διαφοροποιημένη διδασκαλία

ΕΕΘΝΙΚΟ ΘΝΙΚΟ

ΚΚΕΝΤΡΟ ΕΝΤΡΟ

ΔΔΗΜΟΣΙΑΣΗΜΟΣΙΑΣ

ΔΔΙΟΙΚΗΣΗΣ &ΙΟΙΚΗΣΗΣ &

ΑΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΕΙΣΗΓΗΤΗΣΕΙΣΗΓΗΤΗΣ

Παπαδόπουλος ΠάρηςΠαπαδόπουλος Πάρης

http://www.ydmed.gov.gr/

http://www.ydmed.gov.gr/

Διαφοροποιημένη Διδασκαλία

Ενότητα: Θέματα Διδακτικής Μεθοδολογίας

ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΚΑΘΟΔΗΓΗΤΙΚΗΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ

Πολυμορφία & Ετερογένεια μαθητικού πληθυσμού

Πολυμορφία & Ετερογένεια μαθητικού πληθυσμού

Τάξεις μικτής ικανότητας

Πώς προκύπτει αυτή η ανομοιογένεια;



Παράγοντες:Παράγοντες:

1. Διαφορετικό κοινωνικο-οικονομικό γίγνεσθαι2. Διαφορετικός πολιτισμός3. Διαφορετικά κίνητρα4. Διαφορετικό οικογενειακό πλαίσιο5. Διαφορετικό γνωστικό φορτίο6. Διαφορετικό φύλο7. Διαφορετικοί τύποι νοημοσύνης (ατομικές διαφορές)



ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΑΦΕΤΗΡΙΕΣ

κοινωνικοί παράγοντες

ατομικοί παράγοντες

σχολικοί παράγοντες

Αποτέλεσμα διαφορετική μαθησιακή

ταυτότητα





Θεωρία Πολλαπλής νοημοσύνης

Πολλαπλή νοημοσύνη



• γλωσσική• λογικομαθηματική• οπτική-χωρική• κιναισθητική• ενδοπροσωπική• διαπροσωπική• μουσική• νατουραλιστική• υπαρξιακή

συναισθηματική

Βλέπω και θυμάμαι

Ακούω και ξεχνάω

Κάνω και μαθαίνω



Ο μαθητικός πληθυσμός

ΑκουστικόςΑκουστικός

ΟπτικόςΟπτικός Κιναισθητικός

Ακούω & θυμάμαιΑκούω & θυμάμαι

Βλέπω & θυμάμαιΒλέπω & θυμάμαι

Κάνω & θυμάμαιΚάνω & θυμάμαι

12



Διδακτικοί στόχοι Μαθησιακοί στόχοι

13

Μαθησιακοί στόχοι είναι εκείνοι που τίθενται από τους ίδιους τους μαθητές ή υιοθετούνται από αυτούς

Μαθησιακοί στόχοι είναι εκείνοι που τίθενται από τους ίδιους τους μαθητές ή υιοθετούνται από αυτούς

Διδακτικοί είναι αυτοί που ορίζονται από τον δάσκαλο ή το αναλυτικό πρόγραμμαΔιδακτικοί είναι αυτοί που ορίζονται από τον δάσκαλο ή το αναλυτικό πρόγραμμα



Η ατομική γνώση δομείται από τα εργαλεία της νόησης που παρέχει η κοινωνία

Πληροφορίες

Γνώση



Δηλωτική γνώση

Είμαι ενήμερος

Διαδικαστική Γνώση

Στρατηγικές & Τεχνικές

Πλαισιοθετημένη Γνώση

Πότε και πού θα την εφαρμόσω

Γνώση

15



Πώς μαθαίνουμε;• Γνωστική ανάπτυξη στο επίπεδο του ατόμου Μαθαίνω μέσω δράσης πάνω στα αντικείμενα

• Κοινωνιο-γνωστική θεώρηση Μαθαίνω μέσα από τη συμμετοχή σε πρακτικές και κοινωνικές δραστηριότητες, όπου μεγάλη συμμετοχή έχει η γλώσσα

SOS !!Ζώνη επικείμενης ανάπτυξης



Ο ρόλος του/της εκπαιδευτικού



ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ






Ο εκπαιδευτικός χρειάζεται να βρει τρόπους ώστε να πετύχει τη συμμετοχή του μαθητή στις μαθησιακές κι άλλες

διαδικασίες, με διαφορετικές μεθόδους και προσδοκίες.

