ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

ΤΜΗΜΑ ΔΙΕΘΝΩΝ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ

1ο ΕΞΑΜΗΝΟ

ΔΑΠ-ΝΔΦΚ

ΠΡΩΤΗ ΚΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΗ

Ι. ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ

Η Ευρώπη ορίζεται ως γεωγραφίκος χώρος. Τα γεωγραφίκα σύνορα της δεν ειναι

σταθερά. Η Ευρώπη ως περιοχή γεωγραφική δεν είχε ποτέ απολύτως ξεκάθαρα

σύνορα, όμως έχει ένα σκληρό πυρήνα που άλλαζε κατα την διάρκεια του χρόνου

κυρίως καθώς αντιμετοπίζονταν εξωτερικές και εσωτερικές εξελίξεις. Η Ευρώπη έχει

κάποια όρια, δεν εκτείνεται απεριόριστα, επίσης δεν έχουμε πάντοτε ταύτιση

γεωγραφικων και πολιτικων συνόρων. Πολλοί ορίζουν την Ευρώπη ως σύστημα

αξιών. ΟΙ Αρχές της Ευρώπης: Διάλογος, Δημοκρατία, Δικαιοσύνη, Δικαιώμα του

ανθρώπου και οικονομική ανάπτυξη.

Paul Valery: Έχει ορίσει τον Ευρωπαίο ως κάποιο ή κάποια ποθ έχει αποδεχθεί την

αρχαία ελληνική έννοια του ορθολογισμού ως τρόπου σκέψης, τον

ευραιοχριστιανικό πνευματισμό ως μορφή πνευματικής κατεύθυνσης και ρωμαϊκή

οργανωτική νομοθεσία ως τροπο διοίκησης.

Η έννοια της Ευρώπης έχει συγκεκριμενες πτυχες:

Γεωγραφική πτυχή με ασαφή όρια και μεταβλητό σε βαθος χρόνου σκληρό

πυρήνα.

Υπάρχει μια ιδεολογική πτυχή ή μία ενός σθγκεκριμένου συστήματος αξιών.

Υπάρχει μια πολιτική και οργανωτική πτυχή με κύριο εκφραστή την

Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η έννοια της Ευρώπης ορίζεται και έχει μια συγκεκριμένη ιστορία.

Σε τελική ανάλυση ως ευρωπαϊκό εννοούμε αθτό ποθ συνδυάζει και μετέχει όχι

απαραίτητα στο ίδιο βαθμό και με τον ίδιο τρόπο σ’όλα τα παραπάνω. Ηέννοια της

Ευρωπης είναι πολύπλοκη και συνδυαστική αλλά αυτό απαιτεί η μακροχρόνια

ιστορία της.

1500 Το Ευρωπαϊκό Θαύμα

Η πιο εύφορη περιοχή του πλανήτη είναι η Ινδια το Μεγαλυτερο πληθυσμό του

πλανήτη έχει η Κινα. Η Ευρώπη από γεωστρατηγική άποψη ήταν <<ανοικτή>> από

την Ανατολή και τον νόμο.

1453 Άλωση της Κωνσταντινούπολης

Η Οθωμανική αυτοκρατορία είναι η μεγαλύτερη δύναμη της περιοχής και φθάνει

μέχρι την Βιέννη.

Η Ευρώπη υστερεί στις επιστ’ημες ενώ η Ασία ανθεί. Οι αραβικές μουσουλμανίκες

χώρες είναι οι πιο ραγδαία αναπτυσσόμενες (στρατιωτικά, επιστημονικά). Πως

λοιπόν η Ευρώπη κατορθωνει να φθάσει στο Ευρωπαϊκό Θαύμα;

Ποιοι είναι οι παράγοντες που την οδήγησαν σ’ αυτό;

1. Ο πολιτικος κατακερματισμός κυριαρχούσε στην Ευρώπη για 1000 χρονια

μετα την πτωση της Ρωμης.

2. Υπαρχει γεωγραφικος κατακερματισμος.

3. Συμβιωτικη σχεση εμποριου αγορας και πολιτειας.

4. Ουδεις ειχε αποκλειστικη προσβαση σε νεα τεχνολογια και ειδικα σε

στρατιωτικη τεχνολογια. Επιπλεον υπαρχει σθνεχης στρατιωτικος

ανταγωνισμος και συνεχης βελτιωση των οπλικων συστηματων.

5. Κουλτουρα ανταγωνισμου:

Στον δυτικό πολιτισμο εκτιμουνται ο ανταγωνισμος, το ρισκο και η

επιχειρηματικοτητα. Με την εποχη των εξερευνησεων εχουμε βελτιωσεις στα

πλοια, στα τηλεσκοπια, στην γεωγραφια και γενικα η γνωση εισβαλλει στην

Ευρωπη.

6. Ανεκτικοτητα, ορθολογισμος:

Αρχιζει και υπαρχει σχετικη ελευθερια σκεψης και ορθολογισμου. Δινεται

εμφαση στο πρακτικο και οχι στο θεωρητικο. Απορριψη φολκορικων εθίμων

(δεισιδαιμονιες) και πιστεων. Σταδιακη απομακρυνση απο τον θρησκευτικο

δογματισμο.

