1

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Χ Ο Ρ Ο Σ

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΕΚΤΑΣΕΙΣ

Στην Ελλάδα του 20ου αιώνα

Τάξη Α’

6ο ΓΕΛ Ζωγράφου

Υπεύθυνη καθηγήτρια:

Πουή-Σαμουρίδου Θεοδώρα

Α’και Β’ τετράμηνο

Σχλ. Έτος 2012-2013

2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ σελίδα

Παρουσίαση ομάδων 3

Παρουσίαση φάσεων 4

Αντί προλόγου 5

Εισαγωγή 6

1η φάση ο χορός και εμείς 7

2η φάση ο χορός και οι άλλοι 9

3η φάση ο χορός και το γενικό περιβάλλον 14

Βιβλιογραφία 22

3

Χωριστήκαμε σε τρείς ομάδες

συζητήσαμε και ορίσαμε το όνομά μας

Loco Dancers

Καλαντζή Ντόρα,

Κόρμπου Γεωργία,

Λουκοπούλου Σπυριδούλα,

Μάνθου Γεωργία-Άννα,

Ντόβολου Γιώτα,

Σαμουρίδης Νίκος

Dance Machines

Αγιανκατζόγλου Σίμος

Ανδριόπουλος Βασίλης

Παρασίδης Χρήστος,

Παστρικός Δημήτρης

Παπαϊωάννου Γιώργος

Γιώργος Παπαϊωάννου

Street Angels

Κρούια ΈγκλαΜάγκανου Νίκη

Ράκας ΕλευθέριοςΣαμπάνη ΆντζελαΧωραβάτης Άκης

Ψιροπούλου Φαίη

41η φάση

Ο χορός κιεμείς

2η φάση

Ο χορός και οι άλλοι

1η φάση

Ο ΧΟΡΟΣ ΚΑΙ ΕΜΕΙΣ

3η φάση

Ο χορός και το Γενικόπεριβάλλον:

κοινωνικοοικονομικέςαλληλεπιδράσεις

Ελλάδα 20ος αιώνας

Χωρίσαμε την εργασία μας σε τρεις φάσεις

[Πληκτρολογήστε μια φράση από τοέγγραφο ή τη σύνοψη για ένα

ενδιαφέρον σημείο. Μπορείτε νατοποθετήσετε το πλαίσιο

κειμένου οπουδήποτε στοέγγραφο. Χρησιμοποιήστε την

καρτέλα "Εργαλεία πλαισίουκειμένου" για να αλλάξετε τημορφοποίηση της ελκυστικής

φράσης.]

5

Αντί προλόγου«Ο χορός είναι όλη μου η ζωή. Μέσα από τον χορό μπορώ ναεκφράσω όλα τα συναισθήματά μου: την χαρά, την λύπη, τηναπόγνωση, την αδικία, την ελευθερία, την αγάπη, τον έρωτα,την φιλία...τα πάντα.Όταν χορεύω βρίσκομαι σε έναν δικό μου κόσμο δενσκέφτομαι τίποτα και κανέναν. Αφήνω μόνο την μουσική νακατακλύσει το σώμα μου και την ψυχή μου να μιλήσει μέσααπό τις κινήσεις μου!Ο χορός είναι σαν οξυγόνο για μένα...μια φυσική σταθεράπου δεν πρόκειται να αλλάξει ποτέ και μου δίνει δύναμη νασυνεχίσω...Χορεύω σημαίνει ζω.»

