Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής...

55
Ηλεκτρολυτικές και Οξεοβασικές διαταραχές στη ΜΕΘ Κανταρτζή Κωνσταντία Κανταρτζή Κωνσταντία Επιμελήτρια Β΄ Επιμελήτρια Β΄ Πανεπιστημιακή Νεφρολογική Πανεπιστημιακή Νεφρολογική Κλινική Κλινική Π.Γ.Ν. Αλεξανδρούπολης Π.Γ.Ν. Αλεξανδρούπολης

description

Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Transcript of Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής...

Page 1: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Ηλεκτρολυτικές και Οξεοβασικές διαταραχές στη ΜΕΘ

Κανταρτζή ΚωνσταντίαΚανταρτζή Κωνσταντία

Επιμελήτρια Β΄Επιμελήτρια Β΄

Πανεπιστημιακή Νεφρολογική ΚλινικήΠανεπιστημιακή Νεφρολογική Κλινική

Π.Γ.Ν. ΑλεξανδρούποληςΠ.Γ.Ν. Αλεξανδρούπολης

Page 2: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Εκλεκτική

εισαγωγήΚλινική

Εξωτερικός άρρωστος

Επείγουσα εισαγωγή

Τμήμα επειγόντων

Χειρουργείο ΜΕΘ

Εισαγωγή στη ΜΕΘ

Page 3: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Πολυοργανική Πολυοργανική

ΑνεπάρκειαΑνεπάρκεια

(MODS)(MODS)

Page 4: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Ηλεκτρολυτικές + Οξεοβασικές Ηλεκτρολυτικές + Οξεοβασικές ΔιαταραχέςΔιαταραχές

ΜΕΘ

Παρατηρούνται σε διάφορες παθήσεις, (παθολογικές, χειρουργικές, καρδιολογικές, νεφρολογικές κ.ά.) επιβαρύνοντας σημαντικά την επιβίωση των ασθενώνΌσον αφορά τους ασθενείς της ΜΕΘ υπόκεινται στις ίδιες αρχές και στους ίδιους κανόνες

Σημεία και καταστάσεις που διαφοροποιούνται στη ΜΕΘ

+

Επηρεάζουν την επιβίωση των ασθενών

Page 5: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

++ 2+2+2+2+

44

33--

• Οι ηλεκτρολυτικές διαταραχές είναι συχνές και στους ασθενείς οι οποίοι νοσηλεύονται στις ΜΕΘ

• Απαιτείται έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία αυτών των διαταραχών για την καλύτερη έκβαση των ασθενών

++

Page 6: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας
Page 7: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

☻Συχνές ☻Σχετίζονται με την

επιβίωση των ασθενών☻ΙΣΩΣ τα αίτια να

διαφέρουν λόγω ιδιαίτερων καταστάσεων που υπάρχουν

Διαταραχές ΝΔιαταραχές Νaa++ ((φ.τ:φ.τ:1135-145 35-145 mEq/L)mEq/L)

Page 8: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Critical Care 2008, 12:R162

Η υπονατριαιμία και η υπερνατριαιμία είναι παράγοντες κινδύνου για:Αυξημένη διάρκεια παραμονής στη ΜΕΘΑυξημένη θνητότητα

Διαταραχές ΝΔιαταραχές Νaa++

Page 9: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Υπονατριαιμία ΜΕΘΥπονατριαιμία ΜΕΘ: 30% : 30%

Page 10: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Ωσμωτικότητα: Συγκέντρωση του συνόλου των διαλυμένων ουσιώνΣυγκέντρωση του συνόλου των διαλυμένων ουσιών

Τονικότητα: Δραστική λειτουργική ωσμωτικότηταΔραστική λειτουργική ωσμωτικότητα

ΨευδοϋποΝα+Υποτονική Ισοτονική Υπερτονική

Υπονατριαιμία

Υπονατριαιμία Υπονατριαιμία Διαγνωστική προσέγγισηΔιαγνωστική προσέγγιση

Page 11: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Υπονατριαιμία: ΚΥπονατριαιμία: Κλινική Εικόναλινική Εικόνα

