Αειφορία εν τάξει

Περιβαλλοντική ομάδα του 2ου Γυμνασίου Χαλκίδας

Παρουσίαση προγράμματος Δευτέρα 22 Απριλίου 2013-04-19

Η περιβαλλοντική ομάδα του 2ου Γυμνασίου Χαλκίδας, Αειφορία εν τάξει, τη φετινή χρονιά αποφάσισε να ασχοληθεί, παίρνοντας αφορμή από το περιαστικό πράσινο, με τη φύση που μας περιβάλλει γενικότερα στον τόπο μας. Έτσι ασχοληθήκαμε με τη συκιά, ένα κατ’ εξοχήν δέντρο της Ελλάδας και της Εύβοιας ειδικότερα και με τα βότανα των οποίων ουκ έστιν αριθμός, όπως διαπιστώσαμε. Τα αντιμετωπίσαμε από σκοπιά περιβαλλοντική, επαγγελματική αλλά και πρακτική, δηλαδή το ρόλο τους στη ζωή μας από άποψη οικογενειακή, κοινωνική και θρησκευτική.

Καθώς μελετούσαμε τα βότανα και την συκιά, είδαμε πόσο στενή σχέση έχουν με την χριστιανική θρησκεία. Στη ορθόδοξη διδασκαλία βλέπουμε ότι το περιβάλλον αντιμετωπίζεται σε μία αδιάσπαστη ενότητα με τον άνθρωπο. Άνθρωπος και περιβάλλον είναι αλληλένδετα, καθώς όπου πορεύεται ο άνθρωπος πορεύεται και η φύση, η οποία έχει άμεση επίδραση σε εμάς. Έτσι, ο χριστιανός αγαπώντας το περιβάλλον αγαπά και τον πλησίον του, γιατί η γη που έδωσε ο Θεός στους ανθρώπους είναι για όλους και προσέχοντας το περιβάλλον προσέχει και τους συνανθρώπους του. Η συνεργασία των ανθρώπων βοηθάει έτσι ώστε να μην καταστραφεί το περιβάλλον. Είναι το περιβάλλον για τον άνθρωπο και ο άνθρωπος για το περιβάλλον. Αν δεν υπήρχε ανθρώπινη ζωή το περιβάλλον δεν θα είχε καμία χρησιμότητα και αν δεν υπήρχε το περιβάλλον δεν θα μπορούσε να υπάρχει ο άνθρωπος.

1

Ελισσάβετ

Δημήτρης

Ειδικότερα η συκιά, είναι ένα δέντρο απ’ τις απαρχές του χρόνου. Τη συναντάμε από την Αγία Γραφή στη δημιουργία του κόσμου μέχρι τις μυθολογίες όλων των λαών. Διατρέχοντας όλη την Αγία Γραφή η συκιά είναι ένα δέντρο που οι καρποί του αποτελούν μέρος της βασικής διατροφής του με ιαματικές ιδιότητες αποδεικνύοντας έτσι την σπουδαιότητά τους στη ζωή των ανθρώπων. Μαζί με την ελιά και το αμπέλι η συκιά αρνείται να γίνει βασιλιάς των δέντρων γιατί έχει σπουδαία δουλειά, τους ωραίους και γλυκούς καρπούς της. Ο Χριστός θέλοντας να δείξει πως αυτό που έχει αξία είναι η ουσία της πίστης και όχι ο τύπος της, χρησιμοποιεί για παράδειγμα την πλούσια σε φύλλα αλλά άκαρπη συκιά.

Ιστορικά, η επιστήμη της Γεωλογίας μας πληροφορεί για απολιθώματα ηλικίας ως 130 εκατομμυρίων ετών. Ειδικά στον ελλαδικό χώρο, η αρχαιολογική σκαπάνη έχει φέρει στο φως πλήθος ευρημάτων, απολιθωμένων σύκων και των σπόρων τους, αποδεικνύοντας την ευρεία ύπαρξη και κατανάλωση του συγκεκριμένου καρπού. Αυτό επιβεβαιώνεται επίσης, από τις πάμπολλες αναφορές σε συγγράμματα αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων. Το δέντρο αυτό έχει χάσει τη σημαντική θέση του στη σημερινή Ελλάδα, καθώς συστηματικά καλλιεργείται μόνο στους νομούς Μεσσηνίας, Αρκαδίας, Λακωνίας και Ευβοίας.

Εμείς ως περιβαλλοντική ομάδα ασχοληθήκαμε με την ακμαία οικονομικά παραγωγή κυρίως των αποξηραμένων σύκων στο νομό μας. Το ερέθισμα μας δόθηκε από τις οργανωμένες καλλιέργειες σύκων στον Ταξιάρχη στη Β. Εύβοια και στην Κύμη. Πολύτιμος βοηθός μας, στάθηκε κ. Ράπτης, γεωπόνος της Νομαρχίας, ο οποίος με ομιλία του μας γνώρισε με το δέντρο, τον καρπό και τη μεταποίηση του. Μαζί του επίσης πραγματοποιήσαμε επίσκεψη στο συσκευαστήριο της πολύ φιλόξενης εταιρίας του κ. Κόντου, όπου παρακολουθήσαμε όλα τα στάδια της μεταποίησης και συσκευασίας των αποξηραμένων σύκων.

Και της κατανάλωσης τους, όπως βλέπετε.

