prolipsi-endokarditidas
-
Upload
dentnews-net -
Category
Documents
-
view
215 -
download
2
description
Transcript of prolipsi-endokarditidas
Χαλικιάς Γεώργιος
Ειδικευόμενος Καρδιολογίας
Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Δ.Π.Θ.
Χημειοπροφύλαξη για ενδοκαρδίτιδα
Ενδοκαρδίτιδα
Αποικισμό μικροβιακών στελεχών σε σημεία βλάβης του ενδοκαρδίου
Δημιουργία μικροβιοβριθών εκβλαστήσεων
Αποδόμηση / δυσλειτουργία καρδιακών σχηματισμών
(βαλβίδες)
Συστηματικά εμβολικά φαινόμενα
Χαμηλό επιπολασμό
Βαρεία νοσηρότητα /Υψηλή θνητότητα
Δύσκολη θεραπευτική προσέγγιση
Ιστορική Αναδρομή
1955
1997
Προφυλακτική Αντιβ
ιοτική
αγωγή
Οδοντιατρικές πράξεις
Ιστορική Αναδρομή - 1997
American Heart Association 1997Endocarditis prophylaxis recommended
High-risk category
Prosthetic cardiac valves, including bioprosthetic and homograft valves
Previous bacterial endocarditis
Complex cyanotic congenital heart disease
Surgically constructed systemic pulmonary shunts or conduits
Moderate-risk category
Most other congenital cardiac malformations
Acquired valvar dysfunction (eg, rheumatic heart disease)
Hypertrophic cardiomyopathy
Mitral valve prolapse with valvar regurgitation and/or thickened leaflets
Πολλές κ
ατηγορίες
καρδιολο
γικών π
αθήσεων
Endocarditis prophylaxis recommended
Dental extractions
Periodontal procedures including surgery, scaling and root planing,
probing, and recall maintenance
Dental implant placement and reimplantation of avulsed teeth
Endodontic (root canal) instrumentation or surgery only beyond the apex
Subgingival placement of antibiotic fibers or strips
Initial placement of orthodontic bands but not brackets
Intraligamentary local anesthetic injections
Prophylactic cleaning of teeth or implants where bleeding is anticipated
American Heart Association 1997
Ιστορική Αναδρομή -1997
Πολλές κ
ατηγορίες
οδοντιατρικώ
ν πράξεω
ν
Λογική του 1997
1. Σχεδόν όλες οι δομικές καρδιακές παθήσεις προδιαθέτουν για ενδοκαρδίτιδα
2. Οδοντιατρικές εργασίες προκαλούν μικροβιαιμία με μικρο-οργανισμούς ικανούς να προκαλέσουν ενδοκαρδίτιδα
3. Αντιβιοτική προφυλακτική αγωγή είναι αποτελεσματική
4. Λοιμώδης ενδοκαρδίτιδα αν και σπάνια είναι θανατηφόρα (προτιμητέα η πρόληψη)
Λογική του 1997
Συμπέρασμα : Προφυλακτική αντιβιοτική αγωγή πρέπει
να δίδεται στην πλειοψηφία των ασθενών με καρδιακή
πάθηση που υποβάλλεται σε οδοντιατρικές εργασίες
10 έτη μετά…………….
Νέες κατευθυντήριες οδηγίες
American Heart Association 2007
European Society of Cardiology 2009
10 έτη μετά…………….
Χημειοπροφύλαξη για ενδοκαρδίτιδα MONO
Σε ασθενείς με :
Προσθετικές βαλβίδες
Προηγούμενη ενδοκαρδίτιδα
Σοβαρές Συγγενείς καρδιοπάθειες
Class IIa, Level of Evidence C
10 έτη μετά…………….
Χημειοπροφύλαξη για ενδοκαρδίτιδα MONO
Σε ασθενείς που υποβάλλονται σε χειρισμούς :
Περί-ριζικής περιοχής
Ιστό των ούλων
Διάτρηση του στοματικού βλεννογόνου
Class IIa, Level of Evidence C
Ενέσεις τοπικού αναισθητικού σε μη φλεγμένων ιστό
Λήψη ακτινογραφιών
Τοποθέτηση, απομάκρυνση ή ρύθμιση προσθοδοντικών ή
ορθοδοντικών εξαρτημάτων
Τοποθέτηση ορθοδοντικών ναρθήκων
Απόπτωση νεογιλών οδόντων
Αιμορραγία από τραύμα των χειλέων ή του στοματικού
βλεννογόνου
10 έτη μετά…………….