Ο εκπαιδευτικός χρειάζεται να βρει τρόπους ώστε να πετύχει τη συμμετοχή του μαθητή στις μαθησιακές κι άλλες

διαδικασίες, με διαφορετικές μεθόδους και προσδοκίες.




ΕΙΝΑΙ

Είναι διδακτική στρατηγική ή διδακτικό μοντέλο

ΔΕΝ

Τρόπος σκέψης για τη διδασκαλία & μάθηση που περιλαμβάνει……



Ένας τρόπος σκέψης για τη διδασκαλία & μάθηση που θεωρεί ότι:

Οι μαθητές διαφοροποιούνται ως προς τη μαθησιακή τους ταυτότητα

Η κατάκτηση της γνώσης απαιτεί ενεργητική προσπάθεια

Η κάλυψη της ύλης δε σημαίνει δεν είναι συνώνυμο της κατανόησής της

Οι μαθητές ενεργοποιούνται μέσω της συνεργατικής μάθησης

Η διδασκαλία αρχίζει από το σημείο που βρίσκονται οι μαθητές



Η μαθησιακή ετοιμότητα

Δεν ταυτίζεται με τις έμφυτες ικανότητες του μαθητή, αλλά

αντανακλά τις γνώσεις και δεξιότητές του τη συγκεκριμένη

χρονική στιγμή και σε συγκεκριμένη μαθησιακή απαίτηση.

26





Τι μπορώ ν’ αλλάξω;(διαφοροποιήσω)

•Διδακτικές τεχνικές•Τρόπος επικοινωνίας με τους μαθητές•Κίνητρα•Οργάνωση•Αξιολόγηση•Ακαμψία-Προσδοκίες

αλλάζω το μάθημα

οργανωτικά & διδακτικά Απευθύνομαι σε όλους τους μαθητές και τις μαθήτριες



ΜετωπικήΔιάλεξηΣυζήτησηΕπίδειξηΠειραματική διδασκαλίαΟμαδική διδασκαλίαΕπίλυση προβλημάτωνΜελέτη περίπτωσηςΠαιχνίδι ρόλων



(1)Διδακτικές τεχνικές

Κριτήρια επιλογής εκπαιδευτικών τεχνικών

Οι ικανότητες του εκπαιδευτικούΤο μαθησιακό αντικείμενοΟ διαθέσιμος χρόνος/χρονική στιγμήΟι στόχοι του αντικειμένουΤα χαρακτηριστικά των εκπαιδευομένων





Πολλαπλοί τρόποι παρουσίασης της πληροφορίας & γνώσης

• καταιγίδα ιδεών

• εννοιολογικοί χάρτες

• κατασκευή μοντέλων

• ενσωμάτωση τεχνών

H οικογένειά μου


Μνήμης

Οργάνωσης

Μελέτης και διαχείρισης του χρόνου

Αναστοχασμού

34



Η καθοδηγούμενη συμμετοχή

Οδηγεί

Π.χ. Τρόποι αναζήτησης &

διαχείρισης πληροφοριών



Από τον κοινωνικό κονστρουκτιβισμό

Το πέρασμα

Στο Μοντέλο Γνωστική μαθητείας

Στις Τεχνικές Αναστοχασμού



Πολλά εννοούνται όμως ούτε λέγονται, ούτε παρουσιάζονται αναλυτικά

μοντελοποίηση έκφωνη σκέψηκαθοδήγησηαυτόνομη εργασίαεργασία σε ομάδεςανατροφοδότηση αξιολόγηση

Γνωστική μαθητεία



Επίδειξη μοντέλουκαθοδήγησηΚλιμακωτή υποστήριξηεργασία σε ομάδεςΕξερεύνησηΑναστοχασμός στην πράξη

Τεχνικές Κριτικού Αναστοχασμού

Σύνδεση παλαιότερων γνώσεων με νέες

πληροφορίες



Εργαστηριακές δραστηριότητες ώστε να συνδέονται οι αφηρημένες έννοιες

με συγκεκριμένες καταστάσεις & χειροπιαστές εμπειρίες



Μικρά ποιήματα ή φράσεις που περιέχουν με κατάλληλο τρόπο την πληροφορία

◦«Τα φωνήεντα είναι εφτά και φωνάζουν δυνατά».

