in_vitro36

•IN•VITRO•

h μηνιαια εκδοση με θεμα την υγεια • διανεμεται δωρεαν h

h ιουνιοσ 2012 h τ. 36

h Δίαιτα για συγκέντρωση, με φόντο τις… εξετάσεις

h Πλαστική στήθους από τα «παχάκια» μας…

h Ώριμο σεξ: ο παλιός είναι αλλιώς...

h Ασφαλή ταξίδια: πώς και πότε η προετοιμασία

Κι όμως μπορεί

να νικηθεί

Καρκίνος

30

Κάπνισμα: μπορεί να κοπείΠολλοί το επιθυµούν, αρκετοί το προσπαθούν, λίγοι όµως το καταφέρνουν. Το κάπνισµα

φέρνει δεκάδες προβλήµατα, όµως η νικοτίνη προκαλεί σοβαρό εθισµό και θεωρείται ασθένεια. Αν όµως η επιθυµία διακοπής είναι ισχυρή, το µεγάλο βήµα µπορεί να γίνει.

Τελευταία υπάρχουν αποτελεσµατικές θεραπείες για µια πραγµατικά µεγάλη ανάσα!

24 Επιζώντες από καρκίνο

Νικητές στη µάχη της ζωής, οι ασθενείς που «προσπέρασαν» τον καρκίνο, είχαν αντιµετωπίσει προηγουµένως πολλαπλές και δύσκολες καταστάσεις. Αν αυτές ήταν η αιτία που νόσησαν ή τους έκαναν µαχητές, δεν γνωρίζουµε. Ξεπέρασαν την κρίση,

µε έντονη πίστη στο Θεό, υποµονή και επιµονή. Δεν υπήρχε χώρος για αυτολύπηση ή φόβο. Και αυτό που έµεινε, είναι η διάθεσή τους για αλληλεγγύη και αλληλοβοήθεια..

EΚΔOΤΗΣ

ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΕΛΛΑΤOΛΑΣ

ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ

ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ

ΒΙΚΥ ΚΑΡΑΤΖΑΦΕΡΗ

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΡΙΑΑΝΝΑ ΠΑΠΑΔΟΜΑΡΚΑΚΗ

ΣΥΝΕΡΓAΤΕΣ: Ηλέκτρα Αλευρίτη, Σοφία Ασλανίδη, Βασιλική Μανιάτη, Άννα Αλιµαντήρη

ΔΙΟΡΘΩΣΗ: Κώστας ΘέοςΜαρία Παπαρρηγοπούλου

ART DIRECTORΔηµήτρης Λύρας

EΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ Μαίρη Δηµητριάδου

ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΤΜΗΜΑΜάνθος ΚαλούµενοςΤηλέφωνα - Fax: 210 6898448 - 210 6898226

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣΕλένη Σαµπάνη[email protected]

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ - ΔΙΑΝΟΜΗΣΜάριος Φιλιππούσης

ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IRIS AEBE

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: shutterstock.com

Μηνιαία έκδοση για την υγείαΔιανέµεται δωρεάν

Σύνταξη 210 6856700, εσωτ. 311

Διαφήμιση210 6847222

4•IN•VITRO

IndexΙΟΥΝΙΟΣ 2012

28Συνέντευξη Μανώλης ΒαβουρανάκηςΗ άµεση ανακούφιση των ασθενών, πρακτικά, ήταν ο λόγος που ο ανα-πληρωτής καθηγητής Καρδιολογίας Μανώλης Βαβουρανάκης στράφηκε στη συγκεκριµένη ειδικότητα. Και διερευνώντας το άγνωστο, κατέληξε στην αντικατάσταση των βαλβίδων της καρδιάς µέσω ενός καθετήρα, αντί των µεγάλων, ανοικτών χει-ρουργικών επεµβάσεων. Κάτι σαν να διορθώνεται, µε τον πιο ήπιο τρόπο, το «κουµπί» της καρδιάς µας…

[email protected]

Webwww.issuu.com/invitromagazine

JOEL BOOKS Α.Ε.Καφαντάρη 27, Αθήνα, 11631Τηλ.: 210.68.56.700,Fax.: 210.68.51.008

39 Εγωκεντρικότητα = παντοδυναμία;

Είναι εγωκεντρικός, µε τα µεγαλύ-τερα προβλήµατα, τις σοβαρότερες

δυσκολίες, αλλά και τις καλύτερες ιδέες και απόψεις. Δεν ακούει τους

άλλους, διακόπτει, υποτιµά, κατα-κρίνει, εµποδίζει τη συµµετοχή και

το µοίρασµα. Είναι απλώς κακός χα-ρακτήρας µε έπαρση; Συνήθως, πίσω

από τον εγωκεντρικό, κρύβεται έλ-λειψη αγάπης και αποδοχής, χαµηλή

αυτοεκτίµηση και ανασφάλεια.

17 Η οικονομία χρειάζεται παρα-γωγήΜε 10 ερωτήσεις, ο Νίκος Μπουφίδης, πρόεδρος και διευ-θύνων σύµβουλος του Οµίλου Bennett και ταµίας του Δ.Σ. της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρµακο-βιοµηχανίας (ΠΕΦ), µε την πολι-τική «στο αίµα του», µας µιλάει για τους τρόπους ενίσχυσης της οικονοµίας της χώρας, µέσω της παραγωγικής διαδικασίας, και µας διαφωτίζει για τη «συνταγή της επιτυχίας».

Tης Βίκυς Καρατζαφέρη

6•in•vitro

Στη σιέστα λέμε «ναι»!

Editorial

Μέσα σε ένα θολό τοπίο, όπου όλοι αγωνιούμε για το τι μέλλει γε-νέσθαι, και τα σενάρια καταστροφολογίας δίνουν και παίρνουν, προσπαθούμε να ανασυνταχθούμε και να… αντέξουμε. Φέτος είναι η πρώτη χρονιά που τόσο πολύς κόσμος δεν προγραμματίζει τις δια-κοπές του, γιατί, πολύ απλά, δεν προβλέπεται να πάει κάπου. Είναι η χρονιά της εσωστρέφειας και της… κλεισούρας γενικώς. Άλλος, όταν έχει τις μαύρες του, κλείνει την τηλεόραση, άλλος κάνει cocooning, άλλος το ρίχνει στη γυμναστική, άλλος στο φαγητό και άλλος στην… τρελή (κατά το κοινώς λεγόμενο).Δεν ξέρω κατά πόσο τα παραπάνω συνιστούν λύσεις - πανάκεια για μία καλύτερη ζωή, που τόσο έχουμε ανάγκη όλοι μας, αλλά για μένα η λύση - ασπίδα ενάντια στη θλίψη είναι το διάβασμα και ο ύπνος, ειδικά ο μεσημεριανός. Σας τα συνιστώ ανεπιφύλακτα. Προσωπικά, όποτε ξεκλέβω λίγο χρόνο, ειδικά τα Σαββατοκύριακα, διαβάζω και κοιμάμαι, όσο μου το επιτρέπουν οι συνθήκες. Η διάθεσή μου φτιά-χνει και τα βλέπω όλα αλλιώς – δείχνουν καλύτερα από ’κεί.Τα οφέλη του διαβάσματος στο ακόνισμα του εγκεφάλου (πρόληψη για Αλτσχάιμερ και άλλες παθήσεις), στη συλλογή γνώσεων και γενι-κά στα ταξίδια του νου είναι ευρέως γνωστά. Όσο για τα οφέλη του μεσημεριανού ύπνου, σίγουρα είναι πολλά. Δεδομένου ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι εμφανίζουν έλλειψη ύπνου, ειδικοί δηλώ-νουν ότι ο καθημερινός υπνάκος μπορεί να ωφελήσει. Ωστόσο, κα-κές συνήθειες όσον αφορά στη σιέστα μπορεί να μας αφήσουν πιο… ετοιμόρροπους από πριν.Το National Sleep Foundation δίνει κάποιες συμβουλές, προκειμέ-νου να αισθανόμαστε αναζωογονημένοι μετά τον μεσημεριανό ύπνο. Οπότε συστήνει τα εξής:Μην κοιμάστε περισσότερο από 30 λεπτά. Αν ο υπνάκος διαρκέσει περισσότερο, μπορεί να έχετε πρόβλημα να κοιμηθείτε το βράδυ.Επιλέξτε για τη σιέστα άνετο περιβάλλον, δροσερό, ήσυχο και σκο-τεινό.Μην κοιμάστε αργά την ημέρα, για να αποφύγετε την παρεμβολή με την ώρα που πηγαίνετε για ύπνο.Ούτε να κοιμάστε πολύ νωρίς την ημέρα, καθώς ο οργανισμός σας μπορεί να μην είναι έτοιμος πάλι για ύπνο.

Η αρτηριακή πίεση είναι η δύναμη που ασκείται στα τοιχώματα των αρτηριών από το αίμα που αποστέλλει η καρδιά. Στους περισσότερους ανθρώπους, η αρτηρια-κή πίεση βρίσκεται μεταξύ 130/80mm Hg και 90/60 mmHg (χιλιοστά στήλης υδραργύρου).Τι είναι: Όταν η πίεση είναι πολύ χαμηλή, η ροή του αίματος προς τον εγκέ-φαλο, την καρδιά και άλλα ζωτικά όργανα μειώνεται. Συγκεκριμένα, όταν η μεγάλη πίεση (συστολική) είναι κάτω από τα 100 χιλιοστά της στήλης υδραργύρου, δηλαδή κάτω από το 10, τότε μιλάμε για υπόταση.Δεν ανησυχούμε όταν: Η υπόταση είναι θέμα… ιδιοσυγκρασίας. Η φυσιολογική πίεση ορισμένων ατόμων είναι πάντοτε χαμηλή, μπο-ρεί να κυμαίνεται σταθερά κοντά στο 9 και να συνοδεύεται από ελαφρά συμπτώματα, όπως είναι η ζάλη και οι καταβεβλημέ-νες δυνάμεις. Αυτή η κατάσταση δεν αποτελεί κίνδυνο για την υγεία τους. Αντίθετα, τα περισσότερα άτομα με χαμηλή πίε-ση έχουν μεγαλύτερο προσδόκιμο όριο ζωής από τα άτομα με φυσιολογική πίεση, διότι δεν βλάπτονται τα αγγεία και δεν κουράζεται η καρδιά!Ανησυχούμε όταν: Η υπόταση έχει τα εξής συμπτώμα-τα σε έντονο βαθμό: Εφίδρωση, τάση για λιποθυμία, απώλεια συνείδησης. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, η υπόταση ενδέχεται να οφείλεται σε σοβαρά προ-βλήματα υγείας (καρδιοπάθειες, αφυδάτωση, αλλεργικό σοκ, ενδοκρινικές διαταραχές).

Πότε εμφανίζεται η χαμηλή αρτηριακή πίεσηΟι αιτίες, οι οποίες μπορούν να προκα-λέσουν χαμηλή πίεση, είναι πολλές: Η απώλεια αίματος. Η μείωση του όγκου αίματος οδηγεί σε υπότα-ση. Η σοβαρότητα της υπότασης στην απώλεια αίματος εξαρ-τάται από την ποσότητα που χάνεται κι από τον ρυθμό εγκατάστασης της εν λόγω απώλειας. Οι χρό-νιες μικρές απώλειες γίνονται καλύτερα ανε-κτές παρά οι ξαφνικές και μεγαλύτερες. Απώ-λεια αίματος μπορεί να προ-κληθεί από διάφορες καταστάσεις: Τραυματισμοί σε οδικά ατυχήματα, εσωτερική αιμορραγία λόγω ρήξης αγγείου ή έλκους του πεπτικού συστήματος, αιμοδοσία. Η ορθοστατική υπόταση παρατηρείται όταν ο ασθενής σηκώνεται όρθιος από καθιστή ή ύπτια θέση – τότε τα αιμοφόρα αγγεία προσαρμόζονται και συστέλλονται, για να διατηρήσουν την κανονική αρτηριακή πίεση. Εάν ο μηχανισμός αυτός δεν λειτουργεί κανονικά, τότε η μετάβαση στην όρθια θέση συνοδεύεται από ξαφνική και σημα-

ντική πτώση της πίεσης. Η ορθοστατική υπόταση παρατηρείται έπειτα από παρα-τεταμένη παραμονή στο κρεβάτι, σε καταστάσεις αφυδάτωσης, νευροπαθειών,

καρδιακών αρρυθμιών. Μπορεί, επίσης, να μην αναγνωρίζεται συγκεκριμένη αιτιολογία που προκαλεί την ορθοστατική υπόταση. Η αφυδάτωση, η οποία

μειώνει τον όγκο αίματος λόγω απώλειας υγρών του σώματος και μη επαρ-κούς ενυδάτωσης του οργανισμού. Η υπερβολική ζέστη και η ανεπάρκεια

λήψης υγρών προκαλούν χαμηλή πίεση λόγω αφυδάτωσης. Τα φάρμακα που δίνονται για τη θεραπεία της ψηλής πίεσης, τα διουρητικά, τα αντι-

καταθλιπτικά, ναρκωτικά, αναλγητικά, ορισμένα φάρμακα για την καρδιά, αποτελούν επίσης αιτίες υπότασης.

Οι σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις σε φάρμακα, αλλεργιογόνα, χημικές ουσίες και άλλα, μπορούν να είναι αιτία αναφυλακτικού

σοκ με σοβαρή υπόταση.Οι καρδιοπάθειες, όπως η καρδιακή ανεπάρκεια, η καρδιακή

προσβολή, οι αρρυθμίες, μειώνουν τις δυνατότητες απο-στολής αίματος από την καρδιά προς την περιφέρεια, με

αποτέλεσμα να προκαλείται επίσης πτώση της πίεσης.Οι σοβαρές μολύνσεις (σηψαιμικές καταστάσεις, τοξι-

κό σοκ) είναι, επίσης, αιτίες σοβαρής υπότασης.Η ασθένεια Addison’s. Στην πάθηση αυτήν, τα επι-

νεφρίδια δεν παράγουν τις ορμόνες που συμ-βάλλουν στη διατήρηση μιας κανονικής πίεσης,

όπως επίσης και στις νευρικές παθήσεις (ασθένεια Parkinson’s, διαβητική νευροπά-

θεια).

Αναγκαία η ιατρική παρέμβασηΗ διαγνωστική διερεύνηση των ασθε-

νών που παρουσιάζουν υπόταση πρέπει να περιλαμβάνει λεπτομε-

ρές ιστορικό, την καταγραφή των φαρμάκων που λαμβάνονται,

την κλινική εξέταση, τη μέ-τρηση της πίεσης σε ύπτια,

καθιστή και όρθια θέση. Επιπρόσθετα, ανάλογα

με την κατάσταση του ασθενούς και σύμφω-να με την κρίση του

γιατρού, θα χρειαστούν συμπληρωματικές εξετάσεις,

όπως αναλύσεις αίματος με αιματολογικό και βιοχημικό έλεγχο, ηλεκτροκαρδιογρά-φημα, αναλύσεις ούρων, καλλιέργειες αίματος και άλλων δειγμάτων, ακτινογραφίες θώρακος, υπερηχογράφημα και άλλες. Στις περιπτώσεις που η χαμηλή πίεση προ-καλεί προβλήματα στον ασθενή αλλά δεν ανευρίσκεται μια συγκεκριμένη αιτιολο-γία γι’ αυτήν, είναι δυνατόν να χορηγηθούν φάρμακα που ανεβάζουν την αρτηριακή πίεση.

Η ζάλη «δείχνει» υπότασηΖαλάδα, πονοκέφαλος, αδυναμία, αστάθεια, κούραση, συσκότιση όρασης, λιποθυμία. Αν κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα σας ταλαιπωρούν, τότε αναζητήστε τα αίτια στη χαμηλή αρτηριακή πίεση ή, αλλιώς, υπόταση.

μάκων.• Πριν από

όλα αυτά, όμως, ο γιατρός σας θα πρέπει

να έχει αποκλείσει το ενδε-χόμενο ότι η χαμηλή πίεση

δεν υποκρύπτει κάποιο άλλο παθολογικό πρό-

βλημα.

tips

•Η κατανάλωση αλα-

τιού βοηθά στην αύξηση της πίεσης, γιατί κατακρατά

νερό και αυξάνει τον όγκο του αίματος.

•Πίνετε πολλά υγρά κι αν είναι δυνατόν φοράτε ελα-

στικές κάλτσες, ώστε να μη λιμνάζει το αίμα στα

άκρα.•Αποφύγετε το

αλκοόλ, γιατί προ-καλεί αγγειο-διαστολή, με αποτέλεσμα να πέφτει η

πίεση.•Μην κά-νετε κα-τάχρηση ηρεμι-στικών φαρ-

Συνεργάστηκε ο Χριστόδουλος Στεφανάδης, καθηγητής Καρδιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών, πρόεδρος Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιολογίας

WarningΧαμηλή πίεση Γράφει η Σοφία Ασλανίδη

ΙΟΥΝΙΟΣ 20128•in•vitro

ΡεπορτάζKαισαρικές τομές

in•vitro•9ΙΟΥΝΙΟΣ 2012

Η λύση που προτείνεται για γυναί-κες που

δεν είναι έτοιμες να απο-κτήσουν

παιδί είναι η κρυοσυ-ντήρηση

των ωαρίων τους σε

νεαρή ηλι-κία, ώστε να διατη-

ρήσουν τη γονιμότητά

τους για αργότερα, οπότε δεν θα μπο-

ρούν

«Επιδημία» αποτελούν τα τε-λευταία χρόνια οι καισαρι-κές τομές και οι πολύδυμες κυήσεις, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο

καθηγητής Μαιευτικής και Γυναικολογίας Άρις Αντσακλής, σε συνέντευξη Τύπου, που δόθηκε με αφορμή το 12ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μαιευ-τικής και Γυναικολογίας, που έγινε στην Αθήνα.Το… φαινόμενο των καισαρικών είναι διεθνές. Το 30%-50% των γυναικών γεννά, πια, με καισαρική τομή. Στην Ελλάδα το ποσοστό των καισαρικών τομών κυμαίνεται στο 35%-45%, ανάλογα με το νοσοκομείο και τη γεωγραφική περιοχή. Σε χώρες της Λατινικής Αμερικής το ποσοστό είναι υψηλότερο, όπως και σε μερικές χώρες της Ευρώπης. Οι αιτίες των αυξημένων καισαρικών τομών είναι:• Η αυξημένη ηλικία των γυναικών που μένουν

έγκυες, η οποία προδιαθέτει σε υπέρταση και διαβήτη.

• Το γεγονός ότι η καισαρική τομή σήμερα απο-τελεί, πλέον, ασφαλή επέμβαση, με ελάχι-στους κινδύνους.

• Ο αυξημένος αριθμός των πολύδυμων κυήσε-ων, λόγω της αύξησης των τεχνικών υποβο-

Φουλ… της καισαρικής

Συνεργάστηκαν οι κ.κ. Άρις Αντσακλής, καθηγητής Μαιευτικής και Γυναικολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, και Βασίλης Ταρλατζής, καθηγητής Μαιευτικής και Γυναικολογίας στο ΑΠΘ

Πρόβλημα οι πολύδυμες κυήσειςΠέρα αΠό τό ζήτήμα των αυξημένων καισα-ρικών, στο συνέδριο έγινε εκτενής αναφορά και στις πολύδυμες κυήσεις, οι οποίες, λόγω της αύξησης των τεχνικών υποβοηθούμενης ανα-παραγωγής τα τελευταία χρόνια είναι όλο και συχνότερες. Η συχνότητα των διδύμων φυσικών κυήσεων είναι 1%, στις γυναίκες που κάνουν εξωσωματική γονιμοποίηση είναι 25%. Η συ-χνότητα των φυσικών τρίδυμων κυήσεων είναι μία στις 3.200 γεννήσεις και στις γυναίκες που κάνουν εξωσωματική είναι μία στις 22. Στις μο-νήρεις κυήσεις η συχνότητα προεκλαμψίας είναι 7%, στις δίδυμες 14% και στις τρίδυμες 21%. Η συχνότητα εγκεφαλικής παράλυσης στα δίδυμα είναι πέντε φορές μεγαλύτερη από ό,τι στις μονήρεις κυήσεις, ενώ στα τρίδυμα είναι είκοσι φορές μεγαλύτερη, γεγονός που οφείλεται στα προβλήματα της προωρότητας, της υπολειπόμε-νης ενδομήτριας ανάπτυξης των πολυδύμων εμ-βρύων και των επιπλοκών που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια του τοκετού. Άρα θεωρούνται υψη-λού κινδύνου κυήσεις και χρειάζονται ιδιαίτερη φροντίδα και προσοχή, τονίζουν οι ειδικοί.

Ελπίδες από νέα τεχνικήμία νέα τέχνίκή που εφαρμόζεται επιτυχώς εδώ και περίπου έναν χρόνο στην Α’ Μαιευτική - Γυναικολογική Κλινική (στο νοσοκομείο Παπαγε-ωργίου), βοηθά ώστε να αποφευχθεί μία από τις σοβαρές επιπλοκές της φαρμακευτικής διέγερ-σης των ωοθηκών που γίνεται για να ληφθούν πολλά ωάρια για εξωσωματική γονιμοποίηση. Πιο συγκεκριμένα, μία από τις επιπλοκές της φαρμακευτικής διέγερσης των ωοθηκών είναι το λεγόμενο σύνδρομο υπερδιέγερσης των ωοθηκών, με αποτέλεσμα τη μεγάλη διόγκωσή τους, λόγω της παραγωγής πολλών ωοθυλακίων και, επιπλέον, τη διαφυγή υγρού από αυτά στην κοιλιά, με συνέπεια να προκαλείται έντονη δυ-σφορία στη γυναίκα. Το φαινόμενο αυτό πυρο-δοτείται σε κάποιες γυναίκες από το τελευταίο φάρμακο που χορηγείται (χοριακή γοναδοτρο-πίνη) και επιδεινώνεται σε περίπτωση εγκυμο-σύνης, λόγω της αυξανόμενης παραγωγής της χοριακής γοναδοτροπίνης από το έμβρυο ή τα έμβρυα. Μέχρι πρόσφατα, παρά την προσπάθεια των ειδικών γιατρών, δεν ήταν πάντοτε δυνατόν να αποτραπεί η εμφάνιση της επιπλοκής αυτής. Τον τελευταίο καιρό, ένα καινούργιο πρωτόκολλο διέγερσης των ωοθηκών επιτρέπει την επιτυχή ωρίμανση και λήψη των ωαρίων, χωρίς την εμ-φάνιση του συνδρόμου. Επιπλέον, τα γονιμοποι-ημένα ωάρια μπορούν να καταψυχθούν, ώστε να μεταφερθούν με απόλυτη ασφάλεια στον επόμενο κύκλο της γυναίκας. Με τον τρόπο αυτόν, είναι δυνατόν να αποφευ-χθεί πλήρως αυτή η βασανιστική και πολλές φορές επικίνδυνη επιπλοκή στις γυναίκες που υποβάλλονται σε εξωσωματική γονιμοποίηση. Ως εκ τούτου, σύμφωνα με τους ειδικούς, η μέ-θοδος αυτή συνιστά μία σημαντική πρόοδο στην ασφάλεια της εξωσωματικής γονιμοποίησης.

ηθούμενης αναπαραγωγής (IVF). Οι πολύ-δυμες κυήσεις είναι αυξημένου κινδύνου, με αυξημένη περιγεννητική νοσηρότητα και θνητότητα, με αποτέλεσμα να αποφασίζεται πιο εύκολα η καισαρική τομή σε αυτές.

• Η μείωση των κολπικών τοκετών εμβρυουλ-κίας, λόγω της αυξημένης νοσηρότητας που προκαλεί η μεταλλική εμβρυουλκία.

• Έμβρυα σε ισχιακή προβολή γεννιούνται, πλέον, με καισαρική τομή με σκοπό τη μεί-ωση της περιγεννητικής νοσηρότητας και θνητότητας.

Η επιθυμία της γυναίκαςΠάντως, η τάση των επιστημόνων είναι να μει-ώσουν τα ποσοστά των καισαρικών όσο γίνεται περισσότερο. Μάλιστα, προς την κατεύθυνση αυτήν, η Ελληνική Μαιευτική και Γυναικολο-γική Εταιρεία έχει οργανώσει πανελλαδικά σεμινάρια στους γιατρούς και προγράμματα εκπαίδευσης στους νέους ειδικευόμενους γιατρούς.Εξάλλου, νέα αμερικανική έρευνα έδειξε ότι τα παιδιά που γεννιούνται με καισαρική τομή έχουν διπλάσια πιθανότητα να γίνουν παχύσαρ-κα στην ηλικία των 3 χρόνων, σε σχέση με όσα γεννιούνται με φυσιολογικό τρόπο.

10•in•vitro ΙΟΥΝΙΟΣ 2012

Πρώτο βραβείο καλύτερης εργασίας απέσπασε εργασία για τις επικίνδυ-νες προκαρκινικές αλλοιώσεις του τραχήλου της μήτρας και τον ρόλο των HPV, ενώ άλλες τρεις ελληνικές μελέτες απέσπασαν τιμητικές

διακρίσεις μεταξύ των 10 καλύτερων εργασιών, στο συνέδριο της Βρετανι-κής Εταιρείας Κολποσκόπησης και Παθολογίας Τραχήλου, που έγινε στο Newcastle της Μ. Βρετανίας. Η εργασία αφορά στη χρήση πρωτοπορια-κού συστήματος πρόβλεψης εξατομικευμένου κινδύνου για καρκι-νογένεση τραχήλου της μήτρας, σε γυναίκες με παθολογικό τεστ Παπανικολάου. Πρόκειται για παγκοσμίως πρωτοποριακή μέθοδο - αλγόριθμο, που έχει αναπτυχθεί και εξελιχθεί τα τελευταία τέσσερα χρόνια υπό την καθοδήγηση - επί-βλεψη του καθηγητή Μαιευτικής και Γυναικολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και πρόεδρο της Ελληνικής Εταιρείας Παθολογίας Τραχήλου και Κολποσκόπησης κ. Ευάγγελου Παρασκευ-αΐδη και της συνεργαζόμενης Ελληνικής Ακαδημαϊκής Ομάδας Έρευνας στην Παθολογία Τραχήλου, κατά την τε-λευταία διετία. Την έρευνα συ-νυπογράφουν 7 ερευνητές. Συνολικά, είχαν υποβλη-θεί 140 μελέτες.

ΕπίκαιραΕλλάδα Γράφει η Άννα Αλιμαντήρη

Οι νοσηλείες των παιδιών για έντονες

κεφαλαλγίες, κοιλιακά άλγη και πόνους στα άκρα

έχουν αυξηθεί την τελευταία διε-τία κατά 10% - 15%. Όμως οι λόγοι

είναι ψυχογενείς εξαιτίας συζητήσεων στο σπίτι. Το άγχος, η αγωνία και η από-

γνωση εξαιτίας της οικονομικής ύφεσης, της ανεργίας, της ανασφάλειας, έχουν επηρεάσει

όλες τις ηλικίες… Η κατάθλιψη και οι αυτοκτονικές τάσεις των Ελλήνων είναι πρωτοφανείς, με αποτέ-

λεσμα οι αυτοκτονίες να έχουν αυξηθεί κατά 22% τη διετία 2009 - 2011. Σχετικές έρευνες υπογραμμίζουν ότι

ακόμα και για όσους εργάζονται, η εργασιακή επισφάλεια και ο φόβος απώλειας εργασίας μπορούν να αποτελέσουν σημαντι-

κότερες αιτίες κατάθλιψης από την ίδια την ανεργία, με το άγχος της απόλυσης να μετασχηματίζεται συχνά σε καταθλιπτικό επεισόδιο.Στους ειδικούς πληθυσμούς, η κατάθλιψη στα παιδιά και τους εφή-βους αποτελεί ολοένα και μεγαλύτερο βάρος για τις οικογένειές τους και τις κοινωνίες, καθώς και μια μεγάλη πρόκληση για τα συστή-ματα υγείας. Μετά τη δεκαετία του 1980 παρατηρείται κατάθλιψη ακόμα και σε προσχολικής ηλικίας παιδιά.

Η οικονο

μία «ρίχν

ει» κα

ι τα παιδιά

Βράβευση Ελ

λήνω

ν ερευ

νητώ

ν

FACTS

>� Αποτελέσματα ερευνών της Μαιευτικής - Γυναικολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων έχουν μέχρι στιγμής δημοσιευθεί σε περισσότερα από 25 διεθνή ιατρικά περιο-δικά και έχουν βραβευθεί σε διάφορα διεθνή, αλλά και ελλη-

νικά συνέδρια.

>� Η λοίμωξη νεαρών γυναικών από HPV μπορεί να φτάσει έως και στο 100% γυναικών με τρεις διαφορετικές σεξουα-λικές σχέσεις, όμως στο 90% - 95% υπάρχει «αυτόματη» κά-θαρση του HPV από τον οργανι-σμό. Μόνο 25% - 30% υπόκει-ται σε πραγματικό κίνδυνο.

>� Ο πρωτοποριακός αλγόριθμος, με την ενσωμάτωση επιδημι-ολογικών και άλλων πληρο-φοριών από το ιστορικό και τις συνήθειες κάθε γυναίκας ξεχωριστά, αλλά κυρίως με το σύνολο των HPV - σχετιζόμενων βιοδεικτών μπορεί να προβλέ-ψει με υψηλή ακρίβεια ποιες γυναίκες κινδυνεύουν για επι-δείνωση και ποιες όχι.

FACTS

>�Η κατάθλιψη στις μικρές ηλικίες σχετίζεται με ψυχοπιεστικές καταστάσεις, ενώ επηρεάζονται ση-μαντικά η σχολι-κή επίδοση και οι σχέσεις με τους άλλους. Υπάρχει αυξημένη αυτο-κτονικότητα, χρή-ση ουσιών, περιο-δική έξαρση των συμπτωμάτων και συνέχεια στην ενήλικη ζωή.

ΕΙΠΑΝ

Καθηγητής Αθανάσιος Σκουτέλης, πρόεδρος της Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών

«Σοβαρά προβλήματα στην οικογένεια, στο ζευγάρι ή στα παιδιά γίνονται εντονότερα τις περιόδους οικονομικής κρίσης. Έτσι, τα αι-τήματα από ανθρώπους που δυσφορούν προς τις υποστηρικτικές μονάδες έχουν αυξηθεί κατά 20% - 30%. Υπάρχει, όμως, δυσκο-λία στην κάλυψη των αναγκών, λόγω περικοπών».

UpDown


Δίαυλο επικοινωνί-ας με τους μετανάστες αποτελούν 90 εκπαι-δευμένοι διαπολιτι-σμικοί με-σολαβητές σε 25 νο-σοκομεία

της χώρας. Μέσω

κοινοτικού προγράμ-ματος της ΕΣΔΥ και της ΜΚΟ Αsante

φροντίζουν για την επι-

κοινωνία των μετα-

ναστών στα νοσοκο-

μεία

Διεπιστημονική ημερίδα με θέμα «Έρωτας και Σεξουα-λικότητα» διοργα-νώθηκε από όλες τις σχολές του ΑΠΘ. Στόχος τους ήταν να «φωτίσουν» αγωνιώ-δη ερωτήματα για το σώμα, τη σεξουαλι-κότητα και τον ρόλο του έρωτα στην ψυ-χική υγεία.

Οι εξελίξεις στο πεδίο της άνοιας σε ό,τι αφορά στα οδο-ντιατρικά ζητήματα υγείας συζητήθηκαν σε Διημερίδα, στο Κέντρο Διάδοσης Ερευνητικών Αποτε-λεσμάτων ΑΠΘ στη Θεσσαλονίκη.

Επίδειξη πειραμα-τικού χειρουργείου (wet lab) για ένθεση συσκευής βραδείας αποδέσμευσης δεξα-μεθαζόνης μέσα στον βολβό του ματιού, πραγματοποιήθη-κε στην 3η Ημερίδα Γλαυκώματος του Ιατρικού Ινστιτού-του Οφθαλμολογίας Athens Vision.

Ο χρόνος «σταμά-τησε» για 60 εθελο-ντές, στην πλατεία Αριστοτέλους στη Θεσσαλονίκη, σε μια προσπάθεια της Ομοσπονδίας Θαλασσαιμίας να ενισχύσει την προ-σφορά αίματος. Μή-νυμα: «Εθελοντής Ζωής, Εσύ;».

Πρόληψη μηνιγγίτιδας Η μΗνιγγιτιδα προσβάλλει κάθε χρόνο 500.000 άτομα διεθνώς, ενώ το 2010 καταγράφηκαν 531 κρούσματα στη χώρα μας. Ο ΠΟΥ εκτιμά πως το 5% - 10% των προσβεβλημένων χάνει τη ζωή του, παρ’ ότι έλαβε εγκαίρως την κατάλληλη θεραπεία επειδή ο μηνιγγιτιδόκοκκος εξελίσσεται ταχύτα-τα εντός 24 - 48 ωρών. Σύμφωνα με τα δεδομένα του Εθνικού Κέντρου Αναφοράς Μηνιγγίτιδας, τα περισσότερα κρούσματα της νόσου το 2010 εμφα-νίστηκαν σε βρέφη και παιδιά έως 4 ετών, ακολού-θως σε εφήβους 15 - 19 ετών, αντί προηγουμένων ετών που ήταν συχνότερη η προσβολή σε παιδιά 5 - 9 ετών και 10 - 14 ετών. Το βασικότερο μέτρο πρόληψης έναντι της μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου εί-ναι ο εμβολιασμός.

Εμβολιασμός και για ενηλίκουςαναθεώρΗσε το πρόγραμμα εμβολιασμών η Εθνι-κή Επιτροπή Εμβολιασμών, κατά τις διεθνείς οδηγί-ες για εφήβους και ενηλίκους στη χώρα μας, προ-βλέποντας 100% κάλυψη των εμβολιασμών από τα ασφαλιστικά ταμεία. Στοιχεία του ΠΟΥ διαπιστώ-νουν ότι τα εμβόλια σώζουν παγκοσμίως περισσό-τερες από τρία εκατομμύρια ζωές κάθε χρόνο, ενώ προφυλάσσουν ακόμα περισσότερους ανθρώπους από νόσο ή ισόβια αναπηρία. Οι επιτυχημένες στρατηγικές εμβολιασμού στα παιδιά έχουν οδηγή-σει σε μείωση πολλών νοσημάτων και των θανάτων από αυτά, όπως η παρωτίτιδα, που, ενώ ήταν αιτία 152.209 θανάτων στις ΗΠΑ, πλέον περιορίζονται σε 236. Πολλοί πιστεύουν ότι οι ασθένειες αυτές δεν είναι πια απειλητικές, αφού δεν γίνονται πλέον αντιληπτές, όμως ο εμβολιασμός παραμένει επιτα-κτικός ακόμη και στους ενήλικες, για γρίπη, πνευ-μονιόκοκκο, ηπατίτιδα, τέτανο, ερυθρά κ.ά.

