Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα...

51
ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Θεμαηική Δνόηηηα ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ Ινχιηνο 2013 – Ιαλνπάξηνο 2014 Διδάσκοντες: Ισάλλεο Φαξξάο, Καθηγηηήρ ΔΜΠ Υξπζφζηνκνο (Υάξεο) Γνχθαο, Δκλεγμένορ Λέκηοπαρ ΔΜΠ Αζήλα, Αχγνπζηνο 2013

Transcript of Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα...

Page 1: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Θεμαηική Δνόηηηα

ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ

Ινχιηνο 2013 – Ιαλνπάξηνο 2014

Διδάσκοντες:

Ισάλλεο Φαξξάο, Καθηγηηήρ ΔΜΠ

Υξπζφζηνκνο (Υάξεο) Γνχθαο, Δκλεγμένορ Λέκηοπαρ ΔΜΠ

Αζήλα, Αχγνπζηνο 2013

Page 2: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 2

Πίνακαρ πεπιεσομένων

1. Δηζαγσγή ......................................................................................................................... 3

2. Γηακφξθσζε Πξνηάζεσλ Πξνψζεζεο Αλαλεψζηκσλ Πεγψλ θαη Δμνηθνλφκεζεο

Δλέξγεηαο ................................................................................................................................. 4

3. Σερληθέο θαη Δξγαιεία Δλεξγεηαθήο Γηαρείξηζεο ........................................................ 9

3.1 Δλεξγεηαθή Δπηζεψξεζε ............................................................................. 10

3.2 Δλεξγεηαθή Παξαθνινχζεζε, Θέζπηζε Δλεξγεηαθψλ ηφρσλ .............. 14

3.3 Πιεξνθνξηαθά πζηήκαηα Γηαρείξηζεο Δλέξγεηαο Κηηξίσλ .................... 16

4. Γξάζεηο Δλεξγεηαθήο Βειηίσζεο ................................................................................ 19

5. Οηθνλνκηθή Αμηνιφγεζε Δπελδχζεσλ Δμνηθνλφκεζεο Δλέξγεηαο......................... 21

6. Υξεκαηνδνηηθνί Μεραληζκνί Πξνψζεζεο ηεο Δμνηθνλφκεζεο Δλέξγεηαο ........... 25

7. Σν Πξφηππν Γηαρείξηζεο ISO 50001 ......................................................................... 29

8. πκπεξάζκαηα .............................................................................................................. 35

Αλαθνξέο ............................................................................................................................... 36

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Α – Γηαδηθαζία Δλεξγεηαθνχ Διέγρνπ ...................................................... 37

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Β – Γηαδηθαζία πζηεκάησλ Μ&Σ ............................................................ 44

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Γ – Βαζηθέο Έλλνηεο Υξεκαηννηθνλνκηθήο Αμηνιφγεζεο ...................... 49

Page 3: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 3

1. Διζαγωγή

Η δηαρείξηζε ελέξγεηαο είλαη ε βαζηθή κέζνδνο βειηίσζεο ηεο ελεξγεηαθήο

απνδνηηθφηεηαο ελφο ζπζηήκαηνο κε ηερληθά θαη νξγαλσηηθά κέηξα, κε άκεζν ζηφρν

ηελ κείσζε ηεο ζπκκεηνρήο ηεο ελέξγεηαο ζην ζπλνιηθφ θφζηνο. Η δηαρείξηζε

ελέξγεηαο ζηεξίδεηαη ζην ζπλερή έιεγρν ηεο ελεξγεηαθήο θαηαλάισζεο κε

ζπζηεκαηηθφ θαη νξγαλσκέλν ηξφπν, ζηε ζαθή γλψζε ησλ ελεξγεηαθψλ απαηηήζεσλ,

ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ, ησλ πξνηεξαηνηήησλ θαη ησλ νηθνλνκηθψλ κέζσλ.

Η δηαρείξηζε ελέξγεηαο ζην πιαίζην ηεο αλάιεςεο δξάζεσλ πξνο κία ηζφξξνπε

αλάπηπμε ηνπ ελεξγεηαθνχ ηνκέα, ζε θνηλσληθφ, πεξηβαιινληηθφ θαη νηθνλνκηθφ

επίπεδν, απνηειεί πξνηεξαηφηεηα. Η δηαρείξηζε ηεο ελέξγεηαο, ηδηαίηεξα ζήκεξα, ζε

κηα επνρή πνιχπιεπξεο θξίζεο, πξέπεη λα απνηειέζεη κηα θεληξηθή δξαζηεξηφηεηα

γηα ηελ εμνηθνλφκεζε νηθνλνκηθψλ πφξσλ, ηελ νξζνινγηθή ρξήζε ηεο ελέξγεηαο, ηελ

πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο, ηελ άκβιπλζε ηελ θιηκαηηθήο αιιαγήο θαη ηνλ

ζεβαζκφ ζηηο επξσπατθέο θαη δηεζλείο ζπλζήθεο πνπ ζπκκεηέρεη ε ρψξα.

Η δηαρείξηζε ελέξγεηαο απνηειείηαη απφ έλα πξνγξακκαηηζκέλν ζχλνιν δηνηθεηηθψλ,

ηερληθψλ θαη νηθνλνκηθψλ δξάζεσλ πνπ απνζθνπνχλ:

ηελ ελεξγεηαθή απνδνηηθφηεηα θαη αληαγσληζηηθφηεηα.

ηε δηαηήξεζε ή βειηίσζε ηεο αζθάιεηαο θαη πνηφηεηαο δσήο θαη παξνρήο

ελεξγεηαθψλ ππεξεζηψλ.

Οη ηνπηθέο θαη πεξηθεξεηαθέο αξρέο παίδνπλ θαζνξηζηηθφ ξφιν ζηελ πξνψζεζε ηεο

δηαρείξηζεο ελέξγεηαο, ηδηαίηεξα εάλ ιεθζεί ππφςε φηη ην 80% ηνπ πιεζπζκνχ δεη θαη

εξγάδεηαη ζε πφιεηο φπνπ θαηαλαιψλεηαη ην 80% ηεο ελέξγεηαο.

Ο ξφινο ηνπο ινηπφλ γηα ηελ πξνψζεζή ηεο δηαρείξηζεο ελέξγεηαο είλαη ηδηαίηεξα

θξίζηκνο. Δίλαη ζεκαληηθφ λα ζπλεηδεηνπνηήζνπλ ηα πνιιαπιά νθέιε ηεο φρη κφλν

γηα ην πεξηβάιινλ αιιά γηα ηελ πνηφηεηα ησλ έξγσλ, ηηο ζπλζήθεο δηαβίσζεο, ηελ

εμνηθνλφκεζε ρξεκάησλ ζε θάζε ζπίηη, Γήκν θαη ρψξα. Δπηπιένλ, θξίλεηαη

ζεκαληηθφ λα ζπλεηδεηνπνηήζνπλ ηελ αλαπηπμηαθή δηάζηαζε πνπ ηνλψλεη ηελ

επξσπατθή παξαγσγή θαη δεκηνπξγεί λέεο ζέζεηο εξγαζίαο.

Ο ξφινο άιισζηε ησλ ηνπηθψλ θαη πεξηθεξεηαθψλ αξρψλ είλαη δηηηφο. Απφ ηελ κία

κεξηά, θαινχληαη λα ζρεδηάζνπλ θαη λα εθαξκφζνπλ πνιηηηθέο γηα ηελ νξζνινγηθή

ρξήζε θαη ηελ εμνηθνλφκεζε ηεο ελέξγεηαο ζηελ εδαθηθή ηνπο επηθξάηεηα.

Σαπηφρξνλα φκσο, πξέπεη πξψηεο νη ίδηεο λα θάλνπλ πξάμε ηνπο ζηφρνπο πνπ έρνπλ

ηεζεί γηα ηηο δεκνηηθέο ηνπο θαηαλαιψζεηο, ζηα δεκνηηθά θηίξηα θαη ζηηο δεκνηηθέο

κεηαθνξέο, θαη ζπγρξφλσο λα θηλεζνχλ πέξαλ απηψλ (ζε ζέκαηα φπσο ε θιηκαηηθή

αιιαγή), απνδεηθλχνληαο εκπξάθησο ηε δπλακηθή θαη θηινπεξηβαιινληηθή πνιηηηθή

ηνπο.

Page 4: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 4

ην παξαπάλσ πιαίζην, ηα ζηειέρε ησλ ηνπηθψλ θαη πεξηθεξεηαθψλ αξρψλ ζα

πξέπεη λα έρνπλ ζηε δηάζεζή ηνπο ηερληθέο θαη εξγαιεία δηαρείξηζεο ελέξγεηαο, πνπ

λα ζπλεηζθέξνπλ ζηηο παξαπάλσ πξνηεξαηφηεηεο γηα λα πξνσζήζνπλ

απνηειεζκαηηθά ηελ εθαξκνγή ζπγθξηκέλσλ κέηξσλ θαη δξάζεσλ βηψζηκεο

ελέξγεηαο. Σέηνηα εξγαιεία θαη ηερληθέο είλαη ηδηαίηεξα ζεκαληηθά γηα λα

ππεξθεξάζνπλ ηα ζρεηηθά πξνβιήκαηα πνπ παξαηεξνχληαη ζήκεξα ζηηο ηνπηθέο θαη

πεξηθεξεηαθέο αξρέο, φπσο είλαη ε έιιεηςε ρξεκαηνδφηεζεο, ε έιιεηςεο ηερληθήο

ππνζηήξημεο θαη ε αδπλακία πξφζβαζεο ζε πιεξνθνξίεο.

ηφρνο ησλ ζεκεηψζεσλ απηψλ είλαη λα απνηειέζνπλ ηε βάζε κίαο γφληκεο

ζπδήηεζεο γηα ηε ζπλεηζθνξά ησλ ηνπηθψλ θαη πεξηθεξεηαθψλ αξρψλ ζηελ

πξνψζεζε ηελ δηαρείξηζεο ελέξγεηαο. Οη ζεκεηψζεηο πέξαλ ηεο εηζαγσγήο,

απνηεινχληαη απφ ηα αθφινπζα Κεθάιαηα:

Σα Κεθάιαηα 2-3-4, πνπ απνηεινχλ ηελ Δνόηηηα Α ησλ ζεκεηψζεσλ Γηαρείξηζεο

Δλέξγεηαο, φπνπ παξνπζηάδνληαη ηερληθέο, εξγαιεία θαη δξάζεηο πνπ κπνξνχλ λα

ζπκβάινπλ ζηελ νξζνινγηθή ρξήζε ηεο ελέξγεηαο.

Σα Κεθάιαηα 5-6-7, πνπ απνηεινχλ ηελ Δνόηηηα Β ησλ ζεκεηψζεσλ Γηαρείξηζεο

Δλέξγεηαο, φπνπ παξνπζηάδνληαη θξηηήξηα νηθνλνκηθήο αμηνιφγεζεο δξάζεσλ

εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο θαη ζχγρξνλνη κεραληζκνί ρξεκαηνδφηεζήο ηνπο,

θαζψο θαη θαηεπζχλζεηο γηα ηελ αλάπηπμε ελφο νινθιεξσκέλνπ ζπζηήκαηνο

ελεξγεηαθήο δηαρείξηζεο (ΓΔ), πνπ βαζίδεηαη ζην ISO 50001.

Οη ζεκεηψζεηο νινθιεξψλνληαη κε ην Κεθάιαην 8, ησλ πκπεξαζκάησλ, πνπ

παξνπζηάδνληαη ηα ζεκαληηθφηεξα ζεκεία ηεο πξνεγνχκελεο αλάιπζεο, αλαθνξέο,

θαη ηα Παξαξηήκαηα κε πεξηζζφηεξεο πιεξνθνξίεο γηα ηε δηαδηθαζία ελεξγεηαθνχ

ειέγρνπ, ηε δηαδηθαζία ζπζηεκάησλ Μ&Σ θαη βαζηθέο έλλνηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο

αμηνιφγεζεο.

2. Γιαμόπθωζη Πποηάζεων Πποώθηζηρ Ανανεώζιμων

Πηγών και Δξοικονόμηζηρ Δνέπγειαρ

Η αλάγθε αλάιεςεο επείγνπζαο δξάζεο γηα ηελ πξνψζεζεο πεξηβαιινληηθά θηιηθψλ

ηερλνινγηψλ, φπσο νη Αλαλεψζηκεο Πεγέο Δλέξγεηαο (ΑΠΔ) θαη νη δξάζεηο

Δμνηθνλφκεζεο Δλέξγεηαο (ΔΞΔ), είλαη επηηαθηηθή. Σν θφζηνο απφ ηηο επηπηψζεηο ηεο

αιιαγήο ηνπ θιίκαηνο, κεηαμχ άιισλ ζηε γεσξγία, ζηελ αιηεία, ζηε βηνπνηθηιφηεηα,

ζηνπο πδάηηλνπο πφξνπο, ζηηο παξάθηηεο δψλεο θαη ζηηο δεκίεο απφ πιεκκχξεο είλαη

φρη κφλν νηθνλνκηθφ, αιιά θαη θνηλσληθφ θαη πεξηβαιινληηθφ, επηβαξχλνληαο ηδίσο ηα

θησρφηεξα θνηλσληθά ζηξψκαηα.

Page 5: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 5

Χζηφζν, παξά ηελ απνδεδεηγκέλε αλαγθαηφηεηα πξνψζεζεο ηνπο θαη ηνπο

θηιφδνμνπο ζηφρνπο πνπ έρνπλ δηαηππσζεί, ηφζν ζε δηεζλέο φζν θαη ζε Δπξσπατθφ

επίπεδν, ε δηείζδπζε ηνπο ζηελ ελεξγεηαθή αγνξά παξακέλεη αθφκα πεξηνξηζκέλε.

Πξάγκαηη, έλα πιήζνο παξαγφλησλ είλαη αλαγθαίν λα ιεθζεί ππφςε γηα ηελ

απνηειεζκαηηθή ράξαμε ελεξγεηαθήο πνιηηηθήο, γηα λα κεηνπζησζνχλ νη δηαζέζηκεο

επηινγέο θαζψο θαη νη επθαηξίεο ηεο αγνξάο ζε πξαγκαηηθέο αιιαγέο ζην ελεξγεηαθφ

κίγκα (ρήκα 1).

σήμα 1. Οη ζχγρξνλεο αλάγθεο ηεο ελεξγεηαθήο πνιηηηθήο

Πηγή: Γνχθαο θαη Φαξξάο (2009)

Μέρξη ζήκεξα, νη δχν βαζηθνί άμνλεο πξνψζεζεο ησλ ΑΠΔ θαη ΔΞΔ ζην ελεξγεηαθφ

κίγκα, ζην επξχηεξν πιαίζην ηεο ράξαμεο ελεξγεηαθήο πνιηηηθήο, ήηαλ νη αθφινπζεο:

Δποπηεία και Έλεγσορ: H Πνιηηεία, σο κνλαδηθφο απνθαζίδσλ, κε έληνλν ην

ζηνηρείν ησλ θξαηηθψλ κνλνπσιίσλ θαη ηνπ παξεκβαηηζκνχ ραξάζζεη ηελ

ελεξγεηαθή πνιηηηθή, ρσξίο δηαδηθαζίεο ελζσκάησζεο ησλ ραξαθηεξηζηηθψλ ησλ

εκπιεθνκέλσλ ηνπ ελεξγεηαθνχ ηνκέα. Αληηπξνζσπεπηηθή απηήο ηεο ηάζεο είλαη

θαη ε γλσζηή θξάζε απφ ηε δεκνζίεπζε ηνπ Tenenbaum «…what matters most

is not what the ministry writes in its decrees, but what the minister says in his

telephone calls».

Page 6: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 6

Νόμοι Αγοπάρ: Με βάζε ηελ εμέιημε ηεο αγνξάο ελέξγεηαο πξνο ηελ θαηεχζπλζε

ηεο απειεπζέξσζήο απφ ηα κέζα πεξίπνπ ηεο δεθαεηίαο ηνπ '80 θαη κεηά,

δηαηππψλνληαη πνιιέο θνξέο απφςεηο φηη ε Πνιηηεία απνζχξεηαη απφ ην ζθεληθφ

θαη αθήλεη ηηο απνθάζεηο ζηηο δπλάκεηο ηεο αληαγσληζηηθήο αγνξάο. Οη απφςεηο

απηέο ζπλνςίδνληαη θαη ζηελ θξάζε ηνπ Maize «Just say no to energy policy».

Οη παξαπάλσ φκσο ηάζεηο, δελ κπνξνχλ λα απαληήζνπλ επαξθψο ζηηο ζχγρξνλεο

δηεζλείο αλάγθεο θαη πξνθιήζεηο (φπσο είλαη ε θιηκαηηθή αιιαγή), θαζψο δελ

κπνξνχλ λα ζπκπεξηιάβνπλ ηνλ έληνλα δπλακηθφ ραξαθηήξα ηνπ ελεξγεηαθνχ ηνκέα

θαη ηνλ επεξεαζκφ ηνπ απφ έλα πιήζνο παξαγφλησλ θαη εκπιεθνκέλσλ, κε πνιιέο

θνξέο αληηθξνπφκελεο επηδηψμεηο. Σν ζχγρξνλν πεξηβάιινλ ιεηηνπξγίαο ηνπ

ελεξγεηαθνχ ηνκέα νπζηαζηηθά ιεηηνπξγεί κε ηελ αληηινγία θαη ηελ αληίθξνπζε

παξαγφλησλ, έηζη ψζηε ζπλέρεηα λα εμειίζζεηαη θαη λα κεηαβάιιεηαη ζχκθσλα κε ηηο

εμσηεξηθέο ζπλζήθεο.

Η απνηχπσζε ηνπ ζχγρξνλνπ πεξηβάιινληνο ιεηηνπξγίαο ηνπ ελεξγεηαθνχ ηνκέα κε

βάζε ηε Θεσξία Γξαζηεξηφηεηαο ηνπ Engeström [6] δίλεη κηα πην νινθιεξσκέλε

κεζνδνινγία γηα ηελ απεηθφληζε ηνπ ζπζηήκαηνο, φπσο θαίλεηαη θαη ζην αθφινπζν

ρήκα 2.

σήμα 2. Απνηχπσζε ζχγρξνλνπ ελεξγεηαθνχ πεξηβάιινληνο

Πηγή: Doukas H. et al. (2008)

Page 7: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 7

Με βάζε ην ζχζηεκα ηεο Θεσξίαο Γξαζηεξηφηεηαο, ην Τπνθείκελν, ε Πνιηηεία,

πξνζπαζεί λα επεξεάζεη ή λα επηηχρεη ην Αληηθείκελν, δειαδή ηε Βηψζηκε

Δλεξγεηαθή Αλάπηπμε, ρξεζηκνπνηψληαο ζπγθεθξηκέλα εξγαιεία, φπσο:

χγρξνλεο ελεξγεηαθέο ηερλνινγίεο, πνπ είλαη ιηγφηεξν επηβιαβείο γηα ην

πεξηβάιινλ ζπγθξηλφκελεο κε ηηο ζπκβαηηθέο θαη ζπκβάιινπλ ζηε ζπλέξγεηα θαη

αιιειεμάξηεζε ηεο πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο κε ηελ νηθνλνκηθή αλάπηπμε,

γηα λα κεησζεί ε πίεζε ζηνπο θπζηθνχο πφξνπο θαη λα βειηησζεί ε πνηφηεηα δσήο

ησλ πνιηηψλ.

χγρξνλα πξνγξάκκαηα ελεξγεηαθήο θαη πεξηβαιινληηθήο πνιηηηθήο, βαζηδφκελα

ζηε ιεηηνπξγία ηεο αγνξάο εξγαιεία (επηρνξεγήζεηο, επηδνηήζεηο, θνξνινγηθέο

ειαθξχλζεηο) θαη ζε εζεινληηθέο πξνζεγγίζεηο (εζεινληηθέο ζπκθσλίεο).

Όπσο απνηππψλεηαη θαη ζην ρήκα 2, κπνξνχλ λα δηαηππσζνχλ ηα αθφινπζα:

Λακβάλνληαο ππφςε ηνλ κεηαξξπζκηζηηθφ ραξαθηήξα ησλ πεξηζζφηεξσλ

πεξηβαιινληηθά θηιηθψλ ελεξγεηαθψλ ηερλνινγηψλ, φπσο είλαη νη ΑΠΔ θαη ε ΔΞΔ,

θαη ηηο πνιχπιεπξεο αιιαγέο πνπ απαηηνχληαη ζηελ θνηλσλία, ζε θακηά

πεξίπησζε δελ πξέπεη λα ππνβαζκίδνληαη νη νινέλα θαη ζεκαληηθφηεξεο

θνηλσληθνπνιηηηθέο δηαζηάζεηο ηνπ πξνβιήκαηνο.

Οη «ζχγρξνλεο πξάζηλεο πνιηηηθέο» πνπ απαληνχλ ζηηο δηεζλείο αλάγθεο θαη

πξνθιήζεηο ζήκεξα πξέπεη λα ηζνξξνπνχλ αλάκεζα ζηνπο δχν βαζηθνχο άμνλεο

(λφκνπο αγνξάο θαη επνπηεία, έιεγρνο), κε επίθεληξν ηελ απνηειεζκαηηθή

αμηνπνίεζε ηνπ αλζξψπηλνπ-θνηλσληθνχ θεθαιαίνπ ζε ηνπηθφ επίπεδν. Η

Πνιηηεία δειαδή, σο «ελνξρεζηξσηήο», θαη ζπλεπαγφκελα νη ηνπηθέο θαη

πεξηθεξεηαθέο αξρέο, πξέπεη λα ελζαξξχλνπλ φιεο ηηο πιεπξέο λα θηλνχληαη πξνο

θαιχηεξα απνηειέζκαηα, κέζα απφ έλα ελαιιαθηηθφ πξφηππν ελεξγεηαθήο

πνιηηηθήο πνπ ελζσκαηψλεη ζπλεηαηξηζηηθέο θαη ζπλεξγαηηθέο πξνζεγγίζεηο.

Πξάγκαηη, ε αληηκεηψπηζε ηεο πξφθιεζεο πνπ ζέηεη ε αιιαγή ηνπ θιίκαηνο ζα

πξέπεη λα είλαη νιηζηηθή θαη καθξνρξφληα. Ο θαιχηεξνο ηξφπνο δηαρείξηζεο ηεο

ζχλζεηεο απηήο εηθφλαο είλαη ε αλαγσγή ηεο ζε ηνπηθφ επίπεδν, βαζηζκέλε ζηε

ζπκκεηνρή ησλ πνιηηψλ. Απηφ γηαηί ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ θαηαλάισζεο ηεο

παξαγφκελεο ελέξγεηαο, θαη ησλ ζπλεπαγφκελσλ εθπεκπφκελσλ ξχπσλ

παξαηεξνχληαη ζηηο αζηηθέο πεξηνρέο.

πλεπψο, ν αγψλαο γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηεο θιηκαηηθήο αιιαγήο πξέπεη λα δνζεί

θαη λα θεξδεζεί ζηηο πφιεηο κε ηελ ελεξγή ζπκκεηνρή ησλ πνιηηψλ. Μφλνλ έηζη ζα

κεηνπζησζνχλ νη επθαηξίεο ζε πξαγκαηηθέο αιιαγέο ζην ελεξγεηαθφ κίγκα κε

πξαγκαηηθή θαη πνιιαπιαζηαζηηθή επίδξαζε ζηνλ ηνπηθφ πιεζπζκφ, αλαθνξηθά κε

ηελ απαζρνιεζηκφηεηα, ηελ ελίζρπζε ηεο ηνπηθήο βηνκεραλίαο θαη ηε βειηίσζε ησλ

παξερφκελσλ ππεξεζηψλ.

Page 8: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 8

σήμα 3. Γηακφξθσζε πξνηάζεσλ πξνψζεζεο ΑΠΔ θαη ΔΞΔ

Πηγή: Γνχθαο θαη Φαξξάο (2008)

Δίλαη ζεκαληηθή ινηπφλ ε πξνψζεζε ησλ ΑΠΔ θαη ΔΞΔ ζε ηνπηθφ επίπεδν λα

ζπλνδεχεηαη απφ κηα ζε βάζνο αλάιπζε ηφζν ησλ ηερλννηθνλνκηθψλ

ραξαθηεξηζηηθψλ ηνπ ηνπηθνχ ελεξγεηαθνχ ζπζηήκαηνο θαη ησλ ππαξρφλησλ

κεραληζκψλ ηεο αγνξάο αλαθνξηθά κε απηφλ, φζν θαη ησλ ραξαθηεξηζηηθψλ ησλ

άκεζα εκπιεθνκέλσλ.

ρεκαηηθά, απηή ε ινγηθή παξνπζηάδεηαη ζην ρήκα 3. Αλαιπηηθφηεξα, ζην πιαίζην

δηακφξθσζεο νινθιεξσκέλσλ πξνηάζεσλ πξνψζεζεο ΑΠΔ θαη ΔΞΔ, απαηηείηαη λα

δηεξεπλεζνχλ ηα ραξαθηεξηζηηθά:

Σσλ εκπιεθνκέλσλ ηεο ελεξγεηαθήο αγνξάο, κε ζηφρν λα εθηηκεζνχλ νη

επηπηψζεηο πνπ ζα έρνπλ νη πξνηάζεηο πξνψζεζεο ζε απηνχο.

Σεο αγνξάο, κε ζηφρν λα εθηηκεζνχλ νη επηπηψζεηο ησλ πξνηάζεσλ πξνψζεζεο.

Page 9: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 9

3. Σεσνικέρ και Δπγαλεία Δνεπγειακήρ Γιασείπιζηρ

Η δηαρείξηζε ελέξγεηαο απνηειεί κηα πεηζαξρεκέλε δξαζηεξηφηεηα, νξγαλσκέλε θαη

δνκεκέλε πξνο ηελ πιένλ απνδνηηθή ρξήζε ηεο ελέξγεηαο, ρσξίο λα κεησζνχλ ηα

παξαγσγηθά επίπεδα θαη ρσξίο λα ζπζηαζηεί ε πνηφηεηα ηνπ πξντφληνο, ε αζθάιεηά

ηνπ ή ηα πεξηβαιινληηθά ηνπ πξφηππα. Η ζεκειηψδεο αξρή ηεο δηαρείξηζεο ελέξγεηαο

είλαη ε νηθνλνκηθή απνηειεζκαηηθφηεηα. Η δηαηήξεζε ηεο ελέξγεηαο πξέπεη λα

εθαξκφδεηαη ζην βαζκφ πνπ δηθαηνινγείηαη απφ ηνπο πξφηππνπο εκπνξηθνχο θαη

νηθνλνκηθνχο φξνπο, φπσο θάζε επέλδπζε. πλεπψο ε ελεξγεηαθή δηαρείξηζε απαηηεί

ηφζν ηερληθέο φζν θαη νηθνλνκηθέο εθηηκήζεηο.