44

3,1 4 1 5 9 = πΑεί ο Θεός ο Μέγας γεωμετρεί



45

ΘέμαΚεντρική ιδέα

ΘέμαΚεντρική ιδέα

Πού;

Πότε;

Ποιος;Τι;

Γιατί;



Ε Εκφράζω Εκφράζω εικόνες

Κ Κατηγοριοποιώ Κατηγοριοποιώ τις εικόνες

Θ Θέτω σε σειρά Θέτω σε σειρά τις εικόνες

Ε Ελέγχω Ελέγχω αυτά που έγραψα

Σ Η Σημειώνω Σημειώνω και διορθώνω λάθη

46

ΓΑΛΑ : Γαλλικός, Αξιός, Λουδίας, Αλιάκμονας

ΝΕΣ-ΓΑΛΑ : Νέστος, Έβρος, Στρυμόνας

Γαλλικός, Αξιός, Λουδίας, Αλιάκμονας



Γίνεται μετατροπή της σειράς γεγονότων, ενεργειών, χαρακτήρων κλπ. σε εικόνες ή γενικότερα οπτικές πληροφορίες.

47



Δημιουργείται συνειρμικός δεσμός με τον κανόνα, τον ορισμό ή τη

γνώση μέσα από μια αναπαράσταση.

Πουλώντας καρπούζια!

48



Ενσωμάτωση των τεχνών στην καθημερινή διδακτική πρακτική

• Βιώματα χαράς και επιτυχίας.

• Μείωση έντονων κοινωνικών και μαθησιακών ανισοτήτων.

• Μοιάζουν περισσότερο με παιχνίδι, όπου τα προβλήματα μπορούν να λυθούν αυθόρμητα και αυτόματα.



η μάθηση γίνεται… πιο δημιουργική

πιο ελκυστική

διασκέδαση !

αυξάνεται η εμπλοκή στη μάθηση



Θεατρικές Θεατρικές πρακτικέςπρακτικές στην τάξη στην τάξη

Μορφή τέχνης

Εκπαιδευτική μεθοδολογία

Εργαλείο έρευνας και παρέμβασης

☺ Παντομίμα

☺Αυτοσχεδιασμοί

☺Αντιπαραθέσεις

επιχειρημάτων

☺Παιχνίδια ρόλων

☺Δημόσιες συζητήσεις

☺Εικονικά δικαστήρια

☺Μανδύας ειδικού

☺Σχολικές παραστάσεις



Δημιουργική γραφή & αφήγηση

Συσχετίζεται με 3 παράγοντες:

1.Ποικιλία ερεθισμάτων

2.Πλούσιο λεξιλόγιο

3.Καλλιέργεια φαντασίας



Τεχνικές δημιουργικής γραφής και αφήγησης στις φυσικές επιστήμες



Γειτνιάσεις λέξεων, αλυσίδες λέξεων, καταιγίδα ιδεών, αρκτικόλεξα

• Νέφος, σύννεφο, αντάρα, ομίχλη ή κρύο, ψύχρα, δροσιά, παγωνιά

ΣανΥψώθηκεΝερόΝέφοςΈγινεΦανταστικόΟυράνιο



Τεχνική φανταστικών υποθέσεων

Τι θα συνέβαινε αν δεν υπήρχε βαρύτητα στο σπίτι μας;

Τι θα συνέβαινε αν εξαφανιζόταν μια μέρα ο ήλιος;

Τι θα συνέβαινε αν έπεφτε χαλάζι όλη μέρα;

Τι θα συνέβαινε αν το νερό δεν ήταν πυκνότερο στους 4οC ;

