ΑΒΔΗΡΙΤΙΣΜΟΣ (lt Αβδηρίτης lt Άβδηρα lt Άβδηρος) Abderitism

Ο Αβδηριτισμός ―από το όνομα του μυθικού ήρωα Άβδηρου προς

τιμή τού οποίου ο φίλος του Ηρακλής (Απολλόδ Βιβλ ΙΙ 5 8 Στράβων

Γεωγρ VII 331 47) ίδρυσε την ομώνυμη πόλη αποικία των Φοινίκων

(Στράβων ΙΙΙ 4 3 Ποσειδ Fragment 23) πάνω στον τάφο του (στη Θράκη

μεταξύ των εκβολών τού Νέστου και της λίμνης Βιστονίδας στη σημερινή

λιμνοθάλασσα του Πόρτο - Λάγος) ή κατά τον Ηρόδοτο (1 168) από τον

Τιμησία τον Κλαζομένιο― κατέστη από τους Αρχαίους σύμφωνα με τη

συλλογή αρχαίων ανεκδότων (Φιλόγελως 5ος μχ αι) συνώνυμο της ανι-

κανότητας στη διαχείριση των δημοσίων πραγμάτων τής ακρισίας τής

κενοδοξίας τής ευήθειας τής επιπολαιότητας της αφέλειας τής μωρίας

και της ανόητης γενικώς συμπεριφοράς που οι γιατροί τής εποχής εκεί-

νης απέδιδαν στο κλίμα και το νερό Ωστόσο ο Γερμανός φιλόσοφος I

Kant θεωρούσε ότι όλες αυτές οι ως άνω κατηγορίες κατά των Αβδηριτών

αποτελούσαν απλές (πολιτικές) συκοφαντίες (Zammito 2008)

Για την αφροσύνη των Αβδηριτών η οποία είχε γίνει παροιμιώδης

και την οποία ευκαίρως ndash ακαίρως σατίριζαν οι λοιποί σύγχρονοί τους συ-

νέλληνες κυκλοφορούσαν μάλιστα πολλά ανέκδοτα Χαρακτηριστικώς

για να διοχετεύσουν οι Αβδηρίτες στην πόλη τους πόσιμο νερό δεν φρό-

ντισαν να το αναζητήσουν πρώτα και αφού πειστούν ότι ήταν αρκετό να

το μεταφέρουν αλλά προκατασκεύασαν μία μεγαλόπρεπη κρήνη ξοδεύ-

οντας όλα τα χρήματα που είχαν συγκεντρώσει για την ύδρευση της πό-

λης τους και έτσι τους έμεινε μόνο η κρήνη για στόλισμα χωρίς νερό Οι

ματαιόδοξοι και ξυπασμένοι αυτοί κάτοικοι των Αβδήρων πόλης κατεξο-

χήν εύπορης και πλούσιας δεν δίσταζαν ακόμα και με την πιο ελαφριά

τους αδιαθεσία να καλούν τούς πιο διάσημους γιατρούς τής εποχής αυτό

ονομάστηκε laquoαβδηριτικό πάθοςraquo (Λουκιανού 2 1) ή laquoμένοςraquo (είδος παροδι-

κής μανίας συλλογική υποχονδρία)

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Grant M A Guide to the Ancient World Michael Grant Publica-

tions 1986 Γριτσόπουλος Τ Α laquoΆβδηραraquo ΘΗΕ 1 (1962) 37 Διαμαντίδης Α Λεξικό

των ndashισμών Αθήνα 2003 Καλαϊτζάκης Β Ι laquoΆβδηροςraquo ΘΗΕ 1 (1962) 37 Λουκιανού 2

1 Πώς δει ιστορίαν συγγράφειν ed K Kilburn vol 6 Cambridge Mass Harvard Universi-

ty Press 1959 repr 1968 ΠΛΜ 1 (1997) 67 Π οσειδώνιου Fragmenta ed W Theiler vol 1

Berlin De Gruyter 1982 Zammito J H sbquoA text of two titles Kantrsquos lsquoA renewed attempt to

answer the question sbquoIs the human race continually improving‛ Studies In History and Phi-

losophy of Science Part Ι 394 (December 2008) 535-545

ΣΚΤ