N Engl J Med 2000;342:1581-89

Οίδημα εγκεφαλικών κυττάρων

Κεντρική γεφυρική μυελινόλυση

Page 12: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Υπερνατριαιμία ΜΕΘ: 9-26% Υπερνατριαιμία ΜΕΘ: 9-26%

Επίπτωση

Μεγαλύτερη θνητότητα

Am J Kidney Dis 2007, 50:952-957Am J Kidney Dis 2007, 50:952-957

Page 13: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Αίτια ΥπερνατριαιμίαςΑίτια Υπερνατριαιμίας

Παράγοντες που ευνοούν:Παράγοντες που ευνοούν:Αδυναμία πρόσβασης των Αδυναμία πρόσβασης των

ασθενών σε νερόασθενών σε νερόΚρανιοεγκεφαλικές κακώσειςΚρανιοεγκεφαλικές κακώσειςΧορήγηση διουρητικώνΧορήγηση διουρητικώνΜη επαρκής αναπλήρωση Μη επαρκής αναπλήρωση

απωλειών υγρώναπωλειών υγρώνΑναπλήρωση με υπέρτονα Αναπλήρωση με υπέρτονα

διαλύματαδιαλύματα

Page 14: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Νεφρικές

απώλειες

Διουρητικά

Ωσμωτική

Διούρηση

Νεφρική ΟΝΒ

Εξωνεφρικές

απώλειες

Εφίδρωση

Διάρροιες

Εγκαύματα

Συρίγγια

Νεφρικές

απώλειες

Άποιος

Διαβήτης

Υποδιψία

Εξωνεφρικές

απώλειες

Από δέρμα

αναπνευστικό

Πρόσληψη

άλατος

Υπεραλδοστερινισμός

σ. Cushing

Υπέρτονα διαλ. HCO3

Υπερνατριαιμία (Υπερνατριαιμία (>>145145 mEq/L) mEq/L)

Υποογκαιμία

νερό Νa+

Ευογκαιμία

νερό κφ Νa+

Υπερογκαιμία

νερό Νa+

Υπερνατριαιμία: Υπερνατριαιμία: Διαγν.Διαγν. προσέγγισηπροσέγγιση

Page 15: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Υπερνατριαιμία Κλινική εικόνα

Αφυδάτωση εγκεφαλικών κυττάρων

Εγκεφαλικό οίδημα

Απαγορεύεται η ταχεία διόρθωση των Απαγορεύεται η ταχεία διόρθωση των διαταραχών του Νδιαταραχών του Νaa++

Page 16: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας
Page 17: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Οι διαταραχές του ΚΟι διαταραχές του Κ++ είναι είναι συχνές συχνές

Δεν υπάρχουν δεδομένα Δεν υπάρχουν δεδομένα για τη συχνότητα εμφάνισηςγια τη συχνότητα εμφάνισης

ΙΔΙΑ αίτια, κλινική –ΙΔΙΑ αίτια, κλινική – ΗΚΓ ΗΚΓ εικόνα, θεραπευτική εικόνα, θεραπευτική αντιμετώπισηαντιμετώπιση

Διαταραχές ΚΔιαταραχές Κ++ ( (φ.τ: 3φ.τ: 3,,5-45-4,,5 5 mEq/L)mEq/L)

Page 18: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

ΥποκαλιαιμίαΥποκαλιαιμία

☺20% των νοσηλευόμενων ασθενών

☺Σε ασθενείς που λαμβάνουν διουρητικά έως 50%

☺Δεδομένα από τις ΜΕΘ δεν υπάρχουν - Ωστόσο η

συχνότητα είναι μάλλον μεγαλύτερη

☺Η θνητότητα των νοσηλευόμενων ασθενών με

υποκαλιαιμία είναι 10 φορές μεγαλύτερη

Page 19: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Μετακίνηση προς τον

ενδοκυττάριο χώρο

Μεταβολική αλκάλωση

(για αύξηση του pH κατά 0,1

μείωση του Κ+ κατά 0,3 mEq/L) Χορήγηση ινσουλίνηςΒ2- διεγέρτες

Μεταβολική αλκάλωση

(για αύξηση του pH κατά 0,1

μείωση του Κ+ κατά 0,3 mEq/L) Χορήγηση ινσουλίνηςΒ2- διεγέρτες

Μείωση ολικού K+

στον οργανισμό

Μειωμένη πρόσληψη Απώλεια K+

Αίτια ΥποκαλιαιμίαςΑίτια Υποκαλιαιμίας

Page 20: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

ΗΚΓραφική ΕικόναΗΚΓραφική Εικόνα ΥποκαλιαιμίαςΥποκαλιαιμίας

Πτώση Πτώση ST ST διαστήματοςδιαστήματοςΕπιπέδωση Τ κύματοςΕπιπέδωση Τ κύματοςΕμφάνιση κύματος Εμφάνιση κύματος UU

