ΤΟ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟΤΟ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟsd Σάββατο 1 - Κυριακή 2 Απριλίου 2006

«Πρώτα θα σκοτώσουµε όλουςτους υπονοµευτές, µετά όλους τουςσυνεργάτες τους, µετά τους συµπα-θούντες, µετά αυτούς που έδειξαναδιαφορία και τέλος θα σκοτώσου-µε τους αναποφάσιστους», Μάιοςτου 1977, στρατηγός Ιµπέρικο ΣενΖαν, Κυβερνήτης του Μπουένος Αϊ-ρες, στην εφηµερίδα «Χέραλντ Τρι-µπιούν».

«Η µάχη που δίνουµε δεν γνωρί-ζει ηθικά όρια. Είναι πέραν του κα-λού και του κακού», Μάρτιος του1977, αντισυνταγµατάρχης ΟύγκοΠασκαρέλι, στην εφηµερίδα «ΛαΝασιόν».

«Τροµοκράτης δεν είναι µόνοαυτός που κρατάει ένα πιστόλι ήµια βόµβα, είναι κι αυτός που προ-παγανδίζει ιδέες αντίθετες στον δυ-τικό, χριστιανικό πολιτισµό», Ια-νουάριος του 1980, στρατηγός Ρα-φαέλ Βιντέλα, σε ερώτηση για τησύλληψη γυναίκας που βρισκότανσε αναπηρικό καροτσάκι.

Πριν από 30 χρόνια, στις 24Μαρτίου 1976, ο στρατός µε επικε-

φαλής τον στρατηγό Βιντέλα, τονταξίαρχο Ορλάντο Αγκόστι και τονναύαρχο Εµίλιο Μασέρα, ανέτρεψετην κυβέρνηση της Αργεντινής καιπαρέµεινε στην εξουσία για 7 χρό-νια, γράφοντας µια από τις πιο αιµα-τηρές σελίδες της ιστορίας της Λατι-νικής Αµερικής. Το πραξικόπηµατου Βιντέλα έγινε στο πλαίσιο της«αποκατάστασης της τάξης στη χώ-ρα» και της «κάθαρσης του έθνους»από τα «ανατρεπτικά στοιχεία». ΟΒιντέλα είχε διοργανώσει άριστα τοπλάνο του, καθώς είχε αναθέσει σεπολυεθνική εταιρεία τη διαχείρισητης εικόνας της Αργεντινής προς ταέξω. Ετσι, σε πολλές από τις χώρεςτης Ευρώπης αλλά και την Αµερική,η κοινή γνώµη διάβαζε και άκουγεγια τον «ήπιο Βιντέλα» και την πρό-οδο της χώρας.

Ο στρατός είχε τη στήριξη πουήθελε από το εξωτερικό και έδρασεεντελώς ανενόχλητος. Είναι χαρα-κτηριστικό ότι η δράση των παρα-στρατιωτικών οργανώσεων, πουήταν ενεργές αρκετά χρόνια πριν το

πραξικόπηµα, περιορίστηκε, αφούστρατός και αστυνοµία χρησιµοποι-ούσαν τις ίδιες ακριβώς µεθόδουςτροµοκρατίας, χωρίς να χρειάζονταιπροσχήµατα. Οι µαρτυρίες και οικαταγραφές για τις τύχες των θυµά-των στις αναφορές της CONADEP,της Εθνικής Επιτροπής για τις Εξα-φανίσεις Ατόµων που συστήθηκεµετά την επαναφορά της δηµοκρα-τίας, αλλά και του Εθνικού ΑρχείουΑσφαλείας των ΗΠΑ, είναι πραγµα-τικά ανατριχιαστικές και είναι πραγ-µατικά πολύ δύσκολο κάποιος νασυλλάβει τον τρόµο και τα όσα πέ-ρασαν οι άνθρωποι αυτοί. Η αγριό-τητα των δυνάµεων ασφαλείας δενµπορεί να περιγραφεί, παρά µόνοµέσα από τα λόγια των ίδιων των αν-θρώπων που επέζησαν αλλά και τωνσυγγενών τους που αναγκαζόταν ναζουν υπό καθεστώς σιωπής. Τουλά-χιστον 30.000 αγνοούµενοι (περισ-σότεροι από το 55% ήταν 21-30ετών), χιλιάδες τα πτώµατα σε µαζι-κούς τάφους και στο βυθό της θά-λασσας καθώς «ύποπτοι» πετιόνταν

από ελικόπτερα του στρατού, µε ταπόδια και τα χέρια δεµένα, κατά τηνπροσφιλή τακτική των δικτατόρωντης Λατινικής Αµερικής.

Οπως και στη γειτονική Χιλή µετη δικτατορία Πινοσέτ, έτσι καιστην Αργεντινή, τα θύµατα και οισυγγενείς τους περιµένουν δικαίω-ση, καθώς οι δολοφόνοι δεν τιµω-ρήθηκαν ποτέ. Αντιθέτως, οι «πρω-τεργάτες» της θηριωδίας αυτής έλα-βαν αµνηστία από την κυβέρνησητου Κάρλος Μένεµ, ενώ οι υπόλοι-ποι συµµετέχοντες είχαν προηγη-θεί λίγα χρόνια πριν.

Οι Ελληνες αγνοούµενοιΟι Αργεντινοί δεν σταµάτησαν

στιγµή να αποζητούν δικαιοσύνη,ενώ δηµιουργήθηκαν οργανώσειςκαι επιτροπές για την αναζήτησητων αγνοουµένων. Στους επίση-µους καταλόγους της CONADEP καιτης επιτροπής Nunca Mas (ΠοτέΞανά) υπάρχουν χιλιάδες ονόµατα.Ανάµεσα σ’ αυτά, µπορεί κανείς να

Ελληνες-θύµατα της χούντας στην Αργεντινή

Συνέχεια στη σελίδα 2

Ο στρατηγός Βιντέλα οδήγησετην Αργεντινή σε µια επταετίατρόµου, απαγωγών, φόνων καικαταπίεσης, µε τα θύµατα ναφτάνουν τις 30.000, εκ των οποί-ων και οµογενείς ελληνικής κα-ταγωγής. Οι επιπτώσεις της δι-κτατορίας 1976-1983 είναι ορα-τές έως και σήµερα µε τους πολί-τες της χώρας να ζητούν ακόµατην παραδειγµατική τιµωρία τωνπρωτεργατών.

δει και κάποια ελληνικά. Οι αναγνω-ρισµένες περιπτώσεις εξαφανισµέ-νων µε ελληνικές ρίζες είναι 13. Απότις πιο γνωστές, η περίπτωση τηςΚλάρας Πετράκος. Η Κλάρα έχασετην έγκυο µητέρα της και τον πατέ-ρα της όταν ήταν 9 µηνών και µεγά-λωσε µε τον παππού και τη γιαγιάτης. Η µητέρα της, Μαρία ΕλόισαΚαστελίνι, συνελήφθη έξω από τονπαιδικό σταθµό όπου δίδασκε µου-σική, ενώ ο Κωνσταντίνος Πετράκοςκατέφυγε στην Ισπανία, όπου χάθη-

καν τα ίχνη του. Ηταν µέλος τουΕπαναστατικού Εργατικού Κόµµα-τος και εθεάθη για τελευταία φοράστη Μαδρίτη, όπου είχε φτάσει µεελληνικό διαβατήριο.

Η µητέρα της Κλάρα βρέθηκε σεένα από τα εκατοντάδες στρατόπε-δα συγκέντρωσης, όπου γέννησετην Βικτόρια. Κατά τη συνήθη πρα-κτική, οι στρατιωτικοί «εξαφάνισαν»τη µητέρα και έδωσαν το νεογέννη-το σε οικογένεια (συνήθως στρατιω-τικών) για υιοθεσία, κάτι που πραγ-µατοποιήθηκε σε ευρεία κλίµακα σεόλη την Αργεντινή. Κάπου εκεί χά-

νονται τα ίχνη τους.Η Μαρία Αλεξίου έφτασε στην

Αργεντινή το 1911 και έχασε το γιοτης, Μπερνάρντο και την έγκυο νύ-φη, Αντριάνα, της τον Ιούνιο του1977. Ο γιος της είχε οργανωθείστους περονιστές, προσπάθησε νακρυφτεί µαζί µε τη γυναίκα του, αλ-λά µια µέρα τα ίχνη τους χάθηκαν. Ηκα Αλεξίου διετέλεσε πρόεδρος τηςΟµοσπονδίας Εξαφανισµένων τηςΛατινικής Αµερικής, αλλά συµµετεί-χε και στις «Γιαγιάδες της Πλατείαςτου Μάη», µια ένωση γυναικών πουαναζητούν τα εγγόνια τους που γεν-

νήθηκαν, ως επί το πλείστον, σεστρατόπεδα συγκέντρωσης και δό-θηκαν για υιοθεσία. Λέει χαρακτηρι-στικά: «Αλλοι συγγενείς έχουν στοι-χεία για τα παιδιά τους. Εγώ δεν έχωτίποτα, αλλά ούτε και αυταπάτες.Θα τους βασάνισαν κι έπειτα θα τουςέβαλαν σε ένα αεροπλάνο και θατους πέταξαν στη θάλασσα. ∆εν πε-ριγράφονται ο πόνος, η αγωνία, ηλαχτάρα. Αλλά δεν επέτρεψα στηζωή να µε νικήσει. Βρήκα µέσα µουτη δύναµη να µην τρελαθώ. ∆ενέχω, όµως, πια πολύ χρόνο µπροστάµου. Αλλά θα το ψάχνω το εγγόνιµου έως το τέλος των ηµερών µου».

Ο Γιώργος ∆εληκώστας ήταν πο-λιτικός κρατούµενος, πριν τη χού-ντα, χωρίς να του απαγγελθούν ποτέκατηγορίες. Ετσι, ήταν πολύ εύκο-λος στόχος για το καθεστώς Βιντέλα.Η γυναίκα του, Σουσάνα ∆εληκώ-στα, θυµάται ότι τον απήγαγαν στις3 Ιουλίου 1976. «Ηταν η µέρα τωνγενεθλίων µου. Ηρθαν 4-5 πράσιναΦορντ Φάλκον, σήµα κατατεθέν τωνταγµάτων θανάτου. Τον πήρανµπροστά στα µάτια των δύο κορι-τσιών µας. Ηταν τόσο τροµακτικήεµπειρία που έχασα το παιδί πουκυοφορούσα. Εντεκα µέρες µετάβρέθηκε σε κεντρικό αυτοκινητό-δροµο της περιοχής, µε το σώµα τουδιάτρητο από τις σφαίρες». Η κα ∆ε-ληκώστα λέει πως η αστυνοµία αρ-γότερα έκανε λόγο για... αυτοκτο-νία.

Θύµα των φασιστών ήταν και οΠέτρος Γούτσος, συνδικαλιστής καισοσιαλιστής εργάτης των ναυπηγεί-ων του Ρίο Σαντιάγο, γνωστός σεόλους ως ο «Ελληνας». Η κόρη του,Μόνικα, ήταν 14 ετών όταν αυτόςαπήχθη. Λέει: «Ηταν 20 Μαρτίου1976. Ηρθε µια οµάδα έξι κοµάντος,σαν να ήταν υπό την επήρεια ναρ-κωτικών. Εβριζαν, χτύπαγαν και έλε-γαν ότι έψαχναν για όπλα. Τον έβγα-λαν βίαια από το σπίτι και τον έχω-σαν σε ένα από τα 6-7 Φορντ Φάλ-κον που περίµεναν απ’ έξω. Τηνεποµένη βρέθηκε νεκρός». Η ελλη-νική πρεσβεία δεν επικοινώνησε πο-τέ µε την οικογένεια. Η Μόνικα Γού-τσου λέει: «Λυπάµαι µόνο που η Ελ-λάδα δεν έκανε τίποτα για τους Ελ-ληνες που χάθηκαν εδώ. Οταν σεπορείες συναντώ συναδέλφους τουπατέρα µου νιώθω πολύ περήφανηπου µου µιλούν για την ακεραιότητακαι την εντιµότητα του ‘Ελληνα’».

Η Κλάρα Πετράκος λέει για τηνπρεσβεία: «Οταν µίλησα για την εξα-φάνιση του πατέρα µου, µε κοίταζανσαν να µην είχαν ιδέα για το τι ση-µαίνει αγνοούµενος ή τι είχε συµβείστην Αργεντινή όλα αυτά τα χρόνια.Εφτασαν να µου πουν ότι ο πατέραςµου ήταν ‘άπατρις’ γιατί δεν έκανετην στρατιωτική του θητεία. Ποιαθητεία να κάνει όταν τον εξαφάνι-σαν στα 23 του; Τους ζήτησα να επι-κοινωνήσουν µε την πρεσβεία στηνΙσπανία, ούτε αυτό δεν έκαναν. Νιώ-θω αφάνταστα απογοητευµένη. Οάντρας µου έχει γαλλική υπηκοότη-τα και κάθε φορά που µπαίνουµεστη γαλλική πρεσβεία βλέπουµε ναδεσπόζει µια πλάκα µε τους Γάλλουςθύµατα του Βιντέλα. Ακόµα και ηΣουηδία µε ένα µόνο θύµα, έχει κι-νήσει διαδικασίες έκδοσης τωνυπευθύνων».

Το 2004, η ακαδηµαϊκός και κα-θηγήτρια του Πανεπιστηµίου τουΜπουένος Αϊρες Μαρία Λουχάν Λέι-βα πραγµατοποίησε µια έρευνα γιατους Ελληνες µετανάστες και τιςσχέσεις της Ελλάδας µε την Αργεντι-νή. Οπως λέει: «Οταν γίνεται το πρα-ξικόπηµα στην Αργεντινή, η µεταπο-λίτευση στην Ελλάδα είναι πολύπρόσφατη και η αποχουντοποίησηπολύ αργή. Οι µετανάστες αυτοίέχουν βιώσει πόλεµο, διώξεις καιτροµακτικές οικονοµικές δυσκολίεςκαι φοβούνται την απέλαση, τοναντίκτυπο στην οικογένειά τους, τηναπόλυση, την πιθανότητα να βρε-θούν σε µαύρες λίστες. Ετσι αναπα-ράγεται ο νόµος της σιωπής».

Γιατί εξαφανίστηκαν τα ίχνη τους;

Η έκθεση της επιτροπής NuncaMas για τη χούντα προσπαθεί νααπαντήσει στο ερώτηµα αυτό. Ανα-

φέρει ότι αυτός ήταν ένας ακόµατρόπος βασανισµού των συγγενώνκαι των γνωστών των εξαφανισµέ-νων. Η απουσία τους έδινε ελπίδαότι κάποτε το θύµα θα επιστρέψεικαι η καταστροφή των ντοκουµέ-ντων, τα οποία οπωσδήποτε υπήρ-χαν, έκαναν την αγωνία και την αβε-βαιότητα ακόµα µεγαλύτερη. Ετσι,τα ανώνυµα πτώµατα διόγκωναντην αγωνία των ανθρώπων, οι οποίοιδεν γνώριζαν τι είχαν απογίνει τααγαπηµένα τους πρόσωπα.

Η επιτροπή αναφέρει, επίσης, ότιαυτός ήταν ένας τρόπος για να σιω-πήσει η κοινή γνώµη. ∆ίνονταςστους συγγενείς την ελπίδα ότι οι δι-κοί τους µπορεί να είναι ζωντανοί,αυτοί οδηγούνταν στην αποµόνωση,φοβούµενοι να κάνουν το οτιδήποτεπου θα εκνεύριζε το καθεστώς. Φο-βούνταν ότι κάποια πράξη τους θαµπορούσε να επηρεάσει την τύχητων εξαφανισµένων και αν τολµού-

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 20062 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Ελληνες-θύµατα της χούντας στην ΑργεντινήΣυνέχεια από την 1η σελίδα

Τα 340 έφταναν τα στρατόπεδασυγκέντρωσης της χούντας.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2006 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ 3

WORKERS’ COMPENSATION/SOCIAL SECURITY DISABILITY

© î

ï ô

ö

l EÚÁ·ÙÈο: Construction Ladders/ Scaffoldl ™Ô‚·Ú¿ ·˘ÙÔÎÈÓËÙÈο: Car Accidents

l ¶Â̷ۛٷ: Slip & Fall

(718) 726-6993

29-16 23rd Ave., Astoria, 1/2 block from «¡» Train1 Block from Triborough Bridge

111 Livingston St., Suite 1110, Brooklyn, NY 11201

GEORGE POULOS, Esq¢ I K H ° O P O ™

Bankruptcy - Chapter 7 & 13 l Discharge Credit Cards, Judgmentsl Stop Harassment, Stop Foreclosures

∞∆ÀÃ∏ª∞∆∞

∂ÍÂȉÈÎÂ˘Ì¤ÓË, ÚÔÛˆÈ΋ Â͢ËÚ¤ÙËÛË

l ¢ˆÚÂ¿Ó ™˘Ì‚Ô˘Ï¤˜ ÁÈ· ·Ù˘¯‹Ì·Ù·l ªÂ ÙȘ ÓÔÌÈΤ˜ Ì·˜ ˘ËÚÂۛ˜ Â¯Ô˘Ì ·Ô‰ÒÛÂÈ ÛÙÔ˘˜ ÂÏ¿Ù˜

Ì·˜ ÂηÙÔÌ̇ÚÈ· ‰ÔÏ¿ÚÈ·

$25 Consultation Fee

MARKOS travel service

ª¿ÚÎÔ˜ ÷Ù˙ËΈÓÛÙ·ÓÙ‹˜, ȉÈÔÎÙ‹Ù˘

∫·ıËÌÂÚÈÓ¤˜ ·Ó·¯ˆÚ‹ÛÂȘ Ì √Ï˘Ìȷ΋, Delta, KLM, Alitalia

∞Ï‹ ÌÂÙ¿‚·ÛË ·fi $289*

ªÂ ÂÈÛÙÚÔÊ‹ ·fi $395*

¶ÂÚÈÔÚÈṲ̂ÓÔ˜ ·ÚÈıÌfi˜ ı¤ÛˆÓ

¶Ù‹ÛÂȘ ¯ˆÚ›˜ ÛÙ·ıÌfi Ì Airbus 340*™˘Ó ÊfiÚÔ˘˜

∫Ï›ÛÙ ı¤ÛÂȘ ÙÒÚ· Î·È ÎÂÚ‰›ÛÙÂ

Nationwide toll free800-243-7728

°È· Connecticut 800-842-8260E-mail: RodosEllas@aol.com

MARKOS TRAVEL48 Silas Dean Hwy., ste 12

Wethersfield, CT 06109

860-296-1722

∞NTA¶OKPI™EI™ ™’ O§H THN ∞MEPIKH∞¶I™TEYTA XAMH§E™ TIME™

σαν να τους στέλνουν στο θάνατο.Επιπλέον, µε αυτόν τον τρόπο,

αρκετοί από τους αξιωµατικούς καιαπό τους συµµετέχοντες µπορού-σαν να πουν ότι δεν είχαν καµίασχέση µε τα όσα έγιναν. Αλλωστε,δεν υπήρχαν έγγραφα και άλλααποδεικτικά στοιχεία, εκτός από τιςπροσωπικές µαρτυρίες φυσικά, πουνα καταδείκνυαν τους ίδιους.

Τα 13 θύµαταΤα 13 ονόµατα που επιβεβαιω-

µένα ήταν θύµατα της χούντας τουστρατηγού Βιντέλα είναι οι:

Athanasiu Angel, ετών 22, εξα-φανίστηκε στις 15/4/76.

Athanasiou Laschan Pablo Ger-man, µηνών 6, εξαφανίστηκε στις15/4/76.

Delikostas Jorge Ruben, εξαφα-νίστηκε στις 3/7/76, βρέθηκε νε-κρός.

Gutzos Petros, εξαφανίστηκεστις 20 Μαρτίου 1976, βρέθηκε νε-κρός.

Ignase-Alexiou BernardoRaimundo, ετών 22, εξαφανίστηκεστις 15/6/77.

Ignase-Martinez, βρέφος, γεν-νήθηκε σε στρατόπεδο συγκέντρω-σης στις 10/11/77.

Jurmussi Luis Pablo.Kalogeropoulos Ramon Demetrio,εξαφανίστηκε στις 3/9/76.

Marianidis Juan de Vicenzo, 41ετών, εξαφανίστηκε στις 1/3/78.

Papadopoulos Jorge EdgardoBuceta, 28 ετών, εξαφανίστηκε στις1/7/77.

Siskopoulos Elena de Castillo,26 ετών, εξαφανίστηκε στις13/7/77.

Petrakos Konstantinos, εξαφανί-στηκε το 1978 στην Ισπανία.

Petrakos-Castellini, βρέφος, γεν-νήθηκε σε στρατόπεδο συγκέντρω-σης στις 10/4/77.

Στις λίστες υπάρχουν και άλλαελληνικά ονόµατα αλλά δεν µπορεί

να επιβεβαιωθεί αν ανήκουν όντωςσε άτοµα ελληνικής καταγωγής.

O υποστράτηγος Cristino Nicolaides

Στα ονόµατα των υπευθύνωνπου έχουν δηµοσιεύσει οι επιτρο-πές συναντούµε και το όνοµα τουυποστράτηγου Cristino Nicolaides.Ο υποστράτηγος Nicolaides ήτανδιοικητής της 7ης Ταξιαρχίας Πεζι-κού στα σύνορα µε την Παραγουάηκαι κοντά στην επαρχία Κοριέντες,κατά το πρώτο έτος της χούντας.∆ιετέλεσε διοικητής της 4ης Μηχα-νοκίνητης Ταξιαρχίας, αλλά καιΣτρατιωτικής Σχολής. Ελαβε αµνη-στία από την κυβέρνηση του Κάρ-

λος Μένεµ το 1989. Η Μάρθα Αλ-βάρεζ ντε Ρεπέτο, θύµα του πραξι-κοπήµατος, αναφέρει σε επίσηµηµαρτυρία της: «Με συνέλαβαν στοσπίτι µου στην πόλη Κοριέντες καιµε µετέφεραν στα γραφεία της οµο-σπονδιακής αστυνοµίας. Μου έβα-λαν κουκούλα στο κεφάλι και µεβασάνισαν, ενώ αργότερα µεταφέρ-θηκα στο εστιατόριο των αξιωµατι-κών του 9ου Συντάγµατος Πεζικού,όπου έκαναν ψεύτικες εκτελέσεις(για την τροµοκράτηση των θυµά-των) και βασάνιζαν ανθρώπους.Ενας από τους επισκέπτες που είδαεγώ η ίδια και µάλιστα µε ανέκρινεήταν ο διοικητής της 7ης Ταξιαρ-

χίας, στρατηγός Cristino Nico-laides».

Αναζητούν τη δικαίωσηΗ Κλάρα Πετράκος συµµετέχει

στις δίκες όσων ενέχονται στηναπαγωγή των βρεφών, όπως ηαδελφή της. Οι δίκες αυτές ήταν οιµόνες που επιτρεπόταν καθώς οιστρατιωτικοί που συµµετείχαν στοπραξικόπηµα έµειναν ατιµώρητοι.Από το περασµένο καλοκαίρι όµωςτο Ανώτατο ∆ικαστήριο της Αργε-ντινής ακύρωσε τους παλιούς νό-µους, δίνοντας έτσι την ευκαιρία σεπολλούς συγγενείς θυµάτων νααναζητήσουν δικαίωση. Οπως λέειη ίδια: «Σε µια από αυτές τις δίκες

βρέθηκα αντιµέτωπη µε τον Μπέρ-χες, το γιατρό που ήταν υπεύθυνοςγια τις εγκύους. Τον έβλεπα να κά-θεται αλαζονικά, να µας κοιτά σανκουνούπια. Να ψάχνουµε 29 ολό-κληρα χρόνια την αδελφή µου καιαυτός να µπορεί σε µια στιγµή ναδώσει τέλος στο µαρτύριο και ναµην το κάνει». Ο Μπέρχες ζει σεκατ’ οίκον περιορισµό και κάθεχρόνο το σπίτι του γίνεται στόχοςέντονων διαµαρτυριών και συ-γκρούσεων µεταξύ των διαδηλωτώνκαι της αστυνοµίας.

Πηγές: «‘Εψιλον’ της Ελευθεροτυπίας», «Τα Νέα»

Αρκετοί από τους πρωτεργάτεςτης δικτατορίας απέφυγαν τηντιµωρία, ξεσηκώνοντας τους Αρ-γεντινούς.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 20064 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Του Χόλαντ Κότερ

Το «κάρµα» δεν κοιµάται ποτέ.Οταν κάποιος κλέψει από κάποιονάλλο, πάντα έρχεται η αποκατάστα-ση, αν και µερικές φορές αργεί καιέρχεται µε αναπάντεχους τρόπους.Καθώς η ιστορία της τέχνης είναι,κυρίως, ιστορία κλοπών, το «κάρµα»δεν σταµατάει να δουλεύει. Πάνταέρχεται η ώρα της εκδίκησης.

Πρόσφατα είχαµε ένα τέτοιο πα-ράδειγµα, όταν το ΜητροπολιτικόΜουσείο Τέχνης συµφώνησε ναεπιστρέψει αρκετά αντικείµεναστην Ιταλία, τα οποία ενδεχοµένωςνα είχαν κλαπεί. Ενα από αυτάήταν ο κρατήρας του Ευφρόνιου.Οµως αυτή η υπόθεση είναι αµελη-τέα αν συγκριθεί µε τα όργια κλο-πής του όχι και τόσο µακρινού πα-ρελθόντος.

Ο γαλλικός στρατός του Ναπο-λέοντα µετέφερε τόνους Αιγυπτια-κών γλυπτών στο Παρίσι. Την ίδιαπερίοδο οι Βρετανοί έστελναν ταµάρµαρα του Παρθενώνα στο Λον-δίνο. Αργότερα στην Αφρική, το1897, για λόγους αντεκδίκησης, ταβρετανικά στρατεύµατα µάζεψανόλα τα φιλντισένια και τα µπρού-ντζινα καλλιτεχνήµατα από τουςναούς και τα παλάτια της Μπενίνστη ∆υτική Αφρική και τα έστειλανεπίσης στην Αγγλία.

Στη σύγχρονη εποχή αυτό είναιακόµα πιο διαδεδοµένο, αφού οιµεταφορές είναι ευκολότερες. Μνη-µειακά γλυπτά των Χµερ µεταφέρ-θηκαν αεροπορικώς από την Κα-µπότζη κατά τον πόλεµο του Βιετ-νάµ και διασκορπίστηκαν σε διάφο-ρους προορισµούς. Γλυπτά Νοκ,από τα παλαιότερα στην Αφρική,ανακαλύπτονται και περνούν λα-θραία εκτός Νιγηρίας. Με τη χρήσητης αεροφωτογραφίας, οι λαφυρα-γωγοί εντοπίζουν γλυπτά των Μά-γιας στις ζούγκλες της Γουατεµά-λας, τα κόβουν και τα µεταφέρουν.

Από τα πιο γνωστά στον κόσµολόγω των ΜΜΕ, είναι η λεηλασία τωνεικόνων και των τοιχογραφιών απότις Ελληνορθόδοξες εκκλησίες στην,κατεχόµενη από τους Τούρκους, Κύ-προ και οι αρπαγές που έκαναν οιΤαλιµπάν στο Αφγανιστάν. Πασίγνω-στο είναι το πλιάτσικο του Κινεζικούστρατού στους ναούς του Θιβέτ. Ακό-µα περισσότερο, η καταλήστευσητων αρχαιολογικών µνηµείων τουΙράκ στον τελευταίο πόλεµο, ειδικάαπό τη στιγµή που αυτό είχε προβλε-φθεί και θα µπορούσε να αποτραπεί.

Εχουµε ακούσει τόσα πολλά γιααρπαγές και διαµάχες για το τι ανή-κει σε ποιον, που έχουµε αρχίσει νακουραζόµαστε µε αυτές τις υποθέ-σεις. Θα έπρεπε να µας νοιάζει πουο κρατήρας του Ευφρόνιου θα γυρί-σει στην Ιταλία ή που ένα ακόµααντικείµενο τέχνης από το Ιράκ θαχαθεί; Εµένα δεν θα µε ένοιαζε, ανδεν µε επηρέαζε προσωπικά.

Μεγαλώνοντας στη Βοστόνη, πέ-ρασα πολύ καιρό στα µουσεία. Στηνηλικία των 11 είχα µια λίστα αγαπη-µένων αντικειµένων από τις τοπικέςσυλλογές, τα οποία θεωρούσα «δικάµου». Στην κορυφή της λίστας ήτανένας µικρός πίνακας στο ΜουσείοΙζαµπέλα Στιούαρτ Γκάρντνερ, οοποίος απεικόνιζε δύο γυναίκες και

έναν άνδρα γύρω από ένα µουσικόόργανο. Το έργο ήταν «Το Κονσέρ-το» του Γιαν Φερµέερ.

Την περίοδο εκείνη δεν ήξερατίποτα για την Ολλανδική τέχνη.Κάποιος µου είχε πει ότι οι πίνακεςτου Φερµέερ ήταν σπάνιοι και τογεγονός ότι η πόλη µου είχε ένανήταν ένα θαυµάσιο πράγµα.

Ενα πρωινό της 18ης Μαρτίου1990, «Το Κονσέρτο» κλάπηκε απόδύο άντρες που το έκοψαν από τηνκορνίζα του, προφανώς το τύλιξανκαι το πήραν µαζί τους. Τότε ζούσαστη Νέα Υόρκη, αλλά ένιωσα θυµόκαι αγανάκτηση. Γιατί να το κάνουναυτό; Ποτέ δεν θα µπορούσαν να

το πουλήσουν. Το µόνο που θα µπο-ρούσαν να κάνουν θα ήταν να τοπουλήσουν σε κάποιον που θα τοκρατούσε κρυµµένο ή θα το κατέ-στρεφε. ∆εκαέξι χρόνια αργότερα,«Το Κονσέρτο» λείπει ακόµα καιµου λείπει κι εµένα, γιατί το έχωσυνδέσει µε την πόλη µου και τηνπαιδική µου ηλικία.

Σκέφτοµαι για τον πίνακα τουΦερµέερ και το σηµαντικό συναι-σθηµατικό ρόλο που παίζουν ορι-σµένα αντικείµενα στη ζωή µας,όποτε ακούω για λεηλασίες έργωντέχνης και για αιτήµατα επιστρο-φής της πολιτιστικής κληρονοµιάς.

Στο Θιβέτ, έγινε κάτι που µπορεί

να χαρακτηριστεί αισθητική γενο-κτονία. Η Κίνα προσπάθησε να κα-ταστρέψει µια ολόκληρη κουλτού-ρα, καταστρέφοντας την θρησκευ-τική τέχνη. Και σύµφωνα µε φήµες,ο ∆αλάι Λάµα που ζει εξόριστοςστην Ινδία, επιθυµεί τη µεταφοράτων Θιβετιανών έργων τέχνης στη∆ύση, αφού αλλιώς θα χαθούν.

Σε άλλες κουλτούρες, οι άνθρω-ποι έχουν διαφορετικές αντιλήψειςγια την πολιτιστική τους κληρονο-µιά και την θέση της στο διεθνέςπροσκήνιο. Ολο και συχνότεραακούγονται αιτήµατα για αποκατά-σταση και για την αποτροπή τωνπεραιτέρω κλοπών. Ετσι, δεν είναι

παράξενο που τα ερωτήµατα για τοσε ποιον ανήκει η τέχνη και τι ση-µαίνει η ιδιοκτησία έχουν κάνει τηνεµφάνισή τους.

Οι αρχαιολόγοι επιµένουν ότι τααντικείµενα πρέπει να παραµένουνεκεί που ανακαλύπτονται, µέχρι ναµελετηθούν στο πρωταρχικό τουςπεριβάλλον. Οι έµποροι τέχνης, οισυλλέκτες και τα µουσεία θέλουντη διακίνηση, την αξιολόγηση, τηνµετακίνηση των αντικειµένων. Ηπρώτη πλευρά τονίζει ότι µε αυτόντον τρόπο, η αγορά «στηρίζει» τηλεηλασία. Η αγορά απαντά ότι αναυτά παραµείνουν εκεί που είναιειδικά σε ασταθείς περιοχές, µέ-νουν εκτεθειµένα σε καταστροφές.

Λόγο έχουν και οι χώρες από τιςοποίες προέρχονται αυτά τα αντι-κείµενα. Συχνά φτωχές και σεεµπόλεµη κατάσταση, οι χώρες αυ-τές έµεναν συχνά εκτός της συζήτη-σης. Αλλά από τη δεκαετία του ‘60,άρχισαν να διεκδικούν το δικαίωµανα ελέγχουν την τύχη της τέχνηςπου βρίσκονται στα εδάφη τους.

Για µια περίοδο, η άποψη αυτήφαινόταν να είναι και η ισχύουσα,καθώς θεωρήθηκε ότι είχε ηθικέςβάσεις. Αυτό όµως άλλαξε τελευ-ταία. Η νέα αντίληψη τείνει προςτην παγκοσµιοποίηση της τέχνης.Φαίνεται όµως πως ο διάλογος γιατην ιδιοκτησία έχει φτάσει σε αδιέ-ξοδο. Η διεθνής νοµοθεσία για τηνκαταπολέµηση της πολιτιστικήςκλοπής φαίνεται να µην εµποδί-ζουν τη µαύρη αγορά. Η νέα νοο-τροπία αντιµετωπίζει τα µουσείακαι τους συλλέκτες όχι ως ιδιοκτή-τες, αλλά ως φύλακες µε την υπο-χρέωση να διατηρούν τα έργα καινα επιτρέπουν τη µεταφορά τουςόταν αυτό κρίνεται πρέπον.

