Τραγούδια του Μεσοπολέμου

40

description

Εκδήλωση στο Ρέθυμνο

Transcript of Τραγούδια του Μεσοπολέμου

Page 1: Τραγούδια του Μεσοπολέμου
Page 2: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

Η Περιφέρεια Κρήτης στηρίζει την τέχνη, τον πολιτισμό και τους φορείς έκφρασής τους, δίνοντας έμφαση σ’ εκείνους που το έργο τους απευθύνεται στα νέα παιδιά και αφορά στα τοπικά καλλιτεχνικά δρώμενα. Η προσπάθεια του «Μουσικού Καρπού» στο Ρέθυμνο, αξίζει κάθε στήριξης για τους παιδαγωγικούς και καλλιτεχνικούς στόχους του. Ως ιδιαίτερα θετικό εκλαμβάνεται το γεγονός ότι οι δράσεις της εταιρίας θα υλοποιηθούν με την υποστήριξη Κρητικών μουσικών και συντελεστών, γεγονός που ενισχύει την ντόπια μουσική παραγωγή, αλλά και τους ανθρώπους που την υπηρετούν. Η μουσική παράσταση που στηρίζουμε και αφορά στα τραγούδια του Μεσοπολέμου, έχει ιδιαίτερο συμβολισμό και αποκτά σημαντική επικαιρότητα, καθώς παρουσιάζεται μια εβδομάδα πριν την εθνική επέτειο της 28ης Οκτωβρίου. H επέτειος αυτή σηματοδοτεί μια δύσκολη για την Ελλάδα περίοδο- με πόλεμο, κατοχή και κακουχίες- η οποία ενέπνευσε σημαντικούς μουσικούς και καλλιτέχνες της εποχής, που έγραψαν, μελοποίησαν και τραγούδησαν αριστουργήματα, που θ’ απολαύουμε από μαθητές του Ρεθύμνου με τη συνδρομή ντόπιων μουσικών και τεχνικών.Είναι άξιοι συγχαρητηρίων οι συντελεστές του «Μουσικού Καρπού» και τους εύχομαι κάθε επιτυχία.

OΠεριφερειάρχηςΚρήτης ΣταύροςΑρναουτάκης

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ

Page 3: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

Ηπροσπάθειάμας,ωστόσο, δενθαάξιζε,ανοι μαθητέςμαςδενευχαριστούνταν και δεν απολάμβαναν την κάθε στιγμή της ενασχόλησήςτουςμετηΜουσικήκαι,όπωςλέειμιαμαθήτριαμου,Η μουσική παιδεία είναι μία αρετή που ομορφαίνει και γοητεύει τη ζωή ! Πιστεύουμεότι,τραγουδώνταςκαιμαθαίνονταςναακούνε,ταπαιδιάεξοικειώνονταιμετηναρμονίαβιωματικάκαισυνηθίζουννατηναναζητούνσεόλεςτιςεκφάνσειςτηςζωήςτους.Οιβασικοίμαςστόχοικαιοιευρύτερεςεπιδιώξειςμαςγιαταπαιδιά,στοπλαίσιοτηςεκπαιδευτικήςδιαδικασίαςπουπροτείνουμε,είναι:•Εκμάθησητηςτεχνικήςκαιτηςτακτικήςτουτραγουδιού,•Αξιοποίησητωνταλέντωνκαιανάπτυξητωνεκφραστικώνμέσωνμέσαστοτραγούδι,•Δημιουργίασωστώνβάσεωνκαιεφοδίωνγιατηνανάπτυξηπολιτιστικήςσυμπεριφοράςκαικαλλιτεχνικήπαιδεία,•Αλληλεπίδρασηστοπλαίσιοτουομαδικούμαθήματος,•Ανάπτυξητηςπροσωπικότηταςκαιομαλήκοινωνικοποίηση,•Πνευματικήωρίμανση.

ΤονΟκτώβριοτου2003,στιςαίθουσεςτου2ουΔημοτικούΣχολείου,ξεκίνησεη Παιδική-Νεανική Χορωδία, μια πρωτοποριακή κίνηση στο χώρο τηςΜουσικής,στοΡέθυμνο.ΆξοναςτουεγχειρήματοςήτανημεταλαμπάδευσητωνγνώσεωνκαιτωνεμπειριώνπουμαςχάρισεαπλόχεραηΜουσική,αλλάκαιηδιαμόρφωσητωνχαρακτήρωντωνπαιδιών,μέσωτηςσυνεργασίας,τηςπειθαρχίαςκαιαυτοπειθαρχίας,τηςομαδικότητας,τηςαλληλεγγύηςκαιτηςπροσήλωσηςσεένανκοινόστόχο,αξίεςπουαυτονόητασυνδέονταιμετηναπόκτησητηςμουσικήςπαιδείας.

ΛΙΓΑΛΟΓΙΑΓΙΑΤΗΝΧΟΡΩΔΙΑ

Page 4: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

Στην Παιδική-Νεανική χορωδία μπορούν να συμμετέχουν παιδιάηλικίας7-17ετώνκαιναμελετούνελληνικόκαιευρωπαϊκόέντεχνορεπερτόριοσεδίωρα,εβδομαδιαίαμαθήματα,ταοποίαπροσφέρονταιδωρεάναπότονΜουσικόΚαρπό. Όραμά μας είναι οι δράσεις του φορέα μας να συνεχιστούν καινα αναβαθμιστούν, ώστε να καθιερωθούν στο πλαίσιο των πολιτιστικώνεκδηλώσεωντηςπόληςμας,αλλάκαιπέραντωνορίωντης.ΗπροσπάθειατουΜουσικούΚαρπούεξαρχήςυποστηρίχθηκεαπότηΔιεύθυνσηκαιτουςεκπαιδευτικούςτου2ουΔημοτικούΣχολείου,στιςαίθουσεςτουοποίου,όλααυτάταχρόνια,γίνονταιταμαθήματα,καθώςκαιαπότουςγονείςτωνπαιδιώνπου μας περιβάλλουν με εμπιστοσύνη. Σε όλους οφείλουμε από καρδιάςευχαριστίες, ενώ ένα προσωπικό ευχαριστώ οφείλω στη συνεργάτιδα καιπρώηνμαθήτριάμουκ.ΕλένηΑλεξαντωνάκη,χωρίςτηβοήθειατηςοποίαςτοαποτέλεσματηςδουλειάςμαςδενθαήταντοίδιο. Στηναποψινήεκδήλωση,θαπαρουσιαστούντραγούδιατηςεποχήςτουΜεσοπολέμου, κατά την οποία το ελληνικό τραγούδι γνώρισε μεγάληάνθιση.Ηενασχόλησηλόγιωνσυνθετώνκαιποιητώνμετοελαφρότραγούδιοδήγησαν στη δημιουργία αθάνατων μελωδιών, η δυναμική των οποίωναναγνωρίζεταικαισυγκινείμέχρισήμερα.Οιπερισσότεροιαπότουςσυνθέτεςκαιτουςερμηνευτέςτηςεποχής,μέσωτηςκλασικήςμουσικήςπαιδείαςπουδιέθεταν,προσέδωσανξεχωριστήποιότητασεαυτήντημουσικήμορφή. Είμαι ευγνώμων σε αυτούς τους ανθρώπους που βρέθηκαν στην ζωή μου, οι οποίοι μου έδειξαν πώς ακριβώς δεν πρέπει να είμαι.

ΟΠρόεδροςτουΜουσικούΚαρπούΑντώνιοςΜαυράκης

Page 5: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

ΗΠαιδική-Νεανικήχορωδίατου“ΜουσικούΚαρπού”

Page 6: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

ΟΜεσοπόλεμοςξεκίνησεστηνΕλλάδααρκετάμετάτηλήξητουΑ΄ΠαγκοσμίουΠολέμου,αφούοελληνισμόςεξακολουθούσεναδοκιμάζεταιστο«μέτωπο»τουαλυτρωτισμού.ΗΜικρασιατικήΚαταστροφήέφερεστηχώρατεράστιοπροσφυγικόκύμα,ηπολιτικήσκηνήκλονιζόταναπόπραξικοπήματα,δημοψηφίσματακαισκάνδαλα,ενώτοκραχτου1929σφράγισετοασταθέςπολιτικόσκηνικό.

ΣτονΜεσοπόλεμοίσωςκρύβεταιηαπαρχήτωνδιλημμάτωνκαιτωνπολώσεωντηςκοινωνίας,όπωςτηβιώνουμεκαισήμερα,εξαιτίαςτωνπροσφυγικώνζητημάτων,τηςανάγκηςδημιουργίαςοικουμενικήςκυβέρνησηςκαιτουδικομματισμού.

ΟιΜικρασιάτεςαντιπροσώπευανπλέονσημαντικόποσοστότουπληθυσμούκαιζούσανσεδύσκολεςσυνθήκεςδιαβίωσης,ενώσυχνάαντιμετώπιζανρατσιστικήσυμπεριφοράαπότουςαυτόχθονες.Κιαυτοί,όπωςκαιταμεσαίαστρώματα,πλήττονταναπότηφορολογία.

Τηδιακυβέρνησητηςχώραςανέλαβε,ενμέσωεκτάκτωνσυνθηκών,έναςτραπεζίτης,οΑλέξανδροςΖαΐμης,οοποίοςέγινεπρωθυπουργόςύστερααπότηδικτατορίατουΘεοδώρουΠάγκαλου,πριναπότηνεπάνοδοτουΒενιζέλου.Μετάαπόμίαμακράπερίοδοαλληλοδιαδοχήςδύοπαρατάξεωνστηνεξουσία,ολαόςαγανάκτησεκαιαπαίτησεαλλαγές,αφούβενιζελικοίκαιφιλοβασιλικοίείχανδημιουργήσειπολιτικήαστάθεια,στοπλαίσιοτηςοποίαςείχανγίνειπραξικοπήματα,απόπειρεςδολοφονίας,δικτατορίεςκαιλαϊκέςκινητοποιήσεις.ΗκυβέρνησηΒενιζέλου,ητελευταίατουΜεσοπολέμουπουεξάντλησετηντετραετίατης,έπεσεκάτωαπότοβάροςενόςσκανδάλου,στοοποίοεμπλέκονταντοΔημόσιοκαιηΕταιρίαΗλεκτρισμούPower.

Page 7: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

Ηκαλλιτεχνικήδημιουργίαανέκαθενκαθρέφτηςτηςκοινωνικήςκατάστασης,αντικατοπτρίζειτιςσκέψειςκαιτηνκαθημερινότητατηςεποχής.ΗελληνικήποίησηακολουθείτιςαρχέςτουρομαντισμούκαιοΚώσταςΚαρυωτάκης,ησημαντικότερηφωνήεκείνηςτηςπεριόδου,δίνειτοστίγματηςματαιότηταςκαιτηςγενικευμένηςαπαισιοδοξίαςτουΜεσοπολέμουτόσομετουςστίχουςόσοκαιμετηναυτοχειρίατου.

ΗΜάνδρατουΑττίκβρίσκεταιστιςδόξεςτης,παρουσιάζονταςστηνΑθήνακαιτηνεπαρχίατραγουδιστές,καλλιτέχνεςαυτοσχεδιασμώνκαιμίμους.Ταυτόχρονατορεμπέτικοδιανύειτησμυρναίικηπερίοδότουεκφράζονταςτονπροσφυγικόπόνο.Μάλιστα,μετάτηνπερίοδοτουΚαφέΑμάν,τοείδοςαυτόαπαγορεύεταικαιαποτάσσεταιως«τουρκοειδές»τραγούδι.Θαχρειαστούνπολλάχρόνιαμέχρινααποκατασταθείκαινααναδειχθείηποιότητακαιησημασίατουστηνεξέλιξητουελληνικούτραγουδιού,αλλάκαιοισπουδαίοιδημιουργοίπουτουπηρέτησαν,μεαφορμήτηθρυλικήδιάλεξητουΜάνουΧατζιδάκι.ΣτηλογοτεχνίακαιτιςεικαστικέςτέχνεςαναδύεταιηΓενιάτου’30:Σεφέρης,Εγγονόπουλος,Χατζηκυριάκος-Γκίκας,Εμπειρίκος,Παρθένηςείναιμερικέςαπότιςπροσωπικότητεςτηςεποχής.ΑπότηνΕυρώπηέρχονταιτακαλλιτεχνικάρεύματατουΑνθρωποκεντρισμούπουαναπτύσσουναμφίδρομησχέσημετηνισχυρήελληνικήπαράδοση.

