Μιλώντας με τους τρομοκράτες

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΗΣ ANNE SPECKHARD ΣΤΟΝ

ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟ

Η Κοινότητα Πληροφοριών της Κυπριακής

Δημοκρατίας

ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ

Ο Νέος «Ψυχρός Πόλεμος» για την

Ενεργειακή Ασφάλεια της Ευρώπης

ΜΙΧΑΛΗΣ ΔΙΑΚΑΝΤΩΝΗΣ

Κίνδυνοι και προοπτικές για την ασφάλεια

των πληροφοριών

ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ

Αυτογνωσία και Χρέος της Ελλάδος

ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΡΟΔΟΠΟΥΛΟΣ

Ελληνισμός με αυτοπεποίθηση

και εμπιστοσύνη

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΑΓΓΕΛΟΥ ΠΑΓΚΡΑΤΗ ΣΤΗ

ΛΥΔΙΑ ΚΑΡΓΑ

Ενίσχυση της ευρωπαϊκής δράσης για την

καταπολέμησή της πειρατείας

ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΠΑΥΛΑΚΗ

Το επόμενο κεφάλαιο της λίστας Λαγκάρντ

ΒΕΝΗ ΜΟΥΖΑΚΙΑΡΗ

2013: Συνέχεια της διεθνούς αποσύνθεσης

ή επικαιροποίηση του πολιτικού consensus;

ΒΑΣΙΛΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

Από το Τσαρούχι στη Louis Vuitton

ΦΩΤΗΣ ΛΑΖΑΡΟΥ

Οι Προοπτικές του Τραπεζικού Κλάδου για το

2013

ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ

Επένδυση στην καινοτομία και την οικονομία

της γνώσης

ΣΟΦΙΑ ΜΑΡΚΟΥ

Εκδήλωση για τη βελτίωση του επενδυτικού

κλίματος στην Ελλάδα

ΣΤΕΛΛΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

Ετήσια Μελέτη για τη Διαδοχή των Ελλήνων

CEO

ΑΛΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗ

Bitza Park Μόσχας: η μεγάλη ευκαιρία για

έλληνες επιχειρηματίες

Γιατί δεν πέφτουν οι τιμές

ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΓΚΡΕΚΟΥ

Κίνητρα και εμπόδια συμμετοχής των

ενηλίκων στη διά βίου μάθηση

ΙΩΣΗΦ ΚΑΜΙΝΑΡΗΣ

Το Εθνικό Σύστημα Υγείας πρέπει να αλλάξει,

όχι να καταργηθεί

ΣΟΦΙΑ ΜΑΡΚΟΥ

Οι προοπτικές του Φαρμακευτικού Κλάδου

για το 2013

04

07

10

13

15

17

20

22

24

25

27

29

30

31

32

33

35

37

40

04

17

ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Η απασχόληση στον τουριστικό τομέα

Τρίτο πλοίο κατηγορίας Oasis από την Royal

Caribbean Cruises

Blue Palace Resort and Spa

HORECA 2013

Αισιόδοξα μηνύματα για τις θαλάσσιες μεταφορές

Κορυφαία βράβευση για το Holiday Inn Thessaloniki

To Vedema Resort εξώφυλλο στο Travel + Leisure

Νέο website από την Airfasttickets

Σημαντική βράβευση του Met Hotel από το

TripAdvisor

European Observatory – Το μεγάλο στοίχημα της

EFAPCO

2ο Posidonia Sea Tourism Forum

Επαγγελματίες του συνεδριακού τουρισμού στη

Θεσσαλονίκη

Διονύσια 2013

ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ

«Με Έμπνευση από το Θαλάσσιο Περιβάλλον»

Hearts for Hope - Καμπάνια των εργαζομένων της

Goldair

H Cyta Ελλάδος στηρίζει το σύλλογο «Στοργή»

Η ΔΕΠΑ, Κύριος Χορηγός στην ίδρυση του πρώτου

Βιομηχανικού Μουσείου Φωταερίου

Πρόγραμμα για τις μαθησιακές δυσκολίες με την

υποστήριξη της INTERAMERICAN

Στους 10 κορυφαίους εργοδότες της Ευρώπης

το Νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ

Η Κωτσόβολος Διπλασιάζει τα Παιδικά Χαμόγελα

Η Τράπεζα Πειραιώς πρόθυμη να στηρίξει

τους επενδυτές

Η Fiat Group Automobiles στηρίζει ευαίσθητες

κοινωνικές ομάδες

Θετικός ο ετήσιος απολογισμός για την Interlife

Δωρεά πετρελαίου θέρμανσης από την

Τράπεζα Κύπρου

Δίκτυο κοινωνικής αλληλεγγύης και αρωγής

Υιοθετήστε ένα ειδικό σχολείο

HELLENIC EDITIONwww.presscode.gr

ΜΗΝΙΑΙΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Digital EditionΤΕΥΧΟΣ 10 - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2013

ΕΚΔΟΤΗΣ - ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

DANIEL PIPESΝΙΚΟΛΑΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ

ΜΑΝΩΛΗΣ ΓΕΩΡΓΑΝΤΑΣANATOLII BARONINANDRII KOLPAKOV

ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΡΟΔΟΠΟΥΛΟΣΜΙΧΑΛΗΣ ΔΙΑΚΑΝΤΩΝΗΣ

AJMAL SOHAILΒΕΝΗ ΜΟΥΖΑΚΙΑΡΗ

ΛΥΔΙΑ ΚΑΡΓΑΒΑΣΙΛΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

ΦΩΤΗΣ ΛΑΖΑΡΟΥΠΟΛΥΚΛΕΤΑ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΟΥ

ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΡΩΤΟΠΑΠΑΣΑΝΔΡΕΑΣ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ

ΑΛΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΓΙΩΡΓΟΣ ΛΑΖΑΡΙΔΗΣΑΘΑΝΑΣΙΑ ΓΚΡΕΚΟΥΙΩΣΗΦ ΚΑΜΙΝΑΡΗΣΒΑΣΙΛΙΚΗ ΠΑΥΛΑΚΗ

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΚΑΚΗΣΣΟΦΙΑ ΜΑΡΚΟΥ

ΣΤΕΛΛΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ 28€

42

54

Ταξιδεύοντας από τη Δυτική Όχθη και τη Λωρίδα της Γάζας,την Τσετσενία και τις παραγκουπόλεις της Καζαμπλάνκα, ωςτα Camp Bucca και Camp Victory σε Ιράκ και Αφγανιστάν, στιςισλαμιστικές γειτονιές του Βελγίου, του Ηνωμένου Βασιλείου,τη Γαλλία και τις Κάτω Χώρες, η Anne Speckhard αναζητά τηδιαδρομή που διανύει κάποιος που μετατρέπεται σε τρομο-κράτη, αλλά και την αντίστροφη, δηλαδή πως θα μπορούσενα απεμπλακεί. Μέσα από περισσότερες από τετρακόσιεςαποκαλυπτικές συνεντεύξεις με τρομοκράτες, φίλους και συγ-γενείς τους, μας ανοίγει ένα παράθυρο, για να δούμε και νακατανοήσουμε τα ψυχολογικά και κοινωνιολογικά κίνητρατων ένοπλων μαχητών της τζιχάντ και των βομβιστών αυτο-κτονίας, προσεγγίζοντας το μυαλό, μέσα από την καρδιά.

Talking to terrorists, http://www.amazon.com/Talking-Terror-ists-Understanding-Rehabilitation-ebook/dp/B0098WU74A

Καθώς δεν υπάρχει ένας κοινά αποδεκτός ορισμός για την τρομοκρατία και τα χα-ρακτηριστικά της, θα θέλατε να μας πείτε τη δική σας εκδοχή και τα σημεία πουτην διαφοροποιούν από τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα;

Πράγματι, δεν υπάρχει ένας καθολικά αποδεκτός ορισμός. Μόνο στο πρόσφατο εγ-χειρίδιο για την τρομοκρατία του Alex Schmid υπάρχουν εκατοντάδες ορισμοί! Γιαμένα μια καλή βάση είναι ο ορισμός που δίνει το FBI και το State Department και θατο περιέγραφα ως εξής: Τρομοκρατικές είναι οι επιθέσεις εναντίον άμαχων πολιτώνπου πραγματοποιούνται από μη κρατικούς φορείς, έχουν πολιτικά κίνητρα και προ-καλώντας τον τρόμο, προσπαθούν να επηρεάσουν ένα ευρύτερο ακροατήριο. Ταεθνικοαπελευθερωτικά κινήματα ή οι λεγόμενοι μαχητές της ελευθερίας που κατάκύριο λόγο και εκ προθέσεως επιτίθενται εναντίον αμάχων με σκοπό να επηρεάσουντις πολιτικές εξελίξεις και το κοινό, είναι τρομοκράτες σύμφωνα με τον ίδιο ορισμόκαι διαφέρουν από τους πραγματικούς μαχητές της ελευθερίας ή αντάρτες που μά-χονται τον στρατό και δεν επιτίθενται σκόπιμα σε αμάχους.

Μιλώντας με τους τρομοκράτεςΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΗΣ ANNE SPECKHARD ΣΤΟΝ ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟ

MODERN DIPLOMACY 04

Ποιές κατά τη γνώμη σας είναι οι κύριες αιτίες της ριζοσπαστικοποί-ησης και σε ποιο βαθμό νομίζετε ότι συνδέονται πραγματικά με τηθρησκεία;

Πριν λίγες μέρες παρακολούθησα μια ημερίδα στη Χάγη, όπου κορυ-φαίοι Ευρωπαίοι αναλυτές συζητούσαν αυτό το θέμα και ήταν δύσκολονα συμφωνήσουν. Πρώτα απ 'όλα πρέπει να αποφασίσουμε τι είναι ηριζοσπαστικοποίηση. Αν για παράδειγμα κάποιος θεωρείται ριζοσπα-στικός με την έννοια πως πιστεύει ότι η κοινωνία πρέπει να αλλάξει καιπροσπαθεί να αλλάξει το status quo, αυτό μπορεί να είναι καλό. Αν αυτόγίνεται με φανατισμό και βίαιες εξτρεμιστικέςπρακτικές, προφανώς είναι λάθος. Η ιδεολογία, η κοινωνική υποστήριξη, η δυνα-μική των ομάδων και οι ατομικές αδυναμίες, αλ-ληλεπιδρούν μεταξύ τους και διαμορφώνουν τομίγμα της ριζοσπαστικοποίησης προς την εξτρε-μιστική βία. Στην Ευρώπη τα άτομα που συμμε-τέχουν σε εξτρεμιστικές και τρομοκρατικέςομάδες, συνήθως είναι περιθωριοποιημένοι καιαπογοητευμένοι. Στρέφονται σε ομάδες που εν-στερνίζονται τη βία και δημιουργούν ισχυρούςφιλικούς δεσμούς, ενώ βλέπουμε και γάμους με-ταξύ των μελών αυτών των ομάδων. Βλέπονταςανθρώπους να υποφέρουν σε διάφορα σημείατου πλανήτη, ταυτίζονται μαζί τους και μέσω τηςεξτρεμιστικής ιδεολογίας πιστεύουν πως αγωνί-ζονται για εκείνους. Η θρησκεία δεν είναι απαραί-τητη αλλά λειτουργεί καταλυτικά στονδιαχωρισμό του κόσμου σε «εμείς και οι άλλοι»,δικαιολογεί ορισμένες πράξεις, δημιουργεί ισχυ-ρούς δεσμούς ανάμεσα στα μέλη, τους ενθαρρύ-νει να πολεμήσουν και να πεθάνουν για αυτό τοσκοπό. Είναι προφανές πως και άλλες ιδεολογίεςπροσφέρουν τα ίδια κίνητρα και λειτουργούν μετον ίδιο τρόπο.

Με βάση την έρευνα σας, ποια είναι τα πιο συνηθισμένα γεγονότα ήβιώματα, αρκετά ισχυρά που μπορεί να μετατρέψουν έναν συνηθι-σμένο πολίτη σε βομβιστή αυτοκτονίας;

Συνήθως υπάρχει μια ομάδα με κάποιον που αναλαμβάνει να στρατο-λογήσει, να ενθαρρύνει και να εξοπλίσει τον υποψήφιο βομβιστή. Ιδι-αίτερα σημαντική θεωρείται η κοινωνική υποστήριξη που αναλαμβάνεινα τον πείσει πως κάνει το σωστό. Τα άτομα που αναζητούν για να στρα-τολογήσουν αυτές οι ομάδες, είναι συνήθως ευάλωτα και βιώνουν έναβαθύ ψυχικό πόνο. Πρόσφατα βίαια γεγονότα και τραυματικές εμπει-ρίες, συμβάλλουν σημαντικά στην απόφασή τους να θυσιάσουν τη ζωήτους για ένα σκοπό.

Σύμφωνα με την εμπειρία μου, άτομα με ψυχολογικά τραύματα που πεν-θούν την απώλεια οικείων προσώπων τους, συγκεντρώνουν τις μεγα-λύτερες πιθανότητες για να στρατολογηθούν ως βομβιστέςαυτοκτονίας, επειδή ο βαθύς ψυχικός πόνος προκαλεί την αδιαφορίαγια την ίδια τους τη ζωή. Κάποιοι μπορεί να πιστεύουν πως πεθαίνονταςθα επανενωθούν με τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Αν η ομάδα πιστεύειπως προετοιμάζει «μάρτυρες» τότε υπάρχει υψηλή ανταμοιβή και η βε-βαιότητα για άμεση είσοδο στον παράδεισο. Το κίνητρο γίνεται πιοισχυρό αν προστεθούν και οι ανάλογες τιμές και η δόξα που θα συντρο-φεύει τον «μάρτυρα» επί γης. Για να συνειδητοποιήσουμε τη δυναμικήπου αναπτύσσει η ιδεολογία σε συνδυασμό με αυτές τις ομάδες, αρκείνα αναλογιστούμε σε πόσες περιοχές του πλανήτη υπάρχουν παρόμοιεςκαταστάσεις και άνθρωποι με ψυχολογικά τραύματα, αλλά δεν υπάρχειτρομοκρατία ή βομβιστές αυτοκτονίας. Χρειάζεται μια ομάδα που θαχρησιμοποιήσει την ανάλογη ιδεολογία για να πείσει αυτά τα ευάλωταάτομα πως κάνουν το σωστό.

Υπάρχουν χαρακτηριστικά που διαφοροποιούντις γυναίκες από τους άνδρες βομβιστές αυτο-κτονίας;

Σε γενικές γραμμές οι διαφορές είναι μικρές. Οιγυναίκες μπορούν να περάσουν ευκολότερα τασημεία ελέγχου, κρύβοντας τα εκρηκτικά στοσώμα τους και να διαμαρτυρηθούν για τους προ-σβλητικούς σωματικούς ελέγχους. Σπάνια είναιηγέτες ομάδων, αν και γενικά οι περισσότεροιβομβιστές αυτοκτονίας δεν ανήκουν στον ηγε-τικό πυρήνα. Οι Τσετσένοι χρησιμοποιούν εξίσουάντρες και γυναίκες, σε αντίθεση με πιο συντη-ρητικές χώρες της Μέσης Ανατολής που λόγωθρησκευτικών παραδόσεων, δυσκολεύονται νατις προετοιμάσουν και να τις οδηγήσουν στοστόχο. Σημαντικός αποτρεπτικός παράγονταςείναι το ενδεχόμενο αποτυχίας και η σύλληψη καιη φυλάκισή τους.