Ορισµένα προγράµµατα όπως τοΜουσείο Βυζαντινής Τοιχογραφίαςστο Χιούστον λειτουργεί σε αυτήντην κατεύθυνση. Οταν οι Βυζαντινέςτοιχογραφίες µιας Ελληνορθόδοξηςεκκλησίας της Κύπρου αφαιρέθηκανκαι βγήκαν στη διεθνή αγορά, τοΙδρυµα Μενίλ, µε τη στήριξη της Κυ-πριακής Εκκλησίας, τις αγόρασε.Ετσι, θα τις αποκαταστήσει και θατις τοποθετήσει σε εκκλησία του Χι-ούστον. Το σχέδιο προβλέπει τηνεπιστροφή τους όταν υπάρξουν οικατάλληλες συνθήκες στο µέλλον.

Υπάρχουν κι άλλα τέτοια παρα-δείγµατα. Στο Μάλι υπάρχει η Πο-λιτισµική Τράπεζα, ένα πρόγραµµαπου ενθαρρύνει τα χωριά να έχουντα δικά τους µουσεία. Οι χωρικοίφέρνουν τα οικογενειακά τους κει-µήλια στα µουσεία αυτά και παίρ-νουν δάνεια ως αντάλλαγµα. Αν τοδάνειο αποπληρωθεί, ο χωρικόςµπορεί να ζητήσει κι άλλο. Ετσι, τααντικείµενα µένουν στον τόπο τουςκαι οι ιδιοκτήτες δεν αναγκάζονταινα τα πουλούν.

Ακόµα κι έτσι όµως τα ιδρύµατατης ∆ύσης δεν χρειάζονται νέα αντι-κείµενα. Είναι πλούσια, τη στιγµήπου ο υπόλοιπος κόσµος είναι φτω-χός. Ρωτήστε τους ανθρώπους τηςΚαµπότζης, της Γουατεµάλας καιτης Νιγηρίας. Ρωτήστε τους αρχαιο-λόγους στο Ιράκ.

Στην πραγµατικότητα όµως, η γηκαι ότι υπάρχει σε αυτήν δεν ανήκεισε κανέναν. Ισα ίσα που εµείς ανή-κουµε στη γη και εκεί θα επιστρέ-ψουµε.

Πηγή: «Νιου Γιορκ Τάιµς»

Ενα επίκαιρο ερώτηµα: Σε ποιόν ανήκει η τέχνη;

Πάνω: Στη σύγχρονη εποχή, πολ-λά γλυπτά Νοκ, από τα παλαιότε-ρα στην Αφρική, ανακαλύπτο-νται και περνούν λαθραία εκτόςΝιγηρίας. ∆εξιά: Το έργο του ΓιανΦερµέερ, «Το Κονσέρτο».

Ιδιαίτερα γνωστή είναι η λεηλασία των βυζαντινών εικόνων και τοιχογραφιών από τις Ελληνορθόδοξεςεκκλησίες στην, κατεχόµενη από τους Τούρκους, Κύπρο.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2006 ΕΥΡΩΠΗ 5

Ενας 47χρονοςΟλλανδόςετοιµάζεται ναταξιδέψει τοΣεπτέµβρη στη χώρα τουχρησιµοποιώνταςένα αντίγραφο τηςΚιβωτού της Νώε. ΟΓιόχαν Χούιµπερςσκέφτεται ναχρησιµοποιήσει τοσκάφος ωςθρησκευτικόµνηµείο αλλά και ωςζωολογικό κήπο. Οκ. Χούιµπερςπροσπάθησε ναακολουθήσει πιστάτον σχεδιασµό πουπεριγράφεται στηΒίβλο, αλλάαναγκαστικάχρησιµοποίησεαµερικανικό κέδροκαι νορβηγικόπεύκο, αντί γιακυπαρίσσι.Σύµφωνα µε τηΓένεση, ο Νώεκράτησε 7 ζευγάριααπό τα περισσότεραοικόσιτα ζώα και έναζευγάρι από όλα ταάλλα είδη. ΟΧούιµπερς θατοποθετήσει στηνκιβωτό του άλογα,αρνιά, κοτόπουλακαι κουνέλια, ταοποία ως επί τοπλείστον θα είναιµικρά, λόγω χώρου.«Θα αγγίξει πολύ ταπαιδιά, αφού θαδουν ότι η Κιβωτόςτου Νώε πράγµατιυπήρχε», λέει.Το κόστος τουπλάνου είναι περίπου1.2 εκ. δολάρια καιχρηµατοδοτήθηκε µεδάνεια. Θα υπάρχειεισιτήριο, αλλά ο κ.Χούιµπερς θαχρειαστεί περίπου100,000 επισκέπτεςγια να ισοφαρίσει ταέξοδα. Πάντως ησύζυγός του δεν ήτανπολύ θετική µε τηιδέα. «Πάντα λέει:‘Γιατί δεν πας νασκάψεις πηγάδιαστην Αιθιοπία;’», λέειο κ. Χούιµπερς. «Εχωδουλέψει κι εκεί,αλλά αυτό είναι τοόνειρό µου».

Πηγή: «BBC»

Επιστήµονες στην Ισλανδία πραγ-µατοποιούν γεωτρήσεις στην καρ-διά ενός ενεργού ηφαιστείου, σε µιαπροσπάθεια άντλησης γεωθερµικήςενέργειας 10 φορές πιο ισχυρής απόοποιοδήποτε άλλη προσπάθεια.Πριν από 20 χρόνια, ο γεωλόγοςΓκουντµούντουρ Οµάρ Φριντλέιφ-σον είχε τοποθετήσει ένα ειδικόθερµόµετρο σε µια τέτοια τρύπα.«Ηταν σχεδιασµένο να αντέχειστους 380 βαθµούς Κελσίου (716Φαρενάιτ), αλλά έλιωσε. Η θερµο-κρασία θα πρέπει να ήταν 400-500βαθµοί (732-952 Φαρενάιτ)» θυµά-ται.

Κάπως έτσι του ήρθε η ιδέα ότιµπορεί να αντληθεί ενέργεια από ταηφαιστειακά πετρώµατα της Ισλαν-δίας. Σε µεγάλο βάθος, το νερό φτά-νει πολύ πάνω από τους 100 βαθ-µούς (212 Φαρενάιτ), αλλά παραµέ-νει υγρό λόγο της πίεσης. «Στην επι-φάνεια, βράζεις αυγό στους 100βαθµούς. Στα 2,500 µέτρα (2,700γιάρδες) χρειάζεται 350 (660 Φαρε-νάιτ).

Το τοπίο στην περιοχή ΡέικιανεςΡίντζ στη νοτιοδυτική Ισλανδία µοι-άζει εξωγήινο, αλλά ταυτόχρονα εί-ναι πανέµορφο. Υπάρχουν λίµνεςλάσπης που βράζει, ενώ ατµός δια-χέεται από τις ρωγµές των πετρωµά-των.

Στην παραλία, τα Ατλαντικά κύ-µατα χτυπούν σε βράχους βασάλτη,δηλαδή λάβα που βγήκε από το βυ-θό της θάλασσας, κρύωσε γρήγορακαι πλέον µοιάζει µε µαύρη οδοντό-κρεµα που βγήκε από ένα τεράστιοσωληνάριο. Το τοπίο είναι νέο. Οιτελευταίες εκρήξεις έγιναν τον 13οαιώνα και µπορούν να υπάρξουν νέ-ες ανά πάσα στιγµή.

Η Ισλανδία είναι ένα γεωλογικό

παράδοξο, αφού βρίσκεται στη µέσητου ωκεανικού χωρίσµατος, τη µε-γαλύτερη οροσειρά του πλανήτη,που εκτείνεται στους ωκεανούς τουπλανήτη, σαν τις ραφές µιας µπάλαςτου τένις. Το 90% των νοικοκυριώνστην Ισλανδία θερµαίνονται µε γεω-θερµική ενέργεια, ενώ αρκετοίσταθµοί παράγουν ηλεκτρισµό απότον ατµό που εξάγεται µέσω γεω-τρήσεων.

Το σχέδιο πλέον είναι οι γεωτρή-σεις να φτάσουν πολύ πιο βαθιά.Πέρυσι, έφτασαν σε βάθος 3,082µέτρων (3,370 γιάρδες), ενώ φέτοςο στόχος είναι τα 4 χιλιόµετρα (2,5

µίλια). Οι επιστήµονες έχουν υπο-λογίσει ότι σε τέτοιο βάθος, η ενέρ-γεια που θα µπορεί να παραχθεί θαανεβεί από τα τωρινά 5 µεγαβάτ στα50.

Σύµφωνα µε τον διευθυντή τουηλεκτρικού σταθµού, Αλµπερτ Αλ-µπερτσον, «µέχρι το τέλος του αιώ-να, η Ισλανδία ίσως έχει γίνει τοΚουβέιτ του Βορρά». Αλλωστε, τοσχέδιο προβλέπει την παραγωγήυδρογόνου, το οποίο θα µπορεί ναµοιραστεί σε όλο τον κόσµο µε τάν-κερ.

Πηγή: «BBC»

Σοκ σε όλη την Ιταλία προκάλεσε η αναβίωσητης µαφιόζικης παράδοσης των «θανάτων τι-µής», αφού µέλος της µαφίας της Καλάµπρια πυ-ροβόλησε την αδελφή του επειδή δύο βδοµάδεςπριν είχε γεννήσει το παιδί του φίλου της.

Ο Τζιοβάνι Μοραµπίτο, 24 ετών, ο αποκα-λούµενος και «Ρίνγκο», παραδόθηκε στηναστυνοµία της Ρέτζιο Καλάµπρια οµολογώνταςότι πυροβόλησε την 32χρονη αδελφή του,Μπρούνα, τέσσερις φορές στο πρόσωπο, στηΜεσσίνα της Σικελίας. Με τρόπο που οι αστυ-νοµικοί περιγράφουν ως «τροµακτικά ήρεµο»,περιέγραψε πως προσπάθησε να την σκοτώ-σει, επειδή είχε έναν γιο, τον Φραντσέσκο, µε«έναν άνδρα ο οποίος δεν ήταν σύζυγός της».

Οι γιατροίδήλωσαν ότιήταν βαριάτραυµατισµέ-νη, ενώ είχαναφαιρέσει δύοσφαίρες απότο κεφάλι της.Σύµφωνα µετην αστυνο-µία, ο Τζιοβά-νι δεν έδειξεκαµία µεταµέ-λεια: «Την πυ-ροβόλησα, πυ-ροβόλησα τηναδελφή µου...Είχε παιδί µεκάποιον χωρίςνα είναι πα-ντρεµένοι. Εί-

ναι ζήτηµα τιµής. Θα την πυροβολούσα στηνπλάτη, αλλά γύρισε προς εµένα. ∆εν µετανιώ-νω. Αντιθέτως, είµαι περήφανος για ό,τι έκανα».

Αργότερα δήλωσε ότι περίµενε µέχρι να γεν-νήσει, αφού ο κώδικας της µαφίας αναφέρει ότι«δεν σκοτώνεις έγκυες». Η αστυνοµία τόνισεότι η Μπρούνα και ο Τζιοβάνι προέρχονται απόµια ισχυρή οικογένεια της µαφίας της Καλά-µπρια, την «Ντραγκέτα». Ο 72χρονος θείος τουςΠέπε Μοραµπίτο, γνωστός ως «Ντον Πέπε ουΤιραντρίτου» (αυτός που πυροβολεί ευθύβολα),είναι αναγνωρισµένος ως ο αρχηγός της οικογέ-νειας Μοραµπίτο, στο χωριό Αφρικο της Καλά-µπρια. Ο Ντον Πέπε είχε συλληφθεί πριν απόδύο χρόνια κοντά στο Ρέτζιο Καλάµπρια, µετάαπό κυνηγητό 15 ετών. Η αστυνοµία ερευνάακόµα την ιδιαίτερα επικερδή επιχείρηση κο-καΐνης της οικογένειας και τους δεσµούς της µεβαρόνους των ναρκωτικών στην Κολοµβία.

Η Μπρούνα ήταν στόχος όχι µόνο για το παι-δί, αλλά και επειδή είχε προσπαθήσει να αποµα-κρυνθεί από τη µαφία. Μετά τις σπουδές στη νο-µική, είχε βρει δουλειά ως νοµική σύµβουλος σεδηµόσια υπηρεσία στη Μεσίνα. Είχε χωρίσειαπό τον άνδρα της και είχε σχέση µε πολιτικόυπάλληλο αστυνοµικού τµήµατος της Μεσίνα,µε τον οποίο σχεδίαζαν να παντρευτούν. Ο Τζιο-βάνι υποστηρίζει ότι έδρασε αυτοβούλως, αν καιυπάρχουν υποψίες ότι είχε λάβει οδηγίες από«ανωτέρους» του, ενώ εξέφρασε την έκπληξήτου όταν έµαθε ότι η αδελφή του επέζησε.

Σύµφωνα µε την εφηµερίδα «Κοριέρε ντελαΣέρρα», η απόπειρα «θύµισε πράγµατα πουσυνέβαιναν 100 χρόνια πριν στα σκοτεινά σο-κάκια της Σικελίας». Ο Μάριο Σεντορίνο, ειδι-κός σε θέµατα µαφίας του Πανεπιστηµίου τηςΜεσίνα είπε χαρακτηριστικά: «Οποιος νόµιζεότι οι µαφιόζοι ήταν πολύ απασχοληµένοι µετο εµπόριο ναρκωτικών για να αναβιώσουντους παλιούς κώδικες συµπεριφοράς, θα πρέ-πει να το ξανασκεφθεί».

Πηγή: «Τάιµς του Λονδίνου»

Μαφιόζος πυροβολείτην αδελφή του

«λόγω τιµής»

ΕναςµοντέρνοςΝώε

Γεωτρήσεις σε... ενεργά ηφαίστεια

Ο γεωλόγος Γκουντµούντουρ Οµάρ Φριντλέιφσον πιστεύει πως µπορείνα αντληθεί ενέργεια από τα ηφαιστειακά πετρώµατα της Ισλανδίας.

Ο 24χρονος Τζιοβάνι Μορα-µπίτο συνοδευόµενος απότους αστυνοµικούς.

When you need heart surgery, there’s nothing like a heart-to-heart talk

...in your language.

√ ∏§IA™ ∞. ∑IA™, M.D., F.A.C.S., F.A.C.C.Â›Ó·È ¯ÂÈÚÔ˘ÚÁfi˜ ηډÈÔıˆÚ·ÎÈÎÒÓ ·ı‹ÛˆÓ

ÂȉÈÎÂ˘Ì¤ÓÔ˜ ÛÙ· Ì¿È-·˜ Ù˘ ÛÙÂÊ·ÓÈ·›·˜ ÓfiÛԢηıÒ˜ Î·È ÛÙȘ ÂÁ¯ÂÈÚ‹ÛÂȘ ‚·Ï‚›‰·˜ Î·È ·Ó¢ڇÛÌ·ÙÔ˜.

∂›Ó·È ̤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ·ÁÎÔÛÌ›ˆ˜ ÁÓˆÛÙÔ‡ π·ÙÚÈÎÔ‡ ∫¤ÓÙÚÔ˘ Mount Sinai Î·È ‰È·ÙËÚ› ÁÚ·Ê›· Û ٤ÛÛÂÚȘ ÂÚÈÔ¯¤˜:

™ÙËÓ Astoria, ÙÔ Bayside, ÙÔ Manhattan Î·È ÙÔ Yonkers. √ÌÈÏ› ∂ÏÏËÓÈο Î·È ∞ÁÁÏÈο.

°È· Ú·ÓÙ‚ԇ ‹ Î·È ÁÈ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜, ·Ú·Î·ÏÒ ÙËÏÂʈӋÛÙ ÛÙÔ 212-659-9479.

(∫·È ÙÔ ÚÔÛˆÈÎfi ÙˆÓ ÁÚ·Ê›ˆÓ ÔÌÈÏ› ∂ÏÏËÓÈο!)

ΤAΪMΣ TOY ΛON∆INOY

Η πρώτη Απριλίου ανήκει στις πιοενδιαφέρουσες, από λαογραφικήάποψη, µέρες του µήνα αυτού. Τηνηµέρα αυτή υπάρχει ένα από τα πιοζωντανά αλλά και αγαπητά έθιµαστον κόσµο, να λέγονται δηλαδήψέµατα και να στήνονται στουςαφελείς, που ξεχνούν τι µέρα είναι,καλοπροαίρετες φάρσες.

Το έθιµο αυτό, που είναι κοινόσχεδόν για όλους τους λαούς του

κόσµου και που στην Ελλάδα ήτανιδιαίτερα συνηθισµένο τα παλαιό-τερα ιδίως χρόνια, δεν είναι ελληνι-κό. Προέρχεται από τους λαούς της∆υτικής Ευρώπης αλλά δεν είναι ξε-καθαρισµένο από ποια χώραπροήλθε.

Πολλοί υποστηρίζουν ότι το έθι-µο αυτό προήλθε από τους κελτι-κούς λαούς. Οι κελτικοί λαοί τηνΠρωταπριλιά ξεκινούσαν να ψαρέ-ψουν στις βόρειες θάλασσες και συ-

νήθιζαν να λένε µεγάλα ψέµατα γιατους τόπους που είδαν, τις περιπέ-τειες που έζησαν και τα ψάρια πουέπιασαν.

Για το λόγο αυτό ίσως οι Γάλλοιονοµάζουν την Πρωταπριλιά τους«απριλιάτικο ψάρι». Αλλοι όµωςυποστηρίζουν ότι το έθιµο προέρ-χεται από τις ψεύτικες ευχές καιγιορτές που σκάρωναν οι Γάλλοι καιτα ψεύτικα δώρα που προσποιού-νταν πως θα µοιράσουν την 1ηΑπριλίου, που ήταν η παλιά τουςΠρωτοχρονιά, µέχρις ότου το 1564ο βασιλιάς Κάρολος Θ’ τη µετέθεσεγια την 1η Ιανουαρίου. Στην Αγγλίαη µέρα αυτή λέγεται «τ’ Απρίλη µέ-ρα των ανόητων» (April Fool’sDay).

Για µερικούς η πρωταπριλιάτικηφάρσα έχει την προέλευσή της απότη γιορτή της «Κοροϊδίας και του ξε-γελάσµατος» της ρωµαϊκής θεάςΑπριλίου Αφροδίτης, ενώ άλλοι επι-µένουν ότι µε τα πρωταπριλιάτικαψέµατα και αστεία µεγάλη σχέσηέχει η Ινδή θεά του έρωτα, η περί-φηµη Μάγια.

Η Πρωταπριλιά και η πρώτη τουΜάρτη, σαν «πρωτοχρονιές» παλιό-τερα, αλλά και σαν όρια µετάβασηςστην άνοιξη, έχουν συνδεθεί µε ταψέµατα που λέγονται για να στρέ-ψουν αλλού την προσοχή του κα-κού.

Για το ψέµα υπάρχουν παραδό-σεις και παραµύθια σύµφωνα µε ταοποία θεωρείται ικανότερος όποιοςπει το µεγαλύτερο ψέµα.

«Ελα να πούµε ψέµατα ένα σακί γιοµάτοφόρτωσα ένα µπόντικα σαράντα κολοκύθιακι απάνου στα καπούλια του ένα σακί ρεβίθια».Κι ακόµα:«Ποιος είδε θηλυκόν παπά και διάκο γκαστρωµένοκαι τη χελώνα στ’ όργωµα λαγό να κυνηγάει και να ψαρολογάει».

Είναι επίσης γνωστή η διήγησηµε τον σπανό και το µυλωνά πουέκαναν µια πίτα και συµφώνησαννα τη φάει όποιος πει το µεγαλύτε-ρο ψέµα κι άρχισαν τη ψευδολογίαµε τη µορφή αγωνίσµατος.

Αλλά το κέρδος του ψεύτη θεω-ρείται προσωρινό: «Ο ψεύτης και οκλέφτης τον πρώτο χρόνο χαίρε-ται», κι ακόµη «Που µαγειρεύει ψέ-µατα, κενώνει δείπν’ ανέµων»(Χίος).

Ανάλογα µε τις ιστορικές τύχεςοι κάτοικοι των διάφορων περιοχώνέχουν χαρακτηριστεί ψεύτες επει-δή χρειάστηκε να προσποιούνταιπρος την εκάστοτε εξουσία για ναεπιβιώσουν. Ετσι είχε επικρατήσεινα λέγεται: «Αθηναίοι και Θηβαίοικαι κακοί Μυτιληναίοι άλλα λέγουντο βράδυ και άλλα κάνουν το ταχύ».

Η πρωταπριλιάτικη φάρσα πέ-ρασε και στις εφηµερίδες. Μερικέςαπό τις πιο πετυχηµένες φάρσεςτης πρωταπριλιάς δηµοσιεύτηκανσε δικές µας και ξένες εφηµερίδες.

Επιτυχηµένα Πρωταπριλιάτικα ψέµατα

1) Το 1957 η εκποµπή «Πανόρα-µα» του BBC παρουσίασε ένα ρε-πορτάζ σύµφωνα µε το οποίο, εξαι-τίας του καλού καιρού, οι Ελβετοίαγρότες είδαν τις φυτείες... σπαγγέ-τι να αποδίδουν πολύ καρπό! Υπήρ-χαν ακόµα και πλάνα αγροτών ναµαζεύουν µακαρόνια από δέντρα.Πολλοί τηλεθεατές «παραπλανήθη-καν» από το ρεπορτάζ και κατέκλυ-σαν το τηλεφωνικό κέντρο τουBBC. Το κανάλι απαντούσε στιςερωτήσεις τους λέγοντας ότι µπο-ρούν να φυτέψουν λίγα µακαρόνιαµέσα σε µια κονσέρβα τοµάτας γιανα φυτρώσουν τα... δέντρα.

2) Τον Απρίλη του 1985, το πε-ριοδικό «Sports Illustrated» δηµο-σίευσε άρθρο σύµφωνα µε το οποίοοι Νιου Γιορκ Μετς είχαν αποκτήσειτον Σιντ Φιντς, έναν πρωτοεµφανι-ζόµενο παίκτη ο οποίος µπορούσενα ρίξει µια µπάλα του µπέιζµπολµε εντυπωσιακή ακρίβεια στην τα-

χύτητα των 168 µιλίων την ώρα! ΟΣιντ Φιντς δήλωνε ότι είχε µάθειτην τεχνική σε θιβετιανό µοναστή-ρι, µε τους οπαδούς των Μετς ναπανηγυρίζουν τη µεγάλη µεταγρα-φή της οµάδας τους.

3) Το 1962 υπήρχε µόνο ένα τη-λεοπτικό κανάλι στη Σουηδία, τοοποίο ήταν φυσικά ασπρόµαυρο.Ενας τεχνικός του σταθµού εµφανί-στηκε στις ειδήσεις για να ανακοι-νώσει ότι υπήρχε πλέον η δυνατό-τητα οι τηλεθεατές να δουν έγχρω-µες εκποµπές, αρκεί να τοποθετή-σουν ένα νάιλον καλσόν µπροστάστην οθόνη. Σύµφωνα µε πληροφο-ρίες εκατοντάδες χιλιάδες άνθρω-ποι το πίστεψαν.

4) Το 1996 η «Τάκο Μπελ» ανα-κοίνωσε ότι είχε αγοράσει την κα-µπάνα «Λίµπερτι Μπελ» από τηνοµοσπονδιακή κυβέρνηση και τηνείχε µετονοµάσει σε «Τάκο Λίµπερ-τι Μπελ». Εκατοντάδες εξοργισµέ-

νοι πολίτες τηλεφώνησαν στο Εθνι-κό Ιστορικό Πάρκο της Φιλαδέλφει-ας για να εκφράσουν το θυµό τους.Μάλιστα ο εκπρόσωπος τύπου τουΛευκού Οίκου συνέχισε το αστείολέγοντας ότι το «Λίνκολν Μεµό-ριαλ» είχε πωληθεί στη Φορντ.

5) Το 1992 σε ραδιοφωνική εκ-ποµπή ανακοινώθηκε ότι ο Ρίτσαρ-ντ Νίξον θα έθετε και πάλι υποψη-φιότητα για την θέση του Προέ-δρου. Το σλόγκαν της εκστρατείαςτου θα ήταν «∆εν έκανα τίποτα λά-θος και δεν θα το ξανακάνω», ενώυπήρχαν και δηλώσεις του Νίξον.Πολλοί ήταν αυτοί που κατέκλυσαντον σταθµό, εκφράζοντας την οργήτους. Τελικά αποκαλύφθηκε ότι τηφωνή του πρώην Προέδρου είχε µι-µηθεί ο Ρίτσαρτν Λιτλ.

6)Το 1995 το υπουργείο Πολιτι-σµού της Ελλάδας ανακοίνωσε ότιανακαλύφθηκε ο τάφος του Σωκρά-τη, από εργάτες που δούλευαν στηνκατασκευή του µετρό. Το «ΓαλλικόΠρακτορείο Ειδήσεων» µετέδωσετην «ανακάλυψη», αφού δεν είχεαντιληφθεί ότι το υπουργείο είχεανακοινώσει ένα απλό πρωταπρι-λιάτικο ψέµα.

Υπάρχουν όµως και φορές που ταΠρωταπριλιάτικα αστεία οδηγούνσε... δυσάρεστες καταστάσεις. Το2001 δηµοσιογράφος σε εφηµερίδατης Μυτιλήνης κατηγορήθηκε γιαδιασπορά ψευδών ειδήσεων, επειδήτην Πρωταπριλιά είχε γράψει έναχιουµοριστικό άρθρο, λέγοντας ότιείχε καταρρεύσει µια γέφυρα, επι-κρίνοντας τα έργα που γινόταν σεδρόµο του νησιού και καθυστερού-σαν υπερβολικά να ολοκληρωθούν.Ετσι, ο δηµοσιογράφος βρέθηκε σταδικαστήρια, αφού η τότε αντεισαγ-γελέας Πρωτοδικών είχε κρίνει ότιτο θέµα αυτό µπορούσε να προκα-λέσει ανησυχία και φόβο στους πο-λίτες. Πάντως, στη δίκη κατέστη σα-φές ότι το δηµοσίευµα ήταν χιουµο-ριστικό, δεν µπορούσε να προκαλέ-σει καµία ανησυχία και αθωώθηκε.

Πηγές: «Ελευθεροτυπία», «Μαθητικός Λόγος»,

«Museum of Hoaxes»

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 20066 ΙΣΤΟΡΙΑ/ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ

Η Πρωταπριλιά σε όλο τον κόσµο

¡IKO§∞√™ ∞§∂•π√À, CPA31-21 23rd Avenue, Astoria, NY 11105

Tel.: (718) 721-8859 ñ Fax: (718) 545-4255

3 °È· ȉÈÒÙ˜ Î·È ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ

3 ¶ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›· ÊÔÚÔÏÔÁÈÎÒÓ

‰ËÏÒÛÂˆÓ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ˘ ¤ÙÔ˘˜

3 °Ú‹ÁÔÚË ÂÈÛÙÚÔÊ‹ ÊfiÚˆÓ

3 ∆‹ÚËÛË ‚È‚Ï›ˆÓ

Î·È ÏÔÁÈÛÙÈΤ˜ ËÚÂۛ˜

3 ∞ÓÔÈÁÌ· Ó¤ˆÓ ÂȯÂÈÚ‹ÛˆÓ

ALEXIOU TAX SERVICES

“Have song will travel”Authentic and qualityGreek & American Music for all occasions!Traditional - Modern - Big Band - Rock - Jazz

(718) 746-4131 E-mail:mikrokosmosgm@aol.com

&Grigoris Maninakis

The Mikrokosmos

orchestra

GrigorisManinakis

∞¡∞∫∞§Àæ∂ÌÈ· ¡¤· ∑ˆ‹

∂¿Ó „¿¯ÓÂȘ Ó· ‚ÚÂȘ··ÓÙ‹ÛÂȘ ÛÙȘ ‚·ı‡ÙÂÚ˜ ·Ôڛ˜ Ù˘ ˙ˆ‹˜,ÈηÓÔÔ›ËÛË ÛÙȘ ÛÊÔ‰ÚfiÙÂÚ˜ ÂÈı˘Ì›Â˜ ÛÔ˘

Z‹ÙËÛ ٷ Ì·ı‹Ì·Ù· Ù˘ ∞Á›·˜ °Ú·Ê‹˜ ∞¡∞∫∞§À¶∆ø¶ÚÔÛʤÚÔÓÙ·È ¢øƒ∂∞¡

Greek Voice, Box 67, Madera, CA 93639 ñ (860)742-5341www.greekvoice.org email: greekvoice@mail.com

Μια από τις πρώτες απόπειρες πρωταπριλιάτικου αστείου από ΜΜΕήταν το «πλαστό» ρεπορτάζ για την κατάρευση του Καπιτωλίου τουΟυισκόνσιν, στην εφηµερίδα «Κάπιταλ Τάιµς», το 1933.

Το 1996 η «Τάκο Μπελ» ανακοί-νωσε ότι είχε αγοράσει την κα-µπάνα «Λίµπερτι Μπελ» από τηνοµοσπονδιακή κυβέρνηση.

O Eθνικός Kήπος δηµιουργήθηκεως Bασιλικός Kήπος το 1836 επίOθωνος σε αρχική έκταση 30 στρεµ-µάτων, πίσω από τα τότε Aνάκτορα.Oι εργασίες οριοθέτησης κράτησανµέχρι το 1839.

Tότε ξεκίνησαν και οι εργασίεςδενδροφύτευσης. Mε απόφαση τωνβασιλέων, 15.000 καλλωπιστικάφυτά έρχονται από τη Γένοβα τηςIταλίας µε πλοία στο λιµάνι τουΠειραιά προκειµένου να διακοσµή-σουν τους βασιλικούς κήπους. Tο1854 η βασική φύτευση έχει ολο-κληρωθεί, αλλά κανείς, εκτός απότους βασιλείς και τους εκλεκτούςκαλεσµένους τους, δεν µπορεί νααπολαύσει το νέο απόκτηµα τωνAθηνών.

O Kήπος σιγά σιγά επεκτείνεταιγια να φτάσει στη σηµερινή τουέκταση των 158 στρεµµάτων καιµόλις το 1927 µε Nοµοθετικό ∆ιά-ταγµα παύει να λέγεται Bασιλικόςκαι ονοµάζεται πλέον Eθνικός Kή-πος και ανοίγει τις πόρτες του στοευρύ κοινό. Tότε ιδρύεται η Eπιτρο-πή ∆ηµόσιων Kήπων και ∆ενδρο-στοιχιών που είναι και η αρµόδιαγια τη λειτουργία του Kήπου. Mέχριτο 2005, αρµόδια για τη λειτουργίατου Kήπου ήταν η Περιφέρεια Aττι-κής. Aπό τότε περνά στα χέρια του∆ήµου της Aθήνας.

«Μία από τις σοβαρότερες πα-ρεµβάσεις που έγιναν τα τελευταίαχρόνια», λέει η γεωπόνος του Κή-που, κ. Aγοραστού, «ήταν η διευθέ-τηση του µεγάλου προβλήµατος τηςύδρευσης. O Kήπος από την περίοδοτης δηµιουργίας του υδρευόταν απόµία φυσική πηγή που βρισκόταν στοΓουδί.

Από το φθινόπωρο του 2004 τέσ-σερις γεωτρήσεις εξασφάλισαν 200κυβικά νερού/24ωρο και µαζί µε τα1.200 κυβικά νερού που έρχονταιανεµπόδιστα πλέον από το Γουδί, οKήπος δεν αντιµετωπίζει σήµερα κα-νένα πρόβληµα».

Ο Κήπος ετοιµάζεται να αποκτή-σει µια νέα όψη, µετά την ταλαιπω-ρία των τελευταίων δεκαετιών. «Στό-χος του προγράµµατος», λέει η κ.Aγοραστού, «είναι η ανανέωση στουςυπάρχοντες νεραντζιώνες, που απο-τελούν ιστορικές συστάδες του Kή-που. Αλλά και η συµπλήρωση τωνδενδροστοιχιών που είναι και αυτέςχαρακτηριστικές για τον Kήπο». Hοµάδα των γεωπόνων κατέγραψεσπιθαµή προς σπιθαµή όλα τα δέν-δρα που είχαν φυτευτεί, στο αρχικόστάδιο δηµιουργίας του. Kέδροι, κα-ζουαρίνες, πλατάνια, πεύκα, κυπα-ρίσσια, φοίνικες και άλλα θαµνοειδήκαι πόες κατεγράφησαν και όλα θαβρουν τους «αντικαταστάτες» τους.