Σα ηειεπηαία ρξφληα, ζε πνιιέο θηηξηαθέο κνλάδεο εμεηάδνληαη ηα ελεξγεηαθά ηνπο

θφζηε πην πξνζεθηηθά θαη έρνπλ μεθηλήζεη πξνζπάζεηεο γηα λα κεηψζνπλ ηελ

ελεξγεηαθή ηνπο θαηαλάισζε. Παξφια απηά, ε έιιεηςε ελδηαθέξνληνο απφ ηελ

δηνίθεζε, ε αδπλακία ηνπ ηερληθνχ πξνζσπηθνχ λα ζπκθσλήζεη ζηελ νηθνλνκηθή

ειθπζηηθφηεηα ησλ εθάζηνηε δξάζεσλ ελεξγεηαθήο βειηίσζεο ηνπ θηηξίνπ, θαζψο θαη

ε απιή έιιεηςε ελεκέξσζεο ζηηο ηερληθέο ελεξγεηαθήο εμνηθνλφκεζεο ζπκβάιινπλ

ζηελ αδπλακία πεξηνξηζκνχ ηεο ππέξκεηξεο ελεξγεηαθήο θαηαλάισζεο.

Η εκπεηξία θαη ηα απνηειέζκαηα πνπ έρνπλ παξαηεξεζεί επηζεκαίλνπλ φηη απαηηείηαη

κηα πην ζπζηεκαηηθή θαη δνκεκέλε πξνζέγγηζε ζηελ ελεξγεηαθή δηαρείξηζε, ψζηε λα

πξαγκαηνπνηεζεί ε κέγηζηε δπλαηή εμνηθνλφκεζε ελέξγεηαο. Έλα ζσζηά δνκεκέλν

πξφγξακκα ελεξγεηαθήο δηαρείξηζεο πεξηιακβάλεη:

1. Σελ θαηαγξαθή ησλ ελεξγεηαθψλ θαηαλαιψζεσλ, πνπ απνηειεί θαη ην ζηάδην

ζπιινγήο δεδνκέλσλ.

2. Σελ θαηαγξαθή ησλ ζπζρεηίζεσλ κεηαμχ θαηαλάισζεο ελέξγεηαο θαη

παξαγσγήο.

3. Σελ απνηίκεζε ηνπ θφζηνπο ελέξγεηαο.

4. Σνλ εληνπηζκφ ζεκείσλ βειηίσζεο ηεο ελεξγεηαθήο απφδνζεο.

5. Σνλ θαζνξηζκφ ηνπ ελεξγεηαθνχ ζηφρνπ.

6. Σελ πινπνίεζε ηνπ έξγνπ ελεξγεηαθήο δηαρείξηζεο.

7. Σελ παξαθνινχζεζε ηνπ έξγνπ ελεξγεηαθήο δηαρείξηζεο.

8. Σε ζχγθξηζε ηεο απφδνζεο ηνπ έξγνπ κε ηηο πξφηππεο απνδφζεηο.

Η ελεξγεηαθή δηαρείξηζε ζηνρεχεη ζηελ εμαζθάιηζε ησλ αλαγθαίσλ ζπλζεθψλ θαη

ππεξεζηψλ, ρσξίο λα ππνβαζκίδεηαη ε πνηφηεηα ηνπ εζσθιίκαηνο, θαη βαζίδεηαη ζηελ

νξζνινγηθή ρξήζε ηνπ ελεξγεηαθνχ εμνπιηζκνχ. Η δηαδηθαζία ηεο ελεξγεηαθήο

δηαρείξηζεο απνηειείηαη απφ ηέζζεξα αιιεινεμαξηψκελα ζηάδηα: ηε κειέηε, ην

ζρεδηαζκφ, ηελ πινπνίεζε θαη ηνλ έιεγρν απνηειεζκαηηθφηεηαο ησλ δξάζεσλ.

Έλα νινθιεξσκέλν πξφγξακκα δηαρείξηζεο ελέξγεηαο κπνξεί λα πεξηγξαθεί απφ ηελ

κεζνδνινγία είηε ηνπ ελεξγεηαθνχ ειέγρνπ, είηε ηεο ελεξγεηαθήο παξαθνινχζεζεο θαη

ζέζπηζεο ελεξγεηαθψλ ζηφρσλ (Monitoring & Targeting).

Page 10: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 10

3.1 Δνεπγειακή Δπιθεώπηζη

Ο φξνο «ελεξγεηαθή επηζεψξεζε ή ελεξγεηαθφο έιεγρνο (Energy Audit)»

ρξεζηκνπνηείηαη γεληθά γηα ηελ πεξηγξαθή κίαο ζπζηεκαηηθήο δηαδηθαζίαο, πνπ

ζηνρεχεη ζηελ απφθηεζε επαξθνχο γλψζεο γχξσ απφ ην πξνθίι ηεο ελεξγεηαθήο

ζπκπεξηθνξάο κηαο επηρεηξεζηαθήο κνλάδαο. Έρεη επίζεο ζηφρν ηνλ πξνζδηνξηζκφ

θαη ηελ αμηνιφγεζε ησλ νηθνλνκηθά απνδνηηθψλ δπλαηνηήησλ γηα εμνηθνλφκεζε

ελέξγεηαο ζηελ ελ ιφγσ κνλάδα. Η ελεξγεηαθή επηζεψξεζε είλαη απνθαζηζηηθήο

ζεκαζίαο γηα ηελ εθαξκνγή κέηξσλ εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο, ψζηε λα πινπνηεζνχλ

νη ζηφρνη ηεο δηαρείξηζεο ελέξγεηαο.

Η ελεξγεηαθή επηζεψξεζε δηεμάγεηαη ζε δχν ζηάδηα:

Α) Η ζπλνπηηθή δηαδηθαζία εληνπίδεη ηα κέηξα άκεζεο απφδνζεο θαη νξηνζεηεί ην

αληηθείκελν ηεο αλαιπηηθήο δηαδηθαζίαο.

Β) Η αλαιπηηθή δηαδηθαζία κε ηε ζεηξά ηεο ηεθκεξηψλεη ηηο επεκβάζεηο

βξαρππξφζεζκεο θαη κεζνπξφζεζκεο απφδνζεο θαη θαηαδεηθλχεη ηηο επελδχζεηο

πνπ ρξήδνπλ πεξαηηέξσ ηεθκεξίσζεο θαη κειέηεο.

Κάζε ζηάδην ειέγρνπ ραξάδεη λένπο ζηφρνπο. Η πινπνίεζε ησλ ζηφρσλ απηψλ

ζπκβάιιεη ζηελ εμνηθνλφκεζε πφξσλ, κέζσ ησλ νπνίσλ «απηνρξεκαηνδνηνχληαη» νη

επεκβάζεηο ηνπ επφκελνπ ζηαδίνπ.

ΤΝΟΠΣΙΚΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑΚΗ ΔΠΙΘΔΩΡΗΗ

Η ζπλνπηηθή ελεξγεηαθή επηζεψξεζε δηαξθεί 1 ή 2 εκέξεο γηα έλα κηθξφ ζρεηηθά

ζπγθξφηεκα θαη κπνξεί λα θηάζεη ηηο 5 έσο 10 κέξεο γηα ηηο κεγάιεο βηνκεραληθέο

κνλάδεο. ηεξίδεηαη ζε δηαζέζηκα ζηνηρεία, δελ απαηηεί πνιχπινθεο κεηξήζεηο θαη

εμαξηάηαη απφ ηελ εκπεηξία θαη ηελ ηθαλφηεηα ηνπ ειεγθηή λα εληνπίδεη ηηο θπξηφηεξεο

δπλαηφηεηεο γηα λνηθνθχξεκα θαη ηερλνινγηθφ εθζπγρξνληζκφ. Σα ηππηθά βήκαηα κηαο

ζπλνπηηθήο ελεξγεηαθήο επηζεψξεζεο πεξηιακβάλνπλ:

1. ςνενηεύξειρ και ζςλλογή πληποθοπιών: Ο ειεγθηήο ζπιιέγεη γξαπηέο ή

πξνθνξηθέο πιεξνθνξίεο απφ ην ινγηζηήξην (ινγαξηαζκνχο θαηαλαιψζεσλ

ειεθηξηθήο ελέξγεηαο, θαηαλαιψζεηο θαπζίκσλ), ηε δηνίθεζε, ηα ηερληθά ζηειέρε,

ηνπο ρεηξηζηέο θαη ηνπο ζπληεξεηέο ησλ εγθαηαζηάζεσλ. ηφρνο ζηε θάζε απηή

είλαη ε εθηίκεζε ησλ ελεξγεηαθψλ κεγεζψλ (θαηαλάισζε, αμία) ηφζν ζε επίπεδν

ζπγθξνηήκαηνο φζν θαη ζε επίπεδν επηκέξνπο κνλάδσλ θαη ελεξγνβφξσλ

ζπζθεπψλ θαζψο θαη ν ζρεκαηηζκφο κηαο πξψηεο εηθφλαο γηα ην επίπεδν ηεο

δηαρεηξηζηηθήο ηθαλφηεηαο ηνπ ζπγθξνηήκαηνο.

2. ύνηομη αςηοτία ζηο σώπο ηος ζςγκποηήμαηορ: Ο ειεγθηήο εληνπίδεη ηηο

πξνθαλείο πεξηπηψζεηο ζπαηάιεο ή πιεκκεινχο ιεηηνπξγίαο θαη ζπληήξεζεο

(δηαξξνέο δηθηχσλ ραιαζκέλεο κνλψζεηο, έιιεηςε δηαδηθαζίαο ζπληήξεζεο,

ξχζκηζε ζεξκνθξαζίαο ρψξσλ κε αλνηρηά παξάζπξα θ.ιπ.).

Page 11: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 11

3. Ανάλςζη ηυν ενεπγειακών μεγεθών: Γίλεηαη κηα πξνθαηαξθηηθή αλάιπζε ησλ

ελεξγεηαθψλ αλαγθψλ ηεο επηρεηξεζηαθήο κνλάδαο αλά ηειηθή κνξθή ελέξγεηαο

(ειεθηξηθή ελέξγεηα, πεηξέιαην, θπζηθφ αέξην θ.ιπ.). ηε ζπλέρεηα ν ειεγθηήο

πξνβαίλεη ζε έλα πξψην επηκεξηζκφ ησλ θαηαλαιψζεσλ απηψλ αλά ηνκέα

ηειηθήο ρξήζεο δειαδή θαηαλέκεη ηελ θαηαλάισζε ελέξγεηαο ζηηο αληίζηνηρεο

κνλάδεο πνπ ηελ πξαγκαηνπνηνχλ. Ο επηκεξηζκφο γίλεηαη ηφζν ζε θπζηθέο

κνλάδεο θαηαλάισζεο (π.ρ. kWh ή tn) φζν θαη ζε νηθνλνκηθή αμία.

4. Αξιολόγηζη επεμβάζευν και ζςγγπαθή έκθεζηρ: Με βάζε ηα ζηνηρεία ηεο

απηνςίαο θαη ηεο αλάιπζεο ησλ θαηαλαιψζεσλ ν ειεγθηήο πξνβαίλεη ζε κία

πξψηε αμηνιφγεζε ησλ επηκέξνπο επεκβάζεσλ. Δπίζεο νξηνζεηείηαη ην

αληηθείκελν ηεο εθηελνχο ελεξγεηαθήο επηζεψξεζεο θαη αθνινπζεί ε

πξνθαηαξθηηθή αμηνιφγεζε ησλ πξνηεηλφκελσλ επελδχζεσλ.

ηε ζπλνπηηθή ελεξγεηαθή επηζεψξεζε νη επεκβάζεηο αμηνινγνχληαη θαη επηιέγνληαη

κε βάζε ην θξηηήξην ηεο απιήο πεξηφδνπ απνπιεξσκήο. Γηα ηνλ ππνινγηζκφ ηνπ

θξηηεξίνπ απηνχ απαηηείηαη κηα πξψηε εθηίκεζε ηεο εηήζηαο εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο

θαη ηεο δαπάλεο πινπνίεζεο ηνπ κέηξνπ. Η ηειεπηαία εθηηκάηαη θαηά πξνζέγγηζεο κε

κηα αθξίβεηα ηεο ηάμεο ηνπ ± 15%.

ΑΝΑΛΤΣΙΚΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑΚΗ ΔΠΙΘΔΩΡΗΗ

Η αλαιπηηθή ελεξγεηαθή επηζεψξεζε πξαγκαηνπνηείηαη ζπλήζσο κεηά ην αξρηθφ

ζηάδην ηεο ζπλνπηηθήο, κπνξεί φκσο λα εθηειεζηεί ρσξίο λα έρεη πξνεγεζεί απηή.

Αλάινγα κε ην κέγεζνο, ηνλ ραξαθηήξα θαη ηελ πνιππινθφηεηα ηεο παξαγσγηθήο

δηαδηθαζίαο, ε ζπγθεθξηκέλε δηαδηθαζία κπνξεί λα ρξεηαζηεί αξθεηέο εβδνκάδεο γηα

λα νινθιεξσζεί. πιιέγνληαη δεδνκέλα απφ κεηξήζεηο, πξνθεηκέλνπ λα

πξνζδηνξηζηνχλ ηα ελεξγεηαθά ηζνδχγηα ζηηο ελεξγνβφξεο κνλάδεο ή εγθαηαζηάζεηο.

Ο πξψηνο αληηθεηκεληθφο ζηφρνο ηεο αλαιπηηθήο ελεξγεηαθήο επηζεψξεζεο είλαη ε

αθξηβήο εθηίκεζε ησλ κεληαίσλ ή εηήζησλ θαηαλαιψζεσλ ελέξγεηαο ζε θάζε

ελεξγνβφξα εγθαηάζηαζε θαη ε ζπζρέηηζε απηψλ κε ηα αληίζηνηρα κεγέζε ηεο

παξαγσγήο ή ηελ παξαγφκελε σθέιηκε ελέξγεηα ή κε άιινπο παξάγνληεο. Οη

κεηξνχκελεο ή εθηηκψκελεο θαηαλαιψζεηο ελέξγεηαο ζπζρεηίδνληαη κε ηνπο θχξηνπο

θαζνξηζηηθνχο παξάγνληεο πνπ ηηο επεξεάδνπλ φπσο γηα παξάδεηγκα ηνλ φγθν

παξαγσγήο αλά κνλάδα ηνπ ρξφλνπ.

Ο δεχηεξνο αληηθεηκεληθφο ζηφρνο είλαη ν εληνπηζκφο, ε ηεξάξρεζε θαη ε ηεθκεξίσζε

φισλ ησλ επεκβάζεσλ εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο, νη νπνίεο ηθαλνπνηνχλ ηα θξηηήξηα

αμηνιφγεζεο επελδχζεσλ ηνπ θνξέα θαη δχλαληαη λα πινπνηεζνχλ άκεζα.

ηελ αλαιπηηθή ελεξγεηαθή επηζεψξεζε, ην ζχλεζεο θξηηήξην αμηνιφγεζεο θαη

ηεξάξρεζεο ησλ δξάζεσλ ελεξγεηαθήο βειηίσζεο είλαη ε έληνθνο πεξίνδνο

απνπιεξσκήο. Οη δαπάλεο πινπνίεζεο ησλ ηερληθψλ έξγσλ ηεθκεξηψλνληαη κε

βάζε αλάιπζε ηηκψλ απφ παξφκνηεο επελδχζεηο ή κε βάζε ζπγθεθξηκέλεο

πξνζθνξέο. Η πεξηγξαθή ηνπ πξνηεηλφκελνπ ηερληθνχ έξγνπ ζα πξέπεη λα γίλεηαη ζε

επίπεδν πξνκειέηεο, ζε φηη αθνξά ηηο ιεηηνπξγηθέο πξνδηαγξαθέο θαη ηα

δηαγξάκκαηα ξνήο ηεο επέλδπζεο.

Page 12: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 12

σήμα 4. Γηαδηθαζία Δλεξγεηαθνχ Διέγρνπ

Πηγή: Φαξξάο Ι. (2005)

Πεξηζζφηεξεο πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηε δηαδηθαζία ελεξγεηαθνχ ειέγρνπ

παξνπζηάδνληαη ζην Παξάξηεκα Α.

ΜΔΘΟΓΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΔΓΓΙΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΗ ΔΠΙΥΔΙΡΗΙΑΚΗ ΜΟΝΑΓΑ

Σα δεδνκέλα ελεξγεηαθήο θαηαλάισζεο πνπ ζπγεληξψλνληαη θαηά ην ζηάδην ελφο

ελεξγεηαθνχ ειέγρνπ, κπνξνχλ λα αμηνινγεζνχλ κε ρξήζε δεηθηψλ έληαζεο.

ην ρήκα 5 απεηθνλίδεηαη ε γεληθή κεζνδνινγηθή πξνζέγγηζε αμηνιφγεζεο κηαο

επηρεηξεζηαθήο κνλάδαο, κε ηε ρξήζε ελεξγεηαθψλ δεηθηψλ.

Page 13: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 13

σήμα 5: Μεζνδνινγηθή Πξνζέγγηζε Αμηνιφγεζεο Δπηρεηξεζηαθήο Μνλάδαο

Πηγή: Φαξξάο Ι. (2005)

Αξρηθά γίλεηαη ε κνληεινπνίεζε ησλ ελεξγεηαθψλ δηαδηθαζηψλ ηνπ εμνπιηζκνχ θαη

ησλ δξαζηεξηνηήησλ πνπ εκπεξηέρεη ε εμεηαδφκελε επηρεηξεζηαθή κνλάδα.

ηε ζπλέρεηα αμηνινγείηαη ε πθηζηάκελε θαηάζηαζε ηεο κνλάδαο κέζσ ησλ

θαηάιιεισλ πξφηππσλ γεληθψλ θαη εηδηθψλ δεηθηψλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ

θαηαγξαθή ηεο ελεξγεηαθήο ζπκπεξηθνξάο ηεο.

Η επηρεηξεζηαθή κνλάδα πνπ εμεηάδεηαη κπνξεί λα είλαη έλα ηππηθφ θηίξην ηνπ

ηξηηνγελή ηνκέα ή κηα βηνκεραληθή κνλάδα. Γηα ηελ αμηνιφγεζε ηνπ θηηξίνπ

πεξηιακβάλνληαη φιεο νη δξαζηεξηφηεηεο πνπ αθνξνχλ ηνπο ρψξνπο ζηέγαζεο θαη

απνζήθεπζεο ελψ γηα κηα βηνκεραλία ελζσκαηψλνληαη φιεο νη δξαζηεξηφηεηεο ηεο

παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο ηνπ πξντφληνο καδί κε ηελ εμέηαζε ηνπ θηηξηαθνχ θιάδνπ

πνπ κπνξεί λα εκπεξηέρεη (θηίξην ζηέγαζεο γξαθείσλ ηεο βηνκεραλίαο).

ε έλα ηππηθφ θηίξην, ε αμηνιφγεζε ηεο ελεξγεηαθήο ζπκπεξηθνξάο ηνπ κπνξεί λα

πξαγκαηνπνηεζεί κε ππνινγηζκφ ηνπ γεληθνχ ελεξγεηαθνχ δείθηε (ΓΔ), πνπ

ππνινγίδεηαη σο ην πειίθν ηεο ζπλνιηθά θαηαλαιηζθφκελεο ελέξγεηαο πξνο ην

ζχλνιν ηεο επηθαλείαο ηνπ θηηξίνπ, θαη ζχγθξηζε απηνχ κε πξφηππεο ηηκέο.

Δλ ζπλερεία, ε αμηνιφγεζε ησλ επηκέξνπο θαηαλαιψζεσλ ηνπ θηηξηαθνχ ελεξγεηαθνχ

εμνπιηζκνχ κπνξεί λα πξαγκαηνπνηεζεί κε ρξήζε ησλ εηδηθψλ δεηθηψλ. ην

παξαπάλσ πιαίζην, κε ΕΔy ζπκβνιίδεηαη ν Δηδηθφο Γείθηεο Δλεξγεηαθήο Έληαζεο ηνπ

εμνπιηζκνχ (y) γηα ηελ επηθάλεηα ηνπ ρψξνπ ηνπ θηηξίνπ πνπ εμεηάδεηαη, φπνπ y γηα

κηα θηηξηαθή κνλάδα κπνξεί λα είλαη κηα απφ ηηο αθφινπζεο θαηεγνξίεο

θαηαλαιψζεσλ: Φσηηζκφο, ζέξκαλζε ρψξσλ θαη δεζηνχ λεξνχ ρξήζεο, θιηκαηηζκφο

θαη ινηπφο ειεθηξνκεραλνινγηθφο εμνπιηζκφο.

Παξάιιεια, αλάινγα κε ηα δεδνκέλα πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηνλ ππνινγηζκφ ηνπ

γεληθνχ δείθηε θαη ησλ επηκέξνπο εηδηθψλ δεηθηψλ, κπνξεί λα αλαθέξνληαη ζην

ζχλνιν ηεο επηθαλείαο ηνπ θηηξίνπ, ή ζε επηκέξνπο ρψξνπο απηνχ.

Page 14: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 14

ηελ πεξίπησζε πνπ ε εμεηαδφκελε επηρεηξεζηαθή κνλάδα πξνέξρεηαη απφ ηε

βηνκεραλία ηφηε δηαθξίλνληαη δχν θιάδνη πνπ ηίζεληαη ζε αμηνιφγεζε. Ο θιάδνο ηεο

παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο ηεο βηνκεραλίαο θαη απηφο ηεο θηηξηαθήο ππνδνκήο πνπ

ζηεγάδεη γξαθεία θαη εγθαηαζηάζεηο ηεο (π.ρ. control room). Ο θιάδνο ηνπ θηηξίνπ ηεο

βηνκεραλίαο αληηκεησπίδεηαη σο έλα ηππηθφ θηίξην ηνπ ηξηηνγελή ηνκέα φπσο απηφ

αλαιχζεθε παξαπάλσ. Ο θιάδνο ηεο παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο πεξηγξάθεηαη ζε

πξψηε βάζε ζε φιε ηνπ ηελ έθηαζε κε ηνλ γεληθφ δείθηε ελεξγεηαθήο έληαζεο, ν

νπνίνο απνδίδεη ηε ζπλνιηθή ελέξγεηα (ειεθηξηθή θαη ζεξκηθή) πνπ θαηαλαιψλεηαη

θαζ‘ φια ηα ζηάδηα απηήο πξνο ην ζχλνιν ηνπ πξντφληνο πνπ παξάγεηαη ή ηεο

πξψηεο χιεο πνπ ρξεζηκνπνηείηαη.

ε πην ιεπηνκεξέο επίπεδν ε παξαγσγηθή δηαδηθαζία εθθξάδεηαη ζε θάζε ζηάδην πνπ

κπνξεί λα δηαθξηζεί, αλάινγα κε ηνλ ηχπν ηεο βηνκεραλίαο, κέζσ ησλ εηδηθψλ

δεηθηψλ ελεξγεηαθήο έληαζεο (Δλέξγεηα / κνλάδα πξντφληνο). Οη αλάγθεο ηεο

παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο πεξηιακβάλνπλ ηηο μερσξηζηέο δξαζηεξηφηεηεο, ζηηο νπνίεο

κπνξεί λα ρσξηζζεί ε παξαγσγή ελφο πξντφληνο, νη νπνίεο είλαη δηαθνξεηηθέο γηα

θάζε κνλάδα θαη ραξαθηεξηζηηθέο ηνπ ηχπνπ ηεο βηνκεραλίαο πνπ εμεηάδεηαη αιιά θαη

απηέο πνπ ζπλαληψληαη ζε θάζε ηχπν βηνκεραλίαο φπσο ε ζέξκαλζε – ςχμε –

αεξηζκφο (HVAC), ε κεηαθνξά ξεπζηψλ θαη άιιεο πνπ ελζσκαηψλνπλ γεληθέο

δηαδηθαζίεο, φπσο ν θσηηζκφο ησλ ρψξσλ πνπ εθηεινχληαη ηα ζηάδηα ηεο

παξαγσγήο.

Αλαιπηηθφηεξα ζπκβνιίδεηαη κε ΕΔy ν Δηδηθφο Γείθηεο Δλεξγεηαθήο Έληαζεο ηεο

δξαζηεξηφηεηαο y ηεο εμεηαδφκελεο βηνκεραληθήο κνλάδαο, πνπ κπνξεί λα είλαη γηα

παξάδεηγκα κηα γαιαθηνβηνκεραλία είηε κηα βηνκεραλία ηζηκέληνπ. Σν ζπγθεθξηκέλν

ζηάδην παξαγσγήο πνπ εμεηάδεηαη δηαθνξνπνηείηαη αλάινγα κε ηε βηνκεραληθή

κνλάδα. ην παξαπάλσ πιαίζην, αλ ε ελεξγεηαθή επηζεψξεζε πξαγκαηνπνηείηαη ζε

κηα γαιαθηνβηνκεραλία, ηα εμεηαδφκελα ζηάδηα παξαγσγήο πεξηιακβάλνπλ ηε ιήςε,

ηελ παζηεξίσζε/νκνγελνπνίεζε, ηε ςχμε θ.ά., ελψ εάλ αθνξνχλ κηα

ηζηκεληνβηνκεραλία πεξηιακβάλνπλ ηε κίμε, ηε ζχλζιηςε θαη ην άιεζκα ησλ αδξαλψλ

πιηθψλ, θαζψο θαη ηελ έςεζε ηνπ ηζηκέληνπ.

Με απηφλ ηνλ ηξφπν επηρεηξείηαη λα θαιπθζνχλ κεζνδνινγηθά νη ζπλήζεηο

βηνκεραλίεο πνπ απνηεινχλ ην πην ελεξγνβφξν θνκκάηη ηνπ βηνκεραληθνχ ηνκέα αλά

θάζε δξαζηεξηφηεηα ηεο παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο απηψλ, έηζη ψζηε λα παξέρεηαη

ηφζν κηα γεληθή εηθφλα ηεο ελεξγεηαθήο απνδνηηθφηεηαο ηεο παξαγσγήο φζν θαη κηα

πην εηδηθή θαη εληνπηζκέλε ζε επίπεδν δξαζηεξηνηήησλ.