«Λοιπόν, ως μέλη αυτού του φόρουμ υποθέτω ότι όλοιαγαπάμε το χορό! Τι είναι όμως για όλους εμάς ο χορός???Για μένα είναι απόλυτη ελευθερία, έκφρασησυναισθημάτων που δεν περιγράφονται με λόγια,μια απόδραση από τον υπόλοιπο κόσμο... Όταν χορεύω είμαιμόνο εγώ, η μουσική και το δάπεδο... Και συνεργαζόμαστεγια να δημιουργήσουμε κάτι όμορφο.Θα ήθελα πολύ να μάθω τι σημαίνει για όλους εσάς ο χορός,τι νιώθετε όταν χορεύετε και πώς πιστεύετε ότι σας βοηθάει οχορός.» (Δηλώσεις χορευτών)

6

ΕισαγωγήΟι Έλληνες πίστευαν ότι ο χορός ήταν δώρο των θεών προς τονάνθρωπο για να μπορεί να ξεχνιέται, μέσω αυτού, από τους κόπουςκαι τις θλίψεις της ζωής του.

Περιγραφές χορού συναντάμε σε αρχαιότατα κείμενα και ήδη στονΌμηρο, τον βρίσκουμε σε πλήρη άνθηση, με αποκορύφωμαασφαλώς της τελειοποίησής του την κλασσική.

Εξ άλλου η μυθολογία διέθετε «ειδική» έφορο του χορού την μούσαΤερψιχόρη, ενώ ακόμα και ο Σωκράτης αισθάνονταν ιδιαίτερη κλίσηστο χορό και τον απολάμβανε με ευχαρίστηση: «Της δε Μέμφιδοςορχήσεως, ήρα και Σωκράτης ο σοφός και πολλάκιςκαταλαμβανόμενος ορχούμενος, ως φύση Ξενοφών, έλεγε τοιςγνωρίμοις, παντός είναι μέλος γυμνάσιον την όρχησιν.»2 (Αθηναίου,«Δειπνοσοφισταί» Β.Α. 37) Δηλαδή: «Ακόμα κι ο σοφός Σωκράτηςαγαπούσε το χορό της Μέμφιδος, και όταν πολλές φορές, τονέπιαναν να χορεύει, όπως λέει ο Ξενοφώντας, έλεγε στουςγνωστούς του ότι ο χορός αποτελεί άσκηση για κάθε μέλος τουσώματος».

Χορός είναι η ρυθμική κίνηση ενός ή περισσότερων προσώπων πουεκτελείται με συνοδεία μουσικής ή τραγουδιού. Στην αρχαιότηταλεγόταν χορός το και το άσμα των ορχουμένων (το τραγούδι) καιαυτή η ομάδα των ορχουμένων (χορευτών). Σύμφωνα μετον Maurice Bejarts ο χορός είναι μια από τις σπάνιες ανθρώπινεςδραστηριότητες όπου ο άνθρωπος δίνεται ολοκληρωτικά: σώμα,καρδιά και πνεύμα1.

Ως τέτοια δραστηριότητα λοιπόν, εμφανίζεται πολύ νωρίς στιςανθρώπινες κοινωνίες ως μέσο εξωτερίκευσης συναισθημάτων καιως λατρευτική τελετουργία

7

1η φάση

«Ο χορός και εμείς»

Στόχος:

Να ερευνήσουμε τη σχέση μας με το χορό ως άτομα και ωςομάδα.

Οι ενέργειες μας:

1. Να συζητήσουμε κατά ομάδες για τη σχέση μας με τοχορό και να δημιουργήσουμε ένα ερωτηματολόγιοαντιπροσωπευτικό, του οποίου οι απαντήσεις θα έπρεπενα απαντούν στο στόχο μας.

2. Συζητήσαμε για τα ερωτήματα που κατέγραψε η κάθεομάδα σε ολομέλεια για να καταλήξουμε στο τελικόερωτηματολόγιο.

3. Η ομάδα Street Angels ανέλαβε να κάνει την ηλεκτρονικήμορφοποίηση του ερωτηματολογίου, το οποίο θαπεριλάμβανε σε μια στήλη τα ονόματα των μελών τουτμήματος που θα απαντούσαν τις ερωτήσεις κλειστούτύπου του ερωτηματολογίου.

