ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η ερευνητική εργασία ΄το σχολείο πάει cinema΄ αποτελείται από τέσσερις ομάδες,

τεσσάρων ατόμων στην καθεμία από αυτές.

Οι ομάδες αυτές είναι:

1. Αστέρες (Μάνος Παγωνδιώτης, Γιάννης Πασχίδης, Χρήστος Παπουτσής, Κώστας

Παπανδρεόπουλος)

2. Cineργατες (Νίκος Χρύσης, Έλενα Σταμουλακάτου, Δανάη Μπαρούτα, Ελένη Κριτσέλη)

3. Cineφιλες (Αντιόπη Παγώνη, Ειρήνη Κριτικού, Παναγιώτα Ποταμιάνου, Βασιλική Τζουάνη)

4. Ελληνοφρένεια (Μιχάλης Παπουτσάκης, Γιώργος Σταμελάκης, Νίκος Χατζησταυράκης,

Αλέξης Τάσσης)

Στην συνέχεια ως ολομέλεια χωρίσαμε ολόκληρη την ερευνητική εργασία σε

επιμέρους τμήματα προκειμένου η κάθε ομάδα να αναλάβει έναν συγκεκριμένο τομέα

του ελληνικού κινηματογράφου.

Ειδικότερα, οι τομείς αυτοί είναι η εξής:

Εκπαιδευτική νομοθεσία ως πλαίσιο συμπεριφοράς (Cineργατες)

Η ενδυμασία στο σχολείο διαχρονικά (Cineφιλες)

Συμπεριφορά καθηγητών-μαθητών, διακρίσεις, κανόνες (Ελληνοφρένεια)

Η «αναπαράσταση» των οικογενειακών αρχών στο σχολείο (Αστέρες)

Παράλληλα, η κάθε ομάδα εκτός από τους παραπάνω τομείς ασχολήθηκε, βλέποντας

διάφορες ταινίες ελληνικού κινηματογράφου, με τον σχολιασμό αυτών των ταινιών τόσο σε

σχέση με τον τομέα που η κάθε ομάδα ανέλαβε όσο και γενικά σε σχέση με τις μεταρρυθμίσεις

του σχολικού θεσμού με το πέρασμα των χρόνων έτσι όπως αναπαριστώνται στις ταινίες.

Τέλος όλες οι ομάδες συνεργαστήκαμε με σκοπό την δημιουργία ενός τεχνήματος (video), το

οποίο συντάχθηκε από την συνένωση διαφόρων αποσπασμάτων ελληνικών ταινιών τα οποία

αναπαριστούν σκηνές εντός του σχολικού περιβάλλοντος. Παρακάτω παρατίθενται, το

ημερολόγιο της ομάδας μας ΄Αστέρες΄, το σενάριο του video (τέχνημα) που δημιουργήσαμε

καθώς και σχολιασμοί διαφόρων ελληνικών ταινιών πάνω στις μεταβολές του σχολικού

θεσμού διαχρονικά.

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΟΜΑΔΑΣ ΄ΑΣΤΕΡΕΣ΄

Μέλη: Χρήστος Παπουτσής, Μάνος Παγωνδιώτης, Γιάννης Πασχίδης, Κώστας

Παπανδρεόπουλος.

Εκπρόσωπος: Μάνος Παγωνδιώτης.

Μάνος Παγωνδιώτης:

Edit τεχνήματος

Αναζήτηση εικόνων για το τέχνημα

Σύνταξη σεναρίου video(τεχνήματος)

Σύνταξη προλόγου της ομάδας

Σχολιασμός στις ταινίες:

i. Η δασκάλα με τα ξανθά μαλλιά

ii. Χτυποκάρδια στο θρανίο

iii. Τα τούβλα

Γιάννης Πασχίδης:

Σύνταξη επιλόγου της ομάδας

Σχολιασμός στις ταινίες:

i. Το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο

ii. Ο νόμος 4000

iii. Μάθε παιδί μου γράμματα

iv. Τα τούβλα

v. Η δασκάλα με τα ξανθά μαλλιά

vi. Ο δασκαλάκος ήταν λεβεντιά

vii. Ο ψύλλος

viii. Χτυποκάρδια στο θρανίο

ix. Το καναρινί ποδήλατο

Αναζήτηση (και κοπή) αποσπασμάτων των ταινιών (για το τέχνημα):

i. Το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο

ii. Ρόδα τσάντα και κοπάνα

Χρήστος Παπουτσής:

Σχολιασμός στις ταινίες:

i. Ο δασκαλάκος ήταν λεβεντιά

ii. Το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο

iii. Το καναρινί ποδήλατο

Αναζήτηση (και κοπή) αποσπασμάτων των ταινιών (για το τέχνημα):

i. Η δασκάλα με τα ξανθά μαλλιά

Κώστας Παπανδρεόπουλος:

Σχολιασμός στις ταινίες:

i. Ο ψύλλος

ii. Ο νόμος 4000

iii. Μάθε παιδί μου γράμματα

Αναζήτηση (και κοπή) αποσπασμάτων των ταινιών (για το τέχνημα):

i. Ο δασκαλάκος ήταν λεβεντιά

ii. Ο νόμος 4000

ΣΕΝΑΡΙΟ VIDEO

Το συγκεκριμένο video συντάχθηκε από διάφορες ταινίες ελληνικού κινηματογράφου. Θέμα

του είναι η ανάδειξη των μεταβολών του σχολικού θεσμού διαχρονικά και γι’ αυτόν τον λόγο

όλα τα αποσπάσματα που χρησιμοποιήθηκαν για την σύνταξη του, αναπαριστούν σκηνές

εντός του σχολικού περιβάλλοντος. Με το πέρασμα των χρόνων διαφαίνονται μαζί με τις

κοινωνικοπολιτικές μεταβολές τεράστιες αλλαγές στην εκπαίδευση. Αυτές οι αλλαγές

αφορούν τόσο την συμπεριφορά των καθηγητών και των μαθητών όσο και τις συνθήκες

εκπαίδευσης ανάλογα με τις οικονομικές καταστάσεις και ανέσεις κάθε εποχής. Παλιότερα

παρατηρούνται άθλιες συνθήκες διαπαιδαγώγησης στα δημόσια εκπαιδευτήρια λόγω της

έλλειψης οικονομικής ευφορίας. Αργότερα η οικονομική ανάπτυξη επέφερε την βελτίωση της

εκπαίδευσης.

Παράλληλα παλιότερα οι καθηγητές ήταν πιο αυστηροί προς τους μαθητές ενώ πολλές

φορές κατέφευγαν σε διάφορες μορφές βίας(π.χ. ξυλοδαρμούς) προκειμένου να τους

συμμορφώσουν. Γι’ αυτόν τον λόγο οι μαθητές διατηρούσαν μεγαλύτερο σεβασμό προς τους

καθηγητές τους σε αντίθεση με την σημερινή εποχή που οι μαθητές δεν δείχνουν κανένα

ίχνος σεβασμού λόγω της ελαστικότητας των καθηγητών.

Γενικά παρατηρείται σταδιακή βελτίωση της εκπαίδευσης όσον αφορά τον τρόπο

διαπαιδαγώγησης των παιδιών αλλά και των υπηρεσιών που προσφέρουν τόσο τα ιδιωτικά

όσο και τα δημόσια σχολεία ενώ συγχρόνως παρατηρείται κρίση αξιών και σεβασμού η οποία

πιθανότατα οφείλεται στο χάσμα γενεών που έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις στις μέρες

μας.

ΣΧΟΛΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΑΙΝΙΕΣ

ΤΟ ΞΥΛΟ ΒΓΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟ:

Είναι μια ταινία της finos film που αναπαριστά έναν διορισμένο σε κολέγιο καθηγητή, νεαρό σε

ηλικία, που προηγούμενη δουλειά του ήταν η παράδοση μαθημάτων σε ενήλικους. Αυτός ο

καθηγητής λόγω του νεαρού της ηλικίας του έχει διαφορετικές ιδέες από τους συναδέλφους του,

τον διευθυντή του σχολείου και τις μαθήτριες του, που αποφασίζουν να του κάνουν, μέσω των

μπαμπάδων τους, την ζωή δύσκολη. Ο καθηγητής όμως ότι ‘μαρτύριο’ και αν τραβήξει δεν αλλάζει

τις ιδέες του τις οποίες υποστηρίζει με κάθε τρόπο.

Ο ΝΟΜΟΣ 4000:

Στην ταινία αυτή διαφαίνεται η αγριότητα και η αμεσότητα του σχολείου τα παλαιότερα χρόνια. Το

γεγονός ότι μετά από ένα περιστατικό απέβαλαν όχι μόνο έναν αλλά όλη την παρέα του ‘φταίχτη’

δείχνει την ακρότητα του σχολείου τόσο στην τότε όσο και στην σημερινή εποχή.

ΜΑΘΕ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΑ:

Είναι μια κωμωδία κοινωνικού περιεχομένου που αποτελεί κριτική για τους αγράμματους

ανθρώπους όπως μας πληροφορεί και ο τίτλος. Επίσης μας τονίζει τα αρνητικά φαινόμενα αυτού

του φαινομένου που είναι η αδυναμία και η έλλειψη βούλησης από το ελληνικό κράτος. Επίσης

δείχνει την συντηρητικότητα κάποιων ανθρώπων και τις συνέπειες τους στους μαθητές που είναι

η εναντίον τους.

ΤΑ ΤΟΥΒΛΑ:

Αυτή η ταινία μας τονίζει για άλλη μια φορά την αμάθεια κάποιων ανθρώπων λόγω της περιουσίας

τους. Η διαφορά είναι ότι οι δύο πλούσιοι επιχειρηματίες κατάλαβαν την σημασία του σχολείου και

της μάθησης και αποφάσισαν να το ξαναρχίσουν. Γίνονται αποδεκτοί βεβαία, λόγω της περιουσίας

τους από τον διευθυντή ενώ επίσης διαφαίνεται ο κερδοσκοπικός χαρακτήρας ακόμα και της

‘δημόσιας’ εκπαίδευσης. Τέλος αποδεικνύεται ότι με την δωροδοκία όλα γίνονται εφικτά.

Η ΔΑΣΚΑΛΑ ΜΕ ΤΑ ΞΑΝΘΑ ΜΑΛΛΙΑ:

Από την σκηνή του τρένου καταλαβαίνουμε ότι την δεκαετία του ΄70 στα χωρία η συνήθης εικόνα

του καθηγητή είναι ένας μεσήλικος/η κύριος/α. Αυτή η προκατάληψη υπάρχει γιατί τότε πίστευαν

ότι ένας ‘νέος’ σε ηλικία καθηγητής δεν θα τα κατάφερνε ενώ αντίθετα η Αλίκη σπάει αυτήν την

προκατάληψη μιας και ζήτησε η ίδια να την μεταθέσουν στο χωριό. Όπως σε όλα τα χωριά την

υποδέχονται θερμά αλλά αυτό αλλάζει όμως όταν οι γονείς των μαθητών της ανακαλύπτουν ότι

δεν χρησιμοποιεί τις μεθόδους που πίστευαν ότι είναι οι καλύτερες για τα παιδιά τους.

