บทท 2

แนวคด ทฤษฏ และงานวจยทเกยวของ

การศกษาครงนเปนการศกษาความสมพนธระหวางแรงจงใจในการท างานกบความผกพนตอองคการของพนกงานบรษท กลอบอลซล จ ากด ซงผศกษาไดศกษาคนควาเอกสารและงานวจยทเกยวของเพอใชเปนแนวทางในการศกษาโดยมสาระส าคญดงน

1. แนวคด ทฤษฎหลกทใช 2. แนวคดและทฤษฎเกยวกบแรงจงใจ 3. แนวคดเกยวกบความผกพน 4. งานศกษาทเกยวของ

1. แนวคด ทฤษฎหลกทใช แนวคด Robbins, Stephen P. (1996 : 213) 1. แรงจงใจภายใน (Intrinsic Motivation) หมายถง สภาวะของบคคลทมความตองการทจะ

เรยนรหรอแสวงหาบางสงบางอยางดวยตนเองโดยมตองใหบคคลอนเขามาเกยวของ เชน พนกงานตงใจท างานดวยความรสกใฝดในตวของเขาเองไมใชเพราะถกบดามารดาบงคบหรอเพราะมสงลอใจใดๆการจงใจประเภทน ไดแก

1.1 ความตองการ (Need) เนองจากคนทกคนมความตองการทอยภายในอนจะท าใหเกดแรงขบแรงขบนจะกอใหเกดพฤตกรรมตางๆขนเพอใหบรรลเปาหมายและความพอใจ เชนพนกงานตองการเลอนต าแหนงซงถอเปนแรงจงใจใหพยายามท าความเขาใจกบงานเพอใหไดมาซงความส าเรจทตองการ

1.2 ทศนคต (Attitude) หมายถง ความรสกนกคดทดทบคคลมตอสงใดสงหนงซงจะชวยเปนตวกระตนใหบคคลท าพฤตกรรมทเหมาะสม เชน พนกงานพอใจผจดการและพอใจวธการท างานท าใหเขามความตงใจท างานเปนพเศษ

1.3 ความสนใจพเศษ (Special Interest) การทเรามความสนใจในเรองใดเปนพเศษกจดวาเปนแรงจงใจทท าใหเกดความเอาใจใสในสงนนๆมากกวาปกต เชน พนกงานมความสนใจเปนพเศษเกยวกบเรองของเครองยนตกลไกเขากจะพยายามศกษาและใชเวลาวางทดลองประดษฐซงกจะชวยใหสามารถบรรลถงเปาหมายได

2. แรงจงใจภายนอก (Extrinsic Motivation) หมายถง สภาวะของบคคลทไดรบแรงกระตนมาจากภายนอกใหมองเหนจดหมายปลายทางและน าไปสการเปลยนแปลงหรอการแสดงพฤตกรรมของบคคลแรงจงใจเหลาน ไดแก

2.1 เปาหมายหรอความคาดหวงของบคคล เชน พนกงานทดลองงานมเปาหมายทจะไดรบการบรรจเขาท างานจงพยายามตงใจท างานอยางเตมความสามารถ

2.2 ความรเกยวกบความกาวหนาคนทมโอกาสทราบวาตนจะไดรบความกาวหนาอยางไรจากการกระท านนยอมจะเปนแรงจงใจใหตงใจและเกดพฤตกรรมขนได เชน พนกงานเหนเพอนประสบความส าเรจกาวหนาจากการท างานกจะพยายามใหเปนเชนนน บางท าใหมก าลงใจทจะท างานอยางเตมท

2.3 บคลกภาพความประทบใจอนเกดจากบคลกภาพจะจงใจใหเกดพฤตกรรมขนได เชน นกปกครองผจดการจะตองมบคลกภาพของนกบรหารหรอผน าทดหรอแมแตพนกงานแนะน าความงามกสามารถจงใจใหลกคาซอสนคาไดดวยคณสมบตดานบคลกภาพ เปนตน

2.4 เครองลอใจอนๆมสงลอใจหลายๆอยางทจะกอใหเกดแรงกระตนใหเกดพฤตกรรมขน เชน การใหรางวล (Rewards) อนเปนเครองกระตนใหอยากกระท าหรอการลงโทษ (Punishment) ซงกระตนมใหกระท าในสงทไมถกตองนอกจากนการชมเชย (Praise) การตเตยน (Blame) การประกวด (Contest) การแขงขน (Competition) หรอแมแตการทดสอบ (Test) กจดวาเปนเครองมอทกอใหเกดพฤตกรรมไดทงสน

จากทกลาวมาจะเหนไดวาเปาหมายทคนตองการคอสงลอใจ เชน เดกทอยากไดขนม ขนมกคอสงลอใจทท าใหเขาชวยแมกวาดบาน ถบาน เพอใหไดเงนไปซอขนม แตเมอใดกตามทเขาบรรลเปาหมาย หรอไดสงทลอใจนนแลวเขามกจะหมดแรงจงใจทจะท าตอไป คอเลกชวยแมท างานบานเพราะเขาอมทองและไดสงทตองการแลว

แนวคดอลเลนและเมเยอร (Allen & Meyer, 1990) ไดเสนอทศนะความผกพนตอองคการสามารถแบงไดเปนองคประกอบ 3 ดานไดแก 1. ความผกพนดานความรสก หมายถง อารมณความรสกผกพนตอองคการในแงทพนกงานรสกถงความเปนสมาชกในองคการเกยวของเปนอนหนงอนเดยวกนกบองคกรอยางแนบแนนซงนกวชาการและนกศกษาส าคญๆทไดน าเสนอทศนะความผกพนตอองคการในแงมมเดยวกบอลเลนและเมเยอรไดแก เมาวเดยเสตยรพอรเตอรบชานนและแคนเตอรเปนตน

2. ความผกพนดานความตอเนองเปนความผกพนตอองคการทเกดจากการจายคาตอบแทนขององคการเพอแลกเปลยนกบการคงอยกบองคการของบคคลแตละคนโดยนกวชาการทเหน

สอดคลองกบแนวคดความผกพนตอองคการของอลเลนและเมเยอรในแงมมนไดแก เบคเกอร (Becker, 1960) ทน าเสนอทฤษฏ SIDE - BET THEORY และฮรบเนยคและอลทโต (Hrebiniak&Alutto, 1972) เปนตน

3. ความผกพนดานบรรทดฐานทางสงคม เปนความรสกของบคคลแตละคนทวาเมอเขาเปนสมาชกองคการกตองมความผกพนและจงรกภกดตอองคการเพราะเปนสงทถกตองและสมควรทจะกระท าถอเปนพนธะทจะตองมตอการปฏบตหนาทในองคการซงผทเหนสอดคลองกบแนวคดของอลเลนและเมเยอร (Allen & Meyer, 1990) ในแงมมนคอ วเนอร (Weiner, 1982)ทงนอลเลนและเมเยอรไดกลาววาความผกพนทง 3 ดานควรทจะพจารณาในรปแบบขององคประกอบมากกวาประเภททงนกเพราะวาบคคลแตละคนจะมสภาวะทางจตใจผสมผสานกนขนอยกบระดบของการรบรทแตกตางกน 2. แนวคดและทฤษฎเกยวกบแรงจงใจ ความหมายแรงจงใจ จากการศกษาความหมายของแรงจงใจ พบวา มผใหความหมายเกยวกบแรงจงใจแตกตางกนออกไปผศกษาจงไดเลอกความหมายของแรงจงใจในสวนทเกยวของดงน

พลสข สงขรง (2550 : 143) กลาวถงการจงใจ (Motivation) หมายถง การทบคคลแสดงออกซงความตองการในการกระท าสงใดสงหนงซงสามารถอาศยปจจยตางๆไดแกการท าใหตนตว (Arousal) การคาดหวง (Expectancy) การใชเครองลอใจ (Incentives) และการลงโทษ(Punishment) มาเปนแรงผลกดนใหบคคลแสดงพฤตกรรมอยางมทศทางเพอบรรลจดมงหมายหรอเงอนไขทตองการ

พมลจรรย นามวฒน (2544 : 47) กลาววาการจงใจ หมายถง การท าใหบคคลในองคการมพฤตกรรมการท างานทพงประสงคดวยกระบวนการสรางพลงกระต นทท าใหบคคลเตมใจทจะใชความสามารถของตนและชกน าใหบคคลเลอกมพฤตกรรมตางๆไปในทศทางทมงสการบรรลผลส าเรจตามเปาหมายทองคการตองการ

ชลยา ดานทพารกษ ( 2543 : 15) ใหความหมายของแรงจงใจ หมายถง ปจจยหรอสงเราทมากระตนใหเกดความเตมใจของบคคลในการปฏบตงานเพอใหองคการบรรลสเปาหมาย

กตต ยคคานนท (2532 : 78) กลาววา แรงจงใจเปนพลงทมอยในตวบคคลแตละคน ซงท าหนาทเราและกระตนใหมการเคลอนไหว เพอใหบคคลนนด าเนนการใดๆไปในทศทางทจะน าไปสเปาหมาย

กตมา ปรดลก (2529 : 156) อธบายวาแรงจงใจ หมายถง ความเตมใจทจะใชพลงเพอประสบความส าเรจในเปาหมายหรอรางวลเปนสงส าคญของการกระท าของมนษยและเปนสงทยใหคนไปถงซงวตถประสงคทมสญญาเกยวกบรางวลทจะไดรบฉะนนแรงจงใจจงเปนพลงผลกดนใหคนใชความสามารถมากขน

ศรวรรณ เสรรตนและคณะ (2541 : 106) ใหความหมายวาการจงใจ หมายถง การทบคคลไดรบการกระตนใหแสดงพฤตกรรมในการกระท ากจกรรมตางๆอยางมพลงมคณคามทศทางทชดเจนซงแสดงออกถงความตงใจเตมใจความพยายามหรอพลงภายในตนเองรวมทงการเพมพนความสามารถทจะทมเทในการท างานเพอใหบรรลเปาหมายตามความตองการและสรางความพงพอใจสงสด

ฐนตา ปตตาน (2546 : 12) ใหความเหนวาแรงจงใจ หมายถง การทบคคลไดรบการกระตนจากสงเราแลวท าใหเกดพลงทแสดงออกทางพฤตกรรมเพอจะน าไปสจดประสงคของตนเองหรอปจจยตางๆทเปนพลงและเปนตวก าหนดพฤตกรรมของบคคลซงแรงจงใจนอาจเกดจากสงเราภายในหรอภายนอกเพยงอยางเดยวหรอทงสองอยางพรอมกนกได

จากความหมายดงกลาวสามารถสรปไดวาแรงจงใจ หมายถง การกระท าหรอพฤตกรรมในตวของบคคลซงถกกระตนโดยสงเราหรอสงจงใจใหแสดงออกซงความตองการในการกระท าสงใดสงหนงทจะเปนพลงผลกดนใหบคคลกระท าการเพอใหบรรลเปาหมายทไดตงไวและเมอประสบความส าเรจกจะรสกภาคภมใจซงจะสงผลตอประสทธภาพและประสทธผลใหองคการประสบความส าเรจตอไป

ประเภทของแรงจงใจ นกจตวทยาไดแบงแรงจงใจออกเปน 2 ประเภท (ศรวรรณเสรรตนและคณะ, 2541: 107 -

108) คอ 1. แรงจงใจภายใน (Intrinsic Motivation) หมายถง สภาวะของบคคลทมความตองการทจะ

