σοδειά τχ.17

ΤριμΗΝΗ ΠΕριοΔιΚΗ ΣυγΚομιΔΗ

γραμμαΤωΝ Και ΤΕχΝωΝ

ΣΕΠ - ΝοΕ 2013

5ο ΕΤοΣ ΕΚΔοΣΗΣISSN: 2241-2212

ΤΕΥΧΟΣ 17

ΟΜΑΔΑ ΕΚΔΟΣΗΣΜπατίστας Μαλαματένιος

Δημήτρης ΔικαίοςΜαρία Ροδοπούλου

Υπεύθυνη ύληςΜαρία Ροδοπούλου

Σύνταξη - ΣελιδοποίησηΔημήτρης Δικαίος

Γραφιστική επιμέλειαΑννα Στράνη

Εξώφυλλο τεύχουςBlack Pear

Γλωσσική επιμέλεια - ΔιόρθωσηΜπατίστας Μαλαματένιος

Φωτογραφία - ΚολάζΒάγγη Χατζησταμάτη

ΣκιτσογραφίαΓιώργος Ασημακόπουλος

ιστοσελίδα περιοδικούsodeia.net

ηλεκτρονικό ταχυδρομείο[email protected]

τηλέφωνο επικοινωνίας694 717 600 5

Κατηγορία εντύπουσυγκομιδή και προώθηση λογοτεχνικών κειμένων

Εδρα παραγωγήςΣπέτσες, Ελλάδα

Ταχυδρομική διεύθυνσηΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΣΟΔΕΙΑ

Ελλη ΤζιάμουΣΠΕΤΣΕΣ τ.κ.180 50

Επιμέλεια προεκτύπωσηςΜπατίστας Μαλαματένιος

Εκτύπωση - ΒιβλιοδεσίαΓραφικές Τέχνες ASO

Ι. & Ε. Σαββογλίδου Ο.Ε.Χίου 49, Αθήνα. τ.κ.104 39

ISSN 2241-2212

Επιτρέπεται η αναπαραγωγή ολόκλη-ρου ή μέρος κειμένου, μόνο όταν ανα-φέρεται η πηγή του. Τα ενυπόγραφακείμενα εκφράζουν την άποψη των αρ-θρογράφων τους και όχι, του περιοδι-κού στο σύνολό του. Καλή Ανάγνωση

επόμενο τεύχος από τις 15/12 στα βιβλιοπωλεία

Μπατίστας Μαλαματένιος, Μαρία

Θεοφιλάκου, Μαρία Ροδοπούλου, Ζι-

ζάνιο, Γιώργος Ρούσσος, Χρυσώ Ι. Λυ-

γίζου, Κορνήλιος Ρουσάκης, Ματίνα

Αναγνωστοπούλου, Babak Sadegh

Khanjani, Κυριάκος Χαλκόπουλος,

Ισαβέλλα Μήτρου, Στέλλα Ο. Λιάτου,

Αλέξανδρος Κατσούδας, Δημήτρης

Δικαίος, Κωνσταντίνος Μακρής, Μα-

ρίνα Αποστόλου, Πέτρος Λυγίζος.

τεύχος 17

συγγραφική ομάδακατά σειρά θεμάτων

συγκομιδη

πνευματικων

καρπων

[email protected]

spetses

[σοδειa]Ανεξaρτητη Eντυπη Eκδοση

γιΑ τΑ γρaμμΑτΑ & τισ τEχνεσ

περιεχόμενα

04 θΕΣη

Το “ουδέτερο” γιαΤι

05 κΟινΩνια

Το καταφύγιο του λαού

07 πΕΖΟ

μοναχικοί Πρωτόπλαστοι

09 ΖιΖανιΟ

Πολιτικές αναλύσεις

10 κινημαΤΟγραφΟΣ

χένρι Φόντα

14 ΔιηγηΣΕιΣ

μια μικρή ιστορία

16 θΕαΤρΟ

Λευτέρης Βογιατζής


Το Ψωμί

21 μΕΤαφραΣη

Georges Saada


Η μάχη


Dr. Frank Crane

25 φΩΤΟγραφικΟ φλαΣ

Κεφαλονιά 1962-63


Hakan Buyukdere

27 πΟιηΤικη παιΔΕια

α. Θ.Δρακοπούλου β. Ε.Βακαλό

28 πΟιηΤικΟΣ λΟγΟΣ

Φθινοπωρινή συγκομιδή

31 ΒιΒλιΟ - νΕΕΣ ΕκΔΟΣΕιΣ

Νέες αφίξεις στη σοδειά

Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013

ΚΙνΗΜΑτοΓρΑφοσΑφιέρωμα στον ΧενρΙ φοντΑ

θεΑτροΜνήμη ΛεΥτερΗ ΒοΓΙΑτΖΗ

10

16

4

θεΣ

η

Λίγο να στρέψουμε το βλέμμα μαςπρος τα πάνω, θα αντιληφθούμε ένατεράστιο «ΓΙΑΤΙ» να ίπταται καγχά-ζοντας πάνω από τα κεφάλια μας.

Ένα «γιατί», το οποίο πλευρίζουμεάκοπα και βολικά δίπλα σε κάθε έν-νοια της καθημερινότητας που μαςθλίβει. Χρηματοπιστωτική κρίση,ανεργία, λουκέτα, αυτοκτονίες, απά-θεια, βία, εξαναγκασμός,στενοχώριακι άλλες πολλές λέξεις δεμένες με ένα«γιατί».

Ένα «γιατί» που δεν σκαρφίζεταιαπό τη συνείδησή μας για να πάρειέστω μία κοινότυπη απάντηση, αλλάμόνο και μόνο για να εξαγνίσει και νααπαλλάξει από εκείνο που στο βάθοςαντιλαμβανόμαστε επαρκώς.

Οι οικονομικές κρίσεις μας επηρεά-ζουν και μας καταβάλλουν τόσο,διότι ως άνθρωποι υπάρχουμε με τονίδιο τρόπο που υπάρχει το σύστηματης οικονομίας. Από τη μία υφίστα-ται ο στόχος του κέρδους και τηςσυσσώρευσης του πλούτου με κάθεμέσο και τίμημα κι από την άλλη ηταύτιση της αφθονίας και του«έχειν» με την εξασφάλιση της ευτυ-χίας και του χαμόγελου.

Τους κανόνες της αγοράς δεν χρειά-ζεται να τους αναζητήσουμε σε κά-ποιο δυσνόητο ακαδημαϊκόσύγγραμμα. Είναι εδώ. Μέσα μας.«Πάρε – δώσε»,«με προσέχεις – σε

προσέχω», «με αγαπάς – σε αγαπώ».Γελάμε τόσο, όσο αντέχει ο τραπεζι-κός μας λογαριασμός. Επικοινωνούμετόσο, όσο έχει χρήματα και μονάδεςτο τηλέφωνο μας. Και «ερωτευόμα-στε», αφού πρώτα εξισώσουμε τομισθό μας με το μισθό του συντρό-φου μας.

Τόσο πολύ συρρικνώσαμε τη ζωή μας(ηθελημένα ή μη), που πλέον χωράεισε μια θήκη πορτοφολιού.

Μπορεί μέχρι πρότινος να αγνοού-σαμε παντελώς, τους όρους Spread,ομόλογα, PSI, CDS, default, αλλά οριο-θετούσαμε τη ζωή μας με αυτά ακρι-βώς τα δεδομένα. Κι ας ήταν εναγνοία μας.

Κι ακόμα, πολύ πριν υπογραφούν ταπεριβόητα μνημόνια, ο καθένας απόεμάς είχε υπογράψει δεκάδες μνημό-νια, με την οικογένεια του, τους φί-λους του, τη σχέση του και τονεργοδότη του, εκχωρώντας μέρος τηςπροσωπικής του βούλησης και ελευ-θερίας.

το "ουδέτερο" ΓΙΑτΙτου Μπατίστα Μαλαματένιου

5

Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013sodeia.netκο

ινΩ

νια

της Μαρίας θεοφιλάκου

Μέρα γκρίζα, σκέφτηκε. Και το 'ξερε,δεν ήτανε τα σύννεφα που είχαν κα-τέβει έως κάτω τα βουνά γύρω απ'την πόλη, ούτε η ωχρή λεπτούλασκόνη που είχε σκεπάσει τα αυτοκί-νητα στους δρόμους. (Φθινόπωρο,τρελός καιρός και μάντης). Τριγύρωστα στενά της Αθήνας δεν υπήρχεμήτε σκοπός, μήτε ελπίδα, όπου καινα γυρνούσε το κεφάλι: άνθρωποισκυθρωποί, δίχως χρώμα, δίχως χα-μόγελο. «Έχουν όλοι στεγνώσει», μο-νολόγησε καθώς προσπέρναγε ταμαγαζιά στην Ακαδημίας. Μία μεσό-κοπη γυναίκα με ρούχα κακοταιρια-σμένα και το 'να χέρι της χωμένοστου κάδου τα σκουπίδια, γύρισε καιτον κοίταξε καλά καλά.

Ο Γιάννης έστριψε στη γωνιά τουδρόμου και ξεφύσηξε ανακουφισμέ-νος• τέτοιες εποχές δεν ήταν να λεςτι σκέφτεσαι μπροστά σε αγνώ-στους. Προχωρώντας λίγο παρακάτωβρέθηκε ανάμεσα σε μια ομάδα δια-δηλωτών, θα 'ταν δε θα 'τανε καμιάδιακοσαριά. Πού και πού φώναζανένα απ' τα γνωστά συνθήματα πουακούγονταν σε κάθε είδους πορεία,διαμαρτυρία, συλλαλητήριο. Στάθηκεμια στιγμή από περιέργεια να διαβά-σει το πανό τους – η τράπεζα τουςείχε συγχωνευτεί και χάσαν τις δου-λειές τους. Δεν έμεινε παραπάνω ναδει τη συνέχεια, άλλωστε αυτή ήτανεπροδιαγεγραμμένη• σε λίγο θα τουςστρίμωχναν σε μιαν άκρη του δρό-μου, κι αυτοί αποκαρδιωμένοι απ'την αδιαφορία του κόσμου, σίγουροιότι δε βγάζει πουθενά κι έτσι κουρα-σμένοι από τη ορθοστασία, θα το διέ-λυναν «σιγά σιγά και ησύχως».