Το Ευρωπαϊκο θαυμα οφειλεται στον πολιτικο, τεχνολογικό και στρατιωτικο

πλουραλισμο, στον οικονομικο φιλελευθερισμο και στο πνευμα της σχετικης

πνευματικης ελευθεριας. Απο το 1500 εως τον Α’ Παγκοσμιο Πολεμο η Ευρωπη

γινεται το πολιτικο κοινωνικο και καλλιτεχνικο κεντρο του κοσμου.

Το βασικοτερο χαρακτηριστικο της ευρωπαϊκης ιστοριας ειναι ο πολεμος. Το 10ο

αιωανα στην Ευρωπη υπηρχε φεουδαρχια και στους πολεμους τους υποκινουσαν

ιπποτες (πολεμος ιπποτων).

Η εκλογικη δυναμη των γυναικων αρχισε στον Α’ Παγκοσμιο Πολεμο και

ολοκληρωθηκε μετα τον Β’ Παγκοσμιο Πολεμο. Στην Γαλλια τη δεκαετια του 50’

ψηφισαν οι γυναικες.

Η Ευρωπαϊκη αριστοκρατια ειχε την Οικονομικη εξουσια (το 16ο αιωνα), Πολιτικη

εξουσια (μεχρι το 18ο αιωνα), Κοινωνικη εξουσια (μεχρι σημερα).

Το καστρο ειναι συνδεδεμενο με το φεουδο την εποχη την φεουδαρχιας. Τον 14ο-

15ο αιωνα εχοθμς τον πολεμο τον μισθοφορων. Ο πολεμος τον μισθοφορων ηταν

συνδεδεμενος με την ανοδο του κρατους και την επιβολη της εξουσίας καποιου

ηγεμονα σε μια ευρυτερη περιοχη, οχι ομως σε ολη την Ευρωπη.

Το 17ο αιωνα εχουμε τον πολεμο των εμπορων. Ο πολεμος τοτε αποκτουσε πλουτο.

Η Ευρωπη βιωνει την εποχη των ανακαλυψεων και των νεων χωρων.

Το 18ο αιωνα εχουμε τον πολεμο των επαγγελματιων, διοτι οι στρατοι πλεον ειναι

επαγγελματικοι.

Το 19ο αιωνα εχουμε τον πολεμο των λαων. Οι Γαλλοι για πρωτη φορα πηγαν

στρατο επειδη ηταν υποχρεωση του πολιτη. Ειχαν βεβαια και σοωαρα δικαιωματα.

Τον 20ο αιωνα εχουμε τον πολεμο των ιδεολογιων.

Τον 21ο αιωνα εχουμε τον πολεμο της τρομοκρατιας.

1519-1659:

Το 16ο αιωνα η πορεια της Ευρωπης ηταν ανοδικη, τοσο οικονομικα οσο και

στρατιωτικα σε παγκοσμια κλιμακα. Αυτο που δεν ειχε αποφασιστει και δεν ηταν

δεδομενο ηταν το αν θα υπαρξει μια ευρωπαϊκη δυναμη που θα κυριαρησει και θα

ελεγχει την υπολοιπη Ευρωπη.

Η 1η προσπαθεια γινεται απο τους Αψβουργους κατα την περιοδο 1519-1659 οπου

και προσπαθουν να ελεγξουν την Ευρωπη.

Η περιοδος αυτη επιτρεπει τον πολιτικο πλουραλισμο στην Ευρωπαϊκη ηπειρο. Ολα

αυτα τα χρονια η Ευρωπη:

1. Ταλανιζεται απο πολεμους. Οι πολεμοι αυτής της εποχης δεν ηταν τοπικοι,

εχουμε δηλαδη να κανουμε με ολοκληρες πολεμικες διαδικασιες.

2. Οι Πολεμοι στην Ευρωπη εχουν θρησκευτικη διασταση και δυσκολευουν τις

προσπαθειες για επιτευξη συμβιβασμου ή ειρινες. Σε αυτη την εποχη ηταν

εφικτο να μετεχουν ατομα σε διακρατικες συγκρουσεις και για θεματα

θρησκεθτικου δογματος. Η δυναστεια των Αψβουργων εβλεπε τον ρολο της

ως θεματοφυλακα και προασπιστη του Ρωμαιοκαθολικισμου στην Ευρωπη.

3. Βασικο χαρακτιριστικο ηταν ο μεγαλος χρονος διαρκειας των πολεμων. Πχ

1618-1648 ο τριαντακονταετης πολεμος.

1648:

Αποοφασιζεται στις Βερσαλιες οτι η επισημη θρησκεια ενος κρατους θα ειναι η

θρησκεια του μοναρχη και οτι θα γινεται σεβαστη η θρησκευτικη προτιμιση των

πολιτων. Ξεκιναει το μοντερνο πολιτικο η κρατικο συστημα. Απο το 1648 εως

σημερα ποι πολεμοι δεν εχουν στοχο να αλλαξουν την πιστη των πολιτων πο

κατακτουνται

Ρισελιέ:

Υπουργος Εξωτερικων της Γαλλιας (1624-1642).

Ο Παπας ειπε οτι αν υπαρχει θεος ο Ρισελιε θα πρεπει να λογοδοτησει για πολλα.

Αν οχι, ειχε μια πολυ πετυχημενη ζωη. Θα μπορουσε καποιος να θεωρησει τον

Ρισελιε ως πατερα ασκησης του μοντελου εξωτερικης πολιτικης. <<Raison d’etat>>

βασικη αρχη της εξοτερικης πολιτικης. Τα κριτηρια εξωτερικης πολιτικης για τον

Ρισελιε ειναι να προαγει το συμφερον της Γαλλιας.