Αντισύλληψη και ασφάλειαενΗμερώτικΗ εκστρατεια για την αντισύλληψη, με σύνθημα «Διάλεξε Στάση: Αντισύλληψη ή Ανα-σφάλεια», ξεκινά υπό την αιγίδα της Α’ Μαιευτικής και Γυναικολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών και του Κέντρου Οικογενειακού Προγραμ-ματισμού του Νοσοκομείου Αλεξάνδρα, υπό τον καθηγητή κ. Αριστείδη Αντσακλή. Η Τάμτα, η Μαίρη Συνατσάκη και η Άννα Πρέλεβιτς είναι οι πρέσβειρες της εκστρατείας, με στόχο να ευαισθητοποιήσουν τις νέες γυναίκες να λάβουν τη σωστή ενημέρωση για μια υγιή και ασφαλή σεξουαλική ζωή, καθώς το 12% των γυναικών στην Ελλάδα έχει κάνει έκτρω-ση τουλάχιστον μια φορά στη ζωή του. Κάθε χρόνο περίπου 13 εκατομμύρια κορίτσια κάτω των 20 ετών μένουν έγκυες, ενώ παρατηρείται αύξηση των μολύνσεων από ΣΜΝ σε εφήβους.

FACTS

> Η περιπλοκότη-τα της εξέτασης επιβάλλει τα αποτελέσματα να εκτιμηθούν από εξειδικευμένη ομάδα κλινικών και μοριακών γενετιστών με εμπειρία, για να εξασφαλιστεί η απαιτούμενη αξι-οπιστία.

Μια επαναστατική τεχνική που ονομάζεται Συγκριτι-κός Γενωμικός Υβριδισμός σε Μικροσυστοιχίες, γνω-στή διεθνώς ως Μοριακός

Καρυότυπος, προσφέρει πλέον στους υπο-ψήφιους γονείς υψηλότερα επίπεδα βεβαιό-τητας για έλλειψη ανωμαλιών στο έμβρυο. Πρόκειται για ένα τεστ, το οποίο ανιχνεύει σύνδρομα και άλλες γενετικές ανωμαλίες που εμφανίζονται ακόμα και σε μια φυσιο-λογική κύηση και χωρίς ιστορικό ή υπερηχο-γραφικά ευρήματα. Ειδικότερα, στις κλασικές αιτίες παραπομπής (π.χ. προχωρημένη ηλικία της μητέρας), υπο-λογίζεται ότι για 1/100 - 1/150 έμβρυα που εξετάζονται και θα γεννηθούν με διάφορες ανωμαλίες (δυσπλασίες, διανοητική ή/και ψυχοκινητική καθυστέρηση κ.λπ.) μπορούν, πλέον, οι γονείς να το γνωρίζουν εγκαίρως και να αποφασίζουν σε συνεργασία με τον

γιατρό τους. Ειδικότερα, μάλιστα, σε πε-ριπτώσεις κυήσεων με υπερηχογραφικές ανωμαλίες, ο Μοριακός Καρυότυπος είναι ιδιαίτερα πολύτιμος για την αποκάλυψη συ-γκεκριμένης γενετικής ανωμαλίας. Η εξέταση επιτρέπει τη μικροανάλυση του ανθρώπινου γονιδιώματος σε 100 έως 1.000 φορές μεγαλύτερη λεπτομέρεια. Αυτό επιτρέπει στον έμπειρο γενετιστή να ανιχνεύσει ανωμαλίες του αριθμού των χρωμοσωμάτων (τρισωμίες, μονοσωμίες) με πολύ μεγαλύτερη ακρίβεια, σε πολύ λιγό-τερη ποσότητα δείγματος (5-8 ml αμνιακού υγρού) και σε πολύ συντομότερο χρόνο (4-5 μέρες). Επιπλέον και πιο σημαντικό, η μέ-θοδος εντοπίζει πιθανές ελλείψεις ή/και δι-πλασιασμούς περιοχών των χρωμοσωμάτων που σχετίζονται με περίπου 120 γενετικά σύνδρομα και νοσήματα σε 10 φορές μεγα-λύτερη ανάλυση σε σχέση με τον κλασικό καρυότυπο.

ΕΙΠΑΝ

Κωνσταντίνος Γ. Πάγκαλος, καθηγητής Ιατρικής Γενετικής, Μ.D., D.Sc.

«Πρόκειται για ένα σημαντικό άλμα στην εξέλιξη της Γενετικής επιστή-μης. Μπορούμε σήμερα, πλέον, να αποκαλύψουμε μια υπο-μικροσκοπική βλάβη και να βοηθή-σουμε τη διάγνωση, προλαμβάνοντας τη γέννηση ενός πά-σχοντος παιδιού, γε-γονός που έχει ήδη αποδειχθεί από την εφαρμογή της τεχνι-κής μέχρι σήμερα».

Νέο γενετικό τεστ προλαμβάνει αδιάγνωστες παθήσεις εμβρύων


Τα βλαστοκύτταρα μπορούν να προστατεύσουν τους υγιείς ιστούς των ανθρώπων που υποβάλλονται σε χημειοθεραπεί-ες υποδεικνύει έρευνα του Fred Hutchinson Cancer Research

Center. Με δεδομένο ότι η χημειοθεραπεία, εκτός από τα καρκινικά κύτταρα, εξουδετερώνει και υγιείς ιστούς, όπως ο μυελός των οστών, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν γενετικά τροποποιημένα βλαστικά κύτταρα για να προστατεύσουν τον μυελό των οστών τριών ασθε-νών που έπασχαν από γλοιοβλάστωμα.Συγκεκριμένα, ελήφθη μυελός των οστών και απομονώθη-καν βλαστοκύτταρα που παράγουν αίμα. Στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκε ιός για να μολύνει τα κύτταρα με ένα γονίδιο που προστάτευε τα κύτταρα από φάρ-μακο χημειοθεραπείας. Τα κύτταρα επανει-σήχθησαν στους ασθενείς και αποδείχτηκε ότι μπορούσαν, πλέον, να ανεχτούν κα-λύτερα τη χημειοθεραπεία, και χωρίς παρενέργειες. Αν τα αποτελέσματα επιβεβαιωθούν από περαιτέρω δοκιμές, η τεχνική ενδεχο-μένως να βοηθήσει μελ-λοντικά τους ασθενείς με γλοιοβλάστωμα, αλλά και με άλλα είδη καρκί-νου.

ΕπίκαιραΚόσμος Γράφει η Σοφία Ασλανίδη

Τέσ-σερις λοι-

μώξεις ευθύνονται για 1 στους 6 καρκίνους

τον χρόνο παγκοσμίως, σύμφωνα με μια τελευταία

επισκόπηση που δημοσιεύεται στο περιοδικό «Lancet Oncology».

Οι επιστήμονες από το International Agency for Research on Cancer στη Γαλλία

ανακάλυψαν ότι ο ιός HPV, το ελικοβακτη-ρίδιο του πυλωρού και της ηπατίτιδας B και

C ευθύνονται για 1,9 εκατομμύρια περιστατικά καρκίνων τραχήλου, στομάχου και ήπατος, τα οποία

σε μεγάλο βαθμό θα μπορούσαν να προληφθούν ή να αντιμετωπιστούν.

Δήλωσαν ότι το ποσοστό των καρκίνων που σχετίζεται με λοιμώξεις είναι υψηλότερο στις αναπτυσσόμενες απ’ ό,τι στις

ανεπτυγμένες χώρες (22,9% έναντι 7,4%) και σχεδόν το ένα τρίτο αυτών πλήττουν άτομα κάτω των 50 ετών.Σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα, προκειμένου να καταπολεμη-θούν αυτά τα περιστατικά και να αναγνωριστεί ο καρκίνος ως μεταδο-τική νόσος, απαιτούνται εντατικότερες προσπάθειες και εφαρμογή μεθόδων πρόληψης των λοιμώξεων.

Καρκινογέ

νεση προκα

λούν 4

λοιμώξε

ις

Τα βλα

στοκύττα

ρα μειώνο

υν παρενέ

ργειες

UpDown

FACTS

>�Στις γυναίκες, το 50% των καρκίνων που οφείλονται σε λοιμώξεις αφο-ρά στον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, ενώ στους άντρες πάνω από το 80% των καρκίνων αφορά στο ήπαρ και στο γαστρεντερικό σύστημα.

>�Έχουν, ήδη, αναπτυ-χθεί εμβόλια που προστατεύουν από τον ιό των ανθρω-πίνων θηλωμάτων (HPV) και τον ιό της ηπατίτιδας B. Το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, που ενοχο-ποιείται για καρκίνο του στομάχου, μπο-ρεί να εξουδετερω-θεί με χρήση αντιβι-οτικών.

FACTS

>�Η χημειοθεραπεία οδηγεί στην παραγωγή λιγότερων λευκών αιμοσφαιρίων (αυξά-νοντας τον κίνδυνο λοιμώξε-ων) και λιγότερων ερυθρών αιμοσφαιρίων (αυξάνοντας την κούραση και τη δυσκο-λία αναπνοής των ασθενών), με συνέπεια οι γιατροί να αναγκάζονται συχνά να ελατ-

τώνουν, καθυστερούν ή σταματούν τελείως τη

χημειοθεραπεία.

>�Οι ασθενείς έζησαν περισσό-τερο από τον μέσο όρο των 12-13 μηνών, μετά τη διάγνω-ση του συγκεκριμένου είδους καρκίνου. Κατά μέσο όρο έζησαν 22 μήνες, ενώ ο ένας ασθενής ζει ακόμα, 34 μήνες μετά την αγωγή.

ΕΙΠΑΝ

Dr Jennifer AdairΕρευνήτρια, Fred Hutchinson Cancer

Research Center

«Η συγκεκριμένη αγωγή είναι σαν να ανοίγουμε πυρ στα καρκινικά κύττα-

ρα και στα κύτταρα του μυελού των οστών, δίνοντας όμως στα

δεύτερα προστατευτικές ασπίδες, ενώ τα κύττα-

ρα του όγκου είναι χωρίς ασπίδα».


Στο «μικροσκόπιο» των ερευνη-τών μπήκαν οι τεχνικές υποβοη-θούμενης αναπαραγωγής και τα συμπεράσματά τους προκαλούν ερωτήματα. Έπειτα από επισκό-

πηση δεκάδων μελετών ανακάλυψαν ότι τα μωρά που συνελήφθησαν με αγωγές κατά της υπογονιμότητας έχουν περίπου 1/3 πε-ρισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν γε-νετικό ελάττωμα, συγκριτικά με τα μωρά που συνελήφθησαν με φυσιολογικό τρόπο.Οι τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγω-γής έκαναν την εμφάνισή τους πριν από μια 30ετία και οι ερευνητές είχαν στη διάθεσή τους πλήθος στοιχείων και μελετών για να διεξάγουν την επισκόπηση. Συνέλεξαν στοι-χεία 46 μελετών που συνέκριναν τον αριθμό των γενετικών ελαττωμάτων στα παιδιά που συνελήφθησαν με τεχνική IVF και στα παιδιά που συνελήφθησαν φυσιολογικά.Διαπίστωσαν ότι ο κίνδυνος εμφάνισης γενε-τικού ελαττώματος ήταν κατά 37% υψηλότε-

ρος, ιδιαίτερα σε ορισμένα όργανα, λειτουρ-γίες και συστήματα του οργανισμού, όπως ο σκελετός, τα γεννητικά όργανα, το πεπτικό και το νευρικό σύστημα. Παρ’ ότι τα ευρήματα της επισκόπησης συμφωνούν με την πεποίθηση πολλών επι-στημόνων για τον αυξημένο κίνδυνο συγ-γενούς ανωμαλίας, που σχετίζεται με την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, οι αιτίες δεν είναι γνωστές. Πιθανολογείται ότι είναι οι ίδιες αιτίες που οδηγούν τα ζευγάρια στην αναζήτηση λύσης στην υποβοηθού-μενη αναπαραγωγή, χωρίς να αποκλείεται να ευθύνονται οι ίδιες οι τεχνικές εξω-σωματικής γονιμοποίησης, τα φάρμακα που χορηγούνται και ο συνωστισμός των εμβρύων. Ωστόσο, επιστήμονες που δεν έλαβαν μέρος στην επισκόπηση θεωρούν ότι ο εντοπισμός των γενετικών ανωμαλιών μπορεί να είναι συχνότερος λόγω της στε-νότερης παρακολούθησης των μωρών και των γονέων τους.

Πιο επιρ-ρεπείς σε εμφάνιση χρόνιων

προβλημά-των υγείας

είναι οι πάσχο-

ντες από ψυχικές νόσους. Ασθένει-ες όπως

υπέρταση, άσθμα,

διαβήτης, καρδιο-πάθειες,

εγκε-φαλικά

επεισόδια «χτυπούν» συχνότερα ασθενείς με οποιο-

δήποτε είδος ψυχι-κής νόσου

Εξασθένηση του ανο-σοποιητικού συστή-ματος και σωματικά συμπτώματα, όπως πονοκέφαλοι, είναι πιθανότερο να εμφα-νίσουν οι άνδρες που φροντίζουν συζύγους οι οποίες πάσχουν από καρκίνο του μα-στού, λόγω του χρόνι-ου στρες.

Τρεις νέες έρευνες για τις αντικαρκινικές ιδιότητες της ασπιρί-νης επιβεβαιώνουν την προστασία που παρέχει έναντι διαφό-ρων μορφών καρκί-νου και τη δυνατότητα μείωσης εξάπλωσής τους. Καταλυτικοί πα-ράγοντες, η διάρκεια λήψης και η δόση.

Τα παιδιά δείχνουν μεγαλύτερο ενδιαφέ-ρον για τα ζώα παρά για τα παιχνίδια. Όταν εστιάζουν στα ζώα, κάνουν περισσότερες κινήσεις και ερωτή-σεις, γεγονός που υποδεικνύει ότι απο-τελούν καλό όχημα για μάθηση.

Σύμφωνα με νέα αμερικανική έρευνα, η κατάχρηση των αντι-βιοτικών μπορεί να οδηγήσει στην αλλα-γή της σύνθεσης των βακτηρίων που ζουν στο έντερο, γεγονός που σχετίζεται με την αύξηση του σωματι-κού βάρους.

Νέα διαδρομή θεραπείας της ψωρίασηςΤο πρώΤο γονίδίο που σχετίζεται με την πλακώ-δη ψωρίαση εντοπίστηκε έπειτα από 20ετή έρευ-να, ανακοίνωσαν ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον στο Σαιν Λούις. Η σπάνια μετάλλα-ξη του γονιδίου CARD14 εντοπίστηκε σε μια μεγά-λη οικογένεια από την Ευρώπη με συχνή εμφάνιση πλακώδους ψωρίασης, ψωριασικής αρθρίτιδας σε οικογένεια από την Ταιβάν, αλλά και σε ένα 3χρονο κοριτσάκι, ύστερα από αγωγή για σταφυλόκοκκο. Κύριοι υπαίτιοι της πάθησης είναι οι δερματικές ανωμαλίες, ενώ τα κύτταρα του ανοσοποιητικού αποτελούν δευτερεύουσα αιτία ψωρίασης. Με την ανακάλυψη ανοίγει ο δρόμος για νέα είδη θεραπει-ών που βρίσκονται στην οδό του CARD14.

Γαλακτοκομικά προστατεύουν από εγκεφαλικάοί άνθρώποί που καταναλώνουν γάλα, γιαούρτι και τυρί χαμηλών λιπαρών μειώνουν έως και 12% τις πιθανότητες να υποστούν εγκεφαλικό και έως 13% ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο, συγκρι-τικά με όσους προτιμούν πλήρη γαλακτοκομικά προϊόντα. Η επιβεβαίωση της σχέσης μεταξύ της κατανάλωσης χαμηλών σε λιπαρά γαλακτοκομι-κών και του κινδύνου εγκεφαλικού έρχεται από τη μεγαλύτερη έρευνα που διεξήχθη ποτέ και στα δύο φύλα. Σουηδοί επιστήμονες κατηγοριοποίησαν 74.961 ενήλικες ηλικίας 43 - 83 ετών σε 8 κατηγο-ρίες, ανάλογα με το είδος και τη συχνότητα κατα-νάλωσης γαλακτοκομικών. Δέκα χρόνια αργότερα καταγράφηκαν 4.089 εγκεφαλικά, 3.158 ισχαιμικά και 347 απροσδιόριστα επεισόδια. Οι ερευνητές θεωρούν ότι τα οφέλη των γαλακτοκομικών με χαμηλά λιπαρά αποδίδονται στο κάλσιο, ποτάσσιο, μαγνήσιο και βιταμίνη D που περιέχουν.

Καρκίνος μαστού = 10 νόσοιδέκά δίάφορέΤίκές νοςοί κρύβονται πίσω από τον «καρκίνο του μαστού» διαπίστωσαν ερευνητές από το πανεπιστήμιο του Cambridge, αλλάζοντας μελλοντικά τον τρόπο διάγνωσης και θεραπείας. Όπως δήλωσαν οι ερευνητές, τα νοσο-κομεία δεν διερευνούν περαιτέρω το είδος του καρκίνου του μαστού και ενδεχομένως οι θεραπείες να μην είναι τόσο εξειδικευμέ-νες. Με την ανακατηγοριοποί-ηση της νόσου σε 10 είδη και τον εντοπισμό της μοριακής της ανατομίας, οι επιστήμονες θα γνωρίζουν ποια φάρμακα θα ανταποκριθούν καλύτερα. Οι ασθενείς θα λαμβάνουν θερα-πεία που θα στοχεύει στο γενετικό αποτύπωμα του όγκου.

FACTS

> Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα μωρά που συνελήφθησαν με IVF και/ή ICSI αντιμετωπίζουν σημαντικά αυξη-μένο κίνδυνο για γενετικές ανωμα-λίες και ότι δεν υπάρχει διαφορά στον κίνδυνο με-ταξύ παιδιών που συνελήφθησαν με IVF και/ή ICSΙ.

ΕΙΠΑΝ

Zhibin HuΕρευνητής, Nanjing Medical University

«Όσον αφορά στην προσπάθεια μείωσης του κινδύνου γενετι-κών ανωμαλιών για γονείς που χρησιμο-ποιούν εξωσωματική γονιμοποίηση, είναι πολύ νωρίς να βρε-θούν τρόποι να μει-ώσουν τον κίνδυνο επειδή οι αιτίες είναι σε μεγάλο βαθμό άγνωστες».

Γενετικές ανωμαλίες στα παιδιά του «σωλήνα»


Ο ασθενής συνήθως φοβάται για το αν θα πονέ-σει, αν έχει κάνει σωστή επιλογή γιατρού, αν γίνεται αποστεί-ρωση και αν το αποτέλε-σμα θα είναι καλό αισθητικά

Το δόντι πονάει, αλλά εκείνος το υπομένει στωικά. Η σκέψη και μόνο να καθίσει στην καρέκλα του οδοντιάτρου και να δει τον τροχό τον κάνει να τρέμει και

δεν μπαίνει, καν, στη διαδικασία να κλείσει ρα-ντεβού με τον γιατρό. «Θα πονέσω, αλλά, τι θα κάνει, θα περάσει…» σκέφτεται.Βέβαια, τις πιο πολλές φορές αναγκάζεται τελι-κά κακήν κακώς να πάει στο… ραντεβού με τον τροχό, γιατί η στοματική του υγεία απειλείται, αλλά ακόμη και τότε η μυρωδιά του ιατρείου τού φέρνει ζάλη. Ιδρώνει, έχει ταχυκαρδία, νιώθει άβολα, ζητάει από τον γιατρό να κάνει ένα… διάλειμμα κάθε τρεις και λίγο και γενι-κά υποφέρει. Ο φόβος του οδοντιάτρου είναι ομολογουμένως μία δύσκολη συναισθηματική κατάσταση που αποτρέπει τους ανθρώπους από τη φροντίδα του στόματός τους. Επιπλέον, υπάρχουν φορές που αυτή η φοβία απειλεί τη νοητική αντίληψη και το συναίσθημα.Σύμφωνα με τους ειδικούς, όταν, τελικά, οι φο-βικοί ασθενείς επισκεφθούν τον οδοντίατρο, κινδυνεύουν από την αύξηση των ορμονών του στρες που, σε ακραίες περιπτώσεις, μπορεί να οδηγήσουν μέχρι τον θάνατο, λόγω άπνοιας και ανακοπής. Ο ασθενής που φοβάται τον οδο-ντίατρο υποτιμά τον εαυτό του και αισθάνεται «γελοίος» που δεν καταφέρνει να ξεπεράσει τους φόβους του, ενώ οι επικρίσεις του περίγυ-ρου αλλά και του ίδιου του οδοντίατρου χειρο-τερεύουν την κατάσταση. Τελικά, γίνεται αντι-

κοινωνικός λόγω κακοσμίας, παραμόρφωσης από αποστήματα, αδυναμίας μάσησης σκληρών τροφών, πόνου, όπως αναφέρει χαρακτηριστι-κά η κ. Αράβου - Παπαδάτου, εντεταλμένη κα-θηγήτρια στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων, κλινική οδοντί-ατρος και διδάκτωρ Ψυχολογίας, επικεφαλής της έρευνας «Διαδικασίες Επιρροής Οδοντια-τρικά Φοβικών και μη Φοβικών Ασθενών» που βασίστηκε σε ένα δείγμα 2.000 Ελλήνων. Ο φόβος του οδοντιάτρου μπορεί να προκα-λέσει στον ασθενή άπνοια, εφίδρωση στο άνω χείλος, στο μέτωπο και στις μασχάλες, αύξηση της αρτηριακής πίεσης, τάση μυών, ξηρότητα στόματος από αύξηση ορμονών, μεταβολές αίσθησης γλυκού - πικρού - ήχου αλλά και αδυ-ναμία συγκέντρωσης, υπερκινητικότητα καθώς και καταστροφικές σκέψεις.Υπάρχουν ασθενείς που λόγω φόβου ακυ-ρώνουν τα ραντεβού, απαιτούν ολοκλήρωση της θεραπείας σε μία συνεδρία ή στέλνουν προπομπούς μέλη της οικογένειας που δεν φο-βούνται. Υπάρχουν, ακόμη, ασθενείς που δεν εκδηλώνονται, αλλά, εάν πονέσουν, αλλάζουν οδοντίατρο και ασθενείς που κάνουν χρόνια να επισκεφθούν οδοντίατρο, οι οποίοι τελικά πιέζονται από το περιβάλλον και καταλήγουν σε εκτεταμένες θεραπείες. Κάποιοι κάνουν καταστροφικές σκέψεις ότι θα πεθάνουν, θα καταπιούν εργαλεία, θα μολυνθούν, θα τους κόψουν τη γλώσσα ή τα μάγουλα ή τα χείλη. Άλλοι αμφισβητούν τον οδοντίατρο και το προ-σωπικό.

Σύμφωνα με διε-θνή βιβλιογραφικά δεδομένα, ο φόβος του τροχού, του πόνου, της ένεσης, των εξαγωγών και των οδοντιατρικών πράξεων χαρακτη-ρίζει το 77% αυτών που φοβούνται τον οδοντίατρο. Παράλ-ληλα, το ποσοστό των ασθενών που δεν πηγαίνουν ποτέ στον οδοντίατρο και καταλήγουν, τελικά, σε νοσο-κομεία για γενική αναισθησία ανέρχε-ται στο 54%.

Στη λίστα με τις φοβίες, ο φόβος για τον οδοντίατρο κατέχει την πέμπτη θέση και, μάλιστα, αφορά εξίσου σε άνδρες και σε

γυναίκες. Η ρίζα του προβλήματος βρίσκεται στην παιδική ηλικίαΥποχόνδριοςμε τον τροχό

Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί ο φόβος του οδοντίατρουΌπως εξηγΌύν οι ειδικοί, υπάρχουν γενικές μέθοδοι, που χρησιμοποιούνται στην Ελλάδα για την αντιμετώπιση του προβλήματος, και γνωστικές προσεγγίσεις.Οι γενικές μέθοδοι αφορούν στην αύξηση του ελέγχου του ασθενή με τη σταδιακή εφαρμογή τεχνικών, την παρακολούθηση μη φοβικών προτύπων συγγενών, με σινιάλα σταματήματος (π.χ. ανύψωση χεριού), χρήση κουμπιών επάνω στο μηχάνημα (π.χ. κόκκινο - κίτρινο - πράσινο) με τη μέθοδο «λέω - δείχνω - κάνω», με την ενημέρωση με ταινίες ή έντυπα και με την πληροφόρηση.Στις γνωστικές προσεγγίσεις περιλαμβάνεται η διάσπαση της προσοχής του ασθενή, η οποία αποδεικνύεται αποτελεσματική στο 63% των περιπτώσεων. Για παράδειγμα, η διάσπαση της προσοχής με βιντεοταινίες ταιριάζει περισσότερο στους άνδρες. Η χαλάρωση ταιριάζει στις γυναίκες. Στα παιδιά αποδίδουν τα κινούμενα σχέδια. Ο ήχος του τροχού καλύπτεται με «λευκό» ήχο ή μουσική. Είναι αποτελεσματικό κατά 63% και η μέθοδος αποτυγχάνει μόνο στο 12% των περιπτώσεων, εξηγεί η κ. Αράβου -Παπαδάτου.Στις γνωστικές προσεγγίσεις περιλαμβάνεται ακόμη η υιοθέτηση θετικών απόψεων σχετικά με τη θεραπεία, την εμφάνιση, τη βελτίωση της υγείας και του πόνου, αλλά και η αναπόληση ευχάριστων πραγμάτων, οι αναρτημένοι πίνακες με χαλαρωτικά θέματα, η ευχάριστη μουσική, η ηρεμία και η χαλάρωση σε ειδικές αίθουσες, η συστηματική απευαισθητοποίηση με συνειρμούς και ενοράσεις και η ύπνωση. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να γίνει χρήση πρωτοξειδίου του αζώτου (που είναι γνωστό ως «αέριο του γέλιου» και προκαλεί ένα είδος μεθυστικής ευδιαθεσίας) και φαρμάκων ή να παραπεμφθεί ο ασθενής σε ψυχολόγο - ψυχίατρο. Στα παιδιά, εξάλλου, οι ειδικοί δεν συνιστούν να υπάρξει προετοιμασία πριν από την πρώτη επίσκεψη στον οδοντίατρο. Φράσεις όπως «μη φοβάσαι», «ο γιατρός δεν θα σε πονέσει» κ.λπ. δεν ενδείκνυνται. Συνιστάται ο γονιός να δείχνει εμπιστοσύνη στον γιατρό και να αφήνει εκείνον να ασχοληθεί με το παιδί.

Ο φόβος της «σβούρας»


Τώρα εκτι-μώ περισ-σότερο τον εαυτό μου, γιατί ξεπέρασα αυτή την περιπέτεια και μπο-ρώ να ζω κανονικά, παραμένο-ντας αισιό-δοξος

Το αυΤοκινηΤικο αΤυχημα συνέβη πριν από 14 χρόνια και θυμάμαι τα πάντα γύρω από αυτό. Ήμουν πάνω στη μηχανή μου και γυρνώντας στο σπίτι μου, βγήκε ένα αυτοκίνητο από ένα στοπ και έπεσα πάνω του. Από την πρώτη στιγμή που βρέθηκα στο έδαφος ένιωσα πως δεν μπορούσα να κουνήσω τα πόδια μου.

μπηκα σΤο χειρουργειο έπειτα από περίπου έξι ώρες κι έμεινα τρεις μέρες στην εντατική. Ύστερα από δέκα μέρες πήγα σε ένα κέντρο αποκατάστα-σης. Θυμάμαι πως δεν πόναγα καθόλου, αλλά δεν μπορούσα να κουνήσω τα πόδια μου. Στην αρχή, οι γιατροί μου είπαν ότι πρέπει να περιμένουμε τρεις μήνες «να δούμε τι θα γίνει», κι εγώ επειδή ήλπιζα, νόμιζα ότι σε λίγο καιρό θα έχω ξεμπερδέψει. Το ιατρικό πόρισμα ήταν κάκωση του νωτιαίου μυελού. Έπαθε ζημιά ο πέμπτος αυχενικός σπόνδυλος. Σκε-φτείτε πως, αν σπάσει ο τέταρτος, παύεις να αναπνέ-εις και συνεπώς πεθαίνεις…

Τελικα, οι μήνες στο κέντρο αποκατάστασης ήταν έξι, καθώς έπρεπε να δυναμώσω το κορμί μου με φυσικοθεραπείες και εργοθεραπείες και να μάθω να λειτουργώ με τις νέες συνθήκες. Γρήγορα συνει-δητοποίησα πως δεν πρόκειται να ξαναπερπατήσω. Άλλαξε η ζωή μου τελείως, αλλά προσαρμόστηκα γρήγορα στα νέα δεδομένα. Από τους πρώτους μή-νες, μάλιστα, έβγαινα έξω και δεν είχα πρόβλημα με την εικόνα μου.

ειχα Τη συμπαρασΤαση και την υποστήριξη όλων των αγαπημένων μου ανθρώπων. Ήταν όλοι τους υποδειγματικοί… Μπορώ να πω, μάλιστα, πως μετά το ατύχημα ο κύκλος μου άνοιξε περισσότερο, δεν έκλεισε. Οι φίλοι μου είναι πια δοκιμασμένοι και νιώ-θω τυχερός για τις διαπροσωπικές μου σχέσεις.

Τώρα που εχει περασει καιροσ, δεν θυμώνω με τον υπαίτιο του ατυχήματος, αλλά με αυτούς που του επέτρεψαν να συνεχίζει να οδηγεί, τη νομοθεσία και τους γιατρούς εν προκειμένω, καθώς ήταν ένας ηλι-κιωμένος άνδρας.

ο κοσμοσ χώριζεΤαι, για μένα, σε δύο ομάδες: σε αυτούς που βλέπουν τα άτομα με αναπηρία και σε αυτούς που δεν τα βλέπουν. Πρόκειται ουσιαστικά για έναν φαύλο κύκλο, καθώς ο κόσμος δεν βλέπει στην καθημερινότητά του τα άτομα με αναπηρία, γιατί πολύ απλά αυτά τα άτομα δεν βγαίνουν από το σπίτι τους λόγω της έλλειψης υποδομών. Βέβαια, ακόμα κι αν υπάρχουν κάποιες υποδομές, κάποιες φορές τις υπονομεύει και ο ίδιος ο κόσμος. Είμαστε πολύ πίσω… Έχοντας κάνει πολλά ταξίδια στο εξωτε-ρικό, διαπιστώνω ότι υπάρχει ένα μεγάλο κενό στην κουλτούρα των Ελλήνων. Εδώ συμπεριφερόμαστε λες και δεν υπάρχουν άτομα με αναπηρία…

Τι θα συμβουλευα κάποιον που βίωσε παρό-μοια περιπέτεια με εμένα; Να κάτσει να σκεφτεί τι ξεχωρίζει τον άνθρωπο από τα ζώα… Θα βάλει τις αισθήσεις, το μυαλό, την ομιλία, αλλά στη λίστα του το περπάτημα θα είναι στις τελευταίες θέσεις. Είναι μια σημαντική λεπτομέρεια αν δεν μπορείς να περ-πατάς, αλλά δεν πρέπει να σου καταστρέψει και τη ζωή! Όποιο κινητικό πρόβλημα και να έχει κανείς, είναι πολύ περισσότερα τα πράγματα που μπορεί να κάνει από αυτά που δεν μπορεί. Οπότε, ας επικε-ντρωθεί σε αυτά που μπορεί…Και ας διεκδικήσει τη ζωή του, όπως έκανα εγώ!

Παναγιώτης Πιτςινιαγκας

«Νιώθω τυχερός μέσα στην ατυχία μου»Ο Παναγιώτης Πιτσίνιαγκας μας διηγείται τη δική του συγκλονιστική ιστο-ρία… Το ατύχημα που τον κατέστησε ανάπηρο και τη δύναμη ψυχής που χρειάστηκε για να είναι σήμερα ένας αισιόδοξος και δυνατός άνθρωπος

ΕxperienceΚινητική αναπηρία


ΡεπορτάζΠολιτική υγείας

Οι αριθμοί του ΕΣΠΑ

ευημερούν στις συμ-βασιοποι-ήσεις, στις

εντάξεις και δημο-πρασίες που θα γίνονται

εντός Ιου-νίου, αλλά

όσο οι ρυθμοί δεν αλλάζουν κεντρικά, κάθε γρα-φειοκρά-

της μπορεί να παίξει τον ρόλο του στην καθυστέ-

ρηση.

ΕΟΠΥΥΠέρα από τις δυσλειτουργίες και τις κα-θυστερήσεις που παρατηρούνται από πλευράς ΕΟΠΥΥ, την 1η Ιουνίου στον νέο φορέα υγείας θα πρέπει να ενταχθεί το Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Αυτοαπασχο-λουμένων (ΕΤΑΑ), στο οποίο υπάγονται γιατροί, μηχανικοί και δικηγόροι. Ήδη εντός Μαΐου στον ΕΟΠΥΥ εντάχθηκε και το ΤΑΥΤΕΚΩ (ταμείο περίθαλψης εργαζομέ-νων στις ΔΕΚΟ).Σε ό,τι αφορά τις πολιτικές δημόσιας υγείας, παραμένει σε εκκρεμότητα το θέμα της αντικαπνιστικής πολιτικής, η οποία δεν έχει πάει καλά, σε αντίθεση με την πολιτική για τις μεταμοσχεύσεις, όπου έχει παρατηρηθεί αισθητή βελτίω-ση εντός του 2011. Παράλληλα μένουν να προωθηθούν πολιτικές που σχετίζονται με τη διατροφή και την άθληση στο πλαίσιο της αντικαρκινικής πολιτικής του υπουρ-γείου.

