………………………………………………………

θ) χρεώνω ……………………………………………………………

Τα α νώµα λα ρήµα τα στον α όριστο

Υπάρχουν ορισµένα ρήµατα που δε σχηµατίζονται στον αόριστο όπως τα υπόλοιπα ρήµατα, αλλά παρουσιάζουν ανωµαλίες. Τα ρήµατα αυτά που

σχηµατίζονται µε ανώµαλο τρόπο λέγονται ανώµαλα ρήµατα.

π.χ. Τον τιµώρησαν γιατί λέει ψέµατα (ενεστώτας) αλλά

Τον τιµώρησαν γιατί είπε ψέµατα (αόριστος)

Αόριστος

Οριστική Υποτακτική Προστακτική

είπα να πω -

είπες να πεις πες

είπε να πει -

είπαµε να πούµε -

είπατε να πείτε πείτε

είπαν να πουν -


16

Άλλα ανώµαλα ρήµατα στον αόριστο:

Οριστική Υποτακτική Προστακτική

Ενεστώτας Αόριστος Αόριστος Αόριστος

ανεβαίνω ανέβηκα να ανεβώ ανέβα ανεβείτε

κατεβαίνω κατέβηκα να κατέβω κατέβα κατεβείτε

βγαίνω βγήκα να βγω βγες βγείτε

µπαίνω µπήκα να µπω µπες µπείτε

βρίσκω βρήκα να βρω βρες βρείτε

βλέπω είδα να δω δες δείτε

λέω είπα να πω πες πείτε

πίνω ήπια να πιω πιες πιείτε

έρχοµαι ήρθα να έρθω έλα ελάτε

πηγαίνω πήγα να πάω - -

παίρνω πήρα να πάρω πάρε πάρετε

τρώω έφαγα να φάω φάε φάτε

Ασκήσεις

1. Να συµπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων γράφοντας τα

ρήµατα που είναι στην παρένθεση στο σωστό τύπο του αορίστου.

α) Όχι, (λέω) ……………………………… ο Αντώνης, αυτήν την φορά δε θα σε

ακούσω.

β) Αν τον (βλέπω) ……………………………… απόψε εσύ, (λέω)

……………………………… του να µου τηλεφωνήσει.

γ) Θέλω να (έρχοµαι) ……………………………… , µα δε µε αφήνουν.

δ) Η Αφροδίτη, η θεά της οµορφιάς, (βγαίνω) ……………………………… από

τον αφρό της θάλασσας.

ε) Μόλις έφτασαν στο νησί, έψαξαν να (βρίσκω) ……………………………… που

θα µείνουν.

στ) Μην ξεχάσεις να (παίρνω) ……………………………… την οµπρέλα σου.

ζ) Αντί να καθίσουν να διαβάσουν, τα παιδιά (πηγαίνω)

……………………………… για παιχνίδι.


ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΙ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ 11 29/3/2013

ΓΛΩΣΣΑ ∆΄ ∆ΗΜΟΤΙΚΟΥ - 13 - Θοδωρής Βούγας

ΜΑΘΗΜΑ : «Τρύπωνας ο φαφαγάλος»

ΟΥ∆ΕΤΕΡΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ ΣΕ –ΟΣ

Τα ουδέτερα ουσιαστικά σε – ος αποτελούνται από αυτά που τονίζονται στη

παραλήγουσα και σε αυτά που τονίζονται στην προπαραλήγουσα.

Π.χ. το λάθος τονίζεται στην παραλήγουσα

το στέλεχος τονίζεται στην προπαραλήγουσα

Ενικός Αριθµός Πληθυντικός Αριθµός

Ονοµ. Το λάθος Τα λάθη

Γεν. Του λάθους Των λαθών

Αιτ. Το λάθος Τα λάθη

Κλιτ. - λάθος - λάθη

Όλα τα ουδέτερα ουσιαστικά που λήγουν σε – ος και αυτά που τονίζονται στην

παραλήγουσα και αυτά που τονίζονται στη λήγουσα κατεβάζουν στη γενική του

πληθυντικού τον τόνο στη λήγουσα.

Π.χ. τα λάθη των λαθών

τα στελέχη των στελεχών

Όλα τα ουδέτερα που τονίζονται στην προπαραλήγουσα στην γενική του ενικού και

στην ονοµαστική, αιτιατική και κλιτική του πληθυντικού, τονίζονται στην

παραλήγουσα.

Π.χ. το στέλεχος του στελέχους

τα στελέχη τα στελέχη - στελέχη

Τα ουδέτερα ουσιαστικά το άνθος , το χείλος και το όρος, σχηµατίζουν την γενική

τους στον πληθυντικό ως εξής:

Π.χ. Των ανθέων, Των χειλέων, Των ορέων




Τα αφηρηµένα ουδέτερα ουσιαστικά σε – ος , όπως το κόστος, το κύρος και το

θάρρος δεν έχουν πληθυντικό αριθµό.

Άσκηση 1 Να συµπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων µε το ουδέτερο που είναι στη

παρένθεση, βάζοντάς το στη σωστή πτώση.

Το ουσιαστικό αυτό είναι .............................. (γένος) ουδετέρου.

Θα γίνει διαµόρφωση του ............................ (άλσος) στο Ρέντη ανακοίνωσε η

Νοµαρχία Πειραιά.

Οι γονείς θα πρέπει να είναι προσεκτικοί µε τα ............................ (βρέφος), γιατί είναι

ακόµα ευαίσθητα.

Οι δυο οµάδες θα διασταυρώσουν τα «......................» (ξίφος) τους στο γήπεδο, αυτή

την Κυριακή.

Οι πολίτες έχουν δικαίωµα ψήφου µετά τα 18 ......................... (έτος).

Η γονιµότητα των ............................ (έδαφος) στηρίζεται από τη πορεία του καιρού.

Την Μεγάλη Βδοµάδα µαθαίνουµε για τα ............................. (πάθος) του Χριστού.

Οι εταιρείες λειτουργούν καλά όταν έχουν ικανά και εργατικά ....................................

