MΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ

11
ΣΜΠΕ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ «ΙΤΑΝΟΣ ΓΑΙΑ», Ιανουάριος 2014 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ i ECHMES Ltd. MH TEXNIKH ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ............................................................................................................................... 1 2. ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ ........................................................................................... 2 3. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΣΧΕΔΙΟ.................................................................................................. 4 4. ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ................................................................................................... 7 5. ΔΥΝΗΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ........................................................................................................................ 8 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΙΝΑΚΩΝ Πίνακας 1: Βασικός Χωρικός Προορισμός Ακινήτου ....................................................................... 7

description

MΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Transcript of MΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Page 1: MΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ

ΣΜΠΕ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ «ΙΤΑΝΟΣ ΓΑΙΑ», Ιανουάριος 2014

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ i

ECHMES Ltd.

MH TEXNIKH ΠΕΡΙΛΗΨΗ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ............................................................................................................................... 1

2. ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ ........................................................................................... 2

3. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΣΧΕΔΙΟ .................................................................................................. 4

4. ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ................................................................................................... 7

5. ΔΥΝΗΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ........................................................................................................................ 8

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΙΝΑΚΩΝ

Πίνακας 1: Βασικός Χωρικός Προορισμός Ακινήτου ....................................................................... 7

Page 2: MΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ

ΣΜΠΕ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ «ΙΤΑΝΟΣ ΓΑΙΑ», Ιανουάριος 2014

ΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ 1

ECHMES Ltd.

ΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η παρούσα Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (στο εξής ΣΜΠΕ) αφορά στο

Επενδυτικό Σχέδιο ΙΤΑΝΟΣ ΓΑΙΑ της Εταιρείας Loyalward Ltd., στο βορειοανατολικό

άκρο της Κρήτης στη χερσόνησο Σίδερο που ανήκει διοικητικά στο Δήμο Σητείας (Σχήμα

1.1-1), συντάχθηκε από διεπιστημονική ομάδα συμβούλων – μελετητών υπό τον συντονισμό της

Εταιρείας Συμβούλων ECHMES Ltd. Η ΣΜΠΕ εκπονήθηκε στο πλαίσιο της εφαρμογής του Ν.

3894/2010, στις διατάξεις του οποίου είναι ήδη ενταγμένο το επενδυτικό σχέδιο ΙΤΑΝΟΣ ΓΑΙΑ

δυνάμει της υπ’ αριθμ. 17/20-09-2012 απόφασης της Διυπουργικής Επιτροπής Στρατηγικών

Επενδύσεων (Δ.Ε.Σ.Ε.) (ΦΕΚ 3294/Β’/2012), όπως τροποποιήθηκε από την υπ’ αριθμ. 23/13-11-

2013 (ΦΕΚ 2931/Β’/20-11-2013) και του Ν. 3986/2011 (ΦΕΚ 152/Α’/2011), όπως αυτός έχει

τροποποιηθεί και ισχύει και της κείμενης περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Ειδικότερα η ΣΜΠΕ

συντάχθηκε σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην ΚΥΑ 107017/2006 (ΦΕΚ 1225/Β/05.09.2006).

Το επενδυτικό σχέδιο ΙΤΑΝΟΣ ΓΑΙΑ της εταιρείας Loyalward Ltd. αποτελεί ενταγμένη

στρατηγική επένδυση και αφορά στη δημιουργία ενός «οργανωμένου υποδοχέα τουριστικών

δραστηριοτήτων πρότυπου χαρακτήρα» σύμφωνα με το νέο ισχύον Ειδικό Πλαίσιο

Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό (ΚΥΑ ΕΠΧΣΑΑΤ 67659

ΦΕΚ 3155/Β/ 12-12-13). Στον υποδοχέα αυτόν περιλαμβάνονται τουριστικά καταλύματα, ειδικές

τουριστικές υποδομές καθώς και διάφορες άλλες υποστηρικτικές εγκαταστάσεις με στόχο την

επίτευξη μικρού περιβαλλοντικού αποτυπώματος και την αειφορική λειτουργία των τουριστικών

μονάδων.

Στόχος του Ειδικού Σχεδίου Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων, ΕΣΧΑΣΕ, που

αξιολογείται με την παρούσα ΣΜΠΕ, είναι ο καθορισμός του χωρικού προορισμού της περιοχής

ανάπτυξης της στρατηγικής επένδυσης ΙΤΑΝΟΣ ΓΑΙΑ στη γενική κατηγορία 1. Τουρισμού

Αναψυχής, με παράλληλο καθορισμό και οριοθέτηση ζωνών προστασίας σύμφωνα με όσα

αναφέρονται στο Κεφάλαιο 3 της παρούσης μελέτης.

Στο πνεύμα του οργανωμένου υποδοχέα πρότυπου χαρακτήρα το Σχέδιο συνδέεται υποχρεωτικά

με τη δημιουργία και προβολή πρότυπων εγκαταστάσεων και δράσεων οικολογικού και

πολιτιστικού χαρακτήρα, με την ενσωμάτωση καινοτόμων τεχνολογιών (πχ αφαλάτωση,

παραγωγής ενέργειας για την κάλυψη των αναγκών των εγκαταστάσεων κ.α.) Με βάση την

προαναφερθείσα απόφαση της Δ.Ε.Σ.Ε., η μέγιστη επιτρεπόμενη δόμηση που δύναται να

υλοποιηθεί στον προτεινόμενο υποδοχέα είναι 108.000 τ.μ., ενώ ο αριθμός των κλινών ανέρχεται

στις 1.936.

