Οργάνωση και Λειτουργία Ταξιδιωτικής Βιομηχανίας Ι

Ενότητα 6 Τα χαρακτηριστικά του τουρισμού στη Μεσόγειο

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων

Το περιεχόμενο του μαθήματος

διατίθεται με άδεια Creative

Commons εκτός και αν αναφέρεται

διαφορετικά

Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού

Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και

συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό

Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους

Θεmicroατική ενότητα Οργάνωση και Λειτουργία Ταξιδιωτικήσ Βιοmicroηχανίας Ι

Εισηγητής Βασιλοπούλου Γιώτα

Η Μεσόγειος αποτελεί τον πιο διάσηmicroο τουριστικό προορισmicroό παγκοσmicroίως Ο διεθνής microαζικός τουρισmicroός άρχισε να αναπτύσσεται στις παράκτιες και νησιωτικές περιοχές της λεκάνης της Μεσογείου ύστερα από το Δεύτερο Παγκόσmicroιο Πόλεmicroο

Τη δεκαετία του 50rsquo ο τουρισmicroός αναπτύχθηκε σε πολλές περιοχές της Ισπανίας και της Ιταλίας

Τη δεκαετία του 60rsquo η τουριστική ανάπτυξη άρχισε να εmicroφανίζεται σε περιφέρειες της Ελλάδας της Μάλτας της Κύπρου και των χώρων της πρώην Γιουγκοσλαβίας ενώ παράλληλα αυξήθηκε ραγδαία και ο αριθmicroός των τουριστών

Από τη δεκαετία του 70rsquo ο microαζικός τουρισmicroός άρχισε να αναπτύσσεται νοτιότερα σε χώρες όπως το Μαρόκο και η Τυνησία (Bramwell 2003) Έτσι η περιοχή της Μεσογείου έγινε παγκοσmicroίως το πιο δηmicroοφιλές κέντρο microαζικού τουρισmicroού

Αυτή η τουριστική ανάπτυξη στο Μεσογειακό χώρο επέφερε πολλές αλλαγές στην τουριστική πρακτική και πολιτική Οι εν λόγω αλλαγές αποτέλεσαν θεmicroατικές σηmicroαντικού ενδιαφέροντος για την τουριστική ανάπτυξη των παράκτιων και νησιωτικών περιοχών σε όλο τον κόσmicroο

  Χρησιmicroοποιώντας η Μεσόγειος την πλεονεκτική της θέση σε σχέση microε τη γεωγραφία και τις microεταφορές το ήπιο κλίmicroα της τη φυσική της οmicroορφιά και την πολιτιστική της κληρονοmicroιά η ενrsquo λόγω περιοχή έγινε ο κυριότερος τουριστικός προορισmicroός παγκοσmicroίως προσελκύοντας περίπου το 30 των παγκόσmicroιων αφίξεων (Fokiali 2002) και κατέχοντας το 28 των παγκόσmicroιων τουριστικών εσόδων (MAP 1997)

  Τρία κράτη της περιοχής η Γαλλία η Ιταλία και η Ισπανία είναι microέσα στους δέκα ισχυρότερους τουριστικούς προορισmicroούς του πλανήτη όντας οι χώρες που έχουν το microεγαλύτερο καθαρό εισόδηmicroα που προέρχεται από το διεθνή τουρισmicroό

  Η Γαλλία η Ιταλία και πιο πρόσφατα η Ισπανία είναι κράτη που παράγουν σηmicroαντικό τουρισmicroό και έχουν πολλούς εσωτερικούς τουρίστες Σε αυτές τις άκρως Ανεπτυγmicroένες τουριστικά χώρες παρατηρείται microία microέτρια πληθυσmicroιακή τουριστική αύξηση της τάξης του 24 λόγω της ολοένα εντονότερης τάσης για πιο ποιοτικό τουρισmicroό (MAP 1997)

  Τις δεκαετίες του 60rsquoκαι 70rsquo αυτή η αύξηση ήταν σαφώς microεγαλύτερη λόγω των κατάλληλων οικονοmicroικών και πολιτικών συνθηκών που επικρατούσαν σrsquo αυτά τα κράτη και εξαιτίας του ότι η κορύφωση του διεθνούς τουρισmicroού αποτέλεσε ένα πολύ πιο πρόσφατο φαινόmicroενο που βασίστηκε σε πολιτικοοικονοmicroικές αλλαγές που συντελέστηκαν σε microια περιοχή πολύ ευρύτερη από αυτή της Μεσογείου

  Αν microπορεί σήmicroερα να εξαχθεί ένα συmicroπέρασmicroα είναι ότι δεν αναmicroένονται σηmicroαντικές αλλαγές στη Μεσογειακή τουριστική αγορά Η τουριστική κίνηση της περιοχής δείχνει ότι περίπου το 90 των τουριστών πηγαίνει στις Ευρωπαϊκές ακτές της Μεσογείου ενώ αυτό το ποσοστό συνεχώς αυξάνεται

  Μόνο ένας microικρός πληθυσmicroιακός όγκος των τουριστών κινείται προς τα Αφρικανικά (64) και τα Ασιατικά (13) παράκτια τmicroήmicroατα της Μεσογείου Οι Ευρωπαϊκές λοιπόν χώρες της Μεσογείου θα συνεχίσουν να διαδραmicroατίζουν τον κυρίαρχο ρόλο στη Μεσογειακή τουριστική ανάπτυξη

  Η ανάλυση της τουριστικής κίνησης στη Μεσόγειο δεν microπορεί να είναι πλήρης αν παράλληλα δεν αναδειχθεί και η σηmicroασία microερικών χωρών που παράγουν τουρισmicroό γιrsquo αυτή την περιοχή

  Με εξαίρεση τη Γαλλία οι κύριες χώρες παραγωγής τουρισmicroού (Γερmicroανία Μεγάλη Βρετανία Ηνωmicroένες Πολιτείες Αmicroερικής και Ιαπωνία) δεν τοποθετούνται στη Μεσόγειο

  Οι τουριστικές ροές αυτών των κρατών δείχνουν ότι η κίνηση στις Μεσογειακές χώρες όχι microόνο παραmicroένει σε υψηλά επίπεδα αλλά σε απόλυτους αριθmicroούς παρουσιάζει και αυξητικές τάσεις

  Επιπρόσθετα η διασυνοριακή και διαπολιτειακή κίνηση (εκδροmicroές και τουρισmicroός transit) κατέχουν ένα microεγάλο microέρος του Μεσογειακού τουρισmicroού Ο όγκος των εισροών συναλλάγmicroατος εξαρτάται από την ένταση της τουριστικής κίνησης και τη σύνθεση των επισκεπτών ανά εθνικότητα Η Γαλλία η Ιταλία και η Ισπανία κατέχουν το microεγαλύτερο όγκο εσόδων από το διεθνή τουρισmicroό της Μεσογείου που φτάνει το 82 (MAP 1997)

  Από την άλλη η microεγαλύτερη αύξηση των εσόδων από τον τουρισmicroό παρατηρείται στις χώρες της νοτιοανατολικής Μεσογείου Αξίζει εδώ να σηmicroειωθεί ότι microετά την είσοδο του Ευρώ (euro) το 2002 ως Εθνικού Νοmicroίσmicroατος στην πλειοψηφία των Μεσογειακών Ευρωπαϊκών χωρών η εισροή συναλλάγmicroατος microειώθηκε (αφού πολλοί τουρίστες από Ευρωπαϊκές microη Μεσογειακές χώρες χρησιmicroοποιούν την ίδια νοmicroισmicroατική microονάδα ως εθνικό νόmicroισmicroα) χωρίς όmicroως αυτό να επηρεάσει τα τελικά τουριστικά έσοδα

  Οι προβλέψεις για τις παγκόσmicroιες τουριστικές ροές δείχνουν ότι ανεξάρτητα από κάποιες δοmicroικές αλλαγές (κυρίως στην ποιότητα της τουριστικής προσφοράς και την περαιτέρω τmicroηmicroατοποίηση των τουριστικών αγορών) οι υπάρχουσες τάσεις θα συνεχιστούν Αυτό που χρειάζεται είναι η συνεχής αναπροσαρmicroογή των παρεχόmicroενων τουριστικών προϊόντων και υπηρεσιών στη microεταβαλλόmicroενη ζήτηση και η αναδιαmicroόρφωση της τουριστικής διαφήmicroισης

  Η Μεσόγειος ως σύνολο δεν έχει ακόmicroα κορεστεί και θα συνεχίσει να αποτελεί κορυφαίο προορισmicroό για το διεθνή τουρισmicroό ο οποίος θα συνεχίσει να εξαρτάται από τις συνθήκες πολιτικής και οικονοmicroικής σταθερότητας αφού οι επισκέπτες επιλέγουν τις δυνατόν πιο ασφαλείς περιοχές και τις καλύτερα περιβαλλοντικά διατηρηmicroένες

  Σε ολόκληρη τη περίοδο του microεσοπολέmicroου ο αριθmicroός των ξένων τουριστών στην   Ελλάδα παρέmicroεινε microάλλον περιορισmicroένος γύρω στις 100000 ετησίως από τους   οποίους το 13 ταξίδευε οmicroαδικά σε κρουαζιέρες και διέmicroενε στην Αθήνα microόνο microια   ηmicroέρα Από τα δέκα ταξιδιωτικά γραφεία της Αθήνας τα τέσσερα ελέγχονταν από   ξένους (Μουσείο Τουρισmicroού 2006) Παρά την αδιαmicroφισβήτητη πρόοδο που   σηmicroειώνονταν στις αφίξεις και στην ανάπτυξη της υποδοmicroής ο τουρισmicroός δεν είχε   ακόmicroη πλήρως πείσει για τις δυνατότητές του

  Τα πράγmicroατα άλλαξαν ριζικά microετά το Δεύτερο Παγκόσmicroιο Πόλεmicroο Η τουριστική   ανάπτυξη υπό την επίδραση της γενικότερης φιλελευθεροποίησης στις ιδέες και στα   ήθη προσανατολίσθηκε σε ολοένα και περισσότερο φυσιολατρικές κατευθύνσεις και   κυρίως προς τον θαλάσσιο τουρισmicroό χωρίς ωστόσο να ατονήσει τελείως η σχέση microε   την ιστορία και τον πολιτισmicroό που συmicroπλήρωναν σε κάποιο βαθmicroό το πρόγραmicromicroα των   επισκεπτών Η τουριστική ανάπτυξη που συντελέστηκε στην Ελλάδα τη   microεταπολεmicroική περίοδο δε microετέβαλε microόνο τον τρόπο των διακοπών και τα   ενδιαφέροντα των επισκεπτών αλλά αύξησε σηmicroαντικά και τον πληθυσmicroιακό τους   Όγκο

  Υπάρχουν πολλοί λόγοι που αναπτύχθηκε microεταπολεmicroικά ο τουρισmicroός τόσο   στον κόσmicroο όσο και στην Ελλάδα Οι βασικότεροι λόγοι είναι έξι (Pappas 2001)   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η microείωση των ωρών εργασίας των δυνητικών τουριστών Η microείωση των ωρών εργασίας των δυνητικών τουριστών   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η δυναmicroική ανάπτυξη του laquoδικαιώmicroατοςraquo για διακοπές νοώντας ότι όλο και Η δυναmicroική ανάπτυξη του laquoδικαιώmicroατοςraquo για διακοπές νοώντας ότι όλο και   περισσότεροι άνθρωποι είχαν και διέθεταν χρόνο για αναψυχή   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η ανάπτυξη των microέσων microαζικής microεταφοράς Η ανάπτυξη των microέσων microαζικής microεταφοράς   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η βελτίωση του εισοδήmicroατος των πολιτών ιδιαίτερα αυτών που προέρχονταν Η βελτίωση του εισοδήmicroατος των πολιτών ιδιαίτερα αυτών που προέρχονταν   από χώρες αποστολής τουριστών και η δηmicroιουργία microεσαίας κοινωνικής τάξης   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η microαζική παραγωγή και κατανάλωση του τουριστικού προϊόντος microε Η microαζική παραγωγή και κατανάλωση του τουριστικού προϊόντος microε   αποτέλεσmicroα τη microείωση της τιmicroής στο διατιθέmicroενο προϊόν   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η ανάπτυξη των τεχνολογιών επικοινωνίας και η πρόσβαση των τουριστών microε Η ανάπτυξη των τεχνολογιών επικοινωνίας και η πρόσβαση των τουριστών microε   τη δουλειά και το σπίτι τους   Όλοι αυτοί οι λόγοι που συντέλεσαν στη ραγδαία πληθυσmicroιακή αύξηση των   τουριστών και στη δηmicroιουργία τουριστικών πακέτων που ήταν πλέον προσιτά και σε   χαmicroηλότερες οικονοmicroικές τάξεις οδήγησαν στον επαναπροσδιορισmicroό των   οικονοmicroικών σχέσεων τόσο των ντόπιων microεταξύ τους όσο και των τοmicroέων   παραγωγής των κοινωνιών υποδοχής

  Κατά τη δεκαετία του 70rsquo πολλές Ελληνικές περιφέρειες ιδιαίτερα οι νησιωτικές γνώρισαν δραmicroατικές αλλαγές στην οικονοmicroική τους βάση Ύστερα από πολλές δεκαετίες microε microια οικονοmicroία που η γεωργία αποτελούσε το βασικό τοmicroέα παραγωγής

  και που συmicroπληρώνονταν από την αλιεία και τη ναυσιπλοΐα η ζήτηση για διακοπές των ατόmicroων που προέρχονταν κυρίως από τις δυτικοευρωπαϊκές χώρες

  επαναπροσδ ιόρ ισε την εθν ι κή παραγωγική δραστηριότητα (Andriotis 2000) Έτσι δόθηκε έmicroφαση στην τουριστική ανάπτυξη προσδιορίζοντάς την ως την κύρια αναπτυξιακή στρατηγική microε στόχο τη βελτίωση της τοπικής και εθνικής οικονοmicroίας

  καθώς και του βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων

  Ο Ελληνικός τουρισmicroός αυξήθηκε σηmicroαντικά τις τελευταίες δεκαετίες ενώ αυτή η ανάπτυξη αναmicroένεται να συνεχιστεί Μη microητροπολιτικές περιοχές της χώρας έχουν ήδη επωφεληθεί από αυτή την ανάπτυξη (Gibson 1993 32 ndash 37) Ο τουρισmicroός αποτέλεσε για την Ελλάδα ένα σηmicroαντικό συστατικό στην οικονοmicroία της επαρχίας ενώ η ανάπτυξη αυτών των περιοχών ουσιαστικά τις microετέβαλε στις οικονοmicroικά ισχυρές περιφέρειες της χώρας (πχ Κρήτη Κέρκυρα Κυκλάδες Δωδεκάνησα κλπ)

  Το σύνολο των εσόδων της Ελλάδας από τον τουρισmicroό έφθασε το 2004 τα 105 δισεκατοmicromicroύρια euro όντας microεγαλύτερο από το σύνολο της αξίας των εθνικών εξαγωγών τόσο προϊόντων όσο και υπηρεσιών και κάλυψε περίπου το 40 του ελλείmicromicroατος του ισοζυγίου των εθνικών εξωτερικών πληρωmicroών (Παππάς 2006)

  Σήmicroερα στον Ελληνικό τουρισmicroό απασχολούνται άmicroεσα και έmicromicroεσα περίπου 800000 εργαζόmicroενοι το microεγαλύτερο microέρος των οποίων δραστηριοποιείται στην περιφέρεια και σε microικρού ή microεσαίου microεγέθους επιχειρήσεις (Ανδρεάδης 2005)

  Συγκρινόmicroενος σε παγκόσmicroιο επίπεδο ο Ε λ λ η ν ι κ ό ς τ ο υ ρ ι σ micro ό ς κ α τ α γ ρ ά φ ε ι εντυπωσιακές επιδόσεις Σύmicroφωνα microε τα επίσηmicroα στοιχεία του (WΤΟ 2005)

  Η Ελλάδα το 2003 κατατάσσεται στη 10η θέση παγκοσmicroίως σε σχέση microε τις τουριστικές

  εισπράξεις και στη 13η θέση ως προς τις αφίξεις (Ανδρεάδης 2005)

  Ο ι ε π ι δ ό σ ε ι ς αυ τ έ ς γ ί ν ο ν τ α ι π ι ο εντυπωσιακές αν γίνει αναγωγή σε σχέση microε το microέγεθος της Ελλάδας ενώ παράλληλα καταδεικνύουν την ύπαρξη ενός εξαιρετικά ελκυστικού πρωτογενούς τουριστικού προϊόντος

  Παρrsquo όλα αυτά ο εντεινόmicroενος ανταγωνισmicroός των παραδοσιακών τουριστικών προορισmicroών και η είσοδος νέων σε συνδυασmicroό microε τα προβλήmicroατα που αντιmicroετωπίζουν οι ελληνικές τουριστικές και ιδιαίτερα ξενοδοχειακές επιχειρήσεις καθιστούν απαραίτητη την ανάγκη της εθνικής τουριστικής στρατηγικής πολιτικής και σχεδιασmicroού microε έmicroφαση στην ποιότητα του παρεχόmicroενου τουριστικού προϊόντος την αναβάθmicroιση των υποδοmicroών και την αρτιότερη εκπαίδευση και κατάρτιση του

  εργατικού δυναmicroικού

  Το σύνολο των εσόδων από τον τουρισmicroό στην Ελλάδα (103 δισ περίπου για το 2002) υπερβαίνει το σύνολο της αξίας των ελληνικών εξαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών

  Ο στόχος που έχει τεθεί από την πολιτεία είναι η αύξηση της συνεισφοράς του τουρισmicroού στο ΑΕΠ έτσι ώστε να ανέλθει στο 25 (Η Καθηmicroερινή 2006) Ο στρατηγικός αυτός στόχος laquoεπιβάλλειraquo τον τουρισmicroό ως έναν από τους βασικούς αναπτυξιακούς microοχλούς της εθνικής οικονοmicroίας Προϋπόθεση για την εκπλήρωση αυτού του στόχου αποτελεί η κατάρτιση microακροχρόνιου σχεδίου δράσης microε σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους για την τουριστική οικονοmicroία

  Πιο συγκεκριmicroένα ο ΕΟΤ (2006) θεωρεί ότι αυτό το σχέδιο πρέπει να εστιάζεται στις παρακάτω θεmicroατικές

1  Συmicroβολή στην περιφερειακή ανάπτυξη 2  Δηmicroιουργία νέων θέσεων εργασίας 3  Αύξηση της κατά κεφαλήν δαπάνης των

τουριστών 4  Αύξηση της microέσης διάρκειας παραmicroονής τους 5  Αύξηση του αριθmicroού των αφίξεων Επιmicroήκυνση

της τουριστικής περιόδου 6  Εξισορρόπηση της κατανοmicroής της τουριστικής

δραστηριότητας της περιφέρειας της χώρας

  Ο εθνικός αναπτυξιακός νόmicroος συmicroπεριλαmicroβάνει ένα ξεχωριστό κεφάλαιο για την τουριστική ανάπτυξη Η έννοια του τουρισmicroού σε αντίθεση microε αυτό που ήταν γνωστό στο παρελθόν και εmicroπειρικά βιώθηκε δεν ισχύει πλέον κάτω από τα νέα δεδοmicroένα που έχουν

  διαmicroορφωθεί Υπερβαίνει τα όρια microιας microεσοπρόθεσmicroης στόχευσης οικονοmicroικής και επιχειρηmicroατικής δραστηριότητας Δεν έχει να κάνει microονάχα microε οικονοmicroικά microεγέθη

  Σήmicroερα ο τουρισmicroός πρέπει να είναι άρρηκτα δεmicroένος microε το παγκόσmicroιο τοπίο αφού συmicroβάλλει στο να ανοίγουν δρόmicroοι συνάντησης γνωριmicroίας συνεργασίας και κατανόησης ανάmicroεσα στους λαούς της γης Η νέα παγκοσmicroιοποιηmicroένη πραγmicroατικότητα microε υποστηρικτικά εργαλεία τις νέες τεχνολογίες τις microεταφορές τις επικοινωνίες άλλαξαν επαναστατικά τον κόσmicroο τον microίκρυναν τον έκαναν πιο προσιτό Τα σύνορα χαλάρωσαν οι πολίτες του κόσmicroου ταξιδεύουν και το φάσmicroα των προορισmicroών διευρύνθηκε Η Ελλάδα ανοίγεται στο διεθνές επενδυτικό περιβάλλον και microέσα σε σύντοmicroο χρονικό διάστηmicroα συγκέντρωσε και προβάλλει όλους εκείνους τους παράγοντες και τις προϋποθέσεις που επηρεάζουν θετικά τις

  άmicroεσες επενδύσεις

  Η τουριστική πολιτική οφείλει και έχει σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους

  Αναδεικνύει τη σηmicroασία του τουρισmicroού για την απασχόληση και την περιφερειακή ανάπτυξη Προσελκύει επενδύσεις ενώ παράλληλα βοηθάει και ενισχύει την επιχειρηmicroατικότητα Επιπρόσθετα προβάλλει την ιστορία και τον πολιτισmicroό της χώρας και συmicroβάλλει στη σύγχρονη και οmicroοιόmicroορφη ανάπτυξη προστατεύοντας παράλληλα το περιβάλλον και τον φυσικό της πλούτο

  Για το σκοπό αυτό ο Εθνικός Οργανισmicroός Τουρισmicroού προχώρησε άmicroεσα στη θέσπιση microιας σειράς υποστηρικτικών τουριστικών υποδοmicroών και κανόνων βάσει των οποίων θα δοθούν κίνητρα για τη βελτίωση του επενδυτικού κλίmicroατος την προσέλκυση ξένων επενδύσεων αιχmicroής την αναβάθmicroιση του ποιοτικού κέντρου βάρους του ξενοδοχειακού τοmicroέα και την άmicroεση και ουσιαστική ανάπτυξη ειδικών και εναλλακτικών microορφών τουρισmicroού Παράλληλα microελετά και σχεδιάζει τη νέα τουριστική χωροταξία microέσω της ανάδειξης νέων περιοχών προς τουριστική ανάπτυξη

  (ΕΟΤ 2006)

  Ελληνικός Ξενοδοχειακός Τοmicroέας   Από τη στιγmicroή που η Ελλάδα αποτελεί χώρα προορισmicroού τουριστών ευνόητο είναι ο ξενοδοχειακός τοmicroέας να αποτελεί τον κύριο microοχλό της τουριστικής της ανάπτυξης

  Σε microελέτη του ΙΤΕΠ (2001) σε σχέση microε τον αριθmicroό των δωmicroατίων στα Ελληνικά ξενοδοχεία το 93 αυτών έχουν λιγότερα από 100 δωmicroάτια ενώ απασχολούν από έναν έως 60 υπαλλήλους Ανάλογα microε τον προορισmicroό τα microεγάλα ξενοδοχεία στην Ελλάδα υποβοηθούνται από microικρότερες επιχειρήσεις κατάλυσης όπως ενοικιαζόmicroενα δωmicroάτια εξοχικές κατοικίες bungalows και camping

  Η Ευρωπαϊκή Ένωση καθορίζει ως microικρές και microεσαίες επιχειρήσεις αυτές που απασχολούν λιγότερους από 250 υπαλλήλους (European Commission 2002) Εάν χρησιmicroοποιηθεί ο αριθmicroός των υπαλλήλων ως κριτήριο για να κατηγοριοποιηθούν οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα η συντριπτική πλειοψηφία των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στη χώρα (ίσως πάνω από το 99 του συνόλου) ουσιαστικά ανήκει σε αυτή την κατηγορία (Bastakis amp συν 2004)

  Αυτού του είδους οι επιχειρήσεις έχουνε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και συγκεκριmicroένες στρατηγικές και λειτουργικές αδυναmicroίες που εmicroποδίζουν όχι microόνο τη λειτουργία και το επίπεδο των παρεχόmicroενων υπηρεσιών τους αλλά και την ικανότητά τους να διαπραγmicroατεύονται microε όρους που εξυπηρετούν τα συmicroφέροντά τους

  Ο Middelton (1994) θεωρεί ότι ο σχεδιασmicroός είναι πολύ σηmicroαντικός παράγοντας στην τουριστική βιοmicroηχανία όταν η ζήτηση microεταβάλλεται το αδιάθετο προϊόν δεν microπορεί να διατεθεί ξανά και η προσφορά απαιτεί microεγάλες επενδύσεις Κάποια άλλα χαρακτηριστικά αυτών των επιχειρήσεων είναι τα προβλήmicroατα που παρατηρούνται το σχεδιασmicroό και στην οριοθέτηση των στρατηγικών τους στόχων αφού οι τακτικές τους και οι επιχειρησιακές τους αποφάσεις κυριαρχούνται στο στρατηγικό τους σχεδιασmicroό από τις πολιτικές και στόχους άλλων microεγαλύτερων επιχειρήσεων (Olsen 1991 Buhalis amp Cooper 1992)

  Οι Ελληνικές λοιπόν microικροmicroεσαίες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν αδύναmicroη διοίκηση και διαφήmicroιση των υπηρεσιών και των προϊόντων τους αφού έχουν περιορισmicroένους οικονοmicroικούς πόρους για να απασχολήσουν εξειδικευmicroένο προσωπικό και για να προωθήσουν επαρκώς την ίδια την επιχείρηση (Bastakis amp συν 2004)

  Όλοι αυτοί οι λόγοι οδηγούνε τον Ελληνικό ξενοδοχειακό τοmicroέα να καθίσταται ως ο laquoαδύναmicroος κρίκοςraquo στα κανάλια διανοmicroής του τουριστικού προϊόντος και να εξαρτάται από τους Tour Operators και τους microεσολαβητές αυτών

  Επιπρόσθετα οι microεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα λόγω της microεγάλης επιχειρησιακής τους εmicroβέλειας και των οικονοmicroικών πόρων που διαθέτουν microπορούν να αναπροσαρmicroόζουν τόσο τις τιmicroές τους όσο και το προϊόν τους microε τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ουσιαστικά αδύνατον οι microικρότερες επιχειρήσεις να τις ανταγωνιστούν Τέτοιες επιχειρησιακές συmicroπεριφορές συνήθως συναντούνται σε παραδοσιακούς Ελληνικούς τουριστικούς προορισmicroούς όπου λόγω του όγκου των τουριστών και του πλήθους των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων ο ανταγωνισmicroός είναι πολύ microεγάλος

  ΙΤΕΠ (2001) Τα Προβλήmicroατα και οι Προοπτικές των Ελληνικών Μικροmicroεσαίων Επιχειρήσεων Ίδρυmicroα Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων Μελέτη 10 Αθήνα ΙΤΕΠ

  Καλφιώτης Σ (1976) Τουριστική Οικονοmicroική Αθήνα Εκδόσεις Τυροβολάς   Κοινωνία των Εθνών (1937) Ορισmicroός του Τουρίστα Στο Β Ρούπας (1993) Αρχές Τουρισmicroού Αθήνα Οργανισmicroός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων

  Andriotis K (2000) Local Community Perceptions of Tourism as a Development Tool The Island of Crete Unpublished PhD Thesis Bournemouth BournemouthUniversity

  Bastakis C Buhalis D amp Butler R (2004) The Perception of Small and Medium Sized Tourism Accommodation Providers on the Impacts of the Tour Operatorsrsquo Power in Eastern Mediterranean Tourism Management 25 151 ndash 170

  Buhalis D amp Cooper C (1992) Strategic Management and Marketing of Small and Medium-Sized Tourism Enterprises in the Greek Aegean Islands Στο R Teare D

  Adams amp S Messenger (eds) Managing Projects in Hospitality Organizations London Cassel

  Buhalis D (1998) Strategic Use of Information Technologies in the Tourism Industry Tourism Management 19(5) 409 ndash 421

  Buhalis D Jafari J and Werthner H (1997) Information Technology and the Reengineering of Tourism Annals of Tourism Research 24(1) 245 ndash 248

  Constandinides G (2002) CAMP Cyprus Diagnostic Feasibility Report Report Prepared for MAP ndash PAP RAC

  Fokiali P (2002) Tourism and Sustainable Development in the Mediterranean The Case of Rhodes Too Late for Research in Carrying Capacity Πηγή από το Διαδίκτυο httpwwwfundpacbepreludepublicationsbulletinsBull45_3pdf

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια laquoΕπεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτωνraquo

Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo

[1] httpcreativecommonsorglicensesαπό-nc-sa40

Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση

bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο

bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο

bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο

Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί

Θεmicroατική ενότητα Οργάνωση και Λειτουργία Ταξιδιωτικήσ Βιοmicroηχανίας Ι

Εισηγητής Βασιλοπούλου Γιώτα

Η Μεσόγειος αποτελεί τον πιο διάσηmicroο τουριστικό προορισmicroό παγκοσmicroίως Ο διεθνής microαζικός τουρισmicroός άρχισε να αναπτύσσεται στις παράκτιες και νησιωτικές περιοχές της λεκάνης της Μεσογείου ύστερα από το Δεύτερο Παγκόσmicroιο Πόλεmicroο

Τη δεκαετία του 50rsquo ο τουρισmicroός αναπτύχθηκε σε πολλές περιοχές της Ισπανίας και της Ιταλίας

Τη δεκαετία του 60rsquo η τουριστική ανάπτυξη άρχισε να εmicroφανίζεται σε περιφέρειες της Ελλάδας της Μάλτας της Κύπρου και των χώρων της πρώην Γιουγκοσλαβίας ενώ παράλληλα αυξήθηκε ραγδαία και ο αριθmicroός των τουριστών

Από τη δεκαετία του 70rsquo ο microαζικός τουρισmicroός άρχισε να αναπτύσσεται νοτιότερα σε χώρες όπως το Μαρόκο και η Τυνησία (Bramwell 2003) Έτσι η περιοχή της Μεσογείου έγινε παγκοσmicroίως το πιο δηmicroοφιλές κέντρο microαζικού τουρισmicroού

Αυτή η τουριστική ανάπτυξη στο Μεσογειακό χώρο επέφερε πολλές αλλαγές στην τουριστική πρακτική και πολιτική Οι εν λόγω αλλαγές αποτέλεσαν θεmicroατικές σηmicroαντικού ενδιαφέροντος για την τουριστική ανάπτυξη των παράκτιων και νησιωτικών περιοχών σε όλο τον κόσmicroο

  Χρησιmicroοποιώντας η Μεσόγειος την πλεονεκτική της θέση σε σχέση microε τη γεωγραφία και τις microεταφορές το ήπιο κλίmicroα της τη φυσική της οmicroορφιά και την πολιτιστική της κληρονοmicroιά η ενrsquo λόγω περιοχή έγινε ο κυριότερος τουριστικός προορισmicroός παγκοσmicroίως προσελκύοντας περίπου το 30 των παγκόσmicroιων αφίξεων (Fokiali 2002) και κατέχοντας το 28 των παγκόσmicroιων τουριστικών εσόδων (MAP 1997)

  Τρία κράτη της περιοχής η Γαλλία η Ιταλία και η Ισπανία είναι microέσα στους δέκα ισχυρότερους τουριστικούς προορισmicroούς του πλανήτη όντας οι χώρες που έχουν το microεγαλύτερο καθαρό εισόδηmicroα που προέρχεται από το διεθνή τουρισmicroό

  Η Γαλλία η Ιταλία και πιο πρόσφατα η Ισπανία είναι κράτη που παράγουν σηmicroαντικό τουρισmicroό και έχουν πολλούς εσωτερικούς τουρίστες Σε αυτές τις άκρως Ανεπτυγmicroένες τουριστικά χώρες παρατηρείται microία microέτρια πληθυσmicroιακή τουριστική αύξηση της τάξης του 24 λόγω της ολοένα εντονότερης τάσης για πιο ποιοτικό τουρισmicroό (MAP 1997)

  Τις δεκαετίες του 60rsquoκαι 70rsquo αυτή η αύξηση ήταν σαφώς microεγαλύτερη λόγω των κατάλληλων οικονοmicroικών και πολιτικών συνθηκών που επικρατούσαν σrsquo αυτά τα κράτη και εξαιτίας του ότι η κορύφωση του διεθνούς τουρισmicroού αποτέλεσε ένα πολύ πιο πρόσφατο φαινόmicroενο που βασίστηκε σε πολιτικοοικονοmicroικές αλλαγές που συντελέστηκαν σε microια περιοχή πολύ ευρύτερη από αυτή της Μεσογείου

  Αν microπορεί σήmicroερα να εξαχθεί ένα συmicroπέρασmicroα είναι ότι δεν αναmicroένονται σηmicroαντικές αλλαγές στη Μεσογειακή τουριστική αγορά Η τουριστική κίνηση της περιοχής δείχνει ότι περίπου το 90 των τουριστών πηγαίνει στις Ευρωπαϊκές ακτές της Μεσογείου ενώ αυτό το ποσοστό συνεχώς αυξάνεται

  Μόνο ένας microικρός πληθυσmicroιακός όγκος των τουριστών κινείται προς τα Αφρικανικά (64) και τα Ασιατικά (13) παράκτια τmicroήmicroατα της Μεσογείου Οι Ευρωπαϊκές λοιπόν χώρες της Μεσογείου θα συνεχίσουν να διαδραmicroατίζουν τον κυρίαρχο ρόλο στη Μεσογειακή τουριστική ανάπτυξη

  Η ανάλυση της τουριστικής κίνησης στη Μεσόγειο δεν microπορεί να είναι πλήρης αν παράλληλα δεν αναδειχθεί και η σηmicroασία microερικών χωρών που παράγουν τουρισmicroό γιrsquo αυτή την περιοχή

  Με εξαίρεση τη Γαλλία οι κύριες χώρες παραγωγής τουρισmicroού (Γερmicroανία Μεγάλη Βρετανία Ηνωmicroένες Πολιτείες Αmicroερικής και Ιαπωνία) δεν τοποθετούνται στη Μεσόγειο

  Οι τουριστικές ροές αυτών των κρατών δείχνουν ότι η κίνηση στις Μεσογειακές χώρες όχι microόνο παραmicroένει σε υψηλά επίπεδα αλλά σε απόλυτους αριθmicroούς παρουσιάζει και αυξητικές τάσεις

  Επιπρόσθετα η διασυνοριακή και διαπολιτειακή κίνηση (εκδροmicroές και τουρισmicroός transit) κατέχουν ένα microεγάλο microέρος του Μεσογειακού τουρισmicroού Ο όγκος των εισροών συναλλάγmicroατος εξαρτάται από την ένταση της τουριστικής κίνησης και τη σύνθεση των επισκεπτών ανά εθνικότητα Η Γαλλία η Ιταλία και η Ισπανία κατέχουν το microεγαλύτερο όγκο εσόδων από το διεθνή τουρισmicroό της Μεσογείου που φτάνει το 82 (MAP 1997)

  Από την άλλη η microεγαλύτερη αύξηση των εσόδων από τον τουρισmicroό παρατηρείται στις χώρες της νοτιοανατολικής Μεσογείου Αξίζει εδώ να σηmicroειωθεί ότι microετά την είσοδο του Ευρώ (euro) το 2002 ως Εθνικού Νοmicroίσmicroατος στην πλειοψηφία των Μεσογειακών Ευρωπαϊκών χωρών η εισροή συναλλάγmicroατος microειώθηκε (αφού πολλοί τουρίστες από Ευρωπαϊκές microη Μεσογειακές χώρες χρησιmicroοποιούν την ίδια νοmicroισmicroατική microονάδα ως εθνικό νόmicroισmicroα) χωρίς όmicroως αυτό να επηρεάσει τα τελικά τουριστικά έσοδα

  Οι προβλέψεις για τις παγκόσmicroιες τουριστικές ροές δείχνουν ότι ανεξάρτητα από κάποιες δοmicroικές αλλαγές (κυρίως στην ποιότητα της τουριστικής προσφοράς και την περαιτέρω τmicroηmicroατοποίηση των τουριστικών αγορών) οι υπάρχουσες τάσεις θα συνεχιστούν Αυτό που χρειάζεται είναι η συνεχής αναπροσαρmicroογή των παρεχόmicroενων τουριστικών προϊόντων και υπηρεσιών στη microεταβαλλόmicroενη ζήτηση και η αναδιαmicroόρφωση της τουριστικής διαφήmicroισης

  Η Μεσόγειος ως σύνολο δεν έχει ακόmicroα κορεστεί και θα συνεχίσει να αποτελεί κορυφαίο προορισmicroό για το διεθνή τουρισmicroό ο οποίος θα συνεχίσει να εξαρτάται από τις συνθήκες πολιτικής και οικονοmicroικής σταθερότητας αφού οι επισκέπτες επιλέγουν τις δυνατόν πιο ασφαλείς περιοχές και τις καλύτερα περιβαλλοντικά διατηρηmicroένες

  Σε ολόκληρη τη περίοδο του microεσοπολέmicroου ο αριθmicroός των ξένων τουριστών στην   Ελλάδα παρέmicroεινε microάλλον περιορισmicroένος γύρω στις 100000 ετησίως από τους   οποίους το 13 ταξίδευε οmicroαδικά σε κρουαζιέρες και διέmicroενε στην Αθήνα microόνο microια   ηmicroέρα Από τα δέκα ταξιδιωτικά γραφεία της Αθήνας τα τέσσερα ελέγχονταν από   ξένους (Μουσείο Τουρισmicroού 2006) Παρά την αδιαmicroφισβήτητη πρόοδο που   σηmicroειώνονταν στις αφίξεις και στην ανάπτυξη της υποδοmicroής ο τουρισmicroός δεν είχε   ακόmicroη πλήρως πείσει για τις δυνατότητές του

  Τα πράγmicroατα άλλαξαν ριζικά microετά το Δεύτερο Παγκόσmicroιο Πόλεmicroο Η τουριστική   ανάπτυξη υπό την επίδραση της γενικότερης φιλελευθεροποίησης στις ιδέες και στα   ήθη προσανατολίσθηκε σε ολοένα και περισσότερο φυσιολατρικές κατευθύνσεις και   κυρίως προς τον θαλάσσιο τουρισmicroό χωρίς ωστόσο να ατονήσει τελείως η σχέση microε   την ιστορία και τον πολιτισmicroό που συmicroπλήρωναν σε κάποιο βαθmicroό το πρόγραmicromicroα των   επισκεπτών Η τουριστική ανάπτυξη που συντελέστηκε στην Ελλάδα τη   microεταπολεmicroική περίοδο δε microετέβαλε microόνο τον τρόπο των διακοπών και τα   ενδιαφέροντα των επισκεπτών αλλά αύξησε σηmicroαντικά και τον πληθυσmicroιακό τους   Όγκο

  Υπάρχουν πολλοί λόγοι που αναπτύχθηκε microεταπολεmicroικά ο τουρισmicroός τόσο   στον κόσmicroο όσο και στην Ελλάδα Οι βασικότεροι λόγοι είναι έξι (Pappas 2001)   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η microείωση των ωρών εργασίας των δυνητικών τουριστών Η microείωση των ωρών εργασίας των δυνητικών τουριστών   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η δυναmicroική ανάπτυξη του laquoδικαιώmicroατοςraquo για διακοπές νοώντας ότι όλο και Η δυναmicroική ανάπτυξη του laquoδικαιώmicroατοςraquo για διακοπές νοώντας ότι όλο και   περισσότεροι άνθρωποι είχαν και διέθεταν χρόνο για αναψυχή   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η ανάπτυξη των microέσων microαζικής microεταφοράς Η ανάπτυξη των microέσων microαζικής microεταφοράς   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η βελτίωση του εισοδήmicroατος των πολιτών ιδιαίτερα αυτών που προέρχονταν Η βελτίωση του εισοδήmicroατος των πολιτών ιδιαίτερα αυτών που προέρχονταν   από χώρες αποστολής τουριστών και η δηmicroιουργία microεσαίας κοινωνικής τάξης   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η microαζική παραγωγή και κατανάλωση του τουριστικού προϊόντος microε Η microαζική παραγωγή και κατανάλωση του τουριστικού προϊόντος microε   αποτέλεσmicroα τη microείωση της τιmicroής στο διατιθέmicroενο προϊόν   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η ανάπτυξη των τεχνολογιών επικοινωνίας και η πρόσβαση των τουριστών microε Η ανάπτυξη των τεχνολογιών επικοινωνίας και η πρόσβαση των τουριστών microε   τη δουλειά και το σπίτι τους   Όλοι αυτοί οι λόγοι που συντέλεσαν στη ραγδαία πληθυσmicroιακή αύξηση των   τουριστών και στη δηmicroιουργία τουριστικών πακέτων που ήταν πλέον προσιτά και σε   χαmicroηλότερες οικονοmicroικές τάξεις οδήγησαν στον επαναπροσδιορισmicroό των   οικονοmicroικών σχέσεων τόσο των ντόπιων microεταξύ τους όσο και των τοmicroέων   παραγωγής των κοινωνιών υποδοχής

  Κατά τη δεκαετία του 70rsquo πολλές Ελληνικές περιφέρειες ιδιαίτερα οι νησιωτικές γνώρισαν δραmicroατικές αλλαγές στην οικονοmicroική τους βάση Ύστερα από πολλές δεκαετίες microε microια οικονοmicroία που η γεωργία αποτελούσε το βασικό τοmicroέα παραγωγής

  και που συmicroπληρώνονταν από την αλιεία και τη ναυσιπλοΐα η ζήτηση για διακοπές των ατόmicroων που προέρχονταν κυρίως από τις δυτικοευρωπαϊκές χώρες

  επαναπροσδ ιόρ ισε την εθν ι κή παραγωγική δραστηριότητα (Andriotis 2000) Έτσι δόθηκε έmicroφαση στην τουριστική ανάπτυξη προσδιορίζοντάς την ως την κύρια αναπτυξιακή στρατηγική microε στόχο τη βελτίωση της τοπικής και εθνικής οικονοmicroίας

  καθώς και του βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων

  Ο Ελληνικός τουρισmicroός αυξήθηκε σηmicroαντικά τις τελευταίες δεκαετίες ενώ αυτή η ανάπτυξη αναmicroένεται να συνεχιστεί Μη microητροπολιτικές περιοχές της χώρας έχουν ήδη επωφεληθεί από αυτή την ανάπτυξη (Gibson 1993 32 ndash 37) Ο τουρισmicroός αποτέλεσε για την Ελλάδα ένα σηmicroαντικό συστατικό στην οικονοmicroία της επαρχίας ενώ η ανάπτυξη αυτών των περιοχών ουσιαστικά τις microετέβαλε στις οικονοmicroικά ισχυρές περιφέρειες της χώρας (πχ Κρήτη Κέρκυρα Κυκλάδες Δωδεκάνησα κλπ)

  Το σύνολο των εσόδων της Ελλάδας από τον τουρισmicroό έφθασε το 2004 τα 105 δισεκατοmicromicroύρια euro όντας microεγαλύτερο από το σύνολο της αξίας των εθνικών εξαγωγών τόσο προϊόντων όσο και υπηρεσιών και κάλυψε περίπου το 40 του ελλείmicromicroατος του ισοζυγίου των εθνικών εξωτερικών πληρωmicroών (Παππάς 2006)

  Σήmicroερα στον Ελληνικό τουρισmicroό απασχολούνται άmicroεσα και έmicromicroεσα περίπου 800000 εργαζόmicroενοι το microεγαλύτερο microέρος των οποίων δραστηριοποιείται στην περιφέρεια και σε microικρού ή microεσαίου microεγέθους επιχειρήσεις (Ανδρεάδης 2005)

  Συγκρινόmicroενος σε παγκόσmicroιο επίπεδο ο Ε λ λ η ν ι κ ό ς τ ο υ ρ ι σ micro ό ς κ α τ α γ ρ ά φ ε ι εντυπωσιακές επιδόσεις Σύmicroφωνα microε τα επίσηmicroα στοιχεία του (WΤΟ 2005)

  Η Ελλάδα το 2003 κατατάσσεται στη 10η θέση παγκοσmicroίως σε σχέση microε τις τουριστικές

  εισπράξεις και στη 13η θέση ως προς τις αφίξεις (Ανδρεάδης 2005)

  Ο ι ε π ι δ ό σ ε ι ς αυ τ έ ς γ ί ν ο ν τ α ι π ι ο εντυπωσιακές αν γίνει αναγωγή σε σχέση microε το microέγεθος της Ελλάδας ενώ παράλληλα καταδεικνύουν την ύπαρξη ενός εξαιρετικά ελκυστικού πρωτογενούς τουριστικού προϊόντος

  Παρrsquo όλα αυτά ο εντεινόmicroενος ανταγωνισmicroός των παραδοσιακών τουριστικών προορισmicroών και η είσοδος νέων σε συνδυασmicroό microε τα προβλήmicroατα που αντιmicroετωπίζουν οι ελληνικές τουριστικές και ιδιαίτερα ξενοδοχειακές επιχειρήσεις καθιστούν απαραίτητη την ανάγκη της εθνικής τουριστικής στρατηγικής πολιτικής και σχεδιασmicroού microε έmicroφαση στην ποιότητα του παρεχόmicroενου τουριστικού προϊόντος την αναβάθmicroιση των υποδοmicroών και την αρτιότερη εκπαίδευση και κατάρτιση του

  εργατικού δυναmicroικού

  Το σύνολο των εσόδων από τον τουρισmicroό στην Ελλάδα (103 δισ περίπου για το 2002) υπερβαίνει το σύνολο της αξίας των ελληνικών εξαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών

  Ο στόχος που έχει τεθεί από την πολιτεία είναι η αύξηση της συνεισφοράς του τουρισmicroού στο ΑΕΠ έτσι ώστε να ανέλθει στο 25 (Η Καθηmicroερινή 2006) Ο στρατηγικός αυτός στόχος laquoεπιβάλλειraquo τον τουρισmicroό ως έναν από τους βασικούς αναπτυξιακούς microοχλούς της εθνικής οικονοmicroίας Προϋπόθεση για την εκπλήρωση αυτού του στόχου αποτελεί η κατάρτιση microακροχρόνιου σχεδίου δράσης microε σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους για την τουριστική οικονοmicroία

  Πιο συγκεκριmicroένα ο ΕΟΤ (2006) θεωρεί ότι αυτό το σχέδιο πρέπει να εστιάζεται στις παρακάτω θεmicroατικές

1  Συmicroβολή στην περιφερειακή ανάπτυξη 2  Δηmicroιουργία νέων θέσεων εργασίας 3  Αύξηση της κατά κεφαλήν δαπάνης των

τουριστών 4  Αύξηση της microέσης διάρκειας παραmicroονής τους 5  Αύξηση του αριθmicroού των αφίξεων Επιmicroήκυνση

της τουριστικής περιόδου 6  Εξισορρόπηση της κατανοmicroής της τουριστικής

δραστηριότητας της περιφέρειας της χώρας

  Ο εθνικός αναπτυξιακός νόmicroος συmicroπεριλαmicroβάνει ένα ξεχωριστό κεφάλαιο για την τουριστική ανάπτυξη Η έννοια του τουρισmicroού σε αντίθεση microε αυτό που ήταν γνωστό στο παρελθόν και εmicroπειρικά βιώθηκε δεν ισχύει πλέον κάτω από τα νέα δεδοmicroένα που έχουν

  διαmicroορφωθεί Υπερβαίνει τα όρια microιας microεσοπρόθεσmicroης στόχευσης οικονοmicroικής και επιχειρηmicroατικής δραστηριότητας Δεν έχει να κάνει microονάχα microε οικονοmicroικά microεγέθη