3.2 Δνεπγειακή Παπακολούθηζη, Θέζπιζη Δνεπγειακών ηόσων

Γεληθφηεξα, ε παξαθνινχζεζε ηεο ιεηηνπξγίαο ησλ ελεξγεηαθψλ ζπζηεκάησλ ησλ

θηηξίσλ απνηειεί δηαδηθαζία («Monitoring and Targeting – M&T») κε ζηφρν ηελ

απνδνηηθφηεξε ρξήζε ηεο ελέξγεηαο. Με ηελ ελεξγεηαθή παξαθνινχζεζε

νξγαλψλεηαη, θαηαγξάθεηαη θαη εμεηάδεηαη ε ρξήζε ηεο ελέξγεηαο ζε νιφθιεξν ην

θηίξην θαη δηαρσξίδνληαη ηα ελεξγεηαθά δεδνκέλα αλάινγα κε ηε ρξήζε θαη ηελ πεγή

ηεο ελέξγεηαο. Δπίζεο, επηηξέπεηαη ν δηαξθήο έιεγρνο ηνπ πνζνχ ελέξγεηαο

θαηαλαιψλεηαη θαη γηα πνην ζθνπφ, παξέρνληαο ζηνλ ελεξγεηαθφ δηαρεηξηζηή ηελ

γλψζε ηεο θαηάζηαζεο ησλ ελεξγεηαθψλ ζπζηεκάησλ ηνπ θηηξίνπ ή γεληθφηεξα ηεο

κνλάδαο.

Page 15: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 15

Γηα ην ζθνπφ απηφ ρξεζηκνπνηνχληαη δηάθνξνη δείθηεο, π.ρ. ν ιφγνο ηεο ελέξγεηαο

πνπ θαηαλαιψλεηαη ζε έλα θηίξην πξνο ηνλ φγθν ή ηελ επηθάλεηα ηνπ ν νπνίνο πέξα

απφ ηελ ελεξγεηαθή παξαθνινχζεζε ηνπ θηηξίνπ ρξεζηκνπνηείηαη θαη γηα ηελ

ελεξγεηαθή ηνπ θαηάηαμε.

Πην ζπγθεθξηκέλα, ηα ζπζηήκαηα ελεξγεηαθήο παξαθνινχζεζεο θαη ζέζπηζεο

ελεξγεηαθψλ ζηφρσλ απνηεινχλ νπζηαζηηθά έλα βαζηθφ κέξνο ησλ πιεξνθνξηαθψλ

ζπζηεκάησλ δηαρείξηζεο ελέξγεηαο, ρσξίο παξφια απηά λα κπνξνχλ λα ηα

αληηθαηαζηήζνπλ αιιά κφλν λα ηα ππνθαηαζηήζνπλ ελ κέξεη. Δίλαη κηα δηαδηθαζία

ζπλερνχο θαη ρξνληθά δνκεκέλεο θαηακέηξεζεο ηεο ελεξγεηαθήο ζπκπεξηθνξάο ηεο

κνλάδαο, πνπ επηηειείηαη θπξίσο κεηά ηελ εθαξκνγή κέηξνπ βειηηζηνπνίεζεο ηεο

ελεξγεηαθήο ζπκπεξηθνξάο ηεο εηαηξείαο, ζε αληίζεζε κε ηα πιεξνθνξηαθά

ζπζηήκαηα πνπ έλα απφ ηα βαζηθφηεξα πιενλεθηήκαηά ηνπο είλαη ν εληνπηζκφο

δπλαηψλ πεξηπηψζεσλ δηαρείξηζεο ηεο ελέξγεηαο.

σήμα 6. Γηαδηθαζία πζηεκάησλ M&T

Πηγή: Φαξξάο Ι. (2005)

Σα θχξηα ζηνηρεία ελφο ηέηνηνπ ζπζηήκαηνο είλαη:

1. Η δηαξθήο κέηξεζε ηεο ελεξγεηαθήο θαηαλάισζεο.

2. Η ζχγθξηζε ησλ κεηξήζεσλ κε πξφηππεο ελεξγεηαθέο θαηαλαιψζεηο.

3. Η θαηαγξαθή ησλ παξακέηξσλ πνπ επεξεάδνπλ ηελ ελεξγεηαθή θαηαλάισζε

(π.ρ. θιίκα, παξαγσγή) θαη ε ζπζρέηηζή ηεο κε απηέο (π.ρ. βαζκνεκέξεο

ζέξκαλζεο).

Page 16: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 16

4. Ο εληνπηζκφο ησλ πξνβιεκάησλ.

5. Η αλάιεςε δηνξζσηηθψλ ελεξγεηψλ γηα ηε βειηίσζε ηεο ελεξγεηαθήο απφδνζεο

ησλ παξαθνινπζνχκελσλ ζπζηεκάησλ.

Πεξηζζφηεξεο πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζνχλ ηα ζπζηήκαηα

M&T παξνπζηάδνληαη ζην Παξάξηεκα B.

3.3 Πληποθοπιακά ςζηήμαηα Γιασείπιζηρ Δνέπγειαρ Κηιπίων

Η εγθαηάζηαζε πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ δηαρείξηζεο ελέξγεηαο θηηξίσλ (Building

Energy Management Systems - BEMS) έρεη σο ζθνπφ ηελ επηηήξεζε ή/θαη ηνλ

απηφκαην έιεγρν ησλ ειεθηξνινγηθψλ θαη κεραλνινγηθψλ ηνπο εγθαηαζηάζεσλ.

Μέζσ ηνπ απηφκαηνπ ειέγρνπ ησλ ειεθηξνινγηθψλ θαη κεραλνινγηθψλ

εγθαηαζηάζεσλ ηνπ θηηξίνπ, θαζίζηαηαη δπλαηή:

Η άκεζε πξφζβαζε.

Η απξφζθνπηε ιεηηνπξγία ηνπ.

Η ξχζκηζε παξακέηξσλ.

Η αλάιπζε δεδνκέλσλ φισλ ησλ εγθαηαζηάζεσλ απφ έλα ζηαζκφ ειέγρνπ.

ην ρήκα 7 θαίλεηαη παξαζηαηηθά πψο ζπλδένληαη κεηαμχ ηνπο ηα δηάθνξα

ζπζηαηηθά ζηνηρεία ελφο ζπζηήκαηνο δηαρείξηζεο ελέξγεηαο θηεξίνπ (BEMS).

Page 17: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 17

σήμα 7. πζηαηηθά ζηνηρεία ελφο ζπζηήκαηνο δηαρείξηζεο ελέξγεηαο θηεξίνπ

Πην ζπγθεθξηκέλα, ηα ζπζηήκαηα απηά ζπκβάινπλ ζηελ παξαθνινχζεζε θαη ζηνλ

έιεγρν ηεο ελεξγεηαθήο ρξήζεο ζε έλα θηίξην, κε ζηφρν ηε βειηηζηνπνίεζε ησλ

δηαθφξσλ ελεξγεηαθψλ ιεηηνπξγηψλ θαη ζπλεπαγφκελα ηελ εμνηθνλφκεζε ελέξγεηαο.

Δπνκέλσο ηα ζπζηήκαηα BEMS είλαη πνιχ ρξήζηκα ζε έλα θηίξην γηα ηε κείσζε ηνπ

ελεξγεηαθνχ θφζηνπο θαη ησλ εθπνκπψλ ησλ αεξίσλ ηνπ ζεξκνθεπίνπ.

χκθσλα κε έξεπλεο ε εμνηθνλφκεζε ελέξγεηαο πνπ κπνξεί λα επηηεπρζεί κέζσ ηεο

εθαξκνγήο ηνπο θηάλεη θαηά κέζν φξν ζην 10% ηεο ζπλνιηθήο ελεξγεηαθήο

θαηαλάισζεο ηνπ θηηξίνπ [Doukas, Psarras et al. 2007, 2009]. Σα ραξαθηεξηζηηθά

ησλ ζπζηεκάησλ απηψλ επηγξακκαηηθά είλαη:

Γπλαηφηεηα ηαπηφρξνλεο επεμεξγαζίαο πιήζνπο κεηαβιεηψλ ελεξγεηαθήο

θαηαλάισζεο.

Μέγηζηε ζπρλφηεηα θαη ηαρχηεηα κεραλνγξαθεκέλσλ ελεξγεηαθψλ αλαθνξψλ

πξνο ηνπο αξκνδίνπο.

Πιήξεο θαη ηαρεία απφθξηζε ζε πιεζψξα δεδνκέλσλ απφ πιεζψξα κεηξεηψλ.

Μέγηζηε αθξίβεηα ππνινγηζκψλ.

Πιήξεο δπλαηφηεηα παξνπζίαζεο αλαθνξψλ κε επαλάγλσζηα θαη κεηαηξέςηκα

γξαθηθά απνηειέζκαηα.

Page 18: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 18

Γπλαηφηεηα νξζνινγηθήο απνζήθεπζεο ηεξάζηηνπ αξηζκνχ δεδνκέλσλ.

Υξήζε ειεθηξνληθήο θαη πιεξνθνξηθήο ηερλνινγίαο αηρκήο.

σήμα 8. Φηινζνθία πζηήκαηνο

Πηγή: Doukas, Psarras et al (2007 and 2009)

ην ρήκα 8 παξνπζηάδεηαη ε θηινζνθία ιεηηνπξγίαο ελφο ζπζηήκαηνο BEMS. Η

Μνλάδα Απφθαζεο Ι θάλεη δηάγλσζε ηεο εθάζηνηε θαηάζηαζεο ησλ εζσηεξηθψλ

ζπλζεθψλ θαη κέζσ ηεο «εκπεηξίαο» απνθαζίδεη γηα ηηο αλαγθαίεο παξεκβάζεηο ζηηο

ζπζθεπέο ηνπ ρψξνπ, ψζηε λα πξνζεγγίζεη ηηο επηζπκεηέο ζπλζήθεο, δίλνληαο ηηο

θαηάιιειεο εληνιέο ζηνπο αληίζηνηρνπο ελεξγνπνηεηέο.

Page 19: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 19

Σν βαζηθφ θφζηνο ελφο ηέηνηνπ ζπζηήκαηνο εμαξηάηαη απφ ηελ εγθαηάζηαζε ζηελ

νπνία απηφ ηνπνζεηείηαη θαζψο θαη απφ ηνλ αξηζκφ ησλ ζεκείσλ ειέγρνπ. Γηα ηελ

εγθαηάζηαζε ελφο «BEMS» σζηφζν, είλαη απαξαίηεηε ε χπαξμε ελφο ειεγρφκελνπ

ζπζηήκαηνο ζέξκαλζεο θαη θσηηζκνχ, φπσο π.ρ. θαηάιιεια ειεθηξηθά θπθιψκαηα,

ζέξκαλζε δσλψλ θ.ά.

Οη πεξίνδνη απνπιεξσκήο απηήο ηεο επέλδπζεο δηαθέξνπλ αλάινγα κε ην κέγεζνο

ηεο εγθαηάζηαζεο θαη ηα επίπεδα ειέγρνπ (νη κεγάιεο εγθαηαζηάζεηο έρνπλ

κεγαιχηεξεο δπλαηφηεηεο εμνηθνλφκεζεο).

4. Γπάζειρ Δνεπγειακήρ Βεληίωζηρ

Σα κέηξα ελεξγεηαθήο βειηίσζεο απνηεινχλ ηηο δπλαηέο επεκβάζεηο ζην θέιπθνο θαη

ηηο ειεθηξνκεραλνινγηθέο εγθαηαζηάζεηο ελφο θηηξίνπ, ε εθαξκνγή ησλ νπνίσλ

κπνξεί λα επηθέξεη ζεκαληηθή κείσζε ηεο θαηαλαιηζθφκελεο ελέξγεηαο. Αλάινγα κε

ηηο ελεξγεηαθέο κεηξήζεηο ππνινγίδνληαη ηα δπλαηά πνζά εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο,

ηα νπνία κπνξνχλ λα επηηεπρζνχλ κε ηξεηο δξάζεηο ελεξγεηαθήο βειηίσζεο.

Μηδενικού απσικού κόζηοςρ (ή νοικοκςπέμαηορ): Σα κέηξα απηά δελ απαηηνχλ

εηδηθή ρξεκαηνδφηεζε ή επέλδπζε θεθαιαίνπ. Δθαξκφδνληαη ζε ηαθηηθή βάζε θαη

εληάζζνληαη ζηε ζπλήζε ιεηηνπξγία θαη ζπληήξεζε ηνπ θηηξίνπ. Σηο πεξηζζφηεξεο

θνξέο ζρεηίδνληαη κε ηελ αιιαγή ηεο ζπκπεξηθνξάο ησλ ρξεζηψλ ηνπ θηηξίνπ.

Υαμηλού κόζηοςρ: Σα κέηξα είλαη επεκβάζεηο πνπ κπνξνχλ λα ρξεκαηνδνηεζνχλ

απφ ηνλ ππάξρνληα εηήζην πξνυπνινγηζκφ ηεο δηαρείξηζεο ηνπ θηηξίνπ. Σν

θφζηνο ησλ επεκβάζεσλ απνπιεξψλεηαη ζπρλά εληφο ηεο ίδηαο δηαρεηξηζηηθήο

ρξνληάο θαη ζπλήζσο ζε ιηγφηεξν απφ δπν ρξφληα.

Ανακαηαζκεςήρ: Οη επεκβάζεηο απνηεινχλ επελδχζεηο έληαζεο θεθαιαίνπ ιφγσ

ηνπ ζεκαληηθνχ αξρηθνχ θφζηνπο γηα ηελ εθαξκνγή ηνπο θαη ηεο κέζεο ή καθξάο

πεξηφδνπ απνπιεξσκήο ηνπο.

Απφ ηηο πξναλαθεξζείζεο δξαζηεξηφηεηεο κφλν ε πξψηε θαηεγνξία δελ απαηηεί

θαλελφο είδνπο ηερλννηθνλνκηθή κειέηε, θαζψο δελ απαηηεί νηθνλνκηθφ θεθάιαην.

Αληηζέησο ε δεχηεξε αιιά θπξίσο ε ηξίηε δξαζηεξηφηεηα ελεξγεηαθήο βειηίσζεο

απαηηνχλ φρη κφλν νηθνλνκηθή αμηνιφγεζε αιιά θαη δηεξεχλεζε ησλ πηζαλψλ

ρξεκαηνδνηηθψλ κεραληζκψλ, θαζψο νη επεκβάζεηο αλαθαηαζθεπήο απαηηνχλ ζπρλά

έλα ζεκαληηθφ γηα ηα δεδνκέλα ηεο επηρεηξεζηαθήο κνλάδαο ρξεκαηηθφ πνζφ.

Παξαθάησ παξνπζηάδνληαη θάπνηα παξαδείγκαηα ησλ παξαπάλσ θαηεγνξηψλ πνπ

κπνξνχλ λα πξνηαζνχλ ζε κηα θηηξηαθή εγθαηάζηαζε. Πην ζπγθεθξηκέλα πηζαλά

κέηξα ρακεινχ ή κεδεληθνχ αξρηθνχ θφζηνπο είλαη ηα παξαθάησ:

1. Οξζνινγηθφηεξε ιεηηνπξγία πθηζηάκελσλ δηαηάμεσλ ζθίαζεο.

2. Καιχηεξε ξχζκηζε ηεο επηδησθφκελεο ζεξκνθξαζίαο.

3. Οξζνινγηθφηεξε ρξήζε ησλ θσηηζηηθψλ ιακπηήξσλ θ.ά.

4. Γηαθνπή ησλ πεγψλ ελέξγεηαο (ζέξκαλζε, θσηηζκφο) φηαλ δελ είλαη αλαγθαίεο.

Page 20: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 20

5. Κηλεηνπνίεζε ησλ ελνίθσλ γηα απνδνηηθή ρξήζε ηεο ελέξγεηαο (απηφ κπνξεί λα

απαηηεί εθπαίδεπζε γηα ηε βειηίσζε ηνπ επηπέδνπ ελεκέξσζήο ηνπο).

6. Καιχηεξε θαη ζπρλφηεξε ζπληήξεζε ησλ δηαθφξσλ εγθαηαζηάζεσλ θαη

κεραλεκάησλ.

Δπηπιένλ, πηζαλά κέηξα πνπ πεξηιακβάλνπλ κέηξην έσο πςειφ θεθάιαην αξρηθήο

επέλδπζεο:

1. Δηζαγσγή ζπζηήκαηνο θεληξηθήο ελεξγεηαθήο δηαρείξηζεο.

2. Αληηθαηάζηαζε θεληξηθψλ ζπζηεκάησλ ζέξκαλζεο.

3. Υξήζε ζπζηεκάησλ ζπκπαξαγσγήο ειεθηξηζκνχ θαη ζεξκφηεηαο.

4. Βειηίσζε ζηνλ θιηκαηηζκφ / εμαεξηζκφ.

5. Δηζαγσγή ζπζηεκάησλ εθκεηάιιεπζεο ηεο ειηαθήο ελέξγεηαο.

6. Θεξκνκφλσζε ησλ θηηξηαθψλ εγθαηαζηάζεσλ.

7. Αληηθαηάζηαζε ηνπ παιηνχ ειεθηξνκεραλνινγηθνχ εμνπιηζκνχ ή ε εγθαηάζηαζε

θαηλνχξηαο ηερλνινγίαο.

8. Αληηθαηάζηαζε ιακπηήξσλ θσηηζκνχ θ.ά.

εκεηψλεηαη φηη φηαλ εμεηάδνληαη κέηξα απηνχ ηνπ είδνπο, πξέπεη λα ιακβάλνληαη

ππφςε νη αθφινπζνη παξάγνληεο:

1. Σν απαηηνχκελν επίπεδν ησλ ηερληθψλ γλψζεσλ.

2. Σα νθέιε πνπ ζα επηηεπρζνχλ.

3. H επέλδπζε θεθαιαίνπ πνπ απαηηείηαη θαη ν ρξφλνο γηα λα απνζβεζζεί.

4. Σν επίπεδν ελφριεζεο πνπ ζα πξνθιεζεί αξρηθά θαη ηα ζέκαηα ζπληήξεζεο.

Page 21: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 21

5. Οικονομική Αξιολόγηζη Δπενδύζεων Δξοικονόμηζηρ

Δνέπγειαρ

Η αμηνιφγεζε επελδχζεσλ είλαη κηα εμαηξεηηθά ζχλζεηε δηαδηθαζία, ηεο νπνίαο ε

ρξεκαηννηθνλνκηθή αμηνιφγεζε απνηειεί έλα κηθξφ κέξνο πνπ επηθεληξψλεηαη ζηελ

αλάιπζε ησλ ηακεηαθψλ ξνψλ ηεο επέλδπζεο.

Η ρξεκαηννηθνλνκηθή αμηνιφγεζε αλαγθαζηηθά βαζίδεηαη ζε πάξα πνιιέο

νηθνλνκηθέο, εκπνξηθέο θαη παξαγσγηθέο παξαδνρέο, ελψ ηα ζπκπεξάζκαηά ηεο

πξέπεη κε ηε ζεηξά ηνπο λα δηθαηνινγνχλ κε ρξεκαηννηθνλνκηθνχο φξνπο ηε

ζθνπηκφηεηα ηεο επέλδπζεο. Πεξηιακβάλεη ηηο εμήο δχν βαζηθέο δηαδηθαζίεο:

Σνλ εληνπηζκφ φισλ ησλ ηακεηαθψλ ξνψλ (εζφδσλ θαη εμφδσλ), πνπ ζρεηίδνληαη

κε ηε ζρεδηαδφκελε επέλδπζε

Σε ρξήζε αμηφπηζησλ νηθνλνκηθψλ θξηηεξίσλ, κε βάζε ηα νπνία κπνξεί λα

πξαγκαηνπνηεζεί ε αμηνιφγεζε ησλ παξαπάλσ ηακεηαθψλ ξνψλ.

Η δηαδηθαζία ηνπ εληνπηζκνχ ησλ αλακελφκελσλ ηακεηαθψλ ξνψλ ηεο επέλδπζεο,

είλαη αζθαιψο ε δπζθνιφηεξε, θαζψο εκπεξηέρεη ηε κεγαιχηεξε αβεβαηφηεηα γηα ηα

ζπκπεξάζκαηα ηεο αμηνιφγεζεο. ηε δηαδηθαζία απηή θαηαξηίδνληαη φιεο νη

παξαδνρέο γηα ηελ επέλδπζε, γεγνλφο πνπ εκπεξηέρεη κεγάιε αβεβαηφηεηα.

Η δεχηεξε δηαδηθαζία ζθνπφ έρεη ηελ επεμεξγαζία ησλ δεδνκέλσλ θαη ησλ

παξαδνρψλ ηεο πξψηεο θάζεο ψζηε ε ιήςε απφθαζεο λα ππνζηεξίδεηαη απφ

αμηφπηζηνπο νηθνλνκηθνχο δείθηεο. Η κφλε βαζηθή παξαδνρή ζηε δηαδηθαζία

ππνινγηζκνχ ησλ θξηηεξίσλ θαη ησλ δεηθηψλ απηψλ είλαη ε εμέιημε ηνπ θφζηνπο

θεθαιαίνπ κέζα ζηνλ ρξφλν. Καηά ηα άιια, ν ππνινγηζκφο ησλ δεηθηψλ είλαη κηα

απιή, θαηά βάζε, ππφζεζε, ελψ ηα ζπκπεξάζκαηα, ζηα νπνία απηνί νδεγνχλ, είλαη

ηειηθά ηφζν αμηφπηζηα φζν αθξηβείο θαη νη ππνζέζεηο πνπ θαηαζηξψζεθαλ ζηελ

πξψηε θάζε ηεο αλάιπζεο.

ηηο πεξηζζφηεξεο εθαξκνγέο απαηηνχληαη αξρηθέο επελδχζεηο γηα ηελ πινπνίεζε

ησλ κέηξσλ εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο. Οη επελδχζεηο απηέο ζα πξέπεη λα

δηθαηνινγεζνχλ κέζσ ηεο κείσζεο ησλ ιεηηνπξγηθψλ εμφδσλ, πνπ πξνθχπηνπλ απφ

ηελ κείσζε ηνπ θφζηνπο ηεο ελέξγεηαο.

Οη βειηηψζεηο ησλ ελεξγεηαθψλ ζπζηεκάησλ έρνπλ πάληνηε κηα θαζπζηεξεκέλε

απφδνζε, επεηδή ηα έμνδα γίλνληαη ζηελ αξρή ηεο επέκβαζεο θαη ηα νθέιε

πξνθχπηνπλ αξγφηεξα. Γηα λα είλαη έλα έξγν νηθνλνκηθά βηψζηκν ζα πξέπεη ε

απαηηνχκελε αξρηθή ηνπ επέλδπζε λα είλαη ρακειφηεξε απφ ην άζξνηζκα ησλ πνζψλ

εμνηθνλφκεζεο, ηα νπνία πξνθχπηνπλ απφ ηελ κείσζε ησλ ιεηηνπξγηθψλ εμφδσλ

θαηά ηελ δηάξθεηα δσήο ηεο επέκβαζεο.

πλεπαγφκελα, ε απφθαζε γηα ηελ πξνψζεζε κηαο επέλδπζεο είλαη ηδηαίηεξα

ζεκαληηθή θαη επνκέλσο είλαη απαξαίηεην πξηλ απφ ηε ιήςε ηεο απφθαζεο λα

δηεξεπλεζεί ε ρξεκαηννηθνλνκηθή απνδνηηθφηεηα ηνπ εμεηαδφκελνπ ζρεδίνπ

επέλδπζεο, γηα ηνλ ίδην ηνλ επελδπηή.

Page 22: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 22

Η δηαδηθαζία ηεο νηθνλνκηθήο αλάιπζεο πεξηιακβάλεη ζχλζεζε ησλ ζηνηρείσλ

θφζηνπο θαη νθέινπο ηεο επέλδπζεο, κε ρξνληθή θιηκάθσζε ή ζπλνιηθά, αλάινγα αλ

ιακβάλεηαη ππ' φςε ή φρη ε ρξνληθή αμία ηνπ ρξήκαηνο. Πην αλαιπηηθά πξέπεη λα

εθηηκεζνχλ ηα εμήο ζηνηρεία:

1. Σν ζπλνιηθφ θφζηνο ηεο επέλδπζεο θαη ε ζρεδηαδφκελε ρξνληθή θαηαλνκή ησλ εθξνψλ.

2. Σν θαηάιιειν ρξεκαηνδνηηθφ ζρήκα δειαδή ην χςνο ηνπ κεηνρηθνχ θεθαιαίνπ, ην χςνο ησλ δαλεηαθψλ θεθαιαίσλ θαη νη φξνη επηρνξήγεζήο ηνπο.

3. Σν χςνο ηνπ απαξαίηεηνπ θεθαιαίνπ θίλεζεο.

4. Ο πξνβιεπφκελνο ρξήζηκνο ρξφλνο δσήο ηεο επέλδπζεο.

5. Οη πσιήζεηο θαη ηα αλακελφκελα έζνδα.

6. Σν ιεηηνπξγηθφ θφζηνο ηεο επηρείξεζεο.

7. Η πηζαλή ππνιεηκκαηηθή αμία ηεο επέλδπζεο ζην ηέινο ηνπ ρξήζηκνπ ρξφλνπ δσήο ηεο.

8. Σν λνκηθφ θαη νηθνλνκηθφ πεξηβάιινλ κέζα ζην νπνίν ζα ιεηηνπξγήζεη ε επηρείξεζε θαη ην νπνίν θαζνξίδεη ην χςνο ησλ θνξνινγηθψλ ζπληειεζηψλ, ην ξπζκφ απφζβεζεο ησλ παγίσλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ, ηηο πηζαλέο επηρνξεγήζεηο απφ ηελ πνιηηεία θαη ην πξνβιεπφκελν χςνο ηνπ πιεζσξηζκνχ.

ηελ νηθνλνκηθή αλάιπζε ρξεζηκνπνηνχληαη νη ηηκέο αγνξάο δειαδή νη ηζρχνπζεο

ηηκέο ζηελ αγνξά πνπ πεξηιακβάλνπλ ηνπο θφξνπο, ηηο άιιεο επηβαξχλζεηο θηι.