Ο ΔΑΣΚΑΛΑΚΟΣ ΗΤΑΝ ΛΕΒΕΝΤΙΑ:

Σε αυτήν την ταινία παρουσιάζεται η αγάπη και η αφοσίωση ενός καθηγητή να μορφώσει τα νέα

παιδιά παρ' όλες τις αντιξοότητες της φτώχειας και της έλλειψης σχολικού περιβάλλοντος που

επικρατούσαν στο χωριό. Επίσης αποδεικνύεται ότι οι φτωχοί άνθρωποι έχουν καλύτερη ποιότητα

μόρφωσης από τους πλούσιους. Τέλος αποδεικνύεται ότι οι άνθρωποι με μόρφωση έχουν αξίες

ενώ οι πλούσιοι δεν νοιάζονται για τίποτε άλλο πέρα από το να γίνουν πιο πλούσιοι λόγω της

έλλειψης μόρφωσης τους.

Ο ΨΥΛΛΟΣ:

Αυτή η ταινία παριστάνει την δημιουργικότητα ενός παιδιού, μαθητή του δημοτικού που αποφάσισε

να εκδώσει μια εφημερίδα ‘τον ψύλλο’ με όλα τα γεγονότα του χωριού και του σχολείου. Αλλά κάθε

καινούριο πράγμα αντιμετωπίζεται με αδιαφορία τόσο από τους συμμαθητές του όσο και από τους

συγχωριανούς του. Επίσης η ταινία αυτή μας παραθέτει τις τεχνικές των δασκάλων

συμμορφώσουν τα παιδιά που λόγω της εποχής ήταν οι ξυλιές με τον χάρακα στα χέρια.

ΧΤΥΠΟΚΑΡΔΙΑ ΣΤΟ ΘΡΑΝΙΟ:

Αυτή η ταινία αναπαριστά την ζωή μιας μαθήτριας που επειδή ήταν αδιάβαστη έκανε την άρρωστη

για να γλιτώσει το σχολείο. Αυτό δείχνει ότι όλοι κάποια στιγμή χρειάζονται μια μέρα εκτός

σχολείου παρόλο που υπάρχουν οι γιορτές και οι αργίες. Αυτή η μαθήτρια τελικά σταματάει το

σχολείο με σκοπό τον γάμο αλλά επειδή κατάλαβε ότι το να σταματήσει το σχολείο δεν ήταν και η

καλύτερη της επιλογή αποφασίζει να το ξαναρχίσει. Βέβαια λόγω των στερεοτύπων της εποχής

την επέπληξαν. Σε μια συγκεκριμένη σκηνή της τάξης διαφαίνεται ο καθηγητής να εξετάζει μια

μαθήτρια που ήταν αδιάβαστη. Αυτό το γεγονός εντοπίζεται ακόμα και σήμερα.

ΤΟ ΚΑΝΑΡΙΝΙ ΠΟΔΗΛΑΤΟ:

Αυτή η ταινία αναπαριστά την ζωή ενός νεοδιόριστου καθηγητή, νεαρό σε ηλικία, που όπως

φαίνεται έχει διαφορετικές αντιλήψεις από τους προηγούμενους καθηγητές και νοιάζεται

περισσότερο για τα παιδιά. Αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι όταν αντιλαμβάνεται την αμάθεια και

την αδυναμία ενός παιδιού προσπαθεί να το βοηθήσει με κάθε τρόπο.

ΤΟ ΞΥΛΟ ΒΓΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟ:

Είναι μια ταινία της finos film που αναπαριστά έναν διορισμένο σε κολέγιο καθηγητή, νεαρό σε

ηλικία, που προηγούμενη δουλειά του ήταν η παράδοση μαθημάτων σε ενήλικους. Αυτός ο

καθηγητής λόγω του νεαρού της ηλικίας του έχει διαφορετικές ιδέες από τους συναδέλφους του,

τον διευθυντή του σχολείου και τις μαθήτριες του, που αποφασίζουν να του κάνουν, μέσω των

μπαμπάδων τους, την ζωή δύσκολη. Ο καθηγητής όμως ότι ‘μαρτύριο’ και αν τραβήξει δεν αλλάζει

τις ιδέες του τις οποίες υποστηρίζει με κάθε τρόπο.