Επιδόματα - μαϊμούΚαθοριστιΚή για τα οικονομικά του υπουργείου αναδεικνύεται η υπόθεση των 36.000 «μαϊμού» προνοιακών επιδομά-των και η εξοικονόμηση 150 εκατ. ευρώ, καθώς οι καταστάσεις των δικαιούχων δεν είναι ηλεκτρονικές, με αποτέλεσμα να είναι δύσκολη η διαγραφή τους από τις λίστες! Μάλιστα, η πρόταση των υπηρεσιών που δυσκολεύονται να εξαιρέσουν τους ανα-πήρους - μαϊμού από τις λίστες ήταν να πληρωθούν τα επιδόματα, προκειμένου να μην χαθεί η επιδότηση των ανέργων! Η αρμοδιότητα παραμένει στα χέρια του υπηρεσιακού υπουργού Υγείας μέχρι τη μεταφορά της στο υπουργείο Εργασίας.

ΕΣΠΑστα χέρια του κ. Κιττα βρίσκεται η δια-χείριση ζητημάτων του ΕΣΠΑ, στο οποίο οι απορροφήσεις από πλευράς τομέα υγείας είναι εξαιρετικά χαμηλές, λόγω… «γρα-φειοκρατίας». Χαρακτηριστικό ήταν το παράδειγμα που έφερε ο Ανδρέας Λοβέρδος στην τελετή παράδοσης του υπουργείου, όπου επιχει-ρηματίας είχε κάνει πρόταση να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ, αρμοδιότητας άλλου υπουργεί-ου, με ίδια συμμετοχή 300.000 ευρώ. Το αρμόδιο υπουργείο δεν το ενέκρινε διότι τον θεώρησε ανίκανο να καταβάλει το ποσό, ο ίδιος έκανε ένσταση και προχώ-ρησε μόνος του, καταβάλλοντας 940.000 ευρώ. Στη δεύτερη συνεδρίαση της επιτροπής οι δυο υπάλληλοι του υπουργείου το απέρ-ριψαν και πάλι. Οι συνεχείς αναβολές οδηγούν σε κλείσιμο της συγκεκριμένης επιχείρησης.

«Φορτωμένο» πρόγραμμα ανέλαβε να φέρει εις πέρας ο υπηρε-σιακός υπουρ-γός Υγείας και

καθηγητής της Ιατρικής Αθηνών κ. Χρήστος Κίττας με την ανάληψη των καθηκόντων του μέχρι τις εκλογές.Δεν είναι μόνο οι αλλαγές που έχουν προγραμματιστεί λόγω μνημονίου, αλλά και η φύση του τομέα της υγείας, που απαιτεί ιδιαίτερα γρήγορους χειρισμούς, σε καταστάσεις που συνήθως εμπε-ριέχουν και το χαρακτηριστικό της κρίσης, λόγω του επείγοντος των προβλημά-των υγείας.Κρίσιμη προτε-ραιότητα αποτε-λεί για τον νέο υπουργό – βάσει των μνημονια-κών επιταγών – ο τομέας του φαρμάκου, κα-θώς οι δαπά-νες πρέπει να συνεχίσουν να συγκρατούνται, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος μείωσης των φαρμακευτικών δαπανών ώς το τέλος του έτους.Στο θέμα αυτό, σημαντικό ρόλο θα παίξει η ηλεκτρο-νική συνταγογράφηση, το σύστημα της οποίας κατέρ-ρευσε μετά το hacking και διαπιστώθηκαν, εξαιτίας του γεγονότος αυτού, μια σειρά από ελλείψεις. Στο ενδιάμε-σο και επί ένα 16ήμερο και πλέον, όμως, η συνταγογρά-φηση γινόταν χειρόγραφα, με αποτέλεσμα ο υπουργός να πρέπει να εκδώσει απόφαση για άρση του προστίμου του 1 ευρώ, που προβλέπεται για τους γιατρούς που συνταγο-γραφούν χειρόγραφα. Λόγω της έλλειψης πόρων, τα νο-σοκομεία υπολειτουργούν, οι γιατροί καθυστερούν να πληρω-θούν τις εφημερίες τους, ενώ η

καθυστέρηση της ροής των πληρωμών από τα ασφαλιστικά ταμεία στα νοσοκομεία δημιουργούν και ζητήματα προμηθειών. Το πρόβλημα της έλλειψης πόρων επισήμα-νε ιδιαίτερα ο απελθών υπουργός Υγείας Ανδρέας Λοβέρδος, σημειώνοντας πως το 2012 θα τελειώσει η σπατάλη του συ-στήματος, γιατί το κεντρικό κράτος έδινε πόρους στο σύστημα, όμως αυτοί χάνο-νταν στη διαδρομή και δεν έφταναν στον

ασθενή… Πάντως, με την εφαρμογή του ESY.net υπάρχει δυνατότητα

κεντρικού ελέγχου των οικονο-μικών των νοσοκομείων από

το υπουργείο Υγείας, έστω κι αν το σύστημα δεν είναι

απολύτως ψηφιακό.

Διεθνείς ΟργανισμοίΗ ατζέντα του κ. Κίττα περιλαμβάνει επίσης μια σειρά συναντή-σεων με διεθνείς οργανισμούς, καθώς στις 28-29 Μαΐου πραγματοποιήθηκε συνάντηση με εκπρο-σώπους του Ευρωπαϊ-κού Κέντρου Ελέγχου Λοιμώξεων (ECDC), του ΚΕΕΛΠΝΟ και του

ΟΚΑΝΑ, με αντικείμενο τις μεταδιδόμενες ασθέ-

νειες, από τις οποίες πάσχουν οι

παράνομοι μετανά-στες και οι χρήστες ενδοφλέ-βιων ναρ-κωτικών ουσιών. Στις 21 Ιουνίου, όμως,

υπάρχει επόμενη συνά-

ντηση με εννέα επιπλέον ευρωπαϊκές χώρες και όλους τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς που σχετίζονται με το θέμα του ΑΙDS και των ναρκωτικών, στην οποία θα πρέπει να μετάσχει ο Έλληνας υπουργός Υγείας και ανάλο-γα με το εκλογικό αποτέλεσμα και τις διερευνητικές εντολές σχηματισμού κυβέρνησης ενδέχεται να πρέπει να

παραστεί ο σημερινός υπηρεσιακός υπουργός κ. Χρ. Κίττας.

Γράφει η Άννα Παπαδομαρκάκη

Εκκρεμότητες οικονομίας του νέου υπουργού


1�Κύριε�Μπουφίδη,�ο�Όμιλος�Bennett�πα-ρουσιάζει�ρυθμό�ανάπτυξης�την�τελευταία�3ετία�της�τάξης�του�50%�σε�ετήσια�βάση.�Πώς�το�πετύχατε�αυτό;�

Από το 2005 επιλέγουμε τα καλύτερα φάρ-μακα ανά θεραπευτική κατηγορία, τους ικα-νότερους συνεργάτες με μακρόχρονη πείρα στον κλάδο, προσφέροντας κατάλληλα εφό-δια. Τους ενσωματώνουμε στο επιτυχημένο κλίμα του Ομίλου για να καταφέρνουν να πετυχαίνουν τους υψηλότερους στόχους.

2Ποιες�εταιρείες�απαρτίζουν�τον�Όμιλο�Bennett;

Ο Όμιλος αποτελείται από τις εταιρείες Bennett Φαρμακευτική, Medical Pharmaquality, Garet και Prime International. Βρίσκεται στην τέταρτη θέση μεταξύ των ελληνικών φαρμακευτικών εταιρειών, με σημείο αναφοράς τη μεταγραφή 70 εργαζομένων από τη Medical Gerolymatos στη Medical Pharmaquality.

3Σε�ποιους�τομείς��δραστηριοποιείται;

Ο Όμιλος έχει επενδύσει σε φαρμακευτικά προϊόντα που καλύπτουν θεραπευτικές κατη-γορίες, όπως αντιλιπιδαιμικά, αντιβιοτικά, κατά της οστεοπόρωσης, αντιδιαβητικά, δερματολο-γικά, νευρολογικά κ.λπ. Παράλληλα διαθέτει συμπληρώματα διατροφής, φυτικά σκευάσμα-τα και προϊόντα βρεφικής διατροφής. Το 95% των προϊόντων αυτών παράγονται σε ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες, ενώ παράλληλα ο Όμι-λος συνεργάζεται με πολυεθνικές εταιρείες για συν-προώθηση προϊόντων και ταυτόχρονα δίνει έμφαση στις εξαγωγές.

4�Ποιο�απ’�τα�μέτρα�που�έχουν��εφαρμοστεί�μέχρι�σήμερα�στην�υγεία�επηρέασε�πιο�πολύ�την�εταιρεία;

Η συνεχής μείωση τιμών επηρέασε τον τζίρο και την κερδοφορία του Ομίλου, ενώ μεγάλο πλήγμα στον κλάδο ήταν και το «κούρεμα» των ομολόγων, που οδήγησε σε αφανισμό εταιρειών, απώλεια θέσεων εργασίας και ελλείψεις φαρμάκων. Αυτό όμως που θα πλήξει βαθύτατα την ελληνική φαρμακο-βιομηχανία θα είναι η συνταγογράφηση με δραστική ουσία, καθώς οι ελληνικές πα-ραγωγικές εταιρείες θα εκτοπιστούν από πολυεθνικές γενοσήμων με παραγωγή σε τρίτες χώρες, χωρίς καν μηχανισμό φαρμα-κοεπαγρύπνησης.

5�Πρόσφατα�εκλεχτήκατε�στη�διοίκηση��της�ΠΕΦ.�Πώς�αποφασίσατε��να�ασχοληθείτε�με�τα�κοινά;

Προερχόμενος από οικογένεια πολιτι-κών (Μπουφίδης Νικόλαος - υπουργός και πρόεδρος της Βουλής, Μπουφίδης Κρέων - υπουργός Δικαιοσύνης κ.ά.), γαλουχήθηκα μαθαίνοντας να υπερασπίζομαι, να διεκδικώ και να μάχομαι για όλα όσα με κόπο αποκτώ-νται. Το ίδιο προτίθεμαι να κάνω και ως μέλος του Δ.Σ. της ΠΕΦ κι είμαι σίγουρος πως με τη συνεργασία όλων θα καταφέρουμε να ισχυ-ροποιήσουμε τις θέσεις μας και να προβά-λουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο όλα τα θέματα που απασχολούν τον κλάδο.

6Ποιο�είναι�το�μέλλον��των�γενοσήμων�διεθνώς;

Τα γενόσημα καλύπτουν ήδη το 40-50% των ανα-γκών στην Ευρώπη, αλλά και διεθνώς. Τα ποσοστά θα τείνουν αυξανόμενα, γιατί με την τρέχουσα οικονομική κατάσταση παγκοσμίως η ανάγκη για πιο προσιτά φάρμακα είναι επιτακτική. Προϋπό-θεση, βέβαια, είναι να εξασφαλίζεται η ποιότητα με τήρηση των κανόνων παραγωγής κι ενδελεχείς ελέγχους.

7Ανταποκρίνεται�η�ίδια�εικόνα��και�στο�εσωτερικό�της�χώρας;�

Τελευταία, το υπουργείο Υγείας έκανε σημαντικά βήματα για την αύξηση της χρήσης των γενοσή-μων στη χώρα, λόγω ανάγκης για μείωση της φαρ-μακευτικής δαπάνης. Το μερίδιό τους στην αγορά πρέπει να ανέβει και να σταθεροποιηθεί, ώστε να παρέχονται οι υπηρεσίες υγείας που χρειάζονται με το μικρότερο δυνατό κόστος. Εκκρεμεί ακόμη η ρύθμιση των ελέγχων και της πιστοποίησης της καλής παραγωγής, για τη διασφάλιση ότι τα φάρ-μακα που χρησιμοποιούνται είναι πράγματι ποιο-τικά… (διαγωνισμοί, κίνδυνοι κινέζικων κ.λπ.).

8Υπάρχουν�συγκριτικά�πλεονεκτήματα�μεταξύ�ελληνικών�και�αλλοδαπών�εται-

ρειών�γενοσήμων;Οι ελληνικές εταιρείες παράγουν αποκλειστι-κά επώνυμα, ποιοτικά κι ασφαλή γενόσημα φάρμακα και φέρουν την απόλυτη ευθύνη για τα προϊόντα τους. Επιπλέον, τα ελληνικά ερ-γοστάσια προσδίδουν στη χώρα προστιθέμενη αξία με την παραγωγή προϊόντων όχι μόνο για ελληνικές, αλλά και για πολυεθνικές εταιρεί-ες, ενισχύοντας ταυτόχρονα την οικονομία με την ενίσχυση συνεργαζόμενων κλάδων (χαρ-τοβιομηχανία, μεταφορές κ.ά.). Αντίθετα, οι αλλοδαπές εταιρείες γενοσήμων που εισάγουν έτοιμα φάρμακα από τρίτες κυρίως χώρες δεν διαθέτουν τις προβλεπόμενες υποστηρικτικές δομές, δεν προσφέρουν θέσεις εργασίας και ούτε προστιθέμενη αξία στη χώρα.

10�Είναι�εφικτή�η�ανάπτυξη�της�χώρας�μέσω�ενίσχυσης�της�εγχώριας�παραγωγής�από�ελληνικά�ερευνητικά�προγράμματα�ή�με�την�εισαγωγή�know-how�από�το�εξωτε-ρικό;

Αυτή είναι η κύρια θέση μας, και η Bennett το αποδεικνύει έμπρακτα με την παραγωγή προϊ-όντων σε ελληνικά εργοστάσια και την εξαγω-γή τους στην Ευρώπη και όχι μόνο. Τα προϊόντα της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας αναγνω-ρίζονται διεθνώς, τα εμπιστεύονται πάνω από 60 χώρες. Γι’ αυτό πρόσφατη έρευνα της McKinsey&Company αξιολογεί την παραγωγή γενοσήμων στη χώρα ως τον δεύτερο «αναδυ-όμενο αστέρα» της οικονομίας, προβλέποντας διπλασιασμό του τζίρου την επόμενη 10ετία, στοιχείο που πρέπει να γίνει πλέον αντιληπτό από τους αρμόδιους φορείς.

9Πόσο�ακριβείς�είναι�οι�πιστοποιήσεις��του�ΕΟΦ�για�τα�νέα�γενόσημα�προϊόντα;�

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι έχουμε ένα πολύ καλό σύστη-μα ελέγχου από τον ΕΟΦ στις μελέτες βιοϊσοδυναμίας, αλλά και συνεχείς επιτόπιους ελέγχους σε όλα τα στάδια παραγωγής στα ελληνικά εργοστάσια. Δυστυχώς, όμως, η μείωση στον αριθμό των εργαζομένων του οργανισμού μπορεί να έχει αντίκτυπο στις διαδικασίες ελέγχου των εισαγόμενων, αλλά και των πλαστών φαρμάκων που ενδέ-χεται να εισαχθούν στη χώρα. Αποτέλεσμα των ενδελεχών ελέγχων είναι να έχει η Ελλάδα το χαμηλότερο ποσοστό θνησιμότητας και δηλώσεις ανεπιθύμητων ενεργειών από χρήση φαρμάκων στην Ε.Ε., σε αντίθεση με δυτικοευρωπα-ϊκές χώρες που εφαρμόζουν συνταγογράφηση με δραστική ουσία και όπου το ποσοστό θνησιμότητας είναι 5 φορές υψηλότερο.

10�ερωτήσεις� στον Νίκο Μπουφίδη

Πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο του Ομίλου Bennett και ταμία του Δ.Σ. της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ)

Τροπική

απόδραση

με ασφάλεια

18•in•vitro

Με ενδιαφέρειΙΟΥΝΙΟΣ 2012

Εμβολιασμοί ταξιδιωτών

Συνεργάστηκε η Εύη Βασάλου, φαρμακοποιός - υγειονολόγος, υπεύθυνη του εργαστηρίου παρασιτολογίας και τροπικών νόσων της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας

Γράφει η Άννα Αλιμαντήρη

Το καλοκαίρι μάς έχει χτυπήσει ήδη την πόρτα και εμείς είμα-στε έτοιμοι να το ακολουθήσου-με στις θερινές μας διακοπές. Ονειρευόμαστε διάφορους

προορισμούς και προσπαθούμε να βάλουμε τους εαυτούς μας στο σκηνικό της... «από-δρασης», για να επιλέξουμε τελικά το ιδανι-κό σημείο που θα φορτίσει τις «μπαταρίες» μας, ύστερα από έναν – ομολογουμένως – δύσκολο χειμώνα. Η κατηγορία των ταξιδιωτών που επιλέγει μακρινούς, εξωτικούς προορισμούς, τείνει να αυξάνεται τελευταία, καθώς οι χώρες αυ-τές, εκτός του ότι φαντάζουν όμορφες με τη διαφορετικότητά τους, συνήθως αποτελούν και φθηνούς τόπους διαμονής. Η φύση, όμως, εκτός από την ομορφιά της, κρύβει και κινδύ-νους, συνήθως από τα έντομα, τα ζώα ή ακόμη και τα τρόφι-μα, που εκτίθενται στις καθημερινές συνθήκες του συγκεκριμένου πε-ριβάλλοντος.Οι επικίνδυνες ασθέ-νειες που ενδημούν στις περιοχές εκτός του γνωστού δυτικού κόσμου είναι πολλές και η τήρηση των βασι-κών κανόνων υγιεινής γίνεται επιτακτική για την προστασία μας. Επιπρόσθετα, όμως, τοπικές ασθένειες, όπως η ελονοσία, οι ηπατίτιδες, οι μηνιγγί-τιδες, η ιαπωνική εγκε-φαλίτιδα ή η πολιομυ-ελίτιδα, επιβάλλουν τη λήψη προληπτικής αγωγής με φάρμακα ή μέσω εμβολιασμών, ανάλογα με το σημείο που επιλέγουμε να επι-σκεφτούμε.Για κάθε μία χώρα ξεχωριστά, ο Παγκό-σμιος Οργανισμός Υγείας ορίζει τα... προ-απαιτούμενα, δηλαδή το είδος της προφύλαξης που χρειάζεται. Έτσι, μό-λις αποφασίσουμε το σημείο του προορισμού μας, οφείλουμε να επισκεφθούμε τις υπηρεσίες δημόσιας υγείας της περιφέρειάς μας ή να συμβου-λευτούμε το ΚΕΕΛΠΝΟ, για να πάρουμε την κατάλληλη προληπτική αγωγή ή να κάνουμε τα απαραίτητα εμβόλια.

Κίτρινος πυρετός, μηνιγγίτιδα, ηπατίτιδαΤαξίδι στην Κεντρική Αφρική ή στο βόρειο τμήμα της Λατινικής Αμερικής απαιτεί εμ-βόλιο για τον κίτρινο πυρετό, τουλάχιστον δύο εβδομάδες πριν από το ταξίδι. Μας δίνει ανοσία για δέκα χρόνια και αφού το κάνου-με, παίρνουμε και διεθνές πιστοποιητικό εμβολιασμού.

Στην ίδια περιοχή της Αφρικής είναι απαραί-τητο και το εμβόλιο κατά της μηνιγγίτιδας Α, C, Y και W-135, που γίνεται επίσης δύο εβδο-μάδες πριν από το ταξίδι, και συνιστάται μά-λιστα σε παιδιά από 2 ετών και πάνω.Σε όλες τις τρίτες χώρες συνιστάται το εμβό-λιο ηπατίτιδας Α και Β (εκτός από τα παιδιά που έχουν εμβολιαστεί κατά της ηπατίτιδας Β, οπότε γίνεται μόνο αυτό της ηπατίτιδας Α). Απαιτεί δύο δόσεις σε διάστημα 6-24 μηνών ή και άμεσα, πριν από την αναχώρηση, λόγω μακράς περιόδου επώασης (2-4 εβδομάδες), με αναμνηστική δόση έναν χρόνο αργότερα.

Συστάσεις χωρίς υποχρέωσηΣτα συνιστώμενα εμβόλια περιλαμβάνεται και αυτό της πολιομυελίτιδας και της λύσσας

(για την προστασία από δάγκω-μα ζώου), της χολέρας ή της

ιαπωνικής εγκεφαλίτιδας, εφόσον το ταξίδι περι-λαμβάνει και «διαφυγή» εκτός αστικών κέντρων σε αγροτικές περιοχές και εφόσον υπάρχουν κρούσματα στη χώρα προορισμού.

Εμβολιασμοί στους ευαίσθητουςΣτις περιπτώσεις που στο ταξίδι προβλέπεται να έρθουν και τα παιδιά ή οι παππούδες, οι συστάσεις των ειδικών για την προ-φύλαξη των αγαπημένων μας αναφέρουν τα εξής:Τα παιδιά σε τροπικές ζώνες χρειάζονται εμ-βόλιο:•κίτρινου πυρετού εάν είναι 12 μηνών και πάνω, υποχρεωτικά,•κατά του τύφου και της ηπατίτιδας Α αν είναι πάνω από 2 ετών,•κατά της μηνιγγίτιδας, αν είναι πάνω από 2

ετών και υπάρχει η νόσος στην περιοχή προορισμού.

Η μικρότερη ηλικία παιδιών για εμβολιασμούς είναι λίγες

ημέρες μετά τη γέννηση για το εμ-βόλιο κατά της φυματίωσης, της πολιομυελί-τιδας και της ηπατίτιδας Β, μετά τις έξι εβδο-μάδες το τριπλό για τέτανο, διφθερίτιδα, κοκκύτη, μετά τους έξι μήνες της ιαπωνικής εγκεφαλίτιδας, ιλαράς και γρίπης, μετά τους εννέα μήνες του κίτρινου πυρετού και μετά τον πρώτο χρόνο της ηπατίτιδας Α. Στους ηλικιωμένους, επειδή τα εμβόλια έχουν μειωμένη αποτελεσματικότητα σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό, πολλοί τους αποφεύγουν. Όμως σε ηλικίες πάνω από 65 ετών συνιστώνται τα εμβόλια γρίπης, πνευμονιοκόκκου, διφθερίτιδας, τετάνου, πολιομυελίτιδας και ηπατίτιδας Β, ενώ ενέ-χουν κινδύνους τα εμβόλια κίτρινου πυρετού και ιαπωνικής εγκεφαλίτιδας.

Routine (ρουτίνας) που εί-ναι αυτά για τον τέτανο, τη διφθερίτιδα, την ηπατίτιδα Β και το MMR.

Required (απαιτούμενα) που είναι τα εμβόλια κίτρι-νου πυρετού, μηνιγγιτιδό-κοκκου Α, C, Y, W-135.

Recommended (συνιστώ-μενα), τα εμβόλια για μηνιγγίτιδα από μηνιγγι-τιδόκοκκο, ηπατίτιδα Α, πο-λιομυελίτιδα, τύφο, λύσσα και ιαπωνική εγκεφαλίτιδα.

ΕμβόλιαΥπάρχουν τα 3 «R» των εμβολίων για τους ταξιδιώτες τα οποία επισημαίνουν οι επιστήμονες υγείας:

Ξανασκεφτόμαστε τον εμβολιασμό σε ανοσοκατεσταλμένους, εγκύους και σε παιδιά κάτω των 2 ετών. Ιδίως για τον κίτρινο πυρετό,

αξιολογούμε τον κίνδυνο για εγκύους και θηλάζουσες

Νόσος Crohn


Οι αρχικές εκδηλώσεις της νόσου μπορεί να

μοιάζουν με την κλινική συμπτωμα-τολογία του συνδρόμου

του ευε-ρέθιστου

εντέρου και γι’ αυτό τον λόγο να κα-θυστερήσει η διάγνωση

της ασθένει-ας για πολλά

χρόνια

Ηνόσος του Crohn περιγρά-φηκε για πρώτη φορά το 1932 από τον Αμερικανό γαστρεντερολόγο Burrill Bernard Crohn και ανήκει

στην κατηγορία νοσημάτων που ονομάζονται ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου (ΙΦΝΕ). Πρόκειται για μια φλεγμονή του εντέ-ρου, η οποία μπορεί να προσβάλει οποιοδή-ποτε κομμάτι του πεπτικού σωλήνα, δηλαδή τον οισοφάγο, το στομάχι, το λεπτό ή το παχύ έντερο. Συχνότερα, πάντως, προσβάλ-λεται το λεπτό έντερο (30%), το παχύ έντερο (25%) ή και τα δύο (40%).Η νόσος του Crohn είναι μία χρόνια νόσος, η οποία δεν θεραπεύεται και η οποία ακολου-θεί τον ασθενή σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Η νόσος έχει υφέσεις και εξάρσεις και ο σκοπός τής φαρμακευτικής αγωγής, είναι ακριβώς να κρατήσει τη νόσο σε ύφεση, για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστη-μα.

Διάγνωση και θεραπείαΗ διάγνωση γίνεται με τη διενέργεια κολονο-

Βιολογικά «όπλα» θεραπείας

Συνεργάστηκε ο Νίκος Βιάζης, γαστρεντερολόγος, επιμελητής Α’ στη Β’ Γαστρεντερολογική Κλινική ΓΝΑ «Ο Ευαγγελισμός»

Γιατί εμφανίζεταιΗ αιτιολογια της νόσου δεν είναι γνωστή. Κλασι-κά θεωρείται ότι ανήκει στα αυτοάνοσα νοσήμα-τα, δηλαδή ουσιαστικά ο οργανισμός στρέφεται εναντίον στοιχείων του ίδιου του εαυτού του, με συνέπεια τη δημιουργία της φλεγμονής. Θεωρεί-ται ότι υπάρχει γενετική προδιάθεση προκει-μένου κάποιος να νοσήσει, όμως η νόσος δεν κληρονομείται. Πιθανολογείται ότι στην αιτιολο-γία της νόσου συμμετέχουν και περιβαλλοντικοί παράγοντες, όμως αυτοί δεν έχουν διευκρινισθεί επαρκώς. Πάντως είναι ξεκάθαρο ότι το κάπνισμα μπορεί να προκαλέσει έξαρση ή επιδείνωση της νόσου, γι’ αυτό είναι απολύτως αναγκαίο οι ασθε-νείς με νόσο Crohn να μην καπνίζουν. Άντρες και γυναίκες προσβάλλονται εξίσου συχνά. Η νόσος μπορεί να παρουσιαστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, όμως συνήθως εμφανίζεται στη νεαρή ενήλικη ζωή, δηλαδή είτε στην εφηβεία είτε στην ηλικια-κή δεκαετία 20 - 30 ετών. Μια δεύτερη ηλικια-κή ομάδα, στην οποία η νόσος εμφανίζεται με μεγαλύτερη συχνότητα, είναι αυτή των 50 - 70 ετών. Αυτή τη στιγμή στις ΗΠΑ 400.000 - 600.000 άτομα πάσχουν από τη νόσο, ενώ παρόμοια είναι τα νούμερα και για τις χώρες της Βόρειας Ευρώ-πης, όπου πάσχουν 27 - 48 άτομα ανά 100.000 πληθυσμού. Για την Ελλάδα, δυστυχώς, δεν υπάρ-χουν επαρκή δεδομένα, πάντως σύμφωνα με μελέτη που πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστημι-ακό Νοσοκομείο Ηρακλείου Κρήτης φαίνεται στη συγκεκριμένη περιοχή να πάσχουν 30 άτομα ανά 100.000 πληθυσμού. Η νόσος εκδηλώνεται με δι-άρροια, αίμα στις κενώσεις, πυρετό, εμετό, πόνο στην κοιλιά ή απώλεια βάρους, ενώ παράλληλα μπορεί να υπάρχει αναιμία. Εκτός, όμως, από τα συμπτώματα του εντέρου, η νόσος μπορεί να προκαλεί συμπτώματα στο δέρμα, τις αρθρώσεις και τα μάτια.

Ποτέ χωρίς τα φάρμακαΗ θεραπεια διατήρησης της ύφεσης θα πρέπει να λαμβάνεται από τους ασθενείς για πολλά χρόνια και να μην διακόπτεται, ακόμα και αν αυτοί αισθάνονται καλά και δεν έχουν συμπτώ-ματα της νόσου. Κάποιοι ασθενείς μπορεί να πρέπει να χειρουργηθούν προκειμένου να αφαιρεθεί κάποιο προσβεβλημένο κομμάτι εντέρου, όμως η νόσος μπορεί να εμφανιστεί ξανά σε κάποιο άλλο κομμάτι αργότερα. Σύμ-φωνα με τα αποτελέσματα μιας έρευνας, την οποία πραγματοποίησε το Ελληνικό Ίδρυμα Γαστρεντερολογίας και Διατροφής (ΕΛΙΓΑΣΤ) σε συνεργασία με τον Σύλλογο Ατόμων με νόσο Crohn και Ελκώδη Κολίτιδα και με την υποστή-ριξη της Ελληνικής Ομάδας Μελέτης των ΙΦΝΕ (ΕΟΜΙΦΝΕ), η πλειονότητα των ασθενών με νόσο Crohn στην Ελλάδα έχει ανάγκη για περισ-σότερη έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση για τη νόσο, ενώ ένα πολύ σημαντικό ποσοστό (>70%) των ασθενών ζητά επιπλέον διαιτολογική και ψυχολογική υποστήριξη, καθώς αντιμετωπίζει έντονο αίσθημα ψυχικής έντασης. Τέλος, κά-ποιοι ασθενείς εξακολουθούν να δυσκολεύο-νται να ανταποκριθούν πλήρως στις οικογενεια-κές και επαγγελματικές τους υποχρεώσεις.

σκόπησης, η οποία ελέγχει το παχύ έντερο και το τελικό τμήμα του λεπτού εντέρου, και τη λήψη βιοψιών. Παράλληλα απαραίτητη είναι η διενέργεια και εξετάσεων του λεπτού εντέρου (ακτινολογικές εξετάσεις, κάψουλα λεπτού εντέρου) προκειμένου να εκτιμηθεί η έκταση και η βαρύτητα προσβολής του από τη νόσο. Δυστυχώς, οριστική θεραπεία για τη νόσο του Crohn δεν υπάρχει. Όμως, υπάρχουν φάρμακα τα οποία κρατούν τη νόσο σε ύφεση και οι περισσότεροι ασθενείς έχουν μια πολύ καλή ποιότητα ζωής. Οι εξάρσεις της νόσου αντιμετωπίζονται με τη χορήγη-ση κορτιζόνης, ενώ άλλα φάρμακα, όπως τα αμινοσαλυκιλικά και η αζαθειοπρίνη, βοη-θούν να διατηρηθεί η ύφεση των συμπτωμά-των σε βάθος χρόνου. Τα τελευταία περίπου δέκα χρόνια οι ειδικοί έχουν στη διάθεσή τους και τις λεγόμενες βιολογικές θεραπείες (φάρμακα που χορηγούνται είτε ενδοφλέβια είτε υποδόρια και έχουν βοηθήσει ιδιαίτερα πολλούς ασθενείς, που δεν μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τη νόσο τους με τα σκευά-σματα που υπάρχουν στην αγορά).

(Α)σθενές φύλο20•in•vitro ΙΟΥΝΙΟΣ 2012

Σεξ ωριμότητας Γράφει η Σοφία Ασλανίδη

Συνεργάστηκε ο Πέτρος Δρέττας, χειρουργός, ουρολόγος - ανδρολόγος, διευθυντής του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών

Το σεξ είναι ένστικτο. Όταν γεν-νιόμαστε πολύ λίγα πράγματα

ξέρουμε για αυτό. Με τα χρόνια, όμως, και

εγγρά-φοντας

εμπειρίες, σίγουρα

δεν περνάει η επιθυ-μία ούτε χάνεται η απόλαυ-

ση, ακόμη κι αν οι

εραστές… σπεύδουν βραδέως

Ο νέος είναι ωραίος, ο παλιός είναι αλλιώς! Αν έπρεπε να ορίσουμε τη σεξουαλικότητα ενός άνδρα στη διάρκεια της ζωής του, ίσως δεν θα μπο-

ρούσαμε να βρούμε καλύτερη έκφραση από αυτήν. Σε οκτώ μόνο λέξεις, χωρίς βα-ρύγδουπα ιατρικά δεδομένα και ψυχολογι-κές προσεγγίσεις, ο λαός μας καταφέρνει να δώσει την πεμπτουσία της ανδρικής σε-ξουαλικότητας, από την αρχή έως το τέλος της, αν αυτό υπάρχει. Πριν από περίπου 60 χρόνια, με τις θεω-ρίες των Master και Johnson, δόθηκε η εντύπωση, και δυστυχώς επικράτησε, ότι η κορυφή της ανδρικής σεξουαλικότητας βρίσκεται εκεί κάπου στα 21. Δημιουργή-θηκε, λοιπόν, ένας κόσμος 20άρηδων για τους οποίους όλα είναι εφικτά, τουλάχι-στον σεξουαλικά. Και όχι παράλογα. Μελετώντας έναν υγιή πληθυσμό 20άρηδων, ακόμα και στις μέ-ρες μας, με την πληθώρα των προβλημά-των που αντιμετωπίζει η γενιά των 20-30, είναι πρακτικά απίθανο να βρει κάποιος πολλούς νέους άνδρες που να δηλώνουν ή ακόμα περισσότερο να αναζητούν ιατρική βοήθεια για σεξουαλικά θέματα. Στις ηλι-κίες αυτές δεν υπάρχουν συνήθως ιατρικά προβλήματα. Πoλλώ δε μάλλον νοσήμα-τα εκφυλιστικά, που συνυπάρχουν με τη σεξουαλική δυσκολία, για παράδειγμα τα καρδιαγγειακά και ο σακχαρώδης διαβή-της. Δεν υπάρχει επίσης, ή καλύτερα δεν υπήρχε, η ένταση του άγχους και η τριβή της καθημερινότητας. Στην ηλικία το «μυστικό» της σεξουαλικότηταςΧρειάστηκαν πάνω από 40 χρόνια για να γίνει γνωστή και μια άλλη διάσταση της ανδρικής σεξουαλικότητας: Ότι, δηλαδή, ο μεγαλύτερος σε ηλικία άνδρας έχει το ίδιο ενδιαφέρον για το σεξ και έχει καλύτερες ερωτικές επαφές. Ο εγκέφαλος, στο «κομ-μάτι» σεξ τουλάχιστον, είναι ένας σχεδόν άγραφος σκληρός δίσκος που «διαβάζει» μόνο το πέος. Μέχρι εκεί. Και μάλλον καλά κάνει, λένε χαρακτηριστικά οι ανδρολόγοι.Πάνω σε αυτόν τον σκληρό δίσκο αναμνή-σεις, εμπειρίες, γνώση, απόγνωση πολλές φορές, χαρά ή λύπη έρχονται να «γρά-ψουν» το δικό τους κομμάτι στη σεξουα-λικότητα. Και δεν μοιάζει παράλογο. Για παράδειγμα, για να ξεκινήσει μια στύση στον ανδρικό εγκέφαλο, οπτικά, απτικά, οσφρητικά ερεθίσματα, αλλά και φαντα-σιώσεις «οργανώνονται» για να… πυρο-δοτηθεί το νευρικό ερέθισμα. Για να μην μπούμε στα βαθιά μονοπάτια του έρωτα και του ερωτισμού. Αν σκεφτούμε ότι έρω-τας είναι τα πάντα, από την ιατρική έως την καθημερινότητα και από την τέχνη έως την πολιτική, μπορούμε να αναλογιστούμε τον όγκο των πληροφοριών – αναφορικά με το σεξ – που συγκεντρώνονται στο μυαλό ενός άνδρα με τον χρόνο και την ικανότητά

Ο χρόνος δεν σκοτώνει το σεξ!