เรยนรหรอแสวงหาบางสงบางอยางดวยตนเองโดยมตองใหบคคลอนเขามาเกยวของ เชน พนกงานตงใจท างานดวยความรสกใฝดในตวของเขาเองไมใชเพราะถกบดามารดาบงคบหรอเพราะมสงลอใจใดๆการจงใจประเภทนไดแก

1.1 ความตองการ (Need) เนองจากคนทกคนมความตองการทอยภายในอนจะท าใหเกดแรงขบแรงขบนจะกอใหเกดพฤตกรรมตางๆขนเพอใหบรรลเปาหมายและความพอใจ เชนพนกงานตองการเลอนต าแหนงซงถอเปนแรงจงใจใหพยายามท าความเขาใจกบงานเพอใหไดมาซงความส าเรจทตองการ

1.2 ทศนคต (Attitude) หมายถง ความรสกนกคดทดทบคคลมตอสงใดสงหนงซงจะชวยเปนตวกระตนใหบคคลท าพฤตกรรมทเหมาะสม เชน พนกงานพอใจผจดการและพอใจวธการท างานท าใหเขามความตงใจท างานเปนพเศษ

1.3 ความสนใจพเศษ (Special Interest) การทเรามความสนใจในเรองใดเปนพเศษกจดวาเปนแรงจงใจทท าใหเกดความเอาใจใสในสงนนๆมากกวาปกต เชน พนกงานมความสนใจเปนพเศษเกยวกบเรองของเครองยนตกลไกเขากจะพยายามศกษาและใชเวลาวางทดลองประดษฐซงกจะชวยใหสามารถบรรลถงเปาหมายได

2. แรงจงใจภายนอก (Extrinsic Motivation) หมายถง สภาวะของบคคลทไดรบแรงกระตนมาจากภายนอกใหมองเหนจดหมายปลายทางและน าไปสการเปลยนแปลงหรอการแสดงพฤตกรรมของบคคลแรงจงใจเหลาน ไดแก

2.1 เปาหมายหรอความคาดหวงของบคคล เชน พนกงานทดลองงานมเปาหมายทจะไดรบการบรรจเขาท างานจงพยายามตงใจท างานอยางเตมความสามารถ

2.2 ความรเกยวกบความกาวหนาคนทมโอกาสทราบวาตนจะไดรบความกาวหนาอยางไรจากการกระท านนยอมจะเปนแรงจงใจใหตงใจและเกดพฤตกรรมขนได เชน พนกงานเหนเพอนประสบความส าเรจกาวหนาจากการท างานกจะพยายามใหเปนเชนนนบางท าใหมก าลงใจทจะท างานอยางเตมท

2.3 บคลกภาพความประทบใจอนเกดจากบคลกภาพจะจงใจใหเกดพฤตกรรมขนได เชน นกปกครองผจดการจะตองมบคลกภาพของนกบรหารหรอผน าทดหรอแมแตพนกงานแนะน าความงามกสามารถจงใจใหลกคาซอสนคาไดดวยคณสมบตดานบคลกภาพ เปนตน

2.4 เครองลอใจอนๆมสงลอใจหลายๆอยางทจะกอใหเกดแรงกระตนใหเกดพฤตกรรมขน เชน การใหรางวล (Rewards) อนเปนเครองกระตนใหอยากกระท าหรอการลงโทษ (Punishment) ซงกระตนมใหกระท าในสงทไมถกตองนอกจากนการชมเชย (Praise) การตเตยน (Blame) การประกวด (Contest) การแขงขน (Competition) หรอแมแตการทดสอบ (Test) กจดวาเปนเครองมอทกอใหเกดพฤตกรรมไดทงสน

จากทกลาวมาจะเหนไดวาเปาหมายทคนตองการ คอ สงลอใจเชนเดกทอยากไดขนมขนมกคอสงลอใจทท าใหเขาชวยแมกวาดบานถบานเพอใหไดเงนไปซอขนมแตเมอใดกตามทเขาบรรลเปาหมายหรอไดสงทลอใจนนแลวเขามกจะหมดแรงจงใจทจะท าตอไปคอเลกชวยแมท างานบานเพราะเขาอมทองและไดสงทตองการแลว

แรงจงใจ Ghiselli and Brown (1955: 430 อางถงในสรรกษวรรธนะพนท, 2548 : 13) มความเหนวา

ปจจยทท าใหผปฏบตงานเกดแรงจงใจในการท างานม 5 องคประกอบคอ 1. ระดบอาชพ ถาอาชพอยในสถานะทสงหรอระดบสงเปนทนยมนบถอของคนทวไปกจะ

เปนทพงพอใจของผประกอบอาชพนน 2. สภาพการท างาน ถามสภาพสะดวกสบายเหมาะแกการปฏบตกจะท าใหผปฏบตงานเกด

ความพงพอใจในงานนน 3. ระดบอาย จากการศกษาพบวาผปฏบตงานอายระหวาง 25 - 34 ปและ 45 - 54 ปมความ

พงพอใจในงานนอยกวากลมอายอนๆ 4. รายได ไดแกจ านวนรายไดประจ าและรายไดตอบแทนพเศษ 5. คณภาพของการปกครองบงคบบญชา หมายถง ความสมพนธอนดระหวางผจดการกบ

คนงานการเอาใจใสตอความเปนอยของคนงาน Dersal (1968 : 62 อางถงในสรรกษวรรธนะพนท, 2548 : 13) ใหความคดเหนวาปจจยท

เอออ านวยใหเกดแรงจงใจในการท างานนนประกอบดวย 1. นโยบายและการบรหารขององคกร (Company Policy and Administration) 2. การปกครองบงคบบญชา (Technical Supervision) 3. เงนเดอน (Salary) 4. ความสมพนธระหวางผใตบงคบกบผบงคบบญชา (Interpersonal Relations) 5. สภาพการท างาน (Working Conditions) นอกจากนน Dersal ยงใหความคดเหนวามตวกระตนทท าใหพนกงานเกดแรงจงใจในการ

ท างานอนๆอกไดแก 1. ความส าเรจในการท างาน (Achievement) 2. การยอมรบของสงคม (Recognition) 3. ลกษณะของงาน (The Work Itself) 4. ความรบผดชอบ (Responsibility) 5. โอกาสกาวหนา (Advancement) สพตรา สภาพ (2536 : 138 - 140) ใหความคดเหนวาแรงจงใจ คอ สงทท าใหมก าลงทงกาย

และใจในการท างานซงขนอยกบปจจยหลายทางดงน

1. งาน งานแตละอยางนนจะเหมาะกบคนบางประเภทเทานนไมใชทกคนจะท าไดทกอยางบางคนจงท าเพราะเหนวาดกวาไมมงานจะท าแรงจงใจแบบนท าใหคนนนตองขวนขวายหาความรและท าใจใหรกงานมากกวาทชอบงานนนการรกงานจงเปนปจจยทท าใหท างานไดด

2. คาจางทนาพอใจเปนปจจยหนงทเปนแรงจงใจใหคนอยากท างานหรอถารวาไดคาตอบแทนมากกยงอยากทมเทงานใหมประสทธภาพมากทสดโดยเฉพาะเงนมความส าคญตอคนในการทอยากท างานหรอไมอยากท างานแตเงนกไมไดเปนแรงจงใจอยางเดยวทท าใหคนท างาน

3. คน หรอ ผคนรอบตว ซงมหลายประเภท เชน เหนอกวาคอ “นาย” ต ากวาคอ “ลกนอง” เทาๆกนคอ “เพอนรวมงาน ” บคคลดงกลาวมสวนท าใหเราอยากท างานหรออยากหนงานซงโดยทวไปแลวมนษยชอบอยกบคนอนและไมอยากแตกตางกบคนอนบางครงเราจงท าอะไรตามเพอนแมจะฝนใจท าเพอใหเขายอมรบกตามการใหเพอนยอมรบจงเปนแรงจงใจอยากใหท างาน

4. โอกาส ถาท างานใดกตามมโอกาสทจะไดรบความดความชอบไดเลอนขนเลอนต าแหนงยอมเปนแรงจงใจอยากใหท างานซงการเลอนขนนตองท าดวยความเปนธรรมโดยขนอยกบความด(Merit System) ไมใชเลนพวกจนหมดก าลงใจท างาน

5. สภาพแวดลอม ซงจะตองดมมาตรฐานไมวาจะในดานสถานทท างานไมวาจะเปนโตะท างานเกาอหองน าหองรบประทานอาหารไฟฟาน าประปาฯลฯเปนสภาพการท างานทตองถกสขลกษณะมความสะดวกสบายมอปกรณการท างานครบถวนเชนเครองเขยนโทรศพทโทรสาร เปนตน

6. สวสดการ หรอ การใหบรการทจ าเปนแกผทท างานไมวาจะเปนรถรบสง น าดม กระดาษช าระ การรกษาพยาบาล โบนส บ าเหนจบ านาญ เปนตน สวสดการทดจะเปนแรงจงใจใหคนอยากท างานเพราะมนใจไดวาท างานแลวองคกรจะไมทอดทงเราในยามทกขหรอสข

7. การบรหารงานเปนระบบใหความเปนธรรมแกทกคนโดยไมเลอกทรกมกทชง เชน การรบคนเขาท างานตามความสามารถและเหมาะสมแกต าแหนงรวมทงมการพจารณาความดความชอบดวยความเปนธรรมไมมระบบกลนแกลงหรอขมขใหเกดความหวาดกลว ยงไปกวานนองคกรจะตองมแผนงานโครงการและนโยบายทมประสทธภาพและสามารถสมฤทธผลได

8. ความมนคง โดยเฉพาะหากเปนองคกรทไมลมงายๆจะท าใหผน าเกดความมนใจและมก าลงใจทจะชวยสรางสรรคใหบรษทกาวหนายงขนไป

9. ความตองการทางสงคม ตองการใหไดรบการยกยองชมเชย ปลอดภย อยากรกและถกรก จากแนวคดเกยวกบแรงจงใจในการปฏบตงานดงกลาวขางตนสามารถสรปไดวา แรงจงใจ

ในการปฏบตงานมองคประกอบทส าคญ ไดแก เงนเดอนและสวสดการ สภาพการท างาน การ

ปกครองบงคบบญชา ความสมพนธกบเพอนรวมงาน นโยบายการบรหาร การยอมรบทางสงคมความส าเรจในการท างาน ลกษณะของงาน ความรบผดชอบ และโอกาสความกาวหนา

ทฤษฎเกยวกบแรงจงใจ ทฤษฎล าดบขนความตองการของ Maslow Maslow (1954 : 80) ไดอธบายวาความตองการของคนจะเปนจดเรมตนของกระบวนการจงใจ

ความตองการตางๆในทศนะของ Maslow จะแบงออกไดเปนระดบตางๆกนทฤษฎของ Maslow เปนทรจกและใชกนอยางกวางขวางในนามของ “Maslow’s Hierarchy of Needs” Maslow ไดตงสมมตฐานไววา

1. คนเปนสตวอยางหนงทมความตองการและความตองการของคนไมสนสด 2. ความตองการอยางหนงอยางใดทไดรบการตอบสนองแลวจะไมเปนสงจงใจพฤตกรรม

ตอไปอก 3. ความตองการของคนจะเรยงล าดบตามความส าคญเมอความตองการอยางหนงไดรบการ

ตอบสนองแลวความตองการอยางอนจะเกดขนมาทนทการเรยงล าดบความตองการมดงน 3.1 ความตองการทางรางกาย (Physiological Needs) เปนความตองการเบองตน

