ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ...

23
ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ Παρουσίαση με τρόπο συνοπτικό των σχετικών φαινομένων ΑΜΑΛΙΑ Κ. ΗΛΙΑΔΗ, φιλόλογος-ιστορικός Αναπληρωματικό μέλος της ομάδας πρόληψης & αντιμετώπισης φαινομένων σχολικού εκφοβισμού του Μουσικού Σχολείου Τρικάλων 1 Αμαλία Κ. Ηλιάδη

Transcript of ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ...

Page 1: ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑgym-mous-trikal.tri.sch.gr › wp › wp-content › uploads › 2015 › 10 › via.pdfΜΟΡΦΕΣ

ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Παρουσίαση με τρόπο συνοπτικό των σχετικών φαινομένων

ΑΜΑΛΙΑ Κ. ΗΛΙΑΔΗ, φιλόλογος-ιστορικός

Αναπληρωματικό μέλος της ομάδας πρόληψης & αντιμετώπισης φαινομένων σχολικού εκφοβισμού του Μουσικού Σχολείου Τρικάλων

1 Αμαλία Κ. Ηλιάδη

Page 2: ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑgym-mous-trikal.tri.sch.gr › wp › wp-content › uploads › 2015 › 10 › via.pdfΜΟΡΦΕΣ

Τί είναι βία; H βία δεν είναι μόνο φυσική-σωματική, δεν είναι μόνο

ψυχολογική,

δεν είναι μόνο λεκτική, δεν είναι μόνο

καταπάτηση στοιχειωδών δικαιωμάτων,

έλεγχος, κοινωνική απομόνωση και οικονομική

εκμετάλλευση, …

2 Αμαλία Κ. Ηλιάδη

Page 3: ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑgym-mous-trikal.tri.sch.gr › wp › wp-content › uploads › 2015 › 10 › via.pdfΜΟΡΦΕΣ

Βία είναι …

• Κάθε συμπεριφορά ή συστηματική πολιτική συμπεριφοράς που χρησιμοποιείται για να εξαναγκάσει, να κυριαρχήσει ή να απομονώσει το θύμα.

• Είναι κάθε σωματική, ψυχολογική και λεκτική κακοποίηση

ανθρώπου που δημιουργεί σωματικό και ψυχικό πόνο ή και πληγές.

• Είναι η χρήση κάθε μορφής εξουσίας που επιβάλλεται στο άλλο

άτομο για τη διατήρηση του ελέγχου της σχέσης και την κατεύθυνση-χειραγώγηση της συμπεριφοράς του θύματος.

• Συχνά συμπεριλαμβάνει παραβίαση των δικαιωμάτων του

θύματος.

3 Αμαλία Κ. Ηλιάδη

Page 4: ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑgym-mous-trikal.tri.sch.gr › wp › wp-content › uploads › 2015 › 10 › via.pdfΜΟΡΦΕΣ

Αμαλία Κ. Ηλιάδη 4

Page 5: ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑgym-mous-trikal.tri.sch.gr › wp › wp-content › uploads › 2015 › 10 › via.pdfΜΟΡΦΕΣ

ΕΠΙΠΕΔΑ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΤΗΣ ΒΙΑΣ

• Διαπροσωπικό (στις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων)

• Διακρατικό (στις σχέσεις μεταξύ των κρατών)

• Κοινωνικό (μια κοινωνική ομάδα εναντίον της άλλης)

• Φυλετικό (μία φυλή εναντίον της άλλης)

• Προσωπικό( βία ατόμου στον ίδιο του τον εαυτό).

5 Αμαλία Κ. Ηλιάδη

Page 6: ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑgym-mous-trikal.tri.sch.gr › wp › wp-content › uploads › 2015 › 10 › via.pdfΜΟΡΦΕΣ

ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ • Απειλή τραυματισμού (χειρονομίες,

σπρωξίματα, ξυλοδαρμοί).

• Υβριστικές εκφράσεις, φραστικές επιθέσεις, προσβολές και απειλές, ειρωνεία, χρήση παρατσουκλιών.

• Εκβιασμοί για απόσπαση χρημάτων ή προσωπικών αντικειμένων.

• Προσπάθεια για κοινωνική απομόνωση.