ΚώσταςΚαρυωτάκης

ΜάνοςΧατζηδάκις ΓιώργοςΣεφέρης

Page 8: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

πρόγραμμα1.ΚαλαματιανόςΜουσική:Δ.ΜίχαςΕρμηνεύει:ΚουϊντέτοΟρφέας

2.BeaudifullthatwayΜουσική:NicolaPiovani/Στίχοι:Noa,GilDorΕρμηνεύουν:Ε.Παναγοπούλου,Β.Μελιγκουνάκη,Ρ.Σκουμπουρδής

3.ΑδυναμίαμουΣτίχοι/Μουσική:Γ.ΜουζάκηςΕρμηνεύει:Β.Μελιγκουνάκη

4.ΖητάτενασαςπωΜουσική/Στίχοι:ΚλέωνΤριανταφύλλου(Αttic)Ερμηνεύει:Ρ.Σκουμπουρδής

5.ΤιείναιαυτόπουτολένεαγάπηΣτίχοι:Γ.Φερμάνογλου/Μουσική:Τ.ΜωράκηςΕρμηνεύει:Β.Μελιγκουνάκη

6.Σήμερασ’αγάπησασήμερασεχάνωΜουσική:Κ.Γιαννίδης,Στίχοι:Α.Σακελάριος,Χρ.ΓιαννακόπουλοςΕρμηνεύει:Ε.Παναγοπούλου

7.ΚαλώςόρισεςέρωταΣτίχοι:Γ.Φερμάνογλου/Μουσική:Γ.ΜουζάκηΕρμηνεύει:Β.Μελιγκουνάκη

8.ΟΝαύτηςΣτίχοι/Μουσική:ΓιώργοςΜητσάκηςΕρμηνεύουν:Ε.Παναγοπούλου,Γ.Μπεμπή,Μ.Σαλβαράκη,χορωδία

Page 9: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

9.Πούνα‘σαιτώρααγαπημένηΣτίχοι:Κ.Κοφινιώτης/Μουσική:Ν.ΓούναρηςΕρμηνεύουν:Ρ.Σκουμπουρδής,χορωδία

10.ΘασεπάρωναφύγουμεΣτίχοι:Αλ.Σακελλάριος,Δ.Ευαγγελίδη/Μουσική:Γ.ΣπάρτακουΕρμηνεύουν:Ε.Παναγοπούλου,χορωδία

11.ΓιατιςγυναίκεςμόνοζούμεΣτίχοι:Κ.Μάνεσης/Μους.:Ν.ΓούναρηςΠέτροςΒαρδάκηςΕρμηνεύουν:Ρ.Σκουμπουρδής,Π.Βαρδάκης,χορωδία

12.ΤώραπουσεγνώρισαΣτίχοι/Μουσική:Ν.ΓούναρηςΕρμηνεύουν:Ρ.Σκουμπουρδής,χορωδία

13.ΣουσφυρίζωΣτίχοι:Γ.Οικονομίδης/Μουσική:Γ.ΜουζάκηςΕρμηνεύουν:Ε.Παναγοπούλου,Β.Μελιγκουνάκη,χορωδία

14.ΛίγεςκαρδιέςαγαπούνεΣτίχοι:Κ.Κοφινιώτης/Μουσική:Μ.ΣουγιούλΕρμηνεύουν:Ρ.Σκουμπουρδής,χορωδία

15.Εγώθασ’αγαπώκαιμηνσενοιάζειΣτίχοι:Κ.Κοφινιώτης/Μουσική:Γ.ΜουζάκηςΕρμηνεύουν:Ε.Παναγοπούλου,Β.Μελιγκουνάκη,Ρ.Σκουμπουρδής,χορωδία

Page 10: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

ORFEASBRASS

ΑντώνιοςΜαυράκηςΤρομπέτα

ΓιάννηςΦουντεδάκηςΤρομπέτα

ΓρηγόρηςΑσωνίτηςΚόρνο

ΓιάννηςΕλεφάντηςΤρομπόνι

ΚυριάκοςΚαϊκτσήςΤούμπα

Πιανίστα:ΕλευθερίαΜιχάλα

Συνοδείαχορωδίας:ΕλένηΑλεξαντωνάκη

Διασκευήκουϊντέτου,πιάνουκαισολίστ:ΑλέκοςΚάτσιος

Υπεύθυνοςήχου–φωτισμού:ΔημήτρηςΧατζάκης

Διασκευήχορωδίας,επιμέλειαπρογράμματος:ΑντώνιοςΜαυράκης

Επιμέλειααφίσας:ΣτέλιοςΚαλογεράκης

Επιμέλειαεντύπουπρογράμματος:ΛίνοςΝικολουδάκης

Page 11: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

Μελέτησεκλαρινέτοστητάξητουκ.Φαραντάτουκαιαποφοίτησετο1986μεάριστα.Κατέχειπτυχίααρμονίας,ενοργάνωσης,αντίστιξης,φούγκαςκαιδιπλώματοςσύνθεσης. ΠρώτοκλαρινέτοστηΣυμφωνικήτουΔήμουΑθηναίων,απότηνίδρυσήτηςμέχριτο2003,απότο1988μέχρισήμερα,είναιμέλοςτηςΦιλαρμονικήςτουΔήμουΑθηναίωνεπίσηςωςπρώτοκλαρινέτο.ΈχεισυμπράξεισανσολίστμετηνΚρατικήΟρχήστραΘεσσαλονίκης,τηΣυμφωνικήκαιτηΦιλαρμονικήτουΔήμουΑθηναίων. ΒραβεύτηκεμετοπρώτοβραβείογιατησύνθεσήτουΠνοήγιακουιντέτοπνευστών,στο6οΠανελλήνιοΔιαγωνιστικόΦεστιβάλΜουσικήςΔωματίου.ΓιατημουσικήστοθεατρικόέργοτουΓ.ΞανθούληΤασκουπίδιααπέσπασεβραβείομουσικήςσύνθεσηςστους23ουςΠανελλήνιουςΘεατρικούςΑγώνεςΕρασιτεχνικώνΘιάσωντουΔήμουΖωγράφουκαιστοΦεστιβάλΕρασιτεχνικούΘεάτρου,στηΚαρδίτσα ΈχειμακράσυνεργασίαμετονΜίκηΘεοδωράκηκαιέχειεπιμεληθείτηνέκδοσηπολλώνέργωντου.Διασκεύασεκαιενορχήστρωσεγιαορχήστρα10σουίτες:ΓειτονιάτωνΑγγέλων,ΧορόςτουΖορμπά,ΈναςΌμηρος,μιασουίτααπότηνόπεραΗλέκτρακ.ά.ToνΝοέμβριοτου2010,παρουσιάστηκεστοΜΜΑ,απότηνΣυμφωνικήΟρχήστρακαιΧορωδίατουΔήμουΑθηναίωνμεμαέστροτονΛουκάΚαρυτινό,τοΠνευματικόΕμβατήριομεσολίσττηνΜαρίαΦαραντούρηκαιτονΔημήτρηΚαβράκοσενέαδικήμουενορχήστρωση. ΤοκουιντέτοΤοο…Βass,τονΝοέμβριο2011,παρουσίασεστονΠολυχώροΑ.καιΜ.Καλουτά,τρίαδικάμουέργα:Benedictum(ΝεκρώσιμαΕυλογητάρια),ΟΧορόςτωνΣκουπιδιώνκαιΕλεγκτής,καθώςκαιμιαδικήμουδιασκευήτουέργουΧαρταετοίτουΜίκηΘεοδωράκη.

ΔΗΜΗΤΡΗΣΜΙΧΑΣ

Page 12: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

Ηζωήείναιωραία,ιταλικήταινία(1997)

Λίγα λόγια για το έργο…

Πρόκειταιγιατηνιστορίαμιαςεβραϊκήςιταλικήςοικογένειας.ΟGuidoOreficeπουπαίζειοΡομπέρτοΜπενίνι,επίσηςσκηνοθέτηςκαισεναριογράφος,ωςπατέραςέπρεπενααπασχολείγόνιματηφαντασίατουγιαναβοηθήσειτηνοικογένειάτου,όσοαυτήήτανκλεισμένησεναζιστικόστρατόπεδοσυγκέντρωσης.

ΜέροςτηςταινίαςαφηγείταιτηνοικογενειακήιστορίατουίδιουτουσκηνοθέτηκαιπρωταγωνιστήΜπενίνι.ΠριναπότηγέννησητουπατέρατουRobertoπουείχεεπιβιώσειτρίαχρόνιαστοστρατόπεδοσυγκέντρωσηςΜπέργκεν-Μπέλσεν.

Το1999,ηταινίαβραβεύτηκεμεΌσκαρΑ‘Ανδρικούρόλου,τοΌσκαρκαλύτερουπρωτότυπουδραματικούαποτελέσματος,καθώςκαιτηςκαλύτερηςξενόγλωσσηςταινίας.

Page 13: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

Smile,withoutareasonwhyLove,asifyouwereachild

Smile,nomatterwhattheytellyouDon’tlistentoawordtheysay‘Causelifeisbeautifulthatway

Tears,atidal-waveoftearsLightthatslowlydisappears

Wait,beforeyouclosethecurtainThere’sstillanothergametoplayAndlifeisbeautifulthatway

Here,inhiseyesforevermoreIwillalwaysbeasclose

asyourememberfrombefore.Now,thatyou’reoutthereonyourown

Remember,whatisrealandwhatwedreamislovealone.KeepthelaughterinyoureyesSoon,yourlongawaitedprize

We’llforgetaboutoursorrowAndthinkaboutabrighterday‘Causelifeisbeautifulthatway

We’llforgetaboutoursorrowAndthinkaboutabrighterday‘CauselifeisbeautifulthatwayThere’sstillanothergametoplayAndlifeisbeautifulthatway.

LaVitaeBella

Page 14: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

ΟμεγάλοςαυτόςΈλληναςσυνθέτηςκαιμουσουργόςτουελαφρού,κυρίως,τραγουδιού.ΣπούδασεστοΩδείοΑθηνών(1939-1947)καισυνέχισετιςμουσικέςτουσπουδέςστηνΑυστρίακαιΓερμανία(1952-1954).Έγραφεμουσικήκυρίωςγιατοθέατροκαιγιαχορό.Διατηρούσεδικήτουορχήστρααπότο1940.Οίδιοςέπαιζετρομπέτα,πιάνο,φλικόρνοκαιτρομπόνι.ΥπήρξεμέλοςτηςΕταιρίαςΕλλήνωνΜουσουργώνκαιτουΠανελλήνιουΜουσικούΣυλλόγου.ΕίχεδώσειπολλέςσυναυλίεςστηνΑμερική,τηνΑυστραλία,τηΒουλγαρία,τονΚαναδά,τηνΠολωνία,τηΡουμανίακαιαλλού. ΟΓιώργοςΜουζάκηςέκανετηνπρώτητουεμφάνισηωςτρομπετίσταςτο1938.Το1946,κυκλοφόρησεπρώτοςτουδίσκος.Συνέθεσε2.500μουσικέςμελωδίες,επενδύσειςελαφράκαικλασικάτραγούδια:μιασυμφωνία,μιασουίτακαιτηλαϊκήόπεραΟ Μηνάς ο ρέμπελος.Έγραψεμουσικήγιαπερισσότερααπό200θεατρικάέργα,20μουσικέςκωμωδίεςκαιπερίπου60κινηματογραφικέςταινίες,καθώςκαιγιαβαριετέ(1940-1948). Επονομάστηκεβασιλιάςτηςεπιθεώρησης.ΉτανοδημιουργόςτωντηλεοπτικώνεκπομπώνΑπότονπαππούστονεγγονόκαιΜελωδίεςκαιρυθμοί.Ειδικότερα,τοτραγούδιτουMambo BrazileroαπότηνταινίαΗ Ωραία των Αθηνών(1954),ενθουσιάζειακόμα.ΜερικάαπόταπιογνωστάτουτραγούδιαείναιταΑδυναμίαμου,ΗΣκλάβα,Έναςφίλοςήρθεαπόταπαλιά,Σουσφυρίζω,αλλάκαιοΎμνος του Παναθηναϊκού.

ΓΙΩΡΓΟΣΜΟΥΖΑΚΗΣτουΙωάννη(Αθήνα,15.8.1922-27.8.2005)

Page 15: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

ΑδυναμίαμουΣτίχοι/Μουσική:ΓιώργοςΜουζάκης

Αδυναμίαμου,αγάπημου,λατρείαμου,είσαιτοείναιμου,ανάσαμου,θρησκείαμου,είσαιτοόνειροπουέψαχναστηζήσημου,αδυναμίαμου,αγάπημου,μεθύσιμου

Ηνύχτατέλειωσεσελίγοπιαθαξημερώσει,μαηαγάπημαςποτέποτέδενθατελειώσει.

Αδυναμίαμου,αγάπημου,λατρείαμου,είσαιτοείναιμου,ανάσαμου,θρησκείαμου.

Page 16: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

ΑΤΤΙΚ(ΚλέωνΤριανταφύλλου,1885-1944)

…Χρησιμοποίησε το τάλαντό σου, όσο μικρό κι αν είναι...Τα δάση θα ήταν βουβά, αν μέσα σε αυτά κελαηδούσαν μόνο τα καλύτερα πουλιά…Έκλαψα για να γράψω, έγραψα για να τραγουδήσω και ετραγούδησα για να ζήσω!!!