เพอการอยรอด เชน ความตองการในเรองอาหารน าดมหรอความตองการทางเพศเปนตนความตองการทางดานรางกายจะมอทธพลตอพฤตกรรมของคนกตอเมอความตองการทงหมดของคนยงมไดรบการตอบสนองเลยบคคลใดกตามทยงอยในภาวะการขาดแคลนอาหารความปลอดภยและการเขาสงคมแลวบคคลผนนจะมความตองการทางดานรางกายมากทสด

3.2 ความตองการทางดานความมนคงปลอดภย (Safety or Security Needs) เมอความตองการทางรางกายไดรบการตอบสนองแลวความตองการทางดานความมนคงปลอดภยกจะเกดขน ความตองการดานความมนคงปลอดภยจะเปนเรองทเกยวกบการปองกนเพอใหเกดความปลอดภยจากอนตรายตางๆทจะเกดขนแกรางกาย หรอใหปลอดภยจากการขมข การบงคบหกหาญความเจบปวย หรอการสญเสยทางดานเศรษฐกจใน สงคมทเจรญแลว เชน ปจจบนนความตองการการปกปองคมกนจากภยอนตรายทางรางกายน นไมคอยจะมเหมอนในยคกอนๆในสงคมอตสาหกรรมนนความตองการในดานความปลอดภยเปนความตองการทส าคญมากในแงของความสมพนธระหวางนายจางและลกจาง และเมอพจารณาจากทศนะของฝายบรหารกจะเหนไดวาความตองการทางดานความมนคงปลอดภยจะ หมายถง การใหความแนนอนหรอการรบประกนตอความมนคงในหนาทการงานและการสงเสรมใหเกดความมนคงทางดานการเงนแกคนงานมากขนในปจจบน จะเหนไดวาความตองการของสหภาพแรงงานทมตอฝายบรหารนนนอกเหนอไปจาก

ความตองการเกยวกบการเพมผลตอบแทนทางดานการเงนใหสงขนแลวยงมความตองการเกยวกบความมนคงและผลประโยชนพเศษชนดอนๆอกดวย

3.3 ความตองการทางสงคม (Social Needs) เมอความตองการทางดานรางกายและความปลอดภยไดรบการตอบสนองแลวความตองการทางสงคมกจะเปนสงจงใจตอพฤตกรรมของคนคนเรามนสยชอบอยรวมกนเปนกลมอยแลว ดงนนความตองการดานนจะเปนความตองการในการอยรวมกนและการไดรบการยอมรบจากบคคลอนๆและมความรสกวาตนเองเปนสวนหนงของกลมทางสงคม เชน ตองการทจะเปนเจาของตองการสมาคมตองการความรกตองการการยอมรบจากเพอนตองการใหและยอมรบความเปนเพอนจากผคนใกลชดทวไปเปนตน

3.4 ความตองการทจะมชอเสยงหรอฐานะเดน (Esteem Needs) เปนความตองการระดบสงเกยวกบความมนใจในตนเองในเรองของความรความสามารถมความตองการทจะใหผอนยกยองสรรเสรญและความตองการในการตระหนกถงความส าคญของตนเองหรอความกาวหนาทางดานสถานภาพ เชน ต าแหนงชอเสยงเกยรตยศ เปนตน

3.5 ความตองการดานการสรางความประจกษตนหรอความสมหวงในชวต (Self - Actualization Needs) เปนความตองการระดบสงของชวตมนษย เปนความตองการทจะใหเกดความส าเรจในทกสงทกอยางตามความนกคดของตนเอง เมอบคคลใดกตามไดมการพจารณาบทบาทของเขาในชวตวาควรจะเปนอยางไรแลวเขากจะพยายามผลกดนชวตของเขาในทางทดทสดทเขาคาดหมายไวและยอมจะขนอยกบความสามารถของเขาดวย ความตองการในระดบนเปนความตองการทจะใชความสามารถทกๆอยางของตนอยางเตมท ภาพประกอบท 2-1 ทฤษฏความตองการตามล าดบขนของ Maslow

ทฤษฏการจงใจของแอลเดอรเฟอร (Alderfer’s existence relatedness growth theory) แอลเดอรเฟอร (Alderfer, 1972, pp. 507–532) ไดเสนอทฤษฎ ERG โดยอาศยพนฐานมาจากทฤษฎของมาสโลวแตไดมการสรางรปแบบทมจดเดนทตางไปจากทฤษฎของมาสโลวจากการศกษาของแอลเดอรเฟอรเหนวาความตองการของมนษยจาการศกษาศกษาเชงประจกษแอลเดอรเฟอรไดแบงความตองการของมนษยออกเปน 3 ประเภทซงจะใชสะดวกและตรงกบความเปนจรงมากกวาความตองการของมนษยทง 3 ประเภทจะประกอบดวย E หรอความตองการด ารงชวต(Existence) R หรอความตองการสมพนธ (Relatedness) และ G หรอความตองการเจรญกาวหนา(Growth) ซงความตองการแตละประเภทขยายความดงน

1. ความตองการด ารงชวต (Existence needs) หรอ E ความตองการในกลมนจะเกยวของกบความตองการทางดานรางกายและปรารถนาอยากมสงของเครองใชตางๆ เชน ตองการอาหารทอยอาศยเปนตนส าหรบในชวตจรงในองคการนนการตองการคาจางเงนโบนสและผลประโยชนตอบแทนตลอดจนสภาพเงอนไขการท างานทดและสญญาการวาจางเหลานลวนแตเปนเครองมอตอบสนองสงจงใจดานนทงสนและถาหากจะน ามาเปรยบเทยบจะเปรยบเทยบไดกบความตองการความปลอดภยและความมนคงตามทฤษฎของมาสโลวนนเอง

2. ความตองการสมพนธ (Relatedness needs) หรอ R จะประกอบดวยเรองราวทมสวนเกยวกบความสมพนธตางๆทมอยตอกนระหวางบคคลในองคการทงนความสมพนธเหลานจะหมายถง ความตองการทกชนดทมความหมายความส าคญในเชงมนษยสมพนธซงส าหรบชวตจรงในองคการนนความตองการของคนทตองการจะเปนผน าหรอมยศฐานะเปนหวหนาความตองการทจะเปนผตามและความตองการอยากมสายสมพนธทางมตรภาพกบใครๆ เชน สมาชกในครอบครวเพอนฝงเพอนรวมงานและคนทตองการจะมความสมพนธดวยเหลานลวนอยในความตองการประเภทนความตองการทางสงคมนถาเปรยบกบความตองการทมาสโลวก าหนดไวกเทากบความตองการทางดานความมนคงทางใจการไมถกทอดทงความตองการทางสงคมและความตองการทจะไดรบการยกยองยอมรบนบถอจากเพอนรวมงานและหวหนาตามทฤษฎของมาสโลว

3. ความตองการเจรญกาวหนา (Growth needs) หรอ G เปนความตองการทเกยวกบเรองราวของการพฒนาตนตามศกยภาพสงสดและการเตบโตกาวหนาของคนผท างานความตองการอยากเปนผมความรเรมบกเบกมขอบเขตอ านาจขยายกวางออกไปเรอยและการพฒนาเตบโตดวยความรความสามารถตางกเปนความตองการประเภทนซงส าหรบชวตจรงในองคการนความตองการทจะไดรบความรบผดชอบเพมหรอความตองการอยากไดท ากจกรรมใหมๆทมโอกาสใชความรความสามารถใหมๆและไดมโอกาสเขาไปสมผสกบงานใหมๆอกหลายๆดานมากขนเหลานลวนจดอยในประเภทความตองการกาวหนาและเตบโตทงสนความตองการประเภทนจะเปรยบเทยบ

ไดกบความตองการทจะไดรบความส าเรจทางใจและความส าเรจตามความนกคดทกอยางทสงสดแหงตนและความตองการยอมรบนบถอในตนเองตามทฤษฎของมาสโลวนนเอง

ทฤษฎ ERG นจะมขอสนนษฐาน 3 ประการเปนกลไกส าคญอยคอ 1. ความตองการทจะไดรบการตอบสนอง (need satisfaction) นนเองหากความตองการ

ระดบใดไดรบการตอบสนองนอยความตองการประเภทนนจะมอยสง 2. ขนาดความตองการ (desire strength) ถาหากความตองการประเภททอยต ากวา เชน ความ

ตองการอยรอดไดรบการตอบสนองมากเพยงพอแลวกจะยงท าใหความตองการประเภททอยสงกวามมากยงขน

3. ความตองการทไมไดรบการตอบสนอง (need frustration) ถาหากความตองการประเภททอยสงมอปสรรคตดขดไดรบการตอบสนองนอยกจะท าใหความตองการประเภททอยต ากวาลงไปมความส าคญมากขน

นอกจากทฤษฎ ERG ยงไมเครงครดกบล าดบขนความตองการมากนกในขอทวาตองไดรบความพงพอใจในความตองการเจรญกาวหนา (growth needs) กไดหรอความตองการทง 3 นอาจด าเนนไปในขณะเดยวกนกไดในการน าทฤษฎ ERG ของแอลเดอรเฟอรมาประยกตใชเพอจงใจในการปฏบตงานตามการศกษาคนความ 2 ดานดงน

1. ดานความสมพนธในหนวยงานเปนความตองการทจะมความสมพนธกบบคคลอนๆในสงคม

2. ดานความรสกประสบความส าเรจเปนความตองการดานความกาวหนาเปนความตองการขนสงสดและเปนความตองการทจะไดรบการยกยองในสงคมและไดรบความส าเรจในชวต

ทฤษฎการจงใจของ Taylor พรรณราย ทรพยประภา (2529 : 63) กลาววา Taylor ไดชอวาเปนบดาของการจดการทาง

วทยาศาสตร “The Father of Scientific Management” เนองจากเปนคนแรกทไดเสนอแนะหลกจงใจใหคนท างานทเรยกวา “การจดการทางวทยาศาสตร” (Scientific Management) ซงถอวาเปนการบรหารทมหลกเกณฑทฤษฎของ Taylor เปนทยอมรบและยดถอปฏบตตอมาเปนเวลานาน Taylor ไดตงขอสงเกตวาระบบการใหผลตอบแทนในขณะนนมไดเปนระบบของการใหผลตอบแทนทก าหนดขนมาส าหรบบคคลทมผลผลตสงนน คอ คนงานทมผลผลตสงไดรบคาตอบแทนเทากบผทมผลผลตต า Taylor เชอวาคนงานทมผลผลตสงเหนวาผลตอบแทนของเขาเทากบคนงานทมผลผลต

ต าแลวคนงานท มผลผลตสงจะลดการผลตของเขาลงทนทจากขอสงเกตนเองท าใหTaylor เสนอแนะระบบของการใหผลตอบแทนทขนอยกบผลผลตของคนงานแตละคนขนมา

ระบบการจายผลตอบแทนของ Taylor มลกษณะพเศษ คอ จะมอตราผลตอบแทนตอหนวยเปนสองอตรากลาว คอ อตราหนงจะใชกบระดบของผลผลตทยงไมถงมาตรฐานและอกอตราหนงจะใชกบระดบของผลผลตทเทากบมาตรฐานหรอสงกวาและอตราผลตอบแทนตอหนวยทสงกวานจะจายใหแกผลผลตทกๆชน