Πηγή: «Καθηµερινή»

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2006 ΙΣΤΟΡΙΑ 7

170 χρόνια ιστορίας του

Εθνικού Κήπου

Alpha School of Music22-08 Crescent St., Astoria, NY(718) 204-8757 ñ www.alphaschoolofmusic.com

ª·ı‹Ì·Ù· ÌÔ˘ÛÈ΋˜

4 ªÔ˘˙Ô‡ÎÈ, È¿ÓÔ, ‚ÈÔÏ›, ÎÈı¿Ú·4 ∂ÌÂÈÚÔÈ ‰¿ÛηÏÔÈ 4 √Ϙ ÔÈ ËÏÈ˘ 4 §ÔÁÈΤ˜ ÙÈ̤˜

°È· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜˙ËÙ‹ÛÙ ÙÔÓ °IøP°O µ§E™MA

°IA O§E™ TI™ KOINøNIKE™ ™A™ EK¢H§ø™EI™

∏ ·Ú¯ÔÓÙÈ¿, Ë ÔÌÔÚÊÈ¿, Ë ÔÏ˘Ù¤ÏÂÈ·Î·È Ë ·ÓÔÚ·ÌÈ΋ ı¤·

Ì·˙› Ì ÙËÓ ÂÎÏÂÎÙ‹ ÎÔ˘˙›Ó· Î·È Ë ¿„ÔÁË Â͢ËÚ¤ÙËÛËοÓÔ˘Ó ÙË ‰È·ÊÔÚ¿

∏ ÈηÓÔÔ›ËÛ‹ Û·˜ Â›Ó·È ¯·Ú¿ Ì·˜!52-11 111TH Street In Flushing Meadow Park

Queens, New York, 11368

°È· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÙËÏÂʈӋÛÙ 7 Ë̤Ú˜ ÙËÓ Â‚‰ÔÌ¿‰· 10 .Ì. - 10 Ì.Ì. ÛÙÔ(718) 592-5000

© î

ï ô

ö TERRACE ON THE PARK

TERRACE ON THE PARK∂ Ï Ï Ë Ó È Î ‹ π ‰ È Ô Î Ù Ë Û › ·

a bΚΑΤ’ ΟΙΚΟΝ ∆ΙΑΝΟΜΗ

Τηλ.: (718) 784-5255

E-mail: subscriptions2@thenationalherald.com

Tο 1927 µε Nοµοθετικό

∆ιάταγµα o Eθνικός Kήπος

ανοίγει τις πόρτες του

στο ευρύ κοινό

Τα αποτελέσµατα της συστηµατι-κής ανασκαφής έξι ετών στην Μυ-κηναϊκή ακρόπολη στα ΚανάκιαΣαλαµίνος, καθώς και τα οριστικάσυµπεράσµατα για τον χαρακτήρακαι τις ιστορικές διαστάσεις της θέ-σης παρουσίασε ο κ. Γιάννος Λώ-λος, Αναπληρωτής καθηγητήςΠροϊστορικής Αρχαιολογίας τουΠανεπιστηµίου Ιωαννίνων, ο οποί-ος και διευθύνει την ανασκαφή.

Η ανασκαφή του Τοµέα Αρχαιο-λογίας του Πανεπιστηµίου Ιωαννί-νων εξελίσσεται στην περιοχή αυτήαπό το 2000 και έχει υποστηριχθείοικονοµικά από το ΠανεπιστήµιοΙωαννίνων, τον ∆ήµο Σαλαµίνος, τοΙδρυµα Ιωάννου Φ. Κωστοπούλου,το Ιδρυµα Ψύχα και Σαλαµίνιουςιδιώτες-χορηγούς. Το εκτεταµένοΜυκηναϊκό κέντρο στα Κανάκιαπου περιλαµβάνει πυρήνα-ακρόπο-λη και κάτω πόλη και έχει πρόσβα-ση σε δύο φυσικούς λιµένες σηµει-ώνει την µεγαλύτερη ακµή τουόπως και τα άλλα Μυκηναϊκά πολι-τικά κέντρα κατά τον 13ον αιώναπ.Χ. και ερηµώνεται λίγο µετά το1200 π.Χ.

Στο κορυφαίο τµήµα της παρα-λιακής ακρόπολης της Σαλαµίνοςέχει ήδη αποκαλυφθεί σηµαντικότµήµα του οικιστικού ιστού τηςΥστερης Μυκηναϊκής εποχής όπουαναπτύσσεται οικοδοµικό συγκρό-τηµα, από µεγάλα κτήρια, ανακτο-ρικού χαρακτήρα.

Το κεντρικό κτήριο (Κτήριο Γ)του ανακτορικού συγκροτήµατος,µε δίδυµο µέγαρο στον πυρήνατου, καταλαµβάνει έκταση 750 τ.µ.,είναι ανεπτυγµένο σε τέσσερα δια-δοχικά επίπεδα και περιλαµβάνειµέχρι στιγµής 33 δωµάτια και άλ-λους χώρους. Η κάτοψη του Σαλα-µινιακού µεγάρου συγκρίνεται µεαυτήν του µεγάρου στην Κυκλώ-πεια ακρόπολη της Μιδέας στηνΑργολίδα.

«Η Μυκηναϊκή πρωτεύουσα τηςΣαλαµίνος στα Κανάκια, µπορεί ναταυτισθεί τώρα, µε βεβαιότητα, µετην ‘αρχαία πόλι’, δηλαδή την πα-λαιότερη πρωτεύουσα της νήσου,στραµµένη προς τα νότια, που ανα-φέρεται από τον γεωγράφο Στρά-βωνα (ΙΧ.1.9), µε την παρατήρησηότι ήταν ‘έρηµος’ στην εποχή του. Ηπόλη αυτή, αναφερόµενη και ως‘Κυχρεία’ σε µία αποσπασµατικήεπιγραφή του 1ου αι. π.Χ. από τηνΑκρόπολη των Αθηνών, υπήρξε τοαντικείµενο αναζήτησης περιηγη-τών και αρχαιολόγων από τις αρχέςτου 19ου αιώνα», αναφέρει σε ανα-κοίνωσή του ο κ. Λώλος.

Πρόκειται-σηµειώνει- για τηνέδρα των Αιακιδών, του Αίαντα τουΤελαµώνιου, του επιφανέστερουεκπροσώπου του ηγεµονικού οίκουτης νήσου, γνωστού από την Ελλη-νική παράδοση. «Είναι µία από τιςελάχιστες περιπτώσεις όπου Μυκη-ναϊκά µέγαρα µπορούν µε κάθε δυ-νατή βεβαιότητα να αποδοθούν σεονοµαστό Οµηρικό ήρωα και κορυ-φαίο πρωταγωνιστή του Επους». Οκ. Λώλος αναφέρει επίσης ότι η το-ποθέτηση της πρωτεύουσας του Αί-αντος στην ακρόπολη των Κανα-κίων βρίσκεται σε συµφωνία και µετοπογραφικούς προσδιορισµούς, σεσχέση µε την δράση του, που περιέ-

χονται σε δύο αρχαίες πηγές (Ησίο-δο και Σοφοκλή). Σηµειώνει ότι ηταύτιση του κέντρου του µικρούναυτικού βασιλείου της Σαλαµίνοςαποτελεί νέο δεδοµένο, όσον αφο-ρά στην αρχαιολογική τεκµηρίωσητης πολιτικής γεωγραφίας της Μυ-κηναϊκής Ελλάδος, όπως αυτή δια-γράφεται, αµυδρά, στον Νηών Κα-τάλογο στη δεύτερη ραψωδία τηςΙλιάδος.

«Τεκµηριώνεται, εδώ, για πρώτηφορά µε τόσα απτά αρχαιολογικάστοιχεία, το κέντρο µίας νησιωτικήςηγεµονίας της Μυκηναϊκής Ελλά-δος, από τις ‘ελάσσονες’ που αναφέ-ρονται στο Επος, το οποίο εµφανί-ζει ισχυρή διαφοροποίηση στον το-µέα της παραγωγικής διαδικασίαςκαι στο επίπεδο της κοινωνικο-οι-κονοµικής οργάνωσης, σε σύγκρισηµε τα µεγάλα ανακτορικά κέντρατης Πελοποννήσου και της κεντρι-κής Ελλάδος».

Η αναγνώριση του παραλιακούανακτορικού κέντρου της Σαλαµί-νος, προσδίδει νέες παραµέτρουςστο ζήτηµα της εκδήλωσης, επιβο-λής και διαβάθµισης της ανακτορι-κής εξουσίας στην Ελλάδα του 13ουκαι των αρχών του 12ου αι. π.Χ. Ηανακτορική εξουσία στην Μυκηναϊ-κή Ελλάδα δεν θα πρέπει να εκλαµ-βάνεται ως συµπαγής και οµοιό-µορφη, µε ενιαία έκφραση, αλλάέντονα διαφοροποιηµένη, σε ιε-ραρχική διάταξη, προσθέτει οκ.Λώλος.

Από τα κινητά ευρήµατα της

ανασκαφής, σηµαντικότερα είναιτα αντικείµενα Κυπριακής ή Ανατο-λικής προέλευσης, που µαρτυρούνγια τις διεθνείς σχέσεις του παρα-λιακού κέντρου. Ανάµεσά τους, ένακοµµάτι από Κυπριακό τάλαντοχαλκού (ως πρώτη ύλη) και έναχάλκινο έλασµα (µέρος θησαυρούχάλκινων αντικειµένων) από φολι-δωτή πανοπλία Ανατολικού τύπου,που είναι εντελώς µοναδικό, επειδήείναι σφραγισµένο µε Αιγυπτιακήβασιλική δέλτο, συγκεκριµένα τουΡαµσή του ∆ευτέρου, του Μεγάλου,ηγετικής µορφής του τότε γνωστούκόσµου. Το εύρηµα έχει βαρύνου-σες προεκτάσεις στην αποτίµησητης εµβέλειας του Μυκηναϊκού βα-σιλείου της Σαλαµίνος, αλλά πιθα-νότατα και στην πολεµική ιστορίατης Ανατολικής Μεσογείου στο 13οαιώνα π.Χ.

«Η συγκέντρωση, εξάλλου, Κυ-πριακών µαρτυριών στην Μυκηναϊ-κή ακρόπολη των Κανακίων, καθώςκαι η αναγνώριση και ακριβής χρο-νολόγηση της πλήρους εγκατάλει-ψής της έχουν σαφείς προεκτάσειςστην ιστορία του τελευταίου Μυκη-ναϊκού αιώνα και στην αρχαιολογίατου Ελληνικού εποικισµού της Κύ-πρου. Η Μυκηναϊκή πρωτεύουσατης νήσου του Σαρωνικού είναι ηαπώτερη µητρόπολη της Σαλαµίνοςτης Κύπρου», καταλήγει ο κ. Γιάν-νος Λώλος.

Πηγές: «ΑΠΕ», «BBC», «∆ήµος Σαλαµίνας».

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 20068 ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ

Ανακαλύφθηκε το «παλάτι του Αίαντα» στη Σαλαµίνα

Πάνω: Μετά την αποχώρηση του Αχιλλέα, ο Αίας έγινε ο πιο άξιοςήρωας των Ελλήνων, ενώ ο συνηθέστερος χαρακτηρισµός του είναι«έρκος Αχαιών», δηλαδή προπύργιο των Ελλήνων. ∆εξιά: Ερυθρό-µορφο αγγείο, στο οποίο απεικονίζεται η αυτοκτονία του Αίαντα,όπως την περιγράφει ο Οµηρος. Ο Αίας, γιος του Τελαµώνος βα-

σιλιάς της Σαλαµίνας. Συχνά ανα-φέρεται χωρίς πατρωνυµικό, αλλάλέγεται και τελαµώνιος ή µέγας ήµείζων, κυρίως για να διακρίνεταιαπό τον οµώνυµο ήρωα, το όνοµατου οποίου ακολουθείτε σταθεράαπό κάποια προσωνυµία. Η δια-φορά αυτή δείχνει ποιος από τουςδύο ήρωες θεωρούνταν υπέρτε-ρος. Στην εκστρατεία κατά τηςΤροίας ο Αίας ως βασιλιάς της Σα-λαµίνας, πήγε µε µικρή δύναµηαπό 18 πλοία, ενώ ο Αχιλλέαςήταν επικεφαλής 50 πλοίων.

Χαρακτηριστικό της διαφοράςαυτής είναι και το ότι, κοντά στοακρωτήριο της Τροίας Ροίτειο, οΑίας κατέλαβε την αριστερή άκρητου στόλου και ο Αχιλλέας την δε-ξιά. Κατά τους αγώνες των Ελλή-νων στη Τροία, ο Αίας είναι ο δεύ-τερος µετά τον Αχιλλέα ηγήτοραςκαι αγωνιστής την ώρα της µάχης.

Μετά την αποχώρηση του Αχιλ-λέα, ο Αίας έγινε ο πιο άξιος ήρωαςτων Ελλήνων και ιδιαίτερα όταν ηκατάσταση έφτασε σε σηµείο από-γνωσης.

Επανειληµµένα οδηγεί τουςΕλληνες στην επίθεση ή καλύπτειτην υποχώρηση τους. Ο συνηθέ-στερος χαρακτηρισµός του είναι«έρκος Αχαιών», δηλαδή προπύρ-γιο των Ελλήνων.

Ξεχωριστό όπλο του είναι η τε-ράστια και φοβερή ασπίδα τουαπό επτά δέρµατα βοδιού, η οποίαστον Οµηρο παροµοιάζεται µεπύργο, προφανώς µυκηναϊκού τύ-

που. Σχετικώς µε το λαµπρό τουπαράστηµα είναι και ο χαρακτηρι-σµός «φαίδιµος Αίας». Συµπλήρω-µα των παραπάνω, σε ότι αφοράστην έκφραση του προσώπου, εί-ναι και η εικόνα του ήρωα πριναπό την µονοµαχία του µε τονΕκτορα. Αφού φόρεσε την πανο-πλία, πελώριος όπως ο Αρης, προ-χωράει στον αγώνα µε µεγάλα βή-µατα κραδαίνοντας το «δολοχό-σκιον» δόρυ, «µειδιόων βλοσυροί-σι προσώπασι», και προκαλώνταςτην ευχαρίστηση των ελλήνωνπου τον έβλεπαν αλλά και τον φρι-κτό τρόµο των Τρώων.

Στην Οδύσσεια γίνεται µνείατου θανάτου του Αίαντος εξαιτίαςτων όπλων του Αχιλλέως. Τα όπλααυτά, µετά το θάνατο του κατόχουτους και τους αγώνες που ακολου-θούσαν, δόθηκαν στον Οδυσσέα,που προκηρύχθηκε µεταξύ τωνηρώων που επέζησαν.

Ο Αίας, που θίχτηκε από τηναπόφαση αυτή, καταλήφθηκε απόµανία και όρµησε µε το ξίφος στοστρατόπεδο των Αχαιών αλλά ηΑθήνα, που επόπτευε στην κρίση,διατάραξε τη διάνοιά του και τονέκανε να στραφεί προς τα κοπάδιατου στρατοπέδου.

Στην παραφορά του ο Αίαςέσφαξε κάποια από τα ζώα καιέφερε στη σκηνή του ένα σφαγµέ-νο κριάρι νοµίζοντας πως είναι οΟδυσσεύς. Οταν συνήλθε αυτο-κτόνησε από ντροπή και αγανά-κτηση πέφτοντας πάνω στο σπαθίτου.

Ποιος ήταν ο Αίας;

Οταν η πρόσκληση ενός µουσείουσε καλεί «να φορέσεις γυαλιά ηλίουγια να δεις τα εκθέµατα», και ότανµάλιστα το µουσείο αυτό είναι χώ-ρας όχι µεσογειακής, τότε πραγµατι-κά η περιέργεια εξάπτεται και περι-µένεις κάτι παραπάνω από λαµπερό.Μπλε, κόκκινο, πράσινο, χρυσό καιασηµένιο και κίτρινο, ο ναός τηςΑφαίας από την Αίγινα µεταφέρεταιστην κεντρική αίθουσα του µουσεί-ου Αλαρντ Πίρσον στο Αµστερνταµστην απόλυτη χρωµατική µεγαλο-πρέπεια του.

Και δίπλα του τµήµατα του ναού,λευκά όπως ακριβώς τα έχουµε συ-νηθίσει. Λιοντάρια µπλε µε πράσιναµάτια και κόκκινες πινελιές στη χαί-τη τους, ένας ∆ίας πολύχρωµος, κό-ρες µε κίτρινους χιτώνες, ένας Απόλ-λωνας µε έντονο µακιγιάζ στα µάτιακαι ο Πάρις, που µοιάζει σαν να έχεικάνει τατουάζ σε όλο του το σώµα.

Το µουσείο, που βρίσκεται στηναρχαιολογική σχολή του Πανεπι-στηµίου του Αµστερνταµ, ύστερααπό δύο δεκαετίες έρευνας φέρνειτο χρώµα των αρχαίων Ελλήνωνστην ολλανδική πρωτεύουσα. «Φυ-σικά δεν πιστεύουµε ότι φέρνουµεκάτι νέο, ούτε κοµίζουµε γλαύκα εςΑθήνας» αστειεύονται οι διοργανω-τές της έκθεσης «Το χρώµα στους Ελ-ληνες», «γιατί παρά την αντίληψηπου έχει επικρατήσει ότι τα αγάλµα-τα και οι ναοί των αρχαίων Ελλήνωνήταν λευκά, είναι γνωστό ότι η πλει-ονότητα των έργων ήταν βαµµέναµε έντονα χρώµατα». Ο ΒίνσεζΜπρίκµαν της Γλυπτοθήκης του Μο-νάχου και συνεργάτες του από τοµουσείο Αλλαρντ Πίερσον του Αµ-στερνταµ χρησιµοποιώντας µέθοδοελέγχου µε υπεριώδεις ακτίνες «εί-δαν» τα πραγµατικά χρώµατα τωναρχαιοτήτων που πλέον δεν είναιορατά µε γυµνό µάτι.

«Κάτω από τον καυτό ήλιο τηςΜεσογείου τα λαµπερά χρώµατα ξε-θώριασαν, όµως στο σκοτάδι των τά-φων διατηρήθηκαν φρέσκα τα χρώ-µατα των κτερισµάτων» λέει ο ΡενέΒαν Μπικ του µουσείου του Αµστερ-νταµ. «Οταν φανταζόµαστε τους αρ-χαίους Ελληνες, τους σκεφτόµαστενα κάνουν βόλτες στις αρχαίες αγο-ρές µε τον ήλιο να λάµπει πάνω σελευκά µάρµαρα. Αυτό λοιπόν δενισχύει γιατί αγαπούσαν το χρώµακαι τη ζωντάνια του» λέει ο ίδιος.

Εκτός από τη διαλεκτική για τοπώς ήταν πραγµατικά ο κόσµος τωναρχαίων Ελλήνων, η ολλανδική οµά-δα θέλησε να δει µέχρι σε ποιο ση-µείο ακρίβειας θα µπορούσε να φθά-σει µε την αναπαράσταση. «Από θε-ωρητική και από τεχνική άποψη ηιδέα ‘να βάψουµε’ και πάλι τις αρχαι-ότητες ήταν εξαιρετικά προκλητι-κή», λέει ο Βαν Μπικ. Η ολλανδικήοµάδα θέλησε να µείνει όσο πιο κο-ντά στο πρωτότυπο, ακόµη και στοθέµα των χρωµάτων που χρησιµο-ποιήθηκαν, και οι βαφές δεν είναιτεχνητές αλλά κατασκευάστηκαν µευλικά και τρόπο όπως στους αρχαί-ους χρόνους.

«Παρόµοια εγχειρήµατα δενέχουν γίνει στην Ελλάδα. Και το πεί-ραµα της Γλυπτοθήκης είναι γνωστόως ‘Οι Αιγινήτες του Μονάχου’ καιπραγµατικά παρουσιάζει ενδιαφέ-ρον» λέει η καθηγήτρια αρχαιολο-

γίας στο Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων,Ισµήνη Τριάντη. Οι υπεύθυνοι τουολλανδικού µουσείου πιστεύουν ότιπριν από µία 20ετία, οι επικεφαλήςτου εγχειρήµατος είδαν πολύ µπρο-στά. «Ξέρετε πόσες εκποµπές παίζο-νται σήµερα στην ολλανδική τηλεό-ραση για την Αρχαία Ελλάδα; Τοκοινό δείχνει µεγάλο ενδιαφέρονγια τον αρχαιοελληνικό πολιτισµό.Σε πολλές από αυτές οι αναπαρα-στάσεις των στοιχείων εκείνων πουσυνέθεταν τον πολιτισµό είναι λά-θος, ή όχι εξ ολοκλήρου ακριβείς.

Αισθανόµαστε µεγάλη ικανοποί-ηση να µπορούµε να δείξουµε στουςΟλλανδούς αλλά και στους επισκέ-πτες από όλο τον κόσµο, ότι η ‘λευκήεποχή’ των αρχαίων Ελλήνων ήτανστην πραγµατικότητα πολύχρωµη».

Κάποιοι βέβαια έχουν δυσκολίανα δουν και να δεχθούν τον πολύ-χρωµο κόσµο των αρχαίων Ελλή-νων. «Σα να παίρνεις µέρος σε έναατέλειωτο χρωµατικό γαϊτανάκι ήσαν να είσαι σε καρναβάλι» λέει έναζευγάρι ολλανδών που επισκέπτο-νται την έκθεση. Και ο Τοµ, λάτρηςτης αρχαίας Ελλάδας, παραδέχεταιότι προτιµά τα λευκότερα λευκά:«Τώρα που βλέπω πώς πραγµατικάήταν τα αρχαιοελληνικά, νοµίζω ότιβλέπω αριστουργήµατα ενός άλλου

πολιτισµού, σαν να έχω µεταφερθείστο Μεξικό ή την Περσία».

«Και επισκέπτες αλλά και ορισµέ-νοι συνάδελφοι µιλούν για ανατρο-πή της ιδέας της καλαισθησίας πουείχαµε για τους αρχαίους Ελληνεςκαι υποστηρίζουν ότι τα χρώµαταστην αρχαία Ελλάδα εξισώνονται µετο απόλυτο κιτς» λέει ο Βαν Μπικκαι συνεχίζει: «Βέβαια αυτές οι αντι-λήψεις είναι υπεραπλουστευτικέςγιατί, όπως έχουµε δει πολλές φορές

εκατοντάδες χρόνια αργότερα, αυτόπου για κάποιον είναι κιτς για άλ-λους είναι ασύλληπτο έργο τέχνης».

Η κ. Τριάντη βάζει τα πράγµαταστη θέση τους: «Οσο και να είναιγνωστό ότι οι αρχαίοι Ελληνες χρη-σιµοποιούσαν χρώµατα, είναι λογι-κό ότι κάποιος που βλέπει χρωµατι-σµένες αρχαιότητες πρώτη φοράίσως και να τροµάξει. Πρέπει να σκε-φτούµε όµως ότι είναι τελείως δια-φορετικό να βλέπουµε αντικείµενα

µέσα σε αίθουσα τα οποία βρίσκο-νταν σε εξωτερικό χώρο και κάτωαπό το λαµπρό ελληνικό ήλιο. Τααετώµατα για παράδειγµα που βλέ-πουµε στους Αιγινήτες του Μονά-χου, και µας τυφλώνουν µε τα χρώ-µατα µέσα στην αίθουσα του µουσεί-ου, βρίσκονταν τοποθετηµένα ψηλάστο ναό, οπότε και η αίσθηση ήταντελείως διαφορετική».

Πηγή: «7 της Ελευθεροτυπίας»

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2006 ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ 9

Τα αρχαία εκθέµατα που βρήκαν το χρώµα τους

Επιστήµονες στο Μουσείο του Πανεπιστηµίου του Αµστερνταµ µας γυρί-ζουν 2.500 χρόνια πίσω, όταν τα αρχαιοελληνικά εκθέµατα είχαν χρώµα.

52”

24”

48”

52”

35”

24”

22”

OPTIONALHOOD

STAINLESSCOOKING

GRILL

KOKORETSI

KOKORETSI

SLIDING TRAP DOOR

PIVOTPOINTS

PIVOTPOINT

PIVOTPOINT

3 POSITIONFULLY

ADJUSTABLE

3 POSITIONFULLY

ADJUSTABLE

3 POSITIONFULLY

ADJUSTABLE

STAINLESSSTEEL

SKEWERS

Kanes Back Plate Shield $40

Kanes Back Plate Shield $40

KANES CHICKEN HOOKS

KANES KRANKER $20

Cuts set-up time - 100%KANES KLAMPS

2 for $25

2 for$25

Kanes Klamps2 for $25 optional

Gas orCharcoal

French FriesMussels

CornLoukoumades

REMOVABLEGREASE COLLECTOR

REMOVABLEGREASE

COLLECTOR

STAINLESS STEELSKEWER

STAINLESS STEEL GRILL

CAPACITY UP TO 75 LB. LAMB

KokoretsiSteaksLamb ChopsFish

K-31 $490K-23 $225

SUPER K-23 $360

K-400 $1,500

∂ÈϤÔÓ ÂÍ·ÚÙ‹Ì·Ù· Ô˘ ÂÊ·ÚÌfi˙ÔÓÙ·È Û fiÏ· Ù· ÌÔÓÙ¤Ï·Î·È ‰ÂÓ Û˘ÌÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ÛÙË ÊˆÙÔÁÚ·Ê›·:

1. ∫ÔÎÔÚ¤ÙÛÈ (ÛÂÙ) $802. ∞ÓÔÍ›‰ˆÙË „ËÛÙ·ÚÈ¿ $503. NÈÎÂϤÓÈ· „ËÛÙ·ÚÈ¿ $254. ∞ÓÔÍ›‰ˆÙÔ˜ ¿ÁÎÔ˜. $305. ™ÂÙ 4 fi‰È· 35 ÈÓÙÛÒÓ $20 (ÛÂÙ)

23 ALABAMA AVE., BROOKLYN, NY 11207

Toll Free (888) 773 - 1515 ñ NY area (718) 346 - 1515 ñ (718) 346 - 1537 Fax

W W W . K A N E S B B Q . C O MW W W . K A N E S B B Q . C O M

°È· ÙËÓ Î·Ï‡ÙÂÚË Â͢ËÚ¤ÙËÛ‹ Û·˜

ÙËÏÂʈӋÛÙ ÂÁη›Úˆ˜

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 200610 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Του Χρίστου Μαλασπίνα

Σταµάτης Κριµιζής. Αστροφυσι-κός (από το 2005 και µέλος τηςΑκαδηµίας των Αθηνών, έδρα τηςΕπιστήµης του ∆ιαστήµατος). Επι-στηµονικός υπεύθυνος σε όλες τιςδιαστηµικές αποστολές της NASAτην τελευταία 30ετία, διευθυντήςδιαστηµικών Προγραµµάτων στοπανεπιστήµιο Τζον Χόπκινς Hop-kins και... γνήσιος Χιώτης!

Σηµαντικότερη αποστολή, στηνοποία ο κ. Κριµιζής έχει, επίσης,ένα πείραµα, αυτή του «Βόγια-τζερ», στους εξωτερικούς πλανήτεςτου ηλιακού µας συστήµατος.

Από φοιτητής σχεδίασε το χρο-νοµετρητή για το πρώτο διαστηµό-πλοιο, που στάλθηκε στον Αρη. Ωςεπικεφαλής ερευνητής της NASA,σχεδίασε, κατασκεύασε και εκτό-ξευσε τεχνητούς δορυφόρους καιόργανα για πολλά διαστηµόπλοια.

Στο Johns Hopkins έχει κατα-σκευάσει 58 διαστηµόπλοια ανάµε-σά τους το Βόγιατζερ 1 και 2, τοΓκαλιλέο, το Κασσίνι, το Νίαρ. ΟΚριµιζής (η ∆ιεθνής ΑστρονοµικήΕνωση έδωσε το όνοµά του σε έναναστεροειδή ‘8323 Krimigis’) έχειεξερευνήσει όλους τους πλανήτεςτου ηλιακού µας συστήµατος µεεξαίρεση τον Ηλιο στον οποίο προ-γραµµατίζει µελλοντικά να στείλειτον Ηλιακό Εξερευνητή µε την πι-θανή ονοµασία «∆αίδαλος» που θαπεράσει σε απόσταση 2,1 εκατοµ-µυρίων χιλιοµέτρων από την επιφά-νεια και θα αντιµετωπίσει θερµο-κρασίες 2.400 βαθµών Κελσίου!

Τον ακούς να τα αφηγείται όλααυτά και... τσιµπιέσαι. Τον αιφνι-διάσαµε: «Τι σκέπτεστε όταν κοιτά-ζετε τον έναστρο ουρανό;»

-Αυτό που θυµάµαι είναι ότανήµουνα παιδί και κοιτούσα στη Χίοτον ουρανό και απορούσα τι υπάρ-χει σ’ αυτές τις κουκίδες του φωτόςστο ∆ιάστηµα. Και µετά το έφερε ητύχη και βρέθηκα στην Αµερική καιέγινα µέρος της αποστολής της αν-θρωπότητας και προς τον Αρη, καιπρος τον ∆ία και προς τον Κρόνοκαι προς τον Ουρανό και προς τονΠοσειδώνα.

Τώρα κοιτάω τον ουρανό ωςαντικείµενο για εξερεύνηση. Μουλέει η γυναίκα µου ότι δεν είµαι ρο-µαντικός! ∆ηλαδή δεν βλέπω τηνοµορφιά του Φεγγαριού, αλλά σκέ-πτοµαι τους κρατήρες και τα πετρώ-µατα και τον τρόπο µε τον οποίοαντιδρά στον ηλιακό άνεµο...

Μαθητής γυµνασίου, δεν είχεδιανοηθεί τη διαδροµή που θα διέ-νυε: «Ξεκίνησα να σπουδάσω Μη-χανολόγος-Ηλεκτρολόγος στο Πα-νεπιστήµιο της Μινεσότα. Στο 2οέτος πήρα ένα µάθηµα στην Ατοµι-κή και Πυρηνική Φυσική, µε ένανπολύ εµπνευσµένο δάσκαλο και κα-τάλαβα ότι εκεί ήταν το ενδιαφέρονµου».

Τότε έγινε η εκτόξευση του«Σπούτνικ». Ο καθηγητής Βαν Αλεναπό το πανεπιστήµιο της Αϊόβα είχεκάνει τον πρώτο αµερικανικό δορυ-φόρο και ανακάλυψε ζώνες ακτινο-βολίας πολύ δυνατές γύρω από τηγη, και ονοµάστηκαν, µάλιστα, «ζώ-νες Βαν Αλεν». Ετυχε να επισκεφθείτο πανεπιστήµιο του Κριµιζή. Γνω-

ρίστηκαν και τον κάλεσε να εργα-στεί µαζί του ως µεταπτυχιακόςφοιτητής.

Το δεύτερο χρόνο, του ζήτησενα γίνει συνερευνητής στην πρώτηαποστολή που θα πήγαινε στον Αρηκαι να σχεδιάσει τον µετρητή. «Ετσιάρχισε η καριέρα µου», λέει.

Το 1969 είχαµε την προσσελή-νωση των πρώτων αστροναυτών. 37χρόνια αργότερα, τον περασµένοΟκτώβρη, ανακαλύφθηκε νερό -σευγρή µορφή- σε έναν δορυφόρο τουΚρόνου. Τι σηµαίνει αυτό;

-«Το νερό έχει σηµασία ως συ-στατικό της ζωής παντού. Γίνεταιεποµένως µεγάλη καµπάνια ότανβρεθεί νερό σε ένα ουράνιο σώµα.Μάλιστα έχω ένα πείραµα σ’ αυτότο διαστηµόπλοιο, λέγεται Κασσίνι.Είναι το πείραµά µου από αυτό πουέκανε τις µετρήσεις. ∆ηµοσιεύσαµεµία εργασία γι’ αυτή τη δουλειά στοπεριοδικό «Science», αρχές Φε-βρουαρίου».

Τι σηµαίνει αυτό; «Αυτός ο δο-ρυφόρος του Κρόνου έχει µία επι-φάνεια από πάγο νερού. Αλλά βέ-βαια οι θερµοκρασίες εκεί είναι 160βαθµοί υπό το µηδέν. Παρά ταύτα,παρουσιάζεται µία αλλοίωση τηςεπιφάνειας στο Νότιο Πόλο όπουέχει υψηλότερες θερµοκρασίες απόοπουδήποτε αλλού. Σε µια φάσητης αποστολής ήτανε δυνατόν ναγίνει µια φωτογράφηση καθώς οήλιος ήτανε πίσω από το δορυφόρο-ήτανε σκοτεινό βέβαια το σώµατου δορυφόρου- και φαίνοντανακριβώς οι γραµµές, η εκτόξευση

σωµατιδίων από πάγο προς το διά-στηµα. Αυτό ανακαλύφθηκε τον πε-ρασµένο Οκτώβριο.

«Η σηµασία είναι ότι υπό τέτοιεςσυνθήκες υπάρχει η δυνατότητακάτω από την επιφάνεια αυτού τουδορυφόρου, να υπάρχουν δεξαµε-νές από νερό. Οι οποίες κατά κά-ποιο τρόπο έχουν ενεργοποιηθεί µετην παλιρροιακή έλξη της βαρύτη-τας του Κρόνου και αυτή η κίνησηστο εσωτερικό λιώνει τον πάγο, κά-

νει τον πάγο νερό και το νερό βρί-σκει τρόπο να βγει στην επιφάνει-α».