ΓεννήθηκεστηνΑθήνακαιμεγάλωσεστηνΑίγυπτο,όπουσπούδασεμουσική.Απότο1907έζησεστοΠαρίσι,όπουεργάστηκεωςηθοποιόςσεθιάσουςκαισυμμετείχεσεπεριοδείεςσεδιάφορεςχώρεςωςτο1930,οπότεεγκαταστάθηκεστηνΑθήνακαιδημιούργησετηνπερίφημηΜάντρα του Αττίκ,ένακαλλιτεχνικόσυγκρότηματραγουδιστώνκαιάλλωναυτοσχέδιωνπαρουσιαστώνήμίμων,πουπραγματοποιούσεπολλέςδημόσιεςεμφανίσειςκαιεκδηλώσειςστηνΑθήνα,μεκαλλιτεχνικόδιευθυντήκαιπαρουσιαστήτονίδιο. ΗΜάνδραδημιουργήθηκετο1931,σεσυνεργασίαμετονΕυαγγελίδη,τονΒώττηκαιτονΠαντελήΧορν.ΠρωτοπαρουσιάστηκεσευπαίθριοθέατροτηςοδούΜηθύμνης,στηνΠλατεία,τότε,Αγάμωνκιαπότότε,κάθεκαλοκαίρι,έκανεεμφανίσειςστηνΑθήνα,ενώτονχειμώναπεριόδευεστιςεπαρχίες.Απότο1938εγκαταστάθηκεμόνιμασεμιααθηναϊκήταβέρνα,τηνΜονμάρτη,ηοποίασυνέχισεναλειτουργείτηνκήρυξητουελληνοϊταλικούπολέμου.Γιαχρόνια,τακαλοκαίρια,τοπρόγραμματηςΜάνδρας του ΑττίκπαρουσιαζότανστουπαίθριοθέατροΔελφοίτηςοδούΑχαρνών. ΠολλοίκαλλιτέχνεςαναδείχθηκανμέσααπότηΜάντρα:οιτραγουδίστριεςΛουίζαΠοζέλι,ΖωήΝάχη,ΚαλήΚαλό,Δανάη,ΚάκιαΜένδρη,Ντιριντάουα,τηςοποίαςτοπραγματικόόνομαήτανΚαίτηΟικονόμου,ΛέλαΜιτσούκο,οντιζέρΤώνηςΡάις,οΚ.Μπέζος,οπανύψηλοςμίμοςΑνδρέαςΖουλάςπουοΑττίκπαρουσίασεωςΖαζά,οΣπαθόπουλος,αλλάκαιοιπρώτοικομφερασιέΟ.Λάσκος,Χ.Πύρπασος,Μ.Τραϊφόρος,Φ.Αρίαςκαιπολλοίάλλοι. ΗΜάντρα του Αττίκαποτέλεσεβήμαέκφρασηςπολλώννέωνταλέντωντουχορού,τηςστιχουργικήςκαιτηςαπαγγελίας,αφούοΑττίκ,εκτόςτωνάλλων,υπήρξεκαιμεγάλοςκυνηγόςταλέντων.Οιδιαγωνισμοίτουείχανξεχωριστόρόλο.Μέσωαυτώνδινότανηευκαιρίαστουςθεατέςν’ανέβουνστησκηνήκαιναεπιδείξουνταπιοαπίθαναπροσόντατους:σεδιαγωνισμούςψευτιάς,ταχυγλωσσίας,ταχυμονοκομματομακαρονοφαγίας,όσφρησης,γάμπας,μιμοζωοφωνίας. ΗΜάνδραδιαλύθηκεμετάτονθάνατοτουΑττίκ,το1944.Πολλοίκαλλιτέχνεςπροσπάθησανναδημιουργήσουνπαρόμοιασυγκροτήματα,

Page 17: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

χωρίςεπιτυχία.Στηδεκαετίαόμωςτου1950,άρχισανναδημιουργούνταιαναψυκτήριαπουθύμιζανκαισυνέχιζαναυτότοκαλλιτεχνικόείδοςπουεισήγεοΑττίκ.Συνδεδεμένοιαυτάήτανοιπαρουσιαστές“κομφερασιέ”ΓιώργοςΟικονομίδης,στοΠεδίοτουΆρεως,οΌμηροςΑθηναίος,στοΓκρηνΠαρκ,οΖαχαρίαςΤσίχλας,στηνΑίγλητουΖαππείουκαιάλλοι. Λίγοπριναπότοθάνατότου,οΑττίκπρωταγωνίστησεστηνταινίαΧειροκροτήματατουΓιώργουΤζαβέλλα,ηοποίαπεριελάμβανεκάποιασχεδόναυτοβιογραφικάστοιχεία.Στηνταινίααυτή,οΑττίκ,κουρασμένοςαπότιςκακουχίεςτηςΚατοχήςκαιυπερβολικάμελοδραματικός,σελίγαθύμιζετηγεμάτηδυναμισμόκαιευφυΐαπροσωπικότητατουδημιουργούτηςΜάντρας.ΤραγούδιατουσυνθέτηστηνταινίααπέδωσεηΔανάη.Λίγουςμήνεςμετά,αυτοκτόνησεμευπερβολικήδόσηυπνωτικώνχαπιών.ΈναεπεισόδιομεέναΓερμανόστρατιώτηπουτονχτύπησεκαθώςοδηγούσετοποδήλατότουφαίνεταιπωςστάθηκε,όχιηαιτία,αλλάηαφορμήμάλλονγιαμιαπροαναγγελθείσααυτοκτονία. ΟρισμένααπόταπιογνωστάτραγούδιατουείναιταΖητάτε να σας πω(1930),Παπαρούνα(1936,μετηΔανάη),Της μιας δραχμής τα γιασεμιά (1939),Είδα μάτια(1909),Μαραμένα τα γιούλια(1935,μετηΔανάη),Άδικα πήγαν τα νιάτα μου(1936,ερμηνεύειοίδιος),Αν βγουν αλήθεια (1920),Τα καημένα τα νιάτα(1918).

ΙστορίαδύοτραγουδιώντουΜεσοπολέμου,γεμάτηήχους,εικόνεςκιαρώματα...Υπάρχουνκάποιεςιστορίεςπουσυνέβησανπραγματικάκαιύστερατιςπήρεοχρόνοςκαιτιςφόρτωσεμετόσημαγείαπουακούγονταιχρόνιαμετάσανπαραμύθι.Οιιστορίεςτουμεσοπολέμου,τόσομακρινές,τόσοξένεςαπ’τοσήμερακιόμως,τόσοκοντάμας,τόσοδικέςμας.Στηφαντασίαμαςαποτυπωμένεςσεμαύρο-άσπροήσετόνουςσέπια,μεκίνησησανκωμωδίαμετονΣαρλώ,γρήγορη,λίγοσπασμωδικήπουακόμακουβαλάειτηνπρώιμηφόρατηςΒιομηχανικήςΕπανάστασης.

Είδαμάτια(1909-1910)ΟΑττίκπαντρεύτηκετρειςφορέςκαιέζησεφοβεράπάθηπουτράνταξανολόκληρητηνΑθήναμετηνέντασηκαιτονρομαντισμότους.ΣεένατέτοιοπάθοςπαραπέμπεικαιτοτραγούδιαυτόπουεμπνεύστηκεοΑττίκαπότονεκρηκτικόκαιπαθιασμένοέρωτατουΑττίκκαιτηςδεύτερηςσυζύγουτου,τηςΜαρίκαςΦιλιππίδου,οοποίοςαποτέλεσεένααπόταπιοθρυλικάρομάντζατηςεποχής.Ωστόσοογάμοςαυτόςέληξε,καθώςηγυναίκατουτονεγκατέλειψετο1914γιαναπαντρευτείγιατοναξιωματικότουιππικούΣταμάτηΜερκούρη(απόαυτόντονδεύτερογάμοτηςπρώηνσυζύγουτουΑττίκγεννήθηκεηΜελίναΜερκούρη).

Page 18: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

ΟΑτίκκμετονΔημήτρηΧόρνΤοπόσοπολύαγάπησετοαθηναϊκόκοινότοτραγούδιαυτό,φαίνεταιαπότοπεριστατικόπουδιηγούντανοΑλέκοςΣακελλάριος:πολλάχρόνιαμετάτηδιάλυσητουγάμου,το1930,τοζεύγοςΜερκούρηεπισκέφθηκετουπαίθριοθέατροόπουεμφανιζότανηΜάντρα.ΌτανοιυπόλοιποιθεατέςσυνειδητοποίησαντηνπαρουσίατουςξεκίνησανπεριπαικτικάκαιμεζέσηναζητούναπότονκαλλιτέχνηνατραγουδήσειτοΕίδα Μάτια.ΟΑττίκάκουσετοαίτηματουκοινούτου,είδεταπεριπαικτικάβλέμματακαιίσωςείδεταγαλανάμάτιατηςκυρίαςΜερκούρη.Σηκώθηκεαπ’τοπιάνοκιαποχώρησεαπότησκηνή.Δέκαλεπτάαργότερα,επέστρεψεκαιτραγούδησεένακαινούριοκομμάτι,ένακομμάτιπουσυνέθεσεμέσαστοδεκάλεπτοτηςαπουσίαςτου.ΤοτραγούδιΖητάτε να σας πωπουέγινεγνωστόαπότηφωνήτηςΔανάης,στηνοποίατοεμπιστεύθηκε.Τοτραγούδιαυτόείναιέναεξαιρετικόδείγμακαλλιτεχνικήςμετουσίωσης.Τουπώςένακαταστροφικόσυναίσθημαμπορείναμεταβληθεί,ναμεταμορφωθείσεκάτισπουδαίο.Είναιένατραγούδιμετουσίωσηςτουπόνουκαιτουεξευτελισμού.Μιαευθείακαιθαρραλέααπάντησηστηναπαίτησητουόχλουγιααίμαψυχής.Πρόκειταιγιαμιαπαραδοχήτηςήττας,τόσοπερήφανηκαικατηγορηματικήπουμετατρέπεταισενίκη,νίκηθριαμβευτική.ΤομουσικόαποτέλεσμαείναιέναξέσπασματηςμουσικήςευφυΐαςτουΑττίκ,μιαεπιβεβαίωσηότισταπιοδύσκολα,οάνθρωποςμπορείναβρειτοκουράγιοναμετατρέψειτηναπελπισίακαιτονπόνοσεέργο.

Ζητάτενασαςπωτονπρώτομουσκοπό

ταπερασμέναμουγινάτια,ζητάτεείδαμάτια

μεσκίζετεκομμάτια.

Σεμιαπαλιάπληγήπουακόμααιμορραγεί

μημουγυρνάτετομαχαίρι,αφούοκαθέναςξέρειτιπόνοθαμουφέρει.

Είναιπολύσκληρόνασουζητούννατραγουδήσεις

ένανπαλιόσκοπόπουπροσπαθείςναλησμονήσεις

Στογλέντισαςαυτόδεθα’τανεσωστόαντίγιαάλλοπιοτόναπιωεγώφαρμάκι

μ’ένατέτοιοτραγουδάκι.

Γελάτεειρωνικάκαιλέτεμυστικά

ίσωςμεκάποιακαταφρόνιαμιακαιπεράσανχρόνιαεσύτικλαιςαιώνια.

Γιατίβαρυγκωμείςδενείδαμεκαιμεις

μιαομορφιάσ’αυτήτηζήσηδενπήραμεαπ’τηφύσηκαρδιάγιαν’αγαπήσει.

Αχ,δενείν’οικαρδιέςόλεςτοίδιοκαμωμένεςούτεκιοιομορφιές

στονκόσμοδίκαιαμοιρασμένες.

Καιμεςστησυντροφιάσεκάθερουφηξιάξεχνώμιανομορφιάπουγέμιζεμεράκι

τοπαλιόμουτραγουδάκι.