Page 21: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Κάλιο < 3,0 mEq/l

Καρδιακή ανακοπήΚαρδιακή ανακοπή

ΚΑΡΠΑΚΑΡΠΑ

Ε.Φ. χορήγηση Mg

10 mmol/1-2 minΕ.Φ. χορήγηση Mg

10 mmol/1-2 min

Ε.Φ. χορήγηση Κ

20 meq/2-3 minΕ.Φ. χορήγηση Κ

20 meq/2-3 min

Υποκαλιαιμία

απειλητική για τη ζωή

Αρρυθμία

(κοιλιακή ταχυκαρδία)

Υποκαλιαιμία

απειλητική για τη ζωή

Αρρυθμία

(κοιλιακή ταχυκαρδία)

Ε.Φ. χορήγηση Mg

10 mmol/30 minΕ.Φ. χορήγηση Mg

10 mmol/30 min

Ε.Φ. χορήγηση Κ

20 meq/ώρα(max 20 meq/10 min)

Ε.Φ. χορήγηση Κ

20 meq/ώρα(max 20 meq/10 min)

Ασυμπτωματική

ΗΚΓ ευρήματα•U κύματα

•Επίπεδα Τ

•Πτώση ST

Ασυμπτωματική

ΗΚΓ ευρήματα•U κύματα

•Επίπεδα Τ

•Πτώση ST

Χορήγηση Mg

αναλόγως επιπέδωνΧορήγηση Mg

αναλόγως επιπέδων

Αύξηση δίαιτας Κ

Ε.Φ. χορήγηση Κ

10 meq/ώρα

Αύξηση δίαιτας Κ

Ε.Φ. χορήγηση Κ

10 meq/ώρα

Resuscitation (2006) 70, 10—25

ΗΚΓΕπίπεδα Mg

Θεραπεία ΥποκαλιαιμίαςΘεραπεία Υποκαλιαιμίας

Page 22: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Υπερκαλιαιμία Υπερκαλιαιμία

Είναι η πιο συχνή ηλεκτρολυτική διαταραχή που σχετίζεται με απειλητικές για τη ζωή αρρυθμίες και καρδιοαναπνευστική ανακοπήΗ συχνότητα εμφάνισής της στη ΜΕΘ είναι άγνωστηΚαθοριστική η συνύπαρξη νεφρικής ανεπάρκειας

Page 23: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

☻Υπερβολική χορήγηση Κ+

☻Ανακατανομή καλίου (έξοδος από τα κύτταρα)

☻Μειωμένη νεφρική αποβολή Κ+

Αίτια Υπερκαλιαιμίας Αίτια Υπερκαλιαιμίας

Page 24: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

KK++ ο

ρού

ορ

ού 77

88

Παράταση P-R, υψηλά Τ,

διεύρυνση QRS, κατάσπαση ST

(6,5-8 meq/L)

1010

ΗΚΓραφική Εικόνα ΥπερκαλιαιμίαςΗΚΓραφική Εικόνα Υπερκαλιαιμίας

Οξυκόρυφα Τ

(5,5-6,5 meq/L)

Απουσία P, περαιτέρω διεύρυνση

QRS, ιδιοκοιλιακός ρυθμός,

κοιλιακή μαρμαρυγή, ασυστολία

(> 8 meq/L)

Page 25: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Υπερκαλιαιμία

Απειλητική για τη ζωή

Παθολογικό ΗΚΓ

Υπερκαλιαιμία

Απειλητική για τη ζωή

Παθολογικό ΗΚΓ

Χορήγηση Ασβεστίου

10 ml 10% σε 5 minΧορήγηση Ασβεστίου

10 ml 10% σε 5 min

Γλυκόζη και ινσουλίνη

± NaHCO3(σε οξέωση)

