1

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

ΕΥΕΛΙΚΤΗΣ ΖΩΝΗΣ

ΘΕΜΑ: ΔΙΑΤΡΟΦΗ

4ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΒΕΡΟΙΑΣ

ΤΑΞΗ Γ

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2013 - 2014

2

ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ

Τμήμα: Γ΄1 ΓΡΑΤΣΙΑΝΟΥ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΖΙΩΓΑΣ ΘΩΜΑΣ ΖΟΤΟ ΔΗΜΗΤΡΑ ΚΑΛΟΓΗΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ- ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΟΥΒΑΡΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ ΘΩΜΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΗ ΜΟΥΣΚΑ ΑΛΕΞΑΝΤΕΡ ΜΠΑΤΣΙΟΥ ΟΛΓΑ ΝΑΤΣΑΡΙΔΟΥ ΠΑΪΣΙΑ ΡΑΦΑΗΛΙΑ ΞΕΝΙΤΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΣΙΑΚΑΒΑΡΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΣΤΟΥΓΙΑΝΟΣ ΑΡΓΥΡΙΟΣ ΧΟΥΔΑΒΕΡΔΟΓΛΟΥ ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΑΣΚΑΛΑ: ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΥ ΣΟΦΙΑ

Τμήμα: Γ΄2 ΑΓΚΟΛΛΙ ΕΓΚΛΕΝΤΙΝΟ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΡΑΜΠΑΤΖΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΚΙΛΙΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΙΑΚΩΒΙΔΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΑΦΕΣ ΜΠΑΚΟΣ ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΟΤΣΟΓΙΑΝΝΙΔΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΑ ΚΥΛΙΛΗ ΣΤΕΛΛΑ ΜΙΣΕΝΙΔΟΥ ΜΑΡΙΑ ΜΠΕΣΙΝΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΠΛΑΤΣΙΩΤΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΝΤΡΕΖΑΪ ΑΛΕΞ ΠΑΣΙΔΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΣΤΑΧΟΒΙΤΣ ΜΑΡΙΑ ΠΑΡΘΕΝΑ ΣΩΤΗΡΑΚΗΣ ΜΑΡΙΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΓΛΟΥ ΔΑΝΑΗ ΔΑΣΚΑΛΟΣ: ΓΚΑΛΙΤΣΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ

3

4

5

ΜΑΘΕ ΤΙ ΤΡΩΣ

ΟΜΑΔΕΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

1η Ομάδα: Ψωμί, ρύζι, ζυμαρικά, δημητριακά, πατάτες

2η Ομάδα: Φρούτα και Λαχανικά

3η Ομάδα Κρέας, ψάρι, θαλασσινά, αυγά, όσπρια και ξηροί καρποί

4η Ομάδα Γαλακτοκομικά προϊόντα

5η Ομάδα λίπη, τα έλαια και τα γλυκά

Τα φαγητά περιέχουν όλες τις θρεπτικές ουσίες τις οποίες έχει ανάγκη το σώμα μας για να

μεγαλώσει, για να κινηθεί, να σκεφτεί, να διαβάσει, να ζήσει! Αυτές οι θρεπτικές ουσίες

είναι:

οι Υδατάνθρακες

Είναι πολύ σημαντικοί γιατί αυτοί δίνουν στο σώμα μας ενέργεια.

Βασική πηγή υδατανθράκων είναι τα ψωμί, δημητριακά, ζυμαρικά. Υδατάνθρακες μας

παρέχουν επίσης και τα φρούτα, τα λαχανικά και τα όσπρια.

οι Πρωτεΐνες

Αποτελούν τα υλικά κατασκευής. Δημιουργούν νέα κύτταρα στον οργανισμό και σε

βοηθούν να μεγαλώσεις. Οι πρωτεΐνες είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη αλλά και τη

διατήρηση και εξέλιξη του οργανισμού.

