Σοσιαλδημοκρατία: Προς το κέντρο ή προς την αριστερά;
48
www.re-public.gr mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα48
-
Upload
re-public-journal -
Category
Documents
-
view
231 -
download
2
description
Συνήθως, η παραδοχή της σχέσης μεταξύ σοσιαλδημοκρατίας και κάποιου είδους φιλελευθερισμού είναι ταμπού. Αυτό το ταμπού είναι ισχυρό και στην Ελλάδα. Κύριο αίτιο είναι η γενικευμένη τάση ταύτισης (κυρίως στην Ευρώπη) του φιλελευθερισμού με τον νέο- φιλελευθερισμό.
Transcript of Σοσιαλδημοκρατία: Προς το κέντρο ή προς την αριστερά;
w w w . r e - p u b l i c . g r
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα48
ÚÔ˜ ÙÔ Î¤ÓÙÚÔ ‹ ÚÔ˜ ÙËÓ ·ÚÈÛÙÂÚ¿;
ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·:
w w w . r e - p u b l i c . g r
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα1
re-public: re-imagining dem
ocracy ww
w.re
-pu
blic.g
r
Û¯ÂÙÈο Ì ÙÔ re-public
∆Ô Re-Public Â›Ó·È ¤Ó· ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi ÂÚÈÔ‰ÈÎfi Ô˘ ÚÔ‚¿ÏÏÂÈ Î·È ·Ó·‰ÂÈÎÓ‡ÂÈ ÙËÓ Î·ÈÓÔÙÔÌ›· ÛÙËÓ ·ÁÎfiÛÌÈ· ÔÏÈÙÈ΋ ÛΤ„Ë Î·È Ú·ÎÙÈ΋.
£¤ÏÔ˘Ì ӷ Û˘ÌÌÂÙ¤¯Ô˘Ì ÛÙÔ ÂÁ¯Â›ÚËÌ· ÙÔ˘ ·ӷÚÔÛ‰ÈÔÚÈÛÌÔ‡ Ù˘ ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·˜, ÙÔ ÔÔ›Ô ·ÓÙÈÏ·Ì‚·ÓfiÌ·ÛÙ fiÙÈ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙÔÏ‹ıÔ˜ ÙˆÓ Ú·ÎÙÈÎÒÓ Ô˘ ‰È·ÌÔÚÊÒÓÔ˘Ó ÙËÓ Î·ıËÌÂÚÈÓ‹ ˙ˆ‹.
√È Û˘ÓÂÚÁ¿Ù˜ Ì·˜ ‰ÂÓ ı· ÚÔÛ·ı‹ÛÔ˘Ó Ó· Û·˜ ηıÔ‰ËÁ‹ÛÔ˘Ó, ·ÏÏ¿ Ó· Û·˜ ÚÔÛʤÚÔ˘Ó ÌÈ· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈ΋, ÚˆÙfiÙ˘Ë Ì·ÙÈ¿ Û ı¤Ì·Ù·Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ‚ÈÒÛÂÈ ‹ ÂÚ¢ӋÛÂÈ. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ·Î·‰ËÌ·˚ÎÔ‡˜, ‰ËÌÔÛÈÔÁÚ¿ÊÔ˘˜, ηÏÏÈÙ¤¯Ó˜, ÔÏÈÙÈÎÔ‡˜ Î·È ÂÓÂÚÁÔ‡˜ Ôϛ٘ ·fi ÙÔÛ‡ÓÔÏÔ Û¯Â‰fiÓ ÙÔ˘ ÔÏÈÙÈÎÔ‡ Ê¿ÛÌ·ÙÔ˜. ŒÓ· ÎÔÌÌ¿ÙÈ ÙˆÓ ÎÂÈ̤ӈÓ, fiˆ˜ ÙÔ editorial, ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È Û˘ÓÂÚÁ·ÙÈο Ì ÙËÓ ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘ wiki.
∆ËÓ Â˘ı‡ÓË ÁÈ· ÙËÓ ¤Î‰ÔÛË ÙÔ˘ Re-Public ¤¯Ô˘Ó ÔÈ:
£fi‰ˆÚÔ˜ ∫·ÚÔ‡ÓÔ˜ [email protected]
¶ˆÏ›Ó· §¿Ì„· [email protected]
À‡ı˘ÓÔ˜ ™‡ÓÙ·Í˘: ¶·‡ÏÔ˜ ÷Ù˙fiÔ˘ÏÔ˜ [email protected]
À‡ı˘ÓÔ˜ ÀÏÔÔ›ËÛ˘: °ÈÒÚÁÔ˜ ∫·Ú·Ì·ÓÒÏ˘ [email protected]
ªÂÙ·ÊÚ¿ÛÂȘ:
∫·Ú›Ó· §¿Ì„· [email protected]
™ÔÊ›· ªÈ¯·Ï¿ÎË [email protected]
Art design: ºˆÙÂÈÓ‹ ∫·›ÚË [email protected]
ŸÏÔ ÙÔ ÂÚȯfiÌÂÓÔ ÙÔ˘ Re-public ‰È·Ù›ıÂÙ·È Ì ÙËÓ ¿‰ÂÈ· Creattive Commons Attribution-Share Alike 3.0 Greece http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/gr/.
To Re-public Â›Ó·È ˘fi ÙËÓ ·ÈÁ›‰· ÙÔ˘ ™˘ÌÔÛ›Ô˘ Ù˘ ™‡Ì˘ http://www.symisymposium.org/, http://www.symisymposium.org/
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα2
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
›Ó·Î·˜ ÂÚȯÔ̤ӈÓ
ÂÈÛ·ÁˆÁ‹. ŒÓ·˜ ÚÔÛ˘ÌʈÓË̤ÓÔ˜ Á¿ÌÔ˜;
1. Rodney Barker – ™ÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Î·È ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi˜
4. Martha Nussbaum – ∏ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Ú¤ÂÈ Ó· Û˘ÌÂÚÈÏ¿‚ÂÈ ÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ·ÁÎfiÛÌÈ·˜ ·Ó·‰È·ÓÔÌ‹˜
7. Ulrich Beck - ¢ÈηÈÒÌ·Ù·: ¶¤Ú· ·fi ÙÔÓ ÌÂıÔ‰ÔÏÔÁÈÎfi ÂıÓÈÎÈÛÌfi
12. Adam Chmielewski – ∏ ·ÁÎfiÛÌÈ· ÚfiÎÏËÛË ÁÈ· ÈÛÔÓÔÌ›·
17. Richard Sandbrook – ¢ËÌÈÔ˘ÚÁÒÓÙ·˜ ÙË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ÛÙÔÓ ¶·ÁÎfiÛÌÈÔ ¡fiÙÔ
21. ¢ËÌ‹ÙÚ˘ ™Î¿ÏÎÔ˜ – ¶ÚÔÛÂÁÁ›˙ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ÊÈÏÂχıÂÚË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·
25. Luke Martell – ¶·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË, ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Î·È ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎË ÔÏÈÙÈ΋
28. René Cuperus – √È ·Á›‰Â˜ Ù˘ ÔÏ˘ÔÏÈÙÈÛÌÈÎfiÙËÙ·˜
32. Richard Whiting - ºÈÏÂχıÂÚË ÎÔÈÓˆÓ›· Ù˘ ·ÁÔÚ¿˜, ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ Î·È Û˘Ó‰Èοٷ ÛÙË µÚÂÙ·Ó›· ·fi ÙÔ 1970
35. David Held – ∆Ô ÚfiÙ˘Ô Â›Ó·È ÔÈ ‚ÂÏÔ‡‰ÈÓ˜ ·ӷÛÙ¿ÛÂȘ, fi¯È Ô fiÏÂÌÔ˜ ÛÙÔ πÚ¿Î
™˘ÁÁÚ·Ê›˜ ÙÔ˘ ·ÊÈÂÚÒÌ·ÙÔ˜
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα3
ºÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi˜ Î·È ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·: ™˘ÁÎÏ›ÛÂȘ Î·È ·ÔÎÏ›ÛÂȘ
ŒÓ· ·ÊȤڈ̷ ÙÔ˘ ÂÚÈÔ‰ÈÎÔ‡ Re-public Ô˘ ÂÈÌÂÏ‹ıËÎÂ Ô ¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜
ŸÏÔ Ù· ÂÚȯfiÌÂÓÔ ÙÔ˘ ·ÊÈÂÚÒÌ·ÙÔ˜ ÙÔ˘ ÂÚÈÔ‰ÈÎÔ‡ Re-public «ºÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi˜ Î·È ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·: ŒÓ·˜·ÔÙ˘¯Ë̤ÓÔ˜ Á¿ÌÔ˜;» ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ˘fi ¿‰ÂÈ· Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Greece. ¶ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ‰Â›Ù ·ÓÙ›ÁÚ·ÊÔ Ù˘ ÂÓ ÏfiÁˆ ¿‰ÂÈ·˜ ̛٠ÛÙÔ [http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/gr/] ‹·Â˘ı˘Óı›Ù ÛÙÔ Creative Commons 171 2nd Street, Suite 300, San Francisco, California, 94105, USA.
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα4
ÚfiÏÔÁÔ˜
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
∆Ô ÂÚÈÔ‰ÈÎfi Re-Public ÂÁηÈÓÈ¿˙ÂÈ ÌÈ· ÛÂÈÚ¿ ·ÊÈÂÚˆÌ¿ÙˆÓ ÁÈ· Ù· ÌÂÁ¿Ï· ı¤Ì·Ù· Ô˘ ··Û¯ÔÏÔ‡Ó ÙË Û‡Á¯ÚÔÓË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ηÈÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ ·˘Ùfi ÊÈÏÔÍÂÓ› ·ÔÎÏÂÈÛÙÈΤ˜ Û˘ÓÂÓÙ‡ÍÂȘ ÙÔ˘ Ulrich Beck Î·È ÙÔ˘ David Held.
À¿Ú¯ÂÈ Ú¿ÁÌ·ÙÈ ÎÚ›ÛË Ù˘ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜ ‹ Â›Ó·È ¤Ó·˜ ̇ıÔ˜ Ô˘ ηÏÏÈÂÚÁÔ‡Ó ÔÈ È‰ÂÔÏÔÁÈÎÔ› Ù˘ ·ÓÙ›·ÏÔÈ; ∆È ‰È·ÊÔÚÔÔÈ› Û‹ÌÂÚ·ÛÔÛÈ·ÏÈÛÙ¤˜ Î·È Û˘ÓÙËÚËÙÈÎÔ‡˜; ¶ÔȘ Ӥ˜ ȉ¤Â˜ ¤¯Ô˘Ó ηٷı¤ÛÂÈ ÔÈ ıˆÚËÙÈÎÔ› Ù˘ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜ ÌÂÙ¿ ÙÔÓ «∆Ú›ÙÔ ¢ÚfiÌÔ»; ∫·È Ù· ÔÏÈÙÈο ÎfiÌÌ·Ù· Ô˘ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È ÛÔÛÈ·ÏÈÛÙÈο, ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈο ‹ ÂÚÁ·ÙÈο ÚÔ˜ Ù· Ô‡ Ú¤ÂÈ Ó· ÛÙÚ·ÊÔ‡Ó ÁÈ· Ó··Ó·Ù‡ÍÔ˘Ó ÙÔÓ ‰˘Ó·ÌÈÛÌfi ÙÔ˘˜, ÚÔ˜ ÙÔ Î¤ÓÙÚÔ ‹ ÚÔ˜ Ù’ ·ÚÈÛÙÂÚ¿;
™ÙËÓ ∂˘ÚÒË ÔÈ πÛ·ÓÔ› ÛÔÛÈ·ÏÈÛÙ¤˜ ηٿÊÂÚ·Ó Ó· Û˘Ó‰˘¿ÛÔ˘Ó ¤Ó· ÂӉȷʤÚÔÓ Ì›ÁÌ·. ÀÈÔı¤ÙËÛ·Ó ÙÔÏÌËÚ¤˜ ı¤ÛÂȘ Ô˘ ÂÎÊÚ¿˙Ô˘ÓÙfiÛÔ ÙÔ˘˜ ÚÔԉ¢ÙÈÎÔ‡˜ ÊÈÏÂχıÂÚÔ˘˜ fiÛÔ Î·È ÙÔ˘˜ ·ÚÈÛÙÂÚÔ‡˜ Û ı¤Ì·Ù· fiˆ˜ Ë ÈÛfiÙËÙ· ÙˆÓ ‰‡Ô ʇψÓ, ÔÈ Û¯¤ÛÂȘ ∫Ú¿ÙÔ˘˜-∂ÎÎÏËÛ›·˜, Ô Á¿ÌÔ˜ ÙˆÓ ÔÌÔÊ˘ÏÔÊ›ÏˆÓ Î·È Ù· ·ÓıÚÒÈÓ· ‰ÈηÈÒÌ·Ù· Î·È ÂÊ·ÚÌfi˙Ô˘Ó ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈΤ˜ ÔÈÎÔÓÔÌÈΤ˜ Î·È ÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ÔÏÈÙÈΤ˜ Ô˘ ÈηÓÔÔÈÔ‡Ó Ù· ÌÈÎÚÔÌÂÛ·›· ÛÙÚÒÌ·Ù·. ™ÙË °·ÏÏ›· ÔÈ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÙ¤˜ Û˘˙ËÙÔ‡Ó Û ‚¿ıÔ˜ ÙË Û‡ÓıÂÛË Ô˘ ÌÔÚ› Ó· ÚÔ·„ÂÈ·fi ÙË Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Ì ڿÛÈÓÔ˘˜ Î·È ·ÚÈÛÙÂÚÈÛÙ¤˜, ÎÂÓÙÚÒÔ˘˜ Î·È ·Ú·‰ÔÛÈ·ÎÔ‡˜ Û˘Ó‰ÈηÏÈÛÙ¤˜. ™ÙË °ÂÚÌ·Ó›· ÙÔ SPD ÂÓÒ Û˘ÓÂÚÁ¿˙ÂÙ·ÈÛÙËÓ Î˘‚¤ÚÓËÛË Ì ÙÔ˘˜ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÔ‰ËÌÔÎÚ¿Ù˜ ,ÛÙÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ÚfiÁÚ·ÌÌ· ÙÔ˘ οÓÂÈ ÌÈ· ÛÙÚÔÊ‹ ÚÔ˜ Ù·’ ·ÚÈÛÙÂÚ¿. ™ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, ÂÓÒÌÈÏ¿Ì Ôχ ÁÈ· ÙËÓ ÂÎÏÔÁÈ΋ ‰˘Ó·ÌÈ΋ ÙˆÓ ÎÔÌÌ¿ÙˆÓ Î·ıÒ˜ Î·È ÁÈ· Ù· ÚfiÛˆ· Î·È ÙȘ ÔÌ¿‰Â˜ Ô˘ Ù· ··ÚÙ›˙Ô˘Ó ‰ÂÓ ·ÊÈÂÚÒÓÔ˘Ì¯ÚfiÓÔ ÛÙȘ ȉ¤Â˜.
ªÂÙ¿ ÙÔÓ ÂÎÛ˘Á¯ÚÔÓÈÛÌfi ÙÈ; ∞˘Ù‹ Ë Û˘˙‹ÙËÛË ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ÛÙËÓ Ô˘Û›· ·ÎfiÌ· ·Ú¯›ÛÂÈ.
∫·È ·ÛÊ·ÏÒ˜ fiÙ·Ó ÌÈÏ¿Ì ÁÈ· ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Û‹ÌÂÚ· ,‰ÂÓ ÌÔÚԇ̠ӷ ·ÁÓÔ‹ÛÔ˘Ì ÙË ‰ÈÂıÓ‹ Ù˘ ‰È¿ÛÙ·ÛË. ªÔÚ› Ó· ˘¿ÚÍÂÈ ÌÈ·Û˘ÓÂÎÙÈ΋ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË Ô˘ Ó· ·ÓÙ·ÔÎÚ›ÓÂÙ·È Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ÛÙȘ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ··ÈÙ‹ÛÂȘ ÁÈ· ÔÈfiÙËÙ· ˙ˆ‹˜ Î·È ÛÙËÓ ·Ó¿ÁÎË Ì›ˆÛ˘ ÙˆÓ·ÓÈÛÔÙ‹ÙˆÓ Û ·ÁÎfiÛÌÈÔ Â›Â‰Ô; √ ¶ÔψÓfi˜ ∞dam Chmielewski Ô˘ ı· ‰È·‚¿ÛÂÙ ·Ú·Î¿Ùˆ ·Ó·Ï‡ÂÈ ÙȘ ·ÓÙÈÊ¿ÛÂȘ ÙˆÓ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÙÒÓÛÙÔÓ ÙÚfiÔ Ô˘ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙Ô˘Ó ÙËÓ ÂıÓÈ΋ Î·È ÙËÓ ·ÁÎfiÛÌÈ· ‰È¿ÛÙ·ÛË ÙˆÓ ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ.
∏ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Ú¤ÂÈ Ó· Û˘ÌÂÚÈÏ¿‚ÂÈ ÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ·ÁÎfiÛÌÈ·˜ ·Ó·‰È·ÓÔÌ‹˜ ÙÔÓ›˙ÂÈ Ì ÙË ÛÂÈÚ¿ Ù˘ Ë Martha Nussbaum,ÚÔÛı¤ÙÔÓÙ·˜ fiÙÈ «Ë ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈ΋ ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛË Â›Ó·È Ôχ ηϋ ·fi ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ ‰ÂÓ ‚·Û›˙ÂÈ ÔÏÈÙÈΤ˜ ·Ú¯¤˜ Û ¤Ó· ÌÔÓ·‰ÈÎfiÂÚÈÂÎÙÈÎfi ‰fiÁÌ·, ıÚËÛ΢ÙÈÎfi ‹ Ï·˚Îfi». ∞˘Ù‹ Ë ·Ú·Ù‹ÚËÛË ÌÔÚ› ·fi ÌfiÓË Ù˘ Ó· ÚÔηϤÛÂÈ ¤Ó·Ó ÂӉȷʤÚÔÓ ‰È¿ÏÔÁÔ Á‡Úˆ ·fiÔÚÈṲ̂ӷ ηıÂÛÙÒÙ· ÂÎÙfi˜ ∂˘ÚÒ˘ Ô˘ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È ÛÔÛÈ·ÏÈÛÙÈο.
∑ˆËÚ¤˜ ·ÓÙȉڿÛÂȘ ÌÔÚ› Ó· ÚÔηϤÛÂÈ Î·È ÙÔ ¿ÚıÚÔ ÙÔ˘ Rene Cuperus Ô˘ Û˘Ó‰¤ÂÈ ÙÔÓ Î·Ù·ÎÂÚÌ·ÙÈÛÌfi ÙˆÓ „ËÊÔÊfiÚˆÓ ÙˆÓÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈÎÒÓ ÎÔÌÌ¿ÙˆÓ Ì ÌÈ· Ï·˚ΛÛÙÈÎË ·ÓÙ›ÏË„Ë Ù˘ ÔÏ˘ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜.
∆Ô ÚÒÙÔ Ù‡¯Ô˜ Ù˘ ÛÂÈÚ¿˜ ÙÔ˘ Re-public ÁÈ· ÙË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ÚÔÛ·ı› Ó· ÂÈÎÂÓÙÚˆı› ÛÙË Û¯¤ÛË Ù˘ Ì ÙÔÓ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi ,ÌÈ· Û¯¤ÛË Ì ·ÚÔÛ‰ÈfiÚÈÛÙ· fiÚÈ· Î·È ÂӉȷʤÚÔ˘Û˜ Û˘ÁÎÏ›ÛÂȘ Î·È ·ÔÎÏ›ÛÂȘ.
∆Ô ÂÈÌÂÏ‹ıËÎ·Ó Ô ¶·‡ÏÔ˜ ÷Ù˙fiÔ˘ÏÔ˜ Î·È Ô ¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜.
£fi‰ˆÚÔ˜ ∫·ÚÔ‡ÓÔ˜ - ¶ˆÏ›Ó· §¿Ì„·
*** ∆Ô Re-Public Â›Ó·È ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi ÂÚÈÔ‰ÈÎfi ·ÊÈÂڈ̤ÓÔ ÛÙȘ ηÈÓÔÙfi̘ ȉ¤Â˜ Î·È ÔÏÈÙÈΤ˜ ÙÔ˘ Û‡Á¯ÚÔÓÔ˘ ÚÔԉ¢ÙÈÎÔ‡ ¯ÒÚÔ˘.∫˘ÎÏÔÊÔÚ› Â‰Ò Î·È ÂÓ¿ÌÈÛÈ ÂÚ›Ô˘ ¯ÚfiÓÔ Î·È ¤¯ÂÈ Î˘ÎÏÔÊÔÚ‹ÛÂÈ ·ÊÈÂÚÒÌ·Ù· Ì ı¤Ì·Ù· ‘∫ÔÈÓˆÓÈο ∫ÈÓ‹Ì·Ù·’, ‘∏ ÀfiÛ¯ÂÛË ÙˆÓ∫ÔÈÓÒÓ ∞Á·ıÒÓ’, ‘¶fiÏÂȘ Û ƒÔ‹’, ‘™·ÚÎÔ˙ÈÛÌfi˜: ∞Ó·‰È·ÌfiÚʈÛË Ù˘ ¶ÔÏÈÙÈ΋˜,’, ‘T¤¯ÓË Î·È ¢ËÌÔÎÚ·Ù›·’, º‡ÏÔ Î·È Ó¤· ̤۷’,‘XÚfiÓÔ˜/ÔÏÈÙÈ΋’, ‘MÂÙ·Ó¿ÛÙ¢ÛË ¯ˆÚ›˜ ¶ÚÔηٷϋ„ÂȘ’, ‘¡¤· ¢ÈηÈÒÌ·Ù·’, ‘¶ÚÔ˜ Ì›· ∫ÚÈÙÈ΋ ÙÔ˘ web 2.0’, Î·È ‘Wiki politics’.
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα5
ÂÈÛ·ÁˆÁ‹ŒÓ·˜ ÚÔÛ˘ÌʈÓË̤ÓÔ˜ Á¿ÌÔ˜;
∆Ô ÂÚÒÙËÌ· Ô˘ ı¤ÙÂÈ Ô Ù›ÙÏÔ˜ ÙÔ˘ ·ÊÈÂÚÒÌ·ÙÔ˜, ÁÈ· ÙȘ Èı·ÓfiÙËÙ˜ ÂÓfi˜ Â˘Ù˘¯‹ ‹ Ù·Ú·¯Ò‰Ë Á¿ÌÔ˘ ÌÂٷ͇ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜ ηÈÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡, Â›Ó·È ·Ú·Ï·ÓËÙÈÎfi. ∆Ô Ì˘ÛÙ‹ÚÈÔ ‰˘ÛÙ˘¯Ò˜ ‹ Â˘Ù˘¯Ò˜ ¤¯ÂÈ ÙÂÏÂÛÙ› Â‰Ò Î·È Î·ÈÚfi. ªÔÚ› οÔÈÔ˜ Ó· ÙÔ ÂÓÙÔ›ÛÂȯÚÔÓÈο ÛÙË ÌÂÙ·-„˘¯ÚÔÔÏÂÌÈ΋ ÂÔ¯‹, fiÙ·Ó Ë ∂˘Úˆ·˚΋ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ·ÔÔÈËı› fi¯È ÌfiÓÔ Î¿ı ȉÂÔÏÔÁÈÎ‹Û˘ÁÁ¤ÓÂÈ· Ì ÙÔÓ ˘·ÚÎÙfi ÛÔÛÈ·ÏÈÛÌfi, ·ÏÏ¿ Û˘¯Ó¿ Î·È Ì ÙËÓ ÁÂÓÈÎfiÙÂÚË ·Ú¿‰ÔÛË ÙÔ˘ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÌÔ‡ Î·È Ó· ÛÙÚ·Ê› ÚÔ˜ ÙÔ ÏÂÁfiÌÂÓÔΤÓÙÚÔ. ÿÛˆ˜, fï˜, ı· ¿ÍÈ˙ ÙÔÓ ÎfiÔ Ó· ˘ÈÔıÂÙÔ‡Û ηÓ›˜ ÌÈ· ÈÔ ÚÈ˙ÔÛ·ÛÙÈ΋ ÁÂÓ·ÏÔÁ›·, Ó· ÈÛ¯˘ÚÈÛÙ› ÂӉ¯Ô̤ӈ˜ fiÙÈ Ô Á¿ÌÔ˜‹Ù·Ó ÚÔÛ˘ÌʈÓË̤ÓÔ˜ Î·È fiÙÈ Ë ›‰È· Ë Á¤ÓÂÛË Ù˘ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜ ÌÔÚÔ‡Û ӷ Û˘Ì‚Â› ÌfiÓÔ Ì¤Ûˆ ÂÓfi˜ ÌÂÚÈÎÔ‡ ·Û·ÛÌÔ‡ÊÈÏÂχıÂÚˆÓ ·ÍÈÒÓ. ∞˘Ù¤˜ ÔÈ ÊÈÏÂχıÂÚ˜ ·Í›Â˜ ÌÔÚÔ‡Ó Ì ÙËÓ ›‰È· ÔÙÈ΋ Ó· ÂÓÙÔÈÛÙÔ‡Ó ·ÎfiÌ· Î·È ÛÙÔÓ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÌfi ÙÔ˘ ª·ÚÍ.
∆Ô ·Ú¯ÈÎfi Ì·˜ ÂÚÒÙËÌ¿ ÌÔÚ› Ó· Â›Ó·È ·Ú·Ï·ÓËÙÈÎfi, ·ÏÏ¿ ÓÔÌ›˙Ô˘Ì fiÙÈ ‰ÂÓ Â›Ó·È ¿ÛÙÔ¯Ô. ™˘Ó‹ıˆ˜, Ë ·Ú·‰Ô¯‹ Ù˘ Û¯¤Û˘ ÌÂٷ͇ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜ Î·È Î¿ÔÈÔ˘ ›‰Ô˘˜ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡ Â›Ó·È Ù·ÌÔ‡. ∞˘Ùfi ÙÔ Ù·ÌÔ‡ Â›Ó·È ÈÛ¯˘Úfi Î·È ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·. ∫‡ÚÈÔ ·›ÙÈÔ Â›Ó·È ËÁÂÓÈÎÂ˘Ì¤ÓË Ù¿ÛË Ù·‡ÙÈÛ˘ (΢ڛˆ˜ ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË) ÙÔ˘ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡ Ì ÙÔÓ Ó¤Ô-ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi. ¶ÚÔÊ·ÓÒ˜, ÙÔ Âȯ›ÚËÌ· ÛÙÔ ÔÔ›Ô‚·Û›˙ÂÙ·È ÙÔ ÂÓ ÏfiÁˆ Ù·ÌÔ‡ Â›Ó·È ‰È¿ÙÚËÙÔ· Ô ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi˜ ¤¯ÂÈ ÌÈ· Ôχ ÈÔ ÏÔ‡ÛÈ· ÊÈÏÔÛÔÊÈ΋ Î·È ÔÏÈÙÈ΋ ·Ú¿‰ÔÛË ·fi ÙÔÓÔÚ›˙ÔÓÙ· Ô˘ ηıÔÚ›˙ÂÈ Ë Ó¤Ô-ÊÈÏÂχıÂÚË ÂΉԯ‹ ÙÔ˘. ∞Ó fï˜ ÂÚÈÔÚÈÛÙԇ̠ÛÙËÓ ·ÔÎ¿Ï˘„Ë ·˘Ù‹˜ Ù˘ ·Ó·ÎÚ›‚ÂÈ·˜ ÛÙËÓ ÔÔ›·‚·Û›˙ÂÙ·È ·ÏÏ¿ Î·È ÙËÓ ÔÔ›· ·Ó··Ú¿ÁÂÈ ÙÔ Ù·ÌÔ‡, ‰ÂÓ ÚfiÎÂÈÙ·È Ó· ·ÏÏ¿ÍÂÈ Î¿ÙÈ – Ù· Ù·ÌÔ‡ ‰ÂÓ Û˘ÓËı›˙ÂÙ·È Ó· ηٷÚÚ¤Ô˘Ó ·fi ÙËÓ·Û˘ÁÎÚ¿ÙËÙË ÈÛ¯‡ ÔÚıÔÏÔÁÈÎÒÓ ÂȯÂÈÚËÌ¿ÙˆÓ.
∆Ô ·ÊȤڈ̷ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ÏÔÈfiÓ Î·Ó¤Ó·Ó Ù¤ÙÔÈÔ ÛÙfi¯Ô – Ô‡Ù ıˆÚËÙÈÎfi Ô‡Ù ÔÏÈÙÈÎfi. ¶Ôχ Û¿ÓÈ· Ù· ΛÌÂÓ· ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÛÙËÓ ‡·ÚÍËÙÔ˘ Ù·ÌÔ‡ ‹ ÙËÓ ·Ó¿ÁÎË Î·Ù¿ÚÚȄ˘ ÙÔ˘. ∞ÓÙÈı¤Ùˆ˜, ÙÔ ·ÊȤڈ̷ ·Ó·Ù‡ÛÛÂÙ·È Û·Ó ÙÔ Ù·ÌÔ‡ Ó· ÌËÓ ˘‹ÚÍ ÔÙ¤. ∞ÓÂÍ¿ÚÙËÙ· ·fi ÙÔfiÛÔ ˘ÔÛ¯fiÌÂÓË Â›Ó·È, Ë ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË Ô˘ ÚÔÙ›ÓÔ˘ÌÂ Â›Ó·È fiÙÈ Ë Û¯¤ÛË ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡ Î·È ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜ Ú¤ÂÈ Ï¤ÔÓ Ó·‰È¢ıÂÙËı› Ì ۷ʋÓÂÈ· Î·È Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˜ ··ÓÙ‹ÛÂȘ.
∞˘Ùfi ‰ÂÓ ÛËÌ·›ÓÂÈ fiÙÈ ÚfiÎÂÈÙ·È Ó· ÊÙ¿ÛÔ˘Ì ·˘ÙfiÌ·Ù· Û ̛· Ï›ÛÙ· ÛˆÛÙÒÓ ··ÓÙ‹ÛÂˆÓ Î·È Î·ÏÒÓ Ú·ÎÙÈÎÒÓ. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Ô ¤Ó·˜·fi ÂÌ¿˜ ÓÔÌ›˙ÂÈ fiÙÈ ÔÈ ÊÈÏÂχıÂÚ˜ ·Í›Â˜ ‰ÂÓ Û˘Ì‚·‰›˙Ô˘Ó ·Ó·ÁηÛÙÈο Ì ӤÔ-ÊÈÏÂχıÂÚ˜ ÔÈÎÔÓÔÌÈΤ˜ ȉ¤Â˜ Î·È Ú·ÎÙÈΤ˜.À¿Ú¯Ô˘Ó – Î·È ˘‹ÚÍ·Ó – ÔÏϤ˜ ÊÈÏÂχıÂÚ˜ ÔÈÎÔÓƠ̂˜ Ì ηٷÈÂÛÙÈΤ˜ ·Í›Â˜. ∏ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ·ÊÔÌÔÈÒÛÂÈÂÍ·ÈÚÂÙÈο ÊÈÏÂχıÂÚ˜ ÎÔÈÓˆÓÈο ȉ¤Â˜, ¯ˆÚ›˜ ÙÔÓ ·˘ÙfiÌ·ÙÔ ÂÓ·ÁηÏÈÛÌfi ÙÔ˘ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎÔ‡ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡. ∞˘Ù‹ Ë ı¤ÛË, fï˜,ÚÔ¸Ôı¤ÙÂÈ ÙËÓ ·fiÚÚÈ„Ë Ù˘ ª·ÚÍÈÛÙÈ΋˜ ∞ÚÈÛÙÂÚ¿˜ Ë ÔÔ›· Û˘Ó‰¤ÂÈ ¿ÚÚËÎÙ· ÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ‰È¿ÛÙ·ÛË Ì ÙËÓ È‰ÂÔÏÔÁÈÎÔÔÏÈÙÈ΋.∂¿Ó Ë ı¤ÛË ·˘Ù‹ ˘ÈÔıÂÙËı›, ÙfiÙÂ Ë ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Â›Ó·È ¤Ó· – ·ÏÏ¿ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi – ‚‹Ì· Ì·ÎÚ‡ÙÂÚ· ·fi ÙËÓ ÚÈ˙ÔÛ·ÛÙÈ΋ ·ÚÈÛÙÂÚ¿.∂¿Ó Ë ı¤ÛË ·˘Ù‹ ·ÔÚÚÈÊı›, ÙfiÙÂ Ë ÎÂÓÙÚÔ·ÚÈÛÙÂÚ¿ Ú¤ÂÈ Ó· ‰È·Ï¤ÍÂÈ ÌÂٷ͇ ÊÈÏÂχıÂÚˆÓ È‰ÂÒÓ Î·È ÂχıÂÚ˘ ÔÈÎÔÓÔÌ›·˜, ·fi ÙËÌ›· Î·È ÌË ÊÈÏÂχıÂÚˆÓ È‰ÂÒÓ Î·È Û˘ÁÎÂÓÙÚˆÙÈÛÌÔ‡, ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË.
√ ¿ÏÏÔ˜ ·fi ÂÌ¿˜ ÓÔÌ›˙ÂÈ, ·ÓÙÈı¤Ùˆ˜, fiÙÈ ÙÔ Úfi‚ÏËÌ· Ù˘ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜ Û‹ÌÂÚ· Â›Ó·È fiÙÈ ¤¯ÂÈ ¿„ÂÈ Ó· Û˘Ó‰¤ÂÈ ·ÚÎÂÙ¿ ÙÔÔÈÎÔÓÔÌÈÎfi Ì ٷ ˘fiÏÔÈ· ‰›· Ù˘ ˙ˆ‹˜ Î·È fiÙÈ ¤¯ÂÈ ¿„ÂÈ Ó· ·Ó·˙ËÙ¿ Ó¤Ô˘˜ ÙÚfiÔ˘˜ ÁÈ· Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ Ù· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Ù˘ȉÈÔÎÙËÛ›·˜ Î·È ÙˆÓ ÙÚfiˆÓ ·Ú·ÁˆÁ‹˜. ∞ÏÏ¿, Û ·ÓÙȉȷÛÙÔÏ‹ Ì ÙË ÓÂÔÊÈÏÂχıÂÚË ·Ú¿‰ÔÛË, ¿ÏÏÔ˘ Ù‡Ô˘ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ› ÌÔÚÔ‡ÓÓ· ‚ÔËı‹ÛÔ˘Ó ÙË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Ó· ÛÎÂÊÙ› Î·È Ó· ˘ÔÛÙËÚ›ÍÂÈ ÙËÓ ÂͿψÛË Ó¤ˆÓ ÌÔÚÊÒÓ È‰ÈÔÎÙËÛ›·˜ Ô˘ ‰ÂÓ Â›Ó·È Ô‡Ù ·ÎÚÈ‚Ò˜ÎÚ·ÙÈÎÈÛÙÈΤ˜, ·ÏÏ¿ Ô‡ÙÂ Î·È ·ÙÔÌÈΤ˜.
∞ÓÂÍ¿ÚÙËÙ· ÙÔ˘ ·Ó ¤¯Ô˘ÌÂ Î·È ÔÈ ‰‡Ô ¿‰ÈÎÔ, ·˘Ùfi Ô˘ Á›ÓÂÙ·È Û·Ê¤˜ Â›Ó·È fiÙÈ Ë ·Ï‹ ‰È·Ù‡ˆÛË Ù˘ ÛÙÂÓ‹˜ Û¯¤Û˘ ÌÂٷ͇ οÔȈÓÌÔÚÊÒÓ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡ Ì ÙË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ‰ÂÓ Â›Ó·È Ï¤ÔÓ Â·Ú΋˜. √È fiÔȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ‰È·Û·ÊËÓÈÛÌÔ‡ ‰ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó· ı¤ÙÔ˘ÓÁÂÓÈο ÂÚˆÙ‹Ì·Ù·, Ù¤ÙÔÈ· ¤¯Ô˘Ó ÂȈı› ‹‰Ë ÔÏÏ¿. √È ÂÓ ÏfiÁˆ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ú¤ÂÈ Â›Ù ӷ ‰›ÓÔ˘Ó ··ÓÙ‹ÛÂȘ, ›Ù ٷ ÂÚˆÙ‹Ì·Ù· Ô˘ı¤ÙÔ˘Ó ÔÊ›ÏÔ˘Ó Ó· Â›Ó·È Ôχ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ Î·È Î·ı·Ú¿.
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα6
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
£¤Û·ÌÂ, ·Ú¯Èο, ¤ÓÙ ٤ÙÔÈÔ˘ ›‰Ô˘˜ ÂÚˆÙ‹Ì·Ù· ÛÙÔ˘˜ Û˘ÁÁÚ·Ê›˜ ÙÔ˘ ·ÊÈÂÚÒÌ·ÙÔ˜, ˙ËÙÒÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ Ó· ÂÈÎÂÓÙÚˆıÔ‡Ó Û ¤Ó· ‹ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ·fi ·˘Ù¿:
* ¶Ú¤ÂÈ Ë Û‡Á¯ÚÔÓË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Ó· ‰È·ÊÔÚÔÔÈËı› ·fi ÙËÓ ÊÈÏÂχıÂÚË ·ÓÙ›ÏË„Ë Ù˘ ÂχıÂÚ˘ ·ÁÔÚ¿˜ Î·È ·Ó Ó·È, Ì ÔÈÔÓÙÚfiÔ;
* ¶Ú¤ÂÈ Ë Û‡Á¯ÚÔÓË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Ó· ÂÓÛÙÂÚÓÈÛÙ› ¤Ó· ÊÈÏÂχıÂÚÔ˘ Ù‡Ô˘ ‰È·¯ˆÚÈÛÌfi ÌÂٷ͇ ‰ËÌfiÛÈÔ˘ Î·È È‰ÈˆÙÈÎÔ‡;
* ªÔÚ› Ë ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Ó· ·ÔʇÁÂÈ ÙËÓ ·Á›‰· ÙÔ˘ ÎÚ·ÙÔ-ÎÂÓÙÚÈÛÌÔ‡ ÛÙËÚÈ˙fiÌÂÓË ÛÙË ÊÈÏÂχıÂÚË ÂΉԯ‹ ÙÔ˘ ÎÔÛÌÔÔÏÈÙÈÛÌÔ‡;
* ∂›Ó·È ÛÎfiÈÌÔ Ë ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ Ù· ˙ËÙ‹Ì·Ù· Ù˘ ÔÏ˘ÔÏÈÙÈÛÌÈÎfiÙËÙ·˜ Î·È Ù˘ ·˘Í·ÓfiÌÂÓ˘ ·ÁÎfiÛÌÈ·˜ÎÈÓËÙÈÎfiÙËÙ·˜ ÏËı˘ÛÌÒÓ ÛÙËÚÈ˙fiÌÂÓË ÛÙË ÊÈÏÂχıÂÚË ·Ú¿‰ÔÛË ÙÔ˘ ÏÔ˘Ú·ÏÈÛÌÔ‡; ∂›Ó·È ¿ÓÙÔÙÂ Ô ËıÈÎfi˜ Î·È ÔÏÈÙÈÎfi˜ ÏÔ˘Ú·ÏÈÛÌfi˜Û˘Ì‚·Ùfi˜ Ì ÌÈ· ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈ΋ ·Ù˙¤ÓÙ·;
* ¶Ú¤ÂÈ Ë ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈ΋ ·Ù˙¤ÓÙ· Ó· ÂÓۈ̷ÙÒÛÂÈ Î·È Ó· ÂÊ·ÚÌfiÛÂÈ ÙȘ ·Ú¯¤˜ Ù˘ ‰È·‚Ô‡Ï¢Û˘, Ù˘ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹˜, Î·È Ù˘ ‰ËÌfiÛÈ·˜ÏÔÁÈ΋˜ ÛÙÔ Û‡ÓÔÏÔ ÙÔ˘ ÔÏÈÙÈÎÔ‡ ‰›Ô˘; ªÔÚ› Ó· ‰È·ÛÊ·Ï›ÛÂÈ fiÙÈ ·˘Ù¤˜ ı· Ô‰ËÁÔ‡Ó ··Ú·›ÙËÙ· Û ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈο Û˘ÌÂÚ¿ÛÌ·Ù·;
∏ ˘Ô‚ÔÏ‹ ÙˆÓ ·Ú·¿Óˆ ÂÚˆÙËÌ¿ÙˆÓ ‰ÂÓ ÚÔÂÍÔÊÏ› Ê˘ÛÈο ÙËÓ ÔÚÈÛÙÈ΋ Î·È ·ÌÂÙ¿ÎÏÈÙË ·¿ÓÙËÛ‹ ÙÔ˘˜ ·fi ÙÔ˘˜ Û˘ÁÁÚ·Ê›˜, fiˆ˜Î·È ‰ÂÓ ÙÔ˘˜ ··ÁÔÚ‡ÂÈ Ó· ·ÚÂÎÎÏ›ÓÔ˘Ó ·fi ·˘Ù¿, Ó· ı¤ÛÔ˘Ó ¿ÏÏ· Î·È ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÈÔ ÂӉȷʤÚÔÓÙ· ÂÚˆÙ‹Ì·Ù· ·fi Ù· ‰Èο Ì·˜.∆Ô ·ÊȤڈ̷ – Â˘Ù˘¯Ò˜ – Â›Ó·È Ôχ ÈÔ ÏÔ‡ÛÈÔ ·fi fiÛÔ ÂÌ›˜ ÙÔ Â›¯·Ì ·Ú¯Èο ۯ‰ȿÛÂÈ. ∞˘Ù‹ ‰ÂÓ Â›Ó·È Î·È Ë Ô˘Û›· Ù˘ Û˘ÓÂÚÁ·ÙÈ΋˜‰Ô˘ÏÂÈ¿˜;
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜ Î·È ¶·‡ÏÔ˜ ÷Ù˙fiÔ˘ÏÔ˜
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα7
1Rodney Barker - ™ÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Î·È ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi˜
‘ŸÙ·Ó ÂÁÒ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÒ ÌÈ· ϤÍË’, ›Â, οˆ˜ÂÚÈÊÚÔÓËÙÈο, Ô Humpty Dumpty, ‘ÛËÌ·›ÓÂÈ·ÎÚÈ‚Ò˜ ·˘Ùfi Ô˘ ÂÁÒ ÂÈϤÁˆ Ó· ÛËÌ·›ÓÂÈ -Ô‡Ù ÏÈÁfiÙÂÚÔ Ô‡Ù ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ’.‘∆Ô ı¤Ì· ›ӷȒ, Â›Â Ë ∞Ï›ÎË, ‘·Ó ÌÔÚ›˜ ӷοÓÂȘ ÙȘ ϤÍÂȘ Ó· ÛËÌ·›ÓÔ˘Ó ÙfiÛÔ ‰È·ÊÔÚÂÙÈοڿÁÌ·Ù·’.‘∆Ô ı¤Ì· ›ӷȒ, Â›Â Ô Humpty Dumpty, ‘ÔÈÔ˜Â›Ó·È ÙÔ ·ÊÂÓÙÈÎfi - ·˘Ùfi Â›Ó·È fiÏÔ’.
√È ÈÛÙÔڛ˜ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘ ‘ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡’ Î·È Ù˘‘ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜’ ‰›ÓÔ˘Ó ÔÏÏ¿ ÛÙÔȯ›· ÛÂÛ¯¤ÛË Ì ÙËÓ ·Ó·ÊÔÚ¿ ÙÔ˘ Humpty Dumpty ÁÈ·ÙË ¯Ú‹ÛË Ù˘ ÁÏÒÛÛ·˜ fiˆ˜ ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÙ·È ÛÙÔ
‘Alice Through the Looking Glass’(∏ ∞Ï›ÎË Ì¤Û· ·’ ÙÔÓ ∫·ıÚ¤ÊÙË) ÙÔ˘ Lewis Carroll.[1] √ Humpty Dumpty ‹Ù·Ó Ù˘¯ÂÚfi˜ Ô˘ ηıfiÙ·ÓÛ ¤Ó·Ó ÙÔ›¯Ô ÎÈ fi¯È Û ¤Ó· ·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔ, ‰È·ÊÔÚÂÙÈο ı· ›¯·Ì ۋÌÂÚ· ÏËıÒÚ· ¿ÚıÚˆÓ ÁÈ· ÙȘ Ï¿Ó˜ ‹ ÙË ‰ÈÔÚ·ÙÈÎfiÙËÙ· ÙÔ˘Ã·ÌÙÈÛÌÔ‡ ‹ Ù˘ ¡Ù·ÌÙÈÔÏÔÁ›·˜ Î·È Èı·Ó¿ ÌÈ· ηı·Ú‹ Û‡ÁÎÚÔ˘ÛË ÌÂٷ͇ Ó¤Ô-÷ÌÙÈ·ÓÒÓ Î·È ÌÂÙ·-¡Ù·ÌÙÈÛÙÒÓ. ∞Í›˙ÂÈ fï˜ Ó·ı˘ÌfiÌ·ÛÙ fiÙÈ ÔÈ Ï¤ÍÂȘ, ·ÎfiÌË ÎÈ fiÙ·Ó ‰ÂÓ ·ÔÎÙÔ‡Ó Ù˘¯·›· Ó¤· ÓÔ‹Ì·Ù·, Î·È ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙ· ·fi ÙÔ ·Ó Ë ‰È¿‰ÔÛË ÙˆÓ ÓÔËÌ¿ÙˆÓ ÂÍ·Úٿٷȷfi ÙȘ ȉÈÔÙÚԛ˜ ÙˆÓ ÈÛ¯˘ÚÒÓ, ¤¯Ô˘Ó ÔÏϤ˜ ¯Ú‹ÛÂȘ Î·È ÁÈ· Ó· ηٷϷ‚·›ÓÔ˘Ì ÙÈ Ï¤ÁÂÙ·È Ú¤ÂÈ Ó· ÎÔÈÙ¿˙Ô˘Ì ÙȘ Û˘Óı‹Î˜ Î·È fi¯ÈÙËÓ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈ΋ Ô˘Û›·.
™ÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ÙÔ˘ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡ Î·È Ù˘ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜, Ô ÚÒÙÔ˜ fiÚÔ˜ ¤¯ÂÈ Î¿ÓÂÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ‰Ô˘ÏÂȤ˜ ·fi ÙÔӉ‡ÙÂÚÔ. ∏ ‰ÂÍÈ¿ Ù¤Ú˘Á· ÛÙȘ ∏ӈ̤Ó˜ ¶ÔÏÈÙ›˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ› ÙÔÓ fiÚÔ «ºÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi˜» ÂÓÓÔÒÓÙ·˜ ¤Ó·Ó ·˘Ù·Ú¯ÈÎfi ÎÔÏÂÎÙÈ‚ÈÛÌfi,Ú¿ÁÌ· Ô˘ ·¤¯ÂÈ Ôχ ·fi ÙËÓ Â˘Úˆ·˚΋ ¯Ú‹ÛË. ∏ «™ÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·», ›Û˘, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È ˆ˜ ·Ó·ÊÔÚ¿ ÁÈ· ÔÙȉ‹ÔÙÂ, ·fi ÌÈ·ÂÓÂÚÁ‹ Î·È ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋ ÁÈ· ÙÔ˘˜ Ôϛ٘ ̤¯ÚÈ ¤Ó· ·ÙÂÚÓ·ÏÈÛÙÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ Ô˘ ΢‚ÂÚÓ¿Ù·È ·fi ÂȉÈÎÔ‡˜ ÁÈ· ÙÔ Û˘ÌʤÚÔÓ ÂÓfi˜ÂÍ·ÚÙÒÌÂÓÔ˘ ÏËı˘ÛÌÔ‡. ∞fi ÙË ÛÙÈÁÌ‹, fï˜, Ô˘ ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ ‘ÎÂÓÙÚÈÎfi’ ‹ ‘·ÏËıÈÓfi’ ÓfiËÌ·, ·Ú¿ ÌfiÓÔ ¤Ó· Ê¿ÛÌ· ˘·ÚÎÙÒÓ Î·È·Ô‰ÂÎÙÒÓ ÓÔËÌ¿ÙˆÓ, Â›Ó·È Èı·Ófi Î·È Î·ıfiÏÔ˘ ·˘ı·›ÚÂÙÔ Ó· ÂÈϤÁÔÓÙ·È ¯Ú‹ÛÂȘ Ô˘ ηÓ›˜ ‰ÂÓ ÌÔÚ› Ó· ÂÈ fiÙÈ Â›Ó·È ÂÈfiϷȘ ‹ÂÛˆÙÂÚÈÛÙÈΤ˜. ∫·ıÂÌÈ¿ ·fi ÙȘ ¯Ú‹ÛÂȘ ÛÙȘ Ôԛ˜ ·Ó·Ê¤ÚÔÌ·È Â‰Ò ÍÂÎÈÓ¿ ·fi Î·È ÙÔÓ›˙ÂÈ Ì¿ÏÏÔÓ ÙȘ ÔÏÈÙÈΤ˜ ·Ú¿ ÙȘ ΢‚ÂÚÓËÙÈΤ˜ÂÚÈÁڷʤ˜ Ô˘ ÂÌÂÚȤ¯ÔÓÙ·È ÛÙÔ˘˜ fiÚÔ˘˜. ∞ӷʤÚÔÓÙ·È ÛÙȘ ÛËÌÂÚÈÓ¤˜ Î·È ÙȘ ÂÈı˘ÌËÙ¤˜ ÔÏÈÙÈΤ˜ ·Ú¿ ÛÙȘ ÌÔÚʤ˜ ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛ˘,·ÚfiÏÔ Ô˘ ÔÈ ·Í›Â˜ Î·È ÔÈ ÚÔÛ‰Ô˘ ÛÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ ÂȉÚÔ‡Ó ÛÙÔ Â›‰Ô˜ Ù˘ ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛ˘ Ô˘ ÔÈ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ¿Ù˜ ıˆÚÔ‡Ó ¯Ú‹ÛÈÌÔ‹ ·Ô‰ÂÎÙfi.
£· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹Ûˆ ÙÔÓ fiÚÔ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi ÁÈ· Ó· ·Ó·ÊÂÚıÒ Û ¤Ó· ‰fiÁÌ· ÁÈ· ÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋: ÙËÓ ›ÛÙË fiÙÈ ÌÈ· ÚfiÙ˘Ë ÔÏÈÙÈ΋ ıˆڛ··Ú¯›˙ÂÈ Ì ٷ ¿ÙÔÌ· Ô˘ ÂÍÔ˘ÛÈÔ‰ÔÙÔ‡ÓÙ·È Ó· ·ÔÊ·Û›˙Ô˘Ó ÁÈ· ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘˜ ˘fi ÙÔÓ fiÚÔ fiÙÈ ‰ÂÓ Î·Ù·ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡Ó Ù· ›Û· ‰ÈηÈÒÌ·Ù· ÙˆÓ¿ÏÏˆÓ Ó· οÓÔ˘Ó ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÙÔ ›‰ÈÔ.
£· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹Ûˆ ÙÔÓ fiÚÔ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ÁÈ· Ó· ·Ó·ÊÂÚıÒ Û ÌÈ· ÎÔÈÓˆÓÈÔÏÔÁÈο Î·È ÈÛÙÔÚÈο ÂÓËÌÂڈ̤ÓË ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ÊÈÏÂχıÂÚˆÓ ·Ú¯ÒÓ, ÌÈ· ÂÔ›ıËÛË fiÙÈ Ù· ¿ÙÔÌ· ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ·ÛÎÔ‡Ó ¤ÏÂÁ¯Ô ÛÙȘ ˙ˆ¤˜ ÙÔ˘˜ ÌfiÓÔ fiÙ·Ó ˘ÂÚ‚ÔÏÈΤ˜ Û˘ÛÛˆÚ‡ÛÂȘÂÍÔ˘Û›·˜, ¢ËÌÂÚ›·˜ Î·È ÚÔÓÔÌ›ˆÓ ·ÓÙÈηı›ÛÙ·ÓÙ·È ·fi ÙËÓ Â˘Ú‡ÙÂÚË ‰˘Ó·Ù‹ ÈÛfiÙËÙ·, ÌÈ· ÈÛfiÙËÙ· Ô˘ Ì¿ÏÏÔÓ Î·ıÈÛÙ¿ ‰˘Ó·Ù‹ ·Ú¿
[1] Lewis Carroll, ∏ ∞Ï›ÎË ÛÙË ¯ÒÚ· ÙˆÓ ı·˘Ì¿ÙˆÓ Î·È ª¤Û· ·'ÙÔÓ Î·ıÚ¤ÊÙË (∞ı‹Ó·: Printa, 2004).
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
√ ηÈÙ·ÏÈÛÌfi˜ ¤ÁÈÓ ·Ô‰ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ¿Ù˜ ÌÂÂÚ›Ô˘ ÙfiÛÔ ÂÓıÔ˘ÛÈ·ÛÌfi fiÛÔ Â›¯·Ó ¿ÓÙ· ÔÈ ÊÈÏÂχıÂÚÔÈ, Û˘¯Ó¿fï˜ ¤ÁÈÓ ·Ô‰ÂÎÙfi˜ ¯ˆÚ›˜ ÔÏÏ‹ ÎÚÈÙÈ΋. ∆Ô Ó· Ϙ fiÙÈ Â›Û·È ˘¤ÚÙÔ˘ ηÈÙ·ÏÈÛÌÔ‡ Î·È ÙˆÓ ·ÁÔÚÒÓ Â›Ó·È ÙfiÛÔ ÎÂÓfi ÂÚȯÔ̤ÓÔ˘ Û·Ó· Ϙ fiÙÈ ·Á·¿˜ ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ ‹ fiÙÈ ÛÔ˘ ·Ú¤ÛÂÈ Ë ÌÔ˘ÛÈ΋. ∆Ôı¤Ì· Â›Ó·È ÔÈÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜, ÔÈÔ Â›‰Ô˜ ÌÔ˘ÛÈ΋˜ Î·È Û ÔÈÂ˜Û˘Óı‹Î˜. ∫È ·Ó Ô Î·ÈÙ·ÏÈÛÌfi˜ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ È· ÙÔ ÚfiÏÔ ÙÔ˘ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘,ÔÈÔÈ Â›Ó·È ÔÈ Â¯ıÚÔ› Ô˘ Ô ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ¿Ù˘ Ú¤ÂÈ Ó··ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ;
∂¿Ó ÔÈ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ¿Ù˜ Â›Ó·È ˘¤ÚÌ·¯ÔÈ Ù˘ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ ÈÛÔÓÔÌ›·˜,ÙfiÙ ÔÈ Â¯ıÚÔ› Â›Ó·È ÔÈ ·ÙÚȿگ˜ Î·È fiÏÔÈ ÂΛÓÔÈ Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÌÔÓÔÒÏÈ· ‹ ηٿ¯ÚËÛË ÂÍÔ˘Û›·˜, fiÚÔ˘˜ ‹ ·ÚÔ˜ ÚÔ˜ ›‰ÈÔÓfiÊÂÏÔ˜ Î·È ÚÔ˜ ˙ËÌ›· ÙˆÓ ¿ÏψÓ, ÁÈ· Ó· ηÙÔ¯˘ÚÒÛÔ˘Ó ÙËÓÔÚıÔ‰ÔÍ›· Î·È Ó· ˘ÂÚ·ÛÈÛÙÔ‡Ó Ù· ÚÔÓfiÌÈ·.
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα8
2
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
·ÔÙÚ¤ÂÈ ÙË ‰È·ÊÔÚÔÔ›ËÛË Î·È ÙÔ ·Úfi‚ÏÂÙÔ. ∏ ·ÚÔ˘Û›· ·˘Ù‹˜ Ù˘ ‰È·ÊÔÚÔÔ›ËÛ˘ Î·È ÙÔ˘ ·Úfi‚ÏÂÙÔ˘ Â›Ó·È Ô ‰Â›ÎÙ˘ fiÙÈ ·˘Ùfi Ô˘ÂÈÙ˘Á¯¿ÓÂÙ·È Â›Ó·È Ë ÈÛfiÙËÙ· ÛÙËÓ ÈηÓfiÙËÙ·, fi¯È Ë ÔÌÔÈÔÌÔÚÊ›· ÛÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ‹ ÙÔÓ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·. ∆Ô ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ ¤Ú¯ÂÙ·ÈÌÂÙ¿, ˆ˜ ¤Ó·˜ ÙÚfiÔ˜ Ó· Á›ÓÂÈ ÌÈ· ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈ΋ ÎÔÈÓˆÓ›· ‰˘Ó·Ù‹. ™˘ÓÂÒ˜, Ë ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·, fiˆ˜ ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍ·Ó ÔȺ·ÌÈ·ÓÈÛÙ¤˜ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÙ¤˜ ÛÙË µÚÂÙ·Ó›· ÛÙËÓ Â¤ÙÂÈÔ ÙˆÓ ÂηÙfi ¯ÚfiÓˆÓ ·fi ÙËÓ °·ÏÏÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË, Â›Ó·È Ë Ú·ÁÌ·ÙÔÔ›ËÛË ÙÔ˘ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡, Ë ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· Û˘ÓıËÎÒÓ fiÔ˘ ÔÈ ÊÈÏÂχıÂÚ˜ ÚÔÛ‰Ô˘ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· Á›ÓÔ˘Ó Ú¿ÍË Î·È Ó· ·Ó·Ù˘¯ıÔ‡Ó ¤Ú· ·fiÙËÓ ·Ï‹ ·ÈÛÈÔ‰ÔÍ›·. ŒÓ·˜ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÙ‹˜ Î·È ‰ËÌÔÎÚ¿Ù˘, Ô Î·ıËÁËÙ‹˜ ÙÔ˘ LSE R.H. Tawney, › fiÙÈ Ô ÛÔÛÈ·ÏÈÛÌfi˜ Â›Ó·È ÌÈ· ηٿÛÙ·ÛËÚ·ÁÌ¿ÙˆÓ fiÔ˘ ÌÔÚ›˜ Ó· ÙÔ˘˜ ÛÙ›ÏÂȘ fiÏÔ˘˜ ÛÙÔ ‰È¿ÔÏÔ, ÎÈ fiÔ˘ Ô ¿ÏÏÔ˜ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ÙËÓ ·Ú·ÌÈÎÚ‹ ˘Ô¯Ú¤ˆÛË Ó· ÙÔ Î¿ÓÂÈ.
∏ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·, fï˜, ··ÈÙ› ÎÚ¿ÙÔ˜, ·ÚfiÏÔ Ô˘ ÙÔÔıÂÙ› ÙÔ˘˜ Ôϛ٘ ÎÈ fi¯È ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÛÙËÓ ·Ú¯‹ ÙˆÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ. ∂›Ó·È ˉËÌÔÎÚ·Ù›· Ô˘ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÙ·È Ì ÙÔ Â›ıÂÙÔ ÎÔÈÓˆÓÈ΋ Î·È fi¯È Ô ÛÔÛÈ·ÏÈÛÌfi˜ Ô˘ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÙ·È Ì ÙÔ Â›ıÂÙÔ ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈÎfi˜. ∆ÔÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ Â›Ó·È ÙÔ ÂÚÁ·ÏÂ›Ô Ù˘ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ ‰È¿ÛÙ·Û˘ ÌÈ·˜ ˙ˆ‹˜ Ô˘, ÂÓÒ ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È ·fi ¿ÙÔÌ·, ÚÔ¸Ôı¤ÙÂÈÎÔÈÓˆÓÈ΋ Û‡ÌÚ·ÍË Î·È Û˘ÓÂÚÁ·Û›·, ÎÔÈÓfiÙËÙ· Î·È Û˘Ì·Ú¿ÛÙ·ÛË.
∏ ¯Ú‹ÛË ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ fiÚˆÓ Ì ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ ÙÚfiÔ Â›Ó·È ·ÛÊ·ÏÒ˜ ÂÈÏÂÎÙÈ΋. ∂›Ó·È fï˜ ÂÈÏÂÎÙÈ΋ ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ ÙÔ˘ ˘¿Ú¯ÔÓÙÔ˜ Ê¿ÛÌ·ÙÔ˜ÓÔËÌ¿ÙˆÓ. ∫·È Ë ÂÈÏÂÎÙÈÎfiÙËÙ· ‰ÈηÈÔÏÔÁÂ›Ù·È ·fi ÙȘ ÌÂÙ·ÌÔÚʈ̤Ó˜ Û˘Óı‹Î˜ ÙÔ˘ ÂÈÎÔÛÙÔ‡ ÚÒÙÔ˘ ·ÈÒÓ· Î·È ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘È‰ÂÔÏÔÁÈÎÔ‡ Î·È ÔÏÈÙÈÎÔ‡ ÙÔ›Ô˘ Ô˘ ·ÔηÏÂ›Ù·È Û˘¯Ó¿ ‘Û‡ÓÙÔÌÔ˜ ÂÈÎÔÛÙfi˜ ·ÈÒÓ·˜’. ™ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ÂÈÎÔÛÙÔ‡ ·ÈÒÓ· ÙˆÓÈÛÙÔÚÈÎÒÓ, ·fi ÙË Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙˆÓ ÌÔÏÛ‚›ÎˆÓ ÙÔ˘ 1917 ̤¯ÚÈ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ∫ÔÌÌÔ˘ÓÈÛÌÔ‡ ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂˘ÚÒË Î·È ÙË ƒˆÛ›· ηÈÙÔ˘ æ˘¯ÚÔ‡ ¶ÔϤÌÔ˘ ÌÂٷ͇ 1989 Î·È 1991, Ù· ı¤Ì·Ù· ‹Ù·Ó Û·Ê‹: ‰ËÌÔÎÚ·Ù›· Î·È ÔÏÔÎÏËÚˆÙÈÛÌfi˜, ÛÔÛÈ·ÏÈÛÌfi˜ Î·È Î·ÈÙ·ÏÈÛÌfi˜,·Ó·ÙÔÏ‹ Î·È ‰‡ÛË. ªÈ· ÚÈ˙ÔÛ·ÛÙÈ΋ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÙÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÂÈ ÙËÓ Î‡ÚÈ· ÔÏÈÙÈ΋ ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍ‹ Ù˘ ÛÙËÓ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË‹ ÛÙË ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈ΋ ·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÛË, ˆ˜ ‚ÈÔÌ˯·ÓÈÎfi ÚÔÏÂÙ·ÚÈ¿ÙÔ Û ÌÈ· ÎÔÈÓˆÓ›· ‰ÔÌË̤ÓË Î˘Ú›ˆ˜ Ì ‚¿ÛË ÙȘ Ù¿ÍÂȘ.
√È Î·ÙËÁÔڛ˜ Ô˘ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Û·Ó ÙÔÓ ÂÈÎÔÛÙfi ·ÈÒÓ· ‰ÂÓ Ì·˜ ‹Á·Ó Ôχ Ì·ÎÚÈ¿ ÙÔÓ ÂÈÎÔÛÙfi ÚÒÙÔ. ∑ԇ̠ÙÒÚ· Û ¤Ó·Ó ÎfiÛÌÔ Ô˘Î·ÌÈ¿ ·fi ·˘Ù¤˜ ‰ÂÓ ÌÔÚ› Ó· ·ÔÙÂϤÛÂÈ Â·Ú΋ Î·È Î·Ù¿ÏÏËÏË ·Ó·ÊÔÚ¿. ∂ÓÒ ÙÔÓ ÂÈÎÔÛÙfi ·ÈÒÓ·, ‹ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÙÔÓ Û‡ÓÙÔÌÔ ÂÈÎÔÛÙfi·ÈÒÓ·, ˘‹Ú¯Â Ô‰ÈÎfi˜ ¯¿ÚÙ˘ Î·È Â‰·ÊÈÎfi˜ ¯¿ÚÙ˘, ηı·Ú‹ ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍË Î·È Î·ı·Úfi˜ ·ÓÙ›·ÏÔ˜, fiÏ· ·˘Ù¿ ‰ÂÓ ˘¿Ú¯Ô˘Ó È·. ∏ Ù¿ÍË ‰ÂÓ·Ú¤¯ÂÈ Ï¤ÔÓ ÙÔ Î‡ÚÈÔ ÂÚ›ÁÚ·ÌÌ· ÁÈ· ÙȘ ÂÎÏÔÁÈΤ˜ ÂÈÏÔÁ¤˜, ÂÓÒ Ë ËÏÈΛ·, Ë ıÚËÛΛ· ‹ Ë ÂıÓfiÙËÙ· Û˘Ì‚¿ÏÏÔ˘Ó Û ¤Ó·Ó Ôχ ÈÔÂÚ›ÏÔÎÔ Î·È ÔÏ˘‰È¿ÛÙ·ÙÔ ÔÏÈÙÈÎfi ÎfiÛÌÔ.
∞ÏÏ¿ Â¿Ó Ë ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ¤¯ÂÈ ¯¿ÛÂÈ ÙËÓ ·Ú·‰ÔÛȷ΋ Ù·ÍÈ΋ ÂÏ·Ù›· Ù˘, ·˘Ùfi ‰ÂÓ ÛËÌ·›ÓÂÈ ˆ˜ ¤¯ÂÈ ¯¿ÛÂÈ ÙÔ ÚfiÏÔ Ù˘. √ ηٷÎÂÚÌ·ÙÈÛÌfi˜ Ù˘ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ Ù·˘ÙfiÙËÙ·˜ ·˘Í¿ÓÂÈ ÙȘ Èı·ÓfiÙËÙ˜ Ù˘ ÛÎÏËÚfiÙËÙ·˜ Ô˘ Â›Ó·È ‚·ÛÈ΋ ÛÙË ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋ ηÈȉȷ›ÙÂÚ· Û ÌÈ· ¤ÌÌÂÛË ‰ËÌÔÎÚ·Ù›· Ì ¤Ó· ÈÛ¯˘Úfi ÎÚ¿ÙÔ˜. ∏ ÔÚÁ·ÓÈ΋ Û¯¤ÛË ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙË ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋ Î·È ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓÈ΋,ÔÏÈÙÈ΋ Î·È ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ÈÛfiÙËÙ· ·Ú·Ì¤ÓÂÈ ÂÍ›ÛÔ˘ ÛËÌ·ÓÙÈ΋ Î·È ÎÂÓÙÚÈ΋ fiÛÔ ‹Ù·Ó ¿ÓÙ·. ∞ÏÏ¿ ÙÔ Ï·›ÛÈÔ ÛÙÔ ÔÔ›Ô ‰ÈÂΉÈΛٷÈ, ÔÙÚfiÔ˜ Ì ÙÔÓ ÔÔ›ÔÓ ˘ÏÔÔÈÂ›Ù·È Î·È ÔÈ Ì¤ıÔ‰ÔÈ Ì ÙȘ Ôԛ˜ ÚÔÛÂÁÁ›˙ÂÙ·È, fiÏ· ·˘Ù¿ ¤¯Ô˘Ó ·ÏÏ¿ÍÂÈ.
√ ‰ÚfiÌÔ˜ ÚÔ˜ ÙË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·, ÏÔÈfiÓ, ÂÍ·ÚÙ¿Ù·È ·fi ÙËÓ ÂÎ Ó¤Ô˘ ÂÚÈÁÚ·Ê‹ ÙˆÓ ÛÙfi¯ˆÓ, ÙˆÓ ÌÂıfi‰ˆÓ, Î·È ÙˆÓ ˘ÔÛÙËÚÈÎÙÒÓ.∫·È Ë ·Ó·Î¿Ï˘„Ë ‹ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛË ÙˆÓ ˘ÔÛÙËÚÈÎÙÒÓ Ù˘ Û˘Ó¿ÁÂÙ·È Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ÙËÓ ·Ó·Î¿Ï˘„Ë ‹ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛË ÙˆÓ ·ÓÙÈ¿ÏˆÓ Ù˘. √ηÈÙ·ÏÈÛÌfi˜ ¤ÁÈÓ ·Ô‰ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ¿Ù˜ Ì ÂÚ›Ô˘ ÙfiÛÔ ÂÓıÔ˘ÛÈ·ÛÌfi fiÛÔ Â›¯·Ó ¿ÓÙ· ÔÈ ÊÈÏÂχıÂÚÔÈ, Û˘¯Ó¿ fÁÈÓ ·Ô‰ÂÎÙfi˜ ¯ˆÚ›˜ ÔÏÏ‹ ÎÚÈÙÈ΋. ∆Ô Ó· Ϙ fiÙÈ Â›Û·È ˘¤Ú ÙÔ˘ ηÈÙ·ÏÈÛÌÔ‡ Î·È ÙˆÓ ·ÁÔÚÒÓ Â›Ó·È ÙfiÛÔ ÎÂÓfi ÂÚȯÔ̤ÓÔ˘ Û· ӷϘ fiÙÈ ·Á·¿˜ ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ ‹ fiÙÈ ÛÔ˘ ·Ú¤ÛÂÈ Ë ÌÔ˘ÛÈ΋. ∆Ô ı¤Ì· Â›Ó·È ÔÈÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜, ÔÈÔ Â›‰Ô˜ ÌÔ˘ÛÈ΋˜ Î·È Û ÔȘ Û˘Óı‹Î˜.∫È ·Ó Ô Î·ÈÙ·ÏÈÛÌfi˜ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ È· ÙÔ ÚfiÏÔ ÙÔ˘ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘, ÔÈÔÈ Â›Ó·È ÔÈ Â¯ıÚÔ› Ô˘ Ô ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ¿Ù˘ Ú¤ÂÈ Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ; ∂¿Ó ÔÈÛÔÛȷωËÌÔÎÚ¿Ù˜ Â›Ó·È ˘¤ÚÌ·¯ÔÈ Ù˘ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ ÈÛÔÓÔÌ›·˜, ÙfiÙ ÔÈ Â¯ıÚÔ› Â›Ó·È ÔÈ ·ÙÚȿگ˜ Î·È fiÏÔÈ ÂΛÓÔÈ Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÌÔÓÔÒÏÈ· ‹ ηٿ¯ÚËÛË ÂÍÔ˘Û›·˜, fiÚÔ˘˜ ‹ ·ÚÔ˜ ÚÔ˜ ›‰ÈÔÓ fiÊÂÏÔ˜ Î·È ÚÔ˜ ˙ËÌ›· ÙˆÓ ¿ÏψÓ, ÁÈ· Ó· ηÙÔ¯˘ÚÒÛÔ˘Ó ÙËÓ ÔÚıÔ‰ÔÍ›·Î·È Ó· ˘ÂÚ·ÛÈÛÙÔ‡Ó Ù· ÚÔÓfiÌÈ·.
∂¿Ó ¤ÙÛÈ ¤¯ÂÈ ÙÔ ¤ÚÁÔ, ÙÈ Â›Ó·È ·˘Ùfi ÛÙȘ ÚÔÛ‰Ô˘ Î·È ÙȘ ÂÓÔÚ¿ÛÂȘ Ô˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔ˘Ó ÙÔÓ Ù›ÙÏÔ ‘ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·’, ÙÔ ÔÔ›Ô ·Í›˙ÂÈ Ó·‰È·Ê˘Ï·¯Ù› Î·È Ó· ηÏÏÈÂÚÁËı› ÙÔÓ ÂÈÎÔÛÙfi ÚÒÙÔ ·ÈÒÓ·, Î·È Ô˘ ÌÔÚ› ÏÔÁÈο Î·È Ú·ÏÈÛÙÈο Ó· ˘ÈÔıÂÙËı› ÌÂÙ¿ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ÂÈÎÔÛÙÔ‡ Î·È ÙˆÓ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎÒÓ ÛÙfi¯ˆÓ, ÌÂıfi‰ˆÓ Î·È ËÚÒˆÓ ÙÔ˘; ªÔÚÔ‡Ó Ôχ ·Ï¿, ·Ó fi¯È ‰È‰·ÎÙÈο, Ó· ··ÚÈıÌËıÔ‡Ó ˆ˜ ÂÍ‹˜:
1. ∫ÔÈÓˆÓÈÎÔ› fiÚÔÈ Î·È Â˘Î·Èڛ˜ ‰È·ÓÂÌË̤ÓÔÈ Ì ÙÚfiÔ Ô˘ ‰›ÓÂÈ ÙȘ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ˜ ¢ηÈڛ˜ ÁÈ· ·˘Ùfi-ηÏÏȤÚÁÂÈ· Î·È ·Ó¿Ù˘ÍË ÛÙÔÓÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ·ÚÈıÌfi ·ÓıÚÒˆÓ.
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα9
32. ø˜ Û˘Ó¤ÂÈ· ·˘ÙÔ‡, ÌÈ· ÌÔÚÊ‹ ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛ˘ ÌfiÓÈÌ· ·ÓÔȯً˜ ÛÙÔÓ ¤ÏÂÁ¯Ô Î·È ÙËÓ ÎÚÈÙÈ΋ ·ÍÈÔÏfiÁËÛË Î·È Ô˘ ·Ó·Ù‡ÛÛÂÙ·È ÁÈ·
Ó· ˘ËÚÂÙ›.3. ∆Ô 1 Î·È ÙÔ 2 Ó· ‰È¢ıÂÙËıÔ‡Ó Ì ÙÚfiÔ Ô˘ Ó· Ï·Ì‚¿ÓÂÈ ˘fi„Ë ÙËÓ ÔÈÎÈÏ›· ÙˆÓ ·ÙÔÌÈÎÒÓ Î·È ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ Ù·˘ÙÔÙ‹ÙˆÓ Ô˘ ÔÈ
ÎÔÈÓˆÓÈο ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈÎÔ› Ôϛ٘ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ·ÔÏ·‡ÛÔ˘Ó Î·È Ô˘ ‰ÂÓ Â˘ÓÔ› Ô‡Ù ÙÈ̈Ú› ηÌÈ¿ ·fi ·˘Ù¤˜ ÙȘ Ù·˘ÙfiÙËÙ˜.
∏ ·Ú¿ıÂÛË ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ÚÔÛ‰ÔÎÈÒÓ Â›Ó·È ‚¤‚·È· ÙÔ Â‡ÎÔÏÔ Ì¤ÚÔ˜. ∫·È Â›Ó·È ·Ï‹ıÂÈ· fiÙÈ Ë ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ‰È·ÛÊ¿ÏÈÛË, ÙÔ ÈÔ Î·Ù¿ÏÏËÏÔÌÔÙ¤Ú ÁÈ· ÙËÓ Â›Ù¢ÍË ÂÓfi˜ Ù¤ÙÔÈÔ˘ Û˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜, Â›Ó·È ·ÎÚÈ‚Ò˜ ¤Ó· ÛÒÌ· ‰˘Ó·ÌÈÎÒÓ, ·Úfi‚ÏÂÙˆÓ Î·È ÂÓÔ¯ÏËÙÈÎÒÓ ÔÏÈÙÒÓ Ô˘ ÙÔÛ‡ÛÙËÌ· ÚÔÙ›ıÂÙ·È Ó· ηÏÏÈÂÚÁ› Î·È Ó· Û˘ÓÙËÚ›. ∏ ·ÈÙ›·, Ù· ̤۷ Î·È Ë Û˘Ó¤ÂÈ·, Â›Ó·È ¤Ó· Î·È ÙÔ ·˘Ùfi. À¿Ú¯ÂÈ ¤Ó· ·Ú¿‰ÔÍÔ Â‰Ò: ËÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ‚·Û›˙ÂÙ·È Û Ôϛ٘ ÔÚıÔÏÔÁÈÛÙ¤˜, ˘¤ÚÌ·¯Ô˘˜ Ù˘ ÈÛfiÙËÙ·˜, ·ÏÏ¿ ·˘ÙÔ› ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ˘¿ÚÍÔ˘Ó ÌfiÓÔ Ì ÙËÓ Â›Ù¢ÍËÙ˘ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜. √È Û˘Óı‹Î˜ ÏÔÈfiÓ Ô˘ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÔ˘Ó ÙË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡ÓÙ·È, Ì ÙË ÛÂÈÚ¿ ÙÔ˘˜, ·fi·˘Ù‹Ó. ∞˘Ùfi ÌÔÚ› Ó· ÛËÌ·›ÓÂÈ fiÙÈ Ë ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ‰ÂÓ Â›Ó·È Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ÛÈÌË. ∞ÏÏ¿ ÌÔÚ›, ›Û˘, Ó· ÛËÌ·›ÓÂÈ fiÙÈ Ô ÛÙfi¯Ô˜ ηÈÙ· ̤۷ ÚÔ¯ˆÚÔ‡Ó ·ÚÌÔÓÈο Î·È fiÙÈ ÚÔˆıÒÓÙ·˜ Î·È ‰Ô˘Ï‡ÔÓÙ·˜ ÁÈ· ÙË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Ù· ̤۷ Ô˘ Â›Ó·È ··Ú·›ÙËÙ· ÁÈ· ÙËÓÂÈÙ˘¯›· Ù˘, Î·È ÔÈ ÂӉ›ÍÂȘ ·˘Ù‹˜ Ù˘ ÂÈÙ˘¯›·˜, ·Ó·Ù‡ÛÛÔÓÙ·È Û ÔÚÁ·ÓÈ΋ Û¯¤ÛË ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜.