το καταφύγιο του λαού

6

κο

ινΩ

νια

Αναρωτήθηκε αν τούτες οι μικρέςομάδες διαμαρτυρίας έστω μαντεύαντί δύναμη κρατούν εν τη ενώσει τους.Ήξερε όμως πως γι' αυτό, αν ήτανεποτέ ο καιρός, δεν ήταν τώρα. Έσμιξετα χείλη του, και όπως τίναξε μηχα-νικά τους ώμους προς τα μπρος,ένιωσε ξαφνικά βαρύς. Είχε αρχίσεινα του φαίνεται ότι το να φτάσει μετα πόδια δεν ήταν τόσο έξυπνη ιδέα.Βέβαια είχε φυλάξει και ήταν κατάλ-ληλα ντυμένος, άνετος με τα μαύρατου γυαλιά κόντρα στη σταχτιάαντηλιά, είχε όμως κουραστεί, και,όσο για να πάρει το μετρό, με τόσοκόσμο ούτε να το διανοηθεί δενήθελε. Προσπερνώντας το περίπτερο,έτρεξε με την άκρη του ματιού τουςτίτλους των εφημερίδων: «Οι καρχα-ρίες της Ευρώπης σώζουν τα ψάριατου Νότου», «Ηλίθιο πείραμα», «Οιαλλαγές του Νέου Μνημονίου», πρό-λαβε να διαβάσει. Ο περιπτεράς μί-λαγε χαμηλόφωνα με κάποιον πουαγόραζε τσιγάρα: «Δραματική η κατάσταση, πού πάμεδεν ξέρω»«Διάβασε εδώ, άμα τυχόν και δεν τασυμφωνήσουν... Να, και στην Κύπροτα είδες τί περάσανε;»Σήκωσε το γιακά του και συνέχισεστο δρόμο του με βήμα ταχύτερο,σπρωγμένος από μια αδιόρατη ορμή(ήταν θυμός; ήτανε ένστικτο;). Περι-μένοντας να περάσει απέναντι τη Βα-σιλίσσης Σοφίας, ένιωσε να ποτίζεταιαπό μιαν ανυπόμονη ανάγκη να σμί-ξει με τους υπόλοιπους που τον περί-μεναν από την άλλη πλευρά του

δρόμου, να ενωθεί με κείνους. Στοφανάρι ένας νεαρός καθισμένος στονωπό πεζοδρόμιο κράταγε την ταυ-τότητά του και έπιανε στα παρακά-λια τους σταματημένους: «Είμαιάστεγος εδώ και πέντε μήνες, κοιμά-μαι μέσα σε μία εκκλησία, ζητώ μιαβοήθεια, έχω χάσει τη δουλειά μου,κύριε, έχω χάσει το σπίτι μου...». Πράσινο. Ξεμακραίνοντας από τιςφωνές, ένιωσε την περιπόθητη ελευ-θερία να πλημμυρίζει τα μέλη του.Ελαφρύς πια, έβγαλε τα μαύρα τουγυαλιά, χαμογέλασε στο φρουρό, καιμπήκε στη Βουλή.

(φωτ.) η Λεωφόρος Βασ. Σοφίας

7

Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013sodeia.net

Μοιρολατρικοί μύθοι βαριεστημένου Θεού

Θα μπορούσαν να είχαν συναντηθείστα βρώμικα σοκάκια μιας μοιρολα-τρικής πόλης την ώρα που εκείνη διά-λεγε μήλα από ένα πλανόδιο πωλητήκαι εκείνος έτρεχε να προλάβει το πε-πρωμένο του. Ή να είχε το βλέμματους ανταμώσει όταν εκείνη κατέ-βαινε από το λεωφορείο και εκείνοςπερίμενε ανυπόμονα να ανάψει τοφανάρι πράσινο για να διασχίσει τηνγυμνή λεωφόρο. Ή να είχαν γονατί-σει μπροστά στην ίδια εικόνα στηναπομονωμένη από τον θεό Μητρό-πολη και τα γόνατα του ενός να είχαννιώσει το περαστικό άγγιγμα τουάλλου. Στην πραγματικότητα είχανγνωριστεί χιλιάδες χρόνια πριν, τότεπου η ζωή διάβαινε ακόμα την γη όχιως ορισμένος χρόνος αλλά ως οπω-ροφόρα αγάπη.Αν δεν είχαν απορροφηθεί τόσο απότον μύθο ίσως ποτέ να μην ξεχνούσεο ένας τον άλλον. Ίσως να μην έκανανατελείωτους κύκλους χωρίς να κατα-λάβουν ότι έχουν μπει στον λαβύ-ρινθο που οι ίδιοι έχτισαν γύρω τους.Η ιστορία τους δεν είναι τίποτε άλλοπαρά η επανάληψη μιας άλλης πα-λαιότερης που είτε την είχαν αφηγη-θεί με τον ίδιο τρόπο είτε μεπαραλλαγές στα σκηνικά και σταρούχα το αποτέλεσμα θα ήταν ίδιο:θα είχαν ξεχάσει ο ένας τον άλλον.

Απομεινάρι μνήμης η φαγούρα πουέχουν τα όνειρα στην αριστερήπλευρά τους.

Άνδρας (DNA : λάσπη, αγνώστου μητρός, υιός Θεού του)

Ίσως είχε μόλις χειμωνιάσει ή ίσωςκαι να είχε μπει η άνοιξη. Δεν μπο-ρούσε πια να ξεχωρίσει πότε άρχιζεκαι πότε τελείωνε μια εποχή. Ο χρό-νος ήταν περιορισμένος και σημαντι-κός για να ασχολείται με τωνποιητών τις εμπνεύσεις. Αν και γιατον ίδιο ήταν τετριμμένα. Και κρυφο-γελούσε κάθε φορά που έφταναν σταυτιά του διάφορες συζητήσεις απόανθρώπους που ουδεμία επαφήείχαν με την πραγματικότητα. Αυτόςήταν προσγειωμένος, λογικός και πα-ντοδύναμος μες στην αυτάρκειά του.Άρα δεν ήταν εκείνος υπεύθυνος γιαό, τι συνέβη στη συνέχεια και προς π

εΖ

ο

Μοναχικοί Πρωτόπλαστοι της Μαρίας ροδοπούλου

8

πεΖ

ο

θεού κανείς δεν θα του καταλόγιζε τομελλοντικό ατύχημα. Όλα πήγαινανρολόι και ποτέ δεν μπορούσε να φα-νταστεί αυτό που θα πάθαινε. Ή ίσωςνα το είχε πάθει πολύ καιρό αλλά γιαέναν περίεργο λόγο δεν είχε νιώσειποτέ τίποτα. Όταν το ανακάλυψε πά-γωσε ολόκληρος. Κούνησε το κεφάλιτου πέρα-δώθε μην τυχόν ακόμαήταν νυσταγμένος και τα υπολείμ-ματα κάποιου εφιάλτη έπαιζαν βρώ-μικα παιγνίδια στο μυαλό του.Ξανακοίταξε διστακτικά. Ένα ουρ-λιαχτό ρίζωσε τα πόδια του στο ίδιοσημείο σαν εκείνο το μοναχικό πεύκοπου ξαφνικά φυτρώνει καμένο κατα-μεσής ανθισμένου λιβαδιού. Τίποτατο συνταρακτικό δεν είχε γίνει πουθα τον είχε προετοιμάσει για ό, τιέβλεπε. Μια καθημερινή, ανιαρή κί-νηση είχε φέρει μαζί της σαν χαιρέ-κακη δαιμόνισσα τον τρόμο. Είχεαπλά προσπαθήσει να φορέσει τοπουκάμισό του όταν ανακάλυψε πωςολόκληρη η αριστερή πλευρά τουείχε αφαιρεθεί. Σαν να ήταν ένα κα-κομεταχειρισμένο παιγνίδι. Η απομάκρυνση του από τους υπό-

λοιπους παίκτες ήταν οριστική καιαμετάκλητη. Βλέπετε, υπήρχε πάνταο κίνδυνος μετάδοσης …

Γυναίκα(DNA: ανδρός, αγνώστου μητρός,

κόρη Θεού Του)Χωρίς καμιά φαινομενική αιτία καιενώ ο κόσμος ήταν σωστά στην θέσητου βαλμένος, εκείνη σταμάτησε νακινείται με το βλέμμα καρφωμένοστην κυλιόμενη σκάλα. Οι πολυάσχο-λοι την προσπερνούσαν με καλυμ-μένα τα μάτια από τα γυαλιά τηςαδιαφορίας. Κάποιοι την σκουντού-

σαν και κάποιοι μουρμούριζαν για τοπόσο έχει γεμίσει ο τόπος από πε-ρίεργους ανθρώπους. Προσπάθησενα πείσει τον εαυτό της να συνεχίσειαλλά ο τρόμος είχε για τα καλά ριζώ-σει μέσα της. Τόσο ξαφνικά τόσοαναπάντεχα όπως το ποτήρι που ξε-φεύγει από τα χέρια του μεθυσμένουκαι σπάει σε χίλια κομμάτια πριν κανακόμα αγγίξει το πάτωμα. Έτσιέσπασε και η γυναίκα που στάθηκεακίνητη μια συνηθισμένη ημέραμπροστά στις κυλιόμενες σκάλες.Μπροστά σε όλο, τον καλά τοποθε-τημένο στο παζλ, κόσμο, αποσυναρ-μολογήθηκεσαν κακομεταχειρισμένοπαιγνίδι. Η σκέψη πως έπρεπε γιαάλλη μια φορά να χρησιμοποιήσειτον ίδιο δρόμο την καταβρόχθισεχωρίς προειδοποίηση. Η απομά-κρυνση της από τους υπόλοιπουςπαίκτες ήταν οριστική και αμετά-κλητη. Υπήρχε πάντα ο κίνδυνος με-τάδοσης …

Αναμεταδότης Θεού Τους(Incoclusive DNA analysis)

Τους είδα και τους δύο κρυμμένη πίσωαπό την πανοπλία μου.Ίδιοι κι απαράλλαχτοι με το πέρασματου χρόνου. Μες από βήματα που κά-ποτε τους σκορπίζανε στα τέσσερασημεία του ονείρου και κάποτε τουςέφερναν τόσο κοντά που σχεδόνέβλεπε ο ένας το κελί του άλλου. Αντί-κρυ στέκονται και πάλι, μόνος μάρτυ-ρας η άδεια αποβάθρα των τρένων. Κιεγώ, ο χρόνος που δεν μπόρεσανστους καρπούς τους να κλειδώσουν.