τους να δώσουν μια σεξουαλική χροιά σε σκέψεις, πράξεις και συναισθήματα.Από την άλλη πλευρά, είναι ο λαβύρινθος της γυναικείας σεξουαλικότητας. Μια λέξη αρκεί για να περιγράψει την απόσταση που ένας άνδρας πρέπει να διανύσει από την πρώτη του σεξουαλική εμπειρία μέχρι την τελευταία του. Οργασμός. Πόσες επαφές, πόσες σύντροφοι, πόσες κουβέντες με φίλους έχει κάνει κάθε άντρας για αυτό. Σίγουρα όχι στα 20 του. Τι λένε οι έρευνες Οι νέοι, ανυπόμονοι και ορμητικοί, ακο-λουθούν στο σεξ τον νόμο του ενστί-κτου, χωρίς την προηγούμενη εμπειρία και την ανάλογη κριτική σκέψη, που, δυστυ-χώς, έρχεται με τον χρόνο. Αντίθετα, οι «ώριμοι» επίδοξοι εραστές φαίνεται να έχουν υποκαταστήσει, ευφυώς, την τα-χύτητα και την ανεξέλεγκτη ορμή με μια βραδύτερη, αλλά μεγαλύτερης διάρκειας απόλαυση. Όπως, δηλαδή, θα έπρεπε να είναι το σεξουαλικό παιχνίδι, αφού είναι γνωστό πως η ταχύτητα σκοτώνει τον έρωτα και η υπερβολική προσπάθεια επίσης... Ίσως,

τελικά, ο χρόνος δεν σκοτώνει το σεξ. Ίσως το κάνει απλώς καλύτερο.Σε μια παγκόσμια έρευνα που πραγμα-τοποιήθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1990 αναφορικά με τις σεξουαλικές συ-νήθειες και τα σεξουαλικά προβλήματα ανδρών και γυναικών, οι μεγαλύτεροι σε ηλικία άνδρες ενδιαφέρονταν το ίδιο, αν όχι και περισσότερο, για το σεξ. Είχαν καλύτερες ερωτικές επαφές, καλύτερους οργασμούς και τον ίδιο αριθμό σεξουαλι-κών σκέψεων με τους νεότερους άνδρες. Κι αυτό ισχύει ανεξάρτητα από φυλή, χώρα και θρήσκευμα.Εξάλλου, αν και μετά την ηλικία των 40 ετών ένα μεγάλο ποσοστό των ανδρών θα εμφανίσει κάποια σεξουαλική δυσλειτουρ-γία, με το ποσοστό αυτό να αυξάνεται με την ηλικία, αυτό δεν φαίνεται να αποθαρ-ρύνει τους «εραστές της βραδύτητας και της υπομονής». Πάνω από το 80% των ανδρών στις ηλικί-ες 60 - 80 χρόνων είναι δραστήριοι σεξου-αλικά, με συχνότητες επαφών ίδιες όπως και στις ηλικίες των 30 - 50 χρόνων και όχι πολύ διαφορετικές από τις μικρότερες ηλι-κίες των 20 - 40.

ΑντιγήρανσηΑυτόλογη μεσοθεραπεία


Συνεργάστηκε ο Αθανάσιος Χριστόπουλος, πλαστικός χειρουργός, επιστημονικός διευθυντής κέντρου πλαστικής, αισθητικής χειρουργικής και laser «Αισθητική Ανάπλαση»

Γράφει η Σοφία Ασλανίδη

Υπάρχουν διαφοροποιήσεις στον τρόπο της φυγοκέντρη-σης. Tο είδος της διαφοροποίη-σης εξαρτάται από τον γιατρό

Ανάλογα με την

έκταση της περιοχής

και την τε-χνική που θα επιλε-

γεί, η κάθε θεραπεία κοστίζει από 250 έως 450

ευρώ

Θησαυρούς κρύβει το αίμα μας όταν πρόκειται για αντιγήρανση. Αυξητικοί παράγοντες που βρί-σκονται μέσα σε αυτό, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη βελ-

τίωση της επιδερμίδας, με τη μέθοδο της με-σοθεραπείας. Τα τελευταία χρόνια, η λεγόμενη αυτόλογη μεσοθεραπεία φαίνεται να κερδίζει έδαφος μεταξύ των διαφόρων ειδών μεσοθε-ραπείας, καθώς έχει εξελιχθεί σημαντικά. Ο όρος αυτόλογη χρησιμοποιείται διότι οι ουσίες που εφαρμόζονται προέρχονται από τον ίδιο τον οργανισμό του ατόμου, στον οποίο θα γίνει η εφαρμογή. Η βασική αρχή αυτής της μεθόδου είναι η χρήση αυξητικών παραγόντων, οι οποίοι βρίσκονται στο αίμα. Οι αυξητικοί παράγοντες, εάν τοποθετηθούν μέσα στο δέρμα, ενισχύουν την ανάπτυξη κολλαγόνου, βελτιώνοντάς το, με αποτέλεσμα την παραγωγή επιδερμίδας που είναι πιο νεανική, με καλύτερη υφή και ελαστι-κότητα. Γενικά η μεσοθεραπεία είναι από τις πλέον δη-μοφιλείς θεραπείες αντιγήρανσης, γιατί χαρίζει στο δέρμα αισθητή ανανέωση, σφριγηλότητα, λάμψη και βαθιά ενυδάτωση. Η μεσοθεραπεία στο πρόσωπο έγινε δημοφιλής κατά την τελευ-ταία δεκαετία, παρόλο που είναι γνωστή εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Αυτό συνέβη διότι βελ-τιώθηκαν πολύ τα υλικά που χρησιμοποιούνται, με αποτέλεσμα να βελτιωθούν και τα αποτελέ-σματά της. Από τη στιγμή που ο κόσμος άρχισε

να βλέπει όλο και καλύτερα αποτελέσματα, τη ζητά ακόμα πιο πολύ. Καταλυτικό ρόλο στα καλά αποτελέσματα της μεσοθεραπείας έπαιξε η χρήση του υαλουρονικού οξέος. Πρόκειται για μία ουσία, η οποία προκαλεί ενυδάτωση στο δέρμα, διότι έχει την ιδιότητα να απορροφά νερό, συγκρατώντας το μέσα στο δέρμα.

Πολύτιμο αίμα Ο πλαστικός χειρουργός κάνει μία απλή αιμο-ληψία, όπως αυτές που γίνονται συνήθως για τις εξετάσεις αίματος. Κατόπιν το αίμα αυτό το τοποθετεί σε φυγοκεντρικό διαχωριστήρα

και απομονώνει το πλάσμα από τα ερυθρά αιμοσφαί-ρια. Μέρος αυτού του πλάσματος, που περιέχει πολ-λούς αυξητικούς παράγοντες, το

χρησιμοποιεί ως υλικό για την εφαρμογή της μεθόδου. Δηλαδή το εγχύει με πολλαπλές μι-κρές ενέσεις σε όλο το πρόσωπο ή και στον λαι-μό και στο ντεκολτέ. Οι βελόνες, με τις οποίες γίνεται η έγχυση, είναι πάρα πολύ λεπτές, πε-ρίπου σε μέγεθος τρίχας, και η προσωρινή ενό-χληση είναι αρκετά ανεκτή. Δεν χρειάζεται να αποκοπεί κανένας από τις δραστηριότητές του και μπορεί να εμφανιστεί χωρίς πρόβλημα στο περιβάλλον του έπειτα από μερικές ώρες.

Πολλοί τρόποι - ικανοποιητικό αποτέλεσμα Η αυτόλόγΗ μεσόθεραπεία δεν γίνεται πάντα με τον ίδιο τρόπο. Υπάρχουν μερικές δια-φοροποιήσεις στον τρόπο με τον οποίο γίνεται η φυγοκέντρηση, καθώς και η προσθήκη ου-σιών, που ενισχύουν τη δράση των αυξητικών παραγόντων. Ο τρόπος και το είδος της διαφο-ροποίησης εξαρτώνται από την εμπειρία του γιατρού.Το αποτέλεσμα είναι αρκετά καλό και επιτυγχάνεται ύστερα από περίπου έναν μήνα. Μπορεί, μάλιστα, να ενισχυθεί περισσότερο, εάν η μέθοδος εφαρμοστεί δύο ή τρεις φορές. Μόνο που θα πρέπει να μεσολαβήσει ένας μή-νας από τη μια εφαρμογή ώς την άλλη.Το χρονικό διάστημα που απαιτείται για την αποθεραπεία είναι πολύ μικρό. Ίσως την πρώτη μέρα να χρειαστεί λίγο make up για να καλύψει μία μικρή ερυθρότητα, αλλά κάτι τέτοιο δεν είναι πάντα αναγκαίο. Αρκούν μερικές ώρες για να επανέλθει η/ο ενδιαφερόμενος στις καθη-μερινές του δραστηριότητες.

Γιατί μεσοθεραπεία;Η μεσόθεραπεία είναι μια μέθοδος που βασί-ζεται στην έγχυση διαφόρων ουσιών στο δέρμα με πολλαπλές μικρές ενέσεις. Ο όρος μεσοθε-ραπεία προήλθε από το γεγονός ότι η έγχυση γίνεται στο μεσόδερμα, που είναι ένα συγκε-κριμένο στρώμα του δέρματος.Η μεσοθεραπεία μπορεί να αφορά στο πρόσω-πο ή στο σώμα. Βέβαια, είναι τελείως διαφορε-τική η θεραπεία και τα υλικά που χρησιμοποι-ούνται στο πρόσωπο από αυτά του σώματος. Στο σώμα κυρίως αποσκοπεί στη διόρθωση της κυτταρίτιδας, ενώ στο πρόσωπο αποσκοπεί κυ-ρίως στην ενυδάτωση του δέρματος.Εκτός, όμως, από τις ουσίες που προκαλούν ενυδάτωση, μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ουσίες που προκαλούν λεύκανση ή γενικότερα διέγερση της παραγωγής κολλαγόνου.

Τips> Η αυτόλογη μεσοθεραπεία είναι μια μέθο-

δος που μπορεί να γίνει οποιαδήποτε εποχή του χρόνου.

> Είναι μία καλή λύση για την περίοδο του καλοκαιριού, κατά την οποία αρκετές άλ-λες θεραπείες για το πρόσωπο δεν γίνονται λόγω της ηλιοφάνειας, ενώ η συγκεκριμένη μέθοδος δεν επηρεάζεται από αυτήν.

> Έχει επίσης το πλεονέκτημα ότι μπορεί να αφορά στον λαιμό ή στο ντεκολτέ, περιοχές στις οποίες οι θεραπευτικές επιλογές για βελτίωση της εικόνας και της υφής του δέρ-ματος είναι πάρα πολύ λίγες.

> Μπορεί να συνδυαστεί με διάφορες άλλες θεραπείες, όπως peeling, laser, botox, υα-λουρονικό και διάφορα άλλα.

Αναγέννηση από το αίμα μας

22•in•vitro

Ηealthy tipsΙΟΥΝΙΟΣ 2012

Για υγιεινό μαγείρεμα

Στα φαγητά κατσα-ρόλας

αφαιρέ-στε το

περιττό λίπος από το κρέας που

μαγει-ρεύετε

και προ-σθέστε λάδι με μέτρο.

goodΠροσπαθήστε εσείς και ιδιαιτέρως τα παιδιά σας να τρώτε το φαγητό αμέσως μετά το μαγείρεμα, καθώς, εάν το ξανα-ζεστάνετε, θα χαθούν πολλές βιταμίνες.

Τσιγαρίστε! Το τσιγάρισμα του κρέατος σε πολύ δυνατή φωτιά δημιουργεί ένα προστατευτικό περίβλημα, που θα το βοηθήσει να μη χάσει πολλές θρεπτικές ουσίες κατά το βράσιμο στην κατσαρόλα.

Προσθέστε ξίδι στο νερό όταν βράζε-τε ψάρι ή αυγά. Με αυτόν τον τρόπο, το ψάρι θα παραμείνει συμπαγές και θα είναι ωραιότερο οπτικά, ενώ δεν θα έχουν χαθεί τα θρεπτικά του συστατικά, που φεύγουν όταν διαλύεται στο νερό κατά το βράσιμο. Επίσης σκόπιμο είναι να βάζετε ξίδι και στο νερό όπου πρό-κειται να βράσετε αυγά για να τα κάνε-τε ποσέ, γιατί έτσι τα αυγά παραμένουν συμπαγή και δεν διαλύονται.

Εάν χρησιμοποιείτε τηγάνι για το μαγεί-ρεμα προτιμήστε να είναι τουλάχιστον αντικολλητικό και προσθέστε πολύ λίγο λάδι, που είναι αρκετό για τον συγκε-κριμένο τρόπο μαγειρέματος.

Όταν θέλετε να μαγειρέψετε διαφό-ρων ειδών σούπες, για να μειώσετε τη χοληστερίνη, βάλτε περισσότερα λαχανικά και λιγότερο πουλερικά και κρέας.

Το μαγείρεμα σε λαδόχαρτο είναι πολύ πιο υγιεινό από αυτό που γίνεται σε αλουμινόχαρτο. Ιδανική για κρέας ή ψάρι, η μέθοδος αυτή σκληραίνει την εξωτερική πλευρά των τροφών και έχουμε μικρότερη απώλεια θρε-πτικών συστατικών.

Προτιμήστε το μαγείρεμα μέσω του ατμού, καθώς διατηρεί σε μεγάλο βαθμό τις βιταμίνες και τα φυσικά άλατα. Με αυτόν τον τρόπο δεν κατα-στρέφονται τα αμινοξέα του ψαριού και του κρέατος. Βέβαια, να θυμάστε πως απαραίτητη προϋπόθεση είναι τα κομμάτια των τροφίμων να μην είναι μεγάλα, γιατί υπάρχει πιθανότητα να μείνουν, εν μέρει, ωμά.

Επιλέξτε προϊόντα ολικής άλεσης (μαύρο ψωμί, ρύζι, ζυμαρικά) στο μαγείρεμά σας. Περιέχουν φυτικές ίνες, που βοηθούν στην καλή λει-τουργία του εντέρου, ενώ προκα-λούν εύκολα αίσθημα κορεσμού, πράγμα που σημαίνει ότι θα νιώθετε χορτάτοι έχοντας φάει λιγότερο, και φυσικά πιο υγιεινά.

Μαγειρεύετε γρήγορα! Είναι αλήθεια πως οποιαδήποτε τροφή μαγειρεύε-ται για πολλή ώρα χάνει μερικά από τα θρεπτικά συστατικά της. Ο ιδανικός τρόπος μαγειρέματος είναι ο γρήγο-ρος και σε δυνατή φωτιά.


bad

Μη χρησι-μοποιείτε φριτέζα, εάν ενδι-αφέρεστε

για τη διατροφή σας και τα κιλά σας.

Τα λαχανικά σας όλα, όπως κολοκυ-θάκια, μελιτζάνες, πιπεριές κ.λπ., αντί να τα τηγανίσετε, μπορείτε να τα κόψετε σε λεπτές φέτες, να τα αλεί-ψετε με λίγο λάδι και να τα ψήσετε στον φούρνο. Θα πετύχετε πολύ πιο ωραίο μαγείρεμα και με πολύ λιγό-τερες θερμίδες. Το ίδιο μπορείτε να κάνετε και με τα φιλέτα ψαριού και τα κεφτεδάκια, που συνήθως τα φτιά-χνουμε τηγανητά.

Μην παραλείπετε ποτέ από τα γεύμα-τα σας την ωμή σαλάτα με λαχανικά εποχής, καθώς είναι γνωστό τοις πάσι πως είναι από τα πιο υγιεινά πιάτα στο τραπέζι.

Αποφύγετε τις τηγανητές πατάτες! Προτιμήστε να τις κάνετε στον ατμό σαλάτα ή, εάν διαθέτετε φούρνο μι-κροκυμάτων, να τις μαγειρέψετε ολό-κληρες με τη φλούδα τους εκεί. Εάν επιμένετε στις τηγανητές, τουλάχι-στον προτιμήστε τις χοντροκομμένες, που απορροφούν μικρότερο ποσοστό λίπους. Εάν, μάλιστα, μετά το τηγάνι-σμα τις στραγγίξετε σε χαρτί κουζί-νας, το λίπος πέφτει περίπου στο 5%.

Μη διατηρείτε τις τροφές ζεστές, γιατί εκτός από το άρωμά τους καταστρέ-φεται και η βιταμίνη C, συστατικό απα-ραίτητο για τον οργανισμό.

Όσον αφορά στη ζαχαροπλαστική, μπορείτε να αποφύγετε τις υπερβο-λικές ποσότητες ζάχαρης, με το να χρησιμοποιήσετε υποκατάστατα.

Μην ξεφλουδίζετε τις ντομάτες, κα-θώς η φλούδα της ντομάτας, όπως και ολόκληρο το λαχανικό αυτό, είναι πολύ πλούσια σε λυκοπένιο, που έχει την ιδιότητα να μη χάνεται στο μαγεί-ρεμα – πρόκειται για ένα ισχυρό αντι-οξειδωτικό, του οποίου οι αντικαρκι-νικές ιδιότητες μελετώνται πολύ.

Μην αγοράζετε έτοιμο κιμά, αλλά διαλέξτε μόνοι σας ένα άπαχο κομ-μάτι και δώστε το για κιμά. Πα-ράλληλα, πείτε στον χασάπη, πριν σας κόψει κιμά, να καθαρίσει τη μηχανή.

Αποφύγετε το βούτυρο, το οποίο μπορείτε να αντικαταστήσετε με μαργαρίνη. Το βούτυρο είναι πλού-σιο σε κορεσμένα λίπη, τα οποία έχουν συσχετιστεί με την εκδήλω-ση διαφόρων σύγχρονων παθήσε-ων, ενώ οι μαργαρίνες είναι φυτικής προέλευσης και πιο υγιεινές για τον οργανισμό.

Όχι στο μπουκάλι! Χρησιμοποι-ήστε το λάδι με το κουτάλι και όχι με το μπουκάλι. Πέρασαν οι εποχές που το κατοχικό σύνδρομο κυριαρχούσε στη διατροφική μας συμπεριφορά. Τώρα πρέπει να ρί-χνουμε το λάδι με μέτρο, για να μη συνεχίσουμε να παχαίνουμε.

Μην το παρακάνετε με την κρέμα γάλακτος! Μπορείτε, αντιθέτως, να χρησιμοποιείτε άπαχο γιαούρτι, κα-θώς μειώνονται τα λιπαρά και η γεύ-ση παραμένει απολαυστική.

24•in•vitro

Cover StoryΙΟΥΝΙΟΣ 2012

Επιζώντες καρκίνου

Συνεργάστηκε η Κοινωφελής Μη κερδοσκοπική Οργάνωση Φίλων Του Καρκίνου «Μείνε Δυνατός»

Γράφoυν οι Βίκυ Καρατζαφέρη και Ηλέκτρα Αλευρίτη

Κι όμως... νικιέταιΚ

άποτε, στα χωριά ειδι-κά, πίστευαν ότι, αν δεν έλεγαν το όνομά του, θα ξόρκιζαν το κακό. «Πέ-θανε απ’ αυτό» έλεγαν

και έκαναν τον σταυρό τους – ενίοτε έφτυναν και τον κόρφο τους. Από τότε έχουν γίνει πολλά βήματα και, ευτυ-χώς, η επιστήμη έχει προχωρήσει πολύ. Ο καρκίνος, αν και αποτελεί μία πολύ συχνή και σοβαρή ασθένεια, μπορεί να καταπολεμηθεί πλέον, ειδικά εάν εντο-πιστεί στα πρώτα στάδια. Καθημερινά διαγιγνώσκονται εκατοντάδες χιλιάδες νέα κρούσματα της ασθένειας με τα πολλά πρόσωπα. Όμως την ίδια ώρα όλο

και περισσότεροι καταφέρνουν να νικήσουν το «θεριό» και να ατενίσουν το μέλλον με αισιοδοξία… Οι επιζώ-ντες καρκίνου από κάθε γωνιά του πλανήτη ανέρχονται σε εκατομμύρια.

Τον Ιούνιο

γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Επι-ζώντων Καρκίνου (Cancer Survivors) σε πολλές χώρες του κόσμου (και στην Ελλάδα) με εκδηλώσεις, συγκεντρώσεις και άλλες δράσεις. Πρόκειται για ανθρώ-πους που έχουν ζήσει μια εμπειρία καρ-κίνου και έχουν επιβιώσει.Ποιοι είναι, όμως, οι «cancer survivors»; Ο όρος δημιουργήθηκε από τον νεα-ρό Dr Fitzhugh Mullan, που είχε ήδη ασθενήσει και εμφανίσθηκε σε άρ-θρο του στις 25 Ιουλίου 1985 με τίτλο «Οι λόγοι της επιβίωσης: Σκέψεις ενός γιατρού με καρκίνο». Ο ορισμός που δίνει η National Coalition for Cancer Survivorship των Ηνωμένων Πολιτειών αναφέρει ότι αυτός που έχει επιβιώσει από τον καρκίνο είναι κάποιος που πά-σχει ή έπασχε από οποιαδήποτε μορ-φή της ασθένειας στο παρελθόν και εξακολουθεί να ζει. Περίπου έντεκα

εκατομμύρια Αμερικανοί που βρίσκονται εν ζωή – δηλα-

δή ένας στους τριάντα – ακολούθησαν ή ακολουθούν κάποια θεραπεία για τον καρκίνο. Σχεδόν το 65% των ανθρώπων που διαγιγνώσκονται με την ασθένεια αναμένεται να ζήσει τουλάχιστον άλλα πέντε χρόνια από τότε που εντοπίστηκε ο καρκίνος τους. Σε όλο τον κόσμο, ο αριθμός των ατόμων που έχουν ασθενήσει από καρκίνο ανέρ-χεται σε περίπου 25 εκατομμύρια (εν-δεικτικά, περίπου 11 εκατομμύρια πολι-τών στην Ευρωπαϊκή Ένωση και περίπου

άλλα 11 εκατομμύρια πολιτών στις ΗΠΑ) και αυξάνεται συ-νεχώς. Αξίζει να

σημειωθεί ότι πριν από τριάντα χρόνια ο αριθμός

των ασθενών στις ΗΠΑ δεν υπερέβαι-

νε τα τρία εκατομ-μύρια.


Περισσότερες πληροφορίες για για τους συλλόγους ασθενών

με καρκίνο στη σελίδα 45

Η πρώτη Παγκόσμια

Ημέρα Άσθματος το 1998

γιορτάστηκε σε περισσό-

τερες από 35 χώρες σε συνδυ-ασμό με

την πρώτη Παγκόσμια Διάσκεψη Άσθματος, που έλαβε χώρα στη

Βαρκελώνη της Ισπανί-

ας. Έκτοτε η συμμετοχή αυξάνεται σε κάθε

Παγκόσμια Ημέρα

Άσθματος.

Οι νέες θεραπείεςΤα καλά νέα είναι ότι επτά νέα φάρμακα μπαίνουν στη θεραπευτική φαρέτρα κατά του καρκίνου. Όπως ανακοί-νωσε σε συνέντευξη Τύπου ο καθηγητής Ογκολογίας του Πανεπιστημίου της Κρήτης και πρόεδρος της επιστημο-νικής Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας Βασί-λης Γεωργούλιας, πρόκειται για επτά νέα φάρμακα, τα οποία έχουν εγκριθεί από τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) καθώς και από τον Ευ-ρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμά-κων (ΕΜΑ) ή βρίσκονται υπό έγκριση. Η κυκλοφορία τους αναμένεται στη χώρα μας το επόμενο διάστημα.Τα φάρμακα αφορούν δύο τύπους μεταστατικού καρ-κίνου του προστάτη, τον μεταστατικό μη μικροκυτ-ταρικό καρκίνο του πνεύμο-να, τον καρκίνο του μαστού προχωρημένου σταδίου, το μη χειρουργήσιμο ή μετα-στατικό μελάνωμα καθώς και τον μεταστατικό καρκίνο των οστών.

Μερικοί επιζώντες ανησυχούν σχετικά με το αν ο καρκίνος έχει επηρεάσει την υπολογι-ζόμενη διάρκεια ζωής τους και πόσο καιρό θα ζήσουν μετά τη θεραπεία του καρκίνου. Η επικοινωνία με την ομάδα υγειονομικής πε-ρίθαλψης μπορεί να βοηθήσει τους ασθενείς να καταλάβουν με ποιο τρόπο ο καρκίνος μπορεί να έχει επιπτώσεις στην υπολογιζό-μενη διάρκεια ζωής.Οι στατιστικές είναι αριθμοί και ποσο-στά που απεικονίζουν την έρευνα και τις μετρήσεις των ιστορικών στοιχείων. Οι στατιστικές σχετικά με τα ποσοστά της υπολογιζόμενης διάρκειας ζωής ή επιβίω-

σης είναι συχνά βασισμένες σε μια ομάδα επιζώντων, που συμμετείχαν σε μια μελέ-τη, κατά την οποία η κατάσταση της υγείας τους παρατηρήθηκε και καταγράφηκε. Οι περισσότερες από αυτές τις μελέτες πραγ-ματοποιήθηκαν τουλάχιστον πέντε ή δέκα χρόνια νωρίτερα.Όμως κάποιοι ασθενείς μπορεί να είχαν λάβει μια απολύτως διαφορετική θεραπεία ή διαφορετικά ποσά χημειοθεραπείας ή ακτινοβολίας συγκριτικά με αυτά που έδω-σαν μερικά έτη πριν. Οι στατιστικές που η ομάδα υγειονομικής περίθαλψης μοιράζε-ται με τους ασθενείς πρέπει να αφορά:

• Το είδος καρκίνου • Το στάδιο του καρκίνου όταν διαγνώστηκε.• Τα ιδιαίτερα γνωρίσματα του καρκίνου

(όπως τους τύπους κυττάρων και τα χαρα-κτηριστικά της ανάπτυξής του).

• Τη θεραπεία που ακολουθήθηκε.• Τη μοναδική φυσική και συναισθηματική

υγεία. Με τη χρησιμοποίηση αυτών των παραγό-ντων, η ομάδα υγειονομικής περίθαλψης εί-ναι σε καλύτερη θέση να μιλήσει στον ασθε-νή για την υπολογιζόμενη διάρκεια ζωής και το πώς να διαχειριστεί τη ζωή του καλύτερα μετά τον καρκίνο.

Σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση της Αμερικανικής Ένωσης για τον Καρκί-νο, ασθενείς που είχαν προσβληθεί από την ασθένεια και που τρέφονται σωστά, ασκούνται τακτικά και διατηρούν υγιές βά-ρος, βελτιώνουν τις πιθανότητες επιβίω-σής τους. Σε νέες οδηγίες που εκδόθηκαν πριν από λίγες, μόλις, εβδομάδες, η Ένωση δέχεται τη σημασία της διατήρησης ενός υγιεινού τρόπου ζωής μετά τη διάγνωση του καρκίνου. Από καιρό έχει συστήσει τα συγκεκριμένα μέτρα για την πρόληψη ορισμένων ειδών καρκίνου και στελέχη της δηλώνουν ότι οι ενδείξεις τώρα δείχνουν ότι ο υγιεινός τρόπος ζωής έχει άμεση επίδραση στην υποτροπή του καρκίνου και στην επιβίωση.Είναι η πρώτη φορά που η Αμερικανική Ένωση για τον Καρκίνο εξέδωσε επίσημες οδηγίες για τους επιβιώσαντες, ανέφερε η Colleen Doyle, διευθύντρια Διατροφής και Σωματικής Δραστηριότητας της Ένωσης. Όπως δήλωσε, από το 2006 που δημοσιο-ποιήθηκε η τελευταία τους έκθεση, περισ-σότερες από 100 έρευνες που εξέταζαν τον έλεγχο βάρους, τη διατροφή και την

άσκηση, δημοσιεύτηκαν. Αν και οι περισσότερες έρευνες που αφο-ρούν στον τρόπο ζωής πραγματοποιήθηκαν σε επιζώντες από καρκίνο του μαστού, του προστάτη και του παχέος εντέρου, η Doyle δήλωσε ότι πιθανόν οι επιλογές του υγιει-νού τρόπου ζωής ωφελούν τους επιβιώσα-ντες και από άλλα είδη καρκίνου.Μεταξύ των ευρημάτων είναι τα ακόλου-θα:

> Έρευνες σε επιβιώσασες από καρκίνο του μαστού έδειξαν ότι μια διατροφή υψηλή σε φρούτα, λαχανικά, σιτηρά ολι-κής αλέσεως, πουλερικά και ψάρι συν-δέεται με χαμηλότερο κίνδυνο θνησι-μότητας σε σχέση με μια διατροφή που περιέχει υψηλή πρόσληψη κατεργασμέ-νου και κόκκινου κρέατος, επεξεργα-σμένων σιτηρών, ζάχαρης και γαλακτο-κομικών υψηλών σε λιπαρά.

> Η υιοθέτηση υγιεινής διατροφής χαμη-λής σε κόκκινο και κατεργασμένο κρέας φαίνεται να προστατεύει έναντι της εξέλιξης του καρκίνου, του κινδύνου υποτροπής και της συνολικής επιβίωσης για διάφορα είδη καρκίνου.

> Η τακτική άσκηση φαίνεται να συνδέ-εται με χαμηλότερο κίνδυνο υποτρο-πής και βελτιωμένη επιβίωση μετά την αγωγή για καρκίνο μαστού, προστάτη, ωοθηκών και παχέος εντέρου.

> Η μέτρια άσκηση κατά την αγωγή κατά του καρκίνου έχει φανεί ότι βελτιώνει την κούραση, το άγχος, την αυτοεκτίμη-ση, καθώς και την υγεία της καρδιάς και την ισχύ των μυών.

> Οι καρκινοπαθείς που είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι μπορεί ενδεχομένως να ωφεληθούν από προσπάθειες απώλειας βάρους μετά την αγωγή.

> Η έκθεση συνιστά οι επιβιώσαντες από καρκίνο να λαμβάνουν τις θρεπτικές ουσίες που χρειάζονται από τροφές αντί από συμπληρώματα, σημειώνοντας ότι υπάρχει κάποια ανησυχία ότι τα συ-μπληρώματα ενδεχομένως να κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό μετά τη διάγνωση και την αγωγή κατά του καρ-κίνου.

Η έκθεση δημοσιεύεται στη διαδικτυακή έκδοση της Αμερικανικής Ένωσης για τον

Καρκίνο CA: A Cancer Journal for Clinicians.

Οι νέες οδηγίες προς τους ασθενείς

Προσδόκιμο ζωής ασθενών με καρκίνο

26•in•vitro

Cover StoryΙΟΥΝΙΟΣ 2012

Επιζώντες καρκίνου

Μαρία - Μέμυ Κατσαούνη«Στις 14 Φεβρουάριου 2011 περιμένοντας σε έναν σταθμό…»

Τι περιμένω; Το τρένο; Το λεωφορείο; Την αρχή; Το τέλος; Δεν ξέρω, είμαι χαμένη!Σαν σε ταινία κινηματογράφου μπροστά στα μάτια μου βλέπω έναν άντρα να πλησιάζει μια κοπέλα και να της προ-σφέρει ένα μπουκέτο λουλούδια...Κι εγώ μ’ έναν φάκελο στο χέρι μόλις είχα πάρει την απά-ντηση, ότι το αστεράκι της ζωής μου δεν ήταν στον ουρα-νό.Ήταν ένας αστεροειδείς καρκίνος στον δεξιό μου μαστό.Έντονη η ανασφάλεια και η πίκρα που πήρα μαζί με την απόλυσή μου από την εταιρεία που εργαζόμουν πριν από λίγους μήνες.Νωπά τα δάκρυα πάνω στα μάγουλα μου από τον πρόσφα-τα άδικο χαμό της μητέρας μου.Και τώρα αυτό!Ξέρετε, όταν κανείς αποστασιοποιείται από το πρόβλημα και είναι σαν να το περνάει κάποιος άλλος, είναι μια μορφή άμυνας.Δεν είμαι δυνατή…, ένας απλός άνθρωπος είμαι!Μα όταν κανείς έχει περάσει πολλούς «καρκίνους» στη ζωή του, αυτό πραγματικά είναι «καρκινάκι», που παλεύ-εται και νικιέται. Στις ατέλειωτες ώρες μοναξιάς έκανα ανασκόπηση όλης μου της ζωής! Ανασυγκροτήθηκα και έφτασα στη ρίζα του κακού. Τοξικά συναισθήματα που χρόνια άφηνα να στοιβάζονται μέσα μου, δημιούργησαν το πρόβλημα.Μαθαίνω, πλέον, να μην τα αφήνω να με πλησιάζουν.Στη θέση τους βάζω και στολίζω την ψυχή, τις σκέψεις μου, τις πράξεις μου, την αποδοχή, την αγάπη, την κατανό-ηση στον εαυτό μου. Θέλω να προσφέρω στους συναν-θρώπους μου όπως μπορώ. Πίστεψα πιο πολύ στον Θεό!Σε όλο αυτόν τον αγώνα μόνη, μα ούτε μια στιγμή δεν αγα-νάκτησα, όχι μόνο δεν είπα, ούτε καν σκέφτηκα τη συνηθι-σμένη φράση «γιατί σε μένα;».Όλα είναι για όλους, αυτό πάντα το ήξερα.Κάθε φορά που περπατούσα προς το Αττικό Νοσοκομείο, σήκωνα τα μάτια μου στον ουρανό και σκεπτόμουν «Εσύ ξέρεις γιατί», και ένιωθα πως δεν είμαι μόνη.Τελικά… σε μαθαίνεις!