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα10
4
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
Martha Nussbaum: ∏ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Ú¤ÂÈ Ó· Û˘ÌÂÚÈÏ¿‚ÂÈ ÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ·ÁÎfiÛÌÈ·˜·Ó·‰È·ÓÔÌ‹˜
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: ¶ÔÈÔ Â›‰Ô˜ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡ - Â¿Ó ıˆÚ›Ù fiÙÈ ˘¿Ú¯ÂÈ Î¿ÔÈÔ – Â›Ó·È ÈÔ ÂÏȉÔÊfiÚÔ ÁÈ· ÙËÓ ÚÔÒıËÛË Ù˘·ÓıÚÒÈÓ˘ ηٿÛÙ·Û˘; ¶ÔÈ· Â›Ó·È Ù· ÂÏÏ›ÌÌ·Ù¿ ÙÔ˘;
Martha Nussbaum: √Ú›˙ˆ ÙÔÓ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi ˆ˜ ÙÔ Â›‰Ô˜ Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ ¿Ô„˘ Ô˘ ‰›ÓÂÈ ¤ÌÊ·ÛË ÙfiÛÔ ÛÙËÓ ÈÛfiÙËÙ· ÙˆÓ ·ÙfiÌˆÓ fiÛÔÎ·È ÛÙËÓ ·Ó¿ÁÎË ÁÈ· ÂÏ¢ıÂÚ›· ÂÈÏÔÁ‹˜ ˆ˜ ÎÂÓÙÚÈÎfi ·Á·ıfi ÛÙË ˙ˆ‹. ∞Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ÔÏÏ¿ ›‰Ë ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡ Ô˘ ÁÓˆÚ›˙Ô˘ÌÂ, ÓÔÌ›˙ˆfiÙÈ ÔÈ ÈÔ ÂÏ΢ÛÙÈΤ˜ ÌÔÚʤ˜ Â›Ó·È ÂΛӘ Ô˘ ‰›ÓÔ˘Ó ¤ÌÊ·ÛË ÛÙË ÛËÌ·Û›· ÙˆÓ ˘ÏÈÎÒÓ ÚÔ¸Ôı¤ÛÂˆÓ ÁÈ· Ú·ÁÌ·ÙÈ΋ ·ÓıÚÒÈÓËÂÈÏÔÁ‹: Û˘ÓÂÒ˜, ÔÈ ÌÔÚʤ˜ Ô˘ Û˘Ó‰¤ÔÓÙ·È Ì¿ÏÏÔÓ Ì ÙËÓ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈ΋ ·Ú¿ Ì ÙË ÊÈÏÂχıÂÚË ·Ú¿‰ÔÛË. ¡ÔÌ›˙ˆ fiÙÈ ÌÈ· Ó¤Ô-·ÚÈÛÙÔÙÂÏÈ΋ ÂÛÙ›·ÛË ÛÙȘ ‘‰˘Ó·ÙfiÙËÙ˜’ οÓÂÈ ÈÔ Î·Ù·ÓÔËÙ‹ ÙËÓ È‰¤· Ù˘ Ú·ÁÌ·ÙÈ΋˜ ÂÏ¢ıÂÚ›·˜ ˆ˜ ·ÓÙ›ıÂÙ˘ Ù˘ ηı·Ú¿ Ù˘È΋˜ (fiˆ˜Â¤ÌÂÓÂ, ÚÈÓ ·fi Ôχ ηÈÚfi Ô µÚÂÙ·Ófi˜ ÊÈÏfiÛÔÊÔ˜ T.H.Green).[1] ¡ÔÌ›˙ˆ ›Û˘ fiÙÈ ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ ¿ÏÌ· ÚÔ˜ Ù· ÂÌÚfi˜ ¤ÁÈÓ ·fi ÙÔÓJohn Rawls ÛÙÔ ‚È‚Ï›Ô ÙÔ˘ Political Liberalism(¶ÔÏÈÙÈÎfi˜ ºÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi˜),fiÙ·Ó ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ fiÙÈ Ô ›ÛÔ˜ Û‚·ÛÌfi˜ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙ· ¿ÙÔÌ· ‰ÂÓ··ÈÙ› Ó· ‚·Û›˙ÔÓÙ·È ÔÈ ÔÏÈÙÈΤ˜ ·Ú¯¤˜ Û ¤Ó· Î·È ÌÔÓ·‰ÈÎfi ÂÚÈÂÎÙÈÎfi ‰fiÁÌ· ˙ˆ‹˜, ıÚËÛ΢ÙÈÎfi ‹ Ï·˚Îfi, ·ÏÏ¿ ÂȉÈÒÎÂÈ Ì¿ÏÏÔÓ ÌÈ·‘˘¤ÚÙ·ÙË Û˘Ó·›ÓÂÛË’ ·ÓıÚÒˆÓ Ì ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ÂÚÈÂÎÙÈΤ˜ ·ÓÙÈÏ‹„ÂȘ ˙ˆ‹˜ Á‡Úˆ ·fi Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˜ ÔÏÈÙÈΤ˜ ·Ú¯¤˜.[2]∂Óۈ̿و۷ ·˘Ù¿ Ù· ÛÙÔȯ›· ÂÓfiÚ·Û˘ ÛÙË ‰È΋ ÌÔ˘ ¿Ô„Ë.
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: ¶ÈÛÙ‡ÂÙ fiÙÈ Ë ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈ΋ ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛË Â›Ó·È ÙÔ Ì¤ÛÔ ÁÈ· ÙËÓ ˘¤Ú‚·ÛË ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ÂÏÏÂÈÌÌ¿ÙˆÓ;
Martha Nussbaum: ∏ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈ΋ ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛË Â›Ó·È Ôχ ηϋ ·fi ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ ÂÌ̤ÓÂÈ ÛÙÔÓ ÂÚÈÔÚÈÛÌfi Ô˘ ·Ó¤ÊÂÚ·ÚÔËÁÔ˘Ì¤Óˆ˜, Â¿Ó ‰ËÏ·‰‹ ‰ÂÓ ‚·Û›˙ÂÈ ÔÏÈÙÈΤ˜ ·Ú¯¤˜ Û ¤Ó· Î·È ÌÔÓ·‰ÈÎfi ÂÚÈÂÎÙÈÎfi ‰fiÁÌ·, ıÚËÛ΢ÙÈÎfi ‹ Ï·˚Îfi. ∞˘Ùfi ÛËÌ·›ÓÂÈ fi¯È›ÛËÌË ÂÎÎÏËÛ›·, Î·È ÔÏÈÙÈΤ˜ Ô˘ ‰Â›¯ÓÔ˘Ó È‰È·›ÙÂÚÔ Û‚·ÛÌfi ÁÈ· ÙȘ ıÚËÛ΢ÙÈΤ˜ Î·È Ï·˚Τ˜ ÌÂÈÔÓfiÙËÙ˜. ¶ÔÏϤ˜ ÛÔÛȷωËÌÔÎڷٛ˜‰ÂÓ ÙÔ ¤¯Ô˘Ó ηٷʤÚÂÈ.
¡ÔÌ›˙ˆ fiÙÈ ÙÔ ÂfiÌÂÓÔ ÌÂÁ¿ÏÔ Úfi‚ÏËÌ· Â›Ó·È Ó· ÛÎÂÊÙԇ̠Ҙ fiÏÔÈ ÔÈ Ï·Ô› ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ˘ÔÛÙËÚȯÙÔ‡Ó ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ÙÔ˘˜. °È· Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆÈÛı› ·˘Ùfi ÙÔ Úfi‚ÏËÌ· ··ÈÙÂ›Ù·È ÌÂÁ¿ÏË ·Ó·‰È·ÓÔÌ‹ ·fi Ù· ÏÔ˘ÛÈfiÙÂÚ· ÛÙ· ÊÙˆ¯fiÙÂÚ· ¤ıÓË, ηıÒ˜ ηÈÛ˘ÌÌÂÙÔ¯‹ Û ‰È¿ÊÔÚ· ·ÁÎfiÛÌÈ· ȉڇ̷ٷ. ªÈ· ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ÌÔÚ› Ó· ÂÌÊ·Ó›˙ÂÙ·È Â·Ú΋˜ ÂÛˆÙÂÚÈο, ¯ˆÚ›˜ Ó· ¤¯ÂÈ ·˘Ùfi ÙÔ›‰Ô˜ Ù˘ ·ÁÎfiÛÌÈ·˜ ‰¤ÛÌ¢Û˘.
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: Œ¯ÂÈ Ë ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ÂÈχÛÂÈ – ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÂÓÓÔÈÔÏÔÁÈο – ÙÔ ı¤Ì· Ù˘ ÈÛfiÙËÙ·˜ ÙˆÓ Ê‡ÏˆÓ; ∞˘Ùfi Ô˘ ·Ô̤ÓÂÈÂ›Ó·È ·ÏÒ˜ ÌÈ· Ì¿¯Ë ÁÈ· ÙËÓ ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈÎÒÓ ·Ú¯ÒÓ;
Martha Nussbaum: ∫¿ı ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ¤¯ÂÈ ÙË ‰È΋ Ù˘ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË ÛÙ· ı¤Ì·Ù· ʇÏÔ˘. £ÂˆÚÒ fiÙÈ ÛÙËÓ πÓ‰›· Ù· ıˆÚËÙÈο ˙ËÙ‹Ì·Ù·Á›ÓÔÓÙ·È Ôχ ηٷÓÔËÙ¿ ·fi ÙÔ˘˜ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ˘˜ ËÁ¤Ù˜, ·ÏÏ¿ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ·ÎfiÌË ÙÂÚ¿ÛÙÈ· Ú·ÎÙÈο ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ÁÈ· ÙËÓ ÂÍ·ÛÊ¿ÏÈÛË Ù˘›Û˘ ÚfiÛ‚·Û˘ ÙˆÓ Á˘Ó·ÈÎÒÓ ÛÙËÓ Âη›‰Â˘ÛË, ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ·fi ÙËÓ ÔÈÎÔÁÂÓÂȷ΋ ‚›·, ÙËÓ ›ÛË ÚfiÛ‚·ÛË ÛÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ ‰È·‰Èηۛ· ηÈÏÔÈ¿. ºÔ‚¿Ì·È fiÙÈ ÔÈ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ÛÔÛȷωËÌÔÎڷٛ˜ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙Ô˘Ó ·ÎfiÌË ÔÏÏ¿ ·’ ·˘Ù¿ Ù· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Î·È ÔÊ›ψ Ó· ˆ fiÙÈ ËıÂÒÚËÛ‹ ÙÔ˘˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È ÙfiÛÔ ÙÔÏÌËÚ‹ Î·È ÚÈ˙ÔÛ·ÛÙÈ΋ fiÛÔ ÛÙËÓ πÓ‰›·. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ·ÎÔ‡ÌÂ Û˘¯Ó¿ ÌÈ· ÚËÙÔÚÈ΋ ÁÈ· ÙË ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋
[1] ∆.∏. Green, Prolegomena To Ethics, 7th ed. (§ÔÓ‰›ÓÔ: Macmillan, 1907) [2] John Rawls, Political Liberalism (New York: Columbia UP, 1993).
∂›Ó·È ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÎfi ÌÈ· ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Ó· ÂÌÊ·Ó›˙ÂÙ·È Â·Ú΋˜ ÂÛˆÙÂÚÈο, ¯ˆÚ›˜ Ó· ¤¯ÂÈ Î·ÓÂÓfi˜ ›‰Ô˘˜ ÚÔԉ¢ÙÈ΋·ÁÎfiÛÌÈ· ‰¤ÛÌ¢ÛË. √È ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Â›Ó·È ÂΛӘ Ô˘ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÂÙ‡¯Ô˘Ó ÌÈ· Û˘Ó·›ÓÂÛË Á‡Úˆ ·fiÔÚÈṲ̂Ó˜ ·Ú¯¤˜ ·ÁÎfiÛÌÈ·˜ ·Ó·‰È·ÓÔÌ‹˜, Ô˘ Û˘Ó¿ÁÔÓÙ·È ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍË ÁÈ· ¤Ó· ÂÏ¿¯ÈÛÙÔ Â›Â‰Ô ˙ˆ‹˜ ÁÈ· fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜Ï·Ô‡˜ ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘.
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα11
5ʇÛË ÙˆÓ Á˘Ó·ÈÎÒÓ Ô˘ Â›Ó·È Ôχ ÔÈÛıÔ‰ÚÔÌÈ΋ Û ۇÁÎÚÈÛË Ì ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô Ù· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ·˘Ù¿ ÚÔÛÂÁÁ›˙ÔÓÙ·È ÛÙËÓ πÓ‰›·(ˆ˜ ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ‰ڷȈ̤Ó˘ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ ·ÓÙ›Ï˄˘ Î·È ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡).[3]
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: £ÂˆÚ›Ù ÈÔ ÂÊÈÎÙ‹ ÌÈ· ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ÔÚÁ·ÓˆÌ¤ÓË Û‡Ìʈӷ Ì ÙȘ ÊÈÏÂχıÂÚ˜ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ ÎÔÛÌÔÔÏÈÙÈÛÌÔ‡ ‹ÌÈ· ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Ì ·ÚÈÛÙÔÙÂÏÈ΋ ÌÔÚÊ‹, Ô˘ ÛÎÔfi˜ Ù˘ Â›Ó·È Ó· ·Ú¤¯ÂÈ ÙÔ ‚·ÛÈÎfi Ï·›ÛÈÔ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË Ù˘ ·ÙÔÌÈ΋˜ ¢ËÌÂÚ›·˜Î¿ı ·ÙfiÌÔ˘;
Martha Nussbaum: ¶Ú·ÁÌ·ÙÈο, ‰ÂÓ Î·Ù·Ï·‚·›Óˆ ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÚÒÙËÛË. °È· ̤ӷ, Ô ‘ÎÔÛÌÔÔÏÈÙÈÛÌfi˜’ Â›Ó·È ÌÈ· ËıÈ΋ ¿Ô„Ë ÁÈ· ÙÔ Ô‡Ú¤ÂÈ Ó· ÛÙÚ¤ÊÂÙ·È Ë ÚˆÙ·Ú¯È΋ ·ÊÔÛ›ˆÛ‹ Ì·˜ ˆ˜ ·ÓıÚÒÈÓ· Ï¿ÛÌ·Ù· – ‰ÂÓ Â›Ó·È Î·È ‰ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó· Â›Ó·È ¤Ó· ÔÏÈÙÈÎfi ‰fiÁÌ·, ÁÈ·Ù›Ë È‰¤· fiÙÈ Ë ÚˆÙ·Ú¯È΋ ·ÊÔÛ›ˆÛ‹ Ì·˜ Ú¤ÂÈ Ó· ÛÙÚ¤ÊÂÙ·È ·¤Ó·ÓÙÈ Û fiÏË ÙËÓ ·ÓıÚˆfiÙËÙ· Î·È fi¯È ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔ˘˜ Û˘Ì·ÙÚÈÒÙ˜ Ì·˜‹ ÛÙÔ˘˜ ÎÔÓÙÈÓÔ‡˜ Î·È ·Á·ËÙÔ‡˜ Ì·˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È ÌÈ· ȉ¤· Ô˘ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ·ÔÙÂϤÛÂÈ ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ ‘ ˘¤ÚÙ·Ù˘ Û˘Ó·›ÓÂÛ˘’ Û ¤Ó·¤ıÓÔ˜ Ô˘ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ‰È¿ÊÔÚ· ıÚËÛ΢ÙÈο Î·È Ï·˚ο ÂÚÈÂÎÙÈο ‰fiÁÌ·Ù·.[4] ™˘ÓÂÒ˜, ‰ÂÓ ÈÛÙ‡ˆ fiÙÈ ÔÔÈÔ‰‹ÔÙ ¤ıÓÔ˜ ı· ¤ÚÂÂÓ· ÔÚÁ·Óˆı› Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ ËıÈÎfi ‰fiÁÌ· ÙÔ˘ ÎÔÛÌÔÔÏÈÙÈÛÌÔ‡. ¶ÈÛÙ‡ˆ, ˆÛÙfiÛÔ, fiÙÈ Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ¤ıÓË ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÂÙ‡¯Ô˘Ó ÌÈ·Û˘Ó·›ÓÂÛË Á‡Úˆ ·fi ÔÚÈṲ̂Ó˜ ·Ú¯¤˜ ·ÁÎfiÛÌÈ·˜ ·Ó·‰È·ÓÔÌ‹˜, Ô˘ Û˘Ó¿ÁÔÓÙ·È ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍË ÁÈ· ¤Ó· ÂÏ¿¯ÈÛÙÔ Â›Â‰Ô ˙ˆ‹˜ ÁÈ· fiÏÔ˘˜ÙÔ˘˜ Ï·Ô‡˜ ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘: ÌÔÚÔ‡Ó Ó· Û˘ÌʈӋÛÔ˘Ó fiÙÈ Ú¤ÂÈ fiÏÔÈ Ó· ˆÌÈÛÙԇ̠ÙËÓ Â˘ı‡ÓË Ó· ÂÍ·ÛÊ·Ï›ÛÔ˘Ì fiÙÈ fiÏÔÈ ÔÈ Ï·Ô› ÙÔ˘ÎfiÛÌÔ˘ Ú¤ÂÈ Ó· ÊÙ¿ÛÔ˘Ó Û ¤Ó· ‚·ÛÈÎfi ÛËÌÂ›Ô ÂÎΛÓËÛ˘ Û ۯ¤ÛË Ì ÙȘ ÎÂÓÙÚÈΤ˜ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ˜ Ù˘ ·ÓıÚÒÈÓ˘ ˙ˆ‹˜. ∞fi ÎÂÈ ÎȇÛÙÂÚ· ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÂÈϤÍÔ˘Ó fiÔÈ· ¿Ô„Ë ı¤ÏÔ˘Ó Û¯ÂÙÈο Ì ÙÔ Ô‡ Ú¤ÂÈ Ó· ÛÙÚ·Ê› Ë ·ÊÔÛ›ˆÛ‹ Ì·˜ ¤Ú· ·’ ·˘Ùfi ÙÔÛËÌÂ›Ô ÂÎΛÓËÛ˘.
∞Ó¿ÌÂÛ· ÛÙȘ ÌÔÚʤ˜ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜ (Î·È ÈÛÙ‡ˆ fiÙÈ fiϘ Ú¤ÂÈ Ó· Û˘ÌÂÚÈÏ¿‚Ô˘Ó ÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ·ÁÎfiÛÌÈ·˜ ·Ó·‰È·ÓÔÌ‹˜),ÚÔÙÈÌÒ ÙË Ó¤Ô-·ÚÈÛÙÔÙÂÏÈ΋ ÌÔÚÊ‹, Û ۯ¤ÛË Ì ÙȘ ˆÊÂÏÈÌÈÛÙÈΤ˜ Î·È ÊÈÏÂχıÂÚ˜ ÌÔÚʤ˜, ÁÈ·Ù› ·Ó·ÁÓˆÚ›˙ÂÈ ÙË ÌË ·Ó·ÏÔÁÈÎfiÙËÙ·ÙˆÓ ÔχÙÈÌˆÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ ÛÙË ˙ˆ‹, ÙËÓ ·Ó·ÎÚ›‚ÂÈ· Ù˘ ÂÈı˘Ì›·˜-ÈηÓÔÔ›ËÛ˘ ˆ˜ Ô‰ËÁÔ‡ ÚÔ˜ ÙÔ Î·Ïfi Î·È ÙË ÛËÌ·Û›· Ù˘ ˘ÏÈ΋˜˘ÔÛÙ‹ÚÈ͢ ÁÈ· ÌÈ· Ú·ÁÌ·ÙÈο ·ÓıÚÒÈÓË ÂÈÏÔÁ‹.
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: ¶Ò˜ ÌÔÚ› Ì›· ∞ÚÈÛÙÔÙÂÏÈ΋ ÌÔÚÊ‹ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜ Ó· ˘ÂÚˉ‹ÛÂÈ ÙÔ ÂÌfi‰ÈÔ ÙÔ˘ ÚÈ˙ÔÛ·ÛÙÈÎÔ‡ ÏÔ˘Ú·ÏÈÛÌÔ‡– ȉȷ›ÙÂÚ· ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ ÌÈ·˜ ÈÔ ·ÁÎfiÛÌÈ·˜ Î·È ‰È·Û˘Ó‰Â‰Â̤Ó˘ ÔÏÈÙ›·˜;
Martha Nussbaum: √ ÏÔ˘Ú·ÏÈÛÌfi˜ Â›Ó·È ·Ô‰¤ÎÙ˘ ÔÏÈÙÈÎÒÓ ·Ú¯ÒÓ Ô˘ ‰ÂÓ ÚÔ¸Ôı¤ÙÔ˘Ó ÔÔÈÔ‰‹ÔÙ ÂÚÈÂÎÙÈÎfi ‰fiÁÌ·, fiˆ˜ ›·ÈÔ ¿Óˆ. ªÂ ·˘Ù‹ ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ·, Ë ÌÔÚÊ‹ ÙÔ˘ Ó¤Ô-·ÚÈÛÙÔÙÂÏÈÛÌÔ‡ ÛÙËÓ ÔÔ›· ·Ó·Ê¤ÚıËη ·ÔÎÏ›ÓÂÈ ¤ÓÙÔÓ· ·fi ÙÔÓ ∞ÚÈÛÙÔÙ¤ÏË.
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: ™Â ÔÈÔ ‚·ıÌfi ·˘Ùfi˜ Ô Ó¤Ô-·ÚÈÛÙÔÙÂÏÈÛÌfi˜ Â›Ó·È ÂÊ·ÚÌfiÛÈÌÔ˜ ÛÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋; ¶ÔÈ· ·fi ÙȘ ˘¿Ú¯Ô˘Û˜ÂıÓÈΤ˜ ÂÚÈÙÒÛÂȘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÈÔ ÎÔÓÙ¿ Û ·˘ÙfiÓ;
Martha Nussbaum: ∞˘Ù‹ Ë Ó¤Ô-·ÚÈÛÙÔÙÂÏÈ΋ ȉ¤· Â›Ó·È ÁÓˆÛÙ‹ ‰ÈÂıÓÒ˜ ˆ˜ ‘¶ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË ÁÈ· ÙËÓ ∞ÓıÚÒÈÓË ∞Ó¿Ù˘ÍË’. ¶ÚÔˆıÂ›Ù·È Ì¤Û··fi ÙȘ ∞Ó·ÊÔÚ¤˜ ÁÈ· ÙËÓ ∞ÓıÚÒÈÓË ∞Ó¿Ù˘ÍË ÙÔ˘ ∞Ó·Ù˘ÍÈ·ÎÔ‡ ¶ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ ÙˆÓ ∏ÓˆÌ¤ÓˆÓ ∂ıÓÒÓ, Î·È ·fi ÙËÓ HumanDevelopment and Capability Association (∞ÓıÚÒÈÓË ∞Ó¿Ù˘ÍË ¢˘Ó·ÙÔÙ‹ÙˆÓ Î·È ™‡Ó‰ÂÛ˘), Ô˘ ·ÚÈıÌ› 700 ̤ÏË ·fi 60 ¯ÒÚ˜.[5]∆· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ¤ıÓË ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ (fi¯È fï˜ ÔÈ ∏ӈ̤Ó˜ ¶ÔÏÈÙ›˜) Û˘ÓÙ¿ÛÛÔ˘Ó ÌÈ· ÂÙ‹ÛÈ· ·Ó·ÊÔÚ¿ ∞ÓıÚÒÈÓ˘ ∞Ó¿Ù˘Í˘ Û ÂıÓÈÎfi›‰Ô, ÌÂÏÂÙÒÓÙ·˜ ÙËÓ ÚfiÔ‰Ô ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜ ÙÔ˘˜, Ì ‚¿ÛË Ù· ̤ÙÚ· Ô˘ ÚÔÙ›ÓÂÈ ·˘Ù‹ Ë ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË. ∏ πÓ‰›· ¤¯ÂÈ ‰Â›ÍÂÈ È‰È·›ÙÂÚÔÂӉȷʤÚÔÓ ÁÈ’ ·˘Ù‹ ÙËÓ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË, Û˘ÓÙ¿ÛÛÔÓÙ·˜ fi¯È ÌfiÓÔ ÌÈ· ·Ó·ÊÔÚ¿ Û ÂıÓÈÎfi ›‰Ô, ·ÏÏ¿ ·Ó·ÊÔÚ¤˜ Û ÎÚ·ÙÈÎfi ›‰Ô, ÛÂÂÚ›Ô˘ οı ÎÚ·Ù›‰Èfi Ù˘. ™Â Û¯¤ÛË Ì ÙËÓ Â›Ù¢ÍË ÙˆÓ ÛÙfi¯ˆÓ Ô˘ ·Ó·Ê¤Úˆ, ÓÔÌ›˙ˆ fiÙÈ ÔÚÈṲ̂Ó˜ ·fi ÙȘ ÛηӉÈÓ·‚ÈΤ˜ ¯ÒÚ˜ ηÈË √ÏÏ·Ó‰›· ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È Ôχ ÎÔÓÙ¿, ·ÏÏ¿ Ì ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· Ù˘ ıˆÚËÙÈ΋˜ ‰¤ÛÌ¢Û˘ ÛÙÔ˘˜ ÛÙfi¯Ô˘˜, ı· ¤ÏÂÁ· fiÙÈ Ë πÓ‰›· Â›Ó·È ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓÂÍ›ÛÔ˘ ÂÓıÔ˘ÛÈ҉˘ Ì ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜.
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: ªÔÚ› Ó· ˘¿Ú¯ÂÈ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ÌÈ· ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈ΋ ‰¤ÛÌ¢ÛË ÛÙË ‰ÈÂıÓÈ΋ ‰ÈηÈÔÛ‡ÓË Î·È Î¿ÔÈ· ÌÔÚÊ‹ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡ ‹ Â›Ó·È Ë ‰ÈÂıÓÈ΋ ‰ÈηÈÔÛ‡ÓË Î¿ÙÈ Ô˘ ÌfiÓÔ ÔÈ ÚÈ˙ÔÛ·ÛÙÈΤ˜ ·ÚÈÛÙÂÚ¤˜ ȉÂÔÏÔÁ›Â˜ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ‰ÈÂΉÈÎÔ‡Ó;
Martha Nussbaum: ∏ ÂÚÒÙËÛË ·˘Ù‹ ‰ÂÓ Á›ÓÂÙ·È Â‡ÎÔÏ· ·ÓÙÈÏËÙ‹, ·fi ÙËÓ ÒÚ· Ô˘ ‰ÂÓ ÔÚ›˙ÂÙ ÙȘ ‘ÚÈ˙ÔÛ·ÛÙÈΤ˜ ·ÚÈÛÙÂÚ¤˜ ȉÂÔÏÔÁ›Â˜’.∞˘Ù¤˜ ÙȘ Ôԛ˜ ÁÓˆÚ›˙ˆ, fiˆ˜ Ë ÎÔÌÌÔ˘ÓÈÛÙÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË Ù˘ ¢˘ÙÈ΋˜ µÂÁÁ¿Ï˘ ÛÙËÓ πÓ‰›·, ‰ÂÓ ÂӉȷʤÚÔÓÙ·È Î·ıfiÏÔ˘ ÁÈ· ÙËÓ·ÁÎfiÛÌÈ· ·Ó·‰È·ÓÔÌ‹. ∂ÁÒ Ë ›‰È· Ê·ÓÙ¿˙ÔÌ·È ÙËÓ ·ÁÎfiÛÌÈ· ‰ÈηÈÔÛ‡ÓË Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ Ï·›ÛÈÔ ÙˆÓ ‚·ÛÈÎÒÓ ‰˘Ó·ÙÔًوÓ,ÂÌÏÔ˘ÙÈṲ̂ÓÔ Ì ÙȘ ηٿÏÏËϘ ·Ú¯¤˜ ÁÈ· ·ÁÎfiÛÌÈ· ·Ó·‰È·ÓÔÌ‹.
[3] Martha Nussbaum, The Clash Within: Democracy, Religious Violence, and India’s Future (Cambridge MA:Harvard University Press, 2007).[4] ªartha Nussbaum, À¤Ú ¶·ÙÚ›‰Ô˜, ¶·ÙÚȈÙÈÛÌfi˜ ‹ ∫ÔÛÌÔÔÏÈÙÈÛÌfi˜ (∞ı‹Ó·: Scripta, 1999).[5] µÏ. ÙËÓ Â›ÛËÌË ÈÛÙÔÛÂÏ›‰· Ù˘ http://www.capabilityapproach.com/.
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα12
6
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: ™Â ÁÂÓÈΤ˜ ÁÚ·Ì̤˜, Î·È Â¿Ó Ú¿ÁÌ·ÙÈ ·˘Ù¿ Ù· ‰˘Ô ÌÔÚÔ‡Ó Ó· Û˘Û¯ÂÙÈÛıÔ‡Ó, ÔÈÔ ¤Ú¯ÂÙ·È ÚÒÙÔ, Ë ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·‹ Ô ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi˜;
Martha Nussbaum: ∞˘Ùfi Ô˘ ¤Ú¯ÂÙ·È ÚÒÙÔ Â›Ó·È ¿ÓÙ· ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ Î·È Ë ÈηÓfiÙËÙ¿ ÙÔ˘˜ Ó· ¤¯Ô˘Ó ÂÔÈÎÔ‰ÔÌËÙÈΤ˜, ÏÔ‡ÛȘ ˙ˆ¤˜.√ÔÈ·‰‹ÔÙ ıˆڛ· ÎÈ ·Ó ÂÈϤÍÂÈ Î¿ÔÈÔ˜, Ô ÛÎÔfi˜ Ú¤ÂÈ Ó· Â›Ó·È ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ Î·È ÌfiÓÔ ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ. √Ùȉ‹ÔÙ ¿ÏÏÔ Â›Ó·È ¤Ó· ̤ÛÔ.
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα13
7Ulrich Beck - ¢ÈηÈÒÌ·Ù·: ¶¤Ú· ·fi ÙÔÓ ÌÂıÔ‰ÔÏÔÁÈÎfi ÂıÓÈÎÈÛÌfi
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: ™ÙÔ ÚfiÛÊ·ÙÔ ¤ÚÁÔ Û·˜ ÚÔÛ˘ÔÁÚ¿ÊÂÙ ̛· ÌÂÙ¿‚·ÛË ·fi ÙËÓ ÂıÓÈ΋ ÛÙËÓ ˘ÂÚÂıÓÈ΋ ·Ó¿Ï˘ÛË.[1] °È· ÔÈÔ ÏfiÁÔ;
Ulrich Beck: ¶ÈÛÙ‡ˆ fiÙÈ Ë ÎÔÈÓˆÓÈ΋ Î·È ÔÏÈÙÈ΋ ıˆڛ· Â›Ó·È ·ÎfiÌË, Û ¤Ó· ‚·ıÌfi, ·È¯Ì¿ÏˆÙË ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜-ÎÚ¿ÙÔ˘˜. √È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜‚·ÛÈΤ˜ ¤ÓÓÔȘ ÙˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ ÂÈÛÙËÌÒÓ – ÎÔÈÓˆÓÈÔÏÔÁ›·, ÎÚ¿ÙÔ˜, ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·, ÎÔÈÓfiÙËÙ·- Û˘Ó‰¤ÔÓÙ·È Ì ÙÔ ¤ıÓÔ˜ Î·È Ì ÙË ÌÔÚÊ‹ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜-ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ∞˘Ùfi ¤¯ÂÈ ·ÛÊ·ÏÒ˜ Ó· οÓÂÈ Ì ÙËÓ ÈÛÙÔÚÈ΋ ÂͤÏÈÍË Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ ÛΤ„˘ Î·È ÙˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ ÂÈÛÙËÌÒÓ- Î·È Ù·‰˘Ô ·¤ÎÙËÛ·Ó ÙË Û‡Á¯ÚÔÓË ÌÔÚÊ‹ ÙÔ˘˜ ÙÔÓ 19Ô ·ÈÒÓ· ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ Ê·ÓÙ·ÛÈ·ÎÒÓ ÂıÓÈÎÒÓ ÎÔÈÓÔًوÓ. √È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ·fi ÙȘÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ ÂÈÛً̘ ÂÌ̤ÓÔ˘Ó ·ÎfiÌË Û ·˘Ùfi Ô˘ ÂÁÒ ·ÔηÏÒ ÚfiÙ˘Ô Û˘ÌÂÚ›Ï˄˘ (container model) Ù˘ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ Î·È Ù˘ÔÏÈÙÈ΋˜.
∆· ÙÂÏÂ˘Ù·›· 20-30 ¯ÚfiÓÈ· Ì·ı·›ÓÔ˘Ì ·fi ÚÔÛˆÈ΋ Î·È ÔÏÈÙÈ΋ ›ڷ Î·È ·fi ÙȘ ÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ ÂÈÛً̘ fiÙÈ ˙ԇ̠۠¤Ó·Ó‰È·Û˘Ó‰Â‰Â̤ÓÔ ÎfiÛÌÔ ÛÙÔÓ ÔÔ›ÔÓ Ë ¤ÓÓÔÈ· ÙˆÓ Û˘ÓfiÚˆÓ ·ÏÏ¿˙ÂÈ. ∆· ‰·ÊÈο, ÎÔÈÓˆÓÈο, ÔÏÈÙÈÛÙÈο Î·È ÔÏÈÙÈο Û‡ÓÔÚ· ‰ÂÓÛ˘Ì›ÙÔ˘Ó fiˆ˜ ·ÏÈ¿. ÃÚÂÈ·˙fiÌ·ÛÙ ÂÔ̤ӈ˜ Ӥ˜ ÚÔÔÙÈΤ˜ ÁÈ· Ó· ÌÔÚ¤ÛÔ˘Ì ӷ ηٷϿ‚Ô˘Ì ÙȘ Û‡Á¯ÚÔÓ˜ ·ÏÏËÏÂȉڿÛÂȘ,ÙȘ ·ÔÊ¿ÛÂȘ, ÙÔ˘˜ ıÂÛÌÔ‡˜- ¯ÚÂÈ·˙fiÌ·ÛÙ ˘ÂÚÂıÓÈΤ˜ ÚÔÔÙÈΤ˜ ‹ ·˘Ùfi Ô˘ ·ÔηÏÒ ÌÈ· ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎË ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË.
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: ∞Ó·ÊÂÚı‹Î·Ù ÛÙË ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋ ÛËÌ·Û›· Ô˘ ¤¯Ô˘Ó Ù· Û‡ÓÔÚ· Û‹ÌÂÚ·. √ÚÈṲ̂ӷ ÎÚ¿ÙË ‰ÂÓ Â›Ó·È, fï˜, ÈÔ Â‡ÚˆÛÙ··’ fi, ÙÈ ÚÈÓ ·fi 30 ¯ÚfiÓÈ·; ∂ȉÈÎfiÙÂÚ· ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ ÙÔ˘ ‘ÔϤÌÔ˘ ηٿ Ù˘ ÙÚÔÌÔÎÚ·Ù›·˜’, ‰ÂÓ ÓÔÌ›˙ÂÙ fiÙÈ ÔÚÈṲ̂ӷ Û‡ÓÔÚ· ¤ÁÈӷӿηÌÙ·;
Ulrich Beck: ∞˜ ÍÂÎÈÓ‹ÛÔ˘Ì Ì ÌÂÚÈο ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù·. £˘Ì¿ÛÙ ›Ûˆ˜ ÙË ‰È·Ì¿¯Ë ÁÈ· ÙȘ ÁÂÏÔÈÔÁڷʛ˜ ÙÔ˘ ªˆ¿ÌÂı ÚÈÓ ·fi ¤Ó· ÂÚ›Ô˘¯ÚfiÓÔ. ∞Ú¯Èο ıˆڋıËΠÚfi‚ÏËÌ· Ù˘ ¢·Ó›·˜, Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡Û ÙÔ˘˜ ªÔ˘ÛÔ˘ÏÌ¿ÓÔ˘˜ ÛÙË ¢·Ó›·, ·ÊÔ‡ ÂȯÂÈÚÔ‡Û ӷ ÚÔηϤÛÂȉËÌfiÛÈ· Û˘˙‹ÙËÛË ÁÈ· ÙËÓ ÂÓۈ̿وۋ ÙÔ˘˜ ÛÙË ‰·ÓÈ΋ ÎÔÈÓˆÓ›·. ™¯Â‰fiÓ ·Ì¤Ûˆ˜, fï˜, ¤ÁÈÓ ·ÁÎfiÛÌÈÔ Úfi‚ÏËÌ·. ∞˘Ùfi ‰Â›¯ÓÂÈ fiÙÈ·ÎfiÌË ÎÈ ·Ó ÚÔÛ·ıԇ̠ӷ ‰È·Ù˘ÒÛÔ˘Ì ¤Ó· ˙‹ÙËÌ· ˆ˜ ÂıÓÈÎfi ˙‹ÙËÌ·, Û ÔÏÏÔ‡˜ ÙÔÌ›˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È Ï¤ÔÓ ‰˘Ó·Ùfi. ∂Í·ÈÙ›·˜ ÙˆÓ Ó¤ˆÓ‰ÔÌÒÓ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜, ÙˆÓ Ó¤ˆÓ Ù¯ÓÔÏÔÁÈÒÓ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜, ÙˆÓ Ó¤ˆÓ Û˘ÛÙËÌ¿ÙˆÓ ÌÂÙ·ÊÔÚ¿˜ Î·È Ù· ÏÔÈ¿, fiÏÔÈ ÔÈ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎÔ›ÔÏÈÙÈÛÌÔ›, Ù· ‰È·ÊÔÚÂÙÈο ¤ıÓË Î·È ÔÈ ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ıÚËÛΛ˜ ˙Ô˘Ó ÛÙÔ ›‰ÈÔ ·ÚfiÓ, ·ÎfiÌË ÎÈ ·Ó Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ˙Ô˘Ó Û ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi·ÚÂÏıfiÓ Î·È ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi ̤ÏÏÔÓ. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È, Û οÔÈÔ ‚·ıÌfi, ÁÈ· ¤Ó· ÂÓۈ̷و̤ÓÔ ·ÚfiÓ, ‰ÈfiÙÈ ÔÈ ˘¿Ú¯Ô˘Û˜ ‰Ô̤˜ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜‰ÂÓ ÂÈÙÚ¤Ô˘Ó Ï¤ÔÓ ÙËÓ Î·Ù·Û΢‹ ··Ú·‚›·ÛÙˆÓ Û˘ÓfiÚˆÓ.
∞˘Ùfi Â›Ó·È ·ÏÒ˜ ¤Ó· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ¤Ó· ¿ÏÏÔ Â›Ó·È ÔÈ ÎÏÈÌ·ÙÈΤ˜ ·ÏÏ·Á¤˜. ŒÂÈÙ· ·fi Ì·ÎÚ¤˜ Û˘˙ËÙ‹ÛÂȘ ÛÙÔ ·ÚÂÏıfiÓ, ÔÈ ÎÏÈÌ·ÙÈΤ˜·ÏÏ·Á¤˜ Á›ÓÔÓÙ·È ÙÒÚ· ·ÓÙÈÏËÙ¤˜ ˆ˜ ‚·ÛÈÎfi Úfi‚ÏËÌ· ÁÈ· ÙÔ Û‡ÓÔÏÔ Ù˘ ·ÓıÚˆfiÙËÙ·˜, ·ÏÏ¿ Î·È ÁÈ· οı ¤ıÓÔ˜ Î·È Î¿ı ÔÌ¿‰·Í¯ˆÚÈÛÙ¿. ∞˘Ù‹ Ë ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ηٷÛ΢‹ ÙÔ˘ ›ÁÔÓÙÔ˜ ÙˆÓ ÎÏÈÌ·ÙÈÎÒÓ ·ÏÏ·ÁÒÓ Û˘Ì‚·‰›˙ÂÈ Ì ÙËÓ ÂÚÌËÓ›· fiÙÈ ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ ÂıÓÈ΋χÛË ÛÙÔ Úfi‚ÏËÌ·. ∂¿Ó ı¤ÏÂÙ ӷ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÙ ÙÔ ÌÂÏÏÔÓÙÈÎfi ÛÂÓ¿ÚÈÔ fiÙÈ Ë ¡¤· ÀfiÚÎË ‹ ÙÔ §ÔÓ‰›ÓÔ ı· ‚ÚÂıÔ‡Ó Î¿Ùˆ ·fi ÙËÓÂÈÊ¿ÓÂÈ· Ù˘ ı¿Ï·ÛÛ·˜, Â›Ó·È ÂÓÙÂÏÒ˜ ·Ó·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎfi Ó· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÂÙ ‘·ÌÂÚÈηÓÈΤ˜’ ‹ ‘‚ÚÂÙ·ÓÈΤ˜’ χÛÂȘ. À¿Ú¯ÂÈ ÌÈ· ·˘Í·ÓfiÌÂÓË·ÓÙ›ÏË„Ë fiÙÈ ¯ÚÂÈ·˙fiÌ·ÛÙ ˘ÂÚ-ÂıÓÈΤ˜ ‹ ·ÎfiÌË Î·È ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈΘ χÛÂȘ. √ÚÈṲ̂ӷ ÎÚ¿ÙË ÌÔÚ› Ó· ÚÔÛ·ıÔ‡Ó Û‹ÌÂÚ· Ó·ÂÓÈÛ¯‡ÛÔ˘Ó ÂÎ Ó¤Ô˘ Ù· Û‡ÓÔÚ¿ ÙÔ˘˜ ‹ ·ÎfiÌË Î·È Ó· ÎÙ›ÛÔ˘Ó Ó¤· Ù›¯Ë ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ıˆÚÔ‡ÌÂÓˆÓ ‘Ó¤ˆÓ ·ÂÈÏÒÓ’, ·ÏÏ¿ ·˘Ùfi ·ÔÙÂÏ›ÌÈ· ·ÓÙ›‰Ú·ÛË. ∂›Ó·È ÌÈ· ·ÓÙ›‰Ú·ÛË ¤Ó·ÓÙÈ Ù˘ Û‡Á¯ÚÔÓ˘ ·ÁÎfiÛÌÈ·˜ ηٿÛÙ·Û˘ fiÔ˘ Ù· Û‡ÓÔÚ· ‰ÂÓ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Ó Ï¤ÔÓ. ªÔÚ› Ó·˘¿ÚÍÂÈ ÌÈ· ·Ó-ÂıÓÈÎÔÔ›ËÛË ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜-ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ‹ ·ÎfiÌË ¤Ó· Ó¤Ô Â›‰Ô˜ ·˘Ù·Ú¯ÈÛÌÔ‡ ·fi ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ ÔÚÈÛÌ¤ÓˆÓ ÎÚ·ÙÒÓ, ·ÏÏ¿ ·˘Ùfi‰ÂÓ ÛËÌ·›ÓÂÈ fiÙÈ Ù· Ó¤· Û‡ÓÔÚ· Î·È Ù· Ó¤· Ù›¯Ë ı· Â›Ó·È ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈο.
[1] Ulrich Beck, Cosmopolitan Vision (Cambridge: Polity, 2006).
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
√ Ulrich Beck, ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÈÔ ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÈÌÔ˘˜ ÎÔÈÓˆÓÈÔÏfiÁÔ˘˜ Ù˘ Û‡Á¯ÚÔÓ˘ ÂÔ¯‹˜, ÚÔÙ›ÓÂÈ ÙËÓ Â·ÓÂͤٷÛË ÙˆÓıÂÌÂÏȈ‰ÒÓ ·ÓıÚˆ›ÓˆÓ ‰ÈÎ·ÈˆÌ¿ÙˆÓ Û ˘ÂÚÂıÓÈÎfi ›‰Ô, ÒÛÙ fiÏÔÈ fiÛÔÈ ÂËÚ¿˙ÔÓÙ·È ·fi Ì›· Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ÔÏÈÙÈ΋·fiÊ·ÛË, Ó· ¤¯Ô˘Ó ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹˜ ÛÙËÓ ·Ú·ÁˆÁ‹ Ù˘.
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα14
8
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: ¡ÔÌ›˙ÂÙ fiÙÈ Ë ·Ó¿ÁÎË ÁÈ· ˘ÂÚÂıÓÈΤ˜ ÚÔÔÙÈΤ˜ ¯ÚÔÓÔÏÔÁÂ›Ù·È ·fi ÙËÓ ›‰Ú˘ÛË ÙˆÓ ∏ÓˆÌ¤ÓˆÓ ∂ıÓÒÓ ‹ ·ÎfiÌË Î·ÈÈÔ ·ÏÈ¿;
Ulrich Beck: ¡·È, ÔˆÛ‰‹ÔÙ ·˘Ù‹ Ë ÂͤÏÈÍË ¤¯ÂÈ ÌÈ· ÈÛÙÔÚ›·. ™ÙȘ ·Ú¯¤˜ Ù˘ ÓˆÙÂÚÈÎfiÙËÙ·˜ Û ۯ¤ÛË Ì ÙÔ Ì·ÚÍÈÛÌfi, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·,Ë ¿ÏË ÙˆÓ Ù¿ÍÂˆÓ ıˆÚ›ÙÔ ¤Ó· ‰ÈÂıÓ¤˜ Úfi‚ÏËÌ· ÎÈ ·˘Ùfi ·ÔÙ˘ÒıËΠ̠ÙËÓ ›‰Ú˘ÛË Ù˘ ™ÔÛÈ·ÏÈÛÙÈ΋˜ ¢ÈÂıÓÔ‡˜. ŒÂÈÙ·, ÂÊ¢ڤıËÎÂÙÔ ¤ıÓÔ˜-ÎÚ¿ÙÔ˜ Î·È Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÎÔÌÌÔ˘ÓÈÛÙÈο ÎfiÌÌ·Ù· ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ÙÔÔıÂÙÔ‡Ó ÙËÓ ¿ÏË ÙˆÓ Ù¿ÍÂˆÓ ÛÙËÓ ÂıÓÈ΋ ÛÊ·›Ú·.
™‹ÌÂÚ·, ÙÔ ı¤Ì· Â›Ó·È ¿ÏÈ ·ÓÔÈÎÙfi. µÏ¤Ô˘Ì fiÙÈ ÔÚÈṲ̂ӷ ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Ô˘ ›¯·Ó ÂıÓÈÎÔÔÈËı› ÙÔÓ 19Ô ·ÈÒÓ· ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Ó Ó··Ú·Ì›ÓÔ˘Ó ÂıÓÈÎÔÔÈË̤ӷ ÙÔÓ 21Ô. ∞˘Ù‹ Â›Ó·È ÂӉ¯Ô̤ӈ˜ Ë ‰È·ÊÔÚ¿ ÌÂٷ͇ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ Î·È ÔÈÎÔÏÔÁÈ΋˜ ÎÚ›Û˘. ∞ÎfiÌË Î·È ÛÙÔÂÛˆÙÂÚÈÎfi Ù˘ ΢ڛ·Ú¯Ë˜ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ ηٷÛ΢‹˜ Ù˘ ÔÈÎÔÏÔÁÈ΋˜ ÎÚ›Û˘ ˘¿Ú¯ÂÈ Ë Û˘Ó·›ÓÂÛË fiÙÈ ÔÈ ÎÏÈÌ·ÙÈΤ˜ ·ÏÏ·Á¤˜ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ¤Ó·˘ÂÚ-ÂıÓÈÎfi ‹ ·ÎfiÌË Î·È ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎÔ Úfi‚ÏËÌ·. ∞ÎfiÌË ÎÈ ·Ó οÔÈÔ˜ ı¤ÏÂÈ ·ÏÒ˜ Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ ÙÔ Úfi‚ÏËÌ· ÌÈ·˜ ÂӉ¯fiÌÂÓ˘ÎÏÈÌ·ÙÔÏÔÁÈ΋˜ ηٷÛÙÚÔÊ‹˜, ˘Ô¯ÚÂÔ‡Ù·È Ó· ı¤ÛÂÈ ÙÔ ı¤Ì· Ù˘ ·ÁÎfiÛÌÈ·˜ ‰ÈηÈÔÛ‡Ó˘.
Ulrich Beck: ∏ ·ÁÎfiÛÌÈ· ‰ÈηÈÔÛ‡ÓË Â›Ó·È ÌÈ· ¤ÓÓÔÈ· Ô˘ ÎÔÛÌÔÔϛ٘ ‰È·ÓÔËÙ¤˜ fiˆ˜ Ô David Held ı¤ÙÔ˘Ó Û˘¯Ó¿. À¿Ú¯ÂÈ ‰È·ÊÔÚ¿ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ·fi„ÂÒÓ Û·˜ Î·È ÙˆÓ ‰ÈÎÒÓ ÙÔ˘;
Ulrich Beck: ∆Ô ¤ÚÁÔ ÌÔ˘ ‰ÂÓ ‰È·Ê¤ÚÂÈ ÚÔÔÙÈο ·fi ÂΛÓÔ ÙÔ˘ David Held ‹ Ù˘ Mary Kaldor, Ô˘ Ì·˙› Ì ÙÔÓ David ÔÚÁ·ÓÒÓÔ˘Ó ÙËÓ¤Ú¢ӷ ÁÈ· ÙËÓ ·ÁÎfiÛÌÈ· ÎÔÈÓˆÓ›· ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ. ∏ ηÓÔÓÈÛÙÈ΋ ȉ¤· ÙÔ˘ ÎÔÛÌÔÔÏÈÙÈÛÌÔ‡ Â›Ó·È ¤Ó· ·fi Ù· ÛËÌ·ÓÙÈο ˙ËÙ‹Ì·Ù·, ·ÏÏ¿ı· ‹ıÂÏ· ›Û˘ Ó· ‰ÒÛˆ ¤ÌÊ·ÛË Û ¤Ó· ‰Â‡ÙÂÚÔ ÎÚ›ÛÈÌÔ ‚‹Ì·, ÙËÓ ÎÚÈÙÈ΋ ÙÔ˘ ÌÂıÔ‰ÔÏÔÁÈÎÔ‡ ÂıÓÈÎÈÛÌÔ‡. ∞˘Ùfi Û˘Ó¿ÁÂÙ·È ÙËÓÂʇÚÂÛË ÌÈ·˜ Ó¤·˜ ÌÂıÔ‰ÔÏÔÁ›·˜ Ô˘ ·ÓÔ›ÁÂÈ ÙȘ ıˆÚËÙÈΤ˜ Î·È ÂÚ¢ÓËÙÈΤ˜ ÚÔÔÙÈΤ˜ ÙˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ ÂÈÛÙËÌÒÓ Û ˘ÂÚÂıÓÈΤ˜·ÏÏËÏÂÍ·ÚÙ‹ÛÂȘ Î·È ‰È·Û˘Ó‰¤ÛÂȘ. °ÓˆÚ›˙ˆ fiÙÈ Ô David ÛÙÔ ‚È‚Ï›Ô ÙÔ˘ Global Transformations ‰Â›¯ÓÂÈ Ò˜ ·˘Ù‹ Ë ‰È·Û˘Ó‰ÂÙÈÎfiÙËÙ··˘Í¿ÓÂÙ·È Û ÔÏϤ˜ ‰È·ÛÙ¿ÛÂȘ ·fi ÙË ‰ÂηÂÙ›· ÙÔ˘ 1970. [2]
∞fi Ù· ›‰È· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù·, ·ÓÙÏÒ ¤Ó· ÈÔ ÚÈ˙ÔÛ·ÛÙÈÎfi Û˘Ì¤Ú·ÛÌ·. ∂¿Ó Â›Ó·È ·Ï‹ıÂÈ· fiÙÈ Ë ·ÁÎfiÛÌÈ· ‰È·Û˘Ó‰ÂÙÈÎfiÙËÙ· ·˘Í¿ÓÂÙ·È, ÙfiÙÂfiÏ· Ù· ÂÚ¢ÓËÙÈο ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Á‡Úˆ ·fi ÙËÓ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË ÌÂÙ·‚¿ÏÏÔÓÙ·È Û ¤Ó· ·ÚÈÔ ÂÈÛÙËÌÔÏÔÁÈÎfi ˙‹ÙËÌ·. ∆Ô ˙‹ÙËÌ· Â›Ó·È ÔÈ·ÌÔÓ¿‰· ¤Ú¢ӷ˜ ¯ÚÂÈ·˙fiÌ·ÛÙ ÁÈ· Ó· ‰È·ÌÔÚÊÒÛÔ˘Ì ÌÈ· ȉ¤· ÁÈ’ ·˘Ù¤˜ ÙȘ ‰È-ÂıÓÈΤ˜ ‰È·Û˘Ó‰¤ÛÂȘ. ªÔÚԇ̠ӷ ÂÌ̤ÓÔ˘Ì ÛÙÔ ¤ıÓÔ˜-ÎÚ¿ÙÔ˜ ‹ ÛÙȘ ÂıÓÈΤ˜ ÎÔÈӈӛ˜ ˆ˜ ‚·ÛÈΤ˜ Ì·˜ ÌÔÓ¿‰Â˜ Î·È Ó· οÓÔ˘Ì ·ÏÒ˜ Û˘ÁÎÚÈÙÈ΋ ¤Ú¢ӷ ‹ Ì‹ˆ˜ Ú¤ÂÈ Ó· ÔÚ›ÛÔ˘Ì‰ȷÊÔÚÂÙÈΤ˜ ÌÔÓ¿‰Â˜ ¤Ú¢ӷ˜;
™ÙÔ ÂÚ¢ÓËÙÈÎfi ÈÓÛÙÈÙÔ‡ÙÔ fiÔ˘ ‰Ô˘Ï‡ˆ ÚÔÛ·ıԇ̠ӷ ÙÔ Î¿ÓÔ˘ÌÂ. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÂÈÎÂÓÙÚˆÓfiÌ·ÛÙ ÛÙ· ‘˘ÂÚÂıÓÈο ÔÏÈÙÈοηıÂÛÙÒÙ·’. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· Û˘ÓÂÚÁ·ÙÈΤ˜ ‰Ô̤˜, Ô˘ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ÎÚ¿ÙË, ÎÈÓ‹Ì·Ù· Ù˘ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ Î·È ÂÎÚÔÛÒÔ˘˜ ÙÔ˘ÎÂÊ·Ï·›Ô˘ Ô˘ ÚÔÛ·ıÔ‡Ó Ó· ‚ÚÔ˘Ó Ï‡ÛÂȘ Û fiÏ· Ù· ›‰Ë ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó Ó· οÓÔ˘Ó Ì ÙËÓ ‰È·ÎÈÓ‰‡Ó¢ÛË (risk). °È· Ó·ÍÂʇÁÔ˘Ì ·fi ÙÔÓ ÎÚ·ÙÈÎÔ-ÎÂÓÙÚÈÛÌfi Î·È ÙÔÓ ÌÂıÔ‰ÔÏÔÁÈÎfi ÂıÓÈÎÈÛÌfi, Ú¤ÂÈ Ó· ÔÚ›ÛÔ˘Ì ·˘Ù¿ Ù· Ó¤· ›‰Ë ÂÚ¢ÓËÙÈÎÒÓ ÌÔÓ¿‰ˆÓ.
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: ¶Ô‡ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÂÓÙÔÈÛÙÔ‡Ó Ù· ‘˘ÂÚÂıÓÈο ÔÏÈÙÈο ηıÂÛÙÒÙ·’; ∏ Ì‹ˆ˜ Û¯ËÌ·Ù›˙Ô˘Ó ÌÈ· ηÙËÁÔÚ›· Ô˘ ‰ÂÓ·ÓÙ·Ó·ÎÏ¿Ù·È ÛÙË Û‡Á¯ÚÔÓË ·Î·‰ËÌ·˚΋ ÁÏÒÛÛ·;
Ulrich Beck: ∞˘Ùfi ·ÎÚÈ‚Ò˜ Â›Ó·È ÙÔ ı¤Ì·, Ù· ‘˘ÂÚÂıÓÈο ÔÏÈÙÈο ηıÂÛÙÒÙ·’ ‰ÂÓ Ù·ÈÚÈ¿˙Ô˘Ó Ì ηÌÈ¿ ·fi ÙȘ ˘¿Ú¯Ô˘Û˜ ηÙËÁÔڛ˜.ª¤¯ÚÈ ÛÙÈÁÌ‹˜, ÔÈ ‚·ÛÈΤ˜ ‰È·ÊÔÚ¤˜ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ΢ڛˆ˜ ÌÂٷ͇ ÂıÓÈ΋˜ Î·È ‰ÈÂıÓÔ‡˜ ÛÊ·›Ú·˜, Î·È Û ÔÚÈṲ̂Ó˜ ÂÚÈÙÒÛÂȘ ÔÈ ·Ó·Ï˘Ù¤˜ÂÈÛ¿ÁÔ˘Ó ÌÈ· ·ÁÎÔÛÌÈÔÔÈË̤ÓË ÛÊ·›Ú·. ∞˘Ù¤˜ ÔÈ ‰È·ÊÔÚ¤˜ ‰ÂÓ ÈÛ¯‡Ô˘Ó È·: ¤¯Ô˘Ì fiÏÔ Î·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ˘˜ ·ÎÏÔ˘˜ ·ÏÏËÏÂȉڿÛˆÓÔ˘ ‰ÂÓ Ù·ÈÚÈ¿˙Ô˘Ó Ì ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ‰˘˚ÛÌÔ‡˜. ŸÏ˜ ·˘Ù¤˜ ÔÈ ÛÊ·›Ú˜ ·ÏÏËÏÂÈηχÙÔÓÙ·È: ÙÔ ‘˘ÂÚÂıÓÈÎfi’ ‰ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó· ÂÎÏ·Ì‚¿ÓÂٷȈ˜ ·ÓÙ›ıÂÙÔ ÙÔ˘ ÂıÓÈÎÔ‡- ·ÓÙÈı¤Ùˆ˜, Û˘Ó˘¿Ú¯Ô˘Ó. ¢ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó· ˘¿Ú¯ÂÈ ÂÈÏÔÁ‹, ¤Ó· ‘‹ ·˘Ùfi ‹ ÂΛÓÔ’ ÌÂٷ͇ ÂıÓÈÎÔ‡ Î·È˘ÂÚÂıÓÈÎÔ‡- Ô ˘ÂÚ-ÂıÓÈÛÌfi˜ ÛËÌ·ÙÔ‰ÔÙ› ¤Ó· ‘ηıÒ˜ ηȅ.’’. À¿Ú¯ÂÈ ¤Ó· ÔÏfiÎÏËÚÔ Ó¤Ô ÂÚ¢ÓËÙÈÎfi ‰›Ô ÁÈ· ÙËÓ ˘ÂÚ-ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ¢ÛË, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·.
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: Œ¯ÂÙ ÂÈÛ¿ÁÂÈ Ì ÙÔ ¤ÚÁÔ Û·˜ ÙÔÓ fiÚÔ ‘[8] ‰Â‡ÙÂÚË ÓˆÙÂÚÈÎfiÙËÙ· (second modernity)[3]. ™‡Ìʈӷ Ì ٷ ‰Èο Û·˜ÏfiÁÈ·, ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ‘ÙË Û˘ÓÂȉËÙÔÔ›ËÛË fiÙÈ Ù· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Ù˘ ÓˆÙÂÚÈÎfiÙËÙ·˜ Ì·˜ ʤÚÓÔ˘Ó ·ÓÙÈÌ¤ÙˆÔ˘˜ Ì ÙËÓ ·ÓÈηÓfiÙËÙ· Ó· ‚ÚÔ‡ÌÂÌÈ· ÌfiÓÈÌË Ï‡ÛË ÁÈ’ ·˘Ù¿’. ∂›Ó·È ¿Ú·Á ‰‡ÛÎÔÏÔ Ó· ‚ÚÂı› ·˘Ù‹ Ë Ï‡ÛË ‹ Ì‹ˆ˜ Ë ÛˆÛÙ‹ χÛË ·ÏÒ˜ ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ;
[2] David Held, Anthony McGrew, David Goldblatt, Jonathan Perraton, Global Transformations: Politics, Economics, and Culture (Stanford: Stanford university Press, 1999)
[3] Ulrich Beck and Christoph Lau, ‘Second modernity as a research agenda: theoretical and empirical explorations in the ‘meta-change’ of modern society’, The British Journal of Sociology 56, no. 4 (2005): 525-57.
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα15
9Ulrich Beck: µ·ÛÈο Â›Ó·È ÌÈ· ÈÛÙÔÚÈ΋ ÚÔÔÙÈ΋. ∞fi ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ ˙ԇ̠ÛÙË Û‡Á¯ÚÔÓË ÂÔ¯‹ Î·È ·fi ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ Ë ÓˆÙÂÚÈÎfiÙËÙ··ÔÙÂÏ› ¤Ó· ÌfiÓÈÌÔ ÛÙ¿‰ÈÔ ÌÂÙ·ÌfiÚʈÛ˘ Û fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÙÔÌ›˜, Ú¤ÂÈ Ó· Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈ‹ÛÔ˘Ì fiÙÈ ÔÈ ıÂÛÌÔ› – ‰ËÏ·‰‹, ÔÈ ··ÓÙ‹ÛÂȘÛÙ· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·- ¤¯Ô˘Ó ÈÛÙÔÚÈÎfi ˘fi‚·ıÚÔ.
∞˘Ùfi Ô˘ ‚Ú›ÛΈ ÂӉȷʤÚÔÓ Â›Ó·È Ô ‰È·¯ˆÚÈÛÌfi˜ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙȘ ‚·ÛÈΤ˜ ·Ú¯¤˜ Î·È ÙÔ˘˜ ‚·ÛÈÎÔ‡˜ ıÂÛÌÔ‡˜ Ù˘ ÓˆÙÂÚÈÎfiÙËÙ·˜. ŒÓ··Ú¿‰ÂÈÁÌ· ‚·ÛÈ΋˜ ·Ú¯‹˜ Â›Ó·È Ë ·˘ÙÔÓÔÌ›· ÙÔ˘ ·ÙfiÌÔ˘, ¤Ó·˜ ‚·ÛÈÎfi˜ ıÂÛÌfi˜ Â›Ó·È Ë ÂÁηı›‰Ú˘ÛË ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ Î·È ÔÏÈÙÈÎÒÓ‰ÈηȈ̿وÓ.
√È ÙÚfiÔÈ Ô˘ Ë ·Ú¯‹ ·˘Ù‹ ıÂÛÌÔıÂÙ‹ıËΠÂÚÈÔÚ›ÛÙËÎ·Ó Û ÌÈ· Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ÔÌ¿‰·. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, fiÏ· Ù· ‚·ÛÈο ‰ÈηÈÒÌ·Ù·¯ÔÚËÁ‹ıËÎ·Ó ÛÙÔ˘˜ ¿ÓÙÚ˜, ·ÔÎÏ›ÔÓÙ·˜ ·Ú¯Èο ÙȘ Á˘Ó·›Î˜. ∏ ˘ËÎÔfiÙËÙ· ¯ÔÚËÁ‹ıËΠÛÙÔ˘˜ ˘ËÎfiÔ˘˜ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜-ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ™‹ÌÂÚ·,¤¯Ô˘Ì ÌÈ· Ó¤· ÚÈ˙ÔÛ·ÛÙÈÎÔÔ›ËÛË ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ·Ú¯ÒÓ Ù˘ ÓˆÙÂÚÈÎfiÙËÙ·˜ ¤Ó·ÓÙÈ ÙˆÓ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓˆÓ ÂÚÈÔÚÈÛÌÒÓ Ù˘. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·,Ù· ÎÈÓ‹Ì·Ù· ÈÛfiÙËÙ·˜ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Ó Ï¤ÔÓ Ó· ·ÔÎÏ›ÛÔ˘Ó ÙȘ Á˘Ó·›Î˜. √È ‚·ÛÈΤ˜ ·ÏÏ·Á¤˜ ÙˆÓ ıÂÛÌÒÓ Ù˘ ÓˆÙÂÚÈÎfiÙËÙ·˜ ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È·fi ÙË ÚÈ˙ÔÛ·ÛÙÈÎÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ·Ú¯ÒÓ Ù˘. ∞˘Ùfi Ô˘ Û˘¯Ó¿ ·ÔηÏԇ̠ÎÚ›ÛË ÓˆÙÂÚÈÎfiÙËÙ·˜ ·ÔÙÂÏ› ÛÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· Û˘Ó¤ÂÈ·Ù˘ ӛ΢ ÙˆÓ ·Ú¯ÒÓ Ù˘, Ù˘ ÚÈ˙ÔÛ·ÛÙÈÎÔÔ›ËÛ‹˜ ÙÔ˘˜.
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: ¶ÔÈ· Â›Ó·È Ë ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎË ¿Ô„Ë ÁÈ· ÙË ‰È·ÊÔÚ¿ ÌÂٷ͇ ·Ú¯ÒÓ Î·È ıÂÛÌÒÓ Ù˘ ÓˆÙÂÚÈÎfiÙËÙ·˜; √È ÎÔÛÌÔÔϛ٘ٿÛÛÔÓÙ·È ¿ÓÙ· ˘¤Ú ÙˆÓ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚˆÓ ‰ÈÎ·ÈˆÌ¿ÙˆÓ ÎfiÓÙÚ· ÛÙËÓ ‘ÈÂÚfiÙËÙ·’ Ù˘ ·Ú¿‰ÔÛ˘; ◊ Ì‹ˆ˜ Ú¤ÂÈ Ó· ˘ÈÔıÂÙ‹ÛÔ˘Ì ÌÈ· ÈÔÛ¯ÂÙÈ΋ ¿Ô„Ë;
Ulrich Beck: ∏ ·¿ÓÙËÛË ‰ÂÓ Â›Ó·È Â‡ÎÔÏË. ¶ÚÒÙÔÓ, Ú¤ÂÈ Ó· ÔÚ›ÛÔ˘Ì ÙÈ ÛËÌ·›ÓÂÈ ÛÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ÎÔÛÌÔÔÏÈÙÈÛÌfi˜. À¿Ú¯ÂȉȷÊÔÚ¿ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔÓ ÎÔÛÌÔÔÏÈÙÈÛÌfi, ÙÔÓ ‰ÈÂıÓÈÛÌfi Î·È ÙÔÓ ÂıÓÈÎÈÛÌfi. ŸÏ˜ ·˘Ù¤˜ ÔÈ ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ¤ÓÓÔȘ Û¯ÂÙ›˙ÔÓÙ·È Ì ÙÔ Ò˜ ÔÈÎÔÈӈӛ˜ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙Ô˘Ó ÙÔ ı¤Ì· Ù˘ ÔÏÈÙÈÛÙÈ΋˜ ‰È·ÊÔÚ¿˜. À¿Ú¯ÂÈ Â›Û˘ ÌÈ· Ú·ÙÛÈÛÙÈ΋ ·¿ÓÙËÛË Û’ ·˘Ùfi ÙÔ ı¤Ì·, Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓÔÔ›· ÔÈ ÂıÓÈΤ˜ ÔÌ¿‰Â˜ ·ÍÈÔÏÔÁÔ‡ÓÙ·È Ì ÈÂÚ·Ú¯ÈÎÔ‡˜ fiÚÔ˘˜. ∆Ô ·ÓÙ›ıÂÙÔ Â›Ó·È Ô ‰ÈÂıÓÈÛÌfi˜ fiÔ˘ fiÏÔÈ ÔÈ ÔÏÈÙÈÛÙÈο ¿ÏÏÔÈ, fiϘ ÔÈÔÏÈÙÈÛÙÈΤ˜ ‰È·ÊÔÚ¤˜, Â›Ó·È ÛÙȘ ‚·ÛÈΤ˜ Ï¢ڤ˜ ÙÔ˘˜ ›ÛÔÈ. √ ‰ÈÂıÓÈÛÌfi˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ› ÈÛfiÙËÙ· ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎÒÓ ÂıÓÈÎÒÓ Î·ÈıÚËÛ΢ÙÈÎÒÓ ÔÌ¿‰ˆÓ. øÛÙfiÛÔ, Ô ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÛÌfi˜ ·ÁÓÔ› ÙË ‰È·ÊÔÚ¿ ‹ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ˘ÔÙÈÌ¿ ÙÔ ÊÔÚÙ›Ô Î·È ÙÔ ÌÂÁ·ÏÂ›Ô Ù˘ ‰È·ÊÔÚ¿˜.
∏ ·Ú¯‹ ÙÔ˘ ÎÔÛÌÔÔÏÈÙÈÛÌÔ‡ Â›Ó·È fiÙÈ fiϘ ÔÈ ‰˘Ó·Ù¤˜ ÔÏÈÙÈÛÙÈΤ˜ ·ÔÎÏ›ÛÂȘ Ú¤ÂÈ Ó· Á›ÓÔÓÙ·È ·ÓÙÈÏËÙ¤˜ ˆ˜ ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ Î·È ›Û˜ٷ˘Ùfi¯ÚÔÓ·. ∞˘Ùfi ÛËÌ·›ÓÂÈ fiÙÈ ÔÈ ‰È·ÊÔÚ¤˜ ‰ÂÓ ·ÁÓÔÔ‡ÓÙ·È, ·ÏÏ¿ ·ÍÈÔÏÔÁÔ‡ÓÙ·È ˆ˜ οÙÈ ·Ú·ÁˆÁÈÎfi, ÛËÌ·ÓÙÈÎfi Û fi, ÙÈ ·ÊÔÚ¿ ÙÔÓ ·˘Ùfi-ÚÔÛ‰ÈÔÚÈÛÌfi.
ŒÚ¯ÔÌ·È ÙÒÚ· ÛÙÔ ÂÚÒÙËÌ¿ Û·˜: Ô ÎÔÛÌÔÔÏÈÙÈÛÌfi˜ Â›Ó·È ·fi ÙË ÌÈ· ÌÂÚÈ¿ ·ÓÙ›ıÂÙÔ˜ Ì ÙÔÓ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÛÌfi, ·ÏÏ¿ ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·ÈÔÚÈṲ̂Ó˜ ·ÁÎfiÛÌȘ ÓfiÚ̘ ÁÈ· Ó· Ú˘ıÌ›ÛÂÈ ÙË ‰È·ÊÔÚ¿. ™˘ÓÂÒ˜, ¯ÚÂÈ·˙fiÌ·ÛÙ ÌÈ· ‚·ÛÈ΋ Û˘˙‹ÙËÛË ÁÈ· ÙÔ fiÛÔ Ë ·Ó·ÁÓÒÚÈÛË Ù˘‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfiÙËÙ·˜ Â›Ó·È ‹ ‰ÂÓ Â›Ó·È ·Ô‰ÂÎÙ‹ Û fiÏÔ˘˜.
∏ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛË ¿ÏÏˆÓ ÔÏÈÙÈÛÌÒÓ ÌÔÚ› Ó· ·ÔÙÈÌËı› fiÛÔ ·˘ÙÔ› ‰ÂÓ ·Ú·‚È¿˙Ô˘Ó ‚·ÛÈο ·ÓıÚÒÈÓ· ‰ÈηÈÒÌ·Ù·. ∏ ‰È·Ù‡ˆÛË, fï˜,·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ÂÓÓÔÈÒÓ ·ÔÙÂÏ› Û˘¯Ó¿ ‰›ÏËÌÌ·. ¢ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ Â‡ÎÔÏË Ï‡ÛË ÛÙÔ Úfi‚ÏËÌ·. °È· Ó· ··ÓÙ‹ÛÔ˘Ì Û ·˘Ù¤˜ ÙȘ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ Ú¤ÂÈÓ· Ìԇ̠۠ÏÂÙÔ̤ÚÂȘ. √ ÎÔÛÌÔÔÏÈÙÈÛÌfi˜ Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈ› fiÙÈ Ô ÙÚfiÔ˜ ·ÓÙ›‰Ú·Û˘ Û ηٷÛÙ¿ÛÂȘ Î·È ‰È·Ì¿¯Â˜ Î·È ‚›·È· ÎÈÓ‹Ì·Ù·Ô˘ ‰ÂÓ ·Ô‰¤¯ÔÓÙ·È Ù· ·ÓıÚÒÈÓ· ‰ÈηÈÒÌ·Ù· ˆ˜ ‰È·‰Èηۛ·, ·ÔÙÂÏ› ·ÓÔȯÙfi ı¤Ì·.
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: ¶ÔÈ· Â›Ó·È Ë ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎË ¿Ô„Ë ÁÈ· Ù· ‰ÈηÈÒÌ·Ù· ÙˆÓ ÌÂÙ·Ó·ÛÙÒÓ, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·;
Ulrich Beck: ¶ÚÒÙ· ·’ fiÏ· Ë ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎË ¿Ô„Ë ·ÛΛ ÎÚÈÙÈ΋ ÛÙË ‰È¿ÎÚÈÛË ÌÂٷ͇ ÙˆÓ fiÚˆÓ ‘ÎÈÓËÙÈÎfiÙËÙ·’ Î·È ‘ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ¢ÛË’. ∏ÎÈÓËÙÈÎfiÙËÙ· ¤¯ÂÈ ˘„ËÏ‹ ·Í›· ÛÙÔ ÂıÓÈÎfi Ï·›ÛÈÔ, ·ÏÏ¿ fiÙ·Ó ÚÔ·ÙÂÈ ¤Ú· ·fi Ù· ÂıÓÈο Û‡ÓÔÚ· ·ÔηÏÂ›Ù·È ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ¢ÛË Î·ÈÔÈÓÈÎÔÔÈ›ٷÈ. ∏ ¤ÓÓÔÈ· Ù˘ ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ¢Û˘ Â›Ó·È ·fi Ì›· ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎË ÏÂ˘Ú¿ ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈ΋. ∏ ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎË ¿Ô„Ë, fiˆ˜ ¤¯ˆÂÍËÁ‹ÛÂÈ, ·Ô‰¤¯ÂÙ·È fiÙÈ Ú¤ÂÈ Ó· ˘¿Ú¯Ô˘Ó οÔÈÔ˘˜ ›‰Ô˘˜ Û‡ÓÔÚ·. ∞ÏÏ¿ Ô ÎÔÛÌÔÔÏÈÙÈÛÌfi˜ Ù¿ÛÛÂÙ·È ˘¤Ú ÌÈ·˜ ÔÏÈÙÈ΋˜ Ô˘ÚÔÛÂÁÁ›˙ÂÈ ÙË ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ¢ÛË ¯ˆÚ›˜ Ó· ÔÈÓÈÎÔÔÈ› ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ Ô˘ ı¤ÏÔ˘Ó Ó· Â›Ó·È ÎÈÓËÙÈÎÔ›. √È ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È ÂÓ ‰˘Ó¿ÌÂÈÂÁÎÏË̷ٛ˜.
™‹ÌÂÚ·, ÔÈ ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ˜ ÔÚ›˙ÔÓÙ·È ·fi ÙÔ ÌÂÙ·Ó·ÛÙ¢ÙÈÎfi ηıÂÛÙÒ˜ Ô˘ ÂÈ‚¿ÏÏÂÈ ÙÔ ¤ıÓÔ˜-ÎÚ¿ÙÔ˜ ˆ˜ ÂÁÎÏË̷ٛ˜, ÙËÓ ÒÚ· Ô˘ ÙÔηıÂÛÙÒ˜ ·˘Ùfi ·Ú¿ÁÂÈ fiÏˆÓ ÙˆÓ ÂȉÒÓ ÙȘ ‚ÈÔÌ˯·Ó›Â˜ ·Ú¿ÓÔÌ˘ ‰È·Î›ÓËÛ˘ ·ÓıÚÒˆÓ. ªÔÚ›Ù ӷ οÓÂÙ ے ¤Ó· ‚·ıÌfi ÌÈ·re
-pub
lic: r
e-im
agin
ing
dem
ocra
cy w
ww
.re
-pu
bli
c.g
r
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα16
10
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
ÂӉȷʤÚÔ˘Û· Û‡ÁÎÚÈÛË Ì ÙËÓ ··ÁfiÚ¢ÛË ÙÔ˘ ·ÏÎÔfiÏ Î·È ÙˆÓ Ó·ÚΈÙÈÎÒÓ. ∞˘Ù¤˜ ÔÈ ··ÁÔÚ‡ÛÂȘ, fiˆ˜ ͤÚÔ˘Ì ·fi ÙȘ ∏ӈ̤Ó˜¶ÔÏÈÙ›˜, ¤¯Ô˘Ó Ù· ·ÓÙ›ıÂÙ· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù·. À¿Ú¯ÂÈ ÌÈ· ¢ڤˆ˜ ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û· ·ÓÙ›ÏË„Ë fiÙÈ ÔÈ ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ˜ Â›Ó·È ÈÔ ÂÈÚÚ›˜ ÛÙËÓÂÁÎÏËÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ·fi ÙÔ˘˜ ÂıÓÈÎÔ‡˜. ¶Ò˜ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ Â›Ó·È ‰È·ÊÔÚÂÙÈο; √È ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ˜ ˘Ô¯ÚÂÔ‡ÓÙ·È Ó· ·Ú·‚È¿ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ÓfiÌÔ˘˜·ÎfiÌË Î·È ÁÈ· Ó· Á›ÓÔ˘Ó ·ÏÒ˜ ·˘Ùfi….ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ˜.