Συχνά αναφέρουμε πολιτικά και θρησκευτικάκίνητρα. Τι γίνεται με τους επαγγελματίες καιτην τρομοκρατία ως επιχείρηση;

Το εμπόριο ναρκωτικών και το ξέπλυμα χρήματος χρησιμοποιούνταισυχνά για τη χρηματοδότηση τρομοκρατικών επιθέσεων. Εάν μιαομάδα στρατολογεί άτομα του κοινού ποινικού δικαίου για τη διενέρ-γεια επιθέσεων με πολιτικά κίνητρα και στόχο αμάχους, χαρακτηρίζον-ται ως τρομοκράτες.

Έχετε μιλήσει με πολλούς τρομοκράτες. Ποια είναι η θέση σας σχετικάμε τις λεγόμενες «ενισχυμένες ανακριτικές μεθόδους»;

Κάποιοι υποστηρίζουν πως τα βασανιστήρια, ως μέθοδος ανάκρισης,δικαιολογούνται αν ο ύποπτος κατέχει κρίσιμες πληροφορίες που μπο-ρεί να σώσουν αθώους ανθρώπους. Νομίζω πως είναι λάθος. Καταρχήνπως είστε βέβαιοι πως ο ύποπτος έχει πράγματι αυτές τις πληροφορίες.

“Η ιδεολογία, η κοινω-νική υποστήριξη, ηδυναμική των ομάδωνκαι οι ατομικές αδυνα-μίες, αλληλεπιδρούνμεταξύ τους και δια-μορφώνουν το μίγματης ριζοσπαστικοποί-ησης προς την εξτρε-μιστική βία

Ο καλύτερος τρόπος απόκτησης πληροφοριών είναι η δημιουργίαπραγματικής επικοινωνίας με τον κρατούμενο και θα πρέπει πάντα ναεπιχειρείται πριν από οτιδήποτε άλλο. Στη συνέχεια μπορεί να χρησιμο-ποιηθεί η παρακολούθηση, η καταγραφή συνομιλιών, ή η αποστολήενός «μυστικού» ως κρατούμενου για να δημιουργήσει εκείνος τις συν-θήκες επικοινωνίας, κλπ. Εν πολλοίς, ότι λειτουργεί. Θα πρέπει να γνω-ρίζετε ότι η φυλακή είναι από μόνη της κάτι πολύ δύσκολο για τουςπερισσότερους ανθρώπους και κάτω από συνθήκες απομόνωσης, κά-ποιοι θα «σπάσουν» και θα αρχίσουν να μιλούν –κάποιοι άλλοι θα αν-τέξουν και δεν θα το κάνουν. Δεν καταλαβαίνω πως θα αποσπάσουμεαξιόπιστες πληροφορίες εκφοβίζοντας ή χρησιμοποιώντας βία, από αν-θρώπους που υποφέρουν ή είναι τρομοκρατημένοι και που τις περισ-σότερες φορές αυτές οι πληροφορίες δεν μπορούν ναχρησιμοποιηθούν στο δικαστήριο και να εξασφαλίσουν μια καταδίκη.Όλη η διαδικασία είναι προβληματική και θεωρώ πως είναι ηθικά απεχ-θές η εμπλοκή σε τέτοιου είδους δραστηριότητες, ακόμα και αν στοτέλος κερδίσουμε κάτι από αυτό.

Είναι αλήθεια πως έχουμε αποκτήσει ση-μαντικές πληροφορίες με αυτό τοντρόπο, όμως θα πρέπει να αναρωτη-θούμε αν θέλουμε να βρεθούμε στο ίδιοεπίπεδο με τους εχθρούς μας. Είδαμε τιπροκλήθηκε από τη διαρροή των φωτο-γραφιών από το Αμπού Γκράιμπ και πωςοι εχθροί μας μπορούν να χρησιμοποι-ήσουν αυτές τις αποδείξεις εναντίον μας,στρατολογώντας ευκολότερα νέα μέλη -δυστυχώς πιστεύω πως θα το ξαναδούμεμετά την προβολή του Zero Dark Thirty.Είναι κρίμα.

Όταν δούλευα με κρατουμένους στοΙράκ, πολλοί περίμεναν πως θα υποστούνβασανιστήρια από τους αμερικανούς καιεξεπλάγησαν όταν δεν έγινε κάτι τέτοιο.Αυτό τους δημιούργησε μια θετική προ-διάθεση. Ωστόσο, θα μπορούσε κάποιοςνα αντιτείνει πως αν πρόκειται να σώ-σουμε ζωές, τότε αξίζει να δοκιμάσουμεπιο ακραίες μορφές ανάκρισης και βασα-νιστήρια οποιουδήποτε τύπου. Προσω-πικά, δεν συμφωνώ, αλλά βλέπω τηλογική αυτών των επιχειρημάτων. Ηάποψή μου είναι πως η προσφυγή σεκάθε μορφής βασανιστηρίων είναι λάθοςγια εμάς, για τον πολιτισμό μας και μπο-ρούμε να μάθουμε πολλά περισσότερα χωρίς να καταφύγουμε σε τέ-τοιες μεθόδους.

Πως σας εμπιστεύθηκαν και αποφάσισαν να σας μιλήσουν; Υπάρχεικάποια έντονη στιγμή που χαράχθηκε στη μνήμη σας;

Πραγματικά, πολλές φορές αναρωτήθηκα και εγώ το ίδιο. Δεν ξέρω γιατίμε εμπιστεύθηκαν αλλά είμαι πολύ ικανοποιημένη που το έκαναν καιέτσι έμαθα πολλά.

Νομίζω πως κέρδισα την εμπιστοσύνη τους με το να είμαι απλά ειλικρι-νής, λέγοντας καθαρά τι κάνω και γιατί η ζωή τους, οι συνθήκες και τοπλαίσιο μέσα στο οποίο λειτουργούν, καθώς και οι κίνδυνοι τους οποί-ους αντιμετωπίζουν, μπορεί να ενδιαφέρουν μια ακαδημαϊκή μελέτη.Ως ψυχολόγος που θα μπορούσε να τους βοηθήσει να ξεμπλέξουν τοκουβάρι της ζωής τους, κράτησα μια ειλικρινή στάση και έτσι πολλοίανοίχτηκαν και μίλησαν για τον εαυτό τους.Έζησα πάρα πολλές έντονες στιγμές -για παράδειγμα, όταν βρισκόμουνσε ένα καταφύγιο στη Γάζα, όπου οι μαχητές με ρώτησαν αν είχα σκε-φτεί πως μπορεί να με κρατήσουν ως όμηρο. Απάντησα πως βασίστηκαστο λόγο της τιμής τους. Λίγους μήνες αργότερα, έμαθα πως απήγαγαντον Alan Johnston από το BBC και συνειδητοποίησα τι θα μπορούσε ναείχε συμβεί σε μένα εκείνη τη μέρα, κάτι που σκέφτομαι ακόμα και σή-μερα. Είδα και άκουσα πολλά πράγματα που με συγκίνησαν. Όλες αυτέςοι ιστορίες είναι στο βιβλίο μου, το οποίο είναι γραμμένο περισσότεροσαν ένα μυθιστόρημα παρά μια ακαδημαϊκή μελέτη - αν και οι ιστορίεςείναι πραγματικές.

Σκοπεύετε να συνεχίσετε την έρευνα; Θασας ενδιέφερε να μιλήσετε με τρομοκρά-τες στη Δύση, για παράδειγμα με κάποιααπό τα φυλακισμένα μέλη της «17 Νοέμ-βρη»;

Θα ήθελα πολύ να συνεχίσω την έρευνα,αλλά προς το παρών δεν έχω τη χρημα-τοδότηση για να το κάνω. Έχω μιλήσει μεεξτρεμιστές στην Ευρώπη, στο Βέλγιο, τηΓαλλία, τις Κάτω Χώρες και το ΗνωμένοΒασίλειο. Την περίοδο που ήμουν στηνΕλλάδα αποφάσισα συνειδητά να την πα-ραλείψω από την έρευνα, δεδομένου ότιο σύζυγός μου βρισκόταν στην Αθήνα καιυπηρετούσε ως πρέσβης των ΗΠΑ. Σκέ-φτηκα πως θα ήταν καλύτερα να κρα-τήσω ένα χαμηλό προφίλ και να τοαφήσω για κάποια άλλη στιγμή… Ναι, θαήθελα να μιλήσω με τα μέλη της Οργάνω-σης 17 Νοέμβρη και με άλλους βίαιουςεξτρεμιστές που δραστηριοποιούνταιστην Ελλάδα ακόμα και σήμερα. Πολλάαπό τα επιχειρήματά τους σχετικά με τηνκοινωνική αδικία έχουν βάση, αλλά οιπρακτικές τους και η χρήση βίας είναιλάθος. Επίσης, θα ήταν μια ενδιαφέρουσααντίθεση, καθώς η ιδεολογία τους είναιεντελώς διαφορετική από τους μαχητές

της τζιχάντ.

Επί τη ευκαιρία, θα ήθελα να αναφερθώ στην όμορφη χώρα σας πουπραγματικά αγαπήσαμε και ζήσαμε όμορφες στιγμές. Η Ελλάδα με τονυπέροχο πολιτισμό, το καλό φαγητό και το καλό κρασί, απίστευτη θά-λασσα, τον ήλιο, τα βουνά και τα νησιά, με τους καλούς και ευγενικούςανθρώπους! Δεν θα τα ξεχάσω ποτέ και ελπίζω να επιστρέψω σύντομα!

Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι δημοσιογράφος, εκδότης του Modern Diplomacy

MODERN DIPLOMACY 06

Οι Υπηρεσίες Πληροφοριών αποτελούν τον κρισιμότερο ίσως συντελεστή δια-μόρφωσης της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής εσωτερικής και εξωτερικήςασφάλειας των κρατικών οντοτήτων. Διαμορφώνουν αποφασιστικά τη δυνατό-τητα ενός κυρίαρχου κράτους να συλλέγει, αναλύει και αξιοποιεί πληροφορίες οιοποίες θεωρούνται κρίσιμες για την επίτευξη των στόχων που ορίζονται διαχρο-νικά από την εκτελεστική εξουσία και γενικά, αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθοστην προσπάθεια ενός κράτος για την επίτευξη των στόχων του: πολιτικών και δι-πλωματικών, οικονομικών και στρατιωτικών. Κυρίως τις τελευταίες δύο δεκαετίες,ένεκα των εξελίξεων σε παγκόσμιο επίπεδο και το δυναμικό χαρακτήρα των σχέ-σεων που διέπουν την παγκόσμια πολιτική σκηνή, έχουν αναπτυχθεί ΚοινότητεςΠληροφοριών (Intelligence Communities), με σκοπό τη δημιουργία ενός εποπτι-κού οργάνου (Εθνική Αρχή Πληροφοριών) το οποίο συντονίζει, παρέχει διοικητικήκαι επιμελητειακή (logistical) υποστήριξη στις επιμέρους Υπηρεσίες Πληροφο-ριών και του οποίου ο επικεφαλής ενημερώνει και λογοδοτεί στον ανώτατο άρ-χοντα του κράτους.

Σκοπός της παρούσας παρέμβασης είναι να παρουσιαστεί εν συντομία η μετεξέ-λιξη του περιβάλλοντος ασφαλείας (security environment) της Κυπριακής Δημο-κρατίας και να υποδειχθεί η ανάγκη για την ανάπτυξη Κοινότητας Πληφοριών, μεστόχο να μπορέσει το κυπριακό κράτος να αντεπεξέλθει αποτελεσματικότεραστις σύγχρονες, πολυεπίπεδες και πολυδιάστατες προκλήσεις για την ασφάλειάτου.

Προς καλλιέργεια ΚουλτούραςΠληροφοριών και Ασφάλειας

Η Κοινότητα Πληροφοριών της Κυπριακής Δημοκρατίας

ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ

Ο Νικόλας Στυλιανού (PhD) είναι αναλυτής θεμάτων Στρατηγικής και Διεθνούς Ασφάλειας

Η τουρκική εισβολή του 1974 και η συνεχιζόμενη κατοχή του 37 τοιςεκατόν της επικράτειας της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι ο παράγονταςπου διαμόρφωσε σε τεράστιο βαθμό τον προσανατολισμό των κυριό-τερων Υπηρεσιών Πληροφοριών της Κυπριακής Δημοκρατίας, ήτοι τηςΚεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (ΚΥΠ) και της Ομάδας ΑσφαλείαςΣτρατεύματος (ΟΑΣ), του στρατιωτικής Υπηρεσίας Πληροφοριών καιΑντικατασκοπείας. Η όλη αρχιτεκτονική του συστήματος ροής πληρο-φοριών της ΚΔ προσαρμόστηκε στην ανάγκη για αντιμετώπιση τηςτουρκικής υπαρξιακής απειλής, επικεντρωμένη κυρίως στη συλλογή,ανάλυση και αξιοποίηση πληροφοριών πολιτικής και στρατιωτικής φύ-σεως που αφορούσαν στην κατοχική δύναμη. Διαχρονικά, οι ΥπηρεσίεςΠληροφοριών της ΚΔ έχουν διεξάγει επιτυχώς και μακριά από τα φώτατης δημοσιότητας, επιχειρήσεις αντικατασκοπείας εντός κυπριακής επι-κράτειας.

Σε γενικές γραμμές, η ΚΥΠ υπήρξε καθρέφτηςτης ευρύτερης πολιτικής ζωής του τόπου τηςοποίας η ατζέντα αφορούσε σχεδόν αποκλει-στικά την αντιμετώπιση της τουρκικής επιθετι-κής πολιτικής εναντίον της νομιμότητας καιεδαφικής κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρα-τίας. Το 1983 και η παράνομη ανακηρυξη τουψευδοκράτους της «Τουρκικής Δημοκρατίας Βο-ρείου Κύπρου», δημιούργησε νέα δεδομένα επικυπριακού εδάφους. Πέρα από το σοβαρότατοπολιτικό πλήγμα που δέχθηκε η Κυπριακή Δημο-κρατία μετά το παράνομο διάβημα της τουρκο-κυπριακής πλευράς με τις ευλογίες της Άγκυρας,δημιουργήθηκε ένα τεράστιο κενό ασφάλειας(security gap) εντός της κυπριακής επικράτειας,στο οποίο οι νόμιμες αρχές της Δημοκρατίαςαδυνατούν να ασκήσουν αποτελεσματικόέλεγχο.