+

Σαλβουταμόλη

Γλυκόζη και ινσουλίνη

± NaHCO3(σε οξέωση)

+

Σαλβουταμόλη

ΑιμοκάθαρσηΑιμοκάθαρση

Χορήγηση Ασβεστίου

10 ml 10% bolusΧορήγηση Ασβεστίου

10 ml 10% bolus

Γλυκόζη και ινσουλίνη

+

Διττανθρακικά

Γλυκόζη και ινσουλίνη

+

Διττανθρακικά

Καρδιακή ανακοπήΚαρδιακή ανακοπή

ΚΑΡΠΑΚΑΡΠΑ

Σοβαρή

Υπερκαλιαιμία

Φυσιολογικό ΗΚΓ

ή οξυκόρυφα Τ

Σοβαρή

Υπερκαλιαιμία

Φυσιολογικό ΗΚΓ

ή οξυκόρυφα Τ

Γλυκόζη και ινσουλίνη

±

Διττανθρακικά

(σε οξέωση)

Γλυκόζη και ινσουλίνη

±

Διττανθρακικά

(σε οξέωση)

Ρητίνες PO

(Kayexalate)Ρητίνες PO

(Kayexalate)

Resuscitation (2006) 70, 10—25

Θεραπεία Υπερκαλιαιμίας Θεραπεία Υπερκαλιαιμίας

Αποτελεσματικότερος Αποτελεσματικότερος τρόπος αντιμετώπισης τρόπος αντιμετώπισης είναι η αιμοκάθαρσηείναι η αιμοκάθαρση

Page 26: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας
Page 27: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Ασβέστιο Ασβέστιο (φ.τ.:(φ.τ.: 4.5-5 4.5-5 mg/dlmg/dl) )

Καλύτερος δείκτης: ιονισμένο Ca2+

Απευθείας μέτρηση κι όχι από υπολογισμούς από τύπους, με βάση την αλβουμίνη και το ολικό ασβέστιο του ορού

Η οξέωση αυξάνει το ιονισμένο Ca2+

Page 28: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Υπασβεστιαιμία ΜΕΘ: 15-88% Υπασβεστιαιμία ΜΕΘ: 15-88%

Αιτίες υπασβεστιαιμίας στη ΜΕΘ

Αλκάλωση

Μεταγγίσεις αίματος

Καρδιοπνευμονική παράκαμψη

Φάρμακα : αμινογλυκοσίδες-σιμετιδίνη-ηπαρίνη-θεοφυλλίνη

Εμβολή λίπους

Υπομαγνησιαιμία

Παγκρεατίτιδα

Νεφρική ανεπάρκεια

Σήψη

Page 29: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Υπερασβεστιαιμία ΜΕΘ: <1%Υπερασβεστιαιμία ΜΕΘ: <1%

☻Υπερπαραθυρεοειδισμός

☻Κακοήθεια - Σύνδρομο λύσης όγκου

☻Θυρεοτοξίκωση

☻Φάρμακα (θειαζιδικά διουρητικά, λίθιο)

Page 30: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας
Page 31: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Ο φώσφορος αποτελεί βασικό συστατικό του DNA και του RNA, των οστών και της κυτταρικής μεμβράνης, και σημαντική πηγή ενέργειας για τον οργανισμό

Συμβάλλει στη ρύθμιση της ΟΒΙ Οι διαταραχές του αν και δεν είναι ιδιαίτερα

συχνές στη ΜΕΘ, εντούτοις είναι σημαντικές

Φώσφορος (φ.τ: 2,7-4,5 Φώσφορος (φ.τ: 2,7-4,5 mg/dl)mg/dl)

Page 32: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Υποφωσφαταιμία ΜΕΘ: 7-18%

Βαριά υποφωσφαταιμία: θνητότητα 20-30% Ήπια υποφωσφαταιμία: θνητότητα 15%

Page 33: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Υπερφωσφαταιμία

Χρόνια νεφρική Χρόνια νεφρική ανεπάρκειαανεπάρκειαΡαβδομυόλυση Ραβδομυόλυση ………………………………..

