invitro

•IN•VITRO•

h μηνιαια εκδοση με θεμα την υγεια • διανεμεται δωρεαν h

h μαΪοσ 2012 h τ. 35

h Ψυχολογία: Θετική στάση ζωής

h Ασθενές φύλο: Τι μπορεί να μπλοκάρει τη στύση

h Στους ασθενείς το «βάρος» των φαρμάκων

h Ανατρέφοντας ένα μοναχοπαίδι

Αγώνας για μια ανάσα

Βρογχικό άσθμα

30

Τα πάντα για το αδυνάτισμαΌσες φορές κι αν προσπαθήσει κανείς, δεν είναι αρκετό. Το αδυνάτισμα δεν είναι προ-

σπάθεια της μιας φοράς. Θέλει πείσμα και υπομονή και κυρίως απαιτεί να αλλάξει κανείς «μυαλό» και να «ακούσει» τις ανάγκες του σώματός του, για τη διατήρηση της πολυπό-

θητης γραμμής, αλλά και της υγείας του.

24ΆσθμαΤο 7-10% των Ελλήνων πάσχει από άσθμα, μια νόσο από την οποία δεν απαλλάσσεται ποτέ. Μπορεί όμως να την ρυθμίσει αποτελεσματικά, ξεπερνώντας τα όποια προβλήμα-τα. Η ανταλλαγή γνώσεων από τους ασθενείς μεταξύ τους, είναι πλέον δυνατή μέσω του ίντερνετ. Έτσι οι ασθενείς συμμετέχουν ενεργά στη διαχείριση του εαυτού τους…

EκδoΤΗς

Αντωνης ΔελλΑτoλΑς

ςυΜβουλος ΕκδοςΗς

βΑγγελης πΑπΑκωςτΑς

διΕυΘυνΤρια

βικυ κΑρΑτζΑφερη

αρχιςυνΤακΤριαΑννΑ πΑπΑΔομΑρκΑκη

ςυνΕργaΤΕς: Ηλέκτρα αλευρίτη, ςοφία ασλανίδη, αλέκα κόγκα, βασιλική Μανιάτη, Άννα αλιμαντήρη, Μαρία ορφανίδου

διορΘωςΗ: κώστας Θέος Μαρία Παπαρρηγοπούλου

aRT diREcToRΔημήτρης Λύρας

EΠΕΞΕργαςια ΦωΤογραΦιας Μαίρη Δημητριάδου

ΕΜΠορικο ΤΜΗΜαΜάνθος ΚαλούμενοςΤηλέφωνα - Fax: 210 6898448 - 210 6898226

υΠΕυΘυνΗ ΕΠικοινωνιαςΕλένη Σαμπάνη[email protected]

υΠΕυΘυνος ΠαραγωγΗς - διανοΜΗςΜάριος Φιλιππούσης

ΕκΤυΠωςΗ: iRiS aEBE

ΦωΤογραΦιΕς: shutterstock.com

Μηνιαία έκδοση για την υγείαδιανέμεται δωρεάν

Σύνταξη 210 6856700, εσωτ. 311

Διαφήμιση210 6847222

4•in•vitro

IndexΜαΪος 2012

28Συνέντευξη Δέσποινα Κατσώχηγια τη σημασία τής ανθρώπινης επα-φής στη μάχη κατά του καρκίνου κάνει λόγο η ακτινοθεραπεύτρια δέ-σποινα κατσώχη στη συνέντευξή της στο «in Vitro». ο καρκίνος δεν είναι πλέον η άτρωτη ασθένεια, που στο άκουσμά της κυριαρχεί η αίσθηση του αμετάκλητου. Η επιστήμη έχει προχωρήσει σημαντικά και τώρα σημαντικός είναι και ο ρόλος των δικτύων για την υποστήριξη και την αποθεραπεία των ασθενών.

[email protected]

Webwww.issuu.com/invitromagazine

JOEL BOOKS Α.Ε.καφαντάρη 27, αθήνα, 11631Τηλ.: 210.68.56.700,Fax.: 210.68.51.008

33Συσκευή διαβάζει τη σκέψη

ο ςτίβεν χόκινγκ ετοιμάζεται να δοκι-μάσει ειδική συσκευή, που θα εφαρ-

μοστεί στο κεφάλι του. Με τη συσκευή αυτή, που αποκρυπτογραφεί τη σκέψη μέσω των εγκεφαλικών κυμάτων, ελπί-

ζει ότι θα καταφέρει να ξαναμιλήσει. Μόνο να βρεθεί ο αλγόριθμος.

17Οι 10 ερωτήσεις«ανακρίνουμε» τον πρόεδρο της Merck, αντιπρόεδρο του ςΦΕΕ και πρόεδρο της Ένωσης βιοτεχνολογίας Ελλάδος κ. ιωάννη βλόντζο όχι μόνο για την εταιρεία που διοικεί, αλλά και για την αγορά φαρμάκου και την έρευνα της βιοτεχνολογίας σε «χα-λεπούς» καιρούς.

Tης Βίκυς Καρατζαφέρη

6•in•vitro

Το άγχοςμικραίνει τη ζωή

Editorial

Πολλές φορές, όταν εμφανίζουμε κάποιο πρόβλημα υγείας, που δεν αποδίδεται σε συγκεκριμένη αιτία, ενοχοποιείται το άγχος για αυτό. Και είναι αλήθεια ότι τις τελευταίες δεκαετίες πάρα πολλές επιστη-μονικά τεκμηριωμένες μελέτες έχουν δείξει ότι το άγχος μάς αρρω-σταίνει, ειδικά σε περιόδους που εργαζόμαστε πιο σκληρά ή όταν περνάμε μία δύσκολη κατάσταση στα προσωπικά μας είτε αντιμετω-πίζουμε προβλήματα στον ευρύτερο κλοιό της οικογένειάς μας. Οι γιατροί από την πλευρά τους συστήνουν ψυχραιμία και λένε «μην αγχώνεστε», κι ας ξέρουν ότι κάτι τέτοιο είναι δύσκολο, αν όχι αδύ-νατο. Και το μυαλό τριβελίζουν συνεχείς σκέψεις και αρχίζουν τα ψυχοσωματικά, οι φαγούρες, τα σπυράκια, οι αϋπνίες, τα στομαχικά προβλήματα και ούτω καθεξής…Οι ακατάπαυστες σκέψεις, εξάλλου, δεν μας εγκαταλείπουν καμία στιγμή, όπως και επιστημονικά έχει επιβεβαιωθεί, χωρίς όμως ποτέ να έχει εξηγηθεί το πώς και το γιατί εργάζεται ασταμάτητα μέσα μας αυτόνομα ένας ζωντανός, βουβός, άγνωστος κόσμος. Συνδέεται, σύμφωνα με τους νευροψυχιάτρους, με την ικανότητα της Εργαζό-μενης Μνήμης του κάθε ατόμου (Working Memory Capacity), που μοιάζει με μια αυτόνομη δεξαμενή του σκληρού δίσκου του εγκεφά-λου, που αναβοσβήνει ταυτόχρονα πολλαπλά φωτάκια, με πλανόδι-ες σκέψεις που εκκρεμούν. Όσο μεγαλύτερη είναι η ικανότητα της εργαζόμενης μνήμης, τόσο συχνότερα ενδίδει στις σκέψεις - εκκρε-μότητες.Στο διά ταύτα τώρα… Τι μπορούμε να κάνουμε για να ηρεμούμε και να απομακρύνουμε το άγχος, έστω και προσωρινά; Αμερικανοί επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας προτείνουν να ομαλοποιήσουμε το εξαντλητικό καθημερινό μας πρόγραμμα, φρο-ντίζοντας να κοιμόμαστε 7-8 ώρες συνεχόμενα, καθημερινά, και να φροντίζουμε να εξασφαλίζουμε λίγα λεπτά «απομόνωσης» μέσα στην ημέρα, οπότε θα «κατεβάζουμε διακόπτες» και θα κάνουμε ασκήσεις αναπνοής, ξεκουράζοντας σώμα και μυαλό. Επιπλέον, στο πλαίσιο του well being συστήνουν να ασκούμαστε έστω μισή ώρα τρεις φορές την εβδομάδα και να επιδιώκουμε να βρισκόμαστε με φίλους, να γελάμε και να χαλαρώνουμε μαζί τους.Αξίζει να προσπαθήσουμε!

in•vitro•7ΜΑΪΟΣ 2012

Τι είναι: Η δυσάρεστη οσμή που αναδίδεται από την αναπνοή μας, κυρίως όταν υπάρ-χουν προβλήματα στη στοματική κοιλότητα. Είναι γεγονός ότι η ευχάριστη, δροσερή αναπνοή έχει σχέση όχι μόνο με αυτό καθαυτό το βούρτσισμα των δοντιών και την απομάκρυνση των υπολειμμάτων από τις τροφές (οι οποίες με τη σειρά τους δημιουργούν κακοσμία, όταν παραμένουν στη στοματική κοιλότητα), αλλά και με το πόσο υγιή είναι τα δόντια μας. Αν, λοιπόν, θέλουμε να αντιμετωπίσου-με το πρόβλημα της κακοσμίας πρωτογενώς θα πρέπει να ανατρέξουμε για τις αιτίες της στη στοματική κοιλότητα.Δεν ανησυχούμε όταν η κακοσμία είναι περιστασιακή και οι αιτίες της μπορούν να αναζητηθούν στις διατροφικές μας συνήθειες (αλκοόλ, σκόρδο, κρεμμύδι κ.τ.λ.), αλλά και στο κάπνισμα. Επίσης στη λήψη φαρμάκων, ιδιαίτερα αυτών που προκαλούν ξηροστομία. Σε συ-νεννόηση με τον οδοντίατρο μπορούν να δοθούν οδηγίες για τη μείωση ή αντιμετώπιση της ξηροστομίας.Ανησυχούμε όταν το πρόβλημα της κακοσμίας επιμένει – τότε θα πρέπει να αναζητήσουμε άλλα παθολογικά αίτια. Εκτός από ενδεχόμενα προβλήματα της στοματικής κοι-λότητας, άλλες αιτίες που προκαλούν κακοσμία είναι oι παθήσεις της μύτης, του στόματος, του λάρυγγα, στομαχικές διαταραχές, παθήσεις του πνεύμο-να, λοιμώξεις του αναπνευστικού, ο διαβήτης. Ο διαβήτης αποτελεί σύνηθες αίτιο κακοσμίας, καθώς είναι από τις πιο συχνές παθήσεις και στην περίπτωση αυτή γίνεται παραγωγή κετο-νών, που βγαίνουν με την αναπνοή. Όταν ο ασθενής είναι διαβητικός, δεν κάνει καλές καύσεις και αυτό προκαλεί πιο έντονη δυσοσμία στην αναπνοή, όταν είναι νηστικός. Όταν οι αμυγδαλές έχουν πύον και ανάλογα με το μικρόβιο που προκαλεί την αμυγδαλίτι-δα, έχουμε και τη δυσάρεστη οσμή. Μάλιστα ένας έμπειρος γιατρός μπορεί να ξεχωρίσει το διαφορετικό μικρόβιο από την οσμή. Αν, λοιπόν, το πρόβλημα επιμένει, θα πρέπει οπωσδήποτε να απευθυνθείτε στον γιατρό σας, ώστε να αντι-μετωπιστεί το παθογόνο αίτιο που το προκαλεί.

Υπάρχει μία σειρά αιτιών που ευθύνονται για την κακοσμία:Τα χαλασμένα δόντια εξαιτίας της τερηδόνας, τα οποία χρειάζονται σφραγίσματα. Τα δόντια, επίσης, που έχουν διαπυηθεί και χρειάζονται απονεύρωση. Πολλές φορές, χωρίς να έχουμε πονέσει ή να έχουμε πρηστεί ή και έχοντας ενδεχομένως αντιμετωπί-

σει κάποιο από αυτά τα συμπτώματα, διαπιστώνουμε ότι σε κάποιο σημείο του στόμα-τος, στο άκρο της ρίζας των δοντιών, έχει δημιουργηθεί ένα απόστημα.

Η ουλίτιδα και η περιοδοντίτιδα. Πρόκειται για σοβαρές ασθένειες των ιστών που περιβάλλουν τα δόντια, οι οποίες δημιουργούνται είτε από μη επιμελές

βούρτσισμα, είτε από αμέλεια του τακτικού εξαμηνιαίου τσεκ απ στον οδο-ντίατρο. Είτε, ακόμη, από άλλα νοσήματα του οργανισμού, που δευτερο-

γενώς εκδηλώνουν προβλήματα στα ούλα με τη μορφή φλεγμονών. Για παράδειγμα, η εγκυμοσύνη, με τις ορμονικές αλλαγές που προκαλεί,

δημιουργεί αρκετά συχνά δευτερογενή ουλίτιδα. Στην περίπτωση που ο ειδικός οδοντίατρος δεν επιμεληθεί την έγκυο με συνεχείς καθαρι-

σμούς, η κακοσμία είναι αναπόφευκτη. Να σημειωθεί ότι, μακρο-πρόθεσμα, τόσο η ουλίτιδα όσο και η περιοδοντίτιδα δημιουργούν

προβλήματα στους ιστούς και στη στήριξη των δοντιών.Οι κακές οδοντιατρικές εργασίες (σφραγίσματα, στεφάνες,

γέφυρες), οι οποίες δεν έχουν σωστά όρια και δεν επιτρέ-πουν τη σωστή στοματική υγιεινή με νήμα ή μεσοδόντιο

βουρτσάκι. Αυτό έχει ως συνέπεια τη δημιουργία ουλίτι-δας ή περιοδοντίτιδας και τερηδόνας.

Πώς βουρτσίζουμε τα δόντια μας. Κρατάμε την οδοντόβουρτσα τοποθετώντας τις τρίχες υπό γω-

νία περίπου 45 μοιρών και προς τη γραμμή των ούλων, εκτελώντας μικρή κυκλική κίνηση, έτσι

ώστε να απομακρύνονται τα υπολείμματα των τροφών από το όριο ούλων - δοντιού. Ξεκι-

νάμε από αριστερά προς τα δεξιά βουρ-τσίζοντας από τους γομφίους πίσω προς

τα εμπρός. Στην επάνω γνάθο έχουμε τρεις επιφάνειες δοντιών να βουρτσί-

σουμε. Μία απ’ έξω προς τις παρειές και τα χείλη, μία από μέσα και την

μασητική επιφάνεια. Και στην εσωτερική επιφάνεια των δο-

ντιών (προς την υπερώα) πάλι η θέση της οδοντόβουρ-

τσας σε σχέση με τα ούλα πρέπει να είναι σε γωνία 45 μοιρών. Όσον αφορά στις μασητικές επιφάνει-

ες, η οδοντόβουρτσα είναι κάθετη. Αφού ολοκληρώσου-

με την άνω γνάθο συνεχίζουμε με την κάτω, όπου κι εδώ, με την ίδια τεχνική, έχουμε να βουρτσίσουμε τρεις επιφάνειες δοντιών. Απ’ έξω, μέσα και από πάνω. Ιδιαίτερη μέριμνα πρέπει να δίνεται στα κάτω πρόσθια δόντια προς την εσωτερική επιφάνεια όπου εδράζει η γλώσσα και εκεί υπάρχει μεγαλύτερη συγκέντρωση σάλιου. Δεν πρέπει να ξεχνάμε και τη γλώσσα. Βουρτσίζοντάς την, απομακρύνονται τα βακτήρια που συγκεντρώνονται στις θηλές της γλώσσας και αποφεύγουμε την κακοσμία.

Μην κρατάτε το στόμα σας κλειστόΠρωταρχικής σημασίας και άμεσα συνδεδεμένη με τη στοματική υγιεινή είναι η ευχάριστη αναπνοή, καθώς αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο του τρόπου με τον οποίο επικοινωνούμε. Τι γίνεται, όμως, όταν υπάρχει κακοσμία; Πόσο δυσάρεστη μπορεί να γίνει η επικοινωνία μας με τους άλλους;

τη διάγνωση και πλήρη συντή-

ρηση του στόματος, είναι αναγκαίο όχι μόνο

για τη μακρόχρονη υγεία των δοντιών και των ιστών, αλλά και για τη γενικότερη

υγεία του οργανισμού.

tips

• Φροντίζετε κα-θημερινά τα δόντια σας.

Πρέπει να γίνει συνείδηση στον κάθε άνθρωπο από μικρή ηλικία ότι το καθημερινό, σω-στό βούρτσισμα των δοντιών

και των ούλων, αλλά και η απαραίτητη χρήση του οδο-

ντικού νήματος, συμβάλ-λουν καθοριστικά στη διατήρηση της υγείας

των δοντιών.• Επισκέπτεστε

οπωσδήποτε δύο φορές τον χρόνο τον οδοντίατρό σας. Το προλη-πτικό εξαμη-

νιαίο τσεκ απ, που

περιλαμ-βάνει εκτός από

Συνεργάστηκαν οι Δέσποινα Κωστομοίρη, χειρουργός οδοντίατρος, ειδικευμένη στην αισθητική οδοντιατρική, διευθύντρια της Athens Life Smile, και Βασίλης Ρώτας, παθολόγος

WarningΚακοσμία στόματοςΓράφει η Σοφία Ασλανίδη

8•in•vitro ΜΑΪΟΣ 2012

Ηέγχυση ενήλικων βλαστικών κυττάρων στην άρθρωση που φλεγμαίνει έρχεται, πλέον, και στη χώρα μας για να αντικαταστήσει την αρθρο-πλαστική, τη μοναδική μέχρι σήμερα λύση για την αντιμετώπιση των

πιο προχωρημένων μορφών αρθρίτιδας. Η δημιουργία τεχνητής άρθρωσης, όμως, είναι μία μέθοδος που απαιτεί μεγάλο χειρουργικό τραύμα και μακρά αποκατάσταση. Συχνά, δε, κρύβει επιπλοκές και, το κυριό-τερο, δεν διαρκεί εφ’ όρου ζωής.Η νέα θεραπευτική μέθοδος, που κάποιοι τη χαρακτηρίζουν ως την «πενικιλίνη» του 21ου αιώνα, είναι ελάχιστα επεμβατική, εξαιρετικά σύντομη και ασφαλής και βασίζεται σε βλαστικά κύτταρα, τα οποία λαμβάνονται από την περιοχή της κοιλιάς, όπου υπάρ-χει συσσωρευμένο λίπος. Σύμφωνα με όσα είπε σε συνέντευξη τύπου ο ορθοπαιδικός χειρουργός κ. Σταύρος Αλευρογιάννης, η μέθοδος ολο-κληρώνεται σε δυο φάσεις: στην πρώτη, διάρκειας 20 λεπτών, ο ειδικός λαμβά-νει με τοπική νάρκωση, γρήγορα και ανώδυνα, τα βλαστοκύτταρα και όταν αυτά ενεργοποιηθούν, ακολουθεί η δεύτερη φάση, όπου γίνεται η έγχυσή τους στην προβληματική άρθρωση.

ΕπίκαιραΕλλάδα Γράφει η Μαρία Ορφανίδου

Σε όλες τις χώρες που βρέθηκαν

σε οικονομική κρίση η κα-θημερινότητα έδειξε πως τα

καρδιαγγειακά αυξήθηκαν σε σημαντικό βαθμό, κάτι που στη συ-

νέχεια οδήγησε σε αυξημένη καρδι-αγγειακή θνησιμότητα. Όπως εξήγησαν

οι καρδιολόγοι στο πλαίσιο συνέντευξης τύ-που, με αφορμή το 27ο Διεθνές Συνέδριο Κλινι-

κής Καρδιολογίας που έγινε στην Αθήνα, η οικονο-μική δυσπραγία δεν υποβιβάζει μόνο το επίπεδο της

διατροφής, αλλά αυξάνει και το άγχος, την κατάθλιψη και το κάπνισμα. Για την Ελλάδα δεν υπάρχουν ακόμη στα-

τιστικά, αλλά οι ειδικοί δεν προβλέπουν να είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά, αν κρίνουν από τις επισκέψεις στα νοσοκομεία και

στα ιατρεία τους. Εξάλλου η οικονομική κρίση στις ΗΠΑ την περίοδο 1929-1937 οδήγησε σε 20% αύξηση των θανάτων από στεφανιαία νόσο. Στην Αργεντινή, την εποχή της μεγάλης κρίσης, η ενδονοσοκο-μειακή θνησιμότητα αυξήθηκε σημαντικά στα καρδιαγγειακά νοσή-ματα (6,9% έναντι 2,9% για το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου και 16% έναντι 11% για την καρδιακή ανεπάρκεια), πιθανώς λόγω της σημαντικής φθοράς του κρατικού συστήματος υγείας.

Η οικονο

μική κρ

ίση αυξάνε

ι τα κα

ρδιαγγεια

κά

«Ενή

λικα» β

λαστικ

ά κύττα

ρα κατά

της ο

στεοαρθρίτι

δας

FACTS

>� Η αρθρίτιδα προσβάλλει, μετά τα 50, σε κάποιον βαθμό σχεδόν όλους μας, δείχνοντας ιδιαίτερη «προτίμηση» στις γυ-ναίκες.

>� Τα αυτόλογα ενήλικα βλαστικά κύτταρα προέρχονται από τον ίδιο τον ασθενή. Μπορούν να απομακρυνθούν από το σώμα του, να αποθηκευτούν και να επανατοποθετηθούν σε αυτό αργότερα, χωρίς να υπάρχουν ηθικά ή θρησκευτικά διλήμ-ματα.

>� Η συγκεκριμένη μέθοδος απευθύνεται σε ασθενείς που πάσχουν από μετρίου ή σοβα-ρού βαθμού αρθρίτιδες, τενο-ντοπάθειες και συνδεσμικές κακώσεις εξαιτίας αθλητικών κακώσεων ή εκφύλισης.

FACTS

>�Στη Ρωσία την εποχή του μετα-κομμουνισμού, για κάθε ιδιωτικο-ποίηση οι άντρες της περιοχής, τα επόμενα δύο χρό-νια, εμφάνιζαν αύξηση θνησιμό-τητας κατά 13%, κυρίως λόγω της μαζικής ανεργίας που ακολουθού-σε.

ΕΙΠΑΝ

Γεώργιος Ανδρικόπουλος,διευθυντής καρδιολογικής κλινικής νοσοκομείου «Ερρίκος Ντυνάν»

«Ο μεγάλος αριθμός αγγειακών εγκεφαλικών επει-σοδίων οφείλεται στην ανεπαρκή χρήση κουμαρινι-κών αντιπηκτικών, κάτι που συμβαίνει και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αλλά ενδημεί στη χώρα μας για ιατρικούς και γεωγραφικούς λόγους».

UpDown


Νέα τρο-πολογία

επιτρέπει στα ασφαλι-στικά ταμεία

να αποχω-ρήσουν απ’ τον ΕΟΠΥΥ,

αρκεί με με-λέτες (που θα καταθέ-σουν έως

31.12.2012) να αποδεί-

ξουν τη βιωσιμότητά τους. Προ-ϋπόθεση: η μετατροπή τους σε νο-

μικά πρόσω-πα ιδιωτικού δικαίου, χω-ρίς δικαίω-μα κρατικής επιχορήγη-

σης.

Παραβίαση του συ-στήματος ηλεκτρονι-κής συνταγογράφη-σης παρουσιάστηκε στις αρχές Απριλίου, με αποτέλεσμα να κα-ταχωρηθούν πλαστές συνταγές 1,5 εκατ. ευρώ. Κινήθηκαν οι διαδικασίες προς τη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος.

Σύμφωνα με επίση-μα στοιχεία, η χώρα μας βρέθηκε πανευ-ρωπαϊκά στην πρώτη θέση στον τομέα των τροχαίων δυστυ-χημάτων το 2010, με 1.280 νεκρούς σε σύνολο 15.072 ατυ-χημάτων.

Το νέο Διοικητικό Συμβούλιο της Ελ-ληνικής Διαβητολο-γικής Εταιρείας έχει πρόεδρο τον κ. Αν-δρέα Μελιδώνη και αντιπρόεδρο τον κ. Αντώνη Λέπουρα.

Σύμφωνα με το ΚΕ-ΕΛΠΝΟ, η γρίπη φέ-τος επιμένει, αφού έως και τη Μεγάλη Πέμπτη είχαν νοση-λευτεί σε νοσοκο-μεία 121 άτομα, ενώ οι νεκροί ώς τις 19 Απριλίου είχαν ανέλ-θει στους 46.

Πολυμέτωπος ο αγώνας της ενδοκρινολογίας Ο σακχαρώδησ διαβητησ, μείζον πρόβλημα δημόσιας υγείας διεθνώς, η παχυσαρκία, που προβλέπεται τα επόμενα 50 χρόνια να μειώσει αισθητά το προσδόκιμο επιβίωσης, αλλά και η σιωπηλή - ύπουλη οστεοπόρωση, καθώς και οι διαταραχές της αναπαραγωγικής ικανότητας των ανδρών, αποκλειστική αιτία υπογονιμότητας του ζευγαριού σε ποσοστό περίπου 45%, απο-τελούν τις πιο σημαντικές παθήσεις - μάστιγες του σύγχρονου κόσμου, που καλείται να αντιμε-τωπίσει σήμερα η ενδοκρινολογία. Γι’ αυτό, τα παραπάνω νοσήματα αποτέλεσαν και αντικείμε-νο διερεύνησης στο 39ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ενδοκρινολογίας & Μεταβολισμού, που πραγμα-τοποιήθηκε αυτό τον Απρίλιο στην Αθήνα.

Οι «Βάκχες» ενάντια στα ναρκωτικά τΟ ιδρυμα «σταυρΟσ ΝιαρχΟσ» στηρίζει το «Πρόγραμμα Διόνυσος: Αντιμετώπιση της ασθέ-νειας του εθισμού μέσω θεατρικών παραστάσε-ων», που θα παρουσιαστεί σε τρεις κοινότητες των ΗΠΑ που πλήττονται από τα ναρκωτικά και τον εθισμό. Στη διάρκεια του προγράμματος, γνω-στοί ηθοποιοί θ’ αναγνώσουν και θ’ αναλύσουν σκηνές από τις «Βάκχες» του Ευριπίδη, της αρ-χαίας ελληνικής τραγωδίας, που πραγματεύεται την καταστροφική δύναμη της μέθης. Στόχος; Να καταρριφθεί κάθε προκατάληψη που συνδέεται με την κατάχρηση ουσιών και τον εθισμό και – μέσα από έναν υγιή διάλογο μεταξύ κοινού και επαγγελματιών – να καλλιεργηθούν έννοιες όπως η συμπόνια, η συνεργασία και η κατανόηση.

Σωτήριες νέες θεραπείες για αιμορροφιλικούς με αφΟρμη την Παγκόσμια Ημέρα Αιμορρο-φιλίας, που εορτάζεται κάθε χρόνο στις 17 Απριλίου, ο Σύλλογος Προστα-σίας Ελλήνων Αιμορροφιλικών (ΣΠΕΑ), εκτός από το μήνυμα ευαισθητοποίησης και ενη-μέρωσης που έδωσε σχε-τικά με την πάθηση αυτή στην Ελλάδα, επισήμανε επιπλέον και τη θεαμα-τική αύξηση της επιβίω-σης των ασθενών, λόγω της σύγχρονης θεραπείας υποκατάστασης, και γενικά τη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους και της ένταξής τους στον κοι-νωνικό ιστό.

FACTS

> Οι άνδρες σε πο-σοστό 36% (σε έρευνα του 2011, το ποσοστό αυτό ήταν μόλις 18%), ηλικίας 55-64 ετών, και οι γυναίκες (σε ποσοστό 27%) οδηγήθηκαν στην απιστία λόγω των σοβαρών ενδοοικογενει-ακών προβλη-μάτων, εξαιτίας της κατάρρευσης των οικονομικών δεδομένων της οικογένειας.

Σοβαρές είναι οι συνέπειες από την εφαρμογή του μνημονίου, εκτός των άλλων, και στη σεξου-αλική ζωή των Ελλήνων, αλλά και στις διαπροσωπικές σχέσεις

των ζευγαριών. Λιγότερο σεξ, δραματική μείωση των γάμων, με παράλληλη αύξηση της απιστίας, είναι τα ευρήματα έρευνας που πραγματοποιήθηκε 22 - 29 Φεβρουαρίου 2012, στο λεκανοπέδιο Αττικής. Την έρευνα διεξήγαγε η Εταιρεία ALCO για λογαριασμό της ΕΜΑΣ (Εταιρεία Μελέτης Ανθρώπινης Σεξουαλικότητας) και του Ανδρολογικού Ινστιτούτου, σε δείγμα 600 ανδρών και γυ-ναικών, ηλικίας 25-64 ετών, με προσωπικές συνεντεύξεις. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, το τελευταίο τρίμηνο η συχνό-τητα των σεξουαλικών επαφών των Ελλήνων μειώθηκε σε ποσοστό 34%, ενώ η οικονομι-κή κρίση έχει επηρεάσει αρνητικά το 47% όσον αφορά στην επαγγελματική του ζωή και το 46% στις διαπροσωπικές και σεξουα-λικές σχέσεις των ζευγαριών. Περισσότερο φαίνεται να επηρεάζονται οι ψηφοφόροι της δεξιάς παράταξης (58%) συγκριτικά με αυ-

τούς της αριστεράς (33%). Μια άλλη εικόνα που αποτυπώνεται στο δείγμα της έρευνας είναι η αυξητική τάση της σεξουαλικής απι-στίας συγκριτικά με προηγούμενες έρευ-νες. Είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο πως το οικονομικό περιβάλλον επηρεάζει και τη σεξουαλική συμπεριφορά. Γι’ αυτό, το βιο-ποριστικό άγχος, η ανασφάλεια για το άμεσο μέλλον και οι κοινωνικές αναταραχές δημι-ουργούν ρωγμές στην ψυχική διάθεση γενικά και πιο ειδικά στη λίμπιντο των ανθρώπων. Η έλλειψη διάθεσης για σεξ συνδέεται στενά με το άγχος και την ανασφάλεια, ενώ η σε-ξουαλική απιστία με την αμφισβήτηση του θεσμικού μοντέλου. Σήμερα, οι περισσότεροι Έλληνες αμφισβητούν την πολιτική εξουσία και τους θεσμούς που αυτή υποστηρίζει, με αποτέλεσμα η αμφισβήτηση αυτή να περνά όχι μόνο στην προσωπική τους συμπεριφορά, αλλά και στις ερωτικές τους επιλογές. Όσο για τον γάμο, αυτός «μπορεί να περιμένει», απάντησε το 76% των ερωτηθέντων, αφού στο 61% κυριαρχεί το συναίσθημα της ανα-σφάλειας, στο 50% της οργής και στο 35% της απογοήτευσης.

ΕΙΠΑΝ

Δρ Κ. Κωνσταντινίδης, πρόεδρος της ΕΜΑΣ, χειρουρ-γός-ουρολόγος-ανδρολόγος

«Η μόνη σταθερή αξία που αντέχει στη δοκιμασία του μνη-μονίου και δεν φαί-νεται να επηρεάζεται από τις συνέπειές του είναι η φιλία».

«Κούρεμα» και στο σεξ

10•IN•VITRO ΜΑΪΟΣ 2012

Αµερικανοί ερευνητές εντόπισαν την πρωτεΐνη που προκαλεί την απώλεια των µαλλιών, ανοίγοντας τον δρόµο για ανάπτυξη θερα-πειών που θα εµποδίζουν την τριχόπτωση και ενδεχοµένως θα

βοηθούν στην αναγέννηση των µαλλιών. Ανακάλυψαν διαφορά στα επίπεδα της προσταγλανδίνης D συνθάσης (PGD2) στις περιοχές του κεφαλιού µε τριχοφυΐα και στα φαλακρά σηµεία. Συγκεκριµένα, διαπίστωσαν ότι η πρωτεΐνη είναι αυξηµέ-νη στα κύτταρα των θυλάκων όπου δεν υπήρχαν µαλλιά.Μελέτες σε ποντίκια έδειξαν ότι όσα είχαν υψηλά επίπεδα της πρωτεΐνης ήταν τελείως φαλακρά. Σε άλλα πειράµα-τα, οι ερευνητές χορήγησαν την πρωτεΐνη σε ανθρώπι-νες τρίχες που είχαν εµφυτευτεί και αυτές σταµά-τησαν να αναπτύσσονται.Επόµενο βήµα, µετά τον εντοπισµό της αιτίας της φαλάκρας, είναι η αντιµετώπισή της. Στόχος των ερευνητών είναι να ερευνη-θούν ουσίες που επηρεάζουν αυτόν τον υποδοχέα και επίσης να ανα-καλυφθεί αν το µπλοκάρισµα του υποδοχέα θα µπορούσε να αναστρέψει τη φαλά-κρα ή απλώς να την εµποδίσει.

ΕπίκαιραΚόσμος Γράφει η Σοφία Ασλανίδη

Ανα-στο-λή

της πνευµατικής ανάπτυξης των παιδιών

προκαλούν οι σκηνές οικογενειακής βίας και η κα-

κοποίηση κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής τους, αποκάλυψαν Αµερι-

κανοί επιστήµονες. Όταν, µάλιστα, το ψυχικό τραύµα συµβαίνει σε παιδιά κάτω

των 2 ετών, οι επιπτώσεις είναι πιο βλαπτι-κές.

Στην έρευνα συµµετείχαν 206 παιδιά και οι ειδικοί εξέτασαν αν είχαν παραµεληθεί, αν είχαν υποστεί

σωµατική ή ψυχική κακοποίηση ή αν ήταν µάρτυρες οι-κογενειακής βίας εναντίον της µητέρας. Κατόπιν, αξιολό-

γησαν την πνευµατική ανάπτυξή τους στις ηλικίες των 2,5 και των 8 ετών.

Σύµφωνα µε τα αποτελέσµατα, τουλάχιστον 1 στα 3 παιδιά είχε υποστεί κακοποίηση ή ήταν µάρτυρας βίας µέχρι την ηλικία των 5 ετών. Η βαθµολογία αυτών των παιδιών στα τεστ πνευµατικής ανά-πτυξης ήταν χαµηλότερη από το φυσιολογικό, ενώ το µικρότερο σκορ απέσπασαν όσα παιδιά είχαν υποστεί ψυχικό τραύµα πριν συµπληρώ-σουν τα 2 τους χρόνια.

Παιδική κα

κοποίηση = Χαµηλό

IQ

Βρήκαν τι φ

ταίει γ

ια τη φαλά

κρα

UpDown

FACTS

> Παρ’ ότι λήφθηκαν υπόψη παράγοντες που θα µπορούσαν να επηρεάσουν αρ-νητικά το IQ, όπως το κοινωνικο-οικονοµικό επίπεδο και το IQ της µητέρας, τα παιδιά που είχαν υποστεί βία είχαν σκορ του-λάχιστον 7 µονάδες χαµηλότερο από τα υπόλοιπα παιδιά.

> Ο εγκέφαλος ανα-πτύσσεται ταχύτε-ρα κατά τα πρώτα χρόνια ζωής ενός παιδιού. Αλλαγές στην αρχική ανάπτυ-ξη µπορεί να έχουν διά βίου συνέπειες, διότι η αρχική οργά-νωση του εγκεφάλου καθορίζει το πλαίσιο της νευρολογικής ανάπτυξης.

