ΜΙΝΩΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣΜΙΝΩΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣΜΙΝΩΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣΜΙΝΩΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Μάθηµα:Μάθηµα:Μάθηµα:Μάθηµα: Ερευνητική Εργασία( Ερευνητική Εργασία( Ερευνητική Εργασία( Ερευνητική Εργασία(ProjectProjectProjectProject)))) Όνοµα Οµάδας:Όνοµα Οµάδας:Όνοµα Οµάδας:Όνοµα Οµάδας: Οι Μαυροφορεµένοι Οι Μαυροφορεµένοι Οι Μαυροφορεµένοι Οι Μαυροφορεµένοι

Μέλη Οµάδας:Μέλη Οµάδας:Μέλη Οµάδας:Μέλη Οµάδας:

Μαρία Παπαδογιαννάκη,Μαρία Παπαδογιαννάκη,Μαρία Παπαδογιαννάκη,Μαρία Παπαδογιαννάκη, Εµµανουέλα Παπαδογιωργάκη, Εµµανουέλα Παπαδογιωργάκη, Εµµανουέλα Παπαδογιωργάκη, Εµµανουέλα Παπαδογιωργάκη, Όλγα Παπάζογλου, Όλγα Παπάζογλου, Όλγα Παπάζογλου, Όλγα Παπάζογλου, Ευδοξία Πετράκη, Ευδοξία Πετράκη, Ευδοξία Πετράκη, Ευδοξία Πετράκη, Γιάννης ΣουλτάτοςΓιάννης ΣουλτάτοςΓιάννης ΣουλτάτοςΓιάννης Σουλτάτος

Υπεύθυνες Καθηγήτριες: Υπεύθυνες Καθηγήτριες: Υπεύθυνες Καθηγήτριες: Υπεύθυνες Καθηγήτριες: Γιουκάκη ΜαρίΓιουκάκη ΜαρίΓιουκάκη ΜαρίΓιουκάκη Μαρία, Κοκκινογένη α, Κοκκινογένη α, Κοκκινογένη α, Κοκκινογένη ΜαρίαΜαρίαΜαρίαΜαρία

ΕισαγωγήΕισαγωγήΕισαγωγήΕισαγωγή

Ο µινωικός πολιτισµός ήταν ο σπουδαιότερος που υπήρξε. Ο Μίνωας

ήταν ο βασιλιάς της Κρήτης. Ήταν γιος του ∆ία και της Ευρώπης. Ο

Μίνωας µεγαλώνοντας παντρεύτηκε την Πασιφάη και µαζί της

απέκτησε τέσσερις γιούς, τον Ανδρόγεω, το ∆ευκαλίωνα, το Γλαύκο

και τον Κατρέα και τέσσερεις κόρες, την Ακάλλη ή Ακαλλίδα, την

Αριάδνη, τη Φαίδρα και τη Ξενοδίκη. Μετά το θάνατο του Αστέριου,

του τότε βασιλιά της Κρήτης, ο Μίνωας διεκδίκησε το θρόνο του και

για να αποδείξει στους Κρήτες ότι οι θεοί ήταν µε το µέρος του έκανε

θυσία στον Ποσειδώνα και του ζήτησε να βγει από τη θάλασσα ένας

λευκός ταύρος. ∆εσµεύτηκε µάλιστα ότι θα θυσίαζε τον ταύρο.

Συνεπαρµένος όµως από την οµορφιά του ζώου απέφυγε να τηρήσει

την υπόσχεσή του. Θυσίασε µάλιστα έναν άλλο ταύρο στη θέση του,

νοµίζοντας ότι θα κατόρθωνε να ξεγελάσει τον θεό της θάλασσας. Η

τιµωρία του Μίνωα δεν άργησε να έρθει. Ο Ποσειδώνας, έκανε την

Πασιφάη να ερωτευτεί τον ταύρο. Με τη βοήθεια του ∆αίδαλου η

Πασιφάη µπήκε σε µία ξύλινη κατασκευή, σκεπασµένη µε δέρµατα,

προκειµένου ο ταύρος να την περάσει για αγελάδα. Από την ένωση

του ταύρου και της Πασιφάης γεννήθηκε ένα παιδί-τέρας, το οποίο

ονοµάστηκε Αστερίων αλλά λόγω της µορφής του έγινε γνωστό ως

Μινώταυρος. Ο Μίνωας, µετά από χρησµό που πήρε από το Μαντείο

των ∆ελφών, ζήτησε από τον ∆αίδαλο να φτιάξει ένα κτίσµα ώστε να

κλειστεί µέσα ο Μινώταυρος, και αυτός κατασκεύασε το Λαβύρινθο.

Ο γιος του Μίνωα Ανδρόγεως πήρε µέρος σε αγώνες στα Παναθήναια

και απέσπασε κάποιες νίκες, για τις οποίες οι Αθηναίοι τον ζήλεψαν

και τον σκότωσαν. Ο Μίνωας για να τιµωρήσει τους Αθηναίους

κήρυξε πόλεµο στον οποίο νίκησε. Σαν ποινή των Αθηναίων όρισε

κάθε χρόνο εφτά νέοι Αθηναίοι και εφτά νέες Αθηναίες να

στέλνονται στην Κρήτη και να γίνονται θυσία στο Μινώταυρο. Μην

µπορώντας να ανεχτεί την θυσία αυτή, ο Θησέας, γιος του βασιλιά

της Αθήνας Αιγαία, αποφάσισε να είναι και αυτός ένας από τους

δεκατέσσερις νέους, µε σκοπό να βρεθεί κοντά στο Μινώταυρο ώστε

να τον σκοτώσει.