Καταδικασμένοι να κλαίνε τοπλευρό που έχασαν κι οργισμένοι πουποτέ δεν είδαν ότι κάποτε δικό τουςήταν..

9

Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013sodeia.netει

κα

στι

κά

ΖιΖ

αν

ιο#

17

το καλοκαίρι είναι για αυτούς που «ταράζουν» τα νερά… είτε μεταφορικώς,είτε κυριολεκτικώς. Πλιτς - πλατς!

Καλοκαίρι σημαίνει διακοπές… ακόμα και στο μπαλκόνι που βλέπει στον ακά-λυπτο, με θέα τα απλωμένα ρούχα του απέναντι… τι Ψαρού, τι Μπουγαδού!

Το καλοκαίρι είναι η εποχή του έρωτα, κορμιά βρεγμένα, ελαφρώς ντυμέναέτοιμα να… να πατήσουν το κουμπί για την επόμενη στάση. Η Θηβών βράζεικαι το κλιματιστικό στο λεωφορείο είναι χαλασμένο.

Το καλοκαίρι είναι ωραίο, γιατί είναι λιτό και απέριττο. Είναι ένα θαύμα τηςλογοτεχνίας. Ούτε κάλτσες, ούτε κορδόνια στα παπούτσια, σαγιονάρα κι έξωαπ’ την πόρτα…

Καλοκαίρι σημαίνει ψαράκι φρέσκο δίπλα στο κύμα και… μισό λεπτό. Ναι, γειασας, μια παραγγελία ήθελα να δώσω, δύο με γύρο χοιρινό χωρίς κρεμμύδικαι μια πορτοκαλάδα μπλε. Πού είχαμε μείνει;

Το καλοκαίρι εν ολίγοις, είναι για τους τολμηρούς, για τους αλμυρούς και γιατους αστούς! (Εντάξει, άλλο επίπεδο οι πολιτικές μου αναλύσεις)

Καλό Φθινόπωρο!

το ΖιΖανιο αναλυει το ΚαλοΚαιρι που εφυγε

10

κιν

ημ

ατο

γρα

φο

ΣH

EN

RY

FO

NTA

16 Μ

αΐο

υ 1

905 -

12 Α

υγού

στο

υ 1

982

Ο Χένρι Τζάινς Φόντα, όπως ήταν τοπραγματικό του όνομα, γεννήθηκεστις 16 Μαΐου του 1905. Ξεκίνησετην καριέρα του από το θέατρο,όπου μεταξύ 1926 και 1934 εμφα-νίζονταν στο Μπρόντγουέϊ.

Στο ευρύ κοινό, έγινε γνωστός ότανη Μπέτι Ντέιβις τον εμπιστεύθηκεκαι τον επέλεξε για συμπρωταγω-νιστή της στην ταινία Ζέζεμπελ του1938 (Jezebel).

Βέβαια η επιτυχία για τον ΧένριΦόντα θα έρθει δύο χρόνια μετάόταν πρωταγωνίστησε το 1940στη μεταφορά του μυθιστορήμα-τος του Τζον Στάινμπεκ, "Τα Στα-φύλια της Οργής", σε σκηνοθεσίατου Τζον Φορντ.

Το κλασσικό αριστούργημα τουΤζον Στάινμπεκ, "Τα Σταφύλια τηςΟργής", είναι η ιστορία των ταπει-νών και καταφρονεμένων της Αμε-ρικής, στα χρόνια της μεγάληςοικονομικής κρίσης, στις αρχές τηςδεκαετίας του 1930, αμέσως μετάτο μεγάλο κραχ του 1929.

Το βιβλίο "Τα Σταφύλια τηςΟργής", είναι βασισμένο σε άρθραπου είχε δημοσιεύσει σε εφημερίδαστο Σαν Φραντσίσκο, ο Τζον Στάιν-μπεκ. Το μυθιστόρημα που θεωρεί-ται από πολλούς ως το καλύτεροέργο του συγγραφέα, κέρδισε το

του Γιώργου ρούσσουaφΙερωΜΑ σΤον ΧΕνρι ΦΟνΤΑ [HENRY FONDA]

11

Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013sodeia.netκ

ινη

ματο

γρα

φο

Σ

Βραβείο Πούλιτζερ το 1940, ενώέγινε μία επίσης αξιόλογη ταινία σεσκηνοθεσία Τζον Φορντ, με πρωτα-γωνιστή τον Χένρι Φόντα ως ΤομΤζόουντ, ο οποίος προτάθηκε γιαόσκαρ για αυτή την ερμηνεία του.

Το 1943, τον συναντάμε στο φιλμ "ΗΠόλη του Μίσους" (The Ox-Bow Inci-dent) του Γουίλιαμ Γουέλμαν, συ-μπρωταγωνιστώντας μαζί με τουςΝτέινα Άντριους, Άντονι Κουίν καιΜαίρη Μπεθ Χιου.

Η υπόθεση της ταινίας, μας μεταφέ-ρει στο 1885, όπου δύο περιπλανώ-μενοι άνδρες, ο Γκιλ Κάρτερ (ΧένριΦόντα) και ο Αρτ Κροφτ (Χάρι Μόρ-γκαν) βρίσκονται σε μια μικρή πόλητης Νεβάδα, όπου ο Γκιλ ελπίζει ναβρει την παλιά του ερωμένη ΡόουζΜέιπεν (Μαίρη Μπεθ Χιούζ), η οποίατου είχε υποσχεθεί ότι θα περίμενετην επιστροφή του.

Η ταινία, είναι βασισμένη στο ομώ-νυμο μυθιστόρημα του Γουόλτερ ΒανΤίλμπουργκ Κλαρκ, και το παράδοξοείναι ότι η ταινία, παρά την αρχικάμέτρια αποδοχή της, κατάφερε ναφτάσει μέχρι τα Όσκαρ, όπου καιπροτάθηκε για Όσκαρ καλύτερηςταινίας. Αποτελεί δε μία από τις τρειςταινίες στα 85 χρόνια ζωής του θε-σμού που μία ταινία προτείνεταιμόνο για Όσκαρ καλύτερης ταινίαςχωρίς να λάβει καμιά άλλη υποψη-φιότητα (οι άλλες δυο ήταν η ταινίαΓκραντ Οτέλ (Grand Hotel, 1932) καιOne Foot in Heaven, 1941). "Η Πόλητου Μίσους" βέβαια δε θα έχει με-

γάλη τύχη στην τελετή απονομήςκαθώς εκείνη την χρονιά θα βρει απέ-ναντι της την κλασσική Καζα-μπλάνκα (Casablanca) του ΜάικλΚερτίζ, που δικαίως θα κερδίσει τοΌσκαρ καλύτερης ταινίας το 1943.

Δώδεκα χρόνια μετά, μεταφερόμαστεστο 1957, για να θυμηθούμε άλλη μίακλασσική και σπουδαία ταινία, μεπρωταγωνιστή τον Χένρι Φόντα. Ολόγος βέβαια για το φιλμ "Οι 12Ένορκοι" (12 Angry Men) σε σκηνο-θεσία του μεγάλου Sidney Lumet.

Δώδεκα ένορκοι συνεδριάζουν γιαμία υπόθεση φόνου. Όλοι συμφω-νούν αμέσως στην ενοχή του κατη-γορούμενου. Όλοι ... εκτός από τονένορκο νούμερο οκτώ, ο οποίος δια-τηρεί επιφυλάξεις και θέλει να επα-νεξετάσει την υπόθεση πρινκαταδικάσει έναν άνθρωπο σε θά-νατο. Σ΄αυτήν του την προσπάθειαθα βρεθεί αντιμέτωπος με την εμπά-θεια των υπολοίπων ενόρκων που"αντικατοπτρίζουν" τις προκαταλή-ψεις μιας ολόκληρης κοινωνίας. Κάθεψηφοφορία των ενόρκων είναι καιμία μάχη.

12

κιν

ημ

ατο

γρα

φο

Σ

Είναι συγκλονιστικό το γεγονός, ότιαυτή η ταινία αποτελεί μόλις τηνπρώτη δημιουργία ενός μεγάλουσκηνοθέτη όπως είναι ο SidneyLumet. Η ταινία αγαπήθηκε από τοκοινό κι έδωσε την ευκαιρία στονΧένρι Φόντα, να αποδείξει για πολλο-στή φορά το υποκριτικό του ταλέντο.Συνήθιζε μάλιστα να λέει χαρακτηρι-στικά: «Μία από τις τρεις καλύτερεςταινίες που έκανα ποτέ» (οι άλλεςδύο είναι “Τα σταφύλια της Οργής”και το “The Ox-Bow Incident”).

Το 1968 τον συναντάμε στο φιλμ"Κάποτε στη Δύση" (Once Upon aTime in the West) του 1968, σε σκη-νοθεσία του Σέρτζιο Λεόνε και μεπρωταγωνιστές τους: ΤσαρλςΜπρόνσον, Κλαούντια Καρντινάλεκαι Τζέισον Ρόμπαρντς.

Η ταινία δείχνει δύο συγκρούσειςπου λαμβάνουν χώρα γύρω από τηνΦλάγκστοουν, μια φανταστική πόλητης Αμερικανικής Δύσης. Μία «μάχη»σχετικά με την γη για την κατασκευήενός σιδηροδρόμου και μία αποστολήεκδίκησης εναντίον ενός φονιά.