Ο Ρισελιε ειπε οτι ο ανθρωπος ειναι αθανατος, η σωτηρια του μεταθανατια, το

κρατος ειναι θνητο, η σωτηρια του τωρα η ποτε.

Ο Ρισελιε συναπτει συμμαχιες με τις προτεσταντικες χωρες και με την Οθωμανικη

Αυτοκρατορια.

Μεσα για την ασκηση της εξωτερικης πολιτικης:

1. Χρηματικη βοηθεια στους εχθρους.

2. Δωροδοκιες

3. Προκληση αναταραχων σε αλλα κρατη εχοντας και νομικα επιχειρηματα.

Ο στρατηγικος στοχος του Ρισελιε ηταν η μαγαλυτερη διαρκεια του πολεμου για να

εξουθενουν οι Αψβουργοι και η πολι τικη ηταν: Ο σκοπος αγιαζει τα μεσα. Οταν

τελειωνει η θητεια του Ρισελιε, η Γαλλια ειναι κυριαρχη δυναμη της Ευρωπης.

1660-1715:

1. Το πολιτικο συστημα της Ευρωπης αυτη την περιοδο ειναι περιπλοκο. Δεν

υπαρχει καποια ηγεμονικη δυναμη.

2. Εισαγεται η εννοια της << Real politic>>. Ο πολεμος και οι διπλωματικες

κινησεις γινονται για λογους κρατικου συμφεροντος και οχι για

υπερεθνικους, διακρατικουςή θρησκευτικους λογους.

3. Αυτη την εποχη στην Ευρωπη εχουμε μια χρηματοοικονομικη επανασταση

π.χ αναπτυξη τραπεζων, μακροπροθεσμα δανεια, πωληση ομολογων κτλ.

Η περιοδος αυτη εχει να κανει με τν ανοδο της Γαλλιας. Ο βασικος στοχος της

πολιτικης της Γαλλιας ξατν η ηγεμομια στην Ευρωπη. Η Γαλλια αυτη την εποχη ειναι

γεωγραφικα μεγαλυτεργ και πολυπληθεστερη και η πιο πλουσια χωρα στην

Ευρωπη. Ομως δεν ειναι αρκετα μεγαλη για να ειναι η μοναδικη υπερδυναμη. Το

1661 ερχεται στον θρονο της Γαλλιας ο Λουδοβικος ο ΧΙV προσπαθωντας να

επιβαλει την προσωπικη του ηγεμονια στην Ευρωπη.

ΙΙ. ΓΑΛΛΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ

Καλοκαιρι του 1789 στη Γαλλια, η επανασταση εκδηλωθηκε με τετοια σφοδροτητα

και συνδεθηκε με τοσο ριζοσπαστικες ιδεολογιες και πολιτικες τασεις που, αν και

ασφαλως εντασσεται στην γενικοτερη <<Δυτικη>> επανασταση των πρωτων του

18ου αιωνα και των πρωτων του 19ου , επιβαλει την αυτονομηση της.

Το ατομο στο παλαιο καθεστως στην Γαλλια πριν απο την επανασταση ηταν

θπηκοος και οχι πολιτης. Τα ατομα ανηκαν σε ομαδες. Ο αρχηγος της κοινωνιας

ηατν ο μοναρχης ο οποιος ηταν ο <<πατερας>> των υπηκοων του και το αξιωμα του

το κληρονομουσε διοτι ηταν ο αντιπροσωπος του Θεου. Ακομα ο μοναρχης ειχε

καποιες ιδιοτητες ιερεα. Με αλλα λογια η βασικη αρχη την κοινωνιας ηταν η

συνεχεια και οχι αλλαγη ουτε οι νεοτερισμοι.

Τα αιτια της Γαλλικης Επαναστασης:

Τα αιτια της Γαλλικης Επαναστασης ειναι κοινωνικα και οικονομικα. Η αυξηση

πληθυσμου, τασεις στην οικονομια, στα ειδη πρωτης αναγκης, αλλαγες στην

αγροτικη οικονομια, η εμφαση των πρωτων βιομηχανιων ειχαν επιφερει σοβαρες

αλλαγες στη δομη της γαλλικης κοινωνιας. Συγκεκριμενα, υπηρχε δυσασμονια

αναμεσα στη μεγαλη αυξημενη ισχυ της αστικης ταξεως και στην ισχνη πολιτικη της

παρουσια. Δυσαωαλογη ηταν, η διογκωμενη συμμετοχη της αριστοκρατιας στη

διαχειριση του κρατους σε σχεση με τα οικονομικα της ερεισματα που ειχαν

σοβαρα υπονομευονται. Επισης η πολυπληθης ταξη των χωριτικων και η πεινα των

περισσοτερων μελων της, καθως και η ισχυς των ανωτερων κληρικων και η τεραστια

περιουσια της εκκλησιας απο το ενα μερος και η πεινα των ιερων απο το αλλο.