Όταν έφτασε στη Κρήτη γνώρισε την κόρη του Μίνωα Αριάδνη η

οποία τον ερωτεύτηκε. Θέλοντας να τον βοηθήσει του έδωσε ένα

κουβάρι κλωστή, το Μίτο της Αριάδνης και τον συµβούλεψε να δέσει

την άκρη του στην είσοδο του λαβύρινθου και να το ξετυλίγει, ώστε

να µπορέσει έπειτα, αφού σκοτώσει το Μινώταυρο, να βρει την

έξοδο. Ο Θησέας πράγµατι σκότωσε το τέρας µε το σπαθί του και

χρησιµοποιώντας το Μίτο της Αριάδνης, κατάφερε να βγει από το

Λαβύρινθο και γύρισε στην Αθήνα.

Παρακάτω θα δείτε λίγα πράγµατα για το πολιτισµό των Μινωιτών.

∆ηλαδή θα µάθετε για, τον τρόπο διατροφής, τον τρόπο

θρησκευτικής λατρείας, την θέση της γυναίκας, τους Μινωίτες

βασιλιάδες, τον Μινώταυρο, την ενδυµασία, τις τέχνες και την

αρχιτεκτονική και τέλος για την µουσική και τους χορούς.

Πλαίσιο Πλαίσιο Πλαίσιο Πλαίσιο –––– Στόχοι Στόχοι Στόχοι Στόχοι

Ξεκινώντας την εργασία µας είχαµε κάποιους στόχους. Αυτοί οι

στόχοι ήταν:

• Να πληροφορηθούµε εµείς οι ίδιοι για την ιστορία της Κνωσού

• Να πληροφορήσουµε τους αναγνώστες µας κινώντας τους το

ενδιαφέρον για τη ζωή των Μινωιτών

• Να ανακαλύψουµε µέσω της αναζήτησης πληροφοριών κάποιες

διαφορές – οµοιότητες ανάµεσα στη ζωή των Μινωιτών και στη δική

µας.

Μεθοδολογία και Υλοποίηση ΈρευναςΜεθοδολογία και Υλοποίηση ΈρευναςΜεθοδολογία και Υλοποίηση ΈρευναςΜεθοδολογία και Υλοποίηση Έρευνας

Οι µέθοδοι που χρησιµοποιήσαµε για να µαζέψουµε πληροφορίες

ήταν η αναζήτηση πληροφοριών από το διαδίκτυο (Internet) και από

βιβλία τα οποία δανειστήκαµε από την Βικελαία βιβλιοθήκη και από

τη βιβλιοθήκη του σχολείου µας (11ο ΓΕ.Λ.).

Αρχικά, συνεργαστήκαµε και βρήκαµε θέµατα για ανάλυση που

απορρέουν από τους κινδύνους του ίντερνετ. Στη συνέχεια,

ανατέθηκαν από δύο θέµατα στο κάθε µέλος της οµάδας µας, το

οποίο ανέλαβε να φέρει εις πέρας την παραπάνω υποχρέωση,

δηλαδή να µαζέψει αρκετά στοιχεία από ποικίλες πηγές έχοντας ένα

συγκεκριµένο χρονικό περιθώριο.

Όταν τελικά συλλέχθηκαν όλα τα απαιτούµενα στοιχεία (από το

ίντερνετ, βιβλία τα οποία δανειστήκαµε από τη Βικελαία και

περιοδικά) για να συµπληρωθεί η ερευνητική µας εργασία, τα

ενώσαµε όλα µαζί, τα συντάξαµε διαλέξαµε το κατάλληλο

φωτογραφικό υλικό για να προσθέσουµε και έτσι ολοκληρώσαµε την

ερευνητική µας εργασία. Εκτός βέβαια από τα στοιχεία που έπρεπε

να συλλεχθούν από τις διάφορες πηγές πληροφόρησης, έπρεπε να

επιλέξουµε και µία µέθοδο έρευνας, την οποία θα εφαρµόζαµε.

∆υστυχώς όµως δεν είχαµε στη διάθεσή µας τον απαιτούµενο χρόνο

για να προετοιµάσουµε ερωτηµατολόγια ή ερωτήσεις συνεντεύξεων.

Γι’αυτό λοιπόν, αποφασίσαµε να επισκεφτούµε όλοι µαζί την

Κνωσσό, έχοντας ως στόχο, να καταγράψουµε τις προσωπικές µας

εµπειρίες και να τις µεταφέρουµε στους αναγνώστες µας. Μετά

λοιπόν που οι εµειρίες µας καταγράφηκαν, ολοκληρώσαµε την

ερευνητική µας έκθεση και είµασταν πλέον έτοιµοι, να την

παραστήσουµε στο Power Point. Έτσι λοιπόν, ολοκληρώθηκε η

ερευνητική µας εργασία.

ΑποτελέσµαταΑποτελέσµαταΑποτελέσµαταΑποτελέσµατα

Με τη βοήθεια του διαδικτύου και των διαφόρων στοιχείων που

συλλέχθηκαν από βιβλία από την οµάδα µας, έχουµε τα εξής

αποτελέσµατα:

1) Ιστορία Μινωικού Πολιτισµού 2) ∆ιατροφή 3) Θρησκεία-Θεότητες-Τρόπος Λατρείας 4) Θέση της Γυναίκας 5) Μινωίτες Βασιλιάδες- Μινώταυρος 6) Ενδυµασία 7) Τέχνες και Αρχιτεκτονική

1.01.01.01.0 ΙΣΤΟΡΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΙΝΩΙΚΟΥ ΜΙΝΩΙΚΟΥ ΜΙΝΩΙΚΟΥ ΜΙΝΩΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Μινωϊκός είναι ο πολιτισµός που αναπτύχθηκε στην Κρήτη περίπου από το 2600 π.Χ. έως το 1100 π.Χ. Το όνοµα µινωικός προέρχεται από τον µυθικό βασιλέα Μίνωα και δόθηκε από τον Άρθουρ Έβανς, τον αρχαιολόγο που ανέσκαψε το ανάκτορο της Κνωσού.

