Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα-Στειρότητα

ΟΡΙΣΜΟΣΣεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα είναι ασθένειες ήλοιμώξεις οι οποίες προκαλούνται από οργανισμούς οιοποίοι μεταδίδονται κυρίως μέσω της σεξουαλικήςεπαφής. Άλλοι τρόποι μετάδοσης, που ισχύουν σεορισμένες περιπτώσεις, είναι μέσω του αίματος, κάθετααπό τη μητέρα στο μωρό, και μέσω στενής σωματικήςεπαφής.

ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ

Καταγράφεται ότι 56% των αρρένων και 51%των θηλέων ηλικίας από 15-19 χρόνων έχουν ήδη

σεξουαλική εμπειρία.

Καταγράφεται επίσης και σεξουαλικήδραστηριότητα σε ηλικίες <14 χρόνων , με 1

στους 5 εφήβους να έχουν σεξουαλική εμπειρία.

Οι μισοί από αυτούς δεν χρησιμοποιούνπροφύλαξη και 1 στα 7 κορίτσια της ομάδας

αυτής με σεξουαλική εμπειρία αναφέρουνεγκυμοσύνη.

•340 εκατομμύρια περιστατικά με ΣΜΝκαταγράφονται ετησίως και το 1/3 σε άτομαηλικίας <25 ετών.

•2,5 εκατομμύρια νέες HIVλοιμώξεις ετησίως, καταγράφονται σε άτομα 15-24 ετών γιατί οι έφηβοι είναι πλέον ευάλωτοι σταΣΜΝ λόγω βιολογικών αιτίων.

• Τουλάχιστον ο ένας στους τέσσερις από εμάςμπορεί να μολυνθεί κάποια στιγμή της ζωής μας.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣΠολλά σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα* Προκαλούν στειρότητα* Προκαλούν αποβολές* Οδηγούν σε σοβαρές ασθένειες και τον θάνατο* Διαρκούν ισόβια* Δημιουργούν ένταση στη σχέση

ΠΟΙΑ EIΝΑΙ ΤΑ ΣΜΝ

* τριχομονάδωση* γονόρροια* χλαμύδια* σύφιλη* μαλακό έλκος* ιός κονδυλωμάτων ο οποίος προκαλεί τακονδυλώματα των γεννητικών οργάνων

* ιός του απλού έρπητα ο οποίος προκαλεί έρπηταγεννητικών οργάνων* πυελική φλεγμονή, η οποία προκαλεί στείρωση* ιός της ηπατίτιδας β* κυτταρομεγαλοϊός* ψείρες εφηβαίου* HIV ο οποίος προκαλεί AIDS

ΚΟΙΝΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑΈκκριση υγρών από την ουρήθρα, που μπορείκάποτε να προκαλέσει κάψιμο κατά την ούρηση,προκαλείται από τα πιο κάτω ΣΜΝ: χλαμύδια,γονόρροια, τριχομονάδες, κονδυλώματα και έρπης(στην ουρήθρα). Προκαλείται όμως και από άλλεςκαταστάσεις όπως από φλεγμονή του προστάτη ήαπό κυστίτιδα (φλεγμονή της ουροδόχου κύστης,μια λοίμωξη που δεν είναι σεξουαλικάμεταδιδόμενη).

• Φαγούρα στην περιοχή των γεννητικών οργάνωνπροκαλείται από τα κονδυλώματα, τον έρπη, τις ψείρες,τη ψώρα, τις τριχομονάδες και τους μύκητες. Φαγούρα

όμως μπορεί να προκληθεί και από έκζεμα που είναι μιαπάθηση του δέρματος.

• Πληγές / Έλκη στην περιοχή των γεννητικών οργάνωνπροκαλούνται από τα κονδυλώματα, τον έρπη και τη

σύφιλη. Παρόμοια συμπτώματα ερεθισμού του δέρματοςόμως, μπορεί κάποτε να προκληθούν και από τη

σεξουαλική επαφή, τον αυνανισμό ή ακόμα και από πολύστενά ρούχα.

• Εξογκώματα πάνω ή γύρω από τα γεννητικάόργανα προκαλούνται από τα κονδυλώματα•Πόνος στην περιοχή των γεννητικών οργάνωνμπορεί να προκληθεί λόγω φλεγμονής τουτραχήλου της μήτρας ή των σαλπίγγων από ταχλαμύδια και τη γονόρροια. Επίσης, μπορεί ναπροκληθεί και από φλεγμονή στον προστάτη

• Ενόχληση στην περιοχή του πρωκτού όπως, γιαπαράδειγμα, φαγούρα, αιμορραγία ή έκκριση υγρών,μπορεί να προκληθεί από τα κονδυλώματα, ταχλαμύδια, τον έρπη, τη γονόρροια και τη σύφιλη.Παρόμοια ενόχληση προκαλείται από έκζεμα καιαπό αιμορροΐδες.• Στις γυναίκες επίσης, μπορεί να παρουσιαστείπεριστασιακή αιμορραγία από διάφορες μολύνσειςόπως, για παράδειγμα, από χλαμύδια.

ΠΡΟΛΗΨΗΔεν υπάρχει απόλυτα ασφαλές

σεξ αλλάασφαλέστερο σεξ

Καθορίζεται από:

(α) τον αριθμό των σεξουαλικών συντρόφων,

(β) τις σεξουαλικές πρακτικές,(γ) τις γενικές πρακτικές

υγιεινής,(δ) και πάνω απ’ όλα τη

συστηματική χρήσηπροφυλακτικού.