FACTS

> Η τριχόπτωση στους λευκούς άνδρες ξεκινά στη µέση ηλι-κία. Το 80% αυτών παρου-σιάζει απώλειες µέχρι την ηλικία των 70 ετών. Κύριοι υπαίτιοι είναι τα επίπεδα της ορµόνης τεστοστερόνη και γενετικοί παράγοντες, που προκαλούν συρρίκνωση των θυλάκων, οδηγώντας στην εµφάνιση της φαλάκρας.

>Δεν είναι ακόµη σαφές αν η συγκεκριµένη πρωτεΐνη

ευθύνεται και για τη γυναικεία τριχόπτωση. Ωστόσο, ελπιδο-φόρα είναι η ανακάλυψη της ίδιας οµάδας, πέρσι, ότι τα βλαστικά κύτταρα των τριχοθυ-λακίων παραµένουν ανέπαφα ακόµα και στο φαλακρό δέρµα, µε την ανάπτυξή τους όµως να αναστέλλεται.

ΕΙΠΑΝ

Γιώργος Κωσταρέλης Ερευνητής Καθηγητής Δερµατολογίας

Πανεπιστήµιο της Πενσιλβάνια

«Η καταστολή της ανάπτυξης µαλλιών προκαλείται όταν η πρωτεΐνη επικολ-

λάται σε υποδοχέα στα κύτταρα των θυλάκων. Αρκετά γνωστά

φάρµακα που στοχεύουν αυτήν την οδό έχουν ήδη

εντοπιστεί, περιλαµβα-νοµένων ορισµένων

που βρίσκονται σε κλινικές δο-

κιµές».


Ηχρόνια κούραση των καρκι-νοπαθών μπορεί ενδεχο-μένως να αντιμετωπιστεί με πρόσληψη ωμέγα 3 λιπαρών οξέων, σύμφωνα

με μια νέα αμερικανική έρευνα. Αν και τα αί-τια της κούρασης, ακόμα και χρόνια μετά το τέλος της θεραπείας του καρκίνου, δεν είναι γνωστά, οι ερευνητές πιστεύουν ότι ευθύνε-ται η χρόνια φλεγμονή στον οργανισμό. Για την αντιμετώπισή της οι ερευνητές του U.S. National Cancer Institute εξέτασαν εάν η πρόσληψη υγιών δόσεων ωμέγα 3 λιπαρών οξέων μπορεί να μειώσει τη φλεγμονή και τα ευρήματα επιβεβαίωσαν τις προσδοκί-ες τους, ιδιαίτερα όταν τα ωμέγα 3 αντικα-θιστούν ορισμένα από τα ωμέγα 6 λιπαρά οξέα. Συγκεκριμένα, το 42% των 633 γυναικών με καρκίνο του μαστού που συμμετείχαν στην

έρευνα, θεωρούνταν κουρασμένες 3 χρόνια μετά τη διάγνωση και το πρόβλημα ήταν συ-νηθέστερο σε όσες είχαν υψηλότερα επίπε-δα της πρωτεΐνης CRP στο αίμα. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, όσες γυναίκες λάμβαναν περισσότερα ωμέγα 3 στη διατροφή τους εί-χαν λιγότερες πιθανότητες κούρασης, ιδιαί-τερα αν χρησιμοποιούσαν χάπια ιχθυελαίων.Μόνο το 23% των γυναικών που λάμβαναν τα περισσότερα ωμέγα 3 σε σχέση με τα ωμέγα 6, τουλάχιστον μερικώς από συμπλη-ρώματα ιχθυελαίων, θεωρούνταν κουρασμέ-νες, σε σύγκριση με το 49% γυναικών που δεν χρησιμοποιούσαν συμπληρώματα και είχαν τη χαμηλότερη πρόσληψη ωμέγα 3 λι-παρών σε σχέση με τα ωμέγα 6.Ωστόσο, σύμφωνα με τους ερευνητές, οι άν-θρωποι που νιώθουν κούραση εξαιτίας του καρκίνου είναι πρώιμο να επενδύσουν σε χάπια ιχθυελαίων.

Η γνώ-ση μιας

δεύτερης γλώσσας επιβρα-

δύνει την εμφάνιση

άνοιας στους

ηλικιωμέ-νους κατά

3-4 χρόνια, δηλαδή από την

ηλικία των 75,4 στα

78,6, κατά μέσο όρο. Οι δίγλωσ-

σοι είναι ικανότε-ροι στην

εναλλαγή εργασιών και στην εστίαση

της προσο-χής σε μια εργασία.

Μέχρι και 64% πε-ρισσότερες πιθα-νότητες ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισο-δίου διατρέχουν οι άνθρωποι των οποίων ο αδελφός ή η αδελ-φή έχει ήδη υποστεί ένα, ιδιαίτερα δε αν αυτό συνέβη σε σχε-τικά μικρή ηλικία.

Η παροχή φυσικής εξωτερικής ζέστης στα μωρά κατά τη δι-άρκεια του εμβολια-σμού τούς προσφέρει μεγαλύτερη ανακού-φιση από τον πόνο και μειώνει το κλάμα και το συνοφρύωμα συγκριτικά με άλλες τεχνικές που χρησι-μοποιούν οι γιατροί.

Οι γυναίκες που εί-ναι παχύσαρκες στην εγκυμοσύνη τους αντιμετωπίζουν έως 67% περισσότερες πιθανότητες να γεν-νήσουν ένα παιδί με αυτισμό και διπλάσιο κίνδυνο το παιδί να εμφανίσει άλλες ανα-πτυξιακές καθυστε-ρήσεις.

Από άλλη αιτία πε-θαίνει το 49% των καρκινοπαθών και κυρίως από καρδι-αγγειακή νόσο. Οι επιστήμονες εφι-στούν την προσοχή στη γενικότερη υγεία των ασθενών, στην πρόληψη και αγωγή χρόνιων παθήσεων και επιπλοκών.

Χαρούμενους γονείς χρειάζονται τα πρόωραΠροβλήματα συμπεριφοράς, συναισθήματος αλλά και νευρολογικά προβλήματα μπορεί να έχουν εμφανίσει τα πρόωρα νεογνά μέχρι την ηλικία των 3 ετών όταν οι γονείς τους εμφανί-σουν στρες ή κατάθλιψη. Οι πιθανότητες, μάλι-στα, αυξάνονται αναλογικά με τον αριθμό των συμπτωμάτων φτωχής ψυχικής ευεξίας (κατα-θλιπτικά συμπτώματα, στρες ή ασθενή αίσθηση συνοχής) που εμφανίζουν οι γονείς. Στο συμπέ-ρασμα αυτό κατέληξαν ερευνητές από το Turku University Hospital της Φινλανδίας, έπειτα από αξιολόγηση 140 γονέων παιδιών πολύ χαμηλού βάρους κατά τη γέννηση, τα οποία γεννήθηκαν πριν από τις 37 εβδομάδες. Οι επιστήμονες θε-ωρούν ότι η πρόωρη γέννηση του παιδιού μπο-ρεί να δημιουργεί φόβο στους γονείς, γεγονός που, ενδεχομένως, μπορεί να περιορίσει τις ευ-καιρίες του παιδιού για φυσιολογική ανάπτυξη.

Η έλλειψη ύπνου παχαίνειμεγαλύτερες ποσότητες φαγητού καταναλώ-νουν όσοι κοιμούνται λιγότερες ώρες από το φυσιολογικό, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε παχυσαρκία, προειδοποιούν ερευνητές της Mayo Clinic στο Rochester. Εξέτασαν αν η έλλει-ψη ύπνου αλλάζει τα επίπεδα της λεπτίνης και της γκρελίνης (ορμόνες που σχετίζονται με την όρεξη) και αν αυξάνει την ποσότητα τροφής και την ενέργεια που καταναλώνεται με την άσκηση σε 17 φυσιολογικά και υγιή άτομα. Διαπίστωσαν ότι όσοι κοιμόνταν 1 ώρα και 20 λεπτά λιγότερο από το φυσιολογικό κατανάλωναν 549 επιπλέον θερμίδες, κατά μέσο όρο. Η ενέργεια που κατα-νάλωναν δεν διαφοροποιήθηκε σημαντικά μετα-ξύ των ομάδων, υποδεικνύοντας ότι όσοι κοιμό-νταν λιγότερο δεν έκαιγαν επιπλέον θερμίδες. Η έλλειψη ύπνου συνδέθηκε με αυξημένα επί-πεδα λεπτίνης και μειωμένα γκρελίνης, αλλαγές που ήταν πιθανότερο να αποτελούν συνέπεια παρά αιτία της υπερβολικής κατανάλωσης.

Διαβήτης: Προσοχή στα λιπαρά γεύματααύξήςή της φλεγμονής σε διαβητι-κούς ασθενείς και μαζί με αυτόν τον κίνδυνο καρδιοπάθειας μπορεί να προκαλέσει μια υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά διατροφή, σύμφωνα με την έρευνα που παρουσι-άστηκε στο ετήσιο συνέδριο της Ένωσης Ενδοκρινολόγων στη Βρετανία. Στην έρευνα συμμετείχαν 54 άνθρωποι: 15 παχύσαρκοι, 12 προδιαβητικοί, 18 με διαβήτη ΙΙ και 9 υγιείς φυσι-ολογικού βάρους.

FACTS

> Τα ωμέγα 3 λιπα-ρά οξέα βρίσκο-νται σε λιπαρά ψάρια όπως είναι ο σολομός, ο φρέσκος τόνος, το σκουμπρί, η ρέ-γκα και η σαρδέ-λα, ενώ τα ωμέγα 6 βρίσκονται στη μαργαρίνη και στα φυτικά έλαια.

ΕΙΠΑΝ

Rachel Ballard - Barbash, ΕρευνήτριαU.S. National Cancer Institute

«Η κατανάλωση ψα-ριού μερικές φορές την εβδομάδα συ-νιστάται ήδη για τη γενική υγεία. Οι γυ-ναίκες που δεν είναι σωματικά δραστήριες θα πρέπει ενδεχο-μένως να εξετάσουν την έναρξη άσκη-σης προκειμένου να αντιμετωπίσουν την κούραση».

Ευεργετικά τα ωμέγα 3 και για τους καρκινοπαθείς


Αν μπο-ρείς να ξεχάσεις, μπορείς και να συγ-χωρήσεις, χωρίς να είναι πάντα εύκολο. Όσοι όμως το κατορ-θώνουν, γίνονται καλύτεροι, πιο ευχά-ριστοι και απολαμ-βάνουν περισσό-τερο τις ωραίες στιγμές, γιατί έχουν απαλλαγεί από το βάρος των αρνητικών συναισθη-μάτων

Προδοσία από φίλους, απι-στία, παιδικό τραύμα… Η συγγνώμη μπορεί να φαί-νεται δύσκολη ή, πολλές φορές, ακόμα και αδύνατη.

Όμως, αν καταφέρει κανείς να διανύσει τον μακρύ αυτόν δρόμο, θα είναι τυχερός, γιατί η συγχώρεση είναι ένα είδος απελευθέρωσης για τον ίδιο μας τον εαυτό. «Να σε συγχωρήσω; Ποτέ!». Και ποιος δεν έχει πει αυτήν τη φράση; Με τον καιρό, όμως, όλοι αντιλαμβάνονται ότι τα συναισθή-ματα της πίκρας έχουν ήδη υποχωρήσει και νιώθουν έτοιμοι να συγχωρήσουν, αν δεν το έχουν κάνει ήδη. «Γύρνα σελίδα, αυτά είναι παρελθόν!» συμβουλεύουν συνήθως οι περισσότεροι. Αντίθετα, όμως, απ’ αυτά που πιστεύουμε οι περισσότεροι, η συγγνώμη δεν είναι συνώνυ-μη της λήθης. Ενώ η πικρία και το μίσος μάς υποχρεώνουν να αναβιώνουμε διαρκώς τον πόνο, η συγγνώμη δεν σημαίνει άρνησή του. Απλώς, επιτρέπει να θυμόμαστε χωρίς να υποφέρουμε ή τουλάχιστον να υποφέρουμε ολοένα και λιγότερο. Πολλές φορές, μια προδοσία, μια απι-στία, εκτός από τον πόνο και τα υπόλοιπα αρνητικά συναισθήματα που προκαλούν,

οδηγούν στην εσωστρέφεια και στην απο-μάκρυνση από τον υπόλοιπο κόσμο. Έτσι, όταν έρχεται η στιγμή με τον χρόνο ή ακό-μα και με τη βοήθεια ενός ειδικού ν’ απαλ-λαγεί κανείς από την ένταση των αρνητι-κών συναισθημάτων του και να φτάσει στο σημείο της συγχώρεσης, ελευθερώνεται κι ο ίδιος και απαλλάσσεται, έτσι, από ένα μεγάλo βάρος. Βέβαια, πάντα υπάρχουν κι εκείνοι που δυ-σκολεύονται ή που δεν συγχωρούν ποτέ. Συ-χνά, οι λόγοι για μια τέτοια στάση είναι πως οι άνθρωποι αυτοί:

>� Έχουν την αίσθηση ότι είναι ακόμα ευά-λωτοι απέναντι σε ό,τι τους πίκρανε, με αποτέλεσμα να κρατάνε απόσταση απ’ τον «εχθρό», φοβούμενοι μην πληγωθούν ξανά.

> Συγχέουν την έννοια «συγχωρώ κάποιον» με την παραδοχή ότι ο άλλος έχει ή είχε δίκιο κι αυτοί άδικο.

> Υπολογίζουν υποσυνείδητα το κέρδος που μπορεί να έχουν διατηρώντας τον άλλο στον ρόλο του ενόχου. Για παράδειγμα, ρίχνουν σε κάποιον άλλο το φταίξιμο για ό,τι κακό τους συμβαίνει ή για το ότι δεν μπορούν να είναι δημιουργικοί ή υπεύθυ-νοι για τη ζωή τους κ.λπ

Η�πραγματική�συγ-γνώμη,�όχι�αυτή�που�ορίζει�η�ηθική�ή�η�θρησκεία,�αλλά�αυτή�που�βγαίνει�μέσα�απ’�την�ψυχή�μας,�είναι�κάτι�που�ούτε�αποφασίζεται�ούτε�επιβάλλεται…

Όταν�συγχωρούμε�συνέχεια�την�ίδια�πράξη�ή�τον�ίδιο�άνθρωπο,�είναι�σαν�να�δεχόμαστε�τον�ρόλο�του�θύματος�ή�σαν�να�γινόμαστε�συνένοχοι

Συναισθήματα όπως η αδικία, η απογοήτευση, ο θυμός και το μίσος έχουν μια πολύ αρνητική επίδραση στο νευρικό και ενδοκρινικό

σύστημα και κατ’ επέκταση στο αμυντικό σύστημα του ανθρώπου.Υποχόνδριος…με�τη�συγγνώμη

Τα 5 βήματα της συγχώρεσης Η συγχώρεσΗ δεν είναι εύκολη, ειδικά όταν περνάνε χρόνια με την πικρία για κάποιο γε-γονός φωλιασμένη μέσα μας. Γιατί απέναντι στον πόνο, το μίσος λειτουργεί ως στήριγμα. Αλλά είναι και δηλητήριο που κατατρώει, που υποχρεώνει κάποιον να ζει μέσα στον πόνο. Η συγχώρεση δεν πρέπει να είναι επιφανειακή, ούτε βεβιασμένη. Γι’ αυτό συνήθως η πορεία της αληθινής συγχώρεσης γίνεται μέσα από πέντε βήματα:

1 Πρώτα απ’ όλα, ο καθένας χρειάζεται να συ-νειδητοποιήσει και να αποδεχθεί την ύπαρ-ξη συναισθημάτων όπως είναι ο πόνος, η πί-κρα, η αδικία, ο θυμός, η ενοχή ή η ντροπή, που υπάρχουν ακόμη στο υποσυνείδητο ή στο παιδί που κρύβει μέσα του.

2 Μετά θα χρειαστεί να εκφραστούν και να απελευθερωθούν τα παραπάνω συναισθή-ματα με διάφορους τρόπους έκφρασης και εκτόνωσης. Η εκτόνωση του θυμού, για παράδειγμα, μπορεί να ξεκινήσει με το γρά-ψιμο (γραμμάτων που δεν θα αποσταλούν ποτέ), στα οποία να εκφράζεται κάθε παρά-πονο, πόνος ή θυμός. Ή να γίνει με επισκέ-ψεις σ’ έναν ψυχολόγο, με το κλάμα ή με διάφορες μορφές δημιουργικής έκφρασης (χορός, ψυχόδραμα κ.ά.).

3 Όταν αποδεσμευτεί η ενέργεια που συνδέ-εται με τα συναισθήματα της πίκρας και του θυμού, τότε ακολουθεί το βήμα της κατανό-ησης. Δηλαδή, η βαθιά συναίσθηση πως η αξία και η ασφάλεια του καθενός βρίσκο-νται μέσα του και δεν απειλούνται ποτέ – ούτε τότε ούτε τώρα – από τη συμπεριφορά του άλλου.

4 Μετά την κατανόηση, έρχεται η ώρα της συγχώρεσης (του άλλου και του εαυτού μας). Γιατί «συγχωρώ» σημαίνει: «χωράω μαζί» ή «έχω έναν χώρο μέσα μου για τους άλλους». Είμαι, δηλαδή, ανοιχτός προς αυτούς.

5 Το τελευταίο βήμα είναι να αισθανθεί αυτός που συγχωρεί, αγάπη γι’ αυτόν που τον πλή-γωσε και να ευχηθεί ό,τι καλύτερο για την εξέλιξή του.

«Ξύνοντας» παλιές πληγέςΜερικεσ φορεσ η συγγνώμη μπορεί να είναι μερική ή ίσως παροδική. Δηλαδή, ενώ κάποιος πιστεύει πως έχει ξεπεράσει το συγκεκριμένο θέμα, έρχεται αιφνιδιαστικά ένα γεγονός, μια ημερομηνία ή κάποιο πρόσωπο και ξύνει πάλι παλιές πληγές. Στις περιπτώσεις αυτές κανείς δεν πρέπει να υποχωρεί, γιατί ο δρόμος που έχει ήδη διανύσει είναι τόσο σημαντικός, που δεν αξίζει τον κόπο να τον αναιρέσει. Αντίθε-τα, πρέπει να τον συνεχίζει μέχρι να ολοκλη-ρωθεί μέσα του οριστικά η διαδικασία της συγγνώμης.

Η δύναμη της συγγνώμης


Θέλει ‘‘καρδιά’’ η βοήθεια προς τον συνάν-θρωπο. Είναι σαν να δίνεις ένα χέρι βοηθείας στη δια-φορετικό-τητα, μια ελπίδα ότι ο κόσμος μπορεί να γίνει κα-λύτερος

Ο εθελΟντισμΟσ δεν είναι τίποτε άλλο παρά κοινωνική προσφορά, κάτι που μαθαίνεις από πολύ μικρός μέσω της οικογένειας και της εκπαίδευσης που λαμβάνεις. Για μένα, εκτός αυτού, εξυπηρέτησε και τον εφηβικό μου ρο-μαντισμό, την άποψη, δηλαδή, ότι ο κόσμος μπορεί να γίνει καλύτερος. Πρέπει να αγαπάς το αντικείμενο με το οποίο θα ασχοληθείς και στην προκειμένη περίπτωση τα παιδιά.

τΟ «μαζι για τΟ Παιδι» μου το πρότεινε μια φίλη - εθελόντρια και στο άκουσμα της πρότα-σης δεν είχα κανέναν ενδοιασμό. Είμαι εκεί 1,5 χρόνο και για μένα είναι κάτι πολύ σημαντικό. Τα άτομα που απασχολούνται στην τηλεφωνι-κή Γραμμή 115 25 ως εθελοντές είναι 24, ενώ υπάρχουν και τρεις μόνιμοι συνεργάτες. Κάνου-με συμβουλευτική και ψυχολογική υποστήριξη σε γονείς, παιδιά και εφήβους, ενώ παράλληλα δεχόμαστε ανώνυμες και επώνυμες καταγγελίες για περιστατικά κακοποίησης ανήλικων παιδιών μέσω των τηλεφωνικών κλήσεων που δεχόμα-στε καθημερινά, Δευτέρα - Παρασκευή 9:00 - 21:00. Όλοι είμαστε ψυχολόγοι ή σύμβουλοι ψυχικής υγείας και κοινωνικοί λειτουργοί.

δεν εχω νιωσει δυσκΟλια ως προς τα περι-στατικά που συναντώ. Κάποιοι θα μπορούσαν να πουν ότι είναι πολύ ψυχοφθόρο, αλλά αυτή είναι η δουλειά μου. Περισσότερη είναι η ψυχική ικανοποίηση που λαμβάνω από την προσφορά παρά κούραση.

τα θεματα που μας απασχολούν είναι συνήθως η ενδοοικογενειακή βία, τα προβλήματα στο σχολείο και στις διαπροσωπικές σχέσεις παιδιών και εφήβων, το άγχος, το διαζύγιο, οι σχέσεις παιδιών - γονέων - δασκάλων και γενικότερα τα θέματα ψυχικής υγείας. Μάλιστα, στις περι-πτώσεις κακοποίησης δεχόμαστε καταγγελί-ες και ενημερώνουμε τις Εισαγγελικές Αρχές, έτσι ώστε η παρέμβασή τους να προστατεύει τα δικαιώματα των ανήλικων παιδιών και να εξα-σφαλίζει για εκείνα το πιο κατάλληλο περιβάλ-λον. Όταν κρίνουμε ότι ο άνθρωπος που καλεί χρειάζεται μια πιο συστηματική ψυχολογική υποστήριξη, τον παραπέμπουμε σε διάφορους δημόσιους φορείς ανά τη χώρα.

Περιστατικα που με στεναχωρούν είναι αυτά που πολλοί έφηβοι θέλουν να σταματήσουν το σχολείο σε μικρή ηλικία, είτε γιατί δεν έχουν κανένα ενδιαφέρον για γνώση και μάθηση, είτε γιατί δεν θεωρούν ότι η μόρφωση θα τους βοηθήσει επαγγελματικά, είτε γιατί θέλουν να βοηθήσουν την οικογένειά τους οικονομικά με το να αρχίσουν δουλειά. Αυτά τα περιστατικά μου προκαλούν λύπη και με έχουν προβληματί-σει αρκετά.

σιγΟυρα με την ΟικΟνΟμικη κριση έχουν αυξηθεί οι κλήσεις στην τηλεφωνική γραμμή. Δεν είμαι σίγουρη όμως αν είναι η κρίση που δημιουργεί τα προβλήματα στην οικογένεια ή η αφορμή που έχει κάνει τους ανθρώπους να ζητάνε πιο εύκολα βοήθεια. Μέσα στο γενικό ψυχολογικό κλίμα που επικρατεί δεν διστάζουν να μιλήσουν για τα προβλήματά τους, ανοίγονται πιο εύκολα. Κάποτε ήταν ταμπού να έχεις προ-βλήματα, τώρα μοιάζει πιο φυσιολογικό.

Μαρία Κόλλία

«Ο εθελοντισμός είναι στάση ζωής»Η Μαρία Κόλλια, εθελόντρια και σύμβουλος ψυχικής υγείας στην ένωση «Μαζί για το Παιδί», μας μιλά για την εμπειρία της στον εθελοντισμό, για την προσφορά και την κοινωνική αλληλεγγύη.

ΕxperienceΕθελοντισμός


Με ενδιαφέρειΕξαρτησιογόνες ουσίες

Όσο πάει και χαμηλώνει ο μέ-σος όρος που τα ελληνόπου-λα μπλέκονται στα αδηφάγα δίχτυα των εξαρτησιογόνων ουσιών, καθρεφτίζοντας

με αυτές τις συμπεριφορές την εικόνα της σύγχρονης ελληνικής οικογένειας και, κατ’ επέκταση, της κοινωνίας. Σπίτια με προβλή-ματα, συνήθως «διαλυμένα», παιδιά που μεγαλώνουν μόνα τους, παντελής απουσία επικοινωνίας… Τα στοιχεία της νέας πανελλήνιας έρευνας του ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτού-του Ψυχικής Υγιεινής (εΠΙΨΥ) σε συνεργασία με τον ΟΚΑΝΑ, σε συνολικά 37.000 μαθητές 676 σχολικών μονάδων, για τη χρήση εξαρ-τησιογόνων ουσιών, προκαλούν άλλη μια φορά έντονη ανησυχία, καθώς οι έφηβοι στη χώρα μας καπνίζουν, πίνουν και δοκιμάζουν κάνναβη ακόμα και από τα 13 τους χρόνια.Πρόκειται για την έβδομη συνεχή πανελλή-νια έρευνα με αντικείμενο τη χρήση εξαρ-τησιογόνων ουσιών στον σχολικό πληθυσμό από το 1984.

Ζην επικινδύνωςΗ έρευνα κατέδειξε τριπλασιασμό στη χρήση ναρκωτικών τα τελευταία 25 χρόνια στους έφηβους. Αυξήθηκε η κατανάλωση αλκοόλ στους μαθητές στη Θεσσαλονίκη και σε άλλα αστικά και ημιαστικά κέντρα, σε αντίθεση με την Αθήνα. Μειώθηκε το κάπνισμα, παρότι ξεκινά από πολύ νωρίς.ειδικά το κάπνισμα, πάντως, συνεχίζει να αποτελεί μία από τις πλέον διαδεδομένες αρνητικές συνήθειες των μαθητών. Πάνω από 1 στους 7 – για την ακρίβεια το 14% – είναι συστηματικός καπνιστής, ενώ 1 στους 5 (20%) έχει καπνίσει μέσα στον τελευταίο μήνα, με τα αγόρια να καπνίζουν περισσότε-ρο από τα κορίτσια.Οι περισσότεροι έφηβοι ξεκινούν την κακή συνήθεια όσο πλησιάζουν τα 19. Συγκεκρι-μένα, οι ηλικίες 13 και 14 ετών αποτελούν την περίοδο έναρξης του καπνίσματος για τους λιγότερους, δηλαδή κάτω από 2%, αλλά έως τις ηλικίες 17 και 18, το ποσοστό των κα-πνιστών ξεπερνά το 24%, για να εκτιναχθεί στο 51% στην ηλικία των 19. Παρ’ όλα αυτά, η μεγάλη αύξηση των καπνιστών εφήβων, που παρατηρήθηκε μεταξύ του 1984 και 1998, άρχισε να μειώνεται προοδευτικά από το 2003 έως το 2011.Πολύπλοκη, εξάλλου, χαρακτηρίζουν οι επι-κεφαλής της μελέτης τη σχέση των μαθητών με το αλκοόλ. Μέσα στον τελευταίο μήνα, έξι στους δέκα νέους (61%) κατανάλωσαν αλκοόλ, ενώ το 11% ήπιε αλκοολούχο ποτό πάνω από δύο φορές την εβδομάδα. Μάλι-στα, το 34% έχει μεθύσει τουλάχιστον μία φορά στη ζωή του, ενώ ένα 13% έχει μεθύ-σει περισσότερες από δύο φορές. Το κρασί, η μπίρα, τα ισχυρά ποτά και τα αλ-κοολούχα αναψυκτικά είναι τα ποτά με την ευρύτερη κατανάλωση, ενώ μεγαλύτεροι πό-τες αποδεικνύονται οι μαθητές σε Θεσσαλο-νίκη και άλλα αστικά και ημιαστικά κέντρα, σε σύγκριση με την Αθήνα. Το πιο ανησυχη-τικό, δε, είναι ότι η κατανάλωση αλκοόλ και η μέθη αυξάνονται ιδιαιτέρως με την ηλικία.

Η μελέτη διεξάγε-ται στο πλαίσιο

της Πανευ-ρωπαϊκής Έρευνας ESPAD,

στην οποία συμμετέ-

χουν πάνω από 40

χώρες, υπό την αιγίδα του Συμ-βουλίου

της Ευρώ-πης και τον

συντονι-σμό του

Σουηδικού Οργανι-

σμού CAN.

Γράφει η Βασιλική Μανιάτη

Το 18% των εφήβων 17 και 18 ετών και ένας στους τέσσερις 19χρονους πίνουν πάνω από δύο φορές την εβδομάδα. Παρ’ όλα αυτά, αν και η τάση μείωσης της ευκαιριακής κατανάλωσης αλκοόλ είναι εντονότερη στην Αθήνα, παρατηρείται αύξη-σή της στη Θεσσαλονίκη και άλλα αστικά και ημιαστικά κέντρα, την τετραετία 2007-2011.Δυστυχώς, σημαντική αύξηση παρατηρείται και στην υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, με τα κορίτσια να αυξάνουν τα ποσοστά σε σχέ-ση με τα αγόρια τα τελευταία τέσσερα χρόνια.

Λένε «ναι» στα ναρκωτικάΑκόμα περισσότερο προβληματίζουν τους ει-δικούς τα στοιχεία της έρευνας για τη σχέση των εφήβων με τα ναρκωτικά.Η χρήση ναρκωτικών ουσιών στις ηλικίες 15 έως 19 ετών τριπλασιάστηκε από 6% το 1984 σε 15,3% το 2011. «Μόδα»; Μίμηση; Απόπειρα διαφυγής από τη σκληρή πραγμα-τικότητα; εύκολη πρόσβαση; Όποιοι κι αν

είναι οι λόγοι, το 2011 το 15,2% των παιδιών ομολόγησε ότι έχει κάνει χρήση παράνο-μης ουσίας, κυρίως κάνναβης, έστω και μία φορά, με την πλειονότητα να έχει επαναλά-βει τη χρήση. Περισσότεροι χρήστες είναι αγόρια από ό,τι κορίτσια, σε αναλογία 2,5 προς 1, ενώ Αθήνα και Θεσσαλονίκη υπερτε-ρούν στη χρήση ναρκωτικών ουσιών.Όπως και στο αλκοόλ, στην κάνναβη η χρή-ση αυξάνεται με την ηλικία. Το 13,6% των εφήβων 17 και 18 ετών έχει κάνει χρήση τον τελευταίο χρόνο και ένα 8% τον τελευταίο μήνα.Η κάνναβη δεν είναι άγνωστη και σε μικρό-τερες ηλικίες, με το 2,6% των αγοριών και το 0,9% των κοριτσιών ηλικίας 13 και 14 ετών να έχει κάνει χρήση. Αυτό όμως που οι ερευνητές χαρακτηρίζουν τραγικό είναι το γεγονός ότι παρατηρήθηκε, έστω και σε μικρό ποσοστό, η χρήση κάννα-βης έστω και μία φορά στην ηλικία των 13-14 ετών.

Στον εφιάλτη από τα 13


Επεμβατική Νευρολογία

Συνεργάστηκαν οι Αλέξανδρος Ανδρέου, νευροχειρουργός, διευθυντής Νευροχειρουργικής Κλινικής και Τμήματος Επεμβατικής Νευροακτινολογίας του Νοσοκομείου «Υγεία», Νικόλαος Νάσης και Ιωάννης Ιωαννίδης, επεμβατικοί νευροακτινολόγοι στο Νοσοκομείο «Υγεία»

Γράφει η Άννα Αλιμαντήρη

Μέσα στις πρώτες 6 ώρες ενός

εγκεφαλικού επεισοδίου

μπορεί να γί-νει διάνοιξη των αγγείων που έχουν

αποφραχθεί. Τότε, τα

νευρολογικά προβλήματα που υπάρχει κίνδυνος να μείνουν από το εγκεφα-λικό είναι ελάχιστα.

Θεαματική βελτίωση στην απει-κόνιση αλλά και στα υλικά των ιατρικών επεμβάσεων έχει κα-ταγραφεί την τελευταία 15ετία, με αποτέλεσμα την ανάπτυξη

μεθόδων που περιόρισαν δραστικά τα ανοικτά χειρουργεία, ενώ ταυτόχρονα επέτρεψαν παρεμβάσεις στα αγγεία του εγκεφάλου με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα, αλλά και δραστική μείωση του χρόνου νοσηλείας των ασθενών.Οι παρεμβάσεις αυτές που ονομάζονται εμβο-λισμοί, επιτρέπουν τη θεραπεία εγκεφαλικών ανευρυσμάτων, αλλά και δυσπλασιών ή αθη-ρωμάτωσης στα αγγεία του εγκεφάλου.

Εγκεφαλικά ανευρύσματαΤο ανεύρυσμα είναι μια παθολογική προβολή (σαν «φούσκα») στο τοίχωμα μιας εγκεφαλι-κής αρτηρίας. Το τοίχωμα του ανευρύσματος είναι λεπτότερο από το τοίχωμα του φυσιολο-γικού αγγείου και εύθραυστο. Κινδυνεύει να σπάσει και να προκαλέσει εγκεφαλική αιμορ-ραγία, χωρίς προηγουμένως να δώσει κανένα σύμπτωμα.Πρόκειται για επίκτητη βλάβη που εμφανί-ζεται σε ηλικίες 40-60 ετών, συχνότερα στις γυναίκες. Μπορεί να συνδυάζεται με άλλες παθήσεις όπως η υπέρταση, ενώ στο 20% των ασθενών οι παθήσεις μπορεί να είναι πολλα-πλές. Η θεραπεία των ανευρυσμάτων στοχεύει στον

Εμβολίστε το κουβάρι του εγκεφαλικού

αποκλεισμό τους από την κυκλοφορία, για να μην υπάρχει κίνδυνος ρήξης. Αυτό γίνεται ή με ανοικτό χειρουργείο (κρανιοτομία), και τοποθέτηση ενός clip (σαν ένα πολύ μικρό «μανταλάκι») γύρω από το ανεύρυσμα, ή με εμβολισμό.Ο εμβολισμός αποτελεί μια ελάχιστα επεμ-βατική μέθοδο που εκτελείται σε εξελιγμένο ψηφιακό αγγειογράφο, με γενική αναισθησία. Ο γιατρός, μέσω της μηριαίας αρτηρίας, κα-τευθύνεται με ειδικούς καθετήρες στο κύριο αγγείο, το οποίο τροφοδοτεί το ανεύρυσμα (καρωτίδα ή σπονδυλική αρτηρία). Στη συνέ-χεια, με εξαιρετικά λεπτούς μικροκαθετήρες (πολύ λεπτά και εύκαμπτα πλαστικά σωληνά-κια), μπαίνει μέσα στο ανεύρυσμα και τοπο-θετεί πολύ λεπτά σπειράματα από πλατίνα, τα οποία απελευθερώνει μέσα στο ανεύρυσμα. Η ύπαρξη των σπειραμάτων μέσα στον σάκο του ανευρύσματος εμποδίζει την κυκλοφορία μέσα του.Μετά την επέμβαση, ο ασθενής νοσηλεύεται για μία ημέρα. Αν όμως έχει ήδη υποστεί υπα-ραχνοειδή αιμορραγία, οι μέρες νοσηλείας εξαρτώνται από τη βαρύτητά της και όχι από την αντιμετώπιση του ανευρύσματος.Η συχνότητα επιπλοκών του εμβολισμού είναι περίπου 3% και σαφέστατα χαμηλότερη από τον κίνδυνο νέας ρήξης ενός ανευρύσματος που ήδη έχει σπάσει ή ακόμα και από τον ετή-σιο κίνδυνο ρήξης ενός ανευρύσματος μικρού μεγέθους.

