ΜΥΚΗΤΙΑΣΕΙΣ - University of...

ΜΥΚΗΤΙΑΣΕΙΣ

Η συχνότερα απαντώμενη μυκητίασηείναι η οφειλόμενη στη Candida

Η καντιντίαση μπορεί να εντοπίζεταιτοπικά (δέρμα, βλεννογόνοι) ή να είναισυστηματική.

Καντιντίαση

Προδιαθεσικοί παράγοντεςδιαβήτηςτα αντιβιοτικά ευρέως φάσματοςη εγκυμοσύνηκακοήθεις νεοπλασίεςφάρμακα ανοσοκατασταλτικάη ουδετεροπενία (κάτω από 500ουδετερόφιλα/ml)

μόλυνση από HIV


Τοπικοί παράγοντεςη παχυσαρκίαη υπεριδρωσίαΠαράδειγμα είναι η κολπική καντιντίαση η οποία ευνοείται σεζεστό και υγρό περιβάλλον. Γι΄ αυτό το λόγο οι γυναίκες θαπρέπει να φορούν βαμβακερά εσώρουχα για καλό αερισμό καιπρόληψη ανάπτυξης υγρασίας.

τοπική χρήση κορτικοστεροειδώνΣε άτομα με βρογχικό άσθμα τα οποία χρησιμοποιούνεισπνεόμενα γλυκοκορτικοειδή, είναι συχνή η ανάπτυξηκαντιντίασης εάν μετά τις εισπνοές δεν εκπλύνουν καλά μεγαργαρισμούς το στοματοφάρυγγα


Η συνεχής χρήση γαντιών είναι παράγων που ευνοείτην ανάπτυξη καντιντίασης.

Επίσης η σεξουαλική επαφή με άτομα με καντιντίασητου κόλπου ή της βαλάνου-ακροποσθίας είναι αιτίαμετάδοσης της νόσου.

στοματική καντιντίαση

Οφείλεται συνήθως σε αντιβιοτικά ευρέωςφάσματος, γλυκοκορτικοειδή, κυτταροστατικάή άλλα ανοσοκατασταλτικά. Παρουσιάζεται επίσης σε διαβητικούς καιανοσοκατασταλμένους ασθενείς. Είναι πολύ συχνή στα βρέφη τα οποίαμολύνονται κατά τη δίοδο από το γεννητικόσωλήνα αν η μητέρα έχει κολπική καντιντίαση

βαλανοποσθίτιδα

Στη βαλανοποσθίτιδαεμφανίζονται λεπτέςφλύκταινες, με ή όχιερυθρόχροες περιοχές. Υπάρχει ερεθισμός καιαίσθημα καύσου.

αιδιοκολπίτιδα

Στην αιδιοκολπίτιδα, ηκαντιντίαση μπορεί ναεπεκτείνεται και στοπερίνεο με ερύθημα καικνησμό. Τα κολπικάυγρά είναι λευκωπά καιοι βλάβες μοιάζουν μετις αντίστοιχες τουστόματος


καντιντίαση ονύχων

Δερματική

καντιντιασικήοισοφαγίτιδα

ΑΝΤΙΜΥΚΗΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ

Πολυενικά

ΑμφοτερικίνηΕϊναι συνδεδεμένη με δεοξυχολικό νάτριο. Σήμερα νέεςμορφές αμφοτερικίνης Β είναι συνδεδεμέμες με λιποσωμάτιαπου επιτρέπουν τη μεταφορά μεγαλύτερης ποσότηταςφαρμάκου με λιγότερη νεφροτοξικότητα.

Μηχανισμός δράσης Αμφοτερικίνης

Συνδέεται με στερόλες του τοιχώματος των μυκήτων. Αποτέλεσμα είναι η δημιουργία πόρων και η έξοδος ζωτικώνσυστατικών του μύκητα.

