Παύλειος Λόγος τεύχος 102

ΤΕΥΧΟΣ 102 ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013

ΟΣΟΙ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΣ ΤΙΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΟΥΝ ΜΕ ΤΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ 23310 20951 6945384355

ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝΑΣΠΙΣ BANK 731-05-000-3607

ΠΕΙΡΑΙΩΣ 5243-033886-401

ενισχύστε οικονομικά

τη συνέχιση των εργασιών

λειτουργεί ηΚΑΤΑΚΟΜΒΗ

ΤΟΥ Ι ΝΑΟΥΑΓΙΟΥ ΛΟΥΚΑ ΑΡΧΙΕΠ ΣΥΜΦΕΡΟΥΠΟΛΕΩΣΤΟΥ ΙΑΤΡΟΥΚΑΘΕ ΤΡΙΤΗΑΠΟΓΕΥΜΑΤΕΛΕΙΤΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ ΚΑΙΠΑΡΑΚΛΗΣΗ

ETOΣ K΄TEYXOΣ 102

ΜΑΡ - ΑΠΡ 2013

σελ 6

σελ 16

σελ 24

EΞΩΦYΛΛOΛιτανευτική πομπή της εορτής της οσίας

Θεοδώρας στην Άρτα

ΟΠΙΣΘΟΦYΛΛOΟ ναός της οσίας Θεοδώρας από την

ανατολική του πλευρά

MIKPEΣ EIΔHΣEIΣ

Η ΟΣΙΑ ΘΕΟΔΩΡΑ Η ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΤΗΣ ΑΡΤΑΣτου Μοναχού Γερασίμου Μπεκέ

σελ 8

ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΟΥΣΙΑτου π Νεκταρίου Σαββίδησελ 30

σελ 10

ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΑΠΟΔΕΙΞΙΣ ΕΠΙ ΤΩ ΑΓΙΩ ΠΑΣΧΑ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ Η ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ (Β´μέρος)του Αρχιμ Θεοφίλου Λεμοντζή

σελ 4

ΔΙMHNIAIOOPΘOΔOΞOΠEPIOΔIKO

IEPAΣ MHTPOΠOΛEΩΣBEPOIAΣ NAOYΣHΣ

KAI KAMΠANIAΣ

ΕΚΔΟΤΗΣ - ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣΣεβασμιώτατος

Mητροπολίτης Bεροίαςκ Παντελεήμων

ΣΥΝΤΑΞΗ HΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣE ΛI ΔO ΠOI HΣH KAΛΛITEXNIKH EΠIMEΛEIA και ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ Mον Γεράσιμος Mπεκές

ΑΠΟΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟΙ EKTYΠΩΣH laquoTYPE PRESSraquo Nέα Nικομήδεια

ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗ Μον Αντώνιος Σισμανίδης ΚΩΔΙΚΟΣ 2638

APΘPA MΠOPOYN NA AΠOΣTEΛ-ΛONTAI ΣTHΝ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΔIEYΘYNΣH TOY ΠEPIOΔIKOYΠEPIOΔIKO laquoΠAYΛEIOΣ ΛOΓOΣraquoΓPAΦEIO TYΠOY IEPAΣ MHTPO-ΠOΛEΩΣ BEPOIAΣ TΘ 241 591 00 BEPOIA THΛ 23310 72317 ΦAΞ 23310 25275 E-mail gerbekesyahoogr

X E I P O Γ P A Φ A A Σ X E T Ω Σ ΔH MOΣIEYΣHΣ TOYΣ ΔEN EΠI-ΣTPE ΦONTAI

ΤΟ ΠΕΡ ΙΟΔΙΚΟ Δ ΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ΟΣΟΙ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ ΝΑ ΤΟ ΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΑ ΝΑ ΑΠΟΣΤΕΛΛΟΥΝ ΤΑ ΕΞΟΔΑ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟΥ 20ΕΥΡΩ ΕΤΗΣΙΩΣ ΓΙΑ ΕΛΛΑΔΑ amp ΚΥΠΡΟ 40 ΕΥΡΩ ΕΤΗΣΙΩΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ

ΣYNΔPOMEΣ KAI EMBAΣMATA ΣTH ΔIEYΘYNΣH TOY ΠEPIOΔIKOY

website

wwwimveriasgr

ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ

ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ

σελ 12ΠΑΤΜΙΑΔΑ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ΣΧΟΛΗτου Αρχιμ Ιερεμίου Γεωργαλή

σελ 2225η ΜΑΡΤΙΟΥ Η ΜΕΓΑΛΗ ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥτης Ευαγγελίας Τόππη

ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

σελ 14

ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΑΠΟΔΕΙΞΙΣΕΠΙ Τῼ ΑΓΙῼ ΠΑΣΧᾼ

+ Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο ΣΕΛΕῼ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΩΣ

ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

ΧΑΡΙΝ ΕΙΡΗΝΗΝ ΚΑΙ ΕΛΕΟΣΠΑΡΑ ΤΟΥ ΕΝΔΟΞΩΣ ΑΝΑΣΤΑΝΤΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ

ἀναγγελία τῆς Ἀνα-στάσεως ὑπὸ τῶν Μυ-ροφόρων πρὸς τοὺς Μαθητὰς τοῦ Χριστοῦ ἐθεωρήθη ὑπὸ αὐτῶν παραλήρημα Καὶ ὅμως ἡ εἴδησις ἡ ἐκληφθεῖσα ὡς παρα-

λήρημα ἐβεβαιώθη ὡς Ἀ λ ή θ ε ι α Ὁ ἀναστημένος Ἰησοῦς ἐνεφανίσθη εἰς τοὺς Μαθητὰς Του ἐπανειλημμένως

Εἰς τὴν ἐποχήν μας τὸ κήρυγμα τῆς Ἀναστάσεως ἀκούεται καὶ πάλιν ὡς παραλήρημα διὰ τοὺς ὀρθολογιστάς

Ἐν τούτοις οἱ πιστοὶ ὄχι μόνον πιστεύ-ομεν ἀλλὰ καὶ βιοῦμεν τὴν Ἀνάστασιν ὡς γ ε γ ο ν ὸ ς ἀληθέστατον

Τὴν μαρτυρίαν μας ἐπισφραγίζομεν ἐὰν χρειασθῇ διὰ τῆς θυσίας τῆς ζωῆς μας διότι ἐν Χριστῷ Ἀναστάντι ὑπερ-βαίνομεν τὸν θάνατον καὶ ἀπαλλασσό-μεθα ἀπὸ τὸν φόβον αὐτοῦ Τὸ στόμα μας εἶναι πλῆρες χαρᾶς ἐν τῷ λέγειν Ἀ ν έ σ τ η ὁ Κ ύ ρ ι ο ς Οἱ Ἅγιοί μας κατὰ κόσμον νεκροί ζοῦν μεταξύ μας ἀπαντοῦν εἰς τὰ αἰτήματά μας

Ὁ μεταθανάτιος κόσμος εἶναι ἀληθέ-στερος τοῦ προθανατίου Ὁ Χριστὸς

ἀνέστη καὶ ζῇ μεταξὺ ἡμῶν Ὑπεσχέθη ὅτι θὰ εἶναι μαζί μας ἕως τῆς συντε-λείας τοῦ αἰῶνος Καὶ πράγματι εἶναι Φίλος καὶ ἀδελφὸς καὶ θεραπευτὴς καὶ χορηγὸς παντὸς ἀγαθοῦ

Εὐλογητὸς ὁ Θεός ὁ Ἀναστὰς ἐκ τῶν νεκρῶν καὶ χαριζόμενος εἰς πά-ντας ζωὴν τὴν αἰώνιον Ποῦ σου θάνα-τε τὸ νῖκος Ἀνέστη ὁ Χριστός laquoκαὶ τὸν πάλαι ἄμετρα καυχώμενον ὡς γελοῖον παιζόμενον ἔδειξεraquo (πρβλ Κανὼν Σταυροανα-στάσιμος Δ΄ ἤχου Θ΄ Ὠδή ποίημα Ἰωάννου Δαμασκηνοῦ) Τὰ πά-ντα πεπλήρωται Φωτὸς καὶ αἱ καρδίαι

ΗἈδελφοὶ συλλειτουργοὶ καὶ τέκνα εὐσεβῆ καὶ φιλόθεα τῆς Ἐκκλησίας

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ

4 Παύλειος Λόγος

μας χαρᾶς ἀνυπερβλήτουΚαὶ ὄχι μόνον χαρᾶς ἀλλὰ καὶ δ υ

ν ά μ ε ω ς Ὁ πιστεύων εἰς τὴν Ἀνά-στασιν δὲν φοβεῖται τὸν θάνατονmiddot καὶ ὁ μὴ φοβούμενος τὸν θάνατον εἶναι ψυχικῶς ἄκαμπτος καὶ ἀλύγιστος διότι ὅτι διὰ τοὺς πολλοὺς καὶ ἀπίστους εἶναι ἡ φοβερωτέρα ἀπειλή διὰ τὸν πιστὸν χριστιανὸν εἶναι μικρᾶς σημα-σίας γεγονός διότι εἶναι ἡ ε ἴ σ ο δ ο ς εἰς τὴν ζωήν

Ὁ πιστὸς χριστιανὸς ζῇ τὴν ἀνάστα-σιν καὶ πρὸ τοῦ φυσικοῦ θανάτου του

Ἡ συνέπεια τοῦ βιώματος τῆς Ἀνα-στάσεως εἶναι ἡ μ ε τ α β ο λ ὴ τοῦ κόσμου Ἐνθουσιάζει τὴν ψυχήν Καὶ ἡ ἐνθουσιώδης ψυχὴ ἑλκύει εἰς τὸν δρόμον της τὰς ἄλλας ψυχάς αἱ ὁποῖαι συγκινοῦνται ἀπὸ τὰ ἀληθινὰ βιώματα τῆς χαρᾶς τῆς ἀθανασίας Ἡ Ἀνάστασις τοῦ Χριστοῦ καὶ ἡ ἰδικὴ μας ἀνάστασις δὲν εἶναι μία θεωρητικὴ ἀλήθεια

Εἶναι δ ό γ μ α τῆς πίστεώς μας Εἶναι μία χει-ροπιαστὴ πραγματικότης Εἶναι ἡ δύναμις ἡ νικήσασα τὸν κόσμον παρὰ τοὺς ἐναντίον της σκληροτάτους διωγμούς laquoΑὕτη ἐστὶν ἡ νίκη ἡ νικήσασα τὸν κό-σμον ἡ πίστις ἡμῶνraquo (Α΄ Ἰωάν ε΄ 4) εἰς τὴν Ἀνάστα-σιν Διὰ τῆς Ἀναστάσεως ὁ ἄνθρωπος γίνεται κατὰ χά-ριν Θεός Διὰ τῆς νίκης τοῦ ἀναστασίμου φωτὸς ἐπὶ τῶν ἀκαθάρτων παθῶν ἐνιδρύεται εἰς τὴν ψυχήν μας ἔρως θεῖος καὶ ἀγάπη τις ξένη τὸν ἀνθρώπινον ὅρον ὑπερβαίνουσα

Χριστὸς Ἀνέστη λοιπόν Αἱ καρδίαι μας εἶναι πλημμυρισμέναι ἀπὸ τὸ Ἀναστάσιμον φῶς καὶ τὴν ἀναστάσιμον χαράν Προσερχόμεθα μὲ γνησιότητα καὶ ἁπλότητα εἰς τὸν Ἀναστάντα Χριστόν Διότι ὡς λέγει ὁ Προφητάναξ Δαυΐδ ὁ ἐπόπτης τῶν καρδιῶν μας ἄνωθεν Θεός laquoκαρδίαν συντετριμμένην καὶ τεταπει-νωμένην οὐκ ἐξουδενώσειraquo (Ψαλμ Ν΄19)

Ἡ Ἀνάστασις εἶναι ἡ δύναμίς μας ἡ ἐλπίς μας ἡ χαρά μας τὸ ἀγαλλίαμά μας Διὰ τῆς Ἀναστάσεως ὑπερβαίνο-μεν τὸν πόνον καὶ τὴν θλῖψιν διrsquo ὅλα τὰ κακὰ τῆς φυσικῆς ἐπιγείου ζωῆς Ἡ Ἀνάστασις εἶναι ἡ ἀπάντησις τοῦ Θεοῦ εἰς τὴν ἀπορίαν τοῦ πληγωμένου ἀπὸ

τὰ δεινὰ τοῦ κόσμου ἀνθρώπου Εἰς τὰς δυσκολίας καὶ τὰ παθήματα

τὰ ὁποῖα διέρχεται σήμερον ὁ κόσμος ἡμεῖς δὲν ἀποκάμνομεν Ἡ ἐπὶ τὸ αὐτὸ σύναξις τῶν φοβισμένων Μαθητῶν τοῦ Κυρίου εἰς τὸ Ὑπερῷον τῆς Σιὼν μᾶς ἐνδυναμώνει Δὲν φοβούμεθα διότι ἀγαπῶ-μεν τοὺς πάντας ὅπως ἠγάπησεν ἡμᾶς Ἐκεῖνος καὶ τὴν ψυχὴν Αὐτοῦ ἔθηκεν ὑπὲρ ἡμῶν Θεαν-δρικῶς ὁ Ἀναστὰς Κύριος ἀοράτως μᾶς συνοδεύει Ἀρκεῖ νὰ ἔχωμεν -καὶ ἔχομεν- ἀ γ ά π η ν Καὶ μὲ τὴν ἀγά-πην ἐπιγινώσκομεν τοῦ Μυστηρίου τὴν δύναμιν Τοῦ Μυστηρίου

Καὶ ἂν ἄλλοι διστάζουν ἀνθρωπίνως καί laquoδράγματα στοιβάζουν πράξεων τὰς θημωνίαςraquo (πρβλ Στιχηρὰ Ἑσπε-ρινοῦ Κυριακῆς Ἀσώτου) ἡμεῖς καυ-χώμεθα Καὶ ἐὰν ἡμεῖς δὲν laquoἀπολικμί-ζωμεν φιλευσπλαγχνίᾳ τὸ ἄχυρον τῶν ἔργων τῆς ἀδικίας καὶ τὰ πάθη μας καὶ δὲν καταστρώνωμεν ἅλωνα μετανοί-αςraquo ὁ Ἀναστὰς Χριστὸς εἶναι Ἀγάπη καὶ διαλύει τὸ κάθε εἴδους σκότος καὶ τὸν φ ό β ο ν γύρω μας καὶ εἰσέρχεται ἐντὸς ἡμῶν καὶ εἰς τὸν κ ό σ μ ο ν τῶν θυρῶν τῶν καρδιῶν μας πολλάκις κε-κλεισμένων

Καί laquoμένει μεθ΄ ἡμῶνraquo μονίμως διὰ τοῦ σ τ α υ ρ ο ῦ τῆς ἀ γ ά π η ς Τὸ κάλεσμά Του εἶναι ἡ ε ἰ ρ ή ν η Τὴν

Ἑαυτοῦ εἰρήνην χαρίζει εἰς ἡμᾶςΟἱ ἰσχυροὶ τοῦ κόσμου τούτου ἐπαγ-

γέλλονται καὶ ὑπόσχονται εἰρήνην μηδέποτε ἐμπειρικῶς πραγματοποιου-μένην Ἡ δύναμις τῆς Θείας Ἀγάπης καὶ Εἰρήνης καὶ Σοφίας μένει ἔξω ἀπὸ κάθε ἀνθρώπινον πανικόν

Δὲν εὑρίσκεται εἰς τὸ περιθώριον τῆς πραγματικότητος οὔτε εἰς τὴν περιφέ-ρειαν κάποιων ἀτομικῶν δοξασιῶν Εἶναι ἡ καρδία καὶ τὸ κέντρον τῶν γεγονότων Εἶναι ἡ κ α ρ δ ί α τῆς ἀνθρωπότητος Εἶναι τὸ κ έ ν τ ρ ο ν τῆς ζωῆς Εἶναι ἡ κυριεύουσα ζώντων καὶ νεκρῶν Εἶναι ἡ Ἀ λ ή θ ε ι α

Ἡ ἀδιαφιλονίκητος ὑπε-ροχὴ τῆς Δ υ ν ά μ ε ω ς κρατεῖ ἀοράτως τὰ ἡ ν ί α καὶ κατευθύνει τὰ π ά ν τ α καθrsquo ἣν ὥραν πολλοὶ ἐπώ-νυμοι κατ΄ ἄνθρωπον laquoσκό-τος εἰς τὰς φρένας ἔχουνraquo

Τὴν περίοδον τῆς σημε-ρινῆς γενικῆς ἀ π ο σ υ ν θ έ σ ε ω ς παγκοσμίως ἡ ἐλπὶς πάντων τῶν περάτων τῆς γῆς ἡ Σοφία τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ π α ρ ο υ σ ί α τῆς οὐρανίας σ υ ν θ έ σ ε ω ς καὶ ἁρμονίας Τὸν καιρὸν τῆς κ α τ α ρ ρ ε ύ σ ε ω ς καὶ τοῦ προσδοκωμένου θανάτου ὑπάρχει τὸ γε-γονὸς τῆς Ἀναστάσεως καὶ ἡ ἐνίσχυσις τῆς πεποιθήσε-ως ἐπὶ τὸν Κύριον

Ἡ εἰρήνη τοῦ θανάτῳ τὸν θάνατον διὰ τῆς κενώσεως Αὐτοῦ πατήσαντος καὶ ἡ χαρὰ τῆς ἀ γ ά π η ς διαχέ-ονται καὶ θεραπεύουν τὸν στενάζοντα καὶ ὀδυνώμενον πάντοτε σύγχρονον laquoἄ ν θ ρ ω π ο νraquo καὶ τὴν συνωδί-νουσαν καὶ συστενάζουσαν μετrsquo αὐτοῦ κτίσιν τήν laquoἀπο-

λύτρωσιν καὶ τὴν υἱοθεσίαν ἀπεκδεχο-μένουςraquo (πρβλ Ρωμ η΄ 20-23) τῆς laquoἐλευθερίας τῆς δόξης τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦraquo

Ἀληθῶς Ἀνέστη ὁ Κύριος πατέρες καὶ ἀδελφοὶ καὶ τέκνα

Ἅγιον Πάσχα 2013dagger Ὁ Κωνσταντινουπόλεως

Βαρθολομαῖος διάπυρος πρὸς

Χριστὸν Ἀναστάντα εὐχέτης πάντων ὑμῶν

Παύλειος Λόγος 5

ἱ λόγοι τοῦ ἀγγέλου ἀκούονται καί ἀπόψε ἀδελφοί μου ὅπως ἀκούσθηκαν ὅταν οἱ μυροφόρες γυναῖκες ἔσπευσαν laquoλίαν πρωΐ τῆς μιᾶς τῶν

σαββάτωνraquo γιά νά προσφέρουν τά μύρα τῆς ἀγάπης καί τῆς λατρείας τους στόν νεκρό ὅπως νόμιζαν διδάσκαλό τους Ἀκούονται σέ ἕναν κόσμο πού θαμβώνεται μέ τά σπου-δαῖα καί μεγάλα πού νομίζει ὅτι δη-μιουργεῖ Ἀκούονται σέ ἕναν κόσμο πού θαμβώνεται μέ τίς προόδους τῆς ἐπιστήμης καί τά ἐπιτεύγματα τῆς τεχνολογίας Ἀκούονται σέ ἕναν κόσμο πού θαμβώνεται νομίζοντας ὅτι ἔχει καταργήσει τά ὅρια ἔχει γκρεμίσει τά σύνορα ἔχει συντρί-ψει τίς προκαταλήψεις καί τελικά εὑρίσκεται δέσμιος τοῦ φόβου καί τῆς ἀνησυχίας πού προκαλοῦν τά ἐπιτεύγματά του Ἀκούονται σέ ἕνα κόσμο πού ζητᾶ τά πάντα ἀπό τή ζωή του ἀπό τήν κοινωνία ἀπό τό κράτος ἀλλά ἔχει ξεχάσει νά δίνει καί νά προσφέρει γιατί ἔχει ξεχάσει ὅτι laquoμακάριον ἐστι διδόναι μᾶλλον ἤ λαμβάνεινraquomiddot γιατί ἔχει ξεχάσει ὅτι πάνω καί πέρα ἀπό ὅσα ζητᾶ καί ἀπό ὅσα εὑρίσκει ἤ κερδίζει laquoἑνός ἐστι χρείαraquo Καί αὐτό τό ἕνα αὐτός ὁ Ἕνας δέν εἶναι ἄλλος ἀπό τόν ἴδιο τόν Ἀναστάντα Χριστό τόν ὁποῖο

τίς περισσότερες φορές ξεχνᾶ νά ἀναζητήσει τόν ὁποῖο τίς περισσό-τερες φορές δυσκολεύεται νά ἀνα-γνωρίσειlaquoΜή ἐκθαμβεῖσθεmiddot Ἰησοῦν ζητεῖτε τόν Ναζαρηνόν τόν ἐσταυρωμένον ἠγέρθη οὐκ ἔστιν ὧδεraquoΓιά ὅσους ἀναζητοῦν τόν Χριστό νεκρό τό μήνυμα τοῦ ἀγγέλου πού ἀκούσθηκε πρίν ἀπό λίγο καί διεπέ-ρασε τό σκότος τῆς νύκτας εἶναι σα-φές καί κατηγορηματικό laquoἠγέρθηmiddot οὐκ ἔστιν ὧδεraquo Ἀναστήθηκεmiddot δέν εἶναι πλέον ἐδῶ Γιά ὅσους ὅμως ἀναζητοῦμε τόν Χριστό μέ ἀγάπη μέ πίστη καί σε-βασμό γιά ἐμᾶς ὅπως καί γιά τίς Μυροφόρες γυναῖκες ὁ Χριστός εἶναι ἐδῶ ἀναστημένος γιά νά γεμί-σει τήν ψυχή μας χαρά καί ἀγαλλία-ση Εἶναι ἐδῶ ἀναστημένος γιά νά διώξει τόν φόβο καί νά μᾶς χαρίσει τήν εἰρήνη Εἶναι ἐδῶ ἀναστημέ-νος ὄχι γιά νά μᾶς θαμβώσει τά μά-τια ἀλλά γιά νά μᾶς τά φωτίσει μέ τό φῶς τῆς θεότητός του Εἶναι ἐδῶ ἀναστημένος γιά νά μᾶς διδάξει ὅτι δέν πρέπει νά ἀφήνουμε τόν ἑαυτό μας νά θαμβώνεται ἀπό τά ψεύτικα φῶτα τοῦ κόσμου ἀπό τή μάταιη λάμψη τῶν κοσμικῶν πραγμάτων ἀπό τήν ἀνώφελη αἴγλη τῆς ἀνθρω-πίνης δόξης τοῦ πλούτου καί τῶν ἐγκοσμίων ἀγαθῶν

Ὁ ἀναστημένος Χριστός εἶναι ἐδῶ γιά νά καθησυχάσει τούς φόβους καί τίς ἀγωνίες πού κυριαρχοῦν κάποιες φορές στήν ψυχή μας καί νά ἀπαντήσει στίς ἀμφιβολίες καί τίς ἀνησυχίες πού ἐμφιλοχωροῦν στόν λογισμό μας Εἶναι ἐδῶ γιά νά ἀναστήσει καί ἐμᾶς πού θέλουμε νά τόν ἀκολουθήσουμε ἀπό τή νέ-κρωση τῶν παθῶν καί τόν θάνατο τῆς ἁμαρτία Εἶναι ἐδῶ γιά νά μᾶς ἀνακαινίσει τόν ἔσω ἄνθρωπο καί νά μᾶς χαρίσει τήν αἰωνιότητα τῆς ἀγάπης τουἌς σπεύσουμε λοιπόν ἀδελφοί νά τόν συναντήσουμε ἔχοντας ἀναμ-μένη μαζί μέ τή αἰσθητή λαμπάδα καί τή νοητή λαμπάδα τῆς ψυχῆς μας ἀπό τό ἀνέσπερο φῶς τῆς ἀγάπης του Ἄς σπεύσουμε νά τόν συναντήσουμε ὄχι γιά νά ἀπομα-κρυνθοῦμε καί πάλι ἀπό κοντά του ἀλλά νά μείνουμε μαζί του laquoμέχρι τερμάτων αἰώνωνraquo καί νά ζοῦμε στό φῶς τῆς θείας του Ἀναστάσεως

Διάπυρος πρός τόν Ἀναστάντα Κύριον εὐχέτης

dagger Ὁ Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας Παντελεήμων

Ποιμαντορική ΕγκύκλιοςΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ

ΟlaquoΜή ἐκθαμβεῖσθεmiddot Ἰησοῦν ζητεῖτε τόν Ναζαρηνόν τόν

ἐσταυρωμένον ἠγέρθη οὐκ ἔστιν ὧδεraquo



περιουσία και ο πλούτος είναι πράγ-ματα παροδικά που παραπλανούν τον άνθρωπο και εμπο-δίζουν την είσοδό του στη Βασιλεία του Θεού(Ματθ619-20)

Η κατοχή του πλούτου αιχμαλωτίζει τον άνθρωπο και τον εμποδίζει να εισέλθει στη Βασιλεία του Θεού ενώ η συναίσθηση της Βασιλείας του Θεού οδηγεί στην απαλλαγή από το βάρος του υλικού πλούτου και την από-θεση κάθε φροντίδας και μέριμνας στο Θεό Η αίσθηση της προσκαιρότητας του κόσμου και η αναγκαιότητα της καθολι-κής αναφοράς προς το Θεό αποτελούν ουσιώδη γνωρίσματα της χριστιανικής ζωής Γιrsquo αυτό οι πνευματικοί μας Πατέρες λέγουν laquoΔεν είναι δυνατόν να περάσουμε με ευλάβεια την σημερινή ημέρα εάν δεν την λογαριάσουμε σαν την τελευταία της ζωής μας Και είναι αξιοθαύμαστο ότι κάτι παρόμοιο εξέφρασαν και οι Έλληνες φιλό-σοφοι οι οποίοι εχαρακτήρισαν την φιλο-σοφία ldquoμελέτη θανάτουrdquoraquo laquoΕκείνος που άκουσε την καταδικαστική απόφαση του θανάτου του δεν θα ενδιαφερθή πλέον για προγραμματισμούς θεατρικών παρα-στάσεων Και εκείνος πού πενθεί πραγ-ματικά δεν θα σκεφθή ποτέ την τρυφή ή την δόξα ή τον θυμό και την έξαψι της οργήςraquo σημειώνει χαρακτηριστικά ο άγιος Ιωάννης ο Σιναΐτης Ο καιρός σημειώνει ο Απόστολος Παύλος είναι laquoσυνεσταλμέ-νοςraquo laquoίνα και οι έχοντες γυναίκας ως μη έχοντες ώσι και οι κλαίοντες ως μη κλαί-οντες και οι χαίροντες ως μη χαίροντες και οι αγοράζοντες ως μη κατέχοντες και οι χρώμενοι τω κόσμω τούτω ως μη καταχρώμενοι παράγει γαρ το σχήμα του κόσμου τούτουraquo(Α΄Κορ729-31)

Ο κόσμος είναι πεπερασμένος υποκεί-μενος στη χρονική ρευστότητα Ο κόσμος παρέρχεται και μαζί του όλα όσα επιθυ-μούν οι άνθρωποι μέσα σrsquo αυτόν ενώ όποιος επιτελεί το θέλημα του Θεού θα ζή-σει αιώνιαlaquo Καί ο κόσμος παράγεται και η επιθυμία αυτού ο δε ποιών το θέλημα του

Θεού μένει εις τον αιώναraquo(Α΄Ιωάν217) Οι Χριστιανοί καλούνται να μην συσχημα-τίζονται με το κοσμικό φρόνημα καλού-νται να μην υιοθετούν τους τρόπους την ηθική και τις συμπεριφορές του κόσμου Ο πιστός καλείται να ζει με νήψη και εγρή-γορση laquoΟι καπετάνιοι κατευθύνουν με προσοχή το πλοίο για να μην προσκρού-σει πάνω σε σκόπελο ή ύφαλο Έτσι κι εκείνοι που επιθυμούν να ζήσουν την ενάρετη ζωή ας εξετάζουν με επιμέλεια ποια πρέπει να κάνουν και ποια πρέπει να αποφεύγουν και να πιστεύουν ότι οι αληθινοί και θείοι νόμοι τους συμφέρουν κόβοντας τις πονηρές ενθυμήσεις και επι-θυμίες από την ψυχή τουςraquo αναφέρει ο Μέγας Αντώνιος

Ο άνθρωπος που στηρίζεται σε υλικά πλεονεκτήματα ξεχνά την κρίση του Θεού την παρουσία του που εγγίζει διότι όπως λέγει και ο Μέγας Αντώνιος laquoεκείνοι που για κάποιους λόγους ή δύσκολες περιστά-σεις αναγκάζονται να κολυμπήσουν και στα μεγαλύτερα ποτάμια αν είναι προ-σεκτικοί σώζονται γιατί κι αν τα ρεύματα τυχαίνει να είναι ορμητικά και μπορούν να τους καταπιούν πιάνονται απrsquo οτιδήποτε φυτρώνει στην όχθη και σώζονται Όσοι όμως βρέθηκαν μεθυσμένοι (όταν παρου-σιάστηκε η ανάγκη να πέσουν στο ποτά-μι) ακόμη κι αν έχουν σπουδάσει άπειρες φορές στην εντέλεια το κολύμπι βουλιά-ζουν κάτω από το ρεύμα και βγαίνουν από τον κύκλο των ζωντανών Έτσι και η ψυχή όταν πέσει μέσα στον παρασυρμό και τον παραδαρμό των ρευμάτων του βίου αν δεν ξεζαλιστεί από την κακία των υλικών πραγμάτων και δε σκεφτεί καλά ότι ενώ είναι θεϊκή και αθάνατη συνδέθηκε με το λιγόχρονο και πολυπαθές και θνητό σώμα για να δοκιμαστεί τραβιέται προς τα κάτω από τις σωματικές ηδονές στην απώλεια Και περιφρονώντας τον εαυτό της και μεθυσμένη από την άγνοια του Θεού και μη έχοντας συναίσθηση του εαυτού της χάνεται και βγαίνει από τον κύκλο εκεί-νων που σώζονται Γιατί το σώμα πολλές φορές σαν ποτάμι μας συμπαρασύρει σε άτοπες ηδονέςraquo

Η φθαρτότητα του κόσμου η βραχύτη-τα της ζωής και η εγγύτητα του θανάτου φανερώνουν την ματαιότητα στην οποία οδηγεί η προσκόλληση στην αμεσότητα Η συναίσθηση της ματαιότητας αυτής ελευθερώνει τον άνθρωπο από τη δουλεία στην αμεσότητα και τον παραπέμπει στην αλήθεια της Βασιλείας του Θεού Η διατή-ρηση πλούτου ή ιδιοκτησίας δεν εκφράζει το πνεύμα της Βασιλείας του Θεού που πρέπει να κατευθύνει τους πιστούς στη ζωή τους laquoΌπως οι πλοίαρχοι και οι αμα-ξηλάτες με την προσοχή και την επιμέλεια πετυχαίνουν το σκοπό τους έτσι πρέπει και όσοι φροντίζουν να ζουν τη σωστή και ενάρετη ζωή να μελετούν και να φροντί-ζουν πως να ζουν όπως πρέπει και αρέσει στο Θεό Εκείνος που θέλει να ζήσει έτσι και έχει καταλάβει ότι μπορεί με την πίστη προχωρεί προς την αφθαρσίαraquo

Στην τρέχουσα οικονομική κρίση η θε-ολογία της Εκκλησίας οφείλει προφητικά και ευχαριστιακά να αντιτάξει στον ασύ-δοτο ανταγωνισμό της παγκόσμιας κυρι-αρχίας την αλληλεγγύη και την κοινωνική δικαιοσύνη στην αυτονομημένη οικονομία των ανθρώπων και στον αμοραλισμό της την οικονομία του Θεού για την υπέρβαση της φθοράς και του θανάτου την αποκα-τάσταση της ενότητας των ανθρώπων την ευθύνη και την μέριμνα για τον άλλο Στην Ορθόδοξη Εκκλησία στην Εκκλησία των Πατέρων ιδεώδης κοινωνικός τύπος δεν είναι ο homo economicus δεν είναι ο έμπορος δεν είναι ο επαγγελματίας δεν είναι ο πλούσιος ο καλοντυμένος ο καλοπερασάκιας ο υλιστής ο homo economicus των ακραίων συστημάτων των ατομοκρατικών είτε καπιταλιστικών είτε σοσιαλιστικών αλλά ιδεώδης τύπος στον χριστιανισμό είναι ο ασκητής ο άγιος ο οποίος περνάει λιτά τη ζωή του Με την ασκητική χρήση του κόσμου ο άνθρωπος παραιτείται έμπρακτα από τον εγωκεντρισμό του και την απαίτηση να υποτάσσει τα πάντα στο ατομικό του συμφέρον Αντίθετα ο δυτικός πολιτισμός που κυριαρχεί παγκοσμίως στην εποχή

Ὑπό Ἀρχιμανδρίτου Θεοφίλου Λεμοντζῆ Ἀρχιερατικοῦ Ἐπιτρόπου Καμπανίας

Η

Οικονομική Κρίσηκαι η Βασιλεία του Θεού

Β΄ΜΕΡΟΣ


μας βασίζεται σε τελείως διαφορετικές προϋποθέσεις στόχων και σκοπιμοτήτων από το εσχατολογικό όραμα και την ευχαρι-στιακή πράξη της Εκκλησίας Ενώ στόχος της Εκκλησίας είναι το κατά αλήθειαν ζην η νοηματοδότηση της ζωής πέρα από τη φθορά και το θάνατο ο ηθικός προβληματισμός όμως της Δύσης συνδέει το ήθος με τη βελτίωση των αντικειμενικών συνθηκών του ανθρωπίνου βίου την αλήθεια με τη χρηστική αποτελεσματι-κότητά της

Καιρός για μετάνοια laquoΠρέπει να ομολογήσουμε όλοι ότι ενε-πλάκημεν στα πλοκάμια της σύγχρονης καταναλωτικής κοινωνί-ας ότι παραμερίσαμε τον Θεό και τις ευαγγελικές διδαχές Του ότι εμπιστευθήκαμε τους εαυτούς μας ανεπιφύλακτα σε όλους τους διαχειριστές των καρπών και των μόχθων του ελληνικού λαού και οι οποίοι επειδή είχαν τις δικές τους υστεροβουλίες δεν απεδείχθησαν δίκαιοι και ειλικρινείςraquo Η λύση στο πρόβλημα της οικονομικής κρίσεως είναι μονάχα μία Η ένταξη στο χώρο της ζωής του πραγματικού είναι της αιωνιότητας Η ένταξη στη Βασιλεία του Θεού στο νέο κόσμο του Θεού που εγκαινίασε ο Ιησούς Χριστός Μέσα στην εσχατολογική προοπτική της Βασι-λείας του Θεού τα διάφορα προβλήματα σχετικοποιούνται και θεωρούνται στις συμβατικές τους διαστάσεις Η σχετικοποίηση αυτή αποτελεί και την καλύτερη προϋπόθεση για τη σωστή αντι-μετώπιση και επίλυσή τους Κι εδώ πρέπει να θυμηθούμε πως η Βασιλεία του Θεού δεν είναι μια προσφορά νέων πραγμάτων από το Θεό στον άνθρωπο Δεν δίνει ο Θεός νέα προγράμματα για τη λύση των προβλημάτων του ανθρώπου ούτε προσθέτει κάτι σrsquo όσα του έχει δώσει Η Βασιλεία του Θεού δεν σημαίνει υλική αφθονία όπως πίστευαν οι Ισραηλίτες ούτε λύση των προβλημάτων τους με την τεχνολογική πρόοδο ή τη ριζική κοι-νωνική αλλαγή όπως θα θέλαμε εμείς Η Βασιλεία του Θεού είναι η εμφάνιση ενός νέου προσώπου του Ιησού Χριστού η εν-σάρκωση του Θεού του ίδιου ώστε ο άνθρωπος να ανακαλύψει την αυθεντική του φύση δηλαδή το κατrsquoεικόνα Η Βασιλεία του Θεού είναι ένα νέο ξεκίνημα μια ανατοποθέτηση του ίδιου του ανθρώπου από τον πλανεμένο δρόμο του laquoέχεινraquo στο σωτήριο δρόμο του laquoΕίναιraquo Μrsquo αυτήν την έννοια ο Χριστός λέει στους μαθητές του να ζητούν πρώτα και να επιδιώκουν την ένταξή τους στη Βασιλεία του Θεού(Ματθ633) Ουσιαστικά ζητεί να τον ακο-λουθήσουν στην πορεία του να γίνουν όμοιοι μrsquo αυτόν να βρούν τη ζωή και την αιωνιότητα κοντά του Πρέπει να υιοθετήσουμε έναν νέο τρόπο συμπεριφοράς που εκφράζει η πραγματικότητα της Βασιλείας του Θεού laquoΗ υπέρβαση των εγωισμών μας η αποδοχή του συνανθρώπου μας η προσφορά μας προς αυτόν ο σεβασμός μας προς την ιδιοπροσωπία του η καταλλαγή και η συμβίωση όλων μαζί σηματοδοτούν το νέο μοντέλο κοινωνίας το οποίο ο Χριστός ευαγγελίζεται και η Εκκλησία προβάλλει μέσα στη σκληρή σημερινή και απάνθρωπη κοσμική πραγματι-κότητα Ας μην ξεχνάμε τον αγιογραφικό λόγο ldquoαλλήλων τα βάρη βαστάζετεrdquoraquo (Γαλ 6 2)raquo