Σχεδόν σαράντα χρόνια μετά και ενώ η ΚυπριακήΔημοκρατία, κράτος-μέλος της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης, παραμένει κατεχόμενη από την Τουρ-κία, οι εξελίξεις σε παγκόσμιο επίπεδο τρέχουνμε ιλιγγιώδη ταχύτητα. Τις τελευταίες δύο δεκαε-τίες παρατηρείται ένα εντελώς καινούριο περιβάλλον ασφάλειας τοοποίο χαρακτηρίζεται από νέου τύπου απειλές για τη διεθνή ασφάλεια,όπως τα διεθνή τρομοκρατικά δίκτυα, παράνομο εμπόριο όπλων και δι-πλής χρήσεως υλικών, λαθρεμπόριο ναρκωτικών, λαθρομετανάστευση,πειρατεία, διασπορά Όπλων Μαζικής Καταστροφής (ΟΜΚ), οργανωμένοέγκλημα και την ανάδειξη του κυβερνοχώρου, ως διακριτού και ξεχω-ριστού θεάτρου επιχειρήσεων (κυβερνοέγκλημα-κυβερνοτρομοκρα-τία). Το σύγχρονο περιβάλλον ασφάλειας χαρακτηρίζεται εξαιρετικάπολύπλοκο, με την εμπλοκή μη-κρατικών παραγόντων (non-state ac-tors), απειλώντας το μονοπώλιο της βίας από τις κρατικές οντότητες μετην εμπλοκή τους σε εγκληματικές και τρομοκρατικές δραστηριότητες.

Η Κυπριακή Δημοκρατία καλείται να αντεπεξέλθει σε εντελώς καινού-ριες προκλήσεις, οι οποίες απαιτούν υψηλό βαθμό ετοιμότητας εκ μέ-ρους των αρμόδιων υπηρεσιών. Ο υψηλός βαθμός ετοιμότητας και ηικανότητα αποτελεσματικής στρατηγικής πρόβλεψης (strategic fore-casting) προϋποθέτει την ποιοτική συμβάδιση των Υπηρεσιών Πληρο-φοριών με τις παγκόσμιες τάσεις των Κοινοτήτων Πληροφοριών. ΗΚυπριακή Δημοκρατία, αδυνατεί de facto να ασκήσει αποτελεσματικόέλεγχο σε μεγάλο μέρος της επικράτειάς της και καλείται να αντιμετω-πίσει τα overspills ένεκα του ρευστού χαρακτήρα της κατάστασης στηΜέση Ανατολή και τη Βόρειο Αφρική, τα οποία κατα κύριο λόγο αποτε-λούν:-Γίνεται δέκτης κυμάτων λαθρομετανάστευσης και προσφυγικών ρευ-μάτων, λόγω αστάθειας στο εσωτερικό των χωρών προέλευσής τους.Λόγω του κενού ασφάλειας στο κατεχόμενο μέρος της Νήσου, αυξάνε-ται η πιθανότητα εισόδου εξτρεμιστικών στοιχείων προσκείμενων σετρομοκρατικές οργανώσεις, -Ξέπλυμα βρώμικου χρήματος,-Λαθρεμπόριο όπλων και ναρκωτικών.

Υπο το φως των νέων εξελίξεων, παγκόσμιων αλλά και περιφερειακώντάσεων σε ότι αφορά την εξέλιξη των δυνητικών απειλών, προκαλει

απογοήτευση το γεγονός ότι δεν έχει παρατηρη-θεί ο απαραίτητος εκσυγχρονισμός των αρμό-διων Υπηρεσιών Πληροφοριών της Δημοκρατίαςούτως ώστε να είναι σε θέση να αντεπεξέλθειεπαρκώς και συμβαδίζοντας πλήρως με την αρχι-τεκτονική ασφαλείας προηγμένων μοντέλων –χωρών. Δυστυχώς, παρατηρείται έντονη εσω-στρέφεια των Υπηρεσιών Πληροφοριών, η οποίαδικαιολογείται εν μέρει λόγω της τουρκικής κατο-χής. Εντούτοις, η ροή των εξελίξεων και η έντασητων δυνητικών απειλών απαιτούν τη δημιουργίακυπριακής Κοινότητας Πληροφοριών η οποία θαμπορούσε να περιλαμβάνει τις επιμέρους Υπηρε-σίες:-Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών-2ο Επιτελικό Γραφείο Γενικού Επιτελείου ΕθνικήςΦρουράς-Γραφείο Συλλογής και Πληροφοριών-Διεύθυνση Ασφάλειας Αεροδρομίων-Μονάδα Αεροπορικών Επιχειρήσεων-Υπηρεσία Καταπολέμησης Ναρκωτικών-Τμήμα Πολιτικής Άμυνας-Ειδικός Αντιτρομοκρατικός Ουλαμός-Λιμενική Αστυνομία

Η υιοθέτηση λοιπόν ενός «συνεργατισμού» αρμόδιου για την εποπτείακαι την υποστήριξη, διοικητική και επιμελητειακή (logistical) των Υπη-ρεσιών Πληροφοριών της ΚΔ, της Εθνικής Αρχής Πληροφοριών, θα μπο-ρούσε να συνεισφέρει στην καλλιέργεια κουλτούρας πληροφοριών καιασφάλειας (intelligence and security culture), συνεισφέροντας τα μέγι-στα στη σφυρηλάτηση αγαστής συνεργασίας μεταξύ των αρμόδιων κρί-σιμων υπηρεσιών της ΚΔ και συμβαδίζοντας με τα προηγμένα μοντέλακαι τις βέλτιστες πρακτικές των Κοινοτήτων Πληροφοριών της δυτικήςΕυρώπης, των ΗΠΑ και του Ισραήλ.

“Η Κυπριακή Δημο-κρατία καλείται να αν-τεπεξέλθει σε εντελώςκαινούριες προκλή-σεις, οι οποίες απαι-τούν υψηλό βαθμόετοιμότητας εκ μέ-ρους των αρμόδιωνυπηρεσιών

MODERN DIPLOMACY 08

Η ενεργειακή ασφάλεια της ευρωπαϊκής ηπείρου αποτελεί ένα από τασημαντικότερα ζητήματα πολιτικής εντός της Ε.Ε. Δεδομένου ότι η Ε.Ε.έχει εκφράσει την πρόθεση της να περιορίσει την χρήση του άνθρακαγια οικονομικούς και περιβαλλοντικούς λόγους μέχρι το 2020, είναι προ-φανές ότι το ενεργειακό αυτό «κενό» θα πρέπει να καλυφθεί είτε απόανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) είτε μέσω της χρήσης φυσικού αε-ρίου. Αν και οι ΑΠΕ αποτελούν φιλικότερη προς το περιβάλλον μορφήενέργειας, η εκμετάλλευσή και η τεχνολογία εφαρμογής τους απαιτούνδαπάνες δισεκατομμυρίων ευρώ που είναι δύσκολο να πραγματοποι-ηθούν μέσα σε καθεστώς διεθνούς οικονομικής ύφεσης. Συνεπώς, τηνδεδομένη χρονική στιγμή, μόνη ρεαλιστική και οικονομικά βιώσιμηεναλλακτική μορφή ενέργειας αποτελεί το φυσικό αέριο.

Η Ε.Ε. διαθέτει ελάχιστα δικά της αποθέματα φυσικού αερίου, εισάγον-τας το μεγαλύτερο ποσοστό (περίπου 34%) απ’ την Ρωσία, καθώς καιαπό κράτη όπως η Νορβηγία, η Αλγερία και το Κατάρ. Το γεγονός αυτόέχει οδηγήσει την Ε.Ε. στον σχεδιασμό μιας μελλοντικής ενεργειακήςπολιτικής που θα βασίζεται σε τρεις βασικούς άξονες: 1) Διασφάλισητων ενεργειακών της προμηθειών 2) Δημιουργία μεγαλύτερου ανταγω-νισμού στην αγορά της ενέργειας 3) Υιοθέτηση φιλικότερων προς τοπεριβάλλον μορφών ενέργειας. Προκειμένου να αντιμετωπίσει το σχε-τικό μονοπώλιο της Ρωσίας στην προμήθεια φυσικού αερίου, η Ε.Ε. σχε-διάζει την διαφοροποίηση τόσο των προμηθευτών της όσο και τωνδιαμετακομιστικών οδών ενέργειας. Ο στόχος αυτός μπορεί να επιτευχ-θεί μέσα από τρεις κυρίως πολιτικές: 1) Ενίσχυση των προμηθειών φυ-σικού αερίου απ’ την περιοχή της Κασπίας μέσω της ανάπτυξης νέωναγωγών δια του «Νότιου Διαδρόμου» (Southern Gas Corridor) 2) Αύ-ξηση των προμηθειών της από τα κοιτάσματα σχιστολιθικού αερίου(shale gas) που άρχισαν να αξιοποιούνται πρόσφατα στις ΗΠΑ 3) Προ-μήθεια φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείουτα οποία έχουν ανευρεθεί σε Ισραήλ, Κύπρο και μελλοντικά (πιθανώς)στην Ελλάδα.

Ας εξετάσουμε όμως, ξεχωριστά την δυνατότητα πραγματοποίησηςκάθε μιας εκ των άνω επιλογών: 1) H προμήθεια φυσικού αερίου μέσωκατασκευής νέων αγωγών που δεν θα διασχίζουν το ρωσικό και ουκρα-νικό έδαφος είναι μια επιλογή που μελετάται για χρόνια, αλλά δεν έχειακόμα υλοποιηθεί, καθώς υπάρχει έντονος ανταγωνισμός μεταξύ εναλ-λακτικών προτάσεων και οδών. Ένας εκ των σχεδιαζόμενων αγωγώνπου έχει τόσο την στήριξη της Ε.Ε. όσο και των Η.Π.Α. για ενεργειακούςαλλά και γεωπολιτικούς λόγους, είναι ο Nabucco.

Ο αγωγός θα ξεκινάει απ’ την ανατολική Τουρκία, θα διασχίζει Βουλγα-ρία, Ρουμανία και Ουγγαρία και θα καταλήγει στον ενεργειακό κόμβοBaumgarten στην Αυστρία, διοχετεύοντας αέριο σε όλη την Κεντρικήκαι Δυτική Ευρώπη. Η τροφοδοσία του αγωγού θα γίνει απ’ την περιοχήτης Κασπίας (ίσως και απ’ το Ιράκ σε απώτερο στάδιο) και κυρίως μέσωτου κοιτάσματος Shah Deniz του Αζερμπαϊτζάν. Ωστόσο, το αρχικό σχέ-διο αναθεωρήθηκε, και προτάθηκε τελικά ο αγωγός Nabucco West οοποίος θα εκκινεί απ’ τα τουρκο-βουλγαρικά σύνορα και θα διασχίζειτις προαναφερθείσες χώρες, ακολουθώντας μικρότερη διαδρομή γιαλόγους περιορισμού του αρχικού κόστους κατασκευής.Ο αγωγός αυτός,που θα μεταφέρει ετησίως 10 έως 23 δις κυβικά μέτρα (bcm) φυσικούαερίου έχει να αντιμετωπίσει σοβαρούς «ανταγωνιστές».

Πρώτος και κύριος αντίπαλος είναι ο αγωγός South Stream, δυναμικό-τητας 63 bcm ετησίως, που έχει την άμεση υποστήριξη της Ρωσίας ηοποία και επιθυμεί να διατηρήσει την δεσπόζουσα θέση της στην ενερ-γειακή αγορά της Ευρώπης. Ο αγωγός αυτός θα μεταφέρει ρωσικόαέριο μέσω της Μαύρης Θάλασσας, στη Βουλγαρία, τη Σερβία, την Ουγ-γαρία, τη Σλοβενία και θα καταλήγει στην Αυστρία κοντά στα σύνοραμε τη βόρειο Ιταλία. Επιπλέον, υπάρχει πρόθεση να «διακλαδωθεί» προςΚροατία και Βοσνία-Ερζεγοβίνη, ενώ η σκέψη για επέκταση προς νότιοΙταλία μέσω της Ελλάδας και του Ιονίου Πελάγους φαίνεται να έχει εγ-καταλειφθεί επί του παρόντος. Ο South Stream φαίνεται να υπερέχειαυτή τη στιγμή έναντι του Nabucco West για μια σειρά από λόγους.

Πρώτον, η ρωσική Gazprom, που είναι και η κύρια μέτοχος του αγωγού(σε συνεργασία με την ιταλική Eni) ανακοίνωσε ότι η κατασκευή του θααρχίσει το 2013 στην Βουλγαρία. Αντιθέτως, σύμφωνα με δηλώσεις τουυπουργού Οικονομικών, Ενέργειας και Τουρισμού της Βουλγαρίας,Delyan Dobrev, η απόφαση για την έναρξη της κατασκευής τουNabucco West θα καθυστερήσει για τουλάχιστον έξι μήνες ακόμη,καθώς ο αγωγός δεν έχει εξασφαλίσει την τροφοδοσία του με αζέρικοφυσικό αέριο. Δεύτερον, ο Υπουργός Ενέργειας του Αζερμπαϊτζάν,Natik Aliyev, αν και είχε δηλώσει ότι προτιμά η χώρα του να τροφοδο-τήσει τον Nabucco West έναντι άλλων αγωγών, διαψεύστηκε στηνπράξη, καθώς τον Ιανουάριο του 2013 το εθνικό κοινοβούλιο επικύ-ρωσε νόμο με τον οποίο επιτεύχθηκε συμφωνία για την τροφοδοσίατου αγωγού Trans-Anatolian (TANAP). Ο αγωγός αυτός έχει σχεδιαστείγια να μεταφέρει αέριο απ’ το κοίτασμα Shah Deniz και θα ξεκινάει απ’τα τουρκο-γεωργιανά σύνορα φθάνοντας έως τα σύνορα της ευρωπαϊ-κής Τουρκίας τροφοδοτώντας από εκεί την υπόλοιπη Ευρώπη.

Ο Νέος «Ψυχρός Πόλεμος» για την Ενεργειακή Ασφάλεια

της ΕυρώπηςΜΙΧΑΛΗΣ ΔΙΑΚΑΝΤΩΝΗΣ

Ο Μιχάλης Διακαντώνης είναι οικονομολόγος και κατέχει μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στις Διεθνείς Σχέσεις/Διεθνή Πολιτική Οικονομία

MODERN DIPLOMACY 10

Η κατασκευή του αναμένεται να ξεκινήσει το 2018, μεταφέροντας αρ-χικά 6 bcm στην Τουρκία και 10 bcm στην Ευρώπη, ποσότητα που δυ-νητικά μπορεί να αυξηθεί συνολικά σε 31 bcm μέχρι το 2026. Ο ΤΑΝΑPδεν πρέπει να θεωρηθεί αναγκαστικά ανταγωνιστικός του NabuccoWest, καθώς υπάρχει η προοπτική της ένωσης των δύο αγωγών στομέλλον. Κάτι τέτοιο θα περιόριζε την ανάγκη για εξασφάλιση νέων προ-μηθευτών φυσικού αερίου για τον Nabucco West, ωστόσο παραμένειτο πρόβλημα της εξεύρεσης των απαραίτητων χρηματικών πόρων γιατην κατασκευή του αγωγού καθώς και της διαφάλισης του μελλοντικούπελατολογίου. Σε κάθε περίπτωση, είναι δύσκολο αυτή τη στιγμή το αζέ-ρικο αέριο να μπορέσει να καλύψει τις ανάγκες και των δύο αγωγών,καθώς υπάρχουν και άλλοι προτεινόμενοι εναλλακτικοί αγωγοί.