Οι ακόλουθες οδοντιατρικές πράξεις δεν χρήζουν χημειοπροφύλαξης
Class IIa, Level of Evidence C
10 έτη μετά…………….
Στην εποχή της Evidence Based Medicine,
σημαίνει
Βασισμένα σε αντικρουόμενα δεδομένα τα οποία όμως συνηγορούν κατά πλειοψηφία υπέρ της αποτελεσματικότητας της θεραπείας (Class IIa)
Βασισμένα σε συμφωνία ειδικών, μικρές case-control, αναδρομικές μελέτες ή πληροφορίες από απλές βάσεις δεδομένων (Level of evidence C)
10 έτη μετά…………….
Γιατί άλλαξαν τα δεδομένα 10 έτη μετά ?
Υπάρχουν μικρόβια στην Στοματική Κοιλότητα ;
700 είδη μικροβίων
Εκ των οποίων 60% περιοδοντικά
Όλων των κατηγοριών
(Gram +, Gram-, αερόβια, αναερόβια)
30% Streptococcus Viridans
(δυνητικά παθογόνα για ενδοκαρδίτιδα)
Μικροβιακή Χλωρίδα στην Στοματική Κοιλότητα :
Ποια η συχνότητα της μικροβιαιμίας μετά από οδοντιατρικές πράξεις ;
Εξαγωγή οδόντων 10%-100%
Περιοδοντική χειρουργική 36%-88%
Εργασίες στην ρίζα των οδόντων 8%-80%
Καθαρισμός από οδοντική πλάκα 10%-40%
Τοποθέτηση υλικών 9%-32%
Ενδοδοντικές εργασίες 10%-20%
Συχνότητα μικροβιαιμίας
Ποια η συχνότητα της μικροβιαιμίας μετά από καθημερινές δραστηριότητες ;
Συχνότητα μικροβιαιμίας
Βούρτσισμα / Οδοντόνημα 20%-68%
Οδοντογλυφίδες 20%-40%
Υγρά στοματικού καθαρισμού 7%-50%
Μάσημα τροφής 7%-51%
Οδοντιατρικές εργασίες
(2 επισκέψεις/ έτος)
Καθημερινές δραστηριότητες
(2 / ημερησίως)
Συχν
ότητ
α Μ
ικρο
βιαι
μίας
Οδοντιατρικές πράξεις vs καθημερινές δραστηριότητες
Ποιο το μέγεθος της μικροβιαιμίας μετά από οδοντιατρικές πράξεις ;
Το μέγεθος της μικροβιαιμίας είναι σχετικά μικρό :
<104 αποικίες/ml
Είναι ισοδύναμο με το μέγεθος της μικροβιαιμίας που προκαλείται από τις καθημερινές δραστηριότητες στοματικής υγιεινής
Είναι μικρότερο από το μέγεθος της μικροβιαιμίας που χρησιμοποιείται πειραματικά για την πρόκληση ενδοκαρδίτιδας σε πειραματόζωα (106-108 αποικίες/ml)
Ποια η διάρκεια της μικροβιαιμίας μετά από οδοντιατρικές πράξεις ;
Η διάρκεια της μικροβιαιμίας μετά από οδοντιατρική εργασία (εξαγωγή) : 30-60 min
Στις περισσότερες μελέτες, η πλειοψηφία των ασθενών με ενδοκαρδίτιδα δεν είχαν υποβληθεί σε οδοντιατρική πράξη προ της έναρξης των συμπτωμάτων.
