ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Τετάρτη 26 Ιουνίου 2019 • Eτος 5ο • Aρ. φύλλου 237 Τιμή: €1,50Εβδομαδιαία Οικονομική και Πολιτική Εφημερίδα www.k athimerini .com.c y/f inancial

BREXIT

Πλήγμα στο κοινωνικό κράτοςΟι περισσότερες εκδοχές της εξόδου της Βρετανίας από τηνΕ.Ε. θα επιδεινώσουν τα δημοσιονομικά της χώρας, στερώνταςτης τη δυνατότητα να λάβει μέτρα ανακούφισης των ευάλωτωνκοινωνικά ομάδων και να λύσει οξυμένα προβλήματα όπως είναιη παιδική φτώχεια, η ενίσχυση του προνοιακού κράτους κ.λπ.,αναφέρει σε σχετικό άρθρο η εφημερίδα Guardian. Σελ. 12

ΕΛΛΑΔΑ

Ρεκόρ επενδύσεων στα ακίνηταΑυξημένες κατά 130% εμφανίζονται οι εισροές κεφαλαίων α-πό το εξωτερικό για την αγορά και ανάπτυξη ακινήτων στην Ελ-λάδα το πρώτο τρίμηνο του 2019. Πρόκειται για σαφές δείγμαότι και φέτος η κινητήριος μοχλός της ζήτησης θα εξακολουθή-σουν να είναι οι ξένοι επενδυτές, αλλά και μιας – έστω- μικρήςμερίδας Ελλήνων. Σελ. 15

ΚΟΥΒΑ

Μπούμερανγκ οι σχέσεις με ΚαράκαςΗ Κούβα δέχεται πλήγμα από την κάθοδο της Βενεζουέλας στονΑδη, καθώς είχε εθιστεί στο φτηνό πετρέλαιο της γειτονικήςχώρας και παράλληλα χάνει τις συναλλαγές με τον σημαντικότε-ρο εμπορικό της εταίρο. Οι κραδασμοί συνδυάζονται, και με τοεμπάργκο, καθώς ο Τραμπ έχει ανακαλέσει την προσέγγιση πουείχε εγκαινιάσει η κυβέρνηση Ομπάμα. Σελ. 11

Α Ν Α Λ Υ Σ Η Του FLORIAN HENSE*

Συναγερμός για το libra του FacebookKλίμα συναγερμού φαίνεται να έχει προκα-λέσει το σχέδιο της Facebook για ένα πα-γκόσμιο ψηφιακό νόμισμα που θα κυκλοφο-ρήσει από το επόμενο κιόλας έτος. Το libra,όπως θα αποκαλείται η νέα φιλοδοξία τουΜαρκ Ζούκερμπεργκ, παρουσιάζεται σε μιαστιγμή που το χρηματοπιστωτικό σύστημαβάλλεται από την εισβολή των τεχνολογικώνκολοσσών στο πεδίο των πληρωμών και βλέ-πει στο επίμαχο ψηφιακό νόμισμα μια «κατάμέτωπον επίθεση», όπως χαρακτηριστικάσχολιάζουν οι Financial Times. Σελ. 9

www.exeistidynami.com

Σε κίνδυνοφτώχειας το 33%των ΕλλήνωνΛόγω της οικονομικής κρίσηςΕνας στους τρεις Έλληνες βρίσκεται σεκίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλει-σμού, αριθμοί που αποτυπώνουν με τονπιο σαφή τρόπο τις επιπτώσεις της κρίσης.Σύμφωνα με έρευνα, το ποσοστό του πλη-θυσμού που ήταν το 2018 σε κίνδυνο φτώ-χειας ή κοινωνικό αποκλεισμό διαμορφώ-θηκε στο 31,8%, παρουσιάζοντας μείωσησε σχέση με το 2017. Σελ. 16

Σε θέσεις μάχης για 5G και οπτικές ίνες«Πόλεμος» των εταιρειώνΑλλαγή στις ισορροπίες στο παιχνίδιτων παικτών των τηλεπικοινωνιώνφέρνουν οι επόμενοι μήνες. Το βλέμματων εταιρειών στρέφεται πλέον σεοπτικές ίνες και 5G. Τον Σεπτέμβριοαρχίζει η δημόσια διαβούλευση γιατις συχνότητες 5G, η οποία θα ολο-κληρωθεί Μάρτιο του 2020. Στο κε-φάλαιο των οπτικών ινών ξεκίνησανανεπίσημες συζητήσεις μεταξύ τωνπαρόχων για πιθανές μεταξύ τουςσυνεργασίες. Σελ. 8

Ενα βήμα πριν το ΔΝΤ η ΤουρκίαΕπενδύουν στην αντιπολίτευσηΣυνεχής είναι η κρίση στην οικονομίατης Τουρκίας, στην αγορά της οποίας,σύμφωνα με διεθνείς αναλυτές, επι-κρατεί κλίμα οικονομικού πανικού.Το αποτέλεσμα των εκλογών στηνΚωνσταντινούπολη δεικνύει ότι τοδιεθνές κεφάλαιο στηρίζει πλέον τιςελπίδες του στην ενδυνάμωση της α-ντιπολίτευσης. Μονόδρομος η προ-σφυγή στο ΔΝΤ. Σελ. 7

Με τη χθεσινή ομιλία του ο Μάριο Ντράγκιάνοιξε διάπλατα την πόρτα για λήψηπεραιτέρω μέτρων στήριξης της οικο-νομίας αν αποδειχθεί ότι η ανάπτυξηκαι ο πληθωρισμός θα κινηθούν χαμη-λότερα από τις προβλέψεις της κεντρικήςτράπεζας. Σύμφωνα με τον Ντράγκι, ηΕΚΤ θα μπορούσε να χρησιμοποιήσειόλα τα εργαλεία που έχει στη διάθεσήτης ώστε να επαναφέρει τον πληθωρισμόστον στόχο της. Ο τόνος που χρησιμο-ποίησε χθες ο Ντράγκι θυμίζει προη-γούμενες σημαντικές ομιλίες του, όπωςαυτή του 2012 όταν είχε πει πως η ΕΚΤθα πράξει «ό,τι χρειαστεί», ή εκείνη στοΤζάκσον Χόουλ το 2014 (σ.σ. όταν είχεπροαναγγείλει την ποσοτική χαλάρωση).

Ο Ντράγκι επανέλαβε ότι η ΕΚΤ αντι-μετωπίζει τον στόχο για τον πληθωρισμό«κάτω αλλά κοντά στο 2%» ως «συμμε-τρικό», που σημαίνει ότι ο πληθωρισμός«θα είναι πάνω από αυτό το επίπεδο κά-ποια στιγμή στο μέλλον». Αν η ανάπτυξηκαι ο πληθωρισμός δεν βελτιωθούν όσοθα ήθελε η ΕΚΤ, τότε η κεντρική τράπεζαείναι πρόθυμη και έτοιμη να δράσει α-ποφασιστικά. Καθώς ενισχύονται οι α-πειλές για την ανάπτυξη και τον πλη-θωρισμό πρέπει να αναλογιστούμε τιείδους επιπλέον μέτρα υποστήριξης τηςοικονομίας θα μπορούσε να ανακοινώσειη ΕΚΤ τους επόμενους μήνες. Ξεχωρί-ζουμε τρεις απειλές και την αντίδρασητης ΕΚΤ σε καθεμιά από αυτές.

Οι απογοητευτικές προοπτικές γιατην ανάπτυξη θα μπορούσαν να προ-καλέσουν ανεπιθύμητη σκλήρυνση τωνόρων χορήγησης δανείων. Σε αυτή τηνπερίπτωση το πιθανότερο επόμενο βήματης ΕΚΤ θα είναι να δηλώσει για μια α-κόμη φορά ότι θα διατηρήσει τα επιτόκιαδανεισμού στο τρέχον επίπεδο για με-γαλύτερο διάστημα. Σε περίπτωση πουεπιδεινωθούν οι μεσοπρόθεσμες προ-οπτικές για τον πληθωρισμό, η ΕΚΤ θαμπορούσε να αρχίσει και πάλι να αγο-ράζει περιουσιακά στοιχεία. Κατά τηνάποψή μας νέες αγορές περιουσιακώνστοιχείων θα στραφούν περισσότεροπρος την κατεύθυνση των εταιρικών ο-μολόγων.

Δεν περιμένουμε η ΕΚΤ να καταργή-σει τον κανόνα της να αγοράζει περι-ουσιακά στοιχεία ανάλογα με τις συνει-σφορές κάθε κράτους-μέλους στο κε-φάλαιο της ΕΚΤ. Λέγοντας ο Ντράγκιότι «τα όρια που θέτουμε για τα εργαλείαμας ανταποκρίνονται στις έκτακτες α-νάγκες που αντιμετωπίζουμε» ενίσχυσετην πιθανότητα η ΕΚΤ να αυξήσει τοτρέχον ανώτατο όριο 33% για αγορέςπεριουσιακών στοιχείων από κάθε εκ-δότη (κράτος-μέλος) και έκδοση ομολό-γων. Στην περίπτωση που παρατηρηθείμείωση της χορήγησης δανείων η ΕΚΤθα κάνει ακόμη πιο ελκυστικά τα νέαμακροπρόθεσμα δάνεια που θα χορη-γήσει στις τράπεζες. Κρίνοντας από τον

τόνο του Ντράγκι, πιθανότατα θα απαι-τηθεί μικρή μόνο υποχώρηση της ανά-πτυξης και του δομικού πληθωρισμούώστε να αναλάβει δράση η ΕΚΤ. Αν ε-πιδεινωθούν σημαντικά τις επόμενεςπέντε εβδομάδες οι προοπτικές αυτώντων δύο, η ΕΚΤ θα μπορούσε να αναλάβειαποφασιστική δράση ακόμη και τον Ι-ούλιο. Αν υπάρξει πιο σταδιακή επιδεί-νωση, η ΕΚΤ θα περιμένει μέχρι τον Σε-πτέμβριο. Θεωρούμε ότι οι πιθανότητεςγια επανέναρξη της ποσοτικής χαλά-ρωσης τους επόμενους έξι μήνες είναι30%.

* Ο αρθρογράφος είναι οικονομολόγος τηςBerenberg Bank.

Ο νέος γύρος ποσοτικής χαλάρωσης είναι πλέον πιθανός

Μεγάλους πονοκεφάλους σε τραπεζικάιδρύματα, Κεντρική Τράπεζα και Κυβέρ-νηση φέρνουν οι πέντε προτάσεις νόμου,οι οποίες θα συζητηθούν αύριο στην Ε-πιτροπή Οικονομικών και αφορούν τονΠερί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως

Ακινήτων Νόμο. Ενδεχόμενη έγκρισήτους θα έχει ως αποτέλεσμα να αυξηθούνοι προθεσμίες για αποστολή των σχετικώνεπιστολών εκποιήσεων, που σύμφωναμε τις τράπεζες θα επιβραδύνει σημαντικάτις διαδικασίες εκποίησης. Το σημαντι-

κότερο πλήγμα θα δεχθεί η αξιοπιστίατης Κύπρου ως μία σταθερή οικονομία.Η Κύπρος, ως μικρή χώρα, έχει για όπλοτην πολιτικοοικονομική αξιοπιστία, μεσταθερό φορολογικό σύστημα και νόμουςπου δεν αλλάζουν. Εάν απολέσει αυτό

της το κριτήριο, τότε οι επενδυτές θα υι-οθετήσουν την άποψη πως είναι χώραανακόλουθη στις δεσμεύσεις της και αλ-λάζει συνεχώς τους νόμους της. Οι τρά-πεζες υποστηρίζουν πως με τις τροπο-ποιήσεις θα προστατευθούν ακόμα πε-

ρισσότερο οι στρατηγικοί κακοπληρωτέςκαι πιθανότατα θα αυξηθούν. Oι διαδι-κασίες εκποίησης θα γίνουν πιο αργέςκαι τα δικαστήρια θα «γεμίσουν» με ε-φέσεις για παραμερισμό της ειδοποίησηςγια πώληση του ακινήτου τους. Σελ. 4

Προτάσεις νόμου «Πινόκιο» για εκποιήσειςΑπειλείται άμεσα η αξιοπιστία της Κύπρου - Οι εφέσεις θα σώζουν κακοπληρωτές με ευλογίες των κομμάτων

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

Οφέλη στην οικονομία θαφέρουν οι μεταρρυθμίσεις

Η υλοποίηση σημαντικών δομικώνμεταρρυθμίσεων θα συμβάλει στηνενίσχυση της ανταγωνιστικότηταςτης κυπριακής οικονομίας, τονίζει ηΕλληνική Τράπεζα. Επισημαίνει επί-σης ότι το κόστος των μεταρρυθμί-σεων μπορεί να έχει αρνητικό α-ντίχτυπο στις βραχυπρόθεσμεςπροοπτικές της οικονομίας, αλλάθα παρέχουν μακροπρόθεσμα ση-μαντικά οικονομικά οφέλη. Σελ. 3

Από την ηλεκτροκίνησηστην υδρογονοκίνηση

Πριν από 20 χρόνια ο Γουάν Γκανγκείχε πείσει την κινεζική ηγεσία να ε-πενδύσει στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα,για να ενισχύσει την ανάπτυξη, ναμειώσει την μόλυνση και να περιορί-σει την εξάρτηση από τα ορυκτά καύ-σιμα. Τώρα, ο επονομαζόμενος πα-τέρας των ηλεκτρικών αυτοκινήτωνλέει ότι η Κίνα είναι έτοιμη να προ-χωρήσει στα αυτοκίνητα που κινού-νται με κυψέλες υδρογόνου. Σελ. 11

Δούρειος ίππος σε συνέδριο για κυβερνοασφάλεια

0

20

40

60

80

100

0

100

200

300

400

500

Όγκος συναλλαγών (χιλιάδες €)

Γενικός Δείκτης 69,60

155,5

19/6 20/6 21/6 24/6

Χιλιάδες εμπειρογνώμο-νες σε θέματα κυβερνοα-σφάλειας συρρέουν αυτήντην εβδομάδα στο Τελ Αβίβτου Ισραήλ στο πλαίσιο μιαςσημαντικής εκδήλωσης γιατον τομέα, της «Cyber WeekTel Aviv». Για την ακρίβειασυμμετέχουν 8.000 σύνε-δροι από 80 χώρες, πουσυζητούν και παρουσιά-ζουν τις τελευταίες εξελί-ξεις στον τομέα. Ενας ο-γκώδης δούρειος ίππος κο-σμεί την είσοδο του χώρου,στον οποίο πραγματοποιού-νται οι εργασίες, ένας φό-ρος τιμής στην αρχαία Ελ-λάδα και στην αξεπέραστηέμπνευση του Οδυσσέα. Τοάλογο, που είναι κατασκευ-ασμένο από ανταλλακτικάηλεκτρονικών ειδών,φρουρεί την πύλη έξω απότο συνέδριο στο campusτου Πανεπιστημίου του ΤελΑβίβ. Σελ. 5

Το αντίο στον άνθρωποκαι πολιτικό ΔημήτρηΧριστόφια. Σελ. 6

Δ Ε Υ Τ Ε Ρ Η Σ Ε Λ Ι Δ Α Τετάρτη 26 Ιουνίου 20192 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η

Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ • Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ

Υπεύθυνος Υλης: ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗΣ • Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ

Iδιοκτησία«Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ»

Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπροςe-mail: info@kathimerini.com.cy Τηλ.: 22472500 Fax: Σύνταξη +357 22472540

Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες +357 22472550

Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείαςΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε.

Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ n Διεύθυνση συντάξεως: ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ - ΝΩΤΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευήή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο,

χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη.

Malls: Αποτυχία τηςΕπιτυχίας ή Επιτυχία

της Αποτυχίας;Τον περασμένο Νοέμβριο ά-νοιξε της πύλες του το Mall ofNicosia. Ο ενθουσιασμός τουκόσμου ή καλύτερα η περιέρ-γεια του δημιούργησε (τότε)ορδές επισκεπτών. Όπως ήταναναμενόμενο, στην πορεία το«κακό» καταλάγιασε και η κα-τάσταση έφτασε σε μια «πα-ράξενη» κανονικότητα. Τηνκανονικότητα που δείχνει ει-σπράξεις που είναι σε αντίθετητροχιά από τους αρχικούς υ-πολογισμούς.

Το ρόλο του έπαιξε και τογεγονός ότι πριν 2-3 μήνες ε-γκαινιάστηκε η επέκταση του

Mall of Cyprus, η οποία κρί-νεται μάλλον ως αρκετά επι-τυχημένη. Όπως τόνισα καισε σχετικό τότε άρθρο μου, έ-δωσε στο εν λόγω Mall αυτόπου του έλειπε: χαρακτήρακαι ευρύτερο φάσμα επιλογών.

Πολλοί υποστήριζαν ότι ταδύο Malls θα μοιράσουν μεκάποιο τρόπο την πίτα αγο-ραστών με αποτέλεσμα «κερ-δισμένο» να είναι αυτό τηςΛακατάμειας και «χαμένο» αυ-τό του Στροβόλου, αλλά καιτα δύο να επιζήσουν. Προσω-πικά δεν πιστεύω πως έτσιπαίζεται το παιχνίδι. Το θέμαπάει πολύ πιο πίσω και έπρεπενα απαντά στο ερώτημα κατάπόσο η Λευκωσία σήκωνεστους ώμους της δύο μεγάλαεμπορικά κέντρα. Και εκεί πο-λύ φοβάμαι πως η απάντησηήταν αρνητική. Και θα επα-ναλάβω το τετριμμένο μου,πως τα νούμερα πάντα ευη-μερούν μέσα στα spreadsheets– χωρίς κατ’ ανάγκη να μπο-ρούν να ευημερήσουν στον«έξω κόσμο».

Φυσικά για εμάς τους α-πλούς πολίτες, αρκεί να λέμεπως «… ευτυχώς που αν μη τιάλλο αποπερατώθηκε το σύμ-βολο της κρίσης… και ο τόποςδείχνει συγυρισμένος…». Ητράπεζα από την άλλη δεν είχεεπιλογή παρά να το αποπερα-τώσει επειδή ερειπωμένο όπωςκειτόταν ήταν σίγουρα χαμέναλεφτά. Οι χρήστες βασίστηκανσε άλλα πράγματα που δεν εί-ναι της ώρας να αναλυθούν.Η πορεία του χρόνου θα δείξειαν θα επιβιώσουν και τα δύοή ένα από τα δύο ή κανένα.Δεν ξέρω πως νιώθουν αυτοίπου τα αδειοδότησαν μάλλονδεν θα τους πολυκαίγεται κάνακαρφί.

Όμως αν γυρίζαμε το ρολόιπίσω – ακόμα και πριν από τοπρώτο εμπορικό κέντρο – καιήμασταν κάποιος μαγαζάτοραςπου διατηρούσε ένα επιτυχη-μένο μαγαζί κάπου στο κέντροτης Λευκωσίας, θα έπρεπε νασκεφτούμε κάπως έτσι:

«Οι πελάτες μου είναι απόόλη την επαρχία Λευκωσίας,

ακόμη και από άλλες επαρχίες.Αν ανοίξω ένα δεύτερο κατά-στημα, πόσο θα αυξήσω τηνπελατεία μου; Μήπως θα πάεισε τέτοια επίπεδα που θα δι-καιολογεί την κίνηση; Παράλ-ληλα, μήπως αναμένεται τοδιαθέσιμο εισόδημα των πε-λατών μου να αυξηθεί; Τι γί-νεται με το online shopping;Πριν μερικά χρόνια ήταν σεποσοστό κάτω του 5% του συ-νολικού μεριδίου αγοράς. Σή-μερα ίσως να ξεπερνά το 50%.Ποια θα είναι η κατάσταση ανμετά από λίγα χρόνια αυτό ξε-περάσει το 80%; Μήπως θαμπλέξω σε μια κατάσταση ό-που εξελικτικά θα έχω μειω-μένους τζίρους και αυξανόμεναλειτουργικά έξοδα; Εκεί δη-λαδή που έχω μια τσέπη καιάλφα έξοδα, θα δημιουργήσωδύο και τρεις τσέπες για ναμπαίνουν μέσα τα ίδια ή καιλιγότερα χρήματα και ταυτό-χρονα δύο και τρία άλφα έξοδα;Με αυτό το συλλογισμό θακλείσω. Από την άλλη, αν πε-τύχουν τα Malls εγώ πάλι θαχάσω αφού θα μείνω εκτόςτου χορού…»

Η στρατηγική κίνηση τουμαγαζάτορα ίσως να ήταν ναρισκάρει στη μια επέκταση,αλλά όχι και σε δεύτερη. Απόεκεί και πέρα θα έπρεπε να ε-πιλέξει ποιανού εμπορικού κέ-ντρου η τοποθεσία και η πλη-θυσμιακή έκθεση είναι πιο α-σφαλής. Όλα αυτά γίνονταιμέσω ερευνών αγοράς. Τωνσωστών ερευνών και όχι αυ-τών που ούτε κατ’ όνομα συ-γκαταλέγονται σαν τέτοιες.

Η τελευταία εμπειρία τηςΛευκωσίας, προβληματίζει τώ-ρα εν δυνάμει παίχτες για τοεπερχόμενο Mall της Λάρνα-κας. Επικρατεί μεγάλος προ-βληματισμός κατά πόσο αξίζειτο ρίσκο να συμμετέχουν ωςχρήστες ή να απέχουν. Καιόχι άδικα. Κανένα mall δενμπορεί να αντικαταστήσει τογραφικό αστικό εμπορικό κέ-ντρο και το παραλιακό μέτωποτης πόλης της Λάρνακας. Ρω-τήστε το μέσο Σκαλιώτη ανθα εγκαταλείψει τις Φοινικού-δες του, την Ερμού του, τηνπαραλία του, για να πάει ναψωνίζει σε κάποιο mall. Προ-σωπικά το βλέπω λίγο χλωμό.Αν παρ’ ελπίδα είμαι λάθος,τότε θα είναι κρίμα που θα μι-λάμε για ένα ερημωμένο κέ-ντρο της Λάρνακας και κλεί-σιμο εκατοντάδων οικογενει-ακών επιχειρήσεων.

Και καταλήγω στο εξής ε-ρώτημα: Γιατί θέλουμε πάντανα αντιγράφουμε κακά παρα-δείγματα του εξωτερικού; ΤαMalls ήταν επιτυχία πριν 30χρόνια και μετά έκλεισαν ε-πειδή άλλαξαν οι καταναλω-τικές συνήθειες και επειδή οιπολιτικές στράφηκαν προςτην αναγέννηση των αστικώνεμπορικών κέντρων των πό-λεων που πέθαναν εξαιτίαςτους. Εμείς γιατί θέλουμε ναβλέπουμε μόνο την επιτυχίαπριν από 30 χρόνια και όχι τηναποτυχία τους πριν από 15χρόνια;

O Ανδρέας Α. Ανδρέου, MRICS εί-ναι CEO, APS Andreou PropertyStrategy - Chartered Surveyors

Α Ρ Θ Ρ Ο / Του ΑΝΔΡΕΑ Α. ΑΝΔΡΕΟΥ

Σ Η Μ Ε Ι Ω Μ Α Τ Α Ρ Ι ΟΤου ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗ

Ο Μ Η Ρ Ο Υ Σ Ε Β Ε Ρ Η&Η κηδεία, ο Μουσταφά και η... θεαματική υποδοχή του Τσίπρα

Γράφει ο ΟΝΑΣΑΓOΡΑΣ

Απογοήτευση ένιωσαν κάποιοι που οΜουσταφά Ακιντζί δεν παρευρέθηκεστην κηδεία του Δημήτρη Χριστόφια.Αρκετοί ήταν αυτοί που διερωτήθη-καν "γιατί δεν ήρθε ο ίδιος;" τη στιγμήπου άλλοι Τουρκοκύπριοι, του Ταλάτσυμπεριλαμβανομένου, παρευρέθη-καν. Κάποιος μάλιστα το είπε δυνατάκαι ξεκάθαρα πως "έπρεπε να υπερ-βεί τον εγωισμό του και όποιες άλλεςυποχρεώσεις είχε και να έδινε πρώ-τος το μήνυμα της συναδέλφωσηςμεταξύ Ελληνοκυπρίων - Τουρκοκυ-πρίων". Ο απεσταλμένος του Ακιντζί,Μπαρίς Μπουρτζιού, παρευρέθηκετελικά ως εκπρόσωπος της οικογέ-νειας του τουρκοκύπριου ηγέτη καιτο στεφάνι στάλθηκε εκ μέρους τηςοικογένειας και όχι του ηγέτη τηςτουρκοκυπριακής κοινότητας. Κάποι-οι πάντως έσπευσαν να δουν, την ώ-ρα που κατατίθετο το στεφάνι, εάν υ-πήρχε σ' αυτό διακριτικό της ούτω κα-λούμενης "ΤΔΒΚ"...

Εντυπωσιακή και συγκινητική ήταν ηομιλία του Χρίστου Χριστόφια, υιούτου μακαριστού τέως Προέδρου,στην κηδεία του πατέρα του. Κάποιοιβιάστηκαν μάλιστα να κάνουν και σε-νάρια, όπως ότι με αυτή την ομιλίακάνει ουσιαστικά "το επόμενο μεγάλοβήμα" στην πολιτική, "εκτός ορίωντης ΕΔΟΝ". Εκείνο ωστόσο που ξεχώρισε μέσα α-πό την ομιλία ήταν η ξεχωριστή, αν-θρώπινη σχέση που είχε ο ΔημήτρηςΧριστόφιας με τα παιδιά και τα εγγό-νια του, ενώ βρισκόταν σε πόστα πουο χρόνος του ήταν ανύπαρκτος.

Τα όσα ο Healthy έγραψε στο βιβλίοσυλλυπητηρίων για τον Δημήτρη Χρι-στόφια στα γραφεία του ΑΚΕΛ σχο-λίασαν δύο στελέχη του κόμματος. Τοκείμενο του Healthy έλεγε μεταξύάλλων: "Η ιστορία είναι ο αδέκαστοςκριτής και είμαι βέβαιος πως θετικήθα είναι η αποτίμησή της για την προ-σφορά του Δημήτρη Χριστόφια, σανηγέτη της Αριστεράς, σαν βουλευτή,προέδρου της Βουλής, προέδρου τηςΚυπριακής Δημοκρατίας αλλά και σανανθρώπου".

Όπως υποστήριξε ο ένας, "ο αδέκα-στος κριτής, η ιστορία θα κρίνει καιτον ίδιο τον Αναστασιάδη και μακάρινα τον κρίνει κι αυτόν θετικά..." Ο άλ-λος σχολίασε απλά ότι "ο Αναστασιά-δης γράφει ωραία γράμματα και διε-ρωτήθηκε αν έκανε practice το κεί-μενο πριν πάει στο ΑΚΕΛ".

Ερώτημα που τέθηκε από απλό πολί-τη στην κηδεία του Δημήτρη Χριστό-φια: Τι θα γινόταν αν έστω και οι μισοίαπό όλους αυτούς που τις τελευταίεςημέρες θυμήθηκαν τον Χριστόφια,τον αγάπησαν με τόσο πάθος και τουπλέκουν το εγκώμιο, τον υποστήρι-ζαν την ώρα που άλλοι τον κατηγο-ρούσαν;

Και έδωσε μόνος του την απάντηση:'Ισως να μην έφευγε τόσο πικραμέ-νος και ίσως και οι ίδιοι να μας έπει-θαν...

Θεαματική... υποδοχή του Τσίπραστην Κύπρο έκανε χθες ο Ερντογάν.Όχι μόνο του απάντησε απαξιωτικά"Ας λέει ότι θέλει εμείς συνεχίζουμετη δράση μας στην Ανατολική Μεσό-γειο", έριξε και μια θεαματικήNAVTEX δεσμεύοντας οικόπεδα τηςκυπριακής ΑΟΖ...

Και οι προειδοποιήσεις των ευρωπαί-ων ηγετών φαίνεται πως πήγαν στο...βρόντο. Ερντογάν είναι αυτός... Αλλάκαι η προσπάθεια του Τσίπρα να υπερα-

μυνθεί με υποδείξεις προς την Τουρκίαδεν είχαν καλύτερη τύχη. Μιλώνταςχθες σε στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ είπεμεταξύ άλλων: "Η Τουρκία να σταματή-σει εδώ. Όποιος παραβιάζει το διεθνέςδίκαιο και τα κυριαρχικά μας δικαιώμα-τα θα έχει συνέπειες. Θα υπάρξει τίμη-μα, και μάλιστα σοβαρό, τόσο στις ευ-ρωτουρκικές σχέσεις, όσο και στην ει-ρήνη και στη συνεργασία στην ευρύτε-ρη περιοχή". Του νεοσουλτάνου δεν ι-δρώνει όμως τ' αυτί του, ιδιαίτερα τώραπου έχασε και την Κωνσταντινούποληκαι μια επίδειξη δυνάμεως του είναι κά-τι περισσότερο από απαραίτητη. - Μήπως Αλέξη τις φρεγάτες που σουέταξε ο Μακρόν να τις στείλετε κατάδω μεριά;

Πληροφορίες μου από τον Λόφο τηςΕξουσίας αναφέρουν πως το θέματων τουρκικών προκλήσεων συζητή-θηκε μεταξύ Healthy και Αλέξη μεσυγκεκριμένο, κοινό, στόχο. Όπωςμου λέχθηκε και οι δύο ανέλαβανπρωτοβουλία για μια άμεση ενέργειαως προς τον στόχο που έθεσαν...

ΚΟΥΙΖ: Η εκεχειρία που τέθηκε απότις πολιτικές δυνάμεις λόγω του πέν-θους για τον θάνατο του Δημήτρη Χρι-στόφια τελειώνει. Αληθεύει πως ένακόμμα είναι έτοιμο να μπει στην αντε-πίθεση με πρώτο και καλύτερο θέματις επιχειρήσεις στη Συρία των μαχη-τικών F-35 από τις Βρετανικές ΒάσειςΑκρωτηρίου;

«Εμανουέλ θα σε πείραζε να αλλάξουν λίγο το δρομολόγιό τους οι φρεγάτες που μου έταξες;»

Το 23ο Διεθνές Φεστιβάλ ΑρχαίουΕλληνικού Δράματος 2019» κάνειπρεμιέρα στις 28 Ιουνίου στο ΑρχαίοΩδείο Πάφου με την πρώτη σλοβε-νική παραγωγή της ευριπίδειας τρα-γωδίας «Τρωάδες» από το ΕθνικόΘέατρο Νόβα Γκόριτσα της Σλοβε-νίας, σε σκηνοθεσία Ja a Koceli,ενώ θα ακολουθήσει παράστασητης παραγωγής στο Αμφιθέατρο«το σκαλί» στις 30 Ιουνίου.

Φέτος, το Διεθνές Φεστιβάλ Αρ-χαίου Ελληνικού Δράματος θα φι-λοξενήσει 5 παραγωγές –11 παρα-στάσεις– σε τρεις θεατρικούς χώ-ρους, σε Λευκωσία (Σκαλί Αγλα-ντζιάς), Λεμεσό (Αρχαίο ΘέατροΚουρίου) και Πάφο (Αρχαίο ΩδείοΠάφου). Συνολικά, για συμμετοχήστη φετινή διοργάνωση του φεστι-βάλ υποβλήθηκαν 52 προτάσεις, εκτων οποίων 8 προτάσεις από κυ-πριακά θεατρικά σχήματα και 44προτάσεις από θεατρικά σχήματαεκτός Κύπρου, συγκεκριμένα από24 χώρες ανά την υφήλιο. Οι προ-τάσεις αντικατοπτρίζουν τη διεθνήαπήχηση που έχει πια το Φεστιβάλ,κάτι που ήταν εξ αρχής στους στό-χους των διοργανωτών. Οι παρα-στάσεις θα διαρκέσουν μέχρι τις27 Ιουλίου 2019.

Οι «Τρωάδες» Η οικουμενικώς επίκαιρη αντι-

πολεμική τραγωδία, με την εξαίρετησκηνοθεσία του Ja a Koceli και τηMarjuta Slami στον ρόλο της Εκά-βης, απέσπασε διθυραμβικές κριτικέςαπό τον σλοβενικό τύπο και κοινόχαρίζοντας στην Marjuta Slami τοβραβείο Tantadruj, ως διάκριση γιατην ερμηνευτική της δεινότητα (θε-ατρική περίοδος 2017/2018). Το Ε-θνικό Θέατρο Νόβα Γκόριτσα τηςΣλοβενίας παρουσιάζει την πρώτη

σλοβενική παραγωγή της ευριπίδειαςτραγωδίας «Τρωάδες», την εναρ-κτήρια παραγωγή της φετινής διορ-γάνωσης του Φεστιβάλ. Ο Τρωικόςπόλεμος έλαβε τέλος, οι ήρωες τηςΤροίας έπεσαν, η βασιλική γενιά ξε-κληρίστηκε, η άλλοτε δοξασμένηπόλη λεηλατήθηκε. Σε ένα τοπίο ο-λέθρου, κάτω από τα ερειπωμένατείχη, η Εκάβη –η μάνα, η γυναίκα,η βασίλισσα– θρηνεί με τις άμαχεςΤρωαδίτισσες γυναίκες, αιχμάλωτεςτων Αχαιών, για τα δεινά τους και

τη μοίρα τους να οδηγηθούν ωςσκλάβες στα σπίτια των νικητών.Στις «Τρωάδες», ο Ευριπίδης διατυ-πώνει ένα αμείλικτο «κατηγορώ»για τις φρικαλεότητες του πολέμου,καταδικάζοντας την αγριότητα τουανθρώπου και υμνεί τη δύναμή τουνα υπομένει.

Ο σκηνοθέτης της παράστασηςJa a Koceli στο σκηνοθετικό τουσημείωμα γράφει ότι τείνει να θε-ωρήσει τις «Τρωάδες» ως ορατόριοκαι όχι ως δράμα, αφού στην έναρξη

επικρατεί μια κατάσταση απόγνω-σης, η οποία βαθαίνει συν τω χρόνωκαι μια ακραία θλίψη αναδύεταιαπό το κείμενο. Απώλεια επί της α-πώλειας, το τέλος του κόσμου, βά-σανα, καταστροφή της ταυτότη-τας… και λέει χαρακτηριστικά: «Α-ναγνώρισα μια εξαίρετη ευκαιρίαμέσα σε αυτό επειδή πιστεύω πωςη θλίψη μπορεί να είναι εξαιρετικάεκφραστική και αυτό μπορεί να ε-πιτευχθεί μέσω της μουσικής. Αυτόμας επαναφέρει στην αρχαία τρα-

γωδία, η οποία ήταν ένα αμάλγαμαλόγου, τραγουδιού και υποκριτικής.Η μουσική μεταμορφώνει την ε-μπειρία και ανοίγει την πόρτα τωνσυναισθημάτων μέσα μας». Ο σκη-νοθέτης σημειώνει ότι προσπάθησεμε την ομάδα του να δημιουργήσουνέναν κόσμο, ο οποίος μέσα από τησφοδρότητά του θα απευθυνθείστις καρδιές και τις συνειδήσειςμας και λέει χαρακτηριστικά: «ΗΤροία συνεχίζει να υπάρχει. Η Τροίαείναι η Συρία, το Ιράκ, η Παλαιστίνη.Η Τροία υπάρχει σήμερα. Αυτή τηστιγμή, ο αριθμός των προσφύγωνστον κόσμο είναι μεγαλύτερος απόποτέ άλλοτε στην ιστορία της αν-θρωπότητας, πέραν των εξήντα ε-κατομμυρίων. Κάθε τρία δευτερό-λεπτα κάποιος γίνεται πρόσφυγας»,τονίζοντας ότι ως λαοί της Ευρώπης,έχουμε κοινή ευθύνη να βοηθή-σουμε τους ανθρώπους που το έχουνανάγκη. Ο κόσμος είναι τόσο αλ-ληλένδετος που δεν μπορούμε νααγνοούμε ο ένας τον άλλον.

ΠληροφορίεςΕθνικό Θέατρο Νόβα Γκόριτσα Σλο-βενίας, «Τρωάδες» του Ευριπίδη,σκηνοθεσία: Ja a KoceliΠαρασκευή 28 Ιουνίου, Αρχαίο Ω-δείο Πάφου, Πάφος Κυριακή 30 Ιουνίου, Αμφιθέατρο «τοσκαλί», Αγλαντζιά, Λευκωσίαμε ελληνικούς και αγγλικούς υπέρ-τιτλους Έναρξη παραστάσεων στις 9:00 μ.μ. Προσέλευση στο θέατρο πριν απότις 20:40*Για το πλήρες πρόγραμμα των παρα-στάσεων του φεστιβάλ επισκεφθεί-τε την ιστοσελίδα:www.greekdramafest.com ή επικοι-νωνήστε με το τηλέφωνο 70002414.

«Τρωάδες» από το Θέατρο Νόβα Γκόριτσα Σλοβενίας

«Η Τροία συνεχίζει να υπάρχει. Η Τροία είναι η Συρία, το Ιράκ, η Παλαιστίνη. Η Τροία υπάρχει σήμερα», λέει στο σημείω-μά του ο σκηνοθέτης της παράστασης Ja a Koceli.

<<<<<<

Κανένα mall δενμπορεί να αντικατα-στήσει το γραφικό αστικό εμπορικό κέντρο και το παρα-λιακό μέτωπο της πόλης της Λάρνακας.

Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Ο Τ Η ΤΑ Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 3Τετάρτη 26 Ιουνίου 2019

¡ùáìéÀ èìÝïùªëåìåôïÝ ïòÀóåö÷¼áëïÝ åðáæÜ÷¸»¶Ä¸ª¹Ã¹ º°¹ »¸Á¹°¹Ã¹

ËçòÞ æáëñî åðáæÜ÷

SunglassesPrescription glassesContact lensesDAILY AND MONTHLY

Contact lens solution

H καλύτερη των προσδοκιών επίδοση τηςοικονομίας δεν πρέπει να προκαλέσει ε-φησυχασμό, ούτε χαλάρωση των προ-σπαθειών για την περαιτέρω μεταρρύθ-μισή της, επισημαίνει στην ανάλυσή της,η Υπηρεσία Οικονομικών Ερευνών τηςΕλληνικής Τράπεζας. Τονίζει πως ηυλο-ποίηση σημαντικών δομικών μεταρρυθ-μίσεων θα συμβάλει στην ενίσχυση τηςανταγωνιστικότητας της κυπριακής οι-κονομίας. Σημαντικές μεταρρυθμίσειςπου εξακολουθούν να εκκρεμούν αφορούνστην υλοποίηση του προγράμματος ι-διωτικοποιήσεων, στη δημόσια διοίκηση,στην τοπική αυτοδιοίκηση, στο δικαστικό

σύστημα και στην εκπαίδευση. Επίσης,θα πρέπει να καταβληθούν περαιτέρωπροσπάθειες για βελτίωση και διεύρυνσητων ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών (η-λεκτρονική διακυβέρνηση) συμπεριλαμ-βανομένων και των ηλεκτρονικών πλη-ρωμών, που με τη σειρά τους θα συμβά-λουν στην οικοδόμηση μιας βιώσιμης οι-κονομίας.

Επίσης, η Υπηρεσία υπογραμμίζει ότιη προώθηση των ηλεκτρονικών πληρω-μών θα ενισχύσει τη διαφάνεια στην οι-κονομία και θα συμβάλει στη συγκράτησητης παραοικονομίας και της φοροδιαφυ-γής, καθώς οι ηλεκτρονικές πληρωμές ε-ντοπίζονται ευκολότερα.

Όπως προκύπτει από τις επισημάνσειςτης Υπηρεσίας, είναι σημαντικό να χρη-σιμοποιηθεί η τρέχουσα δυναμική τηςανάπτυξης για την υλοποίηση των προ-αναφερθεισών μεταρρυθμίσεων. Τέτοιεςμεταρρυθμίσεις είναι ευκολότερο να ε-φαρμόζονται όταν οι οικονομίες ανα-πτύσσονται, εφόσον δημιουργούνταιδημοσιονομικά περιθώρια απορρόφησηςτων απαιτούμενων μεταβατικών εξόδων.

Το κόστος των μεταρρυθμίσεων μπορείνα έχει αρνητικό αντίχτυπο στις βρα-χυπρόθεσμες προοπτικές της κυπριακήςοικονομίας, αλλά θα παρέχουν μακρο-πρόθεσμα οικονομικά οφέλη. Επίσης,η περαιτέρω βελτίωση του επιχειρημα-τικού περιβάλλοντος, ώστε να ευνοείτην ανάπτυξη, θα συμβάλει στη στήριξητόσο των εγχώριων όσο και των ξένωνεπενδύσεων. Η Κύπρος, ως επενδυτικόςπροορισμός, προσφέρει νέες επενδυτικές

ευκαιρίες στους τομείς του εμπορίου,των υπηρεσιών, των αναπτυξιακών έρ-γων, της ναυτιλίας, της εκπαίδευσης,της υγείας, της τεχνολογίας, του τουρι-σμού, συμπεριλαμβανομένων και τωνυπεράκτιων δραστηριοτήτων εκμετάλ-λευσης κοιτασμάτων πετρελαίου καιφυσικού αερίου.

Η Ελληνική Τράπεζα αναφέρει πως ηκυπριακή οικονομία παρουσιάζει ανά-καμψη από τις αρχές του 2015 η οποία

επιταχύνθηκε κατά το 2016 και 2017,ενώ εξακολούθησε να αναπτύσσεται στα-θερά το 2018. Σύμφωνα με το βασικό μα-κροοικονομικό σενάριο, το 2019 ο ρυθμόςανάπτυξης εκτιμάται ότι θα ανέλθει στο3,4% και για το 2020 στο 3,2%. Τονίζεταιπως η ανάπτυξη θα υποστηριχθεί κυρίωςαπό την ιδιωτική κατανάλωση, τις επεν-δύσεις και από τη συνεχή βελτίωση στηναγορά εργασίας.

Για την περίοδο Ιανουαρίου – Δεκεμ-

βρίου 2018 τα έσοδα από τον τουρισμόυπολογίζονται σε €2,7 δισ. σε σύγκρισημε €2,6 δισ. την αντίστοιχη περίοδο του2017, σημειώνοντας αύξηση 2,7%. Γιατην περίοδο Ιανουαρίου – Μαρτίου 2019τα έσοδα από τον τουρισμό υπολογίζο-νται σε €189 εκ. σε σύγκριση με €201εκ. την αντίστοιχη περίοδο του 2018,σημειώνοντας μείωση 6,2%. Για το 2018,οι αφίξεις τουριστών ανήλθαν σε 3,9 ε-κατ. σε σύγκριση με 3,7 εκατ. το 2017,σημειώνοντας αύξηση 7,8%. Για την πε-ρίοδο Ιανουαρίου – Απριλίου 2019 οι α-φίξεις τουριστών ανήλθαν σε 687 χιλιά-δες σε σύγκριση με 683 χιλιάδες την α-

ντίστοιχη περίοδο του 2018, σημειώνο-ντας ετήσια αύξηση 0,5%.

Όσον αφορά την κατανάλωση, οι λια-νικές πωλήσεις σε όγκο, σημείωσαν ε-τήσια αύξηση 1,9% για την περίοδο Ια-νουαρίου – Μαρτίου 2019. Ο ΔείκτηςΒιομηχανικής Παραγωγής για την περίοδοΙανουαρίου – Μαρτίου 2019 σημείωσεετήσια αύξηση 4%. Στον τομέα της Με-ταποίησης, για την περίοδο Ιανουαρίου- Φεβρουαρίου 2019 ο Δείκτης ΚύκλουΕργασιών Βιομηχανίας παρουσίασε ε-τήσια αύξηση 11,8%.

Σημαντικός ο τουρισμόςΗ Υπηρεσία Οικονομικών Ερευνών

σημειώνει ότι το 2018 η χώρα πέτυχενέο ρεκόρ στον τομέα του τουρισμούμε θετικό αντίκτυπο σε άλλους τομείς,όπως για παράδειγμα των μεταφορών,των κατασκευών, του εμπορίου και τωνειδών διατροφής και διαμονής. Το 2018,όπως προαναφέρθηκε, ήταν πολύ καλόγια τον τουρισμό. Η απόδοση αυτή ο-φείλεται στα μέτρα που αφορούν στηνεπέκταση της τουριστικής περιόδου,

στη βελτιωμένη αεροπορική συνδεσι-μότητα και στον ασθενέστερο ανταγω-νισμό λόγω των γεωπολιτικών εντάσεωνστις γειτονικές χώρες.

Η Υπηρεσία υπογραμμίζει ότι ο τομέαςτου Τουρισμού θα εξακολουθήσει να δια-δραματίζει σημαντικό ρόλο στο μέλλοντης κυπριακής οικονομίας. Η Κύπροςδιαθέτει αρκετά συγκριτικά πλεονεκτή-ματα, τα οποία με την κατάλληλη αξιο-ποίηση θα βοηθήσουν τον τομέα να συ-νεχίσει να αποτελεί τον σημαντικότεροπυλώνα ανάπτυξης. Η συνεχής αναβάθ-μιση και ο εμπλουτισμός του τουριστικούπροϊόντος του νησιού καθώς επίσης καιη περαιτέρω επιμήκυνση της τουριστικήςπεριόδου μπορούν να βοηθήσουν στηνπροσέλκυση επισκεπτών με ψηλή αγο-ραστική δύναμη και να οδηγήσουν σεουσιαστική αύξηση εσόδων. Η τουριστικήβιομηχανία συνεχίζει να είναι από τιςσημαντικότερες βιομηχανίες της Κύπρουκαι πρέπει όχι μόνο να διασφαλιστεί,αλλά και να αξιοποιηθεί κατάλληλα ώστενα συνεισφέρει σε βραχυπρόθεσμο αλλάκαι μακροπρόθεσμο ορίζοντα.

Τομέας των ακινήτωνΗ Υπηρεσία Οικονομικών Ερευνών

της Τράπεζας υπογραμμίζει πως η στε-γαστική αγορά συνεχίζει την ανάκαμψήτης στηριζόμενη στη ζήτηση από το ε-σωτερικό και το εξωτερικό. Η αγορά α-κινήτων συνέχισε την προσαρμογή τηςκατά το τρίτο τρίμηνο του 2018, με α-ποτέλεσμα η συνολική μείωση των τιμώναπό τα μέσα του 2008 να φθάνει σε 29%(Δείκτης Τιμών Ακινήτων της ΚεντρικήςΤράπεζας της Κύπρου (ΔΤΑ)). Το τρίτοτρίμηνο του 2018, ο ΔΤΑ κατέγραψε θε-τική ανάπτυξη (1,6%). Σύμφωνα με στοι-χεία που ανακοίνωσε το Τμήμα Κτημα-τολογίου και Χωρομετρίας Κύπρου, οιπωλήσεις ακινήτων κατέγραψαν νέααύξηση κατά το 2018. Συγκεκριμένα,τα πωλητήρια έγγραφα που είχαν κα-τατεθεί το 2018 ανήλθαν στα 9.242 έ-ναντι 8.734 την προηγούμενη χρονιά,καταγράφοντας ετήσια αύξηση 6%. Ε-πίσης, τα πωλητήρια έγγραφα που έχουνκατατεθεί κατά τους πρώτους πέντε μή-νες του 2019 παρουσίασαν ετήσια αύ-ξηση 34%.