Ένας από αυτούς, και κύριος ανταγωνιστής του Nabucco West ως προςτην τροφοδοσία απ’ το Αζερμπαϊτζάν, είναι ο Trans Adriatic (TAP) πουέχει σχεδιαστεί να ξεκινάει απ’ την Κομοτηνή και μέσω Αλβανίας καιΑδριατικής να περνάει στη βόρειο Ιταλία, προμηθεύοντας από εκεί τηνΔυτική Ευρώπη. Παρότι, ο επίτροπος της Ε.Ε. γιατην Ενέργεια, Günther Oettinger, δήλωσε ότι δενυπάρχει κάποια προτίμηση ως προς τους δύοαγωγούς, γεωπολιτικά ο Nabucco West φαίνεταιπροτιμότερος, καθώς η Ιταλία διαθέτει ήδη έναεπαρκές και αρκούντως διαφοροποιημένο δί-κτυο προμήθειας φυσικού αερίου. Η τελική έκ-βαση αυτού του ανταγωνισμού φαίνεται νακαθορίζεται πάντως απ’ την επιλογή του αγωγούπου θα αποφασίσει να τροφοδοτήσει το consor-tium του Shah Deniz (Ιούνιος 2013).

Τέλος, υπάρχει και ο αγωγός ITGI (InterconnectorTurkey-Greece-Italy), ο οποίος προγραμματίζεταινα ενώσει Τουρκία και Ελλάδα (το τμήμα αυτό εγ-καινιάστηκε το 2007) και διερχόμενος απ’ το Ιόνιονα καταλήξει στην Ιταλία. Επιπλέον, σχεδιάζεταιεπέκταση του δικτύου από τη Θράκη προς τηΒουλγαρία μέσω του IGB (Interconnector Greece-Bulgaria). Το project για τον αγωγό, ο οποίοςαποσκοπούσε να μεταφέρει αζέρικο αέριο στιςαγορές της Ευρώπης, φαίνεται προς το παρόν ναναυαγεί, καθώς η BP (μεγαλομέτοχος της κοινο-πραξίας που ελέγχει το Shah Deniz ΙΙ) δήλωσε ότιπροτιμά να προμηθεύσει τον αγωγό TAP. Παρόλα αυτά, δεν πρέπει νααποκλείεται μια αναβίωση του έργου, καθώς υπάρχει η δυνατότητα ναπρομηθευτεί αέριο μέσω των κοιτασμάτων Leviathan και Tamar του Ισ-ραήλ καθώς και απ’ το οικόπεδο 12 της Κύπρου. Η μεταφορά του αερίουαπό την Κύπρο προς την Ελλάδα μπορεί να γίνει είτε μέσω πλοίων με-ταφοράς LNG, είτε μέσω αγωγού, με την δεύτερη λύση να αποτελεί επι-λογή της ελληνικής ΔΕΠΑ (εκ των μεγαλομετόχων του ITGI).Ανακεφαλαιωτικά, μπορεί κάποιος να πει ότι η τελική απόφαση για τοποιοι αγωγοί θα κατασκευαστούν, εξαρτάται απ’ το κόστος κατασκευήςκαι την δυνατότητα χρηματοδότησής τους, καθώς και απ’ την ικανότητανα εξασφαλίσουν πελάτες και προμήθεια φυσικού αερίου απ’ την πε-ριοχή της Κασπίας (κυρίως).

Η εισαγωγή φυσικού αερίου στην Ε.Ε. μέσω των ΗΠΑ, αποτελεί μια επι-λογή που έχει προκύψει σχετικά πρόσφατα λόγω της αξιοποίησης τωνμεγάλων σχιστολιθικών κοιτασμάτων που υπάρχουν σε διάφορες πε-ριοχές της χώρας (Texas, Louisiana, North Dakota, Pennsylvania, Ohio)δια μέσου νέων τεχνολογικών καινοτομιών (οριζόντιες γεωτρήσεις καιυδραυλική διάρρηξη). Χάρις σε αυτές τις μεθόδους, οι ΗΠΑ που μέχριπρότινος εισήγαγαν φυσικό αέριο, έχουν την δυνατότητα να γίνουν εξα-γωγείς LNG από το 2016 και καθαροί εξαγωγείς στο σύνολο του φυσι-κού αερίου το 2020, σύμφωνα με τις αναλύσεις της ΕΙΑ (U.S. EnergyInformation Agency). Το γεγονός αυτό αποτελεί μεγάλη πρόκληση γιατην αμερικανική ηγεσία, καθώς της επιτρέπει να επιτύχει ένα τετραπλόστόχο: α) Να εξασφαλίσει την ενεργειακή αυτονομία των ΗΠΑ β) Να μει-ώσει την εξάρτηση των ΗΠΑ και της Ε.Ε. απ’ το πετρέλαιο της ΜέσηςΑνατολής ώστε να αντιμετωπιστεί με μεγαλύτερη διπλωματική ευελιξίατο θέμα της πυρηνικοποίησης του Ιράν) Να παρέχει στην Ε.Ε. ενεργειακήασφάλεια μέσω της μείωσης της εξάρτησής της απ’ το ρωσικό φυσικόαέριο γ) Να αυξήσει τα έσοδα της μέσω εξαγωγών αερίου, πλήττονταςταυτόχρονα σε σημαντικό βαθμό την οικονομία της Ρωσίας.

Προϋπόθεση όμως για να συμβούν τα ανωτέρω είναι να αποφασιστείότι το πλεονάζον αέριο των ΗΠΑ θα κατευθυνθεί προς τις αγορές της

Ευρώπης και όχι της Ασίας. Αυτό δεν αποτελεί κα-θόλου προφανή επιλογή, καθώς θα πρέπει νααξιολογηθούν μια σειρά από παράγοντες. Γεωπο-λιτικά, η εξασφάλιση μεγαλύτερης ενεργειακήςαυτονομίας για την Ε.Ε. είναι ένα βασικό ζητού-μενο για τις ΗΠΑ, όπως προκύπτει και απ’ την πο-λιτική των αγωγών που εφαρμόζει (βλέπεNabucco West). Επιπλέον, πιθανή οικονομικήαποδυνάμωση της Ρωσίας και ενίσχυση του ΑΕΠτων ΗΠΑ μεταφράζεται μελλοντικά σε διαφοράστην στρατιωτική ισχύ των δύο χωρών. Απ’ τηνάλλη πλευρά όμως, χρειάζονται δαπάνες δισεκα-τομμυρίων δολαρίων για την δημιουργία υποδο-μών και σταθμών υγροποίησης φυσικού αερίουστις ΗΠΑ καθώς και σοβαρές οικονομο-τεχνικέςμελέτες για τα πιθανά οφέλη και κόστη που θαπροκύψουν από τέτοιες επενδυτικές ενέργειες.Είναι δεδομένο ότι με τις επικρατούσες τιμές (πε-ρίπου $4.00 ανά mmBtu στις ΗΠΑ, $12 ανάmmBtu στην Ε.Ε. και $16,5 ανά mmBtu στηνΑσία) η αγορά της Ασίας προσφέρει μεγαλύτεραπεριθώρια κέρδους.

Αντιθέτως, η αγορά της Ευρώπης αποτελεί ερω-τηματικό για τις αμερικανικές εταιρείες, με την ΕΙΑ να υποστηρίζει ότιυπάρχουν δυνατότητες κέρδους, ενώ η Gazprom ισχυρίζεται ότι μόνονοι αγορές της Ασίας μπορούν να αποφέρουν οφέλη για τις ΗΠΑ. Θα πρέ-πει επίσης να ληφθεί υπ’ όψιν ότι οι ΗΠΑ δεν «παίζουν» μόνοι τους στηναγορά αερίου, καθώς σημαντικά σχιστολιθικά αποθέματα υπάρχουν σεΠολωνία και Κίνα, ενώ μεγάλη αύξηση παραγωγής φυσικού αερίου θαυπάρξει προσεχώς και σε Αυστραλία και Καναδά διαφοροποιώντας ση-μαντικά τις τιμές διεθνώς. Τέλος, υπάρχει φόβος ότι η αύξηση των αμε-ρικανικών εξαγωγών φυσικού αερίου μπορεί να προκαλέσει άνοδο τωντιμών αερίου εντός των ΗΠΑ γεγονός που θα πλήξει τις επιχειρήσεις καιτα νοικοκυριά.

“Γεωπολιτικά, η εξασφάλιση μεγαλύτερης ενεργειακής αυτονομίας για τηνΕ.Ε. είναι ένα βασικόζητούμενο για τιςΗΠΑ

Η αρνητική αυτή επίδραση μπορεί να αντισταθμιστεί βεβαίως με τηνδημιουργία νέων θέσεων εργασίας στους τομείς της ενέργειας, των χη-μικών, των πλαστικών και των λιπασμάτων. Σε κάθε περίπτωση, παρά-γοντες όπως οι συναλλαγματικές ισοτιμίες και η εξέλιξη της οικονομικήςκρίσης στην Ε.Ε. μπορούν να μεταβάλλουν τις προτιμήσεις των αμερι-κανικών εταιρειών ενέργειας για το που, πόσο και σε τι τιμή θα εξάγουναέριο.

Αξιολογώντας την τρίτη επιλογή που υπάρχει για την ενεργειακή ασφά-λεια της Ε.Ε. (προμήθεια φυσικού αερίου μέσω Ανατολ. Μεσογείου) πα-ρατηρούμε ότι παρουσιάζει μια σειρά πλεονεκτημάτων έναντι τωνάλλων δύο επιλογών. Πρώτον, τα κοιτάσματα σε Ισραήλ, Κύπρο και Ελ-λάδα (αν τελικά επιβεβαιωθούν) δημιουργούν την δυνατότητα στιςχώρες αυτές να εξάγουν σημαντική ποσότητα φυσικού αερίου προς τηνΕ.Ε., περιορίζοντας την εξάρτησή της απ’ το ρωσικό αέριο. Δεύτερον, οστόχος αυτός δεν έρχεται σε αντίθεση με τα ήδη υπάρχοντα σχέδια γιατην δημιουργία αγωγών που θα διέρχονται μέσω Τουρκίας στην Ευ-ρώπη. Τα εν λόγω κοιτάσματα θα προμηθεύσουν με επιπλέον ποσότη-τες αερίου τους αγωγούς αυτούς, δημιουργώνταςσυμπληρωματικότητες μέσω της συνένωσης των δικτύων μεταφοράςαερίου. Αυτό δεν σημαίνει ότι τα αποθέματα επαρκούνγια να υλοποιηθούν όλοι οι προτεινόμενοι αγω-γοί, αλλά θα συντείνουν ώστε να είναι βιώσιμοιένας ή δύο εξ αυτών. Ταυτόχρονα, αν αποφασι-στεί να μεταφερθεί αέριο από την Κύπρο στηνΕλλάδα μέσω κατασκευής αγωγού (λύση πουθεωρεί τεχνολογικά εφικτή και οικονομικότερηη ΔΕΠΑ αλλά δεν φαίνεται τελικά να επικρατείέναντι της πρότασης για LNG) δίνεται η δυνατό-τητα να δημιουργηθεί διαφοροποίηση όχι μόνοως προς τον προμηθευτή (Ρωσία) αλλά και ωςπρος τον διαμετακομιστή (Τουρκία) με ότι αυτόσυνεπάγεται από γεωπολιτικής πλευράς. Επιτυγ-χάνεται επίσης η ενίσχυση των οικονομιών τηςΕλλάδας και της Κύπρου που αντιμετωπίζουνσοβαρά προβλήματα και αυξάνεται η πολιτικήσταθερότητα στην περιοχή μέσα από μια στε-νότερη συνεργασία Ισραήλ-Κύπρου και Ελλά-δας. Μια τέτοια εξέλιξη θα πλήξει σημαντικά ταέσοδα της Ρωσίας απ’ το αέριο που ανέρχονταιστο 70% με 80% του ομοσπονδιακού προϋπο-λογισμού της, καθώς οι εξαγωγές απ’ τα κοιτά-σματα της Ανατ. Μεσογείου θα ρίξουν τις τιμέςκαι πιθανόν να «κλέψουν» ένα μερίδιο της ρωσικής πελατείας (Ισραήλ,Κύπρος και Ελλάδα ίσως καταφέρουν να χρεώσουν χαμηλότερες τιμέςαπ’ την Ρωσία λόγω γεωγραφικής εγγύτητας που συνεπάγεται μικρό-τερο κόστος μεταφοράς).

Η Ρωσία απ’ την πλευρά της δεν μένει με σταυρωμένα χέρια, καθώς είναιαποφασισμένη να διεκδικήσει δυναμικά την εξαγορά των ΔΕΠΑ καιΔΕΣΦΑ απ’ το ελληνικό κράτος. Ήδη δύο ρωσικές εταιρείες, η Gazprom(διεκδικεί την ΔΕΠΑ) και η Negusneft (όμιλος Sintez, διεκδικεί την ΔΕΠΑκαι την ΔΕΣΦΑ) φέρεται να έχουν καταθέσει τις υψηλότερες προσφορέςμε σημαντική διαφορά απ’ τους υπόλοιπους συμμετέχοντες στον δια-γωνισμό. Τόσο η Ε.Ε. όσο και οι ΗΠΑ ασκούν διπλωματικές πιέσεις προςτην Ελλάδα ώστε να αποφευχθεί η παραχώρηση των εταιρειών φυσικού

αερίου στη Ρωσία, γεγονός που θα της επιτρέψει να διατηρήσει τηνεπιρροή της στα ευρωπαϊκά ενεργειακά θέματα. Εκφράζονται μάλισταυποψίες, ότι η Negusneft μπορεί να αποκτήσει τις 2 ελληνικές εταιρείεςκαι να τις μεταβιβάσει αργότερα στην Gazprom, η οποία απέκλεισε τηνκατασκευή αγωγών στην Ελλάδα και στην Ιταλία στο πλαίσιο του SouthStream, σε μία κίνηση που δείχνει ότι είναι πρόθυμη να συμμορφωθείμε τις ευρωπαϊκές ρυθμίσεις εφόσον επικρατήσει του διαγωνισμού γιατη ΔΕΠΑ. Μια άλλη ρωσική εταιρεία, η Novatek, προσπάθησε ανεπιτυ-χώς να αναλάβει την εκμετάλλευση του οικοπέδου 9 της κυπριακήςΑΟΖ, ενώ η εξάρτηση της Κύπρου απ’ τη Ρωσία είναι έντονη τόσο λόγωτου ρωσικού δανείου ύψους €2,5 δις προς την κυπριακή κυβέρνησηόσο και λόγω των υψηλών καταθέσεων που διαθέτουν Ρώσοι πολίτεςκαι επιχειρηματίες στις κυπριακές τράπεζες. Η ρωσική παρουσία έχειαρχίζει να γίνεται περισσότερο διακριτή και στην Ελλάδα το τελευταίοδιάστημα, μέσω του ομογενούς επιχειρηματία Ιβάν Σαββίδη, ο οποίοςκαι έχει αποκτήσει τον ποδοσφαιρικό σύλλογο του ΠΑΟΚ. Ο Σαββίδηςεκτός από ιδιοκτήτης μεγάλης καπνοβιομηχανίας στη Ρωσία και πρώηνμέλος της Δούμας, ανήκει στο φιλικό περιβάλλον του Βλαντιμίρ Πούτιν,ο οποίος και στο παρελθόν τον είχε τοποθετήσει στην Επιτροπή Εξωτε-ρικών Υποθέσεων της Ρωσίας, καθώς και αναπληρωτή συντονιστή τωνδιακυβερνητικών σχέσεων Ρωσίας-Ελλάδας. Αν σε όλα αυτά προσθέσεικανείς τις δηλώσεις του αντιπροέδρου της ρωσικής πετρελαϊκήςTransneft, Μιχαήλ Μπαρκόφ, ότι «το σχέδιο για τον αγωγό Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη δεν είναι αποτυχημένο, αλλά μόνο "παγωμένο"» κα-ταλαβαίνει ότι η Μόσχα είναι έτοιμη να αδράξει κάθε ευκαιρία που θατης δοθεί στο οικονομικό και διπλωματικό πεδίο για ενίσχυση της πα-ρουσίας της στην Ανατολική Μεσόγειο.

