ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΟΥ PROJECT

<<Από πού κρατάει η σκούφια μας>>

Ένα project διερεύνησης της οικογενειακής και τοπικής Ιστορίας με εθνογραφικές μεθόδους σε ένα πολυπολιτισμικό περιβάλλον .

Στόχοι του προγράμματος. Η αναζήτηση της καταγωγής και της οικογενειακής ιστορίας αλλά και η δημιουργία ενός ευνοϊκού κλίματος για την εκπαιδευτικό που έψαχνε μαθητές με μεράκι και όρεξη για δουλειά. Τα εκπαιδευτικά κέρδη. Στοχος του εκπαιδευτικού δεν ήταν μόνο σχετικά με την εθνογραφία αλλά και πρακτικός :εξοικείωση με τη χρήση του διαδικτύου ,η αλλαγή στάσης απέναντι στην Τρίτη ηλικία κ.α.

Η ευκολία συλλογής του υλικού αλλά και το πόσο ελκυστική θα ήταν οι μέθοδοι για τους μαθητές το οποίο προϋπόθετε τρόπους δουλειάς οικείους στους μαθητές ( διαδίκτυο ) και ευχάριστους ( επισκέψεις, συζητήσεις ). Η απόφαση να ασχοληθούμε με τη διερεύνηση των εθνοτικών ταυτοτήτων ήρθε φυσικά μέσα στο πλαίσιο των νέων δεδομένων που διαμορφώνονται στη νέα ελληνική πραγματικότητα της παγκοσμιοποίησης, των μεταναστών κ.λ.π

Μέθοδος εργασίας

Προκειμένου να προσεγγίσουμε όσο πιο αναλυτικά γίνεται στα πλαίσια ενός σχολικού πολιτιστικού προγράμματος το ζήτημα των εθνοτίκων ταυτοτήτων, ακολουθήσαμε ένα συνδυασμό μεθόδων: α) συνεντεύξεις από γονείς, παππούδες και προπαππούδες (με προκαθορισμένες ερωτήσεις)

β)έρευνα σε οικογενειακό αρχειακό υλικό γ)γενεαλογικά δέντρα δ)εθνογραφικό ημερολόγιο: οι μαθητές κρατούσαν ημερολόγιο,αλλά με την καθοδήγηση της καθηγήτριας , η οποία κρατούσε με τη σειρά της ημερολόγιο

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ

Ενώ στην αρχή μας άρεσε η ιδέα , στην πορεία συναντήσαμε αρκετές δυσκολίες. Μέσα από το πλήθος των πηγών που είχαμε , αντλήσαμε πολλές πληροφορίες που χρονολογούνται μέχρι το 1821. Βέβαια ακουγόταν ικανοποιητικά για έρευνα του παρελθόντος, αλλά δεν επαρκούσε ώστε να βρεθούν τα στοιχεία που είχαμε στο μυαλό μας . Έτσι η εργασία έφτασε σε ένα στάδιο ,στο οποίο δεν ήμασταν ικανοί να συμπληρώσουμε κάτι περισσότερο στο αποτέλεσμα.

Από πού κρατάει η σκούφια μας…

Όλη η ιστορία του τόπου μας σχετικά με Αρκίτσα-Λιβανάτες Παρουσίαση των μεγαλύτερων επωνύμων Αρκίτσα-Λιβανάτες Χαρακτηριστικά επωνύμων

Εργασία στο μάθημα Project.

Οι Αρβανίτες (Αρβανίτικα: Arbëreshë ή Αρbε̰ρεσ̈ε̰) είναι πληθυσμιακή ομάδα της Ελλάδας, τα μέλη της οποίας μιλούν τα Αρβανίτικα, κλάδο της τοσκικής διαλέκτου της αλβανικής γλώσσας.

Κατάγονται από πληθυσμούς οι οποίοι μετακινήθηκαν κυρίως στη νότια και κεντρική Ελλάδα από την σημερινή νότια Αλβανία κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, ιδίως μεταξύ του 13ουκαι 16ου αιώνα λόγω διάφορων κοινωνικοπολιτικών συνθηκών της εποχής.

Οι Αρβανίτες έπαιξαν σημαντικό ρόλο κατά τη διάρκεια της Eλληνικής Επανάστασης του 1821. Ωστόσο σημειώνεται ότι σε πηγές τις εποχής "αρβανίτες" ονομάζονται κυρίως οι μουσουλμάνοι Αλβανοί που μάχονταν με την πλευρά του Οθωμανικού κράτους ή του Αλή Πασά ή και αυτόνομα ως ληστές.

