บทท ๑อกษรในภาษาบาล

อกษรในภาษาบาลอกษรเปนเครองหมายใหเขาใจเนอความ หากปราศจากอกษรเสยแลวกจะไมสามารถเขาใจเนอความได อกษรจงเปนชองทางใหเราเขาใจเนอความไดผานการอานและการฟง ถาสะกดอกษรผดหรอออกเสยงผดกจะเขาใจเนอความไดยาก ดงนน คาวา “อกษรหรออกขระ” นกปราชญฝายบาลจงหมายถงท งเสยงและตวหนงสออกษรในภาษาบาลม ๔๑ ตว แบงออกเปน ๒ ประเภท คอ

๑. สระ๒. พยญชนะ

สระในภาษาบาล

๑.อ๒.อา

๓.อ

๔.อ๕.อ

๖.อ

๗.เอ

๘.โอ

สระในภาษาบาลสระในภาษาบาลม ๘ ตว คอ อ, อา, อ, อ, อ, อ, เอ, โอในสระ ๘ ตวนน แบงเปน ๒ อยาง คอ๑.รสสสระ สระมเสยงส น ไดแก อ, อ, อ๒.ทฆสระ สระมเสยงยาว ไดแก อา, อ, อ, เอ, โอ

รสสสระ

๑.อ

๒.อ๓.อ

ทฆสระ

๑.อา

๒.อ

๓.อ๔.เอ

๕.โอ

เอ, โอ เมอมพยญชนะสงโยคอยหลง (ตวสะกด) จะเปนรสสสระ เชนคาวา อาหเนยโย, โพชฌงโค “-เนย-” และ “-โพช-” จดเขาในจาพวกรสสสระ การนบเสยงยาวเสยงส นใหนบทละพยางค

คร-ลหคร คอ สระทมเสยงหนก หมายถงสระทมเขาเกณฑดงตอไปน๑.สระทเปนทฆะ เชน ปาโป, เทโว, อากาโส เปนตน๒.สระทเปนรสสะแตมตวสะกด เชน ภกขสส, อคคสส เปนตน๓.สระทเปนรสสะแตมนคคหต เชน พทธ, ธมม, อคฆ เปนตน การนบเสยงครใหนบทละพยางค

ลห คอ สระทมเสยงเบา หมายถง สระทเปนรสสะลวน ๆ โดยไมมตวสะกด และไมมนคคหต เชน มน, มณ, สต, มต อต เปนตนการนบเสยงลหใหนบทละพยางค

สทธสระ-สงยตตสระสทธสระ คอสระแท เปนสระทไมไดเกดจากสระหลายตวผสมกนไดแก อ, อา, อ, อ, อ, อสงยตตสระ คอสระผสม เปนสระทเกดจากสระ ๒ ตวผสมกนไดแก เอ (อ กบ อ ผสมเปน เอ), โอ (อ กบ อ ผสมเปน โอ)

การจดคของสระสระในภาษาบาลน นจดเปนคได ๓ ค๑.อ, อา เรยกวา อ วณณะ (เพราะเกดทคอเหมอนกน)๒.อ, อ เรยกวา อ วณณะ (เพราะเกดทเพดานปากเหมอนกน)๓.อ, อ เรยกวา อ วณณะ (เพราะเกดทรมฝปากเหมอนกน)

อ วณณะ หมายถงกลมสระทออกเสยงในตาแหนงเดยวกบสระ ออ วณณะ หมายถงกลมสระทออกเสยงในตาแหนงเดยวกบสระ ออ วณณะ หมายถงกลมสระทออกเสยงในตาแหนงเดยวกบสระ อ

การออกเสยงของสระสระมการออกเสยง ๒ อยาง คอ๑.ออกเสยงเองโดยไมผสมกบพยญชนะ เชน

-อ =อสมโณ (อานวา อะ-สะ-มะ-โณ)-อา =อากาโร (อานวา อา-กา-โร)-อ =อณ (อานวา อ-ณง)-อ =อปาสโก (อานวา อ-ปา-สะ-โก)-อ =อกา (อานวา อ-กา)

-เอ =เอโก-โอ =โอกาโส เปนตน

๒.ออกเสยงผสมกบพยญชนะ เชน-ปรโส (ป+อ - ร+อ - ส+โอ)-พราหมโณ (พร+อา - หม+อ - ณ+โอ)-พรหมาโน (พร+อ -ม+อา - น+โอ-ทวาโร (ทว+อา - ร+โอ)-เทว (ทว+เอ)-ภวตวนตราโย (ภ+อ - ว+อ+ต - ว+อ+น - ต+อ - ร+อา - ย+โอ)

พยญชนะในภาษาบาลพยญชนะในภาษาบาลม ๓๓ ตว จดเปน ๒ ประเภท คอ

๑.พยญชนะวรรค คอ พยญชนะทจดเปนกลม แตละกลมมพยญชนะ ๕ ตว ตามตาแหนงทเกด/ทออกเสยงม ๕ วรรค คอ

ก ข ค ฆ ง เรยกวา ก วรรค เกดทคอจ ฉ ช ฌ ญ เรยกวา จ วรรค เกดทเพดานปากฏ ฐ ฑ ฒ ณ เรยกวา ฏ วรรค เกดทป มเหงอกต ถ ท ธ น เรยกวา ต วรรค เกดทฟนป ผ พ ภ ม เรยกวา ป วรรค เกดทรมฝปาก

พยญชนะวรรค

ก วรรค

จ วรรค

ฏ วรรคต วรรค

ป วรรค

๒.พยญชนะอวรรค คอ พยญชนะทจดเปนพวกเปนกลมไมได เนองจากมทเกดทออกเสยงตางกน ม ๘ ตว คอ

๑.ย เกดทเพดาน ๒.ร เกดทป มเหงอก๓.ล เกดทฟน ๔.ว เกดทรมฝปาก๕.ส เกดทฟน ๖.ห เกดทคอ๗.ฬ เกดทป มเหงอก ๘. นคคหต เกดทจมก

พยญชนะ คอ (ง) มชอเรยก ๒ อยาง คอ๑.ชอวานคคหต เพราะกดสระทาใหออกเสยงไดไมมาก เวลาออก

เสยงไมไดตองอาปากกวางนก

พยญชนะอวรรค

ยร

ล

วส

ห

ฬ

อ

๒.ชอวาอนสาร เพราะไปตามสระ คาวาสระในทนไดแกรสสสระ ๓ ตว คอ อ, อ, อ เทานน เชน อห, มน, ภกข เปนตน

คาเรยกชอสระและพยญชนะพยญชนะในภาษาบาลทกตวออกเสยงเองไมได ตองอาศยสระจงออกเสยงได ในทางไวยากรณเรยกพยญชนะทกตววาเปน “มคะ”คอเปนใบ สวนสระออกเสยงไดเองดวยเหตนสระจงมชอเรยกอกอยางหนงวา นสสย เพราะออกเสยงไดตามลาพงตนเอง สวนพยญชนะเรยกวา นสสต เพราะตองอาศยสระจงออกเสยงได