Οη επελδπηέο, σο ηδησηηθνί θνξείο, ελδηαθέξνληαη γηα ην θαζαξφ θέξδνο (κεηά ηε

θνξνινγία). Ωο θέξδνο λνείηαη ε ακνηβή ηνπ θεθαιαίνπ (ην επηηφθην ηνπ

καθξνρξφληνπ δαλεηζκνχ) πιένλ ηνπ πεξηζσξίνπ ηνπ επηρεηξεκαηηθνχ θηλδχλνπ. Η

ππφζεζε φηη ν επελδπηήο πξέπεη λα έρεη θέξδνο ίζν πξνο ην επηηφθην δαλεηζκνχ δελ

αληαπνθξίλεηαη ζηελ πξαγκαηηθφηεηα, εθφζνλ ν επελδπηήο δελ δαλείδεη απιψο ηα

θεθάιαηά ηνπ, αιιά αλαιακβάλεη κηα επηρεηξεκαηηθή πξσηνβνπιία, επξχηεξεο

παξαγσγηθήο απνζηνιήο θαη δηαηξέρεη θάπνην θίλδπλν.

ηφρνο ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο αλάιπζεο ησλ έξγσλ ελεξγεηαθήο βειηίσζεο είλαη ε

εμέηαζε ηεο νηθνλνκηθήο βησζηκφηεηαο κηαο επέλδπζεο, πνπ θαίλεηαη απφ ηελ

πξναλαθεξζείζα αλάιπζε θαηάιιειε, κε ζηφρν ηνλ πξνζδηνξηζκφ εθείλεο πνπ

εμαζθαιίδεη ην βέιηηζην φθεινο κε ηνλ κηθξφηεξν επελδπηηθφ θίλδπλν. Η δηαδηθαζία

απηή αθνξά ηηο δξάζεηο κε κέζν θφζηνο επέλδπζεο θαη πνιχ πεξηζζφηεξν εθείλεο κε

πςειφ θφζηνο επέλδπζεο.

Δπνκέλσο, ζηελ ελφηεηα απηή εμεηάδνληαη ηα θξηηήξηα θαη νη δηαδηθαζίεο γηα κηα

ζπλνιηθή αμηνιφγεζε θαη ηεξάξρεζε ησλ πξνηεηλφκελσλ επεκβάζεσλ ή γεληθφηεξα

ησλ δξάζεσλ εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο.

Σα νηθνλνκηθά θξηηήξηα απνηεινχλ ηα ζπλήζε θξηηήξηα γηα ηελ νξηνζέηεζε ηνπ έξγνπ

ηεο επηζεψξεζεο θαη ηελ αμηνιφγεζε ησλ επηκέξνπο επεκβάζεσλ θαη

πεξηιακβάλνπλ:

Page 23: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 23

Ύςνο απαηηνχκελσλ θεθαιαίσλ γηα ηελ θάιπςε ησλ δαπαλψλ πινπνίεζεο ηνπ κέηξνπ.

Οηθνλνκηθή απφδνζε ηεο επέλδπζεο, φπνπ αμηνινγείηαη ην εηήζην φθεινο σο πξνο ηε δαπάλε πινπνίεζεο ηνπ κέηξνπ.

Ύςνο ρξεκαηνδφηεζεο απφ ηξίηνπο, φπνπ αμηνινγείηαη ε δπλαηφηεηα ηπρφλ ρξεκαηηθήο ππνζηήξημεο ε νπνία δηαηίζεηαη κέζσ αληίζηνηρσλ πξνγξακκάησλ.

Χο κέηξν ηεο νηθνλνκηθήο απφδνζεο ιακβάλεηαη, ζπλήζσο, ε Απιή Πεξίνδνο

Απνπιεξσκήο (ΑΠΑ), ε νπνία απνηειεί ηνλ απινχζηεξν δείθηε γηα κηα πξψηε

έλδεημε νηθνλνκηθήο βησζηκφηεηαο κηαο επέλδπζεο. Βνεζά ηνλ ππνςήθην επελδπηή

ζηελ εθηίκεζε ηνπ νηθνλνκηθνχ θηλδχλνπ κηαο επέλδπζεο. Οξίδεηαη ζαλ ν ιφγνο ησλ

θεξδψλ πξνο ην επελδπκέλν θεθάιαην πνπ κπνξεί λα αθνξά είηε ηα ζπλνιηθά, είηε

κφλν ηα ίδηα θεθάιαηα.

ηα πην ζχλζεηα κέηξα ηεο νηθνλνκηθήο απφδνζεο ζπκπεξηιακβάλεηαη απηφ ηεο

Καζαξήο Παξνχζαο Αμίαο (ΚΠΑ, Net Present Value) κηαο επέλδπζεο ε νπνία είλαη ην

ζπλνιηθφ θαζαξφ φθεινο ηεο επέλδπζεο, πνπ πξνθχπηεη σο δηαθνξά κεηαμχ ηνπ

ιεηηνπξγηθνχ νθέινπο θαη ηνπ ζπλφινπ ησλ δαπαλψλ θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ θχθινπ

δσήο ηεο. Δπίζεο, ρξεζηκνπνηείηαη θαη ν Δζσηεξηθφο Βαζκφο Απφδνζεο (ΔΒΑ,

Internal Rate of Return) ν νπνίνο είλαη ην επηηφθην γηα ην νπνίν ηα ζπλνιηθά έζνδα

απφ ηελ επέλδπζε είλαη ίζα κε ην αξρηθφ ηεο θφζηνο, δειαδή ην επηηφθην γηα ην νπνίν

ε ΚΠΑ ηνπ έξγνπ κεδελίδεηαη.

Έλα άιιν θξηηήξην απνηειεί ν ιφγνο νθέινπο/θφζηνπο (Benefit–Cost Ratio) πνπ είλαη

ην πειίθν ηνπ ζπλνιηθνχ νθέινπο πξνο ην ζπλνιηθφ θφζηνο κηαο επέλδπζεο θαηά ηε

δηάξθεηα ηνπ θχθινπ δσήο ηεο κε φια ηα πνζά αλεγκέλα ζε παξνχζα αμία.

Δπηπιένλ, ε Έληνθε Πεξίνδνο Απνπιεξσκήο (ΔΠΑ, Discounted Back Period) πνπ

είλαη ην ρξνληθφ δηάζηεκα ην νπνίν απαηηείηαη γηα ηελ απνπιεξσκή ηεο αξρηθήο

επέλδπζεο αιιά θαη ησλ ηφθσλ πνπ ζα κπνξνχζαλ λα ιεθζνχλ απφ κηα ελαιιαθηηθή

ηνπνζέηεζε ηνπ αξρηθνχ θεθαιαίνπ είλαη έλα αθφκα θξηηήξην ηα νπνίν

ρξεζηκνπνηείηαη.

ην ζηάδην απηφ εμεηάδεηαη επίζεο ε πηζαλφηεηα ρξεκαηνδνηηθήο ελίζρπζεο απφ

επξσπατθά πξνγξάκκαηα, θαζψο θαη ε ρξήζε ζχγρξνλσλ ρξεκαηνδνηηθψλ

κεραληζκψλ, φπσο είλαη ε Υξεκαηνδφηεζε Μέζσ Σξίησλ (ΥΑΣ) πνπ αλαθέξεηαη

παξαθάησ, θπξίσο κέζσ Δηαηξεηψλ Δλεξγεηαθψλ Τπεξεζηψλ (ΔΔΤ). Δπίζεο πξέπεη

λα αλαθεξζεί φηη ην ζηάδην ρξεκαηννηθνλνκηθήο αμηνιφγεζεο ησλ δηαθφξσλ

δξάζεσλ είλαη θαη ην ζηάδην ζην νπνίν πξαγκαηνπνηείηαη ε έξεπλα αγνξάο γηα ηηο

πθηζηάκελεο δπλαηφηεηεο ζε θάζε δξάζε.

Αλαιπηηθφηεξα, γηα ηα παξαπψ θξηηήξηα ζεκεηψλνληαη ηα αθφινπζα:

Page 24: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 24

ΚΑΘΑΡΗ ΠΑΡΟΤΑ ΑΞΙΑ (ΚΠΑ)

Η Καζαξή Παξνχζα Αμία (Net Present Value - NPV), βαζίδεηαη ζηελ ηερληθή ησλ

πξνεμνθιεµέλσλ ηακεηαθψλ ξνψλ. Η κέζνδνο απηή δείρλεη ηε ζπκβνιή ηεο

επέλδπζεο ζηελ αμία ηεο επηρείξεζεο.

Απνηειεί ην ζπλνιηθφ θαζαξφ φθεινο κηαο επέλδπζεο, πνπ πξνθχπηεη σο δηαθνξά

κεηαμχ ηνπ ιεηηνπξγηθνχ νθέινπο θαη ηνπ ζπλφινπ ησλ δαπαλψλ θαηά ηε δηάξθεηα

ηνπ θχθινπ δσήο ηεο επέλδπζεο. Όια ηα πνζά εθθξάδνληαη ζε παξνχζα αμία,

αλεγκέλε ζπλήζσο ζηελ αξρή ηνπ πξψηνπ έηνπο ιεηηνπξγίαο ηεο επέλδπζεο. Η

θαζαξή παξνχζα αμία πξνζδηνξίδεηαη απφ ηελ εμίζσζε:

N

tti

tF

KNPV

1 1

φπνπ:

Κ: Αξρηθφ επελδπηηθφ θφζηνο, πνπ πεξηιακβάλεη ην θφζηνο εγθαηάζηαζεο,

ειεθηξνκεραλνινγηθνχ εμνπιηζκνχ, ζρεηηδφκελσλ κειεηψλ θ.α.

Ft: Δηήζην θαζαξφ φθεινο, πνπ πεξηιακβάλεη ην φθεινο πνπ πξνθχπηεη απφ

δηαθνξά ηεο επηηπγραλφκελεο εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο, κε ην εηήζην θφζηνο

ζπληήξεζεο.

Ν: Οηθνλνκηθφο θχθινο δσήο ηεο επέλδπζεο.

i: Δπηηφθην αλαγσγήο ζε παξνχζα αμία.

ΔΩΣΔΡΙΚΟ ΒΑΘΜΟ ΑΠΟΓΟΗ (ΔΒΑ)

O Δζσηεξηθφο Βαζκφο Απφδνζεο ηνπ επελδεδπµέλνπ θεθαιαίνπ (Internal Rate of

Return - IRR) νξίδεηαη σο ην πξνεμνθιεηηθφ επηηφθην ην νπνίν εμηζψλεη ηελ παξνχζα

αμία ησλ ηακεηαθψλ εηζξνψλ πνπ ζα πξνθχςνπλ απφ ηελ επέλδπζε µε ηελ παξνχζα

αμία ησλ εθξνψλ πνπ απαηηνχληαη γηα ηελ εθαξκνγή ηεο.

Οπζηαζηηθά πξφθεηηαη γηα ηελ ηηκή ηνπ επηηνθίνπ αγνξάο πνπ κεδελίδεη ηελ παξνχζα

αμία γηα ηελ εμεηαδφκελε πξφηαζε. Πξνζδηνξίδεηαη σο ε ιχζε ηεο εμίζσζεο:

0

IRRiNPV

Αλ ν Δζσηεξηθφο Βαζκφο Απφδνζεο πνπ πξνθχπηεη απφ ηελ εμίζσζε ησλ

πξνεμνθιεµέλσλ ηακεηαθψλ εηζξνψλ θαη εθξνψλ είλαη κεγαιχηεξνο απφ ην θφζηνο

θεθαιαίνπ ηεο επέλδπζεο, ηφηε ε επέλδπζε ζα πξέπεη λα γίλεη απνδεθηή. ηελ

αληίζεηε πεξίπησζε, ην επελδπηηθφ ζρέδην απνξξίπηεηαη.

Page 25: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 25

Ο Δζσηεξηθφο Βαζκφο Απφδνζεο ηνπ επελδεδπµέλνπ θεθαιαίνπ είλαη νπζηαζηηθά ε

αλαµελφµελε απφδνζε ηνπ επελδεδπµέλνπ θεθαιαίνπ. Η εζσηεξηθή απνδνηηθφηεηα

είλαη ην επηηφθην πνπ εμηζψλεη ηελ παξνχζα αμία ησλ ηακεηαθψλ ξνψλ κε ην αξρηθφ

θφζηνο.

ΔΝΣΟΚΗ ΠΔΡΙΟΓΟ ΑΠΟΠΛΗΡΩΜΗ (ΔΠΑ)

Η Έληνθε Πεξίνδνο Απνπιεξσκήο είλαη ην ρξνληθφ δηάζηεκα πνπ απαηηείηαη γηα ηελ

απνπιεξσκή ηεο πξφηαζεο. Πξνζδηνξίδεηαη σο ιχζε ηεο εμίζσζεο:

0

DPBNNPV

Μηα πξφηαζε πνπ πεξλά απφ απηφ ηνλ έιεγρν ζεσξείηαη νηθνλνκηθά βηψζηκε εάλ ε

ηηκή ηεο έληνθεο πεξηφδνπ απνπιεξσκήο (Ν = DPB) ηθαλνπνηεί ηηο πξνζδνθίεο ηνπ

επελδπηή σο πξνο ηνλ ρξφλν απνπιεξσκήο. ε απηφ ηνλ έιεγρν πξέπεη λα ιεθζεί

ππφςε θαη ην αξρηθφ επελδπηηθφ θφζηνο ηεο πξφηαζεο (Κ).

Πεξηζζφηεξεο πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε βαζηθέο έλλνηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο

αμηνιφγεζεο παξνπζηάδνληαη ζην Παξάξηεκα Γ.

6. Χπημαηοδοηικοί Μησανιζμοί Πποώθηζηρ ηηρ

Δξοικονόμηζηρ Δνέπγειαρ

Η ζεκαζία ηεο ελεξγεηαθήο δηαρείξηζεο θαη ε ζπκβνιή ηεο ζηελ αχμεζε ηεο

ελεξγεηαθήο απνδνηηθφηεηαο είλαη απνθαζηζηηθή γηα ηελ αληαγσληζηηθφηεηα κηαο

επηρεηξεζηαθήο κνλάδαο. Απηφο είλαη θαη απφ ηνπο ζεκαληηθφηεξνπο ιφγνπο γηα ηνπο

νπνίνπο έλαο επελδπηήο ζηξέθεηαη πξνο έλα έξγν ελεξγεηαθήο δηαρείξηζεο. Γηα ηε

ρξεκαηνδφηεζε ελφο έξγνπ ελεξγεηαθήο δηαρείξηζεο, ν επελδπηήο έρεη δπν επηινγέο.

Να ζηξαθεί πξνο ηηο θιαζζηθέο κνξθέο ρξεκαηνδφηεζεο ή πξνο ηνπο ζχγρξνλνπο

ρξεκαηνδνηηθνχο κεραληζκνχο.

Κιαζζηθή κνξθή ρξεκαηνδφηεζεο είλαη θαη‘ αξράο ε απηνρξεκαηνδφηεζε, δειαδή ε

ρξήζε ηδίσλ θεθαιαίσλ γηα ηε ρξεκαηνδφηεζε ηνπ έξγνπ. Γελ απνηειεί ηδηαίηεξα

δηαδεδνκέλε κέζνδν θαζψο αθφκα θαη αλ ε επηρεηξεζηαθή κνλάδα δηαζέηεη ην

απαηηνχκελν πνζφ ππάξρεη πεξίπησζε ε δηάζεζή ηνπ γηα ην έξγν λα απνθιείζεη κηα

άιιε επέλδπζε, ε νπνία δελ ζα είλαη δπλαηφ λα επηηεπρζεί κε άιινπο

ρξεκαηνδνηηθνχο κεραληζκνχο. Γεχηεξε πεξίπησζε ησλ θιαζζηθψλ κνξθψλ

ρξεκαηνδφηεζεο είλαη ν δαλεηζκφο. Σν δάλεην πνπ ζπλάπηεηαη παξνπζηάδεηαη ζηνλ

ηζνινγηζκφ ηεο επηρεηξεζηαθήο κνλάδαο. Τπάξρεη ν θίλδπλνο ζε κηα νηθνλνκηθή

δπζρέξεηα λα θηλδπλεχζεη κε θαηάζρεζε ε επηρεηξεζηαθή κνλάδα ή νη φπνηεο

εγγπήζεηο ηεο. Η ηξίηε κνξθή θιαζζηθήο ρξεκαηνδφηεζεο είλαη νη θξαηηθέο εληζρχζεηο

κέζσ θπξίσο ησλ θνηλνηηθψλ πιαηζίσλ ζηήξημεο εληφο ηεο ΔΔ. Σα κέζα πνζνζηά ηεο

δεκφζηαο επηρνξήγεζεο θπκαίλνληαη ζπλήζσο απφ 30 έσο 50%, αλάινγα κε ην είδνο

ηεο επέλδπζεο.

Page 26: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 26

Δμεηάδνληαο ηελ πεξίπησζε ησλ ζχγρξνλσλ ρξεκαηνδνηηθψλ κεραληζκψλ,

δηαπηζηψλεηαη φηη ε Υξεκαηνδφηεζε Μέζσ Σξίησλ (ΥΑΣ ή TPF – Third Party

Financing) έξγσλ ελεξγεηαθήο απνδνηηθφηεηαο είλαη κηα επθαηξία γηα ηνλ επελδπηή λα

μεπεξάζεη ην εκπφδην ηνπ απαξαίηεηνπ γηα ηελ επέλδπζε θεθαιαίνπ θαη ην ξίζθν πνπ

απηή ζπλεπάγεηαη θαη λα εγθαηαζηήζεη κε επηηπρία έξγα ελεξγεηαθήο δηαρείξηζεο.

Χο πξνο ην πξνθίι απφδνζεο ηεο ΥΑΣ, ε πεξίνδνο απνπιεξσκήο εμαξηάηαη απφ ην

θφζηνο ελέξγεηαο θαη απφ ηε ζπκθσλία πνπ έρεη γίλεη κεηαμχ ρξήζηε θαη

ρξεκαηνδφηε (ζε κεξηθέο πεξηπηψζεηο ν ρξήζηεο κπαίλεη ζπκκέηνρνο θαηά κηθξφ

πνζνζηφ ζηελ επέλδπζε). εκαληηθφ πξφβιεκα πάλησο απνηειεί ε δπζθνιία ζηε

κέηξεζε ηεο απφδνζεο ηεο επέλδπζεο θαη αληίζηνηρα ζην πνζφ πνπ επηκεξίδεηαη

ζηελ απνπιεξσκή ηεο επέλδπζεο ιφγσ αζηάζκεησλ παξαγφλησλ, φπσο νη θαηξηθέο

ζπλζήθεο, ε ρξήζε ηνπ εμνπιηζκνχ θιπ.

Η νξνινγία πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηνλ ραξαθηεξηζκφ ηνπ κεραληζκνχ απηνχ

δηαθνξνπνηείηαη απφ ρψξα ζε ρψξα (‗Third Party Financing‘, ‗Contract Energy

Management‘, ‗Performance Contracting‘, ‗Savings Financing‘). Σα ελεξγεηαθά νθέιε

πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηελ επέλδπζε ζεσξνχληαη σο εηζφδεκα (ζεηηθή ρξεκαηνξνή),

ην νπνίν δηθαηνινγεί ηελ επέλδπζε, δειαδή εμππεξεηεί ην δεζκεπκέλν θεθάιαην θαη

απνπιεξψλεη ην θφζηνο ηεο ζπγθεθξηκέλεο επέλδπζεο. πγθεθξηκέλα, ε ΥΑΣ

πξνζθέξεη:

Άκεζε δηάζεζε ησλ θνλδπιίσλ επέλδπζεο, ρσξίο επηβάξπλζε ηνπ ρξήζηε.

Αλάιεςε κεξηθψο ή εμ νινθιήξνπ ηνπ επελδπηηθνχ θηλδχλνπ, κηαο θαη ε

απνπιεξσκή ηεο επέλδπζεο γίλεηαη βάζεη ηεο απφδνζήο ηεο.

Οινθιεξσκέλε ηερληθή θάιπςε απφ ηε ζχιιεςε ηνπ επελδπηηθνχ ζρεδίνπ, ηελ

αμηνιφγεζή ηνπ, ηελ επηινγή πξνκεζεπηψλ σο ηελ θαηαζθεπή, ιεηηνπξγία θαη

παξαθνινχζεζε ηεο απφδνζεο ηνπ έξγνπ.

πλνιηθή δηαρεηξηζηηθή θαη νξγαλσηηθή θάιπςε θαηά ηηο θάζεηο αδεηνδφηεζεο,

πξνκήζεηαο, θαηαζθεπήο θαη ιεηηνπξγίαο ηνπ έξγνπ.

ήκεξα ζπκπεξηιακβάλνληαη ζην αληηθείκελν ηεο αγνξάο ΥΑΣ, φια ηα έξγα πνπ

έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα δεκηνπξγήζνπλ ρξεκαηνξνέο απνθεπρζέληνο θφζηνπο

(savings cash flows) ή λέεο εηζξνέο ιφγσ πσιήζεσλ, σο απνηέιεζκα επελδχζεσλ

ζε θαηλνηφκεο ηερλνινγίεο. Οη ηνκείο εθαξκνγήο ηεο ΥΑΣ πεξηιακβάλνπλ:

Σηο Αλαλεψζηκεο Πεγέο Δλέξγεηαο (ΑΠΔ).

Σελ απνδνηηθή ρξήζε - εμνηθνλφκεζε ελέξγεηαο (ΔΞΔ).

Σηο ελαιιαθηηθέο ζπκβαηηθέο πεγέο ελεξγεηαθήο ηξνθνδνζίαο (θπξίσο

ζπκπαξαγσγή θαη ηειεζέξκαλζε).

Σελ πεξηβαιινληηθή δηαρείξηζε (θπξίσο επεμεξγαζία βηνκεραληθψλ θαη αζηηθψλ

απνβιήησλ).

Σελ παξνρή θαη δηαρείξηζε λεξνχ (θπξίσο έξγα αθαιάησζεο).

Page 27: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 27

Η ζπκκεηνρή δχν κεξψλ ζπληζηά ηε βάζε γηα ηελ εθαξκνγή ηεο ΥΑΣ. Σα δχν κέξε

είλαη:

Η Δηαξεία Δλεξγεηαθψλ Τπεξεζηψλ (ΔΔΤ ή ESCO – Energy Service Company)

δξα σο αλάδνρνο γηα ην ζρεδηαζκφ, αλάπηπμε θαη ιεηηνπξγία ηνπ έξγνπ θαη

ζπλεπψο αλαιακβάλεη φινπο ηνπο εγγελείο ηερληθνχο θαη νηθνλνκηθνχο θηλδχλνπο.

Ο θαηαλαισηήο ελέξγεηαο (ρξήζηεο ΥΑΣ), ν νπνίνο είλαη ν ηδηνθηήηεο ησλ

εγθαηαζηάζεσλ ζηηο νπνίεο εθηειείηαη ε επέλδπζε.

Σα πιενλεθηήκαηα ηεο ρξεκαηνδφηεζεο κέζσ ηξίησλ είλαη ηφζν ηερληθά φζν θαη

νηθνλνκηθά, φπσο θαίλνληαη ζηνλ αθφινπζν Πίλαθα 1.

Πίνακαρ 1. Πιενλεθηήκαηα ΥΑΣ

Σερληθά Πιενλεθηήκαηα Οηθνλνκηθά Πιενλεθηήκαηα

Μεηαβίβαζε ξίζθσλ.

Δκπεηξία ηεο εηαηξείαο (ΔΠΔΤ) ζε ηερληθά θαη νηθνλνκηθά ζέκαηα.

Ο επελδπηήο δελ αλαιακβάλεη ηερληθέο επζχλεο.

Μηθξφηεξν θφζηνο αγνξάο εμνπιηζκνχ.

Πξνζθνξά παθέηνπ ππεξεζηψλ.

Απνπζία επέλδπζεο θεθαιαίνπ απφ ηνλ επελδπηή.

Σα δηαζέζηκα θεθάιαηά ηνπ επελδχνληαη ζε άιινπο ηνκείο.

Αχμεζε ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο ηεο εηαηξείαο.

Ο εμνπιηζκφο πεξλάεη ηειηθά ζηνλ επελδπηή, νπζηαζηηθά «ρσξίο θφζηνο».

Δθηφο φκσο απφ ηα πιενλεθηήκαηα, ε ρξεκαηνδφηεζε ελεξγεηαθψλ έξγσλ κέζσ

ΥΑΣ έρεη θαη νξηζκέλα κεηνλεθηήκαηα πνπ αθνξνχλ ηφζν ηνλ ηερληθφ φζν θαη ηνλ

νηθνλνκηθφ ηνκέα.

Γηαθνξά πξνβιέςεσλ – απνηειεζκάησλ.

Μεγαιχηεξε ρξνληθή δηάξθεηα απφ ηελ αλακελφκελε.

Δμσηεξηθνί παξάγνληεο, φπσο νη ηηκέο ησλ θαπζίκσλ θιπ.

Δμάξηεζε απφ ηε ιεηηνπξγία ηεο επηρεηξεζηαθήο κνλάδαο.

Ο δηαθαλνληζκφο απνπιεξσκήο απνηππψλεηαη ζηε ζχκβαζε κεηαμχ ησλ δχν κεξψλ.

Σξφπνη απνπιεξσκήο, παξνπζηάδνληαη σο αθνινχζσο:

Page 28: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 28

ςμμεηοσή ζηα Δξοικονομούμενα (Shared savings): Οη αθαζάξηζηεο ρξεκαηνξνέο

πνπ δεκηνπξγνχληαη απφ ηελ επέλδπζε, είηε σο απνθεπρζέλ θφζηνο, είηε ππφ ηε

κνξθή πσιήζεσλ, θαηακεξίδνληαη κεηαμχ ηνπ αλαδφρνπ θαη ηνπ ρξήζηε. Ο

θαηακεξηζκφο ππνινγίδεηαη ζε πνζνζηά θαη θπκαίλεηαη ζπλήζσο κεηαμχ 50/50 θαη

80/20 (ην 80% ησλ ρξεκαηνξνψλ απνιακβάλεη ν αλάδνρνο). Η ζπλήζεο δηάξθεηα

ησλ ελ ιφγσ ζπκβάζεσλ θπκαίλεηαη κεηαμχ 5 θαη 10 εηψλ. Αλ δε δεκηνπξγεζνχλ

θέξδε απφ ηελ επέλδπζε, ην ζπλνιηθφ θφζηνο ηεο επέλδπζεο βαξχλεη ηνλ

αλάδνρν. Σν απηφ ηζρχεη θαη αλ ηα θέξδε πνπ επηηπγράλνληαη είλαη κηθξφηεξα ησλ

αλακελφκελσλ. ηελ πεξίπησζε πνπ ν αλάδνρνο εηζπξάηηεη ην 100% ησλ

αθαζάξηζησλ ρξεκαηνξνψλ πνπ δεκηνπξγεί ε επέλδπζε, ηφηε κηιάκε γηα ηελ

πεξίπησζε Καθολικήρ αποπληπυμήρ (First out), κέρξη λα απνπιεξσζεί ην

επελδπκέλν θεθάιαην θαη ηα θέξδε ηεο εηαηξείαο ΥΑΣ, είηε κέρξη λα ιήμεη ε

ζχκβαζε. Οη ζπκβάζεηο απηνχ ηνπ ηχπνπ ζπλήζσο έρνπλ ζπλήζσο κηθξφηεξε

δηάξθεηα πεξίπνπ 5 έηε. Αλ θαηά ηε ιήμε ηεο ζχκβαζεο δελ έρεη απνπιεξσζεί

ζην 100% ε επέλδπζε, ην ζρεηηθφ θφζηνο βαξχλεη ηνλ αλάδνρν.