ΖητάτενασαςπωΜουσική/Στίχοι:ΚλέωνΤριανταφύλλου(Αttic)

Page 19: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

ΉρθεςσαντηνάνοιξηκαιΓιασέναανθίζειηγηπροκάλεσεαίσθηση.Σ΄αυτόνανήκειηδιασκευή,το1938,τουθρυλικούδημοτικούτραγουδιούΤσοπανάκοςήμουναπουχρησιμοποιήθηκεωςσήματηςνεοσύστατηςτότεΕλληνικήςΡαδιοφωνίας. Σχημάτισεδικήτουορχήστρααπόβιολιάπουκάποτεέφτασαντα15καιέκτοτεέπαιζεσεκοσμικάΚέντρα,τοΠεύκα,τοΠλακιώτικοΣαλόνιτοΜονσενιέρ.Συνέθεσεκάθεείδουςμουσικήκαιτραγούδια,γιαΘέατρο,Κινηματογράφο,Επιθεώρηση,ΔιαγωνισμούςΕλαφρούΤραγουδιού,Δισκογραφία.ΤοπερίφημοτραγούδιτουσεστίχουςΓιάννηΦερμάνογλουΤι είν’ αυτό που το λένε αγάπη,τοοποίοακουγόταναπότηΣοφίαΛόρενκαιτονΆλλνΛαντστηνταινίαΤο παιδί και το Δελφίνι(1956),χρησιμοποιήθηκεωςλάιτ-μοτίφτηςταινίαςαπότονΟύγκοΦρεντχόφερπουυπέγραφετημουσικήκαιπαρ’ολίγον,λόγωΜωράκη,ναβραβευτείμεόσκαρμουσικής. Συνέθεσεγιαπρώτηφοράκινηματογραφικήμουσικήτο1955,γιατηνταινίαΓκόλφω.ΑκολούθησανΟ αγαπητικός της βοσκοπούλας(1955),Η άγνωστος(1956),Η θεία από το Σικάγο(1957),Ο Μιμίκος και η Μαίρη (1958),Η κυρά μας η μαμή(1958),Αστέρω(1958),Η μουσίτσα(1959),Ο Ηλίας του 16ου(1959),Ο Θύμιος τα ’κανε θάλασσα(1959),Αμαρυλλίς (1959),Ο θησαυρός του μακαρίτη(1959),Το αγοροκόριτσο(1959),Ψιτ...κορίτσια(1959),Η λίμνη των στεναγμών,Αντίο ζωή(1960),Μωρό μου (1960),2.000 ναύτες και ένα κορίτσι(1960),Τα κίτρινα γάντια(1960),Διαβόλου κάλτσα(1961),Η απολύτρωσις(1961),Όλα και τη ζωή μου ακόμα(1963),Αθώα ή ένοχη(1963)κ.λπ. Το1962,τοτραγούδιτουσεστίχουςΓ.ΟικονομίδηΑθήνα,Άνθρωποι και θεοί,τραγουδισμένοαπότηΜάριονΣίβα,κέρδισετοΑ΄βραβείοστονΔιαγωνισμόΤραγουδιούτουΔήμουΑθηναίων.Προηγουμένως,το1960,τοτραγούδιτουΉταν κάποιο λούνα-παρκ σεστίχουςΡέτηςΖαλοκώσταείχεπάρειτοΔ΄βραβείοστο2οΦεστιβάλΕλαφρούΤραγουδιού.Το1962,τοΧαρές της ζωήςπήρετοΓ΄βραβείοστοΦεστιβάλΘεσσαλονίκης.Το1963,τοτραγούδιΑγαπώ έναν τύπο,τιμήθηκεμετο«ΒραβείοΕυρώπης»στοΔιεθνέςΦεστιβάλτουΒενσάν,ενώτοτραγούδιΠού πάτε κύριεπήρετοΔ΄βραβείοστοΦεστιβάλΘεσσαλονίκης.

ΤΑΚΗΣΜΩΡΑΚΗΣ(1916-1991)

Διακεκριμένοςτραγουδοποιός-συνθέτηςτηςελαφράςμουσικήςκαιβιολιστής.Από12ετών,σπούδασεστοΕλληνικόΩδείο,βιολί,μετονΤ.ΣούλτσεκαιθεωρητικάμετονΜ.Βάρβογλη.ΣυμπλήρωσεγιαλίγοτιςσπουδέςτουστοΩδείοτουΠαρισιού,ενώάρχισενασπουδάζεικαιοδοντιατρικήπουεγκατέλειψεγιαχάρητηςμουσικής.ΕργάστηκεωςβιολιστήςσταχοροδιδασκαλείατηςΕποχήςκαιμετείχεστηνορχήστρατης΄Οασης»τουΖαππείου.Ωςτραγουδοποιός,εμφανίστηκεεπίσηματο1946,αφούπαλαιότερατραγούδιατουείχανυπογραφείαπόάλλους,καιπροκάλεσεαίσθησημεταπρώτατουτραγούδια.

Page 20: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

Το1964,κέρδισετοΑ΄βραβείοτόσοστοΦεστιβάλΠολωνίας,στοοποίοσυμμετείχαν29χώρεςμετοτραγούδιΣ’ ευχαριστώ καρδιά μου που ξέρεις ν’ αγαπάςόσοκαιστο3οΦεστιβάλΘεσσαλονίκης,μετοτραγούδιΠοιος,ερμηνευμένοαπότηνΚλειώΔενάρδουκαιφυσικά,απότηΝάντιαΚωνσταντοπούλου,διακεκριμένητραγουδίστριακαιτρίτησύζυγότου.ΑλλάκαιστοΦεστιβάλΘεσσαλονίκηςτου1968τιμήθηκεμετοΒ΄βραβείο,μετοτραγούδιΕκείνος,τραγουδισμένοαπότηνΚωνσταντοπούλουκαιτηνΚρύσταλ.Καιοκατάλογοςτωνσυμμετοχώνκαιτωνβραβείωνδενσταματάεδώ.ΜετηνορχήστρατουκαιτηνΚωνσταντοπούλουπεριόδευσετηνπρώηνΣοβιετικήΈνωση,στηνοποίαέδωσαν80συναυλίες.ΟιτελευταίεςεμφανίσειςτουκαλλιτεχνικούζεύγουςήτανστοΧίλτον(1987)καιστοΑκροπόλΠαλάς(1988-1989,μετονΓ.Μουζάκη). Ανθολογώνταςμεταξύτωνδημοφιλέστερωντραγουδιώντου,δενμπορούμεναμηθυμηθούμεταΕίσαι για μένα το παν στη ζωή(1947),Για σένα, για σένα(1947),Για την αγάπη σου(1948),Θα σε λατρεύω (1950),Σε μαγικά νησιά(1951),Εσένα ζητούσα να βρω τόσα χρόνια(1951),Παντού και πάντα(1952),Χαρά μου(1952),Όμορφη Λεϊλά(1953),Τελευταία μου αγάπη(1953),Τ’ αγόρι μου και Αλίκη τσα-τσα(γιατηνταινίαΗ Μουσίτσα,1958),Δεν είμαι τίποτα(1960).ΚαιδενμπορούμεναμηναναφέρουμεταδημοφιλήΌλα σπάσ’ τα,Ποτέ μην κλαις,Όταν σε βλέπω,Μόνο κοντά σου,Τσίκα τσίκα τσου,Τίποτα δεν μας χωρίζει,Κάνε μου το χατίρι,Μ’ αρέσει να σε κάνω να ζηλεύεις,Τσιγγάνικα βιολιά,Τσιγγάνοι, Πραματευτής,Η νύχτα του Άη Γιάννη, Ο κλήδονας,Εσύ κι εγώ,Καλή τύχη, στο καλό,Η ζωή μου γελά κοντά σε σένα,Aννίτα,Σπανιόλικες νύχτες,Χαρείτε νιες, χαρείτε νιοι,Θα σ’ αγαπώ,Μια νύχτα ομορφιές γεμάτη,Έχω μια καλή ιδέα, Υπομονή, Στάσου μωρό μου, Επιτέλους σε βρήκα κι ας κουράστηκα τόσο,Μαζί με σένα,Ένας καημός κάθε γωνιά,Φύγε,Τί να σου κάμω βρε καρδιά,Τώρα είσαι συ,Μάνα μου, Χθες ακόμα,Έλα μαζί μου και δεν θα χάσεις,Όμως αγάπη μου,Γλυκό μου αγόρι,Δεν θα κλάψω,Θεέ μου,Τα λόγια που μ’ ορκίστηκε,Φουντουκάκι μου,Ευχή(απότηνταινίαΓκόλφω),Γλυκά τραγουδούν τ’ αηδόνια,Εμείς οι δύο,Σ’ αγαπώ ίδια πάντα,Ήταν κάτι ασήμαντο,Λίγο-λίγο και σιγά-σιγά,Ο Χαρταετός,Κάτι ζητώκαιάλλα. ΣτουςδίσκουςτουΑγάπες(1966),Νάντια Κωνσταντοπούλου(1969),Μεγάλες επιτυχίες(1969,μετονΓ.Μουζάκη),Νάντια(1970),Nάντια ’72 (1972),Πέρ’ απ’ τις νότες (1975),Η Νάντια τραγουδάει τανγκό(1976),Βιολιά,βιολιά (1979),Οι χρυσές επιτυχίες (1984),Τραγούδια με τον Ανέστη(1984),Αστέρω(1991μεμουσικήαπότηνομώνυμηταινία). ΟγιοςτουΤ.ΜωράκηκαιτηςΝ.ΚωνσταντοπούλουΠρίαμοςΜωράκης(Αθήνα,1964)εμφανίστηκεωςτραγουδοποιόςμεσυμμετοχήστονδίσκοΆμιλλα ’81(1981)καιτο1988παρουσίασετονδίσκοΤώρα,μεερμηνεύτριακαιστιχουργότημητέρατου.

Page 21: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

Τιείν’αυτόπουτολένεαγάπηΣτίχοιΓιάννηςΦερμάνογλου/Μουσική:ΤάκηςΜωράκης

Τιείν’αυτόπουτολένεαγάπη,τιείν’αυτό,τιείν΄αυτό

πουκρυφάτιςκαρδιέςοδηγείκιόποιοςτο‘νιωσετονοσταλγεί;

Τιείν’αυτόπουτολένεαγάπη,τιείν’αυτό,τιείν΄αυτό

γέλιο,δάκρυ,λιακάδα,βροχήτηςζωήςμαςκαιτέλοςκιαρχή.

Ποτέποτέκανέναστόμαδεντο‘βρεκαιδεντο‘πεακόμα.τιείν’αυτόπουτολένεαγάπη

τιείν’αυτό,τιείν΄αυτό;

Πουσεκάνειναλεςτοσκοπόσ’αγαπώ,σ’αγαπώ,σ’αγαπώτιείν’αυτόπουτολένεαγάπη

τιείν’αυτό,τιείν΄αυτό;

Στολεπτόπουσουδίνειφτεράκιείναιλύπημαζίκαιχαρά.

Τιείν’αυτόπουτολένεαγάπη,τιείν’αυτό,τιείν΄αυτό

Γέλιο,δάκρυ,λιακάδα,βροχήτηςζωήςμαςκαιτέλοςκιαρχή

ποτέποτέκανέναστόμαδεντο‘βρεκαιδεντο‘πεακόμα

Τιείν’αυτόπουτολένεαγάπη,τιείν’αυτό,τιείν΄αυτό

πουσεκάνειναλεςτοσκοπόσ’αγαπώ,σ’αγαπώ,σ’αγαπώ.

Page 22: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

ΚΩΣΤΑΣΓΙΑΝΝΙΔΗΣτουΓεωργίου(1903-17Ιανουαρίουτου1984)

Μεαυτότοψευδώνυμοπουαποτελείαναγραμματισμότουπραγματικούονόματόςτους,οπολύπλευροςσυνθέτηςΓιάννηςΚωνσταντινίδηςέγινεέναςαπότουςπλέονδιακεκριμένουςΈλληνεςμουσικοσυνθέτες,μαέστρουςκαιπιανίστες,ιδιαίτερατουελαφρούτραγουδιού. ΓεννήθηκεστηΣμύρνη.ΚαταγόταναπόεύπορηοικογένειακαιήλθεστηνΕλλάδαπριντηκαταστροφή.ΈκανεμουσικέςσπουδέςστηνΑνώτατηΜουσικήΑκαδημίατουΒερολίνουκαιστοΩδείοΣτερν(1923-1931).Τηνπερίοδο1932-1950,εργάστηκεστοελληνικόμουσικόθέατροωςμαέστροςκαισυνθέτης. Παρουσίασεπερίπου50οπερέτες,μουσικέςκωμωδίεςκαιπολλέςεπιθεωρήσεις,συμφωνικάέργα,κομμάτιαγιαπιάνο,μουσικήδωματίουκαιπολλάτραγούδια.ΔιετέλεσεΔιευθυντήςτουτμήματοςελαφράςμουσικήςτουΕΙΡ(1946-1952)καιμουσικόςδιευθυντήςστηνΥΕΝΕΔ(1952-1960).ΥπήρξεμέλοςτηςΕταιρίαςΕλλήνωνΘεατρικώνΣυγγραφέωνκαιτηςΈνωσηςΜουσουργώνΕλλάδος. Πήρεμέροςσεκριτικέςεπιτροπέςδιαφόρωνφεστιβάλελαφρούτραγουδιού,όπωςτηςΘεσσαλονίκης(1962-1967),τουΣπλιτ(1968),τηςΒουλγαρίας(1971-1975),τηςΛουμπλιάνας(1974).ΤιμήθηκεμετοΑ’βραβείοτουΦεστιβάλΜεσογειακούΤραγουδιούτηςΒαρκελώνης(1960,Ξύπνα αγάπη μου,ΝανάΜούσχουρη),μετοΓ’βραβείοστοίδιοφεστιβάλ(1961,Τα δυο σου γκρίζα ματάκια,ΆτζελαΖήλεια)καιμετοΑ’βραβείοστο1οΦεστιβάλΘεσσαλονίκης(1962,Αλυσίδες,ΚαίτηΜπελίντα). Στονελληνικόκινηματογράφοείχεεπίσηςαναλάβειτημουσικήεπένδυσηεπτάταινιών(Προσφυγοπούλα,Οι Γερμανοί ξανάρχονται,Ο μεθύστακαςκ.ά.).