ªÈ· ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎË ÚÔÔÙÈ΋ Ú¤ÂÈ Ó· Ï¿‚ÂÈ ˘fi„Ë Ò˜ Ó· ÓÔÌÈÌÔÔÈ‹ÛÂÈ ÙË ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ¢ÛË. ªÔÚ› Ó· ˘¿Ú¯Ô˘Ó ‰È·ÊÔÚÂÙÈο ÚfiÙ˘·.ªÔÚ›Ù ӷ ÛÎÂÊÙ›Ù ·ÎfiÌË Î·È ÌÈ· ÊÔÚÔÏÔÁ›· ÁÈ· ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ˜: Ó· ÏËÚÒÓÔ˘Ó ÊfiÚÔ ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· Á›ÓÔ˘Ó Ôϛ٘. √È ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ˜ÌÔÚÔ‡Ó ‚¤‚·È· Ó· ¤¯Ô˘Ó Ôχ ıÂÙÈΤ˜ ÂȉڿÛÂȘ ÛÙËÓ Â˘ËÌÂÚ›· ÙˆÓ ÂıÓÒÓ. ∏ ηӷ‰È΋ ΢‚¤ÚÓËÛË, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÌÔÈ¿˙ÂÈ Ó· ›ӷÈÂÚ‹Ê·ÓË ÁÈ· ÙË ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ¢ÛË, ·Ô‰Â¯fiÌÂÓË fiÙÈ Ô ÏÔ˘Ú·ÏÈÛÌfi˜ ÙˆÓ ÔÏÈÙÈÛÌÒÓ Â›¯Â Î·È ¤¯ÂÈ ·ÎfiÌË ÌÈ· Ôχ ıÂÙÈ΋ ›‰Ú·ÛË ÛÙËÓ˘¿Ú¯Ô˘Û· ÂıÓÈ΋ ÎÔÈÓˆÓ›·.
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: ¢ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËÎ·Ó ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ Ù˘ ‰Â‡ÙÂÚ˘ ÓˆÙÂÚÈÎfiÙËÙ·˜ ‘Ó¤· ‰ÈηÈÒÌ·Ù·’ Ô˘ ÚÔËÁÔ˘Ì¤Óˆ˜ ‰ÂÓ ˘‹Ú¯·Ó;
Ulrich Beck: ™Î¤ÊÙÔÌ·È Ò˜ ÌÈ· Ù˘¯‹ Û¯ÂÙ›˙ÂÙ·È Ì ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· Ù˘ ·ÁÎfiÛÌÈ·˜ ‰È·ÎÈÓ‰‡Ó¢Û˘ (global risk). À¿Ú¯Ô˘Ó Û‹ÌÂÚ· Ó¤ÔÈÛ˘ÏÏÔÁÈÎÔ› ÔÚÈÛÌÔ› Ù˘ ‰È·ÎÈÓ‰‡Ó¢Û˘ (risk) Î·È ·˘ÙÔ› ÔÈ Û˘ÏÏÔÁÈÎÔ› ÔÚÈÛÌÔ› ÎÈÓÔ‡ÓÙ·È ·ÎfiÌË Î·È ¤Ú· ·fi Ù· Û‡ÓÔÚ·. ∆È ÛËÌ·›ÓÂÈ ·˘ÙfiÁÈ· ÙÔ ¿ÙÔÌÔ; Àfi Û˘Óı‹Î˜ ·ÁÎfiÛÌÈ·˜ ‰È·ÎÈÓ‰‡Ó¢Û˘ ·˘Ùfi Ô˘ ÚÔ·ÙÂÈ Â›Ó·È Ë ÙÚ·ÁÈ΋ ÂÍ·ÙƠ̂΢ÛË. ∞fi ÙË ÌÈ· ÏÂ˘Ú¿, ϤÁÂÙ·Èηٿ ÎfiÚÔ fiÙÈ ÙÔ ¿ÙÔÌÔ ¤¯ÂÈ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· Ó· ·ÔÊ·Û›˙ÂÈ, ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË fï˜ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ÙËÓ ··ÈÙÔ‡ÌÂÓË ÏËÚÔÊfiÚËÛË ÁÈ· Ó· Ï¿‚ÂÈ·ÔÊ¿ÛÂȘ. ¶Ú¤ÂÈ Ó· ÛÎÂÊÙԇ̠ÁÈ·- ‰ÂÓ Í¤Úˆ Ò˜ Ó· Ù· ÔÓÔÌ¿Ûˆ-Ù· ·ÓıÚÒÈÓ· ‰ÈηÈÒÌ·Ù· ÁÈ· ÙËÓ ‰È·ÎÈÓ‰‡Ó¢ÛË (risk human rights).∞˘Ùfi ÛËÌ·›ÓÂÈ ˆ˜ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ‚·ÛÈο ‰ÈηÈÒÌ·Ù· ÏËÚÔÊfiÚËÛ˘, Ë ÏËÚÔÊfiÚËÛË ‰ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó· ·ÔÙÂÏ› ÌÔÓÔÒÏÈÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӈӑÂȉÈÎÂ˘Ì¤ÓˆÓ’ ıÂÛÌÒÓ. ™˘Ó¿ÁÂÙ·È Â›Û˘ ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹˜ Û ·ÔÊ¿ÛÂȘ ÁÈ· fiÛÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ ÂËÚ¿˙ÔÓÙ·È ·fi ·˘Ù¤˜, ÂȉÈοfiÙ·Ó ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ˘ÂÚÂıÓÈΤ˜ ÂȉڿÛÂȘ Û ۯ¤ÛË Ì ÙËÓ ‰È·ÎÈÓ‰‡Ó¢ÛË. ¶Ú¤ÂÈ Ó· ·ÓÂÍÂÙ¿ÛÔ˘Ì ٷ ‚·ÛÈο ‰ÈηÈÒÌ·Ù· Û¢ÂÚÂıÓÈÎfi ›‰Ô. ∞˘Ùfi ÌÔÚ› Ó· ·ÔÙÂϤÛÂÈ Ì¤ÚÔ˜ ÌÈ·˜ Ó¤·˜ ÛËÌ·ÓÙÈ΋˜ ‰È¿ÛÙ·Û˘ ÙˆÓ ·ÓıÚÒÈÓˆÓ ‰ÈηȈ̿وÓ.
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: ™Â Û¯¤ÛË Ì ÙËÓ ‰È·ÎÈÓ‰‡Ó¢ÛË ·Ó·ÊÂÚı‹Î·Ù ÛÙË ÛËÌ·Û›· Ù˘ ÂÍ·ÙÔÌ›Î¢Û˘. ª‹ˆ˜ ·˘Ùfi ‰Â›¯ÓÂÈ ÙËÓ ·Ó·ÁηÈfiÙËÙ·ÌÈ·˜ ÊÈÏÂχıÂÚ˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ ÔÚÁ¿ÓˆÛ˘; ™‡Ìʈӷ, ›Ûˆ˜, Ì ÙËÓ ¿Ô„Ë ÙÔ˘ Rawl fiÙÈ ÙÔ ÊÈÏÂχıÂÚÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ Ú¤ÂÈ Ó· ÔÚÁ·Óˆı› ÏfiÁˆÙÔ˘ ÏÔ˘Ú·ÏÈÛÌÔ‡;
Ulrich Beck: ¶Ú¤ÂÈ Ó· ηٷϿ‚Ô˘Ì ÔÈÔ Â›‰Ô˜ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡ Â›Ó·È ·Ô‰ÂÎÙfi Î·È ·Ó·Áη›Ô. ™Â ÁÂÓÈΤ˜ ÁÚ·Ì̤˜ Û˘ÌʈÓÒ Ì ÙȘ·fi„ÂȘ ÙÔ˘ Rawls.[4] øÛÙfiÛÔ, Â¿Ó ÙÔÓ ÂÚÌËÓ‡ˆ ÛˆÛÙ¿, Ô Rawls Â›Ó·È ·fi ÙÔ˘˜ Ê·ÓÂÚÔ‡˜ ˘¤ÚÌ·¯Ô˘˜ ÙÔ˘ ÌÂıÔ‰ÔÏÔÁÈÎÔ‡ ÂıÓÈÎÈÛÌÔ‡.∏ ·ÓÙ›ÏË„‹ ÙÔ˘ ÁÈ· ÙË ‰ÈηÈÔÛ‡ÓË, ·ÏÏ¿ Î·È ÁÈ· ÙÔÓ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi Û˘Ó‰¤ÂÙ·È Û ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi Ì ÙÔ ¤ıÓÔ˜-ÎÚ¿ÙÔ˜. ∞ӷʤÚÂÙ·È Î·Ù¿Û˘Ó¤ÂÈ· Û ÌÈ· ‰ÈÂıÓ‹ ‰È¿ÛÙ·ÛË Ô˘ fï˜ ÙÂÏÈο ÚÔ·ÙÂÈ ·fi ÙË ÌÔÚÊ‹ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜.
∏ ÂÍ·ÙƠ̂΢ÛË Ú¤ÂÈ Ó· Á›ÓÂÈ Î·È ¿ÏÈ Î·Ù·ÓÔËÙ‹ Û ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎÔ Â›Â‰Ô. ∏ ÎÈÓËÙÈÎfiÙËÙ· ‹ Ë ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ¢ÛË ·ÓÔ›ÁÂÈ, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·,ÌÈ· Ó¤· ‰È¿ÛÙ·ÛË ÂÍ·ÙÔÌ›Î¢Û˘ ·fi ÙË ÌÈ· ÏÂ˘Ú¿ Î·È ÙËÓ Î·Ù·Û΢‹ ÌÈ·˜ ˘ÂÚÂıÓÈ΋˜ ÎÔÈÓfiÙËÙ·˜ ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË. √ ıÚËÛ΢ÙÈÎfi˜ÊÔÓÙ·ÌÂÓÙ·ÏÈÛÌfi˜ ›ӷÈ, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ¤Ó· ›‰Ô˜ ·ÓÙ›‰Ú·Û˘ ¤Ó·ÓÙÈ ÙfiÛÔ Ù˘ ÂÍ·ÙÔÌ›Î¢Û˘ fiÛÔ Î·È ÙÔ˘ ÎÔÛÌÔÔÏÈÙÈÛÌÔ‡. À¿Ú¯Ô˘Ó›Û˘ ¿ÏÏ· ›‰Ë ·ÓÙȉڿÛˆÓ: fiˆ˜ ÔÈ ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎÔÈ ÙÚfiÔÈ ˙ˆ‹˜, ¤Ó·˜ Ó¤Ô˜ ÏÔ˘Ú·ÏÈÛÌfi˜ Ô˘ ÎÈÓÂ›Ù·È ¤Ú· ·fi Ù· ˘¿Ú¯ÔÓÙ· Û‡ÓÔÚ·Î·È ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡˜.
ªÂ ¿ÏÏ· ÏfiÁÈ·, Ú¤ÂÈ Ó· ·ÓÂÍÂÙ¿ÛÔ˘Ì ÙÔÓ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi Û ۯ¤ÛË Ì ·˘Ùfi ÙÔ Ó¤Ô Â›‰Ô˜ Û¯¤ÛˆÓ.
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: √ÚÈṲ̂ӷ ·ÏÈfiÙÂÚ· ıˆÚËÙÈο ¤ÚÁ· fiˆ˜ ÙÔ˘ Hobbes Î·È ÙÔ˘ Locke ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È Â›Û˘ ÛÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· وӑηٷÛ΢·ÛÌ¤ÓˆÓ Ú›ÛΈӒ (manufactured risks). ¡ÔÌ›˙ÂÙ fiÙÈ ÍÂÎÈÓÒÓÙ·˜ ·fi ÙÔ ›‰ÈÔ ÛËÌÂ›Ô ÊÙ¿ÓÔ˘Ó Û Ôχ ‰È·ÊÔÚÂÙÈο ÔÏÈÙÈÎ¿Û˘ÌÂÚ¿ÛÌ·Ù· ·fi Ù· ‰Èο Û·˜;
Ulrich Beck: ¢ÂÓ Û˘ÌʈÓÒ. ∏ ıˆڛ· ÙÔ˘ Hobbes Û¯ÂÙ›˙ÂÙ·È Û οÔÈÔ ‚·ıÌfi Ì ÙËÓ ‰È·ÎÈÓ‰‡Ó¢ÛË ·ÏÏ¿ ÂÛÙÈ¿˙ÂÙ·È ÙÂÏÈο ÛÙËÓ ¤ÓÓÔÈ·Ù˘ ‘Ù¿Í˘’.[5] À¿Ú¯ÂÈ ÌÈ· ÔÏfiÎÏËÚË ·Ú¿‰ÔÛË ÔÏÈÙÈ΋˜ ıˆڛ·˜ Û ۯ¤ÛË Ì ÙËÓ Î·Ù·Û΢‹ Ù˘ Ù¿Í˘.
∫¿Óˆ ÌÈ· ‰È¿ÎÚÈÛË ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙËÓ Î·Ù·Û΢·Ṳ̂ÓË ·‚‚·ÈfiÙËÙ· Î·È ÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ. ∫·Ù¿ ÙËÓ ¿Ô„‹ ÌÔ˘, ÔÈ ıÂÛÌÔ› Ô˘ ÂÓÙ¤ÏÏÔÓÙ·È Ó·‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÔ˘Ó Ù¿ÍË ·Ú¿ÁÔ˘Ó Û‹ÌÂÚ· Ӥ˜ ·‚‚·ÈfiÙËÙ˜ Î·È Ó¤Ô˘˜ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘˜. ŒÓ·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ‚·ÛÈÎÔ‡˜ ıÂÛÌÔ‡˜ Â›Ó·È Ë ›‰È· Ë ÂÈÛÙ‹ÌË-Ë ÂÈÛÙ‹ÌË ‰ÂÓ ·Ú¿ÁÂÈ Ï¤ÔÓ ÌfiÓÔ Ï‡ÛÂȘ, ·ÏÏ¿ ·˘Í¿ÓÂÈ ÙȘ ·‚‚·ÈfiÙËÙ˜ Ì ÔÏÏÔ‡˜ ÙÚfiÔ˘˜, ‰Â›¯ÓÂÈ Ì¿ÏÈÛÙ· fiÙÈ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ¿ÁÓˆÛÙ·
[4] John Rawls, The Law of Peoples (Cambridge: Harvard university Press, 1999)[5] Thomas Hobbes, Leviathan (London: Penguin Classics, 1982).
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα17
11Ô˘ ‰ÂÓ ı· ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Ì ÔÙ¤. ∞˘Ùfi ·ÓÙ·Ó·ÎÏ¿ ÙË ÌÂÙ¿‚·ÛË ·fi ÙËÓ ÚÒÙË ÛÙË ‰Â‡ÙÂÚË ÓˆÙÂÚÈÎfiÙËÙ·- Â›Ó·È Ë ÌÂÙ¿‚·ÛË ·fi ÙËӉȷÎÈÓ‰‡Ó¢ÛË ÛÙËÓ Î·Ù·Û΢·Ṳ̂ÓË ·‚‚·ÈfiÙËÙ·.
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: ∏ ‰È·¯Â›ÚÈÛË ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ ·ÔÙÂÏ› ÚˆÙ·Ú¯ÈÎfi ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÌfi Ù˘ Û‡Á¯ÚÔÓ˘ ÔÏÈÙÈ΋˜;
Ulrich Beck: ∆Ô Úfi‚ÏËÌ· Ù˘ Û‡Á¯ÚÔÓ˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ Â›Ó·È Ò˜ Ó· ‰È·¯ÂÈÚÈÛÙ› ‹ Ó· ‰ÈÔÈ΋ÛÂÈ ·˘Ùfi Ô˘ Â›Ó·È ‰˘Û΢‚¤ÚÓËÙÔ ‹ ·ÎfiÌË Ò˜Ó· ÂϤÁÍÂÈ ·˘Ùfi Ô˘ Â›Ó·È ·ÓÂͤÏÂÁÎÙÔ. ∞˘Ùfi Â›Ó·È ÙÔ Î‡ÚÈÔ Úfi‚ÏËÌ· Ù˘ ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛ˘ Û‹ÌÂÚ·. ∞˘Ùfi ‰ÂÓ ÛËÌ·›ÓÂÈ ˆ˜ ‰ÂÓ ˘¿Ú¯Âȉȷ¯Â›ÚÈÛË ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘. ∆Ô ·ÓÙ›ıÂÙÔ ÈÛ¯‡ÂÈ: Ë ‰È·ÎÈÓ‰‡Ó¢ÛË Â›Ó·È ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ ‰È·¯Â›ÚÈÛ˘ ·ÓÙÔ‡. ∫È ·˘Ùfi Â›Ó·È ·Ï‹ıÂÈ· ·ÎfiÌË ÎÈ ÂÂȉ‹ ÔÈ·‚‚·ÈfiÙËÙ˜ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÂÏÂÁ¯ıÔ‡Ó Ï¤ÔÓ. µÚÈÛÎfiÌ·ÛÙ ·ÓÙÈ̤وÔÈ Û‹ÌÂÚ· Ì ·Ó·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎÔ‡˜ ÙÚfiÔ˘˜ ‰È·¯Â›ÚÈÛ˘ Ù˘·‚‚·ÈfiÙËÙ·˜.
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: ∏ ÂÎÏÔÁÈ΋ Ó›ÎË ÙÔ˘ ™·ÚÎÔ˙› ·ÔÙÂÏ› ÌÈ· ÂÚ›ÙˆÛË Ù˘ Û‡Á¯ÚÔÓ˘ ÛËÌ·Û›·˜ ÙÔ˘ ‘ηٷÛ΢·Ṳ̂ÓÔ˘ Ú›ÛÎÔ˘’;
Ulrich Beck: ∏ Á·ÏÏÈ΋ ÚÔÂÎÏÔÁÈ΋ ÂÎÛÙÚ·Ù›· ÂÈÎÂÓÙÚÒıËΠ·ÚÎÂÙ¿ Û ·˘Ù¿ Ù· ı¤Ì·Ù·. ∏ ƒÔ˘·ÁÈ¿Ï fiˆ˜ ÎÈ Ô ™·ÚÎÔ˙› ÂÛÙ›·Û·Ó ÛÂÂıÓÈΤ˜ χÛÂȘ. √ ™·ÚÎÔ˙› ÚÔÒıËÛ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÙËÓ È‰¤· Ù˘ ‰È·¯Â›ÚÈÛ˘ ÙÔ˘ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘ Î·È ÙÒÚ· ÚfiÎÂÈÙ·È Ó· ‚ÈÒÛÂÈ ÙȘ ·ÓÙÈÊ¿ÛÂȘ Ô˘ÂÌÂÚȤ¯ÔÓÙ·È ÛÙÔ ÏfiÁÔ ÙÔ˘. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË ÏÂ˘Ú¿, ÌÈÏ¿ÂÈ ÁÈ· ÙȘ ÎÏÈÌ·ÙÈΤ˜ ·ÏÏ·Á¤˜ Û· Ó· ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÙÔ Â›ÎÂÓÙÚÔ Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ ÙÔ˘,ÂÓÒ ÙËÓ ›‰È· ÛÙÈÁÌ‹ ·Ú·‰¤¯ÂÙ·È fiÙÈ Ë ∂˘Úˆ·˚΋ ŒÓˆÛË ‰ÂÓ Â›Ó·È ¤ÙÔÈÌË ÁÈ’ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ›‰Ô˘˜ ÙȘ χÛÂȘ. ¶Ò˜ ı· ·Ó·Ù‡ÍÂÈ ÌÈ· ÔÏÈÙÈ΋ÁÈ· ÙÔ Îϛ̷ ¯ˆÚ›˜ ÙËÓ ∂˘ÚÒË; ∞˘Ù‹ Â›Ó·È ÌÈ· ·fi ÙȘ ΢ÚÈfiÙÂÚ˜ ·ÓÙÈÊ¿ÛÂȘ Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ ÙÔ˘.
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: ªÂ ÔÈÔ ÙÚfiÔ Ë ‰Â‡ÙÂÚË ÓˆÙÂÚÈÎfiÙËÙ· Âȉڿ ÁÂÓÈÎfiÙÂÚ· ÛÙË ‰È¿ÎÚÈÛË ÌÂٷ͇ ·ÚÈÛÙÂÚ¿˜ Î·È ‰ÂÍÈ¿˜;
Ulrich Beck: ∞˘Ù‹ Â›Ó·È ÌÈ· ÚÔÎÏËÙÈ΋ ÂÚÒÙËÛË. ∏ ‰È¿ÎÚÈÛË ÌÂٷ͇ ·ÚÈÛÙÂÚ¿˜ Î·È ‰ÂÍÈ¿˜ ¤¯ÂÈ ‰È·Ù˘ˆı›, ηٿ ·ÚÈÔ ÏfiÁÔ, Û ÂıÓÈÎfi›‰Ô. ∏ ·ÚÈÛÙÂÚ¿ Ù·ÛÛfiÙ·Ó Î·È Ù¿ÛÛÂÙ·È ·ÎfiÌË ˘¤Ú ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÚfiÓÔÈ·˜, ·˘Ùfi ‹Ù·Ó ÙÔ Î‡ÚÈÔ Ï¿ÓÔ Ù˘ ·ÚÈÛÙÂÚ¿˜ Î·È ÙÔ˘ ÂÚÁ·ÙÈÎÔ‡ÎÈÓ‹Ì·ÙÔ˜. ∆Ô ÎÚ¿ÙÔ˜ ÚfiÓÔÈ·˜ ¤¯ÂÈ, ˆÛÙfiÛÔ, ·ÔÎÏ›ÛÂÈ ÙËÓ ·ÏÏËÏÂÁÁ‡Ë ÚÔ˜ ÙÔÓ ÔÏÈÙÈÛÙÈο ¿ÏÏÔ, ¤¯ÂÈ ·ÔÎÏ›ÛÂÈ ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ˙Ô˘Ó¤Ú· ·fi Ù· ÂıÓÈο Û‡ÓÔÚ·. ∏ ‰ÂÍÈ¿ ¤¯ÂÈ Ì ÙË ÛÂÈÚ¿ Ù˘ ÂÓ‰˘Ó·ÌÒÛÂÈ ÙȘ ÂÎ Ó¤Ô˘ ÂıÓÈÎÔÔÈ‹ÛÂȘ ÔÏÏÒÓ ÂȉÒÓ Î·È ÙÔÓ ·ÔÎÏÂÈÛÌfi ÙÔ˘ÔÏÈÙÈÛÙÈο ¿ÏÏÔ˘.
∫·È ÔÈ ‰˘Ô ÚÔÔÙÈΤ˜ Â›Ó·È ÈÛÙÔÚÈο ÍÂÂÚ·Ṳ̂Ó˜. ¶Ú¤ÂÈ Ó· ÙÔÔıÂÙ‹ÛÔ˘Ì ÙË ‰È¿ÎÚÈÛË ·ÚÈÛÙÂÚ¿˜ Î·È ‰ÂÍÈ¿˜ Û ˘ÂÚÂıÓÈÎfi ηÈÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎÔ Â›Â‰Ô. ªÈ· ˘ÂÚÂıÓÈ΋ ·ÚÈÛÙÂÚ¿ ÌÔÚ› Ó· Á›ÓÂÈ Ôχ ηϿ ηٷÓÔËÙ‹ Ì ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ô˘ Ô Tony Giddens ÔÚÁ¿ÓˆÛ ηÈÛΤÊÙËΠÙÔÓ ÙÚ›ÙÔ ‰ÚfiÌÔ.[6] ø˜ οÙÈ Ô˘ ÙÔÔıÂÙÂ›Ù·È Û ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi ̤۷ ÛÙÔ ¤ıÓÔ˜-ÎÚ¿ÙÔ˜, ·ÏÏ¿ Ô˘ ·ÔÙÂÏ› ›Û˘ ÌÈ·˘ÂÚÂıÓÈ΋ ·ÓÙ›‰Ú·ÛË ÛÙȘ ȤÛÂȘ Ù˘ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ˘. ∏ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË Ú¤ÂÈ Ó· Û˘ÌÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÙ·È ˆ˜ ‚·ÛÈ΋ ‰È·‰Èηۛ· Ô˘‰È·ÌÔÚÊÒÓÂÈ ÙËÓ ÚÔÔÙÈ΋ Ù˘ Ó¤·˜ ·ÚÈÛÙÂÚ¿˜.
À¿Ú¯ÂÈ Â›Û˘ Ì›· ˘ÂÚÂıÓÈ΋ ‰ÂÍÈ¿. °›ÓÂÙ·È ·ÚÎÂÙ¿ ÈÛ¯˘Ú‹ ÛÙË °ÂÚÌ·Ó›·, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ Ù˘ ·ÓÙ›ıÂÛ˘ ÛÙËÓ ∂˘Úˆ·˚΋ŒÓˆÛË. À¿Ú¯ÂÈ Â›Û˘ ÌÈ· ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎË ·ÚÈÛÙÂÚ¿, Ô˘ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ Ú·ÁÌ·ÙÈο ·Ó·ÁÓˆÚÈÛÙ› ̤¯ÚÈ ÛÙÈÁÌ‹˜. ™˘Ó·ÓÙ¿Ì ڈٷÁˆÓÈÛÙ¤˜ Ù˘Û ·ÁÎfiÛÌÈ· ÎÈÓ‹Ì·Ù· Ù˘ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ fiˆ˜ Î·È Û ˘ÂÚÂıÓÈΤ˜ Î·È ‰ÈÂıÓ›˜ ÔÚÁ·ÓÒÛÂȘ. ∏ ¤ÎıÂÛË Stern Â›Ó·È ¤Ó··Ú¿‰ÂÈÁÌ· ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈ΢ ˘Ô-ÔÏÈÙÈ΋˜: ÌÈ· ÂÈÙÚÔ‹ ÂȉÈÎÒÓ ·Ú‹Á·Á ÁÓÒÛË ÁÈ· Ó· ·ÏÏ¿ÍÂÈ ÙȘ ˘¿Ú¯Ô˘Û˜ Û˘Óı‹Î˜ ÚÔ˜ ÌÈ·ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎË Î·Ù‡ı˘ÓÛË. [7] ∞˘Ù‹ Ë ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎË ·ÚÈÛÙÂÚ¿ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ Û˘ÌÂÚÈÏËÊı›, ̤¯ÚÈ ÛÙÈÁÌ‹˜, ÛÙÔ ˘¿Ú¯ÔÓ ÎÔÌÌ·ÙÈÎfi Û‡ÛÙËÌ·.À¿Ú¯Ô˘Ó ÌÂÚÈο ÛÙÔȯ›· Ù˘, ΢ڛˆ˜ fï˜ Û ÂÍ·ÙÔÌÈÎÂ˘Ì¤ÓË ‚¿ÛË. ∏ ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎË ·ÚÈÛÙÂÚ¿ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ·ÎfiÌË ‰È·ÌÔÚʈı›.
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: ∏ ·ÚÈÛÙÂÚ¿ ÌÔÈ¿˙ÂÈ Ó· ÙÔÂ›Ù·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi ÙË ‰ÂÍÈ¿ ·fi ÙȘ ÌÂÙ·‚·ÏÏfiÌÂÓ˜ Û˘Óı‹Î˜ Ù˘ ‰Â‡ÙÂÚ˘ÓˆÙÂÚÈÎfiÙËÙ·˜…
Ulrich Beck: À¿Ú¯ÂÈ ¤Ó· ‰›ÏËÌÌ· ‰Ò. ™ÙȘ ̤Ú˜ Ì·˜, ‰È¿ÊÔÚ· ‰ÂÍÈ¿ ÎÈÓ‹Ì·Ù· Ù›ÓÔ˘Ó Ó· Á›ÓÔ˘Ó Ôχ ÈÛ¯˘Ú¿. ∏ ÂÈÚÚÔ‹ ÙÔ˘˜ ‰ÂÓÛ¯ÂÙ›˙ÂÙ·È ÌfiÓÔ Ì ÙÔÓ §Â ¶ÂÓ Î·È ÙËÓ ¿ÎÚ· ‰ÂÍÈ¿, Â›Ó·È Ôχ ¢ڇÙÂÚË. ∆· ÏÂÈÔ„ËÊÈο ÎfiÌÌ·Ù· ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË ¤¯Ô˘Ó ÂÓۈ̷ÙÒÛÂÈ·ÚÎÂÙ¤˜ ·fi ÙȘ ·Ù˙¤ÓÙ˜ Ù˘ ¿ÎÚ·˜ ‰ÂÍÈ¿˜, ¤¯Ô˘Ó οÓÂÈ ÛÙÚÔÊ‹ ÚÔ˜ Ù· ‰ÂÍÈ¿. øÛÙfiÛÔ, ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó ·ÓÙ›ÏË„Ë ÁÈ· ÙÔ Ì¤ÏÏÔÓ.
™Â Û¯¤ÛË Ì ÙȘ Á·ÏÏÈΤ˜ ÂÎÏÔÁ¤˜, Â¿Ó ÚˆÙ¿Ù Ҙ ·˘Ù‹ Ë ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎË ÏÂÈ¿‰· ÌÔÚ› Ó· Á›ÓÂÈ Ì¤ÚÔ˜ ÂÓfi˜ ÔÏÈÙÈÎÔ‡ ÎÈÓ‹Ì·ÙÔ˜, ›Ûˆ˜Ó· ÌËÓ ˘¿Ú¯ÂÈ ÌfiÓÔ ¤Ó·˜ ÙÚfiÔ˜ ÁÈ’ ·˘Ùfi. ∞fi ÙËÓ ÒÚ· Ô˘ ˙ԇ̠·ÎfiÌË Û ÂıÓÈο Û˘ÛÙ‹Ì·Ù·, ›Ûˆ˜ Ë ·fi-ÂıÓÈÎÔÔ›ËÛË Ó· ÌÔÚ› Ó·ÂÓÈÛ¯˘ı› ÌfiÓÔ Ì¤Û· ·fi ¤Ó· ÂıÓÈÎfi ΛÓËÌ·. √ ÎÈÓËÙ‹ÚÈÔ˜ ÌÔ¯Ïfi˜ ›Ûˆ˜ Ó· Â›Ó·È ¤Ó· ÂıÓÈÎfi ΛÓËÌ· Ì ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎË ÚÔÔÙÈ΋.
[6] Anthony Giddens, The Third Way: The Renewal of Social Democracy (Cambridge: Polity, 1998)[7] µÏ. ÙËÓ Â›ÛËÌË ÈÛÙÔÛÂÏ›‰· ÙÔ˘ ·ÁÁÏÈÎÔ‡ ÀÔ˘ÚÁ›Ԣ √ÈÎÔÓÔÌ›·˜ ÁÈ· ÙËÓ ¤ÎıÂÛË ™ÙÂÚÓ,
http://www.hm-treasury.gov.uk/independent_reviews/stern_review_economics_climate_change/stern_review_report.cfm.
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα18
12
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
Adam Chmielewski - ∏ ·ÁÎfiÛÌÈ· ÚfiÎÏËÛË ÁÈ· ÈÛÔÓÔÌ›·
√ Á¿ÌÔ˜
∞fi ÙȘ ÔÏϤ˜ ÂӉȷʤÚÔ˘Û˜ Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÂȘ ÌÔ˘ Ì ÙÔÓ Adam Michnik, ¤Ó· ȉȈÙÈÎfi ‰Â›ÓÔ ˘‹ÚÍ ·ÏËÛÌfiÓËÙÔ, ηıÒ˜ ¤Ó·˜ ¶ÔψÓfi˜ÂȯÂÈÚËÌ·Ù›·˜ ÚÔÛÊÒÓËÛ ÙÔÓ Michnik ˆ˜ ÙÔÓ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ¶ÔψÓfi ηÈÙ·ÏÈÛÙ‹. ∏ ·ÈÙÈÔÏfiÁËÛË ÁÈ· ÙËÓ ÚÔÛÊÒÓËÛË ·˘Ù‹ ‹Ù·Ó Ë·Ó·ÊÔÚ¿ ÛÙÔ (Ú·ÁÌ·ÙÈÎfi) ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ Ô Michnik ›¯Â Û˘Ì‚¿ÏÂÈ ÛËÌ·ÓÙÈο ÛÙËÓ ·Ó·ÙÚÔ‹ ÙÔ˘ ‘˘·ÚÎÙÔ‡ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÌÔ‡’ ÛÙËÓ ¶Ôψӛ·,ηıÒ˜ Î·È Ë (Ôχ ·ÌÊ›‚ÔÏË) ˘fiıÂÛË fiÙÈ Ô Michnik Â›Ó·È ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ Ù˘ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ˘ ÁÓ‹ÛÈ· ÔψÓÈ΋˜ ÂÙ·ÈÚ›·˜. √ ÂȯÂÈÚËÌ·Ù›·˜Â›¯Â ηٿ ÓÔ˘ ÙËÓ ÂÙ·ÈÚ›· Ô˘ ÂΉ›‰ÂÈ ·fi ÙÔ 1989 ÙËÓ Gazetta Wyborcza ÙÔ˘ Michnik, ÌÈ· ¤ÁÎÚÈÙË ÂÊËÌÂÚ›‰· ÁÓÒÌ˘ ÛÙËÓ ¶Ôψӛ·.
¶·Ú¿ ÙËÓ Î·Ù·ÓÔËÙ‹ ·Ì˯·Ó›· Ô˘ ÚÔοÏÂÛ ÛÙËÓ ÔÌ‹Á˘ÚË ·˘Ù‹ Ë ÂÍ·ÈÚÂÙÈο ¿ÛÙÔ¯Ë ÊÈÏÔÊÚfiÓËÛË, Ô Michnik ‰ÂÓ ¤¯·Û ÙËÓ ÂÙÔÈÌfiÙËÙ¿ÙÔ˘ (ÔÙ¤ ‰ÂÓ ÙËÓ ¯¿ÓÂÈ) Î·È ·¿ÓÙËÛ ·Ì¤Ûˆ˜: ‘∏ ·Ï‹ıÂÈ· Â›Ó·È fiÙÈ Â›Ì·È Û‹ÌÂÚ· ¤Ó·˜ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÙ‹˜ Ô˘ ‰ÂÓ ÌÔÚ› Ó· Û˘Á¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÛÙÔÓÛÔÛÈ·ÏÈÛÌfi ÙÔ fiÙÈ ‰ÂÓ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›’.
∞˘Ùfi ÙÔ Â˘Ê˘ÔÏfiÁËÌ·, ‰È·Ù˘ˆÌ¤ÓÔ Ì ÙÔ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi ÛÙ˘Ï ÙÔ˘ Michnik, ÂÌÂÚȤ¯ÂÈ ÌÈ· ÂӉȷʤÚÔ˘Û· ·Ï‹ıÂÈ·. ªÔÚ› Ó·ÂÚÌËÓ¢ı› ˆ˜ Ë ÂÔ›ıËÛË fiÙÈ ÙÔ ÁÂÓÈÎfi Ì·ÚÍÈÛÙÈÎfi ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ÚfiÁÚ·ÌÌ· ¿ÓÔÈÍ ÂÏ΢ÛÙÈΤ˜ Î·È Û˘ÓÂÎÙÈΤ˜ ÚÔÔÙÈΤ˜ ÁÈ· ÈÛÔÓÔÌ›·,·ÏÏ¿ Ë ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ÙÔ˘ ÂÌÔ‰›ÛÙËΠ·fi Ù· ÛÔ‚·Ú¿ Ï¿ıË ÙÔ˘ ‰fiÁÌ·ÙÔ˜ ÛÙÔ ÔÔ›Ô ‚·Û›ÛÙËÎÂ. ∆Ô ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ‹Ù·Ó ˆ˜ ÙÔ Â˘Ú‡ÙÂÚÔÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎfi ÚfiÁÚ·ÌÌ· ¯ÂÈڷʤÙËÛ˘ Ô‰‹ÁËÛ Û ‚·ıÈ¿ Ï·Óı·Ṳ̂Ó˜ ηÙ¢ı˘ÓÙ‹ÚȘ ÁÚ·Ì̤˜ ÁÈ· ÎÔÈÓˆÓÈ΋ Î·È ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ Ú·ÎÙÈÎ‹Î·È Û ÌÈ· ηٷ›ÂÛË ¯ˆÚ›˜ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ, ‰È·„‡‰ÔÓÙ·˜ ¤ÙÛÈ ÙÔ˘˜ ‰È·ÎËÚ˘Á̤ÓÔ˘˜ ·ÂÏ¢ıÂÚˆÙÈÎÔ‡˜ ÛÙfi¯Ô˘˜ ÙÔ˘. ™ÙÔ Ù¤ÏÔ˜, ‰È¤„¢ÛÂÔÚÈÛÙÈο ÙȘ ÂÏ›‰Â˜ ÁÈ· ÌÈ· ÌË ÊÈÏÂχıÂÚË ÔÚ›· ÚÔ˜ ÙË ¯ÂÈڷʤÙËÛË.
√Ê›ÏÔ˘Ì ӷ ‰Â¯Ùԇ̠ÙÔ ÚÔÊ·Ó¤˜: ÔÈ ·Èٛ˜ ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ Ô˘ ¤ÊÂÚÂ Ô ‘˘·ÚÎÙfi˜ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÌfi˜’ ›¯·Ó Ó· οÓÔ˘Ó Ì ٷ·Ó·ÓfiÚıˆÙ· ÛÊ¿ÏÌ·Ù¿ ÙÔ˘ Û fi, ÙÈ ·ÊÔÚ¿ ÛÙËÓ Î·Ù·ÓfiËÛË Ù˘ ·ÓıÚÒÈÓ˘ ʇÛ˘ Î·È ÎÔÈÓˆÓ›·˜. ŒÓ· ·fi ·˘Ù¿ ‹Ù·Ó Ë ˘ÂÚ·ÈÛÈfi‰ÔÍË›ÛÙË fiÙÈ ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÂϤÁÍÔ˘Ó, ·Ó fi¯È Ó· ÂÍ·Ï›„Ô˘Ó, ÙËÓ ·ÓıÚÒÈÓË ÎÙËÙÈÎfiÙËÙ· Î·È ·ÓÙÈ·ÏfiÙËÙ·. ŒÓ· ¿ÏÏÔ, Ô˘ Û˘Ó‰¤ÂÙ·ÈÌ ÙÔ ÚÒÙÔ, ‹Ù·Ó Ë ·‰˘Ó·Ì›· ηٷÓfiËÛ˘ fiÙÈ Ë ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈ΋ ÔÚÁ¿ÓˆÛË ÙˆÓ ·Ú·ÁˆÁÈÎÒÓ ÚÔÛ·ıÂÈÒÓ ÁÈ· ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈ΋ÈηÓÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ·ÓıÚÒÈÓˆÓ ·Ó·ÁÎÒÓ ‰ÂÓ ··ÈÙ› ÙfiÛÔ ÙËÓ ·Ô΋ڢÍË ÙˆÓ ÎÙËÙÈÎÒÓ Î·È ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÙÈÎÒÓ ÂÓÛÙ›ÎÙˆÓ ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘fiÛÔ ÙËÓ Âȉ¤ÍÈ· ¯·ÏÈÓ·ÁÒÁËÛ‹ ÙÔ˘˜ ÒÛÙ ӷ ÂÚÁ·ÛÙÔ‡Ó ÁÈ· ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ‡˜ ÛÎÔÔ‡˜.
ªÈ· ‰ÂηÂÙ›· ÌÂÙ¿ ÙËÓ Î·Ù¿ÚÚ¢ÛË ÙÔ˘ ‘˘·ÚÎÙÔ‡ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÌÔ‡’, Ô Tony Blair Î·È Ô Gerhard Schröder ˘ÈÔı¤ÙËÛ·Ó ÙÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ· ÙÔ˘ ∆Ú›ÙÔ˘¢ÚfiÌÔ˘. Ÿˆ˜ ¤¯ÂÈ ·Ú·ÙËÚËı›, Ô ∆Ú›ÙÔ˜ ¢ÚfiÌÔ˜ Û˘Ó›ÛÙ·ÙÔ Û ÌÈ· Ó¤· ÛÂÈÚ¿ ·ÍÈÒÓ Î·È ÛÙfi¯ˆÓ ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÙÈηٿÛÙ·ÛË ÙˆÓ ÍÂÂÚ·Ṳ̂ӈÓϤÔÓ Û˘ÓıËÌ¿ÙˆÓ ÁÈ· ÂÏ¢ıÂÚ›·, ÈÛfiÙËÙ· Î·È ·‰ÂÏÊÔÛ‡ÓË, Ì ÂΛӷ ÁÈ· ÎÔÈÓfiÙËÙ·, ¢ηÈÚ›·, ¢ı‡ÓË Î·È ˘Â˘ı˘ÓfiÙËÙ·. ∞˘Ùfi ηٷϋÁÂÈÛÙËÓ ÂÔ›ıËÛË fiÙÈ Â¿Ó ÌÈ· ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈ΋ ·Ù˙¤ÓÙ· ÂÊ·ÚÌÔÛÙ›, Ú¤ÂÈ Ó· Â›Ó·È ·Ú·ÛÈÙÈ΋ Û ۯ¤ÛË Ì ÙË ÊÈÏÂχıÂÚË Î·Ù·ÓfiËÛËÎ·È ‰È¢ı¤ÙËÛË ÙˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÒÓ. √È Blair Î·È Schröder Û˘Ì¤Ú·Ó·Ó Â›Û˘ fiÙÈ ‰ÂÓ ˘‹Ú¯Â ¿ÏÏÔ˜ ‰ÚfiÌÔ˜ ÁÈ· ÙË Ó¤· ∞ÚÈÛÙÂÚ¿ ÂÎÙfi˜ ·fi·˘ÙfiÓ:?o ∆Ú›ÙÔ˜ ¢ÚfiÌÔ˜ ‹Ù·Ó ÌÔÓfi‰ÚÔÌÔ˜.
™ÙÔ ÂÚÒÙËÌ· ÔȘ Â›Ó·È ÔÈ ÚÔÔÙÈΤ˜ Û˘ÓÂÚÁ·Û›·˜ ÌÂٷ͇ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡ Î·È ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜, Ë ·¿ÓÙËÛ‹ ÌÔ˘ ›ӷȉÈÙÙ‹. ™ÙÔ ÚÒÙÔ Ì¤ÚÔ˜, ˘ÔÛÙËÚ›˙ˆ fiÙÈ, Ó·È, ·Ó ·Ó·ÏÔÁÈÛÙԇ̠ٷ ÛËÌÂÚÈÓ¿ ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ÛÙȘ ‰˘ÙÈΤ˜ ¯ÒÚ˜, ÔÈ ÚÔÔÙÈΤ˜ÁÈ· Û˘˙˘ÁÈÎÔ‡˜ ‰ÂÛÌÔ‡˜ ÌÂٷ͇ ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ‰˘Ô ‰ÔÁÌ¿ÙˆÓ Î·È Ú·ÎÙÈÎÒÓ Â›Ó·È Ú¿ÁÌ·ÙÈ Ï·ÌÚ¤˜. ™ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ Ì¤ÚÔ˜,·ӷ‚‚·ÈÒÓˆ ·˘Ù‹ ÙËÓ ¿Ô„Ë Û ۯ¤ÛË Ì ٷ ·ÁÎfiÛÌÈ· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·. ¢˘ÛÙ˘¯Ò˜, fï˜, Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙ·ÙÂÏÂ˘Ù·›·, Ë ÚÔÛ¿ıÂÈ· Ó· Á›ÓÔ˘Ó ÔÈ ÂÈÙ·Á¤˜ Ù˘ ÂÏ¢ıÂÚ›·˜ Î·È Ù˘ ÈÛfiÙËÙ·˜ Ú·ÁÌ·ÙÈο ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈΤ˜ ı· ·ÔÙ‡¯ÂÈ. ø˜·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·, Ô Á¿ÌÔ˜ ÌÂٷ͇ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡ Î·È ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜, ·ÓÙ› Ó· ·ÔÙÂÏ› ˘fi‰ÂÈÁÌ· ·ÍÈÔÚÂÔ‡˜ ηÈÌÂÁ·Ïfi„˘¯Ô˘ Û˘˙˘ÁÈÎÔ‡ ˙¢Á·ÚÈÔ‡, ÌÂÙ·ÙÚ¤ÂÙ·È Û ÌÈ· ËıÈο ·ÌÊÈÛ‚ËÙ‹ÛÈÌË, ÁηÓÁÎÛÙÂÚÈÎÔ‡ Ù‡Ô˘ Û˘Ì·ÈÁÓ›· ÂÓ¿ÓÙÈ·ÛÙÔ˘˜ ·ÔÎÏÂÈṲ̂ÓÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÊÙˆ¯Ô‡˜ ÙˆÓ ¯ˆÚÒÓ ÙÔ˘ ∆Ú›ÙÔ˘ ∫fiÛÌÔ˘.
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα19
13∫·Ù¿ ÙËÓ ¿Ô„Ë ÔÏÏÒÓ, fï˜, ·˘Ùfi˜ Ô Û¯Â‰È·ÛÌfi˜ ÁÈ· ÙË Ó¤· ∞ÚÈÛÙÂÚ¿ ˘ÔÛ¯fiÙ·Ó ÌÈ· ÔÏÈÙÈ΋ Ú·ÎÙÈ΋ Ô˘ ¤ÌÔÈ·˙ Ôχ ÛÙËÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË, ·ÂÈÏËÙÈ΋ ·‰ÂÏÊ‹ Ù˘ - ÔÈ È‰¤Â˜ Ù˘ ‰È·Ù˘ÒÓÔÓÙ·Ó Ì ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÚfiÔ: ‰ÂÓ ‰È·Ê·ÈÓfiÙ·Ó, Ú¿ÁÌ·ÙÈ, ¿ÏÏÔ˜ ‰ÚfiÌÔ˜. ∞˘ÙfiηıÈÛÙÔ‡Û ÙÔÓ ∆Ú›ÙÔ ¢ÚfiÌÔ ÂÏ¿¯ÈÛÙ· ‰È·ÎÚÈÙfi ·fi ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÔÓ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi. ·˘Ùfi˜ Â›Ó·È ›Ûˆ˜ Ô ÏfiÁÔ˜ Ô˘, ̤¯ÚÈ ÛÙÈÁÌ‹˜ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ,‰ÂÓ Û˘ÁΤÓÙÚˆÛ ÌÈ· ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍË ·Ó¿ÏÔÁË Ì ÂΛÓË ÙÔ˘ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡.
¶¿Ú· Ù·‡Ù·, Ù· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Ô˘ ·ÓËÛ˘¯Ô‡Û·Ó ÙÔ˘˜ ÎÚÈÙÈÎÔ‡˜ ÙÔ˘ ·¯·Ï›ÓˆÙÔ˘ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡ ÛÙÔ ·ÚÂÏıfiÓ ‰ÂÓ ÂÍ·Ê·Ó›ÛÙËηÓ, ÂÓÒ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËÎ·Ó Î·È ¿ÏÏ·: Ë ÍÂÓÔÊÔ‚›·, Ô Ú·ÙÛÈÛÌfi˜, Ô ÂıÓÈÎÈÛÌfi˜, Ë ·‰ÈΛ· Î·È Ë ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ·ÓÈÛfiÙËÙ· ·Ó‰ÚÒÓ Î·È Á˘Ó·ÈÎÒÓ, Ë·Ú·‚›·ÛË ÙˆÓ ·ÓıÚÒÈÓˆÓ ‰ÈηȈ̿وÓ, Ô ÔÏÈÙÈÎfi˜ ·ÔÎÏÂÈÛÌfi˜, fi¯È ÌfiÓÔ ‰ÂÓ ÂÍ·Ï›ÊıËÎ·Ó ·fi ÙËÓ ·ÁÔÚ¿ ·ÏÏ¿ ·Ó··Ú¿ÁÔÓÙ·ÈÛ˘Ó¤¯ÂÈ· ̤۷ ·fi ÙȘ ‘·Ù¤ÏÂȘ’ Ù˘. √ÚÈṲ̂ӷ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ·fi ·˘Ù¿ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÚÔÎÏ‹ÛÂȘ Ô˘ ÙfiÛÔ Ô ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi˜ fiÛÔ Î·È Ë∞ÚÈÛÙÂÚ¿, Â¿Ó Ë ÙÂÏÂ˘Ù·›· ηٷʤÚÂÈ Ó· ·ӷÎÙ‹ÛÂÈ ¤Ó· ̤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ·ÏÈÔ‡ ÂÓıÔ˘ÛÈ·ÛÌÔ‡ Ù˘, ÔÊ›ÏÔ˘Ó Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÔ˘Ó. ∫·ıÒ˜ Ù·ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ·fi ·˘Ù¿ Ù· Ê·ÈÓfiÌÂÓ· ·Ó·ÁÓˆÚ›˙ÔÓÙ·È ˆ˜ ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Ô˘ Ú¤ÂÈ Ó· Ï˘ıÔ‡Ó ÙfiÛÔ ·fi ÙË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· fiÛÔ Î·È ·fiÙÔÓ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi, Â›Ó·È Ê˘ÛÈÎfi Ó· ÛÎÂÊÙfiÌ·ÛÙ ÙȘ ·Ú·¿Óˆ ÔÏÈÙÈΤ˜ ȉÂÔÏÔÁ›Â˜ Ì¿ÏÏÔÓ ˆ˜ ÂÙ·›ÚÔ˘˜ ·Ú¿ ˆ˜ ¯ıÚÔ‡˜. √ ÌÂÚÈÎfi˜·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÌfi˜ Ô˘ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÈ ÙȘ ·ÓÙ›ÛÙÔȯ˜ ÔÏÈÙÈΤ˜ ·Ù˙¤ÓÙ˜ ÙÔ˘˜ ˘Ô‰ËÏÒÓÂÈ fiÙÈ ÌÈ· Ó¤· ∞ÚÈÛÙÂÚ¿ ‰ÂÓ ÌÔÚ› Ó· ·ÁÓÔ‹ÛÂÈ ÙÔÓÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi Î·È ÙË ‰˘Ó·ÌÈ΋ ÙÔ˘ Û fi, ÙÈ ·ÊÔÚ¿ ÛÙË ¯ÂÈڷʤÙËÛË Û ÔÈÎÔÓÔÌÈÎÔ‡˜, ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ‡˜, ÔÏÈÙÈÎÔ‡˜ Î·È ËıÈÎÔ‡˜ ÙÔÌ›˜.
°È· ÙËÓ ÂÓ›Û¯˘ÛË ·˘Ù‹˜ Ù˘ ¿Ô„˘, ÌÔÚԇ̠ӷ ·Ú·ı¤ÛÔ˘Ì ¤Ó· ÈÛÙÔÚÈÎfi Âȯ›ÚËÌ·. √È ¤ÓÓÔȘ Ù˘ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ ÈÛfiÙËÙ·˜, ÙÔ ‰Èη›ˆÌ·ÙˆÓ Á˘Ó·ÈÎÒÓ ÛÙË ·˘ÙԉȿıÂÛË, Ë Ô˘‰ÂÙÂÚfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, Ô ‰È·¯ˆÚÈÛÌfi˜ Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ ·fi ÙÔ ∫Ú¿ÙÔ˜, ‰È·Ù˘ÒıËÎ·Ó ÁÈ· ÚÒÙËÊÔÚ¿ Î·È ÂÊ·ÚÌfiÛÙËÎ·Ó ÛÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ Ú·ÎÙÈ΋ ·fi ÙÔÓ ÊÈÏÂχıÂÚ˜ ÌÂÙ·ÚÚ˘ıÌ›ÛÂȘ. ∆Ô Úfi‚ÏËÌ·, ˆÛÙfiÛÔ, Â›Ó·È fiÙÈ ÌfiÓÔÂÚÈÔÚÈṲ̂Ó˜ ÔÌ¿‰Â˜ ÙÔ˘ ·ÓÒÙÂÚÔ˘ ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ‡ ÛÙÚÒÌ·ÙÔ˜ ˆÊÂÏ‹ıËÎ·Ó ·fi ÙËÓ ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ÙÔ˘˜ Î·È ÔÈ ÂÚÁ·ÙÈΤ˜ Ù¿ÍÂȘ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó·Ó¿ÌÂÛ· Û ·˘Ù¤˜.
¢ÂÓ Â›Ó·È ÂÚ›ÂÚÁÔ, ÏÔÈfiÓ, Ô˘ ÙfiÛÔ Ù· ÚÒÙ· fiÛÔ Î·È Ù· ÌÂÙ·ÁÂÓ¤ÛÙÂÚ· ‰fiÁÌ·Ù· ¯ÂÈڷʤÙËÛ˘ ÂΉËÏÒıËÎ·Ó ÌÂÙ¿ ÙȘ ·Ú¯ÈΤ˜ ÔÏÈÙÈΤ˜Î·È ÔÈÎÔÓÔÌÈΤ˜ ÂÈÙ˘¯›Â˜ ÙÔ˘ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡, Î·È ÛÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ÛÙfi¯Â˘·Ó ÂÓ¿ÓÙÈ· Û’ ·˘Ùfi Ô˘ ÔÈ ÊÈÏÂχıÂÚÔÈ ıˆÚÔ‡Û·ÓÂÈÙ˘¯›· ÙÔ˘˜. °È·Ù› ıˆÚÔ‡Û·Ó fiÙÈ Ë ÊÈÏÂχıÂÚË ÂÈÙ˘¯›· ‹Ù·Ó ·ÔÎÏÂÈÛÙÈο ‰È΋ ÙÔ˘˜, Î·È ÚÔÊ·ÓÒ˜ ‰ÂÓ ‹ıÂÏ·Ó Ó· ÙËÓ ÌÔÈÚ·ÛÙÔ‡ÓÌ ηӤӷÓ. ∞˘Ùfi˜ ‹Ù·Ó, ¿ÏψÛÙÂ, Ô ÏfiÁÔ˜ Ô˘ Ô Ô˘ÙÔÈÎfi˜ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÙ‹˜ ¶ÈÂÚ-∑Ô˙¤Ê ¶ÚÔ˘ÓÙfiÓ -Ô ÔÔ›Ô˜ ¯Ï¢¿ÛÙËΠ·’ ÙÔÓ ∫·ÚÏ ª·ÚÍ-ÂÈÙ¤ıËΠÛÙËÓ ÈÔ ÈÂÚ‹ ·Í›· ÙÔ˘ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡, ÙËÓ ·ÙÔÌÈ΋ ȉÈÔÎÙËÛ›·, ϤÁÔÓÙ·˜ fiÙÈ ‘Ë È‰ÈÔÎÙËÛ›· Â›Ó·È ÎÏÔ‹’.[1] ∆· ÛÔÛÈ·ÏÈÛÙÈÎ¿Î·È ÎÔÌÌÔ˘ÓÈÛÙÈο ÎÈÓ‹Ì·Ù· ‹Ù·Ó ·ÓÂÈı‡ÌËÙ· ·È‰È¿ ÙÔ˘ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡ Ô ÔÔ›Ô˜, ‰È· ÙÔ˘ ·ÔÎÏÂÈÛÌÔ‡, ÔÚÈÔı¤ÙËÛ ÙÔ Â‰›Ô ÙˆÓ ÂÓ‰˘Ó¿ÌÂÈ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎÒÓ È‰ÂÒÓ ÙÔ˘ ÁÈ· ¯ÂÈڷʤÙËÛË. ∏ ·Ú·‰ÔÛȷ΋ ∞ÚÈÛÙÂÚ¿ ·ÁˆÓ›ÛÙËΠÁÈ· ÙË ¯ÂÈڷʤÙËÛË Û fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÙÔÌ›˜ Ô˘·Ú·Ì¤ÏËÛ·Ó ÔÈ ÊÈÏÂχıÂÚÔÈ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÏfiÁˆ Ù˘ ·Ú¯È΋˜ ÂÈÙ˘¯›·˜ ÙÔ˘˜ ¤ÁÈÓ·Ó ‰ÔÁÌ·ÙÈÎÔ› Î·È ·ÔÏÈıˆÌ¤ÓÔÈ ÂÊ¿ÚÌÔÛ·Ó ÔÏÈÙÈ΋·ÔÎÏÂÈÛÌÔ‡ ÌÂÙ·‚¿ÏÏÔÓÙ·˜ ÙËÓ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎfiÙËÙ· ÙˆÓ ÂÏ¢ıÂÚÈÒÓ ÙÔ˘˜ Û ÌÈ· ȉȷÈÙÂÚfiÙËÙ· Ô˘ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÙ·È ·fi ÙÔÓ ·ÔÎÏÂÈÛÌfi. ∏·ÚÈÛÙÂÚ‹ ÛΤ„Ë ‹Ú ÙË ‰˘Ó·ÌÈ΋ ¯ÂÈڷʤÙËÛ˘ Ô˘ ·ÁÓfiËÛÂ Ô ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi˜ Î·È ÙËÓ ¤Î·Ó ÈÔ ÚÈ˙ÔÛ·ÛÙÈ΋, ·ÔηıÈÛÙÒÓÙ·˜ ÙËÓÛÙËÓ ·Ú¯È΋ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎfiÙËÙ¿ Ù˘.
∞˘Ù¤˜ ÔÈ Â¯ıÚfiÙËÙ˜, fï˜, ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ·ÚÂÏıfiÓ. ∞’ ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ Ô ÚÈ˙ÔÛ·ÛÙÈÛÌfi˜ Ù˘ ·Ú·‰ÔÛȷ΋˜ ∞ÚÈÛÙÂÚ¿˜ ÌÂÙÚÈ¿ÛÙËΠ·’ ÙËÓηٿÚÚ¢ÛË ÙˆÓ ·Ó˘fiÌÔÓˆÓ ÊÈÏÔ‰ÔÍÈÒÓ Ù˘, Í·Ó·Á˘Ú›Û·Ì ÛÙËÓ ·Ú¯‹: Ë ∞ÚÈÛÙÂÚ¿ Ú¤ÂÈ Ó· Û˘Ì‚È‚·ÛÙ› Ì ÙÔÓ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi, οÙÈÔ˘ Â›Ó·È ÈÛÙÔÚÈο ·Ó·fiÊ¢ÎÙÔ.
ŒÓ· ¿ÏÏÔ Âȯ›ÚËÌ· ˘¤Ú Ù˘ ÛÙÂÓ‹˜ Û¯¤Û˘ ÌÂٷ͇ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡ Î·È ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜ ¤¯ÂÈ Ó· οÓÂÈ Ì ÙÔ ·Ú·‰ÔÛÈ·Îfi ÛËÌ›ÔÂÛÙ›·Û˘ ÙˆÓ ‰˘Ô ‰ÔÁÌ¿ÙˆÓ. √È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÂΉԯ¤˜ ÙÔ˘ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡ ÂÛÙÈ¿˙Ô˘Ó ÛÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌ›·. °È· ÙÔÓ ∫·ÚÏ ª·ÚÍ, ·ÚÔÌÔ›ˆ˜,Ô ËıÈÎfi˜ ÛÙfi¯Ô˜ Ù˘ ÈÛfiÙËÙ·˜ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÂÈÙ¢¯ı› ÂÛÙÈ¿˙ÔÓÙ·˜ ÛÙÔ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎfi ‰›Ô. ∏ ¯ÂÈڷʤÙËÛË ·Ó‰ÚÒÓ Î·È Á˘Ó·ÈÎÒÓ Û ·˘ÙfiÙÔ Â‰›Ô ı· ¤ÊÂÚÓ ÙË ¯ÂÈڷʤÙËÛ‹ ÙÔ˘˜ Î·È ÛÙ· ˘fiÏÔÈ·, Ô˘ ÛÙËÚ›˙ÔÓÙ·Ó Û ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ‚¿ÛË. ªÂ ·˘Ù‹ ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ·, Ë Ì·ÚÍÈÛÙÈ΋ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ÊÈÏÔÛÔÊ›· ı˘Ì›˙ÂÈ Ôχ ÙË ÊÈÏÂχıÂÚË: Ô Ì·ÚÍÈÛÌfi˜ ‹Ù·Ó, ·ÎÚÈ‚Ò˜ fiˆ˜ Ô ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi˜, ¤Ó· ‰fiÁÌ· ¯ÂÈڷʤÙËÛ˘ ÂÓÒ›¯Â Î·È ·ÚfiÌÔÈ· ‰ÔÌ‹, Ì ÙË ‰È·ÊÔÚ¿ fiÙÈ ‹Ù·Ó Ôχ ÈÔ ÊÈÏfi‰ÔÍÔ˜ ÁÈ·Ù› ÛÙfi¯Â˘Â ÛÙËÓ ÈÛÔÙÈÌ›·.
∫·Ù¿ ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÚfiÔ, Ô ÚÈ˙ÔÛ·ÛÙÈÛÌfi˜ Ù˘ ·ÚÈÛÙÂÚ‹˜ ÛΤ„˘ ¤ÁÎÂÈÙÔ ÛÙË ‰È·ÎËÚ˘Á̤ÓË Â¤ÎÙ·ÛË ÙÔ˘ ‰›Ô˘ ÙˆÓ ÂÏ¢ıÂÚÈÒÓ Î·È Ù˘ÚfiÛ‚·Û˘ Û ·Á·ı¿ ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ ÔÌ¿‰ˆÓ ·ÔÎÏÂÈÛÌ¤ÓˆÓ ·fi ÙÔ˘˜ ÊÈÏÂχıÂÚÔ˘˜. √ ·ÔÎÏÂÈÛÌfi˜ ·˘Ùfi˜ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ ·ÈÙ‹Ì·Ù· ÁÈ··Ó·‰È·ÓÔÌ‹ Ì ‚¿ÛË ÙËÓ ÈÛÔÓÔÌ›· Ô˘ ÁÈ· ÙÔ Î·ÙÂÛÙË̤ÓÔ Ù˘ ÂÔ¯‹˜ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó, fiˆ˜ Û˘Ì‚·›ÓÂÈ Î·È Û‹ÌÂÚ·, ¤Ó·Ó ·Ó‡ı˘ÓÔ Ï·˚ΛÛÙÈÎÔÚÈ˙ÔÛ·ÛÙÈÛÌfi. ∏ ÌÂÁÈÛÙÔÔ›ËÛË Î·È Ë Úfi‚ÏÂ„Ë ÙˆÓ ÚÔÛ‰ÔÎÈÒÓ ¯ÂÈڷʤÙËÛ˘, Ô˘ Ú¤Û‚Â˘Â Ë ∞ÚÈÛÙÂÚ¿ ‹Ù·Ó ·Ó¿ÏÔÁË Ì ÙÔ ‚·ıÌfiÂÊËÛ˘¯·ÛÌÔ‡ ÙˆÓ ÊÈÏÂχıÂÚˆÓ Ô˘, ÌÂÙ¿ ·fi ÙȘ ·Ú¯ÈΤ˜ ÂÈÙ˘¯›Â˜ ÙÔ˘˜, ¤ÂÛ·Ó Û ¤Ó·Ó ÂÊËÛ˘¯·ÛÌfi ÎÈ ¤Ó·Ó ÂÏÈÙÈÛÌfi ·Ó¿ÏÔÁÔ ÌÂÙÔÓ ÊÈÏÂχıÂÚÔ ÂÊËÛ˘¯·ÛÌfi Î·È ÙËÓ ·Ï·˙ÔÓ›· Ì ÙËÓ ÔÔ›· ¤ÁÈÓ·Ó ·ÈÛıËÙÔ› Û fiÏÔ ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ, ȉ›ˆ˜ ÌÂÙ¿ ÙÔ 1989.
[1] Pierre-Joseph Proudhon, ¶ÂÚ› ȉÈÔÎÙËÛ›·˜ http://www.perizitito.gr/product.php?productid=27773&page=1 (∞ı‹Ó·: ∫·ÙÛ¿ÓÔ˜, 2006)
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα20
14
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
∞˘Ù‹ ‹Ù·Ó Ë ÂÚ›ÙˆÛË, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Ù˘ ∫ÂÓÙÚÈ΋˜-∞Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ∂˘ÚÒ˘, fiÔ˘ ÌÂÙ¿ ÙȘ ÚÒÙ˜ ÂÈÙ˘¯›Â˜ ÌÈ·˜ ÙÔÈ΋˜ ·Ú·ÏÏ·Á‹˜ ÙÔ˘ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡, Ô˘ ‹Ù·Ó Î·È ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ı› Ó· Â›Ó·È ÌÈ· ȉȷ›ÙÂÚ· ÂÈΛӉ˘ÓË ÂΉԯ‹ ÙÔ˘ ÓÂÔÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡, Ë ÂÚÈÔ¯‹ ÁÓÒÚÈÛ··ÓˆÙ¤˜ ·Ó·Ù·Ú¿ÍÂȘ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ ‰˘Û·Ú¤ÛÎÂÈ·˜ Î·È Ï·˚ΛÛÙÈÎˆÓ ·ÎÚÔًوÓ. ∆Ô ÂӉȷʤÚÔÓ Â›Ó·È fiÙÈ ÔÈ ·Ó·Ù·Ú¿ÍÂȘ ·˘Ù¤˜·ÚÂÚÌËÓ‡ıËÎ·Ó ÙfiÛÔ ·fi ÙÔ˘˜ Ï·˚ÎÈÛÙ¤˜ Ù˘ ÈÛÔÓÔÌ›·˜ fiÛÔ Î·È ·fi ÙÔ˘˜ ÓÂÔÊÈÏÂχıÂÚÔ˘˜ Ï·˚ÎÈÛÙ¤˜ Ù˘ ·ÁÔÚ¿˜: Û˘Ó‹ıˆ˜, ÔÈ Ï·˚ÎÈÛÙ¤˜Ù˘ ÈÛÔÓÔÌ›·˜ ÚÔÙ›ÓÔ˘Ó Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆÈÛÙÔ‡Ó ÔÈ ·Ó·Ù·Ú¿ÍÂȘ ·›ÚÓÔÓÙ·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÏÔ‡ÛÈÔ˘˜. ™Â ·¿ÓÙËÛË, ÔÈ ÓÂÔÊÈÏÂχıÂÚÔÈ Ï·˚ÎÈÛÙ¤˜Ù˘ ·ÁÔÚ¿˜ ˘ÔÛÙËÚ›˙Ô˘Ó fiÙÈ fiÏÔÈ ¤¯Ô˘Ó ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· Ó· Á›ÓÔ˘Ó ÏÔ‡ÛÈÔÈ, ÌfiÓÔ, fï˜, Â¿Ó ÂÈÙÚ¤„Ô˘Ó ÌÈ· ·ÎfiÌË ÈÔ ÂχıÂÚË Î˘ÚÈ·Ú¯›·Ù˘ ·ÁÔÚ¿˜.
√È Ï·Ô› ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ¯ˆÚÒÓ, ˆÛÙfiÛÔ, ÎfiÓÙÚ· ÛÙÔ˘˜ Ï·˚ÎÈÛÙ¤˜ Ù˘ ÈÛÔÓÔÌ›·˜, ‰ÂÓ ÂÈı˘ÌÔ‡Ó ÙËÓ ÂÈÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ‘˘·ÚÎÙÔ‡ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÌÔ‡’ÙÔ˘ ·ÚÂÏıfiÓÙÔ˜, fiˆ˜ ηÈ, ÎfiÓÙÚ· ÛÙÔ˘˜ ÓÂÔÊÈÏÂχıÂÚÔ˘˜ Ï·˚ÎÈÛÙ¤˜ Ù˘ ·ÁÔÚ¿˜, ‰ÂÓ ı¤ÏÔ˘Ó Ó· ÂÎÙÂıÔ‡Ó ÛÙ· ‘ÏÂÔÓÂÎÙ‹Ì·Ù·’ ÙˆÓ·¯·Ï›ÓˆÙˆÓ Ì˯·ÓÈÛÌÒÓ Ù˘ ·ÁÔÚ¿˜. ªÂ ¿ÏÏ· ÏfiÁÈ·, ‰ÂÓ ÌÈÛÔ‡Ó ÙÔ˘˜ ÏÔ‡ÛÈÔ˘˜, ·ÏÏ¿ ı¤ÏÔ˘Ó Ó· Á›ÓÔ˘Ó ÔÈ ›‰ÈÔÈ ÏÔ‡ÛÈÔÈ Î·È Ó·‚ÔËıËıÔ‡Ó ·fi ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ Û ÂÚ›ÙˆÛË Ô˘ ·ÔÙ‡¯Ô˘Ó. ∞˘Ùfi ·Ê‹ÓÂÈ Û›ÁÔ˘Ú· ¯ÒÚÔ ÁÈ· ÙÔ Á¿ÌÔ ÂÓfi˜ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÌÔ‡ ÛηӉÈÓ·‚ÈÎÔ‡ Ù‡Ô˘Ô ÔÔ›Ô˜ ‰ÂÓ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Û ·ÓÙÈ·Ú¿ıÂÛË Ì ÙÔÓ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi.
∂Ô̤ӈ˜, ··ÓÙÒÓÙ·˜ ÛÙËÓ ÂÚÒÙËÛË ÁÈ· ÙȘ ÚÔÔÙÈΤ˜ ÂÓfi˜ Á¿ÌÔ˘ ÌÂٷ͇ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜ Î·È ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡, ı· ¤ÏÂÁ·,·Ú·ÊÚ¿˙ÔÓÙ·˜ ÙÔ ·Ú·¿Óˆ ·Ó¤Î‰ÔÙÔ: Ô ˘ÔÛÙËÚÈÎÙ‹˜ Ù˘ Û‡Á¯ÚÔÓ˘ ∞ÚÈÛÙÂÚ¿˜ Â›Ó·È ¤Ó·˜ ÊÈÏÂχıÂÚÔ˜ Ô˘ ‰ÂÓ ÌÔÚ› Ó·Û˘Á¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÛÙÔÓ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi ÙÔ fiÙÈ ‰ÂÓ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›. ªÂ ¿ÏÏ· ÏfiÁÈ·: ¤Ó·˜ Û‡Á¯ÚÔÓÔ˜ ∞ÚÈÛÙÂÚfi˜ Â›Ó·È ÊÈÏÂχıÂÚÔ˜, ·ÏÏ¿ Ôχ ÈÔÊÈÏÂχıÂÚÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜ ›‰ÈÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÊÈÏÂχıÂÚÔ˘˜.
∞fi ·˘Ùfi ÚÔ·ÙÂÈ fiÙÈ Ë Ó¤· ∞ÚÈÛÙÂÚ¿ Ú¤ÂÈ Ó· ¿ÚÂÈ, ¯ıÚÈο Â¿Ó ¯ÚÂÈ·ÛÙ›, ÙȘ ıÂÌÂÏÈÒ‰ÂȘ ÊÈÏÂχıÂÚ˜ ȉ¤Â˜,Û˘ÌÂÚÈÏ·Ì‚·ÓÔ̤ÓÔ˘ ÙÔ˘ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎÔ‡ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡, ·fi ÙÔ˘˜ ÊÈÏÂχıÂÚÔ˘˜ ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÙÔ˘˜ ¯·ÏÈÓ·ÁˆÁ‹ÛÂÈ ÒÛÙ ӷÂÚÁ·ÛÙÔ‡Ó ÛÙËÓ ˘ËÚÂÛ›· ÙˆÓ ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈÎÒÓ ·ÍÈÒÓ Î·È ÙˆÓ ·ÍÈÒÓ Ù˘ ÈÛÔÓÔÌ›·˜ Ì ÙË Û‡Á¯ÚÔÓË ¤ÓÓÔÈ· ÙÔ˘˜. ∏ Û‡Á¯ÚÔÓË ∞ÚÈÛÙÂÚ¿,¤¯ÔÓÙ·˜ ··ÏÏ·Á› ·fi ÙÔÓ ÍÂÂÚ·Ṳ̂ÓÔ Ù·ÍÈÎfi ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·, Ú¤ÂÈ Ó· ·ӷÙÔÔıÂÙ‹ÛÂÈ ÙȘ ÊÈÏÂχıÂÚ˜ ȉ¤Â˜, Û ۯ¤ÛË Ì ÙȘ ¤ÓÓÔȘÙÔ˘ ÂÚÈÔÚÈÛÌÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ·ÔÎÏÂÈÛÌÔ‡, Î·È Ó· ÙȘ ·ӷʤÚÂÈ ÛÙËÓ ·Ú¯È΋ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎfiÙËÙ¿ ÙÔ˘˜.
ÿÛˆ˜, Ë ∞ÚÈÛÙÂÚ¿ ı· ¤Ú ӷ ·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ ÙËÓ Î·Ù‡ı˘ÓÛË Ô˘ ¤‰ÂÈÍÂ Ô Sir William Beveridge, ËÁ¤Ù˘ οÔÙ ÙÔ˘ Û‹ÌÂÚ· ·ÓÂÓÂÚÁÔ‡ºÈÏÂχıÂÚÔ˘ ∫fiÌÌ·ÙÔ˜ ÙÔ˘ ∏ӈ̤ÓÔ˘ µ·ÛÈÏ›Ԣ, Î·È Ô ÔÔ›Ô˜ ›Â, fiˆ˜ Â›Ó·È ÁÓˆÛÙfi, ˆ˜
‘Ë ÂÏ¢ıÂÚ›· ÛËÌ·›ÓÂÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ·fi ÂÏ¢ıÂÚ›· ·fi ÙËÓ ·˘ı·›ÚÂÙË ÂÍÔ˘Û›· Ù˘ ΢‚¤ÚÓËÛ˘. ∏ ÂÏ¢ıÂÚ›· ÛËÌ·›ÓÂÈ ÂÏ¢ıÂÚ›· ·fiÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ˘ÔÙ¤ÏÂÈ· ÛÙËÓ ∞Ó¿ÁÎË Î·È ÙËÓ ∞ıÏÈfiÙËÙ· Î·È ¿ÏÏÔ˘˜ ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ‡˜ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘˜, ÛËÌ·›ÓÂÈ ÂÏ¢ıÂÚ›· ·fi ÙËÓ ·˘ı·›ÚÂÙËÂÍÔ˘Û›· Û ÔÔÈ·‰‹ÔÙ ÌÔÚÊ‹ Ù˘. ŒÓ·˜ ¿ÓıÚˆÔ˜ Ô˘ Âı·›ÓÂÈ ·’ ÙËÓ Â›Ó· ‰ÂÓ Â›Ó·È ÂχıÂÚÔ˜, ÁÈ·Ù› ̤¯ÚÈ Ó· ÙÚ·Ê› ‰ÂÓ ÌÔÚ›ӷ ÛÎÂÊÙ› Ù›ÔÙ· ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔ Ò˜ ı· ·ÓÙ·ÔÎÚÈı› ÛÙȘ ›ÁÔ˘Û˜ Ê˘ÛÈΤ˜ ·Ó¿ÁΘ ÙÔ˘: ·fi ¿ÓıÚˆÔ˜ ÌÂÙ·ÙÚ¤ÂÙ·È Û ˙ÒÔ. ŒÓ·˜¿ÓıÚˆÔ˜ Ô˘ ‰ÂÓ ÙÔÏÌ¿ Ó· ·Á·Ó·ÎÙ‹ÛÂÈ Ì ÙËÓ ·‰ÈΛ· Ô˘ ‚ÈÒÓÂÈ ·fi ¤Ó·Ó ÂÚÁÔ‰fiÙË ‹ ÚÔ˚ÛÙ¿ÌÂÓÔ, ·ÎfiÌË ÎÈ ·Ó ηٷ‰Èο˙ÂٷȤÙÛÈ Û ¯ÚfiÓÈ· ·ÓÂÚÁ›·, ‰ÂÓ Â›Ó·È ÂχıÂÚÔ˜’.