Οι Μινωίτες, ήταν άνθρωποι αινιγµατικοί αλλά καλλιεργηµένοι, πολεµιστές και έµποροι, καλλιτέχνες και έµπειροι ναυτικοί. Ήταν οι πρώτοι που δηµιούργησαν και χρησιµοποίησαν γραπτή γλώσσα στην Ευρώπη – η οποία αποκρυπτογραφήθηκε αρκετά χρόνια µετά την ανακάλυψη του Μινωικού Πολιτισµού. Πάνω στην ακµή τους και ενώ ακόµα στην Ελλάδα δεν υπήρχε κάποιο «αντίπαλον δέος», ο Μινωικός Πολιτισµός καταστράφηκε και εξαφανίστηκε για πάντα, αφήνοντας µόνο εντυπωσιακά δείγµατα της ανωτερότητας του. ∆εν γνωρίζουµε ακριβώς τον τρόπο καταστροφής του. Πιθανολογείται ότι καταστράφηκε από τσουνάµι ή σεισµό, ή από ένα συνδυασµό αυτών των δύο.

2222.... ∆ΙΑΤΡΟΦΗ∆ΙΑΤΡΟΦΗ∆ΙΑΤΡΟΦΗ∆ΙΑΤΡΟΦΗ

Από τα ευρήµατα των αρχαιολογικών ανασκαφών φαίνεται πως και οι αρχαίοι Κρήτες, οι Μινωίτες, κατανάλωναν πριν από 4000 χρόνια τα ίδια σχεδόν προϊόντα που καταναλώνει και ο σηµερινός κρητικός. Οι άνθρωποι στη Μινωική Κρήτη ασχολήθηκαν και µε τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Καλλιεργώντας τη γη έσπερναν δηµητριακά (σιτάρι, βρώµη, κριθάρι), όσπρια (φασόλια, µπιζέλια). Καλλιεργούσαν την ελιά και το αµπέλι παίρνοντας λάδι και κρασί. Έτρωγαν φρούτα και ξηρούς καρπούς. Στα ανάκτορα της µινωικής εποχής βρέθηκαν τα µεγάλα πιθάρια για το λάδι της ελιάς, τους δηµητριακούς καρπούς, τα όσπρια και το µέλι. Και στις διάφορες εικονογραφικές µαρτυρίες βλέπουµε τον απίθανο κόσµο των κρητικών φυτών και βοτάνων.

Ασχολούνταν µε το ψάρεµα και την κτηνοτροφία. Έτρεφαν πρόβατα, βόδια, κατσίκες, γουρούνια. Έτρωγαν το κρέας τους και τα γαλακτοκοµικά προϊόντα ενώ χρησιµοποιούσαν το δέρµα και το µαλλί των ζώων για να καλύψουν διάφορες ανάγκες τους.Ακόµα, χάρη στη µελισσοκοµία, στις αποθήκες τους υπήρχαν πολλά αγγεία γεµάτα µε µέλι. Πιστεύουµε πως εκείνα τα χρόνια έτρωγαν ό,τι τρώµε και σήµερα. Όµως πολλά από τα φαγητά που συνηθίζουµε να τρώµε σήµερα ήταν άγνωστα εκείνη την εποχή. Για παράδειγµα δεν ήξεραν την πατάτα, την τοµάτα, το ρύζι, τον κιµά. ∆ε γνώριζαν βέβαια τις βιοµηχανοποιηµένες τροφές όπως τα µακαρόνια, τα αλλαντικά κ.ά. και σίγουρα δεν γνώριζαν τη ζάχαρη και τα γλυκά που τρώµε εµείς και που προέρχονται από αυτή. Έτρωγαν όµως άλλα γλυκά φτιαγµένα από µέλι. Η διατροφή τους ήταν πολύ υγειινή. Αν τρώγαµε και σήµερα αυτά που έτρωγαν οι Μινωίτες θα ζούσαµε σίγουρα καλύτερα και για πολύ περισσότερα χρόνια. Στα ανάκτορα της µινωικής εποχής βρέθηκαν τα µεγάλα πιθάρια για το λάδι της ελιάς, τους δηµητριακούς καρπούς, τα όσπρια και το µέλι. Και στις διάφορες εικονογραφικές µαρτυρίες βλέπουµε τον απίθανο κόσµο των κρητικών φυτών και βοτάνων.