Αρτηρίες και φλέβες ένα κουβάρι Οι αρτηριΟφλεβώδεις δυσπλασίες είναι ένα ανώμαλο πλέγμα από αγγεία (σαν κουβά-ρι) μέσα στον εγκέφαλο, στο οποίο οι αρτηρί-ες συνδέονται άμεσα με τις φλέβες. Τα αγγεία αυτά εμφανίζονται διατεταμένα, με λεπτό τοί-χωμα και αυξημένη πιθανότητα να σπάσουν. Πρόκειται για εκ γενετής βλάβες, όχι όμως κληρονομικές.Εκτός από ρήξη και αιμορραγία μπορούν να προειδοποιήσουν με πονοκεφάλους, αδυ-ναμία κίνησης ενός μέλους ή επιληπτικές κρίσεις.Για τη θεραπεία τους προτιμάται ο εμβολι-σμός, με την ίδια τεχνική για τα ανευρύσματα. Οι μικροκαθετήρες προωθούνται μέσω των ανωμάλων αγγείων, στα σημεία που βρίσκο-νται οι επικοινωνίες ανάμεσα στις αρτηρίες και τις φλέβες. Εκεί εγχύεται υλικό, που στε-ρεοποιείται και αποφράσσει τις επικοινωνίες αυτές. Ανάλογα με το μέγεθος της δυσπλασί-ας, μπορεί να χρειαστούν περισσότερες από μία παρεμβάσεις ή συνδυασμός με άλλες θεραπευτικές μεθόδους (ανοικτό χειρουργείο ή ακτινοβολία με γ-knife).Εκτός των εγκεφαλικών αρτηριοφλεβωδών δυσπλασιών, υπάρχουν και ανώμαλες μηνιγγι-κές αρτηριοφλεβώδεις επικοινωνίες, οι οποί-ες βρίσκονται στο περίβλημα του εγκεφάλου, τις μήνιγγες, και επίσης αντιμετωπίζονται με εμβολισμό, με υψηλά ποσοστά επιτυχίας και με ασφάλεια.Απόλυτη εφαρμογή έχει η μέθοδος στην αντιμετώπιση των δυσπλασιών της φλέβας του Γαληνού και εφαρμόζεται ακόμα και σε νεογνά.

Εγκεφαλικό από αθηρωμάτωση τα αγγεια του εγκεφάλου, όπως και τα υπό-λοιπα αγγεία, παρουσιάζουν στενώσεις, λόγω αρτηριοσκλήρυνσης. Οι βλάβες αυτές είναι συχνά σοβαρές και μπορούν να προκαλέσουν εγκεφαλικά επεισόδια με βαρύτατα νευρολο-γικά προβλήματα. Οι σύγχρονες επεμβατικές τεχνικές επιτρέπουν την αντιμετώπιση των με-γάλου βαθμού στενώσεων με αγγειοπλαστι-κή, με χρησιμοποίηση μπαλονιού ή και stent για τη διάνοιξη του αυλού.Η συγκεκριμένη επέμβαση έχει θεαματικά αποτελέσματα ειδικά σε αποφράξεις μεγά-λων αρτηριακών βλαβών (βασική αρτηρία, καρωτίδα), οι οποίες, αν δεν αντιμετωπιστούν αμέσως, απειλούν ακόμη και την ίδια τη ζωή.Οι επεμβατικές αυτές τεχνικές εφαρμόζονται επίσης και σε άλλες παθολογικές καταστά-σεις με εξαιρετικά αποτελέσματα, όπως αρτη-ριοφλεβώδεις δυσπλασίες νωτιαίου μυελού και σε μηνιγγιώματα, αιμαγγειοβλαστώματα εγκεφάλου και νωτιαίου μυελού, ενώ by-pass εφαρμόζονται σε γιγαντιαία ή ατρακτοειδή ανευρύσματα.


ΡεπορτάζΠολιτική υγείας

Οι θερα-πευτικές κατηγο-ρίες των

φαρμάκων αναγνω-ρίζονται από το

πρωτότυπο σκεύασμα, και επί της τιμής αυ-τού προσ-διορίζεται

η συμμετο-χή 25% του ασθενούς.

Έτσι οι φαρμακο-ποιοί δεν

γνωρίζουν πώς να

χρεώσουν τη νέα

συμμετοχή των ασθε-

νών.

Συνταγογράφηση με επιβάρυνσηΤο αλαλούμ που έχει προκύψει με τις τι-μές των φαρμάκων και τη συμμετοχή των ασθενών δεν άφησε αδιάφορους και τους φαρμακοποιούς, οι οποίοι συζητούν για επιβαρύνσεις των ασθενών σε ποσοστό πάνω από 50%! Αιτία είναι ο νόμος για την εφαρμογή του δεύτερου μνημονίου, που απαιτεί συνταγογράφηση των φαρμάκων με βάση τη δραστική ουσία και όχι με την εμπορική ονομασία τους, ώστε να χορηγείται το φθηνότερο φάρμακο για τη μεγαλύτερη δυνατή εξοικονόμηση πόρων. Στη συνέχεια δόθηκε η δυνατότητα να επιλέγει ο ασθενής μεταξύ πρωτοτύπου και γενοσήμου. Έτσι, από αυτήν τη δυνατότητα επιλογής, προκύ-πτει η πρόσθετη επιβάρυνση του ασθενή στην περίπτωση που επιλέξει το πρωτότυπο φάρμακο. Γιατί εκτός από τη συμμετοχή 25% που προβλέπεται στην πλειονότητα πλέον των φαρμάκων, ο ασθενής καλείται εφόσον επιλέξει το πρωτότυπο φάρμακο να πληρώ-σει τη διαφορά, η οποία είναι άλλο ένα 25% (στα γενόσημα, πλέον, η τιμή μειώνεται κατά 10% σε σχέση με τα πρωτότυπα).

Αυξημένη συμμετοχήΟι πρΟσθετεσ επιβαρύνσεις των ασθενών θα εφαρμοστούν καταρχάς σε 10 δραστικές ουσίες, μεταξύ των οποίων τα εξής χαρα-κτηριστικά παραδείγματα: Για την ουσία μελοξικάμη (αντιφλεγμονώδες αναλγητικό) χρειάζεται συνήθως ένα κουτί Movatec με 30 ταμπλέτες για τη συνηθισμένη θερα-πεία μηνός. Μέχρι τώρα ο ασθενής πλήρωνε συμμετοχή 3,09 ευρώ. Με τις νέες τιμές και το νέο πλαίσιο η συμμετοχή του ασφαλισμέ-νου φτάνει τα 4,83 ευρώ (αύξηση 56,31%). Για την ουσία ομεπραζόλη (γαστροπροστα-σία), ο ασφαλισμένος πλήρωνε συμμετοχή 6,18 ευρώ, για το σκεύασμα Losec. Με τις νέες τιμές ο ασθενής θα πληρώνει πλέον συμμετοχή 9,65 ευρώ (αύξηση 56,15%). Για την ουσία κλαριθρομυκίνη (αντιβιοτικό) ο ασθενής πλήρωνε στο σκεύασμα Klaricyd συμμετοχή 5,59 ευρώ και ο ΕΟΠΥΥ 16,78 ευρώ. Με τις νέες τιμές και την τιμή αναφο-ράς, εάν ο ασθενής πάρει το πρωτότυπο που κοστίζει 21,84 ευρώ, η συμμετοχή του θα είναι 8,71 ευρώ (4,34 ευρώ με βάση την τιμή αναφοράς, συν 4,37 ευρώ ως διαφορά από την τιμή αναφοράς), προκαλώντας αύξηση κατά 55,81%. Το πρόβλημα όμως δεν σταμα-τά εκεί. Για την εφαρμογή των νέων μέτρων απαιτείται και η προσαρμογή του συστήμα-τος ηλεκτρονικής συνταγογράφησης από την αρμόδια υπηρεσία (ΥΔΙΚΑ), η οποία δεν έχει κάνει ακόμη τις απαραίτητες αλλαγές. Έτσι, όταν παραλαμβάνουν οι φαρμακοποιοί την ηλεκτρονική συνταγή και αναζητούν τη δρα-στική ουσία, δεν εμφανίζεται στο σύστημα, το οποίο αναγνωρίζει ακόμη μόνο τις εμπορι-κές ονομασίες των φαρμάκων.

Εξοικονόμηση περίπου 320 εκατ. ευρώ στοχεύει να πε-τύχει το υπουργείο Υγείας με τις δραστικές μειώσεις των τιμών των φαρμάκων, που

προκύπτουν από τον νέο τρόπο κοστολόγη-σης. Η νέα σχετική νομοθεσία αποτυπώνε-ται στο δελτίο τιμών φαρμάκων της γενικής ανακοστολόγησης που εκδόθηκε πριν από το Πάσχα, και από το οποίο αναμένεται να ωφεληθούν σημαντικά τα ασφαλιστικά Ταμεία.Οι ασθενείς θα μπορούν να ωφεληθούν εξοικονομώντας πόρους από το οικογενει-ακό τους εισόδημα, μόνο εφόσον επιλέ-ξουν για τη θεραπεία τους το γενόσημο φάρμακο. Διαφορετικά, εκτός από τη συμ-μετοχή τους στη θεραπεία που συνήθως είναι 25%, θα επιβαρύνονται στο εξής και με τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ της τιμής του πρωτότυπου φαρμάκου και του γενοσήμου του.Η – ομολογουμένως επεισοδιακή – έκ-δοση του συγκεκριμένου δελτίου τιμών συνοδεύτηκε από έντονες αντιδράσεις των φαρμακευτικών εταιρειών, εξαιτίας των λαθών όχι μόνο στις μειώσεις τιμών, αλλά και στην εισαγωγή 79 σκευασμάτων, δημι-ουργώντας προβλήματα αθέμιτου ανταγω-νισμού.Έτσι, δυο μέρες μετά την κοινοποίηση των

νέων τιμών, τα συγκεκριμένα 79 προϊόντα αφαιρέθηκαν, για να ενταχθούν σε νέο δελτίο τιμών, το οποίο κοστολογεί 263 νέα σκευάσματα που περίμεναν έγκριση για να κυκλοφορήσουν στη χώρα μας τουλά-χιστον από το τέλος του προηγούμενου χρόνου.Με τη γενική ανακοστολόγηση των μειώ-σεων και αν η κατανάλωση παραμείνει στα επίπεδα του 2011, το υπουργείο Υγείας προσβλέπει σε εξοικονόμηση από τα Τα-μεία περίπου 250 εκατ. ευρώ και άλλων 71 εκατ. ευρώ από τα νοσοκομεία.

Παράταση για αποθέματαΚαθώς οι μειώσεις των τιμών συμπεριέ-λαβαν για δεύτερη φορά μείωση του χον-δρεμπορικού κέρδους, οι εκπρόσωποι των φαρμακαποθηκών ζήτησαν χρόνο για τη δι-άθεση των αποθεμάτων τους με τις παλιές τιμές, επισημαίνοντας πως, σε περίπτωση που δεν υπάρξει εύλογη χρονική πρόβλε-ψη, είναι διατεθειμένοι να προχωρήσουν σε αγωγές κατά του υπουργείου. Μάλι-στα δήλωσαν πως κατανοούν την αγωνία του υπουργού Υγείας Α. Λοβέρδου «να δείξει έργο λίγες ημέρες πριν τις εκλογές, δεν μπορεί όμως να αποδεχθεί πολιτικές πρακτικές και σκοπιμότητες, που οδηγούν σε αφανισμό έναν ολόκληρο κλάδο στον οποίο απασχολούνται 3.000 άνθρωποι».

Γράφει η Άννα Παπαδομαρκάκη

Φθηνότερα φάρμακα με επιβάρυνση των ασθενών


1Κύριε Βλόντζο, πώς προέκυψε η συνεργασία με τη Merck;

Από το 2001 είχα αναλάβει οικονομικός και διοικητικός διευθυντής της Serono Hellas. Τρία χρόνια αργότερα, ανέλα-βα διευθύνων σύμβουλος Ελλάδας και Κύπρου. Μετά την εξαγορά της Serono από τη Merck το 2007 και μέχρι σήμερα, τελώ χρέη προέδρου του Δ.Σ. και διευ-θύνοντος συμβούλου της Merck A.E.

2 Πόσο δύσκολο είναι να είστε στο τιμόνι μιας φαρμακευτικής εταιρείας αυτή την περίοδο;

Οι φαρμακευτικές επιτελούν ένα δύσκο-λο έργο μέσα σε έναν κυκεώνα καινούρ-γιων νομοθετημάτων. Η πολυετής συσ-σώρευση των χρεών των νοσοκομείων και του ΙΚΑ, οι ζημιές από το κούρεμα των ομολόγων, η έλλειψη ελέγχου στο σύστημα υγείας, η συμπίεση των τιμών, η γραφειοκρατία και τα αλλεπάλληλα rebate, προκαλούν τεράστια προβλήμα-τα. Εν τούτοις, πιστεύω ότι και η Merck και ο κλάδος θα βρουν το καινούργιο ση-μείο ισορροπίας μέσα στο 2012.

3 Η Merck δίνει έμφαση στην έρευνα και ανάπτυξη. Υπάρχουν ανεξερεύνητες ιατρικές ανάγκες;

Πάντα θα υπάρχουν ανεξερεύνητες ια-τρικές ανάγκες κι εμείς στοχεύουμε να τις ελαχιστοποιήσουμε, ανακαλύπτο-ντας νέες θεραπευτικές κατηγορίες και νέα προϊόντα. Η εταιρεία στρέφεται σε εξειδικευμένες θεραπείες του καρκί-νου, νευροεκφυλιστικών, αυτοάνοσων και φλεγμονωδών παθήσεων και της γο-νιμότητας, μέσω του τμήματος έρευνας και ανάπτυξης, αλλά και στρατηγικών συνεργασιών.

4 Αναφέρετέ μας ένα προϊόν της εταιρείας για το οποίο αισθάνεστε περήφανος…

Για όλα μας τα προϊόντα αισθανόμαστε υπερήφανοι, ιδίως όμως για την τεχνο-γνωσία και την προσφορά μας με τη νέα «πένα» για τη θεραπεία της υπογονιμό-τητας και τις συσκευές αυτοχορήγησης για τους πάσχοντες από πολλαπλή σκλή-ρυνση που χορηγούνται δωρεάν.

5 Πόσο σημαντική είναι για τη Merck η εταιρική κοινωνική ευθύνη;

Μια φαρμακευτική εταιρεία δεν θα μπορούσε να είναι κοινωνικά αδιάφορη, καθώς εστιάζει στον Άνθρωπο. Η εται-ρεία υποστήριξε φέτος πρωτοποριακές καλλιτεχνικές συμπράξεις του Συλλό-γου Κοινωνικής Ευθύνης για Παιδιά και Νέους, αναδάσωση στον Υμηττό με τη βοήθεια της Φιλοδασικής, δημιουργία Τράπεζας Αίματος στον «Ευαγγελισμό», δωρεά φαρμάκων στους Γιατρούς του Κόσμου και στο Ιατρείο Κοινωνικής Απο-στολής, συγκέντρωση αγαθών για το Λύ-ρειο Παιδικό Ίδρυμα κ.λπ.

6Ποιες ανάγκες καλύπτει η Ένωση Βιοτεχνολογίας Ελλάδος;

Η Ένωση Βιοτεχνολογίας Ελλάδος (ΕΒΙΕ) ιδρύθηκε το 2009, για την ενιαία εκπρο-σώπηση όλων των εταιρειών Βιοεπιστη-μών και Βιοτεχνολογίας στους τομείς Υγείας, Περιβάλλοντος, Γεωργίας και Βιο-οικονομίας και για την προβολή του επι-στημονικού και θεσμικού έργου τους σε Διεθνείς και Ευρωπαϊκούς Οργανισμούς.

7Ποιοι επενδύουν ή πρέπει να επενδύσουν στη βιοτεχνολογία

και γιατί; Τα βιοτεχνολογικά φαρμακευτικά σκευ-άσματα αξιοποιούν την τεχνολογία του ανασυνδυασμένου DNA στοχεύοντας σε «εξατομικευμένες θεραπείες» με τη φαρμακογενετική και τη φαρμακογενο-μική, ιδίως σπανίων παθήσεων. Επενδυ-τές διαχρονικά είναι οι φαρμακευτικές βιομηχανίες, οι ανερχόμενες μικρές βι-οτεχνολογικές εταιρείες και οι θεσμικοί επενδυτές.

8Πώς βλέπετε το μέλλον στην αγορά φαρμάκου;

Την τελευταία διετία η αγορά συρρικνώ-θηκε 30%, με τη φαρμακευτική δαπάνη στα 3,7 δισ. ευρώ. Έτσι χάθηκαν πολλές θέσεις εργασίας. Και περιμένουμε μεγα-λύτερη συρρίκνωση από το «κούρεμα» των ομολόγων. Τα μέτρα έπληξαν μο-νομερώς τη φαρμακευτική βιομηχανία, χωρίς μέτρα περιορισμού της σπατάλης σε άλλα σημεία του συστήματος, μέχρι στιγμής. Στο καινούριο σημείο ισορροπί-ας, όμως, όλοι πρέπει να συμφωνήσουμε με γνώμονα την υγεία του ασθενούς, τη βιωσιμότητα των Ταμείων και την επιβίω-ση των φαρμακευτικών εταιρειών.

9 Σε επίπεδο τιμών αναμένετε περαι-τέρω αλλαγές; Τι σημαίνει αυτό για τα σκευάσματα και, κατ’ επέκταση, για τις παρασκευάστριες εταιρείες;

Η πρόσφατη νομοθεσία εισάγει νέες μειώ-σεις κατά 50% στις τιμές των πρωτοτύπων μετά τη λήξη της πατέντας, χωρίς κατώφλι ασφαλείας τις 3 χαμηλότερες τιμές της Ε.Ε., συνταγογράφηση με δραστική ουσία, κλιμακωτό κέρδος φαρμακείων και πάγιο ποσό στα φάρμακα σοβαρών παθήσεων. Οι αλλαγές αυτές ενέχουν τον κίνδυνο σοβαρών ελλείψεων στην ελληνική αγο-ρά, καθώς για πολλές παρασκευάστριες εταιρείες θα είναι ασύμφορο να εισάγουν πλέον τα σκευάσματά τους. Ταυτόχρονα, οι μεγάλες διαφορές των ελληνικών τιμών με τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές ευνοούν την επανεξαγωγή των φαρμάκων.

10 Συχνά ο κόσμος τα βάζει με τις φαρμακευτικές εται-ρείες λόγω τιμής, ελλείψεων φαρμάκων κ.τ.λ. Άδικα πιστεύετε;

Ο περισσότερος κόσμος δεν γνωρίζει σε βάθος τα συγκεκριμένα θέματα, βγάζοντας εύκολα συμπεράσματα. Τα φάρμακα είναι το μοναδικό προϊόν σε διατίμηση και οι τιμές τους καθορίζονται από το υπουργείο Υγείας. Η βιομηχανία σε καμία περίπτωση δεν ευθύ-νεται για τις ελλείψεις, καθώς διοχετεύει υπερεπαρκείς ποσότητες. Οι ευθύνες πρέπει να αποδοθούν σε άλλα σημεία της αλυσίδας. Το φάρμακο δεν είναι προϊόν, είναι κοινωνικό αγαθό, και απο-τελεί δικαίωμα του ασθενούς η πρόσβαση στην κατάλληλη θεραπεία με τη σύμφωνη γνώμη των θεραπόντων ιατρών και των ασφαλιστικών ταμείων. Οι φαρμακευτικές εταιρείες έχουν προσφέρει θεραπείες σε ασθένειες μέχρι πρόσφατα ανίατες, επενδύουν στην τοπική οικονομία με Έρευνα και Ανάπτυξη και απασχόληση, ενώ αποτελούν έναν από τους πιο αξιόπιστους κοι-νωνικούς εταίρους.

10

ερ

ωτή

σει

ς στον Ιωάννη ΒλόντζοΠρόεδρο και διευθύνoντα σύμβουλο της φαρμακευτικής εταιρείας Merck A.E., αντιπρόεδρο ΣΦΕΕ, υπεύθυνο για τα ρυθμιστικά και επιστημονικά θέματα ΕΟΦ

και πρόεδρο της Ένωσης Βιοτεχνολογίας Ελλάδος

18•in•vitro

Με ενδιαφέρειΜΑΪΟΣ 2012

Yπέρταση

Συνεργάστηκε ο Γεώργιος Σ. Στεργίου, αναπληρωτής καθηγητής Παθολογίας - Υπέρτασης, διευθυντής του Κέντρου Υπέρτασης της Γ’ Παθολογικής Κλινικής

του Πανεπιστημίου Αθηνών του Νοσοκομείου «Σωτηρία»

Tips μετά τη διάγνωση ΣυνήθωΣ η υπέρταση δεν προκαλεί κανένα σύμπτωμα, ακόμα κι όταν η αύξηση της πίεσης είναι μεγάλη. Η διάγνωση γίνεται όταν διαπιστω-θεί σταθερή αύξηση της συστολικής πίεσης πάνω από 140 mmHg ή της διαστολικής πάνω από 90 mmHg ή και τα δύο, σε τουλάχιστον 2-3 επισκέ-ψεις σε γιατρό, με 2-3 μετρήσεις ανά επίσκεψη. Κι αυτό γιατί μεμονωμένες μετρήσεις της πίεσης μπορεί να ξεπερνούν τα παραπάνω όρια ακόμα και σε φυσιολογικά άτομα. Έτσι, κατ’ αρχάς ο γιατρός συμβουλευτικά συνιστά:

>�Ελάττωση του βάρους στους υπέρβαρους υπερτασικούς, καθώς είναι ο πιο αποτελεσμα-τικός τρόπος να μειωθεί η πίεση χωρίς φάρμα-κα. Ακόμα και μικρή μείωση του βάρους (π.χ. 5 κιλά) μπορεί να βοηθήσει και να βελτιώσει και άλλες παραμέτρους (χοληστερίνη, σάκχαρο).

>�Δίαιτα με πολλά φρούτα, λαχανικά και γαλα-κτοκομικά με λίγα λιπαρά που βοηθούν στη μείωση της πίεσης.

>�Περιορισμό του αλατιού, που όχι μόνο μειώνει την πίεση, αλλά και ενισχύει τη δράση κά-ποιων αντιυπερτασικών φαρμάκων.

>�Συστηματική άσκηση (γρήγορο περπάτημα, ποδήλατο κ.ά., μια ώρα την ημέρα τις περισσό-τερες μέρες της εβδομάδας) που μειώνει λίγο την πίεση, βελτιώνει τη χοληστερίνη και το σάκχαρο και βοηθά στη μείωση του βάρους.

>�Διακοπή του καπνίσματος που επιβάλλεται, επειδή αυξάνει σημαντικά τον καρδιαγγειακό κίνδυνο.

Φαρμακευτική θεραπείαή�μακροχρονια ρύθμιση της πίεσης με φάρμα-κα εξουδετερώνει τον κίνδυνο από την υπέρ-ταση. Στόχος της θεραπείας δεν είναι απλώς η χορήγηση φαρμάκων, αλλά η επίτευξη άριστης ρύθμισης της πίεσης, ώστε να εξασφαλιστεί η μέ-γιστη προστασία. Στις περισσότερες περιπτώσεις ικανοποιητική ρύθμιση θεωρείται η μείωση της συστολικής πίεσης κάτω από 140 mmHg και της διαστολικής κάτω από 90 mmHg. Οι τιμές αυτές αφορούν μετρήσεις της πίεσης στο ιατρείο, ενώ για την πίεση που μετριέται στο σπίτι οι αντίστοι-χες τιμές είναι χαμηλότερες (συστολική κάτω από 130 mmHg και διαστολική κάτω από 80 mmHg). Τα αντιυπερτασικά φάρμακα χορηγούνται κα-θημερινά, συνήθως αμέσως μετά το πρωινό ξύπνημα. Προτιμώνται φάρμακα που όχι απλώς μειώνουν την πίεση, αλλά έχουν αποδείξει ότι σε μακροχρόνια χορήγηση προστατεύουν από τον κίνδυνο και δεν έχουν παρενέργειες. Επειδή όμως η θεραπεία «ράβεται» στα μέτρα του συγκεκριμένου ατόμου, ανάλογα με τα ιδι-αίτερα χαρακτηριστικά, το ιατρικό ιστορικό και την αντίδραση στα φάρμακα («εξατομικευμένη» θεραπεία), για την επιλογή της πιο κατάλληλης ο γιατρός πρέπει να γνωρίζει το ιστορικό του ασθενούς. Στις μισές περιπτώσεις η άριστη ρύθ-μιση χρειάζεται συνδυασμό δύο ή περισσότερων φαρμάκων, ενώ στο 20-30% χρειάζονται τρία ή περισσότερα φάρμακα.

Αν η πίεση ξεπερνά τα όρια,

σε επανει-λημμένες

μετρή-σεις, σε

συνθήκες ηρεμίας,

θεωρείται μη φυσι-ολογική. Μερικές φορές, όμως,

η πίεση αυξάνεται

στο ιατρείο (υπέρταση

άσπρης μπλού-

ζας). Τότε χρειάζεται

24ωρη καταγρα-φή, ώστε

να αποφα-σιστεί η

χορήγηση θεραπείας.

Γράφει η �Άννα�Παπαδομαρκάκη

Στη χώρα μας σχεδόν οι μισοί υπερτασικοί δεν γνωρίζουν ότι έχουν αυξημένη πίεση, και από αυτούς που παίρνουν θεραπεία οι μισοί δεν εί-ναι καλά ρυθμισμένοι. Η κύρια αιτία δυστυχώς είναι η κακή συνεργασία ασθενούς - γιατρού... Γι’ αυτό, χρειάζεται μακροχρόνια παρακολού-θηση με:

>Επίσκεψη�στον�γιατρό 1-2 φορές τον χρόνο ή και συχνότερα σε μερικές περιπτώσεις.

>�μέτρηση�της�πίεσης στο σπίτι 1-2 φορές την εβδομάδα, στο ίδιο χέρι, μόνο σε συν-θήκες ηρεμίας και σε καθιστή θέση.

>�Πριν�από�την�επίσκεψη στον γιατρό πρέπει να γίνονται μετρήσεις της πίεσης για 5-6 μέρες, πρωί και απόγευμα.

>�Για�το�σπίτι�προτιμώνται ηλεκτρονικά πιε-σόμετρα που μετρούν στο μπράτσο. Όμως αρκετά από αυτά δεν είναι αξιόπιστα. Πιε-σόμετρα καρπού δεν συνιστώνται.

>�ή�λήψη�συμπληρωματικών�φαρμάκων, όταν η πίεση βρεθεί αυξημένη, και η παρά-λειψη δόσης του φαρμάκου, όταν η πίεση είναι χαμηλή, είναι απόλυτα λανθασμένες τακτικές και πρέπει να αποφεύγονται.

Μακροχρόνια παρακολούθηση

Συναισθηματικές φορτίσεις, αλλά και φυσική δραστηριό-τητα, μας ανεβοκατεβάζουν καθημερινά την… πίεση, ως αντί-

δραση του οργανισμού μας να διατηρείται στη ζωή, προσαρμοζόμενος στις συνεχώς μετα-βαλλόμενες συνθήκες της καθημερινότητας.Τι γίνεται, όμως, όταν αυτή η προσαρμογή δεν έρχεται στο επιθυμητό επίπεδο στις καταστά-σεις ηρεμίας; Περίπου το 25% των ενηλίκων και 50% των ηλικιωμένων (πάνω από 65 ετών) είναι υπερτασικοί.Η αρτηριακή υπέρταση στο 95% των πε-ριπτώσεων δεν έχει κάποια συγκεκριμένη αιτία και αποδίδεται στην κληρονομικότητα και στον σύγχρονο τρόπο ζωής, που οδηγεί σε παχυσαρκία, καθιστική ζωή κ.τ.λ. Το υπό-λοιπο 5% των περιπτώσεων έχει «δευτερο-

παθή» πίεση, δηλαδή οφείλεται σε κάποιο άλλο νόσημα, που μπορεί να

αντιμετωπίζεται (νεφρική βλάβη, στένωση νεφρικής αρτηρίας, νόσημα επινεφριδίων κ.τ.λ.). Τόσο η συστολική πίεση (μεγάλη) όσο και η διαστολική (μικρή) είναι επικίνδυνες. Ο κίνδυνος είναι μακροχρόνιος, γιατί οδηγεί σε αρτηριοσκλήρυνση, η οποία καταλήγει σε απόφραξη των αρτηριών (έμφραγμα, εγκεφα-λικό). Και, δυστυχώς, μετά την ηλικία των 55 ετών, η συστολική πίεση είναι πιο επικίνδυνη και πιο δύσκολο να ρυθμιστεί.Εν τούτοις η υπέρταση αποτελεί τον ισχυρό-τερο παράγοντα για εγκεφαλικό επεισόδιο και έναν από τους ισχυρότερους παράγοντες για έμφραγμα, καρδιακή ανεπάρκεια, νεφρι-κή βλάβη και απόφραξη των αρτηριών των ποδιών, που μπορεί να τροποποιηθεί.

...Πιέστεγια�να�πέσει�η�πίεσή�σας

Αποτρίχωση με laser


Συνεργάστηκε ο Απόστολος Γαϊτάνης, πλαστικός χειρουργός, MD CCST, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Πλαστικής Χειρουργικής και μέλος της Διεθνούς Ένωσης Πλαστικών Χειρουργών ISAPS


Από το 1995, οπότε δόθη-κε για πρώτη φορά επίση-μα η έγκριση των laser για αποτρίχωση από τον FDA

των ΗΠΑ, τα μηχανή-ματα έχουν

εξελιχθεί, με αποτέλεσμα στις μέρες

μας να υπάρ-χουν αρκετοί τύποι μηχα-νημάτων για την αντιμε-τώπιση της ανεπιθύμη-

της τριχοφυ-ΐας.

Καλές οι «κλασικές» μέθοδοι αποτρίχωσης, αλλά η αλή-θεια είναι ότι απαλλάσσουν προσωρινά από την ανεπιθύ-μητη τριχοφυΐα. Η αποτρί-

χωση με laser είναι μια λύση που προτιμούν όλο και περισσότερες γυναίκες το τελευταίο διάστημα. Ο λόγος είναι ότι τα αποτελέσματα είναι μόνιμα, μπορεί να εφαρμοστεί σε όλα τα σημεία του σώματος, ενώ, λόγω κρίσης, οι τι-μές των συνεδριών έχουν πέσει πολύ. Ωστόσο η χρήση του laser απαιτεί προσοχή εκ μέρους του χειριστή, καθώς μπορεί να προκληθεί έγκαυμα στην περιοχή και δεν ενδείκνυται σε όλες τις περιπτώσεις.

Πού δεν μπορεί να εφαρμοστείΗ αποτρίχωση με laser δεν μπορεί να εφαρ-μοστεί σε άτομα με ιστορικό ψωρίασης, λεύ-κης, ερυθηματώδους λύκου, σκληροδερμίας, σαρκοείδωσης, φωτοδερματίτιδας, ανοσο-καταστολής ή σε άτομα υπό χημειοθεραπεία ή ακτινοβολία. Αντενδείκνυται επίσης όταν υπάρχει πρόσφατη λήψη ορισμένων φαρμά-κων (π.χ. ισοτρετινοΐνη το τελευταίο εξάμηνο, διάφορα φωτοευαισθητοποιά φάρμακα), κα-κοήθεις βλάβες του δέρματος, νευρολογικά προβλήματα (π.χ. επιληψία). Επίσης ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται σε άτομα με ευαισθησία στο κρύο ή δέρμα με τατουάζ, με σπίλους στην περιοχή αποτρίχωσης, με ιστορικό σακ-χαρώδους διαβήτη, με δερματίτιδες. Τέλος, σε άτομα με ιστορικό επαναλαμβανόμενων επεισοδίων έρπητα τύπου I και II λαμβάνονται συγκεκριμένες προφυλάξεις πριν από τη θε-ραπεία. Επίσης απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνει η αποτρίχωση με laser είναι να έχουν εξαφανιστεί τα ίχνη από το μαύρισμα, ώστε να επιτευχθεί ένα πιο μακροπρόθεσμο απο-τέλεσμα. Αξίζει να σημειωθεί πως οι τυχόν παρενέργειες περιορίζονται τοπικά στο ση-μείο εφαρμογής του laser και μπορεί να είναι τοπικό κοκκίνισμα, ελαφρύ πρήξιμο γύρω από τον θύλακα της τρίχας, πόνος. Σπανιότερα μπορεί να εμφανιστεί θυλακίτιδα, υποτροπή ερπητικής λοίμωξης, έγκαυμα, υποχρωμία ή υπερχρωμία. Όλες οι παραπάνω βλάβες είναι παροδικές και μπορούν να αντιμετωπιστούν με την κατάλληλη ιατρική υποστήριξη.

Πώς λειτουργείΤο laser αποτρίχωσης στέλνει ενέργεια στους ιστούς του σώματος και εκείνοι με τη σειρά τους, απορροφώντας την ενέργεια αυτή, θερμαίνονται. Στην περίπτωση της αποτρίχωσης, το laser με την επιλεκτική φωτοθερ-μόλυση (Alexandrite) στέλνει ενέργεια στους ιστούς, η οποία απορροφάται επιδερ-μικά από στοιχεία που έχουν σκούρο χρώμα. Δηλαδή από μαύρες ή κα-στανές τρίχες.

Σαν αποτέλεσμα, τόσο ο θύλακας όσο και το στέλεχος απορροφούν τη θερμότητα από το laser και τελικά καταστρέφονται. Είναι από-λυτα ασφαλές, αφού είναι έτσι ρυθμισμένο ώστε να εξολοθρεύονται μόνο οι τρίχες, χωρίς να προκαλείται βλάβη σε άλλους ιστούς του σώματος.

ΠΡΟΣΩΠΟ Για την αποτρίχωση του προσώ-που (άνω χείλος, παρειές κ.τ.λ.), καλό είναι οι τρίχες να βρίσκονται στο στάδιο που απλώς να φαίνονται – αν είναι υπερβολικά μακριές, ο γιατρός θα τις κόψει με ψαλίδι. Ταυτόχρο-να με το laser στην περιοχή εφαρμόζεται και ένα ρεύμα παγωμένου αέρα, που φτάνει τους μείον 25 βαθμούς Κελσίου, με στόχο τη μείω-ση του πόνου. Μετά τη θεραπεία, μπορεί να κοκκινίσει λίγο η περιοχή, αυτό όμως διαρκεί από μερικές ώρες έως μία ημέρα. Με το τέλος της εφαρμογής, ο γιατρός εφαρμόζει πάγο για 20 λεπτά και μετά μια κρέμα που περιέχει κορτιζόνη, για να περιορίσει το πρήξιμο και το κοκκίνισμα. Η θεραπεία διαρκεί 5 με 10 λε-πτά. Συνήθως γίνονται 3 με 5 εφαρμογές, με μεσοδιάστημα 3 έως 4 εβδομάδων.