Αποτελεσματικότερος Αποτελεσματικότερος τρόπος αντιμετώπισης τρόπος αντιμετώπισης είναι η αιμοκάθαρσηείναι η αιμοκάθαρση

Page 34: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας
Page 35: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

ΜαγνήσιοΜαγνήσιο (φ.τ: 1(φ.τ: 1,,7-27-2,,4)4)

« The most underdiagnosed electrolyte abnormality in current medical practice»

Page 36: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας
Page 37: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Υπομαγνησιαιμία Υπομαγνησιαιμία

Η υπομαγνησιαιμία σχετίζεται με αυξημένη θνητότητα στους νοσηλευόμενους αλλά και στους ασθενείς της ΜΕΘ

Η υπομαγνησιαιμία μπορεί να υπάρχει ενώ τα επίπεδά του στο αίμα είναι φυσιολογικάΜετρήσεις του Mg στον ορό και ούρα είναι ο απλούστερος

τρόπος ελέγχου υπομαγνησιαιμίας Ασφαλέστερος τρόπος μέτρησης του δραστικού Mg2+ το

ιονισμένο, ή το ενδοκυττάριοΕιδικές τεχνικές - ΔΕΝ εφαρμόζεται στην κλινική πράξη

Page 38: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Αιτίες υπομαγνησιαιμίας στη ΜΕΘΓαστρεντερικές διαταραχές : ρινογαστρικός καθετήρας, σύνδρομα κακοθρεψίας, εκτεταμένη εντερεκτομή, οξεία και χρόνια διάρροια, οξεία αιμορραγική περιτονίτιδα

Νεφρικές Απώλειες : χρόνια παρεντερική διατροφή, ωσμωτική διούρηση, αλκοόλ

Φάρμακα : διουρητικά, αμινογλυκοσίδες, κυκλοσπορίνη, αμφοτερικίνη Β

Μεταβολική οξέωση

Νεφρικές παθήσεις : χρόνια πυελονεφρίτιδα, διάμεση νεφρίτιδα, πολυουρική φάση μετά από ΟΝΒ, μετααποφρακτική ουροπάθεια

Υπομαγνησιαιμία ΜΕΘ: έως Υπομαγνησιαιμία ΜΕΘ: έως 60% 60%

Page 39: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Συνήθως ιατρογενής στους ασθενείς της ΜΕΘ λόγω αυξημένης εξωγενούς χορήγησης και νεφρικής δυσλειτουργίας

Υπερμαγνησιαιμία Υπερμαγνησιαιμία

Page 40: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Διαταραχές οξεοβασικής ισορροπίας Διαταραχές οξεοβασικής ισορροπίας

Page 41: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Αέρια ΑίματοςΑέρια Αίματος

Τα αρτηριακά αέρια αίματος βοηθούν στην εκτίμηση των διαταραχών της ΟΒΙ

Η διαταραχή της ΟΒΙ που προκύπτει από το αρτηριακό αίμα δεν περιγράφει πάντα την πραγματική κατάσταση των περιφερικών ιστών, ιδιαίτερα σε αιμοδυναμικά ασταθείς ασθενείς

Τα φλεβικά, χωρίς περίδεση, αέρια αίματος είναι πιο αντικειμενικά για το τι συμβαίνει στους ιστούς, ειδικά στους ασθενείς της ΜΕΘ

Page 42: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Η πιο συχνή διαταραχή της οξεοβασικής ισορροπίας στους

ασθενείς της ΜΕΘ

Μεταβολική ΟξέωσηΜεταβολική Οξέωση1. Χάσμα Ανιόντων1. Χάσμα Ανιόντων

Χάσμα Ανιόντων: ΔΔ απώλεια HCO3 ή συσσώρευση μη μετρήσιμων οξέων

ΧΑ=Na-(Cl+HCO3-)=12±4 mEq

Προσαρμογή :

ΔΧΑ(alb)=ΧΑ+2,5 x [4,5-αλβουμίνη (g/dl)]

ΔΧΑ(alb+lac)=ΧΑ+0,25 x (40-αλβουμίνη)-(γαλακτικά)

ΔΧΑ=(Na++K+)-(Cl-+HCO3)-2 x [alb(gr/dl)]+0.5 x [PO43+(mg/dl)]