3.3.3.3. ΘΡΗΣΚΕΙΑΘΡΗΣΚΕΙΑΘΡΗΣΚΕΙΑΘΡΗΣΚΕΙΑ----ΘΕΟΤΗΤΕΣΘΕΟΤΗΤΕΣΘΕΟΤΗΤΕΣΘΕΟΤΗΤΕΣ

Η κύρια θεότητα ήταν µια θεά της γονιµότητας, που συνδέθηκε µε τα φίδια. Τα ιερά φίδια εµφανίζονται ως πνεύµατα φυλάκων των κρητικών σπιτιών. Αυτή η θεά µητέρα είχε µια σύνθετη παρουσία, που ενσωµατώνει όλες τις πτυχές της φύσης. Οι βασικές πτυχές περιέλαβαν τη βλάστηση, τα ζώα, και την οικογένεια. Σηµειώνεται ότι ο χωρισµός αυτών των πτυχών στην ηπειρωτική χώρα άρχισε µε τους Μυκηναίους, και οδήγησε τελικά στην εµφάνιση τριών χωριστών θεών: της ∆ήµητρας, της Άρτεµης και της Αθηνάς. Για τους Μινωίτες ο χωρισµός δεν ήταν σαφής. Μπορούµε τελικά να φτάσουµε να σκεφτούµε από την άποψη ενός καθολικού µινωικού πνεύµατος, το οποίο φανερώθηκε σε πολλούς διαφορετικούς µετασχηµατισµούς, κάθε ένας µε ένα διαφορετικό όνοµα, χαρακτήρα και λειτουργία και που ακόµα θεωρήθηκε ως ενιαία, κατά κάποιο τρόπο, θεότητα. Οι αρσενικοί θεοί εµφανίστηκαν ως γιος και σύζυγος και συνδέονται πολύ µε τον ταύρο. Για τους Μινωίτες, ο αρσενικός γιος, που συνδέθηκε µε τη βλάστηση, υπόµεινε το θάνατο και την αναγέννηση. Στην Κρήτη αυτό εφαρµόστηκε αργότερα στον ∆ία, µια εξέλιξη που προήλθε από την επαφή µε τους Έλληνες της ηπειρωτικής χώρας. Κατά τη διάρκεια του χρόνου, η ίδια η κρητική θρησκεία παρουσίασε την αλλαγή από τη θηλυκή στην αρσενική λατρεία. Η τελετή και ο µύθος υπογραµµίζουν τη γονιµότητα και εστιάζουν στα τελετουργικά γέννησης και γάµου. Τα ζώα και τα πουλιά εµφανίζονται ως επιµέρους θεότητες αλλά ο ταύρος είναι ιδιαίτερα σηµαντικός, όπως αποδεικνύεται από τα τελετουργικά «ταυροκαθάψια» ή τις τελετές και την κοινή διακοσµητική και χρήση της λατρείας των κέρατων της καθαγίασης, τα οποία θεωρούνται γενικά πως αντιπροσωπεύουν τα κέρατα του ταύρου. Ένα δεύτερο κοινό αντικείµενο λατρείας είναι ο διπλός πέλεκυς, που βρίσκεται στα διάφορα µεγέθη και στις πολυάριθµες περιοχές. Ανέπτυξαν επίσης την ιδέα των Ηλυσίων Πεδίων, το ευλογηµένο νησί, σε αντιδιαστολή µε τη αντίληψη του Άδη των ηπειρωτικών χωρών. Κρητική κληρονοµιά µπορεί να είναι µια πίστη στη µετά θάνατον ζωή. Οι κρητικοί χρησιµοποίησαν διάφορες θέσεις για τις δραστηριότητες λατρείας, όπως ανοικτά άδυτα στον αέρα, σπηλιές, και κατασκεύαζαν λάρνακες. Οι κορυφές πρέπει να φαίνονται σαν θέσεις που ήταν ευνοϊκές για τις συνεδριάσεις µε τους θεούς. Οι ζωικές θυσίες εµφανίστηκαν και µέσα και έξω από τις σπηλιές και τα γεωργικά αγαθά χρησιµοποιήθηκαν επίσης ως προσφορές.

4.4.4.4.ΘΕΣΗ ΘΕΣΗ ΘΕΣΗ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΤΗΣ ΤΗΣ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣΓΥΝΑΙΚΑΣΓΥΝΑΙΚΑΣΓΥΝΑΙΚΑΣ

Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά στη Μινωική Κρήτη ήταν η µεγάλη ελευθερία των γυναικών που συµµετέχουν σε κάθε εκδήλωση της κοινωνικής ζωής. Έπαιρναν µέρος σε κάθε είδους εξωοικιακές ασχολίες συµµετείχαν σε επικίνδυνα αγωνίσµατα, εξορµούσαν σε κυνηγετικές εκδροµές. Έπαιρναν µέρος στις χορευτικές επιδείξεις. Τις ενδιέφερε η περιποίηση του σώµατος, του προσώπου, των µαλλιών. Έβαφαν τα χείλια, τα µάτια τους, λέπταιναν τα φρύδια τους και φορούσαν κοσµήµατα. Τα φορέµατα προκαλούν έκπληξη γιατί αφήνουν ακάλυπτα τα στήθη, έχουν περίτεχνες ζώνες και πολλούς φραµπαλάδες. Φορούσαν µπερέδες καπελίνα και άλλα καλύµµατα στο κεφάλι ενώ τα χτενίσµατα ήταν περίτεχνα. Συµπλήρωναν την κόµµωση µε ταινίες και δικτυωτά πλέγµατα, αφήνοντας µικρές µπούκλες να στεφανώνουν το πρόσωπο. Η ισοτιµία των γυναικών στην Μινωική Κρήτη φανερώνει µια ανώτερη αντίληψη της ζωής. Από όσα µπορούµε να διακρίνουµε στον µινωικό αστικό κώδικα, που έπρεπε να είναι ένα σύνολο από ήθη και έθιµα, δυο είδη δικαιωµάτων είναι ιδιαίτερα σηµαντικά: το πρώτιστο δικαίωµα της πατριάς σε ό,τι αφορούσε στην ιδιοκτησία και, µέσα στην πατριά αυτή, την µητριαρχική διαδοχή. Είναι γνωστό ότι η αναγκαστική τέλεση του ενδογαµικού συλλογικού γάµου κράτησε ως την ελληνιστική εποχή. Πρώτοι έχουν το δικαίωµα να διεκδικήσουν µια κόρη κληρονόµα, οι άνδρες της ίδιας µε αυτήν φυλετικής οµάδας• αν όµως δεν την θέλουν, τότε οι πιο στενοί της συγγενείς πρέπει να κάνουν καινούργια προσφορά σε όλη την φυλή και να περιµένουν τριάντα µέρες, ώσπου να αποκτήσει το δικαίωµα να αναζητήσει αλλού το σύζυγό της, µόνη της: αποµεινάρια µιας εποχής κοινοκτηµοσύνης, όπου η γυναίκα, όποια κι αν ήταν τα αισθήµατά της, αποτελούσε αγαθό όπως και η γη και που την τύχη της ρύθµιζε η οµάδα. Ενώ στην κλασική Ελλάδα οι γυναίκες που παντρεύονταν συχνά από δώδεκα µόλις χρόνων, πήγαιναν αµέσως να κατοικήσουν στο σπίτι του συζύγου τους, στην Κρήτη, οι άντρες δεν έπαιρναν στο σπίτι τους τις κοπέλες που παντρεύονταν, παρά µόνο αν ήταν ικανές να ρυθµίζουν µόνες τους τα οικιακά προβλήµατα. Έµεναν λοιπόν, όπως και στην µινωική εποχή, στο σπίτι του πατέρα και της µητέρας τους.

