Κυριακή 27-07-2014

32
3341 Εβδομαδιαία εφημερίδα της Ανανεωτικής Αριστεράς • Κυριακή 27 Ιουλίου 2014 • Αρ. φ. 1213 • 2 € ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ, ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ ΑΡΘΡΑ Θ. Παρασκευόπουλος: ∆ύο διαφορετικά πολιτικά φαινόμενα Από το “εμπρός Αντρέα, για μια Ελλάδα νέα” στα σημερινά διακυβέυματα σελ. 10 ... Ε. Τσακαλώτος - Χ. Λάσκος: Αριστερά και φορολογία Σκέψεις και προτάσεις για τον τρόπο που ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να κινηθεί στο φορολογικό σελ 8-9 ... Χ. Γεωργούλας: Η ιδεολογική φτώχεια της νεοφιλελεύθερης δεξιάς Πως ο «σοσιαλμανής» Καραμανλής παρουσιάζεται σαν προπομπός του Σαμαρά σελ. 5 ∆ΙΕΘΝΗ Νορβηγία: Η κληρονομιά του Μπρέιβικ Τρομοκρατικό χτύπημα φοβάται η κυβέρνηση και σπέρνει πανικό ισ- λαμοφοβίας σελ. 13 ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Μ. Τριανταφύλλου: «Η κοιμωμένη ξύπνησε» Μια τρυφερή και πικάντικη παράσταση των Ξ. Καλογεροπού- λου και Θ. Μοσχόπουλου, για παιδιά, από το Θέατρο του Νέου Κόσμου σελ. 28 Α. Κουμανταράκη - Θ. Τσακίρης: Αγνοημένες όψεις της Μεταπολίτευσης Από το εργοστασιακό κίνημα στην κομματικοποίηση των συνδικάτων σελ. 30-31 Οι καθαρίστριες μας εμπνέουν όλους Του Στάθη ∆ρογώση* Ε ίχα την τιμή όλα αυτά τα χρόνια να παίξω σε δεκά- δες συναυλίες αλληλεγ- γύης για κινηματικούς σκο- πούς. Η συναυλία την οποία θυ- μάμαι με την πιο γλυκιά συγκί- νηση έγινε πριν λίγους μήνες έξω από τις σκηνές των αγωνι- ζομένων καθαριστριών στο υπουργείο Oικονομικών στο Σύνταγμα. ∆εν ήταν συναυλία. Μαζευτήκαμε με κιθάρα και τζουρά (ήταν κι ο καλός μου φίλος και συνάδελφος Ηλίας Βαμβακούσης) και δεν παίξαμε ούτε ένα δικό μας τραγούδι. Ρεμπέτικα, λαϊκά, τέτοια τρα- γούδια μόνο ακούστηκαν. Και Λοΐζος. ∆εν βρήκα δικό μου τραγούδι για την περίσταση. Και δεν βρήκα και άλλου συνα- δέλφου μου. Το καινούριο ελ- ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 2 Ανάλυση της Βιβής Κεφαλά και παρέμβαση του Μόνι Οβάντια για το νέο αιματοκύλισμα στη Γάζα σελ 11,15 Συµφώνησαν χωρίς τον ξενοδόχο ΥΠΟ ΤΟ ΦΟΒΟ ΠΡΟΩΡΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ, ΣΑΜΑΡΑΣ - ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ... Οι «αντιπολιτευτικοί» ελιγμοί του ΠΑΣΟΚ από... θέσεις συμ- πολίτευσης κράτησαν λιγότερο κι από όσο διαρκούν τα θαύματα στη μετά Χριστόν εποχή. Μετά τη συνάντησή του με τον κ. Σα- μαρά, ο κ. Βενιζέλος δήλωσε με σαφήνεια ότι «το ΠΑΣΟΚ δεν έχει στρατηγικές αμφιταλαντεύ- σεις», επιβεβαιώνοντας ότι οι δύο αρχηγοί συμφώνησαν να διαφυλάξουν το κύριο γι’ αυ- τούς: να φθάσουν στην εκλογή Προέδρου της ∆ημοκρατίας μέσα σε όσο γίνεται πιο θετικό για την κυβέρνηση κλίμα. Η ισορροπία που επιχειρούν, όμως, είναι ασταθής. Οι κίνδυ- νοι που προέρχονται από τις εσωτερικές διαφωνίες ή τα απο- κλίνοντα συμφέροντα, που υπα- γορεύουν συχνά διαφορετικές τακτικές, είναι δευτερογενείς. Στη ρίζα του κυβερνητικού προ- βλήματος βρίσκεται η πολιτική που ακολουθείται, η οποία προ- καλεί τη δυσαρέσκεια και την αντιπαλότητα της τεράστιας πλειοψηφίας των λαϊκών τά- ξεων. Αυτές τη βιώνουν σαν ένα αδιάκοπο πόλεμο εναντίον τους. Οι συνεχείς αναβολές στην ολοκλήρωση των σχεδίων ιδιω- τικοποίησης των πάντων (ΕΥ∆ΑΠ, ΕΥΑΘ, αιγιαλός...), καθώς και οι συσπειρώσεις εναντίον τής κυβέρνησης που προκαλούν τα σχέδια αυτά, απο- μακρύνουν τη δυνατότητα εκλο- γής προέδρου από την παρούσα βουλή, εντείνοντας την κυβερ- νητική αστάθεια. Αν η αξιωματική αντιπολί- τευση διατηρήσει την πρωτο- βουλία κινήσεων στο πεδίο της ωρίμανσης μιας νέας πλειοψη- φικής συμμαχίας κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων και της παράλληλης ωρίμανσης της ρι- ζοσπαστικής εναλλακτικής πρό- τασής της, είναι βέβαιο ότι οι όποιες συμφωνίες Σαμαρά-Βενι- ζέλου θα αποδειχθούν χωρίς τον ξενοδόχο. Το Ισραήλ εκτός ορίων και πάλι Η προοπτική κυβέρνησης της Αριστεράς Άρθρο - παρέμβαση του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξη Τσίπρα Κράτος, τάξεις και συμμαχίες Από την κοινωνική έκρηξη στην πολιτική αλλαγή Η σύζευξη του κοινωνικού με το πολιτικό Σκοτώνουν τα δάση πριν καούν Στη Βουλή τις επόμενες μέρες το δασοκτόνο νομοσχέδιο σελ 16 «Βαριά βιομηχανία» ο τουρισμός για τους εργαζόμενους Τι δείχνει η έκθεση του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών σελ 17 Σωτήρης ∆ημητρίου: Το χρήμα διέλυσε την ενότητα Οι αντάρτες του σινεμά και η διαβρωτική επιρροή του ιδρύματος Φορντ σελ 24-25 Η Η « «Ε ΕΠ ΠΟ ΟΧ ΧΗ Η» » Κ ΚΑ ΑΙ Ι Π ΠΑ ΑΛ ΛΙ Ι Σ ΣΤ ΤΑ Α Π ΠΕ ΕΡ ΡΙ ΙΠ ΠΤ ΤΕ ΕΡ ΡΑ Α Σ ΣΤ ΤΙ ΙΣ Σ 3 31 1 Α ΑΥ ΥΓ ΓΟ ΟΥ ΥΣ ΣΤ ΤΟ ΟΥ Υ

description

Κυριακή 27-07-2014

Transcript of Κυριακή 27-07-2014

Page 1: Κυριακή 27-07-2014

3341

Εβδομαδιαία εφημερίδα της Ανανεωτικής Αριστεράς • Κυριακή 27 Ιουλίου 2014 • Αρ. φ. 1213 • 2 €

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ, ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ

ΑΡΘΡΑΘ. Παρασκευόπουλος:∆ύο διαφορετικάπολιτικά φαινόμεναΑπό το “εμπρός Αντρέα,για μια Ελλάδα νέα” στα σημερινάδιακυβέυματα σελ. 10

...Ε. Τσακαλώτος - Χ. Λάσκος:Αριστερά και φορολογίαΣκέψεις και προτάσειςγια τον τρόπο που ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπεινα κινηθεί στο φορολογικό σελ 8-9

...Χ. Γεωργούλας:Η ιδεολογική φτώχειατης νεοφιλελεύθερης δεξιάςΠως ο «σοσιαλμανής» Καραμανλήςπαρουσιάζεται σαν προπομπός τουΣαμαρά σελ. 5

∆ΙΕΘΝΗ

Νορβηγία: Η κληρονομιάτου ΜπρέιβικΤρομοκρατικό χτύπημα φοβάται ηκυβέρνηση και σπέρνει πανικό ισ-λαμοφοβίας σελ. 13

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣΜ. Τριανταφύλλου:«Η κοιμωμένη ξύπνησε»Μια τρυφερή και πικάντικηπαράσταση των Ξ. Καλογεροπού-λου και Θ. Μοσχόπουλου,για παιδιά, από το Θέατροτου Νέου Κόσμου σελ. 28

Α. Κουμανταράκη -Θ. Τσακίρης:Αγνοημένες όψειςτης ΜεταπολίτευσηςΑπό το εργοστασιακό κίνημαστην κομματικοποίηση τωνσυνδικάτων σελ. 30-31

Οι καθαρίστριεςμας εμπνέουνόλουςΤου Στάθη ∆ρογώση*

Είχα την τιμή όλα αυτά ταχρόνια να παίξω σε δεκά-δες συναυλίες αλληλεγ-

γύης για κινηματικούς σκο-πούς. Η συναυλία την οποία θυ-μάμαι με την πιο γλυκιά συγκί-νηση έγινε πριν λίγους μήνεςέξω από τις σκηνές των αγωνι-ζομένων καθαριστριών στουπουργείο Oικονομικών στοΣύνταγμα. ∆εν ήταν συναυλία.Μαζευτήκαμε με κιθάρα καιτζουρά (ήταν κι ο καλός μουφίλος και συνάδελφος ΗλίαςΒαμβακούσης) και δεν παίξαμεούτε ένα δικό μας τραγούδι.Ρεμπέτικα, λαϊκά, τέτοια τρα-γούδια μόνο ακούστηκαν. ΚαιΛοΐζος. ∆εν βρήκα δικό μουτραγούδι για την περίσταση.Και δεν βρήκα και άλλου συνα-δέλφου μου. Το καινούριο ελ-

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 2

Ανάλυση της Βιβής Κεφαλά και παρέμβαση του ΜόνιΟβάντια για το νέο αιματοκύλισμα στη Γάζα σελ 11,15

Συµφώνησανχωρίς τον ξενοδόχο

ΥΠΟ ΤΟ ΦΟΒΟ ΠΡΟΩΡΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ, ΣΑΜΑΡΑΣ - ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ...

Οι «αντιπολιτευτικοί» ελιγμοίτου ΠΑΣΟΚ από... θέσεις συμ-πολίτευσης κράτησαν λιγότεροκι από όσο διαρκούν τα θαύματαστη μετά Χριστόν εποχή. Μετάτη συνάντησή του με τον κ. Σα-μαρά, ο κ. Βενιζέλος δήλωσε μεσαφήνεια ότι «το ΠΑΣΟΚ δενέχει στρατηγικές αμφιταλαντεύ-σεις», επιβεβαιώνοντας ότι οιδύο αρχηγοί συμφώνησαν ναδιαφυλάξουν το κύριο γι’ αυ-τούς: να φθάσουν στην εκλογήΠροέδρου της ∆ημοκρατίαςμέσα σε όσο γίνεται πιο θετικόγια την κυβέρνηση κλίμα.

Η ισορροπία που επιχειρούν,όμως, είναι ασταθής. Οι κίνδυ-νοι που προέρχονται από τιςεσωτερικές διαφωνίες ή τα απο-κλίνοντα συμφέροντα, που υπα-γορεύουν συχνά διαφορετικέςτακτικές, είναι δευτερογενείς.Στη ρίζα του κυβερνητικού προ-βλήματος βρίσκεται η πολιτικήπου ακολουθείται, η οποία προ-καλεί τη δυσαρέσκεια και την

αντιπαλότητα της τεράστιαςπλειοψηφίας των λαϊκών τά-ξεων. Αυτές τη βιώνουν σαν ένααδιάκοπο πόλεμο εναντίον τους.

Οι συνεχείς αναβολές στηνολοκλήρωση των σχεδίων ιδιω-τικοποίησης των πάντων(ΕΥ∆ΑΠ, ΕΥΑΘ, αιγιαλός...),καθώς και οι συσπειρώσειςεναντίον τής κυβέρνησης πουπροκαλούν τα σχέδια αυτά, απο-μακρύνουν τη δυνατότητα εκλο-γής προέδρου από την παρούσαβουλή, εντείνοντας την κυβερ-νητική αστάθεια.

Αν η αξιωματική αντιπολί-τευση διατηρήσει την πρωτο-βουλία κινήσεων στο πεδίο τηςωρίμανσης μιας νέας πλειοψη-φικής συμμαχίας κοινωνικώνκαι πολιτικών δυνάμεων και τηςπαράλληλης ωρίμανσης της ρι-ζοσπαστικής εναλλακτικής πρό-τασής της, είναι βέβαιο ότι οιόποιες συμφωνίες Σαμαρά-Βενι-ζέλου θα αποδειχθούν χωρίς τονξενοδόχο.

Το Ισραήλεκτός ορίων και πάλι

Η προοπτική κυβέρνησηςτης ΑριστεράςΆρθρο - παρέμβαση του προέδρουτου ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξη Τσίπρα• Κράτος, τάξεις και συμμαχίες• Από την κοινωνική έκρηξη στην πολιτική αλλαγή• Η σύζευξη του κοινωνικού με το πολιτικό

Σκοτώνουντα δάση πριν καούνΣτη Βουλή τις επόμενες μέρεςτο δασοκτόνο νομοσχέδιο σελ 16

«Βαριά βιομηχανία» ο τουρισμόςγια τους εργαζόμενουςΤι δείχνει η έκθεση του ΙνστιτούτουΤουριστικών Ερευνών σελ 17

Σωτήρης ∆ημητρίου: Τοχρήμα διέλυσε την ενότηταΟι αντάρτες του σινεμά και η διαβρωτική επιρροήτου ιδρύματος Φορντ σελ 24-25

ΗΗ ««ΕΕΠΠΟΟΧΧΗΗ»» ΚΚΑΑΙΙ ΠΠΑΑΛΛΙΙ ΣΣΤΤΑΑ ΠΠΕΕΡΡΙΙΠΠΤΤΕΕΡΡΑΑ ΣΣΤΤΙΙΣΣ 3311 ΑΑΥΥΓΓΟΟΥΥΣΣΤΤΟΟΥΥ

Page 2: Κυριακή 27-07-2014

22 Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014ΘΕΜΑΤΑ

ΕΒ∆ΟΜΑ∆ΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΗΣ ΑΝΑΝΕΩΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣΙδιοκτήτης: Εκδοτικός - ∆ημοσιογραφικός Συνεταιρισμός Κοινωνικών,Πολιτικών και Πολιτιστικών Μελετών και ∆ραστηριοτήτων Η ΕΠΟΧΗ, ΣΥΝ Π.Ε.

Βλαχάβα 11 & Αθηνάς, 3ος όροφος,Αθήνα 105 51

ΤΗΛΕΦΩΝΑ 3616702, 3619513 -3619514 • FAX: 3619610

Εκδότρια:Ασημίνα ∆αβάκη - Κλαυδιανού

Συνδρομές (σε ευρώ)• Εσωτερικού: 150 • Kύπρος: 250

• Ευρώπη: 250 • Λοιπός κόσμος: 250Α.Φ.Μ. 096207018 - ∆ΟΥ: ΣΤ’ Αθηνών

Αρ. Λογαριασμού: 72038528658ΙΒΑΝ GR

3801107200000072038528658ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

Ηλεκτρονική ∆ιεύθυνση:[email protected]

www.epohi.grΚωδικός εντύπου: 3341

ληνικό τραγούδι δεν μιλάει για αυτά τα θέματα. Κι όταν τοκάνει μιλάει όπως οι δημοσιογράφοι. Αποστεωμένα, ψεύ-τικα. Μεγαλώσαμε -η γενιά μου- ακούγοντας γύρω μας μιαηχώ παλιών αγώνων. Κάποιοι δώσαμε κιόλας τη μάχη στηνπρώτη γραμμή, αλλά πάντα σε μια μειοψηφία. Ντύναμε τιςπροσπάθειές μας με βαρύγδουπες λέξεις, που τελικά έχα-σαν το νόημά τους. Οι λέξεις της αριστεράς εκστομίζον-ταν από βολεμένους πασόκους συνδικαλιστές και βουλευ-τάκους της διαπλοκής. Ο «αντιφασισμός» τσίχλα. Οι συγ-κεντρώσεις της ΓΣΕΕ και της Α∆Ε∆Υ παρωδία. Ο κυβερ-νητικός συνδικαλισμός του ’80-’90 διέλυσε τα πάντα. Καιάλλαξε και τις λέξεις. Τις φτήνυνε.

Εννοείται ότι δεν σβήνω όλους τους αγώνες της γενιάςμου με έναν αφορισμό. Απλά μας είχαν κλέψει τις λέξεις.Και δεν βρήκαμε καινούριες. Για αυτό δεν γράφτηκε καιπολιτικό τραγούδι. Οι λέξεις, ο τόνος, οι φράσεις τουείχαν κλαπεί από τα διεφθαρμένα ανθρωπάκια, τους πα-λιούς πρασινοφρουρούς διορισμένους, που πια ομαδικάψηφίζουν τους ναζί ή προσπαθούν να βρουν ρωγμές στηριζοσπαστική αριστερά να χωθούν. Φυσικά δεν θα τουςγίνει το χατήρι.

Καθαρές αγωνιζόμενες ψυχές

Γιατί τα γράφω όλα αυτά; Και μάλιστα σε ένα κείμενογια τις καθαρίστριες; Μα γιατί εκείνη τη νύχτα επιτέλουςείδα καθαρές αγωνιζόμενες ψυχές. Γυναίκες ακούραστεςπου τραγουδούσαν ενώ είχαν φάει ξύλο το πρωί , ενώ τιςέπαιρναν οι ειπρακτικές εταιρείες για τα δάνεια, ενώ δενείχαν τίποτα να δώσουν στα παιδιά τους. Ναι, τραγουδού-

σαν δίπλα στουςμπάτσους πουκοιτούσαν σανχαζοί. Τραγου-δούσαν ενώ ταείχαν χάσει όλα.Και ήταν μιαγροθιά. ∆ενπήγαν να βολέ-ψουν τους εαυ-τούς τους. Συγ-κρότησαν από τακάτω ομάδα. ∆ενείχαν συνδικαλι-στοπατέρες.Ούτε κόμμα. Κιέτσι λειτουργούνκαι τώρα. Αμε-σοδημοκρατικά.Και πήγαν γιασυμπαράστασηκαι σε άλλεςσυλλογικότητες.Πήγαν και σεάλλες πορείες.Ξαναέφαγανξύλο.

Και θα τις ξαναβαρέσουν. Γιατί ξέρουν πολύ καλά οιακροδεξιοί, με την τσόντα του ΠΑΣΟΚ, που κυβερνάνε ότιμόνο αγώνες με τέτοιο ήθος μπορούν να τους κλονίσουν.Ο κάθε Άδωνις και η κάθε τραμπούκα Βούλτεψη δεν φο-βάται τις τηλεμαχίες. Εκεί γαυγίζουν χωρίς ουσιαστικό αν-τίπαλο. Τις καθαρίστριες, όμως, τις φοβούνται. Γιατί οικαθαρίστριες με τον αγώνα τους έχουν την κοινωνία μαζίτους.

Μετά από εκείνη τη βραδιά τέλειωσα ένα τραγούδι πουδούλευα καιρό. Οι καθαρίστριες μας εμπνέουν όλους.Αυτές μας κινούν να βγούμε μπροστά. Για τη ζωή μαςξανά.

Ξέρω ότι θέλεις να αλλάξεις τα πάντα στον κόσμοΜα νιώθεις μόνος, ρωτάς αν αξίζει ξανά και ξανάΞέρω ότι ξέρεις δεν είναι εποχή για σωτήρες Οι απλοί άνθρωποι είναι που πρέπει να βγούνε μπροστά.Έλα να βγούμε μπροστά για τη ζωή μας ξανά!Είν’ τα ονειρά μας φωτιά, έλα να βγούμε μπροστά!

Το υπόλοιπο από Σεπτέμβρη. Για την ώρα θα συναντή-σουμε ξανά τις καθαρίστριες στη μεγάλη συναυλία με τηνΧαρούλα Αλεξίου στο Σύνταγμα.

* Ο Στ. ∆ρογώσης είναι τραγουδοποιός και δημοτικόςσύμβουλος Αθήνας με την Ανοιχτή Πόλη.

Οι καθαρίστριεςμάς εμπνέουν όλουςΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ 1η ΣΕΛΙ∆Α

Εννοείται ότι δενσβήνω όλους τουςαγώνες της γενιάς μουμε έναν αφορισμό. Απλάμας είχαν κλέψει τιςλέξεις. Και δεν βρήκαμεκαινούριες. Για αυτόδεν γράφτηκε καιπολιτικό τραγούδι. Οιλέξεις, ο τόνος, οιφράσεις του είχανκλαπεί.

Το 2ο Κάμπινγκ της Νεο-λαίας ΣΥΡΙΖΑ φιλοξενεί-ται φέτος στην παραλία

Βαθύ του Γυθείου από τις 2 μέχριτις 10 Αυγούστου του 2014. Μεκεντρικό σύνθημα «αλληλεγγύη– συλλογικότητα – πολιτισμός»καθώς και με μια ιδιαίτερη έμ-φαση στην ανάγκη λήψης συλλο-γικών πρωτοβουλιών για τηνυπεράσπιση του περιβάλλοντοςκαι των δημόσιων αγαθών τοπρόγραμμα του φετινού κάμ-πινγκ χαρακτηρίζεται απόπλούτο και ποικιλία πολιτικώνκαι πολιτιστικών δραστηριοτή-των.

Ήδη από την Κυριακή 3/8 ηδιοργάνωση ξεκινά με θεματικάεργαστήρια, συνεχίζεται με τονΑ΄ κύκλο των κινηματογραφι-κών προβολών με τίτλο «ΈναΑκόμη Βλέμμα στο Φασισμό» καιτην ταινία Οι τελευταίες ημέρεςτης Σοφι Σολ (Μαρκ Ράδερ-μουντ, 2005) και η ημέρα ολο-κληρώνεται υπό τους alternativerock και funk ήχους των RadioSol.

Tην ∆ευτέρα 4/8 επισκεπτόμα-στε το σπάνιου γεωλογικού εν-διαφέροντος σπήλαιο του ∆ιρού.Κατά τη διάρκεια της ημέρας φι-λοξενούνται επίσης θεματικάworkshop, ενώ ο κύκλος «Έναακόμη Βλέμμα στον Φασισμό»συνεχίζεται με την προβολή τηςταινίας ο Ψεύτης Ήλιος του Νι-κίτα Μιχάλκοφ (1994).

Την Τρίτη 5/8 επισκεπτόμαστετην περιοχή Σκάλα Λακωνίαςστο πλαίσιο μιας ειρηνικής πα-ράστασης διαμαρτυρίας ενάντιαστις απάνθρωπες συνθήκες ερ-γασίας των μεταναστών εργατώνγης που εργάζονται στην πε-ριοχή. Η εξωστρεφής δράση συ-νεχίζεται με επίσκεψη στο χωριόκαταγωγής της εμβληματικήςμορφής του εγχώριου φοιτητι-κού κινήματος, Σωτήρη Πέ-τρουλα καθώς και στην πόλη τουΓυθείου. Οι προβολές συνεχίζον-ται με τον δεύτερο κύκλο: «Μεφόντο την κρίση» και την ταινίατου Φίλιππου Τσίτου, ΆδικοςΚόσμος (2011). Οι έντονες συγ-κινήσεις της ημέρας εκτονώνον-ται σε ένα διασκεδαστικό beachparty.

Tην Τετάρτη 6/8 επισκεπτόμα-στε την Ελαφόνησο και συγκε-κριμένα την εκπληκτικής ομορ-φιάς παραλία του Σίμου, η οποίαέχει συμπεριληφθεί στον κατά-λογο των ακτών που προωθούν-ται προς εκποίηση από το ΤΑΙ-ΠΕ∆.

Την Πέμπτη 7/8 φιλοξενούνταιεπίσης θεματικά workshop. Με-ταξύ άλλων η εκδήλωση – εργα-στήριο με τίτλο: Παραστατικέςτέχνες και Πολιτικός ακτιβι-σμός: Ιστορική προσέγγιση καιπρακτική με εισηγητή τον ΜάνοΣυμεονάκη, τεχνικό τύπου καιδημιουργό συλλογής ελληνικούγκράφιτι. Οι προβολές συνεχί-

ζονται με τον Γ κύκλο: «Από τηνΈμφυλη σκοπιά» και την ταινία:Libertarias, 1996 του VincenteArada. Την ίδια ώρα σε μια άλληγωνιά του κάμπινγκ η ομάδα Πεί-ραγμα μας παρουσιάζει τον αντι-φασιστικό μονόλογο διάρκειας40 λεπτών της Φράνκα Ράμε. Τοπρόγραμμα της ημέρας κορυφώ-νεται με την συναυλία του Παύ-λου Παυλίδη, η οποία είναι αφιε-ρωμένη στην υπεράσπιση του δη-μόσιου χαρακτήρα των ακτών.

Την Παρασκευή 7/8 έχει προ-γραμματιστεί κεντρική εκδή-λωση με βασικό ομιλητή τονπρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσί-πρα η οποία θα φιλοξενηθεί στηνπόλη της Σπάρτης. Ως είθισται ηπροτελευταία ημέρα των δραστη-ριοτήτων του κάμπινγκ θα ολο-κληρωθεί με ρεμπέτικο γλέντι.

Το Σάββατο 8/8 λαμβάνουνχώρα θεματικά workshopsκαθώς και οι συνελεύσεις τωνοργανώσεων μελών της Νεο-λαίας ΣΥΡΙΖΑ. Οι κινηματογρα-φικοί κύκλοι ολοκληρώνονται μετην προβολή δύο ταινιών: ΑnyDay Now, Travis Fine (2012)(«Από την Έμφυλη Σκοπιά»)καθώς και Moonrise Kingdom,Wess Anderson (2012) (Kύκλος∆: θερινό σινεμά). Αποχαιρε-τούμε το 2ο κάμπινγκ της Νεο-λαίας ΣΥΡΙΖΑ με ένα υψηλώνπροσδοκιών beach party.

Για δηλώσεις συμμετοχής επι-κοινωνήστε στο 6936159199

2ο ΚΑΜΠΙΝΓΚ ΝΕΟΛΑΙΑΣ ΣΥΡΙΖΑ

Αλληλεγγύη,συλλογικότητα, πολιτισμός

Κάμπινγκτου ∆ικτύουγια τα Πολιτικάκαι Κοινωνικά∆ικαιώματα

Το καθιερωμένο κάμπινγκ του ∆ι-κτύου για τα Πολιτικά και Κοινω-νικά ∆ικαιώματα πραγματοποιεί-

ται φέτος στην παραθαλάσσια τοποθε-σία Ξουτκά Πολυχώραφο στα Βασιλικάτης Β. Εύβοιας από τις 24 έως τις 31Αυγούστου. Το κάμπινγκ περιλαμβάνεισυζητήσεις, προβολές, πάρτι και εκ-δρομές. Η διαμονή στοιχίζει 3 ευρώτην ημέρα κατ’άτομο (με σκηνή καιπάρκινγκ), ενώ είναι δωρεάν για τιςάνεργες-ους. Καθ’ όλη τη διάρκεια τουκάμπινγκ θα λειτουργεί συλλογικήκουζίνα. Το πρόγραμμα των κεντρικώνσυζητήσεων είναι το εξής:

• Παρασκευή 29/08, 7 μμ: «Αριστερόςπατριωτισμός ή αντικαπιταλιστικόςδιεθνισμός;» • Σάββατο 30/08, 12 μ.:«Αυτοοργάνωση και αυτοδιαχείριση:οι «θεσμίσεις» του κινήματος». • Σάβ-βατο 30/08, 7μμ.: «Κρατική βία, κοινω-νική αντιβία και πολιτική ανυπακοήστην εποχή της κρίσης/επίθεσης» •Κυριακή 31/08, 12μ.: Προγραμματισμόςδράσης για τα κέντρα κράτησης μετα-ναστών, τις πτέρυγες απομόνωσηςστις φυλακές, τους πολιτικούς κρα-τούμενους, το αντιφασιστικό κίνημακ.λ.π.

Τηλέφωνα για δηλώσεις συμμετο-χής: 6947986011, 6974569239.

Page 3: Κυριακή 27-07-2014

Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014 33ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ποιο ήταν το περιεχόμενο της συ-ζήτησης κατά τη συνάντηση Βε-νιζέλου – Σαμαρά την Πέμπτη;

Στο έδαφος της στρατηγικής συναντίλη-ψης, η οποία δεν αμφισβητείται, οι δύοκυβερνητικοί εταίροι, εξομαλύνονταςόσα μπορούσαν από τα προβλήματα πουανέκυψαν, συμφώνησαν να διαφυλάξουντο κύριο και να στηρίξουν από κοινούμια επανεκκίνηση του κυβερνητικούέργου. Στόχος είναι, αφού περάσουν επι-τυχώς την αξιολόγηση της τρόικας, εξα-σφαλίσουν έναρξη συζήτησης για τοχρέος, ψηφιστούν τα προαπαιτούμενα,καταρτισθεί ο προϋπολογισμός για το2015 που θα περιλαμβάνει κάποιες φο-ροελαφρύνσεις, να φθάσουν στηνεκλογή προέδρου σε θετικό για την κυ-βέρνηση κλίμα.

Όσον αφορά τα τρέχοντα, έδωσαν εν-τολή να προχωρούν. Για την αξιολόγηση,σε κοινή σύσκεψη Βενιζέλου – Μητσο-τάκη – Σαμαρά θα βρεθεί λύση. Για τοναιγιαλό βρέθηκε. Ο δε υπουργός Οικο-νομικών κ. Γκίκας Χαρδούβελης, επί τωέργω, συνέχισε να συγκροτεί, μαζί με ταστελέχη και του ΠΑΣΟΚ, το πολυνομο-σχέδιο που θα περιλαμβάνει όλα τα προ-απαιτούμενα για τη δόση του ενός δισ.ευρώ.

Γιατί, όμως, μιλάμε για στρατηγικήσυναντίληψη των δύο; Από πού προκύ-πτει;

Μα από τους ίδιους. «Το ΠΑΣΟΚ απέ-δειξε ότι δεν έχει στρατηγικές αμφιτα-λαντεύσεις» δήλωσε ο κ. Βενιζέλος, υπο-γραμμίζοντας, μάλιστα, με υπερηφάνεια,ότι «σήκωσε μεγάλα βάρη και με τα μνη-μόνια και στην πορεία προς την έξοδοαπό την κρίση, και έτσι θα πορευτεί καιστο μέλλον». Ο δε κ. Σαμαράς, από τηνπλευρά του, εξέφρασε την εκτίμηση ότιθα εξασφαλισθούν οι εκατόν ογδόνταβουλευτές για την εκλογή Προέδρου ∆η-μοκρατίας και οι εκλογές θα αποτρα-πούν. Η κυβέρνηση, μ’ άλλα λόγια, θααποκτήσει τον αναγκαίο πολιτικό χρόνογια να ολοκληρώσει το έργο της και ναφανεί ότι αποδίδει, όπως υποστήριζανστο Μαξίμου. «Είμαι αισιόδοξος για τοαύριο. ∆εν το λέω τυχαία», ανέφερε οπρωθυπουργός στη δήλωσή του για τασαράντα χρόνια της Μεταπολίτευσης.

Οι συστημικοί επιτηρητές

To πολιτικό παιχνίδι αυτές τις μέρες,όμως, είχε πολύ ενδιαφέρον, διότι,καθώς έπαιρνε επικίνδυνες στροφές,όλοι οι παίχτες εμφάνισαν τις προθέσειςτους. Πρώτοι, οι συστημικοί επιτηρητές.«Η Ελλάδα βρίσκεται στα πρόθυρα μιαςμεγάλης διαπραγμάτευσης για το χρέοςκαι τη δημιουργία μιας νέας σχέσης μετους δανειστές της. ∆εν θα καταφέρει νακάνει τίποτε, αν αρχίσει να κάνει πίσω»,σημείωνε στο κύριο άρθρο της η «Καθη-μερινή». Επέκρινε, δε, τον κ. Βενιζέλοότι δίνει το «μήνυμα προς τα έξω καιπρος τα μέσα ότι καμιά μεταρρύθμισηδεν μπορεί να γίνει πριν από τις επόμε-νες εθνικές εκλογές». Τα “Νέα” από τηνπλευρά τους, την επαύριο της συνάντη-σης – έως τότε ήταν προσεκτικά, έκρυ-βαν τη διαμάχη – σημείωναν: «Πράγματι,θα ήταν παράτολμη μια πρόωρη προ-σφυγή σε εκλογές σε μια συγκυρία ιδιαί-τερα κρίσιμη, με το μείζον θέμα της

διευθέτησης του χρέους στον αέρα και

δεκάδες εκκρεμότητες στην πορεία γιατην έξοδο από την κρίση. Η κυβέρνησηπρέπει να αφεθεί να ολοκληρώσει τοέργο της – και να κριθεί γι’ αυτό».

Στη συζήτηση αυτή είχαν ρόλο, όμως,και τα κόμματα της συγκυβέρνησης. Ταοποία - ιδίως το ΠΑΣΟΚ - όλο και πε-ρισσότερο εμφανίζουν δυσκολίες όσοναφορά τη στήριξη του κυβερνητικούέργου. Ο συμβιβασμός που έχει επιτευχ-θεί στο ΠΑΣΟΚ που έδωσε χώρο στον κ.Βενιζέλο για τις πρωτοβουλίες – διάλογοκεντροαριστερών, συνέδριο ∆ημοκρατι-κής Παράταξης κ.τ.λ. – και κρατά τουςδιαφωνούντες (Σκανδαλίδη κ.ά.) εντόςεπίσημης παιδιάς, έχει ως προαπαιτού-μενο διακριτό ρόλο για το ΠΑΣΟΚ. Ναφαίνεται ότι πιέζει την κυβέρνηση, δια-φωνεί, προτείνει κτλ. Να είναι ένα είδος∆ΗΜΑΡ στην κυβέρνηση ή Ν∆ στην κυ-βέρνηση Παπαδήμου.

Πρόκειται για γραμμή, όμως, που δενμπορεί να πάει πολύ μακριά. Και πρώτοιτο είπαν οι «δικοί» του. Ο ∆ημ. Μητρό-πουλος στα “Νέα”, πχ, είναι σαφής:«Φυσικά, το να παίζει το ΠΑΣΟΚ το παι-χνίδι που έπαιζε ως τον Ιούνιο του 2013η ∆ΗΜΑΡ – δηλαδή να αντιπολιτεύεταιτην κυβέρνηση στην οποία συμμετέχει –είναι αμφισβητήσιμης πολιτικής αξίας.Όχι μόνο γιατί το κόμμα του Κουβέληουδόλως ωφελήθηκε. Αλλά γιατί ο κό-σμος δεν τρώει κουτόχορτο. ∆εν μπορείνα ψηφίζεις νόμους και να στηρίζεις πο-λιτικές και μετά να βγαίνεις απέναντι.Το παιχνίδι του κακού και του καλούαποκρυπτογραφείται εύκολα από πολί-τες απογοητευμένους και κουρασμέ-νους». ∆εν χρειάζεται να προσθέσουμεεμείς τίποτε.

Υπάρχουν και «Καραμανλικοί»

Υπάρχει και η Ν∆. ∆εν πρέπει να ξε-χνάμε ότι λειτουργεί, ουσιαστικά, με τοένα σκέλος της στην κυβέρνηση. ∆ύο πε-ριστατικά αυτής της εβδομάδας, μόνο,το αποδεικνύουν. Ομάδα βουλευτών μεσαφή καραμανλική τοποθέτηση έκανανερώτηση στον κ. Χαρδούβελη με τηνοποία ζητείται η δραστική μείωση τηςφορολογίας. Καλούν τον υπουργό νααπαντήσει αν είναι στις προθέσεις τηςκυβέρνησης η μείωση του τέλους επιτη-δεύματος, του ποσοστού προκαταβολήςφόρου, του ύψους των τεκμηρίων δια-βίωσης, του ΕΦΚ στα καύσιμα και στον

Ενιαίο Φόρο Ακινήτων. Ζητούν την κα-θιέρωση αφορολόγητου, σε συνδυασμόμε το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, ως‘όριο φτώχειας’. Μια φράση της ερώτη-σης έχει, επιπλέον, μεγάλη ιδεολογικήσημασία για τη Ν∆, η οποία αποκαλύπτεικαι το υπόβαθρο των διαφωνιών σ’ αυτότο κόμμα: «Η μεσαία τάξη αποδιοργανώ-νεται με ορατές συνέπειες για την ίδια τη∆ημοκρατία», παρατηρούν. Οι ίδιοι διευ-κρίνιζαν ότι η ενέργειά τους δεν ήτανγνωστή στο Μαξίμου. «Μένει να φανεί ανσυνιστά το πρώτο βήμα προσπάθειαςσυγκρότησης ομάδας που θα παρεμβαί-νει συγκροτημένα», σχολίαζε το ρεπορ-τάζ της “Καθημερινής”.

Στο ίδιο μήκος κύματος μπορεί να εν-ταχθεί και μια παρέμβαση του κ. Μεϊμα-ράκη, που υποστήριζε ότι είναι εφικτή… η προοπτική ανασύνταξης της Ν∆μέσα από ένα «συνέδριο πανστρατιάς».Η Ν∆, πρόσθεσε, έχει μεγάλο ποσοστό,έχει 40%.

Ο –κοινός– φόβος μπροστάστις κάλπες

Τα κόμματα της συγκυβέρνησης, λοι-πόν, μόνο έτοιμα δεν είναι να πάνε γιαεκλογές, και αυτό ήταν κοινό μυστικόόταν συζητούσαν οι δύο. «Να τα βρούμε,ας σοβαρευτούμε», τους έλεγε η φωνήτης λογικής. Ως τώρα, πωλούν στο λαό«υπευθυνότητα». Πώς θα κατηγορούσαναπό το μπαλκόνι τον ΣΥΡΙΖΑ, ποιους θαέπειθαν; Και τα βρήκαν. Με τον κ. Βενι-ζέλο σαφώς σε δυσκολότερη θέση, διότιέχει εσωκομματική αντιπολίτευση, διότιαρχίζει να μην πείθει τα στελέχη ηγραμμή Βενιζέλου ότι η επιτυχία τουπρογράμματος θα φέρει «μέρισμα» στοΠΑΣΟΚ ως θεμελιωτή του, διότι αν ωφε-λείται κάποιος σήμερα είναι η Ν∆.

Αυτή μπορεί να πείθει τις αστικές δυ-νάμεις της χώρας για το αναντικατά-στατό της και όχι το ΠΑΣΟΚ. Και ετοι-μάζονται πρωτοβουλίες για το φθινό-πωρο στον «αστικό κεντροδεξιό πόλο»από το κόμμα της Ν∆. ∆ίπλα του οι πρω-τοβουλίες του «αστικού κεντροαριστε-ρού τόξου» - συνέδριο ∆ημοκρατικήςΠαράταξης - τι πειστικό τεκμήριο θαμπορούσαν να φέρουν στο τραπέζι για τηχρησιμότητά τους; Και τι κυβερνητικήπροοπτική θα οικοδομούν, χωρίς να δια-φωνούν;

Επιτεύχθηκε, λοιπόν, μια ευσταθής

νέα ισορροπία και η κυβέρνηση εργάζε-ται με πλάνο που φθάνει ως την εκλογήπροέδρου; Όχι βέβαια. Η ισορροπίαείναι ασταθής και η συμφωνία έγινεχωρίς τον ξενοδόχο. ∆ιότι το ζήτημα δενείναι αν Ν∆ – ΠΑΣΟΚ δεν θέλουν εκλο-γές, αλλά αν θα μπορέσουν να διαχειρί-ζονται τα προβλήματα που έχουν μπρο-στά τους, από τις εντολές της τρόικας,χωρίς απώλειες, χωρίς νέες διαφωνίες,χωρίς να διογκώνεται όλο και περισσό-τερο ο θυμός και η δυσαρέσκεια της τε-ράστιας πλειοψηφίας του λαού. Το πρό-γραμμα ενεργειών τής κυβέρνησης, τοεπόμενο τρίμηνο, είναι στην κυριολεξίαπόλεμος κατά των λαϊκών τάξεων, κατάτων δικαιωμάτων των πολιτών.

Απ’ αυτή, ακριβώς, την αδυναμία μπο-ρεί να προκύψουν εκλογές. Και είναιαλήθεια ότι αυτός που μπορεί να τιςπροκαλέσει είναι η Ν∆, αν θεωρήσει ότιτο ΠΑΣΟΚ, το οποίο έχει γραμμή να φαί-νεται πιο κοινωνικό από τον συνεταίροτου, περάσει τα εσκαμμένα. Το κόμματου είναι, εκτός από τον τακτικισμό του,εκείνο που αφαιρεί την αξιοπιστία απότις εγγυήσεις Βενιζέλου προς Σαμαρά.

Η κυβέρνηση συνεκτιμά ασφαλώς,όταν αποφασίζει το σχέδιό της, την ευ-νοϊκότατη συγκυρία για τον ΣΥΡΙΖΑ πουδιανύουμε . Με συνεχείς πολιτικές πρω-τοβουλίες, με καμπάνιες, με παρεμβά-σεις εκεί που η κοινωνία συγκρούεται μετην κυβερνητική πολιτική, που εντωμε-ταξύ όλο θα εντείνεται, εκεί που οι πολί-τες γενικά συνειδητοποιούν ότι προκα-λούνται πλήγματα κατά της ποιότηταςζωής τους, θα έχει συνεχώς την πρωτο-βουλία κινήσεων. Και μέσα σ’ αυτό τοπλαίσιο αναδύεται η μεγάλη δυσκολία ναεξασφαλίσει η συγκυβέρνηση 180 ψή-φους για τον Πρόεδρο ∆ημοκρατίας. Τοίδιο αυτό – αντικυβερνητικό – κλίμαείναι που μειώνει, επίσης, αποφασιστικάτη βλάβη για τον ΣΥΡΙΖΑ και το κίνημα,που θα υπάρξει αν εκλεγεί πρόεδρος. Οπολιτικός χρόνος που θα κερδηθεί, θαείναι άγονος για την κυβέρνηση και γό-νιμος για την ωρίμανση της εναλλακτι-κής πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ, της συμμα-χίας των κοινωνικών και πολιτικών δυ-νάμεων που εργάζεται για να συγκροτη-θεί.

Παύλος ∆. Κλαυδιανός

Στρατηγικήσυναντίληψη Ν∆ - ΠΑΣΟΚΕκλογικοί φόβοι και υπέρτερα συμφέροντα υπερίσχυσαν, προς το παρόν,των διαφωνιών και του ενδοκυβερνητικού ανταγωνισμού.

“Το ΠΑΣΟΚ απέδειξε ότιδεν έχει στρατηγικέςαμφιταλαντεύσεις” δή-λωσε ο κ. Βενιζέλος,υπογραμμίζοντας, μάλι-στα, με υπερηφάνεια, ότι«σήκωσε μεγάλα βάρηκαι με τα μνημόνια καιστην πορεία προς τηνέξοδο από την κρίση

“Του Κώστα Μητρόπουλου από «Τα Νέα»

Page 4: Κυριακή 27-07-2014

Οι σφαγείςτης 51ης πολιτείας των ΗΠΑΤο Ισραήλ δεν είναι απλά το “μακρύ χέρι των ΗΠΑστη Μέση Ανατολή”, είναι το ιδανικό ιμπεριαλιστικόπρότυπο της μεταπολεμικής ∆ύσηςΤου Νίκου Τσαγκρή

Μοιάζουμε όλο και περισσότερο με τους ταξιδιώτες μιας κλινάμαξας που ξυ-πνούν μόνο τη στιγμή της σύγκρουσης. Οι επιζώντες μετράμε, κάθε φορά, τανέα θύματα και αμέσως ξαναπέφτουμε για ύπνο…

Ησφαγή των (αμέτρητων, μέχρι στιγμής) παλαιστινίων αμάχων που εξελίσ-σεται στη Λωρίδα της Γάζας, παρομοιάζεται με τη σφαγή των 926 αμάχωνκατά τη διάρκεια των ισραηλινών επιχειρήσεων στη Λωρίδα της Γάζας το

2009, που παρομοιάζονταν με την σφαγή δυόμισι χιλιάδων παλαιστινίων αμάχωνστους καταυλισμούς Σάμπρα και Σατίλα, το Σεπτέμβρη του 1982. Σφαγή τηνοποία επιμελήθηκε ο εθνικιστής ισραηλινός ηγέτης Αριέλ Σαρόν, ο οποίος,έκτοτε, παρομοιάζεται με τον σφαγέα των εβραίων της Βαρσοβίας, υποστράτηγοτων Ες Ες Στρόουπ, και άλλους διακεκριμένους χιτλερικούς σφαγείς.

Ο Αριέλ Σαρόν, σε αντίθεση με τους διακεκριμένους χιτλερικούς σφαγείς ισ-ραηλινών, ουδέποτε δικάστηκε, ούτε καταδικάστηκε ως διακεκριμένος σφαγέαςπαλαιστινίων.

Σύμφωνα με τους χρονογράφους τού 20ου αιώνα, η μοναδική τιμωρία του σφα-γέα της Σάμπρα και Σατίλα ήταν θεόσταλτη: υπέστη εγκεφαλική αιμορραγία στις4 Ιανουαρίου 2006 και βυθίστηκε σε κώμα. Το Φεβρουάριο του ίδιου χρόνου πα-ρουσίασε γάγγραινα του πεπτικού συστήματος, ένα τμήμα από το οποίο τού αφαι-ρέθηκε. Έκτοτε, η κατάστασή του χαρακτηρίζονταν σταθερή, αν και όλες οι προ-σπάθειες των γιατρών να τον «ξυπνήσουν» από το κώμα απέβησαν μάταιες. Μέχριπου, την 11η Ιανουαρίου 2014, απάλλαξε τον κόσμο από την φρικτή, και ως κω-ματώδη, παρουσία του.

Ως εκ τούτου… αμφισβητούνται οι φήμες που φέρουν τον παραπάνω «σφα-γέα» να επιμελείται των τωρινών ισραηλινών επιχειρήσεων στη Λωρίδα της Γάζας.

Σφαγές made in USA

Άλλωστε, οι τεχνικές της εν λόγω «σφαγής» διαφέρουν αισθητά, ως πλέον εκ-συγχρονισμένες, από τις τεχνικές που εφαρμόσθηκαν στους προσφυγικούς κα-ταυλισμούς Σάμπρα και Σατίλα, οι οποίες, θα μπορούσαν να συγκριθούν μόνο μετις τεχνικές σφαγής που εφαρμόσθηκαν από τον αμερικανικό στρατό στη διάρ-κεια των επιχειρήσεων γενοκτονίας της φυλής των Απάτσι, του 1862, του 1869και του 1871: οι αμερικανοί σφάζουν Ινδιάνους και οικειοποιούνται τα εδάφητους, οι ισραηλίτες σφάζουν παλαιστίνιους και οικειοποιούνται τα εδάφη τους.

Καταλαβαίνετε, η τεχνοτροπία, να πούμε, των ισραηλινών σφαγέων είναι πε-ρισσότερο αμερικάνικη παρά χιτλερική -συγνώμη, ευρωπαϊκή ήθελα να πω. Έτσι,αν και οφείλουν την κρατική – και την εδαφική τους, βέβαια – υπόσταση, στιςμεταπολεμικές ευρωπαϊκές τύψεις και… βλέψεις, το ιμπεριαλιστικότους… know how (τα μέσα σφαγής, οι τεχνικές, ο εν γένει πολεμικός τους «πο-λιτισμός») είναι αμερικανικό. Made in USA, άλλωστε, είναι και η τερατώδης υπε-ροπλία του Ισραήλ απέναντι στο σύνολο των κρατών της Μέσης Ανατολής. Καθώςκαι η συντήρηση της εδαφικής και κρατικής του υπόστασης, η νομιμοποίηση τωνδεκάδων πολεμικών εγκλημάτων του κατά των παλαιστινίων. Με δυο λόγια, το Ισ-ραήλ είναι κάτι περισσότερο από «το μακρύ χέρι των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή»:το Ισραήλ είναι η ίδια η Αμερική, το ιδανικό ιμπεριαλιστικό πρότυπο της μετα-πολεμικής ∆ύσης.

«Αν ήμουν πρόεδρος…»

Από το 1945 και εντεύθεν, οι ΗΠΑ προσπάθησαν (επιτυχώς ή ανεπιτυχώς) ναανατρέψουν πάνω από 40 ξένες κυβερνήσεις και να συντρίψουν περισσότερα από30 λαϊκά-απελευθερωτικά κινήματα που αγωνίζονταν εναντίον αφόρητων καθε-στώτων. Στην πορεία, οι ΗΠΑ προκάλεσαν τον θάνατο αρκετών εκατομμυρίωνανθρώπων, ενώ καταδίκασαν πολύ περισσότερους σε μια ζωή ματωμένη, γεμάτηοδύνη και απόγνωση. Ανάμεσα στους τελευταίους, προεξέχουσα θέση κατέχουν,διαχρονικά, τα μέλη των παλαιστινιακών απελευθερωτικών κινημάτων. Οι πα-λαιστίνιοι… τρομοκράτες, όπως αποκαλούνται από τα συγχωνευμένα καθεστώταΗΠΑ - Ισραήλ και τους προέδρους τους.

«Αν ήμουν πρόεδρος θα σταματούσα την «τρομοκρατία» σε διάστημα λίγων ημε-ρών», γράφει στον πρόλογο του βιβλίου του ‘‘Το Κράτος του Κακού’’ (εκδόσειςΚανάκη, μετάφραση Γιάννη Καστανάρα) ο Ουΐλιαμ Μπλαμ: «Πρώτα θα ζητούσασυγνώμη από τις χήρες και τα ορφανά, από τους βασανισμένους και εξαθλιωμέ-νους, και από τα εκατομμύρια άλλα θύματα του αμερικανικού ιμπεριαλισμού. Στησυνέχεια θα ανακοίνωνα με κάθε ειλικρίνεια και σε κάθε γωνιά του κόσμου ότι οιαμερικανικές επεμβάσεις σε παγκόσμιο επίπεδο έχουν λήξει, και ΘΑ ΠΛΗΡΟ-ΦΟΡΟΥΣΑ ΤΟ ΙΣΡΑΗΛ ΟΤΙ ∆ΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΠΛΕΟΝ ΤΗΝ 51η ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΤΩΝΗΠΑ, ΑΛΛΑ - ΚΑΤΑ ΠΑΡΑ∆ΟΞΟ ΤΡΟΠΟ - ΜΙΑ ΞΕΝΗ ΧΩΡΑ!.. Κατόπιν θα μεί-ωνα τα στρατιωτικά κονδύλια τουλάχιστον κατά 90% και θα χρησιμοποιούσα τοπλεόνασμα ως αποζημίωση των θυμάτων. Τα χρήματα θα περίσσευαν. Ένας ετή-σιος προϋπολογισμός 330 δισεκατομμυρίων δολαρίων ισούται με περισσότερααπό 18000 δολάρια την ώρα, για κάθε ώρα από την ημέρα που γεννήθηκε ο Ιησούς

Χριστός…»«Αυτά θα έκανα τις τρείς

πρώτες μέρες μου στοΛευκό Οίκο. Την τέταρτηθα με είχαν δολοφονή-σει…», σαρκάζει ο ΟυΐλιαμΜπλαμ. Λέτε να είναιαυτός ο φόβος - λόγος πουο… δημοκρατικός ΜπαράκΟμπάμα κάνει την πάπιακαι για τη νέα σφαγή αμά-χων στη Λωρίδα της Γάζας;

Το ονομάζουνβελτίωσηυπηρεσιώνΠρακτικών παρακολούθη-

σης εργαζομένων συνέ-χεια… Μεγάλη αλυσίδα κατα-στημάτων ηλεκτρονικών καιβιβλίων, την επομένη της αγο-ράς εμπορεύματος, τηλεφωνείστον αγοραστή και του θέτειερωτήσεις που –θεωρητικά-αποσκοπούν «στην βελτίωσητων παρεχομένων υπηρε-σιών».

Όλες οι ερωτήσεις αφορούνστον εργαζόμενο: στην εξυπη-ρετικότητα, στην ταχύτητα,στις γνώσεις του για το αντι-κείμενο, ακόμα και στο χαμό-γελο και την εμφάνισή του και«βαθμολογούνται» από έναέως δέκα. Η μέθοδος είναι πα-λαιότερη και πρώτες τηνεφάρμοσαν οι εταιρίες τηλε-φωνίας που ζητούν αξιολό-γηση όταν ο συνδρομητής εξυ-πηρετείται τηλεφωνικώς.Άραγε, οι παρεχόμενες υπηρε-σίες θα βελτιωθούν αν κά-ποιος εργαζόμενος χάσει τηδουλειά του εξαιτίας απρόσω-πων, ίσως και κακοπροαίρε-των- απαντήσεων;

Η σωστήστάση τηςΕλεονώραΦορέντζαΗΕλεονώρα Φορέντζα, ευ-

ρωβουλευτής της ΛίσταςΤσίπρα, προσκεκλημένη σεμια συζήτηση της Επαρχίαςτης Πούλια για την ΕΕ, αρνή-θηκε να σηκωθεί στην ανά-κρουση του εθνικού ύμνου τηςΙταλίας, με τον οποίο αρχίζουνπάντα οι συνεδριάσεις τουΣυμβουλίου. ∆ιάφοροι άρχι-σαν να διαμαρτύρονται αλλά οπρόεδρος του Συμβουλίουτους αγνόησε. Αφού συνέχι-σαν να γιουχάρουν, η ιταλίδαευρωβουλευτής κατέβηκε απότο βήμα και συνέχισε να παρα-κολουθεί τις εργασίες από τονχώρο που καθόταν το κοινό.

Μάγκας μετα λεφτά μαςΑφού πρώτα έκλαψε από

συγκίνηση για το δι-καίωμα της ΑΕΚ να έχει γή-πεδο στη Νέα Φιλαδέλφεια, οεπιχειρηματίας ∆ημήτρης Με-λισσανίδης, δήλωσε ότι αν ηνέα Περιφερειάρχης Αττικήςθέλει να χτιστεί το γήπεδοπρέπει να δώσει τα 20 εκατομ-μύρια που του έταξε ο απερχό-μενος κ. Σγουρός. Αυτό πουδεν είπε βέβαια είναι αυτόςπόσα θα βάλει. Μάλλον πολύπολύ λιγότερα. Τζάμπα μάγ-κας ο «Τίγρης» και μάλιστα μετα δικά μας λεφτά θέλει ναγίνει.