Κωνσταντίνος «Επαναπροσδιορισμός»

Το 2010 ήταν για μένα η πιο δύσκολη χρονιά στη ζωή μου. Το χειρουργείο καρδιάς για τον πατέρα μου (όλα πήγαν καλά) και εντελώς ξαφνικά και χωρίς άλλα προβλήματα υγείας, έμαθα ότι έχω καρκίνο όρχεως.Αρχικά συναισθήματα; Φόβος, άγνοια, λύπη τού «γιατί;».Με το άκουσμα της λέξης καρκίνος, πίστεψα ότι ήρθε το τέλος. Μέσα στην αρχική άσχημη ψυχολογία προσπαθού-σα να καταλάβω τι μου συμβαίνει και από πού θα μπορού-σα να βοηθηθώ. Έκανα το χειρουργείο με μόνη παρηγοριά τις προσευχές μου στον Θεό και τη μηχανική εμπιστοσύνη στον γιατρό μου.Από τότε πέρασε ενάμισης χρόνος και με τη βοήθεια του Θεού είμαι καλά!Το πιο σημαντικό, όμως, είναι ότι μέσα από όλο αυτό ένιω-σα ότι μου δόθηκε μία δεύτερη ευκαιρία! Ναι! Μια δεύτε-ρη ευκαιρία σε αυτήν τη ζωή.Με έκανε να ψάξω βαθιά μέσα μου, ποιος είμαι, τι είμαι, τι θέλω πραγματικά να κάνω, με έκανε να δραστηριοποιηθώ, να μάθω για τον καρκίνο. Να μην το βλέπω σαν το τέλος. Να γνωρίζω ανθρώπους που νοσούν ή νόσησαν και να ανταλλάσσω μαζί τους συναισθήματα.Με έκανε στην καθημερινότητά μου να βλέπω πιο θετικά από πριν τους ανθρώπους. Να έχω περισσότερη κατανόη-ση και πιο θετική σκέψη.Και το σπουδαιότερο; Να θέλω να βοηθώ συνανθρώπους μου ανήμπορους, αρρώστους, ηλικιωμένους, όπως μπο-ρώ. Έστω και με λίγη παρέα, ένα χαμόγελο, έναν παρηγο-ρητικό λόγο.Όταν νιώθω ότι και λίγο το έχω πετύχει, νιώθω χαρά! Μία ευτυχία! Ένα γέμισμα ψυχής!Έχω, πλέον, ένα όμορφο νόημα στη ζωή μου:«Να προσπαθώ να γίνω καλύτερος άνθρωπος» και «Να δίνω αγάπη γύρω μου». Ευχαριστώ για αυτό με όλη την ψυχή μου τον Θεό!

Οι νικητές


Παναγιώτα Στεφανή

«Έβγαλα 6 φορές καρκίνο στη ζωή μου, κι όμως είμαι μια χαρά!»

Πριν από 35 χρόνια, στα 52 μου χρόνια, διαγνώστηκε καρ-κίνος στο στομάχι. Στενοχωρήθηκα πολύ, αλλά δεν φοβή-θηκα γιατί είχα άγνοια κινδύνου. Μπήκα στο χειρουργείο και όλα πήγαν καλά. Ύστερα από 4 χρόνια, ο καρκίνος έκανε μετάσταση στη χολή. Όπως καταλαβαίνετε, ακολούθησε η ίδια διαδικασία, μόνο που αυτήν τη φορά άλλαξαν τα συναισθήματά μου. Στο άκουσμα ότι έχω ξανά όγκο, γέλαγα και δεν φοβήθη-κα καθόλου, γιατί είχα συνηθίσει την κατάσταση κι έτσι το πήρα απόφαση.Έπειτα ήρθε ο καρκίνος στο στήθος. Αφαιρέθηκε στην εγ-χείρηση όλος ο δεξιός μαστός και οι λεμφαδένες. Εκείνη την περίοδο ομολογώ ότι ταλαιπωρήθηκα πολύ, γιατί έκα-να ακτινοβολίες. Πάντα, όμως, είχα την ελπίδα ότι δεν θα πεθάνω και ότι όλα θα ξεπεραστούν. Ακολούθησε ένα έμφραγμα και μια διάγνωση ανευρύσμα-τος, και έπειτα πάλι καρκίνος, αυτήν τη φορά στο αριστερό στήθος. Έγινε χειρουργείο και μου αφαίρεσαν κι αυτό. Πριν από 4 χρόνια, εμφανίστηκε καρκίνος στο πρόσωπο και μάλιστα 2 φορές, κάτω από το μάτι, στο μάγουλο. Μετά το χειρουργείο, που μου αφαίρεσαν τους όγκους, και συγκε-κριμένα το βράδυ που γύρισα στο σπίτι μου, έφυγε από τη ζωή ο άνδρας μου...Έχω μεγάλη πίστη στον Θεό, γι’ αυτό και δεν φοβάμαι. Το πιο σημαντικό πράγμα στη ζωή είναι να έχεις πίστη. Εμένα με βοήθησε πολύ. Ό,τι κι αν κάνω, πάντα με βοηθά η Πανα-γία… Σημαντικό ρόλο, βέβαια, παίζει και η υποστήριξη των αγαπημένων σου ανθρώπων. Είχα έναν εξαιρετικό άντρα στο πλάι μου όλα αυτά τα χρόνια, ενώ τα παιδιά και τα εγγό-νια μου με λατρεύουν. Η ζωή είναι δύσκολη, αλλά το θέμα είναι να προχωράς και να μην το βάζεις κάτω. Η πίστη στον Θεό, η αισιοδοξία και η πιστή εφαρμογή των συμβουλών των γιατρών είναι τα βήματα που πρέπει να κάνει κάποιος για να ξεπεράσει ό,τι δυσάρεστο του τυχαίνει…

Λουσίλ Πετρίδου

«Ούτε μια στιγμή δεν ένιωσα φόβο ή αυτολύπηση»

Στα 42 μου χρόνια και, μάλιστα, την ημέρα των γενεθλίων μου, διαγνώστηκε ότι έχω καρκίνο τρίτου βαθμού στο στή-θος. Το πρώτο σοκ διαδέχθηκε η απόλυτη ψυχραιμία. Δεν φοβήθηκα, δεν με «έριξε» κάτω, καθώς είμαι γενικά ένας πολύ αισιόδοξος άνθρωπος.Μπήκα για εγχείρηση ύστερα από μια βδομάδα, χωρίς να έχω άγχος, ούτε πριν ούτε μετά την επέμβαση. Πιο νευ-ρικοί ήταν οι άνθρωποι γύρω μου παρά εγώ, κι αυτό γιατί ένιωθα ότι βρισκόμουν σε ένα δωμάτιο γεμάτο από αγάπη, οπότε δεν φοβόμουν τίποτα!Όλα πήγαν καλά και αφαιρέθηκε ο όγκος. Βέβαια, τα δύ-σκολα δεν τελείωσαν με το που τελείωσε η εγχείρηση, γιατί ακολούθησαν οι χημειοθεραπείες για τέσσερις μήνες, έπειτα οι ακτινοβολίες, και μετά τα πρώτα πέντε «επικίν-δυνα» χρόνια για ενδεχόμενο μετάστασης. Ομολογώ πως ήταν μια δύσκολη κατάσταση, αλλά εγώ προσπαθούσα να παραμένω αισιόδοξη και να δίνω δύναμη στους γύρω μου. Το πιο σημαντικό πράγμα σε αυτήν τη νόσο είναι η ψυχο-λογία. Εγώ είχα ανέκαθεν την ανάγκη για αισιοδοξία και χιούμορ στη ζωή μου και ποτέ δεν ένιωσα αυτολύπηση. Φόραγα, μάλιστα, περούκες αποκριάτικες την περίοδο που μου έμειναν λίγα μαλλιά, για να το διακωμωδήσω! Καθορι-στικό ρόλο έπαιξε, επίσης, και η υποστήριξη των αγαπημέ-νων μου ανθρώπων. Να φανταστείτε, την ημέρα πριν από την πρώτη χημειοθεραπεία, έκανα μαζί με τους φίλους μου τατουάζ ένα αστεράκι!Τώρα είμαι καλά, αν και πάντα υπάρχει ένα μικρό άγχος στο πίσω μέρος του μυαλού μου. Νιώθω, όμως, πως δεν θα αρ-ρωστήσω ξανά και δεν φοβάμαι πια. Έγραψα, μάλιστα, ένα βιβλίο - κόμικ, όπου εξιστορώ την ιστορία μου, διακωμω-δώντας τη. Σκέφτηκα πως μπορώ, έτσι, να δώσω τη δυνα-τότητα σε μια άλλη κοπέλα που περνάει μια παρόμοια κα-τάσταση, να πετάξει από μέσα της άχρηστες τύψεις και να αντιληφθεί πως ο καρκίνος μπορεί να σου φέρει και πολλά καλά, όπως το να εκτιμάς την αγάπη των γύρω σου και να την απολαμβάνεις. Να μάθεις να λες «σ’ αγαπώ» χωρίς να το αναβάλλεις…

της ζωής

28•IN•VITRO

ΣυνέντευξηΙΟΥΝΙΟΣ 2012

Επεμβατική Καρδιολογία Στην Άννα Παπαδομαρκάκη

Οι βαλβιδοπάθειες είναι το «κουμπί» της καρδιάς

Πρωταθλητής κολύµβησης στην εφηβεία, έµαθε από νωρίς τις απαιτήσεις της πρωτιάς και την ιεράρχηση των προτεραιοτήτων, µέσω του αθλητισµού. Η πορεία είχε ήδη προδιαγραφεί. Ο αναπληρωτής καθηγητής Καρδιολογίας Μανώλης Βαβουρανάκης, από το Ηράκλειο και τον Αγ. Νικόλαο, συνέχισε στην Αθήνα, στο Οχάιο των ΗΠΑ και πάλι πίσω στην πατρίδα, για λόγους… καρδιάς. Η έρευνά του αφορά στην αντικατάσταση βαλβίδων της καρδιάς χωρίς χειρουργείο σε ασθενείς που δεν µπορούν να αντέξουν ανοικτή χειρουργική επέµβαση.

ΜΑΝΩΛΗΣ ΒΑΒΟΥΡΑΝΑΚΗΣ

Αναπληρωτής καθηγητής Καρδιολογίας Ιατρικής Αθηνών, Πανεπιστηµιακή Καρδιολογική Κλινική Ιπποκρατείου Νοσοκοµείου

Κύριε Βαβουρανάκη, τι ήταν αυτό που σας ώθη-σε στην Ιατρική;Μετά την εγκατάσταση της οικογένειας στην Αθήνα από την Κρήτη, την περίοδο της εφηβεί-ας, ο πρωταθλητισµός στην κολύµβηση απαι-τούσε σηµαντική προσπάθεια από µέρους µου. Το ίδιο, όµως, απαιτούσε και το εκπαιδευτικό σύστηµα για την είσοδο στα ΑΕΙ. Έτσι, επέλεξα να εγκαταλείψω τον πρωταθλητισµό στα σπορ για να ασχοληθώ µε το διάβασµα. Και έπρεπε να επιλέξω ή Ιατρική ή Πολυτεχνείο.

Και τελικά σας κέρδισε η Ιατρική. Πώς επιλέξα-τε την καρδιολογία ως ειδικότητα;Τελείως συµπτωµατικά η γιαγιά µου έπασχε από ανεπάρκεια της αορτικής βαλβίδας και, δυ-στυχώς, εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν πολλές θεραπευτικές επιλογές… Η προσωπική εµπειρία της συγκεκριµένης ασθένειας, το βίωµα, ήταν µια αφορµή, όµως το εντυπωσιακό είναι ότι στην καρδιολογία µπο-ρείς να παρέµβεις ουσιαστικά – όπως και στη χειρουργική. Εδώ, όµως, χωρίς να χρειάζεται χειρουργείο. Προσωπικά, µου άρεσε να µπορώ να ενεργώ θεραπευτικά. Δεν µου αρκούσε να θέτω µια διάγνωση, για την οποία στην πράξη δεν µπορώ να κάνω κάτι. Την περίοδο της ει-δικότητας στην Αµερική, µου έκανε ιδιαίτε-ρη εντύπωση ότι έκαναν αγγειοπλαστική στο έµφραγµα. Έβλεπες τον ασθενή που ερχόταν καταβεβληµένος και µετά το µπαλονάκι ήταν πάλι ζωηρός, αµέσως!

Έπειτα από επτά χρόνια στις ΗΠΑ, τι σας έφερε πίσω στην πατρίδα;Δεν υπάρχει Έλληνας που να ζει στο εξωτερι-κό και να µην έχει το µυαλό του στην Ελλάδα. Θεωρούµε τη χώρα µας την ωραιότερη στον κόσµο. Μπορεί και να είναι. Σε κάθε περίπτω-ση, οι Έλληνες είµαστε συναισθηµατικός λαός. Πάντα υπάρχουν προβληµατισµοί για το τι θα βρεις γυρνώντας πίσω, τι θα µπορείς να κάνεις και µε ποιες συνθήκες. Εξάλλου γι’ αυτό και κάποιοι περιµένουν να πάρουν σύνταξη, όµως πάντα γυρίζουν πίσω. Μεγαλουργούν έξω γιατί οι συνθήκες είναι διαφορετικές, όµως συναι-σθηµατικά δεν θα έχεις την ίδια ολοκλήρωση, όσο αν είσαι στην πατρίδα σου. Το δέσιµο είναι φοβερό. Αυτό ένιωσα κι εγώ.

Τι είναι αυτό που µάθατε από την εκεί εκπαί-δευσή σας και συνεχίζετε να εφαρµόζετε εδώ, έστω κι αν οι δοµές του συστήµατος υγείας µας δεν το προβλέπουν;

Αυτό που κάνει τη διαφορά είναι να υπάρχει µια ακολουθία πραγµάτων: οργάνωση, σηµασία στη λεπτοµέρεια και υπευθυνότητα στη δου-λειά, καθώς και ασφαλιστικές δικλίδες σε αυτά που γίνονται, µε έλεγχο ποιότητας. Αυτό που κράτησα και µπορώ να εφαρµόζω ως µονάδα είναι η σηµασία στη λεπτοµέρεια.Όµως αυτό που έχει παίξει καταλυτικό ρόλο είναι να λειτουργεί σωστά ολόκληρη η οµάδα, γιατί πρόκειται για µια οµαδική δουλειά, όπου όλοι πρέπει να ακολουθούν τις ίδιες αρχές. Δεν τίθεται ζήτηµα ατοµικής ευθύνης, αλλά συλλογικής, όταν πρόκειται για την πορεία ενός ασθενούς. Χρειάζεται ολόκληρη η οµάδα να λειτουργεί συνεργατικά, κάτι που δεν προβλέ-πεται από το σύστηµα υγείας µας, αν και δεν µπορείς αλλιώς. Γι’ αυτό υπάρχει και η αντίστοι-χη οργάνωση στην κλινική µας, προκειµένου να έχει αποτέλεσµα η συλλογική δουλειά.

Ποιο είναι το θετικό στοιχείο του ελληνικού συ-στήµατος υγείας που δεν συναντά κανείς στην Αµερική;Το σύστηµα το ελληνικό είναι πολύ πιο ανθρω-ποκεντρικό από τη δοµή του. «Σκέφτεται» πώς θα βοηθήσουµε τον άρρωστο, ανεξάρτητα αν έχει χρήµατα ή όχι. Δεν χρειάζεται να έχει συγκεκριµένο εισόδηµα ή κοινωνική θέση, προκειµένου να µπορέσει να πάρει την περί-θαλψη που του χρειάζεται. Ανεξάρτητα από την οικονοµική τους κατάσταση, όλοι οι ασθενείς µπορούν να έχουν πρόσβαση στις υπηρεσί-ες υγείας και ακόµη και άποροι µπορούν να δεχθούν περίθαλψη όχι µόνο στα επείγοντα, αλλά και σε φάρµακα. Αντίθετα στην Αµερική, αν δεν υπάρχει ασφάλεια, οι άποροι θα πάρουν τις πρώτες βοήθειες, θα αντιµετωπιστεί το οξύ πρόβληµα, όµως υπάρχει περίπτωση να µην µπορούν να αγοράσουν τα φάρµακα ή να ακο-λουθήσουν την εξωνοσοκοµειακή περίθαλψη που χρειάζονται…

Ποια είναι η κινητήρια δύναµη για την έρευνά σας;Το άγνωστο. Αυτό που είναι ενδιαφέρον µε την έρευνα είναι ότι δίνει τη δυνατότητα στον ερευ-νητή να µπορεί να δει το ένα βήµα παραπάνω. Εάν δεν υπήρχε η έρευνα, δεν θα είχαµε αυτές τις προόδους που παρουσιάζονται αυτή τη στιγµή στην ιατρική και δεν θα µπορούσαµε να προσφέρουµε αυτά που προσφέρουµε στους ασθενείς. Ταυτόχρονα, όµως, θεραπείες που πιστεύω ότι θα πρέπει να γίνουν στους ασθε-νείς θα πρέπει να αποδειχθούν, για να πραγµα-

τοποιηθούν. Και οι µέθοδοι θα πρέπει να είναι εφαρµόσιµες για να έρθουν στην κλινική πρά-ξη, ώστε να ωφεληθούν οι ασθενείς και όχι για να ικανοποιηθεί η περιέργεια του ερευνητή.

Οι τελευταίες δηµοσιεύσεις σας αφορούν στη διαδερµική αντικατάσταση βαλβίδων. Τι αποτε-λέσµατα έχετε µέχρι σήµερα; Στο Ιπποκράτειο, ο διευθυντής της κλινικής, καθηγητής Χρ. Στεφανάδης, έχει εφαρµόσει πρωτοποριακές µεθόδους στις θεραπείες των ασθενών, άρα υπάρχει παράδοση στην κλινι-κή µας από νέες τεχνικές, που εφαρµόζονται σήµερα στην καρδιολογία. Είναι σηµαντικό να υπάρχει στο τιµόνι ένας έµπειρος άνθρωπος, που «βλέπει» τις προοπτικές και δίνει και το βάρος, ώστε να µπορούν να εξάγονται τα σω-στά αποτελέσµατα. Στο πλαίσιο, λοιπόν, του ερευνητικού προγράµ-µατος της κλινικής µας στο Ιπποκράτειο, έχου-µε σήµερα αποτελέσµατα σε 100 ασθενείς και παραπάνω, για την καθετηριακή τοποθέτηση αορτικής βαλβίδας, πολύ καλύτερα από τον µέσο ευρωπαϊκό όρο. Δηλαδή σε µια δύσκολη επέµβαση, όπως είναι αυτή, η θνητότητα περι-ορίζεται στο 4% τον µήνα, όταν στη Γαλλία το αντίστοιχο ποσοστό είναι 7%. Μια σαφέστατα πολύ καλή και οργανωµένη προσπάθεια, στην οποία µετέχουν, όχι µόνο η οµάδα που κάνει τη συγκεκριµένη επέµβαση, αλλά και το νοσηλευ-τικό προσωπικό και ολόκληρη η οργάνωση της κλινικής, από τον διευθυντή της.

Ποιοι ασθενείς ενδείκνυται να προχωρούν σε αυτήν την επέµβαση;Πρόκειται για ασθενείς υψηλού χειρουργικού κινδύνου ή ανεγχείρητους ασθενείς, περίπου 80 ετών, που έχουν προσδόκιµο επιβίωσης άνω του ενός έτους, ώστε µε την επέµβαση να υπάρχει δυνατότητα να αλλάξεις την πρόγνωση της πορείας της ζωής τους. Ακόµη εξετάζονται και παράµετροι που σχετίζονται µε την ποιό-τητα των αγγείων, γιατί υπάρχουν περιπτώσεις όπου συνυπάρχουσες παθήσεις καθιστούν αδύνατη έστω και την ελάχιστη παρέµβαση (πορσελανοειδή αγγεία λόγω ασβεστώσεων, ακτινοβολία στο στήθος κ.τ.λ.).

Ποια είναι τα νεότερα δεδοµένα στη διαδερµική αντικατάσταση βαλβίδων της καρδιάς;Καθώς πρόκειται για ασθενείς υψηλού κινδύ-νου, ο στόχος είναι να γίνεται πιο εύκολα η επέµβαση, ώστε να µειώνονται οι κίνδυνοι, όσο είναι δυνατό. Έτσι η τάση οδηγεί σε µείωση του

µεγέθους της βαλβίδας, µε αποτέλεσµα να έχει κατέβει σε διάµετρο 6 χιλιοστών. Το γεγονός αυτό έχει διευκολύνει σηµαντικά, µε αποτέλεσµα ο ασθενής να µην χρειάζεται καν γενική αναισθησία. Ο άρρωστος κοιµάται λιγάκι, δεν διασωληνώνεται, δεν παίρνει γενική αναισθησία. Η τοποθέτηση µέσω καθετήρα µας δίνει πρόσθετα οφέλη, γιατί επιτρέπει να διερευνήσουµε και τη λειτουργία της αορτής. Τη διατασιµότητα, τη λειτουργικότητά της. Το νυστέρι αποφεύγεται, οπότε αποφεύγονται και οι τοµές στα αγγεία, συνεπώς δεν επηρεάζεται η αορτή.Ένα άλλο στοιχείο που µας ενδιαφέρει, είναι η διερεύνηση των ασβεστώσεων που παρατηρού-νται στην αορτή και οι γωνίες που διαµορφώνει στο σώµα του κάθε ασθενούς, άλλα δύο στοι-χεία µείωσης του κινδύνου κατά τη διάρκεια της προσπάθειας να «ανέβει» η νέα βαλβίδα µέσω του καθετήρα στην καρδιά και να τοποθε-τηθεί. Προσπαθούµε να εξάγουµε κάποιους δείκτες σε σχέση µε τις διαµέτρους των αγγεί-ων και τον αριθµό των γωνιών που υπάρχουν στα αγγεία του κάθε ασθενούς, προσωπικά, ώστε να αξιολογείται ο κίνδυνος για τη συγκε-κριµένη επέµβαση.

Η συγκεκριµένη καρδιολογική κλινική του Πανεπιστηµίου Αθηνών έχει βραβευτεί ως µια από τις καλύτερες του κόσµου. Τι πρέπει να προσδοκούν οι ασθενείς στη συνέχεια από την έρευνά της;Οι µελέτες που γίνονται αυτή την περίοδο στην κλινική, υπό τη διεύθυνση του καθηγητή Χρ. Στεφανάδη, αφορούν στην ευρύτερη χρήση των στεντ µε αντιαγγειογενετικούς παράγο-ντες, τη θερµοµέτρηση της ευάλωτης αθηρω-µατικής πλάκας. Για την τοποθέτηση βαλβίδας µέσω καθετήρα σε ανεγχείρητους ασθενείς µελετάµε την ευρύτερη εφαρµογή της και σε µικρότερες ηλικίες. Επίσης, µέσω καθετήρα, µελετάµε την τοποθέτηση νέας βαλβίδας και σε ασθενείς στους οποίους, ήδη, είχε τοποθε-τηθεί βαλβίδα χειρουργικά. Εδώ η προσπάθεια αφορά στην τοποθέτηση της νέας βαλβίδας µέσα στην ήδη υπάρχουσα, που µε τον χρόνο δεν λειτουργεί σωστά πλέον. Η τεχνική ονοµά-ζεται valve in valve. Επίσης, στo τµήµα βιοϊατρικής τεχνολογίας προσπαθούµε να αναπτύξουµε απεικονιστικές µεθόδους, για να παρατηρούµε πώς οι βαλβί-δες εξελίσσονται στο πέρασµα του χρόνου, τι υφίστανται τα αγγεία, αν θροµβώνονται ή βελ-τιώνεται η λειτουργία τους.

IN•VITRO•29ΙΟΥΝΙΟΣ 2012

Την περίοδο της ειδικότητας στην Αµερική, µου έκανε ιδιαίτερη

εντύπωση ότι έκαναν αγγειοπλα-στική στο έµφραγµα. Έβλεπες τον ασθενή που ερχόταν καταβεβλη-µένος και µετά το µπαλονάκι ήταν

πάλι ζωηρός, αµέσως!

Προσπαθούµε να εξάγουµε κάποιους δείκτες σε σχέση µε τις διαµέτρους

των αγγείων και τον αριθµό των γωνιών που υπάρχουν στα αγγεία του κάθε ασθενούς, προσωπικά, ώστε να αξιολογείται ο κίνδυνος για τη συγκε-

κριµένη επέµβαση.

Μέσω καθετήρα, µελετάµε την τοποθέτηση νέας βαλβίδας και σε ασθενείς στους οποίους, ήδη, είχε τοποθετηθεί βαλβίδα χειρουργικά.

Εδώ, η προσπάθεια αφορά στην τοποθέτηση της νέας βαλβίδας µέσα

στην ήδη υπάρχουσα, που µε τον χρόνο δεν λειτουργεί σωστά πλέον.

Αυτό που έχει σηµασία είναι να λειτουργεί σωστά ολόκληρη η οµάδα, γιατί πρόκειται για µια

οµαδική δουλειά, όπου όλοι πρέπει να ακολουθούν τις ίδιες αρχές. Δεν τίθεται ζήτηµα ατοµικής ευθύνης,

αλλά συλλογικής, όταν πρόκειται για την πορεία ενός ασθενούς.

30•IN•VITRO

ReviewΙΟΥΝΙΟΣ 2012

Κάπνισμα

Συνεργάστηκε ο Μιχάλης Τουµπής, πνευµονολόγος, διευθυντής 6ης Πνευµονολογικής Κλινικής ΓΝΝΘΑ «Η Σωτηρία»


Τσιγάρο, «καµένες» προσπάθειες

Πάρα πολλοί το επιθυµούν, αρκετοί το προσπαθούν, αλλά λίγοι τελικά το καταφέρνουν. Ο λόγος, για την οριστική διακοπή του καπνίσµατος. Μίας «συνήθειας» που επιφέρει δεκάδες προβλήµατα υγείας σ’ αυτούς που την έχουν. Η αλήθεια είναι ότι η απεξάρτηση από τη νικοτίνη δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Θεωρείται πλέον και επίσηµα ως ένας νευροβιολογικός εθισµός. Έχει ταξινοµηθεί ως ασθένεια από τον Παγκόσµιο Οργανισµό Υγείας. Το γεγονός αυτό, όµως, δεν πρέπει να πτοεί όσους θέλουν να κάνουν το µεγάλο βήµα. Κατάκτηση των τελευταίων χρόνων είναι και η διαθεσιµότητα αποτελεσµατικών θεραπευτικών µέσων κατά της εξάρτησης από τον καπνό. Τα σηµαντικότερα εξ αυτών είναι οι συµβουλευτικές παρεµβάσεις, η υποστηρικτική θεραπεία και η φαρµακοθεραπεία.

Οι συνέπειεςΟ καπνιστής πρέπει καταρχήν να συνειδητοποιήσει τις ολέθρι-ες συνέπειες του καπνίσματος, παθητικού και μη. Στη χώρα μας, περίπου 20.000 καπνιστές πεθαίνουν κάθε χρόνο από νοσήματα που έχουν σχέση με το κάπνισμα. Άλλοι 1.000 πεθαίνουν από το παθητικό κάπνισμα, ενώ τουλάχιστον 1.000 ακόμη συμπολίτες μας παθαίνουν σε ετήσια βάση έμφραγμα του μυοκαρδίου εξαι-τίας του καπνίσματος! Διαπιστώθηκε ότι οι καπνιστές ζουν 13-14 χρόνια λιγότερα από τους μη καπνιστές!

Η συνταγή της επιτυχίαςΣύμφωνα με τους ειδικούς, για να επιτύχει μια προσπάθεια ορι-στικής διακοπής του καπνίσματος, θα πρέπει ο ενδιαφερόμενος, πριν περάσει στο στάδιο της δράσης, να βιώσει πρώτα την προε-τοιμασία: Να αφήσει να περάσουν 2-3 εβδομάδες πριν επιχειρή-σει τη διακοπή του καπνίσματος. Στο διάστημα αυτό, θα ήταν καλό να αναλογιστεί… γιατί καπνίζει. Με την έναρξη της… επιχείρησης διακοπής του καπνίσματος, να αποφύγει τις πρώτες κρίσιμες μέ-ρες τους καφέδες (η καφεΐνη κάνει πιο έντονη την έλλειψη νικοτί-νης) και τους χώρους όπου συχνάζουν καπνιστές. Να πετάξει όλα τα τσιγάρα που υπάρχουν στο σπίτι, το γραφείο, το αυτοκίνητο. Και, τέλος, να μην υποκύψει σε πειρασμούς του τύπου «για σήμε-ρα μόνο ένα τσιγαράκι και από αύριο... το κόβω μαχαίρι».

Τα κέρδη της διακοπήςΑμέσως μετά το σβήσιμο του τελευταίου τσιγάρου ξεκινούν τα οφέλη. Μελέτες έχουν δείξει πως, ύστερα από 6 ώρες, η παροδι-κή αύξηση της καρδιακής συχνότητας και της αρτηριακής πίεσης που προκαλείται από τη νικοτίνη αρχίζουν να επανέρχονται στις αρχικές τιμές. Μέσα σε 2-12 εβδομάδες η καλή κυκλοφορία του αίματος επανέρχεται, το τρέξιμο και το βάδισμα γίνονται ευκολό-τερα. Ύστερα από 3-9 μήνες, ο βήχας, ο συριγμός και τα αναπνευ-στικά προβλήματα μειώνονται και η κατάσταση των πνευμόνων βελτιώνεται. Σε τρεις με 9 μήνες, επίσης, η σεξουαλική ικανότητα αλλά και η γονιμότητα βελτιώνονται σημαντικά. Σε άνδρες κα-πνιστές που έχουν σταματήσει το κάπνισμα σε ηλικία 35-39 ετών ένας μέσος όρος 5 ετών προστίθεται στη ζωή τους, ενώ στις γυ-ναίκες καπνίστριες που σταμάτησαν το κάπνισμα στην ίδια ηλικία προστίθενται 3 χρόνια!

IN•VITRO•31ΙΟΥΝΙΟΣ 2012

Εναλλακτικές µέθοδοιΕκτός από τις φαρμακευτικές, υπάρ-χουν και οι εναλλακτικές μέθοδοι διακοπής του καπνίσματος. Γενικά, θεωρούνται λιγότερο αποτελεσμα-τικές, όμως η εφαρμογή τους σε ειδικές ομάδες ατόμων φαίνεται να συνοδεύεται από ικανοποιητική αποτε-λεσματικότητα. Ο βελονισμός κινητοποιεί στον οργανι-σμό την «αντίδραση ξένου σώματος», το οποίο στην προκειμένη περίπτωση είναι η νικοτίνη. Η μέθοδος βοηθάει τον καπνι-στή να μη νιώθει ωραία όταν καπνίζει, μετά όμως το τέλος της θεραπείας. Για την ολοκλήρωση της θεραπείας απαι-τούνται 3 έως 7 συνεδρίες. Η υπνοθεραπεία είναι μία άλλη τεχνική, η οποία όμως, για να επιτύχει, θα πρέπει ο καπνιστής να είναι αρκετά δεκτική προ-σωπικότητα και θετικός προς τη μέθοδο. Ο υπνοθεραπευτής υποβάλλει τον καπνιστή σε μία κατάσταση βαθιάς χαλάρωσης και, υπό μορφή συζήτησης, εστιάζει την προσοχή του στο θέμα του τσιγάρου και σε οτιδήποτε σχετίζεται με αυτό. Οι στατιστικές δείχνουν ότι η μέθοδος αυτή είναι πιο αποδοτική όταν συνδυάζεται με ψυχοθεραπεία. Ο αριθμός των θεραπευτικών συνεδριών ποικίλλει ανάλογα με το μέγεθος του προβλήματος.

Ειδικά κέντραΣήμερα οι καπνιστές μπορούν να απευθύνονται στα Ιατρεία Διακοπής του Καπνίσματος που λειτουργούν στα νοσοκομεία. Σε αυτά γίνεται συμβουλευτική πα-ρέμβαση και παρέχονται υποστηρικτική και φαρμα-κευτική θεραπεία. Στελεχώνονται από γιατρούς, νο-σηλευτές, ψυχολόγους και πιθανώς διατροφολόγους. Λειτουργούν σύμφωνα με συγκεκριμένες οδηγίες που προέκυψαν από την πρακτική και αποτελεσματική πα-γκόσμια εμπειρία σχετικά με τη διακοπή του καπνίσμα-τος. Ήδη πάνω από 15.000 καπνιστές έχουν επισκεφθεί τα Ιατρεία αυτά και το 35%-45% εξ αυτών μπόρεσε να διακόψει το κάπνισμα.

Το ηλεκτρονικό τσιγάροΤο τελευταίο χρονικό διάστημα αυξήθηκε σημαντικά η χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου από καπνιστές. Το νέο αυτό προϊ-όν θεωρείται ότι «μειώνει τη βλάβη που προκαλεί το τσιγάρο» ή ότι είναι ασφαλής εναλλακτική λύση στα συμβατικά τσιγάρα. Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία αξιόπιστη επιστημονική μελέτη που να τεκμηριώνει την υπόθεση αυτή. Αντίθετα, διαθέσιμες έρευνες δείχνουν ότι το προϊόν αυτό ενέχει σημαντικό κίνδυνο για την υγεία των καπνιστών. Ως εκ τούτου, με βάση τις τρέχουσες πληροφορίες και τη διαθέ-σιμη έρευνα, η Ελληνική όπως και η Ευρωπαϊκή Πνευμονολογι-κή Εταιρεία δεν ταξινομούν τα ηλεκτρονικά τσιγάρα ως ασφαλή λύση στο κάπνισμα ούτε τα θεωρεί ένα εγκεκριμένο εργαλείο για τη διακοπή του καπνίσματος ή κατάλληλα για να χρησιμοποι-ούνται σε χώρους όπου το συμβατικό κάπνισμα απαγορεύεται.