• Αποστολή απειλητικού ή υβριστικού υλικού μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

• Διάδοση αρνητικών σχολίων εξαιτίας της καταγωγής, της κοινωνικής τάξης, της οικονομικής κατάστασης, εν γένει της διαφορετικότητας.

6 Αμαλία Κ. Ηλιάδη

Page 7: ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑgym-mous-trikal.tri.sch.gr › wp › wp-content › uploads › 2015 › 10 › via.pdfΜΟΡΦΕΣ

ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ

• Οι θύτες ξεπερνούν το 5%

• Τα θύματα συστηματικής βίας είναι 10% έως 15%

• Τα αγόρια σε σχέση με τα κορίτσια εμπλέκονται στην

άσκηση σωματικής βίας σε αναλογία 3 προς 1.

7 Αμαλία Κ. Ηλιάδη

Page 8: ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑgym-mous-trikal.tri.sch.gr › wp › wp-content › uploads › 2015 › 10 › via.pdfΜΟΡΦΕΣ

ΕΝΔΟΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΒΙΑ

• Βία μεταξύ των συντρόφων • Βία του ενός ή και των δύο γονέων

στο παιδί • Σεξουαλική κακοποίηση ανηλίκων • Επιθέσεις εφήβων προς γονείς • Κακοποίηση ή εκμετάλλευση

ηλικιωμένων – ανήμπορων μελών της οικογένειας

• Συνήθως κατηγορούν τη γυναίκα ως υπεύθυνη για την βίαιη συμπεριφορά τους. • Συχνά έχουν πέσει και οι ίδιοι θύματα κακοποίησης στην παιδική τους ηλικία. • Ο βίαιος άνδρας αισθάνεται ότι απειλείται από το γεγονός ότι δεν ελέγχει πλέον

την γυναίκα του. • Κακοποιώντας την νομίζει ότι ανακτά τον έλεγχο.

8 Αμαλία Κ. Ηλιάδη

Page 9: ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑgym-mous-trikal.tri.sch.gr › wp › wp-content › uploads › 2015 › 10 › via.pdfΜΟΡΦΕΣ

ΑΛΛΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΒΙΑΣ

• Θρησκευτική βία • Σωματική βία • Ψυχολογική βία • Οικονομική βία • Κοινωνική βία • Εγκληματικότητα • Πολιτική βία • Διεθνής τρομοκρατία • Βία στα γήπεδα • Ρατσιστική βία

9 Αμαλία Κ. Ηλιάδη

Page 10: ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑgym-mous-trikal.tri.sch.gr › wp › wp-content › uploads › 2015 › 10 › via.pdfΜΟΡΦΕΣ

ΑΙΤΙΑ ΒΙΑΣ

• Οικονομικά συμφέροντα και τάση για εύκολο και γρήγορο πλουτισμό

• Υπερκαταναλωτισμός , υλιστικά πρότυπα, άνιση κατανομή υλικών αγαθών ανάμεσα στα κράτη

• Επιθυμία των ισχυρών να επιβληθούν στους αδύναμους λαούς

• Ανεργία, φτώχεια ,ανηθικότητα • Έλλειψη πίστης σε θεσμούς,

ιδανικά κι αξίες, αστυφιλία, συνωστισμός

• Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, το άγχος, η ανασφάλεια και η αδιαφορία , ο ανταγωνισμός, η ρηχότητα των ανθρωπίνων σχέσεων , η αποξένωση, η μοναξιά, η έλλειψη επικοινωνίας, ο ατομικισμός, η μη συμμετοχή στα κοινά.

10 Αμαλία Κ. Ηλιάδη

Page 11: ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑgym-mous-trikal.tri.sch.gr › wp › wp-content › uploads › 2015 › 10 › via.pdfΜΟΡΦΕΣ

ΑΙΤΙΑ ΒΙΑΣ

• Κρίση του θεσμού της οικογένειας, λανθασμένη ανατροφή των παιδιών: μεγάλες προσδοκίες και καταπίεση που προέρχεται απ' την οικογένεια, το περιβάλλον, το σχολείο.

• Χαμηλό πνευματικό επίπεδο, τεχνοκρατική παιδεία, τεχνολογική, βιομηχανική ανάπτυξη.

• Προβολή σκηνών βίας από τα Μ.Μ.Ε., μιμητισμός.

• Έλλειψη αξιοκρατίας και δικαιοσύνης, κοινωνική ανισότητα.

• Ψυχολογικά τραύματα, τραυματικές εμπειρίες, συμπλέγματα κατωτερότητας, εκδικητικότητα, φανατισμός.

• Κακώς νοούμενη ανεκτικότητα της ελεύθερης δημοκρατικής εποχής μας.

11 Αμαλία Κ. Ηλιάδη

Page 12: ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑgym-mous-trikal.tri.sch.gr › wp › wp-content › uploads › 2015 › 10 › via.pdfΜΟΡΦΕΣ

ΑΙΤΙΑ ΒΙΑΣ

• Αντιδραστικότητα, παρορμητικότητα, ανταγωνιστικότητα των νέων

• Αυξημένη πίεση-στρες

• Η ανάγκη πρόκλησης

προσοχής και θαυμασμού

• Αισθήματα κατωτερότητας

και χαμηλής αυτοεκτίμησης

12 Αμαλία Κ. Ηλιάδη

Page 13: ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑgym-mous-trikal.tri.sch.gr › wp › wp-content › uploads › 2015 › 10 › via.pdfΜΟΡΦΕΣ

Να θυμάστε: οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν βία το πράττουν για 3 λόγους:

Ως μέσο έκφρασης:

των συναισθημάτων θυμού και απογοήτευσης

Ως μέσο χειραγώγησης:

ώστε να μπορούν να ελέγξουν ανθρώπους και καταστάσεις

Ως μέσο για αντίποινα:

σαν απάντηση στην βία που οι ίδιοι έχουν δεχτεί

13 Αμαλία Κ. Ηλιάδη

Page 14: ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑgym-mous-trikal.tri.sch.gr › wp › wp-content › uploads › 2015 › 10 › via.pdfΜΟΡΦΕΣ

Αμαλία Κ. Ηλιάδη 14

Page 15: ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑgym-mous-trikal.tri.sch.gr › wp › wp-content › uploads › 2015 › 10 › via.pdfΜΟΡΦΕΣ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΒΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

• Πολιτιστική οπισθοδρόμηση (έλλειψη δημιουργικότητας,

μαζική κουλτούρα)

• Αδιαφορία για το κοινωνικό συμφέρον (κυριαρχία του ατομισμού)

• Μεγαλύτερη όξυνση των κοινωνικών αντιθέσεων, υποχώρηση των ανθρωπιστικών αξιών

• Χαλάρωση των κοινωνικών κανόνων, αναποτελεσματικότητα των νόµων

• Διακυβεύεται η πολιτική σταθερότητα (επιθετικότητα,

αναρχία), αναστολή οικονοµικής προόδου

15 Αμαλία Κ. Ηλιάδη

Page 16: ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑgym-mous-trikal.tri.sch.gr › wp › wp-content › uploads › 2015 › 10 › via.pdfΜΟΡΦΕΣ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΒΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΑΤΟΜΟ

• Σωµατικές βλάβες

• Δημιουργία ψυχολογικών προβλημάτων (πλήξη, άγχος, κατάθλιψη)

• Περιορισµός της ελευθερίας, επικράτηση ανασφάλειας, φόβου, δυσπιστίας, αισθήματος αδικίας

• Εθισµός στα φαινόμενα της κοινωνικής παθογένειας (έγκληµα, κλοπή)

• Κυριαρχία της απαισιοδοξίας , στέρηση της ηρεµίας, ευτελισμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, καχυποψία, εσωστρέφεια

16 Αμαλία Κ. Ηλιάδη

Page 17: ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑgym-mous-trikal.tri.sch.gr › wp › wp-content › uploads › 2015 › 10 › via.pdfΜΟΡΦΕΣ

17 Αμαλία Κ. Ηλιάδη

Page 18: ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑgym-mous-trikal.tri.sch.gr › wp › wp-content › uploads › 2015 › 10 › via.pdfΜΟΡΦΕΣ

Ενδοοικογενειακή Βία: Τρόποι αντιμετώπισης

Το θύμα θα πρέπει να:

• Αναφέρει το πρόβλημα

• Συνειδητοποιήσει την ανάγκη για ψυχολογική βοήθεια

• Βρει το κουράγιο να μην δίνει σημασία στις συγνώμες και στα παρακάλια του θύτη

• Προφυλάξει τον εαυτό του και κυρίως τα παιδιά (εάν υπάρχουν) από το να βλέπουν

τις σκηνές βίας

• Τολμήσει μια καινούρια αρχή

• Ξαναβρεί την ελπίδα, να ξεχάσει τον φόβο, να δώσει δυναμικές λύσεις γιατί

πρόκειται για την ίδια του τη ζωή

• Να θυμάται πάντοτε πως τίποτα δεν δικαιολογεί την βία! Υπάρχουν πολλοί τρόποι

για να λύσει κανείς ένα πρόβλημα

• Ως έσχατη λύση να ζητήσει αστυνομική παρέμβαση η οποία θα έχει ως στόχο:

-Την προστασία και την ασφάλεια του θύματος

-Την αντιμετώπιση του προβλήματος με βάση τους δικονομικούς κανόνες, εφόσον

καταγγέλλονται ή διαπιστώνονται ποινικά αδικήματα

18 Αμαλία Κ. Ηλιάδη

Page 19: ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑgym-mous-trikal.tri.sch.gr › wp › wp-content › uploads › 2015 › 10 › via.pdfΜΟΡΦΕΣ

Αμαλία Κ. Ηλιάδη 19

Page 20: ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑgym-mous-trikal.tri.sch.gr › wp › wp-content › uploads › 2015 › 10 › via.pdfΜΟΡΦΕΣ

Σχολική Βία : Μέθοδοι πρόληψης και

αντιμετώπισης από την πλευρά του εκπαιδευτικού

Πρόληψη:

• Συζήτηση για τα δικαιώματα, τους κανόνες συμπεριφοράς και τους

τρόπους αντιμετώπισης της βίας

• Αναζήτηση αιτιών που μπορεί να προκαλέσουν την περιθωριοποίηση των

μαθητών

• Άσκηση ουσιαστικής εποπτείας

Αντιμετώπιση:

• Διαβεβαίωση του θύματος ότι τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν μόνο

εάν ‘σπάσει τη σιωπή του’

• Άμεση ενημέρωση των γονέων του θύματος, των υπολοίπων

εκπαιδευτικών και του διευθυντή

• Αναζήτηση της βοήθειας κάποιου ειδικού ψυχικής υγείας

20 Αμαλία Κ. Ηλιάδη

Page 21: ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑgym-mous-trikal.tri.sch.gr › wp › wp-content › uploads › 2015 › 10 › via.pdfΜΟΡΦΕΣ

Ευχαριστούμε για την προσοχή σας!

21 Αμαλία Κ. Ηλιάδη

Page 22: ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑgym-mous-trikal.tri.sch.gr › wp › wp-content › uploads › 2015 › 10 › via.pdfΜΟΡΦΕΣ

Βιβλιογραφία

• Παπανούτσος Ε., Πολιτεία και Παιδεία, στο Μαρωνίτη Ν.Δ., ο φόβος της Ελευθερίας- Δοκιμές ανθρωπισμού, Αθήνα 1972

• Κωνσταντογιάννης Κωνσταντίνος, Μορφές βίας, http://www.en-gr.com/index.php/el/anthropos/isotita/via/1102-types-of-violence

• Πανεπιστήμιο Κύπρου- Υπηρεσία σπουδών και φοιτητικής μέριμνας, Συναισθηματική/Ψυχολογική Βία και Κακοποίηση στις Σχέσεις

• Ομάδα Project ανθρωπιστικές επιστήμες, Η βία στην κοινωνία- οικογένεια- σχολείο, http://blogs.sch.gr/lykmales/files/2012/04/H-BIA-STHN-KOINONIA-OIKOGENEIA-SXOLEIO.pdf

• http://www.sapphogr.net/support/via/what-is.html

• Ηλιάδη Κ. Αμαλία, Η βία ως κοινωνικό φαινόμενο, http://www.matia.gr/egrapsan/arthra-meletes/i-via-os-kinoniko-fenomeno.html

• http://www.imlarisis.gr/index.php?dispatch=categories.view&category_id=704

• http://www.epsype.gr/images/gia_ekpaideutikous.pdf

22 Αμαλία Κ. Ηλιάδη

Page 23: ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑgym-mous-trikal.tri.sch.gr › wp › wp-content › uploads › 2015 › 10 › via.pdfΜΟΡΦΕΣ

Αμαλία Κ. Ηλιάδη 23