Οι προνομιουχες ταξεις αντιδρουσαν σθεναρα ν’ αυξησουν τα εσοδα του κρατους

προσπαθουσαν με καθε τροπο ν’ αποφυγουν τη φορολογικη τους εξομοιωση με τις

αλλες ταξεις, που επωμιζονταν στο συνολο σχεδον των φορολογικων

επιβραρυσεων. Η αποφυγη της φορολογιας ειχε ως συνεπεια να στραφουν κατα της

αριστοκρατιας τοσο η αστικη ταξη οσο και η ταξη των χωρικων.

Αλλος παραγοντας που συνελαβε στην εκδηλωση της επαναστασεως στη Γαλλια

ηταν η επανασταση των Αμερικανων. Οι επιδρασεις ηταν πολαπλες, επιβαρυνε

σοβαρα την οικονομια της Γαλλιας. Η βοηθεια προς τους επαναστατες εναντιον της

βρεταννικης κυριαρχιας και η πολυδαπανη συγκρουση με τη Βρετανια για τον

ελεγχο των αποικιων στο βορειο ημισφαιριο της Αμερικης κατα την διαρκεια του

επταετους πολεμου (1756-1763) ειχαν δυσμενεις επιπτωσεις στην Γαλλικη

οικονομια.

Το διαρκως διευρυνομενο δημοσιονικο ελλειμμα της χωρας επιχειρηθηκε ν’

αντιμετωπιστει με τον δνεισμο με συνεπεια να διογκωθει το δημοσιο χρεος και να

καταρρευσει η πιστη της χωρας απο την αδυναμια την κυβερνησεως ν’

ανταποκριθει στις υπχρεωσεις απεναντι στου δανειστες της. Επειτα δοθηκαν στην

δημοσιοτητα απο τον υπουργο οικονομικων Νεκερ (Jaques Necker) διαφορα

οικονομικα στοιχεια που παρουσιαζαν θετικες οικονομικες προοπτικες, αλλα ειχαν

αντιθετα απο τα αναμενομενα αποτελεσματα, επειδη δεν ησαν πειστικα. Τα

στοιχεια αυτα φανερωσαν και μια πλευρα της οικονομιας που δεν ηταν ευρεως

γνωστη: τον αριθμο και το υψος των μισθων και συνταξεων που παρεχει η μοαρχια

σε αυλικους. Το 1787 το δημοσιο χρεος απορροφουσε το ημισυ και πλεον των

κρατικων εσοδων.

Την ιδια εποχη και η αγροτικη οικονομια παρουσιασε σοβαρη κριση. Εξαιτιας

δυσμειων κλιματολογικων συνθικων σε συνδυασμο με την ελευθερη διακινηση των

αγροτικων προϊοντων, ειχαν ως συνεπεια δραστικη μειωση των διαθεσιμων

δημητριακων για εγχωρια καταναλωση. Η ελλειψη δημητριακων ειχε ως συνεπια

την αυξηση της τιμης των. Οι μαζες δεν αγοραζαν πια βιομηχανικα προϊοντα οσα

τουλαχιστον στα προϊοντα ησαν μεχρι τοτε προσιτα στις μαζες. Η μειωση της

ζητησεων βιομηχανικων προϊοντων με τη σειρα της οδηγησε στην απολυση εργατων

η και στο κλεισιμο εργοστασιων και βιοτενιων, και συνεπιων στην αυξηση των

ανεργων οι οποιοι οεριφερονται κατα ομαδες στην υπαιθρο και στις πολεις σε

αναζητηση εργασιας. Οι ορδες των ανεργων και ζητιανων συνερρευσαν στις ταξεις

των επαναστατων και ησαν διατεθειμενοι ν’ ακολουθησουν οποιον προσφερε το

οραμα ενος καλυτερου κοσμου η εστω τη δυνατοτητα διατροφης. Η επανασταση

στη Γαλλια ειχε ουσιαστικα αρχισει δυο χρονια πριν απο την επισημη εναρξη των

συγκρουσεων στο Παρισι το καλοκαιρι του 1789.

Συνέπεια της Γαλλικής Επανάστασης:

Εμφαση στις υποχρεωσεις και οχι στα δικαιωματα – Υποχρεωση να υπακουει.

Στροφη στην εννοια των δικαιωματων του πολιτη – Δεν ειναι υπηκοοι ενος <<ελεου

θεου μοναρχη>> αλλα ειναι πολιτες. Η διακηρυξη των δικαιωματων του ανθρωπου

που η κυριαρχια του ανθρωπου σε ενα εθνος πηγαζει απο το ιδιο το εθνος. Η

νομιμοποιητικη αρχη εκπορευεται απο το εθνος διοτι ασκουν την εθνικη κυριαρχια.

Δεν υπαρχουν κοινωνικες ταξεις και ο μοναρχης ειναι αντιπροσωπος του εθνους και

οχι πηγη λαϊκης κυριαρχιας.

Ελευθερια της γνωμης

Ελευθερια του τυπου

Χωρις την ελευθερια πιστεως και λατρειας

Βασικος ορος ειναι η αρχη της ισοτητας

Επιπλεον η κατοχη περιουσιας θεωρειται ιερη και απαραβιαστη.

Αυτη την εποχη εθνικοποιειται η εκκλησιαστικη περιουσια, δηλαδη δημευτηκε ενα

μεγαλο μερος της περιουσιας αυτης.