Το Σχέδιο ΙΤΑΝΟΣ ΓΑΙΑ έχει ως στόχο τη δημιουργία μίας οικονομικά επιτυχημένης, πρότυπης

τουριστικής επένδυσης, εμπνευσμένης από τον περιβαλλοντικό και τον πολιτιστικό πλούτο της γης

Page 3: MΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ

ΣΜΠΕ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ «ΙΤΑΝΟΣ ΓΑΙΑ», Ιανουάριος 2014

ΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ 2

ECHMES Ltd.

της Ιτάνου και της ΒΑ Κρήτης γενικότερα, η οποία με πολλαπλασιαστικά θετικά οφέλη καθιστά το

παρεχόμενο τουριστικό προϊόν ελκυστικότερο για τους επισκέπτες, τον Φορέα του Έργου, τους

κοινωνικούς εταίρους, τις τοπικές επιχειρήσεις.

Στο πλαίσιο αυτό, η παρούσα Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, που

προβλέπεται από το κείμενο Νομοθετικό πλαίσιο της διαδικασίας Στρατηγικής Περιβαλλοντικής

Εκτίμησης για την έγκριση του Ειδικού Σχεδίου Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων

(ΕΣΧΑΣΕ) σύμφωνα με το άρθρο 24 του Ν. 3894/2010, έχει ως σκοπό να διερευνήσει και να

αξιολογήσει τις ενδεχόμενες περιβαλλοντικές επιπτώσεις που επιφέρει το προτεινόμενο Σχέδιο

ΙΤΑΝΟΣ ΓΑΙΑ, στην άμεση και στην ευρύτερη περιοχή.

2. ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ

Το Σχέδιο χωροθετείται στο ΒΑ Άκρο Κρήτης στη χερσόνησο Σίδερο που ανήκει διοικητικά στο

Δήμο Σητείας και εντάσσεται στο δίκτυο NATURA και ειδικότερα στην Ειδική Ζώνη Διατήρησης

(ΕΖΔ) GR 4320006 ενώ σημαντικό τμήμα της εντάσσεται στη Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖEΠ)

GR 4320009.

Η περιοχή του Σχεδίου ανέρχεται σε περίπου 25.000 στρέμματα, είναι πλησίον του Φοινικοδάσους

Βάι και της Ιεράς Μονής «Παναγίας Ακρωτηριανής και Αγίου Ιωάννου Θεολόγου» (Τοπλού) και

ανήκει στο κοινωφελές εκκλησιαστικό Ίδρυμα «Παναγία Η Ακρωτηριανή» που συστάθηκε από

την Ιερά Μονή Τοπλού και την Ιερά Μητρόπολη Ιεραπύτνης και Σητείας.

Η Ιερά Μονή Παναγίας Ακρωτηριανής και Αγίου Ιωάννου Θεολόγου (Μονή Τοπλού), αρχικός

ιδιοκτήτης της περιοχής του έργου έχει μακρά ιστορία σε κοινωνικό έργο και δράσεις για την

ενεργό προστασία του περιβάλλοντος. Η αξιοποίηση της εκτεταμένης περιοχής ιδιοκτησίας της

συνιστά απαραίτητη παράμετρο για την ενίσχυση της φυσικής, της πολιτισμικής και της

οικονομικής ευημερίας της τοπικής κοινωνίας και την επίτευξη σημαντικών δραστηριοτήτων

ευεργετικών για το ευρύ κοινό. Στο πλαίσιο αυτό συστάθηκε το κοινωφελές εκκλησιαστικό Ίδρυμα

«Παναγία η Ακρωτηριανή», στο οποίο και μεταβιβάστηκε η Περιοχή του Σχεδίου, η οποία θα

μπορούσε έτσι να αξιοποιηθεί κατά τρόπο που αφενός θα απέφερε στο Ίδρυμα τους πόρους

εκείνους που θα επιτρέψουν την εκτέλεση κοινωφελούς έργου σύμφωνα με τους καταστατικούς

του σκοπούς, αφετέρου θα μπορούσε να αποτελέσει μοναδικό πρότυπο ανάπτυξης με άμεσα και

έμμεσα θετικά οφέλη για την ευρύτερη περιοχή.

Πέραν λοιπόν της εκπλήρωσης των κοινωφελών στόχων του Ιδρύματος και προκειμένου το όφελος

να είναι πολλαπλασιαστικό, το Ίδρυμα μέσω διεθνούς διαγωνισμού, ανέδειξε ως βέλτιστη οδό

ανάπτυξης της περιοχής ιδιοκτησίας του την τουριστική και τη Loyalward Ltd. ως Ανάδοχο. Με τη

σχετική από 14.07.1998 Σύμβαση Παραχώρησης Χρήσεως Γης Τουριστικής Αναπτύξεως και

Εκμεταλλεύσεως παραχωρήθηκε η Περιοχή του Σχεδίου στον Φορέα Υλοποίησης Loyalward Ltd.

Page 4: MΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ

ΣΜΠΕ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ «ΙΤΑΝΟΣ ΓΑΙΑ», Ιανουάριος 2014

ΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ 3

ECHMES Ltd.

και προβλέφθηκε η δημιουργία ενός πρότυπου τουριστικού προορισμού με στόχους

περιβαλλοντικής προστασίας.