ทฤษฎการจงใจในสมยเดมมกจะต งอยบนสมมตฐานทวาเงนเปนตวจงใจเบองตนผลตอบแทนทางดานการเงนจงมความสมพนธโดยตรงกบผลการปฏบตงานและถาผลตอบแทนทเปนเงนสงเพยงพอแลวคนงานจะมความสามารถในการผลตมากขน

นอกจากน Taylor ยงไดก าหนดมาตรฐานทเหมาะสมส าหรบการปฏบตงานดวยการแยกงานออกเปนสวนๆและท าการวดระยะเวลาทตองใชการท างานแตละสวนใหเกดความส าเรจวาจะตองใชเวลาเทาไร

แนวทางของทฤษฎของ Taylor ตงอยบนสมมตฐานทเกยวกบตวบคคลในทท างานดงน 1. ปญหาของความไมมประสทธภาพจะเปนปญหาอยางหนงของฝายบรหารมใชปญหา

ของคนงาน 2. คนงานจะมความรสกในทางทผดในกรณทวาถาพวกเขาท างานรวดเรวเกนไปพวกเขาจะ

กลายเปนคนวางงาน 3. คนงานมแนวโนมตามธรรมชาตทจะท างานโดยไมใชความสามารถเตมท 4. หนาทความรบผดชอบของฝายบรหาร คอ การหาคนท างานใหเหมาะสมกบงานอยางใด

อยางหนงโดยเฉพาะและท าการฝกฝนอบรมดวยวธการทมประสทธภาพมากทสดทจะน ามาใชประโยชนในการท างาน

5. ผลการปฏบตงานของพนกงานควรจะเกยวพนโดยตรงกบระบบของผลตอบแทนหรอระบบจายผลตอบแทนของผลผลต Taylor มความเชอวาประสทธภาพของพนกงานจะสงขนถามการจงใจใหพนกงานดวยการจายผลตอบแทนตอหนวยและการออกแบบงานใหมวธการทดทสด

ทฤษฏของ Taylor ดงกลาวนเปนแนวทางทผบรหารน าไปใชมาเปนเวลานานพอสมควร จนกระทงผบรหารสวนใหญเรมยอมรบวาแนวทางนมขอเสยหลายประการดวยกนซงพอสรปได ดงน

1.การทมทศนะเกยวกบคนงานทกคนวาเปนคนเกยจครานจะตองมการบงคบบญชาอยางใกลชดและถกจงใจดวยเงนเพยงอยางเดยวนนเปนทศนะทไมถกตองคนงานบางคนอาจจะสามารถท างานอยางมประสทธภาพไดโดยปราศจากการควบคมอยางใกลชด

2. คนงานจะถกจงใจใหปฏบตงานดวยปจจยอนๆอกหลายอยางแทนทจะเปนเงนแตพยงอยางเดยวสงเหลานไดแก ความส าเรจการยกยองนบถอความสมพนธกบผรวมงานหรอโอกาสของการพฒนาและความเจรญงอกงามสวนบคคลเปนตน

ทฤษฎสองปจจยของ Herzberg

ทฤษฎแรงจงใจของ Frederick Herzberg ไดเสนอทฤษฎองคประกอบค (Hertzberg’s Two Factor Theory) ซงสรปวามปจจยส าคญ 2 ประการทสมพนธกบความชอบหรอไมชอบในงานของแตละบคคลกลาวคอ

2.1 ปจจยจงใจ (Motivation Factor) ปจจยจงใจเปนปจจยทเกยวของกบงานโดยตรงเพอจงใจใหคนชอบและรกงานปฏบตเปนการกระตนใหเกดความพงพอใจใหแกบคคลในองคการใหปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพมากขนเพราะปจจยทสามารถสนองตอบความตองการภายในบคคลไดดวยกน ไดแก

2.1.1 ความส าเรจในการทางานของบคคล หมายถง การทบคคลสามารถทางานไดเสรจสนและประสบความส าเรจอยางดเปนความสามารถในการแกไขปญหาตางๆการรจกปองกนปญหาทจะเกดขนเมอผลงานส าเรจจงเกดความรสกพงพอใจและปลาบปลมในผลส าเรจของงานนนๆ

2.1.2 การไดรบการยอมรบนบถอ หมายถง การไดรบการยอมรบนบถอไมวาจากผบงคบบญชาการยอมรบนอาจจะอยในการยกยองชมเชยแสดงความยนดการใหก าลงใจหรอการแสดงออกอนใดทสอใหเหนถงการยอมรบในความสามารถเมอไดทางานอยางหนงอยางใดบรรลผลส าเรจการยอมรบนบถอจะแฝงอยกบความส าเรจในงานดวย

2.1.3 ลกษณะของงานทปฏบต หมายถง งานทนาสนใจงานทตองอาศยความคดรเรมสรางสรรคทาทายใหตองลงมอท าหรอเปนงานทมลกษณะสามารถกระท าไดตงแตตนจนจบโดยล าพงแตผเดยว

2.1.4 ความรบผดชอบ หมายถง ความพงพอใจทเกดขนจากการไดรบมอบหมายใหรบผดชอบงานใหมๆและมอ านาจในการรบผดชอบไดอยางดไมมการตรวจหรอควบคมอยางใกลชด

2.1.5 ความกาวหนา หมายถง ไดรบการเลอนต าแหนงสงขนของบคคลในองคการการมโอกาสไดศกษาเพอหาความรเพมเตมหรอไดรบการฝกอบรม

2.2 ปจจยค าจน (Maintenance Factor) ปจจยค าจนหรออาจเรยกวา ปจจยสขอนามย หมายถงปจจยทจะค าจนใหแรงจงใจในการทางานของบคคลมอยตลอดเวลาถาไมมหรอมในลกษณะไม

สอดคลองกบบคคลในองคการบคคลในองคการจะเกดความไมชอบงานขน และปจจยทมาจากภายนอกบคคลไดแก

2.2.1 เงนเดอน หมายถง เงนเดอนและการเลอนขนเงนเดอนในหนวยงานนนๆเปนทพอใจของบคลากรในการท างาน

2.2.2 โอกาสทจะไดรบความกาวหนาในอนาคตนอกจากจะ หมายถง การทบคคลไดรบการแตงตงเลอนต าแหนงภายในหนวยงานแลวยงหมายถงสถานการณทบคคลสามารถไดรบความกาวหนาในทกษะวชาชพดวย

2.2.3 ความสมพนธกบผบงคบบญชาผใตบงคบบญชาเพอนรวมงาน หมายถง การตดตอไปไมวาเปนกรยาหรอวาจาทแสดงถงความสมพนธอนดตอกนสามารถท างานรวมกนมความเขาใจซงกนและกนอยางด

2.2.4 สถานะของอาชพ หมายถง อาชพนนเปนทยอมรบนบถอของสงคมทมเกยรตและศกดศร

2.2.5 นโยบายและการบรหารงาน หมายถง การจดการและการบรหารองคการการตดตอสอสารภายในองคการ

2.2.6 สภาพการท างาน หมายถง สภาพทางกายภาพของงานเชนแสงเสยงอากาศชวโมงการทางานรวมทงลกษณะของสงแวดลอมอนๆ เชน อปกรณหรอเครองมอตางๆอกดวย

2.2.7 ความเปนอยสวนตว หมายถง ความรสกทดหรอไมดอนเปนผลทไดรบจากงานในหนาทของเขาไมมความสขและพอใจกบการท างานในแหงใหม

2.2.8 ความมนคงในการท างาน หมายถง ความรสกของบคคลทมตอความมนคงในการท างานความย งยนของอาชพหรอความมนคงขององคการ

2.2.9 วธการปกครองของผบงคบบญชา หมายถง ความสามารถของผบงคบบญชาในการด าเนนงานหรอความยตธรรมในการบรหาร 3. แนวคดกบความผกพน

ความผกพนตอองคการ ธระ วระธรรมสาธต (2532 : 20)ไดนยามความผกพนตอองคกรนนโดยเนนพฤตกรรมท

แสดงออกมาของสมาชกองคกรนนในรปของความสม าเสมอของพฤตกรรมเมอสมาชกมความผกพนตอองคกรกจะมการแสดงออกในรปพฤตกรรม

Gubman (1998 : 188)ไดใหความหมายของ ความผกพนตอองคการวา คอ การทมเทพลงกายพลงใจอยางเตมทและมากยงขนเรอยๆใหกบงานทตนไดรบมอบหมาย ซงพลงกายพลงใจจะแสดออกมาในหลายรปแบบเชนการท างานสรางสรรคและมคณคาเกนความคาดหมายของลกคาและองคการ เปนตน

Strellioff (2003) อธบายวา “Engagement” มความหมายเชนเดยวกบ “Commitment” หมายถงความผกพนซงเปนสภาวะทเกยวของกบทงอารมณและเหตผลของบคคลในดานงานและองคการจะแสดงออกมาในรปของพฤตกรรม 3 ลกษณะคอ

1. การพด (Say) คอ การกลาวถงองคการในทางทดใหแกบคคลอนไดฟงไมวาจะเปนเพอน

รวมงานครอบครวลกคาและผมสวนเกยวของอนๆ

2. การอยกบองคการ (Stay) คอ ความปรารถนาทจะเปนสมาชกขององคการตองการคงอย

กบองคการอยางจรงใจแมทอนจะใหผลประโยชนทดกวา

3. การรบใช (Serve) คอ ภมใจในงานทท าวามสวนสนบสนนองคการใหประสบความส าเรจ

และหากจ าเปนกพรอมและยนดทจะท างานหนกมากขน

ไอเซนเบอรเกอรและคณะ(Wiesenberger et al., 1991, p. 52 อางถงในวชรนทร วจตรวงษ,

2548, หนา 18) ไดเสนอนยามของ ความผกพนตอองคการ วาเปนทศนคตซงแสดงถงความรสกเปน

สวนหนงขององคการเปนความสมพนธระหวางการทบคคลแตละคนรบรถงการสนบสนนขององคการ

กบผลลพธทตามมาอนไดแก ความอตสาหะ มมานะ และความเตมใจทจะทมเทเพอองคการ

ดนแฮมและคนอนๆ (Dunham et al.1994 : 370) ไดสรปความหมายตามทศนะของ Meyer

วา ความผกพนตอองคการ หมายถง ความสมพนธของสมาชกกบองคการประกอบดวย

3.1 ความผกพนดานความรสก (Affective Commitment) หมายถง ความรสกของ

พนกงานทเกดความรสกวาเปนสวนหนงขององคการมสวนรวมในองคการ

3.2 ความผกพนตอเนอง (Continuance Commitment) หมายถง การทพนกงานอยกบ

องคการโดยยดถอเรองตนทนเปนพนฐาน

3.3 ความผกพนทเกดจากมาตรฐานทางสงคม (Normative Commitment) หมายถง

ความรสกของพนกงานทเกดขนจากความรสกเปนหนบญคณตอองคการ

อนนต ชยคงจนทร (2529 : 34 - 41) เหนวา ความผกพนเปนพฤตกรรมอยางหนงของพนกงานหรอสมาชกขององคการทมผลตอพฤตกรรมอน เชน การขาดงานการตรงตอเวลาในการท างานการเปลยนแปลงโยกยายงานการทคนมความผกพนตอองคการอาจจะเปนเพราะตองการจะท าหรอจ าเปนจะตองท าหรอเปนเพราะเหนวาควรจะท า

สกาว ส าราญคง (2547 : 4) ไดใหความหมายของ ค าวาความผกพน (Engagement) วา หมายถง สภาวะอารมณความรสกของพนกงานวาตนเปนสวนหนงขององคการรสกจงรกภกดและมนใจในองคการซงจะท าใหเกดความกระตอรอรนในการท างานและเตมใจทจะปฏบตงานเพอองคการอยางเตมท