(στέλεχος).

Η ανακάλυψη των ........................... (λάθος) από τον µαθητή, βοηθάει στη εξάλειψη

και στη µελλοντική τους αναγνώριση.

Τα .......................... (µίσος) και οι επιδιώξεις των κυβερνήσεων οδηγούν στις

διαµάχες των .......................... (έθνος).

Είναι πολλά τα ........................... (κράτος) που συµµετέχουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Τα ............................. (ίχνος) των δραστών µε την τεχνολογία σήµερα, ανακαλύπτο-

νται πολύ γρήγορα.

Πέρυσι κάηκαν πολλά ............................. (δάσος) σε πολλές περιοχές της Ελλάδας και

ιδιαίτερα στην Πελοπόννησο.

Ο Ατλαντικός Ωκεανός είναι ένα ενδεικτικό παράδειγµα του ..............................

(βάθος) των θαλασσών της Γης.




Τα πολλά ........................ (λίπος) είναι πολύ επικίνδυνα για την υγεία των ανθρώπων.

Άσκηση 2 Να επιλέξεις το κατάλληλο ουδέτερο ουσιαστικό και να φτιάξεις φράσεις βάζοντας

το στη γενική ενικού και πληθυντικού, όπως στο παράδειγµα.

Η εξόφληση του χρέους των χρεών

Η µέτρηση ......................................... ...........................................

Τα σύνορα ......................................... ...........................................

Η οµορφιά ......................................... ...........................................

Η φασαρία ......................................... ...........................................

Η αναγνώριση ......................................... ...........................................

Η µυρωδιά ......................................... ...........................................

Η αποστολή ......................................... ...........................................

Η ανάβαση ......................................... ...........................................

Η αύξηση ......................................... ...........................................

Η απογείωση ......................................... ...........................................

Άσκηση 3 Να γράψεις δίπλα στα παρακάτω ρήµατα το ουδέτερο ουσιαστικό που παράγεται

στην ονοµαστική Ενικού και Πληθυντικού , όπως στο παράδειγµα.

Λιπαίνω: το λίπος τα λίπη

Φαρδαίνω: .......................................... .............................................

Υψώνω: .......................................... .............................................

Βαραίνω: .......................................... .............................................

Χρεώνω: .......................................... .............................................

Βαθαίνω: .......................................... .............................................

Πληθαίνω: .......................................... .............................................

Ανθίζω: .......................................... .............................................

το τέλος, το βάθος, το µήκος, το λάθος, το

έλος, το κράτος, το όρος, το άνθος, το χρέος,

το αεροσκάφος, το βρέφος,




Τελειώνω: .......................................... .............................................

Παχαίνω: .......................................... .............................................

Κερδίζω: .......................................... .............................................

Στελεχώνω: .......................................... .............................................

Μισώ: .......................................... .............................................

Παθιάζω: .......................................... .............................................

Πλαταίνω: .......................................... .............................................

ΑΝΩΜΑΛΑ ΡΗΜΑΤΑ

Τα ανώµαλα ρήµατα είναι µερικά ρήµατα που δε σχηµατίζουν τον Αόριστό τους,

όπως τα άλλα ρήµατα. Αυτά παρουσιάζουν ορισµένες ιδιαιτερότητες, ανωµαλίες για την

ακρίβεια. Έτσι η γραµµατική µας τα ονόµασε ανώµαλα.

Π.χ. Τον βλέπω να έρχεται γρήγορα Βλέπω = Ενεστώτας

Τον είδα να έρχεται γρήγορα Είδα = «Ανώµαλος» Αόριστος

Τα ανώµαλα ρήµατα που έχουν ιδιαίτερο τρόπο κλίσης στο Αόριστο είναι τα εξής:

ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΉ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ

Ενεστώτας Αόριστος Αόριστος Αόριστος

Ανεβαίνω Ανέβηκα (να) ανεβώ ανέβα – ανεβείτε

Κατεβαίνω Κατέβηκα (να) κατεβώ κατέβα – κατεβείτε

Μπαίνω Μπήκα (να) µπω µπες – µπείτε

Βγαίνω Βγήκα (να) βγω βγες – βγείτε

Βλέπω Είδα (να) δω δες – δείτε

Λέω Είπα (να) πω πες – πείτε

Βρίσκω Βρήκα (να) βρω βρες – βρείτε

Έρχοµαι Ήρθα (να) έρθω έλα – ελάτε

Πίνω Ήπια (να) πιω πιες – πιείτε

Πηγαίνω Πήγα (να) πάω – –




Παίρνω Πήρα (να) πάρω πάρε – πάρετε ή πάρτε*

τρώω έφαγα (να) φάω φάε – φάτε

Άσκηση 1 Να συµπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων χρησιµοποιώντας το ρήµα τη

παρένθεσης και βάζοντάς το στο σωστό τύπο του Αορίστου.

Αυτό που σου ............................ (λέω), το κατάλαβες ή όχι;

Σου άρεσε η ταινία που ........................... (βλέπω) χθες ;

Την Πέµπτη .............................. (ανεβαίνω) και ................................(κατεβαίνω) 500

σκαλιά και δεν κουράστηκα καθόλου!

Μόλις ............................ (µπαίνω) στο σπίτι µου µύρισε το ωραίο φαγητό της µαµάς

µου.

Εγώ .......................... (έρχοµαι) για να σε ....................... (βλέπω) και εσύ κάνεις πως

δε µε ξέρεις.

Με το που έσκασαν τα πυροτεχνήµατα .............................. (βγαίνω) στη σκηνή ο

Λαζόπουλος.

Χθες .............................. (πηγαίνω) µε τους φίλους µου και .......................... (πίνω)

καφέ στο Κυβερνείο.

Ο Γιάννης .......................... (παίρνω) άδεια από τον ∆ιοικητή του, για να ...................

(βλέπω) τους γονείς του.

Ο Σωκράτης ..................... (λέω) στους µαθητές του να έχουν «γνώθι σε αυτόν».

