3341

Εβδομαδιαία εφημερίδα της Ανανεωτικής Αριστεράς • Κυριακή 1 Φεβρουαρίου 2015 • Αρ. φ. 1236 • 2 €

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ, ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ∆. Σμυρναίος:Σοκαρισμένο και εχθρικότο ΒερολίνοΣκληρή στάση και έμμεσεςαπειλές από τη Μέρκελ σελ. 5

...

Κ. Ελευθερίου:∆ύο ξένοι στον ίδιο χώροΤο “υπόλοιπον ΠΑΣΟΚ”αντιμέτωπο μετις προκλήσεις της μετα-ηγεμονικής φάσης του σελ. 18

...

Θ. Τσαλαπάτης:Σβήνοντας με κόκκινο μελάνιΟι εκλογές και η αλλαγή των ΜΜΕμετά τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ σελ. 23

∆ΙΕΘΝΗΝ. Φερρέρας: Θρίλερμε συμμετοχή μυστικώνυπηρεσιώνΗ πρόεδρος της ΑργεντινήςΧριστίνα Κίρχνερ στο επίκεντρομιας υπόθεσης που απειλείτη συνταγματική τάξη σελ. 16, 17

...Μ. Ρένεσης:Ευρωπαϊκές αποφάσειςμε ελληνικό χρώμαΕποικοδομητική η στάσητης ελληνικής διπλωματίαςστο θέμα των κυρώσεων κατάτης Ρωσίας σελ. 15

...Ε. Πετρίδου: Ποιοςωφελείται από την επίσκεψηΟμπάμα στην Ινδία;Η παγκόσμια ζημιά απότην επέκταση της ΑτομικήςΕνέργειας και την υποβάθμισητης κλιματικής αλλαγής σελ. 13

ΘΕΩΡΙΑΠ. Ρυλμόν: Αλληλέγγυαοικονομία, υπόβαθρο μιαςοικονομικής δημοκρατίαςΣχεδιασμός και θεσμικόπλαίσιο, καθώς η Ελλάδαεγκαινιάζει την ανατροπήστην Ευρώπη σελ. 30, 31

ΜΝΗΜΗΠέθανε η Μαρία Πίνιου ΚαλλήΑφιέρωσε τη ζωή τηςστην καταπολέμηση τωνβασανιστηρίων σελ. 22

ΚΟΙΝΩΝΙΑΠ. Λυμπερόπουλος:Ξενόγλωσση εκπαίδευση…κίτρινου χρώματος∆ίωξη κατά ΙδιωτικώνΕκπαιδευτικών σελ. 21

Το κόμμακαι τα μάτια μαςΚείμενο τωνΧρήστου Λάσκου,Αλέξη Μπένουκαι Νίκου Σαμανίδη σελ. 8

Ρεπορτάζ και ανάλυση για όσα οδήγησαν τη Νέα∆ημοκρατία στη συντριβή και τις τελευταίες εξελί-ξεις που ίσως φέρουν αλλαγή ηγεσίας Σελ. 5, 19

∆ιαπραγµάτευσηµε πραγµατικά πυρά

Η ΝΕΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΕΦΑΡΜΟΖΕΙ ΤΙΣ ΕΞΑΓΓΕΛΙΕΣ ΤΗΣ

«Η κυβέρνηση επιμένει στις προεκλογικές θέσεις της, κι αυτό με τρομά-ζει», δήλωσε ο βουλευτής της Ν∆ κ. Χατζηδάκης, ακραιφνής νεοφιλελεύθε-ρος και μνημονιακός. Η δήλωση έγινε τη στιγμή που ολοκληρωνόταν η διπλήαναγνωριστική επίσκεψη Σουλτς και Ντάιζελμπλουμ στην Αθήνα, με τηνοποία ξεκίνησε και επίσημα η διαπραγματευτική διαδικασία μετά την εγκα-τάσταση της νέας ελληνικής κυβέρνησης.

Πρόκειται για μια τοποθέτηση δηλωτική της αλλαγής κλίματος που έχεισυντελεστεί. Από τις συναντήσεις Σουλτς και Ντάιζελμπλουμ με τον πρω-θυπουργό και τους αρμόδιους υπουργούς το συμπέρασμα που αβίαστα βγαί-νει, είναι ότι και οι ίδιοι, όπως και ο βουλευτής της Ν∆, μάλλον περίμενανότι όσα ειπώθηκαν από τον ΣΥΡΙΖΑ προεκλογικά, ήταν για εσωτερική κατα-νάλωση. Και οι αλλεπάλληλες «προειδοποιήσεις» τύπου Σόιμπλε θα οδη-γούσαν αναπόφευκτα σε μια μετεκλογική αναδίπλωση της νέας ελληνικήςκυβέρνησης.

Τώρα αρχίζει να φαίνεται πόσο βάσιμος ήταν ο ισχυρισμός ότι δεν είχεγίνει ποτέ επί ΠΑΣΟΚ και Ν∆ πραγματική διαπραγμάτευση, γιατί δεν υπήρχεεναλλακτικό σχέδιο από την πλευρά της Αθήνας. Αυτό που συμβαίνει σή-μερα δεν είναι τίποτα φοβερό: είναι η έναρξη της διαπραγμάτευσης με πραγ-ματικά «πυρά», όπου υπάρχουν δύο πλευρές και όχι μια, όπου αντιπαρα-βάλλονται δύο διαφορετικά σχέδια και δεν κυριαρχεί ένα.

Και οι δύο πλευρές ξέρουν ότι η διαδικασία αυτή δεν θα είναι ένας περί-πατος. Το σημαντικό είναι, πάντως, ότι έχει, για πρώτη φορά, αρχίσει. Καιτο βέβαιο είναι ότι θα συνεχιστεί. Γιατί και από τις δύο πλευρές έχει δηλω-θεί ότι επιδιώκεται νέα συμφωνία στο πλαίσιο της ΕΕ, μιας ένωσης ισότι-μων και αλληλέγγυων κυρίαρχων κρατών με πολλά κοινά συμφέροντα.

Σελ. 3, 9

Είδε την ήτταως νίκη!

ΚαλημέρακυβέρνησηΌσα έγιναν την ιστορική εβδομάδα που πέρασε. Απότην πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ, στη συνεργασία με τουςΑΝΕΛ και από τις κόκκινες γραμμές στο σχηματισμότης πρώτης αριστερής κυβέρνησης στη χώρα.

Ρεπορτάζ στις σελίδες 6, 7

Μ. Καραμεσίνη: Οι μεγάλεςπροκλήσεις για ανοικοδόμησητης αγοράς εργασίας

σελ 12

Γ. Καπόπουλος:Κρίνεται η δυνατότηταεξόδου από την κρίση

σελ 10, 11

KKIINNHHMMAATTOOΓΓΡΡΑΑΦΦΟΟΣΣ

4 σελίδες: Όλες οι ταινίεςτης εβδομάδας - Το 65ο φεστιβάλ Βερολίνου -Αφιέρωμα στις ταινίες εκδίκησης Σελ. 24, 25, 28, 29

22 Η ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015ΘΕΜΑΤΑ

ΕΒ∆ΟΜΑ∆ΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΗΣ ΑΝΑΝΕΩΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣΙδιοκτήτης: Εκδοτικός - ∆ημοσιογραφικός Συνεταιρισμός Κοινωνικών,Πολιτικών και Πολιτιστικών Μελετών και ∆ραστηριοτήτων Η ΕΠΟΧΗ, ΣΥΝ Π.Ε.

Βλαχάβα 11 & Αθηνάς, 3ος όροφος,Αθήνα 105 51

ΤΗΛΕΦΩΝΑ 3630523, 3619513 -3619514 • FAX: 3619610

Εκδότρια:Ασημίνα ∆αβάκη - Κλαυδιανού

Συνδρομές (σε ευρώ)• Εσωτερικού: 150 • Kύπρος: 250

• Ευρώπη: 250 • Λοιπός κόσμος: 250Α.Φ.Μ. 096207018 - ∆ΟΥ: ΣΤ’ Αθηνών

Αρ. Λογαριασμού: 72038528658ΙΒΑΝ GR

3801107200000072038528658ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

Ηλεκτρονική ∆ιεύθυνση:epohigr@gmail.com

www.epohi.grΚωδικός εντύπου: 3341

Την παραπάνω φράση του Απόστολου Παύλου, πουσημαίνει «Φρόντισε να παρουσιάσεις τον εαυτό σουδόκιμο στο Λαό, εργάτη αντρόπιαστο, που ορθοτο-

μεί το λόγο της αλήθειας», μου την έστειλε σύντροφος, βά-ζοντας στη θέση της λέξης «Θεόν», τη λέξη «Λαόν», ωςευχή, προτροπή και εν τέλει ως καθήκον, στις νέες υπο-χρεώσεις, ως βουλευτή, που μου ανέθεσε ο λαός τηςΗλείας, ψηφίζοντας ΣΥΡΙΖΑ.

Σήμερα έχουμε μια ιστορική καμπή στη χώρα. Για πρώτηφορά αναλαμβάνει την ευθύνη της διακυβέρνησης η Αρι-στερά, δια μέσου του ΣΥΡΙΖΑ. Τα πρώτα μηνύματα από τιςδηλώσεις τής κυβέρνησης είναι εξαιρετικά θετικά και έτσιφαίνεται πως τα εισέπραξε η κοινωνία. Όλα όσα προ-εκλογικά είχε εξαγγείλει ο ΣΥΡΙΖΑ επαναλήφθηκαν έχον-τας πρακτική πια σημασία. Είναι σαφής η μεροληψία τηςκυβέρνησης υπέρ των αδύναμων της κοινωνίας, μέτρα πουταυτόχρονα αλλάζουν το βραχυκυκλωμένο μπουζί, προ-κειμένου να δώσει ένα ισχυρό σπινθήρα για την εκκίνησητου κινητήρα της οικονομίας. Τα πρώτα μέτρα της κυβέρ-νησης, αν τα δει κάποιος από δογματική σκοπιά, δεν είναιούτε ανατρεπτικά ούτε σοσιαλιστικά. Λειτουργούν όμωςπρος την αλλαγή συσχετισμών υπέρ των δυνάμεων της ερ-γασίας, δημιουργώντας ταυτόχρονα τις προϋποθέσεις γιατην επέκταση και το βάθεμα των αλλαγών προς μια κατεύ-θυνση μετασχηματισμού. Όταν, για παράδειγμα, ψηφιστείτο νομικό πλαίσιο της επαναλειτουργίας επιχειρήσεων απότους εργαζόμενους που έχουν αναλάβει την εγκαταλειμ-μένη από τον αδηφάγο κεφαλαιούχο επιχείρησή του, τότεανοίγει ένα παράθυρο προς βαθύτερες αλλαγές.

Βομβαρδισμένη με ναπάλμ χώρα

Μέχρι τώρα, οι εναλλασσόμενες κυβερνήσεις του σάπιουπολιτικού συστήματος έλεγαν για να ξεφύγουν από τιςπροεκλογικές τους υποσχέσεις, πως παραλάμβαναν «κα-μένη γη». Τι να πει σήμερα η νέα κυβέρνηση; Παρέλαβε γηπου έχει χτυπηθεί με βόμβες ναπάλμ, σαν αυτές που έριχνεο αμερικάνικος στρατός στο Βιετνάμ και για δεκαετίες δενφύτρωνε τίποτα. Και όμως δεν ειπώθηκε αυτό, ούτε ωςαπλή αποτύπωση της πραγματικότητας.

Τα πράγματα είναι προφανώς εξαιρετικά δύσκολα. Θααντιμετωπίσουμε σφοδρές αντιδράσεις από εγχώρια καιδιεθνή συμφέροντα. Αν οι αντίπαλοί μας διαθέτουν όπλατεράστιας ισχύος, τι μπορούμε να αντιπαρατάξουμε εμείς;Μόνο τη λαϊκή στήριξη και συμπόρευση. Όσοι και όσεςδούλεψαν από μας μέσα στα κινήματα στην Ελλάδα καιστο εξωτερικό, γνωρίζουν τη τεράστια δύναμη των κινη-μάτων. Θυμάμαι ότι στη Γένοβα, στη μεγάλη κινητοποίησητου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Φόρουμ εναντίον της συνό-δου των G 8, ο Μπερλουσκόνι είχε πει ότι αυτοί είχαν απέ-ναντί τους μια νέα δύναμη, που πρέπει να την πάρουν σο-βαρά υπόψη τους.

Ο ΣΥΡΙΖΑ επομένως χρειάζεται κινήματα, στη γειτονιά,στην επιχείρηση, στο σύνολο της κοινωνίας. Κινήματα στή-ριξης , διεκδίκησης και κριτικής. Είναι η μόνη δυνατήφωνή που υποχρεωτικά θα ακούει ο ΣΥΡΙΖΑ.

Η κάθοδος στην Ηλεία

Ας μου επιτρέψουν οι αναγνώστες την κατάθεση προσω-πικής εμπειρίας από τις εκλογές. Είχα κατέβει πολλέςφορές σε εκλογές στην Αθήνα, ακόμα και στο ∆ήμο της.Τότε που τα ποσοστά μας στην καλύτερη έπιαναν μόλις τοόριο. Με την Ηλεία η πιο στενή πολιτική σχέση μου άρχισετο 1989, όταν κατέβηκα ως υποψήφιος με το ΚΚΕ Εσωτε-ρικού – Α.Α.

Ο σύντροφός μου, ληξίαρχος των Λεχαινών, Άγγελοςμου έδωσε μια φωτογραφία από την κεντρική προεκλογικήομιλία στον Πύργο. Εγώ να μιλώ με πάθος και απέναντίμου μόνο ο Άγγελος και ο γιατρός σύντροφος Γιάννης.Υπήρχαν, όπως έγραψε ο Άγγελος με το λογοτεχνικό τουψευδώνυμο Α. Μπακιός, καμιά δεκαπενταριά ακροατέςπου καθόταν στη διπλανή καφετέρια!

Στις εκλογές του 2012 όλες οι δημοσκοπήσεις έδειχνανότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα πάρει ένα ποσοστό μεταξύ 10%-12%. Έτσιέγινε η επιλογή ορισμένα στελέχη να κατέβουν στον τόποκαταγωγής, όπου προφανώς είχαν δεσμούς, για να ενισχύ-σουν τα τοπικά ψηφοδέλτια.

Έτσι κατέβηκα στην Ηλεία, 12 ημέρες όλες κι όλες, γι-νόμενος πρόσχαρα αποδεκτός από την νομαρχιακή οργά-νωση. Τώρα πια, στις φετινές εκλογές, η κάθοδος μου στηνΗλεία ήταν υποχρεωτική. ∆εν ήρθε κάποιος «Αθηναίος» ναπάρει την έδρα, όπως ακούστηκε σε κουτσομπολιά σε κα-φενεία από μη μέλη του ΣΥΡΙΖΑ. Ούτε φυσικά ως καθοδη-γητής σταλμένος από την ΚΕ.

Συνεχώς διδάσκομαι

Ούτε το 2012, ούτε τώρα μετάνιωσα για την επιστροφήμου με τον κόσμο της Ηλείας. Έλεγα ότι «έγινα πιο πλού-σιος» και με κοίταγαν περίεργα. Τους εξηγούσα βέβαια,προς άρση παρεξηγήσεων, πως έγινα πλούσιος σε ιδέες,σε γνώσεις, σε αισθήματα.

Ο υποψήφιος και ο βουλευτής ενός νομού της περιφέ-ρειας έχει δύσκολο έργο. ∆εν είναι όπως στις αχανείς πε-ριφέρειες όπου κάνει κεντρική πολιτική. Εδώ πρέπει ναέρχεσαι σε συνεχή άμεση επαφή με τον κόσμο, να μπορείςνα ακούς και να μιλάς για τα προβλήματα της αγροτιάς,της κτηνοτροφίας, του τουρισμού, των επαγγελματιών. Μετα παιδιά που τα κόβουν από το σχολείο για να βοηθήσουνστο χωράφι ή στα κοπάδια και συνεχώς να διδάσκεσαι...

Τώρα, με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, οι περισσότεροι βρισκό-μαστε ακόμα σε προγενέστερη εποχή, και πρέπει να συμ-βαδίσουμε με τις προκλήσεις των καιρών και τη θερμήυποδοχή της κοινωνίας. Να ανοιχτούμε στους νέους, στονκόσμο του μεροκάματου, στους ανθρώπους της δράσης,στους ενεργούς πολίτες. Με άλλα λόγια, οι οργανώσεις μαςνα γίνουν πολιτικά υποκείμενα, το κόμμα στο χώρο τους.

Παλαιότερα, όταν οι οργανώσεις είχαν ιδιαίτερα προ-βλήματα, με προσωπικές συγκρούσεις, παραγοντισμούς,τοπικισμούς τα κεντρικά όργανα του κόμματος έστελνανστελέχη για μέρες, βοηθώντας να αλλάξει η κατάσταση.Σήμερα, ενδεχομένως, να μη χρειάζεται αυτό. Όσον αφοράεμένα τα μηνύματα που λαμβάνω και τα θερμά λόγια πουμου λένε μου δημιουργούν αμηχανία και με τρομάζουν γιατο πόσο θα μπορέσω να ανταποκριθώ στην εικόνα πουέχουν σχηματίσει.

Για να ανταποκριθούμε όμως θέλουμε να συμβαδίσουμεμαζί με τον κόσμο της εργασίας. Το δικό μας κόσμο…

Μάκης Μπαλαούρας

Οι δικές μαςπρογραμματικέςδηλώσεις!Ζούμε ημέρες ανεπανάληπτες.

Η εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑκαι ο σχηματισμός της νέας

κυβέρνησης μας γεμίζει διπλήχαρά. Όχι μόνο γιατί ευτυχήσαμενα ζήσουμε ένα ιστορικό γεγονός,που αποτελούσε στόχο και όραμαδεκαετιών, αλλά και γιατί ηικανοποίηση με την οποία μαςγέμισε η έλευση της ελπίδας,αποτελούσε όλες αυτές τις μέρεςτο έκδηλο κοινό αίσθημα. Σπάνιαθα μπορούσες να συναντήσειςάνθρωπο που να μην έχει χαρεί γιατην επιτυχία του ΣΥΡΙΖΑ, ακόμα κιαν δεν τον είχε ψηφίσει. Για την «Εποχή» το αίσθημα τηςχαράς συμπληρώνεται κι από τοαίσθημα δικαίωσης. Η εφημερίδαμας, συχνά κόντρα στο ρεύμα,έδωσε τον καλύτερο εαυτό της στημάχη για την κυοφορία, τηγέννηση, την ανάπτυξη και τη νίκη

του ΣΥΡΙΖΑ. Στήριξε την ιδέα τηςενότητας, της ανασύνθεσης και τηςεπανίδρυσης της Αριστερά στηχώρα μας με όλες τις δυνάμεις της.Ακόμα και οι κριτικές παρεμβάσειςτης σ’ αυτή τη διαδρομή δενξεχνούσαν ποιος είναι ο κοινός μαςστόχος. Κι αν θυμόμαστε τιςδύσκολες καμπές την ώρα τηςγενικευμένης χαράς, είναι για ναμην τις ξανασυναντήσουμεμπροστά μας απροετοίμαστοι. Άλλωστε, ο αγώνας στονκαινούργιο για όλους μας στίβομόλις άρχισε. Θα είμαστε και πάλιμαζί. Με όλους τους παλιούς καινέους συμμαχητές σε γνωστές απόπαλιά και νέες προκλήσεις. Ηδουλειά μας τώρα γίνεται ακόμαπιο σύνθετη. Έχουμε μιακυβέρνηση που τη νιώθουμε δικιάμας. Με ανθρώπους που τουςγνωρίσαμε σε πολύχρονουςκοινούς αγώνες. Που τους αγαπάμεκαι τους νοιαζόμαστε. Πουπεριμένουμε πολλά από αυτούς κιας ξέρουμε πόσο δύσκολο είναι νατα πετύχουν. Που τους έχουμεδίπλα μας, αλλά χρειάζεται και νατους βοηθάμε κρίνοντάς τουςσυχνά από κάποια απόσταση:εκείνη που χρειάζεται για να δειςτη μεγάλη εικόνα πιο καθαρά. Η δουλειά μας τώρα γίνεται ακόμαπιο απαιτητική. Γιατί και οιαναγνώστες τής «Εποχής» θα έχουνπερισσότερες απαιτήσεις. Θαδώσουμε κι εμείς τη δική μας μάχη.Με κριτική ματιά. Σε ανοιχτήγραμμή με τα κινήματα, την κοινήμας μήτρα. Με τις σελίδες μαςανοιχτές σε νέες ιδέες, σε θετικέςσυμβολές και σε κριτικέςπαρεμβάσεις. Έχουμε χρέος νακρατήσουμε ανοιχτούς τουςδίαυλους που συνδέουν τηνκοινωνία, την κοινωνική καιπολιτική δράση με μια κυβέρνησηπου φιλοδοξεί να ανταποκριθείστις ανάγκες των λαϊκών τάξεων.

•

Ιστορική καμπή στη χώρα“Σπούδασον ίνα παραστήσης σε αυτόν δόκιμον εις τον Λαόν,εργάτην ανεπαίσχυντον, ορθοτομούντα τον λόγον της αληθείας”

(Απόστολος Παύλος, προς Τιμόθεον Β‘)

Η ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015 33ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ζούμε μέρες ανατροπών και για νατο επιβεβαιώσει κανείς, δεν έχειπαρά να δει ένα μόνο δελτίο ειδή-

σεων, οποιουδήποτε καναλιού, ή να δια-βάσει τους τίτλους των εφημερίδων έναπρωινό. Απόψεις, ατμόσφαιρα, κλίμα,πρόσωπα, όλα είναι διαφορετικά, πιο ευ-χάριστα αισιόδοξα.

Η δέσμευση δεν ήταν σχήμα λόγου

Αυτή την εικόνα εισπράττεις για τη νέακυβέρνηση με κορμό την Αριστερά συζη-τώντας είτε στη δουλειά, είτε στο καφε-νείο, είτε στην οικογενειακή ή φιλική συ-ναναστροφή, παντού. ∆εν αναφέρομαιμόνο στους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ,αλλά σε πολύ μεγαλύτερο εύρος συμπο-λιτών μας, που έσπασε το φράγμα τουφόβου μετά τις εκλογές και τώρα ισό-τιμα συμμετέχει στην παρακολούθησητων καθημερινών εξελίξεων με αισιοδο-ξία και ελπίδα ότι, επιτέλους, κάτι κα-λύτερο μπορεί να κερδηθεί για τη χώρα.Η επιρροή, η συναίνεση προς την κυβέρ-νηση του ΣΥΡΙΖΑ διευρύνεται, η ευθύνητης πολλαπλασιάζεται.

Πάνω απ’ όλα οι έλληνες πολίτες απότην Τρίτη, ήδη, πρόσεξαν ότι κάποιος,επιτέλους διαπραγματεύεται. ∆ιότιόντως η διαπραγμάτευση έχει αρχίσεικαι είναι και αληθινή και σκληρή. Ότι ηΕλλάδα είναι στο κέντρο της προσοχήςδιεθνώς με θετικό τρόπο. Ότι πολύ ση-μαντικές χώρες δηλώνουν ότι θεωρούντη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ θετική εξέλιξη καιαξιωματούχοι της ΕΕ συζητούν μαζί μετους νέους επίσημους Έλληνες ισότιμα.Και πάνω απ’ όλα ξαφνιάζονται ευχάρι-στα που οι νέοι υπουργοί και αναπληρω-τές τους, ο ένας μετά τον άλλο, εξαγγέλ-

λουν τα πρώτα μέτρα επιβεβαιώνονταςότι το προεκλογικό σύνθημα «δεσμευό-μαστε» δεν ήταν σχήμα λόγου. Είναι η ξε-χωριστή συνεισφορά της κυβέρνησης σεαξιακό επίπεδο.

Εκείνο, όμως, που πρώτα απ’ όλα επα-ληθεύεται από την πρώτη κιόλας εβδο-μάδα, είναι η προεκλογική μας πεποί-θηση ότι τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ θα ακολου-θήσει μια εντελώς νέα κατάσταση! Αυτόσυνέβη και υπερβαίνει τους φραγμούςπου έθεταν οι αντίπαλοι του ΣΥΡΙΖΑπροεκλογικά. Οι θέσεις του συναντούνθετικό κλίμα, είναι αποφασιστική συμ-βολή στην προσπάθεια επίλυσης του ευ-ρωπαϊκού προβλήματος της ανεργίας,του αποπληθωρισμού και της ύφεσης.Αυτό καθιστά την ΕΕ πρόβλημα για όλοτον κόσμο της εύθραυστης μικρής τουανάπτυξης.

Μηνύματα με κόμμα

Πλήθος οι δηλώσεις που πιστοποιούντη θέση αυτή με πιο σημαντική και πεν-τακάθαρη αυτή των ΗΠΑ, όπως προκύ-πτει από το συγχαρητήριο τηλεφώνημαΟμπάμα προς τον Αλέξη Τσίπρα. Πέρααπό τον πολύ φιλικό και προσωπικότόνο, όπως ενημέρωσε μετά ο αναπλη-ρωτής εκπρόσωπος Τύπου κ. ΈρικΣουλτς, ο κ. Ομπάμα έδωσε έμφαση στοοικονομικό πεδίο και εξέπεμψε ένα μή-νυμα στήριξης. Τόνισε δε ότι οι ΗΠΑπροσβλέπουν στη συνεργασία με τον νέοπρωθυπουργό και τη νέα κυβέρνηση, ση-μειώνοντας ότι ο ελληνικός λαός έχεικάνει πολλά δύσκολα, αλλά σημαντικάβήματα, για να θέσει τα θεμέλια της οι-κονομικής ανάπτυξης. Πρόσθεσε δε ότι«οι ΗΠΑ συνεχίζουν να συζητούν τρό-

πους με τους οποίους η Ευρώπη θα μπο-ρούσε να δώσει ώθηση στη ζήτηση καιστη δημιουργία θέσεων εργασίας».

Ο ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέν-τσι, μαζί με τις θερμές ευχές του γιακαλή δουλειά, πρόσθεσε ότι «μια ολό-κληρη ήπειρος παρακολουθεί τις ελλη-νικές εξελίξεις συμμετέχοντας με με-γάλη συγκίνηση». Ο δε ιταλός υπουργόςΟικονομικών κ. Παντοάν μιλώντας στιςΒρυξέλλες δήλωσε ότι είναι ιδιαίτερα αι-σιόδοξος και ότι πιστεύει ότι θα βρεθείλύση με την Ελλάδα. Όσον αφορά τηχώρα του, δήλωσε ότι «εργάζεται για ναυπάρξει από κοινού αποδεκτή λύση γιατο ελληνικό χρέος, διότι είναι προς τοσυμφέρον όλων».

Ο αυστριακός καγκελάριος κ. Φάιμανσε συνέντευξή του ανέφερε επίσης ότι σεπολλά σημεία συμφωνεί με τον ΣΥΡΙΖΑ.«Συμμεριζόμαστε τον προβληματισμόκατά πόσο με περικοπές και λιτότηταμπορεί να επιστρέψει η ανάπτυξη», ση-μείωσε. Όσο για το δημόσιο τομέα, τό-νισε ότι «οι ιδιωτικοποιήσεις όσων συνι-στούν κρατική περιουσία είναι ο λάθοςδρόμος».

Ραντεβού με Ολάντ

Εν τω μεταξύ, ο πρωθυπουργός Αλέ-ξης Τσίπρας ήδη έχει κλείσει ραντεβούμε τον γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ,που θα πραγματοποιηθεί αμέσως μετάτην επίσκεψή του στην Κύπρο, όπου θασυναντηθεί με τον κ. Αναστασιάδη, ενώο υπουργός Οικονομικών Γ. Βαρουφά-κης από τη ∆ευτέρα αρχίζει σειρά συ-ναντήσεων με ομολόγους του, όπως ο κ.Όζμπρον της Μ. Βρετανίας, ο κ. Σαπέντης Γαλλίας και ο κ. Παντοάν της Ιτα-

λίας. Η διαπραγμάτευση έχει ήδη αρχί-σει και οι απόψεις για το ελληνικό ζή-τημα ποικίλλουν.

Σε αντίθετη κατεύθυνση η Μέρκελ

Σε εντελώς διαφορετική και άκρωςαμυντική κατεύθυνση κινείται η Γερμα-νία. Η κ. Μέρκελ έστειλε ασφαλώς έναπολύ ευγενικό ευχετήριο τηλεγράφημα,όμως παράλληλα δεν παρέλειψε να προ-ειδοποιήσει ότι θεωρεί τουλάχιστοναξιοπερίεργη τη συζήτηση για κούρεματου ελληνικού χρέους, για το οποίο δενβλέπει καμία αναγκαιότητα, ενώ σεσχέση με το πρόγραμμα τόνισε ότι «τηνευθύνη για το τι θα γίνει από εδώ καιπέρα την έχει η ελληνική κυβέρνηση». Οκ. Σόιμπλε, ακόμα πιο σκληρός, επέ-μεινε στην τήρηση των κανόνων, την εμ-πιστοσύνη και την αξιοπιστία, έθεσε ωςβάση για περαιτέρω αλληλεγγύη τηνοποία, όπως είπε, όλοι στην Ευρώπηχρειάζονται. «Σε αυτό δεν μπορεί κανείςνα διαφωνήσει μαζί μας και επιπλέον θαείναι και δύσκολο να μας εκβιάσει».

Υ.Γ: Είναι να απορεί κανείς, ύστερααπό την έκδηλη απόκλιση των γερμανι-κών θέσεων από αυτές άλλων μεγάλωνευρωπαϊκών χωρών, με την επιμονή τουSpiegel. Στη χθεσινή έντυπη έκδοσή τουέχει εξώφυλλο τον Αλέξη Τσίπρα, βλο-σηρό βεβαίως, με τίτλο «Αλέξης Τσί-πρας, ο εφιάλτης της Ευρώπης: ο οδη-γός που κινείται στο αντίθετο ρεύμα».Να το πει αυτό στον Ομπάμα, τον Ολάντ,τον Ρέντσι. Προς το παρόν...

Παύλος Κλαυδιανός

Πλήγματα, εκ των έσω,στον «θεσμό» Τρόικα

Τα πρώτα πλήγματα, εκ των έσω, στην τρόικα είναι γεγονός, προς απογοήτευσηόσων διαλαλούσαν ότι η θέση του ΣΥΡΙΖΑ, που συνοψιζόταν στη φράση «δεν ανα-γνωρίζουμε ως συζητήτρια καμιά τρόικα», είναι μαξιμαλισμός. Απαντώντας σεερώτηση του ευρωβουλευτή ∆ημ. Παπαδημούλη ο αρμόδιος επίτροπος Οικονο-μικών Πιερ Μοσκοβισί, ασκώντας εμμέσως κριτική στη δομή και τη λειτουργίατης τρόικας, είπε ότι «η δημοκρατική λογοδοσία της στρατηγικής επίλυσης κρί-σεων είναι πράγματι θεμελιώδους σημασίας». Ο ∆ημ. Παπαδημούλης συγκεκρι-μένα έθετε το θέμα της λειτουργίας της τρόικας και των προτεραιοτήτων τηςνέας Κομισιόν, αναφορικά με την αντικατάσταση του μοντέλου της τρόικας στιςχώρες με Πρόγραμμα Μακροοικονομικής Προσαρμογής, ζητώντας να τον ενημε-ρώσει σχετικά με το «χρονοδιάγραμμα που έχει θέσει για την ‘αντικατάσταση’της τρόικας», καθώς επίσης, «ποιους ευρωπαϊκούς θεσμούς θα περιλαμβάνει».

Ο κ. Μοσκοβισί απάντησε ότι «η Επιτροπή θα εξετάσει τον ρόλο της αποκαλού-μενης τρόικας, μεταξύ άλλων και το ενδεχόμενο αντικατάστασής της, με την πά-ροδο του χρόνου, με μια δομή που θα διαθέτει μεγαλύτερη δημοκρατική νομιμο-ποίηση και λογοδοσία, θα βασίζεται στα ευρωπαϊκά όργανα και θα υπόκειται σεμεγαλύτερο κοινοβουλευτικό έλεγχο σε ευρωπαϊκό και σε εθνικό επίπεδο». Πρό-σθεσε πως ότι «δεδομένου ότι η αλλαγή της υπάρχουσας δομής συνεπάγεται τηνεξέταση σύνθετων θεσμικών, νομικών και δημοσιονομικών θεμάτων, οι προτά-σεις θα πρέπει να συζητηθούν και να συμφωνηθούν από τα κράτη-μέλη».

Έχει ενδιαφέρον επίσης η δέσμευση του Επιτρόπου ότι στο πλαίσιο των κα-τευθυντήριων γραμμών του κ. Γιούνκερ πρέπει να επανεξισορροπηθεί ο τρόποςπου παρέχεται «υπό όρους στήριξη», εφόσον προκύψει στο μέλλον αυτή η ανάγκη.«Αυτή η επανεξισορρόπηση θα περιλαμβάνει την εκπόνηση εκτιμήσεων του κοι-νωνικού αντικτύπου ως αναπόσπαστο μέρος κάθε μελλοντικής υπό όρους στή-ριξης προγράμματος σταθερότητας για τις χώρες της ζώνης του ευρώ».

Να σημειώσουμε ότι κατά τη συνάντηση του ο κ. Σουλτς στην Αθήνα την Πέμ-πτη, στο ίδιο μήκος κύματος, σύμφωνα με πληροφορίες που δημοσιεύτηκαν στονΤύπο, εξέφρασε τη διάθεση των εταίρων να μην απαιτήσουν το αίτημα της επι-μήκυνσης να συνοδευθεί με επιστροφή της τρόικας.

ΥΓ: Το ίσως ειρωνικό αστείο του κ. Ντάιζελμπλουμ προς τον Γ. Βαρουφάκη,«You just killed troika» («Μόλις σκότωσες την τρόικα») μπορεί να αποδειχθεί βια-στικό. Αν μη τι άλλο, αποκάλυψε ότι το διευθυντήριο στο οποίο συμμετέχει δια-φωνεί ως προς το μέλλον της τρόικας.

Η ∆ΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ ΑΡΧΙΣΕ, ΟΙ ∆ΑΝΕΙΣΤΕΣ ΑΚΟΥΝ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΑ

Αισιόδοξεςμέρες ανατροπών

Του

Χρήσ

του

Πικ

ριδά

Του Νίκου Τσαγκρή

Συγκίνηση. Συγκίνηση μέχρι δα-κρύων. ∆εν σας κρύβω ότι, παρα-βιάζοντας την… ανορθόδοξη συ-

νείδησή μου, άναψα κερί· στη μνήμητων συντρόφων που έφυγαν στα πέ-τρινα χρόνια της Αριστεράς. Και τωνάλλων που έφυγαν νωρίς, στα τελευ-ταία, τα βελούδινα. Και δεν αξιώθηκαννα ζήσουν τη στιγμή:«Ευτυχία, σχεδόνδεν μπορεί να το πιστέψει κανείς... Υπήρχε μια ηττοπάθεια στο χώροτης Αριστεράς, σαν να μείναμε από θε-ωρητικά εργαλεία· κι ήρθε η γενιά τουΑλέξη, που μόνο την ευχαριστούμε...Ιδιαίτερα συγκινητική ήταν η κατάθεσηστην Καισαριανή.... Παρατηρώνταςτον Τσίπρα πως μιλάει και πως κινεί-ται, όλη η στάση του δηλώνει ότι κάτικαινούριο έρχεται...»

Είναι η αντίδραση του Γιώργου Κι-μούλη (Τρίτη 27/1, στο «Κόκκινο») καιτην παραθέτω ως αντιπροσωπευτικήτων αντιδράσεων της πλειονότηταςτων αριστερών ψηφοφόρων του ΣΥ-ΡΙΖΑ, ενταγμένων ή ανένταχτων. Προ-σωπικά, άλλωστε, εκφράζομαι κι απόμιαν ακόμα αντίδραση του γνωστούηθοποιού: «Πιστεύω ότι δεν θα υπάρξειη παραμικρή συμπεριφορά ρεβανσι-σμού...Εγώ φοβάμαι όλους αυτούς πουδεν άντεξαν και τώρα είναι στην απέ-ναντι πλευρά, εννοώ πρώην αριστερούςπου πέρασαν στο στρατόπεδο του φι-λελευθερισμού....»

Συγκίνηση και χαμόγελο: το ελλη-νικό χαμόγελο, που θυσιάστηκε απότους πολιτικούς της υποτέλειας και τηςεθνικής ταπείνωσης προς χάριν των«δανειστών», επέστρεψε στα πρόσωπατων Αθηναίων – ελπίζω όλων των Ελ-λήνων – από την πρώτη ημέρα της αλ-λαγής. Και παρέμεινε, παίρνοντας τοσχήμα της αξιοπρέπειας, όχι μόνο κατάτη διάρκεια των συμβολικών κινήσεωντου πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα,αλλά και μετά τις πρώτες κυβερνητικές«δράσεις», όπως το διάβημα κατά της«κοινής ανακοίνωσης για την Ουκρα-νία» χωρίς την ελληνική συναίνεση…

Μονόδρομος η επιλογή των ΑΝΕΛ

Κατά τα λοιπά, όπως τα είπαμε. Τού-τες οι κάλπες αποδείχτηκαν διαφορε-τικές από τις κάλπες όλων των εκλο-γών – όλων των εποχών. Και αυτό οφεί-λεται στην «ειρηνική – μέσω εκλογών –«κατάληψη» της κυβερνητικής εξου-σίας (και εξ αυτής του αστικού κρά-τους) από ένα κόμμα της ριζοσπαστι-κής Αριστεράς», όπως οι γνωστοί φι-λοπαίγμονες σύντροφοί εξακολουθούννα περιγράφουν την κυβέρνηση ΣΥ-ΡΙΖΑ και μετά την ορκωμοσία της.Παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση δενείναι (παρά… τρίχα δεν προέκυψε) αυ-

τοδύναμη και χρειάστηκε τη στήριξητων ΑΝΕΛ.

Παρεμπιπτόντως, κανένα πρόβλημα.Από τη στιγμή που η αυτοδυναμίαήρθε… λειψή, η συνεργασία με τουςΑΝΕΛ ήταν μονόδρομος: «επειδή μερωτάτε, καλύτερα με ΑΝΕΛ παρά μεΠοτάμι», ήταν η απάντησή μου σε εκα-τοντάδες διαδικτυακούς φίλους πουξαφνιάστηκαν με την επιλογή Τσίπρακαι ζητούσαν τη γνώμη μου. «Οι ΑΝΕΛπηγάζουν από τις λαϊκές πλατείες τωναγανακτισμένων – το Ποτάμι, από ταβρωμερά κανάλια της διαπλοκής»,ήταν η συνοπτική εξήγησή μου. Συμ-φώνησαν όλοι. Πώς να το κάνουμε, ηλαϊκή εντολή είναι αντιμνημονιακή –αντισυστημική. Και το μόνο αντιμνημο-νιακό σχήμα με κοινοβουλευτική εκ-προσώπηση στη νέα Βουλή είναι οιΑΝΕΛ.

Λοιπόν, που λέτε, παρά την ελαφρώςελλιπή αυτοδυναμία της, η κυβέρνησηΤσίπρα, όπως είχαμε προβλέψει, προ-κάλεσε πολυποίκιλους κλονισμούς στοευρωπαϊκό συστημικό… γίγνεσθαι.

Το βιβλίο των «κλονισμών»

Ο σχεδόν… συντριπτικός, να πούμε,κλονισμός του Μάρτιν Σουλτς: ο Αλέ-ξης Τσίπρας είναι ένας πραγματιστήςκαι χαρισματικός πολιτικός… Στην Ευ-ρωπαϊκή Ένωση, μετά από χρόνια από-λυτης λιτότητας, ζούμε μια νέα φάση…Πολλοί κατανοούν πλέον, ότι η δημο-σιονομική πειθαρχία χωρίς επενδύσειςκαι διαρθρωτικές αλλαγές, δεν μπορείνα οδηγήσει στην ανάπτυξη… Η Ελ-λάδα και η Ευρωπαϊκή Ένωση, απόκοινού, πρέπει να εξασφαλίσουν τηβιωσιμότητα του ελληνικού δημόσιουχρέους.

Σημαντικός είναι και ο «κλονισμός»του Γερμανού αντικαγκελαρίουΖίγκμαρΓκάμπριελ: η κυβέρνηση Τσίπρα μπο-ρεί να κάνει τώρα τη μεγάλη διαφορά…Και της διεύθυνσης του Bloomberg: Ηθέση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπραότι πρέπει να συγκληθεί μία «ευρω-παϊκή διάσκεψη χρέους» για τη μείωσητων εξουθενωτικών βαρών που αντιμε-τωπίζει η Ελλάδα και άλλες χώρες πουέχουν πληγεί πολύ από την κρίση είναιλογική… Και τουΓιενς Μπάστιαν, οικο-νομικού συμβούλου και πρώην μέλουςτης ελληνικής Task Force της Κομι-σιόν: Το παράδειγμα της Ελλάδας ίσωςγίνει προπομπός εξελίξεων για τηνΙσπανία, την Πορτογαλία ή την Ιταλία.Και τουΒόλφγκανγκ Μουν-τσάου των Financial Times: η ριζοσπα-στική αριστερά αποτελεί την καλύτερηεπιλογή οικονομικής πολιτικής για τηνπεριφέρεια της Ευρωζώνης… Και, και,και…

Θα έπρεπε – και μπορεί να γίνει – ναγραφτεί ένα βιβλίο για τις αντιδράσεις,

τις επιπτώσεις και τους πο-λιτικοκοινωνικούς και κο-σμοθεωρητικούς κλονι-σμούς που προκαλεί και θασυνεχίσει να προκαλεί η ει-ρηνική, μέσω εκλογών, άνο-δος του Συνασπισμού Ριζο-σπαστικής Αριστεράς στηνκυβερνητική εξουσία τηςχώρας μας.

Είπαμε, τούτες οι εκλογέςμπορούν να αποδειχτούν,αποδεικνύονται ήδη, ιστο-ρικές: χάρις στη γενναι-ότητα και την ευθύνη τωναπλών Ελλήνων που ξεπέ-ρασαν τον φόβο, στο δρόμοπρος τις κάλπες.

Μια σημαντικήαπώλειαΠερίπου δέκα βουλευτές του

ΣΥΡΙΖΑ δεν κατάφεραν ναεπανεκλεγούν. Η στήλη θαήθελε να σταλεί στην περί-πτωση της Ειρήνης Αγαθοπού-λου, βουλεύτριας του Κιλκίςπου έχασε τη θέση της από τονΘόδωρο Παραστατίδη. Η Ει-ρήνη ήταν το νεότερο μέλος τουπροηγούμενου Κοινοβουλίουκαι είχε καταφέρει να ανταπο-κριθεί στις μεγάλες απαιτήσειςμε επάρκεια και αξιοπρέπεια.∆εν είναι τόσο η μη επανεκλογήπου μας πληγώνει και μας θυ-μώνει, όσο ο τρόπος με τονοποίο ο συγκεκριμένος υποψή-φιος επιβλήθηκε στο Κιλκίς καικατάφερε να κερδίσει τηνεκλογή του. Καθόλη τη διάρ-κεια της προεκλογικής εκστρα-τείας έφταναν στην Επιτροπή∆εοντολογίας αρκετές καταγγε-λίες για τον τρόπο που ο κ. Πα-ραστατίδης έκανε την καμπάνιατου. Σε κάθε περίπτωση η απώ-λεια της Ειρήνης είναι σημαν-τική. Η στήλη ελπίζει η πρώηνβουλεύτρια να επιστρέψει γρή-γορα στην ενεργό δράση.

Όσοι έβαλανπλάτηστα δύσκολαΤο κλίμα στη Κουμουνδού-

ρου την Κυριακή ήταν κάτιπαραπάνω από πανηγυρικό.Πολλοί είχαν βάλει τα κλάματα

από συγκίνηση ενώ οι αγκαλιέςκαι τα φιλιά μεταξύ των στελε-χών «έδιναν και έπαιρναν». Κά-ποιοι όμως ένιωθαν διπλά δι-καιωμένοι. Ήταν αυτοί πουείχαν βάλει πλάτη στα δύσκολα,ειδικά σε μια περίοδο που το εγ-χείρημα του ΣΥΡΙΖΑ έμοιαζε ναναυαγεί κάτω από τις εσωτερι-κές συγκρούσεις. Τότε, συγκε-κριμένοι άνθρωποι, ανέλαβανπρωτοβουλίες και έγινε η περί-φημη «επανεκκίνηση» τα απο-τελέσματα της οποίας είναι σή-μερα εμφανή σε όλους.

Πρώτοςο ΣΥΡΙΖΑστη ΝέαΦιλαδέλφειαΜετά τις αυτοδιοικητικές

εκλογές και την εκλογήτου Άρη Βασιλόπουλου στη δη-μαρχία της Νέας Φιλαδέλφειας,ο ΣΥΡΙΖΑ βρέθηκε πολλέςφορές στο επίκεντρο της αντι-παράθεσης για το περίφημο ζή-τημα του γηπέδου. Πορείες,συγκεντρώσεις, φραστικές καισωματικές επιθέσεις κατά τωνμελών του ∆ημοτικού Συμβου-λίου είχαν γίνει, πλέον, καθε-στώς στο ∆ήμο, που ορισμένοιφίλοι της ΑΕΚ νομίζουν ότιείναι τσιφλίκι τους. Οι πολίτεςτης Νέας Φιλαδέλφειας όμωςέδωσαν, εκ νέου, την απάντησήτους στις εκλογές της 25ης Ια-νουαρίου. Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν πρώ-τος, με διαφορά μάλιστα, απο-σπώντας το 39.36%. Το λες καιαποστομωτική απάντηση.

Κοπ

τορα

πτικ

ή

44 Η ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Χαμόγελα στο σχήματης αξιοπρέπειας…Γιατί, “αν ο κόσμος πληγώνει τη συνείδηση, μπορούμεείτε να αλλάξουμε τον κόσμο είτε να προσαρμόσουμετη συνείδηση στους ρυθμούς του”!

Του

∆ημ

ήτρη

Πετ

σετί

δη

Εκδηλώσεις** Παρουσίαση του βιβλίου «Στέφανος Στε-

φάνου, ένας απ‘ τους πολλούς της ελληνικήςαριστεράς« διοργανώνει το βιβλιοπωλείο«Περγαμηνή», σήμερα Κυριακή, στις 7μ.μ., στοΜουσείο Τέχνης Μεταξιού του Γ. Τσακίρη στοΣουφλί. Την παρουσίαση θα κάνει ο Ηλίας Νι-κολακόπουλος, η Μαρία Πασσιά και ο Στέφα-νος Στεφάνου.

** Ο ΣΦΕΑ (Σύνδεσμος Φυλακισθέντων καιΕξορισθέντων Αντιστασιακών) καλεί στηνκοπή της πρωτοχρονιάτικής πίτας του, σή-

μερα, Κυριακή, στις 10.30π.μ., στην αίθουσα του πολιτιστικού κέντρουεργαζομένων ΟΤΕ (Γ Σεπτεμβρίου 110, Βικτώρια)

** Εκδρομή σε μία τέως λιμναία περιοχή, στη ∆ύστο, διοργανώνει οΌμιλος Φίλων Βουνού και Θάλλασας την 1η Φεβρουαρίου με ξεναγό τονΓιάννη Σχίζα. Η πορεία θα έχει τετράωρη διάρκεια σε ομαλό έδαφος καιοι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να έχουν στοιχειώδη εξοπλισμό (παπού-τσια, σακίδιο, νερό). ∆ηλώσεις συμμετοχής στην Έλλη Τερζόγλου(6981101821. Η επίσκεψη, ξενάγηση και πορεία είναι αφιερωμένη στηνΕλένη Κοβάνη και στο αντισυμβατικό και ποιοτικό έργο που έδωσε γιατις αποξηράνσεις λιμνών, για το αγροτικό τοπίο, για την περιβαλλον-τική προστασία της ιδιαίτερης πατρίδας της.

** Παρουσίαση του μυθιστορήματος του Κώστα Σβόλη «Μαζί τους«διοργανώνουν «Οι εκδόσεις των συναδέλφων», την Παρασκευή 6 Φε-βρουαρίου, στις 8μ.μ., στο Αυτόνομο Στέκι (Ζ. Πηγής 95-97 και Ισαύρων)

Η ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015 55ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ο κ. Σαμαράς βλάπτειτην υγεία της Ν∆ σοβαράΤο χειρότερο είναι ότι βλάπτει πιο πολύ τη δική μας

Ηβασική κριτική που ασκήθηκε –και εκ των έσω– στην εκλογικήτακτική της Ν∆, ήταν, πρώτον,

ότι στηρίχθηκε σχεδόν αποκλειστικά στοφόβο και την κινδυνολογία και, δεύτε-ρον, ότι, ακριβώς γι’ αυτό το λόγο, εμφά-νιζε τους εκπροσώπους της, κάθε φοράπου μιλούσαν, τοποθετημένους από τηνπλευρά των δανειστών.

Αν κρίνουμε από την προχθεσινή τοπο-θέτηση του κ. Σαμαρά στη γραμματείατου κόμματος, το σύνολο της κριτικήςαυτής πετάχτηκε από την ηγεσία της ητ-τημένης εκλογικά Ν∆ στο καλάθι τωναχρήστων. Για να εξασφαλίσει αυτή τηναπόρριψη, ο κ. Σαμαράς πρόβαλε δύοεξίσου προβληματικούς και αυθαίρετουςισχυρισμούς: πρώτον, ότι το κόμμα τουδεν ηττήθηκε στις εκλογές (στήριξε, μά-λιστα, τον ισχυρισμό αυτό και σε… αριθ-μούς), δεύτερον, ότι η νέα κυβέρνησηαποτελεί μια παρένθεση ως την ανάληψηκαι πάλι των ηνίων από τη Ν∆.

Οι ισχυρισμοί του αυτοί εκ πρώτηςόψεως απευθύνονται προς το εσωκομμα-τικό ακροατήριο, και γι’ αυτό δεν θαέπρεπε, κατά μία εκδοχή, να τους δοθείιδιαίτερη σημασία. Ακόμα κι αν ισχύειόμως αυτό, η μετεκλογική αυτή γραμμήσυνδέει το κόμμα της αξιωματικής αντι-πολίτευσης με την προεκλογική τακτικήτου εξασφαλίζοντας την αδιατάρακτη συ-νέχιση της συνταγής της αποτυχίας: ανδεν υπάρχει ήττα, δεν χρειάζεται επανε-ξέταση της γραμμής· αν η γραμμή ήτανσωστή, θα αποτελέσει τη βάση και τηςνέας, ενδεχομένως, εκλογικής καταμέ-τρησης.

Το αλάθητο του κ. Σαμαρά

Είναι πολύ πιθανό ο κ. Σαμαράς να μημπορέσει να εφαρμόσει αυτή τη φοβερήπολιτική σύλληψη. Ήδη οι φωνές αμφι-σβήτησής του ακούγονται όλο και καθα-ρότερα. Για όσο καιρό, όμως, αποτελείτην επίσημη γραμμή με την οποία πολι-τεύεται η Ν∆, οι επιπτώσεις της στη δια-πραγματευτική θέση της χώρας μπορείνα είναι κατά πολύ σοβαρότερες από τιςεπιπτώσεις στην εσωκομματική διαπάλητης Συγγρού και στην ικανότητά της ναανακάμψει.

Οι λόγοι είναι προφανείς. Ο κ. Σαμα-ράς, μη αποδεχόμενος οποιαδήποτε κρι-τική στην αποτυχημένη γραμμή που ακο-λούθησε, διατηρεί τη Ν∆ από την πλευράτων δανειστών και της επιβάλλει και με-τεκλογικά την τακτική του φόβου και τηςκινδυνολογίας. Μια ματιά στα φιλικάπρος τη Ν∆ μίντια μπορεί να πείσει καιτον πιο δύσπιστο. Η παραμικρή «ταραχή»στον ψυχισμό των «αγορών» μεγεθύνεταιστις διαστάσεις ενός ποθητού πανικού.Τα ΑΤΜ εξακολουθούν να παίζουν στουςτίτλους των κινδυνολόγων. Οι δε, πραγ-ματικές ή φανταστικές, απειλές των δα-νειστών ανυψώνονται στο βάθρο τωνδέκα εντολών, που όποιος τις παραβεί

τον περιμένει η κόλαση. Στην τελικήσούμα, το κόμμα της αξιωματικής αντι-πολίτευσης εμφανίζεται και μετεκλογικάνα μην έχει άλλο σχέδιο για τη χώρα απότο μνημονιακό σχέδιο της λιτότητας, τηςύφεσης, της παραγωγικής αποσύνθεσηςκαι της κοινωνικής ισοπέδωσης.

Ο κ. Σαμαράς στο ρόλο του Σαμψών

Λίγο θα μας ενδιέφερε αν οι επιπτώ-σεις αυτής της αποδεδειγμένα αποτυχη-μένης γραμμής περιορίζονταν στην τύχητης Ν∆. ∆υστυχώς, λειτουργούν σαν συ-νηγορία υπέρ της πολιτικής λιτότηταςκαι της διαιώνισης της κρίσης χρέους,που μαστίζει την ΕΕ. ∆ηλαδή, σε μιαστιγμή που ήδη διεξάγεται μάχη ανάμεσασε δύο στρατόπεδα στο εσωτερικό της ΕΕ(με παρέμβαση και από την πέραν τουΑτλαντικού δύναμη), ένα ισχυρό πολι-τικό κόμμα, το κόμμα της αξιωματικήςαντιπολίτευσης, τοποθετείται από τηνπλευρά εκείνων που έχουν καταφανώςδιαφορετικά από την Ελλάδα και τιςχώρες του Νότου συμφέροντα.

Αν αυτή η στάση ως προεκλογική πο-λιτική έβλαψε εκλογικά τη Ν∆, μετεκλο-γικά προξενεί γενικότερη βλάβη. Αν αυτήτη επιλογή προεκλογικά συνιστούσε μιαπολιτική ελέγξιμη με βάση το εκλογικόαποτέλεσμα, η υποστήριξή της και μετάαπό αυτό, σαν να μην έχει συμβεί τίποτε,συνιστά απαράδεκτη πολιτικά στάση,

που μπορεί να περιγραφεί με τη γνωστήβιβλική ρήση «αποθανέτω η ψυχή μουμετά των αλλοφύλων», και με τον κ. Σα-μαρά στο ρόλο του Σαμψών.