ภทรกา ศรเพชร (2541 : 7)ใหความหมายของค าวา ความผกพนตอองคการ คอ ความรสกของบคคลทมตอองคการทศนคตคานยมตลอดจนพฤตกรรมอนแสดงถงความพยายามมงมนของบคคลทจะปฏบตงานเพอองคการดวยความทมเทและเตมใจดวยตระหนกวาตนเองเปนสวนหนงขององคการมความจงรกภกดตอองคการและมความมงมนทจะธ ารงสถานะของการเปนสมาชกขององคการไว

ธนนนท ทะสใจ (2549 : 9) ใหความหมายของค าวา ความผกพนตอองคการ คอ ความรสกทดตอองคการมความรกความภาคภมใจความเอาใจใสตอองคการรสกวาตนเองเปนสวนหนงมความเชอมนยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการเตมใจและเสยสละความสขสวนตวเพอเปาหมายและตองการทจะดารงไวซงการเปนสมาชกขององคการนนตลอดไป

ปรชญา วฒนจง (2549 : 20) ไดใหความหมายของ ความผกพนตอองคการเปนสงทแสดงออกซงสมพนธภาพระหวางบคคลกบองคการยงบคคลมความผกพนตอองคการสงขนมากเทาไรแนวโนมทจะลาออกหรอทงองคการไปกลดนอยลงไปเทานนโดยมแนวความคดวาความผกพนตอองคการนนประกอบดวย 3 มตมตแรก คอ ความผกพนดานจตใจ มมมมองวาคนอยทางานกบองคการโดยไมลาออกไป เพราะความตองการของเขาเอง (Want) สวนมตทสอง คอ ความผกพนดานการคงอยกบองคการนนมมมมองวาคนตองอยกบองคการเพราะเขามความจ าเปนตองอยก บองคการตอไป (Need to) สวนมตทสามมมมมองวา ความผกพนหรอรกษาสมาชกภาพกบองคการไวเพราะเขารสกวาเขาตองอย (Ought to) กบองคการตอไป

จากความหมายดงกลาวสามารถสรปไดวา ความผกพน หมายถง เปนการแสดงออกทางพฤตกรรมของสมาชกในองคกร มความรสกยนดจะปฏบตงานในหนาทของตนและสวนทเกยวของเพอใหองคการไดบรรลตามวตถประสงคทต งไวซงองคประกอบของความผกพนตอองคการประกอบไปดวยความรสกวาเปนสวนหนงขององคการการยอมรบเปาหมายและนโยบายการ

บรหารขององคการการทมเทความพยายามในการปฏบตงานเพอองคการความภาคภมใจทไดเปนสวนหนงขององคการ

องคประกอบของความผกพนตอองคกร จากนยามความหมายของความผกพนตอองคการทนกศกษาไดเสนอทศนะตางๆ ดงกลาวขางตน จะเหนไดวามความคลายคลงและหลากหลายไปตามมมมองของแตละคนส าหรบองคประกอบของความผกพนไดรวบรวมนกวชาการทเสนอแนะคอ

อลเลนและเมเยอร (Allen & Meyer, 1990, pp. 1 - 18 อางถงในวชรนทรวจตรวงษ,2548, หนา 19) ไดเสนอทศนะความผกพนตอองคการสามารถแบงไดเปนองคประกอบ 3 ดานไดแก 1. ความผกพนดานความรสก หมายถง อารมณความรสกผกพนตอองคการในแงทพนกงานรสกถงความเปนสมาชกในองคการเกยวของเปนอนหนงอนเดยวกนกบองคกรอยางแนบแนนซงนกวชาการและนกศกษาส าคญๆทไดน าเสนอ ทศนะความผกพนตอองคการในแงมมเดยวกบอลเลนและเมเยอร ไดแก เมาวเดยเสตยรพอรเตอรบชานนและแคนเตอรเปนตน

2. ความผกพนดานความตอเนอง เปนความผกพนตอองคการทเกดจากการจายคาตอบแทนขององคการเพอแลกเปลยนกบการคงอยกบองคการของบคคลแตละคนโดยนกวชาการทเหนสอดคลองกบแนวคดความผกพนตอองคการของ อลเลนและเมเยอร ในแงมมน ไดแก เบคเกอร(Becker,1960) ทน าเสนอทฤษฏ SIDE-BET THEORYและ ฮรบเนยคและอลทโต (Hrebiniak&Alutto, 1972) เปนตน

3. ความผกพนดานบรรทดฐานทางสงคม เปนความรสกของบคคลแตละคนทวาเมอเขาเปนสมาชกองคการกตองมความผกพนและจงรกภกดตอองคการเพราะเปนสงทถกตองและสมควรทจะกระท าถอเปนพนธะทจะตองมตอการปฏบตหนาทในองคการซงผทเหนสอดคลองกบแนวคดของอลเลนและเมเยอร (Allen & Meyer, 1990) ในแงมมนคอวเนอร (Weiner, 1982) ทงนอลเลนและเมเยอรไดกลาววา ความผกพนทง 3 ดานควรทจะพจารณาในรปแบบขององคประกอบมากกวาประเภท ทงนกเพราะวาบคคลแตละคนจะมสภาวะทางจตใจผสมผสานกนขนอยกบระดบของการรบรทแตกตางกน

โรเบรตและฮนต (Robert & Hunt, 1991, p. 144 อางถงในสธรรมพงษพมทอง, 2548: 19) ไดรวบรวมผลการศกษาปค.ศ. 1968 ของ Kantar ทไดสรปความผกพนตอองคการวามองคประกอบ 2 ลกษณะดงตอไปน

1. ความผกพนตอเนองเปนผลตอเนองจากการไดลงทนเสยสละใหองคการ

2. ความผกพนยดมนเปนผลจากความสมพนธเหนยวแนนในกลมสงคมรวมงานความผกพนควบคมเปนผลจากการยอมรบเชอในบรรทดฐานและคานยมขององคการ

ความส าคญของความผกพนของพนกงานตอองคการ ความผกพนตอองคการ(Employee Engagement) นบเปนคณสมบตทจ าเปนอยางหนงของ

สมาชกองคการเนองจากเปนปจจยส าคญทชวยน าพาใหองคการมประสทธผลและอยรอดตอไปนอกจากองคการตองสามารถสรรหาบคลากรทมคณภาพเขามาเปนสมาชกองคการแลวการรกษาใหบคลากรเหลานนคงอยกบองคการอยางมคณคาดวยการพยายามสรางทศนคตของความผกพนทดกบองคการใหเกดขนกบสมาชกแตละคนในองคการนบวาเปนสงทส าคญอกประการหนงดวยเหตผลวาความผกพนตอองคการนนเปนทศนคตทมประโยชนตอการปฏบตงานกบองคการเพอน าพาองคการใหบรรลวตถประสงคและเปาหมายทวางไว

Buchanan (1974) ชใหเหนวาความผกพนตอองคการมความส าคญดงนคอ 1. ความผกพนตอองคการสามารถใชท านายอตราการเขา-ออกจากงานของสมาชกองคการ

ไดดกวาตวแปร “ความพงพอใจในงาน” เนองจากความผกพนตอองคการเปนทศนคตของสมาชกองคการโดยสวนรวม ขณะทความพงพอใจในงานสะทอนถงทศนคตของบคคลตองานหรอเฉพาะแงใดแงหนงของงานทเกยวของกบหนาทของพนกงานเทานน และความผกพนตอองคการคอนขางมความมนคงมากกวาความพงพอใจในงาน แมวาเหตการณประจ าวนในสถานทท างานอาจจะมผลกระทบตอความพงพอใจในงานของพนกงานแตเหตการณนนอาจไมกระทบตอความผกพนของบคคลทมตอองคการโดยรวมกไดจงกลาวได วาความพงพอใจในงานมเสถยรภาพนอยกวาความผกพนตอองคการ

2. ความผกพนตอองคการเปนแรงผลกดนใหพนกงานในองคการมการปฏบตงานไดดยงขนเนองจากเกดความรสกวามสวนรวมเปนเจาขององคการนนเอง

3. ความผกพนตอองคการเปนตวเชอมประสานระหวางความตองการของบคคลใหสอดคลองกบเปาหมายขององคการ ซงบคคลทมความรสกผกพนดงกลาวมกมความผกพนอยางมากตองานเพราะเหนวางานคอหนทางทตนสามารถท าประโยชนใหแกองคการและงานบรรลเปาหมายไดส าเรจ

4. บคคลทมความผกพนกบองคการสงจะเตมใจทจะใชความพยายามอยางมากในการท างานใหกบองคการ ซงในหลายกรณความพยายามดงกลาวจะมผลใหการปฏบตอยในระดบดเหนอคนอน

5. ความผกพนตอองคการชวยขจดการควบคมจากภายนอกซงเปนผลมาจากทสมาชกในองคการมความรกและความผกพนตอองคการของตนเองมากนนเอง

6. ความผกพนตอองคการเปนตวบงชทดถงความมประสทธภาพและประสทธผลขององคการ

ภรณ กรตบตร (2529 : 97) กลาววา ความรสกผกพนจะน าไปสผลทสมพนธกบความมประสทธผลขององคการดงน

1. พนกงานซงมความรสกผกพนอยางแทจรงตอเปาหมายและคานยมขององคการมแนวโนมทจะมสวนรวมในกจกรรมขององคการอยในระดบสง

2. พนกงานซงมความรสกผกพนอยางสงมกมความปรารถนาอยางแรงกลาทจะคงอยกบองคการตอไปเพอท างานขององคการใหบรรลเปาหมายซงตนเองเลอมใสศรทธา

3. โดยเหตทบคคลมความผกพนตอองคการและเลอมใสศรทธาในเปาหมายขององคการบคคลซงมความผกพนดงกลาวมกมความผกพนอยางมากตองานเพราะเหนวางานคอหนทางทตนจะสามารถท าประโยชนใหกบองคการใหบรรลเปาหมายไดส าเรจ

4. บคคลซงมความรสกผกพนสงจะเตมใจทจะใชความพยายามมากพอสมควรในการท างานใหกบองคการท าใหมผลการปฏบตงานอยในระดบดกวาคนอน

ศนสนย เตชะลาภอ านวย (2544) สรปวา ความผกพนตอองคการเปนสงส าคญตอความคงอยขององคการและสามารถน าไปสความมประสทธภาพขององคการ เนองจากความผกพนตอองคการเปนแรงผลกดนใหพนกงานปฏบตงานอยางเตมทและทมเทก าลงกายและก าลงใจดวยความรสกทเปนเจาขององคการแมมสภาพแวดลอมภายนอกมากระทบจะไมสามารถท าใหความผกพนตอองคการเปลยนแปลงได

จากการศกษางานศกษาตางๆ จงสรปไดวาความผกพนตอองคการเปนสงส าคญอยางยงตอความอยรอดและความมประสทธผลขององคการยงเปนตวท านายการลาออกไดดกวาความพงพอใจในการท างานหากพนกงานมความผกพนกบองคการแลวจะสามารถสงผลใหเกดความรวมมอรวมใจในการท างานใหกบองคการท าใหองคการมความเจรญกาวหนาไดตอไป แนวคดของDr. Ed Gubman

Dr. Ed Gubmanไดมมมมองในเรองความผกพนวาจะเกดขนไดจะตองเชอมโยงกนทง 3สวนไดแกคานยมและความรบผดชอบ (Values and Responsibilities) โครงการ(Program)และความสมพนธ (Relationships) ไดดงน

ภาพประกอบท 2-2 Engagement Hierarchy ตามแนวคดของ Gubman ทมา: Ed Gubman. 2004. (November, 5). Increasing and Measuring Engagement (Online).Available URL://www.gubmanconsulting.com/writing_increasing.html.