  Σήmicroερα ο τουρισmicroός πρέπει να είναι άρρηκτα δεmicroένος microε το παγκόσmicroιο τοπίο αφού συmicroβάλλει στο να ανοίγουν δρόmicroοι συνάντησης γνωριmicroίας συνεργασίας και κατανόησης ανάmicroεσα στους λαούς της γης Η νέα παγκοσmicroιοποιηmicroένη πραγmicroατικότητα microε υποστηρικτικά εργαλεία τις νέες τεχνολογίες τις microεταφορές τις επικοινωνίες άλλαξαν επαναστατικά τον κόσmicroο τον microίκρυναν τον έκαναν πιο προσιτό Τα σύνορα χαλάρωσαν οι πολίτες του κόσmicroου ταξιδεύουν και το φάσmicroα των προορισmicroών διευρύνθηκε Η Ελλάδα ανοίγεται στο διεθνές επενδυτικό περιβάλλον και microέσα σε σύντοmicroο χρονικό διάστηmicroα συγκέντρωσε και προβάλλει όλους εκείνους τους παράγοντες και τις προϋποθέσεις που επηρεάζουν θετικά τις

  άmicroεσες επενδύσεις

  Η τουριστική πολιτική οφείλει και έχει σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους

  Αναδεικνύει τη σηmicroασία του τουρισmicroού για την απασχόληση και την περιφερειακή ανάπτυξη Προσελκύει επενδύσεις ενώ παράλληλα βοηθάει και ενισχύει την επιχειρηmicroατικότητα Επιπρόσθετα προβάλλει την ιστορία και τον πολιτισmicroό της χώρας και συmicroβάλλει στη σύγχρονη και οmicroοιόmicroορφη ανάπτυξη προστατεύοντας παράλληλα το περιβάλλον και τον φυσικό της πλούτο

  Για το σκοπό αυτό ο Εθνικός Οργανισmicroός Τουρισmicroού προχώρησε άmicroεσα στη θέσπιση microιας σειράς υποστηρικτικών τουριστικών υποδοmicroών και κανόνων βάσει των οποίων θα δοθούν κίνητρα για τη βελτίωση του επενδυτικού κλίmicroατος την προσέλκυση ξένων επενδύσεων αιχmicroής την αναβάθmicroιση του ποιοτικού κέντρου βάρους του ξενοδοχειακού τοmicroέα και την άmicroεση και ουσιαστική ανάπτυξη ειδικών και εναλλακτικών microορφών τουρισmicroού Παράλληλα microελετά και σχεδιάζει τη νέα τουριστική χωροταξία microέσω της ανάδειξης νέων περιοχών προς τουριστική ανάπτυξη

  (ΕΟΤ 2006)

  Ελληνικός Ξενοδοχειακός Τοmicroέας   Από τη στιγmicroή που η Ελλάδα αποτελεί χώρα προορισmicroού τουριστών ευνόητο είναι ο ξενοδοχειακός τοmicroέας να αποτελεί τον κύριο microοχλό της τουριστικής της ανάπτυξης

  Σε microελέτη του ΙΤΕΠ (2001) σε σχέση microε τον αριθmicroό των δωmicroατίων στα Ελληνικά ξενοδοχεία το 93 αυτών έχουν λιγότερα από 100 δωmicroάτια ενώ απασχολούν από έναν έως 60 υπαλλήλους Ανάλογα microε τον προορισmicroό τα microεγάλα ξενοδοχεία στην Ελλάδα υποβοηθούνται από microικρότερες επιχειρήσεις κατάλυσης όπως ενοικιαζόmicroενα δωmicroάτια εξοχικές κατοικίες bungalows και camping

  Η Ευρωπαϊκή Ένωση καθορίζει ως microικρές και microεσαίες επιχειρήσεις αυτές που απασχολούν λιγότερους από 250 υπαλλήλους (European Commission 2002) Εάν χρησιmicroοποιηθεί ο αριθmicroός των υπαλλήλων ως κριτήριο για να κατηγοριοποιηθούν οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα η συντριπτική πλειοψηφία των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στη χώρα (ίσως πάνω από το 99 του συνόλου) ουσιαστικά ανήκει σε αυτή την κατηγορία (Bastakis amp συν 2004)

  Αυτού του είδους οι επιχειρήσεις έχουνε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και συγκεκριmicroένες στρατηγικές και λειτουργικές αδυναmicroίες που εmicroποδίζουν όχι microόνο τη λειτουργία και το επίπεδο των παρεχόmicroενων υπηρεσιών τους αλλά και την ικανότητά τους να διαπραγmicroατεύονται microε όρους που εξυπηρετούν τα συmicroφέροντά τους

  Ο Middelton (1994) θεωρεί ότι ο σχεδιασmicroός είναι πολύ σηmicroαντικός παράγοντας στην τουριστική βιοmicroηχανία όταν η ζήτηση microεταβάλλεται το αδιάθετο προϊόν δεν microπορεί να διατεθεί ξανά και η προσφορά απαιτεί microεγάλες επενδύσεις Κάποια άλλα χαρακτηριστικά αυτών των επιχειρήσεων είναι τα προβλήmicroατα που παρατηρούνται το σχεδιασmicroό και στην οριοθέτηση των στρατηγικών τους στόχων αφού οι τακτικές τους και οι επιχειρησιακές τους αποφάσεις κυριαρχούνται στο στρατηγικό τους σχεδιασmicroό από τις πολιτικές και στόχους άλλων microεγαλύτερων επιχειρήσεων (Olsen 1991 Buhalis amp Cooper 1992)

  Οι Ελληνικές λοιπόν microικροmicroεσαίες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν αδύναmicroη διοίκηση και διαφήmicroιση των υπηρεσιών και των προϊόντων τους αφού έχουν περιορισmicroένους οικονοmicroικούς πόρους για να απασχολήσουν εξειδικευmicroένο προσωπικό και για να προωθήσουν επαρκώς την ίδια την επιχείρηση (Bastakis amp συν 2004)

  Όλοι αυτοί οι λόγοι οδηγούνε τον Ελληνικό ξενοδοχειακό τοmicroέα να καθίσταται ως ο laquoαδύναmicroος κρίκοςraquo στα κανάλια διανοmicroής του τουριστικού προϊόντος και να εξαρτάται από τους Tour Operators και τους microεσολαβητές αυτών

  Επιπρόσθετα οι microεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα λόγω της microεγάλης επιχειρησιακής τους εmicroβέλειας και των οικονοmicroικών πόρων που διαθέτουν microπορούν να αναπροσαρmicroόζουν τόσο τις τιmicroές τους όσο και το προϊόν τους microε τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ουσιαστικά αδύνατον οι microικρότερες επιχειρήσεις να τις ανταγωνιστούν Τέτοιες επιχειρησιακές συmicroπεριφορές συνήθως συναντούνται σε παραδοσιακούς Ελληνικούς τουριστικούς προορισmicroούς όπου λόγω του όγκου των τουριστών και του πλήθους των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων ο ανταγωνισmicroός είναι πολύ microεγάλος

  ΙΤΕΠ (2001) Τα Προβλήmicroατα και οι Προοπτικές των Ελληνικών Μικροmicroεσαίων Επιχειρήσεων Ίδρυmicroα Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων Μελέτη 10 Αθήνα ΙΤΕΠ

  Καλφιώτης Σ (1976) Τουριστική Οικονοmicroική Αθήνα Εκδόσεις Τυροβολάς   Κοινωνία των Εθνών (1937) Ορισmicroός του Τουρίστα Στο Β Ρούπας (1993) Αρχές Τουρισmicroού Αθήνα Οργανισmicroός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων

  Andriotis K (2000) Local Community Perceptions of Tourism as a Development Tool The Island of Crete Unpublished PhD Thesis Bournemouth BournemouthUniversity

  Bastakis C Buhalis D amp Butler R (2004) The Perception of Small and Medium Sized Tourism Accommodation Providers on the Impacts of the Tour Operatorsrsquo Power in Eastern Mediterranean Tourism Management 25 151 ndash 170

  Buhalis D amp Cooper C (1992) Strategic Management and Marketing of Small and Medium-Sized Tourism Enterprises in the Greek Aegean Islands Στο R Teare D

  Adams amp S Messenger (eds) Managing Projects in Hospitality Organizations London Cassel

  Buhalis D (1998) Strategic Use of Information Technologies in the Tourism Industry Tourism Management 19(5) 409 ndash 421

  Buhalis D Jafari J and Werthner H (1997) Information Technology and the Reengineering of Tourism Annals of Tourism Research 24(1) 245 ndash 248

  Constandinides G (2002) CAMP Cyprus Diagnostic Feasibility Report Report Prepared for MAP ndash PAP RAC

  Fokiali P (2002) Tourism and Sustainable Development in the Mediterranean The Case of Rhodes Too Late for Research in Carrying Capacity Πηγή από το Διαδίκτυο httpwwwfundpacbepreludepublicationsbulletinsBull45_3pdf

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια laquoΕπεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτωνraquo

Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo

[1] httpcreativecommonsorglicensesαπό-nc-sa40

Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση

bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο

bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο

bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο

Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί

Η Μεσόγειος αποτελεί τον πιο διάσηmicroο τουριστικό προορισmicroό παγκοσmicroίως Ο διεθνής microαζικός τουρισmicroός άρχισε να αναπτύσσεται στις παράκτιες και νησιωτικές περιοχές της λεκάνης της Μεσογείου ύστερα από το Δεύτερο Παγκόσmicroιο Πόλεmicroο

Τη δεκαετία του 50rsquo ο τουρισmicroός αναπτύχθηκε σε πολλές περιοχές της Ισπανίας και της Ιταλίας

Τη δεκαετία του 60rsquo η τουριστική ανάπτυξη άρχισε να εmicroφανίζεται σε περιφέρειες της Ελλάδας της Μάλτας της Κύπρου και των χώρων της πρώην Γιουγκοσλαβίας ενώ παράλληλα αυξήθηκε ραγδαία και ο αριθmicroός των τουριστών

Από τη δεκαετία του 70rsquo ο microαζικός τουρισmicroός άρχισε να αναπτύσσεται νοτιότερα σε χώρες όπως το Μαρόκο και η Τυνησία (Bramwell 2003) Έτσι η περιοχή της Μεσογείου έγινε παγκοσmicroίως το πιο δηmicroοφιλές κέντρο microαζικού τουρισmicroού

Αυτή η τουριστική ανάπτυξη στο Μεσογειακό χώρο επέφερε πολλές αλλαγές στην τουριστική πρακτική και πολιτική Οι εν λόγω αλλαγές αποτέλεσαν θεmicroατικές σηmicroαντικού ενδιαφέροντος για την τουριστική ανάπτυξη των παράκτιων και νησιωτικών περιοχών σε όλο τον κόσmicroο

  Χρησιmicroοποιώντας η Μεσόγειος την πλεονεκτική της θέση σε σχέση microε τη γεωγραφία και τις microεταφορές το ήπιο κλίmicroα της τη φυσική της οmicroορφιά και την πολιτιστική της κληρονοmicroιά η ενrsquo λόγω περιοχή έγινε ο κυριότερος τουριστικός προορισmicroός παγκοσmicroίως προσελκύοντας περίπου το 30 των παγκόσmicroιων αφίξεων (Fokiali 2002) και κατέχοντας το 28 των παγκόσmicroιων τουριστικών εσόδων (MAP 1997)

  Τρία κράτη της περιοχής η Γαλλία η Ιταλία και η Ισπανία είναι microέσα στους δέκα ισχυρότερους τουριστικούς προορισmicroούς του πλανήτη όντας οι χώρες που έχουν το microεγαλύτερο καθαρό εισόδηmicroα που προέρχεται από το διεθνή τουρισmicroό

  Η Γαλλία η Ιταλία και πιο πρόσφατα η Ισπανία είναι κράτη που παράγουν σηmicroαντικό τουρισmicroό και έχουν πολλούς εσωτερικούς τουρίστες Σε αυτές τις άκρως Ανεπτυγmicroένες τουριστικά χώρες παρατηρείται microία microέτρια πληθυσmicroιακή τουριστική αύξηση της τάξης του 24 λόγω της ολοένα εντονότερης τάσης για πιο ποιοτικό τουρισmicroό (MAP 1997)

  Τις δεκαετίες του 60rsquoκαι 70rsquo αυτή η αύξηση ήταν σαφώς microεγαλύτερη λόγω των κατάλληλων οικονοmicroικών και πολιτικών συνθηκών που επικρατούσαν σrsquo αυτά τα κράτη και εξαιτίας του ότι η κορύφωση του διεθνούς τουρισmicroού αποτέλεσε ένα πολύ πιο πρόσφατο φαινόmicroενο που βασίστηκε σε πολιτικοοικονοmicroικές αλλαγές που συντελέστηκαν σε microια περιοχή πολύ ευρύτερη από αυτή της Μεσογείου

  Αν microπορεί σήmicroερα να εξαχθεί ένα συmicroπέρασmicroα είναι ότι δεν αναmicroένονται σηmicroαντικές αλλαγές στη Μεσογειακή τουριστική αγορά Η τουριστική κίνηση της περιοχής δείχνει ότι περίπου το 90 των τουριστών πηγαίνει στις Ευρωπαϊκές ακτές της Μεσογείου ενώ αυτό το ποσοστό συνεχώς αυξάνεται

  Μόνο ένας microικρός πληθυσmicroιακός όγκος των τουριστών κινείται προς τα Αφρικανικά (64) και τα Ασιατικά (13) παράκτια τmicroήmicroατα της Μεσογείου Οι Ευρωπαϊκές λοιπόν χώρες της Μεσογείου θα συνεχίσουν να διαδραmicroατίζουν τον κυρίαρχο ρόλο στη Μεσογειακή τουριστική ανάπτυξη

  Η ανάλυση της τουριστικής κίνησης στη Μεσόγειο δεν microπορεί να είναι πλήρης αν παράλληλα δεν αναδειχθεί και η σηmicroασία microερικών χωρών που παράγουν τουρισmicroό γιrsquo αυτή την περιοχή

  Με εξαίρεση τη Γαλλία οι κύριες χώρες παραγωγής τουρισmicroού (Γερmicroανία Μεγάλη Βρετανία Ηνωmicroένες Πολιτείες Αmicroερικής και Ιαπωνία) δεν τοποθετούνται στη Μεσόγειο

  Οι τουριστικές ροές αυτών των κρατών δείχνουν ότι η κίνηση στις Μεσογειακές χώρες όχι microόνο παραmicroένει σε υψηλά επίπεδα αλλά σε απόλυτους αριθmicroούς παρουσιάζει και αυξητικές τάσεις

  Επιπρόσθετα η διασυνοριακή και διαπολιτειακή κίνηση (εκδροmicroές και τουρισmicroός transit) κατέχουν ένα microεγάλο microέρος του Μεσογειακού τουρισmicroού Ο όγκος των εισροών συναλλάγmicroατος εξαρτάται από την ένταση της τουριστικής κίνησης και τη σύνθεση των επισκεπτών ανά εθνικότητα Η Γαλλία η Ιταλία και η Ισπανία κατέχουν το microεγαλύτερο όγκο εσόδων από το διεθνή τουρισmicroό της Μεσογείου που φτάνει το 82 (MAP 1997)

  Από την άλλη η microεγαλύτερη αύξηση των εσόδων από τον τουρισmicroό παρατηρείται στις χώρες της νοτιοανατολικής Μεσογείου Αξίζει εδώ να σηmicroειωθεί ότι microετά την είσοδο του Ευρώ (euro) το 2002 ως Εθνικού Νοmicroίσmicroατος στην πλειοψηφία των Μεσογειακών Ευρωπαϊκών χωρών η εισροή συναλλάγmicroατος microειώθηκε (αφού πολλοί τουρίστες από Ευρωπαϊκές microη Μεσογειακές χώρες χρησιmicroοποιούν την ίδια νοmicroισmicroατική microονάδα ως εθνικό νόmicroισmicroα) χωρίς όmicroως αυτό να επηρεάσει τα τελικά τουριστικά έσοδα

  Οι προβλέψεις για τις παγκόσmicroιες τουριστικές ροές δείχνουν ότι ανεξάρτητα από κάποιες δοmicroικές αλλαγές (κυρίως στην ποιότητα της τουριστικής προσφοράς και την περαιτέρω τmicroηmicroατοποίηση των τουριστικών αγορών) οι υπάρχουσες τάσεις θα συνεχιστούν Αυτό που χρειάζεται είναι η συνεχής αναπροσαρmicroογή των παρεχόmicroενων τουριστικών προϊόντων και υπηρεσιών στη microεταβαλλόmicroενη ζήτηση και η αναδιαmicroόρφωση της τουριστικής διαφήmicroισης

  Η Μεσόγειος ως σύνολο δεν έχει ακόmicroα κορεστεί και θα συνεχίσει να αποτελεί κορυφαίο προορισmicroό για το διεθνή τουρισmicroό ο οποίος θα συνεχίσει να εξαρτάται από τις συνθήκες πολιτικής και οικονοmicroικής σταθερότητας αφού οι επισκέπτες επιλέγουν τις δυνατόν πιο ασφαλείς περιοχές και τις καλύτερα περιβαλλοντικά διατηρηmicroένες

  Σε ολόκληρη τη περίοδο του microεσοπολέmicroου ο αριθmicroός των ξένων τουριστών στην   Ελλάδα παρέmicroεινε microάλλον περιορισmicroένος γύρω στις 100000 ετησίως από τους   οποίους το 13 ταξίδευε οmicroαδικά σε κρουαζιέρες και διέmicroενε στην Αθήνα microόνο microια   ηmicroέρα Από τα δέκα ταξιδιωτικά γραφεία της Αθήνας τα τέσσερα ελέγχονταν από   ξένους (Μουσείο Τουρισmicroού 2006) Παρά την αδιαmicroφισβήτητη πρόοδο που   σηmicroειώνονταν στις αφίξεις και στην ανάπτυξη της υποδοmicroής ο τουρισmicroός δεν είχε   ακόmicroη πλήρως πείσει για τις δυνατότητές του

  Τα πράγmicroατα άλλαξαν ριζικά microετά το Δεύτερο Παγκόσmicroιο Πόλεmicroο Η τουριστική   ανάπτυξη υπό την επίδραση της γενικότερης φιλελευθεροποίησης στις ιδέες και στα   ήθη προσανατολίσθηκε σε ολοένα και περισσότερο φυσιολατρικές κατευθύνσεις και   κυρίως προς τον θαλάσσιο τουρισmicroό χωρίς ωστόσο να ατονήσει τελείως η σχέση microε   την ιστορία και τον πολιτισmicroό που συmicroπλήρωναν σε κάποιο βαθmicroό το πρόγραmicromicroα των   επισκεπτών Η τουριστική ανάπτυξη που συντελέστηκε στην Ελλάδα τη   microεταπολεmicroική περίοδο δε microετέβαλε microόνο τον τρόπο των διακοπών και τα   ενδιαφέροντα των επισκεπτών αλλά αύξησε σηmicroαντικά και τον πληθυσmicroιακό τους   Όγκο

  Υπάρχουν πολλοί λόγοι που αναπτύχθηκε microεταπολεmicroικά ο τουρισmicroός τόσο   στον κόσmicroο όσο και στην Ελλάδα Οι βασικότεροι λόγοι είναι έξι (Pappas 2001)   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η microείωση των ωρών εργασίας των δυνητικών τουριστών Η microείωση των ωρών εργασίας των δυνητικών τουριστών   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η δυναmicroική ανάπτυξη του laquoδικαιώmicroατοςraquo για διακοπές νοώντας ότι όλο και Η δυναmicroική ανάπτυξη του laquoδικαιώmicroατοςraquo για διακοπές νοώντας ότι όλο και   περισσότεροι άνθρωποι είχαν και διέθεταν χρόνο για αναψυχή   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η ανάπτυξη των microέσων microαζικής microεταφοράς Η ανάπτυξη των microέσων microαζικής microεταφοράς   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η βελτίωση του εισοδήmicroατος των πολιτών ιδιαίτερα αυτών που προέρχονταν Η βελτίωση του εισοδήmicroατος των πολιτών ιδιαίτερα αυτών που προέρχονταν   από χώρες αποστολής τουριστών και η δηmicroιουργία microεσαίας κοινωνικής τάξης   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η microαζική παραγωγή και κατανάλωση του τουριστικού προϊόντος microε Η microαζική παραγωγή και κατανάλωση του τουριστικού προϊόντος microε   αποτέλεσmicroα τη microείωση της τιmicroής στο διατιθέmicroενο προϊόν   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η ανάπτυξη των τεχνολογιών επικοινωνίας και η πρόσβαση των τουριστών microε Η ανάπτυξη των τεχνολογιών επικοινωνίας και η πρόσβαση των τουριστών microε   τη δουλειά και το σπίτι τους   Όλοι αυτοί οι λόγοι που συντέλεσαν στη ραγδαία πληθυσmicroιακή αύξηση των   τουριστών και στη δηmicroιουργία τουριστικών πακέτων που ήταν πλέον προσιτά και σε   χαmicroηλότερες οικονοmicroικές τάξεις οδήγησαν στον επαναπροσδιορισmicroό των   οικονοmicroικών σχέσεων τόσο των ντόπιων microεταξύ τους όσο και των τοmicroέων   παραγωγής των κοινωνιών υποδοχής

  Κατά τη δεκαετία του 70rsquo πολλές Ελληνικές περιφέρειες ιδιαίτερα οι νησιωτικές γνώρισαν δραmicroατικές αλλαγές στην οικονοmicroική τους βάση Ύστερα από πολλές δεκαετίες microε microια οικονοmicroία που η γεωργία αποτελούσε το βασικό τοmicroέα παραγωγής

  και που συmicroπληρώνονταν από την αλιεία και τη ναυσιπλοΐα η ζήτηση για διακοπές των ατόmicroων που προέρχονταν κυρίως από τις δυτικοευρωπαϊκές χώρες

  επαναπροσδ ιόρ ισε την εθν ι κή παραγωγική δραστηριότητα (Andriotis 2000) Έτσι δόθηκε έmicroφαση στην τουριστική ανάπτυξη προσδιορίζοντάς την ως την κύρια αναπτυξιακή στρατηγική microε στόχο τη βελτίωση της τοπικής και εθνικής οικονοmicroίας

  καθώς και του βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων

  Ο Ελληνικός τουρισmicroός αυξήθηκε σηmicroαντικά τις τελευταίες δεκαετίες ενώ αυτή η ανάπτυξη αναmicroένεται να συνεχιστεί Μη microητροπολιτικές περιοχές της χώρας έχουν ήδη επωφεληθεί από αυτή την ανάπτυξη (Gibson 1993 32 ndash 37) Ο τουρισmicroός αποτέλεσε για την Ελλάδα ένα σηmicroαντικό συστατικό στην οικονοmicroία της επαρχίας ενώ η ανάπτυξη αυτών των περιοχών ουσιαστικά τις microετέβαλε στις οικονοmicroικά ισχυρές περιφέρειες της χώρας (πχ Κρήτη Κέρκυρα Κυκλάδες Δωδεκάνησα κλπ)

  Το σύνολο των εσόδων της Ελλάδας από τον τουρισmicroό έφθασε το 2004 τα 105 δισεκατοmicromicroύρια euro όντας microεγαλύτερο από το σύνολο της αξίας των εθνικών εξαγωγών τόσο προϊόντων όσο και υπηρεσιών και κάλυψε περίπου το 40 του ελλείmicromicroατος του ισοζυγίου των εθνικών εξωτερικών πληρωmicroών (Παππάς 2006)

  Σήmicroερα στον Ελληνικό τουρισmicroό απασχολούνται άmicroεσα και έmicromicroεσα περίπου 800000 εργαζόmicroενοι το microεγαλύτερο microέρος των οποίων δραστηριοποιείται στην περιφέρεια και σε microικρού ή microεσαίου microεγέθους επιχειρήσεις (Ανδρεάδης 2005)

  Συγκρινόmicroενος σε παγκόσmicroιο επίπεδο ο Ε λ λ η ν ι κ ό ς τ ο υ ρ ι σ micro ό ς κ α τ α γ ρ ά φ ε ι εντυπωσιακές επιδόσεις Σύmicroφωνα microε τα επίσηmicroα στοιχεία του (WΤΟ 2005)

  Η Ελλάδα το 2003 κατατάσσεται στη 10η θέση παγκοσmicroίως σε σχέση microε τις τουριστικές

  εισπράξεις και στη 13η θέση ως προς τις αφίξεις (Ανδρεάδης 2005)

  Ο ι ε π ι δ ό σ ε ι ς αυ τ έ ς γ ί ν ο ν τ α ι π ι ο εντυπωσιακές αν γίνει αναγωγή σε σχέση microε το microέγεθος της Ελλάδας ενώ παράλληλα καταδεικνύουν την ύπαρξη ενός εξαιρετικά ελκυστικού πρωτογενούς τουριστικού προϊόντος

  Παρrsquo όλα αυτά ο εντεινόmicroενος ανταγωνισmicroός των παραδοσιακών τουριστικών προορισmicroών και η είσοδος νέων σε συνδυασmicroό microε τα προβλήmicroατα που αντιmicroετωπίζουν οι ελληνικές τουριστικές και ιδιαίτερα ξενοδοχειακές επιχειρήσεις καθιστούν απαραίτητη την ανάγκη της εθνικής τουριστικής στρατηγικής πολιτικής και σχεδιασmicroού microε έmicroφαση στην ποιότητα του παρεχόmicroενου τουριστικού προϊόντος την αναβάθmicroιση των υποδοmicroών και την αρτιότερη εκπαίδευση και κατάρτιση του

  εργατικού δυναmicroικού

  Το σύνολο των εσόδων από τον τουρισmicroό στην Ελλάδα (103 δισ περίπου για το 2002) υπερβαίνει το σύνολο της αξίας των ελληνικών εξαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών

  Ο στόχος που έχει τεθεί από την πολιτεία είναι η αύξηση της συνεισφοράς του τουρισmicroού στο ΑΕΠ έτσι ώστε να ανέλθει στο 25 (Η Καθηmicroερινή 2006) Ο στρατηγικός αυτός στόχος laquoεπιβάλλειraquo τον τουρισmicroό ως έναν από τους βασικούς αναπτυξιακούς microοχλούς της εθνικής οικονοmicroίας Προϋπόθεση για την εκπλήρωση αυτού του στόχου αποτελεί η κατάρτιση microακροχρόνιου σχεδίου δράσης microε σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους για την τουριστική οικονοmicroία

  Πιο συγκεκριmicroένα ο ΕΟΤ (2006) θεωρεί ότι αυτό το σχέδιο πρέπει να εστιάζεται στις παρακάτω θεmicroατικές

1  Συmicroβολή στην περιφερειακή ανάπτυξη 2  Δηmicroιουργία νέων θέσεων εργασίας 3  Αύξηση της κατά κεφαλήν δαπάνης των

τουριστών 4  Αύξηση της microέσης διάρκειας παραmicroονής τους 5  Αύξηση του αριθmicroού των αφίξεων Επιmicroήκυνση

της τουριστικής περιόδου 6  Εξισορρόπηση της κατανοmicroής της τουριστικής

δραστηριότητας της περιφέρειας της χώρας

  Ο εθνικός αναπτυξιακός νόmicroος συmicroπεριλαmicroβάνει ένα ξεχωριστό κεφάλαιο για την τουριστική ανάπτυξη Η έννοια του τουρισmicroού σε αντίθεση microε αυτό που ήταν γνωστό στο παρελθόν και εmicroπειρικά βιώθηκε δεν ισχύει πλέον κάτω από τα νέα δεδοmicroένα που έχουν

  διαmicroορφωθεί Υπερβαίνει τα όρια microιας microεσοπρόθεσmicroης στόχευσης οικονοmicroικής και επιχειρηmicroατικής δραστηριότητας Δεν έχει να κάνει microονάχα microε οικονοmicroικά microεγέθη

  Σήmicroερα ο τουρισmicroός πρέπει να είναι άρρηκτα δεmicroένος microε το παγκόσmicroιο τοπίο αφού συmicroβάλλει στο να ανοίγουν δρόmicroοι συνάντησης γνωριmicroίας συνεργασίας και κατανόησης ανάmicroεσα στους λαούς της γης Η νέα παγκοσmicroιοποιηmicroένη πραγmicroατικότητα microε υποστηρικτικά εργαλεία τις νέες τεχνολογίες τις microεταφορές τις επικοινωνίες άλλαξαν επαναστατικά τον κόσmicroο τον microίκρυναν τον έκαναν πιο προσιτό Τα σύνορα χαλάρωσαν οι πολίτες του κόσmicroου ταξιδεύουν και το φάσmicroα των προορισmicroών διευρύνθηκε Η Ελλάδα ανοίγεται στο διεθνές επενδυτικό περιβάλλον και microέσα σε σύντοmicroο χρονικό διάστηmicroα συγκέντρωσε και προβάλλει όλους εκείνους τους παράγοντες και τις προϋποθέσεις που επηρεάζουν θετικά τις

  άmicroεσες επενδύσεις

  Η τουριστική πολιτική οφείλει και έχει σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους

  Αναδεικνύει τη σηmicroασία του τουρισmicroού για την απασχόληση και την περιφερειακή ανάπτυξη Προσελκύει επενδύσεις ενώ παράλληλα βοηθάει και ενισχύει την επιχειρηmicroατικότητα Επιπρόσθετα προβάλλει την ιστορία και τον πολιτισmicroό της χώρας και συmicroβάλλει στη σύγχρονη και οmicroοιόmicroορφη ανάπτυξη προστατεύοντας παράλληλα το περιβάλλον και τον φυσικό της πλούτο

  Για το σκοπό αυτό ο Εθνικός Οργανισmicroός Τουρισmicroού προχώρησε άmicroεσα στη θέσπιση microιας σειράς υποστηρικτικών τουριστικών υποδοmicroών και κανόνων βάσει των οποίων θα δοθούν κίνητρα για τη βελτίωση του επενδυτικού κλίmicroατος την προσέλκυση ξένων επενδύσεων αιχmicroής την αναβάθmicroιση του ποιοτικού κέντρου βάρους του ξενοδοχειακού τοmicroέα και την άmicroεση και ουσιαστική ανάπτυξη ειδικών και εναλλακτικών microορφών τουρισmicroού Παράλληλα microελετά και σχεδιάζει τη νέα τουριστική χωροταξία microέσω της ανάδειξης νέων περιοχών προς τουριστική ανάπτυξη

  (ΕΟΤ 2006)

  Ελληνικός Ξενοδοχειακός Τοmicroέας   Από τη στιγmicroή που η Ελλάδα αποτελεί χώρα προορισmicroού τουριστών ευνόητο είναι ο ξενοδοχειακός τοmicroέας να αποτελεί τον κύριο microοχλό της τουριστικής της ανάπτυξης

  Σε microελέτη του ΙΤΕΠ (2001) σε σχέση microε τον αριθmicroό των δωmicroατίων στα Ελληνικά ξενοδοχεία το 93 αυτών έχουν λιγότερα από 100 δωmicroάτια ενώ απασχολούν από έναν έως 60 υπαλλήλους Ανάλογα microε τον προορισmicroό τα microεγάλα ξενοδοχεία στην Ελλάδα υποβοηθούνται από microικρότερες επιχειρήσεις κατάλυσης όπως ενοικιαζόmicroενα δωmicroάτια εξοχικές κατοικίες bungalows και camping

  Η Ευρωπαϊκή Ένωση καθορίζει ως microικρές και microεσαίες επιχειρήσεις αυτές που απασχολούν λιγότερους από 250 υπαλλήλους (European Commission 2002) Εάν χρησιmicroοποιηθεί ο αριθmicroός των υπαλλήλων ως κριτήριο για να κατηγοριοποιηθούν οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα η συντριπτική πλειοψηφία των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στη χώρα (ίσως πάνω από το 99 του συνόλου) ουσιαστικά ανήκει σε αυτή την κατηγορία (Bastakis amp συν 2004)

  Αυτού του είδους οι επιχειρήσεις έχουνε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και συγκεκριmicroένες στρατηγικές και λειτουργικές αδυναmicroίες που εmicroποδίζουν όχι microόνο τη λειτουργία και το επίπεδο των παρεχόmicroενων υπηρεσιών τους αλλά και την ικανότητά τους να διαπραγmicroατεύονται microε όρους που εξυπηρετούν τα συmicroφέροντά τους

  Ο Middelton (1994) θεωρεί ότι ο σχεδιασmicroός είναι πολύ σηmicroαντικός παράγοντας στην τουριστική βιοmicroηχανία όταν η ζήτηση microεταβάλλεται το αδιάθετο προϊόν δεν microπορεί να διατεθεί ξανά και η προσφορά απαιτεί microεγάλες επενδύσεις Κάποια άλλα χαρακτηριστικά αυτών των επιχειρήσεων είναι τα προβλήmicroατα που παρατηρούνται το σχεδιασmicroό και στην οριοθέτηση των στρατηγικών τους στόχων αφού οι τακτικές τους και οι επιχειρησιακές τους αποφάσεις κυριαρχούνται στο στρατηγικό τους σχεδιασmicroό από τις πολιτικές και στόχους άλλων microεγαλύτερων επιχειρήσεων (Olsen 1991 Buhalis amp Cooper 1992)

  Οι Ελληνικές λοιπόν microικροmicroεσαίες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν αδύναmicroη διοίκηση και διαφήmicroιση των υπηρεσιών και των προϊόντων τους αφού έχουν περιορισmicroένους οικονοmicroικούς πόρους για να απασχολήσουν εξειδικευmicroένο προσωπικό και για να προωθήσουν επαρκώς την ίδια την επιχείρηση (Bastakis amp συν 2004)

  Όλοι αυτοί οι λόγοι οδηγούνε τον Ελληνικό ξενοδοχειακό τοmicroέα να καθίσταται ως ο laquoαδύναmicroος κρίκοςraquo στα κανάλια διανοmicroής του τουριστικού προϊόντος και να εξαρτάται από τους Tour Operators και τους microεσολαβητές αυτών

  Επιπρόσθετα οι microεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα λόγω της microεγάλης επιχειρησιακής τους εmicroβέλειας και των οικονοmicroικών πόρων που διαθέτουν microπορούν να αναπροσαρmicroόζουν τόσο τις τιmicroές τους όσο και το προϊόν τους microε τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ουσιαστικά αδύνατον οι microικρότερες επιχειρήσεις να τις ανταγωνιστούν Τέτοιες επιχειρησιακές συmicroπεριφορές συνήθως συναντούνται σε παραδοσιακούς Ελληνικούς τουριστικούς προορισmicroούς όπου λόγω του όγκου των τουριστών και του πλήθους των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων ο ανταγωνισmicroός είναι πολύ microεγάλος

  ΙΤΕΠ (2001) Τα Προβλήmicroατα και οι Προοπτικές των Ελληνικών Μικροmicroεσαίων Επιχειρήσεων Ίδρυmicroα Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων Μελέτη 10 Αθήνα ΙΤΕΠ

  Καλφιώτης Σ (1976) Τουριστική Οικονοmicroική Αθήνα Εκδόσεις Τυροβολάς   Κοινωνία των Εθνών (1937) Ορισmicroός του Τουρίστα Στο Β Ρούπας (1993) Αρχές Τουρισmicroού Αθήνα Οργανισmicroός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων

  Andriotis K (2000) Local Community Perceptions of Tourism as a Development Tool The Island of Crete Unpublished PhD Thesis Bournemouth BournemouthUniversity

  Bastakis C Buhalis D amp Butler R (2004) The Perception of Small and Medium Sized Tourism Accommodation Providers on the Impacts of the Tour Operatorsrsquo Power in Eastern Mediterranean Tourism Management 25 151 ndash 170

  Buhalis D amp Cooper C (1992) Strategic Management and Marketing of Small and Medium-Sized Tourism Enterprises in the Greek Aegean Islands Στο R Teare D

  Adams amp S Messenger (eds) Managing Projects in Hospitality Organizations London Cassel

  Buhalis D (1998) Strategic Use of Information Technologies in the Tourism Industry Tourism Management 19(5) 409 ndash 421

  Buhalis D Jafari J and Werthner H (1997) Information Technology and the Reengineering of Tourism Annals of Tourism Research 24(1) 245 ndash 248

  Constandinides G (2002) CAMP Cyprus Diagnostic Feasibility Report Report Prepared for MAP ndash PAP RAC

  Fokiali P (2002) Tourism and Sustainable Development in the Mediterranean The Case of Rhodes Too Late for Research in Carrying Capacity Πηγή από το Διαδίκτυο httpwwwfundpacbepreludepublicationsbulletinsBull45_3pdf

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια laquoΕπεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτωνraquo

Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo

[1] httpcreativecommonsorglicensesαπό-nc-sa40

Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση

bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο

bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο

bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο

Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί

  Χρησιmicroοποιώντας η Μεσόγειος την πλεονεκτική της θέση σε σχέση microε τη γεωγραφία και τις microεταφορές το ήπιο κλίmicroα της τη φυσική της οmicroορφιά και την πολιτιστική της κληρονοmicroιά η ενrsquo λόγω περιοχή έγινε ο κυριότερος τουριστικός προορισmicroός παγκοσmicroίως προσελκύοντας περίπου το 30 των παγκόσmicroιων αφίξεων (Fokiali 2002) και κατέχοντας το 28 των παγκόσmicroιων τουριστικών εσόδων (MAP 1997)

  Τρία κράτη της περιοχής η Γαλλία η Ιταλία και η Ισπανία είναι microέσα στους δέκα ισχυρότερους τουριστικούς προορισmicroούς του πλανήτη όντας οι χώρες που έχουν το microεγαλύτερο καθαρό εισόδηmicroα που προέρχεται από το διεθνή τουρισmicroό

  Η Γαλλία η Ιταλία και πιο πρόσφατα η Ισπανία είναι κράτη που παράγουν σηmicroαντικό τουρισmicroό και έχουν πολλούς εσωτερικούς τουρίστες Σε αυτές τις άκρως Ανεπτυγmicroένες τουριστικά χώρες παρατηρείται microία microέτρια πληθυσmicroιακή τουριστική αύξηση της τάξης του 24 λόγω της ολοένα εντονότερης τάσης για πιο ποιοτικό τουρισmicroό (MAP 1997)

  Τις δεκαετίες του 60rsquoκαι 70rsquo αυτή η αύξηση ήταν σαφώς microεγαλύτερη λόγω των κατάλληλων οικονοmicroικών και πολιτικών συνθηκών που επικρατούσαν σrsquo αυτά τα κράτη και εξαιτίας του ότι η κορύφωση του διεθνούς τουρισmicroού αποτέλεσε ένα πολύ πιο πρόσφατο φαινόmicroενο που βασίστηκε σε πολιτικοοικονοmicroικές αλλαγές που συντελέστηκαν σε microια περιοχή πολύ ευρύτερη από αυτή της Μεσογείου

  Αν microπορεί σήmicroερα να εξαχθεί ένα συmicroπέρασmicroα είναι ότι δεν αναmicroένονται σηmicroαντικές αλλαγές στη Μεσογειακή τουριστική αγορά Η τουριστική κίνηση της περιοχής δείχνει ότι περίπου το 90 των τουριστών πηγαίνει στις Ευρωπαϊκές ακτές της Μεσογείου ενώ αυτό το ποσοστό συνεχώς αυξάνεται

  Μόνο ένας microικρός πληθυσmicroιακός όγκος των τουριστών κινείται προς τα Αφρικανικά (64) και τα Ασιατικά (13) παράκτια τmicroήmicroατα της Μεσογείου Οι Ευρωπαϊκές λοιπόν χώρες της Μεσογείου θα συνεχίσουν να διαδραmicroατίζουν τον κυρίαρχο ρόλο στη Μεσογειακή τουριστική ανάπτυξη

  Η ανάλυση της τουριστικής κίνησης στη Μεσόγειο δεν microπορεί να είναι πλήρης αν παράλληλα δεν αναδειχθεί και η σηmicroασία microερικών χωρών που παράγουν τουρισmicroό γιrsquo αυτή την περιοχή

  Με εξαίρεση τη Γαλλία οι κύριες χώρες παραγωγής τουρισmicroού (Γερmicroανία Μεγάλη Βρετανία Ηνωmicroένες Πολιτείες Αmicroερικής και Ιαπωνία) δεν τοποθετούνται στη Μεσόγειο

  Οι τουριστικές ροές αυτών των κρατών δείχνουν ότι η κίνηση στις Μεσογειακές χώρες όχι microόνο παραmicroένει σε υψηλά επίπεδα αλλά σε απόλυτους αριθmicroούς παρουσιάζει και αυξητικές τάσεις

  Επιπρόσθετα η διασυνοριακή και διαπολιτειακή κίνηση (εκδροmicroές και τουρισmicroός transit) κατέχουν ένα microεγάλο microέρος του Μεσογειακού τουρισmicroού Ο όγκος των εισροών συναλλάγmicroατος εξαρτάται από την ένταση της τουριστικής κίνησης και τη σύνθεση των επισκεπτών ανά εθνικότητα Η Γαλλία η Ιταλία και η Ισπανία κατέχουν το microεγαλύτερο όγκο εσόδων από το διεθνή τουρισmicroό της Μεσογείου που φτάνει το 82 (MAP 1997)

  Από την άλλη η microεγαλύτερη αύξηση των εσόδων από τον τουρισmicroό παρατηρείται στις χώρες της νοτιοανατολικής Μεσογείου Αξίζει εδώ να σηmicroειωθεί ότι microετά την είσοδο του Ευρώ (euro) το 2002 ως Εθνικού Νοmicroίσmicroατος στην πλειοψηφία των Μεσογειακών Ευρωπαϊκών χωρών η εισροή συναλλάγmicroατος microειώθηκε (αφού πολλοί τουρίστες από Ευρωπαϊκές microη Μεσογειακές χώρες χρησιmicroοποιούν την ίδια νοmicroισmicroατική microονάδα ως εθνικό νόmicroισmicroα) χωρίς όmicroως αυτό να επηρεάσει τα τελικά τουριστικά έσοδα

  Οι προβλέψεις για τις παγκόσmicroιες τουριστικές ροές δείχνουν ότι ανεξάρτητα από κάποιες δοmicroικές αλλαγές (κυρίως στην ποιότητα της τουριστικής προσφοράς και την περαιτέρω τmicroηmicroατοποίηση των τουριστικών αγορών) οι υπάρχουσες τάσεις θα συνεχιστούν Αυτό που χρειάζεται είναι η συνεχής αναπροσαρmicroογή των παρεχόmicroενων τουριστικών προϊόντων και υπηρεσιών στη microεταβαλλόmicroενη ζήτηση και η αναδιαmicroόρφωση της τουριστικής διαφήmicroισης

  Η Μεσόγειος ως σύνολο δεν έχει ακόmicroα κορεστεί και θα συνεχίσει να αποτελεί κορυφαίο προορισmicroό για το διεθνή τουρισmicroό ο οποίος θα συνεχίσει να εξαρτάται από τις συνθήκες πολιτικής και οικονοmicroικής σταθερότητας αφού οι επισκέπτες επιλέγουν τις δυνατόν πιο ασφαλείς περιοχές και τις καλύτερα περιβαλλοντικά διατηρηmicroένες

  Σε ολόκληρη τη περίοδο του microεσοπολέmicroου ο αριθmicroός των ξένων τουριστών στην   Ελλάδα παρέmicroεινε microάλλον περιορισmicroένος γύρω στις 100000 ετησίως από τους   οποίους το 13 ταξίδευε οmicroαδικά σε κρουαζιέρες και διέmicroενε στην Αθήνα microόνο microια   ηmicroέρα Από τα δέκα ταξιδιωτικά γραφεία της Αθήνας τα τέσσερα ελέγχονταν από   ξένους (Μουσείο Τουρισmicroού 2006) Παρά την αδιαmicroφισβήτητη πρόοδο που   σηmicroειώνονταν στις αφίξεις και στην ανάπτυξη της υποδοmicroής ο τουρισmicroός δεν είχε   ακόmicroη πλήρως πείσει για τις δυνατότητές του

  Τα πράγmicroατα άλλαξαν ριζικά microετά το Δεύτερο Παγκόσmicroιο Πόλεmicroο Η τουριστική   ανάπτυξη υπό την επίδραση της γενικότερης φιλελευθεροποίησης στις ιδέες και στα   ήθη προσανατολίσθηκε σε ολοένα και περισσότερο φυσιολατρικές κατευθύνσεις και   κυρίως προς τον θαλάσσιο τουρισmicroό χωρίς ωστόσο να ατονήσει τελείως η σχέση microε   την ιστορία και τον πολιτισmicroό που συmicroπλήρωναν σε κάποιο βαθmicroό το πρόγραmicromicroα των   επισκεπτών Η τουριστική ανάπτυξη που συντελέστηκε στην Ελλάδα τη   microεταπολεmicroική περίοδο δε microετέβαλε microόνο τον τρόπο των διακοπών και τα   ενδιαφέροντα των επισκεπτών αλλά αύξησε σηmicroαντικά και τον πληθυσmicroιακό τους   Όγκο

  Υπάρχουν πολλοί λόγοι που αναπτύχθηκε microεταπολεmicroικά ο τουρισmicroός τόσο   στον κόσmicroο όσο και στην Ελλάδα Οι βασικότεροι λόγοι είναι έξι (Pappas 2001)   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η microείωση των ωρών εργασίας των δυνητικών τουριστών Η microείωση των ωρών εργασίας των δυνητικών τουριστών   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η δυναmicroική ανάπτυξη του laquoδικαιώmicroατοςraquo για διακοπές νοώντας ότι όλο και Η δυναmicroική ανάπτυξη του laquoδικαιώmicroατοςraquo για διακοπές νοώντας ότι όλο και   περισσότεροι άνθρωποι είχαν και διέθεταν χρόνο για αναψυχή   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η ανάπτυξη των microέσων microαζικής microεταφοράς Η ανάπτυξη των microέσων microαζικής microεταφοράς   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η βελτίωση του εισοδήmicroατος των πολιτών ιδιαίτερα αυτών που προέρχονταν Η βελτίωση του εισοδήmicroατος των πολιτών ιδιαίτερα αυτών που προέρχονταν   από χώρες αποστολής τουριστών και η δηmicroιουργία microεσαίας κοινωνικής τάξης   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η microαζική παραγωγή και κατανάλωση του τουριστικού προϊόντος microε Η microαζική παραγωγή και κατανάλωση του τουριστικού προϊόντος microε   αποτέλεσmicroα τη microείωση της τιmicroής στο διατιθέmicroενο προϊόν   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η ανάπτυξη των τεχνολογιών επικοινωνίας και η πρόσβαση των τουριστών microε Η ανάπτυξη των τεχνολογιών επικοινωνίας και η πρόσβαση των τουριστών microε   τη δουλειά και το σπίτι τους   Όλοι αυτοί οι λόγοι που συντέλεσαν στη ραγδαία πληθυσmicroιακή αύξηση των   τουριστών και στη δηmicroιουργία τουριστικών πακέτων που ήταν πλέον προσιτά και σε   χαmicroηλότερες οικονοmicroικές τάξεις οδήγησαν στον επαναπροσδιορισmicroό των   οικονοmicroικών σχέσεων τόσο των ντόπιων microεταξύ τους όσο και των τοmicroέων   παραγωγής των κοινωνιών υποδοχής

  Κατά τη δεκαετία του 70rsquo πολλές Ελληνικές περιφέρειες ιδιαίτερα οι νησιωτικές γνώρισαν δραmicroατικές αλλαγές στην οικονοmicroική τους βάση Ύστερα από πολλές δεκαετίες microε microια οικονοmicroία που η γεωργία αποτελούσε το βασικό τοmicroέα παραγωγής

  και που συmicroπληρώνονταν από την αλιεία και τη ναυσιπλοΐα η ζήτηση για διακοπές των ατόmicroων που προέρχονταν κυρίως από τις δυτικοευρωπαϊκές χώρες

  επαναπροσδ ιόρ ισε την εθν ι κή παραγωγική δραστηριότητα (Andriotis 2000) Έτσι δόθηκε έmicroφαση στην τουριστική ανάπτυξη προσδιορίζοντάς την ως την κύρια αναπτυξιακή στρατηγική microε στόχο τη βελτίωση της τοπικής και εθνικής οικονοmicroίας