Αδιέξοδη επιλογή

Πρόκειται για μια επιλογή αδιέξοδη,καταστροφική και αυτοκαταστροφική.Ακόμα κι αν υποθέταμε ότι η νέα κυβέρ-νηση αποτύγχανε πλήρως (πράγμα πουμοιάζουν να εύχονται όλες οι δεξιές καιακροδεξιές μοιρολογίστρες), κι ότι ξανα-καθόταν στον κυβερνητικό θώκο η Ν∆,το «έπαθλό» της θα ήταν μια οικονομίαεξουθενωμένη, μια κοινωνία καταβεβλη-μένη, ένας λαός ταπεινωμένος. Μ’ αυτάτα υλικά, που η ίδια θα είχε παρασκευά-σει, θα έπρεπε να δουλέψει μια τέτοια ρε-βανσιστική κυβέρνηση. Υλικά πολύ δυ-σμενέστερα από αυτά που είχε ετοιμάσειη μνημονιακή πενταετία 2010-2014.

Η ακύρωση ενός τέτοιου απεχθούς εν-δεχόμενου είναι ένας ακόμα σοβαρότα-τος λόγος να πετύχει η κυβέρνηση τουΣΥΡΙΖΑ εξασφαλίζοντας –με την πολι-τική της– τη στήριξη της μεγαλύτερηςδυνατής πλειοψηφίας των λαϊκών τά-ξεων.

Χ. Γεωργούλας

(Ν)τροπο-λογιώνσυνέχειαΣυνήθισε ο Α. Σαμαράς να

πολιτεύεται με τροπολογίεςκαι εντολές και δύσκολα θαφύγει το χούι. Την Πέμπτη ανα-κοίνωσε στην ΕκτελεστικήΓραμματεία της Ν∆ ότι η νέαγραμματέας της Κ.Ο. θα είναι ηΆννα Μισέλ Ασημακοπούλου.Ύστερα από λίγες ώρες ανακά-λυψαν ότι αυτή η απόφαση αν-τιβαίνει του κανονισμού λει-τουργίας, που προβλέπει ότι ογραμματέας πρέπει να είναιβουλευτής τουλάχιστον 6 χρό-νια και η υποψήφια είναι μόλις2,5 χρόνια. Όμως, ο Α. Σαμα-ράς δεν μάσησε. Θα αλλάξειτον κανονισμό στην πρώτη κιό-λας συνεδρίαση της Κ.Ο., χωρίςνα προηγηθεί συζήτηση καιαπαιτώντας από τους βουλευ-τές να απαντήσουν με «ναι» ή«όχι». Είπαμε, η αντιδημοκρα-τική συμπεριφορά δύσκολα ξε-μαθαίνεται.

Ανεμο-στρόβιλοςλαϊκισμούΕντονη ήταν η αντίδραση του

Ποταμιού για την εξαγγελίατου υπουργείου Υγείας ότι κα-ταργείται το πεντάευρω εισιτή-ριο για τα εξωτερικά ιατρείακαι του ενός ευρώ ανά συνταγή.«Επίδειξη λαϊκισμού» χαρακτή-ρισε την κίνηση αφού το μενπρώτο «σπανίως εισπραττό-ταν», το δε δεύτερο «σημαίνειάγνοια των σχετικών μεγεθών,αλλά και του κινδύνου να μείνειο κόσμος χωρίς φάρμακα». Μααυτό δεν είναι ποτάμι, ανεμο-στρόβιλος είναι που ανακατεύειιδεολογίες, θέσεις και προτά-σεις.

Για μιακαρέκλαΚαι τώρα τι θα απογίνει η

καρέκλα του πρώην υπουρ-γού Περιβάλλοντος, Γιάννη Μα-νιάτη, που είχε παραγγείλει 15μέρες πριν τις εκλογές, όνταςσίγουρος ότι θα κάτσει σε αυτήκαι μετά τις εκλογές; Να θυμί-σουμε ότι η τροχήλατη καρέκλακόστισε στο κράτος μόλις 1.500ευρώ και τη βλέπουμε να βγαί-νει και αυτή σε πλειστηριασμό,προκειμένου να ασκήσουμε τολιτό βίο που μας ζήτησε ουπουργός Οικονομικών -popstar Γιάννης Βαρουφάκης.

∆εύτερη φοράκυβέρνησηΟΘανάσης Αποστολόπου-

λος (Βάγιας) γεννηθείςστις 19 Φεβρουαρίου του 1923,ήρθε συγκινημένος στα γρα-φεία της «Εποχής» και μαςείπε: «Σε όλη μου τη ζωή ψη-φίζω και δύο φορές πήραμε τηνκυβέρνηση. Μία το 1944 με τηνΠΕΕΑ και τώρα με τον ΣΥ-ΡΙΖΑ».

Mα ρ σέλ & Μι σέ λ

Του

∆ημ

ήτρη

Πετ

σετί

δη

Ο κ. Σαμαράς, μη αποδεχόμενος οποιαδήποτε κριτική στην αποτυχημένη γραμμή πουακολούθησε, διατηρεί τη Ν∆ από την πλευρά των δανειστών και της επιβάλλει καιμετεκλογικά την τακτική του φόβου και της κινδυνολογίας.“

66 Η ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Κουμουνδούρου και Κλαυθμώνοςήταν, το βράδυ της Κυριακής, κα-τακλυσμένες από εκατοντάδες

χαρούμενα και συγκινημένα πρόσωπα. Ηανακοίνωση των πρώτων αποτελεσμά-των έφερε χαρές και πανηγύρια τόσο στοεπιτελείο του ΣΥΡΙΖΑ όσο και στονκόσμο που μαζεύτηκε από νωρίς στοκεντρικό προεκλογικό περίπτερο τουκόμματος. Τα στελέχη του κυβερνώντοςπλέον κόμματος που βρέθηκαν στηνΚουμουνδούρου αγκαλιάζονταν συγκι-νημένα και αλληλοσυγχαίρονταν για τημεγάλη επιτυχία. Ο ΣΥΡΙΖΑ πέτυχε μιατεράστια και ιστορικής σημασίας νίκη,που πιθανόν να αλλάξει τον ρου τηςιστορίας όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά καιστην Ευρώπη. Χαρακτηριστικά, άλλω-στε, είναι όσα έλεγαν στελέχη και φίλοιτου κόμματος. «Οι αγώνες μας δικαιώ-θηκαν», «είναι απίστευτο αυτό που κα-ταφέραμε», «μέχρι πριν τρία χρόνια δενμας υπολόγιζε κανείς και τώρα είμαστεκυβέρνηση» ήταν λίγα μόνο από όσαακούστηκαν το βράδυ της Κυριακής.

Η κυβέρνηση της Αριστεράς αποτελείπλέον γεγονός. Η συνταγή της επιτυχίαςδεν ήταν απλή υπόθεση. Εδώ και μια δε-καετία περίπου ο ΣΥΡΙΖΑ σταθερά βρέ-θηκε μέσα στους κοινωνικούς αγώνες,οργάνωσε αρκετές φορές τις αντιστά-σεις, «διάλεξε πλευρά», όπως χαρακτη-ριστικά λένε πολλά στελέχη του. Ξεπέ-ρασε τον εαυτό του, τις αδυναμίες του,διαχειρίστηκε τις αντιφάσεις του μετρόπο εποικοδομητικό και προωθητικό.Η 25η Ιανουαρίου αποτελεί ιστορικήτομή. Η 26η όμως αποκτά μεγαλύτερησημασία. Η δουλειά που έχει να γίνειείναι τεράστια, οι απαιτήσεις που δημι-ουργούνται μεγάλες και η υλοποίησητων υποσχέσεων απαιτεί πιθανόν μεγά-λες συγκρούσεις. Άλλωστε, πολλέςφορές στο πρόσφατο παρελθόν ο Αλέ-ξης Τσίπρας και άλλα στελέχη του κόμ-ματος, επαναλάμβαναν ότι η κυβέρνησητης Αριστεράς «δεν θα είναι ένας υγιει-νός περίπατος στο δάσος».

Γιατί και πώς με ΑΝΕΛ

Η αλήθεια είναι ότι η μη εκπλήρωσητου στόχου της αυτοδυναμίας έφερε σεδύσκολη θέση το κόμμα της ριζοσπαστι-

κής Αριστεράς. Άλλωστε, είχε ήδη εντο-πιστεί ότι το μεγάλο πρόβλημα του ΣΥ-ΡΙΖΑ ήταν η έλλειψη πιθανών αξιόπι-στων πολιτικών συμμάχων και για αυτότο λόγο και ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπραςυπογράμμιζε, προεκλογικά, την ανα-

γκαιότητα της αυτοδυναμίας προκειμέ-νου, ο ΣΥΡΙΖΑ να έχει «λυμένα τα χέρια»,όπως χαρακτηριστικά δήλωνε. Το απο-τέλεσμα όμως των εκλογών δημιούργησεκαταστάσεις, οι οποίες χρειάζοντανάμεσο και αποτελεσματικό χειρισμό. Ο

ΣΥΡΙΖΑ είχε μπροστά του τέσσερα ενδε-χόμενα. Το πρώτο ήταν να απευθυνθείστο ΚΚΕ. Η στάση του Περισσού όμωςήταν προδιαγεγραμμένη και το μόνο πουθα πετύχαινε μια τέτοια κίνηση θα ήτανη πιθανή δημιουργία δυσκολιών στο

Καλημέρα κυβέρνησηΌσα έγιναν την ιστορική βδομάδα που πέρασε

ΟΠάνος Καμμένος και άλλα στελέχη των ΑΝΕΛ (βλ. Χαϊ-κάλης) τονίζουν τις τελευταίες μέρες ότι ισχύουν οι λε-γόμενες «κόκκινες γραμμές» που έχουν θέσει στον ΣΥ-

ΡΙΖΑ, προκειμένου να επιτευχθεί η συμφωνία των δύο κομμά-των, οι οποίες αφορούν κυρίως τα «εθνικά ζητήματα», το μετα-ναστευτικό και τις σχέσεις κράτους – εκκλησίας. Αυτός είναικαι ένας επιπλέον λόγος που οι προγραμματικές δηλώσεις τηςκυβέρνησης αναμένονται με μεγάλη αγωνία, καθώς σε αυτές θαδιαφανεί κατά πόσον υπάρχει προγραμματική συμφωνία τωνδύο κομμάτων η οποία και θα ανακοινωθεί. Οι κόκκινες γραμμέςτων ΑΝΕΛ δημιουργούν ανησυχία σε αρκετούς εντός του ΣΥ-ΡΙΖΑ καθώς δημιουργούν δυσκολίες στην υλοποίηση σημαντι-κών πτυχών του προγράμματος του κόμματος σε σημαντικούςτομείς που είναι ικανοί να αποτυπώσουν την αριστερή ταυτό-τητα της κυβέρνησης.

Στον ΣΥΡΙΖΑ πάντως, υπενθυμίζουν ότι διαθέτουν 149 έδρες,την ώρα που οι ΑΝΕΛ αριθμούν μόλις 13 βουλευτές, και υπο-γραμμίζουν ότι πέραν της απαραίτητης καλής συνεργασίας πουευελπιστούν να υπάρχει, δεν είναι πρόθυμοι να λειτουργήσουνυπό το καθεστώς πιθανών εκβιασμών. Η επιλογή, άλλωστε, τουΑλέξη Τσίπρα να τοποθετήσει σε αρκετές θέσεις του υπουργι-κού συμβουλίου υψηλόβαθμα κομματικά στελέχη, δείχνει ότιπρόθεση του νέου πρωθυπουργού είναι να υλοποιήσει τις δε-σμεύσεις οι οποίες ανέδειξαν τον ΣΥΡΙΖΑ σε πρώτη πολιτικήδύναμη της χώρας. Άλλωστε, ούτε ένας ούτε δύο, αλλά είκοσιδύο είναι τα κομματικά στελέχη του νέου Υπουργικού Συμβου-λίου. Πρόσωπα όπως οι Γιάννης ∆ραγασάκης, Νίκος Βούτσης,Γιώργος Σταθάκης, Παναγιώτης Λαφαζάνης, Πάνος Σκουρλέ-της, Αριστείδης Μπαλτάς, Νάντια Βαλαβάνη, Νίκος Χουντής,Θοδωρής ∆ρίτσας, Ευκλείδης Τσκαλώτος και Θεανώ Φωτίουαποτέλεσαν το προηγούμενο διάστημα τα «πρώτα βιολιά» τουΣΥΡΙΖΑ και πολλοί από αυτούς είχαν την ευθύνη κατάρτισης

των αντίστοιχων προγραμμάτων ή του συντονισμού των ΕΕΚΕστην προηγούμενη κοινοβουλευτική περίοδο.

Επιπλέον, η επιλογή συγκεκριμένων προσώπων στο Υπουρ-γικό Συμβούλιο είναι επίσης ενδεικτική των προθέσεων τηςνέας κυβέρνησης. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα ο ορισμόςτης Τασίας Χριστοδουλοπούλου στο νεοσύστατο υπουργείο Με-τανάστευσης. Η νέα υπουργός είναι γνωστή για τις απόψεις τηςστο μεταναστευτικό ζήτημα, όπως και στο θέμα της ιθαγένειαςγια τα παιδιά δεύτερης γενιάς στο οποίο άλλωστε δεν παρέ-λειψε να αναφερθεί στις πρώτες της δηλώσεις. Όμως και επι-λογές που δεν ανήκουν στον στενό κομματικό πυρήνα δείχνουνότι πρόθεση της νέας κυβέρνησης είναι να προχωρήσει σε ρι-ζικές τομές ακόμα και σε θέματα που θεωρούνται δύσκολα στησημερινή ελληνική κοινωνία. Ο Γιάννης Πανούσης αναλαμβάνειτο ∆ημόσιας Τάξης – Προστασίας του Πολίτη. Γνωστός για τιςθέσεις του για την αστυνόμευση αλλά και τις φυλακές τύπου Γτων οποίων ήδη έχει προαναγγείλει την κατάργηση. Τα ίδιαισχύουν και για τον πανεπιστημιακό Νίκο Παρασκευόπουλο, πουτοποθετήθηκε στο κρίσιμο υπουργείο ∆ικαιοσύνης, ο οποίοςείχε την ευθύνη προγραμμάτων επανένταξης αποφυλακισμέ-νων επί μια δεκαετία ενώ υπήρξε σύμβουλος για θέματα ποινι-κού και σωφρονιστικού δικαίου επί υπουργίας Γ. Κουβελάκη.

Η κυβέρνησηκαι οι “κόκκινεςγραμμές”

Η ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015 77ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η αλήθεια είναι ότι η μη εκπλήρωση του στόχουτης αυτοδυναμίας έφερε σε δύσκολη θέση τοκόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Άλλωστε,είχε ήδη εντοπιστεί ότι το μεγάλο πρόβλημα τουΣΥΡΙΖΑ ήταν η έλλειψη πιθανών αξιόπιστωνπολιτικών συμμάχων και για αυτό το λόγο και οίδιος ο Αλέξης Τσίπρας υπογράμμιζε, προεκλογικά,την αναγκαιότητα της αυτοδυναμίας προκειμένου,ο ΣΥΡΙΖΑ να έχει “λυμένα τα χέρια”, όπωςχαρακτηριστικά δήλωνε.

“εσωτερικό του ΚΚΕ. Θα χανόταν όμωςπολύτιμος χρόνος, ίσως ικανός να δημι-ουργήσει αναστάτωση τόσο στο εσωτε-ρικό όσο και στο εξωτερικό.

Το δεύτερο ήταν να προσεγγίσει τοΠοτάμι. Το κόμμα όμως του Σταύρου Θε-οδωράκη, παρά το προοδευτικό του κέ-λυφος, πήρε όλο το προηγούμενο διά-στημα τις πιο νεοφιλελεύθερες θέσειςστα οικονομικά ζητήματα. Όπως σημεί-ωναν στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ: «πώς θα πη-

γαίναμε να διαπραγματευτούμε με τουςδανειστές, έχοντας εταίρο στην κυβέρ-νηση κόμμα που συμφωνεί με τις θέσειςτους;». Επιπλέον, ανασταλτικό ρόλοέπαιξε και η εκτίμηση αρκετών στηνΚουμουνδούρου ότι με το Ποτάμι στησυγκυβέρνηση η μάχη κατά της διαπλο-κής στα ΜΜΕ, που έχει εξαγγείλει ο ΣΥ-ΡΙΖΑ, θα είχε επιπλέον δυσκολίες.

Η τρίτη επιλογή ήταν να δοκιμάσει οΣΥΡΙΖΑ να σχηματίσει κυβέρνηση με 149βουλευτές και να ζητήσει την ανοχή ορι-σμένων κομμάτων της ελάσσονος αντι-πολίτευσης. Μια τέτοια όμως προοπτικήθα δημιουργούσε προβλήματα κυβερνη-τικής σταθερότητας, γεγονός που θα δυ-

σχέραινε την ούτως ή άλλως δύσκοληυπόθεση της διαπραγμάτευσης, πουαυτή τη στιγμή αποτελεί νούμερο έναπροτεραιότητα της νέας κυβέρνησης.

Με αυτά τα δεδομένα η μόνη εφικτήεπιλογή ήταν η συνεννόηση με τουςΑΝΕΛ. Ένα κόμμα που στο ζήτημα Μνη-μόνιο κράτησε εξαρχής καθαρή στάσηκαι αρκετές φορές συγκρούστηκε σφο-δρά με την προηγούμενη κυβέρνηση.Από την άλλη, ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ διαφο-ροποιούνται σε μια σειρά ζητήματα τόσοστο οικονομικό όσο και στο κοινωνικόπεδίο. Επιπλέον, όπως σημειώνουνακόμα και σήμερα βουλευτές και στε-λέχη του ΣΥΡΙΖΑ «με τους ΑΝΕΛ μας χω-ρίζει ένας ολόκληρος αξιακός κόσμος».Στην πραγματικότητα, για τον ΣΥΡΙΖΑ τοκόμμα του κ. Καμμένου αποτέλεσε το«αναγκαίο κακό», προκειμένου να μπο-ρέσει να σχηματιστεί κυβέρνηση και νααποφευχθεί το ενδεχόμενο νέων εκλο-γών, επιλογή που ίσως να αποδεικνυό-ταν αποσταθεροποιητική για τη χώρα.

Ο τρόπος, βέβαια, με τον οποίο πάρ-θηκαν οι αποφάσεις δημιούργησαν σκιέςστην Κουμουνδούρου, καθώς τα περισ-σότερα στελέχη του κόμματος, ακόμακαι μέλη της ΠΓ έμαθαν τα νέα κυριολε-κτικά από τους τηλεοπτικούς τους δέ-κτες. Είναι χαρακτηριστικό, άλλωστε,ότι ο ΣΥΡΙΖΑ πορεύθηκε στις εκλογέςχωρίς Εκλογική Επιτροπή, κάτι πουέγινε για πρώτη φορά από τη σύστασητου κόμματος. Ακόμα πιο ενδεικτικό τηςαδρανοποίησης των οργάνων του κόμ-ματος είναι και το γεγονός ότι ακόμα καισήμερα δεν έχει συνεδριάσει ούτε η Πο-λιτική Γραμματεία ούτε η νέα Κοινοβου-λευτική Ομάδα του κόμματος, προκειμέ-νου να συζητήσουν τη νέα κατάστασηκαι να οργανώσουν την πολιτική τουςπαρέμβαση μέσα στα νέα δεδομένα πουδημιουργούνται.

Αδάμος Ζαχαριάδης

Πλησιάζει η εκλογήτου Προέδρουτης ∆ημοκρατίαςΗημερομηνία εκλογής του Προέδρου της ∆ημοκρατίας

πλησιάζει και για αυτό το συγκεκριμένο ζήτημα απασχολείολοένα και περισσότερο όχι μόνο τα δημοσιογραφικά γραφεία,

αλλά και το επιτελείο του κυβερνώντος κόμματος. Μέχρι τώρα δενυπάρχει οριστική απόφαση, παρά το γεγονός ότι, πράγματι, το όνοματου κ. Αβραμόπουλου είναι ψηλά στη λίστα του επιτελείου τηςκυβέρνησης. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο κυβερνητικό εκπρόσωπος,Γαβριήλ Σακελλαρίδης, δήλωνε την Πέμπτη ότι δεν υπάρχει ακόμασυμφωνία για οποιοδήποτε πρόσωπο. Ο Αλέξης Τσίπρας εξετάζει με προσοχή όλα τα ενδεχόμενα και μετράτα υπέρ και τα κατά του κάθε υποψηφίου. Ένας υποψήφιος από τηνκεντροδεξιά συγκεντρώνει ορισμένα πλεονεκτήματα, που κάνουν τοΜαξίμου να καλοβλέπει το ενδεχόμενο. Πρώτον, ισχυροποιεί τομήνυμα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει προθέσεις ρεβανσισμού ούτε απέναντιστη Ν∆, ούτε απέναντι σε πολιτικά πρόσωπα με τα οποία βρέθηκε σεαντιπαράθεση το προηγούμενο διάστημα. Στο Μαξίμου θεωρούν ότιπιθανή πρόταση για εκλογή του αντιπροέδρου της Ν∆ για το ύπατοαξίωμα της χώρας στέλνει ενωτικό μήνυμα στην ελληνική κοινωνία,αλλά και στο διεθνές στερέωμα και κυρίως στους εταίρους.Επιπλέον, πιθανή εκλογή του κ. Αβραμόπουλου στην προεδρία θααφήσει κενή τη θέση του Επιτρόπου της ΕΕ, μια θέση που ενδιαφέρειτην κυβέρνηση, καθώς θεωρεί ότι μπορεί να διαδραματίσεισημαντικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές. Ήδη,μάλιστα γράφτηκαν και τα πρώτα ονόματα που πιθανόν ναπροορίζονται για τη θέση αυτή. Τέλος, η πρόταση για Αβραμόπουλοείναι πιθανόν να δημιουργήσει προβλήματα και στο εσωτερικό τουκύριου αντιπάλου. Μέχρι προχθές, ο Αντώνης Σαμαράς εμφανιζόταναπρόθυμος να στηρίξει μια τέτοια υποψηφιότητα, θέλοντας να

καταστήσει σαφέςότι ταπεριθώριασυναίνεσης στονΣΥΡΙΖΑ είναι

μηδενικά. Εντούτοις,και κάτω από την πίεση

μεγάλου μέρους τηςΚοινοβουλευτικής τουΟμάδας, ο Πρόεδρος τηςΝ∆, φαίνεται να κάνειδεύτερες σκέψεις και ναδιαμηνύει ότι προτίθεται να

στηρίξει την πρόταση τουΣΥΡΙΖΑ για τον ∆ημήτρη Αβραμόπουλο.

Η διαφαινόμενη αλλαγή στάσης του κ. Σαμαρά πάντως, είναι πιθανόννα διαφοροποιήσει και τα μέχρι σήμερα δεδομένα. Ο Αλέξης Τσίπραςδεν έχει απορρίψει ακόμα την ιδέα να προτείνει κάποιον από τονχώρο της κεντροαριστεράς για την προεδρία αν και η αλήθεια είναιότι, με τα σημερινά δεδομένα, τα ονόματα που είχε στο μυαλό του δενσυγκεντρώνουν πολλές πιθανότητες, για διαφορετικούς λόγους τοκαθένα. Έτσι, γίνεται σκέψη και για μη πολιτικό πρόσωπο που όμωςθα είναι κάποιος με κύρος και εμβέλεια τόσο στο εσωτερικό όσο καιστο εξωτερικό (π.χ Γαβράς). Επιθυμία του νέου πρωθυπουργού είναιο άνθρωπος που θα προταθεί για το ύπατο αξίωμα της χώρας να είναιμια προσωπικότητα η οποία θα μπορέσει να αναβαθμίσει το κύροςτου θεσμού το οποίο η αλήθεια είναι ότι έχει πληγεί τα τελευταίαχρόνια. Για αυτό και δεν πρέπει να αποκλειστεί η τελική πρόταση ναείναι κάποιος που το όνομά του δεν έχει ακουστεί ακόμα και οπρωθυπουργός με τους συνεργάτες του καταφέρνουν να τοκρατήσουν μυστικό, μέχρι και την τελευταία στιγμή.

Α.Ζ

∆ύσκολαυπερασπίσιμεςεπιλογές

Στο Υπουργικό Συμβούλιουπάρχουν όμως καιεπιλογές που δημιουργούν

προβληματισμό, όπως γιαπαράδειγμα πρόσωπο που«κόπηκε» από το ψηφοδέλτιο του2012 καθώς οι θέσεις τουπροκάλεσαν αρκετές φορέςτριβές εντός του ΣΥΡΙΖΑ. Ήυπουργός ο οποίος αναλαμβάνεικαθοριστικό υπουργείο ενώ τηνίδια ώρα βρίσκεται σε σφοδρήαντιπαράθεση με τις αριστερέςπαρατάξεις στον κλάδο του, λόγωχειρισμών σε κρίσιμα ζητήματαπου αφορούν τους εργαζόμενους.Υπάρχει, επίσης, περίπτωσηυπουργοποίησης ατόμου πουπαραλίγο να βρεθεί στοψηφοδέλτιο άλλου κόμματος στιςτελευταίες εκλογές ενώ έχει,στο πρόσφατο παρελθόν,δημοσιοποιήσει την αντίθεσή τουμε βασικές θέσεις τουπρογράμματος του ΣΥΡΙΖΑ.Τέλος, ερωτηματικά προκάλεσεκαι η συμμετοχή, σε κομβικό ρόλοτης κυβέρνησης, ανθρώπου πουτο βιογραφικό του «κοσμεί»συμμετοχή σε υποθέσειςσυμβάσεων με τις οποίες οΣΥΡΙΖΑ εξέφρασε τη σφοδρή τουαντίθεση.

88 Η ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ζούμε μέρες ιστορικές. Ολόκληροςο ελληνικός λαός κι εμείς, οι άν-θρωποι της ριζοσπαστικής Αριστε-

ράς, ακόμη περισσότερο. Η προοπτική,για την οποία τόσο δουλέψαμε, άνοιξε.Η ανατροπή έχει όλες τις δυνατότητες ναολοκληρωθεί. Οι πρώτες κινήσεις τηςκυβέρνησής μας υλοποιούν βήμα - βήματο πρόγραμμα, για το οποίο τόσο έχουμεμοχθήσει και στο οποίο τόσο έχουμε πι-στέψει. Η χαρά, λοιπόν, είναι δίκαιη καιοι προγνώσεις για το μέλλον ακόμη κα-λύτερες. Η ευόδωση δε των προγνώσεωνεξαρτάται καθοριστικά από μία πρωταρ-χική προϋπόθεση, την οποία πολύέχουμε σκεφτεί και αναδείξει τα προ-ηγούμενα χρόνια, με τρόπο πυκνό κι εμ-φατικό. Και αυτή η προϋπόθεση δενείναι άλλη από την απόρριψη της ανάθε-σης. Ξέρουμε πολύ καλά πως χωρίς τηνεμπλοκή μεγάλου αριθμού ανθρώπωνστην προσπάθεια, οι προοπτικές αδυνα-τίζουν κατά πολύ.

Η ανάγκη ενός ισχυρού κόμματος

Η μάχη ενάντια στην ανάθεση έχειέναν πρώτο αναβαθμό στην ισχυροποί-ηση του κόμματος, στην αναβάθμιση τωνλειτουργιών του, στην ενίσχυση του παι-δευτικού και προγραμματικού τουρόλου. Κάνουν λάθος όσοι ισχυρίζονται–και υπάρχουν τέτοιοι- πως από τηστιγμή που παίρνεις τη διακυβέρνηση,το επίπεδο του κόμματος, ανεξαρτήτωςπροθέσεων, δεν μπορεί παρά να αδυνα-τίζει. Και κάνουν λάθος γιατί παραβλέ-πουν το ουσιώδες: πως εδώ έχουμε νακάνουμε με αριστερή κυβέρνηση και, συ-νεπώς, οι πρακτικές που αντιστοιχούνστην αστική παράταξη θα αποδειχτείπως έχουν πολύ κοντά ποδάρια.

Μάχη, λοιπόν, ενάντια στην ανάθεσησημαίνει πρώτα απ’ όλα ισχυρό, πουπάει να πει, δημοκρατικό κόμμα. Τοοποίο θα υπάρξει σοβαρό σχέδιο να μηνκρατικοποιηθεί, αλλά, αντίθετα, να απο-τελεί το αντίβαρο απέναντι σε οποιαδή-ποτε ροπή προς κρατικοποίηση όχι μόνοτων κομματικών, αλλά και ευρύτερα τωνσυλλογικών λειτουργιών σε όλα τα επί-πεδα του κοινωνικού.

Τα τελευταία εγχειρήματα αριστερήςδιακυβέρνησης στην Ευρώπη, μετά από

την κρίση της δεκαετίας του ’70, σε Βρε-τανία, Γαλλία -και Ιταλία, με τις ιδιοτυ-πίες της- προσέκρουσαν σε μεγάλοβαθμό, εκτός των άλλων, στο γεγονόςπως χαρακτηρίστηκαν από έντονα στοι-χεία κρατισμού και κυβερνητισμού. Απέ-τυχαν παταγωδώς και στο μέτρο που δενμπόρεσαν, ή εμφανίστηκαν εντελώς ανυ-ποψίαστα, να ελέγξουν αυτό, που αν μεπολύ συνειδητό και σχεδιασμένο τρόποδεν καταπολεμηθεί, εμφανίζεται πάν-τοτε: ο σιδηρούς νόμος της ολιγαρχίας,ως το απώτατο όριο μιας λογικής τηςανάθεσης.

Τα ιστορικά παραδείγματα

Ο κυβερνητισμός είναι αυθόρμητη καιακατανίκητη εξέλιξη, αν δεν φροντίζειτο πολιτικό υποκείμενο οργανωμένα νατον αποτρέψει. Αν ο συλλογικός διανο-ούμενος δεν θέτει το ιδεολογικό πλαί-σιο, την ευρεία προγραμματική ατζέντα,αν δεν επεξεργάζεται τη μεγάλη εικόνα,ο κυβερνητισμός δεν αποφεύγεται. ∆ενείναι θέμα προθέσεων, πρόκειται για αν-τικειμενική ροπή των πραγμάτων. Γι’αυτό, λοιπόν, το κόμμα και τα μάτια μας.

Κανένα εργαλείο δεν μπορεί να το υπο-καταστήσει ούτε στο ελάχιστο. Και θαέρθουν πολλές στιγμές που αυτό θα γίνειπασιφανές. Το θέμα είναι να μην περιμέ-νουμε αυτές τις στιγμές, αλλά να είμαστεέτοιμοι, σε εγρήγορση και διαρκώςδρώντες για την αναβάθμισή του, πουσημαίνει, ξαναλέμε, πριν από όλα τηνενίσχυση της δημοκρατικής του λειτουρ-γίας. Κι επειδή το τελευταίο διάστημα,με όλη την καταπληκτική δουλειά πουκάναμε προκειμένου να φτάσουμε στημεγάλη νίκη της 25ης Ιανουαρίου, υπήρ-ξαν σκιές σε ό,τι αφορά την κομματικήλειτουργία, θα πρέπει γρήγορα να κινη-θούμε στην αντίθετη κατεύθυνση. Ηκομματική ζωή να ενισχυθεί, τα όργανανα λειτουργήσουν, οι οργανώσεις μελώννα συζητήσουν, να δράσουν, να σχεδιά-σουν: όχι υποστηρικτικά, πρωτοβου-λιακά. Γιατί, όπως ήδη τονίστηκε, η κυ-βέρνηση δεν θα έχει τα προσδοκώμενααποτελέσματα χωρίς τη συμμετοχή, τηνολόψυχη εμπλοκή μεγάλου αριθμού αν-θρώπων. Και αυτό δεν μπορεί να πραγ-ματοποιηθεί παρά μόνο με το κόμμα στοπρώτο πλάνο.

Ας θυμηθούμε μερικά γενικότερα στοι-χεία: Είναι το Γερμανικό Σ∆ Κόμμα πουέδωσε για πρώτη φορά στην ιστορία τουπόδειγμα που επρόκειτο, με τον ένα ήτον άλλο τρόπο να ακολουθήσει το σύ-νολο των εργατικών πολιτικών οργανι-σμών. Τακτικά Συνέδρια με προγραμμα-τικές αρμοδιότητες, εκλογή όλων τωνοργάνων από το σύνολο των μελών, με-γάλος αριθμός μελών διαιρεμένων σε το-πικές οργανώσεις, κυρίως, όμως, ένα σύ-νολο παράλληλων οργανισμών –αλληλο-βοήθειας, συνεταιριστικής δράσης, μόρ-φωσης και αντι-μόρφωσης, εκδοτικώνλειτουργιών- που συνέτεινε στην παρου-σία μιας οργάνωσης με προδιαγραφέςπραγματικής «αντι- κοινωνίας».

Το κομμουνιστικό κόμμα νέου τύπουδεν θα αποστεί από αυτό το υπόδειγμαπαρά σε ένα πολύ κρίσιμο σημείο: στοβαθμό δέσμευσης των μελών του. Για τοΛένιν, ένα εργατικό κόμμα, που επιδιώ-κει να προωθήσει το σοσιαλιστικό μετα-σχηματισμό, δεν μπορεί να αποτελείταιπαρά από μέλη ενεργητικά, που συμμε-τέχουν σε πολλά πεδία της κομματικήςδουλειάς και, στο μεγαλύτερο δυνατόβαθμό, μπορούν να αναλάβουν ρόλουςσε όλα τα επίπεδα της λειτουργίας. Οκίνδυνος που επιχείρησε να αντιμετωπί-σει ο Λένιν, κυρίως, ήταν τα φαινόμεναγραφειοκρατίας που είχαν ήδη αρχίσεινα εμφανίζονται στη γερμανική και διε-θνή Σ∆. Η δημοκρατία, η άρνηση τηςγραφειοκρατίας, προϋποθέτει τηνενεργό συμμετοχή των μελών στη διεύ-θυνση της οργάνωσης. Ένα κόμμα πουαποτελείται από μια πολυπληθή μάζαμελών παθητικών, που δε θα συμμετά-σχουν ποτέ στη διεύθυνσή του, ωθείστην διασφάλιση του μονοπωλίου αυτήςτης διεύθυνσης από μια μικρή μειοψη-φία. Προφανώς, το κατοπινό σταλινικόκόμμα δεν έχει σχέση με αυτήν την προ-βληματική.

Όσα μάθαμε στοαντιπαγκοσμιοποιητικό κίνημα

Με το γύρισμα του αιώνα, ξεκίνησε μιακαινούργια συζήτηση που αφορά το κομ-ματικό -οργανωτικό ζήτημα. Το αντιπαγ-κοσμιοποιητικό κίνημα, μαζί με τα ποι-κίλα κοινωνικά κινήματα της εποχής και

τις πολιτικές εκφάνσεις πολλαπλώνταυτοτήτων αντίστασης και μετασχημα-τισμού, έφερε στο επίκεντρο εκ νέου καιζητήματα οργανωτικής συγκρότησης.Και υπήρξαν κάποια πρώτα συμπερά-σματα. Όπως ότι η ουσία της σωστής καιαποτελεσματικής λειτουργίας βρίσκεταιστην καθολική κινητοποίηση των κομ-ματικών μελών, ενώ το καίριο επίπεδοόπου κρίνεται η κομματική δραστηριό-τητα είναι οι πρωτοβάθμιες πολιτικές κι-νήσεις και όχι τα ανώτερα όργανα τουκόμματος. Ή ότι η ανάκληση, η εναλ-λαγή, η έμπρακτη αποδόμηση της διά-κρισης μελών και «στελεχών», η ελεύ-θερη ύπαρξη ρευμάτων, η μη υπονό-μευση των θέσεων της οργάνωσης μετάτη λήψη των αποφάσεων είναι sine quanon προϋποθέσεις.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, με τις αδυναμίες και τιςυστερήσεις του, βάσισε τις κομματικέςτου πρακτικές σε αυτά τα στοιχεία. Όχιόσο θα έπρεπε πάντα ούτε σε επίπεδοσυνέπειας, που υπήρξε θαυμαστό. Ισχυ-ριζόμαστε, παρ’ όλα αυτά, πως το έκανεκαλύτερα από οποιοδήποτε άλλο φορέασε διεθνές επίπεδο και αυτό δεν ήτανάμοιρο της επιτυχίας του.

***Υπήρξαν πολλές φορές στην ιστορία

που η επικράτηση ενός αριστερού κόμ-ματος υπονομεύθηκε από τα μέσα.Φορές, δηλαδή, που δεν μπόρεσε ναπροστατευθεί από την ίδια του την επι-τυχία. Στην πραγματικότητα, αυτό απο-τελεί το σταθερό μοτίβο. Ακόμη και εξαι-ρετικά αποτελεσματικά κόμματα, όπωςοι μπολσεβίκοι, των οποίων η ΚεντρικήΕπιτροπή δεν σταμάτησε να συνεδριάζειακόμη και στις πιο ακραίες συνθήκεςτων μηνών που προηγήθηκαν της Επα-νάστασης, βρέθηκαν μετέωρα, ως προςτη λειτουργία τους, σε πολύ μικρό χρο-νικό διάστημα.

Σήμερα ξέρουμε. Άρα, έχουμε όλες τιςδυνατότητες να το αποφύγουμε.

Γι’ αυτό, το κόμμα και τα μάτια μας. Αυτό το κόμμα, που δεν μας έλαχε,

αλλά το χτίσαμε όλοι μαζί με πολύ μόχθοκαι πολλή αγάπη.

Χρήστος Λάσκος,Αλέξης Μπένος,Νίκος Σαμανίδης

Το κόμμα και τα μάτια μαςΣκέψεις για τον ΣΥΡΙΖΑ και την κυβέρνηση της Αριστεράς

Ο κυβερνητισμός είναιαυθόρμητη και ακατανίκητηεξέλιξη, αν δεν φροντίζει τοπολιτικό υποκείμενοοργανωμένα να τον αποτρέψει.Αν ο συλλογικός διανοούμενοςδεν θέτει το ιδεολογικό πλαίσιο,την ευρεία προγραμματικήατζέντα, αν δεν επεξεργάζεταιτη μεγάλη εικόνα, οκυβερνητισμός δεναποφεύγεται. ∆εν είναι θέμαπροθέσεων, πρόκειται γιααντικειμενική ροπή τωνπραγμάτων.

“

Η ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015 99ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Γ. ΒΑΡΟΥΦΑΚΗΣ: Ξεκινήσαμε μιαπρώτη διαδικασία γνωριμίας μεταξύ μας,η οποία είμαι σίγουρος ότι θα αποτελέ-σει τη βάση για μια εποικοδομητική καιαποτελεσματική συνεργασία, ακριβώςέτσι όπως απαιτεί το συμφέρον της Ελ-λάδας, το συμφέρον της ευρωζώνης καιτο συμφέρον της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η συζήτησή μας έγινε σε εξαιρετικόκλίμα. Συζητήσαμε μια σειρά από ζητή-ματα όσον αφορά τις διαδικασίες της Ευ-ρωζώνης, με ιδιαίτερη έμφαση στο με-γάλο ζήτημα που αφορά τη δημιουργίαενός κλίματος εμπιστοσύνης που θαοδηγήσει σε μια νέα συμφωνία εντός τηςΕυρωζώνης, για μια Ελλάδα η οποίαμπορεί να αναπνέει μέσα σε μια Ευρώπηπου αναπτύσσεται και που αποτελεί τονκοινό τόπο, κοινής ευημερίας για τουςευρωπαϊκούς λαούς.

Από την δική μου μεριά, αναφέρθηκαεκτενώς στον κ. Ντάισελμπλουμ στιςπροτεραιότητες της ελληνικής κυβέρνη-σης στον τομέα της οικονομικής πολιτι-κής και συγκεκριμένα στην αποφασιστι-κότητα με την οποία σκοπεύουμε ναπροχωρήσουμε τις μεταρρυθμίσεις, οιοποίες είναι απαραίτητες για την ελαχι-στοποίηση της οικονομικής αφαίμαξηςπου τόσο βάναυσα πλήττει εδώ και πολ-λές δεκαετίες, ακόμη και πριν από τηνδημιουργία της Ευρωζώνης, τη χώρααυτή. Τις μεταρρυθμίσεις που πρέπει ναείναι βαθιές, που πρέπει να γίνουν χωρίςφόβο και πάθος και οι οποίες θα αποκα-ταστήσουν την ανταγωνιστικότητα αυτήςτης χώρας.

Αναφέρθηκα ακόμα στην εγγύηση πουη κυβέρνησή μας προτίθεται να προσφέ-ρει κατ’ αρχάς στον ελληνικό λαό και σεδεύτερη φάση στους εταίρους μας γιαισοσκελισμένους προϋπολογισμούς, μεένα μικρό πρωτογενές πλεόνασμα στοδιηνεκές.

Συζητήσαμε μια σειρά από θέματα πουαφορούν τον τρόπο με τον οποίο Ελλάδακαι Ευρωζώνη θα πορευτούν τους επό-μενους μήνες. Και τέλος, του κατέστησαγνωστό ότι το κράτος έχει συνέχεια,αλλά αυτό που δεν θα δεχτούμε να έχεισυνέχεια είναι η αυτοτροφοδοτούμενηκρίση αποπληθωρισμού και μη βιώσιμουχρέους.

Γ. ΝΤΑΙΖΕΛΜΠΛΟΥΜ: Σήμερα είχαπολύ εποικοδομητικές συναντήσεις μετα μέλη της νέας κυβέρνησης. Εκτός απότον Υπουργό κ. Βαρουφάκη, μίλησα καιμε τον Πρωθυπουργό κ. Τσίπρα, τον Αν-τιπρόεδρο της κυβέρνησης κ. ∆ραγα-σάκη, τον Υπουργό κ. Σταθάκη και τοναναπληρωτή Υπουργό κ. Τσακαλώτο. Με

την Ελλάδα να πλησιάζει στη λήξη τουπρογράμματος είχαμε σημαντικό λόγονα γνωριστούμε μεταξύ μας και να ξεκι-νήσουμε τη συνεργασία μας το συντομό-τερο δυνατό. Ο σκοπός της συνάντησήςμου είναι διττός. Να ακούσω τις προθέ-σεις της νέας ελληνικής κυβέρνησης καινα εξηγήσω τις απαιτήσεις των συμφω-νιών μας.

Ως μέλη της Ευρωζώνης έχουμε αμοι-βαίο συμφέρον. Την περαιτέρω ανά-καμψη της ελληνικής οικονομίας εντόςτης Ευρωζώνης. Ήταν θετικό το ότιάκουσα σήμερα πως αυτό αποτελεί καιφιλοδοξία της νέας κυβέρνησης. Και ταδυο μέρη θέλουμε η Ελλάδα να ανακτή-σει την οικονομική ανεξαρτησία της τοσυντομότερο δυνατό, να ενισχυθεί η δη-μοσιονομική βιωσιμότητα και εξωτερικήανταγωνιστικότητα της Ελλάδας και ναδιασφαλιστεί η σταθερότητα του χρημα-τοπιστωτικού τομέα της.

Το Eurogroup δήλωσε το 2012, όπωςξέρετε, ότι αναλαμβάνει τη δέσμευση ναπαρέχει επαρκή στήριξη στην Ελλάδακαθ’ όλη τη διάρκεια του προγράμματοςκαι πέραν αυτής έως ότου η Ελλάδα ανα-κτήσει πρόσβαση στις αγορές, υπό τονόρο βεβαίως και εφόσον η Ελλάδα συμ-μορφώνεται πλήρως με τις απαιτήσειςκαι τους στόχους. Είναι υπέρτατης ση-

μασίας η παραμονή της Ελλάδας εντόςπορείας ανάκαμψης. Αυτό βεβαίως προ-ϋποθέτει μια δέσμευση για την διαδικα-σία μεταρρυθμίσεων και τη δημοσιονο-μική βιωσιμότητα.

Τα μονομερή βήματα και η αγνόησηπροηγούμενων συμφωνιών δεν αποτε-λούν ένα δρόμο προόδου. Τα προβλή-ματα της ελληνικής οικονομίας δεν εξα-φανίστηκαν ούτε άλλαξαν εν μια νυκτίμε αυτές τις εκλογές. Συνεχίζουν ναυπάρχουν σημαντικές προκλήσεις για τομέλλον, προκειμένου να υλοποιηθεί ηβιώσιμη ανάπτυξη, να δημιουργηθούννέες θέσεις εργασίας και βεβαίως εμπι-στοσύνη για την ελληνική οικονομία καινα δημιουργηθούν νέες προοπτικές γιατη νεολαία, για τους νέους.

Συνειδητοποιώ ότι ο ελληνικός λαόςτα τελευταία χρόνια χρειάστηκε να αντέ-ξει ή να υποστεί σκληρά μέτρα. Ωστόσο,έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος ωςπρος την επαναφορά της Ελλάδας εντόςτροχιάς. Είναι σημαντικό να μην πάει χα-μένη αυτή η πρόοδος. Η νέα κυβέρνησηείναι αποφασισμένη να βρει λύσεις καινα είναι αποδοτικές και για τις δυο πλευ-ρές. Για την Ελλάδα και το λαό της, αλλάκαι για την Ευρωζώνη. Και είμαστε ιδιαι-τέρως ευγνώμονες γι’ αυτό.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Καλησπέρα. Θα ήθελα να

ρωτήσω εάν εσείς αποδέχεστε τηντρόικα ως ελεγκτικό μηχανισμό προκει-μένου να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση δε-δομένου ότι υπάρχει παράταση μέχρι τις28 Φεβρουαρίου.

Γ. ΝΤΑΙΖΕΛΜΠΛΟΥΜ: Φυσικά μιλή-σαμε σήμερα για την παρούσα κατά-σταση. Βρισκόμαστε εντός ενός προ-γράμματος το οποίο πήρε παράταση.Μία από τις πρώτες αποφάσεις που πρέ-πει να ληφθούν είναι για τη συνέχιση τουπρογράμματος ή την ολοκλήρωση τουπρογράμματος. ∆εν υπήρξαν συμπερά-σματα ή τελικές αποφάσεις. Συζητήσαμεγια πιθανές λύσεις και τις επόμενεςεβδομάδες θα μιλήσουμε για το ζήτημααυτό περαιτέρω για να δούμε πώς θα συ-νεχίσουμε.

Όπως είπα και στο τέλος της δήλωσήςμου, εναπόκειται κατ’ αρχάς στην ελλη-νική κυβέρνηση να λάβει μια απόφασηγια το θέμα αυτό, να εκφράσει τη θέσητης και εμείς ως εταίροι της Ευρωζώνηςθα συζητήσουμε περαιτέρω για να κατα-λήξουμε σε μια κοινή απόφαση. Θα αξιο-ποιήσουμε το χρόνο που έχουμε για νασυζητήσουμε περαιτέρω. Μέχρι στιγμήςδεν υπάρχει κάποια τελική απόφαση.

Γ. ΒΑΡΟΥΦΑΚΗΣ: Η κυβέρνηση αυτήεκλέχτηκε στη βάση μιας αναλυτικής αμ-φισβήτησης της ίδιας της λογικής τουεφαρμοζόμενου προγράμματος. Έναπρόγραμμα το οποίο δεν μας επιτρέπειόχι μόνο ως κοινωνική οικονομία ναανασυγκροτήσουμε την οικονομία μας,αλλά ούτε και να αποπληρώσουμε ταχρέη μας στους εταίρους μας.

Αυτή ήταν η πλατφόρμα πάνω στηνοποία πετύχαμε να κερδίσουμε την εμπι-στοσύνη του ελληνικού λαού. Η πρώτημας πράξη ως κυβέρνησης δεν θα είναι ηαπόρριψη της λογικής της αμφισβήτη-σης αυτού του προγράμματος μέσα απόμια αίτηση για επέκτασή του.

Η δική μας πρόθεση είναι με απόλυτηδιάθεση συνεργασίας να πείσουμε τουςεταίρους μας- είτε οι εταίροι μας αυτοίβρίσκονται στη Φιλανδία, είτε στην Πορ-τογαλία, είτε στη Γερμανία- ότι το κοινόμας συμφέρον στην Ευρώπη, στην Ευρω-ζώνη, εξυπηρετείται μέγιστα και βέλτι-στα από μια νέα συμφωνία.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Θα ήθελα να ρωτήσω τονκ. Ντάισελμπλουμ αν τελικά δώσει μιαπαράταση η Ευρωζώνη στην Ελλάδαπόση θα είναι αυτή η παράταση;

Γ. ΝΤΑΙΖΕΛΜΠΛΟΥΜ: Το πρόγραμμαέχει ήδη παραταθεί, λήγει η παράτασηαυτή τέλη Φεβρουαρίου και θα αποφα-σίσουμε προηγουμένως τι θα συμβεί στησυνέχεια. Αυτή είναι η θέση που βρισκό-μαστε αυτή τη στιγμή. Αυτά συζητήσαμε.Όπως είπαμε δεν καταλήξαμε σε συγκε-κριμένες αποφάσεις ακόμη.

Ως προς τη σκέψη για μια διάσκεψηγια την αναδιάρθρωση του χρέους, πρέ-πει να συνειδητοποιήσετε ότι μια τέτοιαδιάσκεψη ήδη υπάρχει, λέγεται Euro-group.

Γ. ΒΑΡΟΥΦΑΚΗΣ: Η κυβέρνησή μαςθα πορευτεί με γνώμονα την καλύτερηδυνατή συνεννόηση με τους θεσμοθετη-μένους, νόμιμους θεσμούς της Ευρωζώ-νης, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και με το∆ιεθνές Νομισματικό Ταμείο. Αλλά μεμια τριμερή επιτροπή που στόχο έχει τηνεφαρμογή ενός προγράμματος τουοποίου εμείς θεωρούμε ότι τη λογικήείναι αντιευρωπαϊκή, με αυτή που σύμ-φωνα και με το ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοείναι σαθρά δομημένη επιτροπή, δενέχουμε στόχο να συνεργαστούμε. Ευχα-ριστώ πολύ.

•

∆ΗΛΩΣΕΙΣ Γ. ΒΑΡΟΥΦΑΚΗ ΚΑΙ Γ. ΝΤΑΙΖΕΛΜΠΛΟΥΜ

Πρώτη γνωριμίαπου άνοιξε όλα τα θέματα

Ο Λευκός Οίκος παρεμβαίνειυπέρ της Ελλάδας

Σε ερώτηση που υποβλήθηκε για το ποια είναι η αντίδραση του Λευκού Οίκου στηνδήλωση της νέας κυβέρνησης (Τσίπρα) ότι δεν θα συνεργαστεί με το ∆ΝΤ και τους Ευ-ρωπαίους δανειστές (Σ.Σ.: εννοεί την τρόικα) για την επιμήκυνση της αποπληρωμής. Οεκπρόσωπος κ. Ερνεστ απάντησε ως εξής:

«∆εν έχω συγκεκριμένη αντίδραση στην ανακοίνωση αυτή. Σε γενικές γραμμές μπορώνα πω ότι, ο Πρόεδρος τηλεφώνησε στον Πρωθυπουργό Τσίπρα νωρίτερα την εβδομάδα,γιατί όπως ξέρετε, οι ΗΠΑ εδώ και πολλά χρόνια τώρα, εργάζονται στενά με την ΕΕ καιτους Ελληνες, για να προσπαθήσουμε να επιλύσουμε την οικονομική και δημοσιονομικήαστάθεια που έχουμε δει στην Ευρώπη. Και αυτή- η αστάθεια- έχει επιπλοκές και επι-πτώσεις τόσο στην αμερικανική οικονομία όσο και στην παγκόσμια οικονομία ασφαλώς.Επομένως θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε στενά με την ΕΕ και αυτό σημαίνει συνεργα-σία με την νέα ελληνική κυβέρνηση για να προσπαθήσουμε να επιλύσουμε αυτές τις δια-φορές και να επανέλθει η Ελλάδα, η Ευρώπη και η παγκόσμια οικονομία σε τροχιά ανά-πτυξης και ευημερίας, διότι τελικά αυτό θα είναι προς το καλύτερο συμφέρον της αμε-ρικανικής οικονομίας».

Ο διάλογος μεταξύ τουπροέδρου του Γιούργογκρουπ,Γ. Ντάιζελμπλουμ και τουυπουργού Οικονομικών Γ.Βαρουφάκη σηματοδότησετην επίσημη έναρξη τηςδιαπραγμάτευσης μεταξύ τωνδύο μερών. Οι αποστάσειςείναι μεγάλες, όμως κοινήυπήρξε η βούληση για μιακοινά αποδεκτή λύση.Αναδημοσιεύουμε τιςδηλώσεις μετά τη συνάντησήτους, την περασμένηΠαρασκευή. Σε άλλο τόνο,σχολιάζει τις τοποθετήσειςμε δήλωσή του ο εκπρόσωποςτου Λευκού Οίκου.

1100 Η ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Τη συνέντευξη πήρεο Παύλος Κλαυδιανός

Το πρώτο συμπέρασμα από την υπο-δοχή της νέας κυβέρνησης της Ελλάδας,διεθνώς, ποιο είναι;

Μέχρι το θέμα που προέκυψε με τηνΟυκρανία, που αποτελεί εξαίρεση, ηυποδοχή από τα μίντια ήταν πανηγυρικάθετική, ενώ από τις ηγεσίες των ξένωνκρατών ήταν από θετική έως προσεκτικάεπιφυλακτική. ∆εν καταγράφηκε που-θενά αρνητική υποδοχή ούτε αναπαρα-γωγή των προεκλογικών κινδυνολογιών.Θεωρώ ότι και η στάση της Γερμανίαςήταν θετικής αναμονής, θεσμική τουτύπου «περιμένουμε τις προγραμματικέςδηλώσεις να δούμε προς τα πού θαπάει». Γνωρίζοντας δε τη συναίνεση πουυπάρχει στην Γερμανία για την εξωτε-ρική και ευρωπαϊκή πολιτική, είναι δύ-σκολο να φαντασθούμε τον κ. Σουλτς,πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίουκαι σημαίνον στέλεχος του SPD της Γερ-μανίας, να αποφασίσει να κάνει αυτό τοταξίδι στην Αθήνα εν αγνοία ή ακόμη πε-ρισσότερο ενάντια στη θέληση της Καγ-κελαρίου.