จากภาพประกอบท 2 - 2 สามารถอธบายเรองความผกพนไดวาการเพมความผกพนใหเกดขนในองคการนนมความสมพนธกบ 3 ล าดบขนดงน

1. คณคาและความรบผดชอบ (Value and Responsibilities) ซงกลาวไดวา เปนปจจยพนฐานท าใหพนกงานเกดความผกพนกบองคการเนองจากถาองคการและพนกงานใหคณคาหรอคานยมทสอดคลองกนแลวจะท าใหพนกงานรสกผกพนและเตมใจทจะท างานใหกบองคการตลอดจนองคการตองมการก าหนดหนาทความรบผดชอบทชดเจนจากการออกแบบมาเปนอยางดมความพรอมของวสดอปกรณทเปนเครองมอในการท างานอกดวย

2. โครงการ (Program) การทองคการมโครงการตางๆทจดไวใหพนกงาน เชน คาตอบแทนสวสดการตางๆ คณภาพชวตของพนกงาน การฝกอบรมและพฒนาสงตางๆ เหลานถาตรงกบความตองการของพนกงานแลวจะท าใหพนกงานอยากทจะอยกบองคการตอไป

3. ความสมพนธ (Relationships) เรองของความสมพนธนนไมวาจะเปนความสมพนธระหวางเพอนรวมงานหวหนางานและลกนองลวนมอทธพลตอความรสกและความผกพนของคนทงสน

ความสมพนธ

โครงการ

คณคาและความรบผดชอบ

จากแนวคดของความผกพนของEd Gubman นไดรวบรวมวธการวดความผกพนจาก 2 แนวคด ไดแก ค าถาม 12 ประการ (QP12) ของ The Gallup Organization และปจจยทง 7 ประการของ Hewitt Associates โดยสามารถสรปไดเปนตารางดงน

ตารางท 2-1 ตารางการเปรยบเทยบของการวดความผกพนของพนกงานตามแนวคดของ Gubman

แนวคดหลก (Dominant theme)

จากแนวคดสการปฏบต (From theme to action)

การวด (Measured by)

คานยมและความรบผดชอบ (Values and Responsibilities)

คานยม - ความยตธรรม - ความเคารพ - ความเชอใจ - การชวยเหลอสงคม ความรบผดชอบ - การออกแบบงานทด - ระบความรบผดชอบ ชดเจน - ความพรอมของเครองมอและอปกรณ

Gallup Q12 - รวาอะไรคอความคาดหวงในงาน (Work what’s expected of me at work) - มเครองมอและอปกรณในการท างานทเหมาะสม (Have materials & equipment to do work right) - มโอกาสทจะท างานใหไดดทสด (Opportunity to do what I do best) - ภารกจขององคการท าใหรสกวางานของตนส าคญ ( Mission/purpose of company make me feelmy job is important Hewitt Factor: - ภาวะผน า (Leadership) - วฒนธรรมและเปาหมายขององคการ (Cultureand Purpose) - ลกษณะงาน (Work activity)

แนวคดหลก (Dominant theme)

จากแนวคดสการปฏบต (From theme to action)

การวด (Measured by)

โครงการ (Programs)

-คาตอบแทน - สวสดการ - การรบรองหรอยอมรบ - คณภาพชวต - การฝกอบรมและพฒนา

Gallup Q12 - การไดรบการยอมรบหรอชมเชย (Receive recognition or praise) - การมโอกาสไดเรยนรและพฒนา (Opportunity to learn and grow) Hewitt Factor: - คาตอบแทนโดยรวม (Total compensation) - คณภาพชวต (Quality of work life) - โอกาสทไดรบ (Opportunity)

ความสมพนธ (Relationships)

- การแสดงความขอบคณ - การแสดงความยนด

Gallup 12 - มคนทคอยดแลเอาใจใส (Someone at work care about me) - มคนสงเสรมดานการพฒนาในงาน (Someone at work encourage development) - ความคดเหนไดรบการยอมรบ (My opinion seem to count)

แนวคดหลก (Dominant theme)

จากแนวคดสการปฏบต (From theme to action)

การวด (Measured by)

- เพอนรวมงานท างานอยางเตมทและมคณภาพ (Fellow employees committed to quality) - การมเพอนสนทในทท างาน (Have best friend at work) - มคนพดถงความกาวหนาในงาน (Talked about my progress) Hewitt Factor: - ความสมพนธ (Relationship)

ทมา: Ed Gubman. 2004. (November, 5). Increasing and Measuring Engagement (Online).Available URL://www.gubmanconsulting.com/writing_increasing.html.

จากการจดกลมแนวคดโดยน าปจจยหรอเครองมอวดความผกพนของท ง The Gallup Organization และ Hewitt Associates มารวบรวมและแบงกลมนน Dr. Ed Gubmanไดวเคราะหถงขอดขอจ ากดของทง 2 แนวคดไววาแมทง 2 องคการจะมความแตกตางกนในเรองของปจจยทชวดความผกพนแตทงคกมวธการวดทมหลกการและอยบนพนฐานของงานศกษาทดอยางไรกตามแนวคดดงกลาวยงคงมชองวาง (Big gap) ในแตละสวนกลาว คอ จากตารางเปรยบเทยบขางตนแมThe Gallup Organization และHewitt Associates จะมการวดทครอบคลมเรองคณคาและหนาทความรบผดชอบแตยงคงมบางแนวคดทขอค าถามหรอปจจยทตงขนนนยงไมครอบคลม เชน The Gallup Organization จะมปจจยทใชวดโครงการอยคอนขางนอยเมอเทยบกบโครงการทงหมดเพราะเนนทสวสดการและผลประโยชนแตมเพยงปจจยเดยวเทาน นท เ กยวของกบเ รองความสมพนธในท างานซงจากการเปรยบเทยบดงกลาวสะทอนใหเหนวาทงแนวคดของThe Gallup Organization และHewitt Associates ยงคงมปจจยทเนนในแตละดานทครอบคลมเนอหาของความผกพนของพนกงานอยางเหนไดชด

แนวคดของ Taylor Nelson Sofres Taylor Nelson Sofres (TNS) เปนบรษททใหบรการขอมลสารสนเทศทางการตลาดทใหญ

ทสดของโลกและไดสรางเครองมอทใชวดความผกพนพนกงานทชอวา EmployeeScoreTM โดยประยกตจากวธการ The Conversion ModelTMโดยโมเดลแบงความผกพนออกเปน 2 มมมอง ไดแกความผกพนตอองคการ และ ความผกพนในงานท าใหจ าแนกพนกงานออกตามลกษณะความผกพน4 ลกษณะซงมค าถามดวยกนทงหมด 8 ขอตามประเภทของความผกพนโดยมรายละเอยดของค าถามดงน

ความผกพนตอองคการ - การประเมนภาพรวมขององคการ - การเปรยบเทยบระหวางองคการกบองคการอนๆทเปนทางเลอกในการท างาน - ความตงใจทจะอยกบองคการตอไป - การอทศเพอองคการตองการอยในองคการจรงๆหรอเปนเพยงพกพงเทานน ความผกพนตองาน - การประเมนภาพรวมของงานทท า - การเปรยบเทยบระหวางงานทตนท าอยกบงานอนๆทพนกงานสามารถท าได - ความตงใจทจะท างานในประเภทนตอไป - การอทศใหกบงานทท าตองการท างานนนจรงๆหรอเปนแคทมาของรายได การส ารวจเกยวกบความผกพนของพนกงานจะชวยใหผบรหารเขาใจพฤตกรรมของ

พนกงานเพอสรางและพฒนากลยทธใหพนกงานมพฤตกรรมทสอดคลองกบเปาหมายขององคการโดย EmployeeSoreTM มวตถประสงคเพอชวยใหองคการสามารถปรบปรงพฤตกรรมของพนกงานอกทงชวยลดอตราการลาออกตามลกษณะความผกพน 4 ลกษณะตามภาพท 2 - 3 ดงตอไปน

ภาพประกอบท 2-3 ลกษณะความผกพนของพนกงานแบบตางๆตามแนวคดของTNS

Career Orientated กลมทไมมความผกพนตอองคการ แตมความผกพนตองาน พฤตกรรม :ใชองคการเปนบนได สหนาทการงานใหดขน เปนการเปดโอการใหกบบรษททมอาชพรบจางสรรหา คนไปใหองคการทวาจางคดเลอกเขาไปท างาน และอาจเกดความเสยหายใหกบองคการภายหลงได กลยทธ: องคการตองท าความเขาใจ เหตผลอะไรทท าใหบคคลเหลานไมมความผกพนตอองคการและแกไขปญหาตรงจดนนๆ

Ambassador กลมทมความผกพนทงองคการและงาน พฤตกรรม :มการพดถงแตสงดๆตอองคการและบคคลเหลานเปนทรพยากรมนษยทมคา กลยทธ: ท าใหบคคลเหลานมความสขและ เพมจ านวน บคคล เนองจากองคการมความตองการบคคลเหลานมาก

Company Orientated กลมทมความผกพนตอองคการแตไมมความผกพนตองาน พฤตกรรม :ชวยสนบสนนองคการแตรสกไมมความสขในงานทท า ท าใหสงผลตอการปฏบตงาน กลยทธ: ตองท าความเขาใจกบพวกเขาวาท าไมไมมความสขกบงานทท า อาจจะมการพฒนาศกยภาพหรอเปลยนต าแหนงงาน

ต า ความผกผนตอองคการ สง

ทมา: Taylor Nelson Sofres. 2004 (December, 12). Employees (Online). Available URL: HTUhttp://bcauditor.com/PUBS/2002-03/Report1/sec2.htmUTH.