Ο Ιούλιος Καίσαρας ήταν γνωστός στους πολέµους του για την φράση: ¨.................

(έρχοµαι) .................. (βλέπω) και έφυγα¨ σε απλή µετάφραση.

Την Τετάρτη εγώ και οι φίλοι µου .......................... (πηγαίνω) και ............................

(τρώω) έξω, για αν θυµηθούµε τα παλιά.

ΑΥΤΗ ΗΤΑΝ Η ΕΝΟΤΗΤΑ 11!!!! ΕΛΠΙΖΩ ΝΑ ΗΤΑΝ ΕΥΚΟΛΗ!!!

ΘΑ ΤΑ ΞΑΝΑΠΟΥΜΕ ΣΥΝΤΟΜΑ!!!! ΓΕΙΑ ΣΑΣ!!!!!!


∆· Ú‹Ì·Ù·ŒÓ· Ú‹Ì· Ô˘ Ì·˜ Ê·ÓÂÚÒÓÂÈ fiÙÈ Î¿ÙÈ ı· Â›Ó·È ÙÂÏÂÈˆÌ¤ÓÔ ÛÂ ÌÈ· ÔÚÈÛÌ¤ÓË ÛÙÈÁÌ‹ (ÚÈÓ ·Ú¯›ÛÂÈÎ¿ÙÈ ¿ÏÏÔ) Ï¤ÌÂ fiÙÈ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÂ ÚfiÓÔ Û˘ÓÙÂÏÂÛÌ¤ÓÔ Ì¤ÏÏÔÓÙ·.

∆· Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎ¿∆· Ô˘‰¤ÙÂÚ· Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎ¿ ÛÂ -Ô˜:

EÓÂÚÁËÙÈÎ‹ ÊˆÓ‹

√ÚÈÛÙÈÎ‹

ı· ‰¤Óˆ

ı· ‰¤ÓÂÈ˜

ı· ‰¤ÓÂÈ

ı· ‰¤ÓÔ˘ÌÂ

ı· ‰¤ÓÂÙÂ

ı· ‰¤ÓÔ˘Ó

ı· ‰¤Ûˆ

ı· ‰¤ÛÂÈ˜

ı· ‰¤ÛÂÈ

ı· ‰¤ÛÔ˘ÌÂ

ı· ‰¤ÛÂÙÂ

ı· ‰¤ÛÔ˘Ó

ı· ¤¯ˆ ‰¤ÛÂÈ

ı· ¤¯ÂÈ˜ ‰¤ÛÂÈ

ı· ¤¯ÂÈ ‰¤ÛÂÈ

ı· ¤¯Ô˘ÌÂ ‰¤ÛÂÈ

ı· ¤¯ÂÙÂ ‰¤ÛÂÈ

ı· ¤¯Ô˘Ó ‰¤ÛÂÈ

EÍ·ÎÔÏÔ˘ıËÙÈÎfi˜ª¤ÏÏÔÓÙ·˜

™˘ÓÔÙÈÎfi˜ª¤ÏÏÔÓÙ·˜

™˘ÓÙÂÏÂÛÌ¤ÓÔ˜ª¤ÏÏÔÓÙ·˜

∂ÓÈÎfi˜ ∞ÚÈıÌfi˜

√ÓÔÌ.

°ÂÓ.

∞ÈÙ.

∫ÏËÙ.

ÙÔ Ï¿ıÔ˜

ÙÔ˘ Ï¿ıÔ˘˜

ÙÔ Ï¿ıÔ˜

Ï¿ıÔ˜

ÙÔ Ì¤ÁÂıÔ˜

ÙÔ˘ ÌÂÁ¤ıÔ˘˜

ÙÔ Ì¤ÁÂıÔ˜

Ì¤ÁÂıÔ˜

¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ∞ÚÈıÌfi˜

√ÓÔÌ.

°ÂÓ.

∞ÈÙ.

∫ÏËÙ.

Ù· Ï¿ıË

ÙˆÓ Ï·ıÒÓ

Ù· Ï¿ıË

Ï¿ıË

Ù· ÌÂÁ¤ıË

ÙˆÓ ÌÂÁÂıÒÓ

Ù· ÌÂÁ¤ıË

ÌÂÁ¤ıË

¶·ıËÙÈÎ‹ ÊˆÓ‹

√ÚÈÛÙÈÎ‹

ı· ‰¤ÓÔÌ·È

ı· ‰¤ÓÂÛ·È

ı· ‰¤ÓÂÙ·È

ı· ‰ÂÓfiÌ·ÛÙÂ

ı· ‰¤ÓÂÛÙÂ

ı· ‰¤ÓÔÓÙ·È

ı· ‰ÂıÒ

ı· ‰ÂıÂ›˜

ı· ‰ÂıÂ›

ı· ‰ÂıÔ‡ÌÂ

ı· ‰ÂıÂ›ÙÂ

ı· ‰ÂıÔ‡Ó

ı· ¤¯ˆ ‰ÂıÂ›

ı· ¤¯ÂÈ˜ ‰ÂıÂ›

ı· ¤¯ÂÈ ‰ÂıÂ›

ı· ¤¯Ô˘ÌÂ ‰ÂıÂ›

ı· ¤¯ÂÙÂ ‰ÂıÂ›

ı· ¤¯Ô˘Ó ‰ÂıÂ›

EÍ·ÎÔÏÔ˘ıËÙÈÎfi˜ª¤ÏÏÔÓÙ·˜

™˘ÓÔÙÈÎfi˜ª¤ÏÏÔÓÙ·˜

™˘ÓÙÂÏÂÛÌ¤ÓÔ˜ª¤ÏÏÔÓÙ·˜

92


H ° Ú · Ì Ì · Ù È Î ‹ Ì Ô ˘

∆· Â›ıÂÙ·O Û˘ÁÎÚÈÙÈÎfi˜ Î·È Ô ÂÚıÂÙÈÎfi˜ ‚·ıÌfi˜ ÙÔ˘ ÂÈı¤ÙÔ˘ Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·È ÌÔÓÔÏÂÎÙÈÎ¿ (ÌÂ ÌÈ·Ï¤ÍË) ‹ ÂÚÈÊÚ·ÛÙÈÎ¿ (ÌÂ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÂ˜ ·fi Ì›· Ï¤ÍË) Û‡ÌÊˆÓ· ÌÂ ÙÔÓ ·Ú·Î¿Ùˆ ›Ó·Î·.