Το ενδιαφέρον σε κάθε περίπτωση θα είναι να δούμε αν αυτός ο ενερ-γειακός «ψυχρός» πόλεμος μεταξύ Ε.Ε., ΗΠΑ και Ρωσίας θα παραμείνεισε οικονομικό επίπεδο και θα λειτουργήσουν οι κανόνες της ελεύθερηςαγοράς ή αν θα επεκταθεί σε γεωπολιτικό πλαίσιο μέσω άσκησης δι-πλωματικών, οικονομικών και στρατιωτικών εκβιασμών προς τα αδύ-ναμα μέρη.

Χάρτης Σχεδιαζόμενων Αγωγών

MODERN DIPLOMACY 12

Οι κορυφαίες εταιρίες τεχνολογίας, μέσων ενημέρωσης και τηλεπικοινωνιών παγ-κοσμίως ενισχύουν την ανθεκτικότητα τους στις κυβερνοεπιθέσεις μέσω στρατη-γικών πρωτοβουλιών, συνεργασιών και τεχνολογικών εκπαιδευτικώνπρογραμμάτων για την ασφάλεια το 2013. Σύμφωνα με την έρευνα της DeloitteTouche Tohmatsu Limited (DTTL) ΤΜΤ Global Security η μεγαλύτερη ανησυχία είναιοι κίνδυνοι που προκύπτουν από εξωτερικές συνεργασίες και δείχνει ότι υπάρχειεμπιστοσύνη στην ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, παρά τις απειλές του 2012. Τα στε-λέχη των μεγαλύτερων εταιριών παγκοσμίως στον κλάδο Τεχνολογίας, Μέσων Ενη-μέρωσης και Τηλεπικοινωνιών (ΤΜΤ) το 2013 θα αντικαταστήσουν τη συμμόρφωσημε την εφαρμογή μιας στρατηγικής για την ασφάλεια των πληροφοριών τους. Η με-λέτη αποκαλύπτει επίσης ότι οι εταιρίες έχουν αρχίσει να αναγνωρίζουν ότι η ασφά-λεια των πληροφοριών είναι ένα θεμελιώδες ζήτημα, με τις εταιρίες να εστιάζουντην προσοχή τους ολοένα και περισσότερο στο να παραμείνουν ανθεκτικές στιςκυβερνοεπιθέσεις και όχι απλά ασφαλείς.

Η έρευνα, η οποία εντόπισε ως μεγαλύτερες αδυναμίες της ασφάλειας την έλλειψηενημέρωσης των εργαζομένων και τους κινδύνους που προκύπτουν από τις εξω-τερικές συνεργασίες, συστήνει στους οργανισμούς ΤΜΤ να επενδύσουν στην εκπαί-δευση σε θέματα ασφαλείας των πληροφοριών και στην ευαισθητοποίηση τωνυπαλλήλων τους για να συμβάλλουν στον περιορισμό των κινδύνων από τις νέεςτεχνολογίες.

Κίνδυνοι και προοπτικές για την ασφάλεια των πληροφοριών

ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ

«Το ερώτημα δεν είναι αν θα δεχθείς επίθεση: το ερώτημα είναι πότεκαι πώς θα ανταποκριθείς», δήλωσε ο Jacques Buith, DTTL Global TMTSecurity and Resilience Leader. «Η αποτελεσματική διαχείριση των κιν-δύνων για την ασφάλεια των πληροφοριών απαιτεί ισχυρό συνδυασμόπρόληψης, έγκαιρης διάγνωσης, καθώς και ταχείας ανταπόκρισης. Τονα μπορείς να ανταποκρίνεσαι στον κυβερνοχώρο είναι εξίσου, ή καιπερισσότερο, σημαντικό από το να είσαι απλώς ασφαλής στον κυβερ-νοχώρο».

Συνεργασία για ανθεκτικότητα στον κυβερνοχώρο

Τα αποτελέσματα της μελέτης δείχνουν ότι υπάρχει υπερβολική εμπι-στοσύνη στην προστασία από εξωτερικές απειλές, με το 88 τοις εκατότων στελεχών να μην θεωρούν την εταιρία τους ευπαθή. Ωστόσο, μετάαπό πιεστικότερες ερωτήσεις, περισσότερα από τα μισά στελέχη παρα-δέχθηκαν ότι βίωσαν τουλάχιστο μια απειλή στην ασφάλεια το τελευ-ταίο έτος. Λιγότερο από το ήμισυ των ερωτηθέντων ανέφερε ότιδιαθέτει σχέδιο αντιμετώπισης σε περίπτωση παραβίασης της ασφά-λειας και μόνο το 30 τοις εκατό θεωρεί ότι τρίτοι επωμίζονται επαρκέςμέρος της ευθύνης για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο. Επίσης, το 74τοις εκατό των 121 στελεχών που ρωτήθηκαν κατατάσσει την παρα-βίαση της ασφάλειας των εξωτερικών συνεργα-τών στις τρεις πρώτες απειλές που ακολουθείταιαπό επιθέσεις που προκαλούν αδυναμία παρο-χής υπηρεσιών (DoS, Denial of Services) και ταλάθη και τις παραλείψεις των εργαζομένων.

«Κάθε οργανισμός είναι ευάλωτος και 100 τοιςεκατό πρόληψη δεν υπάρχει. Για να ενισχυθεί ηαποτροπή επιθέσεων, η ανίχνευση και η ταχείαανταπόκριση στην επίθεση είναι απαραίτητες.Τελικά, ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας θαπρέπει να προχωρήσουν σε μια βαθύτερη συνερ-γασία το 2013 σε όλους τους τομείς των ΤΜΤ γιανα αναπτύξουν το επίπεδο ανταπόκρισης», δή-λωσε ο Buith. «Οι οργανισμοί δεν θα πρέπειαπλώς να εργαστούν με τους εξωτερικούς συνερ-γάτες τους για να κατανοήσουν και να βελτιώ-σουν τις πρακτικές ασφαλείας τους, αλλά θαπρέπει να δεσμεύσουν τις αρχές αλλά και όσουςσχεδιάζουν κανονισμούς, πολιτικές κ. άλ. και να είναι πρόθυμοι να μοι-ραστούν μαζί τους τις ευαίσθητες πληροφορίες τους με σκοπό να βοη-θήσουν στην αντιμετώπιση των κινδύνων στον κυβερνοχώρο σεπαγκόσμιο επίπεδο».

Άλλες σημαντικές απειλές που εντοπίστηκαν από τους ερωτηθέντες πε-ριλαμβάνουν άλλες προηγμένες απειλές (64 τοις εκατό) και ενέργειες«hacktivism» (63 τοις εκατό), που αποτελούν νέες απειλές για τη συγκε-κριμένη έρευνα και συνδυάζουν ενέργειες κοινωνικές ή πολιτικές με το«hacking». Περισσότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες συγκεντρώνειγενικές πληροφορίες, εντούτοις, μόνο το 39 τοις εκατό συγκεντρώνειπληροφορίες για στοχευμένες επιθέσεις ειδικά για την εταιρία τους, τονκλάδο στον οποίο ανήκουν ή τους πελάτες τους. Η κα. Αλήθεια Διακά-του, Partner του Τμήματος Διαχείρισης Επιχειρηματικού Κινδύνου (ERS)της Deloitte Χατζηπαύλου Σοφιανός & Καμπάνης Α.Ε., σχολιάζοντας τημελέτη, δήλωσε «Η Deloitte παγκοσμίως αλλά και στην Ελλάδα έχονταςδιαπιστώσει τη σημασία τόσο της προστασίας των εταιριών από εξω-τερικές απειλές, όπως οι κυβερνοεπιθέσεις, όσο και την έλλειψη

-από μεγάλο ποσοστό των εταιριών- σχεδίων αντιμετώπισης, έχει ήδηπροβεί στον σχεδιασμό και την παροχή στοχευμένων υπηρεσιών ασφα-λείας με σκοπό να βοηθήσει τόσο τις εταιρίες όσο και τους εξωτερικούςτους συνεργάτες στην αντιμετώπιση των κινδύνων που ελλοχεύουνστον κυβερνοχώρο».

Οι άνθρωποι, η τεχνολογία και οι κινητές συσκευές

Σύμφωνα με την έρευνα, οι καινοτομίες στην τεχνολογία και τα άτομαπου χρησιμοποιούν αυτές τις νέες τεχνολογίες επίσης κατατάσσονταιως μια από τις μεγαλύτερες απειλές, με 70 τοις εκατό να χαρακτηρίζειτην έλλειψη ενημέρωσης για θέματα ασφαλείας των εργαζομένων τουςως «μέση» ή «υψηλή» αδυναμία. Οι εργαζόμενοι χωρίς επαρκή γνώσητων θεμάτων ασφαλείας μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την εταιρία συ-ζητώντας με τρίτους για εμπιστευτικά δεδομένα της εργασίας τους,απαντώντας σε ύποπτα emails (phishing), δεχόμενοι μη εξουσιοδοτη-μένα άτομα σε εγκαταστάσεις της εταιρίας.

Επιπλέον, η μελέτη διαπιστώνει ότι οι νέες τεχνο-λογίες επιδεινώνουν το πρόβλημα. Ενώ μπορούννα παρέχουν νέες δυνατότητες που μπορεί ναωφελήσουν την επιχείρηση, εισάγουν νέους κιν-δύνους με ταχύτερο ρυθμό από ό, τι πολλές εται-ρίες μπορούν να χειριστούν. Εβδομήντα τέσσερατοις εκατό των στελεχών θεωρεί το κινητό και τηντάση bring-your-own-device ως συνεχή ανησυ-χία, αλλά μόνο οι μισοί από τους οργανισμούςπου συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσαν ότι δια-θέτουν συγκεκριμένες πολιτικές για κινητές συ-σκευές.

Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Γιάννης Διβέρης, Principalτου Τμήματος Διαχείρισης Επιχειρηματικού Κιν-δύνου (ERS) της Deloitte Χατζηπαύλου Σοφιανός& Καμπάνης Α.Ε., εξέφρασε καταρχήν τον προ-βληματισμό του για την έλλειψη ενημέρωσηςτων εργαζομένων σε θέματα ασφάλειας και προ-

στασίας των Εταιρικών δεδομένων/πληροφοριών τονίζοντας ότι η απο-τελεσματική προστασία των Εταιρικών δεδομένων/πληροφοριώνκαθίσταται ακόμα πιο δύσκολη μέσω της ταχείας εισαγωγής των νέωντεχνολογιών, οι οποίες παρέχουν μεν νέες δυνατότητες στις Εταιρίεςπλην όμως δύνανται να θέσουν σε υψηλότερο κίνδυνο τα ευαίσθηταΕταιρικά δεδομένα.

«Οι κίνδυνοι από τη χρήση νέων τεχνολογιών όπως για παράδειγμα τοphishing, η ευρεία χρήση κινητών συσκευών κτλ. έχουν γίνει πλέον αν-τιληπτοί και χρήζουν ειδικού σχεδιασμού και παροχής εξειδικευμένωνυπηρεσιών ασφάλειας. Η Deloitte έχει εντάξει στις υπηρεσίες της μιασειρά από λύσεις που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα από τη καταγραφήκαι την εγκαθίδρυση των κατάλληλων πολιτικών ασφάλειας, εξειδικευ-μένα εργαλεία παρακολούθησης των πιθανών κινδύνων και εκτείνονταιως την παροχή εκπαίδευσης του προσωπικού των Εταιριών αλλά καιτων συνεργατών τους».

“Το ερώτημα δεν είναιαν θα δεχθείς επίθεση: το ερώτημα είναιπότε και πώς θα ανταποκριθείς

MODERN DIPLOMACY 14

Το ερώτημα δεν είναι αν πρέπει να πουλήσουμε μέρος της «εθνικής πε-ριουσίας» για να μειώσουμε το χρέος. Για κάθε λογικό νοικοκύρη, ηαπάντηση είναι ναι. Το ερώτημα που με απασχολεί είναι αν μπορούμε,πόσο και πότε. Η απάντηση είναι αποκαρδιωτική και γίνεται πολύ δυ-σκολότερη με τη συζήτηση που μόλις άνοιξε πρό 1-2 έτη και ακόμη δενέχει τελειωμό. Γιατί και πώς άνοιξε, είναι μυστήριο.

Κάποιοι ξέρουν, αλλά ο ελληνικός λαός τρελαίνεται από το «σκωτσέζικοντους» στο οποίο υποβάλλεται. Η δε πολιτική σπέκουλα της μείζονοςκαι της «τρελαμένης» αντιπολίτευσης είναι επιεικώς εξοργιστική καιεθνικά επιζήμια, ειδικά, όταν το μεγαλύτερο μέρος του τεράστιου χρέ-ους οφείλεται και (κυρίως) σε δικά τους «κατορθώματα», αλλά και κα-τορθώματα πολλών από εμάς.

Το χρέος δημιουργείται από τα ετήσια πρωτογενή ελλείμματα. Κάθεχρονιά που το κράτος ξοδεύει περισσότερα από όσα μαζεύει δημιουρ-γεί πρωτογενές έλλειμμα. Αυτό προστίθεται στο χρέος και, φυσικά, το-κίζεται. Κάθε χρόνο το κράτος δανείζεται (δηλ. δανειζόταν για πολλάχρόνια) για να καλύψει τόκους και δόσεις του παλαιού χρέους και τοπρωτογενές έλλειμμα. Ας πάμε λίγο πίσω στην Ιστορία, από όπου πάνταπρέπει να διδασκόμαστε..