Μόλις ένα 4-20% των περιπτώσεων ενδοκαρδίτιδος μπορεί να αποδοθεί σε προηγηθείσα οδοντιατρική πράξη
Οδοντιατρικές πράξεις vs καθημερινές δραστηριότητες
Ολική έκθεση σε μικροβιαιμία σε μηνιαία βάση :
Οδοντιατρικές πράξεις : 60 minΚαθημερινές δραστηριότητες:
5,370 min
Οδοντιατρικές πράξεις vs καθημερινές δραστηριότητες
Βούρτσισμα (x2 ημερησίως)
1 Εξαγωγήx 154,000 φορές
μεγαλύτερης διάρκεια
μικροβιαιμία
x 5,600,000 φορές
μεγαλύτερης διάρκεια
μικροβιαιμία
Καθημερινές δραστηριότητες
Ολική έκθεση σε μικροβιαιμία σε ετήσια βάση :
Ποια η αποτελεσματικότητα της προφυλακτικής αγωγής μετά από οδοντιατρικές πράξεις ;
Cochrane Database Syst Rev. 2008 Oct 8;(4):CD003813.
Δεν υπάρχει απόδειξη σχετικά με την αποτελεσματικότητα της
αντιβιοτικής χημειοπροφύλαξης σε ασθενείς μέσου και υψηλού
κινδύνου για ενδοκαρδίτιδα που υποβάλλονται σε οδοντιατρικές
εργασίες
Συμπέρασμα: Ένας τεράστιος αριθμός προφυλακτικών αντιβιοτικών δόσεων θα ήταν αναγκαίος για την πρόληψη ενός πολύ μικρού αριθμού περιπτώσεων ενδοκαρδίτιδος
Clinical Infectious Diseases 2006; 42:e102–7
Ποια η αποτελεσματικότητα της προφυλακτικής αγωγής μετά από οδοντιατρικές πράξεις ;
Συμπέρασμα: Η χημειοπροφυλακτική αντιβιοτική αγωγή – ακόμη και αν ήταν 100% αποτελεσματική- θα προλάμβανε έναν πολύ μικρό αριθμό περιπτώσεων ενδοκαρδίτιδος
Lancet. 1992;339:135–139.
Ποια η αποτελεσματικότητα της προφυλακτικής αγωγής μετά από οδοντιατρικές πράξεις ;
Για να απαντήσουμε με σιγουριά το ερώτημα αυτό θα πρέπει
για κάθε κατηγορία ασθενών με καρδιακές παθήσεις, για
κάθε αντιβιοτική αγωγή και για κάθε είδους οδοντιατρική
πράξη να εντάσσουμε στην μελέτη από 6,000 ασθενείς
Ποια η αποτελεσματικότητα της προφυλακτικής αγωγής μετά από οδοντιατρικές πράξεις ;
Κίνδυνος από αναφυλαξία από την χρήση των αντιβιοτικών
15-40 / 100,000 εκ των οποίων 1-3/100,000 θανατηφόρα
Λόγω του χαμηλού επιπολασμού της νόσου, ο αριθμός NNT
είναι τεράστιος
Υπάρχει η πιθανότητα δημιουργίας ανθεκτικών στα
αντιβιοτικά μικρόβια
Ποια η αποτελεσματικότητα της προφυλακτικής αγωγής μετά από οδοντιατρικές πράξεις ;
Αύξηση ανθεκτικών στελεχών στρεπτοκόκκου την τελευταία 20 ετία
(13-32%)
Ποιος είναι ο κίνδυνος για ενδοκαρδίτιδα ανάλογα με τηνκαρδιακή πάθηση (ανεξάρτητα από οδοντιατρικές πράξεις );
1Γενικό Πληθυσμό
Πρόπτωση μιτροειδούς χωρίς φύσημα
Πρόπτωση μιτροειδούς με φύσημα
Μεσοκοιλιακή επικοινωνία
Συγγενής στένωση αορτικής βαλβίδας
Προσθετική βαλβίδα
Ρευματική Καρδιακή Νόσο
Αντικατάσταση φυσικής βαλβίδας με ΛΕ
Προηγούμενη ΛΕ
Αντικατάσταση προσθετικής βαλβίδας ..