Κάθε φορά που υπάρχει µια τέ-τοια περίπτωση, πολλοί µιλάνε γιατο εάν υπάρχει βιολογική δραστη-ριότητα κάποιας µορφής, αλλά δενείναι η πρώτη φορά που έχει συµβείαυτό. Το φεγγάρι του ∆ία, η Ευρώ-πη, η επιφάνειά της είναι καλυµµέ-νη από έναν φλοιό πάγου. Και µάλι-στα έχει πολλές ρωγµές η επιφά-

νειά της. «Υπάρχει εποµένως πάλι ηυπόθεση ότι πιθανόν να υπάρχειµια βιολογική δραστηριότητα κάτωαπό την επιφάνεια γιατί για τηνύπαρξη βιολογικής δραστηριότητοςχρειάζεται µια πηγή ενεργείας,χρειάζεται βασικά νερό και άνθρα-κας για τύπο ζωής την οποία ξέρου-µε εµείς.

Και όλα αυτά τα στοιχεία υπάρ-χουν και η πηγή ενεργείας είναι κυ-ρίως η παλιρροιακή έλξη ανάµεσαστο ∆ία, την Ευρώπη και την Ιό, έναάλλο φεγγάρι του ∆ία».

Εποµένως το ότι είµαστε ολοµό-ναχοι στο ∆ιάστηµα είναι ουτοπία;«Εγώ το πιστεύω ότι είναι ουτοπία.Αν δεχθούµε ότι το Ηλιακό µας σύ-στηµα είναι ένα από 200 δισ. συ-στήµατα στον Γαλαξία και το γεγο-νός ότι υπάρχουν 200 µε 300 δισε-κατοµµύρια Γαλαξίες, πως θα είναιδυνατόν ο Ηλιος ο δικός µας και τοπλανητικό µας σύστηµα να είναιµοναδικό στον κόσµο. Ξέρουµε ήδητην τελευταία 15ετία έχουν ανακα-λυφθεί γύρω στους 150 πλανήτεςσε άλλους ήλιους και αυτό είναι µό-νο στη ‘γειτονιά’ του ήλιου µας. Φα-νταστείτε λοιπόν τι µπορεί ναυπάρχει στον υπόλοιπο Γαλαξία καιστα άλλα δισεκατοµµύρια Γαλα-ξιών... Εγώ νοµίζω ότι οι πιθανότη-τες βιολογικής δραστηριότητος στο∆ιάστηµα είναι 100%. Θα είναι πο-λύ εγωιστικό για µας να σκεφτόµα-στε ότι είµαστε µόνοι στη γη...»

Η πρόοδος που έχει συντελεστείτι ποσοστό καλύπτει της διαδροµήςπου έχει η ανθρωπότητα να «τρέ-ξει» προκειµένου να µπορεί ναισχυριστεί ότι έχει εξερευνήσει τοδιάστηµα; Αυτό µας φέρνει πλησιέ-στερα στο θρησκευτικό συναίσθη-µα ή µας αποµακρύνει;

«Πρέπει να καταλαβαίνουµε τηνπρόοδό µας σχετικά µε το περιβάλ-λον. Το ‘Βόγιατζερ’ ξεπέρασε γιαπρώτη φορά το όριο της ατµόσφαι-ρας του ήλιου. Σε µια απόσταση 14δισεκατοµµυρίων χιλιοµέτρων. Αλ-λά, όπως είπαµε, το ηλιακό µας σύ-στηµα, η ηλιόσφαιρα, είναι ένα από200 δις. που υπάρχουν στο Γαλαξίαµας. Λοιπόν, έχουµε απλώς αγγίξειµε το µικρό µας δακτυλάκι τον ωκε-ανό και ο ωκεανός εκτείνεται µα-κριά από εµάς... ∆εν ξέρω ποια άλ-λη αναλογία να παρουσιάσω για ναδείξω την µηδαµινή πρόοδο πουέχουµε κάνει...

»Οσον αφορά τη θέση της επι-στήµης έναντι της θρησκείας, η επι-στηµονική κοινότητα γενικά διαφο-ροποιεί την επιστήµη από την θρη-σκεία υπό την εξής έννοια. Η επι-στήµη απλώς ερευνά µε τι τρόπολειτουργούν οι νόµοι της φύσεως.Η βαρύτητα, ο ηλεκτροµαγνητι-σµός κλπ. ∆εν ρωτά το ερώτηµαγιατί υπάρχουν. Υπό αυτήν την έν-νοια η Θρησκεία η οποία είναι ζή-τηµα πεποίθησης και δόγµατος, δενέχει θέση στην επιστήµη. Η Θρη-σκεία είναι µια πίστη σε κάποιοανώτερο ον το οποίο η επιστήµηούτε ποτέ θα αποδείξει ούτε θα τοαπορρίψει».

Απορία αδαούς: Τα διαστηµό-πλοια, πως βρίσκουν τον προορισµότους;

-Το «Βόγιατζερ» σχεδιάστηκε γιατην εξερεύνηση του ∆ία και του

Σταµάτης Κριµιζής: Ενας Χιώτης εξερευνά το διάστηµα

Πάνω: O επιστηµονικός υπεύθυ-νος σε όλες τις διαστηµικές απο-στολές της NASA την τελευταία30ετία και διευθυντής διαστηµι-κών Προγραµµάτων στο πανεπι-στήµιο Τζον Χόπκινς, ΣταµάτηςΚριµιζής. ∆εξιά: To «Βόγιατζερ»που ξεπέρασε για πρώτη φορά τοόριο της ατµόσφαιρας του ήλιου.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2006 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ 11

Κρόνου. Ο Κρόνος είναι δέκα φορέςπιο µακριά από τη γη από όσο είναιο ήλιος και ο ∆ίας πέντε φορές. Αλ-λά µετά στοχεύσαµε τον «Βόγια-τζερ 2» να περάσει και από τον πλα-νήτη Ουρανό που είναι 20 φορέςπιο µακριά από όσο η γη από τονήλιο και µετά τον πλανήτη Ποσει-δώνα και έγινε η εξερεύνηση αυτώντων πλανητών.

Το «Βόγιατζερ 1», εσκεµµένωςτο στοχεύσαµε να φύγει από τοηλιακό σύστηµα διότι πάντα υπήρ-χε το ερώτηµα που τελειώνει ηατµόσφαιρα του ήλιου και που αρ-χίζει ο διαστρικός χώρος, δηλαδή οχώρος στον οποίο άλλη ήλιοι έχουνεπιρροή και όχι ο δικός µας.

«Υπήρχε µια θεωρία που έλεγεότι υπάρχει ένα ‘κρουστικό κύµα’ ...όταν η ατµόσφαιρα του ήλιου ηοποία κινείται µε µία ταχύτητα 1,5εκατοµµυρίων χιλιοµέτρων τηνώρα, φθάσει στο όριο πια του ηλια-κού µας συστήµατος και αντιµετω-πίσει τα άτοµα και τα αέρια από άλ-λα σώµατα και εκεί γίνεται µια αςπούµε σύγκρουση και αρχίσει καιελαττώνεται η ταχύτητα του ηλια-κού ανέµου σε πολύ χαµηλό ση-µείο. Και αυτό έγινε στις 16 ∆εκεµ-βρίου του 2004 και δηµοσιεύθηκετο 2005.

Η τροχιά είναι περασµένη στακοµπιούτερ του δορυφόρου. Βασι-κά επειδή η έλξη του ήλιου είναιπια ελάχιστη σ’ αυτές τις αποστά-σεις, το διαστηµόπλοιο κινείται µεµία σταθερή ταχύτητα 17 χιλ. τοδευτερόλεπτο και δεν επηρεάζεταιη τροχιά του καθόλου. Το µόνο πουέχει σηµασία είναι ότι έχει µία κε-ραία παραβολική η οποία είναι στο-χευµένη πάντα προς τη γη και µε-ταδίδει τα δεδοµένα. Πως το κάνει;Εχει ένα ηλεκτρικό µάτι, το οποίο

κοιτάει πάντα που είναι ο ήλιος καιη γη. Και έχει ορισµένα όργανα πουτην ισορροπούν, ώστε ο στόχος τηςγης να είναι σταθερός µε µία ακρί-βεια δέκα δευτερολέπτων της µοί-ρας. Κι αυτό το κάνει τώρα επί 28χρόνια! Είναι ένα πολύ αυτόνοµοδιαστηµόπλοιο...»

-Φυσικά του δίνετε εντολές απότη γη...

-Ναι, βέβαια. Εχουµε εντολέςκαι για το διαστηµόπλοιο και για ταπειράµατα. Το δικό µου το πείραµαστείλαµε ορισµένες εντολές πέρυσιτελευταία φορά, αλλά τώρα πια ξέ-ρουµε ακριβώς τι µετρήσεις πρέπεινα κάνουµε και δεν αλλάζουµε τιςεντολές συχνά.

-Τι νιώθετε κάθε φορά πουστέλνετε µια εντολή, την εκτελεί τοδιαστηµόπλοιο και εσείς προσωπι-κά, η ΝΑΣΑ η ανθρωπότητα κατα-γράφουν µια επιτυχία;

-Είναι πράγµατι η αποστολή του20ου αιώνος. ∆ηλαδή δεν υπάρχειπιο επιτυχηµένη αποστολή διαστή-µατος από το «Βόγιατζερ 1 και 2».Αλλά αυτό που έχει συµβεί είναι τοεξής: Πολλοί από τους τεχνικούς ήέχουν συνταξιοδοτηθεί ή ορισµένοιδεν είναι εν ζωή. Και οι µνήµες µαςείναι κάπως ελαττωµένες σχετικώςµε τη µνήµη που είχαµε. Οταν εγώάρχισα αυτό το πρόγραµµα ήµουνα51 ετών.

Τώρα βέβαια δεν έχουµε αυτέςτις δυνατότητες. Ενεκα αυτού δι-στάζουµε να στείλουµε διαταγές,διότι εάν δεν υπάρχει η σωστήεντολή µπορεί να κάνουµε ζηµιάστο διαστηµόπλοιο. Και κάθε φοράπου θα χρειασθεί να στείλουµε µίαεντολή τη συζητάµε, έχουµε συµ-βούλια µε όλους τους µηχανικούςκλπ. να το ελέγξουνε όλοι µην τυ-χόν και γίνει κάποιο λάθος...

Το διαστηµόπλοιο έχει πυρηνι-κές µπαταρίες οι οποίες θα κρατή-σουν τουλάχιστον µέχρι το 2020.Εκπαιδεύουµε τώρα νεώτερους επι-στήµονες να καταλάβουν και να µά-θουν το διαστηµόπλοιο να συνεχί-σει το πρόγραµµα. ∆ιότι είναι η µό-νη αποστολή της ανθρωπότηταςπου έχει φτάσει σ’ αυτό το σηµείοέξω από την ατµόσφαιρα».

-Σήµα, µήνυµα ένδειξη ζωής δενέχουµε πάρει;

-Αυτά τα διαστηµόπλοια δεν εί-ναι σχεδιασµένα για να πάρουν εί-δηση ζωής.

-Ο ανταγωνισµός Αµερικής-Ρω-σίας βοήθησε στα επιτεύγµατα στοδιάστηµα;

-Οχι µόνο βοήθησε, αλλά το ∆ια-στηµικό Πρόγραµµα υπάρχει ένεκατου Ψυχρού Πολέµου.

-Ταξιδεύετε συχνά;-Ναι, κάνω πάρα πολλά ταξίδια

λόγω επαγγελµατικών υποχρεώσε-ων.

-Αστροναύτης δεν γίνατε...-Οχι. Ξέρετε, ως επιστηµονικό

αντικείµενο οι επανδρωµένες πτή-σεις δεν έχουν προσφέρει καινούρ-για γνώση καθόλου. ∆ιότι όταν πη-γαίνει ένας άνθρωπος στο διάστη-µα, η µεγαλύτερη προσπάθεια γίνε-ται πώς να επιζήσει και να συντη-ρηθεί σε καλή κατάσταση και ναεπιστρέψει µε ασφάλεια στη γη.Και γι αυτό είναι πάρα πολύ δαπα-νηρό. Ενώ µε τα ροµποτικά διαστη-µόπλοια, που έχω κάνει όλη µουτην καριέρα, η γνώση η καινούργιαπου έχει συλλεχθεί είναι τεράστιακαι µε το ένα δέκα τοις εκατό τουκόστους, περίπου των επανδρωµέ-νων αποστολών...

-Πως διασκεδάζετε; Βρίσκετεχρόνο για τον εαυτό σας, την οικο-γένεια, τι σας αρέσει;

-Οταν βρίσκω χρόνο επισκέπτο-µαι τον εγγονό µου, που είναι 6 µη-νών, στο Μέριλαντ. Η µόνη µου, αςτην πούµε διασκέδαση, ότι σηκώ-νοµαι κάθε πρωί και για ένα µισάω-ρο τρέχω. Οι δραστηριότητές µουαν και είναι εντατικές, είναι ευχάρι-στες. Με ικανοποιούν. ∆εν έχωανάγκη να πάω στον κινηµατογρά-φο. Οσες ταινίες έχω δει την τελευ-ταία θα έλεγα 10ετία είναι κυρίωςστα αεροπλάνα. ∆ιότι ταξιδεύω πε-ρίπου 100.000 µε 150.000 µίλια τοχρόνο...

-Και δεν σας έδωσαν δίπλωµα...πιλότου;

-Οχι, αρκούµαι να µου δίνουνένα καλύτερο κάθισµα... Βέβαια,διαβάζω. Μ’ αρέσει να διαβάζω ένακαλό βιβλίο, κυρίως επιστηµονικάάρθρα για όλα τα πράγµατα. Το πε-ριοδικό «Science» για παράδειγµα.Μου αρέσει να διαβάζω για τη βιο-λογία, οτιδήποτε έχει σχέση µεέρευνα, µε αρχαιολογία, µε ιστο-ρία».

-Πως νιώθετε ανάµεσα σε συ-µπατριώτες σας;

-Οι συµπατριώτες µου είναι πο-λύ καλοί. Με εκτιµούν και τουςεκτιµώ και τους αισθάνοµαι σαν οι-κογένεια. Με περιβάλλουν µε εν-διαφέρον και αγάπη και είναι αυτόπάρα πολύ συγκινητικό.

-Η Οµογένεια;-Η Οµογένεια της Αµερικής είναι

πολύ προοδευτική. Η δεύτερη και ητρίτη γενεά έχουν αποδώσει σεόλους τους τοµείς. Εγώ δούλεψακαι δουλεύω µε την οµογένεια επίδεκαετίες. Τις αρχές του ’70 ήµουναπρόεδρος της οργάνωσης Απελευ-θερώσεως Κύπρου και οργανώσαµετότε τις διαδηλώσεις στην Ουάσι-γκτον και δηµοσιεύαµε ένα «newsletter» που ήτανε οι Φίλοι της Κύ-

πρου και δίναµε σε όλα τα µέλη τουΚογκρέσου τότε που έγινε η προ-σπάθεια για να γίνει η αποκοπή τωνόπλων της Τουρκίας -το εµπάργκο-έγραφα ορισµένους από τους λό-γους των Γερουσιαστών για το τι θαπούνε. Είµαι και µέλος της οργάνω-ση American Hellenic Institute τουΡωσσίδη (ΑΗΙ).

Θέλω να σας πω ότι η Οµογέ-νεια είναι ένα σοβαρό ενεργητικόγια την Ελλάδα. Εχω την εντύπωσηότι οι εκάστοτε ελληνικές κυβερνή-σεις δεν ξέρουν ακριβώς µε τι τρό-πο να εργαστούν µε την Οµογέ-νεια. Πως µπορεί η Οµογένεια νατους βοηθήσει. Είναι διαφορετικήνοοτροπία και υπάρχει µία µεγάληανάγκη για κατανόηση της αµερι-κανικής πολιτικής πραγµατικότη-τας την οποία ο Ελληνας πολιτικόςδεν την έχει.

-Θα βλέπατε επιστολή ψήφο;-Οπωσδήποτε, γιατί όχι; Πολλοί

οµογενείς που έχουν το ενδιαφέ-ρον και σήµερα µε την διάδοση τουδιαδικτύου, τον Τύπο, τον «ΕθνικόΚήρυκα», είναι σε απόλυτη θέση ναείναι πάρα πολύ καλά πληροφορη-µένοι για τα τοπικά της Ελλάδος.

-Πως νιώθετε στο εξωτερικό σεσχέση µε την ελληνική σας καταγω-γή;

-Να σας πω. Το γεγονός ότι πολ-λοί από τους Ελληνες της αλλοδα-πής έχουν επιτύχει, είναι ένεκα τουσυστήµατος εκεί, της αξιοκρατίας,κάτι που πολλές φορές λείπει απότη γενέτειρα. Οταν είναι γνωστοί οικανόνες του συναγωνισµού, οι Ελ-ληνες επιτυγχάνουν. Βέβαια ξέρου-µε όλοι από πού προήλθαµε. ∆εν τοξεχνάµε αυτό. Ούτε ξεχνώ το ότιοφείλω σε πολύ κόσµο το γεγονόςότι βρίσκοµαι εδώ που σήµερα βρί-σκοµαι.

Πάνω: Ο πλανήτης Κρόνος, όπως φαίνεται από δορυφόρο. ∆εξιά: Το διαστηµόπλοιο «Κασίνι» έκανε πολύ σηµαντικές ανακαλύ-ψεις στη διάρκεια της αποστολής του στον Κρόνο,

Της Αφροδίτης ∆ικαιάκου MS*

Πλησιάζει µία από τις πιο λαµπε-ρές µέρες της ζωής σας, αλλά εσείςόταν κοιτάτε στον καθρέφτη ταβλέπετε όλα θαµπά και χλοµά. ∆ενείστε ευχαριστηµένες µε την όψητης επιδερµίδας σας; Μην ανησυ-χείτε. Μπορείτε να ξαναβρείτε τηλάµψη σας - τρώγοντας!

Ολοι ξέρουµε πως πρέπει νατρώµε σωστά για να διατηρούµετον οργανισµό µας, αλλά πόσοι απόεµάς γνωρίζουµε ότι χρειάζεται ναδιατρέφουµε και την επιδερµίδαµας;

Το δέρµα µας είναι η γραµµή τουπυρός προς το περιβάλλων που ζού-µε. Ελέγχει τη θερµοκρασία τουσώµατος µας, τις απώλειες νερούκαι παίζει ρόλο στο ανοσοποιητικόσύστηµα. Μας προστατεύει από τιςακτίνες του ήλιου και από διάφορεςορατές και αόρατες τοξικές και αλ-λεργιογόνες ουσίες που µας τριγυ-ρίζουν.

Οσο και αν µας προστατεύειόµως, το δέρµα µας είναι και αυτό εξίσου ευαίσθητο και ευάλωτο στις δη-λητηριώδη ουσίες από τις οποίες µαςπροστατεύει. Αφού λοιπόν η επιδερ-µίδα µας προστατεύει και εµείς δενπρέπει να κάνουµε ότι µπορούµε ναπροστατέψουµε κι’αυτήν;

Το δέρµα µας βοµβαρδίζεται συ-νεχώς από τις υπεριώδεις ακτίνεςτου ηλίου, ελεύθερες ρίζες και άλ-λες δηλητηριώδες τοξίνες και αλ-λεργιογόνες ουσίες που υπάρχουνστην ατµόσφαιρα. Εξωτερικά χρη-σιµοποιούµε διάφορες κρέµες καιορούς, και βεβαίως ρούχα για προ-στασία. Αλλά µπορούµε να προστα-τέψουµε το δέρµα µας και από µέ-σα προς τα έξω.

Λοιπόν, τι κοινό έχουν τα αβο-κάντο, τα αγγούρια, τα βερίκοκα,

το µέλι, τα καρότα και τα αµύγδα-λα; Πρώτα απ’ όλα, δεν γνωρίζω ού-τε µία γυναίκα η οποία δεν τα έχειαλείψει σε κάποιο σηµείο του σώ-µατος της! ∆εύτερον, είναι όλα φα-γώσιµα!

Γιατί ξοδεύουµε τόση ώρα, προ-σπάθεια και χρήµατα να αλείβουµεφρούτα και λαχανικά στο πρόσωποµας όταν µπορούµε κάλλιστα να ταφάµε; Τα φρούτα και τα λαχανικάείναι γεµάτα βιταµίνες, µέταλλα καιιχνοστοιχεία που διατηρούν τον ορ-γανισµό µας.

Θα βάζατε ποτέ µία µάσκα σολο-µού στο πρόσωπο σας; Ελπίζω όχι,αλλά ο σολοµός περιέχει ουσιώδειςλιπαρά οξέα, τα οποία διατρέφουν

το δέρµα µας και του δίνουν λάµψηκαι φωτεινότητα. Ολα τα θρεπτικάστοιχεία είναι απαραίτητα σε βιο-χηµικές αντιδράσεις που ελέγχουνβασικές σωµατικές και οργανικέςλειτουργίες. Κάποιες θρεπτικές ου-σίες λειτουργούν ως αντιοξειδωτι-κά. Αυτές οι ουσίες καταπολεµούντοξίνες που συσσωρεύονται στονοργανισµό µας, µας προστατεύουναπό διάφορες ασθένειες όπως τηνκαρδιοπάθεια και τον καρκίνο, καικαθυστερούν την γήρανση. Επιστη-µονικές µελέτες έχουν αποδείξειότι βιταµίνες όπως η Ε, η C και η κα-ροτίνη, και αιθέρια έλαια όπως ταω-3 λιπαρά οξέα έχουν προστατευ-τική δράση κατά τις υπεριώδειςακτίνες του ήλιου.

Τα λιπαρά οξέα ω-3 και ω-6, επί-σης βοηθούν στην ελάττωση φλεγ-µονής της επιδερµίδας. Μία ακόµηθρεπτική ουσία που έχει αποδειχθείνα µειώνει την φλεγµονή από έκθε-

ση στον ήλιο εί-ναι ή λυκοπίνη,η οποία βρίσκε-ται σε προϊόντατης ντοµάτας.

Συνήθως όταν

σκεφτόµαστε υγιή επιδερµίδα έρ-χεται στον νου η βιταµίνη Α, αλλάδεν είναι µόνο αυτό το θρεπτικόστοιχείο που δίνει λάµψη και χρώ-µα στο πρόσωπο µας. Στον πίνακαθα βρείτε βιταµίνες, µέταλλα και αι-θέρια έλαια που είναι βασικά γιαυγιή και λαµπερή επιδερµίδα.

Αν και είναι πολύ σηµαντικό ναπαίρνουµε επαρκή ποσότητες αυ-τών των θρεπτικών στοιχείων, µηνξεχνάτε ότι και σε υπερβολή µπο-ρούν να είναι βλαβερές. Βιταµίνεςόπως η Α και η Ε, σε υπερβολικέςδόσεις είναι τοξικές. Αυτό βέβαιαγίνετε συνήθως από υπερβολικέςδόσεις συµπληρωµάτων και όχι απόµία ισορροπηµένη διατροφή.

Μαζί µε τις κατάλληλες θρεπτι-κές ουσίες το δέρµα µας χρειάζεταικαι µία ισορροπηµένη κατάστασηενυδάτωσης για να έχει απαλή αφήκαι εµφάνιση. ∆υστυχώς για κάποιαάτοµα η πρόσληψη νερού είναι βα-σανιστήριο, αλλά είναι ο καλύτεροςτρόπος να διατηρήσουµε την ενυ-

δάτωση του οργα-νισµού µας και τηςεπιδερµίδας µας.Υπάρχουν τόσαροφήµατα για ναπιείτε, αλλά κανέ-να δεν συγκρίνε-

ται µε το νερό. Τα περισσότερα πο-τά περιέχουν ζάχαρη η οποία προ-σθέτει θερµίδες, ή καφεΐνη η οποίαείναι διουρητικό και προκαλεί απώ-λεια υγρών. Τα αλκοολούχα ποτάεπίσης έχουν διουρητική δράση καιπροκαλούν αφυδάτωση. Προσπα-θήστε να πίνετε 8 ποτήρια την ηµέ-ρα, και για να δώσετε λίγη γεύσηστο νερό σας προσθέστε µερικέςφέτες λεµόνι ή του αγαπηµένου σαςφρούτου στο ποτήρι σας.

Πηγή: «Μοντέρνα Νύφη»

* Η Αφροδίτη ∆ικαιάκου είναιδιαιτολόγος - διατροφολόγος. Γεν-νήθηκε και µεγάλωσε στο Μπρού-κλιν της Νέας Υόρκης, αλλά πλέονζει στην Αθήνα. Συµπλήρωσε τηνµόρφωση και την εκπαίδευσή της(Master of Science) στις ΗνωµένεςΠολιτείες και εργάστηκε στο Πανε-πιστήµιο Ρόκεφελερ. Στην Ελλάδαδούλεψε ως κλινική διαιτολόγοςστο ιατρικό κέντρο Υγεία και ως µά-νατζερ διατροφής στο νοσοκοµείοΜετροπόλιταν.

Εχει το γραφείο της στην Αθήνα,αλλά συµβουλεύει σε θέµαταδιατροφής και µέσω e-mail(aphrostyle@yahoo.com).

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 200612 ΥΓΕΙΑ

Ευεργετικές τροφές και υγεία της επιδερµίδας

Βιταµίνη A (retinol)Ιχθυέλαιο, ψάρια, αυγά, γαλα-

κτοκοµικάΒιταµίνη A (carotenoid)

Καρότα, σκούρα πράσινα φυλ-λώδης λαχανικά, γλυκοπατάτες,ντοµάτες, µάνγκο, πορτοκάλια

Θειαµίνη (βιταµίνη B1)Ξηρά µαγιά, σπόροι, χοιρινό,

εµπλουτισµένα δηµητριακά, ξη-ροί καρποί, όσπρια, πατάτες

Ριβοφλαβίνη (βιταµίνη B2)Γαλακτοκοµικά, κόκκινο κρέ-

ας, αυγά, εµπλουτισµένα δηµη-τριακά

Βιταµίνη B6Ξηρά µαγιά, συκώτι, εντόσθια,

εµπλουτισµένα δηµητριακά, ψά-ρια, όσπρια

Βιταµίνη EΦυτικά έλαια, φύτρα σιταριού,

φυλλώδης λαχανικά, κρόκος αυ-γού, όσπρια

ΒιοτίνηΣυκώτι, κρόκος αυγού, µαγιά,

κουνουπίδι, ξηρούς καρπούς,όσπρια

ΝιασίνηΚόκκινο κρέας, ψάρια, όσπρια,

εµπλουτισµένα δηµητριακά ολι-κής αλέσεως

ΛυκοπίνηΠροϊόντα της ντοµάτας

Βιταµίνη CΕσπεριδοειδή φρούτα, ντοµά-

τες, πατάτες, λάχανο, πράσινες πι-περιές

ΣίδηροςΚόκκινο κρέας, φασόλια, αλεύ-

ρι από σόγιαΨευδάργυρος

Κόκκινο κρέας, συκώτι, αυγά,στρείδια, φιστίκια αράπικα, σπό-ροι

ΧαλκόςΕντόσθια, στρείδια, ξηρούς

καρπούς, όσπρια, δηµητριακά ολι-κής αλέσεως

Λιπαρά οξέα ω-3Μουρουνέλαιο, ιχθυέλαιο,

αντσούγιες και ψάρια όπως τοσκουµπρί και τον σολοµό

Λιπαρά οξέα ω-6Φυτικά έλαια

Τα θρεπτικά στοιχεία και οι πηγές τους

Πάνω: Τα µάνγκο είναι πλούσια σε βιταµίνη Α, ένα από τα θρεπτικάσυστατικά που δίνουν λάµψη και χρώµα στο πρόσωπο µας. ∆εξιά: Ανπροσθέσετε στη διατροφή σας τις κατάλληλες τροφές, το πρόσωπόσας µπορεί να βρει και πάλι τη χαµένη λάµψη του.

Η βιταµίνη C που βρίσκουµε στις πράσινες πιπεριές, προστατεύει από τις υπεριώδεις ακτίνες του ήλιου.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2006 ΥΓΕΙΑ 13

∫·ıËÌÂÚÈÓ¤˜ 7 ÌÌ – 8 ÌÌ™¿‚‚·ÙÔ 12 ÌÌ – 3:30 ÌÌ∫˘Úȷ΋ 9 Ì – 1:30 ÌÌ

∫·È ÛÙÔ ‰È·‰‡ÎÙÈÔ ˆÓÙ·Ó¿ ·Ô οı ÁˆÓÈ¿ Ù˘ ÊËÏ›Ô˘ÛÙËÓ ÈÛÙÔÛÂÏ›‰· Ì·˜ www.gaepis.org

∂ÓË̤ڈÛË ñ ¶ÔÏÈÙÈÛÌfi˜ ñ æ˘¯·ÁˆÁ›·∂ȉ‹ÛÂȘ ∫·ıËÌÂÚÈÓ¿ ·fi ∂ÏÏ¿‰· Î·È ∫‡ÚÔ

∆Ô ∂ÏÏËÓÈÎfi ∫ÔÈÓˆÊÂϤ˜ ƒ·‰ÈfiʈÓÔ COSMOS FM Â›Ó·È ÙÔ ‰ÈÎfi Û·˜ Ú·‰ÈfiʈÓÔ

∂˘ı‡ÓË ¶·Ú·ÁˆÁ‹˜ GAEPIS Inc. ¤Ó·˜ Ì‹ ÎÂÚ‰ÔÛÎÔÈÎfi˜ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌfi˜

28-18 Steinway Street, Astoria, NY 11103Tel 718.204.8900 Fax 718 204 8931

E-mail: cosmosfm@gaepis.org

OM

EG

AC

OM

MU

NIC

AT

ION

S I

NC

. N

YC

∏ ∂§§∏¡π∫∏ ºø¡∏ ∆∏™ ¡∂∞™ À√ƒ∫∏™∏ ∂§§∏¡π∫∏ ºø¡∏ ∆∏™ ¡∂∞™ À√ƒ∫∏™∫∞£∂ ª∂ƒ∞ ª∞∑π !

¢È¿ÎÚÈÛË ÛÙË ¢È·Ù‹ÚËÛË Ù˘ ∫ÏËÚÔÓÔÌÈ¿˜ Ì·˜Της Αναστασίας Μοίρα

Η κρεβατοκάµαρα είναι το... κατα-φύγιό µας, ο χώρος όπου χαλαρώ-νουµε, µακριά από προβλήµατα καιέγνοιες. Ας φροντίσουµε, λοιπόν, νααφήσουµε τα προβλήµατά µας έξωαπό την πόρτα του υπνοδωµατίουµας και ας ασχοληθούµε µόνο µε τοπώς θα δηµιουργήσουµε το περιβάλ-λον που θα µας επιτρέπει να απο-λαµβάνουµε όσο το δυνατόν περισ-σότερο τον ύπνο µας.

Οµορφη ατµόσφαιραΤο φως είναι ένας από τους βασι-

κούς ρυθµιστικούς παράγοντες τουοργανισµού µας. Το έντονο φως µας«ξυπνά» και µας κρατά σε εγρήγορ-ση. Είναι, λοιπόν, ακατάλληλο γιατις ώρες που κοιµόµαστε. Ο φωτι-σµός στην κρεβατοκάµαρά µας τηνώρα του ύπνου πρέπει να είναι πε-ριορισµένος. Γι’ αυτό φροντίζουµε νακοιµόµαστε µε τα παντζούρια κλει-στά. Αν οι γρίλιες επιτρέπουν στοφως να µπαίνει, τότε η λύση είναι µιασκούρα κουρτίνα.

Πέρα από το φυσικό φως, το βρά-δυ πρέπει να περιορίζούµε και τις τε-χνητές πηγές. Ετσι, δεν πρέπει νακοιµόµαστε µε ανοιχτή την τηλεόρα-ση ή το φωτιστικό. Ο θόρυβος και οιδιάφοροι ήχοι επηρεάζουν σε σηµα-ντικό βαθµό την ποιότητα του ύπνουµας. Ακόµα κι όταν δεν καταφέρνουννα µας ξυπνούν, δεν σηµαίνει ότι δενµας ενοχλούν.

Πολύ καλή λύση είναι οι ωτασπί-δες. Για όσους δεν µπορούν να τιςχρησιµοποιήσουν, χρήσιµο είναι ναγνωρίζουν ότι ένας σταθερός ήχοςµπορεί να δηµιουργήσει έναν αποτε-λεσµατικό αντιπερισπασµό.

Η θερµοκρασία: Οταν κοιµόµα-στε, είναι σηµαντικό να επιτρέπουµεκαι στον οργανισµό µας να ξεκουρά-ζεται. Αν η θερµοκρασία στο δωµάτιόµας δεν είναι ευχάριστη, τότε ο ορ-γανισµός µας πρέπει να «δουλέψει»για να προσαρµοστεί στη ζέστη ή στοκρύο και αυτό τον κρατά σε εγρήγορ-ση.

Η ιδανική θερµοκρασία για τουπνοδωµάτιο κυµαίνεται από 64.4-68 F. Αν στο υπνοδωµάτιο υπάρχεικαλοριφέρ, θα πρέπει πάνω στο σώ-µα να τοποθετήσουµε ένα µπολ µενερό για να υγραίνει την ατµόσφαι-ρα. Αντίθετα, σε µια κρεβατοκάµαραµε υγρασία, το καλύτερο θα ήταν νατοποθετήσουµε κλιµατιστικό που ναδιαθέτει σύστηµα αφύγρανσης.