ΦαρµακοθεραπείαΗ φαρμακοθεραπεία της εξάρτησης θα πρέπει να αποτελεί μέρος ενός ολοκληρωμένου προγράμμα-

τος διακοπής του καπνίσματος. Για τη φαρμακευτική θεραπεία της εξάρτησης από τη νικοτίνη διατίθενται τρεις κατηγορίες

φαρμάκων πρώτης γραμμής, που είναι η νικοτίνη, η βουπροπιόνη

και η βαρενικλίνη. Όλα τα φάρμακα στοχεύουν στη μείωση ή ακόμη και

στην πλήρη εξαφάνιση των στερητι-κών συμπτωμάτων που παρουσιάζο-

νται με τη διακοπή του καπνίσματος. Γενικά, φάρμακα μπορεί να χορηγη-

θούν σε άτομα άνω των 18 ετών.Το αυτοκόλλητο νικοτίνης τοποθετείται

μία φορά την ημέρα σε κάποιο άτριχο σημείο του σώματος (π.χ. μπράτσο). Σταδιακά απελευθερώνει τη νικοτίνη

στο δέρμα, η οποία καταλήγει στην κυ-κλοφορία του αίματος. Η μέθοδος αυτή βοηθά στο να διατηρούνται σταθερά τα

επίπεδα της νικοτίνης στον οργανισμό, ώστε να μειώνεται στο ελάχιστο το στερη-

τικό σύνδρομο. Οι τσίχλες νικοτίνης είναι ένας ακόμη τρό-

πος. Η νικοτίνη απελευθερώνεται με το μά-σημα και απορροφάται από τον βλεννογόνο

του στόματος, συμβάλλοντας στη μείωση της άμεσης επιθυμίας για τσιγάρο. Η χορήγησή

τους είναι ελεγχόμενη, ενώ η δόση τους μειώ-νεται σταδιακά. Το ρινικό σπρέι νικοτίνης εισπνέεται από τη

μύτη και απορροφάται άμεσα από τον ρινικό βλεννογόνο, από όπου η νικοτίνη μεταφέρεται

ταχύτατα στην κυκλοφορία του αίματος. Η μέ-θοδος ικανοποιεί άμεσα τις ανάγκες του χρήστη

για νικοτίνη, αλλά δεν συνιστάται σε άτομα με αλλεργίες, άσθμα, παραρινοκολπίτιδες ή χρόνιες

ρινίτιδες. Τα σκευάσματα νικοτίνης μπορεί να συνδυάζονται

μεταξύ τους ή με τη βουπροπιόνη, σύμφωνα πάντα με τις οδηγίες του γιατρού. Η βουπροπιόνη είναι ένα ήπιο αντικαταθλιπτικό, που βρέθηκε να βοηθά

σημαντικά στη διακοπή του καπνίσματος. Διατίθεται σε χάπια, που χορηγούνται μόνο με ιατρική συνταγή. Βοηθά στη μείωση της στέρησης από τη νικοτίνη και στον έλεγχο της εξάρτησης από το κάπνισμα, μειώνο-ντας σταδιακά την ανάγκη για τσιγάρο. Η αγωγή αρχί-ζει μια εβδομάδα πριν από τη διακοπή του καπνίσμα-τος και συνεχίζεται με τη διακοπή του καπνίσματος για περίπου 8-12 εβδομάδες, ενώ είναι απαραίτητη η ιατρική παρακολούθηση. Η βαρενικλίνη είναι ειδικό φάρμακο που ανταγωνίζε-ται τους υποδοχείς της νικοτίνης που βρίσκονται στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Με απλά λόγια, καταλαμ-βάνει τους τόπους όπου καθηλώνεται φυσιολογικά η νικοτίνη, παρεμποδίζοντας μ’ αυτόν τον τρόπο τη δράση της. Έτσι, η βαρενικλίνη από τη μια περιορί-ζει το αίσθημα της ικανοποίησης που συνδέεται με το κάπνισμα και από την άλλη μειώνει τα στερητικά συμπτώματα. Η θεραπεία αρχίζει μια εβδομάδα πριν από τη διακοπή του καπνίσματος και συνεχίζεται με την οριστική διακοπή του για συνολικά 12 εβδομάδες, πάντοτε υπό την καθοδήγηση του γιατρού.

Σύµφωνα µε τα στοιχεία του Εργαστηρίου Υγιεινής και Επιδηµιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστηµίου Αθηνών, από το 70% των καπνιστών που επιθυµεί να κόψει το κάπνισµα, µόνο ένα 20%-30% το προσπαθεί πραγµατικά

32•in•vitro

Γνωρίζεις ότι... ΙΟΥΝΙΟΣ 2012

Νέα φάρμακα

Χάπι news

Ανακούφιση από τον πονόλαιμοΔύο τρεις φορές τον χρόνο, οι πε-ρισσότεροι ενήλικες υποφέρουν

από πονόλαιμο, ενώ τα παιδιά συ-χνότερα. Ο πονόλαιμος είναι το αποτέλεσμα της αντίδραση του οργανισμού έναντι των μικροορ-γανισμών ή των περιβαλλοντικών παραγόντων, που πυροδοτούν την έναρξη της φλεγμονώδους διαδικασίας. Νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο «International Journal of Clinical Practice», καταδεικνύει ότι οι παστίλιες λαιμού που περιέχουν αμυλμετακρε-σόλη (AMC) και 2,4-διχλωροβενζυλική αλκοόλη (DCBA) προσφέρουν άμεση και μακράς διάρκειας ανακούφιση των συμπτωμάτων στους ασθενείς με πονόλαιμο εξαιτίας των λοιμώξεων του ανώτερου αναπνευστικού.

Νέο εμβόλιο μηνιγγίτιδας στην ΕλλάδαΑναμένεται σύντομα και στη χώρα μας η έγκριση χορήγησης σε παιδιά ηλικίας

από δύο χρόνων και άνω του νέου τετραδύναμου συζευγμένου εμβολίου για τη μηνιγγίτιδα. Ήδη είναι διαθέσιμο στην ελληνική αγορά και ενδείκνυται για την ενεργή ανοσοποίηση εφή-βων άνω των 11 ετών και καλύπτει τις 4 βασικότερες οροομάδες του Neisseria meningitides (Α, C, W135 και Υ). Πρόκειται για ένα ασφαλές εμβόλιο, το οποίο μπορεί να συγχορη-γηθεί με άλλα εμβόλια και προσφέρει μα-κρόχρονη προστασία. Το νέο εμβόλιο περι-ορίζει τη διασπορά του μικροβίου, μειώνοντας σημαντικά τις πιθανότητες μετάδοσης της νόσου.

Φαλάκρα εναντίον λίμπιντοΔύο φάρμακα της εταιρείας Merck για θεραπεία της φαλάκρας και υπερπλα-

σία του προστάτη ενοχοποιούνται για σεξουαλικές διαταραχές, σύμφωνα με τον Αμερι-κανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), οπότε σχετικές προειδοποιήσεις θα περιληφθούν στο φύλλο οδηγιών τους.Πρόκειται για τα φάρμακα Propecia (για αλωπεκία) και Proscar (υπερπλασία προστάτη), τα οποία περιέχουν τη δραστική ουσία φιναστερίδη. O FDA αναθεώρησε 131 περιπτώ-σεις στυτικής δυσλειτουργίας και 68 περιπτώσεις μειωμένης λίμπιντο συνδεόμενες με το Proscar τα έτη 1992-2010. Η εκπρόσωπος της Merck, Pamela Eisele, απάντησε ότι τα δύο φάρμακα είναι καλά ανεκτά και αποτελεσματικά, όταν χρησιμοποιού-νται για τις ενδείξεις τους.

Επικίν-δυνο για την υγεία μπορεί να

αποβεί το προϊόν X-ROCK caps για

την αντιμε-τώπιση της

στυτικής δυσλει-

τουργίας, καθώς

περιέχει ουσίες

ανάλογες της φαρ-

μακευτικής ουσίας

sildenafil

Το Εθνικο ινσΤιΤούΤο ύγΕιασ και Κλινικής Αριστείας (NICE) αποφάσισε να μην επιτρέψει τη χρήση της καμπαζιταξέλης στο Εθνικό Σύστημα Υγείας της Μ. Βρετανίας για τη θεραπεία του προχωρημένου καρκίνου του προστάτη. Το NICE δεν συνιστά τη χρήση της καμπαζιταξέλης σε συνδυασμό με πρεδνιζόνη ή πρεδνιζολόνη ως δεύτερης γραμμής θεραπείας για τον καρκίνο του προστάτη. Η παρασκευάστρια εταιρεία είχε εφεσιβάλει τις τελικές οδηγίες του NICE, χωρίς, ωστόσο, να επιτύχει την ανατροπή τους. Σύμ-φωνα με τον δ/ντα Σύμβουλο του Ινστιτούτου, η καμπαζιταξέλη, παρά το γεγονός ότι μπορεί να αυξήσει το προσδόκιμο ζωής σε ορισμένους

ασθενείς, έχει υψηλή τιμή, δεδομένων των πλεονεκτημάτων που προσφέρει. Παράλλη-λα, η επιτροπή εξέφρασε τις ανησυχίες της για την ποιότητα ζωής των ασθενών, εξαιτίας του συσχετισμού της χρήσης της με μια σειρά παρε-νεργειών. Τώρα, αναμένεται η τελική απόφαση του NICE για την αμπιρατερόνη, για την οποία το Ινστιτούτο εξέδωσε αρνητική γνωμοδότηση τον Φεβρουάριο, γεγονός που εγείρει ανησυχί-ες καθώς οι δύο ουσίες θεωρούνται ως τα μόνα φάρμακα που διατίθενται με άδεια στο Ηνωμένο Βασίλειο, τα οποία προσφέρουν ελπίδα παράτα-σης αλλά και ποιότητας ζωής στους άνδρες που ζουν με προχωρημένο καρκίνο του προστάτη.

«Όχι» στην καμπαζιταξέλη από το NICE

Αντίσωμα κατά του καρκίνου του μαστούΣύμφωνα με τα αποτελέσματα της διεθνούς μελέ-της φάσης ΙΙΙ, HannaH, αποδεικνύεται ότι ο νέος τρόπος χορήγησης του μονοκλωνικού αντισώματος τραστουζουμάμπη με υποδόρια ένεση για τη θε-ραπεία του HER2 - θετικού πρώιμου καρκίνου του μαστού, έχει την ίδια αποτελεσματικότητα με την ενδοφλέβια οδό. Η χορήγηση της τραστουζουμά-μπης αποτελεί την πρώτη σε ευρεία κλίμακα εφαρ-μοσθείσα στοχευμένη θεραπεία του καρκίνου. Η νέα υποδόρια ένεση διευκολύνει τη χορήγηση της θεραπείας και μειώνει τη συνολική δαπάνη υγειο-νομικής περίθαλψης, γιατί είναι λιγότερο επεμβατι-κή και διαρκεί περίπου 5 αντί για 30-90 λεπτά που διαρκεί η επί του παρόντος εγκεκριμένη ενδοφλέ-βια χορήγηση. Με βάση τα στοιχεία της μελέτης HannaH, έχει υποβληθεί αίτηση για έγκριση κυ-κλοφορίας τού εν λόγω φαρμακευτικού προϊόντος στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΕΑ).

Αναστροφή αναπηρίας από πολλαπλή σκλήρυνσηΕντός του 2012 αναμένεται η κατάθεση έγκρι-σης του alemtuzumab στις ΗΠΑ και την Ε.Ε. για τη θεραπεία της πολλαπλής σκλήρυνσης, μετά την παρουσίαση πρόσθετων δεδομένων από τη μελέτη Φάσης ΙΙΙ CARE-MS ll. Σύμφωνα με τα αποτελέσμα-τα, η συσσώρευση της αναπηρίας επιβραδύνθηκε σημαντικά στους ασθενείς με πολλαπλή σκλή-ρυνση που έλαβαν alemtuzumab, σε σύγκριση με τους ασθενείς που έλαβαν υψηλή δόση υποδόριας ιντερφερόνης βήτα-1α, όπως αξιολογήθηκε μέσω της Διευρυμένης Κλίμακας Κατάστασης Αναπηρί-ας. Επιπλέον, παρατηρήθηκε σημαντική βελτίωση στη βαθμολόγηση της αναπηρίας, σε σχέση με την αρχική τιμή, σε ορισμένους ασθενείς που έλαβαν alemtuzumab, εύρημα που υποδεικνύει αναστρο-φή της αναπηρίας στους ασθενείς αυτούς.


Τα ρομπότ μεταφράζουν τη σκέψηΈνα «καπΈλο» με ηλεκτρόδια μεταβίβασε τη σκέψη παράλυτου ασθενή σε ρομποτικό σύστημα που βρισκόταν σε άλλη πόλη! Το γεγονός παρου-σίασε στους εκπροσώπους του Τύπου ο καθηγη-τής Χοσέ Μίλαν της Ομοσπονδιακής Πολυτεχνικής Σχολής της Λωζάννης, ο οποίος ειδικεύεται στη νευροπροσθετική, δηλαδή στη δημιουργία ανώ-δυνων διεπαφών μεταξύ μηχανών και εγκεφάλου. Στη σχετική επίδειξη, που έγινε σε νοσοκομείο της Σιόν, ο ασθενής έστειλε νοητικά μία εντολή από το κρεβάτι του σε έναν φορητό υπολογιστή στο δωμά-τιό του, ο οποίος τη μεταβίβασε σε έναν άλλο υπο-λογιστή και αυτός, με τη σειρά του, έδωσε εντολή να κινηθεί ένα μικρό ρομπότ ύψους 30 εκατοστών, που βρισκόταν σε απόσταση 60 χιλιομέτρων σε εργαστήριο του Πανεπιστημίου της Λωζάννης. Αν το ρομποτικό σύστημα εφοδιαστεί με κάμερα και οθόνη, οι ασθενείς θα μπορούν – μετακινώντας το από μακριά – να «επεκτείνουν» ψηφιακά την πα-ρουσία τους ακόμη και σε κοινωνικές εκδηλώσεις ή να κινήσουν με τη σκέψη τους το αναπηρικό κα-ροτσάκι, αν και ακόμη υπάρχει κίνδυνος να εμπλα-κεί στη λειτουργία του και η σκέψη κάποιου... συνδαιτυμόνα.

Οι δίγλωσσοι έχουν «γυμνασμένο» εγκέφαλοΗ ΈκμαθΗσΗ δύο γλωσσών ταυτόχρονα απο-τελεί μια μορφή πνευματικής «γυμναστικής» με ορατά αποτελέσματα, σύμφωνα με ερευνητές του Πανεπιστημίου Νορθγουέστερν των ΗΠΑ.Η καλή εκμάθηση δύο γλωσσών επηρεάζει τον εγκέφαλο και αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο το νευρικό σύ-στημα ανταποκρίνεται στους ήχους. Οι Αμερικανοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι εντόπισαν «βιολογι-κές αποδείξεις» περί αυτού. Για τις ανάγκες της μελέτης, εξέτασαν τις αντιδράσεις του εγκεφάλου 48 υγιών εθελοντών φοιτητών, μεταξύ των οποίων οι 23 ήταν δίγλωσσοι. Χρησιμοποίησαν ηλεκτρόδια για να ακολουθήσουν τα εγκεφαλικά κύματα που προκαλούνται από τους ήχους. Στο ήσυχο περιβάλ-λον του εργαστηρίου, οι δυο ομάδες, δίγλωσσοι και μη, αντέδρασαν παρόμοια. Αλλά σε περιβάλ-λον με φασαρία, οι δίγλωσσοι αποδείχθηκαν πολύ ανώτεροι από τους υπόλοιπους. Πιο συγκε-κριμένα, κατάφεραν πολύ καλύτερα να επικεντρωθούν στις σημαντικές πληροφορίες – τη φωνή ενός ομιλητή – και να μπλοκάρουν τον ενοχλητικό θόρυβο. Οι δι-αφορές αυτές ήταν εμφανείς στον εγκέφαλο. Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι μουσικοί κερδίζουν παρόμοια οφέλη όταν κάνουν πρόβα. Άλλη έρευ-να έχει δείξει ότι οι δίγλωσσοι έχουν λιγότερες πιθανότητες να προσβληθούν από άνοια.

Ένα γονί-διο που

καταστέλ-λει τους όγκους

απουσιάζει στις πιο

επιθετικές περιπτώ-σεις καρ-κίνου στο πάγκρεας. Η ενεργο-

ποίηση του γονιδίου

Usp9x πειραματι-κά ανοίγει τον δρόμο

καταστολής των όγκων

και των μεταστάσε-

ων, σύμ-φωνα με

έρευνα του Βρετανικού Ιδρύματος Αντικαρ-κινικής

Έρευνας, που δημο-σιεύθηκε

στο Nature

Science

«Βιονικό μάτι», που θα βο-ηθάει όσους δεν έχουν όραση να κινούνται κα-λύτερα στον χώρο, ανα-πτύχθηκε από ερευνητές

του Πανεπιστημίου Μόνας στην Αυστραλία. Η συσκευή θα αρχίσει να χρησιμοποιείται σε κλινικές δοκιμές το 2014 και αρχικά φιλο-δοξεί να προσφέρει μικρό ποσοστό όρασης, ενώ προοπτικά αναμένεται να επιτρέψει στον ασθενή να διαβάζει μεγάλα γράμματα.Το «βιονικό μάτι» αποτελείται από μια μικρο-σκοπική κάμερα, προσαρμοσμένη σε έναν σκελετό γυαλιών, και ένα μικροτσίπ που εμφυτεύεται στον εγκέφαλο. Οι εικόνες που συλλαμβάνονται από την κάμερα μετατρέπο-νται σε σήματα, τα οποία μεταδίδονται στο τσιπ.Ο καθηγητής Άρθουρ Λόυερι, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας, σημείωσε πως «σκοπός αυτού του προσθετικού βοηθήμα-τος είναι να προσφέρει τουλάχιστον την ίδια βοήθεια με έναν εκπαιδευμένο σκύλο ή με

ένα μπαστούνι. Αν και αρχικά η συσκευή θα είναι συμπληρωματική στα υπάρχοντα βοη-θήματα, τελικά θα τα αντικαταστήσει πλή-ρως και, καθώς η τεχνολογία θα εξελίσσεται περισσότερο, θα γίνει αρκετά ευαίσθητη, ώστε να ξεχωρίζει τα μεγάλα γράμματα».Όπως εξήγησε ο καθηγητής, τα μικροτσίπ που θα δοκιμαστούν σε δυο χρόνια σε κλινι-κές δοκιμές, θα εμφυτεύονται με τη μορφή μικροσκοπικού πλέγματος απευθείας στην επιφάνεια του οπτικού φλοιού, στο πίσω μέ-ρος του εγκεφάλου του ασθενούς, στο πλαί-σιο μιας χειρουργικής επέμβασης ρουτίνας.Η μικροσκοπική κάμερα στον σκελετό των γυαλιών θα περιστρέφεται, μέσω αισθητή-ρων, με τις κινήσεις των ματιών. Οι εικόνες υψηλής ανάλυσης που θα συλλαμβάνει θα μετατρέπονται σε ασπρόμαυρες, χαμηλής ανάλυσης εικόνες από έναν επεξεργαστή εν-σωματωμένο στον βραχίονα των γυαλιών και θα αποστέλλονται ασύρματα στο μικροτσίπ, το οποίο θα διεγείρει τον εγκέφαλο με τα ανάλογα σήματα.

Ένα απλο δΈίγμα αίματοσ μπορεί να απο-καλύψει την ταυτότητα του πατέρα από τη 10η εβδομάδα της εγκυμοσύνης. Μελέτη της εταιρείας βιοτεχνολογίας Ravgen παρουσιά-ζει νέο τεστ που παρακάμπτει τις σημερινές επεμβατικές τεχνικές και χρειάζεται μόνο δείγμα αίματος της εγκύου για την ταυτοποί-ηση του πατέρα του εμβρύου της.Ο γενικός διευθυντής της εταιρείας δρ Ρά-βιντερ Ντάλαν αναφέρθηκε σε περιπτώ-

σεις βιασμού, όπου οι μητέρες ήταν πολύ σημαντικό να γνωρίζουν αν ο πατέρας ήταν ο βιαστής ή ο σύντροφός τους, προκειμένου να συνεχίσουν ή να διακόψουν την εγκυμο-σύνη τους. Στη μελέτη μετείχαν 30 έγκυες γυναίκες, στις οποίες έγινε σωστή πρόβλεψη του πατέρα με τη νέα μέθοδο. Μετά τον το-κετό τα αποτελέσματα επιβεβαιώθηκαν με δείγμα DNA από το εσωτερικό της παρειάς των νεογέννητων.

Γνωστή η πατρότητα στις 10 εβδομάδες


ΤεχνολογίαΓράφει η Άννα Αλιμαντήρη

Φως από «βιονικό μάτι»


ΡεπορτάζΜακροζωία Γράφει η Βασιλική Μανιάτη

Ο Μαθου-σάλας είναι

ο μακρο-βιότερος

άνθρωπος που αναφέ-ρεται από τη Βίβλο.

Αναγράφε-ται χαρα-

κτηριστικά ότι έζησε

969 χρόνια! Σήμερα το

όνομα αυτό χρησιμο-ποιείται για κάθε

πλάσμα που φτάνει σε

πολύ μεγά-λη ηλικία

Ποιο είναι άραγε το μυστικό των αιωνόβιων, που «τρε-λαίνουν» το… κοντέρ της ζωής ξεπερνώντας τα 100; Τη… συνταγή για πραγματι-

κά βαθιά γεράματα αναζητούν επισταμένως από το 2000 ξένοι επιστήμονες, που συμμε-τέχουν στην πρώτη επιστημονικά τεκμηριω-μένη διεθνή καταγραφή των υπεραιωνόβιων. Όπως φαίνεται από μια πρώτη προσέγγιση, οι γυναίκες, όσοι δεν έχουν παιδιά, εκείνοι που δεν παρουσιάζουν σημάδια άνοιας και όσοι έχουν ισχυρή προσωπικότητα, θέληση για ζωή και αναπτυγμένη αίσθηση του χιού-μορ, είναι υποψήφιοι για βίο μακρύ… Εντύπωση, εξάλλου, προκαλεί το γεγονός ότι κανένας από τους πρωταθλητές της μακρο-βιότητας που μελετήθηκαν, δεν ακολου-θούσε αυτό που με τα σημερινά δεδομένα ονομάζουμε «υγιεινή διατροφή». Μάλλον το αντίθετο. Τρεις από τις μακροβιότερες γυναί-κες όλων των εποχών λάτρευαν τη σοκολάτα και την κατανάλωναν χωρίς ενδοιασμούς, ενώ αρκετές συνήθιζαν να τρώνε γλυκά. Κατά τα άλλα, οι διατροφικές συνήθειες των υπεραιωνόβιων παρουσιάζουν τεράστι-ες αποκλίσεις. Κανείς τους όμως δεν ήταν χορτοφάγος, κανείς δεν είχε ακολουθήσει ποτέ δίαιτα αδυνατίσματος και κανείς δεν είχε υπάρξει υπέρβαρος κατά τη διάρκεια της ζωής του.

Τα οφέλη του σεξ και του ύπνουΠερνώντας στα δικά μας, ο ύπνος, ειδικά ο μεσημεριανός, λένε οι ειδικοί, η κατανάλω-ση κόκκινου κρασιού και το σεξ χαρίζουν χρόνια. Άλλωστε όλο και περισσότερες έρευνες υποστηρίζουν ότι το σεξ αποτελεί «ασπίδα» ενάντια στην καρδιαγγειακή νόσο. Συγκεκριμένα, έχει βρεθεί ότι η σεξουαλι-κή δραστηριότητα έχει ευεργετική επίδρα-ση στη σωματική και στην ψυχική υγεία και ότι είναι πραγματικά μία από τις καλύτερες στρατηγικές πρόληψης για τα καρδιαγγειακά νοσήματα.Σύμφωνα με πολυετείς αμερικανικές μελέ-τες σε άνδρες ηλικίας από 40 έως 70 ετών, εκείνοι που διατηρούν ενεργό σεξουαλική ζωή κάνοντας σεξ τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα μειώνουν στο μισό τον κίν-δυνο εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου.

Οι άνδρες, επίσης, με μεγαλύτερο αριθμό επαφών την εβδομάδα βιώνουν σταθερές συναισθηματικές σχέσεις, κάτι που τους προστατεύει από το στρες και από τα καρ-διακά επεισόδια.

Το θέμα συζη-τήθηκε, μεταξύ άλλων, στο πλαί-σιο των Ημερίδων Μεταβολισμού που διοργάνωσαν για 17η χρονιά το

Ελληνικό Κέντρο Μεταβολικών Νοσημάτων και το Διαβητολογικό Κέντρο του Γ.Ν. Πει-ραιά «Τζάνειο».Σύμφωνα με στοιχεία της στατιστικής υπηρε-σίας, το 0,15% των ανδρών και το 0,44% των

γυναικών του ελληνικού πληθυσμού είναι άνω των 90 χρόνων, με την Ικαρία να κρατά τα… σκήπτρα της μακροζωίας με αντίστοι-χα ποσοστά 1,1 και 1,6%. Παγκοσμίως, 102 εκατομμύρια άτομα είναι ηλικίας άνω των 80 ετών, με προοπτική να γίνουν 161 εκατομμύ-ρια το 2025 και 395 εκατομμύρια το 2050.Εξάλλου, για το σύνδρομο της μακροζωίας η γενετική συμβολή (δηλαδή τα γονίδια) είναι στο 25%. Τα λεγόμενα περιβαλλοντικά αίτια συμβάλλουν στη γήρανση κατά 75%. Οι πα-θοφυσιολογικοί μηχανισμοί γήρανσης είναι η βράχυνση των τελομερών των χρωμοσω-μάτων, το λεγόμενο οξειδωτικό στρες, η γλυ-κοζυλίωση των πρωτεϊνών και η αυξημένη συχνότητα παραγόντων κινδύνου στις ηλικίες αυτές.

Συνεργάστηκε ο δρ Ανδρέας Μελιδώνης, συντονιστής διευθυντής Α’ Παθολογικής Κλινικής & Διαβητολογικού Κέντρου Γ.Ν. Πειραιά «Τζάνειο»,

πρόεδρος Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας

Με στόχο τα 100 και πάνω!

Σύμφωνα με τους Έλληνες ειδικούς, υπάρχουν κάποια κοινά στοιχεία μεταξύ εκείνων που ζουν περισσότερα χρόνια. Αυτά τα κοινά πράγ-ματα θεωρούνται, πλέον, παράγοντες που ευ-νοούν την ανάπτυξη του συνδρόμου μακροζωί-ας και είναι τα εξής: • Η αποφυγή του καπνίσματος.• Η διατροφή που είναι βασισμένη σε φυτικές

τροφές και ίνες.• Η χαμηλή πρόσληψη κρέατος μέσα στην

εβδομάδα.• Η καθημερινή δραστηριότητα, η ενασχόληση

με κάτι ευχάριστο, όπως η ανάγνωση ενός βι-

βλίου ή η κηπουρική μέχρι και το περπάτημα.• Η μεσημεριανή ανάπαυση.• Το φύλο (θήλεα - αρσενικά: 2:1).• Ο ισχνός ή λεπτός σωματότυπος στην ηλικία

από 25 έως 35 ετών (καθώς η παχυσαρ-κία στην ηλικία των 30 ετών σχετίζεται με τριπλάσιο κίνδυνο μη επιβίωσης μετά τα 80 χρόνια της ηλικίας).

• Η κοινωνικότητα (επαφές με την οικογένεια, συνομιλία με γείτονες και φίλους).

• Η οικογενειακή συνοχή.• Η άσκηση, ο περιορισμός πρόσληψης θερ-

μίδων και ένα ποτηράκι κόκκινο κρασί μαζί

με το γεύμα έχει βρεθεί ότι κάνουν, επίσης, καλό. Εξάλλου, η ρεσβερατρόλη, που βρί-σκεται στο κόκκινο κρασί, είναι μια φυσική αντιοξειδωτική ουσία που και αυτή ενεργο-ποιεί ιστόνες, απαλείφει μεταλλάξεις κυττά-ρων, απενεργοποιεί ογκονίδια και, τελικά, ευοδώνει το σύνδρομο μακροβιότητας. Ει-δικά για τη ρεσβερατρόλη, πάντως, γίνονται προσπάθειες να δημιουργηθεί σκεύασμα με εκείνη ως δραστική ουσία. Μέχρι τότε, εντο-πίζεται στα κόκκινα σταφύλια, στο κόκκινο κρασί, στα φραγκοστάφυλα, στα φιστίκια και στα βατόμουρα.

Αγγίζοντας ή και ξεπερνώντας τα 100

O ύπνος, ειδικά ο μεσημερια-νός, λένε οι ειδικοί, η κατανά-λωση κόκκινου κρασιού και το σεξ χαρίζουν χρόνια

ΙΟΥΝΙΟΣ 2012

Πλαστική ΧειρουργικήΓράφει η Βασιλική Μανιάτη

Να σημειω-θεί ότι δεν

δημιουργεί-ται πρόβλη-μα κατά την απεικόνιση της μαστο-γραφίας, καθώς οι

ακτινολόγοι μπορούν να

διαφορο-ποιήσουν μια μικρο-αποτιτά-νωση, αν

προέρχεται από κάποιο κακόηθες νόσημα ή από προ-ηγούμενη

εναπόθεση λίπους

Πώς γίνεταιΗ λΗψΗ του λίπους γίνεται από διάφορα σημεία του σώματος (μηροί, κοιλιά, ισχία, γλουτοί), βελτιώνοντας ταυτόχρονα και το περίγραμμά του. Η συσκευή waterjet - infusion επιτρέπει τη λήψη λιποκυττάρων μέσω διάχυσης ορώ-δους υγρού στον λιπώδη ιστό, με τον πλέον ατραυματικό τρόπο, έτσι ώστε να επιτυγχά-νεται η βιωσιμότητα των λιποκυττάρων και των βλαστοκυττάρων κατά τον μεγαλύτερο βαθμό. Η απορρόφηση λίπους με ειδικές κάνουλες που είναι ατραυματικές, επιτυγ-χάνει να μην τραυματίζεται τόσο το λίπος που μεταφέρεται, κι έτσι είναι αυξημένη η πιθανότητα να «πιάσει» το αποτέλεσμα και να είναι ακόμη πιο μόνιμο. Η επέμβαση πραγματοποιείται στην κλινική με τοπική αναισθησία ή με μέθη και με πολύ μικρές τομές. Το διάλυμα εγχέεται στον λιπώδη ιστό και με ειδική κάνουλα διαμέτρου δύο χιλιοστών συλλέγεται το λίπος σε αποστει-ρωμένο δοχείο, όπου και μεταφέρεται σε μικρότερες σύριγγες για την επανέγχυσή του στις περιοχές που χρειάζονται βελτίωση (π.χ. στήθος, γλουτοί, πρόσωπο κ.λπ.). Με την τεχνική αυτήν, επιτυγχάνεται όχι μόνο αύξηση όγκου στα προεπιλεγμένα σημεία, αλλά και βελτίωση της στιλπνότητας του δέρματος, λόγω των βλαστοκυττάρων που μεταφέρονται μέσω λιπώδους ιστού.

Tο δικό μου μόσχευμαΗ ανάπτυξη νέων διαγνωστικών τεχνικών επιτρέπει στους πλαστικούς χειρουργούς την ασφαλή εφαρμογή του αυτόλογου λίπους στην αυξητική και στην ανόρθωση του στή-θους, χωρίς τη χρήση ενθεμάτων σιλικόνης, διορθώνοντας, παράλληλα, πολλές φορές ατέλειες που τυχόν προκύπτουν από τη χρή-ση τους. Το βασικό, δηλαδή, πλεονέκτημα της νέας αυτής μεθόδου είναι ότι η αύξηση του όγκου του στήθους δεν γίνεται με ενθέματα σιλικό-νης, αλλά με αυτομόσχευμα. Η έγχυση γίνε-ται στην περιφέρεια του γυναικείου στήθους και όχι στον μαζικό αδένα. Έτσι, όποιο πρό-βλημα τυχόν εμφανιστεί την ώρα της επέμ-βασης, καθίσταται γνωστό πού, ακριβώς, έχει γίνει η έγχυση του λίπους. Σημαντικό, επίσης, είναι το γεγονός ότι με τη νέα μέθο-δο επιτυγχάνεται διόρθωση σε ατέλειες που μπορεί να προκύψουν από τη χρήση ενθεμάτων σιλικόνης.Ένα άλλο πλεονέκτημα είναι ότι στην πράξη η γυναίκα κά-νει δύο επεμβάσεις σε μία: αφαιρεί το περίσσιο λίπος από την κοιλιακή χώρα, τους μηρούς ή τους γλου-τούς και κατόπιν αυξάνει το μέγεθος των μαστών της. Σε μερικές, μάλιστα, περιπτώσεις επιτυγχάνεται και ανόρθωση μαστών, όταν η πτώση τους είναι, όπως ονο-μάζεται στη γλώσσα των ειδικών, πρώτου ή δεύτερου βαθμού (grade 1 ή 2).

Η αυξητική ή προσθετική στήθους είναι μια επέμβα-ση που πολλές γυναίκες ονειρεύονται. Γι’ αυτό, άλ-λωστε, είναι και μία από τις

πιο διαδεδομένες και δημοφιλείς επεμβά-σεις πλαστικής χειρουργικής σε γυναίκες όχι μόνο σε πανελλαδικό, αλλά και σε παγκό-σμιο επίπεδο.Μέχρι τώρα οι επεμβάσεις αυξητικής στή-θους γίνονταν με σιλικόνη. Ωστόσο μία νέα μέθοδος αύξησης του στήθους, που κερδίζει συνεχώς έδαφος, είναι εκείνη που γίνεται με αυτόλογο λίπος, δηλαδή με μεταφορά λίπους από το ίδιο το σώμα. Στην Ελλάδα εφαρμόζεται όλο και συχνότερα τον τελευ-ταίο χρόνο, από γιατρούς που έχουν εξειδί-κευση σε αυτόν τον τομέα.Πρόκειται για μέθοδο ελάχιστα επεμβατική, που έρχεται να ενισχύσει τις δυνατότητες που διαθέτει έως σήμερα η παραδοσιακή αι-σθητική πλαστική χειρουργική.