Οι Αρβανίτες είναι στην πλειονότητα τους Χριστιανοί Ορθόδοξοι στο θρήσκευμα και ανέκαθεν ήταν δίγλωσσοι. Η γλώσσα τους, τα Αρβανίτικα, έχει κοινή προέλευση με την επίσημηΑλβανική και έχει επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό από την Ελληνική γλώσσα με την οποία έχει έρθει σε επαφή, από τα Λατινικά και από τα Σλαβικά. Η γλώσσα πλέον βρίσκεται σε παρακμή, εν μέρει εξαιτίας της μετακίνησης των Αρβανιτών από τα χωριά τους στις ελληνόφωνες πόλεις και εν μέρει λόγω της πλήρους πολιτιστικής ενσωμάτωσης των Αρβανιτών από το ελληνικό περιβάλλον.

Αρβανίτικες Φάρες

Βάκας (ή Μπάκας) Βέργος Γκιόκηδες Γκλιάτης Γκούτης Δρακαίοι Ζερβαίοι Κατσιάπης Κολλιαίοι Κοροβέσηδες Κωλέττηδες Λιάπηδες

Μπλ(ι)έσης Μπιτιναίοι Μπόρας Μπολόκας Μπουλούτσος Μπουραμαίοι Μποτσαραίοι Μπρακάτσης

Μουζακαίοι Μουρίκηδες Μπαλασκαίοι Μπενιζέλοι

Λιόσηδες Λιαλιάτσιδες Μεϊντάνιδες Μερκούρηδες

Ντάρας Ντέντες Πασσαίοι Σπαταίοι Σχίζας Τζαβάρας Τζαβελαίοι Τσικαίοι

Η Αρκίτσα είναι παράλιος οικισμός (υψόμ. 40μ. 825 κάτ) το 2001 του Νομού Φθιώτιδας, αναγνωρισμένο τουριστικό

θέρετρο, γνωστό για τις παραλίες του με τα καθαρά νερά του και το περιβάλλον του. Βρίσκεται στο νοτιοανατολικό τμήμα του

νομού, στην ακτή της Λοκρίδας, στον Βόρειο Ευβοϊκό κόλπο. Είναι χωριό του Δήμου Λοκρών με έδρα την Αταλάντη.

Παλιότερα σ΄ αυτήν υπαγόταν και ο συνοικισμός Μελιδόνι, ο οποίος τώρα δεν υπάρχει. Απέχει 10 χιλιόμετρα από την

Αταλάντη 150 χιλιόμετρα από την Αθήνα. Το λιμάνι της συνδέει με φέρι μποτ την Κεντρική Ελλάδα με τη

Βόρεια Εύβοια (Αρκίτσα – Λουτρά Αιδηψού) και εμφανίζει μεγάλη κίνηση όλες τις εποχές του χρόνου.

Ιστορία Αρκίτσας Η περιοχή της Αρκίτσας ταυτίζεται με το σημείο που βρισκόταν η αρχαία Αλόπη. Η Αλόπη ήταν χτισμένη στη σημερινή θέση Μελιδόνι στο 157ο χιλιόμετρο Εθνικής οδού Αθηνών – Λαμίας, ανάμεσα στις Λιβανάτες και τον Άγιο Κωνσταντίνο. Στην Επανάσταση του 1821 η Αρκίτσα ανέδειξε τους αγωνιστές: Αθανασίου Γκόλφη, Βασιλείου Αργύρη, Γεωργίου Ηλία, Δημητρίου Αναστάσιο, Δημητρίου Γιοβάνης, Μοσχολιό Λουκά και Γκόλφη Αθανάσιο. Η αρχική αναγνώριση της Αρκίτσας ως Κοινότητας έγινε το 1912 και προήλθε από τον Δήμο Δαφνουσίων. Αρχικά αποτελούνταν από τους συνοικισμούς Αρκίτσα και Μελιδόνι και ο πληθυσμός το 1920 ανερχόταν σε 392 κατοίκους στην Αρκίτσα και 66 στο Μελιδόνι.

Οι πρώτοι κάτοικοι προέρχονταν από τις γύρω περιοχές όπως Μελιδόνι αλλά και από την Πελοπόννησο (εξου και το όνομα Ανεστόπουλος).