Είναι άνετο το κρεβάτι;Για να ξυπνάµε το πρωί ξεκούρα-

στοι και ανανεωµένοι, θα πρέπει ναδώσουµε µεγάλη σηµασία στο στρώ-µα. Ας βρούµε το κατάλληλο στρώ-µα. Το σωστό στρώµα είναι αυτό πουµας προσφέρει άνεση και στήριξη.

Οι βιοµηχανίες στρωµάτων, επι-χειρώντας να µετρήσουν τα χαρα-κτηριστικά που προσδίδουν την ποι-ότητα σε ένα στρώµα, κατήρτισανσύστηµα το οποίο µετρά την πίεσηπου ασκεί το στρώµα σε διάφορα ση-µεία του σώµατος. Οταν η πίεση αυ-τή είναι µεγάλη, όπως συµβαίνει σταπολύ σκληρά στρώµατα, τότε παρε-µποδίζεται η οµαλή κυκλοφορία τουαίµατος. Αυτό έχει ως αποτέλεσµα

είτε να ξυπνάµε κατά τη διάρκειατης νύχτας είτε το πρωί, νιώθονταςκουρασµένοι. Αντίθετα, ένα πολύµαλακό στρώµα δεν προσφέρει κα-µία στήριξη στο σώµα, το αφήνει να«βουλιάζει» και να «πιάνεται».

4 µυστικά για να επιλέξουµε σωστά!

• Επιλέγουµε ένα ειδικευµένοκατάστηµα µε µεγάλη ποικιλίαστρωµάτων.

• ∆οκιµάζουµε το στρώµα. Ξα-πλώνουµε και παίρνουµε τη στάσηπου συνήθως έχουµε στον ύπνο µας.Το στρώµα πρέπει να «αγκαλιάζει»το σώµα και όχι να το κρατά «µαρµα-ρωµένο» στην επιφάνεια.

• Ζητάµε να δούµε το στρώµαπου διαλέξαµε σε ένα δείγµα του µετοµές, που µας επιτρέπει να ελέγ-ξουµε το εσωτερικό του.

• Επιλέγουµε στρώµα κατασκευ-ασµένο από οικολογικές πρώτεςύλες. ∆ιαλέγουµε ανατοµικό µαξιλά-ρι! Το µαξιλάρι είναι το δεύτερο «συ-στατικό» του ξεκούραστου ύπνου.Το πόσο µαλακό ή, σκληρό θα είναιεξαρτάται από τις προτιµήσεις τουκαθενός. Αδιαπραγµάτευτο στοι-χείο, όµως, πρέπει να είναι η ανατο-µικότητά του. Ανατοµικό µαξιλάριείναι αυτό που επιτρέπει στη σπον-δυλική στήλη να είναι σε ευθεία µετον αυχένα. Επίσης τα υλικά τουπρέπει να είναι αντιαλλεργικά. Ση-µαντικό είναι, ακόµη, να µη χάνει τοσχήµα του όσο κι αν πιέζεται.

5 συµβουλές για έναν ευχάριστο ύπνο!

• Είναι απαραίτητο να κοιµόµα-στε τις ώρες που έχει ανάγκη το σώ-µα µας για να ξεκουραστεί, Οι ώρεςαυτές δεν είναι ίδιες για όλους.Υπάρχουν άνθρωποι που ξεκουράζο-νται µε 6 ώρες ύπνου και άλλοι πουχρειάζονται 8 η 9.

• Η κρεβατοκάµαρα πρέπει ναµας αρέσει: να είναι βαµµένη στοαγαπηµένο µας χρώµα, να µυρίζειευχάριστα (υπάρχουν ειδικές αρωµα-τικές συσκευές για αιθέρια έλαια πουµας χαλαρώνουν) και να υπάρχουν σ’αυτήν αντικείµενα που αγαπάµε.

• Οχι πλούσια γεύµατα πριν απότον ύπνο. Το ιδανικό είναι να έχουνµεσολαβήσει τρεις ώρες ανάµεσαστο δείπνο και στην ώρα που θα πά-µε για ύπνο, ενώ είναι αναγκαίο ναµην έχουµε φάει πολύ. Επίσης, η κα-φεΐνη και η νικοτίνη είναι διεγερτι-κές ουσίες για τον οργανισµός γι’ αυ-τό πρέπει να τις αποφεύγουµε.

• Αν για κάποιο λόγο δυσκολευό-µαστε να κοιµηθούµε, δεν µένουµεστο κρεβάτι στριφογυρνώντας. Πί-νουµε ένα φλιτζάνι ζεστό γάλα η έναχαµοµήλι, διαβάζουµε ένα βιβλίο;ακούµε απαλή µουσική και προσπα-θούµε να χαλαρώσουµε. Σε µισήώρα επιστρέφουµε στο κρεβάτι µας,χωρίς όµως να νιώθουµε το φόβο ότιίσως και πάλι δεν κοιµηθούµε.

• Είναι πολύ µεγάλο λάθος να ξα-πλώνουµε στο κρεβάτι µε σκοπό ναεκµεταλλευτούµε την ησυχία και νασκεφθούµε όσα µας απασχολούν.Στο κρεβάτι µας πρέπει µόνο να χα-λαρώνουµε και να κοιµόµαστε.

Πηγή: «Grazia»

14 τρόποι για νακοιµόµαστε καλύτερα

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 200614 ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Του Γιάννη Μιχαλάκη

«Στη σφαγή της Χίου το 1822 ένααγόρι που έφυγε µαζί µε τους άλ-λους πρόσφυγες για να σωθεί, δήλω-σε µόλις βγήκε στη Νάξο πως το όνο-µά του ήταν Φώτης Θαλασσινός -Καµπανέλλης. Προερχόταν από θα-λασσινή οικογένεια γι’ αυτό άλλω-στε έµεινε και δούλεψε στο λιµάνι.

Το παιδί αυτό το περιµάζεψε µιαµαυροφορεµένη γυναίκα που το’κρυψε σε µια σπηλιά και το πρωί τοέδωσε σ’ ένα καΐκι που περ-νούσε. Λέγεται µάλισταπως το παιδί κολύµπησεως το καΐκι αλλά δενβράχηκε. Πράγµαπου σηµαίνει πως ηµαυροφορεµένηήταν η Παναγία».

Αυτός είναι οµύθο της οικογέ-νειας του θεατρι-κού συγγραφέαΙάκωβου Καµπα-νέλλη, όπως οίδιος τον αφηγή-θηκε στον συγγρα-φέα Θανάση Νιάρχοκαι δηµοσιεύθηκεστο ένθετο της «Ελευ-θεροτυπίας», «Πρόσωπα21ος αιώνας».

Εκατό χρόνια αργότερα, το1922 γεννήθηκε στη Νάξο ο Ιάκω-βος, έκτο παιδί µιας οικογένειας µεεννέα παιδιά. Ο πατέρας του ήτανεµπειρικός φαρµακοποιός και η µη-τέρα του αρχοντοπούλα, το γένοςΛάσκαρη, που η οικογένειά της είχεξεπέσει οικονοµικά.

Το συγγραφικό ταλέντο του εκ-δηλώθηκε νωρίς. Μαθητής του δη-µοτικού ακόµη έγραφε περίφηµεςεκθέσεις, µε αποτέλεσµα ο δάσκα-λός του Εµµανουήλ Μαΐτός να προ-βλέψει και να του πει: “Εσύ κάποια

µέρα θα γίνεις συγγραφέας”. Ητανόµως τόσο µικρός ο Ιάκωβος που δενκατάλαβε τι ακριβώς ήταν αυτό καιέβαλε τα κλάµατα, νοµίζοντας ότι εί-ναι κακό!

Μιλώντας για τα παιδικά τουχρόνια, ο Ιάκωβος Καµπανέλλης,στην ίδια συνέντευξη αναφέρει:«...ζούσα µέσα στη φύση, δίπλα στηθάλασσα µε τις φουρτούνες, µε βρο-χές, µε αέρηδες, µε τα καΐκια πουέφευγαν µακριά ή έρχονταν από

µακριά, µε τους σφουγγα-ράδες που είχαν µπαρ-

κάρει στην Κάλυ-µνο ή τη Σύµη κι

έφταναν στηΝάξο, πρόσω-πα µυθικάκαθώς βου-τ ο ύ σ α ν εβαθιά στηθάλασσα.Επειτα ηεπαφή µαςµε το κάθετι, µε ταµυρµήγκια,

µε τα ψά-ρια, µε τις

σαύρες, µε ταχωράφια, που

για µας όλα ήταναληθινά. Θέλω να

πω ότι οι ζωγραφιέςπου βλέπαµε στο βιβλίο

ήταν αληθινές. Τη Μεγάλη Εβδοµά-δα για µας όντως ο Χριστός έκανεβόλτες στα γύρω χωράφια µε τουςµαθητές του. Το παιχνίδι µας ήταντα καραβάκια που ρίχναµε στη θά-λασσα, στις µεριές συνήθως που φύ-σαγε νοτιάς, που πάει να πει ότι δενθα µας έφερνε πίσω αλλά θα πήγαι-νε προς την Πάρο και προς τη Μύ-κονο. Η θάλασσα είχε µια χλωρίδαπου σάλευε ακόµη και όταν ήτανγαλήνη. Ο κόσµος που κυκλοφο-

ρούσε στα σοκάκια της Νάξου, οικαθολικοί παπάδες, οι φραγκισκα-νοί καλόγεροι, οι ξένοι αρχαιολόγοι,η Γαλλική Σχολή των Καλογραιώνµε τις µαθήτριες, κάπου διακόσιακορίτσια που έβγαιναν βόλτα φρου-ρούµενα κάπως από τις καλόγριες,θα έλεγα πως όλα αυτά σε πολύ µι-κρές αποστάσεις µεταξύ τους ήτανπραγµατικά, αλλά και υπερπραγµα-τικά συνάµα».

Σε ηλικία δεκατριών χρονών έρ-χεται στην Αθήνα όπου βρίσκοντανήδη τρία µεγαλύτερα αδέρφια τουπου σπούδαζαν και ταυτόχρονα ερ-γάζονταν. Η µεταφορά στην Αθήνασυνοδεύτηκε µε δύσκολες οικονοµι-κές συνθήκες καθώς ο πατέρας του οοποίος νοίκιαζε στο νησί το φαρµα-κείο της οικογένειας ∆ελακόρα είχεκαταρρεύσει οικονοµικά και είχευποχρεωθεί να το παραδώσει στουςιδιοκτήτες του.

Εγκαταστάθηκαν στο Μεταξουρ-γείο, απέναντι από τη µάντρα τουΛούκου, πατέρα της Ελλης Λαµπέτη,η οποία πήρε το νέο της όνοµα ότανέγινε ηθοποιός, από το σχετικό ποί-ηµα του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη.

Ο πατέρας άνεργος, η οικογένειαστηρίζεται στα µεροκάµατα τωντριών µικρών παιδιών. Ο Ιάκωβοςυποχρεώνεται να εργαστεί υπάλλη-λος και να πηγαίνει νυχτερινό σχο-λείο. Στην Εµπορική Σχολή πουήταν στην πλατεία Μητροπόλεωςκαι αργότερα στη Σιβιτανίδειο πίσωαπό την Κεντρική Αγορά.

Το πάθος και η διασκέδασή τουήταν το διάβασµα. Και επειδή τα οι-κονοµικά της οικογένειας δεν επέ-τρεπαν την αγορά βιβλίων, «νοίκια-ζε» µεταχειρισµένα βιβλία από ταπαλαιοπωλεία.

Το 1942 σε µιαν απόπειρα από-δρασης από την Ελλάδα συλλαµβά-νεται από τη Γκεστάπο και µεταφέ-ρεται στο στρατόπεδο συγκέντρω-

σης Μαουντχάουζεν της Αυστρίας.Εµεινε εκεί µέχρι το τέλος του πολέ-µου τον Μάιο του 1945, ένας απότους λίγους που κατάφεραν να επι-ζήσουν.

Καρπός της εµπειρίας του αυτήςείναι το οµώνυµο ποίηµα το οποίοµελοποίησε πολλά χρόνια αργότεραο Μίκης Θεοδωράκης και τραγούδη-σε µε τρόπο συναρπαστικό η ΜαρίαΦαραντούρη. Για την επίδραση τηςεµπειρίας αυτής στη ζωή και το έργοτου, λέει ο ίδιος ο Καµπανέλλης:

«∆εν ξέρω αν θα ήµουν αυτόςπου είµαι αν δεν είχαν αυτή την ανε-κτίµητη εµπειρία στην κόλαση. ∆ενξέρω αν θα γινόµουν καν συγγραφέ-ας µε τον τρόπο που σκέπτοµαι καιεκφράζοµαι. Αν ήµουν ο δέκτης πουείµαι. Γιατί ένας συγγραφέας µπορείνα είναι ποµπός, αλλά στην αρχή εί-ναι δέκτης. Το ότι τα έργα µου είναιπολυπρόσωπα είναι η απόρροια τηςεµπειρίας µου από το Μαουντχάου-ζεν. Από ένα χώρο ακραίων κατα-στάσεων και ακραίων συµπεριφο-ρών, από µέρους ακόµα και των κρα-τουµένων. Ηταν ένα πλήθος υπήκοο

σε µια κοινή µοίρα. Αυτό είναι έναστοιχείο που υπάρχει πολύ µέσα σταέργα µου. Κι ακόµα θα έλεγα για τορόλο που παίζει η φαντασία στον άν-θρωπο, γενικά. Η καταφυγή εις τηνφαντασία, η χρήση της, µε λίγα λό-για ο άνθρωπος που δεν χωράει µέ-σα στον εαυτό του, που υπάρχει,επίσης, µέσα στα έργα µου, είναι κά-τι που το ζούσαµε στο στρατόπεδοκάθε λεπτό».

Οταν επέστρεψε από το Μαου-ντχάουζεν στην Αθήνα παρακολού-θησε δύο θεατρικές παραστάσειςπου καθόρισαν την επαγγελµατικήπορεία του. Μία στο θέατρο Τέχνηςτου Κάρολου Κουν που τον συγκλό-νισε και µία στο Εθνικό Θέατρο πουτον θύµωσε. Και ξεκινά την µακράκαι ευδόκιµη υπηρεσία του στο θέα-τρο που έχει αποδώσει µέχρι στιγ-µής περισσότερα από τριάντα θεα-τρικά έργα, τα περισσότερα από ταοποία αποτέλεσαν επιτυχίες και συ-νεχίζονται ν’ ανεβαίνουν στις θεα-τρικές σκηνές.

Αναφέρω ενδεικτικά: Η έβδοµηηµέρα της δηµιουργίας - Η αυλή τωνθαυµάτων - Το παραµύθι χωρίς όνο-µα - Βίβα Ασπασία - Οδυσσέα γύρισεσπίτι - Πρόσωπα για βιολί και ορχή-στρα - Τα τέσσερα πόδια του τραπε-ζιού - Ο µπαµπάς πόλεµος - Αυτόςκαι το παντελόνι του - Η Στέλλα µετα κόκκινα γάντια - Ο Επικήδειος -Γράµµα στον Ορέστη - Στη χώραΙψεν - Ο διάλογος - Το µεγάλο µαςτσίρκο κ.α. Συγκλονιστικό εξάλλουείναι το «Μαουντχάουζεν» που απο-τελεί χρονικό από την εµπειρία τουστο οµώνυµο στρατόπεδο συγκέ-ντρωσης.

Τα περισσότερα έργα του ανέβη-καν στο Θέατρο Τέχνης από τον Κά-ρολο Κουν ο οποίος τον είχε χαρα-κτηρίσει «ανανέωση της ελληνικήςθεατρικής γραφής».

Ο Ιάκωβος Καµπανέλλης είναιτακτικό µέλος της Ακαδηµίας Αθη-νών και έχει τιµηθεί µε πολλές δια-κρίσεις όπως το ανώτατο παράσηµοτης Ελληνικής ∆ηµοκρατίας. Εχειαναγορευτεί ακόµη επίτιµος διδά-κτορας της Φιλοσοφικής Σχολής τουΠανεπιστηµίου της Κύπρου, τηςΣχολής Καλών Τεχνών του Πανεπι-στηµίου Θεσσαλονίκης και της Θεο-λογικής Σχολής του ΠανεπιστηµίουΑθηνών.

Ιάκωβος Καµπανέλλης: Ο ανανεωτής της θεατρικής γραφής

√π ∆∂§∂À∆∞π√π ª∂∆∞¡∞™∆∂À∆π∫√π ¡√ª√π ∏.¶.∞.¶∞ƒ∂ÃOÀª∂ ∂•À¶∏ƒ∂∆∏™∏ ™∂ £∂ª∞∆∞ O¶ø™:

ñ ¶ÔÏÈÙÈο ¢ÈηÈÒÌ·Ù· Î·È πı·Á¤ÓÂÈ·ñ ªfiÓÈÌË ‰È·ÌÔÓ‹ñ ∞‰ÂÈ· ÂÚÁ·Û›·˜ñ ºÔÈÙËÙÈΤ˜ ¿‰ÂȘ ·Ú·ÌÔÓ‹˜

Î·È ÂÚÁ·Û›·˜ñ ¶·Ú¿Ù·ÛË ·‰ÂÈÒÓ ·Ú·ÌÔÓ‹˜ñ ¶ÔÏÈÙÔÁÚ¿ÊÈÛË ñ Waiversñ Labor certification

ª∂∆∞¡∞™∆∂À∆π∫∞MARIANTHE L. BUDIKE ∂sq.

°È· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÙ ÙÔ ‰ˆÚÂ¿Ó ÙËϤʈÓfi Ì·˜

1-800-398-2155‹ 1-610-446-6992

marianthe@budikelaw.com Work: (212) 737-3423Home: (718) 641-0613

ORCHESTRAKostas Skrepetos

«∏ ∂ÏÏËÓÈ΋ §Â‚ÂÓÙÈ¿»GREEK & AMERICAN MUSIC

¢È·ÛΤ‰·ÛȘ - ∫¤ÊÈ - ÃÔÚfi˜∫Ï·Ú›ÓÔ Î·È ∆Ú·ÁÔ‡‰È ·’ fiÏË ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·

«¶·Ú‹ÁÁÂÈÏ ÛÙÔ Á¿ÌÔ ÛÔ˘ Ó· ʤÚÔ˘Ó ÏÔ˘ÏÔ‡‰È·

Î·È Ê¤ÚÙ ÙÔÓ ∫ÒÛÙ· ™ÎÚÂÂÙfiÔ˘ ϤÂÈ fiÌÔÚÊ· ÙÚ·ÁÔ‡‰È·».

∫. ™ÎÚÂÂÙfi˜

© î

ï ô

ö

Ο θεατρικός συγγραφέας Ιάκωβος Καµπανέλλης.

WNTN 1550 AM - µ√™∆ø¡∏∏ ∂§§∏¡π∫∏ ºø¡∏ ∆∏™ ∂§¶π¢∞™

¢Â˘Ù¤Ú·, ∆ÂÙ¿ÚÙË, ¶·Ú·Û΢‹, 7:55 - 8:00 .Ì.

ªÈ· ÂÏÏËÓÈ΋ ÂÎÔÌ‹ ‚·ÛÈṲ̂ÓË ÛÙË µ›‚ÏÔ¶·ÚÔ˘ÛÈ·ÛÙ‹˜ - °ÈÒÚÁÔ˜ ¢È·ÏÂÎÙ¿Î˘

Connecticut (860) 742-5341www.greekvoice.org email: greekvoice@mail.com

Ο Ιάκωβος Καµπανέλλης

σε ηλικία 3 ετών.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2006 ΒΙΒΛΙΟ 15

2 1 2 - 2 2 7 - 8 8 7 7

À¶∂ƒ∞™¶π™∏ ¶√π¡π∫√À ¢π∫∞π√ÀC R I M I N A L D E F E N S E

¢π∫∏°√ƒπ∫∞ °ƒ∞º∂π∞ ∆√À °πøƒ°√À µ√ªµ√§∞∫∏

LAW OFFICES OF GEORGE VOMVOLAKIS

ñ FORMER SENIOR PROSECUTORñ EXPERIENCED TRIAL ATTORNEYñ ALL CRIMES-STATE AND FEDERAL ñ FLUENT IN GREEK

275 Madison Avenue, 35th Floor, New York, NY 10016gvomvolak is@vomlaw.com

ñ ¶ƒø∏¡ °∂¡π∫√™ ∂π™∞°°∂§∂∞™ñ ∂ª¶∂πƒ√™ ™∆∏ ¢π∫∞™∆π∫∏ À¶∂ƒ∞™¶π™∏ñ √§∂™ √π ¶√π¡π∫∂™ À¶√£∂™∂π™

¶√§π∆∂π∞∫∂™ ∫∞π √ª√™¶√¡¢π∞∫∂™ ñ √ªπ§√Àª∂ ∂§§∏¡π∫∞

a b

¢π∫∏°√ƒ√™ ∫∞π ¡√ªπ∫√™ ™Àªµ√À§√™ / ATTORNEY AND COUNSELOR AT LAW

CALL ANYTIME - 24 HOURS 7 DAYS A WEEK ñ ∆∏§∂ºø¡∏™∆∂ √¶√π∞¢∏¶√∆∂ øƒ∞ - 24 øƒ∂™, 7 ª∂ƒ∂™ ∆∏¡ ∂µ¢√ª∞¢∞

Power Station OrchestraChristos Lambropoulos

Yiannis Papastefanou ∆Ú·ÁÔ‡‰È

INTERNATIONAL MUSICFOR ALL OCCASIONS

( 7 1 8 ) 4 7 8 - 1 3 0 8( 7 1 8 ) 3 5 7 - 0 4 0 4

ê¢È·ÊËÌ›ÛÂȘ∆ËÏ. (718) 784-5255 ñ º·Í. (718) 472-0510

«Σε παρακαλώ, µη γυρίσεις από το φεγγάρι».Ντιν ΜπακόπουλοςΕµπειρία ΕκδοτικήΜτφ. Αγγελική Παπαδοπούλου.

Οι κριτικοί λογοτεχνίας σε µεγάλαέντυπα της Αµερικής προτρέπουν:«Συγκρατήστε αυτό το όνοµα: ΝτινΜπακόπουλος».

Ελληνοαµερικανός δεύτερης γε-νιάς, ο 30χρονος συγγραφέας έκα-νε την έκπληξη µε το πρώτο του µυ-θιστόρηµα «Σε παρακαλώ, µη γυρί-σεις από το φεγγάρι», το οποίο βρέ-θηκε ανάµεσα στα 100 βιβλία πουξεχώρισαν το 2005, σύµφωνα µετους «Νιου Γιορκ Τάιµς».

Ενα µυθιστόρηµα ασυνήθιστοκαι ελκυστικό που συνδυάζει το άγ-γιγµα του µαγικού ρεαλισµού µετον προβληµατισµό για τη σύγχρο-νη αµερικανική κοινωνία και τογλυκόπικρο όνειρο που ξεθωριάζειµέσα στην ανεργία, τη φτώχεια καιτα αδιέξοδα.

«Πάω στο φεγγάρι. Πήρα τα λε-φτά». Αυτό το µήνυµα αφήνει έναςιδιοκτήτης καταστήµατος υποδη-µάτων, αναστατώνοντας την εργα-τική κοινωνία των Ελλήνων, Πολω-νών, Ιταλών και Ουκρανών µετανα-στών, έξω από το Ντιτρόιτ. ∆εν εί-ναι όµως ο µόνος που εξαφανίζεται,στο βιβλίο που κυκλοφόρησε απότην «Εµπειρία Εκδοτική» σε µετά-φραση της Αγγελικής Παπαδοπού-λου και µε την επιµέλεια της ΧάριςΚανελλοπούλου. Ο Μάικλ, το καλο-καίρι που γίνεται δεκαεφτά χρο-νών, βλέπει τον πατέρα του να φεύ-γει βιαστικά µε το αυτοκίνητο καιµετά, ο ένας µετά τον άλλο οιάντρες της γειτονιάς χάνονται. Μα-ζί τους χάνονται και τα (λιγοστά)

χρήµατα, οι δουλειές, οι οικογενει-ακοί δεσµοί, οι φιλοδοξίες, η ελπί-δα για ένα καλύτερο αύριο.

Οι γυναίκες τους πίνουν, καβγα-δίζουν και ξενοκοιµούνται. Ο Μάι-κλ και οι φίλοι του διασκεδάζουνπίνοντας µπίρες, προσπαθούν νασταθούν στα πόδια τους µε περι-στασιακές δουλειές και σχέσεις µεµεγαλύτερες γυναίκες. Και σα ναµην φτάνουν τα βάσανά τους, έρχε-ται επίσκεψη στην πόλη τους ο Κλί-ντον για να τους δηλώσει µε θαυµα-σµό: «Εσείς είστε το µέλλον τουέθνους!».

Μια πραγµατικότηταΓια τους νεαρούς ήρωες του Ντιν

Μπακόπουλου το ταξίδι των πατε-ράδων στο φεγγάρι δεν είναι µιαουτοπία, αλλά µια πιστευτή πραγ-µατικότητα. Η λέξη εγκατάλειψηδεν χρησιµοποιείται, ενώ η φυγήµοιάζει η µόνη κι απολύτως δικαιο-λογηµένη διέξοδος. Γι’ αυτό δεντους κατηγορούν, αλλά τους µακα-ρίζουν: «...βλέπαµε τους πατεράδεςµας ευτυχισµένους. Τους φανταζό-µασταν µε κάστρα, πισίνες και τε-ράστια ξύλινα τραπέζια µε φαγητόκαι µπίρα. Τους φανταζόµασταν ναχαλαρώνουν γυµνοί σε µπανιέρεςµε ζεστό νερό και σάουνες µε γυ-ναίκες που είχαν τα µισά τους χρό-νια», περιγράφει στο βιβλίο του.«Βλέπαµε τους πατεράδες µας στονπαράδεισο. ∆εν µπορούσαµε να ξε-φύγουµε από την αλήθεια. Οτι οιάντρες αυτοί εξαφανίστηκαν και οιαξιολύπητες ζωές τους έγιναν ευχά-ριστες».

Ο Ντιν Μπακόπουλος δεν αρνεί-ται ότι το µυθιστόρηµά του περι-λαµβάνει αυτοβιογραφικά στοι-χεία. Ο (Ελληνας) πατέρας του χώ-ρισε µε την (Ουκρανή) µητέρα του

όταν ήταν µικρός και τα παιδικάτου χρόνια ήταν αρκετά δύσκολα.Το Μαπλ Ροκ όπου τοποθετεί τηνιστορία του δεν υπάρχει στον χάρ-τη, ωστόσο µπορεί κανείς να το δειστην ιστοσελίδα του συγγραφέακαι αποτελείται από φωτογραφίεςπου τράβηξε από την περιοχή τουΝτιτρόιτ όπου µεγάλωσε. Ο φακόςτου εστιάζει στην εκκλησία όπουπήγαινε µικρός, στο δρόµο όπουζούσαν οι παππούδες του.

Στο βιβλίο βλέπουµε τυπικούςελληνικούς χαρακτήρες, όπως τονµεγαλόσωµο Σπύρο που διατηρείµπαρ και ελληνικές συνήθειες σαν

το λεµονάτο κοτόπουλο που σερβί-ρεται τις Κυριακές.

Να πως ο ίδιος περιγράφει τηναπόφασή του να γράψει το «Σε πα-ρακαλώ, µη γυρίσεις από το φεγγά-ρι»: «Εκανα βόλτα µια µέρα µε τοσκύλο µου στο δάσος και οι πρώτεςλέξεις µου ήρθαν στο µυαλό. Ητανµια άσχηµη περίοδος. Ο παππούςµου µόλις είχε πεθάνει, ήταν χειµώ-νες στο Ουισκόνσιν, ήταν όλα γκρί-ζα και κρύα και δεν ήµουν σίγουροςτι θα κάνω µε τη ζωή µου. ∆ούλευασε ένα βιβλιοπωλείο που µου άρε-σε, αλλά ήξερα ότι δεν θα ήµουνεκεί για πάντα... Πήγα σπίτι και

έγραψα το πρώτο κεφάλαιο πουέγινε διήγηµα και εκδόθηκε στο πε-ριοδικό ‘Zoetrope’ το 2001».

Σήµερα θεωρείται ένας από τουςκαλύτερους νέους συγγραφείς τηςΑµερικής: «Ενα όνειρο έγινε αληθι-νό», δηλώνει.

«Νιώθω τυχερός και ικανοποιη-µένος γιατί κάνω αυτό που πάνταήθελα να κάνω. Μου αρέσει να γρά-φω, λατρεύω να διηγούµαι ιστο-ρίες». Το επόµενο βιβλίο του έχειτίτλο «Harmony» και αναµένεται το2007.

Πηγή: «Ελευθεροτυπία»

«Μη γυρίσεις από το φεγγάρι»

Αριστερά: O 30χρονος Ελληνοαµερικανός συγγραφέας Ντιν Μπακόπουλος. ∆εξιά: Το εξώφυλλο του βι-βλίου «Please don’t come back from the moon».

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 200616 ΤΑΞΙ∆ΙΑ

Της Ντέπυ Χιωτοπούλου

Γαλαξαύρα ή Γάλαξα ονόµαζαν τηνατίθαση κόρη του θεού Ωκεανού, ηοποία παρουσιάστηκε ολόγυµνηστα παλικάρια της ναυτικής πολι-τείας, παρακινώντας τα να φτιά-ξουν το πρώτο πλεούµενο και νατην κυνηγήσουν.

Αυτά λέει ο µύθος για την ονο-µασία του Γαλαξιδίου. Αλλες εκδο-χές αναφέρουν ότι οφείλει το όνο-µά του στον Βυζαντινό τοπάρχη Γα-λαξείδη που έζησε στην πόλη ή στοφυτό γαλατσίδι που υπήρχε άφθο-νο στην περιοχή.

Αναπηδά µέσα από την αγκαλιάτου Κρισαίου κόλπου αναδίδονταςαρχοντιά, γραφικότητα, οµορφιά,ροµαντισµό. Γαλαξίδι, ναυτική πο-λιτεία, η ιστορία της οποίας ξεκινά-ει πριν από πολλούς αιώνες. Οιπρώτοι κάτοικοι της περιοχής ήτανοι Εσπέριοι Λοκροί έχοντος βασιλιάτους τον Λοκρό, σύζυγο της θυγατέ-ρας του ∆ευκαλίωνα, Πρωτογένει-ας.

Οι Λοκροί ήταν µία από τις δώ-δεκα φυλές που αποτελούσαν τη∆ελφική Αµφικτιονία, οι οποίοιίδρυσαν δύο σπουδαίες πόλεις, τηνΟιάνθη και το Χάλαιον.

Η Οιάνθη εµφανίζεται µε πολλάονόµατα: Υάνθεια την αναφέρει οΠλούταρχος, Ευάνθεια ο Στράβω-νας, Οιάνθεια ο Παυσανίας. Το Χά-λαιον καταστράφηκε από σεισµόκαι στα ερείπιά του χτίστηκε το Γα-λαξίδι, αρχικά σε πλαγιά ενώ πολύαργότερα κατέβηκαν οι κάτοικοίτου κοντά στη θάλασσα.

Τον 4ο αιώνα π.Χ. η πόλη οχυ-ρώθηκε µε ισχυρό τείχος το οποίοδιατηρήθηκε µέχρι το 1830, ενώκαταστράφηκε 30 χρόνια αργότεραόταν οι Γαλαξιδιώτες κατασκεύα-

σαν το µόλο και την προκυµαία µετις πέτρες του.

Μια παραθαλάσσια κωµόπολη,δυο λιµάνια -η Αγορά και ο Χηρόλα-κας-, δύο µουσεία -το Ναυτικό καιτο Λαογραφικό-, περίπου χίλιοι πε-ντακόσιοι µόνιµοι κάτοικοι. Εστια-τόρια, ταβερνάκια, καφενεία, µπα-ράκια και ξενοδοχεία, εργαστήρια

που φτιάχνουν παραδοσιακά γαλα-ξιδιώτικα γλυκά. ∆ύο εκκλησίες -του Αγίου Νικολάου και της ΑγίαςΠαρασκευής-, δύο βραχονησίδες,µία Σχολή Τουριστικών Επαγγελµά-των, το µοναστήρι της Μεταµόρφω-σης του Σωτήρος.

Στο Γαλαξίδι ή Γάλαξα το έτος1830 ξεκινάει η ανοδική πορεία

της ναυπήγησης των ιστιοφόρων.Τριάντα τέσσερα πλοία πρώτηςκλάσης,73 δεύτερης, και 40 ναυ-πηγοί. Είκοσι χρόνια αργότερα,στη θάλασσα υπάρχουν 100 γαλα-ξιδιώτικα καράβια και όσο περνούντα χρόνια αυτά αυξάνουν.

Το κάτω µέρος των καταρτιώνβαµµένο λευκό, για ν’ αναγνωρίζο-

νται από µακριά.Μπρατσέρες γολέτες, µπρίκια µε

δυο άλµπουρα, µπάρκα µε τρία άλ-µπουρα, τρεχαντήρια, λαντζόνια.Πλοία που ανήκουν στο παρελθόναφού το 1883 εµφανίζεται ο ατµόςκαι τη θέση των ιστιοφόρων παίρ-νουν τα ατµόπλοια. Η παρακµή έρ-χεται το 1890, ενώ το 1903 ναυπη-γούνται τα τελευταία γαλαξιδιώτι-κα καράβια.