Υπόσχεται φυσικό αποτέλεσμαΗ νέα μέθοδος ενδείκνυται για γυναίκες που επιθυμούν αυξητική στήθους με ένα πιο φυ-σικό αποτέλεσμα χωρίς τομές γύρω ή κάτω από τον μαστό ή αυξητική γλουτών κατά τον ίδιο τρόπο ή αποκατάσταση του όγκου του

in•vitro•35

Συνεργάστηκε ο δρ Αθανάσιος Αθανασίου, MD, PhD, πλαστικός χειρουργός, διευθύνων σύμβουλος & επιστημονικός διευθυντής του Athens Beverly Hills Plastic Surgery & Athens Beverly Hills Medical Group

προσώπου. Ενδείκνυται, επίσης, για γυναίκες που παρουσιάζουν αυξημένη υπερευαισθη-σία στην προσθήκη σιλικόνης, καθώς και σε γυναίκες που θέλουν μια μικρή αύξηση όγκου (εφόσον με τη μέθοδο αυτήν η αύξη-ση των μαστών δύσκολα θα μπορεί να είναι μεγαλύτερη από ένα νούμερο σουτιέν).Μειονέκτημα της μεθόδου αυτής είναι ότι μικρή ποσότητα λίπους είναι δυνατόν να απορροφηθεί και μπορεί η διαδικασία να γίνει πάνω από μία φορά για να υπάρξει ένα επιθυμητό αποτέλεσμα. Αυτό εξαρτάται και από την ποσότητα λίπους που μπορεί να δια-θέτει η «ασθενής».Η πιθανότητα επιπλοκών είναι ελάχιστη. Πιθανές παρενέργειες είναι η δημιουργία φλεγμονής ή μια άνιση κατανομή του λίπους, αλλά και να υπάρχει κάποια όχι απόλυτα λεία επιφάνεια του δέρματος. Η εμπειρία του πλαστικού χειρουργού και η φαρμακευ-τική αγωγή που θα προταθεί αντιμετωπίζουν τις πιθανές αυτές παρενέργειες. Η διάρκεια αποθεραπείας για να επουλωθεί το στήθος της γυναίκας κυμαίνεται συνή-θως από πέντε ημέρες έως μία εβδομάδα. Η αύξηση στήθους με μεταφορά λίπους δεν αντικαθιστά την παραδοσιακή τεχνική αυξη-τικής στήθους με σιλικόνη, αλλά αποτελεί μία εναλλακτική μέθοδο.

Μεγαλύτερο στήθος χωρίς σιλικόνη

Γράφει η Βασιλική Μανιάτη

36•in•vitro

Η δίαιταΙΟΥΝΙΟΣ 2012

Συνεργάστηκε η Νίκα Γκρόπα, κλινική διαιτολόγος - διατροφολόγος

Ενδεικτικό διαιτολόγιο Πρωινό:

• Ένα ποτήρι γάλα με μια κούπα δημητριακά ολικής αλέσεως και ένα φρούτο (ακτινίδιο ή φράουλες).

• Ή ένα ποτήρι φυσικό χυμό με ένα τοστ.• Ή ένα ποτήρι γάλα με δυο φέτες ψωμί ολικής αλέ-

σεως με μαργαρίνη - μέλι ή ταχίνι με μέλι.Δεκατιανό:

• Δυο φρούτα ή έναν φυσικό χυμό με ένα τοστ ή ένα κουλούρι με σουσάμι.ΜεσηΜεριανό:

• Σαλάτα από πράσινα σκουρόχρωμα λαχανικά με λίγο ελαιόλαδο, μια μερίδα κοτόπουλο ή ψάρι (σο-λομό ή σαρδέλες), μια μικρή μερίδα από πατάτες ή καστανό ρύζι.αΠόγευΜατινό:

• Ένα γιαούρτι με λίγο μέλι, λίγους ανάλατους ξηρούς καρπούς (καρύδια ή αμύγδαλα) και ένα φρούτο.ΒραΔινό:

• Ένα παξιμάδι με ένα μικρό κομμάτι τυρί και μια τομάτα.

• Ή σαλάτα, ομελέτα με λαχανικά και μια φέτα ψωμί ολικής αλέσεως.

Τips > Ένα καλό πρωινό γεμίζει με ενέργεια τον οργανι-

σμό μετά τη νηστεία της νύχτας και μας κρατάει μέχρι το μεσημέρι. Τα παιδιά που τρώνε πλήρες πρωινό έχουν καλύτερες επιδόσεις στο σχολείο και μεγαλύτερη συγκέντρωση σε σχέση με εκείνα που το παραλείπουν.

> Να καταναλώνετε μικρά και συχνά γεύματα μέσα στην ημέρα. Ο εγκέφαλος για τη λειτουργία του καταναλίσκει το 20% των θερμίδων που λαμβάνει καθημερινά ο οργανισμός. Έτσι για να αυξήσει κάποιος τη δυνατότητα συγκέντρωσής του, τη δυ-νατότητα δηλαδή οι πληροφορίες να μεταφέρο-νται με «άνεση» μεταξύ των κυττάρων του εγκε-φάλου, χρειάζεται θερμίδες μέσα στην ημέρα.

> Απαραίτητη είναι η σωστή ενυδάτωση. Ακόμα και μια ήπια αφυδάτωση της τάξης του 2% μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα συγκέντρωσης, την πρόσφατη μνήμη και την εγρήγορση των εγκεφα-λικών κυττάρων. Μην ξεχνάτε λοιπόν να πίνετε άφθονο νερό ή αφεψήματα καθημερινά. τ

ης

συγκ

έντρ

ωση

ς

Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι η ισορροπημένη διατρο-φή είναι σημαντική για τη διατήρηση και την ενίσχυση της πνευματικής διαύγειας.

Μιλώντας για ισορροπημένη διατροφή εννο-ούμε την πρόσληψη των αναγκαίων θερμίδων ημερησίως που χρειάζεται ο οργανισμός αλλά και τη σωστή αναλογία σε πρωτεΐνες, υδατάν-θρακες και λίπη.Τα κυριότερα θρεπτικά συστατικά που δεν πρέπει να λείπουν από το πιάτο μας είναι τα ω-3 λιπαρά οξέα, οι βιταμίνες του συμπλέγ-ματος Β (Β1, Β6, Β12, η χολίνη και το φυλλικό οξύ), ο σίδηρος, το μαγνήσιο, οι βιταμίνες C, D, E, ο ψευδάργυρος και το βόριο.Οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β είναι πολύτι-μες για την ομαλή νευρική λειτουργία.Η βιταμίνη Β1 χρειάζεται για την αποδέ-σμευση ενέργειας από τις τροφές στον εγκέ-φαλο και τη σωστή ανάπτυξη των εγκεφα-λικών κυττάρων. Τροφές πλούσιες σε Β12 συμβάλλουν στη σύνθεση της μυελίνης, της προστατευτικής μεμβράνης των νευρικών

κυττάρων. Η χολίνη ενισχύει τη δυνατότητα συγκέντρωσης. Οι κύριες πηγές των βιταμι-νών του συμπλέγματος Β είναι τα ζωικά τρό-φιμα, όπως τα γαλακτοκομικά, τα πράσινα σκουρόχρωμα λαχανικά, οι ξηροί καρποί και τα δημητριακά. Οι ειδικοί εφιστούν την προ-σοχή σε άτομα που ακολουθούν χορτοφαγι-κή διατροφή ή κάνουν εξαντλητικές δίαιτες αποστερώντας τον οργανισμό τους από τις βιταμίνες του συμπλέγματος Β και ιδιαίτερα από τη Β12.Η ποικιλία στη διατροφή μας καλύπτει τις ανά-γκες μας σε βασικά μακρο- και μικροθρεπτι-κά συστατικά, βοηθώντας στην ανάπτυξη και λειτουργία του εγκεφάλου. Αυτά τα θρεπτικά συστατικά είναι δομικά στοιχεία των εγκεφα-λικών κυττάρων και άλλα συστατικά παίζουν ρόλο στη μεταφορά πληροφοριών.Μια διατροφή πλούσια σε ψάρια, όσπρια, αυγά, κόκκινο κρέας (μια φορά την εβδομά-δα), γαλακτοκομικά, φρούτα, λαχανικά, δημη-τριακά ολικής αλέσεως και ξηρούς καρπούς ενισχύει τη συγκέντρωση και συμβάλλει στην καλή λειτουργία του εγκεφάλου.

Πιάτο για γερά μυαλά


Σε περιόδους έντονης

πίεσης και άγχους οι

περισσότεροι τρώνε αλόγι-στες ποσότη-τες γλυκών, νομίζοντας

ότι τους προσφέρουν μεγαλύτερη

ενέργεια. Όμως, τελι-

κά, αυτό έχει τα αντίθετα

αποτελέ-σματα, όπως νευρικότητα,

υπνηλία, αδυναμία συ-γκέντρωσης και, φυσικά, αύξηση του σωματικού

βάρους

Χαρίζουν διαύγειαΤροφές όπως ο σολομός, οι σαρδέλες, το σκουμπρί, η τσιπούρα, ο γαύρος, ο τόνος, οι ξηροί καρποί και η σόγια έχουν πλού-σια περιεκτικότητα σε ω-3 λιπαρά οξέα. Τα ω-3 λιπαρά έχουν ευεργετική καρδιο-προστατευτική και αντιφλεγμονώδη δρά-ση, προστατεύουν τον εγκέφαλο από την απώλεια μνήμης και την καταστροφή των κυττάρων. Σύγχρονες έρευνες έχουν δεί-ξει ότι τα ω-3 λιπαρά οξέα αυξάνουν το IQ κατά 4,1 μονάδες και έχουν συνδεθεί με την πνευματική ανάπτυξη των παιδιών.Ταυτόχρονα ο ψευδάργυρος που περι-έχεται στα οστρακοειδή, τα ψάρια, το κόκκινο κρέας, τα πουλερικά, τον αρακά, τα φασόλια και στα ολικής αλέσεως δη-μητριακά είναι στενά συνδεδεμένος με τη διαδικασία παραγωγής ενέργειας στον οργανισμό και είναι ζωτικής σημασίας για την ομαλή ανάπτυξη των εγκεφαλικών κυττάρων.

Μνήμη και υδατάνθρακεςΤα τρόφιμα που περιέχουν υδατάνθρακες παρέχουν στον οργανισμό το βασικότερο καύσιμο του εγκεφάλου, τη γλυκόζη, που συμβάλλει στην έκκριση σεροτονίνης και συμμετέχει στη διατήρηση της μνήμης.Το κρέας, το αυγό και τα όσπρια κατέχουν πρωταρχική θέση στο διαιτολόγιο, καθώς αποτελούν από τις βασικότερες πηγές ζωικής πρωτεΐνης. Οι πρωτεΐνες κατά την πέψη διασπώνται σε αμινοξέα, τα οποία συμβάλλουν στην παραγωγή νευροδιαβι-βαστών του εγκεφάλου (π.χ. ντοπαμίνη, νορεπινεφρίνη).Τα τρόφιμα αυτά είναι πλούσια σε σίδηρο, ένα μέταλλο απαραίτητο για την ανάπτυξη του οργανισμού, που αυξάνει την αντίστα-ση στις ασθένειες και προλαμβάνει την κόπωση. Για την ενίσχυση της απορρο-φητικότητας του σιδήρου συνοδεύετε τροφές που περιέχουν σίδηρο με βιταμίνη C (ντομάτα, μπρόκολο, εσπεριδοειδή, ακτινίδιο).Η βιταμίνη Ε, που περιέχεται σε αυτά, μεταξύ άλλων ενισχύει τη δράση της ακε-τυλοχολίνης, ενός νευροδιαβιβαστή που σχετίζεται με τη μνήμη και τη συγκέντρω-ση.Εξάλλου η ποικιλία σε φρούτα και λαχα-νικά εξασφαλίζει την πρόσληψη μεγα-λύτερου εύρους θρεπτικών συστατικών. Ταυτόχρονα το φολικό οξύ που περιέχουν ενισχύει την πνευματική δραστηριότητα. Πηγές του φολικού οξέος είναι τα πορτο-κάλια, το μπρόκολο, οι μπανάνες, το σπα-νάκι και τα σπαράγγια.Το κακάο που περιέχει η σοκολάτα έχει 600 φυτικές ουσίες με αντιοξειδωτική δράση, όπως οι πολυφαινόλες που προ-στατεύουν τις μεμβράνες των εγκεφα-λικών κυττάρων. Παράλληλα η περιεκτι-κότητά της σε καφεΐνη της προσδίδει τονωτική δράση. Έρευνες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση σοκολάτας φτιάχνει τη διά-θεση και τονώνει τη μνήμη.

Πηγή: USDA National Nutrient Database

Σολομός100 γρ.197 θερμίδες20 γρ. πρωτεΐνης1 mg ψευδαργύρου

Καστανό ρύζι100 γρ. (1 φλιτζάνι ισούται με 195 γρ.)111 θερμίδες23 γρ. υδατανθράκων43 mg μαγνησίου

Αυγό100 γρ. (1 μεγάλο είναι 46 γρ.)196 θερμίδες13,6 γρ. πρωτεΐνης2 mg σιδήρου88 IU βιταμίνης D1,3 mg βιταμίνης Ε

Μπρόκολο100 γρ. (1 φλιτζάνι ισούται περίπου με 78 γρ.)35 θερμίδες20 mg μαγνησίου65 mg βιταμίνης C 108 mg φολικού οξέος

Ακτινίδιο100 γρ. 61 θερμίδες 17 mg μαγνησίου 93 mg βιταμίνης C 25 mg φολικού οξέος

Σοκολάτα με 70% κακάο100 γρ.598 θερμίδες11,9 mg σιδήρου80 mg καφεΐνης


Διατροφή

Baby boom

Καλό είναι να μην

τρώνε κάθε μέρα παγω-τό ή σοκο-λάτα, αλλά

κάποιο απόγευμα να προτι-μούν ένα γιαούρτι με μέλι,

μια γρανί-τα ή έναν

φρουτοχυ-μό. Επίσης συστήνεται οι γονείς να αγοράζουν τα γλυκά σε μικρές συ-σκευασίες

Γράφει η Βασιλική Μανιάτη

Συνεργάστηκε η Νατάσσα Κανέλλου, aναπληρώτρια καθηγήτρια Διατροφής, ΤΕΙ Αθήνας

Σε ποιον δεν αρέσουν τα γλυ-κά… Ειδικά τα μικρά παιδιά τρελαίνονται για σοκολά-τες, παγωτά, καραμέλες και άλλα «απαγορευμένα». Και

οι γονείς «τρελαίνονται» και συχνά δεν τα αφήνουν ούτε να… μυρίσουν γλυκό, από τον φόβο μην παχύνουν ή μη χαλάσουν τα δόντια.Εντάξει, δεν είπε κανείς ότι η ζάχαρη είναι αθώα. Αλλά σε μικρές δόσεις επιτρέπε-ται, λένε οι ειδικοί, ειδικά αν ένα παιδί είναι κινητικό και φυσιολογικού βάρους. Σε αυτή την περίπτωση μπορεί να τρώει ακόμη και κάθε μέρα ένα μικρό γλυκό, όχι, όμως, αντικαθιστώντας το κανονικό του γεύμα. Αν τώρα ένα παιδί έχει περιττά κιλά θα ήταν άδικο να του στερήσουμε το γλυκό. Αντ’ αυτού, θα μπορούσαμε να του επιτρέπουμε να το τρώει δύο φορές την εβδομάδα.

Είναι (κι αυτό) στο DNAΠαρόλο που η αδυναμία στα γλυκά είναι κληρονομική, γίνεται να τα απολαμβάνου-με χωρίς να επιβαρύνουν την υγεία μας. Δεν έχουν αυξημένο βάρος οι άνθρωποι (παιδιά και ενήλικές) που χρησιμοποιούν λίγη ζάχαρη σε μια ισορροπημένη δια-τροφή, οπότε δεν θεωρείται επικίνδυνο τρόφιμο, αλλά μόνο περιττό. Από την άλλη, ούτε οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν συ-στηματικά τεχνητές γλυκαντικές ύλες (π.χ. ζαχαρίνη στα ροφήματα, μαρμελάδα χωρίς ζάχαρη) έχουν χαμηλότερο σωματικό βά-ρος. Παρ’ όλα αυτά, μεγάλη παγίδα για το αυξημένο βάρος στα παιδιά θεωρούνται τα αναψυκτικά, γιατί τα πίνουν στη θέση του νερού για να ξεδιψάσουν, οπότε οι ποσό-τητες – και αντίστοιχα οι θερμίδες – είναι μεγάλες. Κάθε κουτάκι (330 ml) ζαχαρού-χου αναψυκτικού περιέχει 10 κουταλιές του γλυκού ζάχαρη.

Τα υπέρ και τα κατά της ζάχαρηςΕίναί γνωστό σε όλους ότι η ζάχαρη προκαλεί τερηδόνα, ιδιαίτερα αν τα παιδιά αμελούν το τακτι-κό πλύσιμο των δοντιών. Επίσης αποτελείται από «κενές» θερμίδες, δεν περιέχει, δηλαδή, βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία, διαιτητικές ίνες, αλλά μόνο ενέργεια, απαραίτητη στα παιδιά. Όμως προσοχή! Η κατανάλωση γλυκών και, μάλιστα, σε μεγάλη πο-σότητα, αργά το απόγευμα, μπορεί να προκαλέσει υπερένταση, δυσκολία στον ύπνο κ.ά. Στον αντίπο-δα η ζάχαρη προσθέτει νοστιμιά, οπότε κάνει ένα πιάτο πιο γευστικό. Με τον τρόπο αυτό τρώνε τα παιδιά κάτι υγιεινό, το οποίο δεν θα κατανάλωναν αν δεν είχαμε βάλει λίγη ζάχαρη. Για παράδειγμα κουάκερ, γάλα, γιαούρτι κ.τ.λ.Επίσης η ζάχαρη έχει αγχολυτική και χαλαρωτική δράση (δεν είναι τυχαία έκφραση «έχω τα νεύρα μου και θέλω σοκολάτα»).

Τι συστήνουν οι ειδικοίαυτό πόυ πρΕπΕί να μάθουν τα παιδιά είναι να καταναλώνουν τα γλυκά ως επιδόρπιο μετά το γεύ-μα και ποτέ όταν είναι νηστικά. Συχνά αναζητούν γλυκό γιατί πεινάνε. Επειδή καταλήγει γρήγορα η γλυκόζη στο αίμα, «κόβει» την πείνα. Κόβει όμως και την όρεξη, οπότε νιώθουν χορτάτα και δεν τρώνε το γεύμα τους και έτσι δεν προσλαμβάνουν τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά του πιάτου. Επίσης ποτέ δεν επιβραβεύουμε το παιδί με γλυκό (πάρε ένα σοκολατάκι γιατί μάζεψες τα παιχνίδια σου), ούτε το τιμωρούμε με αποχή από το γλυκό (δεν θα φας παγωτό γιατί δεν διάβασες), αλλά κρα-τάμε μια αδιάφορη και ουδέτερη στάση με το θέμα του γλυκού, δίνοντας πάντα το καλό παράδειγμα, τρώγοντας δηλαδή 1-2 φορές την εβδομάδα. Το «απαγορευμένο» έλκει περισσότερο, συνεπώς ας μην αποκλείονται τα γλυκά, αλλά ας μην υπάρ-χουν πάντα στα ντουλάπια της κουζίνας. Βάλτε τη φρουτιέρα στο τραπέζι της κουζίνας και θα δείτε ότι μόνα τους θα πάρουν να φάνε.

Νόστιμα και υγιεινάσυχνα «μπΕρδΕυόυμΕ» τα παιδιά γιατί όλη την εβδομάδα «ξορκίζουμε» τα γλυκά (πετάμε την τούρτα που μας έφεραν, έχουμε τύψεις όταν έχου-με φάει γλυκό και αρκούμαστε μόνο σε μια σαλάτα για να τα «μπαλώσουμε» θερμιδικά), ενώ σε μια γιορτή επιτρέπουμε να τ’ απολαμβάνουμε. Δεν καταλαβαίνουν τι ισχύει τελικά: απολαμβάνουμε ή αποφεύγουμε τα γλυκά; Προτιμότερα είναι τα σι-ροπιαστά (του ταψιού), όπως κανταΐφι, μπακλαβάς, του κουταλιού ή και το παστέλι, αλλά και η μαύρη σοκολάτα (με > 70% κακάο) – βέβαια συνήθως δεν αρέσουν αυτά τα γλυκά στα παιδιά. Έτσι τους προτείνουμε σπιτικά κέικ, μηλόπιτες ή κουλούρια/μπισκότα, μιας και έχουν φτιαχτεί από αγνά υλικά. Στα τυποποιημένα αρτοσκευάσματα φοβόμαστε κυρίως τα trans λιπαρά οξέα που ενδέχεται να περι-έχουν. Σημαντικό είναι να γίνουν οι γονείς το «καλό παράδειγμα», προκειμένου αποκτήσουν καλές συ-νήθειες τα παιδιά.

Να τρώει ή να μην τρώει

γλυκά;

Στην κορύ-φωση της «αυτονο-μίας», τα

παιδιά επι-δεικνύουν μια τάση

«παντοδυ-ναμίας».

Λένε διαρ-κώς «όχι», επιδιώκουν να γίνει «το δικό τους», ταυτίζονται με «ήρω-ες» όντας οι δυνατό-τεροι, οι

ικανότεροι, οι εξυπνότε-ροι. Συμπε-ριφορά που

φθίνει με τον χρόνο


ΨυχολογίαΕγωκεντρικότητα

Συνεργάστηκαν οι Πασχαλιά Μυτσκίδου και Βασιλική Γιωτσίδη, ψυχολόγοι - ψυχοθεραπεύτριες, δόκτορες Κλινικής Ψυχολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο

Γράφει η Άννα Αλιμαντήρη

Όλοι έχουμε στο μυαλό μας έναν εγωκεντρικό άνθρωπο, συνάδελφο, συγγενή ή γνω-στό μας. Είναι εκείνος που λέει στους άλλους ότι έχει

τα μεγαλύτερα προβλήματα, τις σοβαρό-τερες δυσκολίες, αλλά και τα περισσότε-ρα πλεονεκτήματα, τις καλύτερες ιδέες και τις μόνες αποδεκτές απόψεις και προ-τάσεις. Δεν ακούει ποτέ με υπομονή τα προβλήματα άλλων, δεν κατανοεί συναι-σθήματα, διακόπτει, υποτιμά, κατακρίνει. Η δυσκολία του να δει τα πράγματα από τη θέση του άλλου εμποδίζει την ουσιαστική επικοινωνία, την ομαδική εργασία, τη συμ-μετοχή και το μοίρασμα. Και, φυσικά, δεν πρόκειται για φίλο, γιατί είναι δύσκολο να αισθανθείς φίλο σου έναν εγωκεντρικό ενήλικα.Η εγωκεντρικότητα αποτελεί αναγκαίο και σημαντικό χαρακτηριστικό στην αναπτυ-ξιακή πορεία του ανθρώπου, καθώς τα μικρά παιδιά είναι το κέντρο του κόσμου τους, αλλά και της οικογένειάς τους. Οι ανάγκες τους είναι οι μόνες που μπορούν τα ίδια να αντιληφθούν και η επιθυμία τους να τις ικανοποιήσουν γίνεται τόσο πιεστική, που δεν μπορούν να περιμένουν. Και όταν υπάρχει αίσθηση ότι οι ανάγκες τους δεν βρίσκουν άμεση ανταπόκριση ή ότι οι επιθυμίες τους δεν εισακούγονται, αρχίζουν οι καβγάδες με τους συνομηλί-κους τους. Τι γίνεται, όμως, όταν συναντούμε ενήλι-κες με εγωκεντρική συμπεριφορά;Συχνά τα πράγματα δεν εξελίσσονται με αίσιο τρόπο.

Το έλλειμμαΗ ανιδιοτέλεια και ο σεβασμός στους άλ-λους έρχεται προοδευτικά, μόνο εάν έχει ήδη βιωθεί επαρκώς η εμπειρία του εγω-ισμού και οι ανάγκες του παιδιού έχουν ικανοποιηθεί, ώστε να χτιστεί η αίσθηση της προσωπικής αξίας, ατομικότητας και μοναδικότητας. Δεν πρόκειται για κα-κομαθημένα παιδιά, αλλά για παιδιά με βάσεις, που έχουν μάθει να αγαπούν τον εαυτό τους, να νιώθουν συναισθηματικά ασφαλή. Συχνά αποδίδουμε την εγωκεντρική συ-μπεριφορά στον κακό χαρακτήρα, στην προσωπικότητα, στην έπαρση. Όμως τις περισσότερες φορές κρύβεται έλλειψη αγάπης, δοτικότητας και αποδοχής σε μι-κρότερες ηλικίες, χαμηλή αυτοεκτίμηση και ανασφάλεια. Οι εγωκεντρικοί νιώθουν ότι δεν αξίζουν, χρειάζεται να εντυπωσιάσουν ή και να επιβληθούν στους άλλους με υπερβολές στην προβολή της προσωπικότητάς τους, μέχρι ακόμη και την επιβολή. Τείνουν να υποτάσσουν τους άλλους στις βουλήσεις τους για να εισακουστούν. Το περιβάλλον, βέβαια, το αντιλαμβάνεται και καταλή-γει σε απόρριψη, που ενισχύει την ήδη χαμηλή τους αυτοεκτίμηση και την ανάγκη τους να είναι αποδεκτοί. Ο φαύλος κύκλος χτίστηκε. Όλα πια θα γυρνούν γύρω - γύρω και η κατάσταση θα διαιωνίζεται.

Η αγωγήΚαι επειδή όλα ξεκινούν από την παιδική ηλικία, οι γονείς πρέπει να προσφέρουν στα παιδιά ανιδιοτελή αγάπη και αποδοχή για αυτό που είναι και όχι για αυτά που πε-τυχαίνουν. Μόνο έτσι θα πιστέψουν στον εαυτό τους και θα γίνουν αυτάρκη.Οι γονείς πρέπει να είναι το παράδειγμα του σεβασμού και της αποδοχής. Γιατί θα σέβονται τους φίλους και τους συμμαθητές τους, όταν τα σεβόμαστε, δίνοντάς τους χρόνο να γίνουν ώριμα και ανεξάρτητα. Και, βέβαια, θέτοντας όρια, χωρίς να επιτρέ-πουμε τα πάντα ή να είμαστε υπερπροστα-τευτικοί, αφού οι εγωκεντρικοί είναι εκεί-νοι που δεν έχουν δεχτεί τα όρια ανάμεσα στον εαυτό τους και στον υπόλοιπο κόσμο, θεωρώντας ότι όλος ο κόσμος θα πρέπει να περιστρέφεται γύρω από αυτούς. Έτσι πα-ραμένουν εγωκεντρικοί διαχρονικά, επειδή δεν υπήρξαν ποτέ εξελικτικά, τότε που έπρεπε, το κέντρο της προσοχής των άλλων μέσα σε λογικά όρια.

Τρία λάθη προς αποφυγήΌσοι συναναστρέφεστε με εγωκεντρι-κούς:

1 Μην υποχωρείτε σε όλες τις απαιτή-σεις τους για να τους ευχαριστείτε.

Γιατί έτσι τους καλομαθαίνετε και τους δίνετε την εντύπωση ότι μπορούν να έχουν ό,τι σας ζητήσουν, με αποτέλεσμα να τους κάνετε να νιώθουν... παντοδύναμοι.

2Μην είστε αρνητικοί: Πάψτε να τους λέτε πάντα «όχι» ή ν’ αρνείστε να τους

ικανοποιείτε κάποιες επιθυμίες τους. Γιατί, εκτός από το ότι έτσι τους αδικείτε, υπάρ-χει κίνδυνος να απογοητευτούν και να χάσουν τελείως την αυ-

τοπεποίθησή τους, εφόσον η ψυχολογία πιστεύει πως συχνά ο εγωκεντρισμός σχε-τίζεται με χαμηλή αυτοεκτίμηση.

3Μην είστε ασταθείς στη συμπεριφορά σας. Φροντίστε να έχετε σταθερούς

κανόνες και όχι τη μια φορά να τους πα-ραχωρείτε τα πάντα, ενώ την επομένη να τους επιπλήττετε για τις... εγωκεντρικές τους διαθέσεις. Πρέπει να γνωρίζουν με σαφήνεια τι μπορούν να κάνουν και τι όχι, τι μπορούν να πάρουν και τι όχι από σας.

Παντοδυναμία

αντί για αυτοεκτίμηση

Aποδίδουμε τον εγωκεντρισμό στον κακό χαρακτήρα. Όμωςτις περισσότερες φορές κρύβεται έλλειψη αγάπης

40•in•vitro

ΕναλλακτικάΙΟΥΝΙΟΣ 2012

Rebirthing Γράφει η Μαρία Ορφανίδου

Συνεργάστηκε η θεραπεύτρια & συντονίστρια του διεθνούς Rebirthing στην Ελλάδα Κάτια Μπουστάνη

Το Rebirthing

είναι εξαιρετικά θεραπευτι-κό σε κάθε επίπεδο – σωματικό,

πνευματικό, ψυχολογικό και συναι-σθηματικό

– και άριστο εργαλείο

βελτίωσης του εαυ-τού. Μας

μαθαίνει να ισορροπού-με τη ζωή μας και να είμαστε σε αρμονία με τον εαυτό μας και το

περιβάλλον

Πώς βοηθά Σε γενικές γραμμές:

> Διώχνει κάθε αρνητικό φορτίο από καταπι-εσμένα τραυματικά γεγονότα της ζωής.

> Μεταμορφώνει τις αρνητικές σκέψεις σε θετικές.

> Μαθαίνει πώς να κυριαρχεί κανείς στον νου, το σώμα και τη ζωή του και πώς ν’ απολαμβάνει κάθε συναίσθημά του.

> Ενισχύει τη διαδικασία συγχώρεσης του εαυτού μας και των άλλων.

> Εξαλείφει εξαρτήσεις και ψυχαναγκα-σμούς.

> Βοηθά στην αφομοίωση πεποιθήσεων, συναισθημάτων και σκέψεων από το πα-ρελθόν.

> Διευκολύνει τη δημιουργικότητα, την έμπνευση και την ευρηματικότητα.

> Θεραπεύει το συναίσθημα της μοναξιάς και την κατάθλιψη.

> Αναζωογονεί τα όργανα και τα κύττα-ρα του οργανισμού και αποτοξινώνει το σώμα.

Στάδια θεραπείας 1�Πρώτη�γνωριμία: Μία συνεδρία

Rebirthing ξεκινάει συνήθως με μια συ-ζήτηση ανάμεσα στον θεραπευτή και τον θεραπευόμενο για οποιοδήποτε θέμα μπορεί να απασχολεί τον δεύτερο, ώστε να γνωριστούν μεταξύ τους. Επιπλέον, ο «μαθητής» διδάσκεται τις «20 συνεχό-μενες αναπνοές», μια γρήγορη άσκηση για χαλάρωση, έμπνευση και αυτοσυνεί-δηση.

2�Πραγματική�αναγέννηση: Πρόκειται για το δεύτερο μέρος της συνεδρίας, που είναι ουσιαστικά το θεραπευτικό μέρος της. Στην ωριαία διάρκειά του, ο θερα-πευτής καθοδηγεί με ήπιο τρόπο τον «μαθητή» του ν’ αναπνέει σωστά με κυ-κλική αναπνοή. Έτσι, εξαλείφεται από το σώμα του κάθε ένταση ή μπλοκάρισμα.

3�Δημιουργία�νέας�ζωής: Το τρίτο κομμάτι της συνεδρίας περιλαμβάνει μια συζή-τηση ανάμεσα στον «μαθητή» και τον «δάσκαλο», με θέμα την εμπειρία του μαθήματος. Εδώ, ο θεραπευτής επιβε-βαιώνει τον θεραπευόμενο για την πρό-οδό του και του δίνει κάποιες ασκήσεις για το σπίτι, που θα τον βοηθήσουν στο ξεκίνημα της νέας του ζωής.

Ο αριθμός των συνεδριών εξαρτάται από τον «μαθητή» (γύρω στις 10). Στόχος πάντως των rebirthers είναι οι «μαθητές» ν’ αποκτούν ανεξαρτησία, έτσι ώστε να μπορούν να κά-νουν οι ίδιοι στον εαυτό τους Rebirthing, όποτε το θελήσουν και το έχουν ανάγκη. H μέθοδος αυτή γίνεται σε ομάδες, ωστόσο η Διεθνής Ένωση Rebirthing διευκρινίζει πως οι ιδιωτικές συνεδρίες είναι πιο αποτελεσμα-τικές.

Το…�αλάφρωμα�της�ψυχής�

Το Rebirthing είναι μια ασφαλής και φυσική μέθοδος αναπνοών, η οποία συνδέει τον άνθρωπο με το υποσυνείδητό του – την έδρα, δηλαδή, των πιο ενδόμυ-

χων σκέψεων, πεποιθήσεων και επιθυμιών του. Ξεκίνησε να εφαρμόζεται τη δεκαετία του 1970 από τον Leonard Orr. Τότε είχε ως στόχο την αναβίωση της εμπειρίας της γέννησης (rebirthing) και την αποβολή κάθε αρνητικού συναισθήματος που απέρρεε από αυτή. Σήμερα, όμως, ως μια θεραπευτική ολιστική τεχνική, βοηθά σε κάθε επίπεδο. Από την κατάθλιψη ώς τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει καθένας στις σχέσεις του. Το πιο σημαντικό, όμως, είναι πως το Rebirthing είναι μια συνεχής διεργασία μεταμόρφωσης, η οποία βοηθά τον άνθρωπο να κυριαρχήσει στον νου και στο σώμα, οδηγώντας τον τε-λικά να «πετάξει» από πάνω του καθετί που βαραίνει την ψυχή του.

Κυκλική αναπνοή Η μέθοδος βασίζεται στις αναπνοές και ειδι-κότερα στην κυκλική αναπνοή, όπου χωρίς παύσεις ανάμεσα σε εισπνοή και εκπνοή δημιουργείται μια ενεργειακή ροή στο σώμα. Αυτή με τη σειρά της βοηθά να εκδηλώνο-νται με ήπιο τρόπο τα αρνητικά συναισθήμα-τα που είναι αποθηκευμένα στην «κυτταρι-κή» μνήμη του σώματος. Με την εκδήλωση, όμως, αυτήν και ενώ η αναπνοή και η ροή της ενέργειας συνεχίζονται ομαλά, ο άνθρωπος διεισδύει σ’ ένα βαθύ-τερο επίπεδο συνείδησης. Το απο-τέλεσμα; Όλη αυτή η διαδικασία

του χαρίζει την απαιτούμενη καλή διάθεση και διαύγεια που χρειάζονται για να κατα-νοεί καλύτερα τον εαυτό του ή τα ζητήματα που τον απασχολούν. Το Rebirthing δεν συνδέεται με κάποια συγκεκριμένη θρησκεία, αλλά είναι βαθιά πνευματικό. Μας διδάσκει να παίρνουμε αποφάσεις βασισμένες στην προσωπική μας αλήθεια και ν’ αναζητούμε την ευτυχία. Εν-θαρρύνει, επίσης, την ατομική σκέψη και την ανάληψη ευθύνης για ό,τι έχουμε δημιουρ-γήσει στη ζωή μας. Αλλά, κυρίως, προσφέρει την επίγνωση για την απόλυτη ικανότητα που έχει ο καθένας να μεταμορφώνει τη ζωή του σε αυτό ακριβώς που θέλει να είναι.