2160
740
630
410346
271145
524,6
5
0
500
1000
1500
2000
2500
Ανά 100,000
Ποιος είναι ο κίνδυνος για ενδοκαρδίτιδα ανάλογα με τηνκαρδιακή πάθηση (μετά απο οδοντιατρικές πράξεις );
1
Γενικό πληθυσμό
Πρόπτωση μιτροειδούς
Συγγενείς Καρδιοπάθειες
Ρευματική Καρδιακή Νόσος
Προσθετική Βαλβίδα
Προηγούμενη ενδοκαρδίτιδα
14.000.000
1.100.000
475.000142.000
114.000
95.000
0
2000000
4000000
6000000
8000000
10000000
12000000
14000000
Ποιες είναι οι καρδιακές παθήσεις με την χειρότερη πρόγνωση όταν αναπτυχθεί ενδοκαρδίτιδα ;
Ασθενείς με
Προσθετική Καρδιακή Βαλβίδα
Προηγούμενη ενδοκαρδίτιδα
Συγγενείς ΚαρδιοπάθειεςΜη χειρουργημένη κυανωτική καρδιοπάθεια
Χειρουργημένη κυανωτική καρδιοπάθεια με την χρήση υλικών κατά τους πρώτους 6 μήνες μετά την επέμβαση
Διορθωμένη καρδιοπάθεια με υπολειμματικά ευρήματα
Μεταμόσχευση καρδιάς που αναπτύσσει βαλβιδοπάθεια
Λογική του 2007
Η στοματική κοιλότητα είναι αποικισμένη με στελέχη μικροβίων που δυνητικά μπορεί να προκαλέσουν ενδοκαρδίτιδα
Η μικροβιαιμία που προκαλείται κατά τις οδοντιατρικές πράξεις είναι σε μέγεθος, συχνότητα και διάρκεια μικρότερη συνολικά από την μικροβιαιμία των καθημερινών δραστηριοτήτων
Οι οδοντιατρικές πράξεις συσχετίζονται με την εμφάνιση ενδοκαρδίτιδος σε πολύ μικρό ποσοστό (χρονικός ορίζοντας 2 εβδομάδων)
Ο κίνδυνος για ενδοκαρδίτιδα δεν είναι ο ίδιος για όλες τις καρδιακές παθήσεις
Η πρόγνωση από ενδοκαρδίτιδα δεν είναι η ίδια για όλες τις καρδιακές παθήσεις
Η χρήση των αντιβιοτικών προλαμβάνει ένα ελάχιστο ποσοστό περιπτώσεων ενδοκαρδίτιδος
Η χρήση των αντιβιοτικών συνοδεύεται από αλλεργικές αντιδράσεις και δημιουργία ανθεκτικών στελεχών
Λογική του 2007
Σε ποιους ασθενείς τελικά θα δώσουμε χημειοπροφύλαξη για ενδοκαρδίτιδα στις οδοντιατρικές πράξεις ;
Στους ασθενείς με υψηλό κίνδυνο για ενδοκαρδίτιδα που συνοδεύονται από την χειρότερη πρόγνωση εφόσον αναπτύξουν ενδοκαρδίτιδα
Όταν το όφελος από την χρήση των αντιβιοτικών υπερβαίνει τον κίνδυνο από τις ανεπιθύμητες ενέργειες που συνοδεύουν την χρήση τους
1
Γενικό πληθυσμό
Πρόπτωση μιτροειδούς
Συγγενείς Καρδιοπάθειες
Ρευματική Καρδιακή Νόσος
Προσθετική Βαλβίδα
Προηγούμενη ενδοκαρδίτιδα
14.000.000
1.100.000
475.000142.000
114.000
95.000
0
2000000
4000000
6000000
8000000
10000000
12000000
14000000
Σε ποιους ασθενείς τελικά θα δώσουμε χημειοπροφύλαξη για ενδοκαρδίτιδα στις οδοντιατρικές πράξεις ;
ΒλάβηΌφελος
Πιθανότητα αλλεργικής αντίδρασης από την χρήση αντιβιοτικών : 15-40 / 100,000
Σε ποιους ασθενείς τελικά θα δώσουμε χημειοπροφύλαξη για ενδοκαρδίτιδα στις οδοντιατρικές πράξεις ;