Τα ψαροκάικα αραγµένα, πιοκάτω µερικά ιστιοπλοϊκά από τηνπλευρά του δρόµου, τα ταβερνάκιατο ένα πλάι στ’ άλλο, τα καφενείακαι τα µπαράκια. Εκεί γίνεται όλη ηπερατζάδα του τόπου, από εκεί θαπεράσουν όλοι να φάνε, να πιούνεκαι να περάσουν καλά. Ο δρόµοςφτάνει στο ναυτικό όµιλο (νυν τα-βέρνα και καφέ µπαρ), ανηφορίζεικαι βγάζει στο δεύτερο λιµάνι, πιοήσυχο και πιο µικρό, τον Χηρόλα-κα.

Μαζεύονταν οι γυναίκες των κα-πεταναίων και τους αποχαιρετού-σαν στα ταξίδια τους κουνώνταςένα λευκό µαντίλι, µε την ελπίδαότι και πάλι θα γυρνούσαν. Πολλοίδεν επιστρέφανε, οι γυναίκες χή-ρευαν και η τοποθεσία πήρε τηνονοµασία Χηρόλακας.

Περιπλανιέµαι στα δροµάκιατου Χηρόλακα, παρατηρώ κάποιακαπετανόσπιτα τα οποία ήταν συ-νήθως τρίπατα. Ο κάτω όροφος -τοκατώι- χρησίµευε ως αποθηκευτι-κός χώρος για τα τρόφιµα. Σ’ έναµέρος ήταν και η στέρνα που µά-ζευε βρόχινο νερό. Στο ισόγειοήταν η κουζίνα, η σάλα, τα υπνοδω-µάτια.

Ο πάνω όροφος λεγόταν και «α-βέρτο», ήταν ενιαίος χώρος χωρίςταβάνι παρά µόνο µε τα δοκάρια.Εκεί σχεδίαζαν κι έραβαν τα πανιά

Το Γαλαξίδι αναπηδά µέσα από την αγκαλιά του Κρισαίου κόλπου αναδίδοντας αρχοντιά, γραφικότητα, οµορφιά και ροµαντισµό.

Οδοιπορικό στο Γαλαξίδι των καπεταναίων

Παραδοσιακό καπετανόσπιτο στην αγορά του Γαλαξιδίου µε παραδοσιακά γλυκά, ποτά και άλλα ζαχαρώδη.

των καραβιών. Ολα τα σπίτια είχανχοντρούς τοίχους µε βαριές πόρτεςκαι σιδερένιες αµπάρες. Τα ταβάνιατων καπετανόσπιτων ήταν φτιαγµέ-να από τα άλµπουρα των ιστιοφό-ρων τα οποίο πήραν όταν βγήκαντα ατµόπλοια.

Να και το λιοτρίβι. Το κτίσµα εί-ναι ηλικίας 220 ετών, έχει ανακη-ρυχθεί διατηρητέο από το υπουρ-γείο Πολιτισµού και σήµερα λει-τουργεί ως καφέ-εστιατόριο.

Σειρά έχει το Λαογραφικό Μου-σείο το οποίο στεγάζεται σε παλιόκαπετανόσπιτο, το Αγγελαίικοόπως ονοµάζεται. Το σπίτι ανήκεστο ναύαρχο Αγγελή, χτίστηκε το1850-60 ενώ µέχρι το 1985 στέγαζετα Γυµνάσιο και Λύκειο του Γαλαξι-δίου.

Αναπαράσταση ενός δωµατίουστις αρχές του 1900 µε το σιδερένιοκρεβάτι, τα µεταξωτά κλινοσκεπά-σµατα, το τζάκι, αναπαράστασηµιας σάλας (σαλονιού), εκεί όπουµαζεύονταν οι γυναίκες κι έλεγαντο νέα τους, ευχάριστα και µη, κα-θώς και ρούχο, χειροποίητα κεντή-µατα κ.ά. είναι µερικά από τα εκθέ-µατα του µουσείου.

Σ’ όποιο σηµείο κι αν σταθείς δενυπάρχει περίπτωση να µην τον δεις.Αναφέροµαι στον ιερό ναό του Αγί-ου Νικολάου ο οποίος στέκεται επι-βλητικός στην κορυφή του λόφου.Η πολιά εκκλησία ήταν πολύ µικρήκαι καταστράφηκε µε τις επιδροµέςεναντίον του Γαλαξιδίου.

Η νέα είναι τρίκλιτη βυζαντινούρυθµού, µε τρούλο και δυο καµπα-ναριά, το αριστερό κλίτος είναιαφιερωµένο στον Αγιο Παντελεήµο-να και το δεξί στον Αγιο Σπυρίδωνα.Το τέµπλο είναι ξυλόγλυπτο από µα-σίφ ξύλο οξιάς µε παραστάσείς απότη Βίβλο.

Και λίγο παραπέρα, ο παλαιόςναός του Γαλαξιδίου, της Αγίας Πα-ρασκευής, ο οποίος χρονολογείταιαπό το 1667. Είναι τρίκλιτη βασιλι-κή, µε καµπαναριό και γυναικωνί-τη. Η ιδιαιτερότητα αυτού του ναούείναι ότι στο δάπεδό του είναι χα-ραγµένο το «Ηλιοτρόπιο-Ζωδιακόςκύκλος» από τον καραβοκύρη καικαπετάνιο, µύστη της αστρονοµίαςΗλία Σκουρτη (1835-1915) το1911. Πάνω στις πέτρινες πλάκεςείναι σκαλισµένος ο ζωδιακός κύ-κλος µε τους 12 µήνες του χρόνου,καθώς και τα σύµβολα των ζωδίων.

Είναι ηλιακό ηµερολόγιο. Κάθεµεσηµέρι στις 12 η ηλικιακή ακτίναπου εισχωρεί στο ναό από µιαστρογγυλή οπή του ταβανιού πέ-φτει στο αντίστοιχο σηµείο τουΗλιοτρόπιου και δείχνει την ηµερο-µηνία.

Υπάρχει πίνακας όπου δίνονταιεξηγήσεις για το Ηλιοτρόπιο καιτην εξίσωση χρόνου για τη διόρθω-ση της ηµεροµηνίας κατά εποχή.

Τα ιστιοφόρα ανέδειξαν το Γαλα-ξίδι σε ναυτική πολιτεία. Ηταν οΕυθύµιος Βλάµης (ιατρός - δήµαρ-χος) ο οποίος ως κοινοτάρχης πα-ρακίνησε τους κατοίκους να : παρα-δώσουν τους πίνακες των καραβιώνπου είχαν στα σπίτια τους. Ετσιιδρύθηκε το 1928 η Ναυτική Πινα-κοθήκη και πέντε χρόνια αργότεραπροστέθηκε αρχαιολογική συλλογήαπό την ευρύτερη περιοχή. Το2003 µετονοµάστηκε σε Ναυτικόκαι Ιστορικό Μουσείο .Γαλαξιδίου.

Αίθουσα µε αρχαιολογικά ευρή-µατα όπως αγγεία, αµφορείς ειδώ-

λια, χάλκινες και πήλινες οινοχόες,νοµίσµατα κ.ά.

Απέναντι η αίθουσα µε τα ναυτι-κά αντικείµενα, µε λιθογραφίες καιυδατογραφίες από ιστιοφόρα, µα-κέτες από σκαριά, ακρόπρωρα,ηµερολόγια καταστρώµατος, ναυτι-κούς χάρτες και διπλώµατα πλοιάρ-

χων, τροχαλίες καραβιών και ναυτι-κά όργανα (βαρόµετρα, κλεψύδρεςέλικες, εξάντες, χρονόµετρα, πυξί-δες κιάλια και διαβήτες).

Ενα από τα σηµαντικότερα µε-ταβυζαντινά κείµενα της ελληνικήςιστορίας αποτελεί το χειρόγραφοκείµενο «Χρονικόν του Γαλαξειδί-

ου» που έγραψε το 1703 ο ιεροµό-ναχοι Ευθύµιος. Το ανακάλυψε τυ-χαία το Μάρτιο του 1864, στα ερεί-πια του µοναστηρίου Μεταµόρφω-ση του Σωτήρος, ο Γαλαξιδιώτηςιστοριοδίφης Κωνσταντίνος Σάθας.

Η µονή κτίστηκε από το δεσπό-τη της Ηπείρου δούκα Μιχαήλ Β’

Αγγελο Κοµνηνό και τη σύζυγό τουοσία Θεοδώρα το 1250 µ.Χ. Σήµεραζει µια µοναχή.

Ατενίζω από ψηλά το Γαλαξίδι,τον Κρισαίο κόλπο, απέναντι τηνΙτέα, πιο ψηλά το χωριό Χρισσό καιτους ∆ελφούς -τον «οµφαλό τηςΓης»- και ακόµη πιο ψηλά τον Παρ-νασσό. Κατεβαίνω στην αγορά, κά-νω στάση στον πιο παλιό καφενέτου Γαλαξιδίου, τον «Θεµιστοκλή».Η ύπαρξή του χρονολογείται από το1821, ανήκει στην οικογένεια Καµ-βύση κι έχει ανακηρυχθεί από τουπουργείο Πολιτισµού µνηµείο τωννεοτέρων χρόνων. Αποτελούσε τό-πο συγκέντρωσης της κοινωνίας τουΓαλαξιδιού, των καπεταναίων, τωνλογίων, των πολιτικών.

Στο εσωτερικό του κοιτάζω µεθαυµασµό τη φωτογραφία µε όλουςτους καπετάνιους που ποζάρουν,τότε, το 1890.

Στο Γαλαξίδι συνάντησα ανθρώ-πους που αγαπούν πραγµατικά τοντόπο τους, που µοχθούν για ένα κα-λύτερο σήµερα αλλά και αύριο. Αν-θρώπους που δεν γύρισαν την πλά-τη τους στη γενέθλια γη, αλλά έµει-ναν εκεί ή ξαναγύρισαν και τηςαφιερώνονται ψυχή τε και σώµατι.

Σχολή Τουριστικών Επαγγελµά-των λειτουργεί από το 1991 και φοι-τούν µάγειροι και ξενοδόχοι. Τα νη-σάκια απέναντι, µε το εκκλησάκιτου Αγίου Ανδρέα, το φάρο στηνΑψηφιά, τη βραχονησίδα του Πετα-λού µε µια πέτρινη λευκή πλάκα σανσηµάδι για τα σκάφη.

Τηλεοπτικά σίριαλ και διαφηµι-στικά σποτ έχουν γυριστεί στο γρα-φικό Γαλαξίδι. Είναι όµορφο το Γα-λαξίδι, είναι παραδοσιακό, πάνω απ’όλα κουβαλάει στις πλάτες του τερά-στια ναυτική ιστορία. Αγκαλιάστετο, αγαπήστε το!

Πηγή: «Γεωτρόπιο»

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2006 ΤΑΞΙ∆ΙΑ 17

THEN YOU CAN SELECT YOUR OWNENVIRONMENT, YOUR OWN SCENERY, YOUR OWN ISLAND!

Charter a motor yacht, motor sailer or sailing yacht(for 6 to 50 guests, from 50’ to 200’ and $700 to $20,000 per day to entire yacht with its full crew)

from VALEF YACHTS, agents for the largest fleet of crewed yachts for charter in Greece.

IT COSTS NO MORE THAN BEING ON A CRUISE SHIPBut ñ You can plan your own itinerary with your own captain

ñ Your food with your own chefñ Your drinks with your own steward, or leave it up to them to... pamper you.

International Headquarters: 7254 Fir Rd., P.O.B. 385 Ambler, PA 19002 U.S.A.

Tel.: (215) 641-1624 ñ (800) 223-3845 ñ Fax: (215) 641-1746E-mail: info@valefyachts.com ñ Website: VALEFYACHTS.com

VALEF YACHTS LTD

Πάνω: Βάρκες και ψαροκάικααραγµένα στο λιµάνι. Αριστερά:Ανέµελα τα παιδικά χρόνια σταδροµάκια του Γαλαξιδίου.

© î

ï ô

ö

ELLAS TRAVEL AGENCY, INC.MπXA§H™ KAI £∞§∂π∞ ZA¶ITH22-74 31st St., Astoria, N.Y. 11105

Tel.: 1-718-274-5100

3 º√ƒ√§√°π∫∞ 3 ™Àªµ√§∞π√°ƒ∞ºπ∫∞ 3 ¶§∏ƒ∂•√À™π∞3 °√¡π∫∂™ ¶∞ƒOÃ∂™3 A¶O¢OXE™ K§HPONOMIA™3 METAºPA™EI™

¡∂∞ À√ƒ∫∏-∞£∏¡∞-£∂™™∞§√¡π∫∏

$$349349∞¶√ +TAX

$$480480∞¶√ +TAX

ROUND TRIP

ONE WAY

Του Αρη Παπαδόπουλου

Το 490 π.Χ. όταν οι Πέρσες απει-λούσαν την Αθήνα, οι στρατηγοί τηςένδοξης πόλης σκέφτηκαν να ζητή-σουν τη βοήθεια της Σπάρτης. Εστει-λαν έτσι τον Αθηναίο Φειδιππίδη,«κα πρώτα µεν εόντες έτι εν τω άστειοι στρατηγοί αποπέµπουσι εις Σπάρ-την κήρυκα Φειδιππίδην, Αθηναίονµεν άνδρα, άλλως δε ηµεροδρόµον».

Η διαδροµή αυτή των 246 χιλιο-µέτρων του Φειδιππίδη, που έφτασεστη Σπάρτη τρέχοντας µέσα απόστενά µονοπάτια, και κακοτράχαλαβουνά, ενίοτε κάτω από δύσκολεςκαιρικές συνθήκες, είναι η διαδροµήπου ακολουθούν εκατοντάδες δρο-

µείς από το 1983 έως και τώρα. Πρό-κειται για το υπερµαραθώνιο αγώνι-σµα που έχει ονοµαστεί «Σπάρτα-θλον», στο οποίο το 2004 και 2005το Ιδρυµα «Σταύρου Νιάρχου» ήτανχορηγός και από φέτος και του χρό-νου (2006-2007) ο µέγας χορηγός.

Η χορηγία του γνωστού Ιδρύµα-τος ήρθε σε µία κρίσιµη στιγµή κα-θώς το υφυπουργείο Πολιτισµού εδώκαι λίγα χρόνια έπαψε να υποστηρί-ζει χρηµατικά το διεθνές αγώνισµα,εν µέρει και λόγω των µεγάλων δα-πανών των Ολυµπιακών Αγώνων.

Πρόκειται για έναν δύσκολοαγώνα, καθώς σύµφωνα µε τοNational Geographic που τον γύρισεσε ντοκιµαντέρ, είναι ο πιο δύσκο-

λος αγώνας δρόµου στον κόσµο µαζίµε τον Μαραθώνιο της Σαχάρας.

Κι αυτό επειδή τα 246 χιλιόµετρα(95 µίλια) γίνονται χωρίς στάση καιανεξάρτητα από καιρικές συνθήκες,ενώ ενίοτε η διαφορά θερµοκρασίαςξεπερνάει τους 20 βαθµούς Κελσίουόταν οι δροµείς περνούν τη Σήραγ-γα Αρτεµησίου.

Παρόλη τη δυσκολία πλέον οιπροϋποθέσεις συµµετοχής έχουν γί-νει πιο αυστηρές, αφού στη διάρκειατων άνω των δύο δεκαετιών που διε-ξάγεται το άθληµα, αυξάνουν οιαθλητές που θέλουν να συµµετά-σχουν από όλο τον κόσµο, όπως εξή-γησε στο «Περιοδικό» ο πρόεδροςτης ∆ιεθνούς Ενωσης «Σπάρταθλον»Παναγιώτης Τσιακίρης.

Ετσι τώρα πλέον, για αν συµµε-τάσχουν οι δροµείς πρέπει να πλη-ρούν µία τουλάχιστον από τις παρα-κάτω προϋποθέσεις:

1. Να έχουν τερµατίσει σε αγώναδρόµου 100 χλµ. (38,6 µίλια) και σεχρόνο όχι µεγαλύτερο των 10:30ωρών.

2. Να έχουν συµµετάσχει στοναγώνα «Σπάρταθλον» και να έχουνπεράσει τη Νεστάνη (172 χλµ., 66,5µίλια) σε χρόνο κάτω των 24:30ωρών.

3. Να έχουν τερµατίσει στο«Σπάρταθλον».

4. Να έχουν συµµετάσχει σε αγώ-να δρόµου άνω των 200 χλµ. (77 µί-λια) και να έχουν τερµατίσει ανε-ξαρτήτως χρόνου και

5. Να έχουν τερµατίσει εγκαίρωςστον αγώνα Νεµέα - Ολυµπία εγκαί-ρως εντός των 28 ωρών.

Επιπλέον, οι ανωτέρω προϋποθέ-σεις ισχύουν εφόσον έχουν πραγµα-τοποιηθεί στο χρονικό διάστηµα τωντριών τελευταίων ετών συµπεριλαµ-βανοµένου και του έτος διεξαγωγήςτου «Σπάρταθλον» στο οποίο θασυµµετάσχει ο αθλητής.

Το τεράστιο ενδιαφέρον για συµ-µετοχή έχει δηµιουργήσει και γρα-φεία «Σπάρταθλον» στο εξωτερικό,όπως σε Ιαπωνία και Ευρώπη, ενώστις ΗΠΑ και παρά την ετήσια συµ-µετοχή αρκετών αθλητών από τιςΗνωµένες Πολιτείες Αµερικής, δενέχει βρεθεί άτοµο που να είναι αντα-ποκριτής, κάτι που θα το επιθυµού-σε η Ενωση. Ετσι το «Σπάρταθλον»ξεκίνησε ως φιλοδοξία να ξαναφέρειστην επικαιρότητα το κατόρθωµατου Φειδιππίδη. Η ιδέα για τη δηµι-ουργία του οφείλεται σε µία συγκυ-ρία και ανήκει στο Βρετανό σµήναρ-χο της RAF Τζον Φόντεν.

Ο ελληνονάτρης Βρετανός διαβά-ζοντας στον Ηρόδοτο, έµαθε για τοκατόρθωµα του Αθηναίου Φειδιππί-δη που έτρεξε στη Σπάρτη για να ζη-τήσει βοήθεια και αναρωτήθηκε ανένας άνθρωπος σήµερα θα µπορού-σε ένα διανύσει τα 250 χλµ. Αθήνας-Σπάρτης σε δύο ηµέρες. Αποφάσισενα έχει ίδια αντίληψη και µε τέσσε-ρις συναδέλφους του ήρθε το φθινό-πωρο του 1982 στην Αθήνα. Στηνελληνική πρωτεύουσα µέλη της βρε-τανικής παροικίας και Ελληνες φίλοιτους που είχαν µάθει για το αναµε-νόµενο εγχείρηµα, τους επιφύλαξανθερµή υποδοχή.

Στις 8 Οκτωβρίου αρχίζουν τοτρέξιµο και µετά από 36 ώρες ο ΤζονΦόντεν φτάνει στη Σπάρτη καιακουµπάει µε συγκίνηση το άγαλµατου Λεωνίδα. Μισή ώρα νωρίτερα εί-χε φτάσει ο φίλος του Τζον Σκόλτενκαι ο Τζον Μακ Κάρθι τερµάτιζε σεχρόνο λιγότερο από 40 ώρες. Η οµά-δα των Βρετανών απέδειξε ότι οάθλος του Φειδιππίδη µπορούσε ναεπαναληφθεί.

Η φιλοδοξία είχε µετατραπεί σεπράξη και ο Τζον Φόντεν οραµατίζε-ται την καθιέρωση του αγώνα δρό-µου σε ετήσια βάση. Το όραµά τουδιαδίδεται αµέσως, το ενστερνίζο-νται πολλοί παγκόσµιοι αθλητές καιτην επόµενη χρονιά το Α’ διεθνέςΣπάρταθλον ήταν γεγονός. Ετρεξαν45 δροµείς από 11 χώρες.

Η επιτυχία και η ανταπόκρισηήταν τέτοια που το 1984 ιδρύεται ο∆ιεθνής Σύνδεσµος Σπάρταθλον.

Εκτοτε ανελλιπώς κάθε Σεπτέµ-βριο διοργανώνεται ο αγώνας δρό-µου. Και γίνεται τον Σεπτέµβριο

επειδή αυτό τον µήνα τοποθετείχρονολογικά ο Ηρόδοτος την απο-στολή Φειδιππίδη στη Σπάρτη. Μά-λιστα, χρόνο µε το χρόνο η συµµετο-χή αθλητών αυξάνει και έτσι φέτος ηεπιτροπή αναγκάστηκε να θέσειακόµη πιο αυστηρές προϋποθέσειςσυµµετοχής που αναφέρθηκαν πιοπάνω. Αρκεί να σηµειωθεί ότι το2005 έλαβαν µέρος 274 αθλητέςαπό όλο τον κόσµο και τερµάτισαν101 από αυτούς.

Η εµπειρία πάντως την οποία απο-κτούν όσοι συµµετέχουν είναι µονα-δική, αν πιστέψουµε τα ίδια τα λόγιατων αθλητών. Αλλωστε στη ιστοσελί-δα www.spartathlon.gr, όπου αναφέ-ρονται τα πάντα για τον αγώνα,υπάρχουν οµολογίες αθλητών πουπαραδέχονται ότι έλαβαν µε δισταγ-µό µέρος την πρώτη φορά για να πα-ραδεχτούν ότι η εµπειρία τους έγινεεµπειρία ζωής την οποία έκτοτε φρο-ντίζουν να επαναλαµβάνουν, παράτις ιδιαίτερα σκληρές συνθήκες τουυπερµαραθώνιου αυτού.

Κάθε χρόνο ακολουθούν τα βήµατα του Φειδιππίδη ∆ιεθνής αγώνας δρόµου µε τη χορηγία Ιδρύµατος «Σταύρου Νιάρχου»

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 200618 ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

1. ∆εν καρποφορεί το καλοκαίρι. 2.Η σύγχρονη, καθηµερινή γλώσσα.3. Αρθρο. - Στενός συνεργάτης τουΧίτλερ, που εκτελέστηκε το 1947.4. Ηθικό επίµεµπτοι. - Το πραγµατι-κό επίθετο του Λοτί. 5. Σχετικό µεέντονο συναίσθηµα ρήµα. - Αρχαί-ος συµπερασµατικός σύνδεσµος. -6. Το µικρό όνοµα του συνθέτη του«Πρωτοµάστορα» (µε άρθρο). 7.Τόσα χρόνια έζησε ο Καζαντζάκης. -Αρνητικό µόριο των λατινικών. 8.Υπονοούν και τα οργιαστικά. 9. Μέ-ρος του δαχτύλου (καθ.). - Κατηγο-ρία φαγητών. 10. Μορφή γνωστο-ποίησης.

ΚΑΘΕΤA

1. Εχει τις πηγές του (αιτ.). - Σύµβο-λο µιας πράξης. 2. Αποκαλούνται οισυνταξιούχοι καθηγητές Πανεπι-στηµίου. 3. Από τα τρία... δυο. -Αντίπαλος του Κλεισθένη (αιτ.). 4.∆υστυχής... προγονός µας. - Γαλλι-κή τουριστική πόλη, ξενικό (αντι-στρ.). 5. Σκακιστικό σύµβολο. - Εναρήµα και για το... κλίµα (αντίστρ.).6. Κήρυξε τον χριστιανισµό στουςΣλάβους. 7. Βεβαιότητα εκφράζει. -Αναφέρονται και επί διακυβέρνη-σης (γεν). 8. Πλωτό µέσο. - Ητανκαι η Θαλλώ (αντίστρ.). 9. ∆ιασχί-ζει την Αυστρία. - Οµόηχα φωνήε-ντα. - Αρχαίο τοπικό επίρρηµα, 10.«Το παιδί του κόρακα δε γίνεται...»(παροιµία). - Η ναυτία, αρχαϊστί.

ΛΥΣΗ ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟΥ

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

ΟΡΙΖΟΝΤΙA

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ 2.ΟΜΙΛΟΥΜΕΝΗ 3. ΤΟ - ΡΕΜ 4. ΑΤΙ-ΜΟΙ - ΒΙΟ 5. ΜΙΣΩ - ΟΥΝ 6. Ο ΜΑ-ΝΟΛΗΣ 7. ΟΓ - ΝΟΝ 8. ∆ΙΟΝΥΣΙΑ-ΚΑ. 9. ΡΑΞ - ΩΡΑΣ 10. ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

ΚΑΘΕΤΑ: 1. ΠΟΤΑΜΟ - ∆ΙΑ 2.ΟΜΟΤΙΜΟΙ 3. ΡΙ - ΙΣΑΓΟΡΑ 4. ΤΛΗ-ΜΟΝ - ΚΑΝ 5. ΟΞΥΝΩ 6. ΚΥΡΙΛΛΟΣ7. ΑΜΕ - ΗΝΙΩΝ 8. ΛΕΜΒΟΣ - ΩΡΑ9. ΙΝ - ΙΥ - ΕΚΑΣ 10. ΑΗ∆ΟΝΙ - ΑΣΗ

Πάνω: Συγκινητική στιγµή του τερµατισµού στο άγαλµα του Λεωνίδαστη Σπάρτη. Κάτω: Ούτε η κακοκαιρία, αλλά ούτε και η δύσκολη δια-δροµή κάµπτουν το ηθικό των δροµέων.

Του Εµµανουήλ Κουκουλάκη*Ειδικά για «Το Περιοδικό»

Ιστορικά, οι πρώτοι που ανακάλυ-ψαν το σαπούνι ήταν οι Σουµέριοιτης Βαβυλώνας στα 1500 π.Χ. ανα-κατεύοντας στάχτη, φυτά και λίποςζώων. Το µυστικό αυτό έγινε γνωστόστους Φοίνικες, από τους οποίους τοπήραν οι Γαλάτες (κάτοικοι της ση-µερινής Γαλλίας) και το µετέφερανστην Ευρώπη το 600 π.Χ. Από τουςΓαλάτες, το σαπούνι έγινε γνωστόστους Ρωµαίους της Ποµπηίας, οιοποίοι σύµφωνα µε τον ιστορικόΠλίνιο το χρησιµοποιούσαν για τονκαλλωπισµό της κεφαλής.

Ο Ελληνας γιατρός Γαληνός πουζούσε στη Ρώµη αναφέρει το 163µ.Χ. ότι το σαπούνι από στάχτη, λί-πος και άσβεστο χρησίµευε ως θερα-πευτικό µέσο, αλλά και για τον καλ-λωπισµό του σώµατος και των ρού-χων. Αναφέρεται επίσης, ότι οι Ρω-µαίοι ήταν αυτοί που χρησιµοποίη-σαν τον ασβέστη για να παρασκευά-σουν ένα ισχυρό αλκαλικό διάλυµαπου περιέχεται στη στάχτη, µε απο-τέλεσµα την καλύτερη σαπωνοποίη-ση του λίπους ή του ελαίου.

Υπάρχει όµως και µια άλλη ιστο-ρική εκδοχή. Οι Σουµέριοι και ειδι-κά οι Μινωίτες της Κρήτης είχαναναπτύξει εµπόριο σε όλη τη Μεσό-γειο και έτσι είναι πολύ πιθανό να εί-ναι οι πρώτοι που ανακάλυψαν καιµετέδωσαν το µυστικό της σαπωνο-ποιίας και της καυστικοποίησης µεασβέστη αλλά και φυσικό τρόπο καιαυτό προσδιορίζεται γύρω στο 2000µε 1000 π.Χ., 1500 χρόνια πριν τουςΡωµαίους. Αλλωστε, οι Μινωίτες καιοι Σουµέριοι άλειφαν το σώµα τουςµε λίπος ή λάδι για τις τελετές καιδεν αποκλείεται κάποια στιγµή νατο έτριψαν µε στάχτη και να είδανότι το λάδι έφυγε από το σώµα τους.Μια άλλη εκδοχή για το σαπούνι

Οι αρχαίοι λαοί όπως και οι Μι-νωίτες ετοίµαζαν την τροφή τους µεφυσικό τρόπο. Το κυνήγι ψηνότανως εξής: έβαζαν δύο πέτρες που µπο-ρεί να ήταν και ασβεστόλιθοι και σ’αυτές στήριζαν ξύλα στα οποία έβα-ζαν το κρέας να ψηθεί, σαν σούβλα.Οι ασβεστόλιθοι περιέχουν ανθρακι-κό ασβέστιο το οποίο λόγω της µεγά-λης θερµοκρασίας µετατρεπόταν σεοξείδιο του ασβεστίου. Το οξείδιοτου ασβεστίου έπεφτε στη στάχτη,

όπως και το λίπος των ζώων. Το νερό της βροχής µετέτρεπε το

οξείδιο σε υδροξείδιο του ασβεστί-ου, το οποίο είναι ισχυρό αλκαλικό.Τα ανθρακικά αλκάλια της στάχτηςµε το υδροξείδιο του ασβεστίου µε-τατρεπόταν σε υδροξείδιο του καλί-ου το οποίο αντιδρούσε µε το λίποςκαι µετατρεπόταν σε ένα είδος σα-πουνιού, µε εντελώς φυσικό τρόποκαι χωρίς την ηθεληµένη παρέµβα-ση του ανθρώπου. Το σαπούνι εκεί-νο είχε τη µορφή κρέµας και δενήταν στέρεο όπως τα σηµερινά (ταοποία παρασκευάζονται από υδρο-ξείδιο του νατρίου).

Ο αφρός και η καθαριστική δύνα-µη ήταν µικρά σε σχέση µε τα σηµε-ρινά, αλλά αυτή ήταν µια πολύ σηµα-ντική ανακάλυψη για τον άνθρωπο3500 χρόνια πριν. Βέβαια, η επεξερ-γασία µε αλάτι κρέµας σαπουνιούίσως έγινε από τους Ρωµαίους καιέτσι το σαπούνι έγινε σκληρότερο.Πιθανολογείται επίσης ότι οι Ρωµαίοιµετέφεραν την καυστικοποιηµένηµε ασβέστη κρέµα από τις κατακτή-σεις τους στη Μέση Ανατολή και τηνΕλλάδα, καθώς έχουν βρεθεί υπο-λείµµατα σαπουνιού στην Ποµπηίαη οποία καταστράφηκε το 79 µ.Χ.

Το σαπούνι άρχισε να παίρνει τησηµερινή του µορφή γύρω στα 1791όταν ο Γάλλος Νικολά Λεµπλάνκ πα-ρήγαγε σόδα (ανθρακικό νάτριο)από το αλάτι που καυστικοποιούσανοι σαπωνοποιοί µε ασβέστη. Το 1866

ο Βέλγος Σολβάι παρήγαγε την καυ-στική σόδα (υδροξείδιο του νατρίου)από την αµµωνία, η οποία χρησιµο-ποιείται µέχρι και σήµερα για τηνπαραγωγή σαπουνιών. Βέβαια, η εξέ-λιξη της χηµείας και της τεχνολογίαςέχει οδηγήσει στο να παρασκευάζο-νται σκληρά σαπούνια και υγρά (π.χ.σαµπουάν) από υποπροϊόντα τουπετρελαίου όπως και τα απορρυπα-ντικά. Ελάχιστα σαπούνια γίνονταισήµερα µε τον παραδοσιακό τρόποκαι τα χειροποίητα από λάδι ελιάς,

σόδα, νερό και αλάτι είναι ακόµα λι-γότερα. Καλό είναι ο καταναλωτήςνα διαβάζει τα συστατικά των σαπου-νιών και των σαµπουάν, για να γνω-ρίζει αν αυτό που χρησιµοποιεί είναιτελικά σαµπουάν ή απορρυπαντικό.

* Ο Εµµανουήλ Κουκουλάκης εί-ναι οµογενής ιδιοκτήτης της Σαπω-νοποιίας Κρήτης, η οποία παράγειχειροποίητα σαπούνια µε τον παρα-δοσιακό τρόπο χρησιµοποιώνταςελαιόλαδο.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2006 ΕΠΙΣΤΗΜΗ 19

Η ιστορία του σαπουνιού µέσα στους αιώνες

Του Χρήστου Μανωλά

Ξίδι αντί για χλωρίνη. Μαγειρικήσόδα αντί για παρκετίνη. Λεµόνιαντί για καθαριστικό µπάνιου. Φύλ-λα λεβάντας αντί για αποσµητικόχώρου. Το νέο σύνθηµα που φαίνε-ται ότι κερδίζει όλο και περισσότεροέδαφος στην Ελλάδα είναι ότι η «...‘πράσινη’ καθαριότητα είναι µισήαρχοντιά».