1791:

Το πολιτευμα ειναι τυπικα μοναρχικο και υπαρχει μια επισφαλης συνεννοηση

μεταξυ των επαναστατων και του μοναρχη. Ο βασιλιας της Γαλλιας προσπαθει να

δραπετευσει στο εξοτερικο για να ηγηθει ενος αντεπαναστατικου κινηματος. Αυτο

οδηγησε και στο <<θανατο του βασιλια>> αφου ολοι εχασν την εμπιστοσυνη τους

σε αυτον. Υπαρχει αντιδραση απο την πλευρα της μοναρχικης Ευρωπης.

Ιδεολογιά Γαλλικης Επανστασης:

Κρατος = Εθνος = Λαος. Πρεπει να υπαρχει ταυτιση κρατους και εθνους. Επιπλεον

υπαρχει πτωση πολυεθνικων αυτοκρατοριων.

Τον Ιουλιο του 1791 η γαλλικη Συνελευση πηρε ιστορικη αποφαση οτι ολοι οι λαοι

οπως και οι Γαλλοι εχουν το δικαιωμα της Αυτοδιαθεσης. Η μοναρχικη Ευρωπη

συνειδητοποιει οτι η Γαλλικη Επανασταση θα εξαπλωθει σε ολοκληρο τον

Ευρωπαϊκο χώρο.

Συνεπειες αυτου του πολεμου:

Θετει σε κινδυνο την ανεξαρτησια της χωρας.

Εχουμε περιορισμο των ελευθεριων.

Ο Λουδοβικος τατιζεται με τους εστεμμενους της Ευρωπης και οχι με την

Γαλλια.

Σεπτεμβριος του 1792:

Γαλλικες νικες κατα των Πρωσων.

Μετα Προκηρυξη εκλογων στην Γαλλια και νικη των ριζοσπαστικων στοιχειων

καθως και καταργηση της μοναρχιας.

Ιανουαριαος του 1793:

Εκτελεση του βασιλιακαι της συζυγου του Μαριας Αντουανετας

Η εξουσια περνα στα χερια της δημοσιας ασφαλειας και συγκεκριμενα των

Ιακωβινων οι οποιοι σκορπουν την τρομοκρατια.

Ο Γαλλικος στρατος την περιοδο φθανει το 1.000.000 ανδρες και την πρωτη φορα

σε ενα κρατος Ευρωπαϊκο εχουμε γενικη στρατολογια. Διανυουμε την ριζοσπαστικη

φαση της επαναστασης οπου λαμβανονται αποφασεις για δωρεαν και υποχρεωτικη

παιδεια.

Εξαγωγη της Γαλλικης Επαναστασης:

Οι Γαλλοι βγαινουν με τεραστιο εθνικο στρατο εξω απο τα συνορα της χωρας και

καταλαμβανουν το Βελγιο, την Ολλανδια, την Δυτικη οχθη του Ρηνου και εισχωρουν

μεχρι την Ισπανια.

1794: Η Γαλλια προσαστα την Βαρσοβια

1795: Η Γαλλια προσαρτα το Βελγιο

1796: Σκεπαση πολεμου στην Ιταλικη χερσονησο. Μονο η Αυστρια δεν εχει

υπογραψει αλλα τελικα αναγκαζεται να αναγνωρισει την Γαλλικη επανασταση και

την προσαρτηση του Βελγιου.

Αντιφασεις-Αντινομιες της Γαλλικης Επαναστασης:

1. Από την μια υποστηριζει την αρχη της εθνικης αυτοδιαθεσης και από την

αλλη δεν αφηνει την Ιταλια να δημιουρησει το δικο της εθνικο κρατος.

2. Δεν επιτρεπει σε καποες χωρες να αντιπροσωπευονται από την

κυβερνηση την στιγμη που επαγγελεται δημοκρατια.

3. Την εποχη που επαγγελεται την δημοκρατια σταδιακα, το γαλλικο κρατος

και η γαλλικη επανασταση εξαρτωνται και επηρεαζονται από τους

στρατιοτικους.

Παρατηρήσεις:

Η επανασταση εξαντλει μερικες φορες: εξαφανιζει τους υποστιρικτες της. Είναι μιοα

βιαιη διαδικασια κατά την την οποια παρα πολλοι ηγετες θανατωνονται.

Οι μετριοπαθεις ηταν λιγοτερο ομογενεις και συνεπως φανατισμενοι ακομα και αν

είναι λιγοι.

Γινεται συχνα ενας << θρησκευτικος>> παραλληλισμος του τρομου. Στην υπηρεσια

της επανασταστης ο εξτρεμιστης βρισκει την ψηχολογικη ικανοποιηση αλλα και την

ιδεολογικη αιτιολογηση πιο συχνα προσφερει σε αλλους τομεις η θρησκεια. Ο

εξτρεμιστης επιρεζεται από το ασκητικο, το πουριτανικο, το ιδεαλιστικο. Θελει να

επιβαλει μια ζωη ένα κοσμο χωρις αμαρτιες όπως αυτος τις οριζει. Οι εξτρεμιστες

εργαζονται σκληρα, ομαδικα και με ενθουσιασμο για να πετυχχουν κατι το ιδεατο.

Το ιδεατο συνδεεται αρρηκτα με οικονομικους η πολιτικους σκοπους, με ένα

προγραμμα δηλαδη που σκοπευει να αλλαξει τα πραγματα, τους θεσμουυς, τους

νομους και όχι απλα να προσηλυτισει.

Εξηση της τρομοκρατιας. Πως φτασαμε δηλαδη στην χρησιμοποιηση βιας.