Τι έγινε μετά το 1980-2010, Δηλ. επί περίπου 25-30 χρόνια. Απλά τι κά-ναμε:•‘’ξεχάσαμε’’ την βασική αρχή της παραγωγικής εργασίας,•διορίστηκαν εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους από τα πλήθη ‘’πουμας ψήφιζαν’’ αδιακρίτως προσόντων και αναγκών σε θέσεις δημοσίωνκαι ημι-δημοσίων οργανισμών,•λοιδορούσαμε την επίπονη εργασία και προτρέπαμε τους Νέους μαςστην εύκολη Ζωή με λίγη εργασία και με πολλά πτυχία,•μάθαμε να μην εργαζόμαστε με σύστημα και να συνεργαζόμαστε εποι-κοδομητικά•‘’πολεμήσαμε’’ όλες ανεξαρτήτως τις έννοιες της ‘’πολυεθνικής’’ και το-πικής εταιρείας της καλής ή κακής εικόνας της, αδιακρίτως αν και με εύ-ρυθμη-νόμιμη δραστηριότητάς τους στην χώρα,•σταματήσαμε κάθε διαδικασία ουσιαστικού ελέγχου στην Δημόσια Δι-οίκηση και γενικότερα,•‘’διαρρήξαμε’’ τον παραγωγικό και ελεγκτικό μηχανισμό της χώρας σεόλες τις εξουσίες και τις λειτουργίες του κράτους,•νομοθετήσαμε για ‘’ψήλου πήδημα’’ αρκεί να ‘’συμφέρει’’ τους οπαδούςμας και εμάς, κυρίως την εξουσία και τους ημετέρους,•θεριέψαμε όλα τα συνδικάτα που είναι μεν χρήσιμα, αλλά τα κάναμενα λειτουργούν ανεξάρτητα κριτικής και ελέγχου, άσχετα αν προσέφε-ραν καλό έργο και•τέλος αφήσαμε την πρωτογενή παραγωγή και κυρίως μειώσαμε τηναγροτική μας παραγωγή από το +25% της τότε συμμετοχή της στο ΑΕΠ,σε λιγότερο από 10% σήμερα κλπ.

Για τους διορισμούς που αναφέρω παραπάνω, ένα χαρακτηριστικό από-σπασμα σε συζήτηση στην Βουλή στο τέλος του 1979, συζήτηση επί τουπροϋπολογισμού του 1980… ‘’το σύνολο των εργαζομένων στο Δημό-σιο είναι περίπου 183.000 υπάλληλοι από τα επίσημα στοιχεία..’’ που δή-λωσε στην Βουλή ο τότε αρμόδιος Υπουργός σε επίκαιρη ερώτηση τηςτότε Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, τότε με πληθυσμό η χώρα περίπου9,5 εκατ. Απάντηση της τότε Αξιωματικής Αντιπολίτευσης προς την κυ-βέρνηση …’’είναι πολλοί οι Δημόσιοι Υπάλληλοι που διορίσατε κλπ’’.

Στην συνέχεια οι δημόσιοι υπάλληλοι αριθμούσαν περίπου:•το 1983: 380.000,•το 1987: 550.000,•το 2001: 750.000,•το 2004: 850.000 και•το 2011: 1.180.000, μάθαμε ότι ήταν τελικά οι Δημόσιοι Υπάλληλοι !!!με την αντίστοιχη εξέλιξη του Ελληνικού πληθυσμού από 9,5 εκατ. το1980, σε 10,8 εκατ. το 2011, φοβερή επιτυχία!!! Γεμίσαμε την χώρα ‘’ανε-πάγγελτους’’, αλλά καλά αμειβομένους !!!

Την ίδια περίοδο 1980-2010 εισέρευσαν από επιδοτήσεις και χρηματο-δοτικά προγράμματα της ΕΕ προς την Χώρα μας περίπου € 286 δις. απόεπίσημα στοιχεία της Τράπεζας Ελλάδος, και αυτά τα ‘’φάγαμε’’ και πολ-λοί Έλληνες τα οικειοποιήθηκαν αυτά τα κεφάλαια.

Ακόμη, ακόμη το ίδιο διάστημα 1980-2010 δώσαμε και εισπράττονταντουλάχιστον +200.000 παράνομες συντάξεις πάσης μορφής σε διάφο-ρες κατηγορίες του πληθυσμού, ακόμη δε ειδικά σε κάποιες περιοχέςείχαμε το +18% τυφλούς επί του τοπικού πληθυσμού, που είναι Παγκό-σμιο ρεκόρ μακράν του 3-4%, που ισχύει κατά ανώτατο όριο επί του το-πικού ή επί του συνολικού πληθυσμού. Δημιουργήσαμε λοιπόν έναΤέρας και όλοι, ακόμη και σήμερα, ‘’ποιούν την νήσσα’’, όπου όλοι οιξένοι μας λένε ότι πρέπει να το μειώσουμε αυτό το Τέρας και εμείς συ-νεχίζουμε να αντιστεκόμαστε και να κτυπάμε κυρίως την ιδιωτική οικο-νομία.

Επανέρχομαι, όμως διότι ‘’Το χρέος’’ δεν είναι «αόρατο». Μπορεί να τοδει κανείς στις πρώην κατάφυτες παρυφές τη Πάρνηθας και της Πεντέ-λης και στα ολυμπιακά ερείπια κατεβαίνοντας την Κηφισίας, δεξιά. Τουλέει καλημέρα κάθε πρωί. Είναι οι γείτονες, πχ. ο κ. Μάκης, 55άρης συνταξιούχος της ΔΕΗ και η κ.Γεωργία, μόλις συνταξιοδοτηθείσα από το υπουργείο Οικονομικών στα50 της. Είναι και ο Κωστάκης, ο γιος, 25 χρονών, που προσλήφθηκε απότον θείο στο υπουργείο «με σύμβαση». Μεταξύ τους, δηλωμένο οικο-γενειακό εισόδημα 8.000 ευρώ τον μήνα, με προσφορά στην εθνική οι-κονομία ακριβώς μηδέν. Το βλέπουμε στον Έλληνα αγρότη που «πάχυνε» τα τελευταία 30 χρόνιαμε τις επιδοτήσεις και το καθισιό, τόσο που τα καρδιαγγειακά θερίζουν.

Αυτογνωσία και Χρέος της Ελλάδος ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΡΟΔΟΠΟΥΛΟΣ

Ο Αναστάσιος Ροδόπουλος είναι οικονομολόγος, οικονομικός διευθυντής του ομίλου Mamidoil-Jetoil SA

Το βλέπουμε στο εκατοντάδες δισ. των καταθέσεων στην Ελβετία, στουςγάμους στο Παρίσι, στο Χρηματιστήριο του 2000, στους γιατρούς τηςDe Puy, και στα «χρυσά παιδιά» της κάθε απόχρωσης λαίλαπας του1981-2010. Έτσι μαζεύτηκαν τα €360 δισ. που χρωστούσαμε μέχρι το2011, και στην συνέχεια έγινε το κούρεμα του Ελληνικού χρέους κατάακριβώς €110 δις. Είναι το μεγαλύτερο σε αξία συστημικό κούρεμαΧώρας που έγινε στον κόσμο και μάλιστα επιτυχές!!! Πλέον κούρεμα πε-ρίπου €30 δις. που ακολούθησε πρόσφατα κλπ. Τα υπόλοιπα τα χρω-στάμε ακόμη και τα περισσότερα τα ‘’χρωστάμε’’ σε κεντρικές τράπεζες,στα συνταξιοδοτικά ταμεία της Γερμανίας και της Ολλανδίας κλπ. και όχιστους «σπεκουλαδόρους», όπως ωρύεται η παράφρων Αριστερά-Δεξιάκλπ. και οι λοιποί που απλά φωνάζουν. Πολλοί θέλουν να γίνουν ‘’οι τι-μητές’’ των ‘’δικαίων’’ του Ελληνικού λαού, χωρίς οι περισσότεροι ναέχουν δουλέψει ποτέ στην ζωή τους.

Έχουν γίνει απίθανα πράγματα στην διαδικασία του κουρέματος, τοοποίο έγινε με τα περισσότερα ‘’με τεχνικά μέσα’’ και αυτό έγινε με τηνπρακτική βοήθεια και κυρίως με την υποστήριξη των Ευρωπαίων εταί-ρων μας. Παρά ταύτα η αλήθεια παραποιείται κάθε ημέρα κυρίως απόφορείς, σε μερικά από τα ‘’μήντια’’ και ανθρώπους που δεν γνωρίζουνπώς κινούνται οι αγορές, δεν καταλαβαίνουν ότι οι καιροί έχουν αλλάξεικαι ότι γίνεται σήμερα σε μία αγορά μίας χώρας επιδρά σημαντικά καιάμεσα πλέον στις υπόλοιπες χώρες. Δυστυχώς πολλοί λίγοι καταλαβαί-νουν τι έχει γίνει και ακόμη περισσότεροι ενώ καταλαβαίνουν επανα-λαμβάνω ‘’ποιούν την νήσσα’’, κάνοντας ότι δεν αντιλαμβάνονται ταπράγματα, κυρίως για το ζήτημα που είναι πώς ξεχρεώσουμε. Απορώτι έκανε η ‘’Διοικητική εξουσία’’ της Χώρας αυτό το διάστημα και πωςαντέχει ακόμη αυτή η Χώρα. Ακόμη ΔΕΝ έχουμε την απαραίτητη Αυτο-γνωσία, που μας δίδαξαν οι Αρχαίοι μας πρόγονοι.

Το διαβόητο Μνημόνιο έχει, συνεπώς, έναν πολύ απλό λόγο ύπαρξης.Μας δίνει δανεικά που καλύπτουν τις ανάγκες του χρέους και το ετήσιοπρωτογενές έλλειμμα, με την υπόσχεση, όμως, ότι θα το μηδενίσουμετο 2014. Αυτό σημαίνει ότι από το 2014-2015 και μετά, το χρέος θα αρ-χίσει να μικραίνει και θα το χρηματοδοτούμε, πλέον, με τις δικές μας δυ-νάμεις, δηλαδή από πρωτογενή πλεονάσματα, όπως έγινε τιςπερισσότερες από τις χρονιές της πρωθυπουργίας Σημίτη, με αποτέλε-σμα την «κατάκτηση» του ευρώ. Ήταν πράγματι έτσι όμως εκείνη τηνπερίοδο ή ‘’τεχνηέντως’’ έτσι ‘’παρουσιάστηκε’’, μάλλον το δεύτερο. ΣτηνΕλλάδα έχουμε να δούμε πραγματικό πρωτογενές πλεόνασμα από τηνδεκαετία του 1980!!! Και ίσως πάλι δούμε το πρωτογενές πλεόνασμα σταμέσα του 2013 και μετά…

Ο τρόπος και οι αιτίες που αναλύσαμε παραπάνω, δηλαδή για τα πρω-τογενή πλεονάσματα, είναι θεωρητικά σωστός και απόλυτα αναγκαίος,αλλά είναι βραδύς για το μέγεθος του χρέους. Είναι και αβέβαιος, γιατίπροϋποθέτει λαό πιο πειθαρχημένο από τον ελληνικό και ταχεία οικο-νομική ανάπτυξη, κάτι δύσκολο στη σημερινή και προβλεπτή διεθνήσυγκυρία. Ο μόνος άλλος τρόπος, συνεπώς, είναι ο αντίστροφος τουτρόπου με τον οποίο δημιουργήθηκε το χρέος. Δηλαδή, περισσότερηφαντασία, δημιουργία και δουλειά, και πούλημα περιουσίας μας, εκτόςαυτών που είναι στρατηγικής μορφής, σε καλές τιμές και όσων φτιάξαμεμε δανεικά. Φυσικά, πουλώντας τα αξιοθρήνητα (λόγω ότι τα παρατή-σαμε στην τύχη τους) ολυμπιακά «σκουπίδια», δεν θα πάρουμε πολλά.Δυστυχώς δεν είχαν οι ‘’ιθύνοντες’’ την στοιχειώδη ικανότητα να διαχει-ριστούν και να ενοικιάσουν ή να πουλήσουν τα ολυμπιακά ακίνητα μετάτο 2004 έως σήμερα, καθότι οι ολυμπιακοί αγώνες του 2004 μας στοί-χησαν €52 δις. περίπου, και ναι μεν παρουσιάσαμε την καλύτερη εικόναως χώρα, αλλά η επένδυση σχεδόν για όλα ‘’πήγε στράφι’’.

Αν, όμως, αν βρεθεί κάποιος τρελός, κάποια λεφτά θα ξοδέψει για να τααναπτύξει, κάποιοι θα δουλέψουν, θα εισπράξουμε φόρους και, κυρίως,θα γλιτώσουμε από τα έξοδα που ακόμη μας δημιουργούν. Το ίδιο καιμε τα λοιπά ακίνητα του δημοσίου και τις περίφημες ‘’εθνικές ΔΕΚΟ’’. Ανπαραφρονήσει κάποιος και αγοράσει το 30% της ΔΕΗ, πακέτο με τηΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ, θα νιώσει κανείς «εθνική ντροπή» ή αντίθετα απέραντηανακούφιση; Έχουν γίνει πάντως κάποιες αποκρατικοποιήσεις και επεν-δύσεις τα τελευταία χρόνια με επιτυχία. Το θέμα είναι να συνεχιστούνγια να τονωθεί η αγορά.

Εθνική ντροπή είναι να χάνεις τα καλύτερα παιδιά σου γιατί δεν μπορείςνα τα σπουδάσεις και να τους βρεις δουλειά. Ας αφήσουμε, λοιπόν, τιςκλάψες και τον εθνικό αυτοχειριασμό και ας ψάξουμε για λύσεις πραγ-ματικής εθνικής υπερηφάνειας. Δηλαδή, να μην χρωστάμε περισσότερααπό όσα αντέχουμε να ξεπληρώνουμε με άνεση και λογική. Ίσως τότενα μπορέσουμε να διεκδικήσουμε και τα άλλα εθνικά μας δίκαια, πουτα «ξεχνάμε» αναγκαστικά, όσο είμαστε «πνιγμένοι στα χρέη». Παράταύτα το τελευταίο έτος 2012 και μέχρι σήμερα έχουνε γίνει σημαντικάθετικά βήματα και έχουν ληφθεί και εκτελεστεί επιτυχή μέτρα, αλλάόπως πάντα σε τέτοιες κρίσεις ‘’μαζί με τα ξερά καίγονται και τα χλωρά’’δυστυχώς την πληρώνουν πολλοί που δεν φταίνε. Ας ελπίσουμε ότιαυτό θα αποκατασταθεί έστω και σταδιακά τα επόμενα χρόνια.

“Ας αφήσουμε, λοιπόν, τιςκλάψες και τον εθνικόαυτοχειριασμό και ας ψά-ξουμε για λύσεις πραγμα-τικής εθνικήςυπερηφάνειας

MODERN DIPLOMACY 16

Ο Άγγελος Παγκράτης είναι ο Πρέσβης και Επικεφαλής της Μόνιμης Αποστολής της Ευρω-παϊκής Ένωσης στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Τον κ. Παγκράτη όρισε η ύπατη εκ-πρόσωπος για την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας της ΕΕ βαρώνη ΚάθρινΆστον, αποσπώντας τον από τη θέση του αναπληρωτή διευθυντή της αντιπροσωπείας τηςΕΕ στη Ουάσιγκτον. Ακόμα, είχε οριστεί μόνιμος παρατηρητής στον Οργανισμό Αμερικα-νικών Κρατών από τον Οκτώβριος του 2009 έως τον Ιούλιο του 2010. Προηγουμένως ήτανο Πρέσβης και Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Αργεν-τινή.

Υπηρέτησε ως αναπληρωτής επικεφαλής της αποστολής στις αντιπροσωπείες της Ευρω-παϊκής Επιτροπής στη Νότια Αφρική (1995-1997) και στη Νότια Κορέα (1990-1994). Για αρ-κετά χρόνια (1981-1990), ο κ. Παγκράτης εκπροσώπησε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σεπολλές διαπραγματεύσεις και ομάδες εργασίας σε πολυμερείς οργανισμούς όπως ο ΠΟΕ,ΟΟΣΑ, Λέσχη του Παρισιού, η UNCTAD, και άλλοι.