8

Το ερωτηματολόγιο είχε εξής ερωτήματα:

Χορεύω;

Έχω κάνει ποτέ χορό σε σχολή;

Μ’ αρέσει να βλέπω άλλους να χορεύουν;

Βλέπω χορό στην τηλεόραση;

Ποιος είναι ο αγαπημένος μου χορός;

Έχω λάβει ποτέ μέρος σε διαγωνισμό χορού;

Χορεύω στα πάρτι;

Θα ήθελα ποτέ να ασχοληθώ επαγγελματικά με το χορό;

4. Όλα τα μέλη απάντησαν τα ερωτήματα.

5. Έγινε υπολογιστική επεξεργασία των απαντήσεων καιπαρουσίασή τους σε στηλοδιαγράμμματα από την ίδιαομάδα.

6. Τα αποτελέσματα παρουσιάστηκαν και συζητήθηκαν στηνολομέλεια του τμήματος έτσι ώστε να κατανοηθείκαλύτερα η σχέση των μελών με το χορό.

9

Από την έρευνά μας καταλήξαμε στα εξήςσυμπεράσματα:

Χορεύουμε σχεδόν όλοι

Το 1/3 χορεύει τακτικά

Οι χοροί που χορεύουμε ποικίλουν

Αρέσει σε όλους να παρακολουθούν χορό

10

2η φάση

«Ο χορός και άλλοι»Στόχος:

Να ερευνήσουμε τη σχέση του ειδικού περιβάλλοντός μαςμε το χορό και τις αλληλεπιδράσεις που καθορίζουν τελικάτις επιλογές, προτιμήσεις και συμπεριφορές μας.

Διαδικασία έρευνας:

Η ομάδα Street Angels ανέλαβε να ερευνήσει τηνσχέση των συνομηλίκων μας με το χορό.

1. Προσάρμοσε το ερωτηματολόγιο που δημιουργήθηκε γιατα μέλη του τμήματος και δημιούργησε 4 νέαερωτηματολόγια, ένα για κάθε τμήμα της Α΄ τάξης.

2. Πήρε τις απαντήσεις από τα 3 τμήματα του σχολείου μαςμόνο, επειδή το ένα δεν θέλησε να συνεργαστεί.

3. Επεξεργάστηκε υπολογιστικά τα αποτελέσματα.

4. Παρουσίασε στην ολομέλεια του τμήματος, τιςαπαντήσεις.

11

Αποτελέσματα της έρευνας:

Στην ερώτηση «Χορεύω;»

Το 88% των μαθητών απάντησαν θετικά.

Στην ερώτηση «Έχω κάνει ποτέ μάθημα σε σχολήχορού;» το 35% των μαθητών απάντησε θετικά.

Στην ερώτηση «Μ’ αρέσει να βλέπω τους άλλους ναχορεύουν;» το 91% των μαθητών απάντησε ή θετικά.

Στην ερώτηση «Σας αρέσει ο κλασικός χορός» το 24%των μαθητών απάντησε θετικά.

Στην ερώτηση «Έχετε λάβει ποτέ μέρος σε διαγωνισμόχορού» μόνο το 6% ων μαθητών απάντησε θετικά.

Τέλος στη ερώτηση «Θέλω να ασχοληθώεπαγγελματικά με το χορό;» το 35% των μαθητώναπάντησε θετικά.

Η Ομάδα Dance machines ανέλαβε να κάνει έρευνασχετική με τις σχολές χορού, τους χορευτικούςσυλλόγους και τα νυχτερινά κέντρα για χορό, τηςπεριοχής.

Οι επιμέρους στόχοι της συγκεκριμένης ομάδας ήταννα διερευνηθεί:

Το πλήθος των σχολών ή συλλόγων που υπάρχουν στηνπεριοχή μας.

Το πλήθος των μαθητευόμενων.

12

Το μέσο κόστος ετήσιων ή μηνιαίων συνδρομών

Τα είδη χορών που διδάσκονται.

Το πλήθος νυχτερινών κέντρων για χορό.

Το μέσο κόστος εξόδου για διασκέδαση πουπεριλαμβάνει χορό.