Εάν ο άνθρωπος αποδεχθεί τη Βασιλεία του Θεού αυτόν το καινούριο τρόπο ζωής και συμπεριφοράς θα μπορέσει να υπερ-βεί τον εαυτό του και τη φιλαυτία του Με αυτόν τον τρόπο θα επιλυθεί το ζήτημα της οικονομικής κρίσεως Είναι ακριβώς η με-τάβαση από το laquoέχεινraquo στο laquoΕίναιraquo μετάβαση από το Εγώ στο Εσύ από τη φιλαυτία στην ανιδιοτελή αγάπη από το φόβο του θανάτου στο φώς της ζωής

Επειδή πολιτικοί οικονομολόγοι και οι πάσης φύσεως ειδή-μονες εδώ και τρία χρόνια προσπαθούν να βρουν λύση στο πρόβλημα της οικονομικής κρίσεως και δεν τα έχουν καταφέρει εμείς θα θέλαμε να υπενθυμίσουμε το σοφό λόγο του Μεγάλου Βασιλείου σύμφωνα με τον οποίο laquoΑν έπαιρνε καθένας ότι του χρειαζόταν για την ικανοποίηση της ανάγκης του και άφηνε σrsquo όποιον είχε ανάγκη ότι ήταν γιrsquo αυτόν περισσό κανένας δεν θα ήταν πλούσιος κανένας δεν θα ήταν φτωχόςhellipraquo Αυτό αποτελεί και τη λύση στο πρόβλημα της οικονομικής κρίσεως


νώπιον τοῦ Ἐσταυρω-μένου ἱστάμεθα σήμε-ρα ἀδελφοί μουmiddot ἐνώ-πιον laquoτοῦ κειμένου εἰς πτῶσιν καί ἀνάστασιν πολλῶνraquomiddot ἐνώπιον τοῦ Σταυροῦ τοῦ Χριστοῦ ὁ

ὁποῖος ἀποτελεῖ laquoσημεῖον ἀντιλεγό-μενονraquo Ἀλλά τό νά ἵστασαι ἐνώπιον τοῦ Σταυροῦ δέν εἶναι μία ἁπλῆ ὑπόθεση γιατί κανείς δέν μπορεῖ νά στέκεται ἀδιάφορος ἤ οὐδέτερος ἐνώπιον τουmiddot ὅλοι λαμβάνουν μιά θέση μέ τή στάση τους καί τή συμπε-ριφορά τους ὅπως συνέβη καί μέ τούς ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι εὑρίσκο-ντο ἐνώπιόν του κατά τήν ἡμέρα τῆς Σταυρώσεως Ἄλλοι λαμβάνουν τή θέση τῶν σταυρωτῶν ἄλλοι τή θέση τοῦ ἀπιστοῦντος ληστοῦ ἄλλοι τῶν στρατιωτῶν οἱ ὁποῖοι βάζουν κλῆρον στά ἱμάτιά του laquoτίς τι ἄρῃraquo ἄλλοι τῶν παραπορευομένων πού βλασφη-μοῦν ἄλλοι τή θέση τοῦ μαθητοῦ του Ἰωάννου ὁ ὁποῖος περίλυπος παρα-κολουθεῖ τά γενόμενα καί ἄλλοι τοῦ εὐγνώμονος ληστοῦ

Ἐνώπιον τοῦ Ἐσταυρωμένου κα-λούμεθα καί ἐμεῖς νά λάβουμε θέση μία θέση πού δέν ἐξαρτᾶται οὔτε ἀπό τήν ἡλικία μας οὔτε ἀπό τή μόρφω-σή μας οὔτε ἀπό τήν οἰκονομική μας κατάσταση καί τήν κοινωνική μας θέση Καλούμεθα νά λάβουμε θέση ἀνάλογα μέ τή διάθεσή μας ἀνάλογα μέ τή δύναμη τῆς ψυχῆς μας ἀνάλο-γα μέ τήν ἀγάπη καί τήν πίστη μας στόν δι᾽ἡμᾶς σταυρωθέντα Χριστό

Ἐνώπιον τοῦ Ἐσταυρωμένου κα-

λούμεθα νά ἐπιλέξουμε ἄν ἀνήκουμε στούς δικούς του ἀνθρώπους ἤ σέ ὅσους τόν πολεμοῦνmiddot ἄν ἀνήκουμε στούς φίλους ἤ τούς ἐχθρούς τουmiddot ἄν ἀνήκουμε σέ ἐκείνους πού θεωροῦν τόν ἑαυτόν τους σοφό κατά σάρκα ἤ δυνατό κατά κόσμον ἤ σέ ἐκείνους πού δέν ἐνοχλοῦνται ὅταν κάποιοι τούς θεωροῦν laquoμωρούςraquo γιατί laquoτά μωρά τοῦ κόσμου ἐξελέξατο ὁ Θεός ἵνα τούς σοφούς καταισχύνῃraquo ὅπως διακηρύσσει τό laquoσκεῦος τῆς ἐκλογῆςraquo ὁ μέγας ἀπόστολος Παῦλος

Ἐνώπιον τοῦ Ἐσταυρωμένου κα-λούμεθα καί ἐμεῖς νά ἀκολουθήσουμε τήν κλήση μας τήν κλήση πού ἀπευ-θύνει στόν καθένα μας ὁ Θεόςmiddot γιατί ἡ κλήση μας αὐτή συνδέεται ἀδιάρ-ρηκτα μέ τόν Σταυρό τοῦ Χριστοῦ ἐφόσον καλούμεθα νά σηκώσουμε στό ὄνομά του ὁ καθένας μας τόν δικό του σταυρό Καλούμεθα νά ἀπο-δεχθοῦμε τό μυστήριο τοῦ Σταυροῦ του πού εἶναι συγχρόνως μυστήριο ἀγάπης καί ταπεινώσεως Καλού-μεθα νά κατανοήσουμε τό μυστήριο τοῦ Σταυροῦ μέσα ἀπό τό πρίσμα τῆς ταπεινώσεως καί τήν προοπτική τῆς ἀγάπης Διότι κανείς δέν μπορεῖ νά κατανοήσει τό νόημα τῆς ἀγάπης χωρίς ταπείνωση καί κανείς δέν μπο-ρεῖ νά βιώσει τήν ταπείνωση χωρίς τήν ἀγάπη Ὅποιος προσπαθεῖ νά τίς διαχωρίσει ζεῖ τήν πικρία καί τήν ἀπογοήτευση τοῦ κατακριθέντος λη-στοῦ καί τῶν laquoπαραπορευομένωνraquo τοῦ Σταυροῦ οἱ ὁποῖοι παραμένουν στό πάθος καί δέν βλέπουν τήν ἀνά-

σταση Ὅποιος προσπαθεῖ νά τίς διαχωρίσει ζεῖ τήν ἀγωνία τῶν στρα-τιωτῶν πού ἐρίζουν γιά τά ἐνδύματα τοῦ Ἰησοῦ καί ἀνησυχοῦν γιά τό ἄν ἔχει πεθάνει ἀλλά τήν ὥρα τῆς ἀνα-στάσεώς του laquoκαθεύδουνraquo καί δέν ζοῦν τήν χαρά τοῦ κοσμοσωτηρίου αὐτοῦ γεγονότος

Ἀντίθετως ὅσοι μποροῦν νά δι-ακρίνουν τό ὕψος τῆς ταπεινώσεως καί τό μεγάλειο τῆς θείας ἀγάπης πού ἐκφράζει ὁ Ἐσταυρωμένος Χρι-στός αὐτοί μποροῦν νά βιώσουν τό θαῦμα τῆς ἀναστάσεως ἀφοῦ προηγουμένως σάν τόν εὐγνώμονα ληστή θά τόν ἱκετεύσουν laquoμνήσθητι μου Κύριε ὅταν ἔλθῃς ἐν τῇ βασι-λείᾳ σουraquo Αὐτοί θά προτιμήσουν νά θεωρηθοῦν laquoμωροί διά Χριστόνraquo καί νά ἄρουν τόν σταυρό τους γιά νά ἀκολουθήσουν τόν Ἐσταυρωμένο διδάσκαλο Αὐτοί θά προτιμήσουν νά ἐπιλέξουν τή σταυρική τους κλήση προκειμένου νά βρίσκονται κοντά στόν Ἐσταυρωμένο Χριστό καί στήν Ἀνάσταση

Ἱστάμενοι ἀδελφοί μου καί ἐμεῖς ἐνώπιον τοῦ Σταυροῦ τοῦ Κυρίου μας ἄς ἱκετεύσουμε τόν δι᾽ ἡμᾶς ἐπ᾽ αὐτοῦ προσπαγέντα νά μᾶς ἀξιώσει νά διακρίνουμε ἀνάμεσα στίς προ-κλήσεις τοῦ συγχρόνου κόσμου τήν ἀληθινή κλήση τοῦ Θεοῦ ἡ ὁποία θά μᾶς ὁδηγήσει ἀσφαλῶς διά τοῦ Σταυ-ροῦ στήν Ἀνάσταση

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

Ετοῦ Σεβ Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος

laquoΒλέπετε γάρ τήν κλῆσιν ὑμῶν ἀδελφοί ὅτι οὐ πολλοί σοφοί κατά σάρκα οὐ πολλοί δυνατοί οὐ πολλοί εὐγενεῖς ἀλλά τά μωρά τοῦ κόσμου

ἐξελέξατο ὁ Θεός ἵνα τούς σοφούς καταισχύνῃraquo



μέγας οἰκιστὴς τῆς ἄνικμης πέτρας τῆς Πάτμου ὅσιος Χριστόδουλος ὁ Λατρηνός θέλησε νὰ οἰκοδομήσει τὴν θεοφρούρητη Μονὴ του ἐπrsquo ὀνό-

ματι τοῦ μεγάλου ὀραματιστοῦ τῶν ἐσχάτων τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου Στὰ πέτρινα σπλάγχνα τοῦ Καστρομονάστηρου λάξευσε τὸ ἐργαστήρι τῆς ἑλληνορθόδοξης παι-δείας τὴν περιώνυμη βιβλιοθήκη του Τὰ πρῶτα χειρόγραφα τά μετέφερε ὁ ἴδιος ἀπὸ τὸ ὅρος Λάτρος τῆς Μικρᾶς Ἀσίας ὅπου ἀσκήτευσε Σχετικές πληροφορίες γιά τό ἐνδιαφέρον τοῦ Ὁσίου Πατρός περί τῶν χειρογράφων λαμβάνουμε ἀπό τήν Ὑποτύπωσή του Οἱ αἰῶνες κύλισαν καὶ ἡ σπορὰ τοῦ Ὁσίου Πατρὸς κάρπησε καὶ πλή-ρωσε τὴν οἰκουμένη μὲ ἀρετὴ καὶ ἁγιότητα Ἀλλrsquo ὅμως ἤρθαν χρόνια δίσεχτα καὶ μέρες σκλαβωμένες Εἶναι οἱ πληγωμένοι ἐκεῖνοι καιροὶ τῆς Τουρκικῆς σκλαβιᾶς ποὺ ἡ θυσία τῶν καλογήρων πότισε τὸ δένδρο τῆς γνώσεως καὶ τῆς ἀρετῆς τοῦ σκλαβω-μένου Γένους δημιουργώντας πότε κρυφὰ σχολειὰ πότε περιώνυμα διδα-κτήρια ἀνάλογα κάθε φορὰ μὲ τοὺς ὁρισμοὺς τοῦ ἀλλόπιστου κατακτητῆ Ἕνα τέτοιο ἐργαστήριο ἀρετῆς καὶ ἁγιότητος γέννημα καὶ θρέμμα τῆς Μεγάλης Μονῆς τοῦ Μεγάλου Θεολό-γου εἶναι καὶ ἡ ἐξάκουστη Πατμιάδα τοῦ Γένους Σχολή

Ἡ Πατμιάδα ἱδρύθηκε ἀπὸ τὸν ἀδελφό της Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Μεγά-λου Θεολόγου τὸν Ἅγιο Μακάριο τὸν Καλογερά τό ἔτος 1713 Ὁ Ἅγιος Μα-κάριος προερχόταν ἀπὸ τὸν φημισμέ-νο οἶκο τῶν Καλογεράδων τῆς Ἱερᾶς

Νήσου Πάτμου καὶ ἀπὸ νωρὶς διακρί-θηκε γιὰ τὴν ἀρετή τὴν φιλομάθεια καὶ τὴν εὐφυία του Σπούδασε στὰ μεγάλα ἐκπαιδευτήρια τῆς Κωνστα-ντινουπόλεως ἐκτός ἀπὸ τὴν Ὀρθό-δοξη θεολογία λατινικά φιλοσοφία βυζαντινὴ μουσικὴ κἄ Συνδέθηκε μὲ τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο ἀλλὰ καὶ μὲ μεγάλες Φαναριώτικες οἰκογέ-νειες ὅπως τοῦ Μαυροκορδάτου τοῦ Ὑψηλάντη κἄ Τοῦ δόθηκε ἡ δυνατό-τητα νὰ ἀνέλθει στὴν ἐκκλησιαστικὴ ἱεραρχία ἀφοῦ ἦταν ἰδιαίτερα ἀγα-πητὸς στὸ Πατριαρχεῖο ἀλλὰ ἐκεῖνος προτιμοῦσε τὸ ἀσκητικὸ σκάμμα τῆς Μονῆς του Χαρακτηριστικό τῆς ἁγιό-τητος τοῦ Διδασκάλου Μακαρίου ἦταν ἡ ὑψοποιός ταπείνωσή του ποὺ τὸν ἐκράτησε στὸν πρῶτο βαθμὸ τῆς Ἱε-ρωσύνης αὐτὸν τοῦ διακόνου

Ὁ διάκονος Μακάριος ἐπιστρέ-φει στὴν Ἱερὰ Πάτμο καὶ καταθέτει στὴν Ἱερά Ἀδελφότητα τῆς Μονῆς τὴν βούλησή του νὰ ἀγωνιστεῖ γιὰ τὴν παιδεία τῶν νέων τοῦ νησιοῦ ἱδρύοντας σχολή Γιά τόν λόγο αὐτό ἡ σεβασμία Ἀδελφότης τό ἔτος 1713 τοῦ παραχωρεῖ τὰ κτήρια τοῦ Θεολά-ξευτου Σπηλαίου τῆς Ἀποκαλύψεως τοῦ πανιέρου τούτου τόπου ὅπου ὁ Παλαιός τῶν ἡμερῶν ἐβρόντησε τὰ μέλλοντα συμβαίνειν καὶ ἀποκάλυψε τὴν τελικὴ νίκη τοῦ Χριστοῦ ἐναντίον τοῦ ὄφη τοῦ ἀρχαίου τοῦ σατανᾶ Στήν συνέχεια τὸ ἔτος 1729 μὲ πρω-τοβουλία τοῦ Διδασκάλου Μακαρίου τὴν εὐλογία τῆς Μονῆς καὶ δαπάνες τῶν λογάδων τῆς Κωνσταντινουπό-λεως ἀνεγείρεται στὰ νότια του Ἱεροῦ Σπηλαίου κτίσμα ὅπου θὰ στεγαστεῖ ἡ Σχολή Ὁ Διδάσκαλος Μακάριος ὀργάνωσε τὴν Σχολὴ συνδυάζοντας τὴν γνώση μὲ τὴν ἀρετή Ἄξιος διάδο-χος τοῦ Ἁγίου Μακαρίου καὶ δεύτερος