Χαμογέλα,είσαι δούλος

Με μηχανάκια ατομικής κα-ταγραφής «εξόπλισαν» τουςεργαζόμενους του Ιανού, ώστενα καταγράφεται η επίδοσητου κάθε υπαλλήλου ξεχωρι-στά και στο τέλος του μήνα ναβγαίνει η αξιολόγησή τους.Ύστερα από παρέμβαση τουΣωματείου Υπαλλήλων Βι-βλίου Χάρτου, ο Ιανός μετονό-μασε τα μηχανάκια αυτά σεσκάνερ απογραφής αποθήκηςκαι υποχρέωσε τους υπαλλή-λους να υπογράψουν ότι νιώ-θουν υπερήφανοι και χαρού-μενοι που τα κουβαλάνε πάνταμαζί τους. Άλλωστε, όλοιεκτός από τον «υπάλληλο τουμήνα» νιώθουν τη μαχαίρα τηςαπόλυσης στο σβέρκο τουςκάθε τέλος του μήνα που εκδί-δεται η βαθμολογία. ∆ύουπάλληλοι από το Ιανό Θεσ-σαλονίκης που αρνήθηκαν ναυπογράψουν τη δήλωση ευχα-ρίστησης απολύθηκαν, ενώάλλοι εργαζόμενοι της Αθήναςαπειλήθηκαν ότι θα δουν τηνπόρτα της εξόδου. Μήπως οιιδιοκτήτες του Ιανού να δουνκαι το ενδεχόμενο να δέσουνστα πόδια των υπαλλήλων μιαβαριά μπάλα για να είναι σί-γουροι ότι εκτίουν ποινή κατα-ναγκαστικής εργασίας;

Μαρσέλ & Μισέλ

Κοπ

τορα

πτικ

ή

Του

ΓΙΑΝ

ΝΗ

ΚΑΚΑ

ΡΩΝ

Η

44 Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Τα κουβαδάκια μας και στις παραλίες...Και από 31 Αυγούστου ξανά στα περίπτερα

Page 5: Κυριακή 27-07-2014

Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014 55ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ιδεολογική φτώχειατης νεοφιλελεύθερης δεξιάςΠώς ο “σοσιαλμανής” Καραμανλής παρουσιάζεταισαν προπομπός του κ. Σαμαρά…

Ηηγεμονία διεκδικείται και πραγ-ματώνεται στο πεδίο των ιδεών.Έχει, όμως, τις ρίζες της σε συγ-

κεκριμένη κάθε φορά κοινωνικοοικονο-μική πραγματικότητα. Αν δεν εξασφαλί-ζει αυτό το ρίζωμα, εξελίσσεται είτε σεαναμάσημα ιδεολογημάτων, που δενκρατούν ουσιαστική επαφή με την πραγ-ματικότητα, είτε σε διαδικασία αυταρχι-κής επιβολής.

Μια τέτοια, μάλλον αποτυχημένη,απόπειρα είδαμε να αναπτύσσεται· σεπρόσφατο άρθρο του κ. Σαμαρά στην«Καθημερινή» (20/7), με αφορμή τη συμ-πλήρωση 40 ετών από την κατάρρευσητης χούντας.

Από τη «σοσιαλμανία»στον «αντικρατισμό»

Η κεντρική ιδέα του: όπως το 1974 οΚων. Καραμανλής, επιστρέφοντας στηνΕλλάδα της υπό κατάρρευση χούντας,έδωσε μάχη εναντίον του λαϊκισμού καιτου κρατισμού, για να μεταμορφώσειτην Ελλάδα σε σύγχρονο ευρωπαϊκόκράτος, έτσι και τώρα κ. Σαμαράς δίνειανάλογη μάχη για να μην παλινορθωθείο λαϊκισμός και ο κρατισμός, όπως έγινετο 1981 με τη νίκη του ΠΑΣΟΚ.

Ο στόχος του είναι καταφανής: να εμ-φανίσει τη σημερινή Ν∆ και την πολι-τική της σαν αδιατάρακτη συνέχεια τηςμεταπολιτευτικής πολιτικής του Κων.Καραμανλή. Μόνο που για να το κατορ-θώσει χρησιμοποιεί την πιο ανυπόληπτημέθοδο: ο Καραμανλής της μεταπολί-τευσης παρουσιάζεται υπό το πρίσματων αναγκών της σημερινής ηγεσίας τηςΝ∆ και όχι με βάση τις πολύ συγκεκρι-μένες επιλογές του στο πλαίσιο της με-ταπολιτευτικής πραγματικότητας (ναφανταστείτε ότι ξεχνάει ο κ. Σαμαράς ναθυμηθεί ότι ήρε την απαγόρευση τωνκομμουνιστικών κομμάτων…)

∆ύο παραδείγματα, για να μη μιλάμεγενικά και αφηρημένα.

Μπορεί ο Κων. Καραμανλής να πα-ρουσιαστεί ως διαχρονικός πολέμιοςτου κρατισμού και συνεπώς σαν ιδεολο-γικός πρόγονος του νεοφιλελεύθερουΣαμαρά, όταν η ιστορία τον έχει κατα-γράψει ως τον πολιτικό που επέλεξε συ-νειδητά την κρατικοποίηση κρίσιμων το-μέων της οικονομίας, όπως ο ενεργει-ακός (και του ηλεκτρισμού), ο τραπεζι-κός, σημαντικών βιομηχανικών κλάδων(π.χ. λιπάσματα, ζάχαρη…), ή οι συγκοι-νωνίες;

Μπορεί ο Κων. Καραμανλής να ανα-δειχθεί σε απόλυτο και προαιώνιο εχθρότου λαϊκισμού, όταν υπήρξε ο πολιτικόςπου έκανε το βήμα της εξόδου από τοστρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, όχιεπειδή του το υποδείκνυε κάποια ουσια-στική πολιτική μεταστροφή του, αλλάγια να συμπορευθεί με το λαϊκό αί-σθημα; Ή όταν είναι αυτός που «ενέ-δωσε», όπως παρατηρεί κριτικά ο κ. Αλ.Παπαχελάς σε άρθρο του επί τη επετείω,στη «σοσιαλμανία της εποχής»;

Να σημειώσουμε εδώ παρενθετικά ότιοι όροι κρατισμός και λαϊκισμός εξακο-λουθούν να χρησιμοποιούνται κατάκόρον ιδεολογικά –όχι μόνο από τουςεκπροσώπους της ∆εξιάς και του Κέν-τρου. Παρά το γεγονός ότι με την προ-σπάθεια πλήθους πολιτικών επιστημό-νων έχουν αρχίσει πια να αποκαθίσταταιο χαρακτήρας τους ως εννοιών, πουαποκτούν συγκεκριμένο περιεχόμενο οι-κονομικό και πολιτικό, και να απαιτούναπό όλους μας μια χρήση που προϋπο-θέτει συνθήκες επιστημονικότητας. Ναθυμίσουμε, για παράδειγμα, τις αναλύ-

σεις του Λακλάου για την επιστημονικό-τερη προσέγγιση της έννοιας του λαϊκι-σμού, σε αντίθεση με την ιδεολογικήδαιμονοποίησή της.

Παραχάραξη της ιστορίας

Ας επιστρέψουμε, όμως, στον κ. Σα-μαρά και τις ανάγκες του, που τον οδη-γούν στην παραχάραξη της ιστορίας τηςίδιας της παράταξής του. Χρειάζεταιαυτή την παραχάραξη, για να αποκρύψειτην ουσιώδη διαφορά ανάμεσα στη δικήτου Ν∆ και σε μια Ν∆ που επιχειρεί ναεξασφαλίσει την ηγεμονία στις συνθή-κες της μεταπολίτευσης αντιστοιχιζό-μενη ως ένα βαθμό με το λεγόμενο«κοινό αίσθημα». Ώστε να μπορέσει, τα-ξικά τοποθετημένη στο πλευρό των κυ-ρίαρχων τάξεων, να εκφράσει ταυτό-χρονα και προσδοκίες ευρύτερων τμη-μάτων των υποτελών τάξεων, και έτσινα εμφανιστεί πειστικά ως υπηρέτης του«γενικού συμφέροντος» –χωρίς να εγκα-ταλείπει τους μεσομακροπρόθεσμουςστόχους, που υπαγορεύει ο ρόλος τηςως κύριου εκφραστή των συμφερόντωντης άρχουσας τάξης.

Οι πολιτικοί της κατηγορίας του κ.Σαμαρά, λόγω εσωτερικών δεσμεύσεων,εξωτερικών πιέσεων, αλλά και ιδεολογι-κής πίστης στο νεοφιλελευθερισμό, φαί-νονται πεισμένοι ότι, για να εξασφαλί-σουν την ηγεμονία, δεν χρειάζονται τέ-τοιες… ξεπερασμένες τακτικές. Τουςαρκεί η ιεροεξεταστική καταγγελία τού«κρατισμού» και του «λαϊκισμού» και ηαποκαθαρμένη από κάθε ταξική πρό-σμιξη εξυπηρέτηση των συμφερόντωντου μεγάλου εγχώριου και πολυεθνικού(κυρίως) κεφαλαίου, χωρίς υποχωρή-σεις σε «λαϊκιστικά» ή «κρατικιστικά»αιτήματα. Παρότι αυτά τίθενται με οξύτρόπο ακόμη και από μέχρι τώρα σύμ-μαχες κοινωνικές και πολιτικές δυνά-μεις (βλέπε παραίτηση Κορκίδη). Πι-στεύουν, δηλαδή, ότι, στην ουσία, μπο-ρούν να κερδίσουν τη μάχη στο ιδεολο-γικοπολιτικό πεδίο, χωρίς να αναγκα-στούν να αποστούν από τα σκληρά νεο-φιλελεύθερα προτάγματα, που υπηρε-τούν προκλητικά ένα πολύ «λεπτό»στρώμα κοινωνικών δυνάμεων.

Γυμνή ταξική επιβολή

Το ιδεολόγημα που ενοποιεί υποτίθε-ται τους αναπόδεικτους ισχυρισμούςτων νεοφιλελεύθερων τύπου Σαμαρά,είναι ότι, προωθώντας με συνέπεια τασυμφέροντα των αρχόντων, κάποτε –αναπόφευκτα– θα ωφεληθούν και οι

υποτελείς. Είναι χαρακτηριστικό ότι σεένα τέτοιο άρθρο για τη μεταπολίτευσηο κ. Σαμαράς βρίσκει χώρο για να τονί-σει, βάζοντας και θαυμαστικό (!), το κα-τόρθωμα που «δεν έχει ιστορικό προ-ηγούμενο»: από την 147η θέση στηνπαγκόσμια λίστα της ανταγωνιστικότη-τας, η Ελλάδα βρέθηκε στην 36η θέση.Η «άνοδός της είναι πραγματικά ανεπα-νάληπτη» επισημαίνει, μιλώντας με ξε-διάντροπο θαυμασμό από τη σκοπιά τωνσυμφερόντων μερίδας του κεφαλαίου.

∆ύο μέρες αργότερα, με τον πιο επί-σημο τρόπο, δια της Στατιστικής Αρχής,αποκαλύφθηκε στον άπιστο λαό τι τουκόστισε αυτή η «χωρίς προηγούμενο»«ανεπανάληπτη άνοδος»: 1.500.000άνεργους (κυρίως νέους και μακροχρό-νιους), 3.800.000 πολίτες κάτω από τοόριο της φτώχειας και μια από τις τε-λευταίες θέσεις στην Ευρώπη στη λίστατων χωρών με βάση το βιοτικό επίπεδο.

Ένας νεοφιλελεύθερος δεν βλέπει τί-ποτε το προβληματικό σ’ αυτά τα κατα-φανώς αλληλοσυγκρουόμενα στοιχεία.Το ότι ο κ. Σαμαράς επιχειρεί να κρύψειαυτή τη νεοφιλελεύθερη οικτρή πραγ-ματικότητα πίσω από ιστορικές λαθρο-χειρίες, αποδεικνύει την ιδεολογικήφτώχεια του νεοφιλελευθερισμού. Γιατον ακραιφνή νεοφιλελεύθερο δενυπάρχει ζήτημα έκφρασης και τωνπροσδοκιών τμημάτων των υποτελώντάξεων. Όλοι αυτοί, ακόμα και οι εν δυ-νάμει σύμμαχοι όπως τμήματα των με-σοστρωμάτων, οφείλουν να πιστέψουν,όχι να πεισθούν, ότι οι δικές τους προσ-δοκίες ταυτίζονται απόλυτα με τις ανάγ-κες του μεγάλου και πολυεθνικού κεφα-λαίου. Κι ας αποδεικνύεται καθημερινάτο ασύμβατο.

Ο δήθεν έπαινος για τον Καραμανλήτης μεταπολίτευσης στο άρθρο του κ.Σαμαρά, αποκαλύπτεται πολύ εύκολαως αναίρεση στην πραγματικότητα μιαςαλλοτινής τακτικής, η οποία σήμερα κα-ταγγέλεται ως «λαϊκιστική» και «κρατι-κιστική». Ο ακραιφνής νεοφιλελευθερι-σμός, όπως κάθε σκληρά ταξικό καιαπόλυτο δόγμα, απαιτεί τυφλή αποδοχήαπό εκείνους που οδηγεί στην κατα-στροφή. Αλλιώς δεν μπορεί να σταθεί.Αλλά έτσι δεν μπορεί να σταθεί καιοποιαδήποτε ηγεμονία. Τη θέση τηςπαίρνει η γυμνή επιβολή. Η τρομοκρά-τηση και ο εκβιασμός όσων δεν πείθον-ται για την ορθότητα ή την αναγκαιό-τητα των νεοφιλελεύθερων επιλογών.Εκτός από τη φτώχεια των νοικοκυριώνυπάρχει και η φτώχεια των επιχειρημά-των.

Χ. Γεωργούλας

Του

∆ημ

ήτρη

Πετ

σετί

δη

Οι προσλήψειςστην Εθνική θα βάλουνσε διαθεσιμότητατην ηθική μας;

Οταν πρωτοέγραψαν οι εφημε-ρίδες ότι η ∆ιοίκηση της Εθνι-κής Τράπεζας προσέλαβε από

το παράθυρο, ως συμβούλους (!) τρίαπαιδιά συνδικαλιστών δύο τηςΠΑΣΚΕ και ενός της ∆ΑΚΕ, του ∆.Σ.του Συλλόγου Υπαλλήλων της Εθνι-κής, όσοι το διάβασαν, είναι σίγουροότι χαμογέλασαν με πίκρα, κουνών-τας το κεφάλι τους ως επιβεβαίωσητης εξακολουθούμενης, παρά τηνπροκλητικότητα της ενέργειας,λόγω της κρίσης, διαπλοκής και πε-λατειακής λειτουργίας συνδικαλι-στών και εργοδοτών.

Όταν όμως έγινε γνωστό ότι διο-ρίστηκε και το παιδί του Ταμία τουΣυλλόγου, που είναι επικεφαλής τηςπαράταξης που πρόσκειται στον ΣΥ-ΡΙΖΑ, αν και μη μέλος του κόμματος,όλοι εμείς οργιστήκαμε. Οι αντίπα-λοί μας χαμογέλασαν ειρωνικά, προ-βάλλοντας τη γνωστή υπονομευτικήατάκα «όλοι το ίδιο είμαστε» ή «κα-λωσορίσατε στο κλαμπ».

Είναι γνωστή, κυρίως στα συνδι-κάτα ∆ΕΚΟ-Τραπεζών, η πελατειακήσχέση αλληλεξάρτησης εργοδοσίαςκαι συνδικαλιστών των ΠΑΣΚΕ –∆ΑΚΕ. Η εργοδοσία τακτοποιεί ημε-τέρους τους σε προαγωγές, τοποθε-τήσεις, δάνεια κτλ. Στη σχέση αυτήδεν διστάζουν να προχωρήσουν καισε κάλυψη καραμπινάτων ποινικώνπαραβάσεων… Από την άλλη οι συν-δικαλιστές προσφέρουν εργασιακήειρήνη, καλύπτοντας με πέπλο σιω-πής τις κομματικές, κυβερνητικέςκαι εν γένει ακραίες νεοφιλελεύθε-ρες επιλογές της εργοδοσίας. Καιμετά εμείς απορούμε για τα αποτε-λέσματα των αρχαιρεσιών που δί-νουν συντριπτικά ποσοστά υπέρ τηςΠΑΣΚΕ, ενώ το ΠΑΣΟΚ πνέει τα λοί-σθια…

Το νοσηρό αυτό συμβάν και ό,τιάλλο μπορεί να κρύβεται, μπορεί καιπρέπει να δώσει αφορμή στις δικέςμας πολιτικές και συνδικαλιστικέςδυνάμεις να καταδικάσουν άμεσα,αποφασιστικά, απόλυτα και ξεκά-θαρα, με συγκεκριμένες υποδείξειςπρος όλους τους εμπλεκόμενους στηεπαίσχυντη συναλλαγή, δηλαδή τη∆ιοίκηση της Εθνικής και τους «συν-δικαλιστές» αυτούς, απαιτώνταςκατ’ αρχάς την παραίτηση τους απότο ∆.Σ. του Συλλόγου και την ακύ-ρωση των προσλήψεων. Στη Βουλήνα κατατεθεί ερώτηση βουλευτώντου ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς ήξεις αφίξεις γιαδήθεν παραβίαση κανονισμού, αλλάκαταγγέλλοντας πολιτικά και ηθικάτην επαίσχυντη συναλλαγή-δια-πλοκή. Σημειώνουμε ότι, ανακοί-νωση-καταγγελία εξέδωσε η κεν-τρική παράταξη ΜΕΤΑ, η ΝομαρχιακήΤραπεζών και το τμήμα ΕργατικήςΠολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ. ∆εν πληρο-φορηθήκαμε ακόμα το τι έπραξε ηοργάνωση ΣΥΡΙΖΑ Εθνικής, ενώ η πα-ράταξη που είχε επικεφαλής τον εμ-πλεκόμενο βρέθηκε μακριά από τομείζον πρόβλημα.

Οι καιροί ου μενετοί σύντροφοι.∆εν είμαστε όλοι το ίδιο και θα πα-λέψουμε από τώρα να μη γίνουμε τοίδιο μ’ αυτούς που απαξίωσαν τοσυνδικαλιστικό κίνημα για πολιτικέςκαι ιδιοτελείς σκοπιμότητες. Απαι-τείται ένα ηχηρό και ξεκάθαρο μή-νυμα…

Μάκης Μπαλαούρας,συνδικαλιστής Τράπεζας Ελλάδος,

ΟΤΟΕ

Page 6: Κυριακή 27-07-2014

66 Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Του Αλέξη Τσίπρα

Ηεκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στιςευρωεκλογές της 25ης Μάη επι-βεβαίωσε την πλήρη ανατροπή

των πολιτικών συσχετισμών στον ελλη-νικό κοινωνικό σχηματισμό μέσα απόμια διαδικασία κινηματικών και πολιτι-κών συγκρούσεων, που εκκίνησε με τηνείσοδο της χώρας στη μνημονιακή επι-τροπεία. ∆εν επρόκειτο προφανώς γιαφυσική ή νομοτελειακή εξέλιξη. Τα απο-τελέσματα της σοβούσας καπιταλιστικήςκρίσης υπερσυσσώρευσης έχουν παράξειεντελώς διαφορετικά πολιτικά αποτελέ-σματα σε κάθε ευρωπαϊκό κοινωνικόσχηματισμό με κοινό, όμως, στοιχείο τηνέκρηξη της λαϊκής δυσαρέσκειας. Τοκρίσιμο ζήτημα είναι ότι ενώ στην Γαλ-λία ή τη Μεγάλη Βρετανία η λαϊκή δυσα-ρέσκεια εκφράζεται και εκπροσωπείταιαπό πολιτικούς σχηματισμούς της ακρο-δεξιάς, στην Ελλάδα, αλλά και στηνΙσπανία, τη μάχη για την εκπροσώπησητων λαϊκών τάξεων κερδίζουν οι δυνά-μεις της ριζοσπαστικής και κινηματικήςαριστεράς.

Οι λόγοι για την εξέλιξη αυτή, τουλά-χιστον στην Ελλάδα, έχουν σε μεγάλοβαθμό να κάνουν με την οργανική σύν-δεση του ΣΥΡΙΖΑ με τους αγώνες πουκορυφώθηκαν στις πλατείες, με τη δι-καιωμένη ανάλυση του ΣΥΡΙΖΑ για τηφύση και τη διεθνή διάσταση της κρίσης.Συνδέονται επίσης και με τη στρατηγικήεπιδίωξη του ΣΥΡΙΖΑ να εκφράσει στοπολιτικό επίπεδο τη λαϊκή προσδοκίαγια ριζική ανατροπή του πολιτικού συ-στήματος και για κατάργηση των Μνη-μονίων. Η θέση του ΣΥΡΙΖΑ ότι επιδιώ-κει τη συγκρότηση ενός νέου συνασπι-σμού εξουσίας και η ρητορική του στό-χου της κυβέρνησης της αριστεράς τονΑπρίλη του 2012, παρόλο που κάτι τέ-τοιο δεν προέκυπτε ως δυνατό από ταποσοστά του στις τότε δημοσκοπήσεις,ωστόσο είχε τα χαρακτηριστικά μιαςαναγκαίας ρεαλιστικής ουτοπίας.Μιας ριζικής πράξης, όπως θα έλεγε οΖίζεκ, μιας πράξης δηλαδή που θέτει ηίδια τις προϋποθέσεις για την ολοκλή-ρωση της. Ήταν αυτή ακριβώς η στάσημας, που μετέτρεψε αναδρομικά την κοι-νωνική έκρηξη του 2011 σε προάγγελομιας ριζικής πολιτικής ανατροπής πουβαίνει σήμερα προς ολοκλήρωση.

Κρίση ηγεμονίας

Το υλικό θεμέλιο αυτής της ανατρο-πής δεν είναι φυσικά άλλο από τη διάρ-ρηξη της συναίνεσης των κυριαρχούμε-νων τάξεων προς το νεοφιλελεύθεροσχέδιο εξαιτίας της αδυναμίας απόσπα-σης οποιουδήποτε υλικού ανταλλάγμα-τος από τα αστικά κόμματα εξουσίας, τοκράτος ή την εργοδοσία συνεπεία της

μνημονιακής πολιτικής. Το αστικό πολι-τικό στρατόπεδο πέρασε με την υιοθέ-τηση των Μνημονίων από μια ηγεμονικήπολιτική απόσπασης ενεργού συναίνε-σης στην άσκηση μιας πολιτικής γυμνήςκυριαρχίας μέσω του φόβου. Το ηγεμο-νικό μότο της χρυσής δεκαπενταετίαςτου νεοφιλελευθερισμού στην Ελλάδα,το μότο της μεγάλης υπόσχεσης για ένακαλύτερο μέλλον, αντικαταστάθηκεαπό έναν στυγνό εκβιασμό. Η διατήρησητης εξουσίας από τα δύο πρώην μεγάλακόμματα δεν εγγυόταν πλέον ένα χρυσόμέλλον, αλλά μια απλή διαχείριση τηςκαταστροφής. Το θέμα δεν ήταν, υποτί-θεται, να διατηρήσουν τα ίδια αυτά κόμ-ματα την εξουσία τους, αλλά να μην τηνπάρει ο ΣΥΡΙΖΑ. Ο λόγος της ευημερίαςαντικαταστάθηκε από το λόγο του μι-κρότερου κακού. Είναι προφανές ότι μιατέτοια αναγκαστική επιλογή θα δημι-ουργούσε ρωγμές και θα οδηγούσε σεμια κρίση ηγεμονίας του αστικού μπλοκ.Όπως και έγινε.

Σήμερα η κατάσταση σε επίπεδο αγώ-νων και κοινωνικών κινημάτων είναι αρ-κετά διαφορετική από την πρώτη μνη-μονιακή περίοδο. Οι λόγοι είναι πολλοί.Η κόπωση από τέσσερα χρόνια ακραίαςπολιτικής λιτότητας, η οριακή ήττα τουΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του Ιούνη του 2012που απογοήτευσε τμήματα των λαϊκώντάξεων που είχαν κινητοποιηθεί. Ησκληρή αδιαλλαξία, εξάλλου, των μνη-μονιακών κυβερνήσεων απέναντι σεοποιοδήποτε λαϊκό αίτημα έχει οδηγήσεισε ύφεση τις κοινωνικές κινητοποιήσεις,με ισχυρές εξαιρέσεις, βεβαίως (λ.χ.Σκουριές, καθαρίστριες). Σε κάθε περί-πτωση είναι σαφές ότι δεν είδαμε μετάαπό τη περίοδο 2010-2012, αντίστοιχεςκοινωνικές εκρήξεις.

Από την κοινωνική έκρηξηστην πολιτική αλλαγή

Οι κυριαρχούμενες τάξεις διαισθάνον-ται ότι οποιαδήποτε κοινωνική κινητο-ποίηση είναι δύσκολο να αποσπάσειυλικά ανταλλάγματα προς όφελος τουςχωρίς μια ριζική αλλαγή στο πολιτικόεπίπεδο, στην κυβέρνηση της χώρας.Είναι ακριβώς αυτή την πραγματικότηταπου έχει σήμερα να διαχειριστεί ο ΣΥ-ΡΙΖΑ, μέσα στην οποία καλείται να ανα-ζωογονήσει τις λαϊκές προσδοκίες καινα αναστήσει την πίστη των ανθρώπωνστη δυνατότητα ενός καλύτερου μέλλον-τος.

Το πρόβλημα δεν είναι όμως μόνο ηαδυναμία απόσπασης υλικών νικών απότην πλευρά των εργαζομένων, των ανέρ-γων, της κατακερματισμένης και σεελεύθερη πτώση μεσαίας τάξης και τωνυπολοίπων λαϊκών στρωμάτων. Κάθεμέρα που η συμμαχία Σαμαρά-Βενιζέλουπαραμένει στην εξουσία, οι κοινωνικοί

συσχετισμοί, που αποτυπώνονται στο θε-σμικό πλαίσιο λειτουργίας του κράτους,στο ύψος των μισθών, στο πλαίσιο προ-στασίας των εργασιακών δικαιωμάτων,στο ύψος και το είδος των κοινωνικώνπαροχών, στο φορολογικό σύστημα καιαλλού, θα επιδεινώνονται. Ήδη η κυ-βέρνηση έχει προχωρήσει στην ψήφισητου νομοσχεδίου για τη μικρή ∆ΕΗ, προ-ετοιμάζει το ξεπούλημα των αιγιαλών,καταθέτει νέο μνημονιακό πολυνομο-σχέδιο, ετοιμάζει νέες μειώσεις συντά-ξεων και συζητά την πλήρη απελευθέ-ρωση των απολύσεων, αλλά και την ου-σιαστική κατάργηση του δικαιώματοςστην απεργία. Μπροστά σε αυτές τιςνέες απειλές για την κοινωνική πλει-οψηφία προβάλλει η αδήριτη ανάγκη γιατην άμεση προσφυγή στη λαϊκή ετυμη-γορία, που θα φέρει τη μεγάλη πολιτικήαλλαγή.

Ο ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να αξιοποιεί κάθεσυνταγματική, θεσμική δυνατότητα πουτου δίνεται, για να αποκατασταθεί η αρ-μονία μεταξύ της λαϊκής βούλησης καιτης ασκούμενης κυβερνητικής πολιτι-κής.

Αυτή είναι η πολιτική υποχρέωση τουΣΥΡΙΖΑ απέναντι στις κοινωνικές τάξειςπου θέλει να εκπροσωπεί και εκπροσω-πεί - δηλαδή στους εργαζόμενους τουιδιωτικού και δημόσιου τομέα, τουςάνεργους, τους συνταξιούχους, τους αυ-τοαπασχολούμενους και τους μικρούςεπιχειρηματίες, τη νεολαία. Να δουλέψειεντατικά μέσα και έξω από τη Βουλή,ώστε να δημιουργηθούν οι προϋποθέσειςαποτροπής εξάντλησης της τετραετίαςαπό την παρούσα κυβέρνηση. Για να πει-στεί η κοινωνία ότι η ώρα της έκφρασηςτης λαϊκής βούλησης πλησιάζει. Ότι ηαλλαγή έρχεται.

Άλλωστε, η πάλη των τάξεων δεν πε-ριορίζεται στο πεδίο των οικονομικώναγώνων, αλλά διατρέχει το σύνολο οικο-νομικών, πολιτικών και ιδεολογικώνδομών, ενώ σε κάθε τέτοια δομή είναι ηίδια η ταξική πάλη που ορίζει τα διλήμ-ματα χωρίς αυταπάτες. Και σήμερα το δί-λημμα είναι: άμεση πτώση της κυβέρνη-σης και ανάληψη της εξουσίας από τηναριστερά και τους συμμάχους της ήεξάντληση της τετραετίας από την κυ-βέρνηση Σαμαρά με ό,τι συνέπειες πρό-κειται αυτό να έχει για τις κυριαρχούμε-νες τάξεις;

Η σύζευξη του κοινωνικούμε το πολιτικό

Ο ΣΥΡΙΖΑ με την πρόσφατη απόφασητης Κεντρικής του Επιτροπής αναγνωρί-ζει τη σημασία αυτού του διλήμματος καιενισχύει την προσπάθεια πυροδότησηςκοινωνικών αγώνων και κινηματικώνδιεργασιών μέσα σε ένα περιβάλλον μεδιαρκώς αυξανόμενες προσδοκίες πολι-

Οι κυριαρχούμενες τάξεις διαισθάνονταιότι οποιαδήποτε κοινωνική κινητοποίησηείναι δύσκολο να αποσπάσει υλικάανταλλάγματα προς όφελος τους χωρίςμια ριζική αλλαγή στο πολιτικό επίπεδο.Aυτή την πραγματικότητα έχει σήμερα ναδιαχειριστεί ο ΣΥΡΙΖΑ.

“Η στρατηγικήανασυγκρότησης τουκέντρου και τηςκεντροαριστεράςμόνο αδιάφορους δενμπορεί να μαςαφήνει. Ο μόνοςτρόπος για νααποτρέψουμε αυτήτη διαδικασίαανασυγκρότησηςείναι η επιδίωξη τηςπλατύτερης δυνατήςσυσπείρωσης τωνκυριαρχούμενωντάξεων καιπολιτικών δυνάμεωνπου αναγνωρίζουν τοαδιέξοδο τηςασκούμενηςπολιτικής με άξοναένα ριζοσπαστικόπρόγραμμα.

ΑΡΘΡΟ - ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΕ∆ΡΟΥ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ, ΑΛΕΞΗ ΤΣΙΠΡΑ

Η προοπτική κυβέρνησης της ΑριστεράςΚράτος, τάξεις και συμ μαχίες

Page 7: Κυριακή 27-07-2014

Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014 77ΠΟΛΙΤΙΚΗ

τικής αλλαγής.Οι αγώνες αυτοί βρίσκονται σε διαρκή

διαδικασία θετικής και δημιουργικής αλ-ληλοτροφοδότησης με τις πρωτοβουλίεςτου ΣΥΡΙΖΑ. Είναι οι αγώνες που θα αν-τηχήσουν στο εσωτερικό και του κοινο-βουλευτικού μηχανισμού καθιστώνταςαδύνατη τη συνέχεια της κυβέρνησης Σα-μαρά, αλλά και, ταυτόχρονα, θα διευρύ-νουν τη στήριξη και τη συστράτευσηγύρω από ένα πολιτικό πρόγραμμα ανα-τροπής της λιτότητας και των μνημο-νίων.

∆ιότι η μάχη της ηγεμονίας δεν κρίνε-ται μόνο, ούτε κυρίως, στο εσωτερικότου κοινοβουλευτικού μηχανισμού, αλλάστη δυνατότητα μιας κοινωνικής τάξης ήσυμμαχίας κοινωνικών τάξεων να πεί-θουν ότι το μακροπρόθεσμο συμφέροντης κοινωνίας συμπίπτει με τα ειδικάδικά της συμφέροντα. Αυτό, άλλωστε,έκανε η αστική τάξη επί εικοσαετία μέσωτων δικών της πολιτικών εκπροσώπων,αυτό οφείλουν να κάνουν σήμερα και οιεκφραστές τών συμφερόντων των λαϊ-κών τάξεων.

Ακολουθώντας αυτές τις γενικές αρχέςκάθε ριζοσπαστικής πολιτικής, πήραμετην πρωτοβουλία για τη συγκρότησηενός ευρύτατου μετώπου υπεράσπισηςτης δημόσιας περιουσίας στην υπόθεσητης μικρής ∆ΕΗ. Και όχι μόνο καταφέ-ραμε να συσπειρώσουμε ευρύτερες πολι-τικές δυνάμεις σε έναν κοινόστόχο, αλλά δημιουργήσαμε και μια γε-νική κοινωνική αποδοχή για την ανα-γκαιότητα προστασίας του δημόσιου χα-ρακτήρα δικτύων και υποδομών και μά-λιστα σε μια περίοδο αποθέωσης τηςιδιωτικής πρωτοβουλίας και σχεδόνπλήρους αποδοχής της νεοφιλελεύθερηςαντίληψης για τις οιονεί μαγικές ικανό-τητες του ανταγωνισμού. Υπερασπιζόμε-νοι τη δημόσια περιουσία δώσαμε, λοι-πόν, ταυτόχρονα έναν πολιτικό, έναν οι-κονομικό, αλλά και έναν ιδεολογικόαγώνα που παρήγαγε πολλαπλά αποτε-λέσματα: την αποσυσπείρωση της συμ-πολίτευσης, την αποκάλυψη των πραγ-ματικών σχεδίων της κυβέρνησης, τηναπόκτηση εδάφους στην ιδεολογικήμάχη που θέτει τη συνεργασία και το δη-μόσιο χαρακτήρα των αγαθών σε αντι-παράθεση με τον ανταγωνισμό και τηνατομικότητα που αναβλύζει από κάθεπόρο του καπιταλιστικού τρόπου παρα-γωγής.

Αντιμέτωποι με το σχέδιοτων αντιπάλων

Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι το πολιτικόκαι οικονομικό σύστημα δεν πρόκειταινα αφήσει τον ΣΥΡΙΖΑ ανενόχλητο στομεγάλο αυτό αγώνα ανατροπής. Εδώ καιαρκετό καιρό πολλά και διαφορετικάκέντρα εξουσίας απεργάζονται σχέδια,για να αποτρέψουν το ιστορικό ορόσημοτης ανάληψης λαϊκής εντολής διακυβέρ-νησης από μια ευρεία πολιτική και κοι-νωνική συμμαχία με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ.Ενορχηστρώνουν τον εκφοβισμό των με-σαίων στρωμάτων από τα ΜΜΕ. Θέτουνπλαστά διλήμματα. Σχεδιάζουν ακόμακαι εκ των πρότερων το ολισθηρό έδα-φος, τον περιορισμό των κινήσεων μιαςτέτοιας κυβέρνησης, ώστε να προεξο-φλήσουν τη σύντομη πτώση της (αρι-στερή παρένθεση). Και φυσικά δίνουν ταρέστα τους στην προσπάθεια ανασυγ-κρότησης του πολιτικού χώρου του κέν-τρου και της κεντροαριστεράς σε μνημο-νιακή κατεύθυνση, ώστε να λειτουργήσειως εφεδρεία αλλά και ως ανάχωμα απέ-

ναντι στην άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ και την αλ-λαγή του κοινωνικού και πολιτικού συ-σχετισμού δύναμης. Στόχος είναι είτε ηεπαναδημιουργία ενός μεγάλου πολιτι-κού πόλου που θα εκλαϊκεύει επί το προ-οδευτικότερον την ίδια μνημονιακή πο-λιτική, είτε η συγκρότηση μιας παράτα-ξης που θα παίξει το ρόλο ενός αμφί-πλευρου συνομιλητή με στόχο την ενσω-μάτωση του ΣΥΡΙΖΑ στο κυρίαρχο πολι-τικό μπλοκ εξουσίας.

Όποιος αυτό το αγνοεί, κάνει πως δεντο βλέπει ή το υποτιμά και μάλιστα στοόνομα της προτεραιότητας στη συγκρό-τηση της κοινωνικής συμμαχίας με τους«από κάτω», δεν καταλαβαίνει ότι απα-ραίτητη προϋπόθεση για να υπηρετήσειη αριστερά το σχέδιό της για τη εξυπη-ρέτηση των συμφερόντων των «απόκάτω», είναι να αποτρέψει το σχέδιο τουαντίπαλου μπλοκ για την ανάσχεση, τηφθορά ή τον εξαναγκασμό σε επιλογέςενσωμάτωσής της.

Και ειδικότερα η στρατηγική ανασυγ-κρότησης του κέντρου και της κεντροα-ριστεράς μόνο αδιάφορους στο όνομαμιας δήθεν ιδεολογικής καθαρότηταςκαι ταξικής ιεράρχησης προτεραιοτήτωνδεν μπορεί να μας αφήνει.

Αυτοδυναμία και συμμαχίες

Ο μόνος δε τρόπος για να αποτρέ-ψουμε αυτή τη διαδικασία ανασυγκρότη-σης, είναι μια ανοιχτή πολιτική συμμα-χιών. Η επιδίωξη της πλατύτερης δυνα-τής συσπείρωσης των κυριαρχούμενωντάξεων και πολιτικών δυνάμεων πουαναγνωρίζουν το αδιέξοδο της ασκούμε-νης πολιτικής της λιτότητας, με άξονα

ένα ριζοσπαστικό πρόγραμμα για τηνανατροπή της νεοφιλελεύθερης μνημο-νιακής πολιτικής. Και με στόχο αυτή ηπλατιά συσπείρωση να οδηγήσει τον ΣΥ-ΡΙΖΑ και τους συμμάχους του στην κα-τάκτηση της αυτοδυναμίας στις επόμε-νες εθνικές εκλογές.

Φυσικά, η ανάληψη της κυβερνητικήςεξουσίας ακόμη και με αυτοδυναμία δενσημαίνει αυτόματα και την κατάκτησητης κρατικής εξουσίας. Είναι δεδομένοότι η κατάκτηση ενός οχυρού στο εσωτε-ρικού του στρατηγικού πεδίου του κρά-τους, όσο σημαντικό και αν είναι αυτό,δεν σημαίνει την κατάκτηση του συνό-λου του πεδίου. Η διαδικασία της κατά-κτησης λοιπόν της κρατικής εξουσίας θαείναι μια μακρά διαδικασία αγώνων καισυγκρούσεων, η έκβαση των οποίων θαεξαρτάται και από τη δυνατότητα τουΣΥΡΙΖΑ να αποσπά τις ευρύτερες δυνα-τές συναινέσεις και να δημιουργεί τις ευ-ρύτερες δυνατές κοινωνικές και πολιτι-κές συσπειρώσεις γύρω από συγκεκρι-μένα διλήμματα, που θα προκύπτουναπό τις ίδιες τις προγραμματικές του δε-σμεύσεις, αλλά και την έκβαση των προ-ηγούμενων συγκρούσεων.

Πρώτοι στόχοι σε αυτή τη διαδικασία,όπως έχουμε ήδη δεσμευτεί, είναι η ακύ-ρωση του μνημονίου και η ανατροπή τηςλιτότητας, καθώς και η επαναδιαπραγ-μάτευση της δανειακής σύμβασης. Ανα-τροπή όμως της λιτότητας δεν σημαίνειαπλώς αυξήσεις στους μισθούς με κυ-βερνητικές εντολές, αλλά αφορά σε τε-λευταία ανάλυση την αύξηση της δια-πραγματευτικής ισχύος των εργαζόμε-νων τάξεων και τελικά την κατάκτησητης εξουσίας από αυτές τις ίδιες, αφού

εξουσία δεν είναι τίποτα άλλο παρά η δυ-νατότητα μιας τάξης να ικανοποιεί τα ει-δικά της συμφέροντα. Αυτός είναι ο κα-θοδηγητικός μίτος της πολιτικής του ΣΥ-ΡΙΖΑ και όχι η επιδίωξη μιας φαντασιω-τικής κοινωνικής αρμονίας σοσιαλδημο-κρατικής έμπνευσης, που μόνο σε ήττεςέχει οδηγήσει.

Μπορεί κάποιος να αντιτείνει, βέβαια,σε όλα αυτά, όπως σε μια άλλη περίοδοθα μπορούσαν να αντιτείνουν σε κάποιονάλλο, πολύ δικό μας, ότι τούτος ο δρό-μος είναι ένας δρόμος γεμάτος κινδύ-νους. «Κίνδυνοι του δημοκρατικού σο-σιαλισμού που δεν μπορούμε να τουςαποφύγουμε παρά μόνο με έναν τρόπο:να κάτσουμε φρόνιμα και να βαδίσουμεδίχως λοξοδρομήματα υπό την επιτή-ρηση της προχωρημένης φιλελεύθερηςδημοκρατίας. Αυτό είναι όμως μια άλληιστορία...»1

1. Ακροτελεύτια φράση του τελευταίουβιβλίου του Νίκου Πουλαντζά, «Το Κρά-τος, η Εξουσία, ο Σοσιαλισμός»

ΑΡΘΡΟ - ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΕ∆ΡΟΥ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ, ΑΛΕΞΗ ΤΣΙΠΡΑ

Η προοπτική κυβέρνησης της ΑριστεράςΚράτος, τάξεις και συμ μαχίες

Η δια δι κα σία της κα τά -κτη σης της κρα τι κής ε -ξου σίας θα εί ναι μιαμα κρά δια δι κα σία α γώ -νων και συ γκρού σεων,η έκ βα ση των ο ποίωνθα ε ξαρ τά ται και α πότη δυ να τό τη τα του ΣΥ -ΡΙ ΖΑ να α πο σπά τις ευ -ρύ τε ρες δυ να τές συ -ναι νέ σεις και να δη -μιουρ γεί τις ευ ρύ τε ρεςδυ να τές κοι νω νι κέςκαι πο λι τι κές συ σπει -ρώ σεις.

Page 8: Κυριακή 27-07-2014

88 Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Των Χρήστου Λάσκουκαι Ευκλείδη Τσακαλώτου

Ενας από τους θεμελιώδεις άξονεςτης πολιτικής πρότασης του ΣΥ-ΡΙΖΑ, με μεγάλη έμφαση από τη

στιγμή που η προοπτική της κυβέρνησηςτης Αριστεράς άρχισε να τίθεται ωςπραγματικό και άμεσο επίδικο και αί-τημα, υπήρξε η ανάγκη μιας βαθιάς φο-ρολογικής μεταρρύθμισης στο πλαίσιοτης απαίτησης για ριζική αναδιανομήτου εισοδήματος και του πλούτου υπέρτων κατώτερων κοινωνικών τάξεων καικατηγοριών του πληθυσμού.

Το κεντρικό σύνθημα «να πληρώσουντην κρίση οι πλούσιοι και το κεφάλαιο»είναι άμεσα συναρτημένο με αυτό, όπωςεπίσης και η πρωταρχικότητα που απέ-κτησε, από την εποχή της παρουσίασηςτου προγράμματος, την άνοιξη του 2012,η θεσμική πρόταση για το περιουσιολό-γιο ως βασικού εργαλείου οποιασδήποτεπραγματικά ριζοσπαστικής -και αποτε-λεσματικής ταυτόχρονα- παρέμβασηςμιας κυβέρνησης της Αριστεράς.

Σήμερα, μάλιστα, είναι ακόμη περισ-σότερο εμφανής αυτή η αναγκαιότηταστο μέτρο που η έκταση της ανθρωπιστι-κής κρίσης και η επιτακτικότητα της αν-θρωπιστικής αποκατάστασης από τηνπρώτη στιγμή της πολιτικής ανατροπήςκάνει sine qua non προϋπόθεση μια με-γάλη επίθεση στο συσσωρευμένοπλούτο. Άλλωστε και ιστορικά έχει απο-δειχτεί πως δεν μπορεί να γίνει αλλιώς ηπερίπτωση Ρούζβελτ, πολύ μετριοπαθέ-στερη και καθόλου αντικαπιταλιστικήσχετικά με τη σημερινή ριζοσπαστικήΑριστερά, βεβαιώνει καλύτερα από οποι-αδήποτε άλλη του λόγου το αληθές. Γι’αυτό όσοι και ανάμεσά μας θεωρούν πωςμια κυβέρνηση της Αριστεράς θα σημαί-νει μείωση των φόρων γενικώς ή απαλ-λαγή του συνόλου σχεδόν του πληθυ-σμού από φορολογικά βάρη δεν κατανο-ούν θεμελιώδη στοιχεία της κατάστασης.

Η ασάφεια θα πληρωθεί

Ως προς αυτό δεν επιτρέπεται καμίασύγχυση. Η θέση μας θα πρέπει να είναιαπολύτως καθαρή. Οποιαδήποτε ασά-φεια θα πληρωθεί πολύ ακριβά κατά τηνεφαρμογή του κυβερνητικού προγράμ-ματος. Ως συμβολή σε αυτήν την ανα-γκαία αποσαφήνιση καταθέτουμε τις πα-ρακάτω θέσεις.

Θέση 1Η μείωση της φορο-λογίας και/ή η εφαρ-

μογή λιγότερο προοδευτικής φορολο-γίας (επιχειρήσεων και ατομικού εισοδή-ματος), στη διάρκεια των δύο δεκαετιώνπου προηγήθηκαν της κρίσης, στις πε-ρισσότερες χώρες του ΟΟΣΑ συνεισέφε-ραν καθοριστικά στην αύξηση του δημό-σιου χρέους και την όξυνση των δημο-σιονομικών προβλημάτων. Η ιδέα πωςήταν οι κοινωνικές πιέσεις, τα συνδι-κάτα ή οι «συντεχνίες» εν γένει που προ-κάλεσαν τη δημοσιονομική κρίση τουκράτους δεν αντέχει στοιχειωδώς στονέλεγχο της πραγματικότητας. Η νεοφι-λελεύθερη περίοδος κατεξοχήν χαρα-κτηρίστηκε από συγκριτικά αδύναμασυνδικάτα, μικρότερη συμμετοχή τωνφτωχότερων τάξεων στην εκλογική δια-δικασία, πολύ λιγότερες απεργίες καιπροχωρημένη απομείωση του κοινωνι-κού κράτους.

Θέση 2Η άποψη, την ίδιαπερίοδο, πως η μεί-

ωση της φορολογίας και/ή η εφαρμογήλιγότερο προοδευτικής φορολογίας θαβοηθούσε στη βελτίωση της παραγωγι-κότητας δεν υποστηρίζεται, κατά κα-νένα τρόπο, τόσο στην θεωρία όσο καιαπό τα αντικειμενικά δεδομένα. Όπωςτο έθετε ο ύστερος liberal οικονομολό-γος John Kenneth Galbraith καιρό πριν,τότε που ο όρος liberal ή σοσιαλδημο-κράτης είχε ακόμη κάποιο νόημα, η ιδέαπως τα σκληρά εργαζόμενα επιχειρημα-τικά στελέχη θα αποτρέπονταν από τηνσκληρή προσπάθεια όσο δεν εφαρμό-ζονταν μειώσεις στους οριακούς φορο-λογικούς συντελεστές είναι πραγματικάγια γέλια. Στην ορθόδοξη θεωρία οιφόροι είναι προβληματικοί (distortio-nary), εξ υποθέσεως - η ύπαρξή τους κα-θεαυτή διαταράσσει τη διαδικασία τωνατομικών αποφάσεων. Στην πραγματι-κότητα η φορολογική ελάφρυνση τωνπλουσίων φαίνεται να έχει πολύ δραστι-κότερες επιπτώσεις στην προσπάθειατων φτωχών παρά των πλούσιων. Πα-ρόλα αυτά οι νεοφιλελεύθερες φορολο-γικές περικοπές έχουν επικεντρωθείστους πρώτους παρά στους δεύτερους.

Όπως και νάχει, πάντως, τα μικροοι-κονομικά οφέλη από τη μείωση τωνφόρων είναι συνήθως εντελώς δεύτερηςτάξης. Αυτό που γνωρίζουμε σήμεραείναι πως δεν υπήρξε, τα τριάντα χρόνιαπριν από το 2008, σημαντική άνοδος τηςπαραγωγικότητας που να οφείλεται σεχαμηλότερους φόρους ή σε οποιαδήποτεάλλη από τις νεοφιλελεύθερες συνταγές,οι οποίες, ωστόσο, είχαν προταθεί ακρι-βώς για να επιτύχουν αυτό.

Θέση 3Η μείωση της φορο-λογίας και/ή η εφαρ-

μογή λιγότερο προοδευτικής φορολο-γίας έχουν συμβάλλει τα μέγιστα στηνραγδαία άνοδο των ανισοτήτων, όπωςέχει τεκμηριωθεί μέσα από την δουλειάπλείστων όσων οικονομολόγων –συχνά,κάθε άλλο παρά μαρξιστών. Το τελευ-ταίο βιβλίο του Thomas Piketty είναι τοπιο πρόσφατο παράδειγμα.

Αυτές υποστηρίζονται από τους πλού-σιους και ισχυρούς απλώς γιατί τους κά-νουν πιο πλούσιους και πιο ισχυρούς. Οιφορολογικοί παράδεισοι, η φοροδια-φυγή και η φοροκλοπή στηρίζονται από

τις συγκεκριμένες συντεχνίες –να πούταιριάζει κατεξοχήν ο όρος- για όμοιουςλόγους και με όμοια αποτελέσματα.

Θέση 4Η μείωση της φορο-λογίας και/ή η εφαρ-

μογή λιγότερο προοδευτικής φορολο-γίας ακόμη ασκούν διαρκή πίεση στιςκυβερνήσεις προκειμένου να αναλαμβά-νουν όλο και περισσότερες περικοπέςστις δημόσιες δαπάνες και ιδίως σε εκεί-νες τις δαπάνες που είναι περισσότεροχρήσιμες στους εργαζόμενους και τουςφτωχούς. Στις ΗΠΑ αυτή η στρατηγικήέχει το όνομα «κάνε το θηρίο να πεινά-σει μέχρι θανάτου», που σημαίνει αντί ναπροχωράς σε άμεσες περικοπές στις κοι-νωνικές υπηρεσίες ή στην εκπαίδευσηείναι καλύτερα να περικόπτεις αρχικάτους φόρους οδηγώντας σε επιδείνωσητων δημοσιονομικών προβλημάτων και,εν συνεχεία, να υποστηρίζεις εμφατικάκαι πειστικά πως δεν υπάρχει εναλλα-

κτική έναντι των περικοπών. Αυτή είναιμια κεντρική στρατηγική προκειμένου ναοικοδομούνται συμμαχίες υπέρ των πε-ρικοπών στο κοινωνικό κράτος.

Σε οποιαδήποτε περίπτωση, ενώ αυτέςοι συμμαχίες κατασκευάζονται, οι πλού-σιοι προτιμούν να δανείζουν το κράτοςπαρά να του πληρώνουν φόρους. Αντι-καθιστώντας τους φόρους με ομόλογακερδίζουν τόκους και έχουν τη δυνατό-τητα να τα ανταλλάσσουν προς όφελόςτους. Έχουμε, λοιπόν, να κάνουμε μεένα παιχνίδι win-win για τους πλούσι-ους.

Θέση 5Η περικοπή φόρωναποτελεί ένα εντελώς

αναποτελεσματικό εργαλείο πολιτικήςκατά τη διάρκεια μιας ύφεσης. Ο λόγοςείναι πως οι πολλαπλασιαστές των κυ-βερνητικών δαπανών είναι κατά πολύυψηλότεροι από αυτούς των φόρων. Στιςπεριόδους ύφεσης ο κόσμος είναι φοβι-σμένος και είναι πολύ λογικό να αποφα-σίσει να αποταμιεύσει κάθε περικοπήφόρου ή να πληρώσει κάποιο χρέος μάλ-λον παρά να δαπανήσει. Η άμεση κυβερ-νητική δαπάνη είναι κατά πολύ αποτελε-σματικότερη –αποδίδει πολύ περισσό-τερα για κάθε δαπανώμενο ευρώ καιαυτό δίνει πρόσθετη αξιοπιστία στηστρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ για την αντιμε-τώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης καιτου μετασχηματισμού της παραγωγικήςβάσης της οικονομίας.

Μετά το 2008 στις ΗΠΑ, στη Βρετανίακαι την Ιαπωνία οι ελίτ προτίμησαν τηνποσοτική χαλάρωση ως απάντηση στηνκρίση αντί μιας επενδυτικής στρατηγι-κής, που θα χρηματοδοτούταν από μιαπερισσότερο προοδευτική φορολογία. ΗΕΕ φαίνεται να στρέφεται σε έναν παρό-μοιο προσανατολισμό. ∆εν είναι δύ-σκολο να καταλάβουμε γιατί. Οι ελίτνιώθουν πολύ λιγότερη ανάγκη για τοείδος εκείνο του κεϊνσιανισμού που συμ-πιέζει, έστω και παροδικά, τα κέρδη τωνπλουσιότερων τμημάτων της κοινωνίαςπρος όφελος των φτωχότερων προσφέ-ροντας είτε αυξήσεις στις αμοιβές είτεαύξηση των θέσεων εργασίας. Αντίθετα,το εύκολο χρήμα επιτρέπει στους πλού-σιους να επενδύουν στον χρηματοπιστω-τικό τομέα και, ευρύτερα, σε κερδοσκο-

Επτά θέσεις για τηνΑριστερά και τη φορολογία

Αυτό που γνωρίζουμεσήμερα είναι πως δενυπήρξε, τα τριάνταχρόνια πριν από το 2008,σημαντική άνοδος τηςπαραγωγικότητας πουνα οφείλεται σεχαμηλότερους φόρους ήσε οποιαδήποτε άλληαπό τιςνεοφιλελεύθερεςσυνταγές, οι οποίες,ωστόσο, είχαν προταθείακριβώς για ναεπιτύχουν αυτό.

Page 9: Κυριακή 27-07-2014

Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014 99ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Του Κώ στα Με λά

Σύμ φω να με έ γκυ ρες πη γές τηςΤτΕ α πο κλείε ται κα τη γο ρη μα τι -κά το εν δε χό με νο δη μιουρ γίας

μιας με γά λης ε νιαίας «κα κής» τρά πε -ζας (Bad Bank) στην ο ποία θα με τα -φερ θούν τα «κόκ κι να» δά νεια του τρα- πε ζι κού συ στή μα τος. Όπως ση μειώ -νουν, το ζή τη μα ε ξε τά στη κε α να λυ τι -κά πριν α πό δύο χρό νια ό που α πο φα -σί στη κε ο γνω στός τρό πος α να κε φα -λαιο ποίη σης των τρα πε ζών για δυο -του λά χι στον - προ φα νείς ι δε ο λο γι -κούς και πο λι τι κούς λό γους: σχη μα τι -σμό 4 συ στη μι κών τρα πε ζών, πα ρα μο -νή των πα λαιών διοι κή σεων με βά σητις γνω στές προϋπο θέ σεις. Εντός αυ -τού του πλαι σίου, ε πί σης, α πο φα σί -στη κε ως κα λύ τε ρη ε πι λο γή η δη μι-ουρ γία ε σω τε ρι κών μο νά δων σε κά θετρά πε ζα, η ο ποία α σχο λεί ται α πο κλει -στι κά με το ζή τη μα των μη ε ξυ πη ρε -τού με νων δα νείων. ∆η λα δή, η λο γι κήτης πα ρα πά νω α πό φα σης συ νί στα ταιστο ε ξής: ο κίν δυ νος, το βά ρος και οιευ και ρίες να μοι ρά ζο νται με τα ξύ τουδα νειο λή πτη και του πι στω τή.