συνολικό ΔΧΑ~ 0

Page 43: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Μεταβολική ΟξέωσηΜεταβολική Οξέωση

Αυξημένο Φυσιολογικό

Γαλακτική οξέωση Παρεντερική διατροφή

Κετοξέωση Χορήγηση Ισότονου NaCl

ΧΝΑ Διάρροια

Δηλητηρίαση με μεθανόλη ΣΟ

Δηλητηρίαση με αιθυλενγλυκόλη Ακεταζολαμίδη

Δηλητηρίαση από σαλικυλικά Ουρητηροεντεροστομία

ΧΑΣΜΑ ΑΝΙΟΝΤΩΝ

Page 44: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Μεταβολική ΟξέωσηΜεταβολική Οξέωση2. Ωσμωτικό Χάσμα2. Ωσμωτικό Χάσμα

ΩΠ ορού = 2*Να+(ορού)+ γλυκόζη/18+ουρία/6

Ωσμωτικό Χάσμα = προσδιοριζόμενη ΩΠ ορού –

υπολογιζόμενη ΩΠ ορού

Φ.τ= 5-10 mOsmol/L

Αυξημένο ΩΧ:Εξωγενείς ουσίες: μαννιτόλη, αιθανόλη, σορβιτόλη, γλυκίνη, γλυκερόλη, αιθυλενογλυκόληΑφυδάτωση

Page 45: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Μεταβολική ΟξέωσηΜεταβολική Οξέωση3. Χάσμα Δέλτα3. Χάσμα Δέλτα

Χάσμα ΔέλταΧάσμα Δέλτα ΧΔ ΧΔ = = ΧΑΧΑ - 8 - 8 Διορθωμένα διττανθρακικά Διορθωμένα διττανθρακικά = = διττανθρακικάδιττανθρακικά + + ΧΔΧΔ Φ.τ= Φ.τ= 24-26 mEq/L24-26 mEq/L <24-26 = <24-26 = υπερχλωραιμική οξέωση ή χρόνια υπερχλωραιμική οξέωση ή χρόνια

αναπνευστική αλκάλωσηαναπνευστική αλκάλωση >24-26 = >24-26 = μεταβολική αλκάλωση ή χρόνια μεταβολική αλκάλωση ή χρόνια

αναπνευστική οξέωσηαναπνευστική οξέωση

Page 46: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Η διαφορά μεταξύ των ισχυρών κατιόντων και των ισχυρών ανιόντων καλείται Διαφορά των Ισχυρών Iόντων [Strong Ion Difference (SID)], και υποδεικνύει το φορτίο των ασθενών ιόντων δηλαδή τη δύναμη των H+ και HCO3

-

SID = (Na++K++Ca2+Mg2+)-(Cl--ΧΑ)

SIDeffective = A- + HCO3- = SIDe

SIDapparent = (Na++K++Ca2+Mg2+)-(Cl--LAC-)= SIDa

SIDa = 40-42 υγιείς

SIDa =30 σε ασθενείς της ΜΕΘ

Μεταβολική ΟξέωσηΜεταβολική Οξέωση4. Διαφορά Ισχυρών Ιόντων (4. Διαφορά Ισχυρών Ιόντων (SID)SID)5. Χάσμα Ισχυρών Ιόντων (5. Χάσμα Ισχυρών Ιόντων (SIG)SIG)

SIG (Strong Anion Gap) =SIDe – SIDa = 0

SIG < 0 : μεταβολική οξέωση (σήψη, ηπατική νόσος),

όπου LAC = mmol/l = SIG

SIG > 0 : μεταβολική αλκάλωση από μη μετρήσιμα κατιόντα

SIG SIG : δεν επηρεάζεται από τις : δεν επηρεάζεται από τις Αλλαγές του Αλλαγές του pHpH

Αλλαγές της αλβουμίνηςΑλλαγές της αλβουμίνης

SIG SIG : δεν επηρεάζεται από τις : δεν επηρεάζεται από τις Αλλαγές του Αλλαγές του pHpH