Το "Κάποτε στη Δύση" είναι ένακλασσικό ιταλικό σπαγγέτι γουέ-στερν παραγωγής 1968, σκηνοθετη-μένο από τον μετρ του είδους,Σέρτζιο Λεόνε για την Paramount Pic-tures.

Πρωταγωνιστούν οι Χένρι Φόντα σεκόντρα ρόλο ως ο κακός, ο ΤσαρλςΜπρόνσον ως η νέμεση του, ο Τζέι-σον Ρόμπαρντς ως ένας ληστής, καιβέβαια η Κλαούντια Καρντινάλε ωςμία προσφάτως χήρα αγρότισσα μεπαρελθόν ως πόρνη.

13

Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013sodeia.netκ

ινη

ματο

γρα

φο

ΣΣ

ημ

εια

Δια

νο

μη

Σ

Το σενάριο γράφτηκε από τον Λεόνεκαι τον Σέρτζιο Ντονάτι, βασισμένοσε μια ιστορία των Λεόνε, Μπερνάρ-ντο Μπερτολούτσι και Ντάριο Αρτζέ-ντο. Η widescreen κινηματογράφησηέγινε από τον Τονίνο Ντέλλι Κόλλι,ενώ δε θα μπορούσαμε να παραλεί-ψουμε το γεγονός ότι το Soundtrackτης ταινίας υπογράφει ο σπουδαίοςΈννιο Μορικόνε.

Η πρώτη έκδοση την ταινίας είχεδιάρκεια 166 λεπτά όταν κυκλοφό-ρησε στις 21 Δεκεμβρίου του 1968.Αυτή ήταν η έκδοση που προβλήθηκεστους Ευρωπαϊκούς κινηματογρά-φους. Όμως, για την κυκλοφορία στιςΗΠΑ, στις 28 Μαΐου 1969, η ταινίαείχε διάρκεια 145 λεπτά από τηνParamount. Το 2009, η ταινία πήρετη θέση της στο Εθνικό Αρχείο Κινη-ματογράφου, στη Βιβλιοθήκη τουΚογκρέσου ως "πολιτιστικά, ιστο-ρικά και αισθητικά" σημαντική καιθα διατηρηθεί εκεί στο διηνεκές...

Στους ρόλους του Χένρι Φόντα αντι-κατοπτριζόταν το είδωλο του τίμιουκαι αγωνιστή Αμερικάνου. Παντρεύ-

τηκε πέντε φορές, ενώ μεταλαμπά-δευσε την αγάπη του για τον Κινημα-τογράφο και στα παιδιά του, τουςεπίσης ηθοποιούς Τζέιν Φόντα καιΠίτερ Φόντα καθώς και στην εγγονήτου, Μπρίτζετ Φόντα.

Ο Χένρι Φόντα, έφυγε στις 12 Αυγού-στου του 1982, σε ηλικία 77 χρονών.Η Ακαδημία Κινηματογράφου, Τε-χνών και Επιστημών της Αμερικής το1981 του παρέδωσε ένα τιμητικόΒραβείο Όσκαρ, για το σύνολο τηςκαριέρας του. Την επόμενη χρονιά,του έδωσε και το Όσκαρ Α ΑνδρικούΡόλου, για την ερμηνεία του στην ται-νία "Στη Χρυσή Λίμνη" (On GoldenPond), το οποίο όμως παρέλαβε εξονόματος του, η Τζέιν Φόντα.

Εκτός όμως από το Όσκαρ ερμηνείας,το οποίο η αλήθεια είναι ότι το έλαβεαργά στην καριέρα του, το 1977 τι-μήθηκε με βραβείο καριέρας και απότο Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινημα-τογράφου, το οποίο τον έχει κατατά-ξει έκτο στη λίστα με τους 25μεγαλύτερους σταρ όλων των επο-χών...

αΘηνα

Επίκαιρα - IANOS - Κλεψύδρα - Λεμόνι -Πολιτεία - Πρωτοπορία

πειραιασ

Νέος Κύκλος

ΘεσσαΛονικη

ΙΑΝOS - Κεντρί - Μπαρμπουνάκης

Λαμια

Κεντρί - Οιωνός

μυτιΛηνη

Παπασωτηρίου - Χατζηδανιήλ

παροσ

Δημοτική Βιβλιοθήκη Παροικίας

πατρα

Πρωτοπορία - Πολύεδρο - Παπασωτηρίου

σπετσεσ

Κέντρο Τύπου& σε Καφέ και Πολυχώρους Τέχνης

βιβλιοπωλεια

14

Διη

γηΣ

ειΣ

Ήταν στα χρόνια του δεύτερου πα-γκόσμιου πολέμου, γύρω στο 1940όταν οι Ιταλοί κατακτητές εγκατα-στάθηκαν στο νησί.

Οι ρυθμοί της ζωής είχαν εδώ καιμήνες αλλάξει. Μα τώρα ο κόσμοςαπό νωρίς κλεινόταν στα σπίτια του.Στην πλατεία της πόλης μετά τη δύσητου ήλιου επικρατούσε απόλυτη ησυ-χία. Μόνο κάποιες γάτες έβλεπες πουκαι που, μα κι αυτές ήταν επιφυλα-κτικές.

Ο κόσμος τα πρωινά περίμενε υπο-μονετικά στην ουρά για το φτωχικόσυσσίτιο. Έτσι η Αντιγόνη γνώρισετον πρώτο της έρωτα. Ήταν τότεγύρω στα δεκαοκτώ. Οι ματιές τουςαντικρίστηκαν. Εκείνη, μια όμορφηκόρη με πάλλευκη επιδερμίδα σανγάλα κι εβένινα μαλλιά. Εκείνος, έναςΙταλός στρατιώτης.

Πολύ γρήγορα εντόπισε το σπίτιτης, ένα πέτρινο αρχοντικό, όπουφώλιαζαν τα χελιδόνια, με γαλάζιαπαραθυρόφυλλα , έναν ολάνθιστοκήπο τριγύρω και μια μεγάλη σιδερέ-νια αυλόπορτα στον παραλιακόδρόμο της πόλης. Όταν το ρολόι τηςπλατείας χτύπησε έξι το απόγευμακαι μετά την υποστολή της Ιταλικήςσημαίας την ακολούθησε. Έκοψε ένακόκκινο τριαντάφυλλο και το καρφί-τσωσε στα όμορφα κυματιστά μαλ-λιά της.

Ο έρωτάς τους διήρκεσε όλο τοδιάστημα που οι Ιταλοί παρέμεινανστο νησί. Οι κρυφές τους συναντή-σεις, και τα φιλιά που αντάλλασσανπλάι στη θάλασσα, κάτω από τις συ-κιές που σκίαζαν την άμμο, δεν έμει-ναν απαρατήρητα.

Όταν ήρθε η στιγμή οι Ιταλοί νααποχωρήσουν από το νησί, εκείνησυνεννοημένη με τον αγαπημένο τηςντύθηκε με ρούχα Ιταλού στρατιώτηκαι προσπάθησε να μπει μαζί του στοεχθρικό πλοίο για να τον ακολουθή-σει. Κάποιος όμως το φανέρωσε στονπατέρα της και την τελευταία στιγμήαποκαλύφθηκε η απόπειρά της. Έτσιτα σχέδιά τους ματαιώθηκαν.

Τα χρόνια κύλησαν όπως το μελάνικαι οι λέξεις στη σελίδα αυτή και ηδυναμική και όμορφη Αντιγόνη πα-ντρεύτηκε όταν ο πόλεμος τελείωσε,ένα γιατρό και απέκτησε παιδιά.

Λίγα χρόνια μετά τον πόλεμο, οΙταλός στρατιώτης, επέστρεψε στονησί αναζητώντας την.

Κι η ίδια κρύφτηκε για να μην τονδει και μάθει ότι πρώτη εκείνη πά-τησε τους όρκους τους και παντρεύ-τηκε.

Σήμερα, έχουν περάσει πάνω απόεβδομήντα χρόνια. Μα η Αντιγόνη, ανκαι τρόφιμος γηροκομείου πια, συνε-χίζει με το δυναμισμό της τότε νιότηςνα κάνει αισθητή την παρουσία της,όπως φέτος στην εορτή της απελευ-θέρωσης του νησιού, που αψηφώ-ντας τους επισήμους και το προτό-

Μια μικρή ιστορία..της Χρυσώς Ι. Λυγίζου

15

Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013Δ

ιηγηΣ

ειΣ

sodeia.net

κολλο, πήρε το λόγο μιλώντας κατάτου φασισμού.

Ο αέρας και το χώμα τούτου τουνησιού έχουν καταγράψει αυτήν τηνιστορία, όπου ο έρωτας στέφεται νι-

κητής του εθνικού μίσους.

Σε ένα βελούδινο κουτί με παλιέςφωτογραφίες την είδα, όπως ήταντότε, στα νιάτα της. Και αποφάσισανα γράψω την ιστορία της.

16

θεατρο

Ο σκηνοθέτης και ηθοποιός ΛευτέρηςΒογιατζής, ο ανανεωτής του σύγχρο-νου ελληνικού θεάτρου, έφυγε από τηζωή τη Μεγάλη Πέμπτη 2 Μαΐου 2013,έπειτα από πολύχρονη μάχη με τον

καρκίνο. Γεννήθηκε στην Καλλιθέα το1945, όπου και έζησε τα δέκα πρώταχρόνια της ζωής του. Σπούδασε αγ-γλική φιλολογία στο ΠανεπιστήμιοΑθηνών και παρακολούθησε για δύοχρόνια το Reinhurt Seminar στηΒιέννη. Αποφοίτησε από τη δραμα-τική σχολή του Κωστή Μιχαηλίδη.