ΕΠΙΜEΛΕΙΑ: ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΡΟΥΓΚΑΛΑΣ

Οι μεταρρυθμίσεις θα ενισχύσουν την οικονομίαΝα χρησιμοποιηθεί η τρέχουσα δυναμική της ανάπτυξης σημειώνει η Υπηρεσία Οικονομικών Ερευνών της Ελληνικής Τράπεζας

<<<<<<<

Η κυπριακή οικονομία παρουσιάζει ανάκαμψη από τις αρχές του 2015 η οποία επιταχύνθηκε κατά το 2016 και 2017, ενώ εξακολούθησε να ανα-πτύσσεται σταθερά το 2018.

<<<<<<<

Για την περίοδο Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου2018 τα έσοδα από τον τουρισμό υπολογίζονταισε €2,7 δισ. σε σύγκριση με €2,6 δισ. την αντίστοιχηπερίοδο του 2017.

Οι σημαντικές επιδόσεις της οικονομίας δεν πρέπει να προκαλέσουν εφησυχασμό, τονίζει η Υπηρεσία Οικονομικών Ερευνών της Ελληνικής.

Τ Ο Θ Ε Μ Α Τετάρτη 26 Ιουνίου 20194 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η

Στην απαρχή ενός τεχνολογικού κυκλώναβρίσκονται ο τραπεζικός κλάδος και οευρύτερος χρηματοπιστωτικός τομέας,καθώς οι ψηφιακές και οι τεχνολογικέςπροκλήσεις θα μετασχηματίσουν ριζικάτο επιχειρησιακό, πελατοκεντρικό καιλειτουργικό τους πρότυπο. Αυτό επεσή-μανε ο πρόεδρος της Grant Thorntonκαι πρώην πρόεδρος της Ελληνικής Ε-νωσης Τραπεζών Νίκος Καραμούζης μι-λώντας σε ημερίδα του Ινστιτούτου Διε-θνών Σχέσεων του Παντείου Πανεπι-στημίου με θέμα «Ελληνικές τράπεζες:Πυλώνας ανάπτυξης ή μεγάλος ασθενής;»,εκτιμώντας ότι οι τέσσερις συστημικέςτράπεζες θα επενδύσουν περί το 1 δισ.ευρώ στην τεχνολογική και ψηφιακή α-ναβάθμιση του συνόλου των δικτύωνκαι των υποδομών τους την προσεχήτριετία, στην προσπάθειά τους να προ-ετοιμαστούν για το μέλλον.

Σημαντική πρόκληση για τις διοικήσειςκαι τους μετόχους των τραπεζών, σύμ-φωνα με τον κ. Καραμούζη, αποτελεί ηοργάνωση μιας ομαλής και αποτελεσμα-τικής μετάβασης από το παραδοσιακόπρότυπο λειτουργίας στη νέα ψηφιακήεποχή, σημειώνοντας εμφατικά ότι «στηνπερίπτωσή μας ισχύει το αλλάζω ή βου-λιάζω». Οπως υπογράμμισε ο κ. Καρα-μούζης, στην Ελλάδα, που είναι μια μικρήαγορά, ο ανταγωνισμός για τα εγχώρια«παραδοσιακά» πιστωτικά ιδρύματα δενθα προέλθει τόσο από τον ενδοτραπεζικόανταγωνισμό, αλλά, κυρίως, στη λιανικήτραπεζική, από διασυνοριακές, ψηφιακές,ιντερνετικές πλατφόρμες μεγάλων τρα-πεζών, από τους νέους εγχώριους καιδιεθνείς εξειδικευμένους διεθνείς θε-σμικούς παρόχους χρηματοπιστωτικώνυπηρεσιών (π.χ. διαχείριση πλούτου,χρηματιστηριακές συναλλαγές) και απότις διεθνείς και εγχώριες αγορές χρήματος

και κεφαλαίου. Σύμφωνα με τις εκτιμή-σεις, ψηφιακές τράπεζες όπως η Ν26και η Resolut έχουν ήδη πάνω από250.000 Ελληνες πελάτες, προσελκύονταςένα δυναμικό κομμάτι της πελατείας,ενώ την ίδια στιγμή ο ανταγωνισμός με-ταξύ των τραπεζών για τις χρηματοδο-τήσεις επιχειρήσεων εντείνεται, μειώ-νοντας τα περιθώρια κέρδους. Οπως ε-

κτίμησε, οι ελληνικές τράπεζες θα αντι-μετωπίσουν επιτυχώς, ίσως με διαφορε-τικές ταχύτητες, τις προκλήσεις, καθώςήδη προσφέρουν ικανοποιητικές onlineΙnternet & mobile υπηρεσίες, αλλά πα-ράλληλα διατηρούν βαριές και παραδο-σιακές δομές στις υφιστάμενες τράπεζες,καθώς και υψηλό κόστος λειτουργίας,το οποίο πρέπει να περιορίσουν. «Αν

δεν το κάνουμε εμείς ταχύτατα και α-ποτελεσματικά, αν εφησυχάσουμε καιυποτιμήσουμε το “τσουνάμι” που έρχεται,θα υποστούμε βαριές συνέπειες και κά-ποιοι άλλοι θα καλύψουν το κενό, γιατίη χώρα, όπως κάθε χώρα, δεν θα μείνειστο τέλος χωρίς σύγχρονη τραπεζικήκαι με ανταγωνιστικούς όρους χρημα-τοπιστωτική διαμεσολάβηση», κατέληξε

ο κ. Καραμούζης. Αισιόδοξος για τη δυ-νατότητα του τραπεζικού συστήματοςνα στηρίξει την απαιτούμενη αύξησητων επενδύσεων τα προσεχή χρόνιαήταν και ο διευθύνων σύμβουλος τηςAlpha Bank Βασίλης Ψάλτης, εκτιμώνταςπαράλληλα ότι, για την αντιμετώπισητων προβλημάτων που δημιούργησε ηαποεπένδυση στη χώρα, θα πρέπει νατεθεί ως εθνικός στόχος η αύξηση τουποσοστού των επενδύσεων στο ΑΕΠκατά 12-15 εκατοστιαίες μονάδες. Η Ελ-λάδα, όπως σημείωσε, «μπορεί να στη-ριχθεί στο τραπεζικό της σύστημα, καθώςοι ελληνικές τράπεζες διευρύνουν τη δυ-νατότητα άντλησης αποταμιευτικών καιδανειακών κεφαλαίων μέσα από τη στα-διακή αποκατάσταση της ρευστότητάςτους και την ανάκαμψη της οργανικήςτους κερδοφορίας».

Η ενίσχυση της οργανικής κερδοφο-ρίας και της ρευστότητας τα επόμενα

χρόνια αναμένεται να οδηγήσει σε στα-διακή αύξηση της προσφοράς δανείων,εκτίμησε ο διευθύνων σύμβουλος τηςAlpha Bank.

Η προσπάθεια μπορεί πλέον να στη-ριχθεί στο ευνοϊκό κλίμα που διαμορ-φώνεται για την ελληνική οικονομία,όχι μόνο στις αγορές ομολόγων και με-τοχών, αλλά και στο ιδιαίτερο ενδιαφέρον

σημαντικών διεθνών επενδυτών γιαχαρτοφυλάκια μη εξυπηρετούμενων δα-νείων.

Την ανάγκη για ένα σύγχρονο και α-ναπτυξιακό τραπεζικό σύστημα επεσή-μανε από την πλευρά του ο πρόεδροςτης Lyktos Group Μιχάλης Σάλλας, ση-μειώνοντας ωστόσο ότι «παρά τη βελ-τίωση της ρευστότητας των ελληνικώντραπεζών και τη μικρή και πολύ εύθραυ-στη κερδοφορία, το πιστωτικό σύστηματης χώρας παραμένει ο μεγάλος ασθενήςτης Ευρώπης».

Ο κ. Σάλλας χαρακτήρισε δύσκολοπαζλ τη σημερινή κατάσταση των τρα-πεζών, που συνοψίζεται στα χαμηλά ίδιακεφάλαια, στο υψηλό ποσοστό μη εξυ-πηρετούμενων δανείων και στην περιο-ρισμένη ρευστότητα.

Τα στοιχεία αυτά, σε συνδυασμό μετους χαμηλούς ρυθμούς χορήγησης νέωνδανείων, οδηγούν το τραπεζικό σύστημασε υπολειτουργία, με τις συνέπειες ναεντοπίζονται στη μεσαία επιχειρηματι-κότητα, που αδυνατεί να χρηματοδοτηθείανατροφοδοτώντας, όπως σημείωσε,την ύφεση. Το μεγάλο στοίχημα –υπο-γράμμισε– δεν είναι μόνον η ανάκτησητου επί μία δεκαετία χαμένου εδάφους,αλλά και η ταυτόχρονη προσαρμογή τωντραπεζών στα νέα δεδομένα που δημι-ουργεί η τεχνολογία σχεδιάζοντας νέεςτραπεζικές εργασίες που θα τις βγάλουν,όπως είπε «από το σημερινό αδιέξοδο».Σε ό,τι αφορά τα κόκκινα δάνεια, ο κ.Σάλλας σημείωσε ότι «παρά τη βελτίωση,δεν έγιναν όσα έπρεπε να γίνουν και α-παιτούνται άμεσες λύσεις». Εκτίμησε δεότι οι προτάσεις ΤΧΣ και ΤτΕ για τη συ-στημική αντιμετώπιση του θέματος «ήρ-θαν αρκετά αργά και συναντούν σημα-ντικές δυσκολίες στην υλοποίησή τους».

ΕΥΓΕΝΙΑ ΤΖΩΡΤΖΗ

«Ψηφιακές» επενδύσεις 1 δισ. από τις τράπεζες στην ΕλλάδαΣτόχος, η τεχνολογική αναβάθμιση των δικτύων και των υποδομών τους την προσεχή τριετία και η αντιμετώπιση των συνεχών προκλήσεων

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, ψηφιακές τράπεζες όπως η Ν26 και η Resolut έχουν ήδη πάνω από 250.000 Ελληνες πελάτες.

Tου ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΡΟΥΓΚΑΛΑ

Ενα χρόνο μετά την ψήφιση του νομικούπλαισίου για την αντιμετώπιση των ΜηΕξυπηρετούμενων Δανείων τον Ιούλιοτου 2018, ανοίγει για ακόμα μία φορά τοκεφάλαιο των εκποιήσεων και φέρνει με-γάλους πονοκεφάλους σε τραπεζικά ι-δρύματα, Κεντρική Τράπεζα και Κυβέρ-νηση. Οι πέντε διαφορετικές προτάσειςνόμου, οι οποίες θα συζητηθούν στηνΚοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικώντην Πέμπτη και αφορούν τον Περί Με-ταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως ΑκινήτωνΝόμο, θα έχουν ως αποτέλεσμα να αυ-ξηθούν οι προθεσμίες για αποστολή τωνσχετικών επιστολών εκποιήσεων, πουσύμφωνα με τις τράπεζες θα επιβραδύνεισημαντικά τις διαδικασίες εκποίησης,

και κατ’ επέκταση την προσπάθεια μεί-ωσης των ΜΕΔ, ενώ παράλληλα θα μει-ώσει δραματικά την αξία των εξασφαλί-σεων των δανείων με τεράστιες συνέπειεςγια τα κεφάλαια των τραπεζών. Οι τρά-πεζες προχωρούν σε μία κατά μέτωπο ε-πίθεση στην Βουλή των Αντιπροσώπων,λέγοντας παρασκηνιακά πως τέτοιοινόμοι προσδίδουν κίνητρα προστασίαςμεγαλο-οφειλετών, αλλά επίσης χαλούντη φήμη και την αξιοπιστία της χώραςως μίας σταθερής οικονομίας. Η Κύπροςεξάλλου, ως μικρή χώρα, έχει για όπλοστην φαρέτρα της την πολιτικοοικονομικήαξιοπιστία, που φέρει με το σταθερό φο-ρολογικό σύστημα από το 2003, νόμουςπου δεν αλλάζουν εάν ψηφιστούν καιόλα τα συναφή. Εάν απωλέσει αυτό τηςτο κριτήριο, τότε οι επενδυτές θα χάσουντην θεώρηση που έχουν γι’ αυτή, υιοθε-τώντας την άποψη πως είναι χώρα στηνοποία αλλάζουν συνεχώς οι νόμοι της.Η μεγάλη εικόνα είναι πως ένας από τουςλόγους για τον οποίο ήρθαν επενδυτέςαπό το 2018 στην Κύπρο αγοράζονταςμη εξυπηρετούμενα δάνεια και εισχω-ρώντας ως επενδυτές με κεφάλαια στιςτράπεζες, ήταν και το ανανεωμένο νομικό

πλαίσιο για εξυπηρέτηση των προβλη-ματικών δανείων. Επίσης, η παραβίασητων δεσμεύσεων ως χώρα έναντι της Ευ-ρωπαϊκής Επιτροπής, του Διεθνούς Νο-μισματικού Ταμείου και της ΕυρωπαϊκήςΚεντρικής Τράπεζας θα δημιουργήσειτην εικόνα ότι η χώρα είναι ανακόλουθη.Πλέον, η όποια αλλαγή γίνει θα θέσει«τρικλοποδιά» σε αυτούς τους νόμουςκαι θα λειτουργεί αποθαρρυντικά στουςδυνητικούς επενδυτές, ειδικά σε μια πε-ρίοδο, που οι συζητήσεις των τραπεζώνμε επενδυτές και ταμεία για αγορά μη ε-ξυπηρετούμενων δανείων είναι εντατικές.Αλλαγές στη νομοθεσία καθιστά απαγο-ρευτική για τα δεύτερα μέρη οποιαδήποτεπράξη. Μην ξεχνάμε πως η ΚυπριακήΔημοκρατία δεσμεύτηκε τόσο για τηνθέσπιση ενός αποτελεσματικού πλαισίουεκποιήσεων και για έναρξη ηλεκτρονικώνπλειστηριασμών, σε αντάλλαγμα της έ-γκρισης της κρατικής ενίσχυσης προςτο Συνεργατισμό από την Ευρωπαϊκή Ε-πιτροπή. Οι νόμοι για τα ΜΕΔ του Ιουλίουτου 2018 ήταν η εκπλήρωση των δεσμεύ-σεων που ανέλαβε η Κυπριακή Δημοκρα-τία έναντι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Στόχος των κομμάτων που φέρνουνενώπιον την Επιτροπής Οικονομικών τατροποποιητικά νομοσχέδια είναι να ψη-φιστούν πριν από το κλείσιμο της Βουλήςγια τις θερινές διακοπές, στα μέσα Ιουλίου.Αν και οι απόψεις διίστανται για τη φύσητων προτάσεων νόμου που υπογράφουνΔΗΚΟ, Κίνημα Οικολόγων και Συνεργα-σίας Πολιτών, Κίνημα Αλληλεγγύη καιΣυμμαχία Πολιτών, οι τράπεζες υποστη-ρίζουν πως θα έχουν ως αποτέλεσμα ναπροστατευθούν ακόμα περισσότερο οιστρατηγικοί κακοπληρωτές, αλλά και πι-θανότατα να αυξηθούν. Εξηγούν στην«Κ» πως οι διαδικασίες εκποίησης θα γί-νουν αναπόφευκτα πιο αργές και τα δι-καστήρια θα «γεμίσουν» με εφέσεις γιαπαραμερισμό της ειδοποίησης για πώλησητου ακινήτου τους. Πρόσθετα, αυτές οιτροποποιήσεις θα φέρουν επιπρόσθετεςπροβλέψεις για τα τραπεζικά ιδρύματα,αφού οι εξασφαλίσεις που έχουν τα προ-βληματικά δάνεια δεν θα θεωρούνται αρ-κετές από τους Ευρωπαίους επόπτες. Οιπροβλέψεις σημαίνουν χρησιμοποίησηκεφαλαίων, άρα αναπόφευκτα θα πρέπεινα εξευρεθούν και νέα κεφάλαια. Διαδι-κασία πολύ δύσκολη για μία τράπεζα,την ίδια στιγμή που η τραπεζική βιομη-

χανία παγκοσμίως δεν είναι η πρώτη σεπροτίμηση από επενδυτικής σκοπιάς. Σεένα κακό σενάριο δε, που θυμίζουν εποχέςΣυνεργατισμού, οι φορολογούμενοι θακληθούν να πληρώσουν ξανά το όποιοτίμημα μιας πιθανής αποσταθεροποίησηςτου τραπεζικού τομέα.

Καθοριστικές λεπτομέρειεςΑπό τις πέντε συνολικά προτάσεις νό-

μου που θα αλλάξουν το νόμο των εκποι-ήσεων, η δεύτερη κατά σειρά είναι καιαυτή που θα φέρει τις τράπεζες στη δύ-σκολη προαναφερθείσα θέση. Σύμφωναμε τις προτεινόμενες τροποποιήσεις, θαδίνεται το δικαίωμα στον ενυπόθηκο ο-φειλέτη να μπορεί να καταχωρίσει έφεσηστο Επαρχιακό Δικαστήριο για παραμε-ρισμό της ειδοποίησης της σκοπούμενηςπώλησης εάν «ο ενυπόθηκος δανειστής,στην περίπτωση που είναι αδειοδοτημένοπιστωτικό ίδρυμα ή αγοραστής κατά τηνέννοια του περί Αγοραπωλησίας Πιστω-τικών Διευκολύνσεων και για Συναφή Θέ-ματα Νόμου, παραβίασε την υποχρέωσήτου να προβεί σε διαδικασία αναδιάρ-θρωσης των χορηγήσεων του ενυπόθηκουοφειλέτη στη βάση των προνοιών τηςπερί της Διαχείρισης Καθυστερήσεων Ο-δηγίας του 2015 της Κεντρικής Τράπεζακαι των σχετικών παραρτημάτων της».Τραπεζικοί κύκλοι εξηγούν στην «Κ» πωςπρώτον αυτό δεν σημαίνει ότι όντως οι

ισχυρισμοί του ενυπόθηκου οφειλέτη ευ-σταθούν, ενώ επίσης θα δίνει το δικαίωμασε στρατηγικούς κακοπληρωτές να εκ-μεταλλεύονται την εν λόγω πρόνοια καινα εγείρουν κακόπιστα τέτοιους ισχυρι-σμούς μόνο και μόνο για να καθυστερούντην διαδικασία. Σχολιάζουν δεν πως η α-ναδιάρθρωση γίνεται μόνο εάν το χρέοςείναι βιώσιμο και η τράπεζα θεωρεί πωςμπορεί να δοθεί λύση.

Για ένα άλλο σημείο της πρότασης νό-

μου σύμφωνα με το οποίο δίνεται το δι-καίωμα στον ενυπόθηκο οφειλέτη ναμπορεί να καταχωρίσει έφεση στο Επαρ-χιακό Δικαστήριο για παραμερισμό τηςειδοποίησης της σκοπούμενης πώλησηςεάν έχει απλά καταχωρίσει αίτηση γιαέκδοση προστατευτικού διατάγματος ήαίτηση για ένταξή του στο σχέδιο ΕΣΤΙΑ,οι τραπεζικοί σημειώνουν πως δεν ση-μαίνει ότι θα επιτύχουν οι αιτήσεις απλάκαι μόνο με την καταχώρισή τους.

Ταυτόχρονα, «καυτή πατάτα» χαρα-κτηρίζουν και την τροποποίηση που προ-βλέπει ότι σε περίπτωση που το προϊόνπώλησης προέκυψε από πώληση κύριαςκατοικίας, τότε αυτό δεν διατίθεται προςεξόφληση του συνόλου των απαιτήσεωντου ενυπόθηκου δανειστή μέχρις ότουγίνουν επαρκείς διευθετήσεις από το Ε-παρχιακό Δικαστήριο για τη στέγασητου ενυπόθηκου οφειλέτη και των μελώντης οικογένειάς του. Την χαρακτηρίζουναρκετά ασαφή κυρίως ως προς το τι θαγίνει σε περίπτωση που ο ενυπόθηκοςδανειστής σκόπιμα καθυστερεί να υπο-βάλει σχετική αίτηση στο Δικαστήριοκαι επίσης ως προς το τι θα γίνει με τοπροϊόν πώλησης μέχρι εκείνη την ημε-ρομηνία.

Τέλος, όσον αφορά στην πρόνοια τουνόμου που παρέχει το δικαίωμα στηντράπεζα να αγοράζει το ενυπόθηκο ακί-νητο δεν θα πρέπει να διαγραφεί.

Προτάσεις νόμουγια εκποιήσειςαπειλούν άμεσατην αξιοπιστία μαςΗ αλλαγή του νομικού πλαισίου αποδυναμώνει την προσπάθεια των ιδρυμάτων για ανάκτηση χρεών

<<<<<<

Οι Τράπεζες θα περιορίσουντον δανεισμό ειδικά αυτόνπου θα έχει εξασφάλιση τηνπρώτη κατοικία.

<<<<<<

Στρατηγικοί κακοπληρωτέςθα εκμεταλλεύονται την πρό-νοια για εφέσεις, με αποτέλε-σμα να παρατείνεται για με-γάλο χρονικό διάστημα η διαδικασία.

Η Κύπρος, ως μικρή χώρα, έχει για όπλο στην φαρέτρα της την πολιτικοοικονομική αξιοπιστία, που φέρει με το σταθερό φορολογικό σύστημα από το 2003, νόμους που δεν αλλάζουν ε-άν ψηφιστούν και όλα τα συναφή.

<<<<<<

Το μεγάλο στοίχημα δεν είναιμόνον η ανάκτηση του χαμέ-νου εδάφους, αλλά και ηπροσαρμογή των τραπεζώνστα νέα δεδομένα που δημι-ουργεί η τεχνολογία.

Διαφορετική η ρητορική των εισηγητώνΜε διαφορετική οπτική παρουσιάζο-νται οι σχετικές προτάσεις νόμου απότους εισηγητές. Σύμφωνα με τους ειση-γητές των πέντε συνολικά προτάσεωννόμου, σκοπός είναι να δίνεται η απαι-τούμενη βαρύτητα στις αναδιαρθρώσειςέναντι των εκποιήσεων. Όπως αναφέ-ρουν, πριν από την απόφαση του δικα-στηρίου για εκποίηση μίας κατοικίας, θαπρέπει να επιβεβαιώνεται πρώτα ότι έ-γιναν όλες οι προσπάθειες αναδιάρθρω-σης του μη εξυπηρετούμενου δανείουμεταξύ τραπέζης και δανειολήπτη και έ-πειτα να προχωρά η εκποίηση. Επί τηςουσίας, όπως εξηγεί ο βουλευτής τουΔΗΚΟ και Πρόεδρος της Επιτροπής Οι-κονομικών Άγγελος Βότσης, «η φιλοσο-

φία της πρότασης είναι να προωθούνταιοι αναδιαρθρώσεις και όχι οι εκποιήσειςπου δεν έχει ακολουθηθεί πιστά πρώταο κώδικας της Κεντρικής Τράπεζας τηςΚύπρου». Στόχος, όπως είπε, είναι ναπροωθηθεί η εφαρμογή του κώδικα τηςΚεντρικής Τράπεζας της Κύπρου για τιςαναδιαρθρώσεις και όπου δεν ακολου-θήθηκε ορθώς, να βγαίνει απαγορευτι-κό διάταγμα εκτέλεσης της εκποίησης».Εντούτοις, όπως τόνισε, εκεί που έχουνγίνει όλες οι διαδικασίες μεταξύ τράπε-ζας και δανειολήπτη δεν θα σταματά τηνεκποίηση που σωστά θα πρέπει να γίνει.Ο κ. Βότσης κατέληξε πως είναι νόμοςπου θα «εφαρμοστεί για όλα τα χρημα-τοπιστωτικά ιδρύματα».

Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Α Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 5Τετάρτη 26 Ιουνίου 2019

Χιλιάδες εμπειρογνώμονες σε θέματα κυβερνο-ασφάλειας συρρέουν αυτήν την εβδομάδα στοΤελ Αβίβ του Ισραήλ στο πλαίσιο μιας σημαντικήςεκδήλωσης για τον τομέα, της «Cyber Week TelAviv». Για την ακρίβεια συμμετέχουν 8.000 σύ-νεδροι από 80 χώρες, που συζητούν και παρου-σιάζουν τις τελευταίες εξελίξεις στον τομέα.Ενας ογκώδης δούρειος ίππος κοσμεί την είσοδοτου χώρου, στον οποίο πραγματοποιούνται οιεργασίες, ένας φόρος τιμής στην αρχαία Ελλάδακαι στην αξεπέραστη έμπνευση του Οδυσσέα.Το άλογο που είναι κατασκευασμένο από ανταλ-λακτικά ηλεκτρονικών ειδών φρουρεί την πύληέξω από το συνέδριο στο campus του Πανεπι-στημίου του Τελ Αβίβ.

Ομάδες ειδικών σε θέματα ασφάλειας, διπλω-μάτες, κυβερνητικού αξιωματούχοι, επενδυτές,startups και καινοτόμοι προγραμματιστές επι-χειρούν να βρουν λύσεις σε καθημερινά και πιο

σύνθετα προβλήματα.Τα τελευταία οκτώχρόνια, η διοργάνωσηπου τελεί υπό την αι-γίδα του Πανεπιστη-μίου Τελ Αβίβ έχει γίνειένα διεθνές φόρουμκαι από τα πλέον ση-μαντικά σημεία συνά-ντησης και διαλόγουτων εμπειρογνωμόνωνστον τομέα της κυβερ-νοασφάλειας. Πάνω α-πό 50 στρογγυλά τρα-

πέζια, πάνελ συζήτησης, εργαστήρια και διαγω-νισμοί πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της κυ-βερνο-εβδομάδας. Ενδιαφέρον παρουσιάζουνπολλά από τα θέματα με τα οποία καταπιάνονταιοι συμμετέχοντες, από τις κυβερνοεπιθέσεις ε-ναντίον χωρών μέχρι την κυβερνοασφάλειατων αερομεταφορών, το νομικό πλαίσιο πουδιέπει τον τομέα και τη διερεύνηση των γκρίζωνζωνών στην κυβερνοάμυνα. Δεν είναι τυχαίοςο τόπος που επελέγη ως μητρόπολη της διεθνούςκυβερνοασφάλειας. Το Ισραήλ θεωρείται η πα-γκόσμια πρωτεύουσα των startups και υπερ-δύναμη στον κυβερνοχώρο.

Οι ΗΠΑΔεν είναι επίσης περίεργο που οι ΗΠΑ έχουν

στραφεί στο Ισραήλ για την αναχαίτιση των α-πειλών που εγκυμονούν οι χάκερ και ο κυβερ-νοπόλεμος, καθώς σκοτεινοί «παίκτες» του χώ-ρου, από το Ιράν και τη Βόρειο Κορέα μέχρι τηΡωσία, θέτουν στο στόχαστρο τις υποδομές δη-μοκρατικών κοινωνιών. Η οικοδόμηση στενώνσχέσεων μεταξύ των δύο χωρών όσον αφοράστη μεταφορά και ανταλλαγή τεχνολογίας σεεθνικό επίπεδο, ενθαρρύνει εξάλλου αμερικα-νικές πόλεις όπως η Νέα Υόρκη να στραφούνστο Τελ Αβίβ. Τα τελευταία πέντε χρόνια, η ισ-ραηλινή βιομηχανία κυβερνοασφάλειας έχεισυγκεντρώσει κεφάλαια ύψους σχεδόν τεσσάρωνδισ. δολαρίων. Σύμφωνα με τη σχετική έκθεση,το Ισραήλ διαθέτει 752 επιχειρήσεις στον τομέα,εκ των οποίων οι μισές σχεδόν ιδρύθηκαν τατελευταία πέντε χρόνια. Το 15% των εταιρειώναυτών ασχολείται με την προστασία δεδομένων,9% με την προστασία των δικτύων και 7% μετην κατασκοπεία, ένα μάλλον υψηλό ποσοστόσυγκριτικά με τον υπόλοιπο κόσμο.

Α Π Ο Ψ Η / Του Δρ. ΧΡHΣΤΟY Ε. ΓΕΩΡΓΊΟΥ* Α Π Ο Ψ Η / Του ΧΡΙΣΤOΔΟΥΛΟΥ ΛΕΩΝIΔΟΥ*

Επίδοση εκτός δικαιοδοσίας ιδιωτικών ποινικών υποθέσεωνΣτο Κυπριακό δικαιικό σύστημα ύψι-στης σημασίας είναι η διασφάλισητης διεξαγωγής δίκαιης δίκης. Η επι-ταγή τόσο του Συντάγματος της Κυ-πριακής Δημοκρατίας, όσο και τουΕυρωπαϊκού Κεκτημένου εκτείνεταιόχι μόνο σε ποινικής φύσεως υποθέ-σεις αλλά και σε υποθέσεις αστικήςή εμπορικής φύσεως. Βασική έκφανσηαυτού του δικαιώματος σε δίκαιη δίκηαποτελεί η δυνατότητα σε κάθε ε-μπλεκόμενο μέρος να λαμβάνει γνώσητης εναντίον του υπόθεσης και να πα-ρέχεται σε αυτό η ευκαιρία να θέσειενώπιον του Δικαστηρίου τις θέσειςτου ή την υπεράσπισή του. Για να κα-ταστεί τούτο εφικτό, έκαστο δικονο-μικό μέσο με το οποίο άρχεται οιαδή-ποτε διαδικασία ενώπιον του Δικα-στηρίου, πρέπει να επιδίδεται σε κάθεενδιαφερόμενο μέρος.

Το θέμα της επίδοσης εγγράφων σεάτομα τα οποία διαμένουν εντός τουεδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίαςκαι ως εκ τούτου εντός της δικαιοδοσίαςτων Κυπριακών Δικαστηρίων, καθο-ρίζεται σαφώς, σε περίπτωση αστικώνυποθέσεων από τους Θεσμούς Πολι-τικής Δικονομίας και σε περίπτωσηποινικών υποθέσεων από τον περί Ποι-νικής Δικονομίας Νόμο ενώ έχει επίσηςαναλυθεί σε σωρεία δικαστικών απο-φάσεων. Οι Θεσμοί Πολιτικής Δικο-

νομίας επιτρέπουν επίσης την επίδοσηδικογράφων ή άλλων εγγράφων σε εν-διαφερόμενα μέρη τα οποία διαμένουνσε τρίτα κράτη στη βάση Διεθνών ήΔιμερών Συνθηκών που υπεγράφησανμεταξύ των εν λόγω κρατών και τηςΚυπριακής Δημοκρατίας ή στη βάσηΕυρωπαϊκών Κανονισμών.

Στην ουσία τους, τέτοιου είδουςσυμβάσεις επεκτείνουν την δικαιοδοσίατου Δικαστηρίου σε εδαφική κυριαρχίαάλλων κρατών και ως εκ τούτου τόσοη εφαρμογή όσο και η επιτυχία τουςέχουν άμεση συνάρτηση με την πρό-θεση εκάστου κράτους, να επιτρέψει,ρητά, τέτοιου είδους παρέμβαση.

Πέραν όμως της κατηγοριοποίησηςτων υποθέσεων σε αστικής και ποινικήςφύσης υποθέσεις, οι ποινικές υποθέσειςπεριέχουν και ακόμα μία υποκατηγορία,αυτή των ιδιωτικών ποινικών υποθέ-σεων. Όσον αφορά τις ποινικές υπο-θέσεις, η διαδικασία επίδοσης ενταλ-μάτων και άλλων εγγράφων που αφο-ρούν σε αυτές, εκτός της δικαιοδοσίαςτων Κυπριακών Δικαστηρίων, καθο-ρίζεται από διάφορες διμερείς συνθήκεςμεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίαςκαι άλλων Κρατών αλλά και στη βάσητης Ευρωπαϊκής Σύμβασης για ΑμοιβαίαΑρωγή σε Ποινικά Θέματα.

Έχει όμως νομολογηθεί ότι οι δια-τάξεις τέτοιων συμβάσεων, εν απουσία

ρητής πρόνοιας περί τούτου, δεν μπο-ρούν να εφαρμοσθούν σε ιδιωτικέςποινικές διαδικασίες. Η ΕυρωπαϊκήΣύμβαση για Αμοιβαία Αρωγή σε Ποι-νικά Θέματα, καθορίζει ρητά, ότι γιανα μπορέσει αίτημα για αρωγή να λη-φθεί υπόψιν από το κράτος στο οποίοη επίδοση επιχειρείται θα πρέπει τοεν λόγω αίτημα να αναφέρει απαραι-τήτως την αρχή του κράτους που τουποβάλλει. Έτσι παρά το ότι στο σώματης σύμβασης δεν περιέχεται διαχω-ρισμός μεταξύ ιδιωτικών ποινικών καιποινικών υποθέσεων, έχει νομολογηθείότι με τη συγκεκριμένη πρόνοια, στηνουσία αποκλείονται από την εμβέλειατης εν λόγω σύμβασης οι ιδιωτικές ποι-νικές υποθέσεις. Με την ίδια λογική,και οι διμερείς συμβάσεις μεταξύ κρα-τών για αρωγή σε ποινικά θέματα, συ-μπεριλαμβανομένης και της επίδοσηςκατηγορητηρίου εκτός δικαιοδοσίας,δεν εφαρμόζονται σε ιδιωτικές ποινικέςυποθέσεις.

Δεν είναι σκοπός του παρόντος άρ-θρου να εξετάσει το δικαιολογημένοή μη αυτής της διαφοροποίησης. Σκο-πός όμως είναι να την εντοπίσει καινα την φέρει στο προσκήνιο. Με αυτήτην διαφοροποίηση ποινική δίκη η ο-ποία ξεκινά από τις κεντρικές αρχέςενός κράτους, είναι δυνητικά πιο απο-τελεσματική από δίκη η οποία άρχεται

από ιδιώτη κατήγορο. Επομένως, τοδικαίωμα ιδιώτη κατήγορου να προω-θήσει ιδιωτική ποινική, δεν αποτελείικανοποιητικό εχέγγυο προστασίας έ-ναντι της πιθανής ηθελημένης ή μηολιγωρίας που μπορεί να επιδείξουνοι δημόσιες αρχές στην άσκηση ποινικήδίωξης.

Τούτο γιατί όπου η δίωξη αφοράφυσικό πρόσωπο το οποίο διαμένειστην αλλοδαπή, ακόμα και μετά απόδέουσα επίδοση του κατηγορητηρίου,ο ιδιώτης κατήγορος δεν θα μπορεί ναεξαναγκάσει τον κατηγορούμενο ναπαραβρεθεί στη δίκη, δεδομένου ότιτυχόν ένταλμα σύλληψης ακόμα καινα εκδοθεί δεν θα μπορεί να εκτελεστεί.Δεδομένου ότι ο σκοπός της ποινικήςδίκης είναι η τιμωρία του αδικοπρα-γούντος και όχι η επίλυση κάποιας ι-διωτικής διαφοράς, επίδοση κατηγο-ρητηρίου εκτός δικαιοδοσίας χωρίς ναυπάρχει τρόπος εξαναγκασμού του κα-τηγορούμενου να παρευρεθεί στο Δι-καστήριο ή χωρίς να παρέχεται οδόςγια εφαρμογή της οιασδήποτε ποινής,καθιστά την ποινική διαδικασία άνευουσίας και εξουδετερώνει τους σκοπούςαυτής.

*Δικηγόρος – Νομικός Σύμβουλος, συνεργά-της του δικηγορικού οίκου Αγγελίδης, Ιωαννί-δης, Λεωνίδου ΔΕΠΕ.

Για πολλές οικογενειακές επιχειρήσεις η δια-δοχή στην επόμενη γενιά είναι ο τελικός σκο-πός και η ύστατη πρόκληση.

Όμως, οι παγκόσμιες στατιστικές επιβε-βαιώνουν το πρόβλημα της ΣΩΣΤΗΣ ΔΙΑΔΟ-ΧΗΣ στις οικογενειακές επιχειρήσεις: τρειςστις 10 οικογενειακές επιχειρήσεις επιβιώνουνκαι συνεχίζουν στη δεύτερη γενιά και μόνονμια στις 10 οικογενειακές επιχειρήσεις κα-ταφέρνει να περάσει στην τρίτη γενιά, ενώ,μόνον τρεις στις 100 καταλήγουν στην τέταρτηγενιά.

Τα ανεπιθύμητα αυτά αποτελέσματα μπο-ρούν να ανατραπούν; Η απάντηση είναι ότιΝΑΙ, αρκεί να υπάρξει έγκαιρος και σωστόςσχεδιασμός για το θέμα.

Η δική μας εμπειρία από την ενασχόλησηκαι τη μελέτη των οικογενειακών επιχειρή-σεων παγκοσμίως, καταλήγει στο ότι μιαομαλή μετάβαση είναι το αποτέλεσμα προ-σεκτικού σχεδιασμού της προετοιμασίας τουδιαδόχου που – συνήθως – κρατάει δεκαετίες.Υπογραμμίζουμε ότι η διαδικασία μεταβίβασηςή διαδοχής σε μια οικογενειακή επιχείρηση,είναι ένα από τα πιο παρεξηγημένα θέματαστα ζητήματα που απασχολούν τις σύγχρονεςεπιχειρήσεις. Οι περισσότεροι γονείς το θε-ωρούν αυτονόητο ότι τα παιδιά «… θα μπουνστη δουλειά του πατέρα… Άλλωστε στρωμένοτραπέζι δε βρίσκουν; …». Όταν έλθει ο καιρός,οι γονείς, συνήθως ο πατέρας, θα τους «μάθει»

τη δουλειά και σιγά - σιγά θα αναλάβουν τηνεπιχείρηση.

Δυστυχώς, πολύ σπάνια συμβαίνει με επι-τυχία αυτό το «αυτονόητο», που είναι και τοβασικό ζητούμενο. Συνήθως πολλά παιδιάδεν ακολουθούν το επάγγελμα των γονιώντους. Έχουν τα δικά τους σχέδια για το μέλλοντους. Επίσης, στις σπάνιες περιπτώσεις πουτα παιδιά «μπαίνουν στη δουλειά», η διαδικασίαμεταβίβασης ή διαδοχής δεν είναι αυτόματη,αυτονόητη, εύκολη και ομαλή. Οι γονείς δενγίνονται αυτόματα καλοί δάσκαλοι, ούτε ταπαιδιά γίνονται αυτόματα καλοί μαθητές.

Υποστηρίξαμε στο προηγούμενο άρθρομας ότι η διαδοχή θέλει δουλειά. Για τονιδρυτή η ηλικία μεταξύ 40 και 60 ετών είναιμια «νεκρή» περίοδος. Ο νέος που δεν έχειπατήσει τα σαράντα θεωρείται «ανώριμος»ν΄ αναλάβει τα ηνία της επιχείρησης. Ο πρε-σβύτερος που δεν έχει πατήσει τα εξήνταθεωρεί τον εαυτό του πολύ «νέο» για να πα-ραδώσει τα ηνία και να αποχωρήσει.

Πόσο έτοιμοι είναι ιδρυτής και διάδοχος,για να υλοποιήσουν μια σωστή διαδικασίαδιαδοχής; Η απάντηση θα δοθεί στο άρθροτης επόμενης εβδομάδας.

*Συν-συγγραφέας μαζί με τον καθ. Αστέριο Γ. Κεφα-λά, του βιβλίου: «Η διαδικασία διαδοχής στις οικογε-νειακές επιχειρήσεις», Εκδόσεις ΚΕΡΚΥΡΑ, 2015,georgiou@gfbc.online

Διεθνές φόρουμ στο Τελ Αβίβ για κυβερνοασφάλειαμε χρώμα ΟδυσσέαΣτη διοργάνωση συμμετέχουν 8.000 άτομα από 80 χώρες

<<<<<<

Το Ισραήλ θεωρείται η παγκόσμιαπρωτεύουσα των startups και υπερδύναμη στονκυβερνοχώρο.

Προγράμματα χρηματοδότησης 18 εκατ. από το Iδρυμα EρευναςΜε στόχο την ενίσχυση της καινοτόμου επιχειρη-ματικότητας, το Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας(ΙδΕΚ) παρουσίασε τρία νέα προγράμματα χρημα-τοδότησης, συνολικού ύψους €18 εκατ. για την α-νάπτυξη δραστηριοτήτων καινοτομίας από κυ-πριακές επιχειρήσεις, με προοπτική διείσδυσηςστη διεθνή αγορά. Σύμφωνα με το σχετικό δελτίοΤύπου, τα νέα προγράμματα παρουσιάστηκαν σεενημερωτική ημερίδα με τίτλο: «Finance yourInnovation!», που έγινε τη Δευτέρα 24 Ιουνίου2019, στο Συνεδριακό Κέντρο Φιλοξενία στη Λευ-κωσία στην παρουσία επιχειρηματιών, νέων επι-νοητών και ερευνητών.Την ημερίδα διοργάνωσετο ΙδΕΚσε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή(ΕΕ), την Αντιπροσωπεία της ΕΕ στην Κύπρο, τηΓενική Διεύθυνση Ευρωπαϊκών ΠρογραμμάτωνΣυντονισμού και Ανάπτυξης και το EnterpriseEurope Network Κύπρου.Τα δύο προγράμματα α-πευθύνονται σε νεοφυείς επιχειρήσεις, ενώ τοτρίτο σε υφιστάμενες επιχειρήσεις. Τα προγράμματα,μετά από διαβούλευση με τους εταίρους του οικο-συστήματος Έρευνας και Καινοτομίας, διαμορ-φώθηκαν ως εξής:

«Δημιουργία και Αρχική Ανάπτυξη Startupsμε Διεθνή Προσανατολισμό (PRE-SEED)»: Με προ-ϋπολογισμό €4 εκατ., το πρόγραμμα απευθύνεταισε νεοφυείς επιχειρήσεις (startups) οι οποίες βρί-σκονται στο στάδιο της ιδέας και το προϊόν ή ηυπηρεσία τους δεν είναι ακόμα πλήρως ανεπτυγ-μένα. Η μέγιστη χρηματοδότηση ανέρχεται σε€100.000 ανά έργο και αναμένεται να καλύψει τηδιερεύνηση, αξιολόγησηκαι ανάπτυξη της ιδέας,τη δημιουργία ενός αρχι-κού προϊόντος/υπηρεσίαςκαι τη διεξαγωγή των προ-καταρκτικών προσπαθει-ών προς την εμπορική α-ξιοποίησή του.

«Ανάπτυξη Διεθνώς Α-νταγωνιστικών Καινοτό-μων Προϊόντων και Υπη-ρεσιών από Startups(SEED)»: Το Πρόγραμμα,ο προϋπολογισμός του ο-ποίου ανέρχεται επίσης σε 4 εκατ., απευθύνεταισε startups οι οποίες έχουν ήδη δραστηριοποιηθείγια μικρό χρονικό διάστημα και το καινοτόμοπροϊόν/υπηρεσία τους βρίσκεται σε πιο ώριμοστάδιο χωρίς ωστόσο να έχει ακόμα διεισδύσειστην αγορά. Η μέγιστη χρηματοδότηση ανά έργοανέρχεται στις €500.000 και αναμένεται να καλύψεικάθε δραστηριότητα η οποία θα επιτρέψει τηγρήγορη ανάπτυξη της καινοτόμου ιδέας, τηνπροσέλκυση επενδυτικών κεφαλαίων και την ε-πιτυχή διείσδυση του προϊόντος/υπηρεσίας στηδιεθνή αγορά.

«Ανάπτυξη και Προώθηση Διεθνώς Ανταγωνι-στικών Καινοτόμων Προϊόντων και Υπηρεσιώναπό Υφιστάμενες Επιχειρήσεις (INNOVATE)»: Με€10 εκατ. προϋπολογισμό, το Πρόγραμμα απευ-θύνεται σε υφιστάμενες επιχειρήσεις που δραστη-ριοποιούνται ήδη στην αγορά ή διαθέτουν καινοτόμαπροϊόντα/υπηρεσίες στο στάδιο δοκιμών ή πιλοτικήςεφαρμογής, που θα επενδύσουν στην έρευνα καικαινοτομία, για την ανάπτυξη ανταγωνιστικώνκαινοτόμων προϊόντων ή υπηρεσιών με δυνατότηταόσο το δυνατόν πιο άμεσης διείσδυσης στη διεθνήαγορά. Το μέγιστο ποσό χρηματοδότησης ανέρχεταιστο €1 εκατ. ανά έργο και θα αξιοποιηθεί για τηνανάπτυξη και βελτιστοποίηση του προϊόντος/υ-πηρεσίας της επιχείρησης, την έναρξη της εμπορικήςπαραγωγής καθώς επίσης και την προώθηση/προ-βολή και υποστήριξη της διάθεσης του προϊόντοςστη διεθνή αγορά.

Μιλώντας στο περιθώριο της εκδήλωσης, ο Ε-πικεφαλής Επιστήμονας για Έρευνα και Καινοτομίατης Κυπριακής Δημοκρατίας, Κυριάκος Κόκκινος,σημείωσε πως τα Προγράμματα αποτελούν μία ε-ξαιρετική ευκαιρία για τη δημιουργία, ανάπτυξηκαι διεθνοποίηση καινοτόμων προϊόντων και υ-πηρεσιών.

Μια στις δέκα επιχειρήσεις πάει στην τρίτη γενιά

Το έμβλημα της εβδομάδας κυβερνοασφάλειας στο Τελ Αβίβ είναι ένας Δούρειος Ιππος από ανταλλακτικά ηλεκτρονικών υπολογιστών.

<<<<<<

Τα δύο προγράμματα απευθύνονταισε νεοφυείς επιχειρήσεις, ενώ το τρίτο σε υφιστάμενες.

Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Ο Τ Η ΤΑ Τετάρτη 26 Ιουνίου 20196 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η

Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ

Με μια ομιλία του γενικού γραμματέα τουΑΚΕΛ Άντρου Κυπριανού, που μπορείνα χαρακτηριστεί και ως πολιτική παρα-καταθήκη του Δημήτρη Χριστόφια, η οι-κογένειά του, το ΑΚΕΛ και η Πολιτεία εί-παν το στερνό αντίο στον τέως Πρόεδροτης Δημοκρατίας. Μέσα σε έντονα συ-γκινησιακά φορτισμένη ατμόσφαιρα τε-λέσθηκε η νεκρώσιμη ακολουθία, η οποίαπήρε πολιτικό χρώμα τόσο από τις εκ-δηλώσεις του κόσμου όσο και από τις α-ποχαιρετιστήριες ομιλίες. Η πολιτεία,διά του Προέδρου της Δημοκρατίας, τί-μησε τον πολιτικό και άνθρωπο ΔημήτρηΧριστόφια, η δε παρουσία ξένων αντι-προσωπειών κατέδειξε την εκτίμηση πουείχε ο εκλιπών στο διεθνές πολιτικό στε-ρέωμα και κυρίως στο αριστερό κίνημα.Τον Δημήτρη Χριστόφια δεν ξέχασανκαι Τ/κ πολιτικοί, με τους οποίους είχεκοινή πορεία για επανένωση της Κύπρου.Ξεχωριστή παρουσία αυτή του ΜεχμέτΑλί Ταλάτ με τον οποίο διαχειρίστηκαντο κυπριακό πρόβλημα όταν βρισκότανστο τιμόνι της Κυπριακής Δημοκρατίαςκαι ο Τ/κ πολιτικός στην ηγεσία της τ/κκοινότητας.

Ο πολιτικός ΧριστόφιαςΜε ένα ζεστό αντίο ο γ.γ. του ΑΚΕΛ

ολοκλήρωσε την αποχαιρετιστήρια ομιλίατου, στην οποία περιέγραψε την πολιτικήδιαδρομή του εκλιπόντος. Μια ομιλία μεαναφορές σε δύσκολες περιόδους για τοαριστερό κίνημα της Κύπρου, αλλά καιγια την πρώτη προεδρία αριστερού ηγέτη.Κάνοντας μια σύντομη αναδρομή για ταπρώτα χρόνια στο Δίκωμο και την πορείαπρος τα ηγετικά δώματα του ΑΚΕΛ, ο κ.Κυπριανού εξήρε το έργο που επιτέλεσεστο κόμμα ο Δημήτρης Χριστόφιας όπωςτην περίοδο διάλυσης της Σοβιετικής Έ-

νωσης, όπου κάτω από εξαιρετικά, όπωςείπε, κρίσιμες συνθήκες, κατάφερε όχιαπλώς να ξεπεραστούν δυσκολίες πουγια άλλα κόμματα υπήρξαν μοιραίες, αλλάκαι κατόρθωσαν να το καταστήσουν υ-πολογίσιμη ισχυρή πολιτική δύναμη. Α-ναφερόμενος την περίοδο της διακυβέρ-νησης Χριστόφια, ο κ. Κυπριανού επικε-ντρώθηκε στο έργο και τις αλλαγές πουσυντελέστηκαν επί προεδρίας του. Απότην ομιλία του γ.γ. δεν έλλειψαν και οιαναφορές για πόλεμο που δέχθηκε ο Δη-μήτρης Χριστόφιας. «Σε τελική ανάλυση,παρόλη την επίθεση που εκδηλώθηκεαπό την αρχή της Προεδρίας Χριστόφια,υπάρχει στον απολογισμό του ένα έργοαναμφισβήτητο. Τομές και μεταρρυθμί-σεις στην παιδεία και στην τοπική αυ-τοδιοίκηση. Στην κοινωνική πολιτική,το υδατικό, τον τομέα του περιβάλλοντοςκαι άλλα πολλά. Να μην ξεχνούμε ότι ηΠροεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τοδεύτερο εξάμηνο του 2012, ήταν απόλυταεπιτυχημένη, γεγονός που ανέβασε τοκύρος της Κύπρου διεθνώς».

Ο άνθρωπος ΧριστόφιαςΓια το ποιος ήταν ο άνθρωπος Δημή-

τρης Χριστόφιας, μίλησε ο γιος του Χρί-στος. Σε μια ομιλία με έντονα προσωπικάστοιχεία, ο γιος αποχαιρέτησε τον πατέρατου κάνοντας έντονες αναφορές από τονοικογενειακό τους βίο. Μιλώντας σεπρώτο πρόσωπο αναφέρθηκε στα ιδανικάμε τα οποία μεγάλωσε ο ίδιος και οι α-

δελφές του, Μαριάννα και Χριστίνα. «Ε-μείς, τα παιδιά σου, θα κουβαλούμε πά-ντοτε μαζί μας το επίθετό σου. Αλλά θαξέρουμε ότι αυτό δεν σημαίνει τίποτε,αν δεν τιμούμε το όνομα που αφήνειςπίσω σου». Μίλησε για τα αληθινά, τιςαρχές, τις αξίες και ιδανικά που τουςέκανε να πιστέψουν, όπως είπε. «Ήσουναυτός που, μαζί με τη μάνα μας, μάς έ-μαθες πρώτα και πάνω από όλα να είμαστεάνθρωποι. Μας έμαθες να δίνουμε, όχινα αρπάζουμε. Μας έμαθες να αγαπούμε,όχι να χρησιμοποιούμε. Μας έμαθες να

κοιτάζουμε τίμια κατευθείαν στα μάτιατους ανθρώπους, ούτε ψηλά, ούτε χαμηλά.Μας έμαθες να είμαστε αγωνιστές μέσαστη ζωή». Ο Χρίστος Χριστόφιας, περι-γράφοντας τι άνθρωπος ήταν ο πατέραςτου, αναφέρθηκε σε ένα περιστατικό τηνπερίοδο του πραξικοπήματος. «Έφυγεςαπό το Δίκωμο τη μέρα του πραξικοπή-ματος με τη μάνα μας, με τα ρούχα πουφορούσατε και τη Μαριάννα 40 ημερώνμωρό. Και μόνο κοίταξες κατάματα αυτούςπου σας σταμάτησαν με τα καλάσνικωφ.Τους κοίταξες κατάματα και αυτοί κατέ-

βασαν τα όπλα. Ο ίδιος μας εκμυστη-ρεύτηκες ότι χρόνια αργότερα ένας απόαυτούς στάθηκε μπροστά σου και μεδάκρυα στα μάτια σε ρώτησε: «Θα μεσυγχωρέσεις ποτέ;». Και εσύ τον φίλησεςκαι του είπες: «Μακάρι να το έκαμνανόλοι τούτο που κάμνεις εσύ τωρά». Αυτόςήσουν παπά μας. Ένας άνθρωπος λεβέ-ντης, που δεν υποχωρούσε, που δεν λύ-γιζε. Ένας άνθρωπος που ήξερε να αγαπάκαι να συγχωρεί». Από την ομιλία τουδεν έλειψαν οι αναφορές στην επανέ-νωση της Κύπρου και πώς ο ίδιος αντι-

μετώπιζε τους Τ/κ, αποκαλύπτοντας τονκαημό του εκλιπόντος και δίνοντας συ-νάμα μια υπόσχεση. «Έφυγες με τονκαημό της μοιρασμένης μας πατρίδας.Ο καημός σου είναι ο όρκος μας. Θα συ-νεχίσουμε κάθε ώρα, κάθε μέρα, να πα-λεύουμε, όλο και πιο πολύ, όλοι και πιοπολλοί για να ενώσουμε τον τόπο μαςκαι το λαό μας. Να΄σαι βέβαιος».

Λαϊκό προσκύνημαΜε ένα παρατεταμένο χειροκρότημα

εκατοντάδες κόσμου, που είχαν συγκε-

ντρωθεί από νωρίς στο οίκημα της ΠΕΟστη Λευκωσία, υποδέχθηκαν τον ηγέτητης αριστεράς. Με τις σημαίες της Κύπρουκαι του ΑΚΕΛ να το σκεπάζουν, το φέ-ρετρο τοποθετήθηκε στον ισόγειο χώροτου οικήματος που είχε διαμορφωθεί κα-τάλληλα για το λαϊκό προσκύνημα. Μέσαστο καυτό Λευκωσιάτικο ήλιο, απλοί άν-θρωποι ανέμεναν καρτερικά να αποχαι-ρετήσουν τον τέως Πρόεδρο της Δημο-κρατίας. Η ηγεσία του κόμματος, του ο-ποίου για πολλά έτη ήταν στο πηδάλιο,τιμητικά πήραν θέση παραστάτη, δίπλααπό το φέρετρο. Άντρος Κυπριανού γ.γ.ΑΚΕΛ, Γιώργος Λουκαΐδης, Πάμπης Κυ-ρίτσης, και Νίκος Ιωάννου μέλη του Πο-λιτικού Γραφείου του ΑΚΕΛ ήταν οι πρώτοιπου απέδωσαν τιμές στον εκλιπόντα η-γέτη του κόμματος της αριστεράς. Δίπλαστο φέρετρο του Δημήτρη Χριστόφια οιτιμητικές διακρίσεις που έλαβε όλα αυτάτα χρόνια, είτε από κομματικές ή πολι-τειακές θέσεις. Δίπλα από το φέρετρο η«Βασίλισσα της καρδιάς», όπως συνήθιζενα αποκαλεί τη σύζυγό του Έλση και τατρία παιδιά του.

Διπλωμάτες και Τ/κΗ παρουσία του πρέσβη της Κούβας

στη Λευκωσία δεν πέρασε απαρατήρητη.Ο διπλωμάτης μετέβη στο οίκημα τηςΠΕΟ για να αποχαιρετήσει τον πολιτικόπου επί προεδρίας του, αναβαθμίσθηκανσε επίπεδο αποστολών οι διπλωματικέςσχέσεις των δυο χωρών. Με ένα μπουκέτολουλούδια στα χέρια πήγε στο χώρο τουλαϊκού προσκυνήματος και ο πρέσβηςτης Κίνας στη Λευκωσία. Η εκτίμησηπου είχε ο Δημήτρης Χριστόφιας καιεκτός Κύπρου φάνηκε από την παρουσίαμιας αντιπροσωπείας Παλαιστινίων μεπαραδοσιακές φορεσιές, οι οποίοι ήλθανγια να αποχαιρετήσουν τον πολιτικό πουυποστήριζε σθεναρά, όπως έλεγαν, τον

αγώνα τους. Από τα κατεχόμενα, συνδι-καλιστικές οργανώσεις και κόμματα α-πέτισαν φόρο τιμής στον πολιτικό πουπάλεψε να ενώσει και Ε/κ και Τ/κ.

Το τελευταίο ταξίδιΑπό το οίκημα της ΠΕΟ προς τον ιερό

ναό Της Του Θεού Σοφίας στον Στρόβολο,ο Δημήτρης Χριστόφιας για τελευταίαφορά πέρασε από τους κεντρικούς δρό-μους της Λευκωσίας. Λίγο πριν τον ιερόναό, η πολιτεία τίμησε τον πολιτικό άνδρα.Το φέρετρο του τέως προέδρου της Δη-μοκρατίας τοποθετήθηκε σε κιλλίβανταπυροβόλου το οποίο μετέφερε στρατιω-τικό όχημα. Η στρατιωτική μουσική πουπροπορευόταν της πομπής, παιάνιζε πέν-θιμα εμβατήρια. Η σορός του ΔημήτρηΧριστόφια έφθασε στον ιερό ναό μέσασε χειροκροτήματα και με το πλήθος πουείχε συγκεντρωθεί να τον αποχαιρετήσεινα φωνάζει «Αθάνατος». Διακλαδικό ά-γημα της Εθνικής Φρουράς απέδωσετιμές. Ο ιερός ναός, εντός και εκτός, α-ποδείχθηκε πολύ μικρός για να χωρέσειτην αγάπη της Κύπρου για τον εκλιπόντατέως Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Για τοστερνό αντίο στον Δημήτρη Χριστόφιαήλθαν στη Λευκωσία ο πρωθυπουργόςτης Ελλάδας Αλέξης Τσίπρας, ο υπουργόςΕθνικής Άμυνας Ευάγγελος Αποστολάκης,αντιπροσωπεία του ΚΚΕ με επικεφαλήςτον γ.γ. του κόμματος Δημήτρη Κουτσού-μπα καθώς και εκπρόσωποι της ευρω-παϊκής αριστεράς.

Το αντίο στον άνθρωπο και πολιτικό ΧριστόφιαΣτο τελευταίο ταξίδι του τέως Προέδρου της Δημοκρατίας και ηγέτη της αριστεράς όλοι ήταν εκεί για να τον ξεπροβοδίσουν με ένα ζεστό χειροκρότημα

<<<<<<<

Από το οίκημα της ΠΕΟ όπου η σορός τέθηκε σε λαϊκό προσκύνημα ξεκίνησετο τελευταίο ταξίδι του Δημή-τρη Χριστόφια. Στον ιερό ναό Της Του Θεού Σοφίας το φέρετρο τοποθετήθηκε σε κιλλίβαντα πυροβόλου.

<<<<<<<

Τον άνθρωπο και πολιτικό Δημήτρη Χριστόφια περιέγραψαν μέσα από τις αποχαι-ρετιστήριες ομιλίες τους ο γ.γ. του ΑΚΕΛ Aντρος Κυπριανού και ο γιος του εκλιπόντος Χρίστος.

Σύσσωμο το Υπουργικό Συμβούλιο παρέστη στη νεκρώσιμη ακολουθία. Ο ιερός ναός Της Του Θεού Σοφίας απο-δείχθηκε μικρός για να χωρέσει την αγάπη του απλού κόσμου για τον Δημήτρη Χριστόφια.

Εκατοντάδες απλών ανθρώπων πήγαν στο οίκημα της ΠΕΟ για να α-ποχαιρετήσουν τον τέως Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Όπως και στο οίκημα της ΠΕΟ όπου η σορός του Δημήτρη Χριστόφια τέθηκε σε λαϊκό προσκύνημα έτσι και κατά την εξόδιο ακολουθία η ηγεσία του ΑΚΕΛ, αλλά και απλά μέλη του κόμμα-τος πήραν θέση παραστατών δίπλα από το φέρετρο του τέως Προέδρου της Δημοκρατίας.

Κατά την είσοδο της πομπής στον ιερό ναό διακλαδικό άγημα της Ε-θνικής Φρουράς απέδιδε τιμές με τη στρατιωτική μουσική να παιανί-ζει πένθιμα εμβατήρια.

Η σύζυγος του εκλιπόντος Έλση, οι δυο θυγατέρες του Μαριάννα και Χριστίνα καθώς και ο γιος του Χρίστος, ο οποίος αποχαιρέτησε τονπατέρα του δίνοντας την υπόσχεση πως θα συνεχίσουν τον αγώνα για επανένωση του τόπου.

Η πολιτεία διά του Προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη τίμησε τον άνθρωπο και πολιτικό Δημήτρη Χριστόφια. Την Ελλάδα εκ-προσώπησε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.

Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ Η Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 7Τετάρτη 26 Ιουνίου 2019

Του ΝΊΚΟΥ ΣΤΈΛΓΙΑ

Τις πρωινές ώρες της Δευτέρας, η τιμήτου τουρκικού νομίσματος κυμαινότανσχεδόν 1,6% υψηλότερα στις 5,7300 ανάδολάριο ΗΠΑ, σε σχέση με το τέλος τηςπροηγούμενης εβδομάδας. Η αύξηση τηςτιμής της λίρας ήρθε λίγο μετά την εντυ-πωσιακή νίκη του Εκρέμ Ιμάμογλου στιςεπαναληπτικές εκλογές για τον μητρο-πολιτικό δήμο της Κωνσταντινούπολης.

Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα τηνΚυριακή έδειξαν ότι ο κ. Ιμαμόγλου, όχιμόνο κέρδισε την επαναληπτική ψηφο-φορία, αλλά αύξησε επίσης μαζικά τα πο-σοστά του. Η ήττα στην Πόλη αποτελείσυντριπτικό πλήγμα για τον Ρετζέπ ΤαγγίπΕρντογάν, ο οποίος εδώ και χρόνια προ-ειδοποιούσε το κόμμα του ότι η απώλειατου ελέγχου του οικονομικού και πολι-τισμικού κέντρου της Τουρκίας θα σή-μαινε και την σταδιακή απώλεια ολόκλη-ρης της Τουρκίας.

Στον απόηχο αυτών των εξελίξεων,οι διεθνείς αγορές εμφανίστηκαν ικανο-ποιημένες από την ήττα της παράταξηςτου κ. Ερντογάν, με την λίρα να σκαρ-φαλώνει καθώς ξεκινούσαν οι συναλλαγέςτη Δευτέρα. Σύμφωνα με διεθνείς ανα-λυτές, το διεθνές κεφάλαιο έχει προφανώςχάσει την εμπιστοσύνη του προς στονΤούρκο Πρόεδρο και στηρίζει πλέον τιςελπίδες του στην ενδυνάμωση της αντι-πολίτευσης.

Παρόμοια εικόνα εκπέμπουν πλέονκαι μεγάλες μερίδες της τουρκικής κοι-νωνίας. Η ετυμηγορία στις δημαρχιακέςεκλογές της Κωνσταντινούπολης υπο-δηλώνει ότι οι κάτοικοι της μεγαλύτερης

πόλης της Τουρκίας δεν εμπιστεύονταιπλέον τις επιλογές του Τούρκου Προέ-δρου.

Πτώση δίχως τέλος Ξένοι και Τούρκοι αναλυτές συμπε-

ραίνουν ότι πίσω από την συντριπτικήήττα του Κόμματος Δικαιοσύνης και Α-νάπτυξης (ΑΚΡ), εκτός από σειρά πολι-τικών παραγόντων, κρύβεται κυρίως ημεγάλη οικονομική κρίση μέσα στην ο-ποία έχει οδηγηθεί το τελευταίο διάστημαη Τουρκία.

Σύμφωνα με ξένες αναλύσεις, αυτήτην στιγμή στην τουρκική αγορά και κοι-νωνία επικρατεί κλίμα «οικονομικού πα-

νικού». Τα τελευταία δύο χρόνια, οι χρη-ματοδότες γνωρίζουν για τις συντριπτικέςεπιβαρύνσεις χρέους που αντιμετωπίζουνοι μεγάλες εταιρείες της Τουρκίας καιφοβούνται τις ολοένα και πιο αμφίβολεςπροοπτικές για πλήρη αποπληρωμή. Οιεπενδυτές απομάκρυναν τα χρήματάτους από τη χώρα, μειώνοντας την αξίατου νομίσματος της Τουρκίας, της λίρας,κατά περισσότερο από 40% έναντι τουαμερικανικού δολαρίου.

Το αποτέλεσμα αυτών των εξελίξεωνείναι ένας πληθωρισμός που κινείται μεετήσιο ρυθμό περίπου στο 19%, και πο-λιορκεί απλούς ανθρώπους και επιχει-ρήσεις. Οι εταιρείες που συνέβαλαν

στην οικονομική άνθηση της πρώτηςπεριόδου διακυβέρνησης Ερντογάν είδανκατά τους τελευταίους μήνες, τους ισο-λογισμούς τους να ισοπεδώνονται. Αξίζεινα σημειωθεί ότι μεγάλο μέρος του χρέουςτους είναι σε δολάρια.

Επιδείνωση της εικόναςΑπό το τέλος του 2018 η Τουρκία βρί-

σκεται αντιμέτωπη με περίπου$328.000.000.000 μεσοπρόθεσμο και μα-κροπρόθεσμο χρέος σε ξένα νομίσματα.Το μεγαλύτερο μερίδιο του χρέους είναισε δολάρια. Οι ιδιωτικές εταιρείες είναιυπεύθυνες για τα δύο τρίτα περίπου αυτούτου μεγάλου χρέους. Οι ιδιωτικές εταιρείες

χρωστούν άλλα $138.000.000.000 σε ξένοσυνάλλαγμα, πληρωτέο το επόμενο έτος.Δεδομένου ότι το περασμένο έτος η συ-νολική οικονομική παραγωγή της Τουρ-κίας ήταν περίπου $766.000.000.000,αυτά τα χρέη είναι τεράστια.

Σαν δεν έφταναν όλα αυτά, ο διεθνήςεπενδυτής δεν ξεχνά ότι ο κ. Ερντογάντα τελευταία χρόνια επιτέθηκε σε δη-μοκρατικούς θεσμούς συνθλίβοντας τηπολυφωνία, κατάσχοντας την ιδιοκτησίατων εχθρών του και φιμώνοντας τον Τύ-πο. Την ίδια στιγμή, ο κ. Ερντογάν δα-νείστηκε επιθετικά για να χρηματοδο-τήσει μεγάλα δημόσια έργα, την στιγμήπου η χώρα εξαρτάται από εισαγόμενααγαθά και μετρητά δανεισμένα σε ξένονόμισμα. Όλα αυτά καθιστούν την πτώσητης λίρας ακόμη πιο οδυνηρή.

Σε γενικές γραμμές η τουρκική οικο-νομία βυθίστηκε σε ύφεση το τελευταίομισό του 2018. Μέτρια ανάπτυξη ήρθεκατά τη διάρκεια των τριών πρώτων μη-νών της 2019, καθώς η οικονομία ανα-πτύχθηκε κατά 1,3% σε σύγκριση με τοπροηγούμενο τρίμηνο. Ωστόσο, οι πε-ρισσότεροι οικονομολόγοι χαρακτηρίζουναυτήν την εξέλιξη ως προσωρινή.

Οι λιγοστές επιλογές ΕρντογάνΌλες οι προαναφερόμενες εξελίξεις

διαδραμάτισαν αναμφισβήτητα πρωτα-γωνιστικό ρόλο στη νέα ήττα του κόμ-ματος του Τούρκου Προέδρου. Αφήνονταςπίσω της τις επαναληπτικές εκλογές, ηΤουρκία σήμερα εστιάζει την προσοχήτης σε ένα ζωτικής σημασίας ερώτημα:υπό τις υφιστάμενες «δύσκολες» διεθνείςκαι πολιτικές συνθήκες, ποια εργαλείακαι ποιες στρατηγικές έχει στην διάθεσήτης η τουρκική κυβέρνηση για να ξεπε-ράσει την μεγάλη οικονομική κρίση;

Για τους Τούρκους αναλυτές η απά-ντηση αυτού του ερωτήματος είναι σχε-τικά απλή. Η χώρα θα μπορούσε να επι-χειρήσει να αντιμετωπίσει την κρίση μετα λιγοστά οικονομικά εργαλεία που δια-θέτει, περιορίζοντας τις δαπάνες καιλαμβάνοντας αυστηρά μέτρα παράλληλαμε την επιστροφή σε συνθήκες σχετικήςομαλότητας στα πεδία της εσωτερικήςκαι εξωτερικής διακυβέρνησης . Εναλ-λακτικά, η χώρα θα προσφύγει στο Διε-θνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ).

Εστιάζοντας στο πρώτο ενδεχόμενο,ξένοι και Τούρκοι οικονομολόγοι μας υ-πενθυμίζουν ότι η τουρκική ΚεντρικήΤράπεζα, το προηγούμενο διάστημα,διατήρησε τα βραχυπρόθεσμα επιτόκιαστο 24% για να αποτρέψει την έξοδο πε-ρισσότερων χρημάτων από την τουρκικήαγορά. Τα υψηλά επιτόκια προσελκύουντους επενδυτές με αυξημένες ανταμοιβέςγια την αποδοχή του κινδύνου διατήρη-σης των μετρητών τους στην Τουρκία.Όμως, τα υψηλά επιτόκια καθιστούν ε-πίσης το δανεισμό πιο ακριβό για τιςτουρκικές επιχειρήσεις και τους κατα-ναλωτές, μειώνουν τις πωλήσεις των αυ-τοκινήτων, των ειδών πολυτελείας καιοδηγούν στην αποθάρρυνση νέων επι-χειρήσεων και στον περιορισμό της οι-κονομικής δραστηριότητας γενικότερα.Ο κ. Ερντογάν δεν συμφωνεί με αυτήντην πορεία.

Εφόσον, ο Πρόεδρος της Τουρκίαςέχει διαφορετική άποψη για την τροπήτων εξελίξεων στην τουρκική οικονομία,και βραχυπρόθεσμα δεν συμβούν «θαύ-ματα» στο μέτωπο της τουρκικής οικο-νομίας, τότε η προσφυγή στο ΔΝΤ θα α-ποτελέσει μονόδρομο για την Τουρκία.Ο ίδιος ο Πρόεδρος Ερντογάν αναφέρθηκεσε αυτό το ενδεχόμενο σε μια πρόσφατηεκδήλωση.

Επιχειρηματίες και αναλυτές που πα-ρακολούθησαν την σχετική τοποθέτησητου κ. Ερντογάν κατέληξαν στο συμπέ-ρασμα ότι η τουρκική πλευρά επιθυμείνα διαπραγματευτεί με το ΔΝΤ και τουςξένους χρηματιστές με τους όρους πουθέτει η ίδια.

Πολλοί αναλυτές και οικονομολόγοιπροβάλλουν την άποψη ότι στο σημείοπου έχουν φτάσει σήμερα οι εξελίξεις,η Τουρκία δεν είναι σε θέση να επιβάλλειόρους και προϋποθέσεις στο ΔΝΤ. Όχιμόνο η Τουρκία ενδέχεται να κληθεί νααποδεχθεί άμεσα «επώδυνους» όρουςτου ΔΝΤ, αλλά ταυτόχρονα οι εξελίξειςστο διπλωματικό πεδίο περισφίγγουν μεασφυκτικό τρόπο τον κλοιό γύρω απότην Τουρκία του κ. Ερντογάν. Όλα δεί-χνουν ότι στην Τουρκία, την ήττα τηςπαράταξης του κ. Ερντογάν στις εκλογέςτης Πόλης, ακολουθούν σαρωτικές εξε-λίξεις τόσο στο πεδίο της διπλωματίαςόσο και της οικονομίας.

Κλίμα οικονομικού πανικού στην ΤουρκίαΑναμένονται σαρωτικές αλλαγές μετά την ήττα του Ερντογάν στην Πόλη – Μονόδρομος η προσφυγή στο ΔΝΤ, τονίζουν διεθνείς αναλυτές

<<<<<<

Σύμφωνα με διεθνείς αναλυ-τές, το διεθνές κεφάλαιο έχειπροφανώς χάσει την εμπι-στοσύνη του προς στονΤούρκο Πρόεδρο και στηρίζειπλέον τις ελπίδες του στηνενδυνάμωση της αντιπολί-τευσης.

Μόνο με θαύμα θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί η κρίση και να ανακοπεί η καθοδική πορεία της τουρκικής οικονομίας.

Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Σ Ε Ι Σ Τετάρτη 26 Ιουνίου 20198 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η

Α Π Ο Ψ Η / Του FRANK APPEL*

Της ΜΑΡΙΑΣ ΗΡΑΚΛΕΟΥΣ

Η ανάγκη για τον ψηφιακό μετασχηματισμότης Κύπρου και οι χαμηλές επιδόσεις πουκαταγράφουν οι Κύπριοι στις ψηφιακές δε-ξιότητες, καταστούν μονόδρομο τις επεν-δύσεις των εταιρειών τηλεπικοινωνιών σε5G και δίκτυα οπτικών ινών. Το στίγμα δό-θηκε κατά την παρουσίαση της νέας ταυ-τότητας της MTN, η οποία μετονομάστηκεσε epic και μαζί με το νέο όνομα ανακοίνωσεκαι τα πλάνα της για το δίκτυο οπτικώνινών, χωρίς να αποκλείει ενδεχόμενο συ-νεργασίας με άλλες εταιρείες στο συγκε-κριμένο. Πρόκειται στην ουσία για φιλοσοφίατης νυν ιδιοκτήτριας εταιρείας MonacoTelecom, και αποτελεί σημείο διαφοράς σεσύγκριση με το πλάνο της προηγούμενηςιδιοκτησίας της εταιρείας, η οποία δεν είχεπλάνα προς αυτή την κατεύθυνση. Σύμφωναμε πηγές της αγοράς, σε πρώτο στάδιο υ-πάρχει πρόθεση της εταιρείας να προχω-ρήσει με τις οπτικές ίνες σε πιλοτικό επίπεδο.

Το ζήτημα όμως που έχει προκύψει απότην αρχή του χρόνου είναι ότι ναι μεν υ-πάρχουν πλάνα για το δίκτυο, ωστόσο α-ναζητούν τρόπους εγκατάστασής τους.Ήδη έχουν αποταθεί στην Cyta ώστε νααξιοποιήσουν το δίκτυό της, πρόταση η ο-ποία ωστόσο δεν έχει ευδοκιμήσει και είχεως εξέλιξη η epic να προχωρεί σε προσφυγήστο Γραφείο του επιτρόπου για το θέμα, ε-πικαλούμενη κωλυσιεργία της εταιρείαςγια να τους δώσει πρόσβαση στις υποδομές.Προσκόμματα φαίνεται να υπάρχουν καιστην εναλλακτική τους να τοποθετήσουνοπτικές ίνες στους πασσάλους της ΑρχήςΗλεκτρισμού, με τις συζητήσεις στην ΑΗΚνα συνεχίζονται αν και υπάρχουν ζητήματαστην διαδικασία.

Από το 2010Το θέμα της συνεργασίας για το δίκτυο

οπτικών ινών είναι συζήτηση που έχει τις

ρίζες της στο 2010, όταν σχετική μελέτηκαλούσε τους παρόχους να προχωρήσουναπό κοινού στην υλοποίηση του δικτύου,λόγω του ότι η αγορά είναι μικρή και ηΚύπρος δεν σηκώνει πάνω από ένα δίκτυοοπτικών ινών. Είχαν εκφραστεί τότε α-ντιρρήσεις από μερίδα των παρόχων, ω-στόσο ήταν πρόταση η οποία δεν εγκα-ταλείφθηκε από όλους. Το δίκτυο οπτικώνινών πρέπει να καλύψει περίπου 380 χι-λιάδες υποστατικά. Σημειώνεται δε ότι οιεπενδύσεις για το δίκτυο των οπτικώνινών δεν αφορά μόνο CYTA και epic αλλάείναι στα πλάνα και των άλλων παρόχων.

Δημόσια πρόταση του ΤΗΕΈνα από τα μεγαλύτερα θέματα του

ψηφιακού μετασχηματισμού στην Κύπροείναι η τιμή στην οποία προσφέρονταιοι ψηλές ταχύτητες, και σε δεύτερο ε-

πίπεδο, το ότι οι αλλαγές δεν γίνονταιμε γρήγορους ρυθμούς, επισημαίνει σχε-τικά ο Διευθυντής του Τμήματος Ηλε-κτρονικών Επικοινωνιών Γιώργος Κω-μοδρόμου. Η προσπάθεια λοιπόν είναιοι νέες ταχύτητες να έρθουν το συντο-μότερο, και σε ανταγωνιστικές τιμές γιατο κοινό. Στο μερίδιο που αναλογεί στοΤμήμα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών,πρώτιστο ζήτημα είναι να βοηθήσει τηναγορά να γυρίσει σελίδα, και τα μέσαπου εξετάζει για να το πετύχει, είναιμέσω κονδυλίων από την ΕΕ. Κονδύλιατα οποία αναμένεται να διεκδικήσει αφούυποβάλει σχετική πρόταση ενώπιον τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής, κάτι που υπο-λογίζεται να γίνει μέχρι τέλος του 2019.

Το ποσό, αν εγκριθεί, θα αφορά τηνπερίοδο 2021-2027. Για να ολοκληρωθείωστόσο η πρόταση και να εξασφαλιστείη χρηματοδότηση, θα πρέπει να προη-γηθεί η χαρτογράφηση της κατάστασηςτων δικτύων σε όλη την Κύπρο, αναφέρεισχετικά ο κ. Κωμοδρόμου. Αυτό σημαίνειότι οι εταιρείες οι οποίες θα προχωρήσουνμε δίκτυο οπτικών ινών, θα πρέπει ναπροσδιορίσουν τις περιοχές τις οποίεςπροτίθενται να καλύψουν μέσα στα ε-πόμενα τρία χρόνια. Οι περιοχές οι οποίεςδεν περιλαμβάνονται στα πλάνα των ε-ταιρειών, θα καλυφθούν μέσω της χρη-ματοδότησης που θα εξασφαλιστεί απότην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό είναι κίνησηη οποία ίσως επισπεύσει τα πλάνα τωνπαρόχων, επισημαίνει ο κ. Κωμοδρόμου.

Η περίπτωση της CYTAΠερίπου 200 χιλιάδες υποστατικά α-

ναμένεται να καλύψει η επένδυση τηςCYTA για το δίκτυο οπτικών ινών, η οποίαήδη έχει ξεκινήσει να εφαρμόζει τουςσχεδιασμούς της. Βάσει του πλάνου τηςεταιρείας σε επίπεδο 4ετίας θα καλυφθούν120 χιλιάδες υποστατικά στις αστικές

περιοχές ενώ τα υπόλοιπα 80 χιλιάδεςσε περίοδο έξι χρόνων. Μιλώντας στην«Κ» ο Γενικός Διευθυντής της CYTA Αν-δρέας Νεοκλέους ανέφερε ότι μέχρι στιγ-μής το δίκτυο της οπτικής ίνας είναι δια-θέσιμο σε 20 χιλιάδες νοικοκυριά σε όλατα αστικά κέντρα. Σχολιάζοντας αναφορέςγια αργούς ρυθμούς στην υλοποίηση τουσχεδίου της, αναφέρει ότι η υλοποίησηενός καινούργιου δικτύου δεν είναι απλήυπόθεση, και επί του παρόντος οι ρυθμοί

συνεχίζονται βάσει του συμφωνημένουσχεδίου. Παράλληλα ο οργανισμός προ-χωρά σε αναβαθμίσεις και στο δίκτυοτου χαλκού. Όσον αφορά στο θέμα τουκόστους των υπηρεσιών διαδικτύου υ-ψηλών ταχυτήτων, επισημαίνει ότι ο στό-χος είναι να αυξάνεται μεν η ταχύτητα,χωρίς να αυξάνεται και η τιμή.

Αχαρτογράφητα νεράΣχολιάζοντας τα περί συνεργασιών

και νέων δικτύων οπτικών ινών, ο γενικόςδιευθυντής της Cyta ανέφερε ότι η Αρχήείναι σε συνεχή επικοινωνία με όλουςτους παρόχους για να χρησιμοποιήσουντο δίκτυό μας βάσει του επιχειρησιακούσχεδίου μας, σε χονδρικές τιμές. Το γε-γονός όμως ότι έχει ζητηθεί η μεσολάβησητου Επιτρόπου ρύθμισης ηλεκτρονικώνεπικοινωνιών οδηγεί στο συμπέρασμαότι υπάρχουν σημεία σε αχαρτογράφητανερά.

Σε πεδίο μάχης για τις οπτικές ίνες οι τηλεπικοινωνίεςΚαθοριστική χρονιά το 2020 για τα πλάνα των παρόχων και την διαμόρφωση του παιχνιδιού στην αγορά

Σεπτέμβριο ξεκινά δημόσια διαβούλευση και ο πλειστηριασμός για τις άδειες συχνοτήτων 5G στους παρόχους με στόχο η διαδικασία να ο-λοκληρωθεί μέχρι τον Μάρτιο του 2020. Μείζον ζήτημα αποτελεί ο αριθμός των αδειών που θα δοθούν.

Βρισκόμαστε σε μια εποχή που οι Ευρω-παίοι αρχίζουμε να αναρωτιόμαστε, ατο-μικά και συλλογικά, ποιο είναι το μέλλονπου οραματιζόμαστε για την Ευρώπη. Τοέργο δεν είναι εύκολο. Ο ενθουσιασμόςτων πρώτων χρόνων έχει αρχίσει να πε-ριορίζεται. Εχει αντικατασταθεί από νευ-ρικότητα σχετικά με το τι επιφυλάσσειτο μέλλον. Ολοι νιώθουν πως είμαστε σεμεταβατική εποχή. Πράγμα που ισχύεισε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό, ευρω-παϊκό και παγκόσμιο επίπεδο.

Το ερώτημα στο οποίο πρέπει να απα-ντήσουμε τώρα είναι κατά πόσον και, ανναι, πώς η Ε.Ε. και οι στενότερες σχέσειςπου έχουμε αναπτύξει εντός της Ευρώπηςεμπλουτίζουν την προσωπική μας ζωή,ενισχύουν την ευμάρειά μας και μας δυ-ναμώνουν ως κοινότητα σε αυτή τη με-ταβατική εποχή παγκοσμίως. Από πρα-κτικής άποψης η Ε.Ε. έχει πολλά να προ-σφέρει στους πολίτες των κρατών-μελώντης. Δυστυχώς, θεμελιώδη πλεονεκτήματα,όπως η κοινή αγορά και το ευρώ, τα οποίακάνουν ασφαλώς ευκολότερη τη ζωή πολ-λών Ευρωπαίων, είτε θεωρούνται δεδομέναείτε πολύ αφηρημένα. Από αυτή την ά-ποψη η δημόσια συζήτηση για το Brexitπροσφέρει ένα όφελος: δείχνει σε κάθεΕυρωπαίο πολίτη με πολύ σαφή τρόποπώς ωφελούμαστε όλοι από την ελεύθερηκυκλοφορία αγαθών, ανθρώπων και ιδεών.Μας υπενθυμίζει ότι η κοινή αγορά απο-τελεί τον κινητήριο μοχλό που διασφαλίζειότι τα σούπερ μάρκετ μας είναι καλά ε-φοδιασμένα και τα φάρμακα αμέσως δια-θέσιμα, ότι διαθέτουμε αγαθά από το ε-

ξωτερικό σε μεγαλύτερη ποικιλία και πιοπροσιτά οικονομικά και ότι είναι εύκολονα κάνουμε διακοπές σε ξένες χώρες. Κο-ντολογίς, για τους καταναλωτές και τουςπολίτες οι βασικοί μηχανισμοί της Ε.Ε.σημαίνουν ότι έχουν πολλές επιλογές καιλίγα γραφειοκρατικά εμπόδια. Και οι ε-πιχειρήσεις έχουν σημαντικό ρόλο ναδιαδραματίσουν. Καθώς είναι ωφελημένεςαπό την ευρωπαϊκή ενσωμάτωση και τηνπαγκοσμιοποίηση, έχουν άμεσο συμφέροννα διασφαλίσουν πως θα συνεχιστούν.Η δικαιοσύνη αποτελεί βασικό στοιχείοτης εξίσωσης. Και ένας τρόπος να επι-τευχθεί είναι μέσω των καλών μισθών.

Επιπροσθέτως, η Ευρώπη πρέπει να δια-σφαλίσει πως «μπορεί να πετύχει πράγ-ματα» και να επικεντρωθεί στα πιεστικάπροβλήματα που αντιμετωπίζουν καθη-μερινά οι πολίτες της: ζητήματα όπως οι-κονομικά προσιτή στέγαση, προσιτές δη-μόσιες μεταφορές, καλύτερες υποδομέςγια παιδιά, εργασιακή εκπαίδευση για τηνέα γενιά, διά βίου μάθηση και αξιοπρεπήςσυνταξιοδότηση.

Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε εί-ναι ότι τα περισσότερα από αυτά τα ζη-τήματα θεωρούνται τοπικά πολιτικά θέ-

ματα. Δεν γίνεται προς το παρόν να ανα-ζητήσει κανείς λύση σε αυτά στις Βρυ-ξέλλες, απλούστατα διότι εξακολουθούννα μην ανήκουν στη νομοθετική και κα-νονιστική αρμοδιότητα της Ε.Ε. Μακρο-πρόθεσμος στόχος μας θα πρέπει να είναιοι «Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης»,που θα διαθέτουν νομιμοποιημένη κυ-βέρνηση της Ε.Ε. και, για παράδειγμα,κεντρικό φόρο και σύστημα κοινωνικήςασφάλισης. Αυτό είναι το όραμά μου γιατην Ευρώπη σε 25 με 50 χρόνια.

Ομως, τι μπορούμε να κάνουμε σήμερα;

Οπως φαίνεται, το καλύτερο μέρος γιανα βρει κανείς νέες ιδέες είναι μια άλληευρωπαϊκή χώρα. Θα ήταν προς το συμ-φέρον μας αν αρχίζαμε να μαθαίνουμε οένας από τον άλλον. Η υιοθέτηση βέλτι-στων πρακτικών από το εξωτερικό απο-τελεί το εσωτερικό σύνορο της Ευρώπης.Οι Αυστριακοί, για παράδειγμα, ακολου-θούν εδώ και χρόνια μια έξυπνη στρατη-γική για να διασφαλίσουν ότι υπάρχει ε-παρκής προσφορά νέων και οικονομικάπροσιτών κατοικιών στην πρωτεύουσάτους. Οι Σουηδοί έχουν καταφέρει να ε-

φαρμόσουν σε εθνικό επίπεδο τον φόρογια τους αέριους ρύπους. Οι Εσθονοί έχουνπολλά να μας διδάξουν για την ευκολίαπου προσφέρει η ηλεκτρονική διακυβέρ-νηση. Αλλες χώρες ίσως ανακαλύψουνότι θα μπορούσαν να διδαχθούν από τογερμανικό σύστημα επαγγελματικής μα-θητείας. Και οι Ολλανδοί έχουν καταφέρεινα σχεδιάσουν ένα συνταξιοδοτικό σύ-στημα που είναι πιο δίκαιο και περισσό-τερο βιώσιμο από πολλά άλλα συνταξιο-δοτικά συστήματα.

Φυσικά, η υιοθέτηση οποιασδήποτεαπό αυτές τις λύσεις δεν μπορεί να γίνειαυτόματα. Αν και συχνά είναι προσαρ-μοσμένες σε συγκεκριμένες συνθήκεςσε μια δεδομένη χώρα, παρ’ όλα αυτάπροσφέρουν έξυπνες ιδέες για την επίλυσηδύσκολων προβλημάτων σε άλλες χώρες.Η Ε.Ε. θα έπρεπε να ενθαρρύνει την ύ-παρξη όσο το δυνατόν περισσότερων τέ-τοιων σχέσεων που μπορούν να οδηγή-σουν στην επίλυση προβλημάτων. Η εκ-μετάλλευση αυτής της μάλλον αναξιο-ποίητης δεξαμενής ιδεών και η ενεργο-ποίηση αυτού του είδους της κοινωνικήςευφυΐας από τα κράτη-μέλη θα κάνει τοευρωπαϊκό εγχείρημα να δείχνει και λι-γότερο αφηρημένο. Ακόμη καλύτερα, θαπροσδώσει πιο ενεργό ρόλο στην κοινωνίατων πολιτών. Καθώς πρακτικές ιδέες βρί-σκουν μεγαλύτερη απήχηση στα ΜΜΕ,οι δεξαμενές σκέψης και τα ερευνητικάινστιτούτα διαφόρων χωρών επικεντρώ-νονται όλο και περισσότερο στον εντο-πισμό ευκαιριών να μάθουν πράγματααπό άλλες χώρες. Η ολοκλήρωση αυτών

των ιδεών ενισχύει την άμεση συνεργασίαεπί συγκεκριμένων θεμάτων μεταξύ τωνκρατών-μελών. Η διασυνοριακή συνερ-γασία μπορεί επίσης να επεκταθεί και σεέργα σε τοπικό επίπεδο. Με αυτόν τοντρόπο το δίκτυο της κοινότητας γίνεταικοινότητα δικτύων.

Για να επιτύχει αυτή η προσπάθεια,πρέπει όλοι μας –πολίτες και πολιτικοί–να είμαστε έτοιμοι να κάνουμε ό,τι κά-νουμε όταν ταξιδεύουμε ως τουρίστες σεάλλα κράτη της Ευρώπης. Οταν βρισκό-μαστε στο εξωτερικό, εξετάζουμε συχνάμε περιέργεια τις άλλες χώρες και ενθου-σιαζόμαστε με συγκεκριμένες πτυχές τηςζωής σε αυτές. Σκεφτόμαστε πως θα υι-οθετήσουμε και στη δική μας καθημερι-νότητα κάποιες από αυτές. Δεν θα πρέπεινα επιδεικνύουμε αυτού του είδους τησβελτάδα μόνο όταν βρισκόμαστε σε δια-κοπές. Είναι τετριμμένο να πει κανείςπως η Ευρώπη είναι μεγαλύτερη από τοάθροισμα των μερών της. Ωστόσο, είναιεξόφθαλμο πως η Ευρώπη θα καταφέρεινα εκμεταλλευτεί τις πραγματικές δυνα-τότητές της μόνο όταν χώρες, περιφέρειες,πόλεις και άνθρωποι ανά την Ευρώπη αρ-χίσουν να αναζητούν ενεργά λύσεις πουέχουν αποδειχθεί επιτυχημένες σε άλλεςχώρες. Αυτή τη διάσταση έχει ανάγκη ηΕ.Ε. Είμαι πεπεισμένος ότι θα αποτελέσειτο πρώτο μεγάλο βήμα προς τη δημιουργίατων «Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώ-πης».

* Ο κ. Frank Appel είναι διευθύνων σύμβουλοςτης Deutsche Post DHL Group.

Η ανεκμετάλλευτη διάσταση της Ευρώπης

<<<<<<

Η υιοθέτηση βέλτιστων πρα-κτικών από το εξωτερικό αποτελεί το εσωτερικό σύνορο της Ευρώπης.

Από πρακτικής άποψης η Ε.Ε. έχει πολλά να προσφέρει στους πολίτες των κρατών-μελώντης. Δυστυχώς, θεμελιώδη πλεονεκτήματα, όπως η κοινή αγορά και το ευρώ, τα οποία κά-νουν ασφαλώς ευκολότερη τη ζωή πολλών Ευρωπαίων, είτε θεωρούνται δεδομένα είτεπολύ αφηρημένα.

<<<<<<

Μελετά το ενδεχόμενο να απευθυνθεί στην Ε.Ε. το ΤΗΕγια χρηματοδότηση του δι-κτύου οπτικών ινών σε απο-μακρυσμένες περιοχές. Μέ-χρι τέλος του χρόνου αναμέ-νεται να καταλήξουν στο κεί-μενο της πρότασης.

Συχνότητες 5G μέχρι τον Μάρτιο του 2020Πέραν του δικτύου οπτικών ινών, εκ-κρεμεί ένα άλλο μεγάλο κεφάλαιο σεθέματα τηλεπικοινωνιών που αφοράτο δίκτυο 5G. Όπως πληροφορείται η«Κ», τον Σεπτέμβρη ξεκινά δημόσιαδιαβούλευση και πλεστηριασμός ώστεμέχρι τον Μάρτιο του 2020 να δοθούνοι άδειες συχνοτήτων για το δίκτυο 5G.Στη βάση αυτών των χρονοδιαγραμ-μάτων αναμένεται ότι μέχρι τέλος του2020 οι πάροχοι θα μπορούν να προ-

σφέρουν υπηρεσίες ψηλών ταχυτήτωνστα κινητά τηλέφωνα των χρηστών.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον συγκεντρώνειο αριθμός των αδειών που θα παραχω-ρηθούν, κάτι που εναπόκειται στο Τμή-μα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών να α-ποφασίσει. Αυτό θα κρίνει πολλά γιατις επόμενες κινήσεις των παικτών τωντηλεπικοινωνιών.

Ήδη έχει εκφραστεί ο προβληματι-σμός για το κατά πόσο η κυπριακή α-

γορά μπορεί να χωρέσει τέσσερις πα-ρόχους, ενώ με τον αυξανόμενο αντα-γωνισμό δεν αποκλείεται να δούμε σύ-ντομα αλλαγές στο τηλεπικοινωνιακόπεδίο. Ήδη συνέργειες έχουν γίνει σεεπίπεδο τηλεοπτικών δικαιωμάτων πο-δοσφαιρικών αγώνων μεταξύ Cablenetκαι Primetel με την συμφωνία να τίθεταισε ισχύ τον Ιούλη του 2019 με την έ-ναρξη των ποδοσφαιρικών πρωταθλη-μάτων.

Δ Ι Ε Θ Ν Η Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 9Τετάρτη 26 Ιουνίου 2019

Kλίμα συναγερμού φαίνεται να έχειπροκαλέσει το σχέδιο της Facebookγια ένα παγκόσμιο ψηφιακό νόμισμαπου θα κυκλοφορήσει από το επόμενοκιόλας έτος. Το libra, όπως θα αποκα-λείται η νέα φιλοδοξία του Μαρκ Ζού-κερμπεργκ, παρουσιάζεται σε μια στιγ-μή που το χρηματοπιστωτικό σύστημαβάλλεται από την εισβολή των τεχνο-λογικών κολοσσών στο πεδίο των πλη-ρωμών και βλέπει στο επίμαχο ψηφιακόνόμισμα μια «κατά μέτωπον επίθεση»,όπως χαρακτηριστικά σχολιάζουν οιFinancial Times. Προκαλεί, έτσι, αντι-δράσεις σαφώς εντονότερες από όσεςείχαν έως τώρα εκφραστεί για την α-νάδυση των κρυπτογραφημένων νο-μισμάτων και την έλξη που είχαν α-σκήσει σε μερίδα επενδυτών ανά τονκόσμο. Και βέβαια η επιρροή που ασκείπαγκοσμίως το πλέον δημοφιλές μέσομαζικής δικτύωσης, με τα 2,4 δισεκα-τομμύρια χρηστών, εμπνέει ανησυχίαγια τις παρενέργειες μιας πρωτοφανούςανατροπής σε έναν από τους κεντρι-κούς πυλώνες της παγκόσμιας οικο-νομίας. Πολλώ δε μάλλον όταν υπάρ-χουν αμφιβολίες για την αξιοπιστίατου ίδιου του Facebook. Την ίδια στιγ-μή, όμως, το σχέδιο της Facebook ε-παναφέρει τα κρυπτογραφημένα νο-μίσματα στο προσκήνιο και δίνει ώ-θηση στο bitcoin. Το πιο δημοφιλέςαπό τα ψηφιακά νομίσματα υπερέβητις 11.000 δολάρια για πρώτη φοράμετά 15 μήνες και η συνολική άνοδόςτου από την αρχή του έτους φτάνειστο 170%.

Την ανησυχία της έσπευσε να εκ-φράσει η Τράπεζα Διεθνών Διακανο-νισμών (BIS), η θεωρούμενη κεντρικήτράπεζα των κεντρικών τραπεζών,προειδοποιώντας για τη ζημία που εν-δέχεται να υποστεί ο τραπεζικός το-μέας. Σε σχετική έκθεση που έδωσεστη δημοσιότητα την Κυριακή, η BISπροειδοποιεί πως οι τεχνολογικοί κο-λοσσοί Facebook, Amazon και Google«θα κατακτήσουν σύντομα δεσπόζουσαθέση» στην παγκόσμια αγορά επειδή

διαθέτουν εκτεταμένο δίκτυο χρηστών.Ο τραπεζικός τομέας έχει ήδη πληγείαπό την εισβολή των τεχνολογικώνκολοσσών στις δραστηριότητές του.Πρόσφατο ρεπορτάζ του Reuters α-ποκάλυπτε μάλιστα πως μεγάλες τρά-πεζες έχουν αναζητήσει εναλλακτικήγια την άντληση κερδών και εκμεταλ-λεύονται τα προσωπικά δεδομένα τωνπελατών τους πωλώντας τα σε εταιρείεςλιανικής. Σε ό,τι αφορά τη θετική πλευ-ρά του libra, η BIS αναγνωρίζει πωςτο εγχείρημα της Facebook μπορείπράγματι να εξυπηρετήσει πολλούςανθρώπους και να επεκτείνει τη συμ-μετοχή των κατοίκων του αναπτυσ-

σόμενου κόσμου στις χρηματοπιστω-τικές συναλλαγές. Δικαιώνει, έτσι,κατά κάποιον τρόπο, τον ισχυρισμότης Facebook ότι θα μπορεί να το χρη-σιμοποιεί το 1,7 δισεκατομμύριο άτομαανά τον κόσμο τα οποία δεν διαθέτουντραπεζικό λογαριασμό.

Εκφράζει, ωστόσο, η BIS εντονότατηανησυχία καθώς εκτιμά ότι το libra ε-γκυμονεί κινδύνους για τη χρηματο-πιστωτική σταθερότητα, τον ανταγω-νισμό αλλά και την προστασία τωνπροσωπικών δεδομένων. Καλεί γι’αυτό τις ρυθμιστικές αρχές όλων τωνχωρών να συντονίσουν τις προσπά-θειές τους για να διασφαλίσουν ότι«οι τεχνολογικοί κολοσσοί και οι τρά-πεζες θα ανταγωνιστούν επί ίσοις ό-ροις». Τονίζει μάλιστα πως οι ρυθμι-στικές αρχές πρέπει να αντιδράσουνέτσι ώστε να αντλήσει ο τομέας τωνχρηματοπιστωτικών υπηρεσιών τα ο-φέλη από την είσοδο των τεχνολογικώνκολοσσών, αλλά ταυτοχρόνως να πε-

ριοριστούν οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν.Από την πρώτη στιγμή, άλλωστε, ο ό-μιλος Citibank έσπευσε να προειδο-ποιήσει πως το libra θα μετατρέψειτο μέσο κοινωνικής δικτύωσης σε ε-ταιρεία που «θα κόβει περισσότεροχρήμα» ενώ υπογράμμισε ότι το σχέδιοπεριβάλλει αβεβαιότητα ιδιαιτέρωςμετά τα σκάνδαλα διαρροής προσω-πικών δεδομένων που έχουν πλήξειτη δημοτικότητα του Facebook.

Η ανησυχία δεν περιορίζεται μόνονστο χώρο των κεντρικών τραπεζών.Στην ίδια πρόβλεψη κατατείνει σχετικόσχόλιο του Τζέιμς Μάκιντος, αρθρο-γράφου της Wall Street Journal, σύμ-φωνα με τον οποίο το επίμαχο ψηφιακόνόμισμα θα αποτελέσει «άδεια στηFacebook για να τυπώνει χρήμα». Α-ναφερόμενος στις εταιρείες Visa, Paypal,Mastercard, Uber και eBay, που θα είναισυνεργάτες της Facebook και θα στη-ρίζουν η καθεμία το libra με κεφάλαιαύψους 10 εκατ. δολ., ο αρθρογράφοςτης αμερικανικής εφημερίδας προεξο-φλεί πως θα αντλήσουν από αυτό μεγάλακέρδη της τάξης τουλάχιστον του 40%.Προειδοποιεί, όμως, παράλληλα πωςοι κάτοχοι του ψηφιακού νομίσματοςμπορεί να χάσουν τα χρήματά τους κα-θώς δεν υπάρχει καμία εγγύηση για τακεφάλαια του libra. Ανησυχία εξέφρασε,άλλωστε, και ο Γερμανός ευρωβουλευτήςΜάρκους Φέρμπερ, προειδοποιώνταςπως με το ψηφιακό της νόμισμα η Face-book μπορεί να εξελιχθεί σε «σκιώδητράπεζα» και κάλεσε τις ρυθμιστικέςαρχές σε επαγρύπνηση.

Μιλώντας, άλλωστε, στους FinancialTimes, ο Ντέιβιντ Γέρμακ, καθηγητήςΟικονομίας στο Πανεπιστήμιο Στερντης Νέας Υόρκης, μίλησε για επίθεσητων πέντε μεγάλων τεχνολογικών ε-ταιρειών στη βιομηχανία πληρωμών.Οπως, άλλωστε, τονίζει η βρετανικήεφημερίδα, υπάρχουν σοβαρές επιφυ-λάξεις ως προς το αν η Facebook θαπεριφρουρήσει τα οικονομικά δεδομένατων χρηστών του libra και δεν θα ταμοιραστεί με άλλες υπηρεσίες της.

Διάσταση απόψεων γιατις ηγετικές θέσεις της Ε.Ε.

Μεγάλη είναι η πιθανότητα να αποβεί άκαρπηη αυριανή Σύνοδος Κορυφής στις Βρυξέλλεςγια την πλήρωση των ηγετικών θέσεων τηςΕυρωπαϊκής Ενωσης, διότι, όπως επιβεβαι-ώνουν πηγές του Reuters και του Bloomberg,Γαλλία και Γερμανία διαφωνούν για το ποιοιθα αναλάβουν την προεδρία της ΕΚΤ και τηςΚομισιόν. Η Αγκελα Μέρκελ και ο ΕμανουέλΜακρόν προσπαθούν να δημιουργήσουν ι-σορροπημένη εικόνα στις θέσεις ισχύος τηςΕ.Ε., εξασφαλίζοντας για τους υποψηφίουςτους τουλάχιστον μία θέση επιρροής. «Είναιδύσκολο να προχωρήσει οτιδήποτε στην Ευ-ρώπη εάν οι Γάλλοι και οι Γερμανοί δεν συμ-φωνήσουν», δήλωσε Ευρωπαίος αξιωματούχοςστο Reuters. Το γεγονός ότι το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο πρέπει να εγκρίνει τον υποψήφιοπρόεδρο της Κομισιόν περιπλέκει ακόμη πε-ρισσότερο την κατάσταση. «Δεν νιώθει κανείςακόμη ότι βρισκόμαστε σε επείγουσα κατά-σταση. Χρειαζόμαστε γαλλογερμανική κοινήγραμμή, χρειαζόμαστε πλειοψηφία στο Ευ-ρωκοινοβούλιο. Τίποτα από αυτά δεν υφίσταταιακόμη, είναι πολύ νωρίς ώστε να δείξει κανείςτις αληθινές του προθέσεις», δήλωσε Ευρω-παίος διπλωμάτης στο Reuters.

Η Γερμανία θα προσπαθήσει να κερδίσειείτε την προεδρία της Κομισιόν, ύστερα απόπενήντα χρόνια, είτε της ΕΚΤ, που δεν έχειεξασφαλίσει ποτέ. Οσο ο Μάνφρεντ Βέμπερ,εκλεκτός της Μέρκελ, φαίνεται να χάνει τηναπήχησή του ως υποψηφίου προέδρου τηςΚομισιόν, η Γερμανία προετοιμάζεται ναδώσει έμφαση στον Γενς Βάιντμαν, πρόεδροτης γερμανικής κεντρικής τράπεζας, για τηνανάληψη της προεδρίας της ΕΚΤ, σύμφωναμε ανώνυμες πηγές του Bloomberg. Ωστόσο,ούτε ο Βάιντμαν είναι ιδιαίτερα αγαπητόςστους Ευρωπαίους, διότι στο παρελθόν είχεδιαφωνήσει με καίριες οικονομικές στρατη-γικές του απερχόμενου Μάριο Ντράγκι.

«Ο Μακρόν οφείλει να δημιουργήσει μιακατάσταση στην οποία η Μέρκελ θα πρέπεινα εγκαταλείψει τον Βέμπερ ως εκλεκτό τηςυποψήφιο», δήλωσε Ευρωπαίος διπλωμάτηςστο Reuters. «Αλλά κάνει το αντίθετο και τηνπεριορίζει σε μια γωνία», συμπλήρωσε.

Η Γαλλία, από την άλλη πλευρά, δεν έχειδείξει σαφή προτίμηση σχετικά με το ποιουςυποψηφίους θα προτείνει για τις θέσεις ισχύος,όπως υποστήριξαν στο Reuters διπλωμάτεςκαι υψηλά στελέχη της Ε.Ε.

Συναγερμός για το libraστο χρηματοπιστωτικό σύστημαΤο ψηφιακό νόμισμα της Facebook θα πλήξει τις τράπεζες, προειδοποιεί η BIS

<<<<<<

Διεθνείς κανόνες γιατα κρυπτονομίσματαζητεί η ΤράπεζαΔιεθνών Διακανονισμών.

Το σχέδιο της Facebook επαναφέρει τα κρυπτογραφημένα νομίσματα στο προσκή-νιο και δίνει ώθηση στο bitcoin. Το πιο δημοφιλές από τα ψηφιακά νομίσματα υπερέ-βη τις 11.000 δολάρια για πρώτη φορά μετά 15 μήνες και η συνολική άνοδός του απότην αρχή του έτους φτάνει στο 170%.

Η Θεολογική Σχολή Εκκλησίας Κύπρου δέχεται αιτήσεις για τα δύο Προγράμματα Σπουδώνπου προσφέρει μέχρι 15 Ιουλίου 2019. Και τα δύο Π.Σ. είναι αξιολογημένα και πιστοποιημένααπό τον Φορέα Διασφάλισης και Πιστοποίησης Ποιότητας της Ανώτερης Εκπαίδευσης (ΔΙ-ΠΑΕ).

Προπτυχιακό Πρόγραμμα «Θεολογία» (4 έτη/240 ECTS, Πτυχίο)

Το Πρόγραμμα προσφέρεται από το 2015 και είναι τετραετές (8 εξάμηνα). Δίδακτρα3.000€ ετησίως.

Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα«Εφαρμογές Ψυχολογίας και Συμβουλευτικής

στην Κοινότητα» (2 έτη/120 ΕCTS, Μάστερ)

Το Πρόγραμμα προσφέρεται από τον Σεπτέμβριο 2019 για πρώτη φορά και είναι διετές(4 εξάμηνα). Δίδακτρα 3.600€ ετησίως.

Προσφέρονται υποτροφίες αριστείας και διακρίσεων, καθώς και οικονομική βοήθειασε πολυμελείς ή/και εμπερίστατες οικογένειες.

Περισσότερες πληροφορίες στο τηλ. 22443066, στην ηλεκτρονική διεύθυνση info@theo.ac.cy.και στην ιστοσελίδα της Θ.Σ.Ε.Κ. https://www.theo.ac.cy

ΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΚΑΙ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΑΝΤΡΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ | ΤΕΥΧΟΣ 155|ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ’19

«PICS OR IT DIDN’T HAPPEN»

SUMMER STYLE

SURF WITH HIM

ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΝΙΟΥ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Δ Ι Ε Θ Ν Η Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 11Τετάρτη 26 Ιουνίου 2019

Πριν από 20 χρόνια ο Γουάν Γκανγκείχε πείσει την κινεζική ηγεσία ναεπενδύσει στα ηλεκτρικά αυτοκί-νητα, ώστε όχι απλώς να ενισχύσειτην οικονομική ανάπτυξη και ναμειώσει την περιβαλλοντική μό-λυνση, αλλά και να περιορίσει τηνεξάρτηση της Κίνας από τα ορυκτάκαύσιμα. Τώρα, ο επονομαζόμενοςπατέρας των ηλεκτρικών αυτοκι-νήτων λέει ότι η Κίνα είναι έτοιμηνα προχωρήσει στην επόμενη ε-πανάσταση στον χώρο της αυτο-κίνησης, δηλαδή στα αυτοκίνηταπου κινούνται με κυψέλες υδρο-γόνου.

Στα 20 χρόνια που μεσολάβη-σαν, η Κίνα έγινε η ηγετική δύναμηπαγκοσμίως στα ηλεκτρικά αυτο-κίνητα, καθώς ένα στα δύο πουπωλούνται σήμερα κυκλοφορείστους κινεζικούς δρόμους. Τώρα,ο Γουάν Γκανγκ, πρώην στέλεχοςτης Audi και νυν υψηλόβαθμο στέ-λεχος της κινεζικής κυβέρνησης,λέει σε μία από τις σπάνιες συνε-ντεύξεις που έχει παραχωρήσειότι η μεγαλύτερη αγορά αυτοκι-νήτων στον κόσμο είναι έτοιμηνα κάνει το επόμενο βήμα και ναυιοθετήσει τα αυτοκίνητα που κι-νούνται με υδρογόνο. «Θα πρέπει

να ιδρύσουμε μια κοινότητα υδρο-γόνου», λέει ο Γουάν σε συνέντευξηπου έδωσε στο Bloomberg.

Ο Γουάν σήμερα είναι 66 ετώνκαι κατέχει τη θέση του αντιπρο-έδρου του κινεζικού εθνικού συμ-βουλευτικού σώματος για τη χά-ραξη πολιτικής, θέση ανώτερηαπό αυτήν του υπουργού, η οποίατου δίνει τη δυνατότητα να επη-ρεάσει τη μελλοντική κινεζική πο-λιτική. «Πρέπει να προχωρήσουμεπερισσότερο προς τις κυψέλες υ-δρογόνου», λέει ο Γουάν. Πράγμαπου σημαίνει πως η κυβέρνησηθα πρέπει να διαθέσει πόρους για

την ανάπτυξη αυτοκινήτων πουκινούνται με υδρογόνο, προσθέτει.Η στρατηγική που είχε εφαρμόσειη Κίνα για να προωθήσει τα ηλε-κτρικά αυτοκίνητα ήταν να επι-δοτεί γενναία τόσο τις αυτοκινη-τοβιομηχανίες που τα κατασκευ-άζουν όσο και την αγορά των αυ-τοκινήτων από τους καταναλωτές.

Το 2020, η κυβέρνηση σχεδιάζεινα αρχίσει να περιορίζει σταδιακάτις επιδοτήσεις για τα ηλεκτρικάαυτοκίνητα, εξηγεί ο Γουάν, ω-στόσο οι επιδοτήσεις για τα αυ-τοκίνητα που κινούνται με κυψέλεςυδρογόνου είναι πιθανό να συνε-

χιστούν, προσθέτει. Η βασική δια-φορά μεταξύ των ηλεκτρικών αυ-τοκινήτων και αυτών που κινού-νται με κυψέλες υδρογόνου είναιπως τα πρώτα αποθηκεύουν ενέρ-γεια που παράγεται αλλού, στιςμπαταρίες ιόντων λιθίου του αυ-τοκινήτου, και τη χρησιμοποιούνγια την κίνηση του οχήματος.

Στα αυτοκίνητα με κυψέλες υ-δρογόνου, το καύσιμο που είναιαποθηκευμένο στο ίδιο το αυτο-κίνητο, δηλαδή το υδρογόνο, με-τατρέπεται σε ηλεκτρική ενέργειαμέσω χημικής αντίδρασης, ενώ τομόνο πράγμα που εκλύεται είναι

νερό. Ο ανώτερος λόγος ενέργειαςπρος βάρος του υδρογόνου σε σύ-γκριση με μια μπαταρία ιόντωνλιθίου σημαίνει πως είναι περισ-σότερο κατάλληλο για μεγαλύτεραταξίδια.

Παράλληλα, τα αυτοκίνητα μευδρογόνο ανεφοδιάζονται ταχύ-τερα απ’ ό,τι φορτίζουν τις μπα-ταρίες τους τα ηλεκτρικά αυτοκί-νητα. Παρά τα εγγενή αυτά πλεο-νεκτήματα και την υποστήριξητης Toyota, μέχρι σήμερα η τε-χνολογία κυψελών υδρογόνου δενέχει καταφέρει να κερδίσει τουςκαταναλωτές, καθώς τα αυτοκίνητα

αυτά είναι ακριβότερα. Ομως η Κί-να διαθέτει την οικονομική ισχύνα το αλλάξει αυτό, αν καταστήσειεθνική προτεραιότητα τα οχήματαπου κινούνται με υδρογόνο. Γιατον Γουάν η στροφή προς το υ-δρογόνο αποτελεί τη λογική συ-νέχεια για την ολοκλήρωση τουοράματός του: στις πόλεις να κυ-κλοφορούν ηλεκτρικά αυτοκίνητα,ενώ λεωφορεία και φορτηγά πουθα λειτουργούν με υδρογόνο θακινούνται στους αυτοκινητόδρο-μους της χώρας, καθώς θα μπορούννα καλύπτουν πολύ μεγαλύτερεςαποστάσεις.

Στο παρά πέντεαπέφυγε το λουκέτοο όμιλος ArcadiaΗ χρεοκοπία για τον όμιλο Arcadiaτου αμφιλεγόμενου Βρετανού ε-πιχειρηματία Φίλιπ Γκριν αποφεύ-χθηκε σχεδόν την τελευταία στιγ-μή, διότι οι πιστώτριες τράπεζεςενέκριναν το σχέδιο αναδιοργά-νωσης των επιχειρηματικών δρα-στηριοτήτων του. Ο Arcadia δια-τηρεί σειρά εμπορικών σημάτωνστον χώρο της ένδυσης και τωναξεσουάρ, τα οποία είναι τα Top-shop, Topman, Wallis, Evans, Bur-ton, Miss Selfridge, DorothyPerkins και Outfit. Στον ίδιο επι-χειρηματία ανήκε και η αλυσίδακαταστημάτων BHS, που δεν υ-πάρχει πλέον και η οποία στο πρό-σφατο παρελθόν είχε παρουσίακαι στην Ελλάδα – πάντως, σήμεραδιατίθενται ρούχα με τη φίρμαTopshop και Τοpman στην ελλη-νική αγορά. Τι σημαίνει ακριβώςαναδιοργάνωση; Η εταιρεία θα ε-ξακολουθεί να λειτουργεί υπό τηδιοίκηση του Φίλιπ Γκριν, ο οποίοςείχε κατηγορηθεί για σεξουαλικήπαρενόχληση και ρατσιστικές συ-μπεριφορές εις βάρος υπαλλήλωντου, κακές εργασιακές συνθήκεςεντός Βρετανίας και εκτός σε ε-γκαταστάσεις προμηθευτών του,αλλά και φοροαποφυγή.

Επιπλέον, προβλέπεται πως θακλείσουν καταστήματα, ενώ θαμειωθεί και το ενοίκιο το οποίοκαταβάλλει στους ιδιοκτήτες τωνακινήτων όπου στεγάζονται τακαταστήματα με τα εμπορικά τουσήματα. Συν τοις άλλοις, θα γίνουναλλαγές στο συνταξιοδοτικό ταμείοτων εργαζομένων της Arcadia.«Eίμαστε εξαιρετικά ευγνώμονεςστους πιστωτές μας, που στηρίζουντο σχέδιό μας για εξυγίανση τουομίλου», επισημαίνει ο διευθύνωνσύμβουλος της Arcadia Ιαν Γκρά-μπινερ. «Το μέλλον της Arcadia,των χιλιάδων συνεργατών μας και

της εκτεταμένης προμηθευτικήςμας αλυσίδας φαίνεται πως είναιπλέον περισσότερο εξασφαλισμέ-νο». Ο όμιλος, ειδικότερα, διατηρείστην κατοχή του συνολικά 500καταστήματα, εκ των οποίων 23θα διακόψουν τη λειτουργία τουςκαι σε 194 θα μειωθεί η μίσθωσηέως και κατά 70%. Σε αυτόν απα-σχολούνται απευθείας 18.000 ά-τομα, αλλά πολύ περισσότερα είναιόσα εργάζονται στους προμηθευτέςτου.

ΜετατροπέςΠριν από μία εβδομάδα, η συ-

νάντηση όσων έχoυν συμφέρονταστην Arcadia ανεστάλη, επειδήορισμένοι ιδιοκτήτες αρνήθηκαννα στηρίξουν τις προτάσεις τουκ. Γκριν. Την προηγούμενη Πα-ρασκευή, επανήλθε εκείνος με κα-λύτερες προσφορές προς τους ι-διοκτήτες ακινήτων, τις οποίεςκάλυψε οικονομικά η ουσιαστικήιδιοκτήτρια του Arcadia Τίνα Γκρινκαι σύζυγος του Φίλιπ Γκριν με έ-δρα το Μονακό. Επιπλέον, η ίδιαχρηματοδότησε τη συμφωνία πουσυνήφθη με την αρμόδια Ρυθμι-στική Αρχή Συντάξεων της Βρε-τανίας για να κλείσει «τρύπα» στοσυνταξιοδοτικό ταμείο των εργα-ζομένων της Arcadia.

O όμιλος βρίσκεται στην ίδιαδυσχερή θέση με πολλούς άλλουςστη λιανική ένδυση στη Βρετανία,οι οποίοι τα τελευταία δυο χρόνιαείτε τέθηκαν ολοσχερώς εκτός α-γοράς είτε έκλεισαν κάποια κατα-στήματά τους. Οι βασικοί λόγοι,τέλος, είναι η υποτονική ζήτησηαπό τους καταναλωτές, η αύξησητου εργατικού κόστους και τηςφορολογίας εμπορικών ακινήτων,καθώς και ο εντεινόμενος αντα-γωνισμός από τις ψηφιακές πλατ-φόρμες για ψώνια.

Tης ΡΟΥΜΠΊΝΑΣ ΣΠΑΘΉ

Σχεδόν σε όλη την ιστορία της θεμέλιοτης οικονομίας της υπήρξε η εξάρτησήτης από κάποια άλλη, γι’ αυτό δεν είναιπρώτη φορά που συμπαρασύρεται απότους κραδασμούς της κρίσης άλλης χώ-ρας. Στα χρόνια της αποικιοκρατίας ε-ξαρτήθηκε από την Ισπανία, βρέθηκεστη σφαίρα επιρροής των ΗΠΑ την εποχήτης Πρώτης Δημοκρατίας ενώ γνώρισεμεγάλη ανάπτυξη όταν προσδέθηκε στοάρμα της Σοβιετικής Ενωσης. Τελευταίοςαρωγός της υπήρξε από τις αρχές τηςνέας χιλιετίας η Βενεζουέλα που τη συ-νέδραμε σταθερά μέχρις ότου άρχισενα καταβυθίζεται η ίδια σε μία άνευπροηγουμένου κρίση. Ο λόγος βέβαιαγια την Κούβα που δέχεται πλήγμα από

την κάθοδο της Βενεζουέλας στον Αδη,καθώς είχε εθιστεί στο φτηνό, σχεδόνδωρεάν, πετρέλαιο της γειτονικής χώραςκαι παράλληλα χάνει τις συναλλαγές μετον σημαντικότερο εμπορικό της εταίρο.Αυτή τη φορά οι κραδασμοί στην οικο-νομία της Κούβας δεν είναι τεκτονικοίόπως εκείνοι τη δεκαετία του 1990, ότανη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης οδή-γησε το κουβανικό ΑΕΠ σε μείωση κατά35%. Συνδυάζονται, όμως, με το εμπάρ-γκο που επανήλθε δριμύτερο, καθώς οΝτόναλντ Τραμπ έχει ανακαλέσει τηνπροσέγγιση που είχε εγκαινιάσει η κυ-βέρνηση Μπαράκ Ομπάμα. Ετσι οι Κου-βανοί αναγκάζονται για μία ακόμη φοράνα στέκονται επί ώρες στην ουρά γιανα αγοράσουν βασικά είδη διατροφήςόπως το λάδι, το γάλα και το κοτόπουλο,αλλά ακόμη και για να κάνουν χρήση

των μέσων μαζικής μεταφοράς. Τα δρο-μολόγια έχουν αραιώσει και καθυστερούνσε μεγάλο βαθμό εξαιτίας της έλλειψηςκαυσίμων.

Από το 2000 και μετά η Αβάνα εισή-γαγε πετρέλαιο από τη Βενεζουέλα πλη-ρώνοντάς την κυρίως σε είδος. Εστελνεστη γειτονική χώρα γιατρούς, εξειδικευ-μένο επιστημονικό προσωπικό και προϊ-όντα της. Σύμφωνα με την ιστοσελίδαCubaposible, στο διάστημα 2000-2018περίπου 219.000 Κουβανοί επιστήμονεςή εξειδικευμένοι επαγγελματίες μετέ-βησαν στη Βενεζουέλα όπου παρείχαντις υπηρεσίες τους. Παράλληλα, 300.000Βενεζουελανοί μετέβησαν στην Κούβαστο διάστημα 2000-2006 για ιατρική πα-ρακολούθηση και νοσοκομειακή περί-θαλψη. Σταδιακά, οι δύο χώρες συμφώ-νησαν σε έναν κοινό υπολογισμό της α-

ξίας αφενός του πετρελαίου που εξήγαγεη Βενεζουέλα στην Κούβα και αφετέρουτων ιατρικών ή άλλων υπηρεσιών πουπαρείχε η Κούβα στη Βενεζουέλα. Το ι-σοζύγιο ήταν προς όφελος της Κούβας.Σε διάστημα μόλις τριών μηνών, απότην 1η Οκτωβρίου μέχρι και την 31η Δε-κεμβρίου του 2011, η Κούβα είχε προ-σφέρει στη Βενεζουέλα υπηρεσίες τωνοποίων η αξία υπερέβαινε κατά 272 εκατ.δολάρια την αξία του πετρελαίου καιτων παραγώγων που είχε στείλει η Βε-νεζουέλα στην Κούβα. Το ποσό κατέβαλετο Καράκας στην Αβάνα.

Στροφή στη ΡωσίαΗ θεαματική πτώχευση της Βενεζου-

έλας, όμως, έχει οδηγήσει σε ραγδαίαμείωση της παραγωγής πετρελαίου. Α-ναπόφευκτα οι φορτώσεις πετρελαίου

στην Κούβα έχουν μειωθεί κατά περισ-σότερο από 50%. Η Αβάνα αναγκάζεται,έτσι, να στραφεί για την κάλυψη των ε-νεργειακών της αναγκών σε αγορές απότη Ρωσία και την Αλγερία τις οποίες πλη-ρώνει σε μετρητά, με αποτέλεσμα να α-ντιμετωπίζει πρόβλημα ρευστότητας.Ακόμη μεγαλύτερο σοκ αποτελεί η μεί-ωση του διμερούς εμπορίου κατά 74%μέσα στα τελευταία τέσσερα χρόνια.Συρρικνώθηκε, έτσι, αναλόγως και η συ-νεισφορά που είχε η οικονομία της Βε-νεζουέλας στην οικονομία της Κούβας.

Το 2012, όταν η Βενεζουέλα βρισκότανστον αστερισμό του Ούγκο Τσάβες, ησυνδρομή της στην κουβανική οικονομίααντιπροσώπευε το 43,7% του κουβανικούΑΕΠ. Το ποσοστό αυτό είχε ήδη συρρι-κνωθεί στο 19% το 2017, τελευταίο έτοςπου υπήρχαν ακριβή στοιχεία.

Aπώλεια εσόδων από το εμπάργκοΤραμπ στα κρουαζιερόπλοια

Ο γκουρού της ηλεκτροκίνησηςπροτείνει τώρα κυψέλες υδρογόνουΤα υδρογονοκίνητα αυτοκίνητα θα περιορίσουν τη μόλυνση του περιβάλλοντος

Παρά αυτά τα εγγενή πλεονεκτήματα και την υποστήριξη της Toyota, μέχρι σήμερα η τεχνολογία κυψελών υδρογόνου δεν έχει καταφέρει να κερδίσει τουςκαταναλωτές, καθώς τα αυτοκίνητα αυτά είναι ακριβότερα.

<<<<<<

Προ 20 ετών, ο ΓουάνΓκανγκ έπεισε την κινε-ζική κυβέρνηση ναεπενδύσει στα ηλεκτρι-κά αυτοκινητα.

<<<<<<

Η Κούβα εισήγαγεδωρεάν πετρέλαιο μεαντάλλαγμα παροχή ιατρι-κών υπηρεσιών και αποστο-λή εξειδικευμένων επιστη-μόνων στη Βενεζουέλα.

Προχωράει σε πρόγραμμα αναδιάρθρωσης και κλείσιμο μεγάλου αριθμούκαταστημάτων.

Μπούμερανγκ για την Αβάνα οι στενές σχέσεις με το ΚαράκαςΒαρύ το πλήγμα για την Κούβα από την οικονομική κατάρρευση της Βενεζουέλας - Xάνει τις συναλλαγές με τον σημαντικότερο εμπορικό της εταίρο

Για την οικονομία της Κούβας υπήρξε ευ-εργετική η προσέγγιση με την Ουάσιγκτονεπί προεδρίας Μπαράκ Ομπάμα. Στο σύ-ντομο χρονικό διάστημα που διήρκεσεη χαλάρωση του μακροχρόνιου εμπάργκοκατά της Αβάνας, αυξήθηκε σημαντικάο τουρισμός στη νήσο της Καραϊβικής.Ιδιαιτέρως ο μεγάλος αριθμός των του-ριστών από τις ΗΠΑ αποτέλεσε καίριαπηγή εσόδων για την κουβανική οικονο-μία. Για σημαντική μερίδα του κουβανικούλαού, το κύμα των Αμερικανών τουριστώνπου επισκέπτονταν τη χώρα τα τελευταίαχρόνια αποτελούσε λόγο αισιοδοξίας καιελπίδας για καλύτερες ημέρες στη χώραόταν ακριβώς άρχισε η κρίση στη Βενε-ζουέλα. Από τις αρχές Ιουνίου, όμως,οπότε ο Αμερικανός πρόεδρος απαγόρευσεστα αμερικανικά κρουαζιερόπλοια ναπροσεγγίζουν τα λιμάνια της Κούβας, τονησί χάνει σημαντικά έσοδα.

Οπως αναφέρει σχετικό ρεπορτάζ τωνFinancial Times, το 2018 επισκέφθηκαντην Κούβα περίπου 630.000 Αμερικανοίτουρίστες, σχεδόν οι μισοί από τους ο-ποίους έφθασαν με κρουαζιερόπλοια. Στοσύνολο του περασμένου έτους τα έσοδααπό τον τουρισμό ανήλθαν σε 3 δισ. δο-λάρια. Τους πρώτους τέσσερις μήνες του2019, άλλωστε, την επισκέφθηκαν 257.500Αμερικανοί, το 55% των οποίων ήρθε μεκρουαζιερόπλοια. Η κρουαζιέρα είναι καί-ρια πηγή εισοδήματος για την Αβάνα καιέχει δώσει σημαντική ώθηση στην του-ριστική βιομηχανία του νησιού και στηνανάπτυξη του νεοπαγούς ιδιωτικού τομέα.Χάρη στην κρουαζιέρα υπάρχουν σήμεραστην Κούβα περισσότερα από 2.000 ιδιω-τικά εστιατόρια αλλά και περισσότερααπό 24.000 ιδιωτικά καταλύματα που ε-ξυπηρετούν τους τουρίστες.

Στις 4 Ιουνίου, όμως, δόθηκε εντολήστα αμερικανικά κρουαζιερόπλοια να αλ-λάξουν προορισμό ακόμη κι αν έπλεανήδη προς την Κούβα. Περίπου 800.000Αμερικανοί που είχαν κάνει κράτηση για

Κούβα αναγκάστηκαν να αλλάξουν τασχέδιά τους. Οπως επισημαίνει το σχετικόρεπορτάζ της βρετανικής εφημερίδας,υπολογίζεται πως εφεξής η Κούβα θαχάνει ετησίως περίπου 112 εκατ. δολάριααπό τις δαπάνες των τουριστών στη διάρ-κεια της παραμονής τους στο νησί αλλάκαι πάνω από 20 εκατ. δολάρια από λι-μενικά τέλη. Η ζημία προστίθεται σε μίασειρά άλλων περιορισμών που επέβαλεη κυβέρνηση Τραμπ όπως τα λεγόμεναεκπαιδευτικά ταξίδια, η ραγδαία μείωσητου προσωπικού της αμερικανικής πρε-σβείας στην Αβάνα αλλά και του προσω-πικού της κουβανικής πρεσβείας στις Η-ΠΑ, η ακύρωση των περισσότερων δι-μερών συμβολαίων καθώς και οι κυρώσειςσε οποιοδήποτε πλοίο μεταφέρει πετρέ-λαιο από τη Βενεζουέλα στην Κούβα.Ετσι είναι και πάλι σύνηθες το θέαματων ανθρώπων που περιμένουν στηνουρά για μερικά βασικά είδη διατροφήςκαι πρώτης ανάγκης στη νήσο της Κα-ραϊβικής. Ο λόγος είναι ότι η Κούβα κα-λύπτει από εισαγωγές τουλάχιστον το70% των αναγκών της σε είδη διατροφής.

Το 2018 επισκέφθηκαν την Κούβα περίπου630.000 Αμερικανοί τουρίστες, οι μισοί απότους οποίους έφθασαν με κρουαζιερόπλοια.

Αυτή τη φορά οι κραδασμοί στην οικονομία της Κούβας δεν είναι τεκτονικοί όπως εκείνοι τη δεκαετία του 1990, όταν η διάλυση της Σο-βιετικής Ενωσης οδήγησε το κουβανικό ΑΕΠ σε μείωση κατά 35%. Συνδυάζονται, όμως, με το εμπάργκο που επανήλθε δριμύτερο, κα-θώς ο Ντόναλντ Τραμπ έχει ανακαλέσει την προσέγγιση που είχε εγκαινιάσει η κυβέρνηση Μπαράκ Ομπάμα.

Δ Ι Ε Θ Ν Η Τετάρτη 26 Ιουνίου 201912 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η

“BDO. What matters to you, matters to us”

Audit | Tax | Compliance | Restructuring and insolvency | Fund Services

Περιπλέκεται το πολιτικό σκηνικό στηνΙταλία, σε μια κρίσιμη περίοδο για τιςσχέσεις της Ρώμης με την ΕυρωπαϊκήΕπιτροπή αλλά και για την οικονομίατης χώρας. Επιφανή μέλη της Λέγκαςτου Βορρά επανεξετάζουν το θέμα τωνμίνι ομολόγων και αν αυτά αποτελούνμία πρακτική λύση για την κάλυψη τωνεκπρόθεσμων υποχρεώσεων του κράτουςσε επιχειρήσεις. Ειδικότερα, ο υφυπουρ-γός παρά τω πρωθυπουργώ και στενόςσυνεργάτης του Σαλβίνι, ΤζιανκάρλοΤζιορτζέτι, δήλωσε την Κυριακή τα εξής:«Θεωρείται πως τα μίνι ομόλογα είναιρεαλιστική λύση; Εάν ήταν εφικτή, τότεθα τα χρησιμοποιούσαν όλοι». Από τηνπλευρά της, η Κομισιόν αναμένεται ναδώσει μεγαλύτερα χρονικά περιθώριαγια την επίτευξη μιας συμφωνίας με τηΡώμη για τον ιταλικό προϋπολογισμό.Πηγές των Financial Times αποκάλυψανπως σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εν-

δεχομένως να «παγώσει» την εκκίνησητης διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματοςσε αυτή τη φάση. Πρόσφατα η Λέγκατου Βορρά παρουσίασε πρόταση για τηνκυκλοφορία μίνι ομολόγων στο ιταλικόΚοινοβούλιο όσο οι Βρυξέλλες πιέζουντη χώρα για την υιοθέτηση μιας αυστηρήςδημοσιονομικής πολιτικής προκειμένουνα δαμάσει το υπέρογκο χρέος της. Ηαμφιλεγόμενη πρόταση για τα μίνι ομό-λογα, μια μορφή γραμματίων για την κά-λυψη ποσών έως και 100 ευρώ χωρίς η-μερομηνία λήξης, τέθηκε επί τάπητοςαπό τον ευρωσκεπτικιστή οικονομολόγοΚλαούντιο Μπόργκι, ο οποίος προεδρεύειστην Επιτροπή Προϋπολογισμού της Ι-ταλίας. Οικονομικοί αναλυτές φοβούνταιπως με την καθιέρωση των μίνι ομολόγωναπό τη Ρώμη θα δημιουργηθεί πρόσφοροέδαφος σε σενάρια που θέλουν την α-ποχώρηση της Ιταλίας από την Ευρωζώνη.Εντονες διαφωνίες είχαν εκφράσει επίσης

η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και οοίκος πιστοληπτικής αξιολόγησηςMoody’s. Μάλιστα, ο πρόεδρος της ΕΚΤ,Μάριο Ντράγκι, είχε δηλώσει «πως ήείναι νόμισμα, οπότε είναι παράνομο, ήείναι χρέος που θα προστεθεί στο υπάρ-χον».

Αναλυτές τονίζουν πως ο κυβερνητικός

συνασπισμός κλονίζεται, με κίνδυνο ναοδηγηθεί η χώρα σε πρόωρες εκλογές.Από τη μια πλευρά, οι δύο αντιπρόεδροιτου κυβερνητικού συνασπισμού –ο ΜατέοΣαλβίνι της Λέγκας του Βορρά και ο Λου-ίτζι ντι Μάιο του Κινήματος των ΠέντεΑστέρων– διεκδικούν μειώσεις φόρωνκαι αύξηση των δαπανών, απειλώνταςνα αψηφήσουν τους δημοσιονομικούςκανόνες της Ε.Ε. Από την άλλη, ο Ιταλόςπρωθυπουργός, Τζουζέπε Κόντε, και ουπουργός Οικονομικών, Τζοβάνι Τρία,υιοθετούν μια πιο μετριοπαθή και συ-γκαταβατική στάση απέναντι στις Βρυ-ξέλλες. Ο Σαλβίνι, μάλιστα, διεκδικεί μει-ώσεις φόρων τουλάχιστον 10 δισ. ευρώ,

ισχυριζόμενος πως έτσι θα τονωθεί η α-νάπτυξη. Η Κομισιόν φοβάται πως έτσιθα επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο τηνκατάσταση του δημόσιου χρέους της Ι-ταλίας που σήμερα ξεπερνά το 132,5%του ΑΕΠ και υπολογίζεται στα 2,4 τρισ.ευρώ.

Μάλιστα, ο Σαλβίνι απείλησε την πε-ρασμένη εβδομάδα με την παραίτησήτου, μια κίνηση που θα οδηγήσει τη χώρασε πρόωρες εκλογές, σε μια περίοδο πουτο κόμμα του προηγείται έναντι του Κι-νήματος των Πέντε Αστέρων. Υπενθυ-μίζουμε πως η Λέγκα του Βορρά απέσπασετο 34% των ψήφων στις ευρωεκλογέςπου έλαβαν χώρα τέλη Μαΐου.

Σε έναν κόσμο υπερχρεωμένο, η Ελβετίααποτελεί την εξαίρεση με το χαμηλό πο-σοστό του χρέους της. Σύμφωνα όμως μεδιεθνείς οργανισμούς όπως το ΔΝΤ και οΟΟΣΑ, η αλπική χώρα δεν προσφέρεταιως φωτεινό παράδειγμα. Με το παγκόσμιοχρέος, δημόσιο και ιδιωτικό, να ανέρχεταιστα 180 τρισεκατομμύρια δολάρια, σύμ-φωνα με το ΔΝΤ, η χώρα των οκτώ εκα-τομμυρίων κατοίκων έχει χρέος μόλις 40%του ΑΕΠ της.

Η ιδιαιτερότητά της, όμως, δεν σταματάεδώ. Οι κυβερνήσεις της αποφεύγουν τονδανεισμό, μολονότι η Ελβετία παρουσιάζειμονίμως δημοσιονομικό πλεόνασμα, ενώέχει την ίδια τύχη με τη Γερμανία: Οι α-ποδόσεις των δεκαετών ομολόγων της έ-χουν αρνητικό πρόσημο. Το πρόβλημαείναι πως η ηγεσία της Ελβετίας έχει με-τατρέψει το χαμηλό χρέος σε αυτοσκοπόκατά τα πρότυπα της Γερμανίας. Υποστη-ρίζει μάλιστα ότι η αύξηση των δημοσίωνδαπανών δεν αποτελεί την καλύτερη α-ντίδραση στα εξωτερικά πλήγματα. Ετσι,αντί να την εκθειάζουν για την πειθαρχίατης, τόσο το ΔΝΤ όσο και ο ΟΟΣΑ τηνέχουν προειδοποιήσει πως η υπερβολικήδημοσιονομική αυστηρότητα ενδέχεται

να υπονομεύσει την ανάπτυξή της. Στην πρόσφατη ετήσια έκθεσή του για

την αλπική χώρα, το ΔΝΤ συνέστησε «λίγοπερισσότερη τόνωση της οικονομίας» της.Οπως επισήμανε το Ταμείο, η Ελβετία α-ντιμετωπίζει πρόβλημα γήρανσης του πλη-θυσμού, η παραγωγικότητα αυξάνεται μεχαμηλούς ρυθμούς και την ίδια στιγμή σε

όλο τον κόσμο κυριαρχεί η τάση για στροφήστον αυτοματισμό. Θα χρειαστεί, έτσι, νααυξήσει τις δημόσιες δαπάνες για την παι-δεία, την υγεία και το συνταξιοδοτικό σύ-στημα. Το ΔΝΤ καλεί την κυβέρνηση τηςΕλβετίας να αξιοποιήσει το δημοσιονομικόπλεόνασμά της για να καλύψει εγκαίρωςαυτές τις ανάγκες και όχι για να μειώσει

τους φόρους. Παράλληλα, ο ΟΟΣΑ συνιστά αύξηση

των επενδύσεων στον τομέα της φροντίδαςτων παιδιών προκειμένου να προσφέρειτέτοιες υπηρεσίες σε κόστος προσιτό γιατις ελβετικές οικογένειες και να δώσει τηδυνατότητα σε περισσότερες Ελβετίδεςνα εργαστούν σε θέσεις πλήρους απασχό-λησης. Σύμφωνα μάλιστα με τον ΟΟΣΑ, ημέριμνα του ελβετικού κράτους για τηναπασχόληση των γυναικών θα μπορούσενα δώσει λύση και στο πρόβλημα έλλειψηςεξειδικευμένου εργατικού δυναμικού πουέχει εμφανιστεί στην ελβετική αγορά ερ-γασίας. Μιλώντας στο Bloomberg, η ΚριστίνΛιούις, οικονομολόγος του ΟΟΣΑ στο Πα-ρίσι, υπογράμμισε πως η Ελβετία «έχει τηδυνατότητα να επιταχύνει τον ρυθμό α-νάπτυξής της προχωρώντας σε δαπάνεςπου θα στοχεύουν στην ανάπτυξη και θαείναι πιο αποτελεσματικές».

Οι περισσότερες εκδοχές της εξόδου τηςΒρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ενωση(Brexit) θα επιδεινώσουν τα δημοσιονο-μικά της χώρας, στερώντας της τη δυ-νατότητα να λάβει μέτρα ανακούφισηςτων ευάλωτων κοινωνικά ομάδων και ναλύσει οξυμένα προβλήματα όπως είναιη παιδική φτώχεια, η ενίσχυση του προ-νοιακού κράτους κ.λπ., αναφέρει σε σχε-τικό άρθρο η εφημερίδα Guardian. Θαπρέπει να σημειωθεί επ’ αυτού ότι αυτάακριβώς τα προβλήματα παρακίνησαντους ψηφοφόρους να ψηφίσουν για τηναποχώρηση της χώρας, σύμφωνα με ο-ρισμένους αναλυτές. Τα συμπεράσματααυτά εξάγονται κατόπιν έρευνας του κέ-ντρου UK for Changing Europe. Eπιπλέον,οι συμμετέχοντες ερευνητές παρατηρούνότι μια θετική έκβαση της όλης διαδικα-σίας εξαρτάται από την ικανότητα τωνπολιτικών να τεθούν υπεράνω του αδιε-

ξόδου του Brexit και να επικεντρωθούνστις πιο μακροπρόθεσμες προκλήσεις –μεταξύ αυτών αξίζει να αναφερθεί η τό-νωση της παραγωγικότητας, οι ανισότητεςμεταξύ περιφερειών και οι δημοκρατικέςμεταρρυθμίσεις. «Εκτιμούμε πως οι πε-ρισσότερες εκδοχές, τις οποίες μπορείνα λάβει η έξοδος της Βρετανίας από τηνΕυρωπαϊκή Ενωση, θα περιορίσουν ταπεριθώρια κινήσεων για νέες πρωτοβου-λίες», επισημαίνει το κέντρο ερευνώνUK for Changing Europe. «Αφενός ούτεη πολιτική λιτότητας έπαυσε, παρά τις

όποιες διακηρύξεις, αφετέρου εντείνονταιοι πιέσεις στις κοινωνικές υπηρεσίες καιειδικά στη φροντίδα και την εκπαίδευση.Συν τοις άλλοις, ο αντίκτυπος του Brexitθα επηρεάσει δυσμενώς όσους ήδη πλήτ-τονται».

Πάντως, η μη συντεταγμένη έξοδοςδεν θα πρέπει να αξιολογηθεί με γνώμονατα εξοικονομούμενα χρήματα από τη συ-νεισφορά της Βρετανίας στον προϋπο-λογισμό της Ε.Ε., επισημαίνει η έρευνα.Και αυτό διότι υπάρχουν όχι ένας «άγνω-στος X», αλλά πολλοί, όπως το δυνητικόμελλοντικό κόστος του ελέγχου των κλει-στών προς την Ε.Ε. συνόρων και σε επί-πεδο συναλλαγών αλλά και σε επίπεδομετανάστευσης. Αναφορικά με τη βρε-τανική οικονομία συνολικά, οι ερευνητέςσυμπεραίνουν ότι η τελευταία τριετίαήταν αρνητική λόγω πτώσης της αξίαςτης στερλίνας και αδυναμίας των μισθών

να συμβαδίσουν με τον πληθωρισμό, ε-πισημαίνει ο Guardian, επικαλούμενοςτην έρευνα. «Ατενίζοντας το μέλλον, τοερώτημα δεν είναι τόσο εάν η έξοδος θαέχει καταστροφικές οικονομικές συνέπειες,αλλά η κλίμακα της καταστροφής, ενώμια μη συντεταγμένη αποχώρηση ενέχειακόμα πιο σοβαρούς κινδύνους», αναφέ-ρεται από τους ερευνητές. Οι τελευταίοιπροσθέτουν ότι «δεν έχει υπάρξει απόδειξημέχρι σήμερα πως η προοπτική του Βrexitέδωσε αφορμή να εξεταστούν τα θέματακοινωνικής πολιτικής με άλλον τρόπο».Εντούτοις, θα πρέπει να επισημανθεί,παρά τη γενικότερη απαισιοδοξία, ότι οιεπιστήμονες δεν αποκλείουν η έξοδοςτης Βρετανίας από την Ε.Ε. «να ενισχύσειτον έλεγχο των πολιτών στις αποφάσειςπου επηρεάζουν τη ζωή τους, αλλά καινα καταστήσει πιο ανοιχτή την οικονομικήκαι τη μεταναστευτική πολιτική».

Αρρυθμίες εμφανίζειη γερμανική οικονομίαΚάμψη παρατηρήθηκε στον δείκτηεπιχειρηματικής εμπιστοσύνης τονΙούνιο στη Γερμανία εξαιτίας της ό-ξυνσης του προστατευτισμού και τηςκλιμάκωσης των σινοαμερικανικώνδιενέξεων. Ειδικότερα, σύμφωνα μετο ινστιτούτο οικονομικών ερευνώνΙfo και τον συναφή δείκτη επιχειρη-ματικής εμπιστοσύνης, αυτός δια-μορφώθηκε στις 97,4 μονάδες, αγγί-ζοντας τα χαμηλότερα επίπεδά τουαπό τα τέλη του 2014. Ενας ακόμηδείκτης, αυτός των προσδοκιών γιατις οικονομικές προοπτικές, έδειξεεξασθένηση, αλλά το ευρώ δεν επη-ρεάστηκε έναντι του δολαρίου απότις εξελίξεις αυτές. «Ισως η κατάστασηνα επιδεινωθεί κατά τι, αλλά όχι πολύ»,τόνισε ο πρόεδρος του ινστιτούτουIfo, Κλέμενς Φίεστ, σε συνέντευξήτου στην τηλεόραση του Bloomberg.«Είναι πλέον δικαιολογημένο να α-ναβάλλει η ΕΚΤ, τουλάχιστον σε προ-σωρινή βάση, την όποια σκλήρυνσητης πολιτικής της. Παρά ταύτα, πι-στεύω πως μια περαιτέρω ποσοτική

χαλάρωση δεν θα βοηθήσει πολύ τηνκατάσταση. Ορθώς τοποθετήθηκε οπρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι,στο ότι εναπόκειται στις ευρωπαϊκέςκυβερνήσεις να χρησιμοποιήσουνκαι άλλα εργαλεία για την αναθέρ-μανση των οικονομιών». Υπενθυμί-ζεται πως την περασμένη εβδομάδαο κ. Ντράγκι δήλωσε ότι θα κάνει νέαένεση ρευστότητας στην οικονομίατης Ευρωζώνης, εκτός εάν αυτή δείξεισημάδια βελτίωσης. Τους τελευταίουςμήνες, οι απειλές εκ μέρους των Η-νωμένων Πολιτειών για εφαρμογήακόμη πιο έντονης πολιτικής προ-στατευτισμού στο πεδίο του διεθνούςεμπορίου σκιάζουν τις προοπτικέςτης γερμανικής οικονομίας, η οποίαείναι η μεγαλύτερη στην Ευρωζώνη.Αυτή η συνθήκη έπληξε τη μεταποί-ηση, επιτείνοντας τους φόβους πωςη εγχώρια ζήτηση στη Γερμανία θακλονιστεί. Ωστόσο, η Μέβα Κάζεν,οικονομολόγος του Bloomberg, προ-βλέπει ότι η οικονομία της χώρας θαείναι σταθερή το α ́εξάμηνο του 2019.

Ισχυρό πλήγμα στο κοινωνικό κράτος αναμένεται να επιφέρει το Brexit

Σύμφωνα με αναλυτές, το οξυμένα κοινωνικά προβλήματα ήταν αυτά που παρακίνησαντους ψηφοφόρους να ψηφίσουν για την αποχώρηση της χώρας από την Ε.Ε.

<<<<<<

Προβλέπεται πως θα περιορι-στούν τα κονδύλια για την α-ποτελεσματική αντιμετώπισητης παιδικής φτώχειας.

Σε βέρτιγκοη Ρώμη από την πίεσητης Κομισιόν Χωρίς κοινή γραμμή τα υψηλόβαθμαστελέχη της ιταλικής κυβέρνησης

Ραντεβούστην Οσάκα Πιθανολογείται πως ο Ιταλός πρω-θυπουργός Τζουζέπε Κόντε θα συ-ναντηθεί με τον πρόεδρο της Ευρω-παϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούν-κερ, στο πλαίσιο της συνόδου κορυ-φής που θα λάβει χώρα στην Οσάκατης Ιαπωνίας στις 28 με 29 Ιουνίου.Οι Βρυξέλλες προβληματίζονται, ω-στόσο, για το εάν θα πρέπει να ενερ-γοποιήσουν τη διαδικασία υπερβολι-κού ελλείμματος εις βάρος της Ιτα-λίας, όταν το πολιτικό κλίμα στη χώ-ρα είναι τόσο τεταμένο, όπως προ-κύπτει από πηγές της βρετανικής ε-φημερίδας Financial Times στιςΒρυξέλλες. Ο αντιπρόεδρος της Κο-μισιόν, Βάλντις Ντομπρόβσκις, προ-ειδοποίησε τη Ρώμη πως θα πρέπεινα γίνουν μεγάλες αναπροσαρμογέςστη δημοσιονομική πολιτική της.Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Κο-μισιόν, το δημόσιο χρέος της Ιταλίαςθα φθάσει το 135% του ΑΕΠ μέχρι το2020, ενώ το δημοσιονομικό έλ-λειμμα κινδυνεύει να ξεπεράσει το3% του ΑΕΠ. Από την άλλη πλευρά,ο Σαλβίνι επιμένει σε μειώσεις φό-ρων διότι θεωρεί πως έτσι θα επι-τευχθεί η επανεκκίνηση της οικονο-μίας, η ανάπτυξη της οποίας προβλέ-πεται πως θα επιβραδυνθεί το β΄τρίμηνο του 2019 για τρίτη φορά μέ-σα σε ένα 12μηνο. «Θέλουμε να μει-ώσουμε τους φόρους που πληρώ-νουν οι εργάτες και οι οικογένειέςτους ανεξάρτητα από αυτά που λέειμια ομάδα γραφειοκρατών. Το μέλ-λον των παιδιών μας και η Ιταλίαπροηγούνται από τους περιορι-σμούς που έρχονται δεν ξέρω εγώαπό πού», είχε δηλώσει ο Σαλβίνιτην περασμένη Παρασκευή στηνCorriere della Sera.

<<<<<<

Στη Λέγκα του Βορράκάνουν δεύτερες σκέψειςγια την αποτελεσματικότητατων μίνι ομολόγων.

<<<<<<

ΔΝΤ και ΟΟΣΑ εκτιμούν πωςη δημοσιονομική αυστηρότηταθα υπονομεύσει την ανάπτυξη.

Eκτιμάται πως αν περάσει η πρόταση του αντιπροέδρου Μ. Σαλβίνι από τη Λέγκα του Βορρά για την καθιέρωση μίνι ομολόγων, θα δημι-ουργηθεί πρόσφορο έδαφος για σενάρια αποχώρησης της Ιταλίας από την Ευρωζώνη.

Αυτοσκοπός το χαμηλό χρέος για την Ελβετία

Το Ταμείο προτείνει την ενίσχυση των δαπανών σε παιδεία, υγεία και ασφαλιστικό.

Δ Ι Ε Θ Ν Η Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 13Τετάρτη 26 Ιουνίου 2019

Την επάνοδο της Ρωσίας στο Συμβούλιοτης Ευρώπης ψήφισε η ολομέλεια τουοργάνου. Το δικαίωμα ψήφου της Ρωσίαςείχε ανασταλεί πριν από πέντε χρόνια,μετά την παράνομη προσάρτηση τηςΚριμαίας από τη Μόσχα.

Με χθεσινή ανακοίνωσή της, η σύνοδοςτου Συμβουλίου της Ευρώπης επιβεβαίωσεότι το δικαίωμα ψήφου, ομιλίας ενώπιοντης ολομέλειας και εκπροσώπησης σε όλατα σώματα του Συμβουλίου αποδόθηκεξανά στη Ρωσία. Η σύνοδος υπερψήφισετην πρόταση με 118 ψήφους υπέρ, 62 κατάκαι 10 αποχές. Το Συμβούλιο της Ευρώπηςκαι ο «αδελφός» θεσμός του, το ΕυρωπαϊκόΔικαστήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων, έ-χουν ως αποστολή την προώθηση των αν-θρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτουςδικαίου στα 47 κράτη-μέλη του οργανισμού.

Εντονα διαμαρτυρήθηκε για την από-φαση του Συμβουλίου ο επικεφαλής τηςουκρανικής αντιπροσωπείας ΒολοντιμίρΑρίεφ, λέγοντας ότι η απόφαση «στέλνειπολύ κακό μήνυμα» στη Μόσχα. «Το μή-νυμα είναι: Κάντε ό,τι θέλετε, προσαρτήστετο έδαφος άλλης χώρας, σκοτώστε κατοί-κους και δεν θα υποστείτε καμία συνέπεια»,είπε ο Αρίεφ. Πολλοί παρατηρητές, όμως,υποστηρίζουν ότι η απομάκρυνση της Ρω-σίας από το Συμβούλιο θα ήταν καταστρο-φική για τους διεθνείς οργανισμούς πουδραστηριοποιούνται στη Ρωσία. «Οι άμεσεςσυνέπειες θα αφορούσαν τον ρωσικό λαόκαι όχι το Κρεμλίνο και θα οδηγούσανστην καταρράκωση των ανθρωπίνων δι-καιωμάτων στη χώρα», ανέφερε η ολλαν-δική Επιτροπή του Ελσίνκι.

REUTERS

Νέα προειδοποίησηΗΠΑ προς Ερντογάνγια S-400 και F-35Λίγες ημέρες πριν από την κρίσιμη συ-νάντηση του Ταγίπ Ερντογάν με τον Ντό-ναλντ Τραμπ, η Ουάσιγκτον ανανεώνειτις προειδοποιήσεις της για τις κυρώσειςπου θα αντιμετωπίσει η Αγκυρα εάν ε-πιμείνει, τελικά, στην αγορά των ρωσικώνπυραύλων S-400.

«Ολα δείχνουν ότι η Ρωσία πρόκειταινα παραδώσει το σύστημα αυτό στηνΤουρκία και αυτό θα έχει επιπτώσεις», δή-λωσε χθες η απεσταλμένη των ΗνωμένωνΠολιτειών στο ΝΑΤΟ Κέι Μπέιλι Χάτσισον.«Θα υπάρξει αποσύνδεση (της Τουρκίας)από το σύστημα των F-35, καθώς δεν μπο-ρούμε να αφήσουμε τα αεροσκάφη μαςνα επηρεαστούν ή να αποσταθεροποιηθούνμέσω ενός ρωσικού συστήματος μέσαστην ίδια τη Συμμαχία μας», προσέθεσεη Αμερικανίδα αξιωματούχος.

Νωρίτερα, ο Ταγίπ Ερντογάν είχε δια-μηνύσει για ακόμη μία φορά ότι η αγοράτων ρωσικών πυραύλων είναι μη αναστρέ-ψιμη απόφαση. «Ελπίζω ότι θα αρχίσουμενα παραλαμβάνουμε τους S-400 που αγο-ράσαμε από τη Ρωσία τον ερχόμενο μήνα»,είπε ο Ερντογάν μιλώντας στην κοινοβου-λευτική ομάδα του κυβερνώντος ΚόμματοςΔικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ). «ΗΤουρκία δεν είναι μια χώρα που χρειάζεταινα ζητήσει άδεια ή να υποκύψει σε πιέσεις.Οι S-400 συνδέονται ευθέως με την εθνικήμας κυριαρχία και δεν θα κάνουμε πίσω»,προσέθεσε.

Η οριστική αποσαφήνιση της εικόναςστις αμερικανοτουρκικές σχέσεις αναμέ-νεται να έρθει την Παρασκευή ή το Σάβ-βατο, όταν οι πρόεδροι των δύο χωρών θασυναντηθούν, όπως προβλέπεται, στο πε-ριθώριο της συνόδου κορυφής της ομάδαςG20, στην Οσάκα της Ιαπωνίας. Χθες, τουρ-

κικό δικαστήριο ήρε τον κατ’ οίκον περιο-ρισμό του Ναζμί Μετέ Τζαντούρκ, υπαλ-λήλου του αμερικανικού προξενείου στηνΚωνσταντινούπολη, ο οποίος δικάζεται μετην κατηγορία ότι συνδέεται με το κύκλωμαΓκιουλέν, που έχει ενοχοποιηθεί για το α-ποτυχημένο πραξικόπημα του 2016. Η ε-ξέλιξη αυτή ερμηνεύθηκε ως κίνηση καλήςθέλησης της Αγκυρας ενόψει της συνά-ντησης Ερντογάν - Τραμπ.

REUTERS, A.P.

Ο Ταγίπ Ερντογάν στη χθεσινή συνε-δρίαση της κοινοβουλευτικής ομάδας τουκυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ, στην Αγκυρα.

<<<<<<

Αμετακίνητος ο Τούρκοςπρόεδρος, βεβαιώνει ότι η παραλαβή των ρωσικώνπυραύλων θα αρχίσει εντός του Ιουλίου.

Επάνοδος της Ρωσίαςστο Συμβούλιο της Ευρώπης

Σφοδρές αντιδράσεις της Τεχεράνηςπροκάλεσε η απόφαση του ΝτόναλντΤραμπ να επιβάλει οικονομικές κυρώσειςεναντίον του ανώτατου ηγέτη της Ι-σλαμικής Δημοκρατίας αγιατολάχ ΑλίΧαμενεΐ και του υπουργού ΕξωτερικώνΤζαβάντ Ζαρίφ.

«Οι ενέργειες του Λευκού Οίκου ση-μαίνουν ότι είναι πνευματικά καθυ-στερημένος», δήλωσε ο Ιρανός πρόε-δρος Χασάν Ροχανί στη διάρκεια ομι-λίας του που μεταδόθηκε από το εθνικό

ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο. Χαρακτήρισε«ηλίθιες και εξοργιστικές» τις κυρώσειςκαι «υποκριτικές» τις εκκλήσεις τηςΟυάσιγκτον για διάλογο στο ανώτατοεπίπεδο. «Επιβάλλετε κυρώσεις στονυπουργό Εξωτερικών και ταυτόχροναμας καλείτε σε διάλογο; Είναι προφανέςότι ψεύδεσθε», τόνισε ο Ροχανί.

Η ασυνήθιστα καυστική γλώσσα τουΙρανού προέδρου, ενός πολιτικού που

χαρακτηρίζεται για το μετριοπαθέςύφος του, εξόργισε τον Αμερικανό ο-μόλογό του. «Η πολύ προσβλητική καιγεμάτη άγνοια δήλωση του Ιράν, πουδημοσιοποιήθηκε σήμερα, δείχνει μόνοτον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνονταιτην πραγματικότητα», σχολίασε ο Ντό-ναλντ Τραμπ στο Twitter και προσέθεσε:«Οποιαδήποτε επίθεση του Ιράν σε ο-τιδήποτε αμερικανικό θα απαντηθεί μεμεγάλη και συντριπτική δύναμη. Σε ο-ρισμένες περιπτώσεις, συντριπτική θασημαίνει αφανισμό». Στο ίδιο μήκοςκύματος με τον Ροχανί, ο Αμπάς Μου-σαβί, εκπρόσωπος Τύπου του ιρανικούυπουργείου Εξωτερικών, σχολίασε: «Ηεπιβολή ανώφελων κυρώσεων στον α-νώτατο ηγέτη και στον επικεφαλής τηςιρανικής διπλωματίας κλείνει οριστικάτον δρόμο της διπλωματίας».

Παρ’ όλα αυτά, ο σύμβουλος ΕθνικήςΑσφαλείας του Λευκού Οίκου ΤζονΜπόλτον υποστήριξε ότι η διπλωματικήοδός παραμένει μια λύση. «Ο πρόεδροςκρατάει την πόρτα ανοικτή για πραγ-ματικές διαπραγματεύσεις», βεβαίωσεο Μπόλτον από την Ιερουσαλήμ, γιανα παραθέσει ευθύς αμέσως σειρά όρωνπου είναι απίθανο να δεχθεί η ιρανικήηγεσία: «Πλήρη και επιβεβαιώσιμη δια-κοπή του προγράμματος για πυρηνικάόπλα, των συστημάτων βαλλιστικών

πυραύλων, της υποστήριξης της διε-θνούς τρομοκρατίας και άλλων μορφώνκακοήθους διεθνούς συμπεριφοράς».

Απάντηση στον Μπόλτον, πάντα απότην Ιερουσαλήμ, όπου διεξαγόταν τρι-μερής συνάντηση ΗΠΑ - Ρωσίας - Ισραήλγια το Συριακό, έδωσε ο γραμματέας τουρωσικού Συμβουλίου Εθνικής ΑσφαλείαςΝικολάι Πατρούσεφ. Ο Ρώσος αξιωμα-τούχος χαρακτήρισε απαράδεκτο τονστιγματισμό του Ιράν από τις ΗΠΑ καιυποστήριξε, επικαλούμενος πληροφορίεςτου υπουργείου Αμυνας, ότι το μη επαν-δρωμένο αεροπλάνο των ΗΠΑ, που κα-

ταρρίφθηκε από τους Ιρανούς την πε-ρασμένη εβδομάδα, πετούσε πάνω απότον ιρανικό εναέριο χώρο και όχι πάνωαπό διεθνή ύδατα, όπως ισχυρίζοντανοι ΗΠΑ.

Αίσθηση προκάλεσε η απόσταση πουκράτησε από τις ΗΠΑ η πιο πιστή σύμ-μαχός της, η Βρετανία. «Δεν μπορώ ναφανταστώ οποιαδήποτε κατάσταση κα-τά την οποία εκείνοι ζητούν ή εμείςσυμφωνούμε σε οποιεσδήποτε κινήσειςνα πάμε σε πόλεμο», δήλωσε ο υπουργόςΕξωτερικών Τζέρεμι Χαντ.

REUTERS, A.P.

<<<<<<

«Θα σας αφανίσουμεαν βλάψετετα συμφέροντά μας»,απαντά εκνευρισμένος ο Αμερικανός πρόεδρος.

Ιρανή έξω από εμπορικό δρόμο της Τεχεράνης. Οι επιπτώσεις των αμερικανικών κυ-ρώσεων γίνονται ολοένα και περισσότερο αισθητές στο Ιράν.

Οργή στο Ιράνγια τις κυρώσειςτης Ουάσιγκτον«Πνευματικά καθυστερημένος»ο Ντόναλντ Τραμπ, λέει ο Ροχανί

Εκτός «κολαστηρίου» 300 παιδιά και βρέφηΗ κατακραυγή μετά την αποκάλυψη τωνάθλιων συνθηκών κράτησης παιδιώνκαι βρεφών σε κτίριο της συνοριοφυ-λακής στο Ελ Πάσο του Τέξας οδήγησεστη μεταφορά τους σε καλύτερες εγκα-ταστάσεις. Οι δικηγόροι που κατόρθω-σαν να επισκεφθούν το κτίριο συνά-ντησαν 300 παιδιά και βρέφη μόνα

τους, συνωστισμένα σε συνθήκες τρο-μακτικής βρωμιάς, απαρηγόρητα καιπεινασμένα.

Στο δικαστήριο που εξέτασε την προ-σφυγή των δικηγόρων, συνήγοροι τουαμερικανικού Δημοσίου υποστήριξανότι δεν εμπίπτει στις υποχρεώσεις τουκράτους να παρέχει σαπούνι, στρώματα,σεντόνια ή καθαρά ρούχα στα παιδιά.«Υποστηρίζετε στα σοβαρά ότι οι υπο-χρεώσεις σας επιτρέπουν να αφήνετετα παιδιά να κρυώνουν όλη τη νύχτα,

με αναμμένα φώτα, να κοιμούνται στοτσιμέντο με μια κουβέρτα αλουμινίου;»,ρώτησε ο δικαστής Γουίλιαμ Φλέτσερ.«Θεωρώ ασύλληπτο να λέει το κράτοςότι αυτό περιγράφεται ως ασφαλής καιυγιεινή συνθήκη».

Το βράδυ της Δευτέρας, συνοριοφύ-λακες ανακοίνωσαν ότι στο εν λόγω κτίριοέχουν απομείνει μόνο 30 παιδιά, ενώ ταυπόλοιπα έχουν μεταφερθεί σε καλύτερεςεγκαταστάσεις. Η συνοριοφυλακή ανα-γνώρισε ότι οι εγκαταστάσεις της δενείναι φτιαγμένες για να φιλοξενούν ευ-άλωτους πληθυσμούς. «Χρειαζόμαστε ά-μεσα κονδύλια για μια ανθρωπιστικήδιαχείριση της κρίσης», ανακοίνωσε.

Ο Λευκός Οίκος έχει δώσει εντολήγια σκληρές συνθήκες κράτησης στασύνορα και διαχωρισμό των παιδιώναπό τις οικογένειές τους, υποθέτονταςότι αυτό θα αποτρέψει την είσοδο στιςΗΠΑ προσφύγων και μεταναστών απότην Κεντρική Αμερική. Ομως η εφαρ-μογή αυτής της πολιτικής στην πράξηκαταδικάστηκε ακόμη και από τον Α-μερικανό αντιπρόεδρο Μάικ Πενς, ο ο-ποίος έκανε λόγο για «απολύτως απα-ράδεκτη» κατάσταση.

REUTERS, A.P.

<<<<<<

Μετά την κατακραυγή για τις άθλιες συνθήκεςκράτησής τους σε κτίριοστο Ελ Πάσο του Τέξας.

Τα παιδιά είχαν χωριστεί από τους γονείς τους και οκτάχρονα προσπαθούσαν να φρο-ντίσουν απαρηγόρητα βρέφη.

Διαδικτυακό παιγνίδι για την καταπολέμηση των fake newsΤέλος για πάντα στα fake news υπό-σχεται να βάλει ένα διαδικτυακό παι-γνίδι, που υπάρχει σε εννέα γλώσσες,μεταξύ αυτών και στα ελληνικά. Οι χρή-στες παίζουν τον ρόλο των παραγωγώνψευδών ειδήσεων και το παιχνίδι λει-τουργεί αποτελεσματικά ως «εμβόλιο»κατά της παραπληροφόρησης, καθώςβοηθά τους ανθρώπους να αναπτύξουνμεγαλύτερη ψυχολογική αντίστασηστην πολιτική και σε άλλη προπαγάνδα,όταν κάποια στιγμή τη συναντήσουνστην πραγματικότητα. Αυτό ανακοί-νωσαν Βρετανοί ερευνητές του Πανε-πιστημίου του Κέμπριτζ, οι οποίοι –σεσυνεργασία με την ολλανδική ομάδαDROG και την εταιρεία Gusmanson–ανέπτυξαν το 2018 το online παιγνίδι-

εμβόλιο Bad News και το δοκίμασανφέτος σε 15.000 άτομα.

Το παιχνίδι κατευθύνει τους χρήστεςνα χειραγωγούν τη δημιουργία ειδήσεωνκαι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μέσωαυτόματων προγραμμάτων (bots) στοTwitter, παραποίησης φωτογραφιών, διο-χέτευσης συνωμοσιολογικών θεωριώνκαι πολωτικών απόψεων, δράσης τύπου«τρολ», δημιουργίας πλαστής ταυτότητας(προσποίησης, π.χ., ότι είσαι κάποιος πο-λιτικός) και άλλων μεθόδων, με στόχο ναπαραπλανήσουν με πειστικό τρόπο όσοτο δυνατόν περισσότερο κοινό. Οι ερευ-νητές, με επικεφαλής τον δρα Σάντερ βανντερ Λίντεν, διευθυντή του ΕργαστηρίουΛήψης Κοινωνικών Αποφάσεων του Κέ-μπριτζ, που έκαναν τη δημοσίευση στο

περιοδικό Palgrave Communications, α-νακοίνωσαν ότι επιτυγχάνεται μείωση21% κατά μέσον όρο της αξιοπιστίας τωνψευδών ειδήσεων σε εκείνους τους χρή-στες που έχουν ολοκληρώσει το 15λεπτοonline παιχνίδι. Με άλλα λόγια, έχονταςαναπτύξει ψυχολογικά «αντισώματα»,στη συνέχεια αντιστέκονται καλύτεραστα ψέματα που τους «σερβίρουν». «Η έ-ρευνα δείχνει ότι οι ψευδείς ειδήσεις ε-ξαπλώνονται ταχύτερα και βαθύτερα απότην αλήθεια, συνεπώς η καταπολέμησητης παραπληροφόρησης εκ των υστέρωνείναι σαν να δίνεις μια χαμένη μάχη», δή-λωσε ο Λίντεν. «Το παιχνίδι μας δουλεύεισαν ψυχολογικό εμβόλιο, ξεσκεπάζονταςεκ των προτέρων τα fake news, με το ναεκθέτει τους ανθρώπους σε μια εξασθε-

νημένη δόση των μεθόδων που χρησι-μοποιούνται για να δημιουργηθεί και ναεξαπλωθεί η παραπληροφόρηση. Με αυτότον τρόπο, οι άνθρωποι αποκτούν καλύ-τερη κατανόηση του πώς μπορεί να πέσουνθύματα εξαπάτησης». Αυτό αποδείχθηκεόταν οι χρήστες κλήθηκαν να αξιολογή-σουν την αξιοπιστία μιας σειράς ειδήσεωνκαι «τιτιβισμάτων» (tweets) τόσο πρινόσο και αφότου είχαν παίξει το παιχνίδι.Φάνηκε ότι ήταν πλέον πιο «υποψιασμέ-νοι» και επιφυλακτικοί και, μάλιστα, η ω-φέλεια (η αποτελεσματικότητα του «εμ-βολίου») είναι μεγαλύτερη σε όσους εκφύσεως είναι πιο ευάλωτοι στην παρα-πληροφόρηση. Η ελληνική έκδοση τουBad News υπάρχει στην ηλεκτρονική δι-εύθυνση: https://getbadnews.gr/#intro.

Βασιλική ανακαίνισηαξίας 2,4 εκατ. λιρώνΤο νέο σπίτι του Χάρι και της Μέγκαν, τοFrogmore Cottage, θα στοιχίσει στουςΒρετανούς φορολογουμένους 2,4 εκατ. λί-ρες, έπειτα από έξι μήνες εργασιών ανα-καίνισης. Οι εργασίες ολοκληρώθηκανλίγο πριν από τη γέννηση του παιδιούτους, Αρτσι. Μπορεί η οικία να ήταν δώροτης βασίλισσας προς το ζεύγος, κόστισεόμως ακριβά στους πολίτες της χώρας,καθώς το σπίτι του 18ου αιώνα, που βρί-σκεται κοντά στο παλάτι του Ουίνδσορ,έχρηζε εκτεταμένης ανακαίνισης για ναγίνει κατοικήσιμο. Το ζεύγος ανέλαβε ναπληρώσει από την τσέπη του όσα έξοδαυπερέβησαν τις απαραίτητες επισκευέςπου θα μπορούσαν να δικαιολογηθούνστην κοινή γνώμη, όπως κουζίνες και μπά-νια. Τα χρήματα των φορολογουμένων θακαλύψουν τη μετατροπή των πέντε δια-φορετικών διαμερισμάτων σε ένα ενιαίοσπίτι, το οποίο θα είναι στο εξής η επίσημηκατοικία του πριγκιπικού ζεύγους μετάτην αναχώρησή τους από το Παλάτι του

Κένσινγκτον. Στις εργασίες συγκαταλέ-γονται οι επισκευές στο ταβάνι και σταπατώματα, η αναβάθμιση της θέρμανσηςκαι των ηλεκτρικών συστημάτων, καθώςκαι η αντικατάσταση των σωληνώσεωνφυσικού αερίου και ύδρευσης. Συνολικάη ανακαίνιση διήρκεσε έξι μήνες και τε-λείωσε πριν από τις 6 Μαΐου, οπότε ήρθεστον κόσμο ο Αρτσι. Για την τρέχουσαφορολογική χρονιά, που πραγματοποιή-θηκε ο γάμος Μέγκαν - Χάρι, ο πρίγκιπαςΚάρολος δαπάνησε πέντε εκατ. λίρες γιατα έξοδα των δύο ζευγαριών, αφού ο διά-δοχος του θρόνου αναλαμβάνει τα έξοδατόσο του Ουίλιαμ και της Κέιτ όσο και τουζεύγους Χάρι - Μέγκαν. Το ποσό σημαίνειμια αύξηση 1,5 εκατ. σε σχέση με τη διετία2016-17, καθώς την περίοδο αυτή έλαβεχώρα ο αρραβώνας αλλά και ο γάμος τουζευγαριού. Πάντως, δεν είναι γνωστό πόσαακριβώς χρήματα δαπανήθηκαν για τιςτελετές και τη δεξίωση που πραγματοποι-ήθηκε στο Frogmore House.

Ε Λ Λ Α Δ Α Τετάρτη 26 Ιουνίου 201914 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η

Της ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΙΑΣ ΠΕΛΩΝΗ

Ολο και πιο ξεκάθαρα θέτει o ΚυριάκοςΜητσοτάκης το διακύβευμα της κάλπηςτης 7ης Ιουλίου –ισχυρή εντολή και αυ-τοδυναμία– προκειμένου η Ν.Δ. να μπορείνα εφαρμόσει το σχέδιό της την επόμενημέρα. Εξίσου ξεκάθαρα προδιαγράφεικαι τις συνέπειες της αδυναμίας σχη-ματισμού κυβέρνησης από αυτές τιςκάλπες, προειδοποιώντας ότι σε ένα τέ-τοιο ενδεχόμενο η χώρα θα οδηγηθείσε εκλογές με απλή αναλογική μέσαστον Δεκαπενταύγουστο και ουσιαστικάσε παράλυση, αφού αποκλείεται η συ-νεργασία Ν.Δ. - ΣΥΡΙΖΑ.

Οπως σημείωσε χαρακτηριστικά –μεαφορμή το γεγονός ότι είχε χαρακτηρίσειτις ευρωεκλογές «το πρώτο ημίχρονο»για τις εθνικές εκλογές– «το ματς ξεκινάει

από την αρχή». «Η κάλπη είναι άδεια καιπρέπει να γεμίσει από την αρχή», τόνισε(στον Θέμα Radio 104,6), κάνοντας έκ-κληση για μαζική συμμετοχή. Αναγνω-ρίζοντας ότι μη παραδοσιακοί ψηφοφόροιτης Ν.Δ. στράφηκαν σε αυτή με μεγάληεπιφυλακτικότητα και καχυποψία, υπο-γράμμισε ότι αυτή τη στιγμή συμπαρα-τάσσονται μαζί της «πολιτικές δυνάμειςκαι πολίτες που δεν ανήκαν παραδοσιακάστον χώρο της Κεντροδεξιάς». Γι’ αυτό,εξέφρασε την πεποίθηση ότι η Ν.Δ. μπο-ρεί να διεκδικήσει μια μεγάλη νίκη, «μιακαθαρή νίκη και μια ισχυρή λαϊκή εντολήγια να αλλάξουμε τα πράγματα». Αυτήόμως, όπως υπογράμμισε με έμφαση,δεν είναι δεδομένη. Μάλιστα, κατέστησεσαφές ότι ακόμα και μερικές ψήφοι μπορείνα κάνουν τη διαφορά, αφού θα κρίνουνποιο κόμμα θα είναι ή όχι στην επόμενη

Βουλή και συνέστησε στα στελέχη τουνα διεκδικούν την ψήφο των πολιτώνμέχρι την τελευταία στιγμή.

Απηύθυνε δε έκκληση στους πολίτες

να αφήσουν εκτός Βουλής τη Χρυσή Αυ-γή και το κόμμα του κ. Βελόπουλου.«Είναι προσβολή για διαφορετικούς λό-γους να είναι στη Βουλή και η Χρυσή

Αυγή και το κόμμα του κ. Βελόπουλου»,σημείωσε χαρακτηριστικά.

«Αν δεν μπορεί να σχηματιστεί κυβέρ-νηση για οποιονδήποτε λόγο μετά τις ε-κλογές της 7ης Ιουλίου, τότε η χώρα νο-μοτελειακά θα οδηγηθεί ξανά σε εκλογέςτον Δεκαπενταύγουστο», τόνισε, προ-σθέτοντας ότι αυτές θα γίνουν με απλήαναλογική. Αυτό σημαίνει, εξήγησε, «ότιη μόνη κυβέρνηση που θα μπορεί νασχηματιστεί είναι μια κυβέρνηση, τηνοποία εγώ δεν αντιλαμβάνομαι, εθνικήςσυνεννόησης, όπου θα πρέπει το πρώτοκαι το δεύτερο κόμμα να συνεννοηθούν»,σημείωσε, επαναλαμβάνοντας ότι «μετον ΣΥΡΙΖΑ και με τον κ. Τσίπρα δεν μπο-ρούμε να συνεννοηθούμε».

«Ολοι κρίνονται»Ο κ. Μητσοτάκης απηύθυνε –δεύτερη

φορά μέσα σε δύο 24ωρα– προειδοποί-ηση σε υποψηφίους βουλευτές οι οποίοι«διεκδικώντας τον σταυρό ξεφεύγουναπό την κεντρική γραμμή, υπερβάλλουνστον τρόπο με τον οποίο εκφράζονταιή προεξοφλούν την υπουργοποίησήτους», ότι κανένας δεν πρέπει να ράβειυπουργικό κοστούμι. «Ολοι κρίνονται»,προειδοποίησε, προσθέτοντας ότι δενθεωρεί νομιμοποιητική βάση για να είναικάποιος υπουργός να είναι πρώτος στηνεκλογική του περιφέρεια, και ότι για τονίδιο έχει μεγαλύτερη σημασία «το πώςπολιτεύεται κάποιος για να διεκδικήσειτον σταυρό». Φωτογραφίζοντας στιγμιαίατο υπουργικό συμβούλιο μιας δικής τουκυβέρνησης, προανήγγειλε την αξιο-ποίηση στελεχών από άλλους πολιτικούςχώρους, μιλώντας για αξιοποίηση προ-σώπων που έχουν «και πολιτικούς συμ-βολισμούς, αλλά και ικανότητα να δια-χειριστούν το χαρτοφυλάκιο που θα τουςεμπιστευθώ». Την ίδια ώρα, επέκρινετον ΣΥΡΙΖΑ ότι συνεχίζει την «πολωτική,διχαστική, επιθετική» ρητορική έναντιτης Ν.Δ., ενώ αναφερόμενος στη χαρα-κτηριστική αποστροφή του Αλέξη Τσίπραότι το πρόγραμμα της Ν.Δ. «μυρίζει αν-θρώπινο αίμα», σχολίασε ότι πρόκειταιγια αποκρουστική φράση, η οποία δείχνει«τον πανικό ενός συστήματος εξουσίαςπου αντιλαμβάνεται τη βοή των επερ-χόμενων γεγονότων».

Ισχυρό δίλημμα αυτοδυναμίαςΟ Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε τον κίνδυνο νέων εκλογών τον Αύγουστο με απλή αναλογική

Νέα στρατηγικήαπό τον Αλ. Τσίπραμε μετωπική σε ΚΙΝΑΛTου ΣΤΑΥΡΟΥ Γ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ

Σαφή μετατόπιση σε σχέση με τη στάσηπου κράτησε το προηγούμενο διάστημαέναντι του ΚΙΝΑΛ, έκανε χθες ο πρω-θυπουργός στην τηλεοπτική του συ-νέντευξη στο Star Channel, «αποκα-λύπτοντας» παράλληλα τη διμέτωπηστρατηγική του ενόψει εκλογών. Ο κ.Τσίπρας εγκατέλειψε οριστικά τους ή-πιους τόνους έναντι του μικρού συγκά-τοικου της «κεντροαριστερής πολυκα-τοικίας» και εξαπέλυσε σφοδρή επίθεσηστην κ. Γεννηματά χαρακτηρίζοντάςτην «κακέκτυπο της δημοκρατικής πα-ράταξης», ενώ για πρώτη φορά μίλησετόσο «καθαρά» υπέρ του Ανδρέα Πα-πανδρέου.

Τα παραπάνω ειπώθηκαν με αφορμήτο tweet του πρωθυπουργού ανήμερατην επέτειο του θανάτου (23 Ιουνίου)του ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ. «Πρέπει να πα-ραδεχτούμε όλοι ότι ήταν ένα πρόσωπο(σ.σ. ο Ανδρέας Παπανδρέου) που κα-τάφερε να βάλει τα θεμέλια της ανασύ-στασης μιας πλειοψηφικής δημοκρατι-κής παράταξης» και ήταν αυτός «ο οποίοςσε κρίσιμες στιγμές με αντίπαλο τότετον πατέρα Μητσοτάκη της Ν.Δ., υπεν-θύμισε στον ελληνικό λαό ότι η Δεξιάστον τόπο είχε φέρει διχασμό, συγκρού-σεις και μια χώρα όπου κυβερνιόταναπό προνομιούχους», σημείωσε. Κάνο-ντας προβολή στο σήμερα, ο κ. Τσίπραςεξαπέλυσε την επίθεσή του, λέγονταςπως αυτό που έκανε ήταν να υπενθυμίσει«στον δημοκρατικό κόσμο που το ΠΑ-ΣΟΚ ενέπνευσε για πολλές 10ετίες» ότι«δεν μπορεί σήμερα να υπάρχει ένα κα-κέκτυπο δημοκρατικής παράταξης πουνα λέει ότι θέλει να ξαναστηθεί η δια-κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον κ. Μη-τσοτάκη», τονίζοντας πως «αυτό λέει ηκ. Γεννηματά» όταν μιλάει για ψήφοστήριξης ή ανοχής στη Ν.Δ. Ο κ. Τσίπραςαπευθυνόμενος για πρώτη φορά τόσοανοιχτά στους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ,κατέληξε λέγοντας: «Απευθύνομαι στηνψυχή των ψηφοφόρων, του απλού κό-σμου του ΠΑΣΟΚ που μεγάλωσε και έ-ζησε με τη μνήμη για το τι σημαίνειαυτή η Δεξιά που θέλει να ξανακυβερ-

νήσει και αναρωτιέμαι αν θα κάνει τηχάρη στην κ. Γεννηματά να δει ένα κόμ-μα που ίδρυσε ο Ανδρέας Παπανδρέουνα γίνεται το υποστύλωμα αυτής τηςΔεξιάς».

Προφανώς ο κ. Τσίπρας και το επιτε-λείο του, έχοντας πλέον σαφείς αναλύ-σεις του εκλογικού αποτελέσματος, θε-ωρούν πως ο χώρος του πάλαι ποτέ ι-σχυρού ΠΑΣΟΚ, που μέρος του εκφρά-ζεται από το ΚΙΝΑΛ, αποτελεί μία βασική«δεξαμενή» ώστε να μπορέσει να κλείσειτην εκλογική ψαλίδα η οποία μένει στα-θερή με αυξητικές τάσεις υπέρ της Ν.Δ.Σε αυτό το καθαρό κεντρογενές άνοιγμα,ο κ. Τσίπρας καλείται να κρατήσει μία«ισορροπία τρόμου» με τα αριστεράνώτα του κόμματός του που απειλούνται

διαρκώς από τον Γ. Βαρουφάκη. Εξ ουκαι η επίθεση στην κ. Γεννηματά συ-νοδεύτηκε από μία επίσης σφοδρή ε-πίθεση στον κ. Βαρουφάκη. Κατηγορώ-ντας, και μάλιστα δις, τον άλλοτε υ-πουργό του για «αλαζονεία και έπαρση»ο κ. Τσίπρας υπογράμμισε πως δεν τονέχει εκπλήξει το 2,9% που έλαβε στιςευρωεκλογές, αλλά «το συστημικό που-σάρισμα που γίνεται στον κ. Βαρουφάκη»καθώς, όπως είπε, σε κάθε τηλεοπτικήσυνέντευξη τον ρωτούν για τον κ. Βα-ρουφάκη, ενώ δεν γίνεται το ίδιο προςτον κ. Μητσοτάκη για τον κ. Βελόπουλοπου τον «απειλεί» εκ δεξιών. «Αυτό γί-νεται διότι ο Βαρουφάκης αυτή τη στιγμήείναι ένα όχημα, που μπορεί να ανακόψειτην πολιτική ανατροπή, δηλαδή τη νίκητου ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές», είπε ο κ. Τσί-πρας. Από τη συνέντευξη του πρωθυ-πουργού δεν έλειψε και η επίθεση στονκ. Μητσοτάκη, τον οποίο κατηγόρησεγια πολλοστή φορά πως κρύβεται απότο ντιμπέιτ γιατί θέλει να πάει ο κόσμος«υπνωτισμένος» στις κάλπες.

<<<<<<

Για «αλαζονεία και έπαρση» κατηγό-ρησε ο πρωθυπουργός τον κ. Γ. Βαρουφάκη.

Ο πρόεδρος της Ν.Δ. είπε πως σε περίπτωση επαναληπτικών εκλογών θα πρέπει να σχη-ματιστεί κυβέρνηση εθνικής συνεννόησης, αλλά «με τον κ. Τσίπρα δεν μπορούμε να συ-νεννοηθούμε».

<<<<<<<

«Είναι προσβολή για διαφορετικούς λόγους να είναι στη Βουλή και η Χρυσή Αυγή και τοκόμμα του κ. Βελόπουλου», σημείωσε χαρακτηριστικά o κ. Μητσοτάκης.

Ταβάνι του Γιάννη Αντετοκούνμπο ο ουρανόςΕπιστέγασμα μιας σπουδαίας χρονιάς η βράβευσή του ως πολυτιμότερου παίκτη του ΝΒΑ

Του ΜΠΑΜΠΗ ΠΑΠΑΔΑΤΟΥ

Tο ανθρώπινο «θαύμα», Γιάννης Αντετο-κούνμπο, αυτό το αναπάντεχο δώρο τηςμοίρας στην Ελλάδα, συνεχίζει να εκ-πλήσσει τον παγκόσμιο αθλητισμό καινα προσφέρει αφειδώς μηνύματα έξω απότα στενά όρια του μπάσκετ.

Πριν ακόμη κλείσει τα 25 χρόνια του,κατέκτησε έναν χώρο όπου εκατοντάδεςπαίκτες απέτυχαν, έναν χώρο του οποίουτο παρκέ πάτησαν ονόματα που προκα-λούν ρίγος μέχρι τις μέρες μας.

Ο νέος πολυτιμότερος παίκτης τουΝΒΑ, ο MVP όπως συνηθίζεται να απο-καλείται, έχει για πρώτη φορά στην ιστορίαχρώμα ελληνικό, το χρώμα της πολυπο-λιτισμικότητας, το χρώμα που διαγράφειρατσιστικές συμπεριφορές και πολιτικά-ντικες επάρσεις, το χρώμα των αξιών,της αξιοπρέπειας, του σεβασμού, της οι-κογένειας και της σκληρής δουλειάς, μέσααπό μια χώρα που σε πολιτειακό και θε-σμικό επίπεδο έχει μάθει πλέον να μηδιαχωρίζει τους ανθρώπους από το χρώμακαι από τον τόπο γέννησής τους, να τουςδίνει ίσες ευκαιρίες με τους γηγενείς πο-λίτες της και να τους προστατεύει όταναπειληθούν από ακραία αρρωστημέναμυαλά.

Ο Γιάννης, ο γιος μεταναστών, πουαυτή τη φορά επέλεξε να οδηγήσει αυτόςτην οικογένειά του σε μια νέα «γη της ε-παγγελίας», προκειμένου να ζήσει το όνειρότου και να τους προσφέρει μια καλύτερηζωή μέσα από το μπάσκετ, είναι ονειρο-πόλος αλλά όχι αιθεροβάμων. Πίστεψεστις δυνάμεις του και ανταμείφθηκε.

Και πλέον, ύστερα από όλα αυτά ταπρωτοφανή κατορθώματα, αναλαμβάνεινα σηκώσει κι άλλα βάρη που του φορ-τώνουν η επιτυχία και η αναγνωρισιμό-τητα. Από την πραμάτεια που κουβαλούσεαπό νωρίς το πρωί στα Σεπόλια μέχρι ταφανάρια της Πατησίων, ο «greek freak»πλέον, αναλαμβάνει να σηκώσει στουςώμους του την εθνική ομάδα, στον δρόμογια το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της Κίνας,αλλά και το ιδιαίτερο βάρος του αθλητήειδώλου που επηρεάζει τις νεότερες γε-νιές.

Γιατί ο Αντετοκούνμπο μπορεί να μηνέχει γίνει ακόμη μπαμπάς, έχει όμως όληαυτή τη γλυκιά ευθύνη να «κατευθύνει»σωστά μέσα από τις αξίες του, το όραμάτου και τη συμπεριφορά του, τους μικρούςθαυμαστές του που έχουν κολλήσει τηναφίσα του στο δωμάτιό τους ή φορούντο φούτερ του με το πράσινο ελάφι τωνΜπακς στο στήθος. Τα ειλικρινή δάκρυάτου στην απονομή μάς κάνουν πιο αισιό-δοξους.

«Το πεπρωμένο σε αναδεικνύει, τα όνειρασε απογειώνουν». Τα ξημερώματα τηςΤρίτης, ο Γιάννης Αντετοκούνμπο έγραψειστορία, καθώς αναδείχθηκε MVP τηςκανονικής περιόδου στο ΝΒΑ, ολοκλη-ρώνοντας μία εκπληκτική σεζόν με τουςΜιλγουόκι Μπακς, ανεβάζοντας τη συ-γκεκριμένη φράση στο Iνσταγκραμ.