Ο ΝΟΜΟΣ 4000:

Στην ταινία αυτή διαφαίνεται η αγριότητα και η αμεσότητα του σχολείου τα παλαιότερα χρόνια. Το

γεγονός ότι μετά από ένα περιστατικό απέβαλαν όχι μόνο έναν αλλά όλη την παρέα του ‘φταίχτη’

δείχνει την ακρότητα του σχολείου τόσο στην τότε όσο και στην σημερινή εποχή.

ΜΑΘΕ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΑ:

Είναι μια κωμωδία κοινωνικού περιεχομένου που αποτελεί κριτική για τους αγράμματους

ανθρώπους όπως μας πληροφορεί και ο τίτλος. Επίσης μας τονίζει τα αρνητικά φαινόμενα αυτού

του φαινομένου που είναι η αδυναμία και η έλλειψη βούλησης από το ελληνικό κράτος. Επίσης

δείχνει την συντηρητικότητα κάποιων ανθρώπων και τις συνέπειες τους στους μαθητές που είναι

η εναντίον τους.

ΤΑ ΤΟΥΒΛΑ:

Αυτή η ταινία μας τονίζει για άλλη μια φορά την αμάθεια κάποιων ανθρώπων λόγω της περιουσίας

τους. Η διαφορά είναι ότι οι δύο πλούσιοι επιχειρηματίες κατάλαβαν την σημασία του σχολείου και

της μάθησης και αποφάσισαν να το ξαναρχίσουν. Γίνονται αποδεκτοί βεβαία, λόγω της περιουσίας

τους από τον διευθυντή ενώ επίσης διαφαίνεται ο κερδοσκοπικός χαρακτήρας ακόμα και της

‘δημόσιας’ εκπαίδευσης. Τέλος αποδεικνύεται ότι με την δωροδοκία όλα γίνονται εφικτά.

Η ΔΑΣΚΑΛΑ ΜΕ ΤΑ ΞΑΝΘΑ ΜΑΛΛΙΑ:

Από την σκηνή του τρένου καταλαβαίνουμε ότι την δεκαετία του ΄70 στα χωρία η συνήθης εικόνα

του καθηγητή είναι ένας μεσήλικος/η κύριος/α. Αυτή η προκατάληψη υπάρχει γιατί τότε πίστευαν

ότι ένας ‘νέος’ σε ηλικία καθηγητής δεν θα τα κατάφερνε ενώ αντίθετα η Αλίκη σπάει αυτήν την

προκατάληψη μιας και ζήτησε η ίδια να την μεταθέσουν στο χωριό. Όπως σε όλα τα χωριά την

υποδέχονται θερμά αλλά αυτό αλλάζει όμως όταν οι γονείς των μαθητών της ανακαλύπτουν ότι

δεν χρησιμοποιεί τις μεθόδους που πίστευαν ότι είναι οι καλύτερες για τα παιδιά τους.

Ο ΔΑΣΚΑΛΑΚΟΣ ΗΤΑΝ ΛΕΒΕΝΤΙΑ:

Σε αυτήν την ταινία παρουσιάζεται η αγάπη και η αφοσίωση ενός καθηγητή να μορφώσει τα νέα

παιδιά παρ’ όλες τις αντιξοότητες της φτώχειας και της έλλειψης σχολικού περιβάλλοντος που

επικρατούσαν στο χωριό. Επίσης αποδεικνύεται ότι οι φτωχοί άνθρωποι έχουν καλύτερη ποιότητα

μόρφωσης από τους πλούσιους. Τέλος αποδεικνύεται ότι οι άνθρωποι με μόρφωση έχουν αξίες

ενώ οι πλούσιοι δεν νοιάζονται για τίποτε άλλο πέρα από το να γίνουν πιο πλούσιοι λόγω της

έλλειψης μόρφωσης τους.