Φαρμακοκινητική

Κατανομή Όχι επαρκώς σε ΕΝΥ, αναπνευστικό

Μεταβολισμός ?Απέκκριση στα ούρα (βραδέως, εβδομάδες)

Τ/2 30-40 ώρες αρχικά (2 εβδομάδες στη συνέχεια)

Παρενέργειες (>5%)

Ρίγος (>50%), εμετός, πυρετός (>30%), γαστρεντερικές διαταραχές, υπόταση συνήθως με την πρώτη δόση (ΕΦ)Φλεβίτιδα στο σημείο της έγχυσηςΝεφροτοξικότητα (προκαλεί φλοιώδη ισχαιμία, μείωση σπειραματικής διήθησης

με βλάβη νεφρικών σωληναρίων και διαταραχές ρύθμισηςκαλίου και μαγνησίου)

ΥποκαλιαιμίαΚαρδιακές αρρυθμίεςΑναιμία (αναστολή της ερυθροποιητίνης από αμφοτερικίνη Β)

Ηπατική βλάβηΑναφυλακτική αντίδραση (σπάνια)

Προφυλάξεις

Πρέπει να γίνεται έλεγχος νεφρικής λειτουργίαςκαι καλίου κάθε ημέρα. Να μη προστίθενται άλλα φάρμακα στο ίδιοδιάλυμα. ΟΧΙ αλατούχος ορόςΒραδεία έγχυση

Αντικαρκινικά φάρμακα, και νεφροτοξικά(αμινογλυκοσίδες κ.ά.) αυξάνουν την νεφροτοξικότητατης αμφοτερικίνης

Με γλυκοκορτικοειδή αυξάνεται η υποκαλιαιμία

Με δακτυλίτιδα κίνδυνος τοξικού δακτυλιδισμού

Αυξάνει τη τοξικότητα των μη εκπολωτικώνμυοχαλαρωτικών και της φλουκυτοσίνης

Αλληλεπιδράσεις

Νυστατίνη

Δεν απορροφάται από το έντερο. Απεκκρίνεται στα κόπρανα.Δίνεταιαπό το στόμα για πρόληψη και θεραπεία στην καντιντίαση στόματος, οισοφάγου, εντέρου

ΙΜΙΔΑΖΟΛΕΣ - Κετοκοναζολη

Αναστέλλει τη δράση ενζύμου που μετατρέπει τη λανοστερόλη σεεργοστερόλη, απαραίτητη για τη σύνθεση της κυτταρικής μεμβράνηςτων μυκήτων.


Για την απορρόφηση του απαιτείται όξινο περιβάλλον

Κατανομή Όχι επαρκώς σε ΕΝΥ

Μεταβολισμός Ηπαρ με οξείδωση, υδροξυλίωση

Απέκκριση κυρίως κόπρανα και λίγο στα ούρα

Τ/2 2-3 ώρες

Παρενέργειες

γαστρεντερικές διαταραχές (ναυτία, εμετός)

κνησμός, εξάνθημαηπατική βλάβηαναστολή σύνθεσης ανδρογόνων στους άρρενεςσε δόσεις 400mg και άνω (γυναικομαστία, μειωμένη σεξουαλικήεπιθυμία κ.ά.).


Η γυναικομαστία μπορεί να αποφευχθεί αν το φάρμακο χορηγείται μιαφορά την ημέραΗ ημερήσια δόση να περιορίζεται σε 200mg εφάπαξΝα γίνεται έλεγχος της ηπατικής λειτουργίας σε ασθενείς πουπαίρνουν το φάρμακο για αρκετό χρόνο (σε περίπτωσηδυσλειτουργίας ήπατος το φάρμακο διακόπτεται αμέσως.Επί αχλωρυδρίας τα δισκία να διαλύονται σε 4-5ml ελαφρά όξινουδατικό διάλυμα (0,2 Ν HCl) και να προσλαμβάνονται μεκαλαμάκι για προστασία των οδόντων. Όχι σε μηνιγγίτιδα


Η κετοκοναζόλη αυξάνει τη δράση τωναντιπηκτικώναντιϊσταμινικών (Αστεμιζόλη, Τερφεναδίνη, Λοραταδίνη κίνδυνος καρδιακήςαρρυθμίας) Μιδαζολάμης, (κίνδυνος καρδιακής αρρυθμίας), ΦαινυτοϊνηςΑλφεντανύλης (κίνδυνος καταστολής αναπνοής)ΚυκλοσπορίνηςΠακλιταξέλης

Tacrolimus


Η κετοκοναζόλη μειώνει τη δράση τωνΡιφαμπικίνηςΑντισυλληπτικών

Μειώνεται η δράση της κετοκοναζόλης απόΑντιόξιναH2-αναστολείςΟμεπραζόληΑντιχολινεργικάΡιφαμπικίνη, Ισονιαζίδη, Φαινυτοϊνη, καρβαμαζεπίνη.