Για την ανάπτυξη της φιλοσοφίας του Σχεδίου Ίτανος Γαία χρησιμοποιήθηκαν τα εξής δύο

δεδομένα:

Η ένταξη οικονομικών χρήσεων σε περιοχές περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος αποτελεί

κύριο χαρακτηριστικό του πλαισίου προστασίας, καθώς δημιουργούνται οι αναγκαίοι

οικονομικοί πόροι για την εφαρμογή προγράμματος διαχείρισης, επιτυγχάνεται τόνωση της

τοπικής οικονομίας και εξασφάλιση της κοινωνικής συναίνεσης.

Η ανάπτυξη χρήσης τουριστικών δραστηριοτήτων αποτελεί μία ορθή επιλογή “πλαίσιο”

καθώς αποτελεί κατ’ αρχάς μία συμβατή χρήση σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές,

συμβάλλει στην επισκεψιμότητα του τόπου, τον αναδεικνύει και εντέλει ευαισθητοποιεί

τους επισκέπτες στα περιβαλλοντικά θέματα, εφόσον υλοποιείται εντός του πλαισίου της

αειφόρου ανάπτυξης.

Για τη διαμόρφωση της μορφής και των χαρακτηριστικών της τουριστικής δραστηριότητας στην

εξεταζόμενη περιοχή ήταν απαραίτητος ο συγκερασμός τριών κύριων αξόνων:

Η διατήρηση (αλλά και ενίσχυση) της ακεραιότητας του τόπου ως πλέγματος ιδιαίτερων

χαρακτηριστικών του φυσικού και πολιτιστικού κεφαλαίου, όπως εκφράζεται σήμερα από

τη σύγχρονη περιβαλλοντική θεώρηση και κωδικοποιείται από την Οδηγία 92/43/ΕΟΚ.

Η διάχυση των ωφελειών από τη διαχείριση αυτής της έκτασης στην τοπική κοινωνία.

Η δημιουργία ενός οικονομικά βιώσιμου, σύγχρονου, ήπιου τουριστικού προϊόντος που

αξιοποιεί τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του τόπου.

Το Δίκτυο NATURA 2000 αποτελεί ένα Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο περιοχών, οι οποίες

φιλοξενούν φυσικούς τύπους οικοτόπων και βιοτόπους ειδών που είναι σημαντικοί σε ευρωπαϊκό

επίπεδο. Οι περιοχές αυτές θεωρούνται μεν προστατευόμενες αλλά ταυτόχρονα δεν αποκλείουν

την ανάπτυξη ατομικών ή κοινωνικοοικονομικών δραστηριοτήτων, εφόσον αυτές δεν επιδρούν

σημαντικά στην ακεραιότητα των στόχων διατήρησης του τόπου για τη διατήρηση ή

αποκατάσταση των φυσικών τύπων οικοτόπων σε μια κατάσταση ικανοποιητικής διατήρησης σε

σχέση με τους οικοτόπους και τα είδη χλωρίδας και πανίδας στα Παραρτήματα Ι και ΙΙ της

Οδηγίας 92/43/EEC και της ορνιθοπανίδας στα Παραρτήματα της Οδηγίας 79/409/EEC όπως

τροποποιήθηκε και ισχύει, 2009/147/ΕC. Απαραίτητη επίσης προϋπόθεση για την ανάπτυξη έργων

και δραστηριοτήτων σε προστατευόμενες περιοχές του Δικτύου NATURA 2000 είναι να μην

βλάπτονται σημαντικά στοιχεία βάσει των οποίων οι περιοχές αυτές έχουν ενταχθεί στο δίκτυο,

όπως οι οικότοποι προτεραιότητας και τα είδη προτεραιότητας της χλωρίδας και πανίδας,

εξασφαλίζοντας πάντοτε τη διατήρηση και προώθηση της βιοποικιλότητας.

Το Σχέδιο Ίτανος Γάια εναρμονίζεται πλήρως με την Εθνική πολιτική και συνάδει με τους

βασικούς άξονες του Εθνικού Χωροταξικού για τον Τουρισμό και ειδικότερα:

την εξυπηρέτηση μίας μακροπρόθεσμης στρατηγικής, με κύριο στόχο τη μεγέθυνση του

κλάδου, μέσω της αύξησης της εξωγενούς ζήτησης,

Page 5: MΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ

ΣΜΠΕ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ «ΙΤΑΝΟΣ ΓΑΙΑ», Ιανουάριος 2014

ΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ 4

ECHMES Ltd.

την ενίσχυση της εδαφικής και κοινωνικής συνοχής, για την ορθολογική ανάπτυξη της

ανθρωπογενούς δραστηριότητας, στα πλαίσια εξομάλυνσης συγκρούσεων χρήσεων και στη

θέση τους συνέργειες σε επιμέρους τομεακές πολιτικές,

την ανάπτυξη και την οργάνωση της τουριστικής δραστηριότητας, με τη διατήρηση και

ανάδειξη των φυσικών, πολιτιστικών πόρων και του τοπίου, στα πλαίσια των αρχών της

αειφόρου και ισόρροπης ανάπτυξης,

την ενίσχυση και αναβάθμιση του θεσμικού πλαισίου για τον τουρισμό, στην κατεύθυνση

διαμόρφωσης ενός σταθερού, επαρκούς και ώριμου τουριστικού προορισμού, ο οποίος θα

διευκολύνει επιχειρηματικές αποφάσεις επενδύσεων στον τουρισμό.