Πώς θα αποκλίνει η ευρωζώνηαπό τη λιτότητα

Προφανώς. Πού οφείλεται αυτή ηυποδοχή;

Είμαστε δέκα μόλις μέρες μετά τιςεξαγγελίες Ντράγκι που θέτουν μια με-γάλη πρόκληση. Οι πάντες λένε ότι αυτότο τύπωμα χρήματος, η ποσοτική ρευ-στότητα από μόνη της, δεν είναι το μα-γικό ραβδί που θα λύσει την κρίση τηςευρωζώνης. Χρειάζεται επειγόντως εγ-κατάλειψη της λιτότητας. Το υπό συζή-τηση θέμα τους επόμενους μήνες στηνΕυρώπη θα είναι με ποιο τρόπο, που ναμη δημιουργεί μείζονα εσωτερική πολι-τική πρόκληση στην ηγεσία της Γερμα-νίας, θα αποκλίνει στην πράξη η ευρω-ζώνη από τη λιτότητα. Είτε με παρά-καμψη του Συμφώνου Σταθερότητας είτεμε ελαστική ερμηνεία της, είτε με οποι-ονδήποτε τρόπο. Αυτό που λένε, και δεντο λένε παράγοντες της εξωκοινοβου-λευτικής Αριστεράς, αλλά των αγορώνκαι στελέχη του χρηματοπιστωτικού

τομέα είναι ότι εάν δεν χαλαρώσει τη λι-τότητα, εάν τα κράτη και η Ευρώπη δενεπενδύσουν σε μεγάλα έργα υποδομής,δεν ακολουθήσουν, δηλαδή, κλασικήκεϋνσιανή συνταγή αναθέρμανσης τηςοικονομίας, η Ευρώπη δεν θα γλυτώσειτην εμπλοκή της στο σπιράλ αποπληθω-ρισμού. Είμαστε στο πιο κρίσιμο σημείοπου κρίνει όχι μόνο τη δυνατότητα εξό-δου από την κρίση και την αποφυγή ύφε-σης μακράς διάρκειας τύπου Ιαπωνίας,το περίφημο σπιράλ αποπληθωρισμούμε όλα τα συνεπακόλουθα όπως κοινω-νική ανάφλεξη και πολιτική αποσταθε-ροποίηση. Είμαστε στο πιο κρίσιμο ση-μείο από τότε που δημιουργήθηκε η Ευ-ρωζώνη.

Σ’ αυτό το σημείο έρχεται η κυβέρνησηΣΥΡΙΖΑ και θέτει το ζήτημα.

Έρχεται με προτάσεις εγκατάλειψηςτων πολιτικών λιτότητας, που σήμεραδεν είναι μια παραφωνία, είναι μια ελλη-νική συμβολή στην ευρύτερη διαπίστωσηότι δεν πάει άλλο η Ευρώπη όχι μόνο οι-κονομικά αλλά και ως σύνολο δημοκρα-τικά συντεταγμένων κοινωνιών σε καθε-στώς λιτότητας.

Συνιστώσατης πανευρωπαϊκής πίεσης

Η διαφορά είναι ότι τώρα τίθεται απόμια κυβέρνηση. Αλλάζουν οι όροι.

Βεβαίως. Επίσης, να σημειώσω ότιόλα τα παγκόσμια κέντρα ισχύος δηλαδή∆ΝΤ, ΗΠΑ, ΟΟΣΑ, η Παγκόσμια Τρά-πεζα, αν διαβάσουμε προσεκτικά, λένεότι η ευρωζώνη, με ευθύνη της Γερμα-νίας, έχει γίνει ένας παράγοντας αστά-θειας, ένας ταραξίας στην εύθραυστηισορροπία της παγκόσμιας οικονομίαςπου προσπαθεί να διατηρήσει μια ανε-μική ανάπτυξη στη σκιά μεγάλων γεω-πολιτικών κινδύνων, όπως είναι η σύγ-κρουση για την Ουκρανία ή ο ισλαμικόςτζιχαντισμός στη Μέση Ανατολή. Έρχε-ται, λοιπόν, ο ΣΥΡΙΖΑ όχι σαν εξαίρεση ήφαινόμενο του ευρωπαϊκού νότου, αλλάως μια ακόμη συνιστώσα της πανευρω-παϊκής πίεσης για στροφή στην Ευρω-ζώνη.

Εδώ εντάσσονται, και οι πολύ θερμέςευχές του Ομπάμα.

Σίγουρα. Θα μπορούσε ο Ομπάμα να

έχει περιοριστεί σε ένα τηλεγράφημα. Οιπροσωπικές συνομιλίες δεν είναι τυ-χαίες, επιλέγονται για συγκεκριμένουςγεωπολιτικούς και πολιτικούς λόγους. Οπροσωπικός φιλικός τόνος που επέλεξεμε όλα αυτά τα χαριτωμένα περί γκριζα-ρίσματος μαλλιών δεν είναι δωρεάν απότον ηγέτη της ισχυρότερης δύναμης στονκόσμο.

Απευθυνόμενοι στο εσωτερικόακροατήριο

Παρατηρήθηκε μια μετατόπιση Ολάντκαι Ρέντσι υπέρ της νέας ελληνικής κυ-βέρνησης. Είναι προαναγγελία μιας με-τατόπισης τμήματος των σοσιαλδημο-κρατών ή έχει σχέση με το ότι είναι δυομεγάλες χώρες με σοβαρά προβλήματα;

Είναι όλα μαζί. Καταρχάς, ο Ολάντέχει την τελευταία ευκαιρία πολιτικήςεπιβίωσης, αυτού και του ΣΚ. Η αποφα-σιστική στάση του και η εθνική ενότηταπου δημιούργησε μετά την επίθεση τωντζιχαντιστών - τρομοκρατών στο Παρίσιεκτόξευσε τη δημοτικότητά του στα ύψη.Αν θέλει να την κρατήσει πρέπει να πεί-σει τους Γάλλους ότι η λύση δεν είναι ηακροδεξιά και η απόρριψη της Ευρώπηςπου προτείνει η Λεπέν, αλλά μια άλληΕυρώπη. Οπότε, η έλευση του ΣΥΡΙΖΑ

στην εξουσία, του δίνει ένα έναυσμα,μέσω της καλής θέλησης και της θετικήςαναμονής, απέναντι στη νέα ελληνικήκυβέρνηση, να αρχίσει να αλλάζει τοστίγμα, τουλάχιστον σε επικοινωνιακόεπίπεδο. ∆εν είναι τυχαίο τα όσα λένε ουπουργός Οικονομικών κ. Σαπέν, ο επί-τροπος Μοσκοβισί που είπε το περίφημο«τήρηση των συμφωνηθέντων, σεβασμόςστην ψήφο του ελληνικού λαού»!

Ο Γκάμπριελ, ο αντιπρόεδρος του SPDτης Γερμανίας, ωστόσο, ήταν αρκετά αυ-στηρός.

Απευθύνεται κι αυτός στο εσωτερικόακροατήριο, σε μια γερμανική κοινήγνώμη που δημιουργεί πρόβλημα καιστους δυο συνεταίρους, άρα και στονΓκάμπριελ. Τι συμβαίνει; Υπάρχει μίαπορεία ολέθριας σχέσης ανάμεσα στουςευρωσκεπτικιστές της «Εναλλακτικήςγια τη Γερμανία», που κυριαρχούν κυ-ρίως στην πρώην ∆υτική Γερμανία καιτης λαϊκιστικής ακροδεξιάς που είναιστα όρια του νεοναζισμού, η οποία είναιη έκφραση του κοινωνικού αποκλεισμούμεγάλου μέρους κυρίως της νεολαίαςστην πρώην Ανατολική Γερμανία. Είχαμεξεχάσει ότι σ’ αυτή την περιοχή μεγάλοκομμάτι της κοινωνίας ζει σε συνθήκεςπαρόμοιες, αν όχι χειρότερες, με αυτέςστην Ελλάδα, την Ισπανία και την Πορ-τογαλία. Αυτό, λοιπόν, το εκρηκτικό

Το υπό συζήτηση θέμα τουςεπόμενους μήνες στην Ευ-ρώπη θα είναι με ποιο τρόπο,που να μη δημιουργεί μείζοναεσωτερική πολιτική πρό-κληση στην ηγεσία της Γερμα-νίας, θα αποκλίνει στην πράξηη ευρωζώνη από τη λιτότητα.Είτε με παράκαμψη του Συμ-φώνου Σταθερότητας είτε μεελαστική ερμηνεία της, είτεμε οποιονδήποτε τρόπο.

“ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΑΝΑΛΥΤΗ ΓΙΩΡΓΟ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟ

Κρίνεται η δυνατότηταεξόδου από την κρίση

Η συνεργασία ΑΝΕΛ – ΣΥΡΙΖΑ συνάντησεκάποια κριτική από θεσμικούς παράγοντες,αλλά και από την Αριστερά, αν διαβάζει κα-νείς τον Τύπο της.

Πριν δυο – τρεις μήνες ο Αλέξης Τσίπραςσε μια συνέντευξή του μίλησε για πολιτισμι-κές και όχι μόνο διαφορές που χωρίζουνΑΝΕΛ – ΣΥΡΙΖΑ. Ήταν μια οριοθέτηση καιπροειδοποίηση. Νομίζω, να το πω απλά καιχωρίς περιστροφές, πρόκειται για μια ρεα-λιστική πολιτική κατεπείγουσας ανάγκης.

Ποια ήταν η κατεπείγουσα ανάγκη του ΣΥΡΙΖΑ το βράδυ των εκλογών; Να δείξει στα-θερότητα, δυνατότητα άμεσου σχηματισμού κυβέρνησης την επόμενη μέρα και να μηνεμπλακεί σε έναν κύκλο δεύτερης, τρίτης εντολής και ατέρμονων διαπραγματεύσεωνπου θα έδιναν την εικόνα, προς τα έξω και προς τα μέσα, μιας μετεκλογικής κρίσης.

Σύμφωνοι, γι’ αυτό δεν υπήρξαν και διαφωνίες στον ΣΥΡΙΖΑ. Στο εξωτερικό πώςθα κριθεί;

Θα κριθεί στην πράξη. Στη διαπραγμάτευση με τους εταίρους δεν ανακύπτουν προ-βλήματα στον ΣΥΡΙΖΑ λόγω ΑΝΕΛ. Σε θέματα όπως σχέσεις θρησκείας – κράτους, μει-ονοτήτων, μεταναστών, αντισημιτισμού, ομοφυλόφιλων, αξιακά δηλαδή και πολιτι-σμικά, πιστεύω ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να έχει την προσοχή του σε πεδίο συναγερμού.

ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛΡεαλιστικήπολιτικήκατεπείγουσαςανάγκης

Η ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015 1111ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Του ∆ημήτρη Σμυρναίου

H ικανοποίηση, που προκάλεσε σε πάρα πολ-λούς ανθρώπους, όχι μόνο στην Ευρώπη αλλάκαι εκτός αυτής, η εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ

μάλλον ενίσχυσε τον -έτσι κι αλλιώς- σοβαρό εκνευρι-σμό, που διακατέχει το Βερολίνο από την προοπτική νααναγκαστεί να διαπραγματευτεί με μια αριστερή κυ-βέρνηση του Νότου, που θα μπορούσε μάλιστα να απο-τελεί και τον προάγγελο και για κάποιες επόμενες κυ-βερνήσεις.

Σκληρή γραμμή

Η καθυστέρηση με την οποία η Ανγκέλα Μέρκελέστειλε το τυπικό της συγχαρητήριο τηλεγράφημα στονέλληνα πρωθυπουργό, αλλά και οι προειδοποιήσεις τουΒόλφγκανγκ Σόιμπλε ότι είναι «χάσιμο χρόνου» να ξε-κινήσει μια συζήτηση για τη μείωση του ελληνικού δη-μόσιου χρέους, επιβεβαιώνουν την εκτίμηση ότι τουλά-χιστον σε πρώτη φάση η κυβέρνηση της Γερμανίας θαπορευθεί πάνω σε μια σκληρή γραμμή, γνωρίζοντας ότιοποιαδήποτε ένδειξη υποχωρητικότητας θα μπορούσενα εκληφθεί ως «αδυναμία» και να ανοίξει την όρεξηκαι σε άλλους, να εκφραστούν δημόσια κατά της δη-μοσιονομικής πολιτικής της λιτότητας. Απαρατήρητοδεν πέρασε και το γεγονός ότι αυτή τη φορά στις ομο-βροντίες κατά της Ελλάδας συμμετείχαν με μεγάλοπάθος και οι σοσιαλδημοκράτες, δείχνοντας ότι ο με-γάλος συνασπισμός είναι αποφασισμένος να κινηθεί σε«εθνική γραμμή».

Αυτό έχει μια σημασία, από την άποψη ότι άλλα σο-σιαλδημοκρατικά κόμματα της Ευρώπης έχουν δείξεινα αντιμετωπίζουν με συμπάθεια αν όχι και με ελπίδατο ελληνικό πείραμα, προκειμένου να μπορέσει να ενι-σχυθεί ένα πανευρωπαϊκό μέτωπο κατά της μονόπλευ-ρης λιτότητας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ηπερίπτωση της Γαλλίας, όπου η αριστερή πτέρυγα τουκόμματος μίλησε με ενθουσιασμό για τη νίκη της Αρι-στεράς στην Ελλάδα. Λίγο πιο διαλλακτικός θεωρείταιότι εμφανίστηκε στην Αθήνα ο πρόεδρος του ευρωκοι-νοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, σε ρόλο «καλού Γερμανού»,όπως γράφτηκε χαρακτηριστικά, αλλά και προφανώς«ναρκαλιευτή» για λογαριασμό της κυρίας Μέρκελ.Αλλά λόγω θέσης ο κύριος Σουλτς δεν θα έχει καιπολλά να πει στο επίπεδο των διαπραγματεύσεων γιατα καυτά οικονομικά ζητήματα.

Πανομοιότυπη αποτύπωση

Στο Βερολίνο κατέγραψαν επίσης τη θετική υποδοχή,που είχε το εκλογικό αποτέλεσμα της Ελλάδας και στηνάλλη όχθη του Ατλαντικού και ίσως αυτός να ήταν έναςπρόσθετος λόγος ενόχλησης. ∆εν είναι καθόλου τυ-

χαίος ο σχεδόν «πανομοιότυπος» τρόπος που παρου-σιάστηκε ο σχηματισμός της νέας κυβέρνησης από τογερμανικό Τύπο, όπου ξαφνικά ακόμα και οι πιο σκλη-ροί συντηρητικοί αρθρογράφοι αναλώθηκαν εκτετα-μένα στην «παρουσίαση» των ΑΝ.ΕΛ ως ενός ακροδε-ξιού κόμματος. Το σημείο αυτό, η συνεργασία δηλαδήμε τους Ανεξάρτητους Ελληνες, κυριάρχησε στις σελί-δες του γερμανικού Τύπου και έδωσε μάλιστα την ευ-καιρία και για εσωπολιτικές αντιπαραθέσεις με χτυπή-ματα και ειρωνικά σχόλια κατά του κόμματος της Αρι-στεράς (die Linke). Μεγάλη έκταση δόθηκε και στην«διαφοροποίηση» της ελληνικής πλευράς στο θέμαόξυνσης των κυρώσεων απέναντι στη Ρωσία. Εδώ κά-ποιοι επανέλαβαν εμμέσως τη γνωστή τους θεωρία, ότιμια χώρα με τόσα χρέη δε μπορεί να διεκδικεί την πο-λυτέλεια αυτόνομης εξωτερικής πολιτικής.

Επιβεβαιώνονται έτσι αυτοί, που έλεγαν ότι το Βερο-λίνο είναι έτοιμο να συνομιλήσει με την Αθήνα, θεω-ρώντας ότι βρίσκεται σε θέση ισχύος και έχοντας πάντακατά νου ότι τις συνομιλίες αυτές θα παρακολουθούνκαι άλλες χώρες του Νότου. Το κατά πόσον θα δείξειδιάθεση υπαναχωρήσεων, θα εξαρτηθεί από το αν η ελ-ληνική κυβέρνηση θα μπορέσει να αποκτήσει κάποιουςσυμμάχους μέσα στην ΕΕ, αλλά και να «προσφέρει» στοΒερολίνο κάποια μέτρα, που θα ακούγονται ευχάριστακαι στα αυτιά της γερμανικής κοινής γνώμης. Χαρα-κτηριστικότερο παράδειγμα η αναφορά και του ΜάρτινΣουλτς στην ανάγκη να φορολογηθούν επιτέλους καιοι «υπέρ-πλούσιοι» Έλληνες. Αν προχωρήσει άμεσακαι αποτελεσματικά η πάταξη της φοροδιαφυγής καιτης διαφθοράς στην Ελλάδα, τότε και η γερμανικήπλευρά θα έχει ένα επιχείρημα απέναντι στους ψηφο-φόρους της για να δείξει μια πιο θετική διάθεση απέ-ναντι στην Ελλάδα, είναι η κυρίαρχη άποψη στις τάξειςτων αναλυτών, τουλάχιστον εκείνων που δεν είναι εκπροοιμίου αρνητικοί απέναντι στην κυβερνητική αλ-λαγή στην Ελλάδα. Σε κάθε περίπτωση, όπως λέει καιμια γερμανική παροιμία το φαγητό ακόμα και αν σουσερβίρεται καυτό, καταναλώνεται χλιαρό. Όσο κακόκάνουν οι βεβιασμένες κινήσεις, άλλο τόσο κακά είναικαι τα πρόωρα και βιαστικά συμπεράσματα. Όλοι πε-ριμένουν να δουν τις αντιδράσεις μετά και τις προ-γραμματικές δηλώσεις της νέας ελληνικής κυβέρνη-σης, αλλά και τις πρώτες συναντήσεις του Αλέξη Τσί-πρα στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Πάρτιυποδοχής με σαμπάνιες δεν θα είναι σίγουρα. Αλλά κα-νείς δεν υπολόγιζε με κάτι τέτοιο.

μείγμα είναι υποχρεωμένοι να το χειρι-στούν και κυρίως να αποκρούσουν τηλαϊκιστική προπαγάνδα ότι η ευρωπαϊκήαλληλεγγύη είναι πεταμένα λεφτά σεδιεφθαρμένους και δύστροπους εταί-ρους.

Το συμβάν Ουκρανία

Το σχέδιο για την Ουκρανία της ΕΕ, ωςσυμβάν δοκιμασίας των σχέσεων Ελλη-νικής κυβέρνησης και ΕΕ, δεν ήταν ό, τικαλύτερο.

Εδώ μπαίνουν πολλά ζητήματα. Τοπρώτο, είναι επί της διαδικασίας. ∆η-λαδή, δεν ξέρουμε τι ακριβώς έχει γίνει.Οι κύκλοι του γραφείου του πρωθυ-πουργού είπαν ότι αγνοηθήκαμε, ότι

βγήκε ένα κείμενο χωρίς να ερωτηθεί ηΕλλάδα. Αυτό μου προκαλεί εντύπωσηγιατί η κοινοτική γραφειοκρατία είναιιδιαίτερα προσεκτική. Υπάρχει το αντι-κειμενικό πρόβλημα ότι δηλαδή αναζη-τήθηκε η έγκριση των 28 μελών της ΕΕτη στιγμή που υπήρχε ένα κενό εξουσίαςστην Ελλάδα, που παρέδιδε η προηγού-μενη και αναλάμβανε η επόμενη κυβέρ-νηση. Τώρα, αν εξαιτίας αυτού η ελλη-νική κυβέρνηση ήθελε να επισημάνει «θαείμαστε πολύ αυστηροί, δεν μπορείτε ναμας παρακάμπτετε σε τίποτε», είναι έναθέμα. Το δεύτερο είναι ότι αυτή η στάσηεπί της διαδικασίας, δυστυχώς, παρερ-μηνεύτηκε. Της δόθηκαν διαστάσεις ότιπρόκειται για διαφωνία ουσίας. Ότι ηχώρα μας, στην ουσία, συμμαχεί με τον

Πούτιν. Αυτό είναι λίγο τραβηγμένο απότα μαλλιά. Είναι πολύ λεπτό το θέμα τηςΟυκρανίας με την εξής έννοια: όλοι οισημαντικοί μας εταίροι, Γαλλία, Γερμα-νία, Ιταλία δεν είχαν καμιά διάθεση ναεπιβάλλουν κυρώσεις στη Ρωσία καιστην κυριολεξία σύρθηκαν. Πώς σύρθη-καν; Μετά από αφόρητες πιέσεις τωνΗΠΑ και μετά από μια στάση του Πού-τιν, για να λέμε την αλήθεια, που δεν δι-ευκόλυνε καμιά ευρωπαϊκή χώρα να παί-ξει διαμεσολαβητικό ρόλο. Ο Πούτιν τιλέει στην ουσία: «Εσείς οι Ευρωπαίοι δενελέγχετε την κατάσταση, δεν επηρεάζετετο Κίεβο. Το επηρεάζουν οι Αμερικανοί,άρα είναι δικό μου θέμα και των Αμερι-κανών. Καθίστε στη γωνία». Αυτό διαμη-νύει. Τώρα, με δεδομένη τη θετική στάσητων ΗΠΑ θα ήταν παράδοξο, επί της ου-σίας, να εμφανισθεί η Ελλάδα να στηρί-ζει τον Πούτιν. Και ακόμη παραπάνωπου σήμερα, νομίζω, είχαμε και κάποιεςδιαμαρτυρίες από ρωσικής πλευράς γιαόσα λέχθηκαν από τη νέα ελληνική κυ-βέρνηση για τις ιδιωτικοποιήσεις! Οι ρω-σικοί όμιλοι έχουν εκδηλώσει ενδιαφέ-ρον να πάρουν μέρος σ’ αυτές. Και θαήταν παράδοξο την ίδια μέρα που η Ελ-λάδα χρεώνεται, ως μη όφειλε, μιαάκριτη στήριξη του Πούτιν ως παρερμη-νεία μιας θέσης επί της κοινοτικής δια-

δικασίας να βάλλεται και από τη Ρωσίαγια τον κίνδυνο εγκατάλειψης της πολι-τικής των ιδιωτικοποιήσεων γιατί οι ρω-σικοί σιδηρόδρομοι, πχ, ή άλλες ρωσικέςεταιρίες ενδιαφέρονται να πάρουν μέρος...

∆ιαμαρτυρήθηκαν, όπως γράφτηκε μεκάποια ασάφεια, για την παράκαμψη καιη Γαλλία με την Ιταλία.

Ναι, θα μπορούσε να είναι και έτσι.∆εν είναι τυχαίο ότι ο πρόεδρος του Ευ-ρωπαϊκού Συμβουλίου είναι ο πολωνόςΝτόναλντ Τουσκ. Η Πολωνία, ως γνω-στόν, πρωτοστατεί στο ουκρανικό, είναισε απευθείας επαφή με τις ΗΠΑ και δη-μιουργεί προβλήματα ακόμη και στο Βε-ρολίνο. Άρα, καπνός χωρίς φωτιά δενυπάρχει. Μπερδεύονται, επιπλέον, ταπράγματα – και εδώ ήταν κίτρινος οξένος Τύπος σήμερα – τα περί συμπά-θειας των ΑΝΕΛ, προνομιακής, προς τηΡωσία και της συμπάθειας που αποδίδε-ται στον Πούτιν σε ακροδεξιά κινήματαστην Ευρώπη, από τη Γαλλία μέχρι τηνΟυγγαρία. Πραγματικά, όλο αυτό είναιμια εικονική πραγματικότητα.

•

Σοκαρισμένοκαι εχθρικό το ΒερολίνοΣκληρή στάση και έμμεσες απειλές η πρώτη αντίδραση της κυβέρνησης Μέρκελ στην εμφατική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ

Ο ΣΥΡΙΖΑ έρχεται όχι σαν εξαίρεση ή φαινόμενοτου ευρωπαϊκού νότου, αλλά ως μια ακόμησυνιστώσα της πανευρωπαϊκής πίεσηςγια στροφή στην Ευρωζώνη.

“

Το κατά πόσον θα δείξει η Γερμα-νία διάθεση υπαναχωρήσεων, θαεξαρτηθεί από το αν η ελληνικήκυβέρνηση θα μπορέσει να απο-κτήσει κάποιους συμμάχους μέσαστην ΕΕ, αλλά και να «προσφέρει»στο Βερολίνο κάποια μέτρα, πουθα ακούγονται ευχάριστα και στααυτιά της γερμανικής κοινής γνώ-μης.

“

1122 Η ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Tη συνέντευξη πήρεο Νάσος Χατζητσάκος

Ποια κρίνετε ως τα μεγαλύτερα προ-βλήματα που καλούνται οι αρμόδιοιυπουργοί να αντιμετωπίσουν στην αγοράεργασίας;

Οι δύο μεγαλύτερες προκλήσεις είναιη μαζική ανεργία, κυρίως η μακροχρόνιαπου αποτελεί μείζονα απειλή για την κοι-νωνική συνοχή, και η ανεπάρκεια των μι-σθών, στο κάτω άκρο της μισθολογικήςκλίμακας, να καλύψουν τις βασικές βιο-τικές ανάγκες των μισθωτών. Ιδιαίτεραοι νέοι αδυνατούν να επιβιώσουν χωρίςτη στήριξη της οικογένειάς τους, το ερ-γασιακό τους παρόν είναι εντελώς επι-σφαλές και το επαγγελματικό τους μέλ-λον αβέβαιο.

Απόλυτα συνυφασμένη με τις δύο πα-ραπάνω προκλήσεις είναι και η διάλυσητων εργασιακών δικαιωμάτων και σχέ-σεων, που αποτελεί την τρίτη πρόκληση.Το σύστημα συλλογικών διαπραγματεύ-σεων έχει πλήρως αποδιαρθρωθεί, ηπροστασία των εργαζομένων από τιςαπολύσεις έχει συρρικνωθεί δραματικά,τα συνδικάτα αγωνίζονται να επιβιώ-σουν, ενώ οι μισθωτοί του ιδιωτικούτομέα υφίστανται καθημερινά την κατα-στρατήγηση των δικαιωμάτων τους στηνπράξη.

Ισορροπημένη πολιτικήκαταπολέμησης της ανεργίας

Στη χώρα μας περισσότεροι από τους6 στους 10 από το σύνολο των 1,3 εκατ.ανέργων, είναι ηλικίας 30 έως 54 ετών.Πώς μπορεί η νέα κυβέρνηση να δώσειλύση στους νέους αλλά και στους πολί-τες των «παραγωγικών ηλικιών»;

Όντως, σε αντίθεση με άλλες ευρω-παϊκές χώρες, η πρωτοφανής κρίση στηνΕλλάδα οδήγησε όχι μόνο στην εκτό-ξευση της νεανικής ανεργίας αλλά και σεεξάπλωση της μαζικής ανεργίας στιςκεντρικές παραγωγικές ηλικίες καιστους μεγαλύτερης ηλικίας εργαζόμε-νους. Οι άνεργοι νέοι έως 29 ετών απο-τελούν σήμερα το 30% του συνόλου τωνανέργων, οι ηλικίας 30-44 ετών το 43%και οι ηλικίας 45 - 64 ετών το 27%. Ση-

μειωτέον ότι ο κύριος όγκος της μετανά-στευσης συγκεντρώνεται στις ηλικίες 25-40 έτη.

Κατά συνέπεια, η πολιτική καταπολέ-μησης της ανεργίας θα πρέπει να είναιισορροπημένη απέναντι στις διάφορεςκατηγορίες ανέργων, όπου όχι μόνο ηηλικία αλλά και το εκπαιδευτικό επί-πεδο και η διάρκεια της ανεργίας παί-ζουν σημαντικό ρόλο ως προς την ανι-σότητα ευκαιριών εργασιακής και επαγ-γελματικής ένταξης και επανένταξης. Τοπρόγραμμα των 300.000 θέσεων απα-σχόλησης του ΣΥΡΙΖΑ καλείται να αντι-μετωπίσει άμεσα το συνολικό αλλά καιτα ειδικά προβλήματα.

Όμως, κακά τα ψέματα, δεν υπάρχεικαμία δυνατότητα διατηρήσιμης αντιμε-τώπισης της ανεργίας χωρίς την επά-νοδο της χώρας σε τροχιά ανάπτυξης,που προϋποθέτει όχι μόνο το τέλος τηςλιτότητας και την ισχυρή ώθηση που θαδώσει το πρόγραμμα των 300.000 θέ-σεων, αλλά και επενδύσεις μεγάλης κλί-μακας και μεταρρυθμίσεις σε όλους τουςτομείς της οικονομικής και κοινωνικήςζωής.

Θεωρείτε ότι απαιτείται επανασχεδια-σμός της κατανομής των πόρων της νέαςπρογραμματικής περιόδου (ΕΣΠΑ);

Οι δεσμεύσεις πόρων του νέου ΕΣΠΑαπό την προηγούμενη κυβέρνηση είναισημαντικές. Όμως, οι πιστώσεις πουαπομένουν αφήνουν μεγάλα περιθώριαστη νέα κυβέρνηση για τον αναγκαίοαναπροσανατολισμό ή/και επανασχεδια-σμό των ενεργητικών πολιτικών απα-σχόλησης, που μέχρι σήμερα όχι μόνοήταν αναποτελεσματικές αλλά πολλέςαπό αυτές είχαν παρενέργειες στηναγορά εργασίας ή/και κατασπατάλησανδημόσιους πόρους.

Επίσης, με αναθεώρηση του ΕΣΠΑυπάρχει δυνατότητα ανακατανομής τωνπόρων προς όφελος των πολιτικών κα-ταπολέμησης της ανεργίας. Κακώς,όμως, εξαντλείται η συζήτηση στους πό-ρους του ΕΣΠΑ, διότι υπάρχουν περιθώ-ρια εξεύρεσης επιπλέον πόρων για τηνκαταπολέμηση της ανεργίας από άλλεςπηγές. Για τις πηγές αυτές έχει ήδη αρ-θρογραφήσει η αναπληρώτρια υπουργόςΕργασίας που είναι αρμόδια για την κα-

ταπολέμηση της ανεργίας. Εκτιμάτε ότι οι δομές του ΟΑΕ∆ και ο

τρόπος λειτουργίας του είναι σε επίπεδοικανοποιητικό;

Ο ΟΑΕ∆ υπήρξε μέχρι σήμερα ο βασι-κός φορέας σχεδιασμού και υλοποίησηςτων ενεργητικών πολιτικών απασχόλη-σης. Η αναποτελεσματικότητά του μέχρισήμερα δεν έπεσε από τον ουρανό. Οφεί-λεται τόσο στα γενικότερα προβλήματατης δημόσιας διοίκησης που προκάλε-σαν για τα δικά τους συμφέροντα οι κυ-βερνήσεις του δικομματισμού (πελατει-ακό κράτος, γραφειοκρατία, έλλειψησχεδιασμού και ορθολογικής κατανομήςπροσωπικού, μεγάλες καθυστερήσειςκαι προβλήματα στη μηχανοργάνωσηκ.λπ.), όσο και στο «τι» και «ποιους»εξυπηρετούσαν στην πράξη οι πολιτικέςπου ανέπτυσσε, δεδομένου ότι πολλέςφορές εκτρέπονταν από τους διακηρυγ-μένους στόχους τους. Στους παραπάνωλόγους προστέθηκε τα προηγούμεναχρόνια η εκτόξευση της ανεργίας, πουδεν μπορούν εξ ορισμού να αναχαιτίσουν

από μόνες τους οι ενεργητικές πολιτικέςαγοράς εργασίας ακόμα και εάν έχουνσχεδιαστεί με τον καλύτερο δυνατότρόπο.

Τα βασικά προβλήματα του οργανι-σμού, όπως και όλης της κρατικής μη-χανής, καταπολεμούνται σε βάθος χρό-νου με βαθιές μεταρρυθμίσεις. Προϋπό-θεση, όμως, μιας τέτοιας μεταρρύθμισηςστην περίπτωση του ΟΑΕ∆ είναι ναπροσδιορίσει ποιες είναι οι ανάγκες τωνανέργων, ποια είδη ανεργίας μπορεί καιθέλει να αντιμετωπίσει με το είδος καιφάσμα των εργαλείων και πόρων πουδιαχειρίζεται και πώς αυτές οι πολιτι-κές-εργαλεία εντάσσονται στο γενικό-τερο οπλοστάσιο καταπολέμησης τηςανεργίας, που περιλαμβάνει σε προεξάρ-χουσα θέση τη μακροοικονομική καιαναπτυξιακή πολιτική της χώρας.

Ποιες αλλαγές πρέπει να γίνουν σεκρατικούς φορείς, όπως το ΣΕΠΕ, για νααντιμετωπιστεί η αδήλωτη εργασία;

Οι ελεγκτικοί μηχανισμοί θα πρέπειοπωσδήποτε να ενισχυθούν για να μπειτέλος στην «εργασιακή ζούγκλα». Όμωςοι βαθύτεροι λόγοι διόγκωσης της μαύ-ρης εργασίας – όπως και της παραοικο-νομίας γενικότερα – δεν είναι μόνο ηπλήρης ανατροπή του συσχετισμού δύ-ναμης εις βάρος της μισθωτής εργασίαςτην περίοδο των μνημονίων. Ολόκληροικλάδοι της οικονομίας και πριν τηνκρίση αντιμετώπιζαν προβλήματα επι-βίωσης στον ανταγωνισμό, ενώ οι ΜΜΕκαι οι αυτοαπασχολούμενοι στην Ελλάδακαταστράφηκαν κατά τη διάρκεια τωνμνημονίων από τις πολιτικές σκληρήςλιτότητας, που μείωσαν τη ζήτηση, αύ-ξησαν υπέρμετρα τη φορολογία και διόγ-κωσαν την υπερχρέωση. Χρειάζεται πάν-τοτε να κοιτάμε τις συγκυριακές και δο-μικές αιτίες των προβλημάτων ώστε ναμπορούμε να δίνουμε αποτελεσματικέςλύσεις και να καταλαβαίνουμε μέχρι πουμπορεί να φτάσει η εμβέλεια των ελεγ-κτικών μηχανισμών.

Χωρίς χρονοτριβή η κατάργησητης μνημονικής νομοθεσίας

Θεωρείτε ότι μπορεί η ελάχιστηαμοιβή στον ιδιωτικό τομέα να επανέλ-θει άμεσα στο επίπεδο των 751 ευρώ;

Η προσωπική μου άποψη είναι ότι θαπρέπει να καταργηθεί χωρίς χρονοτριβήη μνημονιακή νομοθεσία με την οποίαμειώθηκε ο κατώτατος μισθός, εισήχθηειδικός κατώτατος μισθός για τουςνέους και καταργήθηκε η διαπραγμά-τευση των κατώτατων ορίων μισθών απότους κοινωνικούς συνομιλητές. Ο τεχνι-κός και νομικός τρόπος που θα γίνει ηεπαναφορά του κατώτατου μισθού στα751 ευρώ θα πρέπει να συνυπολογίσειαφενός την ύψιστη πολιτική και συμβο-λική σημασία της άμεσης επαναφοράςτου κατώτατου μισθού για τις λαϊκές τά-ξεις, αφετέρου τη σημερινή κατάστασητης οικονομίας – ιδίως για τις ΜΜΕ – καιπιθανές παρενέργειες στην απασχόλησηκαι τη μαύρη εργασία σε ορισμένους το-μείς και κλάδους.

Προσωπικά θεωρώ προσφορότερη τηνπροσέγγιση να δοθεί χρόνος 2-3 μηνώνστη ΓΣΕΕ και τις εργοδοτικές οργανώ-σεις να αποφασίσουν τον τρόπο με τονοποίο εντός του 2015 θα γίνει η επανα-φορά, καθιστώντας τους παράλληλασαφές ότι, σε περίπτωση μη συμφωνίας,η κυβέρνηση θα νομοθετήσει. Κατά ταάλλα, και ανεξαρτήτως του παραπάνωχειρισμού, θεωρώ ότι η πολιτική τηςνέας κυβέρνησης για τη στήριξη τωνΜΜΕ επιχειρήσεων θα πρέπει να εκδι-πλωθεί άμεσα. Οι αντοχές αυτών πουεπιβίωσαν της κρίσης είναι περιορισμέ-νες.

•

Η πο λι τι κή κα τα πο λέ μη -σης της α νερ γίας θαπρέ πει να εί ναι ι σορ ρο -πη μέ νη α πέ να ντι στιςδιά φο ρες κα τη γο ρίες α -νέρ γων, ό που ό χι μό νο ηη λι κία αλ λά και το εκ παι -δευ τι κό ε πί πε δο και ηδιάρ κεια της α νερ γίαςπαί ζουν ση μα ντι κό ρό λο.

“

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΜΑΡΙΑ ΚΑΡΑΜΕΣΙΝΗ

Οι μεγάλες προκλήσεις γιατην ανοικοδόμηση της αγοράς εργασίας“Αγκάθια” η ανεργία, η ανεπάρκεια μισθών και το αποδιαρθρωμένο σύστημα συλλογικών συμβάσεων

Η ανεργία, η ανεπάρκεια των μισθών και το αποδιαρ-θρωμένο σύστημα των συλλογικών διαπραγματεύ-σεων αποτελούν τρεις από τις πιο μεγάλες προκλή-σεις τις οποίες καλείται να αντιμετωπίσει η νέα κυ-βέρνηση, σύμφωνα με την καθηγήτρια και πρόεδροτου τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής του ΠαντείουΠανεπιστημίου Μαρία Καραμεσίνη.Η καθηγήτρια Οι-κονομικών της Εργασίας και της Κοινωνικής Πολιτι-κής αναφέρεται στο πρόγραμμα δημιουργίας 300.000νέων θέσεων απασχόλησης του ΣΥΡΙΖΑ τονίζονταςότι, σε συνδυασμό με μέτρα για την επαναφορά τηςελληνικής οικονομίας σε τροχιά ανάπτυξης και επεν-δύσεις μεγάλης κλίμακας, θα εισφέρει στην ουσια-στική αντιμετώπιση των προβλημάτων.

Η ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015 1133∆ΙΕΘΝΗ

Ρωσία Ευρωπαϊκές αποφάσειςμε ελληνικό χρώμαEποικοδομητική στάση της ελληνικήςδιπλωματίας στο θέμα των κυρώσεωνεναντίον της Ρωσίας. σελ. 15

Αργεντινή: Θρίλερ με συμμετοχήμυστικών υπηρεσιώνΗ υ πό θε ση εί ναι μια προ σω πι κή και οι κο γε νεια κή τρα γω δία,και συγ χρό νως μια α πει λή στη συ νταγ μα τι κή τά ξη και μια ε -πι κοι νω νια κή φάρ σα.. σελ. 16, 17ΚΟΣΜΟΥ

Ο γύρος τού

Ένα κύ μα α πό εν στά σεις ή ε ρω τη -μα τι κά, δια φο ρε τι κά για κά θε ο πτι -κή και θεώ ρη ση, δη μιούρ γη σε ητριή με ρη ε πί σκε ψη του α με ρι κα -νού προέ δρου Μπα ράκ Ομπά μαστην Ινδία, στις 25 Ια νουα ρίου. Κο -ρυ φαίος προ σκε κλη μέ νος την Ημέ -ρα ∆η μο κρα τίας, ο α με ρι κα νόςπρό ε δρος τα ξί δε ψε με τε ρά στιαατ ζέ ντα που πε ριε λάμ βα νε δε δη -λω μέ νους ό σο και ά δη λους στό -χους: Ξέ πλυ μα μαύ ρου χρή μα τος,πνευ μα τι κά δι καιώ μα τα -δη λα δήπα τέ ντες φαρ μα κευ τι κών ε να ντίονιν δι κών γε νο σή μω ν-, α πε λευ θέ ρω -ση του κα θε στώ τος η λεκ τρο νι κώνπω λή σεων στην Ινδία και της βί ζαςπρο σω ρι νής ερ γα σίας στις Η ΠΑ.

Για το α με ρι κα νι κό ε ται ρι κό κα τε -στη μέ νο, ο Να ρέ ντα Μό ντι και οινε ο φι λε λεύ θε ρες πο λι τι κές που

α να μέ νε ται να ε φαρ μό σει («Επο χή»,28.12.2014), προ σφέ ρουν ευ και ρίεςγια οι κο νο μι κή ά λω ση της τρί της οι κο -νο μίας της Ασίας. Πα ράλ λη λα, η γειτ -νία ση με την Κί να και το Πα κι στάν καιη μι κρή α πό στα ση α πό τη Βό ρεια Κο -ρέα, α πο τε λεί πε δίο γεω πο λι τι κών ζη -τη μά των, πε ρι λαμ βα νο μέ νης της διε -θνούς τρο μο κρα τίας -με την α με ρι κα -νι κή έν νοια. Εκ των υ στέ ρων, το θέ μαπου α πα σχο λεί, κυ ρίως αρ νη τι κά, ταδιε θνή ΜΜΕ, α φο ρά στη Συμ φω νία123, η ο ποία α νά γε ται στον νεώ τε ροΜπους και τον προ η γού με νο ιν δό πρό -ε δρο Μαν μο χάν Σιν γκ και έ χει πο λυ κύ -μα ντο «βίο».

Το πλαί σιο της Συμ φω νίας για ταΠο λι τι κά Πυ ρη νι κά του 2005 προέ βλε -πε το δια χω ρι σμό α στι κής και στρα τιω -τι κής χρή σης της α το μι κής τε χνο λο -γίας, τον έ λεγ χο των α στι κών πυ ρη νι -κών α πό την ΙΑ Ε Α (∆ιε θνής Υπη ρε σίαΑτο μι κής Ενέρ γειας) και την υ πα γω γήτης Ινδίας στην Ομά δα Προ μη θευ τώνΠυ ρη νι κής Ενέρ γειας. Σε α ντάλ λαγ μα,οι Η ΠΑ δε σμεύο νταν για πλή ρη συ νερ -γα σία στη δια χεί ρι ση και α νά πτυ ξη τουσυ γκε κρι μέ νου το μέα. Πα ρά την α πό -συρ ση της υ πο στή ρι ξης α πό τα α ρι στε -ρά κόμ μα τα, τις εν στά σεις α πό τις γει -το νι κές χώ ρες και τις κα θυ στε ρή σειςλό γω της διε θνούς νο μο θε σίας, που α -πα γο ρεύει τις ε μπο ρι κές συ ναλ λα γέςστην πυ ρη νι κή ε νέρ γεια με κρά τη πουδεν με τέ χουν στη Συν θή κη Μη ∆ιά δο -σης Πυ ρη νι κών Όπλων, η συμ φω νία υ -πο γρά φη κε τον Οκτώ βριο του 2008.Ου δέ πο τε λει τούρ γη σε, ε ξαι τίας της ιν -δι κής νο μο θε σίας η ο ποία κα θι στά τιςε ται ρείες κα τα σκευής και προ μή θειαςε ξο πλι σμού, υ πεύ θυ νες σε πε ρί πτω σηα τυ χή μα τος.

«Χα λά ρω ση»της ιν δι κής νο μο θε σίας

Εκ πρώ της ό ψεως, δεί χνει να μην έ -χει ε πι τευ χθεί το σύ νο λο των οι κο νο μι -κών και στρα τη γι κών στό χων πα ρά τη

δε κα ε τή α να νέω ση του πλαι σίου α μυ -ντι κής συ νερ γα σίας. Ωστό σο, η ε νερ -γο ποίη ση και ε πι σφρά γι ση αυ τής τηςσυμ φω νίας ι κα νο ποιεί ά δη λες α με ρι -κα νι κές φι λο δο ξίες για ά με ση πα ρου -σία και έμ με σο έ λεγ χο.

Η δια χεί ρι ση των πυ ρη νι κών τηςΙνδίας ε ξυ πη ρε τεί τις Η ΠΑ, ό σο ε πι -τρέ πουν βε βαίως οι συμ φω νίες που υ -πέ γρα ψαν Μό ντι και Πού τιν τον ∆ε -κέμ βριο για στρα τιω τι κούς ε ξο πλι -σμούς και πυ ρη νι κά. Μειώ νε ται ση μα -ντι κά η ό ποια α βε βαιό τη τα για τη χρή -ση των πυ ρη νι κών της και α νοί γουνδίαυ λοι κέρ δους σε πο λυε θνι κές ε ται -ρείες κα τα σκευών, τε χνο γνω σίας καιπα ρο χής ε ξο πλι σμού (General Electric,Westinghouse), ε νώ ταυ τό χρο να ιν δι -κοί ε πι χει ρη μα τι κοί κο λοσ σοί α να μέ -νουν ο φέ λη α πό τη «βοή θεια». Ου δείςδιευ κρί νι σε αν η συ νερ γα σία έ γι νε ε φι -κτή λό γω «χα λά ρω σης» της ιν δι κής νο -μο θε σίας και μό νο ο μά δες α κτι βι στώνέ χουν α να λά βει να α γω νί ζο νται ε να -ντίον της ε γκα τά στα σης ε πι πλέ ον α με -ρι κα νι κών πο λυε θνι κών στις κοι νό τη -

τές τους. Στον α πό η χο του ε ντυ πω σια -σμού στην Ινδία και κα τευ να σμού τωνρε που μπλι κά νων στις Η ΠΑ, η δι πλήπα γκό σμια ζη μία α φο ρά τό σο στην ε -πέ κτα ση της α το μι κής ε νέρ γειας ό σοκαι στην υ πο βάθ μι ση του ζη τή μα τοςτης κλι μα τι κής αλ λα γής. Ο Ομπά μααό ρι στα μό νο α να φέρ θη κε σε πα ρο χήβοή θειας για α να νεώ σι μες πη γές, α κρι -βώς ε πει δή για τις Η ΠΑ, ό πως και γιαμε γά λο α ριθ μό κρα τών, «κα θα ρή» εί ναικαι η πυ ρη νι κή ε νέρ γεια.

Αντι-κι νε ζι κός ά ξο νας;

Στην Κί να, δη μο σιεύ μα τα «προ ει δο -ποιού σαν» την Ινδία να μην πέ σει σεπα γί δα «μη δε νι κού α πο τε λέ σμα τος»,ού τε να ε πι τρέ ψει στις Η ΠΑ να τηνχρη σι μο ποιή σουν σαν «α ντι-κι νε ζι κόά ξο να στην Ασία» -αμ φό τε ρες ι σχυ ρέςπι θα νό τη τες που μέ νει να α πο δει -χθούν. Κα τά τη διάρ κεια της ε πί σκε -ψης Ομπά μα, ο αρ χη γός του στρα τούστρα τη γός Ρα χίλ Σα ρί φ, ε πι σκέ φθη κε

τον κι νέ ζο υ πουρ γό Εξω τε ρι κών καιπο λι τι κούς και στρα τιω τι κούς α ξιω μα -τού χους και α πέ σπα σε δια βε βαίω ση ό -τι το Πα κι στάν α πο τε λεί «α να ντι κα τά -στα το φί λο πα ντός και ρού». Οι ε ντά -σεις και οι νε κροί στα σύ νο ρα Πα κι -στάν - Ινδίας έ χουν αυ ξη θεί κα τα κό ρυ -φα με τά την ε κλο γή Μό ντι. Λε πτο μέ -ρεια με α διευ κρί νι στο «βα θύ τε ρο νό η -μα»: Αμέ σως με τά την α να χώ ρη σηΟμπά μα, α πο λύ θη κε ο υ πουρ γός Εξω -τε ρι κών και στη θέ ση του το πο θε τή θη -κε ο πρέ σβης στις Η ΠΑ, ο ο ποίος έ χειυ πη ρε τή σει στην Κί να και έ παι ξε ση μα -ντι κό ρό λο στη Συμ φω νία 123.

Η πραγ μα τι κό τη τα ξε περ νά τις προ -βλέ ψεις για α ντι λαϊκές πο λι τι κές Μό -ντι και η Ινδία πα ρου σιά ζε ται εί τε σανα στάθ μη τος πα ρά γο ντας ή σαν το «πιό -νι» που έ λει πε α πό τις Η ΠΑ στην πε -ριο χή. Σε κά θε πε ρί πτω ση, η διε θνήςκοι νό τη τα έ χει λό γους να α νη συ χεί γιατην ε πι βίω σή της λό γω της α νά πτυ ξηςα το μι κής τε χνο λο γίας ο που δή πο τε, σεα ντί θε ση με τις Η ΠΑ, οι ο ποίες στρέ -φο νται μό νο ε να ντίον των χω ρών πουα δυ να τούν να ε λέγ ξουν.

Ελι σά βετ Πε τρί δου

ΚΟΣΜΟΥΟμπά μα στην Ινδία:Ποιος ω φε λεί ται; “Στον απόηχο του

εντυπωσιασμού στηνΙνδία καικατευνασμού τωνρεπουμπλικάνων στιςΗΠΑ, η διπλήπαγκόσμια ζημίααφορά τόσο στηνεπέκταση τηςατομικής ενέργειαςόσο και στηνυποβάθμιση τουζητήματος τηςκλιματικής αλλαγής.

Πυ ρη νι κών συ νέ χεια∆ύο α κό μα θέ μα τα που α φο ρούν στα πυ ρη νι κά, για πο λε μι κή ή ει ρη νι κή χρή ση, «έ τρε ξαν» σχε δόν πα ράλ λη λα με τη συ νά ντη -ση Μό ντι - Ομπά μα.Στις 21 Ια νουα ρίου, η Ρυθ μι στι κή Αρχή Πυ ρη νι κών της Ια πω νίας, ε νέ κρι νε το σχέ διο της δια χει ρί στριας των α ντι δρα στή -ρων της Φου κου σί μα TEPCO, η ο ποία έ χει α να λά βει -τύ ποις του λά χι στο ν- τον κα θα ρι σμό της πε ριο χής. Το σχέ διο προ βλέ -πει τη διο χέ τευ ση των μο λυ σμέ νων υ πό γειων υ δά των στον Ει ρη νι κό με τά τη μείω ση του και σίου-137, ό πως ι σχυ ρί στη κεη ε ται ρεία. Η μό νη που πεί στη κε ή ταν η ια πω νι κή Αρχή α φού ε πι στή μο νες ε πι ση μαί νουν ό τι θεω ρεί ται πο λύ πι θα νή η ύ παρ -ξη πλου τω νίου και άλ λων το ξι κών στοι χείων στα α πό βλη τα. Η ε ται ρεία φέ ρε ται να δια βε βαίω σε πως δεν θα προ χω ρή σειστην πα ρο χέ τευ ση αν δεν έ χει τη συ γκα τά θε ση των το πι κών κοι νο τή των, πα ράλ λη λα ό μως α να φέ ρο νται μαρ τυ ρίες γιαχρη μα τι σμό, εκ βια σμό ή εκ φο βι σμό ε κεί νων που πρέ πει να συμ φω νή σουν ή να σιω πή σουν. Το άλ λο ζή τη μα α φο ρά στη συμ φω νία Nunn-Lugar του 1991, Ρω σίας - Η ΠΑ για κα τα στρο φή ή α πε νερ γο ποίη ση του πυ ρη νι -κού ο πλο στα σίου της πρώην ΕΣ Σ∆ με α με ρι κα νι κή βοή θεια που έ λη ξε το 2012. Αν και δεν α να νεώ θη κε στην αρ χι κή μορ φήτης α πό τη Ρω σία, συ νε χί στη κε η α πο θή κευ ση σε ρω σι κό έ δα φος και η φύ λα ξη α πο θε μά των σχά σι μου ε μπλου τι σμέ νουπλου τω νίου και ου ρα νίου, με την υ πο στή ρι ξη των Η ΠΑ. Σύμ φω να με τον «Guardian», «τον ∆ε κέμ βριο, το Κο γκρέ σο διέ κο -ψε τη χρη μα το δό τη ση του αρ χι κού προ γράμ μα τος, εν μέ ρει λό γω του πο λέ μου στην Ου κρα νία, αν και τα α διά θε τα κε φά λαιαθα μπο ρού σαν να χρη σι μο ποιη θούν. Λί γες μέ ρες αρ γό τε ρα, η «Boston Globe» α νέ φε ρε ό τι ρώ σοι α ξιω μα τού χοι ε νη μέ ρω -σαν ό τι δια κό πτουν σχε δόν το σύ νο λο της συ νερ γα σίας». ∆η μο σίευ μα της «Washington Post», σχο λιά ζει ό τι η Ρω σία «κο -ντό φθαλ μα» υ πο νο μεύει τον ί διο της τον ε αυ τό ε κτι θέ με νη σε πι θα νές τρο μο κρα τι κές ε πι θέ σεις και κλο πή του ε πι κίν δυ -νου ε ξο πλι σμού. Από την άλ λη, οι πε ρι κο πές του Κο γκρέ σου κα ταρ γούν έ να πρό γραμ μα που έ χει χρη σι μο ποιη θεί για τηνκα τα στρο φή πυ ρη νι κών και χη μι κών ό πλων και σε άλ λες χώ ρες (Λι βύη, Συ ρία).Σε κά θε πε ρί πτω ση, αυ τοί που πραγ μα τι κά κιν δυ νεύουν α πό «ει ρη νι κά» ή πο λε μι κά πυ ρη νι κά, εί ναι οι α πλοί άν θρω ποι σε ο -λό κλη ρο τον κό σμο. Και εί ναι γνω στό ό τι οι πυ ρη νι κές κα τα στρο φές δεν γνω ρί ζουν σύ νο ρα.

1144 Η ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015∆ΙΕΘΝΗ

(…) Εκφράζονται οι φόβοι ότι ο Τσί-πρας θα είναι «όμηρος» ενός μικρούκόμματος της δεξιάς. Αυτές οι κρίσεις«είναι βιαστικές και πρόσκαιρες, χρή-σιμες για εντυπωσιακούς πρωτοσέλι-δους τίτλους».

Πρώτα απ’ όλα, φαίνεται ότι δεν τέ-θηκαν όροι από την πλευρά των ΑΝΕΛ.Τουλάχιστον δεν είναι γνωστοί τέτοιοιόροι για τη συνεργασία των δύο κομ-μάτων. Σύμφωνα με την «Καθημερινή»,προς το παρόν οι ΑΝΕΛ δέχτηκαν ναστηρίξουν την οικονομική πολιτική τουΣΥΡΙΖΑ και οι μόνοι όροι που έθεσανείναι να μην αναγνωριστεί η FYROM μετο όνομα Μακεδονία και να μην προ-χωρήσουν στο διαχωρισμό Εκκλησίας-Κράτους. Στην πράξη έχει αποδειχθείότι ο αδύνατος δεν μπορεί να επηρεά-σει τον ισχυρό. Συνεπώς το ερώτημαπου τίθεται είναι πώς οι ΑΝΕΛ θα μπο-ρέσουν να επηρεάσουν τον ΣΥΡΙΖΑ. Οσυσχετισμός δυνάμεων είναι συντρι-πτικά υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ με τις 149έδρες που διαθέτει έναντι 13 εδρώντων ΑΝΕΛ. Η λαϊκή εντολή είναι κα-θαρή υπέρ του με δέκα ποσοστιαίες μο-νάδες παραπάνω σε σύγκριση με το2012. Για να επιδράσουν οι ΑΝΕΛ στονΣΥΡΙΖΑ, θα έπρεπε να διαθέτουνισχυρή δύναμη. Η σημερινή δεν τους τοεπιτρέπει. Ακόμα και η απειλή αποχώ-ρησης από την κυβέρνηση δεν θα έχεικαμία τύχη. Το ίδιο θα έχει μια παρό-μοια πορεία με αυτή της ∆ΗΜΑΡ καιτου ΛΑΟΣ.