£ÂÙÈÎfi˜ ‚·ıÌfi˜ ™˘ÁÎÚÈÙÈÎfi˜ ‚·ıÌfi˜ ™¯ÂÙÈÎfi˜ ÀÂÚıÂÙÈÎfi˜‚·ıÌfi˜

∞fiÏ˘ÙÔ˜ ÀÂÚıÂÙÈÎfi˜(¯ˆÚ›˜ Û‡ÁÎÚÈÛË)

ÏÔ‡ÛÈÔ˜ ÏÔ˘ÛÈfiÙÂÚÔ˜

‹ ÈÔ ÏÔ‡ÛÈÔ˜

Ô ÏÔ˘ÛÈfiÙÂÚÔ˜

‹ Ô ÈÔ ÏÔ‡ÛÈÔ˜

ÏÔ˘ÛÈfiÙ·ÙÔ˜

‹ ÔÏ‡ ÏÔ‡ÛÈÔ˜

√ Û˘ÁÎÚÈÙÈÎfi˜ Î·È Ô ÂÚıÂÙÈÎfi˜ ‚·ıÌfi˜ Ï¤ÁÔÓÙ·È Î·È ·Ú·ıÂÙÈÎ¿ ÙÔ˘ ÂÈı¤ÙÔ˘.

∆· ·Ú·ıÂÙÈÎ¿ ÙˆÓ ÂÈı¤ÙˆÓ ÛÂ –‡˜, -È¿,- ‡ Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·È ÌÂ ÙËÓ Î·Ù¿ÏËÍË –‡ÙÂÚÔ˜, -‡Ù·ÙÔ˜.¯. ‚·ı‡˜, ‚·ı‡ÙÂÚÔ˜, ‚·ı‡Ù·ÙÔ˜

∫¿ÔÈ· Â›ıÂÙ· Û¯ËÌ·Ù›˙Ô˘Ó Ù· ÌÔÓÔÏÂÎÙÈÎ¿ ·Ú·ıÂÙÈÎ¿ ÙÔ˘˜ ÌÂ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi ÙÚfiÔ.

93

√ÚÈÛÙÈÎ‹ ¶ÚÔÛÙ·ÎÙÈÎ‹

·ÓÂ‚·›Óˆ ·Ó¤‚ËÎ· (Ó·) ·ÓÂ‚Ò ·Ó¤‚· ·ÓÂ‚Â›ÙÂ

ÙÚÒˆ ¤Ê·Á· (Ó·) Ê¿ˆ Ê¿Â Ê¿ÙÂ

Ì·›Óˆ Ì‹Î· (Ó·) Ìˆ ÌÂ˜ ÌÂ›ÙÂ‚Ï¤ˆ Â›‰· (Ó·) ‰ˆ ‰Â˜ ‰Â›ÙÂ

Ï¤ˆ Â›· (Ó·) ˆ Â˜ Â›ÙÂ›Óˆ ‹È· (Ó·) Èˆ ÈÂ˜ ÈÂ›ÙÂ¤Ú¯ÔÌ·È ‹Úı· (Ó·) ¤Úıˆ ¤Ï· ÂÏ¿ÙÂ

‚Ú›ÛÎˆ ‚Ú‹Î· (Ó·) ‚Úˆ ‚ÚÂ˜ ‚ÚÂ›ÙÂ

EÓÂÛÙÒÙ·˜ AfiÚÈÛÙÔ˜ AfiÚÈÛÙÔ˜ AfiÚÈÛÙÔ˜

YÔÙ·ÎÙÈÎ‹

AÓÒÌ·Ï· Ú‹Ì·Ù·

£ÂÙÈÎfi˜ ™˘ÁÎÚÈÙÈÎfi˜ ™¯ÂÙÈÎfi˜ ∞fiÏ˘ÙÔ˜‚·ıÌfi˜ ‚·ıÌfi˜ ÀÂÚıÂÙÈÎfi˜ ÀÂÚıÂÙÈÎfi˜

‚·ıÌfi˜ ‚·ıÌfi˜

Î·Ïfi˜ Î·Ï‡ÙÂÚÔ˜ Ô Î·Ï‡ÙÂÚÔ˜ ¿ÚÈÛÙÔ˜

ÌÈÎÚfi˜ ÌÈÎÚfiÙÂÚÔ˜ Ô ÌÈÎÚfiÙÂÚÔ˜ ÂÏ¿¯ÈÛÙÔ˜

ÔÏ‡˜ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ˜ Ô ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ˜ –

Î·Îfi˜ ¯ÂÈÚfiÙÂÚÔ˜ Ô ÂÈÚfiÙÂÚÔ˜ –

Ï›ÁÔ˜ ÏÈÁfiÙÂÚÔ˜ Ô ÏÈÁfiÙÂÚÔ˜ ÂÏ¿¯ÈÛÙÔ˜

ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˜ Ô ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˜ Ì¤ÁÈÛÙÔ˜


Όνοµα:…………………………… 07/05/12

Μάθηµα: Τρύπωνας ο φαφαγάλος

Ερωτήσεις κατανόησης κειµένου

1. Από τον τίτλο του µαθήµατος καταλαβαίνουµε ποια γράµµατα

µπερδεύει ο παπαγάλος. Ποια είναι αυτά;

………………………………………………………………………

2. Σε τι εκπαιδεύεται ο παπαγάλος και από ποιον;

……………………………………………………………………….