Διδάσκαλος τῆς Πατμιάδος διετέλεσε ὁ Ἅγιος Γεράσιμος ὁ Βυζάντιος Ἡ λειτουργικὴ ζωὴ τοῦ Ἱεροῦ Σπηλαίου ἡ ἁγιότης τοῦ βίου τοῦ Διδασκάλου Μακαρίου ἡ φροντίδα τῶν ἐκλεκτῶν διδασκάλων ἡ προστατευτικὴ σκιὰ καὶ φροντίδα τῆς τροφοῦ Μεγάλης Μονῆς τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου ἀνύψωσαν ἐν τέλει τὴ Σχολὴ σὲ περίοπτη καὶ περιώνυμη θέση καὶ τὴν κατέστησαν ἀρετῆς ἐργαστήριο καὶ γνώσεως διδακτήριο Ἡ Σχολὴ ξεπέρασε τὰ στενὰ ὅρια τῆς Ἱερᾶς Πάτμου καὶ ἔγινε γνωστὴ στὰ περάτα τῆς οἰκουμένης Ἀπὸ ὅλα τὰ μέρη τῆς Ἑλλάδος τὴν Κων-σταντινούπολη τὴν Ἀλεξάνδρεια τὴν Ἀντιόχεια τὴν Κύζικο τὴν Ρωσία ἀκόμα καὶ τὴν Ἀφρικὴ κατεύθαναν ἱεροσπουδαστές Σημαντικὲς προ-σωπικότητες τῆς Ἐκκλησίας καὶ τοῦ Γένους ὅπως ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Εrsquo ὁ Ἅγιος Πλάτων Αῒβαζίδης ὁ Δανιὴλ ὁ Κεραμεύς ὁ Ἐμμανουὴλ Ξάνθος ὁ φιλικὸς κἄ διετέλεσαν μαθητὲς τῆς Σχολῆς Ἀλλὰ καὶ στὰ νεώτερα χρόνια ἡ Σχολὴ ἀπέδωσε καρποὺς εὐκλεεῖς ὅπως οἱ Μητροπολίτες Ἰταλίας καὶ Μελίτης Γεννάδιος Ἐλβετίας Ἱερεμί-ας Περιστερίου Χρυσόστομος Βυρη-τοῦ Ἠλίας Βερατίου Ἰγνάτιος Νέας Ζηλανδίας Ἀμφιλόχιος Λεροῦ καὶ Κα-λύμνου Παῒσιος Ἄκκρας Σάββας κἄ ὡς καὶ οἱ Ἐπίσκοποι Ἀρίστης Βασίλει-ος Ἐλαίας Θεοδώρητος Τράλλεων Ἰσίδωρος κἅ

Τὸ 1906 ἡ Ὑψηλὴ Πύλη ἀναστέλ-λει τὴν λειτουργία τῆς Σχολῆς ἐπειδὴ οἱ διδάσκαλοι δίδασκαν στὰ παιδιὰ ἑλληνικὴ ἱστορία Ἡ Σχολὴ τότε με-ταφέρεται προσωρινῶς στὴν Σάμο Οἱ Πατέρες τῆς Μονῆς ἀλλὰ καὶ οἱ μοναχές τῆς νεοϊδρυθείσας Μονῆς τοῦ Εὐαγγελισμοῦ ὀργανώνουν στὴν

Οτοῦ Ἀρχιμ Ἰερεμίου Γεωργαλῆ

Πατμιάδατοῦ Γένους Σχολή


συνέχεια κρυφὰ σχολειά Ἤδη ἡ Δωδεκάνησος ἔχει περιέλθει στὴν κυριαρχία τῆς φασιστικῆς Ἰταλίας καὶ οἱ παπικοὶ μισιονάριοι προσπαθοῦν μὲ τὶς γνωστὲς ἀντιχριστιανικὲς μεθό-δους τους νὰ ἀλώσουν τὰ νησιά Εἰς μάτην ὅμως Οἱ Δωδεκανήσιοι εἶναι ἀπόγονοι ἡρώων καὶ ἁγίων Τὸ 1947 ἀπελευθερώνεται ἡ Δωδεκάνησος ἀπὸ τὸν Ἰταλικὸ φασιστικὸ ζυγὸ καὶ στὶς 22 Ὀκτωβρίου τοῦ 1948 κατό-πιν πρωτοβουλίας καὶ ἐνεργειῶν τῆς σεβασμίας Ἀδελφότητος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Θεολόγου ὁ τότε Βασι-λεὺς τῶν Ἑλλήνων Παῦλος καταθέτει τὸν θεμέλιο λίθο τοῦ νέου κτηρια-κοῦ συγκροτήματος τῆς Πατμιάδος Σχολῆς ποὺ βρίσκεται ὑψηλότερα τοῦ Ἱεροῦ Σπηλαίου τῆς Ἀποκαλύψεως Ὁ ἀείμνηστος Προηγούμενος τῆς Με-γάλης Μονῆς Ἀρχιμανδρίτης Συμεὼν Ρεβίθης ἀνέλαβε τὸν ἄθλο τῆς διενέρ-γειας ἐράνου μεταξὺ τῶν ὁμογενῶν τῶν ΗΠΑ γιὰ τὴν ἀποπεράτωση τῶν κτηρίων Ἡ τροφὸς Μονὴ δὲν ἔπαψε πότε μέχρι καὶ σήμερα νὰ ἐπιδεικνύει τὴν ἀμέριστη φροντίδα της γιὰ τὴν λει-τουργία τῆς Σχολῆς

Ἐφέτος συμπληρώνονται τριακό-σια ἔτη (1713-2013) ἀπὸ τὴν ἵδρυση τῆς περιώνυμης Πατμιάδος Σχολῆς Ἡ πορεία τῆς Σχολῆς στὸ χρόνο καὶ τὴν ἱστορία εἶχε πάντοτε δυὸ πόλους τὴν τροφὸ Μεγάλη Μονὴ τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου τοῦ Θε-ολόγου καὶ τὸ Θεολάξευτο Σπήλαιο τῆς Ἀποκαλύψεως Ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ μᾶς ἀξίωσε νὰ μαθητεύσουμε στὴν ἱστορικὴ αὐτὴ Σχολὴ στὸ τέλος

τῆς δεκαετίας τοῦ 1980 ὑπὸ τὴν δυ-ναμικὴ διεύθυνση καὶ τὴν ἄγρυπνη φροντίδα τοῦ Σχολάρχου μας κ Ματθαίου Μελιανοῦ ἀλλὰ καὶ ἄλλων ξεχωριστῶν διδασκάλων μας ὅπως ὁ σημερινὸς Καθηγούμενος Πάτμου Ἀρχιμ κ Ἀντίπας Νικηταρᾶς καὶ ὁ Μητροπολίτης Νέας Ζηλανδίας κ Ἀμφιλόχιος Τσούκος Σιωπηλὸ πα-ράδειγμα ἁπλοῦ μοναχοῦ καὶ σεμνοῦ λειτουργοῦ ὑπῆρξε ὁ Ἱερομόναχος Παντελεήμων Καραλῆς ἐφημέριος τῆς Σχολῆς μας μὲ τὴν γλυκύτατη καὶ κατανυκτικὴ φωνή του Σεβάσμιος προσμονάριος καὶ ἀκούραστος δια-κονητὴς τοῦ Ἱεροῦ Σπηλαίου ἦταν ὁ Ἱερομόναχος Εὐθύμιος Κουτσανέλος Τότε λοιπὸν ἦταν ποὺ γίναμε κοινωνοὶ τοῦ λειτουργικοῦ καὶ ἀσκητικοῦ μεγα-λείου τῆς πίστεώς μας Οἱ μνῆμες τοῦ παρελθόντος ζωντανεύουν καὶ πάλι στόν νοῦ μὲ τὶς μοναδικὲς ἀγρυπνίες στὸ Καθολικό τῆς Μεγάλης Μονῆς τὸ μέγα σήμαντρο καὶ τὴν τζαφάρα τὸν Καθηγούμενο Ἐπίσκοπο Τράλλε-ων μὲ τὴν βροντώδη φωνή του τόν Προηγούμενο Ἱερεμία μέ τό κόντιο τὸν Προηγούμενο Παῦλο μὲ τὰ πύρι-να κηρύγματά του τὸν Ἐκκλησάρχη Κύριλλο μέ τήν σπουδή στά ἀρχαία τυπικά τόν γέρο-Βαρθολομαῖο μὲ τὰ παραδοσιακὰ πατηνιώτικα κόλλυβα τὸν θρυλικὸ πάπα Γιώργη Κάνδρο μὲ τὸ μοναδικὸ πατμιακὸ μουσικὸ ὕφος Ἐκεῖνα τὰ πάμφωτα χρόνια εἰσοδεύ-σαμε λειτουργικὰ στὰ ἄδυτα τοῦ Ἱεροῦ Σπηλαίου τῆς Ἀποκαλύψεως Ἐκεῖνα τὰ χρόνια τὰ ἀλλοτινὰ τὰ πεπληρω-μένα φέγγος λάμψη καὶ καθαρότητα

λάβαμε σrsquo ἐκεῖνο τὸν εὐλογημένο τόπο τὴν ἀνεξάληπτη σφραγίδα τῆς Ἰωαννείου μαθητείας μας Ἐκεῖνα τὰ χρόνια τὰ νοσταλγικὰ ἀφουγκραστή-καμε τοὺς λόγους τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν Χριστοδούλου laquoἐκυριεύθην καθολοκληρίαν ὑπὸ τοῦ πόθου τοῦ νησίου τούτουraquo Ἡ καθημερινὴ ζωὴ στὴν τροφὸ Σχολή μας ἀπέπνεε ἄρωμα ὀρθόδοξης πνευματικότητος Ἡ Πατμιάδα ἦταν κυρίως φυτώριο κληρικῶν καὶ μοναχῶν καὶ δὲν πρέπει σὲ καμία περίπτωση νὰ ἀλλοιωθεῖ ὁ ἐκκλησιαστικός της χαρακτήρας Ἡ Πατμιάδα πορεύεται καὶ αὐτὴ σήμερα τὴν στενωπὸ τῶν θλίψεων καὶ τῶν δοκιμασιῶν τὶς ὁποῖες διέρχεται ἡ πατρίδα μας Οἱ φιλότιμες προσπά-θειες ποὺ γίνονται ἀπὸ τὴν Μεγάλη Μονὴ τοῦ Θεολόγου καὶ τὴ σημερινὴ διεύθυνση τῆς Σχολῆς μὲ τὴ βοήθεια καὶ τὴν μεσιτεία τῶν Ἁγίων Ἐφόρων καὶ Προστατῶν τῆς Ἱερᾶς Νήσου θὰ ἀποδώσουν σίγουρα καρπούς Ἡ Πατμιάδα τοῦ Γένους Σχολὴ παρrsquo ὅλο τὸ πολυκύμαντο τοῦ βίου της μὲ τὴν Χάρη τοῦ Θεοῦ θὰ συνεχίσει τὴν σπουδαία πορεία της στὴν ἱστορία καὶ τὴν ἀνεξάντλητη προσφορά της στὴν Ἐκκλησία καὶ τὸ Γένος

ΜΑΘΕΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΤΜΙΑΔΑ


πίσκεψη ἀρχαγγελική πανηγυρίζει σήμερα ἡ Ἐκκλησία μας καί μαζί μέ αὐτήν καί ὁλόκληρος ἡ ἀνθρωπότης Ἐπίσκε-ψη ἀρχαγγελική ὄχι σέ κάποιον ἀπό τούς σπου-δαίους καί τούς ἰσχυ-

ρούς τοῦ κόσμου ἀλλά στήν ταπεινή κόρη τῆς Ναζαρέτ σέ αὐτή πού τήν ἐπέλεξε ὁ Θεός ὡς laquoκεχαριτωμένηraquo γιά νά τήν εὐλογήσει ἀνάμεσα στίς γυναῖκες ὅλων τῶν ἐποχῶν ἀνάμεσα στίς γυναῖκες τοῦ παρελθόντος καί τοῦ μέλλοντος καί νά τήν ἀναδείξει ὡς αὐτήν πού θά τήν μακάριζαν laquoπᾶσαι αἱ γενεαίraquo Ἐπίσκεψη ἀρχαγγελική γιά νά ζητήσει ὁ Θεός τή συμμετοχή τοῦ ἀνθρώπου στό σχέδιο τῆς θείας ἀγάπης γιά τή σωτηρία του Ἐπίσκεψη ἀρχαγγελική γιά νά ἀποκαταστήσει μέ τήν ὑπακοή της ἡ Παναγία Παρθένος τό ἔλλειμα τῆς ὑπακοῆς τῶν πρωτο-πλάστων πού ἐξέβαλε τό ἀνθρώπινο γένος ἀπό τόν κῆπο τῆς Ἐδέμ Ἐπί-σκεψη ἀρχαγγελική γιά νά ἀρχίσει ἡ πραγμάτωση τοῦ ἀπ᾽ αἰῶνος κεκρυμ-μένου μυστηρίου τῆς θείας οἰκονομί-ας Ἐπίσκεψη ἀρχαγγελική ἡ ὁποία εὐαγγελίζεται τήν ἐπιδημία τοῦ laquoμε-γάλης βουλῆς ἀγγέλουraquo τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ στόν κόσμο γιά νά σώσει τό πλάσμα του καί νά ἀπαλλά-ξει ἀπό τίς συνέπειες τῆς ἁμαρτίας καί τῆς παρακοῆς τό ἀνθρώπινο γένος

Νά γιατί λοιπόν ὁ ἱερός ὑμνο-γράφος καλεῖ τήν κτίση νά εὐφρανθεῖ καί τή φύση νά χορεύσει Νά γιατί σκιρτοῦν καί ἀγάλλονται οἱ ψυχές τῶν πιστῶν στό ἄκουσμα τοῦ ἀρχαγγελι-κοῦ μηνύματος Νά γιατί τό laquoχαῖρεraquo

τοῦ ἀρχαγγέλου Γαβριήλ δέν εἶναι ἕνας ἁπλῶς χαιρετισμός ἀλλά ὁ προάγγελος τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Χριστοῦ ἡ ὁποία ἐπρόκειτο νά καταργήσει τή λύπη καί νά φέρει τή χαρά laquoἐν ὅλῳ τῷ κόσμῳraquo Νά γιατί τό μήνυμα τοῦ ἀρχαγγέλου δέν ἔχασε τή σημασία του ἐπί δύο χιλιάδες χρόνια ἀλλά συνεχίζει νά χαροποιεῖ τίς ψυχές μας καί νά μᾶς δίνει τή δύναμη νά ἀντιμετωπίσουμε ὅλα τά θλιβερά καί δυσάρεστα πού ἐπισκιάζουν τή ζωή μας Γιατί ἀδελφοί μου ὁ Χριστός τήν ἐνσάρκωση τοῦ ὁποίου γιά χάρη τοῦ ἀνθρώπου εὐαγγελίζεται σήμερα ὁ ἀρχάγγελος Γαβριήλ εἶναι Ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος μᾶς διαβεβαιώνει ὅτι τήν χαρά πού μᾶς προσφέρει laquoοὐδείς αἴρει ἀφ᾽ ἡμῶνraquo Καμιά δυσκολία κανένα πρό-βλημα καμία θλίψη ἤ στενοχωρία τοῦ παρόντος κόσμου δέν μποροῦν νά μᾶς ἀφαιρέσουν τή χαρά πού Ἐκεῖνος μᾶς χαρίζει τήν χαρά πού ἔφερε ἡ ἔλευσή του στόν κόσμο τήν χαρά πού ἔφερε ἡ ἀνάστασή του τήν χαρά πού μᾶς διασφαλίζει ἡ προοπτική τῆς σω-τηρίας μας

Μέ αὐτή τή δύναμη τῆς πραγμα-τικῆς χαρᾶς πού προσφέρει στούς μαθητές του ὁ Χριστός κατόρθωσαν οἱ πατέρες μας νά ἀνθέξουν τίς ὀδύνες καί τίς ταλαιπωρίες τῆς μακραίωνης δουλείας ἀλλά καί νά ἀγωνισθοῦν laquoγιά τοῦ Χριστοῦ τήν πίστη τήν ἁγία καί τῆς πατρίδος τήν ἐλευθερίαraquo καί νά ἀξιω-θοῦν νά ζήσουν μαζί μέ τό θαῦμα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Παναγίας μας καί τό θαῦμα τοῦ εὐαγγελισμοῦ τοῦ Γέ-νους τό θαῦμα πού ἔγινε ἐφικτό χάρη στή φιλάνθρωπη μεσιτεία τῆς Πα-ναγίας μας καί τήν εὐσπλαγχνία τοῦ

Θεοῦ πρός τό εὐσεβές Γένος μας ὁ ὁποῖος ὅπως ἔλεγε χαρακτηριστικά ὁ Θεόδωρος Κολοκοτρώνης laquoἔβαλε τήν ὑπογραφή του γιά τήν ἐλευθερία τῆς Ἑλλάδος καί δέν τήν παίρνει πίσωraquo

Γι᾽ αὐτό καί δικαιολογημένα τι-μοῦμε καί πανηγυρίζουμε σήμερα οἱ Ὀρθόδοξοι Ἕλληνες τήν διπλῆ αὐτή ἑορτή τήν ἑορτή τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου καί τοῦ εὐαγγελισμοῦ τοῦ Γένους μας Τήν τιμοῦμε καί τήν πανηγυρίζουμε εὐχαριστῶντας τόν Θεό καί τήν Παναγία Μητέρα τοῦ Κυρίου καί ὑπέρμαχο στρατηγό τοῦ εὐσεβοῦς μας Ἔθνους Τήν τιμοῦμε καί τήν πανηγυρίζουμε κλείνοντας τά αὐτιά μας σέ ὅσους κατά καιρούς ἀλλά δυστυχῶς καί στίς ἡμέρες μας ἀμφισβητοῦν αὐτή τή διπλῆ ἑορτή καί συγχρόνως ἀμφισβητοῦν τόν ρόλο καί τή συμβολή τῆς Ἐκκλησίας μας στήν ἀπελευθέρωση τῆς Ἑλλάδος Τήν τι-μοῦμε εὐχαριστῶντας τόν Θεό καί τήν Παναγία μας γιά τήν ἐλευθερία πού ἀπολαμβάνουμε Τήν τιμοῦμε μνη-μονεύοντας μέ εὐγνωμοσύνη ὅλους ὅσους ἀγωνίσθηκαν γιά τήν ἐλευθε-ρία καί ὑποσχόμενοι νά φανοῦμε ἄξι-οι τῆς θυσίας τουςmiddot καί ἱκετεύουμε τήν Παναγία μας νά προστατεύει μέ τίς ἀκοίμητες πρεσβεῖες της τήν πατρίδα μας ἐλεύθερη καί ἀσινῆ ἀπό πάσης ἀπειλῆς ὁρατῶν καί ἀοράτων ἐχθρῶν καί παντός κινδύνου

Διάπυρος πρός τόν Κύριον εὐχέτηςὉ Μητροπολίτης

dagger Ὁ Βεροίας Ναούσης καὶ Καμπα-νίας Παντελεήμων

Ε

Ποιμαντορική ἘγκύκλιοςΕὐαγγελισμοῦ τῆς ΘεοτόκουlaquoΕὐφραινέσθω ἡ κτίσις χορευέτω ἡ φύσις ὅτι Ἀρχάγγελος Παρθένῳ