5.5.5.5.ΜΙΝΩΙΤΕΣ ΒΑΣΙΛΙΑ∆ΕΣΜΙΝΩΙΤΕΣ ΒΑΣΙΛΙΑ∆ΕΣΜΙΝΩΙΤΕΣ ΒΑΣΙΛΙΑ∆ΕΣΜΙΝΩΙΤΕΣ ΒΑΣΙΛΙΑ∆ΕΣ---- ΜΙΝΩΤΑΥΡΟΣ ΜΙΝΩΤΑΥΡΟΣ ΜΙΝΩΤΑΥΡΟΣ ΜΙΝΩΤΑΥΡΟΣ Ο Μίνωας ήταν ο βασιλιάς της Κρήτης. Ήταν γιος του ∆ία και της Ευρώπης. Ο Μίνωας µεγαλώνοντας παντρεύτηκε την Πασιφάη και µαζί της απέκτησε τέσσερεις γιούς, τον Ανδρόγεω, το ∆ευκαλίωνα, το Γλαύκο και τον Κατρέα και τέσσερεις κόρες, την Ακάλλη ή Ακαλλίδα, την Αριάδνη, τη Φαίδρα και τη Ξενοδίκη. Μετά το θάνατο του Αστέριου, του τότε βασιλιά της Κρήτης, ο Μίνωας διεκδίκησε το θρόνο του και για να αποδείξει στους Κρήτες ότι οι θεοί ήταν µε το µέρος του έκανε θυσία στον Ποσειδώνα και του ζήτησε να βγει από τη θάλασσα ένας λευκός ταύρος. ∆εσµεύτηκε µάλιστα ότι θα θυσίαζε τον ταύρο. Συνεπαρµένος όµως από την οµορφιά του ζώου απέφυγε να τηρήσει την υπόσχεσή του. Θυσίασε µάλιστα έναν άλλο ταύρο στη θέση του, νοµίζοντας ότι θα κατόρθωνε να ξεγελάσει τον θεό της θάλασσας. Η τιµωρία του Μίνωα δεν άργησε να έρθει. Ο Ποσειδώνας, έκανε την Πασιφάη να ερωτευτεί τον ταύρο. Με τη βοήθεια του ∆αίδαλου η Πασιφάη µπήκε σε µία ξύλινη κατασκευή, σκεπασµένη µε δέρµατα, προκειµένου ο ταύρος να την περάσει για αγελάδα. Από την ένωση του ταύρου και της Πασιφάης γεννήθηκε ένα παιδί-τέρας, το οποίο ονοµάστηκε Αστερίων αλλά λόγω της µορφής του έγινε γνωστό ως Μινώταυρος. Ο Μίνωας, µετά από χρησµό που πήρε από το Μαντείο των ∆ελφών, ζήτησε από τον ∆αίδαλο να φτιάξει ένα κτίσµα ώστε να κλειστεί µέσα ο Μινώταυρος, και αυτός κατασκεύασε το Λαβύρινθο. Ο γιος του Μίνωα Ανδρόγεως πήρε µέρος σε αγώνες στα Παναθήναια και απέσπασε κάποιες νίκες, για τις οποίες οι Αθηναίοι τον ζήλεψαν και τον σκότωσαν. Ο Μίνωας για να τιµωρήσει τους Αθηναίους κήρυξε πόλεµο στον οποίο νίκησε. Σαν ποινή των Αθηναίων όρισε κάθε χρόνο εφτά νέοι Αθηναίοι και εφτά νέες Αθηναίες να στέλνονται στην Κρήτη και να γίνονται θυσία στο Μινώταυρο. Μην µπορώντας να ανεχτεί την θυσία αυτή, ο Θησέας, γιος του βασιλιά της Αθήνας Αιγαία, αποφάσισε να είναι και αυτός ένας από τους δεκατέσσερις νέους, µε σκοπό να βρεθεί κοντά στο Μινώταυρο ώστε να τον σκοτώσει. Όταν έφτασε στη Κρήτη γνώρισε την κόρη του Μίνωα Αριάδνη η οποία τον ερωτεύτηκε. Θέλοντας να τον βοηθήσει του έδωσε ένα κουβάρι κλωστή, το Μίτο της Αριάδνης και τον συµβούλεψε να δέσει την άκρη του στην είσοδο του λαβύρινθου και να το ξετυλίγει, ώστε να µπορέσει έπειτα, αφού σκοτώσει το Μινώταυρο, να βρει την έξοδο. Ο Θησέας

πράγµατι σκότωσε το τέρας µε το σπαθί του και χρησιµοποιώντας το Μίτο της Αριάδνης, κατάφερε να βγει από το Λαβύρινθο και γύρισε στην Αθήνα.

6.6.6.6. ΕΝ∆ΥΣΗ ΕΝ∆ΥΣΗ ΕΝ∆ΥΣΗ ΕΝ∆ΥΣΗ

Το ένδυµα αποτέλεσε σε όλες τις εποχές ένα είδος ταυτότητας για τους ανθρώπους που το φορούσαν. Φανερώνει την ηλικία, την απασχόληση, την ιδεολογία την κοινωνική τάξη, σηµατοδοτεί εποµένως τη θέση του ατόµου στην κοινωνία του. Ακόµη και την ελευθερία από τη σκλαβιά σηµατοδοτεί. Κάποτε βέβαια το ρούχο µπορεί και να διαλύσει την ατοµικότητα µέσα σε µία λειτουργική ανωνυµία, όπως στους στρατιώτες ή στους συµµετέχοντες σε µια γιορτή, οπότε οι άνθρωποι της οµάδας φέρουν στολές. Άλλοτε τέλος προβάλλει την ανισότητα. Οι άρχοντες, εν γένει οι δυνατοί µέσω της όψης επιβλήθηκαν σε όλες τις εποχές.