Σε ηλικία 24 ετών, ο «Greek Freak» έ-γινε ο τρίτος νεότερος παίκτης στην ι-στορία του ΝΒΑ που αναδεικνύεται πο-λυτιμότερος παίκτης, πίσω από τον ΝτέρικΡόουζ (22) και τον Λεμπρόν Τζέιμς (23).Στην ψηφοφορία των δημοσιογράφωνγια το βραβείο της χρονιάς, ο Ελληναςσούπερ σταρ πήρε 78 ψήφους πρώτηςθέσης, έναντι μόλις 23 του βασικού τουανταγωνιστή Τζέιμς Χάρντεν. Συνολικάσυγκέντρωσε 941 πόντους, την ίδια ώραπου ο άσος των Ρόκετς τερμάτισε στηδεύτερη θέση με 776.

Ο Γιάννης βρέθηκε στη Σάντα Μόνικατης Καλιφόρνιας για την εκδήλωση τωνβραβείων του ΝΒΑ με την κοπέλα τουκαι την οικογένειά του, φορώντας σακάκιπου στο εσωτερικό του υπήρχε ραμμένημία φωτογραφία του Παρθενώνα, ραμ-μένο από τον γνωστό Ελληνα σχεδιαστήκοστουμιών, Γιώργο Παπαδόγαμβρο.Κατά τη διάρκεια της βράβευσής του, ο24χρονος Ελληνας άσος γνώρισε την α-ποθέωση από τους παρευρισκόμενουςθρύλους, προπονητές και παίκτες τουΝΒΑ και στη συνέχεια συγκίνησε τους

πάντες με την ομιλία του. «Θέλω να ευ-χαριστήσω τον Θεό που με ευλόγησε μεαυτό το ταλέντο, για να είμαι στη θέσηπου βρίσκομαι σήμερα. Ολα τα κάνω μέ-σω αυτού. Νιώθω απίστευτα ευλογημέ-νος. Θέλω να ευχαριστήσω το τεχνικόεπιτελείο, που μας έμαθε όλα όσα έπρεπενα ξέρουμε για να κερδίζουμε. Να ευχα-ριστήσω τη διοίκηση που πίστεψε σε ε-μένα. Ημουν 18 ετών στην Ελλάδα καιμε πίστεψαν. Θέλω να ευχαριστήσω τονπατέρα μου, ο οποίος δεν βρίσκεταικοντά μας. Πριν από δύο χρόνια είχαέναν στόχο, να γίνω ο κορυφαίος τουπρωταθλήματος. Πάντα όταν περνάωστο παρκέ σκέφτομαι τον πατέρα μου,ο οποίος με πίεζε περισσότερο να γίνωκαλύτερος και μου έλεγε ότι μόνο έτσιθα τα καταφέρω», δήλωσε ο Γιάννης δα-κρυσμένος. «Θέλω να ευχαριστήσω τουςεκπληκτικούς αδελφούς μου. Σας ευχα-ριστώ, είστε τα πρότυπά μου, σας ευχα-ριστώ για όσα κάνετε για μένα. Θέλω να

ευχαριστήσω τη φοβερή μητέρα μου.Είναι η ηρωίδα μου από παιδί. Οταν είσαιπαιδί, δεν μπορείς να προβλέψεις το μέλ-λον σου, αλλά ένας καλός γονιός προ-βλέπει το μέλλον για σένα», τόνισε ολο-κληρώνοντας.

Λίγο νωρίτερα, ο θρύλος του μπάσκετκαι πρώτος σκόρερ όλων των εποχών,Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ παρουσίασετον Αντετοκούνμπο αποθεώνοντάς τον.«Ο Γιάννης ξεκίνησε να παίζει μπάσκετστα 11 του χρόνια. Οταν ήταν μικρός έ-πρεπε να μοιράζεται τα μπασκετικά πα-πούτσια με τον μεγάλο του αδελφό Θα-νάση. Το 2017 έγινε ο πρώτος Ελληναςπαίκτης σε All Star Game και πλέον συ-νεχίζει να σπάει τα ρεκόρ μου στο Μιλ-γουόκι».

Εκτός του βραβείου του MVP, ο Γιάν-νης έγινε ο πρώτος παίκτης στην ιστορίατου ΝΒΑ που έχει βραβευθεί και με τονσυγκεκριμένο τίτλο (2019) αλλά και μετου πιο βελτιωμένου παίκτη μιας σεζόν(2017).

Επίσης, πριν από δύο χρόνια ο σπου-δαίος Κόμπι Μπράιαντ είχε προκαλέσειτον Γιάννη να αναδειχθεί MVP, γεγονόςπου έκανε πράξη. Χθες, τον προκάλεσενα κερδίσει το πρωτάθλημα: «Ο δικόςμου άνθρωπος. Μεγαλείο MVP. Επόμενοςσταθμός: Πρωτάθλημα», έγραψε ο θρύλοςτων Λέικερς στο Twitter.

Η απάντηση αναμένεται τα επόμεναχρόνια.

Δάκρυα χαράς, λόγια καρδιάς, μια βραδιά ζωής<<<<<<<

«Θέλω να ευχαριστήσω τους εκπληκτικούς αδελ-φούς μου. Είστε τα πρότυπάμου. Θέλω να ευχαριστήσωτη φοβερή μητέρα μου. Είναι η ηρωίδα μου».

Τα δάκρυα δικαίωσης του Γιάννη, σε μια αξέχαστη βραδιά τόσο για τον ίδιο όσο και για την οικογένειά του, αλλά και για την Ελλάδα.

Με τον σπουδαίο Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ, ο οποίος μίλησε με τα καλύτερα λόγια.

Με την οικογένειά του, την κοπέλα του Μαράια και... έξι λαμπερά χαμόγελα.

Ο Γιάννης έγινε ο πρώτος παίκτης στην ιστορία του ΝΒΑ με βραβείο MVP αλλά και μετου πιο βελτιωμένου παίκτη.

Ε Λ Λ Α Δ Α Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 15Τετάρτη 26 Ιουνίου 2019

Περιζήτητα και πανάκριβατα πολυτελή εξοχικά στα νησιά

Αυξημένες κατά 130% εμφανίζονταιοι εισροές κεφαλαίων από το εξω-τερικό για την αγορά και ανάπτυξηακινήτων στην Ελλάδα με την ολο-κλήρωση του φετινού πρώτου τρι-μήνου, σύμφωνα με τα στοιχεία πουέχει δημοσιοποιήσει η Τράπεζα τηςΕλλάδας. Πρόκειται για ένα σαφέςδείγμα ότι και φέτος, κινητήριος μο-χλός της ζήτησης θα εξακολουθή-σουν να είναι οι ξένοι επενδυτές,παρά τη διαφαινόμενη στροφή καιμιας –μικρής έστω– μερίδας των Ελ-λήνων προς την αγορά κατοικίας.Εφόσον, μάλιστα, διατηρηθεί ο υ-φιστάμενος ρυθμός ανόδου των ε-πενδύσεων στο σύνολο του 2019,είναι πιθανό το τρέχον έτος να ο-λοκληρωθεί με συνολική εισροή κε-φαλαίων της τάξεως των 3 δισ. ευρώ,σηματοδοτώντας ένα ακόμα ιστορικόυψηλό για την ελληνική αγορά ακι-νήτων.

Υπενθυμίζεται ότι στο σύνολοτου 2018, τα κεφάλαια που τοποθε-τήθηκαν στην ελληνική αγορά ακι-νήτων από το εξωτερικό αυξήθηκανκατά 172% σε σχέση με το 2017 καιδιαμορφώθηκαν πέριξ του 1,3 δισ.ευρώ. Από το ποσό αυτό, περί τα655 εκατ. ευρώ αφορούσαν αποκλει-στικά αγορές ακινήτων από ξένουςεπενδυτές, με τα υπόλοιπα κεφάλαιανα αφορούν επενδυτικές κινήσεις,όπως αναπτύξεις κτιρίων και ανα-κατασκευές υφιστάμενων ακινήτων.Πρόκειται για ποσό υπερδιπλάσιοτου 2017, όταν εκτιμάται ότι στηνΕλλάδα καταγράφηκαν εισροές κε-φαλαίων της τάξεως των 500 εκατ.ευρώ για αγορές ακινήτων.

Σύμφωνα με φορείς της αγοράςακινήτων, οι βασικοί παράγοντεςπου έχουν συνδράμει στην εκτόξευ-ση των κεφαλαίων που τοποθετού-νται στην εγχώρια κτηματαγορά

(πέραν, ασφαλώς, της οικονομικήςσταθεροποίησης και της εξόδου απότα μνημόνια) είναι οι προσδοκίεςσημαντικών αποδόσεων από τηνεκμετάλλευση ακινήτων μέσω τωνψηφιακών πλατφορμών βραχυχρό-νιων μισθώσεων, όπως επίσης η ε-πιτυχία του προγράμματος χορήγη-σης αδειών παραμονής σε πολίτεςεκτός Ε.Ε., μέσω της απόκτησης α-κινήτων αξίας τουλάχιστον 250.000ευρώ. Κατά τη διάρκεια του τρέχο-ντος έτους και συγκεκριμένα απότις αρχές του 2019 μέχρι και τις 4 Ι-ουνίου (τελευταία διαθέσιμα στοι-

χεία), έχουν χορηγηθεί 645 νέες ά-δειες παραμονής σε επενδυτές εκτόςΕ.Ε. Με τον σημερινό ρυθμό, εκτι-μάται ότι μέχρι το τέλος του έτουςθα έχουν εκδοθεί περί τις 1.550 νέεςάδειες, αριθμός ελαφρώς αυξημένοςσε σχέση με το 2018, όταν εκδόθηκαν1.400 άδειες, σημειώνοντας άνοδοτης τάξεως του 46% έναντι του 2017.Συνολικά, από τις αρχές του προ-γράμματος στα μέσα του 2013 καιμέχρι τις αρχές του φετινού Ιουνίουέχουν εκδοθεί 4.537 άδειες σε επεν-δυτές εκτός Ε.Ε. Το 60% αυτών ή2.757 άδειες αφορούν Κινέζους ε-πενδυτές, οι οποίοι εξακολουθούννα είναι και οι πλέον κινητικοί.

Σε πρόσφατη εσπερίδα για τηναγορά ακινήτων, στο πλαίσιο τηςέκθεσης Arexpo 2019, ο αντιπρόε-δρος του ελληνοκινεζικού επιμελη-τηρίου, κ. Νικόλαος Γιαννίδης, συ-μπλήρωσε μάλιστα ότι «οι Κινέζοι

κάτοχοι της “χρυσής βίζας” αξιο-ποιούν περισσότερο από τους υπό-λοιπους τη δυνατότητα άδειας δια-μονής συζύγου και παιδιών κάτωτων 24 ετών, φέρνοντας τις οικογέ-νειές τους στην Ελλάδα». Στον α-ντίποδα, οι Ρώσοι και Τούρκοι επεν-δυτές αξιοποιούν σε μικρότερο βαθμότη σχετική δυνατότητα. Αλλο έναστοιχείο που επισημάνθηκε ως τάση,είναι το ενδιαφέρον που δείχνουνγια την Golden Visa οικογένειεςαλλά και μεμονωμένοι επενδυτέςαπό το Ιράκ και το Ιράν.

Αλλη μια τάση που παραμένει ξε-κάθαρη, είναι η προτίμηση των ξέ-νων επενδυτών στην αγορά ακινή-των στην Αττική. Σχεδόν το 80%των αδειών παραμονής μέσω τουσχετικού προγράμματος αφορά τηναπόκτηση ακινήτων εντός του Λε-κανοπεδίου, ενώ ακολουθούν η Θεσ-σαλονίκη και η Κρήτη.

Η διατήρηση της ζήτησης απότο εξωτερικό σε υψηλό επίπεδογια ακόμα ένα έτος, έχει λει-τουργήσει και υπέρ της πε-ραιτέρω αύξησης των τιμώνπώλησης εξοχικών κατοικιών.

Προς την κατεύθυνση αυτήέχει συμβάλει και η ποιοτικήαναβάθμιση των πωλούμενωνκατοικιών, καθώς όλο και πε-ρισσότεροι πωλητές στρέφο-νται προς ένα πιο απαιτητικόαγοραστικό κοινό, το οποίοόχι μόνο είναι διατεθειμένονα καταβάλει υψηλότερο τί-μημα αν ικανοποιηθούν οι α-νάγκες του, αλλά επιπλέον ε-πηρεάζεται και λιγότερο απότυχόν απρόοπτες συνθήκες,όπως μια επιδείνωση του οι-κονομικού κλίματος.

Σύμφωνα με στοιχεία πουδημοσιοποίησε εντός της ε-βδομάδας η διαδικτυακή πλατ-φόρμα αγγελιών ακινήτων Spi-togatos (www.spitogatos.gr),καταγράφεται σημαντική ε-νίσχυση των μέσων ζητούμε-νων τιμών πώλησης εξοχικώνκατοικιών.

Ενώ μέχρι πέρυσι, οι αυξή-σεις περιορίζονταν σε λιγοστάεξαιρετικά δημοφιλή νησιά,όπως η Μύκονος και η Σαντο-ρίνη, φέτος η εικόνα είναι έ-ντονα ανοδική για περισσό-τερες περιοχές υψηλής του-ριστικής κίνησης. Πέραν τηςΣαντορίνης, όπου η μέση ζη-τούμενη τιμή είναι ενισχυμένηκατά 18,2% σε 3.465 ευρώ/τ.μ.,αύξηση κατά 18,1% σε 3.810ευρώ/τ.μ. καταγράφεται καιστην Αντίπαρο. Επίσης, άνοδοκατά 16% εμφανίζουν και οιτιμές των εξοχικών στην Αί-γινα σε σχεδόν 2.000 ευρώ/τ.μ.κατά μέσον όρο. Στη Σκόπελο,η μέση ζητούμενη τιμή ανέρ-χεται πλέον σε σχεδόν 1.500ευρώ/τ.μ., αυξημένη κατά13,4%, ενώ αύξηση της τάξεωςτου 13,1% σημείωσαν και οιτιμές στην Ιθάκη στις 2.465ευρώ/τ.μ. Επίσης, με διψήφιοποσοστό αύξησης των τιμώνκινούνται φέτος, τόσο η Τήνοςμε 11,6% σε 1.720 ευρώ/τ.μ.,όσο και η Κύθνος με 10,5% σε

2.190 ευρώ/τ.μ.Βέβαια, το ακριβότερο νησί

για την αγορά εξοχικής κατοι-κίας εξακολουθεί να είναι ηΜύκονος και μάλιστα με ση-μαντική απόσταση από το ε-πόμενο νησί. Στη Μύκονο ημέση ζητούμενη τιμή πώλησηςανέρχεται φέτος σε 5.230 ευ-ρώ/τ.μ., σημειώνοντας ετήσιαάνοδο της τάξεως του 7%. Υ-πενθυμίζεται ότι η αγορά τηςΜυκόνου, όπως επίσης κι ε-κείνη της Σαντορίνης (αλλάκαι άλλων επιλεγμένων νησιώντων Κυκλάδων, όπως η Αντί-παρος), έχει εξελιχθεί σε μιαδιεθνοποιημένη αγορά για τηναπόκτηση εξοχικών κατοικιών,προσελκύοντας κατά κύριο

λόγο ξένους επενδυτές/αγο-ραστές από χώρες της ΜέσηςΑνατολής, της Ευρώπης καιτων ΗΠΑ.

Υπενθυμίζεται, πάντως, ότιεξακολουθεί να υφίσταται ένασημαντικό απόθεμα απούλη-των εξοχικών κατοικιών σε λι-γότερο δημοφιλείς περιοχέςτης χώρας, το οποίο υπολογί-ζεται ότι διαμορφώνεται σεπερίπου 50.000 ακίνητα. Εκεί,είναι δύσκολο να αυξηθούνσημαντικά οι τιμές, καθώς θααπαιτηθούν ακόμα αρκετάχρόνια έως ότου βρεθεί ο α-παιτούμενος αριθμός αγορα-στών.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ηαγορά των εξοχικών κατοικιώνήταν η πρώτη η οποία κατέ-γραψε απώλειες σε ό,τι αφοράτις τιμές πώλησης, σχεδόνπροτού εμφανιστεί η οικονο-μική κρίση, καθώς ήδη η ζή-τηση είχε αρχίσει να επιβρα-δύνεται από το 2009.

<<<<<<

Στη Μύκονο οι τιμέςφτάνουν τις 5.230ευρώ ανά τ.μ., στηΣαντορίνη τις 3.465και στην Αντίπαροτις 3.810 ευρώ.Ρεκόρ επενδύσεων στα ακίνητα

Τεράστιο το ενδιαφέρον από Κινέζους, Ρώσους και Τούρκους λόγω Airbnb και «χρυσής βίζας»

<<<<<<

Οι εισροές κεφαλαίωναπό το εξωτερικό εκτιμά-ται ότι θα φθάσουντα 3 δισ. ευρώ το 2019.

Ε Λ Λ Α Δ Α Τετάρτη 26 Ιουνίου 201916 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η

Της ΕΙΡΗΝΗΣ ΧΡΥΣΟΛΩΡΑ

O ένας στους τρεις Ελληνες, περίπου,βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικούαποκλεισμού, ποσοστό που διατηρεί τηνΕλλάδα στην ίδια ομάδα χωρών με τη Βουλ-γαρία και τη Ρουμανία και σε πολύ χειρότερηθέση από τη Φινλανδία και την Τσεχία.

Στην ίδια κατηγορία τοποθετείται, ε-ξάλλου, η Ελλάδα και στην κατάταξη τωνχωρών με βάση τα ποσοστά του πληθυσμούμε υλική στέρηση, ενώ κάπως καλύτερεςείναι οι συγκριτικές επιδόσεις της ως προςτα ποσοστά οικονομικής ανισότητας.

Τα σχετικά στοιχεία της EΛΣΤΑΤ, πουδόθηκαν χθες στη δημοσιότητα για τις ε-πιδόσεις της χώρας στους κοινωνικούς αυ-τούς δείκτες, εμφανίζουν κάποια βελτίωσητα τελευταία χρόνια, καθώς η χώρα άρχισενα βγαίνει από τη βαθιά κρίση, αλλά πα-ραμένουν αποκαρδιωτικά για τις συνολικέςεπιδόσεις της, ιδίως αν ληφθεί υπ’ όψιν τογεγονός ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ επικέ-ντρωσε την οικονομική της πολιτική σεαυτούς τους τομείς, μέσω των κοινωνικώνμερισμάτων.

Ειδικότερα, το ποσοστό πληθυσμού σεκίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλει-σμού το 2017 ήταν 31,8% (3.348.500 άτομα)έναντι ποσοστού 34,8% το 2016. Σύμφωναμε τον ορισμό της Ευρωπαϊκής Ενωσης,στην κατηγορία αυτή ανήκει ο πληθυσμός

σε κίνδυνο φτώχειας ή με υλικές στερήσεις(δηλαδή πληθυσμός που στερείται τουλά-χιστον 4 από έναν κατάλογο 9 αγαθών καιυπηρεσιών) ή που διαβιοί σε νοικοκυριάμε χαμηλή ένταση εργασίας.

Σύμφωνα με τον πιο στενό ορισμό τουκινδύνου φτώχειας, στον οποίο περιλαμ-βάνονται τα άτομα με εισόδημα χαμηλότεροτου 60% του εθνικού διαμέσου εισοδήματος,το ποσοστό του πληθυσμού που ήταν σεκίνδυνο φτώχειας το 2017 ήταν 23,2%, ενώμετά τις κοινωνικές μεταβιβάσεις (κοινωνικόμέρισμα, κοινωνικό εισόδημα αλληλεγγύης,ΕΚΑΣ, επίδομα θέρμανσης κ.λπ.) αυτό πε-ριορίζεται σε 18,5% του πληθυσμού.

Σημειώνεται ότι το κατώφλι της φτώχειαςείναι 4.178 ευρώ ετησίως ανά άτομο και9.908 ευρώ ετησίως για νοικοκυριά με δύοενηλίκους και δύο εξαρτώμενα τέκνα ηλικίαςκάτω των 14 ετών. Το μέσο διαθέσιμο ει-σόδημα της χώρας εκτιμήθηκε σε 15.556ευρώ.

Από τη μέτρηση της ΕΛΣΤΑΤ για την υ-λική στέρηση του πληθυσμού, εξάλλου,προκύπτει ότι το 51,4% των νοικοκυριώνδεν μπορεί να αντιμετωπίσει μια έκτακτηαλλά αναγκαία δαπάνη, το 50,7% δεν μπορείνα πληρώσει μία εβδομάδα διακοπών, το22,9% δεν είναι σε θέση να απολαμβάνειικανοποιητική θέρμανση και το 11,8% στε-

ρείται στη διατροφή του. Επίσης, το 43,7%δυσκολεύεται να πληρώσει τις δόσεις τωνπιστωτικών καρτών ή των δανείων του, το32,9% τους πάγιους λογαριασμούς του καιτο 29,3% το ενοίκιό του.

Συνολικά, το ποσοστό του πληθυσμούπου ζει με υλικές στερήσεις ανέρχεται σε16,7%, από 21,1% το 2017, αλλά και απόμόλις 11,2% το 2008. Η Ελλάδα καταλαμ-βάνει την τρίτη υψηλότερη θέση στην κα-τάταξη των ευρωπαϊκών χωρών, μετά τηΒουλγαρία και τη Ρουμανία. Ο δείκτης οι-κονομικής ανισότητας, τέλος, είναι 5,5,που σημαίνει ότι το μερίδιο του εισοδήματοςτου πλουσιότερου 20% του πληθυσμού

είναι 5,5 φορές μεγαλύτερο από το μερίδιοτου εισοδήματος του φτωχότερου 20% τουπληθυσμού. Ο δείκτης είναι μειωμένοςκατά 0,5 μονάδες σε σχέση με το 2017. ΗΕλλάδα κατατάσσεται σε λίγο καλύτερηθέση από τη Βουλγαρία (7,7) , τη Ρουμανία(7,2) και τη Λετονία (6,8).

Ο υπουργός Οικονομικών ΕυκλείδηςΤσακαλώτος εξέδωσε ανακοίνωση υπο-στηρίζοντας ότι, σύμφωνα με τα στοιχείατης ΕΛΣΤΑΤ, το ετήσιο εισόδημα της με-σαίας τάξης αυξήθηκε κατά 680 ευρώ τηνπερίοδο 2015-2017, ενώ είχε μειωθεί ταπρώτα χρόνια της κρίσης (2011-1014) κατά5.258 ευρώ.

Συνέχισαν να αυξάνονται τα έσοδα απότον τουρισμό και τον Απρίλιο, αλλά ηταξιδιωτική κίνηση μειώθηκε, σ’ έναπροειδοποιητικό καμπανάκι ενδεχομένωςγια την πορεία του τουρισμού. Συγκε-κριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία τουταξιδιωτικού ισοζυγίου πληρωμών τηςΤράπεζας της Ελλάδος, τον Απρίλιο οιταξιδιωτικές εισπράξεις κατέγραψαν αύ-ξηση 6,9%, λόγω της αύξησης της μέσηςδαπάνης κατά 20,2%, ενώ η εισερχόμενηταξιδιωτική κίνηση μειώθηκε κατά 11,3%.Συνολικά, κατά την περίοδο Ιανουαρίου- Απριλίου, οι ταξιδιωτικές εισπράξειςαυξήθηκαν κατά 22,8%. Η άνοδος οφεί-λεται κυρίως στην αύξηση της μέσηςδαπάνης ανά ταξίδι κατά 22,6%, καθώςη εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση πα-ρουσίασε μικρή αύξηση κατά 0,5%.

Ειδικότερα, αυξήθηκαν κατά 8,5%οι εισπράξεις από κατοίκους των χωρώντης Ε.Ε.-28 και κατά 48,1% αυτές απόκατοίκους εκτός Ε.Ε.-28. Αναλυτικότερα,οι εισπράξεις από κατοίκους των χωρώντης Ζώνης του Ευρώ αυξήθηκαν κατά5,9%, ενώ οι εισπράξεις από κατοίκουςτων χωρών της Ε.Ε.-28 εκτός της Ζώνηςτου Ευρώ παρουσίασαν άνοδο κατά

14,1%. Ειδικότερα, οι εισπράξεις απότη Γερμανία μειώθηκαν κατά 13,3% καιδιαμορφώθηκαν στα 140 εκατ. ευρώ,ενώ οι εισπράξεις από τη Γαλλία μειώ-θηκαν κατά 2,0% και διαμορφώθηκανστα 68 εκατ. ευρώ. Οι εισπράξεις απότο Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκαν κατά39,9% και διαμορφώθηκαν στα 115εκατ. ευρώ. Από τις χώρες εκτός τηςΕ.Ε.-28, άνοδο κατά 60,7% παρουσίασανοι εισπράξεις από τις ΗΠΑ, οι οποίεςδιαμορφώθηκαν στα 112 εκατ. ευρώ,ενώ αυτές από τη Ρωσία σημείωσαναύξηση κατά 16,7% και διαμορφώθηκανστα 19 εκατ. ευρώ.

Την περίοδο Ιανουαρίου - Απριλίου2019, η ταξιδιωτική κίνηση από τις χώ-

ρες της Ε.Ε.-28 διαμορφώθηκε σε 1,6εκατ. ταξιδιώτες, παρουσιάζοντας μεί-ωση κατά 7,0% σε σύγκριση με την α-ντίστοιχη περίοδο του 2018, ενώ η τα-ξιδιωτική κίνηση από τις χώρες εκτόςτης Ε.Ε.-28 εμφάνισε αύξηση κατά12,7% και διαμορφώθηκε σε 1,2 εκατ.ταξιδιώτες. Η ταξιδιωτική κίνηση απότις χώρες της Ζώνης του Ευρώ μειώθηκεκατά 0,4%, ενώ αυτή από τις χώρες τηςΕ.Ε.-28 εκτός της Ζώνης του Ευρώ πα-ρουσίασε πτώση κατά 13,6%. Ειδικό-τερα, η ταξιδιωτική κίνηση από τη Γερ-μανία παρουσίασε μείωση κατά 15,6%και διαμορφώθηκε στους 285 χιλ. τα-ξιδιώτες, ενώ αυτή από τη Γαλλία αυ-ξήθηκε κατά 21,0% και διαμορφώθηκεστους 121 χιλ. ταξιδιώτες. Η ταξιδιωτικήκίνηση από το Ηνωμένο Βασίλειο επίσηςαυξήθηκε κατά 13,2% και διαμορφώ-θηκε στους 207 χιλ. ταξιδιώτες. Τέλος,αναφορικά με τις χώρες εκτός της Ε.Ε.-28, η ταξιδιωτική κίνηση από τις ΗΠΑαυξήθηκε κατά 27,9% και διαμορφώ-θηκε στους 155 χιλ. ταξιδιώτες, ενώαυτή από τη Ρωσία αυξήθηκε κατά40,6% και διαμορφώθηκε στους 42 χιλ.ταξιδιώτες.

Ευρωπαϊκή πρωτιάγια την Ελλάδαστο σχέδιο Γιούνκερ

Η συνολική χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επεν-δύσεων (ΕΤΣΕ) στη χώρα μας ανέρχεται σε 2,7 δισ. και αναμένεται να κινητο-ποιήσει 11,5 δισ. σε πρόσθετες επενδύσεις.

Πρώτη στη χρηματοδότηση ωςπρος το ΑΕΠ μεταξύ των χωρώντης Ε.Ε. σε ό,τι αφορά το σχέδιοΓιούνκερ βρίσκεται η Ελλάδα. Σύμ-φωνα με στοιχεία του Ιουνίου 2019,η συνολική χρηματοδότηση απότο Ευρωπαϊκό Ταμείο ΣτρατηγικώνΕπενδύσεων (ΕΤΣΕ) στη χώρα μαςανέρχεται σε 2,7 δισ. ευρώ και α-ναμένεται να κινητοποιήσει 11,5δισ. ευρώ σε πρόσθετες επενδύ-σεις. Οι συνολικές επενδύσεις απότο σχέδιο Γιούνκερ αφορούν τηχρηματοδότηση σχεδίων έργωνυποδομών και καινοτομίας, καθώςκαι μικρομεσαίες επιχειρήσεις(ΜμΕ). Οπως αναφέρει η Ευρω-παϊκή Επιτροπή στα τελευταία α-ποτελέσματα του σχεδίου Γιούν-κερ, 19 εγκεκριμένα έργα υποδο-μών και καινοτομίας χρηματοδο-τούνται από την Ευρωπαϊκή Τρά-πεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) με τηνυποστήριξη του ΕΤΣΕ, με συνολικάσχεδόν 2,3 δισ. ευρώ, ενώ προ-βλέπεται να κινητοποιήσει συνο-λικές επενδύσεις ύψους 7,3 δισ.ευρώ. Σε ό,τι αφορά τις ΜμΕ, έχουνεγκριθεί 14 συμφωνίες, ύψους 434εκατ. ευρώ, με ενδιάμεσες τράπεζεςπου χρηματοδοτούνται από το Ευ-ρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (ΕΤΕ)με την υποστήριξη του ΕΤΣΕ, ενώπροβλέπεται να ενεργοποιήσεισχεδόν 4,2 δισ. ευρώ σε επενδύ-σεις, με περίπου 25.820 επιχειρή-σεις μεσαίας κεφαλαιοποίησης ναεπωφελούνται από τη βελτιωμένηπρόσβαση στη χρηματοδότηση.

Μετά την Ελλάδα σε σειρά κα-τάταξης των επενδύσεων σε σχέση

με το ΑΕΠ τους ακολουθούν η Ε-σθονία, η Βουλγαρία, η Πορτογαλίακαι η Λετονία. Σε ό,τι αφορά τηχρηματοδότηση των 28 κρατών-μελών από το σχέδιο Γιούνκερ,αυτή ανέρχεται σε 75 δισ. ευρώ,ενώ συνολικά αναμένεται να κι-νητοποιήσει επενδύσεις 408,4 δισ.ευρώ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ε-κτιμά πως περίπου 952.000 νεο-σύστατες επιχειρήσεις και μικρο-μεσαίες επιχειρήσεις αναμένεταινα επωφεληθούν από τη βελτιω-μένη πρόσβαση στη χρηματοδό-τηση. Επισημαίνεται επίσης πωςη Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσε-ων έχει εγκρίνει χρηματοδότησηύψους 55,2 δισ. ευρώ για έργα υ-ποδομής και καινοτομίας, τα οποίαθα οδηγήσουν σε πρόσθετες ε-πενδύσεις ύψους 252,5 δισ. ευρώ,ενώ το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επεν-δύσεων, το οποίο αποτελεί μέροςτου ομίλου ΕΤΕπ, έχει εγκρίνεισυμφωνίες ύψους 19,8 δισ. ευρώμε ενδιάμεσες τράπεζες και ταμείαγια τη χρηματοδότηση ΜμΕ, οι ο-ποίες αναμένεται να δημιουργή-σουν πρόσθετες επενδύσεις ύψους155,9 δισ. ευρώ.

Της ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΜΑΝΙΦΑΒΑ

Οκταπλάσια ήταν η αύξηση των συναλ-λαγών με ηλεκτρονικές κάρτες στις πε-ριοχές εκείνες όπου τα καταστήματαείναι ανοιχτά περισσότερες Κυριακέςτον χρόνο, σε σχέση με την περίοδο πριναπό τη μεταρρύθμιση. Την ίδια ώρα, στιςπεριοχές αυτές καταγράφεται σημαντικήαύξηση του μεριδίου των συναλλαγώνπου πραγματοποιούνται με κάρτες οι ο-ποίες έχουν εκδοθεί στο εξωτερικό, έν-δειξη ότι η κυριακάτικη λειτουργία τωνκαταστημάτων προσελκύει αν μη τι άλλοτους τουρίστες.

Τα παραπάνω στοιχεία περιλαμβάνο-νται στην έκθεση ενισχυμένης εποπτείαςγια την ελληνική οικονομία, η οποία δη-μοσιοποιήθηκε χθες από την Κομισιόνκαι γίνεται επίκληση μελέτης που πραγ-ματοποίησε τον Ιανουάριο του 2019 τοΚέντρο Προγραμματισμού και Οικονο-μικών Ερευνών (ΚΕΠΕ). Βεβαίως, η Ευ-ρωπαϊκή Επιτροπή σημειώνει ότι υπήρχανπεριορισμοί σε ό,τι αφορά τη διαθεσι-μότητα των στοιχείων, ενώ γενικότερατο 2018 καταγράφηκε ανάκαμψη της οι-κονομίας.

Ειδικότερα, σύμφωνα με όσα αναφέ-ρονται στην έκθεση, η αύξηση της αξίαςτων συναλλαγών που έγιναν με κάρτεςτις Κυριακές στις περιοχές που επηρεά-ζονται από το μέτρο (όπως είναι για πα-ράδειγμα ο Δήμος Αθηναίων, εντός τωνορίων του οποίου επιτρέπεται η λειτουργίατων καταστημάτων όλες τις Κυριακέςαπό τον Μάιο έως τον Οκτώβριο) ήταν711% την περίοδο 2016-2018. Η συνολικήαύξηση των συναλλαγών με ηλεκτρονικέςκάρτες στις ίδιες περιοχές ήταν 175%.Και μπορεί, βεβαίως, η πολύ μεγάλη αύ-ξηση να οφείλεται στο γεγονός ότι πρώτατα καταστήματα δεν ήταν ανοιχτά, α-ναμφίβολα όμως προκύπτει ότι η αύξησηαυτή δείχνει ότι το μέτρο δεν αφήνει α-διάφορους τους καταναλωτές.

Το μερίδιο των συναλλαγών που έγιναντις Κυριακές από ξένες κάρτες διαμορ-φώθηκε το 2018 σε 38,1% επί του συνόλουτων συναλλαγών με κάρτες από 24,5%το 2017 και 23,3% το 2016.

Στην έκθεση της Κομισιόν γίνεται α-ναφορά και σε άλλα θετικά σημάδια απότη διεύρυνση της κυριακάτικης λειτουρ-γίας των καταστημάτων. Πρόκειται γιαθετικές επιπτώσεις στην επιχειρηματι-κότητα αλλά και στις τιμές.

Σύμφωνα με τη μελέτη, το 2018 το ι-σοζύγιο εγγραφών/διαγραφών επιχειρή-σεων στο λιανεμπόριο ήταν θετικό κατά847 επιχειρήσεις. Αυτή, μάλιστα, ήταν ηπρώτη φορά που αντιστράφηκε η τάση,η οποία την περίοδο 2009-2017 ήταν αρ-νητική. Ειδικά στους κλάδους του λιανε-μπορίου, οι οποίοι επηρεάζονται κυρίωςαπό τη διεύρυνση της κυριακάτικης λει-τουργίας των καταστημάτων (ένδυση, α-

θλητικά είδη, παιχνίδια, λογισμικό, τε-χνολογικά προϊόντα, ηλεκτρονικές συ-σκευές, καλλυντικά, και τηλεπικοινωνιακόςεξοπλισμός) καταγράφηκε ότι το ισοζύγιοήταν θετικό κατά 320 επιχειρήσεις. Οπως,μάλιστα, επισημαίνει η Κομισιόν, στουςπαραπάνω κλάδους είναι η πρώτη φοράαπό το 2010 που το ισοζύγιο ιδρύσεων/δια-κοπής λειτουργίας είναι θετικό.

Στο επίπεδο των τιμών το ΚΕΠΕ, σύμ-φωνα με όσα αναφέρονται στην έκθεσητης Κομισιόν, διαπιστώνει περαιτέρωμείωσή τους σε τρεις κατηγορίες αγαθώνκαι υπηρεσιών, οι οποίες επηρεάζονταιαπό την αύξηση των Κυριακών που είναιανοιχτά τα καταστήματα σε κάποιες με-γάλες περιοχές της χώρας. Ειδικότερα,οι τιμές σε είδη ένδυσης/υπόδησης, διαρ-κή αγαθά, οικιακές συσκευές και δρα-στηριότητες πολιτισμού και αναψυχήςυποχώρησαν τόσο το 2017 όσο και το2018, παρά την αύξηση που καταγράφηκεστον γενικό δείκτη τιμών καταναλωτή.

Εκτοξεύθηκαν οι πωλήσειςτων καταστημάτων τις ΚυριακέςΙδιαίτερα ευνοημένες εμφανίζονται οι περιοχές στο κέντρο της Αθήνας

Συνολικά την περίοδο Ιανουαρίου - Απριλίου οι ταξιδιωτικές εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 22,8%. Η άνοδος οφείλεται κυρίως στηναύξηση της μέσης δαπάνης ανά ταξίδι κατά 22,6%, καθώς η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση παρουσίασε μικρή αύξηση κατά 0,5%.

<<<<<<

Αν και η ταξιδιωτική κίνη-ση μειώθηκε κατά 11,3% τονΑπρίλιο, τα τουριστικά έσο-δα ενισχύθηκαν κατά 6,9%.Αιτία, η αύξηση της μέσηςδαπάνης κατά 20,2%.

<<<<<<

Το 51,4% των νοικοκυριών δενμπορεί να αντιμετωπίσει μια έκτακτη αλλά αναγκαία δαπάνη.

<<<<<<

Οι αγορές με «πλαστικό χρή-μα» ενισχύθηκαν κατά 711%την περίοδο 2016-2018.

<<<<<<

Αναλογικά με το ΑΕΠτης, έχει αντλήσει τουςπερισσότερους πόρουςαπό το συγκεκριμένοπρόγραμμα της Ε.Ε. γιανα χρηματοδοτήσει έργα.

Λιγότεροι τουρίστες, περισσότερα έσοδα

Το κυριακάτικο άνοιγμα ενίσχυσε τον τζίρο των καταστημάτων στις τουριστικές περιοχές.

Σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικούαποκλεισμού 1 στους 3 ΕλληνεςΗ Ελλάδα κατατάσσεται στην ίδια ομάδα χωρών με τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία

Σύμφωνα με τα στοιχεία της EΛΣΤΑΤ, που δόθηκαν χθες στη δημοσιότητα, το 50,7% δεν μπορεί να πληρώσει μία εβδομάδα διακοπών, το 22,9%δεν είναι σε θέση να απολαμβάνει ικανοποιητική θέρμανση και το 11,8% στερείται στη διατροφή του.

Ε Λ Λ Α Δ Α Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 17Τετάρτη 26 Ιουνίου 2019

Της ΡΟΥΛΑΣ ΣΑΛΟΥΡΟΥ

Πολλαπλές κατηγορίες ασφαλισμένων,που έχουν εγκλωβιστεί σε ένα σύστημαγεμάτο από εσωτερικές αδικίες και αντι-ασφαλιστικές αρχές, έχει δημιουργήσειο νόμος Κατρούγκαλου τρία χρόνια μετάτην ψήφισή του. Οι νέες συνταξιοδοτικέςαποφάσεις ενσωματώνουν αδικίες, κυρίωςμέσω των νέων συντελεστών αναπλήρω-σης στο ανταποδοτικό σκέλος της παροχής,με αποτέλεσμα η τελική σύνταξη να είναισημαντικά μειωμένη, σε σχέση με αυτήπου θα λάμβανε κάποιος πριν από την τε-λευταία ασφαλιστική μεταρρύθμιση, ακόμηκαι αν έχει υποχρεωθεί λόγω της αύξησηςτων ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης νακαταβάλλει εισφορές για περισσότεραχρόνια.

Τη δραματική μείωση των νέων συ-ντάξεων και ένα ανταποδοτικά άδικο νέοσύστημα, όπου όσοι έχουν πληρώσει πε-ρισσότερες εισφορές λαμβάνουν τελικάμικρότερες συντάξεις, αποκαλύπτουν οιπρώτες αιτήσεις συνταξιοδότησης πουείχαν κατατεθεί μετά τις 13 Μαΐου του2016 και εκδίδονται με βάση τον νόμοΚατρούγκαλου.

Μάλιστα, η προοπτική χαμηλότερωνσυντάξεων και μάλιστα έπειτα από πε-ρισσότερα χρόνια δουλειάς, εκτός του ότιδημιουργεί τεράστιες ανισότητες και α-δικίες ανάμεσα στους παλαιούς και νέουςσυνταξιούχους, λειτουργεί ως ισχυρό κί-νητρο για εισφοροδιαφυγή και αδήλωτηεργασία. Αυτό με τη σειρά του έχει ως συ-νέπεια σημαντικές απώλειες στα έσοδατου ΕΦΚΑ και κατ’ επέκταση του κράτους,με άμεσο αντίκρισμα στη βιωσιμότητατου ασφαλιστικού, το οποίο παραμένεισε έναν φαύλο κύκλο περικοπών.

Η «Κ» με τη βοήθεια του πρώην υπουρ-γού Εργασίας και ειδικού στην κοινωνικήασφάλιση Γιώργου Κουτρουμάνη παρου-σιάζει σήμερα μια σειρά από παραδείγματαασφαλισμένων που καλούνται με το νέο

σύστημα να βγουν στη σύνταξη αργότερακαι να λάβουν λιγότερα, έχοντας όμως συ-νεισφέρει περισσότερα.

• Για παράδειγμα, μητέρα ανηλίκουπου απασχολείται στον ιδιωτικό τομέα,πριν από το 2015 (που αυξήθηκαν τα όριαηλικίας συνταξιοδότησης) θα μπορούσενα συνταξιοδοτηθεί στα 55 έτη, με μειω-μένη σύνταξη. Εάν ο μέσος συντάξιμοςμισθός της ήταν 1.000 ευρώ, με το προ-Κατρούγκαλου σύστημα θα μπορούσε ναλάβει σύνταξη 536 ευρώ, έχοντας κατα-

βάλει εισφορές ύψους 56.000 ευρώ, στον20ετή εργάσιμο βίο της. Η ίδια γυναίκα,μετά το 2015 θα έπρεπε να παραμείνειστην αγορά εργασίας άλλα 7 χρόνια, έωςτη συμπλήρωση των 62 ετών. Η «νέα» τηςσύνταξη υπολογίζεται σε 496 ευρώ και οιεισφορές που θα καταβάλει συνολικά στοσύστημα ανέρχονται σε 75.600 ευρώ.

• Εργαζόμενος στον ιδιωτικό τομέα,με μέσες συντάξιμες αποδοχές 2.000 ευρώ,θα μπορούσε πριν από το 2015 να βγειστη σύνταξη με 37 χρόνια ασφάλισης, σε

ηλικία 60 ετών. Καθ’ όλη τη διάρκεια τηςεργασίας του θα έχει καταβάλει στο σύ-στημα εισφορές ύψους 207.200 ευρώ, καιη σύνταξή του θα ήταν 1.325 ευρώ, μετάτις μνημονιακές περικοπές (προ φόρουκαι εισφορών για περίθαλψη). Πλέον, γιανα λάβει σύνταξη θα πρέπει να συμπλη-ρώσει 40 έτη ασφάλισης και το 62ο έτοςτης ηλικίας του. Οι εισφορές που θα πλη-ρώσει ανέρχονται σε 224.000 ευρώ και ησύνταξή του θα είναι 1.240 ευρώ (επίσηςμεικτά).

• Δημόσιος υπάλληλος πανεπιστημια-κής εκπαίδευσης με μέσο συντάξιμο μισθό1.700 ευρώ, θα μπορούσε να συνταξιοδο-τηθεί στα 60,5 έτη ηλικίας, με 35 έτη α-σφάλισης, έχοντας πληρώσει εισφορές142.800 ευρώ. Η σύνταξή του θα ήταν τηςτάξης των 1.235 ευρώ (μεικτά). Πλέον, έ-πειτα από επίσης 35 χρόνια, έχοντας όμωςσυμπληρώσει το 62ο έτος της ηλικίας του,θα λάβει σύνταξη 961 ευρώ (μεικτά). Επειτααπό 40 έτη ασφάλισης, οι εισφορές θαφθάσουν τα 163.200 ευρώ και η σύνταξημε το παλαιό σύστημα τα 1.358 ευρώ, ενώμε το νέο, τα 1.112 ευρώ...

• Ελεύθερος επαγγελματίας (πρώηνΤΕΒΕ) με 20.400 ευρώ μέσο ετήσιο εισό-δημα, με το παλαιό σύστημα θα μπορούσενα λάβει σύνταξη 1.325 ευρώ, έχονταςπληρώσει 150.900 ευρώ ως εισφορές. Πλέ-ον, θα πρέπει να έχει συμπληρώσει του-λάχιστον 40 έτη ασφάλισης και το 62οέτος της ηλικίας του, που οδηγούν σε πλη-ρωμένες εισφορές ύψους 163.200 ευρώ,για να λάβει σύνταξη 1.118 ευρώ.

• Αυτοαπασχολούμενος μηχανικός, τέ-λος, με το σύστημα που ίσχυε πριν απότην ασφαλιστική μεταρρύθμιση του 2015θα έπρεπε να πληρώσει 133.200 ευρώκατά τη διάρκεια 37 ετών ασφάλισης, γιανα λάβει σύνταξη 1.580 ευρώ. Με το νέοσύστημα, θα πρέπει να εργαστεί 40 χρόνιακαι να καταβάλει συνολικά εισφορές144.200 ευρώ, για να λάβει τελικά 1.100ευρώ μεικτά, σύνταξη.

Τα παραδείγματα μιλούν από μόνα τους,καθώς αποδεικνύουν τη μεγάλη μείωσητων συντάξεων, ακόμη και έπειτα από πε-ρισσότερα έτη ασφάλισης και κατά συ-νέπεια υψηλότερη συνεισφορά στο σύ-στημα, μέσω της πληρωμής εισφορών. Ησύγκριση μάλιστα γίνεται πάντα όχι μετις αρχικές συνταξιοδοτικές αποφάσεις,αλλά με τις συντάξεις όπως έχουν διαμορ-φωθεί μετά τις περικοπές της περιόδου2010-2016.

Και όπως επισημαίνει ο κ. Κουτρουμά-νης, σε βάθος 5ετίας οι διαφορές θα είναιακόμη μεγαλύτερες εις βάρος των νέωνσυνταξιούχων, καθώς σταδιακά μειώνεταιακόμη περισσότερο η ανταποδοτικότητα.«Εάν δεν λυθεί το πρόβλημα με ενίσχυσητης ανταποδοτικής σχέσης εισφορών -παροχών, που θα αποτελέσει και ισχυρόκίνητρο ασφάλισης, οι προοπτικές είναιδυσοίωνες», καταλήγει.