3. Τι εννοούσε ο δάσκαλος του Μάριου όταν έλεγε στους µαθητές

του να µη φοβούνται τα λάθη τους;

………………………………………………………………………

4. Ποια ερώτηση έκανε η κυρία Καλλιόπη στον παπαγάλο;

………………………………………………………………………

5. Γιατί ο παπαγάλος έκανε τόσα λάθη;

………………………………………………………………………

Γραµµατικό φαινόµενο: Κλίση ουδετέρων σε –ος

1. Συµβουλέψου την κλίση των ουσιαστικών της σελίδας 22 στο βιβλίο

του µαθητή και συµπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις:

Τα …………. (βέλος) έπεφταν βροχή.

Τον έπνιξε το ……….. (πάθος).

Βρισκόµαστε στο ………. (τέλος) της άνοιξης.

Τα …………….. (γένος) είναι τρία.

Πήρε το ………….. (βιολί) και άρχισε να παίζει.

Πέρασε και η εβδοµάδα των …………… (πάθος).

Για την πρόοδο του ……………… (κράτος) υπεύθυνος είναι ο κάθε

πολίτης.

2. Γράψε τι µέρος του λόγου είναι οι παρακάτω λέξεις:

νύχτα:…………. ουφ!:……………. βάφοντας:…………

πέταξε:………… ευκαιρία:………... των:……………….

καινούριους:….. αύριο:…………… ένας:………………

παρά:…………. εντύπωση:……… σωστά:……………

για:…………… µπα!:…………… κράτος:……………

ήταν:…………. ηµερήσια:………. ο εαυτός µας:…….

προς:…………. τρίτος:………….. σύννεφα:…………

Απτή τη πορά θα αφοδείξω στην κυρία Καλλιόφη

πόσο καλά γνωρίζω τα µέρη του λόγου: ρήµα,

άρθρο, ουσιαστικό, εφίθετο, εφίρρηµα,

αντωνυµία, φρόθεση, µετοχή!

Στο blog της τάξης θα βρεις τραγούδια για

µένα αλλά και πίλους µου να µιλούν και να

τραγουδούν!


Xristos

Πλαίσιο κειμένου

Μαριάνθη Χαλκίτη

ΤΡΥΠΩΝΑΣ Ο ΦΑΦΑΓΑΛΟΣΤΡΥΠΩΝΑΣ Ο ΦΑΦΑΓΑΛΟΣΤΡΥΠΩΝΑΣ Ο ΦΑΦΑΓΑΛΟΣΤΡΥΠΩΝΑΣ Ο ΦΑΦΑΓΑΛΟΣ ΟΝΟΜΑ: …………………………… ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: …………………..

1.Να συμπληρώσεις τον παρακάτω πίνακα:

Ενικός αριθμόςΕνικός αριθμόςΕνικός αριθμόςΕνικός αριθμός Πληθυντικός αριθμόςΠληθυντικός αριθμόςΠληθυντικός αριθμόςΠληθυντικός αριθμός

ΟΟΟΟνομαστικήνομαστικήνομαστικήνομαστική ΓΓΓΓενικήενικήενικήενική ΟΟΟΟνομαστικήνομαστικήνομαστικήνομαστική ΓΓΓΓενικήενικήενικήενική

το στέλεχος του στελέχους τα στελέχη των στελεχών

το έδαφος

το έτος

το πάθος

το λάθος

το κράτος

το δάσος

το όρος

2.Να σημειώσεις με ∨∨∨∨ τι μέρος του λόγου, τι γένος, σε ποια πτώση και σε ποιον αριθμό

είναι καθεμιά από τις λέξεις:

λέξηλέξηλέξηλέξη

ουσ

ιαστικ

όουσ

ιαστικ

όουσ

ιαστικ

όουσ

ιαστικ

ό

επίθ

ετο

επίθ

ετο

επίθ

ετο

επίθ

ετο

Αρσεν

ικό

Αρσεν

ικό

Αρσεν

ικό

Αρσεν

ικό

θηλυκ

όθ

ηλυκ

όθ

ηλυκ

όθ

ηλυκ

ό

ουδ

έτερ

οουδ

έτερ

οουδ

έτερ

οουδ

έτερ

ο

ονομαστι

ονομαστι

ονομαστι

ονομαστι κ

ήκή

κή

κή

γεν

ική

γεν

ική

γεν

ική

γεν

ική

αιτ

ιατικ

ήαιτ

ιατικ

ήαιτ

ιατικ

ήαιτ

ιατικ

ή

κλητικ

ήκλητικ

ήκλητικ

ήκλητικ

ή

ενικ

ός

ενικ

ός

ενικ

ός

ενικ

ός

Πληθ

υντι.

Πληθ

υντι.

Πληθ

υντι.

Πληθ

υντι.

Των πολλών

Η γυμναστική

Τις παραδοσιακές

δάσκαλε

Το μαθητή

Τους καλούς

Των βουνών

Οι αρχαίοι

Τους βαθμούς

Τη φωνή

Την κίτρινη


3.Συμπλήρωσε τις προτάσεις με τους κατάλληλους τύπους των ρημάτων που είναι στην παρένθεση: Παιδιά, αν ………………. (βλέπω) την αδερφή μου, …………….. (λέω) της να ………………

(έρχομαι) να με …………….. (βρίσκω) στη βιβλιοθήκη.

Μη ……………….. (βγαίνω) στην αυλή πριν …………………. (πίνω) το γάλα σου.

Ελένη, ………………… (ανεβαίνω) στην ταράτσα και …………….. (βλέπω) αν έχουν

στεγνώσει τα ρούχα.

Αφού ………………. (τρώω) το φαγητό σου, ………………… (κατεβαίνω) στη γιαγιά σου να

σου δώσει λίγη ζάχαρη.

………………… (παίρνω) μαζί σου καμιά ζακέτα γιατί κάνει ψύχρα.