Page 23: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

Μερικοίτίτλοιαπότα100περίπουτραγούδιατουπουείχανσχεδόνόλαμεγάληεπιτυχίαείναιταΣήμερα σ’ αγάπησα, σήμερα σε χάνω,Συγγνώμη σου ζητώ, συγχώρεσέ με,Κάποιο μυστικό,Καλό σου ταξίδι,Θα ’ρθω μια νύχτα με φεγγάρι,Λίγα λουλούδια, αν θέλεις, στείλε μου,Λες και ήταν χτες,Σπιτάκι μου πάλι,Σαν κι απόψε,Έρη-Ερήνη,Λες και δεν είν’ αλήθεια,Όταν γυρίζουν τα χελιδόνιαπουυπήρξεκαισπουδαίαθεατρικήπαράστασηστοθέατροΒέμπο,Τα δικά σου τα μάτια,Πάμε σαν άλλοτε,Για σένα μονάχα,Εκείνοι που δεν κλάψανε,Πόσο λυπάμαι τα χρόνια που πήγαν χαμένα,Κοιμήσου,Όλο μου λες πως πια δε μ’ αγαπάς,Μη φύγεις,Πέρσι τέτοιο καιρό,Ας σταματήσουμε ως εδώ,Θα σε πάρω, θα με πάρεις,Ζητώ να σε ξεχάσω,Σ’ αγαπώ,Ο Γιάννος κι η Παγώνα,Του Γιάννου η φλογέρα,Mια γυναίκα,Έτσι είν’ η ζωή μωρό μου,Ο κουμπάρος κι η κουμπάρακαιπολλάάλλα.Τέλος,έγραψεκιένατουλάχιστονρεμπέτικο,τοπερίφημοΤο τάβλιήΤα νέα της Αλεξάνδρας,σεδικούςτουστίχους.

Σήμερασ’αγάπησα,σήμερασεχάνωΜουσική:Κ.ΓιαννίδηςΣτίχοι:Α.Σακελάριος,Χρ.Γιαννακόπουλος

Μιαζωήολόκληρηέχωζήσεισήμερα.

Ήρθανκαιμεβρήκανετ’όνειροκιηχίμαιραμες’ταδυοσουμάτια,

αγαπημένη.

Τηζωήολόκληρη,σήμερατηνέζησα

κιάλλοπιαδενεύχομαι,παράναπεθάνω.Σήμερασεγνώρισα,σήμερασ’αγάπησα,σήμερασεχάρηκα,σήμερασεχάνω.

Πόσοκαρδιοχτύπησα,πόσοσυγκινήθηκαέκλαψακαιγέλασα,

χάρηκα,λυπήθηκα

κιάλλοπιανομίζω,δεμουμένει.

Page 24: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

ΓΙΩΡΓΟΣΜΟΥΖΑΚΗΣτουΙωάννη(Αθήνα,15.8.1922-27.8.2005)

ΟΓιώργοςΜουζάκηςείχετιμηθείμετοΑ’ΒραβείοενορχήστρωσηςΣΟΠΟΤ(Πολωνία1966),Α’βραβείοτραγουδιούΦεστιβάλΘεσσαλονίκης(1967)καιμετοΞενοπούλειοΈπαθλο(1952,1953και1954).Το1973έλαβετοΒραβείοΕλλήνωνΛογοτεχνών.Το2003βραβεύθηκεμετοπαράσημοτουχρυσούφοίνικα,γιατηνπροσφοράτουστοτραγούδι. Δυογεγονόταθυμότανωςτασημαντικότερατηςκαριέραςτου:όταν,το1948,συνόδευσεστηνΑθήναμετηνκορνέτατουτηνΕντίθΠιάφκαι,όταν,το1956,στηνταβέρνατουΚαρυστινού,ανέβηκεστησκηνήηΚατερίναΒαλέντεγιανατραγουδήσειμαζίτουσεσπαστάελληνικά. Πώςσυνθέτεςμετοτέτοιοταλέντοκαιμουσικάεφόδιαδενμπόρεσανναανοίξουντηναυλαίαμιαςάλληςπεριόδου,μιαςάλληςπροοπτικήςγιατοτραγούδι;Μιααπάντησηθαήτανότι,ίσως,δενείδαντοτραγούδιωςστάσηζωήςήωςμέσογιατηναποκάλυψητηςκοινωνικήςαλήθειας,αλλάτοαντιμετώπισανωςεργαλείοδιασκέδασηςκαιμηχανήκατασκευήςαπατηλώνονείρων. Συνολικάτατραγούδιατουξεπερνούντα550καιέχουνγίνειόλαεπιτυχίεςπουακούγονταιμέχρισήμερα!Αςθυμηθούμεμερικά.Καλωσόρισες έρωτα,Αδυναμία μου,Εγώ θα σ’ αγαπώ και μη σε νοιάζει,Όπου κι αν πας να θυμάσαι,Ένας φίλος ήρθε απόψε απ’ τα παλιά,Κάποιο Δειλινό,Βίρα τις άγκυρες,Μαρία,Το Μονοπάτι.Κιεδώοκατάλογοςδεντελειώνει…

Page 25: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

Καλωσόρισεςέρωταμετακρίνασταχέριαμετογέλιο,τηνάνοιξη

μετοφως,μετααστέρια.

Καλωσόρισεςέρωτακαλώςήρθεςχαράμουγιατίεσύμουζωντάνεψεςτανεκράόνειράμου.

Καλωσόρισεςέρωτακιαυτόμόνομεφτάνειγιαναρίξουμεάγκυραστηςκαρδιάςτολιμάνι.

Καλωσόρισεςέρωτακιαυτόμόνομεφτάνειγιαναρίξουμεάγκυραστηςκαρδιάςτολιμάνι.

ΚαλωσόρισεςέρωταΣτίχοι:ΓιάννηςΦερμάνογλου/Μουσική:ΓιώργοςΜουζάκης

Page 26: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

ΓΙΩΡΓΟΣΜΗΤΣΑΚΗΣ(1921-1993)

Εγώ γεννήθηκα στην Πόλη. Τον πατέρα μου τον λέγανε Στέφανο και τη μητέρα μου Αθηνά. Γεννήθηκα στο Μπέικος, μια περιοχή φημισμένη για τα καρύδια της. Ο παππούς μου είχε ανοίξει ένα μαγέρικο εκεί κοντά στα δικαστήρια και σιγά-σιγά είχε αποκτήσει φήμη. Ο πατέρας μου άρχισε να ψαρεύει. Πήρε και μια βάρκα -εγώ ήμουν τότε πολύ μικρός- πήρε και τη μάνα μου κι εμένα και πήγαμε και μείναμε στην Πρίγκηπο, σε κάτι παράγκες κοντά στην παραλία. Εκεί μένανε όλοι οι ψαράδες. Εγώ γεννήθηκα το 1921. Αλλά έχω κι άλλο ένα πιστοποιητικό γεννήσεως το 1924. Κι αυτό γιατί είχαν αρχίσει να κυνηγάνε τους Ρωμιούς. Τα πράγματα σιγά-σιγά είχαν αρχίσει να γίνονται δύσκολα για μας τους Έλληνες. Είδαμε κι αποείδαμε, δε μας σήκωνε ο τόπος και αποφάσισε ο πατέρας μου να γυρίσουμε πίσω στην Ελλάδα. Φορτώσαμε τα πράγματά μας σ’ ένα ιταλικό πλοίο, μια σακαράκα, «Αμπάζια» λεγότανε. Και έπειτα από δεκαεφτά μέρες ταξίδι, πιάσαμε Αλεξανδρούπολη, πιάσαμε Θάσο, φτάσαμε στην Καβάλα. Αυτό έγινε το 1935. Του πατέρα μου, όμως, δεν του πολυάρεσε. Αλλά και η μάνα μου φώναζε γιατί είχε ένα θείο ενωμοτάρχη στο Βόλο κι ήθελε να πάμε εκεί, μας είχε καλέσει ο θείος να πάμε κοντά του. Εκεί εγκατασταθήκαμε σ’ ένα χωριό λίγο πιο έξω από το Βόλο, την Άφυσσο. Ψαροχώρι ήτανε, ο πατέρας μου ψάρευε εκεί, ήτανε κι ο θείος εξουσία, αρχίσαμε λοιπόν να τα βολεύουμε κάπως…

ΟνεαρόςΜητσάκηςτελειοποιείταελληνικάτουγιαναμηνγίνεται,λόγωτηςπροφοράςτου,οπερίγελωςτωνπιτσιρικάδων,διαβάζειποίησηκαιασχολείταιμετομπουζούκι.Προκειμένουναμηνκαταλήξειψαράς,όπωςεπιθυμούσεοπατέραςτου,φεύγειγιατηΘεσσαλονίκη.ΗκαλήτουμοίραθατονοδηγήσειστονΒασίληΤσιτσάνηκαιτονΑπόστολοΧατζηχρήστο.Οτελευταίοςόχιμόνοθατουδιδάξειταμυστικάτουοργάνου,αλλάθατονπροσκαλέσειστηνΑθήνακαιθατονφιλοξενήσειστοσπίτιτου,στηΔραπετσώνα.ΜαζίμετονΗλίαΠοτοσίδηθαδουλέψουνσαντρίο,παίζονταςσεταβέρνεςκαικαφενεία.ΓνωρίζεταιμετονΣτελλάκηΠερπινιάδη,τονΜάρκοΒαμβακάρη,τονΓιάννηΠαπαϊωάννου,τονΣτράτοΠαγιουμτζή,τονΣπύροΠεριστέρη,τονΣτέλιοΚερομύτη,τονΓιάννηΣταμούλη,τονΣταύροΤζουανάκοκαιάλλους,καικατάτηνπερίοδοτηςΚατοχήςεμφανίζεταισταμουσικάστέκιαγύρωαπότηνΟμόνοια:στουΠίκινου,τουΜπουχιούνη,στοΚαρρέτουΆσσου.Γράφειταπρώτατουτραγούδιαπουαμέσωςξεχωρίζουνγιατηνστιχουργικήτουςφρεσκάδα,καθώςκαιγιατην

Page 27: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

…Τότε παίζαμε εμείς οι ίδιοι τα τραγούδια μας. Τραγουδούσα σόλο, πρίμα, έπαιζα μπουζούκι, κιθάρα ο γέρος Καρίπης, μπαγλαμά ο τυφλός ο Χρυσίνης και εγώ μπροστά στο μικρόφωνο κι ο κόσμος άκουγε. Και όταν κανένας φώναζε, Μητσάκη δάσκαλε παίξε μου ένα “βασανισμένο”, του έκανα το χατίρι...”Απόψε άρχισε να ψιλοβρέχει κι ο νους μου πάλι σε σένα τρέχει…

φροντισμένηκαιταιριαστήμουσικήτουςεπένδυση.Έγραψεγιατονκαημό,τογλέντι,καιτομεράκιτουλαϊκούανθρώπουπουαντιπροσώπευε. ΟΓιώργοςΜητσάκηςήτανσπουδαίοςλαϊκόςσυνθέτης,στιχουργόςκαιμάστοραςστομπουζούκι.Άλλοτεπαραπονιάρηςκαιάλλοτεαρχοντορεμπέτηςκαιπεριπαικτικός,διαφοροποιήθηκεαπότουςομότεχνούςτουκαιεπέβαλετοδικότουύφοςστοπάλκο.

ΣυνεργάστηκεμετονΠαπαϊωάννουστου Μάριουκαιστου Καλαματιανού,μόνοιτους,αλλάκαιωςμέλητουξακουστούσχήματοςτων12μπουζουξήδων.Πέρασεαπ’τηΛουζιτάνιαμετονΑπόστολοΚαλδάρα,ενώιστορικήέχειμείνειησύμπραξήτουμετονΜανώληΧιώτηστοΠίγκαλς,μετονοποίοσυναγωνιζότανσεκομψότητα,μαγεύονταςτοκοινό.Οίδιοςταπεινάθαδηλώσει:Η μόνη μου επιτυχία στο πάλκο ήταν με το Χιώτη στο Πίγκαλς.Στοχώροτουρεμπέτικουκαιλαϊκούτραγουδιού,λίγοιείναιεκείνοιπουασχολήθηκανμεόλεςτιςπτυχέςτηςκαλλιτεχνικήςέκφρασηςσευψηλέςστάθμεςδημιουργίας,όπωςοΜητσάκης.Στηνπρώτημεταπολεμικήπερίοδο,εμφανίστηκεξεχωρίζονταςγιατηδύναμητωνστίχων,τηνπολυποίκιλημουσικήφλέβα,τησωστήερμηνείακαιτηδεξιοτεχνίατουστομπουζούκι. ΤατραγούδιαAιβαλιώτικο,Βαλεντίνα,Δεν είμαι ο Γιώργος,Η θάλασσα του Πειραιά,Θέλω στα μπουζούκια,Νίτσα-Ελενίτσα,Μια γυναίκα, δύο άντρες,Ο ναύτης,Όπου Γιώργος και μάλαμα,Όσο βαριά είν’ τα σίδερα,Παλαμάκια,Πάρε το δακτυλίδι μου,Στον Πειραιά συννέφιασε,Συννεφιές,Της Λαρίσης το ποτάμι,Το καβγαδάκι,Το καπηλειό,Το κομπολογάκι,Το σβηστό Φανάρι,Το φανταράκι,Ψιλή βροχούλακαιάλλα,βαριάκαιπαραπονιάρικαήεύθυμακαιγλεντζέδικα,φέρουντησφραγίδατουμοναδικούΓιώργουΜητσάκηπουηλησμονιάδύσκολαθααγγίξει.