1.1.1.1.ΆνδρεςΆνδρεςΆνδρεςΆνδρες

Στην καθηµερινή τους ζωή αλλά και στη δηµόσια οι άνδρες φορούσαν το λεγόµενο «ζώµα», που έµοιαζε µε κοντή φούστα ή ποδιά σφιγµένη στη µέση. Το ζώµα είχε ποικίλους τύπους. Ο απλούστερος ήταν µια ζώνη και µια ορθογώνια ταινία που ξεκινούσε από τη µέση, περνούσε ανάµεσα στους µηρούς και κατέληγε πάλι σ’ αυτήν. Ο πιο περίτεχνος κάλυπτε την περιοχή από τη µέση µέχρι το άνω τµήµα των µηρών σε διάφορα σχήµατα και µήκη. Μακρύ ένδυµα έφεραν κάποιες φορές κατά τη διάρκεια τελετουργιών, κυρίως αν ήταν µουσικοί άρχοντες.

2. Γυναίκες2. Γυναίκες2. Γυναίκες2. Γυναίκες

Εντυπωσιακά ήταν τα ενδύµατα και εν γένει η εµφάνιση των γυναικών της Μινωικής εποχής, αλλά και η ίδια η θέση τους στην κοινωνία, που θεωρείται ότι ήταν ισότιµη µε του άνδρα. Νεαρές κοπέλες συµµετείχαν για παράδειγµα σε ένα εξαιρετικά δύσκολο αγώνισµα, τα ταυροκαθάψια ντυµένες σαν άνδρες, δηλαδή µόνο µε ζώµα. Ακόµη σχεδόν αποκλειστικά ελάµβαναν την εξέχουσα θέση της ιέρειας των µεγάλων θεαινών της µινωικής Κρήτης. Οι περισσότερες απεικονίσεις γυναικών αφορούν τη συµµετοχή τους σε τελετουργίες είτε ως άµεσα εµπλεκόµενα µε αυτές πρόσωπα, είτε ως θεατές.

Οι Μινωίτισσες διακρίνονταν για το κοµψό ντύσιµό τους. Χαρακτηριστικά της µινωικής γυναικείας ενδυµασίας είναι το στενό κοντοµάνικο -µε στενά ή φουσκωτά µανίκια- πουκάµισο ή περικόρµιο, που άφηνε ακάλυπτο το στήθος ή ήταν διαφανές και συγκρατιόταν στο σώµα συχνά µε κορδόνια στο ανώτερο µέρος του σώµατος, οι µακριές και φαρδιές φούστες µε πιέτες και φραµπαλάδες, η κωδωνόσχηµη ποδιά µε βολάν, που φοριόταν συχνά πάνω από τη φούστα και η σφικτή ζώνη, φουσκωτή ή επίπεδη, που τόνιζε τη µέση.

Τα κρητικά ενδύµατα κατασκευάζονταν από µαλλί, λινάρι και κατεργασµένο δέρµα. Το µαλλί ήταν το συνηθέστερο υλικό για την κατασκευή της ενδυµασίας, υπήρξε µάλιστα από τα βασικά εξαγώγιµα προϊόντα της Κρήτης, ενώ η υφαντουργία ήταν από τις κύριες βιοτεχνίες της µινωικής εποχής.

ΜΟ∆ΑΜΟ∆ΑΜΟ∆ΑΜΟ∆Α

Μπορούµε άραγε να µιλήσουµε και για µόδα σε αυτές τις µακρινές εποχές; Σε χώρους όπως την άπω Ανατολή, οι άκαµπτες κοινωνικές τάξεις και αξίες των κοινωνιών δεν επέτρεψαν τη µόδα, όπως τη θεωρούµε σήµερα, δηλαδή µια πιο εύθυµη, ελαφριά αποποίηση προηγούµενων εκφράσεων.

Κι όµως υπήρχε µόδα στη µινωική Κρήτη ...Κι όµως υπήρχε µόδα στη µινωική Κρήτη ...Κι όµως υπήρχε µόδα στη µινωική Κρήτη ...Κι όµως υπήρχε µόδα στη µινωική Κρήτη ...

Έχουν ακόµη διαπιστωθεί µικρές διαφοροποιήσεις στο ένδυµα στις διάφορες χρονικές φάσεις της µινωικής εποχής. Στην αρχή προτιµώνται για παράδειγµα ενδύµατα µε λιγότερη διακόσµηση, ενώ στην όψιµη φάση υπάρχει κάποια επιρροή από το µυκηναϊκό ένδυµα. Είναι επίσης βέβαιο ότι η µινωική µόδα στην ένδυση και στην κόµµωση δεν άφησε ασυγκίνητες τις Μυκηναίες που εντρυφούσαν στα ανάκτορα, καθώς και τις γυναίκες της Θήρας, οι οποίες φαίνεται να µιµήθηκαν πάρα πολλά στοιχεία της ένδυσης των κρητικών.

ΥΠΟ∆ΗΣΗΥΠΟ∆ΗΣΗΥΠΟ∆ΗΣΗΥΠΟ∆ΗΣΗ

Οι Μινωίτες εµφανίζονται σε άλλες παραστάσεις ξυπόλητοι, σε άλλες µε σανδάλια, που προσαρµόζονταν στο πόδι µε σχετικά ψηλές ταινίες και σπανιότερα µε µπότες. Μπότες φορούσαν συνήθως οι συµµετέχοντες σε αγώνες, οι κυνηγοί και οι στρατιώτες και συγκρατούνταν στο πόδι µε ταινία που περνούσε από ανοίγµατα. Από αρχαία κείµενα της Βόρειας Αφρικής βγαίνει το συµπέρασµα ότι

Κρήτες έµποροι, που είχαν και αντιπροσώπους στην περιοχή, εξήγαγαν υποδήµατα, που θα ήταν προφανώς πολύ καλής ποιότητας.