Κλοτριμαζολη

Παράγωγο ιμιδαζόλης για τοπική χρήση σε μυκητιάσειςδέρματος, 2-3 φορές την ημέρα μέχρι 2 εβδομάδες μετάτην επούλωση και για κολπική καντιντίαση (1 κολπικόυπόθετο εφάπαξ και εφαρμογή κρέμας για 10 ημέρες).

Μικοναζόλη

Χρησιμοποιείται κυρίως τοπικά σε κολπική καντιντίασηΣε στοματική μυκητίαση επάλειψη της βλάβης με gel (κράτημα στοστόμα για 5 λεπτά και μετά κατάποση) ή διάλυμα σε εντερικήμυκητίαση

ΤΡΙΑΖΟΛΕΣ

Περιλαμβάνονταιη ιτρακοναζόλη

η φλουκοναζόλη

βορικοναζόλη

Μηχανισμός δράσης

Εκλεκτική δράση (αναστολή) στο p450 των μυκήτων καιλιγότερο του ανθρώπου. Αναστέλλουν την εξαρτώμενη από το p450- 14α-απομεθυλάση με αποτέλεσμα συσσώρευση 14α-μεθυλιωμένων στερολών (λανοστερόλη κ.ά.) καισχηματισμό αλλοιωμένης πλασματικής μεμβράνης.

Ιτρακοναζόλη

Ενδείκνυται σε ουδετεροπενικούς ασθενείς όταν υπάρχειυποψία μυκητιασικής λοίμωξης.

Καντιντισιακή οισογαγίτιδα και στοματοφαρυγγίτιδαΕπίσης για κολπική καντιντίασηΔερματόφυταΑσπεργίλλωση Ιστοπλάσμωση Βλαστομύκωση


Σύνδεση με πρωτείνες 99,8%

ΚατανομήΜεταβολισμός Ηπαρ (P450 3A4)

Απέκκριση στα ούρα 40% ανενεργό

Τ/2 30-40 ώρες


Γαστρεντερικές διαταραχές (ναυτία, εμετός)

Αλλεργικές αντιδράσειςΚεφαλαλγίαΡινίτιδαΗπατική βλάβηΚαρδιακή ανεπάρκεια


ΌΧΙ σε καρδιακή ανεπάρκεια

Να γίνεται έλεγχος της ηπατικής λειτουργίας

Σε ασθενείς με χαμηλό pH μείωση απορρόφησης

Αλληλεπιδράσεις(η ιτρακοναζόλη είναι ισχυρός αναστολέας του p450)

•Η απορρόφηση του μειώνεται με αντιόξινα ή με φάρμακα πουκαταστέλλουν τη παραγωγή του γαστρικού οξέος. •Η ιτρακοναζόλη αυξάνει τη δράση των αντιπηκτικών,αντιϊσταμινικών (αστεμιζόλη, τερφεναδίνη, λοραταδίνη κίνδυνοςκαρδιακής αρρυθμίας), μιδαζολάμης, σιζαπρίδης (κίνδυνος καρδιακήςαρρυθμίας), αλφεντανύλης (κίνδυνος καταστολής αναπνοής),Ριφαμπουτίνης (κίνδυνος ραγοειδίτιδας), βινκριστίνης (αύξησηνευροτοξικότητας βινκριστίνης), ιντιναβίρης. κυκλοσπορίνης,πακλιταξέλης, tacrolimus.Μειώνει τα επίπεδα των αντισυλληπτικών (κίνδυνος ανεπιθύμητηςεγκυμοσύνης). Φάρμακα που επάγουν το μεταβολισμό της (Ριφαμπικίνη, Ισονιαζίδη, Φαινυτοϊνη) μειώνουν τη δράση της.