μετά δέους παρίσταται καί τό Χαῖρε κομίζει τῆς λύπης ἀντίθετονraquo



Ὁσία Θεοδώρα ἡ βασίλισσα τῆς Ἄρτας



τις 11 Μαρτίου η πόλη της Άρτας εορτάζει την πανήγυρη της πολιοὐχου οσίας Θεοδώ-ρας της βασιλίσσης Φέτος στην πανήγυρη προσεκλήθη και προέστη ο σεβασμιώτα-τος Μητροπολίτης Βεροίας

κ Παντελεήμων ενώ έλαβαν ακόμη μέρος οι σεβασμιώτατοι Νικοπόλεως κ Χρυσόστομος και Άρτης κ Ιγνάτιος

Οι ιερές ακολουθίες τελέστηκαν στο καθολικό της ιεράς μονή της που κτίστηκε τον 11ο αιώνα αρχικά προς τιμήν του αγίου Γεωργίου Τον θαυμάσιο αυτό ναό ανακαίνισε το έτος 1270 η οσία και μετά το θάνατο του συζύγου της μόνασε και η ίδια Στην εἰσοδο του ναού σήμερα σώζεται ο τάφος της οσίας ενώ το ιερό της λείψανο βρίσκεται σε αργυρή λάρνακα

Μετά την πανηγυρική θεία λειτουργία της εορτής ακολούθησε μεγάλη λιτανευτική πομπή στους κεντρικούς δρόμους της πόλης με πάνδημη συμμετοχή

Ο ΒΙΟΣ ΤΗΣ ΟΣΙΑΣ ΘΕΟΔΩΡΑΣΗ Οσία Θεοδώρα γεννήθηκε περί το έτος

1210 μΧ πιθανότατα στην Θεσσαλονίκη και υπήρξε γόνος της μεγάλης και αρχοντικής βυζαντινής οικογένειας Πετραλείφα (νορμαν-δικής καταγωγής) η οποία εγκατεστημένη αρχικά στο Διδυμότειχο προσέφερε πολλές και σημαντικές υπηρεσίες στην αυτοκρατορία και τιμήθηκε με υψηλά αξιώματα Ο πατέρας της Ιωάννης είχε τον τίτλο του σεβαστο-κράτορος και ήταν διοικητής Θεσσαλίας και Μακεδονίας

Κοντά στους ευσεβείς και ενάρετους γονείς της ανατράφηκε laquoἐν παιδείᾳ καὶ νουθεσία Κυρίουraquo αντλώντας από την ζωή τους το πρώτο φωτεινό παράδειγμα ενάρετης ζωής παράδειγμα που θα χαραχθεί ανεξίτηλα και στην δική τους ζωή

Ο πατέρας της πέθανε γρήγορα αφήνο-ντας τη Θεοδώρα σε μικρή ακόμα ηλικία ορφανή Την προστασία της οικογένειας ανέ-λαβε ο Δούκας της Ηπείρου Θεόδωρος (θείος της) ο οποίος την εποχή αυτή είχε καταλάβει την Θεσσαλονίκη και επέκτεινε το κράτος του μέχρι την Αδριανούπολη

Η Θεοδώρα έζησε και μεγάλωσε στα Σέρβια της Κοζάνης μια σημαντική πόλη με στρατηγική θέση την εποχή αυτή Ανατρέφε-ται μαζί με τα αδέλφια της από την ευσεβή μητέρα της Ελένη και μαθαίνει καλά για τον σκοπό της ζωής του ανθρώπου που δεν είναι άλλος παρά η αγιότητα και η laquoκατὰ Θεὸν ὁμοίωσιςraquo Γνωρίζει και πιστεύει ότι το

Σ

τοῦ μοναχοῦ Γερασίμου Μπεκέ

Πλήθος πιστών περιμένουν να προσκυνήσουν κατά τη διάρκεια του εσπερινού


αληθινό νόημα της σύντομης ζωής μας κρύβεται στην επιτυχία της αιώνιας ζωής και Βασιλείας του Θεού Διδά-σκεται από την αγαθή μητέρα της ότι τα αληθινά κοσμήματα που πρέπει να στολίζουν την γυναίκα είναι η αγάπη προς τον Θεό και τον άνθρωπο η τα-πεινοφροσύνη η πραότητα η ευσπλα-χνία η ελεημοσύνη η προσευχή και η αληθινή πίστη που με τον δικό της αγώνα και τη Χάρη του Θεού μπορούν να πραγματοποιηθούν και να φανερω-θούν και στη δική τους ζωή

Η πνευματική καλλιέργεια και ωριμό-τητα της νεαρής Θεοδώρας καθώς επί-σης και το κάλλος της εντυπωσιάζουν τον Μιχαήλ Βrsquo που στον δρόμο του για την Άρτα την συναντά στα Σέρβια ενώ βρισκόταν υπό την προστασία του θείου της Θεοδώρου

Την ζητά αμέσως σε γάμο ο οποίος και τελείται με κάθε μεγαλοπρέπεια και επισημότητα στα Σέρβια το έτος 1230 μΧ με λαμπρή και μεγάλη συνοδεία φτάνουν στην Άρτα την πρωτεύουσα του κράτους της Ηπείρου στην οποία ο Μιχαήλ Βrsquo ανακηρύσσεται μετά από λίγο Δεσπότης

Ο Μιχαήλ ισχυρή προσωπικότητα πνεύμα ανήσυχο και φιλόδοξο αρχίζει να φροντίζει για την εδραίωση και εξάπλωση του κράτους του Η νεαρά δούκισσα Θεοδώρα ανα-

δεικνύεται πρώτη κυρία του Δεσπο-τάτου Στην μεγάλη αυτή και ένδοξη θέση που ανέβηκε η Θεοδώρα δεν παρασύρθηκε από την δόξα και το μεγαλείο του αξι-ώματός της ούτε παρά τη νεότητά της τράπηκε σε υλιστικές απολαύ-σεις και τρυφηλή ζωή Και όπως μας πληροφορεί ο βιογράφος της Ιώβ μοναχός τώρα πιο πολύ κατάλαβε ότι πρέπει να φροντί-ζει να ζει με πιο πολλή αρετή και σωφροσύνη με τα-πεινοφροσύνη και

αγάπη με αοργησία και συμπάθεια με

ελεημοσύνη και πραότητα και γενικά ολόψυχα να δίδεται και να υπηρετεί τον Θεό και τους ανθρώπους

Με την ζωή αυτή η Θεοδώρα ανα-δείχθηκε αληθινά κατά τον λόγο του Κυρίου λύχνος φωτεινός επάνω στην λυχνία που φωτίζει και καθοδηγεί και την ζωή των άλλων ανθρώπων στον Χριστό

Λίγες ήταν οι ευτυχισμένες στιγμές του ζευγαριού Ο μισόκαλος διάβολος φθονώντας την ευτυχία τους και την αρετή της Θεοδώρας και μην μπορώ-ντας να υποτάξει την ίδια ρίχνει τα φαρμακερά βέλη του εναντίων της με άλλον τρόπο laquoθηλυμανίας τὸν ἄνδρα καταμαλάξας πειρασμὸν τὴ μακαρία ἐγείρει δεινώτατονraquo Ο Μιχαήλ παρα-

σύρεται σε πορνεία και ακολασία από μία Αρτινή αρχόντισσα την Γαγγρινή Αυτή με την βοήθεια του διαβόλου κατορθώνει να σκλαβώσει ψυχικά τον Μιχαήλ και να βάλει μίσος άσπονδο στην καρδιά του εναντίων της καλής και Αγίας συζύγου του Με την εντολή του προς όλους απαγορεύει κάθε βοή-θεια και συμπαράσταση προς την Αγία και ορίζει αυστηρά να μην κάνουν λόγο γιrsquo αυτήν στα ανάκτορα ούτε το όνομά της καν να προφέρουν στα χείλη τους

Σε αυτές τις δύσκολες στιγμές της ζωής της φάνηκαν οι καρποί της αληθινής πνευματικής καλλιέργειας της Θεοδώρας Όπως μέσα στην δόξα και την καλοπέραση του παλατιού δεν παρασύρθηκε και δεν αλλοιώθηκε έτσι και τώρα μέσα στην φουρτουνιασμένη συζυγική ζωή η Θεοδώρα δεν κάμφθη-κε και δεν λιποψύχησε αλλά φάνηκε πιο πολύ ο αδαμάντινος χαρακτήρας της και η ακεραιότητα της πίστεώς της

Στην αυθαιρεσία του άνδρα της αντέταξε την υπομονή και το ταπεινό της φρόνημα Παρά τις συκοφαντίες και τον διωγμό της από τα ανάκτορα λαμπρύνθηκε με την σιωπή και την εκούσια μόνωσή της

Χωρίς καμιά ανθρώπινη βοήθεια οπλισμένη όμως με την ακαταίσχυντη ελπίδα στον Θεό εγκαταλείπει - έγκυο ήδη - τα ανάκτορα Πέντε χρόνια μαζί με τον πρωτότοκο υιό της το Νικηφό-ρο που γεννήθηκε στην εξορία ταλαι-πωρείται στο κρύο και στην ζέστη στην πείνα και τη δίψα στην εγκατάλειψη και την μοναξιά Άγνωστη πικραμένη και κακοντυμένη περνούσε λόφους και γκρεμούς αποφεύγοντας την μανία του άνδρα της

Στην μεγάλη αυτή δοκιμασία βρίσκει λίγη παρηγοριά κοντά στον ιερέα της Πρένιστας Μια μέρα που μάζευε λάχανα για να φάει αυτή και το μικρό της παιδί την συναντά ο ιερέας και μετά από επίμονη προσπάθεια να μάθει ποια είναι η Θεοδώ-ρα του φανερώνεται Έτσι για λίγο διάστημα βρίσκει προστα-σία στο σπίτι του καλού αυτού ιερέως

Η αλήθεια όμως και η αρετή όσο κι αν σπιλώνονται όσο και αν παραθεωρούνται δεν αργούν να φανούν Οι ευγενείς άρχοντες της Άρτας αγανακτι-σμένοι από την έκλυτη ζωή του Δούκα Μιχαήλ και την αλα-ζονεία της πόρνης Γαγγρινής

Η λάρνακα με τα ιερά λείψανα της οσίας

Από τον πολυαρχιερατικό εσπερινό


αντιδρούν δυναμικά διώχνουν την Γαγ-γρινή από τα ανάκτορα και απαιτούν από τον βασιλέα να αλλάξει ζωή

Ο Μιχαήλ συγκλονίζεται laquoἔρχεται εἰς ἐαυτόνraquo και αμέσως στέλνει έμπιστους ανθρώπους να βρουν και να φέρουν πίσω την Θεοδώρα

Πράγματι με πολλή μετάνοια και αγάπη με επισημότητα και λαμπρότητα υποδέχεται τη νόμιμη και μόνη κυρία και βασίλισσα στα ανάκτορα και στη ζωή του

Ο Μιχαήλ σε ανάμνηση του γεγο-νότος αυτού και σε ένδειξη της μετά-νοιάς του ανεγείρει την σεβάσμια και περικαλλή μονή της Κάτω Παναγιάς Στη βόρεια καμάρα εξωτερικά υπάρχει χαραγμένη η επιγραφή της μετάνοιάς του την οποίας το πανομοιότυπο και τη μεταγραφή έδωσε ο Αναστάσιος Ορλάνδος

laquoΠύλας ἠμὶν ἄνοιξον ὢ Θ(ε)οὗ μ(η)τέρ τῆς μετανοίας τοῦ φωτὸς οὖσα πύλη

Δ(εσπότη) Μ(ιχαήλ) π(αράσχου) ἁμαρτημάτωνraquo

Κατά την παράδοση και σε ανάμνη-ση του ίδιου γεγονότος κτίζει επίσης τη μονή Παντανάσσης κοντά στην Φιλιππιάδα και τη μονή του Σωτήρος στο Γαλαξείδι όπως αναφέρεται στο laquoΧρονικὸν τοῦ Γαλαξειδίουraquo

Με την ίδια διάθεση ο Μιχαήλ χαρίζει προνόμια και απαλλάσσει από φορολογία ναούς και μονές του κράτους του καθrsquo όλη την διάρκεια της βασιλείας του Έτσι πχ με χρυσόβουλλο του Ιανουαρίου του έτους 1246 μΧ απαλλάσσει laquoπάσης ἀγγαρεί-ας καὶ παραγγα-ρείαςraquo τους 32 πρεσβυτέρους της πόλεως της Κερκύρας και με άλλο χρυ-σόβουλλο του Φεβρουαρίου του ίδιου έτους δίνει προνόμια στους 33 πρεσβυτέ-ρους των αγρών της νήσου Με χρυσόβουλλο επίσης αποκα-θιστά τη νόμιμη δικαιοδοσία του Κωνσταντίνου Μαλιασηνού το

μοναστήρι του κυρ-Ιλαρίωνος που βρισκόταν στην χώρα του Αλμυρού κάτω από laquoτὸ Ρωμαιοβόρον φῦλον τῶν Λατίνωνraquo

Αποστέλλει πλούσια δώρα σε πολλές μονές και εκτός του κράτους του όπως πχ στις Αγιορείτικες μονές του Δοχειαρίου και του Αγίου Παύλου Η πόλη και το κράτος λαμπρύνονται με έργα πίστεως και φιλανθρωπίας για χάρη του αγαπητού λαού της Θεοδώ-ρας Άλλα τέσσερα παιδιά έρχονται στην ζωή ο Ιωάννης ο Δημήτριος (Μιχαήλ) η Ελένη και η Άννα

Δυναμωμένη από τη δοκιμασία και ενισχυμένη από την Χάρη του Θεού η Θεοδώρα γίνεται οδηγός ψυχικής σωτηρίας του άνδρα της και μετέχει ενεργά πλέον στην διακυβέρνηση του κράτους βοηθώντας τον στα πολλά και ποικίλα εσωτερικά και εξωτερικά κυρί-ως προβλήματα του Δεσποτάτου και βάζοντας την προσωπική της σφραγίδα στην πολιτική του Συμπαραστέκεται στα έργα ειρήνης αλλά και ακολουθεί τις πολεμικές περιπέτειες και αποτυχίες του συζύγου της Το έτος 1234 μΧ ενι-σχύουν την παιδεία του Δεσποτάτου με την ίδρυση ανώτερης σχολής Το 1259 - 60 μΧ με την ήττα των στρατευ-μάτων του Μιχαήλ Βrsquo στην μάχη της Πε-λαγονίας καταφεύγουν στην Βόνιτσα Λευκάδα και Κεφαλονιά διωγμένοι από τα στρατεύματα του αυτοκράτορα της Νίκαιας Μιχαήλ Ηrsquo Παλαιολόγου (1259 - 1282 μΧ)

Πρώτο μέλημα της Αγίας ήταν η διαφύλαξη της εδαφικής κυρίως όμως της πνευματικής ακεραιότητας και υποστάσεως του κράτους Έτσι μεγάλη

Άποψη των τοιχογραφιών στο εσωτερικό του ναού

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής


της φροντίδα στάθηκε η διαφύλαξη της Ορθοδόξου πίστεως που την εποχή αυτή απειλείτο από τον παπισμό και την λατινική προπαγάνδα η οποία είχε ως στόχο την laquoένωσηraquo των Εκκλη-σιών Η Αγία αντιτάχθηκε σrsquo αυτή την προοπτική Το Δεσποτάτο που από το 1204 μΧ είχε δεχθεί ως πρόσφυγες σημαντικές προσωπικότητες από την Κωνσταντινούπολη και είχε κρατή-σει αυστηρή ορθόδοξη πολιτική επί Θεοδώρου Δούκα και Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Άρτης Ιωάννου Από-καυκου έγινε τελικά καταφύγιο όλων των ζηλωτών Ορθοδόξων της πρώην ενιαίας Βυζαντινής αυτοκρατορίας

Σε αντίθεση με την φιλενωτική πολιτική της αυτοκρατορίας της Νίκαιας - και αργότερα της επανακτημένης Κωνσταντινουπόλεως - η πολιτική του Δεσποτάτου παρέμεινε καθαρά και αυστηρά Ορθόδοξη Όταν δε το έτος 1275 μΧ γίνεται Οικουμενικός Πατρι-άρχης ο ενωτικός Ιωάννης ΙΑrsquo Βέκκος (1275 - 1282 μΧ) πολλοί ορθόδοξοι κληρικοί και μοναχοί βρίσκουν προστα-σία στο Δεσποτάτο της Ηπείρου Σαν αντιστάθμισμα της Συνόδου της Κων-σταντινουπόλεως του έτους 1276 μΧ και της καταδίκης όλων των ανθενωτι-κών το έτος 1277 μΧ γίνεται Σύνοδος στις Νέες Πάτρες (σημερινή Υπάτη) όπου καταδικάζονται και αφορίζονται όλοι οι ενωτικοί και ο Πατριάρχης Ιωάν-νης Βέκκος

Για τον ίδιο σκοπό - την διαφύλα-ξη δηλαδή της Ορθοδοξίας - η Αγία προχωρεί με οξυδέρκεια πέρα βέβαια και από τις ποικίλες πολιτικές σκοπιμό-τητες που υπεισέρχονται σε ανάλογες περιπτώσεις στον γάμο των δύο θυγα-τέρων της Έτσι την Άννα την νυμφεύει με τον πρίγκιπα της Αχαΐας Γουλιέλμο Βιλλεαρδουΐνο (1258 μΧ) και την Ελένη με τον Μεμφρέδο βασιλέα της Σικελίας και φανατικό εχθρό του Πάπα Με τον τρόπο αυτό η Θεοδώρα προ-σπαθεί να θέσει φραγμό στα σχέδια των παπικών για υποταγή των Ορθο-δόξων αλλά και με τους συγγενικούς δεσμούς που έγιναν να υποχωρήσουν οι κατακτητικές διαθέσεις των Δυτικών εναντίων του κράτους της Ηπείρου

Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφέ-ρουμε ότι η Ελένη μετά τον θάνατο του συζύγου της το έτος 1266 μΧ δέχθη-κε όλο το μίσος του Πάπα Κλήμεντος Δrsquo (1265 - 1268 μΧ) Φυλακίζεται αυτή και τα παιδιά της για αρκετά χρόνια στο υγροσκότεινο και απομονωμέ-νο φρούριο της Βουκερίας Η Ελένη παραμορφωμένη από τις κακουχίες - διατηρώντας όμως την ευγένεια και την αγιότητα της Βυζαντινής αρχόντισσας έτσι όπως ακριβώς τα διδάχθηκε και τα παρέλαβε από την Αγία της μητέρα - βγαίνει από την φυλακή και πεθαίνει σε ηλικία περίπου τριάντα ετών

Οι προσπάθειες που έγιναν για την

απελευθέρωσή της από τους γονείς της Μιχαήλ Βrsquo και Θεοδώρα απέτυχαν Μια τελευταία προσπάθεια που επιχει-ρήθηκε να δοθεί δηλαδή ως σύζυγος στον υιό του Φερδινάνδου Γrsquo της Ισπα-νίας τον Ερρίκο βρήκε την Ελένη αντί-θετη καθώς δεν επιθυμούσε ούτε να προδώσει την μνήμη του συζύγου της παίρνοντας σύζυγο κάποιον από τους αντιπάλους του ούτε με την συγκατά-θεσή της σε τέτοιον γάμο να ενισχύσει τα μεγαλεπήβολα σχέδια του ανίερου συνασπισμού Πάπα και Καρόλου του Ανδεγαυού εναντίων των Ελληνικών χωρών και της Ορθοδοξίας

Δεύτερος σημαντικός στόχος της Αγίας ήταν η ειρήνη μεταξύ των Ελλη-νικών κρατών της εποχής (Φραγκοκρα-τία) και η συνεργασία τους - πέρα από τις ατομικές φιλοδοξίες των ηγεμόνων και την κοντόφθαλμη πολιτική τους - για την απελευθέρωση της Κωνστα-ντινουπόλεως και την ανασύσταση της αυτοκρατορίας των Ρωμαίων Το επιχείρημα αυτό στάθηκε δύσκολο αν λάβουμε υπrsquo όψιν ότι τα δύο σημαντικά κράτη το Δεσποτάτο της Ηπείρου και η αυτοκρατορία της Νίκαιας βρίσκονταν πάντοτε σε αντιζηλία εχθρότητα προ-στριβές και πόλεμο μεταξύ τους

Έτσι το έτος 1249 μΧ ταξιδεύει στη Νίκαια με τον υιό της Νικηφόρο τον οποίο μνηστεύει με την Μαρία εγγονή του αυτοκράτορα της Νίκαιας

Από τη λιτανευτική πομπή στους κεντρικούς δρόμους της Άρτας20 Παύλειος Λόγος

Ιωάννου Γrsquo Βατάτζη (1222 - 1254 μΧ) Μετά από κάποιες περιπέτειες και υπα-ναχωρήσεις η Αγία Θεοδώρα ταξιδεύει πάλι μέχρι τον Έβρο και τελικά τον Οκτώβριο του 1256 μΧ γίνονται με λαμπρότητα στη Θεσσαλονίκη οι γάμοι του Νικηφόρου και της Μαρίας από τον Πατριάρχη Αρσένιο Αυτωρειανό (1255 - 1260 μΧ) Μια άλλη πληροφορία αναφέρει ότι η Θεοδώρα με τον υιό της Νικηφόρο έρχονται στο Βολερό laquoεἰς τὴν χώραν τοῦ Λετζᾶraquo (νότια της Αδρι-ανουπόλεως) όπου συναντώνται με τον αυτοκράτορα της Νίκαιας Θεόδωρο Βrsquo Λάσκαρη (1254 - 1258 μΧ) τον Σεπτέμβριο του 1256-7 μΧ

Εκεί έμειναν τρεις μέρες και αφού εόρτασαν την Ύψωση του Τιμίου Σταυ-ρού - πιθανότατα στον περίλαμπρο ναό της Παναγίας Κοσμοσώτειρας Φερρών (Έβρου) - ξεκίνησαν για την Θεσσαλο-νίκη όπου έγιναν οι γάμοι του Νικηφό-ρου και της Μαρίας από τον Πατριάρχη Αρσένιο ο οποίος ήλθε για τον λόγο αυτό από τη Νίκαια

Μέσα όμως σε σύντομο χρονικό δι-άστημα και μετά τον ερχομό τους στην Άρτα η Μαρία πέθανε

Μια νέα προσπάθεια ειρήνης και συμφιλιώσεως με την ανορθωμένη πλέον Βυζαντινή αυτοκρατορία γίνεται καρποφόρα όταν ο Νικηφόρος νυμ-φεύεται την ανεψιά του αυτοκράτορα Μιχαήλ Ηrsquo Παλαιολόγου (1259 - 1282 μΧ) Άννα Η Άννα Παλαιολογίνα είναι η Τρίτη θυγατέρα του Ιωάννου Καντα-κουζηνού και της Ειρήνης ή Ευλογίας της αγαπημένης αδελφής του Μιχαήλ Ηrsquo Στις αρχές του έτους 1265 μΧ ο αυτοκράτορας στέλνει την ανεψιά του με λαμπρή συνοδεία στην Άρτα όπου το ίδιο έτος γίνονται και οι γάμοι

Πέρα όμως από αυτό πολλές ήταν οι ενέργειες της Αγίας για την ειρήνη της περιοχής και την ειρηνική συνύπαρ-ξη των Ελληνικών κρατών Ανάλωσε την ζωή της στην προσπάθεια να ξεπε-ραστούν τα εμπόδια για την ανασύστα-ση της αυτοκρατορίας Γιrsquo αυτό δίκαια ονομάσθηκε η Θεοδώρα laquoΕἰρηνοποιὸς Ἁγίαraquo

Μετά από σαράντα περίπου χρόνια έγγαμου βίου ο Δεσπότης Μιχαήλ Βrsquo laquoκαλῶς καὶ θεοφιλῶς βιώσαςraquo κοιμή-θηκε εν Κυρίω

Η Θεοδώρα αμέσως έτρεξε στο μοναστήρι Δέκα περίπου χρόνια ζει ως μοναχή στο μοναστήρι του Αγίου Γεωρ-γίου (σημερινή μονή Αγίας Θεοδώρας) Η ζωή της ασκητική και το πολίτευμά

της αγγελικό Για το διάστημα αυτό του βίου της γράφει ο βιογράφος της ότι ζούσε σηκώνοντας το βάρος των πόνων και της ασκήσε-ως αυξάνοντας τους καρπούς των αρετών της παρα-μένοντας νύχτα και ημέρα στην αδιάλει-πτη νοερά προσευ-χή και συνομιλία με τον Θεό με ψαλμούς και ύμνους εξαγνίζο-ντας το σώμα της με νηστεία και υπηρε-τώντας με προθυμία τις αδελφές μοναχές Ήταν ο προστάτης των αδικουμένων και το στήριγμα των χηρών και ορφα-νών βοηθούσε τους πτωχούς παρηγο-ρούσε τους θλιβομέ-νους Φροντίζει για την ανέγερση νέων ναών και μοναστη-ριών και ενδιαφέρε-ται για την ζωή των μοναχών Έχει μεγάλη ευλάβεια στους Οσί-ους ασκητές της περιοχής προς τους οποίους τρέφει ιδιαίτερη τιμή όπως φανερώνεται στον βίο του Αγίου Ανδρέ-ου του Ερημίτου (τιμάται 15 Μαΐου) Ο Όσιος Ανδρέας ασκήτεψε την εποχή αυτή σε ένα σπήλαιο στην περιοχή των σημερινών Χαλκιόπουλων Όταν ο Όσιος κοιμήθηκε με θαυμαστό τρόπο περί τα έτη 1281-2 μΧ η βασίλισσα μοναχή με όλη την Σύγκλητο πήγε στο ασκητήριο του Αγίου προσκύνησε το αγιασμένο του λείψανο και με εντολή της κτίσθηκε στο σπήλαιο του Αγίου λαμπρός ναΐσκος και λάρνακα προς τιμήν του

Ο ναός και ο τάφος του Αγίου σώζο-νται μέχρι σήμερα εντυπωσιάζοντας με τις θαυμασίας τέχνης αγιογραφίες του (τέλη 13ου αιώνος μΧ) και τις λόγιες επιγραφές του προερχόμενες πιθα-νότατα από λόγιους ανθρώπους του κύκλου της Αγίας Θεοδώρας και των ανακτόρων

Έφθασε όμως και για την Αγία Θεο-δώρα το τέλος της επίγειας ζωής και η αρχή της απολαύσεως της άνω ζωής Στην Οσία αποκαλύπτεται η ημέρα του θανάτου της όπως συμβαίνει σε πολλούς Αγίους Θερμά παρακαλεί την Κυρία Θεοτόκο και τον μεγαλομάρτυρα

Άγιο Γεώργιο να μεσιτεύουν προς τον Κύριο να της δοθεί παράταση ζωής έξι μηνών laquoπρὸς τὴν τοῦ ναοῦ τελείαν ἀπάρτισινraquo Έτσι κι έγινε

Και όταν έφθασε πλέον η ώρα να παραδώσει την Αγία της ψυχή στον Κύ-ριο συγκεντρώνει τις αδελφές μοναχές Για τελευταία φορά τις συμβουλεύει με αγάπη και τις καθοδηγεί πώς να ζουν και να αγωνίζονται εν Αγίω Πνεύματι αυτή που ήταν το ζωντανό παράδειγμα μιας άλλης βιοτής Προσεύχεται για την σωτηρία τους και δίνοντας τις τελευταί-ες εντολές της laquoχαίρουσα τὸ πνεῦμα εἰς χεῖρας Θεοῦ παρέθετοraquo σε ηλικία περίπου 70 ετών Δεν γνωρίζουμε δυστυχώς τον χρόνο του θανάτου της Αγίας τοποθετείται όμως στο χρονικό διάστημα από το 1281-1285 μΧ

Το άγιο και χαριτόβρυτο σώμα της ενταφιάσθηκε στο νάρθηκα του καθολι-κού της μονής της όπου μέχρι σήμερα βρίσκεται σε ευλογία όλων των πιστών ο σεπτός της τάφος

(πηγή του βίου httpwwwsaintgr3816saintaspx)

ΔΕΙΤΕΤΟ

ΒΙΝΤΕΟ

Ο τάφος της οσίας στην είσοδο του ναού


25η Μαρτίου είναι μία μεγάλη γιορτή της Ορθοδοξίας και ταυτόχρονα μία Εθνική Επέτειος Γιορτάζουμε τον Ευαγγελισμό της Θε-οτόκου την χαρμό-συνη δηλαδή είδηση

της γέννησης του Ιησού Χριστού που έφε-ρε ο Αρχάγγελος Γαβριήλ στην Παρθένο Μαρία Παράλληλα η 25η Μαρτίου είναι Εθνική γιορτή ένα κορυφαίο γεγονός στην Ιστορία της Ελλάδας

Η λέξη Ευαγγελισμός σημαίνει αναγγελία χαρμόσυνης είδησης και ετυ-μολογικά προέρχεται από το ευάγγελος (=ευ+άγγελος αγγέλω) Κατά τον Ευ-αγγελιστή Λουκά το γεγονός του Ευαγ-γελισμού έλαβε χώρα στη Ναζαρέτ ένα μικρό χωριό που αποτελεί την πατρίδα της Μαρίας μητέρας του Ιησού τελικά όμως ιστορικά τιμήθηκε ως η ιδιαίτερη πατρίδα του Ιησού του επονομαζόμενου και laquoΝα-ζωραίουraquo

Σύμφωνα με την παράδοση το κο-ρίτσι που έμελλε να γίνει η μητέρα του Χριστού έζησε σrsquo ένα φτωχικό σπίτι της Ναζαρέτ όπου η καθημερινή ζωή της πε-ριελάμβανε προσευχή και μελέτη των Γρα-φών Έτσι τον έκτο μήνα από τη σύλληψη του Ιωάννη του Προδρόμου ο Γαβριήλ σταλμένος από τον Θεό συναντά την Μα-ρία και της απευθύνει έναν πρωτόγνωρο για την ηλικία του κοριτσιού χαιρετισμό laquoΧαίρε κεχαριτωμένη ο Κύριος μετά Σου ευλογημένη Σύ εν γυναιξίraquo Στον χαιρετι-σμό αυτό η Μαρία αντιδρά φυσιολογικά για ένα κορίτσι περίπου δεκατεσσάρων ετών δεδομένου ότι οι λέξεις laquoκεχαριτω-μένηraquo laquoευλογημένη Σύ εν γυναιξίraquo δεν από αυτές που συνήθιζε να ακούει ένα κορίτσι αντίστοιχης ηλικίας και κοινωνικής θέσης

Έτσι ξεκινάει το σχέδιο του Θεού ένα σχέδιο που υπήρχε laquoπρο καταβολής κό-σμουraquo για τη σωτηρία του ανθρώπου Το νεαρό κορίτσι διερωτάται αν είναι θείας ή εκ του πονηρού η προέλευση του χαιρετι-σμού Ο άγγελος βλέποντας τον δισταγμό της την καθησυχάζει με τη φράση laquoΜή φοβού Μαριάμraquo Αμέσως μετά της δηλώ-νει ότι βρήκε χάρη από το Θεό πράγμα που δείχνει πως η Μαρία συγκαταλέγεται

πλέον ανάμεσα σε εκείνα τα πρόσωπα που έγιναν αποδέκτες της εύνοιας του Θεού

Ακολούθως ο Γαβριήλ φανερώνει το περιεχόμενο της ευαγγελίας του η Μαρία πρόκειται να φέρει στον κόσμο έναν γιο τον οποίο θα ονομάσει Ιησού και ο οποίος laquoἔσται μέγαςraquo και θα αναγνωριστεί από όλους ως laquoυἱὸς ὑψίστουraquo Αμέσως μετά η Μαρία εκφράζει μια εύλογη απορία που δείχνει ότι ο Λουκάς αποδίδει μεγάλη ση-μασία στην παρθενία της Αναφέρει βέβαια το γάμο της με τον Ιωσήφ καθώς έδωσε την αναγκαία νομιμότητα στα γεγονότα που επακολούθησαν χωρίς καμιά υποψία και μομφή Ωστόσο αξίζει να τονιστεί ότι στα ιερά κείμενα επισημαίνεται ότι ο Ιη-σούς ήταν μόνο laquoο υιός της Μαρίαςraquo και απλώς laquoενομίζετοraquo ως υιός του Ιωσήφ

Ο Λουκάς λοιπόν τονίζει για τη νεαρή σύζυγο ότι είναι παρθένος και αυτό φαί-νεται από την αντίρρηση που απευθύνει εκείνη στον άγγελο όταν της αναγγέλλει ότι θα γίνει η μητέρα του Μεσσία laquoπώς θα γίνει αυτό αφού ως τώρα δεν έχω συ-ζυγικές σχέσειςraquo Ο Λουκάς υπαινίσσεται πως η Μαρία ρωτάει όχι από απιστία αλλά για να μάθει τον τρόπο Το ερώτημα της Μαρίας οδηγεί τον Γαβριήλ να της αναγ-γείλει την παρθενική σύλληψη του Ιησού με τρόπο υπερφυσικό

Κατόπιν ο άγγελος συνεχίζει και ως πιστοποίηση της δύναμης του Θεού για το θέμα της σύλληψης φέρνει το παράδειγμα της Ελισάβετ η οποία αν και σε προχωρη-μένη ηλικία ήταν ήδη στον έκτο μήνα της κυοφορίας της Στο τέλος της Ευαγγελικής περικοπής ένα σημαντικό θεολογικό μή-νυμα περιέχεται ο Γαβριήλ τελείωσε μεν την ευαγγελία του προς την Παρθένο όχι όμως και την αποστολή του Περιμένει τη συγκατάθεση δηλαδή η μητρότητα είναι θεληματική για τον Λουκά Ούτε μια τέτοια σπουδαία ενέργεια του Θεού δεν αφαιρεί από τον άνθρωπο το χάρισμα της συνδημιουργίας laquoΕυτυχισμένη Μαρία ο κόσμος όλος περιμένει τη συγκατάθεσή σουraquo Μπροστά στην απροσδόκητη κλήση που της αναγγέλλει ο Γαβριήλ η Μαρία ενδιαφέρεται να καταλάβει το κάλεσμα του Θεού κι όταν διαφωτίζεται πλήρως δέχε-ται και τη διακονία της

Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου είναι από τις μεγαλύτερες γιορτές της Εκκλησί-

ας μας είναι ημέρα χαράς και ελπίδας και γιορτάζεται πανηγυρικά από τον απαντα-χού Ελληνισμό Ταυτόχρονα η 25η Μαρ-τίου είναι και μία μεγάλη Εθνική Επέτειος είναι η επέτειος της έναρξης της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 Κάθε χρόνο από τότε τιμούμε του ήρωες του rsquo21 τους αν-θρώπους που έδωσαν την ζωή τους για το όραμα την ελεύθερη Ελλάδα Η Επα-νάσταση του rsquo21 επηρέασε την Ιστορία και κατέδειξε τη δύναμη της θέλησης για το υπέρτατο αγαθό της ελευθερίας

Από την αποφράδα ημέρα της 29ης Μαΐου 1453 όταν laquoη Πόλις εάλωraquo και για 4 αιώνες οι Έλληνες ζούσαν υπό την κατοχή του Οθωμανού δυνάστη Σκλαβιά εξευτελισμοί και βασανισμοί ήταν το γνώ-ριμο σκηνικό για τους χριστιανούς που ζούσαν στην τουρκοκρατούμενη Ελλάδα Η κατάσταση αυτή οδήγησε πολλούς μην αντέχοντας τον τούρκικο ζυγό στα βουνά όπου προσπάθησαν πολλές φορές πριν την Επανάσταση να διώξουν τους Τούρκους Έτσι υπήρξαν πολλές επανα-στάσεις οι οποίες όμως δεν είχαν αίσιο τέλος είτε επειδή ήταν μικρής κλίμακας είτε επειδή δεν ήταν καλά οργανωμένες Ωστόσο ο Έλληνας πάντα αποζητούσε την ελευθερία του