Βασική πηγή των πρωτεϊνών είναι τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης όπως το κόκκινο κρέας

και τα πουλερικά, τα ψάρια, τα αυγά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Τρόφιμα φυτικής

προέλευσης που αποτελούν πηγή πρωτεϊνών είναι τα όσπρια, το ρύζι, τα δημητριακά και οι

ξηροί καρποί.

οι Βιταμίνες

Οι βιταμίνες πρέπει να είναι βασικό στοιχείο στην καθημερινή διατροφή μας για τρεις

κύριους λόγους:

Α. Επειδή μερικές από αυτές είναι απολύτως απαραίτητες για τη μετατροπή συστατικών

(πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, λιπίδια) σε ενέργεια.

Β. Επειδή έχουν και σημαντικές αντιοξειδωτικές ιδιότητες, δηλαδή ασκούν προστατευτική

δράση.

6

Γ. Γιατί βοηθούν στην απορρόφηση άλλων θρεπτικών συστατικών όπως του ασβεστίου

και του σιδήρου.

OI AΓΑΠΗΜΕΝΕΣ ΜΑΣ ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ:

Βιταμίνη C: Η ασπίδα του οργανισμού εναντίον των λοιμώξεων. Είναι απαραίτητη για την

σωστή ανάπτυξη του σώματος, την επούλωση των τραυμάτων και την καλή κατάσταση των

αιμοφόρων αγγείων. Η έλλειψη της βιταμίνης C μπορεί να προκαλέσει σκορβούτο

(αιμορραγία των ούλων). Πού θα βρούμε βιταμίνη C; Στο μαρούλι, στην πατάτα, στο γάλα,

στα εσπεριδοειδή, στην ντομάτα, στο κρεμμύδι, στο κρέας.

Βιταμίνη Ε: Βοηθάει στην καλή λειτουργία του αναπαραγωγικού συστήματος, ενώ έχει

και αντικαρκινικές ιδιότητες. Την βρίσκουμε στα πράσινα φύλλα των λαχανικών, στο

κρέας, στα δημητριακά και στο πιτυρούχο ψωμί.

Βιταμίνη A ή Ρετινόλη: Βοηθάει στην ανάπτυξη, στην όραση, την υγεία του δέρματος,

ενώ έχει αντικαρκινική δράση. Την βρίσκουμε στα αυγά, στο μαρούλι, στο συκώτι, στα

γαλακτοκομικά, στα καρότα, στο σπανάκι. Όταν δεν την λαμβάνει επαρκώς ο οργανισμός

έχει ως επακόλουθο δερματικές παθήσεις και διαταραχές στην όραση.

Βιταμίνη Β1: Βοηθάει στην καλή λειτουργία των νεύρων, ενώ η έλλειψή της προκαλεί

ανορεξία, δυσκοιλιότητα, αδυναμία. Συναντάται στα αυγά, στο γάλα, στα όσπρια, στο

μαύρο ψωμί και στα δημητριακά.

Βιταμίνη Β2: Την βρίσκουμε στο συκώτι, στο γάλα, στα δημητριακά, στα όσπρια, στα

αυγά. Όταν υπάρχει ανεπάρκεια στον οργανισμό δεν έχουμε καλή λειτουργία στα νεύρα,

έχουμε αδυναμία και παρατηρούνται διάφορες δερματικές παθήσεις.

Βιταμίνη D: Βοηθάει στον σχηματισμό των οστών και δοντιών. Όταν δεν υπάρχει

επάρκεια στον οργανισμό προκαλούνται ραχίτιδα και διαταραχές στον μεταβολισμό. Την

βρίσκουμε στα γαλακτοκομικά προϊόντα, στα αυγά, στο συκώτι.

Βιταμίνη Κ: Πηγή της βιταμίνης Κ είναι τα φρούτα, τα δημητριακά, το σπανάκι. Βοηθάει

στην πήξη του αίματος και στην επούλωση τραυμάτων.