Τι θα συνέβαινε αν παίζαμε μπάσκετ στη σελήνη;



Ποιήματα

• Δύναμη αόρατη μα πάντα εκείΔύναμη αιτία στην αλλαγήΔύναμη, έλξη και τριβήΔύναμη ισχυρή, μαγνητικήΔύναμη, πίεση, ροπήΔύναμη, άνωση, βαρύτηταΔύναμη, αλλάζει την ταχύτηταΔύναμη, δυναμόμετρο μετρώΔύναμη βάζω και ασκώ



Αινίγματα

Δεν είναι όγκος, ούτε πυκνότητα, μας δείχνει όμως την ποσότητα. Τι είναι; Η μάζα



Παραμύθια & Λογοτεχνικά κείμενα ως έμπνευση





(1)Τρόπος επικοινωνίας με τους μαθητές

ΛΕΚΤΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΛΕΚΤΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

λόγος εκπαιδευτικού

λόγος μαθητή/τριας ;

Τρόπος επικοινωνίας με τους μαθητές

διαπροσωπικές σχέσεις

ψυχολογικό κλίμα

ανταγωνιστικά, ατομικά ή συνεργατικά σχήματα

χρήση της ερώτησης, ρόλος εκπαιδευτικού

παραπρόγραμμα



Οι ερωτήσεις

Δεν επιδέχονται μία και μόνη απάντηση, δε στοχεύουν στη δικαίωση της απομνημόνευσης αλλά στην αποκάλυψη του βαθύτερου «πιστεύω» του μαθητή για το θέμα που έχει τεθεί προς συζήτηση.

Δεν είναι ερωτήσεις που τίθενται προσωπικά σε ένα μαθητή αλλά απευθύνονται προς όλους.

Δεν εισάγονται με τα γνωστά «πώς» και «γιατί».

Τα 3 δεν…..





(3)Κίνητρα

•Διαχείριση της αποτυχίας και της επιτυχίας

(με απόδοση αιτιακών προσδιορισμών).

•Σύνδεση άμεσου στόχου και προσπάθειας.

Τα παιδιά αναζητούν δραστηριότητες και γνώσεις που να έχουν νόημα, να τα αγγίζουν, να τα ενδιαφέρουν, να τα

αφορούν.

• Έλλειψη πρόθεσης για μάθηση

• Μαθημένη αποτυχία

• Αρνητικοί προσδιορισμοί

• Χαμηλή αυτοεκτίμηση

65

Ευπάθεια κινήτρωνΕνότητα: Θέματα Διδακτικής Μεθοδολογίας




(4) Οργανωτική διαφοροποίηση

•Χώρος•Τάξη-Ομάδες•Ρυθμός μαθήματος•Αριθμός Δραστηριοτήτων•Υλικά



(4) Οργανωτική διαφοροποίηση

Διαμόρφωση της αίθουσαςΠολυ-αισθητηριακό υλικόΠίνακες- Διαδραστικοί ΠίνακεςΟργάνωση θέσεων για διδασκαλίαΠρόσβαση στα υλικά από όλους

Υπάρχει δυσκολία στην οργάνωση της τάξης σε ομάδες

Δεν έχουν εκπαιδευτεί ανάλογα οι εκπαιδευτικοί και συχνά

αναπαραγάγουν τον τρόπο που και οι ίδιοι εκπαιδεύτηκαν σαν μαθητές.



Οργάνωση σε ομάδεςεταιρικές ομάδες

αλλαγή ρόλων

εργαστηριακές δραστηριότητες

αμοιβαία διδασκαλία

ένταξη μαθητών/τριων με ήπιες μαθησιακές δυσκολίες

επικοινωνιακές και συνεργατικές δεξιότητες

αποδυνάμωση στερεοτύπων και προκαταλήψεων



Μέσα στην ομάδα• μην αποθαρρύνεις

• αποδοκίμασε τις πράξεις κι όχι το ίδιο το παιδί

• διαχείριση του λάθους

• η παρακίνηση για ανταγωνισμό συνήθως δεν ενθαρρύνει τα παιδιά

• το παιδί αποζητά την προσοχή για κάποιους λόγους

• υπευθυνότητα = ανάληψη ευθύνης





Διαφοροποιώ την αξιολογική διαδικασία

•Αμφισβήτηση παραδοσιακών μορφών μάθησης• Όχι αξιολόγηση μόνο γνωστικού τομέα• Απαιτείται εναλλακτικό πλαίσιο αξιολόγησης μαθητή•Με έμφαση στην ικανότητα του μαθητή να αναπτύσσει διαπροσωπικές σχέσεις & εργασίες