4. Χρονικές αντικαταστάσεις

ΕνεστώταςΕνεστώταςΕνεστώταςΕνεστώτας

Βγαίνει

ΠαρατατικόςΠαρατατικόςΠαρατατικόςΠαρατατικός

ΑόριστοςΑόριστοςΑόριστοςΑόριστος

φύγατε

Εξ. ΜέλλονταςΕξ. ΜέλλονταςΕξ. ΜέλλονταςΕξ. Μέλλοντας

Συν. ΜέλλονταςΣυν. ΜέλλονταςΣυν. ΜέλλονταςΣυν. Μέλλοντας

ΠαρακείμενοςΠαρακείμενοςΠαρακείμενοςΠαρακείμενος

ΥπερσυντέλικοςΥπερσυντέλικοςΥπερσυντέλικοςΥπερσυντέλικος

Λαµπριάδου Μαρία

Τα κατάφερες µια χαρά!!!!


ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:___________________________________________ 7/4/2013

1. Να συµπληρώσεις τα κενά βάζοντας στη σωστή πτώση τα ουσιαστικά που είναι στις παρενθέσεις.

Οι αντίπαλοι διασταύρωσαν τα …………………………. (ξίφος) τους. Η φροντίδα των …………………………… (βρέφος) γίνεται από το ειδικευµένο προσωπικό. Το επίθετο είναι …………………………… (γένος) αρσενικού. Θα χτιστεί ένα εκκλησάκι στο ………………………. (άλσος) του δήµου. Ο διευθυντής αποφάσισε την απόλυση δύο ………………………….. (στελέχη) της επιχείρησης. Τα …………………………… (µίσος) και τα …………………………… (πάθος) οδήγησαν στη διαµάχη των δύο ………………………………… (έθνος) 2. Να επιλέξεις το κατάλληλο ουσιαστικό από το συννεφάκι και

να σχηµατίσεις φράσεις όπως στο παράδειγµα. η αποξήρανση του έλους η αποξήρανση των ελών η εξόφληση …………………………. ………………….……………………………….. η διόρθωση …………………………. ………………….……………………………….. η µέτρηση …………………………. ………………….……………………………….. η πληρωµή …………………………. ………………….……………………………….. τα φτερά ………..……………………. ………………….……………………………….. η ποσότητα …………………………. ………………….………………………………..

το έλος, το μήκος, το αεροσκάφος, το

λάθος, το λίπος, το χρέος, το τέλος


ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:___________________________________________ 7/4/2013

3. Να συµπληρώσεις τον πίνακα των ανωµάλων ρηµάτων.

Οριστική

Υποτακτική Προστακτική

Ενεστώτας Αόριστος

Αόριστος Αόριστος

ανεβαίνω

ανέβηκα

(να) ανεβώ ανέβα ανεβείτε

κατεβαίνω

βγαίνω

µπαίνω

βρίσκω

βλέπω

λέω

πίνω

έρχοµαι

πηγαίνω

παίρνω

τρώω

4. Να συµπληρώσεις τα κενά µε το β΄ πρόσωπο ενικού

προστακτικής του αορίστου για να µάθεις τι οδηγίες έδωσε η Λένα στο φίλος της το Βασίλη.

«(Βγαίνω)………………….. στην κεντρική λεωφόρο, (παίρνω) ……………………

το λεωφορείο 805 και (κατεβαίνω) ………………………….. στην τρίτη στάση.

Ύστερα (µπαίνω) ……………………… στο κτίριο στην οδό Σάµου 32.

(Ανεβαίνω) ………………………. στον πρώτο όροφο και (βρίσκω) ………………..

την κα Λάµπρου. (Λέω) ……………………… της ότι πηγαίνεις εκ µέρους µου

και (παίρνω) …………………………. το φάκελο που θα σου δώσει.

(Βλέπω)………………………….. εάν το χαρτί είναι συµπληρωµένο και

(έρχοµαι) ………………………… αµέσως στο γραφείο µου».

Παλάνης Αθανάσιος


Ενότητα 11στ Τρύπωνας ο Φαφαγάλος

Ευνίκη ΤοκατλήΕπιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.20

Ενότητα 12 ζΤρύφωνας ο φαφαγάλος

Ευνίκη ΤοκατλήΕπιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.21

70

2. Συμπλήρωσε τα σημεία στίξης στον παρακάτω διάλογο. Η μητέρα ρώτησε το Μιχάλη

Αγόρι μου έκανες τις ασκήσεις της Γραμματικής σου

Ναι όλες σωστά

Φέρε μου το τετράδιό σου να δω τι έκανες

Αλίμονο ∆ε με πιστεύει η ίδια μου η μητέρα

Τρύπωνας ο φαφαγάλος

1. Συμπλήρωσε τα κενά με τα ρήματα στον αόριστο.

α) Πηγαίνοντας στο περίπτερο …………………… (βλέπω) τον Σταύρο και μου

…………………… (λέω) να πάμε στο πάρκο.

β) Η μαμά μόλις …………………… (τρώω), …………………… (πλένω) τα πιάτα.

γ) …………………… (παίρνω) τηλέφωνο την Άννα όταν …………………… (φεύγω) η αδελφή

μου και …………………… (έρχομαι) στο σπίτι μου για να έχω παρέα.

δ) Μόλις …………………… (πίνω) το γάλα μας, …………………… (κατεβαίνω) για παιχνίδι.

ε) Η Ζωή …………………… (μένω) σε μας χθες επειδή οι γονείς της ……………………

(πηγαίνω) ταξίδι.

στ) Ψάχνοντας για τα γυαλιά μου …………………… (βρίσκω) και τα δικά σου.

Ορισμένα ρήματα σχηματίζονται με τρόπο που δεν μπορούμε να προβλέψουμε. Τα ρήματα αυτά που σχηματίζονται με περίεργο τρόπο στον ενεστώτα και στον αόριστο λέγονται ανώμαλα ρήματα.

Ενεστώτας Αόριστος λέω είπα

βλέπω είδα

΄Εκδοση των Εκπαιδευτηρίων «Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ»Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.22

71

2. Συμπλήρωσε τα κενά με τα ουσιαστικά των παρενθέσεων στη σωστή πτώση και αριθμό. α) Τα …………………… (μίσος) και τα …………………… (πάθος) οδήγησαν στη διαμάχη των

δύο …………………… (έθνος).