Οι μεγάλοιχαμένοι Διπλά άτυχοι θεωρούνται ό-σοι ασφαλισμένοι υποβάλουναιτήσεις συνταξιοδότησης ε-ντός του 2019, καθώς συντα-ξιοδοτούνται εξ ολοκλήρουμε το νέο καθεστώς και δενθα διατηρήσουν έστω ένα μέ-ρος της προσωπικής διαφο-ράς. Να σημειωθεί ότι από τηνέναρξη εφαρμογής του νό-μου Κατρούγκαλου στις 13Μαΐου 2016 και έως το τέλοςτου 2018 είχαν υποβληθεί358.000 αιτήσεις συνταξιο-δότησης, οι οποίες υπολογί-στηκαν ή θα υπολογιστούν,διατηρώντας ένα μέρος τηςλεγόμενης «προσωπικής δια-φοράς», εφόσον αυτή ξεπερ-νά το 20%. Συγκεκριμένα, ό-σοι υπέβαλαν αίτηση το 2016έλαβαν ή θα λάβουν το 1/2του ποσού, όσοι συνταξιοδο-τήθηκαν το 2017 το 1/3, ενώόσοι συνταξιοδοτήθηκαν το2018 το 1/4. Σύμφωνα με ταστοιχεία των συνδικαλιστών,έχουν ήδη εκδοθεί 290.830συντάξεις, ενώ 67.170 βρί-σκονται σε εκκρεμότητα. Συ-γκεκριμένα, από 13/5/2016 έ-ως το τέλος του έτους κατατέ-θηκαν 73.000 αιτήσεις συντα-ξιοδότησης και εξ αυτών έχειοριστικοποιηθεί το 97%. Το2017 υποβλήθηκαν 138.000αιτήσεις και οριστικοποιήθη-κε το 87%, ενώ το 2018 ο α-ριθμός των αιτήσεων ανήλθεσε 147.000, εκ των οποίων ο-ριστικοποιήθηκε το 68%. Μεσοσταθμικά πάντως, η μεί-ωση εκτιμάται στο 12% με16% για τους νέους συνταξι-ούχους και τις μεγαλύτερες α-πώλειες έχουν, σύμφωνα μετους υπολογισμούς, δημόσιοιυπάλληλοι με 30 χρόνια υπη-ρεσίας (κατηγορίας πανεπι-στημιακής και τεχνολογικήςεκπαίδευσης), ασφαλισμένοιτου ΙΚΑ με υψηλές αποδοχέςκαι τουλάχιστον 30 χρόνια α-σφάλισης, καθώς και ασφαλι-σμένοι στο πρώην ΤΕΒΕ, τοΤαμείο Νομικών και του ΤΣΑΥανεξαρτήτως χρόνου ασφάλι-σης.

Περισσότερα χρόνια δουλειάς, μικρότερη σύνταξηΕνα ανταποδοτικά άδικο νέο σύστημα αποκαλύπτουν οι πρώτες αιτήσεις συνταξιοδότησης με βάση τον νόμο Κατρούγκαλου

<<<<<<

Η προοπτική χαμηλότερωνσυντάξεων λειτουργεί ως ισχυ-ρό κίνητρο για εισφορο-δια-φυγή και αδήλωτη εργασία.

Ο τομέας των ακινήτων αναπτύσσεται ραγδαίατα τελευταία χρόνια, συμβάλλοντας άμεσα καιέμμεσα στην πρόοδο και την ανάπτυξη της οικο-νομίας, προσελκύοντας επενδύσεις και δημιουρ-γώντας νέες θέσεις εργασίας. Ιδιαίτερο επενδυτικόενδιαφέρον παρουσιάζουν τα πολυτελή οικιστικάέργα, με την αύξηση της ζήτησης να είναι σε πολύυψηλά επίπεδα. Αυτός είναι και ο λόγος πουχρόνο με τον χρόνο αυξάνονται σημαντικά τα πο-λυτελή έργα μεγάλης κλίμακας, με αποτέλεσμανα αναβαθμίζουν την εικόνα της Κύπρου γενικότερακαι να εμπλουτίζουν το «προϊόν» που προσφέρει.Εκτός από το θετικό αντίκτυπο που έχουν τα α-ναπτυξιακά αυτά έργα στην οικονομία, συμβάλλουνεπίσης στην ανάπτυξη της γύρω περιοχής και γε-νικότερα στην αναμόρφωση της εικόνας των πό-λεων. Μάλιστα, όλο και περισσότερα πολυτελήέργα λαμβάνουν υπόψη τα τοπικά χαρακτηριστικά,τόσο κατά τον σχεδιασμό όσο και κατά την υλο-ποίηση της κατασκευής τους, για να διατηρήσουνκαι να αναδείξουν τον τοπικό χαρακτήρα αγκα-λιάζοντας τον περιβάλλοντα χώρο, χωρίς να φαί-νονται «ξένα».

Ένα τέτοιο πρόσφατο παράδειγμα, όπου πο-λυτέλεια και φυσική ομορφιά βρίσκονται σε πλήρηεναρμόνιση, είναι το Citrine Estates, το νέο πο-λυτελές οικιστικό αναπτυξιακό έργο της Λεμεσού,το οποίο ξεχωρίζει με την φιλοσοφία και τα χα-ρακτηριστικά του. Προσφέροντας μια ολιστική ε-μπειρία, το Citrine Estates απαντά στις ανάγκεςτων αγοραστών και στην αυξανόμενη ζήτηση γιακατοικίες υψηλών προδιαγραφών, ενώ παράλληλαπροσφέρει ένα επίγειο παράδεισο χαλάρωσηςκαι ηρεμίας στη φύση. Πιο συγκεκριμένα, τογεγονός ότι βρίσκεται μόλις 800m από το Lady’s

Mile Beach, σε συνδυασμό με το φυσικό περιβάλλονπου το περικλείει, προσφέρει μια μοναδική καιαβίαστη ισορροπία μεταξύ καλαισθησίας, υψηλήςποιότητας και φυσικής ομορφιάς. Από τη μια, οιιδιοκτήτες θα έχουν την ευκαιρία να απολαμβάνουντη φύση και την αλυκή της Λεμεσού που βρίσκεταισε κοντινή απόσταση, την πλούσια βλάστηση,τους μυρωδάτους πορτοκαλεώνες, τους άγριουςευκαλύπτους και τα ροζ φλαμίνγκο. Από την άλλη,θα έχουν εύκολη πρόσβαση στον πλούσιο καιπολυπολιτισμικό τρόπο ζωής της Λεμεσού αφούτο έργο βρίσκεται κοντά στο κέντρο της πόληςαλλά και σε σημεία που αποτελούν πόλο έλξης,όπως για παράδειγμα το επερχόμενο εμβληματικόκαζίνο-θέρετρο City of Dreams Mediterranean –το μεγαλύτερο καζίνο της Ευρώπης.

Συνολικά, το έργο θα διαθέτει 29 μοντέρναπολυτελή διαμερίσματα ενός και δύο υπνοδω-ματίων, 13 κατοικίες δύο και τριών υπνοδωματίωνκαθώς και 10 επαύλεις τριών και τεσσάρων υ-πνοδωματίων με το οικόπεδο της κάθε μιας ναφτάνει τα 1048m². Κάθε κατοικία διαθέτει πισίναυπερχείλισης, τζακούζι και rooftop με καθιστικόκαι χώρο για barbecue. Μερικά από τα χαρακτη-ριστικά των κατοικιών είναι: θερμομόνωση στουςεξωτερικούς τοίχους, ανελκυστήρα από το ισόγειομέχρι το roof terrace, συστήματα έξυπνου σπιτιού,επώνυμα ευρωπαϊκά κεραμικά πλακάκια δαπέδουκαι τοίχου, εντοιχιζόμενες ντουλάπες αυτο-κλει-σίματος με συρτάρια και εσωτερικό φωτισμό, κ.α.Εκτός από τις αποκλειστικές VIP υπηρεσίες καιτις παροχές παγκόσμιας κλάσης που αποτελούνπρότυπο για ένα έργο αυτής της εμβέλειας, ταακίνητα σχεδιάζονται με έμφαση στην αποκλει-στικότητα, δίνοντας μια αίσθηση ελευθερίας

καθώς και ένα αίσθημα ασφάλειας, ιδιωτικότηταςκαι ηρεμίας.

Με σύγχρονο αρχιτεκτονικό σχεδιασμό, με-θοδολογίες κατασκευής βάσει των υψηλότερωνπροτύπων, υψηλή αισθητική, πινελιές πολυτέλειαςκαι αποκλειστικότητας και λειτουργίες τεχνολογίαςαιχμής, δεν αποτελεί έκπληξη που το έργο αποκτάολοένα και μεγαλύτερη διεθνή φήμη και προ-σελκύει επενδυτικό ενδιαφέρον ανά το παγκόσμιο.Η προνομιακή του τοποθεσία στην πιο κοσμοπολίτικηπόλη της Κύπρου, η οποία αποτελεί ένα παγκόσμιοεπιχειρηματικό hub με μια ακμάζουσα αγορά α-κινήτων, σε συνδυασμό με όλα τα χαρακτηριστικάπου το κάνουν τόσο ξεχωριστό, το καθιστά έναολοκληρωμένο «προϊόν», ιδανικό για μια πολυτελήεπένδυση.

Το Citrine Estates αναπτύσσεται από τον ΌμιλοCNS, έναν από τους πιο διακεκριμένους ομίλουςστην Κύπρο, και πλαισιώνεται από μια ταλαντούχαομάδα επαγγελματιών, όπως οι J&A PhilippouArchitects, Sotiris Agapiou Services και MDAQuantity Surveyors. Το πολυτελές αναπτυξιακόέργο βρίσκεται αυτή τη στιγμή στην πρώτη τουφάση – αυτή της οικιστικής ανάπτυξης – η οποίαθα ολοκληρωθεί το 2021. Η δεύτερη φάση θαπεριλαμβάνει εμπορικές και οικιστικές εγκατα-στάσεις και η τελική φάση ανάπτυξης θα αφοράτην προσθήκη πολυτελών οικιστικών ακινήτων.

Για περισσότερες πληροφορίεςγια το νέο πολυτελές αναπτυξιακό έργοτης Λεμεσού, επισκεφθείτετην ιστοσελίδα www.citrineestates.comή καλέστε στο +357 25558100

Πολυτελής οικιστική ανάπτυξηκαι ενσωμάτωση των τοπικώνχαρακτηριστικών και του περιβάλλοντα χώρου

Ε Λ Λ Α Δ Α Τετάρτη 26 Ιουνίου 201918 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η

Του ΘAΝΟΥ ΤΣIΡΟΥ

Αντιμέτωπη με κύμα αμφισβήτησης των φε-τινών δημοσιονομικών στόχων αλλά καιτων μακροοικονομικών προβλέψεων θα βρε-θεί με το «καλημέρα» της εκλογής της η νέακυβέρνηση. Στο «στόχαστρο» έχει ήδη μπειη πρόβλεψη ότι η ανάπτυξη θα φτάσει φέτοςστο 2,3%, η «πεποίθηση» της σημερινής κυ-βέρνησης ότι το υπερπλεόνασμα του 2018θα «κληροδοτήσει» πρόσθετο δημοσιονομικόχώρο και στον φετινό προϋπολογισμό, αλλάκαι η εκτίμηση ότι οι ρυθμίσεις των ληξι-πρόθεσμων οφειλών σε εφορία και ασφα-λιστικά ταμεία θα έχουν θετικό αντίκτυποστην πορεία των δημοσίων εσόδων. Και ηΕυρωπαϊκή Επιτροπή αλλά και η Τράπεζατης Ελλάδος βλέπουν ήδη δημοσιονομικόκενό. Καθοριστικός μήνας θα είναι ο Σε-

πτέμβριος. Λίγες ημέρες πριν υποχρεωθείη νέα κυβέρνηση να καταθέσει το προσχέδιοτου προϋπολογισμού στην Ευρωπαϊκή Επι-τροπή, θα ανακοινωθεί η πορεία του ΑΕΠγια το β΄ τρίμηνο της φετινής χρονιάς. ΤοΓενικό Λογιστήριο θα έχει ήδη στα χέριατου τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολο-γισμού στο 8μηνο, ενώ θα φτάνουμε και κο-ντά στη λήξη της προθεσμίας υποβολής τωναιτήσεων για τις ρυθμίσεις ληξιπρόθεσμωνοφειλών σε εφορίες και ασφαλιστικά ταμεία.

Τα μέχρι τώρα στοιχεία εκτέλεσης τουπροϋπολογισμού δεν είναι ιδιαίτερα ενθαρ-ρυντικά. Στο 5μηνο καταγράφηκε υπέρβασητων δαπανών έναντι του στόχου (λόγω τηςπληρωμής της 13ης σύνταξης), ενώ η υπε-ραπόδοση στο σκέλος των εσόδων οφείλεταισχεδόν εξ ολοκλήρου στην είσπραξη τωνANFAs και των SMPs. Και οι δύο αυτές πηγές

εσόδων δεν λαμβάνονται υπόψη στον υπο-λογισμό του «μνημονιακού» πρωτογενούςπλεονάσματος. Από την άλλη, οι εισπράξειςληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων στο 4μηνοείναι αισθητά μειωμένες σε σχέση με το α-ντίστοιχο περυσινό διάστημα, ενώ η ει-σπρακτική απόδοση της ρύθμισης των 120δόσεων περιορίζεται μέχρι στιγμής σε ποσάκάτω των 70-80 εκατ. ευρώ.

Ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσα-καλώτος άσκησε δριμύτατη κριτική και

στον Κλάους Ρέγκλινγκ αλλά και στον δι-οικητή της Τράπεζας της Ελλάδος ΓιάννηΣτουρνάρα για το γεγονός ότι και οι δύοαμφισβήτησαν τη δυνατότητα παραγωγήςπρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ.Βέβαια, τόσο οι ευρωπαϊκοί θεσμοί όσο καιη ΤτΕ έχουν στηρίξει τις εκτιμήσεις τουςσε συγκεκριμένα δημοσιονομικά υποδείγ-ματα. Η άποψη των θεσμών τεκμηριώθηκεμέσω της έκθεσης των θεσμών για την τρίτημεταμνημονιακή αξιολόγηση. Οι δανειστές

δεν αποδέχονται ότι το υπερπλεόνασματου 2018 θα έχει θετική επίδραση και στονπροϋπολογισμό του 2019, βλέπουν χαμη-λότερο ρυθμό ανάπτυξης και μεγάλη δη-μοσιονομική ζημία από τις δύο ρυθμίσειςληξιπρόθεσμων οφειλών.

Τι «βλέπει» η ΤτΕΟσο για την Τράπεζα της Ελλάδος, σύμ-

φωνα με πληροφορίες της «Κ», η «τεκμη-ρίωση» της πρόβλεψης για πρωτογενές πλε-όνασμα 2,9% του ΑΕΠ έχει ως εξής:

1. Η ΤτΕ στηρίζει τη δημοσιονομική τηςπρόβλεψη στην εκτίμηση ότι ο ρυθμός α-νάπτυξης θα περιοριστεί φέτος στο 1,9%και όχι στο 2,3%, όπως εκτιμά η κυβέρνηση.Ηδη το πρώτο τρίμηνο είχε ανάπτυξη 1,3%.

2. Για τους αναλυτές της ΤτΕ, το γεγονόςότι το πρωτογενές πλεόνασμα έφτασε το2018 στο 4,3% (πολύ πάνω από τον στόχοτου 3,5%) δεν είναι κάτι που μπορεί να ε-παναληφθεί και το 2019. Εκτιμούν ότι τοπερυσινό υπερπλεόνασμα οφείλεται σχεδόνεξ ολοκλήρου στην υπερσυγκράτηση τωνδημοσίων δαπανών αλλά και την υπο-εκτέ-λεση του προγράμματος δημοσίων επεν-δύσεων. Αρμόδια πηγή της ΤτΕ αναφέρειότι η εκτίμηση για πλεόνασμα 2,9% το 2019στηρίζεται στο ότι οι φετινές δαπάνες θαπραγματοποιηθούν κανονικά. Αν πάλι ε-παναληφθεί το περυσινό φαινόμενο υπερ-συγκράτησης των δημοσίων δαπανών, αυτόθα μπορούσε να συγκρατήσει τον ρυθμότης ανάπτυξης ακόμη και κάτω από το 1,9%.

3. Η ΤτΕ, με ανάπτυξη 1,9% και πλήρη ε-κτέλεση του φετινού προϋπολογισμού, έβλεπετο πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,6%. Μετάόμως την ενεργοποίηση του πακέτου μέτρωντης 15ης Μαΐου (ΦΠΑ, 13η σύνταξη), αφαιρείτο δημοσιονομικό κόστος του πακέτου τοοποίο εκτιμάται σε 0,7% του ΑΕΠ.

4. Η Τράπεζα της Ελλάδος δεν συντάσ-σεται με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή που βλέ-πει πολύ μεγάλο δημοσιονομικό κόστοςαπό τις ρυθμίσεις των ληξιπρόθεσμων ο-φειλών (έως και 0,6% του ΑΕΠ ή πάνω απόένα δισ. ευρώ). Δεν συντάσσεται όμως ούτεμε την κυβέρνηση που προβλέπει θετικόδημοσιονομικό αντίκτυπο.

Περισσότερα από 5,3 δισ. ευρώπρέπει να εισπράξει το υπουργείοΟικονομικών μέχρι το τέλος τουχρόνου από τη «δεξαμενή» τωνληξιπρόθεσμων χρεών της εφο-ρίας, προκειμένου να μη δημιουρ-γηθεί «τρύπα» στον προϋπολογι-σμό. Στο πρώτο 4μηνο, η ΑΑΔΕκατέγραψε αρνητικές αποκλίσειςτης τάξεως των 50 εκατ. ευρώ έ-ναντι των φετινών στόχων, οι ο-ποίες αποδίδονται στο ότι οι οφει-λέτες περίμεναν να ξεκαθαρίσειτο τοπίο με τις 120 δόσεις. Κατέ-γραψε επίσης σημαντική μείωσηστις εισπράξεις (περίπου 220 εκατ.ευρώ) σε σχέση με πέρυσι. Πλέον,το ενδιαφέρον επικεντρώνεταιστην απόδοση της ρύθμισης τωνληξιπρόθεσμων οφειλών. Μέχριτώρα οι περίπου 120.000-130.000οφειλέτες που έχουν οριστικοποι-ήσει την ένταξη στη ρύθμιση πλη-ρώνοντας εμπρόθεσμα την πρώτηδόση έχουν καταβάλει στο δημόσιοταμείο λιγότερα από 70-80 εκατ.ευρώ. Μάλιστα, σημαντικός αριθ-μός εξ αυτών πλήρωσε εφάπαξ γιανα εκμεταλλευτεί και τη διαγραφήτων προσαυξήσεων, κάτι που ση-μαίνει ότι δεν θα εξακολουθήσεινα εισφέρει δημοσιονομικά και τοεπόμενο χρονικό διάστημα. ΣτηνΑνεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσό-δων περιμένουν μεγαλύτερο «κύμα»αιτήσεων μετά τις εκλογές. Πρώτον,διότι πολλοί οφειλέτες τηρούν στά-ση αναμονής ενόψει πιθανών αλ-λαγών στη ρύθμιση από την επό-μενη κυβέρνηση –η Νέα Δημοκρα-τία έχει ήδη μιλήσει για αλλαγές–και, δεύτερον, διότι επίκεινται«διορθώσεις» στο νομοθετικό πλαί-σιο οι οποίες θα ανοίξουν τον δρόμοστην ένταξη ακόμη περισσότερωνοφειλετών που σήμερα «μπλοκά-ρονται».

Η απόδοση της ρύθμισης των120 δόσεων είναι ο βασικός λόγοςαντιπαράθεσης ανάμεσα στην κυ-βέρνηση και στους δανειστές όσοναφορά την πρόβλεψη για την επί-τευξη του φετινού δημοσιονομικούστόχου. Οι θεσμοί βλέπουν αρνη-τική απόκλιση της τάξεως του 0,2%-0,4% του ΑΕΠ και η ελληνική κυ-βέρνηση θετική επίδραση 0,1%

του ΑΕΠ για φέτος και 0,2% γιατου χρόνου, όπως φάνηκε και στηνπρόσφατη έκθεση της ΕυρωπαϊκήςΕπιτροπής. Το ποια από τις δύοπλευρές θα δικαιωθεί στο τέλοςτου χρόνου εξαρτάται από το ανθα εισπραχθούν ή όχι τα περίπου5,3 δισ. ευρώ που έχουν προβλεφθείαπό τις χρήσεις των παρελθόντωνετών. Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημο-σίων Εσόδων έχει προϋπολογίσειότι θα εισπράξει μέσα στο 2019περί τα 2,9 δισ. ευρώ από το ληξι-πρόθεσμο χρέος που είχε σχημα-τιστεί μέχρι το τέλος του 2018,αλλά και το 27% των νέων ληξι-πρόθεσμων οφειλών που θα σχη-ματιστούν μέσα στο 2019. Ετσι

προκύπτει και ο στόχος των 5,3δισ. ευρώ. Στο πρώτο τρίμηνο, οιστόχοι δεν επιτεύχθηκαν. Μέχρικαι το τέλος Μαρτίου έπρεπε νασυγκεντρωθούν 970 εκατ. ευρώαπό το παλαιό ληξιπρόθεσμο χρέοςκαι το 16% των «φρέσκων» χρεών.Συγκεντρώθηκαν 924 εκατ. ευρώ(υστέρηση 45 εκατ. ευρώ) και το15,2% του νέου χρέους. Εκτός απότη σύγκριση με τους φετινούς στό-χους, υπάρχει και η σύγκριση μετις αντίστοιχες περυσινές επιδόσεις.Στο διάστημα Ιανουαρίου - Απρι-λίου, πέρυσι, είχε εισπραχθεί 1,295δισ. ευρώ από τη «δεξαμενή» τουπαλαιού χρέους.

Φέτος, η αντίστοιχη είσπραξηέχει πέσει στο 1,165 δισ. ευρώ.Οσον αφορά την είσπραξη τρεχου-σών υποχρεώσεων που έχουν κα-ταστεί ληξιπρόθεσμες μέσα στοτρέχον έτος, πέρυσι είχαν συγκε-ντρωθεί 566 εκατ. ευρώ στο διά-στημα Ιανουαρίου - Απριλίου καιφέτος οι εισπράξεις έχουν πέσειστα 474 εκατ. ευρώ.

<<<<<<

Η απόδοση της ρύθμι-σης των 120 δόσεωνείναι ο βασικός λόγοςαντιπαράθεσης ανάμε-σα στην κυβέρνησηκαι τους δανειστές.<<<<<<

Καθοριστικός μήνας ο Σεπτέμ-βριος. Θα ανακοινωθεί η πο-ρεία του ΑΕΠ για το β΄ τρίμηνο,ενώ το Γενικό Λογιστήριο θαέχει τα στοιχεία εκτέλεσης τουπροϋπολογισμού στο 8μηνο.

Μείωση εσόδων απότα ληξιπρόθεσμα χρέη Δημοσιονομικές νάρκες

κληρονομεί η νέα κυβέρνησηΑμφισβητούνται οι στόχοι για υπερπλεόνασμα, ανάπτυξη και έσοδα από ρυθμίσεις

ΤΑ Σ Ε Ι Σ Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 19Τετάρτη 26 Ιουνίου 2019

Μια ανατρεπτική έρευνα στον τομέα της βιο-μηχανικής αποκάλυψε πως οι νέοι αναπτύσ-σουν μικρές κερατόμορφες προεκτάσεις στοπίσω μέρος των κρανίων τους, πιθανόταταως αποτέλεσμα της αυξημένης χρήσης τωνκινητών τηλεφώνων. Δύο ερευνητές από τοΠανεπιστήμιο της Ακτής του Ηλιου στο Κου-ίνσλαντ της Αυστραλίας ανακάλυψαν πωςοι κερατόμορφες οσφυϊκές οσμές που παρα-τηρούνται ολοένα και περισσότερο στουςνέους προκαλούνται από την πρόσθια κλίσητου κεφαλιού, η οποία μετατοπίζει το βάροςαπό τη σπονδυλική στήλη στους μυς πουβρίσκονται στο πίσω μέρος του κρανίου.Λόγω της επικράτησης της ασυνήθιστης α-νάπτυξης των οστών στους νεότερους πλη-θυσμούς, οι Αυστραλοί επιστήμονες εικάζουνπως οφείλεται στη μετατόπιση της στάσηςτου σώματος που επιφέρει η χρήση της σύγ-χρονης τεχνολογίας.

Στην ανάλυσή τους, οι επιστήμονες ανα-φέρουν πως τα smartphones και άλλες φο-ρητές συσκευές είναι οι πιο πιθανοί υπαίτιοιγια την οστική αλλαγή που παρατηρείται,καθώς απαιτούν από τους χρήστες να κάμ-ψουν τα κεφάλια τους προς τα εμπρός γιανα επικεντρωθούν στις μικροσκοπικές οθόνες.Εάν πράγματι επιβεβαιωθεί, η ανακάλυψητων Αυστραλών ερευνητών θα σηματοδοτήσειτην πρώτη τεκμηρίωση σκελετικής προσαρ-μογής λόγω της διείσδυσης της σύγχρονηςτεχνολογίας στην καθημερινότητά μας. Ηδη,αρκετοί γιατροί έχουν διαγνώσει πως αρκετοίπόνοι στον αυχένα ή στα δάχτυλα οφείλονταιστη συχνή ανταλλαγή μηνυμάτων μέσω κι-νητού τηλεφώνου, ωστόσο καμία έρευναμέχρι στιγμής δεν έχει συνδέσει τη χρήσητης τεχνολογίας με αλλαγές στον ανθρώπινοσκελετό.

«Ενα πολύ επιτακτικό ερώτημα που προ-κύπτει από την έρευνά μας είναι ποια θαείναι η εξέλιξη του φαινομένου για τους νέουςπου συμμετείχαν στη μελέτη, δεδομένου ότιη ανάπτυξη των κερατόμορφων προεκτάσεωνείναι εμφανής σε ένα τόσο πρώιμο στάδιοτης ζωής τους», ανέφερε ο Ντέιβιντ Σάχαρ,ένας εκ των δύο ερευνητών του πανεπιστη-μίου, σε άρθρο που δημοσίευσε στο επιστη-μονικό έντυπο Scientific Reports. Ο Αυστραλόςεπιστήμων συμπληρώνει πως το πιο εντυ-πωσιακό πόρισμα των ευρημάτων ήταν τομέγεθος των «κεράτων», τα οποία έφθανανήδη τα 10 χιλιοστά, παρά το νεαρό της ηλικίαςτων συμμετεχόντων. Ο Σάχαρ πρόσθεσε ε-πίσης ότι ο κερατόμορφος σχηματισμός είναισημάδι μιας σοβαρής παραμόρφωσης στη

σπονδυλική στήλη, η οποία μπορεί να προ-καλέσει χρόνιους πονοκεφάλους και συνεχήπόνο στην πλάτη και στον αυχένα.

«Αυτό που ανακάλυψαν οι επιστήμονεςήταν πως το σύγχρονο lifestyle που περι-λαμβάνει και την αυξημένη χρήση κινητού,στις ηλικίες μεταξύ 18 και 29 ετών, ενδέχεταινα προκαλεί μικρές οστικές προεκτάσεις στοπίσω μέρος του κρανίου. Ωστόσο οι επιστή-μονες κάνουν λόγο για “υπόθεση” (hypothesis)και όχι για απόδειξη, ενώ ο συνσυγγραφέαςτης επίμαχης έρευνας Μάρκ Σάγιερς δήλωσε«Είναι προφανές ότι δεν μπορούμε να απο-δείξουμε συσχέτιση».

Επιπλέον, όπως αναφέρουν έγκυρες πηγέςόπως το Smithsonian Mag, η μελέτη δεν συ-νυπολόγισε το χρόνο χρήσης του κινητούανά περίπτωση, ενώ οι 1200 άνθρωποι πουεξετάστηκαν, ήδη είχαν πόνους στα επίμαχασημεία, «γεγονός που φανερώνει πως δεν υ-πήρξε control group (υγειών ανθρώπων)στην έρευνα για να εξαχθούν ασφαλή συ-μπεράσματα ως προς την αιτία της εμφάνισηςτων προεκτάσεων».

Παρά τα σοκαριστικά ευρήματα, η έρευνακλείνει με σχετική αισιοδοξία όσον αφοράτην αποφυγή των προβλημάτων που δημι-ουργούν οι κερατόμορφες προεκτάσεις. Οιεπιστήμονες αναφέρουν πως η δημιουργίατων «κεράτων» συμβαίνει κατά τη διάρκειαενός μεγάλου χρονικού διαστήματος, γεγονόςπου υποδηλώνει πως η βελτίωση της στάσηςτου σώματος μπορεί να κάμψει ή και να στα-ματήσει την ανάπτυξή τους.

ΡΕΪΚΙΑΒΙΚ. Θερμή υποδοχή στο νέοτους σπίτι στην Ισλανδία εξασφάλισανδύο φάλαινες μπελούγκα που ζούσανσε ενυδρείο της Κίνας. Τα δύο κατά-λευκα θαλάσσια κήτη θα βοηθήσουνστην αναπαραγωγή και στη «στελέ-χωση» καταφυγίου για θαλάσσια θη-λαστικά που απελευθερώθηκαν απότα δεσμά τους. Μέλη περιβαλλοντικώνοργανώσεων ξέσπασαν σε ζητωκραυ-γές όταν αεροσκάφος από τη Σαγκάηπου μετέφερε τις φάλαινες Μικρή Γκρικαι Μικρή Λευκή –λόγω του χρώματόςτους–προσγειώθηκε στο διεθνές αε-ροδρόμιο του Κέφλαβικ.

«Οι φάλαινες τα πήγαν καλά στηνπτήση και βρίσκονται σε άριστη κα-τάσταση», είπε ο υπεύθυνος της απο-στολής για τα δύο θηλυκά ηλικίας 12ετών. Οι φάλαινες μπελούγκα ζουν 35με 50 χρόνια, ενώ θα γίνουν τα πρώταθηλαστικά του καταφυγίου στη νότιαακτή της Ισλανδίας. Το νέο τους θα-λάσσιο σπίτι έχει εμβαδόν 32.000 τ.μ.και βρίσκεται στον κολπίσκο Κλέτσβικ,προσιτό σε επισκέπτες με τουριστικάσκάφη παρατήρησης φαλαινών.

Υστερα από πτήση 11 ωρών, οι δύοφάλαινες φορτώθηκαν σε φορτηγάκαι μετεπιβιβάστηκαν σε πλοιάριο γιατο τελευταίο σκέλος του ταξιδιού τους,που τις έφερε στο αρχιπέλαγος τωννήσων Ουέστμαν, λίγα μίλια από τιςακτές της Ισλανδίας. Εκεί, οι δύο μπε-λούγκα θα παραμείνουν για 40 ημέρεςσε ειδικά σχεδιασμένη κλειστή πισίνα,ενώ το προσωπικό του καταφυγίου θααυξάνει σταδιακά την τροφή τους,έτσι ώστε να αναπτύξουν τον αναγκαίοόγκο λίπους για τα κρύα νερά του Βό-ρειου Ατλαντικού. Οι φάλαινες ζυγίζουνπρος στιγμήν 900 κιλά και δείχνουννα προτιμούν τη ρέγγα, που τους χο-

ρηγήθηκε κατά τη διάρκεια του αερο-πορικού ταξιδιού.

Τα δύο θηλαστικά πιάστηκαν σταρωσικά χωρικά ύδατα και πωλήθηκανσε ενυδρείο της Σαγκάης πριν απόδέκα χρόνια. Οι φάλαινες μπελούγκαενδημούν στον Αρκτικό ωκεανό, ενώπεριβαλλοντικές οργανώσεις εκτιμούνότι 135.000 ενήλικα μπελούγκα ζουνστα παγωμένα νερά. Η Ρωσία έχει α-ναπτύξει προσοδοφόρο αγορά ζωντα-νών φαλαινών, με τις μπελούγκα νακοστίζουν γύρω στις 150.000 δολάρια.Η απελευθέρωση της Μικρής Γκρι καιτης Μικρής Λευκής έγινε χάρη στις

προσπάθειες διεθνούς κινήματος κατάτης αιχμαλωσίας φαλαινών και δελφι-νιών.

Επικρίσεις για τη νέα «φυλακή» τωνδύο μπελούγκα εκφράζουν, όμως, μέληπεριβαλλοντικών οργανώσεων. «Γιατίνα φέρει κανείς δύο φάλαινες που δενενδημούν στα ισλανδικά νερά και νατις φυλακίσει εκεί;», αναρωτιέται ηΜαριάνε-Χελένε Ράσμουσεν, βιολόγοςτου Πανεπιστημίου της Ισλανδίας, αμ-φισβητώντας την αξία της επιχείρησης«μεταστέγασης» των μπελούγκα, πουδεν έχουν μάθει να ζουν στη θάλασσαχωρίς τη βοήθεια του ανθρώπου. Το1998 η θηλυκή όρκα Κέικο, πρωταγω-

νίστρια της ταινίας «Ελευθερώστε τονΓουίλι», μεταφέρθηκε στον όρμο Κλέ-τσβικ, όπου προετοιμάστηκε για τηναπελευθέρωσή της, πέθανε όμως απόπνευμονία έναν χρόνο αργότερα. Η

Κέικο δεν μπόρεσε να απαλλαγεί απότην ανθρώπινη εξάρτησή της: προ-σέγγιζε πλοιάρια και επιζητούσε αν-θρώπινες δραστηριότητες, ενώ απέ-φευγε τις άλλες όρκες.

<<<<<<

«Γιατί να φέρει κανείς δύοφάλαινες που δεν ενδη-μούν στα ισλανδικά νεράκαι να τις φυλακίσει ε-κεί;»αναρωτιέται Ισλανδήβιολόγος.

Εργαζόμενοι ρωσικής επιχείρησης πώλησης θαλάσσιων θηλαστικών μεταφέρουν σεκλουβιά όρκες και μπελούγκα στη ρωσική Απω Ανατολή.

Στην Ισλανδίαδύο φάλαινεςαπό την ΚίναΤα νεαρά μπελούγκα θα φιλοξενηθούν σε καταφύγιο θαλάσσιων κητών

Νέοι με μικρά κέρατα λόγωαυξημένης χρήσης κινητού

Νεαρός διαβάζει μηνύματα κατά τις πρόσφα-τες διαδηλώσεις στο Χονγκ Κονγκ. Η πρόσθιακλίση του κεφαλιού έχει επιπτώσεις στο πίσωμέρος του κρανίου.

Ξ Ε Ν Ε Σ Α Γ Ο Ρ Ε Σ Τετάρτη 26 Ιουνίου 201920 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η

ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑ(Πηγή: Reuters) ΞENA XPHMATIΣTHPIA

Επειτα από έντονες διακυμάνσεις καιαρκετές εναλλαγές προσήμου, το Χρη-ματιστήριο Αθηνών κατάφερε στο τέλοςτης συνεδρίασης να περιορίσει τις απώ-λειες και να κλείσει σε οριακά πτωτικόέδαφος, αν και δεν έλειψαν οι ρευστο-ποιήσεις τίτλων που είχαν σημειώσεισημαντικές αποδόσεις τόσο στην προη-γούμενη συνεδρίαση όσο και το τελευταίοδιάστημα. Οι τραπεζικές μετοχές και ηΔΕΗ (-2,85%) ήταν αυτές που συγκέ-ντρωσαν τα βέλη των πωλητών, ωστόσοτο Χ.Α. δεν έχασε την «επαφή» με τις850 μονάδες, δείχνοντας διαθέσεις ι-σορροπίας γύρω από αυτό το επίπεδο.

Oπως σημείωσε και η χρηματιστη-ριακή «Λέων Δεπόλας», η επενδυτικήκοινότητα στο εσωτερικό αναμένει ότιη εκλογική αναμέτρηση θα οδηγήσει σεένα περισσότερο προβλέψιμο τοπίο στηνοικονομία και η αγορά είναι πιθανό ναδιατηρήσει εν πολλοίς τα κέρδη της έωςότου ξεκινήσει να αξιολογεί το μείγμαδημοσιονομικής πολιτικής και μεταρ-ρυθμίσεων της επόμενης κυβέρνησης.Ενδιάμεση στήριξη σε μια βραχυπρόθε-σμη διόρθωση αποτελεί η περιοχή των820-830 μονάδων.

Ο Γενικός Δείκτης έκλεισε με απώλειες0,32% στις 846,66 μονάδες, ενώ ενδο-συνεδριακά κινήθηκε από το -0,92% έωςτο +0,68%, με τον τζίρο να διαμορφώ-νεται στα 63,45 εκατ. ευρώ. Ο δείκτηςυψηλής κεφαλαιοποίησης έκλεισε με α-πώλειες 0,30%, ο δείκτης μεσαίας κεφα-

λαιοποίησης σημείωσε πτώση 0,62% καιο τραπεζικός δείκτης έκλεισε με απώλειες1,66% στις 757,23 μονάδες. Τις μεγαλύ-τερες πιέσεις δέχθηκε η μετοχή της Ε-θνικής Τράπεζας, η οποία έκλεισε με α-πώλειες 1,92%, και ακολούθησαν η AlphaBank στο -1,73%, η Eurobank στο -1,59%και η Τράπεζα Πειραιώς στο -1,30%.Αξίζει να σημειώσουμε πως τα shortfunds «επέστρεψαν» μετά μία περίοδο

στάσης αναμονής, με το OceanwoodCapital Management να προχωρεί στις21 Ιουνίου σε σημαντική αύξηση τωναρνητικών του θέσεων στην Εθνική καιστο 2% επί των μετοχών της, από 1,90%πριν, ενώ το Marshall Wace, μία ημέρανωρίτερα, προχώρησε σε αύξηση στο0,61% της short θέσης του στην Εθνική,από 0,51% πριν.

Πάντως, σύμφωνα με τον Δημήτρη

Τζάνα, διευθυντή Επενδύσεων ΚύκλοςΑΧΕΠΕΥ, παρά τις χθεσινές πιέσεις, οιπροοπτικές των ελληνικών τραπεζών έ-χουν ξεκάθαρα βελτιωθεί. Ο συνδυασμόςτης ανόδου των τιμών των ομολόγωνκαι των ακινήτων βελτιώνει τη χρημα-τοοικονομική υγεία των τραπεζών καιανοίγει την προοπτική για την έναρξητης περιόδου που θα εγκρίνονται περισ-σότερα νέα δάνεια, επιχειρηματικά και

ιδιωτών (στεγαστικά και καταναλωτικά),εξέλιξη που θα διαμορφώσει και την προ-οπτική εισόδου σε βελτιωμένη κερδο-φορία λόγω ενισχυμένων αποτελεσμάτωναπό καθαρούς τόκους. Την ίδια στιγμή,μετά την έκδοση ομολόγου της Πειραιώςθα ακολουθήσουν ενδεχομένως και οιάλλες συστημικές τράπεζες και το απο-τέλεσμα είναι ότι η κεφαλαιακή επάρκειαβελτιώνεται.

Περιορισμένη πτώση κατά 0,32%στο Χρηματιστήριο ΑθηνώνΝευρική συνεδρίαση και πιέσεις στις μετοχές των τραπεζών και της ΔΕΗ

Πτωτικά κινήθηκαν χθες οι ευρω-παϊκέςαγορές για τρίτη στη σειρά συνεδρίαση,εν μέσω παγκόσμιας ανησυχίας για τηνεντεινόμενη κρίση ανάμεσα στην Ου-άσιγκτον και στην Τεχεράνη. Η απόφασητου Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλει οικο-νομικές κυρώσεις κατά του ανώτατουθρησκευτικού ηγέτη του Ιράν, ΑγιατολάχΑλί Χαμενεΐ, και άλλων υψηλόβαθμωνΙρανών αξιωματούχων επιβάρυνε πε-ραιτέρω το κλίμα ανησυχίας που επι-κρατεί στις αγορές εν αναμονή του νέουγύρου συνομιλιών ανάμεσα στο Πεκίνοκαι στην Ουάσιγκτον.

Ετσι, έπειτα από συνεχή άνοδο τριώνεβδομάδων, οι ευρωπαϊκές αγορές, ε-ξαιρουμένου μόνο του χρηματιστηρίουτου Λονδίνου, έκλεισαν όλες με απώλειες,ενώ στο μεγαλύτερο μέρος της συνε-δρίασης επικρατούσε νευρικότητα με-ταξύ επενδυτών. Ο ευαίσθητος σε θέματαεμπορίου δείκτης Xetra DAX της Φραν-κφούρτης έκλεισε με υποχώρηση 0,38%και ο ΙΒΕΧ 35 της Μαδρίτης με απώλειες0,36%.

Παράλληλα, ο δείκτης FTSE MIB τουΜιλάνου έκλεισε με απώλειες 0,73%,ενώ ο CAC 40 του Παρισιού έκλεισε μευποχώρηση 0,13%. Εξαίρεση αποτέλεσεχθες μόνο ο δείκτης FTSE 100 του Λον-δίνου, που χάρη στην άνοδο των ενερ-γειακών και των εταιρειών ορυχείων έ-κλεισε σχεδόν στάσιμος, με οριακά θετικόπρόσημο 0,08%. Στο μεταξύ, οι μετοχέςτης Renault υποχώρησαν κατά 2% ότανη Nissan Motor διέψευσε τις ελπίδες

που είχαν καλλιεργηθεί πως οι δύο αυ-τοκινητοβιομηχανίες θα παρέκαμπτανσύντομα τις διαφωνίες τους και θα προ-χωρούσαν σε συμμαχία. Υποχώρησαν,εξάλλου, οι μετοχές της Carrefour, καθώςτην προηγούμενη ημέρα είχε προηγηθείη απόφαση της εταιρείας λιανικής να

αποχωρήσει ουσιαστικά από την κινεζικήαγορά. Η δυσοίωνη ανακοίνωση συνο-δεύτηκε, άλλωστε, από την υποβάθμισήτης από τον οίκο πιστοληπτικής αξιο-λόγησης Fitch. Στην άλλη πλευρά τουΑτλα-ντικού, στη Γουόλ Στριτ το κλίμαήταν παρεμφερές, καθώς οι γεωπολιτικέςεντάσεις συνδυάστηκαν με κάποια α-πογοητευτικά οικονομικά στοιχεία.

Οι επενδυτές παρακολουθούσαν τιςδηλώσεις του Ζερόμ Πάουελ, επικεφαλήςτης Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ,αναζητώντας ενδείξεις για το κατά πόσονθα ενδώσει η Federal Reserve στις πιέσειςτου Τραμπ και θα προχωρήσει σε μείωσητων επιτοκίων του δολαρίου. Η αβεβαι-ότητα εξώθησε, πάντως, για μία ακόμηφορά τούς επενδυτές στα ασφαλή κα-ταφύγια, με τον χρυσό να σημειώνει ά-νοδο, φτάνοντας στα 1.421,13 δολάριαη ουγγιά.

Πιέσεις στις αγορέςέφερε η κρίσηΟυάσιγκτον - Τεχεράνης

Το ενδιαφέρον της αγοράς στρέφεται στις εθνικές εκλογές και εκτιμάται ότι το αποτέλεσμα θα οδηγήσει σε ένα περισσότερο προβλέψι-μο τοπίο στην οικονομία. Η αγορά είναι πιθανό να διατηρήσει εν πολλοίς τα κέρδη της έως ότου ξεκινήσει να αξιολογεί το μείγμα δημο-σιονομικής πολιτικής και μεταρρυθμίσεων της επόμενης κυβέρνησης.

<<<<<<

Το Χ.Α. δεν έχασετην «επαφή»με τις 850 μονάδες,δείχνοντας διαθέσεις ισορροπίας.

<<<<<<

Για τρίτη στη σειρά συνε-δρίαση υποχώρησαν οι βα-σικοί ευρωπαϊκοί δείκτες.

Η μετοχή της Renault υποχώρησε 2% όταν η Nissan Motor διέψευσε ότι θα προχωρήσειη μεταξύ τους συμμαχία.

Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Α Γ Ο Ρ Α Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 21Τετάρτη 26 Ιουνίου 2019

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

ΚΥΡΙΑ ΑΓΟΡΑ

Χρηματοοικονομικά

ΕΛΗΤ HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD 0,8920 0,9000 0,8960 0,5810 5.899 0,8920 0,9000 0,9000 -0,22

ΤΡΚΗ Bank of Cyprus Holdings Plc 1,4660 1,4940 1,4742 3,7070 68.998 1,4740 1,4880 1,4800 1,37

ΔΗΕΠ ΔΗΜΗΤΡΑ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (EM) 0,5100 0,5150 0,5144 -0,4200 1.588 0,5100 0,5200 0,5100 -0,97

ΛΕΠΕ LCP HOLDINGS AND INVESTMENTS PUBLIC LTD (Σ) 0,0000 0,0100

Υπηρεσίες καταναλωτών

ΛΟΥΗ LOUIS PLC 0,0525 0,0555 0,0525 -0,1140 27.180 0,0525 0,0550 0,0525 0,00

ΤΣΟΚ A. TSOKKOS HOTELS PUBLIC LTD 0,1240 0,1240 0,1240 0,5340 386 0,1150 0,1240 0,1240 3,33

Τεχνολογία

ΛΟΤΖ LOGICOM PUBLIC LTD 1,3100 1,3200 1,3174 -0,2620 4.100 1,3000 1,3100 1,3100 -0,76

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ

Χρηματοοικονομικά

ΚΚΟΜ K + G COMPLEX PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,2020 0,2140

ΠΑΝΔ ΠΑΝΔΩΡΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ 0,0710 0,0715 0,0714 -0,0090 57.000 0,0710 0,0750 0,0710 0,00

ΦΙΛΟ ΦΙΛΟΚΤΗΜΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ) 0,2500 0,0000

ΑΤΑΣ ATLANTIC INSURANCE COMPANY PUBLIC LTD 1,3000 1,3000 1,3000 1,0000 1.000 1,2900 1,3000 1,3000 0,78

ΚΟΣΑ ΚΟΣΜΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ) 0,0320 0,0000

ΜΙΝΕ ΜΙΝΕΡΒΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ 0,0000 0,0400

ΑΚΕΠ ACTIBOND GROWTH FUND PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,0180 0,0230

ΕΛΛΗ ELLINAS FINANCE PUBLIC COMPANY LTD 0,2940 0,3260

ΕΣΕΦ SFS GROUP PUBLIC COMPANY LTD 0,0000 0,0240

ΙΝΕΠ INTERFUND INVESTMENTS PLC 0,1270 0,1390

ΤΔΕΠ ΤΡΙΑΙΝΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ - ΔΙΕΘΝΕΙΣ (Σ) 0,0000 0,0000

ΤΕΕΠ ΤΡΙΑΙΝΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ - ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΙΚΕΣ (Σ) 0,0000 0,8000

ΤΚΕΠ ΤΡΙΑΙΝΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ - ΚΕΦΑΛΑΙΟΥΧΙΚΕΣ (Σ) 0,0000 0,0000

ΤΟΕΠ ΤΟΞΟΤΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ) 0,0000 0,0380

ΦΑΣΤ UNIFAST FINANCE & INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,0000 0,0100

Υπηρεσίες καταναλωτών

ΙΟΑΝ CHRIS JOANNOU PUBLIC LTD (Σ) 0,0100 0,0000

ΛΙΝΑ PETROLINA (HOLDINGS) PUBLIC LTD 1,1300 1,1400 1,1302 0,0240 1.246 1,1300 1,1400 1,1400 0,88

ΜΑΠΑ MALLOUPPAS & PAPACOSTAS PUBLIC CO LTD 0,2200 0,0000

ΑΓΡΟ “ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΕΩΣ ΑΓΡΟΥ “”Η ΠΡΟΟΔΟΣ”“ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ)” 1,0000 1,1000

ΑΜΑΘ AMATHUS PUBLIC LTD 0,1420 0,1420 0,1420 1,0190 5.900 0,1350 0,1590 0,1420 6,77

ΚΛΑΡ CLARIDGE PUBLIC LTD 0,0000 0,0220

ΚΩΝΣ CONSTANTINOU BROS HOTELS PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,1100 0,1300

ΛΕΠΤ LEPTOS CALYPSO HOTELS PUBLIC LTD 0,0680 0,0720

ΛΟΞΕ LORDOS HOTELS (HOLDINGS) PUBLIC LTD 0,6100 0,6200 0,6107 -0,5970 8.000 0,6000 0,6200 0,6100 -0,81

ΝΤΟΔ DOME INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,0000 0,0000

ΣΑΛΑ SALAMIS TOURS (HOLDINGS) PUBLIC LTD 0,7900 0,8000 0,7903 3,0340 3.325 0,7200 0,8350 0,7900 3,95

ΣΙΤΟ C.C.C. TOURIST ENTERPRISES PUBLIC COMPANY LTD 0,0280 0,0000

ΣΤΑΔ STADEMOS HOTELS PLC 1,4500 1,5300

ΤΟΚΙ TOP KINISIS TRAVEL PUBLIC LTD (Σ) 0,0630 0,0000

Βιομηχανίες

ΝΤΙΑ DISPLAY ART PLC (Σ) 0,0000 0,0480

ΔΒΚΔ ΔΑΣΙΚΕΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ ΚΥΠΡΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ) 0,4000 0,0000

ΚΕΤΣ THE CYPRUS CEMENT PUBLIC COMPANY LTD 0,4500 0,4620 0,4540 0,5080 26.388 0,4540 0,4600 0,4540 0,89

ΚΥΘΡ K. KYTHREOTIS HOLDINGS PUBLIC LTD 0,0950 0,0950 0,0950 -0,2120 10.000 0,0960 0,0000 0,0950 -2,06

ΤΣΙΒ ΤΣΙΜΕΝΤΟΠΟΙΙΑ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ 2,4200 2,4600 2,4290 -2,0130 3.350 2,4200 2,4400 2,4200 -1,63

Καταναλωτικά αγαθά

ΣΤΟ C.T.O. PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,0100 0,0000

ΚΕΟ KEO PLC (Θ) 0,0000 1,3300

ΜΙΤΣ ΜΙΤΣΙΔΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ 0,0000 0,0000

ΜΠΛΕ BLUE ISLAND PLC 0,6100 0,6100 0,6100 3,0000 20 0,5800 0,6100 0,6100 5,17

ΦΡΟΥ ALKIS H. HADJIKYRIACOS (FROU-FROU BISCUITS) PUBLIC LTD 0,2380 0,2500 0,2427 0,8650 15.000 0,2320 0,2500 0,2460 5,13

Βασικά υλικά

ΛΟΡΔ LORDOS UNITED PLASTICS PUBLIC LTD 0,0750 0,0780

ΑΓΟΡΑ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ

Χρηματοοικονομικά

ΓΟΥΛ WOOLWORTH (CYPRUS) PROPERTIES PLC (Σ) 0,0940 0,1030

ΛΙΠΕ LIBERTY LIFE INSURANCE PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,0000 1,1100

ΑΙΕΠ ΑΙΑΝΤΑΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (EM, Σ) 0,0025 0,0080

ΓΙΕΠ UNIGROWTH INVESTMENTS PUBLIC LTD (EM) 0,0000 0,0400

ΔΩΕΠ ΔΩΔΩΝΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ (EM, Σ) 0,0015 0,0020

ΕΛΕΠ ELMA HOLDINGS PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,0000 0,1380

ΕΞΕΠ ΕΞΕΛΙΞΗ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ) 0,0000 0,1040

ΙΣΕΠ ΙΣΧΥΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (EM, Σ) 0,0000 0,0000

ΚΑΕΠ ΚΑΡΥΕΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ (Σ) 0,0000 0,0000

ΚΕΑΕ CPI HOLDINGS PUBLIC LTD (Σ) 0,0000 0,1880

ΠΡΟΠ A.L. PROCHOICE GROUP PUBLIC LTD (Σ) 0,0005 0,0010

ΡΕΕΠ REGALLIA HOLDINGS & INVESTMENTS PUBLIC LTD (EM, Σ) 0,0005 0,0010

ΣΛΕΠ CLR INVESTMENT FUND PUBLIC LTD 0,0020 0,0035

ΤΖΕΠ JUPITER PORTFOLIO INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,0070 0,0145

ΧΑΕΠ HARVEST CAPITAL MANAGEMENT PUBLIC LTD (EM, Σ) 0,0000 0,0265

Υπηρεσίες καταναλωτών

ΕΡΜΕ ERMES DEPARTMENT STORES PLC 0,0480 0,0495

ΣΤΣΔ CYPRUS TRADING CORPORATION PLC (Σ) 0,1950 0,1950 0,1950 -0,5000 5.000 0,1900 0,2000 0,1950 -2,50

ΧΑΣΕ Ch. Charilaou Group Plc (Σ) 0,0000 0,0120

Καταναλωτικά αγαθά

ΡΟΛΑ ROLANDOS ENTERPRISES PUBLIC LTD (Σ) 0,0000 0,0325

ΑΓΟΡΑ ΟΜΟΛΟΓΩΝ

ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΧΡΕΟΓΡΑΦΑ

ΕΤΜΑ1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ – ΜΕΤΑΤΡΕΨΙΜΑ ΑΞΙΟΓΡΑΦΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 1 49,0010 54,0000

ΕΤΜΑ2 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ – ΜΕΤΑΤΡΕΨΙΜΑ ΑΞΙΟΓΡΑΦΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 2 51,0010 54,0000

ΙΝΓΚΑΡΤ Glenfinnian Bond Designated Activity Company (Ομόλογα) 0,0000 0,0000

ΙΝΓΚΑΡΤ2 Pulteney Bond Designated Activity Company (Ομόλογα) 0,0000 0,0000

ΤΡΙΣΤΟΝΕ Tristone Healthcare Bond Designated Activity Company (Ομόλογα) 0,0000 0,0000

* Η διαφορά αυτή αντιπροσωπεύει την αυξομείωση της μέσης σταθμικής τιμής σε σεντ από την προηγούμενη χρηματιστηριακή συνάντηση.** Στον υπολογισμό της μέσης σταθμικής τιμής συμπεριλαμβάνονται και η αξία και τα τεμάχια συναλλαγών που εκτελέστηκαν με τη μέθοδο ‘Απλή Προσυμφωνημένη Συναλλαγή’.Ειδική κατηγορία διαπραγμάτευσης: Στην Κατηγορία αυτή θα ταξινομούνται εταιρείες όταν ενδεχομένως θα συντρέχουν σοβαροί λόγοι μη πλήρους συμμόρφωσης τους με τη νομοθεσία και μη παροχής επαρκών στοιχείων /εχεγγύων προς τους επενδυτές.Αγορά ειδικών χαρακτηριστικών: ταξινομούνται εταιρείες οι οποίες έχουν: (α) δεν τηρούν τις υποχρεώσεις της διασποράς ή της εμπορευσιμότητας ή της χρηματιστηριακής αξίας της αγοράς στην οποία είναι εισηγμένες ή (β) παραλείπουν να εισαγάγουν στοΧρηματιστήριο μετοχές τους όπως προβλέπεται από το Άρθρο 129 των περί Αξιών και Χρηματιστηρίου Αξιών Κύπρου Νόμων ή (γ) i. για τις οποίες επίκειται ουσιαστική διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων τους ή ii. για τις οποίες επίκειται αντίστροφη εξαγορά ήiii. οι οποίες είναι επενδυτικοί οργανισμοί και επιζητούν την απαλλαγή τους από περιορισμό αναφορικά προς τις υποχρεώσεις τους.

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΞΙΩΝ ΚΥΠΡΟΥ

ΚΩΔ. ΟΝΟΜΑ ΚΑΤΩΤΑΤΗ ΑΝΩΤΑΤΗ ΜΕΣΗ ΔΙΑΦ.* ΤΙΤΛΟΙ ΑΓΟΡΑ ΠΩΛΗΣΗ ΤΙΜΗ % ΣΤΑΘΜ.** ΚΛΕΙΣ. ΜΕΤΑΒ.

Τρίτη 25 Ιουνίου 2019

ΝΕΑ ΕΚΔΟΤΙΚΉ ΣΕΙΡΑAυτη την Κυριακή μαζί με την Καθημερινή

g e e k . c o m . c y Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 23Τετάρτη 26 Ιουνίου 2019

MARKET PLACE

Εγκαίνια του PAPAFiLiPOUIce Cream MuseumΠραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 20 Ιουνίου τα εγκαίνιατου 1ου Μουσείου Παγωτού στην Κύπρο στην Κοκ-κινοτριμιθιά. Την εκδήλωση χαιρέτησαν ο υπουργόςΕνέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας κ. Γιώργος Λακ-κοτρύπης, ο πρόεδρος του ΚΕΒΕ κ. Χριστόδουλος Α-γκαστινιώτης, η Στέλλα Μαυρομμάτη αναπληρώτριαγενική διευθύντρια της εταιρείας και πλήθος εκλεκτούκόσμου, «καλών φίλων» όπως θέλει να τους αποκαλείο κ. Παναγιώτης Παπαφιλίππου. Από εκείνον εξάλλουξεκίνησε η ιδέα του μουσείου, το 1998. Προβλέπονταςτο μέλλον, ο κ. Παπαφιλίππου κράτησε έναν χώρο γιανα υλοποιήσει αυτό το μεγάλο όραμά του. Σήμερα οίδιος δηλώνει χαρούμενος και υπερήφανος, αφού τοόνειρό του έγινε πραγματικότητα. Να προσφέρει κάτιιδιαίτερο και ξεχωριστό στην κυπριακή κοινωνία. ΤοΜουσείο είναι ανοιχτό σε οργανωμένες επισκέψειςσχολείων και άλλα οργανωμένα σύνολα.

Coca-Cola-A/φοι Λανίτη καιΑΚΤΗ κατά της ρύπανσηςΗ Coca-Cola / A/φοι Λανίτη και η ΑΚΤΗ ανανέωσανπρόσφατα τη μεταξύ τους συνεργασία με στόχο τηνκαταπολέμηση της θαλάσσιας πλαστικής ρύπανσηςκαι την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης γύρωαπό το πρόβλημα αυτό. Συγκεκριμένα, εγκαινίασαντις φετινές τους δράσεις κατά της θαλάσσιας πλαστικήςρύπανσης με την ανακοίνωση της χρηματοδότησηςεκστρατειών καθαρισμού βυθού και ακτών τους στοπλαίσιο του ZeroWasteBeach, μέσα από την καταβολήτου 15% των εσόδων από τις πωλήσεις του γυάλινουσυλλεκτικού μπουκαλιού της Coca-Cola, που κυκλοφορείσε επιλεγμένα σημεία και φέτος το καλοκαίρι. Με τηνευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Ωκεανών που γιορ-τάζεται στις 8 Ιουνίου, για πρώτη φορά πραγματοποι-ήθηκαν ταυτόχρονα καθαρισμοί βυθού σε τέσσεραδιαφορετικά σημεία της Κύπρου. Μόνο στην περιοχήFigTreeBayκαι την παραλία Perneraστον Πρωταρά,συνέλεξαν σκουπίδια βάρους 20 κιλών, αποτρέπονταςτην κατάληξή τους στο θαλάσσιο περιβάλλον.

Αιμοδοσία από την BakerTilly South East EuropeΗ ΒakerTillySouthEastEurope, κάτω από την ομπρέλατης Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, οργάνωσε τηνΠέμπτη 20 Ιουνίου, εκδήλωση αιμοδοσίας για το Κέ-ντρο αίματος του Υπουργείου Υγείας, στα κεντρικάγραφεία της στη Λευκωσία σε μια προσπάθεια νασυμβάλει και να βοηθήσει τους συνανθρώπους μαςπου έχουν ανάγκη. Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνηείναι κάτι που «κυλά στο αίμα» της Βaker Tilly SouthEast Europe. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης αι-μοδοσίας, οι εργαζόμενοι της έδωσαν το παρών τουςγια να υποστηρίξουν τις προσπάθειες της ΕταιρικήςΚοινωνικής Ευθύνης της εταιρείας, προσφέρονταςέτσι υποστήριξη μέσω της εθελοντικής συμμετοχήςκαι της συμβολής προς τους ανθρώπους και τις ομάδεςπου έχουν ανάγκη από βοήθεια.

Ψηφιακός ΜετασχηματισμόςΟ Κυπριακός Σύνδεσμος Πληροφορικής (CyprusComputer Society –CCS) έχει δημιουργήσει μια νέαετήσια εκδήλωση - το “CCSAnnualDinner” με στόχοτην ενημέρωση υψηλόβαθμων στελεχών οργανισμώνκαι επιχειρήσεων από όλους τους τομείς δραστηριο-τήτων της κυπριακής οικονομίας σχετικά με τις μελ-λοντικές τάσεις στον κλάδο των ΤΠΕ (ΤεχνολογίεςΠληροφορίας και Επικοινωνιών). Φέτος το ΕτήσιοΔείπνο διοργανώθηκε με την πολύτιμη στήριξη τηςεταιρίας ZebraConsultantsστις 19 Ιουνίου 2019, στοTheLandmarkNicosiaκαι είχε ως θέμα τον ΨηφιακόΜετασχηματισμό. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης,έγινε η πρώτη παρουσίαση των αποτελεσμάτων τηςεκτίμησης της αγοράς υπηρεσιών πληροφορικής τηςΚύπρου το 2019, από τον Αναπληρωτή Αντιπρόεδροτης IDC Research IDC CEE, κ. Zoltan Komaromi. ΗΜελέτη για την Κυπριακή Αγορά των ΤεχνολογιώνΠληροφοριών και Επικοινωνιών αποτελεί έργο πουκαθιέρωσε το CCS από το 2017 και αναλήφθηκε απότον κορυφαίο παγκόσμιο ερευνητικό οργανισμό IDC.

FACEBOOK

Αθώο» για το δημοψήφισμα«Απολύτως κανένα στοιχείο» δεν υπάρχει που να ε-νισχύει τη θεωρία πως μεγάλες δυνάμεις του εξωτε-ρικού, όπως η Ρωσία, αξιοποίησαν το Facebook για ναθέσουν στο στόχαστρό τους χρήστες και να επηρεά-σουν την ψήφο των Βρετανών για το Brexit, σύμφωναμε χθεσινή ανακοίνωση του κοινωνικού δικτύου. ΟΝικ Κλεγκ, υπεύθυνος διεθνών υποθέσεων τουFacebook και πρώην αντιπρόεδρος της βρετανικήςκυβέρνησης, είπε ότι το δίκτυο πραγματοποίησε δύοπλήρεις αναλύσεις των δεδομένων του για την προε-κλογική περίοδο πριν από το δημοψήφισμα του 2016και δεν εντόπισε κάποιο στοιχείο αξιοσημείωτης προ-σπάθειας επιρροής του αποτελέσματος από εξωτερι-κές δυνάμεις. Ο Κλεγκ είπε ότι οι ρίζες του βρετανι-κού ευρωσκεπτικισμού υπήρχαν πολύ πριν από τη δη-μιουργία του Facebook.

HUAWEI

Ξεπέρασε τα 100 εκατ. αποστολές Στη δεύτερη θέση των κατασκευαστών smartphonesέφτασε μέσα στο 2018, ξεπερνώντας την Apple, κα-θώς πραγματοποίησε 206 εκατομμύρια αποστολέςσυσκευών σε όλο τον κόσμο. Μόνο στο πρώτο τρίμη-νο του 2019 η κινέζικη εταιρεία πραγματοποίησε 59εκατομμύρια αποστολές, καταγράφοντας αύξηση50,3% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του2018, ενώ μέχρι τις 31 Μαΐου το νούμερο είχε ξεπε-ράσει τα 100 εκατομμύρια. Μετά τον πόλεμο που δέ-χεται η εταιρεία από τις ΗΠΑ, ενώ η Huawei υπολογί-ζει ότι η συνολική ζημιά θα ξεπεράσει τα $30 δισ. Η ε-ταιρεία κατέγραψε άνοδο της τάξης του 282,2% στιςπωλήσεις των wearables σε σύγκριση με το αντίστοι-χο διάστημα του 2018, με το συνολικό αριθμό να φτά-νει τα 5 εκατομμύρια τεμάχια και τα 2 εκατ. να είναιHuawei Watch GT.

GOOGLE

Τέλος στην κατασκευή tablets Η Google σταματά την κατασκευή tablets από τηGoogle όπως επιβεβαίωσε την περασμένη εβδομάδαη εταιρεία. Στην επίσημη δήλωσή της, η εταιρεία α-ναφέρει ότι θα εστιάσει τις προσπάθειες της στοhardware στα ChromeOS laptops, ενώ θα συνεχίσεινα υποστηρίζει το Pixel Slate το οποίο και αποτελεί τοτελευταίο tablet που κατασκεύασε η Google. Η από-φαση αυτή διευκρινίζει η εταιρεία, δεν επηρεάζει τασχέδια της Google σε ό,τι αφορά την υποστήριξη τρί-των κατασκευαστών που συνεχίζουν να κυκλοφο-ρούν android tablets αλλά και ChromeOS υπολογι-στές. Το ιστορικό της Google στην κατηγορία τωνtablets δεν διαθέτει κάποια τεράστια επιτυχία. Κατα-γράφεται ωστόσο ως εξαίρεση το Nexus 7 το οποίο α-ποτέλεσε ένα από τα δημοφιλέστερα μικρά tabletsτου 2013.

YOUTUBE

Eρευνα για προσωπικά δεδομένα Το YouTube στο στόχαστρο της Αμερικάνικης Ομο-σπονδιακής Επιτροπής Εμπορίου σχετικά με τα προ-σωπικά δεδομένα παιδιών, σύμφωνα με στοιχεία πουεπικαλούνται σε δημοσιεύματά τους οι New YorkTimes και Washington Post. Βάσει των καταγγελιών,το YouTube παραβιάζει τον νόμο COPPA (Children’sOnline Privacy Protection Act) συλλέγοντας τα προ-σωπικά δεδομένα παιδιών ηλικίας κάτω των 13 ετών,συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που συλλέγονταιαπό το Kids app. Τα παράπονα και οι καταγγελίες μά-λιστα ξεκινούν από το 2015 και μετά. Το YouTube αρ-νήθηκε πάντως να σχολιάσει τα δημοσιεύματα γιατην διεξαγωγή έρευνας από την Ομοσπονδιακή ΑρχήΕμπορίου των Ηνωμένων Πολιτειών. Η FTC έχει συ-χνά απαιτήσει από εταιρείες να εναρμονιστούν μετην νομοθεσία είτε με το να αποσύρουν εφαρμογές ήνα πραγματοποιήσουν σημαντικές αλλαγές, και τοYouTube δεν θα αποτελέσει εξαίρεση.

Οι πόλεις δεν είναι ένας απολύτωςασφαλής ιστός για τους κατοίκουςκαι τους επισκέπτες τους. Σε πο-σοστό 25% στην Ευρώπη, αυτοί εκ-δηλώνουν ανησυχία για τις ταραχέςκαι τα συμβάντα βίας που εκδηλώ-νονται στους δρόμους, για τα δίκτυαπαρανόμων που ζουν από τις κλοπές,τις ληστείες, τη διακίνηση ναρκω-τικών, για τις σκοτεινές υποβαθμι-σμένες περιοχές, τις ευρύχωρες γιακάθε εγκληματική πράξη. Όμως,όπως έχει φανεί, ο πανικός δεν βοη-θάει. Εμποδίζει τη σκέψη, απομα-κρύνει από τον δημόσιο χώρο καικαταργεί τον κοινωνικό έλεγχό του.Το έγκλημα περιορίζεται με τηνκοινωνική οργάνωση, την αίσθησητης κοινότητας και της αλληλοπρο-στασίας, που σήμερα, στις «έξυπνες»πόλεις, προσφέρουν τα «έξυπνα»δίκτυα λήψης και επεξεργασίαςπληροφοριών.

Με εφαρμογές στο κινητό, αι-σθητήρες, αλγόριθμους, δεδομέναεγκληματικότητας από ανοικτέςπηγές και τα κοινωνικά μέσα δι-κτύωσης, το City.Risks, ένα ευρω-παϊκό ερευνητικό πρόγραμμα πουολοκληρώθηκε στο πλαίσιο τουHorizon2020, παρέχει στον πολίτηισχυρά όπλα κατά της εγκληματι-κότητας. «Μια πλατφόρμα, ένα και-νοτόμο “οικοσύστημα” κινητών ε-φαρμογών και ένα διαδικτυακό ε-πιχειρησιακό κέντρο βοηθούν όσουςδιαβιούν ή επισκέπτονται αστικάκέντρα να αποτυπώνουν και να μοι-ράζουν πληροφορίες σχετικά μεπεριστατικά στα οποία γίνονταιμάρτυρες. Με τον τρόπο αυτό προ-στατεύονται πολίτες από το να πέ-σουν θέματα εγκληματικών ενερ-γειών αλλά δίνεται και η δυνατότηταάμεσης αντιμετώπισης του συμβά-ντος», λέει στην «Κ» ο Σωκράτης

Κωστίκογλου, συντονιστής του έρ-γου, διευθυντής Τεχνολογίας Πλη-ροφοριών, Εφαρμογών, Ερευναςκαι Ανάπτυξης της Space Hellas, ηοποία ήταν ένας από τους εταίρους.

Ολοκληρωμένη εικόνα«Στα μηνύματα των πολιτών

που φθάνουν στην πλατφόρμα προ-στίθενται πληροφορίες που συλ-λέγουν οι Αρχές, για παράδειγμα,από κάμερες στους δρόμους, στοι-χεία από το ιστορικό συμβάντωνπου διαθέτει μια αρχή ασφάλειας,π.χ. η δημοτική αστυνομία, σχετικέςαναφορές που συλλέγονται και α-ποδελτιώνονται –με αλγόριθμους–από τα κοινωνικά δίκτυα και φό-ρουμ πολιτών στο Internet, δημο-γραφικά στοιχεία, γεωγραφικέςπληροφορίες και χάρτες. Όλες οιπαραπάνω πληροφορίες συλλέγο-νται και συσχετίζονται με τη βοή-θεια της τεχνητής νοημοσύνης, ώ-στε να οικοδομηθεί μια ολοκλη-ρωμένη εικόνα για κάθε συμβάν,η οποία στέλνεται πίσω στους χρή-στες και στις Αρχές», υπογραμμίζειο ίδιος.

«Με βάση όλο αυτό το υλικό, έ-χουν δημιουργηθεί πολύ χρήσιμεςκαινοτόμες υπηρεσίες. Μία απόαυτές είναι η ασφαλής πλοήγησημέσα στην πόλη, ώστε ο χρήστηςνα μπορέσει να αποφύγει σημείαόπου έχουν ξεσπάσει επεισόδια,όπου έχουν εκδηλωθεί στο παρελ-θόν περιστατικά ληστειών και βίας,να ακολουθήσει μια εναλλακτικήδιαδρομή και να φθάσει με ασφά-λεια στον προορισμό του. Μια πα-ρόμοια υπηρεσία οδηγεί τον χρήστηπου έχει εγκλωβιστεί σε περιοχέςόπου λαμβάνουν χώρα ταραχές ήσυμπλοκές σε σημεία που δεν ε-πηρεάζονται από αυτά τα συμβάντα.

Ακόμη, ένα μέρος του συστήματοςμπορεί να λειτουργήσει και σανμηχανή προσομοίωσης, παρέχονταςστον χρήστη τη δυνατότητα να ε-λέγξει τα αποτελέσματα των ενερ-γειών του».

Και όχι μόνο. «Στο πλαίσιο τηςέρευνας, αναπτύξαμε και έξυπνουςαισθητήρες –πολύ μικρές συσκευές,στο μέγεθος μικρού νομίσματος,χαμηλού κόστους και με μπαταρίαπου διαρκεί για ημέρες– οι οποίοιμπορούν να τοποθετηθούν σε μιατσάντα, μια βαλίτσα, ένα ποδήλατο,σε ένα αντικείμενο που θέλει κά-ποιος να προστατεύσει από κλοπή»,εξηγεί ο κ. Κωστίκογλου.

«Με τον αισθητήρα αυτόν είναιδυνατή η ιχνηλάτηση, αλλά και οεντοπισμός του κλεμμένου αντι-κειμένου, με τη βοήθεια των άλλωνπολιτών, οι οποίοι διαθέτουν στοκινητό τους τη σχετική εφαρμογήτου City.Risks. Συγκεκριμένα, μόλιςο κάτοχος του κλεμμένου αντικει-μένου δηλώσει την απώλεια, αυ-τόματα ο αισθητήρας τίθεται απότο επιχειρησιακό κέντρο σε κατά-σταση συναγερμού και μπορεί πλέ-ον να ανιχνευθεί (μαζί με το κλεμ-μένο αντικείμενο) είτε από ενδιά-μεσες πύλες που έχουν τοποθετηθείσε κεντρικά σημεία, σταθμούς με-τρό, πλατείες, είτε από κινητά πουδιαθέτουν την εφαρμογή και με-τατρέπονται σε κεραίες ανίχνευσηςκλοπής. Ενημερώνεται το επιχει-ρησιακό κέντρο σχετικά με τη θέσητου κλεμμένου αντικειμένου καιξεκινάει η επιχείρηση ανάκτησήςτου. Οι αισθητήρες αυτοί χρησι-μοποιήθηκαν στη Ρώμη, σε ποδή-λατα, δημοτικά και ιδιωτικά. Εν-διαφέρον εκδηλώθηκε, πέραν τωνδήμων, και από εμπορικά κέντρα,που χρησιμοποίησαν τους αισθη-

τήρες αυτούς πιλοτικά, σε μορφήβραχιολιού σε παιδιά, ώστε σε πε-ρίπτωση που χαθούν να μπορούνγρήγορα να εντοπιστούν».

Κεντρική ιδέα του όλου εγχει-ρήματος είναι η πρόληψη και η μεί-ωση των εγκληματικών ενεργειώνμε την εμπλοκή των πολιτών. Όπωςσημειώνει ο κ. Κωστίκογλου, «πρω-ταγωνιστές στη διάχυση της πλη-ροφορίας και στη μείωση του φόβουγια το έγκλημα είναι οι ίδιοι πολίτες,όχι οι αστυνομικές αρχές. Οργα-νώνονται μέσω των κινητών τουςσε ομάδες και κοινότητες, δημι-ουργώντας τον αποτρεπτικό γιατο έγκλημα κοινωνικό έλεγχο καισυμβάλλοντας στην αποτελεσμα-τικότερη διαχείριση των περιστα-τικών». Η ανησυχία για το έγκλημαμπορεί να επηρεάσει την ψυχικήυγεία των ανθρώπων και να τουςκλείσει στο σπίτι. Ο εγκλεισμός αυ-τός συνήθως οδηγεί σε αύξηση τηςεγκληματικότητας λόγω του ότι υ-πάρχουν λιγότερα «μάτια στον δρό-μο». Η μετάδοση της πληροφορίαςσε σχέση με το έγκλημα αυξάνειτην εμπιστοσύνη μεταξύ πολιτώναλλά και προς τις Αρχές.

Το έργο έλαβε πρόσφατα αργυρόβραβείο στην κατηγορία ΣυστήματαΝέας Γενιάς, στο πλαίσιο τωνIMPACT BITE Awards 2019, ενώπροκρίθηκε στον παγκόσμιο δια-γωνισμό κύρους 2019 WITSA ICTGlobal Excellence Awards, οι νι-κητές του οποίου θα ανακοινωθούνστο Παγκόσμιο Συνέδριο Πληρο-φορικής WCIT 2019, στις 6-9 Ο-κτωβρίου 2019 στο Ερεβάν της Αρ-μενίας. Στoέργο συμμετείχαν, εκτόςαπό την Ελλάδα (Space Hellas), άλ-λες έξι χώρες (Γερμανία, Αυστρία,Ηνωμένο Βασίλειο, Σουηδία, Ιταλία,Βουλγαρία).

Το ρομποτικό ψάρι έχει αρκετή δύ-ναμη για να κινηθεί και αντίθεταστο ρεύμα του νερού με αργή τα-χύτητα, περίπου 15 εκατοστά τολεπτό ή 0,01 χιλιόμετρα την ώρακαι για τουλάχιστον 36 ώρες.

Ερευνητές στις ΗΠΑ παρουσία-σαν το πρώτο ρομποτικό ψάρι πουδιαθέτει συνθετικό αίμα, με τηβοήθεια του οποίου κινείται μέσαστη θάλασσα. Το μαλακό ρομπότ,που μοιάζει με τροπικό λεοντόψα-ρο, διαθέτει ένα συνθετικό κυκλο-φορικό σύστημα, μέσα στο οποίουπάρχει ένα υδραυλικό υγρό πουμε μηχανικό τρόπο ωθεί το τεχνητόψάρι.

Επιπλέον, το τροφοδοτεί με η-λεκτρισμό, καθώς το συνθετικόαγγειακό σύστημα περιλαμβάνειδιασυνδεμένες μπαταρίες που πε-ριέχουν ένα υγρό ηλεκτρολύτη.Το υγρό κυκλοφορεί στο εσωτερικότου ρομπότ ενεργοποιώντας μέσωηλεκτροχημικών αντιδράσεων τό-σο μια σειρά από αντλίες, όσο καιηλεκτρονικά συστήματα, ενώ πα-ράλληλα κινεί με μηχανικό τρόπο

τα πτερύγια, επιτρέποντας στοψάρι να κολυμπά.

Οι ερευνητές, με επικεφαλήςτον Ρόμπερτ Σέφερντ του Πανε-πιστημίου Κορνέλ της Νέας Υόρ-

κης, που έκαναν τη σχετική δη-μοσίευση στο περιοδικό “Nature”,έδειξαν στις δοκιμές που έκαναν,ότι το ρομποτικό ψάρι έχει αρκετήδύναμη για να κινηθεί και αντίθετα

στο ρεύμα του νερού με αργή τα-χύτητα ενάμισι μήκους σώματοςανά λεπτό (περίπου 15 εκατοστάτο λεπτό ή 0,01 χιλιόμετρα τηνώρα) και για τουλάχιστον 36 ώρες.

Εξυπνα» δίκτυα κατά του εγκλήματοςTο City.Risks παρέχει στον πολίτη ισχυρά όπλα κατά της εγκληματικότητας

Οι πόλεις δεν είναι ένας απολύτως ασφαλής ιστός για τους κατοίκους και τους επισκέπτες τους.

Το πρώτο ρομποτικό ψάρι που κινείται με συνθετικό αίμα

Διαθέτει ένα συνθετικό κυκλοφορικό σύστημα, με υδραυλικό υγρό που το τροφοδοτεί με ηλεκτρισμό.

AΓOPEΣ & EΠENΔYΣEIΣΤΕΤΑΡΤΗ 26 ΙΟΥΝΊΟΥ 2019

Της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΚΟΥΡΤΑΛΗ

Ραγδαία αποκλιμάκωση σημείωσαν καιοι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγωνπαρά τις ήπιες τάσεις που επικράτησανστις αγορές της υπόλοιπης Ευρωζώνης,μία ημέρα μετά το ισχυρό ράλι που προ-κάλεσαν οι δηλώσεις Ντράγκι, υπογραμ-μίζοντας για μία ακόμη φορά πως η ε-πενδυτική διάθεση απέναντι στα ελληνικάassets έχει αλλάξει, προσελκύοντας όλοκαι περισσότερα ξένα χαρτοφυλάκια.Είναι χαρακτηριστικό πως από την ημέρατης τριπλής κάλπης της 26ης Μαΐου, οιελληνικοί κρατικοί τίτλοι σημειώνουν,σχεδόν καθημερινά, νέα ρεκόρ –μετά τιςπιέσεις που είχαν δεχθεί λόγω των ανη-συχιών γύρω από τις παροχές που είχεανακοινώσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ– με

αποτέλεσμα το spread των 10ετών έναντιτων αντίστοιχων γερμανικών να έχει υ-ποχωρήσει κατά 75 μ.β. και στις 279 μ.β.που είναι και το χαμηλότερο επίπεδο απότα μέσα Μαρτίου του 2010, πριν δηλαδή«χτυπήσει» η Ελλάδα την πόρτα του ΔΝΤ.

Η απόδοση του 10ετούς ομολόγου δια-μορφώθηκε χθες σε νέα ιστορικά χαμηλάκαι στο 2,49% με πτώση 3%, ενώ η από-δοση του 5ετούς ομολόγου σημείωσε α-κόμη πιο ισχυρή βελτίωση, υποχωρώνταςσε νέα ιστορικά χαμηλά επίσης, στο1,304% με πτώση της τάξης του 5%.

Αξίζει να σημειώσουμε πως το 10ετέςείχε εκδοθεί τον Μάρτιο με απόδοση3,9%, ενώ το 5ετές είχε εκδοθεί τον Ια-νουάριο με απόδοση 3,6%.

Οι αναλυτές επισημαίνουν πως το α-σταμάτητο αυτό ράλι των ελληνικών τίτ-

λων οφείλεται σε «εσωτερικούς» αλλάκαι «εξωτερικούς» παράγοντες. Η αγοράπλέον προεξοφλεί την αλλαγή πολιτικήςσελίδας στη χώρα, με την έλευση μιας ι-σχυρής κυβέρνησης φιλικής προς την α-νάπτυξη, ξεκλειδώνοντας έτσι τις δια-θέσεις των μεγάλων μακροπρόθεσμωνχαρτοφυλακίων, ενώ οι επενδυτές ανα-μένουν νέες εκδόσεις χρέους από το ελ-ληνικό Δημόσιο μετά τις εκλογές. Τηνίδια στιγμή, το κλίμα και στο εξωτερικόείναι θετικό.

Οι ανησυχίες για την οικονομική α-νάπτυξη και τις εμπορικές διαμάχες, σεσυνδυασμό με τις προσδοκίες για πε-ραιτέρω χαλάρωση της νομισματικήςπολιτικής της ΕΚΤ, κάτι που επιβεβαί-ωσαν και οι δηλώσεις Ντράγκι, έχουνοδηγήσει τις αποδόσεις των ομολόγων

του πυρήνα σε πολυετή ή και ιστορικάχαμηλά. Επιπλέον, οι αποδόσεις των ο-μολόγων μεγάλων οικονομιών κινούνταισε αρνητικά επίπεδα, όπως η Γερμανίακαι η Ιαπωνία, ακόμη και η Γαλλία αυτήτην εβδομάδα, και έτσι το «κυνήγι απο-δόσεων» πολλών funds τα οδηγεί σταομόλογα χωρών με υψηλότερα επιτόκια.Αν και οι προσδοκίες για επανεκκίνησητου QE της ΕΚΤ δεν... αφορούν (ακόμη)την Ελλάδα, καθώς παραμένει έως καιτέσσερα σκαλοπάτια κάτω από την «ε-πενδυτική βαθμίδα» την οποία δεν α-ναμένεται να... κατακτήσει για τουλά-χιστον 12 μήνες ακόμη, ωστόσο, σύμ-φωνα με κάποιες εκτιμήσεις, είναι πι-θανόν να ανέβει και αυτή στο τρένο τουQE εάν το πρόγραμμα διατηρηθεί ανοικτόγια κάποιο διάστημα.

© 2019 Deloitte Limited

Register today Upcoming seminarsEnhance your knowledge

25 June | IFRS 16 Leases (in Greek language) - Nicosia26 June | IFRS 16 Leases (in English language) - Limassol3-4 July | Transfer Pricing (in Russian language) - Limassol

Τα ελληνικά περιουσιακά στοιχεία έχουνσημειώσει πολύ καλές αποδόσεις απότις αρχές της χρονιάς και οι πολιτικέςτης Νέας Δημοκρατίας, η οποία προη-γείται στις δημοσκοπήσεις, θεωρούνταιφιλικές προς την αγορά, όπως σημειώνειη HSBC σε νέα έκθεσή της. Το spreadτων 10ετών ελληνικών ομολόγων έχειμειωθεί από περίπου 400 μονάδες βάσηςστις αρχές του έτους σε 265 μ.β. τώρα,ενώ έναντι των ιταλικών έχει υποχω-ρήσει στις 25 μ.β. Το ΧρηματιστήριοΑθηνών έχει ενισχυθεί κατά 40%, μετις τραπεζικές μετοχές να σημειώνουνυπερδιπλάσια κέρδη. Οπως φαίνεται,

αρκετή αισιοδοξία έχει ήδη αποτιμηθείαπό την αγορά, ωστόσο, όπως εκτιμάη βρετανική τράπεζα, μπορεί να υπάρ-ξουν και άλλες εξελίξεις –που δεν σχε-τίζονται απαραίτητα με τις πολιτικέςτης Ν.Δ.– οι οποίες θα ενισχύσουν κιάλλο την επενδυτική εμπιστοσύνη. Γιαπαράδειγμα, η Ελλάδα θα μπορούσενα χρησιμοποιήσει μέρος του μεγάλουcash buffer που διαθέτει, για την απο-πληρωμή των ακριβών δανείων τουΔΝΤ. Επίσης, το όριο των θέσεων τωνελληνικών τραπεζών στα ελληνικά ο-μόλογα θα μπορούσε να αυξηθεί, βοη-θώντας τη ρευστότητα στη δευτερογενή

αγορά. Τα capital controls θα μπορούσαννα αρθούν ενώ και τα σχέδια των ΤΧΣ-ΤτΕ για τη μείωση των NPEs θα μπο-ρούσαν να προχωρήσουν.

Τέλος, είναι πολύ πιθανό να υπάρ-ξουν περαιτέρω αναβαθμίσεις της πι-στοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας.Εάν η Ελλάδα «ανέβει» στην κατηγορίαεπενδυτικής βαθμίδας –κάτι που σύμ-φωνα με την HSBC θα χρειαστεί αρκετόκαιρό για να συμβεί–, θα μπορέσει ναενταχθεί σε ένα νέο πιθανό QE απότην ΕΚΤ ή τουλάχιστον να συμμετάσχειστην περίοδο επανεπενδύσεων τουπροηγούμενου QE. Σύμφωνα με τις ε-

κτιμήσεις της βρετανικής τράπεζας,αν και το ισχυρό ράλι των ελληνικώνομολόγων μπορεί να έχει τελειώσει, ω-στόσο το σταθερό περιβάλλον βοηθάειστην αύξηση της επενδυτικής βάσης,ενώ και η ΕΚΤ στηρίζει τη ζήτηση γιααποδόσεις και έτσι είναι πιθανή η πε-ραιτέρω βελτίωση. Τα ελληνικά ομόλογαέχουν αρχίσει και συμπεριφέρονται ως«κανονικά» ομόλογα μιας χώρας εκτόςτου πυρήνα της Ευρωζώνης, όπως είναιτα ισπανικά, και αποτελούν πλέον πολύπιο ελκυστική επένδυση για τους «καλήςποιότητας» επενδυτές από ό,τι στο πα-ρελθόν.

Σε ό,τι αφορά τις τράπεζες, η HSBCσημειώνει ότι οι θετικές εξελίξεις στηχώρα και η αισιοδοξία για τη μείωσητων NPEs ήταν οι «οδηγοί» του ράλιπου κατέγραψε ο κλάδος από τις αρχέςτου έτους. Η βρετανική τράπεζα εξα-κολουθεί να πιστεύει στην ικανότητατου κλάδου να παραγάγει κέρδη καινα αντιμετωπίσει το ζήτημα της ομα-λοποίησης των ισολογισμών, ωστόσομε τους κινδύνους να είναι περισσότεροισορροπημένοι πλέον, το βασικό τηςσενάριο είναι ότι τα περιθώρια ανόδουτων τραπεζικών μετοχών είναι τώραπεριορισμένα.

HSBC: To θετικό κλίμα για την ελληνική οικονομία θα συνεχιστεί

Συνεχίζεται το ράλι των ελληνικών ομολόγων λόγω Ντράγκι και... εκλογώνΗ αγορά προεξοφλεί την αλλαγή πολιτικής σελίδας, με την έλευση μιας ισχυρής κυβέρνησης

ΑΝΑΛΥΣΗ

Προσδοκίεςμείωσης επιτοκίων

από τη FedΗ αρμόδια επιτροπή για τη χάραξη της νομι-σματικής πολιτικής της Ομοσπονδιακής Τρά-πεζας των ΗΠΑ (Fed) διατήρησε αμετάβλητοτο εύρος διακύμανσης του βασικού επιτοκίουfederal funds rate στο 2,25%-2,50% κατά τηδιήμερη συνεδρίαση στις 18-19 Ιουνίου, υιο-θετώντας ωστόσο πιο ήπιο τόνο σε σχέση μετην προηγούμενη συνεδρίαση, ενισχύονταςτις προσδοκίες της αγοράς για μείωση των ε-πιτοκίων τους επόμενους μήνες. Χαρακτηρί-ζοντας την οικονομική ανάπτυξη «μέτρια»έναντι «ισχυρής» προηγουμένως, η επιτροπήυποβάθμισε σημαντικά τις εκτιμήσεις της γιατον δείκτη προσωπικής κατανάλωσης –ενδει-κτικός, σύμφωνα με τη Fed, για την πορεία τουπληθωρισμού– για τα έτη 2019 και 2020 στο1,5% και 1,9%, αντιστοίχως, από 1,8% και 2,0%τον Μάρτιο, καθώς και τις προβλέψεις της γιατον αντίστοιχο δομικό δείκτη για τα έτη 2019και 2020 κατά 0,2 πμ και 0,1 πμ στο 1,8% και1,9%, αντιστοίχως, με τον επικεφαλής της FedΤζερόμ Πάουελ να τονίζει πως οι πληθωριστικέςπροσδοκίες έχουν μειωθεί και βρίσκονται κοντάστα ιστορικά χαμηλά επίπεδά τους.

Παραλείποντας τη λέξη «υπομονετική» πουείχε χρησιμοποιήσει ώστε να περιγράψει τηνπροσέγγιση που θα ακολουθήσει όσον αφοράτην πορεία των επιτοκίων, η Fed τόνισε ότισκοπεύει να δράσει όπως θα κρίνει απαραίτητομε βάση τις εισερχόμενες πληροφορίες για τιςοικονομικές προοπτικές, ώστε να διατηρηθείη μεγέθυνση της αμερικανικής οικονομίας.Οσον αφορά τις προβλέψεις για τα επιτόκια,οκτώ από τους 17 αξιωματούχους θεωρούν ότιη Fed θα πρέπει να μειώσει το βασικό επιτόκιοαναφοράς εντός του 2019, 7 εκ των οποίων προ-βλέπουν δύο μειώσεις 50 μονάδων βάσης συ-νολικά. Επιπροσθέτως, η Fed μείωσε την εκτί-μησή της για το μέσο επιτόκιο παρέμβασης γιατο 2020 στο 2,1% από 2,6% τον Μάρτιο, υπο-δηλώνοντας μείωση 30 μβ στα επιτόκια έναντιαύξησης 20 μβ προηγουμένως. Για το 2020, τομέσο επιτόκιο παρέμβασης μειώθηκε στο 2,4%από 2,6% προηγουμένως, ενώ το ύψος του μα-κροχρόνιου επιτοκίου ισορροπίας προσδιορί-στηκε στο 2,5%, το χαμηλότερο επίπεδο απότον Ιανουάριο του 2012, από 2,8% προηγουμένως.

Με τη Fed να βρίσκεται πιθανότατα κοντάστην επόμενη μείωση των επιτοκίων, το δολάριοΗΠΑ βρέθηκε υπό πίεση, με την ισοτιμίαευρώ/δολάριο να ανέρχεται σε υψηλό μιας ε-βδομάδας 1,1306 στις αγορές της Ευρώπης τηνΠέμπτη, έχοντας υποχωρήσει την Τρίτη σε χα-μηλό δύο εβδομάδων μετά τις δηλώσεις τουπροέδρου της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι ότι η ΚεντρικήΤράπεζα σκοπεύει να προσφέρει πρόσθετηστήριξη αν δεν υπάρξει βελτίωση των οικονο-μικών συνθηκών και απειλείται η διατηρήσιμηεπάνοδος του πληθωρισμού στον μακροπρό-θεσμο στόχο του 2.0%.

* Τομέας Οικονομικής Ανάλυσης και Ερευνας ΔιεθνώνΚεφαλαιαγορών της Eurobank.

Σε χαμηλά επίπεδα παρέμεινε και το 2018 η πραγ-ματική ιδιωτική κατανάλωση στην Ελλάδα, πολύμακριά από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ενωσης,στοιχείο που δείχνει πως οι πληγές που άφησε ηπολυετής κρίση είναι βαθιές και η ανάπτυξη αναι-μική.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε ηEurostat, η πραγματική ιδιωτική κατανάλωση στηνΕλλάδα το 2018 σε μονάδες αγοραστικής δύναμηςπαρέμεινε στο 76% του μέσου όρου της Ε.Ε.-28, σταεπίπεδα δηλαδή του 2017. Με αυτή την επίδοση ηΕλλάδα κατατάσσεται στην 22η θέση μεταξύ τωνκοινοτικών κρατών-μελών, πάνω μόνο από τις λε-γόμενες πρώην ανατολικές χώρες, όπως η Εσθονία,η Λετονία, η Ρουμανία, η Ουγγαρία, η Κροατία καιη Βουλγαρία.

Το 2008 και το 2009 η κατά κεφαλήν πραγματικήιδιωτική κατανάλωση στην Ελλάδα βρισκόταν 4%πάνω από τον μέσο κοινοτικό όρο, το 2010 υποχώρησεστο 95% για να ακολουθήσει πιο έντονα καθοδικήπορεία τα χρόνια που ακολούθησαν: στο 87% το2011, στο 81% το 2012, στο 80% το 2013 και το 2014,στο 79% το 2015, στο 77% το 2016. Το κατά κεφαλήνΑΕΠ σε μονάδες αγοραστικής δύναμης διαμορφώθηκετο 2018, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, στο68% του μέσου όρου της Ε.Ε.-28, από 67% το 2017,επίδοση που κατατάσσει την Ελλάδα στην 25η θέσημεταξύ των «28» ξεκινώντας από την πλουσιότερη.Με άλλα λόγια, η Ελλάδα το 2018 είχε το τέταρτοχαμηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ (σε μονάδες αγο-ραστικής δύναμης) μετά τη Βουλγαρία, την Κροατίακαι τη Ρουμανία. Το 2008 το κατά κεφαλήν ΑΕΠστην Ελλάδα βρισκόταν στο 93% του μέσου όρουτης Ε.Ε.-28.

Την ίδια ώρα οι τιμές παρέμειναν σε σχετικάυψηλά επίπεδα, δεδομένου μάλιστα του χαμηλούδιαθέσιμου εισοδήματος. Σύμφωνα με τα στοιχείατης Eurostat, οι τιμές των τροφίμων βρίσκονταικατά 5,2% πάνω από τον μέσο όρο της Ε.Ε.-28. Εάνσυμπεριληφθούν και τα μη αλκοολούχα ποτά, τότεοι τιμές εμφανίζεται να είναι σε ακόμη υψηλότεραεπίπεδα, κατά 6,2% πάνω από τον μέσο όρο τηςΕ.Ε.-28.

ΔΗΜΗΤΡΑ ΜΑΝΙΦΑΒΑ

Χαμηλή η ιδιωτικήκατανάλωση και τοκατά κεφαλήν ΑΕΠ