Το Σχέδιο ΙΤΑΝΟΣ ΓΑΙΑ στοχεύει ειδικώς και στην αξιοποίηση ή ενίσχυση αντίστοιχα

παραμέτρων που σχετίζονται με:

Τη βιοποικιλότητα, την πανίδα και τη χλωρίδα της Περιοχής του Σχεδίου καθώς και την

ακεραιότητα του κοινοτικού τόπου

Το έδαφος και το καθεστώς δράσης κατά της ερημοποίησης

Την προστασία των υδατικών πόρων,

Την προστασία του ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος

Τη διαχείριση των στερεών και υγρών αποβλήτων

Την πολιτική ελαχιστοποίησης της χρήσης ενέργειας

Τη δημιουργία δράσεων για την προστασία και την ανάδειξη της πολιτιστικής

κληρονομιάς της Περιοχής

Την προστασία του τοπίου

Την οικονομική βιωσιμότητα του Σχεδίου σε συνδυασμό με ενίσχυση της κοινωνικής

συνοχής και τη δημιουργία συνθηκών για τη δημιουργική αλληλεπίδραση των τουριστών

µε την τοπική κοινωνία

Έτσι το Σχέδιο θα αποτελέσει τον πρώτο οργανωμένο υποδοχέα τουριστικών δραστηριοτήτων

πρότυπου χαρακτήρα, αφού συνδέεται υποχρεωτικά με τη δημιουργία και προβολή πρότυπων

εγκαταστάσεων και δράσεων οικολογικού και πολιτιστικού χαρακτήρα με ενσωμάτωση

καινοτόμων τεχνολογιών, και μάλιστα, στην φάση αυτή, υλοποιεί δόμηση στην περιοχή της Ζώνης

Α μόλις 108.000 τμ. – αναλυτικά κατωτέρω Κεφάλαια 3 και 4 της παρούσας Μελέτης.

3. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΣΧΕΔΙΟ

Το ΕΣΧΑΣΕ μετά την εξέταση μιας σειράς εναλλακτικών λύσεων, οι οποίες στο σύνολο τους

ικανοποιούν τις κείμενες χωροταξικές και πολεοδομικές διατάξεις και εντάσσονται στη φέρουσα

ικανότητα της περιοχής, με βάση περιβαλλοντικά κριτήρια και κριτήρια βιώσιμης ανάπτυξης

προτείνει ως βέλτιστη λύση που μπορεί να διασφαλίσει μια εξισορροπητική προοπτική

αξιοποίησης τόσο σε κοινωνικοοικονομικό όσο και σε περιβαλλοντικό επίπεδο αυτή του Σχεδίου

ΙΤΑΝΟΣ ΓΑΙΑ. Η έγκριση του ΕΣΧΑΣΕ γίνεται με Προεδρικό Διάταγμα, με το οποίο καθορίζεται

η επενδυτική ταυτότητα του ακινήτου με την υπαγωγή του σε μία από τις Γενικές Κατηγορίες

Page 6: MΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ

ΣΜΠΕ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ «ΙΤΑΝΟΣ ΓΑΙΑ», Ιανουάριος 2014

ΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ 5

ECHMES Ltd.

χρήσεων γης, σύμφωνα και με τα αναφερόμενα στο άρθρο 11 του Ν. 3986/2011 (αναλυτικά στο

Κεφάλαιο 2 της παρούσας μελέτης).

Όπως ήδη αναφέρθηκε, τα Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων

αποτελούν οργανωμένους υποδοχείς κατά το άρθρο 1 παρ. 1 του Ν. 4179/2013, σύμφωνα με το

οποίο ως «οργανωμένος υποδοχέας τουριστικών δραστηριοτήτων» ορίζεται η περιοχή που

αναπτύσσεται βάσει ενιαίου σχεδιασμού, προκειμένου να λειτουργήσει κατά κύρια χρήση ως

οργανωμένος χώρος ανάπτυξης δραστηριοτήτων τουρισμού − αναψυχής και άλλων συνοδευτικών

του τουρισμού, δραστηριοτήτων. Eν προκειμένω το παρόν Σχέδιο προτείνει τη δημιουργία ενός

«οργανωμένου υποδοχέα τουριστικών δραστηριοτήτων πρότυπου χαρακτήρα» με χρήση γης

Τουρισμό Αναψυχή, που αφορά σε τουριστικό υποδοχέα που συνδέεται υποχρεωτικά με τη

δημιουργία και προβολή πρότυπων εγκαταστάσεων και δράσεων οικολογικού και πολιτιστικού

χαρακτήρα με ενσωμάτωση καινοτόμων τεχνολογιών.

Συνεπώς, για τη βιώσιμη και αειφορική αξιοποίηση του ακινήτου, δημιουργούνται δύο γενικές

ζώνες περιοχών οι οποίες προσδιορίζονται βάσει κριτηρίων που αφορούν στην υφιστάμενη

κατάσταση του φυσικού και του πολιτιστικού περιβάλλοντος, καθώς και των κύριων

αναπτυξιακών στόχων κάθε ζώνης.

Ο βασικός χωρικός προορισμός του ακινήτου, σύμφωνα και με τα άρθρα 11 και 12 του Ν.

3986/11 όπως ισχύει, καθορίζεται με την υπαγωγή του ακινήτου στη γενική κατηγορία χρήσεως

γης «Τουρισμός Αναψυχή».