Η ΤτΕ ση μειώ νει, α κό μη, ό τι οι τρά- πε ζες έ χουν ε νι σχυ θεί με το πα κέ τοτων 40 δισ. ευ ρώ που δια χει ρί ζε ται τοΤα μείο Χρη μα το πι στω τι κής Στα θε ρό -τη τας (ΤΧΣ), αλ λά και με 8,3 δις ευ ρώα πό ι διω τι κά κε φά λαια. Ενδε χό με νη,ε πο μέ νως, με τα φο ρά των προ βλη μα -τι κών δα νείων σε έ να νέο φο ρέα του∆η μο σίου θα α πο τε λού σε μια διευ θέ -τη ση που θα ή ταν σε βά ρος των συμ- φε ρό ντων των φο ρο λο γου μέ νων. Μά- λι στα, κα τά την ά πο ψη α να λυ τών, κά -τι τέ τοιο, α πλά, θεω ρεί ται σκάν δα -λο.

Τι λέ νε τα α πο τε λέ σμα τα

Όμως, ό λα τα πράγ μα τα στην οι κο -νο μία κρί νο νται α πό το α πο τέ λε σμα.Φαί νε ται ό τι πα ρά τις πολ λα πλές ρυθ- μί σεις δα νείων στις ο ποίες προ χώ ρη -σαν οι τρά πε ζες το ύ ψος των μη ε ξυ -πη ρε τού με νων δα νείων συ νε χί ζει νααυ ξά νε ται αγ γί ζο ντας τα 80 δις ευ ρώ,με α πο τέ λε σμα να υ πο βαθ μί ζε ται πε- ραι τέ ρω η ποιό τη τα του ε νερ γη τι κούτους. Επί σης, οι σχη μα τι σθεί σες προ- βλέ ψεις πα ρό τι φαί νο νται ε παρ κείςχρη σι μο ποιώ ντας τον ευ ρύ τε ρο (λι γό -

τε ρο συ ντη ρη τι κό σε σχέ ση με τα διε- θνή πρό τυ πα και τις ο δη γίες της EBA,) ο ρι σμό των μη ε πι σφα λών δα νείων,η κά λυ ψη δεί χνει να εί ναι “α δύ να μη”σε σύ γκρι ση με τον συ νο λι κό ό γκοτων α πο μειω μέ νων δα νείων.

Με α πλά λό για η λύ ση που υιο θε τή -θη κε, δεν έ χει α πο δει χτεί ε παρ κής καια πο τε λε σμα τι κή ως προς τον στό χο. Ησυ ναι νε τι κή λύ ση με τα ξύ δα νει ζο μέ -νων και δα νει στών δεν έ χει φέ ρει α πο- τέ λε σμα. Και τα δύο μέ ρη ζη τούν με- τα βο λή του υ πάρ χο ντος θε σμι κούπλαι σίου το κα θέ να σα φώς υ πέρ τωνσυμ φε ρό ντων τους.

Οι τρά πε ζες ε πι ζη τούν να πά ρουν τοπά νω χέ ρι κυ ρίως μέ σω των ρι ζι κώναλ λα γών του Πτω χευ τι κού ∆ι καίουκα θώς και την α να μόρ φω ση του Νό -μου Κα τσέ λη ε πει δή ε κτι μούν ό τι μό -νο έ τσι θα προ χω ρή σει με τα χείς ρυθ- μούς οι α να διάρ θρω ση ε πι χει ρή σεωνκαι η δια χεί ρι ση του χρέ ους των νοι- κο κυ ριών με στό χο την α πο τε λε σμα τι -κή α ντι με τώ πι ση των κόκ κι νων δα- νείων. Οι δα νειο λή πτες, α ντι θέ τως,ζη τούν α πό «κού ρε μα» μέ χρι με γά λεςε πι μη κύν σεις με μείω ση ε πι το κίωνκτλ.

Η λο γι κή που α πορ ρέει α πό την δια- μορ φω θεί σα πραγ μα τι κό τη τα εί ναιμία: Η α πο τυ χία της διευ θέ τη σης με- τα ξύ των δύο ε μπλε κο μέ νων με ρών ε -

πι βάλ λει την δρα στι κή πα ρέμ βα σητου δη μο σίου με τους ε ξής στό χους:

Η λύ ση που μπο ρείνα ε πι διω χθεί

Τη δρα στι κή μείω ση του βά ρουςπου ε ξα κο λου θεί να φέ ρει το τρα πε ζι -κό σύ στη μα, οι πα ρά γο ντες της οι κο -νο μίας (ε πι χει ρή σεις και νοι κο κυ ριά)και συ νε πώς η οι κο νο μία συ νο λι κά.

Το κύ ριο βά ρος (κό στος) αυ τής τηςα πο μείω σης θα πρέ πει να φέ ρουν α -να λο γι κά οι δύο ά με σα ε μπλε κό με νοιφο ρείς με βα σι κή ε πι δίω ξη να μηνχρεια στού ν νέα ε πο πτι κά κε φά λαιαγια το τρα πε ζι κό σύ στη μα.

Το δη μό σιο, αν χρεια στεί, θα ε πω -μι σθεί έ να μέ ρος του κό στους ως α ν-τα μοι βή για τις θε τι κές ε πι δρά σειςπου η συ γκε κρι μέ νη ρύθ μι ση θα ε πι -φέ ρει συ νο λι κά στην οι κο νο μία. Άλ-λω στε, θυ μί ζουν «κρο κο δεί λια» δά- κρυα ό σα υ πο στη ρί ζο νται α πό τηνΤτΕ, ό τι θα ε πέλ θει ε πι βά ρυν ση τωνφο ρο λο γου μέ νων ό ταν ή δη έ χουν ε πι -βα ρυν θεί με 40 δισ. ευ ρώ μέ ρος τωνο ποίων, μά λι στα, δεν θα ε πα νεισ πρα -χθούν, αλ λά και χω ρίς το α να με νό με -νο οι κο νο μι κό α πο τέ λε σμα.

Το ζή τη μα τώ ρα εί ναι ο α πο τε λε -σμα τι κό τε ρος τρό πος με τον ο ποίο τοδη μό σιο πρέ πει να ε πι βάλ λει τη βού- λη σή του. ∆ιό τι δεν μπο ρεί το δη μό σιονα μην έ χει ά πο ψη για τον α να πτυ ξια -κό ρό λο του τρα πε ζι κού συ στή μα τος.Αν μπο ρεί με «ε ξω τε ρι κό» τρό πο να ε -πι βάλ λει α πο τε λε σμα τι κές λύ σεις στοτρα πε ζι κό σύ στη μα, πχ με γά λη χρο νι -κή ε πι μή κυν ση των στε γα στι κών δα- νείων, μέ χρι και 100 έ τη, με μειώ σειςε πι το κίων και α τό κων πε ριό δων ήσα φές πλαί σιο ε ξυ γίαν σης των προ- βλη μα τι κών ε πι χει ρή σεων με υ ψη λάχρέη τό τε δεν χρειά ζε ται η δη μιουρ γίαε νός νέ ου εν διά με σου δη μό σιου φο -ρέα.

Αν ό μως ό λα τα προ η γού με να δενμπο ρούν να ε πι βλη θούν για διά φο -ρους λό γους ο εν διά με σος φο ρέ ας θαεί ναι η τε λευ ταία λύ ση. Η ελ λη νι κή ε -μπει ρία, δυ στυ χώς, δεν εί ναι ευ νοϊκήγια κα μία α πό τις δύο λύ σεις. Απλά,διό τι δεν υ πήρ ξε πο τέ η α παι τού με νηπο λι τι κή βού λη ση για α πο τε λε σμα τι -κή ε πί λυ ση του προ βλή μα τος.

Το ζή τη μα τώ ρα εί ναιο α πο τε λε σμα τι κό τε -ρος τρό πος με τον ο -ποίο το δη μό σιο πρέ -πει να ε πι βάλ λει τηβού λη σή του. ∆ιό τι δενμπο ρεί το δη μό σιο ναμην έ χει ά πο ψη για τονα να πτυ ξια κό ρό λο τουτρα πε ζι κού συ στή μα -τος.

Πάλι για τα μηεξυπηρετούμενα δάνειαΗ Τράπεζα της Ελλάδος ανακαλύπτειτα βάρη των φορολογούμενων

πικές παρά σε παραγωγικές δραστηριό-τητες, αυξάνοντας έτσι τις ανισότητες.

Εν συνόψει, η Αριστερά πρέπει να συ-νεχίσει να επιχειρηματολογεί υπέρ τηςάποψης πως η κυβερνητική δαπάνη καιη δημόσια επένδυση –και όχι η μείωσητων φόρων- συνιστά την πιο αποτελε-σματική στρατηγική για την έξοδο απότην κρίση.

Θέση 6Η Αριστερά στην Ελ-λάδα θα πρέπει να

επιμείνει πως η φορολογική μεταρρύθ-μιση και η διεύρυνση της φορολογικήςβάσης είναι κατά πολύ σημαντικότερεςαπό οποιαδήποτε συνολική μείωσηφόρων. Ειδικά στη βραχυχρόνια περίοδοη πίεση για δαπάνες, οι οποίες θα αντι-μετωπίζουν την ανθρωπιστική κρίση καιτις ανάγκες της πραγματικής οικονομίαςθα είναι κάτι περισσότερο από επιτα-κτική. Αυτό δεν αποκλείει μέτρα φορο-λογικής ανακούφισης για συγκεκριμένεςκοινωνικές κατηγορίες, που προσωρινάαδυνατούν να πληρώσουν, αλλά αναμέ-νεται να συμβάλλουν περισσότερο ότανοι γενικές οικονομικές συνθήκες βελτιω-θούν.

Η συμμαχία εναντίον των περικοπώντου κοινωνικού κράτους δεν μπορεί ναοικοδομηθεί πάνω σε μια αντι-φορολο-γική πλατφόρμα. ∆εν μπορεί να επανα-λάβει το σύμφωνο που είχαν συνομολο-γήσει οι κυρίαρχες τάξεις στην Ελλάδαμε μεσοστρώματα στη βάση των χαμηλώνφόρων, της φοροδιαφυγής, ακόμη καιτης πλήρους αποφυγής της φορολογίας.Όπως έχουμε υποστηρίξει αλλού, η συμ-μαχία μπορεί να οικοδομηθεί σε ισχυρό-τερα θεμέλια. Στην εσωτερική ζήτηση, τηρευστότητα και την παραγωγική ανασυγ-κρότηση.

Θέση 7Μεσοπρόθεσμα η αρι-στερή στρατηγική

εξαρτάται περισσότερο από ένα ισοζύγιουψηλών φόρων –υψηλών κοινωνικώνδαπανών παρά χαμηλών φόρων –χαμη-λών κοινωνικών δαπανών. Αυτό προκύ-πτει από τη θεμελιώδη μας δέσμευση γιασυλλογικές λύσεις στα συλλογικά προ-βλήματα. Για να δώσουμε ένα τετριμμένοπαράδειγμα, δεν μπορούμε να υποσχε-θούμε στον κόσμο σπίτια με πισίνες,αλλά είμαστε υποχρεωμένοι να δουλέ-ψουμε ώστε κάθε δήμος στη Θεσσαλο-νίκη και στην Αθήνα, όπως και σε κάθεάλλη περιοχή, να διαθέτει μία.

Η θεμελιώδης αυτή δέσμευση στη συλ-λογικότητα απαιτεί μια έντονη ιδεολο-γική αντιπαράθεση με τις αξίες του ατο-μικισμού και του καταναλωτισμού. Είναιδύσκολο να φανταστούμε πως θα μπο-ρούσε η Αριστερά, που υπόσχεται μιασυμμαχία για έξοδο από την κρίση, πολύπερισσότερο τη ριζική αλλαγή στην Ελ-λάδα και τον κόσμο, να αποφύγει αυτήτη μεγάλη σύγκρουση στο πεδίο τωναξιών. Οποιαδήποτε υπαναχώρησημπροστά σε αυτήν την αντιπαράθεση τομόνο που θα φέρει θα είναι η διασποράέντονων –και δίκαιων- αμφιβολιών γιατη συνολική μας σοβαρότητα.

Η Αριστερά πρέπει νασυνεχίσει ναεπιχειρηματολογεί υπέρτης άποψης πως ηκυβερνητική δαπάνη καιη δημόσια επένδυση –και όχι η μείωση τωνφόρων- συνιστά την πιοαποτελεσματικήστρατηγική για τηνέξοδο από την κρίση.

Page 10: Κυριακή 27-07-2014

1100 Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Μην παραβλέπουμε ότι εκείνο πουτσάκισε τη ραχοκοκαλιά του ΠΑΣΟΚ δενήταν οι “εθνικές υποχωρήσεις” πουκαταμαρτυρήθηκαν στον Σημίτη και τονΠαπανδρέου, αλλά η πλήρης προσχώρησηστην ιδεολογία και την πρακτική τουσύγχρονου καπιταλισμού, δηλαδή στοννεοφιλελευθερισμό.

Στην συγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ είχανπροσέλθει εξ αρχής σοσιαλιστέςκαι σοσιαλίστριες, δηλαδή άνθρω-

ποι που προηγουμένως ή κάποτε προ-ηγουμένως ήταν στο ΠΑΣΟΚ, κάποιοιβρέθηκαν μετά στο ∆ΗΚΚΙ, αλλά ήτανλίγοι. Μόνο μετά τους πρώτους κλυδω-νισμούς στο ΠΑΣΟΚ, μετά την υπο-γραφή του Μνημονίου, άρχισε η προσέ-λευση να παίρνει έκταση.

Η ένταξη στον ΣΥΡΙΖΑ, η συμμετοχήστη σύνταξη των πρώτων προγραμματι-κών κειμένων, του εκλογικού προγράμ-ματος του 2012, των θέσεων για το Συ-νέδριο, δεν ήταν χωρίς τριβές, αλλάήταν, σε γενικές γραμμές, ομαλή και οιτριβές δεν ήταν μεγαλύτερες από εκείνεςμεταξύ των άλλων «συνιστωσών», όπωςλέγονταν τότε, ιδίως μεταξύ των τάσεωντου Συνασπισμού. Κι αυτό, όσον αφοράτην αρχή τουλάχιστον, δεν μπορεί να τοαποδώσει κανείς στον αέρα της νίκης.Αυτό, το μάζεμα όλων, ήρθε μετά τιςεκλογές του Μαΐου 2012 . Μάλλον στηδιαδικασία προσαρμογής στο νέο περι-βάλλον πρέπει να αποδοθεί, αλλά και σεένα αίσθημα ευθύνης για το καινούργιοπου γεννιόταν.

Επιρροή στη διαμόρφωση θέσεων

Ενώ, τώρα, η παρουσία ανθρώπων απότον παλιό σοσιαλιστικό χώρο στην Κοι-νοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ είναισημαντική, δεν συμβαίνει το ίδιο καιστις οργανώσεις του κόμματος, σε αντί-θεση με την εκλογική του βάση, που σεμεγάλο βαθμό είναι άνθρωποι που ψήφι-ζαν ΠΑΣΟΚ ή ήταν ακόμα και μέλη του,όσο το ΠΑΣΟΚ της τελευταίας περιόδουείχε μέλη, εν πάση περιπτώσει, είχανυπάρξει κάποτε μέλη του.

Αυτή η αναντιστοιχία προέλευσης καιεπιρροής, μαζί με την έντονη διαπάλητων τάσεων της μη σοσιαλιστικής Αρι-στεράς εντός του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία δενάφηνε χώρο για πιο γενναιόφρονα συμ-περιφορά, οδήγησε σε απογοητευτικάισχνή εκπροσώπηση στα κομματικά όρ-γανα, κυρίως στην Κεντρική Επιτροπήκαι στη Γραμματεία του κόμματος. Αυτήη ελλιπής εκπροσώπηση δεν σημαίνεικαι έλλειψη επιρροής στη διαμόρφωσητης πολιτικής, καθώς η δική τους ιδιαί-τερη άποψη για τα πράγματα λαμβάνεται

απολύτως υπόψη: αυτό, λ.χ., σχετίζεταιμε τις «πατριωτικές» νότες στον δημόσιολόγο του κόμματος. Στη διαμόρφωσηενός προφίλ «πατριωτικής αριστεράς»,μάλιστα, ένα τμήμα των συριζαίων απότο σοσιαλιστικό χώρο έχει συναντηθεί μεάλλους, προερχόμενους από παλιές μα-οϊκές οργανώσεις, στην ιδεολογικήσκευή των οποίων οι θεωρίες της ιμπε-ριαλιστικής εξάρτησης παίζουν σημαν-τικό ρόλο. Για πολλούς προερχόμενουςαπό τον σοσιαλιστικό χώρο, πάλι, η εθνι-κοαπελευθερωτική διάσταση ήταν εξαρχής το κεντρικό ζήτημα που τους χώ-ρισε από το ΠΑΣΟΚ του σημιτικού εκ-συγχρονισμού και του γιωργοπαπανδρεϊ-κού κοσμοπολιτισμού. Ιδεολογικά,υπάρχουν μάλιστα σημεία επαφής και μετο παλιό «Αριστερό Ρεύμα» του Συνα-σπισμού που, ως έναν βαθμό, μετέφερεστον ΣΥΡΙΖΑ τα εθνικοανεξαρτησιακάστοιχεία στα οποία εφάπτονταν προ τεσ-σαρακονταετίας το ΚΚΕ (εν μέρει και τοΚΚΕ εσωτερικού) με το ΠΑΣΟΚ. Αυτόσυνδέεται, πιστεύουν, και με την εξα-θλίωση πολλών ανθρώπων από τα με-σαία στρώματα και από τους μικροαγρό-τες, που η πτώση τους ακόμα και κάτωαπό το επίπεδο της μισθωτής εργασίαςείναι πιο εύκολο να εξηγηθεί (και αυτοίοι άνθρωποι να κερδηθούν) με όρουςεθνικού εξανδραποδισμού – αφού αυτάτα στρώματα αισθάνονταν ότι είναι η ρα-χοκοκαλιά του έθνους.

Οι ιστορικές διαφορές

Γι’ αυτά τα ιδεολογικά ρεύματα στονΣΥΡΙΖΑ, η εθνική-πατριωτική διάστασηείναι αναγκαία, όπως πιστεύουν, προ-κειμένου να εμπεδωθεί η σχέση του κόμ-ματος με λαϊκές μάζες που είχαν ακο-λουθήσει το ΠΑΣΟΚ. Όμως, μία από τιςουσιώδεις διαφορές του «φαινομένουΣΥΡΙΖΑ» από το «φαινόμενο ΠΑΣΟΚ»της δεκαετίας του 1970 είναι ακριβώς ηταξική διάσταση της υποστήριξης τουκόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευ-σης από μεγάλο μέρος των λαϊκών τά-ξεων. Μην παραβλέπουμε ότι εκείνο πουτσάκισε τη ραχοκοκαλιά του ΠΑΣΟΚ δενήταν οι «εθνικές υποχωρήσεις» που κα-ταμαρτυρήθηκαν στον Σημίτη και τονΠαπανδρέου, αλλά η πλήρης προσχώ-ρηση στην ιδεολογία και την πρακτική

του σύγχρονου καπιταλισμού, δηλαδήστον νεοφιλελευθερισμό. Η ρήξη δη-λαδή, με τα συμφέροντα των λαϊκών τά-ξεων, στο όνομα μάλιστα ενός γενικότε-ρου, δήθεν ορθολογικού και θολού«εθνικού συμφέροντος». Το ίδιο ακρι-βώς συνέβη και συμβαίνει, λιγότερο έν-τονα, αλλά ορατό δια γυμνού οφθαλμού,σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή σοσιαλδη-μοκρατία.

∆εν εννοώ ότι οι άνθρωποι που προ-σέρχονται ή που προσβλέπουν στον ΣΥ-ΡΙΖΑ θέλουν ανατροπή του καπιταλι-σμού και σοσιαλισμό. Αυτά, έπειτα μάλι-στα από την κοσμογονία της δεκαετίαςτου 1990, είναι για την πλειονότητα αφη-ρημένες, ύποπτες κιόλας έννοιες. Αλλά,διαφορετικά από το 1978-1980, από τηνιδεολογία της «αμερικανοκίνητης Χούν-τας» στην οποία προσχώρησε η Αριστεράκαι η οποία βόλεψε την αστική τάξη καιτην εξουσία της, ο κόσμος διακρίνει σή-μερα περισσότερο ως αντιπάλους τουςτραπεζίτες, τους μεγαλοεργολάβους,τους μεγαλοεκδότες και τους μεγαλομ-πακάληδες των σούπερ-μάρκετ. Πρόκει-ται για μια θολή μεν, αλλά ταξική ματιάπου υπονομεύει μέχρι ακυρώσεως τηνιδεολογία του κοινού «εθνικού συμφέ-ροντος». Άλλωστε, σήμερα είναι πιο εύ-κολο να διακρίνεις ότι η εθνικοανεξαρ-τησιακή ιδεολογία του πρώιμου ΠΑΣΟΚδιευκόλυνε τις ανακυβιστήσεις του Αν-δρέα Παπανδρέου και την ακύρωση τηςλαϊκότητας και του ριζοσπαστισμού.Βλέπεις, το «εθνικό συμφέρον» είναι αό-ριστο πράγμα με το οποίο μπορούν να δι-καιολογηθούν σχεδόν τα πάντα. Ακόμακαι ο σημιτικός εκσυγχρονισμός είχεεθνική διακαιολόγηση (την «ισχυρή Ελ-λάδα»). Σήμερα, Σαμαράς και Βενιζέλοςανταγωνίζονται σε κορώνες για το «συμ-φέρον του έθνους», για την «εθνική συ-νεννόηση» και πάει λέγοντας, ελπίζον-τας ότι το μικροαστικό «εθνικό φρό-νημα»: «ας τα βρούνε για το καλό τουέθνους!» θα ασκήσει πίεση στον ΣΥΡΙΖΑγια να «βάλει νερό στο κρασί του».

Η όσμωση είναι το ζητούμενο

Η αντιδιαστολή: «ο ΣΥΡΙΖΑ ηγετικήδύναμη του έθνους για την αποτίναξητου νεοαποικιακού ζυγού» και «ο ΣΥ-ΡΙΖΑ κορμός και ηγεσία μιας συμμαχίας

των λαϊκών τάξεων για την ανατροπήπου θα αμφισβητήσει την κυριαρχία τουευρωπαϊκού συνασπισμού του κεφα-λαίου» (η βασίλισσα του οποίου βέβαιαεδρεύει στο Βερολίνο), είναι κρίσιμη καιγια την οικοδόμηση του κόμματος τηςΑριστεράς σε αντίθεση με το κομματικόφαινόμενο του ΠΑΣΟΚ τον καιρό τηςισχύος του. Η ιδεολογία της ανάθεσης:«Εμπρός, Αντρέα, για μια Ελλάδα νέα!»,η κρατικοποίηση του κόμματος, πουείναι η άλλη όψη της κομματικοποίησηςτου κράτους, αφαίρεσαν από ένα γνήσιολαϊκό κίνημα (όποιος το αμφισβητείαυτό εθελοτυφλεί) την κρουστική τουισχύ και τη μαζικότητά του. Κατά τηγνώμη μου, αυτή η παράδοση (που επι-δρά με τη δύναμη λαϊκής προκατάλη-ψης) τροφοδοτεί την αναιμία της κομμα-τικής ανάπτυξης του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά καιφαινόμενα υποκατάστασης της εσωκομ-ματικής πολιτικής ζωής, δηλαδή τηςεσωκομματικής δημοκρατίας, από πρω-τοβουλίες της ηγεσίας – ενώ, βέβαια,χρειάζονται και τα δύο.

Η εύκολη λύση – και συνταγή της απο-τυχίας ταυτόχρονα – είναι η διένεξη τωνπροερχόμενων από την κομμουνιστικήΑριστερά με όσους προέρχονται από τοΠΑΣΟΚ, επειδή οι τελευταίοι υπερασπί-ζονται το παρελθόν τους, όπως συνέβητελευταία με αρθρογραφία σε διάφοραέντυπα. Είναι μια άγονη και διχαστικήδιένεξη που παραβλέπει τις απαιτήσειςτου καιρού μας. Πηγάζει από μια, ανα-μενόμενη, διάθεση να αφομοιωθούν οιάνθρωποι που προσήλθαν από μια κοίτηδιαφορετική από εκείνη της κομμουνι-στικής Αριστεράς. Να αφομοιωθούνόμως από ποιον και πού; Ή μάλλον: νααφομοιωθούν ή να συνοικοδομήσουνισότιμα, που θα πει να μάθουν όλοι απόόλους; Φυσικά, η κριτική στο ΠΑΣΟΚείναι ευκολότερη, αφού αυτό κυβέρνησεκαι καθόρισε σε μεγάλο βαθμό την τύχητου λαού. Αυτό όμως είναι παρελθόν. Τοζητούμενο για τον ΣΥΡΙΖΑ τώρα είναι ηόσμωση: στο κάτω κάτω ούτε η παλιάΑριστερά τα πολυκατάφερε στην κομμα-τική οικοδόμηση, στα συνδικάτα, στη δι-οίκηση. Ο ΣΥΡΙΖΑ τώρα μαθαίνει.

Θόδωρος Παρασκευόπουλος

ΑΠΟ ΤΟ 1974 ΣΤΟ 2014

∆ύο διαφορετικάπολιτικά φαινόμενα

Page 11: Κυριακή 27-07-2014

Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014 1111∆ΙΕΘΝΗ

Της Βιβής Κεφαλά

Ηειδεχθής απαγωγή και δολοφο-νία των τριών ισραηλινών εφή-βων στα μέσα Ιουνίου, που

ακολουθήθηκε από την επίσης ειδεχθήαπαγωγή και δολοφονία ενός παλαι-στίνου εφήβου, μπορεί να οφειλότανστη δράση εξτρεμιστών των δύο πλευ-ρών, ήταν όμως βέβαιο ότι θα προκα-λούσε τη «σκληρή» απάντηση του Ισ-ραήλ, πολύ περισσότερο που η Χαμάςεκτόξευσε, έστω και συμβολικά, ρου-κέτες στο ισραηλινό έδαφος, προκα-λώντας μικρές υλικές ζημιές.

Οι ρίζες του νέου κύκλου βίας

Η κλιμάκωση της βίας άρχισε στις 8Ιουλίου με συνεχείς βομβαρδισμούςτης Γάζας και η χερσαία επιχείρηση, μετην κωδική ονομασία «Προστατευτικόόριο» (Protective Edge) άρχισε στις 17Ιουλίου. Ο αριθμός των νεκρών Ισραη-λινών μέχρι τώρα είναι 32 στρατιώτεςκαι 3 άμαχοι, ενώ ο αριθμός των νε-κρών Παλαιστίνιων έχει ξεπεράσειτους επτακόσιους, οι περισσότεροιαπό τους οποίους είναι γυναίκες καιπαιδιά, ενώ οι τραυματίες πλησιάζουντις τρεισήμισι χιλιάδες. Βομβαρδίστη-καν σχολεία, νοσοκομεία, δίκτυαύδρευσης και ηλεκτροδότησης, ταοποία βεβαίως δεν μπορούν να ξανα-φτιαχθούν, αφού στο πλαίσιο του απο-κλεισμού της Γάζας, εντάσσεται και οοικονομικός στραγγαλισμός της περιο-χής, ενώ πολλοί από τους τραυματίεςθα χάσουν την ζωή τους εξαιτίας τωνδραματικών ελλείψεων.

Το Ισραήλ υποστηρίζει ότι ο νέος κύ-κλος βίας έχει τις ρίζες του στο σχη-ματισμό της λεγόμενης κυβέρνησηςεθνικής ενότητας (τη συμφιλίωση δη-λαδή ανάμεσα στην ΠαλαιστινιακήΑρχή και την Χαμάς, που επετεύχθητον Ιούνιο του 2014) που είχε διαρρα-γεί με τον παλαιστινιακό εμφύλιο πουξέσπασε το 2007. Επίσης, το Ισραήλκατηγόρησε τον Μαχμούντ Αμπάς ότιαποχώρησε από τις ειρηνευτικές συνο-μιλίες και συμμάχησε με την τρομο-κρατική οργάνωση Χαμάς.

Όμως, η ισραηλινή επίθεση φαίνεταινα φέρνει τα αντίθετα αποτελέσματα,αφού η Παλαιστινιακή Αρχή δεν κατη-γόρησε την Χαμάς, αλλά χαρακτήρισε«βάρβαρη σφαγή την επίθεση εναντίοντης Σουτζάγια» και ζήτησε από τη διε-θνή κοινότητα «να αντιδράσει αμέσωςσε αυτό το έγκλημα πολέμου», ενώστην ∆υτική Όχθη έγινε γενική απερ-γία στις 22 Ιουλίου σε ένδειξη διαμαρ-τυρίας για τη συνεχιζόμενη σφαγήστην Γάζα. Το Ισραήλ απέρριψε τις κα-τηγορίες δηλώνοντας ότι δεν φέρεικαμία ευθύνη. Αντίθετα, υπεύθυνηείναι η Χαμάς που χρησιμοποιεί τουςκατοίκους της Γάζας ως ομήρους γιανα αποκομίσει πολιτικά οφέλη.

∆ιπλωματικά παιχνίδια

Παρά τις δηλώσεις αυτές, το Ισραήλγνωρίζει την φρίκη που προκαλούνστην διεθνή κοινή γνώμη η συνεχιζό-μενη σφαγή Παλαιστινίων αμάχων καιπροσπαθεί να απομακρύνει του ξένουςδημοσιογράφους, δηλώνοντάς τους ότιδεν φέρει καμία ευθύνη για την ασφά-λεια τους. Την ίδια ώρα, οι ΗΠΑ συνε-χίζουν να υποστηρίζουν ότι το Ισραήλέχει δικαίωμα να διαφυλάξει τηνασφάλεια του, να αμυνθεί απέναντιστις επιθέσεις της Χαμάς και, επίσης,έχει δικαίωμα να εισβάλει στην Γάζαγια να καταστρέψει τις σήραγγες απόόπου τροφοδοτούνται οι τρομοκράτες.Από την πλευρά του, το ΣυμβούλιοΑσφαλείας με απόφαση του δεν κατα-δικάζει την ισραηλινή επίθεση, αλλάτο δυσανάλογο της αντίδρασης του ΤέλΑβίβ, εξέφρασε την ανησυχία του γιατον αυξανόμενο αριθμό των θυμάτων,έκανε έκκληση για άμεση κατάπαυσητου πυρός και ζήτησε το σεβασμό τουανθρωπιστικού δικαίου.

Παράλληλα, αναπτύσσεται μία έν-τονη διπλωματική κινητικότητα μεστόχο την κατάπαυση του πυρός. Πρό-κειται για ένα διπλωματικό παιχνίδιστο οποίο συμμετέχουν οι ΗΠΑ, οΟΗΕ, ο Αραβικός Σύνδεσμος, καθώςκαι περιφερειακοί δρώντες, στο οποίοαποτυπώνονται οι περιφερειακές ανα-τροπές και οι σχέσεις που διαμορφώ-νονται τα τελευταία χρόνια. Έτσι, ηΤουρκία προσέφερε τις καλές της υπη-ρεσίες αλλά το Ισραήλ απέρριψε τηνπρόταση, ενώ την αιγυπτιακή πρότασηδιαμεσολάβησης για την κατάπαυσητου πυρός απέρριψε η Χαμάς. Στο ση-μείο αυτό διακρίνεται καθαρά το γεγο-νός ότι η ρήξη στις σχέσεις Άγκυρας –Τελ Αβίβ παραμένει, καθώς επίσης καιότι η συνεχιζόμενη εσωτερική σύγ-κρουση στην Αίγυπτο ανάμεσα τουςΑδελφούς Μουσουλμάνους και τονστρατό, επηρεάζει βαθύτατα και τοΠαλαιστινιακό.

Έτσι, το Κάιρο παρουσίασε στις 14Ιουλίου πρόταση εκεχειρίας χωρίς ναέχει συνεννοηθεί με τους Παλαιστίνι-ους, και στην οποία δεν περιλαμβά-νονταν βασικά αιτήματα τους, όπως τονα σταματήσει ο αποκλεισμός της

Γάζας και να αφεθούν ελεύθεροι οι χί-λιοι Παλαιστίνιοι που απελευθερώθη-καν πρόσφατα από το Ισραήλ, όπωςείχε συμφωνηθεί, και τους οποίους συ-νέλαβε και πάλι. Τέλος, το Κατάρ ανα-πτύσσει σημαντική διπλωματική δρα-στηριότητα για την κατάπαυση τουπυρός, υποστηρίζοντας τα αιτήματατης Χαμάς, ερχόμενο για μία ακόμαφορά σε αντίθεση με τις υπόλοιπες μο-ναρχίες του Κόλπου, που θεωρούν τηνΧαμάς ως απειλή.

Οι στόχοι της επίθεσης

Το βασικό ερώτημα που τίθεταιόμως, είναι το ποιοι είναι οι στόχοιαυτής της νέας ισραηλινής επίθεσηςκατά της Γάζας.

Ο πρώτος στόχος είναι η πάση θυσίααποτροπή της παλαιστινιακής ενότη-τας, διότι η παλαιστινιακή διάσπασηεπιτρέπει στο Ισραήλ να αποφεύγει τονεπί της ουσίας διάλογο για την επίλυσητου προβλήματος, και μάλιστα χωρίςπολιτικό κόστος αφού η ευθύνη γιατην έλλειψη διαλόγου, κατά το ΤέλΑβίβ, θα βαραίνει τους Παλαιστίνιους.

Ο δεύτερος στόχος είναι η στρατιω-τική και πολιτική αποδυνάμωση τηςΧαμάς, που ήδη βρίσκεται σε πολύ δύ-σκολη θέση, αφού οι βασικοί της σύμ-μαχοι, Συρία και Ιράν, για πολύ διαφο-ρετικούς λόγους, έχουν τις δικές τουςπροτεραιότητες. Εάν ο στόχος επιτευχ-θεί, η Χαμάς –στην καλύτερη περί-πτωση για αυτήν- θα παραμείνει απο-δυναμωμένη και εγκλωβισμένη στηνανοικτή φυλακή που ονομάζεται Λω-ρίδα της Γάζας, όπου σε εποχές «ομα-λότητας», η ηλεκτροδότηση διαρκείμόνο οκτώ ώρες την ημέρα, το νερόείναι ακατάλληλο προς πόσιν, τα από-βλητα χύνονται στη θάλασσα και οι κά-τοικοι στερούνται τα πάντα. Στη χειρό-τερη, θα εξεγερθούν εναντίον τηςάλλες ισλαμικές οργανώσεις με τιςοποίες βρίσκεται σε διαμάχη, όπως ηΙσλαμική Τζιχάντ κλπ.

Τέλος, το Ισραήλ σκοπεύει να οι-κειοποιηθεί τις ακτές της Γάζας -πα-ράνομα αλλά εκ των πραγμάτων- ώστενα μπορέσει να εκμεταλλευθεί τις υπο-θαλάσσιες πηγές ενέργειας που βρί-

σκονται στο θαλάσσιο χώρο που περι-κλείεται από τις ακτές του Ισραήλ, τουΛιβάνου, της Συρίας, της Γάζας και τηςΚύπρου. Πράγματι, στον υποθαλάσσιοχώρο της ανατολικής λεκάνης της Με-σογείου βρίσκεται ένας τεράστιοςενεργειακός πλούτος, που υπολογίζε-ται σε 122 τρισεκατομμύρια κυβικάπόδια φυσικού αερίου, καθώς και σε1,6 δισεκατομμύρια βαρέλια πετρε-λαίου. Για αυτό το 2010, το Ισραήλ δή-λωσε, με αφορμή την απόπειρα νασπάσει ο αποκλεισμός της Γάζας, ότιδεν επιτρέπει την προσέγγιση του στο-λίσκου της Ελευθερίας σε απόστασηεξήντα μιλίων από τις ακτές της Γάζαςκαι στη συνέχεια έκανε την αιματηρήεπίθεση στο Μαβί Μαρμαρά.

Λύση με πολιτικά μέσα

Την ώρα που γράφονται αυτές οιγραμμές, οι προσπάθειες –ειλικρινείςή όχι- για την κατάπαυση του πυρόςσυνεχίζονται. Είναι βέβαιο ότι κάποιαστιγμή η εκεχειρία θα επιτευχθεί, αλλάδεν πρόκειται να λύσει κανένα άλλοπρόβλημα εκτός από το να σώσει ζωέςαθώων.

Πρέπει, αλλά δεν αρκεί, γιατί το Ισ-ραήλ θα συνεχίσει τους περιοδικούςτου πολέμους εναντίον της Γάζας με τοπρόσχημα της καταπολέμησης τηςτρομοκρατίας, την οποία εκτρέφει τοίδιο με την πολιτική που ακολουθεί.Γιατί, όποιοι και να είναι οι ισχυρισμοίτου Ισραήλ, το Παλαιστινιακό δεν είναιπρόβλημα τρομοκρατίας. Είναι διεθνέςπρόβλημα που αφορά την παράνομηκατοχή παλαιστινιακών εδαφών καιγια το λόγο αυτό μπορεί να λυθεί μόνομε πολιτικά μέσα -και όχι με την χρήσησκληρής ισχύος, όπως συμβαίνει μέχριτώρα- και με βάση τις αρχές του διε-θνούς δικαίου.

∆ιαφορετικά, ο φαύλος κύκλος τουαίματος θα συνεχιστεί και κανείς δενθα είναι ασφαλής.

«Να σπάσει ο διεστραμμένος κύκλοςτής αυτοθυματοποίησης»Η ομιλία του Μόνι Οβάντια για την Γάζακαι το παλαιστινιακό ζήτημα στην εθνικήσυνδιάσκεψη επιτρόπων της «΄Αλλης Ευ-ρώπης για τον Τσίπρα»στην Ρώμη. σελ. 15

«Η κληρονομιάτου Μπρέιβικ»Η νορβηγική κυβέρνηση φοβάταιτρομοκρατικό χτύπημακαι σπέρνει νέο πανικόισλαμοφοβίας. σελ. 13ΚΟΣΜΟΥ

Ο γύρος τού

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ «ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΟ ΟΡΙΟ»

Το Ισραήλ εκτόςορίων και πάλι “Όποιοι και να είναι οι

ισχυρισμοί τουΙσραήλ, τοΠαλαιστινιακό δενείναι πρόβληματρομοκρατίας. Είναιδιεθνές πρόβλημαπου αφορά τηνπαράνομη κατοχήπαλαιστινιακώνεδαφών και για τολόγο αυτό μπορεί ναλυθεί μόνο μεπολιτικά μέσα.

Page 12: Κυριακή 27-07-2014

1122 Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014∆ΙΕΘΝΗ

Του ∆ημήτρη Σμυρναίου, Βερολίνο

«Ε ίναι καλό να έχεις εμπιστοσύνη σε κάποιον,αλλά ακόμα καλύτερα είναι να τον έχεις υπόέλεγχο» λέει μια γερμανική παροιμία, που

φαίνεται να ταιριάζει γάντι στις σημερινές σχέσεις τουΒερολίνου με την Ουάσιγκτον, με αφορμή τις αποκα-λύψεις των τελευταίων μηνών για τις δραστηριότη-τες των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών στη Γερ-μανία. Μπορεί η κυβέρνηση της Ανγκέλα Μέρκελ να αν-τέδρασε δυναμικά, όταν τα δημοσιεύματα για τους αμε-ρικανούς κατασκόπους «μονιμοποιήθηκαν» στα πρω-τοσέλιδα των γερμανικών εφημερίδων και αποκάλυ-ψαν πόσο «διάφανη» έχει γίνει πια η ιδιωτική ζωή,αλλά μια προσεκτική ανάγνωση των δεδομένων δημι-ουργεί την υπόνοια ότι η αντίδραση αυτή εμπεριέχειμεγάλες δόσεις υποκρισίας.

Σε μια χώρα όπως η Γερμανία, όπου πριν μερικά χρό-νια ορισμένοι «ακτιβιστές» προσπάθησαν να εμποδί-σουν ακόμα και την επίσημη απογραφή πληθυσμού, θέ-τοντας ζήτημα προστασίας των προσωπικών δεδομέ-νων και όπου συγκεκριμένες περιοχές ξεσηκώθηκανγια τις δραστηριότητες των αυτοκινήτων της «Google- Streetview» που «χαρτογραφούν κάθε γωνιά του πλα-νήτη, είναι προφανές ότι η κυβέρνηση πρέπει να λάβειυπόψιν τις ευαισθησίες των πολιτών. Όμως πίσω απότις αντιδράσεις που έφτασαν στην απέλαση του σταθ-μάρχη της CIA από τη γερμανική επικράτεια κρύβεταιμια ιστορία συνεργασίας των δύο πλευρών, που παράτις εκάστοτε συγκρούσεις συμφερόντων αισθάνονταιιδεολογικοί σύμμαχοι στον αγώνα ενάντια στις δυνά-μεις που κατά καιρούς βαφτίζουν «του Κακού».

Την περασμένη Τρίτη η «Ουάσιγκτον Ποστ» δημοσί-ευε κείμενο των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών(NSA), από τις αρχές του 2013, στο οποίο και γινόταναξιολόγηση της συνεργασίας με την ΟμοσπονδιακήΥπηρεσία Πληροφοριών της Γερμανίας (BND). Εκεί

λοιπόν αναγνωριζόταν ο ζήλος που επέδειξε η Γερμα-νία για την εξέλιξη των συστημάτων ηλεκτρονικής πα-ρακολούθησης «λαμβάνοντας μάλιστα μεγάλα ρίσκα, μεστόχο να ικανοποιήσει τις ανάγκες των αμερικανικώνμυστικών υπηρεσιών» στην λήψη σημαντικών πληρο-φοριών. Σε άλλο σημείο αναφέρεται ότι «η BND προ-σπάθησε να επηρεάσει τη γερμανική κυβέρνηση, μεστόχο την χαλάρωση της νομοθεσίας για την προστα-σία των προσωπικών δεδομένων, έτσι ώστε να διευ-κολυνθεί η μεταβίβαση των συλλεγόμενων πληροφο-ριών των μυστικών υπηρεσιών» προς την άλλη όχθητου Ατλαντικού.

Οι μυστικές υπηρεσίες είχαν πάρει, μάλιστα, τόσοζεστά το θέμα της συνεργασίας τους, που είχαν φτά-

σει στο σημείο να δημιουργήσουν λογότυπο για το πρό-γραμμα των κοινών παρακολουθήσεων που διεξήγαγανστο πλαίσιο του προγράμματος JSA (joint signals-intel-ligence activity), όπου ο αμερικανικός αετός είχε τοπο-θετηθεί αγέρωχος μπροστά στα χρώματα της γερμα-νικής σημαίας.

Είναι μάλλον απίθανο όλα αυτά να γίνονταν με πλήρηάγνοια της γερμανικής κυβέρνησης. Για αυτό και προ-φανώς οι αρχικές αντιδράσεις της κυρίας Μέρκελ,όταν ξεκίνησαν οι αποκαλύψεις ήταν μάλλον αμήχανες.Όπως εξηγήσιμη είναι και η αμηχανία της αμερικανι-κής πλευράς όταν οι Γερμανοί άρχισαν να τους «κα-ταγγέλλουν δημόσια» μετά από μια πολυετή και στενήσυνεργασία, η οποία επιβεβαιώθηκε και από ντοκου-μέντα που διέρρευσαν εξαιτίας της υπόθεσης Σνόουν-τεν. Πέρα από τις δημόσιες δηλώσεις αυτό που επι-χειρείται τώρα είναι η αποκλιμάκωση της κρίσης, βοη-θούσης και της θερινής ραστώνης. Το θέμα απασχό-λησε συνάντηση που έγινε πρόσφατα στο Βερολίνοανάμεσα σε εκπροσώπους των υπηρεσιών των δύοχωρών με τη συμμετοχή και των επικεφαλής των επι-τελειών της γερμανίδας καγκελαρίου και του αμερι-κανού προέδρου.

Όλα αυτά είναι πάντως ενδεικτικά και για το πόσοαυτόνομα έχει πλέον αποφασίσει να κινηθεί η «μεγάληδύναμη» της Ευρώπης. Το Βερολίνο αποδεικνύει σεόλους τους τομείς ότι κινείται με γνώμονα το εθνικόσυμφέρον και όχι κάποια αόριστα ευρωπαϊκά ιδεώδη.Και όπως παραδέχεται και ο γερμανικός Τύπος η εκτί-μηση στην οποία έχει καταλήξει η γερμανική κυβέρ-νηση είναι ότι στο μέλλον ανεξάρτητα από την συνερ-γασία με τις ΗΠΑ θα πρέπει να ενισχύσει τις μυστικέςτης υπηρεσίες, έτσι ώστε να έχει εικόνα για όλα. Ναμπορεί να παρακολουθεί τους άλλους αλλά και ναξέρει ποιοί άλλοι (σύμμαχοι) την παρακολουθούν. Γιατίείπαμε. Καλή η εμπιστοσύνη, καλύτερος ο έλεγχος.

Καλοκαιρινές ιστορίες κατασκοπείας

∆ημοκρατία δεν μπορεί να υπάρ-ξει χωρίς ειρήνη και η ειρήνηστην Λιβύη έχει προ πολλού θυ-

σιαστεί στο βωμό των σκοπιμοτήτωντης ∆ύσης. Περισσότερα από τρία χρό-νια μετά την δολοφονία τού ΜουαμάρΚαντάφι, δεν έχει κατορθώσει να σχη-ματίσει βιώσιμη και αξιόπιστη κυβέρ-νηση, ούτε βεβαίως να ψηφίσει Σύν-ταγμα, ενώ συνεχίζει να ζει τις συνέ-πειες της επέμβασης του NATO που μετην παροχή άφθονου οπλισμού, μετέ-τρεψε μια εξέγερση σε γενικευμένο πό-λεμο. Υποστηρικτές και πολέμιοι τουκαθεστώτος Καντάφι, κυβερνητικοί μι-σθοφόροι, αυτονομιστές ή μέλη της ΑλΚάιντα, χρησιμοποιούν τα όπλα ωςμέσο διεκδίκησης, εκδίκησης ή ασφά-λειας. Τα όρια μεταξύ εμφυλίου καιτρομοκρατίας γίνονται όλο και πιοδυσδιάκριτα, τα συμφέροντα των εται-ριών που εκμεταλλεύονται τα πετρέ-λαια αποτελούν τον μόνο τομέα πουαπασχολεί τους δυτικούς και η, μονί-μως προσωρινή, κυβέρνηση εξετάζειτο ενδεχόμενο να ζητήσει (απροκάλυ-πτη) εξωτερική στρατιωτική βοήθεια.

Συνεχείς συγκρούσεις

Μέχρι την Τρίτη, 47 άτομα είχαν σκο-τωθεί στις συγκρούσεις στο διεθνές αε-ροδρόμιο της Τρίπολης, όπου το 90%των αεροσκαφών καταστράφηκαν,σύμφωνα με κυβερνητικές πληροφο-ρίες. Οι μάχες, που κατά το CNN είναιοι χειρότερες (;) από το 2011, ξεκίνη-σαν στην κοντινή Μισράτα και στηνπρωτεύουσα, από την ισλαμική ομάδαΑίθουσα Επιχειρήσεων Λίβυων Επανα-στατών, εναντίον μαχητών από την

πόλη Ζιντάν που είχαν τον έλεγχο τουαεροδρομίου τα τελευταία τρία χρόνια.

Στην Βεγγάζη, της οποίας το αερο-δρόμιο επίσης παραμένει κλειστό απότον Μάιο, από βομβιστική επίθεση αυ-τοκτονίας δύο ισλαμιστών μαχητών -έναν ασυνήθιστο τρόπο επιθέσεωνστην Λιβύη- σε στρατιωτική βάση, σκο-τώθηκαν τουλάχιστον τέσσερα άτομαστις αρχές της εβδομάδας. Άμαχοιέχουν παγιδευτεί μεταξύ των πυρώνκαι το υπουργείο Άμυνας συνέστησε νασταματήσουν οι μετακινήσεις, για λό-γους ασφαλείας.

Πριν μια βδομάδα, 22 αιγύπτιοι συ-νοριοφύλακες σκοτώθηκαν από βαριάοπλισμένους μαχητές που εκ των υστέ-ρων θεωρήθηκε πιθανό να είναι μέλητου Ισλαμικού Κράτους (IS). Το αιγυ-πτιακό υπουργείο Εξωτερικών προει-δοποίησε τους πολίτες να μην ταξι-δεύουν προς την Λιβύη, ενώ η Τυνησίαακύρωσε όλες τις πτήσεις της.

Ο ΟΗΕ και άλλοι διεθνείς οργανι-σμοί απέσυραν προσωρινά το προσω-

πικό τους, μετά την καταστροφή τουαεροδρομίου της πρωτεύουσας. Την∆ευτέρα έκλεισε και το αεροδρόμιο τηςΜισράτα και η χώρα είναι σχεδόν απο-κλεισμένη.

Το πείραμα συνεχίζεται

Ο αμερικανός υπουργός ΕξωτερικώνΤζον Κέρι, που είχε διευκρινίσει πως«οι ΗΠΑ δεν είναι υπεύθυνες για ό,τισυνέβη στην Λιβύη, ούτε για ό,τι συμ-βαίνει στο Ιράκ σήμερα», κι ενόσω με-σολαβούσε προκειμένου το αγαπημένοτέκνο των ΗΠΑ να σταματήσει τηνσφαγή των παλαιστινίων, επισήμανετον κίνδυνο γενικευμένης σύγκρουσηςστην περιοχή, λόγω της αυξημένηςβίας στην χώρα. Ο «εποικοδομητικόςδιάλογος» στον οποίο (ξανα)κάλεσεόλες τις πλευρές, μόνο ως διπλωμα-τική του υποχρέωση μπορεί να εκλη-φθεί, αφού λίγες μέρες νωρίτερα, τουπουργείο Άμυνας διαβεβαίωνε για την«αφοσίωση στην εκπαίδευση των ένο-

πλων δυνάμεων της Λιβύης, σε συνερ-γασία με συμμάχους όπως η Βρετανία,η Ιταλία και η Τουρκία, ως σημαντικούπαράγοντα για τη μετάβαση τηςχώρας».

Στο μεταξύ, διεθνή και τοπικά ΜΜΕ,εκφράζουν ανησυχίες για την άνοδοτης δημοτικότητας του στρατηγού Χα-λίφα Χίφτερ, ο οποίος τους τελευταί-ους μήνες παρουσιάζεται ως σωτήραςστο πρόσφορο έδαφος μιας κατε-στραμμένης χώρας. Ο Χίφτερ, που είχεαποπειραθεί να ανατρέψει τον Καν-τάφι, ζούσε στις ΗΠΑ από το 1987.Επέστρεψε στην διάρκεια των πρώτωνεξεγέρσεων και ανέλαβε στρατιωτικόςσύμβουλος. Η Tripoli Post, τον χαρα-κτηρίζει απατεώνα που υποστηρίζεταιαπό τον πρώην πρωθυπουργό Αλί Ζειν-τάν και άλλους λίβυους και άραβες,ενώ δεν θεωρεί τυχαίους, ούτε ότι ανή-κουν στο παρελθόν οι δεσμοί του μετην CIA. Όπως επισημαίνουν οι NewYork Times, η Λιβύη κινδυνεύει ναυποστεί τη «λύση» της στρατιωτικήςδικτατορίας, όπως άλλες χώρες μετάαπό εμφυλίους πολέμους (Υεμένη το1978, Λίβανος το 1988 και πρόσφατα,ο αλ-Σίσι στην Αίγυπτο). Καλούν δε τιςΗΠΑ να «αντισταθούν στην παλαι-ότερη συνήθειά τους να υποστηρίζουνδικτάτορες» ως μέσο εξόδου από κρί-σεις.

Το «λιβυκό πείραμα» φαινομενικάβρίσκεται εκτός ελέγχου, ωστόσο, στοευρύτερο πλαίσιο των πολέμων σεΙράκ, Συρία και Γάζα, η ισχυρή παρου-σία του ΝΑΤΟ στην χώρα, αποκτά μιαεπιπλέον διάσταση.

Ελισάβετ Πετρίδου

ΛΙΒΥΗ

Ένα εκρηκτικό πείραμα

Page 13: Κυριακή 27-07-2014

Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014 1133∆ΙΕΘΝΗ

www.nodalmolin.it

Ενά ντιαστις σε ξουα λι κέςε πι θέ σεις

Εκα το ντά δες γυ ναί κεςσυμ με τεί χαν την Τρί τη

στην κα θι στι κή δια μαρ τυ ρία έ -ξω α πό την α με ρι κα νι κή στρα -τιω τι κή βά ση στην Βι τσέ ντζα,με α φορ μή τον βια σμό μιας γυ -ναί κας α πό έ ναν στρα τιώ τη. Οιδια δη λώ τριες κα τήγ γει λαν τασυ χνά πε ρι στα τι κά σε ξουα λι -κής βίας, κα κο ποιή σεων και ε -πι θέ σεων που έ χουν γί νει ε να -ντίον γυ ναι κών της πε ριο χήςα πό το προ σω πι κό της βά σης,που εκ με ταλ λευό με νο την α δυ -να μία της ι τα λι κής δι καιο σύ -νης να πα ρέμ βει στον χώ ρο κα -θώς και την α τι μω ρη σία πουπροω θεί η στρα τιω τι κή διοί -κη ση, συ νε χί ζει να δρα α τι μώ -ρη το.

www.paxforpeace.nl

Όχι στον άν θρα καα πό αί μα

Με με γά λη ε πι τυ χία συ -νε χί ζε ται η συλ λο γή υ πο -

γρα φών της εκ στρα τείας «ό χιστον άν θρα κα α πό αί μα», πουκα λεί πέ ντε ολ λαν δι κές ε ται -ρείες οι ο ποίες χρη σι μο ποιούνάν θρα κα για την πα ρα γω γή ε -νέρ γειας, να στα μα τή σουν νατον α γο ρά ζουν α πό τις κο λομ -βια νές ε ται ρείες ε ξό ρυ ξηςDrummond και Prodeco. Ηπρω το βου λία γί νε ται ε πει δή οιδύο ε ται ρείες με την βοή θειαπα ρα στρα τιω τι κών κύ κλων α -πό το 1996 έ χουν δο λο φο νή σειπε ρί που 3.100 αν θρώ πους, καιέ χουν ε κτο πί σει με την βία α πότην γη τους πε ρισ σό τε ρους α -πό 55.000 α γρό τες.

www.weekvansolidariteit.wordpress.com

Αλλη λεγ γύη στουςκρα τού με νους

∆ε κά δες ορ γα νώ σεις α πόπολ λές χώ ρες θα συμ με -

τέ χουν στην διε θνή ε βδο μά δαδρά σεων αλ λη λεγ γύης στουςφυ λα κι σμέ νους α ναρ χι κούς σεό λο τον κό σμο, που οι ε πί ση μεςορ γα νώ σεις για τα αν θρώ πι ναδι καιώ μα τα δεν τους α να γνω -ρί ζουν ως πο λι τι κούς κρα τού -με νους, α φού η αί σθη ση τηςκοι νω νι κής δι καιο σύ νης πε -ριο ρί ζε ται αυ στη ρά στα πλαί -σια που θέ τει το κρά τος. Οιδρά σεις ξε κι νούν στις 23 Αυ -γού στου, που ε πι λέ χθη κε ε πει -δή ε κεί νη την η μέ ρα το 1927 ε -κτε λέ στη καν στην φυ λα κή οι ι -τα λο-α με ρι κα νι κοί α ναρ χι κοίNicola Sacco και BartolomeoVanzetti.