Οναύτης(Ένακαράβιαπ’τονΠεραία)Στίχοι/Μουσική:ΓιώργοςΜητσάκης

Ένακαράβιαπ’τονΠεραίαέχεισαλπάρειγιαμακριά,

μακάποιοςναύτηςπουείναιμέσατονουτουπάντατονέχειστηστεριά.

Οκαπετάνιοςείν’στοτιμόνικιάλλοιδουλεύουνστημηχανή,

κιοναύτηςμόνοςμπροστάστηνπλώρηαναστενάζειγιαμιαμελαχρινή.

Μαολοστρόμοςπάεικαιτουλέει:Μησυλλογιέσαικιανησυχείς.πωςέχειςδίκιοκαταλαβαίνω,

φουρτούνεςτέτοιεςπεράσαμεκιεμείς.

Καπεταναίοικαιτόσοιάλλοι,λοστρόμοι,ναύτες,μηχανικοί,καθέναςέχεικαιτονκαημότου,έτσιείμαστ’όλοιεμείςοιναυτικοί,.

Αφιερωμένο σε αυτόν που μου έμαθε να ακούω αυτά τα υπέροχα τραγούδια.

Page 28: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

ΝΙΚΟΣΓΟΥΝΑΡΗΣ(1915-1965)

OΝίκοςΓούναρης,οτραγουδιστήςμετηβελούδινηφωνή,γεννήθηκεστηΖαγοράτουΠηλίουτο1915καιυπήρξεοκύριοςεκφραστήςτου.Τηδεκαετίατου1950πουχαρακτηρίστηκεαπότημεγάληκόντραλαϊκούκαιελαφρούτραγουδιούπουαντικατόπτριζετηνπροσπάθειατηςΕλλάδαςναγίνειεπιτέλουςΕυρώπη,αφήνονταςπίσωτηςτοναδελφοκτόνοπόλεμο,μεσουράνησεστοελληνικόπεντάγραμμοείτεσόλοείτεσεσυνεργασίαμετοΤρίο Μπελκάντο. ΟΝίκοςΓούναρηςπρωτοεμφανίστηκετο1936καιαναδείχθηκεστηνΚατοχή,παράλληλαμετησυμμετοχήτουστηνΑντίσταση.Μετάτονπόλεμο,τοάστροτουαναδύεταικατακόρυφαστοελληνικόμουσικόστερέωμακαιαπότο1947,οπότεκαιπρωτοταξιδεύειστιςΗΠΑ,ηφωνήτουκατακτάκαιτονελληνισμότηςδιασποράς.Έκτοτεκαιγιααρκετάχρόνιακυριαρχείαπόλυταστιςπροτιμήσειςτουκοινού,άλλοτεωςσυνθέτης,στιχουργόςκαιερμηνευτής,άλλοτεωςσυνθέτηςκαιερμηνευτής,καιάλλοτεαπλώςωςερμηνευτής.ΧαρακτηριστικάείναιταλόγιατουΤσιτσάνηΌσο υπάρχει Γούναρης δεν μπορεί το λαϊκό να σηκώσει κεφάλι.Τολαϊκότραγούδιθαπάρει,ωστόσο,τηρεβάνςτηδεκαετίατου’60καιθακυριαρχήσειολοκληρωτικάταεπόμεναχρόνια. ΑπόταπολλάτραγούδιαπουσυνδέθηκανμετοόνομάτουαναφέρουμεενδεικτικάταΠού να ’σαι τώρα αγαπημένη,Για τις γυναίκες ζούμε όλοι,Γύρνα πάλι αγάπη μου,Ποιος σε πήρε και μου ’φυγες,Αυτός ο άλλος,Ένα βράδυ που ’βρεχε,Το γιασεμί,Μη σε τρομάζουν τα γκρίζα μου μαλλιά,Μπαμ και κάτω,Λένε πως είναι οι γυναίκες πονηρές,Όμορφη Αθήνα,Μια κότα στρουμπουλή,Ο κόσμος άλλαξε,Πάμε στα μπουζούκια,Πλαφ και πλουφ, Γλυκά μου μάτια,Εσύ με κάνεις και γράφω τραγούδια,Όταν γελάς,Σουσουράδα,Σκαλί, καλέ μου, σκαλίκαιΣε είδα να κλαδεύεις.

Page 29: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

Πουνα‘σαιτώρααγαπημένηΣτίχοι:ΚώσταςΚοφινιώτης/Μουσική:ΝίκοςΓούναρης

Σ’έχασακιέχασαμαζίτηνάνοιξήμουκαικλαίνετ’άστραταπουλιάόλοκαημό

γκρίζοτοσούρουποπιογκρίζαηψυχήμουκιόλαθλιμμέναστοδικόσουτοχαμό.

Πουνα‘σαιτώρααγαπημένηπουναγυρίζειςτόσονκαιρόπουνα‘σαιτώρααγαπημένη

ψάχνωνασε‘βρω,μαδενμπορώ.

Μαζίσουένοιωσααγάπηκαιφιλίαηανάμνησήσουπάντασκλάβομεκρατάκαιόπωςφεύγουνεγιατ’άγνωστοταπλοία

φεύγεικιησκέψημουκαισεαναζητά.

Πουνα‘σαιτώρααγαπημένηπουναγυρίζειςτόσονκαιρόπουνα‘σαιτώρααγαπημένη

ψάχνωνασε‘βρω,μαδενμπορώ.

Page 30: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

ΓΙΑΝΝΗΣΣΠΑΡΤΑΚΟΣ(1914-2001)

Στις31Ιουλίουσυμπληρώθηκαν11χρόνιααπότονθάνατοτουσυνθέτηκαιπιανίσταΓιάννηΣπάρτακου.ΟΣπάρτακοςγεννήθηκετο1914.ΤοπραγματικότουόνομαήτανΣπάρτακος-ΙωάννηςΑναστασίου,αλλάτελικά,γιαχάρητηςπρώτηςσυζύγουτου,όπωςέλεγε,μετονομάστηκεσεΓιάννηςΣπάρτακος.Σταέξιτουχρόνιαξεκίνησετιςσπουδέςτουστοπιάνοενώ,έφηβος,στα14,άρχισενακερδίζειχρήματασυνοδεύονταςστοπιάνοτιςπροβολέςβουβώνταινιώνσ’ένανκινηματογράφοτηςοδούΜαυρομιχάλη.Σταχρόνιατου’30,ξεκίνησεεπίσηματηνκαριέρατουωςπιανίσταςσταβαριετέκαιτακαμπαρέτηςεποχής,κέντραδιασκέδασηςσταοποίατοκοινόαπολάμβανετραγουδίστριεςόπωςηΣοφίαΒέμποκαιηΔανάη. Οιπρώτεςτουεπιτυχίεςσταχρόνιατου’30ήταντοθρυλικόΘα γυρίσεις ξανάμετηΒέμπο,τηςοποίαςήτανοπρώτοςδίσκοςστηνColum-biaκαιπολύμεγάληεπιτυχία,τοΤι κι αν κλαις, τι κι αν πονάςμετηΔανάηκαιη ΠιτσιρίκαμετοΤρίοΒάμπαρη.Τοκαλοκαίριτου’40,οΣπάρτακοςεργαζότανωςπιανίσταςκαιμαέστροςστοβαριετέΌασις,όπουγνώρισετηΡέναΒλαχοπούλου.Πρόσεξεαμέσωςτηφωνήτηςκαι,ενώσχεδίαζενασυνεργαστείμαζίτης,ξέσπασεοπόλεμοςπουχάλασετασχέδιάτου.ΤακαλλιτεχνικάπεριοδικάτηςεποχήςμιλούνγιατονστρατιώτηΣπάρτακοΑναστασίουπουβρίσκεταιστομέτωπο,όπωςκαιάλλοικαλλιτέχνεςτηςεποχής,οΜιχάληςΣουγιούλ,οΓιώργοςΟικονομίδηςκαιάλλοι.

Γιάννης Σπάρτακος επί σκηνής στο “Περοκέ” με την Ρένa Βλαχοπούλου.

Page 31: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

ΣταχρόνιατηςΚατοχήςσυνέχισετηνκαριέρατουκαιτηνπερίοδο1942-1943ξανασυναντήθηκεμετηΡέναΒλαχοπούλουστοθέατροΠάνθεοντηςοδούΠανεπιστημίου,τοοποίοδενυπάρχειπια.ΕκείανέβαζανεπιθεωρήσειςοΑλέκοςΣακελλάριοςκαιοΧρήστοςΓιαννακόπουλοςμεπρωταγωνιστέςτονΜάνοΦιλιππίδη,τηΜαρίκαΚρεββατά,τηΜαρίκαΝέζερ.ΑυτώντωνεπιθεωρήσεωνοΣπάρτακοςέγραφετημουσικήμαζίμετονΣουγιούλ,διευθύνονταςκαιτηνορχήστρα.ΗεπιτυχίαπουγνώρισεμετηΡένα,τηςοποίαςδιαμόρφωσεσεμεγάλοβαθμότορεπερτόριοκαιτηνερμηνεία,ήτανπρωτοφανής.ΟκόσμοςκαιοτύποςτηςεποχήςαποκαλούναρχικάτονΣπάρτακοΒασιλιά της τζαζ,ενώπολύσύντομαδίνουνκαιστηΡένατοντίτλοτηςΒασίλισσας της τζαζ.ΗνεολαίατηςΑθήναςδιασκέδαζεμετουςμοντέρνουςρυθμούςτηςορχήστραςΣπάρτακου,ητζαζέγινεμόδακαιεμφανίστηκανορχήστρεςτζαζσεόλαταθέατρα.

ΤορεπερτόριότουςαρχικάαποτελούνταναρχικάαπόταιταλικάτραγούδιατζαζπουδιασκεύαζεοΣπάρτακοςκαιελληνοποιούσανμετουςστίχουςτουςοιΣακελλάριος-Γιαννακόπουλος:ταΝάνι-Νάνι(Dormi Bambina),Βρέχει, πόσο μ’ αρέσει όταν βρέχει(Piove)καιΤο μπουμπούκι που ‘χεις βάλει στα μαλλιάείναιμερικάπαραδείγματα,όλαεπιτυχίεςμετηφωνήτηςΒλαχοπούλου.ΔικέςτουτζαζεπιτυχίεςείναιταΌταν σκοτεινιάζει,Όνειρα κοριτσιών,Ένα φιλάκι να σου ‘δινα,πουλάνσαρεηΒλαχοπούλου,καιτοΑγάπη μου πού να ‘σαι,Το φιλί που χτες μου έδωσες στο στόμα πουπρωτοτραγούδησεηΗρώΧαντά,μετηνοποίαοΣπάρτακοςήταντότεερωτευμένος.ΑκολούθησανοΚώσταςΚαπνίσηςμετοΓελάς,οΓ.ΚαρδάμηςμετοΌλοι μας ζηλεύουνε,οΓιώργοςΜυρογιάννηςμεταΜάτια κανακάρικα.ΤαδυοτελευταίαερμήνευσεπρώτηηΡέναΒλαχοπούλουπου,παράλληλα,συνεργάστηκεκαιμεάλλουςσυνθέτεςεκείναταχρόνια. ΤαθέατραπαρουσίαζανεπιθεωρήσειςμετίτλουςόπωςΤζαζ ή Στον ρυθμό της τζαζ.Hορχήστρατζαζπροβιβάστηκεκαιανέβηκεστησκηνή:τοκαλοκαίρι1943,οθίασοςΗρώςΧαντά-ΜίμηΚοκκίνηπαρουσίασετηνεπιθεώρησηΤα ίδια Παντελάκη μουστοθέατροΠεροκέ.Τοίδιοκαλοκαίρι,ηΡέναΒλαχοπούλουτραγούδησετζαζστηνεπιθεώρησηΑκουαρέλεςπουανέβασεοΒασίληςΑργυρόπουλοςστοθέατροΛυρικόνκαιτακείμενατουΑσημάκηΓιαλαμάσατίριζαντηνίδιατηντραγουδίστριατουθιάσου,αλλάκαιτονεπιτυχημένομαέστροτουαντίπαλουΠεροκέπου,απόό,τιφαίνεται,γνώριζεμεγαλύτερηεμπορικήεπιτυχίααπότοΛυρικόν.