Πρόκειται για µια νέα εκστρατείατων οικολογικών οργανώσεων πουεξαπλώνεται συνεχώς και σκοπόέχει να αποδείξει ότι η εύκολη και«απόλυτη» καθαριότητα, που υποτί-θεται ότι προσφέρουν τα χηµικάαπορρυπαντικά, δεν είναι τόσοαθώα. Αντίθετα έχει σοβαρές συνέ-πειες τόσο στην υγεία όσων τα χρη-σιµοποιούν όσο και στο περιβάλλον.Τα παραδείγµατα, σύµφωνα πάνταµε το WWF Ελλάς, την Greenpeaceκαι άλλες οικολογικές οργανώσεις,είναι πολλά: η µυρωδιά του λεµονι-ού στα υγρά πιάτων δηµιουργείταισυνήθως µε τη λεµονίνη(limonene), ουσία ύποπτη για καρ-κινογένεση. Τα αποσµητικά χώρουµπορεί να περιέχουν παραδιχλωρο-βενζίνη (paradichlorobenzine), που

προκαλεί καρκίνο και ασθένεια τουήπατος. Οι παιδικές αλλεργίες, λένε,έχουν εικοσαπλασιασθεί τα τελευ-ταία 30 χρόνια. Αυτό σε µεγάλο βαθ-µό οφείλεται στην αυξηµένη χρήσηοικιακών χηµικών και µάλιστα τωνλεγόµενων «βιολογικών». Η εκστρα-τεία περιλαµβάνει και απλές οδηγίες«τις οποίες µπορούν να εφαρµόσουνόλοι».

Κάποιες από αυτές είναι: «∆ιαβά-στε προσεκτικά τη σύσταση των κα-θαριστικών που χρησιµοποιείτε καιπροτιµήστε όσα βασίζονται στο σα-πούνι, τη σόδα, το ξίδι ή το βόριο καιδεν περιέχουν χλωρίνη. «Εκατό χι-λιάδες νέες χηµικές ουσίες δηµιούρ-γησε ο άνθρωπος τα τελευταία 50χρόνια», εξηγεί ο χηµικός κ. ΓιάννηςΣιταράς. «Πραγµατικό ρεκόρ! Ωστό-σο το πρόβληµα δεν εντοπίζεται µό-νο το σπίτι. Κάθε λογής χηµικές ου-σίες απελευθερώνονται καθηµερινάστο περιβάλλον και απορροφώνταιαπό ανθρώπους και ζώα µε την τρο-φή, το νερό, ακόµα και την επαφήµε το δέρµα. Από τα φυτοφάρµακα,τα τρόφιµα και τα καλλυντικά», συ-µπληρώνει.

Πηγή: «Τα Νέα»

Ελάχιστα σαπούνια γίνονται σήµερα µε τον παραδοσιακό τρόπο, ενώ ταχειροποίητα από λάδι ελιάς, σόδα, νερό και αλάτι είναι ακόµα λιγότερα.

Οικολογικές οργανώσεις κατάτων χηµικών καθαρισµού

¢Â˘Ù¤Ú·, ∆Ú›ÙË, ¶¤ÌÙË: 10:00 .Ì. - 7:30 Ì.Ì.∆ÂÙ¿ÚÙË & ¶·Ú·Û΢‹: 10:00 .Ì. - 6:00 Ì.Ì.

™¿‚‚·ÙÔ: 9:30 .Ì.- 5:30 Ì.Ì.

Tel.:(718) 278-3600Tel.:(718) 278-3600

ODYSSEY OPTICAL, Inc.

øÚ˜ §ÂÈÙÔ˘ÚÁ›·˜

22-38 31st Street, Astoria, NY 11105

¢ÂÓ ÈÛ¯‡Ô˘Ó ¿ÏϘ ÂÎÙÒÛÂȘ∏ ÚÔÛÊÔÚ¿ ÈÛ¯‡ÂÈ ÁÈ· Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ÌÔÓ٤Ϸ Á˘·ÏÈÒÓ

∂ÈÛÙÚÔÊ‹ ¯ÚËÌ¿ÙˆÓ ‹ ·ÏÏ·Á¤˜ ‰Â Á›ÓÔÓÙ·È - √È ÙÈ̤˜ ÙˆÓ ÂÎÙÒÛÂˆÓ ‰ÂÓ ·ÏÏ¿˙Ô˘ÓÀ¿Ú¯Ô˘Ó ÂÚÈÔÚÈÛÌÔ› - ∏ ÚÔÛÊÔÚ¿ ÈÛ¯‡ÂÈ ÁÈ· ÂÚÈÔÚÈṲ̂ÓÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ·

S A L ED E S I G N E R

S U N G L A S S E S

5 0 %5 0 %O FO F FF + T A X+ T A X

∂∫¶∆ø™∂π™

1/2 ∆πª∏1/2 ∆πª∏∂∫¶∆ø™∂π™

1/2 ∆πª∏1/2 ∆πª∏∂∫¶∆ø™∂π™

1/2 ∆πª∏1/2 ∆πª∏

∑‹Ù Ë 25Ë ª·ÚÙ›Ô˘

Ο Γαληνός ανέφερε ότι το σαπού-νι από στάχτη, λίπος και άσβεστοχρησίµευε ως θεραπευτικό µέσο,αλλά και για τον καλλωπισµό τουσώµατος και των ρούχων.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 200620 ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ

Της Ιλέιν Μαρκούτσας

Οι περισσότεροι κάτοικοι του Σικάγο έχουνσυνδυάσει τη Γκρικ Τάουν µε τον γευστικόγύρο που γυρνάει στις ψησταριές και λιωµέ-νο σαγανάκι. Αλλά πίσω από τα τέσσερα τε-τράγωνα µε τα εστιατόρια και τα µαγαζιά πουπροσφέρουν µια γεύση Ελλάδας, η ΧόλστεντΣτριτ περιγράφει παραστατικά τις ρίζες µιαςολόκληρης κοινωνίας.

Μέρος της περιοχής είναι γνωστό ως το∆έλτα, ένα τρίγωνο που ορίζεται από τιςοδούς Χόλστεντ, Χάρισον και Πολκ και τη λε-ωφόρο Μπλου Αϊλαντ, όπου η πλειοψηφίατων Ελλήνων µεταναστών έφτιαξαν τα σπίτιατους στις αρχές του 20ου και µέχρι τη δεκαε-τία του ‘50, όταν αυτοκινητόδροµοι άλλαξαντο χάρτη και µια δεκαετία αργότερα το Πανε-πιστήµιο του Ιλινόι κατέλαβε µεγάλο µέροςτης περιοχής.

Η Αλέξα Γανάκος καταγράφει τη ζωή όπωςήταν τότε και τώρα στο «Γκρικ Ταουν του Σι-κάγο: Η ιστορία και οι συνταγές». Πολλά απόαυτά που γράφει περιέχουν την ουσία του νατρως µε Ελληνες, ένας από τους λόγους πουσε µαγνητίζει η Γκρικ Τάουν. Σε µερικές ελ-ληνικές οικογένειες οι συνταγές προστατεύο-νται αυστηρά. Ακόµα και όταν τις δίνουν στιςνεότερες γενιές, οι γιαγιάδες µιλάνε για πο-σότητες «µε το µάτι».

Η κα Γανάκος κατάφερε να πείσει 24 Ελ-ληνες του Σικάγο να µοιραστούν τα αγαπηµέ-να τους πιάτα, µερικά από τα οποία προέρχο-νται από το χωριό στην Ελλάδα. Η βασική Ελ-ληνική κουζίνα δεν είναι περίπλοκη. Τα υλι-κά είναι απλά. Ελαιόλαδο και λεµόνι, σκόρ-δο, ρίγανι, αλάτι και πιπέρι µετατρέπουν τοκοτόπουλο, το ψάρι και το αρνάκι σε θεσπέ-σιες γευστικές εµπειρίες.

Οι συνταγές της κας Γανάκος περιλαµβά-νουν ντολµάδες, αβγολέµονο, παστίτσιο, πέ-ντε διαφορετικούς τρόπους µαγειρέµατος γιατο αρνάκι, µπακλαβά και γαλακτοµπούρεκο.

Για τους Ελληνες το φαγητό δεν είναι µό-νο για τη θρέψη του σώµατος. Είναι τροφήγια το πνεύµα, άρρηκτα συνδεδεµένο µε τηφιλοξενία, που φέρνει κοντά οικογένεια καιφίλους. Αυτό είναι το νόηµα της «Γκρικ Τά-ουν».

Ας δούµε µερικές από τις συνταγές από τοβιβλίο αυτό.

Μουσακάς για χορτοφάγουςΧρόνος προετοιµασίας: 30 λεπτάΧρόνος µαγειρέµατος: 1 ώρα και 50 λεπτάΜερίδες: 8

Υλικά• 1/4 της κούπας συν δύο κουταλιές σού-

πας ελαιόλαδο• από 2 µεγάλα, κοµµένα σε φέτες του 1/4

της ίντσας: µελιτζάνες, πατάτες, κολο-κυθάκια

• 1 σκελίδα σκόρδο, ψιλοκοµµένη• 1 1/2 πάουντς κεφαλοτύρι τριµµένο• 2 κούπες γάλα• 1/2 κούπα βούτυρο• 2 κουταλιές σούπας καλαµποκάλευρο• 2 χτυπηµένα αυγά• 1/2 κούπα φρέσκος, ψιλοκοµµένος µαϊ-

ντανός

Ανακατέψτε τα λαχανικά µε το ελαιόλαδο.Ζεστάνετε ένα µεγάλο τηγάνι σε µεσαία φω-τιά. Τηγανίστε τα λαχανικά σε παρτίδες, γυρ-νώντας τα µία φορά, µέχρι να ροδίσουν (πε-ρίπου 8 λεπτά την πλευρά). Στραγγίξετέ τασε χαρτί κουζίνας. Προσθέστε το σκόρδο στοτηγάνι, ανακατέψτε για 1 λεπτό και πασπαλί-στε το στα λαχανικά.

Ζεστάνετε το φούρνο στους 325 βαθµούς.Τοποθετήστε ένα στρώµα µελιτζάνες σε λα-

δωµένο ταψί, 13 επί 9 ίντσες. Ρίξτε από πάνωτο µισό τυρί. Προσθέστε τις πατάτες και τακολοκυθάκια. Καλύψτε τα µε µελιτζάνες.

Ζεστάνετε µέχρι να βράσει το γάλα καιλιώστε το βούτυρο.

Ανακατέψτε µε το καλαµποκάλευρο καιβάλτε τα στο γάλα ανακατεύοντάς τα για 10λεπτά, µέχρι να «δέσει».

Βάλτε λίγο από το µείγµα στα αυγά καιόλα µαζί µετά µέσα στο υπόλοιπο µείγµα καιαφήστε το στη φωτιά για περίπου 4 λεπτά.

Ρίξτε το µείγµα στα λαχανικά, πασπαλίστετο µε το υπόλοιπο τυρί. Ψήστε το για 30-45λεπτά, σερβίρετε µε µαϊντανό.

Αρνί στο φούρνοΧρόνος προετοιµασίας: 20 λεπτάΧρόνος µαγειρέµατος: 2 ώρες και 8 λεπτά4 µερίδες

Υλικά• 2 κουταλιές σούπας παρθένο ελαιόλαδο• 4 µικρά µπούτια αρνιού• 4 σκελίδες σκόρδο ψιλοκοµµένο• 2 κούπες νερό• 1/2 κούπα τοµάτες φρέσκες ή σε κον-

σέρβα κοµµένες σε κύβους• χυµός 1 λεµονιού• 1 1/2 κουταλιά σούπας ρίγανι• 1/2 κουταλιά σούπας αλάτι• φρεσκοτριµµένο πιπέρι• 3 µεγάλες πατάτες, καθαρισµένες και

κοµµένες

Ζεσταίνετε το φούρνο στους 325 βαθµούςκαι το λάδι σε ένα ταψί. Προσθέτετε το αρνίκαι το γυρνάτε τακτικά µέχρι να ροδοκοκκι-νίσει απ’ όλες τις πλευρές για περίπου 8 λε-πτά.

Προσθέτετε το σκόρδο, το νερό, τις τοµά-τες, το χυµό λεµονιού, τη ρίγανη, το αλάτι καιτο πιπέρι.

Το αφήνετε για 45 λεπτά προσθέτονταςνερό αν χρειάζεται. Βάζετε τις πατάτες και τοαφήνετε για περίπου 1 ώρα και 15 λεπτά, µέ-χρι να µαλακώσουν.

ΞεροτήγαναΧρόνος προετοιµασίας: 30 λεπτάΧρόνος µαγειρέµατος: 3 λεπτά τη φοράΜερίδες: 60 κοµµάτια

Υλικά• 3 αυγά• 1 κούπα φρεσκοστυµµένο χυµό πορτο-

γαλιού• 1/4 της κούπας ούζο ή λικέρ µε άρωµα

γλυκάνισο• 2 κουταλιές σούπας καλαµποκέλαιο. Πε-

ρισσότερο για το τηγάνισµα• 1/4 κουταλιάς του καφέ αλάτι• 4 κούπες αλεύριΓια το σιρόπι• 5 κούπες ζάχαρη• 3 κούπες νερό• 6 γαρίφαλα• 1 ξυλαράκι κανέλα

• 2 κούπες τριµµένα καρύδια• χυµός 1 λεµονιού

Χτυπήστε τα αυτά σε ένα µπολ. Προσθέ-στε ανακατεύοντας το χυµό πορτοκαλιού καιτο ούζο, στη συνέχεια τις 2 κουταλιές λάδικαι το αλάτι.

Προσθέστε περίπου 3 κούπες αλεύρι. Ανα-κατέψτε µε τα χέρια προσθέτοντας αλεύριµέχρι να γίνει µια µαλακή ζύµη. Ζυµώστε για5-7 λεπτά. Καλύψτε µε πετσέτα και αφήστετο για 30 λεπτά.

Ζεσταίνετε τη ζάχαρη, το νερό, τα γαρίφα-λα και την κανέλα και τα βράζετε για 20 λε-πτά.

Προσθέτετε το λεµόνι, βράζετε για 2 λε-πτά και το αφήνετε να κρυώσει.

Χωρίστε τη ζύµη σε έξι µέρη. Απλώστε τοκάθε κοµµάτι σε αλευρωµένη επιφάνεια καικόψτε λωρίδες της 1 ίντσας. Τυλίξτε την καιστερεώστε τη µε οδοντογλυφίδες ώστε ναµοιάζει κάπως µε ρολό κανέλας. Συνεχίστε µετα υπόλοιπα.

Ζεσταίνετε το καλαµποκέλαιο στους 350βαθµούς και βάζετε 2 ξεροτήγανα.

Τηγανίζετε και το γυρνάτε µέχρι να ροδο-κοκκινίσει προσέχοντας να κρατήσει το σχή-µα του (περίπου 1 1/2 λεπτό την κάθε πλευ-ρά).

Στραγγίζετε µε χαρτί κουζίνας, βγάζετε τιςοδοντογλυφίδες και τα βουτάτε στο κρύο σι-ρόπι για 1 λεπτό. Σερβίρετε µε τα καρύδια.

Πηγή: «Σικάγο Τριµπιούν»

Ελληνικές παραδοσιακές γεύσεις στο Σικάγο

Πάνω αριστερά: Αρνάκι στο φούρνο µε πατάτες. ∆εξιά πάνω: Ξεροτήγανα πασπαλισµένα µε κανέλα. ∆εξιά κάτω: Το οπισθόφυλλοτου βιβλίου της Αλέξα Γανάκος, «Γκρικ Ταουν του Σικάγο: Η ιστορία και οι συνταγές».

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2006 ∆ΙΑΤΡΟΦΗ/ΝΕΡΟ 21

CosMedic Laser Center ¡ÈÒÛÙÂ Î·È ‰Â›ÍÙ ¤ÚÔ¯ÔÈ

ñ ∆ÂÏÂ˘Ù·›·˜ Ù¯ÓÔÏÔÁ›·˜ Laserscope Gemini ÂÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ·fi ÙÔÓ ÔÚÁ·ÓÈÛÌfi FDA

ñ ∞ÁÁ›· Ô‰ÈÒÓ ( Spider Veins)ñ ∂ÌÏÔ˘ÙÈṲ̂ÓË ·Ó·˙ˆÔÁfiÓËÛË ÂȉÂÚÌ›‰·˜

ËÏȷο ÂÁη‡Ì·Ù·, Rosacea, finelinesñ ∞ÔÙÚ›¯ˆÛË ÁÈ· οıÂ Ù‡Ô ‰¤ÚÌ·ÙÔ˜ñ Endermologie - Ì›ˆÛË Î˘ÙÙ·Ú›Ùȉ·˜ñ Botoxñ µÂÏÔÓÈÛÌfi˜ (acupuncture)ñ £Âڷ›˜ Ì·Û¿˙

™Ô˘Ë‰ÈÎfi, η˘Ù¤˜ ¤ÙÚ˜, amma, ÂÁ΢ÌÔÛ‡ÓË, ÚÂÊÏÂÍÔÏÔÁ›·

ñ ¶ÂÚÈÔ›ËÛË ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË Ù˘ Á‹Ú·ÓÛ˘ ÙÔ˘ ‰¤ÚÌ·ÙÔ˜

* ∏ ∞™º∞§∏™ ª∏ Ã∂πƒ√Àƒ°π∫∏ §À™∏* Ãøƒπ™ Ã√¡√Ã∂ø™∏

√ÚÌÔÓÈ΋ £Âڷ›·

√È ÔÚÌfiÓ˜ (natural hormones) Â›Ó·È ÊÙÈ·Á̤Ó˜ ·fi Ê˘ÛÈο ¤Ï·È·

Â›Ó·È ÂÁÎÂÎÚÈ̤Ó˜ ·fi ÙÔÓ ÔÚÁ·ÓÈÛÌfi FDA Î·È ÊÈÏÈΤ˜

ÛÙÔ ·ÓıÚÒÈÓÔ ÛÒÌ·.

∫·È Á˘Ó·›Î˜∞Ó Â›ÛÙ Á˘Ó·›Î· ÌÂÛ‹ÏÈη˜ Î·È ¤¯ÂÙÂ Û˘ÌÙÒÌ·Ù· fiˆ˜:

ñ£¤Ú̘-∂Í¿„ÂȘ (hot flashes)ñ¡˘¯ÙÂÚÈÓ¤˜ ÂÊȉÚÒÛÂȘñ∞¸Ó›·-¢È·Ù·Ú·¯¤˜ ‡ÓÔ˘ñ∞Ó Í¯ӿÙÂñæ˘¯ÔÏÔÁÈΤ˜ ªÂÙ·ÙÒÛÂȘñªÂȈ̤ÓË ÛÂÍÔ˘·ÏÈ΋ ‰È¿ıÂÛË

°È· ¿ÓÙÚ˜∞Ó Â›ÛÙ ¿ÓÙÚ·˜ ÌÂÛ‹ÏÈη˜ Î·È ¤¯ÂÙÂ Û˘ÌÙÒÌ·Ù· fiˆ˜:

ñ∞ÒÏÂÈ· Ù˘ ÂÚˆÙÈ΋˜ ‰È¿ıÂÛ˘ñ∞‡ÍËÛË ‚¿ÚÔ˘˜ñ¶ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Ì˘˚΋˜ ·Ó¿Ù˘Í˘ñªÂȈ̤ÓË ·ÓÙÔ¯‹

11 W. Lincoln Ave., Valley Stream, NY 11580, ∆ËÏ.: (516) 825-4046, www.cosmediclaserspa.com

20% ∂ÎÙˆÛËwith this ad

ªÈÏ¿Ì ∂ÏÏËÓÈο

∆fiÙÂ, ·Â˘ı˘Óı›Ù ÛÙËÓ ¤ÌÂÈÚË ÁÈ· ÔÚÌÔÓÔıÂڷ›·, Board Certified ∂ÏÏËÓ›‰· ÁÈ·ÙÚfi

MARIA E. LEVADA M.D., F.A.C.O.G., F.A.C.S. MEDICAL DIRECTOR

∫∂¡∆ƒ√ À°∂π∞™ °π∞ °À¡∞π∫∂™ ∫∞π ∞¡¢ƒ∂™•∂¡∏ ∫∞∆∞Ãøƒ∏™∏

√ π™ƒ∞∏§ ∂¡ ∆∏ ¶ƒ√º∏∆∂π∞ ∫∞π π™∆√ƒπ∞√ πÛÚ·‹Ï Û‹ÌÂÚÔÓ Â›Ó·È ÙÔ Î¤ÓÙÚÔÓ ·ÁÎÔÛÌ›Ô˘ ÂӉȷʤÚÔÓÙÔ˜. ∏ ηٷڷÛı›۷ ˘fiÙÔ˘ πËÛÔ‡ Û˘Î‹ ·Ó·‚Ï·ÛÙ¿ÓÂÈ. √ ‰È·ÛÎÔÚ›Û·˜ ÙÔÓ πÛÚ·‹Ï ÂÈÛ˘Ó¿ÁÂÈ ·˘ÙfiÓ ÂȘ ÙËÓ ÁËÓÙˆÓ ·Ù¤ÚˆÓ ·˘ÙÒÓ, ϤÁˆÓ «£¤Ïˆ ·ӷʤÚÂÈ ·˘ÙÔ‡˜ ¿ÏÈÓ ÂȘ ÙËÓ ÁËÓ ·˘ÙÒÓ, ÙËÓ ÔÔ›-·Ó ¤‰ˆÛ· ÂȘ ÙÔ˘˜ ·Ù¤Ú·˜ ·˘ÙÒÓ». π∂ƒ∂ªπ∞™ Ș:15. ∞È ÚÔÊËÙ›·È ÂÎÏËÚÔ‡ÓÙ·È ÂÓÒ-ÈÔÓ ÙˆÓ ÔÊı·ÏÌÒÓ ËÌÒÓ. ∞È ˘ÔÛ¯¤ÛÂȘ ÙÔ˘ ı£ÂÔ‡ ÂȘ ÙÔÓ ∞‚Ú·¿Ì, πÛ·¿Î Î·È π·ÎÒ‚ ηÈÙˆÓ ·ÔÁfiÓˆÓ ·˘ÙÒÓ, Â›Ó·È ˘ÔÛ¯¤ÛÂȘ Î·È ‰’ fiÏÔÓ ÙÔÓ ÎfiÛÌÔÓ Ù˘ ·ÓıÚˆfiÙËÙÔ˜. «∂ÓÛÔÈ Î·È ÂÓ Ùˆ Û¤ÚÌ·Ù› ÛÔ˘, ı¤ÏÔ˘ÛÈÓ Â˘ÏÔÁËı› ¿Û·È ·È Ê˘Ï·› Ù˘ Á˘», ÂÛ¯¤ıË Ô £Â-fi˜ ÂȘ ÙÔÓ ∞‚Ú·¿Ì. ∆· ·ÁÎfiÛÌÈ· ÁÂÁÔÓfiÙ· ÈÛÙÔÔÈÔ‡Ó Ù·˜ °Ú·Ê¿˜ fiÙÈ Ë ‚·ÛÈÏ›· ÙÔ˘£ÂÔ‡ Â›Ó·È ÏËÛ›ÔÓ, «Â› ı‡Ú·È˜». ∆Ô ‚È‚ÏÈ¿ÚÈÔÓ «√ π™ƒ∞∏§ ∂¡ ∆∏ ¶ƒ√º∏∆∂π∞ ∫∞π π™∆√-ƒπ∞» ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ù· ÛËÌ›· ÙˆÓ Î·ÈÚÒÓ Ì·˜, Î·È ÙÔ˘ Ù¤ÏÔ˘˜ ÙÔ˘ ·ÈÒÓÔ˜ Ù˘ ·ÚÔ‡Û˘,·Ì·Úوϋ˜ ‚·ÛÈÏ›·˜ Ù˘ ·Ì·ÚÙ›·˜ Î·È ÙÔ˘ ı·Ó¿ÙÔ˘ - Î·È Ù˘ fiÛÔÓ Ô‡Ùˆ ȉڇÛˆ˜ Ù˘‚·ÛÈÏ›·˜ ÙÔ˘ £ÂÔ‡, ÂÚ› Ù˘ ÔÔ›·˜ ÚÔÛ¢¯fiÌÂı· Ó· ¤ÏıÂÈ Â› Ù˘ Á˘.°Ú¿„·Ù ηı·Ú¿ ÙË ‰È‡ı˘ÓÛ›Ó Û·˜ Î·È ·ÔÛÙ›ÏÂÙ ·˘Ù‹Ó ÂȘ ÙËÓ ‰È‡ı˘ÓÛË:

Pantel Hatgis33-33 149 STREET, FLUSHING, N.Y., 11354 - 3241

Î·È ı· Û·˜ ·ÔÛÙ·Ï› ÙÔ ·ÓˆÙ¤Úˆ ‚È‚ÏÈ¿ÚÈÔÓ

το βιβλίο είναι φίλος(718) 784-5255

Του Γιάννη Ν. Κίννα, Ph.D.*Ειδικά για «Το Περιοδικό»

Στο θέµα του τίτλου ήταν αφιερω-µένη το 1977 η Παγκόσµια Ηµέραγια το Νερό, η 22α Μαρτίου, πουκαθιέρωσε η Γεν. Συνέλευση τουΟΗΕ µε την Απόφαση Α/RES 47193 της 22ας ∆εκεµβρίου 1992, δη-λαδή να γιορτάζεται κάθε χρόνο µεδιαφορετικό θέµα και µε έναν απότους οργανισµούς του ΟΗΕ η Ηµέ-ρα του Νερού.

Εφέτος η Παγκοσµία Ηµέρα γιατο Νερό καθοδηγήθηκε από τονUNESCO µε θέµα: «Water andCulture». Οπως σηµειώνει ο Οργα-νισµός που εδρεύει στο Παρίσι. «ε-γκαθιστούµε τις πόλεις µας κοντάστο νερόΖ κολυµπούµε στο νερόΖεργαζόµαστε µε το νερόΖ αγορά-ζουµε και πωλούµε το νερό κατάδιαφόρους τρόπους».

Η ζωή θα ήταν αδιανόητη χωρίςτο νερό. Βαθµιαία, αυτό αποτελείπροϊόν κατανάλωσης αλλά λησµο-νείται ότι το ίδιο µας το σώµα απο-τελείται κατά 80% από νερό ενώδύο τρίτα της επιφάνειας του πλα-νήτη καλύπτονται από αυτό.

Το θέµα «Water and Culture»επιβεβαιώνει ότι υπάρχουν πολιτι-στικές παραδόσεις ανά το κόσµοσχετικά µε το νερό. Από πολλέςθρησκείες το νερό αγιάζεται, ενώεπίσης χρησιµοποιείται κατά πολ-λούς τρόπους και από τη τεχνολο-γία. Το νερό είναι και αντικείµενοόλων των µορφών τέχνης.

Υπολογίζεται ότι η κατανάλωσητου νερού αυξάνει κατά 2,5% κάθεχρόνο, δηλαδή δύο φορές περισσό-τερο από την αύξηση του παγκό-σµιου πληθυσµού. Η ιδιωτικοποίη-ση διεθνώς µεγάλου τµήµατος τουτοµέα αυτού της ζωής και κατάπροέκταση της οικονοµίας αποτε-λεί πρόσθετο κίνητρο προσέλκυσηςτων επενδυτών, µε νέες στρατηγι-κές που ξεπερνούν τα σύνορα.

Η ανάγκη καθαρού πόσιµου νε-ρού ανά την υφήλιο είναι περισσό-

τερο από εµφανής. Οπως σηµειώνειη Αντιπρόεδρος της ΕυρωπαϊκήςΕπιτροπής Μάργκοτ Γουόλστροµ:«∆εν έχουµε συνειδητοποιήσει ότιπερισσότεροι από ένα δισ. άνθρω-ποι, το ένα έκτο του παγκόσµιουπληθυσµού, δεν διαθέτει επαρκείςυγιεινές συνθήκες διαβίωσης. Μεαποτέλεσµα ασθένειες και θανά-τους, ιδίως µεταξύ των παιδιών». Η

έλλειψη πόσιµου νερού επιβεβαιώ-νεται και από την εφαρµογή αφαλά-τωσης του θαλασσινού, µια διαδικα-σία που πάντως εξακολουθεί να έχειυψηλό κόστος. Συχνά λέγεται ότι οεπόµενος πόλεµος δεν θα είναι γιατο πετρέλαιο αλλά για το νερό. Αυ-ξάνονται οι ενδείξεις για ανεπάρ-κεια νερού σε παγκόσµια κλίµακα.Στη Βολιβία π.χ. η τρίτη σε πληθυ-σµό πόλη η Κοτσαµπάµπα, που βρί-σκεται στην εύφορη πεδιάδα τωνΑνδεων και είναι η περισσότερο πα-ραγωγική σε τρόφιµα, ήδη εµφανί-ζει σχετικά προβλήµατα. Ο συνδυα-σµός ξηρασίας και αύξησης του πλη-

θυσµού έχει µειώσει τον υδροφόροορίζοντα, µε αποτέλεσµα περιοχέςτης πόλης να µην έχουν καθηµερινάσυνεχώς νερό και οι αγρότες ναπροχωρούν σε καλλιέργειες πουαπαιτούν ολιγότερη άρδευση.

Εξ άλλου, το κοινό πρέπει ναπληροφορείται και να µετέχει στιςαποφάσεις που αφορούν τη ζωήτου. Κάθε δραστηριότητα ή γεγο-

νός που έχει συµβεί σχετικά µε τονερό είναι σηµαντική: πληµµύρες,µόλυνση του νερού, έλλειψη του,µείωση υπογείων υδάτων κλπ. Καιστις αποφάσεις για το τρόπο διαχεί-ρισης των νερών πρέπει οι πολίτεςνα µετέχουν.

Κατά συνέπεια, η ενηµέρωσητου κοινού και η εκπαίδευσή τουαποτελούν καίριο σηµείο εφαρµο-γής υδατικής πολιτικής από κάθεκράτος. Για παράδειγµα, η συµµε-τοχή του κοινού στη διαδικασίαυλοποίησης της Σύµβασης του Βου-κουρεστίου 1992 για την Προστα-σία της Μαύρης Θάλασσας από τη

Ρύπανση περιλαµβάνει εκτός απόνοµικά µέτρα για την εξασφάλισησυµµετοχής του κοινού στη διαδι-κασία λήψης αποφάσεων και τη σύ-σταση Κέντρων στη Βουλγαρία καιΡουµανία για τη Πληροφόρηση, Εκ-παίδευση και τους Πόρους τηςΜαύρης Θάλασσας.

Οπως είναι φυσικό και η Ευρω-παϊκή Ενωση έχει λάβει µέτρα σχε-τικά µε τη διαχείριση και ποιότητατων νερών και έχει εκδώσει σχετι-κές οδηγίες. Ο προβληµατισµός γιατο νερό έχει οδηγήσει και σε σύ-γκληση Παγκόσµιων Φόρουµ για τοΝερό. Το πρώτο στο Μαρακές (Μα-ρόκο, 1997). Το δεύτερο στην Ολ-λανδία (Χάγη, 2000) το τρίτο στηΙαπωνία (2003) και το «4ο WorldWater Forum» έγινε φέτος στη Πό-λη του Μεξικού (www.worldwater-forum4.org.mx). Το Φόρουµ οργα-νώνεται από τη Πόλη του Μεξικούκαι το Παγκόσµιο Συµβούλιο Νε-ρού, ένα µη κυβερνητικό οργανι-σµό που εργάζεται ως κέντρο έρευ-νας της πολιτικής που αφορά τα πα-γκόσµια θέµατα νερού.

Σύµφωνα µε τις αποφάσεις τωνΗνωµένων Εθνών για τους στόχουςΑνάπτυξης της Χιλιετίας, η διεθνήςκοινότητα έχει δεσµευθεί να µειώ-σει στο ήµισυ τον αριθµό των αν-θρώπων που δεν έχουν πρόσβασηστο νερό και υπηρεσίες υγιεινήςέως το έτος 2015.

Το νερό είναι πολύτιµο αγαθό,δεν είναι ατελείωτο και είναι ανα-ντικατάστατο. Οι υδατικοί πόροιπρέπει να χρησιµοποιούνται µε φει-δώ και ορθολογικά.. Το Πρόγραµµατων Ηνωµένων Εθνών για το Περι-βάλλον (UNEP) ασχολείται µε τηποιότητα του νερού µέσω του Glob-al Environmental MonitoringSystem (GEMS) σε συνεργασία µετον Παγκόσµιο Οργανισµό Υγείας (WΗΟ) αλλά και τον Παγκόσµιο Ορ-γανισµό Μετεωρολογίας (WΜΟ)και τον UNESCO.

Η «Ατζέντα 21», το κείµενο τηςοποίας εγκρίθηκε το 1992 στη Συν-

διάσκεψη του Ρίο, περιλαµβάνεικαι το Κεφάλαιο 18 για τους Πό-ρους του Πόσιµου(Φρέσκου) Νε-ρού. Και κατά τη Συνδιάσκεψη Κο-ρυφής του Γιοχάνεσµπουργκ το2002 το θέµα των υδατικών πόρωνήταν από τα κυριότερα.

Αποµένει να δούµε αν οι στόχοιγια το 2015 θα πραγµατοποιηθούν,πράγµα πάντως όχι τόσο εύκολο.