Ο καθορισμός της γενικής χρήσης γης τουρισμού – αναψυχής με τους περιορισμούς που

αναφέρονται παρακάτω αποτελεί την πρωτεύουσα επιλεγείσα επενδυτική χρήση που άλλωστε θα

αποφέρει και τους πόρους εκείνους που θα επιτρέψουν τη διαχείριση των λοιπών ζωνών και την

υλοποίηση των μέτρων που αναφέρονται στο Κεφάλαιο 7 της παρούσας μελέτης.

Δημιουργείται μία βασική ζώνη Τουρισμού Αναψυχής, εντός της οποίας θα γίνει η χωροθέτηση

των τουριστικών και λοιπών συνοδών εγκαταστάσεων (Ζώνη Α Τουρισμού – Αναψυχής).

Γύρω από τη χρήση αυτή δημιουργείται Ειδική Ζώνη Προστασίας Φυσικού και Πολιτιστικού

Κεφαλαίου και Φυσιολατρικής Αναψυχής και προσδιορίζονται εκτάσεις όπου δεν υλοποιούνται

παρεμβάσεις, ενώ προωθούνται δράσεις φυσιολατρικής αναψυχής (περιηγητικός, πεζοπορικός,

πολιτιστικός τουρισμός κλπ), προωθούνται προγράμματα στήριξης αγροτικών δραστηριοτήτων

φιλικών προς το περιβάλλον, δημιουργούνται δίκτυα μονοπατιών, παρατηρητήρια κλπ. και κυρίως

προστατεύεται και αναδεικνύεται το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον, στο πλαίσιο της περ. δ

παρ. 1 του άρθρ. 12 του Ν. 3986/11, σύμφωνα με το οποίο με το ΕΣΧΑΣΕ μπορεί να καθορίζονται

και ειδικές ζώνες προστασίας και ελέγχου στα οριοθετούμενα κατά τα ανωτέρω ακίνητα, εφόσον

απαιτείται, στις οποίες μπορεί να επιβάλλονται ειδικοί όροι και περιορισμοί στις χρήσεις γης, στη

δόμηση και στην εγκατάσταση και άσκηση δραστηριοτήτων και λειτουργιών.

Page 7: MΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ

ΣΜΠΕ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ «ΙΤΑΝΟΣ ΓΑΙΑ», Ιανουάριος 2014

ΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ 6

ECHMES Ltd.

Ζώνη Α: Ζώνη Τουρισμού Αναψυχής, εντός της οποίας υπάρχουν δύο υποζώνες,

o Υποζώνη Α1: Χωροθέτησης Τουριστικών Εγκαταστάσεων,

o Υποζώνη Α2: Υποστηρικτικών Δραστηριοτήτων και Υποδομών

Ζώνη Β: Ειδική Ζώνη Προστασίας του Φυσικού και Πολιτιστικού κεφαλαίου και

Φυσιολατρικής Αναψυχής, στις οποίες εντάσσονται πέντε υποζώνες,

o Υποζώνη Β1: Προστασίας της Λεκάνης Απορροής του Βάι,

o Υποζώνη Β2: Ειδικών Όρων Προστασίας Φυσικού Κεφαλαίου,

o Υποζώνη Β3: Αρχαιολογικού Ενδιαφέροντος,

o Υποζώνη Β4: Δασικών Εκτάσεων,

o Υποζώνη Β5: Προστασίας Ακτών.

Στο σύνολο του το προτεινόμενο Σχέδιο προτάσσει μια πρότυπη παρέμβαση εξαιρετικά ήπιας

κλίμακας, τόσο λόγω του περιορισμού της δόμησης, σε σχέση με την επιτρεπόμενη σήμερα, όσο

και λόγω των μέτρων και των υποδομών που περιλαμβάνει για την προστασία και ανάδειξη του

φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος.

Από τη φύση του χώρου, το μέγεθος της περιοχής και το γεγονός ότι η εξεταζόμενη περιοχή

αποτελεί μέρος του Ευρωπαϊκού δικτύου NATURA, επιτάσσεται η διαμόρφωση ενός σύνθετου

χωρικού προσδιορισμού που θα αναφέρεται στις τρεις συνιστώσες της αειφορικής ανάπτυξης

(περιβάλλον, κοινωνία, οικονομία).

Για το λόγο αυτό επελέγη ένας τίτλος για το Σχέδιο ο οποίος παραπέμπει όχι απλώς στην

πρωτεύουσα χρήση του τουρισμού – αναψυχής αλλά στην έννοια της υποδειγματικής ανάπτυξης

και στην προώθηση της αρχής της αειφορίας, αφού το παρόν Σχέδιο ενσωματώνει και

ενστερνίζεται δράσεις προστασίας και ανάδειξης: «Πρότυπη, Αειφορική Τουριστική

Ανάπτυξη».

Οι ζώνες και οι υποζώνες του προτεινόμενου ΕΣΧΑΣΕ συνοψίζονται στον Πίνακα 1 που

ακολουθεί.

Page 8: MΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ

ΣΜΠΕ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ «ΙΤΑΝΟΣ ΓΑΙΑ», Ιανουάριος 2014

ΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ 7

ECHMES Ltd.