Συνηθεια βιας

Πιεση από τον πολεμο

Οι εξτρεμιστες στην εξουσια

Η οικονομικη κριση

Ταξικοι-πολιτικοι λογοι

Η γαλλικη επανασταση ολοκληρωνει την διαδικασια της με την επικρατηση ενός

ισχυρου αντρα, του Ναπολεοντα Βοναπαρτη. Εδώ υπαρχει παραλληλισμο με την

Αγγλικη, Κινεζικη, και την Οκτωβιανη επανασταση. Η γαλλικη επανασταση

ολοκληρωνεται με τη λεγομενη θερμιδοριανη περιοδο. Η επιστροφη του ρολου της

εκλησιας, η αναστολη του τρομου, το τελος του πουριτανισμου και η επιστροφη της

ευχαριστησης.

Μερικες από τις σημαντικοτερς συνεπειες της γαλλικες επανασταστης είναι η

τρομοκρατια, η Διακηρυξη των ανθρωπινων δικαιωματων, η πολιτικη αρχη της

αυτοδιαθεσης καθως και η ελευση του Ναπολεοντα στην εξουσια.

ΙΙΙ. ΝΑΠΟΛΕΟΝΤΑΣ

Ηρθε στην εξουσια με πραξικοπημα τη νυχτα 18-19 του μηνα Μπρουμερ το 8ο

ετος(9-10 Νοεμβριου 1799). Η Γαλλια εκεινη την εποχη κυβερνιοταν από ένα

διευθυντηριοτο οποιο αντιμετωπιζε και αρκετα οικονομικα προβληματα.

Παραλληλα το διευθυντηριο βασιζοταν στο στρατο.

Ο Ναπολεοντας θεωρουταν αηττητος στον πολεμο. Ειχε αποδειξη μεγαλες νικες

στην ιταλικη χερσονησο, κατεκτησε την Αιγυπτο και τη Μαλτα οπου απελευθερωσε

και τους δουλους.

Είναι ανθρωπος που ενδιαφερεται για αρχαιολογικη μελετη και τον εκσυγχρονισμο

της χωρας. Είναι πραγματικα ένα παιδι του Διαφωτισμος. Συνειδητα ακολουθει

παραλληλα τη νοοτροποια και τα χναρια του Μ. Αλεξανδρου στοιχειο που αποτελει

περιτρανη αποδειξη της φιλοδοξιας του. Στην Αιγυπτο ασχοληθηκε μεχρι και με το

Μουσουλμανισμο. Δεν ηταν ουτε Χριστιανος ουτε φυσικα Μουσουλμανισμος παρ’

όλα αυτά πιστευε ότι ο λαος πρεπει να εχει μια δικια του θρησκεια ανεξαρτητα από

τα δικα του πιστευω.

Ο Ναπολεοντας ηταν ειδικος στην προπαγανδα. Καταλαβαινει δηλαδη ότι δεν

αρκουσε μοναχα μια νικη στο στρατωτικο τομεα αλλα χρειαζονται και παραλληλη

κυριαρχια στον κοσμο των ιδεων. Γι’ αυτό το λογο σε κάθε χωρα που κατακτουσε

εξεδιδε και από μια δικια του εφημεριδα. Ο Ναπολεοντας ηταν ενας φωτισμος

θεσποτης ισως ο πιο φωτισμενος θεσποτης ολων των εποχων.

ΑΣΤΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ:

Το μεγαλυτερο νομοθετικο επιτευγμα του Ναπολεοντα. Πολλοι από τους μεγαλους

ηγετες δεν εχουν μονο στρατιωτικα κατορθωματα να επιδειξουν αλλα συνοδευουν

το εργο τους με ένα μεταρρυθμιστικο εργο. Ο Αστικος Κωδικας λοιπον ενσωματωνει

τις αρχες της ελευθεριας του ατομου καθως και της ελευθεριας επιλογης της

εργασιας, την ελευθερια των συνειδησεων καθως και την αρχη του κοσμικου

κρατους. Το κρατος πλεον αντιπροσωπευει το λαο και όχι άλλες υπερανω δυναμεις.

Ο Αστικος Κωδικας εκδοθηκε το 1804. Ο Ελληνικος κωδικας είναι επηρεασμενος

από το Ναπολεοντειο π.χ διαζυχιο. Επιπλεον εφαρμοσε την προστασια διατηρησης

της περιουσιας. Εμφαση δινεται στο στρατο και στην αστυνομια. Αυτό οδηγει

πολλους αναλυτες στο ότι προκειται για ένα πρωτοφασιστικο καθεστως. Επισης ο

ναπολεοντας ως μεταρρυθμιστης εχει να επιδειξει άλλη μια τεραστια επιτυχια, το

κονκορδατο του 1801, το οποιο συμφιλιωνει τη ρωμαιο καθολικη εκκλησια με την

γαλλικη επανασταση.

Ο Παπας αναγνωριζει τη γαλλικη δημοκρατια και ζηταει από οσοθς επισκοπους

αρνουνταν να ορκιστουν πιστη στο συνταγμα της χωρας, να παραιτηθουν.