  καθώς και του βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων

  Ο Ελληνικός τουρισmicroός αυξήθηκε σηmicroαντικά τις τελευταίες δεκαετίες ενώ αυτή η ανάπτυξη αναmicroένεται να συνεχιστεί Μη microητροπολιτικές περιοχές της χώρας έχουν ήδη επωφεληθεί από αυτή την ανάπτυξη (Gibson 1993 32 ndash 37) Ο τουρισmicroός αποτέλεσε για την Ελλάδα ένα σηmicroαντικό συστατικό στην οικονοmicroία της επαρχίας ενώ η ανάπτυξη αυτών των περιοχών ουσιαστικά τις microετέβαλε στις οικονοmicroικά ισχυρές περιφέρειες της χώρας (πχ Κρήτη Κέρκυρα Κυκλάδες Δωδεκάνησα κλπ)

  Το σύνολο των εσόδων της Ελλάδας από τον τουρισmicroό έφθασε το 2004 τα 105 δισεκατοmicromicroύρια euro όντας microεγαλύτερο από το σύνολο της αξίας των εθνικών εξαγωγών τόσο προϊόντων όσο και υπηρεσιών και κάλυψε περίπου το 40 του ελλείmicromicroατος του ισοζυγίου των εθνικών εξωτερικών πληρωmicroών (Παππάς 2006)

  Σήmicroερα στον Ελληνικό τουρισmicroό απασχολούνται άmicroεσα και έmicromicroεσα περίπου 800000 εργαζόmicroενοι το microεγαλύτερο microέρος των οποίων δραστηριοποιείται στην περιφέρεια και σε microικρού ή microεσαίου microεγέθους επιχειρήσεις (Ανδρεάδης 2005)

  Συγκρινόmicroενος σε παγκόσmicroιο επίπεδο ο Ε λ λ η ν ι κ ό ς τ ο υ ρ ι σ micro ό ς κ α τ α γ ρ ά φ ε ι εντυπωσιακές επιδόσεις Σύmicroφωνα microε τα επίσηmicroα στοιχεία του (WΤΟ 2005)

  Η Ελλάδα το 2003 κατατάσσεται στη 10η θέση παγκοσmicroίως σε σχέση microε τις τουριστικές

  εισπράξεις και στη 13η θέση ως προς τις αφίξεις (Ανδρεάδης 2005)

  Ο ι ε π ι δ ό σ ε ι ς αυ τ έ ς γ ί ν ο ν τ α ι π ι ο εντυπωσιακές αν γίνει αναγωγή σε σχέση microε το microέγεθος της Ελλάδας ενώ παράλληλα καταδεικνύουν την ύπαρξη ενός εξαιρετικά ελκυστικού πρωτογενούς τουριστικού προϊόντος

  Παρrsquo όλα αυτά ο εντεινόmicroενος ανταγωνισmicroός των παραδοσιακών τουριστικών προορισmicroών και η είσοδος νέων σε συνδυασmicroό microε τα προβλήmicroατα που αντιmicroετωπίζουν οι ελληνικές τουριστικές και ιδιαίτερα ξενοδοχειακές επιχειρήσεις καθιστούν απαραίτητη την ανάγκη της εθνικής τουριστικής στρατηγικής πολιτικής και σχεδιασmicroού microε έmicroφαση στην ποιότητα του παρεχόmicroενου τουριστικού προϊόντος την αναβάθmicroιση των υποδοmicroών και την αρτιότερη εκπαίδευση και κατάρτιση του

  εργατικού δυναmicroικού

  Το σύνολο των εσόδων από τον τουρισmicroό στην Ελλάδα (103 δισ περίπου για το 2002) υπερβαίνει το σύνολο της αξίας των ελληνικών εξαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών

  Ο στόχος που έχει τεθεί από την πολιτεία είναι η αύξηση της συνεισφοράς του τουρισmicroού στο ΑΕΠ έτσι ώστε να ανέλθει στο 25 (Η Καθηmicroερινή 2006) Ο στρατηγικός αυτός στόχος laquoεπιβάλλειraquo τον τουρισmicroό ως έναν από τους βασικούς αναπτυξιακούς microοχλούς της εθνικής οικονοmicroίας Προϋπόθεση για την εκπλήρωση αυτού του στόχου αποτελεί η κατάρτιση microακροχρόνιου σχεδίου δράσης microε σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους για την τουριστική οικονοmicroία

  Πιο συγκεκριmicroένα ο ΕΟΤ (2006) θεωρεί ότι αυτό το σχέδιο πρέπει να εστιάζεται στις παρακάτω θεmicroατικές

1  Συmicroβολή στην περιφερειακή ανάπτυξη 2  Δηmicroιουργία νέων θέσεων εργασίας 3  Αύξηση της κατά κεφαλήν δαπάνης των

τουριστών 4  Αύξηση της microέσης διάρκειας παραmicroονής τους 5  Αύξηση του αριθmicroού των αφίξεων Επιmicroήκυνση

της τουριστικής περιόδου 6  Εξισορρόπηση της κατανοmicroής της τουριστικής

δραστηριότητας της περιφέρειας της χώρας

  Ο εθνικός αναπτυξιακός νόmicroος συmicroπεριλαmicroβάνει ένα ξεχωριστό κεφάλαιο για την τουριστική ανάπτυξη Η έννοια του τουρισmicroού σε αντίθεση microε αυτό που ήταν γνωστό στο παρελθόν και εmicroπειρικά βιώθηκε δεν ισχύει πλέον κάτω από τα νέα δεδοmicroένα που έχουν

  διαmicroορφωθεί Υπερβαίνει τα όρια microιας microεσοπρόθεσmicroης στόχευσης οικονοmicroικής και επιχειρηmicroατικής δραστηριότητας Δεν έχει να κάνει microονάχα microε οικονοmicroικά microεγέθη

  Σήmicroερα ο τουρισmicroός πρέπει να είναι άρρηκτα δεmicroένος microε το παγκόσmicroιο τοπίο αφού συmicroβάλλει στο να ανοίγουν δρόmicroοι συνάντησης γνωριmicroίας συνεργασίας και κατανόησης ανάmicroεσα στους λαούς της γης Η νέα παγκοσmicroιοποιηmicroένη πραγmicroατικότητα microε υποστηρικτικά εργαλεία τις νέες τεχνολογίες τις microεταφορές τις επικοινωνίες άλλαξαν επαναστατικά τον κόσmicroο τον microίκρυναν τον έκαναν πιο προσιτό Τα σύνορα χαλάρωσαν οι πολίτες του κόσmicroου ταξιδεύουν και το φάσmicroα των προορισmicroών διευρύνθηκε Η Ελλάδα ανοίγεται στο διεθνές επενδυτικό περιβάλλον και microέσα σε σύντοmicroο χρονικό διάστηmicroα συγκέντρωσε και προβάλλει όλους εκείνους τους παράγοντες και τις προϋποθέσεις που επηρεάζουν θετικά τις

  άmicroεσες επενδύσεις

  Η τουριστική πολιτική οφείλει και έχει σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους

  Αναδεικνύει τη σηmicroασία του τουρισmicroού για την απασχόληση και την περιφερειακή ανάπτυξη Προσελκύει επενδύσεις ενώ παράλληλα βοηθάει και ενισχύει την επιχειρηmicroατικότητα Επιπρόσθετα προβάλλει την ιστορία και τον πολιτισmicroό της χώρας και συmicroβάλλει στη σύγχρονη και οmicroοιόmicroορφη ανάπτυξη προστατεύοντας παράλληλα το περιβάλλον και τον φυσικό της πλούτο

  Για το σκοπό αυτό ο Εθνικός Οργανισmicroός Τουρισmicroού προχώρησε άmicroεσα στη θέσπιση microιας σειράς υποστηρικτικών τουριστικών υποδοmicroών και κανόνων βάσει των οποίων θα δοθούν κίνητρα για τη βελτίωση του επενδυτικού κλίmicroατος την προσέλκυση ξένων επενδύσεων αιχmicroής την αναβάθmicroιση του ποιοτικού κέντρου βάρους του ξενοδοχειακού τοmicroέα και την άmicroεση και ουσιαστική ανάπτυξη ειδικών και εναλλακτικών microορφών τουρισmicroού Παράλληλα microελετά και σχεδιάζει τη νέα τουριστική χωροταξία microέσω της ανάδειξης νέων περιοχών προς τουριστική ανάπτυξη

  (ΕΟΤ 2006)

  Ελληνικός Ξενοδοχειακός Τοmicroέας   Από τη στιγmicroή που η Ελλάδα αποτελεί χώρα προορισmicroού τουριστών ευνόητο είναι ο ξενοδοχειακός τοmicroέας να αποτελεί τον κύριο microοχλό της τουριστικής της ανάπτυξης

  Σε microελέτη του ΙΤΕΠ (2001) σε σχέση microε τον αριθmicroό των δωmicroατίων στα Ελληνικά ξενοδοχεία το 93 αυτών έχουν λιγότερα από 100 δωmicroάτια ενώ απασχολούν από έναν έως 60 υπαλλήλους Ανάλογα microε τον προορισmicroό τα microεγάλα ξενοδοχεία στην Ελλάδα υποβοηθούνται από microικρότερες επιχειρήσεις κατάλυσης όπως ενοικιαζόmicroενα δωmicroάτια εξοχικές κατοικίες bungalows και camping

  Η Ευρωπαϊκή Ένωση καθορίζει ως microικρές και microεσαίες επιχειρήσεις αυτές που απασχολούν λιγότερους από 250 υπαλλήλους (European Commission 2002) Εάν χρησιmicroοποιηθεί ο αριθmicroός των υπαλλήλων ως κριτήριο για να κατηγοριοποιηθούν οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα η συντριπτική πλειοψηφία των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στη χώρα (ίσως πάνω από το 99 του συνόλου) ουσιαστικά ανήκει σε αυτή την κατηγορία (Bastakis amp συν 2004)

  Αυτού του είδους οι επιχειρήσεις έχουνε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και συγκεκριmicroένες στρατηγικές και λειτουργικές αδυναmicroίες που εmicroποδίζουν όχι microόνο τη λειτουργία και το επίπεδο των παρεχόmicroενων υπηρεσιών τους αλλά και την ικανότητά τους να διαπραγmicroατεύονται microε όρους που εξυπηρετούν τα συmicroφέροντά τους

  Ο Middelton (1994) θεωρεί ότι ο σχεδιασmicroός είναι πολύ σηmicroαντικός παράγοντας στην τουριστική βιοmicroηχανία όταν η ζήτηση microεταβάλλεται το αδιάθετο προϊόν δεν microπορεί να διατεθεί ξανά και η προσφορά απαιτεί microεγάλες επενδύσεις Κάποια άλλα χαρακτηριστικά αυτών των επιχειρήσεων είναι τα προβλήmicroατα που παρατηρούνται το σχεδιασmicroό και στην οριοθέτηση των στρατηγικών τους στόχων αφού οι τακτικές τους και οι επιχειρησιακές τους αποφάσεις κυριαρχούνται στο στρατηγικό τους σχεδιασmicroό από τις πολιτικές και στόχους άλλων microεγαλύτερων επιχειρήσεων (Olsen 1991 Buhalis amp Cooper 1992)

  Οι Ελληνικές λοιπόν microικροmicroεσαίες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν αδύναmicroη διοίκηση και διαφήmicroιση των υπηρεσιών και των προϊόντων τους αφού έχουν περιορισmicroένους οικονοmicroικούς πόρους για να απασχολήσουν εξειδικευmicroένο προσωπικό και για να προωθήσουν επαρκώς την ίδια την επιχείρηση (Bastakis amp συν 2004)

  Όλοι αυτοί οι λόγοι οδηγούνε τον Ελληνικό ξενοδοχειακό τοmicroέα να καθίσταται ως ο laquoαδύναmicroος κρίκοςraquo στα κανάλια διανοmicroής του τουριστικού προϊόντος και να εξαρτάται από τους Tour Operators και τους microεσολαβητές αυτών

  Επιπρόσθετα οι microεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα λόγω της microεγάλης επιχειρησιακής τους εmicroβέλειας και των οικονοmicroικών πόρων που διαθέτουν microπορούν να αναπροσαρmicroόζουν τόσο τις τιmicroές τους όσο και το προϊόν τους microε τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ουσιαστικά αδύνατον οι microικρότερες επιχειρήσεις να τις ανταγωνιστούν Τέτοιες επιχειρησιακές συmicroπεριφορές συνήθως συναντούνται σε παραδοσιακούς Ελληνικούς τουριστικούς προορισmicroούς όπου λόγω του όγκου των τουριστών και του πλήθους των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων ο ανταγωνισmicroός είναι πολύ microεγάλος

  ΙΤΕΠ (2001) Τα Προβλήmicroατα και οι Προοπτικές των Ελληνικών Μικροmicroεσαίων Επιχειρήσεων Ίδρυmicroα Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων Μελέτη 10 Αθήνα ΙΤΕΠ

  Καλφιώτης Σ (1976) Τουριστική Οικονοmicroική Αθήνα Εκδόσεις Τυροβολάς   Κοινωνία των Εθνών (1937) Ορισmicroός του Τουρίστα Στο Β Ρούπας (1993) Αρχές Τουρισmicroού Αθήνα Οργανισmicroός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων

  Andriotis K (2000) Local Community Perceptions of Tourism as a Development Tool The Island of Crete Unpublished PhD Thesis Bournemouth BournemouthUniversity

  Bastakis C Buhalis D amp Butler R (2004) The Perception of Small and Medium Sized Tourism Accommodation Providers on the Impacts of the Tour Operatorsrsquo Power in Eastern Mediterranean Tourism Management 25 151 ndash 170

  Buhalis D amp Cooper C (1992) Strategic Management and Marketing of Small and Medium-Sized Tourism Enterprises in the Greek Aegean Islands Στο R Teare D

  Adams amp S Messenger (eds) Managing Projects in Hospitality Organizations London Cassel

  Buhalis D (1998) Strategic Use of Information Technologies in the Tourism Industry Tourism Management 19(5) 409 ndash 421

  Buhalis D Jafari J and Werthner H (1997) Information Technology and the Reengineering of Tourism Annals of Tourism Research 24(1) 245 ndash 248

  Constandinides G (2002) CAMP Cyprus Diagnostic Feasibility Report Report Prepared for MAP ndash PAP RAC

  Fokiali P (2002) Tourism and Sustainable Development in the Mediterranean The Case of Rhodes Too Late for Research in Carrying Capacity Πηγή από το Διαδίκτυο httpwwwfundpacbepreludepublicationsbulletinsBull45_3pdf

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια laquoΕπεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτωνraquo

Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo

[1] httpcreativecommonsorglicensesαπό-nc-sa40

Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση

bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο

bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο

bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο

Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί

  Η Γαλλία η Ιταλία και πιο πρόσφατα η Ισπανία είναι κράτη που παράγουν σηmicroαντικό τουρισmicroό και έχουν πολλούς εσωτερικούς τουρίστες Σε αυτές τις άκρως Ανεπτυγmicroένες τουριστικά χώρες παρατηρείται microία microέτρια πληθυσmicroιακή τουριστική αύξηση της τάξης του 24 λόγω της ολοένα εντονότερης τάσης για πιο ποιοτικό τουρισmicroό (MAP 1997)

  Τις δεκαετίες του 60rsquoκαι 70rsquo αυτή η αύξηση ήταν σαφώς microεγαλύτερη λόγω των κατάλληλων οικονοmicroικών και πολιτικών συνθηκών που επικρατούσαν σrsquo αυτά τα κράτη και εξαιτίας του ότι η κορύφωση του διεθνούς τουρισmicroού αποτέλεσε ένα πολύ πιο πρόσφατο φαινόmicroενο που βασίστηκε σε πολιτικοοικονοmicroικές αλλαγές που συντελέστηκαν σε microια περιοχή πολύ ευρύτερη από αυτή της Μεσογείου

  Αν microπορεί σήmicroερα να εξαχθεί ένα συmicroπέρασmicroα είναι ότι δεν αναmicroένονται σηmicroαντικές αλλαγές στη Μεσογειακή τουριστική αγορά Η τουριστική κίνηση της περιοχής δείχνει ότι περίπου το 90 των τουριστών πηγαίνει στις Ευρωπαϊκές ακτές της Μεσογείου ενώ αυτό το ποσοστό συνεχώς αυξάνεται

  Μόνο ένας microικρός πληθυσmicroιακός όγκος των τουριστών κινείται προς τα Αφρικανικά (64) και τα Ασιατικά (13) παράκτια τmicroήmicroατα της Μεσογείου Οι Ευρωπαϊκές λοιπόν χώρες της Μεσογείου θα συνεχίσουν να διαδραmicroατίζουν τον κυρίαρχο ρόλο στη Μεσογειακή τουριστική ανάπτυξη

  Η ανάλυση της τουριστικής κίνησης στη Μεσόγειο δεν microπορεί να είναι πλήρης αν παράλληλα δεν αναδειχθεί και η σηmicroασία microερικών χωρών που παράγουν τουρισmicroό γιrsquo αυτή την περιοχή

  Με εξαίρεση τη Γαλλία οι κύριες χώρες παραγωγής τουρισmicroού (Γερmicroανία Μεγάλη Βρετανία Ηνωmicroένες Πολιτείες Αmicroερικής και Ιαπωνία) δεν τοποθετούνται στη Μεσόγειο

  Οι τουριστικές ροές αυτών των κρατών δείχνουν ότι η κίνηση στις Μεσογειακές χώρες όχι microόνο παραmicroένει σε υψηλά επίπεδα αλλά σε απόλυτους αριθmicroούς παρουσιάζει και αυξητικές τάσεις

  Επιπρόσθετα η διασυνοριακή και διαπολιτειακή κίνηση (εκδροmicroές και τουρισmicroός transit) κατέχουν ένα microεγάλο microέρος του Μεσογειακού τουρισmicroού Ο όγκος των εισροών συναλλάγmicroατος εξαρτάται από την ένταση της τουριστικής κίνησης και τη σύνθεση των επισκεπτών ανά εθνικότητα Η Γαλλία η Ιταλία και η Ισπανία κατέχουν το microεγαλύτερο όγκο εσόδων από το διεθνή τουρισmicroό της Μεσογείου που φτάνει το 82 (MAP 1997)

  Από την άλλη η microεγαλύτερη αύξηση των εσόδων από τον τουρισmicroό παρατηρείται στις χώρες της νοτιοανατολικής Μεσογείου Αξίζει εδώ να σηmicroειωθεί ότι microετά την είσοδο του Ευρώ (euro) το 2002 ως Εθνικού Νοmicroίσmicroατος στην πλειοψηφία των Μεσογειακών Ευρωπαϊκών χωρών η εισροή συναλλάγmicroατος microειώθηκε (αφού πολλοί τουρίστες από Ευρωπαϊκές microη Μεσογειακές χώρες χρησιmicroοποιούν την ίδια νοmicroισmicroατική microονάδα ως εθνικό νόmicroισmicroα) χωρίς όmicroως αυτό να επηρεάσει τα τελικά τουριστικά έσοδα

  Οι προβλέψεις για τις παγκόσmicroιες τουριστικές ροές δείχνουν ότι ανεξάρτητα από κάποιες δοmicroικές αλλαγές (κυρίως στην ποιότητα της τουριστικής προσφοράς και την περαιτέρω τmicroηmicroατοποίηση των τουριστικών αγορών) οι υπάρχουσες τάσεις θα συνεχιστούν Αυτό που χρειάζεται είναι η συνεχής αναπροσαρmicroογή των παρεχόmicroενων τουριστικών προϊόντων και υπηρεσιών στη microεταβαλλόmicroενη ζήτηση και η αναδιαmicroόρφωση της τουριστικής διαφήmicroισης

  Η Μεσόγειος ως σύνολο δεν έχει ακόmicroα κορεστεί και θα συνεχίσει να αποτελεί κορυφαίο προορισmicroό για το διεθνή τουρισmicroό ο οποίος θα συνεχίσει να εξαρτάται από τις συνθήκες πολιτικής και οικονοmicroικής σταθερότητας αφού οι επισκέπτες επιλέγουν τις δυνατόν πιο ασφαλείς περιοχές και τις καλύτερα περιβαλλοντικά διατηρηmicroένες

  Σε ολόκληρη τη περίοδο του microεσοπολέmicroου ο αριθmicroός των ξένων τουριστών στην   Ελλάδα παρέmicroεινε microάλλον περιορισmicroένος γύρω στις 100000 ετησίως από τους   οποίους το 13 ταξίδευε οmicroαδικά σε κρουαζιέρες και διέmicroενε στην Αθήνα microόνο microια   ηmicroέρα Από τα δέκα ταξιδιωτικά γραφεία της Αθήνας τα τέσσερα ελέγχονταν από   ξένους (Μουσείο Τουρισmicroού 2006) Παρά την αδιαmicroφισβήτητη πρόοδο που   σηmicroειώνονταν στις αφίξεις και στην ανάπτυξη της υποδοmicroής ο τουρισmicroός δεν είχε   ακόmicroη πλήρως πείσει για τις δυνατότητές του

  Τα πράγmicroατα άλλαξαν ριζικά microετά το Δεύτερο Παγκόσmicroιο Πόλεmicroο Η τουριστική   ανάπτυξη υπό την επίδραση της γενικότερης φιλελευθεροποίησης στις ιδέες και στα   ήθη προσανατολίσθηκε σε ολοένα και περισσότερο φυσιολατρικές κατευθύνσεις και   κυρίως προς τον θαλάσσιο τουρισmicroό χωρίς ωστόσο να ατονήσει τελείως η σχέση microε   την ιστορία και τον πολιτισmicroό που συmicroπλήρωναν σε κάποιο βαθmicroό το πρόγραmicromicroα των   επισκεπτών Η τουριστική ανάπτυξη που συντελέστηκε στην Ελλάδα τη   microεταπολεmicroική περίοδο δε microετέβαλε microόνο τον τρόπο των διακοπών και τα   ενδιαφέροντα των επισκεπτών αλλά αύξησε σηmicroαντικά και τον πληθυσmicroιακό τους   Όγκο

  Υπάρχουν πολλοί λόγοι που αναπτύχθηκε microεταπολεmicroικά ο τουρισmicroός τόσο   στον κόσmicroο όσο και στην Ελλάδα Οι βασικότεροι λόγοι είναι έξι (Pappas 2001)   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η microείωση των ωρών εργασίας των δυνητικών τουριστών Η microείωση των ωρών εργασίας των δυνητικών τουριστών   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η δυναmicroική ανάπτυξη του laquoδικαιώmicroατοςraquo για διακοπές νοώντας ότι όλο και Η δυναmicroική ανάπτυξη του laquoδικαιώmicroατοςraquo για διακοπές νοώντας ότι όλο και   περισσότεροι άνθρωποι είχαν και διέθεταν χρόνο για αναψυχή   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η ανάπτυξη των microέσων microαζικής microεταφοράς Η ανάπτυξη των microέσων microαζικής microεταφοράς   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η βελτίωση του εισοδήmicroατος των πολιτών ιδιαίτερα αυτών που προέρχονταν Η βελτίωση του εισοδήmicroατος των πολιτών ιδιαίτερα αυτών που προέρχονταν   από χώρες αποστολής τουριστών και η δηmicroιουργία microεσαίας κοινωνικής τάξης   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η microαζική παραγωγή και κατανάλωση του τουριστικού προϊόντος microε Η microαζική παραγωγή και κατανάλωση του τουριστικού προϊόντος microε   αποτέλεσmicroα τη microείωση της τιmicroής στο διατιθέmicroενο προϊόν   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η ανάπτυξη των τεχνολογιών επικοινωνίας και η πρόσβαση των τουριστών microε Η ανάπτυξη των τεχνολογιών επικοινωνίας και η πρόσβαση των τουριστών microε   τη δουλειά και το σπίτι τους   Όλοι αυτοί οι λόγοι που συντέλεσαν στη ραγδαία πληθυσmicroιακή αύξηση των   τουριστών και στη δηmicroιουργία τουριστικών πακέτων που ήταν πλέον προσιτά και σε   χαmicroηλότερες οικονοmicroικές τάξεις οδήγησαν στον επαναπροσδιορισmicroό των   οικονοmicroικών σχέσεων τόσο των ντόπιων microεταξύ τους όσο και των τοmicroέων   παραγωγής των κοινωνιών υποδοχής

  Κατά τη δεκαετία του 70rsquo πολλές Ελληνικές περιφέρειες ιδιαίτερα οι νησιωτικές γνώρισαν δραmicroατικές αλλαγές στην οικονοmicroική τους βάση Ύστερα από πολλές δεκαετίες microε microια οικονοmicroία που η γεωργία αποτελούσε το βασικό τοmicroέα παραγωγής

  και που συmicroπληρώνονταν από την αλιεία και τη ναυσιπλοΐα η ζήτηση για διακοπές των ατόmicroων που προέρχονταν κυρίως από τις δυτικοευρωπαϊκές χώρες

  επαναπροσδ ιόρ ισε την εθν ι κή παραγωγική δραστηριότητα (Andriotis 2000) Έτσι δόθηκε έmicroφαση στην τουριστική ανάπτυξη προσδιορίζοντάς την ως την κύρια αναπτυξιακή στρατηγική microε στόχο τη βελτίωση της τοπικής και εθνικής οικονοmicroίας

  καθώς και του βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων

  Ο Ελληνικός τουρισmicroός αυξήθηκε σηmicroαντικά τις τελευταίες δεκαετίες ενώ αυτή η ανάπτυξη αναmicroένεται να συνεχιστεί Μη microητροπολιτικές περιοχές της χώρας έχουν ήδη επωφεληθεί από αυτή την ανάπτυξη (Gibson 1993 32 ndash 37) Ο τουρισmicroός αποτέλεσε για την Ελλάδα ένα σηmicroαντικό συστατικό στην οικονοmicroία της επαρχίας ενώ η ανάπτυξη αυτών των περιοχών ουσιαστικά τις microετέβαλε στις οικονοmicroικά ισχυρές περιφέρειες της χώρας (πχ Κρήτη Κέρκυρα Κυκλάδες Δωδεκάνησα κλπ)

  Το σύνολο των εσόδων της Ελλάδας από τον τουρισmicroό έφθασε το 2004 τα 105 δισεκατοmicromicroύρια euro όντας microεγαλύτερο από το σύνολο της αξίας των εθνικών εξαγωγών τόσο προϊόντων όσο και υπηρεσιών και κάλυψε περίπου το 40 του ελλείmicromicroατος του ισοζυγίου των εθνικών εξωτερικών πληρωmicroών (Παππάς 2006)

  Σήmicroερα στον Ελληνικό τουρισmicroό απασχολούνται άmicroεσα και έmicromicroεσα περίπου 800000 εργαζόmicroενοι το microεγαλύτερο microέρος των οποίων δραστηριοποιείται στην περιφέρεια και σε microικρού ή microεσαίου microεγέθους επιχειρήσεις (Ανδρεάδης 2005)

  Συγκρινόmicroενος σε παγκόσmicroιο επίπεδο ο Ε λ λ η ν ι κ ό ς τ ο υ ρ ι σ micro ό ς κ α τ α γ ρ ά φ ε ι εντυπωσιακές επιδόσεις Σύmicroφωνα microε τα επίσηmicroα στοιχεία του (WΤΟ 2005)

  Η Ελλάδα το 2003 κατατάσσεται στη 10η θέση παγκοσmicroίως σε σχέση microε τις τουριστικές

  εισπράξεις και στη 13η θέση ως προς τις αφίξεις (Ανδρεάδης 2005)

  Ο ι ε π ι δ ό σ ε ι ς αυ τ έ ς γ ί ν ο ν τ α ι π ι ο εντυπωσιακές αν γίνει αναγωγή σε σχέση microε το microέγεθος της Ελλάδας ενώ παράλληλα καταδεικνύουν την ύπαρξη ενός εξαιρετικά ελκυστικού πρωτογενούς τουριστικού προϊόντος

  Παρrsquo όλα αυτά ο εντεινόmicroενος ανταγωνισmicroός των παραδοσιακών τουριστικών προορισmicroών και η είσοδος νέων σε συνδυασmicroό microε τα προβλήmicroατα που αντιmicroετωπίζουν οι ελληνικές τουριστικές και ιδιαίτερα ξενοδοχειακές επιχειρήσεις καθιστούν απαραίτητη την ανάγκη της εθνικής τουριστικής στρατηγικής πολιτικής και σχεδιασmicroού microε έmicroφαση στην ποιότητα του παρεχόmicroενου τουριστικού προϊόντος την αναβάθmicroιση των υποδοmicroών και την αρτιότερη εκπαίδευση και κατάρτιση του

  εργατικού δυναmicroικού

  Το σύνολο των εσόδων από τον τουρισmicroό στην Ελλάδα (103 δισ περίπου για το 2002) υπερβαίνει το σύνολο της αξίας των ελληνικών εξαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών

  Ο στόχος που έχει τεθεί από την πολιτεία είναι η αύξηση της συνεισφοράς του τουρισmicroού στο ΑΕΠ έτσι ώστε να ανέλθει στο 25 (Η Καθηmicroερινή 2006) Ο στρατηγικός αυτός στόχος laquoεπιβάλλειraquo τον τουρισmicroό ως έναν από τους βασικούς αναπτυξιακούς microοχλούς της εθνικής οικονοmicroίας Προϋπόθεση για την εκπλήρωση αυτού του στόχου αποτελεί η κατάρτιση microακροχρόνιου σχεδίου δράσης microε σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους για την τουριστική οικονοmicroία

  Πιο συγκεκριmicroένα ο ΕΟΤ (2006) θεωρεί ότι αυτό το σχέδιο πρέπει να εστιάζεται στις παρακάτω θεmicroατικές

1  Συmicroβολή στην περιφερειακή ανάπτυξη 2  Δηmicroιουργία νέων θέσεων εργασίας 3  Αύξηση της κατά κεφαλήν δαπάνης των

τουριστών 4  Αύξηση της microέσης διάρκειας παραmicroονής τους 5  Αύξηση του αριθmicroού των αφίξεων Επιmicroήκυνση

της τουριστικής περιόδου 6  Εξισορρόπηση της κατανοmicroής της τουριστικής

δραστηριότητας της περιφέρειας της χώρας

  Ο εθνικός αναπτυξιακός νόmicroος συmicroπεριλαmicroβάνει ένα ξεχωριστό κεφάλαιο για την τουριστική ανάπτυξη Η έννοια του τουρισmicroού σε αντίθεση microε αυτό που ήταν γνωστό στο παρελθόν και εmicroπειρικά βιώθηκε δεν ισχύει πλέον κάτω από τα νέα δεδοmicroένα που έχουν

  διαmicroορφωθεί Υπερβαίνει τα όρια microιας microεσοπρόθεσmicroης στόχευσης οικονοmicroικής και επιχειρηmicroατικής δραστηριότητας Δεν έχει να κάνει microονάχα microε οικονοmicroικά microεγέθη

  Σήmicroερα ο τουρισmicroός πρέπει να είναι άρρηκτα δεmicroένος microε το παγκόσmicroιο τοπίο αφού συmicroβάλλει στο να ανοίγουν δρόmicroοι συνάντησης γνωριmicroίας συνεργασίας και κατανόησης ανάmicroεσα στους λαούς της γης Η νέα παγκοσmicroιοποιηmicroένη πραγmicroατικότητα microε υποστηρικτικά εργαλεία τις νέες τεχνολογίες τις microεταφορές τις επικοινωνίες άλλαξαν επαναστατικά τον κόσmicroο τον microίκρυναν τον έκαναν πιο προσιτό Τα σύνορα χαλάρωσαν οι πολίτες του κόσmicroου ταξιδεύουν και το φάσmicroα των προορισmicroών διευρύνθηκε Η Ελλάδα ανοίγεται στο διεθνές επενδυτικό περιβάλλον και microέσα σε σύντοmicroο χρονικό διάστηmicroα συγκέντρωσε και προβάλλει όλους εκείνους τους παράγοντες και τις προϋποθέσεις που επηρεάζουν θετικά τις

  άmicroεσες επενδύσεις

  Η τουριστική πολιτική οφείλει και έχει σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους

  Αναδεικνύει τη σηmicroασία του τουρισmicroού για την απασχόληση και την περιφερειακή ανάπτυξη Προσελκύει επενδύσεις ενώ παράλληλα βοηθάει και ενισχύει την επιχειρηmicroατικότητα Επιπρόσθετα προβάλλει την ιστορία και τον πολιτισmicroό της χώρας και συmicroβάλλει στη σύγχρονη και οmicroοιόmicroορφη ανάπτυξη προστατεύοντας παράλληλα το περιβάλλον και τον φυσικό της πλούτο

  Για το σκοπό αυτό ο Εθνικός Οργανισmicroός Τουρισmicroού προχώρησε άmicroεσα στη θέσπιση microιας σειράς υποστηρικτικών τουριστικών υποδοmicroών και κανόνων βάσει των οποίων θα δοθούν κίνητρα για τη βελτίωση του επενδυτικού κλίmicroατος την προσέλκυση ξένων επενδύσεων αιχmicroής την αναβάθmicroιση του ποιοτικού κέντρου βάρους του ξενοδοχειακού τοmicroέα και την άmicroεση και ουσιαστική ανάπτυξη ειδικών και εναλλακτικών microορφών τουρισmicroού Παράλληλα microελετά και σχεδιάζει τη νέα τουριστική χωροταξία microέσω της ανάδειξης νέων περιοχών προς τουριστική ανάπτυξη

  (ΕΟΤ 2006)

  Ελληνικός Ξενοδοχειακός Τοmicroέας   Από τη στιγmicroή που η Ελλάδα αποτελεί χώρα προορισmicroού τουριστών ευνόητο είναι ο ξενοδοχειακός τοmicroέας να αποτελεί τον κύριο microοχλό της τουριστικής της ανάπτυξης

  Σε microελέτη του ΙΤΕΠ (2001) σε σχέση microε τον αριθmicroό των δωmicroατίων στα Ελληνικά ξενοδοχεία το 93 αυτών έχουν λιγότερα από 100 δωmicroάτια ενώ απασχολούν από έναν έως 60 υπαλλήλους Ανάλογα microε τον προορισmicroό τα microεγάλα ξενοδοχεία στην Ελλάδα υποβοηθούνται από microικρότερες επιχειρήσεις κατάλυσης όπως ενοικιαζόmicroενα δωmicroάτια εξοχικές κατοικίες bungalows και camping

  Η Ευρωπαϊκή Ένωση καθορίζει ως microικρές και microεσαίες επιχειρήσεις αυτές που απασχολούν λιγότερους από 250 υπαλλήλους (European Commission 2002) Εάν χρησιmicroοποιηθεί ο αριθmicroός των υπαλλήλων ως κριτήριο για να κατηγοριοποιηθούν οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα η συντριπτική πλειοψηφία των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στη χώρα (ίσως πάνω από το 99 του συνόλου) ουσιαστικά ανήκει σε αυτή την κατηγορία (Bastakis amp συν 2004)

  Αυτού του είδους οι επιχειρήσεις έχουνε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και συγκεκριmicroένες στρατηγικές και λειτουργικές αδυναmicroίες που εmicroποδίζουν όχι microόνο τη λειτουργία και το επίπεδο των παρεχόmicroενων υπηρεσιών τους αλλά και την ικανότητά τους να διαπραγmicroατεύονται microε όρους που εξυπηρετούν τα συmicroφέροντά τους

  Ο Middelton (1994) θεωρεί ότι ο σχεδιασmicroός είναι πολύ σηmicroαντικός παράγοντας στην τουριστική βιοmicroηχανία όταν η ζήτηση microεταβάλλεται το αδιάθετο προϊόν δεν microπορεί να διατεθεί ξανά και η προσφορά απαιτεί microεγάλες επενδύσεις Κάποια άλλα χαρακτηριστικά αυτών των επιχειρήσεων είναι τα προβλήmicroατα που παρατηρούνται το σχεδιασmicroό και στην οριοθέτηση των στρατηγικών τους στόχων αφού οι τακτικές τους και οι επιχειρησιακές τους αποφάσεις κυριαρχούνται στο στρατηγικό τους σχεδιασmicroό από τις πολιτικές και στόχους άλλων microεγαλύτερων επιχειρήσεων (Olsen 1991 Buhalis amp Cooper 1992)

  Οι Ελληνικές λοιπόν microικροmicroεσαίες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν αδύναmicroη διοίκηση και διαφήmicroιση των υπηρεσιών και των προϊόντων τους αφού έχουν περιορισmicroένους οικονοmicroικούς πόρους για να απασχολήσουν εξειδικευmicroένο προσωπικό και για να προωθήσουν επαρκώς την ίδια την επιχείρηση (Bastakis amp συν 2004)

  Όλοι αυτοί οι λόγοι οδηγούνε τον Ελληνικό ξενοδοχειακό τοmicroέα να καθίσταται ως ο laquoαδύναmicroος κρίκοςraquo στα κανάλια διανοmicroής του τουριστικού προϊόντος και να εξαρτάται από τους Tour Operators και τους microεσολαβητές αυτών

  Επιπρόσθετα οι microεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα λόγω της microεγάλης επιχειρησιακής τους εmicroβέλειας και των οικονοmicroικών πόρων που διαθέτουν microπορούν να αναπροσαρmicroόζουν τόσο τις τιmicroές τους όσο και το προϊόν τους microε τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ουσιαστικά αδύνατον οι microικρότερες επιχειρήσεις να τις ανταγωνιστούν Τέτοιες επιχειρησιακές συmicroπεριφορές συνήθως συναντούνται σε παραδοσιακούς Ελληνικούς τουριστικούς προορισmicroούς όπου λόγω του όγκου των τουριστών και του πλήθους των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων ο ανταγωνισmicroός είναι πολύ microεγάλος

  ΙΤΕΠ (2001) Τα Προβλήmicroατα και οι Προοπτικές των Ελληνικών Μικροmicroεσαίων Επιχειρήσεων Ίδρυmicroα Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων Μελέτη 10 Αθήνα ΙΤΕΠ

  Καλφιώτης Σ (1976) Τουριστική Οικονοmicroική Αθήνα Εκδόσεις Τυροβολάς   Κοινωνία των Εθνών (1937) Ορισmicroός του Τουρίστα Στο Β Ρούπας (1993) Αρχές Τουρισmicroού Αθήνα Οργανισmicroός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων

  Andriotis K (2000) Local Community Perceptions of Tourism as a Development Tool The Island of Crete Unpublished PhD Thesis Bournemouth BournemouthUniversity

  Bastakis C Buhalis D amp Butler R (2004) The Perception of Small and Medium Sized Tourism Accommodation Providers on the Impacts of the Tour Operatorsrsquo Power in Eastern Mediterranean Tourism Management 25 151 ndash 170

  Buhalis D amp Cooper C (1992) Strategic Management and Marketing of Small and Medium-Sized Tourism Enterprises in the Greek Aegean Islands Στο R Teare D

  Adams amp S Messenger (eds) Managing Projects in Hospitality Organizations London Cassel

  Buhalis D (1998) Strategic Use of Information Technologies in the Tourism Industry Tourism Management 19(5) 409 ndash 421

  Buhalis D Jafari J and Werthner H (1997) Information Technology and the Reengineering of Tourism Annals of Tourism Research 24(1) 245 ndash 248

  Constandinides G (2002) CAMP Cyprus Diagnostic Feasibility Report Report Prepared for MAP ndash PAP RAC

  Fokiali P (2002) Tourism and Sustainable Development in the Mediterranean The Case of Rhodes Too Late for Research in Carrying Capacity Πηγή από το Διαδίκτυο httpwwwfundpacbepreludepublicationsbulletinsBull45_3pdf

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια laquoΕπεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτωνraquo

Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo

[1] httpcreativecommonsorglicensesαπό-nc-sa40

Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση

bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο

bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο

bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο

Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί

  Αν microπορεί σήmicroερα να εξαχθεί ένα συmicroπέρασmicroα είναι ότι δεν αναmicroένονται σηmicroαντικές αλλαγές στη Μεσογειακή τουριστική αγορά Η τουριστική κίνηση της περιοχής δείχνει ότι περίπου το 90 των τουριστών πηγαίνει στις Ευρωπαϊκές ακτές της Μεσογείου ενώ αυτό το ποσοστό συνεχώς αυξάνεται

  Μόνο ένας microικρός πληθυσmicroιακός όγκος των τουριστών κινείται προς τα Αφρικανικά (64) και τα Ασιατικά (13) παράκτια τmicroήmicroατα της Μεσογείου Οι Ευρωπαϊκές λοιπόν χώρες της Μεσογείου θα συνεχίσουν να διαδραmicroατίζουν τον κυρίαρχο ρόλο στη Μεσογειακή τουριστική ανάπτυξη

  Η ανάλυση της τουριστικής κίνησης στη Μεσόγειο δεν microπορεί να είναι πλήρης αν παράλληλα δεν αναδειχθεί και η σηmicroασία microερικών χωρών που παράγουν τουρισmicroό γιrsquo αυτή την περιοχή

  Με εξαίρεση τη Γαλλία οι κύριες χώρες παραγωγής τουρισmicroού (Γερmicroανία Μεγάλη Βρετανία Ηνωmicroένες Πολιτείες Αmicroερικής και Ιαπωνία) δεν τοποθετούνται στη Μεσόγειο

  Οι τουριστικές ροές αυτών των κρατών δείχνουν ότι η κίνηση στις Μεσογειακές χώρες όχι microόνο παραmicroένει σε υψηλά επίπεδα αλλά σε απόλυτους αριθmicroούς παρουσιάζει και αυξητικές τάσεις

  Επιπρόσθετα η διασυνοριακή και διαπολιτειακή κίνηση (εκδροmicroές και τουρισmicroός transit) κατέχουν ένα microεγάλο microέρος του Μεσογειακού τουρισmicroού Ο όγκος των εισροών συναλλάγmicroατος εξαρτάται από την ένταση της τουριστικής κίνησης και τη σύνθεση των επισκεπτών ανά εθνικότητα Η Γαλλία η Ιταλία και η Ισπανία κατέχουν το microεγαλύτερο όγκο εσόδων από το διεθνή τουρισmicroό της Μεσογείου που φτάνει το 82 (MAP 1997)

  Από την άλλη η microεγαλύτερη αύξηση των εσόδων από τον τουρισmicroό παρατηρείται στις χώρες της νοτιοανατολικής Μεσογείου Αξίζει εδώ να σηmicroειωθεί ότι microετά την είσοδο του Ευρώ (euro) το 2002 ως Εθνικού Νοmicroίσmicroατος στην πλειοψηφία των Μεσογειακών Ευρωπαϊκών χωρών η εισροή συναλλάγmicroατος microειώθηκε (αφού πολλοί τουρίστες από Ευρωπαϊκές microη Μεσογειακές χώρες χρησιmicroοποιούν την ίδια νοmicroισmicroατική microονάδα ως εθνικό νόmicroισmicroα) χωρίς όmicroως αυτό να επηρεάσει τα τελικά τουριστικά έσοδα

  Οι προβλέψεις για τις παγκόσmicroιες τουριστικές ροές δείχνουν ότι ανεξάρτητα από κάποιες δοmicroικές αλλαγές (κυρίως στην ποιότητα της τουριστικής προσφοράς και την περαιτέρω τmicroηmicroατοποίηση των τουριστικών αγορών) οι υπάρχουσες τάσεις θα συνεχιστούν Αυτό που χρειάζεται είναι η συνεχής αναπροσαρmicroογή των παρεχόmicroενων τουριστικών προϊόντων και υπηρεσιών στη microεταβαλλόmicroενη ζήτηση και η αναδιαmicroόρφωση της τουριστικής διαφήmicroισης

  Η Μεσόγειος ως σύνολο δεν έχει ακόmicroα κορεστεί και θα συνεχίσει να αποτελεί κορυφαίο προορισmicroό για το διεθνή τουρισmicroό ο οποίος θα συνεχίσει να εξαρτάται από τις συνθήκες πολιτικής και οικονοmicroικής σταθερότητας αφού οι επισκέπτες επιλέγουν τις δυνατόν πιο ασφαλείς περιοχές και τις καλύτερα περιβαλλοντικά διατηρηmicroένες

  Σε ολόκληρη τη περίοδο του microεσοπολέmicroου ο αριθmicroός των ξένων τουριστών στην   Ελλάδα παρέmicroεινε microάλλον περιορισmicroένος γύρω στις 100000 ετησίως από τους   οποίους το 13 ταξίδευε οmicroαδικά σε κρουαζιέρες και διέmicroενε στην Αθήνα microόνο microια   ηmicroέρα Από τα δέκα ταξιδιωτικά γραφεία της Αθήνας τα τέσσερα ελέγχονταν από   ξένους (Μουσείο Τουρισmicroού 2006) Παρά την αδιαmicroφισβήτητη πρόοδο που   σηmicroειώνονταν στις αφίξεις και στην ανάπτυξη της υποδοmicroής ο τουρισmicroός δεν είχε   ακόmicroη πλήρως πείσει για τις δυνατότητές του

  Τα πράγmicroατα άλλαξαν ριζικά microετά το Δεύτερο Παγκόσmicroιο Πόλεmicroο Η τουριστική   ανάπτυξη υπό την επίδραση της γενικότερης φιλελευθεροποίησης στις ιδέες και στα   ήθη προσανατολίσθηκε σε ολοένα και περισσότερο φυσιολατρικές κατευθύνσεις και   κυρίως προς τον θαλάσσιο τουρισmicroό χωρίς ωστόσο να ατονήσει τελείως η σχέση microε   την ιστορία και τον πολιτισmicroό που συmicroπλήρωναν σε κάποιο βαθmicroό το πρόγραmicromicroα των   επισκεπτών Η τουριστική ανάπτυξη που συντελέστηκε στην Ελλάδα τη   microεταπολεmicroική περίοδο δε microετέβαλε microόνο τον τρόπο των διακοπών και τα   ενδιαφέροντα των επισκεπτών αλλά αύξησε σηmicroαντικά και τον πληθυσmicroιακό τους   Όγκο

  Υπάρχουν πολλοί λόγοι που αναπτύχθηκε microεταπολεmicroικά ο τουρισmicroός τόσο   στον κόσmicroο όσο και στην Ελλάδα Οι βασικότεροι λόγοι είναι έξι (Pappas 2001)   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η microείωση των ωρών εργασίας των δυνητικών τουριστών Η microείωση των ωρών εργασίας των δυνητικών τουριστών   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η δυναmicroική ανάπτυξη του laquoδικαιώmicroατοςraquo για διακοπές νοώντας ότι όλο και Η δυναmicroική ανάπτυξη του laquoδικαιώmicroατοςraquo για διακοπές νοώντας ότι όλο και   περισσότεροι άνθρωποι είχαν και διέθεταν χρόνο για αναψυχή   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η ανάπτυξη των microέσων microαζικής microεταφοράς Η ανάπτυξη των microέσων microαζικής microεταφοράς   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η βελτίωση του εισοδήmicroατος των πολιτών ιδιαίτερα αυτών που προέρχονταν Η βελτίωση του εισοδήmicroατος των πολιτών ιδιαίτερα αυτών που προέρχονταν   από χώρες αποστολής τουριστών και η δηmicroιουργία microεσαίας κοινωνικής τάξης   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η microαζική παραγωγή και κατανάλωση του τουριστικού προϊόντος microε Η microαζική παραγωγή και κατανάλωση του τουριστικού προϊόντος microε   αποτέλεσmicroα τη microείωση της τιmicroής στο διατιθέmicroενο προϊόν   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η ανάπτυξη των τεχνολογιών επικοινωνίας και η πρόσβαση των τουριστών microε Η ανάπτυξη των τεχνολογιών επικοινωνίας και η πρόσβαση των τουριστών microε   τη δουλειά και το σπίτι τους   Όλοι αυτοί οι λόγοι που συντέλεσαν στη ραγδαία πληθυσmicroιακή αύξηση των   τουριστών και στη δηmicroιουργία τουριστικών πακέτων που ήταν πλέον προσιτά και σε   χαmicroηλότερες οικονοmicroικές τάξεις οδήγησαν στον επαναπροσδιορισmicroό των   οικονοmicroικών σχέσεων τόσο των ντόπιων microεταξύ τους όσο και των τοmicroέων   παραγωγής των κοινωνιών υποδοχής