∏ Ó¤· ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·, fiˆ˜ Î·È Ë ·Ï·ÈfiÙÂÚË, Ú¤ÂÈ Ó· Û˘Ó¯›ÛÂÈ Ó· Ì¿¯ÂÙ·È ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÛÎÔÔ‡˜ Ô˘ ·ÔÚÚ¤Ô˘Ó ·fi ÙËÓ ÂÎÙÂٷ̤ÓËηٷÓfiËÛË Ù˘ ÊÈÏÂχıÂÚ˘ ÂÏ¢ıÂÚ›·˜. ∫·Ù¿ Û˘Ó¤ÂÈ·, ·˘ÙÔ› ÔÈ ÛÎÔÔ› ÔÚ›˙Ô˘Ó Ù· ÛËÌÂÚÈÓ¿ ηı‹ÎÔÓÙ· Ù˘ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜, fiˆ˜Ù· fiÚÈ˙·Ó ÛÙÔ ·ÚÂÏıfiÓ, Î·È ‰ÂÓ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È Û ηÌÈ¿ ‰È·Ì¿¯Ë Ì ÙÔ˘˜ ÊÈÏÂχıÂÚÔ˘˜ ÛÙfi¯Ô˘˜.
∏ Û˘Ì·ÈÁÓ›·
∞Ï›ÌÔÓÔ, ‚ÚÈÛÎfiÌ·ÛÙ ·ÎfiÌË Ì·ÎÚÈ¿ ·fi ÙËÓ ÂÎÏ‹ÚˆÛË ÙˆÓ ·Ú·¿Óˆ ÛÙfi¯ˆÓ. ¶ÔÏÏÔ› ÊÈÏfiÛÔÊÔÈ Î·È ·ÛÙ¤Ú˜ Ù˘ ÚÔÎ Ù·Ú·ÎÔ‡ÓËÛ·ÓÚfiÛÊ·Ù· ÙË ‰˘ÙÈ΋ Ì·˜ Û˘Ó›‰ËÛË ‰ÈËÁÔ‡ÌÂÓÔÈ ÂÓÔ¯ÏËÙÈο ÁÂÁÔÓfiÙ·: ¤Ó· ·È‰› Ô˘ ÁÂÓÓÈ¤Ù·È ÛÙË ™Ô˘Ë‰›· ¤¯ÂÈ ÚÔÛ‰fiÎÈÌÔ ˙ˆ‹˜ 80¯ÚfiÓˆÓ, ¤Ó· Ô˘ ÁÂÓÓÈ¤Ù·È ÛÙË ™È¤Ú· §ÂfiÓ –ÏÈÁfiÙÂÚÔ ·fi 39. ∆Ô Î·Ù¿ ÎÂÊ·Ï‹Ó ÂÈÛfi‰ËÌ· ÛÙËÓ ∞ÌÂÚÈ΋ Â›Ó·È ÂÚ›Ô˘ 34.140 ‰ÔÏ¿ÚÈ·,ÛÙË ™È¤Ú· §ÂfiÓ - 490. °‡Úˆ ÛÙ· Ù¤ÏË Ù˘ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ˘ ¯ÈÏÈÂÙ›·˜, 1.2 ‰È˜ ·ÓıÚÒˆÓ ˙Ô‡Û·Ó Î¿Ùˆ ·fi ÙÔ fiÚÈÔ ÊÙÒ¯ÂÈ·˜ Ù˘ ¶·ÁÎfiÛÌÈ·˜∆Ú¿Â˙·˜, ÙˆÓ 2 ‰ÔÏ·Ú›ˆÓ ÙË Ì¤Ú·.[2] ªfiÓÔ ÙÔ 2007, Ô˘ ·fi ·˘Ù‹ ÙËÓ ¿Ô„Ë ‰ÂÓ ‰È¤ÊÂÚÂ ÙˆÓ ÚÔËÁÔ˘Ì¤ÓˆÓ ¯ÚfiÓˆÓ, ‰¤Î·ÂηÙÔÌ̇ÚÈ· ·È‰È¿ ¤ı·Ó·Ó ÏfiÁˆ η΋˜ ‰È·ÙÚÔÊ‹˜ Î·È ¤ÏÏÂȄ˘ ÓÂÚÔ‡ Î·È Ê·Ú̿ΈÓ. ∆Ô ¯¿ÛÌ· ÌÂٷ͇ ÙÔ˘ ÏÔ‡ÛÈÔ˘ µÔÚÚ¿ Î·È ÙÔ˘ÊÙˆ¯Ô‡ ¡fiÙÔ˘ ‰È¢ڇÓÂÙ·È fiÛÔ Ë ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË ·Ó·Ù‡ÛÛÂÙ·È.
√ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔÈË̤ÓÔ˜ ÎfiÛÌÔ˜ ΢ÚÈ·Ú¯Â›Ù·È ·fi ·ÓÈÛfiÙËÙ˜ Ô˘ ÂÓÔ¯ÏÔ‡Ó ËıÈο ÔÔÈÔÓ‰‹ÔÙÂ Û˘ÌÔÓÂÙÈÎfi ¿ÓıÚˆÔ. ∏·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË ··ÈÙ› ·fi ÙÔÓ ‰˘ÙÈÎfi ÎfiÛÌÔ Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ ·˘Ùfi ÙÔ Úfi‚ÏËÌ·. ∂›Ó·È fiÓÂȉԘ ÁÈ· ÙÔÓ ‰˘ÙÈÎfi ÎfiÛÌÔ Ó· ·Ê‹ÓÂÈ Ù¤ÙÔÈ·ÁÂÁÔÓfiÙ· ··Ú·Ù‹ÚËÙ· Î·È ı· ¤Ú ӷ ÂÎÏ·Ì‚¿ÓÂÙ·È ˆ˜ Ù¤ÙÔÈÔ˜ ȉȷ›ÙÂÚ· ·fi ÙÔ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈÎfi ̤ÚÔ˜ ÙÔ˘, ·ÊÔ‡ ÔÈ ÚÔÛ‰Ô˘
[2] ‚Ï. ¶·ÁÎfiÛÌÈ· ∆Ú¿Â˙·, World Development Indicators 2007 (¶·ÁÎfiÛÌÈ· ∆Ú¿Â˙·, 2007)
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα21
15ÁÈ· ÙËÓ ÂÍ¿ÏÂÈ„Ë ÙÔ˘ ·Ú·¿Óˆ ÚÔ‚Ï‹Ì·ÙÔ˜ ›¯·Ó – ‰Èη›ˆ˜ – ÂÈÎÂÓÙÚˆı› ÛÙË ‰˘ÙÈ΋ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·. ¶·Ú·‰ÔÛȷο, Ë ∞ÚÈÛÙÂÚ¿‹Ù·Ó ¿ÓÙ· ‰ÈÂıÓ›ÛÙÚÈ·, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ıˆÚËÙÈο. √È ÂÚÁ¿Ù˜ fiÏˆÓ ÙˆÓ ¯ˆÚÒÓ ÂÚfiÎÂÈÙÔ, ˘ÔÙ›ıÂÙ·È, Ó· ÂÓˆıÔ‡Ó. √ ÂÚÈÔÚÈÛÌfi˜ ÙÔ˘ÛÔÛÈ·ÏÈÛÙÈÎÔ‡ ÎÈÓ‹Ì·ÙÔ˜ Û ÌÈ· ¯ÒÚ· ıˆÚ›ÙÔ, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ·fi ÔÚÈṲ̂ÓÔ˘˜, ·‰‡Ó·ÙÔ˜. ™ÙȘ ̤Ú˜ Ì·˜, ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË ¤¯ÂÈηٷÛÙ‹ÛÂÈ ‰˘Û‰È¿ÎÚÈÙ· Ù· ÂıÓÈο Û‡ÓÔÚ· ηÈ, Ì·˙› Ì ·˘Ù¿, ÙË ‰È·ÊÔÚ¿ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙËÓ ÂÛˆÙÂÚÈ΋ Î·È ÙËÓ Â͈ÙÂÚÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋,ÂÙ˘¯·›ÓÔÓÙ·˜ ¤ÙÛÈ ÙÔ ÛÙfi¯Ô Ô˘ Ë ·ÏÈ¿ ∞ÚÈÛÙÂÚ¿ ‰ÂÓ ÌfiÚÂÛ ӷ ÂÎÏËÚÒÛÂÈ.
º·›ÓÂÙ·È, ÏÔÈfiÓ, fiÙÈ ÙÒÚ· Ô˘ Ë ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ‹ Ì·˜ Ì·›ÓÂÙ·È, ‹ÚıÂ Ë ÒÚ· Ó· ·ÁÎÔÛÌÈÔÔÈ‹ÛÔ˘ÌÂ, ›Û˘, ÙȘ ËıÈΤ˜ Ì·˜ ÂÚ›ÈÛÔÙÈÌ›·˜. º·›ÓÂÙ·È fiÙÈ Ë Ó¤· ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·, ÂÓÒ ÚÔÛ·ı› Ó· ·Ó·Û˘ÁÎÚÔÙËı› ÛÙȘ ¯ÒÚ˜ ÙÔ˘ ‚ÔÚ›Ԣ ËÌÈÛÊ·ÈÚ›Ô˘, ÌÂÙ¿ÙËÓ ÂÈÛ‚ÔÏ‹ ÙÔ˘ ÓÈÎËÊfiÚÔ˘ ‰ÈÂıÓÔ‡˜ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡, ‰ÂÓ ÌÔÚ› ϤÔÓ Ó· ·ÁÓÔ‹ÛÂÈ ÙËÓ ÚfiÎÏËÛË Ô˘ Ù˘ ı¤ÙÂÈ Ë ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛËÎ·È ˘Ô¯ÚÂÔ‡Ù·È Ì ÙË ÛÂÈÚ¿ Ù˘ Ó· ·ÁÎÔÛÌÈÔÔÈ‹ÛÂÈ ÙË ‰È΋ Ù˘ ȉÂÔÏÔÁÈ΋ ÚÔÔÙÈ΋. ∂·Ó·Ï·Ì‚¿ÓÔ˘ÌÂ, ÙÔ ›‰ÈÔ ÙÔ ÓfiËÌ· Ù˘ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈ΋˜ ÈÛÔÓÔÌ›·˜ Û˘Ó¿ÁÂÙ·È ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎfiÙËÙ·: Ë ÌË ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈ΋ ÈÛÔÓÔÌ›· ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÓfiËÌ· ·fi ÙÔ Í‡ÏÈÓÔ·ÙÛ¿ÏÈ. . ªÂ ¿ÏÏ· ÏfiÁÈ·, ¤¯ÂÈ ¤ÚıÂÈ Ë ÒÚ· Ë Ó¤· ∞ÚÈÛÙÂÚ¿ Ó· ÂÏ¢ıÂÚˆı› ·fi ÙÔÓ ·ÏÈfi ‰ÈÂıÓÈÛÌfi Ù˘. ∞˘Ùfi ›ӷÈ, ›Û˘, ··Ú·›ÙËÙÔÂ¿Ó ÂÈı˘Ì› Ó· ÚÔÛʤÚÂÈ ÌÈ· ÂÍ›ÛÔ˘ Û˘ÓÂÎÙÈ΋ ·Ù˙¤ÓÙ· Û·Ó ·˘Ù‹ ÙˆÓ ÊÈÏÂχıÂÚˆÓ, Ô˘ (ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÂıÓÈÎÈÛÙ¤˜ ÊÈÏÂχıÂÚÔ˘˜)‰ÈηÈÔÏÔÁÔ‡Ó, ˘ÔÛÙËÚ›˙Ô˘Ó Î·È ËÁÔ‡ÓÙ·È Ù˘ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ˘.
¶ÔÈ· ÌÔÚ› Ó· Â›Ó·È Ë ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈ΋ ·¿ÓÙËÛË Û ·˘Ù‹ ÙËÓ ÚfiÎÏËÛË; ∂›Ó·È ‰˘Ó·ÙfiÓ Ë Ó¤· ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Ó· Â›Ó·È ‰ÈÂıÓÈÛÙÈ΋;∂‰Ò ·ÎÚÈ‚Ò˜ Â›Ó·È Ô˘ Ë ÈÛÔÓÔÌ›·, Ë ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎfiÙËÙ· Î·È Ô ‰ÈÂıÓÈÛÌfi˜ Ù˘ ÚÔÛÎÚÔ‡Ô˘Ó Û ¤Ó· ÛÔ‚·Úfi ÂÌfi‰ÈÔ.
√ Peter Singer ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍ Ì ‰ÚÈ̇ÙËÙ· fiÙÈ ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ˆ˜ ·ÁÓÔԇ̠ηıËÌÂÚÈÓ¿ ÙË ‰˘ÛÙ˘¯›· ÙˆÓ Ï·ÒÓ ÛÙȘ ¯ÒÚ˜ ÙÔ˘ ∆Ú›ÙÔ˘ ∫fiÛÌÔ˘ı˘Ì›˙ÂÈ ÙËÓ ËıÈ΋ ·‰È·ÊÔÚ›· Ì·˜ ÛÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ÂÓfi˜ ·È‰ÈÔ‡ Ô˘ ¤ÊÙÂÈ, ÛÙË ÁÂÈÙÔÓÈ¿ Ì·˜, Û ¤Ó·Ó ÓÂÚfiÏ·ÎÎÔ ÎÈ ÂÌ›˜, ·ÓÙ› Ó· ÙÔÛÒÛÔ˘ÌÂ, ÙÚ¤¯Ô˘Ì ÛÙËÓ Î·ÏÔÏËڈ̤ÓË ‰Ô˘ÏÂÈ¿ Ì·˜.[3]
∆È Ú¤ÂÈ ÏÔÈfiÓ Ó· οÓÔ˘ÌÂ; ∏ ·¿ÓÙËÛË Â›Ó·È ÚÔÊ·Ó‹˜: ÙÔ ¯Ú‹Ì· ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙȘ Ùۤ˜ ÙˆÓ ÏÔ˘Û›ˆÓ. √ Singer ¤‰ÂÈÍ fiÙÈ Â¿Ó ÙÔ ‰¤Î·ÙÔȘ ÂηÙfi ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ Ì ٷ ˘„ËÏfiÙÂÚ· ÂÈÛÔ‰‹Ì·Ù· ÛÙȘ ∏ӈ̤Ó˜ ¶ÔÏÈÙ›˜ ÊÔÚÔÏÔÁÔ‡ÓÙ·Ó ·Ó¿ÏÔÁ·, fiˆ˜ ˘ÔÏfiÁÈÛ·Ó ÔÈ ThomasPiketty Î·È Emmanuel Saez, ÔÈ ÂÈÛÊÔÚ¤˜ ·fi ÙË ÊÔÚÔÏfiÁËÛË ·˘Ù‹ ı· ¤ÊÙ·Ó·Ó ÂÙËÛ›ˆ˜ Ù· 404 ‰È˜ ‰ÔÏ¿ÚÈ·.[4]™‡Ìʈӷ Ì ÙȘηÙ¢ı˘ÓÙ‹ÚȘ ÁÚ·Ì̤˜ ÙˆÓ ∞Ó·Ù˘ÍÈ·ÎÒÓ ™Ùfi¯ˆÓ Ù˘ ÃÈÏÈÂÙ›·˜, Ô˘ ˘ÈÔıÂÙ‹ıËÎ·Ó ·fi Ù· ∏ӈ̤ӷ ŒıÓË ÙÔ 2000, ÙÔ ÔÛfi ·˘Ùfi ›ӷȉÈÏ¿ÛÈÔ ·fi ·˘Ùfi Ô˘ ı· ¯ÚÂÈ·˙fiÙ·Ó ÁÈ· Ó· ·ÏÏ¿ÍÔ˘Ó ·ÈÛıËÙ¿ ÔÈ Û˘Óı‹Î˜ ˙ˆ‹˜ ÙˆÓ ÊÙˆ¯ÒÓ ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ.[5] √È ™Ùfi¯ÔÈ ‰È·Ù˘ÒıËηӷfi ÌÈ· ÔÌ¿‰· ·ÓıÚÒˆÓ, ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ‹Ù·Ó Ô Jeffrey Sachs, ¤Ó·˜ ÚÒËÓ ÓÂÔÊÈÏÂχıÂÚÔ˜ Ô˘ ÂfiÙ¢Û οÔÙÂ, ÁÈ·ÏÔÁ·ÚÈ·ÛÌfi ÙˆÓ ∞ÌÂÚÈηÓÒÓ, ÙȘ ÓÂÔÊÈÏÂχıÂÚ˜ ÌÂÙ·ÚÚ˘ıÌ›ÛÂȘ Ô˘ ÂÊ·ÚÌfiÛÙËÎ·Ó ÛÙÔ˘˜ ¶ÔψÓÔ‡˜ Ôϛ٘ ·fi ÙÔÓ LeszekBalcerowicz. ∆ÒÚ· ÂÚÁ¿˙ÂÙ·È ÁÈ· ÙËÓ ÂÍ¿ÏÂÈ„Ë Ù˘ ›ӷ˜ Î·È Ù˘ ÊÙÒ¯ÂÈ·˜ ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ.
∏ ·Ê·›Ì·ÍË ÙˆÓ ÏÔ˘Û›ˆÓ Ô˘ Û˘Ó¿ÁÂÙ·È ÌÈ· Ù¤ÙÔÈ· ÔÏÈÙÈ΋ ı· ¤‚ÚÈÛΠ·‹¯ËÛË ÛÙÔ˘˜ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ¿Ù˜, Â¿Ó ‰ÂÓ ˘‹Ú¯Â ÙÔÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ Ù· ¯Ú‹Ì·Ù· Ô˘ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÓÔÓÙ·È Ì’ ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ ÙÚfiÔ ‰ÂÓ ÌÔÈÚ¿˙ÔÓÙ·È ÌÂٷ͇ ÔÌÔ›ˆÓ Û ¤Ó· ÎÚ¿ÙÔ˜ ·ÏÏ¿ Û ̷ÎÚÈÓÔ‡˜ ηȿÁÓˆÛÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ Ô˘ ˙Ô˘Ó Û ÎÚ¿ÙË Ô˘ Ù· ÔÓfiÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜ ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ÛÙË ¢‡ÛË, Û˘ÌÂÚÈÏ·Ì‚·ÓÔÌ¤ÓˆÓ ÙˆÓÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÒÓ, ‰ÂÓ Ì‹Î·Ó Î·Ó ÛÙÔÓ ÎfiÔ Ó· Ì¿ıÔ˘Ó ÛÙ· Û¯ÔÏ›· ÙÔ˘˜.
∂‰Ò, fï˜, ÊÙ¿ÓÔ˘Ì ے ¤Ó· ÛËÌÂ›Ô Ô˘ ÔÈ ‰ÚfiÌÔÈ ÙˆÓ ÊÈÏÂχıÂÚˆÓ Î·È ÙˆÓ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÒÓ ¯ˆÚ›˙Ô˘Ó. ∫·Ù¿ ÙËÓ ¿Ô„Ë ÙˆÓÂÚÈÛÛfiÙÂÚˆÓ ÊÈÏÂχıÂÚˆÓ, ÌÈ· ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ·Ó¿Ù˘ÍË Â˘ÓÔ› fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ‡˜ ÂÙ·›ÚÔ˘˜. ∆Ô Úfi‚ÏËÌ· ÁÈ· ÙÔ˘˜‰˘ÙÈÎÔ‡˜ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ¿Ù˜ Â›Ó·È fiÙÈ ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ·fi ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ‡˜ ÂÙ·›ÚÔ˘˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ÛÙË ¢‡ÛË Ù˘ ÔÔ›·˜ ËÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ·Ó¿Ù˘ÍË ‚·Û›˙ÂÙ·È Û ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi ÛÙËÓ ·ÓËÏ‹ ÂÎÌÂÙ¿ÏÏ¢ÛË ÙˆÓ Ï·ÒÓ ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘, Û˘ÌÂÚÈÏ·Ì‚·ÓÔÌ¤ÓˆÓ 50ÂηÙÔÌÌ˘Ú›ˆÓ ·È‰ÈÒÓ.
∞˘Ù‹ Â›Ó·È Ë ÚfiÎÏËÛË ÁÈ· ÙȘ ËıÈΤ˜ ÂÈÙ·Á¤˜ ÁÈ· ÈÛÔÓÔÌ›·, Ô˘ ÌÔÈ¿˙ÂÈ ·Ó˘¤Ú‚ÏËÙË ÁÈ· ÔÔÈÔ‰‹ÔÙ ‰˘ÙÈÎfi ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈÎfi ΛÓËÌ·.°È·Ù› Â›Ó·È ‰‡ÛÎÔÏÔ Ó· Ê·ÓÙ·ÛÙ› ηÓ›˜ ¤Ó·Ó ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ¿ÙË ËÁ¤ÙË Ó· ¤¯ÂÈ ÙÔ Ûı¤ÓÔ˜ Ó· ÂÈ ÛÙÔ˘˜ ÌË ÚÔÓÔÌÈÔ‡¯Ô˘˜ „ËÊÔÊfiÚÔ˘˜ÙÔ˘, Û ÔÔÈ·‰‹ÔÙ ·fi ÙȘ ·‰È·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙ· ÏÔ‡ÛȘ ‰˘ÙÈΤ˜ ¯ÒÚ˜: ‘¢ÂÓ ı¤ÏÔ˘Ì ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ¯Ú‹Ì·Ù· ÁÈ· Ì·˜. £¤ÏÔ˘Ì ӷÌÔÈÚ·ÛÙԇ̠ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ¤Ó· ̤ÚÔ˜ ÙˆÓ ÂÈÛÔ‰ËÌ¿ÙˆÓ Ì·˜ ÁÈ· ÙËÓ ·ÚÔ¯‹ ÌÈ·˜ ÈÔ ·ÍÈÔÚ‹˜ Î·È ÈÔ ·ÛÊ·Ï‹˜ ˙ˆ‹˜ Û ÂΛÓÔ˘˜ Ô˘¤ÁÈÓ·Ó ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ ÂÎÌÂÙ¿ÏÏ¢Û˘ Â‰Ò Î·È ·ÈÒÓ˜ Î·È Ô‰ËÁ‹ıËÎ·Ó ÛÙËÓ ·Ó¤¯ÂÈ· Î·È ÙË ÊÙÒ¯ÂÈ· ·fi ÙȘ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ Ô˘ ¤Î·Ó·Ó ÂΛ ÔÈÛ˘Ì·ÙÚÈÒÙ˜ Ì·˜.’
[3] Peter Singer, The Drowning Child and the Expanding Circle’, New Internationalist ÛÙÔ http://www.utilitarian.net/singer/by/199704--.htm .[4] Thomas Piketty Î·È Emmanuel Saez "Income Inequality in the United States, 1913-1998", Quarterly journal of economics Ù. 118 , ÓÔ. 1 (2003): 1-39.[5] µÏ. «∞Ó·Ù˘ÍÈ·ÎÔ› ÛÙfi¯ÔÈ Ù˘ ÃÈÏÈÂÙ›·˜ ÙˆÓ ∏ÓˆÌ¤ÓˆÓ ∂ıÓÒÓ» ÛÙÔ http://www.un.org/millennium/declaration/ares552e.htm.
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα22
16
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
¶ÔÈÔ˜, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÔÓÂÈÚÔ‚·ÙÔ‡ÓÙ˜ ÊÈÏÔÛfiÊÔ˘˜ ı· ‹Ù·Ó ¤ÙÔÈÌÔ˜ Ó· ÂÈ Î·È Ó· οÓÂÈ Ù¤ÙÔÈ· Ú¿ÁÌ·Ù·;
À¿Ú¯ÂÈ, fï˜, οÙÈ ·ÎfiÌË: ÔÈ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ¿Ù˜ ‚Ï¤Ô˘Ó, Û˘Ó‹ıˆ˜, ¢ÓÔ˚ο ÙȘ ÔÈÎÔÏÔÁÈΤ˜ ·Ù˙¤ÓÙ˜ Ô˘ ÚÔˆıÔ‡Ó Ù· Ú¿ÛÈÓ·ÎÈÓ‹Ì·Ù· ÛÙÔÓ ‰˘ÙÈÎfi ÎfiÛÌÔ. ∂‰Ò ·ÓÙÈ·Ú·Ù›ıÂÓÙ·È ÌÂÙˆÈο Ì ÙÔ˘˜ ÊÈÏÂχıÂÚÔ˘˜ Ô˘ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙Ô˘Ó Ù· ·ÈÙ‹Ì·Ù· ÙˆÓ Ú¿ÛÈÓˆÓÎÈÓËÌ¿ÙˆÓ ˆ˜ ÙÚÔ¯Ô¤‰Ë ÛÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ·Ó¿Ù˘ÍË. Œ¯ÔÓÙ·˜ ·Ó·Î·Ï‡„ÂÈ fiÙÈ Ë ÔÏÈÙÈ΋ ‰ËÌÔÙÈÎfiÙËÙ· Ù˘ Ú¿ÛÈÓ˘ ·Ù˙¤ÓÙ·˜ ‰ÂÓ ÌÔÚ›ϤÔÓ Ó· ·ÁÓÔËı› ÛÙË ¢‡ÛË, ÔÈ ˘¤ÚÌ·¯ÔÈ Ù˘ ÊÈÏÂχıÂÚ˘ ÔÈÎÔÓÔÌ›·˜ ‰ÂÓ ıˆÚÔ‡Ó Î·Îfi ÙË ÌÂÙ·ÊÔÚ¿ Ú‡·ÓÛ˘ ÛÙÔ ¡fiÙÔ.
√ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ¿Ù˜ ·ÓÙÈÙ›ıÂÓÙ·È Û’ ·˘Ù‹ ÙË ÌÂÙ·ÊÔÚ¿; ¶Ú¤ÂÈ Ó· ‰È¿‚·Û· ·ÚfiÛ¯ٷ ÙȘ ÂÊËÌÂÚ›‰Â˜ ÌÔ˘ ÁÈ· Ó· ÌËÓ ·Ú·Ù‹ÚËÛ· ÙËÓ·ÓÙ›ıÂÛ‹ ÙÔ˘˜. ∞˘Ùfi Ô˘ ·ÓËÛ˘¯Â› ÙfiÛÔ ÙÔ˘˜ ÊÈÏÂχıÂÚÔ˘˜ fiÛÔ Î·È ÙÔ˘˜ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ¿Ù˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ Ú˘·›ÓÔ˘Ì ÙȘÊÙˆ¯¤˜ ¯ÒÚ˜, ·ÏÏ¿ οÙÈ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi: ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ÛÙÔÓ ÌË ÚÔÓÔÌÈÔ‡¯Ô ¡fiÙÔ Â›ÌÔÓ·, Î·È fiÏÔ Î·È ÈÔ ÂÈÙ˘¯Ò˜,‰ÈÂΉÈÎÔ‡Ó ÙÔ ‰Èη›ˆÌ¿ ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ ÚÔÛˆÈ΋ ÎÈÓËÙÈÎfiÙËÙ·, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Ô˘ ˘‹ÚÍ ÛÙÔÈ¯Â›Ô ÌÂÁ¿Ï˘ Â˘Ì¿ÚÂÈ·˜ ÛÙË ¢‡ÛË, ÔÏϤ˜‰ÂηÂٛ˜ ÚÈÓ. ∂Ô̤ӈ˜, ¯¿ÚË ÛÙË ÁÂÚÌ·ÓÈ΋ ·˘ÙÔÎÈÓËÙÈÛÙÈ΋ ‚ÈÔÌ˯·Ó›· VW, ÔÈ ∫ÈÓ¤˙ÔÈ ·ÔÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ÙÒÚ· Ù· VWs ÙÔ˘˜ Û ‚·ıÌfiÔ˘ ı· ›¯Â ÂÎÏ‹ÍÂÈ ·˘ÙfiÓ Ô˘ ÂÊˇÚ ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· ÙÔ˘ ‘·˘ÙÔÎÈÓ‹ÙÔ˘ ÙÔ˘ Ï·Ô‡’. ¢È·ÎfiÛȘ ÂÓ‹ÓÙ· ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ πÓ‰Ô› ÂÙËÛ›ˆ˜ ı··ÔÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ó Û˘ÓÙfï˜ Ù· Nanos ÙÔ˘˜. ¶·Ú¿ ÙËÓ ÎÔÈÓ‹ ·ÊÔÛ›ˆÛ‹ ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ È‰ÂÔÏÔÁ›· ÙˆÓ ·ÓıÚˆ›ÓˆÓ ‰ÈηȈ̿وÓ, ÔÈÛÔÛȷωËÌÔÎÚ¿Ù˜ Î·È ÔÈ ÊÈÏÂχıÂÚÔÈ ‰ÂÓ Û˘Ó·Ú¿˙ÔÓÙ·È ·fi ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ¯¿ÚË ÛÙȘ ‚ÈÔÌ˯·Ó›Â˜ Tata, ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ÛÙÔÓÎfiÛÌÔ ı· ·ÔÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ó Û‡ÓÙÔÌ·, ‹ ·ÔÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ‹‰Ë, ·˘Ùfi Ô˘ ı· ¤Ú ӷ Â›Ó·È ‰Èη›ˆÌ· fiψÓ.
∞ÓÙ›ıÂÙ·, ‚Ï¤Ô˘ÌÂ Â‰Ò ¤Ó·Ó ÂӉȷʤÚÔÓÙ· ‰È·¯ˆÚÈÛÌfi: ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ¿Ù˜ ÂÎÊÚ¿˙Ô˘Ó ÙȘ ·ÓËÛ˘¯›Â˜ ÙÔ˘˜ ÁÈ· ÙËÚ‡·ÓÛË Ô˘ ı· ı¤ÛÂÈ Û ·ÎfiÌË ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Î›Ó‰˘ÓÔ fiÏÔ ÙÔÓ Ï·Ó‹ÙË, ÂÓÒ ÔÈ ÊÈÏÂχıÂÚÔÈ ·ÓËÛ˘¯Ô‡Ó ÁÈ· ÙȘ ÂÈÙÒÛÂȘ Ô˘ Ë·ÁÎfiÛÌÈ· Ì˯·ÓÔΛÓËÛË ı· ¤¯ÂÈ ÛÙȘ ÙÈ̤˜ ÙÔ˘ ÂÙÚÂÏ·›Ô˘. ∂Ô̤ӈ˜, ·Ú¿ ÙȘ ıˆÚËÙÈΤ˜ ‰È·ÊˆÓ›Â˜ ÙÔ˘˜, ÊÈÏÂχıÂÚÔÈ Î·ÈÛÔÛȷωËÌÔÎÚ¿Ù˜, ¯¤ÚÈ Ì ¯¤ÚÈ, ÚÔÛ·ıÔ‡Ó Ó· ·ÔÛÙÂÚ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ÊÙˆ¯Ô‡˜ ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ·’ ·˘Ùfi Ô˘ ı¤ÏÔ˘Ó, ·ÎfiÌË ÎÈ ·Ó ÙÔ ı¤ÏÔ˘ÓÂÂȉ‹ ÂÌ›˜ ÙÔ ¤¯Ô˘ÌÂ.
∫·È ‰ÂÓ Â›Ó·È ÌfiÓÔ ·˘Ùfi: ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ÛÙÔÓ ∆Ú›ÙÔ ∫fiÛÌÔ ÌÔÚ› Ó· ÌËÓ ı¤ÏÔ˘Ó ÌfiÓÔ Î·ı·Úfi ÓÂÚfi, ηϋ ·Ô¯¤Ù¢ÛË, ÙÚfiÊÈÌ·, Ê¿ÚÌ·Î·Î·È Ó· ÎÈÓÔ‡ÓÙ·È Ì ٷ Nano ÙÔ˘˜, Ô˘ Ì·˜ ÌÔÈ¿˙Ô˘Ó ÁÂÏÔ›· Î·È ÎÔÛÙ›˙Ô˘Ó ÏÈÁfiÙÂÚ· ·fi Ù· ÛÙÂÚÂÔʈÓÈο Ì·˜, ·ÏÏ¿ ηȷÛÊ·ÏÙÔÛÙڈ̤ÓÔ˘˜ ‰ÚfiÌÔ˘˜, ·ÍÈÔÚ›˜ ηÙÔÈ˘ ÁÈ· οı ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·, ËÏÂÎÙÚÈÎfi Û οı ۛÙÈ, ›Ûˆ˜ Î·È ÊˆÙÈÛÌfi ÛÙÔ˘˜ ‰ÚfiÌÔ˘˜.¢ÂÓ ÌÔÈ¿˙ÂÈ Ó· Â›Ó·È ¤ÙÔÈÌÔ˜ Ô ‰˘ÙÈÎfi˜ ÎfiÛÌÔ˜ Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ ÛÔ‚·Ú¿ ÙȘ ÔÈÎÔÓÔÌÈΤ˜ Î·È ÔÈÎÔÏÔÁÈΤ˜ ÂÈÙÒÛÂȘ ÌÈ·˜ Ú·ÁÌ·ÙÈοÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈ΋˜ ÈÛÔÓÔÌ›·˜.
™ÙÔ ÛËÌÂ›Ô ·˘Ùfi, Ô ‰È·ÎËÚ˘Á̤ÓÔ˜ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎfi˜ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi˜ ÌÂÙ·ÌÔÚÊÒÓÂÙ·È ˘ÔÎÚÈÙÈο Û ÂıÓÈÎÈÛÙÈÎfi ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi, ÎÈ ·˘ÙfiÂÚȤÚÁˆ˜ Û˘Ì›ÙÂÈ Ì ÌÈ· ÂÍ›ÛÔ˘ ˘ÔÎÚÈÙÈ΋ ÌÂÙ·ÌfiÚʈÛË Ù˘ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈ΋˜ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈ΋˜ ·Ù˙¤ÓÙ·˜ Û ÌÈ· ÂÚÈÔÚÈṲ̂ÓË. ŸÙ·ÓÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ·ÁÎfiÛÌÈ· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·, ·Ú¿ ÙÔÓ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎfi ȉÂÔÏÔÁÈÎfi ·¤Ú· Ô˘ ·Ó·‰‡Ô˘Ó, Ù· ‰˘Ô ÎÈÓ‹Ì·Ù· ηٷϋÁÔ˘Ó ·fi ÎÔÈÓÔ‡fiÙÈ Ô Û‡Á¯ÚÔÓÔ˜ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi˜ ÌÔÚ› Ó· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ ÁÈ· ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ‡˜ ÛÎÔÔ‡˜ ÌfiÓÔ Û ÌÂÚÈΤ˜ ÔÚÈṲ̂Ó˜ ¯ÒÚ˜: ÛÙȘ ¯ÒÚ˜ fiÔ˘Ù˘¯·›ÓÂÈ Ó· ÂȯÂÈÚÔ‡Ó.
∫·Ù¿ ÂÚ›ÂÚÁÔ ÙÚfiÔ, Ë ·ÓÙÈ·Ú¿ıÂÛË ÙÔ˘ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡ Î·È Ù˘ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜ Ì ٷ ·ÁÎfiÛÌÈ· ˙ËÙ‹Ì·Ù· ‰Â›¯ÓÂÈ fiÙÈ Ô ÌÂٷ͇ÙÔ˘˜ Û˘Ì‚È‚·ÛÌfi˜ Á›ÓÂÙ·È Ì ·ÚÎÂÙ‹ ¢ÎÔÏ›·. ∆Ô Úfi‚ÏËÌ· Â›Ó·È fiÙÈ Ô Û˘Ì‚È‚·ÛÌfi˜ Â›Ó·È ËıÈο ·Ë‰È·ÛÙÈÎfi˜.
¢ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ fï˜ ÏfiÁÔ˜ ˘ÂÚ‚ÔÏÈ΋˜ ·ÓËÛ˘¯›·˜. À¿Ú¯ÂÈ ıÂڷ›· Î·È ÁÈ’ ·˘Ùfi. ∂¿Ó ›̷ÛÙ ڷÁÌ·ÙÈο ·Ë‰È·Ṳ̂ÓÔÈ Ì ÙÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜Ì·˜ ÂÂȉ‹ ·ÁÓÔԇ̠ÙȘ ËıÈΤ˜ ÂÈÙ·Á¤˜ ÁÈ· ‚Ô‹ıÂÈ· ÛÙÔ˘˜ ¤¯ÔÓÙ˜ ·Ó¿ÁÎË, ÌÔÚԇ̠¿ÓÙ·, ÊÈÏÂχıÂÚÔÈ Î·È ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ¿Ù˜, ӷηıËÛ˘¯¿ÛÔ˘Ì ٷ ÛÎÈÚÙ‹Ì·Ù· Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ Ì·˜ Û˘Ó›‰ËÛ˘ Ì ÙȘ ÂÏÂËÌÔÛ‡Ó˜ Ô˘ ‰›ÓÔ˘Ì ÛÔÚ·‰Èο ÛÙÔ˘˜ ÊÙˆ¯Ô‡˜ ÙÔ˘ ¡fiÙÔ˘, Ô˘Á·˙ÒÓÔ˘Ó Ù· Adidas Ì·˜ Î·È Û˘Ó·ÚÌÔÏÔÁÔ‡Ó Ù· ÎÔÌÈÔ‡ÙÂÚ Ì·˜ ÁÈ· 17 ÛÂÓÙ˜ ÙËÓ ÒÚ·.
∫·È ·ÎfiÌË ÎÈ ·Ó οÔȘ ÊÔÚ¤˜ ͯ¿ÛÔ˘Ì ӷ ÛÙ›ÏÔ˘Ì ٷ ÙÛÂÎ Ì·˜, ÌÔÚԇ̠ӷ ηıËÛ˘¯¿ÛÔ˘Ì ÙË Û˘Ó›‰ËÛ‹ Ì·˜ Â¿Ó ı˘ÌËıԇ̠fiÙÈÔ Bill Gates Î·È Ô Warren Buffet ¤‰ˆÛ·Ó ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ̤ÚÔ˜ ÙˆÓ ÂÚÈÔ˘ÛÈÒÓ ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ ·ÁÎfiÛÌÈ· ÊÈÏ·ÓıÚˆ›·. ∫¿ÓÔÓÙ·˜ ÊÈÏ·ÓıÚˆ›·ÁÈ· Ì·˜, Î·È ·ÓÙ› ÁÈ· Ì·˜, Ì·˜ ÍÂÏ·ÊÚÒÓÔ˘Ó ·fi ÙÔ ‚¿ÚÔ˜ Ó· ÙËÓ Î¿ÓÔ˘Ì ÂÌ›˜.
∫·È Ì·˜ ·Ê‹ÓÔ˘Ó ÂχıÂÚÔ˘˜ Ó· ·ÁˆÓÈÛÙԇ̠ÁÈ· ÙË ‚ÂÏÙ›ˆÛË ÙˆÓ ‰ÈÎÒÓ Ì·˜ ˙ˆÒÓ.
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα23
17Richard Sandbrook - ¢ËÌÈÔ˘ÚÁÒÓÙ·˜ ÙË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ÛÙÔÓ ¶·ÁÎfiÛÌÈÔ ¡fiÙÔ
∏ ηٿÚÚ¢ÛË ÙÔ˘ Û˘ÁÎÂÓÙÚˆÙÈÎÔ‡ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÌÔ‡ Î·È Ë ·Èı·ÓfiÙËÙ· ·Ó·‚›ˆÛ‹˜ ÙÔ˘ ÚÔÛ‰›‰Ô˘Ó ¤Ó· ·Ó·Óˆ̤ÓÔ ÂӉȷʤÚÔÓ ÛÙËÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·. ŸÏ˜ ÔÈ ÂÙ˘¯Ë̤Ó˜ ÔÈÎÔÓƠ̂˜, Ê·›ÓÂÙ·È, ‚·Û›˙ÔÓÙ·È ÏÈÁfiÙÂÚÔ ‹ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÛÙȘ ·ÁÔÚ¤˜. øÛÙfiÛÔ, ˘¿Ú¯Ô˘Ó‰È¿ÊÔÚ˜ ÌÔÚʤ˜ ÎÔÈÓˆÓÈÒÓ ‚·ÛÈÛÌ¤ÓˆÓ ÛÙËÓ ·ÁÔÚ¿ Î·È ÌÈ· ·fi ·˘Ù¤˜, Ô˘ ·Ó·ÁÓˆÚ›˙ÂÙ·È Û˘Ó‹ıˆ˜ ˆ˜ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·, ‚·Û›˙ÂÙ·ÈÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÛÙËÓ ÈÛÔÓÔÌ›·, Â›Ó·È ÈÔ ‰›Î·ÈË, Ì ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ·ÏÏËÏÂÁÁ‡Ë Î·È ›Ûˆ˜ ÈÔ ‚ÈÒÛÈÌË ·fi ÙȘ ¿ÏϘ. ™˘ÓÂÒ˜, ËÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ÂÎÚÔۈ› ÛÙËÓ ÂÔ¯‹ Ì·˜, Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ·Ì›ÌËÙË ÊÚ¿ÛË ÙÔ˘ Michael Harrington, ÙËÓ ‘·ÚÈÛÙÂÚ‹ Ù¤Ú˘Á· ÙÔ˘Èı·ÓÔ‡’.[1]
™Â Û¯¤ÛË, fï˜, Ì ÙÔÓ ·ÁÎfiÛÌÈÔ ¡fiÙÔ, ÔÈ ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ› ÂÈÛÙ‹ÌÔÓ˜ Û˘ÌÂÚ·›ÓÔ˘Ó fiÙÈ, Û ÁÂÓÈΤ˜ ÁÚ·Ì̤˜, Ë ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ¤¯ÂÈ·Ú¤ÏıÂÈ. ™‡Ìʈӷ Ì ÙË Û˘Ì‚·ÙÈ΋ ¿Ô„Ë, ÔÈ ·Ó·Áη›Â˜ (ÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ Î·È ÔÈÎÔÓÔÌÈΤ˜) Û˘Óı‹Î˜ ÛÙÔÓ ·Ó·Ù˘ÛÛfiÌÂÓÔ ÎfiÛÌÔ, ·ÎfiÌËÎ·È ÛÙȘ ÌÂÛ·›Â˜ ÂÈÛÔ‰ËÌ·ÙÈο ¯ÒÚ˜ Ù˘ §·ÙÈÓÈ΋˜ ∞ÌÂÚÈ΋˜, ÂÎÏ›ԢÓ. ∫·È Ú¿ÁÌ·ÙÈ, fiˆ˜ ı· ‰Â›Íˆ, ÔÈ ÈÛÙÔÚÈΤ˜ Û˘ÁÎ˘Ú›Â˜ ԢηÏÏȤÚÁËÛ·Ó ÙË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Û¿ÓÈ· ··ÓÙÒÓÙ·È in toto ÛÙÔÓ ·ÁÎfiÛÌÈÔ ¡fiÙÔ. ¶Ú¤ÂÈ ÏÔÈfiÓ ÔÈ ·ÎÙÈ‚ÈÛÙ¤˜ Ó· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÔ˘Ó ·ÏÏÔ‡ÌÈ· ÚÔԉ¢ÙÈ΋ ÂÓ·ÏÏ·ÎÙÈ΋ ÛÙÔÓ ÓÂÔÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi;
∞˘Ùfi ı· ‹Ù·Ó, Èı·Ófiٷٷ, Ï¿ıÔ˜. ∂›Ó·È ·ÌÊ›‚ÔÏÔ ·Ó ˘¿Ú¯Ô˘Ó ·˘ÛÙËÚ¤˜ ÚÔ¸Ôı¤ÛÂȘ ÁÈ· ÙË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, ·˘Ùfi Ô˘Û˘Ó‹ıˆ˜ ·Ó·ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì ˆ˜ ÚÔ¸Ôı¤ÛÂȘ (Î·È Û˘ÓÂÒ˜ ·Ó·Áη›Â˜) Á›ÓÂÙ·È Î·Ï‡ÙÂÚ· ·ÓÙÈÏËÙfi ˆ˜ Û˘Óı‹Î˜ Ô˘ ‰È¢ÎÔχÓÔ˘Ó.∫·Ù·Ú¯‹Ó, ˘¿Ú¯ÂÈ Ë ÎÔÈÓˆÓÈ΋ Ì¿ıËÛË Î·ıÒ˜ Ù· ÔÏÈÙÈο ÎÈÓ‹Ì·Ù· Û‹ÌÂÚ·, fiˆ˜ ÛÙÔ ·ÚÂÏıfiÓ ÛÙË ‚fiÚÂÈ· ∂˘ÚÒË, ‰ÚÔ˘Ó ÂÓÂÚÁËÙÈÎ¿Î·È ÚÔÛ·ÚÌÔÛÙÈο ÁÈ· ÙËÓ Â›Ù¢ÍË ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ÛÙfi¯Ô˘, Û ›ÛÌ· ÙˆÓ ‰ÔÌÈÎÒÓ Û˘ÓıËÎÒÓ. √È ¿ÓıÚˆÔÈ, Û ·ÚÔÛ‰ÈfiÚÈÛÙÔ ‚·ıÌfi,ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÂÈϤÍÔ˘Ó ·˘Ùfi Ô˘ ̤¯ÚÈ ÙÒÚ· ‹Ù·Ó ÙÔ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÂÚ›ÏÔÎˆÓ ÈÛÙÔÚÈÎÒÓ ·Ú·ÁfiÓÙˆÓ. ¢Â‡ÙÂÚÔÓ, fiÛÔ Â˘Ú‡ÙÂÚÔ Â›Ó·È ÙÔÊ¿ÛÌ· Ù˘ ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ-ÔÏÈÙÈ΋˜ ·ÏÏ·Á‹˜, ÙfiÛÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ˜ Â›Ó·È Ô ÚfiÏÔ˜ ÌÔÓ·‰ÈÎÒÓ Î·È Ù˘¯·›ˆÓ ·Ú·ÁfiÓÙˆÓ. ∂›Ó·È ·ÌÊ›‚ÔÏÔ, ÁÈ··Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ·Ó ÔÈ ÎÔÌÌÔ˘ÓÈÛÙ¤˜ ı· ›¯·Ó ÂÈÎÚ·Ù‹ÛÂÈ ÛÙË ƒˆÛ›· ¯ˆÚ›˜ ÙËÓ Û˘ÓÙÚÈ‚‹ ÙÔ˘ ¶ÚÒÙÔ˘ ¶·ÁÎfiÛÌÈÔ˘ ¶ÔϤÌÔ˘, ‹ ÛÙËÓ ∫›Ó· ¯ˆÚ›˜ÙËÓ È·ˆÓÈ΋ ÂÈÛ‚ÔÏ‹ Î·È ÙÔÓ ¢Â‡ÙÂÚÔ ¶·ÁÎfiÛÌÈÔ ¶fiÏÂÌÔ. ¶·ÚfiÏÔ Ô˘ Ë ÂÈÙ˘¯›· Ù˘ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È Â·Ó·ÛÙ·ÙÈ΋ÚÔÔÙÈο, Ô Ù·ÍÈÎfi˜ Û˘Ì‚È‚·ÛÌfi˜ Ô˘ ÙË ÛÙËÚ›˙ÂÈ ·ÔÙÂÏ› ÌÈ· Ôχ ÌÂÁ¿ÏË ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ·ÏÏ·Á‹. ™˘ÓÂÒ˜, Â›Ó·È Èı·Ófi ÔÈ Û˘Á΢ÚÈ·ÎÔ›·Ú¿ÁÔÓÙ˜ Ó· ·›˙Ô˘Ó ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÚfiÏÔ ÛÙË ‰È·ÌfiÚʈÛË ÙˆÓ ÂÍÂϛ͈Ó.
∞fi ÙË ıÂÒÚËÛË ·˘Ù‹ Û˘Ó¿ÁÂÙ·È fiÙÈ Ë ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ÛÙËÓ ·ÁÎfiÛÌÈ· ÂÚÈʤÚÂÈ·, ÌÔÏÔÓfiÙÈ ·›ı·ÓË, ÌÔÚ› ·ÎfiÌË Ó· Â›Ó·È ÂÊÈÎÙ‹Û ÌÂÚÈΤ˜ ÂÚÈÙÒÛÂȘ. √È ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ› ÂÈÛÙ‹ÌÔÓ˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È (Ôχ ÛˆÛÙ¿) Û ·Ó·˙‹ÙËÛË Î·ÓÔÓÈÎfiÙËÙ·˜ Î·È ÔÌÔÈfiÌÔÚʈӷÏÏËÏÔ˘¯ÈÒÓ ÌÔÚÔ‡Ó ·ÎÔ‡ÛÈ· Ó· ıˆÚÔ‡Ó Î·Ù·ÛÙ¿ÛÂȘ ·‰ÈΛ·˜, ¢Ú›·˜ ·ÓÈÛfiÙËÙ·˜ Î·È Î·Ù·›ÂÛ˘ ˆ˜ ·Ó·fiÊ¢ÎÙ˜, ηıÔÚÈṲ̂Ó˜˘¤Ú ÙÔ˘ ‰¤ÔÓÙÔ˜ ·fi ÙȘ ‰ÔÌÈΤ˜ Û˘Óı‹Î˜. °È’ ·˘Ùfi Î·È Â›Ó·È ÛËÌ·ÓÙÈÎfi, fiˆ˜ ·Ú·ÎÈÓÔ‡ÛÂ Ô Albert O.Hirschman ÛÙÔ A Bias for Hope-¶·Ú¿ı˘ÚÔ ∂Ï›‰·˜, Ó· ÂÓÛÙÂÚÓÈ˙fiÌ·ÛÙ ‘¤Ó· ¿ıÔ˜ ÁÈ· ÙÔ ÂÊÈÎÙfi’, ÂÈÚfiÛıÂÙ· Ù˘ Èı·ÓÔÏÔÁÈ΋˜ ·Ó¿Ï˘Û˘.[2] √ ÛÙÚ·ÙÂ˘Ì¤ÓÔ˜‰È·ÓÔÔ‡ÌÂÓÔ˜ ‰ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó· ·ÁÓÔ› ÙËÓ ·Ó·˙‹ÙËÛË Ù˘¯·›ˆÓ ·Ú·ÁfiÓÙˆÓ Ô˘ ÌÔÚ›, ·Ú¿ ÙȘ Ï›Á˜ Èı·ÓfiÙËÙ˜, Ó· ÂÓÈÛ¯‡Ô˘Ó Ùˉ˘Ó·ÙfiÙËÙ· ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈ΋˜ ¤Î‚·Û˘.
¶ÚÈÓ ÚÔ¯ˆÚ‹ÛÔ˘Ì ÈÔ ¤Ú· Û’ ·˘Ù‹ ÙË Û˘ÏÏÔÁÈÛÙÈ΋, Ú¤ÂÈ Ó· ÍÂηı·Ú›ÛÔ˘Ì ÙÈ Â›Ó·È ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·. ¢ÂÓ Â›Ó·È Â‡ÎÔÏÔ Ó·Î·Ù·Ï‹ÍÔ˘Ì Û ¤Ó·Ó ÔÚÈÛÌfi, ΢ڛˆ˜ ÂÂȉ‹ ÔÈ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ¿Ù˜ ÂÓÂÚÁÔ‡Ó Ú·ÏÈÛÙÈο, ·ÓÙ·ÔÎÚÈÓfiÌÂÓÔÈ ÛÙȘ Ӥ˜ ÚÔÎÏ‹ÛÂȘ.
[1] µÏ. Maurice Isserman, The Other American: The Life of Michael Harrington (New York: Public Affairs, 2000).[2] Albert O.Hirschman, A Bias for Hope: Essays on development and Latin America (:Yale University Press, 1971).
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
∆Ô ÁÓˆÛÙfi ·fiÊıÂÁÌ· fiÙÈ Ë ÓÂÔÊÈÏÂχıÂÚË ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË ˘ÔÛοÙÂÈ ÙȘ ÛÔÛȷωËÌÔÎڷٛ˜, ȉ›ˆ˜ ÛÙ· ÂÍ·ÚÙÒÌÂÓ·ÎÚ¿ÙË ÙÔ˘ ·ÁÎfiÛÌÈÔ˘ ¡fiÙÔ˘, Â›Ó·È Ï·Óı·Ṳ̂ÓÔ. ªÂÏÂÙÒÓÙ·˜ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈÎÔ‡ Ù‡Ô˘ ÔÏÈÙÈΤ˜ ·ÚÂÌ‚¿ÛÂȘ ÛÙËÓ∫fiÛÙ· ƒ›Î·, ÙÔÓ ª·˘Ú›ÎÈÔ˜, ÙË ÃÈÏ‹ Î·È ÙËÓ ∫ÂÚ¿Ï· ‚Ï¤Ô˘Ì fiÙÈ ·˘Ù¤˜ ÔÈ ÂÚÈÔ¯¤˜ fi¯È ·ÏÒ˜ ‰È·Ù‹ÚËÛ·Ó ‹ ·ÎfiÌ· ηȂÂÏÙ›ˆÛ·Ó Ù· ÎÔÈÓˆÓÈο ÙÔ˘˜ ÂÈÙ‡ÁÌ·Ù· ÛÙËÓ ÂÔ¯‹ Ù˘ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ˘, ·ÏÏ¿ (Ì ÙËÓ ÌÂÚÈ΋ ÂÍ·›ÚÂÛË Ù˘ ∫ÂÚ¿Ï·)ÚÔÒıËÛ·Ó, Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ·, ÙËÓ ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÙÈ΋ ı¤ÛË ÙÔ˘˜ ‰È·ÊÔÚÔÔÈÒÓÙ·˜ ÙȘ ÂÍ·ÁˆÁ¤˜ ÙÔ˘˜.
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα24
18
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
ÃÚËÛÈÌÔÔÈÒ ÙÔÓ fiÚÔ ÁÈ· Ó· ·Ó·ÊÂÚıÒ Û ¤Ó· ÂȉÈÎfi ηıÂÛÙÒ˜, fi¯È Û ÌÈ· ΢‚¤ÚÓËÛË Ô˘ ‰È·ÎËÚ‡ÛÛÂÈ fiÙÈ Â›Ó·È ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈ΋.ŒÓ· ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈÎfi ηıÂÛÙÒ˜ ÂÌÂÚȤ¯ÂÈ ÌÈ· ÛÂÈÚ¿ ·fi ¢ڤˆ˜ ˘ÔÛÙËÚÈ˙fiÌÂÓ· ÎÚÈÙ‹ÚÈ·, ‰È·‰ÈηÛÙÈÎÔ‡˜ ηÓfiÓ˜ Î·È ÔÚÁ·ÓˆÙÈΤ˜‰È¢ıÂÙ‹ÛÂȘ Ô˘ ˘Ô¯ÚÂÒÓÔ˘Ó ÌÈ· ΢‚¤ÚÓËÛË ·) Ó· ˘fiÎÂÈÙ·È ÛÙÔÓ ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈÎfi ¤ÏÂÁ¯Ô, Î·È ‚) Ó· Ú˘ıÌ›˙ÂÈ ÂÓÂÚÁ¿ ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ù˘·ÁÔÚ¿˜ Î·È Î·Ù¿ Ù· ¿ÏÏ· Ó· ·ÚÂÌ‚·›ÓÂÈ ÁÈ· Ó· ÂÓÈÛ¯‡ÂÈ ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· ÙÔ˘ ‰Èη›Ô˘, ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ÚÔÛÙ·Û›· Î·È ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓÈ΋ Û˘ÓÔ¯‹,ÂÈϤÔÓ Ù˘ ·Ú·ÁˆÁÈÎfiÙËÙ·˜. √È ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈΤ˜ ΢‚ÂÚÓ‹ÛÂȘ ¯ÂÈÚ›˙ÔÓÙ·È ÌÈ· ÛÂÈÚ¿ ÁÓˆÛÙÒÓ ÂÚÁ·Ï›ˆÓ ÔÏÈÙÈ΋˜ Ô˘ ›ӷÈÂÓı˘Ï·ÎˆÌ¤Ó· ÛÙÔ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ ÚfiÓÔÈ·˜. ™ÙÔÓ ·Ó·Ù˘ÛÛfiÌÂÓÔ ÎfiÛÌÔ, Ù· ÂÚÁ·Ï›· ÔÏÈÙÈ΋˜ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ó, ›Û˘,ÂÚÁ·ÛȷΤ˜ ÛÙÚ·ÙËÁÈΤ˜ ÁÈ· ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ‘ηÏÒÓ’ fiÛÙˆÓ ÂÚÁ·Û›·˜, ÙËÓ ·Ó·‰È·ÓÔÌ‹ Ù˘ Á˘ Î·È Ù· ·Ó·Áη›· ÂȉfiÌ·Ù·.Àfi ·˘Ù‹ ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ·, Ë ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ‚·Û›˙ÂÙ·È Û ¤Ó·Ó ÚËÙfi ‹ ÛȈËÚfi Ù·ÍÈÎfi Û˘Ì‚È‚·ÛÌfi ‹ ÎÔÈÓˆÓÈÎfi Û˘Ì‚fiÏ·ÈÔ. ∞fi ÙË ÌÈ·ÏÂ˘Ú¿, ÙÔ ÎÂÊ¿Ï·ÈÔ ·Ú·¯ˆÚ› ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛ˘ Î·È ÌÈ· ÌÂÚ›‰· ÙˆÓ ÎÂÚ‰ÒÓ, Ô˘ ‰ÈÔ¯ÂÙ‡ÔÓÙ·È ÁÈ· ÙËÓ ÚÔÒıËÛË Ù˘¤ÓÓÔÈ·˜ ÙÔ˘ ‰Èη›Ô˘ Î·È Ù˘ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋˜ ·ÛÊ¿ÏÂÈ·˜, ˆ˜ ·ÓÙ¿ÏÏ·ÁÌ· ÁÈ· ÙË ‰È·ÛÊ¿ÏÈÛË Ù˘ ·ÙÔÌÈ΋˜ ȉÈÔÎÙËÛ›·˜, Ù˘ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ Ù¿Í˘ ηÈÂÈÚËÓÈÎÒÓ ÂÚÁ·ÛÈ·ÎÒÓ Û¯¤ÛˆÓ. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË ÏÂ˘Ú¿, Ù· ÎfiÌÌ·Ù· Î·È ÔÈ Û˘Ó·ÛÈÛÌÔ› Ù˘ ·ÚÈÛÙÂÚ¿˜ Î·È Ù˘ ÎÂÓÙÚÔ·ÚÈÛÙÂÚ¿˜·Ô‰¤¯ÔÓÙ·È ÙÔ˘˜ ıÂÛÌÔ‡˜ Ù˘ ·ÙÔÌÈ΋˜ ȉÈÔÎÙËÛ›·˜ Î·È ÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÙÔ˘ ÓfiÌÔ˘, ηıÒ˜ Î·È ÙËÓ ˘Ô¯Ú¤ˆÛË Ó· ÂÈı·Ú¯Ô‡Ó ÙÔ˘˜ Ô·‰Ô‡˜ÙÔ˘˜ Û fi, ÙÈ ·ÊÔÚ¿ ÛÙÔ Û‚·ÛÌfi ÙˆÓ ÔÚ›ˆÓ ÙÔ˘ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÙÈÎÔ‡ ÌÂÙ·Û¯ËÌ·ÙÈÛÌÔ‡.
∏ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ›ӷÈ, ·ÛÊ·ÏÒ˜, Ôχ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· Ú¿ÁÌ·Ù· ·fi fiÛ· Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È Û’ ·˘Ù¤˜ ÙȘ ‰˘Ô ·Ú·ÁÚ¿ÊÔ˘˜. ™ÙÔ SocialDemocracy in the Global Periphery-™ÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ÛÙËÓ ¶·ÁÎfiÛÌÈ· ¶ÂÚÈʤÚÂÈ· (2007), Ô Marc Edelman, Ô Patrick Heller, Ë JudithTeichman ÎÈ ÂÁÒ Î¿ÓÔ˘Ì ÌÈ· ‰È¿ÎÚÈÛË ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ÛÙËÓ ÂÚÈʤÚÂÈ· Î·È ·˘Ù‹ Ô˘ Û˘Ó·ÓÙԇ̠ÛÙȘ Â˘Úˆ·˚Τ˜¯ÒÚ˜.[3] ∞Ó·Ù‡ÛÛÔ˘Ì ›Û˘ ÌÈ· ÙÚÈÏ‹ Ù˘ÔÏÔÁ›· Ô˘ Ì·˜ ÂÈÙÚ¤ÂÈ, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Ó· ‰È·ÎÚ›ÓÔ˘Ì ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙË ÃÈÏ‹ ÌÂÙ¿ ÙÔ1990, Ô˘ ¤¯ÂÈ ·‰‡Ó·ÌÔ Î·È ·Ó·Ú΋ Ù·ÍÈÎfi Û˘Ì‚È‚·ÛÌfi, Î·È ÙËÓ ∫ÂÚ¿Ï· (πÓ‰›·), Ì ÈÛ¯˘Úfi Î·È ÂÎÙÂٷ̤ÓÔ Ù·ÍÈÎfi Û˘Ì‚È‚·ÛÌfi. ¢ÂӉȷı¤Ùˆ fï˜ ÙÔÓ ¯ÒÚÔ, ‰Ò, ÁÈ· Ó· ÂÂÎÙ·ıÒ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Û ·˘Ù¤˜ ÙȘ ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜ ‰È·ÎÚ›ÛÂȘ.
Œ¯ÔÓÙ·˜ ÛÎÈ·ÁÚ·Ê‹ÛÂÈ ÙËÓ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛ‹ ÌÔ˘ Î·È ÙË Ê‡ÛË Ù˘ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜ ÛÙËÓ ÂÚÈʤÚÂÈ·, ÛÙÚ¤ÊÔÌ·È ÙÒÚ· ÛÙËÓ Èı·ÓfiÙËÙ· Ó·˘ÈÔıÂÙËı› ÌÈ· Ù¤ÙÔÈ· ÛÙÚ·ÙËÁÈ΋ ÛÙÔÓ ·ÁÎfiÛÌÈÔ ¡fiÙÔ. Œ¯ˆ ‹‰Ë ÂÈÛËÌ¿ÓÂÈ fiÙÈ ÔÈ Â˘ÓÔ˚Τ˜ Û˘Óı‹Î˜ ÁÈ· ÙË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ‰ÂÓ··ÓÙÒÓÙ·È, ˆ˜ Û‡ÓÔÏÔ, ÛÙȘ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ¯ÒÚ˜ Ù˘ ·ÁÎfiÛÌÈ·˜ ÂÚÈʤÚÂÈ·˜ ηÈ, Û˘ÓÂÒ˜, Â›Ó·È ·›ı·ÓÔ Ó· ˘¿ÚÍÂÈ ¤Ó· Ù¤ÙÔÈÔηıÂÛÙÒ˜ Û ·˘Ù¤˜ ÙȘ ÂÚÈÙÒÛÂȘ. ™ÙÔ Social Democracy in the Global Periphery, οÓÔ˘Ì ÌÈ· Û˘ÁÎÚÈÙÈ΋ ·Ó¿Ï˘ÛË ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ˘Ô‰ÂÈÁÌ·ÙÈÎÒÓ ÂÚÈÙÒÛÂˆÓ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜ ÛÙËÓ ÂÚÈʤÚÂÈ·: ÛÙËÓ ∫ÂÚ¿Ï·, ÙËÓ ∫fiÛÙ· ƒ›Î·, ÙÔÓ ª·˘Ú›ÎÈÔ Î·È ÙË ÃÈÏ‹. ∞˘Ù‹ Ë·Ó¿Ï˘ÛË Ì·˜ ÂÈÙÚ¤ÂÈ Ó· ÂÓÙÔ›ÛÔ˘Ì ÙÚÂȘ ηÙËÁÔڛ˜ ·Ú·ÁfiÓÙˆÓ ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚÈ΋ ·Ó¿Ù˘ÍË Ù˘ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜ ÛÙËÓ ÂÚÈʤÚÂÈ·,·fi ÙÔ˘˜ ÈÔ ·ÔÌ·ÎÚ˘Ṳ̂ÓÔ˘˜ ‹ Ì·ÎÚÔÚfiıÂÛÌÔ˘˜ ̤¯ÚÈ ÙÔ˘˜ ÈÔ ÎÔÓÙÈÓÔ‡˜ Î·È Ù˘¯·›Ô˘˜. ªÂ ¿ÏÏ· ÏfiÁÈ·, ‰È·¯ˆÚ›˙Ô˘Ì ÙȘ ‰ÔÌÈΤ˜ÚÔ¸Ôı¤ÛÂȘ ·fi ÙÔ˘˜ ÈÔ ‚Ú·¯˘ÚfiıÂÛÌÔ˘˜, ÈÔ ÂÓÂÚÁÔ‡˜ ·Ú¿ÁÔÓÙ˜.
√È ‰ÔÌÈΤ˜ ÚÔ¸Ôı¤ÛÂȘ Ô˘ ‰È¢ÎÔχÓÔ˘Ó ÙË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ÛÙËÓ ÂÚÈʤÚÂÈ· Â›Ó·È ‚·ÛÈο ‰˘Ô:
* ∏ ÚÒÙË Â›Ó·È Ë ¤ÁηÈÚË Î·È ‚·ıÈ¿, ÌÔÏÔÓfiÙÈ ÂÍ·ÚÙÒÌÂÓË, ÂÓۈ̿وÛË ÛÙËÓ ·ÁÎfiÛÌÈ· ηÈÙ·ÏÈÛÙÈ΋ ÔÈÎÔÓÔÌ›·. ∏ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·ÛÙËÓ ÂÚÈʤÚÂÈ· ·ÔÙÂÏ› ·ÓÙ›‰Ú·ÛË ÛÙȘ Ӥ˜ ·Ó·ÛÊ¿ÏÂȘ Ô˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ› ·) Ë ¿ÓÔ‰Ô˜ ÙˆÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ Ù˘ ·ÁÔÚ¿˜ Î·È ‚) Ë ‰È¿Ï˘ÛË ÙˆÓ·Ú·‰ÔÛÈ·ÎÒÓ ıÂÛÌÒÓ ·ÌÔÈ‚·ÈfiÙËÙ·˜ Ô˘ ·Ú›¯·Ó ÌÈ· ¿Ù˘Ë ÌÔÚÊ‹ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ ÚÔÛÙ·Û›·˜ Û ‰‡ÛÎÔÏÔ˘˜ ηÈÚÔ‡˜. * √ ‰Â‡ÙÂÚÔ˜ ÈÛÙÔÚÈÎfi˜ ·Ú¿ÁÔÓÙ·˜ Â›Ó·È Ë ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÂÓfi˜ ÈÛ¯˘ÚÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ∏ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Â›Ó·È ÌÈ· ‰ÂÍÈÔÙ¯ÓÈ΋ ÛÙÚ·ÙËÁÈ΋ Ô˘ÂÌϤÎÂÈ ÙËÓ ·Ú¤Ì‚·ÛË ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÛÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ù˘ ·ÁÔÚ¿˜ ÁÈ· Ó· ‰È·ÛÊ·ÏÈÛÙÔ‡Ó ÛÙfi¯ÔÈ fiˆ˜ Ë ÈÛfiÙËÙ·, Ë ·fi-ÂÌÔÚÂ˘Ì·ÙÔÔ›ËÛËÙˆÓ Â˘Î·ÈÚÈÒÓ ˙ˆ‹˜ Î·È Ë ÎÔÈÓˆÓÈÎÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ÎÈÓ‰‡ÓˆÓ. ∫·Ù¿ Û˘Ó¤ÂÈ·, ¤Ó· Û¯ÂÙÈο Û˘ÓÂÎÙÈÎfi Î·È ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ Ì οÔÈ··˘ÙÔÓÔÌ›· ·fi ÙËÓ Î˘Ú›·Ú¯Ë ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ Ù¿ÍË Â›Ó·È ·Ó·Áη›Ô.
ªÈ· ‰Â‡ÙÂÚË Î·ÙËÁÔÚ›· ·Ú·ÁfiÓÙˆÓ, ÛÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ·Ô‰›‰Ô˘Ì ÙË ‰È·ÌfiÚʈÛË ÙˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ-ÔÏÈÙÈÎÒÓ Â˘Î·ÈÚÈÒÓ, Â›Ó·È ÏÈÁfiÙÂÚÔ·ÔÌ·ÎÚ˘Ṳ̂ÓÔÈ Î·È ˘fiÎÂÈÓÙ·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÛÙËÓ ·ÓıÚÒÈÓË ·Ú¤Ì‚·ÛË.
* ∏ ÂÌÔÚÂ˘Ì·ÙÔÔ›ËÛË Ù˘ ÁˆÚÁ›·˜ Ô˘ ·Ô‰˘Ó·ÌÒÓÂÈ ÙÔ˘˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ ȉÈÔÎً٘ Á˘ ÂÓÒ ÂÓÈÛ¯‡ÂÈ ÙÔ˘˜ ·ÁÚfiÙ˜ Î·È ÙȘ ÌÂÛ·›Â˜ Ù¿ÍÂÈ˜Â›Ó·È ÙÔ ÈÔ Â˘ÓÔ˚Îfi ÚfiÙ˘Ô. ∆Ô ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ÔÈ ·ÁÚfiÙ˜ Î·È ÔÈ ÌÈÎÚÔ˚‰ÈÔÎً٘ Á˘ Â›Ó·È Â˘¿ÏˆÙÔÈ ÛÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ù˘ ·ÁÔÚ¿˜, ÙÔ˘˜Úԉȷı¤ÙÂÈ Û ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ‡˜ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘˜. ª’ ·˘Ù‹ ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ·, Ë ÈÛÙÔÚ›· Ù˘ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜ ÛÙÔÓ ÙÚ›ÙÔ ÎfiÛÌÔ Â›Ó·È ·ÚfiÌÔÈ· Ì ÙÔ‚ÔÚÂÈÔ-Â˘Úˆ·˚Îfi ÚfiÙ˘Ô. ™ÙË ™Î·Ó‰ÈÓ·‚›·, Ë ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ¯ÚÔÓÔÏÔÁÂ›Ù·È ·fi Ù· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 19Ô˘ Î·È ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 20Ô˘ ·ÈÒÓ·,fiÙ·Ó ÔÈ ¯ÒÚ˜ ·˘Ù¤˜ ‹Ù·Ó ·ÎfiÌË ÔÈÎÔÓÔÌÈο ηı˘ÛÙÂÚË̤Ó˜ Î·È ·ÁÚÔÙÈΤ˜. * ∏ ·Ó¿Ù˘ÍË ÌÈ·˜ ‡ڈÛÙ˘ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ ÔÏÈÙÒÓ – Ì ÏËıÒÚ· ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙˆÓ ÔÚÁ·ÓÒÛÂˆÓ – Â›Ó·È Â›Û˘ ÎÚ›ÛÈÌË Û fi, ÙÈ ·ÊÔÚ¿ ÛÙËÓηٷÓfiËÛË Ù˘ ÂÈÙ˘¯›·˜ ÙˆÓ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈÎÒÓ ÎÈÓËÌ¿ÙˆÓ. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ¤Ó· ÂÚ›ÏÔÎÔ ı¤Ì·, ÙÔ ÔÔ›Ô ¯ÂÈÚ›˙ÂÙ·È ÂÎÙÂÓÒ˜ ÙÔ ‚È‚Ï›ÔÔ˘ ÚÔ·Ó¤ÊÂÚ·.
[3] Marc Edelman, Patrick Heller, Judith Teichman, Richard Sandbrook, Social Democracy in the Global Periphery: Origins, Challenges, Prospects (Cambridge: Cambridge University Press, 2007).
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα25
19∆Ú›ÙÔ Î·È ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô, ÊÙ¿ÓÔ˘Ì ÛÙÔ˘˜ ÈÔ ¿ÌÂÛÔ˘˜ – ‰ËÏ·‰‹, Ù˘¯·›Ô˘˜ ‹ ·ÚÂÌ‚·ÙÈÎÔ‡˜ – ·Ú¿ÁÔÓÙ˜ Ô˘ ‰È·ÌÔÚÊÒÓÔ˘Ó ÙËÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈ΋ ÙÚԯȿ. ŒÓ· Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ÚfiÙ˘Ô Î·ÈÙ·ÏÈÛÙÈ΋˜ ·ÏÏ·Á‹˜, ‰È·ÌfiÚʈÛ˘ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, Ù·ÍÈ΋˜ ‰ÔÌ‹˜ Î·È ÎÔÈÓˆÓ›·˜ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ ‰ÂÓ ·Ú¿ÁÂÈ ·Ó·ÁηÛÙÈο ¤Ó· ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈÎfi ηıÂÛÙÒ˜. ŸÙ·Ó ·˘Ùfi Û˘Ì‚·›ÓÂÈ, Â›Ó·È ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÎÚ›ÛÈÌˆÓ ¯ÚÔÓÈÎÒÓÛ˘Á΢ÚÈÒÓ ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· ÌÈ·˜ ¯ÒÚ·˜, fiÔ˘ ÔÚÁ·ÓˆÌ¤ÓÔÈ ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ› ·›ÎÙ˜, ̤۷ ·fi ÔÏÈÙÈΤ˜ Ì¿¯Â˜, ˆıÔ‡Ó ÙȘ ÎÔÈӈӛ˜ Û ÌÈ·ÂÈÏÂÁ̤ÓË Ô‰fi. ∆· ÎÂÓÙÚÔ·ÚÈÛÙÂÚ¿ ÎÈÓ‹Ì·Ù·, Ù· ÎfiÌÌ·Ù· ‹ ÔÈ Û˘Ó·ÛÈÛÌÔ› Ô˘ ÛÙËÚ›˙Ô˘Ó Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο ·˘Ù‹ ÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ Â›Ó·È Û˘Ó‹ıˆ˜ÔÈ ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜. ∏ ÔÚÁ¿ÓˆÛË Â›Ó·È Ô Î‡ÚÈÔ˜ ÙÚfiÔ˜ ÂÓ‰˘Ó¿ÌˆÛ˘ ÙˆÓ Î·ÙÒÙÂÚˆÓ Î·È ÌÂÛ·›ˆÓ ٿ͈Ó. ÕÏÏÔÈ ÛËÌ·ÓÙÈÎÔ› Û˘Á΢ÚÈ·ÎÔ›·Ú¿ÁÔÓÙ˜ ÛÙÔÓ ·ÁÎfiÛÌÈÔ ¡fiÙÔ Â›Ó·È ÔÈ Â͈ÙÂÚÈΤ˜ ÂÂÌ‚¿ÛÂȘ, fiˆ˜ ÔÈ ‰ÔÏÔÏÔ˘ ÙˆÓ ˘ÂÚ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ Î·È ÔÈ ‰ÈÂıÓ›˜ ȉÂÔÏÔÁÈΤ˜ÂÈÚÚÔ¤˜.
∞˘Ù‹ Ë ‰ÈÂÚ‡ÓËÛË ÙˆÓ ‰È·ÌÔÚʈÙÈÎÒÓ ÂÈÚÚÔÒÓ Ô‰ËÁ› ÛÙËÓ ÂÎÙ›ÌËÛË fiÙÈ ˘¿Ú¯Ô˘Ó Ôχ Ï›Á˜ Èı·ÓfiÙËÙ˜ Ó· ÂÌÊ·ÓÈÛÙÔ‡Ó ÔÏϤ˜Â˘ËÌÂÚÔ‡Û˜ ÛÔÛȷωËÌÔÎڷٛ˜ ÛÙËÓ ·ÁÎfiÛÌÈ· ÂÚÈʤÚÂÈ·. ¢ÂÓ Â›Ó·È ÔÏϤ˜ ÔÈ ¯ÒÚ˜ Ô˘ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· Âȉ›ÍÔ˘Ó ÙȘ ‰ÔÌÈΤ˜ÚÔ¸Ôı¤ÛÂȘ Î·È ÙȘ ÎÔÈÓˆÓÈÎÔÔÏÈÙÈΤ˜ ÌÔÚʤ˜ Ô˘ Ô‰ËÁÔ‡Ó Û ¤Ó· Ù¤ÙÔÈÔ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·. ¢ÂÓ ÂӉȷÊÂÚfiÌ·ÛÙÂ, fï˜, ÌfiÓÔ ÁÈ· ÙȘÈı·ÓfiÙËÙ˜, Ô˘ ‚·Û›˙ÔÓÙ·È Û ٷÎÙÈÎfiÙËÙ˜ Î·È Û ÔÌÔÈfiÌÔÚʘ ÈÛÙÔÚÈΤ˜ ·ÏÏËÏÔ˘¯›Â˜. ¶Ú¤ÂÈ Â›Û˘ Ó· Û˘ÓÙÔÓÈÛÙԇ̠ÛÙȘ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ˜, ÛÙȘ ¢ηÈڛ˜ ÁÈ· ÎÚ›ÛÈ̘ ÈÛÙÔÚÈΤ˜ η̤˜.