Επιπροσθετα, οι επισκοποι αλλα και οι ιερεις στη Γαλλια περνουν στην κρατικη

δικαιοδοσια. Επιπλεον οι επισκοποι θα οριζοντανα πο τον Παπα αυξανοντας ετσι

την επιροη του. Επιπλεον οι επισκοποι θα οριζονταν από τον Παπα αυξανοντας ετσι

την επιρροη του. Ο Παπας με αυτό το Κονκορδατο αποδεχεται την υπαρξη της

εκκλησιας και την ενσωματωνει στις δομες του. Σε μεγαλο βαθμο οι επιτυχιες του

1801 ισχυουβν δυο αιωνες μετα.

Μια από τις σημαντικες αποφασεις του Ναπολεοντα ηταν η πωληση της Λουϊζιανα

στους Αμερικανους, διοτι θεωρουσε δυσκολο να εχει την προσοχη του και στο Νέο

Κοσμο και στην Ευρωπη.

Το 1804 ο Ναπολεοντας ανακηρυσσει τον εαυτο του αυτοκρατορα διοτι δεν θελει

να υπαρχει καμια άλλη ανωτερη δυναμη από αυτόν. Λιγο αργοτερα ιμως διεξαγει

δημοψηφισμα για να διαπιστωσει αν αποδεχεται ο λαος την αυτοκηρυξη του σε

αυτοκρατορα. Το δημοψηφισμα το κερδιζει και το δεχεται.

Υπαρχει αντιφαση στο ότι ο Ναπολεοντας ενώ ηταν παιδι τηε επανστασης γινεται

στη συνεχεια αυτοκρατορας.

Ο Ναπολεοντας γινεται αυτοκρατορας αλλα δεν κληρονομει αυτή την θεση. Την εχει

κερδισει λογω των ικανοτητων του. Αυτό λοιπον δεν αποτελει αντιφαση. Όχι μονο

αυτό αλλα είναι ο μονος ο οποιος δινει σε ανθρωπους και κατωτερα κοινωνικα

στρωματα την δυνατοτητα να ανεβουν κοινωνικα. Δεν είναι δηλαδη αυτοκρατορας

ελεω Θεου αλλα ελεω λαου.

Μετα την επανασταση εχουμε παλινορθωση της δυναστειας των Βουρβονων

δηλαδη των ελεου Θεου βασιλεις. Όμως κι όταν αυτοι ξαναρχονται στο θρονο δεν

καταργουν ολες αυτές τις μεταρρυθμισεις που επιτευχθηκαν κατά την διαρκεια της

επαναστασης. Ο Αστικος Κωδικας συνεχιζει να ισχυει κι ετσι δεν επιστρεφουμε στο

προηγουμενο καθεστως.

Στις 12/10/1805 εχουμε μεγαλη ναυτικη ηττα των Γαλλων στο Τραφαλγκαρ οπυ

ναυαρχος είναι ο στρατηγος Νελσον. Οι Γαλλοι ειχαν 7000 νεκρους και 7000

αιχμαλωτους. Οι βασικες συνεπειες της ναυμαχιας ηταν 3.

Εθεσε τελος στις ελπιδες του Ναπολεοντα να ανταγωνιστει τη Μ.Βρετανια

στη θαλασσα.

Η Μ.Βρετανια γινεται η κυριαρχη των θαλασσων για τα επομενα 1000

χρονια σε ολο τον κοσμο.

Εθεσε τερμα στις προσπαθειες και τις σκεψεις του Ναπολεοντα για

αποβαση στην Αγγλια (ιστορικος παραλληλισμος του Χιτλερ)

Μετα την ηττα αυτή ακολουθει η μεγαλυτερη στρατιωτικη νικη του Ναπολεοντα

στις 2/12/1805 στο Αουστερλιτς εναντιων των Αυστριακων και Ρωσων. Η δυναμη

του Ναπολεοντα υπολογιζοταν στους 68000 στρατιωτες και των αντιπαλων του

90000. Στη συνεχεια προσαρτησε τη Βενετια μετα την ηττα των Αυστριακων και των

Ρωσων. Επομενος στοχος ηταν η Πρωσια, <<αντιμετοπιζε>> ως αντιπαλους την

Μ.Βρετανια, την Αυστρια και την Πρωσια. Τον Οκτωβρη του 1806, στην μαχη της

Ιενας, νικησε τους Πρωσους κατά κρατους. Αργοτερα προχορησε σε μυστικη

συννενοηση μαζι τους, ο Τσαρος Αλεξανδρος, τον αναγνοριζε ως ρυθμιστη της

κεντρικης Ευρωπης. Επειτα στραφηκε εναντιον της Αγγλιας, Το Δεκεμβρη του 1806

προχορησε στην υπειροτικο συστημα, αποκλεινοντας τα Βρετανικα προιντα από την

Ευρωπη και τα Βρετανικα πλοια από τα Ευρωπαικα λιμανια. Οι Ελληνες

προσπαθησαν και να επωφεληθουν από τα μεγαλα κερδη. Το 1808, ο Ναπολεοντας

αναμειχθηκε στην Ισπανια και κηρυξε τον αδερφο του βασιλια.

Η ΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΝΑΠΟΛΕΟΝΤΑ

Τον Ιουλιο του 1812, ο Ναπολεοντας συγκεντρωνει 700000 αντρες, τη μεγαλυτερη

μεχρι τοτε στρατιωτικη δυναμη. Το Σεπτεμβριο του 1812 εισερχεται στη Μοσχα,

που καιγεται απο τους ιδιους τους Ρωσους για να εμποδιστει ετσι ο εφοδιασμος.