Οι βασικότεροι λόγοι που κράτησαν άσβεστη τη φλόγα αυτή των Ελλήνων για λευτεριά ήταν η Εκκλησία και οι από-δημοι Έλληνες Η Εκκλησία αφενός προσπαθούσε να διδάσκει τους Έλληνες τη γλώσσα και τις παραδόσεις παράγο-ντες μείζονος σημασίας για την εθνική ταυτότητα και τη συνέχιση της ιστορίας Οι απόδημοι αφετέρου έχοντας ελευθερία προσπαθούσαν πάντα και με κάθε τρόπο οικονομικά και ηθικά να στηρίξουν τους Έλληνες στη σκλαβωμένη Ελλάδα

Κατά τις τελευταίες δεκαετίες της Τουρκοκρατίας οι απόδημοι στοχεύοντας στην παλιγγενεσία του Έθνους ίδρυσαν δύο εταιρείες τη Φιλόμουσο και τη Φιλική Η πρώτη αποτελούμενη από επιφανείς όπως ο Καποδίστριας και ο Κοραής ιδρύθηκε στη Βιέννη το 1814 και σκοπό είχε την πνευματική ανύψωση των υπο-δούλων Έπειτα την ίδια χρονιά ιδρύθηκε η Φιλική Εταιρεία που ήταν μυστική από τρεις Έλληνες εμπόρους εγκατεστημένους στην Οδησσό τον Αθανάσιο Τσακάλωφ τον Νικόλαο Σκουφά και τον Εμμανουήλ

Ητης ιστορικού Ευαγγελίας Τόππη

2 5 η Μ α ρ τ ί ο υη μεγάλη γιορτή της ορθοδοξίας και του Ελληνισμού


Ξάνθο Οι ιδρυτές της ήταν φλογεροί πατριώτες και θεωρούσαν ότι το γένος είναι έτοιμο για επανάσταση Αργότερα προστέθηκαν στις τάξεις της φοιτητές και επιχειρηματίες και αρχηγός της ορίστηκε ο Αλέξανδρος Υψηλάντης Σκοπός των Φιλικών ήταν να διεξάγουν τον αγώνα των Ελλήνων εναντίον του κυριάρχου τους και να οργανώσουν μία επανάσταση επι-τυχημένη που θα έδινε την ανεξαρτησία του γένους και τη δημιουργία ανεξάρτητου κράτους

Μετά την ανάληψη της αρχηγίας από τον Υψηλάντη τον Απρίλιο του 1820 πραγματοποιήθηκε σύσκεψη με τους επι-φανέστερους των Φιλικών προκειμένου να οργανωθεί το πολεμικό σχέδιο της Επανάστασης Άποψη του αρχηγού ήταν να αρχίσει η Επανάσταση από την Πελο-πόννησο και συγκεκριμένα από τη Μάνη απrsquo όπου ο ίδιος θα μπορούσε να διευθύ-νει τον αγώνα Την ίδια στιγμή οργάνωσε τις χερσαίες πολεμικές δυνάμεις και βελτί-ωσε τον εξοπλισμό των νησιών φροντί-ζοντας παράλληλα να συγκεντρωθούν χρήματα απαραίτητα για τις ανάγκες του μελλοντικού αγώνα και ήταν πια φανερό ότι είχε αποφασίσει να επισπεύσει την επανάσταση Τελι-κά αναγκάστηκε να απορρίψει το σχέδιο καθόδου στην Πελο-πόννησο εξαιτίας της έκρυθμης κατάστασης που επικρατούσε στη Μολδοβλαχία και να αρχίσει την επανάστα-ση από εκεί

Σύμφωνα με το σχέδιο των Φιλικών η Επανάσταση έπρεπε να γίνει τις πρώτες 50 ημέρες του 1821 Η πρώτη μάχη στην Μολδοβλαχία ανάμε-σα στις δυνάμεις της Φιλικής Εταιρείας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας έγινε στο Γαλάτσι (21 Φεβρουαρίου) Την επομένη ο Υψηλάντης μπαίνει στο Ιάσιο γνωστό στην Ιστορία σαν κέντρο του ελληνισμού και εκδίδει τη γνωστή προκήρυξη laquoΜά-χου Υπέρ Πίστεως και Πατρίδαςraquo με την οποία καλεί τους Έλληνες να επαναστα-τήσουν διαβεβαιώνοντάς τους ότι θα είχαν ως σύμμαχο μια μεγάλη δύναμη τη Ρωσία Στο μεταξύ ο στρατός του Υψη-λάντη προχώρησε την 25η Μαρτίου προς το Βουκουρέστι όπου οι Τούρκοι είχαν αρχίσει να γίνονται επικίνδυνοι και από εκεί η μάχη μεταφέρθηκε στο Δραγατσά-νι όπου σημειώθηκε ολοκληρωτική ήττα των Ελλήνων Τα αίτια της αποτυχίας της επανάστασης στις Παραδουνάβιες Ηγε-μονίες (Μολδοβλαχία) ανάγονται σε μία σειρά λανθασμένων κινήσεων Καταρχάς βοήθεια δεν υπήρξε από πουθενά αφού ο

τσάρος όχι μόνο δεν βοήθησε αλλά κατα-δίκασε το κίνημα και γενικά υπήρξαν σο-βαρές οργανωτικές αδυναμίες των επανα-στατών που δυσχέραιναν την κατάσταση Παρόλα αυτά η επαναστατική φλόγα όχι μόνο δεν έσβησε αλλά μεταδόθηκε στην κυρίως Ελλάδα και το φρόνημα παρέμεινε υψηλό

Στην Ελλάδα λοιπόν σαν τόπος έναρξης της επανάστασης είχε οριστεί αρχικά από τον Υψηλάντη η Μάνη που βρισκόταν η ξακουστή επαναστατική εστία των Ελλήνων Όμως οι Τούρκοι υποψιά-στηκαν τις κινήσεις των Ελλήνων και έστει-λαν περισσότερο στρατό εκεί Ο αγώνας στην Ελλάδα ξεκινά από τα Καλάβρυτα έπειτα ξεσηκώνεται η Πάτρα (21 Μαρτίου) μετά η Μάνη με τους Κολοκοτρώνη Πα-παφλέσσα και Νικηταρά και επεκτείνεται αστραπιαία και στις άλλες περιοχές με τους Έλληνες να πολιορκούν τους Τούρ-κους κι εκείνοι να τρέχουν στα κάστρα να

σωθούν Η πρώτη πολεμική επιτυχία σημει-

ώνεται με την είσοδο των επαναστατών στην Καλαμάτα (23 Μαρτίου) και μετά ξεσηκώνεται η Φωκίδα Στις 25 Μαρτίου 1821 στο Μοναστήρι της Αγίας Λαύρας στα Καλάβρυτα ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ευλογεί το λάβαρο της Επα-νάστασης και κηρύττει την έναρξή της Ωστόσο κάποιοι ιστορικοί βασιζόμενοι σε προσωπικά αρχεία αγωνιστών του 1821 υποστηρίζουν ότι ο Παλαιών Πατρών Γερ-μανός τέλεσε δοξολογία στις 17 Μαρτίου στην Αγία Λαύρα και ότι η 25η Μαρτίου επιλέχθηκε γιατί στη συνείδηση του ελλη-νικού λαού συνδέονταν τα δύο μεγαλύτερα ιδανικά η Ορθοδοξία και η Ελευθερία

Στην πορεία οι επιτυχίες των Ελλή-νων διαδέχονταν η μια την άλλη και μέσα σε 10 εβδομάδες όλα τα διαμερίσματα της Ελλάδας είχαν επαναστατήσει Στο μεταξύ είχε ελευθερωθεί και η Πελοπόν-

νησος χάρη στη στρατιωτική ιδιοφυία του Κολοκοτρώνη ο οποίος με τις στρατηγικές του κινήσεις γέμισε με αυτοπεποίθηση τους αγωνιστές και ανέβασε το ηθικό τους αφού κατάφερε να εξουδετερώσει την κυριότερη εστία τούρκικης αντίστασης με την άλωση της Τριπολιτσάς (23 Σεπτεμ-βρίου) Επρόκειτο για μεγάλη επιτυχία του απελευθερωτικού αγώνα που παγίωσε τη θέση των επαναστατών Σε όλες τις επιχειρήσεις που συμμετείχε ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης πρυτάνευσαν η διορατι-κότητα και η τόλμη του στρατηγικού του μυαλού και δίκαια θεωρείται μια από τις εξοχότερες στρατιωτικές φυσιογνωμίες της Ελληνικής Επανάστασης και μέγας πολέ-μαρχος του Αγώνα

Ανάλογη πολεμική δραστηριότητα αναπτύχθηκε και στην Ανατολική Στε-ρεά Ελλάδα με τους Αθανάσιο Διάκο και Οδυσσέα Ανδρούτσο στη Δυτική Στερεά με τον Δημήτρη Μακρή στη Θεσσαλία με

τον Άνθιμο Γαζή Ωστόσο η Ύδρα οι Σπέτσες και τα Ψαρά συνέβαλαν καθοριστικά στην έκβαση του αγώ-να αφού είχαν δημιουργήσει ισχυρό στόλο Μάλιστα χωρίς τη βοήθεια των νησιωτών δεν θα μπορούσε η επανάσταση να εξαπλωθεί και να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τους Τούρκους

Οι Έλληνες μετά από τόσους αιώνες επανα-στάτησαν για να αποκτήσουν και πάλι τα πατρώα εδάφη τους την λευτεριά τους Επαναστάτησαν κόντρα στην Οθωμανική

Αυτοκρατορία μία τεράστια δύναμη της εποχής εκείνης ένας γίγαντας ακατανίκη-τος Αποφάσισαν να γράψουν Ιστορία και εμείς οφείλουμε να τους τιμούμε γιrsquo αυτό για την ελευθερία που κέρδισαν για να μας την κληρονομήσουν Αγωνίσθηκαν σκλη-ρά με αυταπάρνηση και μεγαλοψυχία για τη λευτεριά για την οποία ο ίδιος ο Θεός δεσμεύτηκε αφού όπως έλεγε χαρακτη-ριστικά ο Κολοκοτρώνης laquoΟ Θεός έβαλε την υπογραφή του για τη λευτεριά της Ελ-λάδας και δεν την παίρνει πίσωraquo

Ο εορτασμός της 25ης Μαρτίου καθιε httppatmiaspowwebcomtodayhtml ρώθηκε ως Εθνική Γιορτή με το διά-ταγμα 980 στις 15 Μαρτίου 1838 και έκτο-τε γιορτάζεται κάθε χρόνο σαν μέρα τιμής στους ήρωες της επανάστασης του 1821 Είναι η Εθνική Επέτειος είναι ο Ευαγγελι-σμός της Θεοτόκου είναι η Ελλάδα


σεβασμιώτατος Μητροπο-λίτης μας κ Παντελεήμων την Β´Κυριακή των Νη-στειών λειτούργησε στην Ι

μ ι κ ρ έ ς Ε Ι Δ Η Σ Ε Ι Σ

Από την χειροτονία του π Θωμά

Χειροτονίεςνέων

κληρικών

Ο

Από την χειροτονία του π Αλεξίου

Μονή Τιμίου Προδρόμου Σκή-τεως Βεροίας και τέλεσε την εις πρεσβύτερον χειροτονία του π Αιμιλιανού Καλομπάτσιου Στις 11 Απριλίου λειτούργησε στον ιερό ναό αγίων Αναργύ-ρων Βεροίας και τέλεσε την εις διάκονον χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού Τέλος στις 14 Απριλίου στον ι ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Αλεξανδρείας τέλεσε την εις πρεσβύτερον χειροτονία του π Θωμά Μπεκιάρη

Από την χειροτονία του π Αιμιλιανού

Από την συνάντηση με τον σεβ Μητροπολίτη Αυστρίας κ Αρσένιο στη Βιέννη

Από το τρισάγιο στο στρατιωτικό τμήμα του κοιμητηρίου Βέροιας το Ψυχοσάββατο

Από την διημερίδα κατηχητών που διοργάνωσε το Γραφείο Νεότητος

τις 8 Μαρτίου ο σεβασμιώ-τατος Μητροπολίτης μας κ Παντελεήμων συνοδευό-μενος από συνεργάτες του

επισκέφθηκε στη Βιέννη τον σεβα-σμιώτατο Μητροπολίτη Αυστρίας κ Αρσένιο στο πλαίσιο επίσκεψης στην Αυστρία κατά την οποία πραγ-ματοποιήθηκε και συνάντηση με τον Καθηγητή Ευθύμιο Βαρλάμη για την προώθηση της ιδέας δημιουργίας της laquoΚρύπτηςraquo του αποστόλου Παύλου στον χώρο του Βήματος στη Βέροια όπου θα φιλοξενείται συλλογή του Βεροιώτη εικαστικού κ Βαρλάμη

Επίσκεψη στον Μητροπολίτη

Αυστρίας στη Βιέννη

Σ

ο Ψυχοσάββατο 9 Μαρτίου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ Παντελεήμων

λειτούργησε στον ιερό ναό αγίου Αθανασίου κοιμητηρίων και στη συνέχεια τέλεσε τρισάγιο υπέρ αναπαύσεως των αρχιερέων προκατόχων του και των κεκοιμημένων ιερέων της Μητροπόλεώς μαςΑκολούθως τέλεσε τρισάγιο στο στρατιωτικό τμήμα του κοιμητηρίου υπερ των πεσόντων

Ψυχοσάββατοτα κοιμητήρια

Βέροιας

Τ

ο Σαββατοκύριακο 9 και 10 Μαρτίου το Γραφείο Νεότητας της Ιεράς Μητροπόλεώς μας σε

συνεργασία με το Γραφείο Νεότητας της Αρχιεπισκοπής Αθηνών διοργάνωσαν στις εγκαταστάσεις της Σχολής Βυζαντινών Τεχνών της Μονής Δοβρά διήμερο σεμινάριο επιμόρφωσης κατηχητών με θέμα laquoΗ Εκκλησία εν τοις μυστηρίους σημαίνεταιraquoΑπό την Αρχιεπισκοπή Αθηνών συμμετείχαν ο πρωτοπρεσβύτερος π Αντώνιος Καλιγέρης και ομάδα 6 στελεχών

Διημερίδα κατηχητών

από το Γραφείο Νεότητας

Τ


Από την τελετή παράδοσης και παραλαβής της διοίκησης του ΒΣΣ

Από τη Δοξολογία για την 25η Μαρτίου στον ιερό ναό αγίου Αντωνίου

Από την εκδήλωση για την Εθνική και την εορτή του Ευαγγελισμού

ην Τετάρτη 20 Μαρτίου πραγματοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις του Β´ΣΣ

στη Βέροια η τελετή παράδο-σης και παραλαβής της διοί-κησης του Σώματος από τον απερχόμενο Δοικητή Στρατηγό Κων Τόπη στον αναλαμβάνο-ντα τη διοίκηση Στρατηγό κ Ζ Βερίγο

Ο σεβασμιώτατος παρέστη στην τελετή και ευχήθηκε στο νεό δοικητή την από Θεού δύναμη στην επιτέλεση των υψηλών καθηκόντων του

Τελετή παράδοσης και παραλαβής της διοίκησης του Β´ΣΣ

Τ

ην Δευτέρα 25 Μαρτίου εορτή του Ευαγγελισμού της Υπεραγίας Θεοτόκου ο σεβα-

σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμαπανίας κ Πα-ντελεήμων λειτούργησε στον ιερό ναό αγίου Αντωνίου Πολιούχου ΒεροίαςΣτη συνέχεια τέλεσε δοξολογία για την εθνική μας εορτή κατά την οποία παρέστησαν οι τοπικές πολιτικές και στρατιωτικές αρχές Ακολούθησε επιμνημόσυνη δέηση στο ηρώο κατάθεση στεφάνων και μαθητική και στρατιωτική πα-ρέλαση

Δοξολογίαγια την

Εθνική εορτή

Τ

ιοργανωθηκε από την Ι Μη-τρόπολή μας το απόγευμα της 25ης Μαρτίου εκδήλωση αφι-ερωμένη στη διπλή γιορτή του

Ευαγγελισμού και της έναρξης της Επαναστάσεως Επικεντρώθηκε ιδιαίτερα στην προσφορά του Πατροκοσμά στην προετοιμασία του κόσμου για την ιδέα της ελευθερίας όπως τόνισε και ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων κατά τον χαιρετισμό τουΤα κείμενα ήταν του Αρχμ Παλαμά Κυριλλίδη καθηγουμένου της Ιεράς Μονής Παναγίας Καλλίπετρας η μουσική επιλογή του Ιορδάνη Κου-τσιμανή τον οποίον πλαισίωσαν οι Βασίλης Γουρδώνης και Κώστας Μπατσαράς

laquoΜια τρανή διπλή γιορτήraquoΕκδήλωση στο Παύλειο Κέντρο

Δ

Από την ιερατική σύναξη στην ιερά Μητρόπολη Σερβίων και Κοζάνης

Από τον αγιασμό για την έναρξη των διενοριακών πρωταθλημάτων

Από την επίσκεψη του σεβασμιωτάτου και κληρικών της ιεράς Μητροπόλεως στην Κωνσταντινούπολη

ην Τετάρτη 3 Απριλίου ο σεβα-σμιώτατος με κληρικούς της Μητροπόλεως μετέβη στην

Κωνσταντινούπολη στο Οικουμενικό Πατριαρχείο προκειμένου να παρα-δώσει τιμητικά στον Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη κ Βαρθολο-μαίο τόμο για τον άγιο Γρηγόριο Πα-λαμά με την ευκαιρία της συμπληρώ-σεως 650 ετών από την κοίμησή του και την αγία Οικογένειά του με την ευκαιρία της αγιοκατατάξεως της

Ο τόμος αφιερώθηκε από τον σεβασμιώτατο στην ΑΘΠ τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ Βαρθολομαίο

Επίσκεψη του σεβα-σμιωτάτου στην ΑΘΠ

τον Οικ Πατριάρχη

ην Πέμπτη 28 Μαρτίου το πρωί ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ

Παντελεήμων μίλησε σε ιερατική σύναξη της Ιεράς Μητροπόλεως Σερβίων και Κοζάνης στον ιερό ναό αγίας Παρασκευής κατόπιν προσκλήσεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κοζάνης κ Παύ-λου