.

Το 1894 μετά από ισχυρότατο σεισμό που προήλθε από το ρήγμα της Αταλάντης έπεσαν όλα τα σπίτια. Ξανακτίσθηκε και το 1912 αποκτάει κοινότητα στον οποίο υπάγεται και o οικισμός Μελιδόνι .

• Η Λιβανάτα (ή Λιβανάτες) είναι παραλιακή κωμόπολη του νομού Φθιώτιδας στην κεντρική Ελλάδα με πληθυσμό 3.023 κατοίκων (2001). Ανήκει στηνεπαρχία Λοκρίδας. Βρίσκεται 68 χλμ από τη Λαμία και αποτέλεσε έδρα του δήμου Δαφνουσίων. Από το 1999 και σύμφωνα με το Νόμο Καποδίστρια, οι Λιβανάτες ενώθηκαν με άλλα δυο γειτονικά χωριά Αρκίτσα και Γουλέμι και αποτέλεσαν τον διευρυμένο Δήμο Δαφνουσίων με έδρα του τους Λιβανάτες. Από το 2009 με τον Νόμο «Καλλικράτη» αποτελεί Τοπικό Διαμέρισμα του διευρυμένου Δήμο Λοκρών.

• Στην άκρη της πόλης βρίσκεται ο Κύνος, αρχαιολογικός χώρος στον οποίο εντοπίστηκαν, ύστερα από ανασκαφές, ερείπια του ομώνυμου αρχαίου οικισμού της Οπουντίας Λοκρίδας

•Αξιόλογοι Λιβαναταίοι ήταν ο Ανδρέας Ανδρούτσος, πατέρας του ήρωα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 Οδυσσέα Ανδρούτσου.

• Οι Λιβανάτες είναι γνωστές και ως πατρίδα του Ανδρίτσου. Το 1740 γεννήθηκε εκεί ο Ανδρέας Βερούσης ή Ανδρίτσος, ο πατέρας του Οδυσσέα Ανδρούτσου. Η καταγωγή του πατέρα του ήρωα της ελληνικής επανάστασης, Οδυσσέα Ανδρούτσου, (Ανδρέας Ανδρίτσος ή Βερούσης) ήταν από τις Λιβανάτες - υπάρχει ένα μνημείο για τον Ανδρέα Ανδρίτσο στην κεντρική πλατεία του χωριού. Ήταν οπλαρχηγός των Ελλήνων και σύμμαχος του Λάμπρου Κατσώνη. Ο Λάμπρος Κατσώνης με τον μικρό του στόλο και ο Ανδρίτσος με 500 παλικάρια του έφεραν μεγάλη αναστάτωση στους Τούρκους κατά την αποτυχημένη επιχείρηση του Κατσώνη εναντίον των Τουρκών, στο τέλος του 18 αιώνα. Ο Ανδρίτσος ήταν περίφημος αρματολός, ο οποίος μαζί με τον Λάμπρο Κατσώνη πέτυχε θριάμβους κατά των Τούρκων, το 1793 όμως τον συνέλαβαν οι Ενετοί και τον παρέδωσαν στις τουρκικές αρχές, οι οποίες τον μετέφεραν στην Κωνσταντινούπολη, όπου τον θανάτωσαν με βασανιστήρια. • Οι Λιβανάτες ανέδειξαν 18 αγωνιστές της Επανάστασης του 1821, τους: Αγγελή Δημήτριο, Βέργου Γεώργιο, Γεωργίου Ανέστη, Ιωάννου Αντώνιο, Καραλύμπα Ιωάννη, Κατσαρό Κυριάκος, Κώνστα Λουκά ή Ψευτούρα, Μήτζιου Παναγιώτη ή Τσιώτης, Μήτρου Λουκά, Μιχάλη ή Μιχαλόπουλο Αγγελή, Μουγκό Γεώργιο, Νικολάου Βερούση (πρώτος ξάδερφος του Οδυσσέα Ανδρούτσου), Παπαθεοδοσίου Γιαννάκη, Πολυμερόπουλο Δημήτριο, Σταμπουλοτά Νίκο, Στεργίου Δήμο, Στεριανό ή Στεργίου Μακρή και Τσέλικα Ιωάννη.