7

Λίπη

Τα λίπη είναι απαραίτητα στο σώμα μας γιατί βοηθάνε στη κατασκευή των κυττάρων, στη

μεταφορά βιταμινών, στο να διατηρείται σταθερή η θερμοκρασία μας κτλ, αλλά δεν πρέπει

να ξεπερνάνε το 30% από τις συνολικές θερμίδες

To λίπος της τροφής Τα περισσότερα τρόφιμα περιέχουν τρία είδη λίπους. Μονοακόρεστα, πολυακόρεστα και

κορεσμένα. Όλα τα λίπη περιέχουν το ίδιο ποσό θερμίδων και μπορούν να προκαλέσουν

αύξηση του βάρους, αν καταναλωθούν σε μεγάλες ποσότητες.

Μονοακόρεστα λίπη : Ελαιόλαδο, μαργαρίνη, φυστίκια, αβοκάντο, αμύγδαλα,

φουντούκια, σογιέλαιο και λιπαρά ψάρια, όπως ο τόνος, η πέστροφα και ο σολομός. Όταν

χρησιμοποιείτε λίπη, έλαια, προσπαθήστε να επιλέξετε αυτόν τον τύπο, όμως περιορίστε τη

χρήση τους, καθώς εξακολουθούν να περιέχουν πολλές θερμίδες.

Πολυακόρεστα λίπη: Ηλιέλαιο, καλαμποκέλαιο, σογιέλαιο, πολυακόρεστη μαργαρίνη,

κολοκυθόσποροι και σουσάμι. Χρησιμοποιήστε τα με μέτρο.

Κορεσμένα λίπη: Κυρίως από ζωϊκές τροφές, συνήθως στερεά σε θερμοκρασία δωματίου.

Βούτυρο, κρέμα, λίπος κρέατος, πέτσα πουλερικών, σκληρά τυριά κρέμα τυριού, παγωτό,

πίττες, τάρτες, μπισκότα, σαλάμι, λουκάνικα. Μειώστε ή αποφύγετε αυτόν τον τύπο λίπους.

Η αύξηση της περιεκτικότητας λίπους της τροφής, συνδέεται άμεσα με την αύξηση της

παχυσαρκίας

Μέταλλα

Μέταλλα και Ιχνοστοιχεία:

Τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία είναι ανόργανα στοιχεία, πολύ σημαντικά για τον

οργανισμό μας καθώς ο ρόλος τους είναι τριπλός:

Α) Συντελούν στο χτίσιμο δοντιών και οστών

Β) Ρυθμίζουν την κυτταρική δραστηριότητα

Γ) Ρυθμίζουν τον καρδιακό ρυθμό

Τα βρίσκουμε ελεύθερα στη φύση, κυρίως στο νερό των ποταμών, των λιμνών και των

ωκεανών καθώς και στα προϊόντα των ζώων.

Τα ιχνοστοιχεία είναι:

1. κάλιο -απαραίτητο για το μυϊκό σύστημα- (σε λαχανικά, πατάτες),

2. νάτριο -για το αίμα και την υδατική ισορροπία- ( σε θαλασσινά, όσπρια, λαχανικά, αλάτι)

3. φώσφορος -για καλή όραση, σχηματισμό οστών και δοντιών- (σε γάλα, δημητριακά,

κρέας, συκώτι, ψάρια, αυγά),

8

4. ασβέστιο -για κόκκαλα, δόντια-(σε γάλα, τυρί, γιαούρτι),

5. μαγνήσιο - για την καταπολέμηση της κόπωσης -(σε δημητριακά, όσπρια, γάλα)

6. σίδηρος -για το αίμα, κατά της αναιμίας- (σε συκώτι, κρέας, όσπρια, σπανάκι),

7. ψευδάργυρος -για την σωστή σωματική ανάπτυξη- (σε όσπρια, θαλασσινά, συκώτι,

κρέας),

8. ιώδιο -για την σωστή λειτουργία του μεταβολισμού- (σε θαλασσινά, ιωδιούχο αλάτι)