จากภาพประกอบท 2 - 3 ไดมการมองความผกพนของพนกงานออกเปน 2 มมมองโดยใหแกนตงเปนความผกพนในงานทท าและแกนนอนเปนความผกพนตอองคการท าใหสามารถแยกพนกงานทมรปแบบความผกพนทแตกตางกน 4 ลกษณะ (Taylor Nelson Sofres, 2004) ไดแก

1. Career Oriented เปนผทมความผกพนในงานทท าสงแตขาดความผกพนตอองคการโดยพนกงานจะท างานใหแกองคการเนองจากตองการประสบการณเพอมสวนชวยในการสงเสรมโอกาสความกาวหนาในอาชพของตนบคคลเหลานเปนบคคลทมคณคาตอองคการสามารถสรางผลผลตใหแกองคการไดอยางมประสทธภาพแตกเปดโอกาสใหแกขอเสนอขององคการอนๆดวยซงสามารถท าลายสมพนธภาพทดตอลกคาจนสงผลเสยตอองคการในระยะยาว

2. Malcontent เปนผทขาดทงความผกพนตอองคการและความผกพนตองานทท าบคคลเหลานจะขาดความตงในในการท างานท างานไปวนๆหนงขดแยงกบบคคลอนอยเสมอซงจะสงผลเสยตอภาพพจนขององคการ

สง

ต า

3. Company Oriented เปนผทมความผกพนตอองคการแตไมมความผกพนในงานทท าบคคลเหลานจะชวยสนบสนนองคการรกและภาคภมใจทจะไดอยในองคการแตรสกไมมความสขในงานทท าท าใหสงผลตอการปฏบตงาน

4. Ambassador เปนผทมทงความผกพนตอองคการและความผกพนในงานทท าบคคลเหลานจะกลาวถงองคการในทางทดตอบคคลอนตองการเปนสวนหนงขององคการแมวาองคการอนจะใหผลประโยชนทดกวาตงใจท างานอยางเตมศกยภาพของตนตลอดจนรสกภมใจในงานทท าวามสวนชวยใหองคการประสบความส าเรจและยนดทจะท างานหนกเพอปรบปรงและเพมผลผลตซงบคคลเหลานจดไดวาเปนสนทรพยทยงใหญทสดขององคการ

จากลกษณะพนกงานทง 4 แบบตามแนวความคดของTaylor Nelson Sofres (TNS) นนลกษณะของพนกงานทเปนทตองการในทกๆหนวยงานหรอในทกๆองคการนน คอ พนกงานแบบAmbassador ทมทงความผกพนตอองคการและความผกพนในงานทท าและพนกงานทไมเปนทพงประสงคเลยนนคอ Malcontent ซงขาดทงความผกพนตอองคการและความผกพนในงานทท าสวนพนกงานแบบ Career Oriented และพนกงานแบบ Company Oriented นนจะเหนไดวามทงขอดและขอเสยทแตกตางกนดงภาพประกอบท 2.4

ภาพประกอบท 2-4 ปจจยทผลกดนใหเกดความผกพนตามแนวคดของTaylor Nelson Sofres (TNS)

Ambassador Company Oriented Career Oriented

การจดผลการปฏบตงาน/ ความส าเรจในงาน

• องคการมระบบการประเมนผลการปฏบตงานทมประสทธผล • ความสามารถทจะท างานได ส าเรจและมสวนสนบสนนให องคการกาวหนา

การจดผลการปฏบตงาน • สงทท าจ าเปนเพอใหงาน บรรลผลส าเรจ • เขาใจอยางถองแทถงผลท ไดรบจากการประเมนผลการ ปฏบตงาน

ภาพรวมองคการ • คณภาพชวตในการท างาน • องคการเปนสถานททนา ท างาน • การมคณคาของตน • สภาพแวดลอมทางกายภาพ ในการท างาน

ภาวะผน า • ความเชอมนในภาวะผน าของ หนวยงานและภาวะผน าของ องคการ

แรงบนดาลใจสวนตว • ความภมใจในงานทตนท า

ความยตธรรม • กระบวนการคดเลอก พนกงานเขาท างานทยตธรรม • พนกงานมโอกาสเทาเทยมกน

Ambassador Company Oriented Career Oriented การใหรางวล/การยกยองชมเชย

• การจายคาตอบแทนและสงจงใจขนอยกบผลการปฏบตงาน • การยกยองชมเชยความพยายามในการท างานของพนกงาน • การยกยองชมเชยทมงานและ หนวยงานทประสบความส าเรจ

วฒนธรรมการท างาน/การมอบ อ านาจ

• โอกาสทจะท าในสงทท าไดดทสด • การควบคมใหงานด าเนนไป ตามทตองการ • การมอ านาจในการท างานท เพยงพอ

การใหรางวล • ผลประโยชนทดแกพนกงาน • การยกยองชมเชยพนกงาน

การฝกอบรมและพฒนา • โอกาสในการเรยนรกาวหนาในงาน • โอกาสทจะไดรบการฝกอบรม เพอใหท างานไดอยางเหมาะสม • โอกาสทจะเรยนรทกษะใหมๆ และพฒนาความสามารถใหมๆ • โอกาสทจะไดรบการฝกอบรม เพอใหงานมคณภาพมากยงขน

ความจ าเปนในการฝกอบรม • โอกาสทจะเรยนรทกษะใหมและพฒนาความสามารถใหมๆ • โอกาสทจะฝกอบรมเพอให งานมคณภาพมากยงขน

การตดตอสอสาร • การไดรบการยอมรบในความ คดเหนจากผอน • มขอมลทจะชวยใหสามารถ ท างานไดอยางมประสทธภาพ

Taylor Nelson Sofres. 2004 (December, 12). Employees (Online). Available URL: HTUhttp://bcauditor.com/PUBS/2002-03/Report1/sec2.htmUTH.

แนวคดของMeyer and Allen (1997) 1. ความผกพนตอองคการดานความตอเนอง(Continuance Commitment) หมายถง

ความรสกทเกดขนจากการคดค านวณของบคคลทอยบนพนฐานของการลงทนทบคคลใหกบองคการและผลตอบแทนทบคคลไดรบจากองคการโดยจะแสดงออกในรปของพฤตกรรมตอเนองในการท างานวาจะท างานอยกบองคการนนตอไปหรอจะโยกยายเปลยนแปลงทท างานไดแก

- อาย - ระยะเวลาในการปฏบตงาน - ความพงพอใจในอาชพ - ความตงใจจะลาออก 2. ความผกพนตอองคการดานความรสก (Affective Commitment) หมายถง ความรสกท

เกดขนจากภายในตวบคคลเปนความรสกผกพนและเปนอนหนงอนเดยวกนกบองคการรสกวาตนเปนสวนหนงขององคการเตมใจทจะทมเทและอทศตนใหกบองคการไดแก

- อสระในงาน - ลกษณะเฉพาะของงาน - ความส าคญของงาน - ทกษะทหลากหลาย - ความทาทายของงาน 3. ความผกพนตอองคการดานบรรทดฐานทางสงคม (Normative Commitment) หมายถง

ความรสกทเกดขนจากคานยมหรอบรรทดฐานของสงคมเปนความรสกทเกดขนเพอตอบแทนสงทบคคลไดรบจากองคการแสดงออกในรปของความจงรกภกดของบคคลตอองคการไดแก

- ความสมพนธตอผบงคบบญชาและเพอนรวมงาน - การพงพาองคการ - การมสวนรวมในการบรหาร

4. งานศกษาทเกยวของ

ชเกยรต ยมพวง (2554) ศกษาเรอง “แรงจงใจทมผลตอการปฏบตงาน กรณศกษา บรษท บางกอกกลาส จ ากด โรงงานจงวดปทมธาน” ผลการศกษาพบวา อายทแตกตางกนมผลตอแรงจงใจในการปฏบตงานเกยวกบปจจยจงใจดานการยอมรบนบถอ และดานความกาวหนาแตกตางกนเนองจากอายมความสมพนธกบประสบการณในการท างานจงมผลดานการยอมรบและดานความกาวหนา การศกษาและรายไดตอเดอน ทแตกตางกนมผลตอระดบแรงจงใจในการปฏบตงาน

ดานการยอมรบนบถอแตกตางกน เนองจากระดบการศกษาสงผลโดยตรงกบความรความสามารถในการปฏบตงานและสงผลตอรายไดตอเดอนทไดรบรายไดตอเดอนทแตกตางกนมผลตอระดบแรงจงใจในการปฏบตงานเกยวกบดานปจจยค าจนดานคาตอบแทนตางกน ระดบการศกษาทแตกตางกน มผลตอการปฏบตงานดานคณภาพของงาน ดานการท างานรวมกบผอนและดานการปฏบตตามกฎระเบยบของบรษทแตกตางกน

ศวไล กลทรพยศทรา (2552) ศกษาเรอง “แรงจงใจในการปฏบตงานของพนกงานบรษทเอ. เอส. แอสโซซเอทเอนยเนยรง (1964) จ ากด” ผลการศกษาพบวา พนกงานบรษทเอ. เอส. แอสโซซเอทเอนยเนยรง (1964) จ ากด มแรงจงใจในการปฏบตงานดานผลตอบแทนและสวสดการอยในระดบนอยดานความกาวหนาและความมนคงในงานอยในระดบปานกลาง ดานสภาพแวดลอมในการปฏบตงานอยในระดบปานกลาง ดานความสมพนธระหวางบคคลอยในระดบปานกลาง ดานลกษณะของงาน อยในระดบมาก ดานความส าเรจของงานอยในระดบมาก

โกมล บวพรหม (2553) ศกษาเรอง “แรงจงใจในการปฏบตงานของครโรงเรยนมธยมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสราษฎรธาน เขต 3” ผลการศกษาพบวา มระดบแรงจงใจในการปฏบตงานโดยภาพรวมอยในระดบมาก และรายไดมระดบแรงจงใจในการปฏบตงานอยในระดบมาก 3 ดาน คอ ดานงานทท าในปจจบน ดานเพอนรวมงาน ดานผบงคบบญชาชนตน และมระดบแรงจงใจในการปฏบตงานอยในระดบปานกลาง 2 ดาน คอ ดานการเลอนขนเลอนต าแหนง ดานเงนเดอน คาตอบแทนและสวสดการ โดยมคาเฉลยดานงานทท าในปจจบนและดานเพอนรวมงานสงทสดและมคาเฉลยดานเงนเดอนคาตอบแทนและสวสดการต าทสด

นวะรตน พงโพธสภ (2552) ศกษาเรอง “แรงจงใจในการปฏบตงานของพนกงาน บรษท ธนารกษพฒนาสนทรพยจ ากด” ผลการศกษาพบวา แรงจงใจในการปฏบตงานโดยรวมของพนกงาน บรษท ธนารกษพฒนาสนทรพย จ ากด ในภาพรวมอยในระดบปานกลาง (คาเฉลย3.47 คะแนน) ส าหรบระดบแรงจงใจในการปฏบตงานทง 4 ดาน อยในระดบปานกลาง ไดแก ดานความรวมมอ (คาเฉลย3.64 คะแนน) ดานความพยายาม (คาเฉลย3.55 คะแนน) ดานความผกพน (คาเฉลย3.53 คะแนน)และดานความทมเท (คาเฉลย3.15คะแนน)

จระนนท บรรจงภาค (2547) ศกษาเรอง “แรงจงใจในการปฏบตงานของบคลากร สถาบนราชภฏสวนสนนทา” ผลการศกษาพบวา แรงจงใจในการปฏบตงานของบคลากรทเปนกลมตวอยางในภาพรวมอยในระดบมากโดยพบวา มแรงจงใจภายในอยระดบมากและแรงจงใจภายนอกอยในระดบปานกลาง 1) แรงจงใจภายในจากการวเคราะหโดยใชคาเฉลยแรงจงใจในการปฏบตงานของบคลากรดานแรงจงใจภายในในภาพรวมอยในระดบมากเมอพจารณารายประเดน พบวามแรงจงใจระดบมากทสดเปนอนดบแรก คอ ตงใจปฏบตงานทไดรบมอบหมายใหส าเรจรองลงมาอยในระดบ

