έτοσ

Δεύ

τερ

ο - τ

χ.7 -

Άνο

ιξη 2

011

Περιοδικο για το Λογο και την τεχνη

ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑΔημήτρης Δικαίος

Μαρία ΡοδοπούλουΜπατίστας Μαλαματένιος

Υπεύθυνη ύληςΜαρία Ροδοπούλου

Σύνταξη - ΣελιδοποίησηΔημήτρης Δικαίος

ΛογότυποΓραφιστική επιμέλεια

Άννα Στράνη

ΕξώφυλλοΑνθή Σταματάκη

Γλωσσική επιμέλεια - ΔιόρθωσηΜπατίστας Μαλαματένιος

Σκιτσογραφίαe l f - h

ιστοσελίδα περιοδικούsodeia.gr

ηλεκτρονικό ταχυδρομείοsodeia@ymail .com

τηλέφωνο επικοινωνίας694 717 600 5

Εκτύπωση - ΒιβλιοδεσίαΕΣΚΑΛΙΝΑ ΜΟΝ Ε.Π.Ε.

3ο χλμ. Κορωπίου - Βάρης, Κορωπί.τ.κ. 19400 τηλ. 210 60 222 42

περιοδικό

George Baphomet, Κυριάκος Τζιά-

μος, Aerostatic, Στέλλα Ο. Λιάτου,

Μαρία Ροδοπούλου, Denis Emorine,

Αλέξανδρος Πετρόχειλος, Ματ-

θαίος Ματθαιάδης, Απόστολος Θη-

βαίος, Γιάννης Βούλτος, Θοδωρής

Βοριάς, Δημήτρης Δικαίος, Μαρία

Ανδρεαδέλλη, Ελένη Μαυρογονά-

του, Νίκος Σφαμένος, Μαρία Τσι-

ράκου, Χρήστος Βασιλόπουλος,

Ελένη Γεωργίου, Φανή Παπαγεωρ-

γίου, Μαρία Νικολάου, Νίκος Παϊ-

ζάνης, Ζιzάνιο.

τεύχος

συντακτική ομάδακατά σειρά θεμάτων

δημοσιεύουμε

κείμενα, άρθρα,

συνεντεύξεις,

δοκίμια, ποίηση,

πεζογραφία,

σκίτσα, εικαστικά,

αφιερώματα κ.α.

ΣΤΕΙΛΕ ΤΟ ΔΙΚΟ ΣΟΥ

sodeia@ymail.com

Επιτρέπεται η αναπαραγωγή ολό-κληρου ή μέρος κειμένου, μόνο όταναναφέρεται η πηγή του. Τα ενυπό-γραφα κείμενα εκφράζουν τηνάποψη των αρθρογράφων τους καιόχι του περιοδικού στο σύνολό του.

το επόμενο τεύχος από τις 12/6 στα βιβλιοπωλεία

77

περιεχόμενα

04 θέατρο3 θεατρικές παραστάσεις

05 κινηματογράφοςL’Avventura 1960

08 σταυρικοί διάλογοιοδοιπορικό στα Άγια Πάθη

12 φωτογραφίαΠλάκα 1920

14 κοινωνίαΟδός Ιωάννου Γενναδίου

15 άνευ αιτίας ισχυρισμοίτης Εξέλιξης

16 εικαστικάΚώστας Ευαγγελάτος

18 λογοτεχνίαέργα 5 πεζογράφων

21 πρότασηένα ΒήΜα για την ποίηση

22 ήξερες ότι..Αρχαία Νικόπολη

23 μεταφράσειςRobert Frost

24 ποιητικός Λόγοςσυγκομιδή 14 ποιημάτων

30 βιβλίοΆνοιξη 2011

31 zιzάνιοόταν μεγαλώσεις, τι;

Μάρτιος - Μάιος 2011

Antonioni - L’Avventuraκινηματογράφος

08

05

οδοιπορικό στα Άγια Πάθησταυρικοί διάλογοι

Κώστας Ευαγγελάτοςεικαστικά

16

Τσέχωφ - Κνίπερ Η αλληλογραφία

Η παράσταση αφηγείται μια ιστορία αγάπης που

διήρκεσε έξι χρόνια και καταγράφηκε σε 800 πε-

ρίπου ερωτικές επιστολές. Αυτός είναι ο 38χρο-

νος ήδη διάσημος συγγραφέας Άντον Τσέχωφ κι

εκείνη η νέα ηθοποιός και ιδρυτικό μέλος του Θε-

άτρου Τέχνης της Μόσχας, Όλγα Κνίπερ. Η γνω-

ριμία τους, τον Απρίλιο του 1898 στην ανάγνωση

του «Γλάρου», εξελίχθηκε σε φιλία, στη συνέχεια

σε ερωτική σχέση και τέλος σε γάμο, που κρά-

τησε μέχρι τον θάνατο του συγγραφέα το 1904. Η

αναγκαστική απόσταση που τους χωρίζει, καθώς

ο μεγάλος Ρώσος συγγραφέας σε προχωρημένο

στάδιο φυματίωσης ζει αναγκαστικά στη Γιάλτα,

ενώ η ηθοποιός παίζει στο θέατρο στη Μόσχα,

καταγράφεται άλλοτε δραματικά κι άλλοτε με το

έξοχο χιούμορ που τους διακρίνει, στην αλληλο-

γραφία τους.

Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στην αίθουσα 104–1

του Κέντρου Λόγου και Τέχνης 104 των εκδό-

σεων Καστανιώτη.

Σκηνοθεσία: Ελένη Γεωργοπούλου

Ερμηνεύουν η Αιμιλία Βάλβη (Όλγα Κνίπερ) &

ο Κωνσταντής Μιζάρας (Άντον Τσέχωφ)

Τα 13 ρολόγια στο Χώρος Τέχνης 3ος όροφος –

Θεσσαλονίκη

Η Ομάδα Καλλιτεχνών Ούγκα Κλάρα συνεχίζει

να ζωντανεύει επί σκηνής το μαγικό παραμύθι Τα

13 Ρολόγια του βραβευμένου Αμερικανού συγ-

γραφέα Τζέημς Θέρμπερ.

Ένας παγερός και κακότροπος Δούκας που έχει

σκοτώσει το Χρόνο, ένας πρίγκιπας που το όνομα

του αρχίσει από Ξ αλλά και δεν αρχίζει, μια πρι-

γκίπισσα πιο λαμπερή από την λάμψη του ήλιου,

ένας Γκόλουξ που ξεχνά ακόμα κι αυτά που δεν

θυμάται και μια αποστολή ζωής και θανάτου ενά-

ντια στο απόλυτο Κακό, μπλέκονται με μουσικούς

αυτοσχεδιασμούς και θεατρική δράση δημιουρ-

γώντας επί σκηνής τα δεκάδες πρόσωπα ενός πα-

ραμυθένιου άθλου σε μια παράσταση σε μια

παράσταση υψηλής μουσικής ποιότητας και σκη-

νικού θεάματος γεμάτη χιούμορ και ανατροπές.

Συγγραφέας: Τζέημς Θέρμπερ

Σκηνοθεσία-Ερμηνεία: Δημήτρης Σακατζής

Τα κορίτσια με τα μαύρα

των Αλέξανδρου Ρήγα και Δημήτρη Αποστόλου

στο Θέατρο ‘Αλίκη’

Μια τολμηρή, σαρκαστική κωμωδία για τη δια-

φθορά, που διαδραματίζεται σε ένα μοναστήρι,

στο οποίο συναντιούνται κάθε άλλο παρά τίμιοι,

άγιοι και αδιάφθοροι άνθρωποι.

Πρωταγωνιστούν οι: Χρύσα Ρώπα, Ελένη Κα-

στάνη, Ρένος Χαραλαμπίδης, Σωτήρης Καλυβά-

τσης, Σοφία Μουτίδου και η Χρυσούλα Διαβάτη.

4

θέα

τρο

πάμεθέατρο;

επιμέλεια - Μαρία Ροδοπούλου

κινηματογράφος

L' AvventuraL' AvventuraL' AvventuraL' Avventura

6

κινη

μα

τογρ

άφ

ος

Το L' Avventura (η Περιπέτεια), είναιη πολυβραβευμένη ταινία του Μικε-λάντζελο αντονιόνι, επίσημη τιμώ-μενη ταινία στο Φεστιβάλ καννών το2009, υποψήφια για τον χρυσό Φοί-νικα και διακεκριμένη με το Βραβείοτης επιτροπής το 1960, η οποία εκτυ-λίσσεται στις μαγικές ακτές της Σικε-λίας. γυρισμένη κατά το ήμισυ σ' έναερημικό, ηφαιστειογενές νησί όπουβρίσκει καταφύγιο μια παρέα πλου-σίων ενώ ταξιδεύει με ιστιοπλοϊκό, ηταινία είναι γεμάτη ήλιο, θάλασσα καιφυσικά... μυστήριο. Μια εξαφάνιση,μια ιστορία αγάπης και το μεσογει-ακό θερμό καλοκαίρι συνθέτουν τοτοπίο της περιπέτειας μας. Μ' έναυπέροχο cast ηθοποιών, αποτελού-μενο από τους Μόνικα Βίτι, γκα-μπριέλε Φερτσέτι, Λέα Μασάρι,ντομινίκ Μπλανσάρ και ρέντζο ρίτσι.ο Michelangelo Antonioni εξαφανί-ζει την ηρωίδα της «Περιπέτειας» υπόσυνθήκες ανεξιχνίαστου μυστηρίου,κομματιάζοντας το φιλμ με πρωτό-τυπο, περίεργο, μα πάνω απ' όλα,αριστουργηματικό τρόπο. Έτσι λοι-πόν, το χρονικό της εξαφάνισης τηςAnna, δηλαδή του πλουσιοκόριτσου,που προοικονομείται από τις πρώτεςσκηνές ως κεντρικό πρόσωπο της«Περιπέτειας», διαγράφεται σε τέσσε-ρις Πράξεις. Πράξη πρώτη: αναχώ-ρηση από το πατρικό σπίτι με τησυνοδεία της φίλης της Claudia,Πράξη δεύτερη: συνάντηση με τονκατά τι μεγαλύτερο εραστή της,Πράξη τρίτη: περαιτέρω διεύρυνσητης παρέας και εκδρομή σ' έναάγονο, βραχώδες ερημονήσι, Πράξητέταρτη: η Anna είναι μυστηριωδώςεξαφανισμένη...το φιλμ, από την αρχή και σταδιακά,αποκτά μια χροιά ανησυχητική,

καθώς κινήται σε τεντωμένο σχοινί.οι ήρωες, βαδίζουν σ' ένα έδαφοςόπου κάθε βεβαιότητα τίθεται υπόαμφισβήτηση. τα γεγονότα, μπο-ρούν να ανατραπούν ανά πάσαστιγμή και φυσικά το φιλμ έχει αρκετάστοιχεία που θα το κατέτασσαν ωςθρίλερ.ο Antonioni απαράμιλλα πονηρός,

σκάβει εξ αρχής τον λάκκο της φιλι-κής σχέσης Anna - Claudia και σχε-διάζει με αδρές γραμμές ένα ερωτικότρίγωνο. Παίζοντας κυρίως με τησύνθεση του κάδρου και τα αμφί-σημα βλέμματα, των πρωταγωνι-στών του. χαρακτηριστικές, είναι οισκηνές όπου η ηρωίδα εκφράζειέστω και σιωπηλά μια αδιαμφισβή-τητη τάσης φυγής, ενώ ο σκηνοθέ-της προετοιμάζει την αναχώρηση καιαντικατάστασή της, χρησιμοποιώ-ντας με πανούργο τρόπο ένα φό-ρεμα που σταδιακά, αλλάζει χέρια.Όπως θα ’λεγε και ο ίδιος ο Anto-nioni, στο Cinema nuovo, 23 χρόνιαμετά: «Όλοι αναρωτιούνται βλέπο-ντας την ταινία: τι τέλος είχε η Anna;Υπήρχε στο σενάριο μια σκηνή πουστη συνέχεια κόπηκε, δεν θυμάμαι γιαποιο λόγο, στην οποία η Claudia, ηφίλη της Anna, βρίσκεται μαζί με τουςάλλους φίλους της στο νησί. κάθο-νται και φαντάζονται όλες τις δυνατέςυποθέσεις γύρω από την εξαφάνισητης κοπέλας. Όμως δεν υπάρχουναπαντήσεις. Μετά από μια σιωπή κά-ποιος λέει “Ίσως να πνίγηκε μόνο”. ηClaudia γυρίζει απότομα και λέει“Μόνο;”. Όλοι κοιτάζονται πανικό-βλητοι. αυτός λοιπόν ο πανικός είναιτο στίγμα της ταινίας.»ο ιδιοφυής Antonioni, έχει μεταξύ τωνάλλων, την ικανότητα να εγκαθιστάτην αβεβαιότητα στο μυαλό μας, με

Μικελάντζελο Αντονιόνι1960

7

Μάρτιος - Μάιος 2011

κινη

μα

τογρ

άφ

ος

L' Avventura - 1960

μόνο μέσο τη θέση και τις διακριτικέςκινήσεις της κάμερας. Παρατηρώ-ντας την μακρινή λήψη της αποχώ-ρησης του ζευγαριού από τηνπόλη-φάντασμα, όπου έφτασε γιανα αναζητήσει την Anna αλλά κατέ-ληξε να κάνει έρωτα, συναισθανόμα-στε μια επερχόμενη απειλή ή κάτι πουοι ήρωες αγνοούν. καθώς η κάμερακινείται με μπροστινό κάθετο τράβε-λινγκ, μοιάζει ως σαν να ξετυλίγει τοεπικίνδυνο νήμα των πραγμάτων. το L`Avventura, είναι κατά πολλούς,η ταινία που χάρισε στον Antonioniτη διεθνή καταξίωση, τόσο γιατί κέρ-δισε το βραβείο της επιτροπής στοΦεστιβάλ των καννών, όσο και γιατίείχε στην εποχή της, τεράστια εισπρα-κτική επιτυχία. ας μείνουμε όμως στογεγονός, ότι πρόκειται για ένα από ταμεγαλύτερα αριστουργήματα στηνιστορία του κινηματογράφου, για μιαταινία που επηρέασε κι επηρεάζει τημετέπειτα διεθνή φιλμογραφία μεάπειρους τρόπους. η υπόθεση τηςταινίας μπορεί να είναι, ακόμα και γιατην εποχή της, εξαιρετικά απλή, το σε-νάριο όμως φανερώνει την ευφυΐακαι το αστείρευτο ταλέντο ενός απότους μεγαλύτερους δημιουργούςστην ιστορία της 7ης τέχνης. Ένα σφι-χτοδεμένο σενάριο, δίχως συναισθη-ματικές εξάρσεις που όμως σε κάνειτελικά να νιώσεις τόσα πολλά. ο An-tonioni, κατάφερε μοναδικά εδώ, ναμετατρέψει την απλή ιστορία μιας εξα-φάνισης, σε μια ολοκληρωμένησπουδή πάνω στην αποξένωση, τιςανθρώπινες σχέσεις και τη λειτουργίατης αστικής κοινωνίας.η ταινία αποτελεί ακόμα μία από-

δειξη, ότι ναι μεν το σενάριο είναι το ακαι το ω για μια ταινία εκπληκτική,αυτό όμως που την καθιστά πραγ-

ματικά μαγευτική και εν τέλει ερωτεύ-σιμη είναι η σκηνοθεσία. εδώ, ο καλ-λιτέχνης σε κάνει πραγματικά, ναπεριμένεις με ανυπομονησία το επό-μενο πλάνο κι όταν αυτό έρχεται,απλά μα σταθερά, σε βυθίζει ολοένακαι περισσότερο στο κινηματογρα-φικό του σύμπαν. Προκαλεί με αυτόντον τρόπο τον θεατή, να ερωτευτεί όχιμόνο την ταινία, αλλά και την υπέ-ροχα κινηματογραφημένη ιταλία του ̀ 60.ο Antonioni για να πετύχει εδώ την

περιγραφική προσέγγιση της απου-σίας, υιοθετεί ένα ρεαλιστικό αργόφιλμικό τέμπο που σταδιακά «προδί-δει» την άδηλη χρονικότητα του είναι.Προοδευτικά, ο πραγματικός χρόνοςαποκαλύπτει έναν άλλον «υπαρ-ξιακό», οι κινήσεις του οποίου φαίνο-νται πια να διαγράγουν όλες τιςεξελίξεις, αποδυναμώνοντας τοκύρος του πραγματικού. Παράλ-ληλα, ενώ η ταινία βρίθει από σχόλιαπάνω στην αποξένωση και τα μικράτης βραχυπρόθεσμα αντίδοτα, ο δη-μιουργός προσέχει στα πλάνα καιστο μοντάζ του να μην υπεισέρχονταιαδέσποτοι συνειρμοί που να «κλειδώ-νουν» ιδεολογήματα στο μυαλό τουθεατή προς μια συγκεκριμένη κατεύ-θυνση. το αποτέλεσμα, είναι έναφιλμ, ανομολόγητης ομορφιάς, πουθα μας στοιχειώνει για πάντα!

George Baphomet

8

στα

υρ

ικο

ί διά

λογο

ι

οδοιπορικόστα Άγια Πάθη

Κυριακή των Βαΐων

Όταν ένα κυβερνήτης μιας χώραςκερδίσει τον πόλεμο και επιβληθείστους εχθρούς της εξουσίας και τουκράτους του, εισπράττει την επευφη-μία του λαού που τον υποδέχεται μεφωνές και χειροκροτήματα. ο χρι-στός σήμερα, είναι ένας αληθινόςκοσμοκράτορας. Έχει νικήσει τονισχυρότερο και αισχρότερο εχθρότου ανθρώπου και του κόσμου, τοθάνατο. τα μικρά παιδιά τρέχουν να τον υπο-δεχτούν με φωνές, μαζί τους κι όλη ηιερουσαλήμ. οι ζητωκραυγές τουςφθάνουν μέχρι τους γραμματείς καιΦαρισαίους, μέχρι και τ’ αυτιά αυτούτου Πιλάτου, που σε λίγο θα τον ανα-κρίνει.δεν τρέμει ο θάνατος μόνο απ’ τονσημερινό θρίαμβο του χριστού. τρέ-μουν και οι υπηρέτες του. οι άρχο-ντες που με την εξουσία τους,σκορπούν το θάνατο, ματοκυλίζουντον κόσμο κατά τα συμφέροντα καιτις ορέξεις τους. τα συνηθισμένατους μέσα δεν επαρκούν. ο ιησούςέγινε επικίνδυνος γιατί «ο κόσμοςοπίσω αυτού απήλθεν» (ιωάν. 12,19)οι λαοί τρέμουν μπροστά στους βα-σιλιάδες και τους άρχοντές τους γιατίέχουν την εξουσία να συντρίβουνόποιον αρνείται να τους υποταχθεί.ο ιησούς όμως είναι πράος και οζυγός του ελαφρύς. Μας ελευθερώ-νει, ο χριστός μας απαλλάσσει απ’

αυτήν την απειλή. για να είμαστε πο-λίτες της βασιλείας του, αρκεί απόψεν’ αφήσουμε πλούτη, δύναμη, δόξακαι ν’ ακολουθήσουμε πτωχοί τονπτωχεύσαντα νυμφίο ιησού.

Μεγάλη Δευτέραμνημονεύεται ο μακάριος Ιωσήφ ο

Πάγκαλος

Σώφρων ονομάζεται ο ιωσήφ απότον συναξαριστή. είναι σώφρων.αντιστέκεται δηλαδή, στη φθορά καιτην αμαρτία. Μένει ακέραιος, ώστενα είναι δίκαιος άρχων και όχι τύραν-νος. η διαφθορά και η παρεκτροπήείναι η μήτρα της ανομίας και της τυ-ραννιάς. ο δίκαιος, αληθινός άρχο-ντας όμως, δεν ανταποδίδει τα ίσα,

9

Μάρτιος - Μάιος 2011sodeia.grσ

ταυ

ρικ

οί δ

ιάλο

γοι

μα φροντίζει το λαό. «είναι απάντωνδιάκονος». Πλένει τα πόδια των μα-θητών. ο ιωσήφ ο Πάγκαλος σή-μερα μας το θυμίζει: το μέτρο τηςδικαιοσύνης δεν είναι η ανταπόδοσητης βίας και η τιμωρία όσων έσφα-λαν. δίκαιος είναι εκείνος ο οποίος μι-μείται το χριστό. Συγχωρεί και δίνει καιτη ζωή του για τους φίλους του,ακόμα και για τους εχθρούς.

Μεγάλη Τρίτημνημονεύεται η παραβολή των δέκαπαρθένων

Ίσως μία από τις πιο παρεξηγημένεςπραγματικότητες της πίστης μας είναιη βασιλεία του Θεού και η μέλλουσακρίση. η βασιλεία αυτή δηλώνεταιαπό το χριστό στο ευαγγέλιο, ωςγάμος του Θεού με την ανθρωπό-τητα. ο Θεός κατεβαίνει στη γη για νασυναντήσει τον άνθρωπο και δεν τονσυναντά απλώς, συνάπτει γάμο. Μιαμόνιμη και αδιάλυτη σχέση μαζί του.ο άνθρωπος για να μπει στο νυμ-φώνα, στο γάμο, χρειάζεται το κα-τάλληλο ρούχο καθώς, είναι γυμνόςαπό αρετές. η γυμνότητα αυτή καλύ-πτεται μόνο με το «έλαιον», που έχουνοι φρόνιμες, και λείπει απ’ τις μωρέςπαρθένες της παραβολής. οι Φαρισαίοι έχουν θρησκευτική αυ-τάρκεια. είναι θρησκευόμενοι τύποι,μάλιστα και φανατικοί. απαιτούν,όμως, την αποστολή τους ως κλη-ρονόμοι του Μωυσή και δεν αποδέ-χονται το θαύμα της βασιλείας πουέρχεται σα γάμος, όπου όλοι είναιπροσκεκλημένοι κι όχι μόνο, οι αφε-ντιές τους.

ο χριστός μιλάει, προ του πάθους,για τη βασιλεία του και επιτιμά με όλητου την εξουσία τους Φαρισαίους,για να κρατήσει ζωντανή την πίστητων μαθητών, όταν σε λίγες μέρες θατον δουν γυμνό απάνω στο Σταυρό.

Μεγάλη Τετάρτημνημονεύεται η πόρνη γυναίκα

Η πόρνη, σύμφωνα με τη φυσικήτάξη των ανθρώπινων πραγμάτων,ήταν μια γυναίκα τσαλακωμένη, κα-τεστραμμένη, νεκρή. το μόνο που θαμπορούσε να ελπίζει είναι η συμπόνιατων εφήμερων εραστών της. κάτι λι-γότερο απ’ το τίποτα.ο χριστός με τη δύναμη του χαρίζειστη γυναίκα αυτή, κάτι περισσότεροαπ’ τα πάντα. δέχεται τη συγκλονι-στική της μετάνοια. την απαλλάσσειαπό κάθε χρέος και αμαρτία. της δίνεικάτι που ούτε θα μπορούσε καν νατο φανταστεί. την αγνότητα. την ξα-νακάνει μικρό, αθώο παιδί. γιατί ηαληθινή μετάνοια, είναι στ’ αλήθειαξαναγέννημα. ο κύριος την αξιώνεινα γίνει μυροφόρος του, «γιατί βάζο-ντας αυτή τούτο το μύρο στο σώμαμου, για τον ενταφιασμό με ετοίμασε»(Ματθ. 26,12)

10

στα

υρ

ικο

ί διά

λογο

ι

Μεγάλη Πέμπτηεορτάζεται ο Μυστικός Δείπνος

Το πραγματικό σημάδι του χριστια-νού, πολύ περισσότερο του δασκά-λου και του αποστόλου μέσα στηνεκκλησία, είναι η μίμηση του χριστού,η συμμόρφωση με το δικό τουτρόπο. δικαιολογημένα η σύγκριση,που κάνουμε αυτές τις μέρες, ανά-μεσα σ’ αυτά που διαβάζονται στιςεκκλησίες και τη σημερινή μας κατά-σταση, είναι συντριπτική. Συνήθως, κατά έναν τρόπο βαθύ-τατα αντι – ευαγγελικό, η κριτική μαςαφορά τους «άλλους». κατηγορούμετους επισκόπους, οι οποίοι έχουν με-ταβληθεί σε δεσποτάδες, αγαπούςτις πρωτοκαθεδρίες. Έχουν φαρδύνειτις φάσες στα ρούχα τους και φο-ρούν (ψεύτικα) στέμματα και άλλατινά για να δείχνουν τάχα σπουδαίοι.οι κληρικοί κατηγορούν τους λαϊ-κούς ότι αγνοούν τα της πίστεως,αδιαφορούν και δεν πατάνε στις εκ-κλησίες και, οι λαϊκοί κατηγορούντους παπάδες που φέρονται αλαζο-νικά που φέρονται σα να’ ναι ιδιοκτή-τες της εκκλησίας. Όλοι γινόμεθα έτσιυποκριτές σαν τους Φαρισαίους καιακόμη χειρότερα σαν τον ιούδα τονισκαριώτη.

ας το ακούσουμε το ευαγγέλιο, φω-νάζει: ο τρόπος των χριστιανών, είναιη ευχαριστία. Σ’ αυτήν είμεθα όλοιδιάκονοι. τη στιγμή που ο χριστόςείναι «ο προσφέρων και προσφερό-μενος», όπως λέμε στη Θεία Λειτουρ-γία και επιπλέον, όπως κι ο ίδιος μαςλέει ότι είναι «ο διακονών», εμείς θακάνομε τους καμπόσους;

Μεγάλη Παρασκευή τα άγια, σωτήρια και φρικτά Πάθητου Κυρίου

Ο χριστός δε θα μπορούσε να είναιαληθινός άνθρωπος εάν δε ζούσετην ανθρώπινη πραγματικότητα ωςτην έσχατή της έκπτωση. αν είναιτραγικό δείγμα της ανθρώπινης πα-ρακμής να υφίσταται κανείς τηνεσχάτη των ποινών, το θάνατο, μεατιμωτική μάλιστα εκτέλεση, σκε-φθείτε τι αδικαίωτη τραγωδία είναι ναθανατώνεται ένας αθώος.ο χριστός υφιστάμενος το Σταυρό(καταδίκη δούλου), σώζει και τοληστή αλλά και όλους τους αθώουςτους θανατωμένους άδικα.αν προσέξουμε καλύτερα, θα δούμεότι η ομολογία του ληστή, είναι μεγα-λειώδης «μνήσθητί μου κύριε, ότανέλθεις εν τη βασιλεία σου» (Λουκ.23,42). Έχει δίπλα του τον ετοιμοθά-νατο ιησού κι εκείνος τον αποκαλεί«κύριε». κι όχι μόνο αυτό, ζητά να τονπάρει στη βασιλεία του.. Ένας ληστήςζητάει τον Παράδεισο απ’ τον καθη-μαγμένο και άτιμο χριστό. τον σέβε-ται ως Βασιλιά παρ’ ότι είναισταυρωμένος μαζί του.

Μεγάλο Σάββατοη θεόσωμη ταφή και η κάθοδος στονΆδη, του Σωτήρος Ιησού Χριστού

ας ζήσομε σήμερα τη συντριβή τωνμαθητών: «Πριν από λίγο είχαμε μαζίμας τον δάσκαλο, τον ακούγαμε, τοναγαπούσαμε και τον πιστεύαμε κατάτο ανθρωπίνως δυνατόν. τώρα κείτε-ται νεκρός, το σώμα του σφραγίζεται

11

Μάρτιος - Μάιος 2011sodeia.grσ

ταυ

ρικ

οί δ

ιάλο

γοι

στον τάφο και φυλάσσεται από τουςστρατιώτες». δεν είναι εύκολο κανείςνα εξηγήσει τα μυστήρια του Θεούκαι το σχέδιο της σωτηρίας, που ούτεστους αγγέλους δεν αποκαλύφθηκε.Σήμερα είναι η μέρα της σιωπής. ησιωπή είναι πιο εύγλωττη απόψε, γιατίπώς να εξηγήσεις με λόγια την πραγ-ματικότητα! «ο Θεός στον Άδη». είναιλοιπόν μια πραγματικότητα. Μόνοναυτό μπορούμε να δούμε και να γνω-ρίσουμε. ο χριστός αυτή την τελευταία μέρατου Πάσχα απεργάζεται για χάρη μαςκάτι μεγαλύτερο από τη διδασκαλίατου. καλεί τον αδάμ και όσους κείτο-νται στον Άδη, Πατέρες και αδελ-φούς, μαζί και όλους εμάς τουςζωντανούς νεκρούς, πίσω στη ζωή.

Κυριακή του Πάσχαη ζωηφόρος Ανάστασις του Κυρίου

η δόξα του χριστού είναι ίσως η με-γαλύτερη ιστορική αλήθεια. Παρά-δοξο ακόμη και για τους μαθητές.ακόμη και σήμερα για την εκκλησία. η δόξα του χριστού είναι η ανά-σταση. η αυγή της δευτέρας Παρου-σίας του είναι το κενό μνημείο. οψίθυρος της ανάστασης είναι ηαύρα η λεπτή, η αναστάσιμη, πουκρίνει και θα κρίνει την ανθρωπότητα.Πρέπει να ομολογήσουμε ότι εκείνοτο ιστορικό πρωινό μόνον οι γυναί-κες αποδείχθηκαν δυνατές. Έτρεξανμε μύρα στον τάφο του αγαπημένοιησού, χωρίς να σκεφθούν τουςστρατιώτες. Έτρεξαν πριν ακόμααπαντήσουν «ποιος θα μας σηκώσειτην πέτρα που φράζει την είσοδο;».

και ιδού! ο λίθος της άρνησης καιτης απιστίας είχε αποκυλιστεί, καθώςέφθασαν στο σημείο.την ίδια μέρα της ανάστασης, δύοαπό τους μαθητές βαδίζουν προςεμμαούς, ένα χωριό έξω από την ιε-ρουσαλήμ. Συζητούσαν τα όσα συ-νταρακτικά είχαν γίνει εκείνες τιςμέρες, την καταδίκη και τη σταύρωσητου ιησού και ήτο λυπημένοι για τοδάσκαλο. ο ιησούς τους έφθασεστο δρόμο και προσποιήθηκε ότι δενείχε ακούσει για όσα συζητούσαν.εκείνοι του εξήγησαν, και τότε, άρχισενα τους ερμηνεύει τους Προφήτες.Πως αυτοί «έδειχναν» καθαρά όσαέπρεπε να πάθει ο χριστός και να δο-ξασθεί. Όταν έφθασαν και κάθισαννα δειπνήσουν, ο ιησούς ευλόγησετο ψωμί και τους έδωσε. τότε οι μα-θητές αναγνώρισε το δάσκαλό τους.είναι φανερό ότι ο ιησούς, όντας κα-νονικός άνθρωπος που τρώει μαζί μετους μαθητές, είναι τώρα ο «εν ετέραμορφή», αλλιώτικος, μεταμορφωμέ-νος. ανάπλασε τον άνθρωπο με τηνανάστασή του σε μία νέα μορφή, ηοποία δεν υπόκειται στη φθορά καιδεν κινδυνεύει απ’ το θάνατο. Με τηνέα του, τη δοξασμένη μορφή, ο ιη-σούς αναγνωρίζεται από τους φί-λους του τη στιγμή που τους μοιράζειτο ψωμί, όπως τους πληροφορεί ηφλεγόμενη από αγάπη καρδιά τους.ο χριστός λοιπόν, είναι που μοιράζειτο ψωμί της ζωής μας και, όσοι τοναγαπούν, τον αναγνωρίζουν καιζουν μαζί του, αιώνια. αμήν.

Κυριάκος Τζιάμος

Αθήνα, Πλάκα 1920

14

κοιν

ωνί

α

Πρόκειται για την πίσω πλευράτου ευαγγελισμού, από την πόρταπου βγάζουνε τα πτώματα. Έναμεγάλο νοσοκομείο έχει καθημε-ρινή ‘παραγωγή’ και τα κοράκιαπαραμονεύουν. Πριν από λίγεςμέρες όμως κάτι απροσδόκητοχάλασε τη συνηθισμένη μακάβριαδιαδικασία της φόρτωσης στη νε-κροφόρα. κάποιος απρόσεκτος ήκαι αδιάφορος παρκάρισε μπρο-στά στην πόρτα, παρά την απα-γόρευση, κλείνοντας το χώρο γιατη μεταφορά. η νεκροφόρα πουέφτασε, άρχισε να κάνει κύκλουςγύρω-γύρω το τετράγωνο για ναμην κλείσει την κίνηση τελείως,αφού ο δρόμος είναι διπλής κα-τεύθυνσης. η δημοτική αστυνομίαανήμπορη, έκοβε κλήσεις για πα-ράνομη στάθμευση περιμένονταςτο γερανό. η κόρη του περιπτεράμασώντας τσίχλα κόλλησε στοαμάξι το γνωστό αυτοκόλλητο"ειΜαι γαΪδαροΣ, ΠαρκαρΩοΠοΥ ΒρΩ". ο ιδιοκτήτης του αυ-τοκινήτου εξαφανισμένος. οι άν-θρωποι του γραφείου κηδειώναπελπισμένοι.

τότε μια φωνή ακούστηκε από τοσκεπασμένο φορείο. "Μη σκοτώνεστε ρε παιδιά" είπεήσυχα ο νεκρός "Θα πάω στο φέρετρο με ταπόδια"...

Οδός Ιωάννου Γενναδίου

Aerostatic

15

Μάρτιος - Μάιος 2011sodeia.grά

νευ

αιτ

ίας

ισχυ

ρισ

μο

ί

16

εικα

στι

κά

Κώστας Ευαγγελάτοςo ποιητικά ρεαλιστής εικαστικός δημιουργός

«Ανάγλυφα τυπώνω

παραστάσεις συνεύρεσης

εφήβου με την Τέχνη»

Στο κέντρο τεχνών του δήμου αθη-νών, στο Πάρκο ελευθερίας τον πε-ρασμένο οκτώβρη πραγματο-ποιήθηκε η αναδρομική έκθεση Scriptorium II , του ζωγράφου κώστα ευαγγελάτου.είχα «γνωρίσει» τον καλλιτέχνη μέσωτων έργων του στα πλαίσια της έκθε-σής του Scriptorium 2000 στο θέατρο«ο κέφαλος» στο αργοστόλι κεφα-λονιάς και μου κέντρισε την περιέρ-γεια.αργότερα ήρθε τυχαία εντελώς σταχέρια μου η ποιητική του συλλογή « η ροπή της μνήμης» , με την οποίαένιωσα συν-ταξιδεύτρια σε έναν περί-πατο εικόνων και αισθημάτων.και τέλος τον γνωρίζω πέρυσι το κα-λοκαίρι αυτοπροσώπως στη δρο-σερή αίθουσα της κοργιαλενείουΒιβλιοθήκης, όπου περνάει ώρεςερευνώντας, όταν επισκέπτεται τονησί.Με στιβαρή χειραψία και ένα χαμό-γελο που έφτανε ως στα μάτια του,

με κάλεσε σε ένα νέο ταξίδι: αυτό στοοποίο μας προσκαλεί κάθε καλο-καίρι από το 2000 στην Villa ροδόπη, έναν χώρο που δημιούργησε ο ίδιοςκι όπου εκτός από τις αίθουσες με ταέργα του πραγματοποιούνται και φι-λολογικά, μουσικά και θεατρικά δρώ-μενα στη λίθινη σκηνή τουκατάφυτου κήπου του.

Στις δημιουργίες του κ.ευαγγελάτουσυναντάς ζωγραφικά έργα, εγχαρά-ξεις και τέμπερες, κοσμήματα απόφυσικά υλικά της κεφαλονιάς, πανόκαι φωτογραφίες και συνειδητοποιείςότι είσαι αντιμέτωπος με έναν ολο-κληρωμένο καλλιτέχνη. «Πάνω απόόλα είμαι ζωγράφος», μου λέει. Έναςζωγράφος που χαρίζει απλόχερα τηδική του ματιά σε έναν ονειρικόκόσμο, ρευστό και ταυτόχρονα στι-βαρό, μέσα από χρώματα, γραμμέςκαι μορφές τόσο ιδιαίτερες και ταυτό-χρονα τόσο οικείες.

17

Μάρτιος - Μάιος 2011sodeia.grει

κασ

τικά

Όπως γράφει ο ακαδημαϊκός- ομό-τιμος καθηγητής της ιστορίας τέχνηςστο Παν/μιο αθηνών, χρύσανθοςα.χρήστου : « η καλλιτεχνική δημι-ουργία του κώστα ευαγγελάτου δενυπάρχει αμφιβολία ότι διακρίνεται γιατον χαρακτήρα των αναζητήσεων καιτον πλούτο των συνδυασμών του.χωρίς να περιορίζεται σε καμιά απότις γνωστές στυλιστικές τάσεις και τιςθεματογραφικές περιοχές, διακρίνεταιγια τις συνεχείς προσωπικές έρευνες.Στις περισσότερες περιπτώσεις δια-κρίνεται για ένα καθαρά προσωπικόποιητικό ιδίωμα που βασίζεται τόσοστην ποιότητα του σχεδίου, όσο καιστην εσωτερικότητα και την εκφρα-στική δύναμη του χρώματος» .

από μαθητής, ο τρόπος που εκφρα-ζόταν ζωγραφικά ήταν συναρπα-στικά ώριμος ώστε σε ηλικία 16 ετώνκάνει την πρώτη του ατομική έκθεσηστο δημαρχείο αργοστολίου. Σπου-δάζει αρχικά νομικά στο Πανεπιστή-μιο αθηνών- «γιατί οι γονείςεπιμένουν», λέει ο ίδιος- ενώ ταυτό-χρονα παρακολουθεί μαθήματα ζω-γραφικής σε ελεύθερα εργαστήρια.Συνεχίζει στο παν/μιο The NewSchool of New York με σπουδές στηνιστορία της Σύγχρονης τέχνης και ζω-γραφική. από το 1986 έως το 1993τελεί καλλιτεχνικός διευθυντής τηςγκαλερί DADA στην αθήνα, ενώιδρύει την καλλιτεχνική ομάδα Art Stu-dio ‘EST’ .Παράλληλα με τη ζωγραφική έχειασχοληθεί με την Performance, BodyArt , τις ψηφιακές εικόνες, την mail-artκαθώς και την έκδοση ποιητικών συλ-λογών , με τελευταίες την «αλέα Προ-

σομοίων» , συγκεντρωτική έκδοσητου ποιητικού του έργου από το 1973-2002 και την πρόσφατη «ελεγεία τωνεκβατάνων» [εκδόσεις απόπειρα]. Έχει δώσει διαλέξεις στην ελλάδα καιστο εξωτερικό. είναι μέλος επιστημο-νικών και καλλιτεχνικών οργανισμών, του επιμελητηρίου εικαστικών τε-χνών ελλάδος. το 2005 τιμήθηκε απότην κεφαλληνιακή αδελφότητα αθη-νών και το 2009 από την ευρωπαϊκήεταιρεία επιστημόνων-καλλιτεχνών.Έργα του βρίσκονται σε πολλές δη-μόσιες, μουσειακές και ιδιωτικές συλ-λογές . το 2000 γυρίστηκε από τον Άγγλοσκηνοθέτη γιάν ράσσελ η ταινία « κώστας ευαγγελάτος, ο Έλληναςνάρκισσος», η οποία προβλήθηκεστο Channel 4 της αγγλίας με επιτυ-χία. επίσης το 2007 προβλήθηκε η ταινία«COSTAS EST» της αγγέλας Μυλω-νάκη με ντοκουμέντα από τα εικα-στικά του δρώμενα.

Στέλλα Ο.ΛιάτουΙστορικός- Αρχαιολόγος

Master in Museum and ArtefactStudies

18

λογο

τεχν

ία

Εθελόντρια ΑλχημίστριαLife begins with an inner dream and ends with a foreign reality

Δεν συγκρούομαι ποτέ με διερχόμενους ζωντανούς είπε με το χαμόγελο δω-ρικών λυγμών στα μελιά παράθυρα του προσώπου. η αδιόρατη ουλή στο μέ-τωπο δάκρυζε με διακριτικότητα τα γεγονότα όμως σοφά η κάτοχος την είχεστο ρετιρέ του προσώπου εγκαταστήσει χρόνια πολλά.

Άνεργος γκρεμός από τα μικράτα του ποιός θα του έδινε σύνταξη αν όχιεγώ που τον κυνήγησα ανελέητα με δανεικό ποδήλατο. Έκρυβα την λευκή κορ-δέλα στις τσέπες του κυριακάτικου φορέματος, έδειχνα στα αγόρια τραχιέςπαλάμες κι έφτυνα αρσενικό σάλιο στα κοριτσίστικα δαντελένια καλτσάκια.Με καχυποψία έδιναν την ταχύτητα αλλά ποιός αρνείται να πιστέψει τα πόδιαπου σκοράρουν ενάντια στα μάτια. τι να ‘καμαν κι αυτά; εμπρός ανδρικοίρόλοι και πίσω υποταγή στα πρότυπα. τους άφηνα μόνους να μπερδεύουνακόμα περισσότερο τον μύθο που κληρονόμησαν και ξετύλιγα τον δείκτηπρος τον ορίζοντα. Ήμουν η πυξίδα αποκληρωμένης πορείας. η εφευρέτριαπερσεφόνειας πτώσης. Πότε δάμαζα μεταλλικές κιβωτούς και πότε με εξημέ-ρωναν οι παρευρισκόμενοι στύλοι. δεν συμφιλιώθηκα ποτέ με τους συμμά-χους. Έφταιγαν τα πολλά συμβόλαια και οι ατελείωτες υπογραφές. Ίσαμε τουςμηρούς έφτανε η ένσταση μετά νυχοπερπατούσα παρθενικού ναρκοπεδίουκαι κατέληγα με τους φίλους να τρυγάνε γλυκόπικρο μάννα από τους ρόδι-νους λοφίσκους μου. Έως ότου αποφάσισα να γίνω η εθελόντρια αλχημίστρια με τις μαύρες κάλ-

τσες που τις συγκρατούν οι δεσμώτριες ζαρτιέρες. Με ζήλο φυλούνε και φι-λούνε το ιχώρ που άφθονο είναι στην μέση γη.

Έχω γυρίσει ανάποδα το ποδήλατο και οι ρόδες από μόνες τους φυγαδεύ-ουν τα ένσημα που τελευταία φορά εθεάθησαν στο πίσω κάθισμα μόνιμουατυχήματος με θεσπισμένες επιθυμίες.

Μου είπαν πως μέχρι να καταθέσω τις αμειβόμενες παραδοχές μου ανασφάλιστη της αποδοχής τους είμαι.

Μαρία Ρoδοπούλου

19

Μάρτιος - Μάιος 2011sodeia.grλο

γοτε

χνία

Untitled 1Les papillons noirs qui voltigent parfois à l’intérieur de ma tête ont voulu sor-

tir à tout prix, ce matin, pour découvrir le vaste monde. Compréhensif, jen’ai rien fait pour les retenir.J’ai écarquillé les yeux pour leur livrer passage. Tout simplement.Mes lépidoptères se sont posés sur la feuille blanche qui est toujours devantmoi sur ma table de travail, en cas de besoin.Sans réfléchir, je les ai chassés d’un revers de la main.Ils avaient esquissé quelques lignes d’écriture que je n’ai pas eu le temps dedéchiffrer.Mal m’en a pris. Depuis, je suis sujet à de violents maux de tête et je n’arriveplus à écrire.Affolé, je vole à travers le monde, muni d’un immense filet à papillons mul-ticolore, à la recherche de l’inspiration.En vain, jusqu’à présent.

Denis Emorine

Φθινόπωρο Σάπιζε.Έλιωνε.Σιγά σιγά κομμάτια από το κορμί του άρχισαν να πέφτουν.Πρώτα η μύτη του.Μετά το αυτί .το σαγόνι.το άλλο αυτί .το δεξί του χέρι.και όλα αυτά καθώς έπεφταν έπαιρναν μορφή ξεραμένων φύλλων φθινο-πωρινής καταιγίδας.Σε λίγο έπεσε το κεφάλι του.Μετά το αριστερό του χέρι.ο τρελός χορός των φύλλων γύρω του δεν σταματούσε.Μέχρι που γονάτισε.τα γόνατα του άγγιξαν το έδαφος, και μετά το σώμα του ,ή ότι είχε απομείνειαπό δαύτο χτύπησε με δύναμη τη γη.εκατοντάδες φύλλα ανασηκώθηκαν από την πρόσκρουση και αιωρήθηκαν,για να κατακαθίσουν και πάλι.Σε λίγα δευτερόλεπτα δεν υπήρχε τίποτα πλέον.Μονάχα ο αέρας που παίρνει τα ξεραμένα και εύθραυστα φύλλα ταξιδεύοντας τα.

Αλέξανδρος Πετρόχειλος

20

λογο

τεχν

ία

Αντικατοπτρισμοί Άντε τώρα να ξεχωρίσεις τον ουρανό από το Ποτάμι. Έρχονται τα πάνω κάτω

μερικές φορές και ειδικά εκεί που δεν το περιμένεις. το βλέπεις πόσο ήρεμοείναι το νερό σε ξεγελά σου φανερώνεται λίμνη από κάτω όμως είναι ικανόνα παρασύρει και τα πιο μεγάλα δένδρα. Μια απόφαση στιγμής να τον δια-βείς. Θα σε παρασύρει; αναρωτιέσαι. dδεν προλαβαίνεις κι έχεις βρεθεί αγκα-λιά με τον ουρανό κι εκεί που αυτός χαριεντίζεται με το νερό , ω ! τι ωραία νέφηέχω σκαρώσει σήμερα για δες, το γαλάζιο μου έχει ενωθεί με το πράσινο σουόμως δεν κάναμε το κίτρινο που θέλουν τα μάτια των ανθρώπων να θωρούν, εμείς απόλυτα εναρμονιστήκαμε σου έκλεψα, μου παραχώρησες, ποιον νοι-άζει; ας κυλάμε μαζί κι ας πάρουμε κι αυτόν που θέλησε να διαβεί , μια εσύ καιμια εγώ θα τον έχουμε. τι; Όχι ; να διαλέξει; Μα δεν τον βλέπεις έχει ήδη νομίζω κάνει την επιλογή.επιπλέει και δεν ξεχωρίζει . οι σκέψεις του τσιγάρου καθώς αφήνεις τις γκρίζεςαφιλόξενες εθνικές και για λίγο χάνεσαι στον Πλατανότοπο, στην γη τωνΘεών , στα νερά και στα νεύματα της ψυχής σου.Που είσαι; Μια ώρα ακόμη, Μια ώρα. Στην άνοδο για τον Βορά για την ανάσατου Βαρδάρη . Στην Πλατεία του Φιλόσοφου διδασκάλου ξεδιψάς βλέμμα φω-τιάς , πίνεις γουλιές Θερμαϊκού με κάθε λέξη κάθε ματιά κάθε ανάσα και χά-νεσαι ύστερα, σε μια αγκαλιά Πόλης αιώνιας.Παλιά αγορά με καινούρια φορεσιά. Πόσοι σε λεηλάτησαν καρδιά μου, πόλημου, αγκαλιά μου, μέσα σου πόσοι διαβήκανε, πόσοι μεθύσανε στα στενάσου, τα όνειρα σου. Όλοι σου πήραν, όλοι σου άφησαν κάτι και τώρα, πε-ραστικοί , περίεργοι , εξόφθαλμοι , αναζητούν την ομορφιά πάνω σε λόφουςεπιφάνειας. ανέβα ψηλά να δεις . τι; Πόσο απλώνεις τα χέρια , πόσο ακόμηχωράς να σε πληγώνουν ; tην επιφάνεια μόνο; και μέσα στην καρδιά σου ,νύμφη μου, ποιος κοίταξε , ποιος διαδρομές υπόγειες χάραξε να σε γευτεί;Παρά μονάχα σκάβουν θάνατο αργό. εκεί ψηλά , ανέβα και βυθίσου , μέτρααπουσίες δακτύλων , ένα δυο τρία λείπω , ένα δυο τρία χάνομαι, ένα δυο τρίαθάνατος μέτρα ξανά ,ένα δυο τρία τέσσερα πέντε, όλα εδώ είναι κι εγώ που-θενά , πέντε , πέντε τρία , είμαι εδώ σε κάθε δάχτυλο, είμαι εδώ , σε κάθε ρωγμήζω,σκάβω, γεύομαι, ανασαίνω, ένα δυο τρία ζωή.κάθε μέτρο κάθε βήμα κάθε ανάσα σου εκεί δάκτυλο και κτύποςδάκρυ και νότα. Ένα δυο τρία, αίμα δίνω, ζωή μεταλαβαίνω.Φιλί στην αγκαλιά που κοιμάται , που μεθυστικές αναδύει αισθήσεις.κάθε φορά και αλλά μάτια θα φορώ να σε αντικρίζω.κι ύστερα επιστροφή ακολουθώντας το πυρωμένο γκρίζο φίδι , μα δίχωςσκέψη πια αυτή ακολουθεί δικά της μονοπάτια , εσύ απλά υπάρχεις , σανοντότητα , οι διαχωριστικές είναι αόρατες , υπαρκτό , ανύπαρκτο , ποιος θέλεινα ξέρει.

Υ.Γ. Αν στα διόδια της επιστροφής κάποια μηχανή σταθεί πίσω σας ,κάντετης νόημα να περάσει, το αντίτιμο της μπάρας μικρό στο βλέμμα μέσα απότο κράνος αλλά μεγάλη η συντροφιά στην μοναξιά του αναβάτη.

Ματθαίος Ματθαιάδης

21

Μάρτιος - Μάιος 2011sodeia.grπ

ρό

τασ

η

ακούστε στο Radio Smutκάθε Δευτέρα στις 9 το βράδυ

την εκπομπή Πολιορκίες

ένα 60 λεπτο ταξίδιστον κόσμο της

λογοτεχνίας

επιμέλεια - παραγωγήΜαρία Ροδοπούλου

radio-smut.com

22

ήξε

ρες

ότι

..λο

γοτε

χνία

Η Αρχαία Νικόπολη ήταν πόλη της Ηπεί-

ρου που ιδρύθηκε από τους Ρωμαίους στην

νοτιοδυτική Ήπειρο κοντά στην σημερινή

Πρέβεζα. Ο αρχαιολογικός της χώρος απο-

τελεί σήμερα την μεγαλύτερη σε έκταση

αρχαία πόλη της Ελλάδας (Χ.Γκούβας,

2009). Βρίσκεται ακριβώς στο πιο στενό ση-

μείο του ισθμού της χερσονήσου της Πρέ-

βεζας, επαρκώς προστατευμένος από τη

δόμηση, με αρχαιολογικό νόμο, και είναι

επισκέψιμος.

Η Μάχη της Νικόπολης (1897 μ.Χ.)

Μεγάλη θέση στην ιστορία έχει η «Μάχη

της Νικόπολης» μεταξύ της Γαλλικής

Φρουράς Πρέβεζας υπό τον Στρατηγό La

Salchette , Πρεβεζάνων Πολιτοφυλάκων,

Σουλιωτών Αγωνιστών, εναντίον 7000

Τουρκαλβανών υπό τον Αλή Πασά Τεπε-

λενλή. Η μάχη έγινε ακριβώς δίπλα στα

παλαιοχριστιανικά Τείχη της Νικόπολης.

Ολη η Γαλλική φρουρά σφαγιάσθηκε, η

Πρέβεζα κατελήφθη και πέρασε πιά στον

Οθωμανικό ζυγό μέχρι το 1912.

Εκείνος όλο θυμόταν τους καιρούς τους αρσενικούς και χτύπαγε να ταιριά-ξει τα μεγάλα δοκάρια.Σκόπευε να κρατήσει στις γωνιές τους καρφωμένο το παραθύρι του ουρα-νού, να έρχεται να ησυχάζει ο ήλιος από τις κραυγές των μεσημεριών.και όλο χτύπαγε το ξύλο και γύρω όλοι τον κοιτούσαν που δούλευε το υλικόκαι κάτι σιγοψιθύριζε και ήταν τα μάτια του ένα βαθιά οργωμένο χωράφι. Ζύ-γωναν οι άντρες με τα κεφαλομάντηλα και τη μυρωδιά από τα χώματα νααφήσουν τα καρφιά για τον εσταυρωμένο. εκείνος, όλο δούλευε το ξύλο, ναδέσει τις γωνιές, να έρχονται τα πουλιά και το φως να ξαποσταίνουν.και όσο χτύπαγε τα μαδέρια, άκουγαν εκείνοι που ζουν στη χώρα των θορύ-βων και άφηναν οι γυναίκες με μια ντροπή ένα λουλούδι εμπρός από τη σι-δερένια πόρτα και έπειτα έφευγαν, γιατί η σκουριά είναι μια ανεξέλεγκτηαρρώστια. τα έφτιαξε τα δοκάρια, τα έστησε καλά να πατούν στο χώμα, νααντέχουν τους σκοπούς και τις βροχές και δίχως να μιλήσει έδεσε το σχοινί.κοίταξε το νεκρό παιδί που έστεκε ολόρθο μες στο καφασωτό και το γλυκο-φίλησε πριν πνιγεί ο ήλιος μες στα κλαδιά και τους ορίζοντες και θυμώσει οΠερατάρης με τους θρήνους. Προτού θάψουν το παιδί, οι άλλοι ξεκάρφω-σαν με γέλια τον άνδρα και εκεί έδεσαν καλά μια σημαία να χορεύει πιο ψηλάαπό τους δαιμονικούς ανεμοδείκτες με τις επικίνδυνες κατευθύνσεις. Πάνε χρό-νια τώρα που πριν σκοτωθεί το νερό και οι ήλιοι, όλοι μαρτυρούν μια σκυφτήσκιά στον τοίχο εκείνου του σπιτιού και σμάρια από πουλιά που όλο πετούναπό μιαν παράδοξη έκπληξη. Πάνε χρόνια τώρα που σκίστηκαν οι σημαίες,απέμειναν μονάχα οι πελαργοί να φτιάχνουν τις φωλιές και ύστερα να στέ-κουν με τα λεπτά πόδια τους πάνω στην παλιά γεωμετρία των θανάτων.

Απόστολος Θηβαίος

ο Ξυλουργός

23

Μάρτιος - Μάιος 2011sodeia.grμ

ετα

φρ

άσ

εις

Δύο δρόμοι χωριστοίσ’ ένα κίτρινο δάσος.

Συγνώμη που δεν μπόρεσα και τους δύο να διαβώ.Μόνος

στάθηκα ακίνητος και κοίταξα τον ορίζοντα του ενόςόσο πιο μακριά γινόταν

Ίσαμε εκεί που στα Χαμηλά γονάτιζεΚαι έτσι όπως ήταν δίκαιο πήρα τον άλλον δρόμο

και ίσως η επιλογή να ήταν η καλύτερη.Γιατί ελπίδα υπήρχε εκεί που με αναζητούσε.

Αν και οι δύο δρόμοι στ’ αλήθεια φθαρμένοι ήταν από τους περαστικούς και οι δύο ίσα στέκονταν ανάμεσα στα φύλλα που κανένα βήμα

δεν είχε καταφέρει να μαυρίσει.Ω! κράτησα τον πρώτο για μια άλλη μέρα.

Όμως γνωρίζοντας πως το ένα οδηγεί στο άλλοαμφιβάλλω αν ποτέ θα ξαναγυρίσω.

Το λέω αυτό κι αναστενάζωΠεράσανε τα χρόνια

Δύο δρόμοι σ’ ένα δάσοςΕγώ διαβάτης του πιο μοναχικού

Και ήταν το ταξίδι αυτό που έκανε την διαφορά

The Road

not Taken

Robert Frost

απόδοση στα ελληνικά Μαρία Ροδοπούλου

24

πο

ίησ

η

ΠΠοιητικόςΛΛόγοςόγος

Η νύχτα ξέρει να ψάχνει

η νύχτα ξέρει να ψάχνεικρυφά τις τσέπεςστο κρεμασμένο μου σακάκι,ξέρει να ξαφρίζειτης μέρας μουτ’ απομεινάρια.

χαϊδεύει με τρόποτη μυρωδιά του κορμιού μουανακαλύπτει ψηλαφιστάτα φοδραρισμένα μυστικά μου.

Όταν η νύχτα αφήνει τ’ αστέρια τηςνα πέσουνείναι που ετοιμάζεταινα κλέψει,

είναι που θέλει να παραπλανήσειτους ξενύχτηδες,να βάλει στο χέρικάθε φάντασμα κρυμμένο.

Θοδωρής Βοριάς

Τη Νύχτα

χτυπώ τις πόρτες σας τη νύχταεγώ ύπνο δεν έχωγυρίζω στα σπίτια σαςΣκορπώ την αγρύπνια μου Σας χτυπώ με μανίαΠόρτες αμέτρητες Λίγοι ανοίγουν οι πιο πολλοί κοιμούνται βαθιά Λήθαργο δίχως όνειραΌσο κι αν τους χτυπώδεν ακούγεταιΌμως κάποιοι ανοίγουνκάποιοι που ξενυχτούνκαι βλέπουν μόνο εφιάλτες και ο πιο συχνός τους και ο χειρότερος είναι πως έρχομαι και τους χτυπώ τη νύχτα

Μόνον

τούτο το ποίημαείναι νεκρόΜε το που γράφτηκεΈσβησε στα χέρια μου τώρα.Μόνον εσένα περιμένεινα τ’ αναστήσεις

Γιάννης Βούλτος

25

Μάρτιος - Μάιος 2011sodeia.gr

πο

ίησ

η

Των ελαφιών

τα τρυφερά γνωρίσματα των ελαφιών εντός σουάγουρη σκέψη που ξυπνάς ταξίδια σ’ εποχέςπου ταραχές αντίκρισες στο δέρμα στο βιός σουβαθύς είναι ο πόθος σου και οι ξέρες του πλατιές.

Άγριο μέλι η σιγή σαν βάλσαμο του Υπάρχωκρύβεται μες στα δάκρυα με κόπους μα κερνάστης νύχτας τον τραγουδιστή το ύστατο διάγωκαθείς που στέκει δίπλα σου ποτέ να μην ξεχνά

τα λούλουδα που ανθίζουνε κάθε δροσάτο απρίλητους έντονους χρωματισμούς φιγούρα σε αυλέςπως μοιάζουν με αποκόμματα εφημερίδων ύληστα μέσα του καλοκαιριού πριν τις διακοπές.

των ελαφιών το αντίκρισμα σημείωσέ μου επάνωεπάνω στους κυματισμούς των πιο γκρίζων νερώννα έχω να επουλώνομαι κάθε φορά που χάνωεκείνο το βηματισμό των άτακτων παιδιών.

Μαρία Ανδρεαδέλλη

Κλίμακα ξένου σταυρού

είναι σταυροί μαρμάρινοι και μπρούτζινοι μονάρχεςοι Άνθρωποιενότητες που αγνοούν κάθε απόγευμακαι βλέπουνε σκουριά στη στέρνα του ιχθύος.

τα βλάσφημα σκαλιά,οι Άνθρωποι.

Με ισοϋψή κεριά της ύπνωσηςστολίζουν τα κλιμάκια της λύτρωσης.

Δημήτριος Δικαίος

26

πο

ίησ

η

Καθώς νυχτώνει…

κοιτάζοντας απ’ το παράθυρο τούτοτο βροχερό απόγευμαένας άνδρας απέναντι καίγεταιοι κουρτίνες κουνιούνται θλιβεράανασηκώνω τους ώμους και αγγίζωτα σκονισμένα βιβλία-δεν μου έμαθαν ποτέ τίποτα-κι εκείνος εξακολουθεί να με κοιτάκαθώς ακούμε τη βροχήτίποτα δεν μας ταράζει στο βυθό μαςτίποτα δεν θα συμβείμια γαλήνη περιφέρεται

όμως νακάποτε ξεκίνησες αλλιώςκαι ο ουρανός είχε λίγο ίσως χρώμαμα ο χειμώνας ήρθε γρήγορακαι μας βρήκε απροετοίμαστους

και έτσι θα κοιταζόμαστε όλο το βράδυεγώ και εκείνος ο άγνωστος άνδρας που καίγεταιλίγο πριν η βροχή δυναμώσει

ναικάποιες ζωές ξοδεύτηκαν άσκοπα

Νίκος Σφαμένος

Άλφα στερητικό

είμαιτο άλφατο στερητικόστις ονειρώξειςτων τελευταίων εραστών μου.

Τριαντάφυλλο

το σώμα σου τριαντάφυλλο.το αγγίζωκαι μεματαιώνει.

Ελένη Μαυρογονάτου

επτά

27

sodeia.grπ

οιή

ση

Μάρτιος - Μάιος 2011

επτάΣε μια βουτιά το νόημα

κρεμιέμαι πάνω από τη γέφυραμήπως και η δυσπεψία της ζωήςμουανακούφιση βρει στο τέντωμα τωνκροτάφων.η ταχύτητα της υποθετικής πτώσηςακρωτηριάζει τα γεγονότα.δε συνέβη η ήττα.δε συνέβη ο πόνος της.…κέντρο ελέγχου:«ανθρώπινο τέλος στη θάλασσα»…το φόβο για το θάνατοάκουσα, τον είπαν ζωή,ενώ βουτούσα…

Μαρία Τσιράκου

Τραγούδι κάτω από το χλωμό φεγγάρι

Με ένα φλάουτο και με μια κιθάρα, βγήκε σήμερα ο ποιη-τής κάτω από το χλωμό φεγγάρι, και αφού κάθισε στοχορτάρι με σκεπή τα ασημένια άστρα τραγούδησε μέσααπό την ψυχή του και άφησε το αεράκι να τον συνεπάρει.τραγούδησε για όλα τα πράγματα που ήταν κάποτε καιτώρα ποια δεν είναι, για τις ομορφιές του κόσμου τηναγάπη κάθε τόπου. κόσμος περνούσε πάνω κάτω σαν σκιές μες την ομίχλημα εκείνος δεν κοιτάει γιατί η εικόνα τους τον θλίβει. δενκοιτάει αυτούς που ανήσυχοι περνούνε και το σκοτάδιπου έφτιαξαν με μίσος καταριούνται . χάνεται ο ποιητήςμέσα στο τραγούδι και το άπειρο με ένα βλέμμα αγέρωχομε θάρρος το αντικρίζει.

Χρήστος Βασιλόπουλος

28

πο

ίησ

η

Έρημα

ερώμαι κι ερωτώ κι ερανίζομαι.αυθαίρετοι,αιρετικοί του έρωτος,αίρουν εργωδώς ερεθίσματα ερω-τικά.Ως εραστές, εργάζονται έργα ερήμω-σης.εριστικά.Έρμαια της Έριδοςδεν ερμηνεύουν…Έρεβος.

Ελένη Γεωργίου

Μη ορισμένο

Ξεκίνησα να γράφω ποιήματα μόνο για 'σένα. το τέλος με προβληματίζει

είσαι άλυτη εξίσωσηείσαι Θεώρημα που πάντα ισχύει, η απόδειξη όμως άγνωστη ακόμηαποδεικνύω την μια μεριά και η αντίστροφη δεν βγαίνει. Υποθέτω πως δεν υπάρχεις και σε άτοπο οδηγούμαιΥποθέτω πως υπάρχεις και σε σφάλμα καταλήγωείσαι εδώ και είναι αποδεκτό. δεν είσαι εδώ και πάλι είναι αποδεκτό. η διπλή συνεπαγωγή όμως δεν ορίζεται.Προσπαθώ να σε ορίσω. Σε ορίζω μέσα στους ρητούς. και τελικά βγαίνεις άρρητος. Σε θεωρώ πραγματικό και είσαι φανταστικός.Μα, αγάπη μου, σου δίνω την υπόθεση. Μπορείς να μου δώσεις το συμπέρασμα;

Φανή Παπαγεωργίου

Θάνατος λευκός

δάγκωσατα χείλη σου

Άνθρωπε,κι ένιωσα

πρώτη μου φοράτο δηλητήριο

να στάζειμες στις φλέβες μου.

τόσο πικρόκαι άγουρο

σαν σάλιο οχιάςπου μόλις σύρθηκε

στο χώμα.

Μείναν' λευκάτα όνειρα,

τα μάτια μου,τα χέρια κλείστηκαν

σε φυλακήκι αγρίεψε

το πρόσωπο.

ολόκληρη έμειναλευκή,

σα θάνατοςπου 'χει ντροπή του

να πενθήσει.

Μαρία Νικολάου

29

Μάρτιος - Μάιος 2011sodeia.grπ

οίη

ση

Τρία τέταρτα επανάσταση παρακαλώ

αισθάνομαι ανίκητος,σαν δυνατός ταύρος της αριζόνα.το μυαλό μου μοιάζει να χωράειόλη την μαγκιά της φύσης.τίποτα δεν μπορεί να με σταματήσει.Έχω πιεί μπύρες.Έχω πει ό,τι μου κατέβηκε στο κεφάλι.Έχω ακούσει Μότορχεντ.η ενέργεια ρέει γοργά στις φλέβες μου.τίποτα δεν μπορεί να με σταματήσει.Μπορώ αυτή την στιγμή,που σας μιλάω,να ξαπλώσω δίπλα σε όλες τις γυναίκες του πλανήτηκαι αύριο να θέλουν όλες γάμο.είμαι ο πιο δυνατός τύπος που έχει περάσει ποτέαπό αυτή την πλευρά τους σύμπαντος.Μη διανοηθεί κανείς να μου αντιμιλήσει.να τρέμουν όλοι σας, έτσι είναι το σωστό.είμαι έτοιμος να σας περάσωαπό την μηχανή του κιμά.είμαι, αυτή την στιγμή, ο πιο ανεξέλεγκτος τύποςτης ιστορίας.

Νίκος Παϊζάνης

SEVEN

30

βΆνοιξη 2011

Μαρία Ανδρεαδέλληη Αιχμαλωσία

εκδόσεις Ενδυμίων

Νανά ΤσόγκασημείΟματα

εκδόσεις Δωδώνη

Βελάσκεθ Ντιέγκο Το πρόσωπο της Ισπανίας

εκδόσεις Γνώση

Fernando AramburuΟ τρομπετίσταςεκδόσεις Gema

Woody Allen Σκέτη Αναρχία

εκδόσεις Χάρλενικ Ελλάς

Ιωάννα ΚαρυστιάνηΤα σακιά

εκδόσεις Καστανιώτη

Χρήστος ΒασιλόπουλοςΕκεί που κοιμούνται τ’ άστρα

εκδόσεις Οσελότος

Jeremy Lewison Henry Moore

εκδόσεις Taschen

Ελένη ΓεωργίουΔια της Γραφής

εκδόσεις Ενδυμίων

πο

ιήμ

ατα

πο

ιήμ

ατα

ζωγ

ρα

φικ

ή

μυ

θισ

τόρ

ημ

α

συ

λλ

ογ

ή δ

ιηγ

ημ

άτω

ν

μυ

θισ

τόρ

ημ

α

πο

ιήμ

ατα

γλ

υπ

τικ

ή

πο

ιήμ

ατα

31

sodeia.gr

καλή

χρονιά

1) είσαι μαθητής σε ένα σχολείο πουο Πρωθυπουργός διδάσκει «Έκθεση»,ο Παπακωνσταντίνου «αρχές οικο-νομίας Θεωρίας», ο Άδωνις «ιστο-ρία», ο καραμανλής «γυμναστική» καιστο κυλικείο είναι ο Πάγκαλος. τι σκέ-φτεσαι;

α) το σχολείο μου είναι τέκνο της οξ-φόρδης και του χάρβαρντ. β) οι αιτήσεις για το Big Brother ισχύ-ουν ακόμα; γ) Με τέτοιους καθηγητές θα είναι με-γάλη επιτυχία αν περάσω στη σχολήοδηγών της γειτονιάς μου.

2) Μεσημεράκι χαλαρώνεις στον κα-ναπέ σου μετά το γεύμα. Ξαφνικάχτυπάει το τηλέφωνο και σου λένε:«Άνοιξε την τηλεόραση πτωχεύσαμε»!

α) ανοίγεις αμέσως την τηλεόραση,συντονίζεσαι στο «Mega» και τηλε-φωνείς στο σταθμό για να τους δώ-σεις συγχαρητήρια. β) ανοίγεις αμέσως την τηλεόρασηκαι παρακολουθείς την 147η επανά-ληψη, «κωνσταντίνου και ελένης». γ) Παίρνεις ένα κατσαβίδι και ανοίγειςτην τηλεόραση κανονικά.

3) το αφεντικό σου σε καλεί στο γρα-φείο του και σου λέει ότι η επιχείρησητου καταρρέει. γι’ αυτό ή θα πρέπεινα απολυθείς ή να συμβιβαστείς καινα τον πληρώνεις εσύ. τι σκέφτεσαι;

α) Έχει δίκιο, είμαι ένας κοπρίτης καιμισός, θα του πληρώνω και τις υπε-ρορίες μου. β) Μα πώς είναι δυνατόν να μουπροτείνει κάτι τέτοιο; αφού μαζί ταφάγαμε. γ) Σαχλαμάρες, «λεφτά υπάρχουν»,έτσι μου είπε όταν με πήρε στη δου-λειά.

Αν έχεις περισσότερα: Α. Συγχαρητήρια, θα γεννηθείς σε οι-κογένεια βουλευτών και μετά θαπρωτοτυπήσεις… θα γίνεις και εσύένας βουλευτής. Β. Θα γίνεις ένας χαραμοφάης, πα-ράσιτο της κοινωνίας που πιστεύειςότι είσαι καλλιτέχνης, αλλά τα προ-σόντα σου αρκούν μόνο για να γίνειςβουλευτής. Γ. Θα γίνεις ακτιβιστής για να αλλά-ξεις τον κόσμο, μετά δημοσιογράφοςγια να αλλάξεις τη χώρα σου, μετάσυνδικαλιστής για να αλλάξεις τηδουλειά σου και μετά βουλευτής γιανα αλλάξεις σπίτι, αμάξι και ηλε-κτρiκές συσκευές.

Τι θα γίνεις όταν μεγαλώσεις;Μάρτιος - Μάιος 2011

Σχολές

ΑΘΗΝΑ

ΕπίκαιραΑγ. Ιωάννου 41, Αγ. ΠαρασκευήIΑΝΟSΣταδίου 24, ΑθήναΚλεψύδραΠασσώβ & Ταϋγέτου, ΓκράβαΛεμόνιΗρακλειδών 22, ΘησείοΛέξικονΘεσσαλίας 77, ΠετρούποληΠολιτείαΑσκληπιού 1-3 & Ακαδημίας ΠρωτοπορίαΓραβιάς 3-5, Πλ. Κάνιγγος.ΒιβλιοχαρτοπωλείονΑγ. Δημητρίου 49, Μπραχάμι

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Βιβλιοβάρδια ΝαυαρίνοΙΑΝΟS Αριστοτέλους 7ΙΑΝΟS25ης Μαρτίου 45Μπαρμπουνάκης Αριστοτέλους 4ΣαιξπηρικόνΕθν. Αμύνης 14

ΠΕΙΡΑΙΑΣ

ΤσαμαντάκηςΚαραολή & Δημητρίου 43

ΑΡΓΟΣΑναγέννησηΙνάχου 127-129

ΒΟΛΟΣSubway (bookstore)

ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ Happy HouseΛηξούρι.Σταματελάτου Χρ.Λιθόστρωτο 1, Αργοστόλι

ΚΡΗΤΗΣχήμαΑ. Παπανδρέου 38, ΧανιάΦωτόδεντροΚοραή 21, ΗράκλειοΚλαψινάκηςΠανεπιστημιούπολη ΡεθύμνουΠολυχώρος “Περίπου”28ης Οκτωβρίου 25, Αγ.Νικόλαος

ΛΑΜΙΑΟιωνόςΚολοκοτρώνη 11ΚεντρίΘεμιστοκλέους 10

ΛΑΡΙΣΑ9 ΡίχτερΆνθιμου Γαζή 37α ΠαιδείαΚανάρη 11

ΜΥΤΙΛΗΝΗΠαπασωτηρίουΕρμού 211Χατζηδανιήλ Ερμού 19ΕιρμόςΚαβέτσου 24

ΠΑΡΟΣΑναγέννηση Πλ. Εκατονταπυλιανής

ΠΑΤΡΑΠρωτοπορίαΓεροκωστοπούλου 31-33ΠολύεδροΚανακάρη 147ΠαπασωτηρίουΠατρέως 30

ΣΕΡΡΕΣΦωτίουΜεραρχίας 41ΣχολαρχείονΠαναγή Τσαλδάρη 20

ΣΠΕΤΣΕΣΚέντρο ΤύπουΝτάπια

ΤΡΙΚΑΛΑΛαμπρίδηςΕρμού 19

βιβλιοπωλεία

ΙλιάςΦιλολογικό ΦροντιστήριοΑπόλλωνος 12, Τρίκαλα

ΧάρτεςΖωοδόχου Πηγής & ΒαλτετσίουΕξάρχεια - Αθήνα

un MundoΥψηλάντου 176Πασαλιμάνι - Πειραιάς

Καφέ

διανέμεται χωρίς αντίτιμο