ΜΑΣΧΑΛΕΣ Οι τρίχες στις μασχάλες είναι συ-νήθως περισσότερες και πιο ανθεκτικές. Το καλό, όμως, είναι ότι έχουν σκούρο χρώμα,

κάτι που κάνει τη θεραπεία πιο αποτελεσματι-κή. Και σε αυτή

την περίπτωση θα πρέπει οι τρίχες

να φαίνονται. Η διάρκεια της θεραπείας είναι 10-15 λεπτά. Στο τέλος, ο γιατρός θα

εφαρμόσει τοπικά πάγο και μια αλοιφή με κορτιζόνη, για να υποχωρήσει το αναμενό-μενο κοκκίνισμα. Αποσμητικό επιτρέπεται να χρησιμοποιήσετε την επόμενη μέρα. Συνήθως χρειάζονται 4 με 6 θεραπείες, με μεσοδιάστη-μα 3 έως 4 εβδομάδων.

ΜΠΙΚΙΝΙ Από τις δημοφιλείς περιοχές για απο-τρίχωση, η θεραπεία διαρκεί περίπου μισή ώρα, ανάλογα με την ποσότητα και την ποι-ότητα της τρίχας. Θεωρείται πάντως εύκολη περιοχή, καθώς οι τρίχες είναι σκούρες. Η πε-ριοχή θα κοκκινίσει λίγο, κάτι όμως που αντι-μετωπίζεται με την ειδική ενυδατική κρέμα. Θα χρειαστούν περίπου 3 με 4 συνεδρίες.

ΠΟΔΙΑ Στην περίπτωση των ποδιών οι τρίχες είναι περισσότερες και λιγότερο σκουρόχρω-μες από ό,τι στο μπικίνι ή στις μασχάλες. Η θεραπεία κρατάει περισσότερη ώρα λόγω της έκτασης της περιοχής, από 45 λεπτά μέχρι μία ώρα. Θα χρειαστούν από 3 μέχρι 5 συνεδρίες, με μεσοδιάστημα γύρω στις 3 με 4 εβδομά-δες.Ιδανικές υποψήφιες για laser είναι γενικά οι σκούρες επιδερμίδες. Η συγκεκριμένη μέ-θοδος αποτρίχωσης μπορεί να προκαλέσει λίγο πόνο ή, στην καλύτερη περίπτωση, ένα ελαφρύ τσίμπημα. Σε οποιοδήποτε σημείο του

σώματος κι αν γίνει laser, θα πρέπει να προστατεύεται από τον ήλιο για 4 με

7 ημέρες. Με την πρώτη κιόλας

εφαρμογή οι τρί-χες καίγονται.

Σώμα από βελούδο

(Α)σθενές φύλο20•IN•VITRO ΜΑΪΟΣ 2012

Όταν μπλοκάρει η στύση Γράφει η Άννα Παπαδομαρκάκη

Συνεργάστηκε η Εύη Κυράνα, ψυχολόγος υγείας, ειδικευµένη σε θέµατα σχέσεων και σεξουαλικών δυσλειτουργιών, συνεργάτιδα του Κέντρου Σεξουαλικής

και Αναπαραγωγικής Υγείας του Αριστοτελείου Πανεπιστηµίου Θεσσαλονίκης

Οι άνδρες «λειτουρ-

γούν» µόνο όταν είναι ήρεµοι και χαλαροί. Το άγχος µπο-ρεί να είναι η µοναδική

αιτία της στυτικής δυσλει-

τουργίας και να συνε-χίζεται για

µήνες ή και χρόνια

Ηπρώτη φορά που κάποιος άνδρας δεν μπόρεσε να έχει επαρκή στύση ή έχασε τη στύση του κατά τη διάρ-κεια της ερωτικής πράξης,

είναι μια ιδιαίτερα αμήχανη στιγμή, που ποτέ του δεν φαντάστηκε ότι μπορούσε να του συμβεί. Είναι μια τόσο δυσάρεστη εμπειρία, που κα-ταγράφεται στη μνήμη του και την επόμενη φορά που θα επιχειρήσει σεξουαλική επαφή κάνει σκέψεις που δημιουργούν την αίσθηση του φόβου. Συνήθως σκέφτεται: «δεν θα έχω στύση», «μήπως γίνω πάλι ρεζίλι;», «αν δεν έχω στύση, τότε μάλλον κάτι κακό μού

Ο φόβος «φυλάει» μόνο τα έρημα...

συμβαίνει», «μήπως υπάρχει κάποια μη αναστρέψιμη βλάβη;», «δεν μπορώ να ικα-νοποιήσω τη σύντροφό μου»... Οι σκέψεις αυτές σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να τον διεγείρουν. Αντίθετα, του δημιουρ-γούν έντονο φόβο τη στιγμή που πλησιάζει η σεξουαλική επαφή ή ακόμη και κατά τη διάρκεια της επαφής. Όμως, το σώμα όλων των ανδρών είναι κατασκευασμένο έτσι ώστε, όταν ο νους δίνει σήμα κινδύνου ή απειλής, ακολουθεί φόβος, οπότε και το σώμα προετοιμάζεται βιολογικά να αντιμετωπίσει τον κίνδυ-νο. Αυτό γίνεται με την αδρεναλίνη, που παράγεται σε μεγάλες ποσότητες. Τότε τα αγγεία κάνουν σύσπαση, με αποτέλεσμα το πέος να μην αιματώνεται όσο χρειάζεται για να επιτευχθεί η στύση. Με άλλα λόγια, όταν ένας άνδρας αισθάνεται έντονο φόβο τη στιγμή της επαφής, είναι σχεδόν αδύ-νατο να πετύχει στύση, κι αν το πετύχει, τότε είναι πολύ δύσκολο να τη διατηρήσει. Συνήθως ακολουθούν στιγμές αμηχανίας, δυσαρέσκειας, ίσως και απελπισίας, στον ίδιο ή και στη σύντροφό του, οπότε άλλη μια αρνητική εμπειρία καταγράφεται στον νου, κι αρχίζει το ντόμινο... Την επόμενη φορά θα έρθουν οι ίδιες σκέ-ψεις, ο φόβος θα είναι μεγαλύτερος, όπως και η πιθανότητα αποτυχίας. Αρχίζει έτσι ένας φαύλος κύκλος, που συχνά οδηγεί τον άνδρα να αποφεύγει τις σεξουαλικές στιγ-μές και τις καταστάσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε σεξουαλική επαφή.

Όλα πήγαιναν καλά, μέχρι ...Σε πολλούς άνδρες, ανεξαρτήτου ηλι-

κίας, το πρόβλημα της στύσης άρχι-σε ξαφνικά και σε μια στιγμή τα

πράγματα άλλαξαν! Το πρόβλη-μα ξεκίνησε:Σε μια δύσκολη περίοδο της ζωής με πολύ άγχος, π.χ. επαγγελματικό / οικονομικό, σε εξεταστική περίοδο κ.τ.λ.Στην πρώτη επαφή με μια γυναίκα ιδιαίτερα ελκυστική και ποθητή, και τότε «μπλό-καραν».Έπειτα από ανησυχίες για την υγεία τους (π.χ. κάποιος

γύρω στα 45 αρχίζει να ανη-συχεί για καρδιαγγειακά προ-

βλήματα και τότε διαπιστώνει απώλεια της στύσης).

Από την πρώτη φορά...Αρκετοί άνδρες αναφέρουν πως από την πρώτη τους επαφή η στύση δεν ήταν καλή και από τότε το πρόβλημα παρα-μένει. Περιγράφουν τον εαυτό τους ως αρκετά ανασφαλή για τη σεξουαλικότητά τους και δύσκολα προσεγγίζουν μια γυ-ναίκα. Συνήθως έχουν λίγες σεξουαλικές εμπειρίες.

Με καινούργια παρτενέρ...Αρκετοί άνδρες αναφέρουν πως η στύση είναι καλή μόνο όταν υπάρχει οικειότητα με τη σύντροφό τους. Όμως, όταν επιχει-ρούν επαφή με σύντροφο που δεν γνωρί-ζουν καλά, σχεδόν πάντα χάνεται η στύ-ση. Οι άνδρες μπορούν να λειτουργήσουν ικανοποιητικά, μόνο όταν αισθάνονται ασφάλεια και αποδοχή από τη σύντροφο.

Χάνεται στην πορεία...Είναι αρκετά σύνηθες το να χάνεται η στύση σε κάποια συγκεκριμένη στιγμή. Για παράδειγμα:Τη στιγμή της διείσδυσης του πέους στον κόλπο.Λίγο μετά τη διείσδυση στον κόλπο.Τη στιγμή που επιχειρεί να φορέσει προ-φυλακτικό.Όταν η επαφή γίνεται με ένα συγκεκριμέ-νο άτομο, ενώ με άλλα άτομα δεν υπάρ-χει πρόβλημα.

Θεραπεία στο ντιβάνι…Όταν η αιτία της στυτικής δυσλειτουργίας είναι το άγχος επίδοσης, τότε χρειάζεται ψυχο-σεξουαλική αντιμετώπιση από ειδι-κευμένους επιστήμονες. Στις περισσότε-ρες περιπτώσεις η θεραπεία δεν διαρκεί πάνω από τρεις μήνες. Σκοπός της θερα-πείας είναι να σπάσει ο φαύλος κύκλος του άγχους. Επικεντρώνεται σε τεχνικές που μειώνουν τον φόβο κατά την επαφή και παράλληλα δίνουν τη δυνατότητα στον άνδρα να αυξάνει τη διέγερσή του. Όταν ο άνδρας βρίσκεται σε σταθερή σχέση, η θεραπεία συμπεριλαμβάνει και τη γυναίκα. Σε αυτήν την περίπτωση το ζευγάρι έχει τη δυνατότητα όχι μόνο να βελτιώσει τη σεξουαλική λειτουργία, αλλά και τη σεξουαλική του επικοινωνία και την ποιότητα της σεξουαλικής του σχέσης.

Tips> Ελέγξτε τι τρώτε και διατηρείτε το σω-

στό σωματικό βάρος.> Αποφύγετε υπέρταση και υψηλή χολη-

στερόλη.> Πίνετε αλκοόλ με μέτρο.> Βάλτε την άσκηση στη ζωή σας τρεις

φορές την εβδομάδα.> Κόψτε το κάπνισμα.> Αποφεύγετε τα αναβολικά στεροειδή.

ΑντιγήρανσηΠεπτικό σύστημα


Συνεργάστηκε ο Εμμανουήλ Συμβουλάκης, γαστρεντερολόγος, επεμβατικός ενδοσκόπος

Γράφει η Σοφία Ασλανίδη

Κολονο-σκόπηση

προληπτικά χρειάζε-

ται όλος ο πληθυσμός

μετά την ηλικία των 50 ετών, ώστε, αν

υπάρχουν πολύποδες, να εντοπι-στούν και

να αφαιρε-θούν πριν εξαλλα-

γούν. Έτσι ο καρκίνος θα μειωθεί δραματικά Κ

αούρες στο στήθος, δυσκοι-λιότητα, πόνος στο στομάχι, είναι μόνο μερικά από τα συμπτώματα που μας τα-λαιπωρούν συχνά, όχι γιατί

γεννηθήκαμε με κάποια «ευαισθησία» στο πεπτικό μας σύστημα, αλλά εξαιτίας του σύγ-χρονου τρόπου ζωής.Όταν ο Δαρβίνος διατύπωνε τη θεωρία της εξέλιξης των ειδών, δεν περίμενε φυσικά η εξέλιξη και οι αλλαγές που αυτή συνεπάγε-ται να συντελεστούν μέσα σε έναν - δύο αιώ-νες. Ο χρόνος μέτρησης αφορά χιλιετίες.Καθώς, λοιπόν, η ανάπτυξη του πολιτισμού μας αποδεικνύεται ταχύτερη, το ανθρώπινο σώμα δεν έχει προλάβει να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα του σημερινού περιβάλ-λοντος.Έτσι, το ανθρώπινο είδος παραμένει με ένα πεπτικό σύστημα περισσότερο προσαρμο-σμένο σε φυτοφάγες συνήθειες, τη στιγμή που ο σύγχρονος πολιτισμός έχει αλλάξει τις

διατροφικές συνήθειες προς ένα γρήγορο φαγητό, με αυξημένη κατανάλωση ζωικών τροφών.Το σώμα αναγνωρίζει τη – νεόφερτη γι’ αυτό – συνήθεια ως ανισορροπία και «διαμαρ-τύρεται», παθαίνοντας, συχνότερα απ’ ό,τι πιο παλιά, κάποια νόσο του γαστρεντερικού συστήματος.

Συμβουλές για υγιές πεπτικό σύστημα

> Έπειτα από κάθε γεύμα, ιδίως αν είναι λουκούλλειο, αναπαυθείτε, όμως μην κοιμηθείτε.

> Μην ξεκινήσετε σωματική δραστηριότη-τα με γεμάτο στομάχι. Η πέψη χρειάζε-ται τον χρόνο της σε ηρεμία, για να μην απομακρυνθεί το αίμα από το πεπτικό σύστημα.

> Κρατήστε τα γεύματα σε τακτικούς χρό-νους γιατί το σύστημα «θυμάται».

> Ελέγξτε το άγχος σας. Αποτελεί σημαντικό παράγοντα πρόληψης.

Από τι αρρωσταίνουμεΗ γαστροοισοφαγικΗ παλινδρόμηση παρατη-ρείται κυρίως στον δυτικό πολιτισμό. Επιδεινώ-νεται με τις λιπαρές τροφές και την παχυσαρκία. Υπολογίζεται ότι περίπου το 10% του πληθυσμού πάσχει από τη νόσο, με καούρες στο στομάχι και ξινή γεύση στο στόμα, που προκαλούνται όταν το περιεχόμενο του στομάχου ανεβαίνει πάλι στον οισοφάγο, μαζί με το υδροχλωρικό οξύ που εκκρί-νεται για την πέψη.Το έλκος του στομάχου και του δωδεκαδακτύ-λου δεν σχετίζονται με τις κακές διατροφικές συνήθειες και το άγχος, όπως πιστεύαμε μέχρι το ’80, αλλά με το μικρόβιο ελικοβακτηρίδιο του πυ-λωρού και τη λήψη αντιφλεγμονωδών φαρμάκων. Ειδικά για το ελικοβακτηρίδιο, το 60% του ελληνι-κού πληθυσμού έχει στο στομάχι του το συγκεκρι-μένο μικρόβιο και σε ένα ποσοστό 10%-15% από αυτούς θα προκαλέσει έλκος κάποια στιγμή.Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου είναι η συ-χνότερη πάθηση του κατώτερου πεπτικού, καθώς αφορά στο 20% του γενικού πληθυσμού. Η πα-λαιά ονομαζόμενη «σπαστική κολίτιδα» εμφανίζε-ται με πόνο στην κοιλιά, ο οποίος μειώνεται με την κένωση, φούσκωμα και εναλλαγές κενώσεων. Η νόσος είναι χρόνια, με μεγάλη συμπτωματολογία, εξάρσεις και υφέσεις, στις οποίες παίζει ρόλο η διατροφή, ενώ η ακριβής αιτία της δεν είναι γνωστή.Η χρόνια δυσκοιλιότητα, επίσης, αφορά στο 20% του πληθυσμού, «προτιμά» όμως περισσότερο τις γυναίκες. Η διατροφή εδώ παίζει ρόλο, αλλά η σύσταση στους δυσκοίλιους για λήψη μεγάλων ποσοτήτων φρούτων και λαχανικών δεν είναι πα-νάκεια. Γι’ αυτό είναι απόλυτα απαραίτητη η εξα-τομίκευση της θεραπείας.Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι μια συχνό-τατη κακοήθεια που προσβάλλει το 5% του πλη-θυσμού μετά τα 50. «Προτιμά», όμως, ακόμη με-γαλύτερες ηλικίες, αφού το 90% των πασχόντων είναι πάνω από 60 ετών. Κύριος επιβαρυντικός παράγοντας είναι η οικογενειακή προδιάθεση, όπως και η χρόνια κατανάλωση επεξεργασμένου κόκκινου κρέατος και λίπους. Όμως δεν εμφανί-ζεται ξαφνικά. Προηγούνται 5-10 έτη με αδιάγνω-στους πολύποδες στο έντερο, που αναπτύχθηκαν και εξελίχθηκαν σε καρκίνο.

Θεραπευτικές συνήθειεςκαθε νοσοσ του πεπτικού, όπως και κάθε ασθενής, απαιτούν διαφορετική θεραπευτι-κή προσέγγιση. Είναι καθοριστική, όμως, και η συμμετοχή του ασθενούς για την αντιμετώπιση της πάθησής του, ιδίως στον τομέα της διατρο-φής του.Συνήθως, τροφές που φυσιολογικά προκαλούν φούσκωμα και ενίοτε κοιλιακές ενοχλήσεις, είναι τα λαχανικά, τα όσπρια και τα γαλακτοκομικά, τα οποία επιδεινώνουν το πρόβλημα. Όμως, μαζί με τις διατροφικές συμβουλές του γαστρεντερολό-γου για την κάθε πάθηση, καλό θα ήταν ο κάθε πάσχων να λειτουργεί ως γιατρός του εαυτού του, ταυτοποιώντας ποιες τροφές προκαλούν έξαρση των συμπτωμάτων, ώστε να τις αποφεύγει όσο είναι δυνατόν.

Χορτοφαγία συνιστά

ο Δαρβίνος

22•IN•VITRO

Ηealthy tipsΜΑΪΟΣ 2012

Για το γραφείο

Βάλτε την προσωπική σας πινελιά στον χώρο. Μια φωτο-

γραφία αγα-πηµένων σας προσώπων, τοπία ή καρτ ποστάλ, εξα-τοµικεύουν το γραφείο σας και του

αφαιρούν την εντύπωση του απρόσωπου

και άχρω-µου χώρου εργασίας

όπου τα πάντα υποδηλώνουν µουντάδα και ουδετερότη-

τα.

goodΟργανωθείτε! Πάρτε όλα τα χαρτιά που υπάρχουν πάνω στο γραφείο σας και χω-ρίστε τα ανά κατηγορίες σε φακέλους, αφού πρώτα βεβαιωθείτε πως έχετε ξεφορτωθεί αυτά που δεν χρειάζεστε. Ενηµερώστε τους συναδέλφους σας πού έχετε βάλει έγγραφα τα οποία τυχόν τους αφορούν. Έτσι θα δουν πόσο οργα-νωµένοι είστε, και από την άλλη µπορεί και να ακολουθήσουν το παράδειγµά σας.

ÔïðïèåôÞóôå Ýíá öõôü åóùôåñéêïý ÷þñïõ. Ç ôïðïèÝôçóç öõôþí óå ãëÜóôñåò êïíôÜ óôï ãñáöåßï öùôßæïõí ôï ãñáöåßï êáé âïçèïýí óôç ìåßùóç ôïõ óôñåò êáé óôç âåëôßùóç ôçò õãåßáò. Åðßóçò áõîÜíïíôáé ôá åðßðåäá ïîõãü-íïõ óôïí áÝñá êé Ýôóé åßíáé ëéãüôåñï ðéèáíü íá õðïöÝñåôå áðü ðïíïêåöÜëïõò êáé êüðùóç.

Êáèáñßæåôå óõ÷íÜ ôï ðëçêôñïëüãéü óáò, åéäéêÜ åÜí ôï ÷ñçóéìïðïéïýí êáé Üëëïé óõ-íÜäåëöïé, êáèþò áðïôåëåß ðçãÞ ìéêñïâßùí. ¸ñåõíá, ìÜëéóôá, Ýäåéîå üôé Ýíá ðëçêôñïëü-ãéï åßíáé êáôÜ ìÝóï üñï 5 öïñÝò ðéï âñüìé-êï áðü ôç ëåêÜíç ìéáò ôïõáëÝôáò!

Πάρτε ταπεράκι από το σπίτι. Το σπιτικά μαγειρε-μένο φαγητό είναι πιο υγιεινό από τα delivery, κι αν δεν προλαβαίνετε να μαγειρέψετε, μπορείτε να φέρετε τα απαραίτητα φρούτα και λαχανικά που ξεγελούν την πείνα και την ανάγκη για γλυκό.

Αφιερώστε λίγο από τον ελεύθερο χρόνο στον χώρο εργασίας στην άσκηση, ώστε να καταπο-λεµήσετε την ακινησία. Για παράδειγµα, πη-γαίνετε µέχρι το περίπτερο, χρησιµοποιήστε τις σκάλες και όχι το ασανσέρ. Θα ξεπιαστείτε και θα γεµίσετε ενέργεια.

Áíáêõêëþóôå ôá ðåôáìÝíá ÷áñôéÜ ðïõ äåí ÷ñåéÜæåóôå ðëÝïí. ÌÜëé-óôá, ìðïñåßôå íá ôïðïèåôÞóåôå ôï äï÷åßï áíáêýêëùóçò ÷áñôéïý äßðëá óå êÜèå åêôõðùôÞ Þ öùôïá-íôéãñáöéêü, þóôå íá ðåôÜôå åêåß ôá áíåðéèýìçôá ÷áñôéÜ.

Επιλέξτε την κατάλληλη καρέκλα για εσάς. Οι καρέκλες πρέπει να είναι ανθεκτικές, να µην ανατρέ-πονται εύκολα και να προσαρ-µόζονται στα σωµατοµετρικά χαρακτηριστικά του εργαζό-

µενου. Συχνό φαινόµενο είναι οι πτώσεις από µη λειτουργικές καρέκλες, όταν οι εργαζόµενοι πάνε να καθίσουν ή όταν γέρνουν στο πλάι για να πάρουν κάτι που

τους έπεσε.

Πάρτε αέρα! Ο εργασιακός σας χώρος θα πρέπει να αερίζεται και να εξαερίζεται επαρκώς και, αν χρησιµοποιείται κλιµατισµός, τα κλιµατιστικά θα

πρέπει να συντηρούνται δύο φορές τον χρόνο.

Ðñéí áðü êÜèå ãåýìá ðëÝíåôå ðñïóåêôéêÜ ôá ÷Ýñéá óáò, åéäéêÜ åÜí åñãÜæåóôå óå èÝóç üðïõ

Ý÷åôå óõ÷íÞ åðáöÞ ìå ÷ñÞ-ìáôá, ôá ïðïßá áðïôåëïýí

åóôßá ìéêñïâßùí êáé ìï-ëýíóåùí.


badΜην ση-κώνετε ή

μετακινείτε βαριές

συσκευές ή έπιπλα χω-ρίς να είναι αναγκαίο.

Κάνετε ζημιά στη μέση σας, με αποτέ-λεσμα να

επιβαρύνετε το μυοσκε-λετικό σας.

Αποφύγετε τα μικροατυχήματα με τα χαρτικά είδη. Τα στυ-λό και τα μολύβια πρέπει να τοποθετούνται με τις μύτες προς τα κάτω μέσα στις μολυβοθήκες, ενώ οι χαρτοκό-πτες, όταν δεν χρησιμοποιούνται, πρέπει να φέρουν το προστατευτικό τους κάλυμμα. Τέλος, μέσα στα συρτάρια δεν πρέπει να υπάρχουν οι καρφίτσες και οι χαρτοκόπτες χωρίς τα προστατευτικά κουτάκια.

Μην «παίζετε» με τα συρτάρια των γραφείων και των διαφόρων επίπλων, τα οποία πρέπει να ανοίγουν και να κλείνουν από τις λαβές τους και όχι με το πόδι ή το σώμα σας. Επίσης, μην ανοίγετε ντουλάπια πάνω από το κε-φάλι συναδέλφων και μην αφήνετε ανοιχτά τα συρτάρια στον χώρο χωρίς επιτήρηση, διότι μπορεί να σκοντάψει κάποιος ανυποψίαστος συνάδελφος.

Μην τρώτε μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή σας. Δεν συγκεντρώνεστε στο φαγητό σας, με απο-

τέλεσμα να τρώτε περισσότερο ή να μην το απο-λαμβάνετε, δημιουργείτε εστίες μικροβίων και δεν

είστε αφοσιωμένοι ούτε στην εργασία σας.

Αποφύγετε τους αυτόματους πωλητές φαγητού. Τις περισσότερες φορές περιέχουν ανθυγιεινά σνακ και ροφήματα γεμάτα υποκατάστατα ζάχαρης, προϊόντα

που κάνουν κακό στην υγεία και στη σιλουέτα σας.

Μην δουλεύετε στο σκοτάδι. Τα μάτια σας θα κουραστούν περισσότερο και η συγκέντρωσή

σας ενδέχεται να μειωθεί. O φωτισμός θα πρέπει να είναι επαρκούς έντα-σης, ομοιόμορφος και όμοιος του

φυσικού.

Αφαιρέστε ό,τι σας αποσπά την προσο-

χή. Εάν στο γραφείο σας υπάρχει συσκευή

τηλεόρασης ή τηλεφώ-νου, μην την έχετε σε κοντινή απόσταση και γενικά απομακρύνετε

τα αντικείμενα που σας «τραβούν» το ενδια-

φέρον από την εργασία σας.

Μην καμπουριάζετε μπροστά στην οθόνη σας. Ρυθμίστε το ύψος του υπολογιστή ή της καρέκλας, ώστε να αποφύγετε προβλήματα με το αυχε-

νικό σας, και παράλληλα ρυθμίστε την οθόνη σας, ώστε αυτό που αντικρίζετε να σας κουράζει όσο το δυνατόν λιγότερο.

Μην χρησιμοποιείτε το κοι-νόχρηστο σφουγγαράκι για το πλύσιμο των ποτηριών, της κούπας ή του πιάτου

σας, γιατί αποτελεί εστία βακτηριδί-ων που θα στρατοπεδεύσουν στο στομάχι

σας αργότερα. Οι κανόνες υγιεινής πρέπει να τη-ρούνται κατά γράμμα.

Μην τρέχετε μέσα στον εργασιακό σας χώρο, ειδικά αν μεταφέρετε κάτι που περιορίζει το οπτικό σας πεδίο. Οι πτώσεις στο γραφείο είναι σύνηθες φαινόμενο και θα μπορούσαν να απο-φευχθούν, αν όλοι ήταν πιο προσεκτικοί.

24•in•vitro

Cover StoryΜΑΪΟΣ 2012


Συνεργάστηκαν οι Στέλιος Λουκίδης, επίκουρος καθηγητής Ιατρικής Σχολής Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου (ΕΚΠΑ), «Αττικό» νοσοκομείο, συντονιστής ομάδας άσθματος Ελληνικής Πνευμονολογικής

Εταιρείας, Λευτέρης Ζέρβας, πνευμονολόγος, επιμελητής Α’ ΝΝΘΑ «Η Σωτηρία»

Γράφει η Βίκυ Καρατζαφέρη


Περισσότερες πληροφορίες για το άσθμα στη σελίδα 44

Η πρώτη Παγκόσμια

Ημέρα Άσθματος το 1998

γιορτάστηκε σε περισσό-

τερες από 35 χώρες σε συνδυ-ασμό με

την πρώτη Παγκόσμια Διάσκεψη Άσθματος, που έλαβε χώρα στη

Βαρκελώνη της Ισπανί-

ας. Έκτοτε η συμμετοχή αυξάνεται σε κάθε

Παγκόσμια Ημέρα

Άσθματος.

Το άσθμα είναι μία από τις πιο κοινές χρόνιες παθήσεις. Εί-ναι μια χρόνια φλεγμονώδης νόσος των αεραγωγών (δηλα-δή των αγωγών - «σωλήνων»,

μέσω των οποίων ο αέρας εισέρχεται στους πνεύμονες για τη λειτουργία της αναπνοής).Όταν ένα άτομο επηρεάζεται από το άσθμα, η φλεγμονή προκαλεί στένωση των αεραγω-γών και κατά συνέπεια η ροή του αέρα είναι περιορισμένη και η αναπνοή γίνεται δύσκο-λη. Επιπλέον, σε άτομα που πάσχουν από άσθμα, η στένωση των αεραγωγών επιδει-

νώνεται από υπερπαραγωγή της βλέννας και από βρογχόσπασμο, λόγω της σύσπασης των μυών γύρω από τους βρόγχους.Όλα αυτά τα στοιχεία είναι η αιτία όλων των συμπτωμάτων που εμφανίζουν οι ασθενείς: επαναλαμβανόμενα επεισόδια συριγμού (σφύριγμα), δύσπνοια, σφίξιμο στο στήθος, βήχας, ιδιαίτερα τη νύχτα ή νωρίς το πρωί. Μεταξύ των εκλυτικών παραγόντων που επι-βαρύνουν την εμφάνιση άσθματος είναι οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος, τα άνθη ορισμένων δέντρων και φυτών, η άσκη-ση, ο κρύος αέρας, ορισμένα φάρμακα (π.χ.

ασπιρίνη), η οικιακή σκόνη (ακάρεα), αλλερ-γιογόνα κατοικίδιων ζώων, καθώς και ενδο-γενείς παράγοντες, όπως το άγχος. Το άσθμα έχει φάσεις έξαρσης και φάσεις ύφεσης. Η διάγνωση του άσθματος προκα-λεί άγχος και στενοχώρια στον ασθενή και στους οικείους του, ειδικά όταν αφορά σε παιδιά. Αυτό, όμως, δεν πρέπει να συμβαίνει, καθώς, πλέον, είναι διαθέσιμες πολύ αποτε-λεσματικές θεραπείες, που καταπραΰνουν τα συμπτώματα και βοηθούν τους ασθενείς να ζήσουν μία φυσιολογική ζωή χωρίς περιορι-σμούς.

Λίγο πριν τον πνευμονολόγο...>Έχετε εμφανίσει ένα ή περισσότε-

ρα επεισόδια συριγμού;

>Έχετε ενοχλητικό βήχα, ιδιαίτερα τη νύχτα;

>Εμφανίζετε βήχα ή συριγμό κατά την άσκηση;

> Εμφανίζετε βήχα, συριγμό ή βάρος στο στήθος ύστερα από έκθεση σε αερο-αλλεργιογόνα;

>Είχατε ποτέ αλλεργική ρινίτιδα ή επιπεφυκίτιδα;

>Όταν «κρυώνετε» το κρύωμα κατε-βαίνει στο στήθος σας;

> Είχατε ποτέ «κρυώματα» που κρά-τησαν περισσότερες από 10 ημέ-ρες;

> Τα συμπτώματα ανακουφίζονται με βρογχοδιασταλτικά φάρμακα;

Αν στα παραπάνω ερωτήματα υπάρχει έστω και μία θετική απάντηση, υπάρ-χουν πιθανότητες ο ασθενής να έχει άσθμα. Το επόμενο βήμα είναι η επίσκεψη σε έναν πνευμονολόγο, ο οποίος θα πάρει το ιστορικό του ασθενούς, ώστε να δει πόσο συχνά και σοβαρά είναι τα συμπτώματα, θα τον ακροαστεί και, αν τελικά το κρίνει απαραίτη-το, θα τον υποβάλει σε εξετάσεις. Η κυριότερη εξέταση είναι η σπιρομέ-τρηση και αφορά στην αξιολόγηση της δύναμης που έχει η εκπνοή μας σε ένα μηχάνημα. Τη σπιρομέτρηση αυτή την κάνουμε πριν και μετά τη χορήγηση ενός βρογχοδιασταλτικού φαρμάκου (φάρμακο που ανοίγει

τους κλειστούς βρόγχους). Αυτό που συνήθως παρατηρεί ο γιατρός είναι μια βελτίωση μετά τη χορήγηση του φαρμάκου.Ιδιαίτερη προσοχή στη διάγνωση χρειάζονται, ωστόσο, τα παιδιά, γιατί πολλές φορές οι γονείς συγχέουν τα συμπτώματα του άσθματος με αυτά μιας ίωσης. Μια συνηθισμένη ίωση στα παιδιά μπορεί να προκαλέσει έντονο βήχα, «σφύριγμα» στην αναπνοή ή «βράσι-μο» στο στήθος, αλλά στα ασθματικά παιδιά τα συμπτώματα αυτά επιμέ-νουν συνήθως για εβδομάδες, αφού περάσει η ίωση και πέσει ο πυρετός, γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να αξι-ολογούνται σωστά.

Ας μιλήσουμε για το άσθμα μας

26•in•vitro

Cover StoryΜΑΪΟΣ 2012


Για την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα μας υπάρχουν αρκετά δεδομένα από επιστημονικές μελέτες, για συγκεκριμέ-νες, όμως, περιοχές και όχι σε πανελλή-νιο επίπεδο. Για παράδειγμα στην Πάτρα, σε έρευνα που έγινε το 2008 σε παιδιά και εφήβους, βρέθηκε ότι το 6,9% έχει άσθμα. Στη Θεσσαλονίκη, από μελέτη που διενεργήθηκε το 2003, φάνηκε ότι πάσχει το 6,1% και στην Αθήνα το 10% (ένας στους δέκα, σύμφωνα με επιστημονικά τεκμηριωμένη μελέτη του 2005). Για τους ενήλικες, μία και μοναδική μελέ-τη, δημοσιευμένη το 1997, που αφορούσε μια περιοχή της Αθήνας (το Περιστέρι συ-γκεκριμένα) και την ηλικιακή ομάδα 20-44 ετών, έδειξε ότι κρίση άσθματος παρουσί-αζε το 2,1%, συριγμό το 15,8% και αλλερ-γική ρινίτιδα το 18,4%.Όμως υπάρχουν και πολύ πρόσφατα στοι-χεία, από μεγάλη, πανελλαδική επιδημιο-λογική μελέτη για το άσθμα, που έγινε το 2011 (20 χρόνια μετά), με στόχο να εκτι-μηθεί ο επιπολασμός του άσθματος στον γενικό πληθυσμό της χώρας μας. Τα κύρια εργαλεία της έρευνας ήταν δύο ερωτημα-τολόγια (ενηλίκων και παιδιών), τα οποία σχεδιάστηκαν και συντάχθηκαν από την ομάδα άσθματος της ΕΠΕ. H συλλογή των

στοιχείων έγινε με τη μέθοδο των προ-σωπικών συνεντεύξεων. Πληθυσμός της έρευνας ορίσθηκε το σύνολο του πραγ-ματικού πληθυσμού της Ελλάδας. Ελήφθη δείγμα μεγέθους 2.632 ατόμων (αντίστοι-χα 2.632 νοικοκυριών).Όπως διαπιστώθηκε, ο επιπολασμός άσθματος (στο σύνολο των ηλικιών) για την Ελλάδα είναι 8,5%, δηλαδή σχεδόν ένας στους δέκα έχει άσθμα. Η επίπτωση της νόσου εκτιμάται σε 16,7 νέα κρούσματα το έτος ανά 1.000 κατοίκους, κάτι που η ελ-ληνική επιστημονική κοινότητα χαρακτηρί-ζει ως αξιοσημείωτο. Μεγαλύτερα είναι τα ποσοστά που εμφανίζονται στην Αττική και στη Νοτιοδυτική και Νότια Ελλάδα, αγγίζο-ντας το 10% - 15%. Στους ενήλικες σχεδόν το 55% είναι ενερ-γοί καπνιστές ή έχουν υπάρξει καπνιστές στο παρελθόν, με τους ενεργούς καπνι-στές να αγγίζουν το 39,2%. Το 19% ανα-φέρει συριγμό στο στήθος τον τελευταίο χρόνο, το 9,18% έχει, ήδη, διαγνωσθεί με άσθμα και το 23,3% με αλλεργική ρινίτιδα. Τα αντίστοιχα ποσοστά για τα παιδιά και τους εφήβους αγγίζουν το 6,8% με συ-μπτώματα συριγμού στο στήθος, το 5,9% έχει διαγνωσθεί ότι πάσχει από άσθμα και το 15,1% από αλλεργική ρινίτιδα.

ΘεραπείαΌταν κάποιος έχει άσθμα, το έχει για όλη του τη ζωή. Δεν περνάει όπως περνάει ένα κρύωμα, ούτε εκριζώνεται όπως μια πνευμονία. Προς το παρόν δεν υπάρχει θεραπεία που να το εξαλείφει τελείως. Είναι, όμως, δυνατό τα συμπτώματα να περιοριστούν ή και να σταματήσουν για αρκετά μεγάλα χρονικά διαστή-ματα, αν οι ασθενείς ακολουθήσουν τις οδηγίες του γιατρού τους και παίρνουν τα κατάλληλα φάρμακα. Η θεραπεία περιλαμβάνει γενικά μέτρα και ειδικά.Στα γενικά ανήκουν η αποφυγή των αλλεργιογόνων (δηλαδή των παραγόντων εκείνων που εντείνουν τα συμπτώματα του βρογχικού άσθματος) και η έκθεση σε ειδικές περιβαλλοντικές συνθήκες και ερεθιστι-

κούς παράγοντες. Στα ειδικά περιλαμβάνονται φάρ-μακα, που συνήθως δίνονται με τη μορφή εισπνοών και διακρίνονται σε ρυθμιστικά και ανακουφιστικά. Το κύριο φάρμακο είναι η εισπνεόμενη κορτιζόνη, που δίνεται συνήθως σε μικρές δόσεις και δεν προκαλεί παρενέργειες. H άσκηση κάνει καλό. Όμως οι ειδικοί συστήνουν προσοχή τις ημέρες με έντονη ατμοσφαιρική ρύπανση ή με έντονη γυρεο-φορία. Αν η γυμναστική προκαλεί συμπτώματα όπως δύσπνοια, τότε ο ασθενής πρέπει να παίρνει τα φάρμακά του πριν ξεκινήσει. Το κολύμπι, πάντως, θεωρείται η ιδανική μορφή άσκησης.

Εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν από χρόνιες αναπνευστικές παθήσεις παγκοσμίως. Ειδικότερα από άσθμα πάσχουν 300 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο, σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), γεγονός που καθιστά την ασθένεια μία από τις σύγ-χρονες επιδημίες, με οδυνηρές συνέπειες σε ατομικό και κοινωνικό επίπεδο. Οι θάνατοι από άσθμα αναμένεται να αυξηθούν κατά 20% τα επόμενα χρόνια, αν δεν ληφθούν σύ-ντομα τα αναγκαία μέτρα. Μόνο το 2008 πέθαναν από άσθμα 255.000 άνθρωποι. Η συχνότητα εμφάνισης της χρόνιας αυτής πάθησης έχει αυξηθεί τα τελευταία είκοσι χρόνια, ιδιαίτερα στα παι-διά.Το ετήσιο κόστος άσθματος στην Ευρώπη αγγίζει τα 17,7 δισεκατομ-μύρια ευρώ.

Μια παγκόσμια επιδημία

Οι μελέτες για την Ελλάδα

Ένας νέος ιστότοποςΑπό τις 7 Απριλίου είναι διαθέσιμος ο μοναδικός ιστότοπος για ασθενείς με άσθμα στην Ελλάδα, το www.myasthma.gr. Δημιουργήθηκε από γιατρούς - μέλη της ομάδας άσθματος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας και στόχος του είναι ο ασθενής να έχει πρόσβαση σε έγκυρη επιστη-μονική πληροφόρηση που θα βελτιώσει τις συναντήσεις του με τον γιατρό του και πάνω απ’ όλα θα συμβάλει στην καλύτερη ποιότητα της ζωής του. Το site περιλαμβάνει χρήσιμες πληροφορίες, όπως τι είναι άσθμα, ποια είναι τα συμπτώματα, ποιες είναι οι απαραίτητες διαγνωστικές εξετά-σεις, ποια η σχέση του άσθματος με τις αλλεργίες, πώς πετυχαίνουμε τον έλεγχο του άσθματος, ποιοι είναι οι στόχοι της θεραπείας, πώς γίνεται η σωστή χρήση των εισπνεόμενων φαρμάκων, πώς αντιμετωπίζεται μια κρίση και πότε πρέπει να επικοινωνήσει ο ασθενής με τον γιατρό του… Στο site οι επισκέπτες μπορούν να κάνουν ένα απλό online test και να μάθουν εάν τα συμπτώμα-τα που εμφανίζουν είναι όντως συμπτώματα άσθματος. Επιπλέον έχουν τη δυνατότητα να απο-στείλουν ερωτήματα που τους απασχολούν και να λάβουν έγκυρες απαντήσεις από ειδικούς.

Φυσιολογικός βρόγχος


1Πρώτα απ’ όλα, όσο ελαφρύ ή βαρύ και αν

είναι το άσθμα, πρέπει να αποφεύγονται παράγο-

ντες που επιδεινώνουν τα συμπτώματα. Αν, για παράδειγμα, κάποιος ασθενής έχει παρατη-ρήσει ότι τον πειράζει η

μυρωδιά

που βγάζει το λάδι όταν ζεσταίνεται, πρέπει να

αποφεύγει το τηγάνισμα ή την κουζίνα εν ώρα «εργασίας».

Αν η ευαισθησία έχει να κάνει με τη γύρη, ίσως χρειαστεί να αλλάξει η δοσολογία των φαρμάκων του πάσχοντα την περίοδο της ανθοφορίας.

2Το κάπνισμα, ενεργητικό ή παθητικό, δυ-σχεραίνει την αναπνοή, οπότε πρέπει να

αποφεύγεται.

3Κάποιες φορές ορισμένα φάρμακα μπο-ρεί να επιδεινώσουν το άσθμα, όπως, για

παράδειγμα, η ασπιρίνη, κάποια κολλύρια

και αντιυπερτασικά με β-αναστολείς).

4 Τα μικροσκοπικά ακάρεα της σκόνης μπορεί να προκαλέσουν κρίση άσθματος.

Η συχνή χρήση της ηλεκτρικής σκούπας, τα συνθετικά μαξιλάρια, ο συχνός αερισμός των χώρων του σπιτιού και της εργασίας βοηθούν σημαντικά.

5 Οι έντονες μυρωδιές, από τα απορρυ-παντικά για το σπίτι μέχρι τις βαριές

κολόνιες, αλλά και η βαριά μυρωδιά ενός φαγητού που μαγειρεύεται, καλό είναι να αποφεύγονται.

6 Χρειάζεται προσοχή, ώστε ο ασθενής να μην αρρωσταίνει συχνά. Η έκθεση σε

ιούς μπορεί να προκαλέσει έντονα συμπτώ-ματα. Ενδεχομένως να χρειαστεί να γίνεται κάθε χρόνο το αντιγριπικό εμβόλιο.

7 Να αποφεύγεται η μετακίνηση σε χώρους με μεγάλη διαφορά θερμοκρασίας.

8 Προσοχή στις συναισθηματικές φορτί-σεις. Το έντονο γέλιο, το κλάμα, ο θυμός

και οι φωνές είναι πιθανό να προκαλέσουν έντονο ξηρό βήχα ή ακόμη και ασθματική κρίση.

Tι πρέπει να αποφεύγουν οι ασθενείς

Το «ένοχο» γονίδιο

Ο σωστός έλεγχος

Πριν από τρία χρόνια Αμερικανοί επιστήμονες από τρία διαφορετικά πανεπιστήμια ανακάλυ-ψαν ένα γονίδιο - κλειδί για το άσθμα. Πιο συγκεκριμένα μελέτησαν μια απομονωμένη αγρο-

τική κοινότητα και διαπίστωσαν πως μια παραλλαγή του γονιδίου CHI3L 1 διπλασιάζει τις πιθανότητες μελλοντικής εμφάνισης του άσθματος, ενώ μια άλλη προστατεύει από αυτό!

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι κατάφεραν να κάνουν μια πολύ καλή αρχή και τα ευρήματα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν τόσο για τη διάγνωση όσο και για τη δημιουργία μιας ακόμη πιο αποτελεσματικής θεραπείας, αν και αναγνωρίζουν ότι έχουν ακόμη πολλά να μάθουν για τους μηχανισμούς που προκαλούν τη χρόνια αυτή ασθένεια. Στις Ηνωμένες Πολιτείες εκτιμάται ότι πάσχουν από άσθμα 22 εκατομμύρια άνθρωποι.

Ο έλεγχος του άσθματος αποτελεί τον στόχο της θεραπείας και μπορεί να επιτευχθεί στην πλειονότητα των ασθενών που πάσχουν από άσθμα με την κατάλληλη διαχείριση. Ένα άτο-

μο ελέγχει το άσθμα του όταν:• Δεν έχει καθόλου (ή έχει ελάχιστα) συμπτώματα άσθματος. • Δεν ξυπνάει τη νύχτα λόγω του άσθματος. • Δεν έχει (ή έχει ελάχιστη) ανάγκη να χρησιμοποιήσει φάρμακα «ανακούφισης». • Μπορεί να κάνει τις συνηθισμένες σωματικές δραστηριότητες και ασκήσεις. • Έχει κανονικά (ή σχεδόν κανονικά) αποτελέσματα εξετάσεων όσον αφορά τη λειτουργία

των πνευμόνων (Μέγιστη Εκπνευστική Ροή [PEF] και Ταχέως Εκπνεόμενος Όγκος Αέρος στο πρώτο δευτερόλεπτο).

• Δεν έχει καθόλου (ή έχει πολύ σπάνιες) κρίσεις άσθματος. • Στην Παγκόσμια Στρατηγική Διαχείρισης και Πρόληψης Άσθματος καθορίζεται ένα πλάνο

για την επίτευξη και διατήρηση ελέγχου του άσθματος. Το πλάνο αυτό εμπεριέχει τέσσερις αλληλοσχετιζόμενες προϋποθέσεις για τη θεραπεία:

• Ανάπτυξη συνεργασίας μεταξύ ασθενούς και ιατρού. • Αναγνώριση και μείωση της έκθεσης σε παράγοντες κινδύνου. • Αξιολόγηση, αντιμετώπιση και παρακολούθηση του άσθματος. • Διαχείριση ασθματικών εξάρσεων. • Με τη στρατηγική αυτή το άσθμα αντιμετωπίζεται βήμα προς βήμα για να επιτευχθεί και να

διατηρηθεί ο έλεγχος της ασθένειας.

> Τα παιδιά που έχουν υπερβολικά αγχωμένους γονείς αντιμετωπίζουν αυξημένο κίν-δυνο άσθματος, που σχετίζεται με περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως η ατμοσφαι-ρική ρύπανση και ο καπνός του τσιγάρου. Η μελέτη ανήκει στους ειδικούς της Σχολής Ιατρικής Keck του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας και δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Proceedings of the National Academy of Sciences».

>Δέκα εβδομάδες γιόγκα αρκούν για να μειωθεί η ένταση και η συχνότητα των συπτω μάτων, σύμφωνα με τους ειδικούς του Αμερικανικού Κολεγίου Αθλητικής Ιατρικής. Όπως εκτιμούν, οι βαθιές αναπνοές που απαιτούν οι στάσεις της γιόγκα προκαλούν παρόμοια αναπνευστική δυσκολία με εκείνη που προκαλούν και οι κρίσεις άσθματος. Έτσι οι ασθενείς αποκτούν τη δυνατότητα να χειρίζονται καλύτερα τις κρίσεις τους.

Διεθνείς μελέτες

Άσθμα

28•IN•VITRO

ΣυνέντευξηΜΑΪΟΣ 2012

Καρκίνος και ακτινοθεραπεία

Ακτινοθεραπεύτρια - ογκολόγος, επικεφαλής της Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογικής Συνεργασίας, πρόεδρος της ΑΚΟΣ

Στη Βίκυ Καρατζαφέρη

Κυρία Κατσώχη, πώς αποφασίσατε να επιλέ-ξετε ως ειδικότητα την ακτινοθεραπεία;Από µικρή ήµουν ξεκάθαρη στις επιλογές και στους στόχους µου. Με ενδιέφερε ν’ ακολουθήσω ένα κοινωνικό επάγγελµα, που να έχει άµεση σχέση και επαφή µε τον άνθρωπο. Παράλληλα, αποζητούσα ένα πεδίο δράσης που θα µου εξασφαλίσει µία επαγγελµατική συνέχεια, έναν επαγγελµα-τικό χώρο όπου η έρευνα και η εξέλιξη θα έπαιζαν κυρίαρχο ρόλο, έναν τοµέα που θα µου έδινε τη δυνατότητα της συνεχούς βελτίωσης. Η στασιµότητα και η στείρα επα-νάληψη µε κουράζουν, µου αφαιρούν ενέρ-γεια και ζωτικότητα. Θέλω να είµαι χρήσιµη στους ανθρώπους, να βελτιώνω τις δυνατό-τητές µου, να εξελίσσοµαι και να προχωρώ. Μετά την αποφοίτησή µου από την Ιατρική Σχολή, ειδικεύτηκα στην Ακτινοδιαγνωστική και την Ακτινοθεραπευτική Ογκολογία του Πανεπιστηµίου RWTH Aachen Γερµανίας. Ήταν µία περίοδος που σηµειώθηκαν πολλά υποσχόµενες επιστηµονικές εξελίξεις στον χώρο της Ογκολογίας και αυτό υπήρξε για µένα ένα πρόσθετο κίνητρο. Αυτός ήταν και

Ανθρώπινο πρόσωπο κατά του καρκίνου

Η πολύχρονη θητεία στον χώρο της ακτινοθεραπευτικής ογκολογίας ενίσχυσε την κοινωνική ευαισθησία της Δέσποινας Κατσώχη. Επιλογή της να συνδέσει το επιστηµονικό της έργο µε τον εθελοντισµό και µε την προσφορά στον συνάνθρωπο. Σεµνή, δυναµική και µε απόλυτη επίγνωση του κατάλληλου χειρισµού των καρκινοπαθών ασθενών, επιδιώκει να µη µένει αµέτοχη σε αυτά που περνούν, ενώ δηλώνει αισιόδοξη ότι θα υπάρξουν κι άλλα ενθαρρυντικά νέα για την καταπολέµηση του καρκίνου.

ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΑΤΣΩΧΗ

ο λόγος που παρέµεινα στη χώρα αυτή για σηµαντικό χρονικό διάστηµα, ακολουθώντας ακαδηµαϊκή καριέρα. Ήταν µία πολύτιµη εµπειρία και κάποια στιγµή αισθάνθηκα την ανάγκη να µεταφέρω τους καρπούς της στην πατρίδα µου.

Πόσο σηµαντικά «εργαλεία» έχουν στα χέρια τους οι ειδικοί στις µέρες µας, ώστε να κατα-πολεµήσουν τον καρκίνο; Είναι ενθαρρυντικά τα νέα από το µέτωπο της αποθεραπείας; Ο καρκίνος δεν είναι πλέον η άτρωτη ασθέ-νεια που στο άκουσµά της και µόνο κυριαρ-χούσε στο παρελθόν η αίσθηση του αµετά-κλητου. Για να µιλήσω για την ειδίκευσή µου, τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί νέες τεχνικές ακτινοθεραπείας, οι οποίες, σε συν-δυασµό µε µηχανήµατα υψηλής τεχνολογίας, έχουν απαλείψει τις δυσάρεστες παρενέρ-γειες του παρελθόντος. Η στατιστική µάς κά-νει αισιόδοξους. Αν και παγκόσµια αυξάνεται ο αριθµός των περιπτώσεων, ταυτόχρονα αυξάνεται και η πρώιµη διάγνωση της ασθέ-νειας, µε αποτέλεσµα όλο και περισσότεροι ενήλικες µε καρκίνο να ζουν για µεγαλύτερο χρονικό διάστηµα και µε καλύτερη ποιότητα ζωής. Ακόµη πιο ενθαρρυντικά είναι τα νέα από το µέτωπο της καταπολέµησης του καρ-κίνου της παιδικής ηλικίας, καθώς, πλέον, αποθεραπεύονται τρία στα τέσσερα παιδιά που θα νοσήσουν.

Πόσο «αµέτοχη» µπορείτε να είστε όταν συνεργάζεστε τόσο στενά µε τους ασθενείς σας; Μα, δεν θέλω να είµαι αµέτοχη! Επιδιώκω την προσωπική επαφή µε τον ασθενή γιατί πιστεύω ότι πέρα από τις επιστηµονικές µου γνώσεις οφείλω να του προσφέρω και ψυχολογική στήριξη. Ο ασθενής δεν είναι ένα απλό «νούµερο» µε σειρά προτεραιό-τητας. Είναι ένας άνθρωπος που διανύει µία δύσκολη περίοδο της ζωής του και πρέπει να προσφέρουµε στήριξη σε αυτόν και στην οικογένειά του αλλά και πλήρη ενηµέρω-

ση για το τι του συµβαίνει. Κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή και έτσι οφείλουµε να την αντιµετωπίζουµε.

Πέρα από τον φόβο που προκαλεί το άκου-σµα και µόνο της λέξης «καρκίνος», πιστεύ-ετε ότι υπάρχει και προκατάληψη απέναντι στους ασθενείς; Ναι, δυστυχώς υπάρχει προκατάληψη. Είναι µία ανεπίτρεπτη κοινωνική συνθήκη, που πρέπει επιτέλους να εξαλειφθεί. Ο καρκί-νος δεν πρέπει να µας τροµοκρατεί σαν να είναι… µεταδιδόµενο νόσηµα, ούτε πρέπει να προκαλεί ντροπή, η οποία οδηγεί πολλές φορές τους νοσούντες σε κοινωνική αποµό-νωση. Το ίδιο ισχύει και για την αντιµετώπιση που οφείλουν να εισπράττουν οι αποθερα-πευµένοι, οι οποίοι, πέρα από τον αγώνα που έδωσαν, έχουν να αντιµετωπίσουν πολλές φορές την καχυποψία και την επιφύλαξη των άλλων.

Πρόσφατα ιδρύσατε τη µη κερδοσκοπική εταιρεία ΑΚΟΣ. Ποια κοινωνική ή προσωπι-κή ανάγκη ήρθε για να καλύψει; Τι σηµαίνει η λέξη;Οι κοινωνικές προκαταλήψεις και τα στερε-ότυπα που συνοδεύουν τον καρκίνο και στα οποία αναφερθήκατε ήταν ένας από τους λόγους που µε ώθησαν, µαζί µε συναδέλ-φους µου, να προχωρήσουµε στη δηµιουρ-γία της ΑΚΟΣ, λέξη που στα αρχαία ελληνικά σηµαίνει θεραπεία. Επιπρόσθετα θεωρώ ότι ως επιστήµονες έχουµε το χρέος να είµαστε και κοινωνικά ενεργοί πολίτες, να συµβάλου-µε ο καθένας, στο µέτρο των δυνατοτήτων του, στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης του συνόλου. Η κοινωνία περιµένει από εµάς να κάνουµε το πρώτο βήµα, να της απλώσου-µε το χέρι για να διανύσουµε την κοινή µας πορεία.

Σε ποια ακόµη πεδία κινείται η ΑΚΟΣ;Εργαζόµαστε για την πρόσβαση όλων των πολιτών στην πληροφόρηση, σε ό,τι αφορά

στον καρκίνο, στην πρόληψη, στη διάγνωση, στη θεραπεία, στην ανακουφιστική φροντίδα αλλά και στην ψυχολογική, συναισθηµατική και πρακτική τους υποστήριξη. Θέλουµε να ευαισθητοποιήσουµε την κοινή γνώµη και τους φορείς της δηµόσιας διοίκησης όσον αφορά στη σχέση της υγείας µε την κοινωνία και το περιβάλλον, αναζητούµε µια πιο ου-σιαστική ηθική στη διαχείριση των θεµάτων της υγείας, θέλουµε να συµβάλουµε στον εκσυγχρονισµό των νοσοκοµειακών και άλ-λων δοµών για την αντιµετώπιση των καρκι-νοπαθών.Στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων µας θε-ωρήσαµε σηµαντικό να τιµήσουµε γυναί-κες - σύµβολα, που αφιέρωσαν τη ζωή τους και συνέδεσαν το όνοµά τους µε τον αγώνα κατά του καρκίνου της παιδικής ηλικίας και, σε αυτήν την πρώτη εκδήλωσή µας, να ανα-κοινώσουµε και την πρώτη µας δράση, τη δηµιουργία ενός δικτύου παρακολούθησης αποθεραπευµένων ενηλίκων.

Ποιος είναι ο στόχος του δικτύου;Η εξειδικευµένη και στοχευµένη παρακο-λούθηση των παιδιών που αποθεραπεύτηκαν και προχώρησαν στη ζωή. Θα λειτουργήσει στο πλαίσιο του Συλλόγου «Κύτταρο», που διαθέτει ήδη ένα δίκτυο εθελοντών γιατρών της ΑΚΟΣ, το οποίο πλαισιώνεται από ακόµη 20 εθελοντές γιατρούς. Η πορεία της προ-σπάθειας θα αποτυπώνεται στο «Ηµερολόγιο Αποθεραπείας», ένα συνοδευτικό βιβλιάριο µεταθεραπευτικής παρακολούθησης του ατόµου που ασθένησε στο παρελθόν.

Σε σας ανήκει και η ιδέα της εφαρµογής σε iPhone και σε iPad για τον καρκίνο του µα-στού…Η πρόληψη είναι σηµαντικότατη υπόθε-ση γιατί η πρώιµη ανίχνευση του καρκίνου αυξάνει τις πιθανότητες πλήρους ίασης. Κάθε γυναίκα, κυρίως µετά τα 40, οφείλει να εντάξει στο πρόγραµµα της ζωής της τη µαστογραφία και την τακτική αυτοεξέταση

µέσω της ψηλάφησης των µαστών της. Ως επικεφαλής της Ακτινοθεραπευτι-κής Ογκολογικής Συνεργασίας (www.aktinotherapeia.com) και σε συνεργασία µε την εταιρεία ANADELTA, µετέφερα, λοιπόν, τη µάχη της πρόληψης και στο δι-αδίκτυο. H εφαρµογή Mastos για iPhone και iPad, η πρώτη ελληνική εφαρµογή του είδους, είναι δωρεάν και έχει σκοπό να ενηµερώσει και να ευαισθητοποιήσει τις Ελληνίδες.

Τι προσφέρει αυτή η εφαρµογή;Διδάσκει στις γυναίκες τη σωστή τεχνι-κή αυτοεξέτασης του στήθους, µε απλά, κατανοητά βήµατα και σχετικές εικόνες, αναφέρεται στα σηµάδια της νόσου αλλά και στο τι πρέπει να προσέχουν. Περιέ-χει σύντοµο εκπαιδευτικό video µε την τεχνική της αυτοεξέτασης, ενώ οι γυναί-κες µπορούν να θέσουν υπενθυµίσεις για τη µηνιαία συνιστώµενη αυτοεξέταση των µαστών τους και τη µαστογραφία τους, καθώς θα λαµβάνουν σχετική ειδοποίηση στο κινητό τους, σε τακτά διαστήµατα. Την εφαρµογή µπορούν να την κατεβάσουν στο: http://itunes.apple.com/us/app/mastos/id495883952?ls=1&mt=8

Από την εµπειρία σας ποια πρέπει να είναι τα «όπλα» των ασθενών για να αντέξουν και, ιδανικά, να ξεπεράσουν τον καρκίνο; Η καλή πορεία του ασθενούς είναι αποτέλε-σµα πολλών παραγόντων. Πέρα από την υψη-λού επιπέδου παροχή ιατρικής φροντίδας, πρέπει να τύχει και σηµαντικής ψυχολογικής στήριξης όχι µόνο ο ίδιος, αλλά και η οικογέ-νειά του. Η καλή ψυχολογία και το υποστη-ρικτικό οικογενειακό περιβάλλον θεωρώ ότι είναι καθοριστικοί παράγοντες για να ξεπε-ράσει την περιπέτεια της υγείας του. Είναι στόχοι εφικτοί και υλοποιήσιµοι, αρκεί να υπάρχει κλίµα και διάθεση καλής συνεργασί-ας. Τα πάντα είναι θέµα σωστής ενηµέρωσης και ανάλογης προσέγγισης.

IN•VITRO•29ΜΑΪΟΣ 2012

Ενθαρρυντικά είναι τα νέα από το µέτωπο της καταπολέµησης του καρκίνου της παιδικής ηλικίας,

καθώς, πλέον, αποθεραπεύονται τρία στα τέσσερα παιδιά που θα

νοσήσουν.

H εφαρµογή Mastos για iPhone και iPad, η πρώτη ελληνική εφαρµογή του είδους, είναι δωρεάν και έχει σκοπό να ενηµερώσει και να ευαισθητοποιήσει τις Ελληνίδες. Διδάσκει στις γυναίκες τη σωστή τεχνική αυτοεξέτασης του στήθους, αναφέρεται στα σηµάδια της νόσου αλλά και στο τι πρέπει να

προσέχουν.

Οι κοινωνικές προκαταλήψεις και τα στερεότυπα που συνοδεύουν τον καρκίνο ήταν ένας από τους λόγους που µε ώθησαν, µαζί µε συναδέλ-φους µου, να προχωρήσουµε στη δηµιουργία της µη κερδοσκοπικής

εταιρείας ΑΚΟΣ, λέξη που στα αρχαία ελληνικά σηµαίνει θεραπεία.

Ο ασθενής δεν είναι ένα απλό «νούµερο» µε σειρά προτεραιότητας. Είναι ένας άνθρωπος που διανύει µία δύσκολη περίοδο της ζωής του και

πρέπει να προσφέρουµε στήριξη σε αυτόν και στην οικογένειά του αλλά και πλήρη ενηµέρωση για το τι του

συµβαίνει.

30•in•vitro

ReviewΜΑΪΟΣ 2012

Αδυνάτισμα

Συνεργάστηκε η Εύα Τσάκου, διαιτολόγος - διατροφολόγος, μέλος του Πανελλήνιου Συλλόγου Διαιτολόγων - Διατροφολόγων


Μαραθώνιος και όχι σπριντ

Πόσες φορές δεν έχουν ευχηθεί εκείνοι που έχουν παραπανίσια κιλά να υπήρχε ένα «μαγικό» χάπι, που θα τους έκανε

λεπτότερους και πιο υγιείς, γρήγορα και αβασάνιστα; Δυστυχώς, αυτό δεν υπάρχει – τουλάχιστον προς το παρόν –, οπότε η λύση βρίσκεται στη δίαιτα. Όχι, όμως, σε ένα πρόγραμμα με πείνα, απαγορεύσεις και στερήσεις, αλλά σε μία αλλαγή του τρόπου σκέψης και του τρόπου ζωής γενι-κότερα, που θα μας κρατήσει fit για πολύ καιρό… Σύμφωνα με έρευνες, το 1/3 όσων κάνουν δίαιτα καταλήγει να έχει περισσότερα κιλά λίγες εβδομάδες μετά τη λήξη του προγράμματος. Κι αυτό γιατί πολλές «δη-μοφιλείς» δίαιτες συμβάλλουν, μεν, στην απώλεια παραπανίσιων κιλών, αλλά κατα-λήγουν να κουράσουν, λόγω του ότι έχουν λίγες θερμίδες και αποκλείουν από το κα-θημερινό διατροφικό πρόγραμμα πολύτιμα συστατικά. Το ζήτημα είναι, πάντως, ότι, πέρα από την υπερφαγία και το «άτσαλο» καθημερινό δι-ατροφικό πρόγραμμα του καθενός, υπάρ-χουν και άλλοι παράγοντες που κάνουν

τη ζυγαριά να… αναστενάζει. Το πέρασμα των ετών, ο υποθυρεοειδισμός, η έλλει-ψη άσκησης, το άγχος, η έλλειψη ύπνου, η κακή ψυχολογία κ.λπ. Κι αυτά πρέπει να τα ξέρει κάποιος που αποφασίζει να δώσει τη «μάχη» του με τα κιλά. Διότι, αν δεν τα καταφέρει, μπορεί να νιώσει ότι απέτυχε, το αδυνάτισμα να του γίνει εμμονή και, τε-λικά, να οδηγηθεί στην υπερβολή (αφαγία ή υπερφαγία).

Με στόχο την υγείαΤο αδυνάτισμα, για να είναι επιτυχές και να έχει διάρκεια, χρειάζεται να πληροί πολλά κριτήρια. Είναι σημαντικό το άτομο να είναι έτοιμο και αποφασισμένο να μπει σε αυτήν τη διαδικασία, καθώς η δίαιτα ή, καλύτερα, η σωστή διατροφή θέλει πρόγραμματισμό και συνέπεια. Η καλή ψυχολογία, λοιπόν, είναι ένας από τους παράγοντες που επη-ρεάζουν τόσο την αποφασιστικότητα όσο και τη συνέπεια. Αν κάποιος αισθάνεται ότι δεν είναι έτοιμος να μπει σε μία πιο ισορ-ροπημένη διατροφή και το κάνει μόνο και μόνο για να βγει στην παραλία, τότε μάλλον το κίνητρό του θα τον οδη-γήσει στο να ξαναπάρει τα κιλά μετά το πέρας των διακοπών.

Όταν, λοιπόν, αποφασίζει να μειώσει το σωματικό του βάρος, είναι σημαντικό να επισκεφθεί κάποιον διαιτολόγο - διατρο-φολόγο, που θα τον αποτρέψει από λάθη που γίνονται όταν καταφεύγει μόνος του σε δίαιτες. Ζούμε στην εποχή της πληρο-φόρησης από κάθε μέσο. Μόνο το Ίντερ-νετ μας δίνει ό,τι πληροφορία θέλουμε, σε λίγα δευτερόλεπτα. Από την άλλη πλευ-ρά, όμως, πόσες φορές έχετε βρει κάποια δίαιτα στο διαδίκτυο και έχετε προσπαθήσει ανεπιτυχώς να την ακο-λου-θή-

σετε; Το διατροφικό πρόγραμμα, αν δεν είναι εξατομικευμένο, δεν μπορεί να είναι μακροπρόθεσμο και επιτυχές. Μόνο ο δι-αιτολόγος θα αξιολογήσει το ιστορικό και τη διατροφική σας κατάσταση και θα σας προτείνει ένα πρόγραμμα διατροφής κα-τάλληλο για τη δική σας περίπτωση. Ιδανι-κά, δε, πρέπει να συνδυαστεί με σωματική άσκηση.

Ιδανική περίοδοςΤο χρονικό διάστημα από αρχές Απριλίου μέχρι τέλος Σε-πτεμβρίου θεωρείται η ιδανική περίοδος για να ξεκινήσει κάποιος δίαιτα. Το φως και η ζέστη φτιάχνουν τη διάθε-ση, μας σηκώνουν από τον καναπέ και μειώνουν την όρεξη. Τον χειμώνα, λόγω της χαμηλής θερμοκρα-σίας, το σώμα δουλεύει πιο έντονα για να ζεστα-θεί και μειώνεται η φυσική δραστηριότητα, οπότε είναι πιο δύσκολο να «καούν» οι θερμίδες.Το πρωινό πρέπει να είναι πλούσιο σε απλούς υδατάνθρακες (δημητριακά, ψωμί, παξιμάδια), που αποτελούν την κατεξοχήν πηγή ενέργειας του οργανισμού και βοηθούν τον εγκέφαλο και το σώμα να «πάρει μπρος». Ταυτόχρονα συμβάλλουν στην αποτελεσματικότητα της δίαιτας, επειδή οι υδατάνθρακες που καταναλώνονται το πρωί μπο-ρούν να μεταβολιστούν μέσα στην υπόλοιπη ημέρα λόγω δραστηριότητας και να μη μετατραπούν σε λίπος. Το μεσημεριανό ακολουθεί την ίδια λογική, δίνοντας έμφαση στους υδατάνθρακες (π.χ. ζυμαρικά, ψωμί, ρύζι, πατάτες, όσπρια, λαδερά), τους οποίους μεταβολίζει ο οργα-νισμός με τις διάφορες δραστηριότητές του το απόγευμα. Το βραδινό καλό είναι να περιέχει πρωτεΐνες (όπως 2 φέτες γαλοπούλα, 1 κομμάτι κοτόπουλο ή 1 βραστό αυγό), σύνθετους υδατάνθρακες (π.χ. λαχανικά) και μικρή ποσότητα απλών υδα-τανθράκων (π.χ. 1 φέτα ψωμί).


Αμερικανική έρευνα σε 4.000 γυ-

ναίκες έδει-ξε ότι κάθε

γυναίκα κατά μέσο όρο είχε

ακολουθή-σει περίπου 42 δίαιτες, οι οποίες χρονικά

μεταφράζο-νται σε 10 ολόκληρα χρόνια από τη ζωή της! Εξάλλου μία

στις δέκα ξεπερνά τη

συγκεκριμέ-νη περίοδο

εκτινάσ-σοντας τις

προσπάθει-ες ακόμα και στα 25

χρόνια!

Συνδυασμοί τροφών: Αλήθειες & ΨέματαΑκούμε καθημερινά «ειδικούς» που μιλούν για «σωστούς συνδυασμούς τροφών» που επιφέ-ρουν μείωση του σωματικού βάρους. Ο «μύθος» του συνδυασμού πρωτεΐνης και υδατάνθρακα, ο οποίος οδηγεί σε υποτιθέμενη αύξηση του σωματικού βάρους, έχει καταρριφθεί. Κι αυτό γιατί, όπως εξηγούν οι επιστήμονες διατροφής, σε άλλο μέρος του πεπτικού συστήματος γίνε-ται η διάσπαση και η πέψη των υδατανθράκων και σε άλλο η πέψη των πρωτεϊνών. Ο συνδυα-σμός τους δεν επιφέρει κάποιο μπλοκάρισμα του μεταβολισμού. Τόσα χρόνια οι πρόγονοί μας συνδυάζουν το κρέας και το κοτόπουλο με ζυ-μαρικό ή πατάτα. Αν όντως ο συνδυασμός τους οδηγούσε σε αύξηση του βάρους, αυτό θα ήταν, ήδη, γνωστό.

Αυστηρές δίαιτες και χάπια: Βάλτε ΧκΑτΑφύγή σε υποθερμιδικές δίαιτες σημαίνει διαιτολόγιο με λίγες θερμίδες, που θα οδηγή-σει σε μείωση του σωματικού βάρους. Ωστό-σο, κάτω από 1.200 θερμίδες στην καθημερινή διατροφή ενός ατόμου, όταν εκείνο χρειάζεται 2.000 θερμίδες, οδηγούν σε έκπτωση της καλής λειτουργίας του μεταβολισμού, καθώς θεωρεί-ται ότι το άτομο δεν λαμβάνει το σύνολο των θρεπτικών συστατικών και βιταμινών που χρειά-ζεται καθημερινά. Έτσι, ταλαιπωρείται ο οργα-νισμός και σε επόμενη προσπάθεια μείωσης του βάρους «αντιστέκεται» και το άτομο χάνει κιλά όλο και πιο δύσκολα. Παράλληλα, υπάρχουν στο εμπόριο αλλά και στο διαδίκτυο πολλά «μαγικά» σκευάσματα αδυνατίσματος που υπόσχονται εύκολη και γρήγορη απώλεια βάρους. Είναι σημαντικό να μάθει κάποιος να διαχειρίζεται το σωματικό του βάρος μέσω της διατροφής και όχι με… τεχνάσματα, λένε χαρακτηριστικά οι ειδι-κοί. Γιατί αφενός δεν θα στηρίζεται σε χάπια εφ’ όρου ζωής, αφετέρου συχνά περιέχουν αυξημέ-νη ποσότητα καφεΐνης, που μπορεί να οδηγήσει σε αφυδάτωση και σε διαταραχή της ηλεκτρολυ-τικής ισορροπίας του οργανισμού.