มาก คอมความตงใจในการท างานใหประสบความส าเรจอยางสม าเสมอและพบวามแรงจงใจระดบปานกลาง คอ ตงใจท างานเพราะงานทท าอยตรงกบความรความสามารถ เปนอนดบสดทาย 2) แรงจงใจภายนอกในภาพรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณารายประเดน พบวาแรงจงใจระดบมาก อนดบแรก คอตงใจท างาน เพราะมความสขทมเพอนรวมงานทดรองลงมา คอ ตงใจท างาน เพราะเพอนรวมงานใหความรวมมอในการปฏบตงานอยางดตงใจท างาน เพราะ มเครองมออปกรณส านกงานและเครองใชตาง ๆ เพยงพอใชงานไดด ตงใจท างาน เพราะไมเสยงตอความปลอดภยในชวตและสขภาพเวลาปฏบตงานตงใจท างาน เพราะความคดเหนไดรบการยอมรบจากเพอนรวมงานตงใจท างานในองคกรแหงนเพราะองคกรแหงนมชอเสยงเปนทรจกทวไป ตงใจท างานเพราะสามารถท างานรวมกบผบงคบบญชาอยางด พบวา มแรงจงใจระดบปานกลาง คอ ตงใจปฏบตงาน เพราะผบงคบบญชาใหอสระในการตดสนใจตงใจท างาน เพราะ ผบงคบบญชาใหความสนใจดแล ตงใจท างาน เพราะ ผบงคบบญชาดแลความทกขสขเปนอยางด ตงใจท างาน เพราะ องคกรมสทธในการลาไดตามกฎหมาย ตงใจท างานทองคกรแหงนเพราะผบงคบบญชามความหวงใยทกขสขของผ ใตบงคบบญชาต งใจท างาน เพราะ องคกรทปฏบตอยมความมนคงต งใจท างาน เพราะผบงคบบญชาใหความส าคญเกยวกบการพฒนาบคลากรตงใจท างาน เพราะ ตองการโบนสและสวสดการตาง ๆ ตงใจท างานในองคกรเพราะการจดสายงานของหนวยงานและแบงงานกนชดเจนและเปนธรรมตงใจท างานในองคกรแหงน เพราะ ไดรบการสนบสนนในการฝกอบรมหรอการศกษาตอ ตงใจท างานเพราะองคกรมการบรหารจดการยตธรรมและโปรงใสตงใจท างาน เพราะงานทท ามการบรหารงานขององคกรมการก าหนดความกาวหนาของผปฏบตงานชดเจนและเปนธรรมและพบวา มแรงจงใจระดบนอย คอ ตงใจท างานเพราะ เงนเดอนทไดรบเพยงพอตอการด ารงชพ เปนอนดบสดทาย

สภาภรณ โชตชญาน (2555) ศกษาเรอง “แรงจงใจของพนกงานมหาวทยาลยทมอทธพลตอคณภาพชวตการท างาน กรณศกษา มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร” ผลการศกษาพบวา ปจจยดานแรงจงใจของพนกงานมหาวทยาลย ดานความตองการความผกพน ในภาพรวมมระดบความส าคญ อยในระดบมากโดยดานทม ความส าคญมากทสด คอ เรองภมใจทไดท างานในหนวยงานทสงกดอย ปจจยดานความตองการความมอ านาจ ในภาพรวมมระดบความส าคญอยในระดบมากโดยดานทม ความส าคญมากทสด คอ เรอง ตองการใหบคคลอนเหนวางานทท าอยมความส าคญและปจจยดานความการความส าเรจ ในภาพรวมมระดบความส าคญอยในระดบมากโดยดานทมความส าคญมากทสด คอ ตองการท างานใหสมบรณอยางถกตองมากทสด

วาสนา พฒนานนทชย (2553) ศกษาเรอง “ปจจยทมผลตอแรงจงใจในการปฏบตงานของพนกงานส านกงานทรพยสนสวนพระมหากษตรย” ผลการศกษาพบวา ระดบแรงจงใจในการ

ปฏบตงานของพนกงานส านกงานทรพยสนสวนพระมหากษตรยโดยภาพรวมพบวาพนกงานมแรงจงใจในการปฏบตงานอยในระดบมากมคาเฉลย 3.58 โดยดานปจจยค าจน (คาเฉลย 3.68) และดานปจจยจงใจ (คาเฉลย 3.47) อยในระดบมากเชนเดยวกนเมอพจารณาดานปจจยจงใจพบวาพนกงานมระดบแรงจงใจในการปฏบตงานอยในระดบมากในดานความส าเรจในการท างานของบคคลเปนอนดบ 1 รองลงมาคอดานความรบผดชอบและดานลกษณะของงานทปฏบตสวนดานการไดรบการยอมรบนบถอและดานความกาวหนาในต าแหนงหนาทการงานอยในระดบปานกลางตามล าดบปจจยค าจนพบวาพนกงานมระดบแรงจงใจในการปฏบตงานทกดานอยในระดบมากโดยดานความสมพนธกบเพอนรวมงานเปนอนดบ 1 รองลงมา คอ ดานสภาพการท างานและความมนคงดานผลประโยชนตอบแทนดานการปกครองบงคบบญชาและดานนโยบายและการบรหารตามล าดบ

สรยา มหากณานนท (2551) ศกษาเรอง “แรงจงใจในการท างานทมผลตอความผกพนตอองคกรของครในโรงเรยนสารสาสนวเทศบางบอน” ผลการศกษาพบวา ปจจยพนฐานสวนบคคลพบวากลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญงมากกวาเพศชายส าเรจการศกษาระดบปรญญาตรและมต าแหนงหนาทครสอดคลองกบนโยบายของโรงเรยนในการรบสมครครระดบการศกษาขนต าปรญญาตรและมประสบการณดานการสอนอยางนอย 2 ปขนไปสงผลใหครสวนใหญมอาย 26 – 35 เนองระยะเวลาการศกษาตามเกณฑอายของกระทรวงศกษาธการจนกระทงส าเรจการศกษาระดบปรญญาตรปควรมอาย 24 ปนบเพมอายของประสบการณการท างานอยางนอย 2 ปขนไปอายของครสวนใหญจงสอดคลองกบงานศกษาครงนประกอบกบระดบเงนเดอน 7,000 - 9,000 บาทและประสบการณการท างานไมเกน 5 ปอตราคาจางแรงงานขนต าระดบปรญญาตรเรมตนท 7,000 บาทและอตราการขนคาจางแรงงานอยท 7.5%ตอปดงนนครทปฏบตงานไมเกน 5 ปอตราคาจางแรงงานจงอยในชวงของ 7,000 - 9,000 บาทตอเดอน ซลวานา ฮะซาน (2550) ศกษาเรอง “ความผกพนของพนกงานตอองคกรกรณศกษาพนกงานในโรงแยกกาซธรรมชาตจงหวดระยอง บรษท ปตท. จ ากด (มหาชน)” ผลการศกษาพบวา ปจจยแรงจงใจเพยง 6 ดานมความสมพนธทางบวกกบความผกพนของพนกงานโดยความสมพนธโดยรวมอยในระดบต าและเมอพจารณาเปนรายดานพบวาดานนโยบายขององคการมความสมพนธทางบวกกบความผกพนของพนกงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ.05 (P>.05) โดยมความสมพนธอยในระดบต าสวนดานความทาทายและมอสระในการท างานดานเงนเดอนและสวสดการตางๆ ดานความมนคงในการท างาน ดานลกษณะงานทปฏบตและ ดานโอกาสความกาวหนาและความเจรญเตบโตในการท างานมความสมพนธทางบวกกบความผกพนของพนกงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ.01 (P<.01)โดยมความสมพนธอยในระดบต า

สนตฤทย ลมวรพนธ (2550) ศกษาเรอง “ความผกพนของพนกงานตอองคการ(Employee Engagement) กรณศกษาบรษท ระยองเพยวรฟายเออรจ ากด (มหาชน)” ผลการศกษาพบวา ระดบความผกพนตอองคการของพนกงานในภาพรวมอยในระดบปานกลางโดยมคาเฉลย 3.86 และเมอพจารณาเปนรายดานพบวาดานทพนกงานมความผกพนตอองคการอยในระดบสงไดแก ดานองคการเปนทพงได ดานสมพนธภาพกบผบงคบบญชาและเพอนรวมงานและดานภาวะผน าโดยมคาเฉลย 3.57, 3.55 และ 3.47 ตามล าดบ

ปารชาต บวเปง (2554) ศกษาเรอง “ปจจยทมผลตอความผกพนตอองคกรของพนกงาน บรษท ไดกนอนดรสทรส ประเทศไทย (จ ากด)” ผลการศกษาพบวา ระดบความผกพนตอองคกรของพนกงานอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดานเรยงล าดบจากคาเฉลย 3 ล าดบ มากทสดคอ ดานความรสก รองลงมาบรรทดฐานทางสงคม และความตอเนอง เพศ ระดบการศกษา สถานภาพสมรส รายไดทแตกตางกน มความผกพนตอองคการไมแตกตางกน แตเมอพจารณาถงความสมพนธระหวางอายกบความผกพนตอองคการ พบวาอายทแตกตางกนมความผกพนตอองคการทแตกตางกนเฉพาะความผกพนดานบรรทดฐานทางสงคมแตไมมความแตกตางกนในเรองของความผกพนดานความรสกและความผกพนดานความตอเนอง

เนตรนภา นนทพรวญญ (2551) ศกษาเรอง “ความผกพนตอองคการของพนกงานบรษทเซนทรลรเทลคอรปอเรชนจ ากด” ผลการศกษาพบวา 1) ความผกพนตอองคการของพนกงานบรษทเซนทรลรเทลคอรปอเรชนจ ากด ในภาพรวมอยในระดบมาก 2) ผลการเปรยบเทยบความผกพนตอองคการของพนกงานบรษท เซนทรลรเทลคอรปอเรชน จ ากด จ าแนกตามปจจยสวนบคคลพบวาพนกงานทมปจจยสวนบคคลแตกตางกนมความผกพนตอองคการแตกตางกนซงเปนไปตามสมมตฐานการศกษาโดยมรายละเอยดดงน

2.1 ความผกพนตอองคการของพนกงานบรษท เซนทรลรเทลคอรปอเรชน จ ากด ทมเพศตางกนโดยภาพรวมแตกตางกนพนกงานชายมคาเฉลยของความผกพนสงกวาพนกงานหญง

2.2 ความผกพนตอองคการของพนกงานบรษท เซนทรลรเทลคอรปอเรชน จ ากด ทมสถานภาพตางกนโดยภาพรวมแตกตางกนพนกงานทมสถานภาพหมาย/หยารางมคาเฉลยของความผกพนสงทสด

2.3 ความผกพนตอองคการของพนกงานบรษท เซนทรลรเทลคอรปอเรชน จ ากด ทมรายไดตางกนโดยภาพรวมแตกตางกนพนกงานทมรายไดมากกวา 20,000 บาทมคาเฉลยของความผกพนสงทสด

2.4 ความผกพนตอองคการของพนกงานบรษท เซนทรลรเทลคอรปอเรชน จ ากด ทมอายงานตางกนโดยภาพรวมแตกตางกนพนกงานทมอายงาน 6 - 10 ปมคาเฉลยของความผกพนสงทสด

อภรตน ชนกลน (2553) ศกษาเรอง “ความสมพนธระหวางแรงจงใจในการท างาน ความผกพนตอองคการและพฤตกรรมในการปฏบตงานของพนกงานบรษท ผลตภณฑคอนกรตและวตถกอสราง จ ากด” ผลการศกษาพบวา พนกงานมแรงจงใจภายนอกมากทสดในเรองคาตอบแทน การเลอนต าแหนง และความปลอดภยในการท างาน และมความผกพนตอองคการในระดบสงโดยมดานความรสกมากทสด รองลงมาคอความผกพน และดานบรรทดฐานทางสงคม แรงจงใจในการท างานเปนปจจยทสงผลตอความผกพนตอองคการของพนกงานอยางเหนไดชด ยงพนกงานมแรงจงใจในการท างานสง พนกงานเหลานกจะพลอยมความผกพนตอองคการสงไปดวย