Σχέση Αρβανιτών – Λοκρίδας

Για την Λοκρίδα το μόνο που έχουμε να πούμε είναι ότι Αρβανίτες εγκαταστάθηκαν στην ανατολική της πλευρά και στα χωριά Μαλεσίνα, Μαρτίνο, Λάρυμνα, Προσκυνάς και άλλα μικρότερα χωριά. Αρκετά βορειότερα βρίσκονται οι Λιβανάτες που μερικοί την θεωρούν αρβανιτοχώρι. Ισχύει ότι μιλήθηκε η αρβανίτικη γλώσσα στο χωρίο αυτό αλλά το πιθανότερο είναι να εποικίστηκε μετά την απελευθέρωση από Αρβανίτες ή οι αρβανίτικες οικογένειες που ήταν εκεί από πριν ήταν λίγες ώστε να μην παρατηρηθεί από τους διάφορους περιηγητές.

Τα πιο συχνά ονόματα της περιοχής μας.

Αγγελής Αντωνίου Βερούσης Γεωργιάδης Γκορίτσας Δαλιανούδης Δήμου Καλλίνικος Φλώρος Τζαβελαίοι Μπαλασκαίοι

Καραμπάς Κοτσιαφίτης Μαζιώτης Μιχαλόπουλος Μπουράμας Παπαστέφανος Πάσσας Πέτρου Σκρέτης Σοροπάνης

ΕΡΕΥΝΑ Αφού βρήκαμε όλες τις απαραίτητες ερωτήσεις ,

απευθυνθήκαμε στους παππούδες και τις γιαγιάδες μας και τόσο περισσότερο σε διάφορους ηλικιωμένους που ήταν σε θέση να μιλήσουν. Οι ερωτήσεις αφορούσαν την οικονομική τους κατάσταση , την παιδική τους ηλικία , τα ήθη, τα έθιμα αλλά και τις συνήθειες τους , τέλος την διάλεκτο που μιλούσαν και πως αυτή είχε επηρεαστεί από άλλες που υπήρχαν στη περιοχή. Μετά την διεξαγωγή των συνεντεύξεων συλλέξαμε τις απαντήσεις που χρειαζόμασταν και τις συνθέσαμε ώστε να βγάζουν το σωστό νόημα και εστιάσαμε περισσότερο σ’αυτές που μας ήταν χρήσιμες. Η συνέντευξη γινόταν με προφορικό τρόπο και αποτελούνταν από βατές και κατανοητές ερωτήσεις. Φτάσαμε λοιπόν όπως αναφέραμε και παραπάνω έως το 1821.

Έτσι σας παρουσιάζουμε τα παρακάτω αποτελέσματα από την έρευνα μας και τις ακόλουθες φωτογραφίες:

Αποκριάτικος χορός στην πλατεία του χωριού.

Παραδοσιακός Γάμος.

Το Πάσχα.

Συμπεράσματα από ερωτηματολόγια. Ηλικίας:50-68

Οικονομική κατάσταση: κυρίως μέτρια που αντλούνταν από τα επαγγέλματα, όπως κτηνοτροφία , γεωργία και άλλα ιδιωτικά επαγγέλματα.

Γάμος: Άντρες 23-31 , γυναίκες 17-26 Παιδικά χρόνια: φοιτούσαν μόνο δημοτικό και

βοηθούσαν στις αγροτικές δουλειές. Διάλεκτος: κυρίως Ελληνικά με λίγους

αρβανίτικους ιδιωματισμούς.

Συμπεράσματα από ερωτηματολόγια Ηλικίες: 70-79

Οικονομική κατάσταση: Κυρίως φτωχή που αντλούνταν από επαγγέλματα αγροτικά και κτηνοτροφικά. Γάμος: Άντρες 26-30 , γυναίκες 24-30 κυρίως με

προξενιό. Παιδική ηλικία: Δουλειά στα χωράφια. Διάλεκτος: Κυρίως ελληνικά και αρβανίτικα.

Συμπεράσματα από ερωτηματολόγια Ηλικίες: 80-97

Οικονομική κατάσταση: Φτωχή, μέτρια καθώς

και πλούσια υπήρχε κατά καιρούς. Γάμος: Άντρες από 30 ετών και γυναίκες από

22-25 με προξενιό. Παιδικά χρόνια: Βοηθούσαν τόσο στις δουλειές

του σπιτιού, όσο και στις αγροτικές. Διάλεκτος: Αρβανίτικα στην περιοχή της

Λιβανάτας και ελληνικά ανεξαιρέτως στις άλλες περιοχές.