Έλαβε το διδακτορικό του δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο του Παρισίου Ι στα Διεθνή Οικο-νομικά, τις νομισματικές πολιτικές και τα οικονομικά. Ακολούθησαν σπουδές στα Οικονο-μικά και τις Ευρωπαϊκές Σπουδές στα Πανεπιστήμια του Αγίου-Etienne και του Παρισιού Ι,σπουδές στο Διεθνές Δίκαιο στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού ΙΙ και σπουδές στη διοίκησηεπιχειρήσεων στο «Conservaroire National des Arts et metiers» (CNAM) του Παρισίου.

Πολλοί υποστηρίζουν πως η Ευρώπη είναι σε ένα σταυροδρόμι: Ομοσπονδία ή διά-λυση. Εσείς τι πιστεύετε;

Ξεκινώντας, θα ήθελα να ξεκαθαρίσω πως παρά την επίσημη ιδιότητά μου στην Ε.Ε.οι απαντήσεις μου, αποτελούν αποκλειστικά προσωπικές μου απόψεις. Αυτό που βλέ-πουμε καθαρά μέσα από την διαχείριση της κρίσης είναι ότι η Ευρώπη συνεχίζει καιεπιταχύνει την πορεία ενοποίησης της με επίκεντρο την Ευρωζώνη. Αυτό δεν σημαίνειόμως ότι η ΕΕ θα γίνει Ομοσπονδία όπως τα ομοσπονδιακά κράτη που γνωρίζουμε. ΗΕυρωπαϊκή Ένωση είναι και θα παραμείνει Ένωση βασικά κυρίαρχων κρατών καιΈνωση πολιτών για την μεγάλη πλειοψηφία των οποίων η Ευρωπαϊκή ταυτότητα προ-στίθεται στην εθνική τους ταυτότητα δίχως να την αντικαθιστά..

Ελληνισμός με αυτοπεποίθησηκαι εμπιστοσύνη

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΑΓΓΕΛΟΥ ΠΑΓΚΡΑΤΗ ΣΤΗ ΛΥΔΙΑ ΚΑΡΓΑ

Η κρίση, αλλά και η συζήτηση που άνοιξεμε το ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας απότο ευρώ, «έσπασε» ένα ταμπού. Ο κ. Μπερ-λουσκόνι μιλάει για ενδεχόμενη αποχώ-ρηση της Ιταλίας από την ευρωζώνη, ο κ.Κάμερον για αποχώρηση του ΗνωμένουΒασιλείου από την Ε.Ε. Το τέλος της κρίσηςθα βρει μια μικρότερη «ευρωπαϊκή οικογέ-νεια»;

Τα Κράτη Μέλη διατηρούν τα κυριαρχικάτους δικαιώματα στα οποία περιλαμβάνεταιπια και η δυνατότητα αποχώρησης από τηνΕυρωπαϊκή ¨Ένωση. Δεν μπορεί κανείς νααποκλείσει τελείως κανένα ενδεχόμενο.Όμως όλα δείχνουν ότι η Ευρωπαϊκή οικογέ-νεια θα συνεχίσει να μεγαλώνει με βασικούςεπόμενους υποψήφιους, ορισμένους απότους βαλκανικούς μας γείτονες.

Μιλάτε συχνά για την ανάγκη ενός νέου πα-τριωτισμού. Μπορείτε να μας εξηγήσετε τισημαίνει και πως μπορεί να γίνει πράξη;

Σε μια έντονη δοκιμασία όπως ένας πόλεμοςή μια βαθιά κρίση όπως η τωρινή δοκιμά-ζονται στην πραγματικότητα οι βασικοί πυ-λώνες της κοινωνίας και του έθνους. Θεωρώεμφανές ότι η βαθιά ριζωμένη αγάπη του έλ-ληνα για την πατρίδα του είναι ένα από καιίσως το πιο μεγάλο σχετικό πλεονέκτηματου ευρύτερου ελληνισμού απέναντι στιςτωρινές δυσκολίες. Σε αυτή στηρίζονται σεμεγάλο βαθμό η βαθιά αίσθηση ταυτότητος,η περηφάνια, η άσβεστη ανάγκη για ελευθε-ρία και αξιοπρέπεια και πολλά άλλα από ταστοιχεία που κάνουν τον ελληνικό λαό ναμην δαμάζεται και να μην υποκύπτει, αλλάνα μάχεται και να επανέρχεται δια μέσουτων αιώνων από πολύ δύσκολες καταστά-σεις, ακραίες δοκιμασίες και δυσκολίες. Η επιστροφή ,σε κάποιο βαθμό, συνολικά της ελληνικής κοινωνίας προςπατροπαράδοτες, παραδοσιακές και πατριωτικές αξίες, μου φαίνεταιαναπόφευκτη υπό τις τωρινές συνθήκες. Μια τέτοια επιστροφή μπορείνα είναι θετική πηγή δύναμης για αγώνα απέναντι στις προκλήσεις καιαποφασιστικότητας απέναντι στις δυσκολίες.

Χρειαζόμαστε όμως έναν πατριωτισμό τουΧΧΙ αιώνα όπου ο έλληνας θα έχει συνειδητάκαι εμπεριστατωμένα ισχυρότερη αίσθησητης ταυτότητος του, της κληρονομιάς του,των παραδόσεων και του πολιτισμού του,όπου όμως ο πατριωτισμός αυτός θα είναιδύναμη κι όχι αδυναμία. Δεν θα είναι παρά-γοντας ξενοφοβίας, απομόνωσης και αποξέ-νωσης αλλά αντίθετα πηγή έμπνευσης καιδημιουργικότητας. Το ζητούμενο πρέπει να είναι ένας ελληνι-σμός με αυτοπεποίθηση και εμπιστοσύνη,πρωτεργάτης για μια πιο ενωμένη Ευρώπηκαι ανοιχτός και πρωτοπόρος στις θετικέςπλευρές της παγκοσμιοποίησης όπως η πρό-οδος της επιστήμης και τεχνολογίας, η συσ-σώρευση γνώσης, η προάσπιση αξιών όπωςη ελευθερία, δημοκρατία, τα ανθρώπινα δι-καιώματα και βέβαια η πρόοδος της οικονο-μίας και ευημερίας που απαιτούν δραστήριασυμμετοχή και ηγετική ενσωμάτωση στοπαγκόσμιο γίγνεσθαι.

Όλοι μιλούν για τις απαραίτητες μεταρρυθ-μίσεις, όμως πως είναι δυνατόν το πολιτικόσκηνικό που επί τόσα χρόνια διοικούσε τηχώρα και την έφερε σε αυτό το σημείο ναμπορέσει να επιφέρει τις αλλαγές που ηχώρα έχει ανάγκη για να μπορέσει να ανα-κάμψει και μπει σε τροχιά ανάπτυξης;

Οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις είναι στηνπραγματικότητα το σύνολο των αλλαγώνπου χρειάζεται η χώρα για να ξεπεράσει τιςγνωστές σε όλους παθογένειες του παρελ-θόντος (φορολογικό, παιδεία, συντεχνίες,κλειστά επαγγέλματα και πολλά άλλα). Είναιβαθιά άδικο για όλους τους έλληνες που υπο-φέρουν από την κρίση, το γεγονός ότι φτά-

σαμε κοντά στην χρεοκοπία δίχως καμιά ουσιαστική προσπάθειαεγκαίρων μεταρρυθμίσεων. Είναι επίσης ιδιαίτερα λυπηρό το γεγονόςότι χρειάζεται το μνημόνιο για να μας πει ότι πρέπει να αλλάξουν τα αυ-τονόητα.

“Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναικαι θα παραμείνει Ένωσηβασικά κυρίαρχων κρατών καιΈνωση πολιτών

MODERN DIPLOMACY 18

Το δίκτυο της ΆΛΛΗΛΟΝnet ουσιαστικά «ενώνει» αρκετάδιαφορετικούς ανθρώπους. Ποιος είναι ο στόχος αυ τούτου δικτύου; Τι το διαφοροποιεί από τις υπόλοιπες εθε-λοντικές δράσεις που λαμβάνουν χώρα εντός και εκτόςσυνόρων και πως γεννήθηκε αυτή η ιδέα;

Πράγματι η ΆΛΛΗΛΟΝnet απευθύνεται σε διαφορετικούςανθρώπους, στην ουσία σε όλους τους ¨Έλληνες και φίλουςτης Ελλάδας. Ο βασικός της στόχος είναι να συμβάλει στηδημιουργία μιας κοινωνίας με πολύ υψηλότερη αλληλεγ-γύη στον επαγγελματικό τομέα. Προωθεί, σαν αντίδοτοστην οικονομική κρίση και κυρίως στην ανεργία των νέων,τρεις βασικούς άξονες δράσης στον επαγγελματικό τομέα:

-πρώτον, ενθάρρυνση της εντονότερης ατομικής προσπάθειας και πρω-τοβουλίας. Μπροστά στην κρίση ο κάθε έλληνας και κυρίως ο κάθε νέοςδεν πρέπει να αποθαρρυνθεί και να εγκαταλείψει την προσπάθεια αλλάαντίθετα να γίνει καλύτερος φοιτητής, σωστότερος επαγγελματίας, κα-λύτερος υπάλληλος, τολμηρότερος και σωστότερος επιχειρηματίας κλπ.Στην προσπάθειά του αυτή ο κάθε έλληνας και κάθε ελληνίδα και κυ-ρίως οι νέοι δεν πρέπει να αισθάνονται ούτε να είναι μόνοι.

- δεύτερον, χρειάζεται συγχρόνως αύξηση της αλληλεγγύης στον επαγ-γελματικό τομέα, παντού όπου υπάρχουν Έλληνες, με ιδιαίτερη προτε-ραιότητα για τους νέους της Ελλάδας. Θέλουμε μια κοινωνία όπου οκαθένας θα σκέφτεται πως μπορεί να κάνει κάτι χρήσιμο για κάποιουςάλλους. Η συμμετοχή στην ΆΛΛΗΛΟΝnet δεν έχει κανένα απολύτως κό-στος. Όμως τα μέλη αποδέχονται ότι, όταν άλλο μέλος θα ζητήσει τηνσυμβουλή τους, θα απαντήσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Επίσηςτα μέλη μας ανταλλάσουν μέσω της ιστοσελίδας, χρήσιμες και πρακτι-κές πληροφορίες για συγκεκριμένες ευκαιρίες σπουδών, επαγγελματι-κής κατάρτισης, εργασίας και επιχειρηματικότητας. Με τον τρόπο αυτό,στην AΛΛΗΛΟΝnet, ο καθένας συμμετέχει σε μια ομάδα ανθρώπων,όλων των γενεών, οι οποίοι συνεχώς αυξάνονται και παραμένουν δια-θέσιμοι να επικοινωνήσουν, να ανταλλάξουν εμπειρίες, να συνεργα-στούν και να μοιραστούν νέες συγκριμένες ιδέες και πρωτοβουλίες. Γιαπολλούς η AΛΛΗΛΟΝnet είναι ένα άμεσα χρήσιμο εργαλείο. Για όλους,είναι ένα πνεύμα και μήνυμα δημιουργικότητας συνεργασίας, ενθάρ-ρυνσης, και γενικά αλληλεγγύης στον επαγγελματικό τομέα.

- τρίτον, η ΑΛΛΗΛΟΝnet προσφέρει ένα πλαίσιο όπου η συμμετοχή τουκαθενός είναι όχι μόνο άμεσα χρήσιμη στον ίδιο ή σε κάποιον(ους)άλλο(ους) αλλά και συγχρόνως δημιουργεί ένα ρεύμα αλληλεγγύηςμέσα στην ελληνική κοινωνία και τον ευρύτερο ελληνισμό το οποίο συ-νεισφέρει στην ευρύτερη προσπάθεια εξέλιξης της ελληνικής οικονο-μίας και κοινωνίας. Τα μέλη μας βασικά μοιράζονται το όραμα τηςΕλλάδας που θα αναδυθεί από τη κρίση κτίζοντας μια οικονομία πιο πα-ραγωγική και διεθνώς ανταγωνιστική αποφασιστικά στραμμένη στηνεπιχειρηματικότητα και καινοτομία, πιο ελεύθερη και φιλική στην ατο-μική προσπάθεια και πρωτοβουλία. Μια οικονομία που θα προσφέρειπραγματικές και ίσες ευκαιρίες ιδιαίτερα στους νέους της και θα είναισυγχρόνως συνολικά πιο δίκαιη και πιο συνεκτική.

Η ιδέα γεννήθηκε σταδιακά μαζί με την πεποίθηση ότι οι αλλαγές πουαπαιτεί η σωστή αντιμετώπιση της τωρινής κρίσης δεν μπορούν ναπραγματοποιηθούν δίχως δραστήρια συμμετοχή του κάθε έλληνα καικάθε ελληνίδας που είναι διατεθειμένος (η) να κάνει μεγαλύτερη προ-σπάθεια σαν άτομο και να συμμετάσχει σε ένα πλαίσιο μεγαλύτερης αλ-ληλεγγύης στον επαγγελματικό τομέα, με ιδιαίτερη έμφαση στηνεπιχειρηματικότητα και καινοτομία . Είναι μοναδική νομίζω διότι προ-σφέρει ένα πλαίσιο λειτουργικό το οποίο είναι άμεσα χρήσιμο σε πολ-λούς και συγχρόνως συνεισφέρει με τρόπο κατανοητό στηνπροσπάθεια για την δημιουργία της Ελλάδας που ονειρευόμαστε.

Πως αξιολογείτε την αρχική ανταπόκριση σε αυτό το εγχείρημα; Θαθέλατε να μας πείτε για κάποιες από τις πρώτες δράσεις;

Υπάρχει μια αρχική επιφυλακτικότητα ορισμένων, μέχρι να πεισθούν ότιη ΆΛΛΗΛΟΝnet είναι όντως ανεξάρτητη και δεν έχει καμιά κρυφήατζέντα. Πείθονται γενικά γρήγορα και τότε η ανταπόκριση είναι συγ-κινητική. Άνθρωποι επιτυχημένοι επαγγελματικά σπεύδουν να προσφέ-ρουν την συμβουλή και καθοδήγησή τους στους νεώτερουςσυμπατριώτες μας.

Η ΆΛΛΗΛΟΝnet είναι μια πλήρως ανεξάρτητη, μη κυβερνητική, μηκερδοσκοπική πρωτοβουλία πολιτών,πρωτοβουλία του ιδρυτού τηςΑ. Παγκράτη. http://allilonnet.gr/el/

Η απειλή της σύγχρονης θαλάσσιας πειρατείας και οι δυνατότητες ενί-σχυσης της αποτελεσματικότητας και του συντονισμού μεταξύ των επι-χειρήσεων και προγραμμάτων της ΕΕ συζητήθηκαν σε ειδικήσυνεδρίαση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπήςστις Βρυξέλλες. «Παρά τη μικρή κάμψη που εμφανίζουν οι επιθέσεις καικαταλήψεις πλοίων, η απειλή της θαλάσσιας πειρατείας παραμένειισχυρή και επικίνδυνη. Οι πολυδιάστατες επιπτώσεις εξακολουθούν ναπλήττουν τη διεθνή οικονομία και το διεθνές εμπόριο, τη ναυτιλία, τηνασφάλεια και σταθερότητα, πάνω από όλα όμως, τη ζωή και την ασφά-λεια χιλιάδων ναυτικών. Οι αριθμοί, αν και εμφανίζουν σχετική μείωση,εξακολουθούν να είναι ανησυχητικοί: 585 ναυτικοί κρατήθηκαν όμηροιτο 2012 και 104 εξακολουθούσαν να βρίσκονται υπό καθεστώς ομηρίαςαπό Σομαλούς πειρατές στο τέλος του έτους», τόνισε ο κ. Γ. Κουμουτσά-κος ως εισηγητής του ψηφίσματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου γιατη θαλάσσια πειρατεία.