  Κατά τη δεκαετία του 70rsquo πολλές Ελληνικές περιφέρειες ιδιαίτερα οι νησιωτικές γνώρισαν δραmicroατικές αλλαγές στην οικονοmicroική τους βάση Ύστερα από πολλές δεκαετίες microε microια οικονοmicroία που η γεωργία αποτελούσε το βασικό τοmicroέα παραγωγής

  και που συmicroπληρώνονταν από την αλιεία και τη ναυσιπλοΐα η ζήτηση για διακοπές των ατόmicroων που προέρχονταν κυρίως από τις δυτικοευρωπαϊκές χώρες

  επαναπροσδ ιόρ ισε την εθν ι κή παραγωγική δραστηριότητα (Andriotis 2000) Έτσι δόθηκε έmicroφαση στην τουριστική ανάπτυξη προσδιορίζοντάς την ως την κύρια αναπτυξιακή στρατηγική microε στόχο τη βελτίωση της τοπικής και εθνικής οικονοmicroίας

  καθώς και του βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων

  Ο Ελληνικός τουρισmicroός αυξήθηκε σηmicroαντικά τις τελευταίες δεκαετίες ενώ αυτή η ανάπτυξη αναmicroένεται να συνεχιστεί Μη microητροπολιτικές περιοχές της χώρας έχουν ήδη επωφεληθεί από αυτή την ανάπτυξη (Gibson 1993 32 ndash 37) Ο τουρισmicroός αποτέλεσε για την Ελλάδα ένα σηmicroαντικό συστατικό στην οικονοmicroία της επαρχίας ενώ η ανάπτυξη αυτών των περιοχών ουσιαστικά τις microετέβαλε στις οικονοmicroικά ισχυρές περιφέρειες της χώρας (πχ Κρήτη Κέρκυρα Κυκλάδες Δωδεκάνησα κλπ)

  Το σύνολο των εσόδων της Ελλάδας από τον τουρισmicroό έφθασε το 2004 τα 105 δισεκατοmicromicroύρια euro όντας microεγαλύτερο από το σύνολο της αξίας των εθνικών εξαγωγών τόσο προϊόντων όσο και υπηρεσιών και κάλυψε περίπου το 40 του ελλείmicromicroατος του ισοζυγίου των εθνικών εξωτερικών πληρωmicroών (Παππάς 2006)

  Σήmicroερα στον Ελληνικό τουρισmicroό απασχολούνται άmicroεσα και έmicromicroεσα περίπου 800000 εργαζόmicroενοι το microεγαλύτερο microέρος των οποίων δραστηριοποιείται στην περιφέρεια και σε microικρού ή microεσαίου microεγέθους επιχειρήσεις (Ανδρεάδης 2005)

  Συγκρινόmicroενος σε παγκόσmicroιο επίπεδο ο Ε λ λ η ν ι κ ό ς τ ο υ ρ ι σ micro ό ς κ α τ α γ ρ ά φ ε ι εντυπωσιακές επιδόσεις Σύmicroφωνα microε τα επίσηmicroα στοιχεία του (WΤΟ 2005)

  Η Ελλάδα το 2003 κατατάσσεται στη 10η θέση παγκοσmicroίως σε σχέση microε τις τουριστικές

  εισπράξεις και στη 13η θέση ως προς τις αφίξεις (Ανδρεάδης 2005)

  Ο ι ε π ι δ ό σ ε ι ς αυ τ έ ς γ ί ν ο ν τ α ι π ι ο εντυπωσιακές αν γίνει αναγωγή σε σχέση microε το microέγεθος της Ελλάδας ενώ παράλληλα καταδεικνύουν την ύπαρξη ενός εξαιρετικά ελκυστικού πρωτογενούς τουριστικού προϊόντος

  Παρrsquo όλα αυτά ο εντεινόmicroενος ανταγωνισmicroός των παραδοσιακών τουριστικών προορισmicroών και η είσοδος νέων σε συνδυασmicroό microε τα προβλήmicroατα που αντιmicroετωπίζουν οι ελληνικές τουριστικές και ιδιαίτερα ξενοδοχειακές επιχειρήσεις καθιστούν απαραίτητη την ανάγκη της εθνικής τουριστικής στρατηγικής πολιτικής και σχεδιασmicroού microε έmicroφαση στην ποιότητα του παρεχόmicroενου τουριστικού προϊόντος την αναβάθmicroιση των υποδοmicroών και την αρτιότερη εκπαίδευση και κατάρτιση του

  εργατικού δυναmicroικού

  Το σύνολο των εσόδων από τον τουρισmicroό στην Ελλάδα (103 δισ περίπου για το 2002) υπερβαίνει το σύνολο της αξίας των ελληνικών εξαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών

  Ο στόχος που έχει τεθεί από την πολιτεία είναι η αύξηση της συνεισφοράς του τουρισmicroού στο ΑΕΠ έτσι ώστε να ανέλθει στο 25 (Η Καθηmicroερινή 2006) Ο στρατηγικός αυτός στόχος laquoεπιβάλλειraquo τον τουρισmicroό ως έναν από τους βασικούς αναπτυξιακούς microοχλούς της εθνικής οικονοmicroίας Προϋπόθεση για την εκπλήρωση αυτού του στόχου αποτελεί η κατάρτιση microακροχρόνιου σχεδίου δράσης microε σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους για την τουριστική οικονοmicroία

  Πιο συγκεκριmicroένα ο ΕΟΤ (2006) θεωρεί ότι αυτό το σχέδιο πρέπει να εστιάζεται στις παρακάτω θεmicroατικές

1  Συmicroβολή στην περιφερειακή ανάπτυξη 2  Δηmicroιουργία νέων θέσεων εργασίας 3  Αύξηση της κατά κεφαλήν δαπάνης των

τουριστών 4  Αύξηση της microέσης διάρκειας παραmicroονής τους 5  Αύξηση του αριθmicroού των αφίξεων Επιmicroήκυνση

της τουριστικής περιόδου 6  Εξισορρόπηση της κατανοmicroής της τουριστικής

δραστηριότητας της περιφέρειας της χώρας

  Ο εθνικός αναπτυξιακός νόmicroος συmicroπεριλαmicroβάνει ένα ξεχωριστό κεφάλαιο για την τουριστική ανάπτυξη Η έννοια του τουρισmicroού σε αντίθεση microε αυτό που ήταν γνωστό στο παρελθόν και εmicroπειρικά βιώθηκε δεν ισχύει πλέον κάτω από τα νέα δεδοmicroένα που έχουν

  διαmicroορφωθεί Υπερβαίνει τα όρια microιας microεσοπρόθεσmicroης στόχευσης οικονοmicroικής και επιχειρηmicroατικής δραστηριότητας Δεν έχει να κάνει microονάχα microε οικονοmicroικά microεγέθη

  Σήmicroερα ο τουρισmicroός πρέπει να είναι άρρηκτα δεmicroένος microε το παγκόσmicroιο τοπίο αφού συmicroβάλλει στο να ανοίγουν δρόmicroοι συνάντησης γνωριmicroίας συνεργασίας και κατανόησης ανάmicroεσα στους λαούς της γης Η νέα παγκοσmicroιοποιηmicroένη πραγmicroατικότητα microε υποστηρικτικά εργαλεία τις νέες τεχνολογίες τις microεταφορές τις επικοινωνίες άλλαξαν επαναστατικά τον κόσmicroο τον microίκρυναν τον έκαναν πιο προσιτό Τα σύνορα χαλάρωσαν οι πολίτες του κόσmicroου ταξιδεύουν και το φάσmicroα των προορισmicroών διευρύνθηκε Η Ελλάδα ανοίγεται στο διεθνές επενδυτικό περιβάλλον και microέσα σε σύντοmicroο χρονικό διάστηmicroα συγκέντρωσε και προβάλλει όλους εκείνους τους παράγοντες και τις προϋποθέσεις που επηρεάζουν θετικά τις

  άmicroεσες επενδύσεις

  Η τουριστική πολιτική οφείλει και έχει σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους

  Αναδεικνύει τη σηmicroασία του τουρισmicroού για την απασχόληση και την περιφερειακή ανάπτυξη Προσελκύει επενδύσεις ενώ παράλληλα βοηθάει και ενισχύει την επιχειρηmicroατικότητα Επιπρόσθετα προβάλλει την ιστορία και τον πολιτισmicroό της χώρας και συmicroβάλλει στη σύγχρονη και οmicroοιόmicroορφη ανάπτυξη προστατεύοντας παράλληλα το περιβάλλον και τον φυσικό της πλούτο

  Για το σκοπό αυτό ο Εθνικός Οργανισmicroός Τουρισmicroού προχώρησε άmicroεσα στη θέσπιση microιας σειράς υποστηρικτικών τουριστικών υποδοmicroών και κανόνων βάσει των οποίων θα δοθούν κίνητρα για τη βελτίωση του επενδυτικού κλίmicroατος την προσέλκυση ξένων επενδύσεων αιχmicroής την αναβάθmicroιση του ποιοτικού κέντρου βάρους του ξενοδοχειακού τοmicroέα και την άmicroεση και ουσιαστική ανάπτυξη ειδικών και εναλλακτικών microορφών τουρισmicroού Παράλληλα microελετά και σχεδιάζει τη νέα τουριστική χωροταξία microέσω της ανάδειξης νέων περιοχών προς τουριστική ανάπτυξη

  (ΕΟΤ 2006)

  Ελληνικός Ξενοδοχειακός Τοmicroέας   Από τη στιγmicroή που η Ελλάδα αποτελεί χώρα προορισmicroού τουριστών ευνόητο είναι ο ξενοδοχειακός τοmicroέας να αποτελεί τον κύριο microοχλό της τουριστικής της ανάπτυξης

  Σε microελέτη του ΙΤΕΠ (2001) σε σχέση microε τον αριθmicroό των δωmicroατίων στα Ελληνικά ξενοδοχεία το 93 αυτών έχουν λιγότερα από 100 δωmicroάτια ενώ απασχολούν από έναν έως 60 υπαλλήλους Ανάλογα microε τον προορισmicroό τα microεγάλα ξενοδοχεία στην Ελλάδα υποβοηθούνται από microικρότερες επιχειρήσεις κατάλυσης όπως ενοικιαζόmicroενα δωmicroάτια εξοχικές κατοικίες bungalows και camping

  Η Ευρωπαϊκή Ένωση καθορίζει ως microικρές και microεσαίες επιχειρήσεις αυτές που απασχολούν λιγότερους από 250 υπαλλήλους (European Commission 2002) Εάν χρησιmicroοποιηθεί ο αριθmicroός των υπαλλήλων ως κριτήριο για να κατηγοριοποιηθούν οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα η συντριπτική πλειοψηφία των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στη χώρα (ίσως πάνω από το 99 του συνόλου) ουσιαστικά ανήκει σε αυτή την κατηγορία (Bastakis amp συν 2004)

  Αυτού του είδους οι επιχειρήσεις έχουνε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και συγκεκριmicroένες στρατηγικές και λειτουργικές αδυναmicroίες που εmicroποδίζουν όχι microόνο τη λειτουργία και το επίπεδο των παρεχόmicroενων υπηρεσιών τους αλλά και την ικανότητά τους να διαπραγmicroατεύονται microε όρους που εξυπηρετούν τα συmicroφέροντά τους

  Ο Middelton (1994) θεωρεί ότι ο σχεδιασmicroός είναι πολύ σηmicroαντικός παράγοντας στην τουριστική βιοmicroηχανία όταν η ζήτηση microεταβάλλεται το αδιάθετο προϊόν δεν microπορεί να διατεθεί ξανά και η προσφορά απαιτεί microεγάλες επενδύσεις Κάποια άλλα χαρακτηριστικά αυτών των επιχειρήσεων είναι τα προβλήmicroατα που παρατηρούνται το σχεδιασmicroό και στην οριοθέτηση των στρατηγικών τους στόχων αφού οι τακτικές τους και οι επιχειρησιακές τους αποφάσεις κυριαρχούνται στο στρατηγικό τους σχεδιασmicroό από τις πολιτικές και στόχους άλλων microεγαλύτερων επιχειρήσεων (Olsen 1991 Buhalis amp Cooper 1992)

  Οι Ελληνικές λοιπόν microικροmicroεσαίες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν αδύναmicroη διοίκηση και διαφήmicroιση των υπηρεσιών και των προϊόντων τους αφού έχουν περιορισmicroένους οικονοmicroικούς πόρους για να απασχολήσουν εξειδικευmicroένο προσωπικό και για να προωθήσουν επαρκώς την ίδια την επιχείρηση (Bastakis amp συν 2004)

  Όλοι αυτοί οι λόγοι οδηγούνε τον Ελληνικό ξενοδοχειακό τοmicroέα να καθίσταται ως ο laquoαδύναmicroος κρίκοςraquo στα κανάλια διανοmicroής του τουριστικού προϊόντος και να εξαρτάται από τους Tour Operators και τους microεσολαβητές αυτών

  Επιπρόσθετα οι microεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα λόγω της microεγάλης επιχειρησιακής τους εmicroβέλειας και των οικονοmicroικών πόρων που διαθέτουν microπορούν να αναπροσαρmicroόζουν τόσο τις τιmicroές τους όσο και το προϊόν τους microε τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ουσιαστικά αδύνατον οι microικρότερες επιχειρήσεις να τις ανταγωνιστούν Τέτοιες επιχειρησιακές συmicroπεριφορές συνήθως συναντούνται σε παραδοσιακούς Ελληνικούς τουριστικούς προορισmicroούς όπου λόγω του όγκου των τουριστών και του πλήθους των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων ο ανταγωνισmicroός είναι πολύ microεγάλος

  ΙΤΕΠ (2001) Τα Προβλήmicroατα και οι Προοπτικές των Ελληνικών Μικροmicroεσαίων Επιχειρήσεων Ίδρυmicroα Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων Μελέτη 10 Αθήνα ΙΤΕΠ

  Καλφιώτης Σ (1976) Τουριστική Οικονοmicroική Αθήνα Εκδόσεις Τυροβολάς   Κοινωνία των Εθνών (1937) Ορισmicroός του Τουρίστα Στο Β Ρούπας (1993) Αρχές Τουρισmicroού Αθήνα Οργανισmicroός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων

  Andriotis K (2000) Local Community Perceptions of Tourism as a Development Tool The Island of Crete Unpublished PhD Thesis Bournemouth BournemouthUniversity

  Bastakis C Buhalis D amp Butler R (2004) The Perception of Small and Medium Sized Tourism Accommodation Providers on the Impacts of the Tour Operatorsrsquo Power in Eastern Mediterranean Tourism Management 25 151 ndash 170

  Buhalis D amp Cooper C (1992) Strategic Management and Marketing of Small and Medium-Sized Tourism Enterprises in the Greek Aegean Islands Στο R Teare D

  Adams amp S Messenger (eds) Managing Projects in Hospitality Organizations London Cassel

  Buhalis D (1998) Strategic Use of Information Technologies in the Tourism Industry Tourism Management 19(5) 409 ndash 421

  Buhalis D Jafari J and Werthner H (1997) Information Technology and the Reengineering of Tourism Annals of Tourism Research 24(1) 245 ndash 248

  Constandinides G (2002) CAMP Cyprus Diagnostic Feasibility Report Report Prepared for MAP ndash PAP RAC

  Fokiali P (2002) Tourism and Sustainable Development in the Mediterranean The Case of Rhodes Too Late for Research in Carrying Capacity Πηγή από το Διαδίκτυο httpwwwfundpacbepreludepublicationsbulletinsBull45_3pdf

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια laquoΕπεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτωνraquo

Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo

[1] httpcreativecommonsorglicensesαπό-nc-sa40

Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση

bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο

bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο

bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο

Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί

  Η ανάλυση της τουριστικής κίνησης στη Μεσόγειο δεν microπορεί να είναι πλήρης αν παράλληλα δεν αναδειχθεί και η σηmicroασία microερικών χωρών που παράγουν τουρισmicroό γιrsquo αυτή την περιοχή

  Με εξαίρεση τη Γαλλία οι κύριες χώρες παραγωγής τουρισmicroού (Γερmicroανία Μεγάλη Βρετανία Ηνωmicroένες Πολιτείες Αmicroερικής και Ιαπωνία) δεν τοποθετούνται στη Μεσόγειο

  Οι τουριστικές ροές αυτών των κρατών δείχνουν ότι η κίνηση στις Μεσογειακές χώρες όχι microόνο παραmicroένει σε υψηλά επίπεδα αλλά σε απόλυτους αριθmicroούς παρουσιάζει και αυξητικές τάσεις

  Επιπρόσθετα η διασυνοριακή και διαπολιτειακή κίνηση (εκδροmicroές και τουρισmicroός transit) κατέχουν ένα microεγάλο microέρος του Μεσογειακού τουρισmicroού Ο όγκος των εισροών συναλλάγmicroατος εξαρτάται από την ένταση της τουριστικής κίνησης και τη σύνθεση των επισκεπτών ανά εθνικότητα Η Γαλλία η Ιταλία και η Ισπανία κατέχουν το microεγαλύτερο όγκο εσόδων από το διεθνή τουρισmicroό της Μεσογείου που φτάνει το 82 (MAP 1997)

  Από την άλλη η microεγαλύτερη αύξηση των εσόδων από τον τουρισmicroό παρατηρείται στις χώρες της νοτιοανατολικής Μεσογείου Αξίζει εδώ να σηmicroειωθεί ότι microετά την είσοδο του Ευρώ (euro) το 2002 ως Εθνικού Νοmicroίσmicroατος στην πλειοψηφία των Μεσογειακών Ευρωπαϊκών χωρών η εισροή συναλλάγmicroατος microειώθηκε (αφού πολλοί τουρίστες από Ευρωπαϊκές microη Μεσογειακές χώρες χρησιmicroοποιούν την ίδια νοmicroισmicroατική microονάδα ως εθνικό νόmicroισmicroα) χωρίς όmicroως αυτό να επηρεάσει τα τελικά τουριστικά έσοδα

  Οι προβλέψεις για τις παγκόσmicroιες τουριστικές ροές δείχνουν ότι ανεξάρτητα από κάποιες δοmicroικές αλλαγές (κυρίως στην ποιότητα της τουριστικής προσφοράς και την περαιτέρω τmicroηmicroατοποίηση των τουριστικών αγορών) οι υπάρχουσες τάσεις θα συνεχιστούν Αυτό που χρειάζεται είναι η συνεχής αναπροσαρmicroογή των παρεχόmicroενων τουριστικών προϊόντων και υπηρεσιών στη microεταβαλλόmicroενη ζήτηση και η αναδιαmicroόρφωση της τουριστικής διαφήmicroισης

  Η Μεσόγειος ως σύνολο δεν έχει ακόmicroα κορεστεί και θα συνεχίσει να αποτελεί κορυφαίο προορισmicroό για το διεθνή τουρισmicroό ο οποίος θα συνεχίσει να εξαρτάται από τις συνθήκες πολιτικής και οικονοmicroικής σταθερότητας αφού οι επισκέπτες επιλέγουν τις δυνατόν πιο ασφαλείς περιοχές και τις καλύτερα περιβαλλοντικά διατηρηmicroένες

  Σε ολόκληρη τη περίοδο του microεσοπολέmicroου ο αριθmicroός των ξένων τουριστών στην   Ελλάδα παρέmicroεινε microάλλον περιορισmicroένος γύρω στις 100000 ετησίως από τους   οποίους το 13 ταξίδευε οmicroαδικά σε κρουαζιέρες και διέmicroενε στην Αθήνα microόνο microια   ηmicroέρα Από τα δέκα ταξιδιωτικά γραφεία της Αθήνας τα τέσσερα ελέγχονταν από   ξένους (Μουσείο Τουρισmicroού 2006) Παρά την αδιαmicroφισβήτητη πρόοδο που   σηmicroειώνονταν στις αφίξεις και στην ανάπτυξη της υποδοmicroής ο τουρισmicroός δεν είχε   ακόmicroη πλήρως πείσει για τις δυνατότητές του

  Τα πράγmicroατα άλλαξαν ριζικά microετά το Δεύτερο Παγκόσmicroιο Πόλεmicroο Η τουριστική   ανάπτυξη υπό την επίδραση της γενικότερης φιλελευθεροποίησης στις ιδέες και στα   ήθη προσανατολίσθηκε σε ολοένα και περισσότερο φυσιολατρικές κατευθύνσεις και   κυρίως προς τον θαλάσσιο τουρισmicroό χωρίς ωστόσο να ατονήσει τελείως η σχέση microε   την ιστορία και τον πολιτισmicroό που συmicroπλήρωναν σε κάποιο βαθmicroό το πρόγραmicromicroα των   επισκεπτών Η τουριστική ανάπτυξη που συντελέστηκε στην Ελλάδα τη   microεταπολεmicroική περίοδο δε microετέβαλε microόνο τον τρόπο των διακοπών και τα   ενδιαφέροντα των επισκεπτών αλλά αύξησε σηmicroαντικά και τον πληθυσmicroιακό τους   Όγκο

  Υπάρχουν πολλοί λόγοι που αναπτύχθηκε microεταπολεmicroικά ο τουρισmicroός τόσο   στον κόσmicroο όσο και στην Ελλάδα Οι βασικότεροι λόγοι είναι έξι (Pappas 2001)   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η microείωση των ωρών εργασίας των δυνητικών τουριστών Η microείωση των ωρών εργασίας των δυνητικών τουριστών   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η δυναmicroική ανάπτυξη του laquoδικαιώmicroατοςraquo για διακοπές νοώντας ότι όλο και Η δυναmicroική ανάπτυξη του laquoδικαιώmicroατοςraquo για διακοπές νοώντας ότι όλο και   περισσότεροι άνθρωποι είχαν και διέθεταν χρόνο για αναψυχή   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η ανάπτυξη των microέσων microαζικής microεταφοράς Η ανάπτυξη των microέσων microαζικής microεταφοράς   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η βελτίωση του εισοδήmicroατος των πολιτών ιδιαίτερα αυτών που προέρχονταν Η βελτίωση του εισοδήmicroατος των πολιτών ιδιαίτερα αυτών που προέρχονταν   από χώρες αποστολής τουριστών και η δηmicroιουργία microεσαίας κοινωνικής τάξης   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η microαζική παραγωγή και κατανάλωση του τουριστικού προϊόντος microε Η microαζική παραγωγή και κατανάλωση του τουριστικού προϊόντος microε   αποτέλεσmicroα τη microείωση της τιmicroής στο διατιθέmicroενο προϊόν   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η ανάπτυξη των τεχνολογιών επικοινωνίας και η πρόσβαση των τουριστών microε Η ανάπτυξη των τεχνολογιών επικοινωνίας και η πρόσβαση των τουριστών microε   τη δουλειά και το σπίτι τους   Όλοι αυτοί οι λόγοι που συντέλεσαν στη ραγδαία πληθυσmicroιακή αύξηση των   τουριστών και στη δηmicroιουργία τουριστικών πακέτων που ήταν πλέον προσιτά και σε   χαmicroηλότερες οικονοmicroικές τάξεις οδήγησαν στον επαναπροσδιορισmicroό των   οικονοmicroικών σχέσεων τόσο των ντόπιων microεταξύ τους όσο και των τοmicroέων   παραγωγής των κοινωνιών υποδοχής

  Κατά τη δεκαετία του 70rsquo πολλές Ελληνικές περιφέρειες ιδιαίτερα οι νησιωτικές γνώρισαν δραmicroατικές αλλαγές στην οικονοmicroική τους βάση Ύστερα από πολλές δεκαετίες microε microια οικονοmicroία που η γεωργία αποτελούσε το βασικό τοmicroέα παραγωγής

  και που συmicroπληρώνονταν από την αλιεία και τη ναυσιπλοΐα η ζήτηση για διακοπές των ατόmicroων που προέρχονταν κυρίως από τις δυτικοευρωπαϊκές χώρες

  επαναπροσδ ιόρ ισε την εθν ι κή παραγωγική δραστηριότητα (Andriotis 2000) Έτσι δόθηκε έmicroφαση στην τουριστική ανάπτυξη προσδιορίζοντάς την ως την κύρια αναπτυξιακή στρατηγική microε στόχο τη βελτίωση της τοπικής και εθνικής οικονοmicroίας

  καθώς και του βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων

  Ο Ελληνικός τουρισmicroός αυξήθηκε σηmicroαντικά τις τελευταίες δεκαετίες ενώ αυτή η ανάπτυξη αναmicroένεται να συνεχιστεί Μη microητροπολιτικές περιοχές της χώρας έχουν ήδη επωφεληθεί από αυτή την ανάπτυξη (Gibson 1993 32 ndash 37) Ο τουρισmicroός αποτέλεσε για την Ελλάδα ένα σηmicroαντικό συστατικό στην οικονοmicroία της επαρχίας ενώ η ανάπτυξη αυτών των περιοχών ουσιαστικά τις microετέβαλε στις οικονοmicroικά ισχυρές περιφέρειες της χώρας (πχ Κρήτη Κέρκυρα Κυκλάδες Δωδεκάνησα κλπ)

  Το σύνολο των εσόδων της Ελλάδας από τον τουρισmicroό έφθασε το 2004 τα 105 δισεκατοmicromicroύρια euro όντας microεγαλύτερο από το σύνολο της αξίας των εθνικών εξαγωγών τόσο προϊόντων όσο και υπηρεσιών και κάλυψε περίπου το 40 του ελλείmicromicroατος του ισοζυγίου των εθνικών εξωτερικών πληρωmicroών (Παππάς 2006)

  Σήmicroερα στον Ελληνικό τουρισmicroό απασχολούνται άmicroεσα και έmicromicroεσα περίπου 800000 εργαζόmicroενοι το microεγαλύτερο microέρος των οποίων δραστηριοποιείται στην περιφέρεια και σε microικρού ή microεσαίου microεγέθους επιχειρήσεις (Ανδρεάδης 2005)

  Συγκρινόmicroενος σε παγκόσmicroιο επίπεδο ο Ε λ λ η ν ι κ ό ς τ ο υ ρ ι σ micro ό ς κ α τ α γ ρ ά φ ε ι εντυπωσιακές επιδόσεις Σύmicroφωνα microε τα επίσηmicroα στοιχεία του (WΤΟ 2005)

  Η Ελλάδα το 2003 κατατάσσεται στη 10η θέση παγκοσmicroίως σε σχέση microε τις τουριστικές

  εισπράξεις και στη 13η θέση ως προς τις αφίξεις (Ανδρεάδης 2005)

  Ο ι ε π ι δ ό σ ε ι ς αυ τ έ ς γ ί ν ο ν τ α ι π ι ο εντυπωσιακές αν γίνει αναγωγή σε σχέση microε το microέγεθος της Ελλάδας ενώ παράλληλα καταδεικνύουν την ύπαρξη ενός εξαιρετικά ελκυστικού πρωτογενούς τουριστικού προϊόντος

  Παρrsquo όλα αυτά ο εντεινόmicroενος ανταγωνισmicroός των παραδοσιακών τουριστικών προορισmicroών και η είσοδος νέων σε συνδυασmicroό microε τα προβλήmicroατα που αντιmicroετωπίζουν οι ελληνικές τουριστικές και ιδιαίτερα ξενοδοχειακές επιχειρήσεις καθιστούν απαραίτητη την ανάγκη της εθνικής τουριστικής στρατηγικής πολιτικής και σχεδιασmicroού microε έmicroφαση στην ποιότητα του παρεχόmicroενου τουριστικού προϊόντος την αναβάθmicroιση των υποδοmicroών και την αρτιότερη εκπαίδευση και κατάρτιση του

  εργατικού δυναmicroικού

  Το σύνολο των εσόδων από τον τουρισmicroό στην Ελλάδα (103 δισ περίπου για το 2002) υπερβαίνει το σύνολο της αξίας των ελληνικών εξαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών

  Ο στόχος που έχει τεθεί από την πολιτεία είναι η αύξηση της συνεισφοράς του τουρισmicroού στο ΑΕΠ έτσι ώστε να ανέλθει στο 25 (Η Καθηmicroερινή 2006) Ο στρατηγικός αυτός στόχος laquoεπιβάλλειraquo τον τουρισmicroό ως έναν από τους βασικούς αναπτυξιακούς microοχλούς της εθνικής οικονοmicroίας Προϋπόθεση για την εκπλήρωση αυτού του στόχου αποτελεί η κατάρτιση microακροχρόνιου σχεδίου δράσης microε σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους για την τουριστική οικονοmicroία

  Πιο συγκεκριmicroένα ο ΕΟΤ (2006) θεωρεί ότι αυτό το σχέδιο πρέπει να εστιάζεται στις παρακάτω θεmicroατικές

1  Συmicroβολή στην περιφερειακή ανάπτυξη 2  Δηmicroιουργία νέων θέσεων εργασίας 3  Αύξηση της κατά κεφαλήν δαπάνης των

τουριστών 4  Αύξηση της microέσης διάρκειας παραmicroονής τους 5  Αύξηση του αριθmicroού των αφίξεων Επιmicroήκυνση

της τουριστικής περιόδου 6  Εξισορρόπηση της κατανοmicroής της τουριστικής

δραστηριότητας της περιφέρειας της χώρας

  Ο εθνικός αναπτυξιακός νόmicroος συmicroπεριλαmicroβάνει ένα ξεχωριστό κεφάλαιο για την τουριστική ανάπτυξη Η έννοια του τουρισmicroού σε αντίθεση microε αυτό που ήταν γνωστό στο παρελθόν και εmicroπειρικά βιώθηκε δεν ισχύει πλέον κάτω από τα νέα δεδοmicroένα που έχουν

  διαmicroορφωθεί Υπερβαίνει τα όρια microιας microεσοπρόθεσmicroης στόχευσης οικονοmicroικής και επιχειρηmicroατικής δραστηριότητας Δεν έχει να κάνει microονάχα microε οικονοmicroικά microεγέθη

  Σήmicroερα ο τουρισmicroός πρέπει να είναι άρρηκτα δεmicroένος microε το παγκόσmicroιο τοπίο αφού συmicroβάλλει στο να ανοίγουν δρόmicroοι συνάντησης γνωριmicroίας συνεργασίας και κατανόησης ανάmicroεσα στους λαούς της γης Η νέα παγκοσmicroιοποιηmicroένη πραγmicroατικότητα microε υποστηρικτικά εργαλεία τις νέες τεχνολογίες τις microεταφορές τις επικοινωνίες άλλαξαν επαναστατικά τον κόσmicroο τον microίκρυναν τον έκαναν πιο προσιτό Τα σύνορα χαλάρωσαν οι πολίτες του κόσmicroου ταξιδεύουν και το φάσmicroα των προορισmicroών διευρύνθηκε Η Ελλάδα ανοίγεται στο διεθνές επενδυτικό περιβάλλον και microέσα σε σύντοmicroο χρονικό διάστηmicroα συγκέντρωσε και προβάλλει όλους εκείνους τους παράγοντες και τις προϋποθέσεις που επηρεάζουν θετικά τις

  άmicroεσες επενδύσεις

  Η τουριστική πολιτική οφείλει και έχει σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους

  Αναδεικνύει τη σηmicroασία του τουρισmicroού για την απασχόληση και την περιφερειακή ανάπτυξη Προσελκύει επενδύσεις ενώ παράλληλα βοηθάει και ενισχύει την επιχειρηmicroατικότητα Επιπρόσθετα προβάλλει την ιστορία και τον πολιτισmicroό της χώρας και συmicroβάλλει στη σύγχρονη και οmicroοιόmicroορφη ανάπτυξη προστατεύοντας παράλληλα το περιβάλλον και τον φυσικό της πλούτο

  Για το σκοπό αυτό ο Εθνικός Οργανισmicroός Τουρισmicroού προχώρησε άmicroεσα στη θέσπιση microιας σειράς υποστηρικτικών τουριστικών υποδοmicroών και κανόνων βάσει των οποίων θα δοθούν κίνητρα για τη βελτίωση του επενδυτικού κλίmicroατος την προσέλκυση ξένων επενδύσεων αιχmicroής την αναβάθmicroιση του ποιοτικού κέντρου βάρους του ξενοδοχειακού τοmicroέα και την άmicroεση και ουσιαστική ανάπτυξη ειδικών και εναλλακτικών microορφών τουρισmicroού Παράλληλα microελετά και σχεδιάζει τη νέα τουριστική χωροταξία microέσω της ανάδειξης νέων περιοχών προς τουριστική ανάπτυξη

  (ΕΟΤ 2006)

  Ελληνικός Ξενοδοχειακός Τοmicroέας   Από τη στιγmicroή που η Ελλάδα αποτελεί χώρα προορισmicroού τουριστών ευνόητο είναι ο ξενοδοχειακός τοmicroέας να αποτελεί τον κύριο microοχλό της τουριστικής της ανάπτυξης

  Σε microελέτη του ΙΤΕΠ (2001) σε σχέση microε τον αριθmicroό των δωmicroατίων στα Ελληνικά ξενοδοχεία το 93 αυτών έχουν λιγότερα από 100 δωmicroάτια ενώ απασχολούν από έναν έως 60 υπαλλήλους Ανάλογα microε τον προορισmicroό τα microεγάλα ξενοδοχεία στην Ελλάδα υποβοηθούνται από microικρότερες επιχειρήσεις κατάλυσης όπως ενοικιαζόmicroενα δωmicroάτια εξοχικές κατοικίες bungalows και camping

  Η Ευρωπαϊκή Ένωση καθορίζει ως microικρές και microεσαίες επιχειρήσεις αυτές που απασχολούν λιγότερους από 250 υπαλλήλους (European Commission 2002) Εάν χρησιmicroοποιηθεί ο αριθmicroός των υπαλλήλων ως κριτήριο για να κατηγοριοποιηθούν οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα η συντριπτική πλειοψηφία των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στη χώρα (ίσως πάνω από το 99 του συνόλου) ουσιαστικά ανήκει σε αυτή την κατηγορία (Bastakis amp συν 2004)

  Αυτού του είδους οι επιχειρήσεις έχουνε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και συγκεκριmicroένες στρατηγικές και λειτουργικές αδυναmicroίες που εmicroποδίζουν όχι microόνο τη λειτουργία και το επίπεδο των παρεχόmicroενων υπηρεσιών τους αλλά και την ικανότητά τους να διαπραγmicroατεύονται microε όρους που εξυπηρετούν τα συmicroφέροντά τους

  Ο Middelton (1994) θεωρεί ότι ο σχεδιασmicroός είναι πολύ σηmicroαντικός παράγοντας στην τουριστική βιοmicroηχανία όταν η ζήτηση microεταβάλλεται το αδιάθετο προϊόν δεν microπορεί να διατεθεί ξανά και η προσφορά απαιτεί microεγάλες επενδύσεις Κάποια άλλα χαρακτηριστικά αυτών των επιχειρήσεων είναι τα προβλήmicroατα που παρατηρούνται το σχεδιασmicroό και στην οριοθέτηση των στρατηγικών τους στόχων αφού οι τακτικές τους και οι επιχειρησιακές τους αποφάσεις κυριαρχούνται στο στρατηγικό τους σχεδιασmicroό από τις πολιτικές και στόχους άλλων microεγαλύτερων επιχειρήσεων (Olsen 1991 Buhalis amp Cooper 1992)

  Οι Ελληνικές λοιπόν microικροmicroεσαίες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν αδύναmicroη διοίκηση και διαφήmicroιση των υπηρεσιών και των προϊόντων τους αφού έχουν περιορισmicroένους οικονοmicroικούς πόρους για να απασχολήσουν εξειδικευmicroένο προσωπικό και για να προωθήσουν επαρκώς την ίδια την επιχείρηση (Bastakis amp συν 2004)

  Όλοι αυτοί οι λόγοι οδηγούνε τον Ελληνικό ξενοδοχειακό τοmicroέα να καθίσταται ως ο laquoαδύναmicroος κρίκοςraquo στα κανάλια διανοmicroής του τουριστικού προϊόντος και να εξαρτάται από τους Tour Operators και τους microεσολαβητές αυτών

  Επιπρόσθετα οι microεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα λόγω της microεγάλης επιχειρησιακής τους εmicroβέλειας και των οικονοmicroικών πόρων που διαθέτουν microπορούν να αναπροσαρmicroόζουν τόσο τις τιmicroές τους όσο και το προϊόν τους microε τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ουσιαστικά αδύνατον οι microικρότερες επιχειρήσεις να τις ανταγωνιστούν Τέτοιες επιχειρησιακές συmicroπεριφορές συνήθως συναντούνται σε παραδοσιακούς Ελληνικούς τουριστικούς προορισmicroούς όπου λόγω του όγκου των τουριστών και του πλήθους των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων ο ανταγωνισmicroός είναι πολύ microεγάλος

  ΙΤΕΠ (2001) Τα Προβλήmicroατα και οι Προοπτικές των Ελληνικών Μικροmicroεσαίων Επιχειρήσεων Ίδρυmicroα Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων Μελέτη 10 Αθήνα ΙΤΕΠ

  Καλφιώτης Σ (1976) Τουριστική Οικονοmicroική Αθήνα Εκδόσεις Τυροβολάς   Κοινωνία των Εθνών (1937) Ορισmicroός του Τουρίστα Στο Β Ρούπας (1993) Αρχές Τουρισmicroού Αθήνα Οργανισmicroός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων

  Andriotis K (2000) Local Community Perceptions of Tourism as a Development Tool The Island of Crete Unpublished PhD Thesis Bournemouth BournemouthUniversity

  Bastakis C Buhalis D amp Butler R (2004) The Perception of Small and Medium Sized Tourism Accommodation Providers on the Impacts of the Tour Operatorsrsquo Power in Eastern Mediterranean Tourism Management 25 151 ndash 170

  Buhalis D amp Cooper C (1992) Strategic Management and Marketing of Small and Medium-Sized Tourism Enterprises in the Greek Aegean Islands Στο R Teare D

  Adams amp S Messenger (eds) Managing Projects in Hospitality Organizations London Cassel

  Buhalis D (1998) Strategic Use of Information Technologies in the Tourism Industry Tourism Management 19(5) 409 ndash 421

  Buhalis D Jafari J and Werthner H (1997) Information Technology and the Reengineering of Tourism Annals of Tourism Research 24(1) 245 ndash 248

  Constandinides G (2002) CAMP Cyprus Diagnostic Feasibility Report Report Prepared for MAP ndash PAP RAC

  Fokiali P (2002) Tourism and Sustainable Development in the Mediterranean The Case of Rhodes Too Late for Research in Carrying Capacity Πηγή από το Διαδίκτυο httpwwwfundpacbepreludepublicationsbulletinsBull45_3pdf

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια laquoΕπεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτωνraquo

Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo

[1] httpcreativecommonsorglicensesαπό-nc-sa40

Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση

bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο

bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο

bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο

Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί

  Επιπρόσθετα η διασυνοριακή και διαπολιτειακή κίνηση (εκδροmicroές και τουρισmicroός transit) κατέχουν ένα microεγάλο microέρος του Μεσογειακού τουρισmicroού Ο όγκος των εισροών συναλλάγmicroατος εξαρτάται από την ένταση της τουριστικής κίνησης και τη σύνθεση των επισκεπτών ανά εθνικότητα Η Γαλλία η Ιταλία και η Ισπανία κατέχουν το microεγαλύτερο όγκο εσόδων από το διεθνή τουρισmicroό της Μεσογείου που φτάνει το 82 (MAP 1997)

  Από την άλλη η microεγαλύτερη αύξηση των εσόδων από τον τουρισmicroό παρατηρείται στις χώρες της νοτιοανατολικής Μεσογείου Αξίζει εδώ να σηmicroειωθεί ότι microετά την είσοδο του Ευρώ (euro) το 2002 ως Εθνικού Νοmicroίσmicroατος στην πλειοψηφία των Μεσογειακών Ευρωπαϊκών χωρών η εισροή συναλλάγmicroατος microειώθηκε (αφού πολλοί τουρίστες από Ευρωπαϊκές microη Μεσογειακές χώρες χρησιmicroοποιούν την ίδια νοmicroισmicroατική microονάδα ως εθνικό νόmicroισmicroα) χωρίς όmicroως αυτό να επηρεάσει τα τελικά τουριστικά έσοδα

  Οι προβλέψεις για τις παγκόσmicroιες τουριστικές ροές δείχνουν ότι ανεξάρτητα από κάποιες δοmicroικές αλλαγές (κυρίως στην ποιότητα της τουριστικής προσφοράς και την περαιτέρω τmicroηmicroατοποίηση των τουριστικών αγορών) οι υπάρχουσες τάσεις θα συνεχιστούν Αυτό που χρειάζεται είναι η συνεχής αναπροσαρmicroογή των παρεχόmicroενων τουριστικών προϊόντων και υπηρεσιών στη microεταβαλλόmicroενη ζήτηση και η αναδιαmicroόρφωση της τουριστικής διαφήmicroισης

  Η Μεσόγειος ως σύνολο δεν έχει ακόmicroα κορεστεί και θα συνεχίσει να αποτελεί κορυφαίο προορισmicroό για το διεθνή τουρισmicroό ο οποίος θα συνεχίσει να εξαρτάται από τις συνθήκες πολιτικής και οικονοmicroικής σταθερότητας αφού οι επισκέπτες επιλέγουν τις δυνατόν πιο ασφαλείς περιοχές και τις καλύτερα περιβαλλοντικά διατηρηmicroένες

  Σε ολόκληρη τη περίοδο του microεσοπολέmicroου ο αριθmicroός των ξένων τουριστών στην   Ελλάδα παρέmicroεινε microάλλον περιορισmicroένος γύρω στις 100000 ετησίως από τους   οποίους το 13 ταξίδευε οmicroαδικά σε κρουαζιέρες και διέmicroενε στην Αθήνα microόνο microια   ηmicroέρα Από τα δέκα ταξιδιωτικά γραφεία της Αθήνας τα τέσσερα ελέγχονταν από   ξένους (Μουσείο Τουρισmicroού 2006) Παρά την αδιαmicroφισβήτητη πρόοδο που   σηmicroειώνονταν στις αφίξεις και στην ανάπτυξη της υποδοmicroής ο τουρισmicroός δεν είχε   ακόmicroη πλήρως πείσει για τις δυνατότητές του

  Τα πράγmicroατα άλλαξαν ριζικά microετά το Δεύτερο Παγκόσmicroιο Πόλεmicroο Η τουριστική   ανάπτυξη υπό την επίδραση της γενικότερης φιλελευθεροποίησης στις ιδέες και στα   ήθη προσανατολίσθηκε σε ολοένα και περισσότερο φυσιολατρικές κατευθύνσεις και   κυρίως προς τον θαλάσσιο τουρισmicroό χωρίς ωστόσο να ατονήσει τελείως η σχέση microε   την ιστορία και τον πολιτισmicroό που συmicroπλήρωναν σε κάποιο βαθmicroό το πρόγραmicromicroα των   επισκεπτών Η τουριστική ανάπτυξη που συντελέστηκε στην Ελλάδα τη   microεταπολεmicroική περίοδο δε microετέβαλε microόνο τον τρόπο των διακοπών και τα   ενδιαφέροντα των επισκεπτών αλλά αύξησε σηmicroαντικά και τον πληθυσmicroιακό τους   Όγκο

  Υπάρχουν πολλοί λόγοι που αναπτύχθηκε microεταπολεmicroικά ο τουρισmicroός τόσο   στον κόσmicroο όσο και στην Ελλάδα Οι βασικότεροι λόγοι είναι έξι (Pappas 2001)   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η microείωση των ωρών εργασίας των δυνητικών τουριστών Η microείωση των ωρών εργασίας των δυνητικών τουριστών   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η δυναmicroική ανάπτυξη του laquoδικαιώmicroατοςraquo για διακοπές νοώντας ότι όλο και Η δυναmicroική ανάπτυξη του laquoδικαιώmicroατοςraquo για διακοπές νοώντας ότι όλο και   περισσότεροι άνθρωποι είχαν και διέθεταν χρόνο για αναψυχή   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η ανάπτυξη των microέσων microαζικής microεταφοράς Η ανάπτυξη των microέσων microαζικής microεταφοράς   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η βελτίωση του εισοδήmicroατος των πολιτών ιδιαίτερα αυτών που προέρχονταν Η βελτίωση του εισοδήmicroατος των πολιτών ιδιαίτερα αυτών που προέρχονταν   από χώρες αποστολής τουριστών και η δηmicroιουργία microεσαίας κοινωνικής τάξης   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η microαζική παραγωγή και κατανάλωση του τουριστικού προϊόντος microε Η microαζική παραγωγή και κατανάλωση του τουριστικού προϊόντος microε   αποτέλεσmicroα τη microείωση της τιmicroής στο διατιθέmicroενο προϊόν   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η ανάπτυξη των τεχνολογιών επικοινωνίας και η πρόσβαση των τουριστών microε Η ανάπτυξη των τεχνολογιών επικοινωνίας και η πρόσβαση των τουριστών microε   τη δουλειά και το σπίτι τους   Όλοι αυτοί οι λόγοι που συντέλεσαν στη ραγδαία πληθυσmicroιακή αύξηση των   τουριστών και στη δηmicroιουργία τουριστικών πακέτων που ήταν πλέον προσιτά και σε   χαmicroηλότερες οικονοmicroικές τάξεις οδήγησαν στον επαναπροσδιορισmicroό των   οικονοmicroικών σχέσεων τόσο των ντόπιων microεταξύ τους όσο και των τοmicroέων   παραγωγής των κοινωνιών υποδοχής

  Κατά τη δεκαετία του 70rsquo πολλές Ελληνικές περιφέρειες ιδιαίτερα οι νησιωτικές γνώρισαν δραmicroατικές αλλαγές στην οικονοmicroική τους βάση Ύστερα από πολλές δεκαετίες microε microια οικονοmicroία που η γεωργία αποτελούσε το βασικό τοmicroέα παραγωγής

  και που συmicroπληρώνονταν από την αλιεία και τη ναυσιπλοΐα η ζήτηση για διακοπές των ατόmicroων που προέρχονταν κυρίως από τις δυτικοευρωπαϊκές χώρες

  επαναπροσδ ιόρ ισε την εθν ι κή παραγωγική δραστηριότητα (Andriotis 2000) Έτσι δόθηκε έmicroφαση στην τουριστική ανάπτυξη προσδιορίζοντάς την ως την κύρια αναπτυξιακή στρατηγική microε στόχο τη βελτίωση της τοπικής και εθνικής οικονοmicroίας

  καθώς και του βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων

  Ο Ελληνικός τουρισmicroός αυξήθηκε σηmicroαντικά τις τελευταίες δεκαετίες ενώ αυτή η ανάπτυξη αναmicroένεται να συνεχιστεί Μη microητροπολιτικές περιοχές της χώρας έχουν ήδη επωφεληθεί από αυτή την ανάπτυξη (Gibson 1993 32 ndash 37) Ο τουρισmicroός αποτέλεσε για την Ελλάδα ένα σηmicroαντικό συστατικό στην οικονοmicroία της επαρχίας ενώ η ανάπτυξη αυτών των περιοχών ουσιαστικά τις microετέβαλε στις οικονοmicroικά ισχυρές περιφέρειες της χώρας (πχ Κρήτη Κέρκυρα Κυκλάδες Δωδεκάνησα κλπ)