Πού�απευθύνεται�

> Στους συναισθηματικά μπερδεμένους που θέλουν, όμως, να «δουλέψουν» ουσιαστι-κά με τον εαυτό τους.

> Σε όσους νιώθουν φόβο, θυμό, στρες κι ένταση ή έχουν «πέσει» σε κατάθλιψη ή υποφέρουν από διατροφικές διαταραχές (βουλιμία και νευρική ανορεξία).

> Στους συναισθηματικά πιεσμένους από τον εαυτό τους και τους άλλους. Αλλά και σε εκείνους που έχουν συνειδητοποιήσει ότι πρέπει να κάνουν κάποιες αλλαγές στη ζωή τους και δεν τις κάνουν, καθώς διστάζουν να προχωρήσουν, λόγω ψυχικής κούρασης ή επειδή φοβούνται.

Business mail

ΙΟΥΝΙΟΣ 2012

Διεθνείς επενδυτικές δυνατότητες της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίαςΤην ίδρυση και λειτουργία Φαρμακευτικού Φόρουμ του ΕΒΕΑ (ΕΒΕΑ Pharmaceutical Forum Team - ΕPhForT) ανακοίνωσε ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου κ. Κωνσταντίνος Μίχα-λος σε εκδήλωση του ΕΒΕΑ. Πρόεδρος του ΕPhForT ορίστηκε ο κ. Διονύσης Φιλιώτης, πρόεδρος και διευθύνων σύμ-βουλος της Φαρμασέρβ – Lilly. Μέλη του είναι ο κ. Β. Κάτσος, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος Pharmathen Ελλάς, ο κ. Α. Μπεκυράς, πρόεδρος του ΠΑ.ΣΥ.Π.Ο.Υ, ο κ. Χ. Λαμπρόπουλος, οικονομολόγος - επίκουρος καθηγητής Πανεπιστήμιου Πατρών, ο κ. Α. Δημόπουλος, γενικός γραμματέας Δημόσιας Υγείας, ο κ. Αλ. Φούρλας, γενικός γραμματέ-ας Βιομηχανίας, ο κ. Ι. Τούντας, πρόεδρος ΕΟΦ, ο κ. Αρ. Συγγρός, πρόεδρος Δ.Σ. Invest In Greece, ο κ. Ι. Στουρνάρας, γενικός διευθυντής ΙΟΒΕ. Το EPhForT στοχεύει στην ανάπτυξη της ελληνικής επιχειρηματικότητας, αναδεικνύοντας την ισχύ και τις δυνατότητες της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας, δεδομένων των σύγ-χρονων οικονομικών συνθηκών. Ο διεθνής ρόλος που μπορεί να διαδραματίσει η ελληνι-κή φαρμακοβιομηχανία μέσα από πρωτοβουλίες και επενδύσεις στην Ελλάδα βρίσκεται στην καρδιά του EPhForT.

Η Novartis εξαγοράζει τη Fougera με 1,53 δισ. δολ.Τη νεοϋορκέζικη δερματολογική εταιρεία γενοσήμων Fougera Pharmaceuticals εξαγοράζει η Novartis αντί 1,53 δισ. δολ., μέσω της Sandoz, που είναι η θυγατρική της για την παραγωγή γενοσήμων.Τη Fougera κατέχουν τώρα μια σειρά από επενδυτές, μέσω της Nordic Capital, της Avista Capital Partners και της DLJ Merchant Banking, θυγατρικής της Credit Suisse. Μετά την εξαγορά, η Sandoz θα είναι η μεγαλύτερη εταιρεία δερματολογικών γενοσήμων φαρμάκων όχι μόνο στις ΗΠΑ, αλλά και διεθνώς.Πέρυσι οι πωλήσεις της Fougera έφθασαν τα 429 εκατ. δολ. Απασχολεί 700 εργαζόμενους, διαθέτει 45 προϊόντα, καθώς και το εμπορικό σήμα PharmaDerm, που διαθέτει 17 θεραπεί-ες, ενώ για το 2012 προγραμματίζεται αρκετά καινούρια προϊόντα της να κυκλοφορήσουν στην αγορά.Το ενδιαφέρον της Novartis εστιάζεται στη ραγδαία ανάπτυξη του κλάδου των γενοσήμων δι-εθνώς. Συνολικά, οι δύο εταιρείες αναμένεται να ανεβάσουν τις πωλήσεις τους στα 620 εκατ. δολ., αν και η παρουσία της Sandoz σε 130 χώρες προοιωνίζεται πολύ μεγαλύτερη ανάπτυξη.

Αλλαγή CEO στην Teva και αύξηση πωλήσεων 25%Νέος διευθύνων σύμβουλος της Teva αναλαμβάνει ο Jeremy Levin από την αρχή του 2013, στη θέση του από πενταετίας διευθύνοντος συμβούλου Shlomo Yanai.Παρουσιάζοντας τα αποτελέσματα της εταιρείας διεθνώς, ο απερχόμενος CEO κ. Yanai σημεί-ωσε ότι «το 2012 είναι ένα καλό ξεκίνημα για την Teva». Στον απολογισμό του, υπογράμμισε ότι «κάναμε την Teva μια άκρως διαφοροποιημένη παγκόσμια φαρμακευτική εταιρεία, με εκτεταμένη γεωγραφική κάλυψη και πρόσθετες γραμμές παραγωγής».Σε ό,τι αφορά στα αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου του έτους, η Teva παρουσίασε αύξηση καθαρών κερδών κατά 39%, στα 1,3 δισ. δολ., και αύξηση πωλήσεων κατά 25%, στα 5,1 δισ. δολ., διεθνώς.Στην Ευρώπη οι πωλήσεις μειώθηκαν κατά 2% στα 1,3 δισ. δολ. Τα έσοδα από τα γενόσημα ήταν σχετικά χαμηλά, αντισταθμίστηκαν όμως από τα πρωτότυπα προϊόντα της ύστερα από την εξαγορά της Cephalon (η εξαγορά έγινε πέρυσι αντί 6,8 δισ. δολ.) καθώς και από την πώ-ληση του φαρμάκου για τη σκλήρυνση κατά πλάκας.

42•in•vitro

ΟμορφιάΙΟΥΝΙΟΣ 2012

Ρουζ Γράφει η Βασιλική Μανιάτη

Συνεργάστηκε η Γιούλη Μακρή, αισθητικός

Σε γενικές γραμμές, η τερακότα, το ροδα-

κινί και το ροζ είναι

αποχρώσεις που δίνουν ένα φυσικό

αποτέλε-σμα και

ταιριάζουν σε όλα τα δέρματα

Το ρουζ είναι ένα από τα αγα-πημένα προϊόντα ομορφιάς για κάθε γυναίκα, σε όποια ηλικία κι αν βρίσκεται και ανεξαρτήτως εποχής. Μπαίνει

πάνω από το μέικ-απ ή και μόνο του, με ή χωρίς πούδρα. Προσδίδει το χρώμα της υγείας, χαρίζοντας ένα φυσικό αποτέλε-σμα ευεξίας και φρεσκάδας και, ανάλογα με τις απαιτήσεις της κάθε γυναίκας, δίνει «όγκο» στα ζυγωματικά, «λεπταίνει» το πρόσωπο δημιουργώντας «γωνίες», εξαφα-νίζει τη χλωμάδα ή δίνει ηλιοκαμένη όψη. Υπάρχουν τρία βασικά είδη ρουζ ως προς την υφή τους: το ρουζ σε μορφή πούδρας, το κρεμώδες και το υγρό ρουζ. Σε κάθε περίπτωση το προϊόν δεν πρέπει να μπαί-νει σε μεγάλη ποσότητα μονομιάς αλλά να προστίθεται σταδιακά, ώστε να ελέγχεται η ένταση του χρώματος στο πρόσωπο. Και αυτό γιατί, αν μπει μεγαλύτερη ποσότητα ή μπει με λάθος τρόπο, το αποτέλεσμα μόνο κολακευτικό δεν είναι! Απλώστε το πάντα στα ζυγωματικά ακολουθώντας σαν οδηγό το οστό.

Επαγγελματικά «κόλπα» Το ρουζ σε μορφή πούδρας είναι ιδανικό για τις αρχάριες και αποτελεί κλασικό προ-ϊόν, που υπάρχει στην αγορά πολλά χρό-νια. Σημαντικό για την εφαρμογή του είναι το μέγεθος του πινέλου, που συνίσταται να είναι μεσαίο και όχι πολύ μικρό. Προμη-θευτείτε ένα με μακριά λαβή που θα κρα-τάτε κάθετα την ώρα της εφαρμογής. Με ταμποναριστές κινήσεις πάρτε λίγο χρώμα από τη συσκευασία, μετά τινάξτε ελαφρά το πινέλο για να φύγει το περίσσευμα και με ίδιες κινήσεις απλώστε στα μήλα που σχηματίζονται όταν χαμογελάτε, με φορά προς τα πάνω και προς τα έξω αλλά όχι μέχρι τις ρίζες των μαλλιών (δεν φαίνεται τόσο φυσικό). Αναμείξτε στις άκρες ώστε να «σβήνει» ομαλά και να μην έχει όψη… μπαλώματος. Το ρουζ σε μορφή κρέμας είναι ιδανικό για ξηρή ή ώριμη επιδερμίδα γιατί την αφήνει λαμπερή και ενυδατωμέ-νη. Εφαρμόστε το με τα δάχτυλα για περισ-σότερο έλεγχο του αποτελέσματος. Πάρτε μικρή ποσότητα με το δάχτυλο που σας βο-λεύει και απλώστε από τη βάση των μήλων προς τα πάνω και προς τα έξω. «Σβήστε» προσεκτικά για να αποφύγετε ανομοιομορ-φίες. Το υγρό ρουζ είναι κατάλληλο για λιπαρή επιδερμίδα γιατί «δένει» καλά και στεγνώνει γρήγορα, δημιουργώντας εφέ διαρκείας. Η χρήση του, ωστόσο, απαιτεί γρήγορες κινήσεις, ώστε να μην προλάβει να στεγνώσει, οπότε και στρώνει δύσκολα. Μπορείτε να το εφαρμόσετε και με μικρό σφουγγάρι αλλά και πάλι θα χρειαστεί να το «στρώσετε» με τα δάχτυλα. Βάλτε πρώ-τα λίγο στο πάνω μέρος της παλάμης και από εκεί πάρτε λίγο - λίγο με το ένα δάχτυ-λο και απλώστε το γρήγορα από τη βάση των μήλων προς τα πάνω. Σε κάθε περίπτω-ση, άσχετα από τη μορφή του προϊόντος, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το σχήμα του προσώπου (στρογγυλό, οβάλ, τετράγωνο ή σχήμα καρδιάς).

Tips >�Βρείτε το σωστό χρώμα. Το χρώμα έχει

να κάνει περισσότερο με το χρώμα μαλλιών και επιδερμίδας, παρά με το σχήμα. Για μια κοκκινομάλλα η ιδανική λύση είναι το βερικοκί ρουζ. Σε μια επι-δερμίδα πολύ χλωμή, οι σκούρες απο-χρώσεις καλό είναι να αποφεύγονται. Το απαλό ροζ ενδείκνυται για ξανθιές και οι κόκκινες αποχρώσεις κολακεύουν τις καστανές.

>�«Παίξτε» με το σχήμα του προσώπου. Στρογγυλό: Απλώστε το προϊόν με κυκλι-κές κινήσεις, ξεκινώντας κάτω από το κόκαλο του μάγουλου και διαγράφοντας ένα ημικύκλιο προς τον κρόταφο.

Αυτή η διαγώνια καμπύλη δημιουργεί «γωνία» και δίνει την αίσθηση πιο λεπτού προσώπου. Οβάλ: Βάλτε ρουζ πιο έξω από εκεί που φουσκώνει το μάγουλο όταν χα-μογελάτε και άπλωσε προς τα έξω, με την κίνηση σε οριζόντια φορά. Αυτό κάνει τα μάγουλα να φαίνονται μεγαλύτερα, άρα και το πρόσωπο φαρδύτερο. Τετράγωνο: Χαμογελάστε πλατιά στον εαυτό σας και απλώστε ρουζ ακριβώς πάνω στα μήλα, εκεί που φουσκώνουν περισσότερο τα μάγουλα. Με αυτόν τον τρόπο, «απαλύνο-νται» οι γωνίες. Σχήμα καρδιάς: Βάψτε τα μάγουλα λίγο πιο κάτω από τα μήλα, ώστε να αποκτήσουν μεγαλύτερο περίγραμμα.

Το χρώμα της υγείας

Λαµπερή επιδερµίδα µε αποχρώσεις ρουζ

που βελτιώνουν την όψη, χαρίζουν απαλή υφή και

ενισχύουν τη «φυσική» οµορφιά

IN•VITRO•43

ShoppingΙΟΥΝΙΟΣ 2012

Αναζωογόνηση

Λαµπερή επιδερµίδα µε αποχρώσεις ρουζ

που βελτιώνουν την όψη, χαρίζουν απαλή υφή και

ενισχύουν τη «φυσική» οµορφιά

beautyLANCOME Τα ρουζ της φωτίζουν την επιδερµίδα, προσ-δίδουν οµοιόµορφη όψη και διάφανο φινίρι-σµα. Οι χρωµατικοί τόνοι του ροζ χαρίζουν φως στην απόχρωση της επιδερµίδας, οι ρο-δακινί «ζεσταίνουν» την απόχρωσή της ενώ µια υποψία πράσινου mother of pearl διορ-θώνει την ερυθρότητα. Αποτέλεσµα; Δροσε-ρή, ξεκούραστη και φρέσκια επιδερµίδα.

Giorgio Armani Το ρουζ από την καλοκαιρινή συλλο-γή µακιγιάζ του Giorgio Armani για το 2012 αποτελεί µια ωδή στην οµορφιά της θάλασσας της Μεσογείου. Είναι σε µορφή εξαιρετικά απαλής πούδρας, που βασίζεται στην τεχνολογία Micro-Fil™. Η παλέτα είναι διπλή, µε δύο αποχρώσεις. Το ροζ που έχει ένα θαλάσσιο κέλυφος και εκείνο του αφρού ενός κύµατος. Το αποτέλεσµα που υπόσχεται είναι απόλυ-τα φυσικό.

Blush cream Ρουζ σε κρεµώδη µορφή που χρη-σιµοποιείται στα ζυγωµατικά και στα µάγουλα για ένα φυσικό όσο και φρέσκο αποτέλε-σµα. Διατηρεί την έντασή του για ώρες χωρίς να στε-γνώνει και να «τρα-βάει» το δέρµα.

Yves Saint Laurent Για το µακιγιάζ του καλοκαιριού 2012, o γνωστός οίκος προτείνει µια ζεστή και φωτεινή επιδερµίδα, αποτέλεσµα του φωτός του ήλιου. Τα ρουζ είναι σε γήινες αποχρώσεις που φέρνουν στον νου την άµµο και τους ιριδισµούς των κοχυλιών. Τα υψηλής τεχνολογίας πολυµερή υπό-σχονται λάµψη που διαρκεί και αποτέλε-σµα που δεν δείχνει στεγνό και ανοµοι-ογενές.

Signature Silky Powder Blush της Estee Lauder Περιλαµβάνει τεχνολογία Microfine Color™, η οποία δίνει απίστευτα κρεµώδη υφή πού-δρας, ενώ δηµιουργεί την ψευδαίσθηση της φυσικής ακτινοβολίας του χρώµατος από το εσωτερικό της επιδερµίδας. Η σύνθεση δεν αλλοιώνεται ούτε «κάθεται» στους πόρους. Όλες οι αποχρώσεις είναι σε τόνους που ανα-δεικνύουν τα µήλα και τα µάγουλα και διατη-ρούν την έντασή τους για ώρες.

Το νέο Pot Rouge της Bobbi Brown µε κρεµώδες υφή αποτελεί βασικό προϊόν στο καθηµε-ρινό σας µακιγιάζ. Αφήνει ένα ζωηρό και διαρκές αποτέ-λεσµα για να φαίνε-στε πάντα φρέσκια. Εφαρµόστε το στα µάγουλά σας για να έχετε µια φυσική εµφάνιση.

Wanted blush, Helena Rubinstein Xαρίζει look που µπορεί να κυµαίνεται από το φυσικό ώς το εντυπωσιακό, µε ευπρο-σάρµοστο χρώµα και παρατεταµένη αντοχή. Χάρη στη σύνθεσή του δίνει βελούδινη και οµοιόµορφη εφαρµογή του χρώµατος µε κάθε πέρασµα. Όλες οι αποχρώσεις είναι σε τόνους που αναδεικνύουν τα µήλα και τα µάγουλα.

150 Large Powder Blush Πινέλο από φυσική τρίχα, ιδανικό για τοποθέτηση blush, powder και για κοψίµατα. Για να το διατηρήσετε σαν και-νούργιο, καθαρίζετέ το έπειτα από κάθε χρήση µε το brush cleanser, ειδικό προϊόν για πι-νέλα από τη MAC.

44•IN•VITRO ΙΟΥΝΙΟΣ 2012

NOΣΟΚΟΜΕΙΑ > ΑΤΤΙΚHΣΑΘΗΝΑ> Γενικό Νοσο κο µείο Αθηνών «Γ.

Γεννηµατάς» (Γενικό Κρατικό Αθη-νών) Μεσογείων 154, Χολαργός

> Γενικό Νοσοκο µείο Αθηνών «Η Ελπίς» Δηµητσάνης 7, Αµπελό-κηποι

> Ερρίκος Ντυ νάν, Μεσογείων 107 > Γενικό Αντικαρ κινικό Νοσοκοµείο

Αθηνών «Άγιος Σάββας», Λ. Αλε-ξάνδρας 171

> Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Ιπ-ποκράτειο», Βασ. Σοφίας 114

> Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Λαϊ-κό», Αγ. Θωµά 17

> Μαιευτήριο Αθηνών «Έλενα Βε-νιζέλου», πλ. Έλενας Βενιζέλου 2

> Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Κορ-γιαλένειο-Μπενάκειο Ε.Ε.Σ» (Ερυ-θρός Σταυρός), Αθανασάκη 1

> Γ.Ν. Νοσηµάτων Θώρακος «Σωτη-ρiα», Μεσογείων 152

> Γενικό Νοσοκο µείο Αθηνών «Ευ-αγγελισµός», Υψηλάντου 45

> Γενικό Νοσοκοµείο Παίδων Aγλα-ΐα Κυριακού, Θηβών και Λεβαδεί-

ας, Αµπελόκηποι > Νοσοκοµείο Αφρ. & Δερµ. Νόσων

Αθηνών «Ανδρέας Συγγρός», Δραγούµη 5

> Ιασώ General, Λεωφ. Μεσογείων 264, Xολαργός

> Γενικό Νοσοκοµείο «Ασκλ η πιείο Βούλας», Βασ. Παύλου 1

ΠΕΙΡΑΙΑΣ> Γενικό Αντικαρκινικό Νοσοκοµείο

Μεταξά, Μπότσαρη 51 > Γενικό Νοσοκοµείο Πειραιά «Τζά-

νειο», Zαννή και Αφεντούλη

ΧΑΪΔΑΡΙ> Πανεπιστηµιακό Γενικό Νοσο-

κοµείο «Αττικό», Ρίµινι 1

ΚΑΛΛΙΘΕΑ> Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέ-

ντρο, Λ. Συγγρού 356

ΦΑΛΗΡΟ> Metropolitan Hospital, Εθνάρ-

χου Μακαρίου & Ελ.Βενιζέλου

1 Ν. Φάληρο

ΚΗΦΙΣΙΑ> Γ.Ν. Αττικής ΚΑΤ, Νίκης 2

ΜΑΡΟΥΣΙ> Ιασώ, Κηφισίας 37 > Γ.Ν. Σισµανό-

γλειο, Σισµανoγλείου 1

Ν. ΙΩΝΙΑ> Γ.Ν.Ν. Αγία Όλγα, Αγ. Όλγας 3

ΝΙΚΑΙΑ> Γ.Ν. Νίκαιας, Μαντούβαλου

Δηµ. 3

ΒΡΙΛΗΣΣΙΑ> Σισµανόγλειο, Σισµανόγλου 1

ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ > ΑΤΤΙΚHΣ> Κολοκούρη Ελένη Μεσογείων

117, εντός εµπορικού κέντρου, > Γρηγορόπουλος Σωτήρης Δευ-

τέρας Μεραρχίας 2 & Ακτή Μια-ούλη, Πειραιάς, > Πλυ τάς Νικόλα-ος Κηφισίας 125-127, Ν. Ψυχικό,

> Λουράντος Κώστας Οµήρου 6, Ν. Σµύρνη,

> Μπακάκος Αγ. Κων/νου 3, Οµό-νοια

> Λένα Τριανταφύλλη Μπακάκου, Λεωφ. Κηφισίας 281, Κηφισιά

> Βλάχος Κων/νος Στουρνάρη 53 (δίπλα στο θέατρο Αλάµπρα), Αθήνα,

> Βλάχος Παντελής Θεοτοκο-πούλου 6, Χαλάνδρι, (πλησίον AGORA CENTER),

> Αντωνό πουλος Νίκος Περικλέους 79, Κηπούπολη Περιστέρι,

> Μαρούλης Γεώργιος Πανεπιστη-µίου 6, Αθήνα,

> Κούβαρης Κώστας Ηρώων Πολυ-τεχνείου 37, Πειραιάς,

> Λαζαρίδου-Παπαδοπούλου Ευγε-νία Τραλέων 61, Γαλάτσι,

> Λύγδας Νικόλαος Παναγή Τσαλδά-ρη 37, Περιστέρι,

> Μαραγκού Βασιλείου - Μαραγκού Ιωάννη Ακαδηµίας 76, Αθήνα,

> Μώρος Δηµήτρης 2ας Μαίου, 26, Ν. Σµύρνη,

> Ραφτόπουλος Γιώργος Κηφισίας 5, Αµπελόκηποι,

> Σαµαράς Ανδρέας Αλεξάνδρας

146Β & Λουκάρεως, Αµπελόκη-ποι,

> Σταµατίου-Βέρου Μαρία Ε. Βενι-ζέλου 126, Ν. Ερυθραία,

> Σταυροπούλου Αικατερίνη Μεσο-γείων 437 & Αγ. Παρασκευής, Αγ. Παρασκευή,

> Σκρέκα Αθανασία, Αττικής 94, Άνω Γλυφάδα

> Τσιροπούλου Σοφία Σπερχειού 61, Χρυσούπολη Περιστέρι,

> Γιαννακάκου-Σκουµπουρδή Αγγε-λική Περικλέους 11, Μαρούσι

> Μπακογιάννη Πολυξένη, Δωδεκα-νήσου 39, Άλιµος

> Αικατερίνη Παγιαύλα- Ευαγγέλου, Κώστα Βάρναλη 38, Χαλάνδρι

ΘΑ ΜΑΣ ΒΡΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:> Hiltonia Spa Βασιλίσσης Σοφίας

46, Αθήνα> Εµπορικό κατάστηµα Public

Καρα γεώργη Σερβίας 1, Πλα τεία Συντάγµατος, Αθήνα.

Χρηστικά

ΙΝ● VITROΤώρα κάθε τελευταία

Πέμπτη του μήνα το «ΙΝ VITRO»

κυκλοφορείκαι μαζί με

«ΤO ΠΟΝΤΙΚΙ»

ΑΝΑΖΗΤΗΣΤΕ ΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ ΤΕΥΧΟΣ ΜΕ «ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ» ΣΤΙΣ 28 IOYNIOY

Ôï ðåñéïäéêü ãéá ôçí õãåßá

Πού θα μας βρίσκετε... ΙΟΥΝΙΟΣ 2012

ΙΑΤΡΕΙΑ ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣΑΤΤΙΚΗ> Ν.Ν.Θ.Α. ΣΩΤΗΡΙΑ, Δ/νση: Λ. Μεσογείων

152, Αθήνα, Τηλ.: 1535, 210 7763404> Γ.Ν. ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΕΙΟ, Δ/νση: Σισµανό-

γλου 1, 151 26 Μαρούσι, Τηλ.: 1535, 210 8039139, 210 8047165

> Ευγενίδειο Θεραπευτήριο, Δ/νση: Παπα-διαµαντοπούλου 20, 115 28 Ιλίσια, Τηλ.: 210 7293407

> Π.Γ.Ν.Α. Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ, Δ/νση: Υψηλάντου 45-47 Αθήνα Τηλ.: 1535, 2107201170

> Αντικαρκινικό - Ογκολογικό Νοσοκο-μείο Αθηνών ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ, Δ/νση: Λ. Αλεξάνδρας 171, Αθήνα, Τηλ.: 1535, 210 6409120

> Γ.Ν. Μελισσίων ΑΜΑΛΙΑ ΦΛΕΜΙΝΓΚ, Δ/νση: 25ης Μαρτίου 14, 151 27 Μελίσσια, Τηλ.: 1535, 210 8038134

> Γ.Ν. Αττικής ΚΑΤ, Δ/νση: Νίκης 2, 145 61 Κηφισιά, Τηλ.: 210 6280702

> Π.Γ.Ν. ΑΤΤΙΚΟΝ, Δ/νση: Ρίµινι 1, Χαϊδάρι, Τηλ. 210 5831823

> Περιφερειακό Γ.Ν. Νίκαιας ΑΓΙΟΣ ΠΑΝΤΕ-ΛΕΗΜΩΝ, Δ/νση: Μαντούβαλου 3, Νίκαια, Τηλ.: 1535, 210 4933402, 210 4915061

> Νοσηλευτικό Ίδρυμα Μετοχικού Ταμείου Στρατού (Ν.Ι.Μ.Τ.Σ.) Πνευµονολογική κλι-νική, Δ/νση: Μονής Πετράκη 10, 11521, Τηλ.: 210 7288110, 210 7288104

> 251Γ.Ν. Αεροπορίας, Δ/νση: Λεωφ. Π. Κανελλόπουλου 3, 11525, Τηλ.: 210 7463300, 210 7702047

> Γ.Ν. Ελευσίνας ΘΡΙΑΣΙΟ, Δ/νση: Λεωφόρος Γεννηµατά, 19600 Μαγούλα, Τηλ.: 210 5534200

> Πολυκλινική Ολυμπιακού Χωριού, Δ/νση: ΟλυµΉπιακό Χωριό, Γ. Δαµάσκου 1, Τ.Κ. 136 77, Αχαρναί, Τηλ.: 210 2420000

> Δημοτικά Ιατρεία Δήμου Καλλιθέας, Δ/νση: Ανδροµάχης 100, 17671, Καλλιθέα, Τηλ.: 210 9532712

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ> Γ.Ν. Γεώργιος Παπανικολάου, Δ/νση:

Εξοχή, 570 10, Τηλ.: 1535, 2310 350339, 2310 350272, 2310 350270 Π 2310 358278

> Γ.Ν. Άγιος Παύλος, Δ/νση: Εθνικής Αντί-στασης 161, Καλαµαριά, Τηλ.: 1535, 2310 493500

> Γ.Ν. Παπαγεωργίου, Δ/νση: Περιφερεια-κή Οδός Ν. Ευκαρπία Θεσσαλονίκης, Τ.Κ 564 29, Τηλ.: 2310 693229, 2310 693000, 2310 693263

> Θεαγένειο Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, Δ/νση: Αλ. Συµεωνίδη 2, 540 07, Τηλ.: 2310 898382, 2310 898603

ΣΥΛΛΟΓΟΙ & ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΚΑΡΚΙΝΟΠΑΘΩΝ (ενηλίκων)ΑΤΤΙΚΗ> Μείνε Δυνατός, Αγίας Ζώνης 1Α, Κυψέλη,

τηλ. 210 86 200 85 [email protected]> Κ.ΕΦ.Ι Σύλλογος καρκινοπαθών –Εθε-

λοντών –Φίλων - Ιατρών Αιτωλίας 33-35 Αµπελόκηποι Αθήνα ΤΚ 11523 Τηλ . 2106468222 E-mail [email protected]

> ΆΛΜΑ ΖΩΗΣ Πανελλήνιος σύλλογος γυ-ναικών µε καρκίνο µαστού Αριστοτέλους 79-81 (Πλ. Βικτωρίας) Αθήνα ΤΚ 10434 Τηλ. 2104180006 E-mail [email protected]

> «Αγκαλιάζω» Όµιλος εθελοντών κατά του καρκίνου Λεωσθένους 21-23 Πειραιάς ΤΚ 18536 Τηλ. 2104181641 E-mail [email protected]

> «Πνοή Αγάπης» Σύλλογος εθελοντών κοινωνικής & συναισθηµατικής στήριξης ανθρώπων µε καρκίνο και των οικογενει-ών τους Νοσοκοµείο «Ο Άγ. Σάββας» Τηλ. 2106409165 E-mail [email protected]

> Σύλλογος φίλων Γενικού Ογκολογι-κού Νοσοκομείου «Οι Άγ. Ανάργυροι» Τίρυνθος 2 Α. Πατήσια ΤΚ 11143 Τηλ. 2102521418 E-mail [email protected]

> Σύνδεσμος φίλων ασθενών Ε.Α.Ν.Π Με-ταξά Μπόταση 51 Πειραιάς ΤΚ 18538 Τηλ. κ Fax 2104186743 κ 2132079329 E-mail [email protected]

> BE STRONG (Μείνε δυνατός) Οργάνωση φί-λων του καρκίνου Αγίας Ζώνης 1Α Κυψέλη, Αθήνα ΤΚ 11361 Τηλ. 2108620085 E-mail [email protected]

> EUROPA DONNA HELLAS Οργάνωση για τον καρκίνο του µαστού Π. Νιρβάνα 9 Ν. Ψυχικό, Αθήνα ΤΚ 15451 Τηλ. 2104181566 E-mail [email protected] [email protected]

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ> Ομοσπονδία Καρκινοπαθών Ελλάδας

Ο.Κ.Ε Αγ. Σοφίας 46 Θεσσαλονίκη ΤΚ 54622 Τηλ. 2310233224

> Σύλλογος καρκινοπαθών Μακεδονίας - Θράκης Εγνατίας 65 Θεσσαλονίκη ΤΚ 54631 Τηλ. 2310241911 E-mail [email protected]

> «Άλμα Ζωής» Σύλλογος Γυναικών µε καρκίνο µαστού Θεσσαλονίκης Εξαδα-κτύλου 5Α Θεσσαλονίκη ΤΚ 54635 Τηλ. 2310285181 E-mail [email protected]

> Σύλλογος φίλων Θεαγενείου Νοσοκομεί-ου «Αλεξ. Συμεωνίδης» Θεαγένους Χαρί-ση 2 Θεσσαλονίκη ΤΚ 54639 Πρόεδρος κα Ευσταθίου E-mail [email protected]

> Σύλλογος καρκινοπαθών ‘Εδεσσας κ Περι-χώρων Δηµοκρατίας 18 κ Αριστοτέλους 2

Έδεσσα ΤΚ 58200 Τηλ. κ Fax 2381020012 Κιν. Συλλόγου 6932713111 E-mail [email protected]

> Σύλλογος καρκινοπαθών Κοζάνης Σωκρά-τη Μπλιούρα 2 Κοζάνη ΤΚ 50100 E-mail [email protected] Fax 2461051550

> Σύλλογος καρκινοπαθών Εορδαίας Βασ. Σοφίας 23 Πτολεµαΐδα ΤΚ 50200 Τηλ. 2463053035 E-mail [email protected]

> «Ο Άγιος Παρθένιος» Σύλλογος Καρκινο-παθών Βέροιας-Ηµαθίας Μ. Καρακωστή 9 Βέροια ΤΚ 59100 Τηλ. κ Fax 2331067411 E-mail [email protected]

> «Η Αγία Αικατερίνη» Σύλλογος καρκινο-παθών Κατερίνης – Ν. Πιερίας 28ης Οκτω-βρίου 4 (κτίριο Νοµαρχίας Πιερίας) Κατε-ρίνη ΤΚ 60100 Τηλ. 2351351233 E-mail [email protected]

> Σύλλογος καρκινοπαθών Δράμας Νοµαρ-χία Δράµας Γραφείο 110 Δράµα ΤΚ 66100 Τηλ. 2521351110 E-mail [email protected]

> Σύλλογος καρκινοπαθών Γιαννιτσών Δευ-τέρα, Τρίτη, Τετάρτη 9-1π.µ. Κ. Ασµανίδη 2 (Πνευµατικό κέντρο) Γιαννιτσά ΤΚ 58100 Τ.Θ 290 Τηλ. κ Fax 2382028075 E-mail [email protected]

> Σύλλογος εθελοντών κατά του καρκίνου Ν. Καβάλας Κ. Παλαιολόγου 9 (Πρώην ΠΙΚ-ΠΑ) Καβάλα ΤΚ 65403 Τηλ. 2510620208 E-mail [email protected]

> Σύλλογος καρκινοπαθών Σερρών Βασιλ. Ηρακλείου 28 Σέρρες ΤΚ 62100 Τηλ. κ Fax 2321021513 E-mail [email protected]

IN•VITRO•45

46•IN•VITRO

Last pageΙΟΥΝΙΟΣ 2012

Ο ανθρώπινος οργανισμός

ΧρωµοσώµαταΕδώ φαίνονται µερικά από τα 23 ζεύγη χρωµοσωµάτων του ανθρώπου δίπλα στον πυρήνα ενός κυττάρου. Τα χρωµοσώµα-τα φέρουν τις γενετικές πληροφορίες που καθορίζουν πως θα αναπτυχθεί ένα άτοµο - αν θα είναι ξανθό ή µελαχρινό, κοντό ή ψηλό, µε γαλανά ή καστανά µάτια. Τα χρωµοσώµατα φαίνονται

µόνο όταν πρόκειται να διαιρεθεί το κύτταρο, όπως σ’ αυτή την εικόνα. Τον υπόλοιπο χρόνο το γενετικό υλικό είναι διασκορπι-σµένο µέσα στον πυρήνα.

[µικροφωτογραφία από ηλεκτρονικό µικροσκόπιο σάρωσης]

in_vitro36

Documents

Transcript of in_vitro36