ΚΟΜΜΩΣΗΚΟΜΜΩΣΗΚΟΜΜΩΣΗΚΟΜΜΩΣΗ

Άνδρες και γυναίκες είχαν κατά κανόνα µακριά και σγουρά µαλλιά. Τα µακριά µαλλιά των ανδρών ήταν χωρισµένα σε µπούκλες. Κάποτε εµφανίζονται µε ξυρισµένο το κεφάλι ή µε λίγες τούφες µαλλιών σε µερικά σηµεία του κρανίου, παρουσιάζονται δε αγένειοι. Οι γυναικείες κοµµώσεις ήταν περίτεχνες. Άλλοτε τα µαλλιά ήταν µαζεµένα σε κότσο και έπεφταν µικρές µπούκλες στο µέτωπο και στα αυτιά. Άλλοτε οι µακριές και λεπτές µπούκλες στολίζονταν µε χάνδρες και περόνες µε ένα εξόγκωµα συχνά σε σχήµα άνθους.

Μινωική χτένα

ΚΑΛΛΩΠΙΣΜΟΣΚΑΛΛΩΠΙΣΜΟΣΚΑΛΛΩΠΙΣΜΟΣΚΑΛΛΩΠΙΣΜΟΣ

ΥΛΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΚΑΛΛΩΠΙΣΜΟΥΚΑΛΛΩΠΙΣΜΟΥΚΑΛΛΩΠΙΣΜΟΥΚΑΛΛΩΠΙΣΜΟΥ

Το µακιγιάζ ήταν επιµεληµένο. Η εικόνα ήταν τόσο εντυπωσιακή, ώστε όταν το 1905 αποκαλύφθηκε στην Κνωσό µια τοιχογραφία του 15ου αι. περίπου π.νέας γυναίκας, θεάς ή ιέρειας πιθανότατα, οι εργάτες του Έβανς την ονόµασαν Παριζιάνα. Οι γυναίκες άπλωναν στο πρόσωπο λευκή πούδρα, ενώ έβαφαν κόκκινα τα χείλη, τα µάγουλα, τα νύχια και τους λοβούς των αυτιών. Έντονα βαµµένα µε σκούρα βαφή ήταν και τα µεγάλα µάτια τους. Οι βαφές προέρχονταν από φυτά.

Η περίφηµη Παριζιάνα

ΚΟΣΜΗΜΑΤΑΚΟΣΜΗΜΑΤΑΚΟΣΜΗΜΑΤΑΚΟΣΜΗΜΑΤΑ

Τα µινωικά κοσµήµατα προκαλούν ακόµα και σήµερα το θαυµασµό. Οι Κρήτες έµποροι ταξίδευαν στην Ανατολική Μεσόγειο για να προµηθευτούν χρυσό, χαλκό, ελεφαντόδοντο και ως αντάλλαγµα προσέφεραν λάδι, κρασί, αρωµατικά έλαια. Τα ανακτορικά εργαστήρια επεξεργάζονταν µε εξαιρετική προσοχή τα υλικά αυτά, δηµιουργώντας έργα τέχνης αξεπέραστα από πλευράς ποιότητας και τεχνικής.

Κοσµήµατα, όπως σκουλαρίκια, βραχιόλια, δαχτυλίδια, περιδέραια, περόνες, ελάσµατα και µικρά οστέινα χτένια (κοσµήµατα κεφαλής και ενδυµάτων), φαίνεται να ήταν αναγκαία για τη συµπλήρωση της εµφάνισης ανδρών και γυναικών σε κάθε επίσηµη εκδήλωση.

7.7.7.7. ΤΕΧΝΕΣ ΚΑΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΤΕΧΝΕΣ ΚΑΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΤΕΧΝΕΣ ΚΑΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΤΕΧΝΕΣ ΚΑΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

Oι αρχές της µινωικής δόµησης έρχονται σε αντίθεση µε την αρχιτεκτονική της Aρχαιότητας, η οποία χαρακτηριζόταν από συµµετρία, λιτότητα και σαφήνεια των περιγραµµάτων. H αρχιτεκτονική της µινωικής Kρήτης είναι πολύπλοκη και σκοτεινή στην ερµηνεία της. Τα χαρακτηριστικά της γνωρίσµατα εµφανίστηκαν κατά τη Μεσοµινωική εποχή (1900 π.Χ.) µέσα από µια σειρά αρχιτεκτονικών καινοτοµιών, όπως οι κίονες, οι φωταγωγοί, τα πολύθυρα και η προσθήκη ορισµένων αρκετά ιδιόρρυθµων στοιχείων, όπως τα θυρώµατα κοντά σε γωνίες, η εναλλαγή κιόνων και πεσσών και οι σκάλες που έστριβαν από όροφο σε όροφο.

Τα στοιχεία της ανακτορικής αρχιτεκτονικής επαναλαµβάνονται στις επαύλεις και τις ιδιωτικές κατοικίες, οι οποίες µοιάζουν συχνά µε µικρογραφίες των ανακτόρων. Τα ιδιωτικά κτήρια είναι απλούστερα στο σχεδιασµό τους αλλά και σ' αυτά ισχύει η ασυµµετρία των προσόψεων, η ποικιλία του ύψους της στέγης και η διαίρεση σε χώρους καθορισµένων χρήσεων. Η βασική τους µορφολογική διαφορά από τα ανάκτορα βρίσκεται στην απουσία της κεντρικής αυλής και στην έλλειψη κεντρικού άξονα, ενός στοιχείου που διατηρήθηκε και στα ιδιωτικά κτήρια της Αρχαιότητας. Σε ορισµένα ιδιωτικά µεσοµινωικά συγκροτήµατα, αλλά κυρίως στα ανάκτορα, φαίνεται ότι τα µινωικά οικοδοµήµατα ήταν συχνά συγκροτήµατα που είχαν δηµιουργηθεί µε διαδοχικές προσθήκες νέων κτισµάτων. Η πολυπλοκότητα και η διάθεση για συνεχείς επεκτάσεις δε σηµαίνει όµως ότι δεν είχε προηγηθεί ένας αρχικός σχεδιασµός. Αυτό φαίνεται καλύτερα στα άριστα σχεδιασµένα συστήµατα αποχέτευσης και εξαερισµού και στο σύστηµα διαδρόµων που επέτρεπε την άνετη διακίνηση στο εσωτερικό.