Πίνακας 1: Βασικός Χωρικός Προορισμός Ακινήτου

ΠΡΟΤΥΠΗ ΑΕΙΦΟΡΙΚΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Α. ΖΩΝΗ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΑΝΑΨΥΧΗΣ Α.1. ΥΠΟΖΩΝΗ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Α.2. ΥΠΟΖΩΝΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ & ΥΠΟΔΟΜΩΝ

ΥΠΟ ΣΥΝΟΛΟ

7.534.881 1.761.051

9.295.932

30,16%7,05%

37,21% Β. ΕΙΔΙΚΗ ΖΩΝΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΦΥΣΙΚΟΥ & ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΟΛΑΤΡΙΚΗΣ ΑΝΑΨΥΧΗΣ Β.1 Υποζώνη Προστασίας Λεκάνης απορροής Φοινικόδασους Βάι 4.983.308 19,95%

Β.2 Υποζώνη Ειδικών όρων προστασίας φυσικού κεφαλαίου 4.603.906 18,43%

Β.3. Υποζώνη Αρχαιολογικού ενδιαφέροντος 1.631.181 6,53%

Β.4. Υποζώνη Δασικών εκτάσεων 2.761.959 11,05%

Β.5. Υποζώνη Προστασίας ακτών 1.708.529 6,84%

ΥΠΟ ΣΥΝΟΛΟ 15.688.882 62,79%

ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ 24.984.814 100%

4. ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ

Στην ΣΜΠΕ εξετάζονται οι Εναλλακτικές Λύσεις που συνοψίζονται στη μηδενική λύση (do

nothing), στην αξιοποίηση της περιοχής με βάση το ισχύον ΣΧΟΟΑΠ (business as usual και

εφαρμογή Σ.Δ. ΣΧΟΟΑΠ επί της προτεινόμενης με το ΕΣΧΑΣΕ Ζώνης Α) και στη δημιουργία

οργανωμένου τουριστικού υποδοχέα. Για την τελευταία περίπτωση εξετάστηκαν ως εναλλακτικές

λύσεις ο οργανωμένος τουριστικός υποδοχέας ήπιου χαρακτήρα και η προτεινόμενη, δηλαδή ο

τουριστικός υποδοχέας πρότυπου χαρακτήρα, ο οποίος και προκρίθηκε λόγω της ιδιαίτερα θετικής

περιβαλλοντικής του επίδοσης με επιτρεπόμενη δόμηση στη Ζώνη Α 108.000 τ.μ. σύμφωνα με τα

στοιχεία και τα μεγέθη της στρατηγικής επένδυσης που εντάχθηκε στις διατάξεις του Ν.

3894/2010. Όλες οι εναλλακτικές εξετάζονται με βάση τα ίδια περιβαλλοντικά κριτήρια,

εφαρμόζονται τα ίδια κριτήρια χωροθέτησης είτε ως προς την επιμέρους χωροθέτηση του

τουριστικών μονάδων στο Σενάριο ΣΧΟΟΑΠ είτε ως προς τα κριτήρια καθορισμού των ζωνών

των σεναρίων των οργανωμένων υποδοχέων, ενώ τονίζεται ότι μέτρα για την αειφορική προστασία

της περιοχής του Ακινήτου υφίστανται στο τοπικό ΣΧΟΟΑΠ. Είναι επίσης σημαντικό ότι όλες οι

εξετασθείσες λύσεις ικανοποιούν τους στρατηγικούς, αναπτυξιακούς στόχους του υπερκείμενου

χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού και εμπίπτουν εντός της εκτιμηθείσας στο πλαίσιο του

ΣΧΟΟΑΠ Φέρουσας Ικανότητας Τουριστικής Ανάπτυξης της Δ.Ε. Ιτάνου.

Page 9: MΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ

ΣΜΠΕ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ «ΙΤΑΝΟΣ ΓΑΙΑ», Ιανουάριος 2014

ΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ 8

ECHMES Ltd.

5. ΔΥΝΗΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Προτεραιότητα του Σχεδίου είναι η υψηλής ποιότητας, ολοκληρωμένη αειφορική τουριστική

ανάπτυξη της περιοχής παράλληλα με την ενεργό προστασία του φυσικού και ανθρωπογενούς

περιβάλλοντος και την απόλυτη ένταξη των επισκεπτών στο γίγνεσθαι μιας περιοχής με σημαντικό

συγκριτικό πλεονέκτημα τα φυσικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά της. Στο πλαίσιο αυτό το

προτεινόμενο Σχέδιο βρίσκεται σε πλήρη συμμόρφωση με το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο

χρήσεων γης, ενσωματώνοντας παράλληλα τις πλέον σύγχρονες και καινοτόμες τεχνολογίες

αυτονομίας υδατικών πόρων, προστασίας του βιοτικού περιβάλλοντος, περιορισμού ενεργειακής

κατανάλωσης, αξιοποίησης Ανανεώσιμων πηγών Ενέργειας, ενεργειακής αυτονομίας,

ανακύκλωσης φυσικών πόρων. Δίδοντας έτσι ιδιαίτερη σημασία στην προστασία του φυσικού,

πολιτιστικού και κοινωνικού περιβάλλοντος από τα αρχικά κιόλας επίπεδα σχεδιασμού, η περιοχή

μελετήθηκε και εξετάστηκε προσεκτικά, προκειμένου να επιλεγούν οι πλέον κατάλληλες θέσεις

για την χωροθέτηση των τουριστικών εγκαταστάσεων που θα ευνοούν την ένταξη, τη φυσική

εναρμόνιση με το ανάγλυφο του εδάφους, την εναρμόνιση του σχεδιασμού με το τοπίο και την

τοπική αρχιτεκτονική και τη διατήρηση της ακεραιότητας του φυσικού πλούτου μίας

προστατευόμενης περιοχής.