∆η μή τρης Γκι βί σης[email protected]

στα

δίκτ

υα τ

ου κ

όσµο

υ

Του Νίκου Σερβετά

Σε μία πρωτοφανή ενέργεια για ταπολιτικά και διπλωματικά δεδο-μένα προέβη η κυβέρνηση της

Νορβηγίας, την Πέμπτη το μεσημέρι: Σεσυνέντευξη Τύπου, στην οποία μετείχανδύο υπουργοί και η επικεφαλής τωνυπηρεσιών ασφαλείας της χώρας, ανα-κοίνωσε ότι σύμφωνα με στοιχεία πουέχει στη διάθεση της και θεωρεί αξιόπι-στα, αναμένεται τις αμέσως επόμενεςημέρες τρομοκρατικό χτύπημα στηχώρα και μάλιστα συνδέει την απειλή μεένοπλους αντάρτες από τη Συρία.

Οι τρομοκράτες έρχονται...

Για να επιβεβαιώσει τη θέση της η κυ-βέρνηση και για να γίνει αυτό απολύτωςκατανοητό από τους κατοίκους τηςχώρας, έθεσε σε επιφυλακή ολόκληροτον κρατικό μηχανισμό, απέκλεισε τηνπρόσβαση του κοινού σε δημόσια κτή-ρια, έδωσε εντολή για αυξημένες περι-πολίες αστυνομικών στους δρόμους, οιοποίοι μάλιστα για πρώτη φορά κυκλο-φορούν οπλισμένοι και αύξησε τουςελέγχους σε σταθμούς, αεροδρόμια καιστα σύνορα της Νορβηγίας. Οι πολιτι-κοί αναλυτές δεν βρήκαν ποιος θα μπο-ρούσε να είναι ο πραγματικός σκοπόςμιας τέτοιας ενέργειας, καθώς ούτε ηεξωτερική πολιτική της χώρας παίζεικάποιον σημαντικό ρόλο, διεθνώς, ούτεκαι η ποσότητα πετρελαίου που αντλεί-ται στα χωρικά ύδατα της, μπορεί ναεπηρεάσει τις διεθνείς τιμές.

Το θέμα έμεινε στη διεθνή επικαιρό-τητα για λίγες μόνο ώρες, σύμφωναόμως με πηγή στο Όσλο, οι κάτοικοιτης χώρας δεν είναι μόνο ταραγμένοι,αλλά συνέβη αυτό που μάλλον καμίαάλλη κυβέρνηση στον κόσμο δεν θα επι-θυμούσε για τους πολίτες της: «Κοιτάειο ένας τον άλλο με υποψία». Και ο συ-νομιλητής, δεν αναφέρεται, βέβαια, σεΝορβηγούς, αλλά σε όλους τους κατοί-κους της χώρας και το επιβεβαίωσεαναφέροντας τους εξωπραγματικούς,για τα δεδομένα της χώρας, τίτλους τωνεφημερίδων την αμέσως επόμενη ημέρατου τύπου «οι τρομοκράτες έρχονται μετις γυναίκες και τα παιδιά τους».

Η συνέντευξη Τύπου δόθηκε μίαμόλις ημέρα μετά τις εκδηλώσεις πουέγιναν για τη συμπλήρωση τριών ετώναπό το «μακελειό της Ουτέγια» όπου, οκατ’ ομολογία του, φασίστας ΆντερςΜπρέιβικ, δολοφόνησε εν ψυχρώ και εκπρομελέτης πάνω από 100 νέους αν-θρώπους.

Αυξάνεται η καχυποψίακαι ο φόβος

Ο ίδιος ο Μπρέιβικ, ο οποίος τόσομετά τη σύλληψη του όσο και κατά τηδιάρκεια της δίκης κατέβαλε κάθε προ-σπάθεια ώστε να μη χαρακτηριστεί«τρελός» και επέμενε ότι η πράξη τουήταν πολιτική ενέργεια, σήμερα ισχυρί-ζεται ότι μετάνιωσε. Λογικό, και κυρίωςεπιθυμητή η απόφαση του. Μακάρι ναμετάνιωσε πραγματικά, μακάρι να κα-τάλαβε τι έκανε και να γίνει στο μέλλονακόμα και «πρέσβης κατά της βίας».Αυτή που μάλλον δείχνει να μην κατά-λαβε τι έγινε στη χώρα αυτά τα τρίαχρόνια είναι η σημερινή, συντηρητική,κυβέρνηση που διαδέχθηκε τους σο-σιαλδημοκράτες στις εκλογές του 2013.Με την κίνηση της, αντικειμενικά, αυ-

ξάνει την καχυποψία και τον φόβο απέ-ναντι σε κάθε μουσουλμάνο που ζει ήφθάνει σήμερα στη χώρα και το κλίμαπου δημιουργεί παρουσιάζει απόλυτησυνάφεια με τη λογική δράσης τουΜπρέιβικ, καθώς και «μόνιμα τρομο-κρατικά χτυπήματα» σε κάθε γωνιά τηςχώρας.

Ο Αλί Εσμπατί, που από το όνομα τουφαίνεται ότι έχει άλλη από σκανδινα-βική καταγωγή, είχε τραυματιστεί στηνΟυτέγια. Εδώ και λίγες εβδομάδες με-τακόμισε από τη Νορβηγία στη γειτο-νική της, Σουηδία. Το όνομα της συμ-βίας του, Μάρτε Μισέλ, βρίσκεται στονκατάλογο των θυμάτων του Μπρέιβικ.Γράφει στο φύλλο της Παρασκευήςστην εφημερίδα Dagens Nyheter: «Τρίαχρόνια μετά την Ουτέγια η κατανόησητου πολιτικού μηνύματος από το μακε-λιό του Μπρέιβικ παραμένει εντυπω-σιακά θολή στην κοινωνία της Νορβη-γίας (...) ο τρόμος και η συνεχής ανησυ-χία ήρθε από το πουθενά και πήρε μό-νιμη θέση στις προσπάθειες της δεξιάςκυβέρνησης και του ακροδεξιού κόμμα-τος να ξεχαστεί το θέμα (...) τρία χρόνιαμετά ένιωθα ότι χρειάζομαι χώρο για νααναπνεύσω, ελπίζω να το καταλάβουναυτό στη Νορβηγία».

«Βρισκόμαστε στη δυσάρεστη θέση ναπρέπει να αντιμετωπίσουμε μία σαφήαπειλή κατά της Νορβηγίας» είπε στησυνέντευξη Τύπου ο υπουργός∆ικαιοσύνης, Άντερς Άνουντσεν(αριστερά) ενώ η Μπενεντίκ Μπγιέρλαντ(στο κέντρο), επικεφαλής των υπηρεσιώνασφαλείας τόνισε ότι «Το χτύπημα θαείναι μεγάλο και θα γίνει το αμέσωςεπόμενο χρονικό διάστημα». Αναφέρθηκε,επίσης, ότι ήδη από τον Μάρτιο ηκυβέρνηση έχει πληροφορίες αναφορικάμε περίπου 50 άτομα νορβηγικήςυπηκοότητας και συριακής καταγωγής, ταοποία επέστρεψαν στην πατρίδα τους γιανα πολεμήσουν.

ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΧΤΥΠΗΜΑ ΦΟΒΑΤΑΙ Η ΝΟΡΒΗΓΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΚΑΙ ΣΠΕΡΝΕΙ ΝΕΟ ΠΑΝΙΚΟ ΙΣΛΑΜΟΦΟΒΙΑΣ

Η κληρονομιάτου Μπρέιβικ

Το μεγάλο μακελειόΣτις 22 Ιουλίου 2011 ο Άντερς Μπρέιβικ ντυμένος αστυνομικός άνοιξε πυρ εναν-

τίον μελών της νεολαίας του Εργατικού Κόμματος που συμμετείχαν σε κάμ-πινγκ στο νησί Ουτέγια της Νορβηγίας. Λίγο νωρίτερα, προκειμένου να τραβήξειτην προσοχή και να συγκεντρώσει εκεί τις αστυνομικές δυνάμεις, είχε φροντίσεινα εκραγεί μηχανισμός σε δημόσιο κτίριο κοντά στα γραφεία του Εργατικού Κόμ-ματος και τα υπουργεία Οικονομικών και Πετρελαίου, στο Όσλο. Στο Ουτέγια, προ-σποιήθηκε τον αστυνομικό και κάλεσε γύρω του τους νέους προκειμένου να τουςενημερώσει για το συμβάν στο Όσλο. Όταν συγκεντρώθηκαν περίπου 700 άτομαάνοιξε πυρ εναντίον τους. Συνολικά πάνω από 100 νέοι έχασαν τη ζωή τους, ενώδεκάδες ήταν οι τραυματίες. Αιτιολογώντας, τότε την πράξη του, αμέσως μετά τησύλληψή του, είχε πει ότι ήθελε να στερήσει από το κουλτουριάρικο ισλαμόφιλοσοσιαλδημοκρατικό κόμμα που μαστίζει τη χώρα του, τη δυνατότητα ανάδειξηςστελεχών. Αργότερα έδωσε στη δημοσιότητα μανιφέστο 1.500 σελίδων όπου, με-ταξύ άλλων, αναφέρει: «Είναι καλύτερα να σκοτώσεις πάρα πολλούς παρά αρκε-τούς όταν αποφασίσεις να χτυπήσεις αλλιώς ρισκάρεις να μειώσεις τον ιδεολο-γικό αντίκτυπο της πράξης σου».

Τον Αύγουστο του 2012, και μετά από δίκη που τράβηξε το παγκόσμιο ενδιαφέ-ρον, καταδικάστηκε για μαζική δολοφονία και τρομοκρατία και του επιβλήθηκε ηανώτατη ποινή στη χώρα, κάθειρξη 21 χρόνια.

Page 14: Κυριακή 27-07-2014

1144 Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014∆ΙΕΘΝΗ

Το Βερολίνο ανέβασε τουςτόνους με προφανή σκοπόνα ανακόψει κάθεσυζήτηση περί “ευελιξίας”του ΣυμφώνουΣταθερότητας, αλλά καιγια να υπερασπιστεί τηνπολιτική της λιτότητας.

“Ο ΝΕΟΣ Ο∆ΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

Το Βερολίνο επιδιώκειτον πιο ασφυκτικό έλεγχο Για τη δημοσιονομική πειθαρχία και τις δομικές μεταρρυθμίσεις

Ορισμένοι ανέφεραν ότι το Συμ-βούλιο της Ευρώπης με το πρό-γραμμα αυτό σημείωσε μια ση-

μαντική στροφή στην πολιτική του.Στην ουσία, όμως, ο Οδικός Χάρτηςδεν είναι τίποτα άλλο παρά η επανά-ληψη της απόφασης του ΕυρωπαϊκούΣυμβουλίου του 2012, που συνεδρίασεαμέσως μετά την εκλογή του γάλλουπροέδρου Φρανσουά Ολάντ, η οποίαμιλούσε για την «ανάπτυξη και τηναπασχόληση». Η απόφαση αυτή είχεπαρουσιαστεί σαν νίκη τότε του γάλ-λου προέδρου και μάλιστα σαν μια«νέα στροφή της Ευρώπης». Η συνέ-χεια είναι γνωστή. Η Ευρώπη, και ιδι-αίτερα η ευρωζώνη, συνεχίζει να βυθί-ζεται όλο και περισσότερο στην κρίση.

Το ίδιο ακριβώς σενάριο επαναλή-φθηκε και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιοστο τέλος Ιουνίου. Η ανάγνωση του πα-ραρτήματος που συνοδεύει την από-φαση, δεν αφήνει καμία αμφιβολία.Γράφει συγκεκριμένα: «Σεβόμαστε τοΣύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυ-ξης. Όλες οι οικονομίες (των χωρώντης ΕΕ) θα πρέπει να συνεχίσουν τιςδομικές τους μεταρρυθμίσεις». Αυτέςοι δομικές μεταρρυθμίσεις συνοδεύον-ται πάντα με τη συρρίκνωση του μι-σθολογικού κόστους, την ευελιξία στηναγορά εργασίας, τη μείωση των δημό-σιων δαπανών. Σύμφωνα με το κείμενοοι μεταρρυθμίσεις θα πρέπει να «γενι-κευθούν», οι αλλαγές που θα επιφέ-ρουν «θα είναι εργαλείο για την επί-τευξη της ευελιξίας των κανόνων τουσημερινού Συμφώνου Σταθερότητας

και της Ανάπτυξης για τη συμφιλίωσητης δημοσιονομικής πειθαρχίας καιτην αναγκαιότητα να υποστηριχθεί ηανάπτυξη». Μέσω αυτής της πολιτικήςθα γίνουν και οι επενδύσεις «στα έργαυποδομής, στις μεταφορές, την ενέρ-γεια και τις τηλεπικοινωνίες, όπως καιστον τομέα της καινοτομίας και τηςέρευνας, του ανταγωνισμού και της εκ-παίδευσης». Πρόκειται για πιο γενικό-λογες ανακοινώσεις και από αυτές πουπεριλαμβάνονται στο πρόγραμμα ανά-πτυξης του 2012.

Οι Βρυξέλλες θα αποφασίζουν

Αυτές όμως οι γενικές απόψεις προ-κάλεσαν μια σύγχυση για δήθεν αλλαγήπορείας. Η Άνγκελα Μέρκελ και ο γερ-μανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγ-κανγκ Σόιμπλε δεν έχασαν την ευκαι-ρία, αντέδρασαν αμέσως. «Ευελιξία ση-μαίνει ότι το Σύμφωνο Σταθερότηταςθα εφαρμοστεί κατά τον καλύτερο δυ-νατό τρόπο» είπε η καγκελάριος τηςΓερμανίας και συνέχισε: «Αυτό σημαί-νει ότι δεν θα αφήσουμε τα κράτη νααποφασίζουν μόνα τους για την εφαρ-μογή αυτής της ευελιξίας, θα αποφασί-ζει η Κομισιόν». Με άλλα λόγια, σχο-λίασε ο πολύ καλά ενημερωμένος δη-μοσιογράφος Ρομαρί Γκοντέν, «οι Βρυ-ξέλλες θα συνεχίσουν όπως σήμερα, νααποφασίζουν αν θα δώσουν χρόνο στιςκυβερνήσεις να συμμορφωθούν με τιςεπιταγές του Συμφώνου Σταθερότητας.Η προσαρμογή αυτή συνδέεται άρρηταμε την πολιτική της δημοσιονομικής

σταθεροποίησης και εννοείται ότι ηοποιαδήποτε πολιτική της ανάπτυξης,που αναφέρεται σαν προτεραιότητα,εμπεριέχει τα στοιχεία της εσωτερικήςυποτίμησης». Ο κ. Σόιμπλε σε συνέν-τευξή του στους Financial Times ήταναποκαλυπτικός, γιατί για πρώτη φοράαναφέρθηκε σε ένα πρότυπο που πρέ-πει να προσέξουν τα ευρωπαϊκά κράτη:«Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι ζωτικό γιατην ΕΕ», είπε, και συνέχισε: «Όλοι οιθεσμοί και τα κράτη μέλη θα πρέπει ναακούσουν αυτό που έχει να τους πει τοΛονδίνο. Έχουμε πολλά κοινά στοιχείαμε την κυβέρνηση της αυτού μεγαλει-ότητας, π. χ. στις οικονομικές μεταρ-ρυθμίσεις την αποτελεσματική χρησι-μοποίηση των ταμείων της ΕΕ, και εί-μαστε σύμφωνοι για το γεγονός ότι ηΕυρώπη δεν μπορεί να υποχωρήσειμπροστά στις (λαϊκές απαιτήσεις πουπροβάλλονται) στις βουλευτικές εκλο-γές. Και ότι αυτή η ΕΕ πρέπει να πραγ-ματοποιήσει δομικές μεταρρυθμίσεις,για να τονώσει την ανάπτυξη».

Η Γαλλία σαν το Βελζεβούλ

Σε όλη τη διάρκεια μετά το Συμβού-λιο Κορυφής οι συζητήσεις αυτές συ-νεχίστηκαν, συνδέθηκαν μάλιστα καιμε το ποιος θα διαδεχθεί τον συντηρη-τικό Όλι Ρεν στο αξίωμα του επιτρό-που για την οικονομία. Ο Ζαν-Κλοντ Γι-ουνκέρ είχε εκφράσει την άποψη ότι τοχαρτοφυλάκιο αυτό θα έπρεπε να πε-ράσει στα χέρια της κεντροαριστεράς.Πιο συγκεκριμένα, προβλήθηκε τοόνομα του πρώην υπουργού Οικονομι-κών της Γαλλίας Πιερ Μοσκοβισί. Ηιδέα αυτή δεν άρεσε καθόλου στη γερ-μανική ηγεσία και αντέδρασε λέγονταςότι έτσι «η ίδια η Κομισιόν δεν δίνειένα καλό σήμα» στους ηγέτες τωνάλλων κρατών της ΕΕ, όπως τόνισε οκ. Σόιμπλε. Γερμανός βουλευτής συμ-πλήρωσε ότι, εάν επιλέξουμε «τονπρώην υπουργό Οικονομικών της Γαλ-λίας, που δεν τήρησε ποτέ τις δεσμεύ-

σεις που απορρέουν από το ΣύμφωνοΣταθερότητας, ως κομισάριο για τα οι-κονομικά, θα είναι σαν να θέλουμε νακυνηγήσουμε τον ∆ιάβολο με τον Βελ-ζελβούλ».

Ο Σόιμπλε σέρνει το χορό

Εδώ και μια εβδομάδα οι συζητήσειςεντάθηκαν. Ο κ. Σόιμπλε πολλαπλα-σίασε τις παρεμβάσεις του στα ΜΜΕτης χώρας του και σε ευρωπαϊκές πρω-τεύουσες (τέσσερις συνεντεύξεις σε έξιημέρες) επιδιώκοντας να κάνει κατα-νοητό σε όλους ότι η λεγόμενη «ευελι-ξία» που αναφέρθηκε στη σύνοδο κο-ρυφής και αφορά το Σύμφωνο Σταθε-ρότητας, είναι γράμμα κενό περιεχομέ-νου. Έτσι θα πρέπει να πάψουν ναυπάρχουν αυταπάτες.

Το Βερολίνο ανέβασε τους τόνους μεπροφανή σκοπό να ανακόψει κάθε συ-ζήτηση περί «ευελιξίας» του ΣυμφώνουΣταθερότητας, αλλά και για να υπερα-σπιστεί την πολιτική της λιτότητας.Επιμένει, ιδιαίτερα, στην ανάγκη ηΓαλλία να συμμορφωθεί με τις επιτα-γές του Συμφώνου, να μειώσει τις δη-μόσιες δαπάνες για να καλύψει τουςδημοσιονομικούς στόχους. Και από τηνάλλη, να αποθαρρύνει τον πρωθυ-πουργό της Ιταλίας που ζητάει να εξα-σφαλίσει την «ευελιξία που χρειάζεται»και ο οποίος μάλιστα έχει εκφράσειτην άποψη ότι «η οικονομία που στηρί-ζεται μόνο στη λιτότητα δεν επαρκεί».

Το Βερολίνο, από την πλευρά του,πέρα από την εμμονή του στην πολι-τική της λιτότητας θέλει να επιβάλειέναν –ορθόδοξο στην πολιτική του– γιαεπίτροπο των οικονομικών, ώστε ναδιασφαλισθεί η συνέχιση της δημοσιο-νομικής σταθερότητας και η πολιτικήτων δομικών μεταρρυθμίσεων, όποιοκαι να είναι το κόστος.

Μπ. Κοβάνης

Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να προτείνει στο ευρωπαϊκόκοινοβούλιο την υποψηφιότητα του Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ για την προεδρία τηςΕΕ χαιρετίστηκε από ορισμένους σαν μεγάλο δημοκρατικό επίτευγμα.Αποσιωπώντας το γεγονός ότι η εκλογή του αυτή είναι προϊόν της συμμαχίαςσυντηρητικών, σοσιαλδημοκρατών και φιλελευθέρων, δηλαδή των δυνάμεωνπου μέχρι τώρα καθόριζαν την πορεία οικοδόμησης της Ευρώπης. Έτσι, ηπορεία της προεδρίας είναι προδιαγεγραμμένη. Γι’ αυτό φρόντισε τοΣυμβούλιο της Ευρώπης να χαράξει τον Οδικό Χάρτη με την εκπόνηση τουστρατηγικού προγράμματος για τα πέντε προσεχή χρόνια.

Page 15: Κυριακή 27-07-2014

Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014 1155∆ΙΕΘΝΗ

Του Μόνι Οβάντια

Σήμερα θα ήθελα να κάνω μόνομια σύντομη παρέμβαση για τηΓάζα και για το παλαιστινιακό

ζήτημα, που δεν είναι λιγότερο σημαν-τικό γι’ αυτό που θα πρέπει να εκπρο-σωπήσουμε στο μέλλον. Πρέπει να ξε-κινήσουμε μια τεράστια πολιτιστικήμάχη, στην οποία έχει σημαντικότατηθέση το πεδίο της πληροφόρησης,γιατί όλο το ζήτημα της σύγκρουσηςΙσραήλ - Παλαιστίνης κινείται πάνω σ’αυτό. Ισχυρότατα εργαλεία προπαγάν-δας και συστηματικής αλλοίωσης τωνγεγονότων από την ισραηλινή κυβέρ-νηση και από τους υποστηρικτές τηςκατασκεύασαν μια κυρίαρχη πληροφό-ρηση γεμάτη ψευτιές, γεμάτη παρεκ-κλίσεις από την κοινή λογική.

Για να το καταλάβουμε αυτό δενχρειάζεται να διαβάσουμε τον αραβικόΤύπο. Φθάνει να διαβάσουμε αυτό τομικρό, αλλά σημαντικό μέρος του ισ-ραηλινού Τύπου που καταγγέλλει ανέ-καθεν αυτή την παραπληροφόρηση. Ομεγάλος ισραηλινός δημοσιογράφοςΓκίντεον Λέβι έγραψε ένα άρθρο με κα-ταφανή τίτλο και περιεχόμενο: «Tο Ισ-ραήλ δεν θέλει ειρήνη»1. Αυτό το άρθρουπάρχει στο διαδίκτυο, διαβάστε το.Έχει αδαμάντινη διαύγεια και είναιακαταμάχητο.

Το κέντρο της αλλοίωσηςτης πληροφορίας

Ας δούμε, λοιπόν, το κέντρο της αλ-λοίωσης της πληροφορίας που διεξά-γεται από την ισραηλινή κυβέρνησηκαι από τους πολλούς ψάλτες της σεδιεθνές επίπεδο, δηλαδή την αυτo-θυ-ματοποίηση: «Εμείς είμαστε πάντα καισε κάθε περίπτωση θύματα». Κι αυτή ηβροχή των ελάχιστα αποτελεσματικώνπαλαιστινιακών ρουκετών, που προέρ-χονται από τη Χαμάς ή από άλλες δυ-νάμεις, στις οποίες μπορούμε να κά-νουμε όποια κριτική θέλουμε, δενοφείλεται, όπως θέλουν να μας κάνουννα πιστέψουμε, σε μια βούληση κατα-στροφής του Ισραήλ, όπως επαναλαμ-βάνω αδιάκοπα, αλλά στο γεγονός πωςόταν ο Σαρόν αποφάσισε την αποχώ-ρηση των εποίκων από τη Γάζα, επέ-βαλε μια πολύ πιο βίαιη και διεστραμ-μένη κατοχή, γιατί η αποχώρηση σή-μανε το θωρακισμό της Γάζας, το κλεί-σιμό της σε ένα κλουβί, όπου οι ισραη-λινές αρχές και ο ισραηλινός στρατόςελέγχουν τα σύνορα, το πέρασμα τωνεμπορευμάτων, τον εναέριο χώρο, τηθάλασσα, ελέγχουν μέχρι και το λη-ξιαρχείο.

Οι αστυνομικές ταυτότητες στη Γάζαδεν εκδίδονται από μια αρχή τηςΓάζας, αλλά πάντα από τους ισραηλι-νούς και είναι γραμμένες, εκτός από τααραβικά, και στα εβραϊκά. Στη Γάζαέχει επιβληθεί μια ατέλειωτη, θανά-σιμη καθημερινή πολιορκία, κάθε ώρα,κάθε στιγμή, και από τις απαρχές τηςανθρωπότητας, η πολιορκία θεωρείταιπολεμική ενέργεια. ∆εν είναι μια ουδέ-τερη ενέργεια! Αυτό το εξήγησε σε έναάλλο άρθρο της που δημοσιεύτηκε στηΧαρέτζ, η θαυμάσια δημοσιογράφοςΑμίρα Χας, που αποκάλυψε ένα-ένα ταψέματα. Η θυματοποίηση είναι η εξής:«Μας ρίχνουν ρουκέτες. Εμείς δεν κά-ναμε τίποτα, ίσα-ίσα, τους ελευθερώ-σαμε». Λένε «τους ελευθερώσαμε» γιατον πληθυσμό της Γάζας που τον έκλει-σαν σε ένα κλουβί, που ζει μόνιμα σεμια κατάσταση κόλασης.

Η διεθνής κοινότητα

Από την άλλη πλευρά, οι έποικοιαπλώνονται συνεχώς. Η διεθνής κοινό-τητα προκαλεί κυριολεκτικά τηναηδία. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, ΜπάρακΟμπάμα, αναλαμβάνοντας την εξουσίαλέει: «Μέσα στο τέλος του χρόνου θα

φέρω την ειρήνη στη Μέση Ανατολή».Όχι μόνο δεν έφερε την ειρήνη, αλλάδεν σταμάτησε ούτε την συνεχή επέ-κταση των εποίκων. Με το παραμύθιτης «φυσικής εξάπλωσης», στην ουσίαοι Παλαιστίνιοι της ∆υτικής Όχθηςζουν σε μια φυλακή κάτω από τον ου-ρανό. Αν θέλετε να το εξακριβώσετε μετα μάτια σας, πάρτε τους γεωγραφι-κούς χάρτες. ∆είτε τα σημεία ελέγχουκαι τους δρόμους που οι Παλαιστίνιοιδεν μπορούν να διασχίσουν, παρά μόνομετά από εξοντωτικές αιτήσεις, μετάτο χάρτη των περιοχών που βρίσκονταικάτω από τον άμεσο έλεγχο των Ισ-ραηλινών, μετά το χάρτη του Τείχους,και εμφανίζεται μπροστά σας η φυ-λακή, όχι επειδή σας το λέει ο ΜόνιΟβάντια, ή οποιοσδήποτε άλλος. Είναιεκεί, μπροστά στα μάτια σας.

Όλες οι ψεύτικες διαπραγματεύσειςειρήνης χρησιμεύουν μόνο για το διε-θνή Τύπο και για την παρέα της ισραη-λινής κυβέρνησης, αρχίζοντας από τηναιγυπτιακή κυβέρνηση. Πρέπει, λοι-πόν, να σπάσει αυτός ο διεστραμμένοςκύκλος της κολοσσιαίας αυτό-θυματο-ποίησης, που συνδέεται με την απάν-θρωπη τραγωδία του Ολοκαυτώματος,της εξόντωσης των Εβραίων, την οποίαεκμεταλλεύονται και μάλιστα με κυ-νικό τρόπο για να καταπιέσουν έναλαό. Πρέπει να διαχωριστούν τα δύο

πράγματα. Αυτή ήταν μια τεράστια τρα-γωδία. Μα τι σχέση έχει αυτό με το γε-γονός ότι ένας λαός ζει στη γη του εδώκαι 50 χρόνια υπό κατοχή; ∆εν έχεικαμία σχέση!

Το Ισραήλ δεν θέλει την ειρήνη

Ευτυχώς υπάρχει ακόμη ελεύθερηπληροφόρηση στο κράτος του Ισραήλ.Υπάρχουν διανοούμενοι, σκηνοθέτεςντοκιμαντέρ που δείχνουν τι συμβαίνει.Υπάρχει για παράδειγμα ένα ντοκιμαν-τέρ με τίτλο «Ο νόμος στα μέρη μας»,κυκλοφορεί στο you tube. Εκεί θαακούσετε από τους ισραηλινούς δικα-στές πώς κατασκευάστηκε έντεχναένας νόμος για να απαλλοτριώσουν τηγη των Παλαιστινίων, τα δικαιώματαιδιοκτησίας, τα σπίτια τους, για νατους κηρύξουν «απόντες», ανύπαρ-κτους. Επινοήθηκε ο διεστραμμένοςνομικός όρος «absent». ∆ηλαδή είσαιπαρών, αλλά νομικά είσαι απών, συνε-πώς δεν έχεις τίτλους ιδιοκτησίας γιατο σπίτι σου. Είναι απίστευτο!

Όταν ο Γκίντεον Λέβι λέει ότι το Ισ-ραήλ δεν θέλει την ειρήνη, βασίζεταισε μια απλούστατη αλήθεια. Το κράτοςτου Ισραήλ δεν θέλησε ποτέ να έχειΣύνταγμα, δηλαδή δεν όρισε ποτέ τασύνορά του. Ούτε τα ορίζει, ούτε τα σέ-βεται. Τα σύνορά του καθορίστηκαν

από δύο αποφάσεις του ΟΗΕ, που μι-λάνε για «πράσινη γραμμή». Υπάρχειένας τόπος, που το 99% της διεθνούςκοινότητας αποφάσισε ότι θα είναι τοσύνορο ανάμεσα στα δύο κράτη. Τουυπάρχοντος και με τεράστιες δομές ισ-ραηλινού κράτους, και του «ιδεατού»παλαιστινιακού κράτους, σύνορο πουτο Ισραήλ αρνείται. Υπάρχουν διεθνείςαποφάσεις που εγκρίθηκαν ομόφωνααπό το Συμβούλιο Ασφαλείας, συμπε-ριλαμβανομένων και των ΗΠΑ. Εδώκαι πενήντα χρόνια σχεδόν αυτές οιαποφάσεις δεν τηρούνται.

Να σπάσουμετην παραπληροφόρηση

Στο μεταξύ, οι κυβερνήσεις του Ισ-ραήλ μετέτρεψαν αυτές τις περιοχές σεεδάφη «υπό διεκδίκηση», ενώ πρόκει-ται ξεκάθαρα για παλαιστινιακάεδάφη. Έστω ότι παραδέχεται κανείςαυτό τον στρεβλό όρο του «εδάφουςυπό διεκδίκηση». Σταματάει τότε μέχρινα λυθεί το θέμα της διεκδίκησης. ∆ενφέρνει εκεί χιλιάδες άτομα. Άρα, είναιψέμα και η ιστορία του εδάφους υπόδιεκδίκηση. Ποιο είναι όμως το πρό-βλημα; Να μην αρχίσουμε τις συνηθι-σμένες εκκλήσεις, που, για όνομα τουΘεού, καλές είναι, αλλά δεν θα λύσουντίποτα. Από τη στιγμή που εμείς δενσπάμε αυτό τον ιδεολογικό κύκλο τηςπαραπληροφόρησης δεν θα γίνει τί-ποτα.

Εμείς, που μιλάμε για μια άλλη Ευ-ρώπη, έχουμε το κύριο πρόβλημα απ’αυτή την άποψη, που αφορά την οικο-νομία, που αφορά τα πάντα, πουαφορά τη διαβόητη ΤΤΙΡ, κ.λπ. ∆ενυπάρχει Ευρώπη, άρα δεν υπάρχει ευ-ρωπαϊκή εξωτερική πολιτική, και δενυπάρχει η δυνατότητα μια πραγματικήςμεσολάβησης για την ειρήνη. Οι ΗΠΑ,πέρα από την πολεμική με την κυβέρ-νηση των ΗΠΑ, δεν μεσολαβούν γιατην ειρήνη, γιατί είναι ένας από τουςδιάδικους. Σήμερα οι εφημερίδες έγρα-φαν σε τεράστιους τίτλους: «Η Χαμάςδεν θέλει την εκεχειρία». Ψέμα! ΗΧαμάς είπε «δεν θέλουμε αυτή την εκε-χειρία. Θέλουμε μια πραγματική εκε-χειρία» και ζήτησε ως μεσολαβητή τονΕρντογάν. ∆εν πρόκειται για έναν αψε-γάδιαστο δημοκράτη, το ξέρουμε όλοι,όμως ως μεσολαβητής είναι χίλιεςφορές πιο έντιμος από την κυβέρνησητων ΗΠΑ.

Μετάφραση- απομαγνητοφώνηση:Τ. Τσίτσοβιτς

Σημείωση

1. ∆ημοσιεύτηκε στη «Χααρέτζ»[(4/7/2014)www.haaretz.com/news/diplomacy-defense/israel-peace-conference/1.601112]

Να μην αρχίσουμε τιςσυνηθισμένεςεκκλήσεις, που, γιαόνομα του Θεού, καλέςείναι, αλλά δεν θαλύσουν τίποτα. Από τηστιγμή που εμείς δενσπάμε αυτό τονιδεολογικό κύκλο τηςπαραπληροφόρησης,δεν θα γίνει τίποτα.

Η ΓΑΖΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

Να σπάσειο διεστραμμένοςκύκλος τήςαυτοθυματοποίησης

Την περασμένη βδομάδα πραγματοποιήθηκε στη Ρώμη η πρώτηεθνική συνδιάσκεψη των επιτρόπων της «Άλλης Ευρώπης με τον Τσί-πρα», όπου συζητήθηκε η πολιτική του χώρου αυτού τους επόμενουςμήνες. Ανάμεσα στους ομιλητές ήταν ο ο ηθοποίος και συγγραφέαςΜόνι Οβάντια, ο οποίος αναφέρθηκε στη Γάζα και το παλαιστινιακό ζή-τημα. Λίγες μέρες μετά, η ευρωβουλευτής Ελεονόρα Φορένζα πρότεινεστη GUE και άλλες ομάδες του ευρωκοινοβουλίου τη διοργάνωση άμε-σης αποστολής ευρωβουλευτών στη Λωρίδα της Γάζας. ∆ημοσιεύουμετην ομιλία του Μόνι Οβάντια, η οποία έχει ιδιαίτερη σημασία καθώς οίδιος προέρχεται από εβραϊκή σεφαραδίτικη οικογένεια και έχει ασχο-ληθεί ιδιαίτερα με την εβραϊκή κουλτούρα των χωρών της ανατολικήςΕυρώπης. Θυμίζουμε ότι ο Μόνι Οβάντια είχε εκλεγεί με το ψηφοδέλ-τιο της «Άλλης Ευρώπης», αλλά παραιτήθηκε χάριν του πρώτου επιλα-χόντος, όπως είχε δεσμευτεί ότι θα κάνει προεκλογικά.

Page 16: Κυριακή 27-07-2014

1166 Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Οπως τονίζει στην «Εποχή», ο βου-λευτής Ευβοίας του ΣΥΡΙΖΑ, Βαγγέ-λης Αποστόλου, δασολόγος και

μέλος της Επιτροπής Παραγωγής και Εμ-πορίου, «δύο άρθρα του Συντάγματος, το 24και το 117, ακυρώνονται με αυτό το νομο-σχέδιο, αφού εισάγεται για πρώτη φορά ηδυνατότητα άρσης πράξεων κήρυξης ανα-δασωτέων εκτάσεων, του ισχυρότερου ερ-γαλείου δηλαδή για την προστασία δασικώνεκτάσεων που κάηκαν ή αποψιλώθηκαν.Επιπλεόν, πρώτη φορά δίνεται η δυνατό-τητα άρσης της κήρυξης αναδασωτέας μιαςέκτασης, πριν επιτευχθεί ο σκοπός της ανα-δάσωσης».

Ενώ εισάγεται και η κατάτμηση δασικώνεκτάσεων, όχι για την υπηρέτηση του δημο-σίου συμφέροντος αλλά ιδιωτικών. Επίσης,με αυτό το νομοσχέδιο αμφισβητείται τοτεκμήριο κυριότητας του ∆ημοσίου, αφούκαλείται το ∆ημόσιο να αποδείξει την κυ-ριότητά του και όχι ο ιδιώτης».

Παράλληλα, συνεχίζει, «για τα ζητήματατων οικισμών, που έχουν κριθεί παράνομοι,επιχειρείται να νομιμοποιηθούν, και μάλι-στα υπό την αίρεση του Συμβουλίου Επι-κρατείας, το οποίο ήδη, από το 1977 έως το2005, έχει βγάλει αποφάσεις που δεν ανα-γνωρίζουν νομιμότητα και ζητούν την ολο-κλήρωση και την κύρωση του δασολογίουκαι των δασικών χαρτών».

«Ο ΣΥΡΙΖΑ επιμένει στην κύρωση των δα-σικών χαρτών, που ειδικά για την Αττικήείναι σε αναμονή από το 2010» λέει ο Β.Αποστόλου, «και δεν τους ολοκληρώνουνγιατί δεν θέλουν να έρθουν αντιμέτωποι μετη σωρεία προβλημάτων και αυθαιρεσιώνπου υπάρχουν. Τα προβλήματα αυτά χρει-άζονται ειδική συζήτηση και όχι οριζόντιααντιμετώπιση, δεν μπορεί να αντιμετώπι-ζονται προβλήματα υπαρκτά και επιδιώξειςσυμφερόντων με τον ίδιο τρόπο».

Ο ιδιώτης σε αποφασιστικό ρόλο

Η εισηγήτρια από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑστην αρμόδια επιτροπή, Κατερίνα Ιγγλέζη,δασολόγος, βουλευτής Χαλκιδικής του ΣΥ-ΡΙΖΑ και μέλος της Επιτροπής ΠροστασίαςΠεριβάλλοντος της Βουλής τόνισε στην ει-σήγησή της ότι το νομοσχέδιο χρειάζεται«να αποσυρθεί άμεσα. ∆εν το λέμε μόνο

εμείς, το λένε όλες οι περιβαλλοντικές ορ-γανώσεις, το λένε όλοι οι επιστημονικοίφορείς που εμπλέκονται με τα δάση, όλοιοι επιστημονικοί φορείς των δασολόγων.Όλοι λένε το ίδιο πράγμα, “αποσύρετε αυτότο νομοσχέδιο, είναι η ταφόπλακα τωνδασών”».

Η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ τονισε ότι μεαυτό το νομοσχέδιο «στον ιδιωτικό τομέαδεν παραχωρούνται μόνο δημόσια γη καιπόροι, αλλά και το δικαίωμα συμμετοχήςστους μηχανισμούς ελέγχου και λήψης απο-φάσεων. Στις Επιτροπές Επίλυσης ∆ασικώνΑμφισβητήσεων, πλέον, μπορεί να προ-εδρεύει ένας ιδιώτης δικηγόρος, με το αζη-μίωτο πάντα, ο οποίος μπορεί να αποφαί-νεται για το δασικό ή μη χαρακτήρα μιαςέκτασης. Ανάλογη πρόβλεψη υπάρχει καιγια τις Επιτροπές Εξέτασης των Αντιρρή-σεων κατά των ∆ασικών Χαρτών και, βέ-βαια, ιδιώτες δικηγόροι συμμετέχουν καιστις Επιτροπές του Κτηματολογίου, οιοποίες αποφαίνονται για το αν μια δασικήέκταση είναι ιδιωτική ή δημόσια. Ταυτό-χρονα για την Έκδοση Πράξης Χαρακτηρι-σμού δεν ισχύει η Αρχή της Ισότητας, αλλά

δίνεται προτεραιότητα στους μεγάλουςεπενδυτές εις βάρος των απλών πολιτών».

Φωτογραφική διάταξηγια την Ελληνικός Χρυσός

Επιπλέον, το νομοσχέδιο περιλαμβάνειφωτογραφικές διατάξεις που εξυπηρετούνιδιωτικά συμφέροντα και διευκολύνουνσυγκεκριμένους επενδυτές. Όπως επιση-μαίνει η Κατερίνα Ιγγλέζη «στο δάσος τωνΣκουριών η Ελληνικός Χρυσός έχει ήδη ξε-κινήσει να χτίζει το εργοστάσιο εμπλουτι-σμού σε δασική έκταση χωρίς πολεοδομικήάδεια, αφού δεν μπορεί να βγει τέτοια λόγωτου ότι δεν διαθέτουν οικοδομήσιμο οικό-πεδο. Η κυβέρνηση, για να το καταστήσειοικοδομήσιμο, αλλάζει με φωτογραφικήδιάταξη τον όρο που ισχύει για την υποχρε-ωτική ύπαρξη πρόσοψης 25 μέτρων τουτμήματος γης σε δρόμο αναγνωρισμένο. Τονομοσχέδιο λέει: Σε τέτοιες περιπτώσειςπου έχουμε παραχώρηση σε δάσος “για τηνέγκριση και την άδεια δόμησης τυχόν κτι-ριακών εγκαταστάσεων δεν απαιτείται ηύπαρξη προσώπου γηπέδου όπως αυτή ορί-ζεται”.

Κλείνοντας την εισήγήσή της η βουλευ-τής του ΣΥΡΙΖΑ τόνισε ότι «είναι ιστορικήευθύνη όλων μας και του καθενός ξεχωρι-στά αυτό το νομοσχέδιο να μη γίνει νόμοςτου κράτους, να μη νομιμοποιηθεί η κατα-πάτηση, η αυθαιρεσία, η άλογη εκμετάλ-λευση, η θυσία του περιβάλλοντος στοβωμό του υπέρογκου κέρδους των λίγων».

Μια φίλη από τα παλιά;

Εν τω μεταξύ, το κυβερνητικό στρατό-πεδο γνώρισε ήδη ένα μεγάλο πλήγμα καιτα δάση προσβλέπουν σε ένα φίλο, αφού ηβουλευτής Ηλείας της Νέας ∆ημοκρατίαςκαι πρόεδρος της Επιτροπής ΠροστασίαςΠεριβάλλοντος της Βουλής, ∆ιονυσία Αυ-γερινοπούλου, αφήνει ανοιχτό το ενδεχό-μενο να καταψηφίσει το νομοσχέδιο για ταδάση.

Η κα Αυγερινοπούλου, η οποία απουσίαζεαπό την ψήφιση επί της αρχής του νομο-σχεδίου από την αρμόδια επιτροπή της Βου-λής, την περασμένη Τετάρτη, δήλωσε ότι«αρκετές εκ των ρυθμίσεων φαίνεται ναείναι αντισυνταγματικές» και πρόσθεσε ότιαναμένει «διαφορετικές ρυθμίσεις αυτώντων τμημάτων που φέρονται να έχουν ευ-θεία αντισυνταγματικότητα» για να αποφα-σίσει τη στάση της.

Ελπίζουμε να μην αντικατασταθεί αιφνι-δίως…

Ζωή Γεωργούλα

ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ

Ποιοπρόβλημαεπιχειρούμενα λύσουμε;Σε ανακοίνωσή του, το

ΕπιμελητήριοΠεριβάλλοντος και

Βιωσιμότητας επισημαίνειμε αιχμηρό τρόπο σωρείασοβαρών ζητημάτων πουανακύπτουν από τονομοσχεδιο για τα δάση.Μεταξύ άλλων, τονίζει ότι«το επίμαχο νομοσχέδιοαντιλαμβάνεται ως δημόσιοπρόβλημα την υπερεπάρκειατης χώρας σε δάση καιδασικές εκτάσεις, τα οποίαπρέπει, ως εκ τούτου, νααποψιλωθούν και ναοικοδομηθούν.Αντιλαμβάνεται, επίσης, ωςδημόσιο πρόβλημα τηνυπερβολική προστασία τωναναδασωτέων εκτάσεων, μεαποτέλεσμα να αίρεται ηυποχρεωτική αναδάσωση,να ανακαλούνται οιαναδασώσεις χιλιάδωνστρεμμάτων και ναεπιτρέπονται πλείστες όσεςχρήσεις σε καμμένα καιαποψιλωμένα. Θεωρεί,επίσης, ως δημόσιοπρόβλημα την ανεπάρκειαοικισμών στη χώρα, μεαποτέλεσμα να επιτρέπεταιη δημιουργία αορίστουαριθμού νέων οικισμών,καθ’ υπέρβαση ακόμα καιτων Ρυθμιστικών Σχεδίωνπου επιβάλλουν τηνανάσχεση εξάπλωσηςπόλεων όπως η Αθήνα. (…)Θεωρεί ότι δεν υπάρχεικανένα εμπόδιο από τοάρθρο 24 του Συντάγματοςπου επιβάλλει τονορθολογικό χωροταξικόσχεδιασμό και απαγορεύειτη μεταβολή πουπροορισμού των δασών καιδασικών εκτάσεων, εκτόςεάν συντρέχει ανάγκη άλληςχρήσεως ζωτικής για τηνεθνική οικονομία, μεδεδομένα και παραμέτρουςεθνικού επιπέδου, ούτε απότο άρθρο 117 τουΣυντάγματος, που επιτάσσειτην υποχρεωτικήαναδάσωση και αποκλείει τηδιάθεση των αναδασωτέωνγια άλλο προορισμό. Θεωρείότι η Νομολογία τουΣυμβουλίου τηςΕπικρατείας, η οποία έχειπαγίως κηρύξειαντισυνταγματικέςδιατάξεις νόμων πουεπέτρεπαν την ιδιωτικήπολεοδόμηση, καθώς καιχρήσεις εντός δασών πολύηπιότερες από τις επίμαχες,δεν δημιουργεί κανέναπρόβλημα. Ίσως πάλι ναθεωρεί ότι τα εμπόδια απότις συνταγματικές διατάξειςκαι τη νομολογία του ΣτΕ θααρθούν σύντομα με τηνκατάργηση αμφοτέρων».

Είναι ιστορική ευθύνηόλων μας και του καθενόςξεχωριστά αυτό τονομοσχέδιο να μη γίνεινόμος του κράτους, να μηνομιμοποιηθεί ηκαταπάτηση, η αυθαιρεσία,η θυσία τουπεριβάλλοντος στο βωμότου υπέρογκου κέρδουςτων λίγων.

Αυτό το καλοκαίρι, σκοτώνουντα δάση πριν καούνΣτη Βουλή τις επόμενες ημέρες το δασοκτόνο νομοσχέδιο

Κάθε καλοκαίρι, τα δάση γίνονται βορά σε εμπρηστές, φωτιές και την ελλιπέστατηκυβερνητική πολιτική για την αποτροπή και την αντιμετώπισή τους. Κάθε καλοκαίρι, οΤύπος γεμίζει σελίδες που απαριθμούν στρέμματα δημόσιας δασικής γης -ενίοτε καιανθρώπους- που χάνονται εξαιτίας της κυβερνητικής ανικανότητας και ανοχής. Αυτότο καλοκαίρι, τα δάση δέχονται ευθεία επίθεση από το νομοσχέδιο με τον τίτλο«Περιβαλλοντική αναβάθμιση και ιδιωτική πολεοδόμηση - Βιώσιμη ανάπτυξη οικισμών- Ρυθμίσεις δασικής νομοθεσίας» που υπερψηφίστηκε ήδη επί της αρχής από τουςκυβερνητικούς βουλευτές στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής και πρόκειται νακατατεθεί προς ψήφιση, τις επόμενες μέρες. Αυτό το καλοκαίρι, πόσα ΜΜΕ θασιωπήσουν για «την απαξίωση των δασών, που δίνει κίνητρο σε κάθε λογής εμπρηστέςκαι καταπατητές», όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει το WWF για το εν λόγωνομοσχέδιο;

Πρόσκληση γιαδιαβούλευσηαπό τον ΣΥΡΙΖΑ

Το Τμήμα Οικολογίας - Περιβάλλοντος- Χωρικού σχεδιασμού του ΣΥΡΙΖΑ και ηΕΕΚΕ ΥΠΕΚΑ απευθύνουν πρόσκληση σεκοινωνικούς και πολιτικούς φορείς νασυμμετέχουν σε εκδήλωση - διαβού-λευση, την Τρίτη 29 Ιουλίου, στις 6.30μμ,στο ξενοδοχείο Τιτάνια, για το νομοσχέ-διο «Περιβαλλοντική αναβάθμιση καιιδιωτική πολεοδόμηση - Βιώσιμη ανά-πτυξη οικισμών - Ρυθμίσεις δασικής νο-μοθεσίας», με στόχο την ενημέρωση καιενεργοποίηση των πολιτών ενάντια σεπολιτικές που στρέφονται ενάντια στηνκοινωνία, το περιβάλλον, την ποιότηταζωής, τα δημόσια κοινά αγαθά.

Page 17: Κυριακή 27-07-2014

Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014 1177ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Τα μεγέθη. Καταρχάς μιλάμε για ένακλάδο, ο οποίος πια συνολικά καθορίζειτο 20% του ΑΕΠ, με ό,τι αυτό συνεπάγε-ται σε όλα τα επίπεδα της αναπαραγω-γής της οικονομίας. Ασφαλώς, διαφέρειπολύ από περιφέρεια σε περιφέρεια.Απασχολούνται περίπου 286.000 εργα-ζόμενοι στον κλάδο (κατάλυμα –εστίαση) έναντι 307.000 το 2009.

Τουρισμός και κρίση. Όπως και διε-θνώς, έτσι και στην Ελλάδα ο τουρισμόςως οικονομική δραστηριότητα επέδειξεανθεκτικότητα. Ενώ η συνολική τραπε-ζική χρηματοδότηση στην Ελλάδα μει-ώθηκε το 2013 κατά 16% σε σχέση με το2010, στον τουριστικό τομέα αυξήθηκεκατά 5,2%. Από το 2009 έως το 2013επεκτείνονται και αναβαθμίζονται ήανοίγουν 914 μονάδες 63.392 κλινών καιέκλεισαν 613 με 34.480 κλίνες. Οι νέεςεντάχθηκαν σε υψηλές βαθμίδες, ενώέκλεισαν αυτές στις χαμηλές.

Οι τάσεις. Το 2013, εξαιρετικά θετικήχρονιά, οι αφίξεις αυξήθηκαν κατά18,7%, οι διανυκτερεύσεις κατά 14,4%και οι εισπράξεις κατά 14,4%. ∆ιεθνώς ηαύξηση της τουριστικής κίνησης ήτανμεταξύ 4 και 5% και έφτασε τις 1.087δισ. αφίξεις. Για το 2014, προβλέπονταιαυξήσεις μεταξύ 4 – 4,5%. Άνοδος προ-βλέπεται και για την Ελλάδα το 2014. Οιμειωμένες τιμές έπαιξαν αποφασιστικόρόλο στην άνοδο, όπως και η αστάθειαστις ανταγωνιστικές περιοχές. Αυτό ση-μαίνει ότι υπάρχει αβεβαιότητα για τιςμελλοντικές τάσεις.

Προελεύσεις. Οι αφίξεις αυξήθηκανπάρα πολύ από τη Ρωσία (55%), την Πο-λωνία (51%), την Κίνα (97%), τον Κα-ναδά (82%) και την Τουρκία (38%) σεσχέση με το 2012. Οι αφίξεις από τη Γερ-μανία αυξήθηκαν κατά 12,7% και από τηΒρετανία κατά 10,3%.

Μειονέκτημα η εποχικότητα

Εποχικότητα. Από την έρευνα τουΙΤΕΠ προκύπτει ότι η εποχικότητα είναιυψηλότερη στην περίπτωση της Ελλά-δας απ’ ό,τι στις υπόλοιπες εξεταζόμε-νες χώρες για όλα τα έτη. Μάλιστα, για

το σύνολο του τουρισμού στην Ελλάδα,η εποχικότητα αυξάνεται με υψηλότερορυθμό απ’ ό,τι στις υπόλοιπες χώρες. Ηεποχικότητα είναι ιδιαίτερα έντονη, ειδι-κότερα σε ό,τι αφορά τον εισερχόμενοτουρισμό. Για τον εγχώριο τουρισμόείναι αισθητά μικρότερη όπως και για τοσυνολικό τουρισμό. Είναι σημαντικά εν-τονότερη σε σχέση με ανταγωνίστριεςχώρες (Ισπανία, Ιταλία, Κύπρος, Πορτο-γαλία) και επιδεινώνεται γρηγορότεραστην Ελλάδα απ’ ό,τι στις ανταγωνί-στριες χώρες. Οι χώρες προέλευσης μευψηλότερο μερίδιο στις αφίξεις εμφανί-ζουν και την υψηλότερη εποχικότητα,ενώ χαμηλή εποχικότητα εμφανίζουντουρίστες από χώρες προέλευσης μεμικρό μερίδιο στις αφίξεις στην Ελλάδα.

Ο εσωτερικός τουρισμόςσε πτώση

Ο εσωτερικός τουρισμός. Σύμφωναπάντα με τα συμπεράσματα - αναφορέςτου ΙΤΕΠ, σε αντίθεση με τον εισερχό-μενο τουρισμό στη χώρα μας, ο εσωτερι-κός τουρισμός συνεχίζει να συρρικνώνε-ται ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρί-σης και της εφαρμοζόμενης πολιτικήςλιτότητας με δυσμενείς συνέπειες στιςεπιδόσεις των ξενοδοχείων. Οι διανυ-κτερεύσεις των Ελλήνων στα ξενοδοχείαμειώθηκαν κατά 18,6% το 2012 σε σχέσημε το 2011, ενώ σύμφωνα με το Ευρωβα-ρόμετρο το 74% των Ελλήνων δεν πήγεδιακοπές το 2013. Η ίδια τάση εκτιμάταιότι θα συνεχιστεί και το 2014.

Για το 2014, το 26% των Ελλήνων πουερωτήθηκαν για την έρευνα του Ευρωβα-ρόμετρου δήλωσαν ότι δεν θα πάνε δια-κοπές, ενώ το 84% από αυτούς που δή-λωσαν ότι θα πάνε διακοπές προγραμ-ματίζουν τις διακοπές σε προορισμούςμέσα στην Ελλάδα.