β) Έμενε με την οικογένειά του στο εξωτερικό για περίπου δέκα …………………… (έτος).

γ) Οι μυρωδιές των …………………… (άνθος) την άνοιξη είναι υπέροχες.

δ) Οι αντίπαλοι διασταύρωσαν τα …………………… (ξίφος) τους.

ε) Επειδή η μητέρα εργαζόταν, τη φροντίδα του …………………… (βρέφος) ανέλαβε ο πατέρας.

στ) Θα χτιστεί ένα εκκλησάκι στην άκρη του …………………… (άλσος).

3. Συμπλήρωσε τις προτάσεις, προκειμένου να δώσεις οδηγίες. (Προστακτική)

α) Παιδιά, αν …………………… (βλέπω) την αδερφή μου, …………………… (λέω) της να

…………………… (έρχομαι) να με …………………… (βρίσκω) στην παιδική χαρά.

β) …………………… (τελειώνω) την άσκηση και μετά …………………… (βγαίνω) στην αυλή.

γ) Αλίκη, …………………… (ανεβαίνω) στην ταράτσα και …………………… (βλέπω) αν στέγνωσαν τα ρούχα που άπλωσα.

δ) Θωμά και Κάτια, …………………… (κατεβαίνω) στο υπόγειο και …………………… (ετοιμάζω) τα σακίδια για την εκδρομή.

ε) …………………… (φέρνω) μας καμιά σοκολάτα όταν επιστρέψεις από τη Γερμανία.

στ) …………………… (προσέχω) όταν περνάς το δρόμο απέναντι.

΄Εκδοση των Εκπαιδευτηρίων «Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ»Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.23

Συλλογή Χελιδόνια - Εκδόσεις Πατάκη

Τρύπωνας ο φαφαγάλος Άννα Κωσταλλά

Σελ. 121 Έπαινος Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου

∆ραστηριότητες για την Γ΄ & την ∆΄ τάξη Η συγγραφέας:

Γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε στο Πανεπιστήµιο της

Πάντοβα και στη Σιένα της Ιταλίας. Έχει µεταφράσει παιδικά

βιβλία και τα παιδιά τη γνώρισαν από τις εκποµπές της στην

τηλεόραση. Της αρέσει πολύ να σκαρώνει παραµύθια, να

σκαρφίζεται σκανταλιές, να τρώει παγωτό µε σιρόπι

καραµέλα και δεν της αρέσει καθόλου να φοράει ρολόι.

Περίληψη: Ο Μάριος και η

Αλεξάνδρα είναι δυο αδέλφια που

ζουν µε τους γονείς τους σε ένα σπίτι

µε αυλή. Ακριβώς δίπλα τους ζει η

κυρία Καλλιόπη. Η κυρία Καλλιόπη

αγαπά τα ζώα, αλλά έχει µόνο ένα

καναρίνι. Κάποια µέρα που τα παιδιά

παίζουν στην αυλή ακούνε από το

σπίτι της Καλλιόπης µια παράξενη

φωνή που µπερδεύει το πι µε το φι.

Τα παιδιά σκαρφαλώνουν σε µια

πέτρα για να δουν καλύτερα και

ανακαλύπτουν πως αυτός που µιλάει

είναι ένας παπαγάλος, ο Τρύφωνας.

Όταν η κυρία Καλλιόπη τούς

προσκαλεί να τον γνωρίσουν, τα

παιδιά θα τον αγαπήσουν αµέσως και

θα διασκεδάζουν µαζί του ατέλειωτες

ώρες. Όταν έρχεται ο Σεπτέµβριος

και αρχίζει το σχολείο, ο Τρύφωνας

θα τους ακολουθήσει µέχρι την τάξη

και θα κάνει έξαλλη τη διευθύντρια

µε τα καµώµατά του. Τα παιδιά της

πρώτης τάξης όµως µαζί µε τη

δασκάλα τους τον αγαπούν και τον

περιµένουν κάθε µέρα την ίδια ώρα.

Όταν κάποια στιγµή ο Τρύφωνας δεν

εµφανίζεται, τα παιδιά και ιδιαίτερα η

Αλεξάνδρα ανησυχούν µήπως τον

χτύπησε ο Παντελής µε τη σφεντόνα

του. Ο Τρύφωνας όµως απλώς έχει

βρει τη Σάρα την παπαγαλίνα, η

οποία ζει σε ένα κλουβί µέσα στο

σούπερ µάρκετ. Μετά από λίγες

µέρες ο Τρύφωνας εµφανίζεται και

πάλι στην αυλή της κυρίας Καλλιόπης

και τους ανακοινώνει ότι αγαπάει τη

Σάρα και θα παντρευτούν µόλις βρει

έναν τρόπο να την ελευθερώσει από

το κλουβί. Περνούν κάποιες µέρες

που εξαφανίζεται και πάλι και τελικά

τα παιδιά τον βλέπουν να κρατάει στο

ράµφος του τη Σάρα, η οποία είναι

πληγωµένη στο φτερό από τη

σφεντόνα του Παντελή. Ο Μάριος

αποφασίζει να πάρει τη σφεντόνα του

Παντελή, κάνει ένα φοβερό καβγά

µαζί του και προσπαθεί να του δώσει

να καταλάβει ότι πρέπει να αγαπάει

τα ζώα. Το φτερό της Σάρας γίνεται

καλά χάρη στις φροντίδες του θείου

των παιδιών που είναι κτηνίατρος και

τα δυο παπαγαλάκια αποφασίζουν να

φύγουν για την Αφρική. Πριν φύγει ο

Τρύφωνας, φέρνει στο σχολείο τη

σφεντόνα του Παντελή, ο οποίος έχει

πια καταλάβει και την κάνει

κοµµατάκια πετώντας τη στο καλάθι

της τάξης του!