* Ο κ. Γιάννης Ν. Κίννας είναι πρώην Πρεσβευτής

για το Περιβάλλον

Υπάρχει επαρκές νερό στον πλανήτη;

Η διεθνής κοινότητα έχει δεσµευθεί να µειώσει στο ήµισυ τον αριθµότων ανθρώπων που δεν έχουν πρόσβαση στο νερό. Το νερό είναι πολύτιµο αγαθό,

δεν είναι ατελείωτο και είναιαναντικατάστατο.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 200622 ΑΝ∆ΡΑΣ

Η πιο συχνή διαταραχή της σεξουα-λικής λειτουργίας, σύµφωνα µε πρό-σφατες στατιστικές έρευνες, αφούεπηρεάζει σχεδόν το 30% του ανδρι-κού πληθυσµού, είναι η πρώιµη εκ-σπερµάτιση. Οι ηλικίες που πάσχουνπιο συχνά είναι αυτές των 20-40ετών. Πρωτοπαθής λέγεται η πάθη-ση όταν υφίσταται απ’ αρχής, απότην έναρξη της σεξουαλικής δραστη-ριότητας, ∆ευτεροπαθής όταν, ενώπροηγούµενα όλα ήσαν φυσιολογι-κά, κάπου άρχισαν τα προβλήµατατης πρώιµης (πριν από την ώρα της)εκσπερµάτισης.

Oι παρακάτω τρεις καταστάσειςκαλύπτουν σχεδόν το όλο φάσµακαι αποτελούν αντικείµενο ειδικήςεκάστοτε θεραπείας.

• Ο άνδρας που, παρότι δεν τοθέλει, αδυνατεί να συγκρατήσειτην «εκπυρσοκρότηση» (εκσπερµά-τιση) για περισσότερο από 2-3 λε-πτά µετά την εισδοχή.

• Αυτός, που αδυνατεί να συ-γκρατηθεί για περισσότερα από 6-7λεπτά, µε αποτέλεσµα να µην ικα-νοποιείται ο ίδιος ή η σύντροφόςτου ή και δύο µαζί, και ζητάει τηβοήθεια του γιατρού.

Βλέπουµε, λοιπόν, ότι ενώ πα-λαιότερα θεωρούσαµε παθολογικήκατάσταση εκείνη κατά την οποία ηεκσπερµάτιση ήταν θέµα λίγωνδευτερολέπτων, σήµερα µιλάµε γιαδιάρκεια λίγων λεπτών (3-7). Βέ-βαια, η έννοια είναι οπωσδήποτεσχετική, αφού εµπλέκεται όλο καιπιο πολύ ο παράγοντας του «βαθ-µού ενόχλησης» που αναφέρει οασθενής. Αν αυτή η «γρηγοράδα»τον πειράζει και πόσο. Ακόµη, τοµέγεθος του προβλήµατος εξαρτά-ται από το βαθµό της ταυτόχρονηςικανοποίησης ή µη του ερωτικούσυντρόφου.

• Αυτός που «τελειώνει» σε λιγό-τερο από το µισό χρόνο απ’ ό,τι ήτανσυνηθισµένος όλη την προηγούµε-νη ζωή του. Αυτή είναι η λεγόµενηδευτεροπαθής, πρώιµη εκσπερµάτι-ση. Συνήθως είναι καταστάσεις που

θεραπεύονται εύκολα. Μια φλεγµο-νή του προστάτη µπορεί να προκα-λέσει πρόβληµα στυτικής αδυναµίαςκαι πρώιµης εκσπερµάτισης, Κατάλ-ληλη θεραπεία συχνά αποκαθιστάτα πράγµατα στο φυσιολογικό.

Σε ό,τι αφορά την αιτιολογία,δυστυχώς τις περισσότερες φορέςείναι δύσκολο να εντοπιστεί µεακρίβεια. Υπάρχει µια µεγάλη οµά-δα φαρµάκων που µπορεί να τηνπροκαλέσουν. Κυρίως αντικαταθλι-

πτικά αλλά και ένα πλήθος αντι-υπερτασικών φαρµάκων αποτε-λούν έναν σίγουρο «εχθρό» τηςστύσης, αλλά και της εκσπερµάτι-σης. Εκτός αυτών, ψυχολογικόστρες και φυσικό τραύµα µπορείκάπως εύκολα να προσδιοριστεί ωςαιτιολογικός παράγοντας και νααντιµετωπιστεί.

Η διάγνωση γίνεται κυρίως από

το λεπτοµερές και πολλές φορέςεπίµονο ιστορικό. Συνήθως οι άν-δρες αυτοί διστάζουν να περιγρά-ψουν το πρόβληµά τους.

Είναι ενδιαφέρον ότι µερικοίπάσχοντες επινοούν χίλια δύο τρικ,ώστε να βελτιώσουν την κατάστα-ση. Αλλωστε και οι ειδικοί θεραπευ-τές χρησιµοποιούν τις ίδιες µεθό-δους θεραπείας, Πολλοί χρησιµο-ποιούν κρέµα τοπικού αναισθητι-κού, ώστε να ελαττωθεί η υπερβολι-κή ευαισθησία. Αλλοι πάλι χρησι-µοποιούν τη µέθοδο της απότοµηςδιακοπής (τραβιούνται), έτσι ώστεη αίσθηση της επερχόµενης εκ-σπερµάτισης να ανασταλεί προσω-ρινά, ώστε να καθυστερήσει.

• Μπορείς να εντοπίσεις κάποιοσυναισθηµατικό ή ψυχολογικό σοκπου να συµπίπτει µε την έναρξητου προβλήµατός σου; Βέβαια, σεµια τέτοια περίπτωση πρόκειται συ-νήθως για δευτεροπαθή κατάστα-ση, δηλαδή ενώ παλαιότερα ταπράγµατα ήταν φυσιολογικά, κά-που άρχισε το πρόβληµα.

Η πιο συχνή όµως περίπτωση εί-ναι πρωτοπαθούς αιτιολογίας -δη-λαδή συνέβαινε ανέκαθεν- οπότεδεν είναι δυνατόν κάποιος να ανα-καλέσει τέτοια ζηµιογόνα συναι-σθήµατα. Υπάρχει άλλωστε σοβαρήυποψία ότι σε τέτοιες περιπτώσειςέχουµε να κάνουµε όχι µε συνειδη-τά αλλά µε υποσυνείδητα φορτία.∆ηλαδή, στην τρυφερή παιδική ηλι-κία και βαθµιαία στην εφηβική, ηυπόθεση της σεξουαλικής πράξηςέχει στιγµατιστεί σαν κάτι ρυπαρόκαι οπωσδήποτε καταδικαστέο, κυ-ρίως από τη θρησκεία.

Αλλά και η οικογενειακή γενι-κώς ατµόσφαιρα, ίσως δια της σιω-πής και της αποφυγής να συζητιού-νται «τέτοια πράγµατα», τελικά αυ-τή την απόλυτα φυσιολογική λει-τουργία τη µεταβάλλει σε κάτι πουκάθε άλλο παρά επιτρεπτό είναι.

Ιδιαίτερα στο θέµα του αυνανι-σµού, στον οποίο αναπόφευκταπροσφεύγει το νεαρό αγόρι, ακόµη

και σήµερα πλανώνται απόψεις ότιείναι φοβερά βλαπτικό για τηνυγεία, και άλλα πολλά, Φυσικό λοι-πόν είναι ο νεαρός να θέλει νααπαλλαγεί «απ’ αυτό το πράγµα»όσο το δυνατό γρηγορότερα, αν εί-ναι δυνατόν και µέσα σε ελάχισταδευτερόλεπτα! Ναι, αλλά κάτι τέ-τοιο καθιερώνεται ως φυσιολογικήκατάσταση και αργότερα είναι σχε-δόν αδύνατο να θεραπευτεί, αν καιοι ψυχολόγοι προσπαθούν ακόµηκαι µε ψυχανάλυση να το διορθώ-σουν. Χαρακτηριστικό του πάσχο-ντος είναι το γεγονός ότι καταφεύ-γει σε χίλια δύο φάρµακα, βιταµί-νες και βότανα.

Η θεραπεία εστιάζεται στηνπροσπάθεια καθυστέρησης της εκ-σπερµάτισης αρκετά, ώστε να απα-λειφθεί το άγχος που αισθάνεται οιίδιος ή ο σύντροφος. Πάντως πρέ-πει να τονιστεί ότι ο θεραπευτήςδεν πρέπει να στέκεται πάντοτε µετο... χρονόµετρο στο χέρι, µετρώ-ντας την ακριβή διάρκεια. Στην πε-ρίπτωση όµως που η σύντροφος δενπρολαβαίνει καν να παρακολουθή-

σει το... µατς, τότε εξαρτάται απότον άνδρα η περαιτέρω αντιµετώπι-ση. Αλλοτε πάλι η σύντροφος προ-σποιείται ότι όλα πάνε καλά, ενώδεν πάνε.

Η πρωτοπαθής πρώιµη εκσπερ-µάτιση είναι πολύ συχνά αµιγώςψυχογενής. Ετσι λοιπόν η θεραπείαείναι θέµα ειδικού θεραπευτή. Μεσυµµετοχή και των δύο παρτενέρ,το έργο γίνεται κυρίως συµβουλευ-τικό, για µεθόδους και τρικ καθυ-στέρησης, όπως η µέθοδος της συ-µπίεσης της βαλάνου. Ο προκαλού-µενος στιγµιαίος πόνος µπορεί νααναστείλει την εκσπερµάτιση. Τοίδιο επιτυγχάνεται πολλές φορές µετην ελάττωση της ευαισθησίας τηςβαλάνου µε χρήση διπλού προφυ-λακτικού ή τοπικού αναισθητικού.

Η φαρµακοθεραπεία είναι αυτόπου προτιµούν οι ασθενείς σήµερα.Τον καιρό που άρχισε η ευρεία χρή-ση των αντικαταθλιπτικών φαρµά-κων παρατηρήθηκε ότι χρήστες τέ-τοιων ουσιών παρουσίαζαν εµφανήκαθυστέρηση στην εκσπερµάτιση.Ιδιαίτερα η οµάδα των λεγόµενων«αναστολέων επαναπρόσληψης σε-ροτονίνης» είναι αυτή που, σύµφω-να µε πρόσφατες ανακοινώσεις,επιφέρει τα πιο ικανοποιητικά απο-τελέσµατα. Μάλιστα, η παροξετίνηαναφέρεται ως η πλέον αποτελε-σµατική. Συχνά η ανταπόκριση στηθεραπεία είναι ικανοποιητική, έτσιώστε ο χρόνος µέχρι την εκσπερµά-τιση να αυξηθεί 3 έως 10 φορές, ∆η-λαδή ο άνδρας που δεν µπορεί να«κρατηθεί» πάνω από 30-60 δευτε-ρόλεπτα µε τη θεραπεία µπορεί ναφτάσει από 1,5 έως και 7 λεπτά.

Πρόσφατα έχει παρατηρηθεί ότιτο φάρµακο που χρησιµοποιείταιτόσο εκτεταµένα στη σεξουαλικήανικανότητα, η συνδεναφίλη, µερι-κές φορές βοηθά πολύ και στην πα-ράταση της συνουσίας.

Με πολύ ενθαρρυντικά αποτελέ-σµατα δοκιµάζεται σήµερα έναςσυνδυασµός των αντικαταθλιπτι-κών µε τη συνδεναφίλη. Αλλωστε,και για τα φάρµακα τα σχετικά µετη στυτική δυσλειτουργία, γίνεταιπλέον (µε το αζηµίωτο πάντα!) απότις εταιρείες µεγάλη έρευνα γιακαινούργιες θεραπείες.

Πηγή: «Ιατρικά»

Η ταχύτητα βλάπτει τη σχέση

Η πρωτοπαθής πρώιµη εκσπερµάτιση είναι συχνά ψυχογενής, έτσι ηθεραπεία απαιτεί τη συµµετοχή και των δύο παρτενέρ.

COSMORAMATOURS, LTD1560 Broadway, New York, NY 10036

∞ÚÈıÌfi˜ °Ú·Ê›Ԣ 1211 (ÁˆÓ›· 46th street Î·È Broadway)

(212) 921-2372 ñ FAX (212) 391-4579

π¢π√∫∆∏∆∏™-¢π∂À£À¡∆∏™: ª∞∫∏™ ∫∞∆™∞¡∆ø¡∏™

∂¶π™∏ª∞ ∂¶π∫Àƒøª∂¡∂™ METAºPA™EI™ - ¶§∏ƒ∂•√À™π∞

°IA THN TAXEIA E¶I™TPOºH XPHMATøNY¶OBO§H ºOPO§O°IKøN ¢H§ø™EøN H§EKTPONIKø™

(ELECTRONIC FILLING OF YOUR TAX RETURNS FOR FASTER REFUNDS)

*À¶∞ƒÃ√À¡ ¶∂ƒπ√ƒπ™ª√π ∫∞π º√ƒ√π

$388*

$319*

© î

ï ô

ö

ª∂ ∫∞¡√¡π∫∂™ ¶∆∏™∂π™

A¶§H ¢IA¢POMH

∂¶π™∫∂º£∂π∆∂ ∆∏¡ ∂§§∞¢∞ ª∞™

A¶O

ME E¶I™TPOºH

+TAX

A¶O +TAX

BBBB EEEE TTTTTTTTEEEE RRRR HHHH OOOO MMMM EEEE SSSS

Architects-Engineers & Contractorse-mail: info@better-homes.gr/www.Better-Homes.gr

∞Ó·Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ì Real Estate, √ÈÎÔ‰ÔÌÈΤ˜ ∞‰ÂȘ,∫·Ù·Û΢¤˜ & ÃÚËÌ·ÙÔ‰fiÙËÛË ∂ÚÁˆÓ ̤ۈ ∂˘Úˆ·˚ÎÒÓ

¶ÚÔÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ ÁÈ· •ÂÓԉԯ›·, µ›Ï˜, ∂ÍÔ¯Èο ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·.ªÂ ∞ÌÂÚÈοÓÈÎË ∂ÌÂÈÚ›· & ¡ÔÔÙÚÔ›· ÛÙËÓ ∂ÏÏËÓÈ΋ ∞ÁÔÚ¿.

™¶∏§πø∆∏™ & ™À¡∂ƒ°∞∆∂™ ª∏Ã∞¡π∫√π™ÂÚ›ÊÔ˘ 11, ¶¿ÙÚ·, ∞¯·˚·˜, 26500,

∆ËÏ:+30-2610-(993-462) ñ Fax: +30-2610-(910-869)BÂÚÁȈً 7, ∞ÚÁÔÛÙfiÏÈ, ∫ÂÊ·ÏÏÔÓÈ¿,

∆ËÏ./Fax: +30-26710-(23-515) ñ Mobile: +30-6944-265-306© î

ï ô

ö

Get informedwww.thenationalherald.com

Η θεραπεία εστιάζεται στην προ-σπάθεια καθυστέρησης της εκ-σπερµάτισης αρκετά, ώστε νααπαλειφθεί το άγχος που αισθά-νεται οι ίδιος ή ο σύντροφος.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2006 ΓΥΝΑΙΚΑ 23

Οι αψεγάδιαστες επιδερµίδεςοφείλουν πολλά στις πούδρες, ταfoundations και τα κονσίλερ. Γι’ αυ-τό η σωστή εκπαίδευση και η ενη-µέρωση είναι απαραίτητες.

Foundation: Βρείτε το σωστό χρώµα

Για να επιλέξετε το σωστό χρώ-µα µέικ απ στο κατάστηµα καλλυ-ντικών, απλώστε µια µικρή ποσότη-τα κάτω από το πιγούνι και παρατη-ρήστε το χρώµα σε έναν καθρέφτηστο φως της ηµέρας. Αν σας φαίνε-ται φυσικό, τότε και µόνο τότε προ-

χωρήστε στο ταµείο του καταστή-µατος. Απαραίτητη προϋπόθεσηγια να φαίνεται το foundation σαςδιάφανο είναι να είναι καλά ενυδα-τωµένη η επιδερµίδα σας. Αφού βά-λετε την ενυδατική κρέµα, απλώ-στε τέσσερις δόσεις foundation στοµέτωπο, το πιγούνι και τα µάγουλα,απλώστε οµοιόµορφα µε ανοδικές

κινήσεις. Μην ξεχάσετε να το «σβή-σετε» στην περιοχή του λαιµού γιανα αποφύγετε το φαινόµενο «µά-σκα». Μετά το foundation πουδρά-ρετε ελαφρά.

Πούδρα: Σε σκόνη ή compact; Οποια και αν επιλέξετε, βεβαιω-

θείτε ότι η επιλογή σας γίνεται σύµ-φωνα µε τον τύπο της επιδερµίδαςσας, αφού και οι δύο µορφές έχουντη χρησιµότητά τους. Προτιµήστετην πούδρα σε σκόνη αν θέλετε µε-γαλύτερη κάλυψη, ενώ η compactπούδρα είναι πιο πρακτική χάρη

στο συνοδευτικό σφουγ-γαράκι. Το µυστικό καιστις δύο περιπτώσεις είναινα απλώσετε οµοιόµορφατο προϊόν τόσο στο πρό-σωπο όσο και στο λαιµό.

Αν διαλέξατε την πού-δρα σε σκόνη, πάρτε µε τοπινέλο µια ποσότητα πού-δρας και φυσήξτε το πινέ-λο για να αποµακρυνθεί ηπερίσσεια ποσότητα. Αρ-χίστε την εφαρµογή απότην περιοχή Τ, όπου συ-γκεντρώνεται η περισσό-τερη λιπαρότητα, και συ-νεχίστε στο υπόλοιποπρόσωπο. Οι ιριδίζουσεςπούδρες είναι ιδανικές γιατο βράδυ και για νεαρέςεπιδερµίδες. Οι µεγαλύτε-ρες σε ηλικία γυναίκες θαπρέπει να είναι πιο προσε-κτικές γιατί οι ιριδισµοί θατονίσουν τις λεπτές γραµ-µές και τις ρυτίδες.

Κονσίλερ: Απαραίτητο«εργαλείο»

Οι επαγγελµατίες µακι-γιέρ δεν κάνουν βήµα χω-ρίς αυτό. Το προϊόν-φετίχγια τους επαγγελµατίες εί-

ναι απαραίτητο «εργαλείο» και γιαπολλές γυναίκες. Καλύπτει δυ-σχρωµίες, «ενώνει» τα ρουθούνιατης µύτης µε το πρόσωπο, ενώ εξα-φανίζει τις σακούλες, τους µαύρουςκύκλους και τα ενοχλητικά σπυρά-κια. Σε µορφή στικ, υγρή, στιλό ήκρεµώδη, σας δίνει τη δυνατότητανα επιλέξετε αυτό που καλύπτει τις

ανάγκες σας. Το στικ προσφέρει ευ-κολία, το κρεµώδες περισσότερηκάλυψη, ενώ το στιλό είναι πιο πρα-κτικό.

Επιλέξτε το κονσίλερ έναν τόνοπιο ανοιχτό από το χρώµα της επι-δερµίδας σας και χρησιµοποιήστετο ως βάση για το µακιγιάζ των µα-τιών. Προϋπόθεση βέβαια είναι ηκαλή ενυδάτωση της περιοχής(αφού είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη).Από µια µάσκαρα τα θέλουµε όλα

Eπιβλητικό όγκο και µοναδικόµήκος, πλούσιες καµπύλες αλλά καιδιάρκεια στο αποτέλεσµα. Η µά-σκαρα είναι η απόλυτη πρωταγωνί-στρια στο µακιγιάζ κάθε σεζόν.

1. Για να βάλετε τη µάσκαρα, οκαλύτερος τρόπος είναι να κλείσετετα βλέφαρα, να περάσετε µια πρώ-τη στρώση και µετά, αφού ανοίξετετα µάτια, µια δεύτερη στρώση. Μετο βουρτσάκι δώστε έµφαση στις ρί-ζες.

Η ελαφριά απόχρωση που θαπάρει το βλέφαρο θα αναδείξει ταµάτια σας. Μην φοβηθείτε το λά-θος! Γι’ αυτό άλλωστε υπάρχουν οιµπατονέτες. Θα σας βοηθήσουν ναεξαφανίσετε κάθε τεχνική ατέλεια.

2. ∆ιαλέξτε την κατάλληλη µά-σκαρα µε κριτήριο τη σύνθεσή της(υποαλλεργική), την ικανότητά τηςνα αναδεικνύει τις βλεφαρίδες καιτην εργονοµική κατασκευή της.

Πολλοί επαγγελµατίες µακιγιέρδεν αρκούνται σε µία µόνο µάσκα-ρα για να δηµιουργήσουν το αποτέ-λεσµα που επιθυµούν. Αρχίζουν τοµακιγιάζ µε µια µάσκαρα ειδική γιανα δίνει όγκο. Προτιµούν αυτές πουστη συσκευασία περιέχουν χαρα-κτηρισµούς όπως «volumizing»,«thickening», «building» (ενδείξειςότι προσφέρουν όγκο) και τα «δο-ντάκια» στο βουρτσάκι είναι αραιά.Ενώ, για να δώσουν έµφαση στη λε-πτοµέρεια, αναζητούν λέξεις όπως«basic», «sheer» και «tint» στη συ-σκευασία. Πρόκειται για µάσκαραµε λεπτό βουρτσάκι που δίνει δυνα-τότητα κάθετου και πιο λεπτοµε-ρούς χειρισµού.

Οι βλεφαρίδες ζουν περίπου πέ-ντε µήνες, ενώ η κάθε βλεφαρίδα

χρειάζεται ένα περίπου µήνα για νααναπτυχθεί πλήρως. Αρκετός και-ρός, θα σκεφτείτε, αν αναλογιστείτεµε πόση υποµονή τιςΖ περιποιείστε.

Συµβουλή: Μην δανείζεστε και δανείζετε µάσκαρα

Τα µάτια µας είναι πολύ ευαί-σθητη περιοχή και είναι επιρρεπήσε µολύνσεις και αλλεργίες. Αν φο-ράτε φακούς επαφής, θα πρέπει ναείστε ιδιαίτερα σχολαστικές, αφούτόσο η µάσκαρα αλλά και οι φακοίείναι ξένα σώµατα γιο τα µάτια σαςκαι ο κίνδυνος µόλυνσης από τηνανεπαρκή φροντίδα πολλαπλασιά-ζεται.

Οι αδιάβροχες µάσκαρα αποδει-κνύονται σωτήριες όταν ξέρετε ότιη µέρα σας θα είναι µακριά και θέ-λετε να έχετε τέλεια εµφάνιση σε

όλη τη διάρκειά της ή όταν η αυξη-µένη θερµοκρασία απειλεί το µακι-γιάζ σας. Θα πρέπει να είστε όµωςπολύ προσεκτικές στο ντεµακιγιάζτων µατιών. Μην αφαιρείτε τηναδιάβροχη µάσκαρα µε το συνηθι-σµένο σας γαλάκτωµα. Το µόνο πουθα καταφέρετε είναι να ταλαιπωρή-σετε τα µάτια σας. Προτιµήστε ταεξειδικευµένο προϊόντα που αφαι-ρούν το χρώµα εύκολα και δεν ερε-θίζουν τα µάτια.

Μην παραλείπετε πριν και µετάαπό κάθε χρήση να σκουπίζετε τοβουρτσάκι µε ένα µαντιλάκι ντεµα-κιγιάζ, γιατί το προϊόν που συσσω-ρεύεται µειώνει κατά πολύ την «α-πόδοση» της µάσκαρα.

Πηγή: «Forma»

∆ώστε βάση στην επιδερµίδα και αποκτήστε βλέµµα µαγικό

Το foundation σας πρέπει πάνω απ’ όλα να δείχνει φυσικό.

§¤È˙ÂÚ ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÙÚÈ΋ Ï¿ÙË $300§¤È˙ÂÚ ÁÈ· ÙÔ ¿Óˆ ›ÏÔ˜ $50¶ÂÚÈÔ›ËÛË ÚÔÛÒÔ˘ $25 ¤ÎÙˆÛËMicrodermabrasion $30 ‰ÔÏ¿ÚÈ· ¤ÎÙˆÛË

∂∂Èȉ‰ÈÈÎΤ¤˜ ÙÙÈÈÌ̤¤˜ÁÈ· Ù· ηÏÏ˘ÓÙÈο Botox Î·È Restylane

««££ÂÂÚÚÈÈÓÓ‹‹ ∞∞ÓÓ··˙ˆÔÔÁÁfifiÓÓËËÛÛËË ¢¢¤¤ÚÚÌÌ··ÙÙÔÔ˜»»·Î¤ÙÔ

GGiifftt CCeerrttiiffiiccaattee AAvvaaiillaabbllee™˘Ó‰˘·ÛÌfi˜ Microderm/¶ÂÚÈÔ›ËÛ˘ ÚÔÛÒÔ˘

115500--2266 1144tthh AAvveennuuee,, WWhhiitteessttoonnee,, NNYY 1111335577wwwwww..VViittaaLLaasseerrSSppaa..ccoomm

∫∫··ÏϤ¤ÛÛÙÙ ÛÛÙÙÔÔ 771188--335577--22330000√È ÚÔÛÊÔÚ¤˜ ‰ÂÓ Û˘Ó‰˘¿˙ÔÓÙ·ÈDr. Karina Bibicheff Dr. David Avakian

ñLLaasseerr

MMeedd

iiccaall SSppaa

ñ

BBoottooxxRReessttyyllaannee

HHyyllaaffoorrmm‘MMeessoo--LLiifftt’ FFaacceelliifftt

CCeelllluulliittee//FFaatt TTrreeaattmmeennttssIIPPLL FFaaccee RReejjuuvveennaattiioonn

MMiiccrrooddeerrmmaabbrraassiioonnPPeerrmmaanneenntt MMaakkeeuupp

LLaasseerr HHaaiirr RReemmoovvaallHHaaiirr RReejjuuvveennaattiioonn

AAccnnee TTrreeaattmmeennttssMMeeddiiccaall PPeeeellss

FFaacciiaallss

AAggee IInntteerrvveennttiioonn ®®

Research gives you the lashes of your dream!

BBeeffoorree

AAfftteerr

NNeeww EEyyeellaasshh TTeecchhnnoollooggyyFFrroomm JJaann MMaarriinnii SSkkiinn

¢¢ˆÚÚ¿¿ÓÓ ÏÏÂÂÌÌÊÊ··ÙÙÈÈÎÎfifi ÌÌ··ÛÛ¿¿˙ ÌÌ Îο¿ıı ÌÌÈÈÎÎÚÚÔÔ‰‰ÂÂÚÚÌÌÈÈÎ΋‹ ÏÏ››··ÓÓÛÛËË//··ÔÔÏϤ¤ÈÈÛÛËË

© î

ï ô

ö

NICOSNICOLAIDES

∏ ÔÚ¯‹ÛÙÚ· ÁÈ· fiϘ ÙȘ ÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ Û·˜ ÂΉËÏÒÛÂȘ

¢È·ı¤ÙÔ˘Ì D.J.

Tel.: (201) 385-8217

The Cosmopolitans

Η µάσκαρα είναι η απόλυτη πρωταγωνί-στρια στο µακιγιάζ κάθε σεζόν.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 200624 ∆ΙΑΚΟΣΜΗΣΗ

www.ekir ikas.gr¢È·‚¿ÛÙ ÙÔÓ «∂.∫.»

fiÔ˘ ÎÈ ·Ó ›ÛÙ fiˆ˜ ·ÎÚÈ‚Ò˜

Ù˘ÒÓÂÙ·È ÛÙÔ ¯·ÚÙ›

www.ekir ikas.grñ ÂÚȤ¯ÂÈ ÔÏfiÎÏËÚË ÙËÓ ‡ÏË Ù˘ ÂÊËÌÂÚ›‰·˜ ñ ÚfiÛ‚·ÛË ÛÙ· ÂȉÈο ¤ÓıÂÙ·

ñ fiϘ ÔÈ ªÈÎÚ¤˜ ∞ÁÁÂϛ˜ ÛÙËÓ ÔıfiÓË Û·˜°È· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÙËÏÂʈӋÛÙ ÛÙÔ 718-784-5255

‹ ·ÔÛÙ›ϷÙÂ Ê·Í ÛÙÔ 718-472-0510

∞™À¡∞°ø¡π™∆∂™ ∆πª∂™!

∂¿Ó ÂӉȷʤÚÂÛÙ ӷ Ì·˜ ·ÓÙÈÚÔۈ‡ÛÂÙ ‹ Î·È Ó· ÚÔˆı‹ÛÂÙ ٷ ÚÔ˚fiÓÙ· Ì·˜ ÛÙË µfiÚÂÈ· ∞ÌÂÚÈ΋, ÙËÏÂʈӋÛÙ ̷˜ ÁÈ· Ó· Û·˜ ÛÙ›ÏÔ˘Ì ÙÔ˘˜ ηٷÏfiÁÔ˘˜ Ì·˜.

a b

∏ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ÛÙÔ Â›‰Ô˜ Ù˘ Î·È ·ÁÎÔÛÌ›ˆ˜ ÁÓˆÛÙ‹ ÂÏÏËÓÈ΋ ÂÈÛ·ÁˆÁÈ΋ ÂÙ·ÈÚ›· ÙÚÔʛ̈Ó

JOHN’S IMPORT FOODS∂∂∫∫§§∂∂∫∫∆∆∞∞ ∂∂§§§§∏∏¡¡ππ∫∫∞∞ ¶¶ƒƒ√√´√√¡¡∆∆∞∞ ∞∞’’ ¶¶√√ππ√√∆∆∏∏∆∆∞∞™™ ™™∂∂ ∞∞ƒƒππ™™∆∆∏∏ ™™ÀÀ™™∫∫∂∂ÀÀ∞∞™™ππ∞∞ ∫∫∞∞ππ ™™∂∂ ¶¶√√§§ÀÀ ÃÃ∞∞ªª∏∏§§∂∂™™ ∆∆ππªª∂∂™™

1-800-222-0458 ñ Tel.: (773) 792-1010 ñ Fax: (773) 792-11105515 NORTH NORTHWEST HIGHWAY, Chicago, IL 60630

Residential Orders: www.naturalfoodimports.comEmail: sales@naturalfoodimports.com

Business Orders: www.johnsimportfoodsinc.comEmail: sales@johnsimportfoodsinc.com

Οταν µιλάµε για ατµόσφαιρα, τιςπιο πολλές φορές εννοούµε τη δηµι-ουργία συναισθηµάτων. Πριν διακο-σµήσουµε, λοιπόν, ένα δωµάτιο, θαπρέπει να έχουµε αποφασίσει τιακριβώς ζητάµε από αυτό: χαλάρω-ση, υπερενεργητικότητα, ηρεµία,εξωστρέφεια, ροµαντισµό, πολυτε-λή µαξιµαλισµό; Ο,τι κι αν επιθυ-µούµε, επιτυγχάνεται εύκολα χάρηστην πληθώρα των στυλ και των δια-κοσµητικών εφαρµογών που έχουµεστη διάθεσή µας.

Το λευκό είναι απαραίτητοΤο απόλυτο χρώµα για µια ατµό-

σφαιρα «φρέσκια» και φιλική. Μπο-ρεί το εκρού και οι τόνοι της άµµουνα µη «συνεργάζονται» σωστά µετα-ξύ τους, όµως το λευκό λειτουργείάνετα και µε τα δυο, ενώ µε τα έντο-να χρώµατα δηµιουργεί υπέροχεςαντιθέσεις.

Οι τόνοι της άµµουΤα χρώµατα της άµµου και της

καραµέλας παραπέµπουν σε µια θε-τική, γήινη και «φωτεινή» εικόνα καιµε τους κατάλληλους συνδυασµούςπροσφέρουν µια αίσθηση «καλωσο-ρίσµατος».

Συνδυάζονται µε:• Τις χαλαρωτικές ιδιότητες του

κρεµ.• Την καθαρότητα του λευκού.• Τους χρωµατισµούς «πλούσιων»

ξύλων.• Τα λινά υφάσµατα που περιέχουν

µπεζ αποχρώσεις.• Τον µπρούντζο.• Τους τόνους της καραµέλας γάλα-

κτος ή του κακάο.• Τις µικρές πορτοκαλί πινελιές.

∆εν ταιριάζουν µε:• Τις εκρού αποχρώσεις που περιέ-

χουν ροζ.• Το ατσάλι και το αλουµίνιο.• Τις ροζ ξύλινες επιφάνειες.• Τα αξεσουάρ σε έντονα χρώµατα.• Το υπερβολικό µαύρο.

Το θετικό κρεµΠρόκειται για το πιο «ήσυχο»

χρώµα, καθώς επιβραδύνει τουςσφυγµούς και αφήνει τη χαλαρήδιάθεση να µας κυριεύσει.

Ταιριάζει µε:• Το «σπασµένο» λευκό.• Τους τόνους της άµµου.• Το φυσικό φως.• Τα υφάσµατα µε πράσινες πινελιές.• Τα «πλούσια» ξύλα, όπως είναι η

δρυς και το wenge.Η απαλότητα του εκρού

Είναι ένα ουδέτερο, χαλαρωτικόχρώµα και αποτελεί το τέλειο αντί-δοτο στο στρες.

Συνδυάζεται µε:• Το «καθαρό» άσπρο χρώµα.• Τα ξύλα που έχουν σκούρα «νερά».• Τα υφάσµατα µε µοβ αποχρώσεις.• Τις πέτρες και τους γρανίτες µε

γκρι ή απαλές µπλε γραµµώσεις.• Το ασήµι και το χρώµιο.• Το γκρι και το καφέ.• Το πράσινο, το µοβ και το κόκκινο.• Το κρύσταλλο και το γυαλί.

∆εν ταιριάζει µε:• Οτιδήποτε κίτρινο.• Τα κραυγαλέα δέρµατα.• Τις µπεζ πέτρες ή µάρµαρα.• Τις κρεµ πορσελάνες.

Πηγή: «Grazia»

Ατµοσφαιρικοίχώροι