• Ασφαλές σεξ είναι οτιδήποτε που κάνουμε για ναελαττώσουμε τον κίνδυνο του να κολλήσουμε ένασεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα. Είναι περίπουτο να έχουμε την περισσότερη ευχαρίστηση με τονλιγότερο κίνδυνο.• Επίσκεψη στο ιατρείο και εξετάσεις• Πολύ σημαντικό είναι να υπάρχει πλήρης ενημέρωση γιαθέματα που αφορούν την σεξουαλική υγεία και τη σωστήσεξουαλική συμπεριφορά πριν από την πρώτη σεξουαλικήεπαφή.• Πέρα από τις εξετάσεις που πρέπει να λάβουν χώρααπαιτείται ενημέρωση των νέων για τις αντισυλληπτικέςμεθόδους

• Επίσης επισημαίνουμε την αξία που έχει η δοκιμασία κατάΠαπανικολάου (τέστ Παπ) στην έγκαιρη διάγνωση όχι μόνο τουκαρκίνου του τραχήλου της μήτρας, αλλά και άλλων καταστάσεων,που σε βάθος χρόνου μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο. Ηδοκιμασία κατά Παπανικολάου είναι μια πολύ σημαντική εξέταση,που πρέπει να γίνεται για πρώτη φορά λίγο μετά την πρώτησεξουαλική επαφή, ακόμη και αν αυτή έρχεται σε πολύ νεαρήηλικία. Δυστυχώς όμως, αυτό δε συμβαίνει, γιατί έχει επικρατήσειμια λανθασμένη αντίληψη ότι η εξέταση αυτή πρέπει να γίνεται σεμεγαλύτερες ηλικίες και κυρίως μετά τα 25 έτη.

ΣτειρότηταΠολλά ζευγάρια δεν μπορούν να τε-κνοποιήσουν. Η αδυναμία σύλληψης μπορείνα οφείλεται σε προβλήματα που αφορούνείτε τον άντρα είτε την γυναίκα.Η αντρική στειρότητα οφείλεται κυρίωςσε ανεπαρκή παραγωγή σπερματοζωαρίων ήστην παραγωγή μεγάλου ποσοστού ανώμα-λων σπερματοζωαρίων. Στα αίτια περιλαμ-βάνονται οι ακτινοβολίες, η υψηλή θερμοκρα-σία στην περιοχή των όρχεων, χημικές ενώ-σεις και διάφορες ασθένειες. Αν, για παρά-δειγμα, ένας έφηβος περάσει παρωτίτιδα, υ-πάρχει μεγάλη πιθανότητα να μειωθεί η ικα-νότητά του να παράγει φυσιολογικά σπερ-ματοζωάρια.

Η γυναικεία στειρότητα οφείλεται κυρίωςστην ανεπάρκεια παραγωγής ωαρίων ή / καιστην απόφραξη των σαλπίγγων. Μερικέςφορές τα αίτια της στειρότητας μπορούν νααντιμετωπιστούν χειρουργικά ή φαρμακευτι-κά. Σήμερα υπάρχει η δυνατότητα χορήγη-σης ορμονών με σκοπό την πρόκληση πολλα-πλής ωοθυλακιορρηξίας, με πιθανή συνέπειατην πολλαπλή κύηση.Τα ζευγάρια έχουν επίσης τη δυνατότητα ναεπιλέξουν κάποιο είδος τεχνητής γονιμο-ποίησης. Στην εξωσωματική γονιμοποίηση διε-γείρονται ορμονικά οι ωοθήκες για να παρα-γάγουν πολλά ωάρια. Τα ωάρια αυτά αφαιρού-νται και στη συνέχεια γονιμοποιούνται σε δοκι-μαστικό σωλήνα. Το γονιμοποιημένο ωάριοτοποθετείται τελικά στη μήτρα, όπου η κύησηθα συνεχιστεί φυσιολογικά (παιδιά του σωλήνα).

Επίδραση του τρόπου ζωής στηλειτουργία του αναπαραγωγικούσυστήματος

Με τη σεξουαλική επαφή είναι δυνατόννα μεταδοθούν διάφορα νοσήματα. Αυτάχαρακτηρίζονται ως σεξουαλικά μεταδιδό-μενα ή αφροδίσια νοσήματα (Πίνακας12.1). Συμπτώματα όπως πόνος ή ερεθι-σμός στη γενετική περιοχή, τσούξιμο κατάτην ούρηση, διογκωμένοι αδένες, μη φυ-σιολογικά εκκρίματα από τον κόλπο ή απότο πέος, πληγές, φουσκάλες στη γεννητικήπεριοχή ή στο στόμα πρέπει να οδηγούνχωρίς καθυστέρηση στον ειδικό γιατρό. Εί-ναι σημαντικό να ζητηθούν αμέσως ιατρικέςσυμβουλές και να αρχίσει έγκαιρα η θερα-πεία. Διαφορετικά, υπάρχει κίνδυνος σοβα-ρής βλάβης των αναπαραγωγικών οργάνωνκαι ενδεχόμενο επιπλοκών με σοβαρές επι-πτώσεις στην υγεία του ατόμου. Υπάρχει ε-πίσης κίνδυνος να μεταδοθεί η ασθένεια α-πό τον ένα ερωτικό σύντροφο στον άλλο α-κόμα και στους απογόνους. Γι' αυτό αν, τε-λικά, κάποιος διαπιστώσει ότι πάσχει από έ-να αφροδίσιο νόσημα, θα πρέπει να ενημε-ρώσει αμέσως κάθε πρόσφατο ερωτικό τουσύντροφο.

Πένος Δημήτρης

Παράσχος Ευάγγελος

Πιταρούδης Μιλτιάδης

Μενεξές Θωμάς