Η Οδηγία 2001/42/ΕΚ, όπως εναρμονίστηκε με την ΚΥΑ 107017/2006 στο εθνικό δίκαιο, η οποία

και ακολουθήθηκε για την εκπόνηση της παρούσας Μελέτης, καθορίζει τους περιβαλλοντικούς

τομείς στους οποίους πρέπει να εκτιμηθούν οι πιθανές περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Αυτοί,

κατάλληλα προσαρμοσμένοι στο παρόν Σχέδιο, είναι:

Βιοποικιλότητα: Οικότοποι - χλωρίδα - πανίδα - NATURA

Πληθυσμός - Ανθρώπινη υγεία

Έδαφος

Υδατικοί πόροι

Αέρας – Κλιματικοί παράγοντες – Ακουστικό περιβάλλον

Ενέργεια

Κοινωνικο-οικονομικό περιβάλλον

Πολιτιστική κληρονομιά

Τοπίο

Χωροταξικός σχεδιασμός

Οικονομική βιωσιμότητα

Οι δυνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις που προκύπτουν από την υλοποίηση του Σχεδίου, καθώς

και τα μέτρα που ενσωματώνονται στο σχεδιασμό για την αντιμετώπισή τους, για κάθε μία από τις

προαναφερθείσες περιβαλλοντικές παραμέτρους αναπτύσσονται στα Κεφάλαια 6 και 7 της

παρούσας Σ.Μ.Π.Ε.

Page 10: MΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ

ΣΜΠΕ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ «ΙΤΑΝΟΣ ΓΑΙΑ», Ιανουάριος 2014

ΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ 9

ECHMES Ltd.

Οι δυνητικές επιπτώσεις του Σχεδίου στο σύνολο σχεδόν των παραμέτρων που εξετάστηκαν και με

την εφαρμογή των προβλεπόμενων μέτρων που έχουν ενταχθεί στο σχεδιασμό αξιολογούνται ως

θετικές ή ουδέτερες.

Το προτεινόμενο Σχέδιο συνεισφέρει θετικά στη βιοποικιλότητα μέσω της διατήρησης ή της

αποκατάστασης μίας σειράς τύπων οικοτόπων που στην υφιστάμενη κατάσταση βρίσκονται σε

κατάσταση υποβάθμισης λόγω της έλλειψης διαχειριστικών μέτρων στην περιοχή.

Όπως τεκμηριώνεται στο Κεφάλαιο 6 της παρούσας μελέτης μετά από την αξιολόγηση μίας

σειράς οικολογικών παραμέτρων προκύπτει ότι το παρόν σχέδιο δεν επηρεάζει αρνητικά την

ακεραιότητα της Ειδικής Ζώνης Διατήρησης (ΕΖΔ), ενισχύει την κατάσταση διατήρησης των

ειδών και των οικοτόπων δεδομένου ότι θα επιτευχθεί ικανοποιητική κατάσταση διατήρησης για

τους οικοτόπους της περιοχής του Σχεδίου αλλά και προστασία των οικοτόπων προτεραιότητας, η

περιοχή της φυσικής κατανομής και οι εκτάσεις των οικοτόπων όχι μόνο διατηρούνται στα ίδια

επίπεδα αλλά αυξάνονται μέσω των προβλεπόμενων μέτρων ενεργής διαχείρισης και προστασίας

των οικοτόπων αυτών, η δομή και οι ειδικές λειτουργίες που απαιτούνται για τη μακροπρόθεσμη

συντήρηση των οικοτόπων θα υφίστανται και θα συνεχίσουν να υφίστανται στο μέλλον και η

κατάσταση της διατήρησης των χαρακτηριστικών ειδών κρίνεται ότι θα γίνει ικανοποιητική.

Περαιτέρω, από το Κεφάλαιο 6 προκύπτει ότι από το παρόν Σχέδιο δεν παραβλάπτεται η

οικολογική ακεραιότητα της ΖΕΠ ως προς τα είδη πτηνών που υποστηρίζει, ως προς τους

πληθυσμούς τους ή ως προς τους βιοτόπους τους τόσο ως προς τη έκταση όσο και ως προς την

κατάσταση διατήρησής τους.

Από το προτεινόμενο Σχέδιο δεν αναμένονται σημαντικές επιπτώσεις στα ποσοτικά και ποιοτικά

χαρακτηριστικά των επιφανειακών και υπόγειων νερών της περιοχής καθώς οι απαιτούμενες

ανάγκες σε νερό (αστικής κατανάλωσης και άρδευσης) θα καλύπτονται στο κύριο μέρος τους από

την κατασκευή και λειτουργία μονάδας αφαλάτωσης, σε θέση κατάλληλη για την συγκεκριμένη

λειτουργία και κατάλληλης δυναμικότητας, με καινοτόμο τεχνολογία που επιτρέπει την

αξιοποίηση του αφαλατωμένου νερού για παραγωγή νερού με ποιοτικά χαρακτηριστικά

κατάλληλα για νερό αστικής κατανάλωσης και άρδευση. Σημαντικό τμήμα του απαιτούμενου

νερού άρδευσης θα προέρχεται επίσης από την ανακύκλωση νερού μετά την επεξεργασία των

υγρών λυμάτων των τουριστικών χρήσεων. Επιπλέον, προβλέπεται και η συλλογή των ομβρίων

υδάτων μέσω κατάλληλων καναλιών και δεξαμενών, για την μετέπειτα αξιοποίησή τους για

άρδευση.