Θεµατικοί άξονες: Η κατανόηση, η υποµονή και

η συνεργασία

Η αγάπη για τα ζώα

Το χιούµορ

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ: Πιθανόν

να χρειαστεί να διευκρινιστούν οι πιο

κάτω λέξεις και εκφράσεις:

διανοητικά ανώτερα ζώα (σ. 76).


ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ:

Με αφορµή τον τίτλο του βιβλίου παρακινούµε τα παιδιά να βρουν τα δύο

γράµµατα που µπέρδευε ο ήρωας του βιβλίου. Αφού τα ανακαλύψουν, µπορούν

να πουν και αυτά δικές τους φράσεις µιµούµενα τον τρόπο οµιλίας του

Τρύφωνα.

Επειδή αυτή η δραστηριότητα αρέσει πολύ στα παιδιά, µπορούµε να τη

χρησιµοποιήσουµε και κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης είτε ζητώντας τους να

διηγηθούνε µια σκηνή όπως θα µπορούσε να τη διηγηθεί ο Τρύφωνας

(µπερδεύοντας δηλαδή το π µε το φ) είτε αλλάζοντας ολόκληρες συλλαβές

(παράδειγµα: όπου υπάρχει η συλλαβή το να βάζουµε κο). Το αποτέλεσµα

είναι πολύ αστείο και αρέσει πολύ στα παιδιά.

Ως προέκταση αυτής της δραστηριότητας µπορούµε να ζητήσουµε από τα

παιδιά να µας πουν ή να γράψουν µια σκηνή από το βιβλίο προσπαθώντας, για

παράδειγµα, να µην χρησιµοποιήσουν ποτέ το γράµµα φ. (Για να καταλάβουν τι

θέλουµε, µπορούµε να αρχίσουµε από τους τίτλους των κεφαλαίων του

βιβλίου.) Αυτό θα τους οδηγήσει να ψάξουν για συνώνυµα των λέξεων που

περιέχουν το «απαγορευµένο γράµµα» (αποφεύγουµε να ορίσουµε ως

«απαγορευµένο γράµµα» το α γιατί τότε το παιχνίδι γίνεται πολύ δύσκολο!).

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ:

1. Σε πολλά σηµεία του βιβλίου φαίνεται ότι τα δύο αδέλφια

βοηθούν στις δουλειές του σπιτιού. Βρες τα αποσπάσµατα

και διάβασέ τα στην τάξη. Σκέψου: Βοηθάς όσο πρέπει στις

δουλειές του σπιτιού;

2. Στη σελ. 40 η Αλεξάνδρα σκέφτεται: «Δε γνωρίζω παρά

µόνο δύο. Το Λάκη Στραβοσικάδη, το ζωγράφο, έτσι τον

λένε τα παιδιά, γιατί του αρέσει να ζωγραφίζει, και το Νίκο

Σταµατόπουλο, το σοβαρό, γιατί δεν πολυµιλάει». Δώσε κι

εσύ ένα θετικό χαρακτηριστικό επίθετο στους συµµαθητές

σου σύµφωνα µε τα ταλέντα τους ή τα χαρίσµατά τους!

Μετά διαβάστε τα στην τάξη!

Τρύπωνας ο φαφαγάλος, Άννα Κωσταλλά

Με αφορµή ένα βιβλίο... Σχεδιασµός εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων Βασιλική Νίκα


3. Στη σελίδα 47 τα παιδιά µαζί µε τον Τρύφωνα παίζουν το

παιχνίδι της οµοιοκαταληξίας.

Παίξτε το και εσείς στην τάξη και στείλτε µας τα κείµενά

σας! Όσο πιο αστεία είναι τόσο καλύτερα!

4. Αναζητήστε σε βιβλία γνώσεων ή σε εγκυκλοπαίδειες

πληροφορίες για τους παπαγάλους ή «ψιττακούς», όπως

τους ονοµάζει η διευθύντρια! Φέρτε φωτογραφίες στην τάξη

ή χρησιµοποιήστε πολύχρωµα χαρτάκια για να φτιάξετε τα

δικά σας παπαγαλάκια στην ώρα της Αισθητικής Αγωγής.

5. Σχολιάστε στην τάξη σας τα παρακάτω:

«Ο δάσκαλός µας έχει πει να µη φοβόµαστε τα λάθη µας,

αλλά να τα αγαπάµε, γιατί αυτά µας µαθαίνουν το σωστό».

«Σε µαλώνω για να γίνεσαι καλύτερος».

«Εγώ γίνοµαι καλύτερος µόνο όταν µ’ αγαπάς…».

«Το βιβλίο είναι ο καλύτερος δάσκαλος και µια πολύ

ευχάριστη παρεούλα!»

«Μικρά µου σπουργιτάκια, λέει κι η φωνή της φτάνει στ’

αυτιά µας σαν τραγούδι. Δεν έχει σηµασία πόσο λίγο

κρατάνε τα πράγµατα, αλλά πόσο αξίζουν».

6. Στη σελίδα 106 ο Μάριος λέει στον Παντελή: «Η σφεντόνα

είναι όπλο! Σκοτώνει! Πλήγωσες την παπαγαλίνα του

Τρύφωνα και πονάει! Μπορείς να το καταλάβεις;».

Συµφωνείς; Συζήτησε µε τους συµµαθητές σου και βρείτε

τρόπους µε τους οποίους θα µπορούσατε να ενηµερώσετε τα

παιδιά του σχολείου σας πρώτα και έπειτα το δήµο της

περιοχής σας για τους τρόπους προστασίας των πουλιών

από τους ανθρώπους που θέλουν να τα σκοτώνουν.




7. Η Αλεξάνδρα περιγράφει τη µέρα που δεν πρόκειται να

ξεχάσει ποτέ στη ζωή της. Υπάρχει µια τέτοια µέρα για

σένα; Μπορείς να περιγράψεις τι συνέβη;




Γλώσσα Δ΄ 11. 4. ΄΄Τρύπωνας ο φαφαγάλος΄΄

Education

Transcript of Γλώσσα Δ΄ 11. 4. ΄΄Τρύπωνας ο φαφαγάλος΄΄