Αξιολόγηση

Παραδοσιακή

Εναλλακτική

Τελικό αποτέλεσμα Διαδικασία

Ποσοτική (βαθμοί) Ποιοτική

(Περιγραφή)

Απομνημόνευση Σύνθετες

Νοητικές εργασίες

Σύγκριση μαθητών

Εξατομικευμένη

Δημιουργεί κλίμα ανταγωνισμού Ενθαρρύνει

συνεργασίες

Τελική

Διαμορφωτική



Αξιολόγησηαπόλυτη έννοια σχετική έννοια

εναλλακτική μορφές δράσεις



Η ανάπτυξη της μεταγνωστικής ικανότητας ενισχύεται όταν ο μαθητής με τη βοήθεια του

εκπαιδευτικού αξιολογεί ο ίδιος την πρόοδό του



Αξιολόγησηαυτοαξιολόγηση

αξιολόγηση στην ομάδα (κλίμακα likert)

φάκελος ατομικών επιτευγμάτων

συμβόλαιο μάθησης





Στρατηγικές Διαφοροποίησης περιεχομένου σε σχέση με: την Ετοιμότητα

•Κείμενα διαφορετικής αναγνωστικής δυσκολίας•Επιπλέον υλικά•Επαναδιδασκαλία δεξιοτήτων•Επίδειξη δεξιοτήτων από τον εκπαιδευτικό (γνωστική μαθητεία)•Χάρτες εννοιών•Οπτικοακουστικό υλικό



Στρατηγικές Διαφοροποίησης περιεχομένου σε σχέση με: τα Ενδιαφέροντα

•Μεγάλο εύρος & ποικιλία υλικών (Τ.Π.Ε.)•Αξιοποίηση ερωτημάτων των μαθητών•Χρόνος για σκέψη και ενδιαφέροντα, αναστοχασμός



Στρατηγικές Διαφοροποίησης της επεξεργασίας σε σχέση με: την Ετοιμότητα

•Διαβαθμισμένες δραστηριότητες•Ποικιλία Υλικών•Χρήση της ευέλικτης ομαδοποίησης•Προσαρμογή των εργασιών στο σπίτι•Προσαρμογή του ρυθμού των εργασιών των μαθητών



Στρατηγικές Διαφοροποίησης της επεξεργασίας σε σχέση με: Ενδιαφέροντα &Μαθησιακή προτίμηση

•Κέντρα ενδιαφέροντος και ομάδες συζήτησης•Παζλ•Πολλαπλοί τρόποι επεξεργασίας•Ισορρόπηση ομαδικής & ατομικής εργασίας



Στρατηγικές για τη διαφοροποίηση του τελικού Προϊόντος σε σχέση με : Ετοιμότητα & Ενδιαφέρον

•Διαβαθμισμένες εργασίες •Ποικιλία έργων•Ποικίλοι τρόποι αξιολόγησης

Το καναρινί ποδήλατοΤο καναρινί ποδήλατο

• ΤΟ ΚΑΝΑΡΙΝΙ ΠΟΔΗΛΑΤΟ 2 6.avi





•Ομαδική εργασία•Μελέτες περίπτωσης

ΕΕΘΝΙΚΟ ΘΝΙΚΟ

ΚΚΕΝΤΡΟ ΕΝΤΡΟ

ΔΔΗΜΟΣΙΑΣ ΗΜΟΣΙΑΣ

ΔΔΙΟΙΚΗΣΗΣ &ΙΟΙΚΗΣΗΣ &

ΑΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ

ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ & ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

διαφοροποιημένη διδασκαλία

Documents

Transcript of διαφοροποιημένη διδασκαλία