Μνήμη ΛΕΥΤΕΡΗ ΒΟΓΙΑΤΖΗτου Κορνήλιου ρουσάκη

Στο θέατρο εμφανίστηκε για πρώτηφορά το 1973, στον ρόλο της γιαγιάςστο έργο Κυριακάτικος περίπατοςτου Ζορζ Μισέλ, σε σκηνοθεσία Γιώρ-γου Μιχαηλίδη. Την εποχή εκείνηπαίζει μια σειρά κλασικών ρόλωνόπως τον Άλφρεντ, στις Ιστορίες απότο δάσος της Βιέννης του Χόρβατ, τηνεπώνυμη ηρωίδα στη Λυσιστράτητου Αριστοφάνη, τον Ευριπίδη στουςΒατράχους του Αριστοφάνη, τον

Ταρτούφο στον Ταρτούφο του Μο-λιέρου. Έπειτα από συνεργασίες με τονΣπύρο Ευαγγελάτο και την Έλλη Λα-μπέτη (στην τελευταία εμφάνιση τηςστο θέατρο, στο έργο Σάρα), έρχεταιη Ελεύθερη Σκηνή και το Άλσος Πα-γκρατίου, σε μια προσπάθεια ανανέ-ωσης της φόρμας και της μορφής τηςεπιθεώρησης.

17

Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013sodeia.netθ

εατρο

Το 1981 δημιούργησε μαζί με τονΤάσο Μπαντή, τη Ράνια Οικονομίδου,την Άννα Κοκκίνου, τον Δημήτρη Κα-ταλειφό, τον Βασίλη Παπαβασιλείου,τη Σμαράγδα Σμυρναίου, τη Σκηνή.Μια κίνηση που ήρθε να ταράξει τανερά του ελληνικού θεάτρου. Στο Θέ-ατρο της Οδού Κυκλάδων, ένα πρώηνεργαστήρι ζαχαροπλαστικής, που με-ταμορφώθηκε από τον αρχιτέκτοναΚυριάκο Κρόκο σε κοιτίδα θεατρικήςδημιουργίας, σκηνοθέτησε και πρω-ταγωνίστησε στη Σπασμένη στάμνατου Χάινριχ φον Κλάιστ, στους Αγροί-κους του Κάρλο Γκολντόνι, στη Συμ-φορά από το πολύ μυαλό τουΑλεξάντερ Γκριμπογέντοφ, στο Σεφιλώ στη μούρη... του Γιώργου Δια-λεγμένου, για το οποίο τιμήθηκε μετο βραβείο σκηνοθεσίας ΚαρόλουΚουν το 1987.Εκείνη τη χρονιά διαλύεται η Σκηνήκαι στη θέση της δημιουργείται η ΝέαΣκηνή, το 1988. Το δραματουργικόενδιαφέρον επικεντρώνεται σε τρειςκατευθύνσεις: κλασικό έργο, σύγ-χρονο έργο και νεοελληνικό έργο. Το1989 σκηνοθέτησε και πρωταγωνί-στησε στον Θείο Βάνια του ΆντονΤσέχωφ και το 1991 στο έργο τουΤόμας Μπέρνχαρντ Ρίττερ, Ντένε,Φος, που ανέβηκε για πρώτη φοράστην Ελλάδα.

Παράλληλα, το 1989 δημιουργεί τοΕργαστήριο Αρχαίου Δράματος. Μετους 12 μαθητές που αποφοίτησαν,έπειτα από τριετή εντατική παρακο-λούθηση, παρουσιάζει την Αντιγόνη,

το 1992. Είναι η απαρχή της ενασχό-λησης του με το αρχαίο δράμα. Μετους μαθητές του ανεβάζει και τονΚατσούρμπο του Γεωργίου Χορτάτζη.

Το 1995 σκηνοθετεί το έργο των Δη-μήτρη Κεχαΐδη και Ελένης Χαβιαρά,Με δύναμη από την Κηφισιά και ακο-λουθεί ο Μισάνθρωπος του Μολιέ-ρου. Το καλοκαίρι του 1996 κάνει τηνπρώτη του εμφάνιση στην Επίδαυρο,στην Ελένη του Ευριπίδη, σε σκηνο-θεσία Γιάννη Χουβαρδά, όπου υπο-δύεται τον Μενέλαο. Η πρώτη τουσκηνοθεσία στην Επίδαυρο έγινε το1999, με τους Πέρσες του Αισχύλουστο Εθνικό Θέατρο. Για τη Νύχτα τηςκουκουβάγιας του Γιώργου Διαλεγμέ-νου (1998) τιμήθηκε με το βραβείοσκηνοθεσίας «Φώτος Πολίτης» καιτο βραβείο «Κάρολου Κουν», βραβείοτης Ενωσης Ελλήνων Θεατρικών Κρι-τικών.

18

θεατρο

Η αρχή της νέας χιλιετίας γίνεται μετο Τέφρα και σκιά του Χάρολντ Πί-ντερ. Το 2001 παρουσιάζει γιαπρώτη φορά στην Ελλάδα έργο τηςβρετανίδας Σάρας Κέιν. Πρόκειταιγια το έργο Καθαροί Πια. Ακολουθείτο 2003 και το Λαχταρώ της ίδιας.Επόμενοι σταθμοί της καριέρας τουπου αγκαλιάζονται θερμά από το θε-ατρόφιλο κοινό που δημιουργείουρές έξω από το φιλόξενο θεατράκιτης Κυψέλης, είναι το έργο της Λού-λας Αναγνωστάκη, Σ’ εσάς που μεακούτε, το Σχολείο γυναικών του Μο-λιέρου, το Bella Venezia του ΓιώργουΔιαλεγμένου.

Το 2006 και το 2007 σκηνοθετεί γιατο Φεστιβάλ Επιδαύρου την Αντιγόνημε την Αμαλία Μουτούση στον ομώ-νυμο ρόλο. Ο ίδιος υποδύεται τονΚρέοντα.

Αμέσως μετά παρουσιάζει τηνΉμερη του Ντοστογιέφσκι, τον Τόκοτου Δημήτρη Δημητριάδη και τοΎστατο σήμερα του Χάουαρντ Μπάρ-κερ. Τελευταία του σκηνοθεσία ήταν στονΑμφιτρύωνα του Μολιέρου για τοΕθνικό Θέατρο, το 2012 και η τελευ-ταία του εμφάνιση στο θέατρο γίνε-ται στο Θερμοκήπιο του ΧάρολντΠίντερ, παράσταση που σχεδίαζε ναπαρουσιάσει εκ νέου, λίγες μέρεςπριν τον θάνατο του. Μια αδιαθεσίατον κράτησε μακριά από τη σκηνή. Το φεστιβάλ Αθηνών τίμησε τονσπουδαίο σκηνοθέτη παρουσιάζο-ντας το Θερμοκήπιο, για λίγες παραστάσεις, με τον ηθοποιό ΓιώργοΓάλλο στον ρόλο που θα ερμήνευε οΛευτέρης Βογιατζής.To τελευταίο σχέδιό του, η παρου-σίαση του Οιδίποδα σε κλειστό χώρο,το καλοκαίρι του 2013 στο ΦεστιβάλΑθηνών, έμεινε ανολοκλήρωτο.

Ο Λευτέρης Βογιατζής είχε λιγοστέςεμφανίσεις και στον κινηματογράφο.Είχε μια σταθερή συνεργασία καιφιλία με τον Νίκο Παναγιωτόπουλοκαι συμμετοχή στις ταινίες Τα οπω-ροφόρα της Αθήνας, Αθήνα-Κωνστα-ντινούπολη, Beautiful people,Ονειρεύομαι τους φίλους μου, Η γυ-ναίκα που έβλεπε τα όνειρα, Βαριετέ,Μελόδραμα. Είχε παίξει, επίσης, στιςταινίες Ακροπόλ του Παντελή Βούλ-γαρη, Ρόζα του Χριστόφορου Χρι-στοφή και Ανατολική περιφέρεια τουΒασίλη Βαφέα.

Είχε περάσει πολύς καιρός από τηντελευταία φορά που κατέβηκε γιαβόλτα στην πλατεία. Η ανάρρωσητου Τάκη έπαιρνε καιρό και, ενώήθελε να είναι συνεχώς κοντά του γιανα είναι σίγουρη ότι δε θα ‘ξανακυλή-σει’, έφτασε μια στιγμή που η σιγου-ριά έγινε βάρος στο στέρνο. Ένιωσετην ανάγκη να βγει έστω για λίγοέξω, για έναν περίπατο. Βρήκε τηνευκαιρία στο τοπικό φεστιβάλ γιατον άρτο. Ήταν η πρώτη φορά πουγινόταν κάτι τέτοιο. Είχε περιέργειανα δει τι ακριβώς συνέβαινε στηνπλατεία και είχε περάσει τόσο καιρόμέσα στα νοσοκομεία και τις κλινικές

και μετά στο σπίτι που είχε γίνει κιαυτό σαν κλινική. Έβαλε μια καινού-ρια μπλούζα και βγήκε λέγοντας στονάντρα της απλά: «πάω μια βόλταμέχρι λίγο παρακάτω». Η πλατείαήταν γεμάτη από παιδιά και μεγά-λους που συνωστίζονταν μπροστάστους πάγκους που κερνούσαν ταδωρεάν αρτοσκευάσματα. Φραντζό-λες μικρές και μεγάλες, πολυτελείας,εφτάζυμες, πολύσπορες, ζυμωτές, μεελιές, με αλλαντικά, με τοπική μυζή-θρα, αλλά και με μαστίχα, με σταφί-δες, με σοκολάτα. Όπου γυρνούσε ταμάτια της λαχταριστά ζεστά καρβε-λάκια διαφήμιζαν τον εαυτό τους με

19

Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013sodeia.netΔ

ιηγηΣ

ειΣ

ttοοΨΨωωμμiiΈνα τεράστιο καρβέλι, μια πελώρια φραντζόλα ζεστόψωμί, είχε πέσει στο δρόμο από τον ουρανόένα παιδί με πράσινο κοντό βρακάκι και με μαχαίρι έκοβε και μοίραζε στον κόσμο γύρω,όμως και μια μικρή, ένας μικρός άσπρος άγγελος, κι αυτή μ' ένα μαχαίρι έκοβε και μοίραζεκομμάτια γνήσιο ουρανόκι όλοι τώρα τρέχαν σ' αυτή, λίγοι πηγαίναν στο ψωμί, όλοι τρέχανε στον μικρόν άγγελο που μοίραζε ουρανό! Ας μην το κρύβουμε.Διψάμε για ουρανό.