Πολύωρη απασχόληση,χαμηλές αμοιβές

Απασχόληση. Κύριο χαρακτηριστικόείναι η υψηλή εποχικότητα, οι πολλές

ώρες απασχόλησης, οι χαμηλές αμοιβέςκαι η έλλειψη, ως επιλογή κυρίως, εξει-δικευμένου προσωπικού. Στις τελευ-ταίες διαπιστώσεις του ∆ιεθνούς Οργα-νισμού Απασχόλησης (ILO), σημειώνει ηέκθεση, τονίζεται η ανθεκτικότητα τουτουριστικού τομέα στην οικονομικήκρίση. Παρά τη συμβολή του, όμως, στηναπασχόληση, υπάρχουν σημαντικά προ-βλήματα που πρέπει να αντιμετωπι-στούν, καθώς αυτά έχουν σοβαρές επι-πτώσεις στη γενικότερη εικόνα τουτομέα, στην ποιότητα των παρεχόμενωνυπηρεσιών κ.λπ. Η απασχόληση στοντουριστικό τομέα χαρακτηρίζεται απόυψηλή εποχικότητα, πολλές ώρες απα-σχόλησης –47,4 ώρες εργασίας έναντι41,2 στο σύνολο της οικονομίας–, χαμη-λές αμοιβές, έλλειψη εξειδίκευσης κ.λπ.Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία του ILO πουπαρουσιάζονται στον Πίνακα που ανα-δημοσιεύουμε. Έχουν επιλεγεί οι χώρεςμε τις περισσότερες ώρες εργασίας στονκλάδο σε σχέση με το μέσο όρο ωρών ερ-γασίας στο σύνολο της οικονομίας. Πα-ρόλο που οι ώρες εργασίας είναι περισ-σότερες, οι μισθοί είναι σημαντικά χα-μηλότεροι από το μέσο μισθό στην οικο-νομία. Από τις ευρωπαϊκές χώρες, μόνοη Ελλάδα βρίσκεται σ’ αυτόν τον πίνακακαι η Τουρκία από τις μεσογειακές. Πα-ρατηρούμε ότι στην Ελλάδα ενώ οι ώρεςεργασίας στον κλάδο των ξενοδοχείων-

εστιατορίων είναι κατά 15% περισσότε-ρες από το μέσο όρο ωρών εργασίαςστην οικονομία, οι μισθοί είναι κατά 26%περίπου χαμηλότεροι από το μέσο όρο.

Ξενοδοχειακό δυναμικό. Από το 2001έως το 2013, ο αριθμός των ξενοδοχείωναυξήθηκε κατά 1,3%, τα δωμάτια κατά5,6% εκ των οποίων τα 5 αστέρων κατά31,4%, ενώ αυτά με ένα και δύο αστέριαμειώθηκαν κατά 1,5% και 2,8% αντί-στοιχα. Οι τρεις πρώτες βαθμίδες έχουντο 60% των δωματίων. Ο μέσος αριθμόςδωματίων κατά μονάδα από 35 το 1990ήταν 40,1 το 2009 και 111,4 το 2014. Το2013, επίσης, τα οικογενειακά ξενοδο-χεία (από 1 έως 20 δωμάτια) ήταν το42,8% τα μικρά (από 20 έως 50) 37,3%,τα μεσαία (από 51 έως 100) 12,3% και ταμεγάλα 7,8%.

Παύλος Κλαυδιανός

Η ερευνητική ομάδα που επιμελήθηκετην έκθεση αποτελούταν από τους: δρΜαρία Μαρκάκη -οικονομολόγο, ΣοφίαΓ. Πανούση - οικονομολόγο, δρ ΓιώργοΣώκλη - οικονομολόγο, δρ Αγνή Χριστί-δου - νομικό, Αναστασία Ψάλτη - εφαρ-μοσμένα μαθηματικά. Την επιμέλεια έκ-δοσης είχε ο Γεράσιμος Α. Ζαχαράτος,ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου Πα-τρών και γενικός διευθυντής του ΙΤΕΠ.

ΤΙ ∆ΕΙΧΝΕΙ Η ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ

«Βαριά» βιομηχανία ο τουρισμόςαλλά για τους εργαζόμενους

Μέσος Όρος Πραγματικών Ωρών Εργασίας τη Βδομάδα και ΟνομαστικοίΜηνιαίοι Μισθοί (Ξενοδοχεία-Εστιατόρια σε σύγκριση

με το σύνολο της οικονομίας)

Εκδήλωση αλληλεγγύηςστο λαό της Παλαιστίνης

Εκδήλωση αλληλεγγύης προς τον αγωνιζόμενο λαό της Παλαιστίνης διοργα-νώνεται την Τρίτη 29 Ιουλίου, στις 8 μ.μ., στην πλατεία της Καισαριανής από τηδημοτική παράταξη Συνεργασία Πολιτών Καισαριανής. Στην εκδήλωση συμμε-

τέχουν παλαιστινιακές και ελληνικές οργανώσεις αλληλεγγύης καθώς και ομάδαηθοποιών (Μάρω Αγρίτη, Μανώλης Γιούργος, Μάνος Καπερώνης και Αναστασία Πο-λίτη) η οποία θα παρουσιάσει διάφορα αποσπάσματα. Χαιρετισμό θα απευθύνουν: ονεοεκλεγείς δήμαρχος Καισαριανής Γιώργος Κοντόσταυλος, ο πρέσβης της Παλαι-στίνης στην Ελλάδα Μαρουάν Τουμπάσι, η αντιπρόεδρος του Αντιπυρηνικού Παρα-τηρητηρίου Μεσογείου Όλγα Αθανίτου, το μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του En-semble / Front de Gauche (Γαλλικό Μέτωπο της Αριστεράς) Alima Boumedienne –Thiery. Μιλά ο δημοσιογράφος Νίκος Σερβετάς. Η εκδήλωση θα κλείσει με την προ-βολή της βραβευμένης ταινίας του Νασίμ Αλατράς «Γάζα ερχόμαστε». Κατά τηνδιάρκεια της εκδήλωσης θα συλλέγονται φάρμακα για τη Γάζα συμμετέχοντας στηνκαμπάνια που διοργανώνει το Κόκκινο, το Μητροπολιτικό Κοινωνικό Ιατρείο Ελλη-νικού και η Fair Planet.

Η έκθεση για τις «Εξελίξεις για τον τουρισμό και την ελληνική ξενοδοχία2013», που εκπονήθηκε από το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών καιΠροβλημάτων (ΙΤΕΠ) και δόθηκε στη δημοσιότητα την Πέμπτη, περιέχειενδιαφέροντα στοιχεία για την κατάσταση του ελληνικού τουρισμού,ενός κλάδου οικονομικής δραστηριότητας πολύ σημαντικού για τηνελληνική οικονομία. Επιβεβαιώνει με στοιχεία πλέον την άνοδο πουσημειώθηκε το 2013 και συγχρόνως προβλέπει περαιτέρω άνοδο για το2014. Συγχρόνως, όμως, μας αποκαλύπτει έναν κλάδο, έντασης εργασίαςμάλιστα, όπου οι εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν τους πιο σκληρούς όρουςαπό όλες τις χώρες -πλην Βουλγαρίας και Τουρκίας- της Ευρώπης καιαμείβονται επίσης με υποπολλαπλάσιες των μέσων ελληνικών αμοιβών.Ο κλάδος, επίσης, απασχολεί εξαιρετικά μεγάλο αριθμό γυναικών καιμεταναστών σε μη σταθερές θέσεις εργασίας. Η έκθεση δενυπεισέρχεται στην αδήλωτη εργασία, που είναι πολύ διαδεδομένη στοντουρισμό. Επιβεβαιώνεται ακόμη ότι ο ελληνικός τουρισμός έχει έντονηεποχικότητα, η οποία μάλιστα εντείνεται, δεν αμβλύνεται. Ως προς τηνδιάρθρωσή του, παραμένει πάντα κυριαρχούμενος από ένα μεγάλοαριθμό μικρών μονάδων και έχει ικανή διασπορά. Σχετικά με το κατάπόσο έχουν διεισδύσει στον ελληνικό τουρισμό μεγάλες ξένες μονάδες,προς το παρόν το φαινόμενο είναι περιορισμένο. Βρισκόμαστε, όμως,μπροστά σε μια προσπάθεια της κυβέρνησης η εικόνα να αλλάξει, και σεαυτό το πλαίσιο προετοιμαστικών ενεργειών περιλαμβανόταν και τονομοσχέδιο για τον αιγιαλό, το οποίο ως γνωστόν, λόγω τωναντιδράσεων, αρχικά αποσύρθηκε. Πρόκειται για παρέμβαση πουαποκαλύπτει ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν προτάσσουν τηδιασφάλιση της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος. Εν τούτοις, μεβάση τα στοιχεία, προκύπτει ότι η Ελλάδα ως προορισμός επιλέγεται γιααυτό και για τον ήλιο. Στη συνέχεια θα παραθέσουμε τα πιο σημαντικάστοιχεία της έκθεσης.

Page 18: Κυριακή 27-07-2014

1188 Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Σε μια πλατεία με βαριά ιστορία καιφτωχικό παρόν, την πλατεία ∆η-μόσιου Σήματος στον Κεραμεικό,

οι φίλοι και αναγνώστες της «Εποχής»και του “Red Notebook” συναντήθηκανγια να συζητήσουν «Τι, πώς και με ποι-ους θα φτάσουμε από την νίκη στην ανα-τροπή και την κυβέρνηση της Αριστε-ράς». Οι παρεμβάσεις και των τεσσάρωνομιλητών έθεσαν πολλά ζητήματα. Άλ-λωστε το θέμα άφηνε περιθώρια για με-γάλη συζήτηση.

Άγονο δίλημμα

Ο Χριστόφορος Βερναρδάκης περιέ-γραψε ποια στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ μπο-ρεί να είναι επιτυχημένη. «Ο ΣΥΡΙΖΑοφείλει να κάνει το αντίθετο από αυτόπου «σκέφτονται» οι οργανικοί διανοού-μενοι του συστήματος». Όσον αφορά τοπρόγραμμα υπογράμμισε ότι «Η κυβέρ-νηση της Αριστεράς χρειάζεται πρό-γραμμα άμεσων παρεμβάσεων, που θαστηρίζονται σε μια μεγάλη λαϊκή συναί-νεση και συμμετοχή και ταυτόχρονα θαδιευρύνουν ολοένα το εύρος της κοινω-νικής συμμαχίας». Αναφερόμενος στοερώτημα κυβέρνηση αυτοδυναμίας ή κυ-βέρνηση συνεργασίας, ο Χρ. Βερναρδά-κης, τόνισε πως είναι ένα «άγονο δί-λημμα, διότι στην πραγματικότητα δεναποτελεί επιλογή, αλλά ανάγκη συγκε-κριμένης ανάλυσης μιας συγκεκριμένηςκατάστασης, όταν και εφόσον τεθεί. ΟΣΥΡΙΖΑ πρέπει να επιδιώξει το μεγαλύ-τερο δυνατό εκλογικό ποσοστό, το οποίοπιθανόν θα μπορεί να του δώσει αυτοδυ-ναμία. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δενπρέπει να επεξεργάζεται σχέδιο πολιτι-κών συμμαχιών, που ούτως ή άλλωςείναι απαραίτητες. Η αυτοδυναμία επί-σης δεν μπορεί να είναι στρατηγική τουεπιλογή. Στρατηγική επιλογή είναι ηισχυροποίηση ενός κοινωνικού μπλοκτων λαϊκών τάξεων και των συμμάχωντους, που θα εξασφαλίζει κοινωνικήενεργοποίηση, διευρυμένη κοινωνικήσυναίνεση, στήριξη στο πρόγραμμα ανα-τροπής. Αν η αυτοδυναμία γινόταν στρα-τηγική, τότε ο ΣΥΡΙΖΑ θα έπρεπε ευλό-γως να επιλέξει και ένα πλειοψηφικόεκλογικό σύστημα». Τέλος, όσον αφοράτις συμμαχίες τόνισε ότι «το πρόβληματων συμμαχιών πρέπει να ιδωθεί με δια-φορετικές μεθοδολογικές οδούς: άλλοπράγμα οι στρατηγικές συμμαχίες, άλλοπράγμα οι τακτικές συμμαχίες, άλλοπράγμα η ένταξη ή η διαχείριση της έν-ταξης μεμονομένων πολιτικών πολιτι-κών προσώπων, άλλο πράγμα οι τακτι-κές συμμαχίες με στρατηγικό βάθος κοκ.Όμως, ας μην το ξεχνάμε στιγμή: τωνπολιτικών συμμαχιών προηγούνται πάν-τοτε οι κοινωνικές συμμαχίες.»

Η βάση διερεύνησης συμμαχιών

Το λόγο πήρε κατόπιν ο ΠαύλοςΚλαυδιανός, ο οποίος απαντώντας αρ-χικά στο ζήτημα αυτοδυναμίας πουέθεσε ο πρώτος ομιλητής, τόνισε ότι«απαράβατος όρος για να εφαρμοστεί τοπρόγραμμά μας είναι ένας ισχυρός ΣΥ-ΡΙΖΑ. Η αυτοδυναμία πρέπει να είναι βα-σική μας επιδίωξη, χωρίς αλαζονεία,χωρίς να απορρίπτουμε συμμαχίες, αλλάχωρίς να παρεκκλίνουμε από το στόχομας». Όμως, τόνισε, «αποτέλεσμα κοι-νοβουλευτικής αυτοδυναμίας του ΣΥ-ΡΙΖΑ δεν μπορεί να προκύψει, παρά

μόνο αν διαμορφωθεί ένα αισιόδοξο, δυ-ναμικό και μαχητικό ρεύμα υπέρ του».Στη συνέχεια έθεσε τους όρους και τιςπροϋποθέσεις για να μην είναι μετέωροςο στόχος της αυτοδυναμίας. Συνοπτικά:«∆εν αρκεί να εμποδίσουμε τα μνημο-νιακά μέτρα που ψηφίζονται, αλλά πρέ-πει να ανατρέψουμε το μνημονιακό κα-θεστώς. Και γι’ αυτό χρειαζόμαστε έναεπεξεργασμένο, ριζοσπαστικό και συγ-χρόνως πειστικό πρόγραμμα, κλαδικάδιαρθρωμένο (…) Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει σεκάθε νόμο που καταψηφίζει να έχει τοδικό του νομοσχέδιο, που θα έχει συζη-τήσει εγκαίρως με τις ενδιαφερόμενεςκοινωνικές οργανώσεις, τα κινήματα καιτη σχετική επιστημονική κοινότητα (…)Η πολιτικό-κεντρική λειτουργία δεν επέ-τρεψε να ενισχύσουμε το αριστερό φρό-νημα έναντι του κόμματος, το αίσθηματαύτισης μαζί του. Ιδίως στους νέους.Είναι ζωτικής σημασίας ζήτημα ο ΣΥ-ΡΙΖΑ να λειτουργήσει σαν να απειλείταιαπό το ενδεχόμενο να υπάρξει δίπλα τουένα κόμμα όπως το «Ποντέμος» (…) Τοπρόγραμμα, βέβαια, είναι και η βάσηοποιασδήποτε διερεύνησης συμμαχιών.Αυτό διασφαλίζει και τη φυσιογνωμίατου. Στη βάση αυτή ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί νααξιοποιεί, όταν προσφέρονται, διάφορεςμορφές συνεργασίας και συμμαχιών,ώστε να εξασφαλίσει τη μεγαλύτερη δυ-νατή εκλογική πλειοψηφία στις εκλογέςαλλά και την ευρύτερη κοινωνικοπολι-

τική στήριξη, που θα τη χρειαστεί ανκερδίσει τις εκλογές».

Με τον κόσμο της νεολαίας

Το λόγο πήρε η φοιτήτρια Έφη Καρα-γιάννη, η οποία μίλησε για την κυβέρ-νηση της Αριστεράς, που «δεν είναι μια«πολιτική επιχείρηση» σαν οποιαδήποτεάλλη. Η εν λόγω υπόθεση δεν μπορεί ναεξαντληθεί μόνο σε προγράμματα, μεθο-δολογίες, ατομικούς ή συλλογικούς βο-λονταρισμούς, παρόλο που τα έχειανάγκη όλα αυτά». Η Ε. Καραγιάννη στησυνέχεια έθεσε τα όρια της κυβέρνησηςτης Αριστεράς: «Αν επιθυμούμε η κυβέρ-νηση της Αριστεράς να αποτελέσει μιααξιόπιστη εναλλακτική λύση, τότε το κα-λύτερο που μπορούμε να κάνουμε είναινα σκεφτούμε με έναν ορίζοντα πέρααπό την κυβέρνηση της Αριστεράς. Ανδεν το κάνουμε αυτό, δεν υπάρχει καμίαπιθανότητα να μετασχηματίσουμε τοκράτος χωρίς να του μοιάσουμε». Ανα-φερόμενη στις συμμαχίες η Ε. Καρα-γιάννη εστίασε στο ρόλο της νεολαίας:«Μια κυβέρνηση της αριστεράς δεν μπο-ρεί να είναι βιώσιμη, αν δεν εμπλέξει καιτον κόσμο της νεολαίας. Η νεολαία είναιο στυλοβάτης και ο κινητήριος μοχλόςγια να ασκήσουμε μια πολιτική που θαείναι επίκαιρη αλλά όχι εφήμερη. Είναιφανερό πως κανένας ριζικός, δημοκρα-τικός μετασχηματισμός δεν μπορεί να

επιτευχθεί χωρίς τη συμβολή της νεο-λαίας».

Με το κόμμα

Τελευταίος ομιλητής ήταν ο ΜιχάληςΣπουρδαλάκης, ο οποίος ανέλυσε λέξηπρος λέξη τον τίτλο της εκδήλωσης βά-ζοντας επιγραμματικά τα όρια και τιςπροσδοκίες του ΣΥΡΙΖΑ. «»Κυβέρνησητης αριστεράς» είναι η απαραίτητη αρχήπου συνδέει τη «νίκη» με την «ανα-τροπή». Το βασικό και αυτονόητο ερώ-τημα της ριζοσπαστικής αριστεράς είναιπώς μπορεί να διαχειριστεί την κυβέρ-νηση και να παραμείνει σταθερή στοστόχο του κοινωνικού μετασχηματισμού,χωρίς να ενδώσει στις παντοδύναμες εν-σωματικές δυνάμεις του κράτους». Στοερώτημα «τι», ο Μ. Σπουρδαλάκης διευ-κρίνισε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ «θα πρέπει να δια-κηρύξει έμπρακτα ότι το γενετικό πολι-τικό και ιδεολογικό του υλικό επιβεβαι-ώνει δύο πράγματα: ότι το χειραφετη-τικό όραμα της κοινωνίας και το αντί-στοιχο του καθενός και της καθεμιάςμας θα είναι σύνθεση κατακτήσεων καιεμπειριών του όλου της αριστεράς. ∆εύ-τερον, ότι ο ύστερος καπιταλισμός και οπολιτισμός που παράγει ουσιαστικά δενέχει πια τη δυνατότητα να διορθωθεί στηλογική όχι μόνο της παλαιάς σοσιαλδη-μοκρατίας, αλλά ούτε και της νέας σο-σιαλδημοκρατίας». Το «πώς» το απάν-τησε μονολεκτικά με «κόμμα», και στοτρίτο ερώτημα «με ποιους» τόνισε ότι«το ζήτημα των συμμαχιών είναι έναπρακτικό ζήτημα και μπορεί να απαντη-θεί κάθε φορά με όρους συγκεκριμέ-νους, χρονικότητας, υπολογισμού τουσυσχετισμού των δυνάμεων που εμπλέ-κονται και με αναφορά σε τοπικότητα.Είναι ένα πρόβλημα που γίνεται σχετικάαπλό αν θέλουμε να εμπεδώσουμε πρα-κτικά τα κεκτημένα μας. Με όσους στη-ρίζουν το λόγο μας και την πρακτικήμας, χωρίς διακρίσεις».

Οι παρευρισκόμενοι πήραν το νήμααπό τις παρεμβάσεις των ομιλητών καιξεκίνησαν μια ζωηρή συζήτηση, πουεστιάστηκε κυρίως στη σημασία που έχειη μη εκλογή Προέδρου της ∆ημοκρατίαςαπό την παρούσα βουλή.

Ιωάννα ∆ρόσου

Μια γυ ναί κα που έ πα σχε α πό τε τρα πλη γία πέ θα νε την Τε -τάρ τη το πρωί στα Χα νιά, με τά α πό α πο σύν δε ση του ρεύ μα -τος της α πό τη ∆Ε Η. Η 56χρο νη εί χε α νά γκη τη διαρ κή υ πο -στή ρι ξη α πό τρία μη χα νή μα τα για να κρα τιέ ται στη ζωή καιό μως λό γω μη ε ξό φλη σης ε νός λο γα ρια σμού, η ε ται ρεία η -λεκ τρι σμού α πο φά σι σε να προ χω ρή σει σε δια κο πή.

Η ί δια η ∆Ε Η σε α να κοί νω σή της υ πο στη ρί ζει πως δενγνώ ρι ζε για το πρό βλη μα υ γείας της γυ ναί κας. Πα ρό λα αυ -τά ο γιος της, Ανδρέ ας Πο πα δά κης, σε συ νέ ντευ ξή του εί πεπως εί χαν γνω στο ποιή σει στην ε ται ρεία την α σθέ νεια τηςμη τέ ρας του α πό το 2007. Η ά τυ χη γυ ναί κα έ χα σε τη ζωήτης για έ να χρέ ος 800 ευ ρώ, το τε λευ ταίο, δη λα δή, λο γα ρια -σμό του ρεύ μα τος μα ζί με το χα ρά τσι, σύμ φω να με τον ί διο.Την ι στο ρία της, άλ λω στε, εί χε φι λο ξε νή σει το πι κή ε φη με -ρί δα πριν α πό τέσ σε ρις μή νες, α φού εί χε στα μα τή σει να λαμ -

βά νει και τη σύ ντα ξή της. Οι συγ γε νείς της α πο θα νού σας κα -τέ θε σαν μή νυ ση κα τά πα ντός υ πευ θύ νου, ε νώ η ∆Ε Η διέ τα -ξε διοι κη τι κή προ α νά κρι ση για το συμ βάν στο συ γκε κρι μέ νου πο κα τά στη μα της πε ριο χής.

Σε α να κοί νω σή του το τμή μα Ενέρ γειας του ΣΥ ΡΙ ΖΑ, δη -λώ νει: «Η ι διω τι κο ποιού με νη ∆Ε Η με μια α δι καιο λό γη τη καιε ντε λώς α πα ρά δε κτη και α πάν θρω πη α πό φα ση, διέ κο ψε τηνη λεκ τρο δό τη ση του σπι τιού της ε ξαι τίας χρεών, με συ νέ -πεια να στα μα τή σει η μη χα νι κή υ πο στή ρι ξη που την κρα τού -σε στη ζωή.(...) Να ε πι ση μαν θεί ό τι πριν λί γους μή νες ο Ο ΓΑτής εί χε κό ψει την σύ ντα ξη με α πο τέ λε σμα να μην μπο ρείνα πλη ρώ σει για τη θε ρα πεία της... Η ά τυ χη, λοι πόν, γυ ναί -κα εί χε να α ντι πα λέ ψει ό χι μό νο την α δια φο ρία και τη γρα -φειο κρα τία φο ρέων ό πως η ∆Ε Η ή ο Ο ΓΑ, αλ λά και την α -νάλ γη τη κυ βερ νη τι κή πο λι τι κή και πρα κτι κή με βά ση την ο -ποία οι ζωές ό λων μας εί ναι α σή μα ντες και α να λώ σι μες,μπρο στά στους στό χους ε νός πα ρά λο γου, α να πο τε λε σμα τι -κού και τε λι κά κα τα στρο φι κού οι κο νο μι κού προ γράμ μα τος».

Ένας α κό μη θά να τος πα ρο λί γον να προ κλη θεί και σε άλ -λον τε τρα πλη γι κό, αυ τή τη φο ρά στη Μα γνη σία, κα θώς πά λιλό γω ο φει λών η ∆Ε Η προ χώ ρη σε σε δια κο πή του ρεύ μα τος,ε νώ έ πρε πε να γί νει πα ρέμ βα ση α πό βου λεύ τρια, προ κει μέ -νου να ε πα να συν δε θεί και να μην θρη νή σου με και άλ λα θύ -μα τα λό γω α πλή ρω των λο γα ρια σμών.

Πού να εί χει διω τι κο ποιη θείκαι πλή ρως η ∆Ε Η

ΜΙΑ ΕΚ∆ΗΛΩΣΗ ΤΗΣ «ΕΠΟΧΗΣ» ΚΑΙ ΤΟΥ «RED NOTEBOOK»

Ανιχνεύοντας την κυβέρνησητης Αριστεράς

Page 19: Κυριακή 27-07-2014

Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014 1199KOINΩΝΙΑ

Νίκητων εργαζομένωντης Cosco γιατα αυτονόηταΜετά από τις αυθόρμητες κινητοποιήσεις των εργαζομένων

της Cosco, η εργοδοσία συμφώνησε να αναγνωρίσει τααυτονόητα δικαιώματά τους και να ξεκινήσει την τήρηση

του εργατικού δικαίου, όπως άλλωστε προέβλεπε από την πρώτηστιγμή η σύμβαση παραχώρησης που είχε υπογράψει με το ελλη-νικό δημόσιο.

Τις απαράδεκτες συνθήκες εργασίας που επικρατούσαν μέχριτώρα περιγράφει στην «Εποχή» ο γενικός γραμματέας των λιμε-νεργατών της ΟΛΠ, Γιώργος Γώγος, καθώς οι ίδιοι οι απεργοί τηςCosco, παρά τη συμφωνία ότι δεν πρόκειται να απολυθεί κανέ-νας που μετείχε των κινητοποιήσεων, είναι επιφυλακτικοί, θυ-μούμενοι παλιότερες ενέργειες και εκβιασμούς της εταιρείας. Στοτέρμιναλ της Cosco μέχρι και την περασμένη εβδομάδα απαγο-ρευόταν κάθε είδους συνδικαλισμός, με αποτέλεσμα δύο άτομαπου είχαν προσπαθήσει στο παρελθόν να συστήσουν σωματείο,την επόμενη μέρα να έχουν απολυθεί.

Εργασιακός μεσαίωνας

«Μέχρι τώρα δεν υπήρχε κανένας κανονισμός εργασίας και δεντηρούταν η εργατική νομοθεσία. ∆εν δούλευαν με καθορισμένεςομάδες στις γερανογέφυρες, το ωράριό τους ήταν ακανόνιστο καιέφτανε και τις 16 ώρες», καταγγέλλει ο Γιώργος Γώγος για τουςσυναδέλφους του στην Cosco, όπως είχε κάνει ούτως ή άλλως τοσωματείο του πολλές φορές και στο παρελθόν.

Η απόλυτη εκμετάλλευση των εργατών από την εταιρεία απο-τυπώνεται στις ατομικές συμβάσεις. Το επάγγελμά τους δεν ανα-γνωριζόταν ως βαρύ και ανθυγιεινό, δεν δικαιούνταν τα προβλε-πόμενα από το νόμο επιδόματα, ούτε πληρώνονταν ποτέ τις υπε-ρωρίες τους,ενώ όλοι τουςήταν ενοικιαζό-μενοι μέσωυπεργολάβων. Ο«παράδεισος»της Cosco δενσταματά εκεί,αλλά συνεχίζεικαι σε ζητήματαπου έθεταν σεάμεσο κίνδυνοτις ζωές των ερ-γαζομένων της,καθώς πολλά μηχανήματα είναι ασυντήρητα ή τα χρησιμοποιού-σαν ανειδίκευτοι εργάτες, ενώ σε περίπτωση ατυχήματος δενυπήρχε καμία μέριμνα για τον τραυματισμένο, όπως ούτε ανα-γνώριση του ατυχήματός του ως εργατικό.

Βιώνοντας καθημερινά αυτόν τον εργατικό μεσαίωνα, τα αιτή-ματα των απεργών είναι λογικό να μοιάζουν πως προέρχονταιαπό άλλον αιώνα. Στις 18 του μήνα προχώρησαν σε κλείσιμο τουλιμανιού ζητώντας να υπογραφεί συλλογική σύμβαση εργασίας,να αναγνωριστεί το επάγγελμα ως βαρύ και ανθυγιεινό, να αυξη-θεί το ημερομίσθιο, να αυξηθεί το πόστο σε κάθε γερανογέφυραστα 5 άτομα από 3, να πληρώνεται η καβοδεσία, οι υπερωρίες, τασαββατοκύριακα και οι αργίες, να δηλώνονται τα εργατικά ατυ-χήματα, να καταβληθεί ειδικό επίδομα στους εναερίτες, να δοθείεπίδομα επικινδυνότητας, να υπολογίζονται οι 3ετιες, να φτια-χτεί σωματείο, να υπάρξουν διαλλείματα μέσα στις βάρδιες, νακαταργηθούν τα 16ωρα, να υπάρξει κανονισμός εργασίας, να κα-ταβληθούν τα οφειλόμενα.

Απούσα η κυβέρνηση

Από αυτά συμφωνήθηκαν ήδη η αναγνώριση του βαρέος και αν-θυγιεινού επαγγέλματος, η αύξηση των πόστων, η διάθεση δια-σωστών για τα εργατικά ατυχήματα, επιμορφωτικά σεμινάρια γιατην καβοδεσία, ενώ την Πέμπτη συστάθηκε το πρώτο ∆ιοικητικόΣυμβούλιο των εργατών, ώστε να προχωρήσουν σε διαπραγμα-τεύσεις με την εταιρεία για τα ημερομίσθια και τη συλλογική σύμ-βαση.

Η κυβέρνηση στο όλο ζήτημα παρέμεινε απούσα, όπως και ταπροηγούμενα χρόνια, προσπαθώντας μάλλον να διατηρήσει τομύθο της μεγάλης επένδυσης των 1000 θέσεων εργασίας, πουόμως στην πραγματικότητα είναι πολύ λιγότερες, καθώς πρόκει-ται για μερική και εκ περιτροπής εργασία. «Όλα αυτά τα χρόνιαήταν στρατηγική επιλογή των κυβερνήσεων να μην ενοχλούν τηνκινέζικη εταιρεία. Το υπουργείο Εργασίας, αλλά και η Επιθεώ-ρηση Εργασίας κώφευαν μπροστά σε αυτήν την αδικία. Εμείς ανα-γνωρίζουμε τους εργάτες της Cosco ως συναδέλφους μας και θατους βοηθήσουμε τόσο εργατικά, όσο και συνδικαλιστικά, μαζίμε το ∆ιεθνές Συμβούλιο Λιμεναργατών» καταλήγει ο ΓιώργοςΓώγος.

Τζέλα Αλιπράντη

Οι αναγνώστες της «Επο-χής» είχαμε αφήσει τον∆ημητράκη οχτάχρονο

ταλαντούχο πιανίστα και τρα-γουδιστή στο Ιδιωτικό ΩδείοΕυύμνια. Τον ξαναβρίσκουμετώρα δεκαπεντάχρονο έφηβοστην είσοδο της Α΄ Λυκείου«έτοιμο» (;) να αντιμετωπίσειτα δρεπανηφόρα άρματα τηςΤράπεζας Θεμάτων και τουςαιμοσταγείς υπουργούς Παι-δείας του Σαμαρά και του Βενι-ζέλου.

Για να μην αφήσουμε σκο-τεινό το διάστημα που μεσολά-βησε να πούμε γρήγορα, ότι τοταλέντο του ∆ημητράκη ενμέρει μόνο καρποφόρησε. Πα-ρότι δίπλα στο πιάνο προστέ-θηκε ένα κλαρινέτο και μία κι-θάρα, λόγω μάλλον περιορι-σμένης διάθεσης και ελλιπούςπροσπάθειας, η απόδοσή τουδεν εξυψώθηκε ποτέ στο επί-πεδο που προσδοκούσαν οι δά-σκαλοί του, η μαμά του, ομπαμπάς του, η γιαγιά τουκ.λπ. Σήμερα, παραμένει ωςένα είδος εξωτερικού συνερ-γάτη- επισκέπτη του Ωδείου,σε μια χαλαρή πλην επιθυμητήαπ’ όλους σχέση με την Ευύ-μνια και την εξαιρετική δα-σκάλα του Ιωάννα. Παραμένει,επίσης, το ερώτημα (αυτό ήτανάλλωστε και το θέμα εκείνουτου παλαιού σχολίου) πόσαπαιδάκια με μουσικό ταλέντοκαι επιθυμία, όμως χωρίς χρή-ματα δεν απέκτησαν ποτέ τηδυνατότητα να μπουν και ναπροχωρήσουν στους θαυμα-στούς δρόμους της μουσικής;Αμέτρητα μάλλον, άλλωστε καιο ∆ημητράκης θα δυσκολευό-ταν πολύ αν βρισκόμασταντώρα στην αρχή.

Ο ήρωας μας, ∆ημήτρης πια,έδωσε πριν λίγες ημέρες εξε-τάσεις εισόδου στην Α΄ τάξητου Ζαννείου ΠειραματικούΛυκείου Πειραιά. Συμμετείχανστην εξετάσεις 206 παιδιά γιανα περάσουν 108. Ο ∆ημήτρηςκατετάγη 127ος. Θεωρήθηκεως ένας από τους 20 επιλαχόν-τες. Όμως, οι πιθανότητεςείναι μάλλον ανύπαρκτες. Γιατις θέσεις στα πειραματικά –δί-καια ή άδικα, αδυνατώ να πω-γίνεται πλέον μάχη.

Αν διαβάζετε τώρα αυτό τοσημείωμα είναι για να ξανα-πούμε ότι ο τρόπος αξιολόγη-σης, όπως σε όλες τις εξετά-

σεις, αποδεικνύει πόσο άδικηκαι έξω από κάθε λογική είναιη εξεταστική διαδικασία,καθώς και πόσο γελοίοι καιεπικίνδυνοι είναι όλοι αυτοίπου την υπερασπίζουν. Παρα-θέτουμε σύντομα τα στοιχεία:Τα θέματα θεωρήθηκαν ωςπολύ δύσκολα. Από τα 206 παι-διά, μόλις ένα 18% κατάφερενα περάσει τη βάση.

Τα εξεταστέα μαθήματα,Γλώσσα και Μαθηματικά. Μεεντολή κάποιας κεντρικής δι-εύθυνσης, η Γλώσσα ζητείταινα βαθμολογηθεί με τα αυστη-ρότερα και τυπικότερα κριτή-ρια. Η απαίτηση αυτή δεν εκ-φωνήθηκε μαζί με τα θέματα.Έτσι κι αλλιώς, η έκθεση δενβαθμολογείται πια ως έκθεσηιδεών, φαίνεται πλέον να αντι-μετωπίζεται ως μαθηματικήεξίσωση και ως μια άσκηση τε-χνικής, εξ ου και οι δεκάδεςμουντζούρες της διορθώτριαςσε μια θαυμάσια έκθεση ενόςάλλου παιδιού που έτυχε να δωπριν από λίγα χρόνια. Στην πε-ρίπτωσή μας ο 127ος απέχειαπό τον 108ο που εισάγεται,μόλις 2 μόρια στο σύνολο των120. Γίνεται κατανοητή, λοι-πόν, η σημασία μιας αντικειμε-νικής και δίκαιης βαθμολόγη-σης. Λυδία λίθος για τον ∆ημή-

τρη η βαθμολόγηση στο μά-θημα της Γλώσσας. Με άριστατο 60 ο πρώτος βαθμολογητήςτου δίνει 53 και ο δεύτερος 34.Επειδή η διαφορά δεν μπορείνα υπερβαίνει τις 9 μονάδεςκαλείται τρίτος βαθμολογητήςκι αυτός του βάζει 31. Τελικήβαθμολογία 31 συν 34 ίσον 65δια δύο 33. ∆εν χρειάζεται νασχολιάσουμε τη μεγάλη από-κλιση, τα κριτήρια του ενός καιτου άλλου. Έτσι κι αλλιώς, οπαραλογισμός συνεχίζεται.Στις Πανελλήνιες αθροίζονταικαι διαιρούνται οι δύο μεγαλύ-τερες βαθμολογίες. Στις εξετά-σεις για τα Πειραματικά αθροί-ζονται και διαιρούνται οι δύομικρότερες! Εφαρμόζονται, δη-λαδή, κατά περίπτωση τα άκρααντίθετα, ενώ φαίνεται μάλλονλογικότερη μια τρίτη εκδοχή.Να αθροίζονται και να διαι-ρούνται οι δύο εγγύτερες.

Και τώρα έρχεται ένας απλόςσυλλογισμός για να κατεδαφί-σει εντελώς το σαθρό οικοδό-μημα. Αν ο πρώτος βαθμολο-γητής αντί για 53 έβαζε 38 δενθα χρειαζόταν τρίτος κι έτσι ομαθητής με μέσο όρο 36 θαπερνούσε με άνεση στο Πειρα-ματικό Λύκειο. Ο βαθμολογη-τής, λοιπόν, που εκτιμά ωςσχεδόν άριστο το γραπτό τουάθελά του φυσικά καταδικάζειτον βαθμολογούμενο!

Ο ∆ημήτρης θα πάει σε άλλοσχολείο, «όπου γης και πα-τρίς». Άλλωστε είναι όλα τόσορευστά. Οφείλω τέλος να πω,γιατί από τα συμφραζόμενα καιιδίως από την εισαγωγή οήρωάς μας μάλλον για μει-ωμένη προσπάθεια εγκαλείται,ότι σ’ αυτές τις εξετάσεις ο ∆η-μήτρης προσπάθησε.

Τελικά, πώς αντιδρούνάραγε τα παιδιά σ’ αυτές τιςόψεις, ενός τέτοιου συστήμα-τος; Πόσο οδηγούνται ή ταοδηγούμε σ’ ένα φαύλο κύκλοπαθητικών και συχνά αυτοκα-ταστροφικών αντιδράσεων;Ποιους μηχανισμούς έχουν γιανα το προσλάβουν, να το εξη-γήσουν και να αντιδράσουν;

∆υστυχώς, είναι όλα τόσορευστά και, δυστυχώς, ακόμαπιο ρευστές οι συλλογικές μαςπροσλήψεις και αντιστάσεις.

Νίκος Τσιγώνιας

Ο ∆ημήτρηςστο Λύκειο

Ο τρόποςαξιολόγησης,όπως σε όλες τιςεξετάσεις,αποδεικνύει πόσοάδικη και έξω απόκάθε λογική είναιη εξεταστικήδιαδικασία, καθώςκαι πόσο γελοίοικαι επικίνδυνοιείναι όλοι αυτοίπου τηνυπερασπίζουν.

Page 20: Κυριακή 27-07-2014

2200 Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014ΘΕΜΑΤΑ

Η συζήτηση, ούτως ή άλλως, έχει ανοί-ξει και μάλιστα –για πρώτη φορά μετά τηδεκαετία του 1940- ως ανάγκη αποσα-φήνισης θέσεων ενόψει του ενδεχομένουνα αναλάβει η Αριστερά την ευθύνη τηςδιακυβέρνησης της χώρας. Άρα, έχειπάψει να είναι αφηρημένα θεωρητικήκαι αφορά άμεσα σε συγκεκριμένο πολι-τικό διακύβευμα. Κατά συνέπεια, σ’αυτήν εμπλέκεται όλο και περισσότεροςκόσμος μέσα στην Αριστερά, ενώ τελευ-ταία αυξάνονται και εκείνοι που σπεύ-δουν να αναλάβουν τον ρόλο του συμ-βούλου. Προερχόμενοι από άλλους ιδε-ολογικο-πολιτικούς χώρους, φαίνεταιπως αισθάνονται έντονη την ανάγκη ναμας βοηθήσουν να μη χάσουμε τονδρόμο. Και ενίοτε, πολλοί απ’ αυτούςπαραξενεύονται όταν τους ρωτάμε «προςτα πού;»…

Είναι ακριβώς αυτό το ερώτημα που τί-θεται συγκεκριμένα, αφορώντας στο σύ-νολο των ζητημάτων τα οποία η Αρι-στερά καλείται να αντιμετωπίσει άμεσα.Από τη σκοπιά, πλέον, της πολιτικής δύ-ναμης που ίσως και πολύ σύντομα ενδέ-χεται να επιφορτιστεί με την υποχρέωσηνα δώσει έμπρακτες πολιτικές απαντή-σεις, οι οποίες να ανταποκρίνονται καιστην προοπτική του κοινωνικού μετα-σχηματισμού που επιμένει να ευαγγελί-ζεται και στη διατήρηση της συνοχής τουιστορικού συνασπισμού πολιτικο-κοινω-νικών δυνάμεων τον οποίο επιδιώκει ναεκφράσει. Είναι η σκοπιά αυτή που κα-θορίζει τους όρους της συζήτησης, επε-κτείνοντάς την πολύ έξω από το στενόπλαίσιο του μικρόκοσμου όσων έχουμεθεωρητικές ανησυχίες.

Ηγέτιδα τάξη του έθνους

Θεωρητικά, το ζήτημα της σχέσηςεθνικού-διεθνικού θα μπορούσαμε ναπούμε πως «έχει λυθεί» ήδη από τηνεποχή που γράφτηκε το «ΚομμουνιστικόΜανιφέστο»: «Ακόμα κατηγορήθηκαν οικομμουνιστές ότι θέλουν τάχα να καταρ-γήσουν την πατρίδα, την εθνότητα. Οιεργάτες δεν έχουν πατρίδα. ∆εν μπορείνα τους πάρεις αυτό που δεν έχουν.Αφού, όμως, το προλεταριάτο πρέπεικατ’ αρχήν να κατακτήσει την πολιτικήεξουσία, να ανυψωθεί σε εθνική τάξη

(σ.σ. στην έκδοση του 1888 να ανυψω-θεί σε ηγέτιδα τάξη του έθνους), να συγ-κροτηθεί το ίδιο σαν έθνος, είναι και τοίδιο ακόμα εθνικό, αν και σε καμιά περί-πτωση με την έννοια που δίνει η αστικήτάξη».

Είναι ακριβώς αυτή η ανάγκη ανύψω-σης του προλεταριάτου σε «ηγέτιδα τάξητου έθνους» που καθόρισε ιστορικά τηντοποθέτηση των Μαρξ-Ένγκελς υπέρτων αγώνων των Ιρλανδών, των Πολω-νών, των Ιταλών κ.ά. για εθνική απελευ-θέρωση και εθνική κυριαρχία, που τουςέκανε να χαιρετίσουν το σύνθημα τηςΠαρισινής Κομμούνας «πατριώτες, σταόπλα!» κ.λπ. Αυτή ήταν που καθόρισετην τοποθέτηση του διεθνούς κομμουνι-στικού κινήματος, κατά τον 20ό αιώνα,υπέρ των αντιαποικιοκρατικών επανα-στάσεων, υπέρ των εθνικοαπελευθερω-τικών αγώνων σε όλα τα μήκη και ταπλάτη της υφηλίου, υπέρ των κινημάτωνΕθνικής Αντίστασης κατά τον Β΄ Παγκό-σμιο Πόλεμο κ.λπ. ∆ιεκδικώντας τηνηγεμονία σ’ αυτά και τελικά τη σύνδεσητου εθνικού ζητήματος με την προοπτικήτης κατάκτησης της εξουσίας και τονκοινωνικό μετασχηματισμό.

Αυτό είχε υπόψη του ο Γκράμσι ότανέγραφε πως «οι απαιτήσεις εθνικού χα-ρακτήρα συμπλέκονται μέσα στην αντί-ληψη της ηγεμονίας». Το θεωρητικό ζή-τημα καθίσταται άμεσα πολιτικό, καθώς«είναι αλήθεια ότι η εξέλιξη τείνει προςτον διεθνισμό, όμως το σημείο εκκίνη-σης είναι εθνικό και σε αυτό το σημείοπρέπει να σταθούμε».

Η αναγνώριση του «εθνικού» ως τουσημείου εκκίνησης προκύπτει από αυτόπου ο Πουλαντζάς όριζε ως κύριο πολι-τικό επίδικο της ταξικής πάλης: την επι-δίωξη κατάκτησης της εξουσίας. Ηοποία διεκδικείται εκεί όπου υπάρχουνοι επαρκείς όροι άσκησής της, άρα στοπλαίσιο συγκεκριμένου κάθε φορά κοι-νωνικού σχηματισμού.

Εθνική κυριαρχία, άρα λαϊκήκυριαρχία

Αναφερόμενοι στη σημερινή ελληνικήπραγματικότητα και στους όρους διεξα-γωγής της ταξικής αντιπαράθεσης στηχώρα μας, νομίζω πως είμαστε υποχρε-

ωμένοι να πάρουμε υπόψη το τρίπτυχοπου καθόρισε η ολομέτωπη επίθεση τουαντιπάλου την τελευταία τετραετία: εκ-χώρηση μέρους της εθνικής κυριαρχίαςσε διεθνή καπιταλιστικά-ιμπεριαλιστικάκέντρα, περιορισμός της λαϊκής κυριαρ-χίας, βαθιά αναδιάρθρωση των σχέσεωνκεφαλαίου-εργασίας προς όφελος τουπρώτου. Η αναφορά στην εκχώρηση μέ-ρους της εθνικής κυριαρχίας δεν συνε-πάγεται μια κυρίαρχη τάξη εξαρτημένηκαι υπόδουλη σε ξένα κέντρα. Όπως συ-νέβη και στα 1943-49 και κατά τις πρώ-τες μετεμφυλιακές δεκαετίες, όταν η ελ-ληνική αστική τάξη συμμάχησε με ξένεςιμπεριαλιστικές δυνάμεις (Μ. Βρετανίακαι κατόπιν ΗΠΑ) για την ισχυροποίησήτης απέναντι στις κυριαρχούμενες λαϊ-κές κοινωνικές δυνάμεις, έτσι και τώρααξιοποιεί τη συμμαχία της με διεθνή ιμ-περιαλιστικά κέντρα (πρώτα και κύριαμε την Ε.Ε.) όχι γιατί είναι υποτελής,αλλά γιατί αυτό απαιτεί το άμεσο και μα-κροπρόθεσμο ταξικό της συμφέρον.Κατά συνέπεια, η εκχώρηση μέρους τηςεθνικής κυριαρχίας συνδέεται άμεσα μετον περιορισμό της λαϊκής κυριαρχίας(τις συνεχείς πραξικοπηματικές παρα-βιάσεις του Συντάγματος και την έντασητης κρατικής καταστολής), διαμορφώ-νοντας τους πολιτικούς όρους που επι-τρέπουν την εξαπόλυση της επίθεσηςενάντια στις κοινωνικές κατακτήσειςτων εργαζομένων, σχεδόν στο σύνολότους. Όχι μόνο της εργατικής τάξης,

αλλά και των μικροϊδιοκτητικών στρω-μάτων και του κόσμου της μικροαστικήςμισθωτής εργασίας. Κατά συνέπεια, ηανάκτηση της εθνικής κυριαρχίας δενμπορεί να νοηθεί ως υπόθεση κάποιου«πατριωτικού μετώπου εθνικής ενότη-τας». Συνδέεται άμεσα με την ανάκτησητης λαϊκής κυριαρχίας, με την ακύρωσηόλων εκείνων των αποφάσεων και συμ-φωνιών που περιορίζουν το δικαίωματων κυριαρχούμενων λαϊκών τάξεων ναπαρεμβαίνουν για την αποτελεσματικήυπεράσπιση των κοινωνικών τους κατα-κτήσεων, πόσο μάλλον για τη διεύρυνσήτους.

Συμμαχίες σε διεθνές επίπεδο

Ηγεμονική αριστερή πολιτική με πα-ράβλεψη αυτής της διάστασης της επί-θεσης του κεφαλαίου δεν νοείται. ∆ενσυγκροτείται ο αναγκαίος ιστορικός κοι-νωνικός συνασπισμός με ιδεολογήματακανενός είδους. Ούτε με απόρριψη τουλαϊκού δημοκρατικού πατριωτισμού, οοποίος εκφράζεται με την εχθρότητααπέναντι στα διεθνή κέντρα που εκπρο-σωπεί η όποια Μέρκελ, αλλά ούτε και μεύπουλες «εθνικοενωτικές» εκκλήσεις,που εντοπίζοντας τον εχθρό εκτός συνό-ρων υπονοούν την ανάγκη άσκησης μιαςπολιτικής «για όλους τους Έλληνες».Γιατί, απλούστατα, τέτοια πολιτική δενμπορεί να υπάρξει.

Αν η κυρίαρχη τάξη εκχωρεί μέρος τηςεθνικής κυριαρχίας στους διεθνείς συμ-μάχους της, η Αριστερά και το εργατικόκαι λαϊκό κίνημα υποχρεώνονται σεαγώνα για την ανάκτησή της, άρα τηνανάκτηση της λαϊκής κυριαρχίας. Ταυ-τόχρονα με τη συστηματική, σταθερή καισυνεπή προσπάθεια για τη διαμόρφωσητων δικών μας συμμαχιών σε διεθνέςεπίπεδο. Με την ανάπτυξη των σχέσεωνδιεθνιστικής αλληλεγγύης με την Αρι-στερά και τους εργαζόμενους όχι μόνοστο πλαίσιο που ορίζει η ένταξη στηνΕ.Ε., αλλά και με λαούς γειτονικών μαςχωρών που δεν εντάσσονται σ’ αυτήν καιιδιαίτερα με τους αγωνιζόμενους λαούςτης Λατινικής Αμερικής που προσβλέ-πουν στον σοσιαλισμό του 21ου αιώνα.

Γιώργος Αλεξάτος

Ποιος ήταν ο Μπάμπης Γκολέμας το μάθαμε απότις σχετικά πλούσιες αναφορές του τύπου τηνεπομένη του θανάτου του: ένας αγωνιστής του

κομμουνιστικού κινήματος, που από τα παιδικά τουχρόνια στη Λάρισα ακολούθησε τις περιπέτειες τηςΑριστεράς, φυλακίστηκε (το 1954) από τομετεμφυλιακό καθεστώς και πριν προλάβει να ζήσει γιαλίγο ελεύθερος, σύρθηκε ξανά στις φυλακές από τηχούντα (το 1969).Εκεί τον γνωρίσαμε οι νεότεροι, στις φυλακές. Κι όσοι

τον γνώρισαν από κοντά, ξέρουν αυτά που δεν μπορούνσυνήθως να περιληφθούν στα βιογραφικά επιθανάτιαδημοσιεύματα. Αυτά τα χαρακτηριστικά του τα διέσωσεκαι μετά την ταύτισή του με τον κινηματογραφικό ήρωατης ταινίας του Π. Βούλγαρη «Πέτρινα Χρόνια». Ήταντόσο απλός –παρότι δοκιμασμένο και άξιο στέλεχοςτου ΚΚΕ– που πιο απλός δεν γίνεται. Και βίωσε τηδημοσιότητα από την επιτυχία τής ταινίας με τον πιοαπλό τρόπο: σαν τυχαίος εκπρόσωπος χιλιάδων καιχιλιάδων αγωνιστών της Αριστεράς στα πραγματικά«πέτρινα χρόνια». Όσοι με τη διάσπαση του ΚΚΕ, το 1968, βρεθήκαμε σεαντίπαλες γραμμές με τον Μπάμπη, έχουμε κι ένα ακόμαχαρακτηριστικό να τον θυμόμαστε: την ήρεμηυπεράσπιση των θέσεων και των επιλογών του, που δεντου επέτρεπε να μετατρέπει την αντιπαλότητα σεεχθρότητα, σε κατάργηση των ανθρώπινων σχέσεων.Με τον Μπάμπη μπορούσες να διαφωνείς σε χιλιάδεςζητήματα, αλλά δεν μπορούσες να διανοηθείς ότι θαμαλώσεις και θα πικραθείς μαζί του. ∆εν έδινε ο ίδιοςτέτοιο δικαίωμα, δεν άφηνε τέτοιο περιθώριο. Ησυντροφικότητά του δεν τέλειωνε στα όρια τηςκομματικής περιχαράκωσης. «Τάχθηκε αποφασιστικά με την καθοδήγηση τουκόμματος και τις ιστορικές αποφάσεις της 12ηςολομέλειας της ΚΕ απέναντι στις προσπάθειες

διάλυσής του από τη δεξιά οπορτουνιστική ομάδα»,όπως τονίζει η ανακοίνωση του ΚΚΕ. Αλλά με έναντρόπο του δύσκολα θα μπορούσαν να συλλάβουν οισυντάκτες μιας τόσο τυπικής ανακοίνωσης. Είναι καιαυτό που τον κάνει να ξεχωρίζει. Και γι’ αυτό αξίζει πιοπολύ να τον θυμόμαστε όσοι τον συναντήσαμε.

Χ. Γ.

Στη μνήμητης Αννίτας Μιχαηλίδου∆εν μπό ρε σα να βρε θώ τις προάλ λες ε κεί που τό σαει πώ θη καν για την Αννί τα. ∆ιά βα σα στην «Επο χή» καιτο στερ νό γρα φτό του Μά κη για ε κεί νη και κα τα συ -γκι νή θη κα. Μα ζί με την Κι κή προ σφέ ρου με 50 ευ ρώ στη μνή μητης για ε νί σχυ ση της ε φη με ρί δας. Βα σί λης Λα σκα ρί δης

***Στη μνή μη της Αννί τας ο ∆ια μα ντής ∆ια μα ντής α πόΡό δο προ σφέ ρει 100 ευ ρώ για ε νί σχυ ση της «Επο -χής».

ΜΠΑΜΠΗΣ ΓΚΟΛΕΜΑΣ

Λίγα λόγια για πολλά χρόνια αγώνων

Συζητώντας για τη σχέσηεθνικού-διεθνικού

Page 21: Κυριακή 27-07-2014

Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014 2211KOINΩΝΙΑ

Ο ΣΕ

Η συ ντή ρη σητου σι δη ρό δρο μου σταχέ ρια με γα λο ερ γο λά βου

Εργο-μα μούθ ε τοι μά ζε -ται να δη μο πρα τη θεία πό τον Ο ΣΕ με την α -

νά θε ση του συ νό λου τηςσυ ντή ρη σης της υ πο δο μήςτου σι δη ρο δρο μι κού δι -κτύου σε έ ναν με γα λο ερ γο -λά βο, ο ο ποίος θα ε γκα τα -στα θεί για δέ κα του λά χι -στον χρό νια. Ο δια γω νι σμός θα α φο ρά την ε κτέ λε ση των έρ -γων μο νο ε τούς, διε τούς, τε τρα ε τούς και ο κτα ε τούς κύ κλουσυ ντή ρη σης, αλ λά και των νέων έρ γων α νά τα ξης του δι κτύου,ό που α παι τού νται, με ε κτι μώ με νο κό στος 1 δισ. ευ ρώ. Σύμ φω -να με δη μο σιεύ μα τα της ε φη με ρί δας «Ημε ρη σία», «στό χος τηςη γε σίας του υ πουρ γείου Υπο δο μών αλ λά και της διοί κη σης τουΟ ΣΕ εί ναι μέ σα στο κα λο καί ρι ο δια γω νι σμός να βγει στον «αέ -ρα». Μέ χρι το τέ λος Ιου λίου, η κυ βέρ νη ση θέ λει να δε σμευ τεία πέ να ντι στους υ πο ψή φιους ε πεν δυ τές της ΤΡΑΙ ΝΟ ΣΕ για τηνέ ναρ ξη της δια δι κα σίας. Μά λι στα, κα τά τη διάρ κεια των δια -πραγ μα τεύ σεων με τους τρεις εν δια φε ρό με νους για την ΤΡΑΙ -ΝΟ ΣΕ (τη ρου μα νι κή Grupo Feroviar Roman, την ελ λη νο ρω σι κήκοι νο πρα ξία ΓΕΚ ΤΕΡ ΝΑ-RZD και τη γαλ λι κή SNCF), έ χει τε θείως προϋπό θε ση για την κα τά θε ση προ σφο ρών η έ ναρ ξη τουδια γω νι σμού για τη συ ντή ρη ση του δι κτύου.»