Φλουκοναζόλη

Χορηγείται τόσο από το στόμα όσο και ΕΦ

Καντιντισιακή οισογαγίτιδα και στοματοφαρυγγίτιδαΕπίσης για κολπική καντιντίασηΚαλό για καντιντίαση ουροποιητικούΚρυπτοκοκκική μηνιγγίτιδα


Σύνδεση με πρωτείνες 11%

Κατανομή σε όλα τα όργανα (και ΕΝΥ 80%)

Μεταβολισμός Ηπαρ (P450 3A4)

Απέκκριση στα ούρα 80% αναλλοίωτο

Τ/2 20-50 ώρες


γαστρεντερικές διαταραχές (ναυτία, εμετός)

Αλλεργικές αντιδράσειςΚεφαλαλγίαΗπατική βλάβηΚαρδιακή αρρυθμία, παράταση QTΧοληστερόλη , υποκαλιαιμία


Με προσοχή σε ασθενείς με καρδιακήαρρυθμία

Να γίνεται έλεγχος της ηπατικής λειτουργίαςΣε ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια οι δόσειςπρέπει να προσαρμόζονται.Προσοχή σε ηλικιωμένους


• Αντιδιαβητικά από το στόμα• Αντιπηκτικά από το στόμα• Φαινυτοϊνη• Κυκλοσπορίνη• Ριφαμπικίνη• Θεοφυλλίνη• Τερφεναδίνη• Σιζαπρίδη• Αστεμιζόλη• Ριφαμπουτίνη• Τακρόλιμος

Βενζοδιαζεπίνες βραχείας δράσης

ΥπογλυκαιμίαΑιμορραγίαΑύξηση επιπέδων φαινυτοϊνηςΑύξηση επιπέδων κυκλοσπορίνηςΜείωση επιπέδων φλουκοναζόληςΑύξηση επιπέδων θεοφυλλίνηςΑντενδείκνυται (παράταση QT)Αντενδείκνυται (παράταση QT)Αντενδείκνυται (παράταση QT)Κίνδυνος ραγοειδίτιδαςΝεφροτοξικότηταΑύξηση επιπέδωνβενζοδιαζεπινών

Βορικοναζόλη

Χορηγείται τόσο από το στόμα όσο και ΕΦΓια σοβαρές μυκητιάσεις ανθεκτικές (ασπεργίλλωση, καντιντίασηκ.ά.)

ΦαρμακοκινητικήΣύνδεση με πρωτείνες 58%

Κατανομή σε όλα τα όργανα

Μεταβολισμός Ηπαρ (κυρίως με P450 C19)

Απέκκριση στα ούρα

Τ/2 6-9 ώρες


Οπτικές διαταραχές (13-21%)γαστρεντερικές διαταραχές (ναυτία, εμετός, διάρροια)

Εξάνθημα (7%), πυρετόςΚεφαλαλγίαΚαρδιαγγειακό (<2%)Ηπατική βλάβη


Με προσοχή σε ασθενείς με καρδιακήαρρυθμίαΝα γίνεται έλεγχος της ηπατικήςλειτουργίαςΌχι οδήγηση τη νύκταΌχι σε κύηση


Η απορρόφηση του μειώνεται με αντιόξινα ή με φάρμακα πουκαταστέλλουν τη παραγωγή του γαστρικού οξέος. Η ριφαμπικίνη, η ριτοναβίρη, η καρβαμαζεπίνη και τα μακράςδράσεως βαρβιτουρικά επάγουν σημαντικά το μεταβολισμό τηςβορικοναζόλης και μειώνουν σημαντικά τα επίπεδα της στοπλάσμα, και γι΄ αυτό το λόγο απαγορεύεται η συγχορήγηση. Με ερυθρομυκίνη, ή ρανιτιδίνη δεν φαίνεται να υπάρχειαλληλεπίδραση. Η βορικοναζόλη και η Ν-οξειδωμένη μορφή της (ο κύριοςμεταβολίτης) επάγουν τα ένζυμα CYP2C19, CYP2C9 καιCYP3A4Η και επηρεάζουν το μεταβολισμό πολλών φαρμάκων,αυξάνοντας τα επίπεδα τους, όπως τη δράση των αντιπηκτικών,αστεμιζόλης, τερφεναδίνης, σιζαπρίδης κυκλοσπορίνης, κινιδίνης, κ.ά.