Μίλτος Σαχτούρης (1958)

της Ματίνας ΑναγνωστοπούλουΤο ψωμί

20

Διη

γηΣ

ειΣ

τη μυρωδιά τους. Όλοι οι πάγκοιήταν γεμάτοι και συνεχώς έβγαινανκι άλλα αχνιστά από τους φούρνους.Τόσο ψωμί που θαρρούσες ότι είναιαδύνατον να το έχουν φτιάξει άν-θρωποι. Μπορούσες να πεις ότι είχεπέσει σα βροχή τα χαράματα. Το φε-στιβάλ είχε γεννήσει η προσμονή ότιαυτό θα βοηθούσε στην προβολή τουμικρού νησιού και θα ενίσχυε κάπωςτην τοπική οικονομία που είχε ρίξεισε ύφεση η περιβόητη κρίση. Από ταμεγάφωνα ακούγονταν οι χαιρετι-σμοί των πρώτων ομιλητών στομικρό βήμα που είχε στηθεί σε μιαάκρη της πλατείας. Αργότερα, μετάτις ομιλίες, θα υπήρχε ζωντανή μου-σική. Γύρω της όλοι δοκίμαζαν τιςφρεσκοψημένες λιχουδιές. Είδε πολ-λούς γνωστούς, τους περισσότερουςαπό μακριά. Κάποιοι, λίγοι, πλησία-σαν και τη χαιρέτησαν. Ακόμη λιγό-τεροι τη ρώτησαν πώς είναι η ίδια καιο γιος της και της ευχήθηκαν μουδια-

σμένα ‘καλή ανάρρωση’. Μια δίνηαμηχανίας απλωνόταν με κέντρο τηνίδια κι όποιος πλησίαζε τον κυρίευε.Δεν την πείραζε να τη ρωτούν για τογιο της, ίσα ίσα ήθελε να μιλήσει σεκάποιον για όλα αυτά που είχαν συμ-βεί τους τελευταίους τέσσερις μήνες.Σε κάποιον που να μην είναι γιατρόςδηλαδή. Κάποιος από τους γιατρούςείχε αναφέρει ότι η απόπειρα αυτο-κτονίας είναι ο εφιάλτης του ψυχιά-τρου. Κι αν είναι εφιάλτης για τογιατρό, τι είναι για ένα γονιό να βρί-σκει το παιδί του με φλέβες κομμέ-νες; Αυτό που συνέβη δεν μπορούσενα το ψηλαφίσει. Δεν ήξερε τι έπρεπενα κάνει. Ένα χάος στροβιλιζότανγύρω της κι εκείνη το παρακολου-θούσε απλά να συμβαίνει. Ευτυχώςτον είχαν βρει έγκαιρα και οι γιατροίεδώ πρόλαβαν να σταματήσουν τηναιμορραγία προτού τον παραπέμ-ψουν στην ψυχιατρική πτέρυγα ενόςαθηναϊκού νοσοκομείου.

21

sodeia.netΔ

ιηγηΣ

ειΣ

μετα

φρα

Ση

Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013

Στην αρχή δεν μπορούσε να καταλά-βει τι ήταν αυτό που έκανε το γιο τηςνα φτάσει ως εκεί. Άκουγε στις ειδή-σεις αραιά και πού ότι οι αυτοκτονίεςολοένα αυξάνονταν. Αυτοκτονίες αν-θρώπων που χρωστούσαν, που ήτανάνεργοι, που δεν μπορούσαν πια ναμεγαλώσουν τα παιδιά τους, πουτους έπαιρναν οι τράπεζες τα σπίτια,που δεν είχαν να φάνε ούτε ψωμί. Ογιος της όμως δεν ανήκε σ’ αυτήν τηνκατηγορία. Όχι μόνο ψωμί μπόλικοείχε να φάει αλλά δεν ήταν καν απα-ραίτητο να δουλεύει αν δεν ήθελε. Ηοικογενειακή επιχείρηση, αν και τε-λευταία υπήρχε μια μικρή κάμψη,ήταν αρκετά προσοδοφόρα. Αυτότην είχε ξαφνιάσει. Αφού σε εκείνονδεν έλειπε το ψωμί, η έλλειψη τουοποίου έκανε τους άλλους να πηδάνεαπό τα παράθυρα, τι ήταν αυτό πουτου έλειπε; Όσο περνούσαν αυτοί οιτέσσερις μήνες άρχισε να καταλαβαί-νει. Του έλειπε μια αχτίδα από φως.Ένα κεράκι να καίει έστω αχνά στοσκοτάδι. Μια κλεφτή ματιά απ’ τοφεγγίτη. Αυτό που κάνει τη γη να γυ-ρίζει. Αυτό που κάνει τα πουλιά νακουρνιάζουν ψηλά και τα αγριολού-λουδα να ανθίζουν σε μέρη που δε θατα δει ποτέ κανένα μάτι. Αυτό πουστέκεται ανάμεσα στους ανθρώπουςκαι την άβυσσο. Αυτό χρειαζότανπριν από το ψωμί. Αυτό χρειάζοντανόλοι. Μια γωνίτσα ήταν αρκετή. Ηφωνή του συνταξιούχου καθηγητήπου εδώ και ώρα απήγγειλε στο βήματης πλατείας την επιβεβαίωνε: «Αςμην το κρύβουμε. Διψάμε για ου-ρανό.»

Προσευχή

Μάθε με την υπομονήπου κάνει τα δέντρα να μεγαλώσουνMάθε με την αδράνειαπου σταματάει τον χρόνοMάθε με την έκπληξηπου συντροφεύει την αθωότηταMάθε με την σιωπήπου επιτρέπει το θερισμό

Και ξαφνικά

Και ξαφνικάη μαύρη τρύπαστης φωτεινής μέραςτο υφάδι

Το σκοτεινό φτερότης καταιγίδαςπάνω στης θάλασσαςτο γυαλί

Είναι το χέριπου σας σπρώχνειστο βάραθροπολύ πικρό

Georges

Saada

ελληνική απόδοσηBabak Sadegh Khanjani

Για πολλά χρόνια είχα καταφέρει ναφύγω μακριά από τη μάχη. Η ζωήπου είχα οργανώσει, σε μια ανύπο-πτη γωνιά της μεγάλης πόλης, χαρα-κτηριζόταν από την ατονία και τηνεπανάληψη. Η ατονία διαιώνιζε τηναπομάκρυνσή μου, η επανάληψη βελ-τίωνε ολοένα τους ρυθμούς με τουςοποίους μπορούσα να ελέγχω ό, τιακόμα και έτσι έφτανε ως εμένα απότο ζοφερό παρελθόν. Στηριγμένοςσε ένα μικρό εισόδημα που είχε ορι-στεί από μια παλιά πρόνοια να μουεπιδίδεται εις το διηνεκές, κατόρ-θωνα να διάγω δίχως τις τυμπανο-κρουσίες μιας επιδεικτικής ζωής. Τοόνομα μου, το παλιό, συνδεδεμένο μετη μάχη εκείνο όνομα, το είχα κρατή-σει, μα έκρινα ότι με την αλλαγή τηςδιεύθυνσης και τη γενικότερη αση-μαντότητα του τρόπου της ζωής μουαυτό δε θα κινητοποιούσε τίποτε ωςεμένα. Η μάχη, μια μακρινή ανάμνησηπου πλέον σχεδόν δε με αφορούσεούτε καν σαν μια συνιστώσα του λη-σμονημένου παρελθόντος, με κάποιαπροσπάθεια εκτοπιζόταν ακόμα καιαπό τους πιο ανίσχυρους συνειρμούς.Σε μια κατάσταση που ακριβώς είχεοργανωθεί με το σαφή στόχο να επι-φέρει αυτή τη λήθη, μπορούσα ναυπάρχω με επουσιώδη μόνο έγνοιαγια οτιδήποτε ήμουν στα αλλοτινάέτη. Καμιά φορά μόνο, καθώς στεκό-μουν στο μικρό μπαλκόνι του σπιτιού

μου, και άφηνα το βλέμμα μου να πε-ριπλανιέται άσκοπα στην πυκνοκτι-σμένη θέα κάτω, έφταναν ως και τααυτιά μου αδύναμοι ήχοι, που τότεόμως έμοιαζαν σχεδόν να υπενθυμί-ζουν κάποια ιαχή πολεμική. Μα ήτανκαι αυτοί σαν κάτι που κατέληγεαδύναμο από μεγάλη απόσταση ωςεδώ, και σύντομα με ένα κούνημα τουκεφαλιού επιβεβαίωνα πως επρό-κειτο για κάτι εντελώς διαφορετικό.Μια από εκείνες τις φορές ήταν πουείχα γυρίσει να κοιτάξω προς το ση-μείο όπου εντόπιζα τον αμυδρό ήχο.Ήταν σε ένα άλλο μπαλκόνι, μακριάαπό το δικό μου και λοξά σε αυτό.Εκεί έστεκε ένας άνθρωπος και φα-νερά είχε μόλις απευθύνει το λόγο σεέναν άλλο, αθέατο, στο εσωτερικότου δωματίου πίσω του. Έμεινα λίγονα τον κοιτάζω, ήταν ένας λίγο μεγα-λύτερος μου, ντυμένος με μαύραρούχα, μια λεπτή ζακέτα ανέμιζε στογιακά από τον αέρα που ξαφνικά δυ-νάμωνε. Έπειτα επέστρεψα στο δω-μάτιο και δεν τον ξανασυλλογίστηκα.Τώρα είναι λίγη ώρα που με έχει πιά-σει μια ανησυχία. Η μάχη βέβαια είναιτο ίδιο λησμονημένη όπως και πάντα,όμως εγώ δε νοιώθω το ίδιο ήρεμοςμε αυτή την εκτίμηση. Βέβαια θαμπορούσα να μου συστήσω να εγκα-ταλείψω και αυτές τις παραμονέςστο μπαλκόνι, σαν πέσει το βράδυ,όμως ένα τέτοιο μέτρο για την ώραμου μοιάζει υπερβολικό. Ίσως νααφέθηκα λίγο περισσότερο να περι-πλανηθώ στις σκέψεις μου, ίσως κάτι μέσα μου να σκίρτησε, θυμίζοντάς