Δγγςημένη εξοικονόμηζη (Guaranteed savings): Απνηειεί έλαλ ελαιιαθηηθφ

δηαθαλνληζκφ σο πξνο ηε ΥΑΣ θαη είλαη ν πιένλ εχθνια αληηιεπηφο. Ο ρξήζηεο

πιεξψλεη ζηνλ αλάδνρν ζπγθεθξηκέλν πξνζπκθσλεκέλν πνζφ ζε ηαθηά ρξνληθά

δηαζηήκαηα. Τπάξρεη, φκσο, εγγχεζε ηνπ αλαδφρνπ σο πξνο ηα θέξδε θαη ε

νπνία ζπλδέεηαη άκεζα κε ηηο ρξεκαηνξνέο πνπ δεκηνπξγεί ε επέλδπζε.

πγθεθξηκέλα, ε θαζαξή ρξεκαηνξνή δελ κπνξεί λα είλαη αξλεηηθή, δειαδή ε

εηζξνή πνπ δεκηνπξγείηαη (είηε σο θαζαξφ εηζφδεκα απφ πσιήζεηο είηε σο

απνθεπρζέλ θφζηνο) δελ κπνξεί λα είλαη κηθξφηεξε απφ ην πξνζπκθσλεκέλν

πνζφ πνπ εηζπξάηηεη ν αλάδνρνο.

Η έλλνηα ησλ Δηαηξεηψλ Δλεξγεηαθψλ Τπεξεζηψλ (ΔΔΤ) πξνζειθχεη ηδηαίηεξα ην

ελδηαθέξνλ ηηο ηειεπηαίεο δχν δεθαεηίεο, αιιά ε αλάπηπμή ηνπο έρεη πεξηνξηζηεί ζε

ιίγεο κφλν ρψξεο εμαηηίαο κηαο ζεηξάο αδπλακηψλ πνπ εκπνδίδνπλ ηελ νκαιή

ιεηηνπξγία θαη ηε κεγαιχηεξε αλάπηπμε ηεο αγνξάο ηνπο.

χκθσλα κε πιεξνθνξίεο πνπ πξνέξρνληαη απφ ελψζεηο εηαηξεηψλ (π.ρ. NAESCO)

θαη αθνξνχλ ζε ήδε εγθαηεζηεκέλα έξγα, πξνθχπηεη φηη νη εηαηξείεο, ζηελ

πξαγκαηηθφηεηα, πείζνπλ απφ κφλεο ηνπο πειάηεο ηνπο λα εθαξκφζνπλ έξγα

εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο ζε βηνκεραληθέο εγθαηαζηάζεηο (έκθαζε ζηελ

αληηθαηάζηαζε ηνπ θχξηνπ εμνπιηζκνχ ησλ ζπζηεκάησλ θιηκαηηζκνχ) θαη ζην

δεκφζην θσηηζκφ.

Οη ηππηθέο ππεξεζίεο πνπ ζπλήζσο πξνζθέξνληαη απφ ηηο ζπγθεθξηκέλεο εηαηξείεο

πεξηιακβάλνπλ:

Δλεξγεηαθή επηζεψξεζε, δειαδή δηάγλσζε ηεο παξνχζαο ελεξγεηαθήο

θαηάζηαζεο ηνπ πειάηε / ρξήζηε θαη πξνηάζεηο δξάζεσλ ελεξγεηαθήο βειηίσζεο.

Γηεξεχλεζε πηζαλήο ρξεκαηνδφηεζεο ησλ έξγσλ εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο.

Τπεξεζίεο ζρεδηαζκνχ, αλάπηπμεο θαη δηαρείξηζεο ησλ έξγσλ.

Page 29: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 29

Τπεξεζίεο κέηξεζεο ηεο εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο θαη ηνπ θφζηνπο, επαιήζεπζεο

θαη ειέγρνπ ηνπ έξγνπ.

Δθπαίδεπζε ησλ ρεηξηζηψλ ησλ εγθαηαζηάζεσλ θαη ηνπ πξνζσπηθνχ ηεο

επηρείξεζεο.

Πιένλ ε Δπξσπατθή Έλσζε, ζην πιαίζην επίηεπμεο ηνπ ζηφρνπ 20-20-20 πνπ έρεη

ηεζεί (20% ΑΠΔ, 20% εμνηθνλφκεζε ελέξγεηαο θαη 20% κείσζε εθπνκπψλ κέρξη ην

2020) πξνσζεί ελεξγά κέζσ ηνπ λνκνζεηηθνχ πιαηζίνπ ηε ιεηηνπξγία ησλ ΔΔΤ.

Πξφζθαηα ε Διιάδα αθνινπζψληαο ηηο νδεγίεο ηεο Δ.Δ. θαζψο θαη ηελ παγθφζκηα

ηάζε θαη πξνζπάζεηα γηα νξζνινγηθφηεξε ρξήζε ηεο ελέξγεηαο θαη ηελ κείσζε ηεο

παξαγσγήο αηκνζθαηξηθψλ ξχπσλ πξνεξρφκελσλ απφ απηήλ ηε ρξήζε, ζέζπηζε θαη

έζεζε ζε εθαξκνγή ην αληίζηνηρν λνκνζεηηθφ πιαίζην (ΚΔΝΑΚ, Π.Γ. ΔΝΔΡΓΔΙΑΚΧΝ

ΔΠΙΘΔΧΡΗΣΧΝ, Ν 3851/2010, Ν 3855/2010 θ.ιπ.)).

7. Σο Ππόηςπο Γιασείπιζηρ ISO 50001

Σν πξφηππν ISO 50001, αθνξά ζηε δηαρείξηζε ελέξγεηαο θαη απνηειεί

αλαβαζκηζκέλε εθδνρή ηνπ επξσπατθνχ πξφηππνπ EN 16001. Μπνξεί λα πηνζεηεζεί

απφ εηαηξείεο, νξγαληζκνχο θαη επηρεηξήζεηο θάζε κεγέζνπο θαη αλεμαξηήησο ηνκέα

ελαζρφιεζεο κε ζηφρν ηελ θαζηέξσζε ησλ απαξαίηεησλ ζπζηεκάησλ θαη

δηαδηθαζηψλ γηα ηελ βειηίσζε ηεο ελεξγεηαθήο επίδνζεο, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο

ελεξγεηαθήο απφδνζεο, ηεο ελεξγεηαθήο ρξήζεο θαη ησλ ελεξγεηαθψλ θαηαλαιψζεψλ

ηνπο.

Οη θαηεπζπληήξηεο γξακκέο πνπ πξέπεη λα αθνινπζήζνπλ νη ρξήζηεο ηνπ πξφηππνπ

ζε γεληθά πιαίζηα, είλαη:

Να αλαπηχμνπλ κηα πνιηηηθή γηα απνδνηηθφηεξε ρξήζε ηεο ελέξγεηαο.

Να θαζνξίζνπλ ζηφρνπο πνπ ηθαλνπνηνχλ ηελ πνιηηηθή απηή.

Να δηαρεηξηζηνχλ απνηειεζκαηηθφηεξα ηηο πιεξνθνξίεο πνπ αθνξνχλ ηελ

ελεξγεηαθή θαηαλάισζε ψζηε λα ιάβνπλ απνθάζεηο γηα ηε κείσζε ηεο

θαηαλάισζεο απηήο.

Να κεηξνχλ ηα απνηειέζκαηα ηεο εθαξκνγήο ηεο πνιηηηθήο ηνπο.

Να ειέγρνπλ θαη λα αλαζθνπνχλ ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο πνιηηηθήο ηνπο θαη

ησλ κέηξσλ πνπ έρνπλ ιάβεη.

Να βειηηψλνπλ ζπλερψο ηελ ελεξγεηαθή ηνπο δηαρείξηζε.

Page 30: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 30

Έλα ζχζηεκα ελεξγεηαθήο δηαρείξηζεο (ΓΔ) πνπ βαζίδεηαη

ζην ISO 50001, κπνξεί λα εθαξκνζηεί αλεμάξηεηα ή θαη λα

ελζσκαησζεί ζε ήδε ππάξρνληα ζπζηήκαηα δηαρείξηζεο.

Απηφ ζπκβαίλεη θαζψο έρεη ζρεδηαζηεί, φπσο ην DIN EN

ISO 9001 γηα ηελ πνηφηεηα ή ην DIN EN ISO 14001 γηα ην

πεξηβάιινλ, βάζεη ηνπ θχθινπ Plan-Do-Check-Act (PDCA).

Ο θχθινο Plan-Do-Check-Act (PDCA) ζπκβάιιεη ζηε

ζπλερή βειηίσζε ησλ δηαδηθαζηψλ θαη ζπζηεκάησλ, θαζψο

ε δνκή ηνπ δίλεη ηε δπλαηφηεηα γηα ηε ζπλερή επαλεμέηαζε

θαη βειηηζηνπνίεζε ηεο ηξέρνπζαο θαηαλάισζεο ελέξγεηαο

θαη ηε ζηαδηαθή κείσζε θφζηνπο.

ην ζρήκα πνπ αθνινπζεί παξνπζηάδεηαη ζπλνπηηθά ν ηξφπνο ιεηηνπξγίαο ελφο ΓΔ

ISO 50001.

σήμα 9. πλνπηηθή πεξηγξαθή ιεηηνπξγίαο ΓΔ ISO 50001

Πηγή: Win the energy challenge with ISO 50001, ISO 50001.

Η επηηπρήο εθαξκνγή ηνπ πξνηχπνπ εμαξηάηαη απφ ηε δέζκεπζε απφ φιεο ηηο

βαζκίδεο ηνπ νξγαληζκνχ, αιιά θπξίσο απφ ηελ πςειή δηνίθεζε (top management).

Page 31: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 31

Η δηνίθεζε κπνξεί λα νξίζεη πξνζδηνξίζεη έλαλ ππεχζπλν (ελεξγεηαθφ δηεπζπληή), ν

νπνίνο ζα είλαη ππεχζπλνο γηα ηελ νξγάλσζε, ηελ επίβιεςε, θαη ηνλ έιεγρν ηνπ θάζε

ζηαδίνπ ηνπ θχθινπ PDCA ψζηε, δηα κέζνπ ησλ πξνηεηλφκελσλ κέηξσλ, λα

εμαζθαιηζηνχλ νη επηζπκεηέο βειηηψζεηο ζηελ ελεξγεηαθή απφδνζε. Η ελεξγεηαθή

πνιηηηθή πνπ ζα αθνινπζεζεί είλαη ππ‘ επζχλε ηνπ ελεξγεηαθνχ δηεπζπληή ζε

ζπλεξγαζία κε κηα νκάδα εδηθψλ ζε ελεξγεηαθά ζέκαηα. Μέζσ ηεο ζπλεξγαζίαο

απηήο κπνξεί λα αλαπηπρζεί έλα απνηειεζκαηηθφ ζρέδην δξάζεο, επσθεινχκελνη ηεο

εκπεηξίαο ησλ ζπλεξγαηψλ ζε ζέκαηα ελεξγεηαθήο πνιηηηθήο θαη δηαρείξηζεο.

Παξαθάησ παξνπζηάδεηαη ηα επηκέξνπο ζηάδηα ηνπ θχθινπ PDCA θαηά ISO 50001

ζηε δηαρείξηζε ηεο ελέξγεηαο:

ΣΑΓΙΟ ΥΔΓΙΑΜΟΤ

ηε θάζε ηνπ ζρεδηαζκνχ, εθφζνλ αξρηθά κειεηεζνχλ ην ηζρχνλ λνκνζεηηθφ

πιαίζην θαη άιιεο, ζρεηηθέο κε ηελ ελεξγεηαθή ρξήζε, απαηηήζεηο, αθνινπζεί ε

ελεξγεηαθή επηζθφπεζε.

ηελ ελεξγεηαθή επηζθφπεζε, ν ελεξγεηαθφο δηεπζπληήο είλαη ππεχζπλνο γηα ηε

ζπιινγή θαη αλάιπζε δεδνκέλσλ ζρεηηθά κε ηελ ελέξγεηα. Έπεηηα,

πξνζδηνξίδνληαη νη ελεξγεηαθέο απαηηήζεηο κε ζηφρν ηε βειηίσζε ηεο ελεξγεηαθήο

απφδνζεο.

Η αλάιπζε ησλ δεδνκέλσλ είλαη βαζηθφ ζεκείν ηνπ ζρεδηαζκνχ. Μεηαμχ άιισλ,

ζα πξέπεη λα:

Πξνζδηνξηζηνχλ νη κέγηζηεο θαη νη ειάρηζηεο θαηαλαιψζεηο ελέξγεηαο θαζψο

θαη ην πνπ ζπκβαίλνπλ.

Γίλεη ζχγθξηζε απηψλ ησλ δεδνκέλσλ κε ηηο ππφινηπεο ελεξγεηαθέο

θαηαλαιψζεηο ηεο εηαηξείαο ή ηνπ νξγαληζκνχ.

Πξνζδηνξηζηνχλ ηα ζεκεία γηα ηα νπνία ππάξρνπλ ιίγα δεδνκέλα θαη λα

γίλνπλ ελέξγεηεο γηα ηε ζπιινγή επηπιένλ δεδνκέλσλ.

Γηα λα κπνξέζνπλ λα ηεζνχλ νη ζηφρνη θαη νη ζθνπνί θαη λα νξηζηεί ζρέδην

δξάζεο, ζα πξέπεη πξνεγνπκέλσο λα δηεμαρζεί έιεγρνο ηεο ελεξγεηαθήο

απφδνζεο. Γηα λα επηηεπρζεί απηφο ν έιεγρνο, απαξαίηεην θξίλεηαη λα νξηζηεί κηα

ελεξγεηαθή βάζε αλαθνξάο (energy baseline), βάζεη ηεο νπνίαο ζα κεηξψληαη

φπνηεο αιιαγέο ζηελ ελεξγεηαθή επίδνζε.

Η ελεξγεηαθή βάζε αλαθνξάο, ζα δηακνξθσζεί κε ηε ζπιινγή, ηνλ έιεγρν θαη ηελ

αλάιπζε δεδνκέλσλ θαη πιεξνθνξηψλ πνπ πξνέξρνληαη απφ ηελ αξρηθή

ελεξγεηαθή επηζθφπεζε. Οη κεηξήζεηο ζα γίλνπλ κε ηελ εγθαηάζηαζε εηδηθψλ

κεηξεηψλ θαη ε βάζε αλαθνξάο ζα δηακνξθσζεί απφ ηελ αλάιπζε ησλ

δεδνκέλσλ πνπ ζα πξνθχςνπλ έπεηηα απφ θάπνην ρξνληθφ δηάζηεκα (12 ή 24

κελψλ).

Page 32: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 32

Απαξαίηεηε είλαη επίζεο ε αλάπηπμε πνζνηηθψλ κέηξσλ ηεο ελεξγεηαθήο

απφδνζεο. Παξάδεηγκα ηέηνησλ κέηξσλ, απνηεινχλ νη δείθηεο ελεξγεηαθήο

απφδνζεο (Energy Performance Indicators – EnPIs). Έλαο νξγαληζκφο ή

επηρείξεζε ζα πξέπεη λα ρξεζηκνπνηεί δηαθνξεηηθνχο δείθηεο αλάινγα ηε

δηεξγαζία πνπ κειεηάηαη.

Δθφζνλ γίλεη ε ζπιινγή θαη αλάιπζε ησλ δεδνκέλσλ, αθνινπζεί ν

πξνζδηνξηζκφο ησλ ζθνπψλ θαη ησλ ζηφρσλ. Θα πξέπεη λα ηεζνχλ

ζπγθεθξηκέλνη ζηφρνη κέζα ζε νξηζκέλα ρξνληθά πεξηζψξηα.

Δλδεηθηηθνχο ηππηθνχο ζθνπνχο απνηεινχλ νη αθφινπζνη:

Μείσζε ελεξγεηαθψλ δαπαλψλ (π.ρ. θαηά 25%).

Δμάιεηςε ηεο ρξήζεσο πεηξειαίνπ.

Δηζαγσγή αλαλεψζηκσλ πεγψλ (π.ρ. βηνκάδα).

Δλδεηθηηθνί ηππηθνί ζηφρνη είλαη νη αθφινπζνη:

Δμνηθνλφκεζε ελέξγεηαο ζηε ζέξκαλζε (π.ρ. θαηά 5.000 kWh).

Δμνηθνλφκεζε ειεθηξηθήο ελέξγεηαο (π.ρ. θαηά 8%).

Σέινο, κε βάζε ηα ζπιιερζέληα δεδνκέλα, ζα πξέπεη λα ηεζεί ζρέδην δξάζεο γηα

ηελ ελεξγεηαθή δηαρείξηζε. Απηή ε δηαδηθαζία πεξηιακβάλεη νξγάλσζε ησλ

δξάζεσλ, ησλ αξκνδηνηήησλ θαη ησλ κεζφδσλ πνπ απαηηνχληαη γηα λα

επηηεπρζνχλ θαη λα ειεγρζνχλ νη βειηηψζεηο πνπ έρνπλ νξηζηεί σο «ζηφρνη».

ΣΑΓΙΟ ΤΛΟΠΟΙΗΗ

Πξνθεηκέλνπ λα επηηεπρζεί ε κέγηζηε δπλαηή εμνηθνλφκεζε, ηα κέηξα πνπ έρνπλ

θαζνξηζηεί ζηε θάζε ζρεδηαζκνχ ―plan‖, ζα πξέπεη έπεηηα λα ηεξαξρεζνχλ θαη λα

ιάβνπλ πξνηεξαηφηεηα ζε έλα ιεπηνκεξέο ζρέδην δξάζεο. Δθηφο απφ ηηο επζχλεο

θαη ην ρξνλνδηάγξακκα πνπ έρεη ηεζεί γηα θάζε δξαζηεξηφηεηα, ζα πξέπεη λα

ιεθζνχλ ππφςε θαη νη απαξαίηεηνη πφξνη, ρξεκαηηθνί αιιά θαη ηερληθνί.

Δπίζεο, ζα πξέπεη λα θαηαγξάθεηαη ζπζηεκαηηθά ε πξφνδνο ηνπ ΓΔ θαη λα

δηεμάγεηαη κηα αλάιπζε θφζηνπο-νθέινπο ησλ εθαξκνδφκελσλ κέηξσλ γηα ηελ

βειηίσζε ηεο ελεξγεηαθήο απφδνζεο, ηεο κείσζεο ηνπ θφζηνπο θαη ηεο ξχπαλζεο

ηνπ πεξηβάιινληνο.

Οη δξάζεηο θαη ηα κέηξα πνπ ιακβάλνληαη δελ απαηηνχλ απαξαίηεηα επέλδπζε

απφ κέξνο ηνπ νξγαληζκνχ ή ηεο εηαηξείαο. Μπνξεί λα είλαη απιέο δξάζεηο πνπ

αθνξνχλ ζηελ νξγάλσζε. Γηα παξάδεηγκα, ε αλάζεζε επζπλψλ, ε ζπζηεκαηηθή

ζπιινγή δεδνκέλσλ, ε δηαθνπή ιεηηνπξγίαο ησλ κεραλψλ θαη ζπζθεπψλ φηαλ δελ

ρξεζηκνπνηνχληαη.

Page 33: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 33

ηε θάζε ―do‖, είλαη ζεκαληηθφ ν ππεχζπλνο ηνπ έξγνπ, λα δηαζέηεη ηηο

θαηάιιειεο γλψζεηο θαη εκπεηξία. ην πιαίζηα ησλ αξκνδηνηήησλ ηνπ,

ζπκπεξηιακβάλεηαη λα κπνξεί λα εγγπεζεί ηε δηαζεζηκφηεηα ησλ απαηηνχκελσλ

ηερληθψλ θαη νηθνλνκηθψλ πφξσλ πνπ ζα εμαζθαιίζεη ηελ νκαιή εθαξκνγή ησλ

κέηξσλ ηνπ ζρεδίνπ δξάζεο. Δθφζνλ ζπκβεί απηφ, ζα πξέπεη λα εμαζθαιηζηεί φηη

φινη νη εξγαδφκελνη δηαζέηνπλ ηηο απαξαίηεηεο γλψζεηο θαη εκπεηξία γηα ηελ

εθηέιεζε ησλ θαζεθφλησλ πνπ ηνπο έρνπλ αλαηεζεί ζρεηηθά κε ηε δηαρείξηζε

ελέξγεηαο.

Η ελεκέξσζε θαη ε επαηζζεηνπνίεζε ησλ εξγαδνκέλσλ ζρεηηθά κε ηελ

εμνηθνλφκεζε ηεο ελέξγεηαο θαη ηα νθέιε ηεο είλαη πνιχ βαζηθφ θνκκάηη ηνπ γηα

ηνλ ζρεδηαζκφ ελφο επηηπρεκέλνπ ζπζηήκαηνο δηαρείξηζεο ελέξγεηαο. Απηφ,

κπνξεί λα επηηεπρζεί κε πνηθίινπο ηξφπνπο. Παξάδεηγκα απνηεινχλ

ελεκεξσηηθέο εθζηξαηείεο. Πνιιέο εηαηξίεο επηιέγνπλ θαη πξνγξάκκαηα

θαηάξηηζεο εξγαδνκέλσλ ζρεηηθά κε ηελ εμνηθνλφκεζε ελέξγεηαο.

Η δηνίθεζε ζα πξέπεη επίζεο λα ελζαξξχλεη ηνπο εξγαδνκέλνπο πξνο ηελ

θαηεχζπλζε ηεο εμνηθνλφκεζεο ππνδεηθλχνληαο, αιιά θαη εθαξκφδνληαο νη ίδηνη,

απιέο πξαθηηθέο πνπ κπνξνχλ λα νδεγήζνπλ ζηελ εμνηθνλφκεζε ελέξγεηαο.

πλνπηηθά, νη εξγαδφκελνη ζα πξέπεη λα είλαη ελήκεξνη ζρεηηθά κε:

Σα πιενλεθηήκαηα ηεο ελεξγεηαθήο εμνηθνλφκεζεο γηα ην πεξηβάιινλ θαη γηα

ηελ εηαηξεία/ νξγαληζκφ.

Σε ζεκαζία ηεο ελεξγεηαθήο πνιηηηθήο.

Σηο απαηηήζεηο ηνπ ΓΔ.

Σηο ζπλέπεηεο ηεο κε ζπκκφξθσζεο κε ηηο πξνδηαγξαθέο ηνπ ΓΔ.

Σνλ αληίθηππν ησλ αηνκηθψλ δξαζηεξηνηήησλ ζηελ θαηαλάισζε ελέξγεηαο θαη

ζηελ επίηεπμε ησλ ελεξγεηαθψλ ζηφρσλ πνπ έρνπλ ηεζεί.

Σα θαζήθνληά, ηηο επζχλεο θαη ηηο αξκνδηφηεηέο ηνπο ζρεηηθά κε ηελ εθαξκνγή

ηεο δηαρείξηζεο ηεο ελέξγεηαο, ζχκθσλα κε ην πξφηππν ISO 50001.

Η θνηλνπνίεζε ηνπ ΓΔ, είλαη έλα επίζεο ζεκαληηθφ βήκα ηεο θάζεο απηήο. Θα

πξέπεη ε εηαηξεία/νξγαληζκφο λα πξνβεί ζε εζσηεξηθή ή/θαη εμσηεξηθή

θνηλνπνίεζε ηνπ ΓΔ θαη ηεο επηηεπρζείζαο ελεξγεηαθήο επίδνζεο ηεο. χκθσλα

κε ην πξφηππν ISO 50001, ε εζσηεξηθή θνηλνπνίεζε είλαη ππνρξεσηηθή θαη ζηελά

ζπλδεδεκέλε κε ηελ επαηζζεηνπνίεζε ησλ εξγαδνκέλσλ, φηαλ πξφθεηηαη γηα ηελ

εθαξκνγή ηνπ ΓΔ. Δπίζεο, δίλεη ηε δπλαηφηεηα λα ζρνιηαζηνχλ ηα

απνηειέζκαηα θαη πηζαλφηαηα λα δνζνχλ λέεο πξνηάζεηο βειηηψζεηο. Η εμσηεξηθή

θνηλνπνίεζε ησλ απνηειεζκάησλ ηεο δηαρείξηζεο ελέξγεηαο δελ είλαη

ππνρξεσηηθή, φκσο, απνδεηθλχεηαη ρξήζηκε θαζψο βνεζά ηελ

εηαηξεία/νξγαληζκφ λα παξνπζηάζεη έλα ζεηηθφ πξνθίι πξνο ηελ θνηλή γλψκε.

ε έλα ζσζηφ πιάλν ελεξγεηαθήο δηαρείξηζεο ζα πξέπεη λα γίλεηαη ζπζηεκαηηθή

θαηαγξαθή φισλ ησλ, ζρεηηθψλ κε ην ΓΔ, πιεξνθνξηψλ ψζηε απηέο λα είλαη

δηαζέζηκεο θαη πξνζβάζηκεο αλά πάζα ζηηγκή.

Έπεηηα απφ ηελ θαηαγξαθή, ζα πξέπεη λα ζρεδηαζηεί ε δηαρείξηζε ησλ εγγξάθσλ,

ψζηε λα εμαζθαιηζηεί φηη νη ηξέρνπζεο πιεξνθνξίεο είλαη δηαζέζηκεο.

Page 34: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 34

Ο έιεγρνο ιεηηνπξγίαο (operational control), ζα πξέπεη λα γίλεηαη απφ ηελ

εηαηξεία, κέζσ ηνπ ελεξγεηαθνχ δηεπζπληή, κε ηέηνην ηξφπν ψζηε λα

πξνγξακκαηηζηνχλ νη εξγαζίεο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηηο ζεκαληηθφηεξεο

θαηαλαιψζεηο ελέξγεηαο θαη λα εμαζθαιηζηεί φηη απηέο, θαιχπηνληαη απφ ηνπο

απαξαίηεηνπο πφξνπο θαη κπνξνχλ λα δηεμάγνληαη κε ζπλέπεηα.