∆¤ÛÛÂÚ· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο Ù˘ ·ÚÔ‡Û·˜ Û˘Á΢ڛ·˜ ·˘Í¿ÓÔ˘Ó ÙËÓ Èı·ÓfiÙËÙ· ÂÌÊ¿ÓÈÛ˘ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈÒÓ ÛÙËÓ ÂÚÈʤÚÂÈ·. ¶ÚÒÙÔÓ, ËÁÂÓÈÎÂ˘Ì¤ÓË ·ÔÁÔ‹Ù¢ÛË ·fi Ù· ·ÓËÛ˘¯ËÙÈο ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù· Ù˘ ÓÂÔÊÈÏÂχıÂÚ˘ ÌÂÙ·ÚÚ‡ıÌÈÛ˘ ·fi ÙË ‰ÂηÂÙ›· ÙÔ˘ 1980,ÙÚÔÊÔ‰fiÙËÛ ¤Ó· ·ÎfiÌË Î·ÈÓÔÊ·Ó¤˜ ÂӉȷʤÚÔÓ ÁÈ· ÙȘ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈΤ˜ ÛÙÚ·ÙËÁÈΤ˜. ∞˘Ùfi Ô˘ Â›Ó·È Û·Ê¤˜, ÂȉÈο ÛÙË §·ÙÈÓÈ΋∞ÌÂÚÈ΋, Â›Ó·È fiÙÈ ÔÈ Î˘‚ÂÚÓ‹ÛÂȘ Î·È ÔÈ ‰È·ÓÔÔ‡ÌÂÓÔÈ ÌÈÏÔ‡Ó ÁÈ· ÙË ‚ȈÛÈÌfiÙËÙ· Î·È ÙËÓ ˘fiÛ¯ÂÛË Ù˘ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜ – ÌÔÏÔÓfiÙÈ ÔfiÚÔ˜ ·˘Ùfi˜ ηı·˘Ùfi˜ ÌÔÚ› Ó· ÌË ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ›ٷÈ. ™ÙË §·ÙÈÓÈ΋ ∞ÌÂÚÈ΋, ÔÈ ÂÎÏÔÁ¤˜ ÌÂÙ¿ ÙÔ 2000 ¤ÊÂÚ·Ó ÙË ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈ΋ ‹ ۯ‰fiÓ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈ΋ ·ÚÈÛÙÂÚ¿ ÛÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· Û ¯ÒÚ˜ Ô˘ ·ÓÙÈÛÙÔÈ¯Ô‡Ó ÛÙ· ÙÚ›· ٤ٷÚÙ· ÙÔ˘ ÏËı˘ÛÌÔ‡ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜: µÚ·˙ÈÏ›·, ∞ÚÁÂÓÙÈÓ‹,√˘ÚÔ˘ÁÔ˘¿Ë, µÂÓÂ˙Ô˘¤Ï·, πÛËÌÂÚÈÓfi˜, ¡ÈηڿÁÔ˘·, µÔÏÈ‚›· Î·È ÃÈÏ‹. √È Î˘‚ÂÚÓ‹ÛÂȘ, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÛÙË µÚ·˙ÈÏ›·, ÙËÓ ∞ÚÁÂÓÙÈÓ‹, ÙËÓ√˘ÚÔ˘ÁÔ˘¿Ë Î·È ÙË ÃÈÏ‹, fiˆ˜ Î·È ÛÙËÓ ∫fiÛÙ· ƒ›Î·, ˘ÈÔı¤ÙËÛ·Ó ÌÈ· ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈ΋ Ô‰fi. ™Â ÔÚÈṲ̂Ó˜ ·’ ·˘Ù¤˜ ÙȘ ¯ÒÚ˜, fiˆ˜Î·È ÛÙÔ ªÂÍÈÎfi (ÛÙÔ ∆ÛÈ¿·˜), ˘‹ÚÍ·Ó ÂÍÂÁ¤ÚÛÂȘ Î·È ‰È·‰ËÏÒÛÂȘ ÂÓ¿ÓÙÈ· ÛÙÔÓ ÓÂÔÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi. ∏ Ï·ÙÈÓÔ·ÌÂÚÈηÓÈ΋ ·fiÚÚÈ„Ë Ù˘,˘ÔÛÙËÚÈ˙fiÌÂÓ˘ ·fi ÙȘ ∏ӈ̤Ó˜ ¶ÔÏÈÙ›˜, ∑ÒÓ˘ ∂χıÂÚÔ˘ ∂ÌÔÚ›Ô˘, ‰Â›¯ÓÂÈ ·ÎfiÌË ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·˘Ù‹ ÙËÓ ·ÔÁÔ‹Ù¢ÛË. ™ÙËÓ∞Ó·ÙÔÏÈ΋ Î·È ¡ÔÙÈÔ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∞Û›· ·ÛÎÂ›Ù·È ÌÂÁ¿ÏË ÎÚÈÙÈ΋ ÛÙË ÓÂÔÊÈÏÂχıÂÚË ÔÏÈÙÈ΋ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ηٿÚÚ¢ÛË ÙÔ˘ 1997 ηÈÙȘ ȤÛÂȘ ÙÔ˘ ¢ÈÂıÓÔ‡˜ ¡ÔÌÈÛÌ·ÙÈÎÔ‡ ∆·Ì›Ԣ ÛÙȘ ΢‚ÂÚÓ‹ÛÂȘ Ó· ÚÔ¯ˆÚ‹ÛÔ˘Ó Û ·ÎfiÌË ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÔÔ›ËÛË.∞˘Ù‹ Ë ÎÚÈÙÈ΋ Â›Ó·È ÈÔ ·Ì‚Ï˘Ì̤ÓË ÛÙËÓ ÀÔÛ·¯¿ÚÂÈ· ∞ÊÚÈ΋, ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ ‚·ı‡ÙÂÚ˘ Â͈ÙÂÚÈ΋˜ ÂÍ¿ÚÙËÛ˘, ·ÏÏ¿ ·ÚfiÏ· ·˘Ù¿·˘Í·ÓfiÌÂÓË. Œ¯Ô˘Ì ÂÈÛ¤ÏıÂÈ Û ÌÈ· ÂÔ¯‹ ȉÂÔÏÔÁÈ΋˜ Ú¢ÛÙfiÙËÙ·˜, Ô˘ Ë ¤Î‚·Û‹ Ù˘ ·Ú·Ì¤ÓÂÈ ·ÛÙ¿ıÌËÙË.
¢Â‡ÙÂÚÔÓ, Â›Ó·È ÂÓı·ÚÚ˘ÓÙÈÎfi Ô˘ Ô‡ÙÂ Ô Ôχ ÂÙÂÚfiÎÏËÙÔ˜ ÏËı˘ÛÌfi˜ Ô‡Ù ÙÔ ¯·ÌËÏfi ηٿ ÎÂÊ·Ï‹Ó ÂÈÛfi‰ËÌ· ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ·fiÏ˘ÙÔÂÌfi‰ÈÔ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈÎÒÓ Î·ıÂÛÙÒÙˆÓ. ¶·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù· fiˆ˜ Ë ∫ÂÚ¿Ï· (·fi ÙÔ 1956) Î·È Ô ª·˘Ú›ÎÈÔ˜ (·fi Ù· ̤۷Ù˘ ‰ÂηÂÙ›·˜ ÙÔ˘ 1970) ‰Â›¯ÓÔ˘Ó fiÙÈ ·˘Ù¿ Ù· ηıÂÛÙÒÙ· ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÂÈ‚ÈÒÛÔ˘Ó ·ÎfiÌË ÎÈ fiÙ·Ó ÔÈ ·Ú¯ÈΤ˜ Ì·ÙÂÚÈ·ÏÈÛÙÈΤ˜ ηÈÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ Û˘Óı‹Î˜ Â›Ó·È ‰˘ÛÌÂÓ›˜. ∏ ∫ÂÚ¿Ï· Â›Ó·È ¤Ó· ÊÙˆ¯fi ÎÚ¿ÙÔ˜ Ù˘ πÓ‰›·˜ Ì Ôχ ÂÙÂÚfiÎÏËÙÔ ÏËı˘ÛÌfi: ¢Ú›˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈΤ˜Î·È ÌÔ˘ÛÔ˘ÏÌ·ÓÈΤ˜ ÌÂÈÔÓfiÙËÙ˜ Û˘Ó˘¿Ú¯Ô˘Ó Ì ÌÈ· ÈÓ‰Ô˘˚ÛÙÈ΋ ÏÂÈÔ„ËÊ›·, Ô˘ ‹Ù·Ó ÈÛÙÔÚÈο ‰È·ÈÚÂ̤ÓË ·fi ¤Ó· ·fi Ù· ÈÔ ·˘ÛÙËÚ¿Û˘ÛÙ‹Ì·Ù· οÛÙ·˜ Ù˘ ¯ÒÚ·˜. √ ª·˘Ú›ÎÈÔ˜, ¤Ó· ÌÈÎÚfi ÓËÛ› ÛÙÔÓ πÓ‰ÈÎfi øηÓfi, Â›Ó·È ÌÈ· ·fi ÙȘ ÈÔ ÂÙÂÚÔÁÂÓ›˜ ¯ÒÚ˜ ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ(·˘ÙÔ·ÔηÏÂ›Ù·È Ì ÂÚËÊ¿ÓÈ· ‘¤ıÓÔ˜-Ô˘Ú¿ÓÈÔ ÙfiÍÔ’). ŸÙ·Ó Ô ª·˘Ú›ÎÈÔ˜ ¤ÊÙ·Û Û ¤Ó·Ó ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈÎfi Ù·ÍÈÎfi Û˘Ì‚È‚·ÛÌfi ÛÙˉÂηÂÙ›· ÙÔ˘ 1970, ˘‹Ú¯Â ÌÔÓÔηÏÏȤÚÁÂÈ· ˙¿¯·Ú˘ Î·È ÌÂÁ¿ÏË ÊÙүȷ. ¶·Ú¿ ·˘Ù¤˜ ÙȘ ·ÓÙ›ıÂÙ˜ ÂÚÈÙÒÛÂȘ, fï˜, Ô ÔÌÔÈÔÁÂÓ‹˜ÏËı˘ÛÌfi˜ Î·È Ë Â˘Ì¿ÚÂÈ· (fiˆ˜ ÛÙË ¢·Ó›· ‹ ÙË ™Ô˘Ë‰›·) ·ÔÙÂÏÔ‡Ó Â˘ÓÔ˚ÎfiÙÂÚ˜ Û˘Óı‹Î˜ ÁÈ· ÙËÓ ÔÈÎÔ‰fiÌËÛË ‰È·-Ù·ÍÈ΋˜ Û˘ÓÂÚÁ·Û›·˜Î·È ·ÏÏËÏÂÁÁ‡Ë˜.
∆Ô ı¤Ì· Ù˘ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ ·ÏÏËÏÂÁÁ‡Ë˜ Â›Ó·È Ë ÙÚ›ÙË Î·Ï‹ ›‰ËÛË ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ¿Ù˜. ∂›Ó·È ÂÌÊ·Ó¤˜ fiÙÈ ÔÈ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈÎÔ›ıÂÛÌÔ› ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÂÈ‚ÈÒÛÔ˘Ó ¯ˆÚ›˜ ¤Ó· ˘„ËÏfi Â›Â‰Ô ·ÏÏËÏÂÁÁ‡Ë˜. ∞˘ÙÔ› ÔÈ ıÂÛÌÔ›, ÂÍ’ ÔÚÈÛÌÔ‡, ÚÔˆıÔ‡Ó ÙËÓ ÈÛfiÙËÙ·, ÙËÓÎÔÈÓˆÓÈ΋ ÚÔÛÙ·Û›· Î·È ¤Ó· ‚·ıÌfi ·fi-ÂÌÔÚÂ˘Ì·ÙÔÔ›ËÛ˘ ÙˆÓ Â˘Î·ÈÚÈÒÓ ˙ˆ‹˜. ªÈ· ÎÔÈÓˆÓ›· Ì ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ÛÙfi¯Ô˘˜ ÌÔÚ› Ó·ÂÈ‚ÈÒÛÂÈ ÌfiÓÔ ·Ó Ù· ̤ÏË Ù˘ ıˆÚÔ‡Ó fiÙÈ ·Ó‹ÎÔ˘Ó Û ÌÈ· ÌÔÓ·‰È΋ ÎÔÈÓfiÙËÙ· Ì ÎÔÈÓ¿ Û˘ÌʤÚÔÓÙ·. øÛÙfiÛÔ, ÔÈ ·ÁÔÚ¤˜ ηÏÏÈÂÚÁÔ‡ÓÙȘ ·Í›Â˜ Ô˘ Û¯ÂÙ›˙ÔÓÙ·È Ì ÙÔÓ ÎÙËÙÈÎfi ·ÙÔÌÈÎÈÛÌfi. ∫·Ù¿ Û˘Ó¤ÂÈ·, Ë ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ··ÈÙ› ÙËÓ ÂÌÈÛÙÔÛ‡ÓË ˆ˜ ΢ڛ·Ú¯Ë ·Í›· ηÈ¢Ú›· ·Ô‰Ô¯‹ ÎÚÈÙËÚ›ˆÓ Û˘ÓÂÚÁ·Û›·˜, Û˘Ì‚È‚·ÛÌfi, ÈÛfiÙËÙ·, ·ÓÂÎÙÈÎfiÙËÙ· Î·È ·ÓıÚˆÈÛÌfi. ∆· ηϿ Ó¤· – Ô˘ ÌÂÙ·ÙÚ¤Ô˘Ó Ú·ÏÈÛÙÈοÙË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Û Èı·ÓfiÙËÙ· – Â›Ó·È fiÙÈ ÔÈ ıÂÛÌÔ› Ù˘ Î·È Ù· ··ÈÙÔ‡ÌÂÓ· ÎÚÈÙ‹ÚÈ· Î·È ·Í›Â˜ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ·Ó·Ù˘¯ıÔ‡Ó Ì¿ÏÏÔÓ intandem ·Ú¿ seriatim.
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα26
20
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
™˘ÓÂÒ˜, ÙÔ ÔÏÈÙÈÎfi ¤ÚÁÔ ÙˆÓ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÒÓ ‰ÂÓ Â›Ó·È ÙfiÛÔ ·ÔηډȈÙÈÎfi fiÛÔ Ê·›ÓÂÙ·È. ¢ÂÓ Â›Ó·È ··Ú·›ÙËÙÔ Ó· ·Ó·Ù˘¯ı› ¤Ó·˘„ËÏfi Â›Â‰Ô ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ Û˘ÓÔ¯‹˜ ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ıÂÛÈÛÙÔ‡Ó ÔÈ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈΤ˜ ‰È¢ıÂÙ‹ÛÂȘ. √È ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜, fiÙ·Ó Â‰Ú·ÈˆıÔ‡Ó,ı· ‚ÔËı‹ÛÔ˘Ó ÛÙË ‰È·ÌfiÚʈÛË ÙˆÓ ··ÈÙÔ‡ÌÂÓˆÓ ÎÚÈÙËÚ›ˆÓ Î·È ·ÍÈÒÓ (‹ ‘ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ÎÂÊ¿Ï·ÈÔ’ fiˆ˜ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È Û˘¯Ó¿ Ù· ÎÚÈÙ‹ÚÈ·Î·È Ù· ‰›ÎÙ˘· ·ÏÏËÏÂÁÁ‡Ë˜). ∞˘Ùfi Â›Ó·È ÙÔ Û˘Ì¤Ú·ÛÌ· ÔÏÏÒÓ ÚfiÛÊ·ÙˆÓ ÌÂÏÂÙÒÓ ÛηӉÈÓ·‚ÈÎÒÓ ÎÚ·ÙÒÓ ÚfiÓÔÈ·˜, Î·È Û˘ÁÎÏ›ÓÂÈ ÌÂÙËÓ ¿Ô„Ë ÙÔ˘ ·ÚÈÔ˘ ·Ú¯ÈÙ¤ÎÙÔÓ· ÙÔ˘ ‚ÚÂÙ·ÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÚfiÓÔÈ·˜, ÙÔ˘ Richard Titmuss.[4]
ªÈ· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÂÓı·ÚÚ˘ÓÙÈ΋ Ù¿ÛË ·ÊÔÚ¿ ÛÙËÓ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË. ∆Ô ÁÓˆÛÙfi ·fiÊıÂÁÌ· fiÙÈ Ë ÓÂÔÊÈÏÂχıÂÚË ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛˢÔÛοÙÂÈ ÙȘ ÛÔÛȷωËÌÔÎڷٛ˜, ȉ›ˆ˜ ÛÙȘ ÂÍ·ÚÙÒÌÂÓ˜ ¯ÒÚ˜ ÙÔ˘ ·ÁÎfiÛÌÈÔ˘ ¡fiÙÔ˘, Â›Ó·È Ï·Óı·Ṳ̂ÓÔ. ™‡Ìʈӷ Ì ÙË Û˘Ì‚·ÙÈ΋¿Ô„Ë, Ë ÎÈÓËÙÈÎfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÎÂÊ·Ï·›Ô˘ ηıÈÛÙ¿ ·ÍÈfiÈÛÙË ÙËÓ ·ÂÈÏ‹ ÙˆÓ ÂÂÓ‰˘ÙÒÓ ÁÈ· ·Ú¿Î·Ì„Ë ‹ ·fiÛ˘ÚÛË ·fi ‰ÈηÈÔ‰Ôۛ˜ ÌÂÛ¯ÂÙÈο ˘„ËÏÔ‡˜ ÊfiÚÔ˘˜, ‰··ÓËÚ¿ ÂȉfiÌ·Ù· Î·È ‰˘Û‚¿ÛÙ·¯Ù˜ Ú˘ıÌ›ÛÂȘ (fiˆ˜ ÛÙȘ ÛÔÛȷωËÌÔÎڷٛ˜). √ ·ÁÎfiÛÌÈÔ˜ÓÂÔÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi˜, ˘ÔÛÙËÚ›˙Ô˘Ó, ˘ÂÚ¤¯ÂÈ Ù˘ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜ ÛÙËÓ ÂÚÈʤÚÂÈ· ηıÒ˜ ˙ËÙ¿ ÙËÓ ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛË Ù˘ ·ÁÔÚ¿˜ ηÈÙˆÓ ÙÈÌÒÓ, ÙË Û˘ÚÚ›ÎÓˆÛË ÙÔ˘ ‰ËÌfiÛÈÔ˘ ÙÔ̤· Î·È Ì¿ÏÏÔÓ ÂÛÙÈ·Ṳ̂ӷ ·Ú¿ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈο ÎÔÈÓˆÓÈο ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù·. øÛÙfiÛÔ, Ë ∫fiÛÙ· ƒ›Î·,Ô ª·˘Ú›ÎÈÔ˜, Ë ÃÈÏ‹ Î·È Ë ∫ÂÚ¿Ï· ‰ÂÓ ‰È·Ù‹ÚËÛ·Ó ‹ ‰ÂÓ ‚ÂÏÙ›ˆÛ·Ó ÌfiÓÔ Ù· ÎÔÈÓˆÓÈο ÙÔ˘˜ ÂÈÙ‡ÁÌ·Ù· ÛÙËÓ ÂÔ¯‹ Ù˘·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ˘, ·ÏÏ¿ (Ì ÙËÓ ÌÂÚÈ΋ ÂÍ·›ÚÂÛË Ù˘ ∫ÂÚ¿Ï·) ÚÔÒıËÛ·Ó, ›Û˘, ÙËÓ ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÙÈ΋ ı¤ÛË ÙÔ˘˜ ‰È·ÊÔÚÔÔÈÒÓÙ·˜ ÙȘÂÍ·ÁˆÁ¤˜ ÙÔ˘˜. ∆Ô ¤Ù˘¯·Ó Ì ÌÈ· ÛÙ·‰È·Î‹ Î·È ÂÈÏÂÎÙÈ΋ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÔÔ›ËÛË Î·È ÙËÓ ·Ú¿ÏÏËÏË ÎÂÊ·Ï·ÈÔÔ›ËÛË Ù˘ ÎÏËÚÔÓÔÌÈ¿˜ Ù˘ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈ΋˜ ÔÏÈÙÈ΋˜, ‰ËÏ·‰‹ ¤Ó· ˘ÁȤ˜ Î·È ÂÎ·È‰Â˘Ì¤ÓÔ ÂÚÁ·ÙÈÎfi ‰˘Ó·ÌÈÎfi, ÌÈ· ÚÔ¯ˆÚË̤ÓË ˘Ô‰ÔÌ‹, ηϿ Ú˘ıÌÈṲ̂Ó˜ÂÚÁ·ÛȷΤ˜ Û¯¤ÛÂȘ Î·È ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ÂÈÚ‹ÓË. ∏ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ÌÔÚ› ÏÔÈfiÓ Ó· ÚÔÛʤÚÂÈ Û ÔÚÈṲ̂Ó˜ ηÙËÁÔڛ˜ ÂÂÓ‰˘ÙÒÓ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÙÈο ÏÂÔÓÂÎÙ‹Ì·Ù· Ô˘ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ·ÓÙÈÛÙ·ıÌ›ÛÔ˘Ó Ù· ˘„ËÏfiÙÂÚ· ÎfiÛÙË.
¶·ÚfiÏÔ Ô˘ ‰ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó· ÂÚÈ̤ÓÔ˘Ì ÌÈ· ¿ÌÂÛË Î·È Â˘Ú›· ˘ÈÔı¤ÙËÛË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈÎÒÓ Î·ıÂÛÙÒÙˆÓ ÛÙËÓ ·ÁÎfiÛÌÈ· ÂÚÈʤÚÂÈ·,Ë Èı·ÓfiÙËÙ· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›·˜ ÙÔ˘˜ Û ÔÚÈṲ̂ӷ ̤ÚË ·Ú·Ì¤ÓÂÈ. √È ‰ÔÌÈΤ˜/ÈÛÙÔÚÈΤ˜ Û˘Óı‹Î˜ Ô˘ Ô‰ËÁÔ‡Ó Û ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈοηıÂÛÙÒÙ· Â›Ó·È ·Û˘Ó‹ıÈÛÙ˜. øÛÙfiÛÔ, Ù˘¯·›Â˜ Ù˘¯¤˜ Ù˘ ÛËÌÂÚÈÓ‹˜ Û˘Á΢ڛ·˜ ˘Ô‰ËÏÒÓÔ˘Ó fiÙÈ Ë ÚÔÔÙÈ΋ ÁÈ· ÙË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·‰ÂÓ Â›Ó·È ÙfiÛÔ ˙ÔÊÂÚ‹ fiÛÔ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÙ·È Û˘Ó‹ıˆ˜. ∂Í¿ÏÏÔ˘, Ù· ÂÓÂÚÁ¿ ÔÏÈÙÈο ÎÈÓ‹Ì·Ù· ·›˙Ô˘Ó ¿ÓÙ· ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÚfiÏÔ ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚ›·ÙˆÓ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈÒÓ. √È ÛÔÛȷωËÌÔÎڷٛ˜ ÚÔ·ÙÔ˘Ó fiÛÔ Î·È ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡ÓÙ·È.
Àfi ·˘Ù¤˜ ÙȘ Û˘Óı‹Î˜, Ô ÁÚ›ÊÔ˜ ÁÈ· ÙÔÓ ÛÙÚ·ÙÂ˘Ì¤ÓÔ ‰È·ÓÔÔ‡ÌÂÓÔ Â›Ó·È, ›Ûˆ˜, Ó· ηٷϿ‚ÂÈ Â¿Ó Î·È Ò˜ ¤Ó· ηıÂÛÙÒ˜ Ô˘ ›ӷÈÂÈı˘ÌËÙfi ÌÔÚ› Ó· Á›ÓÂÈ ‰˘Ó·Ùfi, ·ÎfiÌË ÎÈ ·Ó Ê·›ÓÂÙ·È ·›ı·ÓÔ.
[4] µÏ. The Welfare State: A Reader (Cambridge University Polity Press, 2000).
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα27
21¢ËÌ‹ÙÚ˘ ™Î¿ÏÎÔ˜ - ¶ÚÔÛÂÁÁ›˙ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ÊÈÏÂχıÂÚË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·
1. TÔ Ù¤ÏÔ˜ Ù˘ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜
‘™ÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·’ Â›Ó·È ÌÈ· ϤÍË Ô˘ Û‹ÌÂÚ· ÛËÌ·›ÓÂÈ Ôχ Ï›Á· Ú¿ÁÌ·Ù·.
Ralf Dahrendorf
√ ¯ÒÚÔ˜ Ù˘ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜, ÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÙÚÈ·ÎÔÓÙ·ÂÙ›·, ¤¯ÂÈ ÂÚȤÏıÂÈ Û ηٿÛÙ·ÛË (·Ó·ÓfiÚıˆÙ˘;) ÎÚ›Û˘, ·fiÚÚÔÈ· ÛÂÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi Ù˘ ··Í›ˆÛ˘ Ô˘ ˘¤ÛÙËÛ·Ó ÔÈ ‚·ÛÈΤ˜ ·Ú·‰Ô¯¤˜ ÙÔ˘. √ ÁÂÚÌ·Ófi˜ ÎÔÈÓˆÓÈÔÏfiÁÔ˜ Ralf Dahrendorf ·Ó·Ê¤ÚÂٷȯ·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ fiÛˆÓ ·Ú·‰ÔÛȷο ÛËÌ·ÛÈÔ‰ÔÙÔ‡Û·Ó ÙËÓ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·, “ÙÔÓ ÎÂÓÙÚÈÎfi ÚfiÏÔ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÛÙÔÓÚÔÁÚ·ÌÌ·ÙÈÛÌfi Ù˘ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋˜ ÔÏÈÙÈ΋˜” Î·È ÌÈ·Ó Â˘Ú›· ‰¤ÛÌ¢ÛË ÛÙÔ Â‰›Ô ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÚfiÓÔÈ·˜, Ù˘ ‰ËÌfiÛÈ·˜ ˘ÔÛÙ‹ÚÈ͢ ÙÔ˘ÏËı˘ÛÌÔ‡, Ù˘ ÏÂÁfiÌÂÓ˘ “ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ ‰ÈηÈÔÛ‡Ó˘”. ∫·È ÔÈ ‰‡Ô ·˘Ù¤˜ ¤ÓÓÔȘ ˆÛÙfiÛÔ ¤¯Ô˘Ó ÌÂÈ ÛÙÔ ·Ú¯Â›Ô Ù˘ πÛÙÔÚ›·˜ ·fi ÙȘ·ÏÏ·Á¤˜ ÙˆÓ ‰‡Ô ÙÂÏÂ˘Ù·›ˆÓ ‰ÂηÂÙÈÒÓ».[1]
¢ÂÓ ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ÌÈ· ÈÛÙÔÚÈο Û˘Á΢Úȷ΋ ÎÚ›ÛË ‰˘ÛÌÂÓÒÓ Û˘Û¯ÂÙÈÛÌÒÓ ÔÏÈÙÈÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌˆÓ, ·ÏÏ¿ ·ÓÙ›ıÂÙ· ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ÎÚ›ÛË ÙÔ˘ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈÎÔ‡ «˘Ô‰Â›ÁÌ·ÙÔ˜», Ì ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· Ô˘ ‰›ÓÂÈ ÛÙÔ ˘fi‰ÂÈÁÌ· Ô Thomas Kuhn, ˆ˜ ‰ËÏ·‰‹ Û˘ÓÂÎÙÈÎfi Û‡ÓÔÏÔ ·Ú·‰Ô¯ÒÓ·fi ÙÔ ÔÔ›Ô ËÁ¿˙Ô˘Ó ÔÈ Â› ̤ÚÔ˘˜ ÚÔÛÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Û˜. √ Martin Jacques, ÂΉfiÙ˘ Ù˘ ¤Á΢Ú˘ Ì·ÚÍÈÛÙÈ΋˜ ÂÈıÂÒÚËÛ˘ «MarxismToday», ‰ÂÓ ‰ÈÛÙ¿˙ÂÈ Ó· ˘ÔÛÙËÚ›ÍÂÈ fiÙÈ, «Ë ∞ÚÈÛÙÂÚ¿, ˆ˜ ÈÛÙÔÚÈÎfi Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ, Â›Ó·È ÓÂÎÚ‹- Î·È ‰ÂÓ ı· Í·Ó·ÁÂÓÓËı›».[2]
∆· ·›ÙÈ· Ù˘ ÎÚ›Û˘ ÌÔÚÔ‡Ó Î‡ÚÈ· Ó· ·Ó·˙ËÙËıÔ‡Ó, ÛÙËÓ ÂÍ¿ÓÙÏËÛË ÙˆÓ ÔÚ›ˆÓ ÙÔ˘ ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ηٿ ÙË ‰ÂηÂÙ›· ÙÔ˘ ’70 fiÙ·Óη٤ÛÙË Û·Ê¤˜ ˆ˜ ÔÈ ‰È·¯ÂÈÚÈÛÙÈΤ˜ ÎÔÚÔÚ·ÙÈÛÙÈΤ˜ ÏÔÁÈΤ˜ ÙÔ˘ ÙfiÙ ΢ڛ·Ú¯Ô˘ θÓÛÈ·ÓÔ‡ ÌÔÓÙ¤ÏÔ˘ ˘ÂÚ¤‚ËÛ·Ó ÙȘ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ¤˜ÙÔ˘˜,. ∏ ÎÚ›ÛË ÙÔ˘ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈÎÔ‡ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎÔ‡ ÌÔÓÙ¤ÏÔ˘ ‹Ù·Ó, ÏÔÈfiÓ, ÚÒÙÈÛÙ· ÎÚ›ÛË ÙÔ˘ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜.
2. ∏ ÎÚ›ÛË ÙÔ˘ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡
E›Ó·È ·Ú¿ÍÂÓÔ ˆ˜ ·fi Ù· ÌÂÁ¿Ï· ÔÏÈÙÈο Ú‡̷ٷ, ÌfiÓÔ Ô ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi˜ ÛÙÂÚÂ›Ù·È È‰ÂÔÏÔÁ›·˜Anthony deJesay.
∞ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ë ÎÚ›ÛË, ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋˜ fï˜ ÌÔÚÊ‹˜ Î·È ·ÈÙ›ˆÓ, ·ÚfiÌÔÈÔ˘ fï˜ ‡ÚÔ˘˜ Î·È ¤ÓÙ·Û˘, Ê·›ÓÂÙ·È Ó· ‚ÈÒÓÂÈ Î·È Ô ÊÈÏÂχıÂÚÔ˜¯ÒÚÔ˜. √ ÓÂÔÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi˜, Ë Ï¤ÔÓ ·ÓÙÈÚÔÛˆÂ˘ÙÈ΋ ¤ÎÊÚ·Û‹ ÙÔ˘ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡ ÙÔ˘ 20Ô˘ ·ÈÒÓ·, ¤¯ÂÈ Ï¤ÔÓ ÂÍ·ÓÙÏ‹ÛÂÈ ÙËÓ‰˘Ó·ÌÈ΋ Ù˘ ‰ÂηÂÙ›·˜ ÙÔ˘ ’80, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÛÙ· ·Ó·Ù˘Á̤ӷ ÎÚ¿ÙË ÙÔ˘ ¢˘ÙÈÎÔ‡ ÎfiÛÌÔ˘, Î·È ÙËÓ ÂÌ‚¤ÏÂÈ· ÙˆÓ Î‡ÚÈˆÓ ÂÈÏÔÁÒÓ ÙÔ˘ÛÙÔÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎfi ÙÔ̤·, Ô˘ Û˘ÓÈÛÙÔ‡Û·Ó Ô ÂÚÈÔÚÈÛÌfi˜ ÙÔ˘ ‰ËÌfiÛÈÔ˘ ÙÔ̤· (roll back the state) ̤۷ ·fi ¢Ú›· ÚÔÁÚ¿Ì̷ٷȉȈÙÈÎÔÔÈ‹ÛˆÓ, Ë «·ÔÚ‡ıÌÈÛË ÙˆÓ ·ÁÔÚÒÓ» (deregulation) Î·È Ë ÂÈı¿Ú¯ËÛË Ù˘ ‰ËÌÔÛÈÔÓÔÌÈ΋˜ ÔÏÈÙÈ΋˜.
[1] ƒ·ÏÊ ¡Ù¿ÚÂÓÙÔÚÊ, «√ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÌfi˜ ¤ı·Ó ÂÂȉ‹ ¤Ù˘¯Â», ∫˘ÚȷοÙÈÎË ∂Ï¢ıÂÚÔÙ˘›·, 27/5/2005, Û. 30-31.[2] Martin Jacques, “The Only Show in Town http://politics.guardian.co.uk/comment/story/0,9115,1355618,00.html ”, The Guardian, 20/11/2004 ÛÙÔ
http://www.guardian.co.uk/politics/2004/nov/20/labour.uk.
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
∏ ·Ú¿ÏÏËÏË ÎÚ›ÛË ÙˆÓ ÌÔÓÙ¤ÏˆÓ Ù˘ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜ Î·È ÙÔ˘ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡ ÛÙË ÌÂÙ·‚ÈÔÌ˯·ÓÈ΋ ÂÔ¯‹ Ô‰ËÁ›ÛÙËÓ ·Ó·˙‹ÙËÛË ıˆÚËÙÈο ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎÒÓ ÙÚfiˆÓ ˘¤Ú‚·Û‹˜ Ù˘. ∏ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË Ù˘ «ÊÈÏÂχıÂÚ˘ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜»‰ÂÓ Û˘Ó›ÛÙ·Ù·È ÛÙË Ú·ÁÌ·ÙÈÛÙÈ΋ Û‡ÁÎÏÈÛË ÛÙÔ Ì¤ÛÔ ÙˆÓ ‰‡Ô ÚÂ˘Ì¿ÙˆÓ, ·ÏÏ¿ ·ÓÙ›ıÂÙ· ‰ڿ˙ÂÙ·È ÛÙË ‰È·ÏÂÎÙÈ΋ Û‡ÓıÂÛË·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔÓ ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈÎfi ÛÔÛÈ·ÏÈÛÌfi Î·È ÙÔÓ ÎÏ·ÛÛÈÎfi ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi, Ë ÔÔ›· ÚÔ¸Ôı¤ÙÂÈ ÙËÓ Â·Ó·‚‚·›ˆÛË ÙˆÓ·ÊÂÙËÚÈ·ÎÒÓ ·Ú·‰Ô¯ÒÓ Î·È ÙˆÓ ËıÈÎÒÓ-·ÍÈ·ÎÒÓ Ï·ÈÛ›ˆÓ ÙÔ˘˜.
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα28
22
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
∆·˘Ùfi¯ÚÔÓ·, Ô «ÚÂÔ˘ÌÏÈηÓÈÎfi˜» ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi˜, ˘Ê›ÛÙ·Ù·È ÙȘ Û˘Ó¤ÂȘ Ù˘ ÂÍ¿ÓÙÏËÛ‹˜ ÙÔ˘ ηıÒ˜ ÂÊ¿ÚÌÔÛ ÂÓ ÔÏÏÔ›˜ ÙÔ«ÚfiÁÚ·ÌÌ·» ÙÔ˘, ·˘Ùfi ÙÔ˘ ÔÏÈÙÈÎÔ‡ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡, ̤۷ ·fi ÙËÓ Î·ÙÔ¯‡ÚˆÛË ÙˆÓ ‚·ÛÈÎÒÓ ÔÏÈÙÈÎÒÓ ÂÏ¢ıÂÚÈÒÓ (ÂÏ¢ıÂÚ›·ÏfiÁÔ˘, ÂÎÏÔÁÈο ‰ÈηÈÒÌ·Ù·, Î.Ï.) Û˘Ì‚¿ÏÏÔÓÙ·˜ ÛÙËÓ ÂÁηı›‰Ú˘ÛË ÙÔ˘ Û‡Á¯ÚÔÓÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ‰Èη›Ô˘.
™Â ¤Ó· ‰Â‡ÙÂÚÔ Â›Â‰Ô, ÔÈ ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ÂÎÊ¿ÓÛÂȘ ÙÔ˘ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡ ÛÙÂÚÔ‡ÓÙ·È Û ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi «ÔÚ¿Ì·ÙÔ˜» ÁÈ· ÙȘ ÂÈı˘ÌËÙ¤˜ÌÔÚʤ˜ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ Û˘Ì‚›ˆÛ˘. Ÿˆ˜ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ·Ú·ÙËÚÔ‡ÛÂ Ô Û˘ÓÙËÚËÙÈÎfi˜ Û˘ÁÁڷʤ·˜ T.S. Elliot, Ô ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi˜ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·ÔÌ·ÎÚ‡ÓÂÙ·È ·Ú¿ ËÁ·›ÓÂÈ Î¿Ô˘. ∞Í›˙ÂÈ Ó· ÛËÌÂȈı› fiÙÈ, Ô ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi˜ ·ÔÎÙ¿ ıÂÙÈÎfi ÂÚȯfiÌÂÓÔ Î·È Ì ÙÔ ¤ÚÁÔÙÔ˘ ·˘ÛÙÚÈ·ÎÔ‡ ÔÏÈÙÈÎÔ‡ ÊÈÏÔÛfiÊÔ˘ Friedrich Hayek.
∆¤ÏÔ˜, ‰Â Ú¤ÂÈ Ó· ·Ú·ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Ì ÙËÓ ÔÚı‹ ÂÈÛ‹Ì·ÓÛË ÙÔ˘ ·ÌÂÚÈηÓÔ‡ ÔÈÎÔÓÔÌÔÏfiÁÔ˘ Î·È Î·Ùfi¯Ô˘ Nobel √ÈÎÔÓÔÌÈÎÒÓ (1986)James Buchanan, Ô ÔÔ›Ô˜ ˘ÔÛÙËÚ›˙ÂÈ fiÙÈ Ë ˘¤ÚÌÂÙÚË ÚÔ‚ÔÏ‹ ÙÔ˘ ÂȯÂÈÚ‹Ì·ÙÔ˜ Ù˘ ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·˜ (efficiency) ·fi ÙÔ˘˜ÊÈÏÂχıÂÚÔ˘˜ Î·È Ô ÎÔÈÓˆÓÈÎfi˜ ˆÊÂÏÈÌÈÛÌfi˜ Ô‰ËÁ› ÛÙËÓ ·Ú·ÁÓÒÚÈÛË ÙˆÓ ·ÍÈ·ÎÒÓ ÚÔ¸Ôı¤ÛÂˆÓ ÙÔ˘ ÎÏ·ÛÛÈÎÔ‡ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡.[3]
∞fi Ù· ·Ú·¿Óˆ Á›ÓÂÙ·È ·ÓÙÈÏËÙfi ˆ˜, Ë Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓË ÎÚ›ÛË ÛÙËÓ ÔÔ›· ¤¯Ô˘Ó ÂÈÛ¤ÏıÂÈ Ù· ‰‡Ô ·ÚÈ· ÔÏÈÙÈο Ú‡̷ٷ Î·È Ë ·Ô˘Û›·‰È·Ê·ÈÓfiÌÂÓ˘ ÂÍfi‰Ô˘ ·fi ·˘Ù‹Ó, ÂÈ‚¿ÏÏÔ˘Ó ÙËÓ ·Ó·-ÛËÌ·ÛÈÔ‰fiÙËÛ‹ ÙÔ˘˜, Ì ÛÙfi¯Ô ÙËÓ ·Ó¿‰ÂÈÍË Ó¤ˆÓ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎÒÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓÌÔÓ٤ψÓ. ÕÏψÛÙÂ, ÔÈ Û˘Óı¤ÛÂȘ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó Û˘ÓËıÈṲ̂ÓÔ Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· ÙˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ ÂÈÛÙËÌÒÓ.
3. ¶ÔÏÈÙÈΤ˜ ηٷ‚ÔϤ˜ Î·È ÈÛÙÔÚÈΤ˜ ‰È·‰ÚÔ̤˜
ºÈÏÂχıÂÚÔÈ Î·È ÛÔÛÈ·ÏÈÛÙ¤˜ ÂÌÊ·Ó›˙Ô˘Ó ÎÔÈÓ¤˜ ÔÏÈÙÈΤ˜ ηٷ‚ÔϤ˜ Î·È ·Ú¿ÏÏËϘ ÈÛÙÔÚÈΤ˜ ‰È·‰ÚÔ̤˜, ·ÌÊfiÙÂÚÔÈÚÔÛ·Ó·ÙÔÏÈṲ̂ÓÔÈ ÛÙË ¯ÂÈڷʤÙËÛË ÙÔ˘ ·ÙfiÌÔ˘ Î·È ÛÙËÓ ¿ÚÛË ÙˆÓ ıÂÛÌÔıÂÙËÌ¤ÓˆÓ ‰È·ÎÚ›ÛˆÓ. ªÂ ÙËÓ ÂÈÏÔÁ‹ ÙÔ˘ ‰ÔÁÌ·ÙÈÎÔ‡ÎÔÏÂÎÙÈ‚ÈÛÌÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ÎÂÓÙÚÈÎÔ‡ ۯ‰ȷÛÌÔ‡, Ô˘ ÂÈÎÚ¿ÙËÛ ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi Ù˘ ∞ÚÈÛÙÂÚ¿˜ Ì ÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÙÔ˘ Ì·ÚÍÈÛÌÔ‡ ·fi Ù· Ù¤ÏËÙÔ˘ 19Ô˘ ·ÈÒÓ·, ÔÈ ‰‡Ô ·˘Ù¤˜ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȘ fi¯È ÌfiÓÔ ·ÔÌ·ÎÚ‡ÓıËηÓ, ·ÏÏ¿ Î·È Ù¤ıËÎ·Ó ·ÓÙÈ̤و˜, Ì ÙÚfiÔ Ô˘ ηıÈÛÙÔ‡Û ·‰‡Ó·ÙËÙËÓ Û˘Ó‡·ÚÍ‹ ÙÔ˘˜.
?ÛÙfiÛÔ, ‰ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó· ·Ú·ÁÓˆÚ›˙ÂÙ·È fiÙÈ, ˘‹ÚÍ ÛÙÔ ·ÚÂÏıfiÓ ¤Ó· Ú‡̷ ÛÙÔ˘˜ ÎfiÏÔ˘˜ ÙÔ˘ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÙÈÎÔ‡ ÎÈÓ‹Ì·ÙÔ˜ Ì ÈÛ¯˘Ú‹·ÚÔ˘Û›·, Ô˘ ÂͤÊÚ·˙ ‰˘ÛÈÛÙ›·, ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙȘ ÎÂÓÙÚÈο ηÙ¢ı˘ÓfiÌÂÓ˜ ÔÏÈÙÈΤ˜. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ¤Ó· Ú‡̷ Ô˘ ÂÎÊÚ¿ÛÙËΠ·ÚÈ·Ì ÙÔÓ ÚÒÈÌÔ ‚ÚÂÙ·ÓÈÎfi ÛÔÛÈ·ÏÈÛÌfi, ·fi ÙÔÓ Robert Owen ¤ˆ˜ ÙÔÓ Bertrand Russell Î·È ÙÔÓ L.T. Hobhouse. ª›· ·Ú¿‰ÔÛË, fi¯È ·Ï¿ÌË Ì·ÚÍÈÛÙÈ΋ ·ÏÏ¿, Û˘ÓÂȉËÙ¿ ·ÓÙÈ-Ì·ÚÍÈÛÙÈ΋. ™ÙË °·ÏÏ›· Û˘Ó·ÓÙԇ̠·ÓÙ›ÛÙÔȯ· ÛÔÛÈ·ÏÈÛÙÈο Ú‡̷ٷ ÂËÚ·Ṳ̂ӷ ·fi ÙËÓ ÛΤ„Ë ÙÔ˘Pierre-Joseph Proudhon, ÙÔ˘ «Ì·ÛηÚÂ̤ÓÔ˘ ÊÈÏÂχıÂÚÔ˘» ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÂÈÎÚÈÙ¤˜ ÙÔ˘.
™ÙË ÏÔ‡ÛÈ· ·Ú¿‰ÔÛË ÙÔ˘ ÊÈÏÂχıÂÚÔ˘ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÌÔ‡ ‹ ÛÔÛÈ·ÏÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡ Ú¤ÂÈ ·ÎfiÌË Ó· Û˘ÌÂÚÈÏ¿‚Ô˘Ì ÙËÓ ÂÌ‚ÏËÌ·ÙÈÎ‹Ê˘ÛÈÔÁӈ̛· ÙÔ˘ ÈÙ·ÏÈÎÔ‡ ·ÓÙÈÊ·ÛÈÛÙÈÎÔ‡ ÎÈÓ‹Ì·ÙÔ˜ Carlo Rosselli Î·È ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ºÈÏÂχıÂÚÔ˜ ™ÔÛÈ·ÏÈÛÌfi˜,[4] ÙÔÓ Â›Û˘ ÈÙ·ÏfiÚÈ˙ÔÛ¿ÛÙË Piero Gobetti (1901-1926) Ì ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ºÈÏÂχıÂÚË ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË,[5] ÙÔÓ ÛÔ˘‰·›Ô Ú‚È˙ÈÔÓÈÛÙ‹ Edward Bernstein, ÙÔÓÔϤÌÈÔ ÙˆÓ ÌÔÓԈϛˆÓ Franz Oppenheimer Î·È ÙÔÓ Friedrich Naumann, ÁÈ· Ó· ÂÚÈÔÚÈÛÙԇ̠۠ÔÚÈṲ̂ÓÔ˘˜ ÌfiÓÔ ·fi ·˘ÙÔ‡˜.
√ ÚÒËÓ ˘Ô˘ÚÁfi˜ ΢‚¤ÚÓËÛ˘ Blair Î·È ıÈ·ÛÒÙ˘ ÙÔ˘ ∆Ú›ÙÔ˘ ¢ÚfiÌÔ˘ Peter Hain, οÓÂÈ ÏfiÁÔ ÁÈ· ÊÈÏÂχıÂÚÔ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÌfi (libertariansocialism), ˘ÂÓı˘Ì›˙ÂÈ ÙË ÏÔ‡ÛÈ· ·ÙÔÌÔÎÂÓÙÚÈ΋ Î·È ·ÓÙÈÎÚ·ÙÈÎÈÛÙÈ΋ ·Ú¿‰ÔÛË ÙÔ˘ ‚ÚÂÙ·ÓÈÎÔ‡ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÌÔ‡ Î·È ÂÈÛËÌ·›ÓÂÈ ÙËÓ··Í›ˆÛË ÙÔ˘ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÌÔ‡ ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ Ù·‡ÙÈÛ˘ ÙÔ˘ Ì ÙÔÓ ÎÚ·ÙÈÛÌfi.[6]
™ÙÔ Ï·›ÛÈÔ Ù˘ ÊÈÏÂχıÂÚ˘ ·Ú¿‰ÔÛ˘, ˘ÂÓı˘Ì›˙Ô˘Ì ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓÈ΋ Î·È ËıÈ΋ ÙÔ˘ ÎÏ·ÛÛÈÎÔ‡ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡. ÕÏψÛÙ ٷ ·ÚÈ·Ú‡̷ٷ Ù˘ ·ÙÔÌÈÎÈÛÙÈ΋˜ ÛΤ„˘ ·Ô‰¤¯ÔÓÙ·È ÙËÓ «ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ʇÛË ÙÔ˘ ·ÙfiÌÔ˘» (L. Dummon). ¢ÂÓ ¤¯ÂÈ Î¿ÔÈÔ˜ ·Ú¿ Ó· ı˘ÌËı›·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·˜ ÂÓ‰ÂÈÎÙÈο, ÙËÓ «·ÎÔÈÓÒÓËÙË ÎÔÈÓˆÓÈÎfiÙËÙ·» ÙÔ˘ Immanuel Kant, ÙËÓ ËıÈ΋ ıˆڛ· ÙÔ˘ Adam Smith, ÙÔÓ ˆÊÂÏÈÌÈÛÌfi ÙÔ˘John Stuart Mill Î·È ÙËÓ ·˘ıfiÚÌËÙË Ù¿ÍË ÙÔ˘ Hayek.
[3] James Buchanan, «The Soul of Classical Liberalism», Independent Review, Vol. V, No. 1, ÛÂÏ. 6, ÛÙÔ http://www.independent.org/publications/tir/article.asp?issueID=21&articleID=246.[4] Carlo Rosselli, ºÈÏÂχıÂÚÔ˜ ™ÔÛÈ·ÏÈÛÌfi˜ (∞ı‹Ó·: ∫Ô‡ÚÈÂÚ ∂ΉÔÙÈ΋, 2005).[5] Piero Gobetti. On Liberal Revolution (New Haven: Yale University Press, 2000).[6] Peter Hain, «Rediscovering our libertarian roots», ÛÙÔ www.chartist.org.uk <http://www.chartist.org.uk/.
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα29
234. ¶¤Ú· ·fi ÙÔ ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜
«¢ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ ·Ó·ÎÔÏÔ˘ı›· ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ Û‡ÛÙËÌ· ÂχıÂÚ˘ ·ÁÔÚ¿˜ Î·È ÛÙËÓ Âȉ›ˆÍË Â˘Ú‡ÙÂÚˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ ÛÎÔÒÓ»
Milton Friedman
∏ ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ÚÔÛÙ·Û›· Î·È ÙÔ ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ ‰ÂÓ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ··Ú·›ÙËÙ· Û˘ÌÏËڈ̷ÙÈÎÔ‡˜ fiÚÔ˘˜. ∆Ô˘Ó·ÓÙ›ÔÓ, Û˘¯Ó¿ ›ӷȷÓÙÈıÂÙÈÎÔ›. ∆Ô‡ÙÔ ‰ÈfiÙÈ ÙÔ ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛÂ, Û˘ÓÙ‹ÚËÛÂ Î·È ·Ó¤Ù˘Í ̛· ÎÔ˘ÏÙÔ‡Ú· ÂÍ¿ÚÙËÛ˘ Ô˘ ˘ÔÓfiÌ¢Û ̛· ÛÂÈÚ¿ÚÔÛ·ıÂÈÒÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎÔ‡ ÂÎÛ˘Á¯ÚÔÓÈÛÌÔ‡, Û˘ÓÂÙ¤ÏÂÛ ÛÙËÓ ˘·Ó¿Ù˘ÍË Ù˘ ÂȯÂÈÚËÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·˜ Î·È Û˘Ó¤‚·Ï ÛÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›·Â˘ÓÔËÌ¤ÓˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ ÔÌ¿‰ˆÓ Ô˘ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Ó ˆ˜ ÔÚÁ·ÓˆÌ¤Ó˜ ÔÌ¿‰Â˜ ›ÂÛ˘-Û˘ÌÊÂÚfiÓÙˆÓ Î·È Ô‰ËÁÔ‡Ó ÛÙËÓ ÂÚÈıˆÚÈÔÔ›ËÛËÙÌËÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ÏËı˘ÛÌÔ‡ («ÎÔÈӈӛ˜ ÙˆÓ ‰‡Ô ÙÚ›ÙˆÓ»). ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, ‰ÂÓ Â¤ÙÚ„ ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ÙÔ˘ ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ‡ ÎÂÊ·Ï·›Ô˘ Î·È Ù˘ÎÔÈÓˆÓ›·˜ ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ, Ô˘ ϤÔÓ ·Ó·ÁÓˆÚ›˙ÔÓÙ·È Â˘Ú¤ˆ˜ ˆ˜ ηıÔÚÈÛÙÈÎÔ› ·Ú¿ÁÔÓÙ˜ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋˜ ·Ó¿Ù˘Í˘ (¯. Putnam,Fukuyama).
ŒÙÛÈ, Ì›· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈ΋ Û‡ÁÎÏÈÛË/Û‡ÓıÂÛË ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔÓ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi Î·È ÙËÓ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ÔÊ›ÏÂÈ, ÂÎ ÙˆÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ Ó·ÔÈÎÔ‰ÔÌËı› ÛÙÔ˘˜ ·Ú·Î¿Ùˆ Ù¤ÛÛÂÚȘ ‚·ÛÈÎÔ‡˜ ¿ÍÔÓ˜:
• ∆ÔÓ ÙÂÚÌ·ÙÈÛÌfi Ù˘ ÂÍȉ·Ó›Î¢Û˘ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, Ù˘ «·¯È¿˜ ÈÂÚ‹˜ ·ÁÂÏ¿‰·˜». ∏ ÎÚ·ÙÔÏ·ÙÚ›· ·ÔÙÂÏ› ÙË ÓÔÌÈÌÔÔÈËÙÈ΋ ‚¿ÛË Ù˘™˘ÓÙ‹ÚËÛ˘, ‰ÈηÈÒÓÂÈ ÙȘ ‰È·¯ÂÈÚÈÛÙÈΤ˜ ÏÔÁÈΤ˜ Î·È ÙȘ ηıÂÛÙˆÙÈΤ˜ Ú·ÎÙÈΤ˜, ÛÙËÚ›˙ÔÓÙ·˜ ÙÂÏÈο ÙÔ status quo Î·È ·Ó··Ú¿ÁÔÓÙ·˜ ÙËÓÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ·Ó·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· Î·È ÙË ‰È·ÏÔ΋ ÎÚ·ÙÈÎÔ‡ Ì˯·ÓÈÛÌÔ‡ Î·È È‰ÈˆÙÈÎÒÓ Û˘ÌÊÂÚfiÓÙˆÓ («·ÚÂÔÎÚ·ÙÈÎfi˜ ηÈÙ·ÏÈÛÌfi˜»).™ÙÚ·ÁÁ·Ï›˙ÂÈ ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓ›· ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ Î·È ·Ôı·ÚÚ‡ÓÂÈ ÙËÓ ÂÓÂÚÁfi Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÛÙÔ ÔÏÈÙÈÎfi Á›ÁÓÂÛı·È.
• ∆ËÓ ÂÌÈÛÙÔÛ‡ÓË ÛÙȘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ù˘ ·ÁÔÚ¿˜ Î·È ÙȘ ÎÔÈÓˆÓÈο ˆÊÂÏ›˜ Û˘Ó¤ÂȘ Ù˘ ·ÙÔÌÈ΋˜ ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›·˜. ∆ËÓÂÓı¿ÚÚ˘ÓÛË Ù˘ ·ÔΤÓÙÚˆÛ˘ (decentralization) ˆ˜ ÔÚÁ·ÓˆÙÈ΋ ÌÔÚÊ‹ Ù˘ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋˜, ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ Î·È ÔÏÈÙÈ΋˜ ‰Ú¿Û˘. ∆ËÓÚÔÒıËÛË ÙÔ˘ ÂıÂÏÔÓÙÈÛÌÔ‡ Î·È ÙˆÓ ıÂÛÌÒÓ Ù˘ ·ÓÔÈÎÙ‹˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜, Ì ÙÂÏÈÎfi ÛÙfi¯Ô ÙË Û˘ÌÊÈÏ›ˆÛË Ù˘ ·Ó¿Ù˘Í˘ Ì ÙËÓ ·ÏÏËÏÂÁÁ‡Ë.
• ∆ËÓ ÂÓ›Û¯˘ÛË ÙÔ˘ ∞ÙfiÌÔ˘ Î·È Ù˘ ∂χıÂÚ˘ ∂ÈÏÔÁ‹˜, ÙfiÛÔ ıÂÙÈο Ì ÙËÓ ·‡ÍËÛË ÙˆÓ ‰È·ı¤ÛÈÌˆÓ ÂÈÏÔÁÒÓ ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ ÛÙËÓÔÈÎÔÓÔÌÈ΋, ÎÔÈÓˆÓÈ΋ Î·È ÔÏÈÙÈÛÙÈ΋ ˙ˆ‹ ÙÔ˘ ÙfiÔ˘, fiÛÔ Î·È ·ÚÓËÙÈο Ì ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙȘ ·ÂÈϤ˜ Ù˘ ÌÈÛ·ÏÏÔ‰ÔÍ›·˜,ÙÔ˘ ÛÙÂÓfiÌ˘·ÏÔ˘ ÎÔÈÓÔÙÈÛÌÔ‡ Î·È Ù˘ ÈÛÔ‰ˆÙÈ΋˜ ÔÌÔÈÔÌÔÚÊ›·˜ Ô˘ ÂÈ‚¿ÏÔ˘Ó ÔÈ ÏÂÈÔ„Ëʛ˜.
• ∆Ë ÚÔÒıËÛË Ù˘ ÎÂÓÙÚÈ΋˜ Û fiÏ· Ù· Û˘ÛÙ‹Ì·Ù· ËıÈ΋˜ (ÔÏÈÙÈο Î·È ıÚËÛ΢ÙÈο) ·Í›· Ù˘ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ ·ÏÏËÏÂÁÁ‡Ë˜.
™‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ Canto-Sperber, ÙÔ‡ÙÔ ı· ÂÈÙ¢¯ı› Ì ÙËÓ ÚÔÛÊ˘Á‹ Û ¤Ó· «ÛÔÛÈ·ÏÈÛÌfi ÙˆÓ ÂÏ¢ıÂÚÈÒÓ» Ô˘ ÙÔÔıÂÙÂ›Ù·È «ÂÓ¿ÓÙÈ·Û fiϘ ÙȘ ÌÔÚʤ˜ ÙÔ˘ ·˘Ù·Ú¯ÈÛÌÔ‡, ÙÔ˘ ۯ‰ÈÔÔÈË̤ÓÔ˘ η ÎÚ·ÙÈÎÔÔÈË̤ÓÔ˘ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÌÔ‡». ∏ ‰È·ÌfiÚʈÛË Ù˘ Ó¤·˜ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜ ÚÔ¸Ôı¤ÙÂÈ ÙËÓ Â·Ó·Û‡Ó‰ÂÛ‹ Ù˘ Ì ‚·ÛÈΤ˜ ·Ú¯¤˜ Ù˘ ÊÈÏÂχıÂÚ˘ ÛΤ„˘ fiˆ˜, ÙËÓ ·˘ÙÔÓÔÌ›· ÙÔ˘ ÚÔÛÒÔ˘Î·È ÙÔÓ ÏÔ˘Ú·ÏÈÛÌfi, ÙËÓ ÂÈÏÔÁ‹ Î·È ÙËÓ ·ÙÔÌÈ΋ ˘Â˘ı˘ÓfiÙËÙ·, ÙËÓ ‰È·ÓÔËÙÈ΋ ÌÂÙÚÈÔ¿ıÂÈ· Î·È ÙÔÓ ·ÓÙÈ-Ô˘ÙÔÈÛÌfi, ÙÔÓ ıÂÌÂÏÈÒ‰Ë ÚfiÏÔÙˆÓ È‰ÈÔÎÙËÛÈ·ÎÒÓ ‰ÈηȈ̿وÓ, ÙȘ ·ÁÔÚ¤˜ ˆ˜ ·ÔÎÂÓÙڈ̤Ó˜ ÌÔÚʤ˜ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ ÔÚÁ¿ÓˆÛ˘.[7]
5. ¶ÚÔ˜ Ì›· §ÂÈÙÔ˘ÚÁÈ΋ ™‡ÓıÂÛË ºÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡ Î·È ™ÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜
«∏ Û‡Á¯ÚÔÓË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ÌfiÓÔ ÊÈÏÂχıÂÚË ÌÔÚ› Ó· ›ӷÈ.»
Monique Canto-Sperber
ª›· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈ΋ Û‡ÓıÂÛË ÙˆÓ ‰‡Ô ÚÂ˘Ì¿ÙˆÓ ÂÚÓ¿ÂÈ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο ̤۷ ·fi ÙËÓ Â·Ó·‚‚·›ˆÛË Ù˘ ÚÔÙÂÚ·ÈfiÙËÙ·˜ Ù˘ ∂Ï¢ıÂÚ›·˜ ˆ˜ÙÂÏÈÎÔ‡ ÛÎÔÔ‡, ¤Ú· ·fi ÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÙÔ˘ ÛÙ›ÚÔ˘ ÔÈÎÔÓÔÌÈÛÌÔ‡, ·fiÙÔÎÔ˘ ÙÔ˘ ÊÈÏÔÛÔÊÈÎÔ‡ ˆÊÂÏÈÌÈÛÌÔ‡. ∆ËÓ ÚÔÙÂÚ·ÈfiÙËÙ· Ù˘ÂÏ¢ıÂÚ›·˜ ˆ˜ ËıÈ΋ ÂÈÙ·Á‹ Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ ÔÈÎÔÓÔÌ›·˜ ·ӷʤÚÂÈ ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ÚÈ˙ÔÛ¿ÛÙË ÔÈÎÔÓÔÌÔÏfiÁÔ˘ Amartya Sen, Ô ÔÔ›Ô˜ÙÈÌ‹ıËΠ̠ÙÔ Nobel √ÈÎÔÓÔÌÈÎÒÓ (1998) ÁÈ· ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ÛÙ· ÔÈÎÔÓÔÌÈο Ù˘ ·Ó¿Ù˘Í˘ Î·È Ù˘ ¢ËÌÂÚ›·˜ (welfare economics). ™ÙÔ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ∏ ∞Ó¿Ù˘ÍË ˆ˜ ∂Ï¢ıÂÚ›·, ÚÔ¯ˆÚ¿ ¤Ú· ·fi ÙÔ ÎÏ·ÛÛÈÎfi Âȯ›ÚËÌ· Ù˘ ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·˜ Ù˘ ÂχıÂÚ˘ ÔÈÎÔÓÔÌ›·˜ ˆ˜·Ú¿ÁÔÓÙ· ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋˜ ¢ËÌÂÚ›·˜ (effectiveness reason), ÛÙËÓ ·ÍÈÔÏfiÁËÛ‹ Ù˘ Ì ‚¿ÛË ÙË ÌÂÁÈÛÙÔÔ›ËÛË Ù˘ ·ÓıÚÒÈÓ˘ ÂÏ¢ıÂÚ›·˜(evaluative reason).[8] ™˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ, ˘ÔÛÙËÚ›˙ÂÈ fiÙÈ, «Ë ·ÍÈÔÏfiÁËÛË Ù˘ ÚÔfi‰Ô˘ Ú¤ÂÈ ÚˆÙ·Ú¯Èο Ó· Á›ÓÂÙ·È Ì ÎÚÈÙ‹ÚÈÔ ÙÔ Î·Ù¿fiÛÔ ÂÓ‰˘Ó·ÌÒÓÔÓÙ·È ÔÈ ÂÏ¢ıÂڛ˜ ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ».√ Sen, ·ӷʤÚÂÈ ÙËÓ «ËıÈ΋ ‰È¿ÛÙ·ÛË» ÛÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ÂÈÛÙ‹ÌË. ∂›Ó·È ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi ˆ˜, Ô ›‰ÈÔ˜ Ô Sen ‰ÂÓ ‰ÈÛÙ¿˙ÂÈ Ó· ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÂÈÙË Û˘Ì‚ÔÏ‹ ÙÔ˘ ÊÈÏÂχıÂÚÔ˘ ÛÙÔ¯·ÛÙ‹ Friedrich von Hayek, ÛÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ÂÈÛÙ‹ÌË. ™Â ¿ÚıÚÔ ÙÔ˘ ÁÈ· ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ Hayek √ ¢ÚfiÌÔ˜
[7] ªonique Canto-Sperber, ™ÔÛÈ·ÏÈÛÌfi˜ & ºÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi˜- √È ∫·ÓfiÓ˜ Ù˘ ∂Ï¢ıÂÚ›·˜ (∞ı‹Ó·, ¶fiÏȘ, 2004).[8] Amartya Sen, ∏ ∞Ó¿Ù˘ÍË ˆ˜ ∂Ï¢ıÂÚ›· (∞ı‹Ó·: ∫·ÛÙ·ÓÈÒÙ˘, 2006 [2000]).
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα30
24
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
ÚÔ˜ ÙË ¢Ô˘Ï›a[9] ÛËÌÂÈÒÓÂÈ ˆ˜, «ÙÔ ¯Ú¤Ô˜ Ì·˜ ÛÙÔÓ Hayek Â›Ó·È Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎfi. µÔ‹ıËÛ ӷ ηıÈÂÚÒÛÔ˘Ì ̛· ̤ıÔ‰Ô ·ÍÈÔÏfiÁËÛ˘‚·ÛÈṲ̂ÓË ÛÙËÓ ÂÏ¢ıÂÚ›·, Ì ÙËÓ ÔÔ›· ÎÚ›ÓÔÓÙ·È Ù· ÔÈÎÔÓÔÌÈο Û˘ÛÙ‹Ì·Ù·».[10]
™ÙÔ ÔÏÈÙÈÎfi ›‰Ô, Ô ÎÔÚ˘Ê·›Ô˜ ÔÏÈÙÈÎfi˜ ÊÈÏfiÛÔÊÔ˜ John Rawls Î·È Ë ıˆڛ· ÙÔ˘ ÁÈ· ÙËÓ «·Ó·‰È·ÓÂÌËÙÈ΋ ‰ÈηÈÔÛ‡ÓË» (distributivejustice) ÚÔÛʤÚÂÈ ÙËÓ ËıÈ΋ ‚¿ÛË ÓÔÌÈÌÔÔ›ËÛ˘ Ù˘ ·Ú·¿Óˆ Û‡ÓıÂÛ˘, fiˆ˜ ·Ó·Ù‡ÛÛÂÙ·È ÛÙÔ ÁÓˆÛÙfi ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ £ÂˆÚ›· Ù˘¢ÈηÈÔÛ‡Ó˘.[11] °È· ÙÔÓ Rawls, Ë Î·ÙÔ¯‡ÚˆÛË Î·È ‰È‡ڢÓÛË ÙˆÓ ·ÙÔÌÈÎÒÓ ÂÏ¢ıÂÚÈÒÓ Ú¤ÂÈ Ó· Û˘Óԉ‡ÂÙ·È ·fi ÙËÓ ·Ú¿ÏÏËÏ˷ڤ̂·ÛË ˘¤Ú ÙˆÓ ÏÈÁfiÙÂÚÔ Â˘ÓÔÔ˘Ì¤ÓˆÓ Î·È fi¯È ηْ ·Ó¿ÁÎË ÙˆÓ ·ÛıÂÓ¤ÛÙÂÚˆÓ ‹ ÙˆÓ ÊÙˆ¯fiÙÂÚˆÓ. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ‰ËÏ·‰‹ ÁÈ··ÔÌ¿ÎÚ˘ÓÛË ÙfiÛÔ ·fi ÙÔÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎfi ˆÊÂÏÈÌÈÛÌfi ÙˆÓ Û˘ÓÙËÚËÙÈÎÒÓ ·ÏÏ¿ Î·È ÓÂÔÊÈÏÂχıÂÚˆÓ ÔÈÎÔÓÔÌÔÏfiÁˆÓ, fiÛÔ Î·È ÙÔÓÂÍÈÛˆÙÈÛÌfi (egalitarianism) Ù˘ ·Ú·‰ÔÛȷ΋˜ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÙÈ΋˜ ıˆڛ·˜.
ŒÓ· ÂÓ‰ÂÈÎÙÈÎfi ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ÙˆÓ ÔÚ›ˆÓ ÙÔ˘ ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ‡ ˆÊÂÏÈÌÈÛÌÔ‡, Ù˘ ·ÔÙ˘¯›·˜ ÙÔ˘ ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ηıÒ˜ Î·È ¤Ó· ÂÓ ‰˘Ó¿ÌÂȉ›Ô ‰Ú¿Û˘ ÙÔ˘ ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ Ì›·˜ ÊÈÏÂχıÂÚ˘ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜, ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ·ÔÙÂϤÛÂÈ ÙÔ Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ Ù˘ ÂÔÓÔÌ·˙fiÌÂÓ˘«Ó¤·˜ ¤Ó‰ÂÈ·˜», ‰ËÏ·‰‹ ÂÎÂ›ÓˆÓ ÙˆÓ ÛÙÚˆÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ÛÙÂÚÔ‡ÓÙ·È fi¯È ÌfiÓÔ ÔÈÎÔÓÔÌÈο ·ÏÏ¿ Î·È Û˘Ì‚ÔÏÈο ·Á·ı¿, οÙÈ Ô˘ Ù· ηıÈÛÙ¿ÂÎÙfi˜ «Û˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜».[12] µÚ›ÛÎÔÓÙ·È ÂÎÙfi˜ ·ÁÔÚ¿˜ ÂÚÁ·Û›·˜ Î·È Û˘ÓÂÒ˜ ÂÎÙfi˜ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÚfiÓÔÈ·˜, ηıÒ˜ ÔÈ ÚÔÙÂÚ·ÈfiÙËÙ˜ ÙԢηıÔÚ›˙ÔÓÙ·È Û ÁÂÓÈΤ˜ ÁÚ·Ì̤˜ ·fi ÙËÓ ¤ÓÙ·ÛË/Û˘ÓÂÓÓfiËÛË ÎÂÊ·Ï·›Ô˘-ÂÚÁ·Û›·˜ Î·È ˆ˜ ÂÎ ÙÔ‡ÙÔ˘ ÛÙÂÚÔ‡ÓÙ·È ÔÚÁ·ÓˆÌ¤Ó˘ÂÎÚÔÛÒËÛ˘ Î·È ˘ÔÛÙ‹ÚÈ͢ ·fi ÙÔ Û˘Ó‰ÈηÏÈÛÙÈÎfi ΛÓËÌ·. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ¿ÙÔÌ· Ô˘ Û˘Óı¤ÙÔ˘Ó ÙȘ «ÌË-Ï›ÛÙ˜» Ù˘ Û˘ÁÎÂÎ·Ï˘Ì̤Ó˘ÊÙÒ¯ÂÈ·˜ ηıÒ˜ ‰ÂÓ Î·Ù·ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È ÛÙȘ ›ÛË̘ ÛÙ·ÙÈÛÙÈΤ˜.
™ÙȘ ̤Ú˜ Ì·˜, Ë Â˘ËÌÂÚ›· ÙÔ˘ ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ‡ Û˘ÓfiÏÔ˘ ÌÔÈ¿˙ÂÈ Û˘¯Ó¿ Ó· ÔÈÎÔ‰ÔÌÂ›Ù·È ¿Óˆ ÛÙ· ıÂ̤ÏÈ· Ù˘ ÂÚÈıˆÚÈÔÔ›ËÛ˘ ÌÂÁ¿ÏˆÓÙÌËÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ÏËı˘ÛÌÔ‡, ̤۷ ·fi ÙËÓ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÙˆÓ ÏÂÁfiÌÂÓˆÓ «ÎÔÈÓˆÓÈÒÓ ÙˆÓ 2/3». ∞fi ÙËÓ ·ÔÌfiÓˆÛË ÙˆÓ ·Ó¤ÚÁˆÓ ˘fi ÙÔηıÂÛÙÒ˜ ÙˆÓ ·ÛÊ˘ÎÙÈÎÒÓ Ú˘ıÌ›ÛÂˆÓ ÙˆÓ ·ÁÔÚÒÓ ÂÚÁ·Û›·˜ Î·È ÙˆÓ ·ÔÎÏÂÈÛÌfi ÙˆÓ ·ÏÏÔ‰·ÒÓ ·fi ÙÔ˘˜ ·˘ÛÙËÚÔ‡˜ ÌÂÙ·Ó·ÛÙ¢ÙÈÎÔ‡˜ÓfiÌÔ˘˜, ¤ˆ˜ ÙËÓ Î·Ù·‰›ÎË ÛÙË ÌÈ˙¤ÚÈ· ÙÔ˘ ·ÁÚÔÙÈÎÔ‡ ÏËı˘ÛÌÔ‡ ÙÔ˘ ∆Ú›ÙÔ˘ ∫fiÛÌÔ˘ ̤۷ ·fi ÙÔÓ ÂÚÈÔÚÈÛÌfi ÙÔ˘ ‰ÈÂıÓÔ‡˜ ÂÌÔÚ›Ô˘ ηÈÙËÓ ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ Ù˘ ∫ÔÈÓ‹˜ ∞ÁÚÔÙÈ΋˜ ¶ÔÏÈÙÈ΋˜ (∫∞¶), Û˘Ó·ÓÙԇ̠¤Ó· Û˘Ó¯Ҙ ‰È¢ڢÓfiÌÂÓÔ ˘Ô-ÚÔÏÂÙ·ÚÈ¿ÙÔ ·ÓıÚÒˆÓ Ô˘ÛÙÂÚÔ‡ÓÙ·È ÛÙÔȯÂÈÒ‰Ë ·ÙÔÌÈο ‰ÈηÈÒÌ·Ù· Î·È ÔÈÎÔÓÔÌÈΤ˜ ÂÏ¢ıÂڛ˜, ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÒÓÙ·˜ ÌÈ· ‚Ú·‰˘ÊÏÂÁ‹ ‚fiÌ‚· ÛÙ· ıÂ̤ÏÈ· Ù˘ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ Û˘ÓÔ¯‹˜.[13]
∏ ·Á›ˆÛË-ıÂÛÌÔı¤ÙËÛË Î·È Ë ·Ó··Ú·ÁˆÁ‹ Û¯¤ÛÂˆÓ ·ÓÈÛfiÙËÙ·˜, ̤۷ ·fi ‰ÈÔÈÎËÙÈΤ˜ Ú˘ıÌ›ÛÂȘ, Û ‚¿ÚÔ˜ ÙˆÓ ÏÈÁfiÙÂÚÔ Â˘ÓÔË̤ӈÓÛ˘ÓÈÛÙ¿ ·Ó›ÙÚÂÙË ·Ú·‚›·ÛË ·ÙÔÌÈÎÒÓ ‰ÈÎ·ÈˆÌ¿ÙˆÓ Î·È Ì¤ÁÈÛÙË ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ·‰ÈΛ·. ∏ ÂÓۈ̿وۋ ÙÔ˘˜ ·ÔÙÂÏ› ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ÛÙÔ›¯ËÌ·ÁÈ· ÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ¢ËÌÂÚ›·, ÙËÓ ·ÚÌÔÓÈ΋ Û˘Ó‡·ÚÍË Î·È ÙËÓ ‰ÈÂıÓ‹ ·ÛÊ¿ÏÂÈ· ÙÔÓ 21Ô ·ÈÒÓ·.
7. ∞ÓÙ› ∂ÈÏfiÁÔ˘
√ Sen Ì·˜ ˘ÂÓı˘Ì›˙ÂÈ Â‡ÛÙÔ¯· ˆ˜, ηÓ›˜ ̤¯ÚÈ Û‹ÌÂÚ· ‰ÂÓ Î·Ù¿ÊÂÚ ӷ Û˘Ó‰˘¿ÛÂÈ ÂÈÙ˘¯Ò˜ ¤ÛÙˆ ‰‡Ô ÂÎ ÙˆÓ ÚÔÙÂÚ·ÈÔÙ‹ÙˆÓ Ù˘ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋˜ ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·˜, Ù˘ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ ‰ÈηÈÔÛ‡Ó˘ Î·È ÙˆÓ ·ÙÔÌÈÎÒÓ ÂÏ¢ıÂÚÈÒÓ.[14] ∆Ô‡ÙÔ ·ÔÙÂÏ› ›Ûˆ˜ ÙËÓ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚËÚfiÎÏËÛË Ù˘ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ Î·È ÔÏÈÙÈ΋˜ ıˆڛ·˜ ÙÔÓ 21Ô ·ÈÒÓ·.
∏ ÌÂÙ¿‚·ÛË ·fi ÙÔ ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ ÛÙË ÎÔÈÓˆÓ›· Ù˘ ÚfiÓÔÈ·˜, ÙȘ ‚·ÛÈΤ˜ ηÙ¢ı‡ÓÛÂȘ ı· ÂÈÙÚ¤„ÂÈ - ÁÈ· Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÔ˘Ì ٷÏfiÁÈ· ÙÔ˘ Á¿ÏÏÔ˘ ÊÈÏÂχıÂÚÔ˘ ‰È·ÓÔËÙ‹ Guy Sorman - ÙË Û˘ÌÊÈÏ›ˆÛË Ù˘ ·Ó¿Ù˘Í˘ Ì ÙËÓ ·ÏÏËÏÂÁÁ‡Ë, ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÒÓÙ·˜ ÎÔÈÓˆÓ›Â˜Â˘ËÌÂÚ›·˜ Ô˘ ‰È·ÛÊ·Ï›˙Ô˘Ó (ηÈ) ÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ·ÍÈÔÚ¤ÂÈ· ÙˆÓ ÌÂÏÒÓ ÙÔ˘˜.