22

Διη

γηΣ

ειΣ

η μάχητου Κυριάκου Χαλκόπουλου

23

Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013sodeia.netΔ

ιηγηΣ

ειΣ

μου παλιότερες έγνοιες, ίσως ναάκουσα και πάλι λαθεμένα, γιγαντω-μένα τον ήχο από το άλλο μπαλκόνι.Γεγονός όμως είναι πως όταν γύρισαπρος τα εκεί τώρα μπροστά από τηδιάπλατα ανοικτή πόρτα έστεκε έναςμε πλήρη ιπποτική εξάρτηση, ημαύρη πανοπλία σχημάτιζε βαθου-λώματα όπου θα έπρεπε να είχε κα-νείς επιτεθεί με ένα σπαθί, ηπερικεφαλαία ήταν κατεβασμένη, σεετοιμότητα για την απόκρουση καιτου πιο καταστροφικού κτυπήματος.Και μολοντούτο ο ιππότης έστεκεήρεμος, όσο του το επέτρεπαν οι βα-ριές του κλειδώσεις είχε ανεβάσει τοένα του πόδι για να το περάσει ανά-μεσα από τα χάσματα στα κάγκελα,τα χέρια του τα ακουμπούσε στην κο-ρυφή τους, και κοιτούσε προς τομέρος μου. Ήταν αληθινά αυτό μιαυπενθύμιση ότι η μάχη, έστω καιδίχως τη συμμετοχή μου, ακόμα είναισε ισχύ; Ήταν εκείνος ο ιππότης έναςαπό τους πολεμιστές που διασκορπί-στηκαν παντού σε αναζήτησή μου; Ήμήπως, ακόμα περισσότερο, ακόμα

πιο συνδεδεμένα ήταν όλα, οφειλό-ταν η παρουσία τους και σε αυτό τοσημείο της πόλης ακριβώς σε μιαανάγκη να βρεθώ, έπειτα από τόσοκαιρό, για άλλη μια φορά να μετα-φερθώ πίσω στη μάχη, καβάλα στονίππο, περνώντας κάτω από την κα-μάρα της πύλης, μια εμπροσθοφυ-λακή υπό τις διαταγές μου, θαριχνόμασταν ξανά, το χέρι μπροστάμε το σπαθί να δείχνει αέναα προς τοπεδίο που πρέπει ακόμα να κατακτη-θεί...Δε γνωρίζω τι από όλα αυτά είναι δυ-νατό να συμβαίνει. Ωστόσο τείνω ναπιστέψω πως η οργάνωση αυτού τουστρατεύματος, αργά ή γρήγορα, έλ-κεται από τα μέλη του, και σαν τονερό που κυλά από το ψηλότερο στοχαμηλότερο σημείο, αρκεί να υπάρχειένα ακόμα χαμηλότερο για να εξα-σφαλιστεί η διαρκής του ροή, καιεκείνη δεν απαιτεί κάτι περισσότερογια να θέσει σε εφαρμογή αυτό το κυ-νήγι από την ίδια την ύπαρξη μιαςακόμα πιο χαμένης, ακόμα πιο προ-φυλαγμένης κρυψώνας.

Εγώ είμαι το χθές... Απομακρύνομαιαπό εσένα ως το άπειρο... Χωρίζωαπό εσένα αλλά πάντοτε θα είμαιμαζί σου. Κάποτε το όνομά μου ήταναύριο!... Μετά ξεκίνησα να σε συ-ντροφεύω και το όνομά μου έγινε σή-μερα...

Πλέον είμαι το χθές και κουβαλάωπάνω μου ίχνη σου που δεν φεύγουνποτέ. Είμαι μια από τις σελίδες τουβιβλίου σου. Πρίν και μετά από εμέναυπάρχουν πολλές σελίδες. Φαίνομαι χλωμός επειδή μέσα μουδεν υπάρχει πλέον ελπίδα. Το μόνοπράγμα που βρίσκεται στη χούφταμου είναι οι αναμνήσεις μου. Είμαιπλούσιος διότι έχω τις γνώσεις μου.Γέννησα ένα παιδί, το αφησα σεσένα, το βήμα του ναδοκιμάσω!...Από το πολύ που με κοι-τάζεις, δεν με ανέχεσαι πλέον. Δένείμαι καθόλου όμορφος διότι είμαιμονάχα επιβλητικός, αυστηρός καιαφοσιωμένος. Εγώ είμαι το χθές,μέχρι το τέλος της ημέρας δεν θα δια-φέρω από το σήμερα επειδή εγώείμαι εσύ και δεν μπορείς να ξεφύγειςαπό τον εαυτό σου.

Δεν σε αγαπάμε, δεν σε μισούμε, μο-νάχα σε κρίνουμε. Δεν δείχνουμε επι-είκια, αυτό μόνο το σήμερα μπορεί νατο κάνει. Δεν μπορούμε να σε τιμω-ρούμε... και αυτό ακόμη είναι μονάχαστα χέρια του αύριο. Στεκόμμενοιστην πόρτα του παρελθόντος αντι-κρύζουμε τις περασμένες μέρες. Βλέ-πουμε το αύριο που γίνεται σήμερακαι στη συνέχεια θα συμμετέχεικαιαυτό στη συντροφιά μας. Σιγά σιγάαπορροφάμε τη ζωή του, αντιδρούμεσαν βαμπίρ!... Όσο εσύ ζεις, εμείς σι-γοπίνουμε τις σκέψεις μας. Προχω-ρόντας, πάλι γυρνάς σε εμάς.Απομακρύνεσαι σιγά σιγά από τοαύριο...

24

μετα

φρα

Ση

Dr. Frank Crane (1861–1928)

CraneFra

nk

Εγώ είμαι το χθές, φίλος σου είναι το αύριο.

(Dr. Frank Crane)

της Ισαβέλλας Μήτρουσε ελληνική απόδοση

Τα αύριο είναι αβέβαια, τα σήμεραπερνουν δίχως να το καταλάβεις. Βρί-σκουμε καταφύγιο στα μακριά, δυ-νατά, γκρί χέρια των μελλούμενωνγια να ανακόψουμε το δρόμο τουαύριο και να στραγγαλίσουμε το σή-μερα! Εμείς είμαστε τα χθές του κόσμου...Εάν ήξερες να μας αντισταθείς, θαμπορούσες πιο γρήγορα να ανελι-χθείς. Όμως, όταν έδινες την άδειάσου να ανεβούμε στην πλάτη σου,σου στήναμε ενέδρα, σε πνίγαμε...Εγώ είμαι το χθές, μάθε να με κοιτάςκατα πρόσωπο, να με χρησιμοποιείς,να μη με φοβάσαι. Δεν είμαι φίλοςσου, μονάχα σε κρίνω και σε φοβίζω.Φίλος σου πραγματικός είναι τοαύριο.

Dr. Frank Crane (1861–1928) Ήταν υπουργός, ομιλητής, και αρθρο-γράφος ο οποίος έγραψε μια σειρά απόδέκα τόμους που λέγονταν "Four MinuteEssays"που δημοσιεύθηκαν το 1919.Προηγουμένως, το 1918, δημοσίευσε τοβιβλίο "21", από ένα άρθρο που είχε γρά-ψει για το αμερικανικό περιοδικό, πουονομάζεται "If I Were Twenty-One".Έγραψε αργότερα μια πολύ μεγαλύτερηπραγματεία με τίτλο "Everyday Wis-dom", η οποία δημοσιεύθηκε το 1927.Αυτό το δερματόδετο βιβλίο είχε ωςυπότιτλο 'A page for every day of theyear', και αποτελούνταν από 365 τετρά-λεπτα δοκίμια και 52 σύντομες συνομι-λίες σχετικά με το πώς να ζήσει κάποιος.Σήμερα έχουν σωθεί μονάχα λιγοστάμέρη των έργων του για θετική σκέψηκαι πολιτική φιλοσοφία.

25

Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013sodeia.netφ

λα

Σ

Από τη διάνοιξη του τούνελ που οδηγεί στο γνωστό λιμνο-σπήλαιο της Μελισσάνης, στον Καραβόμυλο Κεφαλονιάς, καιπου μέχρι τότε δεν ήταν προσβάσιμο για το κοινό. 1962-3.

επιμ

έλει

α θ

έμα

τος:

στέ

λλα

ο. Λ

ιάτο

υ

26

μετα

φρα

Ση

Εάν σπαταλήσω ατελείωτες ώρες γιανα καθαρίσω το σπίτι μου μετά απόένα πάρτυ, σημαίνει ότι έχω πολλούςφίλους.

Εάν μπορώ να πληρώσω τους λογα-ριασμούς μου, σημαίνει ότι έχω δου-λειά.

Εάν με στενεύει λίγο το παντελόνιμου, σημαίνει ότι δεν μένω νηστικός.

Εάν με ακολουθεί η σκιά μου, σημαί-νει οτι βλέπω το φως του ήλιου.

Εάν χρειάζεται να διασχύσω περπα-τώντας μακρύ δρόμο για να φτάσωστο σχολείο μου ή τη δουλειά μου,σημαίνει ότι τα πόδια μου είναι γερά.

Εάν μιλήσει ο άνδρας που παίζει μετο κλειδί του και στέκεται στη στάση,εάν κλάψει το μωρό δίπλα μου, ση-μαίνει ότι μπορώ να τους ακούσω.

Εάν χρειαστεί να καθαρίσω τα τζά-μια ή να φτιάξω τη στέγη του σπιτιούμου, σημαίνει ότι έχω ένα δικό μουσπίτι.

Εάν έρθει υψηλός ο λογαριασμός τουτηλεφώνου μου, σημαίνει ότι μπορώνα μιλήσω.

Εάν τσακώνομαι κάθε μέρα με τααδέλφια μου, σημαίνει ότι έχω αδέλ-φια.

Εάν έχω να πλύνω και τα σιδερώσωάπλυτα, σημαίνει οτι έχω να ντυθώ.