ΓΚΡΙΖΕΟΦΟΥΛΒΙΝΗ

Για δερματόφυτα (δέρμα, νύχια, τριχωτό τηςκεφαλής)Προκαλεί βλάβη στα μικροσωληνάρια τηςμιτωτικής ατράκτου του μύκητα, μέσω τωνοποίων μεταφέρεται υλικό για τη σύνθεση τουτοιχώματος


Μέγιστη απορρόφηση με λιπαρή τροφή

Κατανομή σε όλα τα όργανα συγκεντρώνεται στα

πρόδρομα κύτταρα της κερατίνης

Μεταβολισμός Ηπαρ (κυρίως με P450 C19)

Απέκκριση στα ούρα

Τ/2 9 –21 ώρες


Γαστρεντερικές διαταραχές (ναυτία, εμετός κ.ά.)

Αλλεργικές αντιδράσεις (μέχρι αγγειονευρωτικό οίδημα)

Φωτοευαισθησία.

ΚεφαλαλγίαΔεν χορηγείται σε εγκύους.

Προσοχή σε ηπατική ανεπάρκεια και πορφυρία.


Μειώνει τη δράσητων αντιπηκτικών, της κυκλοσπορίνης, των αντισυλληπτικών (κίνδυνος ανεπιθύμητης

εγκυμοσύνης)

Μειώνεται η δράση τηςΤα αντιεπιληπτικά (βαρβιτουρικά και πριμιδόνη) μειώνουν την απορρόφηση της γκριζεοφουλβίνης.

ΦΛΟΥΚΥΤΟΣΊΝΗ

Στον οργανισμό μετατρέπεται σε 5-φθοριοουρακίλη. Δρα ανταγωνιστικά τηςουρακίλης στο RNA του μύκητα. Συνήθωςσυνδυάζεται με αμφοτερικίνη Β ή άλλααντιμυκητικά επειδή αναπτύσσεται εύκολααντίστασηΣυστηματικές μυκητιάσεις (όπως καντιντίαση, κρυπτοκόκκωση κ.ά.) ευαίσθητες στο φάρμακο.


Κατανομή σε όλο τον οργανισμό (και ΕΝΥ). Στον οργανισμό μετατρέπεται σε 5-φθοριοουρακίλη. Απέκκριση Το 90% της δόσης απεκκρίνεταιστα ούρα αναλλοίωτο.Ο Τ/2 είναι 3-6 ώρες


Γαστρεντερικές διαταραχές, αλλεργικές αντιδράσεις.Διαταραχές αίματος, ηπατική βλάβη που μπορεί να είναισοβαρή, μυελοκαταστολή.

Προσοχή/Προφυλάξεις

Να γίνεται γενική αίματος, έλεγχος νεφρικής και ηπατικής λειτουργίαςπριν τη χορήγηση και στη διάρκεια της. Σε νεφρική ανεπάρκεια προσαρμογήδοσολογίας.


Η κυταραβίνη ίσως μειώνει τησυγκέντρωση της φλουκυτοσίνης. Η αμφοτερικίνη αυξάνει τηνεφροτοξικότητα της φλουκυτοσίνης.

Κασποφουντζίνη (caspofungin)

Αναστέλλει τη σύνθεσητης 1,3-γλυκάνης πουαποτελεί απαραίτητοσυστατικό τουτοιχώματος πολλώνμυκήτων.Για οισοφαγική καντιντίασηκαι σοβαρή ασπεργίλλωσηανθεκτικές σε άλλααντιμυκητικά


Σύνδεση με πρωτείνες 97%

Κατανομή σε όλα τα όργανα

Μεταβολισμός Ηπαρ (υδρόλυση και ακετυλίωση)

Απέκκριση στα ούρα και κόπρανα

Τ/2 40-50 ώρες


Αναφυλακτικές αντιδράσειςΕρυθρότητα προσώπουΓαστρεντερικές διαταραχές (ναυτία, εμετός κ.ά.)ΦλεβίτιδαΗωσινοφιλίαΔιαταραχές ήπατος


Μειωνονται τα επίπεδα της απόΡιφαμπικίνηΦαινυτοίνη, Καρβαμαζεπίνη, Δεξαμεθαζόνη

Αυξάνονται τα επίπεδα της απόΚυκλοσπορίνη

ΜΥΚΗΤΙΑΣΕΙΣ - University of...

Documents

Transcript of ΜΥΚΗΤΙΑΣΕΙΣ - University of...