Αλλαγές της αλβουμίνηςΑλλαγές της αλβουμίνης

Page 47: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Απαντά στο 80% ΜΕΘΠροσπάθεια ανάνηψης από υποογκαιμικό σοκΧορήγηση μεγάλου όγκου NaCl 0.9%, που προκαλούν ΜΟ λόγω αύξησης του Cl- πλάσματος σε σχέση με το Να+

Δε φαίνεται επίδραση στη θνητότητα, εντούτοις βλαπτικήSID=(Na++K++Ca2++Mg2+)-(Cl- -XA)<40

☻Φυσιολογικό χάσμα ανιόντων☻Κλινική εικόνα: κοιλιακό άλγος, κεφαλαλγία, ναυτία, έμετοι, δίψα, καθυστερημένη διούρηση, υπεραερισμός

☻Κολλοειδή διαλύματα

Υπερχλωραιμική Μεταβολική Οξέωση Υπερχλωραιμική Μεταβολική Οξέωση

Page 48: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Ορισμός : Lac > 5mmol/L + pH < 7.35

Θνητότητα: 60-90%☻Σήψη ☻Καρδιογενές σοκ☻Υποξαιμία☻Ηπατική ανεπάρκεια☻Δηλητηριάσεις ☻Ισχαιμία

Αίτια:Αίτια:

Γαλακτική ΟξέωσηΓαλακτική Οξέωση

☻Αποφυγή διττανθρακικών

☻Αποφυγή αγγειοσυσπαστικών

☻Χρήση ντοπαμίνης-δοβουταμίνης

☻Αντιβιοτικά σε σήψη

☻Διακοπή μετφορμίνης, νιτροπρωσσικού Να+

Θεραπεία: •Υποκατάσταση της νεφρικής Υποκατάσταση της νεφρικής

λειτουργίας:λειτουργίας:

Βοηθά Βοηθά ΑΛΛΑΑΛΛΑ δε θεραπεύει δε θεραπεύει

•Αντιμετώπιση Υποκείμενης Αντιμετώπιση Υποκείμενης Νόσου Νόσου

Page 49: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Μεταβολική Αλκάλωση Μεταβολική Αλκάλωση

☻Υποογκαιμία από έντονη διούρηση☻Υποκαλιαιμία ☻Έμετοι☻Ρινογαστρικός καθετήρας

Αιτίες :Αιτίες :

Page 50: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Αναπνευστική ΟξέωσηΑναπνευστική Οξέωση

Αναπνευστική ΑλκάλωσηΑναπνευστική Αλκάλωση

Αναπνευστικές ΔιαταραχέςΑναπνευστικές Διαταραχές

Page 51: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Μικτές Διαταραχές ΟΒΙΜικτές Διαταραχές ΟΒΙ

Εκτός από τις αμιγείς διαταραχές της ΟΒΙ, μπορεί να συνυπάρχουν ταυτόχρονα περισσότερες από δύο διαταραχές. Τότε έχουμε μικτή διαταραχή της ΟΒΙ

Page 52: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

ΜΕΘ

ΤΡΑΥΜΑΤΡΑΥΜΑ ΤΡΑΥΜΑΤΡΑΥΜΑ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΕΠΙΠΛΟΚΗΕΠΙΠΛΟΚΗ

ΦΑΡΜΑΚΑΦΑΡΜΑΚΑ ΛΟΙΜΩΔΕΣΛΟΙΜΩΔΕΣΝΟΣΗΜΑΝΟΣΗΜΑ

ΑΝΑΠΝ.ΑΝΑΠΝ.ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟΝΟΣΗΜΑΝΟΣΗΜΑ

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΠΑΙΔΠΑΙΔIIΑΤΡΙΚΗΑΤΡΙΚΗ

Page 53: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Νa+Νa+Κ+Κ+Κ+Κ+

Ca2+Ca2+ PO43-PO4

3-

Mg2+Mg2+

pHPCO2

HCO3-

pHPCO2

HCO3-

pHPCO2

HCO3-

pHPCO2

HCO3-

Page 54: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας

Όταν τα συντηρητικά μέτρα ανεπαρκούν

Υποκατάσταση της νεφρικής λειτουργίας

Υποκατάσταση της νεφρικής λειτουργίας

ΝΕΦΡΟΛΟΓΟΣ

Page 55: Διαταραχές των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας