σοδειά τχ.22

32
Τριμηνη Περιοδικη Συγκομιδη γραμμαΤων και Τεχνων ΔΕΚ 2014 - ΦΕΒ 2015 6 ο ΕΤοΣ ΕΚΔοΣΗΣ ISSN: 2241-2212 ΤΕΥΧΟΣ 22 σ’ εμέ -κελλάρης λυράρης είμαι,- σ’ εμένα ανήκει να το κεράσω στα νέα ποτήρια το αρχαίο πιοτί). (Απ’ της μαυρίλας της αραχνίλας την αποθήκη σε σκονισμένα γυαλιά κλεισμένο, παλιό κρασί, των εκατό σου χρονών ανοίγω το αρχοντιλίκι στου ήλιου το φέγγος, τι σε προσμένουν οι δυνατοί ξανά σαν πάντα και για τη μάχη και για τη νίκη να τους φτερώσεις το πάτημα τους όπου πατεί. Σ’ εμέ -κελλάρης λυράρης είμαι,- σ’ εμένα ανήκει να το κεράσω στα νέα ποτήρια το αρχαίο πιοτί). Βοσκοί, στη μάντρα της Πολιτείας οι λύκοι! Οι λύκοι! Στα όπλα, Ακρίτες! Μακριά και οι φαύλοι και οι περιττοί, καλαμαράδες και δημοκόποι και μπολσεβίκοι, για λόγους άδειους ή για του ολέθρου τα έργα βαλτοί. Βοσκοί και σκύλοι, λώβα και ψώρα. Τα’ αρνιά; Μουζίκοι. Ό λαός; Όνομα. Σκλάβος πλέμπας δούλα κ’ ή οργή, Δίκη από πάνω θεία των αστόχαστων καταδίκη και λογαριάζει και ξεπλερώνει όσο αν αργεί. Στης Πολιτείας τη μάντρα οι λύκοι! Παντού είναι λύκοι! Ξανά στα Τάρταρα Ίσκιος, του ψάλτη λατρεία κ’ εσύ. Ψόφια όλη ή στάνη. Φέρτε να πιούμε, κούφιο νταηλίκι, για το αποκάρωμα που μας πρέπει, κι όποιο κρασί. του ραγιά μάνα βιβλικό, πλάσμα ορφικό, Ευρυδίκη, του πανελλήνιου μεγαλονείρου χρυσοπηγή, μας τον καθρέφτιζες μέσ’ στης Πόλης τό βασιλίκι τον ξυπνημένο Μαρμαρωμένο, κυνηγητή του Ισλάμ. Ή Θράκη προικιό του, ώ δόξα! Και απανωπροίκι μια Ελλάδα πάλε στην τουρκεμένην Ανατολή, της Ιωνίας γλυκοξημέρωμα.... Οι λύκοι! Οι λύκοι! οι βοσκοί ανάξιοι, λύκοι και οι σκύλοι κι οι αντρείοι δειλοί. Βοσκοί και σκύλοι, λώβα και ψώρα. Τα’ αρνιά; Μουζίκοι. Ό λαός; Όνομα. Σκλάβος πλέμπας δούλα κ’ ή οργή, Δίκη από πάνω θεία των αστόχαστων καταδίκη και λογαριάζει και ξεπλερώνει όσο αν αργεί. ξανά σαν πάντα και για τη μάχη και για τη νίκη να τους φτερώσεις το πάτημα τους όπου πατεί. σ’ εμέ -κελλάρης λυράρης είμαι,- σ’ εμένα ανήκει
  • date post

    07-Apr-2016
  • Category

    Documents

  • view

    219
  • download

    3

description

Δεκέμβριος 2014 - Φεβρουάριος 2015

Transcript of σοδειά τχ.22

Page 1: σοδειά τχ.22

Τριμηνη Περιοδικη Συγκομιδη

γραμμαΤων και Τεχνων

ΔΕΚ 2014 - ΦΕΒ 20156ο ΕΤοΣ ΕΚΔοΣΗΣISSN: 2241-2212

ΤΕΥΧΟΣ 22

σ’ εμέ -κελλάρης λυράρης είμαι,- σ’ εμένα ανήκεινα το κεράσω στα νέα ποτήρια το αρχαίο πιοτί).

(Απ’ της μαυρίλας της αραχνίλας την αποθήκησε σκονισμένα γυαλιά κλεισμένο, παλιό κρασί,των εκατό σου χρονών ανοίγω το αρχοντιλίκι

στου ήλιου το φέγγος, τι σε προσμένουν οι δυνατοί

ξανά σαν πάντα και για τη μάχη και για τη νίκηνα τους φτερώσεις το πάτημα τους όπου πατεί.

Σ’ εμέ -κελλάρης λυράρης είμαι,- σ’ εμένα ανήκεινα το κεράσω στα νέα ποτήρια το αρχαίο πιοτί).

Βοσκοί, στη μάντρα της Πολιτείας οι λύκοι! Οι λύκοι!Στα όπλα, Ακρίτες! Μακριά και οι φαύλοι και οι περιττοί,

καλαμαράδες και δημοκόποι και μπολσεβίκοι,για λόγους άδειους ή για του ολέθρου τα έργα βαλτοί.

Βοσκοί και σκύλοι, λώβα και ψώρα. Τα’ αρνιά; Μουζίκοι.Ό λαός; Όνομα. Σκλάβος πλέμπας δούλα κ’ ή οργή,

Δίκη από πάνω θεία των αστόχαστων καταδίκηκαι λογαριάζει και ξεπλερώνει όσο αν αργεί.

Στης Πολιτείας τη μάντρα οι λύκοι! Παντού είναι λύκοι!Ξανά στα Τάρταρα Ίσκιος, του ψάλτη λατρεία κ’ εσύ.

Ψόφια όλη ή στάνη. Φέρτε να πιούμε, κούφιο νταηλίκι,για το αποκάρωμα που μας πρέπει, κι όποιο κρασί.

του ραγιά μάνα βιβλικό, πλάσμα ορφικό, Ευρυδίκη,του πανελλήνιου μεγαλονείρου χρυσοπηγή,

μας τον καθρέφτιζες μέσ’ στης Πόλης τό βασιλίκιτον ξυπνημένο Μαρμαρωμένο, κυνηγητή

του Ισλάμ. Ή Θράκη προικιό του, ώ δόξα! Και απανωπροίκιμια Ελλάδα πάλε στην τουρκεμένην Ανατολή,

της Ιωνίας γλυκοξημέρωμα.... Οι λύκοι! Οι λύκοι!οι βοσκοί ανάξιοι, λύκοι και οι σκύλοι κι οι αντρείοι δειλοί.

Βοσκοί και σκύλοι, λώβα και ψώρα. Τα’ αρνιά; Μουζίκοι.Ό λαός; Όνομα. Σκλάβος πλέμπας δούλα κ’ ή οργή,

Δίκη από πάνω θεία των αστόχαστων καταδίκηκαι λογαριάζει και ξεπλερώνει όσο αν αργεί.

ξανά σαν πάντα και για τη μάχη και για τη νίκηνα τους φτερώσεις το πάτημα τους όπου πατεί.

σ’ εμέ -κελλάρης λυράρης είμαι,- σ’ εμένα ανήκει

Page 2: σοδειά τχ.22

ΟΜΑΔΑ ΕΚΔΟΣΗΣΔημήτρης Δικαίος

Ματθαίος ΜατθαιάδηςΜαρία Ροδοπούλου

Υπεύθυνη ύληςΜαρία Ροδοπούλου

Σύνταξη - ΣελιδοποίησηΔημήτρης Δικαίος

Γραφιστική επιμέλειαΆννα Στράνη

Εξώφυλλο τεύχουςΟι λύκοι του Κ.Παλαμά

Γλωσσική επιμέλεια - ΔιόρθωσηΜπατίστας Μαλαματένιος

Φωτογραφία - ΚολάζΒάγγη Χατζησταμάτη

ΣκιτσογραφίαΓιώργος ΑσημακόπουλοςIστοσελίδα περιοδικού

www.sodeia.netHλεκτρονικό ταχυδρομείο

[email protected] έντυπης έκδοσης

2241 - 2212Κατηγορία εντύπου

συγκομιδή και προώθηση λογοτεχνικών κειμένων

Έδρα παραγωγήςΣπέτσες, Ελλάδα

Ταχυδρομική διεύθυνσηΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΣΟΔΕΙΑΛΙΝΑ Κ. ΤΖΙΑΜΟΥ

ΣΠΕΤΣΕΣ τ.κ.180 50Επιμέλεια προεκτύπωσηςΜατθαίος Ματθαιάδης

Εκτύπωση - Βιβλιοδεσία2 ΔΕΛΤΑ|Αντιγόνης 76, Αθήνατ.κ.104 42 | τηλ. 2105151233

Επιτρέπεται η αναπαραγωγή ολόκληρουή μέρος κειμένου, μόνο όταν αναφέρε-ται η πηγή του. Τα ενυπόγραφα κεί-μενα εκφράζουν την άποψη τωναρθρογράφων τους και όχι, του περιο-δικού στο σύνολό του. Καλή Ανάγνωση

επομενο τευχοΣ απο τιΣ 15/03 Στα βιβΛιοπωΛεια

Δημήτρης Δικαίος, Απόστολος Θη-βαίος, Κορνήλιος Ρουσάκης, Ζιζά-νιο, Γιώργος Ρούσσος, ΕλένηΤζούλια, Γεώργιος Νικ. Σχορετσα-νίτης, Κασσάνδρα Αλογοσκούφη,Χαρά Νικολακοπούλου, ΜαρίαΕλένη Φραγκιαδάκη, Μαρία Ανδρε-αδέλλη, Βάλη Τσιρώνη, ΓεώργιοςΔελιόπουλος, Ματθαίος Ματθαιά-δης, Μαρία Ροδοπούλου, ΓιώργοςΓκανέλης, Κωνσταντίνος Ιωαννί-δης, Αμαλία Ρούβαλη, ΘεοδώραΤζόκα, Πάνος Χατζηγεωργιάδης_

τεύχος 22

συγγραφική ομάδακατά σειρά θεμάτων

Συγκομιδήπνευματικων καρπων

για το επομενο τευχοΣ

10-15 φεβρουαριου 2015

ΣτειΛετο κειμενο Σου

[email protected]

Page 3: σοδειά τχ.22

04 ΠεζοΠοιηση

από νεκρή, σε ξέρω

05 Πεζο

η αννα μετά από χρόνια

06 Θεατρο

υπόγειο του Θεάτρου τέχνηςαφιέρωμα στα 60 χρόνια

09 ζιζανιο

φιλόσοφος

10 Κινηματογραφοσ

φατίχ ακίναφιέρωμα στο σκηνοθέτη

14 Διηγημα

τα ασυνόδευτα

16 μουσιΚη

αφιέρωμα στα νέγρικα μπλουζ

21 Διηγημα

ο ευριπίδης στα περιστέρια

22 Διηγημα

φάνης μπαστούνι

23 Διηγημα

η γούργουλα

25 μεταφραση

James Allen

26 ΠοιητιΚοσ Λογοσ

Βάλη τσιρώνηγεώργιος Δελιόπουλος

ματθαίος ματθαιάδηςμαρία ροδοπούλου

γιώργος γκανέληςΚωνσταντίνος ιωαννίδης

μαρία ανδρεαδέλληαμαλία ρούβαληΘεοδώρα τζόκα

πάνος χατζηγεωργιάδης

31 ΒιΒΛιο-νεεσ αφιξεισ

χειμώνας 2014-2015

περιεχόμενα

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014 - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2015

μουσιΚηsleepy john estes

αφιερωμα στα νεγριΚα μπλουζ

Κινηματογραφοσφατιχ ακιν

αφιερωμα στο σΚηνοΘετη

Θεατρουπογειο του θεατρου τεχνησ

αφιερωμα στα 60 χρονια

06 16

10

Page 4: σοδειά τχ.22

- Έφερες ό,τι ζήτησα;- Ήρθα, τι άλλο! Μα, γιατί μετακινείς τα έπιπλα; - Κάνω χώρο.- Για να με βάλεις στην καρδιά σου; - Για να πετάξεις!

Έχεις αυτή την ιερή ώρα μέσα σου, καθώς διανύεις χιλιόμετρα στο πρό-σωπο του εξουσιαστή σου, να διαβείς το κατώφλι της Κυνοπολιτείας.Μια εκστρατεία εξόδου από τον ύφαλο των παρατηρητών, στην αφά-νεια. Ό,τι εισέπραξες, το έσπειρες, θυμάσαι;

Όχι, δε θυμάσαι. «Χαϊδεύω τα μαλλιά σου˙Κι από τα σωθικά σου, πολύπαθη νεκρή,σ’ αντιλαμβάνομαι!Κι απ’ το κυρτό σου κλήμα, τρυγάει ο σατανάς, της νιότης, νόστιμο τσαμπί.Ω άλαλή μου γλώσσα, μπλάβιασες κει πάνωκρεμασμένη.Κατέβα σαματάς και ελευθερώσου!»

4

πεζ

οπ

οιη

ση

Του Δημήτρη ΔικαίουΑπό νεκρή, σε ξέρω

Page 5: σοδειά τχ.22

5

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014 - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2015sodeia.netπ

εζ

ο

Η Άννα μετά από χρόνιαΤου Απόστολου Θηβαίου

Αυτή η ωραία δεσποινίς που γερνάπίσω απ΄τους γκισέδες στο σταθμόΛαρίσης και αλλού, αυτή είναι ηπιο μοναχική απ΄ όλες τις ηρωίδες.Γιατί γυρνά κάθε βράδυ σε μιαοικία αναπαλαιωμένη, μ΄αφόρηταμαρμάρινα κρίνα. Τίποτε σαν τηνσπασμένη εφηβεία στα μαγικά δω-μάτια. Τώρα στέκει πίσω απ΄τα θέ-ατρα, κρατά τα φώτα τηςσβησμένα, τρελαίνεται, μιλά γιαφόνους, και χάνει τη μορφή της. Κάθε νύχτα η ίδια ιστορία. Είπανθα της στοιχίσει μια μέρα τη ζωή.Έβαλαν τρίτους να της μιλήσουν,να τη λογικέψουν, να μην τον πε-ριμένει. Να φροντίσει τον εαυτότης, τα χρόνια περνούν. Εκείνη γελούσε, ολότελα τρελήπια, με δυο μικρούς κρατήρες γιαμάτια. Ψέλιζε μια φράση, σαν προ-σευχή, κρατώντας πάντα χαμηλήτη φωνή της.

Ένα καλοκαίρι θα΄ρθει πλάι στηβεράντα, σημαδεύοντας μια ολό-κληρη εποχή.

Είπαν της μάνας της πως δεν πρέ-πει ν΄ανησυχεί. Πως αυτά είναιπράγματα που συμβαίνουν στηνεότητα, όταν τα αισθήματα είναιοξυμένα και η ελπίδα μας κάπωςκλονισμένη. Μετά έφυγαν όλοιτους για πάντα. Γέμισε ο τόποςκοστούμια βραδυνά και ανέμους.

Τ΄ άλλο πρωί οι δυο γυναίκες χαι-ρετήθηκαν με τη μεγαλύτερηθέρμη. Ακολουθούν ταξίδια, είπεκαι της εμπιστεύτηκε τα θαύματα. Και έτσι έρχεται μια ώρα που τοκορίτσι παρατά τον γκισέ , στοσταθμό Λαρίσης και αλλού, αφιε-ρώνεται στους δρόμους και συν-θλίβει σ΄ ένα της βάδισμα όλα ταεπιθαλάμια.

Page 6: σοδειά τχ.22

Του Κορνήλιου Ρουσάκη

6

θεατρο

αφιέρωμα στα 60 ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΥΠΟΓΕΙΟΥ

ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΤΕΧΝΗΣ

Το Θέατρο Τέχνης εγκαταστάθηκετην άνοιξη του 1954 στο υπόγειοτου κινηματογράφου Ορφέας, επίτης οδού Σταδίου, στο οικοδο-μικό τετράγωνο που περιλαμβά-νεται από τις οδούς Σταδίου,Πεσμαζόγλου, Σανταρόζα, καιΠανεπιστημίου. Ο Κάρολος Κουνκαι τα μέλη του θιάσου, κυριολε-κτικά, έσκαψαν τον χώρο τουΟρφέα, έβγαλαν τα μπάζα και μετην πολύτιμη οικονομική βοή-θεια των συνδρομητών και τωνφίλων του Θεάτρου Τέχνης, κα-τάφεραν να δώσουν τις πρώτεςπαραστάσεις στη νέα αυτή θεα-τρική αίθουσα, λίγο πριν το κα-λοκαίρι του 1954. Η αρχική ονομασία της αίθουσαςήταν «Θέατρο Ορφεύς - ΚυκλικόΘέατρο» και η εναρκτήρια παρά-σταση έγινε με το έργο του Θόρ-ντον Ουάιλντερ, Η μικρή μαςπόλη, από τη Δραματική Σχολήτου Θεάτρου Τέχνης, σε σκηνοθε-σία Καρόλου Κουν, μετάφρασηΜίνωα Βολανάκη και σκηνικά-κοστούμια Γιάννη Τσαρούχη.Στον θίασο, μεταξύ άλλων, ο Κώ-στας Μπάκας, η Τάνια Σαββο-πούλου, η ΑναστασίαΠανταζοπούλου, η Τασσώ Καββα-δία, ο Γιώργος Λαζάνης, ο Κώ-στας Καζάκος, ο ΛεωνίδαςΤριβιζάς.

Στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνηςπαρουσιάστηκαν για πρώτη φοράέργα του παγκόσμιου δραματολο-γίου, ενώ έκαναν την εμφάνισητους οι σημαντικότεροι εκπρόσω-ποι της νεωτεριστικής ελληνικήςγραφής, όπως η Λούλα Αναγνω-στάκη, ο Δημήτρης Κεχαΐδης, οΓιώργος Σκούρτης, ο Ιάκωβος Κα-μπανέλλης, ο Μήτσος Ευθυμιά-δης, ο Μάριος Ποντίκας κιέπαιξαν σπουδαίους ρόλους μερι-κοί από τους ηθοποιούς που απο-τελούν τη θεατρική προίκα τηςχώρας, όπως η Μάγια Λυμπερο-πούλου, ο Γιώργος Μιχαλακόπου-λος, ο Γιώργος Μοσχίδης, η ΡένηΠιττακή, η Εύα Κοταμανίδου, οΘύμιος Καρακατσάνης, ο ΓιώργοςΑρμένης, η Νέλλη Αγγελίδου, οΜίμης Κουγιουμτζής, ο ΓιώργοςΛαζάνης, ο Νικήτας Τσακίρο-γλου, η Δέσπω Διαμαντίδου, καιτόσοι άλλοι.

Page 7: σοδειά τχ.22

7

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014 - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2015sodeia.netθ

εατρο

Εκεί δημιούργησαν ονειρικούςσκηνικούς κόσμους υψηλής αι-σθητικής σκηνογράφοι-εικαστικοίόπως ο Γιάννης Τσαρούχης, η Ιω-άννα Παπαντωνίου, ο ΣάββαςΧαρατσίδης, ο Γιώργος Ανεμο-γιάννης, ο Γιώργος Βακαλό, οΣπύρος Βασιλείου, ο ΔιονύσηςΦωτόπουλος, ο Γιώργος Πάτσας,η Αναστασία Αρσένη.Στη σκηνή αυτή ακούστηκε ηονειρική μουσική σύνθεση τουΜάνου Χατζιδάκι για τον Ματω-μένο γάμο του Λόρκα (1955),ανέβηκε ο Κύκλος με την κιμω-λία του Μπρεχτ, σε μετάφρασηΟδυσσέα Ελύτη και σκηνικάΓιώργου Βακαλό (1957), «ζωντά-νεψε» η Αυλή των θαυμάτων τουΚαμπανέλλη (1957). Στο μαγικόαυτό υπόγειο βρήκε στέγη ο σκο-τεινός κόσμος του Τέννεσι Ουίλ-λιαμς, με το Ξαφνικά πέρσι τοκαλοκαίρι (1959) και το Γλυκόπουλί της νιότης, ένα χρόνο αρ-γότερα, με Αλεξάνδρα ντελΛάγκο τη Μελίνα Μερκούρη καιΤσανς Γουαίην τον ΓιάννηΦέρτη. Το 1964 το ελληνικό θεατρικόέργο πρωταγωνιστεί στο ρεπερτό-ριο του Θεάτρου Τέχνης. Δύοσπουδαία κείμενα της νεοελληνι-κής δραματουργίας βρίσκουν τονδρόμο τους για τη θεατρικήσκηνή. Πρόκειται για το Πανη-γύρι του Δημήτρη Κεχαΐδη καιτην Αγγέλα του, παλιού γνώρι-μου του Κουν, Γιώργου Σεβαστί-

κογλου. Το έργο του Σεβαστίκο-γλου ανεβαίνει στο Τέχνης με κα-θυστέρηση ετών, έπειτα απόπολλές απαγορεύσεις της λογο-κρισίας και απειλές για βανδαλι-σμούς στο θέατρο. Τις δεκαετίες του ΄70 και ΄80 στορεπερτόριο του Θεάτρου Τέχνηςσυνυπάρχει η ελληνική με τηνπαγκόσμια θεατρική γραφή. Ιονέ-σκο, Μπύχνερ, Πιραντέλο, Πί-ντερ, Βιτράκ και Αναγνωστάκη(σχεδόν το σύνολο της εργογρα-φίας της παρουσιάστηκε από τοΘέατρο Τέχνης), Σκούρτης, Πο-ντίκας, Καμπανέλλης.Το 1987 σημαδεύτηκε από τηναπώλεια του Καρόλου Κουν,σπουδαίου θεατρανθρώπου καιιδρυτή του Θεάτρου Τέχνης. Ητελευταία του σκηνοθεσία ήτανστο έργο της Αναγνωστάκη, Οήχος του όπλου. Η παράστασηανέβηκε στις 20 Φεβρουαρίου1987, λίγες μέρες μετά τον θά-νατό του, με τη Ρένη Πιττακήκαι τον νεαρό τότε, Στράτο Τζώρ-τζογλου, σε ένα ενδιαφέρον δί-δυμο, μάνας-γιου.

Page 8: σοδειά τχ.22

8

θεατρο

Η διαχείριση του θεάτρου στημετά-Κουν εποχή πέρασε στουςμαθητές και συνεργάτες του,Γιώργο Λαζάνη, Μίμη Κουγιουμ-τζή και Ρένη Πιττακή. Το 1991σταμάτησε η λειτουργία του Υπο-γείου και ξεκίνησαν οι εργασίεςανακατασκευής του χώρου. Ανα-καινίστηκαν τα καμαρίνια και οιχώροι υποδοχής, ενώ έμεινε ανέ-παφη η χαρακτηριστική και ιδι-αίτερη κυκλική σκηνή τουθεάτρου. Το 1992 τα φώτα τουΥπογείου άναψαν και πάλι με τηΓέρμα του Φεντερίκο ΓκαρθίαΛόρκα, σε σκηνοθεσία Μίμη Κου-γιουμτζή.

Φέτος, με αφορμή τη συμπλή-ρωση των 60 χρόνων λειτουργίαςτου ιστορικού Υπογείου, το Θέα-τρο Τέχνης παρουσιάζει μια πα-ράσταση-αφιέρωμα, με τίτλοΥπόγειο στο φως, που έχει στόχονα φέρει σε επαφή τους νεαρούς«εκκολαπτόμενους» θεατρόφι-λους με ένα κομμάτι της θεατρι-κής ιστορίας του τόπου και ναθυμίσει στους μεγαλύτερους σε

ηλικία θεατές, στιγμές από τοπαρελθόν. Το Υπόγειο στο φωςείναι μια ονειρική ιστορία πουμας ταξιδεύει στα θεατρικά κεί-μενα που καθόρισαν το ρεπερτό-ριο του Θεάτρου Τέχνης και πουσε συνδυασμό με ένα πλούσιο ει-καστικό και οπτικό υλικό εισά-γουν τον θεατή σε έναν κόσμοπραγματικότητας και μυθοπλα-σίας. Ο Κωστής Καπελώνης (φωτ.)σκηνοθετεί μια παράσταση πουκινείται χρονικά ανάμεσα στοπαρελθόν και στο παρόν. Μέσααπό ανέκδοτο αρχειακό υλικότων παραστάσεων, αυθεντικέςμουσικές εκτελέσεις (Χατζιδάκις,Χρήστου, Λεοντής, Θεοδωράκης)και κείμενα σταθμούς στην ιστο-ρία του εγχώριου και του παγκό-σμιου ρεπερτορίου (Σαίξπηρ,Πιραντέλο, Τέννεσι Ουίλλιαμς,Μπρεχτ, Λόρκα, Μπέκετ, Ιονέσκο,Καμπανέλλη, Αναγνωστάκη κ.ά),η παράσταση αποτυπώνει τη μα-γεία του Θεάτρου Τέχνης και τονθαυμαστό κόσμο της σκηνής τουΥπογείου.

Page 9: σοδειά τχ.22

ziz

an

io

9

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014 - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2015sodeia.net

- Μεγάλε δεξιοτέχνη της ζωής Ζιζάνιε, φωτίστε μας. Εσείς μόνο σπου-δαίε διδάσκαλε μπορείτε να μας δώσετε λύσεις στα αδιέξοδά μας.

- Καλό μου παιδί. Η ζωή είναι ένα διάδρομος που αριστερά και δεξιάυπάρχουν πόρτες. Μπαίνεις από τη μία, βγαίνεις από την άλλη, κά-θεσαι λίγο στη μία, περισσότερο στην άλλη, σε μία έχει χαλάσει η πε-τούγια και δεν μπορείς να μπεις, στην άλλη κλείνεσαι μέσα και τηνσπας για να βγεις…

- Και πώς θα επιλέξω τρισμέγιστε την κατάλληλη πόρτα;

- Γκουρού είμαι παιδί μου, όχι, μαραγκός…

- Να με συγχωρείτε για την αφέλειά μου. Πιστεύετε διδάσκαλε πως ηκυβέρνηση δεν έχει τον κατάλληλο καθοδηγητή και γι’ αυτό μπαινο-βγαίνει στα μνημόνια;

- Άκουσε προσεχτικά παιδί μου. Η κυβέρνηση είναι ένας διάδρομοςπου αριστερά και δεξιά υπάρχουν πόρτες, οι οποίες όμως πάνω δενγράφουν τίποτα, δεν έχουν επιγραφές για να γνωρίζουν που θα πάνεοι υπουργοί. Με αποτέλεσμα, μπορεί κάποιος να ξεκινήσει για το γρα-φείο του πρωθυπουργού και να βρεθεί στην τουαλέτα και έτσι γίνο-νται όλα σκατά. Να με συγχωρέσεις παιδί μου για το λεξιλόγιο μου,που μιλώ άκομψα.

- Μα τι λέτε τώρα σημαντικέ μου διδάσκαλε, σίγα τώρα… σκατά εί-πατε, δεν είπατε και τίποτα φοβερό…

- Για το «πρωθυπουργός» και το «υπουργοί» εννοώ βλάξ...

φιλόσοφοςτο

Page 10: σοδειά τχ.22

Του Γιώργου Ρούσσου

10

κιν

ημ

ατο

γρα

φο

σαφιερωμα

αφιέρωμα στον ΦΑΤIΧ ΑΚΙΝμε αφορμή τη νέα του ταινία: «The Cut»

Στο 55ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινη-ματογράφου Θεσσαλονίκης - πουφέτος διεξήχθη από την Παρα-σκευή 31 Οκτωβρίου μέχρι και τηνΚυριακή 09 Νοεμβρίου - είχαμετην ευκαιρία να παρακολουθή-σουμε τη νέα δημιουργία τουΦατίχ Ακίν. Ενός αξιόλογου καιιδιαίτερα αγαπητού στο ελληνικόκοινό, δημιουργού. Το φιλμ «TheCut» (2014), του Γερμανού σκηνο-θέτη Τουρκικής καταγωγής, πραγ-ματοποίησε την ελληνική τουπρεμιέρα στις Ειδικές Προβολέςτου Τμήματος Ανοιχτοί Ορίζοντεςτου Φεστιβάλ. Μία αξιόλογη ται-νία που μας μεταφέρει πίσω στο1915 και ουσιαστικά πραγματεύε-ται το δύσκολο και ευαίσθητοθέμα της Γενοκτονίας των Αρμε-νίων.Μιλώντας στους New York Timesο Ακίν σημείωσε πως υπάρχουνστην Τουρκία και άνθρωποι πουθα του πετάξουν λουλούδια, πέρααπό πέτρες. «Έχω δείξει την ται-νία σε αρνητές της γενοκτονίαςτου 1915 και σε ανθρώπους πουτη δέχονται. Είχαν και οι δύο τιςίδιες συναισθηματικές αντιδρά-σεις», είπε χαρακτηριστικά, εκ-φράζοντας την ελπίδα η ταινία να

αποτελέσει «μια γέφυρα συμφι-λίωσης».Ο Φατίχ Ακίν γεννήθηκε στις 25Αυγούστου του 1973 στο Αμ-βούργο, από Τούρκους γονείς.

Σπούδασε οπτικές επικοινωνίεςστη σχολή Καλών τεχνών του Αμ-βούργου, απ' όπου κι αποφοίτησετο 2000. Το 1995, έγραψε και σκη-νοθέτησε την πρώτη του ταινίαμικρού μήκους, "Sensin - You'reThe One!" ("Sensin - Du BistEs!"), η οποία απέσπασε το Βρα-βείο Κοινού στο Διεθνές φεστιβάλταινιών μικρού μήκους στο Αμ-βούργο. Η δεύτερη μικρού μήκουςτου, ήταν το "Weed" ("Getuerkt",1996).

Page 11: σοδειά τχ.22

11

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014 - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2015κιν

ημ

ατο

γρα

φο

σsodeia.net

Ο σκηνοθέτης, πραγματοποίησε τοντεμπούτο του το 1998 με τηνταινία "Βαθιά Κοφτά Ανθρώπινα"(Short Sharp Shock), η οποία τουχάρισε τη Μπρούντζινη Λεοπάρ-δαλη στο Φεστιβάλ του Λοκάρνοκαι το "Pierrot", το βραβείο γιατον καλύτερο πρωτοεμφανιζόμενοσκηνοθέτη στο Μόναχο την ίδιαχρονιά. Η ταινία προβλήθηκε καιστο 39ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινημα-τογράφου της Θεσσαλονίκης μετον τίτλο «Ακαριαίο Χτύπημα»και κέρδισε το Βραβείο ΚαλύτερηςΆ Ανδρικής Ερμηνείας, για τονπρωταγωνιστή του, Mehmet Kur-tulus (Μεχμέτ Κουρτουλούς).Έκτοτε ο Φατίχ Ακίν επισκέφθηκεαρκετές φορές της χώρα μας. Τε-λευταία φορά είχαμε την ευκαιρία

να τον συναντήσουμε στο ΔιεθνέςΚινηματογραφικό Φεστιβάλ τηςΑθήνας - Νύχτες Πρεμιέρας, όπουπαρουσίασε το ντοκιμαντέρ του "ΟΠαράδεισος Δεν Είναι Εδώ" (Pol-luting Paradise / Der Müll imGarten Eden / Garbage in theGarden of Eden).Το φιλμ «The Cut», μας μεταφέ-ρει στο Μαρντίν, το 1915. Μίανύχτα, η Τουρκική αστυνομίασυλλαμβάνει όλους τους Αρμένι-ους άντρες. Ανάμεσά τους βρίσκε-ται και ο νεαρός σιδεράς ΝαζαρέτΜανουγκιάν (NazarethManoogian) τον οποίο υποδύεταιο πολύ καλός ηθοποιός ΤαχάρΡαχίμ (Tahar Rahim) που ανα-γκάζεται να αποχωριστεί από τηνοικογένειά του με τη βία.

Page 12: σοδειά τχ.22

12

κιν

ημ

ατο

γρα

φο

σ

Αφού καταφέρνει να επιβιώσειαπό τη φρίκη της γενοκτονίας,χρόνια αργότερα ο Μανουγκιάνπληροφορείται ότι οι δίδυμεςκόρες του είναι ζωντανές. Ακο-λουθώντας τα ίχνη τους οδηγεί-ται, από της ερήμους τηςΜεσοποταμίας, στην Αβάνα τηςΚούβας και από εκεί, στα άγοναλιβάδια της Βόρειας Ντακότα, τωνΗνωμένων Πολιτειών. Κατά τηδιάρκεια της Οδύσσειάς του ο Να-ζαρέτ Μανουγκιάν θα συναντήσειπολλούς και διαφορετικούς αν-θρώπους. Από αγγελικούς και φι-λάνθρωπους, μέχρι τον διάβολο μεανθρώπινη μορφή...«Έκανα κάποια έρευνα και πραγ-ματοποίησα και το ταξίδι τουήρωα, από την Ανατολία, στηνΚούβα και στην Αμερική. Γνωρί-σαμε πολλούς ανθρώπους που μαςβοήθησαν συμβουλευτικά, ιστορι-κούς, ή ανθρώπους που είχαν βιώ-ματα από εκείνη την εποχή,οικογενειακά για παράδειγμα. Ρώ-τησα, πού θα έκρυβαν στη διάρ-κεια της σφαγής έναν Αρμένιο; Κιένας μου είπε, πολλοί κρύβοντανσ' ένα φούρνο. Δε μου άρεσε οφούρνος γιατί έχει ψωμί ολόγυρα,ο ήρωας δε θα αναγκαστεί να πει-νάσει κι έτσι επέλεξα ένα σαπωνοποιείο, γιατί βολεύει δρα-ματουργικά. Ο χώρος της ταινίαςείναι πραγματικός, είναι ένα σα-πωνοποιείο που βρήκαμε στο Χα-λέπι, στην τωρινή Συρία, που τότεήταν μέρος της Οθωμανικής αυτο-

κρατορίας. Τουλάχιστον, τότευπήρχε ακόμη, όταν κάναμε τογύρισμα. Τώρα δεν είμαι σίγουρος.Είχε για μένα και μια αισθητικήσημασία η επιλογή, ότι χρειάζεταινα φτιάχνεις σαπούνι, να παραμέ-νεις καθαρός για να επιβιώσεις.» -Φατίχ ΑκίνΗ ταινία «The Cut» (2014), ολο-κληρώνει την τριλογία του ΦατίχΑκίν: «Αγάπη, το Θάνατο και τοΔιάβολο» (Love, Death and theDevil). Πρώτο μέρος της οποίαςαποτελεί η καταπληκτική ταινία"Μαζί Ποτέ" (Head-On / Gegendie Wand - 2004) που τιμήθηκεμε την Χρυσή Άρκτο στο Φεστιβάλτου Βερολίνου. Στη χώρα μας εί-χαμε την ευκαιρία να την απο-λαύσουμε τον Σεπτέμβρη της ίδιαςχρονιάς, στο Διεθνές Φεστιβάλ Κι-νηματογράφου της Αθήνας - Νύ-χτες Πρεμιέρας, αλλά και τοκαλοκαίρι του 2011, όταν και κυ-κλοφόρησε σε επανέκδοση.

Page 13: σοδειά τχ.22

13

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014 - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2015sodeia.netκιν

ημ

ατο

γρα

φο

σ

Δεύτερο μέρος της τριλογίας απο-τελεί η επίσης πολύ καλή ταινίατου Ακίν, "Η Άκρη του Ουρανού"(The Edge of Heaven - Auf deranderen Seite) που τιμήθηκε μετο Βραβείο Σεναρίου όσο και τοΟικουμενικό Βραβείο, στο Φεστι-βάλ των Καννών. Προσωπικά,αυτή είναι η ταινία που μου σύ-στησε το ιδιαίτερο σύμπαν τηςφιλμογραφίας του ταλαντούχουδημιουργού στο οποίο έκτοτε θαεπιστρέψω αρκετές φορές. ΉτανΣάββατο, 17 Νοεμβρίου του 2007όταν - παρουσία του σκηνοθέτη -είχα την ευκαιρία να απολαύσω τοσυγκεκριμένο φιλμ στο 48ο Διε-θνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλτης Θεσσαλονίκης στο πλαίσιο τουοποίου προβάλλονταν η ταινίακαι συγκεκριμένα στο τμήμα «Μα-τιές στα Βαλκάνια».Στο φιλμ «The Cut» (2014) πρω-ταγωνιστεί ο σπουδαίος Γαλλο-Αλ-γερινός ηθοποιός Ταχάρ Ραχίμ (AProphet - 2009, Το Παρελθόν -2013), ο οποίος εδώ ερμηνεύειέναν Αρμένιο σιδερά που γυρίζειόλο τον κόσμο για να βρει τις δύοκόρες του, τις οποίες έχασε, μετάτις σφαγές και τη συστηματικήβία που άσκησαν οι Τούρκοι στονΑρμένικο πληθυσμό. Περισσότεροιαπό ενάμιση εκατομμύριο Αρμέ-νιοι έχασαν τη ζωή τους εκείνητην τραγική περίοδο...Είναι πλέον γνωστό ότι ο Γερμα-νός σκηνοθέτης, Τουρκικής κατα-γωγής, δέχτηκε απειλές από

Τούρκους εθνικιστές για τη νέατου ταινία «The Cut» που αναφέ-ρεται στη γενοκτονία των Αρμε-νίων, η οποία σύμφωνα με τηνεπίσημη τουρκική θέση «δεν συ-νέβη ποτέ». «Εσύ και οι συνεργά-τες σου θα έχετε τη μοίρα τουδημοσιογράφου Χραντ Ντινκ»που δολοφονήθηκε το 2007, τοναπείλησαν όπως αποκάλυψε οίδιος. Μιλώντας σχετικά στη Συ-νέντευξη Τύπου στο πλαίσιο τουΦεστιβάλ της Βενετίας, όπου προ-βλήθηκε η ταινία, ο Φατίχ Ακίνδήλωσε πως οι απειλές δεν τον εκ-πλήσσουν καθώς γνωρίζει ότι «οιΤούρκοι δεν μπορούν να αποδε-χτούν μια ταινία μ' έναν ήρωααπό την Αρμενία».

Η ταινία «The Cut» (2014) τουΦατίχ Ακίν, πραγματοποίησε τηνπαγκόσμια πρεμιέρα τον Σεπτέμ-βριο στο Διαγωνιστικό Τμήμα τουΦεστιβάλ της Βενετίας. Η ελλη-νική πρεμιέρα του φιλμ έγινε στοπλαίσιο του 55ου Διεθνούς Φεστι-βάλ Κινηματογράφου της Θεσσα-λονίκης, ενώ η ταινία έχει πάρειδιανομή και θα κυκλοφορήσει στιςΚινηματογραφικές Αίθουσες απότην Rosebud 21.

Page 14: σοδειά τχ.22

14

διη

γη

μα

Της Ελένης ΤζούλιαΤα ασυνόδευτα

Μου λείπουν κάτι εξορμήσεις στατυφλά χωρίς παρέα, όταν μόλιςέχει σουρουπώσει κι ενώ τα απο-μεινάρια της μέρας που φεύγεισου δημιουργούν την ψευδαί-σθηση ότι είσαι ασφαλής. Μ’ αρέ-σει αυτή η αίσθηση αυτο-συγκέντρωσης και ηρεμίας,όταν δεν κουβαλάς τί-ποτα που θα σου απο-σπάσει την προσοχή,κανείς δε θα σου πειτη γνώμη του, δεθα διακόψει τονειρμό σου, κι ό,τιδεις θα’ χει τοσχήμα και τοχρώμα που θα αφή-σει στα δικά σουμάτια, κι ό,τι αγγί-ξεις, μυρίσεις, γευ-τείς θα’ χειεπηρεάσει τις αισθή-σεις σου ανόθευτα. Αυτές οι βόλτες τοΦθινόπωρο είναι νο-μίζω πιο τρυφερές καινωχελικές, σα να πηγαίνειςπερίπατο γιατί στο συνέστησε ογιατρός σου. Περπατάς και νιώθειςμια ήπια ευφορία κι ίσως υποσυ-νείδητα κάτι σαν ευγνωμοσύνη,αλλά δε ψάχνεις τίποτα. Το καλο-καίρι πάλι θα βγεις με διάθεση εξε-ρεύνησης και την κρυφή ελπίδαότι εκεί που πας θα συναντήσεις

ένα συναρπαστικό απρόοπτο. Προτιμώ να περιφέρομαι μέσαστην πόλη. Τη νέα, την άγνωστηπόλη, με ανθρώπους που δε μιλώτη γλώσσα τους και δε με έχουνξαναδεί. Να τους παρατηρώ καινα μαντεύω τη ζωή τους, να τουςψυχολογώ από τους μορφασμούςκαι τις χειρονομίες τους κι απ’ τατσιγάρα που καπνίζουν, να ανα-

ρωτιέμαι πώς τους φαίνομαικαι τι θα σκέφτονται

εκείνοι για μένα, απόπού να’ ρχομαι καιπού να πηγαίνω.Κι ύστερα, μαγαζιάπου κλείνουν, κλε-φτές ματιές στις βι-τρίνες, τί όμορφαχριστουγεννιάτικαστολίδια, παράξεναποτά στις κάβες καικαλλιτέχνες τουδρόμου. Ο «Άτλας»είναι από την Ελ-λάδα και ετοιμάζε-ται κι απόψε νασηκώσει στους ώμους

του ολόκληρη τηνυδρόγειο για ένα κομ-

μάτι ψωμί. Ο «Σαρλό» πη-γαίνει πέρα δώθε κουνώντας τομπαστούνι του και τα παιδιά γε-λούν. Τα φώτα ένα ένα σβήνουνκαι το πλήθος σε οδηγεί σε έναόμορφο μπαρ. Έξω είχε αρχίσει να κρυώνει, θαπάρεις κάτι να σε ζεστάνει. Διαλέ-γεις ενστικτωδώς ή βάσει του χρώ-

Page 15: σοδειά τχ.22

15

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014 - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2015sodeia.netδ

ιηγη

μα

χο

ρη

γοσ

επ

ικο

ινω

νια

σ

ματος και της συσκευασίας, σανήπιο. Θα καταπιείς αγωνιώνταςνα αναγνωρίσεις τα υλικά. Δεν θαθυμάσαι πια αν σου άρεσε ή όχι.Θορυβώδεις παρέες κι άνθρωποιμόνοι. Πλέκεις στο μυαλό σου θλι-βερές ιστορίες εγκατάλειψης καιπροδοσίας για την απέναντι γυ-ναίκα που κόβει το αχλάδι τηςτόσο προσηλωμένα και τελετουρ-γικά, λες και σ’ όλο τον κόσμουπάρχει μόνο αυτή και το αχλάδι.Θα βγεις στο κρύο απότομα και θανιώσεις το δέρμα σου να τσιτώνει.Μεθυσμένοι και γυναίκες του δρό-μου, η νύχτα γυρίζει σπίτι τρεκλί-

ζοντας με μουτζουρωμένα μάτια. Παρατηρώ τον εαυτό μου να αντι-δρά σε εξωτερικά ερεθίσματα πουδεν έχει συνηθίσει, με την περιέρ-γεια που θα παρατηρούσα έναπαιδί να ανακαλύπτει μέρα με τημέρα τις αισθήσεις του. Πώς κάνειτο σκυλάκι όταν γαβγίζει και πώςείναι να γλείφεις μια κούπα απόλεμόνι κι αν προτιμά τα γλυκά κιότι το πιπέρι καίει και το καυτόνερό μπορεί να σε πονέσει. Ασυνό-δευτος μαθαίνεις να ερμηνεύειςτον κόσμο και το είναι σου. Κιείναι η μοναχικότητα του καθενόςμοναδική και πολύτιμη.

πολυχωρος τΕχνης | VAULT Theatre Plus | μΕλΕνιΚου 26, ΒοτανιΚος.

Page 16: σοδειά τχ.22

16

αφ

ιερω

μα

στα

νεγρικ

αμ

πλ

ουζ

Του Γεωργίου Νικ. Σχορετσανίτη

ΤΑ ΤΡΑΙΝΑ ΤΑξΙΔΕΥΟΥΝ ΠΑΝΤΑ ΒΟΡΕΙΑ

Ο Sleepy John Estes στο ‘‘HoboJungle Blues’’, όπως σε όλα ταμπλουζ, προσπάθησε να αποδώσειμε αθωότητα και λεπτομέρειααυτό που του συνέβαινε. Ταμπλουζ του διακρίνονται από έναπερίεργο αυθορμητισμό, ακόμα κιόταν αναφέρονται σε δύσκολες καικρίσιμες καταστάσεις, κι ότανσυμβουλεύει τους άλλους ναείναι άκρως προσεκτικοί με τουςαστυνομικούς των τραίνων καιτον σερίφη του Μπράουνσβιλ(Brownsville). Το τραγούδι αυτόεμπνεύστηκε στα τέλη της δεκαε-τίας του ’20 και στις αρχές αυτήςτου ’30, όταν τα μέτρα αστυνό-μευσης είχαν ενταθεί όσον αφοράτη μετανάστευση των μαύρων απότο Νότο στο Βορρά, πολλοί απότους οποίους κοιμόντουσαν κυ-ριολεκτικά στους δρόμους και τα-ξίδευαν κρυφά μέσα στιςσκευοφόρους των τραίνων, αφούαυτό θα είχε ως άμεση, αλλά καιαπώτερη συνέπεια, την οικονο-μική καταστροφή των μεγαλοϊδιο-κτητών του αμερικάνικου νότου.Έτσι λοιπόν στο μπλουζ ‘‘HoboJungle Blues’’, ο Sleepy JohnEstes συμβουλεύει τους ενδιαφε-ρόμενους, πως: ‘‘… Αν περάσειςμέσα από το Μπράουνσβιλ, καλύ-τερα να μην κρυφοκοιτάξεις έξω.

Ο κ. Γουίτνι θα σε βουτήξει, κι οκ. Γκάι Χέαρ θα σε τσακίσει…’’.Sleepy John Estes (1899-1977) Now when I left Chicago, I lefton that G and MThen if I reach my home I’ll bechanged all on that L and NNow I came in all in that MainWest, and I putted down atChicago HeightsNow you know it didn't hoboJohn none and that's where Istayed all night

Sleepy John Estes (1899-1977)

Page 17: σοδειά τχ.22

17

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014 - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2015sodeia.netα

φιε

ρω

μα

στα

νεγρικ

αμ

πλ

ουζ

Now if you hobo in Brownsville, you better not be peeping outNow Mr Whitten will get you,and Mr Guy Hare will wear yououtNow out east of Brownsvilleabout four miles from townNow if you ain't got your fare,that's where they will let youdownΣτους στίχους των μπλουζ τουSleepy John Estes, υπάρχει μιαπερίεργη και αφοπλιστική ειλικρί-νεια που συγκινεί τον ακροατή. Ησυμβουλή του να μην κοιτάξειςέξω, υπαινίσσεται να κοιτάζειςμόνο μέσα από μια μισάνοιχτηπόρτα, καθώς το τραίνο διασχίζειτο νότιο άκρο της μικρής πόληςΜπράουνσβιλ του Τεννεσί. Σε έναάλλο πάλι μπλουζ, το ‘‘SpecialAgent’’ που αναφερόταν στο τα-ξίδι με τραίνο, ο Sleepy JohnEstes μας περιγράφει τη διαδρομήτου έξω από το Ripley, μια επίσηςμικρή πόλη της Πολιτείας τουΤεννεσί, πάνω στην κύρια σιδηρο-δρομική γραμμή από το Μέμφιςέως βόρεια, στο Σικάγο. Ότανέφυγε, μας λέει, από το Ripley, οκαιρός ήταν κάπως δροσερός καιέπρεπε να προσέχει μην αρπάξεικαμιά γρίππη. Κρυμμένος όπωςείναι ο τραγουδιστής στο βαγόνιμε τα εμπορεύματα, ακούει τον ει-δικό πράκτορα του τραίνου, πουήταν επιφορτισμένος με το δυσά-ρεστο έργο να βρίσκει και να κα-τεβάζει βιαίως τους μαύρους

λαθρεπιβάτες, να περπατάει πάνωστην οροφή. Μερικοί μάλιστα απόαυτούς, ήταν χαρακτηριστικάπολύ βίαιοι και κτηνώδεις στη συ-μπεριφορά με όποιον λαθρεπιβάτησυλλάμβαναν. Στην τελευταίαστροφή παρακαλεί να τον αφήσεικοντά σε κάποια μεγάλη πόλη,γιατί ήδη έχει αργήσει στην προ-γραμματισμένη ηχογράφηση πουείχε να κάνει. Όπως λέει, ‘‘… ειδικέπράκτορα, ειδικέ πράκτορα, κατέ-βασέ με κοντά σε κάποια πόλη.Πρέπει να κάνω μια ηχογράφηση,έπρεπε ήδη να ηχογραφώ’’.

Now, when I left for Ripley, theweather was kinda coolNow when I left fo' Ripley, theweather was kinda coolSaid boys, y'all be careful,prob'ly you might catch the fluNow, I swung that manifest, Iwent down in that freight railboxNow I hung that manifest, Iwent down in that freight railboxNow I couldn't hear the specialagent when he come tippin' overthe topNow them special agents up thecountry, sure is hard on a manNow them special agents up thecountry, they sure is hard on amanNow they will put him off whenhe hongry, and won't even lethim ride no trainNow, I was settin' down in Cen-

Sleepy John Estes (1899-1977)

Page 18: σοδειά τχ.22

18

αφ

ιερω

μα

στα

νεγρικ

αμ

πλ

ουζ

tralia, and I sure was feelin'bad Now they wouldn't let me ridefast train, they put me off on adoggone dragNow special agent, specialagent, put me off close to sometownSpecial agent, special agent,put me off close to some townNow I got to do some recordingand I oughta be recording rightnow.Κάπου ένα αιώνα αργότερα από τηχρυσή εποχή του νέγρικουμπλουζ, τα τραίνα εδώ, εξακολου-θούν να ταξιδεύουν βόρεια. Οιμαύροι βέβαια στις Ηνωμένες Πο-λιτείες της Αμερικής, μπορεί ναεπιβιβάζονται ελεύθερα από τοΝότο προς το Βορρά και τανάπα-λιν, αλλά κάτω από τον αμερικά-νικο νότο, στα εδάφη τουΜεξικού, λαμβάνει χώρα ένα άλλοείδος απαγόρευσης και αποτροπήςτης μετανάστευσης των φτωχώνκαι απελπισμένων από το ταξίδιμε τραίνα απ’ εκεί προς τη μεριάτου νότου των Ηνωμένων Πολι-τειών. Πριν από χρόνια όλοιπήραν, τουλάχιστον όσοι δεν είχαντην τύχη να φτάσουν σε εκείνα ταχώματα, μια ιδέα του φαινομένουτης μετανάστευσης από το Μεξικόπρος τις ΗΠΑ, μέσα από την υπέ-ροχη, σκληρή, ελεγειακή και εμ-βληματική κινηματογραφικήταινία του ώριμου Τόμι Λι Τζό-ουνς, ‘Όι Τρεις Ταφές Του Μελ-

κιάδες Εστράδα’’, σε σενάριο τουμεξικανού σεναριογράφου Γκι-γιέρμο Αριάγκα, με κεντρικό ήρωαέναν μεξικανό λαθρομετανάστηπου εργάζεται σε ένα ράντζο τουΤέξας. Το τραγούδι La Bestia αναφέρεταιστο τραίνο του θανάτου του Με-ξικού. Ωστόσο όπως ισχυρίζονταιοι ειδήμονες, οι κίνδυνοι από αυτήκαθεαυτή τη μετανάστευση θαήταν λιγότεροι, αν οι ακροατέςείχαν επίγνωση της υπόγειας σχέ-σης του με την κυβέρνηση τωνΗΠΑ. Είναι ένα από τα πιο δημο-φιλή τραγούδια στο ραδιόφωνοτης Κεντρικής Αμερικής, και πολύσυχνά ζητείται από τους ακροατέςτων ραδιοφωνικών σταθμών σεόλη την Ονδούρα, τη Γουατεμάλακαι το Ελ Σαλβαδόρ. Αλλά αυτόπου οι περισσότεροι ακροατές δενγνωρίζουν, είναι το γεγονός ότι τοLa Bestia (The Beast, το Κτήνος)είναι μια μπαλάντα για το ύπουλοταξίδι με το τραίνο από το Μεξικόπρος τα σύνορα ΗΠΑ, η οποίαόμως ‘‘δρομολογήθηκε’’ τεχνηέ-ντως από την Αμερικανική Υπηρε-σία Τελωνείων και Προστασίαςτων Συνόρων (US Customs andBorder Protection, CBP) για νααποτρέπει τους υποψήφιους μετα-νάστες από την πραγματοποίησητου ταξιδιού. Κάθε χρόνο δεκάδεςχιλιάδες παιδιά, πολλά από ταοποία δεν συνοδεύονται από ενή-λικες, φτάνουν στις ΗΠΑ παρά-νομα μετά τη διέλευση των συνό-

Page 19: σοδειά τχ.22

19

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014 - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2015sodeia.netα

φιε

ρω

μα

στα

νεγρικ

αμ

πλ

ουζ

ρων με το Μεξικό. Τα περισσότερααπό αυτά τα παιδιά, όπως και οιπερισσότεροι πρόσφυγες, αποτε-λούν θύματα της ενδημικής βίαςστην Κεντρική Αμερική.Με το θέμα αναγκάστηκε να ασχο-ληθεί ο ίδιος ο Πρόεδρος των ΗΠΑκαι μάλιστα ζήτησε από το Κο-γκρέσο έκτακτη χρηματοδότησηγια την αντιμετώπιση της συγκε-κριμένης ανθρωπιστικής κρίσης,συμπεριλαμβανομένων και πέντεεκατομμυρίων δολαρίων που θαδιατίθενται σε μια εκστρατεία μεστόχο τα μέσα ενημέρωσης. Ηυπηρεσία Τελωνείων και Προστα-σίας των Συνόρων των ΗΠΑ, έχειήδη ξεκινήσει διαφημιστική εκ-στρατεία η οποία στοχεύει καιπρος τους γονείς της ΚεντρικήςΑμερικής οι οποίοι σχεδιάζουν ναστείλουν τα παιδιά τους βόρεια.Στην εκστρατεία ενεπλάκησαν δη-μοφιλείς ιστοσελίδες, δημοσιογρά-φοι και διαφημιστικές εταιρείες,που οδήγησαν στην αναγραφήτων στίχων του τραγουδιού LaBestia, φυσικά στην ισπανικήγλώσσα, από τον μεξικανικής κα-ταγωγής, Rodolfo Hernandez.

Οι στίχοι του τραγουδιού ανα-φέρονται σε ένα τραίνο, γνωστόως ‘‘το Τέρας’’, μια εμπορική αμα-ξοστοιχία με θανατηφόρα φήμη, ηοποία χρησιμοποιείται από τουςμετανάστες που ταξιδεύουν κατάμήκος του Μεξικού προς στα σύ-νορα των ΗΠΑ. Κι αυτό γιατίπολλοί πέθαναν λόγω πτώσεως

από το τραίνο κατά τη διάρκειατου ταξιδιού ή έχασαν τα άκρατους μετά από πτώση και τραυμα-τισμό από τους τροχούς του. Όσοικαταφέρνουν να παραμείνουν επίτου τραίνου, διατρέχουν τον κίν-δυνο να πέσουν σε εγκληματικέςσυμμορίες, που κλέβουν τους ευά-λωτους μετανάστες ή ακόμα καινα τους απαγάγουν προσδοκώνταςκάποια καταβολή λύτρων. Το LaBestia, άλλωστε, περιλαμβάνει καιμια αναφορά στη Mara Salva-trucha, διαβόητη συμμορία τηςΚεντρικής Αμερικής της οποίας ταμέλη τριγυρίζουν στο τρένο μεσκοπούς κάθε άλλο παρά άγιους. ‘‘Μετανάστες από παντού, περιχα-ρακωμένοι κατά μήκος των σιδη-ροδρομικών γραμμών/Πούπροέρχονται από πολύ μακρυά,και πηγαίνουν ακόμα μακρύτερα’’,λένε οι στίχοι. ‘‘ Το αποκαλούν τοΚτήνος από το Νότο, αυτό τοάθλιο τραίνο του θανάτου/Με τοδιάβολο στο λέβητα, σφυρίχτρες,μουγκρίσματα, ανατροπές καιστροφές’’. Για τις ΗΠΑ, είναι ση-μαντικό να δοθεί το μήνυμα τηςαποτροπής της μετακίνησης τωνμεταναστών από το Μεξικό προςτις ΗΠΑ, που ίσως αποδειχτείάκρως επικίνδυνη ενέργεια για τησωματική τους υγεία. Η δωρεάν διανομή του ψηφιακούδίσκου με το τραγούδι, διανεμή-θηκε στους ραδιοφωνικούς σταθ-μούς στα πλαίσια μιαςεκστρατείας στα μέσα ενημέρωσης,

Page 20: σοδειά τχ.22

20

αφ

ιερω

μα

στα

νεγρικ

αμ

πλ

ουζ

η οποία πιστώνεται με τη συμβολήστη μείωση του αριθμού των θανά-των των μεταναστών καθ’ οδόν.Μέσα στα έξι τραγούδια του δίσκου,υπάρχει και κάποιο που αναφέρεταιστους κινδύνους από τη διέλευσητης αφιλόξενης και επικίνδυνηςερήμου Sonoran, στα νότια τωνΠολιτειών της Αριζόνα και της Κα-λιφόρνιας. Το La Bestia, πάντως,ήταν το πρώτο που πρέπει να ήτανειδικά προσαρμοσμένο για το κοινότης Ονδούρας, της Γουατεμάλας καιτου Ελ Σαλβαδόρ. Τα άλλα κομμά-τια είναι πιστά στο λαϊκό ύφος Cor-rido του Μεξικού, αλλά το LaBestia, είναι κάτι περισσότερο απόένα σύγχρονο ποπ τραγούδι που βα-σίζεται στο στυλ cumbia της Κα-ραϊβικής. Από την πλευρά τώρα του Μεξικού,οι κυβερνώντες λόγω της αδυναμίαςή δυσκολίας αντιμετώπισης των μα-κροχρόνιων και κρίσιμων οικονομι-κών συγκυριών μέσα στις οποίεςβρίσκεται βυθισμένη η χώρα ηοποία φυσικά με άλλες συνθήκεςθα προσέφερε κάτι και στην παρά-νομη μετανάστευση των πολιτών,προτίμησαν να επιλέξουν την αύ-ξηση της ταχύτητας του διαβόητουτραίνου La Bestia, με σκοπό τηναποτροπή των κεντροαμερικανώνμεταναστών από το να ανέβουν πα-ράνομα στο τραίνο και να ταξιδέ-ψουν προς τις Ηνωμένες Πολιτείες.Έτσι λοιπόν αντικαταστάθη-κε το μεγαλύτερο μέρος της σιδηρο-δρομικής γραμμής που διασχίζει με-γάλο μέρος του Μεξικού έως τααμερικανικά σύνορα και εμπλουτί-σθηκε με σύγχρονα συστήματα

ασφαλείας και παρακολούθησηςτου συρμού, με αποτέλεσμα την αύ-ξηση της ταχύτητας του τραίνουκαι την αποτροπή του ταξιδιού,αλλά κυρίως του ‘πηδήματος τουθανάτου’ από και προς τα τραίνα,από τους υποψήφιους απελπισμέ-νους αμερικανούς της κεντρικήςΑμερικής, στο κυνήγι τους για τοελπιδοφόρο και φημισμένο αμερι-κανικό όνειρο της αντίπερα όχθης.Πολλές οργανώσεις βέβαια κατηγο-ρούν την κυβέρνηση ότι η μεγαλύ-τερη ταχύτητα του τραίνου θαοδηγήσει σε αύξηση του αριθμούτων ατυχημάτων, αλλά η τελευταίαπιέζεται από την πλευρά των ΗΠΑγια τη λήψη οποιουδήποτε απο-τρεπτικού μέτρου στο έδαφος τουΜεξικού. Οι επιδρομές που γίνο-νται από ειδικές κατασταλτικέςαστυνομικές δυνάμεις έχουν εντα-τικοποιηθεί και οι παράνομοι μετα-νάστες προσπαθούν να πηδήξουνστο τραίνο, όχι μέσα στα κατοικη-μένα μέρη που διέρχεται αυτό, αλλάκατά τη διάρκεια της διαδρομής τουμέσα σε αφιλόξενα μέρη και ερή-μους, κάτι που προϋποθέτει τηδιαδρομή και παραμονή τους σεεπικίνδυνα εδάφη και πρόχειρουςκαταυλισμούς κοντά στις γραμμέςτου τραίνου. Παρά το πολυδιαφη-μισμένο και ομώνυμο με το σιδηρό-δρομο τραγούδι, λίγοι ενδιαφέρο-νται να ακούσουν το βαθύτερο κί-νητρο για το οποίο γράφτηκε. Ηπροσοχή τους είναι στραμμένη πε-ρισσότερο στα σημεία που πρέπειεκλεκτικά και προσεκτικά να επιλέ-ξουν για το σάλτο μορτάλε σε κά-ποιο βαγόνι του τραίνου.

Page 21: σοδειά τχ.22

21

sodeia.netδ

ιηγη

μα

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014 - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2015

Της Κασσάνδρας ΑλογοσκούφηΟ Ευριπίδης στα περιστέρια

Ο Φρύνος έκραξε τραγικά μέσαστη σιγαλιά της έρημης παραλίας.Ήταν μεσημέρι. Πάνω στην ψιλήτην άμμο είχε πέσει η σκιά από τομικρό βουνό. Το βουνό κάποτεανήκε στον ξακουστό Ευριπίδηκαι μέσα στο μυστικό κούφωμα οαρχαίος καθόταν αιώνες μεγάλουςκαι σκεφτόταν με περισυλλογή τιςαθάνατες τραγωδίες του. Κάτω ηθάλασσα ξέπλενε τησκέψη του και μαζί ανα-πηδούσαν τα ευγενικάψάρια οι τσιπούρες.Δίπλα στο κύμα μία με-γάλη ταβέρνα τσίμπαγετα ψάρια με μυτερές γι-γάντιες καρφίτσες. Ταψάρια παιδεύονταν γιαώρες πάνω στην ιερήκαρφίτσα και τέλος πρινκαταβροχθισθούνε σε κάποιο ελεύ-θερο πιάτο παρέδιδαν στον δημι-ουργό την πρώτη πνοή τους.Δίπλα στο κύμα και δίπλα στηντεράστια ταβέρνα με τις καλαμιέςπου σχημάτιζαν ένα νεκροταφείοαπό τρυπημένα ψάρια, θαρρείς ξε-χώριζε το σπίτι της ρίζας. Ένα ορι-στικό σπίτι φτιαγμένο απόπεπλεγμένη ρίζα φερμένη εξεπίτη-δες από σπάνια δέντρα αιώνια πουαναφύουνε και γρηγορεύουν στοελεύθερο έδαφος της ρούσικης στέ-πας. Αυτό το σπίτι το πεπλεγμένοώρα πολύ μελετάω με τον νου

μου και σκοπεύω κάποτε να με-τοικήσω. Ξέρω ότι αντί για σκυλιάστην είσοδο θα με προστατεύουν -από τα κρεμασμένα ψάρια και τιςσυκοφαντίες των ετοιμοθάνατωνιχθύων- εκείνοι οι θηλυκοί καρχα-ρίες που μέσα σε διάφανες λεκά-νες με θαλασσινό νερόπεριττεύουν με τη χάρη και τηνωραιότητά τους. Σε εκείνο το σπίτι

θέλω να μετοικήσω,όταν κάποτε το πνεύμαβίαια θα αφήσει τοσώμα το χωμάτινο. Εκεί,με τον Ευριπίδη αντί-ποδα θα ψέλνουμε μίαλιτανεία στους νεωκό-ρους των γύρω πεύκων.Εκεί, οι καρχαρίες θαυποδεχτούν τα άψυχασώματά μας με μία στω-

ικότητα πείνας θαυμάσια. Εκείόλα θα αρχίζουν από το εδώ καιτο εδωδά.Είναι η θαυμάσια τοποθεσία τωνΠεριστέρων. Απάνεμο λιμάνι μεκούνιες φτιαγμένες από τα ιεράριζά της ρώσικης γης. Το όπιο καλ-λιεργείται σε ξένη γη και μεταπω-λείται στην ιερή πατρίδα τουΕυριπίδη. Εκεί, γεννιέται η τραγω-δία του ανθρώπινου είδους, όταναυτό εξαρτάται από τη μάστιγατου χρήματος. Μέσα στην πεπλεγ-μένη ρίζα μιας κούνιας βλέπω μιαφράση να σχηματίζει το πρόσωπο

Page 22: σοδειά τχ.22

του ονόματός μου. Με πιάνειρίγος ότι ίσως να έχει σημειωθείκάποιο χρέος μου σε ξένο πάγκο.Περιμένω να σκάσει μύτη εκείκατά το θέρος του ήλιου και όταντο λυκόφως αντικαθιστά τη λέξητου ηλιοβασιλέματος. Ο βασιλιάςτης πρέζας θα ελευθερωθεί από τιςελληνικές φυλακές και το ξερα-μένο βασίλειό του θα αναζωογο-νηθεί από τις αιματοχυσίες τουμαύρου χρήματος.Εκεί θα μετοικήσω, όταν παρά-νομη θα θέλω να ελπίζω. Εκεί στο άντρο των κακοποιώνστην πατρίδα-τραγωδία του άγνω-στου πια Ευριπίδη.

Πάνω που παζάρευα τρία κιλάτροφαντές τσιπούρες στην ψαρα-γορά, με πέτυχε η εισβολή. -Δώκε μου, καρδούλα μου, ένα δε-κάρικο να σε πω τη μοίρα σου,που είσαι όμορφη κοπελιά.Είχαμε τραπέζι το βράδυ, η μάναμου δηλαδή στα αδέλφια της πουείχαν έρθει από Αμερική. «Μα είναι ανοιχτής θαλάσσης κο-πελιά μου» αντέτεινε ο ψαράς στιςδιαμαρτυρίες μου περί τιμής τηςτσιπούρας. -Ένας άντρας σε τυραννάει, μάτιαμου, ένας λεβέντης, από Φ αρχι-

νάει το όνομά του, συνέχισε να ρί-χνει το δόλωμα η τσιγγάνα.Θες που είχα τις μαύρες μου, θεςπου το πέτυχε το Φ η κακούργα,της τα ακούμπησα τα δέκα ευρώ. Τριγύρω οι ψαράδες διαλαλούσαντην πραμάτεια τους:-Εδώ ο γαύρος ο φρέσκος!-Μπαρμπουνάκι σπαρταριστό!-Εδώ η κουτσομούρα η διαλεχτή!-Να το, μάτια μου, εδώ το λέει κα-θαρά, ένας ρήγας μπαστούνι. Γιατήρα εδώ, εσύ είσαι κοκώνα μου ηντάμα η κουπάτη, σιμά είσαστε,λιώνει για σένα, χάνεται το παλι-κάρι.Λιώνει για μένα! Ποιος; Ο Φάνηςπου είναι άφαντος και ούτε φωνήούτε ακρόαση! Η γύφτισσα όμωςδεν είχε πει την τελευταία λέξη.-Μα σε ‘χει πισωγυρισμένη, κο-ρώνα στο κεφάλι του έχει μια σπα-θάτη. Η μάνα του είναι, κούκλαμου. Η σκύλα τον έχει δεμένο καιλιώνει το παιδί, θ’ αρρωστήσει γιασένα, στο στρώμα θα πέσει.Που να μην έσωνε, μου ξύνει

πληγές! -Δώκε μου αγάπη μου ένα εικοσάριακόμα, να σου την κάμω εγώ ναλακίσει στο πι και φι.Ντροπή μου αλλά «τσίμπησα»ξανά.Βγάνει η τσιγγάνα μια κλωστή

από την τσέπη της και τη δένεικόμπο. Τη ζουλάει στο χέρι της,λέει κάτι αλαμπουρνέζικα. Μέχρινα πεις κύμινο τσουπ! μου τηνπασάρει λυμένη. Μια μικρή πλάκα

22

διη

γη

μα

Φάνης μπαστούνι Της Χαράς Νικολακοπούλου

Page 23: σοδειά τχ.22

την έπαθα, δε λέω.-Δώκε μου μανούλα μου ένα εικο-σάρι ακόμα να σου διαβάσω έναξόρκι να πάνε στα όρη, στα άγριαβουνά τα μάγια της κακούργας.Είχα αρχίσει να «τα παίρνω», όμωςμε είχε κουρντίσει η άτιμη! Της τοσκάω το παραδάκι.-Ετούτο είναι βοτάνι μαγικό. Θατου το ρίξεις στον καφέ, θα το βά-λεις στο γλυκό του και τρεις φορέςστον κόρφο σου.Εκατό ευρώ γύρευε για το βοτάνι.-Α, για να σου πω , μαντάμ….-Μη σεκλετίζεσαι καρδούλα μου,στο ράφι θες να μείνεις για; Κρίματα νιάτα σου και την ομορφιάσου! Εγώ θα σου τον κάμω ταμάμ,κοκώνα μου. Αιντε, δώκε μου πε-νήντα, που να ‘χεις μια καλή τύχηκαι δυο παιδάκια θα σκαρώσετεμάνι μάνι.Αυτή ήταν και η χαριστική βολή,σα βλάκας ξηλώνομαι. Σαν υπνω-τισμένη, ένα πράμα.-Να πεις εφτά πατερημά και εφτάμετάνοιες να κάμεις στον Αη Φα-νούρη, να σε φανερώσει το δέκατο καλό στη ζωή σου. Ούλα τακαλά του Θεού να έχεις!Μας προέκυψε και θεούσα η αθε-όφοβη!Πήρα το λεωφορείο για το σπίτινιώθοντας σαν τσιπούρα. Στημάνα μου είπα πως μού ‘πεσανστο δρόμο τα λεφτά.Τι να της έλεγα; Ότι με πιάσανεκορόιδο;Σήμερα το πρωί τρεις αναπάντη-τες βρήκα από τον Φάνη.Βρε λες να....;

Το μέτωπό μου ακόμα ζεματάει…Θα ανέβασα πυρετό… Κοίταξέτους… Με λυπούνται. Με λυπού-νται. Εμένα , τη Βενετιά τη γούρ-γουλα. Οίκτος στο βλέμμα. Άλλοιαδιάφοροι… Σκατόψυχοι..Δεν τον χρειάζομαι τον οίκτο, ούτετην λύπησή σας… Εγώ είμαι η Βε-νετιά η γούργουλα. «Να ζήσεις να τον θυμάσαι γούρ-γουλα», έτσι μου λένε όλοι.. Ναζήσεις να τον θυμάσαι. Όλοι τουςέτσι με φωνάζουν. Γούργουλα. Τοόνομά μου δεν το θυμούνται εδώκαι καιρό, κι ας με βάφτισε ο παπ-πάς Βενετιά. Από μικρή, λεπτόςκαι στενός ο λαιμός μου. Φόραγατα ψεύτικα τα κρεμαστά κι όλεςσιχτιρίζανε στη γειτονιά τη μάναμου. «Πάλι στολίστηκε η γούργουλάσου μωρή; Στη γύρα για γαμπρόπαγαίνει;»Εμένα τώρα που με βλέπετε είμαιη σκιά του εαυτού μου. «Να μεγαλώσεις γρήγορα», βό-γκαγε η μάνα. «Να μεγαλώσεις ναδεις κι εσύ την γλύκα..». Μα εγώδεν είχα μεγάλα όνειρα, μόνο ναπαντρευτώ τον Τρύφωνα. Εγώ πε-ρίμενα. Να μεγαλώσω να μην θυ-μώνει η μάνα, να γευτώ τηνγλύκα.. Εγώ περίμενα. Να μεγα-λώσω να με πάρει γυναίκα του οΤρύφωνας. «Έτσι είναι η ζωή γούργουλά μου

23

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014 - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2015sodeia.netδ

ιηγη

μα

Η γούργουλα Της Μαρίας Ελένης Φραγκιαδάκη

Page 24: σοδειά τχ.22

24

διη

γη

μα

να σε χαρώ. Ζωή σε λόγου σου»,κράζαν αρπακτικά γύρω μου.. Καιδώστου ψιθύριζαν στο αυτί και μεέδειχναν με οίκτο. Παιδιά δεν από-καμα. Ο Τρύφωνας έλεγε εγώ είμαιη φταίχτρα. Εγώ είμαι η στέρφα.Χήρα τώρα η Βενετιά. Και μαζευ-τήκαν και πολλοί. Παράπονο δενέχω. Τον αγαπούσανε τον Τρύ-φωνα. Φίλοι, συγγενείς, οι κοκό-τες.. Έχω να το λέω… Κύριος οΤρύφωνας. Μπροστά μου τίποταδεν είδα. Κάποτε ήρθε σπίτι με ση-μάδια. Τι είναι αυτά Τρύφωνα;Χτυπήθηκα με το βουβόσκυλοτον γαμπρό μου.. Χτυπάει τηνΜελανία. Έπιανα μετά την κου-νιάδα μου, σηκώνει χέρι μωρή δύ-στυχη ο άντρας σου; Θα τονκαθαρίσει ο Τρύφωνάς μου. Δεν μελυπάσαι να χάσω το στεφάνι μουγια τα καμώματά σας; Έσκυβε τοκεφάλι η Μελανία μην προδοθεί.Τελικά έμαθα την αλήθεια… Πα-ντρεμένη κανόνιζε ο προκομμένοςκαι σαν φτάσαν τα χαμπέρια στου

κερατά τα αυτιά, που τον πονείκαι που τον σφάζει τον Τρύφωνάμου… Να αγιάσει το χέρι του..«Κάνε υπομονή γούργουλά μου,και τούτος ο ανήφορος, κατήφοροθα φέρει», μερόνυχτα με παρηγο-ρούσε η Μελανία.Παράπονο δεν έχω, εκτός σπιτιούέκανε τις βρωμοδουλειές του. Μηνπαραγνωριστούμε με καμιά… Έναδεν του συγχώρεσα ποτέ.. πουέλεγε εμένα στέρφα κι άκληρη μ’άφησε. Μόνο μια νύχτα πουέκλαιγα και σταματημό δεν είχα,με αγκάλιασε ο Τρύφωνάς μου,έβαλε το άδικο στόμα του στο μέ-τωπο και μου δωσε φιλί. «Μπορείνα φταίω κι εγώ Βενετιά μου.Ποιος ξέρει; Ήταν γραπτό μαςβλάστημα να μην δούμε…».Λόγια, καφέδες και λιβάνι. Λόγια.«Θεός σχωρέστον γούργουλά μου».«Να ζήσεις να τον θυμάσαι»… Καιτο φιλί στο μέτωπο εδώ κι ώρα ζε-ματάει. Στο διπλανό τραπέζι έναγεννοβόλι, ίδιο ο Τρύφωνάς μου.

ΘΡΗΝΟΣ | Σικελιώτης Γιώργος (1917-1984)Συλλογή Γεωργίου Ι. Κατσίγρα | Λαρίσα

Page 25: σοδειά τχ.22

σε ελληνική απόδοσηΤης Μαρίας Ανδρεαδέλλη

25

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014 - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2015sodeia.netμ

ετα

φρα

ση

Λατρεύω ν’ ακούω της θάλασσας τη μουσικήΚαθώς παιχνιδίζει στην αιώνια ακτή

Η παράξενη, βαθιά, απόκρυφή της μελωδίαΥμνεί ακατάπαυστα του ανθρώπου την ψυχή

Για το συντριβών πάθος τραγουδάει όταν χτυπάειΜε ανεξέλεγκτη αγριότητα στους βράχους

Μετά με θλίψη νικητή υποχωρείΚλαίγοντας μ’ αναφιλητά αυτοχείριους θανάτους

Για βάσανα και βουβό πόνο μιλάειΌταν με άλαλο παράπονο νωχελικά κυλάει

Και παράδοξα θρηνεί καθώς σπάει στα βράχιαΤην θανατίλα και την απόγνωση των ψυχών σε κομμάτια

Οι σπινθηρισμοί της στην ακτή με το χαλικάκιΑναμεμιγμένοι με το φως του ήλιου και το ανάλαφρο αεράκι

Είναι παφλάζουσα χαρά και κέφι που φθάνειΩς εκεί που το όραμα των αισθήσεων πιάνει

Όταν, αμυδρά ψυθιρίζουσα, ήρεμα απλώνεταιΘροΐζει της ειρήνης την σιωπηλή καρδιά

Την ανείπωτη εκείνη κατάστασης όπου το πάθοςπεθαίνει, κι απ’ όλες τις ανθρώπινες λύπες καμία δεν μένει.

Παιχνιδιάρα, ανήσυχη, ειρηνική, θυελλώδηςΑντανακλάται στην καρδιά σου, στην ειρήνη σου, στην μάχη

Το παράξενο πάθος και η εντός μας γαλήνη Η έξαψη και η σοφία της ζωής μας κομμάτι.

Σύμβολο της ανθρώπινης ψυχής, ω θάλασσα εσύ!Πόσο μ’ αρέσει να σ’ ακούω στην ερημική ακτή

Να ψάλλεις την αέναή σου μελωδίαΝα τραγουδάς του ανθρώπου την ψυχή σε στιγμή αιωνία.

James Allen | 1864 - 1912

ΤΗΣ ΘΑλΑΣΣΑΣ Η ΜΟυΣιΚΗΤΟΥ JaMES aLLEN

Page 26: σοδειά τχ.22

26

ΠοιητικόςΠοιητικός ΛΛόγοςόγος

πο

ιηση

H νύχταΟι φουσκωμένες έγνοιες των μολυβιώνστο χάρτινο ύψωμα των αστεριώνμπουκώνουν το γυαλί της γραφήςζεύοντας φωςστο σακάκι των εαυτών...Κι η νύχταλαδωμένος ενήλικας στη διορία των σκέψεωνπίνει την εφηβεία τηςστη γινωμένη επετηρίδα του ποιήματος...Βάλη Τσιρώνη

ΠΡΟΔΟΜΕΝΟΣ ΜΑΗΣΑυτός ο Μάης δεν μπορεί να περιμένειτον ξεγελούσαμε συνέχεια μέχρι τώραόμως εκείνος στωικά ζούσε με τους χειμώνεςάντεχε κάθε καταιγίδα, κάθε μπόρακαι τώρα αναμένειπότε θα ‘ρθει γι’ αυτόν το καλοκαίρι;πότε θα ‘ρθουν οι όμορφοι αιώνες;όμως αυτό το πότε δεν το ξέρεικαι του απέμεινε η πίστη να προσμένειχαζεύοντας σημάδια και εικόνες.Εξάλλου, τι μπορεί να κάνει κάποιοςμονάχος σ’ έναν κόσμο που πεθαίνει;Γεώργιος Δελιόπουλος

Page 27: σοδειά τχ.22

27

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014 - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2015π

οιη

ση

Φιλί πλεκτάνηΠερίμενε το φιλί στα χείλη κρεμασμένομέχρι που γέρασε η μέρα και στάθηκε μπροστά στην νυφική μου κλίνη αδέρφια με την νύχτα οι λαλιές των κολασμένων όπου δεμένες στην αγκάλη της μυρουδιάς από το τελευταίο σεργιάνιβεβαίωσαν το μάταιο της προσδεμένης νύχτας κι αντάμωσα νεκρός , νεκρό τριαντάφυλλο να μου δωρίζεται για σώμα και το φιλί πλεκτάνη για τα αγκάθιαΜατθαίος Ματθαιάδης

ΤέλοςΤο χρέος σου απέναντιστην ανελέητη θέα της θάλασσαςως αγαπημένος ξένος έφτασε με το ζόρι στα γόναταΗ αυτοάμυνα μένει μόνοτην ώρα που πλησιάζει το τέλος της μυρωδιάς και της ακοήςμην ξεχάσεις κύμα στον καρπό σου να με δέσειςκι ας έχουν φαγωθεί απ' την αρμύρα μουοι υποσχέσειςΜια άλλη εποχή θα έριχνα τις αναμονές στο κανάλι της απόρριψηςκαι θα σε υποδεχόμουν στο κατώφλι της τρικυμίαςΣτενάχωρο το τέλος των εποχώνΜαρία Ροδοπούλου

Page 28: σοδειά τχ.22

28

πο

ιηση

ΕΝ υΠΝΩΣΕιΚανείς στο δρόμο, κανένα επεισόδιο˙οι φωτιές που έκαιγαν για μέρες έσβησανοι σειρήνες σώπασαντο φεγγάρι ξαναβγήκε ακμαίο.Όμως λείπουν οι άνθρωποιοι σκιές τους λείπουν, οι ανάσες τους...Εποχές παγετώνων εγκαταστάθηκανστις πόλεις και στις ψυχέςανεκπλήρωτα όνειρα περιφέρονται στις λεωφόρουςαδέσποτα ζώα ψάχνουν τα ίχνη μας.Κι εμείς, που κάποτε λεγόμασταν άνθρωποισε σκοτεινές σπηλιές κατοικούμε, στα έγκατα της γηςζώντας εν υπνώσει τις τελευταίες στιγμές μας.Γιώργος Γκανέλης

Στο μοναστήρι τής Αναλήψεως τού ΣωτήροςΠαρασκευή 24 Φεβρουαρίου του 2012 στην *Σίψα.Ο πάτερ Χρυσόστομος στο ταμπούρι τής προσευχήςεδώ στο μοναστήρι τής Αναλήψεως τού Σωτήρος, στους Ταξιάρχες,όπου ήρθαμε η Χρυσούλα, εγώ κι η Χαραλαμπία.Ανάβουμε κερί.Τέλειωσε ο εσπερινός.Ανάβει ο πάτερ Χρυσόστομος το καντήλι στο εξομολογητήριο.Πέρασε μία ώρα κι ένα τέταρτο, δίχως να το καταλάβω. Σειρά τής Χαραλαμπίας που τελειώνει σε 20 λεπτά.Νύχτωσε, φεύγουμε κι ο πάτερ Χρυσόστομος μας λέει πως η πύλη τού μοναστηριού είναι κλειστή,να πάμε από την πλαϊνή την πόρτα.Κι έρχεται πίσω μας για να κλειδώσει.Κωνσταντίνος ιωαννίδης*σημ. Ταξιάρχες ή Σίψα

Page 29: σοδειά τχ.22

29

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014 - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2015π

οιη

ση

Αδειάζω ζωέςΑδειάζω ζωές μέσα μουκαι γεμίζω αναζητήσεις.Το λευκό μου κάδρο καθώς κοιτώαπ’ όλα λείπωενώ τα πάντα βρίσκονται εκεί.Στην άκρη ενός νήματος συντελείται η συνέχεια•ο θάνατός μας. Μαρία Ανδρεαδέλλη

αξόδως διέξοδοικοίταγα, κοίταγαορίζοντες,μυαλόκαι νοήσειςπερπάταγα, περπάταγασπάζοντας κλαράκιαμε το νύχισκάλωσαστην άκρη μιας φόδραςμου είπαν ότι σκίστηκεσαν πέπλο αλαφιασμένοόταν μπήκαν τα χέρια μες στις τσέπεςέχασκαν φαφούτικαγκλιν-γκλινείχαν πέσειόλες οι λέξειςκομματιασμένεςκαταγίνονταν με κάτικαταγής.Βαρέθηκα να σκύψω-Αμαλία Ρούβαλη

Page 30: σοδειά τχ.22

30

πο

ιηση

ΕσύΉξερα πως μια μέραθα έφτανες κοντά μουοι κοκκινωπές μπούκλες σου θα είχαν κάπως γκριζάρειόσες θα είχαν απομείνει ύστερα απ’ ένα τόσο αλαργινό και κατακλυσμικό ταξίδι δύσκολο και γεμάτο επικές περιπέτειες λίγο όμως έλειψε να ξεστρατίσεις και το δρόμο του γυρισμούαπ’ τα μάτια σου να χάσεις-

- όμως -ήρθες ο χάρτης της ζωής σου χαραγμένοςστο ψηλό σαν ιερό βράχο μέτωπό σουλίγο έλειψε να μην σε δω μπροστά μουύστερα από τόσα χρόνια περιπλάνησηςύστερα από τόσα χρόνια αναζήτησηςστα μαύρα και αχανή πελάγηχωρίς βάρκα, χωρίς πυξίδαμε κουπιά τα δυο μας χέρια

- ώσπου - απ’ του Έρωτα τα εσώτατα φύσηξε άνεμος ούριοςκαι στην άμμο την καυτήσε ξέβρασε στα λυγισμένα γόνατατης δικής μου χρόνιας ανάγκηςτο ύστατο το κύμα…Θεοδώρα Τζόκα

Page 31: σοδειά τχ.22

πο

ιηση

διανομηεντυπου

ΒιΒλιο

Γιώργος Γκανέλης[Χρεοκοπία Ιδεών]εκδόσεις Στοχαστής

ISBN: 978-960-303-220-5

Χριστιάνα Αβρααμίδου[Εσένα σε έχω Ξαναγαπήσει]

εκδόσεις ΟροπέδιοISBN: 978-618-80661-2-0

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014 - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2015sodeia.net

[νεεσ αφιξεισ]ΧΕιμωνασ2014-2015

31

ΑΘΗΝΑ Επίκαιρα - IANOS - Κλεψύδρα - Λε-μόνι - Πολιτεία - Πρωτοπορία - Χάρτες ΠΕΙ-

ΡΑΙΑΣ Νέος Κύκλος ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΙΑΝOS- Κεντρί - Μπαρμπουνάκης ΛΑΜΙΑ Κεντρί -Οιωνός ΜΥΤΙΛΗΝΗ Παπασωτηρίου - Χα-τζηδανιήλ ΠΑΡΟΣ Δημοτική ΒιβλιοθήκηΠαροικίας ΠΑΤΡΑ Πρωτοπορία - Πολύεδρο- Παπασωτηρίου ΣΠΕΤΣΕΣ Κέντρο Τύπου

συλλογηποιηματων

συλλογηποιηματων

ΖΩΝΤΑΝΟι - ΝΕΚΡΟιΩ, νεκροί που μας κοιτάτε με τα ρούχα αιματωμένα πόσους χρόνους τριγυρνάτε μες τον κόσμο και το ψέμα Ποιά κατάρα σας κρατάει σε αυτή την γη δεμένους και δεν είστ’ εδώ και χρόνια με τους άλλους πεθαμένουςΕίν ο πόνος που δε ζείτε μεγαλύτερος της ζήσης ένας πόνος που θα νιώσεις μόνον σαν θα την αφήσεις Σαν φαντάσματα του νου μας και του πρότερου εαυτού μας σε μία γη ερειπωμένη ζωντανοί, νεκροί χαμένοιΠάνος Χατζηγεωργιάδης

Page 32: σοδειά τχ.22

Είδα κάποτε μια μέλισσα πνιγμένη μέσα στο μέλι και κατάλαβα.

sodeia.net

καζαντζακησ | αναφορα στο γκρεκο