Στην ομιλία του ο σεβασμιώτα-τος αναφέρθηκε στην Κλίμακα του αγίου Ιωάννου και συγκεκριμένα στο κεφάλαιο περί αποταγής από τον κόσμο τονίζοντας ότι σύμφω-να με την ερμηνεία των Πατέρων της Εκκλησίας μας ο κόσμος εν προκειμένω είναι το κοσμικό φρό-νημα Στο τέλος της ομιλίας του ο σεβασμιώτατος απάντησε σε ερω-τήματα των ιερέων

Ιερατική σύναξη στην Ι Μητρόπολη

Σερβίων και Κοζάνης

Τ

Τ

τις εγκαταστάσεις του ΕΑΚ Μακροχωρίου ξεκίνησε το Σάββατο 30 Μαρτίου το 8ο κατά σειρά διενοριακό πρω-

τάθλημα ποδοσφαίρου 5Χ5 που διοργανώνει με επιτυχία το Γραφείο Νεότητας της Ιεράς Μητροπόλεως

Ο σεβασμιώτατος τέλεσε αγιασμό για τους μικρούς αθλητές τους προ-πονητές διαιτητές και διοργανωτές του πρωταθλήματος και στη συνέχεια ξεκίνησε το πρόγραμμα της 1ης αγω-νιστικής

Αγιασμός για την έναρξη διενοριακών

πρωταθλημάτων

Σ


Από τη συνάντηση με τον Αν Υπουργό κ Κώστα Τζαβάρα

Από την επίσκεψη του Γενικού Προξένου της Γεωργίας κ NIKOLOZ GOGITIDZE

Από τον αγιασμό των εγκαινίων στο νέο Δικαστικό μέγαρο Βέροιας

τις 4 Απριλίου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ Παντελε-ήμων μετέβη στην Αθήνα και συγκεκριμένα στο Υπουργείο

Πολιτισμού προκειμένου να προωθήσει θέματα της Ιεράς Μητροπόλεως

Στο πλαίσιο των επαφών του συ-ναντήθηκε και με τον Αναπληρωτή Υπουργό Πολιτισμού κ Κωσταντίνο Τζαβάρα με τον οποίο συζήτησαν θέματα της αρμοδιότητός του Στην συ-νάντηση ήταν παρών και ο Βουλευτής Ημαθίας κ Λάζαρος Τζαβδαρίδης

Επίσκεψη του σεβασμιωτάτου στο

Υπουργείο Πολιτισμού

Σ

Γενικός Πρόξενος της Γεωργίας στη Θεσσαλονίκη κ NIKOLOZ GOGITIDZE πραγματοποίησε την Παρασκευή 19 Απριλίου το

μεσημέρι εθιμοτυπική επίσκεψη στον σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεή-μονα

Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε σε εγκάρδιο κλίμα στο επισκοπείο της Βέροιας Τον γενικό Πρόξενο της Γεωρ-γίας συνόδευε ο Αντιπεριφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας κ Κωνταντίνος Καραπαναγιωτίδης

Επίσκεψη του Γενικού Προξενου

της Γεωργίας

Ο

ην Παρασκευή 19 Απριλίου το μεσημέρι πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια του νέου εντυπωσιακού και υπερσύγχρονου Δικαστικού

Μεγάρου Βέροιας

Την κορδέλλα των εγκαινίων έκοψε ο Υπουργόας Δικαιοσύνης κ Ρου-μπακιώτης και ακολούθησε αγιασμός που τελέστηκε από τον σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμονα Στη συνέ-χεια απηύθυναν χαιρετισμό οι επίσημοι και ακολούθως έγινε ξενάγηση στις νέες laquoέξυπνεςraquo αίθουσες ακροατηρίου και τις υπόλοιπες εγκαταστάσεις που υπερβαίνουν τα 10000 τμ κάλυψης και στεγάζουν όλες τις δικαστικές και εισσαγελλικές υπηρεσίες που μέχρι πρόσφατα λειτουργούσαν διάσπαρτα σε ενοικιαζόμενους χώρους της πόλης

Εγκαίνια του νέου Δικαστικού

Μεγάρου στη Βέροια

Τ


Ο ιερός ναός των αγίων Ιωάννου και Αθανασίου των Κουλακιωτών στη Χαλάστρα

Από την τελετή των θυρανοιξίων του ιερού ναού αγίων Ιωάννου και Αθανασίου των Κουλακιωτών στη Χαλάστρα

Από τις εορταστικές εκδηλώσεις στο χώρο της θυσίας Μεσολόγγι

ε λαμπρότητα τελέστη-κε την Παρασκευή 19 Απριλίου το απόγευμα ο αγιασμός των θυρανοιξίων

του ιερού ναού αγίων Ιωάννου και Αθανασίου των Κουλακιωτών στη Χαλάστρα Καμπανίας

Στις 530 το απόγευμα έγινε πάνδοιμη υποδοχή της θαυμα-τουργού εικόνος της Παναγίας Δοβρά και ακολούθησε λιτανευτική πομπή προς το ναό Ο σεβασμιώ-τατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντε-λεήμων τέλεσε τον αγιασμό των θυρανοιξίων και ακολούθως χορο-στάτησε στην Ακολουθία του Ακα-θίστου και κήρυξε το θείο λόγο

Η εικόνα της Παναγίας Δοβρά παρέμεινε για προσκύνηση μέχρι την Κυριακή 21 Απριλίου ημέρα κατά την οποία ο σεβασμιώτατος τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουρ-γία

Θυρανοίξια ιερού ναού αγ Ιωάννου

και Αθανασίου Κουλακιωτών

Μ

ατόπιν προσκλήσεως του σε-βασμιωτάτου Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ

Κοσμά ο σεβασμιώτατος Μητροπο-λίτης μας κ Παντελεήμων μετέβη κατά το διήμερο 27 ndash 28 Απριλίου (Σάββατο του Λαζάρου ndash Κυριακή των Βαΐων) στο Μεσολόγγι προ-κειμένου να λάβει μέρος στις εορ-ταστικές εκδηλώσεις για την 187η επέτειο από την ηρωική έξοδο της φρουράς των ελευθέρων πολιορ-κημένωνΤο απόγευμα του Σαββάτου τελέ-στηκε αρχιερατικός εσπερινός στον ιερό ναό αγίου Σπυρίδωνος κατά τον οποίο χοροστάτησε ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλουπόλεως κ Ιερεμίας ενώ την Κυριακή των Βαΐων το πρωί τελέστηκε αρχιερατικό συλ-λείτουργο κατά το οποίο προεξήρχε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων ο οποίος κήρυξε και το θείο λόγο

Ακολούθησε ιερά πομπή προς τον χώρο της θυσίας και πανηγυρικές τελετές με τις οποίες ολοκληρώθηκε η 187η επέτειος από την ηρωική έξοδο

187η επέτειος της ηρωϊκής Εξόδου του Μεσολογγίου

Κ


ο πανάγιο πρόσωπο της Παναγίας μας δεσπόζει τον μήνα Μάρτιο τόσο με την εορτή του

Ευαγγελισμού όσο και με τις ακολουθίες των Χαιρετι-σμών Με καμία άλλη αρετή η Θεοτόκος δεν είλκυσε τόσο την συγκατάβαση τού Θεού όσο με την ταπείνωση Αυτός πού ταπεινώθηκε μέχρι θανάτου σταυρικού πράγματι τέτοια ταπεινή μητέρα χρειαζόταν λένε οι πατέρες

laquoκατά πρόγνωσιν το όνομα Μαρία το οποίο δόθηκε στη Θεοτόκο και βουλήν του Θεούraquo ερμηνεύεται laquoΚυρίαraquo Ο άγιος Νικόδημος δίνει στο όνομα τριπλή ερμηνεία κυρία φωτισμό και θάλασσα πού δηλώνουν αντιστοίχως τη δύναμη τη σοφία και την αγαθότητα της Θεοτόκου Από τον Πατέρα έλαβε τη δύναμη για να εκπληρώνει σαν Μητέρα στη γη εκείνο πού εκπληρώ-νει ο Θεός σαν Πατέρας στον ουρανό Από τον Υιό έλαβε τη σοφία σαν Μητέρα Του για να μπορεί να συμφιλιώνει τον Θεό με τον άνθρωπο Από το laquoΆγιο Πνεύμα τέλος έλαβε την αγαθότητα σαν Νύμφη Του για να μεταδίδει τα πνευματικά χαρίσματα σε όλα τα κτίσματα Θα κλείσουμε με μία απόσπα-σμα από μία προσευχή προς την Παναγία που έγραψε ο Άγιος Νεκτάριος laquoΣε δυσωπώ Πανάχραντε χαρίτωσον τον

νουν μου κατεύθυνον τας σκέ-ψεις μου φώτισον την ψυχήν μου Κόρη με ποίησον αγνόν πράον σεμνόν ανδρείον ησύ-χιον και κόσμιον ευθύν όσιον θείον επιεική μακρόθυμον των αρετών δοχείον άμεμπτον ανεπίληπτον των αγαθών ταμείονhellip Παρακαλώ Σε Δέσποινα λιμήν χειμαζομένων παρηγορία των πιστών σθένος ησθενημένων ελέησόν με οίκτιρον φρούρησον φύλαξόν με της τυραννίδος του εχθρού Δέσποινrsquo απαλλαξόν μεraquo

Είναι πασίδηλη η εργολαβία αλλοτριώσεως των Ελλήνων τηλεθεατών μέσω των τουρ-κικών ldquoσήριαλrdquo Αντί άλλων επίκαιρων για το ηρωικό 1821 η στήλη θα μεταφέρει μερικά σχόλια ειδικών για την νέα άλωση των τηλεθεατών από τα τουρκικά σήριαλ μια και τώρα τους βάλαμε τους Οθωμανούς μέσα στα σπίτια μας ξανά από την laquoΥψηλὴ Πύληraquo της Τηλεοράσεως Μάλιστα laquoτην καταπληκτική καταγγελία ότι με χρήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης γυρίζονται κάποιες πολὺ γνωστὲς τουρκικὲς τηλεο-πτικὲς σειρές που εν συνεχεία πλημμυρίζουν κάποιες χώρες της Ευρώπης μεταξὺ των οποίων και η Ελλάδα έκανε η Βρετανίδα βουλευτὴς του βρετανικού συντηρητικού κόμ-ματος Pauline Latham (Νίκος Χειλαδάκης)raquo Γνωρίζουμε πως οι Έλληνες επί τουρκοκρατίας είχαν απηυδήσει απὸ τους οθωμανούςhellip Παιδομάζωμα

κεφαλικὸς φόρος βία και ατιμία χαράτσια και μπαξί-σια τάγματα γενιτσάρων και χαρέμια τρομοκρατία και εξανδραποδισμός σφαγὲς και σκλαβοπάζαραhellip Ο Σουλεϊμάν άλλωστε υπήρξε ένας από τους απηνέστερους διώκτες του ελληνισμού κατέλαβε τη Ρόδο σφαγίασε και εξανδραπόδισε τον λαό της Κέρκυρας μαζί δε με τον Σελίμ Α΄ τον οποίον διαδέχτηκε ήταν ένας από τους οργανωτές των μεγάλων εκστρατειών του παιδομαζώμα-τος Φτάνει πια Η κρατική τη-λεόραση να γίνει αντίβαρο στα τουρκικά σήριαλ των ιδιωτικών τηλεοπτικών σταθμών και να αρχίσει να προβάλλει σωστά ιστορικά ντοκιμαντέρ για την Τουρκοκρατία το 1821 τη γενοκτονία των Μικρασιατών Ποντίων και Αρμενίων για τις καταστροφές και τα εγκλήματα του Αττίλα στην Κύπρο Είναι απαράδεκτο να προβάλλεται στην Τουρκία ταινία που παρα-δέχεται την ύπαρξη Κρυπτοχρι-στιανών στον Πόντο και στην ελληνική τηλεόραση να μην έχει προβληθεί ποτέ (Χολέ-βας) Είμαστε βέβαιοι ότι η πλειοψηφία των Ελλήνων δεν τρώει κουτόχορτο και τελικά η απόπειρα εθνικής αποχαυνώ-σεως μέσω της τουρκολαγνείας θα αποτύχει

Επειδή οι λόγοι αγιασμένων γερόντων έχουν την χάρη του Αγ Πνεύματος και είναι πά-ντοτε επίκαιροι παραθέτουμε για τους αναγνώστες μερικές

πνευματικές συμβουλές του Γέ-ροντος Σωφρονίου Σαχάρωφ μαθητού του Αγ Σιλουανού

laquoΗ Χριστιανική διακονία συ-νεπάγεται ευσπλαχνία αγάπης Είναι αναγκαίο ή να δεχθούμε μέσα στην καρδιά μας τις δυσκολίες και τη θλίψη αυτών που προσέρχονται σε εμάς ή αλλιώς να εισέλθουμε εμείς στην καρδιά στα βάσανά τους να ταυτισθούμε μαζί τουςraquo

laquoΗ απελπισία είναι η απώ-λεια της συνειδήσεως ότι ο Θεός θέλει να μας δώσει την αιώνια ζωή Ο κόσμος ζει στην απελπισία Οι άνθρωποι έχουν καταδικάσει οι ίδιοι τον εαυτό τους στο θάνατο Πρέπει να παλέψουμε σώμα προς σώμα με την ακηδίαraquo

laquoΚαταξίωσον Κύριε εν τη ημέρα ταύτη αναμαρτήτους φυλαχθήναι ημάςraquo Πολλές φορές επανέλαβα αυτή την προσευχή της Εκκλησίας Η επί γης αναμάρτητη ζωή μας ανοίγει τις πύλες του Ουρανού Δεν είναι ο πλούτος των γνώ-σεων που σώζει τον άνθρωπο Είναι η αναμάρτητη ζωή που μας προετοιμάζει για τη ζωή με τον Θεό στο μέλλοντα αιώνα Η χάρη του Αγίου Πνεύμα-τος μας διδάσκει τις αιώνιες αλήθειες κατά το μέτρο που ζούμε σύμφωνα με τις εντολές laquoΑγαπήσεις τον Θεό σου τον Δημιουργό σου με όλο το είναι σου και αγαπήσεις τον πλησίον σου ως σεαυτόνraquo Ναι κρατείτε πάντοτε αυτές τις εντολές

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Τ

ΟΣΟΙ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΣ ΤΙΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΟΥΝ ΜΕ ΤΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ 23310 20951 6945384355

ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝΑΣΠΙΣ BANK 731-05-000-3607

ΠΕΙΡΑΙΩΣ 5243-033886-401

ενισχύστε οικονομικά

τη συνέχιση των εργασιών

λειτουργεί ηΚΑΤΑΚΟΜΒΗ

ΤΟΥ Ι ΝΑΟΥΑΓΙΟΥ ΛΟΥΚΑ ΑΡΧΙΕΠ ΣΥΜΦΕΡΟΥΠΟΛΕΩΣΤΟΥ ΙΑΤΡΟΥΚΑΘΕ ΤΡΙΤΗΑΠΟΓΕΥΜΑΤΕΛΕΙΤΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ ΚΑΙΠΑΡΑΚΛΗΣΗ



σελ 6

σελ 16

σελ 24





MIKPEΣ EIΔHΣEIΣ


σελ 8


σελ 10



σελ 4



KAI KAMΠANIAΣ










website

wwwimveriasgr






σελ 14


























































Η


Β΄ΜΕΡΟΣ
















































Ε

















Σ




























































ΔΕΙΤΕΤΟ

ΒΙΝΤΕΟ







































κληρικών

Ο











Σ




Βέροιας

Τ





Τ









Τ





Τ




Δ














Τ

Τ






Σ










Σ






Ο






Τ











Μ





Κ















Τ



σελ 6

σελ 16

σελ 24





MIKPEΣ EIΔHΣEIΣ


σελ 8


σελ 10



σελ 4



KAI KAMΠANIAΣ










website

wwwimveriasgr






σελ 14


























































Η


Β΄ΜΕΡΟΣ
















































Ε

















Σ




























































ΔΕΙΤΕΤΟ

ΒΙΝΤΕΟ







































κληρικών

Ο











Σ




Βέροιας

Τ





Τ









Τ





Τ




Δ














Τ

Τ






Σ










Σ






Ο






Τ











Μ





Κ















Τ


























































Η


Β΄ΜΕΡΟΣ
















































Ε

















Σ




























































ΔΕΙΤΕΤΟ

ΒΙΝΤΕΟ







































κληρικών

Ο











Σ




Βέροιας

Τ





Τ









Τ





Τ




Δ














Τ

Τ






Σ










Σ






Ο






Τ











Μ





Κ















Τ















































Ε

















Σ




























































ΔΕΙΤΕΤΟ

ΒΙΝΤΕΟ







































κληρικών

Ο











Σ




Βέροιας

Τ





Τ









Τ





Τ




Δ














Τ

Τ






Σ










Σ






Ο






Τ











Μ





Κ















Τ














Σ




























































ΔΕΙΤΕΤΟ

ΒΙΝΤΕΟ







































κληρικών

Ο











Σ




Βέροιας

Τ





Τ









Τ





Τ




Δ














Τ

Τ






Σ










Σ






Ο






Τ











Μ





Κ















Τ

























































ΔΕΙΤΕΤΟ

ΒΙΝΤΕΟ







































κληρικών

Ο











Σ




Βέροιας

Τ





Τ









Τ





Τ




Δ














Τ

Τ






Σ










Σ






Ο






Τ











Μ





Κ















Τ





































κληρικών

Ο











Σ




Βέροιας

Τ





Τ









Τ





Τ




Δ














Τ

Τ






Σ










Σ






Ο






Τ











Μ





Κ















Τ








Σ




Βέροιας

Τ





Τ









Τ





Τ




Δ














Τ

Τ






Σ










Σ






Ο






Τ











Μ





Κ















Τ








Τ





Τ




Δ














Τ

Τ






Σ










Σ






Ο






Τ











Μ





Κ















Τ














Τ

Τ






Σ










Σ






Ο






Τ











Μ





Κ















Τ









Σ






Ο






Τ











Μ





Κ















Τ










Μ





Κ















Τ














Τ

Παύλειος Λόγος τεύχος 102

Documents

Transcript of Παύλειος Λόγος τεύχος 102