  Το σύνολο των εσόδων της Ελλάδας από τον τουρισmicroό έφθασε το 2004 τα 105 δισεκατοmicromicroύρια euro όντας microεγαλύτερο από το σύνολο της αξίας των εθνικών εξαγωγών τόσο προϊόντων όσο και υπηρεσιών και κάλυψε περίπου το 40 του ελλείmicromicroατος του ισοζυγίου των εθνικών εξωτερικών πληρωmicroών (Παππάς 2006)

  Σήmicroερα στον Ελληνικό τουρισmicroό απασχολούνται άmicroεσα και έmicromicroεσα περίπου 800000 εργαζόmicroενοι το microεγαλύτερο microέρος των οποίων δραστηριοποιείται στην περιφέρεια και σε microικρού ή microεσαίου microεγέθους επιχειρήσεις (Ανδρεάδης 2005)

  Συγκρινόmicroενος σε παγκόσmicroιο επίπεδο ο Ε λ λ η ν ι κ ό ς τ ο υ ρ ι σ micro ό ς κ α τ α γ ρ ά φ ε ι εντυπωσιακές επιδόσεις Σύmicroφωνα microε τα επίσηmicroα στοιχεία του (WΤΟ 2005)

  Η Ελλάδα το 2003 κατατάσσεται στη 10η θέση παγκοσmicroίως σε σχέση microε τις τουριστικές

  εισπράξεις και στη 13η θέση ως προς τις αφίξεις (Ανδρεάδης 2005)

  Ο ι ε π ι δ ό σ ε ι ς αυ τ έ ς γ ί ν ο ν τ α ι π ι ο εντυπωσιακές αν γίνει αναγωγή σε σχέση microε το microέγεθος της Ελλάδας ενώ παράλληλα καταδεικνύουν την ύπαρξη ενός εξαιρετικά ελκυστικού πρωτογενούς τουριστικού προϊόντος

  Παρrsquo όλα αυτά ο εντεινόmicroενος ανταγωνισmicroός των παραδοσιακών τουριστικών προορισmicroών και η είσοδος νέων σε συνδυασmicroό microε τα προβλήmicroατα που αντιmicroετωπίζουν οι ελληνικές τουριστικές και ιδιαίτερα ξενοδοχειακές επιχειρήσεις καθιστούν απαραίτητη την ανάγκη της εθνικής τουριστικής στρατηγικής πολιτικής και σχεδιασmicroού microε έmicroφαση στην ποιότητα του παρεχόmicroενου τουριστικού προϊόντος την αναβάθmicroιση των υποδοmicroών και την αρτιότερη εκπαίδευση και κατάρτιση του

  εργατικού δυναmicroικού

  Το σύνολο των εσόδων από τον τουρισmicroό στην Ελλάδα (103 δισ περίπου για το 2002) υπερβαίνει το σύνολο της αξίας των ελληνικών εξαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών

  Ο στόχος που έχει τεθεί από την πολιτεία είναι η αύξηση της συνεισφοράς του τουρισmicroού στο ΑΕΠ έτσι ώστε να ανέλθει στο 25 (Η Καθηmicroερινή 2006) Ο στρατηγικός αυτός στόχος laquoεπιβάλλειraquo τον τουρισmicroό ως έναν από τους βασικούς αναπτυξιακούς microοχλούς της εθνικής οικονοmicroίας Προϋπόθεση για την εκπλήρωση αυτού του στόχου αποτελεί η κατάρτιση microακροχρόνιου σχεδίου δράσης microε σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους για την τουριστική οικονοmicroία

  Πιο συγκεκριmicroένα ο ΕΟΤ (2006) θεωρεί ότι αυτό το σχέδιο πρέπει να εστιάζεται στις παρακάτω θεmicroατικές

1  Συmicroβολή στην περιφερειακή ανάπτυξη 2  Δηmicroιουργία νέων θέσεων εργασίας 3  Αύξηση της κατά κεφαλήν δαπάνης των

τουριστών 4  Αύξηση της microέσης διάρκειας παραmicroονής τους 5  Αύξηση του αριθmicroού των αφίξεων Επιmicroήκυνση

της τουριστικής περιόδου 6  Εξισορρόπηση της κατανοmicroής της τουριστικής

δραστηριότητας της περιφέρειας της χώρας

  Ο εθνικός αναπτυξιακός νόmicroος συmicroπεριλαmicroβάνει ένα ξεχωριστό κεφάλαιο για την τουριστική ανάπτυξη Η έννοια του τουρισmicroού σε αντίθεση microε αυτό που ήταν γνωστό στο παρελθόν και εmicroπειρικά βιώθηκε δεν ισχύει πλέον κάτω από τα νέα δεδοmicroένα που έχουν

  διαmicroορφωθεί Υπερβαίνει τα όρια microιας microεσοπρόθεσmicroης στόχευσης οικονοmicroικής και επιχειρηmicroατικής δραστηριότητας Δεν έχει να κάνει microονάχα microε οικονοmicroικά microεγέθη

  Σήmicroερα ο τουρισmicroός πρέπει να είναι άρρηκτα δεmicroένος microε το παγκόσmicroιο τοπίο αφού συmicroβάλλει στο να ανοίγουν δρόmicroοι συνάντησης γνωριmicroίας συνεργασίας και κατανόησης ανάmicroεσα στους λαούς της γης Η νέα παγκοσmicroιοποιηmicroένη πραγmicroατικότητα microε υποστηρικτικά εργαλεία τις νέες τεχνολογίες τις microεταφορές τις επικοινωνίες άλλαξαν επαναστατικά τον κόσmicroο τον microίκρυναν τον έκαναν πιο προσιτό Τα σύνορα χαλάρωσαν οι πολίτες του κόσmicroου ταξιδεύουν και το φάσmicroα των προορισmicroών διευρύνθηκε Η Ελλάδα ανοίγεται στο διεθνές επενδυτικό περιβάλλον και microέσα σε σύντοmicroο χρονικό διάστηmicroα συγκέντρωσε και προβάλλει όλους εκείνους τους παράγοντες και τις προϋποθέσεις που επηρεάζουν θετικά τις

  άmicroεσες επενδύσεις

  Η τουριστική πολιτική οφείλει και έχει σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους

  Αναδεικνύει τη σηmicroασία του τουρισmicroού για την απασχόληση και την περιφερειακή ανάπτυξη Προσελκύει επενδύσεις ενώ παράλληλα βοηθάει και ενισχύει την επιχειρηmicroατικότητα Επιπρόσθετα προβάλλει την ιστορία και τον πολιτισmicroό της χώρας και συmicroβάλλει στη σύγχρονη και οmicroοιόmicroορφη ανάπτυξη προστατεύοντας παράλληλα το περιβάλλον και τον φυσικό της πλούτο

  Για το σκοπό αυτό ο Εθνικός Οργανισmicroός Τουρισmicroού προχώρησε άmicroεσα στη θέσπιση microιας σειράς υποστηρικτικών τουριστικών υποδοmicroών και κανόνων βάσει των οποίων θα δοθούν κίνητρα για τη βελτίωση του επενδυτικού κλίmicroατος την προσέλκυση ξένων επενδύσεων αιχmicroής την αναβάθmicroιση του ποιοτικού κέντρου βάρους του ξενοδοχειακού τοmicroέα και την άmicroεση και ουσιαστική ανάπτυξη ειδικών και εναλλακτικών microορφών τουρισmicroού Παράλληλα microελετά και σχεδιάζει τη νέα τουριστική χωροταξία microέσω της ανάδειξης νέων περιοχών προς τουριστική ανάπτυξη

  (ΕΟΤ 2006)

  Ελληνικός Ξενοδοχειακός Τοmicroέας   Από τη στιγmicroή που η Ελλάδα αποτελεί χώρα προορισmicroού τουριστών ευνόητο είναι ο ξενοδοχειακός τοmicroέας να αποτελεί τον κύριο microοχλό της τουριστικής της ανάπτυξης

  Σε microελέτη του ΙΤΕΠ (2001) σε σχέση microε τον αριθmicroό των δωmicroατίων στα Ελληνικά ξενοδοχεία το 93 αυτών έχουν λιγότερα από 100 δωmicroάτια ενώ απασχολούν από έναν έως 60 υπαλλήλους Ανάλογα microε τον προορισmicroό τα microεγάλα ξενοδοχεία στην Ελλάδα υποβοηθούνται από microικρότερες επιχειρήσεις κατάλυσης όπως ενοικιαζόmicroενα δωmicroάτια εξοχικές κατοικίες bungalows και camping

  Η Ευρωπαϊκή Ένωση καθορίζει ως microικρές και microεσαίες επιχειρήσεις αυτές που απασχολούν λιγότερους από 250 υπαλλήλους (European Commission 2002) Εάν χρησιmicroοποιηθεί ο αριθmicroός των υπαλλήλων ως κριτήριο για να κατηγοριοποιηθούν οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα η συντριπτική πλειοψηφία των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στη χώρα (ίσως πάνω από το 99 του συνόλου) ουσιαστικά ανήκει σε αυτή την κατηγορία (Bastakis amp συν 2004)

  Αυτού του είδους οι επιχειρήσεις έχουνε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και συγκεκριmicroένες στρατηγικές και λειτουργικές αδυναmicroίες που εmicroποδίζουν όχι microόνο τη λειτουργία και το επίπεδο των παρεχόmicroενων υπηρεσιών τους αλλά και την ικανότητά τους να διαπραγmicroατεύονται microε όρους που εξυπηρετούν τα συmicroφέροντά τους

  Ο Middelton (1994) θεωρεί ότι ο σχεδιασmicroός είναι πολύ σηmicroαντικός παράγοντας στην τουριστική βιοmicroηχανία όταν η ζήτηση microεταβάλλεται το αδιάθετο προϊόν δεν microπορεί να διατεθεί ξανά και η προσφορά απαιτεί microεγάλες επενδύσεις Κάποια άλλα χαρακτηριστικά αυτών των επιχειρήσεων είναι τα προβλήmicroατα που παρατηρούνται το σχεδιασmicroό και στην οριοθέτηση των στρατηγικών τους στόχων αφού οι τακτικές τους και οι επιχειρησιακές τους αποφάσεις κυριαρχούνται στο στρατηγικό τους σχεδιασmicroό από τις πολιτικές και στόχους άλλων microεγαλύτερων επιχειρήσεων (Olsen 1991 Buhalis amp Cooper 1992)

  Οι Ελληνικές λοιπόν microικροmicroεσαίες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν αδύναmicroη διοίκηση και διαφήmicroιση των υπηρεσιών και των προϊόντων τους αφού έχουν περιορισmicroένους οικονοmicroικούς πόρους για να απασχολήσουν εξειδικευmicroένο προσωπικό και για να προωθήσουν επαρκώς την ίδια την επιχείρηση (Bastakis amp συν 2004)

  Όλοι αυτοί οι λόγοι οδηγούνε τον Ελληνικό ξενοδοχειακό τοmicroέα να καθίσταται ως ο laquoαδύναmicroος κρίκοςraquo στα κανάλια διανοmicroής του τουριστικού προϊόντος και να εξαρτάται από τους Tour Operators και τους microεσολαβητές αυτών

  Επιπρόσθετα οι microεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα λόγω της microεγάλης επιχειρησιακής τους εmicroβέλειας και των οικονοmicroικών πόρων που διαθέτουν microπορούν να αναπροσαρmicroόζουν τόσο τις τιmicroές τους όσο και το προϊόν τους microε τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ουσιαστικά αδύνατον οι microικρότερες επιχειρήσεις να τις ανταγωνιστούν Τέτοιες επιχειρησιακές συmicroπεριφορές συνήθως συναντούνται σε παραδοσιακούς Ελληνικούς τουριστικούς προορισmicroούς όπου λόγω του όγκου των τουριστών και του πλήθους των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων ο ανταγωνισmicroός είναι πολύ microεγάλος

  ΙΤΕΠ (2001) Τα Προβλήmicroατα και οι Προοπτικές των Ελληνικών Μικροmicroεσαίων Επιχειρήσεων Ίδρυmicroα Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων Μελέτη 10 Αθήνα ΙΤΕΠ

  Καλφιώτης Σ (1976) Τουριστική Οικονοmicroική Αθήνα Εκδόσεις Τυροβολάς   Κοινωνία των Εθνών (1937) Ορισmicroός του Τουρίστα Στο Β Ρούπας (1993) Αρχές Τουρισmicroού Αθήνα Οργανισmicroός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων

  Andriotis K (2000) Local Community Perceptions of Tourism as a Development Tool The Island of Crete Unpublished PhD Thesis Bournemouth BournemouthUniversity

  Bastakis C Buhalis D amp Butler R (2004) The Perception of Small and Medium Sized Tourism Accommodation Providers on the Impacts of the Tour Operatorsrsquo Power in Eastern Mediterranean Tourism Management 25 151 ndash 170

  Buhalis D amp Cooper C (1992) Strategic Management and Marketing of Small and Medium-Sized Tourism Enterprises in the Greek Aegean Islands Στο R Teare D

  Adams amp S Messenger (eds) Managing Projects in Hospitality Organizations London Cassel

  Buhalis D (1998) Strategic Use of Information Technologies in the Tourism Industry Tourism Management 19(5) 409 ndash 421

  Buhalis D Jafari J and Werthner H (1997) Information Technology and the Reengineering of Tourism Annals of Tourism Research 24(1) 245 ndash 248

  Constandinides G (2002) CAMP Cyprus Diagnostic Feasibility Report Report Prepared for MAP ndash PAP RAC

  Fokiali P (2002) Tourism and Sustainable Development in the Mediterranean The Case of Rhodes Too Late for Research in Carrying Capacity Πηγή από το Διαδίκτυο httpwwwfundpacbepreludepublicationsbulletinsBull45_3pdf

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια laquoΕπεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτωνraquo

Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo

[1] httpcreativecommonsorglicensesαπό-nc-sa40

Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση

bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο

bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο

bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο

Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί

  Οι προβλέψεις για τις παγκόσmicroιες τουριστικές ροές δείχνουν ότι ανεξάρτητα από κάποιες δοmicroικές αλλαγές (κυρίως στην ποιότητα της τουριστικής προσφοράς και την περαιτέρω τmicroηmicroατοποίηση των τουριστικών αγορών) οι υπάρχουσες τάσεις θα συνεχιστούν Αυτό που χρειάζεται είναι η συνεχής αναπροσαρmicroογή των παρεχόmicroενων τουριστικών προϊόντων και υπηρεσιών στη microεταβαλλόmicroενη ζήτηση και η αναδιαmicroόρφωση της τουριστικής διαφήmicroισης

  Η Μεσόγειος ως σύνολο δεν έχει ακόmicroα κορεστεί και θα συνεχίσει να αποτελεί κορυφαίο προορισmicroό για το διεθνή τουρισmicroό ο οποίος θα συνεχίσει να εξαρτάται από τις συνθήκες πολιτικής και οικονοmicroικής σταθερότητας αφού οι επισκέπτες επιλέγουν τις δυνατόν πιο ασφαλείς περιοχές και τις καλύτερα περιβαλλοντικά διατηρηmicroένες

  Σε ολόκληρη τη περίοδο του microεσοπολέmicroου ο αριθmicroός των ξένων τουριστών στην   Ελλάδα παρέmicroεινε microάλλον περιορισmicroένος γύρω στις 100000 ετησίως από τους   οποίους το 13 ταξίδευε οmicroαδικά σε κρουαζιέρες και διέmicroενε στην Αθήνα microόνο microια   ηmicroέρα Από τα δέκα ταξιδιωτικά γραφεία της Αθήνας τα τέσσερα ελέγχονταν από   ξένους (Μουσείο Τουρισmicroού 2006) Παρά την αδιαmicroφισβήτητη πρόοδο που   σηmicroειώνονταν στις αφίξεις και στην ανάπτυξη της υποδοmicroής ο τουρισmicroός δεν είχε   ακόmicroη πλήρως πείσει για τις δυνατότητές του

  Τα πράγmicroατα άλλαξαν ριζικά microετά το Δεύτερο Παγκόσmicroιο Πόλεmicroο Η τουριστική   ανάπτυξη υπό την επίδραση της γενικότερης φιλελευθεροποίησης στις ιδέες και στα   ήθη προσανατολίσθηκε σε ολοένα και περισσότερο φυσιολατρικές κατευθύνσεις και   κυρίως προς τον θαλάσσιο τουρισmicroό χωρίς ωστόσο να ατονήσει τελείως η σχέση microε   την ιστορία και τον πολιτισmicroό που συmicroπλήρωναν σε κάποιο βαθmicroό το πρόγραmicromicroα των   επισκεπτών Η τουριστική ανάπτυξη που συντελέστηκε στην Ελλάδα τη   microεταπολεmicroική περίοδο δε microετέβαλε microόνο τον τρόπο των διακοπών και τα   ενδιαφέροντα των επισκεπτών αλλά αύξησε σηmicroαντικά και τον πληθυσmicroιακό τους   Όγκο

  Υπάρχουν πολλοί λόγοι που αναπτύχθηκε microεταπολεmicroικά ο τουρισmicroός τόσο   στον κόσmicroο όσο και στην Ελλάδα Οι βασικότεροι λόγοι είναι έξι (Pappas 2001)   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η microείωση των ωρών εργασίας των δυνητικών τουριστών Η microείωση των ωρών εργασίας των δυνητικών τουριστών   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η δυναmicroική ανάπτυξη του laquoδικαιώmicroατοςraquo για διακοπές νοώντας ότι όλο και Η δυναmicroική ανάπτυξη του laquoδικαιώmicroατοςraquo για διακοπές νοώντας ότι όλο και   περισσότεροι άνθρωποι είχαν και διέθεταν χρόνο για αναψυχή   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η ανάπτυξη των microέσων microαζικής microεταφοράς Η ανάπτυξη των microέσων microαζικής microεταφοράς   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η βελτίωση του εισοδήmicroατος των πολιτών ιδιαίτερα αυτών που προέρχονταν Η βελτίωση του εισοδήmicroατος των πολιτών ιδιαίτερα αυτών που προέρχονταν   από χώρες αποστολής τουριστών και η δηmicroιουργία microεσαίας κοινωνικής τάξης   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η microαζική παραγωγή και κατανάλωση του τουριστικού προϊόντος microε Η microαζική παραγωγή και κατανάλωση του τουριστικού προϊόντος microε   αποτέλεσmicroα τη microείωση της τιmicroής στο διατιθέmicroενο προϊόν   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η ανάπτυξη των τεχνολογιών επικοινωνίας και η πρόσβαση των τουριστών microε Η ανάπτυξη των τεχνολογιών επικοινωνίας και η πρόσβαση των τουριστών microε   τη δουλειά και το σπίτι τους   Όλοι αυτοί οι λόγοι που συντέλεσαν στη ραγδαία πληθυσmicroιακή αύξηση των   τουριστών και στη δηmicroιουργία τουριστικών πακέτων που ήταν πλέον προσιτά και σε   χαmicroηλότερες οικονοmicroικές τάξεις οδήγησαν στον επαναπροσδιορισmicroό των   οικονοmicroικών σχέσεων τόσο των ντόπιων microεταξύ τους όσο και των τοmicroέων   παραγωγής των κοινωνιών υποδοχής

  Κατά τη δεκαετία του 70rsquo πολλές Ελληνικές περιφέρειες ιδιαίτερα οι νησιωτικές γνώρισαν δραmicroατικές αλλαγές στην οικονοmicroική τους βάση Ύστερα από πολλές δεκαετίες microε microια οικονοmicroία που η γεωργία αποτελούσε το βασικό τοmicroέα παραγωγής

  και που συmicroπληρώνονταν από την αλιεία και τη ναυσιπλοΐα η ζήτηση για διακοπές των ατόmicroων που προέρχονταν κυρίως από τις δυτικοευρωπαϊκές χώρες

  επαναπροσδ ιόρ ισε την εθν ι κή παραγωγική δραστηριότητα (Andriotis 2000) Έτσι δόθηκε έmicroφαση στην τουριστική ανάπτυξη προσδιορίζοντάς την ως την κύρια αναπτυξιακή στρατηγική microε στόχο τη βελτίωση της τοπικής και εθνικής οικονοmicroίας

  καθώς και του βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων

  Ο Ελληνικός τουρισmicroός αυξήθηκε σηmicroαντικά τις τελευταίες δεκαετίες ενώ αυτή η ανάπτυξη αναmicroένεται να συνεχιστεί Μη microητροπολιτικές περιοχές της χώρας έχουν ήδη επωφεληθεί από αυτή την ανάπτυξη (Gibson 1993 32 ndash 37) Ο τουρισmicroός αποτέλεσε για την Ελλάδα ένα σηmicroαντικό συστατικό στην οικονοmicroία της επαρχίας ενώ η ανάπτυξη αυτών των περιοχών ουσιαστικά τις microετέβαλε στις οικονοmicroικά ισχυρές περιφέρειες της χώρας (πχ Κρήτη Κέρκυρα Κυκλάδες Δωδεκάνησα κλπ)

  Το σύνολο των εσόδων της Ελλάδας από τον τουρισmicroό έφθασε το 2004 τα 105 δισεκατοmicromicroύρια euro όντας microεγαλύτερο από το σύνολο της αξίας των εθνικών εξαγωγών τόσο προϊόντων όσο και υπηρεσιών και κάλυψε περίπου το 40 του ελλείmicromicroατος του ισοζυγίου των εθνικών εξωτερικών πληρωmicroών (Παππάς 2006)

  Σήmicroερα στον Ελληνικό τουρισmicroό απασχολούνται άmicroεσα και έmicromicroεσα περίπου 800000 εργαζόmicroενοι το microεγαλύτερο microέρος των οποίων δραστηριοποιείται στην περιφέρεια και σε microικρού ή microεσαίου microεγέθους επιχειρήσεις (Ανδρεάδης 2005)

  Συγκρινόmicroενος σε παγκόσmicroιο επίπεδο ο Ε λ λ η ν ι κ ό ς τ ο υ ρ ι σ micro ό ς κ α τ α γ ρ ά φ ε ι εντυπωσιακές επιδόσεις Σύmicroφωνα microε τα επίσηmicroα στοιχεία του (WΤΟ 2005)

  Η Ελλάδα το 2003 κατατάσσεται στη 10η θέση παγκοσmicroίως σε σχέση microε τις τουριστικές

  εισπράξεις και στη 13η θέση ως προς τις αφίξεις (Ανδρεάδης 2005)

  Ο ι ε π ι δ ό σ ε ι ς αυ τ έ ς γ ί ν ο ν τ α ι π ι ο εντυπωσιακές αν γίνει αναγωγή σε σχέση microε το microέγεθος της Ελλάδας ενώ παράλληλα καταδεικνύουν την ύπαρξη ενός εξαιρετικά ελκυστικού πρωτογενούς τουριστικού προϊόντος

  Παρrsquo όλα αυτά ο εντεινόmicroενος ανταγωνισmicroός των παραδοσιακών τουριστικών προορισmicroών και η είσοδος νέων σε συνδυασmicroό microε τα προβλήmicroατα που αντιmicroετωπίζουν οι ελληνικές τουριστικές και ιδιαίτερα ξενοδοχειακές επιχειρήσεις καθιστούν απαραίτητη την ανάγκη της εθνικής τουριστικής στρατηγικής πολιτικής και σχεδιασmicroού microε έmicroφαση στην ποιότητα του παρεχόmicroενου τουριστικού προϊόντος την αναβάθmicroιση των υποδοmicroών και την αρτιότερη εκπαίδευση και κατάρτιση του

  εργατικού δυναmicroικού

  Το σύνολο των εσόδων από τον τουρισmicroό στην Ελλάδα (103 δισ περίπου για το 2002) υπερβαίνει το σύνολο της αξίας των ελληνικών εξαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών

  Ο στόχος που έχει τεθεί από την πολιτεία είναι η αύξηση της συνεισφοράς του τουρισmicroού στο ΑΕΠ έτσι ώστε να ανέλθει στο 25 (Η Καθηmicroερινή 2006) Ο στρατηγικός αυτός στόχος laquoεπιβάλλειraquo τον τουρισmicroό ως έναν από τους βασικούς αναπτυξιακούς microοχλούς της εθνικής οικονοmicroίας Προϋπόθεση για την εκπλήρωση αυτού του στόχου αποτελεί η κατάρτιση microακροχρόνιου σχεδίου δράσης microε σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους για την τουριστική οικονοmicroία

  Πιο συγκεκριmicroένα ο ΕΟΤ (2006) θεωρεί ότι αυτό το σχέδιο πρέπει να εστιάζεται στις παρακάτω θεmicroατικές

1  Συmicroβολή στην περιφερειακή ανάπτυξη 2  Δηmicroιουργία νέων θέσεων εργασίας 3  Αύξηση της κατά κεφαλήν δαπάνης των

τουριστών 4  Αύξηση της microέσης διάρκειας παραmicroονής τους 5  Αύξηση του αριθmicroού των αφίξεων Επιmicroήκυνση

της τουριστικής περιόδου 6  Εξισορρόπηση της κατανοmicroής της τουριστικής

δραστηριότητας της περιφέρειας της χώρας

  Ο εθνικός αναπτυξιακός νόmicroος συmicroπεριλαmicroβάνει ένα ξεχωριστό κεφάλαιο για την τουριστική ανάπτυξη Η έννοια του τουρισmicroού σε αντίθεση microε αυτό που ήταν γνωστό στο παρελθόν και εmicroπειρικά βιώθηκε δεν ισχύει πλέον κάτω από τα νέα δεδοmicroένα που έχουν

  διαmicroορφωθεί Υπερβαίνει τα όρια microιας microεσοπρόθεσmicroης στόχευσης οικονοmicroικής και επιχειρηmicroατικής δραστηριότητας Δεν έχει να κάνει microονάχα microε οικονοmicroικά microεγέθη

  Σήmicroερα ο τουρισmicroός πρέπει να είναι άρρηκτα δεmicroένος microε το παγκόσmicroιο τοπίο αφού συmicroβάλλει στο να ανοίγουν δρόmicroοι συνάντησης γνωριmicroίας συνεργασίας και κατανόησης ανάmicroεσα στους λαούς της γης Η νέα παγκοσmicroιοποιηmicroένη πραγmicroατικότητα microε υποστηρικτικά εργαλεία τις νέες τεχνολογίες τις microεταφορές τις επικοινωνίες άλλαξαν επαναστατικά τον κόσmicroο τον microίκρυναν τον έκαναν πιο προσιτό Τα σύνορα χαλάρωσαν οι πολίτες του κόσmicroου ταξιδεύουν και το φάσmicroα των προορισmicroών διευρύνθηκε Η Ελλάδα ανοίγεται στο διεθνές επενδυτικό περιβάλλον και microέσα σε σύντοmicroο χρονικό διάστηmicroα συγκέντρωσε και προβάλλει όλους εκείνους τους παράγοντες και τις προϋποθέσεις που επηρεάζουν θετικά τις

  άmicroεσες επενδύσεις

  Η τουριστική πολιτική οφείλει και έχει σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους

  Αναδεικνύει τη σηmicroασία του τουρισmicroού για την απασχόληση και την περιφερειακή ανάπτυξη Προσελκύει επενδύσεις ενώ παράλληλα βοηθάει και ενισχύει την επιχειρηmicroατικότητα Επιπρόσθετα προβάλλει την ιστορία και τον πολιτισmicroό της χώρας και συmicroβάλλει στη σύγχρονη και οmicroοιόmicroορφη ανάπτυξη προστατεύοντας παράλληλα το περιβάλλον και τον φυσικό της πλούτο

  Για το σκοπό αυτό ο Εθνικός Οργανισmicroός Τουρισmicroού προχώρησε άmicroεσα στη θέσπιση microιας σειράς υποστηρικτικών τουριστικών υποδοmicroών και κανόνων βάσει των οποίων θα δοθούν κίνητρα για τη βελτίωση του επενδυτικού κλίmicroατος την προσέλκυση ξένων επενδύσεων αιχmicroής την αναβάθmicroιση του ποιοτικού κέντρου βάρους του ξενοδοχειακού τοmicroέα και την άmicroεση και ουσιαστική ανάπτυξη ειδικών και εναλλακτικών microορφών τουρισmicroού Παράλληλα microελετά και σχεδιάζει τη νέα τουριστική χωροταξία microέσω της ανάδειξης νέων περιοχών προς τουριστική ανάπτυξη

  (ΕΟΤ 2006)

  Ελληνικός Ξενοδοχειακός Τοmicroέας   Από τη στιγmicroή που η Ελλάδα αποτελεί χώρα προορισmicroού τουριστών ευνόητο είναι ο ξενοδοχειακός τοmicroέας να αποτελεί τον κύριο microοχλό της τουριστικής της ανάπτυξης

  Σε microελέτη του ΙΤΕΠ (2001) σε σχέση microε τον αριθmicroό των δωmicroατίων στα Ελληνικά ξενοδοχεία το 93 αυτών έχουν λιγότερα από 100 δωmicroάτια ενώ απασχολούν από έναν έως 60 υπαλλήλους Ανάλογα microε τον προορισmicroό τα microεγάλα ξενοδοχεία στην Ελλάδα υποβοηθούνται από microικρότερες επιχειρήσεις κατάλυσης όπως ενοικιαζόmicroενα δωmicroάτια εξοχικές κατοικίες bungalows και camping

  Η Ευρωπαϊκή Ένωση καθορίζει ως microικρές και microεσαίες επιχειρήσεις αυτές που απασχολούν λιγότερους από 250 υπαλλήλους (European Commission 2002) Εάν χρησιmicroοποιηθεί ο αριθmicroός των υπαλλήλων ως κριτήριο για να κατηγοριοποιηθούν οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα η συντριπτική πλειοψηφία των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στη χώρα (ίσως πάνω από το 99 του συνόλου) ουσιαστικά ανήκει σε αυτή την κατηγορία (Bastakis amp συν 2004)

  Αυτού του είδους οι επιχειρήσεις έχουνε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και συγκεκριmicroένες στρατηγικές και λειτουργικές αδυναmicroίες που εmicroποδίζουν όχι microόνο τη λειτουργία και το επίπεδο των παρεχόmicroενων υπηρεσιών τους αλλά και την ικανότητά τους να διαπραγmicroατεύονται microε όρους που εξυπηρετούν τα συmicroφέροντά τους

  Ο Middelton (1994) θεωρεί ότι ο σχεδιασmicroός είναι πολύ σηmicroαντικός παράγοντας στην τουριστική βιοmicroηχανία όταν η ζήτηση microεταβάλλεται το αδιάθετο προϊόν δεν microπορεί να διατεθεί ξανά και η προσφορά απαιτεί microεγάλες επενδύσεις Κάποια άλλα χαρακτηριστικά αυτών των επιχειρήσεων είναι τα προβλήmicroατα που παρατηρούνται το σχεδιασmicroό και στην οριοθέτηση των στρατηγικών τους στόχων αφού οι τακτικές τους και οι επιχειρησιακές τους αποφάσεις κυριαρχούνται στο στρατηγικό τους σχεδιασmicroό από τις πολιτικές και στόχους άλλων microεγαλύτερων επιχειρήσεων (Olsen 1991 Buhalis amp Cooper 1992)

  Οι Ελληνικές λοιπόν microικροmicroεσαίες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν αδύναmicroη διοίκηση και διαφήmicroιση των υπηρεσιών και των προϊόντων τους αφού έχουν περιορισmicroένους οικονοmicroικούς πόρους για να απασχολήσουν εξειδικευmicroένο προσωπικό και για να προωθήσουν επαρκώς την ίδια την επιχείρηση (Bastakis amp συν 2004)

  Όλοι αυτοί οι λόγοι οδηγούνε τον Ελληνικό ξενοδοχειακό τοmicroέα να καθίσταται ως ο laquoαδύναmicroος κρίκοςraquo στα κανάλια διανοmicroής του τουριστικού προϊόντος και να εξαρτάται από τους Tour Operators και τους microεσολαβητές αυτών

  Επιπρόσθετα οι microεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα λόγω της microεγάλης επιχειρησιακής τους εmicroβέλειας και των οικονοmicroικών πόρων που διαθέτουν microπορούν να αναπροσαρmicroόζουν τόσο τις τιmicroές τους όσο και το προϊόν τους microε τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ουσιαστικά αδύνατον οι microικρότερες επιχειρήσεις να τις ανταγωνιστούν Τέτοιες επιχειρησιακές συmicroπεριφορές συνήθως συναντούνται σε παραδοσιακούς Ελληνικούς τουριστικούς προορισmicroούς όπου λόγω του όγκου των τουριστών και του πλήθους των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων ο ανταγωνισmicroός είναι πολύ microεγάλος

  ΙΤΕΠ (2001) Τα Προβλήmicroατα και οι Προοπτικές των Ελληνικών Μικροmicroεσαίων Επιχειρήσεων Ίδρυmicroα Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων Μελέτη 10 Αθήνα ΙΤΕΠ

  Καλφιώτης Σ (1976) Τουριστική Οικονοmicroική Αθήνα Εκδόσεις Τυροβολάς   Κοινωνία των Εθνών (1937) Ορισmicroός του Τουρίστα Στο Β Ρούπας (1993) Αρχές Τουρισmicroού Αθήνα Οργανισmicroός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων

  Andriotis K (2000) Local Community Perceptions of Tourism as a Development Tool The Island of Crete Unpublished PhD Thesis Bournemouth BournemouthUniversity

  Bastakis C Buhalis D amp Butler R (2004) The Perception of Small and Medium Sized Tourism Accommodation Providers on the Impacts of the Tour Operatorsrsquo Power in Eastern Mediterranean Tourism Management 25 151 ndash 170

  Buhalis D amp Cooper C (1992) Strategic Management and Marketing of Small and Medium-Sized Tourism Enterprises in the Greek Aegean Islands Στο R Teare D

  Adams amp S Messenger (eds) Managing Projects in Hospitality Organizations London Cassel

  Buhalis D (1998) Strategic Use of Information Technologies in the Tourism Industry Tourism Management 19(5) 409 ndash 421

  Buhalis D Jafari J and Werthner H (1997) Information Technology and the Reengineering of Tourism Annals of Tourism Research 24(1) 245 ndash 248

  Constandinides G (2002) CAMP Cyprus Diagnostic Feasibility Report Report Prepared for MAP ndash PAP RAC

  Fokiali P (2002) Tourism and Sustainable Development in the Mediterranean The Case of Rhodes Too Late for Research in Carrying Capacity Πηγή από το Διαδίκτυο httpwwwfundpacbepreludepublicationsbulletinsBull45_3pdf

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια laquoΕπεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτωνraquo

Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo

[1] httpcreativecommonsorglicensesαπό-nc-sa40

Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση

bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο

bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο

bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο

Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί

  Σε ολόκληρη τη περίοδο του microεσοπολέmicroου ο αριθmicroός των ξένων τουριστών στην   Ελλάδα παρέmicroεινε microάλλον περιορισmicroένος γύρω στις 100000 ετησίως από τους   οποίους το 13 ταξίδευε οmicroαδικά σε κρουαζιέρες και διέmicroενε στην Αθήνα microόνο microια   ηmicroέρα Από τα δέκα ταξιδιωτικά γραφεία της Αθήνας τα τέσσερα ελέγχονταν από   ξένους (Μουσείο Τουρισmicroού 2006) Παρά την αδιαmicroφισβήτητη πρόοδο που   σηmicroειώνονταν στις αφίξεις και στην ανάπτυξη της υποδοmicroής ο τουρισmicroός δεν είχε   ακόmicroη πλήρως πείσει για τις δυνατότητές του

  Τα πράγmicroατα άλλαξαν ριζικά microετά το Δεύτερο Παγκόσmicroιο Πόλεmicroο Η τουριστική   ανάπτυξη υπό την επίδραση της γενικότερης φιλελευθεροποίησης στις ιδέες και στα   ήθη προσανατολίσθηκε σε ολοένα και περισσότερο φυσιολατρικές κατευθύνσεις και   κυρίως προς τον θαλάσσιο τουρισmicroό χωρίς ωστόσο να ατονήσει τελείως η σχέση microε   την ιστορία και τον πολιτισmicroό που συmicroπλήρωναν σε κάποιο βαθmicroό το πρόγραmicromicroα των   επισκεπτών Η τουριστική ανάπτυξη που συντελέστηκε στην Ελλάδα τη   microεταπολεmicroική περίοδο δε microετέβαλε microόνο τον τρόπο των διακοπών και τα   ενδιαφέροντα των επισκεπτών αλλά αύξησε σηmicroαντικά και τον πληθυσmicroιακό τους   Όγκο

  Υπάρχουν πολλοί λόγοι που αναπτύχθηκε microεταπολεmicroικά ο τουρισmicroός τόσο   στον κόσmicroο όσο και στην Ελλάδα Οι βασικότεροι λόγοι είναι έξι (Pappas 2001)   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η microείωση των ωρών εργασίας των δυνητικών τουριστών Η microείωση των ωρών εργασίας των δυνητικών τουριστών   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η δυναmicroική ανάπτυξη του laquoδικαιώmicroατοςraquo για διακοπές νοώντας ότι όλο και Η δυναmicroική ανάπτυξη του laquoδικαιώmicroατοςraquo για διακοπές νοώντας ότι όλο και   περισσότεροι άνθρωποι είχαν και διέθεταν χρόνο για αναψυχή   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η ανάπτυξη των microέσων microαζικής microεταφοράς Η ανάπτυξη των microέσων microαζικής microεταφοράς   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η βελτίωση του εισοδήmicroατος των πολιτών ιδιαίτερα αυτών που προέρχονταν Η βελτίωση του εισοδήmicroατος των πολιτών ιδιαίτερα αυτών που προέρχονταν   από χώρες αποστολής τουριστών και η δηmicroιουργία microεσαίας κοινωνικής τάξης   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η microαζική παραγωγή και κατανάλωση του τουριστικού προϊόντος microε Η microαζική παραγωγή και κατανάλωση του τουριστικού προϊόντος microε   αποτέλεσmicroα τη microείωση της τιmicroής στο διατιθέmicroενο προϊόν   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η ανάπτυξη των τεχνολογιών επικοινωνίας και η πρόσβαση των τουριστών microε Η ανάπτυξη των τεχνολογιών επικοινωνίας και η πρόσβαση των τουριστών microε   τη δουλειά και το σπίτι τους   Όλοι αυτοί οι λόγοι που συντέλεσαν στη ραγδαία πληθυσmicroιακή αύξηση των   τουριστών και στη δηmicroιουργία τουριστικών πακέτων που ήταν πλέον προσιτά και σε   χαmicroηλότερες οικονοmicroικές τάξεις οδήγησαν στον επαναπροσδιορισmicroό των   οικονοmicroικών σχέσεων τόσο των ντόπιων microεταξύ τους όσο και των τοmicroέων   παραγωγής των κοινωνιών υποδοχής

  Κατά τη δεκαετία του 70rsquo πολλές Ελληνικές περιφέρειες ιδιαίτερα οι νησιωτικές γνώρισαν δραmicroατικές αλλαγές στην οικονοmicroική τους βάση Ύστερα από πολλές δεκαετίες microε microια οικονοmicroία που η γεωργία αποτελούσε το βασικό τοmicroέα παραγωγής

  και που συmicroπληρώνονταν από την αλιεία και τη ναυσιπλοΐα η ζήτηση για διακοπές των ατόmicroων που προέρχονταν κυρίως από τις δυτικοευρωπαϊκές χώρες

  επαναπροσδ ιόρ ισε την εθν ι κή παραγωγική δραστηριότητα (Andriotis 2000) Έτσι δόθηκε έmicroφαση στην τουριστική ανάπτυξη προσδιορίζοντάς την ως την κύρια αναπτυξιακή στρατηγική microε στόχο τη βελτίωση της τοπικής και εθνικής οικονοmicroίας

  καθώς και του βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων

  Ο Ελληνικός τουρισmicroός αυξήθηκε σηmicroαντικά τις τελευταίες δεκαετίες ενώ αυτή η ανάπτυξη αναmicroένεται να συνεχιστεί Μη microητροπολιτικές περιοχές της χώρας έχουν ήδη επωφεληθεί από αυτή την ανάπτυξη (Gibson 1993 32 ndash 37) Ο τουρισmicroός αποτέλεσε για την Ελλάδα ένα σηmicroαντικό συστατικό στην οικονοmicroία της επαρχίας ενώ η ανάπτυξη αυτών των περιοχών ουσιαστικά τις microετέβαλε στις οικονοmicroικά ισχυρές περιφέρειες της χώρας (πχ Κρήτη Κέρκυρα Κυκλάδες Δωδεκάνησα κλπ)

  Το σύνολο των εσόδων της Ελλάδας από τον τουρισmicroό έφθασε το 2004 τα 105 δισεκατοmicromicroύρια euro όντας microεγαλύτερο από το σύνολο της αξίας των εθνικών εξαγωγών τόσο προϊόντων όσο και υπηρεσιών και κάλυψε περίπου το 40 του ελλείmicromicroατος του ισοζυγίου των εθνικών εξωτερικών πληρωmicroών (Παππάς 2006)

  Σήmicroερα στον Ελληνικό τουρισmicroό απασχολούνται άmicroεσα και έmicromicroεσα περίπου 800000 εργαζόmicroενοι το microεγαλύτερο microέρος των οποίων δραστηριοποιείται στην περιφέρεια και σε microικρού ή microεσαίου microεγέθους επιχειρήσεις (Ανδρεάδης 2005)

  Συγκρινόmicroενος σε παγκόσmicroιο επίπεδο ο Ε λ λ η ν ι κ ό ς τ ο υ ρ ι σ micro ό ς κ α τ α γ ρ ά φ ε ι εντυπωσιακές επιδόσεις Σύmicroφωνα microε τα επίσηmicroα στοιχεία του (WΤΟ 2005)

  Η Ελλάδα το 2003 κατατάσσεται στη 10η θέση παγκοσmicroίως σε σχέση microε τις τουριστικές

  εισπράξεις και στη 13η θέση ως προς τις αφίξεις (Ανδρεάδης 2005)

  Ο ι ε π ι δ ό σ ε ι ς αυ τ έ ς γ ί ν ο ν τ α ι π ι ο εντυπωσιακές αν γίνει αναγωγή σε σχέση microε το microέγεθος της Ελλάδας ενώ παράλληλα καταδεικνύουν την ύπαρξη ενός εξαιρετικά ελκυστικού πρωτογενούς τουριστικού προϊόντος

  Παρrsquo όλα αυτά ο εντεινόmicroενος ανταγωνισmicroός των παραδοσιακών τουριστικών προορισmicroών και η είσοδος νέων σε συνδυασmicroό microε τα προβλήmicroατα που αντιmicroετωπίζουν οι ελληνικές τουριστικές και ιδιαίτερα ξενοδοχειακές επιχειρήσεις καθιστούν απαραίτητη την ανάγκη της εθνικής τουριστικής στρατηγικής πολιτικής και σχεδιασmicroού microε έmicroφαση στην ποιότητα του παρεχόmicroενου τουριστικού προϊόντος την αναβάθmicroιση των υποδοmicroών και την αρτιότερη εκπαίδευση και κατάρτιση του

  εργατικού δυναmicroικού

  Το σύνολο των εσόδων από τον τουρισmicroό στην Ελλάδα (103 δισ περίπου για το 2002) υπερβαίνει το σύνολο της αξίας των ελληνικών εξαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών

  Ο στόχος που έχει τεθεί από την πολιτεία είναι η αύξηση της συνεισφοράς του τουρισmicroού στο ΑΕΠ έτσι ώστε να ανέλθει στο 25 (Η Καθηmicroερινή 2006) Ο στρατηγικός αυτός στόχος laquoεπιβάλλειraquo τον τουρισmicroό ως έναν από τους βασικούς αναπτυξιακούς microοχλούς της εθνικής οικονοmicroίας Προϋπόθεση για την εκπλήρωση αυτού του στόχου αποτελεί η κατάρτιση microακροχρόνιου σχεδίου δράσης microε σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους για την τουριστική οικονοmicroία

  Πιο συγκεκριmicroένα ο ΕΟΤ (2006) θεωρεί ότι αυτό το σχέδιο πρέπει να εστιάζεται στις παρακάτω θεmicroατικές

1  Συmicroβολή στην περιφερειακή ανάπτυξη 2  Δηmicroιουργία νέων θέσεων εργασίας 3  Αύξηση της κατά κεφαλήν δαπάνης των

τουριστών 4  Αύξηση της microέσης διάρκειας παραmicroονής τους 5  Αύξηση του αριθmicroού των αφίξεων Επιmicroήκυνση

της τουριστικής περιόδου 6  Εξισορρόπηση της κατανοmicroής της τουριστικής

δραστηριότητας της περιφέρειας της χώρας

  Ο εθνικός αναπτυξιακός νόmicroος συmicroπεριλαmicroβάνει ένα ξεχωριστό κεφάλαιο για την τουριστική ανάπτυξη Η έννοια του τουρισmicroού σε αντίθεση microε αυτό που ήταν γνωστό στο παρελθόν και εmicroπειρικά βιώθηκε δεν ισχύει πλέον κάτω από τα νέα δεδοmicroένα που έχουν

  διαmicroορφωθεί Υπερβαίνει τα όρια microιας microεσοπρόθεσmicroης στόχευσης οικονοmicroικής και επιχειρηmicroατικής δραστηριότητας Δεν έχει να κάνει microονάχα microε οικονοmicroικά microεγέθη

  Σήmicroερα ο τουρισmicroός πρέπει να είναι άρρηκτα δεmicroένος microε το παγκόσmicroιο τοπίο αφού συmicroβάλλει στο να ανοίγουν δρόmicroοι συνάντησης γνωριmicroίας συνεργασίας και κατανόησης ανάmicroεσα στους λαούς της γης Η νέα παγκοσmicroιοποιηmicroένη πραγmicroατικότητα microε υποστηρικτικά εργαλεία τις νέες τεχνολογίες τις microεταφορές τις επικοινωνίες άλλαξαν επαναστατικά τον κόσmicroο τον microίκρυναν τον έκαναν πιο προσιτό Τα σύνορα χαλάρωσαν οι πολίτες του κόσmicroου ταξιδεύουν και το φάσmicroα των προορισmicroών διευρύνθηκε Η Ελλάδα ανοίγεται στο διεθνές επενδυτικό περιβάλλον και microέσα σε σύντοmicroο χρονικό διάστηmicroα συγκέντρωσε και προβάλλει όλους εκείνους τους παράγοντες και τις προϋποθέσεις που επηρεάζουν θετικά τις

  άmicroεσες επενδύσεις

  Η τουριστική πολιτική οφείλει και έχει σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους

  Αναδεικνύει τη σηmicroασία του τουρισmicroού για την απασχόληση και την περιφερειακή ανάπτυξη Προσελκύει επενδύσεις ενώ παράλληλα βοηθάει και ενισχύει την επιχειρηmicroατικότητα Επιπρόσθετα προβάλλει την ιστορία και τον πολιτισmicroό της χώρας και συmicroβάλλει στη σύγχρονη και οmicroοιόmicroορφη ανάπτυξη προστατεύοντας παράλληλα το περιβάλλον και τον φυσικό της πλούτο

  Για το σκοπό αυτό ο Εθνικός Οργανισmicroός Τουρισmicroού προχώρησε άmicroεσα στη θέσπιση microιας σειράς υποστηρικτικών τουριστικών υποδοmicroών και κανόνων βάσει των οποίων θα δοθούν κίνητρα για τη βελτίωση του επενδυτικού κλίmicroατος την προσέλκυση ξένων επενδύσεων αιχmicroής την αναβάθmicroιση του ποιοτικού κέντρου βάρους του ξενοδοχειακού τοmicroέα και την άmicroεση και ουσιαστική ανάπτυξη ειδικών και εναλλακτικών microορφών τουρισmicroού Παράλληλα microελετά και σχεδιάζει τη νέα τουριστική χωροταξία microέσω της ανάδειξης νέων περιοχών προς τουριστική ανάπτυξη

  (ΕΟΤ 2006)