™˘Óı¤ÛÂȘ fiˆ˜ Ë ·Ú·¿Óˆ ›Ûˆ˜ Ó· Û˘Ì‚¿ÏÔ˘Ó Û ·˘Ùfi Ô˘ Ô Wilhelm Röpke, ÂÎ ÙˆÓ ıˆÚËÙÈÎÒÓ ÙÔ˘ ÌÂÙ·ÔÏÂÌÈÎÔ‡ Ù˘ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ÔÈÎÔÓÔÌ›·˜ Ù˘ ·ÁÔÚ¿˜, ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ˆ˜ ÙËÓ Û˘ÓÂÓÓfiËÛË ·Ó¿ÌÂÛ· Û ÊÈÏÂχıÂÚÔ˘˜ Î·È Û ÊÈÏÂχıÂÚÔ˘˜ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÙ¤˜.[15] ∫·È ›Ûˆ˜Î·ÙÔÚıÒÛÔ˘Ó Ó· ÚÔÛʤÚÔ˘Ó Ì›· Ú·ÏÈÛÙÈ΋ Ô˘ÙÔ›· (Giddens), fi¯È ÛÙË ‚¿ÛË ·ÚfiÛˆˆÓ ۯ‰›ˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ Ì˯·ÓÈ΋˜, ·ÏÏ¿ Ì›ÎÂÓÙÚÔ ÙËÓ Civitas Humana (Röpke).
* ∆Ô Î›ÌÂÓÔ ‚·Û›˙ÂÙ·È Û ÂÚ¢ÓËÙÈ΋ ÂÚÁ·Û›· Ô˘ ‰ËÌÔÛȇÙËΠÛÙËÓ ÈÛÙÔÛÂÏ›‰· ÙÔ˘ ∂ÚÁ·ÛÙËÚ›Ô˘ ∂˘Úˆ·˚΋˜ ∂ÓÔÔ›ËÛ˘ & ¶ÔÏÈÙÈ΋˜ÙÔ˘ ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ ∞ıËÓÒÓ http://eeep.pspa.uoa.gr <http://eeep.pspa.uoa.gr/ .
[9] Friedrich August Hayek, The Road to Serfdom (§ÔÓ‰›ÓÔ: Routledge, 2001 [1944]).[10]Amartya Sen, «An Insight into the purpose of prosperity», Financial Times, 20/9/2004, ÛÙÔ http://www.montana.edu/wwwpo/jj214/An insight into the
purpose of prosperity.doc.[11]John Rawls, £ÂˆÚ›· Ù˘ ¢ÈηÈÔÛ‡Ó˘, ∞ı‹Ó·, ¶fiÏȘ, 2001 [1971].[12]°È· ÌÈ· ‰ÈÂÍÔ‰È΋ Ú·ÁÌ¿Ù¢ÛË ÙÔ˘ ˙ËÙ‹Ì·ÙÔ˜ Ù˘ «Ó¤·˜ ¤Ó‰ÂÈ·˜» ¢Â˜: µ·ÛÈÏÈ΋ °ÂˆÚÁÈ¿‰Ô˘, «∆· ŸÚÈ· ÙÔ˘ ™˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜ Ù˘ ∫ÔÈÓˆÓÈ΋˜ ∞ÛÊ¿ÏÂÈ·˜ Î·È Ë “¡¤·
∞ÚˆÁ‹”- ÙÔ ˙‹ÙËÌ· Ù˘ ¤Ó‰ÂÈ·˜ ÛÙË ÊÈÏÂχıÂÚË ıˆڛ·», ÛÙÔ: ™˘ÓÙËÚËÙÈÛÌfi˜, ºÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi˜, ™ÔÛÈ·ÏÈÛÌfi˜ (∞ı‹Ó·: ∂ÛÙ›·, 1992), Û. 77-91.[13]∆¿Î˘ ª›¯·˜ & ¢ËÌ‹ÙÚ˘ ™Î¿ÏÎÔ˜, ºÈÏÂχıÂÚË ™ÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·, ∂Ï¿ÙË, ∞ı‹Ó·, 2005[14]Sen, ∏ ∞Ó¿Ù˘ÍË ˆ˜ ∂Ï¢ıÂÚ›·.[15]Wilhelm Röpke, Civitas Humana (§ÔÓ‰›ÓÔ: William Hodge and Company, Limited, 1948).
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα31
25Luke Martell - ¶·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË, ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Î·È ÎÔÛÌÔÔÏÈÙÈÛÌfi˜
∏ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË ¤¯ÂÈ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ ÔÏϤ˜ ÚÔÎÏ‹ÛÂȘ ÁÈ· ÙË Û‡Á¯ÚÔÓË ÔÏÈÙÈ΋. ∏ ·¿ÓÙËÛË ÔÏÏÒÓ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÒÓ ÛÙȘÚÔÎÏ‹ÛÂȘ ·˘Ù¤˜ ‹Ù·Ó Ë Â·Ó·ÙÔÔı¤ÙËÛË Ù˘ ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·˜ ÛÙÔ Î¤ÓÙÚÔ ÊÈÏÂχıÂÚˆÓ Î·È ÏÔ˘Ú·ÏÈÛÙÈÎÒÓ ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎˆÓ ıÂÛÌÒÓ ÌÂÙÚfiÔ Ù¤ÙÔÈÔ, ÒÛÙ ӷ ‰È¢ÎÔχÓÂÙ·È Ë Â›Ù¢ÍË ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈÎÒÓ ÛÙfi¯ˆÓ, fiˆ˜ Ë ÈÛfiÙËÙ· Î·È Ë ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ‰ÈηÈÔÛ‡ÓË.
°È·Ù› ·ÁÎfiÛÌÈ· ÔÏÈÙÈ΋;
°È·Ù› Ë ÚÔÛÔ¯‹ ¤¯ÂÈ ÛÙÚ·Ê› ÛÙÔ ·ÁÎfiÛÌÈÔ Â›Â‰Ô; ∆· ÎÚ¿ÙË ‰ÂÓ Â›Ó·È Ï¤ÔÓ Èηӿ Ó· ηıÔÚ›˙Ô˘Ó ÙȘ Ú¿ÍÂȘ ÙÔ˘˜ Î·È Ó· ÔÚ›˙Ô˘Ó·˘ÙfiÓÔÌ· ÙȘ ȉ¤Â˜ ÙÔ˘˜ ÁÈ· ‰ÈηÈÔÛ‡ÓË. ∂ÓÒ Ë ·Ú¤Ì‚·ÛË Â›Ù ·fi ¿ÏÏ· ÎÚ¿ÙË Â›Ù ·fi ·ÁÎfiÛÌÈÔ˘˜ ‰ÚÒÓÙ˜ ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÂÓfi˜ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÛÙÔ ·ÚÂÏıfiÓ ·ÔÎÏÂÈfiÙ·Ó, ÙÒÚ· ·Ô‰›‰ÂÙ·È ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ¤ÌÊ·ÛË Û ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈΤ˜ ȉ¤Â˜ ‰ÈηÈÔÛ‡Ó˘, fiˆ˜ Ù· ·ÓıÚÒÈÓ·‰ÈηÈÒÌ·Ù·. ∏ ·Ú¤Ì‚·ÛË ÛÙȘ ÂÛˆÙÂÚÈΤ˜ ˘Ôı¤ÛÂȘ ÂÓfi˜ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÛÙÔ fiÓÔÌ· Ù¤ÙÔÈˆÓ ·ÍÈÒÓ ıˆÚÂ›Ù·È Û˘¯Ó¿ ‰ÈηÈÔÏÔÁË̤ÓË, fiˆ˜ ÁÈ··Ú¿‰ÂÈÁÌ· Ë ÂÚ›ÙˆÛË ÙÔ˘ ∫ÔÛfi‚Ô˘ ‹ ÔÈ ·ÔÊ¿ÛÂȘ ÚÔ¿ÛÈÛ˘ ÙˆÓ ·ÓıÚÒÈÓˆÓ ‰ÈÎ·ÈˆÌ¿ÙˆÓ ·fi ÙÔ ¢ÈÂıÓ¤˜ ¶ÔÈÓÈÎfi ¢ÈηÛÙ‹ÚÈÔ.
√È ‰‡Ô ·ÁÎfiÛÌÈÔÈ fiÏÂÌÔÈ Î·È Ë Èı·ÓfiÙËÙ· ˘ÚËÓÈ΋˜ ηٷÛÙÚÔÊ‹˜ ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ „˘¯ÚÔ‡ ÔϤÌÔ˘ Ô‰‹ÁËÛ·Ó ÛÙËÓ ÂÈı˘Ì›· ÁÈ·‰ÈÂıÓ›˜ ıÂÛÌÔ‡˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Ê¤ÚÓÔ˘Ó Ù· ÎÚ¿ÙË ÈÔ ÎÔÓÙ¿ Ì ÛÎÔfi ÙËÓ ·ÔÊ˘Á‹ Ù¤ÙÔÈˆÓ ÂӉ¯fiÌÂÓˆÓ ÛÙÔ Ì¤ÏÏÔÓ. ™˘Ó·ÎfiÏÔ˘ı·, ÙÔÙ¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ „˘¯ÚÔ‡ ÔϤÌÔ˘ Ì·˜ Ô‰‹ÁËÛ ·fi ¤Ó· ‰ÈÔÏÈÎfi ÎfiÛÌÔ Û ¤Ó·Ó ÎfiÛÌÔ fiÔ˘ ÎÔÈÓÔ› ηÓfiÓ˜ Î·È ıÂÛÌÔ› Û fiÏÔ ÙÔ Ì‹ÎÔ˜ Î·È ÙÔÏ¿ÙÔ˜ Ù˘ Á˘ ›ӷÈ, ϤÔÓ, ÈÔ ÂÊÈÎÙÔ›.
∏ ÎÏÈÌ·ÙÈ΋ ·ÏÏ·Á‹, Ë ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ·ÏÏËÏÂÍ¿ÚÙËÛË, ÙÔ ¤ÁÎÏËÌ· Î·È ÙÔ ÂÌfiÚÈÔ Ó·ÚΈÙÈÎÒÓ, Ë ÙÚÔÌÔÎÚ·Ù›·, Ù· fiÏ· Ì·˙È΋˜ ηٷÛÙÚÔÊ‹˜,Ë ÊÙүȷ ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ Î·È ÔÈ ÁÂÓÔÎÙÔӛ˜ Î·È ÔÈ ·Ú·‚È¿ÛÂȘ ÙˆÓ ·ÓıÚˆ›ÓˆÓ ‰ÈÎ·ÈˆÌ¿ÙˆÓ Â›Ù ÚÔηÏÔ‡ÓÙ·È ·fi Û˘Ó‰˘·ÛÌÔ‡˜·ÁÎfiÛÌÈˆÓ ·Ú·ÁfiÓÙˆÓ Â›ÙÂ Â›Ó·È ‰ÈÂıÓ‹ ˙ËÙ‹Ì·Ù· ÁÈ· ÙËÓ Â›Ï˘ÛË ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ··ÈÙÂ›Ù·È ‰Ú¿ÛË Û ¤Ó· Û˘ÓÙÔÓÈṲ̂ÓÔ ·ÁÎfiÛÌÈÔÂ›Â‰Ô ‹ ‰ÈÂıÓ‹˜ ·Ú¤Ì‚·ÛË. ∞ÎfiÌ·, Ë ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ¤¯ÂÈ ‚ÂÏÙÈÒÛÂÈ ÙËÓ Ù‡¯Ë ÎÚ·ÙÒÓ fiˆ˜ Ë ∫›Ó· Î·È ËπÓ‰›·. ∆ËÓ ›‰È· ÛÙÈÁÌ‹ fï˜, ÂÚÈÔ¯¤˜, fiˆ˜ Ë ÀÔÛ·¯¿ÚÈ· ∞ÊÚÈ΋, ¤ÌÂÈÓ·Ó ÂÎÙfi˜ ÙÔ˘ ÙÚ¤ÓÔ˘ ·Ó¿Ù˘Í˘ ı¤ÙÔÓÙ·˜ ¤ÙÛÈ ÙËÓ ·Ó¿ÁÎË Â›ÙÂÔÈ ·ÔÎÏÂÈfiÌÂÓÔÈ Ó· ÚÔÛ·ÚÌÔÛÙÔ‡Ó Î·Ï‡ÙÂÚ· ÛÙËÓ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË, ›Ù ӷ ‚ÚÔ˘Ó Î¿ÔÈÔ ‰ÚfiÌÔ Ó· ÍÂʇÁÔ˘Ó ·fi ÙË ÊÙүȷ ÂÎÙfi˜ÙÔ˘ Ï·ÈÛ›Ô˘ Ù˘ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ˘ ‹, ÂÓ·ÏÏ·ÎÙÈο, Ë ·ÓÈÛfiÙËÙ· Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆÈÛÙ› ̤ۈ ıÂÛÌÒÓ ‰ÈÂıÓÔ‡˜ ·Ó·‰È·ÓÔÌ‹˜. ∂›Ó·È ‰Â·ÍÈÔÛËÌ›ˆÙÔ fiÙÈ Ë ·ÁÎfiÛÌÈ· ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· Î·È Ë ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ¢ÛË Ì·˜ ¤¯Ô˘Ó Ô‰ËÁ‹ÛÂÈ ÛÙËÓ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛË ÂÚÈÛÛÔÙ¤ÚˆÓ ˘ÂÚÂıÓÈÎÒÓÛÙÔȯ›ˆÓ Ù·˘ÙfiÙËÙ·˜ Ù· ÔÔ›· ‰‡Ó·ÓÙ·È Ó· ˘ÔÛÙËÚ›ÍÔ˘Ó Ù¤ÙÔÈÔ˘˜ ‰ÈÂıÓ›˜ ÔÏÈÙÈÎÔ‡˜ ıÂÛÌÔ‡˜.
∏ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË ıˆÚÂ›Ù·È fiÙÈ ¤¯ÂÈ ·Ó·ÁοÛÂÈ Ù· ÎÚ¿ÙË Ó· ÛÙÚ·ÊÔ‡Ó ÚÔ˜ ÌÈ· ÓÂÔÊÈÏÂχıÂÚË Î·Ù‡ı˘ÓÛË. √È΢‚ÂÚÓ‹ÛÂȘ ·ÓÙ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·È ÛÙÔ Î˘Ó‹ÁÈ ÚÔÛ¤Ï΢Û˘ ‰ÈÂıÓÒÓ ÎÂÊ·Ï·›ˆÓ ÌÂ Û˘Ó¤ÂȘ ÙËÓ ·ÒÏÂÈ· Ù˘ ·˘ÙÔÓÔÌ›·˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜·Ó·ÊÔÚÈο Ì ÙȘ ÔÏÈÙÈΤ˜ ÙÔ˘ Î·È ÙËÓ ·‡ÍËÛË Ù˘ ÂÈÚÚÔ‹˜ ÌË ÂÎÏÂÁÌ¤ÓˆÓ ÂÂÓ‰˘ÙÒÓ. √È ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈΤ˜ ÔÏÈÙÈΤ˜ ÁÈ· ÙËÊÔÚÔÏfiÁËÛË, ÙÔ ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜, ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· Ù˘ ÂÚÁ·Û›·˜ Î·È ÙˆÓ ÌÈÛıÒÓ ÂËÚ¿˙ÔÓÙ·È, ȉȷ›ÙÂÚ·, ·fi ÌÈ· Û‡ÁÎÏÈÛË ÚÔ˜ ÙÔηÙÒÙ·ÙÔ ‰˘Ó·Ùfi fiÚÈÔ. °È· ÙÔ˘˜ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ¿Ù˜ ·Ó¿ ÙËÓ ˘Ê‹ÏÈÔ ·˘Ùfi ¤¯ÂÈ ·Ô‰˘Ó·ÌÒÛÂÈ ÙÔ ¤ıÓÔ˜ ÎÚ¿ÙÔ˜ Î·È ÙÔ ¤¯ÂÈ Ô‰ËÁ‹ÛÂÈ ÛÂÚÔÙ¿ÛÂȘ ·Ï¿ Ú˘ıÌÈÛÙÈΤ˜ ·ÒÙÂÚÔ˜ ÛÎÔfi˜ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Â›Ó·È Ë Â›Ù¢ÍË Ù˘ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜ Û ¤Ó· ‰ÈÂıÓ¤˜ ›‰Ô.
[1] µÏ., ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, David Held, Global Covenant: The Social Democratic Alternative to the Washington Consensus ( Cambridge: Polity Press, 2004),Cosmopolitanism: A Defence (Cambridge: Polity Press, 2003) Î·È David Held, ‘∆Ô ÚfiÙ˘Ô Â›Ó·È ÔÈ ‚ÂÏÔ‡‰ÈÓ˜ ·ӷÛÙ¿ÛÂȘ, fi¯È Ô fiÏÂÌÔ˜ ÛÙÔ πÚ¿Î’, Re-public: Re-imagining Democracy ÛÙÔ http://www.re-public.gr/?p=25.
[2] µÏ., ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Ulirch Beck, Cosmopolitan Vision. (Cambridge: Polity Press, 2006) Î·È Ulrich Beck, ‘¢ÈηÈÒÌ·Ù·: ¶¤Ú· ·fi ÙÔÓ ÌÂıÔ‰ÔÏÔÁÈÎfi ÂıÓÈÎÈÛÌfi’,Re-public: Re-imagining Democracy ÛÙÔ http://www.re-public.gr/?p=169.
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
∏ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Ú¤ÂÈ Ó· ‰È·ÊÔÚÔÔÈËı› ·fi ÙȘ ηı·Ú¿ ÊÈÏÂχıÂÚ˜ ÚÔÛÂÁÁ›ÛÂȘ, fiˆ˜ Ú¤ÂÈ Î·È Ó· Ì¿ıÂÈ ·fi·˘Ù¤˜. ∂›Û˘ ÔÊ›ÏÂÈ Ó· ı˘Ì¿Ù·È ÙË ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Î·È ÙˆÓ ‰ÈÂıÓÒÓ ÌÔÚÊÒÓ ÔÏÈÙÈ΋˜, ·fi ÙȘ Ôԛ˜ Ï›ÂÈ Ë¤ÓÙÔÓË ÚÔÒıËÛË Ù˘ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ˘. ¶Ú¤ÂÈ Ó· ‰È·ÙËÚ‹ÛÂÈ Ï›ÁÔ ·fi ÙÔ ÛÎÂÙÈÎÈÛÌfi ÁÈ· ÙȘ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ˜ ÙÔ˘ ‰È·ÏfiÁÔ˘ÛÙ· ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈη ÊfiÚ· Î·È Ó· Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈ‹ÛÂÈ ÙË ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Î·È Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ Ù˘ Û‡ÁÎÚÔ˘Û˘.
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα32
26
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
°È· ÙËÓ Â›Ù¢ÍË ÙÔ˘ ·Ú·¿Óˆ ÛÙfi¯Ô˘, ÎÔÛÌÔÔϛ٘ fiˆ˜ Ô Ulrich Beck[1] Î·È Ô David Held,[2] ÚÔÙ›ÓÔ˘Ó ÙËÓ ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎˉËÌÔÎÚ·Ù›·. ∏ ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎË ‰ËÌÔÎÚ·Ù›· Â›Ó·È ·ÁÎfiÛÌÈ· ÏfiÁˆ ÙÔ˘ ÏÔ˘Ú·ÏÈÛÌÔ‡ ÙˆÓ Â‰›ˆÓ ‰Ú¿Û˘ ÙˆÓ ÂÌÏÂÎfiÌÂÓˆÓ ‰ÚÒÓÙˆÓ.∂›Ó·È ÂÍÈÛˆÙÈ΋, ÁÈ·Ù› ÔÈ ‰ÚÒÓÙ˜ Ì ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÛÙÔÓ ¤Íˆ ÎfiÛÌÔ ¤¯Ô˘Ó ›ÛË „‹ÊÔ ÛÙ· ÎÔÛÌÔÔÏÈÙÈο ÊfiÚ·. ∫·È Â›Ó·È ‰È·ÏÔÁÈÎ‹Î·È ÂÍÂÙ·ÛÙÈ΋ fiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÛÙȘ ‰È·‰Èηۛ˜ Ï‹„˘ ·ÔÊ¿ÛˆÓ. ∏ ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·, › ÙÔ˘ ·ÚfiÓÙÔ˜, ÔÚÁ·ÓÒÓÂÙ·È Û ÂıÓÈÎfi ›‰Ô, ÔÈÌÂÁ¿Ï˜ ·ÔÊ¿ÛÂȘ Ï·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È Û ·ÁÎfiÛÌÈÔ Â›Â‰Ô, fiÔ˘ ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ ÌÈÎÚfiÙÂÚÔ˘ ‚·ıÌÔ‡ ÏÔÁÔ‰ÔÛ›·. √ ÎÔÛÌÔÔÏÈÙÈÛÌfi˜, ÂÓ Ì¤ÚÂÈ,·ÔÛÎÔ› ÛÙËÓ ˘ÂÚÓ›ÎËÛË ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈÎÔ‡ ÂÏÏ›ÌÌ·ÙÔ˜ Î·È ÛÙËÓ Â·Ó·ÙÔÔı¤ÙËÛË Ù˘ ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·˜ ÛÙÔ Î¤ÓÙÚÔ ÙˆÓ ÂÍÂϛ͈ÓÎ·È ·ÔÊ¿ÛˆÓ. ∆Ô ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ‹‰Ë ˘¿Ú¯Ô˘Ó ‰ÈÂıÓ›˜ ΢‚ÂÚÓËÙÈΤ˜ ÔÚÁ·ÓÒÛÂȘ Î·È ‰ÈÂıÓ›˜ ÌË Î˘‚ÂÚÓËÙÈΤ˜ ÔÚÁ·ÓÒÛÂȘ (IGOs ηÈINGOs) ηıÈÛÙÔ‡Ó ÙËÓ ·ÁÎfiÛÌÈ· ÔÏÈÙÈ΋ ÌÈ· Ú·ÏÈÛÙÈ΋ Èı·ÓfiÙËÙ· ·Ú¿ ¤Ó· Ô˘ÙÔÈÎfi fiÓÂÈÚÔ.
°È·Ù› fi¯È ·ÁÎfiÛÌÈ· ÔÏÈÙÈ΋;
µÚ›ÛÎÔÓÙ·˜ ¯ÒÚÔ ÁÈ· ÙË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ÛÙÔ Â›Â‰Ô ÙˆÓ ·ÁÎfiÛÌÈˆÓ ÊÈÏÂχıÂÚˆÓ ıÂÛÌÒÓ Ê·›ÓÂÙ·È Ó· ¤¯ÂÈ Î¿ÔÈÔ ÓfiËÌ·. ¶ÚÔ˜ ÙÈfï˜ ÔÈ ·ÌÊÈ‚Ôϛ˜ ÂÚ› ÙÔ‡ÙÔ˘;
¶ÔÏÏ¿ ÔÈÎÔÓÔÌÈο ÊfiÚ· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡ÓÙ·È Î·È ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·È, ÂÓ Ì¤ÚÂÈ, ·fi ¤ıÓË ÎÚ¿ÙË, Ù· ÔÔ›· ÌÂٷʤÚÔ˘Ó Ù· Û˘ÁÎÚÔ˘fiÌÂÓ· Û˘ÌʤÚÔÓÙ¿ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ ·ÁÎfiÛÌÈ· ÔÏÈÙÈ΋ ÛÎËÓ‹ fiÛÔ Î·È ÛÙÔ ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎÔ ·›ÛıËÌ·. √È ·ÁÎfiÛÌȘ ·ÓÈÛfiÙËÙ˜ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÂıÓÒÓ-ÎÚ·ÙÒÓÌÂٷʤÚÔÓÙ·È Ì ·Ó¿ÏÔÁÔ ÙÚfiÔ ÛÙ· ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈη ÊfiÚ· Ù· ÔÔ›· ··ÚÙ›˙Ô˘Ó. ™·Ó ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·, ÔÈ ·ÁÎfiÛÌÈÔÈ ıÂÛÌÔ›, Â›Ó·È Èı·ÓfiÙÂÚÔÓ· ΢ÚÈ·Ú¯Ô‡ÓÙ·È ·fi ÙȘ ‰È·Ì¿¯Â˜ Î·È ÙËÓ ÂÈÎÚ¿ÙËÛË ÙˆÓ Û˘ÌÊÂÚfiÓÙˆÓ ÌÂÚÈÎÒÓ ¤Ó·ÓÙÈ ¿ÏψÓ, ·Ú¿ ·fi ÔÌÔʈӛ·. ∑ËÙ‹Ì·Ù· Ù· ÔÔ›·¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÔÓÙ·È ·fi ¤ÏÏÂÈ„Ë ÔÌÔʈӛ·˜ ›ӷÈ, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Ù· ˙ËÙ‹Ì·Ù· Ù˘ ÎÏÈÌ·ÙÈ΋˜ ·ÏÏ·Á‹˜, Ù˘ ÂͿψÛ˘ ÙˆÓ ˘ÚËÓÈÎÒÓfiψÓ, ÙˆÓ ·ÓıÚˆ›ÓˆÓ ‰ÈÎ·ÈˆÌ¿ÙˆÓ Î·È ÙÔ˘ ÂχıÂÚÔ˘ ÂÌÔÚ›Ô˘.[3]
√È ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎÔÈ ıÂÛÌÔ› ˘ÔÙ›ıÂÙ·È fiÙÈ Â›Ó·È ÂÍÈÛˆÙÈÎÔ›. ™ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· fï˜ ·˘Ùfi ‰ÂÓ Û˘Ì‚·›ÓÂÈ ·ÊÔ‡ ÔÚÈṲ̂ÓÔÈ ·fi ÙÔ˘˜Û˘ÌÌÂÙ¤¯ÔÓÙ˜ ¤¯Ô˘Ó ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ÂÍÔ˘Û›· Ë ÔÔ›· Â›Ó·È ·fiÚÚÔÈ· Ù˘ Û˘ÁÎÚÈÙÈο ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ˘ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋˜, ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋˜ Î·È ÔÏÈÙÈ΋˜Â͈ıÂÛÌÈ΋˜ ÙÔ˘˜ ‰‡Ó·Ì˘. √È Î˘Ú›·Ú¯Â˜ ·Í›Â˜ ÙÔ˘ ÎÔÛÌÔÔÏÈÙÈÛÌÔ‡ Î·È Ù˘ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ˘ Â›Ó·È Ë ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·, Ù· ·ÓıÚÒÈÓ·‰ÈηÈÒÌ·Ù·, Ô Î·ÈÙ·ÏÈÛÌfi˜ Î·È ÔÈ ÂχıÂÚ˜ ·ÁÔÚ¤˜. ∂›Ó·È fï˜ ÔÈ ¿ÎÚˆ˜ ÊÈÏÂχıÂÚ˜. ÂΉԯ¤˜ ·˘ÙÒÓ, ·ÓÙ› ÙˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ,ÛÔÛÈ·ÏÈÛÙÈÎÒÓ, ÔÈÎÔÓÔÌÈÎÒÓ ‹ Û˘ÏÏÔÁÈÎÒÓ È‰ÂÒÓ ÙˆÓ ‰ÈηȈ̿وÓ, Ù˘ ·Ó¿Ù˘Í˘ ‹ Ù˘ ÊÙүȷ˜, Ô˘ ΢ÚÈ·Ú¯Ô‡Ó. ∂ÓÒ Ï¤ÁÂÙ·È fiÙÈ ÔÈÂÓ ÏfiÁˆ ÓÂÔÊÈÏÂχıÂÚ˜ ÂΉԯ¤˜ ÙˆÓ ·ÍÈÒÓ ·˘ÙÒÓ Â›Ó·È ·ÁÎfiÛÌȘ, ÁÈ· ÙÔ˘˜ ·Ô‰¤ÎÙ˜ ÙÔ˘˜ ÚfiÎÂÈÙ·È, Ì¿ÏÏÔÓ, ÁÈ· ÚÔÛ¿ıÂÈ·ÂΉ˘ÙÈÎÔÔ›ËÛ˘.
∂ÈϤÔÓ, ‰ÂÓ Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ Ë ¢‡ÛË ·ÎÔÏÔ˘ı› ··Ú¤ÁÎÏÈÙ· ·˘Ù¤˜ ÙȘ ·Í›Â˜. ∏ ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ, ‰ÂÓ ÂȉÈÒÎÂÙ·È ÌÂ Û˘Ó¤ÂÈ· ·ÊÔ‡,ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÔÈ ∏¶∞ ‰ÂÓ ·Ó·ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó ÙË ÓÔÌÈÌfiÙËÙ· Ù˘ ÷̿˜, Ù˘ ÂÎÏÂÁ̤Ó˘ ·Ú¯‹˜ Ù˘ ¶·Ï·ÈÛÙ›Ó˘. ŸÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ Ù· ̤ÙÚ· Ô˘ÚÔ·ÙÔ˘Ó Ì¤Ûˆ ‰ÈÂıÓÒÓ ‰È·‰ÈηÛÈÒÓ ÁÈ· Ù· ·ÁÎfiÛÌÈ· ˙ËÙ‹Ì·Ù·, ·˘Ù¿ ÌÔÚÔ‡Ó, ÂӉ¯Ô̤ӈ˜, Ó· ·Ú·Î·ÌÊıÔ‡Ó ÂÊfiÛÔÓ ÔÏÏ¿ ‰ÂÓÂ›Ó·È ‰ÂÛÌ¢ÙÈο Î·È ‰ÂÓ ÚÔˆıÔ‡Ó Ù· ȉȷ›ÙÂÚ· Û˘ÌʤÚÔÓÙ· Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤ÓˆÓ ÂıÓÒÓ-ÎÚ·ÙÒÓ, fiˆ˜ ‰Â›¯ÓÂÈ Ë ÂÚ›ÙˆÛË Ù˘ ·ÚÔı˘Ì›·˜‰¤ÛÌ¢Û˘ ÙˆÓ ∏¶∞ ÛÙȘ ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛÂȘ ÁÈ· ÙȘ ÎÏÈÌ·ÙÈΤ˜ ·ÏÏ·Á¤˜. √È ‰ÈÂıÓ›˜ ·ÚÂÌ‚¿ÛÂȘ ÌÔÚ› Ó· ˘ÔÎÈÓËıÔ‡Ó ÈÔ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο·fi ‰È¿ÊÔÚÔ˘˜ ÁˆÛÙÚ·ÙËÁÈÎÔ‡˜ ·Ú¿ÁÔÓÙ˜, ·Ú¿ ·fi ÙË ÛÎÔÈ¿ Ù˘ ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈ΢ ‰ÈηÈÔÛ‡Ó˘. °È· ÔÈÔ ÏfiÁÔ ¤¯Ô˘Ì ·ÚÂÌ‚¿ÛÂȘÛÙÔ πÚ¿Î Î·È ÙÔ ∞ÊÁ·ÓÈÛÙ¿Ó Î·È fi¯È ÛÙÔ ™Ô˘‰¿Ó ‹ ÙË ƒÔ˘¿ÓÙ·;
™›ÁÔ˘Ú· ˘¿Ú¯ÂÈ ¤ÏÏÂÈ„Ë ÂÊ·ÚÌÔÁ‹˜ ÙˆÓ ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎˆÓ Î·È ·ÁÎfiÛÌÈˆÓ ·ÍÈÒÓ, fiˆ˜ ÙˆÓ ·ÓıÚˆ›ÓˆÓ ‰ÈηȈ̿وÓ, Ù˘ ÚÔÛÙ·Û›·˜ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜, ÙÔ˘ ÂχıÂÚÔ˘ ÂÌÔÚ›Ô˘ Î·È Ù˘ ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·˜. ¶·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù· Ù˘ ·Ú·¿Óˆ ¤ÏÏÂȄ˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÙÔ °ÎÔ˘·ÓÙ¿Ó·ÌÔ(Guantanamo Bay), Ë ·ÚÔı˘Ì›· ÙˆÓ ∏¶∞ Ó· Û˘ÌÌÂÙ¤¯Ô˘Ó ÛÙÔ ¢ÈÂıÓ¤˜ ¶ÔÈÓÈÎfi ¢ÈηÛÙ‹ÚÈÔ Î·È ÛÙȘ Û˘Ìʈӛ˜ ÁÈ· ÙËÓ ÎÏÈÌ·ÙÈ΋ ·ÏÏ·Á‹,Ô ÚÔÛٷ٢ÙÈÛÌfi˜ ÙˆÓ ∏¶∞ Î·È Ù˘ ∂∂, Ô ÚfiÏÔ˜ ÙˆÓ ¯ÚËÌ¿ÙˆÓ ÛÙȘ ∞ÌÂÚÈηÓÈΤ˜ ÂÎÏÔÁ¤˜ Î·È Ë ·Ú¿Î·Ì„Ë ÙÔ˘ √∏∂ ÛÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛËÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘ ÛÙÔ πÚ¿Î. √È ∏¶∞, Ë ËÁ¤Ùȉ· ‰‡Ó·ÌË ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘, Ê·›ÓÔÓÙ·È Úfiı˘Ì˜ Ó· ˘·ÎÔ‡ÛÔ˘Ó Û ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎÔ˘˜ ηÓfiÓ˜, ÂÎÙfi˜·fi fiÔ˘ ÙÔ˘˜ Û˘ÌʤÚÂÈ.
∏ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË, ÂӉ¯Ô̤ӈ˜, ÔÏÈÙÈο (ηıÒ˜ Î·È ÔÈÎÔÓÔÌÈο) Ó· ÌËÓ ÂӉ›ÎÓ˘Ù·È ÁÈ· ÙȘ ÊÙˆ¯fiÙÂÚ˜ ¯ÒÚ˜, ·ÊÔ‡ ÚÔÛٷهÂÈÙȘ ÏÔ˘ÛÈfiÙÂÚ˜ ¯ÒÚ˜ ·fi ÙÔÓ ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÌfi ÙˆÓ ·Ó·Ù˘ÛÛfiÌÂÓˆÓ. ÿÛˆ˜ Â›Ó·È ÚÔ˜ ÙÔ Û˘ÌʤÚÔÓ ÙˆÓ ÊÙˆ¯fiÙÂÚˆÓ ¯ˆÚÒÓ Ë ÂÓ Ì¤ÚË·ÂÌÏÔ΋ ÙÔ˘˜ ·fi ÙËÓ ·ÁÎfiÛÌÈ· ÔÏÈÙÈ΋ Î·È ÔÈÎÔÓÔÌ›· ̤ۈ Ù˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›·˜ ÂÚÈÊÂÚÂÈ·ÎÒÓ ÂÓÒÛÂˆÓ Î·È Ù˘ Ú·ÁÌ·ÙÔÔ›ËÛ˘ÂÚÈÊÂÚÂÈ·ÎÒÓ ÂÌÔÚÈÎÒÓ Û˘Ó·ÏÏ·ÁÒÓ. ªÔÚ› Ó· ¤¯Ô˘Ó ηχÙÂÚË Ù‡¯Ë Û «˘Ô-·ÁÎfiÛÌÈ·» (sub-global) ›‰· ÎÏ›ÓÔÓÙ·˜Û˘Ìʈӛ˜ ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ Î·È Ì ÎÚ¿ÙË ·ÚÔÌÔ›ˆÓ ÂȉÈÒÍÂˆÓ ·fi ÙÔ Ó· Û˘ÌÌÂÙ¤¯Ô˘Ó Ï‹Úˆ˜, ÔÈÎÔÓÔÌÈο Î·È ÔÏÈÙÈο, ÛÙËÓ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË.
[3] µÏ., ÌÈ· ÈÔ ·Ó·Ï˘ÙÈ΋ ·ÚÔ˘Û›·ÛË ÛÙÔ Luke Martell, ‘Global Inequality, Human Rights and Power: a critique of Ulrich Beck’ s cosmopolitanism’, Critical Sociology (˘fi ¤Î‰ÔÛË).
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα33
27∞Ó Ë ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË ‰ÂÓ ˘ÔÛοÙÂÈ ÙË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ÛÂ Â›Â‰Ô ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ÙfiÙÂ Ë ·ÁÎfiÛÌÈ· ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ÌÔÚ›ӷ ÌËÓ Â›Ó·È ÙfiÛÔ ··Ú·›ÙËÙË fiÛÔ Ê·›ÓÂÙ·È ·Ú¯Èο. À¿Ú¯Ô˘Ó ‰È·ÊÔÚ¤˜ ÛÙÔÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎfi ÔÏÈÙÈÛÌfi Î·È Ù· ÔÏÈÙÈο Û˘ÛÙ‹Ì·Ù· ÌÂٷ͇ ÙˆÓÎÚ·ÙÒÓ, ÔÈ Ôԛ˜ Ù· ηÙ¢ı‡ÓÔ˘Ó Û ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ÔÏÈÙÈΤ˜ ÚÔ˜ ›ÛÌ· Ù˘ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ˘. √È ™Î·Ó‰ÈÓ·‚ÈΤ˜ ¯ÒÚ˜ Î·È Ë °ÂÚÌ·Ó›·,ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ¤¯Ô˘Ó Û¯ÂÙÈο ˘„ËÏÔ‡˜ ÊfiÚÔ˘˜ Î·È ÂÎÙÂٷ̤ÓÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÚÔÓÔ›·˜, ·Ú’ fiÙÈ ‰ÚÔ˘Ó ÛÙÔ ›‰ÈÔ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔÈË̤ÓÔ Ï·›ÛÈÔ Ì¯ÒÚ˜ ÛÙȘ Ôԛ˜ ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÚfiÓÔÈ·˜ Â›Ó·È ·Ó‡·ÚÎÙÔ. √È Î˘‚ÂÚÓ‹ÛÂȘ Ù˘ §·ÙÈÓÈ΋˜ ∞ÌÂÚÈ΋˜ ¤¯Ô˘Ó ·ıÂÙ‹ÛÂÈ ÙȘ ˘Ô¯ÚÂÒÛÂȘ ÙÔ˘˜ Û‰¿ÓÂÈ· Î·È ¤¯Ô˘Ó ÚԂ› ÛÙËÓ ÂıÓÈÎÔÔ›ËÛË ÌÂÁ¿ÏˆÓ ÂÙ·ÈÚÈÒÓ ÛÙÔÓ ÙÔ̤· Ù˘ ÂÓ¤ÚÁÂÈ·˜, ·ÏÏ¿ ·Ú’ fiÏ· ·˘Ù¿ ÔÈ ÂÂÓ‰˘Ù¤˜ ‰È·ÙËÚÔ‡Ó ÙËÓÂÌÈÛÙÔÛ‡ÓË ÙÔ˘˜ Û ·˘Ù¤˜. ∏ Û‡ÁÎÏÈÛË fiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÙÔÓ ÏËıˆÚÈÛÌfi Î·È ÙÔ ¤ÏÏÂÈÌÌ· Â›Ó·È ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ·fi fi,ÙÈ ÛÙȘ ‰·¿Ó˜, ÙȘÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ ·ÚÔ¯¤˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÊfiÚÔ˘˜. ∆· ÂÎÏÔÁÈο ÛÒÌ·Ù·, ›Ûˆ˜, Ó· ·Ó·˙ËÙÔ‡Ó ·ÓÙÈÛÙ·ıÌÈÛÙÈΤ˜ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈΤ˜ ÔÏÈÙÈΤ˜ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ ÚfiÓÔÈ·˜ Î·È Âη›‰Â˘Û˘ ÁÈ· ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘˜ ·fi ÙȘ ÂÈÙÒÛÂȘ Ù˘ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ˘. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, Ì›· ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈ΋˘Ô‰ÔÌ‹ ÛÙËÓ ˘Á›·, ÙËÓ Âη›‰Â˘ÛË Î·È ÙÔ ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜, ÂӉ¯Ô̤ӈ˜, Ó· Â›Ó·È ÂÏ΢ÛÙÈ΋ ÛÙȘ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ, ·Ó ÙÔ˘˜ ·Ú¤¯ÂÈηχÙÂÚÔ ÂÚÁ·ÙÈÎfi ‰˘Ó·ÌÈÎfi Î·È ÌÂÈÒÓÂÈ ÙÔ ‰ÈÎfi ÙÔ˘˜ ÎfiÛÙÔ˜ ÛÙÔ˘˜ ·Ú·¿Óˆ ÙÔÌ›˜. ∆Ô ¤ıÓÔ˜ ÎÚ¿ÙÔ˜ ‰‡Ó·Ù·È Ó· ÂȉÈÒÎÂÈ ÙËÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ Ù˘ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋˜ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ˘ ηıÈÛÙÒÓÙ·˜ ÙÔ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ Û ·ÁÎfiÛÌÈÔ Â›Â‰Ô Ó·Ê·ÓÙ¿˙ÂÈ ÏÈÁfiÙÂÚÔ ··Ú·›ÙËÙÔ.
∫Ú¿ÙÔ˜, ™‡ÁÎÚÔ˘ÛË Î·È ¶ÔÏÈÙÈ΋ ∫¿Ùˆ ·fi ÙÔ ¶·ÁÎfiÛÌÈÔ ∂›Â‰Ô
À¿Ú¯ÂÈ, ÏÔÈfiÓ, ÚfiÏÔ˜ ÁÈ· ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜, ÙȘ Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÂȘ Î·È ÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ οو ·fi ÙÔ ·ÁÎfiÛÌÈÔ Â›Â‰Ô Ì ·ÒÙÂÚÔ ÛÎÔfi ÙËÓ Â›Ù¢ÍËÙˆÓ ÛÙfi¯ˆÓ Ù˘ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜, ηıÒ˜ Î·È ÙËÓ ·ÁÎfiÛÌÈ· ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎË Û˘˙‹ÙËÛË.
1. ∆· ŒıÓË- ÎÚ¿ÙË ¤¯Ô˘Ó ·ÎfiÌ· ÛËÌ·Û›·. À¿Ú¯Ô˘Ó ÂıÓÈΤ˜ ‰È·ÊÔÚ¤˜ ÛÙȘ ÔÏÈÙÈΤ˜ ÙˆÓ ÎÚ·ÙÒÓ Î·È ˘¿Ú¯ÂÈ ¯ÒÚÔ˜ ÁÈ· ÙËÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ÛÙÔ Â›Â‰Ô ÙÔ˘˜ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ∏ ÔÏÈÙÈ΋, ÏÔÈfiÓ, ÁÈ· ˙ËÙ‹Ì·Ù·, fiˆ˜ Ë ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ‰ÈηÈÔÛ‡ÓË Î·È Ù· ‰ÈηÈÒÌ·Ù·ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ó Ù· ¤ıÓË ÎÚ¿ÙË Î·È ·˘Ù¿ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó Ì›· ÂÓ·ÏÏ·ÎÙÈ΋ ÛÙËÓ ÎÔÛÌÔÔÏÈÙÈ΋ ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·.
2. ∆· ¤ıÓË ÎÚ¿ÙË ¯Ù›˙Ô˘Ó ÂÌfi‰È· ηٿ Ù˘ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ˘ Î·È Ù· ·ÓÙÈÙÈı¤ÌÂÓ· Û˘ÌʤÚÔÓÙ¿ ÙÔ˘˜ ˘ÔÛοÙÔ˘Ó ÙËÓ ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎˉËÌÔÎÚ·Ù›·. ∫· ·˘Ùfi Ì·˜ Ô‰ËÁ› Û ۇÁÎÚÔ˘ÛË, Ì¿ÏÏÔÓ, ·Ú¿ Û ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎË ÂÈÏÔÁ‹ Û ·ÁÎfiÛÌÈÔ Â›Â‰Ô. ∂›Ó·È ÛˆÛÙfi Ó·ÚÔÛ·Ó·ÙÔÏÈ˙fiÌ·ÛÙ Û ‰ÈÂıÓ›˜ ıÂÛÌÔ‡˜, ·ÏÏ¿ ·˘Ùfi, ÂӉ¯Ô̤ӈ˜, Ó· Ú¤ÂÈ Ó· Á›ÓÂÈ ÛÙË ‚¿ÛË ·ÓÙÈÙÈı¤ÌÂÓˆÓ Û˘ÌÊÂÚfiÓÙˆÓ, ·Ú¿ÂÛÎÂÌ̤ÓÔ˘ ÎÔÛÌÔÔÏÈÙÈÛÌÔ‡.
3. ªÈ· ÙÚ›ÙË ÂÓ·ÏÏ·ÎÙÈ΋ Â›Ó·È Ë ‰ÈÂıÓ‹˜ ÔÏÈÙÈ΋ οو ·fi ÙÔ ·ÁÎfiÛÌÈÔ Â›Â‰Ô. ∆· ÎÚ¿ÙË ÌÔÚ› Ó· Â›Ó·È Î·Ï‡ÙÂÚ· ÂÎÙfi˜ ÙÔ˘Ï·ÈÛ›Ô˘ Ù˘ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ˘, ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ ÂÈÚÚÔ‹˜ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÈÛ¯˘ÚÒÓ ·fi ·˘Ù¿ ÎÚ·ÙÒÓ ÂÓÙfi˜ ÙÔ˘ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔÈË̤ÓÔ˘Ï·ÈÛ›Ô˘. √È ‰ÚÒÓÙ˜ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· Û˘Ó¿ÙÔ˘Ó ‰ÈÂıÓ›˜, ÂÚÈÊÂÚÂȷΤ˜, ‰È·ÎÚ·ÙÈΤ˜ ‹ ÔÏ˘ÂıÓÈΤ˜ Û˘ÌÌ·¯›Â˜ Î·È ÂÌÔÚÈΤ˜Û˘Ìʈӛ˜ Ì ¿ÏÏ· ÎÚ¿ÙË Ì ٷ ÔÔ›· ¤¯Ô˘Ó ·ÚfiÌÔÈ· ȉÂÔÏÔÁ›· ‹ ÎÔÈÓ¿ Û˘ÌʤÚÔÓÙ·. √ Úfi‰ÚÔ˜ Ù˘ µÂÓÂ˙Ô˘¤Ï·˜ Chavez·Ó·ÁÓˆÚ›˙ÂÈ fiÙÈ Ë ÔÏÈÙÈ΋ Ú¤ÂÈ Ó· Â›Ó·È ‰ÈÂıÓ‹˜ Î·È ¤Ú·Ó ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. °ÓˆÚ›˙ÂÈ fï˜ ›Û˘ fiÙÈ ‚·Û›˙ÂÙ·È Î·È ÛÙ· ·ÓÙÈÙÈı¤ÌÂÓ·Û˘ÌʤÚÔÓÙ· ÌÂٷ͇ ÔÚÈÛÌ¤ÓˆÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ Û ·ÁÎfiÛÌÈÔ Â›Â‰Ô, ηıÒ˜ Î·È Û ÎÔÈÓ¿ Û˘ÌʤÚÔÓÙ· Ì ¿ÏÏ· ÎÚ¿ÙË Û ˘Ô- ·ÁÎfiÛÌÈÔ‰ÈÂıÓ¤˜ ›‰Ô.
∂›Ó·È ÔÚıfi Ó· ÚÔÛ·Ó·ÙÔÏÈÛÙԇ̠ÂÎ Ó¤Ô˘ ·fi ÙËÓ ÂıÓÈ΋ ÛÙËÓ ·ÁÎfiÛÌÈ· ÔÏÈÙÈ΋, ÁÈ·Ù› ÔÏÏ¿ ÛÔ‚·Ú¿ ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘ ›ӷȷÁÎfiÛÌÈ· Î·È ··ÈÙÔ‡Ó ·ÁÎfiÛÌÈÔ Û˘ÓÙÔÓÈÛÌfi. ∂›Û˘, Ì›· ·fiÂÈÚ· Ó· ÂÈÙ¢¯ıÔ‡Ó ÔÈ ÛÙfi¯ÔÈ Ù˘ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜ ̤ۈÊÈÏÂχıÂÚˆÓ ÔÏÈÙÈÎÒÓ ıÂÛÌÒÓ Û ·ÁÎfiÛÌÈÔ Â›Â‰Ô Ú¤ÂÈ Ó· ÂÈÎÚÔÙÂ›Ù·È Î·È ·˘Ùfi ÙÔ ¿ÚıÚÔ ‰ÂÓ ·ÔÙÂÏ› Âȯ›ÚËÌ· ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘.
¶¿Ú· Ù·‡Ù·, Â›Ó·È ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÁÈ· ÙË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Ó· ‰È·ÙËÚ› Î·È ÙËÓ ÎÚÈÙÈ΋ Ù˘ ÁÈ· ÙÔ ÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi. √ ÎÔÛÌÔÔÏÈÙÈÛÌfi˜ ÌÔÚ›ӷ Â›Ó·È Ôχ ÊÈÏÂχıÂÚÔ˜ ÛÙËÓ ·ÈÛÈÔ‰ÔÍ›· ÙÔ˘ ÁÈ· ÏÔ˘Ú·ÏÈÛÌfi Î·È ‰È¿ÏÔÁÔ Î·È ÙËÓ ·Ó·ÈÛıËÛ›· ÙÔ˘ ¤Ó·ÓÙÈ ÙˆÓ ·ÓÙÈÙÈı¤ÌÂÓˆÓ ˘ÏÈÎÒÓÔÈÎÔÓÔÌÈÎÒÓ Û˘ÌÊÂÚfiÓÙˆÓ Ù· ÔÔ›· ˘ÔÛοÙÔ˘Ó ÙËÓ ›‰È· ÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ Î·È ÙËÓ ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋ ÙÔ˘ ‚¿ÛË. ŸÙ·Ó ‰ÂȘ ·fi Ì›· ÛÔÛÈ·ÏÈÛÙÈ΋ÎÚÈÙÈ΋ ÔÙÈ΋ ÙȘ Èı·ÓfiÙËÙ˜ ÁÈ· ÌÈ· ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎË ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·, ¿ÏϘ ÌÔÚʤ˜ ÔÏÈÙÈ΋˜ Ê·›ÓÔÓÙ·È ÂÍ›ÛÔ˘ ‰˘Ó·Ù¤˜.
∏ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Ú¤ÂÈ Ó· ‰È·ÊÔÚÔÔÈËı› ·fi ÙȘ ηı·Ú¿ ÊÈÏÂχıÂÚ˜ ÚÔÛÂÁÁ›ÛÂȘ, fiˆ˜ Ú¤ÂÈ Î·È Ó· Ì¿ıÂÈ ·fi ·˘Ù¤˜. ∂›Û˘ÔÊ›ÏÂÈ Ó· ı˘Ì¿Ù·È ÙË ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Î·È ÙˆÓ ‰ÈÂıÓÒÓ ÌÔÚÊÒÓ ÔÏÈÙÈ΋˜, ·fi ÙȘ Ôԛ˜ Ï›ÂÈ Ë ¤ÓÙÔÓË ÚÔÒıËÛË Ù˘·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ˘. ¶Ú¤ÂÈ Ó· ‰È·ÙËÚ‹ÛÂÈ Ï›ÁÔ ·fi ÙÔ ÛÎÂÙÈÎÈÛÌfi ÁÈ· ÙȘ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ˜ ÙÔ˘ ‰È·ÏfiÁÔ˘ ÛÙ· ÎÔÛÌÔÔÏÈÙÈο ÊfiÚ· Î·È Ó·Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈ‹ÛÂÈ ÙË ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Î·È Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ Ù˘ Û‡ÁÎÚÔ˘Û˘.re
-pub
lic: r
e-im
agin
ing
dem
ocra
cy w
ww
.re
-pu
bli
c.g
r
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα34
28
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
René Cuperus- √È ·Á›‰Â˜ Ù˘ ÔÏ˘ÔÏÈÙÈÛÌÈÎfiÙËÙ·˜
√ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˜ ΛӉ˘ÓÔ˜ ÁÈ· ÙË Û‡Á¯ÚÔÓË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Â›Ó·È Ë Î·Ù¿ÚÚ¢ÛË ÙˆÓ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈÎÒÓ ÎÔÌÌ¿ÙˆÓ, Ë ‰È¿Û·Û‹ ÙÔ˘˜ÛÙÔ Â›Â‰Ô ÙˆÓ „ËÊÔÊfiÚˆÓ ˘fi ÙËÓ Â›ıÂÛË ÙÔ˘ Ï·˚ÎÈÛÌÔ‡.
∞˘Ùfi Ô˘ ‰È·Î˘‚‡ÂÙ·È Â›Ó·È Ô Î·Ù·ÎÂÚÌ·ÙÈÛÌfi˜ ÙÔ˘ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈÎÔ‡ ÂÎÏÔÁÈÎÔ‡ ÛÒÌ·ÙÔ˜ Û ‰˘Ô ÛÙÚ·Ùfi‰·: ¤Ó· Û¯›ÛÌ· ÌÂٷ͇ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ/ÊÈÏÂχıÂÚˆÓ ·Î·‰ËÌ·˚ÎÒÓ Â·ÁÁÂÏÌ·ÙÈÒÓ Î·È ·Ú·‰ÔÛÈ·ÎÒÓ Û˘Ó‰ÈηÏÈÛÙÒÓ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÒÓ-¤Ó· Û¯›ÛÌ· ÌÂٷ͇ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Î·È ÏÈÁfiÙÂÚÔ ÌÔÚʈ̤ӈÓ, ÌÂٷ͇ ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎˆÓ Î·È ÂıÓÈÎÈÛÙÈÎÒÓ ‹ ÊÈÏÂχıÂÚˆÓ Î·È ·˘Ù·Ú¯ÈÎÒÓ ÚÔÛ·Ó·ÙÔÏÈÛÌÒÓ.ªÈ· ‰È·›ÚÂÛË Ô˘ ·ÂÈÎÔÓ›˙ÂÈ ÙÔÓ Î·Ù·ÎÂÚÌ·ÙÈÛÌfi ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi Ù˘ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ Ù˘ Â˘Úˆ·˚΋˜ ÌÂÛ·›·˜ Ù¿Í˘ ÁÂÓÈο, Ô˘ ›ӷȷÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÙˆÓ ÈÛ¯˘ÚÒÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ Ù˘ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ˘, Ù˘ Ì·˙È΋˜ ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ¢Û˘, Ù˘ ÂÍ·ÙÔÌ›Î¢Û˘ Î·È Ù˘ ÌÂÙ·‚ÈÔÌ˯·ÓÈ΋˜,‚·ÛÈṲ̂Ó˘ ÛÙË ÁÓÒÛË, ÔÈÎÔÓÔÌ›·˜.
∆· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ÙˆÓ ÎÂÓÙÚÒˆÓ ÎÔÌÌ¿ÙˆÓ Â›Ó·È pars pro toto, Ô Î·ıÚ¤ÊÙ˘ ·˘Ù‹˜ Ù˘ ηٿÛÙ·Û˘. √È È¤ÛÂȘ ‰È·›ÚÂÛ˘ ηÈηٷÎÂÚÌ·ÙÈÛÌÔ‡ ÛÙ· ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈο ÎfiÌÌ·Ù· Â›Ó·È È¤ÛÂȘ Ô˘ ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È ·fi ÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi Ù˘ ÎÔÈÓˆÓ›·˜. ªÈ· Èı·Ó‹ ‰È¿Û·ÛË‹ Û¯›ÛÌ· Ù˘ Â˘Úˆ·˚΋˜ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜ ÌÔÚ› Ó· ÚÔÔȈӛ˙ÂÙ·È ÙËÓ ÚÔ·Ó·ÊÂÚfiÌÂÓË ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ‰È¿Û·ÛË. ∞˘Ùfi Ô˘ ˘Ê›ÛٷٷÈ›ıÂÛË Â›Ó·È Ë ÎÔÈÓˆÓÈ΋ Û˘ÓÔ¯‹ Î·È Ë ·ÏÏËÏÂÁÁ‡Ë, Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó Ù· ıÂ̤ÏÈ· Î·È ÙÔ˘˜ ÛÙ˘ÏÔ‚¿Ù˜ Ù˘ Â˘Úˆ·˚΋˜ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜.∏ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ÔÚ›˙ÂÙ·È Â‰Ò ˆ˜ Ô Û˘Ó·ÛÈÛÌfi˜, Ô Û˘Ó‰ÂÙÈÎfi˜ ·Ú¿ÁÔÓÙ·˜ ÌÂٷ͇ ÚÔÓÔÌÈÔ‡¯ˆÓ Î·È ÌË ÚÔÓÔÌÈÔ‡¯ˆÓ, ÌÂٷ͇·ÓÒÙÂÚ˘ Î·È Î·ÙÒÙÂÚ˘ ÌÂÛ·›·˜ Ù¿Í˘. ™˘ÓÂÒ˜, Ë ÌÂÁ¿ÏË ÚfiÎÏËÛË ÁÈ· ÙË Û‡Á¯ÚÔÓË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Â›Ó·È Ë ·ÔÙÚÔ‹ Ù˘ ÂÍfi‰Ô˘ÙˆÓ ‘ÂÚÁ·ÙÒÓ ·fi Ù· ÂÚÁ·ÙÈο ÎfiÌÌ·Ù·’ (die letzte Arbeiter aus die Arbeiterparteien), ˘fi ÙËÓ ÈÛ¯˘Ú‹ ·ÂÈÏ‹ ÙÔ˘ Ï·˚ÎÈÛÌÔ‡, ÙfiÛÔ Ù˘·ÚÈÛÙÂÚ‹˜ fiÛÔ Î·È Ù˘ ‰ÂÍÈ¿˜ Ù¤Ú˘Á·˜.
∏ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ÚfiÎÏËÛË ÁÈ· ÙËÓ Â˘Úˆ·˚΋ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Â›Ó·È Ô Ï·˚ÎÈÛÌfi˜, Ô Ï·˚ÎÈÛÌfi˜ Ù˘ ‰ÂÍÈ¿˜ ‹ Î·È Ù˘ ·ÎÚÔ‰ÂÍÈ¿˜, Î·È ÔÏ·˚ÎÈÛÌfi˜ Ù˘ ·ÚÈÛÙÂÚ¿˜. ∏ Â˘Úˆ·˚΋ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Ú¤ÂÈ Ó· Â›Ó·È ÛÎÏËÚ‹ Ì ÙÔÓ Ï·˚ÎÈÛÌfi Î·È ÛÎÏËÚ‹ Ì ٷ ·›ÙÈ· ÙÔ˘ Ï·˚ÎÈÛÌÔ‡.√ Ï·˚ÎÈÛÌfi˜ Â›Ó·È ÌÈ· ¤ÓÓÔÈ· ‰ÈÚfiÛˆË. √ Ï·˚ÎÈÛÌfi˜ Â›Ó·È ¤Ó· ÂÈΛӉ˘ÓÔ ÔÏÈÙÈÎfi ›‰Ô˜, Ì ·Ó·ÊÔÚ¤˜ ÛÙÔ Ì·‡ÚÔ ·ÚÂÏıfiÓ ÙË˜Â˘Úˆ·˚΋˜ ÈÛÙÔÚ›·˜. √ Ï·˚ÎÈÛÌfi˜ ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË, Û ·ÓÙ›ıÂÛË Ì ÙËÓ ·ÌÂÚÈηÓÈ΋ ·Ú¿‰ÔÛË ÙÔ˘ Ï·˚ÎÈÛÌÔ‡, Â›Ó·È ÏÈÁfiÙÂÚÔ ‹ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÛ˘Ó‰Â‰Â̤ÓÔ˜ Ì ÙÔÓ Ê·ÛÈÛÌfi Î·È ÙÔ Ó·˙ÈÛÌfi, ÙȘ ·ıÔÏÔÁ›Â˜ Ù˘ ‘ʈӋ˜ ÙˆÓ Ì·˙ÒÓ’.
∞ÏÏ¿ Ô Ï·˚ÎÈÛÌfi˜, ÎÈ ·˘Ù‹ Â›Ó·È Ë ¿ÏÏË fi„Ë ÙÔ˘ ÓÔÌ›ÛÌ·ÙÔ˜, ÌÔÚ› ›Û˘ Ó· ·ÔÙÂÏ› ÌÈ· ıÂÌÈÙ‹ ÚÔÂȉÔÔ›ËÛË ÂÓ¿ÓÙÈ· ÛÙËÓÙ¯ÓÔÎÚ·ÙÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋, ÂÓ¿ÓÙÈ· ÛÙËÓ ÚÔηٿÏË„Ë Ù˘ ·Î·‰ËÌ·˚΋˜ ÌÂÛ·›·˜ Ù¿Í˘ ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜, ÂÓ¿ÓÙÈ· Û Ӥ˜ ·ÓÈÛfiÙËÙÂ˜Î·È ÛÙȘ ·ÔÙ˘¯›Â˜ Ù˘ ·ÓÙÈÚÔÛˆÂ˘ÙÈ΋˜ ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·˜. ª’ ·˘Ù‹ ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· ÙÔ˘ fiÚÔ˘, Ô Ï·˚ÎÈÛÌfi˜ ‰ÂÓ Ú¤ÂÈ ÔÙ¤ Ó· ‰·ÈÌÔÓÔÔÈÂ›Ù·È Î·ÈÓ· ˘ÔÙÈÌ¿Ù·È.
√ Ï·˚ÎÈÛÌfi˜ ÌÔÚ› Ó· ‰Ú· ˆ˜ Û‹Ì· ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘ Ô˘ ‰Â›¯ÓÂÈ ÌÈ· ˘¿Ú¯Ô˘Û· ‹ ÂÂÚ¯fiÌÂÓË ÎÚ›ÛË. ∆¤ÙÔȘ ÎÚ›ÛÂȘ ÌÔÚ› Ó· Â›Ó·È ÌÈ· ÎÚ›ÛË·ÓÙÈÚÔÛÒ¢Û˘ ηÈ/‹ ÌÈ· ÂÈÎÔÈÓˆÓȷ΋ ·ÔÙ˘¯›· ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÂÏ›Ù Î·È ÙˆÓ ÎÔÈÓÒÓ ·ÓıÚÒˆÓ Ô˘ Á›ÓÂÙ·È Ï·˚΋ ÂͤÁÂÚÛË Î·¯˘Ô„›·˜Î·È ‰˘Û·Ú¤ÛÎÂÈ·˜. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, Ô Ï·˚ÎÈÛÌfi˜ ·ÔÙÂÏ› ÂÊÈ¿ÏÙË ÁÈ· ÙË ÌÂÙÚÈÔ·ı‹ ÌÂÙ·ÚÚ˘ıÌÈÛÙÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋ Ù˘ ÎÂÓÙÚÔ·ÚÈÛÙÂÚ¿˜, ÁÈ· ÙÔÓÔÏÈÙÈÎfi Û˘Ó·ÛÈÛÌfi ÌÂٷ͇ ÏÈÁfiÙÂÚÔ Î·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÂȉÈÎÂ˘Ì¤ÓˆÓ, ÏÈÁfiÙÂÚÔ ‹ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÌÔÚʈ̤ӈÓ.
∏ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ÚfiÎÏËÛË ÁÈ· ÙËÓ Â˘Úˆ·˚΋ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Â›Ó·È Ô Ï·˚ÎÈÛÌfi˜, ›Ù ·Ó ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È ·fi ÙËÓ ‰ÂÍÈ¿, ÙËÓ·ÎÚÔ‰ÂÍÈ¿, ‹ ·ÎfiÌ· Î·È ·fi ÙËÓ ·ÚÈÛÙÂÚ¿. ∏ Â˘Úˆ·˚΋ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· Ú¤ÂÈ Ó· Â›Ó·È ÛÎÏËÚ‹ Ì ÙÔÓ Ï·˚ÎÈÛÌfi ·ÏÏ¿Î·È ÛÎÏËÚ‹ Ì ٷ ·›ÙÈ¿ ÙÔ˘. ∏ ÚfiÛÊ·ÙË ÂÚȤÙÂÈ· Ù˘ √ÏÏ·Ó‰›·˜ ·ÔÙÂÏ› ÌÈ· ÈÛ¯˘Ú‹ ¤Ó‰ÂÈÍË ÁÈ· ÙÔ Ù›ÌËÌ· Ô˘ Ú¤ÂÈ Ó·ÏËÚÒÛÔ˘Ì ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÙÔ˘ Ï·˚ÎÈÛÌÔ‡: Â›Ó·È Ë ÂÁηٿÏÂÈ„Ë Ù˘ ¤ÓÓÔÈ·˜ Ù˘ ÔÏ˘ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜. ∏ÂÈÏÔÁ‹ Â›Ó·È ÛÎÏËÚ‹, ·ÏÏ¿ ÓÔÌ›˙ˆ fiÙÈ Ë ¤ÓÓÔÈ· Ù˘ ÔÏ˘ÔÏÈÙÈÛÌÈÎfiÙËÙ·˜ ¤¯ÂÈ Î·È Û˘Ó¯›˙ÂÈ Ó· ÚÔηÏ› ÔÏÏ¿ ‰ÂÈÓ¿ ηÈÛ‡Á¯˘ÛË, ÙfiÛÔ ÛÙÔ˘˜ ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ˜ fiÛÔ Î·È ÛÙÔ˘˜ Ôϛ٘ ÙˆÓ ¯ˆÚÒÓ ˘Ô‰Ô¯‹˜.
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα35
29√ Ï·˚ÎÈÛÌfi˜ Â›Ó·È ÌÈ· ‚·ıÈ¿, ıÂÌÂÏȷ΋ ·ÓÙ›‰Ú·ÛË ÛÙȘ ÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ ÂÍÂÏ›ÍÂȘ, Û ÌÈ· ÂӉ¯fiÌÂÓË Ó¤· Ê¿ÛË Ù˘ ÂÎÛ˘Á¯ÚÔÓÈÛÙÈ΋˜‰È·‰Èηۛ·˜: ÛÙËÓ ¤Ï¢ÛË ÌÈ·˜ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔÈË̤Ó˘, ÌÂÙ·‚ÈÔÌ˯·ÓÈ΋˜, ÔÏ˘ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜.
√ Ï·˚ÎÈÛÌfi˜ Â›Ó·È ÌÈ· ·ÔÛÙÚÔÊ‹ Û ۯ¤ÛË Ì ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· fiÙÈ ÙÔ Ì¤ÏÏÔÓ ı· Â›Ó·È ¤Ó· ÌÂÙ·-ÂıÓÈÎfi, ·ÁÎÔÛÌÈÔÔÈË̤ÓÔ, ÔÏ˘ÔÏÈÙÈÛÌÈÎfi̤ÏÏÔÓ, ‚·ÛÈṲ̂ÓÔ ÛÙËÓ Â˘ÂÏÈÍ›· Î·È ÙË ‰˘Ó·ÌÈ΋ Ù˘ ·ÁÔÚ¿˜. ∏ ·ÔÛÙÚÔÊ‹ ·˘Ù‹ Á›ÓÂÙ·È ·ÎfiÌË ÈÔ ·ÓÙȉڷÛÙÈ΋ ηıÒ˜ Û˘¯Ó¿ ÙÔÚÔ·Ó·ÊÂÚfiÌÂÓÔ Ì¤ÏÏÔÓ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÙ·È ˆ˜ Ë ÌfiÓË ÂÓ·ÏÏ·ÎÙÈ΋ χÛË: TINA: There Is No Alternative (¢ÂÓ À¿Ú¯ÂÈ ∂Ó·ÏÏ·ÎÙÈ΋ §‡ÛË).∞˘Ùfi Â›Ó·È ÙÔ ÌfiÓÔ Èı·Ófi ̤ÏÏÔÓ, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ ¯ÒÚ˜ fiˆ˜ Ë °ÂÚÌ·Ó›·, Ë ¢·Ó›· ‹ Ë ∂˘ÚÒË ÁÂÓÈο Ó· ÌÔÚ¤ÛÔ˘Ó Ó· ÂÈ‚ÈÒÛÔ˘Ó ÛÙÔÓ¤Ô ·ÁÎfiÛÌÈÔ ÎfiÛÌÔ.
™ÙË ‰È·‰Èηۛ· ÌÂÙ·ÚÚ‡ıÌÈÛ˘ Î·È ÚÔÛ·ÚÌÔÁ‹˜ ÛÙË Ó¤· ·ÁÎfiÛÌÈ· Ù¿ÍË, Û˘Ó¤‚Ë ÌÈ· ıÂÌÂÏȷ΋ ηٿÚÚ¢ÛË Ù˘ ÂÌÈÛÙÔÛ‡Ó˘ ·Ó¿ÌÂÛ·ÛÙȘ ÂÏ›Ù Î·È ÙÔÓ ÁÂÓÈÎfi ÏËı˘ÛÌfi, Ô˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ› ¤Ó· ·fiÙÔÌÔ Û¯›ÛÌ· ÌÂٷ͇ ÓÈÎËÙÒÓ Î·È ËÙÙËÌ¤ÓˆÓ ÙÔ˘ Ó¤Ô˘ ÂÎÛ˘Á¯ÚÔÓÈÛÌÔ‡, ¤Ó·Û¯›ÛÌ· ÌÂٷ͇ ·ÈÛÈfi‰ÔÍˆÓ Î·È ··ÈÛÈfi‰ÔÍˆÓ ÁÈ· ÙÔ Ì¤ÏÏÔÓ.
ªÈ· Ó¤· ‰È·¯ˆÚÈÛÙÈ΋ ÁÚ·ÌÌ‹ ‰È·ÁÚ¿ÊÂÙ·È ÌÂٷ͇ ‰˘Ô ÔÌ¿‰ˆÓ: ÂÎÂ›ÓˆÓ Ô˘ ·ÁηÏÈ¿˙Ô˘Ó ÙÔ Ì¤ÏÏÔÓ Î·È ÂÎÂ›ÓˆÓ Ô˘ ÊÔ‚Ô‡ÓÙ·È ÙÔ̤ÏÏÔÓ, ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ Ô˘ ÈÛÙÂ‡Ô˘Ó fiÙÈ Ô Ó¤Ô˜ ÎfiÛÌÔ˜ ‰ÂÓ ÂÈÊ˘Ï¿ÛÛÂÈ Ù›ÔÙ· ηÏfi ÁÈ’ ·˘ÙÔ‡˜ Î·È ÓÈÒıÔ˘Ó ÚÔ‰Ô̤ÓÔÈ ·fi ÙËÓ‘ÔÏÈÙÈ΋ Âϛْ. ∞˘Ùfi ·ÊÔÚ¿ ÙfiÛÔ ¤Ó· ÔÏÈÙÈÛÌÈÎÔ-ÔÏÈÙÈÎfi Û¯›ÛÌ· fiÛÔ Î·È ÌÈ· ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ-ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ Ù·ÍÈ΋ ‰È·›ÚÂÛË. ™Ù· ‰ÂÍÈ¿, ·˘Ù‹ ËÓ¤· ‰È·¯ˆÚÈÛÙÈ΋ ÁÚ·ÌÌ‹ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ› ‡ÊÔÚÔ ¤‰·ÊÔ˜ ÁÈ· ‰ÂÍÈ¿, Ï·˚ΛÛÙÈη ÎfiÌÌ·Ù·, Ô˘ Â›Ó·È ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ÌÂÙ·Ó·ÛÙÒÓ. ™Ù· ·ÚÈÛÙÂÚ¿,·ÔÙÂÏ› ÙË ‚¿ÛË ÁÈ· ÈÔ ·Ú·‰ÔÛȷο ‹ ·ÚÈÛÙÂÚ¿ Ï·˚ΛÛÙÈη ÎfiÌÌ·Ù·. ∂ÈϤÔÓ, Ù· Â˘Úˆ·˚ο ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈο ÎfiÌÌ·Ù· ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È·ÓÙÈ̤و· Ì ¤Ó· ˘·ÚÍÈ·Îfi ˙‹ÙËÌ·, ηıÒ˜ Î·È ÔÈ ‰˘Ô ·˘Ù¤˜ Ù¿ÛÂȘ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÛÙÔ ÂÎÏÔÁÈÎfi ÙÔ˘˜ ÛÒÌ·.
∏ ‰È·‰Èηۛ· ÔÈÎÔÓÔÌÈÎÔ‡ Î·È ÔÏÈÙÈÛÌÈÎÔ‡ ÂÎÛ˘Á¯ÚÔÓÈÛÌÔ‡ ηٷϋÁÂÈ Û ÌÈ· Ó¤· ÎÔÈÓˆÓÈ΋ fiψÛË ÌÂٷ͇ ÓÈÎËÙÒÓ Î·È ËÙÙË̤ӈÓ. √ÈÌÂÁ¿Ï˜ ÔÈÎÔÓÔÌÈΤ˜ ·ÏÏ·Á¤˜, ÛÂ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi Ì ÙËÓ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË Î·È ÙȘ Ӥ˜ Ù¯ÓÔÏÔÁ›Â˜, ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó ÙËÓ ›‰È· ›‰Ú·ÛË Û fiÏÔ˘˜.∞ÓÙ›ıÂÙ·, ηٷϋÁÔ˘Ó ÛÙËÓ ·Ó·‰È·ÓÔÌ‹ ÙˆÓ Â˘Î·ÈÚÈÒÓ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹˜ Î·È ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÂÈÙ˘¯›Â˜ Î·È ·ÒÏÂȘ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ‰È¿ÊÔÚÔ˘˜Û˘ÌÌÂÙ¤¯ÔÓÙ˜. ∆Ô Â›Â‰Ô Ù˘ Âη›‰Â˘Û˘, ÂȉÈÎfiÙÂÚ·, ÚÔηıÔÚ›˙ÂÈ ÙȘ ¢ηÈڛ˜ ˙ˆ‹˜ ÙˆÓ ·ÙfïÓ, ÙËÓ ÂÌÈÛÙÔÛ‡ÓË ÙÔ˘˜ ÛÙËÓÔÏÈÙÈ΋ Î·È ÙÔ˘˜ ‰ËÌfiÛÈÔ˘˜ ıÂÛÌÔ‡˜ Î·È ÙȘ ÌÂÏÏÔÓÙÈΤ˜ ÚÔÛ‰Ô˘ ÙÔ˘˜.
∂›Ó·È ‚·ıÈ¿ Ë ÂÔ›ıËÛ‹ ÌÔ˘ fiÙÈ ÔÈ ÚÔԉ¢ÙÈÎÔ› ¤¯Ô˘Ó ηı‹ÎÔÓ, Ì·ÎÚÔÚfiıÂÛÌ·, Ó· ÔÈÎÔ‰ÔÌ‹ÛÔ˘Ó ÌÈ· ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË Û˘ÏÏÔÁÈÎfiÙËÙ·,ÂÌÔÙÈṲ̂ÓË ·fi ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ·ÏÏËÏÂÁÁ‡Ë Î·È ÎÔÈÓÔ‡˜ ÛÙfi¯Ô˘˜ Î·È Ì¤ıÔ‰Ô. ∞˘Ù‹ Ë ·ÏÏËÏÂÁÁ‡Ë Î·È Ë ·›ÛıËÛË ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ fiÙÈ ·Ó‹ÎÔ˘ÓÎ¿Ô˘, ·˘Ù‹ Ë Á¤Ê˘Ú· ÌÂٷ͇ ÔÏÈÙÈÛÌÒÓ Î·È ÂıÓÈÎÒÓ ÔÌ¿‰ˆÓ, ‰ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó· ÚÔˆıÂ›Ù·È ÛÙÔ fiÓÔÌ· Ù˘ ÍÂÂÚ·Ṳ̂Ó˘ Î·È ·ÊÂÏÔ‡˜ÔÏÈÙÈ΋˜ ÔÚıfiÙËÙ·˜, ·ÏÏ¿ ÂÂȉ‹ ·ÔÙÂÏ› ÙÔÓ ÌfiÓÔ ÙÚfiÔ ÁÈ· Ó· ‰È·ÙËÚËı› οÔÈ· ÌÔÚÊ‹ ÚfiÓÔÈ·˜. ∏ ÈÛÙÔÚÈ΋ ·ÔÛÙÔÏ‹ Ù˘ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜ Â›Ó·È Ó· ·ÓÂÎÎÈÓ‹ÛÂÈ ÙË ‰È·‰Èηۛ· ¯ÂÈڷʤÙËÛ˘. ¢ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ ¿ÏÏÔ˜ ÙÚfiÔ˜.
∆Ô Ù›ÌËÌ· ÁÈ’ ·˘Ù¿ Ù· ¢ÁÂÓÈο ȉÂÒ‰Ë Î·È ÊÈÏÔ‰Ô͛˜ Â›Ó·È Ë ÂÁηٿÏÂÈ„Ë Ù˘ ¤ÓÓÔÈ·˜ Ù˘ ÔÏ˘ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜. ∂›Ó·È ÌÈ· ÛÎÏËÚ‹ÂÈÏÔÁ‹, ·ÏÏ¿ ÓÔÌ›˙ˆ fiÙÈ Ë ¤ÓÓÔÈ· Ù˘ ÔÏ˘ÔÏÈÙÈÛÌÈÎfiÙËÙ·˜ ¤¯ÂÈ ÚÔηϤÛÂÈ ÔÏÏ¿ ‰ÂÈÓ¿ Î·È Û‡Á¯˘ÛË, ÙfiÛÔ ÛÙÔ˘˜ ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ˜ fiÛÔ Î·ÈÛÙÔ˘˜ Ôϛ٘ ÙˆÓ ¯ˆÚÒÓ ˘Ô‰Ô¯‹˜- fiˆ˜, ÂȉÈÎfiÙÂÚ·, ÛÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË Ù˘ √ÏÏ·Ó‰›·˜. ∆Ô ÚfiÁÚ·ÌÌ· ÁÈ· ÙËÓ ‘¤Ӊ˘ÛË ÛÙ˯ÂÈڷʤÙËÛË’, ÛÙÔ ÔÔ›Ô ·Ó·Ê¤ÚıËη ÚÔËÁÔ˘Ì¤Óˆ˜, ¤¯ÂÈ ÛÔ‚·Ú¤˜ Èı·ÓfiÙËÙ˜ ˘ÏÔÔ›ËÛ˘ ÌfiÓÔ Â¿Ó ˘¿ÚÍÂÈ ÌÈ· ‚·ÛÈ΋ ‘·ÓÙ·ÏÏ·Á‹’ÌÂٷ͇ ÌÂÙ·Ó·ÛÙÒÓ Î·È ÓÙfiȈÓ- Ï‹Ú˘ Î·È ¤ÓÙÈÌÔ˜ ÚÔÛ·Ó·ÙÔÏÈÛÌfi˜ ÚÔ˜ ÙË ¯ÒÚ· ˘Ô‰Ô¯‹˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ˜, ·fi ÙË ÌÈ· ÏÂ˘Ú¿,Î·È ·Ô‰Ô¯‹ ÂÓfi˜ ÔÏ˘ÂıÓÈÎÔ‡ Î·È ÔÏ˘ıÚËÛ΢ÙÈÎÔ‡ ̤ÏÏÔÓÙÔ˜ ·fi ÙË ¯ÒÚ· ˘Ô‰Ô¯‹˜. ™Â ¤Ó· Ù¤ÙÔÈÔ ÂӉ¯fiÌÂÓÔ, fï˜, ·ÓÙÈÙ›ıÂÓÙ·ÈÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ˘¤ÚÌ·¯ÔÈ Ù˘ ÔÏ˘ÔÏÈÙÈÛÌÈÎfiÙËÙ·˜.
™˘ÓÂÒ˜, ÛÙË ÌÂÙ¿ ÙÔ Fortuyn √ÏÏ·Ó‰›·, ÛËÌÂÈÒÓÂÙ·È ÌÈ· ÚÈ˙È΋ ·ÏÏ·Á‹ Ù·ÎÙÈ΋˜, ·fi ÙËÓ ÂȉÔÙÔ‡ÌÂÓË ÔÏ˘ÔÏÈÙÈÛÌÈÎfiÙËÙ· ÛÙËÓ˘Ô¯ÚˆÙÈ΋ ÂÓۈ̿وÛË Î·È Ù· ̤ÙÚ· ÁÈ· ‘˘ËÎÔfiÙËÙ·’ (ÁÏÒÛÛ· Î·È ÛÙÔȯÂÈÒ‰Ë ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋ Âη›‰Â˘ÛË), Ì ·Ó·‰ÚÔÌÈ΋ ÈÛ¯‡ ÁÈ· ÙÔ˘˜‘·Ï·ÈfiÙÂÚÔ˘˜’- ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ˜ Ù˘ ÚÒÙ˘ ÁÂÓÈ¿˜ Ô˘ ˙Ô˘Ó Â‰Ò Ôχ ηÈÚfi.[1]
™‡Ìʈӷ Ì ÙȘ ÂӉ›ÍÂȘ, ı· ˘¿ÚÍÂÈ ·ÎfiÌË ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ÂÓۈ̿وÛË Î·È ˘Ô¯ÚˆÙÈ΋ Û˘Ó‡·ÚÍË ÙˆÓ ÓÙfiÈˆÓ Ì ÙÔ˘˜ ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ˜ÌfiÓÈÌÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜. ∆· ÚfiÙ˘· ‰È·¯ˆÚÈÛÌÔ‡ ÛÙËÓ Âη›‰Â˘ÛË (Ë √ÏÏ·Ó‰›· ÂÊ·ÚÌfi˙ÂÈ ·Ú·‰ÔÛȷο ÙË ıÚËÛ΢ÙÈ΋ Âη›‰Â˘ÛË Î·ÈÛ˘ÓÂÒ˜ ¤¯ÂÈ ÈÛÏ·ÌÈο Û¯ÔÏ›·), ÛÙË ÛÙ¤Á·ÛË Î·È ÙȘ ÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ ·ʤ˜ ÚÔηÏÔ‡Ó ·˘Í·ÓfiÌÂÓË ·ÓËÛ˘¯›· Û ÂÚÈÔ¯¤˜ fiÔ˘ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó Ó· ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÔÛÔÛÙ¿ ·ÓÂÚÁ›·˜ οو ÙÔ˘ ̤ÛÔ˘ fiÚÔ˘, ·Ô˘Û›Â˜ ·fi Ù· Û¯ÔÏ›· Î·È ÂÁÎÏËÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·. √È ÛÙ·ÙÈÛÙÈΤ˜ ·˘Ù¤˜‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Ó ·ÎfiÌË ÂÚÈÛÛfiÙÂÚË ¤ÓÙ·ÛË ÌÂٷ͇ ·ÏÏËÏÂÁÁ‡Ë˜ Î·È ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfiÙËÙ·˜ Î·È ÛÙË ıˆڛ· ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ·ÂÈÏ‹ ÁÈ· ÙË ‚ȈÛÈÌfiÙËÙ·
[1] µÏ. René Cuperus, ‘From Polder Model to Postmodern Populism. Five Explanations for the ‘’Fortuyn Revolt’’ in the Netherlands’, ÛÙÔ R. Cuperus, K. Duffek, J.Kandel (Â.), The Challenge of Diversity. European Social Democracy Facing Migration, Integration and Multiculturalism, Forum Scholars for European SocialDemocracy/StudienVerlag, 2003, ÛÛ. 276-301. ¢Â›Ù ·ÎfiÌ· ÙÔ Rinke van den Brink, In de greep van de angst. De Europese sociaal-democratie en hetrechtspopulisme (Houtekiet, 2005).
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα36
30
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
ÙÔ˘ Â˘Úˆ·˚ÎÔ‡ ÚfiÙ˘Ô˘ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÚfiÓÔÈ·˜, Ì ÙËÓ Â˘·›ÛıËÙË ÈÛÔÚÚÔ›· ÙÔ˘ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙËÓ ÔÚÈ˙fiÓÙÈ· Î·È ÙËÓ Î¿ıÂÙË ·ÏÏËÏÂÁÁ‡Ë.[2]∞ÎfiÌË ÎÈ Ë ÈÛÏ·ÌÈ΋ ÊÔÓÙ·ÌÂÓÙ·ÏÈÛÙÈ΋ ÙÚÔÌÔÎÚ·Ù›· ÌÔÚ› Ó· ¤¯ÂÈ ÌÈ· ·Ú¿ÏÔÁË ıÂÙÈ΋ ·ÚÂÓ¤ÚÁÂÈ·: fiÙÈ ÁÈ· ÏfiÁÔ˘˜ ÎÚ·ÙÈ΋˜ ·ÛÊ¿ÏÂÈ·˜Î·È ·ÛÊ¿ÏÂÈ·˜ ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ, ˘¿Ú¯Ô˘Ó ·˘Í·ÓfiÌÂÓ˜ ÂÎÎÏ‹ÛÂȘ ÁÈ· ·ÌÔÈ‚·›· ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË Î·È Û˘ÓÂÚÁ·Û›· ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÎÔÈÓÔÙ‹ÙˆÓ ÙˆÓÌÂÙ·Ó·ÛÙÒÓ Î·È ÙÔ˘ ÁËÁÂÓÔ‡˜ ÏËı˘ÛÌÔ‡.[3]
∂Ó Û˘ÓÙÔÌ›·, Â›Ó·È fiÏÔ Î·È ÈÔ Â›ÁÔÓ Ó· ˘¿ÚÍÂÈ ÌÈ· ›ıÂÛË Î·Ù¿ ÙÔ˘ ‰È·¯ˆÚÈÛÌÔ‡, ηٿ Ù˘ Û˘Ì‚›ˆÛ˘ Ï¿ÙË Ì ϿÙË, ηٿ ÙˆÓ¯ˆÚÈÛÙÒÓ ·Ú¿ÏÏËÏˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÒÓ, ·Ê‹ÓÔÓÙ·˜ ·Î¤Ú·ÈË ÙËÓ ‘ÔÏ˘ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋ ÎÔÈÓˆÓ›·’ ÛÙËÓ È‰ÈˆÙÈ΋ ÛÊ·›Ú· (fiÛÔ Â›Ó·È Û˘Ì‚·Ù‹ Ì ÙÔ˘˜ÓfiÌÔ˘˜ Ù˘ Û˘ÓÙ·ÁÌ·ÙÈ΋˜ ÊÈÏÂχıÂÚ˘ ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·˜), ·ÏÏ¿ ·Ó·˙ËÙÒÓÙ·˜ ÂÂÈÁfiÓÙˆ˜ ÙÚfiÔ˘˜ Ó· Û˘Ó‰˘·ÛÙ› Ë ÂıÓÈ΋ Î·È ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfiÙËÙ· Ì ÌÈ· ÎÔÈÓ‹ ÂıÓÈ΋ Ù·˘ÙfiÙËÙ·. ∆Ô ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ÂÚÒÙËÌ· Û ÔÏfiÎÏËÚË ÙË ÛËÌÂÚÈÓ‹ ∂˘ÚÒË Â›Ó·È Ò˜ ÌÔÚÔ‡Ó ÔÈÏÂÈÔ„Ëʛ˜ Ó· ÂÎÊÚ¿˙Ô˘Ó ÙȘ ÙÔÈΤ˜ Î·È ÂıÓÈΤ˜ ÙÔ˘˜ Ù·˘ÙfiÙËÙ˜ ¯ˆÚ›˜ Ó· ·ÔÍÂÓÒÓÔ˘Ó ÙȘ ÌÂÈÔ„Ëʛ˜; ¶Ò˜ ÌÔÚÔ‡Ó ÔÈ ‘·¤Íˆ’ Ó··ÈÛı¿ÓÔÓÙ·È Û·Ó ÛÙÔ Û›ÙÈ ÙÔ˘˜, ¯ˆÚ›˜ Ó· οÓÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ‘̤۷’ Ó· ÓÈÒıÔ˘Ó Í¤ÓÔÈ ÛÙÔ ›‰ÈÔ ÙÔ˘˜ ÙÔ Û›ÙÈ;[4]
À¿Ú¯ÂÈ ÌÈ· ·˘Í·ÓfiÌÂÓË ·Ó¿ÁÎË ÁÈ· ÌÈ· ÂÓÔÔÈËÙÈ΋, ÁÂÊ˘ÚÔÔÈfi ÂıÓÈ΋ Ù·˘ÙfiÙËÙ·, ÁÈ· ¤Ó· ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ‘∂Ì›˜’. ∞˘Ùfi ··ÈÙÂ›Ù·È ÁÈ· ÙÔӑηıËÛ˘¯·ÛÌfi Ù˘ ÏÂÈÔ„ËÊ›·˜’[5] Î·È ÁÈ· ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ·Ô‰Ô¯‹ Î·È ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓÈ΋ Î·È ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ÂÈÙ˘¯›· ÙˆÓ ÌÂÙ·Ó·ÛÙÒÓ. ¶Ò˜ÌÔÚÔ‡Ó ÔÈ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ¯ÒÚ˜ Ó· ÈÛ¯˘Ú›˙ÔÓÙ·È fiÙÈ ‰È·Ê¤ÚÔ˘Ó ·fi ÙËÓ ÂÌÂÈÚ›· Ù˘ ÈÛÙÔÚÈ΋˜ ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ¢Û˘, fiˆ˜ ÙˆÓ ∏ӈ̤ӈӶÔÏÈÙÂÈÒÓ Ù˘ ∞ÌÂÚÈ΋˜, fiÔ˘ Ë ÔÌڤϷ Ù˘ ·ÌÂÚÈηÓÈ΋˜ (ÔÏÈÙÈÎÔ-ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋˜) Ù·˘ÙfiÙËÙ·˜ ·ÔÙÂÏ› ÚÔ··ÈÙÔ‡ÌÂÓÔ ÁÈ· ÂÈÙ˘¯‹ÂÓۈ̿وÛË ÎÈ fiÔ˘ Ô ·ÙÚȈÙÈÛÌfi˜ ·Ú¿ÁÂÈ ÙËÓ ·›ÛıËÛË fiÙÈ ·Ó‹ÎÂȘ Î¿Ô˘ ‰È·Ì¤ÛÔ˘ Ù˘ ÂıÓÈ΋˜ Î·È ÔÏÈÙÈÛÙÈ΋˜ ÎÏËÚÔÓÔÌÈ¿˜;
π‰ˆÌ¤ÓË ¤ÙÛÈ, Ë ¤ÓÓÔÈ· Ù˘ ÂıÓÈ΋˜ Ù·˘ÙfiÙËÙ·˜ ˆ˜ ˘ÔηٿÛÙ·ÙÔ Ù˘ ÔÏ˘ÔÏÈÙÈÛÌÈÎfiÙËÙ·˜, ÌÔÚ› Ó· Â›Ó·È Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· Úfi‚ÏËÌ· ηÈχÛË. ∂›Ó·È ¤Ó·˜ ÂÈΛӉ˘ÓÔ˜ fiÚÔ˜ ÛÙËÓ ÎÏÂÈÛÙ‹, ÍÂÓÔÊÔ‚È΋, ÂıÓÔÎÂÓÙÚÈ΋ ÂΉԯ‹ ÙÔ˘, ·ÏÏ¿ ÛÙËÓ ·ÓÔȯً, ·ÓÂÎÙÈ΋ ÂΉԯ‹- fiˆ˜ ËÔÏÏ·Ó‰È΋- ÌÔÚ› Ó· ÚÔˆı‹ÛÂÈ ÌÈ· ˘ÂÚÂıÓÈ΋ ÎÔÈÓfiÙËÙ·, ·ÏÏËÏÂÁÁ‡Ë Î·È ÎÔÈÓˆÓÈ΋, ·ÓÂÍ·Úًو˜ ¯ÚÒÌ·ÙÔ˜, Û˘ÓÔ¯‹.
∏ ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ¢ÛË Ôχ ÂȉÈÎÂ˘Ì¤ÓÔ˘ ÂÚÁ·ÙÈÎÔ‡ ‰˘Ó·ÌÈÎÔ‡, fiˆ˜ ÛÙÔ ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎÔ §ÔÓ‰›ÓÔ, Â›Ó·È ‚·ÛÈ΋ ÁÈ· ÌÈ· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈ΋ ÔÈÎÔÓÔÌ›·fiˆ˜ Ë ÔÏÏ·Ó‰È΋, ·ÏÏ¿ ÁÈ· Ó· ¤¯ÂÈ (¿ÏÈ) ÌÈ· ¢Ú›· ‰ËÌfiÛÈ· ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍË Ú¤ÂÈ Ó· Á›ÓÔ˘ÌÂ, Ú¿ÁÌ·ÙÈ, Û·Ê›˜ ÁÈ· ÙÔ ÙÈ Â›Ó·È Î·È ÙÈ ‰ÂÓÂ›Ó·È Ë ÂÓۈ̿وÛË – ÁÈ· Ù· fiÚÈ·, Ù· ‰ÈηÈÒÌ·Ù· Î·È ÙȘ ˘Ô¯ÚÂÒÛÂȘ Ù˘ ‘˘ËÎÔfiÙËÙ·˜ ÙÔ˘ Û˘ÌÔÏ›ÙË’ Î·È Ë ‰È·‰Èηۛ· Ó· Û˘ÓÙÔÓÈÛ̠ٛ·˘Ùfi Ô˘ Ë ÌÂÁ¿ÏË ÏÂÈÔÓfiÙËÙ· ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ Ù˘ ¯ÒÚ·˜ ˘Ô‰Ô¯‹˜ ıˆÚ› ‰›Î·ÈÔ, ÔÏÈÙÈṲ̂ÓÔ Î·È ÏÔÁÈÎfi. √ ÙÂÏÈÎfi˜ ÛÙfi¯Ô˜ ÌÔÚ›οÏÏÈÛÙ· Ó· Â›Ó·È Ë ‘·ÊÔÌÔ›ˆÛË Ì ‰È·Ù‹ÚËÛË Ù˘ ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋˜ Ù·˘ÙfiÙËÙ·˜’[6] - ‘ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ˜ ÌÈÎÙ‹˜ ÂıÓÈÎfiÙËÙ·˜’, Ô˘ ϤÂÈ Ô ÏfiÁÔ˜, fiˆ˜‰Â›¯ÓÂÈ Ë ÂÌÂÈÚ›· ÙˆÓ ∏ÓˆÌ¤ÓˆÓ ¶ÔÏÈÙÂÈÒÓ Ù˘ ∞ÌÂÚÈ΋˜.[7] ªÂ ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›·, ·˘Ùfi Â›Ó·È Ôχ ¢ÎÔÏfiÙÂÚÔ ÛÙÔ ∏ӈ̤ÓÔ µ·Û›ÏÂÈÔ, ÌÂÙËÓ Ù·˘ÙfiÙËÙ·-ÔÌڤϷ Ù˘ ‘‚ÚÂÙ·ÓÈÎfiÙËÙ·˜’ Ô˘ ¤¯ÂÈ Ó· οÓÂÈ ÙfiÛÔ Ì ÙËÓ ∫ÔÈÓÔÔÏÈÙ›· fiÛÔ Î·È Ì ÙÔÓ ·ÁÁÏfiʈÓÔ ÎfiÛÌÔ, ·Ú¿ Û¯ÒÚ˜ fiˆ˜ Ë √ÏÏ·Ó‰›·, Ë ¢·Ó›· ‹ Ë °ÂÚÌ·Ó›·![8]
∏ √ÏÏ·Ó‰›· Â›Ó·È ˘Ô¯Úˆ̤ÓË ÏfiÁˆ Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜ Ù˘ (√ÏÔη‡ÙˆÌ·, ··ÚÙ¯¿ÈÓÙ) Ó· Â›Ó·È ÌÈ· ·ÓÔȯً, ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎË, ÌË –Ê˘ÏÂÙÈ΋ÎÔÈÓˆÓ›·- ηٿ ÚÔÙ›ÌËÛË, fï˜ ¯ˆÚ›˜ Ó· ‚·Û›˙ÂÙ·È Û ÎÏÂÈÛÙ¤˜ ÂıÓÈΤ˜ ·Ú·‰ÔÛȷΤ˜ ÎÔÈÓfiÙËÙ˜, ·ÏÏ¿ ÛÙËÓ ·ÙÔÌÈ΋ ˘ËÎÔfiÙËÙ·, Ô˘‰ÂÓ Ï·Ì‚¿ÓÂÈ ˘fi„Ë ÙËÓ ÂıÓfiÙËÙ· Î·È ÙË ıÚËÛΛ·. À¿Ú¯ÂÈ ÌÈ· ÌË-Ê˘ÏÂÙÈ΋ ·ÓÙ›ÏË„Ë Ù˘ ÂıÓÈ΋˜ Ù·˘ÙfiÙËÙ·˜ ÛÙËÓ √ÏÏ·Ó‰›·- ÔÈ ∞ÊÚÔ-√ÏÏ·Ó‰Ô› ·fi ÙȘ ÚÒËÓ ·ÔÈ˘ (™Ô˘ÚÈӷ̤˙ÔÈ, ∞ÓÙÈÏϤ˙ÔÈ) ›ӷÈ, Û˘Ó‹ıˆ˜, ηϿ ÂÓۈ̷و̤ÓÔÈ. ∆· Ú¿ÁÌ·Ù· Â›Ó·È ÈÔ ‰‡ÛÎÔÏ· ÌÂÙÔÓ ÏËı˘ÛÌfi ÙÔ˘ ÂÓfi˜ ÂηÙÔÌÌ˘Ú›Ô˘ ªÔ˘ÛÔ˘ÏÌ¿ÓˆÓ, ΢ڛˆ˜ ª·ÚÔÎÈÓÒÓ Î·È ∆Ô‡ÚΈÓ, Ë Ï‹Ú˘ ÂÓۈ̿وÛË ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ·ÎfiÌË ÔÏÔÎÏËÚˆı›- ΢ڛˆ˜ ÏfiÁˆ Ù˘ ‚·ÛÈ˙fiÌÂÓ˘ ÛÙÔ Á¿ÌÔ ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ¢Û˘ Î·È ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜. √È ÔÌ¿‰Â˜ ·˘Ù¤˜ ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·ÈÛ˘¯Ó¿ ·fi ·Ú·‰ÔÛȷΤ˜ ·ÁÚÔÙÈΤ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ì ¢ڇ ÔÏÈÙÈÛÙÈÎfi Î·È ıÚËÛ΢ÙÈÎfi ¯¿ÛÌ· ·Ó¿ÌÂÛ· Û ·˘Ù¤˜ Î·È ÙËÓ ÚÔԉ¢ÙÈ΋-ÊÈÏÂχıÂÚË ÎÔ˘ÏÙÔ‡Ú· Ù˘ √ÏÏ·Ó‰›·˜ (ÔÈ ¤Ú¢Ó˜ ‰Â›¯ÓÔ˘Ó fiÙÈ ÍÂÓÔÊÔ‚Èο Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù· ÛÙËÓ √ÏÏ·Ó‰›· ¤¯Ô˘Ó ÔÈ ·ÓÒÙÂÚ˘ ÌfiÚʈÛ˘Á˘Ó·›Î˜ Î·È ÔÈ ÔÌÔÊ˘ÏfiÊÈÏÔÈ, Ô˘ ÊÔ‚Ô‡ÓÙ·È ÙËÓ ¤ÏÏÂÈ„Ë ·ÓÂÎÙÈÎfiÙËÙ·˜ Î·È ÙȘ ‰È·ÎÚ›ÛÂȘ ÙˆÓ ÌÔ˘ÛÔ˘ÏÌ¿ÓˆÓ ÌÂÙ·Ó·ÛÙÒÓ).
∏ ÔÏ˘ÔÏÈÙÈÛÌfiÙËÙ· ÌÔÚ› Ó· ıˆÚËı› ·ÎfiÌË Î·È È‰ÂÔÏÔÁ›· ÙÔ˘ ‰È·¯ˆÚÈÛÌÔ‡. ∞˘Ùfi ¤¯ÂÈ Ó· οÓÂÈ Ì ÙÔ Î·›ÚÈÔ Úfi‚ÏËÌ· fiÙÈ ÔÔÏ˘ÔÏÈÙÈÛÌÈÎfi˜ ‰È·¯ˆÚÈÛÌfi˜ ̤ۈ Ù˘ Û˘ÏÏÔÁÈ΋˜ ‰È·ÌfiÚʈÛ˘ ÔÌ¿‰ˆÓ Ì ‚¿ÛË ÂıÓÈο, ÔÏÈÙÈÛÙÈο ‹ ıÚËÛ΢ÙÈο ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο
[2] µÏ. David Goodhart, ‘Britain’s Glue’, ÛÙÔ A. Giddens and P. Diamond (Â.), The New Egalitarism, (Cambridge: Polity, 2005), Û. 170. ¢Â›Ù ·ÎfiÌ·, WouterBos, ÔÌÈÏ›· ÛÙÔ Û˘Ó¤‰ÚÈÔ Progressive Generations, ¢ÂΤ̂ÚÈÔ˜ 2005, ÛÙÔ http://www.policy-network.org/ploadedFiles/Events/Events/Bos%20speech%20021205.pdf
[3] µÏ. Tariq Modood, ‘Remaking multiculturalism after 7/7’, Opendemocracy, 29-9-2005 ÛÙÔ http://www.opendemocracy.net/conflict-terrorism/multiculturalism_2879.jsp.
[4] Goodhart, fi.., Û. 170.[5] Goodhart, fi..[6] René Cuperus, ‘The Fate of European Populism’, Dissent (Spring 2004), Û. 17-20.[7] Francis Fukuyama, ‘Nexus Lecture: The Future of Democracy, Culture and Immigrationã, NRC Handelsblad, 1Ë √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ 2005.[8] µÏ. Stephen Howe, ‘Britishness and Multiculturalism’,ÛÙÔ R. Cuperus, J. Kandel & K. Duffek (Â.), The Challenge of Diversity. European Social Democracy
facing Immigration, Integration and Multiculturalism (Lit Verlag: Vienna, 2005).
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα37
31‚Ú›ÛÎÂÙ·È Û ·ÓÙ›ıÂÛË Ì ÙÔ ÚfiÙ˘Ô ÌÈ·˜ ‰˘ÙÈ΋˜, ¯ÂÈÚ·ÊÂÙË̤Ó˘, ÂÍ·ÙÔÌÈÎÂ˘Ì¤Ó˘ ÎÔÈÓˆÓ›·˜, fiÔ˘ Ù· ¿ÙÔÌ· ‰ÂÓ ‘ÂÈηχÙÔÓÙ·È’·ÈˆÓ›ˆ˜ ·fi ÙȘ ÂıÓÈΤ˜ Î·È ÔÏÈÙÈÛÌÈΤ˜ ·Ú·‰ÔÛȷΤ˜ ÎÔÈÓfiÙËÙ˜. ŒÓ· ·fi Ù· ΢ÚÈfiÙÂÚ· ‰›· Ì¿¯Ë˜ ÌÂٷ͇ ‰˘ÙÈ΋˜ Î·È ÌË ‰˘ÙÈ΋˜ÎÔ˘ÏÙÔ‡Ú·˜, Ë Û‡ÁÎÚÔ˘ÛË ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙËÓ ÂÍ·ÙƠ̂΢ÛË Î·È ÙËÓ ·Ú·‰ÔÛȷ΋ Û˘ÏÏÔÁÈÎfiÙËÙ·, ‰ÂÓ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙ÂÙ·È ÛˆÛÙ¿, ÁÈ· Ó· ÙÔ Ô‡ÌÂÌ ÂÈ›ÎÂÈ·, Ì ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· Ù˘ ÔÏ˘ÔÏÈÙÈÛÌÈÎfiÙËÙ·˜. ∏ ÔÏ˘ÔÏÈÙÈÛÌÈÎfiÙËÙ· ‰ÂÓ Â›Ó·È, fiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÛÙȘ ÙÂÏÈΤ˜ Û˘Ó¤ÂȘ Ù˘, ËȉÂÔÏÔÁ›· ÙÔ˘ ··ÚÙ¯¿ÈÓÙ;
∂ÈϤÔÓ, Â¿Ó Ô ÔÏ˘ÔÏÈÙÈÛÌÈÎfi˜ ‰È·¯ˆÚÈÛÌfi˜, Û ›ÛÌ· ÙˆÓ ıˆÚÈÒÓ, ηٷϋÁÂÈ Ú·ÎÙÈο Û ÁΤÙÙÔ ÙˆÓ ÛÙÂÚË̤ӈÓ, ·˘Ùfi Ú¤ÂÈ Ó·Â›Ó·È ÁÈ· ÙËÓ Â˘Úˆ·˚΋ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›· ¤Ó· ··Ú¿‰ÂÎÙÔ ÔÏÈÙÈÛÌÈÎfi Î·È ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ-ÔÈÎÔÓÔÌÈÎfi ÛοӉ·ÏÔ, Ô˘ Ú¤ÂÈ Ó· ·ÔÊ¢¯ı›Ì οı ÙÚfiÔ.
™Â ·˘Ùfi ÙÔ Î›ÌÂÓÔ Âͤٷ۷ ÙËÓ ·Ì˯·Ó›· Î·È ÙË Ï·˚΋ η¯˘Ô„›·, Ì ÂȉÈ΋ ·Ó·ÊÔÚ¿ ÛÙÔ ı¤Ì· Ù˘ ·ÂÈÏÔ‡ÌÂÓ˘ ÂıÓÈ΋˜ Ù·˘ÙfiÙËÙ·˜.™¯ÂÙÈο Ì ÙÔ ı¤Ì· Ù˘ ÂıÓÈ΋˜ Ù·˘ÙfiÙËÙ·˜, ÎÈÓ‹ıËη Û ۷ıÚfi ¤‰·ÊÔ˜, Û›ÁÔ˘Ú· Û fi, ÙÈ ·ÊÔÚ¿ ÛÙÔ˘˜ ÚÔԉ¢ÙÈÎÔ‡˜ Ù˘ ÎÂÓÙÚÔ·ÚÈÛÙÂÚ¿˜Ô˘ ÚÔÙÈÌÔ‡Ó, ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ, Ó· ·ÎÔ‡Ó ÌÈ· ÌÂÙ·-ÂıÓÈ΋ ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎË Î·È Ï·ÎˆÓÈ΋ ÔÏ˘ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋ ÌÂψ‰›·. ªÈÏ¿Ì ÁÈ· ÂıÓÈ΋ٷ˘ÙfiÙËÙ· Ì ÙËÓ Â˘Ú›· ¤ÓÓÔÈ· Ù˘, ÁÈ·Ù› ÌÔÈ¿˙ÂÈ Ù˘Èο Â˘Úˆ·˚Îfi fiÙÈ Â›Ó·È ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÙÔ ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ÚfiÙ˘Ô ÙÔ˘ ÌÂÙ·ÔÏÂÌÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ÚfiÓÔÈ·˜ Î·È Ë ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ÔÈÎÔÓÔÌ›· Ù˘ ·ÁÔÚ¿˜ Ô˘ ‰È·ÌÔÚÊÒÓÔ˘Ó Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎfi ̤ÚÔ˜ Ù˘ ıÂÙÈ΋˜ ÂÈÎfiÓ·˜ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ÁÈ· ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘˜‰È¿ÊÔÚÔÈ Â˘Úˆ·˚ÎÔ› ÏËı˘ÛÌÔ›. ∏ ·Ì˯·Ó›· Û˘Ó·ÓÙÈ¤Ù·È ÛÙËÓ ·ÓÙ›ÏË„Ë Ù˘ ·ÂÈÏ‹˜ Î·È ˘ÔÓfiÌ¢Û˘ ÙˆÓ ÂıÓÈÎÒÓ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎÒÓ̤ۈ ‰È·‰ÈηÛÈÒÓ ‰ÈÂıÓÔÔ›ËÛ˘: ·fi ÙË ÌÈ· ÏÂ˘Ú¿, Ë ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË Ù˘ ·Ú·ÁˆÁ‹˜ ·Á·ıÒÓ Î·È ˘ËÚÂÛÈÒÓ fiˆ˜ Î·È ÙˆÓÎÂÊ·Ï·È·ÁÔÚÒÓ Î·È Ë Ê·ÈÓÔÌÂÓÈο ¯ˆÚ›˜ fiÚÈ· Â˘Úˆ·˚΋ ÂÓÔÔ›ËÛË. ∫·È, ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË ÏÂ˘Ú¿, ÌÈ· ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ¢ÛË Ô˘ ÌÔÈ¿˙ÂÈ·ÓÂͤÏÂÁÎÙË Î·È Ë ·Ó¿Ù˘ÍË ÔÏ˘ÂıÓÈÎÒÓ ÎÔÈÓˆÓÈÒÓ Ì ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ÂÓۈ̿وÛ˘, ‰È·¯ˆÚÈÛÌÔ‡ Î·È ÔÏ˘ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋˜ ‘Û‡Á¯˘Û˘’. √ȤÚ¢Ó˜ ‰Â›¯ÓÔ˘Ó fiÙÈ Ë ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ¢ÛË, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË Ù˘ µÚÂÙ·Ó›·˜ ̤¯ÚÈ ÙÔ 2005, ›ӷÈ, ·fi ÙË ‰ÂηÂÙ›· ÙÔ˘ 1970 ÎÈ ‡ÛÙÂÚ·,ÙÔ ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi Î·È ÔψÙÈÎfi ˙‹ÙËÌ·. ™Â ÔÚÈṲ̂Ó˜ ¯ÒÚ˜ Ì ¤ÓÙÔÓÔ Â˘ÚˆÛÎÂÙÈÎÈÛÌfi (∂Ï‚ÂÙ›·, µÚÂÙ·Ó›· ηÈ, ÙÂÏÂ˘Ù·›·, √ÏÏ·Ó‰›·),ÙÔ ı¤Ì· Ù˘ Â˘Úˆ·˚΋˜ ÂÓÔÔ›ËÛ˘ ·ÔÙÂÏ› ›Û˘ ̤ÚÔ˜ Ù˘ Ó¤·˜ ÔÏÈÙÈÎÔ-ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋˜ ‰È·Ì¿¯Ë˜. ™‡Ìʈӷ Ì ÌÈ· ÚfiÛÊ·ÙË ¤Ú¢ӷ,·˘Ù‹ Ë ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋ ‰È¿ÛÙ·ÛË ¤¯ÂÈ Á›ÓÂÈ Ë ÚˆÙ·Ú¯È΋ ‚¿ÛË ¿Óˆ ÛÙËÓ ÔÔ›· Ù· Ó¤· ÎfiÌÌ·Ù· ‹ Ù· ηıÈÂڈ̤ӷ ÌÂÙ·Û¯ËÌ·ÙÈṲ̂ӷ ÎfiÌÌ·Ù·ÂȯÂÈÚÔ‡Ó Ó· ÎÈÓËÙÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ ÂÎÏÔÁÈÎfi ÙÔ˘˜ ÛÒÌ·.[9]
™Â ·ÓÙ›ıÂÛË Ì ÙÔ Â˘·ÁÁ¤ÏÈÔ ÙˆÓ ‰È·ÊfiÚˆÓ ˘ÂÚÌÔÓÙ¤ÚÓˆÓ ÂȉËÌfiÓˆÓ Ô˘ ˘ÂÚ·Û›˙ÔÓÙ·È ÙËÓ ·˘Ùfi-ηٿÚÁËÛË ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜-¤ıÓÔ˘˜ ÛÂfiÊÂÏÔ˜ Ó¤ˆÓ ÂÚÈÊÂÚÂÈ·ÎÒÓ Î¤ÓÙÚˆÓ ÂÍÔ˘Û›·˜, ·ÛÙ·ı‹ Î·È ·Ô‰ÈÔÚÁ·ÓˆÌ¤Ó· ˘fiÁÂÈ· Ú‡̷ٷ ÛÙËÓ Â˘Úˆ·˚΋ ÎÔÈÓˆÓ›· ··ÈÙÔ‡ÓÛ‡ÓÂÛË Û fiÔÈ· ÂÎÛ˘Á¯ÚÔÓÈÛÙÈο ‹ ÓˆÙÂÚÈÛÙÈο Û¯¤‰È·. ∞·ÈÙÔ‡Ó Â›Û˘ ·ÔηٿÛÙ·ÛË Î·È ÂÈÛÙÚÔÊ‹ ÛÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜-¤ıÓÔ˜ ˆ˜ ÊfiÚÔ˘ÌÁÈ· ÙËÓ ·ÔηٿÛÙ·ÛË Ù˘ ÂÌÈÛÙÔÛ‡Ó˘ ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ Î·È ˆ˜ ËÁ‹ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ Û˘ÓÔ¯‹˜ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÏÈÁfiÙÂÚÔ Î·È ÙˆÓ Î·Ï‡ÙÂÚ·ÌÔÚʈ̤ӈÓ, ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÌÂÙ·Ó·ÛÙÒÓ Î·È ÙÔ˘ ÁËÁÂÓÔ‡˜ ÏËı˘ÛÌÔ‡. ∏ ·ÔηٿÛÙ·ÛË Ù˘ ÂÌÈÛÙÔÛ‡Ó˘ ÌÂٷ͇ ÔÏÈÙÈÎÒÓ Î·È ÔÏÈÙÒÓı· Ú¤ÂÈ Ó· Á›ÓÂÈ Û ÂıÓÈÎfi ›‰Ô, ηıÒ˜ Î·È Ë ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÌÈ·˜ ·ÚÌÔÓÈ΋˜ Ôχ-ÂıÓÈ΋˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜. ∏ ∂˘ÚÒË Ú¤ÂÈ Ó· ‰È¢ÎÔχÓÂÈ·˘Ù‹ ÙË ‰È·‰Èηۛ· Î·È fi¯È Ó· ÙËÓ ÂÌÔ‰›˙ÂÈ, ªÂ ¿ÏÏ· ÏfiÁÈ·, ÙÔ Ì¤ÏÏÔÓ Ù˘ ∂˘Úˆ·˚΋˜ ŒÓˆÛ˘, ÙÔ Â˘Úˆ·˚Îfi ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ÚfiÙ˘Ô Î·ÈÌÈ· ·ÚÌÔÓÈ΋ Ôχ-ÂıÓÈ΋ ÎÔÈÓˆÓ›· ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜-¤ıÓÔ˜.
[9] Hans Peter Kriesi et. al, ‘Globalization and the transformation of the national political space: Six European countries compared’, European Journal of PoliticalResearch, 45 (2006): 950.
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα38
32
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
Richard Whiting - ºÈÏÂχıÂÚË ÎÔÈÓˆÓ›· Ù˘ ·ÁÔÚ¿˜, ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ Î·È Û˘Ó‰ÈοٷÛÙË µÚÂÙ·Ó›· ·fi ÙÔ 1970
∆· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÙÚÈ¿ÓÙ· ¯ÚfiÓÈ·, Ë µÚÂÙ·Ó›· ¤Ú·Û ·fi ÌÈ· ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈ΋ Û ÌÈ· ÊÈÏÂχıÂÚË ÎÔÈÓˆÓ›· Ù˘ ·ÁÔÚ¿˜, Î·È Ù· Û˘Ó‰Èοٷ›‰·Ó ÙË ‰‡Ó·Ì‹ ÙÔ˘˜ Ó· ¯¿ÓÂÙ·È..
√ ·ÚÈıÌfi˜ ÙˆÓ ÌÂÏÒÓ ÙÔ˘˜ ÌÂÈÒıËÎÂ, Ë ÔÏÈÙÈ΋ ÙÔ˘˜ ı¤ÛË ˘Ô‚·ıÌ›ÛÙËÎÂ Î·È Ë ÎÂÓÙÚÈ΋ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ¿ ÙÔ˘˜ - Ë Û˘ÏÏÔÁÈ΋‰È·Ú·ÁÌ¿Ù¢ÛË ÚÔ˜ fiÊÂÏÔ˜ ÙˆÓ ÌÂÏÒÓ ÙÔ˘˜ - ·›˙ÂÈ Ôχ ÌÈÎÚfiÙÂÚÔ ÚfiÏÔ ÛÙȘ Ú˘ıÌ›ÛÂȘ Ù˘ ··Û¯fiÏËÛ˘ ·’ fi, ÙÈ ÛÙÔ ·ÚÂÏıfiÓ.∂›Û˘, Ë Â›‰Ú·Û‹ ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ Â˘Ú‡ÙÂÚË ÎÔÈÓˆÓ›· ·Ô‰˘Ó·ÌÒıËÎÂ. ŸÙ·Ó Ù· Û˘Ó‰Èοٷ ›¯·Ó Âͤ¯ÔÓÙ· ÚfiÏÔ ÛÙË ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈ΋ÎÔÈÓˆÓ›· (Ô ·ÚÈıÌfi˜ ÙˆÓ ÌÂÏÒÓ ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó ÛÙÔ ˘„ËÏfiÙÂÚÔ ÛËÌÂ›Ô ÙÔ˘ ÛÙË ‰ÂηÂÙ›· ÙÔ˘ 1970), ÔÈ ÂÈÛÔ‰ËÌ·ÙÈΤ˜ ·ÓÈÛfiÙËÙ˜ ‹Ù·Ó ÏÈÁfiÙÂÚÔ¤ÓÙÔÓ˜ ·’ fi, ÙÈ ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·. ™ËÌ·›ÓÂÈ ·˘Ùfi fiÙÈ Ù· ‚ÚÂÙ·ÓÈο Û˘Ó‰Èοٷ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Ó ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈο ÌfiÓÔ ÛÙȘÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈΤ˜ ÎÔÈӈӛ˜, ÎÈ fiÙÈ ÙÒÚ· Â›Ó·È Î·Ù·‰ÈηṲ̂ӷ Û ¤Ó·Ó Ôχ ÌÈÎÚfiÙÂÚÔ ÚfiÏÔ ·’ ·˘ÙfiÓ Ô˘ ›¯·Ó ÛÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Ì¤ÚÔ˜Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜ ÙÔ˘˜;
√È ‚·ÛÈΤ˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›Â˜ ÙˆÓ Û˘Ó‰ÈÎ¿ÙˆÓ ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó ¯¿ÛÂÈ ÙË ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘˜: ÔÈ Û˘Óı‹Î˜ ÂÚÁ·Û›·˜ ÙˆÓ ÌÈÛıˆÙÒÓ Â›Ó·È Û˘Ó‹ıˆ˜ ηχÙÂÚ˜fiÙ·Ó ÔÈ ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ Â›Ó·È ÔÚÁ·ÓˆÌ¤ÓÔÈ Û˘ÏÏÔÁÈο ·Ú¿ fiÙ·Ó ‰ÂÓ Â›Ó·È. ∆· Û˘Ó‰Èοٷ ÌÔÚÔ‡Ó, ›Û˘, Ó· ·›ÍÔ˘Ó ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÚfiÏÔ ÛÙËÓ¢ڇÙÂÚË ÎÔÈÓˆÓ›· ̤ۈ Ù˘ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹˜ ÙÔ˘˜ ÛÂ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˜ ÂÎÛÙÚ·Ù›˜ Î·È ÂÓÂÚÁÒÓÙ·˜ ˆ˜ ·ÓÙ›‚·ÚÔ ÛÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜.∂ÈϤÔÓ, Û‹ÌÂÚ·, ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙˆÓ Ú˘ıÌ›ÛÂˆÓ Ù˘ ··Û¯fiÏËÛ˘ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈÂ›Ù·È Ì¤Ûˆ Ù˘ ÓÔÌÔıÂÛ›·˜ ·Ú¿ ̤ۈ Ù˘ ·ÁÔÚ¿˜.∆· Û˘Ó‰Èοٷ ›ӷÈ, ηٿ Û˘Ó¤ÂÈ·, ÏÈÁfiÙÂÚÔ ÂÎÙÂıÂÈ̤ӷ ·’ fiÛÔ ÌÔÚ› Ó· ˘Ô‰ËÏÒÓÂÈ ÌÈ· fiψÛË ÌÂٷ͇ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜/ÊÈÏÂχıÂÚ˘ ·ÁÔÚ¿˜. ªÔÚÔ‡Ó Ù· Û˘Ó‰Èοٷ Ó· ·Ó·ÎÙ‹ÛÔ˘Ó Ï›ÁË ·fi ÙË ÛËÌ·Û›· Î·È ÙÔ ÛÙ¿ÙÔ˘˜ ÙÔ˘˜, οو ·fi ÙȘÔχ ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ÔÏÈÙÈΤ˜ Û˘Óı‹Î˜ Û ۯ¤ÛË Ì ÂΛӘ Ô˘ ·ÔÏ¿Ì‚·Ó·Ó ÛÙËÓ ·ÎÌ‹ ÙÔ˘˜; ∞Ó·fiÊ¢ÎÙ·, ·˘Ùfi ÂÍ·ÚÙ¿Ù·È ·fi ÙȘÈηÓfiÙËÙ˜ ÚÔÛ·ÚÌÔÁ‹˜ ÙÔ˘˜ Î·È ÙËÓ ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍË Ô˘ Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ·fi ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜. ¢ÂÓ Â›Ó·È ÂÚ›ÂÚÁÔ Ô˘ ÔÈ ·fi„ÂȘ ‰È›ÛÙ·ÓÙ·È ·Ó¿ÌÂÛ·Û ÂΛÓÔ˘˜ Ô˘ Â›Ó·È ··ÈÛÈfi‰ÔÍÔÈ ÁÈ· ÙÔ Ì¤ÏÏÔÓ ÙˆÓ Û˘Ó‰ÈοوÓ, ÂÂȉ‹ ÔÈ ÌÂÁ¿Ï˜ ÔÈÎÔÓÔÌÈΤ˜ Î·È ÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ ·ÏÏ·Á¤˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡ÓÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘˜, Î·È ÂΛÓÔ˘˜ Ô˘ ÈÛÙÂ‡Ô˘Ó fiÙÈ Ë Ù‡¯Ë ÙÔ˘˜ Â›Ó·È Î˘ÎÏÈ΋ Î·È Ë ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ·Ó·‚›ˆÛ‹˜ ÙÔ˘˜ Ôχ Ú·ÁÌ·ÙÈ΋.
ÿÛˆ˜ ÌÈ· ÈÛÙÔÚÈ΋ ÛÎÈ·ÁÚ¿ÊËÛË Ù˘ ı¤Û˘ ÙˆÓ Û˘Ó‰ÈÎ¿ÙˆÓ ÛÙË ‰ÂηÂÙ›· ÙÔ˘ 1970 Ó· Â›Ó·È ‚ÔËıËÙÈ΋, ηıÒ˜ ‰Â›¯ÓÂÈ ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ηÈÙȘ ·‰˘Ó·Ì›Â˜ ÙÔ˘˜ ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ ÂÓfi˜ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ∏ ı¤ÛË ÙÔ˘˜ ÛÙË ‚ÚÂÙ·ÓÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋ Î·È ÎÔÈÓˆÓ›· ¤ÌÔÈ·˙ÂÂÍ·ÛÊ·ÏÈṲ̂ÓË. √È ·fiÂÈÚ˜ ÙˆÓ Î˘‚ÂÚÓ‹ÛÂˆÓ ÙˆÓ ∂ÚÁ·ÙÈÎÒÓ ÙÔ 1969 Î·È ÙˆÓ ™˘ÓÙËÚËÙÈÎÒÓ ÙÔ 1971 Ó· ÌÂÙ·ÚÚ˘ıÌ›ÛÔ˘Ó ÙȘÂÚÁ·ÛȷΤ˜ Û¯¤ÛÂȘ ‰›ÓÔÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ÈÛ¯˘ÚfiÙÂÚÔ ÓÔÌÈÎfi Ï·›ÛÈÔ Û˘Ó¿ÓÙËÛ·Ó ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈ΋ ·ÓÙ›ÛÙ·ÛË.[1] ªÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Ó ÌÂÛËÌ·ÓÙÈ΋ ·Û˘Ï›· ·fi ÙËÓ ·ÛÙÈ΋ ÓÔÌÔıÂÛ›·. ∫·ıÒ˜ ÔÈ ÔÈÎÔÓÔÌÈΤ˜ Û˘Óı‹Î˜ ¯ÂÈÚÔÙ¤Ú¢·Ó Î·È ÙÔ Â›Â‰Ô ˙ˆ‹˜ ¤ÂÊÙÂ, Ô ·ÚÈıÌfi˜ ÙˆÓÌÂÏÒÓ ÙˆÓ Û˘Ó‰ÈÎ¿ÙˆÓ ·˘Í·ÓfiÙ·Ó. √È ÔÈÎÔÓÔÌÈΤ˜ ÔÏÈÙÈΤ˜ ÙˆÓ Î˘‚ÂÚÓ‹ÛÂˆÓ Wilson Î·È Callahan ÙÔÔı¤ÙËÛ·Ó ÙÔ˘˜ ÌÈÛıÔ‡˜ ÛÙÔ›ÎÂÓÙÚÔ Ù˘ ·Ù˙¤ÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ÎÈ ·˘Ùfi Ô‰‹ÁËÛ ٷ Û˘Ó‰Èοٷ Û ۯ‰fiÓ Û˘Ó¯‹ ‰È·‚ԇϢÛË. ∆Ô ∫ÔÈÓˆÓÈÎfi ™˘Ì‚fiÏ·ÈÔ Â¤ÎÙÂÈÓ ÙË Û¯¤ÛËÛ˘ÌÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·˜ ÎÔÈÓˆÓÈο ÔʤÏË, ÙÈ̤˜ Î·È ÊÔÚÔÏÔÁ›· Î·È ÌÔÏÔÓfiÙÈ ‰¤¯ÙËΠÌÂÁ¿ÏË ÎÚÈÙÈ΋, ÚÔοÏÂÛ ÙË ˙‹ÏÂÈ· ÛËÌ·ÓÙÈÎÒÓÚÔÛˆÈÎÔÙ‹ÙˆÓ Ù˘ ·ÓÙÈÔÏ›Ù¢Û˘ ÙˆÓ ™˘ÓÙËÚËÙÈÎÒÓ ÂÂȉ‹ ÂͤÊÚ·˙ ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· ÂÓfi˜ Û˘ÓÂÙ·ÈÚÈÛÌÔ‡ ÌÂٷ͇ ΢‚¤ÚÓËÛ˘ Î·È Ï·Ô‡.∆Ô ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ‰ÂηÂÙ›·˜ ÙÔ˘ 1970, ÔÈ ÔÏÈÙÈÎÔ› Î·È ÙˆÓ ‰˘Ô ÌÂÁ¿ÏˆÓ ÎÔÌÌ¿ÙˆÓ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ó· ·ÛÎÔ‡Ó ‰ËÌfiÛÈ·
[1] µÏ. Richard Whiting, The Labour Party and Taxation. Party Identity and Political Purpose in Twentieth-century Britain (Cambridge: Cambridge University Press,2001).
H ÎÚ›ÛË Ô˘ ‰È¤ÂÈ ÙÔ Û˘Ó‰ÈηÏÈÛÙÈÎfi ΛÓËÌ· Ù˘ µÚÂÙ·Ó›·˜ Î·È Û οÔÈÔ ‚·ıÌfi ·˘Ùfi ÙˆÓ ÂÚÈÛÛÔÙ¤ÚˆÓ ∂˘Úˆ·˚ÎÒÓ¯ˆÚÒÓ ¤¯ÂÈ ÙȘ Ú›˙˜ ÙÔ˘ ÛÙËÓ ··›ÙËÛ‹ ÙÔ˘ ÁÈ· ÂχıÂÚË ‰È·Ú·ÁÌ·Ù¢ÙÈ΋ ÈÛ¯‡. ∞˘Ù‹ Ë Ì·ÍÈÌ·ÏÈÛÙÈ΋ ··›ÙËÛË ÙÔηıÈÛÙ¿ ·Ï¿ ¤Ó·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ·Ú¿ÁÔÓÙ˜ Ù˘ ÂχıÂÚ˘ ·ÁÔÚ¿˜, Ú¿ÁÌ· Ô˘ ¤Ú¯ÂÙ·È Û ·ÓÙ›ıÂÛË Ì ÙË ÛÔÛÈ·ÏÈÛÙÈ΋ ÙÔ˘ÈÛÙÔÔ›ËÛË. ∏ ÂÔÙ›· Ù˘ ·ÁÔÚ¿˜ ÂÚÁ·Û›·˜ ̤ۈ ÙÔ˘ Û˘Ó‰ÈηÏÈÛÌÔ‡ Â›Ó·È ÂÊÈÎÙ‹ ÁÈ· Ì›· ÎÂÓÙÚÔ·ÚÈÛÙÂÚ‹ ΢‚¤ÚÓËÛË·ÏÏ¿ ÚÔ¸Ôı¤ÙÂÈ ÙËÓ ÌÂÙ¿ÏÏ·ÍË ÙÔ˘ Û˘Ó‰ÈηÏÈÛÙÈÎÔ‡ ÎÈÓ‹Ì·ÙÔ˜ fi¯È ÌfiÓÔ ÁÈ· ÙÔÓ ÛÙfi¯Ô Ù˘ ÂÈÙ˘¯Ô‡˜ ÂÎÚÔÛÒËÛ˘ ÙˆÓÂÚÁ·˙ÔÌ¤ÓˆÓ ·ÏÏ¿ Î·È ÁÈ· ÙËÓ ›‰È· ÙÔ˘ ÙËÓ ÂÈ‚›ˆÛË.
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα39
33ÎÚÈÙÈ΋ ÛÙ· Û˘Ó‰Èοٷ ·fi Êfi‚Ô Ì‹ˆ˜ ·ÔÍÂÓÒÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ „ËÊÔÊfiÚÔ˘˜. ∫·Ù¿ ηÈÚÔ‡˜, Ù· Û˘Ó‰Èοٷ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Â›Û˘ Ó·‰ÈÔÚÁ·ÓÒÓÔ˘Ó Ì·˙ÈΤ˜ ‰È·‰ËÏÒÛÂȘ, ÂÚÈÊÚÔ˘ÚÒÓÙ·˜ ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈο ÙȘ ·ÂÚÁ›Â˜ ÙÔ˘˜ Î·È ‹Ù·Ó ÔÈ ıÂÛÌÔ› Ô˘ ÎÈÓËÙÔÔÈÔ‡Û·Ó·ÔÊ·ÛÈÛÙÈο Ù· ÔÈÎÔÓÔÌÈο Û˘ÌʤÚÔÓÙ· ÙÔ˘ Ï·Ô‡.
∞˘Ùfi ÙÔ ÔÚÙÚ¤ÙÔ ÂÓfi˜ Û˘Ó‰ÈηÏÈÛÙÈÎÔ‡ ÎÈÓ‹Ì·ÙÔ˜ ÚÈ˙ˆÌ¤ÓÔ˘ ‚·ıÈ¿ ÛÙËÓ ÔÏÈÙ›· Î·È ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓ›· Î·È ÎÂÓÙÚÈÎÔ‡ Û‡ÌÌ·¯Ô˘ ÙÔ˘ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ›¯Â ÔÚÈṲ̂ӷ ÈÔ ÂÚ›ÏÔη ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ÂÓÒ Ë ÂÈÛÔ‰ËÌ·ÙÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋ ¤‰ÂȯÓÂ, ›Û˘, fiÙÈ Ù· Û˘Ó‰Èοٷ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·Ú¿ ·ÙÂÏ‹ ÂÚÁ·Ï›· ÁÈ· ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ‰ÈηÈÔÛ‡ÓË. ŒÙÛÈ, Ù· ÂȯÂÈÚ‹Ì·Ù· fiÙÈ Ë ÔÏÈÙÈ΋ ÙˆÓ ÌÈÛıÒÓ ¤Ú ӷ ‚ÔËı¿ÂÈ ÙÔ˘˜ ¯·ÌËÏ¿·ÌÂÈ‚fiÌÂÓÔ˘˜ ÚÔÛ¤ÎÚÔ˘·Ó ÛÙ· ·ÈÙ‹Ì·Ù· ÁÈ· ˘ÂÚ¿ÛÈÛË ÙˆÓ ‰È·ÊÔÚÔÔÈ‹ÛˆÓ. ∏ ·ÓËÛ˘¯›· Ô˘ ÁÂÓÓ‹ıËΠÛÙË ‰ÂηÂÙ›· ÙÔ˘ 1960, fiÙÈÙ· Û˘Ó‰Èοٷ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ·ÓÙ·ÔÎÚÈıÔ‡Ó ÛÙËÓ ·Ù˙¤ÓÙ· ÙÔ˘ ∂ÚÁ·ÙÈÎÔ‡ ∫fiÌÌ·ÙÔ˜ ÁÈ· ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ÈÛfiÙËÙ·, ˆ˜ ÎÚ¿ÙËÛ ˆ˜ ÙË ‰ÂηÂÙ›·ÙÔ˘ 1970. ∆· Û˘Ó‰Èοٷ ‰˘ÛÎÔχÔÓÙ·Ó Â›Û˘ Ó· ‰È·Ù˘ÒÛÔ˘Ó ÙÈ ˙ËÙÔ‡Û·Ó ¤Ú·Ó ÙˆÓ Û˘ÌÊÂÚfiÓÙˆÓ Ô˘ ›¯·Ó Ó· οÓÔ˘Ó Ì ÙȘ ·ÌÔÈ‚¤˜ÙˆÓ Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤ÓˆÓ ÌÂÏÒÓ ÙÔ˘˜. ∏ ΢‚¤ÚÓËÛË ÙˆÓ ∂ÚÁ·ÙÈÎÒÓ ‰ÂÓ Î·Ù¿ÊÂÚ ӷ ·ÔÛ¿ÛÂÈ ·fi ·˘Ù¿ ¤Ó· ·Î¤ÙÔ Ì¤ÙÚˆÓ Ô˘ ı· ¤Î·ÓÂÙÔ˘˜ ÌÈÛıÔÏÔÁÈÎÔ‡˜ ÂÚÈÔÚÈÛÌÔ‡˜ ÈÔ Â‡ÂÙÔ˘˜. ∏ Ù¿ÛË ÔÚÈÛÌ¤ÓˆÓ Û˘Ó‰ÈηÏÈÛÙÒÓ Ó· ÂȯÂÈÚËÌ·ÙÔÏÔÁÔ‡Ó ˘¤Ú ÙˆÓ ‘ÂχıÂÚˆÓÛ˘ÏÏÔÁÈÎÒÓ ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛˆӒ ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ ‹Ù·Ó ˘¤ÚÌ·¯ÔÈ ÌÈ·˜ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÙÈ΋˜ ÔÈÎÔÓÔÌ›·˜, Ì›ˆÛ ›Û˘ ÙËÓ ·ÍÈÔÈÛÙ›· ÙÔ˘˜. √ÈËÁ¤Ù˜ ÙˆÓ Û˘Ó‰ÈÎ¿ÙˆÓ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó Âӈ̤ÓÔÈ Û fi, ÙÈ ·ÊÔÚ¿ ÙË Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÙˆÓ ÂÚÁ·˙ÔÌ¤ÓˆÓ ÛÙË Ï‹„Ë ·ÔÊ¿ÛˆÓ. ∂›Ó·È ‰‡ÛÎÔÏÔ Ó· ÌËÛ˘ÌÂÚ¿ÓÂÈ Î·Ó›˜ fiÙÈ ÔÈ Û˘Ó‰ÈηÏÈÛÙ¤˜ ‹ıÂÏ·Ó Ó· ʤÚÔÓÙ·È Û·Ó ‘·›ÎÙ˜ Ù˘ ·ÁÔÚ¿˜’ ·ÚfiÏÔ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó Û ¤Ó· ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈÎfiÛ‡ÛÙËÌ·. ∆Ô ·Ú·¿Óˆ ÂȂ‚·ÈÒÓÂÈ ÙËÓ Úfi‚ÏÂ„Ë ÙÔ˘ J.A. Schumpeter ÛÙÔ Capitalism, Socialism and Democracy fiÙÈ Ô ÈÛ¯˘ÚfiÙÂÚÔ˜ıÂÛÌÈÎfi˜ ÊÚ·ÁÌfi˜ ÛÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ÙÔ˘ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÌÔ‡ ÛÙË ÌÂÙ·ÔÏÂÌÈ΋ µÚÂÙ·Ó›· ı· ÚÔÂÚ¯fiÙ·Ó ·fi Ù· Û˘Ó‰Èοٷ, ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ ¿ÚÓËÛ‹˜ÙÔ˘˜ Ó· ÂÓÙ¿ÍÔ˘Ó ÙȘ ÚÔÛ‰Ô˘ ÙÔ˘˜ Û ¤Ó· ÎÔÏÂÎÙÈ‚ÈÛÙÈÎfi Û‡ÛÙËÌ·.[2] ∆Ô ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈÎfi ÎfiÌÌ· Ù˘ µÚÂÙ·Ó›·˜Û˘Ó‰ÂfiÙ·Ó, Û˘ÓÂÒ˜, ̤ۈ Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜ Î·È Ù˘ ·Ú¿‰ÔÛ˘, ÌÂ Û˘Ó‰Èοٷ Ô˘ ‰ÂÓ ·Ô‰¤¯ÔÓÙ·Ó ÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ ›ÛÙË ÙÔ˘ ÎfiÌÌ·ÙÔ˜ ÛÙÔÎÚ¿ÙÔ˜.
¶ÔÏÈÙÈο, ‰ÂÓ ÌÔÈ¿˙ÂÈ Èı·Ófi ÙÔ ∂ÚÁ·ÙÈÎfi ∫fiÌÌ· Ó· ıÂÏ‹ÛÂÈ, Ì ‰È΋ ÙÔ˘ ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›·, Ó· ·ÔηٷÛÙ‹ÛÂÈ Ù· Û˘Ó‰Èοٷ ˆ˜ ‚Ú·¯›ÔÓ· ÙÔ˘‘∫ÈÓ‹Ì·ÙÔ˜’ - ·˘Ù‹ Ë Ê¿ÛË ¤¯ÂÈ Ú·ÁÌ·ÙÈο Ì›ÓÂÈ ÈÛÙÔÚÈ΋. Ÿˆ˜ ¤‰ÂÈÍÂ Ô Keith Ewing, Ù· Û˘Ó‰Èοٷ ÂÓı·ÚÚ‡ÓÔÓÙ·È Ó· ¤¯Ô˘Ó ¤Ó· ÚfiÏÔÛÙË ÊÈÏÂχıÂÚË ÔÈÎÔÓÔÌ›· Ù˘ ·ÁÔÚ¿˜, ȉ›ˆ˜ ̤ۈ Ù˘ ‚ÂÏÙ›ˆÛ˘ Ù˘ ÔÈfiÙËÙ·˜ Ù˘ ÂÚÁ·Û›·˜ ÛÂ Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Ì ÙÔ˘˜ ÂÚÁÔ‰fiÙ˜, ·ÏÏ¿·˘Ùfi ‰ÂÓ Û˘Ó¿ÁÂÙ·È ·Ó·‚›ˆÛË Ù˘ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·˜ ÙÔ˘˜ ̤ۈ Û˘ÏÏÔÁÈÎÒÓ ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛˆÓ.[3] ªÈ· Ù¤ÙÔÈ· Û˘ÏÏÔÁÈ΋ ÂÎÚÔÛÒËÛËÊÚÔÓÙ›˙ÂÈ ÁÈ· ÌÈ· ÈÔ ÏÔ˘Ú·ÏÈÛÙÈ΋ ηٷÓÔÌ‹ ÂÍÔ˘Û›·˜ ÛÙËÓ ÂÚÁ·Û›·, ÎÈ ¤Ó·Ó ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎfi ÙÚfiÔ Û˘Ó¤¯ÈÛ˘ Ù˘ ‰›Î·È˘ ÌÂÙ·¯Â›ÚÈÛ˘.
Ÿˆ˜ ÛËÌ›ˆÛ·Ó Ô William Brown Î·È ¿ÏÏÔÈ, ÌÈ· ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ÂͤÏÈÍË ‹Ù·Ó Ë ÓÔÌÔıÂÛ›· Ô˘ ıÂÛ›ÛÙËΠÛÙȘ ‰ÂηÂٛ˜ ÙÔ˘ 1960 Î·È ÙÔ˘1970, Ë ÔÔ›· ÂÈÎÂÓÙÚˆÓfiÙ·Ó ÛÙ· ·ÙÔÌÈο ‰ÈηÈÒÌ·Ù· ÛÙËÓ ÂÚÁ·Û›· – ·Ô˙ËÌ›ˆÛË ÁÈ· ·fiÏ˘ÛË Î·È Î·Ù·¯ÚËÛÙÈ΋ ·fiÏ˘ÛË, ›ÛË ·ÌÔÈ‚‹ÛÙȘ Á˘Ó·›Î˜ Î·È ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÙˆÓ Ê˘ÏÂÙÈÎÒÓ ‰È·ÎÚ›ÛÂˆÓ – Ù· ÔÔ›· ηıÔÚ›˙ÔÓÙ·Ó ·fi ÓÔÌÈΤ˜ ‰È·‰Èηۛ˜ ̤ۈ ‰ÈηÛÙËÚ›ˆÓ Â›Ï˘Û˘ÂÚÁ·ÙÈÎÒÓ ‰È·ÊÔÚÒÓ.[4] √È ÌÂÙ·ÚÚ˘ıÌ›ÛÂȘ ·˘Ù¤˜ ·Â˘ı‡ÓÔÓÙ·Ó Û fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÂÚÁ·˙fiÌÂÓÔ˘˜, Î·È fi¯È ÌfiÓÔ ÛÙ· ̤ÏË ÙˆÓ Û˘Ó‰ÈοوÓ.¶·ÚfiÏÔ Ô˘ Ù· Û˘Ó‰Èοٷ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ˘ÔÛÙËÚ›ÍÔ˘Ó Ù· ̤ÏË ÙÔ˘˜ ÂÓÒÈÔÓ ÙˆÓ ‰ÈηÛÙËÚ›ˆÓ, ÔÈ ÂÚÁ·˙fiÌÂÓÔÈ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ˙ËÙ‹ÛÔ˘ÓÂÎÚÔÛÒËÛË ·fi ·ÏÏÔ‡. ∞˘Ùfi˜ ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi˜ ÙÚfiÔ˜ Ú‡ıÌÈÛ˘ Ù˘ ··Û¯fiÏËÛ˘ ·fi ÙË Û˘ÏÏÔÁÈ΋ ‰È·Ú·ÁÌ¿Ù¢ÛË. µ·ÛÈ˙fiÙ·ÓÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÛÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË Ù˘ ÓÔÌÔÏÔÁ›·˜ ·Ú¿ ÛÙ· ‘¤ıÈÌ· Î·È ÙËÓ Ú·ÎÙÈ΋’ Ô˘ ¯·Ú·ÎÙ‹ÚÈ˙·Ó ÙȘ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ·fi ÙȘ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛÂȘ ÛÙȘ Ôԛ˜ ›¯·Ó Û˘ÓËı›ÛÂÈ Ù· Û˘Ó‰Èοٷ.
∏ ÂͤÏÈÍË ·˘Ù‹ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· ·Ú¿Û¯ÂÈ ÙË ‚·ÛÈ΋ ·ÁˆÁ‹ ÙˆÓ ÂÚÁ·ÛÈ·ÎÒÓ Û¯¤ÛÂˆÓ ÛÙË ÌÂÙ·-ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈ΋ ÂÚ›Ô‰Ô, ‰ËÏ·‰‹ ÙËÓ·ÙÔÌÈ΋ ‰›ÎË ‚·ÛÈṲ̂ÓË Û ‘‰ÈηÈÒÌ·Ù·’ ηÙÔ¯˘ÚˆÌ¤Ó· ·fi ÙÔ ÓfiÌÔ. Ÿˆ˜ Û¯ÔÏ›·ÛÂ Ô John Monks ÙÔ 2002, fiÙ·Ó ‹Ù·Ó ÁÂÓÈÎfi˜ÁÚ·ÌÌ·Ù¤·˜ ÙÔ˘ TUC, ÂÚfiÎÂÈÙÔ ÁÈ· ÌÈ· ‘ÚÈ˙È΋ ·ÏÏ·Á‹ ÙÔ›Ô˘’ Û ۯ¤ÛË Ì ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ô˘ Á›ÓÔÓÙ·Ó Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· ÛÙË ‰ÂηÂÙ›· ÙÔ˘ 1970,Ô ÔÔ›Ô˜ ÙÔÓ 21Ô ·ÈÒÓ· ›¯Â ÌÈ· ‘·ÏÏfiÎÔÙË ÈÛÙÔÚÈ΋ ·›ÛıËÛË’.[5] ∏ ‘ÂÍ·ÙƠ̂΢ÛË’ Ù˘ ··Û¯fiÏËÛ˘ Á‡Úˆ ·fi Ù· ÓÔÌÈο ‰ÈηÈÒÌ·Ù·¤¯ÂÈ Â‰Ú·Èˆı› ÁÂÚ¿ ÛÙËÓ ·Ó¿Ï˘ÛË ÙˆÓ Û‡Á¯ÚÔÓˆÓ ÂÚÁ·ÛÈ·ÎÒÓ Û¯¤ÛˆÓ. ∏ Ú‡ıÌÈÛË Ù˘ ··Û¯fiÏËÛ˘ ÛÙË Û‡Á¯ÚÔÓË µÚÂÙ·Ó›· ‰ÂÓÁ›ÓÂÙ·È ÌfiÓÔ Ì¤Ûˆ Ù˘ ·ÁÔÚ¿˜ – ˘¿Ú¯ÂÈ ¤Ó· ¢ڇ ÛÒÌ· ÓfiÌˆÓ (ÌÂÁ¿ÏÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È ·fi ÙȘ ÓÙÈÚÂÎÙ›‚˜ Ù˘ ∂.∂.) Ô˘·ÊÔÚ¿ ÙËÓ ÂÚÁ·Û›· Î·È Ù· Û˘Ó‰Èοٷ. ™ËÌ·›ÓÂÈ ·˘Ùfi ·Ó·fiÊ¢ÎÙ· ÌÈ· ÌÂÙ·ÙfiÈÛË ÙˆÓ Û˘Ó‰ÈÎ¿ÙˆÓ Î·È Ù˘ ÎÔÏÂÎÙÈ‚ÈÛÙÈ΋˜ÂȯÂÈÚËÌ·ÙÔÏÔÁ›·˜ ÙÔ˘˜; √ˆÛ‰‹ÔÙÂ, ÛÙË ‰ÂηÂÙ›· ÙÔ˘ 1960, Ë ÓÔÌÔıÂÛ›· Ô˘ ·Ó¤Ù˘ÛÛ ٷ ·ÙÔÌÈο ‰ÈηÈÒÌ·Ù·, ‹Ù·Ó ÂÏ΢ÛÙÈ΋ ÁÈ·ÔÚÈṲ̂ÓÔ˘˜ ™˘ÓÙËÚËÙÈÎÔ‡˜ Ì ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· fiÙÈ ·Ú¤Î·ÌÙ ÂÓÙÂÏÒ˜ Ù· Û˘Ó‰Èοٷ. øÛÙfiÛÔ, ·˘Ù‹ Ë Ù¿ÛË ·ÓÙ› Ó· ÛÙÂÚ› ÙÔÓ ÚfiÏÔ ÙˆÓÛ˘Ó‰ÈοوÓ, Ì¿ÏÏÔÓ ÙÔ˘˜ ÚÔÛ‰›‰ÂÈ ¤Ó· ÚfiÏÔ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi. ∆· ·ÙÔÌÈο ‰ÈηÈÒÌ·Ù· Ù›ÓÔ˘Ó Ó· ÂÊ·ÚÌfi˙ÔÓÙ·È ÈÔ ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈο Ì ÙËÛ˘ÏÏÔÁÈ΋ ÔÚÁ¿ÓˆÛË ·Ú¿ ¯ˆÚ›˜ ·˘Ù‹Ó. ∂ÈϤÔÓ, ·ÎfiÌË Î·È ÛÙËÓ ‘·Ú·‰ÔÛȷ΋’ ÙÔ˘˜ ÂÚ›Ô‰Ô, ÚÈÓ ·fi ÙÔ 1979, ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ˘fi ÙËÓÂÍ¿ÚÙËÛË ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ˆ˜ ˘ÔÛÙËÚÈÎÙ‹ Ù˘ Û˘ÏÏÔÁÈ΋˜ ‰È·Ú·ÁÌ¿Ù¢Û˘. ∫·Ù¿ Û˘Ó¤ÂÈ·, ÌÈ· ÈÔ Û·Ê‹˜ ÎÚ·ÙÈ΋ ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍË, ̤ۈ
[2] Joseph A. Schumpeter, Capitalism, Socialism and Democracy (New York: Harper & Row, 1942).[3] Keith Ewing , The Funding of Political Parties –. The Trade Union Case for Reform. A Report for TULO. (§ÔÓ‰›ÓÔ: TULO, 2006).[4] William Brown et al., (Â.), Future of Worker Representation (§ÔÓ‰›ÓÔ: Palgrave, 2004).[5] John Monks, ‘Representation at work: The Role of Trade Unions and the role of the Law’, ÔÌÈÏ›· ÛÙÔ Industrial Law SocietyMeeting, 9 ¢ÂÎ·Ì‚Ú›Ô˘ 2002, ÛÙÔ
http://www.industriallawsociety.org.uk/papers/monks.htm.
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα40
34
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
Ù˘ ÓÔÌÔıÂÛ›·˜, ÁÈ· Û˘Ó‰ÈηÏÈÛÙÈ΋ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛË Î·È ‰ÈηÈÒÌ·Ù· ÙˆÓ ÌÈÛıˆÙÒÓ ÛÙËÓ ÂÚÁ·Û›· ÌÔÚ› Ó· ·ÔÙÂÏ› ÏÂÔÓ¤ÎÙËÌ· ÁÈ· Ù·Û˘Ó‰Èοٷ Î·È fi¯È ÙÔ ·ÓÙ›ıÂÙÔ. ∫·È Ù· Û˘Ó‰Èοٷ ¤¯Ô˘Ó Û›ÁÔ˘Ú· ‰Â›ÍÂÈ ÌÈ· ÈηÓfiÙËÙ· ÚÔÛ·ÚÌÔÁ‹˜. ∆Ô ÂÚÒÙËÌ· fï˜ Û¯ÂÙÈο Ì ÙËÓÎÂÓÙÚÈÎfiÙËÙ· ÙˆÓ Û˘Ó‰ÈÎ¿ÙˆÓ Û ¤Ó· Ù¤ÙÔÈÔ Ï·›ÛÈÔ Ú‡ıÌÈÛ˘ Ù˘ ··Û¯fiÏËÛ˘ ·Ú·Ì¤ÓÂÈ. ∏ ÚÔı˘Ì›· ÙˆÓ ·ÙfiÌˆÓ Ó· ‰ÈÂΉÈÎÔ‡Ó Ù·‰ÈηÈÒÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜ Ô˘ ·ÔÚÚ¤Ô˘Ó ·fi ÙË ÓÔÌÔıÂÛ›· ÁÈ· ›Û˜ ·ÌÔÈ‚¤˜ ̤ۈ ‰ÈÎËÁfiÚˆÓ ·Ú¿ ̤ۈ Û˘Ó‰ÈÎ¿ÙˆÓ ÚÔ‚ÏËÌ·Ù›˙ÂÈ ÔÚÈṲ̂ÓÔ˘˜Û˘Ó‰ÈηÏÈÛÙ¤˜, ȉ›ˆ˜ ·fi ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙Ô˘Ó ·ÁˆÁ¤˜ ÁÈ· Û˘Ìʈӛ˜ Ô˘ ¤Î·Ó·Ó Î·È ÂÌÂÚȤ¯Ô˘Ó ‰È·ÎÚ›ÛÂȘ ηٿ ÙˆÓÁ˘Ó·ÈÎÒÓ. Ÿˆ˜ ¤Ó·˜ ÔÚÁ·ÓˆÙ‹˜ Û¯ÔÏ›·ÛÂ, ‘∂›Ó·È ¤Ó· ÂÓ ‰˘Ó¿ÌÂÈ Úfi‚ÏËÌ· ÁÈ· ÔÏfiÎÏËÚË ÙË ‰È·‰Èηۛ· Ù˘ Û˘ÏÏÔÁÈ΋˜‰È·Ú·ÁÌ¿Ù¢Û˘’.
∞˘Ù‹ Ë ı¤ÛË ÂÚÈϤÎÂÙ·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ, fï˜, ·fi ÌÈ· Ì¿ÏÏÔÓ ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ·Ú¿ ÔÏÈÙÈ΋ ‰È¿ÛÙ·ÛË. Ÿ, ÙÈ Î·È Ó· οÓÔ˘Ó ÔÈ Î˘‚ÂÚÓ‹ÛÂȘ ÁÈ·Ó· ‚ÔËı‹ÛÔ˘Ó Ù· Û˘Ó‰Èοٷ, Ë ÛÙÚ·ÙÔÏfiÁËÛË ÙˆÓ ÌÂÏÒÓ Â›Ó·È ‰È΋ ÙÔ˘˜ ‰Ô˘ÏÂÈ¿. øÛÙfiÛÔ, Ë ¤Ú¢ӷ ÙÔ˘ Gregor Gall ‰Â›¯ÓÂÈ fiÙÈ Ù··ÔÙÂϤÛÌ·Ù· Ù˘ ›ÌÔÓ˘ ÚÔÛ¿ıÂÈ·˜ ÙˆÓ Û˘Ó‰ÈÎ¿ÙˆÓ ÁÈ· ÛÙÚ·ÙÔÏfiÁËÛË Â›Ó·È ·ÔÁÔËÙ¢ÙÈο, ·ÊÔ‡ ÙÔ 1980 64% ÙˆÓ È‰Ú˘Ì¿ÙˆÓ›¯·Ó Û˘Ó‰ÈηÏÈÛÙÈ΋ ·ÓÙÈÚÔÛÒ¢ÛË ÂÓÒ ÙÔ 2004 ÙÔ ÔÛÔÛÙfi ›¯Â ÌÂȈı› ÌÂȈı› ÛÙÔ 30%.[6] √È ¿ÓıÚˆÔÈ ‰ÂÓ ÛÙÚ¤ÊÔÓÙ·È ¿ÓÙ·ÛÙ· Û˘Ó‰Èοٷ ÁÈ· ÙË ‰È¢ı¤ÙËÛË ÙˆÓ ·‰ÈÎÈÒÓ, ·ÎfiÌË ÎÈ fiÙ·Ó ÂÈı˘ÌÔ‡Ó Ó· ‰Ú¿ÛÔ˘Ó Ì·˙› Ì ¿ÏÏÔ˘˜. ªÂÚÈÎÔ› ˘ÔÛÙËÚ›˙Ô˘Ó fiÙÈ ·˘ÙfiÌÔÚ› Ó· ·ÏÏ¿ÍÂÈ Â¿Ó ˘¿ÚÍÂÈ ‡ÊÂÛË ÛÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌ›· Î·È ›ÂÛË ÛÙÔ ‚ÈÔÙÈÎfi Â›Â‰Ô – ÌÈ· ΢ÎÏÈ΋ ›‰Ú·ÛË, Ì ¿ÏÏ· ÏfiÁÈ·, Ô˘ ‰Ú·ÚÔ˜ fiÊÂÏÔ˜ ÙˆÓ Û˘Ó‰ÈοوÓ, ηıÒ˜ Ë ÔÈÎÔÓÔÌ›· ÌÔÈ¿˙ÂÈ Ó· ηÙ¢ı‡ÓÂÙ·È Û ·ÎfiÌË ÈÔ Ù·Ú·Á̤ӷ ‡‰·Ù·. ÕÏÏÔÈ, Î·È ÂȉÈο ÔÈ MichaelPiore Î·È Sean Strafford Ô˘ ‰Ô˘ÏÂ‡Ô˘Ó ¿Óˆ ÛÙȘ ∏ӈ̤Ó˜ ¶ÔÏÈÙ›˜, ϤÓ fiÙÈ ÌÈ· ÈÔ ÚÈ˙È΋ ‰È·‰Èηۛ· ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Û ÂͤÏÈÍË, fiÔ˘ Ë·Ó¿‰ÂÈÍË ÙˆÓ ÂÚÁ·ÛÈ·ÎÒÓ ‰ÈÎ·ÈˆÌ¿ÙˆÓ Î·ıÚÂÊÙ›˙ÂÈ ¤Ó· ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi ›‰Ô˜ Û˘ÌÊÂÚfiÓÙˆÓ ÙˆÓ ÂÚÁ·˙ÔÌ¤ÓˆÓ ·fi ·˘Ù¿ Ô˘ ˘ÔÛÙ‹ÚÈ˙·Ó·Ú·‰ÔÛȷο Ù· Û˘Ó‰Èοٷ.[7] ∞ÓÙ› ÁÈ· ÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË Û˘ÌÊÂÚfiÓÙˆÓ Ô˘ Â›Ó·È ‚·ıÈ¿ ÚÈ˙ˆÌ¤Ó· ÛÙËÓ Âȯ›ÚËÛË Î·È ‚·Û›˙ÔÓÙ·È ÛÙËÓ Ù¿ÍËÎ·È ÙËÓ ··Û¯fiÏËÛË, Ù· Ó¤· Û˘ÌʤÚÔÓÙ· Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ÂÌÊ·ÓÈÛÙ› ¤¯Ô˘Ó Ó· οÓÔ˘Ó, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Ì ÙÔ Ê‡ÏÔ, ÙËÓ ·Ó·ËÚ›· Î·È ÙË Ê˘Ï‹.∆· Û˘ÁÎÂÓÙÚˆÙÈο Î·È ÁÚ·ÊÂÈÔÎÚ·ÙÈο Û˘Ó‰Èοٷ ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó ·Ô‰Â›ÍÂÈ fiÙÈ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó Ù· ηٷÏÏËÏfiÙÂÚ· Ô¯‹Ì·Ù· ÁÈ· ÙËÓ ÎÈÓËÙÔÔ›ËÛË·˘ÙÒÓ ÙˆÓ Û˘ÌÊÂÚfiÓÙˆÓ.
∆· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÙÚÈ¿ÓÙ· ¯ÚfiÓÈ·, Ù· ‚ÚÂÙ·ÓÈο Û˘Ó‰Èοٷ ˘Ô¯ÚÂÒıËÎ·Ó Ó· ÚÔÛ·ÚÌÔÛÙÔ‡Ó Û ¤Ó· ÔÏÈÙÈÎfi, ÔÈÎÔÓÔÌÈÎfi Î·È ÓÔÌÈÎfiÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ÚÈ˙Èο ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi ·fi ÂΛÓÔ Ô˘ Ù· ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍ ÈÛÙÔÚÈο. ™Â ÌÈ· ÊÈÏÂχıÂÚË ÔÈÎÔÓÔÌ›· Ù˘ ·ÁÔÚ¿˜, ˘¿Ú¯ÂÈ ·ÎfiÌËÛËÌ·ÓÙÈÎfi˜ ÚfiÏÔ˜ ÁÈ· ÙË ÓÔÌÔıÂÛ›· Î·È ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ Û fi,ÙÈ ·ÊÔÚ¿ ÙË Ú‡ıÌÈÛË Ù˘ ··Û¯fiÏËÛ˘, Î·È ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ ·˘Ùfi Ù· Û˘Ó‰Èοٷ ¤¯Ô˘ÓÌÈ· ı¤ÛË. ∏ ·Ó¿Ù˘Í‹ Ù˘ ı· ÂÍ·ÚÙËı› ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÂÓ Ì¤ÚÂÈ ·fi ÙÔ Î·Ù¿ fiÛÔÓ Ë ÌÂȈ̤ÓË ÚfiÛ‚·ÛË ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ ÎÔÈÓˆÓ›· Â›Ó·È ÌË·Ó·ÛÙÚ¤„ÈÌË ‹ ÌÔÚ› Ó· ·ÔηٷÛÙ·ı› Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ·ÓÙ›ÍÔˆÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎÒÓ Û˘ÓıËÎÒÓ.
[6] Gregor Gall, Union Organizing: Campaigning for Trade Union (§ÔÓ‰›ÓÔ: Routledge, 2003).[7] Michael Piore and Sean Safford. “Changing Regimes of Workplace Governance: Shifting Axes of Mobilization and the Challenge to Industrial Relations
Theory.”, unpublished paper, MIT, 2005.
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα41
35David Held - ∆Ô ÚfiÙ˘Ô Â›Ó·È ÔÈ ‚ÂÏÔ‡‰ÈÓ˜ ·ӷÛÙ¿ÛÂȘ, fi¯È Ô fiÏÂÌÔ˜ ÛÙÔ πÚ¿Î
∏ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË ‹Úı ÁÈ· Ó· Ì›ÓÂÈ
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: ™Â ¤Ó· ·fi Ù· ÈÔ ÚfiÛÊ·Ù· ¤ÚÁ· Û·˜, ∏ ¶·ÁÎfiÛÌÈ· ™˘Óı‹ÎË[1] , ·Ó·Ê¤ÚÂÛÙ ÛÙËÓ ·Ó¿ÁÎË ÌÂÙ·ÚÚ‡ıÌÈÛ˘ Ù˘‰È·‰Èηۛ·˜ Ù˘ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ˘. ¶ÔȘ ›ӷÈ, ηٿ ÙË ÁÓÒÌË Û·˜, ÔÈ Î˘ÚÈfiÙÂÚ˜ ηÙ¢ı‡ÓÛÂȘ ÚÔ˜ ÙȘ Ôԛ˜ Ë ÌÂÙ·ÚÚ‡ıÌÈÛË ·˘Ù‹Ú¤ÂÈ Ó· ÛÙԯ‡ÂÈ;
David Held: §ÔÈfiÓ, ˘¿Ú¯Ô˘Ó ‰‡Ô ·ÚÈ· Ú‡̷ٷ ÛΤ„˘ ÁÈ· ÙËÓ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË. ∆Ô ÚÒÙÔ Â›Ó·È Ë Û˘Ì‚·ÙÈ΋ Î·È ·Û›ÁÓˆÛÙËÓÂÔÊÈÏÂχıÂÚË ı¤ÛË, Ô˘ ˘ÔÛÙËÚ›˙ÂÈ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο fiÙÈ ÔÈ ·ÁÔÚ¤˜ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÙÔ ÎÏÂȉ› ÁÈ· ÙË ÌÂÙ·ÚÚ‡ıÌÈÛË Î·È ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË. √È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ ·ÚÈÔ˘˜ ˘ÔÛÙËÚÈÎÙ¤˜ Î·È ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ ΢ڛ·Ú¯Ô˘˜ ıÂÛÌÔ‡˜ Ù˘ ‰ÈÂıÓÔ‡˜ Ù¿Í˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Ó Î·ÈÛ˘ÓÙËÚÔ‡Ó Î·ÓfiÓ˜ Ô˘ ÂÓÈÛ¯‡Ô˘Ó ·˘Ùfi ÙÔ Û¯¤‰ÈÔ. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË ÏÂ˘Ú¿, ˘¿Ú¯Ô˘Ó ·˘ÙÔ› Ô˘ ˘ÔÛÙËÚ›˙Ô˘Ó fiÙÈ ÙÔ Úfi‚ÏËÌ· Â›Ó·È ËÓÂÔÊÈÏÂχıÂÚË ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË Î·È Ë ›‰È· Ë ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË Î·È ¯ÚÂÈ·˙fiÌ·ÛÙ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÙÔÈΤ˜ Î·È ÂıÓÈΤ˜ χÛÂȘ ÁÈ· ÙÔ Ì¤ÏÏÔÓÌ·˜.
∏ ‰È΋ ÌÔ˘ ı¤ÛË ‰ÂÓ Â›Ó·È Ô‡Ù ÙÔ ¤Ó· Ô‡Ù ÙÔ ¿ÏÏÔ. ¡ÔÌ›˙ˆ fiÙÈ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ‚·ıÈ¿ ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ÛÙË ÓÂÔÊÈÏÂχıÂÚË ÂΉԯ‹ Ù˘·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ˘, ·ÏÏ¿ ÓÔÌ›˙ˆ ›Û˘ fiÙÈ Ë ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË ‹Úı ÁÈ· Ó· Ì›ÓÂÈ. √ ÎfiÛÌÔ˜ ¤ÁÈÓ ÈÔ ‰È·Û˘Ó‰Â‰Â̤ÓÔ˜, Ë ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎ‹Î·È Ù¯ÓÔÏÔÁÈ΋ ·ӿÛÙ·ÛË Î·È ÙÔ ›ÓÙÂÚÓÂÙ ÚÔˆıÔ‡Ó Ó¤Â˜ ÌÔÚʤ˜ ·ÓıÚÒÈÓ˘ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜. ¢ÂÓ ·Ó·‰È·ÌÔÚÊÒÓÔ˘Ó ÌfiÓÔ ÙȘ ›‰È˜ ÙȘÂÈÎÔÈӈӛ˜, ·ÏÏ¿ ÙË Ê‡ÛË ÙÔ˘ ÂȯÂÈÚ›Ó, ·ÏÏ¿˙Ô˘Ó ÙËÓ ˘Ô‰ÔÌ‹ Ù˘ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ Î·È ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋˜ ·Ó¿Ù˘Í˘. ¡ÔÌ›˙ˆ ÏÔÈfiÓ fiÙÈ ¤Ú··fi ÙË Û˘˙‹ÙËÛË ÁÈ· ÙÔ Ì¤ÏÏÔÓ Ù˘ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ˘ Û‹ÌÂÚ· Ú¤ÂÈ Ó· ‰È·¯ˆÚ›ÛÔ˘Ì ÔÚÈṲ̂ӷ Ú¿ÁÌ·Ù·: fiÙÈ Ë ·˘Í·ÓfiÌÂÓË ‰È·Û‡Ó‰ÂÛËÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘ ‹Úı ÁÈ· Ó· Ì›ÓÂÈ Î·È ÙÔ ÂÚÒÙËÌ· Â›Ó·È Ò˜ Ú¤ÂÈ Ó· ›ӷÈ.
¡ÔÌ›˙ˆ fiÙÈ Ë ÓÂÔÊÈÏÂχıÂÚË Ï‡ÛË ¤¯ÂÈ ·ÔÙ‡¯ÂÈ, ‰ËÏ·‰‹ Ô ÊÔÓÙ·ÌÂÓÙ·ÏÈÛÌfi˜ ÙˆÓ ·ÁÔÚÒÓ ·fi ÙË ÌÈ· ÏÂ˘Ú¿ Î·È ÔÈ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ηٿ Ù˘·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ˘ ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË, ‰ÂÓ ·Ú¤¯Ô˘Ó ÌÈ· ÛÔ‚·Ú‹ ·¿ÓÙËÛË ÛÙ· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Ù˘ ·ÁÎfiÛÌÈ·˜ ‰È·Û‡Ó‰ÂÛ˘ Î·È ÛÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈfiÏÔ Î·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Ë ÌÔ›Ú· Î·È ÔÈ Ù‡¯Â˜ Ù˘ οı ¯ÒÚ·˜ Î·È fiÏˆÓ ÙˆÓ ¯ˆÚÒÓ Û ˙ˆÙÈο ı¤Ì·Ù· –·fi ÙÔ˘˜ ÂÌÔÚÈÎÔ‡˜ ̤¯ÚÈ ÙÔ˘˜ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÔÏÔÁÈÎÔ‡˜ ηÓfiÓ˜- ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆÈÛÙÔ‡Ó Ì ÙÔÈΤ˜ ‹ ÂıÓÈΤ˜ χÛÂȘ.
∂›Ó·È Ë ÎÔÈÓˆÓ›· ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ ÚÔԉ¢ÙÈ΋;
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: ∞Ó·ÊÂÚı‹Î·Ù ÂÓ Û˘ÓÙÔÌ›· ÛÙ· ÌÂÈÔÓÂÎÙ‹Ì·Ù· ÙˆÓ ÎÈÓËÌ¿ÙˆÓ Î·Ù¿ Ù˘ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ˘ Ì ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· Ù˘ ·ÓÙ›‰Ú·Û‹˜ÙÔ˘˜ ÛÙ· ı¤Ì·Ù· Ô˘ ·Ó·Î‡ÙÔ˘Ó ·fi ÙÔ ·˘Í·ÓfiÌÂÓÔ Â›Â‰Ô ·ÁÎfiÛÌÈ·˜ ‰È·Û‡Ó‰ÂÛ˘. £· ÌÔÚÔ‡Û·Ù ӷ ·Ó·Ù‡ÍÂÙ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÙÔÚfiÏÔ ÙˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ ÎÈÓËÌ¿ÙˆÓ Û ۯ¤ÛË Ì ÙËÓ ·ÁÎfiÛÌÈ· ÌÂÙ·ÚÚ‡ıÌÈÛË;
David Held: ¢ÂÓ ˘Ôı¤Ùˆ ˆ˜ Ù· ·ÁÎfiÛÌÈ· ÎÈÓ‹Ì·Ù· Â›Ó·È ·Ó·ÁηÛÙÈο ·ÓÒÙÂÚ· ‹ ÛÔÊ¿. √Ê›ÏÔ˘Ó Ó· ‰Â›ÍÔ˘Ó ˆ˜ Â›Ó·È ÛÙË Ê‡ÛË ÙˆÓÔÏÈÙÈÎÒÓ ÙÔ˘˜ Î·È ÛÙË Ê‡ÛË Ù˘ ‰Ô˘ÏÂÈ¿ ÙÔ˘˜. ™ÙȘ ∏ӈ̤Ó˜ ¶ÔÏÈÙ›˜ ÌÔÚ›Ù ӷ ‚Ú›Ù ·Ó·Ú›ıÌËÙ˜ ÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ ÔÌ¿‰Â˜ Ô˘ Ù¿ÛÛÔÓÙ·È˘¤Ú ÙˆÓ ·Ì‚ÏÒÛÂˆÓ Î·È ¿ÏϘ ÙfiÛ˜ Ô˘ Ù¿ÛÛÔÓÙ·È ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ. ŸÏ˜ ÙÔ˘˜ Â›Ó·È ÔÚÁ·ÓÒÛÂȘ Ù˘ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ Â›Ó·ÈfiϘ ÚÔԉ¢ÙÈΤ˜. ∏ ÚÔԉ¢ÙÈ΋ ʇÛË Ù˘ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ Ú¤ÂÈ Ó· ÂÍÂÙ¿˙ÂÙ·È, ̤¯ÚÈ ÂÓfi˜ ÛËÌ›Ԣ, ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙ· ·fi Ù· ›‰È·Ù· ÎÈÓ‹Ì·Ù·.
[1] David Held, The Global Covenant: The Social Democratic Alternative to the Washington Consensus (Cambridge, Polity Press: 2004)
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
√È ÚÔԉ¢ÙÈΤ˜ ÔÏÈÙÈΤ˜ Ú¤ÂÈ Ó· ˘ÔÛÙËÚ›˙Ô˘Ó ÔÚÈṲ̂Ó˜ ÎÂÓÙÚÈΤ˜ ·Í›Â˜ Î·È Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· Ó· ·ÓÙ·ÔÎÚ›ÓÔÓÙ·È ÛÙËÛ‡Á¯ÚÔÓË ·Ù˙¤ÓÙ· ÙˆÓ ·ÓıÚˆ›ÓˆÓ ‰ÈηȈ̿وÓ, ÙˆÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ʇÏÔ˘ Î·È ÙˆÓ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÔÏÔÁÈÎÒÓ ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ. √ÈÎÂÓÙÚÔ·ÚÈÛÙÂÚ¤˜ ÔÏÈÙÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Î·È Ù· ÎÈÓ‹Ì·Ù· Ù˘ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ Ú¤ÂÈ Ó· ·ÓÙ·ÔÎÚÈıÔ‡Ó ÛÙËÓ ÚfiÎÏËÛË ÙË˜Û˘ÌÊÈÏ›ˆÛ˘ ·Ú¯ÒÓ Î·È ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎÒÓ ÔÏÈÙÈÎÒÓ.
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα42
36
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
°È· Ó· ··ÓÙ‹Ûˆ Û ÁÂÓÈΤ˜ ÁÚ·Ì̤˜ ÛÙËÓ ÂÚÒÙËÛ‹ Û·˜, ÓÔÌ›˙ˆ ˆ˜ Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· 20 ‹ 30 ¯ÚfiÓÈ·, ·Ú¯›˙ÔÓÙ·˜ ·fi ÙȘ ·ÏÏ·Á¤˜ ÛÙȘÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÔÏÔÁÈΤ˜ ÔÏÈÙÈΤ˜ Ô˘ ÚÔˆı‹ıËÎ·Ó ·fi Ù· ÔÈÎÔÏÔÁÈο ÎÈÓ‹Ì·Ù· Î·È Ì¤¯ÚÈ ÙË Á¤ÓÂÛË ÙˆÓ ÎÈÓËÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó Ó· οÓÔ˘ÓÌ ÙËÓ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË, Ù· ÎÔÈÓˆÓÈο ÎÈÓ‹Ì·Ù· ˘‹ÚÍ·Ó ·›ÛÙÂ˘Ù· ÛËÌ·ÓÙÈο ÛÙËÓ ¿ÛÎËÛË È¤ÛÂˆÓ ÁÈ· Ó· ·ÏÏ¿ÍÂÈ Ë ·Ù˙¤ÓÙ· Ù˘·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ˘, Ó· ÍÂʇÁÂÈ ·fi ÙÔ ÓÂÔÊÈÏÂχıÂÚÔ ÚfiÙ˘Ô, ηıÒ˜ Î·È ÛÙËÓ ¿ÛÎËÛË È¤ÛÂˆÓ ÁÈ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÂΉËÌÔÎÚ·ÙÈÛÌfi Î·È˘Â˘ı˘ÓfiÙËÙ· ÛÙȘ ·ÁÎfiÛÌȘ ‰È·‰Èηۛ˜, fiˆ˜ ›Û˘ ÛÙÔ˘˜ ÂıÓÈÎÔ‡˜ ıÂÛÌÔ‡˜, ı¤ÙÔÓÙ·˜ Ó¤· ı¤Ì·Ù· ÛÙËÓ ·Ù˙¤ÓÙ· Û ·ÚÎÂÙ¿ ‚·ÛÈΤ˜ÌÔÚʤ˜. À¿Ú¯ÂÈ Ë OXFAM, ÛÙÔ ÚÔÛ΋ÓÈÔ ÙˆÓ Û˘˙ËÙ‹ÛÂˆÓ ÁÈ· ÙÔ ÂÌfiÚÈÔ, ÙÔ ¯Ú¤Ô˜, ·ÎfiÌË Î·È ÙË ÊÙÒ¯ÂÈ·. À¿Ú¯Ô˘Ó ÔÈ °È·ÙÚÔ› ¯ˆÚ›˜™‡ÓÔÚ· Ô˘ οÓÔ˘Ó ÂÎÏËÎÙÈ΋ ‰Ô˘ÏÂÈ¿ ÁÈ· ÙËÓ ˘Á›· Î·È ÙË ‰È·ÓÔÌ‹ Ù˘ ˘Á›·˜ Î·È ¿ÏÏÔÈ. ¶ÔÏϤ˜ ·Ú¿ÏÏËϘ ÔÌ¿‰Â˜ οÓÔ˘Ó ÛËÌ·ÓÙÈ΋‰Ô˘ÏÂÈ¿, ·ÏÏ¿˙ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ·Ù˙¤ÓÙ· Û ÙÔÈÎfi fiˆ˜ Î·È Û ÈÔ ·ÁÎfiÛÌÈÔ Â›Â‰Ô.
Œ¯Ô˘Ì ‰ÂÈ Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· 20 ¤ˆ˜ 30 ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ Â›Ù¢ÁÌ· ÙˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ ÎÈÓËÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ÌÂÙ·ÙfiÈÛ·Ó ÙËÓ ·Ù˙¤ÓÙ· ·fi ÙÔ ÂÌfiÚÈÔ Î·ÈÙÔ ¯Ú¤Ô˜ ÛÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ, ÙË ‚ȈÛÈÌfiÙËÙ·, ÙË ÊÙÒ¯ÂÈ· Î·È ÏÔÈ¿. √ ÚfiÏÔ˜ ÙˆÓ ‰È·ÓÔÔ‡ÌÂÓˆÓ, ÙˆÓ ÔÏÈÙÈÎÒÓ ÎÔÌÌ¿ÙˆÓ Â›Ó·È Ó·Û˘˙ËÙ‹ÛÔ˘Ó ·˘Ù‹ ÙËÓ ·Ù˙¤ÓÙ·, fi¯È ·ÏÒ˜ Ó· ÙË ‰Â¯ÙÔ‡Ó ÌfiÓÔ Î·È ÌfiÓÔ ÂÂȉ‹ ÚÔ‹Ïı ·fi ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓ›· ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ. ªÂ ¿ÏÏ· ÏfiÁÈ·,Ú¤ÂÈ Ó· ͤÚÔ˘Ì ÁÈ·Ù› ÔÚÈṲ̂Ó˜ Û˘ÓÂÈÛÊÔÚ¤˜ Ù˘ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ Â›Ó·È ÚÔԉ¢ÙÈΤ˜ Î·È ¿ÏϘ fi¯È.
√È ÚÔÎÏ‹ÛÂȘ Ù˘ ÎÂÓÙÚÔ·ÚÈÛÙÂÚ¿˜
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: ¶ÔÈ· ÈÛÙ‡ÂÙ ÏÔÈfiÓ fiÙÈ Â›Ó·È Ë Ô˘Û›· ÌÈ·˜ ÚÔԉ¢ÙÈ΋˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ ‹ Ë ÚÔԉ¢ÙÈÎfiÙËÙ· ÛÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋;
David Held: ∏ Ô˘Û›· Ù˘ ÚÔԉ¢ÙÈÎfiÙËÙ·˜ Û‹ÌÂÚ· ¤¯ÂÈ ÛÙÔÓ ˘Ú‹Ó· Ù˘ ‚·ÛÈΤ˜ ·Ú¯¤˜ ·ÁÎfiÛÌÈ·˜ ‰ÈηÈÔÛ‡Ó˘, ‚·ÛÈΤ˜ ·Ú¯¤˜‰ËÌÔÎÚ·Ù›·˜ Î·È ˘Â˘ı˘ÓfiÙËÙ·˜, ‚·ÛÈΤ˜ ·ÓËÛ˘¯›Â˜ ÁÈ· ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ Î·È ÙË ‚ÈÒÛÈÌË ·Ó¿Ù˘ÍË. ∞Ó·ÁÓˆÚ›˙ÂÈ Â›Û˘ fiÙÈ ÔÈ ·ÁÔÚ¤˜ ‹Úı·ÓÁÈ· Ó· Ì›ÓÔ˘Ó ·ÏÏ¿ Ú¤ÂÈ Ó· ÂÊԉȷÛÙÔ‡Ó Ì Ӥ· ›‰Ë ηÓfiÓˆÓ. ¶Ú¤ÂÈ Ó· ‰Â¯Ùԇ̠ˆ˜ Â¿Ó ÂÈı˘Ìԇ̠ӷ ÌÂÙ·ÙÔ›ÛÔ˘Ì ÙËÓ ·Ù˙¤ÓÙ·ÂÈÙ˘¯Ò˜, ÙfiÙ ڤÂÈ Â›Û˘ Ó· ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Ì ˆ˜ ÔÈ Î˘Ú›·Ú¯Â˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘ ‰ÂÓ ÚfiÎÂÈÙ·È Ó· ÙÔ ·Ô‰Â¯ÙÔ‡Ó ¤ÙÛÈ ·Ï¿ ÂÎÙfi˜ÎÈ ·Ó ·ÓÙ·ÔÎÚ›ÓÂÙ·È Û οÔȘ ·fi ÙȘ ·ÓËÛ˘¯›Â˜ ÙÔ˘˜, Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡Ó ı¤Ì·Ù· ·ÛÊ·Ï›·˜, fi¯È ÌfiÓÔ ÙËÓ ÙÚÔÌÔÎÚ·Ù›· ·ÏÏ¿ ›Û˘ ÙÔÚfi‚ÏËÌ· ÙˆÓ ÎÚ·ÙÒÓ ·ÌÊÈÛ‚ËÙÔ‡ÌÂÓ˘ ÓÔÌÈÌfiÙËÙ·˜ Î·È Ù˘ ÂͿψÛ˘ ÙˆÓ ˘ÚËÓÈÎÒÓ. ∞˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ›‰Ô˘˜ Ù· ı¤Ì·Ù· ‰ÂÓ Â›Ó·È ‰ËÌÔÊÈÏ‹ÛÙËÓ ÎÂÓÙÚÔ·ÚÈÛÙÂÚ¿. ¡ÔÌ›˙ˆ fiÙÈ ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ë ÚÔԉ¢ÙÈÎfiÙËÙ· Ó· ·ÓÙ·ÔÎÚÈı› ÛÙȘ ÚÔÎÏ‹ÛÂȘ Ù˘ ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛ˘, Ú¤ÂÈ Ó·‰È·Ù˘ÒÛÂÈ Î·ı·Ú¿ ÙȘ ·ÓËÛ˘¯›Â˜ Ù˘ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ, ·ÏÏ¿ Ó· ‰ÒÛÂÈ Â›Û˘ ÛÔ‚·Ú¤˜ ··ÓÙ‹ÛÂȘ ÛÙË Û˘Ì‚·ÙÈ΋ ·Ù˙¤ÓÙ·. ∆ÔÂÎÏÔÁÈÎfi ÛÒÌ· ‰ÂÓ ÌÔÚ› Ó· ÂÈÛÙ› fiÙÈ Ë ÎÂÓÙÚÔ·ÚÈÛÙÂÚ¿ ‰È·ı¤ÙÂÈ ÈηӋ ·¿ÓÙËÛË Û ı¤Ì·Ù· ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛ˘, ÂÎÙfi˜ ÎÈ ·Ó ÌÔÚ¤ÛÂÈ Ó·ÂÓÛÙ·Ï¿ÍÂÈ ÙȘ ·Í›Â˜ Ù˘ Û’ ·˘Ù¤˜ ÙȘ ÌÂÁ¿Ï˜ ÚÔÎÏ‹ÛÂȘ.
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: ¡ÔÌ›˙ÂÙ fiÙÈ Ë ÎÂÓÙÚÔ·ÚÈÛÙÂÚ¿ ÂÓۈ̷ÙÒÓÂÈ È‰¤Â˜ Ô˘ ›¯Â Ë ·ÚÈÛÙÂÚ¿ 30-40 ¯ÚfiÓÈ· ÚÈÓ;
David Held: ¶Ú¤ÂÈ Ó· ı˘ÌfiÌ·ÛÙ ¿ÓÙ· fiÙÈ Ë ·ÚÈÛÙÂÚ¿ ‰ÂÓ Â›¯Â ÔÙ¤ ·ÔÙÂϤÛÂÈ ÌÈ· ÌÔÓ·‰È΋, Û˘ÁÎÚÔÙË̤ÓË ÊˆÓ‹, fiˆ˜ Î·È Û‹ÌÂÚ·ÛÙËÓ ÎÂÓÙÚÔ·ÚÈÛÙÂÚ¿ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÔÏϤ˜ ʈӤ˜. ª¤¯ÚÈ ÂÓfi˜ ÛËÌ›Ԣ, ·˘Ùfi Â›Ó·È Î·Ïfi: ÙÔ Úfi‚ÏËÌ· Ù˘ ÂÚÌËÓ›·˜ ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘ Â›Ó·È ÙfiÛÔÂÚ›ÏÔÎÔ Ô˘ ˘¿Ú¯ÂÈ ¯ÒÚÔ˜ ÁÈ· ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ÎÚ›ÛÂȘ Î·È ı¤ÛÂȘ.
∏ ÎÂÓÙÚÔ·ÚÈÛÙÂÚ¿ Ú¤ÂÈ Ó· Â›Ó·È ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈ΋, Ú¤ÂÈ Ó· Â›Ó·È ·ÓÂÎÙÈ΋, Ú¤ÂÈ Ó· Â›Ó·È ÏÔ˘Ú·ÏÈÛÙÈ΋, Ú¤ÂÈ Ó· Â›Ó·È ·ÓÔȯً ÛÂÂÓ·ÏÏ·ÎÙÈΤ˜ ·fi„ÂȘ. ∞˘Ùfi fï˜ Ô˘ ÙË ‰È·ÊÔÚÔÔÈ› ·fi ÙËÓ ÎÂÓÙÚÔ‰ÂÍÈ¿ Â›Ó·È Ë ‰¤ÛÌ¢ÛË Û ÔÚÈṲ̂Ó˜ ÎÂÓÙÚÈΤ˜ ·Í›Â˜. ∫·Ù¿ ÙËÓ¿Ô„‹ ÌÔ˘, ·˘Ù¤˜ ÔÈ ÎÂÓÙÚÈΤ˜ ·Í›Â˜ Â›Ó·È ÔÚÈṲ̂Ó˜ ·fi ÙȘ ·Ú·‰ÔÛȷΤ˜ ·Í›Â˜ ÙÔ˘ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÌÔ‡, ·ÏÏ¿ Î·È ÌÈ· ÛÂÈÚ¿ ·ÍÈÒÓ Ô˘ ÔÛÔÛÈ·ÏÈÛÌfi˜ ‰ÂÓ Î·Ù¿Ï·‚ ‹ ‰ÂÓ ‰È·Ù‡ˆÛ ηϿ. ¡ÔÌ›˙ˆ fiÙÈ ÔÈ Ì·ÚÍÈÛÙ¤˜ Î·È Î¿ÔÈÔÈ ¿ÏÏÔÈ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÙ¤˜ ÂͤϷ‚·Ó ÔÚÈṲ̂ӷ ı¤Ì·Ù· Ù˘ۇÁ¯ÚÔÓ˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ ÛÙÚ·‚¿. ¢ÂÓ Î·Ù¿Ï·‚·Ó ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜: ÓfiÌÈ˙·Ó ˆ˜ ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ı· ¤Û‚ËÓÂ. ¢ÂÓ Î·Ù¿Ï·‚·Ó ÙË Ê‡ÛË ÙˆÓ Û‡Á¯ÚÔÓˆÓÂÎÏÔÁÈÎÒÓ ÛˆÌ¿ÙˆÓ, Ô˘ Â›Ó·È Ôχ ÈÔ ‰È¿¯˘Ù· Î·È ·ÔÛ·ÛÌ·ÙÈο. ¢ÂÓ Î·Ù¿Ï·‚·Ó ÙÔ Úfi‚ÏËÌ· ÙˆÓ ‰ÈÎ·ÈˆÌ¿ÙˆÓ Î·È ÙˆÓ ÂÏ¢ıÂÚÈÒÓ.
∂Ô̤ӈ˜, Ë ÎÂÓÙÚÔ·ÚÈÛÙÂÚ¿ Û‹ÌÂÚ· ÔÊ›ÏÂÈ Ó· ı¤ÛÂÈ ÙȘ ÎÏ·ÛÈΤ˜ ·ÓËÛ˘¯›Â˜ ÁÈ· ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ‰ÈηÈÔÛ‡ÓË Î·È ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛË ÛÙÔ›ÎÂÓÙÚÔ. ™‹ÌÂÚ·, fï˜, ·˘Ù‹ Ë ·Ù˙¤ÓÙ· Ú¤ÂÈ Ó· Û˘Ó‰Âı› Ì ÙÔ Î·ıÂÛÙÒ˜ ÙˆÓ ·ÓıÚÒÈÓˆÓ ‰ÈηȈ̿وÓ, Ì ÙÔ˘˜ ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÌÔ‡˜ÁÈ· ÙÔ ı¤Ì· ÙˆÓ Ê‡ÏˆÓ, Ì ÙË ‚ȈÛÈÌfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜, Ì ÌÈ· ÔÏfiÎÏËÚË Áο̷ ıÂÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ‰ÂÓ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó Ì¤ÚÔ˜ Ù˘·Ú·‰ÔÛȷ΋˜ ·ÚÈÛÙÂÚ¿˜. ∏ ÌÂÙ·ÊÔÚ¿ ÙˆÓ ÎÂÓÙÚÈÎÒÓ ·ÍÈÒÓ ÌÈ·˜ ÚÔԉ¢ÙÈ΋˜ ÎÂÓÙÚÔ·ÚÈÛÙÂÚ¿˜ ÛÙË ‰ËÌfiÛÈ· ÔÏÈÙÈ΋ ÛËÌ·›ÓÂÈ ÔχÛÎÏËÚfi ÔÏÈÙÈÎfi ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÌfi Î·È Ôχ ÛÎÏËÚ‹ ÔÏÈÙÈ΋ ‰Ô˘ÏÂÈ¿. ¢ÂÓ ·ÚΛ ϤÔÓ Ë ÎÚÈÙÈ΋ Î·È Ô ÛÎÂÙÈÎÈÛÌfi˜, Ë ÎÂÓÙÚÔ·ÚÈÛÙÂÚ¿Ú¤ÂÈ Ó· ·ÚıÚÒÓÂÈ ÌÈ· ÔÏÈÙÈ΋ ÂÈÛÙÈ΋, ÂÊÈÎÙ‹ Î·È Ú·ÎÙÈ΋.
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: ªÈÏ¿Ù ÁÈ· ¤Ó· Ì›ÁÌ· ËıÈ΋˜ ÔÓÙÔÏÔÁ›·˜, ÔÏÈÙÈ΋˜ ȉÂÔÏÔÁ›·˜ Î·È Ú·ÁÌ·ÙÈÛÌÔ‡;
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα43
37David Held: ¡·È, ·ÏÏ¿ Ô Ú·ÁÌ·ÙÈÛÌfi˜ ‰ÂÓ ÛËÌ·›ÓÂÈ ·Ó·ÁηÛÙÈο ÂÁηٿÏÂÈ„Ë ·˘ÙÒÓ Ô˘ ¤¯Ô˘ÌÂ. ∞˘Ùfi˜ Â›Ó·È Ô ÏfiÁÔ˜ Ô˘ ·ÛÎÒ ÙfiÛÔÛÎÏËÚ‹ ÎÚÈÙÈ΋ Û fiÏÔ ÌÔ˘ ÙÔ ¤ÚÁÔ Û ‰˘fi ÛÂÈÚ¤˜ ÔÏÈÙÈÎÒÓ ÂÈÏÔÁÒÓ Ô˘ ‰È·ÌfiÚÊˆÛ·Ó ÚfiÛÊ·Ù· ÙË Ê‡ÛË Ù˘ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ˘: ∏™˘Ó·›ÓÂÛË Ù˘ √˘¿ÛÈÁÎÙÔÓ (Washington Consensus), ·fi ÙË ÌÈ· ÏÂ˘Ú¿, Î·È ÙÔ ‰fiÁÌ· ·ÛÊ·Ï›·˜ Ù˘ √˘¿ÛÈÁÎÙÔÓ ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË. ¶ÚfiÎÂÈÙ·ÈÁÈ· ηٷÛÙÚÔÊÈο ·Î¤Ù· ÔÏÈÙÈ΋˜. ªÔ˘ Ê·›ÓÂÙ·È ˆ˜ Î·È Ù· ‰‡Ô ‚·Û›˙ÔÓÙ·È Û ·ÚÂÍ‹ÁËÛË ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘ fiˆ˜ ÙÔÓ Í¤ÚÔ˘ÌÂ, Î·È Ù· ‰‡ÔÂ›Ó·È Ê·ÓÂÚfi fiÙÈ ı· ¤¯Ô˘Ó ÂÈ˙‹ÌÈ· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù·.
ªÈ· Á¤Ê˘Ú· ÌÂٷ͇ ·Ú¯‹˜ Î·È ÔÏÈÙÈ΋˜
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: øÛÙfiÛÔ, ˘ÈÔıÂÙÒÓÙ·˜, ÌÂÚÈÎÒ˜ ¤ÛÙˆ, ÙÔÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÛÌfi, Ë ÎÂÓÙÚÔ·ÚÈÛÙÂÚ¿ Î·È ÔÈ ÔÚÁ·ÓÒÛÂȘ Ù˘ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ ÙˆÓÔÏÈÙÒÓ ÂȉÈÎfiÙÂÚ· ‰ÂÓ ÎÈÓ‰˘ÓÂ‡Ô˘Ó Ó· ‰ÈÔÏÈÛı‹ÛÔ˘Ó ÛÙÔ ¯ÔÌÂÛÈ·Ófi ¤‰·ÊÔ˜ Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ Ù˘ ÈÛ¯‡Ô˜;
David Held: ¡ÔÌ›˙ˆ ˆ˜ Ë ÂÚÒÙËÛË Â›Ó·È ÛˆÛÙ‹. À¿Ú¯ÂÈ ¿ÓÙ· Ô Î›Ó‰˘ÓÔ˜ fiÙ·Ó Û˘Ó‰¤Ô˘Ì ٷ ȉ·ÓÈο Ì ÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ Ó· ‰ÈÔÏÈÛı‹ÛÔ˘ÌÂÛ ÌÈ· ‚Ú·¯˘ÚfiıÂÛÌË ÔÏÈÙÈ΋ ‰ÔÌ‹, ÂÁηٷÏ›ÔÓÙ·˜ Ù· ȉ·ÓÈο. ¡ÔÌ›˙ˆ ˆ˜ ˘¿Ú¯ÂÈ ÂΛ ÌÈ· ‰È·ÊÔÚ¿ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ ÚfiÏÔ ÙˆÓÎÔÌÌ¿ÙˆÓ Î·È ÙÔ ÚfiÏÔ ÙˆÓ ÔÚÁ·ÓÒÛÂˆÓ Ù˘ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ. ∫·Ù¿ οÔÈÔ ÙÚfiÔ, Ô ÚfiÏÔ˜ ÙÔ˘ ÎfiÌÌ·ÙÔ˜ Ù˘ ÎÂÓÙÚÔ·ÚÈÛÙÂÚ¿˜Â›Ó·È Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ ÌÈ· Á¤Ê˘Ú· ÌÂٷ͇ ·Ú¯‹˜ Î·È ÔÏÈÙÈ΋˜. ŒÓ· ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎfi ÎÂÓÙÚÔ·ÚÈÛÙÂÚfi ÎfiÌÌ· Â›Ó·È ÌÈ· ·Ú·ÁˆÁÈ΋ Á¤Ê˘Ú·.∞ÏÏ¿ ÔÈ ÔÚÁ·ÓÒÛÂȘ Ù˘ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ Ú¤ÂÈ ¿ÓÙ· Ó· ÚÔˆıÔ‡Ó ÙËÓ ·Ù˙¤ÓÙ· ÙÔ˘˜ ÈÔ ¤Ú·, ÁÈ·Ù› ¯ˆÚ›˜ ·˘Ù‹ ÙËÓ ›ÂÛË ÔÈÔÏÈÙÈÎÔ› ı· ‰ÈÔÏÈÛı·›ÓÔ˘Ó ÛÙȘ Û˘Ì‚·ÙÈΤ˜ ÔÏÈÙÈΤ˜.
∫ÔÈÙ¿ÍÙ ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ ÚÔԉ¢ÙÈÎÔ‡ ۯ‰›Ô˘ ÛÙË µÚÂÙ·Ó›· Û‹ÌÂÚ·. ∆Ô ÌÏÂÚÈÎfi Û¯¤‰ÈÔ ÍÂΛÓËÛ Ì ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ Ó¤Ô Û·ÈÍËÚÈÎfiÎÂÓÙÚÔ·ÚÈÛÙÂÚfi Ú›ÁÎÈ·. ∫fiÏÏËÛ ÙÒÚ· ÛÙÔ Ù¤ÏÌ· ÙˆÓ Û˘˙ËÙ‹ÛÂˆÓ ÁÈ· ÙË ‰ËÌfiÛÈ· ÔÏÈÙÈ΋, ÙË ÌÂÙ·ÚÚ‡ıÌÈÛË ÙÔ˘ ‰ËÌfiÛÈÔ˘ ÙÔ̤· ηÈÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊÈ΋, ÔÈÛıÔ‰ÚÔÌÈ΋ Â͈ÙÂÚÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋.
ªÂ ¿ÏÏ· ÏfiÁÈ·, ÔÊ›ÏÔ˘Ì ӷ ‰È·¯ˆÚ›˙Ô˘Ì ÙÔÓ ÚfiÏÔ ÙÔ˘ ÎfiÌÌ·ÙÔ˜, Ô˘ Â›Ó·È Ó· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ› ˆ˜ ÂÚÈÛÙÚÔÊÈ΋ Á¤Ê˘Ú· Î·È ÙÔ ÚfiÏÔ ÙˆÓÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ ÎÈÓËÌ¿ÙˆÓ, Ô˘ Â›Ó·È Ó· ‰È·ÛÊ·Ï›˙Ô˘Ó Û˘Ó¯Ҙ fiÙÈ ·˘Ù¿ Ù· ȉ·ÓÈο ÚÔˆıÔ‡ÓÙ·È ·ÔÊ·ÛÈÛÙÈο Î·È ÂÎÏËÚÒÓÔÓÙ·È.
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: ¶ÈÛÙ‡ÂÙ fiÙÈ Ù· ÎÔÈÓˆÓÈο ÎÈÓ‹Ì·Ù· ·Ó·‰‡ÔÓÙ·È Ì¤Û· ·fi ÙȘ ·Ó¿ÚÎÂȘ Ù˘ ·ÓÙÈÚÔÛˆÂ˘ÙÈ΋˜ ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·˜;
David Held: ∏ ·ÓÙÈÚÔÛˆÂ˘ÙÈ΋ ‰ËÌÔÎÚ·Ù›· Â›Ó·È Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ·Ó·fiÙÚÂÙË Î·È Ôχ ·‰¤ÍÈ·. ∞Ó·fiÙÚÂÙË ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÔÏϤ˜ÂÓ·ÏÏ·ÎÙÈΤ˜ χÛÂȘ Û ·˘Ù‹ ÙË ÌÔÚÊ‹ Ù˘ ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·˜. ∞‰¤ÍÈ· ÂÂȉ‹ Â›Ó·È Ôχ ·Ó·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈ΋, ‰ÂÓ Â›Ó·È Ôχ ηϋ ÛÙÔ ‰È¿ÏÔÁÔÎ·È ÏÔÈ¿. √Ê›ÏÔ˘Ì ӷ ›̷ÛÙÂ Â˘Ê¿ÓÙ·ÛÙÔÈ, Ó· ÛÎÂÊÙԇ̠Ӥ˜ ÌÔÚʤ˜ ‰È·‚Ô‡Ï¢Û˘ ÈηӤ˜ Ó· οÓÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ÏËı˘ÛÌÔ‡˜ Ó·ÂÌÏ·ÎÔ‡Ó ÛÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋. ∏ ÚÔԉ¢ÙÈ΋ ÎÔÈÓˆÓ›· ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ Â›Ó·È ÂÓ Ì¤ÚÂÈ ¤Ó·˜ Ó¤Ô˜ ÙfiÔ˜ ÔÏÈÙÈ΋˜ Ô˘ ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÂÈı˘Ì› ӷηٷÎÙ‹ÛÂÈ ‹ Ó· ¤¯ÂÈ ˆ˜ Û˘ÓÔÌÈÏËÙ‹ ÎÈ ·˘Ùfi˜ Ô ÏÔ˘Ú·ÏÈÛÌfi˜ ·ÔÙÂÏ› ·Ó·fiÛ·ÛÙÔ ÛÙÔÈ¯Â›Ô ÁÈ· ÌÈ· ˘ÁÈ‹ ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·. ∏ Ù˘È΋‰ËÌÔÎÚ·Ù›· Â›Ó·È Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË Ô˘ ‰È·ÌÔÚÊÒÓÂÈ ÙÔ ¤‰·ÊÔ˜ ÁÈ· Ó· ·Óı›ÛÂÈ Ë ÎÔÈÓˆÓ›· ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ. ∞ÓÙ›ÛÙÚÔÊ·, Ë ÎÔÈÓˆÓ›· ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓÂ›Ó·È ÙÔ ¤‰·ÊÔ˜ ÛÙÔ ÔÔ›Ô Ë ‰ËÌÔÎÚ·Ù›· Û˘ÓÙËÚ›ٷÈ. ¶ÚÔ¸Ôı¤ÙÔ˘Ó Ë ÌÈ· ÙËÓ ¿ÏÏË.
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: ™ÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË Ù˘ ÚfiÛÊ·Ù˘ ‚ÚÂÙ·ÓÈ΋˜ Â͈ÙÂÚÈ΋˜ ÔÏÈÙÈ΋˜, ı· ϤÁ·Ù fiÙÈ ÙÔ ÎÂÓÙÚÔ‰ÂÍÈfi ÎfiÌÌ· ¤Î·Ó ÙÔÎÂÓÙÚÔ‰ÂÍÈfi ΛÓËÌ· Ó· ÛÈÁ‹ÛÂÈ;
David Held: ¡ÔÌ›˙ˆ fiÙÈ Ë ‚ÚÂÙ·ÓÈ΋ Â͈ÙÂÚÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋ ‚·ÛÈο ÂÓ¤‰ˆÛ ÛÙËÓ ·ÌÂÚÈηÓÈ΋ ı¤ÛË. ∏ ΢‚¤ÚÓËÛË ÌfiÚÂÛÂ-·›ÚÓÔÓÙ·˜ ·˘Ù‹ÙË ı¤ÛË- Ó· ÂÍÔ˘‰ÂÙÂÚÒÛÂÈ ÙËÓ ·ÓÙÈÔϛ٢ÛË. ◊Ù·Ó ÌÈ· ·ÚÎÂÙ¿ ·ÓÂϤËÙË Ì·ÎÈ·‚ÂÏÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋ Ô˘ ·›¯ÙËΠÁ‡Úˆ ·fi Ù· ˙ËÙ‹Ì·Ù·ÂÍÔ˘Û›·˜. ∏ ‚ÚÂÙ·ÓÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË ı˘Û›·Û fiÏ· Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· Ô˘ ‰È·ÎÚ›Ó·Ì ˆ˜ ÎÂÓÙÚÔ·ÚÈÛÙÂÚ‹ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË Û ı¤Ì·Ù· ÂÈÚ‹Ó˘ ηȷÛÊ¿ÏÂÈ·˜. √ ªÏÂÚ ÍÂΛÓËÛ ˆ˜ Â˘Úˆ·˚ÛÙ‹˜ Î·È ‰ÈÂıÓÈÛÙ‹˜ Î·È Î·Ù¤ÏËÍ ӷ ·Ô‰˘Ó·ÌÒÛÂÈ ÙËÓ ∂˘Úˆ·˚΋ ŒÓˆÛË Î·È Ó··Ô‰˘Ó·ÌÒÛÂÈ ÙÔ˘˜ ‰ÈÂıÓ›˜ ıÂÛÌÔ‡˜.¶Ú·ÁÌ·ÙÈÛÌfi˜ Î·È Ú¢ÛÙ‹ ÔÏÈÙÈ΋
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: ∂›Ó·È Ë ÎÂÓÙÚÔ·ÚÈÛÙÂÚ¿ ¤Ó·˜ ÚÔÓÔÌÈ·Îfi˜ Û˘ÓÔÌÈÏËÙ‹˜ ÙˆÓ ÎÈÓËÌ¿ÙˆÓ Ù˘ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ;
David Held: ∂›Ó·È ÂÍ·ÈÚÂÙÈο ·›ı·ÓÔ Ù· Û˘Ì‚·ÙÈο ÎÂÓÙÚÔ‰ÂÍÈ¿ ÎfiÌÌ·Ù· Ó· ›¯·Ó οÙÈ Ó· Ô˘Ó ÛÙ· ÚÔԉ¢ÙÈο ÎÈÓ‹Ì·Ù· Ù˘ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ. øÛÙfiÛÔ, Ë ÔÏÈÙÈ΋ Û‹ÌÂÚ· Â›Ó·È Ôχ Ú¢ÛÙ‹ Î·È Î·Ó›˜ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ÙÔ ÌÔÓÔÒÏÈÔ Ù˘ ÛÔÊ›·˜ Î·È ÙˆÓ Î·ÏÒÓ È‰ÂÒÓ. £·‹Ì·ÛÙ·Ó ÂÍ·ÈÚÂÙÈο ·ÓfiËÙÔÈ ÛÙËÓ ÎÂÓÙÚÔ·ÚÈÛÙÂÚ¿ Â¿Ó ·ÔÚÚ›Ù·Ì οÙÈ ÌfiÓÔ Î·È ÌfiÓÔ ÂÂȉ‹ Ô ÂÌÓ¢ÛÙ‹˜ ÙÔ˘ ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È ·fi ÙËÓre
-pub
lic: r
e-im
agin
ing
dem
ocra
cy w
ww
.re
-pu
bli
c.g
r
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα44
38
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
ÎÂÓÙÚÔ‰ÂÍÈ¿. √È Î·Ï¤˜ ȉ¤Â˜ Â›Ó·È Î·Ï¤˜ ȉ¤Â˜.
√Ê›ÏÔ˘Ì ӷ ‰È·ÎÚ›ÓÔ˘Ì ÙË ÏÔÁÈ΋ ÙˆÓ È‰ÂÒÓ ·fi ÙÔÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÛÌfi Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜. ™ÙË ÏÔÁÈ΋ ÙˆÓ È‰ÂÒÓ Ô Î·ı¤Ó·˜ Â›Ó·È ÂχıÂÚÔ˜Ó· Û˘Ì‚¿ÏÂÈ Î·È ı· ¤Ú ӷ ÎÚ›ÓÂÙ·È ·fi ÙËÓ ÔÈfiÙËÙ· ÙˆÓ ÂȯÂÈÚËÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘. ª’ ·˘Ù‹ ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· Â›Ì·È Ô·‰fi˜ ÙÔ˘ ÿÌÂÚÌ·Ó.¶ÈÛÙ‡ˆ fiÙÈ Ë ÔÈfiÙËÙ· ÙÔ˘ ‰ËÌfiÛÈÔ˘ ÏfiÁÔ˘ ÂÍ·ÚÙ¿Ù·È ·fi ÙËÓ ÔÈfiÙËÙ· ÙˆÓ Û˘ÓÂÈÛÊÔÚÒÓ Û’ ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ ‰ËÌfiÛÈÔ ÏfiÁÔ. ∞˘Ùfi˜ Â›Ó·È ÔΛӉ˘ÓÔ˜ Ô˘ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ ¿ÓÙ· Ë ·Ú·‰ÔÛȷ΋ ·ÚÈÛÙÂÚ¿, ‹Ú ·ÚfiÌÔÈ· ÌÔÚÊ‹ Ì ÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›·. Ÿˆ˜ Ë ÂÎÎÏËÛ›· ÂÓ‹ÚÁËÛ ˆ˜ÂÎÚfiÛˆÔ˜ ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÈÓÔ˘ Á¤ÓÔ˘˜ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔ £Âfi ÙË ÌÂ۷ȈÓÈ΋ ÂÔ¯‹, Ë ·ÚÈÛÙÂÚ¿ ıÂÒÚËÛ fiÙÈ Â›¯Â ÌÈ· ·Ó¿ÏÔÁË ·ÔÛÙÔÏ‹.ÀÔÙ›ıÂÙ·È fiÙÈ ÂͤÊÚ·Û ٷ ·ÓÙÈÎÂÈÌÂÓÈο Û˘ÌʤÚÔÓÙ· Ù˘ ÂÚÁ·ÙÈ΋˜ Ù¿Í˘. ∞ÓÂÍ¿ÚÙËÙ· ·Ó οÔÈÔ˜ ‹Ù·Ó ÏÂÓÈÓÈÛÙ‹˜ ‹ Ê·ÌÈ·Ófi˜ ‹·Ú·‰ÔÛÈ·Îfi˜ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ¿Ù˘, ‹ÍÂÚ ÔÈ· ‹Ù·Ó Ë Ì˯·Ó‹ Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜.
™‹ÌÂÚ·, ͤÚÔ˘Ì ˆ˜ ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ ·ÓÙÈÎÂÈÌÂÓÈÎfi Û˘ÌʤÚÔÓ. •¤ÚÔ˘Ì ˆ˜ Ù· Û˘ÌʤÚÔÓÙ· ·Ô‰›‰ÔÓÙ·È ˘ÔıÂÙÈο Û ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎÔ‡˜ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ‡˜ ·Ú¿ÁÔÓÙ˜ Î·È ÌÔÚ› Ó· ¤¯Ô˘Ó ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˜ ÂΉËÏÒÛÂȘ. √È È‰¤Â˜ Ú¤ÂÈ Ó· ‰ÔÎÈÌ¿˙ÔÓÙ·È Ì¤Û· ÛÙÔ ¯¿Ô˜ÙˆÓ ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈÎÒÓ ÔÏÈÙÈÎÒÓ. ∞˜ ÙÔ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÔ˘ÌÂ, Ë ÈÛÙÔÚ›· Ù˘ ÎÂÓÙÚÔ·ÚÈÛÙÂÚ¿˜ Û ۯ¤ÛË Ì ÙËÓ ÔÈÎÔÏÔÁ›· ¤¯ÂÈ ˘¿ÚÍÂÈ ·ÂÏÈÛÙÈοÊÙˆ¯‹. ∂ÎÙfi˜ ÎÈ ·Ó Ë ·ÚÈÛÙÂÚ¿ ‰ÒÛÂÈ ÚÔÛÔ¯‹ ÛÙË Ó¤· ·Ù˙¤ÓÙ·, ÛÙ· ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÔÏÔÁÈο ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·, ÙÔÓ ÊÂÌÈÓÈÛÌfi, ÙȘ ÔÏ˘ÏÔÎfiÙËÙÂ˜ÙˆÓ ·ÁÔÚÒÓ, ı· ·Ú·Ì›ÓÂÈ ·‰‡Ó·ÌË Û’ ·˘Ù¿ Ù· ı¤Ì·Ù·. ∞˘Ùfi˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È Ô ‰ÚfiÌÔ˜ ÁÈ· ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›·.
¶ÚfiÙ˘Ô Â›Ó·È ÔÈ ‚ÂÏÔ‡‰ÈÓ˜ ·ӷÛÙ¿ÛÂȘ, fi¯È Ô fiÏÂÌÔ˜ ÛÙÔ πÚ¿Î
¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜: ¶ÈÛÙ‡ÂÙ ˆ˜ ¤Ó· ·fi Ù· Ì›˙ÔÓ· ÌÂÈÔÓÂÎÙ‹Ì·Ù· ÙˆÓ ÚÔԉ¢ÙÈÎÒÓ ÔÏÈÙÈÎÒÓ Â›Ó·È, Û ÁÂÓÈΤ˜ ÁÚ·Ì̤˜, Ë ·Í›· ÙÔ˘‰ÈÂıÓÈÛÌÔ‡;
David Held: ∂¿Ó ›¯·Ì ÔÏϤ˜ ÒÚ˜, ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ì ӷ ÂȯÂÈÚËÌ·ÙÔÏÔÁ‹ÛÔ˘Ì ¿Óˆ ÛÙȘ ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ı¤ÛÂȘ ÁÈ’ ·˘Ùfi ÙÔ ˙‹ÙËÌ·.£ÂˆÚÒ ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÌÔ˘ ÛÎÏËÚfi ÊÈÏÂχıÂÚÔ Ì ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· fiÙÈ Â›Ì·È ˘¤ÚÌ·¯Ô˜ Ù˘ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ ÈÛfiÙËÙ·˜, ÙˆÓ ›ÛˆÓ ‰ÈÎ·ÈˆÌ¿ÙˆÓ Î·È Ù˘ËıÈ΋˜ ·ÍÈÔÚ¤ÂÈ·˜ οı ·ÓıÚÒÈÓÔ˘ Ï¿ÛÌ·ÙÔ˜. £ÂˆÚÒ ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÌÔ˘ ÛÎÏËÚfi ‰ËÌÔÎÚ¿ÙË, ÁÈ·Ù› ÈÛÙ‡ˆ fiÙÈ Ë ‰ËÌÔÎÚ·Ù›· Â›Ó·È ÔÌfiÓÔ˜ ÙÚfiÔ˜ Ó· ¤ÚıÔ˘Ì Û ‰È¿ÏÔÁÔ Ì ·ÓıÚÒÔ˘˜ Ô˘ ˘ÔÛÙËÚ›˙Ô˘Ó ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ·fi„ÂȘ Î·È Ó· ÊÙ¿ÛÔ˘Ì ÛÂ Û˘ÏÏÔÁÈΤ˜ χÛÂȘ.ŸÙÈ Ô ÙÚfiÔ˜ Â›Ï˘Û˘ ÙˆÓ ‰È·ÊÔÚÒÓ ‰ÂÓ Â›Ó·È Ë ‚›· ‹ Ë ÂÈ‚ÔÏ‹ ‹ Ë Î˘ÚÈ·Ú¯›·, ·ÏÏ¿ ÌfiÓÔ Ô ‰È¿ÏÔÁÔ˜ ÌÂٷ͇ ›ÛˆÓ ÂÙ·›ÚˆÓ. ∞˘Ùfi fï˜ÚÔ¸Ôı¤ÙÂÈ fiÙÈ ÔÈ ¿ÏÏÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ·Ô‰¤¯ÔÓÙ·È ÙË ÁÏÒÛÛ· Ù˘ ËıÈ΋˜ ÈÛfiÙËÙ·˜. ¶Ú¤ÂÈ Ó· ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Ì ˆ˜ Û ÌÂÚÈΤ˜ ÈÔıÂÔÎÚ·ÙÈΤ˜ ¯ÒÚ˜ ·˘Ùfi ‰ÂÓ Â›Ó·È ·Ô‰ÂÎÙfi.
∏ ı¤ÛË ÌÔ˘ Â›Ó·È ˆ˜ ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ Â‰Ò ¯ÒÚÔ˜ ÁÈ· ÈÛfiÙÈÌÔ Û˘Ì‚È‚·ÛÌfi. ∂ÎÙfi˜ ÎÈ ·Ó ÌÔÈÚ·ÛÙԇ̠ÔÚÈṲ̂Ó˜ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈΤ˜ ·Ú¯¤˜ ‰È·ÏfiÁÔ˘,‰ÂÓ ÌÔÚԇ̠ӷ ¤ÚıÔ˘Ì Û ‰È¿ÏÔÁÔ ÌÂٷ͇ Ì·˜ Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ó· χÛÔ˘Ì ÂÈÚËÓÈο ÔÏÏ¿ ·fi Ù· ÈÔ ÈÂÛÙÈο ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù··ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ˘ ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ. °È· Ó· ˘ÔÛÙËڛ͈ ÙË ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈ΋ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎfiÙËÙ¿ ÌÔ˘, ı· ¤ÏÂÁ· ˆ˜ ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ ¯ÒÚ· ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ¯ˆÚ›˜ Á˘Ó·›Î˜ Ô˘ ·Ó·˙ËÙÔ‡Ó ›Û· ‰ÈηÈÒÌ·Ù·. ¢ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ ¯ÒÚ· ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ¯ˆÚ›˜ ¿ÓÙÚ˜ Ô˘ ·ÔÚÚ›ÙÔ˘Ó ÙȘ ·ÍÈÒÛÂȘ ÁÈ· ˘ÔÙ·Á‹.¢ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ ¯ÒÚ· ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ¯ˆÚ›˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ Ì ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ·fi„ÂȘ Î·È ÎÔ˘ÏÙÔ‡Ú· Ô˘ ·Ó·˙ËÙÔ‡Ó ÌÈ· ¢ηÈÚ›· Ó· ÙȘ ÂÎÊÚ¿ÛÔ˘Ó.ŸÏ˜ ÔÈ ÌÔÚʤ˜ ‰ÔÁÌ·ÙÈÎÔ‡ ÌÔÓÔÏfiÁÔ˘- ·Ú·‰ÔÛÈ·Îfi˜ Ì·ÚÍÈÛÌfi˜, ·Ú·‰ÔÛȷ΋ ıÂÔÎÚ·Ù›· ‰È·ÊfiÚˆÓ ÂȉÒÓ- ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ‰ÒÛÔ˘ÓχÛÂȘ Û ·˘Ù¿ Ù· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·, ·ÔÙ˘¯·›ÓÔ˘Ó fiϘ.
™’ ·˘Ù¿ Ù· ˙ËÙ‹Ì·Ù· ‰ÂÓ ÌÔÚԇ̠ӷ Û˘Ì‚È‚·ÛÙÔ‡ÌÂ. ¢ÂÓ Ï¤ˆ fiÙÈ Ú¤ÂÈ Ó· ¿Ì ÂΛ Ì ٷ Ù·ÓΘ ÁÈ· Ó· ÂÈ‚¿ÏÏÔ˘Ì ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ ÎÒ‰ÈηÛ ¿ÏÏÔ˘˜. ¶Ú¤ÂÈ fï˜ Ó· ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Ì fiÙÈ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÔÚÈṲ̂Ó˜ ıÂÌÂÏÈÒ‰ÂȘ ·Ú¯¤˜ Î·È ÈÛÙ‡ˆ Ô˘ ÛÊÚ·Á›˙Ô˘Ó ÙË ÛΤ„Ë Ì·˜. ªÈ··Ú·‰ÔÛȷ΋ ·˘Ù·Ú¯È΋ ¯ÒÚ· Ô˘ ‰ÂÓ ÂÈÙÚ¤ÂÈ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›· ÛÙȘ Á˘Ó·›Î˜, ‰ÂÓ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ·fi ÙË ‰È΋ ÌÔ˘ Î·È ÙË ‰È΋ Û·˜ ÏÂ˘Ú¿. ∞˘ÙfiÛËÌ·›ÓÂÈ fiÙÈ Ë Â͈ÙÂÚÈ΋ Ì·˜ ÔÏÈÙÈ΋ Ú¤ÂÈ Ó· ‚·Û›˙ÂÙ·È ÛÙËÓ ÂÈ‚ÔÏ‹ ÙˆÓ ·ÍÈÒÓ Ì·˜ Û ·˘Ù‹Ó; ∫·ıfiÏÔ˘. ∏ Â͈ÙÂÚÈ΋ Ì·˜ ÔÏÈÙÈ΋ڤÂÈ Ó· ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÂÈ fiÙÈ Ë ÚÔÛÙ·Û›· ÙˆÓ ·ÓıÚÒÈÓˆÓ ‰ÈÎ·ÈˆÌ¿ÙˆÓ Î·È Ë ‰ËÌÔÎÚ·Ù›· Ú¤ÂÈ Ó· ¤ÚıÔ˘Ó ·fi οو. ∆Ô ÚfiÙ˘Ô Â›Ó·ÈÔÈ ‚ÂÏÔ‡‰ÈÓ˜ ·ӷÛÙ¿ÛÂȘ, fi¯È Ô fiÏÂÌÔ˜ ÛÙÔ πÚ¿Î.
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα45
Û˘ÁÁÚ·Ê›˜ ¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜
√ ¶¿ÓÔ˜ ¶·Ô‡ÏÈ·˜ ÌfiÏȘ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛ ÙË ‰È‰·ÎÙÔÚÈ΋ ‰È·ÙÚÈ‚‹ ÙÔ˘ ¿Óˆ ÛÙËÓ ¶ÔÏÈÙÈ΋ £ÂˆÚ›· ÛÙÔ London School of Economics. ∂ȉÈ·ÂÙ·ÈÛ ı¤Ì·Ù· ºÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡, ¶ÔÏÈÙÈ΋˜ π‰ÂÔÏÔÁ›·˜ Î·È ¶ÔÏÈÙÈ΋˜ √ÈÎÔÓÔÌ›·˜.
¢ËÌ‹ÙÚ˘ ™Î¿ÏÎÔ˜
√ ¢ËÌ‹ÙÚ˘ ™Î¿ÏÎÔ˜ ÁÂÓÓ‹ıËΠÙÔ 1971 ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·. ™Ô‡‰·Û ÔÏÈÙÈΤ˜ ÂÈÛً̘ ÛÙÔ ¶¿ÓÙÂÈÔ ¶·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔ Î·È ‰ÈÂıÓ›˜ Û¯¤ÛÂȘ (ª∞) ÛÙÔ¶·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔ ÙÔ˘ ∫ÂÓÙ ÛÙË ªÂÁ. µÚÂÙ·Ó›·. ∂›Ó·È ˘Ô„‹ÊÈÔ˜ ‰È‰¿ÎÙÔÚ·˜ ÔÏÈÙÈÎÒÓ ÂÈÛÙËÌÒÓ ÛÙÔ ∂ıÓÈÎfi & ∫·Ô‰ÈÛÙÚÈ·Îfi ¶·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔ∞ıËÓÒÓ. ª·˙› Ì ÙÔ ∆¿ÎË ª›¯· Û˘Ó¤ÁÚ·„·Ó ÙÔ ‚È‚Ï›Ô «ºÈÏÂχıÂÚË ™ÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·» (∂Ï¿ÙË, 2005). ∆Ô ‚È‚Ï›Ô ÙÔ˘ «æËÊ›‰Â˜ºÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌÔ‡» ÚfiÎÂÈÙ·È Ó· ΢ÎÏÔÊÔÚ‹ÛÂÈ ·fi ÙȘ ÂΉfiÛÂȘ ∫ÚÈÙÈ΋. ¢È¢ı‡ÓÂÈ ÙÔ ∫¤ÓÙÚÔ ºÈÏÂχıÂÚˆÓ ªÂÏÂÙÒÓ (∫∂.ºπ.ª).
Rodney Barker
√ Rodney Barker Â›Ó·È Î·ıËÁËÙ‹˜ ÛÙÔ Government department ÙÔ˘ London School of Economics. ∂›Ó·È Ô Û˘ÁÁڷʤ·˜ ÙÔ˘ Making enemies.(Palgrave, 2007) Î·È ÙÔ˘ Legitimating Identities: The Self-presentations of Rulers and Subjects (Cambridge University Press, 2001).∞ÚıÔÁÚ·Ê› Û˘¯Ó¿ ÛÙÔÓ Guardian, Tribune Î·È ÙÔÓ New Statesman.
Ulrich Beck
√ Ulrich Beck Â›Ó·È ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÈÔ ÁÓˆÛÙÔ‡˜ ∂˘Úˆ·›Ô˘˜ ‰È·ÓÓÔÔ‡ÌÂÓÔ˘˜ ÂÓ ˙ˆ‹, ηıËÁËÙ‹˜ ÎÔÈÓˆÓÈÔÏÔÁ›·˜ ÛÙÔ ·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔ ÙÔ˘ªÔÓ¿¯Ô˘ Î·È ÛÙÔ London School of Economics and Sciences. ∂›Ó·È Ô Û˘ÁÁڷʤ·˜, ÌÂٷ͇ ¿ÏψÓ, ÙˆÓ Risk Society: Towards a New Modernity(Sage, 1992) Î·È Cosmopolitan Vision (Polity, 2006)
Adam Chmielewski
√ Adam Chmielewski Â›Ó·È Î·ıËÁËÙ‹˜ ÛÙÔ ÈÓÛÙÈÙÔ‡ÙÔ ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜ ÙÔ˘ ·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ ÙÔ˘ Wroc∏aw ÛÙËÓ ¶Ôψӛ·. ∂›Ó·È Ô Î‡ÚÈÔ˜ ÌÂÙ·ÊÚ·ÛÙ‹˜ÙÔ˘ Karl Popper ÛÙ· ÔψÓÈο Î·È ¤¯ÂÈ Û˘ÁÁÚ¿„ÂÈ ÙÔ˘˜ ÙfiÌÔ˘˜ Popper's Philosophy: A Critical Analysis (1995) Open Society or Community?(2001).
René Cuperus
√ René Cuperus Â›Ó·È Î‡ÚÈÔ˜ ÂÚ¢ÓËÙ‹˜ Î·È ‰È¢ı˘ÓÙ‹˜ ‰ÈÂıÓÒÓ Û¯¤ÛÂˆÓ Ù˘ ‰ÂÍ·ÌÂÓ‹˜ ÛΤ„˘ Wiardi Beckman Stichting Ô˘ Û¯ÂÙ›˙ÂÙ·È Ì ÙÔ√ÏÏ·Ó‰ÈÎfi ∂ÚÁ·ÙÈÎfi ∫fiÌÌ· – PvdA.
Held, David
√ David Held, Ì›· ‰ÈÂıÓÒ˜ ·Ó·ÁÓˆÚÈṲ̂ÓË ÊˆÓ‹ Û ı¤Ì·Ù· ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ˘, η٤¯ÂÈ ÙËÓ ¤‰Ú· Graham Wallas ÛÙÔ London School ofEconomics. ∂›Ó·È Û˘ÁÁڷʤ·˜ Ï‹ıÔ˘˜ ‚È‚Ï›ˆÓ, ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ÙÔ ¶·ÁÎfiÛÌÈÔ ™˘Óı‹ÎË: ∏ ™ÔÛȷωËÌÔÎÚ·ÙÈ΋ ∂Ó·ÏÏ·ÎÙÈ΋ §‡ÛË ÛÙË™˘Ó·›ÓÂÛË Ù˘ √˘¿ÛÈÓÁÎÙÔÓ (Polity, 2004).
Luke Martell
√ Luke Martell Â›Ó·È Î·ıËÁËÙ‹˜ ÎÔÈÓˆÓÈÔÏÔÁ›·˜ ÛÙÔ ·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔ ÙÔ˘ Sussex. Œ¯ÂÈ ·Û¯ÔÏËı› ÂÎÙÂÓÒ˜ Ì ÙÔ Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ ÙÔ˘ Ó¤Ô˘ ∂ÚÁ·ÙÈÎÔ‡∫fiÌÌ·ÙÔ˜ ÛÙËÓ ÂÔ¯‹ Blair ÛÙ· ¤ÚÁ· ÙÔ˘ The Third Way and Beyond: criticisms, futures, alternatives, (Manchester University Press, 2004),Blair's Britain (Polity Press, 2002) Î·È New Labour: politics after Thatcherism (Polity Press, 1998).
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα46
ÙÔ˘ ·ÊÈÂÚÒÌ·ÙÔ˜
re-p
ublic
: re-
imag
inin
g de
moc
racy
ww
w.r
e-p
ub
lic.
gr
Martha Nussbaum
∏ ÊÂÌÈÓ›ÛÙÚÈ· ÊÈÏfiÛÔÊÔ˜ Martha Nussbaum ‰È‰¿ÛÎÂÈ ¡ÔÌÈ΋ Î·È ∏ıÈ΋ ÛÙÔ ·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔ ÙÔ˘ ™ÈοÁÔ˘ Î·È Â›Ó·È ÌÈ· ·fi ÙȘ ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜ÌÔÚʤ˜ Ù˘ Û‡Á¯ÚÔÓ˘ ·ÌÂÚÈηÓÈ΋˜ ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜. ªÂ ‰ÈÂıÓ¤˜ ·ÚÔ˜, ÔÏÈÙÈο ÂÓÂÚÁ‹ Î·È ÔÏ˘ÁÚ·ÊfiÙ·ÙË, Ë Nussbaum ¤¯ÂÈ ÔχÏ¢ÚÔÂÈÛÙËÌÔÓÈÎfi ÚÔÊ›Ï. ™ËÌ·ÓÙÈο ¤ÚÁ· Ù˘ Ù· The Quality of Life (OUP press, 1993) Î·È À¤Ú ¶·ÙÚ›‰Ô˜: ¶·ÙÚȈÙÈÛÌfi˜ ‹ ÎÔÛÌÔÔÏÈÙÈÛÌfi˜(Scripta, 2006).
Richard Sandbrook
O Richard Sandbrook Â›Ó·È Î·ıËÁËÙ‹˜ ÛÙÔ ÙÌ‹Ì· ÔÏÈÙÈÎÒÓ ÂÈÛÙËÌÒÓ ÙÔ˘ ·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ ÙÔ˘ ∆ÔÚfiÓÙÔ ÛÙÔÓ ∫·Ó·‰¿. ™Ù· ÂÚ¢ÓËÙÈο ÙÔ˘ÂӉȷʤÚÔÓÙ· ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÙ·È Ë ·Ó¿Ï˘ÛË Ù˘ ‰˘Ó·ÌÈ΋˜ Ù˘ ÛÔÛȷωËÌÔÎÚ·Ù›·˜ ÛÙÔÓ ·Ó·Ù˘ÛÛfiÌÂÓÔ ÎfiÛÌÔ. ∂›Ó·È Ô Û˘ÁÁڷʤ·˜ ÙˆÓ ÙfïÓSocial Democracy in the Global Periphery (Cambridge University Press, 2007) Î·È Closing the Circle: Democratization and Development inAfrica (Zed Books, 2001)
Richard Whiting
√ Richard Whiting Â›Ó·È Î·ıËÁËÙ‹˜ Û‡Á¯ÚÔÓ˘ ÈÛÙÔÚ›·˜ ÛÙÔ ·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔ ÙÔ˘ Leeds ÛÙËÓ ∞ÁÁÏ›·. ∂ȉÈ·ÂÙ·È ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ Û˘Ó‰ÈηÏÈÛÙÈÎÔ‡ÎÈÓ‹Ì·ÙÔ˜ ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË Î·È ¤¯ÂÈ ÂΉÒÛÂÈ ÙÔ ‚È‚Ï›Ô The Labour Party and Taxation: Party Identity and Political Purpose in Twentieth-centuryBritain (Cambridge University Press, 2001).
mag04 11/03/08 09:45 Σελίδα47