Page 32: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

Τηνεπόμενησεζόν,οΣπάρτακοςέγινεσυνθιασάρχης,μαζίμετηνΗρώΧαντά,στοθέατροΜοντιάλ.Σύντομα,όμως,οιεπιχειρηματίεςθακαταλλάβαινανότιπόλοέλξηςαποτελούσεηεμφάνισητωνΣπάρτακου-Βλαχοπούλου,οπότεσιγά-σιγάκατάργησαντονυπόλοιποθίασοκαιτασκηνικά,δίνονταςπροτεραιότηταστοντουέτο.ΣτοΣινέ Νιους,τοΆστορτηςοδούΣταδίου,μετάτηνπροβολήτωνεπικαίρων,άνοιγεηαυλαίαγιαναπαρουσιαστείέναπρόγραμμαβαριετέμελίγανούμερακαιπολλή...τζαζμουσικήμετοβασιλικό τζαζ ντουέτοκαιτηνορχήστρατουΣπάρτακου.Ηεπιτυχίαήταντεράστια,οκόσμοςσυνέρεεμαζικάκαισύντομα,στιςκαθιερωμένεςδύοπαραστάσεις,προστέθηκεκαιμιατρίτη,πρωινή!ΜάλλονοκόσμοςπουπήγαινεστοΣινέΝιουςελάχισταενδιαφερότανγιαταεπίκαιρα,ταμορφωτικάφιλμάκιακαιταΜίκυΜάουςτηςδιαφήμισηςτηςεποχής.ΑυτόπουμετρούσεήτανοΣπάρτακοςκαιηβασίλισσάτου... Ητζαζ-μανίαικανοποιούσεκαιτουςΙταλούςκατακτητές,αφούιταλικάτραγούδια,έστωκαιδιασκευασμένασταελληνικά,φαίνεταιναεδραίωσαντημόδααυτή,αλλάκαιτουςΈλληνες,γιατουςοποίουςητζαζπροσέφερεέναμέσονσύνδεσηςμετηνΑγγλίακαιτηνΑμερικήπουεκπομπέςτουςάκουγανπαράνομααπότουςξένουςραδιοφωνικούςσταθμούς,αναζητώνταςελπίδεςγιαλευτεριάκαιεπέμβασητωνσυμμάχων. Απόκάποιουςαμφισβητήθηκετοπόσοτζαζήταντελικάόληαυτήητζαζμουσική.ΟΜίμηςΠλέσσαςπουμετάτονπόλεμοδημιούργησετοδικότουτζαζκουαρτέτο,θεωρούσεπωςσταχρόνιατηςΚατοχήςοκόσμος«μπέρδευε»τηνελαφράμουσικήμετητζαζ.Πάντως,κρίνονταςαπότιςπαρτιτούρεςτηςεποχήςκαιτιςμεταγενέστερεςηχογραφήσεις-δυστυχώςδενσώθηκετίποτααπότιςεκπομπέςτουΣπάρτακουκαιτηςΒλαχοπούλουστοκατοχικόραδιόφωνο-μπορούμεμεσιγουριάναπούμεότιπράγματιεπρόκειτογιατζαζμουσική,μάλλονπιοκοντάσταjazzstandardsτύπουTinPanAlleyκαιόχιστημουσικήτηςΝέαςΟρλεάνης,αλλάπάντωςτζαζ!

Page 33: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

ΟΚώσταςΜυλωνάςέγραφεπωςτοκαινούριοπουφέρνειοΣπάρτακοςστοτραγούδιείναιημουσικήμεταγλώττισητηςαμερικανικήςτζαζσταελληνικάμέτρα,δημιουργώνταςέναιδίωμαπουστέκεταιστομεταίχμιοτηςαμερικάνικηςκαιτηςελληνικήςμουσικήςνοοτροπίας(Ιστορία του Ελληνικού Τραγουδιού,τόμος1,ΕκδόσειςΚέδρος,1984).Στιςαρχέςτου’44,στοΣινέΝιους,οΣπάρτακοςθαπαρουσίαζετημεγάληεπιτυχίαΘα σε πάρω να φύγουμε,σεστίχουςΑλέκουΣακελλάριουκαιΔημήτρηΕυαγγελίδη,μεερμηνεύτριατηΡέναΒλαχοπούλου.Όπωςδιηγούντανοίδιος,τουέδωσανοιδυοσυγγραφείςτουςστίχουςκαιεμπνεύστηκετημελωδίαπάνωστοτραμ,καθώςπήγαινεστοσπίτιτου. ΗμεγάληαπήχησηουκομματιούαποδεικνύεταιαπότιςαπανωτέςεκδόσειςπουπραγματοποιείτομουσικότεμάχιονπουκυκλοφορείαπότιςεκδόσειςΓαϊτάνου(καιμιλάμεπάνταγιατηνΚατοχή...).Τοτραγούδιθαηχογραφούνταναπόπολλούςερμηνευτέςκαιερμηνεύτριεςμετάτονπόλεμο,θαξεπερνούσετασύνορατηςΕλλάδαςκαι,κάποιαστιγμή,όπωςαναφέρειοΚώσταςΜυλωνάς,θαχρησιμοποιούντανκαιαπότηνΕλληνικήΑριστεράμεπαραλλαγμένουςτουςστίχους:Θα σε πάρω να φύγουμε, μακριά στη Ρωσία.

Θασεπάρωναφύγουμεσ’άλληγησ’άλλαμέρηπουκανένανδενξέρουμεκαικανείςδενμαςξέρει

Δεθαέχειηαγάπημαςκαρδιοχτύπιακαιπόνουςκιαγκαλιάθαβαδίζουμε

στουςμεγάλουςτουςδρόμους

Θασεπάρωναφύγουμεωςτουκόσμουτηνάκρη

γιαναπάψειαπ’ταμάτιασουνακυλάειτοδάκρυ

Θασεπάρωναφύγουμεσ’άλληγησ’άλλαμέρηπουκανένανδενξέρουμεκαικανείςδεμαςξέρει

ΘασεπάρωναφύγουμεΣτίχοι/Μουσική:ΣπάρτακοςΓιάννης

Page 34: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

43ΧΡΟΝΙΑΜΕΤΑΓΙΑΤΟΝΝΙΚΟΓΟΥΝΑΡΗ

youtube;ΕιλικρινάδενξέρουμεανπρόκειταιγιαμιαακόμαμεταμοντέρναφαγούραήγιακάτιπιοβαθύπουέχεισχέσημετοότιοΓούναρηςκέρδισεεπάξιατηναναγνώρισηπωςήταναυθεντικός,πωςδενυπήρξεποτέέναςακόμαδήθεντηςτέχνηςτου,κάτιδιαφορετικόαπόαυτόπουέδειχνεσεόλους.Κιαυτόπουέδειχνεήτανοκαλόκαρδοςχαρακτήρας,ταμοναδικάφωνητικάτουπροσόντα,οιμεγάλεςσκηνικέςτουικανότητεςκαιηανεξάντλητηικανότητάτουναγράφειήναερμηνεύειόμορφατραγούδια,πουπροκαλούσαντολαρύγγινατατραγουδήσει. Ηχαρακτηριστικήμελωδικήφωνήτου,ζεστήκαιβελούδινη,αλλάσυγχρόνωςτόσοαρρενωπή,δίκαιαεπέβαλετονΝ.ΓούναρησανκορυφαίοερμηνευτήτουελαφρούτραγουδιούπουαναγνωρίζεταιωςομελωδικόςτροβαδούροςτηςΑθήνας,ένασύμβολογιατηνεποχήτου. Κατάτηνπερίοδοτουελληνοϊταλικούπολέμουαναφέρεταιότιτραγούδησεπρώτος,πριντηΣοφίαΒέμπο,τοπερίφημοΚορόιδο Μουσολίνι,σεστίχουςΓιώργουΟικονομίδη,ενώσταχρόνιατηςΚατοχήςσυνέχισεναμετέχειδραστήριαστακαλλιτεχνικάδρώμενακαιπαράλληλαναπαίρνειμέροςστονκοινόαγώνατουέθνουςκατάτωνξένωνκατακτητών,διακινδυνεύονταςσυχνάτηζωήτου.Τηνεποχήακριβώςαυτήντηςάγριαςτρομοκρατίας,συνθέτεικαιτοπατριωτικότραγούδιτουΧαϊδάρι,σεστίχουςΚώσταΚοφινιώτη,τοοποίοδυστυχώςθάφτηκεαπότιςμεταπολεμικέςπολιτικέςσκοπιμότητεςκαιδενέγινεποτέιδιαίτεραγνωστό.

ΓιατιςγυναίκεςζούμεόλοιΣτίχοι:ΚώσταςΜάνεσηςΜουσική:ΝίκοςΓούναρης,Κουρνάζος

Ποιος,όμως,ήταναλήθειαοΝίκοςΓούναρης;Καιτιείναιαυτόπουτονέκανεαποδεκτόαπόόλους;Τιείναιαυτόπουδιέσωσετονμύθοτουμέσαστονχρόνοκαιτονεκτόξευσεμέχρικαιτιςημέρεςμας;Κιακόμα,τιείναιαυτόπουωθείσήμερα-εποχήτωντόσοδιαφορετικώνακουσμάτων-τόσοπολλούςνέουςανθρώπουςνααναζητούντατραγούδιατουσεπαλαιοπωλείακαιστουςμαγικούςδιαδρόμουςτου

Λένεπωςείναιοιγυναίκεςπονηρέςτονκάθεάντραπουτονθέλουνπάνταθύμα,

ματο‘χωπεικαιθατοπωχίλιεςφορέςχωρίςγυναίκαστηνζωήδενκάνωβήμα,ματο‘χωπεικαιθατοπωχίλιεςφορέςχωρίςγυναίκαστηνζωήδενκάνωβήμα.

Γιατιςγυναίκεςζούμεόλοιβρεπαιδιά,γι’αυτέςδουλεύουμεγι’αυτέςιδροκοπάμεκιανείναιόλες,όπωςλεν,χωρίςκαρδιά,εμείςπουέχουμεκαρδιάτιςαγαπάμε,

κιανείναιόλες,όπωςλεν,χωρίςκαρδιά,εμείςπουέχουμεκαρδιάτιςαγαπάμε.

Page 35: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

Χωρίςγυναίκεςβρε,δενκάνουμεστιγμήκιαςβγάζειμάτιτοτρελότουτογινάτι,αυτέςγλυκαίνουντοπικρόμαςτοψωμίκαιτοφτωχόσπιτομαςφαίνεταιπαλάτι,αυτέςγλυκαίνουντοπικρόμαςτοψωμίκαιτοφτωχόσπιτομαςφαίνεταιπαλάτι.

ΤώραπουσεγνώρισαΜουσική/Στίχοι:ΝίκοςΓούναρης

Ρωτώτασύννεφατ’αστέριαταπουλιάκαιτουςανέμουςτουςκαλούςμήπωςκαιξέρουν

καιτιςνεράιδεςστηςνυχτιάςτησιγαλιάαγάπημουόμορφηκοντάμουνασεφέρουν.

Τώραπουσεγνώρισα,όλαείναιγιαμένατώραπουσεγνώρισα,αγαπούλαχρυσήόλατ’άλλαχρόνιαμου,πήγανεχαμένα

τώραπουσεγνώρισα,ζωκαινούργιαζωή.

Στοπέρασμασουλουλουδιάζειόλ’ηγηκαιόλαζούνεμιαχαρούμενηεικόνακι’ενώμεδύσειςξαναβγαίνειηαυγή

κι’έφερεςάνοιξηστημέσητουχειμώνα.

Τώραπουσεγνώρισα,όλαείναιγιαμένατώραπουσεγνώρισα,αγαπούλαχρυσήόλατ’άλλαχρόνιαμου,πήγανεχαμένα

τώραπουσεγνώρισα,ζωκαινούργιαζωή.

ΣουσφυρίζωΣυνθέτης:ΓιώργοςΜουζάκηςΣτιχουργός:Γ.Οικονομίδης

Χίλιεςβραδιέςστοδικόσουστενόξημερώνωχίλιεςκαρδιέςδενθ’αντέχανσ’αυτότονκαημό

πουναπωτομεγάλομουπόνομόνοεσύθατονγιάτρευεςμόνο

έλακαικάνεμουγέλιοτονκάθελυγμό.

Σουσφυρίζω,γιαναβγειςσουσφυρίζωκαικρυφομουρμουρίζω,τοδικόμαςσκοπό.

Σεκανένα,μηνταπειςσεκανέναφύλαξετακρυμμένα,όσαλόγιασουπω.