Τι λέει ο Πανελλήνιος Σύλλογος ΔιατροφολόγωνκΑθετΑ αντίθετος στην κατανάλωση καθαρ-τικών ή στην πρόκληση εμετού με στόχο την απώλεια βάρους είναι ο ΠΣΔ. Επισημαίνει ότι η χρήση τέτοιων μεθόδων μπορεί να προκαλέ-σει σοβαρά προβλήματα στον οργανισμό, όπως αφυδάτωση, διαταραχή της ηλεκτρολυτικής ισορροπίας και, στην περίπτωση του εμετού, φλεγμονές στον γαστρεντερικό σωλήνα. Όταν ένα άτομο ακολουθεί τέτοιες «μεθόδους» είναι πιθανό να πάσχει από κάποια διατροφική δια-ταραχή και είναι απαραίτητη η άμεση συμβολή ειδικού.

>� Συνδυάστε τη διατροφή με φυσική δραστηριότητα. Δεν είναι απαραίτητο κάποιος να πάει στο γυμναστή-ριο για να αθληθεί. Υπάρχουν πολλά ομαδικά αθλή-ματα που συνδυάζουν την άσκηση με την κοινωνικο-ποίηση και την ευχαρίστηση. Ακόμα και στο σπίτι σας μπορείτε να αφιερώσετε μισή ώρα κάθε μέρα για να βάλετε μουσική και να χορέψετε. Θα ανεβάσει σίγου-ρα και τη διάθεσή σας!

> Καταναλώστε συχνά γεύματα και αποφύγετε το τσι-μπολόγημα.

> Ξεκινήστε με ένα καλό πρωινό ώστε να «ξυπνήσετε» τον μεταβολισμό σας και καταναλώστε ποικιλία τροφί-μων από όλες τις ομάδες.

>� Το τσιμπολόγημα, πέραν του ότι διαταράσ-σει τον μεταβολισμό, οδηγεί στην κατανάλωση πολλών θερ-

μίδων, τις οποίες δεν αντιλαμβάνεται κάποιος ότι παίρνει.

> Μην ξεχνάτε να τρώτε αρκετά φρέσκα φρούτα και λαχανικά. Ο μεταβολισμός για να λειτουργήσει καλά θέλει επάρκεια βιταμινών και ιχνοστοιχείων.

> Καταναλώστε καθημερινά επαρκή ποσότητα νερού, χυμών, γάλακτος, τσαγιού, καφέ, ώστε να αναπληρώ-σετε την απώλεια υγρών και να αποφύγετε την αφυ-δάτωση.

>� Δώστε βάση στο μέγεθος της μερίδας Είναι σημαντι-κό να έχετε εικόνα τού τι καταναλώνετε. Στο πιάτο σας προσπαθήστε να καλύψετε το ½ με λαχανικά, το ¼ με πρωτεΐνη (κρέας, ψάρι, κοτόπουλο) και το υπόλοιπο ¼ με κάποιο ζυμαρικό ή πατάτα ή πουρέ.

Απομακρύνετε το ταψί ή την κατσαρόλα από το τραπέζι για να αποφύγετε τον κίνδυνο να

ξαναγεμίσετε το πιάτο σας.

Ωφέλιμα μυστικά

32•in•vitro

Γνωρίζεις ότι... ΜΑΪΟΣ 2012

Νέα φάρμακα

Χάπι news

Νέο αντιπηκτικό για πρόληψη των εγκεφαλικώνΕγκρίθηκε από το Ινστιτούτο

Υγείας NICE το νέο αντιπηκτικό dabigatran, ως μια οικονομικώς αποδοτική επιλογή για την πρόληψη των εγκεφαλικών επεισοδίων και της συστηματικής εμβολής σε ενήλικες ασθενείς, με μη βαλβιδική κολπική μαρμαρυγή (ΚΜ) και έναν ή περισσότερους παράγοντες κινδύνου. Μόνο οι μισοί από τους ασθενείς στους οποίους ενδείκνυται λαμβά-νουν βαρφαρίνη, επειδή η εν λόγω θεραπεία έχει πολλούς περιορισμούς. Η έγκριση του dabigatran δίνει τη δυνατότητα να μειωθεί σημαντικά ο κίνδυνος εμφάνισης εγκεφαλικού επεισοδίου σε ασθενείς με ΚΜ που πρέπει να λαμβάνουν αντιπηκτική αγωγή.

Αντιμετώπιση της δυσκοιλιοτητας με συνταγήΚυκλοφόρησε το πρώτο

συνταγογραφούμενο από γιατρό χάπι για την αντιμετώπιση της χρόνιας δυσκοιλιότητας, από την οποία υποφέρουν 1,7 εκατ. Έλληνες. Η δράση του νέου φαρ-μάκου, της προυκαλοπρίδης, είναι πολλαπλή, καθώς αυξάνει τη συχνότητα των κενώσεων και ανακουφίζει από τη δυσκοιλιότη-τα. Πρόκειται για έναν εκλεκτικό αγωνιστή σεροτονίνης, που προάγει την κινητικότητα του παχέος εντέρου αποκαθιστώντας τη φυσιολογική του λει-τουργία.

Πρόσθετη αγωγή για καρδιακή ανεπάρκειαΈνα πρόσθετο φάρμακο για την αντι-

μετώπιση της καρδιακής ανεπάρκειας σταδίου ΙΙ και ΙΙΙ, φλεβοκομβικό ρυθμό και συχνότητα μεγαλύτερη από 75 ΒΡΜ, ενέ-κρινε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκου (ΕΜΑ).Βάσει της μελέτης SHIFT, διαπιστώθηκε ότι η προσθήκη της ουσίας ιβαμπραντίνη στην αγωγή των ασθενών, εφόσον ήδη λαμβάνουν αγωγή με φάρμακα του άξονα ρενίνης – αγγειοτασί-νης - αλδοστερόνης και β-αναστολείς, βελτιώ-νει την ποιότητα ζωής των ασθενών, μειώνει τη νοσηλεία για καρδιακή ανεπάρκεια και μειώνει τη θνησιμότητα από την καρδιακή ανεπάρκεια κατά 26%.

Η ροζουβα-στατίνη, η

ισχυρότερη στατίνη,

πήρε ένδειξη χορήγησης

και στην εφη-βική ηλικία, καθώς δεν

επηρεάζει τη λειτουργία του ήπατος. Αποδείχθη-κε, δε, ότι μειώνει τα

επίπεδα των λιπιδίων

ΣυΝταρακτική πρόοδος στη φαρμακευτι-κή αντιμετώπιση του καρκίνου των ωοθηκών, έπειτα από ένα κενό 15ετίας, σημειώθηκε με την έγκριση στην Ευρωπαϊκή Ένωση της νέας ένδειξης της μπεβασιζουμάμπης για την αντιμε-τώπιση της νόσου, η οποία χαρακτηρίζεται και ως «σιωπηλός δολοφόνος».Τα συμπτώματα της νόσου μπορεί να συγχέονται με συμπτώματα λιγότερο σοβαρών νόσων, ιδιαίτερα γαστρε-ντερικών ενοχλήσεων, οδηγώντας σε υψηλά ποσοστά περιστατικών, που διαγιγνώσκονται σε προχωρημένο στάδιο, όταν, πλέον, είναι πιο δύσκολο να θεραπευτούν. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε τη χρήση του μονοκλωνικού

αντισώματος μπεβασιζουμάμπη σε συνδυασμό με την κλασική χημειοθεραπεία ως θεραπεία πρώτης γραμμής για γυναίκες με προχωρημένο καρκίνο των ωοθηκών. Δύο μελέτες φάσης ΙΙΙ κατέδειξαν ότι οι γυναίκες με νεοδιαγνωσθέντα προχωρημένο καρκίνο των ωοθηκών, που έλα-βαν μπεβασιζουμάμπη συν χημειοθεραπεία και συνέχισαν με μονοθεραπεία με μπεβασιζου-μάμπη, έζησαν σημαντικά περισσότερο χωρίς επιδείνωση της νόσου τους σε σύγκριση με όσες έλαβαν μόνο χημειοθεραπεία. Η μπεβασιζου-μάμπη έχει, ήδη, εγκριθεί στην Ευρώπη για την αντιμετώπιση του καρκίνου του παχέος εντέ-ρου, του μαστού, του πνεύμονα και του νεφρού.

Βήμα 15ετίας για τον καρκίνο των ωοθηκών

Θεραπευτικό αντικαρκινικό εμβόλιο υπό δοκιμήΑντικαρκινικό εμβόλιο που θα αντιμε-τωπίζει το 90% των καρκινικών όγκων δημιούργησαν Ισραηλινοί ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ. Μέχρι στιγμής έχει δοκιμαστεί σε μό-λις 10 ασθενείς με πολλαπλό μυέλω-μα στο ιατρικό κέντρο Hadassah της Ιερουσαλήμ, προκειμένου να ελεγ-χθεί η ασφάλειά του, και τα αποτελέ-σματα είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά. Διαπιστώθηκε ότι με τη χορήγηση 2-4 δόσεων (από τις 12 που μπορούν να χορηγηθούν) οι ασθενείς ανέπτυξαν έντονη ανοσολογική απόκριση. Μάλι-στα, στους 3 από τους 7 ασθενείς που ολοκλήρωσαν τη θεραπεία η νόσος υποχώρησε. Το εμβόλιο, που ονομά-ζεται ImMucin, έχει σχεδιαστεί για θεραπευτικούς και όχι για προληπτι-κούς σκοπούς. Περιέχει ένα τμήμα της πρωτεΐνης MUC1, η οποία υπερ-παράγεται από τα καρκινικά κύτταρα και εντοπίζεται στην επιφάνεια του 90% των καρκινικών όγκων. Σύμφω-να με ανακοίνωση των ερευνητών και της φαρμακευτικής εταιρείας Vaxil Biotheraputics, έχουν προηγηθεί δοκι-μές σε ζώα με καρκίνο του μαστού με την ίδια αποτελεσματικότητα.Αξίζει να σημειωθεί ότι το εμβόλιο δεν παρουσίασε παρενέργειες, πέραν ενός μικρού, τοπικού ερεθισμού, που δεν χρήζει ιδιαίτερης αντιμετώπισης. Ωστόσο, για την ευρεία διάθεσή του θα απαιτηθούν χρόνια δοκιμών σε με-γάλο αριθμό ασθενών.


Τεστ αίματος για σύνδρομο Down το 2013Μια απλή εξετασή αίματος από την έγκυο αναμένεται να μπορεί να δείξει τη χρωμο-σωμιακή ανωμαλία του συνδρόμου Down σε πρώιμο στάδιο της εγκυμοσύνης, ακόμη και από τις πρώτες 10 εβδομάδες. Οι ερευνητές της εταιρείας Sequenom, στο San Diego των ΗΠΑ, αναπτύσσουν ένα τεστ που βασίζεται στο DNA. Το τεστ χρησιμοποιεί την τεχνολογία για την ανάλυση του εμβρυϊκού νουκλεϊνικού οξέος, και συγκεκριμένα του χρωμοσώματος 21 (που ευθύνεται για το σύνδρομο Down), μέσω του αίματος της μητέρας. Στόχος του δι-αγνωστικού αυτού τεστ είναι να αποφεύγεται η αμνιοπαρακέντηση σε περίπτωση αρνητι-κού αποτελέσματος, αλλά και να αποτελέσει τον συνήθη έλεγχο για το σύνδρομο Down σε εγκύους άνω των 35 ετών. Το τεστ αναμένεται να κυκλοφορήσει στην αγορά το 2013, καθώς βρίσκεται ακόμη σε κλινική μελέτη. Η εται-ρεία υπολογίζει το κόστος του μεταξύ 1.500 - 3.000 δολαρίων ΗΠΑ και εκτιμάται ότι θα το χρησιμοποιήσει το 60 - 80% των ενδιαφερο-μένων εγκύων, καθώς ελαχιστοποιεί τις ανά-γκες για αμνιοπαρακέντηση, που είναι παρεμ-βατική μέθοδος και συνδέεται με αποβολές.

Tetris για το «τεμπέλικο» μάτιΘεαΜατικα αποτελέσματα στην υποβοήθη-ση των παιδιών που πάσχουν από αμβλυωπία, ώστε να ξεπεράσουν το πρόβλημά τους, φέρ-νουν τα παιχνίδια στον υπολογιστή, σύμφω-να με μελέτη από το Πανεπιστήμιο Glasgow Caledonian. Η διαφορά στην όραση μεταξύ των δύο ματιών, που προκαλεί η αμβλυωπία, οδηγεί σε αναπτυξιακά προβλήματα των οπτι-κών κέντρων του εγκεφάλου. Εάν δεν ακο-λουθηθεί η απαραίτητη θεραπεία, μπορεί να προκαλέσει μόνιμα προβλήματα όρασης. Έτσι οι ερευνητές χρησιμοποίησαν παιχνίδια που γυμνάζουν την οπτική αντίληψη σε 14 παιδιά με αμβλυωπία. Τους φόρεσαν ειδικά γυαλιά gaming και τους ζήτησαν να παίξουν Tetris. Με τα συγκεκριμένα γυαλιά τα παιδιά έβλεπαν τα «τουβλάκια» μόνο με το αριστερό τους μάτι, ενώ το πολύχρωμο τείχος ήταν ορατό μόνο από το δεξί τους μάτι. Προκειμένου, λοιπόν, να κερ-δίσουν το παιχνίδι, τα παιδιά έπρεπε να βάλουν τα δυνατά τους χρησιμοποιώντας και τα δύο μάτια. Το αποτέλεσμα ήταν εντυπωσιακό: το 54% των μαθητών εμφάνισε σημαντική βελτίωση έπειτα από μόλις πέντε ώρες παιχνιδιού. Η τρισδιάστατη όρα-ση στο 50% των παιδιών καλυτέρευσε, ενώ δόθηκε για πρώτη φορά βάθος στην όραση στο 20% των νεαρών συμμετεχόντων.

Οι Ευρωπαί-οι γιατροί,

προκει-μένου να εκπαιδεύ-σουν τους ασθενείς τους, αφι-ερώνουν

το 27% του χρόνου της επιστημο-νικής τους ενημέρω-σης μέσω

Ιnternet στο iPad και το

18% στα smartpho-

nes που διαθέτουν, σύμφωνα

με πρόσφα-τη μελέτη.

Science

Μια επαναστατική συσκευή, η οποία ίσως του επιτρέψει να ξαναμιλήσει, ετοιμάζε-ται να δοκιμάσει ο Στίβεν Χόκινγκ. Ο διάσημος αστρο-

φυσικός πάσχει από τη νόσο Λου Γκέριγκ, η οποία τον έχει καθηλώσει εδώ και χρόνια σε αναπηρικό αμαξίδιο, χωρίς, καν, να μπορεί να μιλήσει.Οι δημιουργοί του iBrain εκτιμούν ότι η συ-σκευή θα μπορεί να διαβάζει τις σκέψεις και να τις μεταφράζει. Δηλαδή να μετατρέπει τις σκέψεις σε λέξεις και να τις εκφωνεί μέσα από ηχεία μέσω ειδικού λογισμικού. Πώς γίνεται αυτό; Το iBrain, μεγέθους δύο νομισμάτων, που ενσωματώνονται σε μια ελαστική κορδέλα, τοποθετείται στο κεφάλι του ασθενούς. Έτσι ξεκινά την καταγραφή των εγκεφαλικών κυμάτων που παράγει κά-ποιος όταν σκέφτεται.

Αρχικά η συσκευή αναπτύχθηκε από ομά-δα ειδικών της αμερικανικής εταιρείας NeuroVigil σε συνεργασία με ερευνητές του Πανεπιστημίου Stanford για να παρακολου-θεί άτομα με υπνική άπνοια κατά τη διάρκεια του ύπνου τους.Στην πορεία, όμως, οι ερευνητές διαπίστω-σαν ότι, με το κατάλληλο λογισμικό, το iBrain θα μπορούσε να μετατρέπει τα εγκεφαλικά κύματα σε λέξεις.Έτσι ο Χόκινγκ δέχθηκε να δοκιμάσει την εφαρμογή, στην προσπάθεια των ερευνητών να αναπτύξουν έναν αλγόριθμο, που θα απο-κωδικοποιεί τις σκέψεις αυτού που έρχεται σε επαφή με τη συσκευή. Παράλληλα ελβετική εταιρεία, που συνεργά-ζεται με την NeuroVigil, μελετά την ανάπτυ-ξη λογισμικού που θα της επιτρέψει να παρα-κολουθεί πώς τα φάρμακα λειτουργούν στον εγκέφαλο.

πριν ακόΜή χρησιμοποιηθεί στην πρώτη ασθενή, οι γιατροί ελπίζουν σε επαναστατι-κή αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού πρώιμου σταδίου χωρίς επέμβαση.Πρόκειται για το GammaPod, ένα μηχάνημα ακτινοβολίας που αναπτύχθηκε στο Πανε-πιστήμιο του Μέριλαν, και υπόσχεται πλήρη εξάλειψη του όγκου, χωρίς τομές ή παρα-μόρφωση του στήθους.Το νέο μηχάνημα θα χρησιμοποιηθεί αρχικά

για κλινικές μελέτες σε πέντε ιατρικά κέ-ντρα στις ΗΠΑ, στο Μέριλαντ, το Τέξας, το Πίτσμπουργκ και τη Φιλαδέλφεια, προκει-μένου να αποδειχθεί η χρήση του αντί της χειρουργικής επέμβασης.Η εταιρεία παραγωγής του αναμένεται να υποβάλει αίτημα έγκρισης για την κυκλο-φορία του GammaPod στον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων από το 2013.

Ακτινοβολία μαστού αντί χειρουργείου


ΤεχνολογίαΓράφει η Άννα Αλιμαντήρη

Συσκευή μεταφράζει τον εγκέφαλο


ΡεπορτάζΠάρκινσον Γράφει η Βασιλική Μανιάτη

Στην ιστοσε-λίδα www.parkinson portal.gr

φιλοξενεί-ται forum στο οποίο τα μέλη ανταλ-

λάσσουν γνώσεις

και εμπει-ρίες, ενώ

υπάρχει και η ενότητα «Ρωτήστε

τον ειδικό» για ειδικά

ερωτήματα.

Στόχος η βελτίωση της ζωής των ασθενώνΟι ειδικΟι υπογράμμισαν ότι η επιλογή της κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής παίζει καίριο ρόλο στην εξέλιξη της υγεί-ας του ασθενούς και στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής του. Η εξατομικευμέ-νη θεραπεία είναι καθοριστικής σημασί-ας, όπως, άλλωστε, ορίζουν οι σύγχρονες κατευθυντήριες οδηγίες. Αν και μέχρι στιγμής δεν υπάρχει τρόπος αποτροπής της εξέλιξης της νόσου, υπάρχει τόσο η δυνατότητα φαρμακευτικής αγωγής όσο και η επεμβατική αντιμετώπιση, που μπο-ρεί να αναστρέψει τις κινητικές επιπλοκές εξασφαλίζοντας μέγιστο όφελος από τη θεραπεία. «Η φύση της νόσου δημιουργεί τεράστιο άγχος και ψυχολογικό βάρος στους ασθε-νείς με εκδήλωση θυμού, φόβου, κατάθλι-ψης, απομόνωσης αλλά και συμπτωμάτων όπως ταχυπαλμίες, εφίδρωση, πονοκέφα-λο», ανέφερε ο κ. Ι. Παπατριανταφύλλου. Είναι σημαντική η συμμετοχή του ασθε-νούς στη λήψη αποφάσεων για την καταπο-λέμηση του άγχους. Η άσκηση είναι ένας, ακόμα, πολύ αποτελεσματικός τρόπος δια-χείρισης, καθώς συμβάλλει στη χαλάρωση και εκτόνωση του ασθενούς. Εξάλλου ο κ. Ι. Παπατριανταφύλλου τόνισε ότι είναι σημαντικό οι ασθενείς να αναζητήσουν ψυ-χολογική υποστήριξη.

Μαρτυρία ασθενούςΟ ασθενήσ κ. Κωνσταντίνος Ματσουκάς είπε: «Διαγνώστηκα με Πάρκινσον πριν από περίπου 8 χρόνια. Με την πάροδο των ετών και ειδικότερα τα τελευταία 3 χρόνια η επιδείνωση της υγείας μου άλλαξε δρα-ματικά την καθημερινότητά μου και τη ζωή της οικογένειάς μου. Άλλαξαν οι συνήθειές μας, έπαψα να εργάζομαι, να ασχολούμαι με τις δραστηριότητές μου. Δεν μπορούσα να κάνω μόνος μου ούτε τις πιο απλές κινή-σεις, να περπατήσω, να ανέβω τις σκάλες, να περιποιηθώ τα λουλούδια μου, να φάω ή να γράψω! Όλα αυτά μου δημιούργησαν, εκτός από τα πρακτικά προβλήματα, ένα τεράστιο ψυχολογικό βάρος, κατάθλιψη, άρνηση να συνεχίσω και δεν μπορούσα να απολαύσω τη ζωή μου. Σήμερα, χάρη στην προσπάθεια που καταβάλλει η ‘‘Ε.Κ.’’ για έγκυρη ενημέρωση, έμαθα για όλες τις θεραπευτικές επιλογές που υπάρχουν και επέλεξα σε συνεργασία με τον γιατρό μου την καταλληλότερη για εμένα. Τώρα, πλέ-ον, είμαι γεμάτος ελπίδα για το μέλλον και εξαιρετικά χαρούμενος που σήμερα είμαι εδώ και μπορώ να σας μιλήσω, να σταθώ μπροστά σας και να περιγράψω τη δική μου ιστορία, ώστε και άλλοι ασθενείς να μάθουν ότι υπάρχουν λύσεις για να ξανα-ζήσουν μια πλήρη φυσιολογική ζωή, όπως το δικαιούνται!»

Ηνόσος Πάρκινσον είναι μία ιδιοπαθής νευρολογική νό-σος που προσβάλλει πάνω από 6.000.000 ανθρώπους σ’ όλο τον κόσμο, ανάμε-

σά τους και 24.000 Έλληνες. Είναι μια αργά εξελισσόμενη εκφυλιστική νόσος του εγκε-φάλου, που επηρεάζει κυρίως την κίνηση. Αυτό που κάνει είναι να προσβάλλει τα νευ-ρικά κύτταρα στην περιοχή όπου παράγεται ντοπαμίνη. Όταν οι νευρώνες εκφυλίζονται, η έλλειψη ντοπαμίνης προκαλεί τη δυσλει-τουργία του λεγόμενου εξωπυραμιδικού συστήματος. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τον τρόμο, τη βραδυκινησία, τη δυσκαμψία, την αστάθεια, τη δυσκολία στην ομιλία αλλά και άλλα μη κινητικά συμπτώματα, όπως αιμω-δίες, κόπωση, εφιδρώσεις, σιελόρροια, δυ-σκοιλιότητα. Παράλληλα συνυπάρχουν κατά-θλιψη, άγχος, βραδύτητα σκέψης και άνοια. Συμπτώματα που, πολλές φορές, μπορεί να προηγούνται των κινητικών συμπτωμάτων. Η θεραπευτική αγωγή βασίζεται σε φάρμα-κα που ενισχύουν ή μιμούνται τη δράση της ντοπαμίνης.

Μια ασθένεια με πολλά πρόσωπαΜε αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Πάρ-κινσον (11 Απριλίου), η ελληνική εταιρεία εθελοντών και ασθενών για την ασθένεια «Επίκουρος Κίνηση» (Ε.Κ.) υπογράμμισε την ανάγκη στήριξης απ’ όλους για την αντιμε-τώπιση της νόσου και τη βελτίωση της ζωής των ασθενών. Σ’ αυτό το πλαίσιο η «Ε.Κ.»,

ως μέλος της ευρωπαϊκής εταιρείας για τη νόσο Πάρκινσον, συμμετείχε στη δημιουρ-γία και παρουσίαση της «Ευρωπαϊκής Κοινής Διακήρυξης για τα Πρότυπα Φροντίδας στη νόσο του Πάρκινσον», τον Νοέμβριο του 2011 στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η Κοινή Διακήρυξη συντάχθηκε από διακεκριμένους ειδικούς, ασθενείς, φροντιστές και οργανι-σμούς - μέλη της EPDA, και ενθαρρύνει την ισότητα και βελτιστοποίηση της θεραπείας της νόσου, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο. Όλα τα δεδομένα για την ασθένεια παρου-σιάστηκαν σε συνέντευξη τύπου της «Ε.Κ.». Ομιλητές ήταν ο κ. Παναγιώτης Ζήκος, ειδι-κός νευρολόγος και πρόεδρος της «Ε.Κ.», ο κ. Ιωάννης Παπατριανταφύλλου, ψυχίατρος, ιδρυτικό μέλος της «Ε.Κ.» και ο κ. Κωνστα-ντίνος Ματσουκάς, ασθενής και μέλος της «Ε.Κ.». Ο κ. Π. Ζήκος ανέφερε χαρακτηριστικά: «Το Πάρκινσον είναι μια ασθένεια με πολλά πρόσωπα και εκδηλώνεται σε κάθε ασθενή διαφορετικά, με κινητικά και μη κινητικά προβλήματα, που επηρεάζουν καταλυτικά την ποιότητα της ζωής του αλλά και των φρο-ντιστών του. Έτσι, η πλημμελής διαχείριση της νόσου λόγω καθυστέρησης στη διάγνω-ση και λόγω έλλειψης έγκυρης ενημέρωσης, δημιουργεί τεράστια προβλήματα στην υγεία του ασθενούς αλλά και επιβαρύνει οικονο-μικά τόσο τους ίδιους όσο και τα ευρωπαϊκά κράτη, με κόστος που αγγίζει τα 13,9 δισ. ευρώ ετησίως».

Διακήρυξη για τη φροντίδα των ασθενών

Περισσότερες πληροφορίες για το Πάρκινσον στη σελίδα 44

ΜΑΪΟΣ 2012

Καρκίνος του δέρματοςΓράφει η Άννα Αλιμαντήρη

Προσέχου-με τον ήλιο από τη βρε-φική ηλικία

μέχρι και τα 20 έτη, γιατί αυτά τα χρόνια

παίρνουμε το 85% της

υπεριώ-δους ακτι-νοβολίας

ολόκληρης της ζωής

μας. Ταυτό-χρονα, στην

υπόλοιπη ζωή μας

χρειάζεται πάντα να

τηρούμε το μέτρο.

Όταν η Coco Channel επέβα-λε το σοκολατένιο δέρμα στη μόδα, δεν θα μπορούσε ποτέ να φανταστεί ότι μερικές δε-καετίες μετά θα πολλαπλασιά-

ζονταν ραγδαία τα περιστατικά καρκίνου του δέρματος και μελανώματος.Ενώ το 1935 η περίπτωση να εμφανίσει με-λάνωμα λευκός Αμερικανός ήταν μία στους 1.500, σήμερα η πιθανότητα έχει αυξηθεί σε μία στους 50!Ο πιο σημαντικός παράγοντας καρκινογένε-σης στο δέρμα είναι η υπεριώδης ακτινοβο-λία, ενώ ακολουθούν με σημαντική διαφορά οι υπόλοιποι παράγοντες, που περιλαμβά-νουν τα στελέχη του ιού των ανθρώπινων θη-λωμάτων HPV, τους πολυκυκλικούς υδρογο-νάνθρακες, την ακτινοβολία Ρέντγκεν κ.λπ.

Η υπεριώδης ακτινοβολία δημιουργεί δύο μοντέλα καρκινογένεσης:

>� Το πρώτο αφορά τη μεγάλη έκταση της υπεριώδους ακτινοβολίας σε σύντομο χρόνο, δηλαδή τα ηλιακά εγκαύματα στις νεαρές ηλικίες (από βρέφος μέχρι 20 ετών) και οδηγεί σε ανάπτυξη μελανώ-ματος και βασικοκυτταρικού καρκίνου σε μεγαλύτερες ηλικίες. Ιδιαίτερα επιρρεπή είναι τα άτομα με ανοικτό τύπο δέρματος (ανοικτό φωτότυπο).

>� Το δεύτερο τη συνολική, αθροιστική δόση που δεχόμαστε κατά τη διάρκεια της ζωής μας, η οποία εγκυμονεί κίνδυ-νο για ανάπτυξη μαλπιγιακού ή ακανθο-κυτταρικού καρκίνου και μια ιδιαίτε-ρη μορφή μελανώματος, την κακοήθη φακή.

Η αναγνώριση του δερματικού καρκίνουΠώς�αναγνώρίζεταί κλινικά ο καρκίνος του δέρματος;Μπορεί να εμφανιστεί με τη μορφή οζιδίων, ογκιδίων κυρίως στο πρόσωπο ή τα χέρια, κα-θώς αυτά είναι τα δύο πιο συχνά εκτιθέμενα στον ήλιο σημεία του σώματός μας.Συνήθως παρουσιάζεται μετά την ηλικία των 45-50 ετών και πιο ευάλωτα είναι τα ανοιχτό-χρωμα άτομα.Επίσης μπορεί να εμφανιστεί με τη μορφή έλκους ή μικρού όγκου με έλκος, το οποίο και στις δύο περιπτώσεις δεν επουλώνεται, ακόμη κι αν περάσουν δύο μήνες! Ειδικά, το μελάνωμα μπορεί να διαπιστωθεί αν αλλάξει το μέγεθος ή το χρώμα μιας ελιάς που έχουμε κάπου στο σώμα μας και, ενώ για χρό-νια παρέμενε σταθερή και αμετάβλητη, ξαφνι-κά διαπιστώσαμε πως άλλαξε το περίγραμμα ή το χρώμα της.Υπάρχουν επίσης περιπτώσεις μελανώματος που εμφανίζονται από την αρχή σαν ελιές, σε σημείο που δεν υπήρχε τίποτα προηγουμέ-νως. Στην περίπτωση αυτήν, η μελαγχρωματική βλάβη θα αυξάνεται σε μέγεθος ή θα αλλάζει χρώμα και με την καθυστέρηση της διάγνωσης μπορεί να οδηγήσει σε έλκος ή και σε μικρό-τερα μελαγχρωματικά οζίδια που μοιάζουν με δορυφόρους της κεντρικής «ελιάς».Τα μελανώματα, στις γυναίκες, εμφανίζονται συχνότερα στις κνήμες, ενώ στους άνδρες στη ράχη, όμως μπορούν να αναπτυχθούν και σε άλλα σημεία του σώματος. Οι καρκίνοι του δέρματος και τα μελανώματα εμφανίζουν πολλές κλινικές διαφοροποιήσεις. Γι’ αυτό το σημαντικότερο που πρέπει να γνωρίζει κανείς για την αντιμετώπιση του προβλήματος, είναι ότι ένα ύποπτο ογκίδιο που μεγαλώνει ή ένα έλκος που δεν «περνάει» και βρίσκεται σε εκτεθειμένα μέρη του σώματός μας, όπως το πρόσωπο ή τα χέρια, μπορεί να είναι δερματι-κός καρκίνος. Αντίστοιχα, μια ελιά που αλλάζει περίγραμμα, όγκο και χρώμα, επίσης μπορεί να αντιστοιχεί σε μελάνωμα.

Η έγκαιρη διάγνωση σώζει ζωέςΟί�καρκίνΟί�του δέρματος και τα μελανώμα-τα, εάν διαγνωστούν εγκαίρως, αφαιρούνται και η ζωή μας συνεχίζεται σαν να μην τα είχαμε ποτέ. Αντίθετα, καθυστέρηση στη διάγνωση μπορεί να κοστίσει ζωές και όλοι συμφωνού-με στο πόσο πολύτιμη είναι η ζωή του καθενός μας… Το γενικό λοιπόν μήνυμα για την πρόληψη του καρκίνου του δέρματος και του μελανώμα-τος είναι: όχι υπερβολές στη σχέση μας με τον ήλιο, έκθεση στον ήλιο με μέτρο και προσοχή κυρίως από τα ανοιχτόχρωμα άτομα, τα οποία έχουν ελάχιστη προστασία μελανίνης. Ιδιαίτερη προσοχή επίσης πρέπει να δίνουμε στα ηλιακά εγκαύματα, ιδίως στις νεαρές ηλικίες, γιατί μπο-ρεί να προκαλέσουν μελάνωμα αργότερα.

Με δεδομένο ότι βρισκόμαστε εν όψει κα-λοκαιριού, μερικές συμβουλές που δίνουν οι ειδικοί, για να αποφύγουμε δυσάρεστες εκπλήξεις, είναι:

>�Το αντηλιακό που μας έχει συστήσει ο δερματολόγος, πρέπει να μπαίνει μισή ώρα πριν από την έκθεση στον ήλιο και να ανανεώνεται κάθε 2-3 ώρες, αλλά και μετά το μπάνιο στη θάλασσα.

>�Αποφεύγουμε την υπερβολική έκθεση στον ήλιο και ιδίως από τις 11 το πρωί ώς

τις 4 το απόγευμα, που είναι μεγάλη η ένταση της ακτινοβολίας, τον Ιούλιο και Αύγουστο.

>�Προσοχή ιδιαίτερη στα παιδιά και τους ηλικιωμένους, που είναι ευπαθείς πλη-θυσμοί.

>�Προσοχή σε άτομα που παίρνουν φάρμα-κα τα οποία προκαλούν φωτοευαισθησία.

>�Εκτός του αντηλιακού, θα πρέπει να προ-τιμούμε τη σκιά και να φοράμε προστα-τευτικά ρούχα, καπέλο και γυαλιά.

Χρήσιμες συμβουλές

in•vitro•35

Συνεργάστηκε ο Νικόλαος Σταυριανέας, καθηγητής δερματολογίας, διευθυντής της Β’ Κλινικής Δερματικών και Αφροδισίων Νόσων του Γενικού Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου «Αττικόν»

Ο�ήλιος�δεν είναι

πάντα φίλος

Περισσότερες πληροφορίες για τον Καρκίνο του δέρματος στη σελίδα 44


36•in•vitro

Η δίαιταΜΑΪΟΣ 2012

Συνεργάστηκε η Ιωάννα Κατσαρόλη, κλινική διαιτολόγος - διατροφολόγος, MSc, επιστημονική συνεργάτιδα του mednutrition.gr

Ενδεικτικό διαιτολόγιο

Πρωινό

•1 φλιτζάνι τσαγιού γάλα 1,5% (240 ml)• 2 μερίδες δημητριακών πρωινού ολικής άλεσης

(60 γραμ.)•1 μέτριο πορτοκάλι

Δεκατιανό

• Τοστ ολικής άλεσης με 1 φέτα τυρί κίτρινο (30 γραμ.)