Αναγκαία συμμαχία

Στην πραγματικότητα, για να γίνεικατανοητή αυτή η επιλογή θα πρέπεινα δούμε ποια είναι η σύνθεση της βου-λής και η κατάσταση στη χώρα. Ο ΣΥ-ΡΙΖΑ δεν κέρδισε την απόλυτη πλει-οψηφία σε έδρες. Το κόμμα της ριζο-σπαστικής Αριστεράς θα έπρεπε ναβρει συνεπώς συμμάχους, προκειμένουνα κυβερνήσει σε συνεργασία με μιαάλλη πολιτική δύναμη. Θα έπρεπε σεγενικές γραμμές να επιλέξει ανάμεσαστους ΑΝΕΛ και το κεντρογενές Πο-τάμι (όπως ήταν η επιθυμία του κ.Σουλτς, την οποία εξέφρασε δημοσίωςχωρίς κανένα δισταγμό και αιδώ). Αυτάτα δύο κόμματα δεν έχουν παρά ελάχι-

στα κοινά προγραμματικά στοιχεία μετον ΣΥΡΙΖΑ.

Ο Αλ. Τσίπρας προχώρησε στην από-φασή του θέτοντας σαν πρώτη προτε-ραιότητα να προχωρήσει σε ρήξη μετην πολιτική λιτότητας. Για την πολι-τική αυτή του έδωσε ο ελληνικός λαόςσαφή εντολή, καταδικάζοντας με τηνψήφο του τα κόμματα των μνημονίων.

Επιλογή σταθερότητας

Αυτή η προτεραιότητα έγινε σαφέ-στατη από τον Αλέξη Τσίπρα το βράδυτης Κυριακής μετά την ανακοίνωσητων αποτελεσμάτων. «Θα πρέπει να τε-λειώσουμε με τη λιτότητα να ανοικο-δομήσουμε τη χώρα» τόνισε. Η άσκησημιας τέτοιας πολιτικής περνάει μέσααπό σκληρές διαπραγματεύσεις με τιςΒρυξέλλες και το Βερολίνο. Η πολιτικήβούληση του ΣΥΡΙΖΑ είναι σαφής σ’αυτό το σημείο: δεν έχει καμία σχέσημε τη στρατηγική του Φρ. Ολάντ καιτου Ματέο Ρέντζι, που επιχείρησαν ναεξευμενίσουν το Βερολίνο προχωρών-τας στις «μεταρρυθμίσεις», καταστρέ-φοντας τις εργασιακές σχέσεις, με τηνελπίδα έτσι να πετύχουν την ανά-καμψη. Μια πολιτική που είχε ακριβώςτα αντίθετα αποτελέσματα, απέτυχεπλήρως. (Τώρα, μετά τα αποτελέ-σματα, και οι δύο ηγέτες της Ιταλίαςκαι της Γαλλίας επείγονται να συναν-τήσουν τον έλληνα πρωθυπουργό,εκτός αν αλλάξουν γνώμη μόλις αντι-μετωπίσουν την Άνγκελα Μέρκελ στησύνοδο κορυφής της ΕΕ).

Αδύνατη η συμμαχία με τοΠοτάμι

Υπήρχαν δυνατότητες για μια ενδε-χόμενη συμμαχία του ΣΥΡΙΖΑ με το Πο-τάμι που επιθυμούσαν οι Βρυξέλλες; Οηγέτης του Στ. Θεοδωράκης φαίνεταιπως έθεσε σαν όρο απαράβατο για τησυμμαχία, να γίνουν γνωστά από τηναρχή όλα τα διαπραγματευτικά χαρτιάτης χώρας. ∆ηλαδή, «ο Τσίπρας θαέπρεπε να δεχθεί να τρέξει το μαραθώ-νιο των διαπραγματεύσεων με ένα βα-ρίδι δεμένο στα πόδια ή να παίξειπόκερ φανερώνοντας τα χαρτιά του.

Να προχωρήσει μια διαπραγμάτευσηπου θα απογοήτευε τους έλληνες ψη-φοφόρους. Κάτι τέτοιο δεν μπορούσενα το επιτρέψει ο Αλ. Τσίπρας στονεαυτό του. σημειώνει η «La Tribune».

Οι ΑΝΕΛ η μόνη επιλογή

Έμεναν, συνεπώς, μόνο οι ΑΝΕΛ.Ένα κόμμα που πράγματι παρουσιάζειπολλές ελλείψεις και διαφορετικές πο-λιτικές απόψεις με τη ριζοσπαστικήΑριστερά. Παρ’ όλα αυτά ο Αλ. Τσί-πρας και ο Πάνος Καμμένος έχουν τηνπολιτική βούληση να τελειώνουν μετην τρόικα και το βάρος τού χρέους. Σεαυτό το σημείο η συμφωνία είναι πλή-ρης. Η συμμαχία αυτή έστειλε ένα μή-νυμα αποφασιστικότητας στην Ευ-ρώπη: δεν θα υπάρξει συμβιβασμόςστα βασικά ζητήματα που θέτει η Ελ-λάδα. Η πραγματικότητα, τελικά, θαείναι ενδεχομένως διαφορετική, αλλάδεν υπάρχει λόγος σήμερα να αποκα-λύψει κανείς τα χαρτιά του. Ο ΑλέξηςΤσίπρας ακολουθεί μια στρατηγικήπου σ’ αυτές τις συνθήκες συνεργασίαμε τους ΑΝΕΛ του επιτρέπει να ακο-λουθήσει.

Νέα πολιτικά στοιχείαστην Ευρώπη

Στην πραγματικότητα, αυτή η συμμα-χία εκφράζει τις νέες δυνατότητες πουδιαμορφώνονται εκφράζει στην Ευ-ρώπη. Πέρα από την αντιπαράθεση τηςαριστεράς με την παραδοσιακή δεξιά.Οι σκληρές συνθήκες των πολιτικώντης λιτότητας, που θίγουν ευρύτατακοινωνικά στρώματα του μεσαίουχώρου, οδηγούν ορισμένες πολιτικέςδυνάμεις να διαμορφώνουν τις πολιτι-κές τους θέσεις και να κάνουν τις επι-λογές τους με βάση τα προβλήματαπου αντιμετωπίζουν: της λιτότητας καιτης αποκατάστασης του σεβασμού τωνδημοκρατικών θεσμών, που είναι έναστοιχείο κλειδί. Σ’ αυτό το πλαίσιο δενμπορεί κανείς να φαντασθεί ότι θα χω-ρούσαν ακραίες και νεοναζιστικές δυ-νάμεις, όπως η Χρυσή Αυγή καταλήγειη γαλλική εφημερίδα.

Μ. Κοβάνης

Αρχή αλλαγής…

Ηεκλογική επιτυχία του ΣΥΡΙΖΑαποτελεί ίσως το πιο σημαντικόπολιτικό γεγονός στην Ευρώπη

και όχι μόνο. Αυτό επιβεβαιώνεται απότα ατέλειωτα δημοσιεύματα που είχαναρχίσει κατά την προεκλογική περίοδοκαι έφθασαν στο αποκορύφωμα τοβράδυ της Κυριακής και τη ∆ευτέρα μετην ανακοίνωση των αποτελεσμάτων.Η νίκη αυτή της αριστεράς στην Ελ-λάδα θεωρείται από τις αριστερές δυ-νάμεις, τις δυνάμεις της οικολογίαςαλλά και ορισμένες από την παραδο-σιακή σοσιαλδημοκρατία σαν μια καλήευκαιρία, για «να αρχίσει η αλλαγή καιτην απεμπλοκή» από τον νεοφιλελευ-θερισμό που έχει οδηγήσει και στηνύφεση με δραματικές συνέπειες, όπωςδείχνουν οι δείκτες ανεργίας στην Ελ-λάδα, Ισπανία και Γαλλία. Η εκτίμησηαυτή ενισχύεται από τις γρήγορες εξε-λίξεις που σημειώνονται στη χώραμας με την πρωθυπουργοποίηση τουΑλέξη Τσίπρα και την ορκωμοσία τηςνέας κυβέρνησης. Μιας κυβέρνησηςπου, όπως γράφτηκε, «ανέδειξε μιανέα γενιά πολιτικών στην κυβέρνηση»,η οποία αναλαμβάνει δύσκολο έργοέχοντας «πολύ στενά περιθώρια να κι-νηθεί», γιατί το Βερολίνο και οι Βρυ-ξέλλες τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτεραμετά την κρίση, έχουν ξεχάσει ναακούνε διαφορετικές απόψεις να δια-πραγματεύονται ισότιμα.

Μια συνεργασία που προκάλεσεαντιδράσεις

Η κυβέρνηση Τσίπρα αυτό ακριβώς τοκαθήκον αναλαμβάνει. Εκ των πραγμά-των, η ταχύτητα με την οποία σχηματί-στηκε και η συνεργασία που επιτεύχ-θηκε, αυτό το στόχο ήρθε να εξυπηρε-τήσει. Ωστόσο, η συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ –ΑΝΕΛ προκάλεσε πολλές αντιδράσειςκαι μέσα στην Ευρωπαϊκή Αριστερά,όπως έδειξαν οι συζητήσεις που οργα-νώθηκαν στις 26 και 27 του μήνα απότο κόμμα της Αριστεράς (Die Linke)στο Βερολίνο με θέμα: «Οι εκλογέςστην Ελλάδα οι σχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ μετους εθνικιστές ΑΝΕΛ». Παρατηρητέςεξέφρασαν την απορία τους, ενώ άλλοιτην χαρακτήρισαν «σαν μια παρά φύσησυνεργασία» και «περίεργη». Πώς θαμπορέσει να λειτουργήσει όταν υπάρ-χουν τόσο διαφορετικές απόψεις στοζήτημα των μεταναστών και των αν-θρωπίνων δικαιωμάτων; Αρκετοίόμως, οι περισσότεροι εξέφρασαν τηνικανοποίησή τους, γιατί τα πρώταδείγματα γραφής μετέδωσαν ένα μή-νυμα ετοιμότητας και αποφασιστικό-τητας. Εδώ όμως θα μεταφέρουμε εκτενήαποσπάσματα από την εφημερίδα «LaTribune» που αναφέρεται στη συνεργα-σία αυτή.

Μ. Κ.

Η «LA TRIBUNE» ΣΧΟΛΙΑΖΕΙ ΤΗΝ ΕΚΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΗΣ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

Οι πρώτες αντιδράσειςγια την κυβέρνησηΗ απόφαση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα να συνεργαστεί με τους ΑΝΕΛ εντάσσεται στη λογική της σταθερής διαπραγμάτευσης με τις Βρυξέλλες

Η Ευρώπη οφείλει ναλάβει σοβαρά υπόψητης το ελληνικό μήνυματης υπευθυνότητας. Εάναυτό αγνοηθεί, θα χαθείκάθε ίχνος δημοκρατι-κής νομιμοποίησης.

“

Συνεχίζονταιοι διαδηλώσειςαλληλεγγύηςπρος τονελληνικόλαό

Η ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015 1155∆ΙΕΘΝΗ

www.heforshe.org

Ενάντιαστην πατριαρχία

Περισσότεροι από200.000 άνθρωποι έχουν

υπογράψει στη διαδικτυακήεκστρατεία για την ισότητατων φύλων στην Κιργιζία, σεμια χώρα όπου οι γυναίκεςεδώ και χρόνια βιώνουνποικίλους αποκλεισμούς λόγωτης κυρίαρχης κουλτούραςτης πατριαρχίας. Ηπρωτοβουλία ξεκίνησε απότην ομάδα «Devochki», πουαποτελείται από κορίτσιαμέχρι 18 ετών, και τα οποίαμέσα σε ένα περιβάλλονιδιαίτερα εχθρικό προσπαθούνμε διάφορες δράσεις για τοδικαίωμα στην ποικιλομορφίακαι την αυτοδιάθεση.

www.es-la.facebook.com/events/386042938221883

Η νεολαίανίκησε

Χιλιάδες νέοισυγκεντρώθηκαν τη

∆ευτέρα στη Λίμα για ναγιορτάσουν την κατάργηση τουνόμου «Pulpin», μια ιστορικήνίκη της περουβιανήςνεολαίας που για ενάμιση μήναβρίσκονταν συνεχώς στουςδρόμους. Έτσι, κάτω από τηντεράστια κοινωνική πίεση, τοκογκρέσο αναγκάστηκε ναψηφίσει ενάντια στο νόμο πουεπέφερε πολλές δυσμενείςαλλαγές στο καθεστώςεργασίας για τουςεργαζόμενους έως 24 χρονώνκαι με τον οποίο η κυβέρνησητου Ογιάντα Ουμάλαπροσπαθούσε να δημιουργήσειένα ευέλικτο περιβάλλονυπερεκμετάλλευσης των νέωνεργαζομένων.

www.notav.info

Λευτεριά στουςακτιβιστές

Οργή έχει προκαλέσει ηαπόφαση του

δικαστηρίου του Τορίνο νακαταδικάσει με συνολικέςποινές 140 χρόνων τους 47ακτιβιστές του «notav», πουκατηγορούνταν για επίθεσηκατά της αστυνομίας σεδιαδήλωση που έγινε τοκαλοκαίρι του 2011. Ηαπόφαση είναι μια ακόμαπροσπάθεια του ιταλικούκράτους να δυσφημήσει τοκίνημα, που δίνει μεγάλεςμάχες ενάντια στη λεηλασίατου περιβάλλοντος και τωνανθρώπων από την κατασκευήτης σιδηροδρομικής γραμμήςπου θα συνδέει το Τορίνο μετην Λιόν.

givisisdim@yahoo.gr

στα

δίκτ

υα τ

ου κ

όσµο

υ

Ευρωπαϊκές αποφάσειςμε ελληνικό χρώμαEποικοδομητική στάση της ελληνικής διπλωματίας στο θέμα των κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας

Το θέμα της παράτασης και της διεύ-ρυνσης των κυρώσεων εναντίον τηςΡωσίας συζήτησαν οι υπουργοί Εξω-τερικών της ΕΕ κατά τη σύνοδο πουπραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλεςτην περασμένη Πέμπτη. Οι κυρώσειςαυτές είχαν επιβληθεί τον προηγού-μενο Μάρτη, όταν η Ρωσία προσάρ-τησε την Κριμαία και η διάρκειά τουςήταν για ένα χρόνο. Επομένως, θαέληγαν τον ερχόμενο Μάρτη. Το προ-σχέδιο που είδε το φως της δημοσιό-τητας την περασμένη Τρίτη μιλούσεγια παράταση και για προσθήκη νέωνφυσικών προσώπων και επιχειρή-σεων από τη Ρωσία στη «μαύρηλίστα», με πρόσχημα την όξυνση τωνσυγκρούσεων στα ανατολικά της Ου-κρανίας και ιδιαίτερα το βομβαρδι-σμό της Μαριούπολης, το προηγού-μενο Σάββατο.

Ηστάση της ελληνικής διπλωμα-τίας ήταν εποικοδομητική και θε-τική στη συζήτηση, κάτι που πα-

ραδέχτηκε και η ύπατη εκπρόσωπος γιαεξωτερικά θέματα της Ε.Ε., ΦεντερίκαΜογκερίνι. Η θέση ότι η Ελλάδα εργάζε-ται για την αποκατάσταση της ειρήνηςκαι της σταθερότητας στην Ουκρανίακαι συγχρόνως για την αποφυγή ρήξηςμεταξύ της Ε.Ε. και Ρωσίας συμβάλλει σεμια πιο λογική στάση της Ε.Ε. στην επί-λυση της ουκρανικής κρίσης.

Εντέλει η σύνοδος των υπουργών Εξω-τερικών της Ε.Ε. συμφώνησε για το τε-λικό κείμενο μετά από τις ελληνικέςπροτάσεις. Απαλείφθηκε η επιβολήνέων κυρώσεων εναντίον της Μόσχαςκαι οι προσπάθειες να αποφασιστεί ότιη Ρωσία φέρει άμεση ευθύνη για την κα-τάσταση στην Ουκρανία. Αφαιρέθηκε η

αναφορά στην αντιμετώπιση της ρώσι-κης προπαγάνδας από την Ε.Ε., όχι μόνοστην ουκρανική κρίση, αλλά και στoπλαίσιo της Ανατολικής Εταιρικής Σχέ-σης. Ήταν πολύ χαρακτηριστική η δή-λωση του Νίκου Κοτζιά ότι «ο στόχος γιαμια τσακισμένη Ρωσία θα σημαίνει πολύπόνο για την Ευρώπη».

Οι γνώμες διίστανται μεταξύ τωνχωρών - μελών της ΕΕ και το αποτέλε-σμα της συνόδου ήταν προϊόν συμβιβα-σμού. Φανατικοί υποστηριχτές των νέωνκυρώσεων εναντίον της Ρωσίας είναι ηΠολωνία και οι χώρες της Βαλτικής πουυποστηρίζουν πάντα οποιοδήποτε μέτροστρέφεται εναντίον της Μόσχας. Ο ανα-πληρωτής καγκελάριος της Γερμανίας,Ζ. Γκαμπριέλ, σε συνέντευξή του στο κα-νάλι ZDF, ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι ηγερμανική κυβέρνηση δεν είναι σίγουρηότι τώρα είναι απαραίτητο να υπάρξουννέες κυρώσεις και θα ήταν προτιμότερονα γίνει εκτίμηση της κατάστασης από

την αρχή προσθέτοντας ότι αν κάποιοςδεν θέλει την αναζωπύρωση των συγ-κρούσεων είναι η Μόσχα. Επίσης, δή-λωσε ότι ακόμη και στις πιο δύσκολεςσυνθήκες πρέπει να θεωρείται η Ρωσίαευρωπαϊκό κράτος, αλλιώς θα οδηγη-θούμε σε νέο ψυχρό πόλεμο για 30 χρό-νια. Επίσης, χώρες, όπως η Αυστρία, ηΟυγγαρία, η Ιταλία, η Σλοβακία και ηΤσεχία διατυπώνουν έντονες επιφυλά-ξεις για τη συνέχιση των κυρώσεων.

Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βί-κτορ Όρμπαν δήλωσε ότι οι κυρώσεις εκμέρους των ΗΠΑ και της Ε.Ε. έρχονταισε αντίθεση με τα συμφέροντα τηςχώρας του, η οποία θα συνεχίσει τις προ-σπάθειες συνεννόησης με τη Ρωσία γιατο φυσικό αέριο κατά την επίσκεψη τουΒλ. Πούτιν στη Βουδαπέστη στις 17 Φλε-βάρη.

Μιχάλης Ρένεσης

Την Πέμπτη 29 Γενάρη, πραγματοποιήθηκε στο Κίεβο συ-νάντηση της τριμερούς ομάδας επαφής για την επίλυσητης ουκρανικής κρίσης με τον πρόεδρο της Ουκρανίας

Πέτρο Ποροσένκο. Στη συνάντηση συμμετείχαν ο πρέσβης τηςΡωσίας στο Κίεβο Μιχαήλ Ζουράμποφ, η εκπρόσωπος του ΟΑΣΕΧάιντι Ταλιαβίνι και ο πρώην πρόεδρος της Ουκρανίας ΛεονίντΚούτσμα. Όλες οι πλευρές υπογράμμισαν ότι πρέπει να τηρηθείη συμφωνία του Μινσκ (20 Σεπτέμβρη 2014) για την ειρηνική δι-ευθέτηση της κρίσης στις περιοχές του Ντονμπάς, την κατά-παυση του πυρός και τον έλεγχο των συνόρων υπό την εποπτείατου ΟΑΣΕ. Επίσης, έγινε αναφορά για απελευθέρωση των αιχμα-λώτων και για την ανάγκη παροχής βοήθειας στις περιοχές πουεπλήγησαν από τις πολεμικές συγκρούσεις. Εν τω μεταξύ, ο ου-κρανός πρόεδρος, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο πολω-νικό κανάλι TVN24, ανέφερε ότι « η Ουκρανία δημιούργησε νέοστρατό που είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τους τρομοκράτες,αλλά δεν μπορεί με τις ένοπλες δυνάμεις της να φέρει σε πέραςαυτή τη σύγκρουση. Η Ρωσία έχει ένα εκατομμύριο στρατιώτες,διαθέτει το μεγαλύτερο και δυνατότερο στρατό στον κόσμο». Ηδήλωση αυτή έρχεται ως απάντηση σε δηλώσεις που ακούγον-ται όλο και συχνότερα τον τελευταίο καιρό στο Κίεβο για γενι-κευμένο πόλεμο με τη Ρωσία. Οι αυτονομιστές πήραν στις αρχέςτης βδομάδας τον έλεγχο του αεροδρομίου του Ντονιέτσκ πουαποτελούσε στρατηγικό σημείο και για τις δύο πλευρές. Επίσηςτμήματα του ουκρανικού στρατού βρίσκονται σε κλοιό από τουςαυτονομιστές στην περιοχή Ντεμπάλτσεβο. Σύμφωνα με στοι-

χεία της στρατιωτικής διοίκησης των αυτονομιστών, στις μάχεςπου δόθηκαν στο Ντεμπάλτσεβο έχασαν τη ζωή τους 117 ου-κρανοί στρατιώτες και τραυματίστηκαν άλλοι 67. Πηγές του ου-κρανικού στρατού ανέφεραν ότι οι αυτονομιστές είχαν πάνωαπό 100 νεκρούς. Η επιστράτευση που διέταξε το Κίεβο δεν βρί-σκει ανταπόκριση. Για να την αποφύγουν μεταναστεύουν ολό-κληρα χωριά. Στην περιοχή των Καρπαθίων, για παράδειγμα, εμ-φανίστηκε μόνο το 6%.

Την Τρίτη 27 Γενάρη, το κοινοβούλιο του Κιέβου χαρακτήρισετη Ρωσία «χώρα εισβολέα» και τις δύο Λαϊκές ∆ημοκρατίες τουΝτονιέτσκ και του Λουγκάνσκ «τρομοκρατικές οργανώσεις», χα-ρακτηρισμό που αρνήθηκε να υιοθετήσει ο ΟΑΣΕ, απορρίπτον-τας ανάλογη πρόταση που κατέθεσε η εκπρόσωπος της Ουκρα-νίας Ιρίνα Γεράσενκο. Επίσης, το ∆ημοτικό Συμβούλιο της Μαρι-ούπολης απέρριψε ομόφωνα τους δύο χαρακτηρισμούς του ου-κρανικού κοινοβουλίου. Εν τω μεταξύ, ο υπουργός Εξωτερικώντων ΗΠΑ, Τζον Κέρι ζήτησε να μεταβεί στη Μόσχα στις αρχέςΦλεβάρη για συνομιλίες με το ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Λα-βρόφ. Πολιτικοί αναλυτές θεωρούν πολύ σημαντική αυτή τηνεπίσκεψη. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο αμερικανός υπουργός έχεινα επισκεφθεί τη Μόσχα από το Μάη του 2013.

Μ.Ρ.

ΟΥΚΡΑΝΙΑ

Ένταση καιδιαβουλεύσεις

Ο ουκρανόςπρόεδρος Πέτρο

Ποροσένκο δή-λωσε ότι η

χώρα του δημι-ούργησε νέο

στρατό.

Ο έλληνας ΥπΕξ, Νίκος Κοτζιάς, στη σύνοδο της περασμένης Πέμπτης.

1166 ∆ΙΕΘΝΗ Η ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015

Οι προετοιμασίες για την κινητοποίησηξεκίνησαν στα μέσα του ∆εκέμβρη, και τιςτελευταίες μέρες, ειδικά μετά την εκλογικήνίκη του ΣΥΡΙΖΑ, η κινητικότητα αυξήθηκεκατακόρυφα, αφού όλοι ήθελαν να βρίσκονταιεκεί.

“

Με ένα τεράστιο πανό να γράφει «τικ τακ, τικ τακ, στις 31 Ιανουαρίουαρχίζει η αντίστροφη μέτρηση για τον Ραχόι», χιλιάδες άνθρωποιγέμισαν χτες Σάββατο την Πλάζα Ντε Σολ, την πλατεία που ιστο-

ρικά υπήρξε το σύμβολο της πολιτικής αλλαγής στην Ισπανία. Ήταν μια διαδήλωση για το δικαίωμα στην αξιοπρέπεια, για την ανά-

κτηση της πολιτικής, για την χαρά των πολλών. Στο κάλεσμα του Ποδέμοςπροηγήθηκε μια μεγάλη εκστρατεία, με δεκάδες λεωφορεία να φτάνουνστην ισπανική πρωτεύουσα από διάφορες πόλεις (Βαλένθια, Μπιλμπάο, Σε-βίλλη, Βαγιαδολίδ, και άλλες), και με τους διαδηλωτές να ενώνουν τιςφωνές τους ενάντια σε ένα σύστημα που καθημερινά οδηγεί μεγάλα κομ-μάτια της κοινωνίας στο περιθώριο. Σύμφωνα με τον Πάμπλο Ιγκλέσιας η«Πορεία για την Αλλαγή» ανοίγει έναν νέο πολιτικό κύκλο στην Ισπανία,και το 2015 θα είναι η χρονιά που οι άνθρωποι θα ανακτήσουν την δημο-κρατία, η οποία έχει απαχθεί από μια διεφθαρμένη μειοψηφία.

Μιλώντας στην «Εποχή» η ευρωβουλευτής του Ποδέμος Τάνια Γκονζά-λες, είπε ότι «οι λόγοι που απελευθερώνουν τους ανθρώπους από την πα-ραίτηση είναι η ανεργία, οι χιλιάδες εξώσεις, η ιδιωτικοποίηση των κοινώναγαθών και οι άγριες κοινωνικές περικοπές, που καθιστούν απαραίτητητην προώθηση της δημοκρατικής αλλαγής και την υπεράσπιση των αναγ-κών της συντριπτικής πλειοψηφίας». Και συνέχισε λέγοντας ότι «δεν θέ-λουμε να ζητήσουμε τίποτα από την κυβέρνηση, δεν είναι μια απλή δια-μαρτυρία, αλλά μια κινητοποίηση για να πούμε ότι αναλαμβάνουμε μια με-γάλη κοινωνική δέσμευση, και ότι έρχεται η κυβέρνηση του λαού».

Οι προετοιμασίες για την κινητοποίηση ξεκίνησαν στα μέσα του ∆εκέμ-βρη, και τις τελευταίες μέρες, ειδικά μετά την εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ,η κινητικότητα αυξήθηκε κατακόρυφα, αφού όλοι ήθελαν να βρίσκονταιεκεί. Είναι προφανές, ότι το νέο συναρπαστικό πολιτικό τοπίο που δια-μορφώνεται στην Νότια Ευρώπη εμπνέει όλο και περισσότερους, ενώ ηπροοπτική μιας πραγματικά νέας εναλλακτικής λύσης που μπορεί να αλ-λάξει το πολιτικό τοπίο της Ισπανίας στις εκλογές του Νοέμβρη γεννά τονενθουσιασμό. Με τον παραδοσιακό δικομματισμό να καταρρέει, και με τοκοινωνικό συμβόλαιο των προηγούμενων χρόνων να έχει σπάσει προ πολ-λού από τις πολιτικές της λιτότητας και του αυταρχισμού, το Ποδέμος δεί-χνει ότι μπορεί να γίνει ο καταλύτης των εξελίξεων. Γιατί παρά τα προ-βλήματα που υπάρχουν (ασάφειες, μετατοπίσεις, αμφισημίες, κλπ), είναιπροφανές ότι στην συνείδηση των πολλών εκπροσωπεί το νέο και τοάφθαρτο. Και όπως είπε η Τάνια Γκονζάλες, «νόμιζαν ότι θα μας έθαβαν,αλλά δεν υπολόγισαν ότι είμαστε ο σπόρος».

∆ημήτρης Γκιβίσης

ΙΙΣΣΠΠΑΑΝΝΙΙΑΑ

Μεγάλη επιτυχίαη διαδήλωσηστη Πλάζα Ντε Σολ

Θρίλερ με συμμετοχήμυστικών υπηρεσιών

Του Νορμπέρτο Φερρέρας*

Στις 18 Ιανουαρίου βρέθηκε νεκρός στην Αρ-γεντινή ο ειδικός εισαγγελέας που είχε επι-φορτιστεί με την έρευνα της υπόθεσης γνω-

στής με το ακρωνύμιο AMIA που αφορούσε την επί-θεση εναντίον της Αργεντινο-Ισραηλινής Ένωσηςστην οποία σκοτώθηκαν 85 άτομα το 1994. Ο ει-σαγγελέας Αντόνιο Νίσμαν είχε διοριστεί το 2004,από τον πρόεδρο Νέστωρ Κίρχνερ, ο οποίος τουυπέδειξε να συνεργαστεί με τον αξιωματούχο τωνμυστικών υπηρεσιών, Αντόνιο Στιούζο. Ο αξιωμα-τούχος αυτός θα έπρεπε να είναι ο σύνδεσμος με τιςμυστικές υπηρεσίες άλλων κρατών. Η ομοσπον-διακή εισαγγελία ελάμβανε και λαμβάνει τη μεγα-λύτερη χρηματοδοτηση από όλες τις δικαστικέςυπηρεσίες της Αργεντινής. Μέχρι πριν δύο χρόνιααυτή η υπηρεσία ήταν παντοδύναμη, αν και από το2006 ο σημαντικότερος δημοσιογράφος της αντι-πολίτευσης αμφισβητούσε τη δράση της.

Η εμπλοκή της Κίρχνερ

Το 2011 αποκαλύφθηκε, στο τμήμα των wikileaksπου αφορούσε στην Αργεντινή, ότι ο Νίσμαν επι-σκέφθηκε την Πρεσβεία των Ηνωμένων Πολιτειώνγια να δικαιολογήσει τις ενέργειές του. Από τηνάλλη, καθίστατο όλο και πιο προφανές ότι ο Στι-ούζο συμφωνούσε το σχέδιο που θα έπρεπε να ακο-λουθήσει η έρευνα με την CIA και τη Mοσάντ. ΤοΙράν θα έπρεπε να είναι ο ένοχος του εγκλήματος.Έπρεπε να εγκαταλειφθεί η υπόθεση ότι η Συρίαβρισκόταν πίσω από την επίθεση, ως αποτέλεσματης επιρροής του Κάρλος Μενέμ, πρώην προέδρουτης Αργεντινής. Επίσης δεν έπρεπε να εξεταστεί ηπιθανότητα πίσω από την επίθεση να βρίσκονταιντόπιοι φασίστες. Η σχέση με τον συνεργάτη απότις μυστικές υπηρεσίες αντιστράφηκε και ως απο-

τέλεσμα αυτών των αποκαλύψεων η Χριστίνα Φερ-νάντεζ Κίρχνερ, η οποία είχε τότε επανεκλεγεί πρό-εδρος, αποφάσισε να προχωρήσει η έρευνα σε μίαάλλη κατεύθυνση.

Αυτή την άποψη, την οποία υποστήριζε και οπροηγούμενος δικαστής της υπόθεσης, που έχειαπαλλαγεί των καθηκόντων του και θα δικαστεί γιααπόκρυψη στοιχείων, συμμεριζόταν η ΑΜΙΑ και ηDAIA (Αντιπροσωπεία των Ισραηλιτικών Οργανώ-σεων της Αργεντινής). Οι οικογένειες των θυμάτωνπροσέτρεξαν στην πρόεδρο της Αργεντινής για ναζητήσουν να συμπεριλάβει το πόρισμα και τις

άλλες εκδοχές. Για τον λόγο αυτό συνεχίζουν νατην υποστηρίζουν. Για να προχωρήσει μια στάσιμηυπόθεση η Χριστίνα Κίρχνερ έδωσε εντολή στονυπουργό εξωτερικών να συμφωνήσει με το Ιράνώστε να δικαστούν οι κατηγορούμενοι Ιρανοί στηχώρα τους καθώς η νομοθεσία της Αργεντινής δενδέχεται την ερήμην δίκη. Ο Νίσμαν όπως και ηΑΜΙΑ και η DAIA απέρριψαν αυτή τη λύση. Η συμ-φωνία δεν υπογράφτηκε ποτέ, αλλά ο Νίσμαν δενείχε πια σχέση με την κυβέρνηση.

Αυτή η εξέλιξη όπως και άλλες έδειξαν ότι οι μυ-στικές υπηρεσίες συνωμότησαν εναντίον της κυ-

βέρνησης της Χριστίνα Κίρχνερ επειδή τον ∆εκέμ-βριο του 2014 διόρισε τον κουμπάρο της ως διοι-κητή της Γενικής Γραμματείας των Υπηρεσιών Πλη-ροφοριών. Το πρώτο μέτρο που έλαβε ήταν να απο-λύσει τον Στιούζο (μέλος της Γραμματείας από τον1972).

Οι μυστικές υπηρεσίες

Μετά από ένα μήνα ο Νίσμαν, προσωπικός φίλοςκαι ουσιαστικά υφιστάμενος του Στιούζο, κατέθεσεμια καταγγελία κατά της Χριστίνας Κίρχνερ, τουΈκτορ Τίμερμαν (υπουργού εξωτερικών καιεβραίου το θρήσκευμα) και άλλων περονιστών. Ηκαταγγελία κατατέθηκε, κατά τη διάρκεια των δια-κοπών των δικαστηρίων, χωρίς γραπτές αποδεί-ξεις, χωρίς αναφορές στη νομολογία ή τη δικονο-μία. Αναφέρονταν απλώς ηχογραφήσεις συνομι-λιών ενός προσώπου το οποίο δεν είχε σχέση με τηνκυβέρνηση της Αργεντινής και υποτίθεται ότι είχεσχέσεις με την κυβέρνηση του Ιράν, οι οποίες έγι-ναν χωρίς την άδεια του δικαστή που χειριζόταν τηνυπόθεση. Η καταγγελία δεν έγινε δεκτή. Για να κα-ταθέσει την καταγγελία ο Νίσμαν διέκοψε τις δια-κοπές που έκανε μαζί με μία από τις κόρες του. Εγ-κατέλειψε το κορίτσι στη Μαδρίτη να περιμένει τημητέρα της, την πρώην σύζυγό του τη Σάντρα Αρό-γιο Σαλγκάντο (ομοσπονδιακή δικαστή η οποία χει-ρίζεται εμβληματικές υποθέσεις όπως η παράνομηπαρακολούθηση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου απόδημοσιογράφους και η υπόθεση της υιοθεσίας παι-διών στη διάρκεια της στρατιωτικής δικτατορίαςαπό την ιδιοκτήτη της αντιπολιτευόμενης εφημερί-δας Κλαρίν).

Μετά την καταγγελία η αντιπολίτευση τον κάλεσενα καταθέσει στο Κογκρέσο σε μια συζήτηση κε-κλεισμένων των θυρών. Οι βουλευτές που πρό-σκεινται στην πρόεδρο αρχικά απείλησαν να μη

συμμετάσχουν, αλλά τελικά ζήτησαν να διεξαχθείδημόσια η συζήτηση. Στο σημείο αυτό η καταγγε-λία κατέρρευσε. Οι πιο αυστηροί κριτικοί ισχυρί-ζονται ότι η καταγγελία είναι προϊόν των μυστικώνυπηρεσιών. Ακόμη και η Ιντερπόλ επιβεβαίωσε τηθέση της κυβέρνησης της Αργεντινής. Το Σάββατοο Νίσμαν κλείστηκε στο διαμέρισμά του και την Κυ-ριακή σταμάτησε να απαντά στο τηλέφωνο και δενσυνάντησε τους φρουρούς του. Μόλις ανακοινώ-θηκε ο θάνατός του δύο βουλευτές της αντιπολί-τευσης δήλωσαν ότι παρέμενε σταθερός στην επι-θυμία του να καταθέσει στο κοινοβούλιο. Αυτή τηνεβδομάδα ένας από αυτούς αναίρεσε τη δήλωσήτου και κατέθεσε ότι ήταν απογοητευμένος επειδήένας αξιωματούχος των μυστικών υπηρεσιών τονπρόδωσε. Μήπως αυτός ήταν ο Στιούζο;

Αναπάντητα ερωτήματα

Η υπόθεση είναι μια προσωπική και οικογενειακήτραγωδία, και συγχρόνως μια απειλή στη συνταγ-ματική τάξη και μια επικοινωνιακή φάρσα. Πρό-κειται για δολοφονία ή αυτοκτονία; Η δεύτερη υπό-θεση φαίνεται πιο ευλογοφανής. Μήπως κάποιοςτον πίεσε ή μήπως φοβήθηκε για την προσωπικήτου αποτυχία; Αυτό που μπορούμε να δηλώσουμεεμφατικά είναι ότι οι ερμηνείες και οι πράξεις τηςαντιπολίτευσης και των κέντρων εξουσίας μπορούννα θεωρηθούν ως προσπάθεια ενός «ήπιου πραξι-κοπήματος» μέσω της απαξίωσης της προέδρου,του υπουργού εξωτερικών λόγω και της προσπά-θειάς της Κίρχνερ να διαλύσει τη Γραμματεία τωνΥπηρεσιών Ασφαλείας.

*Ο Νορμπέρτο Φερρέρας είναι καθηγητής ιστο-ρίας στο ομοσπονδιακό πανεπιστήμιο Φλουμι-νένσε της Βραζιλίας.

ΑΑΡΡΓΓ

ΕΕΝΝ

ΤΤΙΙΝΝ

ΗΗ

Του Μικέλε Πρόσπερο

Ηεπιτυχία του Αλέξη Τσίπρα έχειένα ίχνος ιταλικού κομμουνισμού.Όχι μόνο επειδή στην πλατεία της

Αθήνας γιορτάζουν με τις νότες της «Ban-diera rossa» και του «Bella ciao». ∆ηλαδήμε μελωδίες που εδώ και καιρό τις έχειαπωθήσει η ιταλική πολιτική, ενώ το ∆Κστην πλατεία παίζει μόνο τον εθνικό ύμνο!Αλλά γιατί ο Τσίπρας γνωρίζει (ή μάλλον,όπως λέει ο ίδιος σε ένα βιβλίο- συνέν-τευξη, «Η αριστερά μου» που μόλις κυ-κλοφόρησε από τις εκδόσεις Bordeaux)θαυμάζει και βλέπει με σεβασμό την ιστο-ρία του ΙΚΚ, από τον Τολιάτι ως τον Μπερ-λινγκουέρ. Αυτή η ιστορία που διακόπηκε,αλλά και οι μαζικές κινητοποιήσεις τωνεπόμενων χρόνων που είχαν ως συμβολικόσημείο αναφοράς τους τη Γένοβα, ενέ-πνευσαν τη διαπαιδαγώγησή του στα όπλατης πολιτικής.

∆εν θα είναι απλή υπόθεση

Ανάμεσα στις ιδεολογικές του αναφορέςβρίσκονται ο Μαρξ, ο Λένιν, ο Γκράμσι.Μόνο όποιος αντλεί τις αναφορές του απότις κατηγορίες του μεγάλου εικοστούαιώνα είναι σε θέση να προχωρήσει πιοπέρα, για να προσλάβει το νέο, για να εμ-πλουτίσει το λεξιλόγιο και τις τεχνικέςτου, για να διευρύνει τα κοινωνικά του αν-τικείμενα, για να τελειοποιήσει την οργα-νωτική του εφευρετικότητα και για ναπροετοιμάσει την επικοινωνιακή του προ-

σφορά.Ο Τσίπρας αναφέρεται στον ελληνικό,

ευρωπαϊκό, αλλά και ιταλικό εικοστόαιώνα σαν να είναι ένα πράγμα που έχειυποστεί μεταβολισμό, αναφέρεται σε ελ-πίδες καινοτομίας που ζουν υπόγεια. ∆ενθα είναι εύκολο γι’ αυτόν να κυβερνήσειμια εξαντλημένη χώρα με την πρότασή τουγια ένα «νέο ευρωπαϊκό New Deal», να αν-τισταθεί στους εκβιασμούς των ευρωπαϊ-κών οικονομικών δυνάμεων (και όχι μόνο)και να αντέξει το ανώμαλο κύμα της συ-ναίνεσης, όταν μια νίκη γιορτάζεται πάνωστα κοινωνικά ερείπια της κρίσης πουακόμα καπνίζουν. Όμως στην Ελλάδαωρίμασε η πρώτη απάντηση της αριστεράςστη μεγάλη συρρίκνωση του χρηματοπι-στωτικού καπιταλισμού που επιβάλλει τημαζική φτωχοποίηση και επιχαίρει με τηνκαθημερινή δυστυχία, θεωρώντας την ωςμια απόδειξη της ύπαρξης ενός θεού πουονομάζεται λιτότητα.

Η ελληνική περίπτωση

Υπήρξε πολύ ασθενική η προγραμμα-τική στροφή που ακολούθησε την άνοδοτου Ολάντ στο μέγαρο των Ηλυσίων, ώστενα του επιτρέψει να αντισταθεί στις λαϊκι-στικές ωθήσεις που χρησιμοποιούν τις πιοοπισθοδρομικές τάσεις ως απάντηση στηνκοινωνική επείγουσα ανάγκη. Σε πολλέςευρωπαϊκές χώρες τα μεταρρυθμιστικάκόμματα, τα οποία θεωρούμε ότι δεν ήταναμέτοχα στην κρίση, και τα οποία σε κάθεπερίπτωση υπήρξαν οι σκηνοθέτες μιας

απάντησης εντελώς ενταγμένης στα παρα-δείγματα του φιλελευθερισμού, εξαφανί-στηκαν ή βρίσκονται σε τραγική κατά-σταση. Μοιάζουν θύματα εκείνης της «γε-νετικά τροποποιημένης νεοφιλελεύθερηςσοσιαλδημοκρατίας», όπως την αποκαλείο Τσίπρας, η οποία, στα ίχνη του Μπλερ,προετοίμασε τα προηγούμενα χρόνια τησυμφορά των ιδεών της κυβερνώσας αρι-στεράς.

Στην Ιταλία, το 2013, η «νεοσοσιαλδη-μοκρατική» συμμαχία του ∆Κ και της Selπλήρωσε τους χειρισμούς των ισχυρών δυ-νάμεων (που όμως κάνουν τη δουλειάτους: να εξαλείψουν κάθε ίχνος ανάκαμ-ψης μιας πολιτικής αυτονομίας της εργα-σίας, με κόστος την κρίση του συστήμα-τος) και τις σοβαρές αβεβαιότητές της στονα προταθεί ως ένας αξιόπιστος και μαχη-τικός εκπρόσωπος εκείνου του τμήματοςτης κοινωνίας που αψηφά τις επιταγές τηςλιτότητας, του αποκλεισμού, της επισφά-λειας. Γι’ αυτό η κρίση είχε ένα αποτέλε-σμα συγκρατημένης σταθεροποίησης, μετην καταστροφική εισβολή ετερογενώνπροσώπων στην αντιπολιτική (Γκρίλο,Σαλβίνι, Μπερλουσκόνι, Ρέντσι).

Στην Ελλάδα η πολιτική διαλεκτική δεναρκώθηκε, στο όνομα μιας σταθερότηταςπου συνιστούσε την αναστολή της ψήφου,και συνεπώς παρήγε μια θυελλώδη δια-μάχη των εντός (του συστήματος) και τωνεκτός (της κοινωνίας των πολιτών). Αυτόδημιούργησε μια ριζοσπαστικοποίηση τηςπολιτικής και κοινωνικής συγκρουσιακό-τητας, που έμεινε όμως ολόκληρη στέρεαπροσκολλημένη στο εσωτερικό του άξονα

δεξιά- αριστερά. Αυτή η ισχυρή αλλά εποι-κοδομητική πόλωση εμποδίστηκε στηνΙταλία από μια μεταφυσική της εθνικήςευθύνης σε κατάσταση ανάγκης η οποία,στην περίοδο μετά τον Μπερλουσκόνι, μαςχάρισε τις υπέροχες μορφές του Γκρίλοκαι του Ρέντσι. Η καλύτερη Ιταλία στηνπολιτική ανήκει στην ιστορία, το παρόνείναι μόνο παρακμή.

Αυτή την ιστορία, που αντιστέκεται στηνπαρακμή και στη λησμονιά, ο Τσίπραςφαίνεται να τη βλέπει με σεβασμό. «Θυ-μάμαι — παρόλο που ήμουν μικρός — τοΙΚΚ του Ενρίκο Μπερλινγκουέρ, έχω μιαπολύ ζωηρή ανάμνηση της ημέρας του θα-νάτου του. Και δεν μπορώ παρά να μηνκρατήσω στη μνήμη μου την εικόνα τουγραμματέα του ελληνικού ευρωκομμουνι-στικού κόμματος, του Λεωνίδα Κύρκου, οοποίος, την παραμονή των ευρωεκλογώντου 1984, έπαιξε φυσαρμόνικα, από τηνεξέδρα, στο τέλος της ομιλίας του, ακρι-βώς για να τιμήσει τη μνήμη του συντρό-φου Μπερλινγκουέρ. Ήταν η μεγαλύτερησυγκέντρωση που είχε κάνει το κόμμαστην Αθήνα, στην πλατεία Συντάγματος».

Οι διαφορές με τον Ρέντσι

Ένα ζωντανό ίχνος του ιταλικού κομ-μουνισμού αναδύεται στην πορεία που συ-νοδεύει τον Τσίπρα στο θρίαμβο, χάρηστην ικανότητα συνδυασμού της ριζοσπα-στικότητας (κριτική του καταστροφικούμεταμοντέρνου καπιταλισμού και ορισμόςτων πολλαπλών «κοινωνικών δυνάμεων»,

έχοντας όμως συνειδητοποιήσει ότι«χωρίς εργάτες δεν θα μπορούμε πλέον ναμιλάμε για σοσιαλισμό») και της πρότασηςδιακυβέρνησης (στη «μετωπική σύγ-κρουση» με τις δυνάμεις του κεφαλαίου,πρέπει πάντα να προστίθεται η «συνεχήςεναλλαγή συγκρούσεων και συμβιβα-σμών»). Εδώ έγκειται η τεράστια από-σταση σε σχέση με το ∆Κ του Ρέντσι τοοποίο, με την ανοίκεια συναλλαγή μεταξύαντεργατικών μεταρρυθμίσεων και ευελι-ξίας των λογαριασμών, «κόβει κάθε σχέσημε τις ρίζες της αριστεράς και με τον ιδε-ολογικό της πλούτο».

Με την πρόσκλησή του για την οργά-νωση «μιας ριζοσπαστικής αντιπολίτευ-σης στον Ρέντσι», ο Τσίπρας παρουσιάζειτην αριστερά σαν «μια δύναμη της συνεί-δησης» που έχει μέλλον μόνο αν μαζί με

την αμφισβήτηση του παρόντος ανακτήσειτα μεγάλα πολιτικά ιδανικά του παρελ-θόντος. Οι παραδόσεις είναι όμως νεκρέςψυχές αν οι κληρονόμοι τους, δηλαδήαυτοί παρακολούθησαν στην Ιταλία τοίδιο μυθιστόρημα της πολιτικής διαμόρ-φωσης που διάβασε επιτυχώς ο Τσίπρας,υπογράφουν την παράδοσή τους σε μιααντιπολιτική αλά φιορεντίνα, που χρησι-μοποιεί το κουτσομπολιό και την πιοανενδοίαστη συμφωνία για να καλύψει τιςορέξεις που έχουν οι μαγικές κλίκες εξου-σίες.

*Ο Μικέλε Πρόσπερο είναι καθηγητήςΦιλοσοφίας του ∆ικαίου στο Πανεπι-στήμιο της Ρώμης και αρθρογράφος.

Μετάφραση Τόνια Τσίτσοβιτς

Οι ιταλικές επιρροές της ελληνικής επιτυχίας

1177∆ΙΕΘΝΗΗ ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015

Θρίλερ με συμμετοχήμυστικών υπηρεσιών

Του Νορμπέρτο Φερρέρας*

Στις 18 Ιανουαρίου βρέθηκε νεκρός στην Αρ-γεντινή ο ειδικός εισαγγελέας που είχε επι-φορτιστεί με την έρευνα της υπόθεσης γνω-

στής με το ακρωνύμιο AMIA που αφορούσε την επί-θεση εναντίον της Αργεντινο-Ισραηλινής Ένωσηςστην οποία σκοτώθηκαν 85 άτομα το 1994. Ο ει-σαγγελέας Αντόνιο Νίσμαν είχε διοριστεί το 2004,από τον πρόεδρο Νέστωρ Κίρχνερ, ο οποίος τουυπέδειξε να συνεργαστεί με τον αξιωματούχο τωνμυστικών υπηρεσιών, Αντόνιο Στιούζο. Ο αξιωμα-τούχος αυτός θα έπρεπε να είναι ο σύνδεσμος με τιςμυστικές υπηρεσίες άλλων κρατών. Η ομοσπον-διακή εισαγγελία ελάμβανε και λαμβάνει τη μεγα-λύτερη χρηματοδοτηση από όλες τις δικαστικέςυπηρεσίες της Αργεντινής. Μέχρι πριν δύο χρόνιααυτή η υπηρεσία ήταν παντοδύναμη, αν και από το2006 ο σημαντικότερος δημοσιογράφος της αντι-πολίτευσης αμφισβητούσε τη δράση της.

Η εμπλοκή της Κίρχνερ

Το 2011 αποκαλύφθηκε, στο τμήμα των wikileaksπου αφορούσε στην Αργεντινή, ότι ο Νίσμαν επι-σκέφθηκε την Πρεσβεία των Ηνωμένων Πολιτειώνγια να δικαιολογήσει τις ενέργειές του. Από τηνάλλη, καθίστατο όλο και πιο προφανές ότι ο Στι-ούζο συμφωνούσε το σχέδιο που θα έπρεπε να ακο-λουθήσει η έρευνα με την CIA και τη Mοσάντ. ΤοΙράν θα έπρεπε να είναι ο ένοχος του εγκλήματος.Έπρεπε να εγκαταλειφθεί η υπόθεση ότι η Συρίαβρισκόταν πίσω από την επίθεση, ως αποτέλεσματης επιρροής του Κάρλος Μενέμ, πρώην προέδρουτης Αργεντινής. Επίσης δεν έπρεπε να εξεταστεί ηπιθανότητα πίσω από την επίθεση να βρίσκονταιντόπιοι φασίστες. Η σχέση με τον συνεργάτη απότις μυστικές υπηρεσίες αντιστράφηκε και ως απο-

τέλεσμα αυτών των αποκαλύψεων η Χριστίνα Φερ-νάντεζ Κίρχνερ, η οποία είχε τότε επανεκλεγεί πρό-εδρος, αποφάσισε να προχωρήσει η έρευνα σε μίαάλλη κατεύθυνση.

Αυτή την άποψη, την οποία υποστήριζε και οπροηγούμενος δικαστής της υπόθεσης, που έχειαπαλλαγεί των καθηκόντων του και θα δικαστεί γιααπόκρυψη στοιχείων, συμμεριζόταν η ΑΜΙΑ και ηDAIA (Αντιπροσωπεία των Ισραηλιτικών Οργανώ-σεων της Αργεντινής). Οι οικογένειες των θυμάτωνπροσέτρεξαν στην πρόεδρο της Αργεντινής για ναζητήσουν να συμπεριλάβει το πόρισμα και τις

άλλες εκδοχές. Για τον λόγο αυτό συνεχίζουν νατην υποστηρίζουν. Για να προχωρήσει μια στάσιμηυπόθεση η Χριστίνα Κίρχνερ έδωσε εντολή στονυπουργό εξωτερικών να συμφωνήσει με το Ιράνώστε να δικαστούν οι κατηγορούμενοι Ιρανοί στηχώρα τους καθώς η νομοθεσία της Αργεντινής δενδέχεται την ερήμην δίκη. Ο Νίσμαν όπως και ηΑΜΙΑ και η DAIA απέρριψαν αυτή τη λύση. Η συμ-φωνία δεν υπογράφτηκε ποτέ, αλλά ο Νίσμαν δενείχε πια σχέση με την κυβέρνηση.

Αυτή η εξέλιξη όπως και άλλες έδειξαν ότι οι μυ-στικές υπηρεσίες συνωμότησαν εναντίον της κυ-

βέρνησης της Χριστίνα Κίρχνερ επειδή τον ∆εκέμ-βριο του 2014 διόρισε τον κουμπάρο της ως διοι-κητή της Γενικής Γραμματείας των Υπηρεσιών Πλη-ροφοριών. Το πρώτο μέτρο που έλαβε ήταν να απο-λύσει τον Στιούζο (μέλος της Γραμματείας από τον1972).

Οι μυστικές υπηρεσίες

Μετά από ένα μήνα ο Νίσμαν, προσωπικός φίλοςκαι ουσιαστικά υφιστάμενος του Στιούζο, κατέθεσεμια καταγγελία κατά της Χριστίνας Κίρχνερ, τουΈκτορ Τίμερμαν (υπουργού εξωτερικών καιεβραίου το θρήσκευμα) και άλλων περονιστών. Ηκαταγγελία κατατέθηκε, κατά τη διάρκεια των δια-κοπών των δικαστηρίων, χωρίς γραπτές αποδεί-ξεις, χωρίς αναφορές στη νομολογία ή τη δικονο-μία. Αναφέρονταν απλώς ηχογραφήσεις συνομι-λιών ενός προσώπου το οποίο δεν είχε σχέση με τηνκυβέρνηση της Αργεντινής και υποτίθεται ότι είχεσχέσεις με την κυβέρνηση του Ιράν, οι οποίες έγι-ναν χωρίς την άδεια του δικαστή που χειριζόταν τηνυπόθεση. Η καταγγελία δεν έγινε δεκτή. Για να κα-ταθέσει την καταγγελία ο Νίσμαν διέκοψε τις δια-κοπές που έκανε μαζί με μία από τις κόρες του. Εγ-κατέλειψε το κορίτσι στη Μαδρίτη να περιμένει τημητέρα της, την πρώην σύζυγό του τη Σάντρα Αρό-γιο Σαλγκάντο (ομοσπονδιακή δικαστή η οποία χει-ρίζεται εμβληματικές υποθέσεις όπως η παράνομηπαρακολούθηση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου απόδημοσιογράφους και η υπόθεση της υιοθεσίας παι-διών στη διάρκεια της στρατιωτικής δικτατορίαςαπό την ιδιοκτήτη της αντιπολιτευόμενης εφημερί-δας Κλαρίν).