Η ελεξγεηαθή απφδνζε ζα πξέπεη λα απνηειεί θξηηήξην αμηνιφγεζεο θαη ζηηο

δηαδηθαζίεο πξνκεζεηψλ ηεο εηαηξείαο. Ο θαζνξηζκφο θξηηεξίσλ θαη κεζφδσλ

ππνινγηζκνχ ηεο ελεξγεηαθήο απνδνηηθφηεηαο θξίλεηαη απαξαίηεηνο. Οιφθιεξνο

ν θχθινο δσήο πξντφλησλ, κεραλεκάησλ ζα πξέπεη λα ζπλππνινγίδεηαη ζηελ

εθηίκεζε ησλ θαηαλαιψζεσλ ελέξγεηαο θαη ελεξγεηαθήο απφδνζεο.

ΣΑΓΙΟ ΔΛΔΓΥΟΤ ΚΑΙ ΓΡΑΗ

Δίλαη αλαγθαίν λα παξαθνινπζνχληαη, λα κεηξψληαη θαη λα αλαιχνληαη ζε

πξνγξακκαηηζκέλα ρξνληθά δηαζηήκαηα, ηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ

δξαζηεξηνηήησλ πνπ επεξεάδνπλ ηελ ελεξγεηαθή απφδνζε. Σέηνηα είλαη:

Σα ζεκαληηθφηεξα πνζά ελέξγεηαο θαη άιια δεδνκέλα πνπ πξνθχπηνπλ απφ

ηελ ελεξγεηαθή αλαζθφπεζε.

Γείθηεο ελεξγεηαθήο απφδνζεο (EnPIs).

Η απνηειεζκαηηθφηεηα ησλ ζρεδίσλ δξάζεο γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζθνπψλ θαη

ζηφρσλ.

Η αμηνιφγεζε ηεο πξαγκαηηθήο έλαληη ηεο αλακελφκελεο θαηαλάισζεο

ελέξγεηαο.

Σνπιάρηζηνλ κηα θνξά ην ρξφλν, είλαη απαξαίηεην λα πξαγκαηνπνηείηαη

εζσηεξηθφο έιεγρνο πνπ αθνξά ζηε ζσζηή θαη ζχκθσλε κε ηνπο αξρηθνχο

ζηφρνπο ιεηηνπξγία θαη απνδνηηθφηεηα ηνπ ΓΔ. Καηά ηε δηεμαγσγή ηνπ

εζσηεξηθνχ ειέγρνπ, ν ππεχζπλνο ειέγρνπ, νθείιεη λα:

Καζνξίζεη ηελ ηξέρνπζα ελεξγεηαθή απφδνζε.

πγθξίλεη ηα απνηειέζκαηα κε ηνπο ζηφρνπο.

Αμηνινγήζεη ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηνπ ΓΔ.

Αλαιχζεη πηζαλά πξνβιεκάησλ θαη λα εληνπίδεη ηελ πεγή ηνπο.

Πξνηείλεη πηζαλνχο ηξφπνπο βειηίσζεο ηνπ ΓΔ.

ε ηαθηά ρξνληθά δηαζηήκαηα, ηα δηνηθεηηθά ζηειέρε ζα πξέπεη λα επαλεμεηάδνπλ

ην ΓΔ ηεο εηαηξείαο/ νξγαληζκνχ, ψζηε λα δηαζθαιίδεηαη πάληα ε θαηαιιειφηεηα

θαη ε απνηειεζκαηηθφηεηά ηνπ. Απηφ πεξηιακβάλεη ηνλ έιεγρν, ηελ επαλεμέηαζε

θαη ηελ αμηνιφγεζε ησλ βέιηηζησλ πξαθηηθψλ πνπ πηνζεηήζεθαλ γηα ην ΓΔ.

Page 35: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 35

8. ςμπεπάζμαηα

Η παγθνζκηνπνίεζε θαη θπξίσο νη παγθφζκηεο πξνθιήζεηο (φπσο ε θιηκαηηθή

αιιαγή) δίλνπλ λέα πλνή θαη αλαβηψλνπλ ηελ «ηνπηθφηεηα». Η αληηκεηψπηζε ηεο

πξφθιεζεο πνπ ζέηεη ε αιιαγήο ηνπ θιίκαηνο ζα πξέπεη λα είλαη νιηζηηθή,

καθξνρξφληα θαη βαζηζκέλε ζηε ζπκκεηνρή ησλ πνιηηψλ. H αλάγθε γηα θαιχηεξν

ελεξγεηαθφ ζρεδηαζκφ ζηελ παξαπάλσ θαηεχζπλζε ηνπνζεηεί ζην επίθεληξν ηνπ

ελδηαθέξνληνο ηελ ελεξγεηαθή δηαρείξηζε ζε ηνπηθφ θαη πεξηθεξεηαθφ επίπεδν.

Πξάγκαηη, νη θηιφδνμνη ζηφρνη (θπξίσο ηεο Δπξψπεο) γηα πεξηζηνιή ησλ εθπνκπψλ

αεξίσλ ζεξκνθεπίνπ ζα επηηεπρζνχλ κφλνλ εθφζνλ νη (Δπξσπατθέο) ηνπηθέο θαη

πεξηθεξεηαθέο αξρέο ελψζνπλ ηηο πξνζπάζεηέο ηνπο θαη ελεξγήζνπλ σο εηαίξνη γηα

ηελ πξνψζεζε βηψζηκσλ πξαθηηθψλ.

Άιισζηε, νη πνιηηηθέο εθηφο ησλ άιισλ είλαη θαη ζπιινγηθή δεκηνπξγία. Πνιχ

πεξηζζφηεξν, νη «ζχγρξνλεο πξάζηλεο πνιηηηθέο» πξέπεη λα απνβιέπνπλ ζηελ

αλάπηπμε ζπλεξγαηηθψλ δηθηχσλ ζε ηνπηθφ επίπεδν γηα ην πεξηβάιινλ, κε έκθαζε

ζηελ αμηνπνίεζε ηνπ αλζξψπηλνπ-θνηλσληθνχ θεθαιαίνπ γηα ηελ αμηνπνίεζε ηνπ

θπζηθνχ θαη πνιηηηζκηθνχ δπλακηθνχ. Η ζπκκεηνρή, αθνζίσζε θαη ππνζηήξημε απφ

ηα ζηειέρε, ε χπαξμε εηδηθήο νκάδαο δηαρείξηζεο θαη πινπνίεζεο θαη ε δέζκεπζε γηα

ζπλερή δξάζε είλαη θξίζηκνη παξάγνληεο γηα ηελ επηηπρεκέλε εθαξκνγή

πξνγξακκάησλ ελεξγεηαθήο δηαρείξηζεο.

Ο ξφινο ινηπφλ ησλ ηνπηθψλ θαη πεξηθεξεηαθψλ αξρψλ είλαη θαζνξηζηηθήο ζεκαζίαο,

ηφζν φζνλ αθνξά ζηελ ελζσκάησζε ηεο δηαρείξηζεο ελέξγεηαο ζηεο ελεξγεηαθή θαη

πεξηβαιινληηθή ηνπο πνιηηηθήο φζν θαη ζηελ εθαξκνγή ηεο, ελζσκαηψλνληαο λέεο

επηηπρεκέλεο πξαθηηθέο ζε δηεζλέο επίπεδν, λέεο ελεξγεηαθέο ηερλνινγίεο θαη

απνηειέζκαηα ζρεηηθψλ εξεπλψλ.

Οη ζεκεηψζεηο έρνπλ σο ζηφρν ηελ ππνζηήξημε ησλ ηνπηθψλ θαη πεξηθεξεηαθψλ

αξρψλ, κε ηερληθέο, εξγαιεία θαη δξάζεηο, γηα ηα αθφινπζα:

Καηαγξαθή θαηαλαιψζεσλ, δηαδηθαζηψλ θαη πιηθνηερληθψλ ππνδνκψλ θαη

πξνζδηνξηζκφο παξαγφλησλ πνπ επηδξνχλ ζηελ ελεξγεηαθή θαηαλάισζε.

Καζνξηζκφο ελεξγεηαθψλ θαη πεξηβαιινληηθψλ ζηφρσλ, θαηαγξαθή νξγαλσηηθήο

δνκήο θαη θαζνξηζκφ ησλ επζπλψλ γηα ηελ ελεξγεηαθή δηαρείξηζε.

Δλεξγεηαθή παξαθνινχζεζε, ζέζπηζε ελεξγεηαθψλ ζηφρσλ θαη αλάιεςε

δηνξζσηηθψλ ελεξγεηψλ γηα ηε βειηίσζε ηεο ελεξγεηαθήο απφδνζεο ησλ

παξαθνινπζνχκελσλ ζπζηεκάησλ.

Αμηνιφγεζε ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο απνδνηηθφηεηαο εμεηαδφκελσλ ζρεδίσλ

επέλδπζεο, κε θαηάιιεια θξηηήξηα θαη δηαδηθαζίεο θαη ρξεκαηνδφηεζή ηνπο,

κέζσ ηνπ κεραληζκνχ Υξεκαηνδφηεζεο απφ Σξίηνπο (ΥΑΣ).

Αλάπηπμε ζπζηήκαηνο ελεξγεηαθήο δηαρείξηζεο (ΓΔ), κε βάζε ηνλ θχθιν Plan-

Do-Check-Act (PDCA), ζπκβάιινληαο ζηε ζπλερή βειηίσζε ησλ δηαδηθαζηψλ,

δίλνληαο ηε δπλαηφηεηα γηα ηε ζπλερή επαλεμέηαζε θαη βειηηζηνπνίεζε ηεο

ηξέρνπζαο θαηαλάισζεο ελέξγεηαο θαη ηε ζηαδηαθή κείσζε θφζηνπο.

Page 36: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 36

Αναθοπέρ

Βιβλία

Ι. Φαξξάο, ―Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο θαη Πεξηβαιινληηθή Πνιηηηθή‖, Αζήλα 2005,

ζεκεηψζεηο πνπ δηαλέκνληαη ζηνπο θνηηεηέο ηνπ 9νπ Δμακήλνπ ηεο ρνιήο

Ηιεθηξνιφγσλ Μεραληθψλ θαη Μεραληθψλ Τπνινγηζηψλ ΔΜΠ.

Γημοζιεύζειρ ζε Δπιζηημονικά Πεπιοδικά με Κπιηέρ

H. Doukas, A. Papadopoulou, J. Psarras, ―Scientific Reference System on New

Energy Technologies, Energy End-Use Efficiency and Energy R&TD‖, The

Parliament Magazine, Issue 252, page 34, 24 September 2007.

H. Doukas, A. Papadopoulou, J. Psarras, M. Ragwitz, B. Schlomann, ―Sustainable

Reference Methodology for Energy End-Use Efficiency Data in the EU‖,

Renewable and Sustainable Energy Reviews 12 (8), pp. 2159-2176, 2008.

H. Doukas, C. Nychtis, J. Psarras, ―Assessing Energy Saving Measures in Buildings

through an Intelligent Decision Support Model‖, Building and Environment, 44

(2), pp. 290-298, 2009.

H. Doukas, K. D. Patlitzianas, A.G. Kagiannas, J. Psarras, ―Energy Policy Making: An

Old Concept or a Modern Challenge?‖, Energy Sources, Part B: Economics,

Planning, and Policy Journal, 3 (4), pp. 362-371, 2008.

H. Doukas, K. D. Patlitzianas, K. Iatropoulos, J. Psarras, ―Intelligent Building Energy

Management System Using Rule Sets‖, Building and Environment – The

International Journal of Building Science and its Applications, 42, pp. 3562–

3569, 2007.

N. Stern (2007). ―The Economics of Climate Change: The Stern Review‖. Cambridge

University Press. (ISBN-13: 978-0-521-70080-1).

S. Jacobssona, V. Lauber (2006), ―The politics and policy of energy system

transformation — explaining the German diffusion of renewable energy

technology‖, Energy Policy, 34: 256–276.

H. Doukas, K. D. Patlitzianas, J. Psarras, ―Supporting the Sustainable Electricity

Technologies in Greece Using MCDM‖, Resources Policy, 31(2), pp. 129-136,

2006.

Β. Tenenbaum (1995). ―The Real World of Power Sector Regulation‖. Public Policy

for the Private Sector, Note No. 50.

C. Parker, T. Case, ―Management information systems, Strategy and action‖,

εθδφζεηο McGraw-Hill, 2ε έθδνζε, 1993.

K.P. Maize (1992). ―Guest Editorial – Just say no to energy policy‖. The Electricity

Journal, 5(10): 64-65.

Y. Engeström (1987), ―Learning by Expanding: An Activity-Theoretical Approach to

Developmental Research‖. Helsinki: Orienta-Konsultit Oy.

Page 37: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 37

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Α – Γηαδηθαζία Δλεξγεηαθνχ Διέγρνπ

Η δηαδηθαζία εθηά βαζηθψλ βεκάησλ ηεο ελεξγεηαθήο επηζεψξεζεο πνπ

παξνπζηάζηεθε ζην ρήκα 4 ησλ ζεκεηψζεσλ, αλαιχεηαη πεξαηηέξσ ζηα αθφινπζα

ζηάδηα.

ηάδιο 1ο: Πποεηοιμαζία

Σν πξψην ζηάδην απνηειεί κηα εηζαγσγή ζηελ φιε δηαδηθαζία. Οη ζηφρνη θαη ην

αληηθείκελν ηεο ελεξγεηαθήο επηζεψξεζεο νξίδνληαη κε ζαθήλεηα απφ ηνλ

επηζεσξεηή θαη είλαη πξνζαλαηνιηζκέλνη ζηνπο γεληθφηεξνπο επηρεηξεζηαθνχο θαη

ζηξαηεγηθνχο ζηφρνπο ηεο επηρεηξεζηαθήο κνλάδαο.

Σν αληηθείκελν πεξηιακβάλεη ηε ζαθή νξηνζέηεζε ησλ εγθαηαζηάζεσλ θαη

νξγαλσηηθψλ δνκψλ ηα νπνία πεξηιακβάλνληαη ζηελ επηζεψξεζε. Γηα λα

αλαιάβεη ν επηζεσξεηήο ηελ ελεξγεηαθή επηζεψξεζε ζα πξέπεη λα πιεξνχληαη νη

εμήο φξνη:

Να ππάξρνπλ επαξθή θαη θαηάιιεια ζηνηρεία επί ηνπ αληηθεηκέλνπ ηεο επηζεψξεζεο.

Να δηαηίζεληαη επαξθείο πφξνη γηα ηε δηελέξγεηα ηεο επηζεψξεζεο.

Να ππάξρεη ζπλεξγαζία απφ ηε κεξηά ησλ επηζεσξνχκελσλ.

Πην αλαιπηηθά πεξηιακβάλνληαη νη ιεπηνκεξείο πιεξνθνξίεο γηα ηελ

επηρεηξεζηαθή κνλάδα, φπνπ ζα πξαγκαηνπνηεζεί ε ελεξγεηαθή επηζεψξεζε θαη

πεξηγξάθνληαη νη ιφγνη γηα ηνπο νπνίνπο θξίζεθε αλαγθαία. Αθφκε, γίλεηαη κηα

ζχληνκε αλαθνξά ζηε ζπγθεθξηκέλε κεζνδνινγηθή πξνζέγγηζε πνπ ζα

εθαξκνζηεί θαη πνπ θαιχπηεη ηηο αλάγθεο ηεο ζπγθεθξηκέλεο επηρεηξεζηαθήο

κνλάδαο.

ην ζηάδην απηφ δίλνληαη γεληθέο πιεξνθνξίεο γηα ηελ επηρεηξεζηαθή κνλάδα θαη

ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ βηνκεραληθνχ ή θηηξηαθνχ ζπγθξνηήκαηνο φπνπ ζα

δηεμαρζεί ε ελεξγεηαθή επηζεψξεζε. Γίλεηαη κηα θαηαγξαθή φισλ ησλ ηκεκάησλ

ηεο κνλάδαο, θαη ζπιιέγνληαη πιεξνθνξίεο πνπ αθνξνχλ ην κέγεζνο θαη ηελ

ειηθία ηνπ θάζε ηκήκαηνο ηνπ θηηξίνπ. Δπίζεο, εμεηάδεηαη ην ζθαξίθεκα ηνπ

θηηξίνπ, θαζψο θαη νη πηζαλέο πξνζζήθεο ή αλαθαηλίζεηο ζην θέιπθνο θαη ηηο

εγθαηαζηάζεηο ησλ θηηξίσλ. Αθφκε, αλαθέξεηαη ην είδνο ησλ πξντφλησλ πνπ

παξάγνληαη ή ησλ ππεξεζηψλ πνπ πξνζθέξεη ε επηρεηξεζηαθή κνλάδα.

Page 38: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 38

Δπηπξφζζεηα, εδψ είλαη δπλαηφλ λα γίλεη κηα απιή αλαθνξά ζηηο κνξθέο

ελέξγεηαο πνπ ρξεζηκνπνηεί ε επηρεηξεζηαθή κνλάδα. Υσξίο λα γίλεη πνζνηηθή θαη

αθξηβήο αλάιπζε, θαηαγξάθνληαη ην είδνο ησλ κνξθψλ ελέξγεηαο πνπ

ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ηελ ελ ιφγσ επηρεηξεζηαθή κνλάδα. Δπίζεο,

ζπγθεληξψλνληαη πιεξνθνξίεο γηα ηελ ππάξρνπζα θαηάζηαζε ελεξγεηαθήο

δηαρείξηζεο ζηε κνλάδα, δειαδή γλσζηνπνηείηαη ζηνλ επηζεσξεηή ηη είδνπο κέηξα

βξίζθνληαη ζε ηζρχ θαη ηη ζρεδηάδεηαη.

ηάδιο 2ο: ςλλογή ηοισείυν

ην δεχηεξν ζηάδην ιακβάλεη ρψξα ε ζπιινγή ησλ ελεξγεηαθψλ ζηνηρείσλ ηεο

επηρεηξεζηαθήο κνλάδαο. Καηαγξάθνληαη πιήξσο νη θαηαλαιηζθφκελεο

πνζφηεηεο θάζε κνξθήο ελέξγεηαο θαη ην ζεκείν θαηαλάισζήο ηνπο. Έπεηηα

δηακνξθψλεηαη ην ελεξγεηαθφ ηζνδχγην, ην νπνίν απνηππψλεη ηηο εηζξνέο θαη

εθξνέο ελέξγεηαο ζε έλα ελεξγεηαθφ ζχζηεκα θαηά ηε δηάξθεηα κηαο ρξνληθήο

πεξηφδνπ. Σα φξηα ηνπ ζπζηήκαηνο θαη ε ρξνληθή πεξίνδνο γηα ηελ νπνία

θαηαξηίδεηαη έλα ηζνδχγην επηιέγνληαη απφ ηνλ επηζεσξεηή κε βάζε ηνπο ζηφρνπο,

ην αληηθείκελν θαη ηα θξηηήξηα ηεο επηζεψξεζεο θαζψο θαη ηα δηαζέζηκα ζηνηρεία.

Καηά θαλφλα νη ζηφρνη απηνί πεξηιακβάλνπλ:

Σελ εχξεζε ηεο θαηαλάισζεο ή ηεο εηδηθήο θαηαλάισζεο ελέξγεηαο αλά θαηεγνξία ηειηθήο ρξήζεο θαη ζπζρέηηζή ηεο κε ηνπο παξάγνληεο πνπ ηελ επεξεάδνπλ θαζνξηζηηθά.

Σελ εθηίκεζε ηνπ βαζκνχ απφδνζεο κίαο ελεξγεηαθήο κεηαηξνπήο θαη ηε ζπζρέηηζή ηνπ κε ηνπο θαζνξηζηηθνχο παξάγνληεο.

Σελ εθηίκεζε ησλ δηάρπησλ θαη ησλ ζπγθεληξσκέλσλ απσιεηψλ ελέξγεηαο αλά κεηαηξνπή ή ηειηθή ρξήζε ελέξγεηαο.

Σνλ έιεγρν θαη δηαθξίβσζε ησλ επηκέξνπο κεηξεηηθψλ δεδνκέλσλ θαη απνηειεζκάησλ αλά ρξήζε θαη ηε ζπκπιήξσζε ή δηφξζσζε ησλ ζηνηρείσλ θαηαλαιψζεσλ.

ηε ζπλνπηηθή επηζεψξεζε ηα ηζνδχγηα πεξηνξίδνληαη ζε επίπεδν ησλ βαζηθψλ

ιεηηνπξγηθψλ κνλάδσλ ελφο ζπγθξνηήκαηνο, φπσο νη θχξηεο βηνκεραληθέο

κνλάδεο θαη ηα κεγάια θηίξηα. Δπίζεο, θαιχπηνπλ ηηο βαζηθέο δηεξγαζίεο ζην

ζπγθξφηεκα απφ πιεπξάο ηειηθήο ρξήζεο ηεο ελέξγεηαο. Αληίζεηα ζηελ εθηελή

επηζεψξεζε ηα ηζνδχγηα θαηαξηίδνληαη ζε φιεο ηηο ελεξγεηνβφξεο παξαγσγηθέο

δηεξγαζίεο θαη θηηξηαθέο εγθαηαζηάζεηο. Η θαηαλάισζε θάζε κνξθήο ελέξγεηαο

αλαιχεηαη ζε επηκέξνπο θαηαλαιψζεηο, νη νπνίεο αθνξνχλ θχξηεο θαη βνεζεηηθέο

ζπζθεπέο θαη εγθαηαζηάζεηο, θαζψο θαη επηκέξνπο θηηξηαθνχο ρψξνπο.

Δπηπιένλ, ζηελ πεξίπησζε ηεο εθηελνχο ελεξγεηαθήο επηζεψξεζεο γίλεηαη πνιχ

πην ελδειερήο θαη ιεπηνκεξεηαθή ζπιινγή ζηνηρείσλ απφ πιεζψξα δηαθνξεηηθψλ

ζεκείσλ.

Page 39: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 39

Έηζη, θαηαγξάθνληαη ηα δνκηθά ζηνηρεία ηνπ θηηξηαθνχ θειχθνπο θαη ησλ επί

κέξνπο δσκαηίσλ, δαπέδσλ, νξνθήο θαη αλνηγκάησλ, νη εγθαηαζηάζεηο

ζέξκαλζεο, θιηκαηηζκνχ θαη αεξηζκνχ ρψξσλ, δειαδή ζηνηρεία γηα ηνπο ιέβεηεο,

ηνπο θαπζηήξεο, ηα θεληξηθά ζπγθξνηήκαηα ςπθηψλ - αληιηψλ ζεξκφηεηαο, ηελ

θαηάζηαζε θαη ζεξκνκφλσζε ηνπ ζπζηήκαηνο δηαλνκήο φπσο είλαη ηα δίθηπα

ζσιελψζεσλ, ηε ρξήζε απηνκαηηζκψλ ειέγρνπ φπσο ρξνλνδηαθφπηεο θαη

ζεξκνζηάηεο, ηελ χπαξμε θεληξηθνχ εμνπιηζκνχ εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο θαη

ηέινο, ζηνηρεία ηνπηθψλ απηφλνκσλ κνλάδσλ ζέξκαλζεο, θιηκαηηζκνχ θαη

αεξηζκνχ.

Αθφκε, ειέγρεηαη ε εγθαηάζηαζε ηνπ ζεξκνχ λεξνχ ρξήζεο κέζσ ηεο ζπλνιηθήο

ηζρχνο, ηεο ζπλνιηθήο ρσξεηηθφηεηαο ηνπ λεξνχ θαη ησλ δηαθφξσλ

ζεξκνθξαζηψλ ηνπ λεξνχ δηθηχνπ, απνζήθεπζεο θαη ηειηθήο ρξήζεο, θαζψο

επίζεο θαη κέζσ ηεο θαηάζηαζεο θαη ζεξκνκφλσζεο ησλ κνλάδσλ απνζήθεπζεο

θαη ηνπ ζπζηήκαηνο δηαλνκήο. Η εγθαηάζηαζε θσηηζκνχ ειέγρεηαη απφ ην είδνο

θαη ηελ επηθάλεηα ηνπ θσηηδφκελνπ ρψξνπ, απφ ηα ζηνηρεία ησλ εγθαηαζηεκέλσλ

ιακπηήξσλ αλά ρψξν, απφ ηα ζηνηρεία θαιχκκαηνο εγθαηεζηεκέλσλ θσηηζηηθψλ

ζσκάησλ αλά ρψξν, απφ ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ζπζηήκαηνο ειέγρνπ θαη γεληθά

απφ ηελ πνηφηεηα θαη ηελ θαηάζηαζε ηεο εγθαηάζηαζεο. Σέινο, ειέγρεηαη ν

εμνπιηζκφο ππεξεζηψλ θαη νη νηθηαθέο ζπζθεπέο πνπ ελδερνκέλσο λα ππάξρνπλ

ζην ρψξν, σο πξνο ην είδνο, ην πιήζνο, ηε ζπλνιηθή εγθαηεζηεκέλε ηζρχ, ην

σξάξην ιεηηνπξγίαο ηνπο θαη ηε ζπληήξεζή ηνπο.

ηάδιο 3ο: Δπεξεπγαζία ηοισείυν

ην ακέζσο επφκελν ζηάδην αθνινπζεί ε επεμεξγαζία ησλ ελεξγεηαθψλ

ζηνηρείσλ πνπ ζπγθεληξψζεθαλ. Αξρηθά, ηαμηλνκνχληαη θαηά ηέηνηνλ ηξφπν ψζηε

λα θαίλεηαη ε δηαρξνληθή πνξεία ηνπ θφζηνπο αλάινγα κε ηελ πνζφηεηα ηεο

θαηαλαιηζθφκελεο ελέξγεηαο. Σν ρξνλνινγηθφ δηάγξακκα θαηαλάισζεο ελέξγεηαο

απφ κία κνλάδα ή ζπγθξφηεκα παξηζηάλεη γξαθηθά ηελ θαηαλάισζε ελέξγεηαο

σο ζπλάξηεζε ηνπ ρξφλνπ, γηα κηα ζπγθεθξηκέλε ρξνληθή πεξίνδν.

Καηαζθεπάδνληαη κε βάζε ηα ζηνηρεία πνπ θαηαγξάθνληαη απφ ηνπο κεηξεηέο

παξνρήο. Παξέρνπλ άκεζε πιεξνθφξεζε θαη επηηξέπνπλ πξψηεο εθηηκήζεηο γηα

ηνλ ηξφπν θαη ηνπο θχξηνπο ηνκείο ρξήζεο ηεο ελέξγεηαο ζε σξηαία, εκεξήζηα θαη

επνρηαθή βάζε.

Όιεο νη θαηαλαιηζθφκελεο πνζφηεηεο ελέξγεηαο εθθξάδνληαη κε βάζε ηηο θπζηθέο

κνλάδεο κέηξεζήο ηνπο (π.ρ. kg, lt, m3, kWh). Δπίζεο, εθθξάδνληαη ζε κία εληαία

κνλάδα ελέξγεηαο, (π.ρ. ην ΚΣΙΠ), κε βάζε θαηάιιεινπο ζπληειεζηέο

κεηαηξνπήο. Γηα ηελ έθθξαζε ηεο θαηαλάισζεο ελέξγεηαο ζε κεληαία βάζε, ζα

πξέπεη λα γίλεηαη ρξνληθφο θαηακεξηζκφο ησλ πνζνηήησλ ελέξγεηαο πνπ

αλαγξάθνληαη ζηα ηηκνιφγηα πξνκήζεηαο (ΓΔΗ, πεηξέιαην, πγξαέξην, ζηέξεα

θαχζηκα θιπ). Ο θαηακεξηζκφο κπνξεί λα γίλεηαη κε απιέο κεζφδνπο ή αθφκε κε

βάζε ζπλαξηήζεηο ρξνλνινγηθήο ζπζρέηηζεο ηεο θαηαλαιηζθφκελεο ελέξγεηαο κε

άιιεο ρξνλνζεηξέο. Ο επηζεσξεηήο επηιέγεη ηε κέζνδν ηνπ ρξνληθνχ

θαηακεξηζκνχ κεηά απφ αηηηνιφγεζε.

Page 40: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 40

Παξάιιεια κε ηα ρξνλνινγηθά απηά δηαγξάκκαηα θαηαλάισζεο ελέξγεηαο, γίλεηαη

ελ ζπληνκία θαη αμηνιφγεζε - ζρνιηαζκφο ηνπ θφζηνπο. Δπηπιένλ, δηαπηζηψλεηαη

πφηε εκθαλίδεηαη ε αηρκή ηεο θαηαλάισζεο θαη αηηηνινγείηαη ην γεγνλφο απηφ,

ψζηε λα ιεθζνχλ αξγφηεξα ηα απαηηνχκελα κέηξα.

Δπίζεο, ζεκαληηθή είλαη ε θαηεγνξηνπνίεζε ηεο θαηαλαιηζθφκελεο ελέξγεηαο αλά

ρξήζε θαη αλά ρψξν. Τπάξρνπλ ζε απηή ηελ πεξίπησζε ηφζνη ηξφπνη κε ηνπο

νπνίνπο θαηαηάζζεηαη ε θαηαλάισζε ελέξγεηαο αλά ρξήζε, φζεο είλαη θαη νη

κνξθέο ελέξγεηαο ηηο νπνίεο ρξεζηκνπνηεί ε επηρεηξεζηαθή κνλάδα.

Παξαδείγκαηνο ράξε, αλ ρξεζηκνπνηείηαη κφλν ειεθηξηθή ελέξγεηα θαη πεηξέιαην

ζέξκαλζεο, ηφηε γίλνληαη δχν δηαθνξεηηθέο θαηαλνκέο φπνπ θαίλνληαη νη

πνζφηεηεο θάζε κνξθήο ελέξγεηαο πνπ θαηαλαιψλεηαη θαη γηα πνην ιφγν.

ηε ζπλέρεηα αθνινπζεί ε θαηαγξαθή ηεο θαηαλάισζεο ελέξγεηαο αλά ρψξν,

φπσο είλαη γηα παξάδεηγκα αλά φξνθν ή αλά ηκήκα ηνπ θηηξίνπ. ηελ πεξίπησζε

ελεξγεηαθνχ ειέγρνπ ζε κηα παξαγσγηθή κνλάδα ε θαηαλαιηζθφκελε ελέξγεηα

εθθξάδεηαη ζπλήζσο αλά γξακκή παξαγσγήο ελφο πξντφληνο ή αλά ηκήκα ηεο

γξακκήο απηήο.

ε απηφ ην ζηάδην γίλεηαη αλαθνξά ζηηο εηδηθέο θαηαλαιψζεηο θαπζίκσλ θαη

ειεθηξηθήο ελέξγεηαο ή αιιηψο ζηνπο ελεξγεηαθνχο δείθηεο θηηξίνπ. Γηα

παξάδεηγκα κπνξνχλ λα ππνινγηζηνχλ: kWh αλά m2 (ή m3) σθέιηκνπ ρψξνπ,

kWh αλά κνλάδα πξντφληνο, παξερφκελεο ππεξεζίαο ή εμνπιηζκνχ ππνζηήξημήο

ηεο θαη βέβαηα kWh αλά άηνκν.

Έπεηηα, γίλεηαη ζχγθξηζε κεηαμχ ησλ ελεξγεηαθψλ δεηθηψλ πνπ ππνινγίζηεθαλ

θαη εθείλσλ παξφκνησλ θηηξίσλ πξφηππεο θαηαζθεπήο θαη νξζνινγηθήο ρξήζεο

ελέξγεηαο, φπσο απηνί έρνπλ πξνθχςεη απφ κεηξήζεηο ή ζεσξεηηθνχο

ππνινγηζκνχο γηα θηίξηα δηαθφξσλ θαηεγνξηψλ. Αθφκε, αθνινπζεί ζπζρέηηζε ησλ

ελεξγεηαθψλ θαηαλαιψζεσλ, εηδηθψλ θαη κε, κε ην πιήζνο ησλ παξαγφκελσλ

πξντφλησλ ή ησλ παξερφκελσλ ππεξεζηψλ θαη ζε θάπνηεο πεξηπηψζεηο, αθφκα

θαη κε ηελ πνηφηεηά ηνπο.

ηάδιο 4ο: Δνηοπιζμόρ Γπάζευν

Σν ηέηαξην βήκα πεξηιακβάλεη ηνλ εληνπηζκφ κηα ζεηξά πξνηάζεσλ βειηίσζεο

ηεο ελεξγεηαθήο απφδνζεο ηεο επηρεηξεζηαθήο κνλάδαο. Οη πξνηάζεηο απηέο

ζθνπφ έρνπλ ηε κείσζε ηεο θαηαλαιηζθφκελεο ελέξγεηαο θαη ρσξίδνληαη ζε ηξεηο

θαηεγνξίεο:

Δλέξγεηεο λνηθνθπξέκαηνο ή κεδεληθνχ θφζηνπο, νη νπνίεο εθαξκφδνληαη ζε ηαθηηθή βάζε θαη εληάζζνληαη ζηε ζπλήζε ιεηηνπξγία θαη ζπληήξεζε ηνπ θηηξίνπ. Σηο πεξηζζφηεξεο θνξέο ζρεηίδνληαη κε ηελ αιιαγή ηεο ζπκπεξηθνξάο ησλ ρξεζηψλ ηνπ θηηξίνπ.

Δπεκβάζεηο ρακεινχ θφζηνπο νη νπνίεο γίλνληαη εθάπαμ θαη κπνξνχλ λα ρξεκαηνδνηεζνχλ απφ ηνλ ππάξρνληα εηήζην πξνυπνινγηζκφ ηεο δηαρείξηζεο ηνπ θηηξίνπ. Σν θφζηνο ησλ επεκβάζεσλ απηψλ απνπιεξψλεηαη ζπρλά εληφο ηεο ίδηαο δηαρεηξηζηηθήο ρξνληάο θαη ζπλήζσο ζε ιηγφηεξν απφ δπν ρξφληα.

Page 41: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 41

Δπεκβάζεηο πςεινχ θφζηνπο ή αλαθαηαζθεπήο. Οη δξάζεηο απηέο απνηεινχλ εθάπαμ επελδχζεηο έληαζεο θεθαιαίνπ ιφγσ ηνπ ζεκαληηθνχ αξρηθνχ θφζηνπο γηα ηελ εθαξκνγή ηνπο θαη ηεο κέζεο ή καθξάο πεξηφδνπ απνπιεξσκήο ηνπο.

Δπίζεο, ηα κέηξα ελεξγεηαθήο βειηίσζεο δηαρσξίδνληαη θαη αλεμαξηήησο ηνπ

θφζηνπο ηνπο, κε βάζε ην ρψξν ή ην ζχζηεκα ζην νπνίν ζα εθαξκνζηνχλ. Πην

ζπγθεθξηκέλα ρσξίδνληαη ζε δξάζεηο:

ην θηηξηαθφ θέιπθνο.

ηα ζπζηήκαηα εμαεξηζκνχ θαη θιηκαηηζκνχ.

ηα ζπζηήκαηα ςχμεο.

ηνλ ειεθηξνινγηθφ εμνπιηζκφ.

ηνλ θσηηζκφ.

ηα ζπζηήκαηα ζεξκφηεηαο.

ε ελαιιαθηηθέο δπλαηφηεηεο εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο νη νπνίεο ιφγσ ηεο λέαο ηερλνινγίαο ηνπο δελ εληάζζνληαη ζε θακία απφ ηηο παξαπάλσ θαηεγνξίεο.

Βέβαηα, θάζε κία απφ ηηο παξαπάλσ θαηεγνξίεο δξάζεσλ πεξηιακβάλεη επί

κέξνπο επεκβάζεηο λνηθνθπξέκαηνο, ρακεινχ θφζηνπο θαη αλαθαηαζθεπήο.

ηάδιο 5ο: Υπημαηοοικονομική Ανάλςζη

ηφρνο ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο αλάιπζεο ησλ έξγσλ ελεξγεηαθήο βειηίσζεο

είλαη ε εμέηαζε ηεο νηθνλνκηθήο βησζηκφηεηαο κηαο επέλδπζεο, πνπ θαίλεηαη απφ

ηελ πξναλαθεξζείζα αλάιπζε θαηάιιειε, κε ζηφρν ηνλ πξνζδηνξηζκφ εθείλεο

πνπ εμαζθαιίδεη ην βέιηηζην φθεινο κε ηνλ κηθξφηεξν επελδπηηθφ θίλδπλν. Η

δηαδηθαζία απηή αθνξά ηηο δξάζεηο κε κέζν θφζηνο επέλδπζεο θαη πνιχ

πεξηζζφηεξν εθείλεο κε πςειφ θφζηνο επέλδπζεο.

Δπνκέλσο, ζηελ ελφηεηα απηή εμεηάδνληαη ηα θξηηήξηα θαη νη δηαδηθαζίεο γηα κηα

ζπλνιηθή αμηνιφγεζε θαη ηεξάξρεζε ησλ πξνηεηλφκελσλ επεκβάζεσλ ή

γεληθφηεξα ησλ δξάζεσλ εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο.

Σα νηθνλνκηθά θξηηήξηα απνηεινχλ ηα ζπλήζε θξηηήξηα γηα ηελ νξηνζέηεζε ηνπ

έξγνπ ηεο επηζεψξεζεο θαη ηελ αμηνιφγεζε ησλ επηκέξνπο επεκβάζεσλ θαη

πεξηιακβάλνπλ:

Ύςνο απαηηνχκελσλ θεθαιαίσλ γηα ηελ θάιπςε ησλ δαπαλψλ πινπνίεζεο ηνπ κέηξνπ.

Οηθνλνκηθή απφδνζε ηεο επέλδπζεο, φπνπ αμηνινγείηαη ην εηήζην φθεινο σο πξνο ηε δαπάλε πινπνίεζεο ηνπ κέηξνπ.

Ύςνο ρξεκαηνδφηεζεο απφ ηξίηνπο, φπνπ αμηνινγείηαη ε δπλαηφηεηα ηπρφλ ρξεκαηηθήο ππνζηήξημεο ε νπνία δηαηίζεηαη κέζσ αληίζηνηρσλ πξνγξακκάησλ.

Page 42: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 42

Χο κέηξν ηεο νηθνλνκηθήο απφδνζεο ιακβάλεηαη, ζπλήζσο, ε Απιή Πεξίνδνο

Απνπιεξσκήο (ΑΠΑ), ε νπνία απνηειεί ηνλ απινχζηεξν δείθηε γηα κηα πξψηε

έλδεημε νηθνλνκηθήο βησζηκφηεηαο κηαο επέλδπζεο. Βνεζά ηνλ ππνςήθην

επελδπηή ζηελ εθηίκεζε ηνπ νηθνλνκηθνχ θηλδχλνπ κηαο επέλδπζεο. Οξίδεηαη ζαλ

ν ιφγνο ησλ θεξδψλ πξνο ην επελδπκέλν θεθάιαην πνπ κπνξεί λα αθνξά είηε ηα

ζπλνιηθά, είηε κφλν ηα ίδηα θεθάιαηα.

ηα πην ζχλζεηα κέηξα ηεο νηθνλνκηθήο απφδνζεο ζπκπεξηιακβάλεηαη απηφ ηεο

Καζαξήο Παξνχζαο Αμίαο (ΚΠΑ, Net Present Value) κηαο επέλδπζεο ε νπνία

είλαη ην ζπλνιηθφ θαζαξφ φθεινο ηεο επέλδπζεο, πνπ πξνθχπηεη σο δηαθνξά

κεηαμχ ηνπ ιεηηνπξγηθνχ νθέινπο θαη ηνπ ζπλφινπ ησλ δαπαλψλ θαηά ηε δηάξθεηα

ηνπ θχθινπ δσήο ηεο. Δπίζεο, ρξεζηκνπνηείηαη θαη ν Δζσηεξηθφο Βαζκφο

Απφδνζεο (ΔΒΑ, Internal Rate of Return) ν νπνίνο είλαη ην επηηφθην γηα ην νπνίν

ηα ζπλνιηθά έζνδα απφ ηελ επέλδπζε είλαη ίζα κε ην αξρηθφ ηεο θφζηνο, δειαδή

ην επηηφθην γηα ην νπνίν ε ΚΠΑ ηνπ έξγνπ κεδελίδεηαη.

Έλα άιιν θξηηήξην απνηειεί ν ιφγνο νθέινπο/θφζηνπο (Benefit–Cost Ratio) πνπ

είλαη ην πειίθν ηνπ ζπλνιηθνχ νθέινπο πξνο ην ζπλνιηθφ θφζηνο κηαο επέλδπζεο

θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ θχθινπ δσήο ηεο κε φια ηα πνζά αλεγκέλα ζε παξνχζα

αμία. Δπηπιένλ, ε Έληνθε Πεξίνδνο Απνπιεξσκήο (ΔΠΑ, Discounted Back

Period) πνπ είλαη ην ρξνληθφ δηάζηεκα ην νπνίν απαηηείηαη γηα ηελ απνπιεξσκή

ηεο αξρηθήο επέλδπζεο αιιά θαη ησλ ηφθσλ πνπ ζα κπνξνχζαλ λα ιεθζνχλ απφ

κηα ελαιιαθηηθή ηνπνζέηεζε ηνπ αξρηθνχ θεθαιαίνπ είλαη έλα αθφκα θξηηήξην ηα

νπνίν ρξεζηκνπνηείηαη.

ην ζηάδην απηφ εμεηάδεηαη επίζεο ε πηζαλφηεηα ρξεκαηνδνηηθήο ελίζρπζεο απφ

επξσπατθά πξνγξάκκαηα, θαζψο θαη ε ρξήζε ζχγρξνλσλ ρξεκαηνδνηηθψλ

κεραληζκψλ, φπσο είλαη ε ΥΑΣ πνπ αλαθέξζεθε θαη πξνεγνπκέλσο, θπξίσο

κέζσ Δηαηξεηψλ Δλεξγεηαθψλ Τπεξεζηψλ (ΔΔΤ). Δπίζεο πξέπεη λα αλαθεξζεί φηη

ην ζηάδην ρξεκαηννηθνλνκηθήο αμηνιφγεζεο ησλ δηαθφξσλ δξάζεσλ είλαη θαη ην

ζηάδην ζην νπνίν πξαγκαηνπνηείηαη ε έξεπλα αγνξάο γηα ηηο πθηζηάκελεο

δπλαηφηεηεο ζε θάζε δξάζε.

ηάδιο 6ο: Γιαμόπθυζη Πποηάζευν

ην ζηάδην απηφ παξνπζηάδνληαη νη ηειηθέο πξνηάζεηο ηνπ ελεξγεηαθνχ

επηζεσξεηή πξνο ηε δηεχζπλζε ηεο επηρεηξεζηαθήο κνλάδαο, ε νπνία είλαη

αξκφδηα λα ιάβεη ηηο απνθάζεηο. Μεηά θαη ηελ νηθνλνκηθή αμηνιφγεζε ησλ

δξάζεσλ ελεξγεηαθήο βειηίσζεο επηιέγνληαη απηέο πνπ ζπκθέξνπλ πεξηζζφηεξν,

πάληα θαηά ηελ (ηεθκεξησκέλε) γλψκε ηνπ επηζεσξεηή ή ειεγθηή.

Δίλαη πξνθαλέο φηη απηφ δε ζπλεπάγεηαη ππνρξεσηηθά φηη πξφθεηηαη γηα ηα κέηξα

εθείλα πνπ θνζηίδνπλ ιηγφηεξν. Δλδέρεηαη κηα επέλδπζε λα είλαη πνιχ πςεινχ

θφζηνπο αιιά ηα νθέιε εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο λα είλαη ηέηνηα πνπ λα ηελ

θαζηζηνχλ ηδηαίηεξα ζπκθέξνπζα.

Σειηθά, παξνπζηάδνληαη ηα κέηξα εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο, ε αλάιπζε ηνπ

ελεξγεηαθνχ νθέινπο θαη ινηπψλ επηπηψζεσλ αλά κέηξν, ε εθηίκεζε δαπάλεο

πινπνίεζεο θαη ε νηθνλνκηθή αμηνιφγεζε ησλ κέηξσλ εθείλσλ, ηα νπνία φπσο

πξνηείλεηαη, ζπκθέξνπλ πεξηζζφηεξν.

Page 43: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Γηαρείξηζε Δλέξγεηαο

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 43

ηάδιο 7ο: Τποβολή Έκθεζηρ

ην ηειεπηαίν απηφ ζηάδην δηακνξθψλεηαη ε ηειηθή έθζεζε φπνπ ζρνιηάδνληαη ηα

απνηειέζκαηα ηεο φιεο δηαδηθαζίαο θαη εμεγείηαη φρη κφλν ε ρξεζηκφηεηα αιιά

θαη ε αλαγθαηφηεηά ηεο.

Δπίζεο, εληνπίδνληαη θαη δηαπηζηψλνληαη νη πξννπηηθέο ηηο νπνίεο έρεη ε

επηρεηξεζηαθή κνλάδα ζηνλ ελεξγεηαθφ ηνκέα θαη ησλ νπνίσλ ε άκεζε εθαξκνγή

είηε ζπλαληά αληηθεηκεληθέο δπζθνιίεο είηε δελ είλαη απαξαίηεηε. Σνλίδεηαη φηη

ιφγσ ησλ απμαλφκελσλ ελεξγεηαθψλ αλαγθψλ ζηελ παξαγσγή θαη δηαρείξηζε

ελέξγεηαο, ε επηρεηξεζηαθή κνλάδα ρξεηάδεηαη λα δηαζέζεη πεξηζζφηεξνπο πφξνπο

πξνο ηελ ελεξγεηαθή δηαρείξηζε.

Page 44: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Διαχείριση Ενέργειας

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 44

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Β – Γηαδηθαζία πζηεκάησλ Μ&Σ

Η δηαδηθαζία ησλ πζηεκάησλ Μ&Σ, φπσο παξνπζηάζηεθε ζην ρήκα 5 ησλ

ζεκεηψζεσλ, απνηειείηαη απφ 3 δηαθξηηά βήκαηα, ηα νπνία αλαιχνληαη πεξαηηέξσ

ζηηο αθφινπζεο παξαγξάθνπο.

Βήμα 1ο: Γεδομένα / Πληποθοπίερ

Πξνηνχ μεθηλήζεη κία δηαδηθαζία M & T ππάξρεη κία ζεηξά απφ ηα παξαθάησ

πξνθαηαξθηηθά βήκαηα πνπ πξέπεη λα αθνινπζεζεί:

ηελ πιεηνςεθία ησλ επηρεηξεζηαθψλ κνλάδσλ ε ελεξγεηαθή θαηαλάισζε είλαη ζπγθεληξσκέλε ζε έλα κηθξφ αξηζκφ μερσξηζηψλ δηαδηθαζηψλ θαη ηκεκάησλ ηεο εγθαηάζηαζεο. Όηαλ εθηηκάηαη ε ελεξγεηαθή θαηαλάισζε, πξέπεη λα ιακβάλεηαη ππφςε φρη κφλν ε άκεζε θαηαλάισζε ελέξγεηαο αιιά θαη νη ιεηηνπξγίεο πνπ ζρεηίδνληαη κε κεγάιε θαηαλάισζε ελέξγεηαο, φπσο ν ζπκπηεζκέλνο αέξαο θαη ε ζέξκαλζε.

Τπάξρεη αλαγθαηφηεηα εληνπηζκνχ θαη θαηαγξαθήο ησλ ζεκείσλ εθείλσλ κε ηηο εγθαηαζηάζεηο πςειψλ θαηαλαιψζεσλ ελέξγεηαο. Γηα ην ιφγν απηφ νη επηρεηξεζηαθέο κνλάδεο δηαηξνχληαη ζε ηκήκαηα θαη θάζε ηκήκα κε ηε ζεηξά ηνπ ππνδηαηξείηαη ζηα Κέληξα Μέηξεζεο Δλέξγεηαο (ΚΜΔ). Δληφο ελφο ΚΜΔ κπνξεί λα ππάξρεη έλαο αξηζκφο μερσξηζηψλ παξνρψλ ελέξγεηαο ή άιισλ ζρεηηθψλ ππεξεζηψλ. Αλαηίζεηαη ε ππεπζπλφηεηα παξαθνινχζεζεο θάζε ΚΜΔ ζε έλα άηνκν.

Οη ζηφρνη ζα ηεζνχλ ρσξηζηά γηα θάζε ηκήκα ηνπ εμνπιηζκνχ πνπ πεξηιακβάλεη έλα ΚΜΔ θαη πξέπεη λα βαζίδνληαη ζηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηελ ελεξγεηαθή θαηαλάισζε κέζα ζην ΚΜΔ γηα απηφ ην ηκήκα ηνπ εμνπιηζκνχ. Απηνί νη παξάγνληεο κπνξεί λα είλαη είηε θαζαξά ν φγθνο ηεο παξαγσγήο είηε κπνξεί λα πεξηιακβάλνπλ θαη άιιεο πηπρέο, φπσο νη πεξηβαιινληηθέο ζπλζήθεο γηα ηε ζέξκαλζε ηνπ ρψξνπ, ε πεξηεθηηθφηεηα ησλ πιηθψλ ζε πγξαζία γηα εθαξκνγέο μήξαλζεο θ.ά. Δάλ ινηπφλ ε ελεξγεηαθή θαηαλάισζε είλαη ζπλάξηεζε άιισλ παξαγφλησλ, φπσο νη πεξηβαιινληηθέο ζπλζήθεο, πξέπεη λα θαζνξηζηνχλ νη αληίζηνηρεο κεηξήζεηο πνπ ζα ρξεηαζηνχλ.

Μεηά ηε δηαίξεζε ηνπ νξγαληζκνχ ζε ΚΜΔ, είλαη ζεκαληηθφ λα θαζνξηζηνχλ ν αξηζκφο θαη ην είδνο ησλ ελεξγεηαθψλ ή άιινπ ηχπνπ κεηξήζεσλ πνπ απαηηνχλ ηα ΚΜΔ. ηελ νπζία ρξεηάδεηαη λα εθηηκεζεί ν επηηξεπφκελνο πξνυπνινγηζκφο γηα ηε κέηξεζε ηεο ελέξγεηαο ζε ζπλάξηεζε κε ηελ εμνηθνλφκεζε ελέξγεηαο πνπ αλακέλεηαη λα πξνθχςεη απφ ηε δηαδηθαζία Μ&Σ. Δάλ ε δηαδηθαζία απηή απνδεηρζεί επηηπρήο, πξφζζεηεο κεηξήζεηο κπνξνχλ λα πξνζηεζνχλ ζην ζχζηεκα αξγφηεξα.

Page 45: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Διαχείριση Ενέργειας

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 45

Μεηά ηνλ θαζνξηζκφ ηνπ ηχπνπ ησλ κεηξεηψλ πνπ πξφθεηηαη λα εγθαηαζηαζνχλ

αξρίδεη ε δηαδηθαζία ζπιινγήο δεδνκέλσλ θαη πιεξνθνξηψλ. εκαληηθά ζέκαηα

πνπ ζπζρεηίδνληαη κε ην ζπγθεθξηκέλν ζέκα, είλαη:

ςσνόηηηα ζςλλογήρ δεδομένων: Η ζπρλφηεηα είλαη δπλαηφ λα είλαη κεληαία, εβδνκαδηαία, εκεξήζηα ή θαη σξηαία. Θα πξέπεη λα ηνληζηεί φηη είλαη αλψθειν ε ζπρλφηεηα ζπιινγήο δεδνκέλσλ γηα ηελ ελεξγεηαθή θαηαλάισζε λα δηαθέξεη απφ ηε ζπρλφηεηα ζπιινγήο δεδνκέλσλ γηα ηελ παξαγσγή. Δπνκέλσο είλαη απαξαίηεην νη δχν απηέο δηαδηθαζίεο λα είλαη απφιπηα ζπγρξνληζκέλεο.

Σπόπορ ζςλλογήρ δεδομένων: Η ζπγθεθξηκέλε επηινγή είλαη γεληθά ζπλάξηεζε ηνπ αξηζκνχ ησλ κεηξεηψλ πνπ πεξηιακβάλεη ην ζχζηεκα Μ&Σ θαη ηεο ζπρλφηεηαο ζπιινγήο δεδνκέλσλ. Γηα απιά ζπζηήκαηα κε κηθξφ αξηζκφ κεηξεηψλ ρακειή ζπρλφηεηα ζπιινγήο ησλ δεδνκέλσλ πξνηηκψληαη γεληθά ρεηξνθίλεηεο κέζνδνη. Δάλ φκσο ε δηαδηθαζία Μ&Σ απαηηεί έλα κεγάιν αξηζκφ κεηξεηψλ πνπ πξέπεη λα δηαβάδνληαη αξθεηέο θνξέο ηελ εκέξα, ηφηε επηιέγεηαη ε απηφκαηε ζπιινγή δεδνκέλσλ.