Μπρο στά στις α παι τή σεις των ε πί δο ξων «γα μπρών» της ΤΡΕ -ΝΟ ΣΕ, η ∆ιοί κη ση του Ο ΣΕ ε πι λέ γει έ να έρ γο τε ρα στίου με γέ -θους, με πά σης φύ σεως ερ γα σίες (κα τα σκευές γραμ μών, οι κο -δο μι κές ερ γα σίες, η λεκ τρο μη χα νο λο γι κές ε γκα τα στά σεις), κα -θώς και τη συ ντή ρη ση και δη μιουρ γία νέων ε γκα τα στά σεων υ -πο δο μών. Να ση μειώ σου με δε ό τι το έρ γο αυ τό να ε κτεί νε ταισε ό λη την ελ λη νι κή ε πι κρά τεια, ό που υ πάρ χει σι δη ρό δρο μος(α πό τον Έβρο μέ χρι τη Πε λο πόν νη σο). Εί ναι φως φα νά ρι ό τιμε θο δεύε ται α πό την κυ βέρ νη ση το ξε πού λη μα της ΤΡΕ ΝΟ ΣΕ,που ή δη βρί σκε ται στο ΤΑΙ ΠΕ ∆, με α πο τέ λε σμα η χώ ρα να μηνέ χει πια κρα τι κό σι δη ρό δρο μο.

Πλή ρης ε λευ θε ρία κι νή σεων

Τα δη μό σια δι καιώ μα τα του Ο ΣΕ που εί ναι η ε κτέ λε ση, η πα -ρα κο λού θη ση και η πι στο ποίη ση των έρ γων συ ντή ρη σης και α -νά τα ξης του σι δη ρο δρο μι κού δι κτύου εί ναι βέ βαιο ό τι θα εκ -χω ρη θούν στην πρά ξη στον με γα λο ερ γο λά βο και ταυ τό χρο νανέο ι διο κτή τη της ΤΡΕ ΝΟ ΣΕ, που ε πι θυ μεί κα τά πως φαί νε ταιτην πλή ρη ε λευ θε ρία κι νή σεων, χω ρίς κα νέ να δη μό σιο έ λεγ χοα πό τον Ο ΣΕ ό σον α φο ρά την ποιό τη τα και την α σφά λεια τωνμε τα φο ρών. Κι νού με νοι σε αυ τή την κα τεύ θυν ση, η γε σία του υ -πουρ γείου και διοί κη ση του Ο ΣΕ δεν α πο κλείουν το έρ γο ναχρη μα το δο τη θεί α πό τρά πε ζες και ι διώ τες (Σ∆ΙΤ) με ό,τι αυ τόσυ νε πά γε ται. Αν ε πι βε βαιω θούν οι ε ξε λί ξεις, α πό το υ πάρ χονπρο σω πι κό του Ο ΣΕ έ να μέ ρος θα συ νε χί σει να ερ γά ζε ται στηδια χεί ρι ση της κυ κλο φο ρίας, ε νώ άλ λο μέ ρος θα α να λά βει ρό -λο ε λε γκτή της συ ντή ρη σης, συ νε πι κου ρώ ντας το έρ γο που θαπα ρέ χουν οι ι διώ τες. Στό χος του Ο ΣΕ, σύμ φω να με την «Ημε -ρη σία», εί ναι να έ χει δύο πη γές ε σό δων και δύο πη γές ε ξό δω ν:έ σο δα α πό την κρα τι κή ε πι χο ρή γη ση (πε ρί που 100 ε κατ. ε τη -σίως) και τα τέ λη χρή σης, και έ ξο δα α πό τη μι σθο δο σία (συν ταπά για) και τη σύμ βα ση για τη συ ντή ρη ση της γραμ μής.

Αντί θε τος ο ΣΑ ΤΑ

Την πλή ρη α ντί θε σή του στην πρό θε ση του Ο ΣΕ να ε νο ποιή -σει σε μια με γά λη ερ γο λα βία ό λα τα έρ γα για την ε πό με νη δε -κα ε τία, ε ξέ φρα σε, με ε πι στο λή του προς τον Ο ΣΕ στα μέ σαΑπρι λίου 2014, ο Πα νελ λή νιος Σύν δε σμος Τε χνι κών Εται ρειών(ΣΑ ΤΑ) που εκ προ σω πεί πά νω α πό 900 τε χνι κές ε ται ρείες, γιαλό γους που ά πτο νται των ό ρων α ντα γω νι σμού, αλ λά και για τε -χνι κούς λό γους. Από που θε νά πά ντως δεν προ κύ πτει ό τι ο δη -μό σιος Ο ΣΕ α δυ να τεί να εγ γυη θεί την ποιό τη τα και την α σφά -λεια της υ πο δο μής σε ό ποια ε ται ρεία θε λή σει να κι νή σει τρέ ναστις ρά γες του ού τε ό τι α δυ να τεί να δια χει ρι στεί με ευέ λι κτοτρό πο (με προ γραμ μα τι σμό, ιε ράρ χη ση α να γκών, συμ βά σεις συ -ντη ρή σεων και κα τα σκευών μι κρών και με σαίων προϋπο λο γι -σμών) τη συ ντή ρη ση της υ πο δο μής του. Ο δη μό σιος και ε νιαίοςελ λη νι κός σι δη ρό δρο μος μπο ρεί να προ σφέ ρει τε ρά στιο με τα -φο ρι κό – ε πι βα τι κό και κυ ρίως ε μπο ρι κό – έρ γο, με κοι νω νι κήευαι σθη σία και σε βα σμό στο πε ρι βάλ λον, αρ κεί να υ πάρ ξει ηπο λι τι κή βού λη ση. Η διά λυ ση, η εκ ποίη ση, η ι διω τι κο ποίη ση,ού τε οι κο νο μία, αλ λά ού τε και κα λύ τε ρες υ πη ρε σίες πρό σφε -ραν ού τε πρό κει ται να προ σφέ ρουν στον ελ λη νι κό λαό.

Γιάν νης Αντω νιά δης - Μη χα νι κός στον Ο ΣΕ, μέ λος του Γ.Σ.της Πα νελ λή νιας Ομο σπον δίας Σι δη ρο δρο μι κώ ν

Ηι στο ρι κή ε πι χεί ρη ση ∆ω- δώ νη Α.Ε. θα πε ρά σει ε -ξ’ ο λο κλή ρου στα χέ ρια

της Strategic Initiatives (S.I.), ύ -στε ρα α πό την α να κοί νω ση αύ- ξη σης με το χι κού κε φα λαίουπου α νά γκα σε τις Ενώ σειςΑγρο τι κών Συ νε ται ρι σμών ναπου λή σουν τις με το χές που κα- τέ χουν (23,78%), μη δυ νά με νεςνα α ντα πο κρι θούν σε αυ τή.Σύμ φω να με δη μο σίευ μα στο«Βή μα», μά λι στα, η S.I. θα προ- χω ρή σει σε με τε γκα τά στα ση τηςβιο μη χα νίας και σε α ξιο ποίη σητων οι κο πέ δων της. Εί ναι πολ- λές οι ευ θύ νες -και ό χι μό νο πο- λι τι κές- που ο δή γη σαν στο ξε- πού λη μα της ∆ω δώ νης. Θα ή θε -λα, ό μως, να στα θώ στα με γά λαθύ μα τα αυ τής της ι στο ρίας πουεί ναι οι η πει ρώ τες κτη νο τρό -φοι.

Οι 6.500 μι κροί πα ρα γω γοί-ει σκο μι στές γά λα κτος της βιο- μη χα νίας πα ρα μέ νουν α πλή ρω -τοι για μή νες, ε νώ ή δη πολ λοίκτη νο τρό φοι ε γκα τα λεί πουν τοε πάγ γελ μα με ό,τι αυ τό συ νε πά -γε ται σε μια κα θα ρά κτη νο τρο -φι κή πε ριο χή, ό πως εί ναι ηΉπει ρος.

∆ιά τρη το ξε πού λη μα

Από την πρώ τη στιγ μή που έ -γι νε γνω στή η πρό θε ση της Α ΤΕνα που λή σει τις με το χές της∆ω δώ νης, ο ΣΥ ΡΙ ΖΑ στά θη κεστο πλευ ρό των κτη νο τρό φων,μί λη σε για πο λι τι κή λύ ση στοζή τη μα και κα τέ θε σε τη μό νηρε α λι στι κή πρό τα ση ε κεί νη τηνε πο χή, που ή ταν η πώ λη ση τωνμε το χών, στην ο νο μα στι κή α ξία,στον κτη νο τρο φι κό συ νε ται ρι -σμό των ει σκο μι στών γά λα κτοςτης βιο μη χα νίας. Εάν γι νό ταναυ τό, οι Ενώ σεις και οι κτη νο -τρό φοι θα προ χω ρού σαν στηλει τουρ γία της ε πι χεί ρη σης σεσυ νε ται ρι στι κή βά ση. Πα ρό τι ηπρό τα ση έ γι νε δε κτή α πό τουςκτη νο τρό φους, τα σχέ δια τηςκυ βέρ νη σης, των Ενώ σεων καιτων το πι κών πα ρα γό ντων ή τανδια φο ρε τι κά και έ τσι η βιο μη -χα νία ξε που λή θη κε σε ε ξευ τε λι -στι κή τι μή, μέ σω διά τρη του δια- γω νι σμού του ΤΑΙ ΠΕ∆ που χρή- ζει ει σαγ γε λι κής πα ρέμ βα σης.

Ένα άλ λο θέ μα που χρή ζει δι- κα στι κής διε ρεύ νη σης εί ναι η ύ -παρ ξη ή ό χι σύμ βα σης α γο ρο -πω λη σίας με τα ξύ ΤΑΙ ΠΕ∆ καινέων ι διο κτη τών. Σε σχε τι κή ε -ρώ τη ση βου λευ τών του ΣΥ ΡΙ ΖΑ

προς τον υ πουρ γό Οι κο νο μι -κών, η α πά ντη ση εί ναι ό τι δενμπο ρεί να δο θεί η σύμ βα ση για -τί υ πάρ χει «πρω τό κολ λο ε μπι -στευ τι κό τη τας» με τα ξύ των δύομε ρών! Αν υ πάρ χει τε λι κά σύμ- βα ση θα πρέ πει σε αυ τή να α να -γρά φο νται του λά χι στον οι δυοβα σι κοί ό ροι του δια γω νι σμού:α) Η προ στα σίας ζώ νης γά λα -κτος της πε ριο χής και β) Οι έ γ-και ρες πλη ρω μές των κτη νο -τρό φων. Οι ό ροι αυ τοί έ χουνκα τα πα τη θεί. Εί ναι χρέ ος τηςαυ ρια νής κυ βέρ νη σης της Αρι- στε ράς να διε ρευ νή σει το ζή τη -μα αυ τό και να α πο κα λύ ψειπλή ρως το με γά λο έ γκλη μα πουδια πρά χτη κε στην Ήπει ρο. Τοζη τού με νο, ό μως, εί ναι τι γί νε -ται α πό δω και πέ ρα.

Τι προέ χει

Η προ σέγ γι ση στον προ βλη -μα τι σμό αυ τό θα πρέ πει να γί νειμε α πό λυ το ρε α λι σμό, μα κριά α -πό μι κρο πο λι τι κές λο γι κές καισκο πι μό τη τες. Η με τά «∆ω δώ -νη» ε πο χή εί ναι πλέ ον γε γο νόςκαι δεν μπο ρού με να παί ζου μεμε το μέλ λον των κτη νο τρό φων.Εκεί νο που προέ χει σή με ρα εί -ναι η ορ γά νω ση της πα ρα γω γήςσε συ νε ται ρι στι κή βά ση. Οι ει- σκο μι στές γά λα κτος της βιο μη -χα νίας μα ζί με άλ λους κτη νο -τρό φους α πό ό λη την Ήπει ρονα δη μιουρ γή σουν έ ναν ι σχυ ρόπρω το βάθ μιο συ νε ται ρι σμό πα- ρα γω γών, τό σο για την ε ξα σφά -λι ση οι κο νο μιών κλί μα τος στηνα γο ρά ζωο τρο φών, ό σο και γιακα λύ τε ρη δια πραγ μα τευ τι κή δύ- να μη στο θέ μα των τι μών. Αυ τόθα εί ναι μια κα λή αρ χή για μιανέα με τα ποιη τι κή προ σπά θεια,που μπο ρεί εν δε χό με να να α κο -λου θή σει στο πλαί σιο μιας νέ αςπα ρα γω γι κής α να συ γκρό τη σηςτης χώ ρας και της πε ριο χής.

Θέ λω να το νί σω στο ση μείοαυ τό ό τι δεν ευ θύ νο νται οι συ- νερ γα τι κές ι δέες για την κα τάρ -ρευ ση των συ νε ται ρι σμών, αλ λάοι πο λι τι κές που ε φαρ μό στη -καν, κυ ρίως α πό το ΠΑ ΣΟΚ μετους α γρο το πα τέ ρες, τους πο λι -τι κούς του προϊστα μέ νους καιτα πα νί σχυ ρα golden boys πουκα τα λή στε ψαν και διέ λυ σαν τηνα γρο τι κή και κτη νο τρο φι κή πα- ρα γω γή στην Ελλά δα. Υπάρ χουνα σφα λώς και οι φω τει νές ε ξαι -ρέ σεις που θα πρέ πει να γί νουνπρό τυ πα για τους αυ ρια νούς συ- νε ται ρι σμούς στη χώ ρα μας.

Πά νω σ’ αυ τό ε πε ξερ γα ζό μα στεέ να νέο νο μι κό πλαί σιο για τουςσυ νε ται ρι σμούς, που θα προ- στα τεύει τη μι κρή πα ρα γω γήκαι θα κα θιε ρώ σει τα α πα ραί τη -τα συ στή μα τα ε λέγ χων. Σε ό,τια φο ρά τη ρύθ μι ση χρεών συ νε -ται ρι στι κών ορ γα νώ σεων αυ τήμπο ρεί να γί νει μό νο με τά α πόε ξο νυ χι στι κό έ λεγ χο με ορ κω -τούς, σε βά θος ει κο σα ε τίας, μεπα ράλ λη λη α πό δο ση τυ χόν ευ- θυ νών σε μέ λη διοι κή σεων.

Τα ε πί δι κα

Ξα να γυρ νώ ντας στην Ήπει -ρο, ε κεί νο που θα πρέ πει να μαςα πα σχο λεί σε πο λι τι κό και οι- κο νο μι κό ε πί πε δο εί ναι η συ νέ -χι ση της κτη νο τρο φίας στην πε- ριο χή και η πα ρα γω γι κή της α -να συ γκρό τη ση. Αυ τά εί ναι ταδυο ε πί δι κα σ’ αυ τή την προ- σπά θεια.

Όταν μι λά με για κτη νο τρο -φία στην Ήπει ρο θα πρέ πει ναέ χου με στο μυα λό μας κυ ρίωςτην προ βα το τρο φία με ντό πιεςφυ λές (π.χ. μπού τσι κο) και ταγί δια. Εί ναι πο λύ ση μα ντι κό ναδια τη ρή σου με τις ρά τσες αυ τέςκαι να ε πα να φέ ρου με σε φυ σιο -λο γι κή κα τά στα ση τον πα ρα δο -σια κό κύ κλο: χω ρά φι- ζωο τρο -φή- πα ρα γω γή- με τα ποίη ση. Τομε γα λύ τε ρο, ό μως, ζή τη μα έ χεινα κά νει με τη χρη μα το δό τη σητης α να συ γκρό τη σης. Η πε ρι -φε ρεια κή α νά πτυ ξη εί ναι ά με σασυν δε δε μέ νη με την πα ρα γω γι -κή α να συ γκρό τη ση της χώ ρας.Εί ναι ε πι βε βλη μέ νη, λοι πόν, ηδη μιουρ γία τρά πε ζας ει δι κούσκο πού για τον α γρο τι κό κό -σμο, ό πως και η στή ρι ξη της Συ- νε ται ρι στι κής Τρά πε ζας Ηπεί- ρου που παί ζει ση μα ντι κό ρό λοστην πε ριο χή.

Θεω ρώ, τέ λος, πο λύ ση μα ντι -κό βή μα την αλ λα γή νοο τρο πίαςσε ό λα τα ε πί πε δα και το νέο α -ξια κό κοι νω νι κό πρό τυ πο πουο φεί λει η Αρι στε ρά να οι κο δο -μή σει μέ σα στην κοι νω νία. Έναα ξια κό πρό τυ πο αλ λη λεγ γύηςκαι αν θρω πιάς που θα α ντι κα -τα στή σει το «ε γώ» με το συλ λο -γι κό «ε μείς» και θα δώ σει ώ θη -ση στη συμ με το χή και τη συ νέρ -γεια. Οι ε πι χει ρή σεις του χώ ρουτης κοι νω νι κής οι κο νο μίας δενμπο ρεί να α που σιά ζουν α πό τηνπρο σπά θεια αυ τή.

Γιάν νης Κα ρα γιάν νης, μέ λος ΝΕΣΥ ΡΙ ΖΑ Ιωαν νί νω ν

Εκεί νο που θα πρέ πει ναμας α πα σχο λεί σε πο λι -τι κό και οι κο νο μι κό ε πί -πε δο εί ναι η συ νέ χι σητης κτη νο τρο φίας στηνπε ριο χή και η πα ρα γω -γι κή της α να συ γκρό τη -ση. Αυ τά εί ναι τα δυο ε -πί δι κα σ’ αυ τή την προ -σπά θεια.

“Η κτηνοτροφία στημετά «∆ωδώνη» εποχή

Page 22: Κυριακή 27-07-2014

2222 Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014ΘΕΜΑΤΑ

Πέ θα νε πριν λί γο και ρό στα 103του χρό νια ή κα τ’ άλ λους 107 ε -τών. Ήταν πρώ τος ε ξά δελ φος

της μά νας μου και βα φτι σι μιός του παπ- πού μου. Από μι κρό παι δί με ρο κα μα τιά -ρης στα κα πνο μά γα ζα της Κα βά λας γιανα συμ βά λει στην δύ σκο λη ε πι βίω ση τηςπο λυ με λούς του οι κο γέ νειας. Ήταν πά -ντα κε φά τος και κα λα μπουρτ ζής, με τοκα βου ρά κι του στρα βά, ό πως τα μα γκά -κια της ε πο χής. Πε ριέ γρα ψε θαυ μά σιατην ερ γα τού πο λη της Κα βά λας, γρά φο -ντας γι’ αυ τήν πολ λά α ντι προ σω πευ τι κάτρα γού δια αλ λά κυ ρίως διέ σω σε, μέ σα α -πό τους στί χους του, την α τμό σφαι ρατης κα θη με ρι νής ζωής στο νη σί του, τηνΘά σο. Αδύ να τος, πε τσί και κό κα λο, κι

ευ θυ τε νής μέ χρι τα τε λευ ταία του χρό- νια, πε ρι ποιού νταν τους μπα ξέ δες του κιέ κο βε βόλ τες στο χω ριό σι γο τρα γου δώ -ντας και σκα ρώ νο ντας στί χους. Ήταν α -νέ κα θεν η ψυ χή των καρ να βα λί στι κωνεκ δη λώ σεων στα χω ριά του νη σιού. Ησο βα ρο φα νής κοι νω νία της ε παρ χίαςτον υ πο τι μού σε κι υ πο βί βα ζε τους στί- χους του σε στι χά κια της πλά κας. Κι ό -μως, ο μπάρ μπα-Σταύ ρος διέ θε τε ο ξύ τα -τη πα ρα τη ρη τι κό τη τα, πη γαίο χιού μο ρ,λαϊκά α πλό τη τα και σο φία, πο λι τι κή καικοι νω νι κή ευαι σθη σία και α ρι στο φα νι -κή, σα τυ ρι κή μα τιά. Όταν τον συ νά ντη σεο Αργύ ρης Μπα κιρτ ζής, των Χει με ρι νώνΚο λυμ βη τών, κα τά λα βε ό τι βρή κε «χρυ -σά φι». Με λο ποίη σε στί χους του, κά να νε

μα ζί δί σκους και συ ναυ λίες, μέ χρι το θέ- α τρο του Λυ κα βητ τού έ φτα σε ο μπάρ -μπα-Σταύ ρος! Έχουν μεί νει ι στο ρι κές κια ξέ χα στες οι συ ναυ λίες στις ο ποίες συμ- με τεί χε κι ο πα λιός ρε μπέ της, βα σι κόςεκ πρό σω πος των ρε μπέ τι κων της Αμε ρι -κής, Γιώρ γος Κα τσα ρός, ό που οι δυο η λι- κιω μέ νοι-έ φη βοι έ κλε ψαν την πα ρά στα -ση. Φη μο λο γεί ται, μά λι στα, ό τι ο 95χρο -νος Κα τσα ρός έ λε γε στον 85χρο νο, τό τε,μπάρ μπα-Σταύ ρο: «Μι κρέ, πε τά ξου ναμου πά ρεις τσι γά ρα!». Ο μπάρ μπα-Σταύ -ρος κρα τού σε με πε ρη φά νεια έ να άλ μ-πουμ γε μά το φω το γρα φίες των εμ φα νί -σεών του κι α πο κόμ μα τα ε φη με ρί δωνπου γρά φα νε γι’ αυ τόν κι έ λε γε: «Αν ή -μου να νεό τε ρος θα γι νό μουν με γά λη φίρ -μα!».

Οι στί χοι του μπάρ μπα-Σταύ ρου φω τί -ζουν και δια σώ ζουν στιγ μιό τυ πα και κα- τα στά σεις της ζωής στο νη σί, με φρέ σκιαμα τιά και αι ρε τι κή διά θε ση. Για πα ρά -δειγ μα, η πο λύ ση μα ντι κή για τους ε λαι-ο πα ρα γω γούς δα κο κτο νία πε ρι γρά φε ταιχιου μο ρι στι κά, α ντι συμ βα τι κά και με ι δι-αί τε ρη ευαι σθη σία για το οι κο σύ στη μα:«Με τα φο ρείς και ψε κα στές – αρ χιερ γά -

τες, γεω πό νοι – ό λοι ε μείς οι δα κο κτό -νοι – εί μα στε δο λο φό νοι». Πα λιό τε ρα ηε παρ χία, πριν ε γκα τα λει φθεί α πό τουςκα τοί κους της κι α λω θεί α πό την του ρι -στι κή εκ με τάλ λευ ση, διέ θε τε μια αυ τό -νο μη πο λι τι σμι κή ταυ τό τη τα που δεν εί -χε α κό μα ε πη ρε α στεί α πό τη λαί λα πατης τη λεό ρα σης. Εκεί νη η ε πο χή α πο τε -λού σε εύ φο ρο έ δα φος για την καλ λιέρ -γεια λαϊκών καλ λι τε χνών ό πως ο μπάρ -μπα-Σταύ ρος. Στις γιορ τές, τις χο ρο ε -σπε ρί δες, τα πα νη γύ ρια και τα α πο κριά -τι κα γλέ ντια τρα γου δού σε, αυ το σχε δία ζεκι α πήγ γει λε τους στί χους του. Σ’ έ να τε- λευ ταίο πα νη γύ ρι, μά λι στα, τον ά κου σανα α παγ γέλ λει τους πα ρα κά τω στί χους,α φιε ρω μέ νους στους πα λιούς κα πνερ γά -τες του χω ριού και στον α γω νι στή Γιάν νηΨα ρό που λο, που δο λο φο νή θη κε α πό τηνέ φιπ πη α στυ νο μία στις με γά λες α περ -γίες των κα πνο μά γα ζων της Κα βά λας:

«Τους δί καιους και τί μιους α γώ νες –τους πολ λούς που έ χουν κά νει – τουςπλη ρώ σαν με το αί μα – του Ψα ρό που λουτου Γιάν νη». Κα λό τα ξί δι μπάρ -μπα-Σταύ ρο!

Ο δι κη γό ρος του δια βό λου

∆ΑΙΜΟΝΙΚΑ

Ο λαϊκός ποιητής Σταύρος Καραμανιώλας

Σε έξαρση η τρανσφοβική βίαΕνα από τα πιο ακραία περιστατικά

τρανσφοβικής βίας συνέβη στις 16Ιουλίου στη ∆υτική Θεσσαλονίκη

όταν τρανς γυναίκα δέχτηκε επικίνδυνησωματική επίθεση από 35χρονο άνδρα, ηοποία θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνοακόμη και τη ζωή της. Ο δράστης, οοποίος συνελήφθη στις 18 Ιουλίου πλη-σίασε με το αυτοκίνητο του τη γυναίκα,ενώ εκείνη επέστρεφε στο σπίτι της. Τηςζήτησε να μπει στο αυτοκίνητο του γιανα τη μεταφέρει εκείνος. Μετά την άρ-νηση της να μπει στο αυτοκίνητο του τηςεπιτέθηκε αρχικά λεκτικά και στη συνέ-χεια τη γρονθοκόπησε και την έσφιξεασφυκτικά στο λαιμό. Την ανάγκασε ναμπει στο αυτοκίνητο του και την οδή-γησε σε ερημική τοποθεσία. Εκεί τη με-τέφερε σε τοίχο ύψους ενός μέτρου καιάρχισε να την χτυπάει και να την σέρνειπάνω σε αυτό. ∆εν σταμάτησε όμως εκείτην επίθεση του. Την έπιασε ξανά από τολαιμό, της έκλεισε το στόμα και τη μύτηγια να μην μπορεί να φωνάξει και νααναπνεύσει. Έπειτα έκλεψε από τηντσάντα της 30 ευρώ και μπήκε στο αυτο-κίνητο του εγκαταλείποντας την αιμό-φυρτη. Από την επίθεση προκλήθηκανεκδορές στη κοιλιακή χώρα, στα πλευράκαι στο δεξί της χέρι. Στη σύλληψη τουσυνέλαβε σημαντικά η τρανς γυναίκα, ηοποία κατάφερε να συγκρατήσει τοναριθμό κυκλοφορίας του αυτοκινήτουτου. Ο ίδιος άντρας, κατηγορείται καιγια επίθεση βιασμού σε μετανάστρια.Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, την με-τέφερε με το αυτοκίνητό του σε χώρουπόγειας στάθμευσης στην περιοχή τουΠαλαιού Σιδηροδρομικού Σταθμού.Αφού ασέλγησε εις βάρος της και τηβίασε, της έκλεψε το ποσό των 80 ευρώ,πριν τραπεί σε φυγή.

∆εν είναι «μεμονωμένοπεριστατικό»

Η Μαρίνα Γαλανού, πρόεδρος του Σω-ματείου Υποστήριξης ∆ιεμφυλικών(ΣΥ∆) επισημαίνει ότι ενέργειες όπωςαυτές του δράστη έχουν στοιχεία φασι-στικής συμπεριφοράς. Η ίδια θεωρεί ότιγια να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά

οι ενέργειες αυτές πρέπει να αντιμετω-πίζονται σαν τα εγκλήματα με ρατσι-στικό κίνητρο. «Πρέπει να γίνει αναθε-ώρηση του Προεδρικού ∆ιατάγματος γιατη σύσταση των γραφείων για την αντι-μετώπιση της ρατσιστικής βίας. Τα γρα-φεία αυτά λειτουργούν, χωρίς όμως ναερευνούν τα περιστατικά βίας τα οποίασχετίζονται με την ταυτότητα φύλου καιτον σεξουαλικό προσανατολισμό». Γιατην πρόεδρο του ΣΥ∆ είναι αναγκαία ηεκπαίδευση των αστυνομικών οι οποίοιστελεχώνουν εξ ολοκλήρου τα γραφείααυτά. «Σε άλλα κράτη της Ευρώπης σταγραφεία εναντίον της ρατσιστικής βίαςσυμμετέχουν και ακτιβιστές. Εδώ είναιεμφανές ότι λείπει η εκπαίδευση. ∆ενμπορεί ένας αστυνομικός να βλέπει μιατρανς με συγκεκριμένη εμφάνιση και νατην αποκαλεί με το αντρικό της όνομα,επειδή δεν έχουν αλλάξει τα στοιχείαστην ταυτότητα της». Η ίδια επισημαίνειότι η αστυνομία δεν δείχνει μεγάλη διά-θεση συμπαράστασης στα θύματα τραν-

σφοβικών επιθέσεων. «Είναι θετικό ότιπλέον περισσότερα θύματα αυτών τωνεπιθέσεων δεν φοβούνται να προβούν σεκαταγγελία. Η στάση της αστυνομίαςαπέναντι τους όμως δεν είναι πολύ φι-λική, να το πούμε ευγενικά Στην Αθήναυπάρχουν αρκετά δείγματα αρνητικήςσυμπεριφοράς. Ζητούν εξηγήσεις από ταθύματα».

Οι επιθέσεις σχετίζονταιμε τη φασιστική άνοδο

Ο Γιώργος Χαρώνης, διαχειριστής τηςColour Youth, Κοινότητας LGBTQ ΝέωνΑθήνας επισημαίνει και εκείνος την έλ-λειψη εκπαίδευσης των αστυνομικών γιατα περιστατικά ομοφοβικής και τραν-σφοβικής βίας. «Είναι πολύ συχνό φαι-νόμενο στα αστυνομικά τμήματα να μηνγνωρίζουν τι είναι ομοφοβικό και τραν-σφοβικό περιστατικό. Τα Παρατηρητή-ρια Ρατσιστικής βίας της Αστυνομίας δενπεριλαμβάνουν τον σεξουαλικό προσα-νατολισμό και την ταυτότητα φύλου ωςκίνητρο για περιστατικό βίας». Το 2013,σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του ∆ι-κτύου Καταγραφής Περιστατικών Ρατσι-στικής Βίας, σημειώθηκαν 22 περιστα-τικά εις βάρος μελών της ΛΟΑΤ κοινό-τητας. Τα 17 περιστατικά αφορούσανδιεμφυλικά άτομα, ενώ τα 5 ομοφυλόφι-λους και λεσβίες. Ο Γιώργος Χαρώνηςεπισημαίνει ότι υπάρχουν δυσκολίεςστην ακριβή καταγραφή του ποσοστούαύξησης αυτών των περιστατικών τα τε-λευταία τρία χρόνια. Επισημαίνει όμωςότι η άνοδος της Χρυσής Αυγής επέφερεαύξηση των ρατσιστικών και κατά επέ-κταση ομοφοβικών περιστατικών βίας.«Οι αντιλήψεις της ΧΑ δεν είναι μόνορατσιστικές. Είναι επίσης ομοφοβικέςκαι τρανσφοβικές».

Αλέξανδρος Μαυρογένης

Το 2013, σύμφωνα μετην ετήσια έκθεση του∆ικτύου ΚαταγραφήςΠεριστατικώνΡατσιστικής Βίας,σημειώθηκαν 22περιστατικά εις βάροςμελών της ΛΟΑΤκοινότητας. Τα 17περιστατικά αφορούσανδιεμφυλικά άτομα, ενώτα 5 ομοφυλόφιλους καιλεσβίες.

“ Ομοφοβικήεπίθεσηστο Γκάζιτον ΙούνιοΕνα ιδιαίτερα σοβαρό περιστατικό

ομοφοβικής βίας συνέβη και στις29 Ιουνίου όταν ομοφυλόφιλοςφοιτητής, ΛΟΑ∆ΚΙ ακτιβιστής καιμέλος της νεολαίας του ΣΥΡΙΖΑ, ενώήταν μαζί με ένα φίλο του, δέχτηκεστο Γκάζι, λεκτική και σωματικήεπίθεση με αποτέλεσμα ναμεταφερθεί στο νοσοκομείο.Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του3pointmagazine.gr στην επίθεσησυμμετείχαν 4-5 άτομα και ηαστυνομία καθυστέρησε 2.5 ώρες ναφτάσει στο σημείο της επίθεσης. Σεφωτογραφία, η οποία δημοσιεύτηκεστην ιστοσελίδα διακρίνεται ομώλωπας στο δεξί μάτι τουθύματος. Η νεολαία ΣΥΡΙΖΑκατήγγειλε, με ανακοίνωση της τηνομοφοβική επίθεση, κάνοντας λόγογια επίθεση φασιστών η οποίααποτελεί κομμάτι του σκληρούπυρήνα του σχεδίου του εθνικισμούκαι του φασισμού. «Θα μας βρουναπέναντι. Ο αγώνας για μια άλληκοινωνία για μας βρίσκεται δίπλακαι μαζί με τις ομοφυλόφιλες/ουςκαι τρανς αγωνίστριες/ες. Ο αγώναςγια μια άλλη κοινωνία είναι ενάντιαστην ομοφοβία, την τρανσφοβία καιτο σεξισμό». επισημαίνεται στηνανακοίνωση.

Page 23: Κυριακή 27-07-2014

Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014 2233ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ποίηση,ως παντοτινή ανάγκη«Μαργαρίτες», μια ποιητική συλλογήαπό τον ∆ημήτρη Μαστροδήμο

«Μαργαρίτες» είναι ο τίτλος της ποιητι-κής συλλογής του ∆ημήτρη Μαστρο-δήμου που κυκλοφόρησε πρόσφατα –

Φλεβάρη 2014– και συγκεντρώνει αδημοσίευταως τώρα ποιήματά του αλλά και μερικά δημοσι-ευμένα. Ο ∆. Μαστροδήμος, βέβαια, παρά το ότιέχει δημοσιεύσει τρεις ακόμη ποιητικές συλλο-γές –«Μα πώς να πάψω» (1992, εκδόσεις «Πολί-της»), «΄Ει, σε σένα μιλώ» (1999) και «Αγκάθι»(2009)– δεν είναι ποιητής –ο ίδιος χρησιμοποιείτον προσδιορισμό «σημειώσεις» για τα γραπτάτου– είναι όμως ένας άνθρωπος που προσφεύγειστην ποιητική φόρμα όταν άλλα είδη λόγου, πουεπίσης έχει αξιοποιήσει –μερικά, μετ’ εμποδίων,έχουν δημοσιευθεί και στην «Εποχή»– δεν μπο-ρούν να αποδώσουν σκέψεις και στοχασμούς, πουκατακλύζουν το νου του, το νου μας.

Στον πρόλογό του, ο καθηγητής του Πανεπιστη-μίου των Ιωαννίνων Θέμης Μπόκαρης θα μας«ενημερώσει» ότι ο ∆. Μαστροδήμος ανήκει στηλογοτεχνική γενιά των Λαμπράκηδων, με την αν-τίστοιχη δια-δρομή και τατραύματα εκτόςαπό τις ελπίδες,τη γενιά τηςοποίας «η τέχνηδεν έχει σκοπό,είναι παντοτινήανάγκη. Γνωρί-ζει ότι η πορείατης θα είναι μα-κριά και το μέλ-λον θα διαρκείπολύ». Όσοι απόεμάς, ωστόσο,υπήρξαμε συν-ταξιδιώτες τουσυγγραφέα, δηλαδή προνομιακοί αναγνώστες τωνποιημάτων του, θα βρούμε πάρα πολλά στοιχείαστην ποίησή του από τη «χαμένη μας ζωή» που πα-ραμένει, όπως και του συγγραφέα, πάντοτεενεργή, που μας θυμίζουν αγαπημένα πρόσωπα, ει-κόνες ζωής, σκέψεις, συντρόφους από την εποχήτων εξεγέρσεων, από τα επισκεπτήρια, από ταγυμνά δέντρα, από την ομίχλη της καθημερινότη-τας.

Το βιβλίο χωρίζεται σε μέρη με χαρακτηριστι-κούς τίτλους: αφιερώσεις, ερωτικά, πολιτικά.∆υο εισαγωγικά ποιήματα είναι αφιερωμένα στα«κορίτσια της βροχής» και στον Άρη. Ένα ποίημααπό την ενότητα αφιερώσεις μας προσφέρει έναμόνο δείγμα από τη δουλειά του που, νομίζουμε,είναι αντιπροσωπευτικό.

«Αν με θυμηθείς/ στη θολούρα του χειμάρρουψάξε/ μια από τις πέτρες του θα ’μαι με τα περισ-σότερα ραγίσματα».

Η συλλογή είναι αφιερωμένη σε πολύ κοντινάτου φιλικά πρόσωπα που συνέβαλαν με τον έναν ήάλλο τρόπο στην έκδοση του βιβλίου «που βοη-θήσανε να τελειώσω με τούτη την παιδεμάρα»όπως ο ίδιος σημειώνει κάπου.

Π.Κ.

Όσοι από εμάς υπήρξαμεσυνταξιδιώτες τουσυγγραφέα, θα βρούμε πάραπολλά στοιχεία στην ποίησήτου από τη “χαμένη μας ζωή”που παραμένει, όπως και τουσυγγραφέα, πάντοτε ενεργή,που μας θυμίζουν αγαπημέναπρόσωπα, εικόνες ζωής,σκέψεις, συντρόφους από τηνεποχή των εξεγέρσεων.

Πολύτιμο υλικόγια τον ιστορικόΓια το βιβλίο «Τα παιδιά του Φλεβάρη» του Λάμπρου Τόκα (εκδόσεις Καστανιώτη)

Ηπτώση της δικτατορίας,στις 24 Ιουλίου του 1974,σαράντα χρόνια ακριβώς

πριν, σήμαινε και την άμεση απε-λευθέρωση των πολιτικών κρατου-μένων. Παρά την αμνηστία, έναχρόνο περίπου πριν, στις 21 Αυ-γούστου 1973, όταν αποφυλακί-στηκαν όλοι οι πολιτικοί κρατού-μενοι, πλην ενός αριθμού συντρό-φων που τους ακολουθούσαν «αδι-κήματα» προδικτατορικά, η χούντατου Ιωαννίδη είχε προλάβει να ξα-ναγεμίσει τα Γιούρα και να τροφο-δοτήσει τον Κορυδαλλό.

Η πιο γνωστή υπόθεση αγωνι-στών που είχαν μόλις προφυλακι-σθεί ήταν το ηγετικό κλιμάκιο τουΚΚΕ και του ΠΑΜ, καθώς και μιαμεγάλη ηγετική ομάδα της ΚΝΕ -Αντί-ΕΦΕΕ. Επικεφαλής ήταν ταστελέχη του ΚΚΕ και μετέπειταβουλευτές Αντώνης Αμπατιέλος,Μίνα Γιάννου, Νίκος Καλούδης,Κώστας Κάππος και της ΚΝΕ, ∆η-μήτρης Γόντικας, Θόδωρος Τζια-τζής κ.ά.

Ο συνάδελφος και φίλος Λάμ-προς Τόκας, για πολλές δεκαετίεςοικονομικός συντάκτης του «Ριζο-σπάστη», μέλος της Νεολαίας Λαμ-πράκη προδικτατορικά, με συμμε-τοχή και ο ίδιος στην αντίσταση –στην αρχή στον Ρήγα Φεραίο, μετάστην ΚΝΕ– είχε τη γόνιμη ιδέα νασυλλέξει υλικό από τους ίδιουςτους αντιδικτατορικούς αγωνιστέςκαι να το συγκροτήσει σε έναντόμο. Τίτλος «Τα παιδιά του Φλε-βάρη», καθώς οι συλλήψεις ξεκί-νησαν αυτό το μήνα και υπότιτλος«Μαρτυρίες συλληφθέντων αγωνι-στών 40 χρόνια μετά το χτύπημαστο κλιμάκιο του ΚΚΕ το 1974».

Η ιδέα του βιβλίου είναι να απαν-τηθεί ένα ερωτηματολόγιο, κοινόγια όλους όσους τότε είχαν συλλη-φθεί και κρατηθεί, επιδιώκονταςνα συνθέσει τα βασανιστήρια, ταγεγονότα, το κλίμα της εποχής, τηνοργάνωση αλλά και τις σημερινέςσκέψεις των συντρόφων αυτών γιατο αν δικαιώθηκαν εκείνοι οι αγώ-νες, για την προοπτική της Αριστε-ράς. Από αυτή την άποψη, συμ-πληρωμένο και με τα βιογραφικά,είναι συγχρόνως και πολύτιμουλικό για τον ιστορικό –είκοσιμαρτυρίες αγωνιστών και ενόςπρώην ΕΣΑ-τζη– που θα θελήσεινα διερευνήσει τις οργανωτικέςαπαρχές και τις απόψεις ηγετικώνστελεχών της ΚΝΕ που έπαιξανστη συνέχεια και πρωτεύοντα ρόλοείτε στο ΚΚΕ, είτε στο ΝΑΡ, είτεστον Συνασπισμό και στη συνέχειαστον ΣΥΡΙΖΑ.

Η «Εποχή» παραθέτει στη συνέ-χεια, ως μικρό δείγμα, ένα από-σπασμα από τις απαντήσεις του∆ημήτρη Παντάκα, φοιτητή τότεστο ΕΜΠ (Τμήμα Πολιτικών Μηχα-νικών), μέλος του γραφείου τηςΚΝΕ της Σχολής του. Παρουσιάζειμε γλαφυρό τρόπο το κλίμα τωννεανικών συντροφιών τότε –γειτο-νιά, λύκειο, πανεπιστήμιο– πουμπήκαν στο αντιδικτατορικό κί-νημα και στράφηκαν στην Αρι-στερά. Η αναφορά στη συμβολήενός συντρόφου που έφυγε σχε-τικά νωρίς, του γιατρού ΝίκουΒουλγαρίδη επηρέασε την επιλογήτου συγκεκριμένου αποσπάσμα-τος.

Π.Κ.

Η ιδέα του βιβλίου είναι να απαντηθεί έναερωτηματολόγιο, κοινό για όλους όσους τότεείχαν συλληφθεί και κρατηθεί, επιδιώκονταςνα συνθέσει τα βασανιστήρια, τα γεγονότα, τοκλίμα της εποχής, την οργάνωση αλλά και τιςσημερινές σκέψεις των συντρόφων αυτών γιατο αν δικαιώθηκαν εκείνοι οι αγώνες.

“Όλα ξεκίνησαν από την παρέα...

«Όλα ξεκίνησαν από την παρέα που είχαμε φτιάξει μαζί με κάποιους απότους συμμαθητές μου στην περιοχή που μέναμε, Αμπελόκηποι - Ζωγράφου -Ιλίσια. Όταν γίναμε φοιτητές, μετά τις εισαγωγικές του 1968, «έδρα» της πα-ρέας μας έγινε, από την άνοιξη του 1969, η Πλατεία Μαβίλη, όπου γνωριστή-καμε και με άλλους συνομηλίκους μας. Οι πιο κολλητοί μου από αυτή τηνπαρέα ήταν ο Βασίλης Κολώνιας και ο αδελφός του ο Άγγελος, ο Παναγιώτης(Τάκης) Κοντογιάννης, ο Ντίνος Μήτσης, ο Άλκης Παπαδήμας, ο ∆ημήτρηςΤσοπανίδης, ο Άγγελος Χάγιος, με τους οποίους ήμασταν συμμαθητές από τοΒαρβάκειο, καθώς και ο Γιώργος Καραγιάννης, ο Παναγιώτης Λαφαζάνης κ.ά.

Εκεί, στην Πλατεία Μαβίλη, γνωρίσαμε και τον μακαρίτη τον γιατρό ΝίκοΒουλγαρίδη –πέθανε πρόσφατα– που ήταν η «ψυχή της πλατείας» και τηςπαρέας μας, όπως αυτή διευρύνθηκε. Ο Νίκος ήταν μεγαλύτερος από εμάς,έντονα πολιτικοποιημένο άτομο, έξυπνος, με πηγαίο χιούμορ και μια νεανι-κότητα που σε κέρδιζε. Φιλοσοφημένος, με έντιμο και λιτό τρόπο ζωής, έγινείνδαλμα στα νεανικά μας μάτια, που μας διαπαιδαγώγησε και μας σημάδεψε.Εκεί γνωρίσαμε και άλλες σπουδαίες προσωπικότητες, όπως ο ΚώσταςΤζιαντζής, καθώς και κάποιους άλλους γιατρούς, φίλους του Βουλγαρίδη,όπως ο Κυριόπουλος, ο Φίλιππας Φίλιος και άλλους που δεν θυμάμαι τα ονό-ματά τους.

Σιγά – σιγά, η παρέα πλάταινε και έγινε ένας πόλος έλξης, που μέσα σταχρόνια της δικτατορίας και της πολιτικής νέκρας είχε μια ιδεολογική ζων-τάνια. Ήταν κάτι το παράτολμο αυτό που κάναμε τότε, να συναντιόμαστεδίπλα στην αμερικάνικη πρεσβεία και να συζητάμε ελεύθερα, ενάντια στηχουντική τρομοκρατία και καταπίεση. Εν πάση περιπτώσει, αυτά τα λάθη τααντιμετωπίσαμε αργότερα, όταν αποφασίσαμε να χωριστούμε, να μοιρα-στούμε σε ομάδες και να δράσουμε οργανωμένα. Τότε –είχε στο μεταξύιδρυθεί και η ΚΝΕ, στην οποία ενταχθήκαμε ένας - ένας και ανεξάρτητα απότους άλλους– μπήκε επιτακτικά το θέμα να χωρίσει η μεγάλη αυτή παρέα, ναπάψουμε να βλεπόμαστε όλοι μαζί και να κόψουμε σχεδόν κάθε επαφή με-ταξύ μας. Έτσι, ήρθαμε σε επαφή με άλλους συναγωνιστές στις σχολές μαςκαι άλλους οργανωμένους χώρους. Ο καθένας μας, δηλαδή, προσανατόλισετη δράση του στο χώρο της σχολής του, αφού είχαμε προηγουμένως δι-κτυωθεί και με άλλους οργανωμένους συμφοιτητές.

Με την ευκαιρία, θέλω να σου πω ότι οι περισσότεροι από εμάς δεν είχαμεαριστερές «ρίζες», καθώς καταγόμασταν από μικροαστικές οικογένειες».

Page 24: Κυριακή 27-07-2014

2244 Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Τη συνέντευξη πήρε η Σοφία Ξυγκάκη

Πώς ήταν ο κινηματογράφος μεταπο-λεμικά;

Πριν τον πόλεμο του ’40 ο κινηματο-γράφος δεν είχε διάδοση στην Ελλάδα.Υπήρχε ο καραγκιόζης και η επιθεώ-ρηση. Πολύ λίγοι πήγαιναν στο σινεμά.Κυρίως η μεσαία τάξη και οι μικροαστοί.Ο κόσμος στις γειτονιές αγνοούσε τονκινηματογράφο. Ήταν περιορισμένο τοκοινό. Οι αίθουσες πλημμύρησαν με τονκόσμο που ερχόταν από την επαρχία,μετά τον πόλεμο και το αντάρτικο. Τότεήταν ασφυκτικά γεμάτες. Πολλές ται-νίες, όπως κάποιες με τη Βουγιουκλάκη,έκαναν 600.000 εισιτήρια. Επί 20 χρόνιαάνθισε ο ελληνικός «εμπορικός» κινη-ματογράφος.

Τα φιλμ αυτά, με τις Βουγιουκλάκη,Καρέζη και τα μιούζικαλ του ∆αλιανίδη,από πού είχαν επηρεαστεί;

Οι ελληνικές ταινίες ήταν βαθιά επη-ρεασμένες από την ελληνική επιθεώ-ρηση, και οι άνθρωποι που επάνδρωσαντον ελληνικό κινηματογράφο προέρχον-ταν όλοι από την επιθεώρηση – σεναριο-γράφοι κτλ. Και όλο το στυλ παρέπεμπεστην επιθεώρηση. Κλειστοί χώροι, ελά-χιστα εξωτερικά γυρίσματα, δεν παρου-σίαζαν ποτέ π.χ. την κουζίνα, όλα έμοι-αζαν με σκηνές επιθεώρησης. Ήταναπλοϊκά τα σενάρια, καλλιεργούσαν τονμικροαστισμό, ήταν σινεμά του εφησυ-χασμού. Οι Αμερικάνοι, παρόλα αυτά,τότε προσπαθούσαν να εξαπλωθεί οδικός τους κινηματογράφος, η δική τουςιδεολογία, αυτό που ονομάστηκε πολιτι-σμικός ιμπεριαλισμός, οπότε εξανάγκα-σαν την ελληνική κυβέρνηση να επιβά-λει ειδικό φόρο πολυτελείας στα μηχα-νήματα και το υλικό, και ειδικό φόροστα εισιτήρια, τον λεγόμενο φόρο Φρει-δερίκης. ∆εν επέτρεψαν να γίνει ακαδη-μία κινηματογράφου. Στη χούντα χρησι-μοποίησαν και άλλα μέσα, όπως τη λο-γοκρισία, που ήταν φοβερή. Έλεγαν ότικάποτε έκοψαν μια σκηνή επειδή είχεμια βάρκα με γραμμένο επάνω της ‘κόκ-κινη’ τάδε.

Το 1962 υπήρξε αναζωπύρωση τηςαριστεράς. Αυτό είχε απήχηση και στονκινηματογράφο διότι, παράλληλα με τονεμπορικό που κυριαρχούσε, ξεπήδησε κιένας νέος με εντελώς νέους σκηνοθέτεςκαι θέματα κοινωνικού και κοινωνικο-πολιτικού περιεχομένου. Εκεί, μαζεύτη-καν όλοι οι σκηνοθέτες με σημαντικέςταινίες. Είχαν γυριστεί Η Ρόδα του Αδα-μόπουλου, Το Γκάζι του Σταύρακα, ΗΕκπομπή του Θόδωρου Αγγελόπουλου,ο Τζίμης ο τίγρης του Βούλγαρη, Η Ανα-μονή του Σφήκα, ο Θηραϊκός όρθροςτων Σφήκα και Τορνέ, Το Κουνούπι τουΤώνη Λυκουρέση, το Γράμμα από τοΣαρλερουά του Λιαρόπουλου και η κα-ταπληκτική ταινία Εκατό ώρες του Μάητων Θέου και Λαμπρινού, η οποία πα-ρουσιάστηκε το ’63 και ήταν η πρώτη πο-

λιτική ελληνική ταινία. Αυτές δημιούρ-γησαν ένα τελείως διαφορετικό κλίμαστην Ελλάδα, ένα κλίμα κοινωνικής αν-τιστροφής.

Αυτές ήταν όλες μικρού μήκους;Όλες μικρού μήκους, άλλες ντοκιμαν-

τέρ όπως Το Γκάζι του Σταύρακα, άλλεςμυθοπλασίας όπως ο Τζίμης ο τίγρης.Όλη η νεολαία πήγαινε να δει αυτές τιςταινίες. Κάτι ανάλογο είχε γίνει δέκαχρόνια πριν, με την έκρηξη του λατινοα-μερικάνικου κινηματογράφου. Όπωςκαι σ’ αυτόν, οι σκηνοθέτες βοηθούσανο ένας τον άλλον. Όταν ένας σκηνοθέ-της έκανε μια ταινία, τον βοηθούσανάλλοι τέσσερις, πέντε, με διάφορουςτρόπους. Έτσι δημιούργησαν και νέα δί-κτυα διανομής, σε μικρές αίθουσες, γιανα παιχτούν τα έργα τους. Αυτά ήταν σο-βαρά εμπόδια για την πολιτική επέκτα-σης των Αμερικανών και ένας λόγος βα-σικός για να επέμβουν στην περίοδο τηςΧούντας. Ο ένας τρόπος ήταν με τη λο-γοκρισία. Κάτι άλλο που κατάφερανήταν ότι μια χώρα στην οποία κυριαρ-χούσε το Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών καιο πουριτανισμός βρέθηκε να είναι τρίτηστον κόσμο στην παραγωγή ταινιώνπορνό. Γέμισε το κέντρο της Αθήναςαλλά και οι συνοικίες με κινηματογρά-φους που έπαιζαν πορνό και παράλληλατα περίπτερα με περιοδικά πορνό. Καιδεν το καταλάβαινες. Μια φορά έστειλατη μητέρα μου με την κόρη μου σινεμάκαι θα πήγαινα κι εγώ με την Αλίντα σεάλλο, και έφυγαν, μου είπε η μητέρα μου«σε πορνό μας έστειλες». Πού να το ξέ-ρουμε;

Ενίσχυσαν, επίσης, τρεις, τέσσερειςταινίες προπαγάνδας εναντίον της αντί-στασης. ∆εν πολυπήγαινε ο κόσμος αλλάέγιναν τέτοιες ταινίες.

Θυμάστε μήπως τίτλους και σκηνοθέ-τες;

∆εν θυμάμαι τίτλους αλλά πρόσφαταπαρουσιάστηκαν δύο διδακτορικά μεαυτό το θέμα: το «Ταινίες για τον εμφύ-λιο στη δικτατορία» του Βλάσση Κομνη-νού και το «Ταινίες αντικομουνιστικήςπροπαγάνδας, 1967-1974» του ΓιώργουΑνδρίτσου.

Οι αντάρτες του σινεμά

Και ερχόμαστε στον Σύγχρονο κινημα-τογράφο. Πώς ξεκίνησε το περιοδικό;

Στον Σύγχρονο κινηματογράφο μαζεύ-τηκαν όλοι οι αντάρτες του σινεμά, όλοιαυτοί που ανέφερα, που την περίοδο1962-67 έκαναν τις μικρού μήκους. ΟΑγγελόπουλος, ο Σφήκας, ο Βούλγαρης,ο Σταύρακας και άλλοι. Όταν επιβλή-θηκε η δικτατορία, το πρώτο καλοκαίριεπικρατούσε βουβαμάρα, δεν κινιόταντίποτα, μια νέκρα. Κάναμε μια πρώτηπροσπάθεια ο Τσίρκας, εγώ, ο Αλέξαν-δρος Αργυρίου, ο κριτικός ποίησης, ναστήσουμε ένα περιοδικό. Στράφηκα ταυ-τόχρονα και στον Ραφαηλίδη. Ο Ραφαη-λίδης, τότε, είχε ξεκινήσει το περιοδικόΣύγχρονος κινηματογράφος. Ήταν μαζίτου ο Τώνης Λυκουρέσης, ο ΓιώργοςΚόρρας και, φυσικά, οι νέοι σκηνοθέτες.Είχαν στήσει ένα γραφειάκι στην οδόΑναξαγόρα, όπου έβγαζαν το περιοδικό.