Τα κύρια είδη χορού που χορεύονται κατά τηδιασκέδαση.

Διαδικασία έρευνας:

1. Η ομάδα χωρίστηκε σε υποομάδες και ανέλαβεευθύνες για την υλοποίηση της έρευνας.

2. Έψαξε σε διαφημιστικούς καταλόγους της περιοχής γιαεντοπισμό του αντικειμένου αναζήτησης καικαταγραφή τηλεφώνων.

3. Επικοινώνησε τηλεφωνικά με τις σχολές και έθεσε ταερωτήματα.

4. Κατέγραψε ηλεκτρονικά τις απαντήσεις σε κατάλογο.

5. Επεξεργάστηκε τις απαντήσεις

6. Παρουσίασε τα αποτελέσματα στην ολομέλεια.

13

Αποτελέσματα έρευνας:

ΟΝΟΜΑΤΑ ΤΙΜΕΣ ΗΛΙΚΙΕΣ ΧΟΡΟΙ ΩΡΕΣ

ΓΙΑΝΝΑΤΟΥ Δ.60

5 - 35 ΜΠΑΛΕΤΟ 2 ΩΡΕΣ

ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

ΠΕΝΤΑΒΑΝΤΖΗ Ι.60

5 - 30 ΜΠΑΛΕΤΟ2 ΩΡΕΣ ΤΗΝΕΒΔΟΜΑΔΑ

ΚΩΣΤΑΚΗΣ50

5 - 35 ΜΠΑΛΕΤΟ2 ΩΡΕΣ

ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

BOLERO ΑΠΟ 205 - 85

ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ

ΤΑNGO

LATIN

ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΥΣ

ΗIP-HOP

BREAK DANCE

ΑΠΟ 2 ΩΡΕΣ

ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

14

Μια μελέτη που κάναμε σε ολομέλεια στην τάξη, πάνωσε ένα άρθρο του περιοδικό «Χορεύω», το οποίο είχεθέμα το μηχανικό χορό και πως ο αείμνηστοςκαθηγητής της Γυμναστική Ακαδημίας Κλωνάρης έκανετην καταγραφή του, αλλά και στη συνέχεια ένα βίντεοπου παρουσίαζε το χορό αυτό σε διάφορες εκδοχέςαπό διαφορετικά χορευτικά συγκρότημα, έκανε τηνομάδα Loco Dancers να επιχειρήσει να κάνεικαταγραφή χορού.

15

Διαδικασία καταγραφής:

1. Συζήτηση στην ομάδα για το τι, πού, πώς και πότε θακαταγραφεί.

2. Ανάληψη ευθυνών από τα μέλη για την διεξαγωγήτης καταγραφής.

3. Προετοιμασία συνέντευξης και τεχνικών μέσων.

4. Κλείσιμο συνάντησης με τον αυτοδίδακτο χορευτή

Θεόδωρο που μας προτάθηκε από την καθηγήτριάμας.

5. Συνέντευξη και καταγραφή σε βίντεο δύοαυτοσχέδιων χορών βασισμένων σε στίχους καιρυθμούς ηπειρώτικων τραγουδιών της τάβλας πουστις μέρες μας ελάχιστοι χορεύουν.

6. Παρουσίαση στην ολομέλεια του βίντεο καισυζήτηση για το τι είναι χορός.

16

3η φάση

«Ο χορός και Γενικό περιβάλλον:κοινωνικοοικονομικές αλληλεπιδράσεις

Ελλάδα 20ος αιώνα»Στόχος: Να δούμε την εξέλιξη του χορού στον 20ο αιώνααναφορικά με τις αλληλεπιδράσεις που διαμορφώθηκαναπό τις κοινωνικοοικονομικές συνθήκες της εποχής αυτής.

Διαδικασία έρευνας:

Κάθε ομάδα ανέλαβε να μελετήσει μία από τις τρείςκοινωνικές τάξεις της συγκεκριμένης περιόδου:

Μεγαλοαστοί

Αστοί-μικρομεσαίοι και

Εργατική-αγροτική τάξη.