  Ελληνικός Ξενοδοχειακός Τοmicroέας   Από τη στιγmicroή που η Ελλάδα αποτελεί χώρα προορισmicroού τουριστών ευνόητο είναι ο ξενοδοχειακός τοmicroέας να αποτελεί τον κύριο microοχλό της τουριστικής της ανάπτυξης

  Σε microελέτη του ΙΤΕΠ (2001) σε σχέση microε τον αριθmicroό των δωmicroατίων στα Ελληνικά ξενοδοχεία το 93 αυτών έχουν λιγότερα από 100 δωmicroάτια ενώ απασχολούν από έναν έως 60 υπαλλήλους Ανάλογα microε τον προορισmicroό τα microεγάλα ξενοδοχεία στην Ελλάδα υποβοηθούνται από microικρότερες επιχειρήσεις κατάλυσης όπως ενοικιαζόmicroενα δωmicroάτια εξοχικές κατοικίες bungalows και camping

  Η Ευρωπαϊκή Ένωση καθορίζει ως microικρές και microεσαίες επιχειρήσεις αυτές που απασχολούν λιγότερους από 250 υπαλλήλους (European Commission 2002) Εάν χρησιmicroοποιηθεί ο αριθmicroός των υπαλλήλων ως κριτήριο για να κατηγοριοποιηθούν οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα η συντριπτική πλειοψηφία των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στη χώρα (ίσως πάνω από το 99 του συνόλου) ουσιαστικά ανήκει σε αυτή την κατηγορία (Bastakis amp συν 2004)

  Αυτού του είδους οι επιχειρήσεις έχουνε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και συγκεκριmicroένες στρατηγικές και λειτουργικές αδυναmicroίες που εmicroποδίζουν όχι microόνο τη λειτουργία και το επίπεδο των παρεχόmicroενων υπηρεσιών τους αλλά και την ικανότητά τους να διαπραγmicroατεύονται microε όρους που εξυπηρετούν τα συmicroφέροντά τους

  Ο Middelton (1994) θεωρεί ότι ο σχεδιασmicroός είναι πολύ σηmicroαντικός παράγοντας στην τουριστική βιοmicroηχανία όταν η ζήτηση microεταβάλλεται το αδιάθετο προϊόν δεν microπορεί να διατεθεί ξανά και η προσφορά απαιτεί microεγάλες επενδύσεις Κάποια άλλα χαρακτηριστικά αυτών των επιχειρήσεων είναι τα προβλήmicroατα που παρατηρούνται το σχεδιασmicroό και στην οριοθέτηση των στρατηγικών τους στόχων αφού οι τακτικές τους και οι επιχειρησιακές τους αποφάσεις κυριαρχούνται στο στρατηγικό τους σχεδιασmicroό από τις πολιτικές και στόχους άλλων microεγαλύτερων επιχειρήσεων (Olsen 1991 Buhalis amp Cooper 1992)

  Οι Ελληνικές λοιπόν microικροmicroεσαίες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν αδύναmicroη διοίκηση και διαφήmicroιση των υπηρεσιών και των προϊόντων τους αφού έχουν περιορισmicroένους οικονοmicroικούς πόρους για να απασχολήσουν εξειδικευmicroένο προσωπικό και για να προωθήσουν επαρκώς την ίδια την επιχείρηση (Bastakis amp συν 2004)

  Όλοι αυτοί οι λόγοι οδηγούνε τον Ελληνικό ξενοδοχειακό τοmicroέα να καθίσταται ως ο laquoαδύναmicroος κρίκοςraquo στα κανάλια διανοmicroής του τουριστικού προϊόντος και να εξαρτάται από τους Tour Operators και τους microεσολαβητές αυτών

  Επιπρόσθετα οι microεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα λόγω της microεγάλης επιχειρησιακής τους εmicroβέλειας και των οικονοmicroικών πόρων που διαθέτουν microπορούν να αναπροσαρmicroόζουν τόσο τις τιmicroές τους όσο και το προϊόν τους microε τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ουσιαστικά αδύνατον οι microικρότερες επιχειρήσεις να τις ανταγωνιστούν Τέτοιες επιχειρησιακές συmicroπεριφορές συνήθως συναντούνται σε παραδοσιακούς Ελληνικούς τουριστικούς προορισmicroούς όπου λόγω του όγκου των τουριστών και του πλήθους των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων ο ανταγωνισmicroός είναι πολύ microεγάλος

  ΙΤΕΠ (2001) Τα Προβλήmicroατα και οι Προοπτικές των Ελληνικών Μικροmicroεσαίων Επιχειρήσεων Ίδρυmicroα Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων Μελέτη 10 Αθήνα ΙΤΕΠ

  Καλφιώτης Σ (1976) Τουριστική Οικονοmicroική Αθήνα Εκδόσεις Τυροβολάς   Κοινωνία των Εθνών (1937) Ορισmicroός του Τουρίστα Στο Β Ρούπας (1993) Αρχές Τουρισmicroού Αθήνα Οργανισmicroός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων

  Andriotis K (2000) Local Community Perceptions of Tourism as a Development Tool The Island of Crete Unpublished PhD Thesis Bournemouth BournemouthUniversity

  Bastakis C Buhalis D amp Butler R (2004) The Perception of Small and Medium Sized Tourism Accommodation Providers on the Impacts of the Tour Operatorsrsquo Power in Eastern Mediterranean Tourism Management 25 151 ndash 170

  Buhalis D amp Cooper C (1992) Strategic Management and Marketing of Small and Medium-Sized Tourism Enterprises in the Greek Aegean Islands Στο R Teare D

  Adams amp S Messenger (eds) Managing Projects in Hospitality Organizations London Cassel

  Buhalis D (1998) Strategic Use of Information Technologies in the Tourism Industry Tourism Management 19(5) 409 ndash 421

  Buhalis D Jafari J and Werthner H (1997) Information Technology and the Reengineering of Tourism Annals of Tourism Research 24(1) 245 ndash 248

  Constandinides G (2002) CAMP Cyprus Diagnostic Feasibility Report Report Prepared for MAP ndash PAP RAC

  Fokiali P (2002) Tourism and Sustainable Development in the Mediterranean The Case of Rhodes Too Late for Research in Carrying Capacity Πηγή από το Διαδίκτυο httpwwwfundpacbepreludepublicationsbulletinsBull45_3pdf

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια laquoΕπεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτωνraquo

Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo

[1] httpcreativecommonsorglicensesαπό-nc-sa40

Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση

bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο

bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο

bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο

Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί

  Υπάρχουν πολλοί λόγοι που αναπτύχθηκε microεταπολεmicroικά ο τουρισmicroός τόσο   στον κόσmicroο όσο και στην Ελλάδα Οι βασικότεροι λόγοι είναι έξι (Pappas 2001)   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η microείωση των ωρών εργασίας των δυνητικών τουριστών Η microείωση των ωρών εργασίας των δυνητικών τουριστών   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η δυναmicroική ανάπτυξη του laquoδικαιώmicroατοςraquo για διακοπές νοώντας ότι όλο και Η δυναmicroική ανάπτυξη του laquoδικαιώmicroατοςraquo για διακοπές νοώντας ότι όλο και   περισσότεροι άνθρωποι είχαν και διέθεταν χρόνο για αναψυχή   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η ανάπτυξη των microέσων microαζικής microεταφοράς Η ανάπτυξη των microέσων microαζικής microεταφοράς   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η βελτίωση του εισοδήmicroατος των πολιτών ιδιαίτερα αυτών που προέρχονταν Η βελτίωση του εισοδήmicroατος των πολιτών ιδιαίτερα αυτών που προέρχονταν   από χώρες αποστολής τουριστών και η δηmicroιουργία microεσαίας κοινωνικής τάξης   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η microαζική παραγωγή και κατανάλωση του τουριστικού προϊόντος microε Η microαζική παραγωγή και κατανάλωση του τουριστικού προϊόντος microε   αποτέλεσmicroα τη microείωση της τιmicroής στο διατιθέmicroενο προϊόν   10485761048577104857810485791048580104858110485821048583104858410485851048586104858710485881048589104859010485911048592104859310485941048595104859610485971048598104859910486001048601104860210486031048604104860510486061048607104860810486091048610104861110486121048613104861410486151048616104861710486181048619104862010486211048622104862310486241048625104862610486271048628104862910486301048631104863210486331048634104863510486361048637104863810486391048640104864110486421048643104864410486451048646104864710486481048649104865010486511048652104865310486541048655104865610486571048658104865910486601048661104866210486631048664104866510486661048667104866810486691048670104867110486721048673104867410486751048676104867710486781048679104868010486811048682104868310486841048685104868610486871048688104868910486901048691104869210486931048694104869510486961048697104869810486991048700104870110487021048703 Η ανάπτυξη των τεχνολογιών επικοινωνίας και η πρόσβαση των τουριστών microε Η ανάπτυξη των τεχνολογιών επικοινωνίας και η πρόσβαση των τουριστών microε   τη δουλειά και το σπίτι τους   Όλοι αυτοί οι λόγοι που συντέλεσαν στη ραγδαία πληθυσmicroιακή αύξηση των   τουριστών και στη δηmicroιουργία τουριστικών πακέτων που ήταν πλέον προσιτά και σε   χαmicroηλότερες οικονοmicroικές τάξεις οδήγησαν στον επαναπροσδιορισmicroό των   οικονοmicroικών σχέσεων τόσο των ντόπιων microεταξύ τους όσο και των τοmicroέων   παραγωγής των κοινωνιών υποδοχής

  Κατά τη δεκαετία του 70rsquo πολλές Ελληνικές περιφέρειες ιδιαίτερα οι νησιωτικές γνώρισαν δραmicroατικές αλλαγές στην οικονοmicroική τους βάση Ύστερα από πολλές δεκαετίες microε microια οικονοmicroία που η γεωργία αποτελούσε το βασικό τοmicroέα παραγωγής

  και που συmicroπληρώνονταν από την αλιεία και τη ναυσιπλοΐα η ζήτηση για διακοπές των ατόmicroων που προέρχονταν κυρίως από τις δυτικοευρωπαϊκές χώρες

  επαναπροσδ ιόρ ισε την εθν ι κή παραγωγική δραστηριότητα (Andriotis 2000) Έτσι δόθηκε έmicroφαση στην τουριστική ανάπτυξη προσδιορίζοντάς την ως την κύρια αναπτυξιακή στρατηγική microε στόχο τη βελτίωση της τοπικής και εθνικής οικονοmicroίας

  καθώς και του βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων

  Ο Ελληνικός τουρισmicroός αυξήθηκε σηmicroαντικά τις τελευταίες δεκαετίες ενώ αυτή η ανάπτυξη αναmicroένεται να συνεχιστεί Μη microητροπολιτικές περιοχές της χώρας έχουν ήδη επωφεληθεί από αυτή την ανάπτυξη (Gibson 1993 32 ndash 37) Ο τουρισmicroός αποτέλεσε για την Ελλάδα ένα σηmicroαντικό συστατικό στην οικονοmicroία της επαρχίας ενώ η ανάπτυξη αυτών των περιοχών ουσιαστικά τις microετέβαλε στις οικονοmicroικά ισχυρές περιφέρειες της χώρας (πχ Κρήτη Κέρκυρα Κυκλάδες Δωδεκάνησα κλπ)

  Το σύνολο των εσόδων της Ελλάδας από τον τουρισmicroό έφθασε το 2004 τα 105 δισεκατοmicromicroύρια euro όντας microεγαλύτερο από το σύνολο της αξίας των εθνικών εξαγωγών τόσο προϊόντων όσο και υπηρεσιών και κάλυψε περίπου το 40 του ελλείmicromicroατος του ισοζυγίου των εθνικών εξωτερικών πληρωmicroών (Παππάς 2006)

  Σήmicroερα στον Ελληνικό τουρισmicroό απασχολούνται άmicroεσα και έmicromicroεσα περίπου 800000 εργαζόmicroενοι το microεγαλύτερο microέρος των οποίων δραστηριοποιείται στην περιφέρεια και σε microικρού ή microεσαίου microεγέθους επιχειρήσεις (Ανδρεάδης 2005)

  Συγκρινόmicroενος σε παγκόσmicroιο επίπεδο ο Ε λ λ η ν ι κ ό ς τ ο υ ρ ι σ micro ό ς κ α τ α γ ρ ά φ ε ι εντυπωσιακές επιδόσεις Σύmicroφωνα microε τα επίσηmicroα στοιχεία του (WΤΟ 2005)

  Η Ελλάδα το 2003 κατατάσσεται στη 10η θέση παγκοσmicroίως σε σχέση microε τις τουριστικές

  εισπράξεις και στη 13η θέση ως προς τις αφίξεις (Ανδρεάδης 2005)

  Ο ι ε π ι δ ό σ ε ι ς αυ τ έ ς γ ί ν ο ν τ α ι π ι ο εντυπωσιακές αν γίνει αναγωγή σε σχέση microε το microέγεθος της Ελλάδας ενώ παράλληλα καταδεικνύουν την ύπαρξη ενός εξαιρετικά ελκυστικού πρωτογενούς τουριστικού προϊόντος

  Παρrsquo όλα αυτά ο εντεινόmicroενος ανταγωνισmicroός των παραδοσιακών τουριστικών προορισmicroών και η είσοδος νέων σε συνδυασmicroό microε τα προβλήmicroατα που αντιmicroετωπίζουν οι ελληνικές τουριστικές και ιδιαίτερα ξενοδοχειακές επιχειρήσεις καθιστούν απαραίτητη την ανάγκη της εθνικής τουριστικής στρατηγικής πολιτικής και σχεδιασmicroού microε έmicroφαση στην ποιότητα του παρεχόmicroενου τουριστικού προϊόντος την αναβάθmicroιση των υποδοmicroών και την αρτιότερη εκπαίδευση και κατάρτιση του

  εργατικού δυναmicroικού

  Το σύνολο των εσόδων από τον τουρισmicroό στην Ελλάδα (103 δισ περίπου για το 2002) υπερβαίνει το σύνολο της αξίας των ελληνικών εξαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών

  Ο στόχος που έχει τεθεί από την πολιτεία είναι η αύξηση της συνεισφοράς του τουρισmicroού στο ΑΕΠ έτσι ώστε να ανέλθει στο 25 (Η Καθηmicroερινή 2006) Ο στρατηγικός αυτός στόχος laquoεπιβάλλειraquo τον τουρισmicroό ως έναν από τους βασικούς αναπτυξιακούς microοχλούς της εθνικής οικονοmicroίας Προϋπόθεση για την εκπλήρωση αυτού του στόχου αποτελεί η κατάρτιση microακροχρόνιου σχεδίου δράσης microε σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους για την τουριστική οικονοmicroία

  Πιο συγκεκριmicroένα ο ΕΟΤ (2006) θεωρεί ότι αυτό το σχέδιο πρέπει να εστιάζεται στις παρακάτω θεmicroατικές

1  Συmicroβολή στην περιφερειακή ανάπτυξη 2  Δηmicroιουργία νέων θέσεων εργασίας 3  Αύξηση της κατά κεφαλήν δαπάνης των

τουριστών 4  Αύξηση της microέσης διάρκειας παραmicroονής τους 5  Αύξηση του αριθmicroού των αφίξεων Επιmicroήκυνση

της τουριστικής περιόδου 6  Εξισορρόπηση της κατανοmicroής της τουριστικής

δραστηριότητας της περιφέρειας της χώρας

  Ο εθνικός αναπτυξιακός νόmicroος συmicroπεριλαmicroβάνει ένα ξεχωριστό κεφάλαιο για την τουριστική ανάπτυξη Η έννοια του τουρισmicroού σε αντίθεση microε αυτό που ήταν γνωστό στο παρελθόν και εmicroπειρικά βιώθηκε δεν ισχύει πλέον κάτω από τα νέα δεδοmicroένα που έχουν

  διαmicroορφωθεί Υπερβαίνει τα όρια microιας microεσοπρόθεσmicroης στόχευσης οικονοmicroικής και επιχειρηmicroατικής δραστηριότητας Δεν έχει να κάνει microονάχα microε οικονοmicroικά microεγέθη

  Σήmicroερα ο τουρισmicroός πρέπει να είναι άρρηκτα δεmicroένος microε το παγκόσmicroιο τοπίο αφού συmicroβάλλει στο να ανοίγουν δρόmicroοι συνάντησης γνωριmicroίας συνεργασίας και κατανόησης ανάmicroεσα στους λαούς της γης Η νέα παγκοσmicroιοποιηmicroένη πραγmicroατικότητα microε υποστηρικτικά εργαλεία τις νέες τεχνολογίες τις microεταφορές τις επικοινωνίες άλλαξαν επαναστατικά τον κόσmicroο τον microίκρυναν τον έκαναν πιο προσιτό Τα σύνορα χαλάρωσαν οι πολίτες του κόσmicroου ταξιδεύουν και το φάσmicroα των προορισmicroών διευρύνθηκε Η Ελλάδα ανοίγεται στο διεθνές επενδυτικό περιβάλλον και microέσα σε σύντοmicroο χρονικό διάστηmicroα συγκέντρωσε και προβάλλει όλους εκείνους τους παράγοντες και τις προϋποθέσεις που επηρεάζουν θετικά τις

  άmicroεσες επενδύσεις

  Η τουριστική πολιτική οφείλει και έχει σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους

  Αναδεικνύει τη σηmicroασία του τουρισmicroού για την απασχόληση και την περιφερειακή ανάπτυξη Προσελκύει επενδύσεις ενώ παράλληλα βοηθάει και ενισχύει την επιχειρηmicroατικότητα Επιπρόσθετα προβάλλει την ιστορία και τον πολιτισmicroό της χώρας και συmicroβάλλει στη σύγχρονη και οmicroοιόmicroορφη ανάπτυξη προστατεύοντας παράλληλα το περιβάλλον και τον φυσικό της πλούτο

  Για το σκοπό αυτό ο Εθνικός Οργανισmicroός Τουρισmicroού προχώρησε άmicroεσα στη θέσπιση microιας σειράς υποστηρικτικών τουριστικών υποδοmicroών και κανόνων βάσει των οποίων θα δοθούν κίνητρα για τη βελτίωση του επενδυτικού κλίmicroατος την προσέλκυση ξένων επενδύσεων αιχmicroής την αναβάθmicroιση του ποιοτικού κέντρου βάρους του ξενοδοχειακού τοmicroέα και την άmicroεση και ουσιαστική ανάπτυξη ειδικών και εναλλακτικών microορφών τουρισmicroού Παράλληλα microελετά και σχεδιάζει τη νέα τουριστική χωροταξία microέσω της ανάδειξης νέων περιοχών προς τουριστική ανάπτυξη

  (ΕΟΤ 2006)

  Ελληνικός Ξενοδοχειακός Τοmicroέας   Από τη στιγmicroή που η Ελλάδα αποτελεί χώρα προορισmicroού τουριστών ευνόητο είναι ο ξενοδοχειακός τοmicroέας να αποτελεί τον κύριο microοχλό της τουριστικής της ανάπτυξης

  Σε microελέτη του ΙΤΕΠ (2001) σε σχέση microε τον αριθmicroό των δωmicroατίων στα Ελληνικά ξενοδοχεία το 93 αυτών έχουν λιγότερα από 100 δωmicroάτια ενώ απασχολούν από έναν έως 60 υπαλλήλους Ανάλογα microε τον προορισmicroό τα microεγάλα ξενοδοχεία στην Ελλάδα υποβοηθούνται από microικρότερες επιχειρήσεις κατάλυσης όπως ενοικιαζόmicroενα δωmicroάτια εξοχικές κατοικίες bungalows και camping

  Η Ευρωπαϊκή Ένωση καθορίζει ως microικρές και microεσαίες επιχειρήσεις αυτές που απασχολούν λιγότερους από 250 υπαλλήλους (European Commission 2002) Εάν χρησιmicroοποιηθεί ο αριθmicroός των υπαλλήλων ως κριτήριο για να κατηγοριοποιηθούν οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα η συντριπτική πλειοψηφία των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στη χώρα (ίσως πάνω από το 99 του συνόλου) ουσιαστικά ανήκει σε αυτή την κατηγορία (Bastakis amp συν 2004)

  Αυτού του είδους οι επιχειρήσεις έχουνε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και συγκεκριmicroένες στρατηγικές και λειτουργικές αδυναmicroίες που εmicroποδίζουν όχι microόνο τη λειτουργία και το επίπεδο των παρεχόmicroενων υπηρεσιών τους αλλά και την ικανότητά τους να διαπραγmicroατεύονται microε όρους που εξυπηρετούν τα συmicroφέροντά τους

  Ο Middelton (1994) θεωρεί ότι ο σχεδιασmicroός είναι πολύ σηmicroαντικός παράγοντας στην τουριστική βιοmicroηχανία όταν η ζήτηση microεταβάλλεται το αδιάθετο προϊόν δεν microπορεί να διατεθεί ξανά και η προσφορά απαιτεί microεγάλες επενδύσεις Κάποια άλλα χαρακτηριστικά αυτών των επιχειρήσεων είναι τα προβλήmicroατα που παρατηρούνται το σχεδιασmicroό και στην οριοθέτηση των στρατηγικών τους στόχων αφού οι τακτικές τους και οι επιχειρησιακές τους αποφάσεις κυριαρχούνται στο στρατηγικό τους σχεδιασmicroό από τις πολιτικές και στόχους άλλων microεγαλύτερων επιχειρήσεων (Olsen 1991 Buhalis amp Cooper 1992)

  Οι Ελληνικές λοιπόν microικροmicroεσαίες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν αδύναmicroη διοίκηση και διαφήmicroιση των υπηρεσιών και των προϊόντων τους αφού έχουν περιορισmicroένους οικονοmicroικούς πόρους για να απασχολήσουν εξειδικευmicroένο προσωπικό και για να προωθήσουν επαρκώς την ίδια την επιχείρηση (Bastakis amp συν 2004)

  Όλοι αυτοί οι λόγοι οδηγούνε τον Ελληνικό ξενοδοχειακό τοmicroέα να καθίσταται ως ο laquoαδύναmicroος κρίκοςraquo στα κανάλια διανοmicroής του τουριστικού προϊόντος και να εξαρτάται από τους Tour Operators και τους microεσολαβητές αυτών

  Επιπρόσθετα οι microεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα λόγω της microεγάλης επιχειρησιακής τους εmicroβέλειας και των οικονοmicroικών πόρων που διαθέτουν microπορούν να αναπροσαρmicroόζουν τόσο τις τιmicroές τους όσο και το προϊόν τους microε τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ουσιαστικά αδύνατον οι microικρότερες επιχειρήσεις να τις ανταγωνιστούν Τέτοιες επιχειρησιακές συmicroπεριφορές συνήθως συναντούνται σε παραδοσιακούς Ελληνικούς τουριστικούς προορισmicroούς όπου λόγω του όγκου των τουριστών και του πλήθους των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων ο ανταγωνισmicroός είναι πολύ microεγάλος

  ΙΤΕΠ (2001) Τα Προβλήmicroατα και οι Προοπτικές των Ελληνικών Μικροmicroεσαίων Επιχειρήσεων Ίδρυmicroα Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων Μελέτη 10 Αθήνα ΙΤΕΠ

  Καλφιώτης Σ (1976) Τουριστική Οικονοmicroική Αθήνα Εκδόσεις Τυροβολάς   Κοινωνία των Εθνών (1937) Ορισmicroός του Τουρίστα Στο Β Ρούπας (1993) Αρχές Τουρισmicroού Αθήνα Οργανισmicroός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων

  Andriotis K (2000) Local Community Perceptions of Tourism as a Development Tool The Island of Crete Unpublished PhD Thesis Bournemouth BournemouthUniversity

  Bastakis C Buhalis D amp Butler R (2004) The Perception of Small and Medium Sized Tourism Accommodation Providers on the Impacts of the Tour Operatorsrsquo Power in Eastern Mediterranean Tourism Management 25 151 ndash 170

  Buhalis D amp Cooper C (1992) Strategic Management and Marketing of Small and Medium-Sized Tourism Enterprises in the Greek Aegean Islands Στο R Teare D

  Adams amp S Messenger (eds) Managing Projects in Hospitality Organizations London Cassel

  Buhalis D (1998) Strategic Use of Information Technologies in the Tourism Industry Tourism Management 19(5) 409 ndash 421

  Buhalis D Jafari J and Werthner H (1997) Information Technology and the Reengineering of Tourism Annals of Tourism Research 24(1) 245 ndash 248

  Constandinides G (2002) CAMP Cyprus Diagnostic Feasibility Report Report Prepared for MAP ndash PAP RAC

  Fokiali P (2002) Tourism and Sustainable Development in the Mediterranean The Case of Rhodes Too Late for Research in Carrying Capacity Πηγή από το Διαδίκτυο httpwwwfundpacbepreludepublicationsbulletinsBull45_3pdf

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια laquoΕπεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτωνraquo

Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo

[1] httpcreativecommonsorglicensesαπό-nc-sa40

Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση

bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο

bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο

bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο

Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί

  Κατά τη δεκαετία του 70rsquo πολλές Ελληνικές περιφέρειες ιδιαίτερα οι νησιωτικές γνώρισαν δραmicroατικές αλλαγές στην οικονοmicroική τους βάση Ύστερα από πολλές δεκαετίες microε microια οικονοmicroία που η γεωργία αποτελούσε το βασικό τοmicroέα παραγωγής

  και που συmicroπληρώνονταν από την αλιεία και τη ναυσιπλοΐα η ζήτηση για διακοπές των ατόmicroων που προέρχονταν κυρίως από τις δυτικοευρωπαϊκές χώρες

  επαναπροσδ ιόρ ισε την εθν ι κή παραγωγική δραστηριότητα (Andriotis 2000) Έτσι δόθηκε έmicroφαση στην τουριστική ανάπτυξη προσδιορίζοντάς την ως την κύρια αναπτυξιακή στρατηγική microε στόχο τη βελτίωση της τοπικής και εθνικής οικονοmicroίας

  καθώς και του βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων

  Ο Ελληνικός τουρισmicroός αυξήθηκε σηmicroαντικά τις τελευταίες δεκαετίες ενώ αυτή η ανάπτυξη αναmicroένεται να συνεχιστεί Μη microητροπολιτικές περιοχές της χώρας έχουν ήδη επωφεληθεί από αυτή την ανάπτυξη (Gibson 1993 32 ndash 37) Ο τουρισmicroός αποτέλεσε για την Ελλάδα ένα σηmicroαντικό συστατικό στην οικονοmicroία της επαρχίας ενώ η ανάπτυξη αυτών των περιοχών ουσιαστικά τις microετέβαλε στις οικονοmicroικά ισχυρές περιφέρειες της χώρας (πχ Κρήτη Κέρκυρα Κυκλάδες Δωδεκάνησα κλπ)

  Το σύνολο των εσόδων της Ελλάδας από τον τουρισmicroό έφθασε το 2004 τα 105 δισεκατοmicromicroύρια euro όντας microεγαλύτερο από το σύνολο της αξίας των εθνικών εξαγωγών τόσο προϊόντων όσο και υπηρεσιών και κάλυψε περίπου το 40 του ελλείmicromicroατος του ισοζυγίου των εθνικών εξωτερικών πληρωmicroών (Παππάς 2006)

  Σήmicroερα στον Ελληνικό τουρισmicroό απασχολούνται άmicroεσα και έmicromicroεσα περίπου 800000 εργαζόmicroενοι το microεγαλύτερο microέρος των οποίων δραστηριοποιείται στην περιφέρεια και σε microικρού ή microεσαίου microεγέθους επιχειρήσεις (Ανδρεάδης 2005)

  Συγκρινόmicroενος σε παγκόσmicroιο επίπεδο ο Ε λ λ η ν ι κ ό ς τ ο υ ρ ι σ micro ό ς κ α τ α γ ρ ά φ ε ι εντυπωσιακές επιδόσεις Σύmicroφωνα microε τα επίσηmicroα στοιχεία του (WΤΟ 2005)

  Η Ελλάδα το 2003 κατατάσσεται στη 10η θέση παγκοσmicroίως σε σχέση microε τις τουριστικές

  εισπράξεις και στη 13η θέση ως προς τις αφίξεις (Ανδρεάδης 2005)

  Ο ι ε π ι δ ό σ ε ι ς αυ τ έ ς γ ί ν ο ν τ α ι π ι ο εντυπωσιακές αν γίνει αναγωγή σε σχέση microε το microέγεθος της Ελλάδας ενώ παράλληλα καταδεικνύουν την ύπαρξη ενός εξαιρετικά ελκυστικού πρωτογενούς τουριστικού προϊόντος

  Παρrsquo όλα αυτά ο εντεινόmicroενος ανταγωνισmicroός των παραδοσιακών τουριστικών προορισmicroών και η είσοδος νέων σε συνδυασmicroό microε τα προβλήmicroατα που αντιmicroετωπίζουν οι ελληνικές τουριστικές και ιδιαίτερα ξενοδοχειακές επιχειρήσεις καθιστούν απαραίτητη την ανάγκη της εθνικής τουριστικής στρατηγικής πολιτικής και σχεδιασmicroού microε έmicroφαση στην ποιότητα του παρεχόmicroενου τουριστικού προϊόντος την αναβάθmicroιση των υποδοmicroών και την αρτιότερη εκπαίδευση και κατάρτιση του

  εργατικού δυναmicroικού

  Το σύνολο των εσόδων από τον τουρισmicroό στην Ελλάδα (103 δισ περίπου για το 2002) υπερβαίνει το σύνολο της αξίας των ελληνικών εξαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών

  Ο στόχος που έχει τεθεί από την πολιτεία είναι η αύξηση της συνεισφοράς του τουρισmicroού στο ΑΕΠ έτσι ώστε να ανέλθει στο 25 (Η Καθηmicroερινή 2006) Ο στρατηγικός αυτός στόχος laquoεπιβάλλειraquo τον τουρισmicroό ως έναν από τους βασικούς αναπτυξιακούς microοχλούς της εθνικής οικονοmicroίας Προϋπόθεση για την εκπλήρωση αυτού του στόχου αποτελεί η κατάρτιση microακροχρόνιου σχεδίου δράσης microε σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους για την τουριστική οικονοmicroία

  Πιο συγκεκριmicroένα ο ΕΟΤ (2006) θεωρεί ότι αυτό το σχέδιο πρέπει να εστιάζεται στις παρακάτω θεmicroατικές

1  Συmicroβολή στην περιφερειακή ανάπτυξη 2  Δηmicroιουργία νέων θέσεων εργασίας 3  Αύξηση της κατά κεφαλήν δαπάνης των

τουριστών 4  Αύξηση της microέσης διάρκειας παραmicroονής τους 5  Αύξηση του αριθmicroού των αφίξεων Επιmicroήκυνση

της τουριστικής περιόδου 6  Εξισορρόπηση της κατανοmicroής της τουριστικής

δραστηριότητας της περιφέρειας της χώρας

  Ο εθνικός αναπτυξιακός νόmicroος συmicroπεριλαmicroβάνει ένα ξεχωριστό κεφάλαιο για την τουριστική ανάπτυξη Η έννοια του τουρισmicroού σε αντίθεση microε αυτό που ήταν γνωστό στο παρελθόν και εmicroπειρικά βιώθηκε δεν ισχύει πλέον κάτω από τα νέα δεδοmicroένα που έχουν

  διαmicroορφωθεί Υπερβαίνει τα όρια microιας microεσοπρόθεσmicroης στόχευσης οικονοmicroικής και επιχειρηmicroατικής δραστηριότητας Δεν έχει να κάνει microονάχα microε οικονοmicroικά microεγέθη

  Σήmicroερα ο τουρισmicroός πρέπει να είναι άρρηκτα δεmicroένος microε το παγκόσmicroιο τοπίο αφού συmicroβάλλει στο να ανοίγουν δρόmicroοι συνάντησης γνωριmicroίας συνεργασίας και κατανόησης ανάmicroεσα στους λαούς της γης Η νέα παγκοσmicroιοποιηmicroένη πραγmicroατικότητα microε υποστηρικτικά εργαλεία τις νέες τεχνολογίες τις microεταφορές τις επικοινωνίες άλλαξαν επαναστατικά τον κόσmicroο τον microίκρυναν τον έκαναν πιο προσιτό Τα σύνορα χαλάρωσαν οι πολίτες του κόσmicroου ταξιδεύουν και το φάσmicroα των προορισmicroών διευρύνθηκε Η Ελλάδα ανοίγεται στο διεθνές επενδυτικό περιβάλλον και microέσα σε σύντοmicroο χρονικό διάστηmicroα συγκέντρωσε και προβάλλει όλους εκείνους τους παράγοντες και τις προϋποθέσεις που επηρεάζουν θετικά τις

  άmicroεσες επενδύσεις

  Η τουριστική πολιτική οφείλει και έχει σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους

  Αναδεικνύει τη σηmicroασία του τουρισmicroού για την απασχόληση και την περιφερειακή ανάπτυξη Προσελκύει επενδύσεις ενώ παράλληλα βοηθάει και ενισχύει την επιχειρηmicroατικότητα Επιπρόσθετα προβάλλει την ιστορία και τον πολιτισmicroό της χώρας και συmicroβάλλει στη σύγχρονη και οmicroοιόmicroορφη ανάπτυξη προστατεύοντας παράλληλα το περιβάλλον και τον φυσικό της πλούτο

  Για το σκοπό αυτό ο Εθνικός Οργανισmicroός Τουρισmicroού προχώρησε άmicroεσα στη θέσπιση microιας σειράς υποστηρικτικών τουριστικών υποδοmicroών και κανόνων βάσει των οποίων θα δοθούν κίνητρα για τη βελτίωση του επενδυτικού κλίmicroατος την προσέλκυση ξένων επενδύσεων αιχmicroής την αναβάθmicroιση του ποιοτικού κέντρου βάρους του ξενοδοχειακού τοmicroέα και την άmicroεση και ουσιαστική ανάπτυξη ειδικών και εναλλακτικών microορφών τουρισmicroού Παράλληλα microελετά και σχεδιάζει τη νέα τουριστική χωροταξία microέσω της ανάδειξης νέων περιοχών προς τουριστική ανάπτυξη

  (ΕΟΤ 2006)

  Ελληνικός Ξενοδοχειακός Τοmicroέας   Από τη στιγmicroή που η Ελλάδα αποτελεί χώρα προορισmicroού τουριστών ευνόητο είναι ο ξενοδοχειακός τοmicroέας να αποτελεί τον κύριο microοχλό της τουριστικής της ανάπτυξης

  Σε microελέτη του ΙΤΕΠ (2001) σε σχέση microε τον αριθmicroό των δωmicroατίων στα Ελληνικά ξενοδοχεία το 93 αυτών έχουν λιγότερα από 100 δωmicroάτια ενώ απασχολούν από έναν έως 60 υπαλλήλους Ανάλογα microε τον προορισmicroό τα microεγάλα ξενοδοχεία στην Ελλάδα υποβοηθούνται από microικρότερες επιχειρήσεις κατάλυσης όπως ενοικιαζόmicroενα δωmicroάτια εξοχικές κατοικίες bungalows και camping

  Η Ευρωπαϊκή Ένωση καθορίζει ως microικρές και microεσαίες επιχειρήσεις αυτές που απασχολούν λιγότερους από 250 υπαλλήλους (European Commission 2002) Εάν χρησιmicroοποιηθεί ο αριθmicroός των υπαλλήλων ως κριτήριο για να κατηγοριοποιηθούν οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα η συντριπτική πλειοψηφία των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στη χώρα (ίσως πάνω από το 99 του συνόλου) ουσιαστικά ανήκει σε αυτή την κατηγορία (Bastakis amp συν 2004)

  Αυτού του είδους οι επιχειρήσεις έχουνε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και συγκεκριmicroένες στρατηγικές και λειτουργικές αδυναmicroίες που εmicroποδίζουν όχι microόνο τη λειτουργία και το επίπεδο των παρεχόmicroενων υπηρεσιών τους αλλά και την ικανότητά τους να διαπραγmicroατεύονται microε όρους που εξυπηρετούν τα συmicroφέροντά τους

  Ο Middelton (1994) θεωρεί ότι ο σχεδιασmicroός είναι πολύ σηmicroαντικός παράγοντας στην τουριστική βιοmicroηχανία όταν η ζήτηση microεταβάλλεται το αδιάθετο προϊόν δεν microπορεί να διατεθεί ξανά και η προσφορά απαιτεί microεγάλες επενδύσεις Κάποια άλλα χαρακτηριστικά αυτών των επιχειρήσεων είναι τα προβλήmicroατα που παρατηρούνται το σχεδιασmicroό και στην οριοθέτηση των στρατηγικών τους στόχων αφού οι τακτικές τους και οι επιχειρησιακές τους αποφάσεις κυριαρχούνται στο στρατηγικό τους σχεδιασmicroό από τις πολιτικές και στόχους άλλων microεγαλύτερων επιχειρήσεων (Olsen 1991 Buhalis amp Cooper 1992)

  Οι Ελληνικές λοιπόν microικροmicroεσαίες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν αδύναmicroη διοίκηση και διαφήmicroιση των υπηρεσιών και των προϊόντων τους αφού έχουν περιορισmicroένους οικονοmicroικούς πόρους για να απασχολήσουν εξειδικευmicroένο προσωπικό και για να προωθήσουν επαρκώς την ίδια την επιχείρηση (Bastakis amp συν 2004)

  Όλοι αυτοί οι λόγοι οδηγούνε τον Ελληνικό ξενοδοχειακό τοmicroέα να καθίσταται ως ο laquoαδύναmicroος κρίκοςraquo στα κανάλια διανοmicroής του τουριστικού προϊόντος και να εξαρτάται από τους Tour Operators και τους microεσολαβητές αυτών

  Επιπρόσθετα οι microεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα λόγω της microεγάλης επιχειρησιακής τους εmicroβέλειας και των οικονοmicroικών πόρων που διαθέτουν microπορούν να αναπροσαρmicroόζουν τόσο τις τιmicroές τους όσο και το προϊόν τους microε τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ουσιαστικά αδύνατον οι microικρότερες επιχειρήσεις να τις ανταγωνιστούν Τέτοιες επιχειρησιακές συmicroπεριφορές συνήθως συναντούνται σε παραδοσιακούς Ελληνικούς τουριστικούς προορισmicroούς όπου λόγω του όγκου των τουριστών και του πλήθους των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων ο ανταγωνισmicroός είναι πολύ microεγάλος

  ΙΤΕΠ (2001) Τα Προβλήmicroατα και οι Προοπτικές των Ελληνικών Μικροmicroεσαίων Επιχειρήσεων Ίδρυmicroα Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων Μελέτη 10 Αθήνα ΙΤΕΠ

  Καλφιώτης Σ (1976) Τουριστική Οικονοmicroική Αθήνα Εκδόσεις Τυροβολάς   Κοινωνία των Εθνών (1937) Ορισmicroός του Τουρίστα Στο Β Ρούπας (1993) Αρχές Τουρισmicroού Αθήνα Οργανισmicroός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων

  Andriotis K (2000) Local Community Perceptions of Tourism as a Development Tool The Island of Crete Unpublished PhD Thesis Bournemouth BournemouthUniversity

  Bastakis C Buhalis D amp Butler R (2004) The Perception of Small and Medium Sized Tourism Accommodation Providers on the Impacts of the Tour Operatorsrsquo Power in Eastern Mediterranean Tourism Management 25 151 ndash 170

  Buhalis D amp Cooper C (1992) Strategic Management and Marketing of Small and Medium-Sized Tourism Enterprises in the Greek Aegean Islands Στο R Teare D

  Adams amp S Messenger (eds) Managing Projects in Hospitality Organizations London Cassel

  Buhalis D (1998) Strategic Use of Information Technologies in the Tourism Industry Tourism Management 19(5) 409 ndash 421

  Buhalis D Jafari J and Werthner H (1997) Information Technology and the Reengineering of Tourism Annals of Tourism Research 24(1) 245 ndash 248

  Constandinides G (2002) CAMP Cyprus Diagnostic Feasibility Report Report Prepared for MAP ndash PAP RAC

  Fokiali P (2002) Tourism and Sustainable Development in the Mediterranean The Case of Rhodes Too Late for Research in Carrying Capacity Πηγή από το Διαδίκτυο httpwwwfundpacbepreludepublicationsbulletinsBull45_3pdf

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια laquoΕπεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτωνraquo

Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo

[1] httpcreativecommonsorglicensesαπό-nc-sa40

Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση

bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο

bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο

bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο

Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί

  Ο Ελληνικός τουρισmicroός αυξήθηκε σηmicroαντικά τις τελευταίες δεκαετίες ενώ αυτή η ανάπτυξη αναmicroένεται να συνεχιστεί Μη microητροπολιτικές περιοχές της χώρας έχουν ήδη επωφεληθεί από αυτή την ανάπτυξη (Gibson 1993 32 ndash 37) Ο τουρισmicroός αποτέλεσε για την Ελλάδα ένα σηmicroαντικό συστατικό στην οικονοmicroία της επαρχίας ενώ η ανάπτυξη αυτών των περιοχών ουσιαστικά τις microετέβαλε στις οικονοmicroικά ισχυρές περιφέρειες της χώρας (πχ Κρήτη Κέρκυρα Κυκλάδες Δωδεκάνησα κλπ)

  Το σύνολο των εσόδων της Ελλάδας από τον τουρισmicroό έφθασε το 2004 τα 105 δισεκατοmicromicroύρια euro όντας microεγαλύτερο από το σύνολο της αξίας των εθνικών εξαγωγών τόσο προϊόντων όσο και υπηρεσιών και κάλυψε περίπου το 40 του ελλείmicromicroατος του ισοζυγίου των εθνικών εξωτερικών πληρωmicroών (Παππάς 2006)

  Σήmicroερα στον Ελληνικό τουρισmicroό απασχολούνται άmicroεσα και έmicromicroεσα περίπου 800000 εργαζόmicroενοι το microεγαλύτερο microέρος των οποίων δραστηριοποιείται στην περιφέρεια και σε microικρού ή microεσαίου microεγέθους επιχειρήσεις (Ανδρεάδης 2005)

  Συγκρινόmicroενος σε παγκόσmicroιο επίπεδο ο Ε λ λ η ν ι κ ό ς τ ο υ ρ ι σ micro ό ς κ α τ α γ ρ ά φ ε ι εντυπωσιακές επιδόσεις Σύmicroφωνα microε τα επίσηmicroα στοιχεία του (WΤΟ 2005)

  Η Ελλάδα το 2003 κατατάσσεται στη 10η θέση παγκοσmicroίως σε σχέση microε τις τουριστικές

  εισπράξεις και στη 13η θέση ως προς τις αφίξεις (Ανδρεάδης 2005)

  Ο ι ε π ι δ ό σ ε ι ς αυ τ έ ς γ ί ν ο ν τ α ι π ι ο εντυπωσιακές αν γίνει αναγωγή σε σχέση microε το microέγεθος της Ελλάδας ενώ παράλληλα καταδεικνύουν την ύπαρξη ενός εξαιρετικά ελκυστικού πρωτογενούς τουριστικού προϊόντος

  Παρrsquo όλα αυτά ο εντεινόmicroενος ανταγωνισmicroός των παραδοσιακών τουριστικών προορισmicroών και η είσοδος νέων σε συνδυασmicroό microε τα προβλήmicroατα που αντιmicroετωπίζουν οι ελληνικές τουριστικές και ιδιαίτερα ξενοδοχειακές επιχειρήσεις καθιστούν απαραίτητη την ανάγκη της εθνικής τουριστικής στρατηγικής πολιτικής και σχεδιασmicroού microε έmicroφαση στην ποιότητα του παρεχόmicroενου τουριστικού προϊόντος την αναβάθmicroιση των υποδοmicroών και την αρτιότερη εκπαίδευση και κατάρτιση του

  εργατικού δυναmicroικού

  Το σύνολο των εσόδων από τον τουρισmicroό στην Ελλάδα (103 δισ περίπου για το 2002) υπερβαίνει το σύνολο της αξίας των ελληνικών εξαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών

  Ο στόχος που έχει τεθεί από την πολιτεία είναι η αύξηση της συνεισφοράς του τουρισmicroού στο ΑΕΠ έτσι ώστε να ανέλθει στο 25 (Η Καθηmicroερινή 2006) Ο στρατηγικός αυτός στόχος laquoεπιβάλλειraquo τον τουρισmicroό ως έναν από τους βασικούς αναπτυξιακούς microοχλούς της εθνικής οικονοmicroίας Προϋπόθεση για την εκπλήρωση αυτού του στόχου αποτελεί η κατάρτιση microακροχρόνιου σχεδίου δράσης microε σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους για την τουριστική οικονοmicroία

  Πιο συγκεκριmicroένα ο ΕΟΤ (2006) θεωρεί ότι αυτό το σχέδιο πρέπει να εστιάζεται στις παρακάτω θεmicroατικές

1  Συmicroβολή στην περιφερειακή ανάπτυξη 2  Δηmicroιουργία νέων θέσεων εργασίας 3  Αύξηση της κατά κεφαλήν δαπάνης των

τουριστών 4  Αύξηση της microέσης διάρκειας παραmicroονής τους 5  Αύξηση του αριθmicroού των αφίξεων Επιmicroήκυνση

της τουριστικής περιόδου 6  Εξισορρόπηση της κατανοmicroής της τουριστικής

δραστηριότητας της περιφέρειας της χώρας

  Ο εθνικός αναπτυξιακός νόmicroος συmicroπεριλαmicroβάνει ένα ξεχωριστό κεφάλαιο για την τουριστική ανάπτυξη Η έννοια του τουρισmicroού σε αντίθεση microε αυτό που ήταν γνωστό στο παρελθόν και εmicroπειρικά βιώθηκε δεν ισχύει πλέον κάτω από τα νέα δεδοmicroένα που έχουν

  διαmicroορφωθεί Υπερβαίνει τα όρια microιας microεσοπρόθεσmicroης στόχευσης οικονοmicroικής και επιχειρηmicroατικής δραστηριότητας Δεν έχει να κάνει microονάχα microε οικονοmicroικά microεγέθη

  Σήmicroερα ο τουρισmicroός πρέπει να είναι άρρηκτα δεmicroένος microε το παγκόσmicroιο τοπίο αφού συmicroβάλλει στο να ανοίγουν δρόmicroοι συνάντησης γνωριmicroίας συνεργασίας και κατανόησης ανάmicroεσα στους λαούς της γης Η νέα παγκοσmicroιοποιηmicroένη πραγmicroατικότητα microε υποστηρικτικά εργαλεία τις νέες τεχνολογίες τις microεταφορές τις επικοινωνίες άλλαξαν επαναστατικά τον κόσmicroο τον microίκρυναν τον έκαναν πιο προσιτό Τα σύνορα χαλάρωσαν οι πολίτες του κόσmicroου ταξιδεύουν και το φάσmicroα των προορισmicroών διευρύνθηκε Η Ελλάδα ανοίγεται στο διεθνές επενδυτικό περιβάλλον και microέσα σε σύντοmicroο χρονικό διάστηmicroα συγκέντρωσε και προβάλλει όλους εκείνους τους παράγοντες και τις προϋποθέσεις που επηρεάζουν θετικά τις

  άmicroεσες επενδύσεις

  Η τουριστική πολιτική οφείλει και έχει σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους

  Αναδεικνύει τη σηmicroασία του τουρισmicroού για την απασχόληση και την περιφερειακή ανάπτυξη Προσελκύει επενδύσεις ενώ παράλληλα βοηθάει και ενισχύει την επιχειρηmicroατικότητα Επιπρόσθετα προβάλλει την ιστορία και τον πολιτισmicroό της χώρας και συmicroβάλλει στη σύγχρονη και οmicroοιόmicroορφη ανάπτυξη προστατεύοντας παράλληλα το περιβάλλον και τον φυσικό της πλούτο