Άρα αυτοί το ξεκίνησαν, με αυτόν τοντίτλο…

Ναι, με αυτόν τον τίτλο, το 1968. ΗΑλίντα είχε δεσμό μ’ αυτούς, οπότε συν-δέθηκα κι εγώ, έβαλα και τον Αργυρίουμαζί στον χορό, ενισχύσαμε οικονομικάκαι με οποιοδήποτε άλλο τρόπο το πε-ριοδικό, προκειμένου να στηθεί. Μέσααπό αυτή τη διαδικασία, σκέφτηκε ο Ρα-φαηλίδης να πάρει χορηγία από τοΊδρυμα Φορντ. Ήταν γνωστό ότι τοΊδρυμα Φορντ είχε έρθει για να δώσειχορηγίες. Εκείνη την εποχή έκανε προ-βολές ο Θανάσης Ρεντζής στο Κολω-νάκι. Κάτι λίγες οι οποίες δεν προχώρη-σαν. Είπε, λοιπόν, ο Ραφαηλίδης ναβρούμε αίθουσα, να κάνουμε προβολές,αλλά χρειαζόταν χρηματοδότηση. Τότεαπευθύνθηκε στο Ίδρυμα Φορντ, καιυπεύθυνη τότε για τις χορηγίες ήταν ηΚαίτη Μυριβήλη, η γυναίκα του γιου τουΜυριβήλη, η οποία δούλευε στην Αμερι-κάνικη Πρεσβεία. Μετά από διαπραγμα-τεύσεις με τη Μυριβήλη, τελικά η χορη-γία δόθηκε.

Ο Ραφαηλίδης ήταν αριστερός, όπωςκαι ο Κουν που επίσης είχε πάρει χορη-γία Φορντ και χάρις σ’ αυτή σκηνοθέ-τησε πολύ ακριβές παραστάσεις, όπωςτο Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας.

Ναι, αριστερότατος. Πήραν κι άλλοι.Μια ομάδα που ονομαζόταν «ΕυρωπαϊκήΈνωση» με τον Πεσμαζόγλου, ο Βαλτι-νός, προσωπική, όπως και ο φίλος μουο Αλέξανδρος Κοτζιάς.

Πότε; Το 1971.

Η διαβρωτική επιρροήτου ιδρύματος Φορντ

Το 1969 γίνεται άρση της προληπτι-κής λογοκρισίας και στη συνέχεια εκδί-δονται τα 18 κείμενα. Με τις χορηγίεςτου Ιδρύματος Φορντ διχάστηκε ο πνευ-ματικός κόσμος, διχάστηκε και ο Σύγ-χρονος. Το 1991, ο Ραφαηλίδης έγραψεστο Έθνος ότι είχε μετανιώσει που δενδέχτηκε το προσωπικό γκραντ που τουπρόσφερε η Μυριβήλη για να πάει στοΧόλυγουντ τρία χρόνια να μελετήσει τονεκεί κινηματογράφο. Μιλήστε μας λίγογι’ αυτό.

Η περίπτωση αυτή του Ραφαηλίδη επι-βεβαιώνει τη διαβρωτική επιρροή πουάσκησε το Ίδρυμα Φορντ. Οι Αμερικά-νοι είχαν δώσει αρκετές προσωπικές χο-ρηγίες. Επιχορηγήθηκε και ο Σύγχρονοςκινηματογράφος. Νοικιάσαμε γραφείαστην οδό Χάρητος, στο Κολωνάκι. Αγο-ράσαμε μονταζιέρα. Στήθηκε μια μικρήβιβλιοθήκη, χρηματοδοτήθηκε το περιο-δικό. Προϋπόθεση για όλα αυτά ήταν νασυσταθεί ένας κατάλογος από ανθρώ-πους οι οποίοι θα μετείχαν. Και αυτόήταν το πρόγραμμα της Μυριβήλη. ∆ενήθελε μόνο τον Ραφαηλίδη, αλλά να συγ-κεντρώσει όλη την παρέα των ανταρτώννέων σκηνοθετών. Οπότε έκανε έναν κα-τάλογο που ήταν μέσα τα ονόματα καιτου Αγγελόπουλου και του Σφήκα καιτου Βούλγαρη και άλλων, όλοι αυτοί ωςμέλη. Το διοικητικό συμβούλιο είχεπέντε μέλη: τον Αργυρίου, τον ΘόδωροΧατζηπανταζή, ο οποίος είχε έρθει απότην Αγγλία, θεατρολόγος, τον ΚωστήΣκαλιόρα, τον Ραφαηλίδη ως γραμματέακι εμένα ως πρόεδρο. Ο Ραφαηλίδηςείχε σχέσεις και με τον Ράπτη, τον Πάμ-

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΣΩΤΗΡΗ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΥ

Το χρήμα διέ λυσε την ενότηταΟ ρόλος του ιδρύματος Φορντστην άμβλυνση της επαναστατικότηταςτου σύγχρονου κινηματογράφου

Το χρήμα έπαιξε ένανκαταστρεπτικό ρόλο,διέλυσε την ενότητα.Γιατί, παράλληλα με τηνανάπτυξη τουανταγωνισμού με τοποιος θα κάνει ταινία,με διάφορους τρόπους,αμβλυνόταν ηεπαναστατικότητα.

Σαράντα χρόνια μετά την πτώση της δικτατορίας, συζητάμε με τονΣωτήρη ∆ημητρίου για το πολιτικό κλίμα της εποχής, για τονεμπορικό κινηματογράφο, την προσπάθεια να δημιουργηθεί έναςανεξάρτητος, μιλάμε κυρίως για την εταιρεία ΣύγχρονοςΚινηματογράφος, που εξέδιδε το ομώνυμο περιοδικό, της οποίας, απότο 1971 έως το 1975, υπήρξε πρόεδρος.

Page 25: Κυριακή 27-07-2014

Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014 2255ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

πλο, που ήταν πρόεδρος της 4ης ∆ιε-θνούς. Μέσω του Πάμπλο είχε πάει στοΑλγέρι να βοηθήσει την κυβέρνηση νακάνει εκπαιδευτικό κινηματογράφο.

Πότε αυτό;Πρέπει να ήταν γύρω στο ’65, Πρό-

εδρος ήταν ο Αχμέντ Μπεν Μπελά. Είχανπάει κι άλλοι. Είχε πάει και η ΤώνιαΜαρκετάκη η οποία ήρθε κι αυτή μετάστον Σύγχρονο Κινηματογράφο. Όλοιαυτοί ήταν αριστεροί. Ο Ραφαηλίδηςήταν φλογερός αριστερός. Τα προτερή-ματά του ήταν και ελαττώματα. ∆ιάβαζε,ας πούμε, ένα βιβλίο, το ρούφαγε, μετάμίλαγε μόνο γι’ αυτό το βιβλίο, μετά διά-βαζε ένα άλλο, το ρούφαγε, μίλαγε διαρ-κώς μόνο γι’ αυτό. Με είχε πείσει ότι θακάνουμε δουλειά, ότι θα μαζέψουμεόλους τους αντάρτες και ότι θα κάνουμεέναν κινηματογράφο επαναστατικό.

Άρα, ήταν ένα περιοδικό που σκοπόείχε να δημιουργήσει μια γενιά κινημα-τογραφιστών.

Ακριβώς. Ήθελε να δημιουργήσειρεύμα. Το ίδιο το περιοδικό χτύπαγεανηλεώς τον εμπορικό κινηματογράφοκαι εισήγαγε άλλες ιδέες - επειδή δενμπορούσε να μιλήσει για τον σοβιετικόκινηματογράφο, εισήγαγε ιδέες από τηνουβέλ βαγκ και τη σχετική με αυτήν θε-ωρία του κινηματογράφου του δημιουρ-γού (cinma d’ auteur).

Ο μονόδρομος της ατομοκρατίας

Είχε αναφερθεί από την Αλίντα ∆ημη-τρίου και τον Σολδάτο, ότι οι ταινίες μι-κρού μήκους αντιπροσώπευαν για τηνΕλλάδα ό,τι στις άλλες χώρες ο ανεξάρ-τητος κινηματογράφος.

Από κει ξεκίνησε, κτυπώντας τον εμ-πορικό κινηματογράφο. Όλοι είχαν μιανέα, κοινή αντίληψη για τον κινηματο-γράφο. Και ο Αγγελόπουλος και ο Βούλ-γαρης. Αφού, όταν έκαναν ταινίες, βοη-θούσε ο ένας τον άλλον. Εντούτοις, οιδιαδικασίες που επιβλήθηκαν λόγω τηςχορηγίας λειτούργησαν διαβρωτικά. Πιοσυγκεκριμένα, το ίδρυμα Φορντ έδωσεχρήματα για δέκα ταινίες μικρού μήκους.Εδώ παρουσιάστηκαν οι εξής τάσεις: ηπρώτη ήταν η προβολή του δημιουργού.Ένα μεγάλο θέμα, που καλλιεργήθηκετον 19ο αιώνα, ήταν το αίτημα της ατο-μικής προβολής του καλλιτέχνη, ως με-γαλοφυΐα. Από τη μια ήταν υγιές γιατίυπήρχε μια φλόγα για παραπέρα δημι-ουργία, αλλά από την άλλη ήταν καιένας μονόδρομος ατομοκρατίας. Με τηχορηγία για την παραγωγή ταινίας ανα-ζωπυρώθηκε η τάση της προβολής.Έτσι, ενώ από το ’63 μέχρι το ’67, αυτάτα τέσσερα χρόνια υπήρχε μεγάλη αλλη-λεγγύη, μετά ο καθένας ήθελε να κάνειτη δική του ταινία. Ένα άλλο ζήτημαήταν ότι, αφού έπαιρναν χρήματα απόαμερικάνικο ίδρυμα, δεν μπορούσαν ναχτυπούν τους Αμερικάνους, ήταν αδια-νόητο, έτσι έβαλαν νερό στο κρασί τουςκαι εκφράζονταν με αλληγορίες.

Αυτό δεν έπρεπε να το κάνουν καιλόγω χούντας;

Ναι, αισθάνονταν, όμως, ταυτόχρονα,και μια ευθύνη απέναντί τους, επειδήέπαιρναν χρήματα από αυτούς, μια έμ-μεση υποχρέωση. Εξάλλου, υπήρχε οι-κονομικός έλεγχος από το ΊδρυμαΦορντ. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, τοχρήμα έπαιξε έναν καταστρεπτικό ρόλο,διέλυσε την ενότητα. Γιατί, παράλληλαμε την ανάπτυξη του ανταγωνισμού με τοποιος θα κάνει ταινία, με διάφορους τρό-πους, αμβλυνόταν η επαναστατικότητα.Για παράδειγμα, σε τακτά διαστήματα,ένα στέλεχος της Φορντ ερχόταν στηνΑθήνα, μαζεύονταν τα μέλη του Σύγχρο-

νου και αυτός διηγούταν τους άθλουςτου Ιδρύματος Φορντ, όπως το πώς πέ-τυχε τη μεταγωγή από την Πράγα στοΧόλυγουντ του γνωστού Τσέχου σκηνο-θέτη Μίλος Φόρμαν. Τα μέλη του Σύγ-χρονου συνήθισαν να ακούνε χωρίς νααντιδρούν. Η χορηγία ήταν μεθοδευμένηχειραγώγηση.

Η γυναίκα στην τέχνη

Από τις δέκα μικρού μήκους που είχανεπιχορηγηθεί, θυμάστε κάποιους τίτ-λους;

Ανάμεσα σ’ αυτές υπήρχαν μερικέςπολύ καλές. Μια πολύ ενδιαφέρουσαταινία ήταν Η ταβέρνα του Παπαγιαν-νίδη. Επίσης το Πακέτο του Παληγιαν-νόπουλου, το Σσσστ του Μαραγκού, μεκινούμενα σχέδια.

Η μάχη δόθηκε για τις τρεις μεγάλουμήκους. Οπότε, μπήκαν στον χορό ηΜαρκετάκη με την ταινία Ιωάννης ο βί-αιος, που ήταν πολύ καλή, και ο Αγγε-λόπουλος με τις Μέρες του ’36. Η τρίτηπρόταση ήταν της Αλίντας ∆ημητρίου,για τον Καρυωτάκη. Η Επιτροπή έκρινεότι ο Καρυωτάκης δεν άξιζε τον κόπο,οπότε η Αλίντα πήρε μια πρώτη γεύση τισημαίνει να είσαι γυναίκα στην τέχνη. Κιέτσι έγιναν μόνο οι δύο. Μέσα από αυτήντη διαδικασία αναπτύχθηκε το ρεύμα τηςνουβέλ βαγκ, που επηρέασε τον Νέο Ελ-

ληνικό Κινηματογράφο της μεταπολί-τευσης, τον ΝΕΚ. Αυτός ήταν ένας κινη-ματογράφος που από το 1976 και μετάέδιωξε το κοινό από τις αίθουσες. Αργό-τερα, στον Σύγχρονο Κινηματογράφοήρθε και η Λιάπα. Αυτές οι δυο κοπέλες,η Τώνια και η Φρίντα, υπέστησαν τη διά-κριση τόσο ως γυναίκες όσο και ως γυ-ναίκες στον εξαιρετικά ανταγωνιστικόχώρο του κινηματογράφου.

Με τι τρόπους εκφράστηκε η διά-κριση;

Τις υποτιμούσαν. Αυτές έδιναν μάχηαλλά δεν τις άφηναν να μπουν στονχορό. Είναι δύσκολος χώρος ο κινηματο-γράφος για τους άντρες, πολύ περισσό-τερο για τις γυναίκες. Έχε υπόψη σου,ότι στο Χόλυγουντ γυναίκες σκηνοθέτι-δες είναι το 7%. Όσκαρ σκηνοθεσίαςπήρε μόνο μια γυναίκα, πρόπερσι. Ταίδια και χειρότερα ήταν και στον ελλη-νικό κινηματογράφο. ∆εν τις προωθού-σαν. Αυτό επιδείνωνε την έντασή τουςστη μάχη που έδιναν αλλά τις έκανε καιπιο δυναμικές. Και η Τώνια και η Φρίνταήταν δυναμικές προσωπικότητες. ΗΑλίντα, τελικά, έφυγε, ακολούθησε τονδικό της δρόμο. Αυτές οι δυο προσπάθη-σαν να επικρατήσουν στον εμπορικό κι-νηματογράφο, αλλά δεν αναγνωρίστηκετο έργο τους όπως θα θέλανε. Γενικάυπήρχε μεγάλος ανταγωνισμός στο χώροτης τέχνης.

Έχει κάνει ο Μπουρντιέ μιαν ανάλυσηστο καταπληκτικό βιβλίο του «Οι κανό-νες της τέχνης» και λέει πώς οι καλλιτέ-χνες στον 20ό αιώνα αποτελούσαν κλει-στές κάστες και δεν επέτρεπαν να μπεικανένας άλλος, αυτό είχε τις συνέπειεςτου. Το τελικό αποτέλεσμα ήταν όλο τορεύμα της αντίστασης να διοχετευτείστον κινηματογράφο του δημιουργού,που απώθησε το κοινό.

Ποιο κατά τη γνώμη σας ήταν μεγαλύ-τερο πρόβλημα στον ελληνικό κινηματο-γράφο του δημιουργού; Ήταν πολύ εσω-στρεφής ή ελίτ;

Απέφυγαν εντελώς την κοινωνική ανα-φορά, ήταν φιλμ ιδιαίτερα ψυχολογικά,μιλούσαν για εσώψυχα και υπήρχε τοκλίμα του αδιεξόδου. Κι αυτό ως καλλι-τεχνικό ρεύμα ήταν καταδικασμένο νααπομονωθεί. Χρειάστηκε πολλή προ-σπάθεια από τους νεότερους σκηνοθέ-τες, όπως τον Γιάνναρη και τον Τσίτο,για να ξαναμπεί το κοινό στις αίθουσες.

Υπάρχει ένα γενικότερο κοινωνικόπρόβλημα από εκείνη την εποχή καιμετά. Η μεταστροφή της κοινωνίας τηςκατανάλωσης σε κοινωνία του θεάματος.Έτσι, περιορίστηκε η δυνατότητα τουενεργού πολίτη να σκέπτεται για τονεαυτό του. Τώρα δεν υπάρχουν προσω-πικές απόψεις. Μέσα από την πολιτικήτης κοινωνίας του σόου, παθητικοποι-ήθηκε και απενεργοποιήθηκε η ενεργόςσυμμετοχή των πολιτών. Και το βλέ-πουμε αυτό σε όλη την Ευρώπη.

Ο κινηματογράφοςως εργαλείο της πολιτικής

Για τη δική μου γενιά ο Σύγχρονος Κι-νηματογράφος ήταν ό,τι για τις προ-ηγούμενες η Επιθεώρηση Τέχνης. Ήταντο κατεξοχήν έντυπο που άρθρωνε κρι-τικό λόγο για το σινεμά και όχι μόνο. ∆ενπληροφορούσε απλώς, ήταν σημαντικόγιατί μάθαινες πώς να αναγιγνώσκειςμια ταινία, διαμόρφωνε το γούστο σουστην τέχνη.

Αυτό ισχύει. Κάθε Κυριακή κάναμεπροβολές στην Αλκυονίδα. Η αίθουσαήταν πάντα γεμάτη ασφυκτικά. Σε μια αί-θουσα 800 θέσεων μπαίναμε 1000. Αργό-τερα συνάντησα ανθρώπους που μουέλεγαν ότι με αυτές τις προβολές έπαιρ-ναν ανάσα στη διάρκεια της χούντας.Μετά από κάθε προβολή, ο Ραφαηλίδηςέκανε μια κριτική ανάλυση της ταινίας,προσπαθώντας να διαμορφώσει κριτικέςαπόψεις. Αυτά έμειναν στο κοινό καιήταν πολύ σημαντικά.

Η εμπειρία σας αυτά τα τέσσερα χρό-νια στον Σύγχρονο Κινηματογράφο τισας άφησε;

Επιβεβαιώθηκε ο μεγάλος ρόλος πουπαίζει ο κινηματογράφος ως εργαλείοτης πολιτικής. Επιπλέον, έγινε φανερόότι, αν θέλουμε έναν άλλον, νέο κινημα-τογράφο, που να συμβάλει στην αλλαγήγια μια πιο ανθρώπινη κοινωνία, αυτόςπρέπει να είναι αυτόνομος, χωρίς καμίαχορηγία, στρατευμένος, όπως αυτός πουακολούθησε η Αλίντα. Είναι καιρός ναδιαμορφώσουμε την αντίπερα όχθη μιαςάλλης κουλτούρας.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΣΩΤΗΡΗ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΥ

Το χρήμα διέ λυσε την ενότηταΜέσα από τηνπολιτική τηςκοινωνίας τουσόου,παθητικοποιήθηκεκαιαπενεργοποιήθηκεη ενεργόςσυμμετοχή τωνπολιτών. Και τοβλέπουμε αυτό σεόλη την Ευρώπη.

Αν θέλουμε ένανάλλον, νέοκινηματογράφο, που νασυμβάλει στην αλλαγήγια μια πιο ανθρώπινηκοινωνία, αυτόςπρέπει να είναιαυτόνομος, χωρίςκαμία χορηγία,στρατευμένος, όπωςαυτός πουακολούθησε η Αλίντα

“Στο epohi.gr μπορείτενα διαβάσετε λίγαλόγια για την εκδοτικήιστορία τουΣύγχρονουΚινηματογράφου

Page 26: Κυριακή 27-07-2014

2266 Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014MOYΣΙΚΗ

Oι ΑντArtes συναντούν τη Λάμια Μπεντιούι

Ο ι ΑντArtes συναντούν τη Λάμια Μπεντιούι και ανιχνεύουν τα μουσικά ιδιώματα πουσφυρηλατήθηκαν στις εστίες του ελληνισμού το πρώτο μισό του 20ού αιώνα. Από τοκλασσικό ρεμπέτικο ως τα παραδοσιακά, τα σμυρνέϊκα, τις καντάδες και το επιθεω-

ρησιακό τραγούδι δίνεται η ευκαιρία να αναδυθούν οι μαγικές φωνές και τα ποικίλα ηχο-χρώματα μιας περιόδου ιδιαίτερα δημιουργικής για τις ελληνόφωνες μουσικές. Στόχοςείναι μια πολυσυλλεκτική εικόνα που να αναδεικνύει την μουσική πολυφωνία τη εποχής, καιμια αυθόρμητη, δημιουργική ματιά πάνω στο μουσικό υλικό χωρίς αγκυλώσεις πέρι «αυθεν-τικότητας». Η Λάμια Μπεντιούι έχει έρθει από την Τυνησία και έμεινε στη χώρα μας γιατίαγάπησε την ελληνική μουσική, προσεγγίζει τη μουσική μας παράδοση με την ιδιαίτερη ανα-τολίτικων αποχρώσεων και σπάνιας εκφραστικότητας φωνή της.H σύμπραξη του σχήματος ΑντArtes με την Λάμια Μπεντιούι, που από χρόνια τώρα ερμηνεύειμε τον ιδιαίτερο τρόπο της τραγούδια του κόσμου και ιδιαίτερα των χωρών της Μεσογείουανοίγει νέους δρόμους στην πορεία όλων και προμηνύει ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον αποτέ-λεσμα με απρόσμενες συγκλίσεις. Οι AντΑrtes είναι ο Νίκος Καρύδης (φωνή, μπουζούκι,

τρομπέτα) και ο Αλέξης Κω-τσόπουλος (φωνή, κιθάρα,τσέλο), δύο πολυοργανίστεςμουσικοί και performer.Την Πέμπτη 31 Ιουλίου, στις9μ.μ., στο Χαλάνδρι στο Θέα-τρο Ρεματιάς. Τιμή εισιτη-ρίων 10 και 7 ευρώ, φοιτη-τικά και ανέργων . ΕπίσηςΑκολουθούν οι συναυλίες:την Παρασκευή 1 Αυγούστουστην Κύθνο, την ∆ευτέρα 4Αυγούστου στη Λαμία και τηνΤετάρτη 6 Αυγούστου στοΗράκλειο της Κρήτης, στοΘέατρο Μάνος Χατζιδάκις.

Επιµέλεια: ΛΛιιάάνναα ΜΜααλλααννδδρρεεννιιώώττηη

[email protected]

ΜΟ

ΥΣΙΚ

ΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Ο Οθέλλοςτου Βέρντι

Ηαριστουργηματική όπερα του Βέρντι παρουσιάζεται απότην Εθνική Λυρική Σκηνή στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθη-νών και σε νέα παραγωγή. Η όπερα αποδίδει την ιστορία

του πρωταγωνιστικού ήρωα του ομώνυμου σεξπιρικού έργου, μεμουσική εκρηκτικής δύναμης που σκιαγραφεί τον ηρωισμό τουΟθέλλου, το άσβεστο μίσος του Ιάγου, την αγνότητα και την κα-λοπιστία της ∆υσδαιμόνας. Ο Βέρντι, συνέθεσε το έργο σε ηλικία74 ετών, δεκαέξι χρόνια μετά την εμβληματική Αΐντα, και η μου-σική του άλλοτε χειμαρρώδης και ορμητική και άλλοτε διαυγήςκαι ανάλαφρη, ακολουθεί τις ψυχολογικές διακυμάνσεις τωνηρώων χωρίς να χάνει ούτε λεπτό τον ηλεκτρισμό της. Η ιστορίατου Οθέλλου είναι γεμάτη έντονες αντιθέσεις και βίαια συναισθή-ματα. H δράση εκτυλίσσεται στην Κύπρο όπου ο μαύρος κυβερνή-της του νησιού και ηρωικός πολεμιστής Οθέλλος, ωθείται από τονραδιούργο Ιάγο να στραγγαλίσει την αθώα γυναίκα του, τη ∆υσ-δαιμόνα, πιστεύοντας πως τον απατά. Όταν η συνομωσία τουΙάγου αποκαλύπτεται, ο Οθέλλος αυτοκτονεί.

Εκτός από την σκηνοθεσία, ο διεθνής Έλληνας Γιάννης Κόκκοςυπογράφει τα σκηνικά και τα κοστούμια της παράστασης. Την ευ-θύνη της μουσικής διεύθυνσης της παραγωγής έχει ο καλλιτεχνι-κός διευθυντής της ΕΛΣ, Μύρων Μιχαηλίδης. Ο Αγαθάγγελος Γε-ωργακάτος διευθύνει την Χορωδία της ΕΛΣ.

Τους βασικούς ρόλους ερμηνεύουν αναγνωρισμένοι Έλληνες καιξένοι μονωδοί με διεθνή ακτινοβολία.

Στο ρόλο του Οθέλλου θα απολαύσουμε τους Ζόραν Τοντόροβιτςκαι Αντονέλο Παλόμπι. Στον ρόλο του Ιάγου οι Γκεόργκε Γκαγνί-τζε και ∆ημήτρης Πλατανιάς. Στον ρόλο του Κάσσιου οι ∆ημήτρηςΦλεμοτόμος και Γιάννης Χριστόπουλος. Στο ρόλο της ∆υσδαιμό-νας, oι Αλεξία Βουλγαρίδου και Τσέλια Κοστέα. Ως Αιμιλία θα εμ-φανιστούν οι Αντιγόνη Παπούλκα και Ινές Ζήκου. Την Α’ διανομήπλαισιώνουν στους υπόλοιπους ρόλους οι Τάσος Αποστόλου (Λου-δοβίκος), Άκης Λαλούσης (Μοντάνος), Παύλος Μαρόπουλος(Ένας κήρυκας), ενώ στην Β’ ∆ιανομή θα έχουμε την ευκαιρία νααπολαύσουμε τους Πέτρο Μαγουλά (Λουδοβίκος), Παύλο Σαμ-ψάκη (Μοντάνος) και Θεόδωρο Μωραΐτη (Ένας κήρυκας). Στονρόλο του Ροδερίκου ο Χαράλαμπος Αλεξανδρόπουλος.

Ο Τζουζέπε Βέρντι, ο διασημότερος συνθέτης του ιταλικού ρο-μαντισμού, γεννήθηκε στο Λε Ρόνκολε της βόρειας Ιταλίας το 1813και πέθανε στο Μιλάνο το 1901. Τα πρώτα του έργα γράφηκανμέσα στο επαναστατικό κλίμα της εποχής, απηχώντας ιδεολογικάτον αγώνα για την απελευθέρωση των ιταλικών κρατιδίων απότους Αυστριακούς και την ενοποίησή τους σε κυρίαρχη χώρα. Ηενασχόληση του Βέρντι με την πολιτική τον ανέδειξε σε εθνικόσύμβολο. Ως ακροστιχίδα το σύνθημα Viva Verdi σήμαινε Ζήτω οΒίκτωρ Εμμανουήλ βασιλιάς της Ιταλίας-Viva Vittorio EmanueleRe D’ Italia. Το 1861 ο συνθέτης εξελέγη μέλος του πρώτου ιταλι-κού κοινοβουλίου. Με τη μουσική του ο Βέρντι εξέφρασε σε αι-σθητικό επίπεδο το πνεύμα του ώριμου ρομαντισμού και σε πολι-τικό επίπεδο την επιθυμία των συμπατριωτών του να δουν την Ιτα-λία ελεύθερη και ενωμένη.

Με ελληνικούς και αγγλικούς υπέρτιτλους.Στις 27, 29, 30 και 31 Ιουλίου, στις 9μ.μ., στο Ωδείο Ηρώδου

Αττικού. Τιμές εισιτηρίων: 100, 60, 55, 45, 25 ευρώ. Φοιτητικό &παιδικό 15 ευρώ.

«Νομίζωπώς ήρθεη στιγμή

να τιμήσω αυτό τοατίθασο μαύρο θηρίο,το πιάνο, που έχεικάνει τόσο κόσμο νατου αφοσιωθεί. Τομουσικό όργανο πουέχει παίξει έναν πρω-ταγωνιστικό ρόλο στηζωή μου και μου έχειπροσφέρει ένα μακρύεσωτερικό ταξίδι απότο οποίο έμαθαπολλά. Τιμούμε αυτότο γοητευτικό όργανομε πολλούς πιανίστεςπου εκτιμώ ιδιαιτέ-ρως, διαφόρων ηλικιών και διαφόρων εθνο-τήτων με κάποια έμφαση στους νέους πούείναι οι πιο πολλοί. Ο κάθε προσκεκλημέ-νος πιανίστας έχει τη δυνατότητα να ξεδι-πλώσει την τέχνη του, είτε παίζοντας σόλο,είτε συμπράττοντας με άλλους μουσικούςκατά τη δική του επιλογή. Επιπλέον, το φε-τινό μας πρόγραμμα περιλαμβάνει, όπωςπάντα, και βραδιές έντεχνου αλλά και έθνικτραγουδιού». Με αυτά τα λόγια, η καλλιτε-χνική διευθύντρια του Μουσικού ΦεστιβάλΑίγινας, Ντόρα Μπακοπούλου μας καλεί νατο απολαύσουμε.

Το Φεστιβάλ, διατηρεί και το 2014, αναλ-λοίωτο το στίγμα της προσφοράς και τηςυψηλής ποιότητας που το χαρακτηρίζει απότην πρώτη στιγμή. Υποστηρίζει τους έλλη-νες ερμηνευτές και ανοίγεται σε νέους φί-λους εγκαινιάζοντας τη συνεργασία του μετο ∆ιεθνές Φεστιβάλ «Συμφωνία» Πειραιάκαι Νήσων Αργοσαρωνικού, το οποίο τελείυπό την αιγίδα του υπουργείου Πολιτισμού,χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ κι έχει καλ-λιτεχνικό διευθυντή τον Νίκο Χαλιάσα. Πα-ράλληλα, κρατά σε χαμηλό επίπεδο την τιμήτων εισιτηρίων του για όλους και αποτελείκαι πάλι έναν απολαυστικό καλοκαιρινόπροορισμό για τους φίλους της μουσικής,στην Αίγινα, με τα πολλά και σημαντικάμνημεία, τη φυσική ομορφιά και την εγγύ-τητά της στην Αθήνα.

Με αυτό το σκεπτικό το πρόγραμμα του9ου ∆ιεθνούς Μουσικού Φεστιβάλ Αίγινας

αποτελείται από 17 ξεχωριστές μουσικέςβραδιές στις οποίες συμμετέχουν 120 δια-κεκριμένοι Έλληνες και ξένοι ερμηνευτές(∆ανία, Βέλγιο, Αρμενία, Αργεντινή, Ιταλία).Σε κάθε μία, σχεδόν, από αυτές τις βραδιέςκυριαρχούν μερικά από τα ωραιότερα έργατου διεθνούς κλασικού ρεπερτορίου γιαπιάνο. Περιλαμβάνει συναυλίες με έργαμουσικής δωματίου, έργα για δύο πιάνα καιβραδιές λυρικού τραγουδιού, έργα ερμηνευ-μένα από σολίστες, κουαρτέτα και λυρικούςτραγουδιστές.

Επιπλέον, περιλαμβάνει μία μεγάλη συ-ναυλία με την αισθαντική φωνή της ∆ήμη-τρας Γαλάνη στην οποία θα παρουσιάσει«Αλλιώς» όλα τα τραγούδια της, αυτά πουήδη γνωρίζουμε και αυτά που αγαπάει ηίδια, όπως και από το νέο της δίσκο σε στί-χους του Παρασκευά Καρασούλου. Μια βρα-διά με ελληνική παραδοσιακή και έθνικμουσική και τραγούδια με τους Μίλτο Λο-γιάδη, Ευγενία Καρλαύτη (πιάνο), ΧρήστοΖερμπίνο (ακορντεόν), Σαβίνα Γιαννάτου(τραγούδι) όπως και μια βραδιά αφιερωμένηστον Μάνο Χατζιδάκι με τους Τάση Χριστο-γιαννόπουλο στο τραγούδι και την ΝτόραΜπακοπούλου στο πιάνο.

Το 9ο ∆ιεθνές Μουσικό Φεστιβάλ Αίγιναςδιοργανώνεται από την Παρασκευή 8 έως τοΣάββατο 30 Αυγούστου 2014. Ώρα έναρξηςγια όλες τις συναυλίες: 9μ.μ. Τιμή εισιτη-ρίων 10 ευρώ, 5 ευρώ (παιδιά) 7 ευρώ (νέοιέως 25 ετών). Για τη συναυλία της ∆ήμητραςΓαλάνη 15 ευρώ.

9o ∆ιεθνές ΜουσικόΦεστιβάλ Αίγινας

Page 27: Κυριακή 27-07-2014

Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014 2277ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

Του Στρά του Κερ σα νί δη

ΟΖαν Λικ Γκο ντάρ θεω ρεί ται έ ναςα πό τους πρω το πό ρους κι νη μα -το γρα φι στές του ορ μη τι κού «νέ -

ου κύ μα τος» (νου βέλ βα γκ) που ει σέ βαλ -λε δυ να μι κά στο γαλ λι κό αλ λά και τονπα γκό σμιο κι νη μα το γρά φο, στα τέ λη τηςδε κα ε τίας του 1950. Ο ό ρος χρη σι μο -ποιή θη κε για πρώ τη φο ρά α πό τονΦραν σουά Ζι ρό, αρ θρο γρά φο της ε φη -με ρί δας «Λ’ Εξπρές», ο ο ποίος α να φε ρό -ταν στη νε ο λαία της ε πο χής. Σύ ντο μα, ό -μως, συν δέ θη κε με τον κι νη μα το γρά φοκαι ι δίως με την ο μά δα που ε ξέ δι δε το

πε ριο δι κό «Κι νη μα το γρα φι κά Τε τρά δια»(Cahiers du cinema), το ο ποίο α σκού σεδρι μεία κρι τι κή στο κι νη μα το γρα φι κόκα τε στη μέ νο και την έως τό τε κρα τού σαα ντί λη ψη και αι σθη τι κή προ σέγ γι ση γιατον κι νη μα το γρά φο.

Στην ο μά δα αυ τή α νή κει και ο Γκο ντά -ρ, ο ο ποίος έ γρα φε χα ρα κτη ρι στι κά: «Οικι νή σεις της μη χα νής σας εί ναι ά σχη μεςγια τί οι διά λο γοι σας εί ναι ά θλιοι. Με λί -γα λό για δεν ξέ ρε τε να κά νε τε κι νη μα το -γρά φο για τί δεν ξέ ρε τε καν τι εί ναι».

Το 1959 θεω ρεί ται ως η χρο νιά εμ φά -νι σης του νέ ου κύ μα τος, με τις ται νίες«Με κομ μέ νη την α νά σα» του Γκο ντά ρ,

«Χι ρο σί μα α γά πη μου» του Αλέν Ρε νέ και«Τα 400 χτυ πή μα τα» του Φραν σουά Τρι -φό.

Το 1965, ο Ζαν Λικ Γκο ντάρ γύ ρι σε το«Alphaville» κερ δί ζο ντας τη Χρυ σήΆρκτο στο Φε στι βάλ του Βε ρο λί νου. Ομε γά λος γάλ λος κι νη μα το γρα φι στής,συν δέει τη νου βέλ βα γκ με την ε πι στη -μο νι κή φα ντα σία, σε έ να με γα λειώ δουςσύλ λη ψης μελ λο ντο λο γι κό φιλμ νουάρ.

Κε ντρι κός ή ρωας εί ναι ο ντε ντέ κτιβΛέ μι Κό σιον, τον ο ποίο ερ μη νεύει ε ξαι -ρε τι κά ο «γάλ λος Χάμ φρεϊ Μπό γκαρτ»,Έντι Κον στα ντίν. Ο Κό σιον φθά νει στηνπό λη Άλφα βιλ για να α να κα λύ ψει τα ί -χνη του χα μέ νου πρά κτο ρα Χέν ρι Ντίκ- σον, χρη σι μο ποιώ ντας ψεύ τι κη ταυ τό τη -τα. Έρχε ται ως ρε πόρ τερ Ιβάν Τζόν σοντης ε φη με ρί δας «Φι γκα ρό-Πράβ ντα».Ανα κα λύ πτει τον Ντίκ σον, σε ά θλια κα- τά στα ση, ε θι σμέ νο στο σε ξ, το πο τό καιπα ρο πλι σμέ νο πνευ μα τι κά. Η πό λη ε λέγ- χε ται α πό τον Άλφα-60, έ να υ πο λο γι στήπου κα τα σκεύα σε ο Φον Μπρά ουν, ο ο -ποίος κυ βερ νά. Το πορ τρέ το του Μπρά- ουν βρί σκε ται πα ντού, σε μία ευ θεία α -να φο ρά στον ο λο κλη ρω τι σμό. Όταν ηΝα τά σα Φον Μπρά ουν, κό ρη του η γέ τητης πό λης, α να λαμ βά νει να πα ρα κο λου -θή σει τον Λέ μι Κό σιον, θα δη μιουρ γη θεία νά με σά τους έ να ει δύλ λιο. Η κο πέ λαδεν γνω ρί ζει λέ ξεις ό πως «α γά πη» και«τρυ φε ρό τη τα», οι ο ποίες εί ναι α πα γο -ρευ μέ νες, έ χουν α φαι ρε θεί α πό τα λε ξι -κά. Τα βι βλία α πα γο ρεύο νται στην Άλ-φα βι λ, κυ κλο φο ρεί μό νο μία Βί βλος, ηο ποία πε ριέ χει τις ε πι τρε πό με νες λέ ξειςπου ό λο και λι γο στεύουν. Τε λι κά χά ρησε έ να βι βλίο του Πολ Ελιάρ που έ χειστην κα το χή της η Να τά σα, ο Λέ μι Κό-

σιον θα κα τα φέ ρει να α ντι με τω πί σει τηδύ να μη του Άλφα-60.

Με έ να σε νά ριο πε ρί που υ πο τυ πώ δες,ο με γά λος δη μιουρ γός κα τα φέρ νει ναδη μιουρ γή σει το δι κό του κό σμο, έ νανκό σμο α γω νίας και σα σπέ νς, έ ναν κό σμοπα ρά δο ξο αλ λά και ρε α λι στι κό, έ ναν κό -σμο ψυ χρό που διαρ ρη γνύε ται α πό ταψήγ μα τα συ ναι σθη μα τι σμού που κα τα -φέρ νουν να ει σχω ρή σουν. Ένα κό σμο κι- νη μα το γρα φι κής α πά της, ο ο ποίος ό μωςα πο τε λεί γέν νη μα της ί διας της πραγ μα -τι κό τη τας.

Μια ται νία ε πι στη μο νι κής φα ντα σίαςχω ρίς τε χνη τά ντε κόρ αλ λά σε φυ σι κούςχώ ρους, α ντι συμ βα τι κή ε ντε λώς, τό σοστη σύλ λη ψη ό σο και στην πραγ μά τω σήτης, το «Alphaville» εί ναι έ να α ρι στούρ -γη μα του πα γκό σμιου κι νη μα το γρά φουα πό το σκη νο θέ τη ο ο ποίος μέ χρι σή με -ρα δεν παύει να μας εκ πλήσ σει με το νε- α νι κό του πνεύ μα.

Μια α ξε πέ ρα στη ται νία την ο ποία δενκα τά φε ρε να δα μά σει ο χρό νος. Ο Γκο ν-τάρ χρη σι μο ποιεί τους κώ δι κες των μελ- λο ντο λο γι κών ται νιών ε πι στη μο νι κήςφα ντα σίας και του φιλμ νουά ρ, αλ λά στοστό χα στρό του εί ναι η ί δια η ε πο χή τουαλ λά και η ε πο χή μας. Κρούει τον κώ δω -να του κιν δύ νου α πό την κυ ριαρ χία τωνμη χα νών ε πί των αν θρώ πων, αλ λά δενχρη σι μο ποιεί κα νέ να ντε κόρ πα ρά τοΠα ρί σι της δε κα ε τίας του 1960. «Κοι τάξ -τε κα λά. Ο ε φιάλ της εί ναι ε δώ, βρί σκε -ται πο λύ κο ντά», φαί νε ται να λέει ο Γκο -ντά ρ, με την ο ξυ δέρ κεια που τον διέ κρι -νε πά ντα.

[email protected],kersanidis.wordpress.com

«ALPHAVILLE»

Μελ λο ντο λο γι κό νουάρμε ά ρω μα νέ ου κύ μα τος

«Σε λάθος χρόνο» (Locke) του Στίβεν Νάιτ: Ο Ίβαν Λόκε, επιβλέπων μη-χανικός σε μια εταιρεία, παντρεμένος με δύο παιδιά, θα έρθει αντιμέ-τωπος μα κάτι που έκανε πριν από μερικούς μήνες, το οποίο τον στοι-χειώνει και τον φέρνει μπροστά σε μεγάλα διλήμματα. Η ταινία είναισχεδόν εξ ολοκλήρου γυρισμένη σε ένα αυτοκίνητο. Το μόνο πρόσωποπου βλέπουμε είναι του Ιβάν, οι υπόλοιπες φωνές ακούγονται μόνο απότο τηλέφωνο. Το σκηνικό είναι τα φώτα του δρόμου. Μέσα σε ένα χώροδύο μέτρων επί δύο και με γύρισμα σε μονοπλάνο, ο Στίβεν Νάιτ δημι-ουργεί μια θαυμάσια ατμοσφαιρική ταινία και με καθηλωτικό σασπένς,που αξίζει να δείτε.

«Το κόλπο της ζωής μας» (Love Punch) του Τζόελ Χόπκινς: Ο Ρίτσαρντ,μεσήλικας, χωρισμένος και συνταξιούχος, χάνει ξαφνικά τη σύνταξή τουεπειδή κάποιος τον εξαπάτησε και η εταιρεία που πούλησε έχει πτω-χεύσει. Μαζί με την πρώην σύζυγό του, Κέιτ, πηγαίνουν στη Γαλλία γιανα ξεσκεπάσουν τον απατεώνα. Η κλοπή ενός κοσμήματος φαίνεται πωςείναι η λύση. Μέτρια αστυνομική κωμωδία με δύο γοητευτικούς πρω-ταγωνιστές: την Έμα Τόμσον και τον Πιρς Μπρόσναν.

«Το καλοκαίρι της ζωής μας» (Avis De Mistral) του Ρος Μπος: Η Λέα, οΑντριέν κι ο κουφός αδελφός τους, Τεό, θα κάνουν φέτος διακοπές στηνΠροβηγκία με τον παππού τους, Πολ. Μόνο που δεν τον έχουν γνωρίσειποτέ, εξαιτίας μια οικογενειακής παρεξήγησης. Το κλίμα δεν είναι ιδι-αίτερα θερμό και τα τρία παιδιά θα πρέπει να συμβιώσουν με τον Πολ καιτο θυελλώδες παρελθόν του. Μετριότατη γαλλική οικογενειακή κω-μωδία με το Ζαν Ρενό.

«Ηρακλής: Οι Θρακικοί Πόλεμοι» (Hercules: The Thracian Wars) τουΜπρετ Ράτνερ: Ο γνωστός ήρωας της ελληνικής μυθολογίας, Ηρακλής,μετά τους 12 άθλους και αφού έχει χάσει την οικογένειά του, γύρισετην πλάτη στους θεούς. Είναι πλέον μια χαμένη ψυχή που μαζί με άλ-λους σαν αυτόν, ζει ως μισθοφόρος παίρνοντας μέρος σε αιματηρέςμάχες. Περιπέτεια που κινείται σε επίπεδα κάτω του μετρίου.

Σινεφίλ

ΟΟΙΙ ΝΝΕΕΕΕΣΣ ΤΤΑΑΙΙΝΝΙΙΕΕΣΣ

Συνεχίζοντας το περί ελληνικού κινηματογράφουκείμενο της περασμένη Κυριακής, επανέρχομαι μετην ταινία του Σύλλα Τζουμέρκα, «A blast», στηνοποία και αναφέρθηκα. Στο μεταξύ, όμως, έμαθα πωςη εν λόγω ταινία, όχι μόνον έχει ολοκληρωθεί, αλλάέχει επιλεγεί για το διαγωνιστικό τμήμα του Φεστι-βάλ του Λοκάρνο, το οποίο θα διεξαχθεί από τις 6

έως τις 16 Αυγούστου. Ο Σύλλας Τζουμέρκας με τη δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του,εμφανίζεται και πάλι σε ένα μεγάλο διεθνές φεστιβάλ, όπως είχε συμβεί το 2010 με τη«Χώρα προέλευσης» η οποία είχε παρουσιαστεί στο Φεστιβάλ της Βενετίας. Η ταινία, μιασυμπαραγωγή Ελλάδας, Γερμανίας και Ολλανδίας, γυρίστηκε στην Αθήνα, την Πιερία καιτο Αμβούργο. Παραθέτω την υπόθεση της ταινίας, όπως αναγράφεται στο σχετικό δελτίοΤύπου, της εταιρείας διανομής:

«Η Μαρία τρέχει στην Εθνική Οδό. Πίσω της, φωτιά και μια τσάντα γεμάτη λεφτά.Μπροστά της, ο ατέλειωτος δρόμος. Μόλις μια μέρα πριν, ήταν μια στοργική μητέρα, ερω-τευμένη σύζυγος, υπεύθυνη κόρη. Σήμερα, έχει επαναστατήσει. Και είναι αποφασισμένηνα σαρώσει στο πέρασμά της ό,τι αγάπησε ποτέ. Βίαιο και ειλικρινές, γενναίο σαν τηνηρωίδα του, το «A blast» την ακολουθεί στην προσπάθειά της να ξαναπάρει τη ζωή της σταχέρια της. Η μαύρη κωμωδία και το δράμα εναλλάσσονται συνεχώς και μια κρυμμένη τρυ-φερότητα τρυπάει τη σκληρή πραγματικότητα, σε μια ελληνική ιστορία πιο επίκαιρη απόποτέ».

Σε σημείωμά του ο Σύλλας Τζουμέρκας, γράφει: «Μέσα στα πυρετώδη χρόνια της κα-τάρρευσης της ελληνικής οικονομίας, το «A blast» μιλά για το τι σημαίνει να σε διαψεύ-δουν και να κάνεις κάτι γι’ αυτό. Η Μαρία ξεκινά την ενήλικη ζωή της με τις καλύτερεςπροθέσεις. ∆έκα χρόνια μετά, όπου κι αν κοιτάξει γύρω της, όλα έχουν ραγίσει. Απρόθυμηνα συμφιλιωθεί με τη χαμένη της αξιοπρέπεια, την έλλειψη φροντίδας και την νικημένητης αγάπη για τη ζωή, η Μαρία επιτίθεται. Επιτίθεται στον εαυτό της, στο παρελθόν τηςκαι τους αγαπημένους της, στη χώρα της και στην αντίληψη των άλλων για το φύλο της,σε έναν άγριο αγώνα για την αλήθεια μέσα της και γύρω της». Το σενάριο έγραψαν ο Σύλ-λας Τζουμέρκας και η Γιούλα Μπούνταλη. Πρωταγωνιστούν η Αγγελική Παπούλια, ο Βα-σίλης ∆ογάνης, η Μαρία Φιλίνη, η Θέμις Μπαζάκα, ο Γιώργος Μπινιάρης και ο Μάκης Πα-παδημητρίου. Στα ελληνικά ο τίτλος της ταινίας μεταφράζεται «Μια έκρηξη» -και θα πρέ-πει κάποτε να περιοριστεί η λαγνεία των ελλήνων παραγωγών και σκηνοθετών με τους ξε-νόγλωσσους τίτλους. Στους κινηματογράφους τον ερχόμενο χειμώνα.

Σ.Κ.

«A BLAST»Πάμε Λοκάρνο;

Page 28: Κυριακή 27-07-2014

2288 Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Οι συγγραφείς έκαναν μια ενδιαφέρουσα με-λέτη με ψυχαναλυτική κατεύθυνση τωνσυμβόλων που ενοικούν το αρχικό παρα-

μύθι, αντιμετωπίζοντάς το ως τη δύσκολη και μα-γική περιπέτεια της διαδρομής προς την ενηλι-κίωση. Στο πρώτο μέρος, με πολύ χιούμορ είναιαλήθεια, το έργο αφηγείται την ιστορία της νεα-ρής πριγκίπισσας, που μια νεράιδα -εδώ μια αδέ-ξια και όχι κακιά νεράιδα- άθελά της καταδικάζεισε θάνατο, όταν τρυπηθεί από κάτι αιχμηρό. Τηνάθλια μοίρα διορθώνει μια πιο επιδέξια νεράιδα,μετατρέποντας το θάνατο σε ύπνο, από τον οποίοτο κορίτσι θα ξυπνήσει με το φιλί ενός πρίγκιπαπου θα την αγαπήσει.

Το δεύτερο μέρος, όμως, ανατρέπει την παρα-μυθική παράδοση. Περνούν 500 ολόκληρα χρόνια,κι ένα νεαρό αγόρι φτάνει τυχαία στο παλάτι τουδάσους. Είναι παιδί της εποχής μας, από μονογο-νεϊκή οικογένεια, κλειστό, μοναχικό, με μια υπερ-προστατευτική μαμά, που ζητάει λύση στη δικήτης μοναξιά, τρέχοντας διαρκώς σε ένα παιδοψυ-χίατρο για να λύσει μέσα από τα προβλήματα τουγιού της, τα δικά της. Θα ξυπνήσει την πριγκί-πισσα μ’ ένα φιλί, θ’ αγαπηθούν και θα χαθούν.Τότε το κορίτσι θα έρθει στην πόλη για να τον ανα-ζητήσει.

Το ταξίδι της ενηλικίωσης

Η έκπληξή της μπροστά στον κόσμο που αντι-κρίζει είναι μεγάλη. Μαθαίνει να επιβιώνει μέσαστον κόσμο της τεχνολογίας, τι είναι χρήμα, πωςπρέπει να δουλέψει σκληρά για να ζήσει, να κάνειφίλους, να γνωρίσει τον κόσμο… Να μεγαλώσει,δηλαδή, και να σταθεί στα πόδια της. Και ταυτό-χρονα ψάχνει παντού τον πρίγκιπά της, τον έρωτα,το άλλο της μισό. Κι εκείνος μεγαλώνει κάπουμέσα στην πόλη, μαθαίνει να δουλεύει, δεν ικανο-ποιείται μόνο με τη δουλειά, κάτι του λείπει. Κιαυτό που του λείπει, έρχεται στο τέλος και τονβρίσκει, τον συναντά ύστερα από μακροχρόνιοψάξιμο. Είναι η πριγκίπισσα. Και η ιστορία τελει-ώνει σε μια έκρηξη αγάπης.

Για όσους αγαπούν το αρχαιοελληνικό μυθιστό-ρημα, θα αναγνωρίσουν πολλά μοτίβα του στις πε-ριπέτειες των δυο ηρώων και στην τελική έκβαση.Για όσους αγαπούν τα παραμύθια, μπορούν να ξε-χαστούν για λίγο και να θυμηθούν πώς ένα παιδίανοίγει έκπληκτο τα μάτια μπροστά στα θαύματατου κόσμου, που εμείς οι ενήλικες προσπερνάμεπλέον βαριεστημένοι, πόσο συγκλονιστικό και μο-ναδικό κάθε φορά είναι να μεγαλώνει ένα παιδί.Για τα παιδιά - θεατές είναι μια ευχάριστη περιπέ-τεια που αφηγείται έξυπνα και τρυφερά την περι-πέτεια της ενηλικίωσης και τονίζει την ανάγκη τηςαυτεξουσιότητας και της αγάπης, που δείχνει επί-σης με προσοχή και πειστικότητα τα προβλήματατου κόσμου των ενηλίκων.

Αντιμετωπίζοντας φόβουςκαι εκπλήξεις

Η παράσταση που είχε σκηνοθετήσει ο Μοσχό-πουλος απευθυνόταν κυρίως σε εφήβους. Ο Θεο-δωρόπουλος, αντίθετα, απευθύνεται σε παιδιά.Έχοντας την πείρα από τη χρόνια ενασχόλησή τουμε παραστάσεις για παιδιά σε νοσοκομεία (μιασυγκινητική δραστηριότητα του Θεάτρου τουΝέου Κόσμου, για την οποία ο Θεοδωρόπουλοςκαι οι συνεργάτες του είναι δικαίως υπερήφανοι),σκηνοθετεί με κέφι και υπευθυνότητα. Φαίνεταιπως του πάει το παιδικό και ίσως πρέπει να το συ-

νεχίσει. Η εκδοχή του είναι γλυκιά και παιχνιδιά-ρικη. Χαρούμενη. Μοιάζει να αφηγείται το παρα-μύθι σε ένα αγαπημένο παιδί, του οποίου θέλει ναέχει συνέχεια την προσοχή, χωρίς όμως να υπερ-βάλει και να κουράζει. Ανοίγει παραθυράκια προςτα μυστικά του έργου, αλλά προτιμά να μείνει σεαθώους υπαινιγμούς, που το παιδί θα δουλέψειαργότερα μόνο του και θα το βοηθήσουν στο δικότου ταξίδι του μεγαλώματος, να αντιμετωπίσει φό-βους και εκπλήξεις του ίδιου του κορμιού του. Ηώρα της παράστασης είναι η ώρα της χαράς καιτης αυθόρμητης συμμετοχής, της φαντασίας καιτης απόλαυσης.

Ευρηματικότητα και ταλέντο

Μέσα σε ένα ευρηματικό και ευφάνταστο σκη-νικό από γεωμετρικούς όγκους κατασκευασμέ-νους από ελαφρύ υλικό για να μετακινούνται καινα δημιουργούν χώρους δράσης με ταυτότητα(Κλερ Μπρέισγουελ) η παρορμητική παιδούλα με-τατρέπεται σε δυναμική νέα γυναίκα (οι συγγρα-φείς αναγνωρίζουν την προτεραιότητα στην ερω-τική αλλά και κοινωνική ωρίμανση των κοριτσιών)και η Αμαλία Αρσένη ξεδιπλώνει με χάρη ένααξιοπρόσεκτο ταλέντο που ωριμάζει. Απολαυ-στική στο ρόλο της αδέξιας νεράιδας Βιόλας ηΦωτεινή Τιμοθέου, «κλέβει» την παράσταση, πλά-θοντας ένα ολοκληρωμένο χαρακτήρα, δουλεμένομε αυθορμητισμό και κέφι. Ο Ορέστης Τζιόβας δη-μιουργεί ένα τρελούτσικο βασιλιά-μπαμπά, ξετρε-λαμένο με την κόρη του, που αποσπά αβίαστα τογέλιο του κοινού και ένα συμπαθητικό ψυχίατρομε όλα τα αναγνωρίσιμα κλισέ. Πολύ καλοί και οιυπόλοιποι ηθοποιοί στους διπλούς ρόλους τους:Ανθή Ευστρατιάδου (έμπειρή νεράιδα Ορτανσίακαι μαμά του μοναχικού πρίγκιπα), Χρήστος Πί-τσας (παλαβιάρης ξάδελφος της πριγκίπισσας καιφίλος του νεαρού αγαπημένου της μετά), ΣταύροςΣβήγκος (μοναχικός πρίγκιπας) και Ευαγγελία Συ-ριοπούλου (μαμά-βασίλισσα και εργαζόμενη). Χα-ριτωμένα τα κοστούμια που επιμελήθηκε επίσης ησκηνογράφος και αποτελεσματική η μουσικήεπένδυση του Σπύρου Γραμμένου.