Κάθε ομάδα χωρίστηκε σε υποομάδες οι οποίεςανέλαβαν να μελετήσουν συγκεκριμένη χρονικήπερίοδο του 20ου αιώνα:

1900-1940 (επιδράσεις από τους πρόσφυγες της Μ. Ασίας)

1940-1975 (διάρκεια του Μεσοπολέμου και το τέλος τηςΔικτατορίας)

1975-2000 (αποτελέσματα της παγκοσμιοποιήσης)

17

Η ομάδα Dance machines ερεύνησε για τηνμεγαλοαστική κοινωνία κυρίως μέσα από φωτογραφικόυλικό.

Τα συμπεράσματα που έβγαλαν μας αναφέρουν πως ηυψηλή κοινωνία (βασιλείς, ευγενείς κλπ) είχανεπηρεαστεί αρκετά απ την Ευρώπη και χόρευαν τουςπλέον αριστοκρατικούς χορούς, βαλς, ευρωπαϊκόταγκό,foxtrot κλπ. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την αρχήτης εξάλειψης ελληνικών χορών άρα και της ελληνικήςπαράδοσης από τον τρόπο ζωής της συγκεκριμένης τάξης.

Στα μέσα και τα τέλη του αιώνα η οικονομική άνεσηοδηγεί τα παιδιά των πλουσίων οικογενειών σταχοροδιδασκαλία και σχολές χορού για εκμάθησηκλασσικού χορού. Ή διοργάνωση χορών στα μεγάλασαλόνια είναι οι χώροι όπου οι προσκεκλημένοι θαεπιδείξουν τις ικανότητές τους στους ξενόφερτουςζευγαρωτούς χορούς.

18

Βεβαίως όλοι γνωρίζουμε από τις κοινωνικές στήλες τωνεφημερίδων, ότι πλέον στις μέρες μας, αρκετοί γόνοιπλουσίων οικογενειών διασκεδάζουν πρώτο τραπέζιπίστα στις πιο ακριβοπληρωμένες πίστες νυχτερινώνκέντρων των μεγαλουπόλεων χορεύοντας στους ρυθμούςΕλληνικών λαϊκών και ξένων κυρίως αμερικάνικων καιΑγγλικών ρυθμών, ζευγαρωτούς και ατομικούςμοναχικούς χορούς, σε πλήρη αρμονία με την μοναξιάπου βιώνουμε στις σύγχρονες κοινωνίες και πολλές φορέςυπό την επήρεια αλκοολούχων και άλλων παράνομων καιακριβοπληρωμένων ουσιών .

Η ομάδα street Angels ανέλαβε να μελετήσει τηνεξέλιξη του χορού σε σχέση με τιςκοινωνικοοικονομικές αλλαγές στην μεσοαστική τάξη.

«Οι κοινωνικοπολιτιστικές και άλλες αλλαγές πουσφράγισαν το τέλος του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου,ανάγκασαν πολλές οικογένειες να εγκαταλείψουν τιςκοινότητές τους, να συντελεστεί η πρώτη επαφή με τηνπόλη και το σπάσιμο της συνέχειας με το χωριό και ταπανηγύρια, που πλέον διοργανωνόταν με άλλο τρόπο, λόγοιπου επηρέασαν και τα είδη του χορού που χορεύονταν. Μετην απομάκρυνση από τις εστίες τους και η επαφή με ένανάλλο πολιτισμό, που πολλές φορές είναι ξένος,εμφανίστηκαν και τα πρώτα συμπτώματα της παρακμής τηςπαραδοσιακής πράξης και λειτουργίας του χορού, και έναςνέος τρόπος αντικατέστησε τον παλιό.