9. σελήνιο - για τον μεταβολισμό. Αντικαρκινικές ιδιότητες- (σε όσπρια, θαλασσινά)

10. χαλκός -κατά της αναιμίας- (σε κρέας)

9

10

11

12

13

14

ΚΑΝΟΝΕΣ ΣΩΣΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

1. Τρώμε πάντοτε καθιστοί στο τραπέζι

2. Τρώμε πρωινό κάθε μέρα

3. Τρώμε σε ατμόσφαιρα ηρεμίας και συντροφικότητας

4. Τρώμε αργά. Δεν καταβροχθίζουμε τα γεύματά μας

5. Αποφεύγουμε να βλέπουμε τηλεόραση ταυτόχρονα με τα γεύματα

6. Αποφεύγουμε τα αεριούχα αναψυκτικά

7. Τρώμε "μεσογειακά", δηλαδή προτιμάμε λαδερά φαγητά, λαχανικά, όσπρια, σούπες,

ψωμί

8. Παίρνουμε κολατσιό στο σχολείο από το σπίτι ώστε να αποφεύγουμε τα "έτοιμα"

παρασκευάσματα του κυλικείου

9. Τρώμε συχνά ψάρι

10. Τρώμε άφθονα φρέσκα λαχανικά, κυρίως εποχής

11. Τρώμε φρούτα, είναι σύμμαχοι της υγείας

12. Προτιμάμε το ψωμί ολικής άλεσης στα γεύματά μας

13. Πίνουμε πολύ νερό κάθε μέρα

14. Αποφεύγουμε τα οινοπνευματώδη ποτά

15. Αποφεύγουμε τη ζάχαρη και όλα τα προϊόντα που την περιέχουν

16. Προτιμάμε το ελαιόλαδο στα φαγητά μας, κατά προτίμηση ωμό

15

16

«ΔΙΑΤΡΟΦΗ & ΥΓΕΙΑ»

Ε Ρ Ε Υ Ν Α : Κ Α Τ Α Γ Ρ Α Φ Η Δ Ι Α Τ Ρ Ο Φ Ι Κ Ω Ν Σ Υ Ν Η Θ Ε Ι Ω Ν Γ Ι Α Μ Ι Α

( 1 ) Ε Β Δ Ο Μ Α Δ Α

ΗΜΕΡΑ ΔΕΥΤΕΡΑ ΤΡΙΤΗ ΤΕΤΑΡΤΗ ΠΕΜΠΤΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΣΑΒΒΑΤΟ ΚΥΡΙΑΚΗ

ΠΡΩΙΝΟ

ΔΕΚΑΤΙΑΝΟ

ΜΕΣΗΜΕΡΙΑΝΟ

ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΟ

ΒΡΑΔΙΝΟ

Όνομα: __________________________________________

17

ΟΜΑΔΕΣ ΤΡΟΦΩΝ

Σκέψου φαγητά που τρως και βάλε τα στη σωστή ομάδα τροφών. Για

παράδειγμα, δίπλα από τα φρούτα μπορείς να επιλέξεις να βάλεις μήλα και μπανάνες.

ΨΩΜΙ ΚΑΙ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ

ΦΡΟΥΤΑ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΑ

ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ

ΚΡΕΑΣ ΨΑΡΙΑ ΑΥΓΑ ΚΑΙ ΟΣΠΡΙΑ

ΛΙΠΗ ΕΛΑΙΑ ΚΑΙ ΓΛΥΚΑ

Τώρα μπορείς να φτιάξεις το δικό σου υγιεινό γεύμα με τα φαγητά που

διάλεξες. Επέλεξε ένα φαγητό από την κάθε ομάδα τροφών.

_________________________________________________________________________ ________

______________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________

18

19

20

21

22

23

Project- Διατροφή

Να συμπληρώσεις τα κενά βάζοντας το ουσιαστικό της παρένθεσης στη σωστή πτώση και αριθμό.