Μετά την καταγγελία η αντιπολίτευση τον κάλεσενα καταθέσει στο Κογκρέσο σε μια συζήτηση κε-κλεισμένων των θυρών. Οι βουλευτές που πρό-σκεινται στην πρόεδρο αρχικά απείλησαν να μη

συμμετάσχουν, αλλά τελικά ζήτησαν να διεξαχθείδημόσια η συζήτηση. Στο σημείο αυτό η καταγγε-λία κατέρρευσε. Οι πιο αυστηροί κριτικοί ισχυρί-ζονται ότι η καταγγελία είναι προϊόν των μυστικώνυπηρεσιών. Ακόμη και η Ιντερπόλ επιβεβαίωσε τηθέση της κυβέρνησης της Αργεντινής. Το Σάββατοο Νίσμαν κλείστηκε στο διαμέρισμά του και την Κυ-ριακή σταμάτησε να απαντά στο τηλέφωνο και δενσυνάντησε τους φρουρούς του. Μόλις ανακοινώ-θηκε ο θάνατός του δύο βουλευτές της αντιπολί-τευσης δήλωσαν ότι παρέμενε σταθερός στην επι-θυμία του να καταθέσει στο κοινοβούλιο. Αυτή τηνεβδομάδα ένας από αυτούς αναίρεσε τη δήλωσήτου και κατέθεσε ότι ήταν απογοητευμένος επειδήένας αξιωματούχος των μυστικών υπηρεσιών τονπρόδωσε. Μήπως αυτός ήταν ο Στιούζο;

Αναπάντητα ερωτήματα

Η υπόθεση είναι μια προσωπική και οικογενειακήτραγωδία, και συγχρόνως μια απειλή στη συνταγ-ματική τάξη και μια επικοινωνιακή φάρσα. Πρό-κειται για δολοφονία ή αυτοκτονία; Η δεύτερη υπό-θεση φαίνεται πιο ευλογοφανής. Μήπως κάποιοςτον πίεσε ή μήπως φοβήθηκε για την προσωπικήτου αποτυχία; Αυτό που μπορούμε να δηλώσουμεεμφατικά είναι ότι οι ερμηνείες και οι πράξεις τηςαντιπολίτευσης και των κέντρων εξουσίας μπορούννα θεωρηθούν ως προσπάθεια ενός «ήπιου πραξι-κοπήματος» μέσω της απαξίωσης της προέδρου,του υπουργού εξωτερικών λόγω και της προσπά-θειάς της Κίρχνερ να διαλύσει τη Γραμματεία τωνΥπηρεσιών Ασφαλείας.

*Ο Νορμπέρτο Φερρέρας είναι καθηγητής ιστο-ρίας στο ομοσπονδιακό πανεπιστήμιο Φλουμι-νένσε της Βραζιλίας.

Η υ πό θε ση εί ναι μια προ σω πι κή και οι κο γε νεια κή τρα γω δία, και συγ χρό νωςμια α πει λή στη συ νταγ μα τι κή τά ξη και μια ε πι κοι νω νια κή φάρ σα. Πρό κει ται γιαδο λο φο νία ή αυ το κτο νία; Η δεύ τε ρη υ πό θε ση φαί νε ται πιο ευ λο γο φα νής. Μή -πως κά ποιος τον πίε σε ή μή πως φο βή θη κε για την προ σω πι κή του α πο τυ χία;“

Του Μικέλε Πρόσπερο

Ηεπιτυχία του Αλέξη Τσίπρα έχειένα ίχνος ιταλικού κομμουνισμού.Όχι μόνο επειδή στην πλατεία της

Αθήνας γιορτάζουν με τις νότες της «Ban-diera rossa» και του «Bella ciao». ∆ηλαδήμε μελωδίες που εδώ και καιρό τις έχειαπωθήσει η ιταλική πολιτική, ενώ το ∆Κστην πλατεία παίζει μόνο τον εθνικό ύμνο!Αλλά γιατί ο Τσίπρας γνωρίζει (ή μάλλον,όπως λέει ο ίδιος σε ένα βιβλίο- συνέν-τευξη, «Η αριστερά μου» που μόλις κυ-κλοφόρησε από τις εκδόσεις Bordeaux)θαυμάζει και βλέπει με σεβασμό την ιστο-ρία του ΙΚΚ, από τον Τολιάτι ως τον Μπερ-λινγκουέρ. Αυτή η ιστορία που διακόπηκε,αλλά και οι μαζικές κινητοποιήσεις τωνεπόμενων χρόνων που είχαν ως συμβολικόσημείο αναφοράς τους τη Γένοβα, ενέ-πνευσαν τη διαπαιδαγώγησή του στα όπλατης πολιτικής.

∆εν θα είναι απλή υπόθεση

Ανάμεσα στις ιδεολογικές του αναφορέςβρίσκονται ο Μαρξ, ο Λένιν, ο Γκράμσι.Μόνο όποιος αντλεί τις αναφορές του απότις κατηγορίες του μεγάλου εικοστούαιώνα είναι σε θέση να προχωρήσει πιοπέρα, για να προσλάβει το νέο, για να εμ-πλουτίσει το λεξιλόγιο και τις τεχνικέςτου, για να διευρύνει τα κοινωνικά του αν-τικείμενα, για να τελειοποιήσει την οργα-νωτική του εφευρετικότητα και για ναπροετοιμάσει την επικοινωνιακή του προ-

σφορά.Ο Τσίπρας αναφέρεται στον ελληνικό,

ευρωπαϊκό, αλλά και ιταλικό εικοστόαιώνα σαν να είναι ένα πράγμα που έχειυποστεί μεταβολισμό, αναφέρεται σε ελ-πίδες καινοτομίας που ζουν υπόγεια. ∆ενθα είναι εύκολο γι’ αυτόν να κυβερνήσειμια εξαντλημένη χώρα με την πρότασή τουγια ένα «νέο ευρωπαϊκό New Deal», να αν-τισταθεί στους εκβιασμούς των ευρωπαϊ-κών οικονομικών δυνάμεων (και όχι μόνο)και να αντέξει το ανώμαλο κύμα της συ-ναίνεσης, όταν μια νίκη γιορτάζεται πάνωστα κοινωνικά ερείπια της κρίσης πουακόμα καπνίζουν. Όμως στην Ελλάδαωρίμασε η πρώτη απάντηση της αριστεράςστη μεγάλη συρρίκνωση του χρηματοπι-στωτικού καπιταλισμού που επιβάλλει τημαζική φτωχοποίηση και επιχαίρει με τηνκαθημερινή δυστυχία, θεωρώντας την ωςμια απόδειξη της ύπαρξης ενός θεού πουονομάζεται λιτότητα.

Η ελληνική περίπτωση

Υπήρξε πολύ ασθενική η προγραμμα-τική στροφή που ακολούθησε την άνοδοτου Ολάντ στο μέγαρο των Ηλυσίων, ώστενα του επιτρέψει να αντισταθεί στις λαϊκι-στικές ωθήσεις που χρησιμοποιούν τις πιοοπισθοδρομικές τάσεις ως απάντηση στηνκοινωνική επείγουσα ανάγκη. Σε πολλέςευρωπαϊκές χώρες τα μεταρρυθμιστικάκόμματα, τα οποία θεωρούμε ότι δεν ήταναμέτοχα στην κρίση, και τα οποία σε κάθεπερίπτωση υπήρξαν οι σκηνοθέτες μιας

απάντησης εντελώς ενταγμένης στα παρα-δείγματα του φιλελευθερισμού, εξαφανί-στηκαν ή βρίσκονται σε τραγική κατά-σταση. Μοιάζουν θύματα εκείνης της «γε-νετικά τροποποιημένης νεοφιλελεύθερηςσοσιαλδημοκρατίας», όπως την αποκαλείο Τσίπρας, η οποία, στα ίχνη του Μπλερ,προετοίμασε τα προηγούμενα χρόνια τησυμφορά των ιδεών της κυβερνώσας αρι-στεράς.

Στην Ιταλία, το 2013, η «νεοσοσιαλδη-μοκρατική» συμμαχία του ∆Κ και της Selπλήρωσε τους χειρισμούς των ισχυρών δυ-νάμεων (που όμως κάνουν τη δουλειάτους: να εξαλείψουν κάθε ίχνος ανάκαμ-ψης μιας πολιτικής αυτονομίας της εργα-σίας, με κόστος την κρίση του συστήμα-τος) και τις σοβαρές αβεβαιότητές της στονα προταθεί ως ένας αξιόπιστος και μαχη-τικός εκπρόσωπος εκείνου του τμήματοςτης κοινωνίας που αψηφά τις επιταγές τηςλιτότητας, του αποκλεισμού, της επισφά-λειας. Γι’ αυτό η κρίση είχε ένα αποτέλε-σμα συγκρατημένης σταθεροποίησης, μετην καταστροφική εισβολή ετερογενώνπροσώπων στην αντιπολιτική (Γκρίλο,Σαλβίνι, Μπερλουσκόνι, Ρέντσι).

Στην Ελλάδα η πολιτική διαλεκτική δεναρκώθηκε, στο όνομα μιας σταθερότηταςπου συνιστούσε την αναστολή της ψήφου,και συνεπώς παρήγε μια θυελλώδη δια-μάχη των εντός (του συστήματος) και τωνεκτός (της κοινωνίας των πολιτών). Αυτόδημιούργησε μια ριζοσπαστικοποίηση τηςπολιτικής και κοινωνικής συγκρουσιακό-τητας, που έμεινε όμως ολόκληρη στέρεαπροσκολλημένη στο εσωτερικό του άξονα

δεξιά- αριστερά. Αυτή η ισχυρή αλλά εποι-κοδομητική πόλωση εμποδίστηκε στηνΙταλία από μια μεταφυσική της εθνικήςευθύνης σε κατάσταση ανάγκης η οποία,στην περίοδο μετά τον Μπερλουσκόνι, μαςχάρισε τις υπέροχες μορφές του Γκρίλοκαι του Ρέντσι. Η καλύτερη Ιταλία στηνπολιτική ανήκει στην ιστορία, το παρόνείναι μόνο παρακμή.

Αυτή την ιστορία, που αντιστέκεται στηνπαρακμή και στη λησμονιά, ο Τσίπραςφαίνεται να τη βλέπει με σεβασμό. «Θυ-μάμαι — παρόλο που ήμουν μικρός — τοΙΚΚ του Ενρίκο Μπερλινγκουέρ, έχω μιαπολύ ζωηρή ανάμνηση της ημέρας του θα-νάτου του. Και δεν μπορώ παρά να μηνκρατήσω στη μνήμη μου την εικόνα τουγραμματέα του ελληνικού ευρωκομμουνι-στικού κόμματος, του Λεωνίδα Κύρκου, οοποίος, την παραμονή των ευρωεκλογώντου 1984, έπαιξε φυσαρμόνικα, από τηνεξέδρα, στο τέλος της ομιλίας του, ακρι-βώς για να τιμήσει τη μνήμη του συντρό-φου Μπερλινγκουέρ. Ήταν η μεγαλύτερησυγκέντρωση που είχε κάνει το κόμμαστην Αθήνα, στην πλατεία Συντάγματος».

Οι διαφορές με τον Ρέντσι

Ένα ζωντανό ίχνος του ιταλικού κομ-μουνισμού αναδύεται στην πορεία που συ-νοδεύει τον Τσίπρα στο θρίαμβο, χάρηστην ικανότητα συνδυασμού της ριζοσπα-στικότητας (κριτική του καταστροφικούμεταμοντέρνου καπιταλισμού και ορισμόςτων πολλαπλών «κοινωνικών δυνάμεων»,

έχοντας όμως συνειδητοποιήσει ότι«χωρίς εργάτες δεν θα μπορούμε πλέον ναμιλάμε για σοσιαλισμό») και της πρότασηςδιακυβέρνησης (στη «μετωπική σύγ-κρουση» με τις δυνάμεις του κεφαλαίου,πρέπει πάντα να προστίθεται η «συνεχήςεναλλαγή συγκρούσεων και συμβιβα-σμών»). Εδώ έγκειται η τεράστια από-σταση σε σχέση με το ∆Κ του Ρέντσι τοοποίο, με την ανοίκεια συναλλαγή μεταξύαντεργατικών μεταρρυθμίσεων και ευελι-ξίας των λογαριασμών, «κόβει κάθε σχέσημε τις ρίζες της αριστεράς και με τον ιδε-ολογικό της πλούτο».

Με την πρόσκλησή του για την οργά-νωση «μιας ριζοσπαστικής αντιπολίτευ-σης στον Ρέντσι», ο Τσίπρας παρουσιάζειτην αριστερά σαν «μια δύναμη της συνεί-δησης» που έχει μέλλον μόνο αν μαζί με

την αμφισβήτηση του παρόντος ανακτήσειτα μεγάλα πολιτικά ιδανικά του παρελ-θόντος. Οι παραδόσεις είναι όμως νεκρέςψυχές αν οι κληρονόμοι τους, δηλαδήαυτοί παρακολούθησαν στην Ιταλία τοίδιο μυθιστόρημα της πολιτικής διαμόρ-φωσης που διάβασε επιτυχώς ο Τσίπρας,υπογράφουν την παράδοσή τους σε μιααντιπολιτική αλά φιορεντίνα, που χρησι-μοποιεί το κουτσομπολιό και την πιοανενδοίαστη συμφωνία για να καλύψει τιςορέξεις που έχουν οι μαγικές κλίκες εξου-σίες.

*Ο Μικέλε Πρόσπερο είναι καθηγητήςΦιλοσοφίας του ∆ικαίου στο Πανεπι-στήμιο της Ρώμης και αρθρογράφος.

Μετάφραση Τόνια Τσίτσοβιτς

Οι ιταλικές επιρροές της ελληνικής επιτυχίας

1188 Η ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Του Κώστα Ελευθερίου

Ενα από τα πλέον δηλωτικά αποτε-λέσματα των εκλογών της περα-σμένης Κυριακής ήταν προφανώς

η εκλογική κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ στοπιο χαμηλό ποσοστό της ιστορίας του(4,68%). Η συγκεκριμένη εξέλιξη δενήταν ούτε παράδοξη ούτε μη αναμενό-μενη· στην πραγματικότητα ήδη από τιςεκλογές του 2012 το άλλοτε κραταιό Κί-νημα βιώνει μια κρίση πολιτικής ταυτό-τητας και ως εκ τούτου εκπροσώπησης,η οποία στην ουσία της φανερώνει καισημαντικές μεταλλαγές τόσο στην ενγένει φυσιογνωμία του κεντροαριστερούχώρου όσο και στις πολιτικές στοιχίσειςπου αυτός παράγει. Στην περίπτωση τουΠΑΣΟΚ, βέβαια, η συμπύκνωση όλωναυτών των ερωτημάτων εκβάλλει σε μίαμετα-ηγεμονική συνθήκη· δηλαδή, στοπώς το ηγεμονικό κόμμα της Μεταπολί-τευσης επιχειρεί να διαχειριστεί την πα-ρακμή και να επινοήσει εκ νέου τονεαυτό του στο νέο πολιτικό περιβάλλον.

Η φιλοδοξία του Κινήματος ∆ημοκρα-τών Σοσιαλιστών να έχει ρόλο ανταγωνι-στικού παίχτη για έναν ολοένα συρρι-κνούμενο πολιτικό χώρο, δείχνει ότιυπάρχουν δύο εαυτοί του ΠΑΣΟΚ πουπροσπαθούν να εκφράσουν προνομιακάτην ίδια πολιτική και ιδεολογική αφή-γηση. Υπ’ αυτήν την έννοια, οι διαφορο-ποιήσεις ανάμεσα στο ΠΑΣΟΚ και στοΚΙ∆ΗΣΟ δεν εντοπίζονται στην ουσίατης αφήγησης που κατασκεύασαν στησύντομη προεκλογική περίοδο, αλλάστις επιμέρους εμφάσεις που έδινε τοκάθε κόμμα σε στοιχεία αυτής της αφή-γησης. Όπως θα υποστηρίξουμε, παρότιμπορούν να εντοπιστούν σαφείς ιδεολο-γικές διαφοροποιήσεις, το επίδικο τηςαντιπαράθεσης ήταν η διεκδίκηση τηςκομματικής παράδοσης – ακόμη και στοεπίδικο της συνθηματολογίας – και φυ-σικά η προσωπική αντιδικία ανάμεσαστους δύο ηγέτες, που ενίοτε θυμίζεικαυγά μέσα σε ερείπια.

∆ύο πρόσωπα του ΠΑΣΟΚ

Η αντιπαράθεση ανάμεσα στους δύοηγέτες προηγήθηκε της σύντομης προ-εκλογικής περιόδου, ωστόσο η ανακοί-

νωση της ίδρυσης του νέου κόμματοςαπό τον Γ. Παπανδρέου στις 3 Ιανουα-ρίου – το «θλιβερό συμβάν» κατά τον Ευ.Βενιζέλο - σχεδόν κατέστησε μονοθεμα-τική την προεκλογική εκστρατεία τωνδύο σχηματισμών. Αυτή περιελάμβανεεκατέρωθεν ευθείες βολές και εν τοιςπράγμασι επέβαλε την αναπροσαρμογήτης τακτικής του ΠΑΣΟΚ – το οποίο ωςεκείνη τη στιγμή επιζητούσε την «τρίτηεντολή» - προς την κατεύθυνση της αντί-κρουσης των επιχειρημάτων του Γ. Πα-πανδρέου. Παρότι, κρίνοντας εκ τωνυστέρων, το εγχείρημα του Παπανδρέουδεν ανέπτυξε τη δυναμική που ο ίδιος πι-θανόν ανέμενε, στη συνάφεια της προ-εκλογικής αναμέτρησης το ΠΑΣΟΚ υπο-χρεώθηκε να αντιμετωπίσει μια απειλήγια τη συνοχή της εκλογικής του βάσης,η οποία κινητοποιούσε τα ίδια πολιτικάεργαλεία με αυτό. Αυτός ο διχασμός ανά-μεσα στα δύο πρόσωπα του ΠΑΣΟΚ απέ-κτησε εν τέλει υπαρξιακά χαρακτηρι-στικά, έχοντας πια σαν σημείο αναφο-ράς, έναν πολιτικό μικρόκοσμο παράένα μεγάλο ηγεμονικό κόμμα.

Στο πλαίσιο αυτό, το ιδιότυπο μπραντε φερ Βενιζέλου και Παπανδρέου έχειμία κοινή βάση, η οποία, επιγραμματικά,αναλύθηκε στους εξής τέσσερις άξονες:Πρώτον, παρατηρείται η πρόταξη στονλόγο των δύο ηγετών της έξωθεν επιβο-λής της μνημονιακής διευθέτησης. Ηδιαφοροποίηση ανάμεσα στους δύο εν-τοπίζεται στο τάιμινγκ που ο καθέναςυποστηρίζει ότι ήταν καταλυτική αυτή ηεπιβολή – 2010 για τον Παπανδρέου,2012 ο Βενιζέλος. ∆εύτερον, αμφότεροιπροώθησαν μια λογική «εκ των ένδον»υπονόμευσης, που δεν επέτρεψε στονκαθένα να ολοκληρώσει το έργο του – ει-δικά για τον Παπανδρέου το επιχείρηματης ανατροπής του από τον Ευ. Βενιζέλοαναδείχθηκε σε κεντρικό σημείο ρήξηςκαι διαφοροποίησης. Τρίτον, προβαί-νουν στην υπεράσπιση των πολιτικώνπου προώθησαν – ανάλογα με την πε-ρίοδο που ο καθένας είχε την (συν)ευ-θύνη της διακυβέρνησης. Τέλος, και οιδύο καταφεύγουν σε παλαιές τακτικές,με το μεν ΠΑΣΟΚ να προβάλλει το πα-ραδοσιακό διαχειριστικό του «πλεονέ-κτημα» - βλ. π.χ. το διαφημιστικό με τοαεροπλάνο ή το σύνθημα της «χρήσιμης

ψήφου» - ενώ το ΚΙ∆ΗΣΟ επαναφέρειστοιχεία από τις παλαιότερες εγκλήσειςτου ΓΑΠ - συμμετοχική δημοκρατία,πράσινη ανάπτυξη, «επανάσταση του αυ-τονόητου κ.ο.κ . Ως προς τις ιστορικέςτους αναφορές, ο Βενιζέλος έδινε έμ-φαση στο σχήμα της «δημοκρατικής πα-ράταξης» με ευθείες αναφορές στον Ελ.Βενιζέλο, ενώ ο Γ. Παπανδρέου προσέ-φευγε σε μια επιλεκτική ενεργοποίησητης συλλογικής μνήμης για το «παλαιόΠΑΣΟΚ».

∆ιεμοιράσαντο τα λίγα ιμάτια

Στη συνάφεια αυτή, τα κατάλοιπα τηςκοινωνικής βάσης του παλαιού ΠΑΣΟΚ– εάν αφαιρέσουμε τους ψηφοφόρουςτου ΠΑΣΟΚ το 2012 που στράφηκανστον ΣΥΡΙΖΑ, τη Ν∆ και το Ποτάμι - πουεξακολουθούν να παρελκύονται από τιςκερματισμένες πολιτικές εκφράσεις τουκεντροαριστερού χώρου, διαμοιράστη-καν μεταξύ ΠΑΣΟΚ και ΚΙ∆ΗΣΟ. Είναισαφές ότι ο Παπανδρέου θεωρούσε ότι ηορμητική είσοδός του στην προεκλογικήκονίστρα και η προσφυγή στην κομμα-τική παράδοση, θα δημιουργούσε το μο-μέντουμ που χρειαζόταν για να προσεγ-γίσει το 3% και να προσελκύσει αμφιτα-λαντευόμενους ψηφοφόρους τουΠΑΣΟΚ.

Η δημοσκοπική καθήλωση κάτω απότο 2,5% εξάντλησε την όποια δυναμικήείχε αναπτυχθεί και ταυτόχρονα ζημίωσεφανερά και το ίδιο το ΠΑΣΟΚ αφού,αφενός, το σύνολο σχεδόν της εκλογι-κής επιρροής του ΚΙ∆ΗΣΟ προήλθε απότο ΠΑΣΟΚ – και δευτερευόντως από τη∆ΗΜΑΡ – και αφετέρου ακύρωσε το κί-νητρο της υπερψήφισης του ΠΑΣΟΚ ωςμετεκλογικού ρυθμιστή – εφόσον κατα-λάμβανε την τρίτη θέση – διώχνονταςαρκετούς ψηφοφόρους προς την Ν∆(κυρίως) και τον ΣΥΡΙΖΑ. Σε κάθε περί-πτωση, βέβαια, είναι λάθος να αθροίζε-ται η επιρροή των δύο σχηματισμών ωςδυνητική επιρροή ενός ενιαίου ΠΑΣΟΚ,αφού δεν είναι αυτονόητο ότι η «αντιβε-νιζελική» ψήφος που βρήκε στέγη στοΚΙ∆ΗΣΟ, θα επέστρεφε στο ΠΑΣΟΚ.

Σε κάθε περίπτωση, η εκλογική απο-μείωση και η φανερή κρίση του συγκε-κριμένου πολιτικού χώρου δείχνει ότι

πλέον η ελληνική εκδοχή της σοσιαλδη-μοκρατίας αδυνατεί πλέον να παράξειπολιτική για την αντιμετώπιση της κρί-σης. Η παράταση της παραμονής τουκόμματος στην εξουσία για δυόμιση χρό-νια, παρόλο που ένα από βασικά συμπε-ράσματα των εκλογών του 2012 ήταν ηαπόρριψη του ΠΑΣΟΚ ως πολιτικούφορέα που μπορεί να δώσει λύσεις, στηνπραγματικότητα έφθειρε ακόμη περισ-σότερο την ήδη απαξιωμένη πολιτικήτου εικόνα, το απέκοψε από πολλούςεναπομείναντες ψηφοφόρους του καιδεν επέτρεψε την απαραίτητη αυτοκρι-τική, η οποία ήταν απούσα απ’ όλες τιςβασικές συλλογικές διαδικασίες – βλέπεΣυνέδριο 2013.

Το ΠΑΣΟΚ δεν προσπάθησε να αναζη-τήσει τους λόγους της πολιτικής του κα-τάρρευσης, αντίθετα την αντιμετώπισεσαν μια φυσική καταστροφή και κρατή-θηκε από τη «σανίδα» του «κυβερνητι-σμού», της λογικής, δηλαδή, ότι τοΠΑΣΟΚ πρέπει πάντοτε να ασκεί εξου-σία ασχέτως πολιτικού περιεχομένου.Έτσι, η μερική διατήρηση των μηχανι-σμών του στην τοπική αυτοδιοίκηση καιτους μαζικούς χώρους ναι μεν έδειξε ότιτο «όλον ΠΑΣΟΚ» εξακολουθεί να επι-βιώνει, από την άλλη αυτό το γεγονόςδεν το τροφοδότησε με κοινωνική υπο-στήριξη, γιατί επρόκειτο για μηχανι-σμούς εξαρτημένους από το κράτος καιτην κρατική πολιτική. Εν κατακλείδει, ηπαρουσία και επιβίωση του ΠΑΣΟΚ στημετα-ηγεμονική συνθήκη θα καθοριστείαπό τρείς παράγοντες: πρώτον, από τοτοκατά πόσο το μοντέλο διαχείρισης καιπολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ θα επιτύχει στοεπόμενο διάστημα· δεύτερον, από το εάντο ίδιο ΠΑΣΟΚ θα συνειδητοποιήσειτους πραγματικούς λόγους της πολιτι-κής του κατάρρευσης – και όχι τους φαν-τασιακούς που επικαλούνται συχνά-πυκνά τα στελέχη του – και θα κατορθώ-σει αυτούς να τους «ζυμώσει» καταρχάςμε τη στελεχιακή του βάση· και, τέλος,από το βαθμό ανανέωσης της ηγετικήςτου ελίτ, της οποία η σύνθεση έχει φα-νερά ταυτιστεί με μία λογική ανακύκλω-σης των ίδιων προσώπων.

•

ΠΑΣΟΚ ΚΑΙ ΚΙ∆ΗΣΟ

∆ύο ξένοι στον ίδιο χώροΤο “υπόλοιπον ΠΑΣΟΚ” αντιμέτωπο με τις προκλήσεις της μετα-ηγεμονικής φάσης του

Η φιλοδοξία τουΚινήματος∆ημοκρατώνΣοσιαλιστών να έχειρόλο ανταγωνιστικούπαίχτη για ένανολοένα συρρικνούμενοπολιτικό χώρο, δείχνειότι υπάρχουν δύοεαυτοί του ΠΑΣΟΚ πουπροσπαθούν ναεκφράσουνπρονομιακά την ίδιαπολιτική καιιδεολογική αφήγηση.

“

Η ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015 1199ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Την τακτική του «δεν βλέπω, δενακούω, δεν μιλάω (γι’ αυτό)» έχειεπιλέξει ο Α. Σαμαράς όσον αφορά

την εκλογική ήττα του κόμματός του,αλλά και την εσωκομματική κρίση πουξέσπασε κατόπιν. Η άρνησή του να επι-δείξει –αν μη τι άλλο- πολιτικό πολιτι-σμό κατά την παράδοση της πρωθυ-πουργίας και η κριτική που δέχτηκε απότα στελέχη του, αλλά και τον φιλικόπρος τη Νέα ∆ημοκρατία τύπο, δεν απο-τέλεσε ευκαιρία αναστοχασμού και αλ-λαγής στάσης, το αντίθετο μάλιστα.

Ελπίζοντας στην αριστερήπαρένθεση

Ο Α. Σαμαράς επιμένει ότι «η Ν∆ καιάντεξε και έμεινε όρθια», χωρίς να προ-βαίνει σε καμία αυτοκριτική όσον αφοράτην προεκλογική του εκστρατεία ή τηθητεία του τα προηγούμενα χρόνια. Στηνπρώτη του μετεκλογική ομιλία στη συνε-δρίαση της Εκτελεστικής Γραμματείας, οπρόεδρος της Ν∆ ανακοίνωσε ότι «η πα-ράταξη κατάφερε να μείνει ουσιαστικάαλώβητη», μένοντας στην ανάγνωση τωναριθμητικών αποτελεσμάτων, παραβλέ-ποντας την ιστορική διαδρομή της δε-ξιάς παράταξης. Μάλιστα, κάνει λόγογια οριακή αύξηση των δυνάμεών της,προσθέτοντας ότι «αυτό δεν σημαίνει ότιδεν έγιναν λάθη και ότι δεν θα μπορού-σαμε να πάμε καλύτερα».

Βέβαια, τα μόνα «λάθη» που ανέφερεο Α. Σαμαράς είναι ότι «δεν υπήρχανδικοί μας εκλογικοί αντιπρόσωποι σεπολλά τμήματα» και ότι «δεν υπήρχε επι-κοινωνία εκ μέρους μας με τα περιφε-ρειακά ΜΜΕ». Ακόμα, για τον πρόεδροτης Ν∆ η στρατηγική του φόβου κρίνεταιως επιτυχής, γι’ αυτό και επέλεξε να τησυνεχίσει: «Το βράδυ των εκλογών, δή-λωσα ότι εύχομαι οι προβλέψεις μου ναδιαψευστούν. Ήταν υποχρέωσή μου ωςυπεύθυνου Πρωθυπουργού να προειδο-ποιήσω. Από δω και μπρός θα φανεί, ανεκείνο που προειδοποίησα πως θα συμ-βεί, αν κερδίσει ο ΣΥΡΙΖΑ, είναι “κατα-σκευασμένος φόβος” ή προειδοποίησηγια την αλήθεια που έρχεται. Πάντως, οιπρώτες ενδείξεις επιβεβαιώνουν απολύ-τως την αλήθεια των όσων έλεγα και γιατην Οικονομική Πολιτική, και για τηνΠαιδεία και για την Ασφάλεια. ∆υστυ-χώς!».

Εσωκομματικές φουρτούνες

Παρά τις προσπάθειες στρουθοκαμη-

λισμού του Α. Σαμαρά και την επιμονήτου στο σενάριο αριστερής παρένθεσης[«Οι εξελίξεις που πλησιάζουν θα μας δι-καιώσουν σύντομα. ∆εν έχουμε την πο-λυτέλεια ούτε για χαλάρωση ούτε γιαεσωστρέφεια», «Μπορεί οι αντίπαλοίμας να κέρδισαν προς στιγμήν με ψέ-ματα, αλλά τα ψέματά τους σύντομα θαφανούν. Και χρειάζεται όρθια και δυνατήΝ∆ για να αποκαταστήσει τις ζημιές στηχώρα», «Πολύ σύντομα αυτή η Παρά-ταξη, που πάντα έβγαλε τη χώρα από ταδύσκολα, θα κληθεί και πάλι να παίξειτον ιστορικό της ρόλο»], οι εσωκομματι-κές αναταράξεις δεν έχουν τέλος. Άλλω-στε, δεν είναι λίγοι εκείνοι που έθεσανανοιχτά ζήτημα ηγεσίας, την ίδια ώραπου ο Κώστας Καραμανλής έχει ξεκινή-σει προσωπικές συναντήσεις με όλα ταστελέχη της παράταξης.

Ο Ευρ. Στυλιανίδης [Αθήνα 9,84, 29/1]δήλωσε πως «η Ν∆ θα πρέπει να δρομο-λογήσει τις εσωτερικές της διαδικασίεςώστε να διορθωθούν τα λάθη» προσθέ-τοντας ότι «η παράταξη είναι πάνω απότα πρόσωπα». Ο Γ. Βλάχος [Alpha 9,89,29/1] «είπε πως οι ευθύνες έχουν όνομακαι επίθετο», τονίζοντας ότι «η πολιτικήχαράχθηκε από μια συγκεκριμένηομάδα, αυτοί πρέπει να δώσουν εξηγή-σεις». Ο Ευ. Αντώναρος με διαδοχικέςαναρτήσεις στο τουίτερ [26/1] έγραψε «οιπρόεδροι της Ν∆, ύστερα από κάθε ήτταέθεταν τον εαυτό τους στη διάθεση τωνοργάνων του κόμματος. Η μεγαλοσύνηστην ήττα είναι η σπουδαία διαφορά πουκάνει κάποιον μεγάλο ηγέτη». Ο Κ. Μη-τσοτάκης, με τη σειρά του, δήλωσε [Skai,29/1]«∆εν είναι δυνατόν να χάνουμε τοκέντρο προς ένα ριζοσπαστικό κόμμα.Οφείλουμε να πάρουμε πίσω αυτόν τονχώρο». Όμως, η στροφή προς το κέντροπροκάλεσε μία ακόμα αναγούλα στον Τ.Μπαλτάκο [Βήμαfm, 30/1]: «∆εν μπορείη Ν∆ να έχει δεξιά της κόμματα με ταοποία δεν μπορεί να επικοινωνήσει. Ανη Ν∆ θέλει να σταθεί στο κέντρο θα κα-ταδικαστεί μονίμως να είναι στη Β πολι-τική εθνική... Πιο κέντρο πεθαίνεις».

Ετοιμάζεται διάδοχος

Μέχρι στιγμής, λίγοι είναι εκείνοι πουδηλώνουν τη στήριξή τους στον νυν πρό-εδρο της Ν∆, με πρώτο τον Φ. Κρανι-διώτη, ο οποίος δήλωσε [Alpha 9,89,29/1] «∆εν μπαίνει ζήτημα αλλαγής ηγε-σίας. Η Ντόρα βγήκε τρίτη, δεν μπορείνα αμφισβητήσει τον Σαμαρά». Γι’ αυτόμάλλον ο Α. Σαμαράς προετοιμάζει τηνπερίπτωση αλλαγής ηγεσίας, προτείνον-

τας ως διάδοχό του τον Μ. Βορίδη, οοποίος ήταν ο μόνος που κάλεσε στο Μέ-γαρο Μαξίμου, ύστερα από την ανακοί-νωση των exit polls, το βράδυ των εκλο-γών. Φυσικά, δεν είναι περιορισμένη ηονοματολογία για τον επόμενο πρόεδροτης Ν∆, όμως όσο ο Κ. Καραμανλήςμένει σιωπηλός, τόσο ευφησυχάζεται οΑ. Σαμαράς ότι δεν τρίζει η θέση του.

Συνιστά ψυχραιμία

Πάντως, ουκ ολίγα στελέχη έσπευσαντις τελευταίες μέρες στο γραφείο του Κ.Καραμανλή προκειμένου να συζητήσουν

το μέλλον της παράταξης [Κ. Χατζηδά-κης, Ν. ∆ένδιας, Ευρ. Στυλιανίδης, Α.Τζιτζικώστας]. Την Παρασκευή το πρωί,συναντήθηκε και με την Ντ. Μπακο-γιάννη, η οποία διέψευσε ότι συζήτησανοποιοδήποτε εσωκομματικό θέμα, προ-σθέτοντας ότι δεν συζήτησαν το θέματου προέδρου της ∆ημοκρατίας, και δητης ενδεχόμενης πρότασης υποψηφιό-τητας προς τον πρώην πρωθυπουργό.

Όπως και να έχει, ο Κ. Καραμανλήςδιαμηνύει –προς το παρόν- ψυχραιμίακαι ενότητα. Αλλά μάταια, αφού οι δη-

λώσεις εναντίον του Α. Σαμαρά είναι κα-ταιγιστικές. Ο πρώην υπουργός Οικονο-μικών Γ. Παπαθανασίου έγραψε στο fa-cebook [29/1] «η ηγεσία έχει χρέος να ξε-κινήσει μια ανοιχτή συζήτηση για τηνπορεία της παράταξης από εδώ και στοεξής», ενώ ο Σ. Χατζηγάκης με ανακοί-νωσή του [28/1] ζητά «να μην καταστεί ηΝ∆ απολειφάδι τύπου ΠΟΛΑΝ και σαντην “Ένωση Κέντρου” του Ζίγδη» κα-λώντας την «ηγεσία να αποχωρήσει “εδώκαι τώρα”».

Ζητούν συνέδριο

Ενώπιον του κινδύνου να διχαστεί ηΝ∆ στην πρώτη ψηφοφορία της Βουλής,στην εκλογή του Προέδρου της ∆ημο-κρατίας, ο Α. Σαμαράς τηλεφώνησε στον∆. Αβραμόπουλο, ο οποίος σύμφωνα μεδημοσιεύματα είναι ανάμεσα στις σκέ-ψεις για υποψήφιος πρόεδρος, και τουανακοίνωσε ότι η Ν∆ θα υπερψηφίσειτην πρόταση, αποσύροντας την υποψη-φιότητα του Στ. ∆ήμα. Αυτή η κίνηση,όμως, δεν φαίνεται να μπορεί να ηρεμή-σει τα φουρτουνιασμένα νερά. Ήδη ο Ευ.Μεϊμαράκης μετέφερε στον Α. Σαμαράτο αίτημα κορυφαίων στελεχών της πα-ράταξης για διεξαγωγή συνεδρίου, ενώτοπικές οργανώσεις της Ν∆ εκφράζουντην ίδια επιθυμία με επιστολές προς τοκόμμα. Ακόμα, οι περιφερειάρχες Κ.Μπακογιάννης (Στερεά Ελλάδα), Κ. Αγο-ραστός (Θεσσαλία), Α. Τζιτζικώστας (Κ.Μακεδονία) και Χριστιάνα Καλογήρου(Β. Αιγαίο) διαμήνυσαν ότι θα αναλά-βουν πρωτοβουλίες με φόντο την επό-μενη μέρα στη Ν∆.

Όμως, ο Α. Σαμαράς αρνείται την ικα-νοποίηση αυτού, καθώς επιμένει ότιείναι λίγος ο χρόνος που θα αντέξει η κυ-βέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και η εσωστρέφεια–δηλαδή η πραγματοποίηση εσωκομμα-τικών διεργασιών- δεν θα βοηθήσει.Στον αντίποδα βρίσκεται η ΟΝΝΕ∆, μετον πρόεδρό της Σάκη Ιωαννίδη να χα-ρακτηρίζει «καθαρή ήττα» το εκλογικόαποτέλεσμα και να δηλώνει ότι τις επό-μενες μέρες θα συγκληθούν τα όργανατης ΟΝΝΕ∆, ζητώντας από τη Ν∆ νακάνει το ίδιο.

Ιωάννα ∆ρόσου

ΝΕΑ ∆ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Στις φουρτούνες βλέπει ξαστεριάΟ Α. Σαμαράς διαβάζει την ήττα ως νίκη, ενώ κλείνει τα αυτιά τουσε όσους ζητούν συνέδριο και αλλαγή ηγεσία

Παρά τις προσπάθειεςστρουθοκαμηλισμού του Α. Σαμαράκαι την επιμονή του στο σενάριοαριστερής παρένθεσης, οιεσωκομματικές αναταράξεις δενέχουν τέλος. Άλλωστε, δεν είναι λίγοιεκείνοι που έθεσαν ανοιχτά ζήτημαηγεσίας, την ίδια ώρα που ο ΚώσταςΚαραμανλής έχει ξεκινήσειπροσωπικές συναντήσεις με όλα ταστελέχη της παράταξης.

“

Οι άνθρωποιτου προέδρου

Ο Α. Σαμαράς, στην προσπάθειά τουνα τηρήσει τον στενό πολιτικό τουκύκλο συγκρότησε άτυπο πολιτικόσυμβούλιο, στο οποίο θα συμμετέχουνο πρώην πρόεδρος της Βουλής, Ευάγ-γελος Μεϊμαράκης, η γραμματέας τηςΚ.Ο., Άννα-Μισέλ Ασημακοπούλου, οπροτεινόμενος αντιπρόεδρος της Βου-λής, Νικήτας Κακλαμάνης, ο γραμμα-τέας της Ν∆, Αντρέας Παπαμιμίκος καιορισμένα στελέχη, που απέφυγε να κα-τονομάσει. Ταυτόχρονα ανασυγκροτείτην Ομάδα στρατηγικού σχεδιασμού,πρωταρχική δουλειά της οποίας είναι«να παρακολουθεί τα πάντα, να αντιδράστα πάντα και να παρεμβαίνει με τιςθέσεις του κόμματος στα πάντα». Μεαυτές τις κινήσεις, ο Α. Σαμαράς ελπί-ζει ότι θα μπορέσει να ελέγξει τουςεσωτερικούς κραδασμούς και να απο-φύγει οποιαδήποτε κίνηση θα θέσειυπό αμφισβήτηση τη θέση του.

2200 Η ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015ΚΟΙΝΩΝΙΑ

26Ιανουαρίου 2015, βράδυ. Ημέρα ήταν πράγματι ηλιόλου-στη. Άκουσα να το λέει πρώ-

τος ο Πάνος Σκουρλέτης και μετά και οΑλέξης Τσίπ’ρας στους δημοσιογρά-φους, ο δεύτερος έχοντας στα δεξιά τουτον Πάνο Καμμένο, που εγώ τον έβλεπααριστερά καθώς τους παρακολουθούσαστην τηλεόραση. Οι δυο πολιτικοί αρχη-γοί συναντήθηκαν στην Κουμουνδούρουμέσα σε μια χαρούμενη οικειότητα, πουεκ πρώτης όψεως προβλημάτιζε. Ανα-ρωτιόμουν πότε πρόλαβαν αυτοί οι δυο«ακραίοι» πολιτικοί να συγχρωτιστούντόσο πολύ, ώστε ο μεν δεξιούλης να πάειεπίσκεψη στο νικητή των χτεσινών εκλο-γών αγραβάτωτος, ο δε ζερζεβούλης ναχαίρεται που πιθανότατα βρήκε το σύγ-χρονο Γαρουφαλλιά να του αναθέσει τοστράτευμα. Εν πάση περιπτώσει ήταν ξε-κάθαρο πως ακόμα κι ο Παντοδύναμος,παρά την εντός της ημέρας αναμενόμενηαποκαθήλωση πασών των εικόνων -ή γι’αυτό ακριβώς- πήγαινε κόντρα στον Σα-μαρά και απολάμβανε τη νίκη του ΣΥ-ΡΙΖΑ.

Όπως οι κουτσαβάκηδες

Μετά βγήκε στο δρόμο ο βέβαιος αρχι-στράτηγος και, πριν κατέβει το κρά-σπεδο, έφερε στο στόμα το δείκτη τουδεξιού του χεριού και τον έπαιξε, καθώςέκαναν οι κουτσαβάκηδες απευθυνόμε-νοι σε χαζοχαρούμενες γκόμενες. Μερι-κές δεκάδες νέων παιδιών με τα μαρ-κούτσια στα χέρια μαζεύτηκαν γύρω τουκι ο δεύτερος νικητής της χτεσινήςμέρας τούς ανακοίνωσε ότι «η χώρα έχεικυβέρνηση. Οι ΑΝ.ΕΛ. δίνουν ψήφο εμ-πιστοσύνης στον πρωθυπουργό, κύριοΑλέξη Τσίπρα». Ήταν ο πρώτος Έλλη-νας που άκουγα να προφέρει με τόση με-

λίρρυτη ευπρέπεια το όνομα Τσίπουραςκαι πάλι ο πρώτος που τον ανηγόρευε σεπρωθυπουργό. Πριν αποσώσει το λόγοτου, έπεσε μια μικρούλα βροχή ερωτή-σεων του τύπου: «Οι ΑΝ.ΕΛ., κύριε Πρό-εδρε, θα πάρουν χαρτοφυλάκια;» και ταόμοια κι εκείνος, ως σεμνός και ορκι-σμένος πιστός στρατιώτης, τους εκμυ-στηρεύτηκε ότι οι σχετικές ανακοινώ-σεις είναι προνόμιο του κυρίου Πρωθυ-πουργού.

Αμέσως μετά μάλλον, παρά πριν, είδατον «κύριο Πρωθυπουργό» να βγαίνειαπ’ το σπίτι του σ’ ένα μπανάλ δρόμο, μεάσφαλτο γεμάτο μπαλώματα, και συνει-δητοποίησα πως ναι, είχαν δίκιο η Μισέλκαι ο Άδωνις να προφητεύουν τη συντέ-λεια σύμπαντος του Καλού Κόσμου, τουΠεριούσιου. Αυτή η χρονική ανακολου-θία πιθανόν να οφείλεται στην τηλεο-πτική επανάληψη του συνταρακτικού γε-γονότος, δεν αποκλείω όμως και να τα’χω μπερδέψει, η αλήθεια είναι πως δενείμαι κατ’ ελάχιστον βέβαιος ότι έχωσώας τας φρένας μου σήμερα, αφούακούω φωνές («ο πρωθυπουργός κύριοςΤσίπρας δέχεται βροχή συγχαρητηρίωναπ’ το εξωτερικό») και βλέπω οράματα(Λιμπερασιόν: «Αλέξης Τσίπρας, το νέοπρόσωπο στην Ευρώπη»).

Προφανώς δεν μιλάς σοβαρά!

Το μεσημέρι, νωρίς, διαρρέει πως οΤσίπ’ρας θα επισκεφτεί τον Μακαριό-τατο να του αναγγείλει πως δεν θα τονχρειαστεί στην ορκωμοσία του και τοερώτημα που προκύπτει αβίαστα είναι,αφού δεν θα τον χρειαστεί, τι χρειάζεταινα του πει ότι δεν πρόκειται να τον χρει-αστεί; Εν πάση περιπτώσει αυτό γίνεταικι αμέσως μετά ένας πασίχαρος Μεϊμα-ράκης αποκαλύπτει στον σύνοφρυ Ανώ-

τατο Άρχοντα ποιος κέρδισε τις εκλογέςκι εκείνος ακούγεται να απορεί «Τι λες,ρε παιδάκι μου; Προφανώς δεν μιλάςσοβαρά!»

Και μετά γίνεται το παράλλο και τρι-σχειρότερο: ο Τσίπ’ρας, πρώτα καταθέ-τει στεφάνι στο Ηρώο των εκτελεσμένωναπ’ τους Γερμανούς κομμουνιστών στηνΚαισαριανή (Άγκελα, βλέπεις, ακούς;) κιέπειτα εισβάλλει στο Προεδρικό Μέ-γαρο, κάθεται ακάλεστος δίπλα στονΠρόεδρο και, επιβεβαιώνοντας τον Βαγ-γέλα, ισχυρίζεται ότι, ναι, έχει κερδίσειτις εκλογές και εξασφαλίσει την υπο-στήριξη του Καμμένου. «Και επομένως,κύριε Πρόεδρα, τι λες; Σκαρώνουμε μιατελετούλα έτσι στα γρήγορα και δίχως τασυνηθισμένα πρωτόκολλα, δίχως παπα-δαριό κι εξαπτέρυγα, να εδώ μπροστάστον Σκουρλέτη και τον Παππά (που δενείναι παππάς ούτε και διάκονος), χωρίςγραβάτες και παπιγιόν, να χαμογελάσειτο χείλι του Έλληνα;» «Και δεν το κά-νουμε; Από το σύνταγμα δεν μπορώ νακάνω και τίποτε άλλο», παραδέχεται μετα χέρια ψηλά ο Ανώτατος.

Τρίζουν τα κόκκαλακοτζαμπάσηδων

Εξέρχονται, λοιπόν, στην αίθουσα ∆ια-πιστευτηρίων, κι εκεί ο Τσίπ’ρας ορκίζε-ται πως «θα φυλάει το σύνταγμα καιτους νόμους και θα εργάζεται για τοκαλό του λαού» και γίνεται και επίσημαπια Τσίπρας και κύριος και Πρωθυπουρ-γός και τρίζουν τα κόκκαλα γενεών κο-τζαμπάσηδων. Οι δε Παπανδρέου, Κα-ραμανλήδες και Μητσοτάκηδες εγείρον-ται εκ των τάφων έτοιμοι να ρουφήξουντο αίμα του, αλλά πέφτουν πάνω τουςαπαστράπτοντα φλας και τους γυρίζουνπίσω στην κόλαση ή στον παράδεισο, το-ποθετήστε τους όπου γουστάρετε.

Ύστερα κατευθύνεται στο Μαξίμου,όπου δεν υπάρχει κανείς να τον υποδε-χτεί, πολλώ μάλλον να παραδώσει.Σκουρλέτης, Παππάς και τζοχανταραίοιψάχνουν το μέγαρο. «Κάπου δω θά ’ναι,βρείτε τον. Τον θέλω ολοζώντανο, χωρίςπρησμένα μάτια και σπασμένα ζυγωμα-τικά, τέρμα πια τα φαινόμενα Ρωμανός»,εντέλλεται ο Πορθητής. Και ψάχνουν ταγραφεία, τα υπνοδωμάτια, τους καμπι-

νέδες και τις ντουλάπες οι ακόλουθοι -μάταια! Ο άγγελος έχει πάρει στις άγιεςφτερούγες τον Σαμαρά, τον έκρυψε στοθεοσκότεινο σπήλαιο της Συγγρού, τονμαρμάρωσε. Κανένα πρόβλημα, ο άν-θρωπος ήτανε των σπηλαίων και σε σπή-λαιο γύρισε. Και πράγμα περίεργο, κανέ-νας δεν παρατήρησε πως κι εκεί χρησι-μοποιούν χαρτί υγείας και πλένονται μεσαμπουάν.

Πρώτη είδηση

Η πρώτη είδηση σ’ όλα τα ΜΜΕ τουπλανήτη είναι η πολιτική αλλαγή στηνΕλλάδα, που οι μισοί άνθρωποι φοβούν-ται και οι άλλοι μισοί ελπίζουν. Πρώτοπλάνο ο Τσίπρας να ορκίζεται ενώπιοντου Σκουρλέτη και του Παππά που υπο-καθιστούν το λαό. Η δεύτερη, είναι η φυ-σική ευγένεια και ο πολιτικός πολιτι-σμός του εξαφανισμένου κυρίου Σα-μαρά. Η τρίτη, είναι το τηλεφώνημα τουΠροέδρου του Ευρωκοινοβουλίου Μάρ-τιν Σουλτς: «Θα κάνω ό,τι περνάει απ’ τοχέρι μου να βοηθήσω να βρεθεί αμοιβαίααποδεκτή βιώσιμη λύση». Όπα! Και«αμοιβαία αποδεκτή» και «βιώσιμη»,Μάρτιν; ∆εν είναι τέτοια η υφιστάμενη;Καλώς να ορίσεις, λοιπόν, και γρήγορα,γιατί την άλλη έρχεται ο Ντάισελμ-πλουμ, Πρόεδρος του Eurogroup. Κιείναι και ο Φρανσουά που συγχαίρει καιαδημονεί, λέει, να δει τον Αλέξη να επι-σκέπτεται το Παρίσι πριν πάει οπουδή-ποτε αλλού. Αλλά πολύ φοβάμαι πωςέχει ατυχήσει, γιατί ο δικός μας θα πρω-τοβγεί ως πρωθυπουργός για να επισκε-φτεί την αδελφή χώρα της Κύπρου. Ελ-πίζω να μη θίγεται αν τον επισκεφτείαμέσως μετά, έτσι κι αλλιώς πάντα δεύ-τερος έρχεται και του είναι αρκετό(αλλά, Πρωθυπουργέ μου, καλά θα κά-νεις να προσέχεις από δω και πέρα λίγοτα λόγια σου, εκείνο το «Ολανδρέου» δενήταν κομψό ούτε σοφό!). Ο Πούτιν συγ-χαίρει πολύ φιλικά και η Αμερική τουΟμπάμα προσδοκά στενή συνεργασία(να βοηθάει ο Θεός!). Υπάρχουν ακόμηένα σωρό οικονομικοί παράγοντες πουανοίγουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τησυζήτηση για το χρέος. Θα σταθώ μόνοστον Κρούγκμαν, που καταγγέλλει τηνΕΕ ότι κατέστρεψε την Ελλάδα και φο-βάται ότι «αν μη τι άλλο, το πρόβλημα μετα σχέδια του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να είναι ότιδεν είναι αρκετά ριζοσπαστικά»!...

Ίδωμεν!

∆ημήτρης Τσιαγκλής

Νέο ∆.Σ. στην ΕΜΙΑΝ

Στις 14 Ιανουαρίου 2015, πραγματοποιήθηκε η εκλογοαπολογιστική - καταστα-τική Γενική Συνέλευση των μελών της Εταιρείας Μελέτης της Ιστορίας τηςΑριστερής Νεολαίας (ΕΜΙΑΝ), στην οποία αποφασίστηκαν αλλαγές στο κατα-

στατικό της (παράταση της λειτουργίας της μέχρι το 2025, διεύρυνση του σκοπούτης, ώστε να εμπλέκεται σε θέματα ιστορίας της ελληνικής νεολαίας όλου του 20ούαιώνα, σημαντική ανανέωση των μελών).

Το νέο ∆ιοικητικό Συμβούλιο της ΕΜΙΑΝ που προέκυψε από τις αρχαιρεσίες έχειςως εξής:

Πρόεδρος: Θανάσης Καλαφάτης, Αναπληρωτής Πρόεδρος: Βασίλης Καρδάσης, Γε-νικός Γραμματέας: Ζήσιμος Συνοδινός, ∆ιαχειριστής: Κωστής Γιούργος, ΕιδικόςΓραμματέας: Κώστας Κατσάπης, Υπεύθυνος Επικοινωνίας: Νίκος Κιάος.

Μέλη: Γιάνης Γιανουλόπουλος, Ολύμπιος ∆αφέρμος, Γιάννης Καούνης, ΜπάμπηςΚοβάνης, Στάθης Κουτρουβίδης, Βασίλης Κωστόπουλος, Αλέξης Λάιος, Αθηνά Νικο-λάου, Ηλίας Νικολόπουλος, ∆έσποινα Παπαδημητρίου, Μάκης Παπούλιας, ΑργυρώΡεκλείτη, Σεραφείμ Σεφεριάδης, Στέφανος Στεφάνου και Γιώργος Χατζόπουλος.

ΠροσφορέςΣτη μνήμη του συντρόφου ∆ημήτρη

Μπούρα, ο Βασίλης Σκλιάς πρόσφερε100 ευρώ για ενίσχυση της «Εποχής».

Ο άγγελος έχει πάρειστις άγιες φτερούγεςτον Σαμαρά, τον έκρυψεστο θεοσκότεινοσπήλαιο της Συγγρού,τον μαρμάρωσε. Κανέναπρόβλημα, ο άνθρωποςήτανε των σπηλαίων καισε σπήλαιο γύρισε.

“

Ίδωμεν

Κύριε Πρόεδρα,τι λες;Σκαρώνουμεμια τελετούλαέτσι σταγρήγορα;

Τη ∆ευτέρα 2 Φεβρουαρίου,η επιτροπή του αρ. 15 ν.1264/82 καλείται, μετά απόδύο αναβολές, να εκδικάζειδύο προσφυγές που κατατέ-θηκαν την ίδια μέρα(7.10.2014), με απόστασηλίγων λεπτών, με διαδοχι-κούς αριθμούς κατάθεσηςκαι με το ίδιο ακριβώς πε-ριεχόμενο κατά της πρωτο-βάθμιας ΣυνδικαλιστικήςΟργάνωσης «Σύλλογος Εργα-ζομένων στην Ιδιωτική Εκ-παίδευση Νομού Αττικής -Βύρων», μέλος του Εργατι-κού Κέντρου Αθήνας. Τη μίαυπογράφει η πανίσχυρη ερ-γοδοτική ένωση «Πανελλή-νιος Σύνδεσμος ΙδιοκτητώνΚέντρων Ξένων Γλωσσών» -Europalso και την άλλη, οάλλος της «εαυτός», το «Σω-ματείο Εργαζομένων σταΚέντρα Ξένων ΓλωσσώνΝομού Αττικής».