Θα‘ρθειτ’αγέρι,μετ’απαλότουχέρικρυφάνασεξυπνήσεικαιτοφεγγάρι

γιατηδικήμαςχάρη,ταμάτιατουθακλείσει.

Σουσφυρίζω,γιαναβγειςσουσφυρίζωκαικρυφομουρμουρίζω,σ’αγαπώσ’αγαπώ.

Σ’αγαπώσ’αγαπώ!!!

Page 36: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

ΜΙΧΑΛΗΣΣΟΥΓΙΟΥΛ(1906-16Οκτωβρίου1958)

ΜιχάληςΣουγιούλήταντοκαλλιτεχνικόψευδώνυμοτουΜιχαήλΣουγιουλτζόγλου,σημαντικούΈλληναςσυνθέτηελαφράςμουσικής.ΟΣουγιούλ΄γεννήθηκεστοΑϊδίνιοτηςΜικράςΑσίας.Ηοικογένειάτου,πλούσιοιδερματέμποροι,μετανάστευσεστηνΑθήνατο1920καιονεαρόςτότεΜιχάληςεργάσθηκεαρχικάωςαυτοδίδακτοςπιανίστας,πρινταξιδέψειστηΜασσαλίαγιαμουσικέςσπουδές.ΧρησιμοποιούσετοκαλλιτεχνικόεπώνυμοΣουγιούλαπότο1931,οπότεκαιπεριόδευσεστηνΕυρώπηωςμέλοςαργεντίνικηςορχήστρας.ΉτανσυγγενήςτηςΈλληςΣουγιουλτζόγλου-Σεραϊδάρη,τηςγνωστήςπροπολεμικήςφωτογράφου“Nelly’s”.Πέθανεαπότο1958στηνΑθήνα,

αφήνονταςπίσωτονγιoτουΘάνοπουέπεσεθύματροχαίουλίγαχρόνιαμετά,καιτιςκόρεςτουΜαρία,ΗρώκαιΑλίκη. ΥπήρξεπολυγραφότατοςστονΜεσοπόλεμοκαιτηνπρώτημεταπολεμική/μετεμφυλιακήδεκαετία,γράφονταςπερισσότερααπό700τραγούδιασεόλαταστυλ,ταγκό,ρομάντζες,βαλς,καντάδες,δημοτικά,πατριωτικάκαιλαϊκά,μεμεγάληεμπορικήεπιτυχία.Είχεγράψειμουσικήγια45θεατρικέςεπιθεωρήσειςκαι10κινηματογραφικέςταινίες(Ένα βότσαλο στη λίμνη,Σάντα Τσικίτα,Θανασάκης ο πολιτευόμενος,Το σωφεράκι,Μια ζωή την έχουμε).Παράλληλαεργαζότανανελλιπώςωςμαέστροςσεμεγάλανυχτερινάκέντρατηςεποχής.ΔιετέλεσεμέλοςτηςΕταιρείαςΘεατρικώνΣυγγραφέωνκαιΜουσουργών,ΔιευθυντήςΑκρόασηςτηςΕλληνικήςΡαδιοφωνίαςκαιτωνΕταιρειώνCοlumbiaκαιParlophone. Ανάμεσασταγνωστότερατραγούδιατου,ταοποίαεξακολουθούννασυγκινούνκαινατραγουδιούνταιγιαπερισσότεροαπόμισόναιώνα,αςαναφέρουμετα:Άστα τα μαλλάκια σου,Ας ερχόσουν για λίγο,Κάτι με τραβά κοντά σου,Ο μήνας έχει εννιά,Παιδιά, της Ελλάδος παιδιά,Μας χωρίζει ο πόλεμος,Το τσαρούχι,Άρχισαν τα όργανα,Απόψε το κορίτσι θέλει θάλασσα,Το τραμ το τελευταίο,Μια ζωή την έχουμε,Αδύνατον να κοιμηθώ,Άλα, άνοιξε κι άλλη μπουκάλα,Άσε τον παλιόκοσμο να λέει,Μονά - Ζυγά,Άτιμη Τύχη,Σβήστε με απ’ τον χάρτη. ΣτοπασίγνωστοΠαιδιά, της Ελλάδος παιδιάχρησιμοποίησετημελωδίατουδικούτουτραγουδιούΖεχράτου,1938,σεστίχουςΣαββίδημενέουςστίχουςτουΤραϊφόρου,γραμμένουςγιατηΣοφίαΒέμπο.ΣεσυνεργασίαμετουςΣακελλάριοκαιΓιαννακόπουλο,ωςστιχουργούς,δημιούργησεμεταπολεμικάτησχολήτουαρχοντορεμπέτικουπουσυνδύαζελαϊκότροπους-συνήθωςχιουμοριστικούς-στίχουςκαιμουσική,μεδυτικότροπεςενορχηστρωτικέςεπιρροές.ΠρώτοτραγούδιτηςσχολήςαυτήςήτανΤο τραμ το τελευταίοσεαθηναϊκήεπιθεώρηση. ΟΜιχάληςΣουγιούλσυνεργάστηκεμεόλουςτουςδημοφιλείςερμηνευτέςτηςεποχής,όπωςμετηΒέμπο,μετηνοποίαπεριόδευεστοαλβανικόμέτωπο,τηΔανάη,τηνΚαίτηΜπελίντα,τονΜαρούδα,τηνΚάκιαΜένδρη,τηΣτέλλαΓκρέκα,τηΜάγιαΜελάγια,τονΓούναρη,τιςαδελφέςΚαλουτά,τονΣτελλάκηΠερπινιάδηκαιάλλους.

Page 37: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

ΛίγεςκαρδιέςαγαπούνεΣτίχοι:ΚώσταςΚοφινιώτηςΜουσική:ΜιχάληςΣουγιούλ

Είν΄ηζωήμαςγιομάτηπαγίδες,λόγια,υποσχέσειςποτέμηνακούς,τιείν΄οκόσμοςακόμαδενείδες,

έχειςνακάνειςμεκακούς.Μησεζαλίζουνταλόγιαταπολλά,άκουμονάχατηνκαρδιάσου,μονάχααυτήσένασεγελά,

μηνκάνειςβήμααπόκοντάμου.

Λίγεςκαρδιέςαγαπούνε,σαντηδικήμουκαρδιά,οιπιοπολλέςσεξεχνούνε,μόλιςπεράσειηβραδιά,

γι’αυτόμηθεςναμουφύγεις,ν΄αλλάξεις,φωςμουσκοπό,

λίγεςκαρδιέςαγαπούνε,όπωςεγώσ΄αγαπώ.

Λίγεςκαρδιέςαγαπούνε,σαντηδικήμουκαρδιά,οιπιοπολλέςσεξεχνούνε,μόλιςπεράσειηβραδιά,

γι’αυτόμηθεςναμουφύγεις,ν΄αλλάξεις,φωςμουσκοπό,λίγεςκαρδιέςαγαπούνε,όπωςεγώσ΄αγαπώ.

ΑλέκοςΓενεράληςΈναπρότυποδασκάλουκαιανθρώπου

ξεχωρίσειτόσοστοχώροτουόσοκαιγενικότεραστηνκοινωνίατηςπόλης,αφούγενιέςολόκληρεςείχαντηντύχηνατονέχουνδάσκαλο.Είχεμιαέμφυτηαγάπηγιαταπαιδιάκαιήξερενακερδίζειτηνεμπιστοσύνητους.Ενέπνεεστουςμαθητέςτου,εκτόςαπότοενδιαφέρονγιαγνώση,μιαανάγκηνααποκτήσουναξίεςπουδίνουνυπόστασηστηνέννοιατηςανθρωπιάς. Έγινεπρότυπο,διδάσκονταςμετοντρόποζωήςτου,ήθος,αξιοπρέπεια,αρχοντιάτηςψυχής.Ήξερε,σεεποχέςπουοικοινωνικέςτάξειςκαθόριζαντομέλλονενόςνέου,ότιπάνωαπ’όλαμετράειηαξίατουανθρώπου.Καικαλλιεργούσεστουςμαθητέςτουτηνπίστηστονεαυτότουςκαιτηναυτοεκτίμηση,μεταδίδονταςτιςέννοιεςτουιπποτισμούκαιτουηθικούχρέουςμεέναμοναδικότρόπο.

ΟΑλέξανδροςΕ.ΓενεράληςγεννήθηκεστοΓερακάριΑμαρίου,στηνΠεριφερειακήΕνότηταΡεθύμνης,τονΦεβρουάριο1945.ΈζησεδύσκολαμαθητικάτουχρόνιαστοΡέθυμνο,αναζητώνταςκαλύτερημόρφωση. ΠτυχιούχοςτουΦυσικούΤμήματοςτουΑριστοτέλειουΠανεπιστημίουΘεσσαλονίκης,το1973,ξεκίνησετηφροντιστηριακήτουδράσηστοΡέθυμνο,έναςαπότουςπρωτεργάτεςτηςφροντιστηριακήςεκπαίδευσηςστοΡέθυμνο.ΧρημάτισεΠρόεδροςτουΣυλλόγουΦροντιστώνΡεθύμνου. Πνεύμαανήσυχοκαιδημιουργικό,κατάφερενα

Page 38: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

Εγώθασ’αγαπώκαιμησενοιάζειΣτίχοι:ΚώσταςΚοφινιώτης/Μουσική:ΓιώργοςΜουζάκης

Χρόνιατώρακάνουμεπαρέακιείμαστεζευγάριταιριαστό

καιστοπείσμαόλουτουκόσμου,πουκακόέχεισκοπό

δεθαπάψωούτεστιγμήνασ’αγαπώ.

Εγώθασ’αγαπώκαιμησενοιάζεικαιθασουχτίσωμιαμικρήφωλιά

κιόταντοσούρουπομαςαγκαλιάζει,θαζευγαρώνουμεσανδυοπουλιά.

Σαμουλενναφύγωαπόκοντάσουπιοκαλάοήλιοςνασβηστείσ’έχωτόσοσυνηθίσει,σ’αγαπώτόσοπολύ

αςτονκόσμοκιέλαδώσ’μουέναφιλί.

Εγώθασ’αγαπώκαιμησενοιάζεικαιθασουχτίσωμιαμικρήφωλιά

κιόταντοσούρουπομαςαγκαλιάζει,θαζευγαρώνουμεσανδυοπουλιά.

ΟΑλέκοςείχεκαταφέρειναεφαρμόσειστηνπράξηέναμοντέλοπρονοιακήςπολιτικήςπουωφελούσεχωρίςνατραυματίζειτηνπερηφάνια:αναπόσπασταδεμένοςμετιςρίζεςτου,δενδεχότανχρήματααπόσυγχωριανούςτου,ενώαπόσυμπολίτεςπουδοκιμάζοντανστηφτώχεια,πρόσφερεμεδιακριτικότητατηδυνατότηταναπροχωρήσουνστιςσπουδέςτους.Χωρίςποτέναεπιτρέψειναγίνεταιλόγοςγι΄αυτέςτιςπράξειςανθρωπιάς.Γιαόλουςαυτούςτουςλόγους,ηθλίψητωνΡεθεμνιωτώνγιατηναπώλειάτουείναιμεγάλη. ΠαντρεύτηκετηνοδοντίατροΕλένηΜαραγκάκη,μετηνοποίααπέκτησεέναγιο,τονΒαγγέλη.

Page 39: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

ΟμουσικόςκαισυνθέτηςΣτέλιοςΦουσταλιεράκηςήΦουσταλιέρηςγεννήθηκεστοΡέθυμνο.ΗμουσικήτουαποτελείέναξεχωριστόκαιιδιαίτερασημαντικόκεφάλαιοστηνιστορίατηςκρητικήςμουσικήςαπότονΜεσοπόλεμοέωςσήμερα. Ερμηνευτήςτωνπερισσοτέρωνκαθιστικώνσκοπώντηςκρητικήςμουσικής,υπήρξεδεξιοτέχνηςτουμπουλγαρίπουεισήγεστηδισκογραφία,τοοποίο,ωςτρίχορδονυκτόασυγκέραστοόργανο,ανήκειστηνοικογένειατωνταμπουράδωνκαιέχειαρχαιότατεςκαταβολές.ΚατάτηδιάρκειατουΜεσοπολέμου,ηχρήσητουδιαδόθηκεσταταμπαχανιώτικατραγούδιατηςκρητικήςμουσικής,ταοποίασυνδυάζουνστοιχείααπότηντοπικήπαράδοση,ταπαραδοσιακάμικρασιάτικακαιτορεμπέτικο,ενώμεταπολεμικάτονρόλοτουωςσυνοδευτικούτηςλύραςανέλαβετολαούτο.

ΣτέλιοςΦουσταλιεράκης(Φουσταλιέρης)

(1911-1992)

Σανείχεςάλλοστηνκαρδιάτιμ’ήθελεςεμένα,ναμεπληγώνειςναπονώ,ώσπουναζωγιασένα.

Page 40: Τραγούδια του Μεσοπολέμου

Τηνεκδήλωσηυποστήριξεευγενικάη

Χορηγοί: