ΟΕΣΥΝΕ - Προτάσεις για την Ανάπτυξη της...

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΣΥΝΔΕΣΜΩΝ ΝΕΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΩΝ FEDERATION OF HELLENIC ASSOCIATIONS OF YOUNG ENTREPRENEURS

Χαβρίου 9 και Πραξιτέλους • 105 62 ΑΘΗΝΑ Τηλ. 210 33 13 690 • fax 210 33 13 691

www.esyne.gr || [email protected]

Προτάσεις της ομάδας ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΟΕΣΥΝΕ

Για την αξιοποίηση των Διαρθρωτικών Ταμείων την Προγραμματική Περίοδο 2014-2020

Αρ. Πρωτ. 182, Αθήνα 22/4/2013 Ι. ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 1. Οι Διαδικαστικές - Λειτουργικές Απαιτήσεις και Διασφαλίσεις στις

Προκηρύξεις κρατικών ενισχύσεων πρέπει να είναι έτσι σχεδιασμένες ώστε να μην αποκλείουν μΜΕ ή πολίτες λόγω της τυχών οικονομικής τους αδυναμίας. Όπως είναι σήμερα σχεδιασμένες οι δράσεις αυτές, αποκλείουν «a priori» το >92% των μΜΕ και πολιτών.

Μέχρι σήμερα, τα προγράμματα κρατικών ενισχύσεων βασίζονταν στην παραδοχή πως η ωφελούμενη επιχείρηση έχει στη διάθεσή της την απαραίτητη ρευστότητα – οικονομική επιφάνεια, μαζί με όλα τα λειτουργικά προαπαιτούμενα (ενημερότητες: φορολογικές, δανειακές, ασφαλιστικές κλπ), ώστε να προβεί εξ ολοκλήρου σε μια επένδυση και, αφού αυτή ολοκληρωθεί και ελεγχθεί από τους αρμόδιους ελεγκτές, τότε και μόνο τότε να καταβάλλεται η ενίσχυση της πολιτείας. Όμως, το μακροοικονομικό περιβάλλον σήμερα, μετά από 5 χρόνια συνεχούς ύφεσης, είναι τέτοιο που πλέον αυτή η παραδοχή δεν υφίσταται. Π.χ. καταβολή προκαταβολής με εγγυητική επιστολή που προβάλλεται ως βελτίωση για τους αδύναμους, προϋποθέτει καταβολή του ισόποσου ποσού τοις μετρητοίς στην Τράπεζα ως εξασφάλιση προ της έκδοσης της (προσθέτοντας 4-5% επιπλέον έξοδα!!!), άρα η εγγυητική προκαταβολής αποτελεί μη λύση. Πρέπει να αλλάξουν οι ∆ιαδικαστικές και Λειτουργικές Απαιτήσεις και η φιλοσοφία των προκηρύξεων, ώστε και να διασφαλίζεται το δημόσιο συμφέρον αλλά και να μην αποκλείονται οι αδύναμοι.

Στην ορολογία της ΕΕ, η στήριξη μΜΕ και πολιτών που θα μπορούσαν έτσι κι αλλιώς να προβούν μόνοι τους στις επενδύσεις αυτές ονομάζεται «Dead-Weight» (περιττό βάρος). Απόσπασμα από έκθεση1 του 2011 του European Court of Auditors προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικό με τα δάνεια τύπου ΤΕΜΠΕ ή ΕΤΕΑΝ είναι ενδεικτικό:

“In guarantee schemes, ‘deadweight’ occurs if the borrower could have obtained the loan from commercial lenders without public support. In such situations, the effects, such as creation of jobs, economic or innovation activity, would have been realised anyway. Publicly supported guarantee schemes are most effective when the financed investment would otherwise not have been carried out, and the desired effects would not have been realised.”

Επιλέγοντας να ενισχύσουμε μόνο αυτούς που μπορούν, έτσι και αλλιώς, μόνοι τους να ολοκληρώσουν μια επένδυση, το μόνο που καταφέρνουμε είναι να μην επιφέρουν οικονομικά αποτελέσματα τα Προγράμματα που προκηρύσσουμε.

1 Report No4 2011 «THE AUDIT OF THE SME GUARANTEE FACILITY» σελ 39, π 83 http://eca.europa.eu/portal/pls/portal/docs/1/8006724.PDF


Προτάσεις της ομάδας ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ της ΟΕΣΥΝΕ

και την αξιοποίηση των Διαρθρωτικών Ταμείων την Προγραμματική Περίοδο 2014-2020

18-4-2013 Σελ. 2 από 17

2. Δράσεις που αφορούν ενισχύσεις κάτω από το όριο του DeMinimis είναι απαραίτητο να έχουν χαρακτήρα πολλών μικρών, σχετικά εύκολων και ευέλικτων βημάτων και τα αποτελέσματά τους να είναι άμεσα και εύκολα διακριτά. Όχι σε μεγάλα και πολύπλοκα προγράμματα, ναι σε πολύ-εργαλεία.

Συνήθως, τα Προγράμματα του ΕΣΠΑ τείνουν να έχουν μεγαλεπήβολες διαστάσεις, με τα ελάχιστα όρια των επενδύσεων να ξεκινούν από μεγάλα ποσά. Επίσης, τα περισσότερα παρελθόντα προγράμματα είχαν την τάση να αφορούν ολοκληρωμένες παρεμβάσεις που συμπεριλαμβάνουν πολλές φάσεις-στάδια υλοποίησης ενός επιχειρηματικού σχεδίου, μαζί, σε μια αίτηση.

Όμως, είναι σύνηθες οι υφιστάμενες επιχειρήσεις να μη βρίσκονται πάντα στη γραμμή εκκίνησης μιας δράσης, ή όλες μαζί στο ίδιο στάδιο υλοποίησης μιας δράσης. Επίσης, σε πολλές περιπτώσεις οι ∆ιαδικαστικές και Λειτουργικές Απαιτήσεις ενός προγράμματος βαθμολογούν υψηλοτέρα τις ολοκληρωμένες δράσεις. Αυτό, ενώ μοιάζει να είναι υπέρ των πιο οργανωμένων προσπαθειών, στην πραγματικότητα ωθεί τις προτάσεις, για να πάρουν υψηλή βαθμολογία, να συμπεριλαμβάνουν είτε εικονικά, είτε με κόστος, βήματα που είτε έχουν ήδη κάνει, είτε δεν υπάρχει ενδιαφέρον να κάνουν. Τελικώς, αυτή η ροπή προς την τελειότητα χάνει την επαφή της με την επιχειρησιακή πραγματικότητα. Επιπλέον, λόγω του μεγέθους των ολοκληρωμένων δράσεων που ζητούνται από τα προγράμματα, οι οδηγοί υλοποίησης γίνονται όλο και πιο πολύπλοκοι και πιο γραφειοκρατικοί.

Αντίθετα, δράσεις που στοχεύουν στις πολλές διαφορετικές και αυτοτελείς φάσεις που περνά ένα επιχειρησιακό σχέδιο, από την κατοχύρωση, σχεδίαση, κατασκευή πρωτοτύπου, παράγωγη, βελτίωση, μέχρι την προώθηση στο εξωτερικό προϊόντων ή υπηρεσιών, έτσι σχεδιασμένες ώστε η επιτυχής έκβαση ενός βήματος να κάνει πιο εύκολη και γρήγορη την έγκριση του επόμενου βήματος, να λειτουργήσουν καταλυτικά ως «πολύ-εργαλεία» στα χέρια της επιχειρηματικής κοινότητας, βελτιστοποιώντας τα οικονομικά αποτελέσματα που θα επιτυγχάνονται και επιτρέποντας τους πόρους να οδηγούνται εκεί που υπάρχει ανάγκη και ζήτηση.

3. Προγράμματα που προβλέπουν μονοδιάστατα επιδοτήσεις μόνον αφήνουν ανεκμετάλλευτα επιπλέον χρηματοπιστωτικά εργαλεία που θα μπορούσαν να ξεκλειδώσουν τη ρευστότητα προς την πραγματική οικονομία, άμεσα.

Η μακροοικονομική κατάσταση της οικονομίας μας επιβάλει τη χρήση νέων, μη τυπικών λύσεων για την τόνωση της ρευστότητας. Τα προγράμματα των ΕΣΠΑ θα μπορούσαν να χορηγούνταν με ένα συνδυασμό δανείου και επιδότησης. Να συνδέεται η έγκριση της δράσης με ταυτόχρονη χορήγηση δανείου για την κάλυψη της ιδίας συμμετοχής με τη χρήση προσημείωσης.

Είναι γνωστό πως οι Έλληνες μπορεί να μην έχουν σήμερα ρευστότητα, αλλά οι περισσότεροι έχουν, σε μεγάλο βαθμό, πρόσβαση σε ακίνητη οικογενειακή περιουσία. Αν αυτή η δυνατότητα κινητοποιηθεί, που είναι απόλυτα συμβατή με την τραπεζική πρακτική σε όλη την Ευρώπη, υπάρχει η πιθανότητα να απελευθερωθούν επιχειρηματικές δυνάμεις που μέχρι τώρα ήταν καταπιεσμένες λόγο έλλειψης ρευστότητας.




18-4-2013 Σελ. 3 από 17

Τέλος, πρακτικές όπως η στείρα αναζήτηση της ιδίας συμμετοχής ακόμα και με τη χρήση του μέσου υπόλοιπου των τελευταίων έξι μηνών σε ένα καταθετικό λογαριασμό, εκτός του ότι αποκλείει πολίτες από τις επιχορηγήσεις, αποτελεί ευθεία στρέβλωση του ανταγωνισμού και διάκριση μεταξύ αυτών που έχουν ρευστότητα και αυτών που η κρίση τους βρήκε να μην έχουν, διαθέτοντας ωστόσο ικανή επένδυση σε ακίνητα.

4. Η αξιοποίηση Ευρωπαϊκού ή Αμερικανικού Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας Έλληνα εφευρέτη σε δράση που επιχορηγείται από το ΕΣΠΑ θα πρέπει να πληροί αυτόματα και αυτοδίκαια το κριτήριο της καινοτομικότητας.

Τα διεθνή διπλώματα ευρεσιτεχνίας (αυτά που αναγνωρίζονται από τον ΟΟΣΑ ως τριαδικά) που απονέμονται σε Έλληνες εφευρέτες είναι ελάχιστα, 15-30 συνολικά κάθε χρόνο. Για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης, τα αντίστοιχα διεθνή διπλώματα που απονέμονται π.χ. σε Φιλανδούς είναι 400-500 κάθε χρόνο, ενώ σε Γερμανούς ανέρχονται σε >6.000. Η εξωστρεφής ανταγωνιστικότητα μιας χώρας διεθνώς μετριέται κατά ένα μεγάλο ποσοστό από τα στατιστικά κατοχής διεθνών διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας.

∆ιαπιστώνουμε ότι, στα μέχρι σήμερα προγράμματα ΕΣΠΑ, δεν αναγνωρίζετε όσο θα αναμενόταν η καινοτομία που παράγεται από τους Έλληνες εφευρέτες. Αυτό είναι αναγκαίο να κατοχυρωθεί στο νέο ΕΣΠΑ. Αναμένουμε σε όλα τα Προγράμματα που θα επιδοτούν καινοτόμες επιχειρήσεις, το κριτήριο της καινοτομικότητας να γίνεται δεκτό ότι πληρούται αυτοδίκαια όταν η αιτούσα επιχείρηση ή/και οι μέτοχοι διαθέτουν και εισφέρουν στην επιχείρηση διεθνές δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, που έχει κατοχυρωθεί και ταυτόχρονα η εφεύρεση είναι σχετική της επιχειρηματικής δραστηριότητας που πρόκειται να επιδοτηθεί.

Το επιχείρημα πως δεν μπορούμε, τάχα, να χρηματοδοτούμε κάθε διεθνή εφεύρεση είναι άτοπο, γιατί έχουμε τόσο λίγες διεθνείς εφευρέσεις κάθε χρόνο που δεν είναι δυνατόν, ακόμα και όλες μαζί, ούτε καν να καλύψουν το 10% μιας κλασικής προκήρυξης ενός οποιουδήποτε προγράμματος ΕΣΠΑ. ∆εν είναι δυνατό να έχουμε καταγράψει περιπτώσεις με αιτήσεις σε προγράμματα καινοτομικής επιχειρηματικότητας που απορρίφτηκαν ως μη καινοτομικές ενώ αξιοποιούσαν διεθνείς εφευρέσεις μελών μας.

Κάθε μια εφεύρεση Έλληνα που δεν αξιοποιούμε μας στερεί ανταγωνιστικά προϊόντα και υπηρεσίες, ενώ ταυτόχρονα διώχνουμε ικανούς ανθρώπους από τη χώρα.

Τέλος, σε δράσεις που χαρακτηρίζονται ως «καινοτομικές» στην αίτηση του ενδιαφερομένου να απαιτείται η επιχείρηση να έχει ήδη υποβάλλει αίτηση διεθνούς διπλώματος ευρεσιτεχνίας, έστω και προσωρινής που έχει ελάχιστο κόστος (π.χ. Provisional Patent στον USPTO, με κόστος καταχώρισης κάτω από 75 Ευρώ) και, αν αυτό δεν έχει συμβεί, απλώς να ζητείται να αιτιολογηθεί ο λόγος της μη υποβολής, ώστε να παροτρύνονται οι υποψήφιοι να κατοχυρώνουν τις ιδέες τους.




18-4-2013 Σελ. 4 από 17

ΙΙ. ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΩΝ ΘΕΣΕΩΝ ΜΑΣ- ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

1. Η επένδυση των πόρων του ΕΣΠΑ μπορεί να έχει αποτελέσματα μόνο αν συνδυασθεί, τόσο με θεσμικές παρεμβάσεις (εμπορικό και φορολογικό δίκαιο, αδειοδοτήσεις δραστηριοτήτων και γενικότερα μείωση γραφειοκρατίας), όσο και με μακροοικονομικά μέτρα (για την ενίσχυση της ρευστότητας).

2. Είναι αναγκαίο να επενδυθούν πόροι κατά προτεραιότητα σε εκείνους τους παραγωγικούς τομείς σε κάθε Περιφέρεια οι οποίοι δημιουργούν πραγματικά προστιθέμενη αξία στην οικονομία. Φυσικά το τι συνιστά «Προστιθέμενη Αξία» πρέπει να συζητηθεί και να καθορισθεί με συγκεκριμένα κριτήρια και ενδεχομένως και να διαμορφωθεί ένας συντελεστής υπολογισμού, ένας συντελεστής για την «Ελληνική Προστιθέμενη Αξία» (ΕΠΑ) (λεπτομέρειες στο Παράρτημα ΙΙ). Επίσης είναι σημαντικό η επένδυση να μην αφορά αποκλειστικά και μόνο εξωστρεφείς επιχειρήσεις αλλά να εξετασθεί με προσοχή μία κατανομή μεταξύ εξωστρεφών επιχειρήσεων και δραστηριοποιούμενων στην εθνική αγορά (με την ποσόστωση υπέρ των πρώτων αλλά χωρίς να αποκλείονται οι δεύτερες).

3. Απαιτείται μία ισόρροπη κατανομή των επενδύσεων του ΕΣΠΑ μεταξύ ενίσχυσης επιχειρηματικότητας και καταπολέμησης της ανεργίας, από τη μία πλευρά, και κατασκευής των απαραίτητων υποδομών σε μεταφορές, δίκτυα και περιβάλλον από την άλλη πλευρά. Απαιτείται να γίνει προσεκτικός υπολογισμός των διαθέσιμων πόρων και από την αρχή να δεσμευθούν πόροι σε συγκεκριμένα ποσοστά για επιχειρηματικότητα, για αντιμετώπιση της ανεργίας και για υποδομές.

4. Είναι αναγκαίο να συμφωνηθεί με την Τράπεζα της Ελλάδος και την Ένωση Ελληνικών Τραπεζών μία σαφής, συνεκτική, αποτελεσματική στρατηγική για την εξασφάλιση συνεχούς ρευστότητας, με αμοιβαίες δεσμεύσεις και με τη λήψη θεσμικών μέτρων, όπου απαιτείται (θέσπιση κατάλληλων πιστωτικών κανόνων λ.χ. για να δίνονται 2€ στην κατανάλωση να πρέπει ήδη να έχει δοθεί, 1€ στις μΜΕ όπως συνέβαινε την δεκαετία του 1990). Είναι ανάγκη η αλλαγή της μέχρι σήμερα πρακτικής των τραπεζών που δημιουργούσαν ανυπέρβλητα εμπόδια στη χορήγηση πιστώσεων, ιδίως μέσω των διασφαλίσεων και του κόστους των εξόδων που ζητούσαν. Γενικότερα, αναδεικνύεται σε καίριο ζήτημα η αλλαγή πρακτικής και νοοτροπίας των τραπεζικών και χρηματοοικονομικών φορέων. Επιπλέον, κρίνεται απολύτως αναγκαία η επιμόρφωση των στελεχών τους που αξιολογούν επιχειρηματικές προτάσεις για χρηματοδότηση σχετικά με το νέο αναπτυξιακό μοντέλο.

5. Τόσο στη διαμόρφωση των γενικότερων στρατηγικών κατευθύνσεων του νέου ΕΣΠΑ όσο και, κυρίως, στο σχεδιασμό των ειδικότερων παρεμβάσεων, είναι πιο αναγκαίο από ποτέ να έχουν ενεργό συμμετοχή οι παραγωγικοί φορείς, όπως η ΟΕΣΥΝΕ, διότι οι παραγωγικοί φορείς είναι που έχουν γνώση και της αγοράς και των τάσεων και προοπτικών της (Για το λόγο αυτό καταθέτουμε ήδη σε αυτό το πρώιμο στάδιο κάποιες προτάσεις μας για ειδικότερες παρεμβάσεις).




18-4-2013 Σελ. 5 από 17

ΙΙΙ. ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΜΑΣ ΓΙΑ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ (Α) Αξιοποίηση χρηματοοικονομικών εργαλείων με συνδυασμό πόρων ΕΣΠΑ και άλλων χρηματοοικονομικών πόρων - για στήριξη της καινοτομίας σε υφιστάμενες και νέες επιχειρήσεις

1. Νέα χρηματοδοτικά εργαλεία προώθησης της καινοτομίας σε υφιστάμενες επιχειρήσεις

Προτείνουμε ένα πιο ριζοσπαστικό εργαλείο, που θα συνδυάζει δανεισμό στην αρχή και επιδότηση βάσει πλήρωσης κάποιων κριτηρίων στη συνέχεια. Η Επιχείρηση να στηριχθεί αρχικά στη λήψη της πίστωσης που εκταμιεύεται ταχύτερα από την επιδότηση και στην πορεία, εφόσον ολοκληρώνει φάσεις του επιχειρησιακού της σχεδίου επιτυχώς, να χορηγείται επιδότηση με την οποία θα υποκαταστήσει σταδιακά και βάσει της επιτυχίας συγκεκριμένων στόχων, το δάνειο που έλαβε. Ανάλογα με το στάδιο της επένδυσης ή/και της επιχείρησης θα ορίζονται και οι απαιτούμενες από τις Τράπεζες διασφαλίσεις (προσημείωση υποθήκης) για τη χορήγηση της μικρο-πίστωσης (μικρο-δανείου) της κάθε φάσης χωριστά. Παραθέτουμε μάλιστα αναλυτικότερη περιγραφή των σχετικών προτεινόμενων προγραμμάτων στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι. Να τονισθεί ότι στα προγράμματα που συνδυάζουν δάνεια και επιδοτήσεις είναι δυνατόν η ασφαλιστική, φορολογική ενημερότητα και ενημέρωση τυχόν καθυστερημένων άλλων δανείων ΤΕΜΠΕ ή ΕΤΕΑΝ να μην είναι απαραίτητες στην αρχή της επένδυσης αλλά στο τέλος, όπως περιγράφουμε στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι.

2. Επένδυση πόρων για τη στήριξη της καινοτομίας σε νέες επιχειρήσεις

Το πρόβλημα της μη ανάληψης ρίσκου (Risk Aversion) των επενδυτών και, κατά συνέπεια, της χρηματοδότησης των καινοτόμων και εξωστρεφών ιδεών νέων, στα πρώιμα στάδια τους (5.000€ - 350.000€) είναι διεθνές και ονομάζεται «η κοιλάδα του θανάτου» (Valley of death). Πρόκειται για ένα πρόβλημα που ενισχύεται σε μέγιστο βαθμό από την τρέχουσα οικονομική δυσπραγία. ∆υστυχώς, όπως έχει αποδείξει η πρόσφατη εμπειρία των τελευταίων 10 ετών στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, οι παραδοσιακοί μηχανισμοί χρηματοδότησης μέσω Τραπεζών, αλλά και μέσω Κεφαλαίων Συμμετοχών (Venture Capitals) δεν καλύπτουν τη χρηματοδότηση νέων επιχειρήσεων στα αρχικά στάδιά τους. Ούτε τα Προγράμματα του τρέχοντας ΕΣΠΑ κάλυψαν αποτελεσματικά την ανάγκη χρηματοδότησης νέων επιχειρήσεων. Άλλωστε, ειδικά στην Ελλάδα τίθεται και ένα ευρύτερο ζήτημα επενδυτικής νοοτροπίας των Ελλήνων μικροεπενδυτών οι οποίοι, είτε δεν αναλαμβάνουν ρίσκο και απέχουν από μη συμβατικές επενδύσεις, είτε ζητούν υψηλά ανταλλάγματα που κάνουν την αποδοχή της επένδυσης από τον επιχειρηματία αδύνατη και ταυτόχρονα μειώνουν την αξία της ίδιας της επένδυσής τους, χωρίς οι ίδιοι να το συνειδητοποιούν.

Σχετικώς, η ΟΕΣΥΝΕ έχει ήδη υποβάλει και καταθέτει στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι πρόταση για ένα νέο, καινοτόμο μηχανισμό στήριξης νέων επιχειρήσεων.




18-4-2013 Σελ. 6 από 17

(Β) Στήριξη της εφευρετικότητας - Επένδυση στις διεθνείς ευρεσιτεχνίες

Οι ελληνικές διεθνείς ευρεσιτεχνίες (πατέντες), δηλαδή οι ευρεσιτεχνίες που είναι κατοχυρωμένες όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά ταυτόχρονα και την Αμερική και την Ιαπωνία, οι οριζόμενες από τον ΟΟΣΑ και ως «Τριαδικές Πατέντες» (triadic patents), μπορούν να αποτελέσουν την αιχμή του δόρατος της ανταγωνιστικότητας της χώρας μας. Είναι, όμως, απαραίτητο να στηριχθούν οικονομικά οι Έλληνες εφευρέτες στην προσπάθεια κατοχύρωσης διεθνών ευρεσιτεχνιών. Μάλιστα, μετά τη λήξη του νέου ΕΣΠΑ, ή και ανεξάρτητα από αυτό, κρίνουμε αναγκαίο να ενταχθούν σχετικές επιδοτήσεις στο Πρόγραμμα ∆ημοσίων Επενδύσεων, ετησίας δαπάνης 3-5εκ €. Το Πρόγραμμα ∆ημοσίων Επενδύσεων πρέπει να ξεκινήσει πλέον να μη χρηματοδοτεί μόνο υποδομές αλλά και να στηρίζει την ελληνική καινοτομία, και δη με κόστος αναλογικά πολύ χαμηλότερο από το κόστος των υποδομών.

Ομάδα Θεσμικών Παρεμβάσεων και Προτάσεων της ΟΕΣΥΝΕ

Οι παραπάνω προτάσεις έχουν προκύψει μέσα από διαβούλευση νέων επιχειρηματιών τα τελευταία 10 χρόνια και τις έχουν επιμεληθεί τα ακόλουθα μέλη της ΟΜΑ∆ΑΣ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ του ΟΕΣΥΝΕ:

1. Ευάγγελος ΑΧΙΛΛΟΠΟΥΛΟΣ, Μηχανικός, Επιχειρηματίας 2. Χρόνης ΚΑΡΑΧΑΛΙΟΣ, Μηχανικός, Επιχειρηματίας 3. ∆ρ. Ιωάννης ΣΑΛΑΜΟΥΡΗΣ, Καθηγητής, Οικονομολόγος, Επιχειρηματίας 4. Όλγα ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ, Πολιτικές Επιστήμες, Επιχειρηματίας 5. Ιφιγένεια ΟΡΦΑΝΟΥ, ∆ικηγόρος, Στέλεχος Υπ.Ανάπτυξης, τ. Ειδική Γραμματέας

Ευρωπαϊκών Πόρων Υπ.Παιδείας 6. ∆ρ. Γιώργος ΠΑΠΠΑΣ, ∆ικηγόρος Πατεντών (Patent Attorney), Μηχανικός, MBA 7. Κωνσταντίνος ΠΑΡΡΙΣΗΣ, ∆ικηγόρος & Οικονομολόγος, Καθηγητής ΕΣ∆∆Α,

Επιχειρηματίας 8. ∆ρ. Παναγιώτης ΚΟΛΛΑΣ, Οικονομολόγος, ∆ημόσια Οικονομικά, Επιχειρηματίας 9. Ελευθέριος ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ, Πολιτικές Επιστήμες, Επιχειρηματίας, τ. Ειδικός

Γραμματέας Ανταγωνιστικότητας του Υπουργείου Ανάπτυξης 10. Μιχάλης ΣΤΑΓΚΟΣ, Πολιτικές Επιστήμες, Επικοινωνία, Επιχειρηματίας

Είμαστε στη διάθεση σας για περαιτέρω πληροφορίες ή διευκρινήσεις.

Ευάγγελος Αχιλλόπουλος Ανδρέας Στεφανίδης

Επικεφαλής ομάδας Θεσμικών Παρεμβάσεων και Προτάσεων ΟΕΣΥΝΕ

Πρόεδρος ΟΕΣΥΝΕ




18-4-2013 Σελ. 7 από 17

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι

Προτεινόμενα νέα προγράμματα

(Α) Νέα χρηματοδοτικά εργαλεία προώθησης της καινοτομίας σε υφιστάμενες επιχειρήσεις

Προτείνουμε να διαμορφωθούν Προγράμματα που στην ουσία θα στηρίζουν επιχειρήσεις σε όλα τα βήματα ανάπτυξης νέων προϊόντων και υπηρεσιών ή βελτίωσης των υφισταμένων, τα οποία ωστόσο θα είναι αλληλοσυμπληρούμενα και ευέλικτα.

Η βασική ιδέα είναι να προηγείται η χορήγηση του δανείου με προσημείωση υποθήκης (1ης ή ακόμα και 2ης) ή άλλη εξασφάλιση (εμπράγματη ή μη) από την πλευρά της επιχείρησης ή των ιδιοκτητών της, προκειμένου να στηρίξει την επένδυσή της και σταδιακά, αναλόγως του εκάστοτε βαθμού υλοποίησης της επένδυσης, να της δίνεται το δικαίωμα να λαμβάνει επιδότηση ώστε βαθμιαία – κι εφόσον πρόκειται για υλοποιημένη επένδυση – να φτάσει να έχει καλύψει την επένδυση κατά 50% από επιδοτήσεις και κατά 50% από δάνειο, απελευθερώνοντας ωστόσο, με την επιτυχή ολοκλήρωση του έργου, τις εξασφαλίσεις. Τα δε δάνεια είναι σκόπιμο να είναι χαμηλότοκα και εγγυημένα από το ∆ημόσιο κατά το μέρος που δεν καλύπτονται από τις εξασφαλίσεις που δεν παρέχει η ίδια η επιχείρηση ή οι ιδιοκτήτες της (λ.χ. μετά την απελευθέρωση των εξασφαλίσεων λόγω επιτυχούς ολοκλήρωσης). ∆ιαφορετικά, αν δηλαδή η επιχείρηση δεν τήρησε όσα είχε δεσμευθεί, δε θα χορηγείται επιδότηση και έτσι η επένδυση θα καλύπτεται μόνο από τα δάνεια τα οποία, στην περίπτωση αυτή, θα συνεχίσουν να διασφαλίζονται εξ’ ολοκλήρου, με τις εμπράγματες και μη εξασφαλίσεις που χορήγησε η ίδια και οι ιδιοκτήτες της.

Θα θέλαμε να τονίσουμε ότι στα προτεινόμενα Προγράμματα, δεδομένου ότι συνδυάζουν δάνεια κι επιδοτήσεις, είναι δυνατόν, η ασφαλιστική και φορολογική ενημερότητα, καθώς και η ενημέρωση τυχόν καθυστερημένων άλλων δανείων ΤΕΜΠΕ ή ΕΤΕΑΝ, να μην είναι απαραίτητες στην αρχή της επένδυσης αλλά στο τέλος, και θα απαιτούνται για την απελευθέρωση των εγγυήσεων, τη μετατροπή του 50% του δανείου σε επιδότηση και του υπολοίπου 50% σε εγγυημένο από το ∆ημόσιο. Επιπλέων βασικό στοιχείο της πρότασης μας είναι, η διαδικασία να οδηγείται από την έγκριση της ουσίας της πρότασης από τις διαχειριστικές αρχές και όχι από τα τραπεζικά κριτήρια που πρέπει να περιορίζονται στον έλεγχο των ικανών εξασφαλίσεων και μόνο.

Σημειώνουμε, εξάλλου, ότι τα παρακάτω βήματα και τα αντίστοιχα Προγράμματα έχουν σχεδιαστεί με το λογική της σειριακής εξέλιξης (ολοκλήρωση του προηγούμενου βήματος πριν την ένταξη για χρηματοδότηση από το επόμενο), χωρίς όμως να αποκλείεται η απευθείας ένταξη σε οποιοδήποτε βήμα, επιχειρήσεων που είτε έχουν ήδη ολοκληρώσει τα προηγούμενα βήματα με ίδια μέσα, είτε κρίνουν πως δε χρειάζονται επιδότηση για εκείνα.

Παράλληλα, κρίνεται σκόπιμο να υπάρχουν και επιπλέον Προγράμματα, εκτός από αυτά που προτείνουμε παρακάτω, όπως «Κατοχυρώνω» (για την κατοχύρωση πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας), «Πιστοποιώ» (για την πιστοποίηση ολικής ποιότητας), «Παράγω» (για την αγορά εξοπλισμού παραγωγής κτλ) κ.α. Τα προτεινόμενα ποσά είναι ενδεικτικά.




18-4-2013 Σελ. 8 από 17

Βήμα 1. Πρόγραμμα «Διερευνώ»

Δικαιούχοι: Υφιστάμενες και νέες Πολύ Μικρές και Μικρές / Μεσαίες Επιχειρήσεις.

Στόχος: Η εκπόνηση μελέτης σκοπιμότητας για την ανάπτυξη νέων ή βελτίωση υφισταμένων προϊόντων και υπηρεσιών.

Περιγραφή:

Χρηματοδότηση μελέτης σκοπιμότητας για την ανάπτυξη νέων ή βελτίωση υφισταμένων προϊόντων και υπηρεσιών, η οποία θα αποτελείται από ένα ή/και δυο μέρη: (α) μεθοδολογικά κατάλληλη έρευνα αγοράς (π.χ. πρωτογενής, δευτερογενής, συνδυαστική κλπ) για την τεκμηρίωση του βαθμού σκοπιμότητας για την ανάπτυξη νέων ή βελτίωση υφισταμένων προϊόντων και υπηρεσιών, καθώς και (β) έρευνα πενυματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας για τη διαπίστωση των υφιστάμενων ανταγωνιστικών ή συμπληρωματικών λύσεων. Σε περίπτωση που η έρευνα καταλήξει σε μη αποδεκτά αποτελέσματα από την επιχείρηση θα υφίσταται δυνατότητα επανυποβολής της ίδιας (βελτιωμένης) ή άλλης πρότασης από το ίδιο Πρόγραμμα μόνο μια ακόμη φορά μέσα στην τριετία που ακολουθεί την κατάθεση της πρώτης αίτησης. Ειδικά για το συγκεκριμένο Πρόγραμμα, επιτυχής ολοκλήρωση θεωρείται η ολοκλήρωση της μελέτης σκοπιμότητας.

Τύπος Χρηματοδότησης:

∆άνειο, με περίοδο χάριτος 18 μηνών και αποπληρωμή 2 ετών. Το αρχικό επιτόκιο της σύμβασης είναι πάντα τριπλάσιο του κανονικού και απομειώνεται με την επιτυχή υλοποίηση του έργου (π.χ. αρχικό επιτόκιο για όλο το ποσό 12% και το τελικό επιτόκιο για το υπόλοιπο εκτός επιδότησης θα καταλήγει στο 4%).

Εύρος χρηματοδότησης: Από 3.000€ έως 15.000€

Προτεινόμενος προϋπολογισμός δράσης 2013 – 2016: 12.000.000€ (δημόσια δαπάνη) για περίπου 2.000 – 3.000 αιτήσεις.

Προϋποθέσεις:

Η αιτούσα επιχείρηση να μην έχει καθαρά μετά φόρων κέρδη για την προηγούμενη τριετία μεγαλύτερα από 200.000€ κατά μέσο όρο και να έχει τουλάχιστον 3 χρήσεις. Το δικαίωμα να ισχύει έως δυο φορές ανά τριετία. Υποχρεωτικά, η έρευνα αγοράς πρέπει να γίνεται από Εταιρία-μέλος του ΣΕ∆ΕΑ ή αντίστοιχου διεθνούς οργάνου (όταν πρόκειται για έρευνα σε άλλη χώρα) και η έρευνα πενυματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας από εξειδικευμένο δικηγόρο.

Διαδικασία:

Η διαδικασία θα γίνεται από συμβεβλημένες τράπεζες στα πρότυπα των ΠΕΠ. Κατατίθενται οι 3 τελευταίες φορολογικές δηλώσεις, μαζί με την προσφορά των παρόχων και σύντομη περιγραφή του έργου, χωρίς έκθεση των επιχειρηματικών μυστικών. Αξιολόγηση του τυπικού και άμεση καταβολή (εφόσον υπάρχουν επαρκείς εξασφαλίσεις), στους λογαριασμούς των παρόχων, προκαταβολής ίσης με το 50% του συνολικού ποσού. Μετά την ολοκλήρωση της μελέτης, κατάθεση εξοφλητικών τιμολογίων των παρόχων, καθώς και αντιγράφου ως




18-4-2013 Σελ. 9 από 17

αποδεικτικού της υλοποίησης με απόκρυψη (διαγραφή) των επιχειρηματικών μυστικών, αλλά με εμφανή τα συμπεράσματα για τη σκοπιμότητα. Με την κατάθεση αντιγράφων των εξοφλητικών τιμολογίων θα καταβάλλεται στους λογαριασμούς των παρόχων το υπόλοιπο (εξόφληση). Με την ολοκλήρωση και κατάθεση της μελέτης στην επιτροπή ελέγχου, θα αλλάζει η δανειακή σύμβαση, με απομείωση του ποσού κατά το ύψος της επιδότησης, και θα αναπροσαρμόζεται το επιτόκιο. Με την παροχή ασφαλιστικής, φορολογικής και δανειακής ενημερότητας, θα αίρεται και η προσημείωση ή όποια άλλη εξασφάλιση.

Βήμα 2: Πρόγραμμα «Σχεδιάζω»

Δικαιούχοι: Υφιστάμενες Πολύ Μικρές και Μικρές / Μεσαίες Επιχειρήσεις.

Στόχος:

Η χρηματοδότηση της σχεδίασης νέων προϊόντων ή λογισμικού, βελτίωσης υφισταμένων ή επέκτασης/βελτίωσης υποδομών που είναι κρίσιμες για την παροχή υπηρεσιών.

Περιγραφή:

Χρηματοδότηση των υπηρεσιών σχεδίασης μηχανολογικών ή ηλεκτρονικών μελετών, ή μελετών βιομηχανικού design, όπως και των αναλύσεων λογισμικού ή οποιαδήποτε άλλης τεχνικής σχεδίασης υφισταμένων προϊόντων ή νέων, καθώς και αρχιτεκτονικών ή στατικών μελετών σε περίπτωση επέκτασης/βελτίωσης υποδομών που είναι κρίσιμες για την παροχή υπηρεσιών (λ.χ. υπηρεσίες εστίασης και καταλυμάτων, logistics, data centres κλπ).


∆άνειο, με περίοδο χάριτος 18 μηνών και αποπληρωμή δύο ετών. Το αρχικό επιτόκιο της σύμβασης είναι πάντα τριπλάσιο του κανονικού και απομειώνεται με την επιτυχή υλοποίηση του έργου (π.χ. αρχικό επιτόκιο για όλο το ποσό 12% και το τελικό επιτόκιο για το υπόλοιπο εκτός επιδότησης θα καταλήγει στο 4%).


Προτεινόμενος προϋπολογισμός δράσης 2013 – 2016: 15.000.000€ (δημόσια δαπάνη) για περίπου 1.000 – 2.000 αιτήσεις.


Η αιτούσα επιχείρηση να μην έχει καθαρά μετά φόρων κέρδη για την προηγούμενη τριετία μεγαλύτερα από 200.000€, κατά μέσο όρο. Το δικαίωμα να ισχύει μόνο για μια φορά ανά τριετία. Κάθε μελέτη να γίνεται υποχρεωτικά από υπεργολάβους / μηχανικούς που έχουν αποδεδειγμένες ικανότητες, με πείρα στο αντικείμενο τουλάχιστον 5 ετών (σε ατομικές και προσωπικές επιχειρήσεις, από τον επιχειρηματία μόνον όταν διαθέτει τα ίδια προσόντα).


Η διαδικασία θα γίνεται από συμβεβλημένες τράπεζες στα πρότυπα των ΠΕΠ. Κατατίθενται οι 3 τελευταίες φορολογικές δηλώσεις, μαζί με τις προσφορές των υπεργολάβων / μηχανικών και σύντομη περιγραφή του έργου. Αξιολόγηση του τυπικού και άμεση καταβολή (εφόσον




18-4-2013 Σελ. 10 από 17

υπάρχουν επαρκείς εξασφαλίσεις) σε λογαριασμό των υπεργολάβων / μηχανικών του 50% του ποσού ως προκαταβολή. Ολοκληρώνεται η μελέτη και κατατίθεται ως αποδεικτικό της υλοποίησης. Μαζί με το αντίγραφο του τιμολογίου εξοφλημένο θα καταβάλλεται στους λογαριασμούς των υπεργολάβων / μηχανικών και λοιπών παρόχων το υπόλοιπο. Με την ολοκλήρωση και κατάθεση της μελέτης στην επιτροπή ελέγχου, αλλάζει η δανειακή σύμβαση, με απομείωση του ποσού κατά το ύψος της επιδότησης, αναπροσαρμόζεται το επιτόκιο και με την παροχή ασφαλιστικής, φορολογικής όπως και δανειακής ενημερότητας, αίρεται η προσημείωση και κάθε εξασφάλιση που παρέσχε η ίδια η επιχείρηση.

Βήμα 3: Πρόγραμμα «Πρωτοτυπώ»


Στόχος:

Η χρηματοδότηση της ανάπτυξης νέων καινοτόμων προϊόντων ή εμπορικά εκμεταλλεύσιμου λογισμικού από υφιστάμενες επιχειρήσεις.

Περιγραφή:

Χρηματοδότηση της υλοποίησης πρωτοτύπων παραγωγής ή λογισμικού έτοιμου προς μαζική δοκιμή (production prototype για τεχνολογικά προϊόντα / beta έως release candidate για λογισμικό / γευστικές δοκιμές για τρόφιμα).


∆άνειο, με περίοδο χάριτος 24 μηνών και αποπληρωμή τεσσάρων ετών. Το αρχικό επιτόκιο της σύμβασης είναι πάντα τριπλάσιο του κανονικού και απομειώνεται στα κανονικά επίπεδα με την επιτυχή υλοποίηση του έργου πχ. αρχικό επιτόκιο για όλο το ποσό θα είναι 12% και τελικό επιτόκιο για το υπόλοιπο εκτός επιδότησης θα καταλήγει στο 4%.

Εύρος χρηματοδότησης: Από 15.000€ έως 300.000€.

Προϋπολογισμός δράσης 2013 – 2016: 50.000.000€ (δημόσια δαπάνη) για περίπου 800 – 1.500 αιτήσεις.


Η αιτούσα επιχείρηση να μην έχει καθαρά μετά φόρων κέρδη για την προηγούμενη τριετία μεγαλύτερα από 500.000€ κατά μέσο όρο. Το δικαίωμα ισχύει μόνο για μια φορά ανά τριετία. Εάν η πρόταση δεν έχει προηγουμένως χρηματοδοτηθεί από το Πρόγραμμα «Σχεδιάζω», πρέπει να αξιολογείται για την καινοτομικότητα της. Προτάσεις που υλοποιούν εφευρέσεις με διεθνή διπλώματα ευρεσιτεχνίας, εφόσον η επιχείρηση έχει αποδεδειγμένα το δικαίωμα εκμετάλλευσης με οποίονδήποτε τρόπο (π.χ. εισφορά της άδειας στο κεφάλαιο της επιχείρησης όταν πρόκειται για εταιρίες, άδεια μακρόχρονης χρήσης – τουλάχιστον 10ετούς – βάσει σύμβασης IP License όταν πρόκειται για ευρεσιτεχνίες τρίτων κλπ), προκρίνονται αυτοδίκαια ως καινοτομικές και κατά προτεραιότητα. Προϋπόθεση είναι επίσης να υπάρχει μελέτη υλοποίησης συνοδευόμενη από ενδεικτικά σχέδια του προϊόντος προς υλοποίηση ή της ανάλυσης της εφαρμογής του λογισμικού που πρόκειται να υλοποιηθεί.




18-4-2013 Σελ. 11 από 17


Η διαδικασία θα γίνεται από συμβεβλημένες τράπεζες στα πρότυπα των ΠΕΠ. Κατατίθενται οι 3 τελευταίες φορολογικές δηλώσεις, μαζί με τον προϋπολογισμό του έργου παράλληλα με προσφορές τυχόν υπεργολάβων, παρόχων και λοιπών εξόδων, συμπεριλαμβανόμενων αμοιβών προσωπικού, χωρίς να προβλέπεται διαμόρφωση χώρων πέρα από ένα μικρό ποσοστό (όχι μεγαλύτερο του 10% του συνολικού προϋπολογισμού). Επίσης, θα περιλαμβάνεται μια σύντομη περιγραφή του έργου, καθώς και αντίγραφο της Πατέντας (πλήρους ή Provisional Patent), εφόσον η καταχώριση έγινε σε ξένο φορέα, ή της έκθεσης του ΟΒΙ (στην περίπτωση λογισμικού, αντίγραφο της Πράξης του Συμβολαιογράφου). Εναλλακτικά, μπορεί να κατατεθεί άδεια του (τρίτου) δικαιούχου των πνευματικών δικαιωμάτων για χρήση και ανάπτυξη του προϊόντος ή του λογισμικού (IP License). Αξιολόγηση του τυπικού και άμεση καταβολή (εφόσον υπάρχουν επαρκείς εξασφαλίσεις) της πρώτης δόσης ύψους 30% στον λογαριασμό του δικαιούχου ως προκαταβολή. Οι υπόλοιπες καταβολές παρέχονται μετά από επίδειξη της προόδου των εργασιών σε δυο ακόμα δόσεις, των 40% και 30%. Με την ολοκλήρωση και επίδειξη του τελικού λειτουργικού πρωτοτύπου στην επιτροπή ελέγχου, αλλάζει η δανειακή σύμβαση, με απομείωση του ποσού κατά το ύψος της επιδότησης, αναπροσαρμόζεται το επιτόκιο και με την παροχή ασφαλιστικής, φορολογικής όπως και δανειακής ενημερότητας, αίρεται η προσημείωση και κάθε εξασφάλιση που παρέσχε η ίδια η επιχείρηση.

Βήμα 4: Πρόγραμμα «Βελτιστοποιώ»


Στόχος:

Η χρηματοδότηση της βελτίωσης της εμπορευσιμότητας υφιστάμενων προϊόντων και υπηρεσιών.

Περιγραφή:

Χρηματοδότηση της έναρξης παραγωγής των πρωτοτύπων ή των βελτιωμένων προϊόντων, της διαμόρφωσης ταυτότητας προϊόντος (brand name) συμπεριλαμβανομένων και των βελτιώσεων συσκευασίας, καθώς και ερευνών που αποδεικνύονυν τη χρησιμότητά τους και ταυτόχρονα διαμορφώνουν την εικόνα τους (π.χ. κλινικές έρευνες για προϊόντα διατροφής).


∆άνειο, με περίοδο χάριτος 24 μηνών και αποπληρωμή 4 ετών. Το αρχικό επιτόκιο της σύμβασης είναι πάντα τριπλάσιο του κανονικού και απομειώνεται στα κανονικά επίπεδα με την επιτυχή υλοποίηση του έργου (π.χ. αρχικό επιτόκιο για όλο το ποσό 12% και το τελικό επιτόκιο για το υπόλοιπο εκτός επιδότησης θα καταλήγει στο 4%).

Εύρος χρηματοδότησης: Από 15.000€ έως 150.000€.

Προϋπολογισμός δράσης 2013 – 2016: 26.000.000€ (δημόσια δαπάνη) για περίπου 350 – 1.100 αιτήσεις.




18-4-2013 Σελ. 12 από 17


Η αιτούσα επιχείρηση να μην έχει καθαρά μετά φόρων κέρδη για την προηγούμενη τριετία μεγαλύτερα από 500.000€ κατά μέσο όρο. Το δικαίωμα ισχύει μόνο για μια φορά ανά τριετία. Η πρόταση πρέπει να αξιολογείται για την καινοτομικότητα και το βαθμό βελτιστοποίησης εκτός αν έχει ήδη ολοκληρώσει επιτυχώς οποιοδήποτε από τα προηγούμενα τρία Προγράμματα («∆ιερευνώ», «Σχεδιάζω» ή «Πρωτοτυπώ»). Προϋπόθεση είναι να υπάρχει μελέτη υλοποίησης συνοδευόμενη από ενδεικτικά σχέδια της βελτιστοποίησης του προϊόντος σε όλες τις παραμέτρους για τις οποίες ζητείται χρηματοδότηση.


Η διαδικασία θα γίνεται από συμβεβλημένες τράπεζες στα πρότυπα των ΠΕΠ. Κατατίθενται οι 3 τελευταίες φορολογικές δηλώσεις, μαζί με τον προϋπολογισμό του έργου και παράλληλα προσφορές τυχόν υπεργολάβων και λοιπών προμηθευτών / παρόχων υπηρεσιών και εξόδων, συμπεριλαμβανόμενων αμοιβών προσωπικού, χωρίς να προβλέπεται διαμόρφωση χώρων πέρα από ένα μικρό ποσοστό (όχι μεγαλύτερο του 10% του έργου), καθώς και σύντομη περιγραφή του έργου. Αξιολόγηση του τυπικού και άμεση καταβολή (εφόσον υπάρχουν επαρκείς εξασφαλίσεις) της πρώτης δόσης ύψους 30% στον λογαριασμό του δικαιούχου ως προκαταβολή. Οι υπόλοιπες καταβολές παρέχονται μετά από επίδειξη της προόδου των εργασιών σε δυο ακόμα δόσεις, 40% και 30%. Με την ολοκλήρωση και επίδειξη του τελικού αποτελέσματος στην επιτροπή ελέγχου (τελικό προϊόν / λειτουργικό λογισμικό κλπ), αλλάζει η δανειακή σύμβαση, με απομείωση του ποσού κατά το ύψος της επιδότησης, αναπροσαρμόζεται το επιτόκιο και με την παροχή ασφαλιστικής, φορολογικής όπως και δανειακής ενημερότητας, αίρεται η προσημείωση και κάθε εξασφάλιση που παρέσχε η ίδια η επιχείρηση.

Βήμα 5: Πρόγραμμα «Προωθώ»


Στόχος:

Η χρηματοδότηση πιστοποίησης ποιότητας και σχεδίου προώθησης υφιστάμενων προϊόντων και υπηρεσιών (διεθνούς κατά προτεραιότητα), συμπεριλαμβανομένων των συμμετοχών σε διεθνείς εκθέσεις.

Περιγραφή:

Χρηματοδότηση: (α) υπηρεσιών πιστοποίησης ποιότητας προϊόντων και υπηρεσιών, και (β) υπηρεσιών σχεδίασης και υλοποίησης προγράμματος προώθησης (Marketing Plan) σε ∆ιεθνείς Εκθέσεις.


∆άνειο, με περίοδο χάριτος 18 μηνών και αποπληρωμή 2 ετών. Το αρχικό επιτόκιο της σύμβασης είναι πάντα τριπλάσιο του κανονικού και απομειώνεται με την επιτυχή υλοποίηση του έργου (π.χ. αρχικό επιτόκιο για όλο το ποσό 12% και το τελικό επιτόκιο για το υπόλοιπο εκτός επιδότησης θα καταλήγει στο 4%).





18-4-2013 Σελ. 13 από 17

Προτεινόμενος προϋπολογισμός δράσης 2013 – 2016: 20.000.000€ (δημόσια δαπάνη) για περίπου 400 - 700 αιτήσεις


Η αιτούσα επιχείρηση να μην έχει καθαρά μετά φόρων κέρδη για την προηγούμενη τριετία μεγαλύτερα από 200.000€ κατά μέσο όρο. Το δικαίωμα να ισχύει μόνο για μια φορά ανά τριετία. Είναι απαραίτητη, άλλως είναι επιλέξιμη, η πολύγλωσση διαδικτυακή παρουσία (τουλάχιστον τρεις γλώσσες, πλην της Ελληνικής) της επιχείρησης με τα προϊόντα / υπηρεσίες που πρόκειται να προωθήσει. Απαραίτητη είναι επίσης δεσμευτική μελέτη προώθησης (marketing plan), την οποία εκπονεί υποχρεωτικά εξειδικευμένος σύμβουλος (φυσικό πρόσωπο ή επιχείρηση) με αποδεδειγμένες ικανότητες στη σχεδίαση τέτοιων δράσεων (με πείρα στο αντικείμενο τουλάχιστον 5 ετών).

Διαδικασία

Η διαδικασία θα γίνεται από συμβεβλημένες τράπεζες στα πρότυπα των ΠΕΠ. Κατατίθενται οι 3 τελευταίες φορολογικές δηλώσεις, μαζί με τον προϋπολογισμό του έργου (επιλέξιμες δαποάνες: αμοιβές συμβούλων / υπεργολάβων πιστοποίησης και προώθησης, προσωπικού, κόστη συμμετοχής σε εκθέσεις, ταξιδιωτικά έξοδα, κόστος κατασκευών εκθεσιακού περίπτερου, μεταφορικά έξοδα κλπ). Επίσης, θα περιλαμβάνεται σύντομη περιγραφή του έργου. Αξιολόγηση του τυπικού και άμεση καταβολή (εφόσον υπάρχουν επαρκείς εξασφαλίσεις) της πρώτης δόσης ύψους 30% στον λογαριασμό του δικαιούχου ως προκαταβολή. Οι υπόλοιπες καταβολές παρέχονται μετά από επίδειξη της προόδου των προωθητικών ενεργειών σε δυο ακόμη δόσεις, των 40% και 30%. Με την ολοκλήρωση και παρουσίαση φωτογραφικού υλικού, videos και τιμολογίων των δράσεων στην επιτροπή ελέγχου, αλλάζει η δανειακή σύμβαση, με απομείωση του ποσού κατά το ύψος της επιδότησης, αναπροσαρμόζεται το επιτόκιο και με την παροχή ασφαλιστικής, φορολογικής και δανειακής ενημερότητας, και αίρεται η προσημείωση ή όποια άλλη εξασφάλιση.

(Β) Στήριξη της καινοτομίας σε νέες επιχειρήσεις μέσω ενός νέου καινοτόμου Μηχανισμού προώθησης της δημιουργίας και χρηματοδότησης νέων Επιχειρήσεων (iDea Framework)

Προτείνεται η δημιουργία ενός εναλλακτικού Μηχανισμού για την προώθησης της δημιουργίας και χρηματοδότησης Νέων Επιχειρήσεων, ο οποίος θα λειτουργεί με «άντληση δυνάμεων» από το «ανοιχτό κοινό» μέσω του διαδικτύου (“crowdsourcing”), με τίτλο «iDea Framework”.

Ο Μηχανισμός θα υποστηρίζει τη Γένεση, Ανάπτυξη και Χρηματοδοτική Στήριξη επιχειρηματικών προσπαθειών, αλλά και την παρακολούθηση και λογιστική υποστήριξη των Επιχειρήσεων αυτών για ένα εύλογο διάστημα, ενώ θα «αναγεννάται» με την εν συνεχεία Σύσταση και Ανακυκλούμενη Επένδυση σε νέες Επιχειρήσεις. Σε αυτόν θα μπορεί να βασισθεί η δημόσια επένδυση πόρων μέσω υποτροφιών από το European Social Fund και ανακυκλούμενης επένδυσης σε νέες Επιχειρήσεις από το ΕΤΕΑΝ με πόρους του ΕΣΠΑ. Ο Μηχανισμός επιπλέον βασίζεται στην αξιοποίηση όλων των υφιστάμενων υποδομών σε Περιφερική βάση και θα δύναται να αξιοποιεί προηγμένες τεχνικές Clustering, ώστε να επιτυγχάνεται η αποκέντρωση της δράσης.




18-4-2013 Σελ. 14 από 17

Το iDea Framework προκύπτει από τα αρχικά Innovation Dipole Entrepreneurial Assessment και τη λέξη Framework (Πλαίσιο), και ξεχωρίζει από όλες τις άλλες μεθόδους αξιολόγησης λόγω της απουσίας ειδικών που αξιολογούν. Η αξιολόγηση γίνεται απευθείας από το ανοιχτό κοινό / επιχειρηματική κοινότητα / αγορά που συμμετέχει στη διαδικασία. Βασίζεται στην τεχνική του Crowdsourcing - P2P, όπου η αξιολόγηση των ιδεών και η δημιουργία των ομάδων γίνεται τελικά από τους ίδιους τους συμμετέχοντες, το εύρος των οποίων είναι αρκετά μεγάλο και προέρχεται από όλη την Ελλάδα χάρη στην άμεση αλληλεπίδραση που δημιουργείται μέσω του internet. Ειδικότερα, μέσω της ειδικά σχεδιασμένης διαδικτυακής πλατφόρμας του Μηχανισμού:

⎯ θα υποβάλλονται νέες Επιχειρηματικές Ιδέες από μεμονωμένα άτομα,

⎯ θα μετεξελίσσονται σε νέα Επιχειρηματικά Σχέδια από ευρύτερες επιχειρηματικές ομάδες που θα δημιουργούνται με τη σύζευξη δυνάμεων, ταλέντου και τεχνογνωσίας κάθε ενδιαφερόμενου που εγκρίνεται να συμμετάσχει στην ομάδα από τα υπόλοιπα μέλη,

⎯ οι ιδέες θα αξιολογούνται σε κύκλους των δυο μηνών με τη μέθοδο του ∆ίπολου Καινοτομίας (iDea) από το σύνολο της κοινότητας που θα δημιουργείται, θα κατατάσσονται σε σειρά και θα προκρίνονται οι ιδέες που έχουν τη μεγαλύτερη απήχηση στην επιχειρηματική κοινότητα,

⎯ θα γίνεται υποβοήθηση από εγγεγραμμένους στο μηχανισμό έμπειρους γνώστες επιχειρηματικών και τεχνικών θεμάτων (μέντορες),

⎯ οι επιχειρηματικές ομάδες θα υποβάλλουν υποψηφιότητα για λήψη Υποτροφιών Υποστήριξης (μέσω του Ειδικού Προγράμματος Χρηματοδότησης που θα συνδεθεί με το Μηχανισμό) πριν προχωρήσουν στην ίδρυση επιχείρησης,

⎯ οι νεοιδρυόμενες επιχειρήσεις (βάσει των αρχικών Επιχειρηματικών Ιδεών), εφόσον προχωρούν επιτυχώς (με βάση προκαθορισμένους στόχους), θα υποβάλλουν υποψηφιότητα για Χρηματοδοτήσεις Αρχικού Κεφαλαίου (μέσω του Ειδικού Προγράμματος Χρηματοδότησης που θα συνδεθεί με το Μηχανισμό),

⎯ οι νεοιδρυόμενες επιχειρήσεις θα εγκαθίστανται σε ειδικά διαμορφωμένες θερμοκοιτίδες που θα παρέχουν βασικές υποδομές και κεντρική λογιστική και νομική υποστήριξη,

⎯ θα παρακολουθείται η επιχειρηματική πορεία τους, ώστε να παρακολουθείται και η αποδοτικότητα και επιτυχία της ∆ημόσιας Επένδυσης,

⎯ θα παρέχεται πληροφόρηση για τη γένεση και πορεία των Επιχειρήσεων που θα δημιουργούνται μέσω του Μηχανισμού με τη χρήση ειδικής διαδικτυακής πλατφόρμας iDea σε επίδοξους μελλοντικούς ιδιώτες επενδυτές,

⎯ δυόμιση χρόνια μετά, σε μια ειδική διαδικασία διαδικτυακής δημοπρασίας, θα πωλείται ένα ποσοστό των μετοχών των επιτυχημένων επιχειρήσεων σε ιδιώτες επενδυτές που παρακολουθούσαν την πορεία τους. Με αυτόν τον τρόπο, οι επιχειρήσεις θα εξέρχονται από το Μηχανισμό ανακυκλώνοντας τα κεφάλαια που επενδυθήκαν από το ΕΤΕΑΝ (τα οποία θα επιστρέφουν στο Μηχανισμό για




18-4-2013 Σελ. 15 από 17

τοποθέτηση στις επόμενες επιχειρήσεις), ενώ επιπλέον θα αντλούν νέα κεφάλαια ώστε να μπορούν να εξελιχτούν περεταίρω.

∆ομικά χαρακτηριστικά του Μηχανισμού θα είναι: (α) η μέγιστη δυνατή διαφάνεια, (β) η συμμετοχή της επιχειρηματικής κοινότητας, τόσο στη στήριξη όσο και στην αξιολόγηση των επιχειρηματικών ιδεών, και γενικότερα (γ) η μέγιστη δυνατή ενεργοποίηση του ενδιαφερομένου κοινού (ενδιαφερομένων επιχειρηματιών, επιχειρηματικών συνεργατών, επενδυτών, συμβούλων κλπ), δηλαδή η μέγιστη δυνατή «άντληση» δυνάμεων από το «ανοιχτό κοινό» (“crowdsourcing”).

Μια εθελοντική iDea Task Force που θα αποτελείται από πρώην υψηλόβαθμα στελέχη μεγάλων επιχειρήσεων, νέων επιχειρηματιών, μηχανικών, εξειδικευμένων δικηγόρων και οικονομικών συμβούλων, θα αναλάβουν την οργάνωση, υλοποίηση και εκπαίδευση της νέας αυτής υπηρεσίας/μηχανισμού σε χρόνο ολίγων μηνών, που μπορεί και να ενταχθεί σε μια ήδη υπάρχουσα δομή (όπως το ΕΤΕΑΝ), ακόμη και να στελεχωθεί με 20 - 24 δημοσίους υπαλλήλους προερχόμενους από μετατάξεις ή από την τρέχουσα δύναμη του επιλεγμένου οργανισμού.

Η υλοποίηση του ειδικού λογισμικού και η όλη νομική και διαχειριστική σχεδίαση θα γίνει από την ιδιωτική πρωτοβουλία χωρίς κανένα κόστος για το ∆ημόσιο, όπου και θα χορηγηθεί ως δωρεά, η δε εν συνέχεια λειτουργία της υπηρεσίας θα γίνει από το ∆ημόσιο ακολουθώντας τον κανονισμό που θα έχει δημιουργηθεί.

Η λειτουργία αυτού του Μηχανισμού θα βασίζεται στη συμμετοχή από όλη την Ελλάδα της επιχειρηματικής κοινότητας, των νέων, των δημιουργών, των παραγωγικών υποδομών και του ανοικτού κοινού, σε μια δομημένη δημοκρατική διαδικασία που θα έχει αρχή, μέση και τέλος, και που θα βασίζεται στις αρχές της ανοιχτής αγοράς. Στόχος είναι να φέρνει σε επαφή ικανούς ανθρώπους από όλη τη χώρα, αλλά και να χρηματοδοτεί την προσπάθειά τους ώστε η σύζευξη να προάγει καινοτομία. Οι δημόσιοι λειτουργοί, λόγω της δομής του Μηχανισμού, δεν θα χρειάζεται να επεμβαίνουν στη διαδικασία, παρά μόνο να διασφαλίζουν την τήρηση των κανόνων από όλους τους συμμετέχοντες.

Προτείνεται έμφαση να δοθεί σε Νέες Εξωστρεφείς Καινοτόμες Επιχειρήσεις (ΝΕΚΕ). Έτσι, ο Μηχανισμός θα παράγει αποτελεσματικά νέες, ταχέως εξελισσόμενες επιχειρήσεις, με εξαγωγικό και καινοτόμο χαρακτήρα.

Η σημαντικότερη διαφορά αυτού του νέου πιλοτικού μηχανισμού με τα κλασσικά μέσα, όπως ΕΚΕΣ και ΑΚΕΣ (Venture Capital Funds και Funds of Funds ανοιχτού και κλειστού τύπου) JEREMIE Funds κλπ, που είναι εξαιρετικά φειδωλά στις επενδύσεις τους σε αυτά τα πρώιμα στάδια, βρίσκεται στον αριθμό των επενδύσεων που θα γίνονται κάθε χρόνο. Έτσι από τις 15-20 ιδέες/έτος που είναι δυνατό να χρηματοδοτηθούν σήμερα από αυτές τις δομές, θα πάμε, από 90-100 ιδέες ήδη από το έτος πλήρους εκκίνησης σε 800 ιδέες/έτος σε βάθος χρόνου πέντε έως οκτώ ετών (25εκ€ -> 200εκ€ προϋπολογισμός). Όπως είναι εύκολα αντιληπτό, η τάξη μεγέθους της χρηματοδότησης των 15-20 ιδεών/έτος δεν παρέχει το απαραίτητο μέγεθος/πλήθος ευκαιριών για να προσδώσει ελπίδα και όραμα στους επίδοξους νέους δημιουργούς.

Ο Μηχανισμός θα παράγει νέες θέσεις εργασίας με κόστος δημόσιας επένδυσης περί τα 25-35χιλ€ ανά νέα θέση εργασίας (σημερινό κόστος, με τις υπόλοιπες δομές, περί τις 150-220χιλ€ ανά θέση εργασίας), ενώ θα ανακυκλώνει τα κεφάλαια του με μέγιστη απώλεια της




18-4-2013 Σελ. 16 από 17

τάξης του 40% ανά 5-8 έτη – η οποία, μάλιστα, μπορεί να είναι ακόμη μικρότερη, ή ακόμη και αρνητική (κερδοφορία), με κατάλληλη παραμετροποίηση του Μηχανισμού, καθώς ένα από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά του είναι η δυνατότητα τροποποίησης όλων των παραμέτρων λειτουργίας του, σύμφωνα με την εκάστοτε ∆ημόσια Πολιτική για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Ο Μηχανισμός θα χρειαστεί για τα πρώτα δύο χρόνια της πιλοτικής λειτουργίας του περί τα 7-10εκ.€ (τεκμηρίωση, ανάπτυξη λογισμικού, βασικές υποδομές και λειτουργικά κόστη) και επενδύσεις με συνολικό προϋπολογισμό-στόχο τα 25εκ€ σε βάθος 8 ετών, τα οποία, ωστόσο, μπορούν να αποσβεσθούν μέχρι το τέλος της 2ης περιόδου (12-16 χρόνια από την εκκίνηση, ανάλογα με την παραμετροποίηση του Μηχανισμού).

Η δράση αυτή θα έχει ως άμεσο αποτέλεσμα να δώσει αληθινή ελπίδα στους νέους δημιουργούς και να αναδείξει τις κρυμμένες ικανότητές τους, αποτέλεσμα που με τη σειρά του θα προκαλέσει το ενδιαφέρον Ελλήνων επενδυτών (και ξένων) που σήμερα απέχουν. Έτσι, μεσοπρόθεσμα θα καταφέρουμε να αλλάξουμε και την επενδυτική νοοτροπία της χώρας, ενώ ταυτόχρονα η ανάπτυξη των ιδεών αυτών θα αλλάξει το ελληνικό επιχειρηματικό οικοσύστημα, ανάγοντας την καινοτομία σε νέο και ταυτόχρονα βασικό πυλώνα της οικονομίας

(Γ) Στήριξη της εφευρετικότητας – επιδότηση της κατοχύρωσης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας (πατεντών)

Πέραν των ανωτέρω, η ΟΕΣΥΝΕ θα καταθέσει αναλυτικές προτάσεις για νέα Προγράμματα, τόσο για την υποστήριξη εφευρετών/ερευνητών στην κατοχύρωση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, όσο και για τη διαχείριση και αξιοποίηση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας.

Είμαστε στην διάθεσή σας για να συζητήσουμε αναλυτικότερα τις παρακάτω προτάσεις για τα θέματα πατεντών και πώς το ΕΣΠΑ θα μπορούσε να βοηθήσει σε αυτόν τον τομέα.

Ενδεικτικά, Προγράμματα που μπορούν να ενταχθούν σε σχετικό Τομεακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα ή σε Περιφερειακά Προγράμματα, όπως θα τα αναλύσουμε ειδικότερα εντός των προσεχών εβδομάδων, είναι:

(1) Πρόγραμμα επιχορήγησης νέων εφευρετών που έχουν τουλάχιστον μια κατοχύρωση ευρεσιτεχνίας (Patent Grant) από τις τρεις σημαντικότερες διεθνείς υπηρεσίες του WIPO (USPTO των ΗΠΑ, EPO της ΕΕ, και JPO Ιαπωνίας ή CPTO Κίνας), έτσι ώστε να μπορούν να καλύψουν το κόστος κατοχύρωσης των έτερων δυο (π.χ. αν έχει κάποιος ΕPO Patent να χρηματοδοτείται και για δυο από τις άλλες τρεις), υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι το κατοχυρωθέν δίπλωμα ευρεσιτεχνίας και τα προς κατοχύρωση διπλώματα θα αξιολογούνται ως προς τις δυνατότητες αξιοποίησης που παρέχουν από ειδικούς Patent Attorneys με διεθνή εμπειρία.

(2) Πρόγραμμα για τη χορήγηση κουπονιού κάλυψης εξόδων διεθνούς αιτήσεως ευρεσιτεχνίας στο EPO ή στο USPTO ή/και στο WIPO, για νέους κάτω των 35, με εισοδηματικά κριτήρια.

(3) Πρόγραμμα για τη δημιουργία και υποστήριξη σχημάτων για τη διαχείριση και την εμπορική αξιοποίηση (Technology Transfer) κατοχυρωμένων διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας – τα λεγόμενα Patent Pools.




18-4-2013 Σελ. 17 από 17

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙI – «Ελληνική Προστιθέμενη Αξία» (ΕΠΑ)

Βασικό στοιχείο της αξιολόγησης του νέου ΕΣΠΑ που στοχεύει στην εξωστρέφεια υφιστάμενων επιχειρήσεων θα πρέπει να είναι η Ελληνική Προστιθεμένη Αξία (ΕΠΑ). Η ΕΠΑ είναι το ισοζύγιο πληρωμών από και προς το εξωτερικό, από τους πελάτες, προς τους προμηθευτές και τους μετόχους. Θα πρέπει η ΕΠΑ να καθορίζει αντικειμενικά τον εξωστρεφή χαρακτήρα των στοχευόμενων επιχειρήσεων και όχι η απλή δήλωση ή η απλή συμμετοχή σε συλλογικά όργανα, όπως ο ΠΣΕ ή ο ΣΕΒΕ.

Η ΕΠΑ υπολογίζεται με τον παρακάτω μαθηματικό τύπο:

ΕΠΑ = ((Τεξ - (ΠΠρομ.εξ + ΠΠρομ.εισ + ΠΜερισμ)) / Τεξ ) Χ 100%

Τεξ = Τζίρος προηγούμενων ετών που έχει προέλθει από εμβάσματα πελατών από το εξωτερικό.

ΠΠρομ.εξ = Το ύψος των πληρωμών απευθείας προς προμηθευτές εξωτερικού για τα ίδια έτη.

ΠΠρομ.εισ = Το ύψος των πληρωμών προς εγχωρίους προμηθευτές εισαγόμενων υλικών για τα ίδια έτη.

ΠΜερισμ = Το ύψος των πληρωμών προς μετόχους που έχουν έδρα στο εξωτερικό για τα ίδια έτη.

Η ΕΠΑ είναι το ισοζύγιο των εισροών / εκροών μιας επιχείρησης με το εξωτερικό. Η κίνηση των εμβασμάτων από και προς στο εξωτερικό και το άθροισμα των πληρωμών σε προμηθευτές εισαγόμενων πρώτων υλών παράγει την ΕΠΑ.

Το ποσοστό του ύψους της Ελληνικής Προστιθεμένης Αξίας (ΕΠΑ) είναι ενδεικτικό της εξαγωγικής επίδοσης της επιχείρησης. Όσο αυτό το ποσοστό είναι μικρότερο τόσο το προϊόν είναι αποτέλεσμα εμπορίου και όχι μεταποίησης. Επίσης, όσο αυτός ο λόγος είναι μικρότερος τόσο υπάρχει πιθανότητα να είναι η δράση εικονική, ενώ αντίθετα, όσο είναι μεγαλύτερος ο λόγος τόσο είναι μεγαλύτερο και το κίνητρο επίτευξης του επιχειρηματία, μιας και το κέρδος από το προϊόν είναι κατά πολύ μεγαλύτερο από αυτό της όποιας χρηματοδότησης.

Τέλος, είναι κατανοητό πως ποσοστά μεγαλύτερα του 40% αποτελούν την αιχμή του δόρατος της εξαγωγικής μας μηχανής και προσφέρουν τα μέγιστα στην επανεκκίνηση της οικονομίας λόγω της υψηλής προστιθεμένης αξίας που παρέχουν και της επακόλουθης αναδιανομής πλούτου που προκαλούν στο εσωτερικό της χώρας μας.

Τέλος θα θέλαμε να σημειώσουμε πως δράσεις που συνήθως έχουν υψηλό ΕΠΑ, είναι επιχειρηματικές επενδύσεις έντασης γνώσης και καινοτομίας.

ΟΕΣΥΝΕ - Προτάσεις για την Ανάπτυξη της...

Economy & Finance

Transcript of ΟΕΣΥΝΕ - Προτάσεις για την Ανάπτυξη της...