Ασθενείς με
Προσθετική Καρδιακή Βαλβίδα
Προηγούμενη ενδοκαρδίτιδα
Συγγενείς ΚαρδιοπάθειεςΜη χειρουργημένη κυανωτική καρδιοπάθεια
Χειρουργημένη κυανωτική καρδιοπάθεια με την χρήση υλικών κατά τους πρώτους 6 μήνες μετά την επέμβαση
Διορθωμένη καρδιοπάθεια με υπολειμματικά ευρήματα
Μεταμόσχευση καρδιάς που αναπτύσσει βαλβιδοπάθεια
Σε ποιους ασθενείς τελικά θα δώσουμε χημειοπροφύλαξη για ενδοκαρδίτιδα στις οδοντιατρικές πράξεις ;
Δεν χρειάζεται να δώσουμε χημειοπροφύλαξη σε ασθενείς
Πρόπτωση μιτροειδούς
Λοιπές βαλβιδοπάθειες
Απλές συγγενείς καρδιοπάθειες όπως VSD, ASD, PDA
Ρευματική καρδιακή νόσο
Ασθενείς με βηματοδότες, απινιδωτές
Ασθενείς με ενδοστεφανιαίες προθέσεις (stent) ή ασθενείς με
αορτοστεφανιαία παράκαμψη (bypass)
Σε ποιες οδοντιατρικές πράξεις θα δώσουμε χημειοπροφύλαξη για ενδοκαρδίτιδα;
Οδοντιατρικές πράξεις που περιλαμβάνουν :
Χειρισμούς στην περί-ριζική περιοχή
Χειρισμούς στον ιστό των ούλων
Διάτρηση του στοματικού βλεννογόνου
Ποια αντιβιοτικά θα δώσουμε χημειοπροφύλαξη για ενδοκαρδίτιδα;
Από του στόματος
Από του στόματος
Παρεντερικά
Παρεντερικά
Αμοξυκιλλίνη 2g - 50mg/kg
Αμπικιλλίνη 2g - 50mg/kg IM/IV
Κεφαζολίνη ή Κεφτριαξόνη 1g – 50mg/kg IM/IV
Σε αλλεργία στις πενικιλλίνες / κεφαλοσπορίνες
Κλινδαμυκίνη 600mg – 20mg/kg
Κλαριθρομυκίνη 500mg – 15mg/kg
Αζιθρομυκίνη
Κλινδαμυκίνη 600mg – 20mg/kg IM/IV
Ποια αντιβιοτικά θα δώσουμε χημειοπροφύλαξη για ενδοκαρδίτιδα;
Πότε και πόσες φορές ;
1 δόση
30-60 min προ της διαδικασίας
Η συντακτική ομάδα αναγνωρίζει ότι οι νέες οδηγίες αλλάζουν
δραματικά μακρόχρονες πρακτικές ιατρών, οδοντιάτρων καθώς
και συνήθειες των ασθενών τους.
Από ηθικής άποψης οι επαγγελματίες υγείας θα πρέπει να
συζητήσουν τα πιθανά οφέλη αλλά και τους ελλοχεύοντες
κινδύνους της αντιβιοτικής χημειοπροφύλαξης με τους ασθενείς
τους πριν ληφθεί η τελική απόφαση.
Η αλλαγή νοοτροπίας είναι δύσκολη
Η αλλαγή νοοτροπίας είναι δύσκολη
Υπάρχει η πιθανότητα μετά από την ενημέρωση και συζήτηση πολλοί από τους ασθενείς να θελήσουν να συνεχίσουν τις παλαιές πρακτικές. Αυτή η άποψη πρέπει να γίνει σεβαστή.
Η μη εφαρμογή της χημειοπροφύλαξης μπορεί να επιφέρει νομικούς ενδοιασμούς από τους επαγγελματίες υγείας. Παρόλα αυτά οι παρούσες κατευθυντήριες οδηγίες προσφέρουν ισχυρή νομική προστασία και κάλυψη.
Νεαρός ενήλικας με πρόπτωση μιτροειδούς με ήπια ανεπάρκεια προσέρχεται στο οδοντιατρείο σας για
απονεύρωση
Δεν είναι αναγκαίο να
λάβεις προφυλακτική
αντιβίωση
Μα τι λες γιατρέ, τα τελευταία 10 έτη εγώ έπαιρνα
αντιβίωση
Η καλή στοματική υγιεινή είναι η καλύτερη πρόληψη