Οικον ομική κατάσ τασ η1916-1963

μετρια

φτωχοι

π λουσιοι

επ αγγέλματα 1916-1963

άγροτες

κτηνοτρόφοι

άλλαεπαγγέλματα

Συμπεράσματα από την προσωπική μας εμπειρία.

Ο δρόμος που ακολουθήσαμε οδηγούσε σε αδιέξοδο , αντιθέτως υπήρχαν και προσωπικά θετικά αποτελέσματα μέσα από την έρευνα που κάναμε. Κατά την διάρκεια των συνεντεύξεων ήρθαμε σε επαφή με τους παππούδες μας και διάφορους συγγενείς που είχαμε αρκετό καιρό να επισκεφθούμε. Επίσης διασκεδάσαμε αρκετά με τις ιστορίες που διηγούνταν και κατανοήσαμε τον τρόπο σκέψης τους . Έτσι λοιπόν το αποτέλεσμα της έρευνας μας ευνόησε και μας βοήθησε σε έναν ευρύτερο βαθμό.

Αποτελέσματα από την διεξαγωγή του project.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας μας , διασταυρώσαμε όλες τις πληροφορίες που πήραμε μέσα από τα ερωτηματολόγια , αν και δεν ήταν αρκετές και ικανοποιητικές μας οδήγησαν σε κάποια συμπεράσματα. Συμπεράναμε ότι παρόλο το πλήθος των Αρβανιτών που είχαν εγκατασταθεί στην περιοχή μας , επηρέασαν τη γλώσσα μας και κάποια από τα έθιμα μας όμως δεν χάσαμε ποτέ τις ρίζες μας , αφού παραμείναμε καθαρά Έλληνες , ακόμα και από τις νεότερες γενιές . Ασχέτως τις επιρροές των ξένων φυλετικών ομάδων που δημιούργησαν τις δικές τους φατριές , χωρίς να έχουν κάποια ανάμειξη με εμάς.

Συμπεράσματα από τη διεξαγωγή του project

Οι μαθητές εντάσσουν τον εαυτό τους σε ένα ευρύτερο ιστορικό και γεωγραφικό χώρο από ότι πριν.

Οι μαθητές κατανόησαν την πορεία της οικογένειας τους μέσα στον χρόνο, τις αλλαγές επιθέτων, με παράλληλη κατανόηση της ελληνικής οικονομικής, πολιτικής, κοινωνικής ιστορίας. Θέματα όπως η μετανάστευση, ο εμφύλιος και οι πολιτικές έριδες.

Τα παιδιά σε συντριπτικό ποσοστό είχαν καλή γνώση της προέλευσης των προγόνων τους, αλλά δεν μπορούσαν να την ερμηνεύσουν και να την εντάξουν σε ένα πλαίσιο χρονικό και ιστορικό, μέχρι τώρα.

Τα παιδιά κατανόησαν καλύτερα τους παππούδες και τις γιαγιάδες τους, ήλθαν σε ουσιαστική επαφή μαζί τους, άρχισαν να αντιλαμβάνονται τη διάσταση απόψεων με αυτούς, μέσω κυρίως των συνεντεύξεων. Η διαφορά στον τρόπο σκέψης, στις αντιλήψεις, στη στάση, φάνηκε έντονα κατά τη διάρκεια των συνεντεύξεων και δεν έμεινε μετά ανερμήνευτη.

¨ΌΠΩΣ ΤΑ ΚΛΑΔΙΑ ΕΝΟΣ ΔΕΝΤΡΟΥ , ΕΤΣΙ ΜΕΓΑΛΩΝΟΥΜΕ ΟΛΟΙ ΠΡΟΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ … ΜΑ ΟΙ ΡΙΖΕΣ ΜΑΣ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ

ΚΟΙΝΕΣ!

Ομάδα συμμετοχής

Τάξη Α’1: Αλεξίου Φρόσω, Βερούση Παναγιώτα, Γεωργίου Αντώνης, Καρακάξη Χρυσάνθη, Καραμπά Κατερίνα, Κατσιάνου Ελένη, Κοτσιαφίτη Δήμητρα, Λάμπρου Χρύσα, Λουκά Ελένη, Λουκά Ιωάννα, Μακρόπουλος Βαγγέλης, Μεχμέτη Αγγελική, Μπαλάσκας Θανάσης και Μπισχιτζής Κώστας. Καθηγήτρια: Πέτρου Ευαγγελία Έτος:2012-2013