Μην ξεχάσεις να συμπληρώσεις το σωστό άρθρο!

Οι Βιταμίνες

Οι βιταμίνες είναι απαραίτητες για να έχουμε ένα υγειές και όμορφο σώμα.

Ο οργανισμός μας δεν μπορεί να τις φτιάξει γι’ αυτό

πρέπει να τις παίρνουμε από …….. ………….............

(φαγητό).

Η βιταμίνη Α σε βοηθά να βλέπεις καλά!

Την παίρνουμε από τα ………………………….(καρότο),

Τα πράσινα…………………..(λαχανικό), …….. ………………….(ψάρι) και άλλα.

Η βιταμίνη Β σε βοηθά να χωνεύεις και να είσαι ένα ήρεμο παιδί.

Θα τη βρεις στις μπανάνες, σε ένα μπολ με γάλα και ……………………(δημητριακό), σε μία φέτα

μαύρου………………………(ψωμί) και ……… …………………………(φασόλι).

Η βιταμίνη C σε βοηθά να μην αρρωσταίνεις, να έχεις λαμπερό δέρμα και ούλα που δε ματώνουν.

……… ………………………..(μήλο) ……… ……………………….. (πορτοκάλι), ………

………….……….(λεμόνι) και η φλούδες ……. …………………..(φρούτο) και …….

………………………(λαχανικό) είναι πολύ πλούσιες σε βιταμίνη C.

Η βιταμίνη D σε βοηθά να έχεις γερά κόκκαλα!

Υπάρχει άφθονη στον κρόκο …….. ……………….(αυγό), στη μαργαρίνη (Βιτάμ), στα γαλακτοκομικά

και ………… ………………….(ψάρι).

Η βιταμίνη Ε προστατεύει τα κύτταρά σου από βλάβες!

Υπάρχει στα πράσινα φύλλα …… …………………….(λαχανικό) στην ψίχα … ……….(καρύδι),

στους σπόρους …… ………………………..(δημητριακό), στις λαχταριστές ρόγες

……… …………………….(σταφύλι) και στο κρέας.

Τέλος η βιταμίνη Κ σταματά την αιμορραγία όταν κόβεσαι!

Γι’ αυτό μην ξεχνάς να τρως …………………(συκώτι), ……………....(κουνουπίδι) και ντομάτες.

Όπου χρειάζεται να

συμπληρώσεις το σωστό

άρθρο!

24

Τώρα που έμαθες τόσα πολλά για τις βιταμίνες ζωγράφισε μία τροφή που περιέχει καθεμιά από

αυτές!

Α Β

C D

E K

25

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ

Λύνω τα παρακάτω προβλήματα:

1.Ο κύριος Γιώργος μάζεψε από το ένα κτήμα του 450 κιλά ροδάκινα και από το

άλλο κτήμα 60 κιλά λιγότερα. Πόσα κιλά ροδάκινα μάζεψε συνολικά και από τα δύο

κτήματα;

ΛΥΣΗ

ΑΠΑΝΤΗΣΗ:_____________________________________________________________

2. Η κυρία Ελένη αγόρασε από έναν πάγκο της λαϊκής 4 κιλά πατάτες. Μετά αγόρασε από

έναν άλλο πάγκο και άλλες πατάτες που ήταν 7 κιλά περισσότερα. Πόσα κιλά ήταν

συνολικά οι πατάτες που αγόρασε; Στο σπίτι τα χώρισε σε 3 σακούλες σε ίσες

ποσότητες. Πόσα κιλά έβαλε στην κάθε σακούλα;

ΛΥΣΗ

ΑΠΑΝΤΗΣΗ:_____________________________________________________________

3. Η Μαρία είχε 18 μανταρίνια και τα μοιράστηκε εξίσου με δύο φίλες της. Πόσα

μανταρίνια πήρε το κάθε παιδί;

ΛΥΣΗ

ΑΠΑΝΤΗΣΗ:____________________________________________________________