ΜεσηΜεριανό

•1 μερίδα σολομός ψητός (90 γραμ.)•1 φέτα ψωμί ολικής άλεσης (30 γραμ.)•2 μικρές πατάτες βραστές (160 γραμ.)•Σαλάτα με μπρόκολο βραστό (200 γραμ.)•1 κουταλιά της σούπας ελαιόλαδο

αΠόγευΜατινό

•1 κεσεδάκι γιαούρτι 1,5%•6 αμύγδαλα•1 κουταλιά της σούπας μέλι

ΒραΔινό

•2 μικρά παξιμάδια σικάλεως (60 γραμ.)•60 γραμ. ανθότυρο •5 ελιές πράσινες• Σαλάτα με μαρούλι και πιπεριά κόκκινη (150

γραμ.)•1 κουταλιά της σούπας ελαιόλαδο•1 ακτινίδιο

Πρό υΠνόυ

•1 μέτριο μήλο

Τips > Καταναλώνετε τουλάχιστον τρεις μερίδες γα-

λακτοκομικών ημερησίως, εμπλουτισμένα σε ασβέστιο και βιταμίνη D.

> Πείτε «ναι» στα πράσινα φυλλώδη λαχανι-κά, όπως σπανάκι, μπρόκολο, στους ξηρούς καρπούς, στα αυγά, στο συκώτι και στα ψά-ρια, κυρίως στα μικρά που τρώγονται με το κόκαλο.

> Σε περίπτωση ανεπαρκούς πρόσληψης ασβε-στίου και βιταμίνης D, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για λήψη συμπληρώματος.

> Επιθυμητή θα ήταν η έκθεση στον ήλιο 10 -15 λεπτά ημερησίως.

> Σε περίπτωση δυσανοχής στη λακτόζη, εναλλακτικά προτιμήστε σκληρά τυριά και γιαούρτι με acidophilus και προϊόντα ειδικά, ελεύθερα λακτόζης. τω

ν γε

ρών

οστώ

ν

Οσκελετός μας αποτελείται από μέταλλα, όπως το ασβέστιο, το μαγνήσιο και ο ψευδάργυρος, που στο σύνολό τους συνιστούν τη μάζα των οστών. Από παιδιά

έως και τα 20 περίπου χρόνια της ζωής μας, χτίζουμε τον σκελετό μας και η οστική μάζα φυσιολογικά αυξάνεται. Καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας η μάζα των οστών μεταβάλλεται. Η μέγιστη οστική μάζα επιτυγχάνεται μεταξύ 25ου και 35ου έτους και διατηρείται σταθερή μέχρι την ηλικία των 45 ετών, οπότε και αρχί-ζει σταδιακά να μειώνεται. Οι κύριοι παράγοντες που συμβάλλουν στη βελτιστοποίηση της οστικής μάζας στα τρία παραπάνω στάδια αλλά και στη μικρότερη απώλεια οστού κατά την εμμηνόπαυση είναι μια διατροφή πλούσια σε ασβέστιο, η επαρκής έκθεση στον ήλιο ή / και η επαρκής διατροφι-κή πρόσληψη βιταμίνης D, η συχνή σωματική άσκηση και η αποφυγή ή ο περιορισμός του καπνίσματος.Στην παιδική ηλικία η ανεπαρκής πρόσληψη βιταμίνης D μπορεί να οδηγήσει σε ραχίτιδα,

ενώ η μειωμένη πρόσληψη ασβεστίου μπορεί να οδηγήσει σε οστεομαλακία, καταστάσεις που και οι δύο αυξάνουν τον κίνδυνο για καθυ-στέρηση στη σωματική ανάπτυξη. Στους ενήλικες η χαμηλή πρόσληψη ασβεστί-ου και βιταμίνης D αυξάνουν την πιθανότητα για εμφάνιση οστεοπόρωσης, κυρίως μετά την ηλικία των 50 ετών. Μάλιστα, μεγαλύτερο κίνδυνο διατρέχουν οι ενήλικες που ως παιδιά κατανάλωναν ανεπαρκείς ποσότητες σε ασβέ-στιο και βιταμίνη D. Η οστεοπόρωση θεωρείται μια παιδιατρική δι-αταραχή με αυξημένη επίπτωση και εμφανείς εκδηλώσεις στη μέση και τρίτη ηλικία. Συνε-πώς, και στην περίπτωση της οστεοπόρωσης, η έγκαιρη πρόληψη και η υιοθέτηση συγκε-κριμένων καθημερινών συμπεριφορών από την παιδική και εφηβική ακόμα ηλικία, όπως η ισορροπημένη διατροφή και η υιοθέτηση συμπεριφορών υγείας, αποτελούν την καλύτε-ρη μορφή θεραπείας, ώστε να εξασφαλίζεται η υψηλότερη δυνατή οστική μάζα, δημιουρ-γώντας έτσι παρακαταθήκες υγείας για το μέλλον.

Γεροί ώς το κόκαλο


Παράδο-ξο, αλλά

αληθινό. Η υποβιταμί-

νωση D είναι περισσότερο κοινή μεταξύ ηλικιωμένων που ζουν σε μεσογειακές

χώρες με έντονη ηλιο-φάνεια, όπως η Ελλάδα, σε σύγκριση με βορειότερες

χώρες της Ευρώπης με χαμηλότερη ηλιοφάνεια

«Μεγαλώνει γερά παιδιά» Τα γαλακΤοκομικα συνεισφέρουν τουλάχιστον στο 80% της συνολικής ημερήσιας πρόσληψης ασβεστίου. Μόνο ελάχιστα άλλα τρόφιμα παρέ-χουν ασβέστιο σε τόσο συμπυκνωμένες ποσότητες όπως τα γαλακτοκομικά. Για παράδειγμα, οι φυτικές πηγές ασβεστί-ου, όπως τα σκούρα πράσινα λαχανικά, περιέχουν φυτικά και οξαλικά οξέα, τα οποία περιορίζουν την απορρόφηση του ασβεστίου από το έντερο. Είναι, λοιπόν, γενικά δύσκολο να καλύψει κάποιος τις καθημερινές του ανάγκες σε ασβέστιο έχοντας αποκλείσει τα γαλακτοκομικά από τη διατροφή του.Από τα γαλακτοκομικά, το γάλα θεωρεί-ται ως το τρόφιμο που σχετίζεται κατε-ξοχήν με τα γερά οστά, και όχι τυχαία. Δεν είναι μόνο η αυξημένη περιεκτικό-τητά του σε ασβέστιο και βιταμίνη D, αλλά όλη του η σύσταση που εγείρει την αύξηση στην οστική μάζα. Το γάλα παρέχει μια ποικιλία θρεπτικών συστατικών, όπως η πρωτεΐνη, ο φώ-σφορος, ο ψευδάργυρος και το μαγνή-σιο, τα οποία επιδρούν σημαντικά στη σκελετική ανάπτυξη και στη μεταλλο-ποίηση των οστών. Η λακτόζη, επιπλέ-ον, που φυσιολογικά περιέχεται στο γάλα – και μάλιστα σε μεγαλύτερες πο-σότητες συγκριτικά με το γιαούρτι – αυ-ξάνει την απορρόφηση του ασβεστίου στο έντερο. Επιπλέον το γάλα περιέχει σε μικρότερες ποσότητες νάτριο – σε αντίθεση με το τυρί –, το οποίο αυξάνει τη νεφρική απέκκριση του ασβεστίου.Η κατανάλωση γάλακτος έχει επιβε-βαιωθεί ότι εγείρει την έκκριση της σωματομεδίνης C, η οποία εμπλέκε-ται σημαντικά στη διαδικασία οστικής ανάπτυξης και αύξησης της οστικής μάζας. Για παράδειγμα, τα παιδιά που καταναλώνουν γάλα έχουν μεγαλύτε-ρη περιεκτικότητα μετάλλων στα οστά, μεγαλύτερο μήκος και οστική μάζα στη σπονδυλική στήλη, συγκριτικά με αυτά που δεν πίνουν γάλα.Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες η συστη-ματική κατανάλωση γάλακτος αύξησε σημαντικά την οστική μάζα σε σκελετι-κές περιοχές που παρατηρούνται συχνά οστεοπορωτικά κατάγματα, όπως η λε-κάνη και η σπονδυλική στήλη.Ωστόσο η αύξηση και η διατήρηση της οστικής μάζας εξαρτάται και από άλλα θρεπτικά συστατικά, πέραν αυτών που περιέχονται στο γάλα. Η αυξημένη κα-τανάλωση φρούτων και λαχανικών, για παράδειγμα, παρέχει σημαντικές ποσό-τητες βιταμίνης C, βιταμίνης Κ και καλίου και έχει συσχετιστεί με την επίτευξη της βέλτιστης οστικής μάζας στα παιδιά και με τη διατήρηση ή/και τη μικρότερη απώλεια οστού κατά την εμμηνόπαυση.

Γάλα 1,5%,Kcal/μερίδα: 120/240 ml Ασβέστιο: 25% Μαγνήσιο: 8,25% Φώσφορο: 32,5% Ψευδάργυρο: 12,6%

Σολομός Kcal/μερίδα: 182/90 γραμ.Ασβέστιο: 1,25%Μαγνήσιο:11,5%Φώσφορο: 36,5%Ψευδάργυρο: 10,25%Βιταμίνη D: 260%

ΦασόλιαKcal/μερίδα: 66/200 γραμ.Ασβέστιο: 3,1%Μαγνήσιο: 14,3%Φώσφορο: 10,8%Ψευδάργυρο: 11%

ΑμύγδαλαKcal/μερίδα: 41/6 τεμάχια Ασβέστιο: 1,5% Μαγνήσιο: 5,9% Φώσφορο: 5% Ψευδάργυρο: 2,75%

ΣουσάμιKcal/μερίδα: 89/15 γραμ.Ασβέστιο: 5,3%Μαγνήσιο: 4,4%Φώσφορο: 15,7%Ψευδάργυρο: 8,6%


Η ευτυχία του ενός

Baby boomΓράφει η Μαρία Ορφανίδου

Συνεργάστηκε η Νένη Περβανίδου, Λέκτορας Αναπτυξιολόγος-Παιδίατρος, υπεύθυνη Μονάδας Αναπτυξιακής & Συμπεριφορικής Παιδιατρικής, Νοσοκομείο Παίδων «Αγία Σοφία»

Όσοι γονείς μεγαλώνουν ένα και μονάκριβο παιδί, πρέπει πάνω απ’ όλα να σέβονται κυρίως τη «διά-σταση παιδί» στο μοναχοπαίδι τους. Αυτό επιτυγχά-νεται ως εξής: -Ο απογαλακτισμός από τη μητέρα: Ο δυαδικός δε-σμός με τη μητέρα, όταν παρατείνεται, είναι ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους για το μοναχο-παίδι. Γιατί το παιδί κινδυνεύει να μην καταφέρει ν’ αποκολληθεί ποτέ αληθινά απ’ αυτή και να παρατεί-νει επ’ άπειρον εκείνον τον τύπο συγχώνευσης, που είναι, μεν, θετικός κατά τους πρώτους 10-12 μήνες, αλλά πολύ αρνητικός αργότερα. Και αυτή, ακριβώς, η προσκόλληση είναι που εμποδίζει το μοναχοπαί-

δι να βρει τη δική του ταυτότητα, να αποδεσμευτεί από τις προσδοκίες της μητέρας του και ν’ απαλ-λαγεί από διάφορες πολύπλοκες ταυτοποιήσεις που το βαραίνουν. Και, φυσικά, για ν’ αποφευχθεί ένας πολύ στενός δεσμός ανάμεσα στη μητέρα και στο μοναχοπαίδι της, δεν αρκούν μόνο οι φίλοι, τα παιδάκια στον παιδικό σταθμό και οι σύντροφοι στο παιχνίδι. Χρειάζεται απαραίτητα και η παρουσία του πατέρα.-Ο ρόλος του πατέρα: Για ένα παιδί είναι πιο δύσκολο ν’ αποκολληθεί από τη μητέρα του, αν ο πατέρας του είναι μια μακρινή φιγούρα, πάντοτε απών, βυθισμέ-νος στις δουλειές και στις υποχρεώσεις του. Γιατί για

να μεγαλώσει και να αναπτύξει μια προσωπικότητα πλούσια και αρμονική, κάθε παιδί – εκτός από τη μητέρα του – έχει ανάγκη και από διάφορες άλλες φιγούρες, στις οποίες θα μπορεί να βρει έδαφος για ταυτοποιήσεις. Και είναι ακριβώς γι’ αυτό που όταν η οικογένεια περιορίζεται στον αριθμό των τριών μελών – γονείς και ένα μοναδικό παιδί – η φιγούρα του πατέρα γίνεται κεφαλαιώδους σημασίας. Και γι’ αυτό περισσότερο από ποτέ, ο πατέρας πρέπει να υπάρχει, να είναι παρών: αρχικά, κατά τους πρώτους μήνες, σαν στήριγμα στη μητέρα, χωρίς να παρεμβαί-νει υπερβολικά στη σχέση με το μωρό. Κι έπειτα, σαν σημείο αναφοράς εξίσου σημαντικό με τη μητέρα.

Τα μοναχοπαίδια, ενώ κάποτε ήταν η εξαίρεση, σήμερα έχουν αυξηθεί πολύ λόγω οικονομικών ή πρακτικών δυσκολιών. Ακόμη και στη χώρα μας οδεύουμε μάλλον προς μια νέα μεγά-

λη γενιά από μοναχοπαίδια. Το καταμαρτυρούν πλέ-ον τα δημογραφικά δεδομένα που έχουν να κάνουν με τη μορφή της σύγχρονης ελληνικής οικογέ-νειας, η οποία μεταλλάσσεται σε όλο και πιο τριγωνική: πατέρας, μητέρα, ένα παιδί.Είναι όμως τα μοναχοπαίδια τα παιδιά εκείνα «τα καημένα που υποφέρουν από μοναξιά», που μεγαλώνουν και γίνονται «κακομαθημένα, εγωκε-ντρικά και εξυπνάκηδες», όπως έλεγαν παλαιότερα; Παιδιά μι-κρομέγαλα, που μαϊμουδίζουν το μοναδικό σημείο αναφοράς τους, τους ενήλικες; Ή πολύ συνε-σταλμένα, εσωστρεφή και πάντα φοβισμένα; Αλλά κυρίως ανίκανα να μοιράζονται με τους άλλους όχι μόνο πράγματα, αλλά και συναισθή-ματα; Όλα τα παραπάνω είναι προκαταλή-ψεις, που είναι καιρός να ξεπεραστούν, λένε ξεκάθαρα τα αποτελέσματα ερευνών που διεξήχθησαν κυρίως στις Ηνωμένες Πο-λιτείες. Οι έρευνες αυτές τείνουν να παρουσιά-ζουν τα προτερήματα μάλλον, παρά τα ελαττώματα του ενός παιδιού, αλλά και τα πλεονεκτήματα αυ-τής της πραγματικότητας μάλλον, παρά τους κινδύ-νους, επισημαίνοντας ότι «το παιδί που μεγαλώ-νει μόνο του, χωρίς αδέλφια, συχνά συνδυάζει με τρόπο ιδιαίτερο αφενός ορισμένα χαρακτηριστικά των πρωτότοκων παιδιών, όπως η υψηλή νοημοσύ-νη και η ισχυρή τάση για προσωπική επιβεβαίωση, και αφετέρου την ανεξαρτησία και την εντιμότη-τα που χαρακτηρίζουν το παιδί που έχει γεννηθεί τελευταίο». Ξεφεύγοντας από λάθη και παγίδεςΣυχνά τα μοναχοπαίδια δεν είναι ούτε καλύτερα ούτε χειρότερα από τα παιδιά πολυμελών οικογε-νειών. Όμως, για ν’ αποφεύγονται λάθη και παγίδες που παραμονεύουν, σε περιπτώσεις που κάποιος μεγαλώνει ένα μονάκριβο παιδί, πρέπει οι γονείς να κατανοήσετε τις παρακάτω αρχές:

Αρχή 1ηΜάθετε ότι η άσκηση πίεσης είναι παιδαγωγικά καλή μόνον ως έναν ορισμένο βαθμό και ότι ξεπερ-νώντας το μέτρο μονάχα τα αντίθετα αποτελέσματα

μπορεί να προκαλέσετε.Τι να κάνετε: σταματήστε να πιέζετε το μονα-

χοπαίδι σας προτού η κατάσταση φτάσει στο απροχώρητο.

Αρχή 2η Συνειδητοποιήστε ότι τα παιδιά

χρειάζονται χώρο και χρόνο για να αντιμετωπίζουν την…

παντοδυναμία τους.Τι να κάνετε: φροντίστε να μην τους λείπει τίποτα από τα δυο.

Αρχή 3η Μην ξεχνάτε ότι ένα

παιδί χωρίς αδέλφια δεν μπορεί να ξεσπάσει πουθε-

νά αλλού, παρά μόνο πάνω στους γονείς του.

Τι να κάνετε: κάντε πως δεν ακούτε, ακόμη κι όταν το παιδί σάς

αποκαλέσει «στρίγγλα», δίχως βέβαια να επιτρέψετε να μονιμοποιηθούν τέτοιες

εκφράσεις στο καθημερινό λεξιλόγιό του.

Αρχή 4η Να θυμάστε ότι η υπερβολική αγάπη και φροντίδα εύκολα γίνονται «στενός κορσές» που ακρωτηριάζει κάθε αυθεντική και αυθόρμητη ενεργητικότητα του παιδιού.Τι να κάνετε: γίνετε πιο συγκρατημένοι, γιατί μόνον έτσι θα καρποφορήσει θετικά ο χρόνος που αφιε-ρώνετε στο παιδί σας.

Αρχή 5η Έχετε πάντα κατά νου πως το μοναχοπαίδι δυσκο-λεύεται περισσότερο από τ’ άλλα παιδιά που με-γαλώνουν με αδέλφια να εκφράσει συναισθήματα εχθρότητας, μίσους ή αντιπαλότητας. Κοντολογίς, να εκτονώσει τη φυσική του επιθετικότητα.Τι να κάνετε: διευκολύνετε τις επαφές του με άλλα παιδιά, ξεκινώντας ήδη από τον δεύτερο χρόνο ζωής.

Για να μεγαλώνει αρμονικά

Μοναχοπαίδι, ένας μικρός πρίγκιπας


ΨυχολογίαΤο αντίσωμα στην κρίση

Συνεργάστηκε ο Αναστάσιος Σταλίκας, καθηγητής Κλινικής Ψυχολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και πρόεδρος της Ελληνική Εταιρείας Θετικής Ψυχολογίας (ΕΕΘΕΨΥ)

Γράφει η Μαρία Ορφανίδου

Στις μέρες μας, περισσότε-ρο από ποτέ, οι άνθρωποι έχουν ανάγκη να «πιαστούν» από κάτι. Να ξανανιώσουν την ελπίδα και να σκεφθούν

θετικά για το μέλλον, όσο ζοφερό κι αν προμηνύεται αυτό. Η ψυχική υγεία των Ελλήνων κλονίζεται επικίνδυνα, όπως προειδοποιούσαν πριν από καιρό οι επιστήμονες της Ελληνικής Εταιρείας Θετικής Ψυχολογίας. Σύμφωνα με τα συ-μπεράσματα έρευνάς τους – που ολοκλη-ρώθηκε πριν από τη λήψη των έκτακτων οικονομικών μέτρων – για τον ρόλο των θετικών συναισθημάτων στην αντιμε-τώπιση της οικονομικής κρίσης και τους παράγοντες που προσδιορίζουν την ψυ-χολογική ανθεκτικότητα, ένας στους δύο Έλληνες είχε κατάθλιψη και ένας στους τέσσερις είχε κατάθλιψη μαζί με άγχος. Το παρήγορο είναι ότι εκείνοι που βίωναν πιο πολλά θετικά συναισθήματα είχαν λιγότερη κατάθλιψη και άγχος, παρόλο που ζούσαν στο ίδιο περιβάλλον. Γιατί τα θετικά συναισθήματα τους προστάτευ-αν! Χωρίς, βέβαια, αυτό να σημαίνει πως οι συγκεκριμένοι άνθρωποι δεν καταλά-βαιναν από κρίση... Απλώς, παρόλο που πλήττονταν απ’ αυτήν, παρέμεναν υγιείς, καθώς με κάποιον τρόπο είχαν μάθει να αναγνωρίζουν και στη συνέχεια να βιώνουν θετικά συναισθήματα που τους θωράκιζαν με μεγαλύτερη ψυχική ανθε-κτικότητα. Η παρότρυνση, λοιπόν, των ειδικών για την αντιστροφή των βασανι-στικών σκέψεων βασίζεται κυρίως στη θετική σκέψη και στη δύναμη που αυτή κρύβει μέσα της. Άλλωστε, εκτός από την ψυχολογία, οι παλιοί ανέκαθεν γνώριζαν ότι η θέληση και η πίστη μπορούν να επη-ρεάσουν την υγεία και ότι η θετική σκέψη μπορεί να θεραπεύσει! Και είναι, πλέον, γνωστό ότι για την εκδήλωση ασθενειών, εκτός των άλλων, ενοχοποιούνται και το έντονο άγχος, οι συγκινησιακές εντάσεις και οι ανησυχίες. Καταστάσεις, δηλαδή, που επιδρούν όχι μόνο στην ψυχή, αλλά και στο σώμα. Μήπως δεν αποτελεί σαφή ένδειξη για τα παραπάνω το γεγονός ότι κάθε συγκινησιακή διαταραχή – για παράδειγμα, μια σκέψη φόβου, απειλής, χαράς, λύπης ή πανικού – κάνει την καρ-διά μας να χτυπά γρηγορότερα, φέρνει δάκρυα χαράς ή λύπης στα μάτια, κάνει τα μάγουλα να κοκκινίζουν και αυξομειώ-νει την κυκλοφορία του αίματός μας;

Μεγιστοποιώντας τη χαρά της ζωής«Μήπως οι αρνητικές σκέψεις δεν είναι τε-λικά το σύμπτωμα της κατάθλιψης, αλλά η αιτία της»; Με αφετηρία αυτήν τη σκέψη, ο ψυχολόγος Μάρτιν Σέλιγκμαν (πρώην πρό-εδρος της Ένωσης Αμερικανών Ψυχολόγων και καθηγητής Ψυχολογίας στο Πανεπιστή-μιο της Πενσιλβάνια) άρχισε ν’ αναζητά τη

Σκέψου θετικά χαρά μέσα στον ανθρώπινο ψυχισμό. Κι έτσι δημιούργησε ένα νέο ψυχολογικό κίνημα, που ονομάστηκε Θετική Ψυχολογία. Γιατί συνειδητοποίησε ότι η επιστήμη της Ψυχο-λογίας ήταν αυστηρά εστιασμένη στο να ανα-ζητά και να θεραπεύει τα προβλήματα του ανθρώπινου ψυχισμού, δίχως να δίνει ιδιαί-τερη έμφαση στα θετικά χαρακτηριστικά του ανθρώπου, στις ικανότητές του και στα ταλέ-ντα του. Κοντολογίς, στη «φωτεινή» πλευρά του. Έτσι λοιπόν, άρχισε η διερεύνηση όχι μόνο των ασθενειών, αλλά και των αρετών του ανθρώπινου νου. Με στόχο να αρχίσει να καλλιεργείται η θετική σκέψη και να ενθαρ-ρύνεται ο άνθρωπος να μεγιστοποιεί τη χαρά στη ζωή του. Γιατί, όπως ισχυρίζεται ο Σέλι-γκμαν – που από κάποιους χαρακτηρίστηκε και ως ο «Φρόιντ του νέου αιώνα» –, εάν ενισχυθούν οι θετικές πλευρές του χαρακτή-ρα μας, δίνοντας έμφαση στις αρετές και στα ταλέντα μας, και συγχρόνως αν καλλιεργηθεί συστηματικά και η αισιόδοξη ερμηνεία της ζωής, τότε μειώνεται θεαματικά η πιθανότη-τα να εμφανιστεί κατάθλιψη με όλα της τα επακόλουθα.

Τα 5 χαρακτηριστικά των ευτυχισμένων ανθρώπωνΤο κίνημα της Θετικής Ψυχολογίας, θέλοντας να επιβεβαιώσει τους ισχυρισμούς του περί θετικής σκέψης και ευτυχίας, διεξήγαγε πολ-λές έρευνες, των οποίων τα αποτελέσματα ενθουσίασαν τους οπαδούς και δικαίωσαν τους διδάσκοντες. Όπως φάνηκε, δεν υπάρ-χει κάποια συγκεκριμένη περίοδος της ζωής, ούτε κάποια ορισμένη ηλικία του ανθρώπου που να δίνει περισσότερες χαρές ή λύπες. Υπάρχουν, όμως, πέντε χαρακτηριστικά που σκιαγραφούν το πορτρέτο των χαρούμενων ανθρώπων, σε όποια γωνιά της γης και αν βρίσκονται. Δηλαδή:

> Αγαπούν τον εαυτό τους: Διαθέτουν υψη-λή αυτοεκτίμηση, εξυπνάδα, είναι επικοι-νωνιακοί, δημιουργούν άριστες σχέσεις και δεν πάσχουν από προκαταλήψεις.

> Εκτιμούν τη δουλειά τους: Αγαπούν το αντικείμενό της, δίνονται δημιουργικά σε ό,τι καταπιάνονται και αντλούν απ’ αυτό πάντα ικανοποίηση.

> Είναι κυρίαρχοι της ζωής τους: Κάτι που ενισχύει την αυτοπεποίθησή τους και την καλή τους διάθεση. Αντίθετα, όσοι ζουν υπό εξαναγκασμό χάνουν μέρος της αυτο-πεποίθησής τους και τείνουν να έχουν χει-ρότερη υγεία και φυσικά λιγότερη καλή διάθεση και χαρά.

> Είναι σχεδόν πάντα αισιόδοξοι: Προσδο-κούν πάντα τις καλύτερες μέρες, δεν χά-νουν την εμπιστοσύνη τους στη ζωή και, βεβαίως, τη χαρά τους.

> Είναι συνήθως εξωστρεφείς: Δηλαδή εκφράζουν ευκολότερα προς τα έξω τα συναισθήματα και τις σκέψεις τους. Η εξωστρέφειά τους, μάλιστα, δεν τους εμποδίζει να περνούν μια χαρά ακόμα κι όταν είναι μόνοι τους.

Σκέψου θετικά

40•in•vitro

ΕναλλακτικάΜΑΪΟΣ 2012

Ρεφλεξολογία για παιδιά Γράφει η Μαρία Ορφανίδου

Συνεργάστηκε η ολιστική γιατρός, μαιευτήρας - γυναικολόγος Dr Isabel Rosas, επιστημονική διευθύντρια του Centro Rosas

Τα μαθήμα-τα ρεφλεξο-λογίας προ-σφέρουν τη

μοναδική δυνατότητα

να μοι-ραστεί η

οικογένεια τη γνώση αυτής της τεχνικής. Είναι μα-

θήματα για γονείς που είναι διατε-θειμένοι να ενισχύσουν και να δια-φυλάξουν οι ίδιοι την υγεία των παιδιών

τους με φυ-σικό τρόπο

Τι προσφέρει > Βαθιά χαλάρωση και μείωση του άγχους,

βασική προϋπόθεση για να λειτουργούν σωστά τα όργανα του σώματος.

> Διέγερση των διαφορετικών συστημά-των, βελτίωση της κυκλοφορίας και της ανοσοποίησης, ενεργοποίηση μηχανισμών κάθαρσης κ.τ.λ.

> Ουσιαστικό ανθρώπινο δεσμό για την ανά-πτυξη του παιδιού. Στην περίπτωση των παιδιών με ειδικές ανάγκες ή με σοβαρές ή / και χρόνιες ασθένειες, αποτελεί καθο-ριστικό ρόλο που θα επηρεάσει θετικά τις ζωτικές τους διαδικασίες.

Τι αντιμετωπίζειΗ ρεφλεξολογία είναι ένα θεραπευτικό εργαλείο, που στα χέρια των γονιών αποκτά ακόμα μεγαλύτερη δύναμη, καθώς συμβάλλει στην ισχυροποίηση της σχέσης με τα παιδιά τους, ανεξαρτήτου ηλικίας. Επομένως, συγκε-κριμένες τεχνικές ρεφλεξολογίας για παιδιά μπορούν:

> να ενδυναμώσουν το ανοσοποιητικό σύ-στημα,

> να αντιμετωπίσουν ασθένειες του ανα-πνευστικού (άσθμα, βρογχίτιδα, βρογχιολί-τιδα, ωτίτιδα, γρίπη, πνευμονία, κρυολογή-ματα κ.ά.),

> να αντιμετωπίσουν ασθένειες του πεπτι-κού συστήματος (δυσκοιλιότητα, διάρροια, γαστρεντερίτιδα),

> να βοηθήσουν σε λοιμώξεις και δυσλει-τουργίες του ουροποιητικού συστήματος.

Η ρεφλεξολογία είναι μια θεραπευτική τε-χνική που ενδείκνυται, επίσης, για παιδιά με ειδικές ανάγκες και για παιδιά που αντιμετω-πίζουν προβλήματα, όπως διαταραχές υπερ-κινητικότητας, ελλειμματικής προσοχής κ.ά. Μπορεί, επίσης, να λειτουργήσει ενισχυτι-κά σε άλλες θεραπείες και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής σε παιδιά με σύνδρομο Down, εγκεφαλική κάκωση, δυσκολίες μάθησης, προβλήματα συμπεριφοράς κ.ά.Επιπλέον η τεχνική αυτή μπορεί να δράσει αποτελεσματικά και ενάντια στο στρες, τη νευρικότητα, την αϋπνία, τον πόνο, τις αλλερ-γίες, το άσθμα.

Πρακτικά μαθήματαΤο μαθΗμα της ρεφλεξολογίας είναι κατά βάση πρακτικό. Γίνεται σε έξι συναντήσεις κάθε μία από τις οποίες περιλαμβάνει μαθή-ματα χαλάρωσης και μαθήματα σχετικά με το αμυντικό, πεπτικό, ουροποιητικό και ανα-πνευστικό σύστημα. Στο τελευταίο μάθημα (6η συνάντηση), γίνεται μια γενική επανάλη-ψη και ανακεφαλαιώνονται κάποια πρακτικά θέματα. Πρόκειται για μια απαραίτητη δομή μαθημάτων, προκειμένου οι γονείς - μαθητές να αποκτήσουν αυτονομία και σιγουριά για να θεραπεύουν οι ίδιοι τα παιδιά τους. Σε κάθε συνάντηση διανέμεται υλικό των μαθημάτων, ενώ ο κύκλος ολοκληρώνεται σε 12 ώρες (ένα 2ωρο μάθημα την εβδομάδα).

Δύναμη θεραπείας στους γονείς

Οι γονείς έχουν το προνόμιο και την ευκαιρία να ανα-λαμβάνουν την ευθύνη της υγείας των παιδιών τους. Η ρεφλεξολογία, λοιπόν,

προσφέρει σε κάθε γονιό ένα σπουδαίο εργαλείο, που θα τον συνοδεύει σε όλη τη διάρκεια της ανάπτυξης των παιδιών του και επιπλέον θα του επιτρέπει να γνωρίζει καθημερινά και να εμπιστεύεται σε βάθος την ικανότητα που έχει το παιδικό σώμα να εξυγιαίνεται.

ΧαλάρωσηΗ ρεφλεξολογία είναι μια εναλλακτική τεχνική, μέσω της οποίας βοηθιέται όχι μόνο αυτή καθαυτήν η φυσική διαδικασία της αυτο-ίασης, αλλά επιτυγχάνεται και η επαναφορά των ισορροπιών. Συγχρόνως ενεργοποιούνται οι άμυνες και η κάθαρ-ση του οργανισμού. Κοντολογίς, πρόκειται για μια τεχνική λεπτή και αποτελεσματική, που αντιμετωπίζει τον άνθρωπο ως ολό-τητα, γι’ αυτό και οι επιδράσεις της έχουν αντίκτυπο σε όλα τα επίπεδά του (σωματι-κό, ψυχολογικό κ.τ.λ.). Η ρεφλεξολογία δεν παρεμβαίνει σε κάτι. Το μόνο που κάνει είναι να προσφέρει χα-λάρωση και ικανοποίηση, αλλά και αγάπη και ζεστασιά. Γι’ αυτό κι ενδείκνυται ιδιαί-τερα για τα παιδιά, ακόμα και από τη στιγ-μή της γέννησής τους. Το όφελος της τε-χνικής αυτής, όταν εφαρμόζεται στα μωρά

και στα παιδιά από τους γονείς τους, είναι διπλό, αφού όχι μόνο θεραπεύει, αλλά δημιουργεί κι έναν συναισθηματικό δεσμό μεταξύ παιδιών και γονιών, που έχει ως αποτέλεσμα να παρέχει στο παιδί σιγουριά και εμπιστοσύνη, στην προσπάθειά του ν’ ανακτά τις ισορροπίες του.

Αυτο-ίαση και υπευθυνότηταΓιατί, όμως, να κάνουμε ρεφλεξολογία στα παιδιά μας; Διότι:

> Δεν αποτελεί επιθετική θεραπεία και δεν έχει παρενέργειες.

> Τ α παιδιά συνήθως ανταποκρίνονται γρήγορα και αποτελεσματικά στην εφαρμογή της, μια και ο μεταβολισμός τους είναι πολύ ενεργός.

> Δεν υπάρχει περιορισμός όσον αφορά στην ηλικία.

> Προδιαθέτει τα παιδιά να είναι, να μά-θουν και να γίνουν υπεύθυνα του ίδιου τους του σώματος, βάζοντας τις βάσεις μιας σωστής φροντίδας για το μέλλον.

Με λίγα λόγια, η ρεφλεξολογία απευθύνε-ται στους ίδιους τους γονείς, προσφέρο-ντάς τους γνώση και εργαλεία, ώστε να μά-θουν συγκεκριμένες πρακτικές, τις οποίες θα μπορούν στη συνέχεια να εφαρμόζουν στην καθημερινότητά τους, για να βελτι-ώνουν τη φυσική, οργανική και συναισθη-ματική υγεία των παιδιών τους, σε όποια ηλικία και αν βρίσκονται αυτά.

Business mail

ΜΑΪΟΣ 2012

Cosmedic Eνα δίκτυο Υγείας, ένας κόσμος προσφορώνΥγεία - Ιατρική Αισθητική - Ευεξία. Στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης τίποτε από όλα αυτά δεν αποτελεί πολυτέλεια. Το cosmedic.gr είναι η πρώτη διαδικτυακή πύλη που σας εξασφαλίζει οικονομικές ιατρικές υπηρεσίες, προσιτές τιμές σε θεραπείες ομορφιάς και ελκυστικά πακέτα εναλλακτικών θεραπειών, άθλησης και ευεξίας. Όλοι ανεξαιρέτως οι χρήστες του portal, χωρίς χρεώσεις, μπορούν: Μέσω μηχανών αναζήτησης να κλείνουν ραντεβού με τον γιατρό / ειδικό που επιθυμούν με χαμηλότερες τιμές – τουλάχιστον 10.000 συνεργάτες είναι διαθέσιμοι. 2. Να συνομιλήσουν ζωντανά (chat on-line) με τον γιατρό που επιθυμούν. Κάτι που συμ-βαίνει για πρώτη φορά σε ελληνική διαδικτυακή πύλη. Ο ειδικός απαντά άμεσα σε κάθε ερώτηση και απορία. Πέρα από την τρέχουσα επικαιρότητα, εξειδικευμένοι επιστήμονες παρουσιάζουν μέσω αρθρογραφίας ή βίντεο ό,τι νεότερο γύρω από τον τομέα τους. Το cosmedic.gr έχει τη στήριξη του Ιατρικού Συλλόγου της Αθήνας, του Φαρμακευτικού Συλ-λόγου Αττικής και του Συλλόγου Ελευθεροεπαγγελματιών Ιατρών.