Ο ΨΥΛΛΟΣ:

Αυτή η ταινία παριστάνει την δημιουργικότητα ενός παιδιού, μαθητή του δημοτικού που αποφάσισε

να εκδώσει μια εφημερίδα ‘τον ψύλλο’ με όλα τα γεγονότα του χωριού και του σχολείου. Αλλά κάθε

καινούριο πράγμα αντιμετωπίζεται με αδιαφορία τόσο από τους συμμαθητές του όσο και από τους

συγχωριανούς του. Επίσης η ταινία αυτή μας παραθέτει τις τεχνικές των δασκάλων

συμμορφώσουν τα παιδιά που λόγω της εποχής ήταν οι ξυλιές με τον χάρακα στα χέρια.

ΧΤΥΠΟΚΑΡΔΙΑ ΣΤΟ ΘΡΑΝΙΟ:

Αυτή η ταινία αναπαριστά την ζωή μιας μαθήτριας που επειδή ήταν αδιάβαστη έκανε την άρρωστη

για να γλιτώσει το σχολείο. Αυτό δείχνει ότι όλοι κάποια στιγμή χρειάζονται μια μέρα εκτός

σχολείου παρόλο που υπάρχουν οι γιορτές και οι αργίες. Αυτή η μαθήτρια τελικά σταματάει το

σχολείο με σκοπό τον γάμο αλλά επειδή κατάλαβε ότι το να σταματήσει το σχολείο δεν ήταν και η

καλύτερη της επιλογή αποφασίζει να το ξαναρχίσει. Βέβαια λόγω των στερεοτύπων της εποχής

την επέπληξαν. Σε μια συγκεκριμένη σκηνή της τάξης διαφαίνεται ο καθηγητής να εξετάζει μια

μαθήτρια που ήταν αδιάβαστη. Αυτό το γεγονός εντοπίζεται ακόμα και σήμερα.

ΤΟ ΚΑΝΑΡΙΝΙ ΠΟΔΗΛΑΤΟ:

Αυτή η ταινία αναπαριστά την ζωή ενός νεοδιόριστου καθηγητή, νεαρό σε ηλικία, που όπως

φαίνεται έχει διαφορετικές αντιλήψεις από τους προηγούμενους καθηγητές και νοιάζεται

περισσότερο για τα παιδιά. Αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι όταν αντιλαμβάνεται την αμάθεια και

την αδυναμία ενός παιδιού προσπαθεί να το βοηθήσει με κάθε τρόπο.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Ύστερα από την παρακολούθηση και τον σχολιασμό μιας σειράς ταινιών ελληνικού

κινηματογράφου καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι ο οικογενειακός θεσμός

διαφαίνεται πολύ έντονα μέσω του σχολικού θεσμού.

Καταρχάς παρατηρούμε ότι οι άνθρωποι οι οποίοι άνηκαν στην υψηλή κοινωνία,

δηλαδή σε υψηλά κοινωνικά και οικονομικά στρώματα, κατείχαν μεγάλη εξουσία και

στην εκπαίδευση, με αποτέλεσμα οι καθηγητές να ευνοούν τα παιδιά αυτών των

οικογενειών προκειμένου να διατηρήσουν την δουλειά τους.

Αντίθετα τα παιδιά των μικρομεσαίων τάξεων κατείχαν τα απολύτως απαραίτητα

και αντιμετωπίζονταν από τους καθηγητές με μεγάλη αυστηρότητα προκειμένου να

τους πείσουν ότι η μάθηση είναι το μόνο πράγμα το οποίο μπορεί να βελτιώσει τόσο

την οικονομική όσο και την κοινωνική τους κατάσταση.

Έτσι συμπεραίνουμε ότι τα παιδιά των ισχυρότερων οικονομικά οικογενειών δεν

είχαν «εξ ορισμού» την γνώση, την μόρφωση αλλά και το ήθος των παιδιών των

χαμηλότερων τάξεων.