2

Ευτυχία

Μαριάννα

Παυλίνα

Εντύπωση μας έκανε το γεγονός, ότι έχει παραγκωνιστεί στην καθημερινή μας ζωή παρά το πλήθος των ωφελειών που έχει, τόσο από άποψη υγείας όσο και επαγγελματικής αποκατάστασης. Μέσω μιας δημοσκόπησης που πραγματοποιήσαμε, είδαμε ότι ελάχιστοι έχουν εντάξει τον καρπό στη διατροφή τους και ακόμη λιγότεροι τον αξιοποιούν ως αποξηραμένο, παρόλο που μπορεί να έχουν δικό τους δέντρο.

Το τοπικό αυτό προϊόν μας ενέταξε στο σχετικό δίκτυο Κρεστένων, όπου με την επίσκεψή μας εκεί μάθαμε πολλά για ένα δικό τους τοπικό προϊόν, την Ηλειακή σταφίδα.

Το τελικό μας συμπέρασμα είναι ότι ο καρπός αυτός, που έρχεται από τα βάθη των αιώνων και είναι στενά συνδεδεμένος με τη ζωή του ανθρώπου, έχει χάσει σήμερα την αξία που πραγματικά άξιζε να έχει στη ζωή μας.

Βέβαια το ίδιο παρατηρούμε και στη χρήση πολλών βοτάνων που αδυνατούμε ακόμη και να τα αναγνωρίσουμε σήμερα. Παρήγορο είναι το γεγονός ότι σιγά σιγά αντιλαμβανόμαστε όλο και περισσότερο τις ωφέλειες τους, τα εντάσσουμε στη ζωή μας μέχρι που ίσως κάποτε φτάσουμε να πούμε και εμείς σαν τον τραγουδιστή…

Καημένε δεντρολίβανε

κανείς νερό δε σου ’βανε.

Κανείς δε σου ’βανε νερό

κι ήρθα και σ’ εύρηκα ξερό.

Και σ’ άφησα να μαραθείς

απάνω π’ άρχισες ν’ ανθείς.

Σε φίλο σ’ άφησα πιστό

μα σ’ άφησε απότιστο.

Η ομάδα χορεύει το τραγούδι που ακούγεται: Ο δεντρολίβανος (Γιάννης Πάριος)

3

Αθανασία

Μυρέλα

Μαρία

Εύα

Με βασιλικό και δυόσμο

στόλισε ο Θεός τον κόσμο...

Όπου και αν γυρίσουμε τα μάτια μας θα συναντήσουμε βότανα και αρωματικά φυτά. Αυτονόητο ήταν λοιπόν να έχουμε ένα θέμα για την περιβαλλοντική μας πολυποίκιλο, μυρωδάτο και... ατελείωτο.

Η ομάδα μας ξεκίνησε με τα βασικά ενδημικά βότανα, δηλαδή βότανα που συναντάμε σε αφθονία στον τόπο μας. Από τον βασιλικό και τον δυόσμο, τη λεβάντα και το θυμάρι μέχρι το φλισκούνι και το φασκόμηλο, το δίκταμο και την κανέλα. Μάθαμε που βρίσκονται, που και πως καλλιεργούνται, πως τα φροντίζουμε, πως τα χρησιμοποιούμε.

4

Ελένη

Δέσποινα

Είναι καταπληκτικό το εύρος χρήσης τους σε τομείς όπως η διατροφή, η υγεία αλλά και στην ίδια τη ζωή, στα ήθη και τα έθιμά μας, στη θρησκεία μας.

Και τα βότανα και τα αρωματικά φυτά αναφέρονται μέσα στην Αγία Γραφή για τις ιαματικές κυρίως ιδιότητες τους. Στον αγιασμό ο βασιλικός, στη σταυροπροσκύνηση και στον επιτάφιο το δεντρολίβανο και την Κυριακή των Βαΐων η δάφνη, είναι αδιάρρηκτα συνδεδεμένα με την λατρευτική ζωή μας.

Η κύρια ενασχόλησή μας φέτος με τα βότανα ήταν κυρίως πρακτική: μαζέψαμε φύλλα, μάθαμε να τ’ αναγνωρίζουμε, νιώσαμε τη βελούδινη υφή τους και μυρίσαμε την διαφορετικότητα στο εξαιρετικό άρωμά τους. Αποξηράναμε, αλλά και φυτέψαμε στο σχολείο μας πλήθος βοτάνων, στολίσαμε τα παράθυρά μας με ζαρντινιέρες όλο μυρωδιές και τα βάλαμε έτσι άμεσα στη ζωή μας.

5

Έλενα

Γιώτα

Ακόμη παρασκευάσαμε και μοιραστήκαμε αρωματικό σαπούνι, με τη βοήθεια της κας Σκαρλή, φτιαγμένο από ελαιόλαδο αρωματισμένο με κουρκουμά και αιθέριο έλαιο πορτοκαλιού και ρόδου.

Επισκεφθήκαμε το ναό του Ευαγγελισμού στο Φάρο Αυλίδας, όπου εκτός της πολύ ζεστής φιλοξενίας, ο κ. Γιαννάκης μας έδειξε, πώς γίνεται το λιβάνι με άρωμα γαρδένιας και ζουμπουλιού και το κερί από αγνό κερί μέλισσας.

Η ομάδα μας, εξαιτίας της πολυποικιλότητας, της πολυχρησίας και του μεγάλου ενδιαφέροντος για τα βότανα, θα ασχοληθεί και τα επόμενα χρόνια μ’ αυτά, γιατί:

Έχω στο μικρό μου κόσμο

Μια κανέλα και ένα δυόσμο

Και μέγα πλήθος άλλων βοτάνων...

Η ομάδα χορεύει: Λυγαριά – Λυγαριά (Γλυκερία)

6

Αντωνία

Γεωργία

Βάλυ

Αντωνία

Βάλυ