Η Merck Ελλάδος στηρίζει τα «Αποτυπώματα»Ο Σύνδεσμος Κοινωνικής Ευθύνης για Παιδιά και Νέους, στοχεύοντας στη θεμελίωση μιας κοι-νωνίας χωρίς διακρίσεις και χωρίς αποκλεισμούς, διοργάνωσε για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά την ξεχωριστή έκθεση ζωγραφικής «Αποτυπώματα 2012», σε συνεργασία με το Μουσείο Βορρέ και τη φαρμακευτική εταιρεία Merck. Η έκθεση παρουσίασε έργα παιδιών και νέων με αναπηρίες από ειδικά σχολεία - κοινωνικούς φορείς - ιδρύματα, σε συνεργασία με μαθητές γενικής εκπαίδευσης και φοιτητές. Περίπου 4.500 νέοι από 104 σχολεία και κοινωνικούς φο-ρείς ζωγράφισαν μαζί κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους 2011 - 2012.

Novartis Διάκριση για Εταιρική ΕυθύνηΗ Novartis Hellas βραβεύτηκε στην κατηγορία Silver ανάμεσα σε 15 εταιρείες που διακρίθη-καν για τις επιδόσεις τους στην εφαρμογή υπεύθυνων εταιρικών πρακτικών, βάσει του Εθνι-κού Δείκτη Εταιρικής Ευθύνης (CR Index).Μέσω του CR Index, του Εθνικού Δείκτη Εταιρικής Ευθύνης, ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες επιθεώρησαν με βάση διεθνή πρότυπα και κριτήρια τις επιδόσεις και τη συμβολή των επιχει-ρήσεων στους τέσσερις βασικούς τομείς που αξιολογεί ο Εθνικός Δείκτης Εταιρικής Ευθύνης: την Κοινωνία, το Περιβάλλον, τους Εργαζόμενους και την Αγορά. Το βραβείο παρέλαβε ο κ. Φιλίστορας Δεστεμπασίδης, δ/ντής Επικοινωνίας της Novartis Hellas. Σε δήλωσή του τόνισε μεταξύ άλλων: «Είναι πολύ σημαντικό για εμάς που καταφέραμε αφενός να διακριθούμε για δεύτερη συνεχή χρονιά σε αυτόν τον πολύ απαιτητικό δείκτη και αφετέρου να βελτιώσουμε σημαντικά την επίδοσή μας από Bronze το 2010 σε Silver το 2011».

Ακύρωση του «κουρέματος» ζητούν δικαστικά οι προμηθευτέςΣτο Συμβούλιο της Επικρατείας, με αιτήσεις ακυρώσεων για το «κούρεμα» των ομολόγων, προ-σέφυγε ο Πανελλήνιος Σύλλογος Προμηθευτών Ορθοπεδικού Υλικού (ΠΑΣΥΠΟΥ).Οι εταιρείες στην προσφυγή τους υπογραμμίζουν ότι τα συγκεκριμένα ομόλογα τους είχαν δο-θεί ως αμοιβή για τα υλικά και φάρμακα που διέθεσαν στα δημόσια νοσοκομεία τη διετία 2008 - 2009. Για τις απαιτήσεις τους αυτές δεν δόθηκαν ούτε τόκοι καθυστέρησης ούτε τόκοι επί των ομολόγων. Η ένταξη των ομολόγων των επιχειρήσεων Υγείας στο PSI προσβάλλει ευθέως το δι-καίωμα στην περιουσία τους, την αρχή της ισότητας στα δημόσια βάρη και τη δημόσια υγεία.Παραβιάζονται, έτσι, θεμελιώδεις διατάξεις του Συντάγματος και της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Οι υποθέσεις αναμένεται να απασχολήσουν το ΣτΕ κατά προτεραιότητα, λόγω μείζονος σοβαρό-τητας. Το προεδρείο του ΠΑΣΥΠΟΥ τονίζει ότι με το «κούρεμα» των ομολόγων τους, οι εταιρείες του κλάδου της Υγείας υφίστανται τεράστια οικονομική ζημιά, γιατί παρέμεναν απλήρωτες τα δύο αυτά χρόνια και γι’ αυτό εκτέθηκαν αναγκαστικά στον τραπεζικό δανεισμό, τον οποίο πλέον δεν είναι σε θέση να καλύψουν. Έτσι, κινδυνεύουν σοβαρά να κλείσουν, αφήνοντας πίσω άνερ-γες χιλιάδες οικογένειες. Παράλληλα, προειδοποιεί για τον κίνδυνο να δημιουργηθούν τερά-στιες ελλείψεις στα νοσοκομεία, εάν ο κλάδος καταστραφεί οικονομικά.

42•in•vitro

ΟμορφιάΜΑΪΟΣ 2012

Περιποίηση ματιών Γράφει η Μαρία Ορφανίδου

Συνεργάστηκε ο Γιώργος Παπαδόπουλος, δερματολόγος, διευθυντής των Κέντρων Ιατρικής Αισθητικής ΑΝΑΝΕΩΣΙΣ, και η Μαρία Χατζηγρηγορίου, αισθητικός.

TipsΤα κονσίλερ με κίτρινο χρώμα κα-λύπτουν ιδανικά τους μοβ κύκλους, με μπεζ καμου-φλάρουν τους μαύρους, ενώ τα πράσινα κρύβουν κοκκινίλες και αγγεία.

Το τζελ ματιών που διατηρεί-ται στο ψυγείο αντιμετωπίζει πιο αποτελεσματικά το πρήξιμο και τις σακούλες των ματιών.

Το τζελ αλόης ενδείκνυται και ως κρέμα ματιών. Χρησιμοποιήστε το απλώνοντας ένα παχύ στρώμα γύρω τους.

Επιλέξτε λεπτό σιμιγδάλι με τζελ αλόης και τρεις σταγόνες από φρέσκο λεμόνι ως εναλλακτικό πίλινγκ για το πρό-σωπο.

Η αδιάβροχη μά-σκαρα αφαιρεί-ται με προϊόντα ντεμακιγιάζ που έχουν ως βάση τους το λάδι. Αλλά και μια σταγόνα λάδι μπορεί να κάνει την ίδια δου-λειά.

Οι κρέμες ματιών – επειδή είναι πολύ ευαίσθητες – δεν μπορούν να διατηρηθούν πολύ (συνήθως 3 με 6 μήνες).

Αν τα μάτια σας είναι ταλαιπωρη-μένα, απαγορεύ-ονται οι μεταλλι-ζέ σκιές, καθώς τονίζουν το πρό-βλημα.

Για να μην κάνε-τε πολύ λεπτά τα φρύδια σας, αφαιρείτε μόνο τις απαραίτητες τριχούλες, που κάνουν το σχήμα να δείχνει ξεκά-θαρο.

Βλέμμα που μαγνητίζει

ΒΑΣΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ1. Άψογο ντεμακιγιάζΓια να ξυπνάτε κάθε πρωί με ζωηρό και έντονο βλέμμα είναι απαραίτητο το τέλειο ντεμακιγιάζ το προηγούμενο βράδυ, με ειδικό προϊόν για τα μάτια. Το μυστικό για να ξεβάφουν τα μάτια χωρίς να ταλαιπωρούνται, είναι να εμποτίζονται οι βλεφαρίδες καλά με το προϊόν ντεμακι-γιάζ. Αυτό σημαίνει πως θα αφιερώνετε τουλάχιστον τρία λεπτά στη συγκεκριμένη διαδικασία.

2. Ιδανική κρέμαΗ κρέμα για την περιοχή γύρω από τα μάτια δεν πρέ-

πει να είναι ούτε πολύ πλούσια ούτε πολύ ελαφριά. Η ιδανική κρέμα πρέπει να είναι αρκετά ενυδα-

τική, ώστε να αποτρέπει τη γήρανση, χωρίς, όμως, να παρέχει υπερβολικά πολλά θρε-

πτικά συστατικά, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πρήξιμο. Οι κρέμες

με υφή τζελ είναι ό,τι καλύτερο για να υποχωρούν οι σακού-λες κάτω από τα μάτια, δίνουν, όμως, λιγότερη ενυδάτωση.

3. Τέλεια αποτρίχωσηΤο σωστό σχήμα στα φρύδια ανοίγει το

βλέμμα, αλλά είτε πρόκειται για διόρθωση είτε για πλήρη αλλαγή στη γραμμή των φρυ-

διών, η αφαίρεση των περιττών τριχών από τα φρύδια πρέπει να γίνεται πάντα το βράδυ, με πολύ

καθαρό δέρμα. Έτσι, αν δημιουργηθεί κοκκινίλα, θα έχει υποχωρήσει μέχρι το πρωί.

ΕΙΔΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ1. Σταγόνες που καταπραΰνουνΕργασθήκατε σκληρά στο γραφείο; Δεν κοιμηθήκατε αρκετά; Μείνατε πολλή ώρα στην πισίνα; Το αποτέ-

λεσμα είναι σε όλες τις περιπτώσεις το ίδιο: κόκκινα μάτια. Για να τους δώσετε πιο φυσιολογική όψη, απο-συμφορήστε τα με ειδικές οφθαλμικές σταγόνες, που περιέχουν υαλουρονικό οξύ. Είναι ό,τι καλύτερο για καθαρό βλέμμα. Μια άλλη λύση είναι να υπογραμμίσετε το εσωτερι-κό τού κάτω βλεφάρου με ένα άσπρο μολύβι ματιών. Περιορίζει την εντύπωση της κοκκινίλας και δείχνει τα μάτια μεγαλύτερα. Μην ξεχνάτε επίσης να κάνετε μασάζ στα βλέφαρά σας, για να αποφεύγετε τις σα-κούλες.

2. Κονσίλερ για τις ατέλειεςΕίναι γνωστό πως δεν υπάρχει καλύτερο προϊόν μακι-γιάζ για να κρύβει τις ατέλειες στο βλέμμα από το κον-σίλερ. Συχνά, όμως, δεν έχει τα αναμενόμενα αποτε-λέσματα, γιατί δεν χρησιμοποιείται σωστά. Φροντίστε, λοιπόν, το κονσίλερ που θα εφαρμόσετε να απλώνεται εύκολα και επιπλέον να έχει τη σωστή απόχρωση. Για να έχει καλυπτική δράση, πρέπει ο τόνος του να είναι αυστηρά πιο ανοιχτός από εκείνον της επιδερμίδας (μια με δυο αποχρώσεις το πολύ). Χρησιμοποιήστε το μετά το φον ντε τεν και δώστε έμφαση στα σημεία που εμφανίζονται σημάδια και ατέλειες.

3. Βουρτσάκι για τα φρύδιαΤα φρύδια σας είναι απείθαρχα; Σταθεροποιήστε τα ρίχνοντας λίγη λακ στο βουρτσάκι πριν τα χτενίσετε. Θα πρέπει, όμως, να κινηθείτε γρήγορα, γιατί η λακ στεγνώνει μέσα σε μερικά δευτερόλεπτα. Απαγο-ρεύεται αυστηρά να ψεκάσετε λακ απευθείας στα φρύδια, γιατί υπάρχει κίνδυνος να μπει στα μάτια. Αν δεν έχετε βουρτσάκι για τα φρύδια, μπορείτε να κρατήσετε και να πλύνετε ένα βουρτσάκι από παλιά μάσκαρα που έχει τελειώσει. Κάνει ακριβώς την ίδια δουλειά.

Η περιοχή των ματιών – ακόμα και σε νεαρές ηλικίες – είναι εκείνη η οποία καθρεφτίζει την ταλαιπωρία, την αϋπνία ή την κούραση που νιώθει κάθε γυναίκα. Έτσι, λοιπόν, όποιος σας λέει ότι δείχνετε κουρασμένη, συνήθως καταλήγει σ’ αυτό το συμπέρασμα παρατηρώντας τα μάτια

σας. Κι αυτό γιατί η συγκεκριμένη περιοχή έχει ελάχιστο υποδόριο λίπος, εξαιρετικά μαλακούς ιστούς και τους πιο λεπτούς μυς του ανθρώπινου σώματος. Για να διατηρηθεί επομένως νεανικό, λαμπερό και ξεκούραστο το βλέμμα, χρειάζονται κατάλληλες φροντίδες,

ανάλογα με τον χρόνο που έχετε στη διάθεσή σας. Γρήγορες το πρωί που βιάζεστε και κάπως πιο λεπτομερείς το Σαββατοκύριακο.

Ξεχωριστά προϊόντα φροντίδας και λάµψης για να διώχνουν απ’

τη µατιά σας αϋπνία, κούραση, πρηξίµατα, σακούλες και µικρές

ρυτίδες και να επαναφέρουν ξανά τη χαµένη τους οµορφιά και φρε-

σκάδα.

IN•VITRO•43

ShoppingΜΑΪΟΣ 2012

Αναζωογόνηση

Ξεχωριστά προϊόντα φροντίδας και λάµψης για να διώχνουν απ’

τη µατιά σας αϋπνία, κούραση, πρηξίµατα, σακούλες και µικρές

ρυτίδες και να επαναφέρουν ξανά τη χαµένη τους οµορφιά και φρε-

σκάδα. beauty

Midnight Recovery Eye, ΚΙΕΗL’SΑναζωογονητική κρέµα µατιών νύχτας, η οποία, χάρη στο ενεργό συστατικό της ρούσκος (εκχύλισµα ρίζας), ανακουφίζει και ηρεµεί την επιδερµίδα κάτω από τα µάτια, περιορίζοντας πρήξιµο, λεπτές γραµµές και ρυτίδες. Κάθε βράδυ αρ-κούν δυο σταγόνες για να δείχνουν τα µάτια το πρωί περισσότερο δροσερά και νεανικά.

Stick Jaune Couvrance, AVENΚίτρινο διορθωτικό στικ της Couvrance για την κάλυψη µπλε - µελανών ατελειών. Χρησιµοποιείται ιδιαίτερα στην περιοχή κάτω από τα µάτια (και στο κινητό βλέφα-ρο, εάν υπάρχει ανάγκη) για να καλύψει τους µαύρους κύκλους. Με δείκτη προ-στασίας SPF 20.

Double Effect Eye Make-Up Remover, NIVEA VISAGEΉπιο προϊόν για το ντεµακιγιάζ µατιών, µε καινοτόµο διφασική σύνθεση (µπλε έλαιο και διάφανο νερό). Ανακινώντας τη συσκευασία, νερό και έλαιο αναµειγνύο-νται, δηµιουργώντας ένα αποτελεσµατικό γαλάκτωµα καθαρισµού, ικανό να αφαι-ρεί κάθε ίχνος µακιγιάζ.

Aqua Eyes Shade, SEPHORAΑδιάβροχο µολύβι µατιών Νο 16208 της επαγγελµατικής σειράς make up for ever. Γλιστρά αβίαστα στα βλέφαρα, αντέχει στις πιο ακραίες συνθήκες και παραµένει στα µάτια αναλλοίωτο, διατηρώντας το χρώµα του ανέπαφο και το βλέµµα λαµπερό ολόκληρη τη µέρα. Διατίθεται απο-κλειστικά στα Sephora.

Substiane (+) Yeux, LA ROCHE-POSAYΑντιγηραντική κρέµα µατιών για την ανά-κτηση της χαµένης λάµψης. Η σύνθεσή της, εµπλουτισµένη µε το δραστικό συστατικό linactyl, ενεργοποιεί τα κύτταρα στήριξης και «αντιστρέφει» τη διαδικασία γήρανσης, περιορίζοντας ρυτίδες, λεπτές γραµµές και την απώλεια λάµψης από την ευαίσθητη πε-ριοχή των µατιών.

Eye Roll On Lid, BODY SHOPΜια εξαιρετικά ελαφριά συ-σφιγκτική - ενυδατική κρέµα για τα µάτια, σε µορφή roll-on, που ανανεώνει, φωτίζει και χαρίζει προσωρινό αποτέλεσµα ανύψωσης στην περιοχή. Εκτός από τα πλούσια σε αντιοξειδω-τικά εκχυλίσµατα του ροδιού, η κρέµα περιέχει επιπλέον αλόε βέρα και µέλι.

Biotanix, EYESLICES «Φέτες» µατιών κρυο-γέλης, για να ξεκου-ράζουν και ν’ ανα-ζωογονούν τα µάτια, περιορίζοντας µαύρους κύκλους, πρηξίµα-τα ή σακούλες. Με άλλα λόγια, το ιδανικό πάντρεµα της φύσης (περιέχουν σύµπλεγµα βιταµινών και φυσικά εκχυλίσµατα βοτάνων) µε τη βιοκαινοτοµία για λαµπερό δέρµα.

Ρόδι Concealer, ΚΟΡΡΕΣΔιορθωτικό υγρό κονσίλερ, που καλύπτει πλήρως µαύρους κύκλους, κοκκινίλες και ατέ-λειες και χαρίζει στο βλέµµα οµοιόµορ-φο, φωτεινό απο-τέλεσµα µεγάλης διάρκειας. Περιέχει εκχύλισµα από ρόδι, πλούσιο σε ταννίνες και πολυφαινόλες, που προσφέρουν αντιοξειδωτική προ-στασία. Επιπλέον, είναι δερµατολογικά και οφθαλµολογικά ελεγµένο και χωρίς mineral oil, προπυ-λενογλυκόλη και αιθανολαµίνες.

44•IN•VITRO ΜΑΪΟΣ 2012

Χρηστικά

ΑΣΘΜΑΑΘΗΝΑ> Γενικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώ-

ρακος Αθηνών “η Σωτηρία” / Κέντρο Άσθµατος Λεωφ. Μεσογείων 152 115 26 Αθήνα / τηλ 210.7763666.

> Γενικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώ-ρακος Αθηνών “η Σωτηρία” / Σχολείο Άσθµατος / Μεσογείων 152 115 26 Αθή-να / τηλ. 210.7763666 και 210.7781720.

> Γενικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρα-κος Αθηνών “η Σωτηρία” / A’ Πανεπιστη-µιακή Πνευµονολογική Κλινική Πανεπι-στηµίου Αθηνών / Μεσογείων 152, 115 26 Αθήνα /

> Ιατρικό Παλαιού Φαλήρου / Εργαστήριο Ελέγχου Αναπνευστικής Λειτουργίας Π Βρογχοσκοπικό / τηλ. 210.9892154

> Νοσοκομείο “Ερρίκος Ντυνάν / Παθο-λογικός Τοµέας / Πνευµονολογικό Τµήµα / Ιατρείο Άσθµατος / Μεσογείων 107, 115 26 Αθήνα / Τηλ.: 210 6972000, Fax: 210 6972200 / Τηλ. Γραµµατείας: 210.6972958-9

> Ευρωκλινική Παίδων / Αλλεργιολογικό τµήµα / Ευρωκλινική Παίδων Λεµε-σού 39-41 & Αχαρνών 209 / 104 46 Αθήνα Τηλ. Κέντρο: 210.8691900 Fax: 210.8691950

> Θεραπευτήριο “Υγεία” / Ιατρείο Αλλεργί-ας/ Ερυθρού Σταυρού 4 & Κηφισίας 151 23 Μαρούσι, Αθήνα / Τηλεφωνικό Κέ-ντρο: 210.6867000Fax: 210.6845089

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ> Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλο-

νίκης / Ιατρικό Τµήµα/ Πνευµονολογική Κλινική/ Mονάδα Άσθµατος και Αλλεργι-

κών Πνευµονοπαθειών / Μητρ. Ιωσήφ 5 Θεσσαλονίκη 546 22 Τηλ: 2310.274077

> Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης “Πα-παγεωργίου” / Πνευµονολογικό Τµήµα / Τηλ: 2313.323000

ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟΙ ΤΟΠΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΑΣΘΜΑ> Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας ΗΠΑ

http://www.nlm.nih.gov/hmd/breath/breathhome.html

> Ελληνική Εταιρεία Αλλεργιολογίας και Κλινικής Ανοσολογίαςhttp://www.allergy.org.g

ΥΠΕΡΤΑΣΗΑΘΗΝΑ> Iπποκράτειο / τηλ: 210-7483770> Γενικό Kρατικό Nικαίας / τηλ:

210-4915061 > Eρυθρός Σταυρός / τηλ: 210-6414000 και

210-6414274> Σωτηρία / τηλ: 210-7719981 και

210-7778611> Tζάνειο / τηλ: 210-4519411> Eυαγγελισμός / τηλ.: 210-7201000 > Γεώργιος Γεννηματάς / τηλ:

210-7778901> 7ο Θεραπευτήριο I.K.A. / τηλ:

210-2022510-19> Aγία Όλγα / τηλ: 210-2776612 και

210-2796897> Σισμανόγλειο / τηλ: 210-8039911 και

210-8047165> Aλεξάνδρα / τηλ: 210-3381.100 και

210-3381483> Λαϊκό / τηλ: 210-7456000> Ωνάσειο Kαρδιοχειρουργικό Kέντρο /

τηλ: 210-9493933

> Aσκληπιείο Bούλας / τηλ: 210-8924444> Θριάσιο / τηλ: 210-5551501> Aττικό / τηλ: 210-5831000 και

210-5831100> Aγία Bαρβάρα (Λοιµωδών) / τηλ:

210-5301100> Παμμακάριστος / τηλ: 210-2011091 και

210-2284851> Eλπίς / τηλ: 210-6434001> KAT / τηλ: 210-6280200> Aμαλία Φλέμινγκ / τηλ: 210-80.30.303

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ> AXEΠA / τηλ: 2310-993111> Iπποκράτειο / τηλ: 2310-892000> Παπαγεωργίου / τηλ: 2310-693229> Παπανικολάου / τηλ: 2310-358278> Ψυχιατρικό Nοσοκομείο Θεσσαλονίκης

/ τηλ.: 2310-647100

ΚΡΗΤΗ> Bενιζέλειο και Πανάνειο / τηλ:

2810-368000 και 2810-368189> Γενικό. Nοσ. Hρακλείου / τηλ:

2810-392.111 και 2810-542.107

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΔΕΡΜΑΤΟΣΑΘΗΝΑ> Γ. Γεννηματάς Περιφερειακό Γενικό

Νοσοκομείο Αθηνών / Τµήµα Ήλαστικής χειρουργικής / Λεωφ. Μεσογείων 154, 115 27 Αθήνα τηλ. Κέντρο: 210.7768000.

> Άγιος Σάββας Περιφερειακό Αντικαρκι-νικό-Ογκολογικό Νοσοκοµείο Αθηνών / Τµήµα Πλαστικής Χειρουργικής / Λεωφ. Αλεξάνδρας 171, 115 22 Αθήνα τηλ. Κέ-

ντρο 210.6409000, 213.2021000> Γ. Γεννηματάς 6ο Ογκολογικό Νοσοκο-

μείο ΙΚΑ / Τµήµα Πλαστικής χειρουργικής / Οδός ΑσωΉίου 4 Αθήνα, 114 73 τηλ. Κέντρο 210.6495100

> Ανδρέας Συγγρός Νοσοκομείο Αφροδι-σίων και Δερματικών Νόσων Αθήνας / Οδος Ι. Δραγούµη 5, 161 21 Αθήνα, τηλ. Κέντρο 210.7240666, 210.7249021

> Ευαγγελισμός ΓΠεριφερειακό Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών / Οδός Υψηλάντου 45-47, 106 76 Κολωνάκι Π Αθήνα τηλ. Κέ-ντρο 210.7201000

> Αττικόν Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσο-κομείο / Οδός Ρίµινι 1, 124 62 Χαϊδάρι Αθήνα. Τηλ Κέντρο 210.5831000 / Τηλεο-µοιότυπο: 210.5326385

> Υγεία Διαγνωστικό και Θεραπευτικό Κέντρο Αθηνών / Λεωφ. Κηφισίας και Ερυθρού Σταυρού 4, 151, 23 Φιλοθέη Π Αθήνα τηλ 210.6867557

> ΕΔΑΕ Ελληνική Δερματολογική και Αφροδισιολογική Εταιρεία / Οδός Μιχαλακοπούλου 155, 115 27, τηλ. 210.7751236

> ΕΡΡΙΚΟΣ ΝΤΥΝΑΝ Γενικό Νοσοκομείο / Λεωφ. Μεσογείων 107, 115 26 Αθήνα, τηλ. Κέντρο: 210.6972000, Τηλεοµοιότυ-πο: 210.6972200

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ> Νοσοκομείο Αφροδισίων και Δερματι-

κών Νόσων / Οδός Δελφών 124, 151 23 τηλ. 2310.886300

ΠΑΡΚΙΝΣΟΝΑΤΤΙΚΗ> Γ.Ν. Αιγινήτειο Δ/νση: Βασιλίσσης Σοφίας

72, Αθήνα Τηλ: 210 7289250> Γ.Ν. Γ. Γεννηματάς, Νευρολογική Κλινική

Δ/νση: Μεσογείων 154, Χολαργός Τηλ: 210 7474536

> Α’ Νοσοκομείο ΙΚΑ (Πρώην Παπαδηµητρί-ου) Δ/νση: Τέρµα Ζαϊµη, Μελίσσια Τηλ: 210 8106319

> Γ.Ν. Λαϊκό Δ/νση: Αγίου Θωµά 17, Γουδή Τηλ: 210 745 6000

> Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών Δ/νση: Δεινοκράτους 70, Κολωνάκι Τηλ: 210. 7261613

> Πανεπιστημιακό Γ. Ν. Αττικόν Δ/νση: Ρί-µινι 1, Χαϊδάρι Τηλ: 210 5831100

> Γ.Ν. Σισμανόγλειο Δ/νση: Σισµανογλείου 1, Μαρούσι Τηλ: 210 8039273

> Δ.Θ.Κ.Α. Υγεία Δ/νση: Ερυθρού Σταυ-ρού 4 & Κηφισίας, Μαρούσι Τηλ: 210 6867079

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ > Γ.Ν. Γεώργιος Παπανικολάου Δ/νση: Εξο-

χή Θεσσαλονίκης Τηλ.: 2313 307000 > Γ.Ν. Ιπποκράτειο Δ/νση: Κωνσταντινου-

πόλεως 49, Θεσσαλονίκη Τηλ: 231 331 2000

> Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Δ/νση: Λαγκαδά 196, Σταυρούπολη Τηλ: 2310 647 100

ΠΑΤΡΑ> Γενικό Νοσοκομείο Πατρών Άγιος Αν-

δρέας - Νευρολογικό Τµήµα, Τσερτίδου 1, 263 35, Πάτρα, Πελοπόννησος, τηλ.. 2610.227969

ΙΩΑΝΝΙΝΑ> Γεν. Νοσοκομείο Ιωαννίνων Γ. Χατζηκώ-

στα, Λ. Μακρυγιάννη, 450 01, Ιωάννινα, Ήπειρος, τηλ.: 26510.80420

ΙΝ● VITRO Τώρα κάθε τελευταία

Πέμπτη του μήνα το «ΙΝ VITRO»

κυκλοφορείκαι μαζί με

«ΤO ΠΟΝΤΙΚΙ»

ΑΝΑΖΗΤΗΣΤΕ ΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ ΤΕΥΧΟΣ ΜΕ «ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ» ΣΤΙΣ 31 ΜΑΪΟΥ

Ôï ðåñéïäéêü ãéá ôçí õãåßá

NOΣΟΚΟΜΕΙΑ > ΑΤΤΙΚHΣΑΘΗΝΑ> Γενικό Νοσο κο µείο Αθηνών «Γ.

Γεννηµατάς» (Γενικό Κρατικό Αθη-νών) Μεσογείων 154, Χολαργός

> Γενικό Νοσοκο µείο Αθηνών «Η Ελπίς» Δηµητσάνης 7, Αµπελό-κηποι

> Ερρίκος Ντυ νάν, Μεσογείων 107 > Γενικό Αντικαρ κινικό Νοσοκοµείο

Αθηνών «Άγιος Σάββας», Λ. Αλε-ξάνδρας 171

> Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Ιπ-ποκράτειο», Βασ. Σοφίας 114

> Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Λαϊ-κό», Αγ. Θωµά 17

> Μαιευτήριο Αθηνών «Έλενα Βε-νιζέλου», πλ. Έλενας Βενιζέλου 2

> Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Κορ-γιαλένειο-Μπενάκειο Ε.Ε.Σ» (Ερυ-θρός Σταυρός), Αθανασάκη 1

> Γ.Ν. Νοσηµάτων Θώρακος «Σωτη-ρiα», Μεσογείων 152

> Γενικό Νοσοκο µείο Αθηνών «Ευ-αγγελισµός», Υψηλάντου 45

> Γενικό Νοσοκοµείο Παίδων Aγλα-ΐα Κυριακού, Θηβών και Λεβαδεί-

ας, Αµπελόκηποι > Νοσοκοµείο Αφρ. & Δερµ. Νόσων

Αθηνών «Ανδρέας Συγγρός», Δραγούµη 5

> Ιασώ General, Λεωφ. Μεσογείων 264, Xολαργός

> Γενικό Νοσοκοµείο «Ασκλ η πιείο Βούλας», Βασ. Παύλου 1

ΠΕΙΡΑΙΑΣ> Γενικό Αντικαρκινικό Νοσοκοµείο

Μεταξά, Μπότσαρη 51 > Γενικό Νοσοκοµείο Πειραιά «Τζά-

νειο», Zαννή και Αφεντούλη

ΧΑΪΔΑΡΙ> Πανεπιστηµιακό Γενικό Νοσο-

κοµείο «Αττικό», Ρίµινι 1

ΚΑΛΛΙΘΕΑ> Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέ-

ντρο, Λ. Συγγρού 356

ΦΑΛΗΡΟ> Metropolitan Hospital, Εθνάρ-

χου Μακαρίου & Ελ.Βενιζέλου

1 Ν. Φάληρο

ΚΗΦΙΣΙΑ> Γ.Ν. Αττικής ΚΑΤ, Νίκης 2

ΜΑΡΟΥΣΙ> Ιασώ, Κηφισίας 37 > Γ.Ν. Σισµανό-

γλειο, Σισµανoγλείου 1

Ν. ΙΩΝΙΑ> Γ.Ν.Ν. Αγία Όλγα, Αγ. Όλγας 3

ΝΙΚΑΙΑ> Γ.Ν. Νίκαιας, Μαντούβαλου

Δηµ. 3

ΒΡΙΛΗΣΣΙΑ> Σισµανόγλειο, Σισµανόγλου 1

ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ > ΑΤΤΙΚHΣ> Κολοκούρη Ελένη Μεσογείων

117, εντός εµπορικού κέντρου, > Γρηγορόπουλος Σωτήρης Δευ-

τέρας Μεραρχίας 2 & Ακτή Μια-ούλη, Πειραιάς, > Πλυ τάς Νικόλα-ος Κηφισίας 125-127, Ν. Ψυχικό,

> Λουράντος Κώστας Οµήρου 6, Ν. Σµύρνη,

> Μπακάκος Αγ. Κων/νου 3, Οµό-νοια

> Λένα Τριανταφύλλη Μπακάκου, Λεωφ. Κηφισίας 281, Κηφισιά

> Βλάχος Κων/νος Στουρνάρη 53 (δίπλα στο θέατρο Αλάµπρα), Αθήνα,

> Βλάχος Παντελής Θεοτοκο-πούλου 6, Χαλάνδρι, (πλησίον AGORA CENTER),

> Αντωνό πουλος Νίκος Περικλέους 79, Κηπούπολη Περιστέρι,

> Μαρούλης Γεώργιος Πανεπιστη-µίου 6, Αθήνα,

> Κούβαρης Κώστας Ηρώων Πολυ-τεχνείου 37, Πειραιάς,

> Λαζαρίδου-Παπαδοπούλου Ευγε-νία Τραλέων 61, Γαλάτσι,

> Λύγδας Νικόλαος Παναγή Τσαλδά-ρη 37, Περιστέρι,

> Μαραγκού Βασιλείου - Μαραγκού Ιωάννη Ακαδηµίας 76, Αθήνα,

> Μώρος Δηµήτρης 2ας Μαίου, 26, Ν. Σµύρνη,

> Ραφτόπουλος Γιώργος Κηφισίας 5, Αµπελόκηποι,

> Σαµαράς Ανδρέας Αλεξάνδρας

146Β & Λουκάρεως, Αµπελόκη-ποι,

> Σταµατίου-Βέρου Μαρία Ε. Βενι-ζέλου 126, Ν. Ερυθραία,

> Σταυροπούλου Αικατερίνη Μεσο-γείων 437 & Αγ. Παρασκευής, Αγ. Παρασκευή,

> Σκρέκα Αθανασία, Αττικής 94, Άνω Γλυφάδα

> Τσιροπούλου Σοφία Σπερχειού 61, Χρυσούπολη Περιστέρι,

> Γιαννακάκου-Σκουµπουρδή Αγγε-λική Περικλέους 11, Μαρούσι

> Μπακογιάννη Πολυξένη, Δωδεκα-νήσου 39, Άλιµος

> Αικατερίνη Παγιαύλα- Ευαγγέλου, Κώστα Βάρναλη 38, Χαλάνδρι

ΘΑ ΜΑΣ ΒΡΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:> Hiltonia Spa Βασιλίσσης Σοφίας

46, Αθήνα> Εµπορικό κατάστηµα Public

Καρα γεώργη Σερβίας 1, Πλα τεία Συντάγµατος, Αθήνα.

Πού θα μας βρίσκετε... ΜΑΪΟΣ 2012 IN•VITRO•45

46•IN•VITRO

Last pageΜΑΪΟΣ 2012

Ο ανθρώπινος οργανισμός

Αιµοφόρα αγγεία στον νωτιαίο µυελό

Ένα αιµοφόρο αγγείο στον νωτιαίο µυελό είναι πλήρες µε ερυ-θρά αιµοσφαίρια που µεταφέρουν οξυγόνο, θρεπτικές ουσίες και ορµόνες στο σώµα. Τα ερυθρά αιµοσφάιρια είανι αµφίκοι-λοι δίσκοι που µοιάζουν µε βαράκια όταν τα κοιτάµε από το πλάι - ένα σχήµα που αυξάνει την ικανότητά τους να µεταφέ-

ρουν οξυγόνο. Τα πράσινα οβάλ είναι πυρήνες κυττάρων που σχηµατίζουν το εσωτερικό επιθήλιο των αιµοφόρων αγγείων. Τα αγγεία περιβάλλονται από νευρικό ιστό που λέγεται λευκή ουσία.

[µικροφωτογραφία από ηλεκτρονικό µικροσκόπιο διέλευσης]

invitro

Documents

Transcript of invitro