19

Πολλοί χοροί ξεχάστηκαν ή εγκαταλείφθηκαν. Τη διάσωσήτους, μπροστά στον κίνδυνο απώλειας της χορευτικήςπαράδοσης που ήταν συνυφασμένη σε πολλές περιοχές, μετην πλούσια κοινοτική παράδοση του Ελληνισμού,ανέλαβαν να την πράξουν οι σύλλογοι και τα σωματεία, είτεστις παροικίες των μεταναστών στην πόλη και το εξωτερικό,είτε οι ίδιοι εναπομείναντες, στο χωριό άνθρωποι. Υπόαυτές τις συνθήκες, οι σύλλογοι αποτέλεσαν πραγματικούςκιβωτούς διαφύλαξης και σωτηρίας της παράδοσης τωνχορών στην Ελλάδα.» (Φάνης Μαλκίδης)

Μετά την είσοδο των προσφύγων της Μ. Ασίας στονΕλλαδικό χώρο παρατηρούνται μεγάλες επιρροές από τηνμουσική παράδοσή τους και κυρίως τα ρεμπέτικαακούσματα που έγιναν το θεμέλιο για τη λαϊκή ελληνικήμουσική στα μέσα του αιώνα και ακόμα πιο μετά.

Μέχρι και σήμερα να ακούγονται και χορεύονται όχι απόμεσήλικες αλλά και νέους ρεμπέτικα τραγούδια σε νέεςεκτελέσεις και οι βασικοί χοροί που εκτελούνται σταακούσματα αυτά είναι χασάπικο, χασαποσέρβικο,καρσιλαμάς και ζεϊμπέκικο.

20

Βεβαίως η τάξη αυτή δέχθηκε μεγάλες επιρροές στιςχορευτικές της συνήθειες από τους χορούς πουπροβάλλοντα στις κινηματογραφικές ταινίες εγχώριες καιξένες (χάλι- γκάλι, τσα-τσα, rοck end roll, σέικκλπ.)Μεταγενέστερα όταν η τηλεόραση μπήκε σε κάθεαστικό σπίτι αλλά έφτασε και στην επαρχία όπου δενυπήρχε ο κινηματογράφος οι επιρροές ήταν ακόμα πιογρήγορες και εκτεταμένες.

Στης μέρες μας πολλοί νέοι δεν ακούνε ελληνική μουσικήκαι βεβαίως δεν χορεύουν καθόλου ελληνικούς χορούς. Ηπαγκοσμιοποίηση και τα μεγάλα συμφέροντα τωνΑμερικάνικων πολυεθνικών μουσικών εταιρειώνκατάφεραν να επιβάλουν τα δικά τους ακούσματα και νέεςχορευτικές συνήθειες, σε πολύ γρήγορους και σκληρούςρυθμούς , κατακτώντας ένα μεγάλο μέρος της νέας γενιάς,όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε όλα τα μήκη και τα πλάτη τηυφηλίου.

21

Οι Loco Dancers ερεύνησε την εξέλιξη του χορού στηνεργατική – αγροτική τάξη κατά την ίδια περίοδο.

Το ξεκίνημα του αιώνα βρίσκει την Ελλάδα να κυριαρχείταιαπό τον παραδοσιακό χορό. Η µικρή τότε Ελλάδα είναικαθαρά αγροτική, τα χωριά έχουν ξεχάσει τον οθωμανικόζυγό και µε σταθερή την οικονομία τους ξεφαντώνουν σεγάμους και πανηγύρια. Οι φορεσιές πλουτίζονται µεκεντήματα και µε κοσμήματα, πριν αντικατασταθούν από τηνευρωπαϊκή μόδα. Οι χωρικοί «κολλούν» γενναιόδωρα σταόργανα, ενώ πριν τους έδιναν προϊόντα από τη σοδειά τους.Το κλαρίνο συνεχίζει να εκτοπίζει το ζουρνά, το βιολί και τηλύρα.