Τπάξρνπλ πνιιά παξαδείγκαηα ζπζηεκάησλ Μ&Σ φπνπ νη ππνινγηζκνί γίλνληαη

ζε ινγηζηηθά θχιια θαη ηα δεδνκέλα εηζάγνληαη ρεηξνθίλεηα ζε εβδνκαδηαία ή

κεληαία βάζε. Αλ ππάξρεη απμεκέλνο αξηζκφο κεηξεηψλ θαη ΚΜΔ ή απμεκέλε

ζπρλφηεηα αλάγλσζεο ησλ κεηξεηψλ, ηφηε ην ζχζηεκα γίλεηαη πνιχπινθν θαη

επηιέγνληαη ζπζηήκαηα βάζεο δεδνκέλσλ, ηα νπνία πξνζθέξνπλ δπλαηφηεηεο ζε

ζέκαηα ρεηξηζκνχ θαη αλάιπζεο ησλ δεδνκέλσλ, θαη επηπιένλ δηαζέηνπλ πνιιέο

ιεηηνπξγίεο, φπσο ε ζχληαμε πξνυπνινγηζκνχ, ε δηελέξγεηα πξνβιέςεσλ, ε

επηθχξσζε ησλ δεδνκέλσλ θ.ά

Βήμα 2ο: Έλεγσορ

ηελ πιεηνλφηεηα ησλ επηρεηξεζηαθψλ κνλάδσλ ε θχζε ησλ δηαδηθαζηψλ πνπ

πξαγκαηνπνηνχληαη ζε απηέο, θαζνξίδνπλ ζε κεγάιν βαζκφ ηε ζρέζε ελεξγεηαθήο

θαηαλάισζεο κε ηελ παξαγσγή. Απηφ αθνξά ζεξκηθέο, ρεκηθέο θαη

ειεθηξνρεκηθέο δηαδηθαζίεο, θαζψο θαη δηαδηθαζίεο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηε

ζπκπίεζε ή ηελ ςχμε. Η απινχζηεξε κέζνδνο γηα ηνλ θαζνξηζκφ ηεο ζρέζεο

ελεξγεηαθήο θαηαλάισζεο-παξαγσγήο είλαη ε ράξαμε ηεο γξαθηθήο παξάζηαζεο

ηεο ζπλάξηεζεο ηεο θαηαλάισζεο ελέξγεηαο σο πξνο ηηο ζπζρεηηδφκελεο κε απηή

ηηκέο ηεο παξαγσγήο.

ην ρήκα 8 απεηθνλίδεηαη ελδεηθηηθή ζπζρέηηζε ηεο θαηαλαιηζθφκελεο ελέξγεηαο

κε ηε ζρεηηδφκελε κε απηή παξαγσγή, θαζψο θαη ε επζεία ηεο κνξθήο y = mx + c

πνπ ραξάζζεηαη κε βάζε ηηο κεηξνχκελεο ηηκέο.

Απφ ην ρήκα απηφ κπνξνχλ λα αληιεζνχλ πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηελ

ελεξγεηαθή θαηαλάισζε αθφκε θαη ζην ζεκείν κε ηελ ειάρηζηε θαηαλάισζε

ελέξγεηαο κε κεδεληθή παξαγσγή. Δπίζεο, ε θιίζε ησλ θακππιψλ δείρλεη ηνλ

άκεζν ζπζρεηηζκφ κεηαμχ παξαγσγήο θαη θαηαλάισζεο θαη ππνδειψλεη ηελ

απνδνηηθφηεηα ηεο φιεο δηαδηθαζίαο. Σέινο, ε δηαζπνξά ησλ ηηκψλ δειψλεη ηε

δηαθχκαλζε ζηελ ελεξγεηαθή ζπκπεξηθνξά, πνπ νθείιεηαη θπξίσο ζε

ιεηηνπξγηθνχο παξάγνληεο. Πην ζπγθεθξηκέλα:

Page 46: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Διαχείριση Ενέργειας

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 46

Η παξαγσγή δελ είλαη πάληα ν κνλαδηθφο ζεκαληηθφο παξάγνληαο πνπ επεξεάδεη ηελ ελεξγεηαθή θαηαλάισζε, φπσο ζηελ πεξίπησζε ελφο ελαιιάθηε πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ζε κηα παξαγσγηθή δηαδηθαζία θαη θπζηθά επεξεάδεηαη απφ ηηο θιηκαηνινγηθέο ζπλζήθεο.

Παξαηεξείηαη κία δπζθνιία ειέγρνπ, εηδηθά ζηηο πεξηπηψζεηο πνπ νη ελέξγεηεο ησλ ρεηξηζηψλ επεξεάδνπλ ζε ζεκαληηθφ βαζκφ ηελ θαηαλάισζε ελέξγεηαο.

ε αξθεηέο κεραληθέο δηαδηθαζίεο δελ ππάξρεη ζπζρεηηζκφο ελέξγεηαο θαη παξαγσγήο, αιιά ελέξγεηαο θαη σξψλ παξαγσγήο ηεο κεραλήο. Απηφ απαηηεί ηε ράξαμε δηαθνξεηηθνχ ηχπνπ γξαθεκάησλ γηα ηελ νξηνζέηεζε ησλ ζηφρσλ.

σήμα 8: πζρέηηζε Καηαλαιηζθφκελεο Δλέξγεηαο - Παξαγσγήο

Πηγή: Parker C., Case T. (1993)

Η εμίζσζε ηεο βέιηηζηεο δπλαηήο επζείαο αληηπξνζσπεχεη κέζε ηζηνξηθή

ζπκπεξηθνξά θαη κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί σο ν αξρηθφο ζηφρνο ηεο

δηαδηθαζίαο, κε ην ιεηηνπξγηθφ ζηφρν λα εμαζθαιηζηεί φηη φια ηα ζεκεία ζην

δηάγξακκα ελέξγεηαο – παξαγσγήο ζπκπίπηνπλ ή βξίζθνληαη θάησ απφ ηελ

επζεία-ζηφρν. Πξφθεηηαη πξνθαλψο γηα έλαλ εθηθηφ ζηφρν, εθφζνλ ζηεξίδεηαη

ζηελ ηζηνξηθή ζπκπεξηθνξά, αιιά παξάιιεια απνηειεί πξφθιεζε, δηφηη είλαη

βειηησκέλνο ζε ζρέζε κε ηε κέζε ηζηνξηθή ζπκπεξηθνξά.

Φπζηθά δε ζα έρνπλ φιεο νη δηαδηθαζίεο ζηφρνπο πνπ πξνζεγγίδνπλ ηελ επζεία

(y=mx+c) ή αληίζηνηρέο ηεο. Χο παξαδείγκαηα αλαθέξνληαη νη παξαθάησ

πεξηπηψζεηο:

Page 47: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Διαχείριση Ενέργειας

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 47

Ο ζηφρνο ηεο ελεξγεηαθήο θαηαλάισζεο είλαη άζρεηνο πξνο ηελ παξαγσγή. Απηφ αθνξά Κέληξα Μέηξεζεο Δλέξγεηαο πνπ δε ζρεηίδνληαη άκεζα κε ηελ παξαγσγηθή δηαδηθαζία, φπσο π.ρ. ε ρξήζε ζπκπηεζκέλνπ αέξα ή ν θσηηζκφο.

Η ελεξγεηαθή θαηαλάισζε είλαη κία δπλακηθή ζπλάξηεζε ηεο κεηαβιεηήο ηεο παξαγσγήο πνπ έρεη επηιεγεί, φπσο ζηελ πεξίπησζε κίαο αληιίαο πνπ νδεγείηαη κε θίλεζε κεηαβιεηήο ηαρχηεηαο.

Όια ηα πξνεγνχκελα θαηαδεηθλχνπλ ην γεγνλφο φηη ε ζηνρνζέηεζε απαηηεί κία

βαζηά γλψζε ηεο εθάζηνηε δηαδηθαζίαο.

Όπσο θαη κε ηε κέηξεζε ηεο ελέξγεηαο, νη αλαθνξέο ζρεηηθά κε ηελ ελεξγεηαθή

ζπκπεξηθνξά απαηηνχλ ηε ιήςε θάπνησλ απνθάζεσλ. Ο ζθνπφο ησλ αλαθνξψλ

είλαη λα παξέρνπλ κία ζπλνιηθή εηθφλα ηεο ελεξγεηαθήο ζπκπεξηθνξάο, σζηφζν

ζα πξέπεη λα είλαη αξθεηά αλαιπηηθή ψζηε λα πξνζδηνξίδεη εάλ ππάξρνπλ

ζεκαληηθέο δηαθπκάλζεηο θη ζε πνηα ζεκεία ηεο δηαδηθαζίαο αθξηβψο.

Η ζπρλφηεηα ηεο ππνβνιήο αλαθνξψλ θαζνξίδεηαη απφ ηε ζπρλφηεηα ηεο

ζπιινγήο θαη αλάιπζεο ησλ δεδνκέλσλ θαη απφ ηηο αλάγθεο ησλ ελεξγεηαθψλ

δηαρεηξηζηψλ. Γεληθά φζν αλψηεξν είλαη ην επίπεδν ηεο δηνίθεζεο, ηφζν κηθξφηεξε

είλαη ε αλάγθε ζηε ζπρλφηεηα ησλ αλαθνξψλ. Γηα παξάδεηγκα, ζε έλα ζχζηεκα

Μ&Σ κε εβδνκαδηαία ζπιινγή θαη αλάιπζε δεδνκέλσλ, νη δηαρεηξηζηέο πνπ είλαη

ππεχζπλνη γηα έλα ή πεξηζζφηεξα ΚΜΔ αλακέλνπλ αλαθνξέο πνπ θαιχπηνπλ

φινπο ηνπο κεηξεηέο ζε θαζέλα απφ ηα ΚΜΔ ζε εβδνκαδηαία πεξίπνπ βάζε. Ο

πξντζηάκελνο πνπ είλαη ππεχζπλνο γηα έλα κεγαιχηεξν αξηζκφ ΚΜΔ κπνξεί

επίζεο λα επηζπκεί εβδνκαδηαίεο αλαθνξέο, αιιά ρξεηάδεηαη δεδνκέλα ζε

επίπεδν ελφο ΚΜΔ ζπλνιηθά θαη φρη γηα θάζε κεηξεηή ρσξηζηά, ελψ ν δηεπζπληήο

παξαγσγήο κπνξεί λα ιακβάλεη κεληαίεο αλαθνξέο ζε επίπεδν Σκήκαηνο.

ε θάζε αλαθνξά ζα πξέπεη λα ζπκπεξηιακβάλνληαη νη παξαθάησ πιεξνθνξίεο:

Η ελεξγεηαθή θαηαλάισζε γηα ηελ ηξέρνπζα πεξίνδν.

Ο ζηφρνο πνπ έρεη εθηηκεζεί γηα ηελ ηξέρνπζα πεξίνδν κε βάζε ηε κέηξεζε ηεο παξαγσγήο ή άιισλ θξίζηκσλ κεηαβιεηψλ.

Η απφθιηζε γηα ηελ ηξέρνπζα πεξίνδν. Απηή νξίδεηαη σο ν ζηφρνο κείνλ ηελ πξαγκαηηθή θαηαλάισζε, νπφηε ε εμνηθνλφκεζε ελέξγεηαο νδεγεί ζε ζεηηθέο απνθιίζεηο.

Σα φπνηα ζπκπεξάζκαηα πξνθχπηνπλ απφ κία ελεξγεηαθή επηζεψξεζε γίλνληαη

πεξηζζφηεξν αληηιεπηά θαη επαηζζεηνπνηνχλ ηνπο ηειηθνχο ρξήζηεο εθφζνλ

έρνπλ εθθξαζηεί ζε εμνηθνλφκεζε ρξεκάησλ.

Αλ θαη ε ηξέρνπζα ελεξγεηαθή ζπκπεξηθνξά είλαη ζεκαληηθή, είλαη εμίζνπ ρξήζηκν

λα ιεθζεί ππφςε ε ζπκπεξηθνξά ζην πιαίζην ησλ πξφζθαησλ ηάζεσλ. Απηφ

κπνξεί λα απεηθνληζηεί θαιχηεξα κε ηε ρξήζε απιψλ δηαγξακκάησλ ηάζεσλ, ηα

νπνία δείρλνπλ ηελ πξαγκαηηθή αιιά θαη ηε ζηνρεπφκελε ζπκπεξηθνξά. πλεπψο

ην δηάγξακκα ηάζεσλ ρξεζηκεχεη ζην λα δείρλεη θαη ηελ ηξέρνπζα θαη ηελ ηζηνξηθή

ζπκπεξηθνξά θαη θαηά πφζν ε ζπκπεξηθνξά απηή είλαη θαιχηεξε ή ρεηξφηεξε

απφ ηνλ ζηφρν.

Page 48: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Διαχείριση Ενέργειας

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 48

Βήμα 3ο: Ππογπαμμαηιζμόρ Βεληιώζεων

Η αλάιπζε ησλ δεδνκέλσλ ηεο ελεξγεηαθήο θαηαλάισζεο παξέρεη ζηνπο

ελεξγεηαθνχο δηαρεηξηζηέο έλα εξέζηζκα γηα δξάζε, φηαλ ππάξρνπλ ζεκαληηθέο

απνθιίζεηο. Απηή ε έξεπλα πξέπεη λα πξαγκαηνπνηείηαη ηφζν γηα ηηο ζεηηθέο φζν

θαη γηα ηηο αξλεηηθέο απνθιίζεηο. Δίλαη απαξαίηεηε φρη κφλν ε εμάιεηςε ησλ αηηηψλ

ηεο θαθήο ελεξγεηαθήο ζπκπεξηθνξάο αιιά θαη ε δηαηήξεζε φισλ εθείλσλ ησλ

παξαγφλησλ πνπ νδεγνχλ ζε θαιή ζπκπεξηθνξά.

Η ηαθηηθή ζπιινγή δεδνκέλσλ πξνζθέξεη πνιχηηκεο πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηε

«θπζηνινγηθή» θαηαλάισζε ελέξγεηαο ζηελ εγθαηάζηαζε γηα ηηο δηάθνξεο

ρξνληθέο πεξηφδνπο θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ έηνπο, θάηη πνπ θαζηζηά επθνιφηεξν ηνλ

εληνπηζκφ ησλ εθάζηνηε αλσκαιηψλ πνπ κπνξεί λα πξνθχςνπλ.

Δάλ ην ζχζηεκα Μ&Σ πνπ είλαη εγθαηεζηεκέλν κπνξεί λα πξαγκαηνπνηεί

ζπγθξίζεηο, ηα ηξέρνληα δεδνκέλα είλαη δπλαηφ λα ζπλδπαζηνχλ κε ηζηνξηθέο

πιεξνθνξίεο γηα λα γίλνπλ ζπγθξίζεηο κήλα πξνο κήλα ή ρξφλν πξνο ρξφλν. Οη

ζπγθξίζεηο απηέο κπνξνχλ λα εξκελεπηνχλ θαιχηεξα κέζσ γξαθηθψλ

αλαπαξαζηάζεσλ. Με ηνλ ηξφπν απηφ θαίλεηαη παξαζηαηηθά ην πψο

ζπκπεξηθέξεηαη ε εγθαηάζηαζε ζε ζχγθξηζε κε θάπνηεο θαζνξηζκέλεο πξφηππεο

ηηκέο, ελψ έλα πεξηεθηηθφ ζχλνιν ηζηνξηθψλ δεδνκέλσλ ζπκβάιιεη ζηελ

αλεχξεζε ησλ πεξηνρψλ, φπνπ ππάξρνπλ δπλαηφηεηεο κείσζεο ηεο ελεξγεηαθήο

θαηαλάισζεο. ηε ζπλέρεηα κπνξνχλ λα θαζνξηζηνχλ νη θαηάιιεινη βειηησηηθνί

ζηφρνη, νη νπνίνη κπνξεί είηε λα είλαη απινί θαη λα βαζίδνληαη ζηελ θαηαλάισζε

ηνπ πξνεγνχκελνπ ρξφλνπ, είηε πην πεξίπινθνη θαη λα ζρεηίδνληαη κε κεηαβιεηέο

φπσο νη θαηξηθέο ζπλζήθεο.

Page 49: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Διαχείριση Ενέργειας

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 49

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Γ – Βαζηθέο Έλλνηεο Υξεκαηννηθνλνκηθήο

Αμηνιφγεζεο

θνπφο κηαο ρξεκαηννηθνλνκηθήο αμηνιφγεζεο είλαη λα δηεξεπλήζεη ηελ ρξεκαηηθή

απνδνηηθφηεηα ηνπ ζρεδίνπ επέλδπζεο. Η νπζία ηεο είλαη λα πξνζδηνξίζεη ηε ζρέζε

κεηαμχ απφδνζεο (θέξδνπο) θαη επελδπφκελνπ θεθαιαίνπ.

Δπεηδή ε ρξεκαηννηθνλνκηθή απνδνηηθφηεηα, δειαδή ε απφδνζε γηα ηνλ επελδπηηθφ

θνξέα έρεη θξίζηκε ζεκαζία, ε ζρεηηθή αλάιπζε πξνρσξά παξαπέξα θαη αμηνινγεί ή

ειέγρεη ην βαζκφ αμηνπηζηίαο ηεο απνδνηηθφηεηαο, απφ άπνςε αβεβαηφηεηαο θαη

επαηζζεζίαο ζε νξηζκέλεο πηζαλέο εμειίμεηο.

Αθνινχζσο πεξηγξάθνληαη κηα ζεηξά απφ έλλνηεο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη θαηά ηε

ρξεκαηννηθνλνκηθή αμηνιφγεζε.

Σαμειακή Ροή

Σακεηαθή ξνή θαιείηαη κηα πιεξσκή (δαπάλε) ή είζπξαμε (έζνδν) πνπ

πξαγκαηνπνηείηαη κηα δεδνκέλε ρξνληθή ζηηγκή. Θεηηθέο ηακεηαθέο ξνέο ζεσξνχληαη

φιεο νη εηζξνέο κεηξεηψλ απφ ηνπο ρξεκαηνδνηηθνχο πφξνπο (ίδηα θεθάιαηα,

δαλεηζκφο, πηζηψζεηο θιπ) θαη ηα έζνδα πσιήζεσλ ηεο κνλάδαο (εηζπξάμεηο).

Αξλεηηθέο ηακεηαθέο ξνέο ζεσξνχληαη νη ζπλνιηθέο επελδχζεηο θαη εγθαηαζηάζεηο, ην

ιεηηνπξγηθφ θφζηνο, ε εμππεξέηεζε ησλ δαλείσλ, νη πιεξσκέο ησλ θφξσλ θαη νη

ινηπέο πιεξσκέο πνπ κπνξεί λα πξαγκαηνπνηεζνχλ.

Η αμία κηαο ηακεηαθήο ξνήο εμαξηάηαη απφ ηελ ρξνληθή ζηηγκή ζηελ νπνία

επηηπγράλεηαη, αθνχ ε αμία ηνπ ρξήκαηνο κεηαβάιιεηαη κε ην ρξφλν κε ξπζκφ πνπ

νλνκάδεηαη επηηφθην αλαγσγήο. Έλα επελδπηηθφ ζρέδην απνηειείηαη απφ κηα ζεηξά

ηακεηαθψλ ξνψλ, πνπ ε θάζε κηα απφ απηέο γίλεηαη ζε δηαθνξεηηθή ρξνληθή ζηηγκή. Οη

ηακεηαθέο ξνέο απηέο, ιφγσ ηεο ρξνληθήο αμίαο ηνπ ρξήκαηνο δελ είλαη νκνηνγελείο

θαη ζπγθξίζηκεο. Έηζη γίλεηαη αλαγθαία ε αλαγσγή φισλ ησλ ρξεκαηνξνψλ ζε θνηλή

ρξνληθή βάζε.

Αλ i είλαη ην επηηφθην αλαγσγήο ή επηηφθην πξνεμφθιεζεο, απηφ ζα εμαξηάηαη γεληθά

απφ ηνλ επελδπηή θαη ην εκπνξηθφ πεξηβάιινλ ζην νπνίν θηλείηαη. Δηδηθφηεξα ζα

κπνξνχζε λα δηαηππσζεί φηη ζα επεξεάδεηαη απφ ην θφζηνο δαλεηζκνχ ηνπ

ρξήκαηνο, ηελ αμία ησλ ηξαπεδηθψλ θαηαζέζεσλ, ηελ παξάγσγε θεθαιαίνπ απφ ηελ

έθδνζε κεηνρψλ.

Page 50: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Διαχείριση Ενέργειας

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 50

Πληθωπιζμόρ

Ο πξνζδηνξηζκφο ηεο αμίαο κηαο ρξεκαηνξνήο δελ εμαξηάηαη κφλν απφ ηε ρξνληθή

αμία ηνπ ρξήκαηνο. Σν θαηλφκελν ηνπ πιεζσξηζκνχ απνηειεί κηα άιιε αλεμάξηεηε

παξάκεηξν δηαρξνληθήο κείσζεο ηεο αμίαο ηνπ ρξήκαηνο. ε ζπλζήθεο πιεζσξηζκνχ

κε ηελ πάξνδν ηνπ ρξφλνπ, κε ην ίδην ρξεκαηηθφ πνζφ αγνξάδνληαη φιν θαη ιηγφηεξα

αγαζά θαη ππεξεζίεο. Ο πιεζσξηζκφο αληηθαηνπηξίδεηαη ζηελ αχμεζε ησλ ηηκψλ ησλ

αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ.

Σν θαηλφκελν ηνπ πιεζσξηζκνχ πνζνηηθνπνηείηαη κε ηε ρξήζε ελφο δείθηε πνπ

εθθξάδεη ηελ εηήζηα πνζνζηηαία κεηαβνιή ηνπο (ζπληειεζηήο πιεζσξηζκνχ). Ο

δείθηεο απηφο δηακνξθψλεηαη κε βάζε ηηο κεηαβνιέο ησλ ηηκψλ ελφο ζπγθεθξηκέλνπ

θάζκαηνο θαηαλαισηηθψλ αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ, πνπ ζεσξνχληαη

αληηπξνζσπεπηηθά ησλ αλαγθψλ ηνπ κέζνπ θαηαλαισηή.

ηελ πξάμε επεηδή φια ηα κεγέζε ησλ ρξεκαηνξνψλ ησλ ζρεδίσλ επέλδπζεο

ζπλήζσο κεηαβάιινληαη κε ην ίδην γεληθφ ξπζκφ πιεζσξηζκνχ, ή νη ζρεηηθέο

κεηαβνιέο ησλ ηηκψλ δελ δηαθέξνπλ ζεκαληηθά, εθαξκφδνληαη νη ηηκέο πνπ ηζρχνπλ

ηε ζηηγκή πνπ γίλεηαη ε αλάιπζε-αμηνιφγεζε ηεο επέλδπζεο, δειαδή

ρξεζηκνπνηνχληαη ζηαζεξέο ηηκέο γηα φιεο ηηο κειινληηθέο αμίεο.

Αποζβέζειρ

Οη απνζβέζεηο αληηπξνζσπεχνπλ ηε ζηαδηαθή κείσζε ηεο αμίαο ησλ παγίσλ

πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ κηαο επέλδπζεο (ιφγσ θζνξάο, ηερλνινγηθήο απαμίσζεο)

θαη ζεσξεηηθά επηηξέπνπλ ηελ αληηθαηάζηαζή ηνπο κεηά ην ηέινο ηνπ ρξήζηκνπ

ρξφλνπ δσήο ηνπο.

Με ηε κέζνδν ησλ απνζβέζεσλ επηδηψθεηαη ε θαηαλνκή ηνπ θφζηνπο παγίσλ

ζηνηρείσλ ζε φιν ην ρξφλν δσήο ηνπο θαη ε αληίζηνηρε επηβάξπλζε ηνπ θφζηνπο

παξαγσγήο (κε ζπλέπεηα θαη ηελ αληίζηνηρε θνξνινγηθή ειάθξπλζε). Η επηβάξπλζε

απηή δελ απνηειεί πξαγκαηηθή ηακεηαθή εθξνή θαηά ηα έηε ηεο παξαγσγηθήο

ιεηηνπξγίαο, αθνχ ε δαπάλε γηα ηελ απφθηεζε ηνπ πεξηνπζηαθνχ ζηνηρείνπ

ζεκεηψζεθε θαηά ηελ ρξνληθή ζηηγκή ηεο απφθηεζήο ηνπ.

Γηα ηνλ ππνινγηζκφ ησλ απνζβέζεσλ ελφο παγίνπ πεξηνπζηαθνχ ζηνηρείνπ, πξέπεη

λα είλαη γλσζηά:

1. H δαπάλε γηα ηελ αγνξά, κεηαθνξά, εγθαηάζηαζε θαη φια ηα πηζαλά έμνδα πνπ

απαηηνχληαη κέρξη ηελ έλαξμε ηεο ιεηηνπξγίαο ηνπ (αξρηθφ θφζηνο επέλδπζεο).

2. Ο ρξήζηκνο ρξφλνο δσήο ηνπ.

3. Η ππνιεηκκαηηθή αμία πνπ απνηειεί ηα πηζαλά έζνδα πνπ ζα πξνθχςνπλ θαηά

ηελ εθπνίεζε ηνπ πεξηνπζηαθνχ ζηνηρείνπ, κεηά ην ρξήζηκν ρξφλν δσήο ηνπ.

Page 51: Θ 0μα 2ική Δνό 2η 2α ΓΙΑΧΔΙΡΙΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ...Γαε ! ζ Δεα α α Γα 2013 5 ζηζ, πα η απδεδε ααα )ηηα πζ η α η " θδ ζη π

Διαχείριση Ενέργειας

Φαξξάο θαη Γνχθαο 2013 51

Η αμία πνπ ζα απνζβεζηεί είλαη ε δηαθνξά κεηαμχ ηνπ αξρηθνχ θφζηνπο επέλδπζεο

θαη ηεο ππνιεηκκαηηθήο αμίαο. Με ηε κέζνδν ζηαζεξήο απφζβεζεο, ην εηήζην χςνο

ηεο απφζβεζεο ηζνχηαη κε ην πειίθν ηεο παξαπάλσ δηαθνξάο πξνο ην ρξήζηκν

ρξφλν δσήο. ηελ πξάμε εθαξκφδεηαη ε ρξήζε ελφο ζηαζεξνχ πνζνζηνχ (ή

ζπληειεζηή απφζβεζεο) ζηε ζέζε ηνπ ρξήζηκνπ ρξφλνπ δσήο.