  Για το σκοπό αυτό ο Εθνικός Οργανισmicroός Τουρισmicroού προχώρησε άmicroεσα στη θέσπιση microιας σειράς υποστηρικτικών τουριστικών υποδοmicroών και κανόνων βάσει των οποίων θα δοθούν κίνητρα για τη βελτίωση του επενδυτικού κλίmicroατος την προσέλκυση ξένων επενδύσεων αιχmicroής την αναβάθmicroιση του ποιοτικού κέντρου βάρους του ξενοδοχειακού τοmicroέα και την άmicroεση και ουσιαστική ανάπτυξη ειδικών και εναλλακτικών microορφών τουρισmicroού Παράλληλα microελετά και σχεδιάζει τη νέα τουριστική χωροταξία microέσω της ανάδειξης νέων περιοχών προς τουριστική ανάπτυξη

  (ΕΟΤ 2006)

  Ελληνικός Ξενοδοχειακός Τοmicroέας   Από τη στιγmicroή που η Ελλάδα αποτελεί χώρα προορισmicroού τουριστών ευνόητο είναι ο ξενοδοχειακός τοmicroέας να αποτελεί τον κύριο microοχλό της τουριστικής της ανάπτυξης

  Σε microελέτη του ΙΤΕΠ (2001) σε σχέση microε τον αριθmicroό των δωmicroατίων στα Ελληνικά ξενοδοχεία το 93 αυτών έχουν λιγότερα από 100 δωmicroάτια ενώ απασχολούν από έναν έως 60 υπαλλήλους Ανάλογα microε τον προορισmicroό τα microεγάλα ξενοδοχεία στην Ελλάδα υποβοηθούνται από microικρότερες επιχειρήσεις κατάλυσης όπως ενοικιαζόmicroενα δωmicroάτια εξοχικές κατοικίες bungalows και camping

  Η Ευρωπαϊκή Ένωση καθορίζει ως microικρές και microεσαίες επιχειρήσεις αυτές που απασχολούν λιγότερους από 250 υπαλλήλους (European Commission 2002) Εάν χρησιmicroοποιηθεί ο αριθmicroός των υπαλλήλων ως κριτήριο για να κατηγοριοποιηθούν οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα η συντριπτική πλειοψηφία των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στη χώρα (ίσως πάνω από το 99 του συνόλου) ουσιαστικά ανήκει σε αυτή την κατηγορία (Bastakis amp συν 2004)

  Αυτού του είδους οι επιχειρήσεις έχουνε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και συγκεκριmicroένες στρατηγικές και λειτουργικές αδυναmicroίες που εmicroποδίζουν όχι microόνο τη λειτουργία και το επίπεδο των παρεχόmicroενων υπηρεσιών τους αλλά και την ικανότητά τους να διαπραγmicroατεύονται microε όρους που εξυπηρετούν τα συmicroφέροντά τους

  Ο Middelton (1994) θεωρεί ότι ο σχεδιασmicroός είναι πολύ σηmicroαντικός παράγοντας στην τουριστική βιοmicroηχανία όταν η ζήτηση microεταβάλλεται το αδιάθετο προϊόν δεν microπορεί να διατεθεί ξανά και η προσφορά απαιτεί microεγάλες επενδύσεις Κάποια άλλα χαρακτηριστικά αυτών των επιχειρήσεων είναι τα προβλήmicroατα που παρατηρούνται το σχεδιασmicroό και στην οριοθέτηση των στρατηγικών τους στόχων αφού οι τακτικές τους και οι επιχειρησιακές τους αποφάσεις κυριαρχούνται στο στρατηγικό τους σχεδιασmicroό από τις πολιτικές και στόχους άλλων microεγαλύτερων επιχειρήσεων (Olsen 1991 Buhalis amp Cooper 1992)

  Οι Ελληνικές λοιπόν microικροmicroεσαίες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν αδύναmicroη διοίκηση και διαφήmicroιση των υπηρεσιών και των προϊόντων τους αφού έχουν περιορισmicroένους οικονοmicroικούς πόρους για να απασχολήσουν εξειδικευmicroένο προσωπικό και για να προωθήσουν επαρκώς την ίδια την επιχείρηση (Bastakis amp συν 2004)

  Όλοι αυτοί οι λόγοι οδηγούνε τον Ελληνικό ξενοδοχειακό τοmicroέα να καθίσταται ως ο laquoαδύναmicroος κρίκοςraquo στα κανάλια διανοmicroής του τουριστικού προϊόντος και να εξαρτάται από τους Tour Operators και τους microεσολαβητές αυτών

  Επιπρόσθετα οι microεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα λόγω της microεγάλης επιχειρησιακής τους εmicroβέλειας και των οικονοmicroικών πόρων που διαθέτουν microπορούν να αναπροσαρmicroόζουν τόσο τις τιmicroές τους όσο και το προϊόν τους microε τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ουσιαστικά αδύνατον οι microικρότερες επιχειρήσεις να τις ανταγωνιστούν Τέτοιες επιχειρησιακές συmicroπεριφορές συνήθως συναντούνται σε παραδοσιακούς Ελληνικούς τουριστικούς προορισmicroούς όπου λόγω του όγκου των τουριστών και του πλήθους των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων ο ανταγωνισmicroός είναι πολύ microεγάλος

  ΙΤΕΠ (2001) Τα Προβλήmicroατα και οι Προοπτικές των Ελληνικών Μικροmicroεσαίων Επιχειρήσεων Ίδρυmicroα Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων Μελέτη 10 Αθήνα ΙΤΕΠ

  Καλφιώτης Σ (1976) Τουριστική Οικονοmicroική Αθήνα Εκδόσεις Τυροβολάς   Κοινωνία των Εθνών (1937) Ορισmicroός του Τουρίστα Στο Β Ρούπας (1993) Αρχές Τουρισmicroού Αθήνα Οργανισmicroός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων

  Andriotis K (2000) Local Community Perceptions of Tourism as a Development Tool The Island of Crete Unpublished PhD Thesis Bournemouth BournemouthUniversity

  Bastakis C Buhalis D amp Butler R (2004) The Perception of Small and Medium Sized Tourism Accommodation Providers on the Impacts of the Tour Operatorsrsquo Power in Eastern Mediterranean Tourism Management 25 151 ndash 170

  Buhalis D amp Cooper C (1992) Strategic Management and Marketing of Small and Medium-Sized Tourism Enterprises in the Greek Aegean Islands Στο R Teare D

  Adams amp S Messenger (eds) Managing Projects in Hospitality Organizations London Cassel

  Buhalis D (1998) Strategic Use of Information Technologies in the Tourism Industry Tourism Management 19(5) 409 ndash 421

  Buhalis D Jafari J and Werthner H (1997) Information Technology and the Reengineering of Tourism Annals of Tourism Research 24(1) 245 ndash 248

  Constandinides G (2002) CAMP Cyprus Diagnostic Feasibility Report Report Prepared for MAP ndash PAP RAC

  Fokiali P (2002) Tourism and Sustainable Development in the Mediterranean The Case of Rhodes Too Late for Research in Carrying Capacity Πηγή από το Διαδίκτυο httpwwwfundpacbepreludepublicationsbulletinsBull45_3pdf

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια laquoΕπεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτωνraquo

Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo

[1] httpcreativecommonsorglicensesαπό-nc-sa40

Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση

bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο

bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο

bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο

Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί

  Συγκρινόmicroενος σε παγκόσmicroιο επίπεδο ο Ε λ λ η ν ι κ ό ς τ ο υ ρ ι σ micro ό ς κ α τ α γ ρ ά φ ε ι εντυπωσιακές επιδόσεις Σύmicroφωνα microε τα επίσηmicroα στοιχεία του (WΤΟ 2005)

  Η Ελλάδα το 2003 κατατάσσεται στη 10η θέση παγκοσmicroίως σε σχέση microε τις τουριστικές

  εισπράξεις και στη 13η θέση ως προς τις αφίξεις (Ανδρεάδης 2005)

  Ο ι ε π ι δ ό σ ε ι ς αυ τ έ ς γ ί ν ο ν τ α ι π ι ο εντυπωσιακές αν γίνει αναγωγή σε σχέση microε το microέγεθος της Ελλάδας ενώ παράλληλα καταδεικνύουν την ύπαρξη ενός εξαιρετικά ελκυστικού πρωτογενούς τουριστικού προϊόντος

  Παρrsquo όλα αυτά ο εντεινόmicroενος ανταγωνισmicroός των παραδοσιακών τουριστικών προορισmicroών και η είσοδος νέων σε συνδυασmicroό microε τα προβλήmicroατα που αντιmicroετωπίζουν οι ελληνικές τουριστικές και ιδιαίτερα ξενοδοχειακές επιχειρήσεις καθιστούν απαραίτητη την ανάγκη της εθνικής τουριστικής στρατηγικής πολιτικής και σχεδιασmicroού microε έmicroφαση στην ποιότητα του παρεχόmicroενου τουριστικού προϊόντος την αναβάθmicroιση των υποδοmicroών και την αρτιότερη εκπαίδευση και κατάρτιση του

  εργατικού δυναmicroικού

  Το σύνολο των εσόδων από τον τουρισmicroό στην Ελλάδα (103 δισ περίπου για το 2002) υπερβαίνει το σύνολο της αξίας των ελληνικών εξαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών

  Ο στόχος που έχει τεθεί από την πολιτεία είναι η αύξηση της συνεισφοράς του τουρισmicroού στο ΑΕΠ έτσι ώστε να ανέλθει στο 25 (Η Καθηmicroερινή 2006) Ο στρατηγικός αυτός στόχος laquoεπιβάλλειraquo τον τουρισmicroό ως έναν από τους βασικούς αναπτυξιακούς microοχλούς της εθνικής οικονοmicroίας Προϋπόθεση για την εκπλήρωση αυτού του στόχου αποτελεί η κατάρτιση microακροχρόνιου σχεδίου δράσης microε σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους για την τουριστική οικονοmicroία

  Πιο συγκεκριmicroένα ο ΕΟΤ (2006) θεωρεί ότι αυτό το σχέδιο πρέπει να εστιάζεται στις παρακάτω θεmicroατικές

1  Συmicroβολή στην περιφερειακή ανάπτυξη 2  Δηmicroιουργία νέων θέσεων εργασίας 3  Αύξηση της κατά κεφαλήν δαπάνης των

τουριστών 4  Αύξηση της microέσης διάρκειας παραmicroονής τους 5  Αύξηση του αριθmicroού των αφίξεων Επιmicroήκυνση

της τουριστικής περιόδου 6  Εξισορρόπηση της κατανοmicroής της τουριστικής

δραστηριότητας της περιφέρειας της χώρας

  Ο εθνικός αναπτυξιακός νόmicroος συmicroπεριλαmicroβάνει ένα ξεχωριστό κεφάλαιο για την τουριστική ανάπτυξη Η έννοια του τουρισmicroού σε αντίθεση microε αυτό που ήταν γνωστό στο παρελθόν και εmicroπειρικά βιώθηκε δεν ισχύει πλέον κάτω από τα νέα δεδοmicroένα που έχουν

  διαmicroορφωθεί Υπερβαίνει τα όρια microιας microεσοπρόθεσmicroης στόχευσης οικονοmicroικής και επιχειρηmicroατικής δραστηριότητας Δεν έχει να κάνει microονάχα microε οικονοmicroικά microεγέθη

  Σήmicroερα ο τουρισmicroός πρέπει να είναι άρρηκτα δεmicroένος microε το παγκόσmicroιο τοπίο αφού συmicroβάλλει στο να ανοίγουν δρόmicroοι συνάντησης γνωριmicroίας συνεργασίας και κατανόησης ανάmicroεσα στους λαούς της γης Η νέα παγκοσmicroιοποιηmicroένη πραγmicroατικότητα microε υποστηρικτικά εργαλεία τις νέες τεχνολογίες τις microεταφορές τις επικοινωνίες άλλαξαν επαναστατικά τον κόσmicroο τον microίκρυναν τον έκαναν πιο προσιτό Τα σύνορα χαλάρωσαν οι πολίτες του κόσmicroου ταξιδεύουν και το φάσmicroα των προορισmicroών διευρύνθηκε Η Ελλάδα ανοίγεται στο διεθνές επενδυτικό περιβάλλον και microέσα σε σύντοmicroο χρονικό διάστηmicroα συγκέντρωσε και προβάλλει όλους εκείνους τους παράγοντες και τις προϋποθέσεις που επηρεάζουν θετικά τις

  άmicroεσες επενδύσεις

  Η τουριστική πολιτική οφείλει και έχει σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους

  Αναδεικνύει τη σηmicroασία του τουρισmicroού για την απασχόληση και την περιφερειακή ανάπτυξη Προσελκύει επενδύσεις ενώ παράλληλα βοηθάει και ενισχύει την επιχειρηmicroατικότητα Επιπρόσθετα προβάλλει την ιστορία και τον πολιτισmicroό της χώρας και συmicroβάλλει στη σύγχρονη και οmicroοιόmicroορφη ανάπτυξη προστατεύοντας παράλληλα το περιβάλλον και τον φυσικό της πλούτο

  Για το σκοπό αυτό ο Εθνικός Οργανισmicroός Τουρισmicroού προχώρησε άmicroεσα στη θέσπιση microιας σειράς υποστηρικτικών τουριστικών υποδοmicroών και κανόνων βάσει των οποίων θα δοθούν κίνητρα για τη βελτίωση του επενδυτικού κλίmicroατος την προσέλκυση ξένων επενδύσεων αιχmicroής την αναβάθmicroιση του ποιοτικού κέντρου βάρους του ξενοδοχειακού τοmicroέα και την άmicroεση και ουσιαστική ανάπτυξη ειδικών και εναλλακτικών microορφών τουρισmicroού Παράλληλα microελετά και σχεδιάζει τη νέα τουριστική χωροταξία microέσω της ανάδειξης νέων περιοχών προς τουριστική ανάπτυξη

  (ΕΟΤ 2006)

  Ελληνικός Ξενοδοχειακός Τοmicroέας   Από τη στιγmicroή που η Ελλάδα αποτελεί χώρα προορισmicroού τουριστών ευνόητο είναι ο ξενοδοχειακός τοmicroέας να αποτελεί τον κύριο microοχλό της τουριστικής της ανάπτυξης

  Σε microελέτη του ΙΤΕΠ (2001) σε σχέση microε τον αριθmicroό των δωmicroατίων στα Ελληνικά ξενοδοχεία το 93 αυτών έχουν λιγότερα από 100 δωmicroάτια ενώ απασχολούν από έναν έως 60 υπαλλήλους Ανάλογα microε τον προορισmicroό τα microεγάλα ξενοδοχεία στην Ελλάδα υποβοηθούνται από microικρότερες επιχειρήσεις κατάλυσης όπως ενοικιαζόmicroενα δωmicroάτια εξοχικές κατοικίες bungalows και camping

  Η Ευρωπαϊκή Ένωση καθορίζει ως microικρές και microεσαίες επιχειρήσεις αυτές που απασχολούν λιγότερους από 250 υπαλλήλους (European Commission 2002) Εάν χρησιmicroοποιηθεί ο αριθmicroός των υπαλλήλων ως κριτήριο για να κατηγοριοποιηθούν οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα η συντριπτική πλειοψηφία των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στη χώρα (ίσως πάνω από το 99 του συνόλου) ουσιαστικά ανήκει σε αυτή την κατηγορία (Bastakis amp συν 2004)

  Αυτού του είδους οι επιχειρήσεις έχουνε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και συγκεκριmicroένες στρατηγικές και λειτουργικές αδυναmicroίες που εmicroποδίζουν όχι microόνο τη λειτουργία και το επίπεδο των παρεχόmicroενων υπηρεσιών τους αλλά και την ικανότητά τους να διαπραγmicroατεύονται microε όρους που εξυπηρετούν τα συmicroφέροντά τους

  Ο Middelton (1994) θεωρεί ότι ο σχεδιασmicroός είναι πολύ σηmicroαντικός παράγοντας στην τουριστική βιοmicroηχανία όταν η ζήτηση microεταβάλλεται το αδιάθετο προϊόν δεν microπορεί να διατεθεί ξανά και η προσφορά απαιτεί microεγάλες επενδύσεις Κάποια άλλα χαρακτηριστικά αυτών των επιχειρήσεων είναι τα προβλήmicroατα που παρατηρούνται το σχεδιασmicroό και στην οριοθέτηση των στρατηγικών τους στόχων αφού οι τακτικές τους και οι επιχειρησιακές τους αποφάσεις κυριαρχούνται στο στρατηγικό τους σχεδιασmicroό από τις πολιτικές και στόχους άλλων microεγαλύτερων επιχειρήσεων (Olsen 1991 Buhalis amp Cooper 1992)

  Οι Ελληνικές λοιπόν microικροmicroεσαίες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν αδύναmicroη διοίκηση και διαφήmicroιση των υπηρεσιών και των προϊόντων τους αφού έχουν περιορισmicroένους οικονοmicroικούς πόρους για να απασχολήσουν εξειδικευmicroένο προσωπικό και για να προωθήσουν επαρκώς την ίδια την επιχείρηση (Bastakis amp συν 2004)

  Όλοι αυτοί οι λόγοι οδηγούνε τον Ελληνικό ξενοδοχειακό τοmicroέα να καθίσταται ως ο laquoαδύναmicroος κρίκοςraquo στα κανάλια διανοmicroής του τουριστικού προϊόντος και να εξαρτάται από τους Tour Operators και τους microεσολαβητές αυτών

  Επιπρόσθετα οι microεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα λόγω της microεγάλης επιχειρησιακής τους εmicroβέλειας και των οικονοmicroικών πόρων που διαθέτουν microπορούν να αναπροσαρmicroόζουν τόσο τις τιmicroές τους όσο και το προϊόν τους microε τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ουσιαστικά αδύνατον οι microικρότερες επιχειρήσεις να τις ανταγωνιστούν Τέτοιες επιχειρησιακές συmicroπεριφορές συνήθως συναντούνται σε παραδοσιακούς Ελληνικούς τουριστικούς προορισmicroούς όπου λόγω του όγκου των τουριστών και του πλήθους των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων ο ανταγωνισmicroός είναι πολύ microεγάλος

  ΙΤΕΠ (2001) Τα Προβλήmicroατα και οι Προοπτικές των Ελληνικών Μικροmicroεσαίων Επιχειρήσεων Ίδρυmicroα Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων Μελέτη 10 Αθήνα ΙΤΕΠ

  Καλφιώτης Σ (1976) Τουριστική Οικονοmicroική Αθήνα Εκδόσεις Τυροβολάς   Κοινωνία των Εθνών (1937) Ορισmicroός του Τουρίστα Στο Β Ρούπας (1993) Αρχές Τουρισmicroού Αθήνα Οργανισmicroός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων

  Andriotis K (2000) Local Community Perceptions of Tourism as a Development Tool The Island of Crete Unpublished PhD Thesis Bournemouth BournemouthUniversity

  Bastakis C Buhalis D amp Butler R (2004) The Perception of Small and Medium Sized Tourism Accommodation Providers on the Impacts of the Tour Operatorsrsquo Power in Eastern Mediterranean Tourism Management 25 151 ndash 170

  Buhalis D amp Cooper C (1992) Strategic Management and Marketing of Small and Medium-Sized Tourism Enterprises in the Greek Aegean Islands Στο R Teare D

  Adams amp S Messenger (eds) Managing Projects in Hospitality Organizations London Cassel

  Buhalis D (1998) Strategic Use of Information Technologies in the Tourism Industry Tourism Management 19(5) 409 ndash 421

  Buhalis D Jafari J and Werthner H (1997) Information Technology and the Reengineering of Tourism Annals of Tourism Research 24(1) 245 ndash 248

  Constandinides G (2002) CAMP Cyprus Diagnostic Feasibility Report Report Prepared for MAP ndash PAP RAC

  Fokiali P (2002) Tourism and Sustainable Development in the Mediterranean The Case of Rhodes Too Late for Research in Carrying Capacity Πηγή από το Διαδίκτυο httpwwwfundpacbepreludepublicationsbulletinsBull45_3pdf

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια laquoΕπεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτωνraquo

Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo

[1] httpcreativecommonsorglicensesαπό-nc-sa40

Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση

bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο

bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο

bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο

Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί

  Παρrsquo όλα αυτά ο εντεινόmicroενος ανταγωνισmicroός των παραδοσιακών τουριστικών προορισmicroών και η είσοδος νέων σε συνδυασmicroό microε τα προβλήmicroατα που αντιmicroετωπίζουν οι ελληνικές τουριστικές και ιδιαίτερα ξενοδοχειακές επιχειρήσεις καθιστούν απαραίτητη την ανάγκη της εθνικής τουριστικής στρατηγικής πολιτικής και σχεδιασmicroού microε έmicroφαση στην ποιότητα του παρεχόmicroενου τουριστικού προϊόντος την αναβάθmicroιση των υποδοmicroών και την αρτιότερη εκπαίδευση και κατάρτιση του

  εργατικού δυναmicroικού

  Το σύνολο των εσόδων από τον τουρισmicroό στην Ελλάδα (103 δισ περίπου για το 2002) υπερβαίνει το σύνολο της αξίας των ελληνικών εξαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών

  Ο στόχος που έχει τεθεί από την πολιτεία είναι η αύξηση της συνεισφοράς του τουρισmicroού στο ΑΕΠ έτσι ώστε να ανέλθει στο 25 (Η Καθηmicroερινή 2006) Ο στρατηγικός αυτός στόχος laquoεπιβάλλειraquo τον τουρισmicroό ως έναν από τους βασικούς αναπτυξιακούς microοχλούς της εθνικής οικονοmicroίας Προϋπόθεση για την εκπλήρωση αυτού του στόχου αποτελεί η κατάρτιση microακροχρόνιου σχεδίου δράσης microε σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους για την τουριστική οικονοmicroία

  Πιο συγκεκριmicroένα ο ΕΟΤ (2006) θεωρεί ότι αυτό το σχέδιο πρέπει να εστιάζεται στις παρακάτω θεmicroατικές

1  Συmicroβολή στην περιφερειακή ανάπτυξη 2  Δηmicroιουργία νέων θέσεων εργασίας 3  Αύξηση της κατά κεφαλήν δαπάνης των

τουριστών 4  Αύξηση της microέσης διάρκειας παραmicroονής τους 5  Αύξηση του αριθmicroού των αφίξεων Επιmicroήκυνση

της τουριστικής περιόδου 6  Εξισορρόπηση της κατανοmicroής της τουριστικής

δραστηριότητας της περιφέρειας της χώρας

  Ο εθνικός αναπτυξιακός νόmicroος συmicroπεριλαmicroβάνει ένα ξεχωριστό κεφάλαιο για την τουριστική ανάπτυξη Η έννοια του τουρισmicroού σε αντίθεση microε αυτό που ήταν γνωστό στο παρελθόν και εmicroπειρικά βιώθηκε δεν ισχύει πλέον κάτω από τα νέα δεδοmicroένα που έχουν

  διαmicroορφωθεί Υπερβαίνει τα όρια microιας microεσοπρόθεσmicroης στόχευσης οικονοmicroικής και επιχειρηmicroατικής δραστηριότητας Δεν έχει να κάνει microονάχα microε οικονοmicroικά microεγέθη

  Σήmicroερα ο τουρισmicroός πρέπει να είναι άρρηκτα δεmicroένος microε το παγκόσmicroιο τοπίο αφού συmicroβάλλει στο να ανοίγουν δρόmicroοι συνάντησης γνωριmicroίας συνεργασίας και κατανόησης ανάmicroεσα στους λαούς της γης Η νέα παγκοσmicroιοποιηmicroένη πραγmicroατικότητα microε υποστηρικτικά εργαλεία τις νέες τεχνολογίες τις microεταφορές τις επικοινωνίες άλλαξαν επαναστατικά τον κόσmicroο τον microίκρυναν τον έκαναν πιο προσιτό Τα σύνορα χαλάρωσαν οι πολίτες του κόσmicroου ταξιδεύουν και το φάσmicroα των προορισmicroών διευρύνθηκε Η Ελλάδα ανοίγεται στο διεθνές επενδυτικό περιβάλλον και microέσα σε σύντοmicroο χρονικό διάστηmicroα συγκέντρωσε και προβάλλει όλους εκείνους τους παράγοντες και τις προϋποθέσεις που επηρεάζουν θετικά τις

  άmicroεσες επενδύσεις

  Η τουριστική πολιτική οφείλει και έχει σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους

  Αναδεικνύει τη σηmicroασία του τουρισmicroού για την απασχόληση και την περιφερειακή ανάπτυξη Προσελκύει επενδύσεις ενώ παράλληλα βοηθάει και ενισχύει την επιχειρηmicroατικότητα Επιπρόσθετα προβάλλει την ιστορία και τον πολιτισmicroό της χώρας και συmicroβάλλει στη σύγχρονη και οmicroοιόmicroορφη ανάπτυξη προστατεύοντας παράλληλα το περιβάλλον και τον φυσικό της πλούτο

  Για το σκοπό αυτό ο Εθνικός Οργανισmicroός Τουρισmicroού προχώρησε άmicroεσα στη θέσπιση microιας σειράς υποστηρικτικών τουριστικών υποδοmicroών και κανόνων βάσει των οποίων θα δοθούν κίνητρα για τη βελτίωση του επενδυτικού κλίmicroατος την προσέλκυση ξένων επενδύσεων αιχmicroής την αναβάθmicroιση του ποιοτικού κέντρου βάρους του ξενοδοχειακού τοmicroέα και την άmicroεση και ουσιαστική ανάπτυξη ειδικών και εναλλακτικών microορφών τουρισmicroού Παράλληλα microελετά και σχεδιάζει τη νέα τουριστική χωροταξία microέσω της ανάδειξης νέων περιοχών προς τουριστική ανάπτυξη

  (ΕΟΤ 2006)

  Ελληνικός Ξενοδοχειακός Τοmicroέας   Από τη στιγmicroή που η Ελλάδα αποτελεί χώρα προορισmicroού τουριστών ευνόητο είναι ο ξενοδοχειακός τοmicroέας να αποτελεί τον κύριο microοχλό της τουριστικής της ανάπτυξης

  Σε microελέτη του ΙΤΕΠ (2001) σε σχέση microε τον αριθmicroό των δωmicroατίων στα Ελληνικά ξενοδοχεία το 93 αυτών έχουν λιγότερα από 100 δωmicroάτια ενώ απασχολούν από έναν έως 60 υπαλλήλους Ανάλογα microε τον προορισmicroό τα microεγάλα ξενοδοχεία στην Ελλάδα υποβοηθούνται από microικρότερες επιχειρήσεις κατάλυσης όπως ενοικιαζόmicroενα δωmicroάτια εξοχικές κατοικίες bungalows και camping

  Η Ευρωπαϊκή Ένωση καθορίζει ως microικρές και microεσαίες επιχειρήσεις αυτές που απασχολούν λιγότερους από 250 υπαλλήλους (European Commission 2002) Εάν χρησιmicroοποιηθεί ο αριθmicroός των υπαλλήλων ως κριτήριο για να κατηγοριοποιηθούν οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα η συντριπτική πλειοψηφία των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στη χώρα (ίσως πάνω από το 99 του συνόλου) ουσιαστικά ανήκει σε αυτή την κατηγορία (Bastakis amp συν 2004)

  Αυτού του είδους οι επιχειρήσεις έχουνε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και συγκεκριmicroένες στρατηγικές και λειτουργικές αδυναmicroίες που εmicroποδίζουν όχι microόνο τη λειτουργία και το επίπεδο των παρεχόmicroενων υπηρεσιών τους αλλά και την ικανότητά τους να διαπραγmicroατεύονται microε όρους που εξυπηρετούν τα συmicroφέροντά τους

  Ο Middelton (1994) θεωρεί ότι ο σχεδιασmicroός είναι πολύ σηmicroαντικός παράγοντας στην τουριστική βιοmicroηχανία όταν η ζήτηση microεταβάλλεται το αδιάθετο προϊόν δεν microπορεί να διατεθεί ξανά και η προσφορά απαιτεί microεγάλες επενδύσεις Κάποια άλλα χαρακτηριστικά αυτών των επιχειρήσεων είναι τα προβλήmicroατα που παρατηρούνται το σχεδιασmicroό και στην οριοθέτηση των στρατηγικών τους στόχων αφού οι τακτικές τους και οι επιχειρησιακές τους αποφάσεις κυριαρχούνται στο στρατηγικό τους σχεδιασmicroό από τις πολιτικές και στόχους άλλων microεγαλύτερων επιχειρήσεων (Olsen 1991 Buhalis amp Cooper 1992)

  Οι Ελληνικές λοιπόν microικροmicroεσαίες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν αδύναmicroη διοίκηση και διαφήmicroιση των υπηρεσιών και των προϊόντων τους αφού έχουν περιορισmicroένους οικονοmicroικούς πόρους για να απασχολήσουν εξειδικευmicroένο προσωπικό και για να προωθήσουν επαρκώς την ίδια την επιχείρηση (Bastakis amp συν 2004)

  Όλοι αυτοί οι λόγοι οδηγούνε τον Ελληνικό ξενοδοχειακό τοmicroέα να καθίσταται ως ο laquoαδύναmicroος κρίκοςraquo στα κανάλια διανοmicroής του τουριστικού προϊόντος και να εξαρτάται από τους Tour Operators και τους microεσολαβητές αυτών

  Επιπρόσθετα οι microεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα λόγω της microεγάλης επιχειρησιακής τους εmicroβέλειας και των οικονοmicroικών πόρων που διαθέτουν microπορούν να αναπροσαρmicroόζουν τόσο τις τιmicroές τους όσο και το προϊόν τους microε τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ουσιαστικά αδύνατον οι microικρότερες επιχειρήσεις να τις ανταγωνιστούν Τέτοιες επιχειρησιακές συmicroπεριφορές συνήθως συναντούνται σε παραδοσιακούς Ελληνικούς τουριστικούς προορισmicroούς όπου λόγω του όγκου των τουριστών και του πλήθους των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων ο ανταγωνισmicroός είναι πολύ microεγάλος

  ΙΤΕΠ (2001) Τα Προβλήmicroατα και οι Προοπτικές των Ελληνικών Μικροmicroεσαίων Επιχειρήσεων Ίδρυmicroα Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων Μελέτη 10 Αθήνα ΙΤΕΠ

  Καλφιώτης Σ (1976) Τουριστική Οικονοmicroική Αθήνα Εκδόσεις Τυροβολάς   Κοινωνία των Εθνών (1937) Ορισmicroός του Τουρίστα Στο Β Ρούπας (1993) Αρχές Τουρισmicroού Αθήνα Οργανισmicroός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων

  Andriotis K (2000) Local Community Perceptions of Tourism as a Development Tool The Island of Crete Unpublished PhD Thesis Bournemouth BournemouthUniversity

  Bastakis C Buhalis D amp Butler R (2004) The Perception of Small and Medium Sized Tourism Accommodation Providers on the Impacts of the Tour Operatorsrsquo Power in Eastern Mediterranean Tourism Management 25 151 ndash 170

  Buhalis D amp Cooper C (1992) Strategic Management and Marketing of Small and Medium-Sized Tourism Enterprises in the Greek Aegean Islands Στο R Teare D

  Adams amp S Messenger (eds) Managing Projects in Hospitality Organizations London Cassel

  Buhalis D (1998) Strategic Use of Information Technologies in the Tourism Industry Tourism Management 19(5) 409 ndash 421

  Buhalis D Jafari J and Werthner H (1997) Information Technology and the Reengineering of Tourism Annals of Tourism Research 24(1) 245 ndash 248

  Constandinides G (2002) CAMP Cyprus Diagnostic Feasibility Report Report Prepared for MAP ndash PAP RAC

  Fokiali P (2002) Tourism and Sustainable Development in the Mediterranean The Case of Rhodes Too Late for Research in Carrying Capacity Πηγή από το Διαδίκτυο httpwwwfundpacbepreludepublicationsbulletinsBull45_3pdf

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια laquoΕπεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτωνraquo

Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo

[1] httpcreativecommonsorglicensesαπό-nc-sa40

Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση

bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο

bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο

bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο

Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί

  Το σύνολο των εσόδων από τον τουρισmicroό στην Ελλάδα (103 δισ περίπου για το 2002) υπερβαίνει το σύνολο της αξίας των ελληνικών εξαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών

  Ο στόχος που έχει τεθεί από την πολιτεία είναι η αύξηση της συνεισφοράς του τουρισmicroού στο ΑΕΠ έτσι ώστε να ανέλθει στο 25 (Η Καθηmicroερινή 2006) Ο στρατηγικός αυτός στόχος laquoεπιβάλλειraquo τον τουρισmicroό ως έναν από τους βασικούς αναπτυξιακούς microοχλούς της εθνικής οικονοmicroίας Προϋπόθεση για την εκπλήρωση αυτού του στόχου αποτελεί η κατάρτιση microακροχρόνιου σχεδίου δράσης microε σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους για την τουριστική οικονοmicroία

  Πιο συγκεκριmicroένα ο ΕΟΤ (2006) θεωρεί ότι αυτό το σχέδιο πρέπει να εστιάζεται στις παρακάτω θεmicroατικές

1  Συmicroβολή στην περιφερειακή ανάπτυξη 2  Δηmicroιουργία νέων θέσεων εργασίας 3  Αύξηση της κατά κεφαλήν δαπάνης των

τουριστών 4  Αύξηση της microέσης διάρκειας παραmicroονής τους 5  Αύξηση του αριθmicroού των αφίξεων Επιmicroήκυνση

της τουριστικής περιόδου 6  Εξισορρόπηση της κατανοmicroής της τουριστικής

δραστηριότητας της περιφέρειας της χώρας

  Ο εθνικός αναπτυξιακός νόmicroος συmicroπεριλαmicroβάνει ένα ξεχωριστό κεφάλαιο για την τουριστική ανάπτυξη Η έννοια του τουρισmicroού σε αντίθεση microε αυτό που ήταν γνωστό στο παρελθόν και εmicroπειρικά βιώθηκε δεν ισχύει πλέον κάτω από τα νέα δεδοmicroένα που έχουν

  διαmicroορφωθεί Υπερβαίνει τα όρια microιας microεσοπρόθεσmicroης στόχευσης οικονοmicroικής και επιχειρηmicroατικής δραστηριότητας Δεν έχει να κάνει microονάχα microε οικονοmicroικά microεγέθη

  Σήmicroερα ο τουρισmicroός πρέπει να είναι άρρηκτα δεmicroένος microε το παγκόσmicroιο τοπίο αφού συmicroβάλλει στο να ανοίγουν δρόmicroοι συνάντησης γνωριmicroίας συνεργασίας και κατανόησης ανάmicroεσα στους λαούς της γης Η νέα παγκοσmicroιοποιηmicroένη πραγmicroατικότητα microε υποστηρικτικά εργαλεία τις νέες τεχνολογίες τις microεταφορές τις επικοινωνίες άλλαξαν επαναστατικά τον κόσmicroο τον microίκρυναν τον έκαναν πιο προσιτό Τα σύνορα χαλάρωσαν οι πολίτες του κόσmicroου ταξιδεύουν και το φάσmicroα των προορισmicroών διευρύνθηκε Η Ελλάδα ανοίγεται στο διεθνές επενδυτικό περιβάλλον και microέσα σε σύντοmicroο χρονικό διάστηmicroα συγκέντρωσε και προβάλλει όλους εκείνους τους παράγοντες και τις προϋποθέσεις που επηρεάζουν θετικά τις

  άmicroεσες επενδύσεις

  Η τουριστική πολιτική οφείλει και έχει σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους

  Αναδεικνύει τη σηmicroασία του τουρισmicroού για την απασχόληση και την περιφερειακή ανάπτυξη Προσελκύει επενδύσεις ενώ παράλληλα βοηθάει και ενισχύει την επιχειρηmicroατικότητα Επιπρόσθετα προβάλλει την ιστορία και τον πολιτισmicroό της χώρας και συmicroβάλλει στη σύγχρονη και οmicroοιόmicroορφη ανάπτυξη προστατεύοντας παράλληλα το περιβάλλον και τον φυσικό της πλούτο

  Για το σκοπό αυτό ο Εθνικός Οργανισmicroός Τουρισmicroού προχώρησε άmicroεσα στη θέσπιση microιας σειράς υποστηρικτικών τουριστικών υποδοmicroών και κανόνων βάσει των οποίων θα δοθούν κίνητρα για τη βελτίωση του επενδυτικού κλίmicroατος την προσέλκυση ξένων επενδύσεων αιχmicroής την αναβάθmicroιση του ποιοτικού κέντρου βάρους του ξενοδοχειακού τοmicroέα και την άmicroεση και ουσιαστική ανάπτυξη ειδικών και εναλλακτικών microορφών τουρισmicroού Παράλληλα microελετά και σχεδιάζει τη νέα τουριστική χωροταξία microέσω της ανάδειξης νέων περιοχών προς τουριστική ανάπτυξη

  (ΕΟΤ 2006)

  Ελληνικός Ξενοδοχειακός Τοmicroέας   Από τη στιγmicroή που η Ελλάδα αποτελεί χώρα προορισmicroού τουριστών ευνόητο είναι ο ξενοδοχειακός τοmicroέας να αποτελεί τον κύριο microοχλό της τουριστικής της ανάπτυξης

  Σε microελέτη του ΙΤΕΠ (2001) σε σχέση microε τον αριθmicroό των δωmicroατίων στα Ελληνικά ξενοδοχεία το 93 αυτών έχουν λιγότερα από 100 δωmicroάτια ενώ απασχολούν από έναν έως 60 υπαλλήλους Ανάλογα microε τον προορισmicroό τα microεγάλα ξενοδοχεία στην Ελλάδα υποβοηθούνται από microικρότερες επιχειρήσεις κατάλυσης όπως ενοικιαζόmicroενα δωmicroάτια εξοχικές κατοικίες bungalows και camping

  Η Ευρωπαϊκή Ένωση καθορίζει ως microικρές και microεσαίες επιχειρήσεις αυτές που απασχολούν λιγότερους από 250 υπαλλήλους (European Commission 2002) Εάν χρησιmicroοποιηθεί ο αριθmicroός των υπαλλήλων ως κριτήριο για να κατηγοριοποιηθούν οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα η συντριπτική πλειοψηφία των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στη χώρα (ίσως πάνω από το 99 του συνόλου) ουσιαστικά ανήκει σε αυτή την κατηγορία (Bastakis amp συν 2004)

  Αυτού του είδους οι επιχειρήσεις έχουνε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και συγκεκριmicroένες στρατηγικές και λειτουργικές αδυναmicroίες που εmicroποδίζουν όχι microόνο τη λειτουργία και το επίπεδο των παρεχόmicroενων υπηρεσιών τους αλλά και την ικανότητά τους να διαπραγmicroατεύονται microε όρους που εξυπηρετούν τα συmicroφέροντά τους

  Ο Middelton (1994) θεωρεί ότι ο σχεδιασmicroός είναι πολύ σηmicroαντικός παράγοντας στην τουριστική βιοmicroηχανία όταν η ζήτηση microεταβάλλεται το αδιάθετο προϊόν δεν microπορεί να διατεθεί ξανά και η προσφορά απαιτεί microεγάλες επενδύσεις Κάποια άλλα χαρακτηριστικά αυτών των επιχειρήσεων είναι τα προβλήmicroατα που παρατηρούνται το σχεδιασmicroό και στην οριοθέτηση των στρατηγικών τους στόχων αφού οι τακτικές τους και οι επιχειρησιακές τους αποφάσεις κυριαρχούνται στο στρατηγικό τους σχεδιασmicroό από τις πολιτικές και στόχους άλλων microεγαλύτερων επιχειρήσεων (Olsen 1991 Buhalis amp Cooper 1992)

  Οι Ελληνικές λοιπόν microικροmicroεσαίες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν αδύναmicroη διοίκηση και διαφήmicroιση των υπηρεσιών και των προϊόντων τους αφού έχουν περιορισmicroένους οικονοmicroικούς πόρους για να απασχολήσουν εξειδικευmicroένο προσωπικό και για να προωθήσουν επαρκώς την ίδια την επιχείρηση (Bastakis amp συν 2004)

  Όλοι αυτοί οι λόγοι οδηγούνε τον Ελληνικό ξενοδοχειακό τοmicroέα να καθίσταται ως ο laquoαδύναmicroος κρίκοςraquo στα κανάλια διανοmicroής του τουριστικού προϊόντος και να εξαρτάται από τους Tour Operators και τους microεσολαβητές αυτών

  Επιπρόσθετα οι microεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα λόγω της microεγάλης επιχειρησιακής τους εmicroβέλειας και των οικονοmicroικών πόρων που διαθέτουν microπορούν να αναπροσαρmicroόζουν τόσο τις τιmicroές τους όσο και το προϊόν τους microε τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ουσιαστικά αδύνατον οι microικρότερες επιχειρήσεις να τις ανταγωνιστούν Τέτοιες επιχειρησιακές συmicroπεριφορές συνήθως συναντούνται σε παραδοσιακούς Ελληνικούς τουριστικούς προορισmicroούς όπου λόγω του όγκου των τουριστών και του πλήθους των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων ο ανταγωνισmicroός είναι πολύ microεγάλος

  ΙΤΕΠ (2001) Τα Προβλήmicroατα και οι Προοπτικές των Ελληνικών Μικροmicroεσαίων Επιχειρήσεων Ίδρυmicroα Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων Μελέτη 10 Αθήνα ΙΤΕΠ

  Καλφιώτης Σ (1976) Τουριστική Οικονοmicroική Αθήνα Εκδόσεις Τυροβολάς   Κοινωνία των Εθνών (1937) Ορισmicroός του Τουρίστα Στο Β Ρούπας (1993) Αρχές Τουρισmicroού Αθήνα Οργανισmicroός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων

  Andriotis K (2000) Local Community Perceptions of Tourism as a Development Tool The Island of Crete Unpublished PhD Thesis Bournemouth BournemouthUniversity

  Bastakis C Buhalis D amp Butler R (2004) The Perception of Small and Medium Sized Tourism Accommodation Providers on the Impacts of the Tour Operatorsrsquo Power in Eastern Mediterranean Tourism Management 25 151 ndash 170

  Buhalis D amp Cooper C (1992) Strategic Management and Marketing of Small and Medium-Sized Tourism Enterprises in the Greek Aegean Islands Στο R Teare D

  Adams amp S Messenger (eds) Managing Projects in Hospitality Organizations London Cassel

  Buhalis D (1998) Strategic Use of Information Technologies in the Tourism Industry Tourism Management 19(5) 409 ndash 421

  Buhalis D Jafari J and Werthner H (1997) Information Technology and the Reengineering of Tourism Annals of Tourism Research 24(1) 245 ndash 248

  Constandinides G (2002) CAMP Cyprus Diagnostic Feasibility Report Report Prepared for MAP ndash PAP RAC

  Fokiali P (2002) Tourism and Sustainable Development in the Mediterranean The Case of Rhodes Too Late for Research in Carrying Capacity Πηγή από το Διαδίκτυο httpwwwfundpacbepreludepublicationsbulletinsBull45_3pdf

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια laquoΕπεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτωνraquo

Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo

[1] httpcreativecommonsorglicensesαπό-nc-sa40

Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση

bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο

bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο

bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο

Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί

  Πιο συγκεκριmicroένα ο ΕΟΤ (2006) θεωρεί ότι αυτό το σχέδιο πρέπει να εστιάζεται στις παρακάτω θεmicroατικές

1  Συmicroβολή στην περιφερειακή ανάπτυξη 2  Δηmicroιουργία νέων θέσεων εργασίας 3  Αύξηση της κατά κεφαλήν δαπάνης των

τουριστών 4  Αύξηση της microέσης διάρκειας παραmicroονής τους 5  Αύξηση του αριθmicroού των αφίξεων Επιmicroήκυνση

της τουριστικής περιόδου 6  Εξισορρόπηση της κατανοmicroής της τουριστικής

δραστηριότητας της περιφέρειας της χώρας

  Ο εθνικός αναπτυξιακός νόmicroος συmicroπεριλαmicroβάνει ένα ξεχωριστό κεφάλαιο για την τουριστική ανάπτυξη Η έννοια του τουρισmicroού σε αντίθεση microε αυτό που ήταν γνωστό στο παρελθόν και εmicroπειρικά βιώθηκε δεν ισχύει πλέον κάτω από τα νέα δεδοmicroένα που έχουν

  διαmicroορφωθεί Υπερβαίνει τα όρια microιας microεσοπρόθεσmicroης στόχευσης οικονοmicroικής και επιχειρηmicroατικής δραστηριότητας Δεν έχει να κάνει microονάχα microε οικονοmicroικά microεγέθη

  Σήmicroερα ο τουρισmicroός πρέπει να είναι άρρηκτα δεmicroένος microε το παγκόσmicroιο τοπίο αφού συmicroβάλλει στο να ανοίγουν δρόmicroοι συνάντησης γνωριmicroίας συνεργασίας και κατανόησης ανάmicroεσα στους λαούς της γης Η νέα παγκοσmicroιοποιηmicroένη πραγmicroατικότητα microε υποστηρικτικά εργαλεία τις νέες τεχνολογίες τις microεταφορές τις επικοινωνίες άλλαξαν επαναστατικά τον κόσmicroο τον microίκρυναν τον έκαναν πιο προσιτό Τα σύνορα χαλάρωσαν οι πολίτες του κόσmicroου ταξιδεύουν και το φάσmicroα των προορισmicroών διευρύνθηκε Η Ελλάδα ανοίγεται στο διεθνές επενδυτικό περιβάλλον και microέσα σε σύντοmicroο χρονικό διάστηmicroα συγκέντρωσε και προβάλλει όλους εκείνους τους παράγοντες και τις προϋποθέσεις που επηρεάζουν θετικά τις

  άmicroεσες επενδύσεις

  Η τουριστική πολιτική οφείλει και έχει σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους

  Αναδεικνύει τη σηmicroασία του τουρισmicroού για την απασχόληση και την περιφερειακή ανάπτυξη Προσελκύει επενδύσεις ενώ παράλληλα βοηθάει και ενισχύει την επιχειρηmicroατικότητα Επιπρόσθετα προβάλλει την ιστορία και τον πολιτισmicroό της χώρας και συmicroβάλλει στη σύγχρονη και οmicroοιόmicroορφη ανάπτυξη προστατεύοντας παράλληλα το περιβάλλον και τον φυσικό της πλούτο

  Για το σκοπό αυτό ο Εθνικός Οργανισmicroός Τουρισmicroού προχώρησε άmicroεσα στη θέσπιση microιας σειράς υποστηρικτικών τουριστικών υποδοmicroών και κανόνων βάσει των οποίων θα δοθούν κίνητρα για τη βελτίωση του επενδυτικού κλίmicroατος την προσέλκυση ξένων επενδύσεων αιχmicroής την αναβάθmicroιση του ποιοτικού κέντρου βάρους του ξενοδοχειακού τοmicroέα και την άmicroεση και ουσιαστική ανάπτυξη ειδικών και εναλλακτικών microορφών τουρισmicroού Παράλληλα microελετά και σχεδιάζει τη νέα τουριστική χωροταξία microέσω της ανάδειξης νέων περιοχών προς τουριστική ανάπτυξη

  (ΕΟΤ 2006)

  Ελληνικός Ξενοδοχειακός Τοmicroέας   Από τη στιγmicroή που η Ελλάδα αποτελεί χώρα προορισmicroού τουριστών ευνόητο είναι ο ξενοδοχειακός τοmicroέας να αποτελεί τον κύριο microοχλό της τουριστικής της ανάπτυξης