Οι εργοδότες απαιτούν μετη συνδρομή δικαστικώννα αναγνωριστεί το «κί-

τρινο» σωματείο ως το πλέοναντιπροσωπευτικό και αρμόδιογια την υπογραφή ΣυλλογικήςΣύμβασης Εργασίας στα φρον-τιστήρια ξένων γλωσσών τηςΑττικής και την οριστική ανα-στολή των διαπραγματεύσεωνυπογραφής ικανοποιητικής γιατους εργαζόμενους ΣΣΕ πουείχε ξεκίνησε ο «Βύρωνας» μεδιεκδίκηση μισθού 1.1015,36ευρώ, ωρομίσθιο 13,36 ευρώκαι επαναφορά όλων των εργα-τικών δικαιωμάτων.

Αμέσως μόλις η εργοδοσίακλήθηκε σε διαπραγματεύσειςγια υπογραφή ικανοποιητικήςγια τους εργαζόμενους ΣΣΕ(17.10.2014), το «σωματείο»κατ’ εντολή εργοδότη έσπευσενα κάνει «αρχαιρεσίες» (Σάβ-βατο 25.10.2014) εμφανίζοντας252 ψηφίσαντες, λιγότερουςαπό όσους είχαν ψηφίσει στον«Βύρωνα» (261 μέλη: 12.2013),και μετά από λιγότερο από 48ώρες (∆ευτέρα 27.10.2014) οιδύο «συνεταίροι» κατέθεσαν τιςπροσφυγές τους, που φαίνεταιότι είχαν ετοιμάσει προγενέ-στερα των αρχαιρεσιών τους (ονόμος δίνει 10 μέρες περιθώριοπροσφυγής από τη στιγμή τηςκοινοποίησης της έναρξης τωνδιαπραγματεύσεων).

Αφεντικά και συγγενείς εργο-δοτών-«εργαζόμενοι» θέλουντους εκπαιδευτικούς να εργά-ζονται με το εξευτελιστικό μει-κτό ημερομίσθιο των 3,52 ευρώκαι με μηνιαίες αποδοχές έως60% κάτω από τον υποτιμημένοβασικό μισθό της μνημονιακήςΕΓΣΣΕ των 586 ευρώ και μείωσηέως 90% έναντι της ∆ιαιτητικήςΑπόφασης (5.2011) για τους κα-θηγητές όλης της χώρας. Ιδιω-τικά συμφωνητικά απαξίωσηςτης εργασίας που το Europalsoκαι οι προηγούμενες μνημονια-κές κυβερνήσεις, αφού βάφτι-ζαν ως ΣΣΕ, έκαναν δεκτά.

Με κυβερνητικές πλάτες

Μολονότι οι προσφυγές υπο-γράφονται από δύο διαφορετι-κούς δικηγόρους ο «Βύρωνας»

καταγγέλλει ότι προέρχονταιαπό την ίδια πηγή. Είναι αποκα-λυπτικό το ομόφωνο ψήφισματης Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Εκ-παιδευτικών Λειτουργών Ελλά-δας (ΟΙΕΛΕ) στο 34ο Συνέδριοτης (1. 2010), με το οποίο «κα-ταδικάζει το εργοδοτικό σωμα-τείο Σύλλογος Εργαζομένωνστα Κέντρα Ξένων Γλωσσών Ατ-τικής που ιδρύθηκε με εμπνευ-στές και αρχιτέκτονες ιδιοκτή-τες αλλά και γνωστούς δικηγό-ρους, οι οποίοι, με όπλα τηνεξαπάτηση ή την εκμετάλλευσητης εργασιακής ανασφάλειαςτων εκπαιδευτικών τους, μεθό-δευσαν την υπονόμευση τηςγνήσιας συνδικαλιστικής εκ-προσώπησης των εκπαιδευτι-κών». Επίσης, τονίζει ότι «ηΟμοσπονδία μας έχει ήδη κα-ταγγείλει την αήθη συμμετοχήτου αντιπροέδρου του ∆ικηγορι-κού Συλλόγου ΑΘήνας, ∆. Βερ-βεσού, στη σχεδίαση και τηνεκτέλεση του δόλιου εγχειρήμα-τος για την υπέρβαση των εργα-σιακών συμφερόντων των εκ-παιδευτικών».

Ομάδα βουλευτών του ΣΥ-ΡΙΖΑ έχουν καταθέσει τρεις σχε-τικές ερωτήσεις (12.9.12,10.12.13 & 26.9.14) με «τα έργακαι ημέρες» του εργοδοτικούσωματείου, ενώ ο βουλευτήςτου ΣΥΡΙΖΑ Μιχάλης Κριτσωτά-κης, σε παλιότερη επίκαιρηερώτηση (1.8.2011) είχε αναφέ-ρει προς τον τότε υφυπουργόΕργασίας Ιωάννη Κουτσούκο:«Θέλω να δώσετε ιδιαίτερη ση-μασία στο ιστορικό σωματείο«Βύρωνας» για τους εργαζόμε-νους στις ξένες γλώσσες και ναδείτε ό,τι λέει και ό,τι καταγ-γέλλει, μέχρι και ονόματα μεγα-λοδικηγόρων που μάλιστα πρό-σκεινται στο χώρο σας και κα-ταγγέλλονται ως εργολαβικάαναλαμβάνοντας τέτοιες υποθέ-σεις». Σχετική επίκαιρη ερώ-τηση έχει υποβάλει (5.11.2011)και ο βουλευτής του ΚΚΕ ΝίκοςΚαραθανασόπουλος, ωστόσο οιαπερχόμενες κυβερνήσεις καιοι δικαστικές αρχές νομιμοποι-ούσαν τις ενέργειες του «κίτρι-νου» εργοδοτικού σωματείου.

«Χρυσή» σελίδαστη Μαύρη Βίβλο

Σε ψήφισμα αλληλεγγύης τουο Σύλλογος Εργαζομένων σταΦροντιστήρια Καθηγητών(ΣΕΦΚ), 7.1.2014, αναφέρει ότισυνδικάτα και εργαζόμενοι στιςαρχαιρεσίες του εν λόγω «σω-

ματείου» «διαπίστωσαν, για μιαακόμα φορά, την άμεση εξάρ-τηση του «σωματείου» αυτούαπό τους εργοδότες, αλλά καιτην καταστρατήγηση των συνδι-καλιστικών ελευθεριών και τωνδημοκρατικών δικαιωμάτωντων εργαζομένων», ενώ ταυτο-χρόνως καταγγέλλεται «η πρό-εδρος του απερχόμενου ∆.Σ.,Άρτεμις Κυπριώτου, ότι δενεπέτρεψε να ψηφίσει μέλος του«σωματείου», αν και η ίδια διώ-

κεται για άσκηση παράνομηςβίας εναντίον του στις «εκλο-γές» του 2009».

Καθόλου τυχαίο δεν είναι τογεγονός ότι η Μαύρη Βίβλος τηςμνημονιακής εκπαιδευτικής πο-λιτικής («Αυγή», 11.1.2015),στη σελίδα 80, αναγράφει ρητάότι «οι ιδιοκτήτες των φροντι-στηρίων ξένων γλωσσών ακο-λούθησαν το σύνθημα της επί-θεσης στις εργασιακές σχέσειςτων εκπαιδευτικών που έδωσε

από την πρώτη στιγμή η συγκυ-βέρνηση χρησιμοποιώντας με-θόδους που παραπέμπουν σεμαύρες σελίδες του παρελθόν-τος της χώρας. Ο ΠανελλήνιοςΣύνδεσμος Ιδιοκτητών ΚέντρωνΞένων Γλωσσών - Europalso ερ-γάστηκε για τη σύσταση ψευδο-σωματείου με την επωνυμία«Σωματείο Εργαζομένων σταΚέντρα Ξένων Γλωσσών ΝομούΑττικής», με ιδρυτικά μέλη συγ-γενικά πρόσωπα των εργοδο-τών, η λειτουργία του οποίουδιέπεται από αδιαφανείς πρα-κτικές «μπράβου» και με το«σωματείο» αυτό σύναψε νέα«συλλογική» σύμβαση εργα-σίας, με όρους εργασιακού Με-σαίωνα και αποδοχές της τάξηςτων 250 ευρώ το μήνα για εργα-σία πλήρους διδακτικού ωρα-ρίου».

Μήπως ήρθε επιτέλους ο και-ρός να μπει οριστικός φραγμόςαπό το εργατικό κίνημα στις«μαύρες» ή καλύτερα «κίτρινες»συνδικαλιστικές πρακτικές στηχώρα μας;

Πέτρος Λυμπερόπουλοςpetroslibero@gmail.com

Η ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015 2211ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗΤΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ

Το Γενικό Συμβούλιο της Τράπεζας της Ελλάδος καλεί τους μετόχους της Τράπεζας, σύμφωνα με το Καταστατικό της και το Νόμο, σεΤακτική Γενική Συνέλευση, την Πέμπτη 26 Φεβρουαρίου 2015, στις 12:00 το μεσημέρι, στο Κεντρικό Κατάστημα της Τράπεζας, στην Αθήνα,Ελευθερίου Βενιζέλου 21, 2ο όροφο, αίθουσα Γενικών Συνελεύσεων.

Τα θέματα της Ημερήσιας ∆ιάταξης είναι τα εξής:1. Ανάγνωση της ετήσιας Έκθεσης του ∆ιοικητή, που υποβάλλεται με εντολή του Γενικού Συμβουλίου της Τράπεζας για τον Ισολογισμό

και τις λοιπές Οικονομικές Καταστάσεις, καθώς και τα πεπραγμένα του έτους 2014.2. Ανάγνωση της Έκθεσης των Ελεγκτών για τον Ισολογισμό και τις λοιπές Οικονομικές Καταστάσεις της χρήσης 2014.3. Έγκριση της ετήσιας Έκθεσης του ∆ιοικητή, του Ισολογισμού και των λοιπών Οικονομικών Καταστάσεων χρήσης 2014 μετά της Έκθε-

σης των Ελεγκτών.4. Έγκριση της διάθεσης των καθαρών κερδών, σύμφωνα με το άρθρο 71 του Καταστατικού, που ανέρχονται στο συνολικό ποσό των ευρώ

654.549.203.-, ως εξής:-Μικτό μέρισμα προς πληρωμή: 0,6720 ευρώ ανά μετοχή σε 19.864.886 μετοχές ευρώ 13.349.203.--Υπόλοιπο περιερχόμενο στο Ελληνικό ∆ημόσιο ευρώ 641.200.000.-

5. Ανακοίνωση διορισμού μελών της ∆ιοίκησης.6. Καθορισμός αποζημίωσης και οδοιπορικών εξόδων των μελών του Γενικού Συμβουλίου.7. Καθορισμός αμοιβής των Ελεγκτών για τη χρήση 2015.8. Απαλλαγή από κάθε προσωπική ευθύνη των μελών του Γενικού Συμβουλίου και των Ελεγκτών για τα πεπραγμένα και τη ∆ιαχείριση του

έτους 2014.9. Εκλογή Συμβούλων.10. Εκλογή Ελεγκτών για τη χρήση 2015.11. Λοιπές Ανακοινώσεις.

Στη Συνέλευση έχει δικαίωμα να λάβει μέρος και να ψηφίσει είτε αυτοπροσώπως, είτε μέσω αντιπροσώπου, τηρουμένων των περιο-ρισμών των άρθρων 8, 13 και 14 του Καταστατικού, ο κύριος τουλάχιστον εβδομήντα πέντε (75) μετοχών, που είναι εγγεγραμμένος στααρχεία του Συστήματος Άυλων Τίτλων (Σ.Α.Τ.) που διαχειρίζεται η εταιρεία «Ελληνικό Κεντρικό Αποθετήριο Τίτλων Α.Ε.» (ΕΛ.Κ.Α.Τ.) της«Ελληνικά Χρηματιστήρια – Χρηματιστήριο Αθηνών Α.Ε. Συμμετοχών» (Ε.Χ.Α.Ε.), στο οποίο τηρούνται οι κινητές αξίες της Τράπεζας, κατάτην έναρξη της πέμπτης ημέρας πριν από την ημέρα συνεδρίασης της Γενικής Συνέλευσης, εν προκειμένω του Σαββάτου 21 Φεβρουαρίου2015 (ημερομηνία καταγραφής), χωρίς να απαιτείται δέσμευση των μετοχών του. Ανά εβδομήντα πέντε (75) μετοχές παρέχουν στονκύριο αυτών το δικαίωμα μιας (1) ψήφου. Μέτοχοι, που έχουν λιγότερες από εβδομήντα πέντε (75) μετοχές, μπορούν να διορίσουν κοινόαντιπρόσωπο μέτοχο, ο οποίος μπορεί να παραστεί στη Συνέλευση, εφόσον συγκεντρώνει την αντιπροσωπεία τουλάχιστον εβδομήνταπέντε (75) μετοχών (άρθρα 13 και 16 του Καταστατικού, σε συνδυασμό με τη 2/29.2.2000 απόφαση του Γενικού Συμβουλίου της Τράπε-ζας περί αναπροσαρμογής –από είκοσι πέντε (25) σε εβδομήντα πέντε (75)- του ελάχιστου αριθμού μετοχών που απαιτείται για την πα-ροχή δικαιώματος συμμετοχής και ψήφου στη Γενική Συνέλευση, μετά την επελθούσα -κατ’ άρθρο 9 του Καταστατικού- διάσπαση της με-τοχής της Τράπεζας, σύμφωνα με την 1/17.1.2000 απόφαση του Γενικού Συμβουλίου, που εγκρίθηκε με την 8/4.2.2000 Πράξη του Υπουρ-γικού Συμβουλίου – ΦΕΚ Α΄ 17/7.2.2000).

Τα δικαιώματα διοικήσεως, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος παραστάσεως και ψήφου στη Γενική Συνέλευση αναστέλλονταιγια τους μετόχους που εμπίπτουν στην παρ. 5 του άρθρου 8 του Καταστατικού (όπως προστέθηκε με την από 24.4.2012 απόφαση της79ης Ετήσιας Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων της Τράπεζας που κυρώθηκε με το άρθρο 165 παρ.7 περ.β’ του ν. 4099/2012[ΦΕΚ Α΄ 250/20.12.2012]), ήτοι πρόσωπα επί των οποίων η Τράπεζα ασκεί εποπτεία σύμφωνα με το άρθρο 55Α του Καταστατικού ή με διά-ταξη νόμου, επιχειρήσεις συνδεδεμένες με αυτά, μέλη των διοικητικών συμβουλίων ή διαχειριστές τέτοιων προσώπων, σύζυγοι και συγ-γενείς αυτών έως δευτέρου βαθμού.

Επίσης, ουδείς μέτοχος, εκτός του ∆ημοσίου και όσων εμπίπτουν στο άρθρο 2 του ν. 2292/1953, δύναται να ασκήσει στη Γενική Συνέ-λευση δικαίωμα ψήφου για αριθμό ψήφων υπερβαίνοντα το αντιστοιχούν σε δύο εκατοστά του μετοχικού κεφαλαίου ποσοστό (τελευταίοεδάφιο του άρθρου 13 του Καταστατικού, όπως προστέθηκε με την από 24.4.2012 απόφαση της 79ης Ετήσιας Τακτικής Γενικής Συνέ-λευσης των Μετόχων της Τράπεζας, που κυρώθηκε με το άρθρο 165 παρ.7 περ. γ’ του ν. 4099/2012 [ΦΕΚ Α΄ 250/20.12.2012]).

Οι μέτοχοι που έχουν δικαίωμα να λάβουν μέρος στη Συνέλευση καλούνται να προσέλθουν στην Υπηρεσία Μετοχών του ΤμήματοςΓραμματείας της Τράπεζας της Ελλάδος για να παραλάβουν τα δελτία εισόδου τους μέχρι και την Τετάρτη 25 Φεβρουαρίου 2015.

Η απόδειξη της μετοχικής ιδιότητας γίνεται με απευθείας ηλεκτρονική σύνδεση της Τράπεζας με τα αρχεία του ως άνω ΣυστήματοςΆυλων Τίτλων.

Ο διορισμός και η ανάκληση αντιπροσώπου του μετόχου γίνονται εγγράφως. Οι μέτοχοι που επιθυμούν να συμμετάσχουν στη ΓενικήΣυνέλευση μέσω αντιπροσώπου ή να ανακαλέσουν τον εν λόγω διορισμό οφείλουν να καταθέσουν στην Υπηρεσία Μετοχών του Τμήμα-τος Γραμματείας της Τράπεζας της Ελλάδος τουλάχιστον τρεις (3) ημέρες πριν από την ορισθείσα ημερομηνία συνεδρίασης της ΓενικήςΣυνέλευσης, ήτοι το αργότερο μέχρι την Παρασκευή 20 Φεβρουαρίου 2015 (δεδομένου ότι η ∆ευτέρα 23 Φεβρουαρίου 2015 - Καθαρά ∆ευ-τέρα, καθώς και το Σάββατο 21 και η Κυριακή 22 Φεβρουαρίου 2015 δεν είναι εργάσιμες ημέρες), συμπληρωμένο και δεόντως υπογε-γραμμένο το σχετικό έντυπο αντιπροσώπευσης, το οποίο είναι διαθέσιμο και στον ιστοχώρο της Τράπεζας www.bankofgreece.gr στηνενότητα «Ενημέρωση Μετόχων».

Ο μέτοχος μπορεί να διορίσει αντιπρόσωπο για μία και μόνη Γενική Συνέλευση ή για όσες Συνελεύσεις λάβουν χώρα εντός ορισμένουχρόνου.

Όσοι από τους μετόχους είναι νομικά πρόσωπα πρέπει μέσα στην ίδια προθεσμία να καταθέσουν σύμφωνα με το νόμο και τα νομιμο-ποιητικά τους έγγραφα. Σε περίπτωση που τα ως άνω έγγραφα έχουν ήδη κατατεθεί σε άλλη Υπηρεσιακή Μονάδα της Τράπεζας, αρκείνα γίνει σχετική αναφορά στο έντυπο αντιπροσώπευσης.

Κάθε μέτοχος μπορεί να διορίζει μέχρι τρεις (3) αντιπροσώπους. Νομικά πρόσωπα μετέχουν στη Γενική Συνέλευση ορίζοντας ως εκ-προσώπους τους μέχρι τρία (3) φυσικά πρόσωπα. Η ίδια ως άνω διαδικασία ακολουθείται και στην περίπτωση που μέτοχος χορηγεί σετράπεζα εξουσιοδότηση για την άσκηση δικαιωμάτων ψήφου βάσει σχετικών οδηγιών του. Αντιπρόσωπος που ενεργεί για περισσότερουςμετόχους μπορεί να ψηφίζει διαφορετικά για κάθε μέτοχο.

Το πλήρες κείμενο της Πρόσκλησης, καθώς και οι πληροφορίες του άρθρου 27 παρ. 3 του κ.ν. 2190/1920 διατίθενται σε ηλεκτρονικήμορφή στον ιστοχώρο της Τράπεζας της Ελλάδος www.bankofgreece.gr στην ενότητα «Ενημέρωση Μετόχων». Τα κείμενα των εν λόγωπληροφοριών και στοιχείων διατίθενται και σε έγχαρτη μορφή από την Υπηρεσία Μετοχών του Τμήματος Γραμματείας της Τράπεζαςτης Ελλάδος, Ε. Βενιζέλου 21, Αθήνα (τηλ. 210-320 2064 και 210-320 3288, fax 210-322 6371).

Αθήνα, 19 Ιανουαρίου 2015Με εντολή του ΓΕΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Ο ΠΡΟΕ∆ΡΟΣ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ∆ΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑ∆ΟΣ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΟΥΡΝΑΡΑΣ

Ξενόγλωσση εκπαίδευση…κίτρινου χρώματος

2222 Η ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015MΝΗΜΗ

Πέθανε την περασμένη ∆ευ-τέρα, σε ηλικία 71 ετών, ηΜαρία Πίνιου Καλλή, η δερ-

ματολόγος που αφιέρωσε τη ζωή τηςστον αγώνα κατά των βασανιστηρίων.Όποτε υπήρχε καταγγελία για βασα-νισμό κάποιου ανθρώπου, η ΜαρίαΠίνιου Καλλή γνώριζε ότι θα της τη-λεφωνούσαμε για να τη συμβουλευ-τούμε και έτσι υποδεχόταν κάθε μαςκλήση έτοιμη για μια ακόμα συζήτησηενάντια στα βασανιστήρια. «Για τηνπρόληψη των βασανιστηρίων οφεί-λουμε να μην επιτρέπουμε την ατιμω-ρησία των ενόχων», επαναλάμβανεσυνεχώς, σπεύδοντας να εξετάσεικάθε καταγγελία βασανισμού ή κακο-μεταχείρισης.

Τον αγώνα της ενάντια στα βασανι-στήρια τον έδωσε όχι μόνο στην Ελ-λάδα, αλλά και σε όλο τον κόσμο. Το1989, ίδρυσε το Ιατρικό Κέντρο Απο-κατάστασης Θυμάτων Βασανιστη-ρίων, ενώ πέτυχε να εκδώσει ψήφι-σμα ο ΟΗΕ, το οποίο αναγνώριζε ταβασανιστήρια ως καταπάτηση των αν-θρωπίνων δικαιωμάτων. Μάλιστα, μετην απόφαση αυτή ταξίδεψε ανά τονκόσμο και απέσπασε την υπογραφήπενήντα πρωθυπουργών για την ποι-νικοποίηση κάθε είδους βασανιστη-ρίων. Το 1993, ως μέλος του προ-εδρείου του ∆ιεθνούς ΣυμβουλίουΚέντρων Αποκατάστασης ΘυμάτωνΒασανιστηρίων, ήταν υποψήφια γιατο Νόμπελ Ειρήνης. Την ίδια χρονιά,εν μέσω πολέμων στα Βαλκάνια, προ-σκάλεσε γιατρούς από τις αντιμαχό-

μενες χώρες στην Ελλάδα και οργά-νωσαν το Βαλκανικό ∆ίκτυο ενάντιαστα βασανιστήρια και τον πόλεμο. Σεδιεθνή συνάντηση που οργάνωσε στηνΑθήνα δημιουργήθηκε το ∆ίκτυο Κέν-τρων Αποκατάστασης Θυμάτων Βα-σανιστηρίων της Μέσης Ανατολής καιΒόρειας Αφρικής, με έδρα στηνΑθήνα, του οποίου διετέλεσε ΓενικήΓραμματέας.Από το 1998 έως το 2003υπήρξε η πρώτη εκλεγείσα Πρόεδροςτου ∆ιεθνούς Συμβουλίου ΚέντρωνΑποκατάστασης Θυμάτων Βασανιστη-ρίων, με συμβουλευτικό καθεστώςστα Ηνωμένα Έθνη και την Ευρω-παϊκή Ένωση. Κατά τη δράση της γιατα ανθρώπινα δικαιώματα ανά τονκόσμο συνελήφθη πέντε φορές –τε-λευταία όταν προσπάθησε να εξετάσειθύματα από τη σφαγή στη Τζενίν τηςΠαλαιστίνης και θεωρήθηκε ανεπιθύ-μητο πρόσωπο από το Ισραήλ.

Το 2009 έκλεισε το Κέντρο αποκα-τάστασης Θυμάτων Βασανιστηρίωναφήνοντας ένα μεγάλο κενό στοντομέα αυτό. Η Μ. Πίνιου Καλλή προ-σπαθούσε μόνη της κρατώντας ανοι-χτό το ιατρείο της στα θύματα βασα-νιστηρίων για ιατρική γνωμάτευσηκαι πηγαίνοντας μάρτυρας στην περί-πτωση που η καταγγελία έφτανε στιςδικαστικές αίθουσες. Άλλωστε, η ίδιαείχε δηλώσει ουκ ολίγες φορές ότικάθε καταγγελία πρέπει να διερευνά-ται [«∆εν α πο τε λεί κα θη με ρι νή πρα- κτι κή στα α στυ νο μι κά τμή μα τα, α πο -τε λεί ό μως πα ρά βα ση κα θή κο ντος υ -ψη λό τα του βα θ μού και πρέ πει να χτυ-

πη θεί εν τη γε νέ σει. Οι α στυ νο μι κοίεί ναι ό ρ γα να της τά ξης και εί ναι αυ -τοί που πρώ τα α πό ό λους πρέ πει νασέ βο νται τους νό μους. Το υ που ρ γείοο φεί λει να ε ρευ νά κάθε καταγγελίακαι όχι να την καλύπτει», Εποχή, 14Οκτωβρίου 2012].

Ο Βασίλης Παπαστεργίου είχε κα-λέσει την Μ. Πίνιου ως μάρτυρα σεμία δίκη που αφορούσε βασανιστήριακατά προσφύγων από λιμενικούς.Όπως ο ίδιος περιγράφει, κατά τηδιάρκεια της κατάθεσής της, ο συνή-γορος υπεράσπισης την προκάλεσελέγοντας με ύφος: «Αν αυτά που λέτεευσταθούν, τότε οι κατηγορούμενοι,αυτά τα τέρατα, αξίζουν τη θανατικήκαταδίκη…». Η Μ. Πίνιου Καλλή τονδιέκοψε λέγοντας περίπου τα εξής:«Για μένα αυτοί οι άνθρωποι, αν καιβασανιστές, δεν είναι τέρατα. Η προ-σωπική μου εμπειρία με έκανε να κα-τανοήσω ότι ακόμα και καθημερινοί,κοντινοί μας άνθρωποι μπορούν υπόσυγκεκριμένες προϋποθέσεις και λει-τουργώντας σε ένα ορισμένο εξουσια-στικό πλαίσιο να λειτουργήσουν σανβασανιστές και να κάνουν απεχθείςπράξεις. Όμως παραμένουν άνθρω-ποι, δεν είναι τέρατα. Και η θανατικήκαταδίκη είναι απαράδεκτη για τονπολιτισμό μας σε κάθε περίπτωση,κύριε συνήγορε.» Τον Απρίλιο του2013, η Μ. Πίνιου Καλλή μέσα από τοπρόγραμμα «Προμηθέας», εκπαί-δευσε νέους γιατρούς στην ταυτοποί-ηση και αποκατάσταση θυμάτων βα-σανιστηρίων.

Βιογραφικό

Γεννήθηκε στη Θάσο το 1943 καιμεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη.Σπούδασε γιατρός με ειδικότητα

δερματολόγου. Στο πανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης ήταν Γενική Γραμματέαςτου συλλόγου φοιτητών της ιατρικήςσχολής «Ιπποκράτης» (1964-1966).Υπήρξε στέλεχος της νεολαίαςΛαμπράκη, υπεύθυνη για θέματαγυναικών (1964-1966). Η χούντα τηνσυνέλαβε και την εξόρισε στη Γυάρο. Υπήρξε μέλος του ∆Σ του ελληνικούτμήματος της ∆ιεθνούς Αμνηστίας (1982-1988), ενώ το 1989 ίδρυσε το ΙατρικόΚέντρο Αποκατάστασης ΘυμάτωνΒασανιστηρίων στην Αθήνα.Πρωταγωνίστησε στην ίδρυση του∆ικτύου Κέντρων ΑποκατάστασηςΘυμάτων Βασανιστηρίων της ΜέσηςΑνατολής και Βόρειας Αφρικής, με έδραστην Αθήνα, του οποίου διετέλεσε ΓενικήΓραμματέας. Υπήρξε – από το 1998 έωςτο 2003 – η πρώτη εκλεγμένη Πρόεδροςτου ∆ιεθνούς Συμβουλίου ΚέντρωνΑποκατάστασης Θυμάτων Βασανιστηρίων,με συμβουλευτικό καθεστώς σταΗνωμένα Έθνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Έζησε την απόπειρα πραξικοπήματος στιςΦιλιππίνες, ενώ βρίσκονταν εκεί γιασυνέδριο για τα ανθρώπινα δικαιώματα,και βγήκε στον δρόμο για να στείλειανταπόκριση στα ελληνικά ΜΜΕ.Επισκέφθηκε τον Μαντέλα στη φυλακήκαι κέρδισε τον σεβασμό και τη φιλίατου. ∆εν δίστασε να πιάσει από τον γιακάκαι να υψώσει τη φωνή της στον Αραφάτ,φίλο της, όταν φυλάκισε μέλος τηςδιεθνούς οργάνωσης ενάντια σταβασανιστήρια, της οποίας ήταν πρόεδρος.Ήταν υποψήφια το Νόμπελ Ειρήνηςκαθώς και δυο φορές για την Επιτροπήτης ∆ιεθνούς Σύμβασης για τηνΚατάργηση των Βασανιστηρίων, τωνΗνωμένων Εθνών. Το 1993 ήτανυποψήφια και για το βραβείοΑνθρωπίνων ∆ικαιωμάτων της Γαλλικής∆ημοκρατίας.Παράλληλα με τον αγώνα της για ταανθρώπινα δικαιώματα και την εξάλειψητων βασανιστηρίων, συμμετείχε από τιςαρχές της δεκαετίας του ’80 σε όλες τιςπροσπάθειες του οικολογικού κινήματοςστην Ελλάδα. Συμμετείχε στις πρώτεςοικολογικές πρωτοβουλίες στην Ελλάδα,στην Εναλλακτική Κίνηση ΟικολόγωνΑθήνας, στις προσπάθειες πανελλαδικήςσυνεργασίας των οικολογικών κινήσεωνστη δεκαετία του ’80. Ιδρυτικό μέλος τωνΟικολόγων Εναλλακτικών στα τέλη τηςδεκαετίας του ’80. ∆ραστήρια καιυποψήφια με τους Οικολόγους Πράσινουςμέχρι τον Μάρτιο 2014. Υπήρξε από ταιδρυτικά μέλη, υποψήφια στιςΕυρωεκλογές 2014 και συμπρόεδρος μαζίμε τον Νίκο Χρυσόγελο των ΠΡΑΣΙΝΩΝ –Αλληλεγγύη. Ακόμα υπήρξε ιδρυτικόμέλος του ∆ικτύου ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS καιτης Οικολογικής Εταιρείας Ανακύκλωσης,ενώ συμμετείχε στην ΕπιτροπήΑντιρρησιών Συνείδησης. Ήταν μητέραδύο παιδιών, του Γιώργου και της ΊριδαςΚαλλή. Η «Εποχή» εκφράζει τασυλλυπητήριά της στην οικογένεια καιτους συντρόφους της.

ΗΜαρία Πίνιου Καλλή συνελήφθη στις 21 Μαΐου 1967,λίγο πριν προλάβει να φυγαδευτεί στη Γένοβα, όπουτην περίμενε η αδερφή της. Ήταν μία από τις 340 κρα-

τούμενες, που φυλακίστηκαν προκειμένου να υπογράψουνδήλωση. Η μαρτυρία της από τη μεταγωγή της στη Γυάροσυγκλονίζει: «Θυμάμαι, Μας πήγαν πρώτα στη Σύρο για ναμας μεταφέρουν αργότερα με ένα σαπιοκάραβο στη Γυάρο.Εκεί ήταν συγκεντρωμένο πλήθος κόσμου, ανάμεσα τους καιο πατέρας μου, κρατώντας στα χέρια του ένα μπουκέτοτριαντάφυλλα. Όλοι φώναζαν «πού τους πάτε, αφήστε τους

ανθρώπους». Εγώ εκείνη τη στιγμή και για πρώτη φορά συ-νειδητοποίησα ότι με πάνε στη φυλακή. Πρόσεξε! Όχι εξο-ρία. Φυλακή! Έχει διαφορά. Η φυλακή είναι πολύ χειρότερη.Στη σκέψη αυτή, πέφτω κάτω. Ουρλιάζω. Κλαίω. Με τηνάκρη του ματιού μου βλέπω τον πατέρα μου πιασμένο απόμια κολόνα να καταρρέει. Ξάφνου, αλλάζω ρότα, σηκώνομαιόρθια κι αρχίζω να τραγουδάω σε τζαζ, εύθυμο ρυθμό καιχτυπώντας παλαμάκια «ένας τη λύκος καπετάνιος απ’ τηΣύρα». Τότε, ο πατέρας μου ορθώνει το ανάστημα του καιφωνάζει «κοιτάξτε, όλοι! Αυτή είναι η κόρη μου, η λεβέν-τισσα»».

Και τελικά κατάφερε να παραμείνει όρθια όσο καιρό βρέ-θηκε κρατούμενη εκεί: «Στη Γυάρο φοβήθηκα, ερωτεύτηκα,πόνεσα, σκέφτηκα, αποφάσισα. Τώρα πια ξέρω και ανατρέπω.Σε άλλους μπορεί να λειτούργησε αρνητικά. Σε μένα όχι. Τηνπροσωπική μου τραγωδία τη μετέτρεψα σε τύχη και κάθεκακή εμπειρία σε ερωτική. Στη φυλακή συνάντησα τον Λάμ-προ Βαζαίο, πρώην συμφοιτητή μου στην Ιατρική, στρατιω-τικό γιατρό και επικεφαλής του νοσοκομείου. Εκείνος μεέκανε γιατρό της φυλακής και μαζί συμμαχήσαμε για να διώ-χνουμε από τη Γυάρο τους αρρώστους και τους ηλικιωμέ-νους».

“Στη Γυάροφοβήθηκα,ερωτεύτηκα,σκέφτηκα”

ΠΕΘΑΝΕ Η ΜΑΡΙΑ ΠΙΝΙΟΥ ΚΑΛΛΗ

Αφιέρωσε τη ζωή της στηνκαταπολέμηση των βασανιστηρίων

Η ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015 2233ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Μετά τα εκλογικά αποτελέσματατης περασμένης Κυριακής, αυτόπου παραμένει κυρίαρχο σε

πολύ κόσμο είναι μια διάχυτη χαρά.Αυτή η χαρά πηγάζει από απλά πράγ-ματα, όπως η συντριβή του ακροδεξιούτσαμπουκά του Σαμαρά και του συρφε-τού του, αλλά και από έναν τεράστιοσυμβολισμό: ένα αριστερό κόμμα παίρ-νει, για πρώτη φορά, τις τύχες της χώραςστα χέρια του. Κι αυτός ο συμβολισμόςφαίνεται να ευοδώνεται με κάποιεςαπλές, πρακτικές κινήσεις της πρώτηςμέρας: η πολιτική ορκωμοσία της κυ-βέρνησης, η επίσκεψη στο σκοπευτήριοτης Καισαριανής, η πρώτη διαφοροποί-ηση στο θέμα του εμπάργκο της Ευρω-παϊκής Ένωσης στη Ρωσία. Ας διατηρή-σουμε, λοιπόν, το δικαίωμά μας στηχαρά και στην ελπίδα της αριστεράς, κι

όσο κρατήσει…Κάποια αξιοσημείωτα στιγμιότυπα και

μερικές πρώτες σκέψεις, μετά τη μεγάληνίκη του ΣΥΡΙΖΑ:

l Οι συριζικές(!) δηλώσεις της ΓιάνναςΑγγελοπούλου που επιβεβαιώνουν τοιστορικό σύνθημα «Νόμος είναι το δίκιοτου ΑΡΜΑΝΙ»!

l Η απογοητευτική ξινίλα κι ο δογμα-τικός κατήφορος του Κ.Κ.Ε. Ενώ θα μπο-ρούσε να αποτελέσει ένα ουσιαστικό,αριστερό αντίβαρο σε μια συνεργασία μετον ΣΥΡΙΖΑ επέλεξε ακραίο σεχταρισμό,μικροψυχία και εχθρότητα. Οι λυσσα-λέες επιθέσεις εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ συ-νεχίζουν αμείωτες και μετά τις εκλογές,γελοιοποιώντας το Κ.Κ.Ε. στα μάτια τουκόσμου. Σημαδιακό παράδειγμα ακραίουμονολιθισμού, η στοχευμένη μη εκλογήτου Σπύρου Χαλβατζή στην Β’ Αθήνας.

l Το βράδυ της Κυριακής, ο κόσμοςπου μαζεύτηκε στην πλατεία Αριστοτέ-λους στη Θεσσαλονίκη άκουγε στα ηχείακαι τραγουδούσε αντάρτικα. ∆είχνονταςαντίστοιχες προθέσεις, ο Κώστας Λαπα-βίτσας τραγούδησε με αγωνιστικό παλμότον ύμνο του Ε.Α.Μ. έξω από το εκλο-γικό κέντρο της Νάουσας!

l Το εντυπωσιακό 55% που πήρε ο ΣΥ-ΡΙΖΑ στην Ιερισσό της Χαλκιδικής. Ηυποστήριξη στο κίνημα κατά της εξόρυ-ξης χρυσού ήταν σημαντική κι ο κόσμοςτο εκτίμησε και ανταπέδωσε ανάλογα μετην ψήφο του.

l Πώς να νιώθει άραγε ο Αλέκος Αλα-βάνος, τώρα που ο πιτσιρικάς τον οποίοέχρισε πρώτα υποψήφιο δήμαρχο Αθη-ναίων, παρακάμπτοντας τον Μιχάλη Πα-παγιαννάκη, και μετά αρχηγό στον ΣΥ-ΡΙΖΑ, έγινε πρωθυπουργός; Πώς να νιώ-θει, άραγε, ο Αλέξης Τσίπρας, τώρα πουείναι στις δόξες του, απέναντι στον πο-λιτικά περιθωριοποιημένο μέντορά του;

l Θα θεσπιστεί, επιτέλους, η απλή ανα-λογική ως δίκαιο και μόνιμο εκλογικόσύστημα;

l Τι θα γίνει με τους μεγαλόσχημουςκαναλάρχες και τα υπερχρεωμένα, χωρίςάδειες, κανάλια τους; Θα συνεχίσουμενα τους προσκυνάμε, τώρα που έγιναν

όλοι φίλο-ΣΥΡΙΖΑ, ή θα μπει το μαχαίριστο κόκαλο;

l Γι’ άλλη μια φορά, η αριστερά δείχνειτη μακρινή απόστασή της από τον πολι-τισμό. Το Υπουργείο Πολιτισμού συγχω-νεύεται και παύει να είναι αυτοτελές.

l Χαρήκαμε πολύ για την εκλογή τηςαγαπημένης μας Ελένης Σταματάκη καιτου φίλου Μάκη Μπαλαούρα, αλλά καιτην υπουργοποίηση του, παλιού μαςγραμματέα στο Ρήγα Φεραίο, Νίκου Βού-τση κι ας έχει στρατοπεδεύσει στην ηγε-τική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ. Όσο για τονΣταύρο Κοντονή, καλά θα κάνει να επι-λέξει συμβούλους από την ΑυτόνομηΘύρα 10 του Ηρακλή Θεσσαλονίκης.

l Το όραμα για σοσιαλισμό με δημο-κρατία, ελευθερία και αυτοδιαχείριση, οκομμουνιστικός ορίζοντας κι η αντίθεσηστον σταλινισμό αλλά και στη νεοσυντη-ρητική σοσιαλδημοκρατία, ήταν βασικάστοιχεία της ιδεολογικής κατεύθυνσηςτης παλιάς ΑΚΟΑ. Ας μην τα ξεχνάμεμέσα στην ιδεολογική ρευστότητα καιτην πολιτική προσαρμογή που προϋπο-θέτει η άσκηση της εξουσίας από τον ΣΥ-ΡΙΖΑ…

Ο δικηγόρος του διαβόλου

∆ΑΙΜΟΝΙΚΑ

Το δικαίωμά μας στη χαρά

Του Θωμά Τσαλαπάτη

∆εν είμαι σίγουρος με ποιες εικό-νες, με ποιες καταγραφές ή έστωποιες ενδείξεις μπορεί να ειπωθεί

πως μια εποχή αλλάζει. Η όποια αλλαγήθα σχηματίσει σταδιακά το πρόσωπότης, με ψηφίδες διαφορετικού μεγέθους,βαλμένες με διαφορετικό ρυθμό και τα-χύτητα παρουσιάζοντας μια όψη έτοιμηνα κριθεί απ τους καθρέφτες. Και είναινωρίς, παρά τις συμβολικές κινήσεις με-γάλης σημασίας των πρώτων ημερών,παρά τις εξαγγελίες που υπόσχονται έναπιο ανθρώπινο πρόσωπο, για να μιλή-σουμε με βεβαιότητα για μια σίγουρη αλ-λαγή. Αν κάτι, όμως, φάνηκε ήδη από ταπρώτα λεπτά των εκλογών αυτό είναι η –άλλοτε διακριτική και άλλοτε ατσούμ-παλη- αλλαγή στάσης πολλών μέσωνενημέρωσης και πολλών δημοσιογρά-φων προς τον ΣΥΡΙΖΑ και τη νέα κυβέρ-νηση. Ένας ήπιος εναγκαλισμός -μηφανταστείτε κάτι παθιασμένο, σαν ναπροσπαθεί να σε στραγγαλίσει ένα ζι-βάγκο.

Γλείψιμο χωρίς προηγούμενο

Η πιο χαρακτηριστική αλλαγή φάνηκεστα όργανα του ∆ΟΛ αφού το «Βήμα»ήδη από το Σάββατο πριν τις εκλογέςείχε βαφτεί κόκκινο κάνοντας λόγο για«Το σχέδιο για την επόμενη μέρα» καιπεριγράφοντας ως «ιστορικών διαστά-σεων» την «πολιτική ανατροπή από εν-δεχόμενη πρωτιά Τσίπρα». Είχε προηγη-θεί, άλλωστε, πρωτοσέλιδο της 11ης Ια-νουαρίου με τίτλο «Η ευκαιρία της Αρι-στεράς». Στο editorial μάλιστα ο ΣταύροςΨυχάρης εξηγεί γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ συμφέ-ρει τη χώρα. Επόμενη εφημερίδα που βά-φτηκε στα χρώματα των μπολσεβίκωνήταν τα ΝΕΑ της ∆ευτέρας με τίτλο: «ΗΕλλάδα άλλαξε σελίδα». Και εδώ συναν-τούμε την «ιστορική διαστάσεων νίκη»που μάλιστα δημιουργεί «μια σημαντική

ευκαιρία για την αριστερά». Σε παρόμοιοτέμπο κυμαίνονται και τα περισσότεραάρθρα της εφημερίδας . Πιο διακριτικήη στάση της «Καθημερινής», η οποία ενώστο κύριο άρθρο της την μέρα των εκλο-γών μας προέτρεπε να «σκεφθούμε ψύ-χραιμα πριν ρίξουμε την ψήφο μας, γιατίούτε η Ελλάδα ούτε και η Ευρώπη βρί-σκονται σε κανονικές συνθήκες», τηνεπόμενη μέρα μας διαβεβαίωνε πως«Ευχή όλων είναι να μπορέσει η νέα κυ-βέρνηση να φέρει σε πέρας τη σκληρήδιαπραγμάτευση με τους εταίρους καιδανειστές».

Στο τηλεοπτικό πεδίο τα πράγματαυπήρξαν πιο κραυγαλέα και πιο εξώ-στρεφα και καταγράφονται κάπως,όπως επέλεξε να τα περιγράψει ο Γιώρ-γος Παπαχρήστος στα μετεκλογικά ΝΕΑ«προσπαθώ να μπω και εγώ στο κλίματης εποχής- τέτοιο γλείψιμο χθες στακανάλια στους συριζαίους δεν έχει προ-

ηγούμενο!». Νομίζω πως όποιος παρα-κολούθησε την εκλογική βραδιά και τιςσυζητήσεις της έχει διαμορφώσει άποψηκαι δεν χρειάζονται περισσότερες κατα-γραφές. Ας αναφέρουμε κατ’ εξαίρεσητις ευχές του (πολυαγαπημένου) ΓιώργουΤράγκα και τις διαβεβαιώσεις του πωςστην κυβέρνηση είναι όλοι φίλοι τουκαθώς και μερικά σχόλια τύπου: «Εύ-στοχη η τοποθέτηση του Πανούση στουπουργείο. Σώφρων άνθρωπος, σοβα-ρός, από τους σοβαρότερους που έχεισυμπεριλάβει ο κ. Τσίπρας στην Κυβέρ-νηση». Και επίσης : «Τα συγχαρητήριάμου στον καθηγητή, τον κ. Κατρούγ-καλο. Φλογερός καθηγητής».

Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να προ-σθέσουμε επίσης και μια σειρά από αφιε-ρώματα στα δελτία ειδήσεων ή σε κου-τσομπολίστικες εκπομπές σε σχέση μετη ζωή του Πρωθυπουργού και τωνυπουργών, των συζύγων και των ενδια-

φερόντων τους, των σταθμών στη ζωήτους κτλ. Των βιογραφισμών αυτών πουπροσπαθούν να εντάξουν σε ένα αισθη-τικό συνεχές ανθρώπους από έναν χώροτελείως ξένο σε αυτή την κουλτούρα -ανόχι εχθρικό σε πολλές περιπτώσεις.

Οι καιροί έχουν αλλάξει

Όλες αυτές οι αλλαγές που ήδη έχουναρχίσει να διακρίνονται και πολύ περισ-σότερο αυτές που θα ακολουθήσουν, δενέχουν να κάνουν στην πραγματικότηταμόνο με το φόβο που ορισμένοι δημο-σιογράφοι ή δημοσιογραφικοί οργανι-σμοί μπορεί να αισθάνονται από τον ΣΥ-ΡΙΖΑ ή από τις διακηρύξεις του για τοπώς θα διαχειριστεί τις τηλεοπτικές συ-χνότητες και το γενικότερο τοπίο τωνΜΜΕ. Ούτε επίσης μόνο με τις παραδο-σιακές απότομες αλλαγές στη γραμμήομίλων και εφημερίδων όταν η εξουσίααλλάζει χέρια. Έχει να κάνει επίσης μετην έλλειψη εμπιστοσύνης προς τα κυ-ρίαρχα αυτά μέσα. Μια έλλειψη η οποίακαταγράφεται εδώ και καιρό και στηνπραγματικότητα μεταφράζεται ως έλ-λειψη επιρροής. Η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στιςεκλογές δεν είναι απλώς ένα σημείοκαμπής προς αυτή την κατεύθυνση, είναιη ίδια η απόδειξη πως οι καιροί έχουναλλάξει και πως το μιντιακό κατεστη-μένο δεν βρίσκεται πια σε θέση να ανε-βάζει και να κατεβάζει κυβερνήσεις καιευνοουμένους. Με λίγα λόγια, η κίνησηαυτή των κυρίαρχων ΜΜΕ, καταφέρνεινα δράσει ενάντια στις ίδιες της προθέ-σεις της, αφού έρχεται να διαβεβαιώσειπως οι συνθήκες είναι ώριμες για ναυπάρξει εκδημοκρατισμός και διαφάνειαστον χώρο του δημοσίου λόγου. Όσηκόκκινη μελάνη και αν σπαταληθεί ηγραφή τους θα παραμένει ανορθόγραφηκαι οι ευθύνες τους για την κατάστασητων τελευταίων ετών δεδομένες.

http://tsalapatis.blogspot.gr/

Σβήνοντας με κόκκινο μελάνιΟι εκλογές και η αλλαγή των ΜΜΕ

Η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στιςεκλογές δεν είναι απλώςένα σημείο καμπής προςαυτή την κατεύθυνση,είναι η ίδια η απόδειξηπως οι καιροί έχουν αλ-λάξει και πως το μιν-τιακό κατεστημένο δενβρίσκεται πια σε θέση ναανεβάζει και να κατεβά-ζει κυβερνήσεις και ευ-νοουμένους.

“

2244 Η ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Του Ντέιβιντ Μακαρέι*

Έγραψα κάποτε, στο πλαίσιο ενόςμαθήματος φιλοσοφίας, ένα δοκίμιογια τη δυνατή σαγήνη που ασκούν οι«ταινίες εκδίκησης». Ξεκινώνταςαπό την υπόθεση ότι η προτίμησητου κοινού για αυτές τις ταινίεςεδράζεται στην ίδια εγγενή ικανό-τητα που ωθεί το ανθρώπινο είδοςνα θέλει να πιστεύει στην κόλαση,επιχείρησα να συνδέσω τη θεολογίαμε την ψυχολογία.

Ηιδέα της κόλασης είναι παράλ-ληλα συναρπαστική και αποκα-λυπτική. Συναρπαστική, με την

έννοια ότι είναι τόσο καταφανώςακραία, και αποκαλυπτική, με την έν-νοια ότι αντιπροσωπεύει την πυρηνικήπεποίθηση ότι οι άνθρωποι που έχουνυπάρξει «κακοί» όχι μόνο αξίζει να τι-μωρηθούν, αλλά να τιμωρηθούν με τονπιο τρομακτικό και δραματικό τρόπο,βασανιζόμενοι στη φωτιά. Μάλιστα, όχιγια εκατό ή χίλια χρόνια, αλλά για τηναιωνιότητα.

Σκεφτείτε, αν δεν πιστεύαμε ότι το ναείμαστε «καλοί» έχει πραγματικόνόημα, η ιδέα της κόλασης δεν θα είχεποτέ ριζώσει. Εάν η ανθρωπότητα δενπίστευε, σε κάποιο βαθύ, σκοτεινό καιαρχέγονο επίπεδο, ότι το να είμαστε«κακοί» άνθρωποι μας κάνει άξιουςφρικτής τιμωρίας, θα σκάγαμε σταγέλια στο άκουσμα της ιδέας της κόλα-σης.

Αλλά δεν γελάσαμε, την ενσωματώ-σαμε. Στην πραγματικότητα, η ιδέα τηςαιώνιας καταδίκης για τις αμαρτίες μαςόχι μόνο εισακούστηκε, αλλά μας φό-βισε βαθιά. Παρότι, οι περισσότεροιαπό τους πολίτες του δυτικού κόσμουδεν πιστεύουν πια την εκδοχή της κό-λασης με τη φωτιά και το θειάφι, ηπλειοψηφία ακόμα επιχαίρει βλέπονταςπραγματικά «κακούς ανθρώπους» να τι-μωρούνται.

Κάποιοι αναφέρονται σε αυτήν την τι-μωρία απλώς ως «δικαιοσύνη», άλλοιείναι διατεθειμένοι να κάνουν ένα βήμαπαραπέρα χρησιμοποιώντας τον πιοβαρύ όρο, «αντίποινα». Προσωπικά,προτιμώ να την ονομάζω αυτό πουείναι: «εκδίκηση». Από εκεί αντλεί και ησυνεχιζόμενη δημοφιλικότητα των ται-

νιών εκδίκησης. Ακολουθεί η περίληψητεσσάρων εξαιρετικών ταινιών παρατι-θέμενες χωρίς ιδιαίτερη σειρά. Όσο γιατο δοκίμιο στο μάθημα της φιλοσοφίας,πήρα βαθμό C+. Aς το αποδώσουμε στη«δικαιοσύνη».

«Nevada Smith» (1966). Ο Στιβ ΜακΚουίν παίζει τον νεαρό Μαξ Σαντ, ένανκατά το ήμισυ Ινδιάνο, του οποίου η μη-τέρα και ο πατέρας δολοφονούνται απότρεις σαδιστές περιπλανώμενους. Όχιαπλώς δολοφονήθηκαν, αλλά κατακρε-ουργήθηκαν και ακρωτηριάστηκαν.Αφού έγδαραν ζωντανή τη μητέρα του,ένας από αυτούς τους ψυχοπαθείς, οΤομ Φιτς (τον οποίο ενσάρκωνε ο ΚαρλΜάλντεν) στη συνέχεια περιφέρει μιαθήκη για καπνό φτιαγμένη από τοδέρμα του στήθους της γυναίκας. Αυτήη φρικτή σκηνή, είναι η εναρκτήρια τηςταινίας. Ωστόσο, γνωρίζοντας ότι πρό-κειται για μια εξαιρετικά ευχάριστη ται-νία εκδίκησης, μπορούμε να χαλαρώ-σουμε στο κάθισμά μας, ήρεμοι, γνωρί-ζοντας ότι η δράση θα εξελιχθεί όπωςακριβώς ελπίζουμε, ότι αυτοί οι φοβε-ροί άνθρωποι θα βρουν αυτό που τουςαξίζει. Αν και ο 36χρονος Στιβ ΜακΚουΐν είναι σαφώς μεγάλος για το ρόλο,είναι εξαιρετικός, όπως και ο ΜπράιανΚιθ, που παίζει τον μέντορά του.

«Death wish» («Ο εκτελεστής της νύ-χτας», 1974). Ίσως να πρόκειται για τοχρυσό παράδειγμα ταινίας εκδίκησηςόλων των εποχών. Τα έχει όλα: Τη ΝέαΥόρκη στα δύσκολα χρόνια της υψηλήςεγκληματικότητας, αηδιαστικά τέραταπου περιφέρονται στους δρόμους επιτι-θέμενα σε αθώους ανθρώπους και ένανήπιο αλλά αρρενωπό άνθρωπο της δι-πλανής πόρτας που απρόθυμα αναδει-κνύεται σε ήρωα. Ο Τσαρλς Μπρόνσον -ποιος θα ήταν καλύτερος;- ενσαρκώνειέναν φιλήσυχο αρχιτέκτονα (μαθαί-νουμε ότι ήταν αντιρρησίας συνείδησηςκατά τη διάρκεια του πολέμου), τουοποίου η σύζυγος και η κόρη γίνονταιθύματα βίαιου ξυλοδαρμού και βια-σμού. Η σύζυγος πεθαίνει λόγω του ξυ-λοδαρμού και η κόρη έχοντας περιέλθεισε μια αξιολύπητη κατάσταση, εισάγε-ται σε ψυχιατρικό ίδρυμα. Όσο για τονΜπρόνσον, δεν έχει άλλη επιλογή παράνα μεταμορφωθεί από τρυφερός σύζυ-

γος και πατέρας στον πιο θανάσιμο εκ-δικητή που έχει γνωρίσει η Νέα Υόρκη.Αφού λαμβάνει αναπάντεχα ένα όπλοως δώρο, περιφέρεται πυροβολώνταςόποιο ανύποπτο αρπακτικό τολμήσει νατον πλησιάσει.

«The brave one» («Εκτός εαυτού»,2007). Ακόμα μια ταινία με πρωταγωνι-στή ένας απρόθυμο ήρωα, αυτή τη φοράγυναίκα, την υπέροχη Τζόντι Φόστερ,που ενσαρκώνει μια στοχαστική, χαμη-λών τόνων διανοούμενη ραδιοφωνικήπαραγωγό. Ταινία πιστή στη συνταγήτης εκδίκησης, αφού η πρωταγωνίστριακαι ο σύντροφός της γίνονται θύματαεπίθεσης από τους «κακούς», -πουαλλού;- στο Σέντραλ Παρκ. Αυτή ξυλο-κοπείται άγρια και ο σύντροφός της δο-λοφονείται. Φοβισμένη, δεν βγαίνειαπό το διαμέρισμά της για αρκετέςεβδομάδες, μέχρι που αποφασίζει ναβγει έξω και να αγοράσει ένα όπλοχωρίς άδεια, για να προστατεύσει τονεαυτό της. Αυτή η αγορά της αλλάζει τηζωή, αφού μεταμορφώνεται σε μια εκ-δικητική φονική μηχανή. Ο πάντα εξαι-ρετικός Τέρενς Χάουαρντ ενσαρκώνειένα νεοϋορκέζο αστυνομικό του τμήμα-τος ανθρωποκτονιών.

«John Wick» (2014). Πρόκειται γιατη μόνη ταινία από όλες τις προηγούμε-νες που εμπλέκει ένα επαγγελματία ωςτον ηρωικό εκδικητή, και τι επαγγελμα-τία! Ο Κιάνου Ριβς ενσαρκώνει τον ΤζονΓουΐκ, έναν πρώην μυστικό πράκτορατης υψηλότερης και πιο ολοκληρωμέ-νης τάξης, του πιο θανατηφόρου τμή-ματος και τον τελευταίο άνθρωπο στονκόσμο που θα ήθελε ο καθένας μαςποτέ να εξοργίσει. Μια μονάδα πουμπορεί να τα βάλει με ολόκληρη ομάδα,ο Γουΐκ είναι διεθνώς αναγνωρισμένοςως επικίνδυνος και αποφασισμένος. Τοαπόβρασμα με το οποίο τα έχει βάλειδεν έχει επιλογή παρά να παραμείνει εν-τελώς τρομοκρατημένος μέχρι που ξε-κάνει όλα τα μέλη της ομάδας του. ΟΡιβς στα καλύτερά του.

* Ο Ντ. Μακαρέι είναι σεναριογράφος,συγγραφέας και συνδικαλιστής. Τοκείμενο δημοσιεύτηκε στο «Counter-pounch», στις 28 Γενάρη 2015.

H Λίζι Μπόρντεν γύρισε δύο από τιςπιο σημαντικές ταινίες της δεκαε-τίας του ’80. Η πρώτη της ταινία,«Born in flames», βγήκε στις αίθου-σες το 1983 και εκτυλίσσεται σε ένακοντινό μέλλον, μετά από μια δημο-κρατική σοσιαλιστική επανάστασηστις ΗΠΑ. Η ταινία παρακολουθεί μιαομάδα ριζοσπαστικών γυναικών, κυ-ρίως ομοφυλόφιλες και έγχρωμες,που διαπιστώνουν ότι η νέα σοσιαλι-στική κυβέρνηση δεν έχει επαρκώςαπευθυνθεί στα ζητήματα πατριαρ-χίας και ρατσισμού και αποφασίζουννα οργανώσουν ένα «στρατό γυναι-κών» για να αγωνιστούν για μια επα-νάσταση μέσα στην επανάσταση.Η επόμενη ταινία της, «Working girls»(1986), είναι μια ρεαλιστική ματιάστη ζωή γυναικών που εργάζονταισε ένα πορνείο του Μανχάταν. Παρα-μένει ακόμα και σήμερα μια από τιςπλέον ρεαλιστικές, μη αισθησιακέςκινηματογραφημένες απεικονίσειςτης εργασίας του σεξ.Τριάντα χρόνια μετά, οι ταινίες τηςείναι χρήσιμες για ακτιβιστές παρα-μένοντας τολμηρές και οραματικέςόσο και την ημέρα που κυκλοφόρη-σαν. Πρόσφατα ένα φεμινιστικό ακα-δημαϊκό περιοδικό αφιέρωσε έναολόκληρο τεύχος για την ταινία«Born in flames», ενώ ακτιβιστές στοAllied Media Conference του Ντιτρόιταφιέρωσαν ένα ολόκληρο εργαστή-ριο για να συζητήσουν την ταινία. Η Μπόρντεν δεν αποφεύγει να χαρα-κτηριστεί φεμινίστρια, αλλά, όπωςκαι οι γυναίκες στις ταινίες της, νιώ-θει άβολα με αυτό που χαρακτηρίζε-ται ως λευκός φεμινισμός της με-σαίας τάξης. Οι χαρακτήρες του«Born in flames» αναγνωρίζουν τουςεαυτούς τους περισσότερο στονεπαναστατικό φεμινισμό με ταξικήκαι φυλετική συνείδηση, που εμπνέ-εται από την οργάνωση CombaheeRiver Collective παρά από το Ms Ma-gazine [www.msmagazine.com].Η Λίζι Μπόρντεν ζει στο Λος Άντζε-λες και σχεδιάζει τα επόμενα έργατης. Ακολουθούν αποσπάσματα απόμια συζήτηση μαζί της.

Τη συνέντευξη πήρεο Τζόρνταν Φλάχερτι*

Εγινα κινηματογραφίστρια μάλλοντυχαία. Πήγα στη Νέα Υόρκη θέ-λοντας να γίνω ζωγράφος, αυτή

ήταν η μεγάλη μου φιλοδοξία. Αγα-πούσα την τέχνη και η Νέα Υόρκη ήταν ηπόλη την οποία επισκεπτόμουν κάνο-ντας ότο στοπ, όταν σπούδαζα Ιστορίατης Τέχνης στο κολέγιο Γουέλσλι, δυ-τικά της Βοστόνης. Συμπτωματικά βρέ-θηκα στον κόσμο της τέχνης, όταν μιακαθηγήτριά μου με σύστησε για να

Εάν η ανθρωπότητα δενπίστευε, σε κάποιοβαθύ, σκοτεινό καιαρχέγονο επίπεδο, ότιτο να είμαστε “κακοί”άνθρωποι μας κάνειάξιους φρικτήςτιμωρίας, θα σκάγαμεστα γέλια στο άκουσματης ιδέας της κόλασης

“Πάντα φανταζόμουν ότιοι γυναίκεςπρωταγωνίστριες στο“Born in flames” θασυλλαμβάνονταν, θαφυλακίζονταν και θαυπήρχε ένα άλλο κύμαγυναικών που θαέπαιρνε τις θέσειςτους, γιατί ο αγώναςπρέπει να συνεχίζεται,γιατί δεν έχει αλλάξειτο ζητούμενο.

“

Αιώνια τιμωρίακαι «ταινίες εκδίκησης»

Η ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015 2255ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

γράψω στο περιοδικό «Art Forum» καιέτσι γνώρισα πολύ κόσμο. Σύχναζα στοMax’s Kansas City με όλους τους σπου-δαίους καλλιτέχνες της εποχής: Ρί-τσαρντ Σέρα, Ρόμπερτ Σμίθσον κ.ά.Έγραφα για καλλιτέχνιδες όπως η ΙβόνΡέινερ, η Τζοάν Τζόνας και η ΣιμόνΦόρτι.

Ριζοσπαστικοποιόμουν από το φεμινι-στικό κίνημα, αλλά δεν έβλεπα έγχρω-μες γυναίκες να συμμετέχουν. Επίσης,ριζοσπαστικοποιόμουν από τη σεξουαλι-κότητά μου και την αποστροφή μου γιατην πατριαρχία. Έτσι για μένα, η ταινία«Born in flames» αποτελούσε την έκ-φραση αυτής που ήμουν εκείνη την πε-ρίοδο. Ήμουν κάποια που εξεγειρότανενάντια στο μικρό κορίτσι που ήμουν σταμάτια όλων των καλλιτεχνών που συνα-ναστρεφόμουν, τους τιτάνες της τέχνης,και ζούσα σε ένα κόσμο όπου ο φεμινι-σμός, με τον οποίο ερχόμουν σε επαφή,ήταν μια εκδοχή με την οποία δεν μπο-ρούσα να σχετιστώ. Τι είχα κοινό με τηνΓκλόρια Στάινεμ; Τίποτα.

Ταινία σαν εξερεύνηση

Η ταινία που σίγουρα με επηρέασε γιανα γυρίσω το «Born in flames» ήταν το«Battle of Algiers». Αφηγούταν την ιδέαότι η επανάσταση δεν τελειώνει ποτέ,

συνεχίζεται διαρκώς. Ήθελα να εξερευ-νήσω αυτό το φάσμα: αγωνίζεσαι μελόγια, αγωνίζεσαι με τη δημοσιογραφίακαι τελικά αγωνίζεσαι με την ένοπλη αν-τίσταση. Πάντα φανταζόμουν ότι οι γυ-ναίκες πρωταγωνίστριες στο «Born inflames» θα συλλαμβάνονταν, θα φυλακί-ζονταν και, όπως στο «Battle of Algiers»,θα υπήρχε ένα άλλο κύμα γυναικών πουθα έπαιρνε τις θέσεις τους, γιατί ο αγώ-νας πρέπει να συνεχίζεται, γιατί δεν έχειαλλάξει το ζητούμενο. ∆εν έχει αλλάξειγια τις γυναίκες και δεν έχει αλλάξει γιατις μειονότητες.

Αυτό εξερευνούσα και η ταινία απλώςέτυχε να είναι το μέσο. ∆εν είχα ιδιαίτερηανησυχία να είναι προσεγμένη. Στηνπραγματικότητα, όσο πιο τραχιά έμοι-αζε, τόσο το καλύτερο. Ήθελα να απευ-θύνεται στη βάση. Πήγαινα σε γκέι μπαρ,γύριζα στο δρόμο, έβρισκα γυναίκες καιτις ρωτούσα αν ήθελαν να συμμετέχουνστην ταινία. Την δημιουργήσαμε μαζί.Αυτοσχεδιάζαμε και στη συνέχειαέπαιρνα ό,τι είχαμε γυρίσει και δημιουρ-γούσα σκηνές που εντάσσονταν σε ένασενάριο. Αυτή η διαδικασία κράτησεπέντε χρόνια.

Γύρισα το «Born in flames» αντί-στροφα. Κοιτούσα ό,τι γύριζα, προσπα-θούσα να μην το πειράξω, το μόνταρακρατώντας ό,τι χρειαζόμουν και μετά

έφτιαχνα αντίγραφα για ό,τι ήθελα νακρατήσω. Στη συνέχεια έγραφα κάποιοσενάριο, έβγαινα ξανά έξω, τράβαγα καιέτσι δημιούργησα κάποιο είδος ιστορίας.Αν υπήρχε κάποια διαδήλωση, τοποθε-τούσα τους ηθοποιούς μας μέσα σε αυτήκαι τράβαγα. Ή έστηνα μια διαδήλωσηκαι έβαζα μέσα πραγματικούς ανθρώ-πους.

Ένα λιοντάρι ή πεντακόσιαποντίκια;

Πολλές από τις γυναίκες στην ταινίαδεν ήταν ηθοποιοί. Κάποιες επελέγησαντυχαία στο δρόμο και έμειναν στην ται-νία και άλλες έφυγαν. Ορισμένες υπο-δύονταν μια εκδοχή του εαυτού τους,όπως η Αντέλ. Οι περισσότερες γυναίκεςπου το έκαναν αυτό, έγραφαν το δικότους υλικό. Η Αντέλ έγραψε ποίηση καιμουσική για την ταινία. Η γυναίκα πουπεθαίνει ήταν κάποια που βρήκα στοYMCA να παίζει μπάσκετ. ∆εν είχε πρό-θεση να γίνει ηθοποιός, ήταν πολύάτσαλη, αλλά μου άρεσε η όψη της. Κά-ποιοι από τους άνδρες που παίζουν στηνταινία ήταν ηθοποιοί. Ο Ρον Βάουτεραπό το Wooster Group και ο Έρικ Μπο-κοσιάν.

Ένας από τους θησαυρούς που είχαήταν η Φλο Κένεντι. ∆εν θυμάμαι πώςακριβώς βρήκα την Φλο, γιατί ήταν δι-κηγόρος του Ms Magazine. Αλλά ανήκεστη ριζοσπαστική πλευρά, ήταν πολύτολμηρή. Είπε κάτι πολύ όμορφο στηνταινία: «Τι προτιμάς να δεις να μπαίνειαπό την πόρτα, ένα λιοντάρι ή πεντακό-σια ποντίκια;» Πεντακόσια ποντίκιαμπορούν να κάνουν πολύ μεγάλη ζημιάκαι αυτό ήθελα με κάποιο τρόπο ναδείξω με την ταινία.

Πάντοτε υποστηρίζω ότι υπάρχουν δύοτρόποι να γυρίσεις μια ταινία: με αφετη-ρία ένα ερέθισμα ή με αφετηρία ένα συμ-πέρασμα. Το «Working girls» ήταν συμ-περασματική, διότι υπήρχε ένα σενάριοκαι από αυτό εκκινούσαμε, ενώ το «Bornin flames» ήταν συνεπαγωγικό γιατί δη-μιουργήθηκε από σπόρους που φυ-τεύαμε καθώς τραβάγαμε.

«Working girls»

Η ιδέα για το «Working girls» γεννή-θηκε καθώς μόνταρα υλικό από γυναίκεςεν ώρα εργασίας για το «Born in flames»,σκηνές με γυναίκες να κάνουν πράγματαμε τα χέρια τους, συμπεριλαμβανομένηςμιας σκηνής όπου μια γυναίκα βάζει έναπροφυλακτικό στο πέος ενός άνδρα.Πολλές από τις γυναίκες που γνώρισαστα γυρίσματα του «Born in flames» ήτανπόρνες. Ήμουν σε ένα περιβάλλον όπουη πορνεία μου προκαλούσε ενδιαφέρονκαι η ιδέα της απομυθοποίησης του σεξδημιούργησε το «Working girls». Σκέ-φτηκα ότι κανείς δεν γνωρίζει πραγμα-τικά την πορνεία στη μεσαία τάξη, όλοιέχουν προκαταλήψεις. Ό,τι είχα δει στονκινηματογράφο ήταν είτε παθητικές γυ-ναίκες που έκαναν στοματικό σεξ γιαπέντε ή δέκα δολάρια είτε πόρνες γιατην υψηλή τάξη. Και οι δύο εκδοχές αν-τιμετωπίζονταν με ρομαντισμό και στιςταινίες και στην πραγματικότητα. ∆ενείχα ποτέ δει την πλήξη ενός πορνείου,την απεικόνιση της ίδιας της δουλειάςκαι του γεγονότος ότι η πορνεία είναι μιαδουλειά σαν όλες τις άλλες. Αν αποφα-σίζεις ότι θέλεις να ξοδεύεις οκτώ ώρες

και να δίνεις το κορμί σου, διότι δεν θέ-λεις να ξοδεύεις σαράντα ώρες και να δί-νεις το μυαλό σου, είναι δική σου επι-λογή. Το «Working girls» είναι περισσό-τερο μια ταινία για τη δουλειά παρά γιατο σεξ.

Απομυθοποίηση τώρα

Ορισμένοι πήγαν να δουν την ταινίανομίζοντας ότι μιλάει για σεξ. Αυτή ηπροσδοκία στην πραγματικότητα μεεκτροχίασε ως κινηματογραφίστρια,διότι πολλοί με κατέγραψαν ως δημι-ουργό ερωτικών ταινιών και τέτοια σε-νάρια μου προσφέρονταν. Όμως επρό-κειτο για τη λιγότερο ερωτική ταινία πουθα μπορούσε να δει κανείς. Ήταν σαν οθεατής να ήταν μια μύγα στον τοίχο καινα παρακολουθούσε την εμπειρία τωνγυναικών με τους άνδρες πελάτες τους.Αντίθετα από την τυπική οπτική από τηνοποία παρουσιάζεται συνήθως ένα πορ-νείο σε μια ταινία, την αντρική, που βλέ-πει μια παράταξη κοριτσιών και σκέφτε-ται «ποιο ζαχαρωτό να διαλέξω σήμερααπό το κουτί;». Έχεις την ευκαιρία ναδεις τον τρόπο με τον οποίο οι γυναίκεςανταποκρίνονται στους άνδρες, σε αυ-τούς που δείχνουν σεβασμό και σε αυ-τούς που δεν δείχνουν. Επίσης, καμίααπό τις γυναίκες δεν έχει τέλειο σώμακαι αυτό δείχνεται επίσης.

Αυτό που απολαμβάνω είναι οι ταινίεςπου απομυθοποιούν πράγματα πουέχουν παρανοηθεί. Οι τάξεις με ενδιαφέ-ρουν ιδιαίτερα όπως και οι γυναίκες σταάκρα.

∆εν πήγα σε σχολή κινηματογράφου.Νομίζω αν είχα πάει, το «Born in flames»δεν θα είχε γυριστεί, διότι οι δάσκαλοιθα μου είχαν πει ότι οι ταινίες δεν γυρί-ζονται με αυτόν τον τρόπο. ∆εν αρχίζειςμια ταινία χωρίς σενάριο, μόνο με μιαιδέα. Αυτή η ταινία, όμως, ξεκίνησε έτσι,με μια υπόθεση. Στα χέρια μου εξελίχ-θηκε σε μολότοφ γιατί πραγματικάήθελα να ανατινάξω κάτι.

* Ο Τ. Φλάχερτι είναι κινηματογραφι-στής και δημοσιογράφος, με έδρα τηΝέα Ορλεάνη. Μπορείτε να δείτε δου-λειά του στο: jordanflaherty.org. Τοκείμενο δημοσιεύτηκε στο «Counter-punch» στις 28 Γενάρη 2015.

Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εργαζόμενες του σεξκαι φεμινισμόςΜια συζήτηση με την κινηματογραφίστρια, Λίζι Μπόρντεν

Αν αποφασίζεις ότιθέλεις να ξοδεύειςοκτώ ώρες και ναδίνεις το κορμί σου,διότι δεν θέλεις ναξοδεύεις σαράντα ώρεςκαι να δίνεις το μυαλόσου, είναι δική σουεπιλογή.

“

2266 Η ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015MOYΣΙΚΗ

Επιµέλεια: ΛΛιιάάνναα ΜΜααλλααννδδρρεεννιιώώττηη

lianam@otenet.gr

ΜΟ

ΥΣΙΚ

ΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

∆ημήτρης Ζερβουδάκης, «Ζωής παιχνίδια»

ΟΘεσσαλονικιός τραγουδοποιός ∆ημήτρης Ζερβουδάκης, ένας από τουςσπουδαιότερους τραγουδοποιούς της ελληνικής μουσικής, έρχεται στην

Αθήνα για δύο ακόμη συναντήσεις με το αγαπημένο του κοινό. Στις απο-σκευές του κουβαλάει τις μουσικές και τα στιχάκια του και την αγάπη του γιααυτό που κάνει. Τη γεμάτη με τραγούδια που έγιναν επιτυχίες προσωπικήτου πορεία, την χαρακτηρίζει η συνέπεια και η σεμνότητα. Με τη δύναμη μιαςσταθερής παρέας και κατά τον προσφιλή του τρόπο που εκείνος γνωρίζει, θαζωντανέψουν οι μελωδίες, τα λόγια, τα ποιήματα και η «επικοινωνία» με τρα-γούδια που αγαπήθηκαν μες στα χρόνια. Στις αποσκευές του και μία ευχάρι-στη έκπληξη, η νέα δισκογραφική πρόταση του, με γενικό τίτλο «Ζωής παι-χνίδια». Μια ανεξάρτητη παραγωγή από τις εκδόσεις «Κύμα». Αριθμημένασυλλεκτικά τα αντίτυπα και της δεύτερης έκδοσης της νέας δουλειάς τουτραγουδοποιού, θα τα βρείτε την ημέρα της συναυλίας, μιας και δεν διατί-θενται στο εμπόριο. Τα Σάββατα 7 και 14 Φεβρουαρίου, στις 10.30μ.μ., στο «Ρυθμός Stage» (Μαρίνου Αντύπα 38, Ηλιού-πολη). Είσοδος στο μπαρ: 12 ευρώ με μπύρα ή κρασί, ποτό στο τραπέζι: 20 ευρώ.

Ηπαρουσίαση της όπερας «Αφρο-δίτη και Άδωνις» είναι ένα«μπαρόκ πάρτι» για τις ημέρες

του καρναβαλιού και μια φρέσκια ανά-γνωση ενός μουσικού θεάτρου πουμετρά πάνω από τρεις αιώνες ζωής. Ηόπερα «Αφροδίτη και Άδωνις» σε τρειςπράξεις και πρόλογο του άγγλου συν-θέτη Τζον Μπλόου, πρωτοπαρουσιά-στηκε στην αγγλική βασιλική αυλή περίτο 1683. Στην αναβίωση του έργου απότον ταλαντούχο έλληνα σκηνοθέτη καισκηνογράφο Ανδρέα Λινό δίνεται ιδιαί-τερη έμφαση στα κύρια στοιχεία τηςκλασικής μάσκας. Το έργο ανήκει στοείδος όπερα-«μάσκα» της αγγλικήςαυλής και με αυτό τελειώνει μια μακράπαράδοση ανάλογων θεαμάτων πουγεννήθηκαν στην αυλή του Ερρίκου Η΄(αρχές 16ου αιώνα). Το λιμπρέτο απο-τελεί ελεύθερη απόδοση του ελληνικούμύθου, όπως αυτός έγινε γνωστός στηνΕυρώπη μέσα από τις «Μεταμορφώ-σεις» του Οβιδίου και πιθανόν να γρά-φτηκε από την Αν Κίνγκσμιλ, κυρία επίτων τιμών της Μαρίας Βεατρίκης τηςΜόντενας, ∆ούκισσας της Υόρκης. Ηυπόθεση διαδραματίζεται σε ένα ξέ-φωτο, σε δάσος της Αρκαδίας. Το έργοπαρουσιάζει βουκολικούς έρωτες καιδίνει μεγάλο βάρος στους γυναικείουςχαρακτήρες.

Ο σολίστ της βιόλας ντα γκάμπα Αν-δρέας Λινός, ο οποίος υπογράφει τησκηνοθεσία και τα σκηνικά της παρά-στασης, σπούδασε αρχικά βιολί στοΩδείο Αθηνών και στη συνέχεια βιόλαντα γκάμπα με τη Νιμά Μπεν Νταβίντστο Εθνικό Ωδείο της Βουλόνης-Μπι-λανκούρ (πρώτο βραβείο, 2006) και έχειειδικευτεί στην παλαιά μουσική. Το2012, παρουσίασε την όπερα «Αφροδίτηκαι Άδωνις» με μεγάλη επιτυχία στοΜουσικό Χωριό, στον Άγιο Λαυρέντητου Πηλίου, ενώ τον Φεβρουάριο του2014 στην Όπερα της Ντιζόν έκανε τησκηνοθεσία, τη σκηνογραφία και τα κο-στούμια για το έργο «La Pellegrina» μετο σύνολο «Les traverses baroques».

Τη μουσική διεύθυνση της Καμεράταςέχει αναλάβει ένας επίσης ταλαντούχοςνέος μουσικός, ο τσεμπαλίστας και μα-έστρος Μάρκελλος Χρυσικόπουλος. Ναθυμίσουμε ότι το 2011, ανέβασε, στοπλαίσιο των εκδηλώσεων του ΦεστιβάλΑθηνών, την όπερα του Μοντεβέρντι «Ηστέψη της Ποππαίας». Επίσης, για τουςφίλους του ραδιόφωνου παρουσιάζει

και επιμελείται την εκπομπή «Παλίμ-ψηστο» στο Τρίτο Πρόγραμμα.

Τους πρωταγωνιστικούς ρόλους ερ-μηνεύουν η σοπράνο Μαρία Παλάσκα(Αφροδίτη) και ο βαρύτονος ΣταύροςΝικολάου (Άδωνις). Συμμετέχουν επί-σης οι υψίφωνοι ∆έσποινα Παναγιώτου,∆ήμητρα Κωτίδου, ο τενόρος Κωνσταν-τίνος Ζαμπούνης, ο βαθύφωνος Μιχά-λης Ψύρρας, καθώς και οι χορεύτριες∆ήμητρα Αντωνάκη, Ιώ Στούρη καιΜαρία Κωνσταντάκη, που θα ενσαρκώ-σουν τις Τρεις Χάριτες. Η επιλογή τωνμονωδών έγινε ύστερα από ακροάσειςπου διοργανώθηκαν από κοινού με τηνΚαμεράτα. Μαζί τους η Παιδική και Νε-ανική Χορωδία Rosarte με τη διδασκα-λία και διεύθυνση της χορωδίας τηςΡόζη Μαστροσάββα. Τους τραγουδιστέςκαι τους χορωδούς πλαισιώνει η Καμε-ράτα-Ορχήστρα των Φίλων της Μουσι-κής σε όργανα εποχής.

Η βραδιά όπερας έχει γεύση καρνα-βαλιού αλλά και… σοκολάτας, καθώςτο κοινό καλείται να λάβει το ίδιομέρος, χορεύοντας στους ρυθμούς

ενός… bal baroque masqu με την ορχή-στρα επί σκηνής! Όσοι, λοιπόν, αγορά-σουν εισιτήριο μπορούν να δηλώσουνσυμμετοχή για το (δωρεάν) μάθημαμπαρόκ χορού που διοργανώνεται δύοώρες πριν από την έναρξη της παρά-στασης υπό την καθοδήγηση του χορο-γράφου Μπρουνό Μπεν και να χορέ-ψουν επί σκηνής –όπως και στο μπαρόκ«πάρτι» μετά την παράσταση– τα βή-ματα που διδάχτηκαν, μαζί με τους συν-τελεστές της παράστασης. Ευπρόσδε-κτοι και οι μεταμφιεσμένοι θεατές! Επί-σης, πριν από την έναρξη της παράστα-σης τους θεατές περιμένει μια ακόμηέκπληξη: το έντυπο πρόγραμμά, που θαπωλείται τοποθετημένο μέσα σε ένακομψό κουτί, περιέχει μια γλυκιά σοκο-λατένια έκπληξη δια χειρός ΣτέλιουΠαρλιάρου.

Το Σάββατο 7 και την Κυριακή 8 Φε-βρουαρίου, στις 9μ.μ., στην αίθουσαBanquet του Μεγάρου Μουσικής. Τιμέςεισιτηρίων: 19 και 30 ευρώ. Ειδικέςτιμές: 7 ευρώ (φοιτητές, νέοι, άνεργοι,ΑΜΕΑ), 12 ευρώ (πολύτεκνοι, 65+).

Τον συνθέτη Γιώργο Καγιαλίκο μας πρότεινε πριν από μερικά χρόνια ο ΝίκοςΚυπουργός, όταν επιμελήθηκε την παραγωγή του πρώτου CD του. Έναςεξαιρετικός νέος μελωδός με κλασική παιδεία και με εμφανείς τις επιρροέςτου από το λόγιο - έντεχνο τραγούδι των Μ. Χατζιδάκι, Μ. Θεοδωράκη, Ν.Κυπουργού κ.ά. Στη «Φυγή», το δεύτερο άλμπουμ του, ευτύχησε να συνεργαστείμε έναν επίσης νέο στιχουργό, τον ∆ημήτρη Αναγνωστόπουλο, που οι ποιητικοίστίχοι του οφείλουν πολλά στον Νίκο Γκάτσο και μεταφέρουν μνήμες, αρώματακαι συναισθήματα. Η ίδια ποιητική διάθεση του συνθέτη - μελοποιού ενισχύεταιτόσο από τους στίχους της Χριστίνας Κουκέλη, όσο και με τις μελοποιήσεις του

στον Νικηφόρο Βρεττάκο και στον Κορσικανό Γκιακούμου Τιερ. Κυρίως, όμως, ο Καγιαλίκος ευτύχησε να ακούσει το υλικότου ερμηνευμένο από μία συγκλονιστική Μαρία Φαραντούρη στη «Λήθη των μαρμάρων» και στη «Ναυσικά», καθώς και απότον ∆ώρο ∆ημοσθένους, τον Γιάννη Λεκόπουλο από τη Θεσσαλονίκη και τη Λίλιαν Τσατσαρώνη. Μαζί του, ευτυχήσαμε κιεμείς να έχουμε σήμερα στα χέρια μας ένα δίσκο που είναι η επιτομή του γνήσιου έντεχνου τραγουδιού και προφυλάσσεισαφώς το ακριβό γούστο του εκάστοτε ακροατή.

Λιάνα Μαλανδρενιώτη

ΟΟΙΙ ΑΑΚΚΡΡΟΟΑΑΣΣΕΕΙΙΣΣ ΤΤΗΗΣΣ ««ΕΕΠΠΟΟΧΧΗΗΣΣ»»

Ο ∆. Σγούροςσε έργα Μπετό-βεν, Σοπέν καιΛιστ

Ο∆ημήτρης Σγούρος, ο οποίοςσυγκαταλέγεται ανάμεσαστους πλέον καταξιωμένους

πιανίστες της σύγχρονης εποχής, σεένα σπάνιο ρεσιτάλ με μερικά από ταπιο φημισμένα έργα της πιανιστικήςφιλολογίας του 19ου αιώνα. Ο διε-θνής έλληνας πιανίστας με την απα-ράμιλλη δεξιοτεχνία θα χαρίσει μο-ναδικές στιγμές μουσικής απόλαυ-σης στο κοινό, ερμηνεύοντας διάση-μες σελίδες από την εργογραφία γιαπιάνο: στο πρώτο μέρος, τις «Πα-ραλλαγές Eroica» του Μπετόβεν, πουαποτελούν ένα ιδιαίτερο έργο του

πιανιστικού ρεπερτορίου, την Μπα-λάντα αρ. 4 του Σοπέν, ένα από ταπιο απαιτητικά έργα για πιάνο τοοποίο αποτελεί το αποκορύφωματης τέχνης του κορυφαίου ρομαντι-κού πιανίστα και συνθέτη. Ολόκληροτο δεύτερο μέρος είναι αφιερωμένοστον Φραντς Λιστ (1811-1886), οοποίος, το 1840, συνέθεσε τη συλ-λογή «Venezia e Napoli» [Βενετία καιΝάπολη], στην οποία θέλησε να απο-τυπώσει μουσικά τις εντυπώσεις τουαπό τα ταξίδια του στη Γενεύη καιτην Ιταλία. Τα δύο τελευταία έργατης βραδιάς είναι εμπνευσμένα απόδύο όπερες που αγαπήθηκαν πολύαπό το κοινό του 19ου αιώνα, τον«Ριγκολέτο» του Βέρντι και τον «Φά-ουστ» του Γκουνό. Πρόκειται γιαπιανιστικές παραφράσεις (Paraphra-ses de concert) του Λιστ που διατη-ρούν το δραματικό και μελωδικό πε-ριεχόμενο της εκάστοτε σκηνής.

Την Πέμπτη 5 Φεβρουαρίου, στις8.30μ.μ., στην Αίθουσα ΧρήστοςΛαμπράκης του Μεγάρου Μουσικής.Τιμές εισιτηρίων: 11, 20, 28, 40ευρώ. Ειδικές τιμές: 6,50 ευρώ (φοι-τητές, νέοι, άνεργοι, ΑΜΕΑ) και 8,50ευρώ (65+, πολύτεκνοι).

«Αφροδίτη και Άδωνις»του Τζον ΜπλόουΣε σκηνοθεσία του Ανδρέα Λινού, την Καμεράταδιευθύνει ο Μάρκελλος Χρυσικόπουλος

Γιώργος Καγιαλίκος

«Φυγή»Μετρονόμος

Σωτήρης ∆ημητρίου«Κοντά στην κοιλιά»Εκδόσεις Πατάκη∆εκέμβριος 2014

Τελικά, η πρόταση που κάναμε τονΣεπτέμβριο του 2012, με αφορμήτο τρίτο “αφήγημα” του Σωτήρη

∆ημητρίου, «Η σιωπή του ξερόχορτου»,πως πρόκειται για μία άτυπη αφηγημα-τική τριλογία, στην οποία και δίναμε τοντίτλο, «Ύμνος στην αμεριμνησία», απο-δεικνύεται λανθασμένη. Τέλη ∆εκεμ-βρίου 2014, κυκλοφόρησε τέταρτο “αφή-γημα”. Η έκδοση είχε ανακοινωθεί γιατις 28 Νοεμβρίου, αλλά ο συγγραφέας,παρά τη δυσανασχέτηση του εκδότη, πουαντιμετώπιζε μεγαλύτερη της, έτσι κι αλ-λιώς, μεγάλης ζήτησης των βιβλίων του∆ημητρίου, λόγω και των αναγγελτικώνδημοσιευμάτων, την καθυστέρησε κατάένα μήνα, ώστε να συμπληρωθεί ακεραίαη δεκαετία από την κυκλοφορία τουπρώτου “αφηγήματος”, του θρυλικού,σήμερα πλέον, μετά και την κινηματο-γραφική του μεταφορά, «Τα οπωροφόρατης Αθήνας».

Με αφορμή το πρόσφατο, τέταρτο “α-φήγημα”, μάλλον θα πρέπει να τροπο-ποιήσουμε και τον γενικό τίτλο της τε-τραλογίας. Αλλά ας μην προβαίνουμε σεβεβιασμένες κρίσεις, τρωκτικές του κρι-τικού κύρους μας, δεδομένου ότι η συγ-γραφική φαντασία δείχνει να αναπτε-ρούται, οπότε μπορεί να ακολουθήσεικαι έτερο “αφήγημα”. Αν δεν προκύψει,λόγω και της ενθουσιώδους υποδοχής α-πό τον Τύπο –μέχρι πρωτοσέλιδη κατα-χώρηση μετά φωτογραφίας του συγγρα-φέα, κι αυτό παραμονές εκλογών– σειρά“αφηγημάτων” σε ετήσια βάση. Άλλω-στε, το 2015 είναι κομβικό για τον ∆ημη-τρίου, καθόσον έτος αφυπηρέτησης απότο ∆ημόσιο, αλλά και όπως φαίνεται, εκ-κίνησης μίας ωριμότερης συγγραφικήςδιαδρομής. Τώρα, που το διήγημα ως ε-κλεκτό λογοτεχνικό είδος καταπατήθη-κε από ποιητικώς ανοργασμικούς μεσή-λικες και πριάπειους πρωτοεμφανιζόμε-νους, εκείνος το εγκαταλείπει, στρεφό-μενος στο “μετα-ρεαλιστικό αφήγημα”.Ο χαρακτηρισμός είναι του ΑριστοτέληΣαΐνη, που πρώτος διείδε, ότι, με αυτάτα “αφηγήματα”, ο συγγραφικός “ορίζο-ντας ανοίγει προς απαιτητικότερες συν-θέσεις”.

Η αλλαγή επί το σοβαρότερο του συγ-γραφικού προφίλ διαφαίνεται και στηλακωνικότητα –μόλις οκτώ λεκτικές μο-νάδες– του βιογραφικού στο “αυτάκι”του βιβλίου. Αυτή τη φορά, ορφανούφωτογραφίας, προς απελπισμό των ανα-γνωστριών, που έχουν συνηθίσει τη γνω-στή φωτογραφία με το ασκαρδαμυκτίκοίταγμα του συγγραφέα τους.

Στο πρώτο “αφήγημα”, εκείνο του2005, που ήταν και το μόνο φέρον ει-

δολογικό χαρακτηρισμό, ο αφηγητής του∆ημητρίου, ένα μοναδικό σε εκλάμψειςθυμοσοφίας alter ego, περιπλανάται ανάτας οδούς και τας ρύμας των Αθηνών, α-πό Τζιτζιφιές μέχρι τη “μικρή βουλή τουΖαππείου”, όπου σκανταλιάρηδες γέρο-ντες επιδίδονται σε πονηρά πειράγματα.Στο δεύτερο, τρία χρόνια αργότερα, «Σαντο λίγο το νερό», υπερίπταται μεταθανα-τίως της χώρας, από την πρωτεύουσα μέ-χρι την παραμεθόρια γενέτειρα, όπου α-πελεύθερες γερόντισσες σούρνουν ανα-δρομικά τα εξ αμάξης στους αντάρτες,“βρωμασκέρι”, το χειρότερο όλων. Στοτρίτο, με την πάροδο και πάλι τριών ε-τών, ο αφηγητής φαντασιώνει τη μετα-μόρφωση της Ελλάδας σε μία ουτοπικήχώρα, την οποία οι “σύνεθνοί” του, λόγωτης κακής τους φύσης, απολλύουν, ως οΑδάμ και η Εύα τον Παράδεισο. Τέλος,στο πρόσφατο, τέταρτο αφήγημα, μετάτην πάροδο μίας ακόμη τριετίας περι-συλλογής των ελληνικών πραγμάτων, ο

συγγραφέας ανεβάζει τον πήχη τωνπροσδοκιών. Σε σύντομο δημοσίευμαπαρουσίασης του αφηγήματος, το χαρα-κτηρίζει “κοινωνική σάτιρα”, προσθέτο-ντας πως πρόκειται για “τη σάτιρα τουγράφοντος ως πολίτη”. Αυτή η έμφασηστην ιδιότητα του πολίτη, όπου φαίνεταινα λανθάνει το ενεργός πολίτης, αφήνειτο περιθώριο ανομολόγητος στόχος ναείναι το ξεκούνημα των “συνελλήνων”του από την παθητικότητα, στην οποίαδείχνουν να έχουν βυθιστεί.

Σε αυτό, ο αφηγητής του “υπερίσταταιτης πολιτείας”, ξεδιακρίνοντας το σύν-θημα “βασανίζομαι”. Οι ιστορικοί της“τέχνης του τοίχου”, ιταλιστί γκράφιτι,τοποθετούν την πρώτη εμφάνισή του τον

Απρίλιο του 2010. Εκείνος στοχάζεταιτον ταυτοχρονισμό του συνθήματος μετο διάγγελμα Γεωργίου Παπανδρέου,που ανακοίνωνε την προσφυγή της χώ-ρας στο μηχανισμό στήριξης. Κάτι σαντη μηχανική υποστήριξη της αναπνοήςβαρέος νοσούντος, με την ελπίδα καρδι-οαναπνευστικής αναζωογόνησης, ανα-λογίζεται, ενώ σκέφτεται με συγκίνησηεκείνον τον ανώνυμο αλλά μεγάλο “καλ-λιτέχνη του δρόμου”, που πρώτος το έ-γραψε καλλιγραφικά κάπου στο κέντροτης Αθήνας και στη συνέχεια, με τρόποπου παραμένει άλυτο μυστήριο, πολλα-πλασιάστηκε απανταχού της χώρας.

Πράγματι, ήταν μια μονολεκτική έκ-φραση πόνου, που κάλυπτε όλο το φά-σμα από το ατομικό στο συλλογικό. Τό-σο καίρια, που αναστάτωσε τα Μέσα Κοι-νωνικής ∆ικτύωσης, που ενέπνευσε συν-θέτες και συγγραφείς, όλοι τους ευαί-σθητοι καταγραφείς της καθημερινότη-τας. Μεταξύ αυτών, τον Αντώνη Τσιπια-νίτη, που συνέγραψε ομότιτλο θεατρικό.Με κορύφωση, το “μετα-ρεαλιστικό α-φήγημα” του ∆ημητρίου, του πλέον προ-βεβλημένου συγγραφέα της περιώνυμης“γενιάς του ιδιωτικού οράματος”. Τοσύνθημα “βασανίζομαι”, από “τοποδεί-κτης” της πόλης των Αθηνών, κατέληξεσήμα κατατεθέν της τρέχουσας αντιπα-ραγωγικής περιόδου. Ο ∆ημητρίου διείδεπως θα καταγραφεί στις δέλτους τηςΙστορίας ως το πρώτο “κίνημα” της νω-θρής όσο και χαλαρής κοινωνίας, που έ-φερε η οικονομική κρίση. Γι’ αυτό και οαφηγητής του εντρυφεί “στις κωμικέςπλευρές” αυτής της κοινωνίας, βρίσκο-ντας σε αυτές την πρόκληση για τοσκώμμα του. Τις τραγικές, ως οι αυτό-χειρες, τις παρακάμπτει με μία “φρασού-λα” της μορφής, “οι πιο αδύναμοι, οι πιοαθώοι έπεφταν από τις ταράτσες”. Όσογια το πλήθος των επιζώντων έρποντας,ως οι στεγαζόμενοι σε πιλοτές και εισό-δους ακατοίκητων, ο “περιπατητής τηςΑθήνας” δεν το μνημονεύει, καθώς τοκάλυψε πρώτος ο Χρήστος Χρυσόπου-

λος, από τους επιφανείς της επόμενηςπεζογραφικής γενιάς, με το βιβλίο του,«Φακός στο στόμα».

Ακριβέστερα, ο ∆ημητρίου αναφέρεται“στις κωμικές πλευρές της λεγόμενηςκρίσης”. Ως προς το αμφισβητήσιμο τηςκρίσης, που δηλώνει κάπως προκλητικάαυτό το “λεγόμενη”, ο συγγραφέας το ε-πεξηγεί σε συνέντευξή του με την απο-στομωτική “φρασούλα”, “κλαίμε άδαρ-τοι, δεν περνάμε αυτά που έζησαν οι πα-λαιότεροι”. Εκ πρώτης όψεως, εμπαίζειτα πρόσωπα και παρωδεί τις καταστά-σεις. Εμβαθύνοντας, όμως, μάλλον επι-διώκει τη διδαχή δια παραβολών και αλ-ληγοριών. Με σημείο εκκίνησης, τη βα-ρυγγώμια του “βασανίζομαι”, επιλέγει

ως δρομοδείκτες για το ξεδίπλωμα τηςαφήγησής του κάποια πρώτα συνθήμα-τα, που πήραν κατά καιρούς μορφή “κι-νήματος”. Παρακάμπτει το “δεν πληρώ-νω” και τη χορεία των “αγανακτισμέ-νων”, δεδομένου ότι μυθοπλαστικώς α-πομυζήθηκε από τον νεότερό του καιπλέον πολιτικοποιημένο Θανάση Χειμω-νά, στο μυθιστόρημά του, «Ζούμε τις τε-λευταίες μας μέρες».

Αντ’ αυτού, περισυλλέγει το “λάθος”και το “εγώ φταίω”, για να στραφεί με τομεν πρώτο, προς τους “βόρειους εταί-ρους”, ή, κατά τον δικό του νεολογισμό,ετυμολογούμενο από τη λέξη ερπετό αγ-γλιστί και ελληνιστί, τις “σερπετές χώ-ρες”, με το δε δεύτερο στα καθ’ ημάς.Όπου άπαντες εξομολογούνται τις α-μαρτίες τους, δημόσιοι και ιδιωτικοί υ-πάλληλοι, ελεύθεροι επαγγελματίες καικαλλιτέχνες, με τον ίδιο τον συγγραφέανα κλείνει το χορό των μετανοημένωντου “μαζί τα φάγαμε”. Στη συνέντευξήτου, σχολιάζει ότι πρόκειται για “σκληρήκριτική” των άλλων και “αυτομαστίγω-ση” δική του. Αν αυτή ήταν η συγγραφι-κή πρόθεση, τότε η σάτιρα θα χαρακτη-ριζόταν αβαθής, με κάποιες παράπλευ-ρες ιστορίες, μάλλον παρατραβηγμένες.Ωστόσο, κατά μία άλλη ερμηνεία, σε αυ-τές τις αφελείς εκμυστηρεύσεις, λανθά-νει –μπορεί και ασύνειδα– η ειρωνική υ-πόμνηση, ότι οι εξομολογούμενες αμαρ-τίες είναι εκείνες, για τις οποίες όχι μό-νο δεν θα υπάρξει ψόγος, αλλά θα προ-καλέσουν ακόμη και τον θαυμασμό, δε-δομένου ότι, σήμερα πλέον, μετά την πα-γίωσή τους, εκλαμβάνονται ως μαγκιά.Υπέρ αυτής της άποψης, μας ωθούν καιτα υποκοριστικά, που επιστρατεύει καθ’υπερβολήν ο συγγραφέας για να ανα-φερθεί στους “συνέλληνές” του, την ώ-ρα που υποτίθεται, πως τους τραβάει τοαυτί.

Σε αυτό το “αφήγημα” του ∆ημητρίου,λιγότερες είναι οι λεκτικές νεοπλα-

σίες, με περισσότερες τις νεκρεγερσίεςλέξεων από παλαιότερες εποχές και δια-

φορετικά συμφραζόμενα. Ο συγγραφέαςδεν αμφιβάλλουμε πως γνωρίζει τα συμ-φραζόμενα από τα οποία αναδύθηκαν οιλέξεις. Μένει, όμως, ζητούμενο, κατάπόσο κατορθώνει να τα υποβάλλει μέσωτης αφήγησης. Αυτά καθίστανται προ-φανή, όταν πρόκειται για λέξεις, όπως“πολιτοφυλακή” ή “αγκιτάτορας”. Αλλάεκείνο το “κομμουνιστοκαπιταλιστές”δείχνει προς περισσότερες της μιας κα-τεύθυνσης. Σίγουρα, πάντως, το “Σουλ-τάν-μερεμέτ”, το βάζει για να “γελάσειτο χειλάκι” όσων δεν έτυχε ποτέ να τογευτούν. Και σε αυτό το “αφήγημα”,πληθαίνουν ατάκες και στιχομυθίες σεφωνολογική μεταγραφή, με κέρδος τοσφρίγος της προφορικότητας. Στήριγμαβασικό της σατιρικής γραφής του ∆ημη-τρίου η χρήση της υπερβολής, μέχρι υ-περβολής. Όπως στην απόδοση της κου-βέντας με τον ταξίτζη, που δεν χρειαζό-ταν να είναι ρυπαρός ο ίδιος και βρώμι-κο το ταξί του, για να γίνει πιστευτή.

Σε βασικό στοιχείο της δομής αναδει-κνύονται τα τετράστιχα, που αποτελούνχαρίεν πολυσυλλεκτικό ανθολόγημα. Τοπρώτο, το παιδικό για τη γιορτή της μη-τέρας, το ακολουθεί τετράστιχο από τοεμβατήριο προς τιμή του Ναυάρχου Κου-ντουριώτη, «Ο ναύτης του Αιγαίου», καιμετά έρχονται στίχοι από μαντινάδες,παιδικά τραγουδάκια και λαχνίσματα,μηνιάτικα παροιμιακά, μέχρι και ολίγοςΝότης Σφακιανάκης. Με αυτά τα τετρά-στιχα, ενταγμένα σε μία αφήγηση συνε-χούς ροής, φτιάχνονται τα διαχωριστικάγια τις επιμέρους αφηγηματικές ενότη-τες. Ένα αποκριάτικο, ελευθεριάζον δί-στιχο, που μνημονεύει μεν την κοιλιά,αλλά δείχνει τα κοντά στην κοιλιά και ταυπό κάτω αυτής ευρισκόμενα (“χτυπάειη μια κοιλιά την άλλη,/ γίνεται χαρά με-γάλη”), ανοίγει το ερωτικό μέρος. Κάτισαν σήμα για το πέρασμα από τη σάτιραστο προσφιλές θέμα του, την ουτοπίατης αμεριμνησίας. Αυτή τη φορά, σε δια-φορετική μορφή, πλέον συγκεκριμένη α-πό εκείνη του προηγούμενου αφηγήμα-τος. Ως απαύγασμα απόψεων ευζωίας,απόλυτα σταθερών στη διάρκεια τηςτριακονταετούς συγγραφικής παρουσίαςτου, που συμπληρώνεται εφέτος.

Ακριβέστερα, την ενσωματώνει στο α-φήγημα, υπό τη σκέπη της σάτιρας, μετην επινόηση μιας βεντάλιας δήθεν πο-λιτικών κομμάτων, όχι παραβολικών ήαλληγορικών, αλλά ουτοπικών. Αφούπολιτικολογεί ανάλαφρα, κάτι σαν τομεταξύ τυρού και αχλαδίου, περί των “α-συμπόνετων αριστερών”, του πλήθουςτων διαπρεπών λόγω “φυρότητας” καιτων “ονειριστών”, παρακάμπτοντας τουςουρανιστές, φτάνει στο “κόμμα του αρ-χικού εφησυχασμού” ή κόμμα “κοντάστην κοιλιά”. Αν και ακριβέστερο θα ή-ταν το “μέσα στην κοιλιά”, αφού αναφέ-ρεται στην απόλυτη ευδαιμονία του εμ-βρύου στο αμνιακό υγρό. Έτσι, όμως, θαέχανε τον στόχο του, που είναι η μετεξέ-λιξη του εν λόγω κόμματος σε “κόμματης αφόδευσης” και εν τέλει, “της κωλο-τρυπίδας”. Παρεμπιπτόντως, αυτές τιςσελίδες, απολαυστικές στην ελλειπτικήτους κρυπτικότητα, τις οφείλουμε στηνάγνοια εκ μέρους του συγγραφέα των ε-πιστημονικών ισχυρισμών, που αποφαί-νονται πως το έμβρυο υποφέρει εντόςτου στενόχωρου αμνιακού υμένα. Πόσωμάλλον, κατά “τα άτακτα γλυκοπιεστάαγγίγματα στο σώμα της εγκύου”, πουφαντασιώνει ο συγγραφέας. Ο αφηγητήςπερνάει, φροϋδική αδεία, από “το άλογοκαι το χάος” του αμνιακού υγρού, πουπαρουσιάζεται ως ο κατ’ εξοχήν χώροςευδαιμονίας, στη θάλασσα, ως ιδεώδητόπο ερωτικών πράξεων, με πρώτη τηναφόδευση. Μεγάλη η ποικιλία των υπο-νοούμενων ερωτικών συνευρέσεων: κα-τά μόνας, με ζωντανό, γιατί όχι και με

1080 Η ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015 2277ΒΙΒΛΙΟ

Όταν γελάνε οι άδαρτοι

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 28

Με τον επιτυχημένο καλλιτε-χνικό διευθυντή του Φεστι-βάλ Ντίτερ Κόσλικ να ανα-

νεώνει μετά από δεκατρία χρόνιαεκ νέου τη θητεία του για ακόμηπέντε χρόνια, το φιλόξενο Φεστι-βάλ εμφανίζεται πιο ισχυρό απόποτέ και καταφέρνει φέτος να συγ-κεντρώσει ένα από τα πλέον υπο-σχόμενα διαγωνιστικά τμήματα πουείδαμε τα τελευταία χρόνια. ∆υστυ-χώς, όμως, για το ελληνικό σινεμά,η φετινή χρονιά σημαδεύεται απότην παντελή απουσία συμμετοχήςσε κάποιο έστω από τα τμήματατου Φεστιβάλ, σπάζοντας ένα σερίετών με έντονη ελληνική παρουσίαμε αποκορύφωμα την περσινή πα-ρουσία του Γιάννη Οικονομίδη στοεπίσημο διαγωνιστικό τμήμα με τοΜικρό Ψάρι.

∆εκαεννέα συνολικά ταινίες θαδιαγωνιστούν για τη Χρυσή Άρκτοκαι τα υπόλοιπα βραβεία του Φε-στιβάλ που θα απονείμει η κριτικήεπιτροπή με πρόεδρο τον αμερι-κανό Ντάρεν Αρονόφσκι. Από ταενθαρρυντικά του φετινού προ-γράμματος, η εξαιρετική γεωπολι-τική ισορροπία των επιλογών, μετην αμερικανική παρουσία να πε-ριορίζεται στην πολυαναμενόμενηταινία του δεξιοτέχνη ΤέρενςΜάλικ «Knight of cups» και στο«Queen of the desert» του ΒέρνερΧέρτζοκ, την Ευρώπη να κυριαρχείσε συμμετοχές, αλλά και τη Λατι-νική Αμερική και Ασία να έχουν αρ-κούντως δυνατή εκπροσώπηση. Bέ-βαια, όπως συνηθίζεται, τα κοινω-νικά και πολιτικά θέματα κυριαρ-χούν σε μεγάλο μέρος των ταινιών,ενώ πολλές από αυτές αποτελούνσυγκλονιστικά γυναικεία πορτρέτα,όπως για παράδειγμα η ταινίαέναρξης του Φεστιβάλ «Nobodywants the night» της ΙζαμπέλΚοϊξέ με πρωταγωνίστρια την Ζι-λιέτ Μπινός.

Σημαντικές συμμετοχές

Η γερμανική συμμετοχή είναιόπως κάθε χρονιά ισχυρή με τον βε-τεράνο Αντρέας Ντρέσεν να κατα-θέτει στο «As we were dreaming»μια πικρή ματιά στα πρώτα χρόνιατης ενοποιημένης Γερμανίας, μέσααπό την ιστορία μιας παρέας Ανα-τολικογερμανών και τον Σεμπα-στιάν Σκίπερ στο νεανικό «Victo-ria» να μας ξεναγεί σε μια καθορι-στική βραδιά που θα αλλάξει γιαπάντα τις ζωές των πρωταγωνι-στών της ταινίας. Αναμφισβήτητα,όμως, το γερμανικό ενδιαφέρον

επικεντρώνεται κυρίως στο εκτόςσυναγωνισμού «Elser», τη νέα ται-νία του Όλιβερ Χιρσμπίγκελ, δημι-ουργού της εξαιρετικής Πτώσης,που εξιστορεί εδώ την αποτυχη-μένη απόπειρα δολοφονίας μεεκρηκτικό μηχανισμό του Χίτλερ το1939 από τον Γκέοργκ Έσλερ, έναναπλό μαραγκό που μαρτύρησε κα-τόπιν στα στρατόπεδα συγκέντρω-σης και εκτελέστηκε λίγο πριν τοτέλος του πολέμου.

∆υνατή αναμένεται και η παρου-σία του ιδιαίτερα αγαπητού στο Βε-ρολίνο ρουμανικού σινεμά με τονΡάντου Τζούντε να υπογράφει στο«Aferim!» μια φιλόδοξη, δυνατή,ταινία εποχής με αναφορές στο σή-μερα και με θέμα το εμπόριο σκλά-βων Ρομά τον 19ο αιώνα, ένα ιστο-ρικά τεκμηριωμένο ζήτημα πουόμως παραμένει λίγο ως πολύάγνωστο στο ευρύ κοινό. Ανάμεσαστα φαβορί για το μεγάλο βραβείοτου φεστιβάλ συγκαταλέγεται η νέαταινία του Χιλιανού Πάμπλο Λαρένπου μας χάρισε το καταπληκτικό«No», αν και τίποτε δεν είναι γνω-στό ακόμη για το «El Club», τη νέαταινία του που παραμένει επτα-σφράγιστο μυστικό. Από τη Χιλήέρχεται και ο θρύλος του πολιτικούντοκιμαντέρ Πατρίσιο Γκουζμάν(«Η Μάχη της Χιλής») με το «ElBoton de Nacar», ένα ξεχωριστόποιητικό ντοκιμαντέρ που συνεχί-ζει στα χνάρια της προηγούμενηςταινίας του «Νοσταλγία για τοφως», το στοχασμό του πάνω στοχρόνο και την ιστορία. Ξεχωριστή

μνεία αξίζει και στην πρώτη ταινίααπό την Γουατεμάλα που καταφέρ-νει να φτάσει στο Βερολίνο, το σκη-νοθετικό ντεμπούτο του ΧάιροΜπουσταμάντε με τίτλο «Ixcanul»και πρωταγωνίστρια ένα εξαθλιω-μένο δεκαεφτάχρονο κορίτσι πουονειρεύεται να μεταναστεύσει στιςΗΠΑ.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον

Στις ταινίες που θα ακουστούνηχηρά φέτος συμπεριλαμβάνεταιτο «Vergine giurata» σκηνοθετικόντεμπούτο της Λάουρα Μπισπούριαπό την Ιταλία, γύρω από τις αλη-θινές ιστορίες γυναικών στην Αλ-βανία που, προκειμένου να μηνυποταχτούν στα συντηρητικά πρό-τυπα και να μην παντρευτούν, περ-

νούσαν ολόκληρη τη ζωή τους παρ-θένες μεταμφιεσμένες σε άνδρες.Το θέμα έγινε ευρύτερα γνωστόπριν από μερικά χρόνια, μέσα απότο φωτογραφικό φακό της Τζιλ Πί-τερς που κατέγραψε με συγκλονι-στικό τρόπο τις γυναίκες αυτές σταορεινά χωριά της χώρας.

Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμέ-νεται και το «Eisenstein in Guana-juato», η νέα ταινία του βρετανούεικονοκλάστη Πίτερ Γκριναγουέι(«Ο μάγειρας», «Ο κλέφτης η γυ-ναίκα του και ο εραστής της») μιαμυθοπλαστική κατάδυση στα θυελ-λώδη παρασκήνια των θρυλικώνγυρισμάτων της ανολοκλήρωτηςταινίας του Σεργκέι Αϊζενστάιν«Que viva Mexico!»

Στο Βερολίνο επιστρέφει και ομεγάλος Ιρανός δημιουργός Τζα-φάρ Παναχί με το γυρισμένο σε κα-θεστώς παρανομίας «Taxi», πουδιαδραματίζεται ολόκληρο μέσα σεένα ταξί το οποίο ο σκηνοθέτης με-τέτρεψε σε ένα μικρό παράνομο κι-νηματογραφικό στούντιο. Ο Παναχίδεν θα παρίσταται στην πρεμιέρατης ταινίες φυσικά, καθώς εκτίειποινή απαγόρευσης εξόδου από τηχώρα ενώ του έχει απαγορευτεί ναγυρίζει ταινίες.

Τιμώμενο πρόσωπο του φετινούφεστιβάλ είναι ο μεγάλος Βιμ Βέν-τερς, ο οποίος δεν θα δει απλά μιαμικρή αναδρομή στο έργο του,αλλά θα παρουσιάσει εκτός συνα-γωνισμού τη νέα γυρισμένη σε 3Dταινία του «Every thing will befine», ενώ τα αφιερώματα συμπλη-ρώνουν η εντυπωσιακή ρετροσπε-κτίβα στην τεχνολογία Technicolorπου μας χάρισε για δεκαετίες μερι-κές από τις ομορφότερες έγχρωμέςταινίες στην ιστορία του σινεμά.

Λευτέρης Αδαμίδης

2288 Η ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015KINHMATOΓΡΑΦΟΣ

πε θα μέ νο, ό πως η δο λο φο νη μέ νη “φο βι στι κή γυ ναί κα” στο πα λαιό τε ρο διή γη μα του ∆η μη -τρίου, με τον τρυ φε ρό τίτ λο, «Κι ε γώ φο βά μαι α γά πη μου».

Η ου το πία α πο γειώ νε ται με μία πα ρω δια κή ου ρά: α πό ά κρη σ’ ά κρη, η χώ ρα με τα μορ φώ -νε ται σε “κό φι ρε που μπλί κ”. Το φαι νό με νο της ε ξά πλω σης των χώ ρων ε στία σης προς α να -πλή ρω ση των κε νών κα τα στη μά των πά σης φύ σεως δεν έ χει α κό μη κα τα γρα φεί στα τι στι κώς,ού τε α να λυ θεί α πό κοι νω νιο λο γι κής και ψυ χο λο γι κής πλευ ράς, α πό αυ τήν την ά πο ψη, η μυ- θο πλα στι κή εκ δο χή “του α φη γή μα τος”, πρω θύ στε ρη, α πο κτά προ φη τι κή διά στα ση. Η ε γ-κα θί δρυ ση της ου το πίας πε ρι γρά φε ται ε κτε νέ στε ρα στους δυο στα θε ρούς πό λους του α φη -γη μα τι κού κό σμου του ∆η μη τρίου, Αθή να-Ηγου με νί τσα, α κρι βέ στε ρα την προ νο μιού χο συ νοι- κία του, τη Νέα Ελβε τία Ηγου με νί τσης. Η πα ρω δία, που στή νε ται, δεν έ χει ού τε ιε ρό ού τε ό -σιο. Μη φει δό με νη ού τε αυ τής της Με γά λης του Γέ νους Σχο λής. Στο τέ λος, και αυ τή η ου το -πι κή νη σί δα θα κα τα στρα φεί. Σαν θεϊκά ε ξου σιο δο τη μέ νος ο α φη γη τής, προ φη τεύει τη συ ν-τέ λεια του κό σμου. Βα θιά στο χα στι κός, κλεί νει το α φή γη μα, προ σο μοιά ζο ντας τις χι λιε τίεςμε τα “α να βο σβη σί μα τα κω λο φω τιάς”.

Μ. Θε ο δο σο πού λου

Όταν γελάνε οι άδαρτοιΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 27

65ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΒΕΡΟΛΙΝΟΥ

Υψηλές κινηματογραφικές προσδοκίες

Ο επιτυχημένος καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Βερολίνου,Ντίτερ Κόσλικ παρουσίασε το πρόγραμμα του σπουδαίου πολιτιστικούδεκαήμερου.

Την ε πό με νηΠέ μπτη 5 Φε -βρουα ρίου καιγια έ να δε καή -με ρο το ε πί κε -

ντρο του πα -γκό σμιου κι νη -

μα το γρά φουμε τα φέ ρε ται

στο πα ρα δο σια -κά πα γω μέ νοΒε ρο λί νο και

στην Μπερ λι νά -λε, μια α πό τις

τρεις κο ρυ -φαίες κι νη μα -

το γρα φι κέςδιορ γα νώ σεις

στον κό σμο, μα -ζί με αυ τή τωνΚα νών και της

Βε νε τίας, ση μα -το δο τώ ντας

πα ράλ λη λα τοπρώ το η με ρο -

λο για κά κι νη μα -το γρα φι κό ρα -ντε βού της νέ -

ας χρο νιάς μεπε ρισ σό τε ρες

α πό 200 ται νίεςστα διά φο ρατμή μα τά της

(∆ια γω νι στι κό,Πά νο ρα μα, Φό -

ρουμ κ.λπ).

Η ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015 2299KINHMATOΓΡΑΦΟΣ

Του Στράτου Κερσανίδη

Οχρόνος είναι ανίκητος, αλλά σεκάποιες περιπτώσεις μπορεί καινα νικηθεί! Γιατί όταν η επιστήμη

σου δίνει μόνο δύο χρόνια ζωής κι εσύκαταφέρνεις να είσαι ζωντανός μετά από52 χρόνια, τότε μάλλον έχεις καταφέρεινα νικήσεις το χρόνο. Ίσως γι’ αυτό νααποτελεί και το αγαπημένο του θέμα,αφού αυτό το οποίο τον ταλανίζει σεολόκληρη την επιστημονική του ζωή ωςαστροφυσικού, είναι ο προσδιορισμόςτης αρχής και του τέλους του σύμπαντοςαλλά και αυτού που συντελείται ενδια-μέσως. «Όσο άσχημη κι αν φαίνεται ηζωή, όπου υπάρχει ζωή υπάρχει ελπίδα»,

υποστηρίζει ο Στίβεν Χόκινγκ, ο κορυ-φαίος αυτός επιστήμονας ο οποίος δενσταμάτησε να εξερευνά τις μαύρες τρύ-πες, την κβαντική βαρύτητα, τη θεωρη-τική κοσμολογία και διάφορα τέτοιαακαταλαβίστικα, τουλάχιστον για τονυποφαινόμενο.

Γεννημένος στην Οξφόρδη, στις 8 Ια-νουαρίου 1942, ο Χόκινγκ σπούδασε εκείκαι στη συνέχεια πήγε στο Κέμπριτζ γιαμεταπτυχιακές σπουδές στην Κοσμολο-γία. Και ενώ οι σπουδές του προχωρού-σαν με επιτυχία, το 1963, όταν ήταν 21ετών τον χτύπησε η αρρώστια. Οι γιατροίδιέγνωσαν νόσο του κινητικού νευρώνα,συμπτώματα της οποίας ήταν η σταδιακήαπώλεια ικανότητας για κίνηση και ομι-

λία, ενώ του έδωσαν δύο χρόνια ζωής. Λίγο πριν από τη διάγνωση της αρρώ-

στιας, συναντάμε τον Στίβεν Χόκινγκ στοΚέμπριτζ, ως έναν νεαρό φοιτητή γεμάτοζωή, όνειρα και φιλοδοξίες. Η ταινία τουΤζέιμς Μαρς «Η θεωρία των πάντων»(The theory of everything) ακολουθεί τηζωή του κορυφαίου αυτού επιστήμονα,που δικαίως το όνομά του μπαίνει δίπλασε εκείνο του Άλμπερτ Αϊνστάιν, τηνεποχή που γνωρίζει και ερωτεύεται τησυμφοιτήτριά του, Τζέιν Γουάιντ. Μιαπροικισμένη γυναίκα, η οποία όταν μα-θαίνει για την ασθένειά του, αποφασίζεινα τον παντρευτεί και να ζήσει μαζί του.Η ταινία του Μαρς επικεντρώνεται κυ-ρίως στη σχέση του Χόκινγκ με τη γυ-ναίκα του, μια σχέση αληθινής αγάπηςαλλά συνάμα και περίπλοκη εξαιτίας τηςκατάστασής του.

Η ταινία βασίζεται σε υλικό από το βι-βλίο της «Ταξιδεύοντας στο άπειρο: Ηζωή μου με τον Στίβεν Χόκινγκ». Ο πα-ραγωγός και σεναριογράφος ΆντονιΜακΚάρτεν διάβασε το βιβλίο της ΤζέινΧόκινγκ και ενθουσιάστηκε με την «υπέ-ροχη ιστορία αγάπης ανάμεσα σε δύοπολύ έντονα και ευφυή μυαλά που κλή-θηκαν να αντιμετωπίσουν τόσο τους φυ-σικούς περιορισμούς της ασθένειας όσοκαι τη δόξα που ήρθε στη ζωή τους. Μετην πάροδο των δεκαετιών η αγάπη τουςεξελίχτηκε και πήρε μια ανορθόδοξητροπή προκειμένου να επιβιώσει. Πρό-κειται για μια ιστορία αγάπης χωρίς προ-ηγούμενο».

Ο Τζέιμς Μαρς, βραβευμένος με

Όσκαρ για το ντοκιμαντέρ «Σε τεντω-μένο σχοινί» (Man on wire) το 2009, πουαναφερόταν στην επίπονη, ριψοκίνδυνηκαι παράνομη προσπάθεια του Γάλλουσχοινοβάτη Φιλίπ Πετίτ να περπατήσειτο 1974 σ’ ένα σύρμα το οποίο συνέδεετους ∆ίδυμους Πύργους της Νέας Υόρ-κης, επιλέγει τον Χόκινγκ για τη νέα τουταινία. Αυτή τη φορά δεν κάνει ντοκι-μαντέρ αλλά μια βιογραφική ταινία μυ-θοπλασίας, που έχει ως πρωταγωνιστήτον κορυφαίο φυσικό. Με έναν εκπλη-κτικό Έντι Ρέντμεϊν (Χρυσή Σφαίρα)στον πρωταγωνιστικό ρόλο, η ταινίαπροσεγγίζει τη ζωή του Χόκινγκ με λε-πτότητα και την βλέπει από την αισιό-δοξη πλευρά, αναδεικνύοντας έτσι εκτόςαπό την ευφυΐα, το χιούμορ και τηναγάπη του για τη ζωή.

Τα συναρπαστικά μυστικά του σύμ-παντος που ταλανίζουν το μυαλό τουαλλά και η δύναμη της ανθρώπινης θέ-λησης και της αγάπης -φορείς τωνοποίων είναι η Τζέιν και ο Στίβεν- γίνον-ται το υλικό για μια ταινία που δίνει ιδι-αίτερη σημασία στην ανθρώπινη πλευρά.Καλογυρισμένη, με άκρως ενδιαφέρου-σες θέσεις πλάνων, χωρίς ακκισμούς, εν-τυπωσιασμούς και μελοδραματισμούς, οΜαρς δίνει μια ταινία συνεπή, μεστή καιπλούσια σε νοήματα και συναισθήματα.

strakersan@gmail.com,kersanidis.wordpress.com

«Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΠΑΝΤΩΝ»

Παλεύοντας με το χρόνο

«Η φυλή» (Pleya) του Μίροσλαβ Σλαμποσπίτσκι: Ένας κωφά-λαλος νεαρός φτάνει σε ένα ίδρυμα κωφαλάλων. Εκεί θαέρθει σε επαφή με έναν κόσμο παρακμής και θα αναγκαστεί,σχεδόν, να γίνει μέλος μια συμμορίας αγοριών και κορι-τσιών που κύριες ασχολίες τους είναι η κλεψιά, το λαθρεμ-πόριο και η πορνεία. Όταν ο νεαρός θα ερωτευτεί μια απότις εκπορνευόμενες κοπέλες του ιδρύματος, θα αρχίσει ηαντίστροφη μέτρηση. Μια πολύ σκληρή, σχεδόν κυνική ται-νία, η οποία μιλά ανοιχτά για την παρακμή μιας χώρας, ενπροκειμένω της Ουκρανίας. Με κινηματογράφηση σχεδόνντοκιμαντερίστικη, χωρίς καθόλου λόγια και μουσική, παράμόνον με φυσικούς ήχους, ο Σλαμποσπίτσκι δεν αφήνει πε-ριθώρια για ωραιοποιήσεις ούτε για θετικούς ήρωες.

«Ο άνθρωπος από τη Μασσαλία» (La French) του Σεντρίκ Χι-μένεζ: Στις δεκαετίες του 1970 και του 1980, η Μασσαλίαδιεκδικούσε τον τίτλο της παγκόσμιας πρωτεύουσας στηδιακίνηση ναρκωτικών. Ο Πιερ Μισέλ, ένας δικαστικός, εξα-πολύει ένα μανιώδες εξαετές ανθρωποκυνηγητό προκειμέ-νου να καταφέρει να ξεσκεπάσει τη δράση του «French Con-nection», μιας καλά καλυμμένης συμμορίας διακινητών, μεεπικεφαλής το διαβόητο Τόνι Ζάμπα. Αστυνομική περιπέ-τεια βασισμένη σε αληθινή ιστορία.

«Η γυναίκα με τα μαύρα 2: Άγγελος θανάτου» (The woman inblack 2: Angel of death) του Τομ Χάρπερ: Το δεύτερο μέροςτης μεταφυσικής αυτής ταινίας τρόμου, μας μεταφέρειστην Αγγλία κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.Μια ομάδα μαθητών με τους δασκάλους τους εγκαταλεί-πουν το Λονδίνο. Όμως μια κακόβουλη δύναμη τους ακο-λουθεί.

«Ο κύριος Μόρντεκαϊ» (Mortdecai) του Ντέιβιντ Κόεπ: O ανέ-μελος αλλά δαιμόνιος Τσαρλς Μορτντεκάι ένας έμποροςτέχνης καταδιώκεται από Ρώσους, Βρετανούς κατάσκο-πους, έναν διεθνή τρομοκράτη αλλά και την γυναίκα του.Αποστολή του να ανακτήσει ένα κλεμμένο πίνακα που φη-μολογείται ότι περιέχει μυστικά για το χαμένο χρυσό τωνΝαζί. Θα τον βοηθήσουν αυτή τη φορά η ωραία εμφάνιση καιη γοητεία του; Κωμωδία με τον Τζόνι Ντεπ στον πρωταγω-νιστικό ρόλο.

«Barbie, η σούπερ πριγκίπισσα» (Barbie, in princess pawer)του Ζέκε Νόρτον.

Σινεφίλ

ΟΟΙΙ ΝΝΕΕΕΕΣΣ ΤΤΑΑΙΙΝΝΙΙΕΕΣΣ«ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ»

Ήταν κάποτε μια πόληπου είχε ποτάμια…ΟΚώ στας, έ νας άν δρας ο ο ποίος ερ γά ζε ται

ο δη γός στον η λεκ τρι κό σι δη ρό δρο μο -«η λεκ τρο δη γός», ό πως λέει ο ί διος- βλέ -

πει κά θε μέ ρα μια γυ ναί κα, η ο ποία ε πι βι βά ζε -ται στο Θη σείο και κα τε βαί νει στον Πει ραιά. Ηγυ ναί κα, η Άννα, ερ γά ζε ται ως πω λή τρια α κτο -πλοϊκών ει σι τη ρίων και δεν γνω ρί ζει τον Κώ στα.Εκεί νος την α κο λου θεί και προ σπα θεί να της μι -λή σει. Εκεί νη στην αρ χή τρο μά ζει, με τά θυ μώ νεικαι τέ λος τον α κούει. Κι ό ταν ο Κώ στας χά νε ται,η Άννα αρ χί ζει να τον α να ζη τά.

Μι νι μα λι σμός και κα θα ρή μα τιά ε πά νω στην α -πο ξέ νω ση, τη μο να ξιά και την προ σω πι κή ε ρη -μιά του αν θρώ που. Ο Κώ στας και η Άννα εί ναιδυο άν θρω ποι μό νοι που ζουν στην πρω τεύου -σα. Η πο λύ βουη πρω τεύου σα με τα τρέ πε ται α πότην Μα ντά σε έ ρη μη πό λη, α φού κά πως έ τσι τηβιώ νουν οι δύο πρω τα γω νι στές της. Θαρ ρείς καιμό νον αυ τοί οι δύο ζουν στην πό λη, αλ λά πα ρό -λα αυ τά πα ρα μέ -νουν ά γνω στοιμε τα ξύ τους.Ακό μη κι αν α κο -λου θούν κα θη με -ρι νά την ί δια δια -δρο μή, οι μα -τιές τους δενδια σταυ ρώ νο -νται πο τέ. Μό νοό ταν ο έ νας α πο -φα σί σει να προ -σεγ γί σει την άλ λη,τό τε η ο θό νη θαπλημ μυ ρί σειβλέμ μα τα και α -μη χα νία.

Η ται νία τηςΜαρ γα ρί τας Μα -ντά «Για πά ντα»λέει πολ λά, μι -λώ ντας ε λά χι στα.

Ο κι νη μα το γρά φος εί ναι ει κό να και αυ τό το δρό -μο α κο λου θεί η σκη νο θέ τι δα για να ει σχω ρή σειστα «ε ντός» των η ρώων της, αλ λά και για να ξε -δι πλώ σει τα δι κά μας «ε ντός». Για τί μι λά α κρι -βώς σε μας για μας, για τη μο να ξιά αλ λά και γιατις χα μέ νες ευ και ρίες, για τη θλί ψη της κα θη με -ρι νό τη τας αλ λά και για τους φό βους μας να βρε -θού με με τους άλ λους. Πο λύ έ ξυ πνο εί ναι το εύ -ρη μα της σκη νο θέ τι δας με τα αρ χαία πο τά μιατης Αθή νας, που ο δη γούν στη θά λασ σα και σκε -πά στη καν για να γί νουν δρό μοι. Και μπο ρεί ναπη γαί νου με πιο γρή γο ρα αλ λά έ τσι «χά θη καν ταλό για των αν θρώ πων», ό πως λέει. Τα πο τά μια,ο Ηρι δα νός, ο Κη φι σός και η θά λασ σα, ο Πει -ραιάς. Κι α πό πά νω οι άν θρω ποι που τα ξι δεύουνγρή γο ρα με τα αυ το κί νη τα ή με τον η λεκ τρι κό,αλ λά δεν προ λα βαί νουν να α κού σουν ο έ νας τονάλ λον. «Ήταν κά πο τε μια πό λη που εί χε πο τά -μια…» και η Μα ντά μας πα ρο τρύ νει τρυ φε ρά να

τα α κο λου θή σου μεχω ρίς βια σύ νη για -

τί η πο ρεία προςτη θά λασ σα εί -

ναι γε μά τη ι στο -ρίες, λό για κιαν θρώ πους.Ένα κι νη μα -το γρα φι κό

κομ ψο τέ χνη μαβα θιά αν θρώ πι -νο, σπα ρα κτι κόκαι αι σιό δο ξο.

∆εν μπο ρεί,κά που θα συ -να ντη θού με,αρ κεί να το θέ -λου με.

Στρα. Κερ.

3300 Η ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015ΘΕΩΡΙΑ

Του Πέτρου Λινάρδου Ρυλμόν

Το ζήτημα της κοινωνικής και αλ-ληλέγγυας οικονομίας έχει ενταχ-θεί τα τελευταία χρόνια στην κοι-νωνική πρακτική, τον πολιτικόλόγο και τη δημόσια συζήτηση, απόπολλές απόψεις:

Α.Ένα αυθόρμητο κύμα αλληλέγ-γυων δομών ήλθε να απαντήσει

στη ραγδαία επιδείνωση των συνθηκώνδιαβίωσης μεγάλων τμημάτων του πλη-θυσμού. Παράλληλα με αυτές τις εθε-λοντικές δραστηριότητες, ξεκίνησανπρωτοβουλίες συνεταιριστικές νέων κυ-ρίως ανθρώπων, με σκοπό το βιοπορι-σμό. Και τα δύο αυτά είδη κινηματικώνδιαδικασιών, που σύμφωνα με όλουςτους διεθνείς ορισμούς ανήκουν στοχώρο της κοινωνικής και αλληλέγγυαςοικονομίας, εγκαινίασαν πρακτικές πουσυνδέουν τη συλλογική δράση με τηνκάλυψη κοινωνικών αναγκών και τηνάμεση δημοκρατική λειτουργία τωνδομών, που εμφανίζουν δηλαδή τα χα-ρακτηριστικά μιας άλλης οικονομίας.

Β.Οι άνθρωποι των κινημάτων καιτης Αριστεράς, αυτοί που παρακο-

λουθούν εδώ και καιρό τα παγκόσμιακαι ευρωπαϊκά φόρα, συνειδητοποί-ησαν ότι αυτή η νέα κοινωνική εφευρε-τικότητα αποτελεί στην Ελλάδα την εκ-δήλωση ενός διεθνούς κινήματος αλλη-λέγγυας οικονομίας, το οποίο αναπτύχ-θηκε στη Λατινική Αμερική αλλά καιστην Ευρώπη παράλληλα με την επέ-κταση του νεο-φιλελευθερισμού και στησυνέχεια το ξέσπασμα της κρίσης. Ενόςκινήματος που παντού συνδυάζει ένανφανερό κοινωνικό ριζοσπαστισμό, οοποίος όμως επιτυγχάνει μια θεσμικήαναγνώριση. Έχουμε να κάνουμε με μιανέα μορφή κινηματικής οργάνωσης,που συγκροτείται απέναντι στον καπι-ταλισμό, για να του αντισταθεί και ότανείναι δυνατό να αποσπάσει πόρους, δι-καιώματα, περιοχές δραστηριοτήτων.

Γ.Πολύ γρήγορα οι δυνατότητες ανά-πτυξης δομών αλληλέγγυας οικο-

νομίας, αλλά και η αξιοποίηση της κι-νηματικής δυναμικής τους, συνδέθηκεαναγκαστικά στην Ελλάδα με το ζήτηματης παραγωγικής ανασυγκρότησης. Ηκρίση και η διαχείρισή της στην Ελ-λάδα, δεν οδήγησαν μόνο σε δραματικήεπιδείνωση κοινωνικών προβλημάτων,καθώς κατέρρευσε η παραγωγική δομήτης χώρας και οδηγήθηκε σε αποσύν-θεση ο κορμός της ελληνικής καπιταλι-στικής οικονομίας, για να αντικαταστα-θεί από εξυπηρετήσεις ολιγαρχών καιελάχιστων προβληματικών ξένων επεν-δυτών. Η προοπτική της ανάπτυξηςμιας άλλης οικονομίας, που είναι τοαποτέλεσμα της δραστηριοποίησης τηςκοινωνίας, για να καλυφθούν ανάγκες,να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας καινα εγκαθιδρυθούν συλλογικές κοινωνι-κές και παραγωγικές πρακτικές, είναιμέρος του σχεδίου της ανασυγκρότη-σης: στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ η κοι-νωνική και αλληλέγγυα οικονομία κα-ταλαμβάνει πρωτεύουσα θέση σχετικάμε τη δραστική μείωση της ανεργίας.

∆.Από το χώρο του ΣΥΡΙΖΑ έγινεεπίσης κατανοητή και η ανάγκη

θεσμικών καινοτομιών για την υποστή-ριξη της αλληλέγγυας οικονομίας. Ηδημιουργία της «Αλληλεγγύης γιαόλους», με πόρους από τις εθελοντικέςκαταβολές των βουλευτών, ξεκίνησε ωςμια δομή ενίσχυσης αλληλέγγυωνδομών σε όλη την Ελλάδα και επέτρεψενα μπουν οι βάσεις του πρώτου γρα-φείου υποστήριξης συνεταιριστικών εγ-χειρημάτων. ∆ιαμορφώθηκαν, έτσι, τα

πρώτα στελέχη που γνωρίζουν το χώροτης αλληλέγγυας οικονομίας και μπο-ρούν να αποτελέσουν τον πυρήνα τηςαναγκαίας συγκρότησης των νέων θε-σμών, των θεσμών που θα στηρίξουν τηδυναμική της αλληλέγγυας οικονομίας,και θα τη συνδέσουν με τη γενικότερηδυναμική της παραγωγικής ανασυγκρό-τησης.

Ε.Η πρωτοτυπία της ελληνικής πε-ρίπτωσης βρίσκεται ακριβώς στο

ότι η ανασυγκρότηση του κοινωνικούκαι του παραγωγικού ιστού πρέπει ναπεράσει μέσα από την κινηματική αξιο-ποίηση και την επέκταση της άλλης οι-κονομίας, αλλά και μέσα από την ευρείαδραστηριοποίηση της κοινωνίας με δη-μοκρατικές διαδικασίες στη βάση: ημάχη της ανακύκλωσης που διεξάγεταιήδη σε όλη τη χώρα, περνάει στην Ατ-τική από την ενεργοποίηση των τοπι-κών κοινωνιών μέσω των ∆ήμων, και σεπολλά μέρη της Ελλάδας από επιτυχη-μένα συνεταιριστικά εγχειρήματα. Η αλ-ληλέγγυα οικονομία δεν προσφέρειαπλώς μια παράλληλη δημοκρατικά ορ-γανωμένη οικονομία απέναντι στην κα-πιταλιστική, δεν αποτελεί τον «τρίτο

τομέα» που καλύπτει τις ελλείψεις τηςαγοράς και του κράτους. Αποτελεί καιθα αποτελέσει αναγκαστικά στις σημε-ρινές συνθήκες το πρότυπο για την εμ-πλοκή της κοινωνίας στον καθορισμότων κοινωνικών και παραγωγικώναναγκών, στην κάλυψη αυτών τωναναγκών, και επομένως στη θεσμικήαναγέννηση της χώρας.

Στόχοι και εργαλεία

Πώς μπορεί να εμπλακεί η αλληλέγ-γυα οικονομία, με ποιούς στόχους καιμε ποιά εργαλεία, στην υλοποίηση μιαςστρατηγικής ανασυγκρότησης;

Στον τομέα της υγείας, το κίνημα τωνκοινωνικών ιατρείων, έχει ήδη συνδεθείμε τον πολιτικό στόχο της δωρεάν περί-θαλψης για όλους, αλλά συγχρόνωςέχει θέσει ζητήματα αποφασιστικήςεπέκτασης της πρωτοβάθμιας φροντί-δας, αλλά και κοινωνικού ελέγχου καιδιαφάνειας στο σύστημα υγείας συνο-λικά. Οι εθελοντικές πρωτοβουλίες γιατη σίτιση και τη στέγαση αποτέλεσαντην αφετηρία της διαμόρφωσης του

προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ για την αν-τιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης,και θα συμβάλουν άμεσα στην ενίσχυσηκαι ανανέωση των προνοιακών πολιτι-κών, σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο.

Υπάρχουν πολλά παραδείγματα «ενά-ρετων κύκλων της ανασυγκρότησης»όπου μπορεί να ενταχθεί η ανάπτυξητης αλληλέγγυας οικονομίας:

* Στον τουρισμό: στην αναβάθμισητων προσφερόμενων υπηρεσιών μπορείνα συμβάλει η κινητοποίηση κοινωνι-κών πρωτοβουλιών για την παραγωγήκαινοτόμων προϊόντων στο πλαίσιομιας στρατηγικής για ποιοτικό λαϊκόπολιτιστικό και περιβαλλοντικό τουρι-σμό. Σε συνδυασμό με δημόσιες επεν-δύσεις σε υποδομές και υπηρεσίες, καιυποστήριξη ιδιωτικών επενδύσεων καιδραστηριοτήτων που εξυπηρετούν αυτήτη στρατηγική.

* Στην αγροτική παραγωγή και παρα-γωγή τροφίμων: η υποστήριξη της δη-μιουργίας μιας νέας γενιάς συνεταιρι-στικών αγροτικών δραστηριοτήτων (μεαξιοποίηση διαθέσιμης γης), ή και με-ταποίησης τροφίμων (με αξιοποίησηαργούντος παραγωγικού εξοπλισμού),μπορεί να στοχεύσει, τόσο στην αύξησητης παραγωγής με στόχους την κάλυψηαναγκών και την αύξηση της απασχό-λησης, όσο και στην αναβάθμιση τωνπροϊόντων με στόχους την υποκατά-σταση εισαγωγών και την αύξηση τωνεξαγωγών. Και εδώ απαιτείται η δημι-ουργία δομών υποστήριξης και η επί-τευξη ισορροπίας στη σχέση με τηνιδιωτική παραγωγική και επιχειρημα-τική δραστηριότητα.

* Στην παραγωγή λογισμικού: υπάρ-χει η δυνατότητα αξιοποίησης του δια-θέσιμου ανθρώπινου δυναμικού και τωνερευνητικών δραστηριοτήτων για τη δη-μιουργία συνεταιριστικών σχημάτωνπου θα παράγουν και θα αξιοποιήσουνκαινοτομίες με τις οποίες θα καλυφθείεγχώρια ζήτηση και θα ενισχυθούν εξα-γωγικές δραστηριότητες. Η ενίσχυσηαυτής της δυνατότητας πρέπει να πάρειμορφές που αφορούν, τόσο την καθαράεπιχειρηματική δράση, όσο και την ανε-ξάρτητη έρευνα μέσω της δημιουργίαςχώρων και δικτυώσεων, και εν μέρει

Η αλ λη λέγ γυα οι κο νο -μία δεν προ σφέ ρει α -πλώς μια πα ράλ λη ληδη μο κρα τι κά ορ γα νω -μέ νη οι κο νο μία α πέ να -ντι στην κα πι τα λι στι κή.Απο τε λεί το πρό τυ πογια την ε μπλο κή τηςκοι νω νίας στον κα θο ρι -σμό των κοι νω νι κώνκαι πα ρα γω γι κών α να -γκών, στην κά λυ ψη αυ -τών των α να γκών, καιε πο μέ νως στη θε σμι κήα να γέν νη ση της χώ ρας.

“ΚΑΘΩΣ Η ΕΛΛΑ∆Α ΕΓΚΑΙΝΙΑΖΕΙ ΤΗΝ ΑΝΑΤΡΟΠΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ

Αλληλέγγυα οικονομία, υπόβαθρο μιας οικονομικής δημοκρατίας

Ο σχε δια σμός δη μο σίων ε πεν δύ σεων και υ πο -στή ρι ξης πρω το βου λιών της αλ λη λέγ γυας οι κο -νο μίας α πο τε λεί προϋπό θε ση για την τα χύ τε ρηδυ να τή αύ ξη ση της α πα σχό λη σης και α ξιο ποίη -σης πα ρα γω γι κών δυ να το τή των.

“

Η ΕΠΟΧΗ 1 Φεβρουαρίου 2015 3311ΘΕΩΡΙΑ

προσφοράς οικονομικών ενισχύσεων,που ευνοούν την ομότιμη παραγωγή καιγενικότερα την ανεξάρτητη συλλογικήπαραγωγή καινοτομιών.

* Στις κατασκευές: στο χώρο αυτό οικοινωνικές πρωτοβουλίες μπορούν νααναπτυχθούν σχετικά με τις ενεργει-ακές και αντισεισμικές αναβαθμίσειςκτιρίων, αλλά και σχετικά με την ανοι-κοδόμηση εγκαταλειμένων κατοικιώνκαι κτιρίων γενικώς, τα οποία μπορούννα χρησιμεύσουν ως κατοικίες χαμηλούκόστους, ή ως χώροι υποδοχής τουρι-στικών λ.χ. δραστηριοτήτων.

* Στην ανακύκλωση, το περιβάλλονκαι την ενέργεια: στους τομείς αυτούςείναι δυνατό να υποστηριχθούν συνε-ταιριστικές δραστηριότητες, από τηστιγμή που έχουν διαμορφωθεί αντί-στοιχοι σχεδιασμοί.

* Στις μεταφορές: ενώ στα πλαίσιομιας στρατηγικής για τη μείωση των εκ-πομπών CO2 μπορεί να αναπτυχθεί οσιδηρόδρομος και η ακτοπλοΐα, η ακτο-πλοΐα μπορεί κυρίως να περιλάβει λαϊ-κές συνεταιριστικές πρωτοβουλίες, γιατις οποίες υπάρχουν ήδη θετικά παρα-δείγματα.

* Στη μεταποίηση: ο κανόνας σχετικάμε τις μεταποιητικές δραστηριότητεςείναι ότι μετά μια μακρά περίοδο μεί-ωσης του παραγωγικού δυναμικούέχουν συρρικνωθεί λόγω των πολιτικώνλιτότητας και μπορεί να διαχωριστούνσε αυτές που έχουν κλείσει, αυτές πουεπιβιώνουν παρά τη συρρίκνωση, λόγωτης κατάρρευσης των εργατικών αμοι-βών και στις λίγες που διατηρούν έναδυναμισμό στην εξωτερική κυρίωςαγορά. Και εδώ είναι αναγκαίος ο συν-δυασμός υποστήριξης υπαρκτών δρα-στηριοτήτων, υποστήριξης συνεταιρι-στικών πρωτοβουλιών (κυρίως με τηναξιοποίηση μονάδων που έχουν κλείσειή πτωχεύσει -με αλλαγή νομοθεσίας)υπό προϋποθέσεις που αφορούν τιςπροοπτικές τους, αλλά και εξασφάλι-σης της εσωστρέφειας για δραστηριό-τητες αναγκαίες που δεν είναι διεθνώςανταγωνιστικές.

* Στα μέσα μαζικής ενημέρωσης: έν-τυπα ή ηλεκτρονικά, σε εθνικό ή περι-φερειακό επίπεδο.

* Σε παντοπωλεία προσφοράς προ-ϊόντων λαϊκής κατανάλωσης σε χαμη-λές τιμές που μπορούν να αποτελέσουνμετεξέλιξη του κινήματος «χωρίς μεσά-ζοντες».

ΚΑΘΩΣ Η ΕΛΛΑ∆Α ΕΓΚΑΙΝΙΑΖΕΙ ΤΗΝ ΑΝΑΤΡΟΠΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ

Αλληλέγγυα οικονομία, υπόβαθρο μιας οικονομικής δημοκρατίας

Ηανασυγκρότηση είναι εξ ορισμού σχεδιασμός. Στις προ-γραμματικές θέσεις του νέου κυβερνώντος κόμματοςπεριλαμβάνεται η ανάγκη του περιφερειακού σχεδια-

σμού της ανασυγκρότησης με την παραγωγική, την κοινωνικήκαι περιβαλλοντική της διάσταση. Αυτό σημαίνει ότι θα συν-δυαστεί η ανάδειξη των αναγκών, με την καταγραφή των δυ-νατοτήτων και την κατάλληλη κατανομή των διαθέσιμωνπόρων για την πραγματοποίηση επιλογών, που θα είναι ταυτο-χρόνως θεμελιωμένες επιστημονικά και αποδεκτές από τιςαντίστοιχες κοινωνίες. Για την επίτευξη αυτού του στόχουείναι αναγκαία η εμπλοκή όλων των διαθέσιμων πανεπιστη-μιακών και ερευνητικών θεσμών, η δημιουργία αντιπροσω-πευτικών οργάνων όπου εκφράζονται και αποφασίζουν οι το-πικές κοινωνίες, η συγκρότηση δομών υλοποίησης του σχε-διασμού μέσω της υποστήριξης της ιδιωτικής ή κοινωνικήςεπιχειρηματικότητας, της ενίσχυσης των αλληλέγγυων πρω-τοβουλιών και της παρακολούθησης των δημοσίων έργων καιεπενδύσεων.

Ο βαθμός στον οποίο θα ενταχθεί η αλληλέγγυα οικονομίασε αυτό το σχήμα δημοκρατικού σχεδιασμού, εξαρτάται απότην κοινωνική διαθεσιμότητα ανάληψης των αντίστοιχωνπρωτοβουλιών, που είναι με τη σειρά της ένας καθοριστικόςπαράγοντας για την προώθηση του δημοκρατικού σχεδιασμού.Από τη στιγμή που δεν υπάρχουν οι πόροι οι οποίοι θα έδινανμια ισχυρή ώθηση στην οικονομία, που ο κορμός της ελληνικήςκαπιταλιστικής οικονομίας έχει αποδιαρθρωθεί,ενώ το ευρωπαϊκό και διεθνές περιβάλλον δενυπόσχεται αναπτυξιακές επιδόσεις, η ιδιωτικήεπιχειρηματικότητα δεν πρόκειται να αποτελέ-σει την κινητήρια δύναμη της αξιοποίησης παρα-γωγικών δυνατοτήτων. Ο σχεδιασμός δημοσίωνεπενδύσεων και υποστήριξης πρωτοβουλιών τηςαλληλέγγυας οικονομίας αποτελεί προϋπόθεσηγια την ταχύτερη δυνατή αύξηση της απασχόλη-σης και αξιοποίησης παραγωγικών δυνατοτήτων.

Αλλά η επέκταση της κοινωνικής διαθεσιμότη-τας για ανάληψη πρωτοβουλιών της αλληλέγ-γυας οικονομίας, είναι συνάρτηση της οικοδόμη-σης ενός νέου θεσμικού πλαισίου που να έχει τηδυνατότητα να δεχθεί, να κατευθύνει, αλλά και ναγεννήσει αυτή τη διαθεσιμότητα. Χρειάζεται γιααυτό να γίνουν οι παρακάτω επιλογές:

* Να εξασφαλιστεί ότι ένα μέρος των πόρωνπου προορίζονται για την ενίσχυση της ιδιωτικήςεπιχειρηματικότητας κατευθύνονται σε πρωτο-βουλίες στο πλαίσιο της αλληλέγγυας οικονομίαςκαι αντιμετωπίζονται ισότιμα ή ως προτεραι-ότητα ανάλογα με τις περιοχές ή τους κλάδουςδραστηριότητας.

* Να τροποποιηθεί το νομικό πλαίσιο με αιχμέςτη δυνατότητα αξιοποίησης από συλλογικέςπρωτοβουλίες του υπάρχοντος παραγωγικούεξοπλισμού, του εξοπλισμού σε κτίρια ή της καλ-λιεργήσιμης γης, όπως και τη δυνατότητα να ανα-λάβουν οι εργαζόμενοι τις επιχειρήσεις πουέχουν σταματήσει να λειτουργούν ή έχουν κλεί-σει.

* Να ξεκινήσει συναινετικά σε επίπεδο τοπι-κών κοινωνιών η επιλογή δραστηριοτήτων πουμπορεί να συμβάλουν στην ανασυγκρότηση, με-ταξύ των τομέων όπως αυτοί που αναφέρθηκαν

προηγουμένως.* Να οικοδομηθούν δομές στήριξης των συλλογικών πρωτο-

βουλιών από την άποψη του νομικού και αδειοδοτικού καθε-στώτος, του οικονομικού σχεδιασμού και των φοροτεχνικώνυπηρεσιών.

* Να ανατεθεί σε ένα πανεπιστήμιο να δημιουργήσει ένα ιν-στιτούτο αλληλέγγυας οικονομίας, το οποίο θα καταγράφει τιςεξελίξεις και θα μελετάει τις ανάγκες και τις δυνατότητες γιατην ανάπτυξη των δραστηριοτήτων της αλληλέγγυας οικονο-μίας.

Η ελληνική κοινωνία έχει βρεθεί στο πλαίσιο της παγκό-σμιας κρίσης του χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού στη θέσημιας μικρής χώρας όπου εκδηλώθηκαν με την οξύτερη μορφήτους οι επιπτώσεις, κοινωνικές, οικονομικές, αλλά και περι-βαλλοντικές, αυτής κρίσης. Βρίσκεται, όμως, τώρα και στηθέση μιας κοινωνίας που εγκαινιάζει στην Ευρώπη, την ανα-τροπή των νεο-φιλελεύθερων πολιτικών και την υιοθέτησημιας στρατηγικής ριζικής κοινωνικής, παραγωγικής και περι-βαλλοντικής ανασυγκρότησης. Στο πλαίσιο αυτής της στρατη-γικής, η αλληλέγγυα οικονομία είναι δυνατή, είναι αναγκαία καιαποτελεί το υπόβαθρο για την οικοδόμηση μιας οικονομικήςδημοκρατίας, όπου το μέλλον αποφασίζεται, σχεδιάζεται καιοικοδομείται με βάση συλλογικές, δημοκρατικές διαδικασίες.

•

Ο βαθ μός στον ο ποίο θαε ντα χθεί η αλ λη λέγ γυαοι κο νο μία στο σχή μα δη -μο κρα τι κού σχε δια σμού,ε ξαρ τά ται α πό την κοι -νω νι κή δια θε σι μό τη τα α -νά λη ψης των α ντί στοι -χων πρω το βου λιών, πουεί ναι με τη σει ρά της έ -νας κα θο ρι στι κός πα ρά -γο ντας για την προώ θη -ση του δη μο κρα τι κούσχε δια σμού.

“

Σχεδιασμόςκαι θεσμικόπλαίσιο

«Στο Άουσβιτς όλα τα τραίναέφταναν νύχτα...»

Με ένα «κλείσιμο του ματιού» απόαυτά που εξάπτουν τη φαντασίαόσων πιστεύουν ότι το Σύμπαν

αρέσκεται να συνομωτεί, η Ιστορία ταέφερε έτσι ώστε η συμπλήρωση, την πε-ρασμένη Τρίτη, εβδομήντα χρόνων απότην απελευθέρωση του διαβόητου ναζι-στικού στρατοπέδου εξόντωσης Άου-σβιτς από τον Κόκκινο Στρατό στις 27Ιανουαρίου 1945, να συμπέσει με την ορ-κωμοσία ως πρωθυπουργού της χώραςτου προέδρου του κόμματος της Ριζο-σπαστικής Αριστεράς, μετά την από-φαση του ελληνικού λαού να εμπιστευ-τεί, για πρώτη φορά από καταβολής, τοπηδάλιο σε μια κυβέρνηση με κορμό τηνΑριστερά.

Αλλά αν εδώ πρόκειται για καθαρήσύμπτωση, δεν είναι, αντιθέτως, διόλουσυμπτωματικό που η Γενική Συνέλευσητων Ηνωμένων Εθνών αποφάσισε στις 2Νοεμβρίου 2005 να ανακηρύξει τη μέρατης απελευθέρωσης του Άουσβιτς απότον σοβιετικό στρατό Παγκόσμια ΗμέραΜνήμης των Θυμάτων του Ολοκαυτώμα-τος, και να διακηρύξει την ανεπιφύλα-κτη καταδίκη κάθε εκδήλωσης θρησκευ-τικής μισαλλοδοξίας, παρακίνησης προςκακοποίηση ή άσκησης βίας κατά προ-σώπων ή κοινοτήτων λόγω εθνικής κα-ταγωγής ή θρησκευτικών πεποιθήσεων.

Ο φυλετισμός ως ιδρυτικήδιακήρυξη του ναζισμού

Σ’ όσους βιαστούν, και όχι αδικαιολό-

γητα, να μιλήσουν για υποκρισία, ηαπάντηση είναι πως, μολαταύτα, η δια-κήρυξη αυτή δεν έχει μόνο οιονεί δε-σμευτικό χαρακτήρα, αλλά και ένα ιδιαί-τερο αξιακό βάρος, που την τοποθετείρητά και ηθελημένα στον αντίποδα τουρατσισμού και της μισαλλοδοξίας, θεμε-λιωδών συστατικών στοιχείων της ναζι-στικής ιδεολογίας και ιδεοληπτικό περι-τύλιγμα της φρικοδέστερης γενοκτονίαςπου διαπράχτηκε ποτέ στην Ιστορία.

Ο φυλετισμός υπήρξε θεμελιώδηςαρχή της ιδρυτικής διακήρυξης του να-ζιστικού κόμματος, απόσταγμα της πε-ποίθησης ότι οι μη Άρειοι λαοί απειλού-σαν την «καθαρότητα του γερμανικού αί-ματος»: οι ιμπεριαλιστικές βλέψεις τουμεσοπολεμικού γερμανικού καπιταλι-σμού διατυπωμένες με όρους απαξίωσηςκαι απο-ανθρωποποίησης των λαών πουείχε θέσει στο στόχαστρο των κατακτη-τικών σχεδιασμών του.

Με το βλέμμα στραμμένο αρχικά εντόςτης χώρας, κάθε παρέκκληση από το να-ζιστικό ιδεότυπο και ανθρωπότυπο τέ-θηκε υπό διωγμό: φυλετικές μειονότη-τες, Εβραίοι, τσιγγάνοι, άτομα με αναπη-ρία, ομοφυλόφιλοι, κι επίσης αντιφρο-νούντες, κομμουνιστές, δημοκράτες...Και, μετά τον «εσωτερικό καθαρμό», ηαυτονόητη συνέχεια – με το βλέμμαστραμμένο τώρα εκτός συνόρων: οι Σλά-βοι, οι σύμμεικτοι λαοί, οι νοθευμένεςράτσες, οι «Άλλοι», κάθε φορά οριζόμε-νοι ως τέτοιοι με κριτήριο τις ανάγκεςκαι τις ιεραρχήσεις του τευτονικού επε-

κτατισμού.Το τραγικό εβραϊκό «Ολοκαύτωμα»,

με τα περίπου έξι εκατομμύρια θύματακάθε φύλου και ηλικίας, από την άνοδοτου ναζιστικού κόμματος στην εξουσίαμέχρι την κατάρρευσή του, η συστημα-τική εξόντωση των Εβραίων στη Γερμα-νία και στις κατακτημένες χώρες, όνταςη πιο εκκωφαντική ίσως εκδήλωση τουναζιστικού φυλετικού μίσους, καταλαμ-βάνει δεσπόζουσα θέση σε μια εικόνακατά πολύ μεγαλύτερη, που μόνο αν τησυλλάβουμε στην ολότητά της μπορούμενα κατανοήσουμε τα πραγματικά κίνη-τρα της ναζιστικής εθνοφυλετικής κά-θαρσης.

Τα στρατόπεδα της φρίκης

Μπούχενβαλντ, Νταχάου, Ζάξενχάου-σεν, Μπέργκεν Μπέλσεν, Κάρλσμπαντ,Κέλμνο, Μπέλζεκ, Φλόσενμπεργκ,Γκρος Ρόζεν, Κάουφερινγκ, Ράβενμ-πρυκ, Νόιγκαμε, Μίτελμπάου, Σομπιμ-πόρ, Τρεμπλίνκα, Μαϊντάνεκ, Αρμπάι-τσντορφ, Μπράϊτενάου... Στη ζοφερή λι-τανεία των εκατοντάδων ναζιστικώνστρατοπέδων εξόντωσης στη γερμανο-κρατούμενη Ευρώπη, το Άουσβιτς ξε-χωρίζει για το μέγεθος των αριθμών καιτης φρίκης: ουσιαστικά ένα συγκρότημαστρατοπέδων, το μεγαλύτερο της ναζι-στικής επικράτειας, αποτελούμενο απότρία κύρια και 39 δευτερεύοντα στρατό-πεδα, συνολικής έκτασης 40 τετραγωνι-κών χιλιομέτρων, όπου υπολογίζεται ότιστοιβάχτηκαν 1.500.000 άνθρωποι –Πολωνοί, Σοβιετικοί αιχμάλωτοι, πολιτι-κοί κρατούμενοι και όμηροι από όλη τηνκατεχόμενη Ευρώπη, Σλάβοι, Εβραίοι,ανάμεσά τους σχεδόν 60.000 ΈλληνεςΕβραίοι, Τσιγγάνοι, μάρτυρες του Ιε-χωβά, γυναίκες, άντρες, παιδιά, γέρον-τες.

Ελάχιστοι επέζησαν. Φτάνουν το έναεκατομμύριο όσοι εξοντώθηκαν επιλεγ-μένα αμέσως μετά την άφιξή τους –«Νύχτα έφταναν όλα τα τραίνα στο Άου-σβιτς»... Πάνω από 200.000 άνθρωποιπέθαναν από αρρώστιες, ασιτία, άγριακακοποίηση, θανατηφόρες ενέσεις, θύ-ματα ιατρικών πειραμάτων, εγχειρήσεωνχωρίς αναισθητικό, πειραματόζωα αντο-

χής στο ψύχος, δηλητηριασμένοι στουςθαλάμους αερίων, τα διαβόητα «μπά-νια», όπου από τις ντουζιέρες δεν έρεενερό αλλά το δηλητηριώδες αέριο Zy-clon Β. «Μου έλεγαν», διηγείται έναςεπιζήσας, «ότι ανοίγοντας την πόρτα[του θαλάμου αερίων] ήταν τόσοι πολλοίανεβασμένοι σε αυτή, που έπεφταν μαζί30, 40, 50 άτομα. Οι τοίχοι και οι πόρτεςήταν ματωμένες από τα χέρια που προ-σπαθούσαν να βρουν έξοδο να αναπνεύ-σουν... Το πιο συγκλονιστικό ήταν ότισυνήθως στην κορυφή των στοιβαγμέ-νων πτωμάτων ήταν μωρά παιδιά που ταπετάγανε οι μανάδες επάνω, μήπως μπο-ρέσουν να αναπνεύσουν...».

Και μετά, τα κρεματόρια, τα αποτε-φρωτήρια των νεκρών. «Τα κρεματόριατου Άουσβιτς βρίσκονταν όλα στο γειτο-νικό Μπιρκενάου ... Πέντε μεγάλα εργο-στάσια, πέντε μεγάλες καμινάδες, πουξερνούσαν αλύπητα καπνό μαύρο τηνημέρα και τη νύχτα φώτιζαν κατακόκ-κινο όλο το χώρο ... Μέσα σε λίγα λεπτάδεν υπήρχε τίποτε ... Κόκκαλα μόνο,καμιά νεκροκεφαλή, κανένα κόκαλο απότα χέρια που δεν καίγονται εύκολα. Ότιαπέμενε το θρυμμάτιζαν για να εξαφανί-σουν τα πειστήρια ... Τη στάχτη τηνβάζαν σε ένα καρότσι. Πίσω από τα κρε-ματόρια υπήρχε μία λίμνη ... Ένας κατά-δικος ακολουθούμενος από έναν σκοπόέπρεπε να αδειάσει το περιεχόμενο στηλίμνη. Μετά θα καθάριζαν τους φούρ-νους. Όλα τα καθάριζαν...»

Η ψύχωση της καθαρότητας, που απο-κύημά της υπήρξε ένα ιδεολόγημα γιαεσωτερική χρήση προκειμένου να σπρω-χτεί ο «λαός των Αρείων» στην κατεύ-θυνση μιας «κοσμογονικής αποστολής»,και παροξύνθηκε νομοτελειακά σε έναπαραλήρημα κάθαρσης στο διηνεκές τουχρόνου και του χώρου, με μοιραία κορύ-φωση την αυτοκαταστροφή.

Κωστής Γιούργος

Σημειώσεις:1. Από μαρτυρίες κρατουμένων σε ναζιστικά

στρατόπεδα εξόντωσης (Κούλα Ξηραδάκη, Κα-τοχικά, εκδ. Κουκκίδα, Αθήνα, 1012

2. Από το πεντάτομο έργο του ποιητή Γ. Θ.Βαφόπουλου Σελίδες Αυτοβιογραφίας.

Ανοίγοντας την πόρτα [του θαλάμουαερίων] ήταν τόσοι πολλοίανεβασμένοι σε αυτή, που έπεφτανμαζί 30, 40, 50 άτομα. Οι τοίχοι καιοι πόρτες ήταν ματωμένες από ταχέρια που προσπαθούσαν να βρουνέξοδο να αναπνεύσουν... Το πιοσυγκλονιστικό ήταν ότι συνήθωςστην κορυφή των στοιβαγμένωνπτωμάτων ήταν μωρά παιδιά πουτα πετάγανε οι μανάδες επάνω,μήπως μπορέσουν να αναπνεύσουν.

“

«Μας έδεναν ανά εξάδες, όπως δένει ο γεωργός τα βόδια, και οργώναμε τα χω-ράφια. Στη μέση στεκόταν ο Γερμανός με το βούρδουλα... Αλοίμονο σ’ εκείνον πουθα κοντοστεκόταν...»«Φτιάχναμε δρόμους, καταφύγια, γεφύρια... Μας έδερναν με το παραμικρό, τις πε-ρισσότερες φορές τρώγαμε ξύλο πριν προλάβουμε να καταλάβουμε το γιατί...Κάθε μέρα πέθαιναν κατά δεκάδες οι κρατούμενοι. Εμείς οι ίδιοι τους μεταφέ-ραμε στα κρεματόρια για να καούν...»«Τους φορτώναμε σε ένα καρότσι και τους ρίχναμε στο βόθρο...»1

«Κι ήσαν υποχρεωμένες τούτες οι κινούμενες σκιές, με την απειλή του τουφε-κιού, να κατεβαίνουν ως τη μικρή χαράδρα, να στέκονται πάνω στο σανίδι κι απόεκεί να κάμνουν τη φυσική τους ανάγκη. Κι η χαράδρα ήταν τώρα βαθύς οχετός,όπου είχαν ταφεί πολλοί «τεκμηκότες« Εβραίοι, όπου μ‘ ένα παραπάτημα πέφτανετούτα τα ανθρώπινα κουρέλια. Οι μεγάλοι σφαγείς της ιστορίας ποτέ δεν είχανεπινοήσει έναν τέτοιου είδους τάφο για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Τούτο φαί-νεται πως ήταν προνόμιο του δικού μας «πολιτισμένου« αιώνα».2