Η συνοδεία «µε το στόμα» δίνει τη θέση της στην οργανικήσυνοδεία, οπότε ο χορός γίνεται πιο γρήγορος, πιο τεχνικός,πιο αυτοσχεδιαστικός. Οι γυναίκες αρχίζουν να ξεθαρρεύουν- σε όλο και περισσότερα μέρη μπορούν να σύρουν το χορό,να ανακατευτούν µε τους άντρες στον κύκλο, νασυμμετέχουν περισσότερο, σε όλες τις ηλικίες. Οι κάτοικοιμπορούν να μετακινούνται ευκολότερα για να πάρουν μέρος

22

σε πανηγύρια γειτονικών χωριών, οπότε πλουτίζουν τορεπερτόριό τους, όπως και οι οργανοπαίχτες.

Το ψυχαγωγικό στοιχείο κυριαρχεί στους χορούς τουκαρναβαλιού, παρά τις λατρευτικές ρίζες που υπάρχουν, τοοποίο είναι είτε μια σχεδιασμένη κίνηση και ολοκληρωμένοπρόγραμμα είτε ένα τυπικό, που περιλαμβάνει το χορό στηνπρογαμιαία διαδικασία, το ξύρισμα γαμπρού, το«ξεπροβόδισμα» του γαμπρού και της νύφης, και τογαμήλιο γλέντι.

Στο πανηγύρι, ο χορός κρατά το κεντρικό ρόλο. Τοπανηγύρι είτε για λόγους θρησκευτικούς, είτε για άλλους,αποτελεί ένα κοινωνικό γεγονός, που αναμένεται όλοσχεδόν τον χρόνο και παραμένει στη μνήμη, ως σημαντικήφάση της ανθρώπινης κοινοτικής ζωής. Εκεί οι μικρότεροιπαρακολουθούν τους μεγαλύτερους να χορεύουν και σιγά-σιγά αναδεικνύονται αυτοί που αγαπούν το χορό και θαγίνουν οι συνεχιστές της παράδοσης, βεβαίως πολλέςφορές προσθέτοντας δικά τους στοιχεία στους χορούςδεχόμενοι επιρροές από άλλες περιοχές που πήγαν καιείδαν άλλους χορευτές. Έτσι αυτή η εξέλιξη γινόταν αργάκαι μυστηριακά χωρίς να φαίνονται εύκολα αλλαγές.

23

Αυτό γινόταν γιατί οι κάτοικοι των περιοχών αυτών δενείχαν μεγάλη επαφή με τους έξω πολιτισμούς κυρίως στηνκεντρική ορεινή Ελλάδα άρα δεν δέχονταν μεγάλεςεπιρροές. Στους χορούς τους κυρίως κυκλικούς πουεκφράζουν και με αυτό τον τρόπο την συνοχή και το δέσιμοτων αυτών των κοινωνιών, παρατηρούμε καιαναπαραστάσεις από θέματα της κοινωνικής και αγροτικήςζωής. Αυτά τα θέματα πρώτα γίνονται τραγούδι στα χείλητραγουδοποιών, μετά παίζονται με τα τοπικά όργανα τουκάθε τόπου και ακολούθως οι μερακλίδες του χορούπροσπαθούν να εκφραστούν με κινήσεις τους σώματοςαρμονικά δεμένες στους στίχους και ρυθμούς τωντραγουδιών.

Συμπερασματικά για την 3η φάση παρατηρούμε ότι:

Ο 20ος αιώνας ήταν μια γέφυρα για νέες κουλτούρες καιιδέες όσο αφορά το χορό και σ’ αυτό έπαιξαν ρόλο μεγάλακοινωνικά, οικονομικά, πολιτικά γεγονότα (προσφυγιά,μετανάστευση, αστυφιλία, δικτατορία, τεχνολογικάεπιτεύγματα, παγκοσμιοποίηση ) καθώς όλοι μαςγνωρίζουμε πόσο χαρακτηριστικές ήταν η δεκαετίες 50, 60,

24

70, 80 και 90 με τις ρεμπέτικες, λαϊκές, Jazz , rock and roll,disco, μουσικές και χορούς.

Βιβλιογραφία:

Εικόνες από το google

Περιοδικό χορεύω

Διαδίκτυο