  Σε microελέτη του ΙΤΕΠ (2001) σε σχέση microε τον αριθmicroό των δωmicroατίων στα Ελληνικά ξενοδοχεία το 93 αυτών έχουν λιγότερα από 100 δωmicroάτια ενώ απασχολούν από έναν έως 60 υπαλλήλους Ανάλογα microε τον προορισmicroό τα microεγάλα ξενοδοχεία στην Ελλάδα υποβοηθούνται από microικρότερες επιχειρήσεις κατάλυσης όπως ενοικιαζόmicroενα δωmicroάτια εξοχικές κατοικίες bungalows και camping

  Η Ευρωπαϊκή Ένωση καθορίζει ως microικρές και microεσαίες επιχειρήσεις αυτές που απασχολούν λιγότερους από 250 υπαλλήλους (European Commission 2002) Εάν χρησιmicroοποιηθεί ο αριθmicroός των υπαλλήλων ως κριτήριο για να κατηγοριοποιηθούν οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα η συντριπτική πλειοψηφία των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στη χώρα (ίσως πάνω από το 99 του συνόλου) ουσιαστικά ανήκει σε αυτή την κατηγορία (Bastakis amp συν 2004)

  Αυτού του είδους οι επιχειρήσεις έχουνε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και συγκεκριmicroένες στρατηγικές και λειτουργικές αδυναmicroίες που εmicroποδίζουν όχι microόνο τη λειτουργία και το επίπεδο των παρεχόmicroενων υπηρεσιών τους αλλά και την ικανότητά τους να διαπραγmicroατεύονται microε όρους που εξυπηρετούν τα συmicroφέροντά τους

  Ο Middelton (1994) θεωρεί ότι ο σχεδιασmicroός είναι πολύ σηmicroαντικός παράγοντας στην τουριστική βιοmicroηχανία όταν η ζήτηση microεταβάλλεται το αδιάθετο προϊόν δεν microπορεί να διατεθεί ξανά και η προσφορά απαιτεί microεγάλες επενδύσεις Κάποια άλλα χαρακτηριστικά αυτών των επιχειρήσεων είναι τα προβλήmicroατα που παρατηρούνται το σχεδιασmicroό και στην οριοθέτηση των στρατηγικών τους στόχων αφού οι τακτικές τους και οι επιχειρησιακές τους αποφάσεις κυριαρχούνται στο στρατηγικό τους σχεδιασmicroό από τις πολιτικές και στόχους άλλων microεγαλύτερων επιχειρήσεων (Olsen 1991 Buhalis amp Cooper 1992)

  Οι Ελληνικές λοιπόν microικροmicroεσαίες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν αδύναmicroη διοίκηση και διαφήmicroιση των υπηρεσιών και των προϊόντων τους αφού έχουν περιορισmicroένους οικονοmicroικούς πόρους για να απασχολήσουν εξειδικευmicroένο προσωπικό και για να προωθήσουν επαρκώς την ίδια την επιχείρηση (Bastakis amp συν 2004)

  Όλοι αυτοί οι λόγοι οδηγούνε τον Ελληνικό ξενοδοχειακό τοmicroέα να καθίσταται ως ο laquoαδύναmicroος κρίκοςraquo στα κανάλια διανοmicroής του τουριστικού προϊόντος και να εξαρτάται από τους Tour Operators και τους microεσολαβητές αυτών

  Επιπρόσθετα οι microεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα λόγω της microεγάλης επιχειρησιακής τους εmicroβέλειας και των οικονοmicroικών πόρων που διαθέτουν microπορούν να αναπροσαρmicroόζουν τόσο τις τιmicroές τους όσο και το προϊόν τους microε τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ουσιαστικά αδύνατον οι microικρότερες επιχειρήσεις να τις ανταγωνιστούν Τέτοιες επιχειρησιακές συmicroπεριφορές συνήθως συναντούνται σε παραδοσιακούς Ελληνικούς τουριστικούς προορισmicroούς όπου λόγω του όγκου των τουριστών και του πλήθους των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων ο ανταγωνισmicroός είναι πολύ microεγάλος

  ΙΤΕΠ (2001) Τα Προβλήmicroατα και οι Προοπτικές των Ελληνικών Μικροmicroεσαίων Επιχειρήσεων Ίδρυmicroα Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων Μελέτη 10 Αθήνα ΙΤΕΠ

  Καλφιώτης Σ (1976) Τουριστική Οικονοmicroική Αθήνα Εκδόσεις Τυροβολάς   Κοινωνία των Εθνών (1937) Ορισmicroός του Τουρίστα Στο Β Ρούπας (1993) Αρχές Τουρισmicroού Αθήνα Οργανισmicroός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων

  Andriotis K (2000) Local Community Perceptions of Tourism as a Development Tool The Island of Crete Unpublished PhD Thesis Bournemouth BournemouthUniversity

  Bastakis C Buhalis D amp Butler R (2004) The Perception of Small and Medium Sized Tourism Accommodation Providers on the Impacts of the Tour Operatorsrsquo Power in Eastern Mediterranean Tourism Management 25 151 ndash 170

  Buhalis D amp Cooper C (1992) Strategic Management and Marketing of Small and Medium-Sized Tourism Enterprises in the Greek Aegean Islands Στο R Teare D

  Adams amp S Messenger (eds) Managing Projects in Hospitality Organizations London Cassel

  Buhalis D (1998) Strategic Use of Information Technologies in the Tourism Industry Tourism Management 19(5) 409 ndash 421

  Buhalis D Jafari J and Werthner H (1997) Information Technology and the Reengineering of Tourism Annals of Tourism Research 24(1) 245 ndash 248

  Constandinides G (2002) CAMP Cyprus Diagnostic Feasibility Report Report Prepared for MAP ndash PAP RAC

  Fokiali P (2002) Tourism and Sustainable Development in the Mediterranean The Case of Rhodes Too Late for Research in Carrying Capacity Πηγή από το Διαδίκτυο httpwwwfundpacbepreludepublicationsbulletinsBull45_3pdf

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια laquoΕπεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτωνraquo

Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo

[1] httpcreativecommonsorglicensesαπό-nc-sa40

Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση

bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο

bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο

bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο

Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί

  Ο εθνικός αναπτυξιακός νόmicroος συmicroπεριλαmicroβάνει ένα ξεχωριστό κεφάλαιο για την τουριστική ανάπτυξη Η έννοια του τουρισmicroού σε αντίθεση microε αυτό που ήταν γνωστό στο παρελθόν και εmicroπειρικά βιώθηκε δεν ισχύει πλέον κάτω από τα νέα δεδοmicroένα που έχουν

  διαmicroορφωθεί Υπερβαίνει τα όρια microιας microεσοπρόθεσmicroης στόχευσης οικονοmicroικής και επιχειρηmicroατικής δραστηριότητας Δεν έχει να κάνει microονάχα microε οικονοmicroικά microεγέθη

  Σήmicroερα ο τουρισmicroός πρέπει να είναι άρρηκτα δεmicroένος microε το παγκόσmicroιο τοπίο αφού συmicroβάλλει στο να ανοίγουν δρόmicroοι συνάντησης γνωριmicroίας συνεργασίας και κατανόησης ανάmicroεσα στους λαούς της γης Η νέα παγκοσmicroιοποιηmicroένη πραγmicroατικότητα microε υποστηρικτικά εργαλεία τις νέες τεχνολογίες τις microεταφορές τις επικοινωνίες άλλαξαν επαναστατικά τον κόσmicroο τον microίκρυναν τον έκαναν πιο προσιτό Τα σύνορα χαλάρωσαν οι πολίτες του κόσmicroου ταξιδεύουν και το φάσmicroα των προορισmicroών διευρύνθηκε Η Ελλάδα ανοίγεται στο διεθνές επενδυτικό περιβάλλον και microέσα σε σύντοmicroο χρονικό διάστηmicroα συγκέντρωσε και προβάλλει όλους εκείνους τους παράγοντες και τις προϋποθέσεις που επηρεάζουν θετικά τις

  άmicroεσες επενδύσεις

  Η τουριστική πολιτική οφείλει και έχει σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους

  Αναδεικνύει τη σηmicroασία του τουρισmicroού για την απασχόληση και την περιφερειακή ανάπτυξη Προσελκύει επενδύσεις ενώ παράλληλα βοηθάει και ενισχύει την επιχειρηmicroατικότητα Επιπρόσθετα προβάλλει την ιστορία και τον πολιτισmicroό της χώρας και συmicroβάλλει στη σύγχρονη και οmicroοιόmicroορφη ανάπτυξη προστατεύοντας παράλληλα το περιβάλλον και τον φυσικό της πλούτο

  Για το σκοπό αυτό ο Εθνικός Οργανισmicroός Τουρισmicroού προχώρησε άmicroεσα στη θέσπιση microιας σειράς υποστηρικτικών τουριστικών υποδοmicroών και κανόνων βάσει των οποίων θα δοθούν κίνητρα για τη βελτίωση του επενδυτικού κλίmicroατος την προσέλκυση ξένων επενδύσεων αιχmicroής την αναβάθmicroιση του ποιοτικού κέντρου βάρους του ξενοδοχειακού τοmicroέα και την άmicroεση και ουσιαστική ανάπτυξη ειδικών και εναλλακτικών microορφών τουρισmicroού Παράλληλα microελετά και σχεδιάζει τη νέα τουριστική χωροταξία microέσω της ανάδειξης νέων περιοχών προς τουριστική ανάπτυξη

  (ΕΟΤ 2006)

  Ελληνικός Ξενοδοχειακός Τοmicroέας   Από τη στιγmicroή που η Ελλάδα αποτελεί χώρα προορισmicroού τουριστών ευνόητο είναι ο ξενοδοχειακός τοmicroέας να αποτελεί τον κύριο microοχλό της τουριστικής της ανάπτυξης

  Σε microελέτη του ΙΤΕΠ (2001) σε σχέση microε τον αριθmicroό των δωmicroατίων στα Ελληνικά ξενοδοχεία το 93 αυτών έχουν λιγότερα από 100 δωmicroάτια ενώ απασχολούν από έναν έως 60 υπαλλήλους Ανάλογα microε τον προορισmicroό τα microεγάλα ξενοδοχεία στην Ελλάδα υποβοηθούνται από microικρότερες επιχειρήσεις κατάλυσης όπως ενοικιαζόmicroενα δωmicroάτια εξοχικές κατοικίες bungalows και camping

  Η Ευρωπαϊκή Ένωση καθορίζει ως microικρές και microεσαίες επιχειρήσεις αυτές που απασχολούν λιγότερους από 250 υπαλλήλους (European Commission 2002) Εάν χρησιmicroοποιηθεί ο αριθmicroός των υπαλλήλων ως κριτήριο για να κατηγοριοποιηθούν οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα η συντριπτική πλειοψηφία των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στη χώρα (ίσως πάνω από το 99 του συνόλου) ουσιαστικά ανήκει σε αυτή την κατηγορία (Bastakis amp συν 2004)

  Αυτού του είδους οι επιχειρήσεις έχουνε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και συγκεκριmicroένες στρατηγικές και λειτουργικές αδυναmicroίες που εmicroποδίζουν όχι microόνο τη λειτουργία και το επίπεδο των παρεχόmicroενων υπηρεσιών τους αλλά και την ικανότητά τους να διαπραγmicroατεύονται microε όρους που εξυπηρετούν τα συmicroφέροντά τους

  Ο Middelton (1994) θεωρεί ότι ο σχεδιασmicroός είναι πολύ σηmicroαντικός παράγοντας στην τουριστική βιοmicroηχανία όταν η ζήτηση microεταβάλλεται το αδιάθετο προϊόν δεν microπορεί να διατεθεί ξανά και η προσφορά απαιτεί microεγάλες επενδύσεις Κάποια άλλα χαρακτηριστικά αυτών των επιχειρήσεων είναι τα προβλήmicroατα που παρατηρούνται το σχεδιασmicroό και στην οριοθέτηση των στρατηγικών τους στόχων αφού οι τακτικές τους και οι επιχειρησιακές τους αποφάσεις κυριαρχούνται στο στρατηγικό τους σχεδιασmicroό από τις πολιτικές και στόχους άλλων microεγαλύτερων επιχειρήσεων (Olsen 1991 Buhalis amp Cooper 1992)

  Οι Ελληνικές λοιπόν microικροmicroεσαίες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν αδύναmicroη διοίκηση και διαφήmicroιση των υπηρεσιών και των προϊόντων τους αφού έχουν περιορισmicroένους οικονοmicroικούς πόρους για να απασχολήσουν εξειδικευmicroένο προσωπικό και για να προωθήσουν επαρκώς την ίδια την επιχείρηση (Bastakis amp συν 2004)

  Όλοι αυτοί οι λόγοι οδηγούνε τον Ελληνικό ξενοδοχειακό τοmicroέα να καθίσταται ως ο laquoαδύναmicroος κρίκοςraquo στα κανάλια διανοmicroής του τουριστικού προϊόντος και να εξαρτάται από τους Tour Operators και τους microεσολαβητές αυτών

  Επιπρόσθετα οι microεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα λόγω της microεγάλης επιχειρησιακής τους εmicroβέλειας και των οικονοmicroικών πόρων που διαθέτουν microπορούν να αναπροσαρmicroόζουν τόσο τις τιmicroές τους όσο και το προϊόν τους microε τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ουσιαστικά αδύνατον οι microικρότερες επιχειρήσεις να τις ανταγωνιστούν Τέτοιες επιχειρησιακές συmicroπεριφορές συνήθως συναντούνται σε παραδοσιακούς Ελληνικούς τουριστικούς προορισmicroούς όπου λόγω του όγκου των τουριστών και του πλήθους των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων ο ανταγωνισmicroός είναι πολύ microεγάλος

  ΙΤΕΠ (2001) Τα Προβλήmicroατα και οι Προοπτικές των Ελληνικών Μικροmicroεσαίων Επιχειρήσεων Ίδρυmicroα Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων Μελέτη 10 Αθήνα ΙΤΕΠ

  Καλφιώτης Σ (1976) Τουριστική Οικονοmicroική Αθήνα Εκδόσεις Τυροβολάς   Κοινωνία των Εθνών (1937) Ορισmicroός του Τουρίστα Στο Β Ρούπας (1993) Αρχές Τουρισmicroού Αθήνα Οργανισmicroός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων

  Andriotis K (2000) Local Community Perceptions of Tourism as a Development Tool The Island of Crete Unpublished PhD Thesis Bournemouth BournemouthUniversity

  Bastakis C Buhalis D amp Butler R (2004) The Perception of Small and Medium Sized Tourism Accommodation Providers on the Impacts of the Tour Operatorsrsquo Power in Eastern Mediterranean Tourism Management 25 151 ndash 170

  Buhalis D amp Cooper C (1992) Strategic Management and Marketing of Small and Medium-Sized Tourism Enterprises in the Greek Aegean Islands Στο R Teare D

  Adams amp S Messenger (eds) Managing Projects in Hospitality Organizations London Cassel

  Buhalis D (1998) Strategic Use of Information Technologies in the Tourism Industry Tourism Management 19(5) 409 ndash 421

  Buhalis D Jafari J and Werthner H (1997) Information Technology and the Reengineering of Tourism Annals of Tourism Research 24(1) 245 ndash 248

  Constandinides G (2002) CAMP Cyprus Diagnostic Feasibility Report Report Prepared for MAP ndash PAP RAC

  Fokiali P (2002) Tourism and Sustainable Development in the Mediterranean The Case of Rhodes Too Late for Research in Carrying Capacity Πηγή από το Διαδίκτυο httpwwwfundpacbepreludepublicationsbulletinsBull45_3pdf

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια laquoΕπεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτωνraquo

Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo

[1] httpcreativecommonsorglicensesαπό-nc-sa40

Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση

bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο

bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο

bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο

Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί

  Η τουριστική πολιτική οφείλει και έχει σαφείς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους

  Αναδεικνύει τη σηmicroασία του τουρισmicroού για την απασχόληση και την περιφερειακή ανάπτυξη Προσελκύει επενδύσεις ενώ παράλληλα βοηθάει και ενισχύει την επιχειρηmicroατικότητα Επιπρόσθετα προβάλλει την ιστορία και τον πολιτισmicroό της χώρας και συmicroβάλλει στη σύγχρονη και οmicroοιόmicroορφη ανάπτυξη προστατεύοντας παράλληλα το περιβάλλον και τον φυσικό της πλούτο

  Για το σκοπό αυτό ο Εθνικός Οργανισmicroός Τουρισmicroού προχώρησε άmicroεσα στη θέσπιση microιας σειράς υποστηρικτικών τουριστικών υποδοmicroών και κανόνων βάσει των οποίων θα δοθούν κίνητρα για τη βελτίωση του επενδυτικού κλίmicroατος την προσέλκυση ξένων επενδύσεων αιχmicroής την αναβάθmicroιση του ποιοτικού κέντρου βάρους του ξενοδοχειακού τοmicroέα και την άmicroεση και ουσιαστική ανάπτυξη ειδικών και εναλλακτικών microορφών τουρισmicroού Παράλληλα microελετά και σχεδιάζει τη νέα τουριστική χωροταξία microέσω της ανάδειξης νέων περιοχών προς τουριστική ανάπτυξη

  (ΕΟΤ 2006)

  Ελληνικός Ξενοδοχειακός Τοmicroέας   Από τη στιγmicroή που η Ελλάδα αποτελεί χώρα προορισmicroού τουριστών ευνόητο είναι ο ξενοδοχειακός τοmicroέας να αποτελεί τον κύριο microοχλό της τουριστικής της ανάπτυξης

  Σε microελέτη του ΙΤΕΠ (2001) σε σχέση microε τον αριθmicroό των δωmicroατίων στα Ελληνικά ξενοδοχεία το 93 αυτών έχουν λιγότερα από 100 δωmicroάτια ενώ απασχολούν από έναν έως 60 υπαλλήλους Ανάλογα microε τον προορισmicroό τα microεγάλα ξενοδοχεία στην Ελλάδα υποβοηθούνται από microικρότερες επιχειρήσεις κατάλυσης όπως ενοικιαζόmicroενα δωmicroάτια εξοχικές κατοικίες bungalows και camping

  Η Ευρωπαϊκή Ένωση καθορίζει ως microικρές και microεσαίες επιχειρήσεις αυτές που απασχολούν λιγότερους από 250 υπαλλήλους (European Commission 2002) Εάν χρησιmicroοποιηθεί ο αριθmicroός των υπαλλήλων ως κριτήριο για να κατηγοριοποιηθούν οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα η συντριπτική πλειοψηφία των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στη χώρα (ίσως πάνω από το 99 του συνόλου) ουσιαστικά ανήκει σε αυτή την κατηγορία (Bastakis amp συν 2004)

  Αυτού του είδους οι επιχειρήσεις έχουνε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και συγκεκριmicroένες στρατηγικές και λειτουργικές αδυναmicroίες που εmicroποδίζουν όχι microόνο τη λειτουργία και το επίπεδο των παρεχόmicroενων υπηρεσιών τους αλλά και την ικανότητά τους να διαπραγmicroατεύονται microε όρους που εξυπηρετούν τα συmicroφέροντά τους

  Ο Middelton (1994) θεωρεί ότι ο σχεδιασmicroός είναι πολύ σηmicroαντικός παράγοντας στην τουριστική βιοmicroηχανία όταν η ζήτηση microεταβάλλεται το αδιάθετο προϊόν δεν microπορεί να διατεθεί ξανά και η προσφορά απαιτεί microεγάλες επενδύσεις Κάποια άλλα χαρακτηριστικά αυτών των επιχειρήσεων είναι τα προβλήmicroατα που παρατηρούνται το σχεδιασmicroό και στην οριοθέτηση των στρατηγικών τους στόχων αφού οι τακτικές τους και οι επιχειρησιακές τους αποφάσεις κυριαρχούνται στο στρατηγικό τους σχεδιασmicroό από τις πολιτικές και στόχους άλλων microεγαλύτερων επιχειρήσεων (Olsen 1991 Buhalis amp Cooper 1992)

  Οι Ελληνικές λοιπόν microικροmicroεσαίες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν αδύναmicroη διοίκηση και διαφήmicroιση των υπηρεσιών και των προϊόντων τους αφού έχουν περιορισmicroένους οικονοmicroικούς πόρους για να απασχολήσουν εξειδικευmicroένο προσωπικό και για να προωθήσουν επαρκώς την ίδια την επιχείρηση (Bastakis amp συν 2004)

  Όλοι αυτοί οι λόγοι οδηγούνε τον Ελληνικό ξενοδοχειακό τοmicroέα να καθίσταται ως ο laquoαδύναmicroος κρίκοςraquo στα κανάλια διανοmicroής του τουριστικού προϊόντος και να εξαρτάται από τους Tour Operators και τους microεσολαβητές αυτών

  Επιπρόσθετα οι microεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα λόγω της microεγάλης επιχειρησιακής τους εmicroβέλειας και των οικονοmicroικών πόρων που διαθέτουν microπορούν να αναπροσαρmicroόζουν τόσο τις τιmicroές τους όσο και το προϊόν τους microε τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ουσιαστικά αδύνατον οι microικρότερες επιχειρήσεις να τις ανταγωνιστούν Τέτοιες επιχειρησιακές συmicroπεριφορές συνήθως συναντούνται σε παραδοσιακούς Ελληνικούς τουριστικούς προορισmicroούς όπου λόγω του όγκου των τουριστών και του πλήθους των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων ο ανταγωνισmicroός είναι πολύ microεγάλος

  ΙΤΕΠ (2001) Τα Προβλήmicroατα και οι Προοπτικές των Ελληνικών Μικροmicroεσαίων Επιχειρήσεων Ίδρυmicroα Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων Μελέτη 10 Αθήνα ΙΤΕΠ

  Καλφιώτης Σ (1976) Τουριστική Οικονοmicroική Αθήνα Εκδόσεις Τυροβολάς   Κοινωνία των Εθνών (1937) Ορισmicroός του Τουρίστα Στο Β Ρούπας (1993) Αρχές Τουρισmicroού Αθήνα Οργανισmicroός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων

  Andriotis K (2000) Local Community Perceptions of Tourism as a Development Tool The Island of Crete Unpublished PhD Thesis Bournemouth BournemouthUniversity

  Bastakis C Buhalis D amp Butler R (2004) The Perception of Small and Medium Sized Tourism Accommodation Providers on the Impacts of the Tour Operatorsrsquo Power in Eastern Mediterranean Tourism Management 25 151 ndash 170

  Buhalis D amp Cooper C (1992) Strategic Management and Marketing of Small and Medium-Sized Tourism Enterprises in the Greek Aegean Islands Στο R Teare D

  Adams amp S Messenger (eds) Managing Projects in Hospitality Organizations London Cassel

  Buhalis D (1998) Strategic Use of Information Technologies in the Tourism Industry Tourism Management 19(5) 409 ndash 421

  Buhalis D Jafari J and Werthner H (1997) Information Technology and the Reengineering of Tourism Annals of Tourism Research 24(1) 245 ndash 248

  Constandinides G (2002) CAMP Cyprus Diagnostic Feasibility Report Report Prepared for MAP ndash PAP RAC

  Fokiali P (2002) Tourism and Sustainable Development in the Mediterranean The Case of Rhodes Too Late for Research in Carrying Capacity Πηγή από το Διαδίκτυο httpwwwfundpacbepreludepublicationsbulletinsBull45_3pdf

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια laquoΕπεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτωνraquo

Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo

[1] httpcreativecommonsorglicensesαπό-nc-sa40

Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση

bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο

bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο

bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο

Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί

  Ελληνικός Ξενοδοχειακός Τοmicroέας   Από τη στιγmicroή που η Ελλάδα αποτελεί χώρα προορισmicroού τουριστών ευνόητο είναι ο ξενοδοχειακός τοmicroέας να αποτελεί τον κύριο microοχλό της τουριστικής της ανάπτυξης

  Σε microελέτη του ΙΤΕΠ (2001) σε σχέση microε τον αριθmicroό των δωmicroατίων στα Ελληνικά ξενοδοχεία το 93 αυτών έχουν λιγότερα από 100 δωmicroάτια ενώ απασχολούν από έναν έως 60 υπαλλήλους Ανάλογα microε τον προορισmicroό τα microεγάλα ξενοδοχεία στην Ελλάδα υποβοηθούνται από microικρότερες επιχειρήσεις κατάλυσης όπως ενοικιαζόmicroενα δωmicroάτια εξοχικές κατοικίες bungalows και camping

  Η Ευρωπαϊκή Ένωση καθορίζει ως microικρές και microεσαίες επιχειρήσεις αυτές που απασχολούν λιγότερους από 250 υπαλλήλους (European Commission 2002) Εάν χρησιmicroοποιηθεί ο αριθmicroός των υπαλλήλων ως κριτήριο για να κατηγοριοποιηθούν οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα η συντριπτική πλειοψηφία των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στη χώρα (ίσως πάνω από το 99 του συνόλου) ουσιαστικά ανήκει σε αυτή την κατηγορία (Bastakis amp συν 2004)

  Αυτού του είδους οι επιχειρήσεις έχουνε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και συγκεκριmicroένες στρατηγικές και λειτουργικές αδυναmicroίες που εmicroποδίζουν όχι microόνο τη λειτουργία και το επίπεδο των παρεχόmicroενων υπηρεσιών τους αλλά και την ικανότητά τους να διαπραγmicroατεύονται microε όρους που εξυπηρετούν τα συmicroφέροντά τους

  Ο Middelton (1994) θεωρεί ότι ο σχεδιασmicroός είναι πολύ σηmicroαντικός παράγοντας στην τουριστική βιοmicroηχανία όταν η ζήτηση microεταβάλλεται το αδιάθετο προϊόν δεν microπορεί να διατεθεί ξανά και η προσφορά απαιτεί microεγάλες επενδύσεις Κάποια άλλα χαρακτηριστικά αυτών των επιχειρήσεων είναι τα προβλήmicroατα που παρατηρούνται το σχεδιασmicroό και στην οριοθέτηση των στρατηγικών τους στόχων αφού οι τακτικές τους και οι επιχειρησιακές τους αποφάσεις κυριαρχούνται στο στρατηγικό τους σχεδιασmicroό από τις πολιτικές και στόχους άλλων microεγαλύτερων επιχειρήσεων (Olsen 1991 Buhalis amp Cooper 1992)

  Οι Ελληνικές λοιπόν microικροmicroεσαίες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν αδύναmicroη διοίκηση και διαφήmicroιση των υπηρεσιών και των προϊόντων τους αφού έχουν περιορισmicroένους οικονοmicroικούς πόρους για να απασχολήσουν εξειδικευmicroένο προσωπικό και για να προωθήσουν επαρκώς την ίδια την επιχείρηση (Bastakis amp συν 2004)

  Όλοι αυτοί οι λόγοι οδηγούνε τον Ελληνικό ξενοδοχειακό τοmicroέα να καθίσταται ως ο laquoαδύναmicroος κρίκοςraquo στα κανάλια διανοmicroής του τουριστικού προϊόντος και να εξαρτάται από τους Tour Operators και τους microεσολαβητές αυτών

  Επιπρόσθετα οι microεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα λόγω της microεγάλης επιχειρησιακής τους εmicroβέλειας και των οικονοmicroικών πόρων που διαθέτουν microπορούν να αναπροσαρmicroόζουν τόσο τις τιmicroές τους όσο και το προϊόν τους microε τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ουσιαστικά αδύνατον οι microικρότερες επιχειρήσεις να τις ανταγωνιστούν Τέτοιες επιχειρησιακές συmicroπεριφορές συνήθως συναντούνται σε παραδοσιακούς Ελληνικούς τουριστικούς προορισmicroούς όπου λόγω του όγκου των τουριστών και του πλήθους των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων ο ανταγωνισmicroός είναι πολύ microεγάλος

  ΙΤΕΠ (2001) Τα Προβλήmicroατα και οι Προοπτικές των Ελληνικών Μικροmicroεσαίων Επιχειρήσεων Ίδρυmicroα Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων Μελέτη 10 Αθήνα ΙΤΕΠ

  Καλφιώτης Σ (1976) Τουριστική Οικονοmicroική Αθήνα Εκδόσεις Τυροβολάς   Κοινωνία των Εθνών (1937) Ορισmicroός του Τουρίστα Στο Β Ρούπας (1993) Αρχές Τουρισmicroού Αθήνα Οργανισmicroός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων

  Andriotis K (2000) Local Community Perceptions of Tourism as a Development Tool The Island of Crete Unpublished PhD Thesis Bournemouth BournemouthUniversity

  Bastakis C Buhalis D amp Butler R (2004) The Perception of Small and Medium Sized Tourism Accommodation Providers on the Impacts of the Tour Operatorsrsquo Power in Eastern Mediterranean Tourism Management 25 151 ndash 170

  Buhalis D amp Cooper C (1992) Strategic Management and Marketing of Small and Medium-Sized Tourism Enterprises in the Greek Aegean Islands Στο R Teare D

  Adams amp S Messenger (eds) Managing Projects in Hospitality Organizations London Cassel

  Buhalis D (1998) Strategic Use of Information Technologies in the Tourism Industry Tourism Management 19(5) 409 ndash 421

  Buhalis D Jafari J and Werthner H (1997) Information Technology and the Reengineering of Tourism Annals of Tourism Research 24(1) 245 ndash 248

  Constandinides G (2002) CAMP Cyprus Diagnostic Feasibility Report Report Prepared for MAP ndash PAP RAC

  Fokiali P (2002) Tourism and Sustainable Development in the Mediterranean The Case of Rhodes Too Late for Research in Carrying Capacity Πηγή από το Διαδίκτυο httpwwwfundpacbepreludepublicationsbulletinsBull45_3pdf

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια laquoΕπεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτωνraquo

Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo

[1] httpcreativecommonsorglicensesαπό-nc-sa40

Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση

bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο

bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο

bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο

Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί

  Η Ευρωπαϊκή Ένωση καθορίζει ως microικρές και microεσαίες επιχειρήσεις αυτές που απασχολούν λιγότερους από 250 υπαλλήλους (European Commission 2002) Εάν χρησιmicroοποιηθεί ο αριθmicroός των υπαλλήλων ως κριτήριο για να κατηγοριοποιηθούν οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα η συντριπτική πλειοψηφία των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στη χώρα (ίσως πάνω από το 99 του συνόλου) ουσιαστικά ανήκει σε αυτή την κατηγορία (Bastakis amp συν 2004)

  Αυτού του είδους οι επιχειρήσεις έχουνε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και συγκεκριmicroένες στρατηγικές και λειτουργικές αδυναmicroίες που εmicroποδίζουν όχι microόνο τη λειτουργία και το επίπεδο των παρεχόmicroενων υπηρεσιών τους αλλά και την ικανότητά τους να διαπραγmicroατεύονται microε όρους που εξυπηρετούν τα συmicroφέροντά τους

  Ο Middelton (1994) θεωρεί ότι ο σχεδιασmicroός είναι πολύ σηmicroαντικός παράγοντας στην τουριστική βιοmicroηχανία όταν η ζήτηση microεταβάλλεται το αδιάθετο προϊόν δεν microπορεί να διατεθεί ξανά και η προσφορά απαιτεί microεγάλες επενδύσεις Κάποια άλλα χαρακτηριστικά αυτών των επιχειρήσεων είναι τα προβλήmicroατα που παρατηρούνται το σχεδιασmicroό και στην οριοθέτηση των στρατηγικών τους στόχων αφού οι τακτικές τους και οι επιχειρησιακές τους αποφάσεις κυριαρχούνται στο στρατηγικό τους σχεδιασmicroό από τις πολιτικές και στόχους άλλων microεγαλύτερων επιχειρήσεων (Olsen 1991 Buhalis amp Cooper 1992)

  Οι Ελληνικές λοιπόν microικροmicroεσαίες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν αδύναmicroη διοίκηση και διαφήmicroιση των υπηρεσιών και των προϊόντων τους αφού έχουν περιορισmicroένους οικονοmicroικούς πόρους για να απασχολήσουν εξειδικευmicroένο προσωπικό και για να προωθήσουν επαρκώς την ίδια την επιχείρηση (Bastakis amp συν 2004)

  Όλοι αυτοί οι λόγοι οδηγούνε τον Ελληνικό ξενοδοχειακό τοmicroέα να καθίσταται ως ο laquoαδύναmicroος κρίκοςraquo στα κανάλια διανοmicroής του τουριστικού προϊόντος και να εξαρτάται από τους Tour Operators και τους microεσολαβητές αυτών

  Επιπρόσθετα οι microεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα λόγω της microεγάλης επιχειρησιακής τους εmicroβέλειας και των οικονοmicroικών πόρων που διαθέτουν microπορούν να αναπροσαρmicroόζουν τόσο τις τιmicroές τους όσο και το προϊόν τους microε τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ουσιαστικά αδύνατον οι microικρότερες επιχειρήσεις να τις ανταγωνιστούν Τέτοιες επιχειρησιακές συmicroπεριφορές συνήθως συναντούνται σε παραδοσιακούς Ελληνικούς τουριστικούς προορισmicroούς όπου λόγω του όγκου των τουριστών και του πλήθους των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων ο ανταγωνισmicroός είναι πολύ microεγάλος

  ΙΤΕΠ (2001) Τα Προβλήmicroατα και οι Προοπτικές των Ελληνικών Μικροmicroεσαίων Επιχειρήσεων Ίδρυmicroα Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων Μελέτη 10 Αθήνα ΙΤΕΠ

  Καλφιώτης Σ (1976) Τουριστική Οικονοmicroική Αθήνα Εκδόσεις Τυροβολάς   Κοινωνία των Εθνών (1937) Ορισmicroός του Τουρίστα Στο Β Ρούπας (1993) Αρχές Τουρισmicroού Αθήνα Οργανισmicroός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων

  Andriotis K (2000) Local Community Perceptions of Tourism as a Development Tool The Island of Crete Unpublished PhD Thesis Bournemouth BournemouthUniversity

  Bastakis C Buhalis D amp Butler R (2004) The Perception of Small and Medium Sized Tourism Accommodation Providers on the Impacts of the Tour Operatorsrsquo Power in Eastern Mediterranean Tourism Management 25 151 ndash 170

  Buhalis D amp Cooper C (1992) Strategic Management and Marketing of Small and Medium-Sized Tourism Enterprises in the Greek Aegean Islands Στο R Teare D

  Adams amp S Messenger (eds) Managing Projects in Hospitality Organizations London Cassel

  Buhalis D (1998) Strategic Use of Information Technologies in the Tourism Industry Tourism Management 19(5) 409 ndash 421

  Buhalis D Jafari J and Werthner H (1997) Information Technology and the Reengineering of Tourism Annals of Tourism Research 24(1) 245 ndash 248

  Constandinides G (2002) CAMP Cyprus Diagnostic Feasibility Report Report Prepared for MAP ndash PAP RAC

  Fokiali P (2002) Tourism and Sustainable Development in the Mediterranean The Case of Rhodes Too Late for Research in Carrying Capacity Πηγή από το Διαδίκτυο httpwwwfundpacbepreludepublicationsbulletinsBull45_3pdf

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια laquoΕπεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτωνraquo

Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo

[1] httpcreativecommonsorglicensesαπό-nc-sa40

Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση

bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο

bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο

bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο

Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί

  Αυτού του είδους οι επιχειρήσεις έχουνε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και συγκεκριmicroένες στρατηγικές και λειτουργικές αδυναmicroίες που εmicroποδίζουν όχι microόνο τη λειτουργία και το επίπεδο των παρεχόmicroενων υπηρεσιών τους αλλά και την ικανότητά τους να διαπραγmicroατεύονται microε όρους που εξυπηρετούν τα συmicroφέροντά τους

  Ο Middelton (1994) θεωρεί ότι ο σχεδιασmicroός είναι πολύ σηmicroαντικός παράγοντας στην τουριστική βιοmicroηχανία όταν η ζήτηση microεταβάλλεται το αδιάθετο προϊόν δεν microπορεί να διατεθεί ξανά και η προσφορά απαιτεί microεγάλες επενδύσεις Κάποια άλλα χαρακτηριστικά αυτών των επιχειρήσεων είναι τα προβλήmicroατα που παρατηρούνται το σχεδιασmicroό και στην οριοθέτηση των στρατηγικών τους στόχων αφού οι τακτικές τους και οι επιχειρησιακές τους αποφάσεις κυριαρχούνται στο στρατηγικό τους σχεδιασmicroό από τις πολιτικές και στόχους άλλων microεγαλύτερων επιχειρήσεων (Olsen 1991 Buhalis amp Cooper 1992)

  Οι Ελληνικές λοιπόν microικροmicroεσαίες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν αδύναmicroη διοίκηση και διαφήmicroιση των υπηρεσιών και των προϊόντων τους αφού έχουν περιορισmicroένους οικονοmicroικούς πόρους για να απασχολήσουν εξειδικευmicroένο προσωπικό και για να προωθήσουν επαρκώς την ίδια την επιχείρηση (Bastakis amp συν 2004)

  Όλοι αυτοί οι λόγοι οδηγούνε τον Ελληνικό ξενοδοχειακό τοmicroέα να καθίσταται ως ο laquoαδύναmicroος κρίκοςraquo στα κανάλια διανοmicroής του τουριστικού προϊόντος και να εξαρτάται από τους Tour Operators και τους microεσολαβητές αυτών

  Επιπρόσθετα οι microεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα λόγω της microεγάλης επιχειρησιακής τους εmicroβέλειας και των οικονοmicroικών πόρων που διαθέτουν microπορούν να αναπροσαρmicroόζουν τόσο τις τιmicroές τους όσο και το προϊόν τους microε τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ουσιαστικά αδύνατον οι microικρότερες επιχειρήσεις να τις ανταγωνιστούν Τέτοιες επιχειρησιακές συmicroπεριφορές συνήθως συναντούνται σε παραδοσιακούς Ελληνικούς τουριστικούς προορισmicroούς όπου λόγω του όγκου των τουριστών και του πλήθους των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων ο ανταγωνισmicroός είναι πολύ microεγάλος

  ΙΤΕΠ (2001) Τα Προβλήmicroατα και οι Προοπτικές των Ελληνικών Μικροmicroεσαίων Επιχειρήσεων Ίδρυmicroα Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων Μελέτη 10 Αθήνα ΙΤΕΠ

  Καλφιώτης Σ (1976) Τουριστική Οικονοmicroική Αθήνα Εκδόσεις Τυροβολάς   Κοινωνία των Εθνών (1937) Ορισmicroός του Τουρίστα Στο Β Ρούπας (1993) Αρχές Τουρισmicroού Αθήνα Οργανισmicroός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων

  Andriotis K (2000) Local Community Perceptions of Tourism as a Development Tool The Island of Crete Unpublished PhD Thesis Bournemouth BournemouthUniversity

  Bastakis C Buhalis D amp Butler R (2004) The Perception of Small and Medium Sized Tourism Accommodation Providers on the Impacts of the Tour Operatorsrsquo Power in Eastern Mediterranean Tourism Management 25 151 ndash 170

  Buhalis D amp Cooper C (1992) Strategic Management and Marketing of Small and Medium-Sized Tourism Enterprises in the Greek Aegean Islands Στο R Teare D

  Adams amp S Messenger (eds) Managing Projects in Hospitality Organizations London Cassel

  Buhalis D (1998) Strategic Use of Information Technologies in the Tourism Industry Tourism Management 19(5) 409 ndash 421

  Buhalis D Jafari J and Werthner H (1997) Information Technology and the Reengineering of Tourism Annals of Tourism Research 24(1) 245 ndash 248

  Constandinides G (2002) CAMP Cyprus Diagnostic Feasibility Report Report Prepared for MAP ndash PAP RAC

  Fokiali P (2002) Tourism and Sustainable Development in the Mediterranean The Case of Rhodes Too Late for Research in Carrying Capacity Πηγή από το Διαδίκτυο httpwwwfundpacbepreludepublicationsbulletinsBull45_3pdf

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια laquoΕπεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτωνraquo

Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo

[1] httpcreativecommonsorglicensesαπό-nc-sa40

Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση

bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο

bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο

bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο

Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί

  Οι Ελληνικές λοιπόν microικροmicroεσαίες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν αδύναmicroη διοίκηση και διαφήmicroιση των υπηρεσιών και των προϊόντων τους αφού έχουν περιορισmicroένους οικονοmicroικούς πόρους για να απασχολήσουν εξειδικευmicroένο προσωπικό και για να προωθήσουν επαρκώς την ίδια την επιχείρηση (Bastakis amp συν 2004)

  Όλοι αυτοί οι λόγοι οδηγούνε τον Ελληνικό ξενοδοχειακό τοmicroέα να καθίσταται ως ο laquoαδύναmicroος κρίκοςraquo στα κανάλια διανοmicroής του τουριστικού προϊόντος και να εξαρτάται από τους Tour Operators και τους microεσολαβητές αυτών

  Επιπρόσθετα οι microεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα λόγω της microεγάλης επιχειρησιακής τους εmicroβέλειας και των οικονοmicroικών πόρων που διαθέτουν microπορούν να αναπροσαρmicroόζουν τόσο τις τιmicroές τους όσο και το προϊόν τους microε τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ουσιαστικά αδύνατον οι microικρότερες επιχειρήσεις να τις ανταγωνιστούν Τέτοιες επιχειρησιακές συmicroπεριφορές συνήθως συναντούνται σε παραδοσιακούς Ελληνικούς τουριστικούς προορισmicroούς όπου λόγω του όγκου των τουριστών και του πλήθους των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων ο ανταγωνισmicroός είναι πολύ microεγάλος

  ΙΤΕΠ (2001) Τα Προβλήmicroατα και οι Προοπτικές των Ελληνικών Μικροmicroεσαίων Επιχειρήσεων Ίδρυmicroα Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων Μελέτη 10 Αθήνα ΙΤΕΠ

  Καλφιώτης Σ (1976) Τουριστική Οικονοmicroική Αθήνα Εκδόσεις Τυροβολάς   Κοινωνία των Εθνών (1937) Ορισmicroός του Τουρίστα Στο Β Ρούπας (1993) Αρχές Τουρισmicroού Αθήνα Οργανισmicroός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων

  Andriotis K (2000) Local Community Perceptions of Tourism as a Development Tool The Island of Crete Unpublished PhD Thesis Bournemouth BournemouthUniversity

  Bastakis C Buhalis D amp Butler R (2004) The Perception of Small and Medium Sized Tourism Accommodation Providers on the Impacts of the Tour Operatorsrsquo Power in Eastern Mediterranean Tourism Management 25 151 ndash 170

  Buhalis D amp Cooper C (1992) Strategic Management and Marketing of Small and Medium-Sized Tourism Enterprises in the Greek Aegean Islands Στο R Teare D

  Adams amp S Messenger (eds) Managing Projects in Hospitality Organizations London Cassel

  Buhalis D (1998) Strategic Use of Information Technologies in the Tourism Industry Tourism Management 19(5) 409 ndash 421

  Buhalis D Jafari J and Werthner H (1997) Information Technology and the Reengineering of Tourism Annals of Tourism Research 24(1) 245 ndash 248

  Constandinides G (2002) CAMP Cyprus Diagnostic Feasibility Report Report Prepared for MAP ndash PAP RAC

  Fokiali P (2002) Tourism and Sustainable Development in the Mediterranean The Case of Rhodes Too Late for Research in Carrying Capacity Πηγή από το Διαδίκτυο httpwwwfundpacbepreludepublicationsbulletinsBull45_3pdf

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια laquoΕπεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτωνraquo

Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo

[1] httpcreativecommonsorglicensesαπό-nc-sa40

Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση

bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο

bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο

bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο

Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί

  ΙΤΕΠ (2001) Τα Προβλήmicroατα και οι Προοπτικές των Ελληνικών Μικροmicroεσαίων Επιχειρήσεων Ίδρυmicroα Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων Μελέτη 10 Αθήνα ΙΤΕΠ

  Καλφιώτης Σ (1976) Τουριστική Οικονοmicroική Αθήνα Εκδόσεις Τυροβολάς   Κοινωνία των Εθνών (1937) Ορισmicroός του Τουρίστα Στο Β Ρούπας (1993) Αρχές Τουρισmicroού Αθήνα Οργανισmicroός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων

  Andriotis K (2000) Local Community Perceptions of Tourism as a Development Tool The Island of Crete Unpublished PhD Thesis Bournemouth BournemouthUniversity

  Bastakis C Buhalis D amp Butler R (2004) The Perception of Small and Medium Sized Tourism Accommodation Providers on the Impacts of the Tour Operatorsrsquo Power in Eastern Mediterranean Tourism Management 25 151 ndash 170

  Buhalis D amp Cooper C (1992) Strategic Management and Marketing of Small and Medium-Sized Tourism Enterprises in the Greek Aegean Islands Στο R Teare D

  Adams amp S Messenger (eds) Managing Projects in Hospitality Organizations London Cassel

  Buhalis D (1998) Strategic Use of Information Technologies in the Tourism Industry Tourism Management 19(5) 409 ndash 421

  Buhalis D Jafari J and Werthner H (1997) Information Technology and the Reengineering of Tourism Annals of Tourism Research 24(1) 245 ndash 248

  Constandinides G (2002) CAMP Cyprus Diagnostic Feasibility Report Report Prepared for MAP ndash PAP RAC

  Fokiali P (2002) Tourism and Sustainable Development in the Mediterranean The Case of Rhodes Too Late for Research in Carrying Capacity Πηγή από το Διαδίκτυο httpwwwfundpacbepreludepublicationsbulletinsBull45_3pdf

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια laquoΕπεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτωνraquo

Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo

[1] httpcreativecommonsorglicensesαπό-nc-sa40

Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση

bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο

bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο

bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο

Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια laquoΕπεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτωνraquo

Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo

[1] httpcreativecommonsorglicensesαπό-nc-sa40

Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση

bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο

bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο

bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο

Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί

Επεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτων Δεν επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου παρά μόνο εάν ζητηθεί εκ νέου άδεια από το δημιουργό copy

διαθέσιμο με

άδεια CC-BY

διαθέσιμο με άδεια

CC-BY-SA

διαθέσιμο με άδεια

CC-BY-NC-SA

διαθέσιμο με άδεια

CC-BY-NC

Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου και η δημιουργία παραγώγων αυτού με απλή αναφορά του δημιουργού

Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού και διάθεση του έργου ή του παράγωγου αυτού με την ίδια άδεια

Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου

Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού και διάθεση του έργου ή του παράγωγου αυτού με την ίδια άδεια Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου

διαθέσιμο με άδεια

CC-BY-ND Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού Δεν επιτρέπεται η δημιουργία παραγώγων του έργου

διαθέσιμο με άδεια

CC-BY-NC-ND Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου και η δημιουργία παραγώγων του

διαθέσιμο με άδεια

CC0 Public Domain

διαθέσιμο ως κοινό κτήμα

Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου η δημιουργία παραγώγων αυτού και η εμπορική του χρήση χωρίς αναφορά του δημιουργού

Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου η δημιουργία παραγώγων αυτού και η εμπορική του χρήση χωρίς αναφορά του δημιουργού

χωρίς σήμανση Συνήθως δεν επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου

Διατήρηση Σημειωμάτων

Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει

το Σημείωμα Αναφοράς

το Σημείωμα Αδειοδότησης

τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων

το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)

μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους

Χρηματοδότηση

bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα

bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσωνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού

bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους

• 6
• 6- Κύρια Χαρακτηριστικά του Τουρισμού στη Μεσόγειο
• eclass_genika_B

Διατήρηση Σημειωμάτων

Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει

το Σημείωμα Αναφοράς

το Σημείωμα Αδειοδότησης

τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων

το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)

μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους

Χρηματοδότηση

bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα

bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσωνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού

bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους

• 6
• 6- Κύρια Χαρακτηριστικά του Τουρισμού στη Μεσόγειο
• eclass_genika_B

Χρηματοδότηση

bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα

bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσωνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού

bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους

• 6
• 6- Κύρια Χαρακτηριστικά του Τουρισμού στη Μεσόγειο
• eclass_genika_B