Μαρώ Τριανταφύλλου,[email protected]

Mια πικάντικη και τρυφερήπαράσταση

«Η Κοιμωμένη ξύπνησε» των Ξ. Καλογεροπούλου - Θ. Μοσχόπουλουγια παιδιά μικρά και μεγάλα από το Θέατρο του Νότου

Για όσους αγαπούν το αρχαιοελληνικόμυθιστόρημα, θα αναγνωρίσουν πολλάμοτίβα του στις περιπέτειες των δυοηρώων και στην τελική έκβαση. Γιαόσους αγαπούν τα παραμύθια, μπορούννα θυμηθούν πώς ένα παιδί ανοίγειέκπληκτο τα μάτια μπροστά σταθαύματα του κόσμου.

Την Κοιμωμένη που ξύπνησε παρουσιάζει το Θέατρο του ΝέουΚόσμου σε πανελλαδική περιοδεία φέτος το καλοκαίρι. Τοέργο των Ξένια Καλογεροπούλου και Θωμά Μοσχόπουλου, πουυπέγραψε και τη σκηνοθεσία, παρουσιάστηκε στο πλαίσιο τουΦεστιβάλ Αθηνών το 2006 με μεγάλη επιτυχία. Το έργοστηρίζεται στο γνωστό παραμύθι του Σαρλ Περό «Η ωραία

Κοιμωμένη», αλλά το συγγραφικό δίδυμο δεν δούλεψε απλώςμια ακόμα, γοητευτική ομολογουμένως, παραλλαγή τουαρχικού παραμυθιού, αλλά δημιούργησε μια εντελώς νέαιστορία, σύμφωνα με την οποία η πριγκίπισσα πέφτει σε βαθύύπνο και ξυπνά 500 χρόνια μετά.

Page 29: Κυριακή 27-07-2014

Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014 2299ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Τον τελευταίο καιρό, διάφορα δη-μοσιεύματα στον Τύπο αλλά καιαναρτήσεις στο Facebook και άλ-λους τόπους κοινωνικής δικτύω-σης εκπέμπουν ένα αναχρονιστικόρατσισμό απέναντι σε μια επαγγελ-ματική κατηγορία: τους ηθοποιούς.Είναι προφανές πως όταν η χιονόμ-παλα αρχίζει να κυλάει, από μαλακόπαιδικό τόπι γίνεται χιονοστιβάδακαι παρασύρει τα πάντα στο κατα-στροφικό πέρασμά της.

Οταν, λοιπόν, στερεύουν επιχειρη-μάτων, οι αρθρογράφοι περνούνστην προσωπική επίθεση. Και

επειδή στρέφουν τα βέλη τους ενάντιασε ανθρώπους που δεν έχουν τίποτε νατους προσάψουν ως προς την επαγγελ-ματική τους ηθική, για να βρουν κάτι, μι-λούν απαξιωτικά για το επάγγελμά τουςή τις επαγγελματικές επιλογές τους.Αποκρύπτοντας από τους αναγνώστεςτους το πασιφανές: ο ηθοποιός είναιένας εργαζόμενος όπως όλοι μας.Ακόμα περισσότερο είναι ένας εργαζό-μενος που, όχι μόνο τώρα αλλά απόπαλιά, προ κρίσης ακόμη, ζούσε και ζειστην επισφάλεια.

Όσοι ζούμε από κοντά τον χώρο, δενγελάμε καθόλου με ανέκδοτα του τύπου«Είστε ηθοποιός; Αλήθεια; Σε ποιο μπαρδουλεύετε;». Γιατί ξέρουμε ότι, είτεεπειδή η χρηματοδότηση του πολιτι-σμού είναι σχεδόν μηδενική είτε και για

άλλες αιτίες που πρέπει κάποτε να τιςδούμε σοβαρά, δεκάδες ταλαντούχοιηθοποιοί -νέοι ή λιγότερο νέοι- αντί νασμιλεύουν το ταλέντο τους πάνω σε δύ-σκολους ρόλους ή ασκούμενοι σε νέεςτεχνικές και ρεύματα, πνίγουν την δημι-ουργικότητά τους γιατί πρέπει να εξα-σφαλίσουν τον επιούσιο, για τον εαυτότους και την οικογένειά τους. Αρκετοίεγκαταλείπουν απογοητευμένοι. Κά-ποιοι προσπορίζονται ένα μικρό μισθόαπό τη διδασκαλία τους σε δραματικέςσχολές ή προετοιμάζοντας παιδιά γιαεισαγωγικές εξετάσεις (πολλούς έχωακούσει να μιλούν με μεγάλη αγάπη γι’αυτό το κομμάτι της δουλειάς τους, πουτο θεωρούν εξίσου σοβαρό με την υπο-κριτική).

Ονειρευόμενοι κάτι άλλο

Η τηλεόραση έδωσε παλιότερα μιαδιέξοδο σε πολλούς -δεν ήταν όλοι σταρκαι δεν έπαιρναν όλοι αστρονομικέςαμοιβές. ∆εν έπαιξαν πάντα σε σειρέςπου, αν είχαν άλλη επιλογή, θα τις είχανδιαλέξει. Έκαναν τη δουλειά τους όσοκαλύτερα μπορούσαν, στα όρια που τουςεπέτρεπε η τηλεοπτική πραγματικότητα(ειδικά της ιδιωτικής τηλεόρασης)ονειρευόμενοι κάτι άλλο, το μεγάλορόλο στο σανίδι ή ακόμη το μικρό ρόλοαλλά σε μια σπουδαία παράσταση. Ίσωςμάλιστα ακριβώς η συμμετοχή τους σεαυτές τις σειρές τους έδινε τη δυνατό-

τητα να είναι επιλεκτικοί στο θέατρο ήακόμα και να συστήνουν θεατρικές ομά-δες και να ανεβάζουν παραστάσεις πουεκ των προτέρων ήξεραν ότι δεν θαέχουν κέρδος, αντιθέτως, θα «έμπαινανμέσα», αλλά θα ήταν το θέατρο που επι-θυμούσαν, χωρίς συμβάσεις. Έτσι όπωςέκαναν πολλοί ηθοποιοί τη χρυσή εποχήτου ελληνικού κινηματογράφου. Κι ανά-μεσά τους σπουδαίοι ηθοποιοί, που σκύ-βουμε την κεφαλή στο άκουσμα τουονόματός τους. ∆εν φαντάζομαι να πι-στεύει κανείς, βλέποντας παλιές ται-νίες στην τηλεόραση πλέον, ότι έναςΜάνος Κατράκης είχε ως μόνη φιλοδο-ξία να παίζει το σκληρό αφεντικό ή τονκατατρεγμένο γέροντα σε άτεχνα μελόεποχής;

Τα απολύτως αυτονόητα

Η αγαπημένη μου φίλη, Μαρία Κανελ-λοπούλου, βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ στηνΑχαΐα, τον τελευταίο καιρό υφίσταταιτέτοιες επιθέσεις που σχετίζονται μετην πολιτική της παρρησία και τη δυνα-μική αριστερή της ταυτότητα. Όπου δενμπορούν να αντιμετωπίσουν τη δραστη-ριότητά της ως πολιτικού με πολιτικάεπιχειρήματα, αμέσως καταφεύγουνστην… εμπορικότητα. Πως έχει παίξειστην τηλεόραση. Ως να μην έχει κάνειτίποτε άλλο στην καλλιτεχνική ζωήτης.

Με τέτοιες λογικές οπισθοδρομούμε

σε μια αλήστου μνήμης εποχή, όταν ηκοινωνία αντιμετώπιζε τους ηθοποιούςκαι ειδικά τις γυναίκες ως πολίτες β’κατηγορίας. Κι αν αυτό δεν είναι κοινω-νικός ρατσισμός, τότε τι είναι; Αν αυτόδεν υπονοεί ότι στη Βουλή πρέπει να με-τέχουν ασκούντες μόνο «ευγενή επαγ-γέλματα», «κοινωνικού κύρους», τότε τισημαίνει; Αν αυτό δεν δείχνει προκατά-ληψη και αναπηρία ψυχής, τι δείχνει; Αναντί σε μια όντως κακή σειρά («Μάναείναι μόνο μία»), η Μαρία Κανελλοπού-λου είχε παίξει μόνο την Εκάβη, θα άλ-λαζε την ποιότητα του πολιτικού τηςλόγου και των αποφάσεών της; Μουφαίνεται αστείο ακόμα και που ταγράφω αυτά. Τα απολύτως αυτονόητα.Όπως και νά ’χει, θέλω από τούτη εδώτη στήλη να πέμψω χαιρετισμούς στηΜαρία Κανελλοπούλου, με το παιδικόχαμόγελο και τα τόσο εκφραστικάμάτια. Η γνωριμία μας είναι ένα δώροπου μου έκανε η διετής απόσπασή μουστη Βουλή. Επειδή είναι και πολύ καλήδασκάλα, μου έμαθε πολλά και την ευ-χαριστώ. Κυρίως μου έδωσε τη χαρά ναέχω στη ζωή μου έναν άνθρωπο πουείναι βαθύτατα συλλογικός (αρετήσπουδαία για ένα ηθοποιό), έχει διεισ-δυτική σκέψη, τρυφερότητα ψυχής καιδιαβάζει υπέροχα ποίηση.

Μαρώ Τριανταφύλλου

Του Θωμά Τσαλαπάτη

Το Απέραντο Πορτοκαλί

Αν τύχει και είναι μεσημέρι Αυγούστου και τύχει να είσαι μέσα στη θάλασσα και τύχει να στρέψεις το κεφάλι σου

κατευθείαν στον ήλιο, τότε κλείνοντας τα μάτια γίνεσαι μάρ-

τυρας ενός απέραντου πορτοκαλί, που προκύπτει ως αποτέλεσμα της

ημιμάταιας προσπάθειας των κατεβα-σμένων σου βλεφάρων να εμποδίσουντις ακτίνες,

ως το αποτέλεσμα δηλαδή ενός συμβι-βασμού ανάμεσα στο φως που τυφλώνεικαι στο σκοτάδι που είναι εξ ορισμούτυφλό.

Κι έτσι από τη σύγκρουση δυο τυφλώ-σεων σχηματίζεται ένα χρώμα,

από τη σύγκρουση δυο αρνήσεων μιαθέση,

από τη σύγκρουση δυο ακροτήτων έναμέτρο έγχρωμο,

ένα πορτοκαλί που αν του αφεθείς γιαμερικά δευτερόλεπτα είσαι καταδικα-σμένος να αναρωτηθείς τι ρόλο βαράς

εσύ,μεταξύ θάλασσας και ήλιου,εσύ,ανάμεσα σε αυτούς τους δύο μονιμά-

δες της ζωής και της έμπνευσης των πτωχών τω λυ-

ρισμώ,εσύ,τόσο τα συγκεκριμένα δευτερόλεπτα

όσο και όλα τα υπόλοιπα,να αναρωτηθείς δηλαδή αν αποτελείς ένα πορτοκαλί κόκκο ύπαρξηςή έναν πορτοκαλί κόκκο ανυπαρξίας,έναν κόκκο νοηματοδότησης και χρω-

ματογονίαςή έναν κόκκο χωρίς τον οποίο απα-

ράλλακτα ο ήλιος θα φωτίζει τη θά-λασσα

και όλος ο κόσμος απαράλλακτος θαείναι,

ο κόσμος -τουλάχιστον- ο ορατός, ο αδιαμεσολάβητος από την ανωμαλία των κλειστών μα-

τιώνκαι την αλαζονεία των βλεμμάτων που βαφτίζουν το μέσα μέρος των βλε-

φάρων τουςσκοτάδι.(Κώστας Κωστάκος, Old boy πλέι μο-

λέξεις, εκδόσεις bibliotheque)

Στο βιβλίο του, ο μπλόγκερ ΚώσταςΚωστάκος γράφει ένα πρόσωπο πουγράφει κάποια κείμενα που γράφουν έναβιβλίο. Αυτοβιογραφεί έναν άλλο, τονχειρόγραφο εαυτό του. Το βιβλίο δανεί-ζεται τον τίτλο του από το μπλογκ. Τοψευδώνυμο Old Boy, καταχωρημένο πιαως τίτλος βιβλίου που εμπεριέχει και συ-νοψίζει περιεχόμενα, αποσπάται από ση-μείο ταυτότητας του συγγραφέα και αλ-λάζει δέρμα. Από μάσκα γίνεται σελίδα.

Τα σύντομα κείμενα του Old Boy(άσχετα με όσα ειπώθηκαν παρα-πάνω, εμείς έτσι μάθαμε να τον

αποκαλούμε) είναι κείμενα που εκκρε-μούν. Ανάμεσα στο διήγημα και την ποί-ηση, ανάμεσα στο αστείο και την εξομο-λόγηση, ανάμεσα στον στοχασμό και τηναφήγηση. Έντυπα, αποσπώνται από τημορφή του μπλογκ αλλά κουβαλούν ωςταυτότητα, χαρακτηριστικά που προκύ-πτουν από το ίδιο το μέσο. Το σταδιακόχτίσιμο της ιστορίας σε στρώσεις φρά-σεων, η οικοδόμηση πάνω στη βάση ενόςαρχικού ευρήματος, ο προσωπικόςτόνος, ο εξομολογητικός λυρισμός,ακόμα και το μέγεθος, το σχήμα αλλάκαι η προαναφερθείσα εκκρεμότηταπροκύπτουν από τους άτυπους κανόνεςτου μπλόγκινγκ (ή καλύτερα μιας εκδο-χής του). Έτσι, το βιβλίο καταφέρνει μιααπό τις σημαντικότερες αρετές του: ναείναι λογοτεχνία χωρίς να παρακαλά γιαλογοτεχνικότητα, χωρίς να ζητιανεύει ήνα προσποιείται, αυτάρκες στους εσωτε-ρικούς του κανόνες, στα ευρήματα καιστην καταιγιστική γραφή του. Μαζί, λοι-πόν, με όλα αυτά -αλλά και λόγω όλωναυτών- το βιβλίο καταφέρνει κάτι εξαι-ρετικά σπάνιο: να είναι ένα βιβλίο και-νούργιο.

Στα σύντομα αυτά κείμενα, η γλώσσα

γίνεται αντικείμενο του μύθου και ομύθος στοιχείο της ιστορίας. Ο αναγνώ-στης μαθαίνει για την ιστορία του Ποι-ησού που χρησιμοποιεί τον ποιητικό τουλυρισμό μέχρι να γίνει ο βασιλιάς τουκόσμου, την περίπτωση του ΚαισεράΣερά και της Γουιλμπί Γουιλμπί και τουπαιδιού τους, του Γουατέβερ, την ιστο-ρία του Προμισέα, ο οποίος πήρε τοόπλο της υπόσχεσης (Promise) από τουςθεούς και το έδωσε στους ανθρώπους,την ιστορία της κοπέλας που καθαρίζειαυγές, την περίπτωση του λαγού που ξα-στοχώντας βρίσκεται σε άλλον μύθο απόαυτόν με τη χελώνα, δίπλα σε μία λε-χώνα. Ταυτόχρονα με τις ιστορίες τωνενσαρκωμένων λογοπαιγνίων θα συναν-τήσουμε καταγραφές ανεπαίσθητων κα-θημερινών περιστατικών, κινηματογρα-φικά καρέ κινούμενου λόγου: ένα ζευ-γάρι σε μια μηχανή μπροστά από το συγ-γραφέα, ένα άλλο στο βαγόνι του μετρό,ένας άντρας περιμένει σε ένα μπαρ. Ενώοι ευφυείς παραφράσεις συνεχίζουνακόμη και στους τίτλους (π.χ. το κείμενο«Θα χυθεί βλέμμα»), το παράλογο συνε-χίζει την καταγραφή του: ο κάτοικοςμιας πολυκατοικίας -μια αστική στρου-θοκάμηλος- τρυπάει το πάτωμα και τοκεφάλι της εμφανίζεται στο ταβάνι τουαπό κάτω διαμερίσματος, μια επανά-σταση διεκδικεί το τέλος του νόμου τηςβαρύτητας, κάποιος που κατά τη διάρ-κεια της συνηθισμένης βόλτας του στουςπολυσύχναστους δρόμους της ανυπαρ-ξίας συλλαμβάνεται αιφνιδιαστικά γιαύπαρξη.

Το βιβλίο Old Boy, δικαιώνει τις πα-ράπλευρες γραφές μας, τα σκαλίσματασε θρανία και έδρανα, τα συνθήματα σετοίχους που βάφτηκαν ή φθάρθηκαν, ταχαμένα sms που προσπάθησαν να στρι-μώξουν ένα συναίσθημα, συντάχτηκαν,καταγράφηκαν και ξεχάστηκαν, τιςαφιερώσεις μας σε βιβλία που άλλαξανχέρια, τα διαδικτυακά σχόλια και τουςκαβγάδες, τα μέιλ που δεν έφυγαν καιεκκρεμούν. Γιατί αποσπασμένη από τουςκοινωνικούς της τρόπους και τα αντί-στοιχα φορτία, η γραφή παραμένει μιαδιαδικασία ενιαία. Μια διαδικασία συ-ναρπαστική και γεννημένη κάθε φοράαπό την αρχή.

tsalapatis.blogspot.gr

∆εν θα γίνεις βουλευτής ποτέ, ηθοποιέ, ηθοποιέ…

Old Boy

Tο βιβλίο καταφέρνειμια από τιςσημαντικότερεςαρετές του: να είναιλογοτεχνία χωρίς ναπαρακαλά γιαλογοτεχνικότητα,χωρίς να ζητιανεύει ήνα προσποιείται,αυτάρκες στουςεσωτερικούς τουκανόνες, σταευρήματα και στηνκαταιγιστική γραφήτου.

Page 30: Κυριακή 27-07-2014

3300 Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014ΘΕΜΑΤΑ

Των Άννα Κουμανταράκηκαι Θανάση Τσακίρη*

Μια αγνοημένη όψη της περιό-δου της μεταπολίτευσης είναιαυτή της δράσης κινημάτων

από τα κάτω. Στη μεταβατική περίοδο,η κοινωνία είτε ήταν απούσα από τηδιαμόρφωση των χαρακτηριστικώντης ή, στην καλύτερη περίπτωση,έπαιζε το ρόλο του κομπάρσου. Τακόμματα διαχειρίστηκαν αυτή τη με-τάβαση θετικά όσον αφορά τον ειρη-νικό και σύντομο χαρακτήρα της,αλλά από την άλλη περιόρισαν ασφυ-κτικά τις πρωτοβουλίες των λαϊκώνκοινωνικών στρωμάτων και των εργα-ζομένων που δεν μπόρεσαν να συγ-κροτήσουν ένα αυτόνομο διεκδικητικόκίνημα.

Με δεμένα χέρια ταεργοστασιακά σωματεία

Οι εργασιακές σχέσεις ήταν «ιδιαί-τερα καταπιεστικές, εξουσιαστικές, μεστρατιωτική πειθαρχία και ιεραρχία»και οι συλλογικές συμβάσεις αρκούν-ταν σε μισθολογικά θέματα. Με τηνύπαρξη της υποχρεωτικής διαιτησίαςκαι την απαγόρευση απεργιών στηδιάρκειά της ακυρωνόταν ουσιαστικάη διαδικασία και το περιεχόμενο κάθεσυλλογικής διαπραγμάτευσης. Η κυ-βέρνηση της Ν.∆. με το Ν. 330/76, δη-μιουργούσε μια «αμυντική δημοκρα-τία» για την απορρόφηση των κραδα-σμών που προκαλούσαν οι κοινωνικέςδιεκδικήσεις των εργατικών μισθωτώνστρωμάτων και των ιδιωτικών και,πλέον, των δημοσίων υπαλλήλων.

Είναι σημαντικό να συνειδητοποι-ήσουμε ότι, αν και οι κοινοβουλευτι-κοί θεσμοί είχαν πλήρως αποκαταστα-θεί το 1974, η πολιτική ζωή συνέχισενα οργανώνεται με αυταρχικό και συγ-κεντρωτικό τρόπο. Η μη δημοκρατικήοργάνωση των κομμάτων της αριστε-ράς βοήθησε στην αποδοχή τους απότο κατεστημένο της δεξιάς. Ταυτό-χρονα, όμως, έκανε πολύ δύσκολη γιατα κόμματα την επικοινωνία τους μελαϊκά κινήματα, όπως αυτό των εργο-στασιακών σωματείων. Αυτά αναδείχ-θηκαν σχεδόν εξ ολοκλήρου ξέχωρααπό τα κόμματα της Αριστεράς, καιιδιαίτερα από το ΚΚΕ. Η περιορισμένηανοχή της κυβέρνησης και του ΚΚΕεπεκτάθηκε και στα εργοστασιακάσωματεία, με αποτέλεσμα να μην κερ-δίσουν παρά ελάχιστη προστασία από

την ελληνική εργατική νομοθεσία.Παρά το γεγονός ότι τα συνδικαλι-στικά δικαιώματα αναγνωρίστηκαναπό το νέο Σύνταγμα, η κυβέρνησηεπέβαλε το νόμο 330 και ουσιαστικάστέρησε από τα εργοστασιακά σωμα-τεία οποιασδήποτε νομική προστασία.

Παρά τη δημοκρατική αλλαγή, λοι-πόν, πολύ δύσκολα μπορούσαν ναδιεκδικήσουν συνδικαλιστικά δικαιώ-ματα στο χώρο εργασίας. Η δυσκολίαίσως να προέκυπτε από τον αρνητικόή αδιάφορο τρόπο με τον οποίο αντι-μετωπίστηκαν τα εργοστασιακά σω-ματεία από τα πολιτικά κόμματα,ακόμη και από τα κόμματα της Αρι-στεράς. Παρά το γεγονός ότι ήταναπολύτως νόμιμα, ωθήθηκαν στα πο-λιτικά περιθώρια τόσο από τη συνδι-καλιστική γραφειοκρατία, όσο καιαπό τα κόμματα της Αριστεράς. Η αρ-νητική αντίδραση, τόσο της ∆εξιάςόσο και της Αριστεράς, είναι μια έν-δειξη της ασυμβατότητας των σωμα-τείων αυτών με την κυρίαρχη μορφήτης ένταξης του ελληνικού λαού στηνπολιτική.

Η πολιτική αποκατάστασητου ΚΚΕ

Αυτό και μόνο δείχνει το στενόπεδίο εφαρμογής του νέου κοινοβου-λευτικού καθεστώτος. Παρά το γεγο-νός ότι το άνοιγμα του πολιτικού συ-στήματος συνεπάγεται τη νομιμοποί-ηση του ΚΚΕ και την κατάργηση όλωντων αντικομμουνιστικών μέτρων, δενπροσφέρεται η αναγκαία υποστήριξηγια τα νέα κοινωνικά κινήματα και τιςμορφές λαϊκής συμμετοχής στην πολι-τική που προέκυψε στη συνέχεια. Ηαυταρχική δομή των κομμάτων τηςΑριστεράς επέφερε το αποτέλεσμα ότιαπέτυχε να συνδεθεί με αυτό το κί-νημα και οι κινητοποιήσεις των τελευ-ταίων κατέστησαν τα όρια της συντη-ρητικής δημοκρατίας πιο ευδιάκριτα.

Η κατάσταση ήταν πράγματι επικίν-δυνη διότι, με την κατάργηση της αν-τικομμουνιστικής νομοθεσίας, το νέοδεξιό δημοκρατικό καθεστώς, κατ’αρχήν, προσφέρει την ευκαιρία για μιαπιο αυτόνομη πολιτική συμμετοχή τωνλαϊκών μαζών. Η κυβέρνηση του Κα-ραμανλή δεν απειλείται ουσιαστικάαπό την πολιτική αποκατάσταση τηςΑριστεράς, η οποία διαρθρώνεταιγύρω από αυταρχικές γραφειοκρατι-κές κομματικές γραμμές. Στην πραγ-ματικότητα, το πρόβλημα του κομμα-

τικού αυταρχισμού (ένας από τους λό-γους για την αδύναμη παρουσία ενόςλαϊκού κινήματος εκείνη την εποχή)αποτελούσε μεγαλύτερο πρόβλημα γιατην Αριστερά από ότι για τη ∆εξιά, ηοποία είχε οργανωθεί στη βάση πιοαυτόνομων πελατειακών δικτύων καιθα μπορούσε να στηριχθεί στο «προ-σωπικό χάρισμα» του Καραμανλή.Συγκεκριμένα, η αυταρχική δομή τουΚΚΕ διευκόλυνε την ενσωμάτωσή τουως κόμμα στη νέα πολιτική τάξη.

Το ΚΚΕ, θα πρέπει να σημειωθεί,είχε πλέον απομακρυνθεί πολύ απότις αντι-εθνικιστικές θέσεις που είχανυιοθετηθεί κατά τη διάρκεια του μεσο-πολέμου. Η εμπειρία του εμφυλίουπολέμου που είχε διαχωρίσει τουςκομμουνιστές από τους «εθνικόφρο-νες», το 1974, έφερνε σύγχυση στοκόμμα σχετικά με τη θέση του για τοεθνικό ζήτημα. Η νομιμοποίηση τουΚΚΕ οφειλόταν σε μεγάλο βαθμό στογεγονός ότι η ∆εξιά έχει χάσει τηναξιοπιστία της για το θέμα αυτό. Στηνπραγματικότητα, από τότε, η ελληνικήΑριστερά είχε αναδειχθεί ως πιο πα-τριωτική δύναμη από τη ∆εξιά. Ηεπτάχρονη στρατιωτική δικτατορίακαι η τουρκική κατοχή της μισής Κύ-πρου στέρησαν από τη ∆εξιά την αξιο-πιστία της ως «θεματοφύλακα» τωνεθνικών συμφερόντων. Τώρα, οι πα-τριωτικές δυνάμεις ταυτίστηκαν μετην Αριστερά, όχι μόνο του ΚΚΕ, αλλάκαι του ΠΑΣΟΚ. Ο νέος πατριωτικόςλόγος υποστήριζε την ανεξαρτησίατης χώρας από το ΝΑΤΟ. Σε ό, τιαφορά το ζήτημα αυτό, η θέση της Ελ-λάδας στο ΝΑΤΟ και στην ΕΟΚ προ-καλούσε μεγάλη ανησυχία, κυρίωςλόγω της παρέμβασης των Αμερικα-νών, τόσο σε σχέση με τη Χούντα όσοκαι στα γεγονότα στην Κύπρο. Οι σχέ-σεις με το Ανατολικό Μπλοκ ήταν, εξί-σου, παράγοντας ανησυχίας. Ο «αυ-ταρχισμός» της Σοβιετικής Ένωσηςήταν ένα σοβαρό πρόβλημα για εκεί-νους στην ελληνική Αριστερά που δενανήκαν στο ΚΚΕ. Αυτό που η Αριστεράή μάλλον η σοσιαλιστική Αριστερά(ΠΑΣΟΚ) προσπαθούσε να διεκδική-σει πέρα από οτιδήποτε άλλο, ήταν ηαυτονομία και η αυτάρκεια της Ελλά-δας, δύο στοιχεία που είχαν κεντρικόρόλο στην πατριωτική ιδεολογία σεπαλαιότερες στιγμές στην ιστορία τηςχώρας. Πίσω από όλα αυτά ήταν ηπροσπάθεια του ΠΑΣΟΚ να καταρρί-ψει τις κατηγορίες της ∆εξιάς ότι είναιαντι-εθνική δύναμη.

Ο συνδικαλισμόςστο χώρο εργασίας

Η κατάργηση της αντι-κομμουνιστι-κής νομοθεσίας δημιούργησαν τις δυ-νατότητες μιας πιο δυναμικής και μα-χητικής συμμετοχής των λαϊκώνμαζών στην πολιτική, ενός πραγμα-τικά λαϊκού και ριζοσπαστικού κινή-ματος που εμφανίζεται με τη μορφήτων εργοστασιακών σωματείων. Στηνπραγματικότητα, η νέα δημοκρατικήτάξη κατέστησε δυνατό για τους εργα-ζόμενους να διεκδικήσουν περισσό-τερα δικαιώματα από όσα θα μπο-ρούσε να καταστείλει. Νέες μορφέςπολιτικής συμμετοχής και νέες ομά-δες προέκυψαν, μεταξύ των οποίωνκαι το κίνημα των εργοστασιακών σω-ματείων. Αυτά περιελάμβανε την ορ-γάνωση της εργασίας στο χώρο εργα-σίας, στο εργοστάσιο, τα μεταλλεία, ταναυπηγεία ή αλλού. Οι προσπάθειέςτους για την επίτευξη μιας μεγαλύτε-ρης αυτονομίας στο χώρο εργασίαςαπό ό, τι διεκδικούσαν οι συνδικαλι-στικές οργανώσεις της ΓΣΕΕ και ησταδιακή αντικατάσταση των κλαδι-κών σωματείων από τα εργοστασιακά,ήταν μια βαθιά καινοτομία στην ελλη-νική συνδικαλιστική ιστορία.

Μέχρι την εμφάνιση των εργοστα-σιακών σωματείων, η πλειοψηφία τωνεργαζομένων ανήκαν σε ομοιοεπαγ-γελματικά και τοπικά συνδικάτα. Ησυνδικαλιστική τους ταυτότητα δενείχε τις ρίζες της στο χώρο εργασίας.Το σύστημα αυτό βοήθησε σε μεγάλοβαθμό τη χειραγώγηση των εργαζομέ-νων από συνδικαλιστές και κατέστησεσχεδόν αδύνατη την αλληλεγγύη με-ταξύ των ανθρώπων που εργάζοντανστον ίδιο χώρο εργασίας. Αυτά ήταν ταπροβλήματα που τα εργοστασιακά σω-ματεία προσπάθησαν να επιλύσουνεπισημαίνοντας την ανάγκη τα συνδι-κάτα να εκπροσωπούν κυρίως όλουςεκείνους που εργάζονται στο ίδιο ερ-γοστάσιο ή επιχείρηση. Με άλλαλόγια, μπορούμε να πούμε ότι τα ερ-γοστασιακά σωματεία προσπαθούσαννα καθιερώσουν μια οριζόντια μορφήπολιτικής οργάνωσης των λαϊκώνμαζών. Οι στόχοι αυτοί ήταν αδιανόη-τοι για το πολιτικό κατεστημένο τοοποίο, παρά την πολιτική αλλαγή, είχεδιατηρήσει ένα μεγάλο μέρος της πα-τερναλιστικής της πολιτικής απέναντιστους εργαζόμενους.

Τα εργοστασιακά σωματεία ήτανστο σύνορο μεταξύ της νόμιμης και

ΑΓΝΟΗΜΕΝΕΣ ΟΨΕΙΣ ΤΗΣ ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ

Από το εργοστασιακό εργατ ικό κίνημαστην κομματικοποίηση των συνδικάτων

Τα εργοστασιακά σωματεία ήταν στο σύνορομεταξύ της νόμιμης και της παράνομης δράσης.Ακόμη και αν δεν παραβίαζαν τυπικά το νόμο,τον παραβίαζαν ουσιαστικά, αφού το δικαίωμαστην απεργία θεωρείτο παράνομο για ταεργατικά συνδικάτα στο χώρο εργασίας.

Page 31: Κυριακή 27-07-2014

Η ΕΠΟΧΗ 27 Ιουλίου 2014 3311ΘΕΜΑΤΑ

της παράνομης δράσης. Ακόμη και ανδεν παραβίαζαν τυπικά το νόμο, τον πα-ραβίαζαν ουσιαστικά, αφού το δι-καίωμα στην απεργία θεωρείτο παρά-νομο για τα εργατικά συνδικάτα στοχώρο εργασίας. Εδώ, θα μπορούσε κα-νείς να αναρωτηθεί πώς οι επιμέρουςδιατάξεις του Ν. 330 μπορούσαν νασυμβιβαστούν με τη συνταγματική ανα-γνώριση των δικαιωμάτων των συνδι-καλιστικών οργανώσεων. ∆εν μπορεί ναυπάρξει αμφιβολία ότι ο νόμος 330ήταν αντίθετος με το νόημα των συν-ταγματικών αρχών.

Το ερώτημα που τίθεται είναι κατάπόσο η συγκεκριμένη διατύπωση τωνδικαιωμάτων, όπως ορίζονται στο Σύν-ταγμα, είναι συμβατή με την περιστολήτους από τον νόμο 330. Ενώ τα συνδι-καλιστικά δικαιώματα ήταν πλήρωςαναγνωρισμένα από το Σύνταγμα, στηνπερίπτωση των σωματείων που δενείχαν συσταθεί νόμιμα, δεν υπήρχεκαμία νομική προστασία. Επειδή το κί-νημα των εργοστασιακών σωματείωνπροέκυψε από το πουθενά και δεν είχανκαμία σχέση με προϋπάρχουσες οργα-νώσεις, τα εργοστασιακά σωματεία δενείχαν αποκτήσει πλήρη νομικά δικαιώ-ματα. Ακόμη και τα σωματεία τα οποίακατάφεραν να αποκτήσουν νομική υπό-σταση δεν πληρούσαν τις προϋποθέσειςγια τη διοργάνωση μιας νόμιμης απερ-γίας. Επίσης η στάση των εργοδοτώναπέναντι στους εργαζομένους καθι-στούσε τη λειτουργία των σωματείωναυτών ακόμη πιο δύσκολη.

Η σχέση κυβέρνησης, κομμάτωνκαι συνδικάτων

Μέχρι το 1980 ο νόμος 330 είχε κατα-φέρει να διαλύσει τα περισσότερα καιτα πιο μαχητικά συνδικάτα, και 20.000άνθρωποι είχαν απολυθεί για συνδικα-λιστική δραστηριότητα στο χώρο εργα-σίας.

Αυτή η μαζική απώλεια, όχι μόνο τωνηγετών των συνδικάτων των επιχειρή-σεων, αλλά της μεγάλης πλειοψηφίαςτων ανθρώπων που εργάζονταν στα ερ-γοστάσια και είχαν υποστηρίξει ενεργάτα σωματεία δεν μπόρεσε να αναστρα-φεί όταν το ΠΑΣΟΚ ήρθε στην εξουσίατο 1981. Το κίνημα είχε χάσει τον αυ-θόρμητο και μαχητικό χαρακτήρα του,παρά το γεγονός ότι το ΠΑΣΟΚ υιοθέ-τησε μια φιλεργατική στάση με έμφασηστην προστασία των δικαιωμάτων τωνσυνδικαλιστικών οργανώσεων στα ερ-γοστάσια, από την οποία προσπάθησαννα επωφεληθούν τα σωματεία των επι-χειρήσεων. Ο νόμος 1264/82 αντικατέ-στησε το νόμο 330 και παρείχε εκτετα-μένη προστασία στους επικεφαλής τωνσωματείων. Μόλις ο νόμος 1264/82 τέ-θηκε σε ισχύ, οι απεργίες στη βιομηχα-νία λιγόστεψαν.

Στη πραγματικότητα, η μετά το 1981περίοδος της διακυβέρνησης της χώραςαπό το ΠΑΣΟΚ χαρακτηρίζεται απόστοιχεία τομής αλλά και συνέχειας στησχέση κυβέρνησης, κομμάτων και συν-δικάτων. Το κυβερνητικό ΠΑΣΟΚ έβαζεστόχο την «κοινωνική απελευθέρωσητου εργαζόμενου ελληνικού λαού» καιθεωρούσε το συνδικαλισμό ως ένα απότα «τρία βάθρα της δημοκρατίας». Τομήήταν η χρησιμοποίηση του υπάρχοντοςνομικού πλαισίου για την κατάργηση

της διοίκησης της ΓΣΕΕ και η αντικατά-στασή της με τις μέχρι τότε αποκλει-σμένες από τη διοίκηση της συνομο-σπονδίας συνδικαλιστικές παρατάξειςτης αριστεράς. Η παράταξη της ΠΑΣΚΕέλαβε τη μερίδα του λέοντος των εδρώνκαι αποτελούσε ηγεμονεύουσα δύναμηστο συνδικαλιστικό κίνημα. Η εξέλιξηαυτή προϊδέαζε για την παραπέρα πο-ρεία καθώς μετά το 1981 η κομματικο-ποίηση συνδυάστηκε με τη λογική του,νέου τύπου, κυβερνητικού συνδικαλι-σμού δημιουργώντας έτσι ένα ιδιαίτεραασφυκτικό πλαίσιο για ανεξάρτητουςσυνδικαλιστές και παρατάξεις.

Νέου τύπου κυβερνητικόςσυνδικαλισμός

Η κατάκτηση της πλειοψηφίας στασυνδικάτα από την κυβερνητική παρά-ταξη ΠΑΣΚΕ διευκολύνθηκε με την υιο-θέτηση, σε πρώτη φάση, ώριμων αιτη-μάτων των εργαζομένων. Ως συνέπεια,από τη μια της κυριαρχίας της ΠΑΣΚΕστα περισσότερα συνδικάτα και στηΓΣΕΕ και από την άλλη της επίλυσηςορισμένων ώριμων αιτημάτων των ερ-γαζομένων, οι απεργίες κατά την πρώτητετραετία της διακυβέρνησης τηςχώρας από το ΠΑΣΟΚ ακολούθησανπτωτική πορεία.

Στη μείωση των απεργιών κατά τηνπερίοδο αυτή συνέβαλε η εφαρμογή τηςτροπολογίας του Άρθρου 27 του Ν.1320/82 που απαγόρευε τη χορήγησηαυξήσεων στους εργαζόμενους καθ’όλο το έτος 1983, προεικονίζοντας τιςπολιτικές που επρόκειτο να επιβληθούνμετά τις εκλογές του 1985. Η επιβολήτης νέας κρατικής οικονομικής πολιτι-κής του ΠΑΣΟΚ το φθινόπωρο του1985 μέσω της Πράξης ΝομοθετικούΠεριεχομένου (απαγόρευση μισθολογι-κών αυξήσεων πέρα από τα όρια της κυ-βερνητικής εισοδηματικής πολιτικής)ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων. Η κυ-βέρνηση προκειμένου να προστατέψειτην πολιτική της, εκτός από την ΠΝΠπου αμφισβητήθηκε και από μεγάλη με-ρίδα μελών και στελεχών της ΠΑΣΚΕ μεαποτέλεσμα την αλλαγή συσχετισμώνστη διοίκηση της ΓΣΕΕ, φρόντισε να εκ-μεταλλευτεί τη δικαστική οδό και ναεπιβάλει πλειοψηφία “νομιμοφρόνων”συνδικαλιστών στην ηγεσία της. Επρό-κειτο για το αποκορύφωμα της κομμα-

τικοποίησης των συνδικάτων που δενείχαν πια, τουλάχιστον στο επίπεδο τηςΓΣΕΕ, καμία δυνατότητα κριτικής καιαντιπαράθεσης στην κυβερνητική πολι-τική.

Πέρα όμως από τους αντικειμενικούςλόγους, ο υποκειμενικός παράγονταςήταν ο πιο σημαντικός. Η κομματικο-ποίηση μέσω των ανταγωνιστικών συν-δικαλιστικών παρατάξεων της αντιπο-λίτευσης, στις οποίες πλέον προστέ-θηκε και η ∆ημοκρατική ΑνεξάρτητηΚίνηση Εργαζομένων της Ν∆, πουαπορρόφησε τις προηγούμενες δεξιέςπαρατάξεις, οδήγησε στην αντιπαρά-θεση εντελώς διαφορετικών στρατηγι-κών και τακτικών που συναρτούντανκαι με τις εκλογικές στρατηγικές καιτακτικές των κομμάτων ενόψει τωνεπερχόμενων βουλευτικών εκλογών του1989. Το αποτέλεσμα ήταν να αδρανή-σει και να διαλυθεί η ΣΕΑ και η μετα-φορά των διενέξεων για την ακολουθη-τέα πολιτική στα πρωτοβάθμια και δευ-τεροβάθμια όργανα.

Η πολιτική περιθωριοποίηση του ερ-γοστασιακού εργατικού κινήματος ήτανεπίσης συνέπεια της αποβιομηχάνισης.Καθώς η βιομηχανία συρρικνώνεται, τοίδιο συμβαίνει και με το μαχητικό εργα-τικό κίνημα στα εργοστάσια. Το πρό-γραμμα της κοινωνικοποίησης κρύβει,ή μάλλον αναστέλλει για λίγο, τις απο-λύσεις. Η υποταγή των εργοστασιακώνσωματείων στο ΠΑΣΟΚ διευκολύνει τηνθέση της κυβέρνησης και των εργοδο-τών. Αυτό δεν σημαίνει ότι την απο-κλειστική ευθύνη για την έλλειψη μα-χητικότητας και αδυναμίας αντίστασηςστις απολύσεις την έχει το ΠΑΣΟΚ.Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, τοεργοστασιακό εργατικό κίνημα είχε ητ-τηθεί και είχε αρχίσει να φθίνει ανεπα-νόρθωτα πριν από την άνοδο της σο-σιαλιστικής κυβέρνησης στην εξουσία.Παρ ‘όλα αυτά, όταν το ΠΑΣΟΚ ανέ-λαβε, δεν έκανε τίποτα για να ενισχυθείη αυτονομία των συνδικάτων. Αντιθέ-τως, σύμφωνα με το Ν. 1264, αποδέχ-θηκε εξ ολοκλήρου μια παραδοσιακάελεγχόμενη από το κράτος συνδικαλι-στική γραφειοκρατία, και έτσι στέρησετα εργοστασιακά σωματεία από τις προ-ϋποθέσεις που απαιτούντο για να ανα-πτυχθούν.

Όμως, εκτός από το επίσημο συνδι-καλιστικό σύμπαν υπήρχε άλλος ένας

κόσμος της εργασίας, ο κόσμος της επι-σφαλούς εργασίας που έδειξε πως ανα-συγκροτείται σε νέα βάση μέσω τωνπρωτοβάθμιων σωματείων. Ήδη από τηδεκαετία του ’70 με τα εργατικά βιομη-χανικά σωματεία ως τη δεκαετία του ’90με τις κινητοποιήσεις αδιόριστων κα-θηγητών και δασκάλων, αυτός ο κό-σμος, παρά την προσωρινότητα της ερ-γασιακής σχέσης, δημιουργούσε νέεςμορφές άμεσης δημοκρατίας στη λήψηαποφάσεων και διεκδικούσε με ριζο-σπαστική στρατηγική και τακτικές πο-λιτικής ανυπακοής τα αιτήματά του απόκράτος και εργοδοσία. Η επιδείνωσητης κρίσης με τη μαζική ανεργία καιυποαπασχόληση στην εποχή της τρόι-κας αναζωογόνησε αυτό το κίνημα απότα κάτω.

* Η Ά. Κουμανταράκη είναι διδά-σκουσα στο Ελληνικό Ανοικτό Πανε-πιστήμιο και ο Θ. Τσακίρης διδάσκωνστο ΕΚΠΑ.

ΑΓΝΟΗΜΕΝΕΣ ΟΨΕΙΣ ΤΗΣ ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ

Από το εργοστασιακό εργατ ικό κίνημαστην κομματικοποίηση των συνδικάτων

Η κομ μα τι κο ποίη ση μέ σωτων α ντα γω νι στι κώνσυν δι κα λι στι κών πα ρα τά -ξεων της α ντι πο λί τευ σηςο δή γη σε στην α ντι πα ρά -θε ση ε ντε λώς δια φο ρε τι -κών στρα τη γι κών και τα -κτι κών που συ ναρ τού -νταν και με τις ε κλο γι κέςστρα τη γι κές και τα κτι κέςτων κομ μά των ε νό ψειτων ε περ χό με νων βου -λευ τι κών ε κλο γών του1989.

Page 32: Κυριακή 27-07-2014

Αν θες να λέγεσαιάνθρωπος...

Στα μάτια τους βλέπεις μια στωικότηταπου σε εκπλήσσει. ∆εν είναι θυμωμένοι.Μέσα σε συνθήκες απόλυτης εξαθλίωσης,αρνούνται να χάσουν την ελπίδα τους.Ζητάνε μόνο να δουλέψουν.

«Τους μήνες που δεν έχει δου-λειά στα χωράφια, δεν έχουμερεύμα στον καταυλισμό. Νερό

έρχεται από αυτό το λάστιχο. Το βά-ζουμε σε δύο δεξαμενές. Από τη μία πί-νουμε και στην άλλη πλενόμαστε. Είναικρύο και τον χειμώνα κάνεις μπάνιοπολύ δύσκολα. Είναι το νερό που ποτίζειτα χωράφια». ∆εν πρόκειται για από-σπασμα λογοτεχνικού βιβλίου για τηδουλεία στον αμερικανικό Νότο, ούτεγια λόγια του πρωταγωνιστή της ταινίας«∆ώδεκα χρόνια σκλάβος». Είναι η εξι-στόρηση μιας σκληρής πραγματικότηταςπου εκτυλίσσεται στα χωράφια της Μα-νωλάδας στην Ηλεία. Είναι τα λόγια τουΜοχάμεντ, ενός 63χρονου μετανάστηαπό το Μπαγκλαντές που ζει, μαζί με άλ-λους πενήντα ομοεθνείς του, σε έναναπό τους πολλούς αυτοσχέδιους καταυ-λισμούς της περιοχής. Λίγα μέτρα μα-κριά από τον καταυλισμό, τον Απρίλιοτου 2012 οι μετανάστες δέχθηκαν πυρο-βολισμούς από τους επιστάτες της επι-χείρησης Βαγγελάτος Α.Ε., όταν διανοή-θηκαν να ζητήσουν τα δεδουλευμένατους από την σκληρή εργασία τους σταφραουλοχώραφα.

Ούτε στον Μπάρμπα Θωμά

Στη μεγάλη τους πλειοψηφία οι εργά-τες γης, που ζουν στον συγκεκριμένο κα-ταυλισμό, αποκλείστηκαν από τη φετινήπαραγωγή καθώς θεωρήθηκαν υπαίτιοιγια τις περσινές κινητοποιήσεις. Χωρίςχαρτιά και χωρίς «άκρες» ζουν, στηνπραγματικότητα, εγκλωβισμένοι σε ένανκαταυλισμό του οποίου η θέα και μόνοπροκαλεί σοκ. Σε όλη την περιοχή ζουνκαι εργάζονται περίπου 5000 μετανάστεςσε παρόμοιες συνθήκες.

Με πρωτοβουλία της «Αλληλεγγύηςγια Όλους», πραγματοποιήθηκε τηνπροηγούμενη Κυριακή αποστολή στηνπεριοχή από μέλη της συλλογικότητας,βουλευτές και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ καιτης Νεολαίας και εκπροσώπους τηςΚΕΕΡΦΑ, της Κίνησης Υπεράσπισης ∆ι-καιωμάτων Μεταναστών, της ΒΙΟΜΕ,της Κοινότητας Μπαγκλαντές, της Πακι-στανικής Κοινότητας Ελλάδας, του Σω-ματείου Μεταναστών Εργατών και τωναπολυμένων καθαριστριών του υπ. Οι-

κονομικών. Παρέδωσαν τρόφιμα, είδηπρώτης ανάγκης και φάρμακα στους ερ-γάτες γης. Εκεί, ενώθηκαν με τα μέλητου Αντιφασιστικού Μετώπου Ηλείας,της ΕΛΜΕ Πύργου και εθελοντές τουΚοινωνικού Ιατρείου Πάτρας, προκειμέ-νου να εκφράσουν την έμπρακτη αλλη-λεγγύη και την υποστήριξη τους στον δι-καστικό αγώνα που δίνουν οι εργάτεςαπό το Μπαγκλαντές, προκειμένου να τι-μωρηθούν οι δράστες της άγριας επίθε-σης που δέχθηκαν.

«Αυτό που είδαμε ήταν συγκλονιστικό.

∆εν είναι δυνατόν τα θύματα μιας δολο-φονικής επίθεσης να έχουν καταδικα-στεί σε απομόνωση και σε συνθήκεςμπροστά στις οποίες η καλύβα τουΜπάρμπα Θωμά φαντάζει είδος πολυτε-λείας» δήλωσε στο «Κόκκινο», η βου-λευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Θεανώ Φωτίου πουμαζί με τον Β. Χατζηλάμπρου, τη Ε. Σαλ-τάρη – Γεωργοπούλου και τη Μ. Κανελ-λοπούλου ήταν οι βουλευτές που συνό-δευσαν την αποστολή.

Πράγματι, όσα βλέπεις σε συγκλονί-ζουν. Μεγάλα θερμοκήπια από νάιλον,

μέσα στα οποία αναπτύσσονται θερμο-κρασίες κοντά στους 60 βαθμούς, παρι-στάνουν τα καταλύματα. Μέσα σε κάθεένα από αυτά κοιμούνται, τρώνε, ξεκου-ράζονται και συναναστρέφονται δώδεκαάνθρωποι. Οι αυτοσχέδιες τουαλέτεςακριβώς δίπλα. Λίγα μόνο μέτρα από τοχωριό, όπου άνθρωποι ζουν – κατά ταάλλα - απολύτως φυσιολογικά. Ξυπνάνε,πάνε στις δουλειές τους, γυρνάνε καιβλέπουν κάθε μέρα αυτήν την κατά-σταση. Ή μήπως κάνουν πως δεν τη βλέ-πουν; Γιατί «αν θες να λέγεσαι άνθρω-πος», δεν μπορείς να το ανέχεσαι αυτό.

Ο φόβος μεγαλώνει το βράδυ

Όπως καταγγέλλουν οι μετανάστεςστην «Εποχή», μέχρι πρότινος για να μέ-νουν στον καταυλισμό έδιναν 35 ευρώτον μήνα ο καθένας. Μετά το περιστα-τικό με τους πυροβολισμούς, μπορούννα μένουν χωρίς να πληρώνουν. Το με-ροκάματο, αν και όποτε το πάρουν, είναι22 ευρώ, για μια πολύ δύσκολη δουλειάπου δεν σου επιτρέπει να δουλέψειςκάθε μέρα. Τους μήνες που δεν χρει-άζονται στα χωράφια, απλά περιμένουνεγκλωβισμένοι στον καταυλισμό. «Τιςνύχτες ο φόβος είναι μεγαλύτερος» λένε.Η αστυνομία τους «επισκέπτεται» ορι-σμένες φορές και συλλαμβάνει όσουςδεν έχουν χαρτιά. Αν αρρωστήσουν, αγο-ράζουν μόνοι τους τα φάρμακα. Αν χρει-αστούν νοσοκομείο, προσεύχονται ναπέσουν σε κάποιον καλό γιατρό που θαδεχθεί να τους εξετάσει. «Ουρολοιμώ-ξεις, δερματικά και άλλα νοσήματα πουπροκαλούνται από τις άθλιες συνθήκεςδιαβίωσης» διαγιγνώσκουν οι γιατροίτου Κοινωνικού Ιατρείου Πάτρας, πουεξέτασαν τους μετανάστες την προηγού-μενη Κυριακή. Νωρίς το απόγευμα οι πε-νήντα αλληλέγγυοι, μπήκαν στο πούλ-μαν για να επιστρέψουν στην Αθήνα. ΟΤίπον, ένας από τους εργάτες γης πουτραυματίστηκε στην επίθεση του προ-ηγούμενου Απριλίου παίρνει το μικρό-φωνο για να μας αποχαιρετήσει. «Σας ευ-χαριστούμε πολύ που ήρθατε. ∆εν φοβό-μαστε. Ο Θεός μαζί σας. Έλληνες καιξένοι, εργάτες ενωμένοι».

Αδάμος Ζαχαριάδης

ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΗ ΜΑΝΩΛΑ∆Α

Την Τετάρτη η απόφαση του δικαστηρίουΜε τις αγορεύσεις των δικηγόρων και την πρόταση της Εισαγγελέα, ολοκληρώ-

νεται την Τρίτη η ακροαματική διαδικασία για την υπόθεση της Μανωλάδας. Ηαπόφαση αναμένεται να εκδοθεί μια ημέρα μετά. Την Τρίτη, το Αντιφασιστικό Μέ-τωπο Ηλείας και άλλες οργανώσεις καλούν σε συλλαλητήριο συμπαράστασης έξωαπό το δικαστήριο της Πάτρας. Την προηγούμενη Τετάρτη απολογήθηκαν οι τέσσε-ρις κατηγορούμενοι. Στην περίπου κοινή υπερασπιστική τους γραμμή υποστήριξανότι οι ίδιοι πλήρωναν τους εργάτες αλλά τα λεφτά «τα έτρωγαν τα κουμάντα», οιομοεθνείς μεσάζοντες των Μπαγκλαντεσιανών εργατών. Οι μάρτυρες κατηγορίες,βέβαια, απέδειξαν στις καταθέσεις τους ότι κάτι τέτοιο δεν ευσταθεί, ενώ ο κ. Βαγ-γελάτος δεν μπόρεσε να προσκομίσει καμία απόδειξη πληρωμής, όταν αυτό του ζη-τήθηκε από το δικαστήριο. Στην απολογία του ισχυρίστηκε ότι δεν έχει καμία σχέσημε το περιστατικό των πυροβολισμών και ότι ο ίδιος έδινε τα λεφτά στον συγκατη-γορούμενό του, κ. Αποστολόπουλο, παραγωγό της περιοχής, προκειμένου ο τελευ-ταίος να του παραδίδει στο τέλος τις φράουλες. «Ούτε ήξερα, ούτε με ενδιέφερεπόσοι εργάτες απασχολούνταν στα χωράφια», παραδέχθηκε.

Οι αδελφοί Χαλούλου που κατηγορούνται ότι πυροβόλησαν τους μετανάστες είπανότι το έκαναν προκειμένου να προστατεύσουν τους υπόλοιπους μετανάστες που ήθε-λαν να δουλέψουν και δεν τους άφηναν οι απεργοί, ενώ ισχυρίστηκαν ότι μόνο ο έναςαπό τους δύο πυροβόλησε και μάλιστα από πολύ μακρινή απόσταση «για εκφοβισμό».Ο τελευταίος κατηγορούμενος, κ. Αποστολόπουλος, παραγωγός φράουλας στην πε-ριοχή, ισχυρίστηκε ότι όλες οι κατηγορίες είναι ψευδείς και ότι οι κατηγορούμενοιείναι θύματα πλεκτάνης, που έστησαν στον κ. Βαγγελάτο ανταγωνιστές του στην πε-ριοχή. Η βουλευτής Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ, Μάνια Παπαδημητρίου, παρακολούθησετην ακροαματική διαδικασία και σε δελτίο τύπου αναφέρει, μεταξύ άλλων: «Είναι

στοιχειώδες να αποδοθεί δι-καιοσύνη στους Μπαγκλαντε-σιανούς εργάτες που δέχθηκαντην επίθεση τον Απρίλιο του2012 και κυρίως είναι αναγκαίονα αλλάξει ριζικά η μεταναστευ-τική πολιτική και φυσικά όσοιπαραμένουν και εργάζονται στηχώρα μας να μην αντιμετωπί-ζονται ως είλωτες αλλά ως άν-θρωποι».