H µινωική αρχιτεκτονική διαπνέεται από τις ίδιες αισθητικές αρχές που κυριαρχούν και στη µινωική τέχνη. Τα πολύθυρα και οι φωταγωγοί δηµιουργούσαν παντού έντονες φωτοσκιάσεις, ενώ η χρωµατική ποικιλία και η πλούσια διακόσµηση προκαλούσαν µια ατµόσφαιρα διαρκούς κίνησης. Η εξωτερική όψη των κτηρίων µε τις µνηµειώδεις εισόδους και τις στέγες σε διάφορα ύψη ήταν εντυπωσιακή και συγχρόνως γραφική. Οι εξωτερικοί όγκοι διαλύονταν στο φως και το χρώµα, τα περιγράµµατα ήταν χαλαρά και απόλυτα προσαρµοσµένα στο φυσικό χώρο.

ΣυµπεράσµαταΣυµπεράσµαταΣυµπεράσµαταΣυµπεράσµατα

Από όσα µάθαµε για το Μινωικό πολιτισµό και τη ζωή των Μινωιτών

συµπεραίνουµε πως οι Μινωίτες ήταν καλλιεργηµένοι άνθρωποι,

µοδάτοι.Επιπλέον, είχαν ανάπτυξη στο εµπόριο και τη ναυτιλία και ήταν

σπουδαίοι πολεµιστές και καλλιτέχνες. Από την εµπειρία που είχε η οµάδα

µας από την επίσκεψη στην Κνωσσό, έχουµε να πούµε πως µείναµε αρκετά

εντυπωσιασµένοι. Συµπεράναµε πως οι Μινωίτες είχαν υψηλό πνεύµα.

Επίσης, πως κατείχαν τα πρωτία στο όσον αφορά τη ζωγραφική και την

αρχιτεκτονική.

Τέλος, συµπεράναµε ότι ήταν άνθρωποι πολλοί έξυπνοι, αφού διέθεταν τα

µέσα µε τα οποία κατάλαβαν πως κάποιο καταστροφικό καιρικό φενόµενο θα

ερχόταν και εγκατέλειψαν τον πολιτισµό τους. Για αυτήν τους την πράξη τους

χαρακτηρίζουµε ως αρκετά γενναίους, που µπορεσαν να εγκαταλείψουν τον

τόπο που γεννήθηκαν για να σωθούν.

ΑναστοχασµόςΑναστοχασµόςΑναστοχασµόςΑναστοχασµός

Αν είχαµε την ευκαιρία να κάνουµε την εργασία µας από την αρχή σίγουρα θα άλλαζαν κάποια πράγµατα:

• θα προσπαθούσαµε να είµαστε πιο οργανωµένοι • θα χρησιµοποιούσαµε ερωτηµατολόγια για µα συλλέξουµε

πληροφορίες. • θα προσπαθούσαµε να συνεργαστούµε καλύτερα µεταξύ µας • θα προσπαθούσαµε να βρούµε περισσότερες πληροφορίες για την

έκθεση µας.

Καταφέρνοντας τα παραπάνω, θα τελειοποιούσαµε την εργασία µας και οι αναγνώστες θα ήταν πιο ευχαριστηµένοι.

ΕπίλογοςΕπίλογοςΕπίλογοςΕπίλογος

Αυτή λοιπόν ήταν η ερευνητική µας έκθεση. Ελπίζουµε να έχει τελεστεί

σωστά και να πληρεί όλες τις προϋποθέσεις µιας σωστής, ολοκληρωµένης

έκθεσης.

Επιπλέον, ελπίζουµε να σας ενηµερώσαµε σωστά ως προς την διαδικασία

που ακολουθήθηκε για να φέρουµε εις πέρας την ερευνητική µας εργασία.

Τέλος, ελπίζουµε να σας κινήσαµε το ενδιαφέρον µε τη γενική εικόνα των

πληροφοριών των οποίων συλλέχθηκαν.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΠΟΛΥ…!!

Αναφορές ΒιβλιογραφίαςΑναφορές ΒιβλιογραφίαςΑναφορές ΒιβλιογραφίαςΑναφορές Βιβλιογραφίας

Για την τέλεση την εργασία µας, πήραµε πληροφορίες από τα εξής

site:

• http://www.hellinon.net/NeesSelides/Kriti/AnixnefsiPolitismou.htm

• http://11dim-kaval.kav.sch.gr/main/minoan/minoan.htm

• http://www.hellinon.net/NeesSelides/Kriti/AnixnefsiPolitismou.htm

• http://www.clab.edc.uoc.gr/seminar/heraklio/minoiki/gineka.htm • http://eistorias.wordpress.com/2011/04/09/%CE%B7-

%CE%B8%CE%B5%CF%83%CE%B7-%CF%84%CE%B7%CF%83-%CE%B3%CF%85%CE%BD%CE%B1%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CF%83-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%BC%CE%B9%CE%BD%CF%89%CE%B9%CE%BA%CE%B7-%CE%BA%CF%81%CE%B7%CF%84%CE%B7/

• http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B9%CE%BD%CF%8E

%CF%84%CE%B1%CF%85%CF%81%CE%BF%CF%82

• http://www.hellinon.net/NeesSelides/Kriti/AnixnefsiPolitismou.htm

• http://www.fhw.gr/chronos/02/crete/gr/habitance/index4.html Επιπλέον αξιοποιήσαµε πληροφορίες από το περιοδικό «Τι είναι η παιδεία» τεύχος 1064, από το βιβλίο «Μινωική Κρήτη»- Αντώνης Βασιλάκης, το οποίο δανειστήκαµε από τη Βικελαία Βιβλιοθήκη. Τέλος, από την εγκυκλοπαίδεια «Papyrus Larousse Britannica», τόµος 29.