Με την υλοποίηση των μέτρων που ενσωματώνονται στο Σχέδιο οι επιπτώσεις στους υδατικούς

πόρους από το προτεινόμενο Σχέδιο αναμένονται στην πλειοψηφία τους ουδέτερες.

Ως προς τις επιπτώσεις του προτεινόμενου Σχεδίου στην ενέργεια και με δεδομένο ότι οι γενικές

αρχές ενεργειακού σχεδιασμού του Σχεδίου περιλαμβάνουν αρχές βιοκλιματικού σχεδιασμού, τη

χρήση καινοτόμων αποδοτικών τεχνολογιών παραγωγής ενέργειας, την αξιοποίηση βέλτιστων

Page 11: MΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ

ΣΜΠΕ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ «ΙΤΑΝΟΣ ΓΑΙΑ», Ιανουάριος 2014

ΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ 10

ECHMES Ltd.

διαθέσιμων τεχνολογιών, την εφαρμογή ΑΠΕ ή οποιασδήποτε άλλης διάταξης πράσινης

τεχνολογίας είναι εμπορικά διαθέσιμη και αρχές ελαχιστοποίησης του ενεργειακού αποτυπώματος

εν γένει, αναμένεται ότι θα προκληθούν σχεδόν μηδενικές, μη μετρήσιμες διαφοροποιήσεις στους

ενεργειακούς πόρους της περιοχής και έτσι οι επιπτώσεις στους ενεργειακούς πόρους

χαρακτηρίζονται ουδέτερες.

Όσον αφορά στο τοπίο, οι περιβαλλοντικοί στόχοι – κριτήρια που ενσωματώθηκαν στον

σχεδιασμό (προστασία και ανάδειξη τοπίου, προστασία ακτών, προβολή της αρχιτεκτονικής

ιδιαιτερότητας, προώθηση της συνεκτικής δόμησης, προστασία της τοπικής διαφορετικότητας και

του φυσικού τρόπου ζωής, ορθολογική διαχείριση παράκτιας ζώνης) διασφαλίζουν θετικές

επιπτώσεις στο τοπίο.

Τέλος, η επιτυχής υλοποίηση του Σχεδίου της Στρατηγικής Επένδυσης ΙΤΑΝΟΣ ΓΑΙΑ που θα

αποτελεί οργανωμένο υποδοχέα πρότυπου χαρακτήρα αναμένεται να συμβάλλει σημαντικά στη

διεθνή προώθηση της πολιτιστικής, κοινωνικοοικονομικής και περιβαλλοντικής ταυτότητας

της Κρήτης. Η βελτίωση του τουριστικού προϊόντος, η απασχόληση και επανακατάρτιση του

εργατικού δυναμικού, η αποτελεσματική διαχείριση των φυσικών και πολιτιστικών πόρων αλλά

και η ενθάρρυνση της τοπικής οικονομίας και επιχειρηματικότητας αποτελούν παράγοντες που

συμβάλλουν στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας σε τοπικό και Περιφερειακό

επίπεδο σε πλήρη συμφωνία με τους χωροταξικούς και αναπτυξιακούς στόχους της χώρας. Όσον

αφορά στους τελευταίους, το Σχέδιο προωθεί σαφώς τη γενική κατεύθυνση του Ειδικού Πλαισίου

Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης του Τουρισμού, για τον περιορισμό της

διάχυτης δόμησης και τη στροφή του χωροθετικού προτύπου σε μορφές οργανωμένης ανάπτυξης -

χωρικούς υποδοχείς – κινείται στο πλαίσιο της αειφορίας, επιδιώκοντας την ανάπτυξη του κλάδου,

με παράλληλη προστασία των φυσικών πόρων, της αρχαιολογικής και αρχιτεκτονικής

κληρονομιάς και με τον περιορισμό των συγκρούσεων χρήσεων γης.

Τέλος, στο Κεφάλαιο 7 της ΣΜΠΕ αναφέρονται μέτρα που αφορούν τόσο σε προτάσεις

κατευθύνσεων και μέτρων για την πρόληψη, τον περιορισμό και την, κατά το δυνατόν,

αντιμετώπιση των δυνητικών δυσμενών επιπτώσεων στο περιβάλλον, όσο και προτάσεις για το

σύστημα παρακολούθησης των σημαντικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την εφαρμογή του

Σχεδίου (monitoring). Τα μέτρα αυτά αφορούν στο στάδιο υλοποίησης και λειτουργίας των έργων

που προβλέπονται από το παρόν Σχέδιο, δεσμεύουν τον σχεδιασμό στο στάδιο της ΜΠΕ, κατά το

οποίο και εξειδικεύονται κατάλληλα. Στο πλαίσιο αυτό τα μέτρα που προτείνονται αφορούν στις

κύριες παραμέτρους που διασφαλίζουν τη βέλτιστη λειτουργία του υποδοχέα, και ειδικότερα την

ολοκληρωμένη διαχείριση, φυσικό περιβάλλον με έμφαση στους οικοτόπους, τη βιοποικιλότητα,

τα σημαντικά είδη χλωρίδας και την ορνιθοπανίδα, το γκολφ και το περιαστικό πράσινο, τους

υδατικούς πόρους, το οδικό δίκτυο, την ενέργεια, το πολιτιστικό περιβάλλον, το τοπίο και φυσικά

τα κριτήρια χωροθέτησης και σχεδιασμού των έργων που προβλέπονται στο παρόν Σχέδιο.