Εάν δουλεύει το ρολόι μου τα ξημε-ρώματα, σημαίνει οτι είμαι ζωντανός.

Εάν το βράδυ αισθάνομαι πολύ κου-ρασμένος και πονούν τρα πόδια μου,σημαίνει οτι εκείνη τη μέρα δούλεψαπολύ.

Εάν παίρνω κακούς βαθμούς στα μα-θήματά μου, σημαίνει ότι έχω σχο-λείο να πάω.

Εάν ο πατέρας μου τσαντίζεται και ημητέρα μου υπομένει, σημαίνει ότιέχω οικογένεια.

Και αν όλα αυτά τα γεγονότα τααντιμετωπίζω με αυτήν την οπτικήγωνία, σημαίνει ότι είμαι ευτυχισμέ-νος.

οι Αιτιεσ τησ ευτυχιΑσHakan Bűyűkdere από το βιβλίο “Hayatınızı değiştirecek őykűler”

της Ισαβέλλας Μήτρουσε ελληνική απόδοση

27

Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013sodeia.netα

νθ

ολ

ογιο

[ποιητική]παιδεία

Voluptas

Ελάτε, ο κόσμος όλος είμαι εγώ!μες απ’ τα χρυσοκόκκινα μαλλιά μου,απ’ τη ματιά κι’ από τα δάχτυλά μουτης ηδονής πετιέται το στοιχειό.Ελάτε ο κόσμος όλος είμαι εγώ.

Όμως αγάπη μη γυρεύετ’ από μέναΔε θα με ιδήτε μπρος σας να λυγίσωκαι πάνε τα τραγούδια σας χαμένα

Μέσα μου άγριες νιώθω επιθυμιές!και τις ερωτευμένες σας καρδιέςπως θα ‘θελα να μπόρεια να μασήσωμε τα λευκά μου δόντια τα γερά,σα φρέσκα μυγδαλάκια τραγανά,και τον αιμάτινο χυμό τους να ρουφήξω!

Δάκρυα δε θέλω, δάκρυα δε θέλω δε ζητώπαρά φωτιά για τη φωτιά μου,τα σαρκικά φιλιά μου,στόμα που στάζει φλόγα να γευτεί

Ω! τι με νοιάζει τότες κι’ αν κοπείτο νήμα απ’ της Μοίρας μου τ’ αδράχτι,αφού θα νοιώθω πως από Ηδονήθα σκορπιστεί το είναι μου σε στάχτη ….

Θεώνη Δρακοπούλου (Μυρτιώτισσα) 1885-1968

Ιστορία αγάπης δεύτερη

Κρατώ τη φωνή του λάρυγγα πρώτα υψηλάΚι ύστερα αρχίζω να διηγούμαιΓια εραστές που δεν έγιναν. Μεταθανάτια θα έρθουνΚαι σ' όνειρο, πνεύματα [Γιατί να φοβάμαι τις λέξεις;)Τα μέλη που λίγωναν άλλοτε'Ανεμος, το βάρος τα λίγωνε έτσι Και κάτι όμοιο σε μένα ετοιμάζεται Στο σχήμα που αρχίζει πια κούφιο να μένει Εκεί ο άνεμος θα έρθει Περνώντας γλυκά ή και άγρια Τους εραστές μου όσους δεν έγιναν Συλλογίζομαι

Ελένη Βακαλό (1921-2001)

28

ΠοιητικόςΠοιητικός ΛΛόγοςόγος

πο

ιηΣ

η

Έρσις

Πρέπει να πάρεις μια απόφαση.

Το οριστικό σκοτώνει,

μα χάθηκα ξανά μες στην αοριστία μας.

Όπως και νά’ χει, σε επέλεξα ως θύτη.

Όχι άλλη κουβέντα για το λοιπόν.

Σχεδιασμός κακός από ερασιτέχνη.

Ας μιλήσουμε για το ένστικτο.

Αν είναι κάτι να ειπωθεί έστω και τώρα,

ας είναι αυτό.

Οι βιτρίνες των μαγαζιών,

η μάρκα στο σακάκι,

το σπίτι που θα φτειάξεις,

οι συναναστροφές επ’ αμοιβή.

Το δικό σου εργοτάξιο.

Οξείδωση.

Τα βράδυα μου, υπερηχητικά πουλιά.

Σκιές αυτών τάχα θωρώ γι’ αλήθειες.

Αυτό αρκεί για την δική μου.

Χθες βράδυ τί έκανες;

Η Κύπρος κείται μακράν’,θα μου πεις.

Μακράν απ’ εμού το ποτήριον τούτο.

Ανάμεσα στα νεογέννητα όνειρα που με γυροφέρουν,

στα στήθη επάνω της Ρωξάννης

στα αργύρια δίπλα

δεν μπορεί

κάπου θα περισσεύει κι ο πόθος για μια Αλεξάνδρεια.

Αλέξανδρος Κατσούδας

29

Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013sodeia.netπ

οιη

Ση

Χάραμα

Ο απαίσιος καφές της μηχανής του γκαράζ

Φέρνει το κατακάθι του στην επιφάνεια των χειλιών μου

Τρυπάει το άδειο στομάχι της ζωής μου

Με κάνει αχόρταγο για ζωή

Νιώθω για έρωτα διψασμένος

Για ηδονή

Για σένα

Για τα χείλη σου

Για τους καταρράκτες της σπονδυλικής σου στήλης

Που λειώνουν στα χάδια μου σαν ζάχαρη

Σταλάζοντας το μέλι στην καρδιά μου

Χάνομαι μέσα σου ατέλειωτους αιώνες

Κι υψώνομαι στα μαγικά τοτέμ της αθανασίας

Μέσα σε φωτιές δράκων

που παιανίζουν

Τον άφθαρτο Θεό της Αγάπης

Κωνσταντίνος Μακρής

Άξιον Άλας

Κάθε που βρέχει, μιλάει το χώμα.

Αλωνάρι της παγκόσμιας οσμής

που τα λίθινα χαμόγελα λασπίζει.

Κάθε που βρέχει, βαθιά πνευμόνια

λευτερώνουν τη χωμάτινη οδό.

Χαρά σ’ Εκείνη που με θήλασε Θεό!

Και κάθε φορά, βρέχει αφαίρεση.

Τα πεθαμένα χείλη, τα φύλλα ξεδιψούν.

Τα μαραμένα ποτίζει ο Γαμπρός.

Στο νεκροπόταμο τη βροχερή ημέρα,

από τον ήχο του νερού καταλαβαίνεις.

Το ροντέο της ζωής είναι στους τάφους.

Δημήτρης Δικαίος

30

πο

ιηΣ

η

Σε γαλάζιο χαρτίΣτη μητέρα μου, Χρυσούλα.

Σαν αίμα κόκκινες στάζουν οι λέξεις

πάνω στο γαλάζιο μου χαρτί

φρικτή αλήθεια που αρνείσαι να πιστέψεις

νότες παράφωνες, θλιμμένη μουσική

Μάτια που δε δακρύσανε

τον κόμπο στο λαιμό σφιχτά κρατούν

Μάτια με νόημα απογοητευτικά μιλήσανε

Ζωές εφήμερες την επιβίωση πιστά διεκδικούν

Ποια λογική παράλογη

πρόσταξε απόψε τα όργανα όλα να ηχούν

χωρίς να έχουμε γιορτή;

Και ποια ιαχή του παραλογισμού ανάλογη

όρισε απόψε τα πόδια να χτυπούν

τρύπες βαθιά ν’ ανοίγουνε στη γη;

Μια άσχημη ανακοίνωση αρκεί

η ανάσα τ’ ανθρωπάκου να κοπεί

τα χείλη να τραυλίσουν

οι σάπιες σκέψεις να βρωμίσουν

Σαν αίμα κόκκινες στάζουν οι λέξεις

πάνω στο γαλάζιο μου χαρτί

της δυστυχίας άνοιξαν και πάλι οι ορέξεις

Ειν’ άδικη η μοίρα και σαρκοβόρα η ζωή!

Μαρίνα Αποστόλου

Η εκδρομή και το δωμάτιο

Συλλογή από μνήμες

περισυλλογή

στο δωμάτιο μόνος

πάει κι αυτή η μέρα

κι αύριο τι;

Η θύμηση, υποχρεωτική εκδρομή

στο παρελθόν,

γεμίζει με ομίχλη το ταβάνι

αναμοχλεύει το χτες που

μοιάζει σήμερα

Δεν υπάρχει χρόνος

Μόνο η μνήμη

Ανάβει τσιγάρο

Καπνός, ομίχλη,

φωτιά κι η νοσταλγία

πυρπολεί το μαρμαρωμένο δωμάτιο

δάκρυα μαύρα απ'τη στάχτη

κατηγορεί τ΄όνειρό του για εμπρηστή

ο φταίχτης πάντα άλλος

κι ας γελά ο καθρέπτης απέναντι

γιατί αυτός γνωρίζει

και του ονείρου τον εμπνευστή

και τον χορηγό της εκδρομής στο χτες

και πως η μόνη απ'το δωμάτιο φυγή

θα είναι πια η τελευταία...

Πέτρος Λυγίζος

΄

31

φθινοπωρο 2013βιβλιoΒιΒ

λιο

[ν

εεΣ

αφ

ιξειΣ

Στη

Σο

Δεια

]

ΝΕΕΣΕΚΔΟΣΕΙΣ

Νίκος Κυριακίδης[Δρόμοι με ματωμένα γόνατα]

εκδ. Ars Poetica

Σοφία Σταματίου[Τίτλος]

εκδ. Γαβριηλίδη

Αλέξης Αντωνόπουλος[Σκοτάδι]

εκδ. Ars Poetica

Μαρία Τσολιά[Όσο κόκκινο μου αρνήθηκες]

εκδ. Οσελότος

Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013sodeia.net

συλλογη

ποιηματων

συλλογη

ποιηματων

συλλογη

ποιηματων

συλλογη

ποιηματων

info: www.sodeia.net

σοδειά τχ.17

Documents

Transcript of σοδειά τχ.17