Τον Οκτωβριο του 1812 εχουμε την αποχωρηση του γαλλικου στρατου με 400000

νεκρους και 100000 αιχμαλωτους. Την αρχη του τελους για το Ναπολεοντα

αποτελει η εκστρατεια στη Ρωσια. Αργοτερα γυριζει πισω στη Παρισι και διεξαγει

μια σειρα από μαχες. Η Αυστρια, η Πρωσια, η Ρωσια και η Γερμανια συναπτουν

συμμαχια. Στις 4 Αυγουστου ο Ναπολεοντας παραιτειται. Τον Αυγουστο του 1815

συμπληρωνονται 100 μερες από και ακολουθει η μαχη του Βατερλο, οπου

τελειωνει και η εξουσια του.

ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΟΤΙ Ο ΝΑΠΟΛΕΩΝ ΒΟΝΑΠΑΡΤΗΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΘΕΩΡΗΘΕΙ ΜΕΓΑΣ ?

ΠΟΙΑ ΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΜΕ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΚΡΙΝΟΥΜΕ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΕΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΟ?

ΘΕΤΙΚΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ

Ο Ναπολεοντας αξιζει γιατι κατεκτησε την Ευρωπη. Ηταν από τους

μεγαλυτερους στρατιωτικους στην παγκοσμια ιστορια. Οι νικες του

γραφτηκαν με χρυσα γραμματα.

Αναδειχθηκε μεσα από την επανασταση, ακομα κι αν δεν ηρθε στην εξουσια

με τοσο δημοκρατικα μεσα.

Το μεταρρυθμιστικο του εργο ηταν πολύ σημαντικο αν αγνοησουμε τις

καταστροφες που προκαλεσε μεσα από τους πολεμους.

Το μεγαλυτερο νομοθετικο του επιτευγμα ηταν ο Αστικος Κωδικας. Τεραστια

επιτυχια του ηταν επισης και το Κονκορδατο του 1801, το οποιο συμφιλιωσε

τη ρωμαιοκαθολικη εκκλησια με τη Γαλλικη Επανασταση.

Περα από το αποτελεσμα θα ηταν καλο να κρινουμε και τις ικανοτητες του.

Εξαλλου για εκεινη την εποχη δεν μπορουσε να καταφερει κατι καλυτερο.

Το μεταρρυθμιστικο του εργο ηταν πιο σημαντικο γιατι δεν εμπεριειχε

ανθρωπινες απωλειες.

Ηταν ενας οραματιστης που με την πειθω του προσηλυτισε το λαο ο οποιος

πολεμουσε με σθενος για τα πιστευω του και την ανατροπη της βασιλειας.

Επομενως δεν αναγκασε το λαο να πολεμησει και να πεθανει.

Η φυση του είναι διττη, μεταρρυθμιστης και στρατιωτικος. Για το λογο αυτό

δεν μπορει να διαχωριστει το εργο του εφοσον το ένα προυποθετει το άλλο

και τα δυο αποτελουν μια ενιαια πραξη.

Η εποχη πρεπει να υπολογιστει, διοτι χωρις τις εκστρατειες που εκανε δεν

θα μπορουσε να επιβληθει διαφορετικα.

Το εργο του ειχε θετικα αποτελεσματα όχι μοναχα στη Γαλλια αλλα και σε

ολοκληρη την Ευρωπη.

Ο Ναπολεοντας κατοχυρωσε ιδεες που υπηρχαν από την εποχη του

Διαφωτισμου και προυπηρχαν χρονια πριν.

Τα αποτελεσματα θα πρεπει να τα υπολογισουμε σε ολοκληρο το

γεωγραφικο χωρο της Ευρωπης.

O Ναπολεοντας δε θα μπορουσε να περιοριστει στα συνορα της Γαλλιας

εφοσον ηταν τοσο χαρισματικος.

Εκμεταλλευτηκε την καταλληλοτερη στιγμη για τη μεγαλυτερη ανατροπη.

Ακομα και η ηττα του ηταν η πιο γνωστη σε ολη την ιστορια. Ηταν λοιπον

ενας χαρισματικος ανθρωπος, που μπορει η αυτοκρατορια του να μην εζησε

πολύ, όμως η πολιτικη του του ζει ακομα και τωρα.

ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ

Ο Ναπολεοντας δεν ηταν καινοτομος αφου αντεγραψε τακτικες

προηγουμενων προσωπων όπως για παραδειγμα του Μ.Αλεξανδρου, ο

οποιος εφερε 167 ειδικους επιστημονες στην Αιγυπτο.

Οι σφαγες ηταν αποτελεσμα της προσπαθειας πραγματοποιησης του

μεταρρυθμιστικου του εργου.

Είναι αδικο να κρινουμε ατομα με κριτηρια και ιδεολογιες αλλων εποχων

που εν ισχυαν καν τοτε. Από την άλλη όμως, η ανθρωπιστικη ιδεολογια δεν

είναι κατι που θα πρεπει να ισχυει από παντα.

Ο Ναπολεοντας δεν ηταν σιγουρα τελειος, αλλα προοδευτικος και

οραματιστης για την εποχη του.

Στο τελος δεν καταφερε τιποτα αφου στον επιλογο της καριερας του τα

συνορα της Γαλλιας ηταν ελαφρως μικροτερα από πριν.