«Τα βαθύτερα αίτια της θαλάσσιας πειρατείας παραμένουν στην ξηρά.Γι' αυτό η Ε.Ε. πρέπει να συνεχίσει και να επιτείνει την επιχειρησιακή τηςεγρήγορση αλλά και την παροχή αναπτυξιακής βοήθειας στα κράτηεκείνα που λόγω οικονομικών, κοινωνικών προβλημάτων και πολιτικήςαστάθειας, εξελίσσονται σε "φυτώρια" πειρα-τείας», τόνισε ο Έλληνας ευρωβουλευτής.

Σχετικά με τη μεγάλη αύξηση του αριθμού τωνεπιθέσεων στον Κόλπο της Γουινέας και την Ιν-δονησία, επεσήμανε ότι «Η επικέντρωση τηςπροσοχής και της παρουσίας της διεθνούς κοι-νότητας σε θάλασσες υψηλής επικινδυνότητας,σε συνδυασμό με φαινόμενα "μιμητισμού",έχουν ως αντίκτυπο τη διασπορά των πειρατι-κών επιθέσεων ανατολικότερα και νοτιότερατων ακτών της Σομαλίας και του Κόλπου τουΆντεν καθώς και στις θάλασσες της ΔυτικήςΑφρικής. Πρόκειται για ιδιαίτερα ανησυχητικήεξέλιξη, καθώς οι πειρατές σε αυτήν την περιοχήείναι βίαιοι και στις περισσότερες περιπτώσειςοπλισμένοι».

Ο κ. Κουμουτσάκος αναφερόμενος στα βασικά σημεία του ψηφίσματοςτου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου υπογράμμισε τη σημασία παράτασηςέως το 2014 της εντολής της ευρωπαϊκής επιχείρησης της ATALANTA,την ανάγκη δίωξης των ύποπτων για πειρατικές επιθέσεις, εντοπισμούτων παράνομων ροών χρήματος, και κύρωσης από τρίτες χώρες τηςΔιεθνούς Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας. «Η υιοθέτησητέτοιων κειμένων αποτελεί απόδειξη της πολιτικής βούλησης και δέ-σμευσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να επιμείνει στην οριστική εξά-λειψη της πειρατείας και να συμβάλλει στην ευαισθητοποίηση τηςευρωπαϊκής κοινής γνώμης για τη σοβαρότητα αυτής της μάστιγας».

Η Επίτροπος κα. Μ. Δαμανάκη, αρμόδια για θέματα Αλιείας και Θαλασ-σίων Υποθέσεων, ανακοίνωσε ότι σε συνεργασία με την ΕυρωπαϊκήΥπηρεσία Εξωτερικής Δράσης προετοιμάζεται έγγραφο πολιτικής γιαμια κοινή στρατηγική ασφάλειας στη θάλασσα. Η κα. Α. Μπρεδήμα, ωςεισηγήτρια σχετικής γνωμοδότησης της Ευρωπαϊκής Οικονομικής καιΚοινωνικής Επιτροπής, ανέφερε ότι η ΕΕ πρέπει να διαμορφώσει το κα-τάλληλο μίγμα εργαλείων που έχει ήδη στη διάθεσή της: εμπόριο καιαναπτυξιακή βοήθεια, στρατιωτική παρουσία, ανοικοδόμηση και συγ-κρότηση κράτους δικαίου.

Ο Ολλανδός ευρωβουλευτής κ. Ρ. Van Dalen επεσήμανε την ανάγκη πα-ροχής εναλλακτικών ευκαιριών, ένα μίγμα κινήτρων- αντικινήτρων γιανα αποτραπούν νέοι να εμπλακούν σε πειρατικές επιθέσεις. Η κα. M.Jager, εκ μέρους του Επιτρόπου για ζητήματα Μεταφορών, κ. S.Kallas,αναφέρθηκε στη σημασία της συνεργασίας της Ε. Επιτροπής με τηνEMSA και τον ΙΜΟ, καθώς και στην ανάγκη μείωσης του νομοθετικούχάσματος μεταξύ των κρατών μελών.

Ενίσχυση της ευρωπαϊκής δράσηςγια την καταπολέμησή

της πειρατείαςΒΑΣΙΛΙΚΗ ΠΑΥΛΑΚΗ

MODERN DIPLOMACY 20

Το μεγάλο σκάνδαλο με το οποίο ξεκινά η νέα πολιτική και τηλεοπτικήχρονιά παραμένει η λίστα Λαγκάρντ, η ανάγκη δηλαδή διερεύνησης τωνονόματα των μεγαλοκαταθετών σε τράπεζα της Ελβετίας. Η καινούρ-για προέκταση του θέματος αυτή τη φορά αφορά την πιθανή εμπλοκήτου Υπουργού Οικονομικών την περίοδο εκείνη, Γιώργου Παπακων-σταντίνου, και του διοικητή του ΣΔΟΕ, Ιωάννη Διώτη στην απόκρυψηκαι αλλοίωση στοιχείων της λίστας για προσωπικό τους όφελος.

Η ουσία του θέματος είναι πολύ σοβαρή παρ’ όλη την προσπάθεια πουγίνεται το θέμα αυτό να καταστεί ασόβαρο μέσα από τις άτοπες τοπο-θετήσεις πολιτικών στη Βουλή και τις τηλεοπτικές εικασίες δημοσιογρά-φων. Η βαθύτατη ουσία του θέματος είναι πως η ελληνική πολιτείααστόχησε στο να χρησιμοποιήσει ένα έγγραφοστην προσπάθεια να αντιμετωπιστεί η φοροδια-φυγή. Η πρόθεση της αποστολής της λίστας σεπολλές χώρες της ευρωζώνης καθίσταται αμφί-βολη καθώς πρόκειται για ένα έγγραφο με προ-σωπικά στοιχεία καταθετών που επί τούτου θαέπρεπε να ελεγχθούν καθώς τα ποσά που τουςανήκουν και είναι στο εξωτερικό είναι πολλά.

Με άλλα λόγια η συγκεκριμένη υπόθεση ξεκί-νησε με μια υποψία που έπρεπε να ελεγχθεί.Ωστόσο, ένα σοβαρό και με δομημένη οικονο-μική λειτουργία κράτος δεν αναμένει τέτοιου εί-δους λίστες ώστε να αντιμετωπίσει το μείζονζήτημα της φοροδιαφυγής, ωστόσο οφείλουμενα αποδεχτούμε πως ενδεχομένως οι λίστεςαυτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως χρήσιμαεισπρακτικά εργαλεία καθώς ο ενδεχόμενος φο-ρολογικός έλεγχος θα καθυστερούσε τη διαδικα-σία και επίσης δε θα μπορούσε να αποδείξει ταφορολογικά στοιχεία που δεν έχουν δηλωθεί καιάρα δεν έχουν φορολογηθεί.

Στην ελληνική πραγματικότητα κανείς δεν μπο-ρεί με σαφήνεια να γνωρίζει εάν η λίστα έχει χρη-σιμοποιηθεί καθώς η φαινόμενη εμπλοκή του κυρίουΠαπακωνσταντίνου στην αλλοίωση του περιεχομένου έχει κεντρίσει τοενδιαφέρον και δε συζητείται τίποτε περισσότερο εκτός από αυτό.

Αυτό το οποίο πρέπει να παραδεχτούμε είναι πως η αποστολή της λί-στας στη χώρας μας δεν έλαβε το αναγκαίο ενδιαφέρον, καθώς οι τότεαρμόδιοι της οικονομικής ηγεσίας όπως και οι μεταγενέστεροι απέκρυ-ψαν τη λίστα ή δημιούργησαν ειδικές συνθήκες για τον έλεγχο της λί-στας ή δεν ενημερώθηκαν καθόλου.

Η Ελλάδα εκτέθηκε και δημιουργήθηκαν οι αναγκαίες από καιρό συν-θήκες για την τιμωρία πολιτικών και συγκεκριμένα των αρχιτεκτόνωντης μνημονιακής πολιτικής στην Ελλάδα. Η ιστορία όμως δεν αρχίζει καιδε σταματά εδώ. Πρόκειται για μια κατάσταση η οποία εγείρει ερωτή-ματα και απαιτεί απαντήσεις. Η παραπομπή του Γιώργου Παπακωνσταν-τίνου στο δρόμο της δικαιοσύνης δεν είναι η απάντηση στην ερώτηση.

Η απάντηση στην ερώτηση θα δοθεί μόνο μέσααπό μια πειθαρχημένη έρευνα, αναλογικές κυρώ-σεις και έσοδα στα ταμεία του κράτους. Η οικονο-μική ηγεσία του Υπουργείου Οικονομικών οφείλεινα εργαστεί αποτελεσματικά εφαρμόζοντας μεσυνέπεια αποφάσεις στοχευμένες στην επίλυσητου προβλήματος.

Με άλλα λόγια η απάντηση θα δοθεί μέσα απότην αποτελεσματικότητα της οικονομικής πολιτι-κής και όταν όλα τα παράπλευρα ζητήματα, μέσαστα οποία και η ανικανότητα των πολιτικών ναεργαστούν σχετικά, θα απομονώνονται έγκαιρακαι η κοινή γνώμη δε θα τα λογίζει ως την αιτίατης οικονομικής παρακμής. Ο ανθρώπινος παρά-γοντας δε θα σταματήσει ποτέ στην ιστορία τουνα δημιουργεί προβλήματα όπως επίσης και ναλύνει τα προβλήματα. Θα ήταν ουτοπικό να ανα-ζητηθούν ιδανικοί πολιτικοί σε μια χώρα, τηςοποίας οι δομές είναι κάθε άλλο από ιδανικές.Αυτό δε σημαίνει πως δε θα υπάρχουν φωτεινάπαραδείγματα ή πως θα πρέπει να σταματήσουμενα πιστεύουμε στην ύπαρξη πολιτικής λύσης, ση-μαίνει όμως πως τα φωτεινά παραδείγματα πουθα δώσουν τη λύση οφείλουν να γνωρίζουν τις

εστίες και την εξέλιξη της παθογένειας και να αναζητούν συστημικέςλύσεις. Η λύση είναι πάντοτε πολιτική και ίσως πάντα εντός των τειχών.

Το επόμενο κεφάλαιο της λίστας Λαγκάρντ

ΒΕΝΗ ΜΟΥΖΑΚΙΑΡΗ

Η Βένη Μουζακιάρη είναι μεταπτυχιακή φοιτήτρια Πολιτικών επιστημώντου Πανεπιστημίου του Έσσεξ

MODERN DIPLOMACY 22

“Η βαθύτατη ουσίατου θέματος είναιπως η ελληνική πολι-τεία αστόχησε στο ναχρησιμοποιήσει έναέγγραφο στην προσπάθεια να αντιμετωπιστεί η φοροδιαφυγή

Ο προηγούμενος αιώνας είναι γεμάτος από ημερομηνίες σταθμούς τηςπαγκόσμιας ιστορίας και κοινωνικής εξέλιξης. Ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος,η μεσοπολεμική ευρωπαϊκή κρίση και ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος, οι πε-τρελαϊκές κρίσεις του '70 και άλλα. Μάλιστα, αν ληφθεί υπ'όψιν η εφη-βική εμπειρία που έχουμε για τον τωρινό αιώνα, ο προηγούμενοςσυνεχίζει να γοητεύει τη συζήτηση σε κάθε τομέα και επίπεδο. Από τιςτάσεις τις μόδας μέχρι την μουσική βιομηχανία και από την διεθνή πο-λιτική στις πολιτικές ιδεολογίες, οι προβολές συνεχίζουν με την ίδια έν-ταση. Εντούτοις, στην πολιτική σκηνή, και δη την διεθνή, έχει τεθεί ήδημία χρονική αφετηρία της μετάβασης σε ένα νέο διεθνή περιβάλλον. Η11η Σεπτεμβρίου και οι πόλεμοι σε Αφγανιστάν και Ιράκ ανέδειξαν μίαΑμερική που πλέον υπολογίζει σοβαρά το κόστος μίας “μοναχικής” δια-χείρισης της παγκόσμιας ασφάλειας. Όμως η καίρια ώθηση στην πολυ-μέρεια δόθηκε μία πενταετία πριν, όταν “έσκασε”η φούσκα των στεγαστικών.

Προς φίλους και μη, τα παραπάνω δεν αποτε-λούν εισαγωγή σε μία αντισυστημική ρητορική.Αντιθέτως, αποτελεί πίστη του υποφαινόμενουότι η κεφαλαιουχική οργάνωση αποτελεί προϊόντης νεωτερικότητας και όποια παρέκκλιση απότην πεπατημένη της ατομικής ελευθερίας είναι,εκτός από επικίνδυνη για κάθε λαό που φλερτά-ρει μαζί της π.χ ο ελληνικός, και καταδικασμένηνα αποτύχει.

Μέχρι και πρότινος ζούσαμε στην μεταψυχροπο-λεμική περίοδο δεδομένης κυριαρχίας σε πολι-τική και οικονομία. Στις μέρες μας, αντιθέτως, μίασειρά από αλλαγές σε δομικά μέρη του συστή-ματος οδηγούν την διεθνή οργάνωση σε μίαπρωτόγνωρη κατάσταση πολυμέρειας. Οι Ηνω-μένες Πολιτείες έχοντας υπερφορτώσει τα απο-θέματα της καταναλωτικής πολιτικής για τοκράτος είτε για την αγορά κεφαλαίου, δείχνουνπως περνούν σε φάση ανανέωσης του μοντέλουαναπαραγωγής, με πρώτο βήμα αυτό της προ-σπάθειας του επανεκλεγμένου Προέδρου Μπ. Ομπάμα να προχωρήσεισε δημοσιονομικό εξορθολογισμό. Ο έτερος “Δυτικός Πόλος” -ΕΕ- διέρ-χεται την πρώτη μεγάλη κρίση από δημιουργίας της. Το χρόνιο & εμφα-νές κενό μεταξύ οικονομικής και πολιτικής διεργασίας μεταξύ εταίρωναπείλησε και συνεχίζει να απειλεί την ύπαρξη του ίδιου του οικοδομή-ματος. Μολονότι, θεωρητικοί της διεθνούς πολιτικής και οικονομίαςπροεξόφλησαν μία κατάρρευση της Κοινής Νομισματικής Πολιτικής, ηΈνωση δείχνει έναν αυξανόμενο βαθμό πολιτικής ωρίμανσης.

Ακόμη και η τελευταία πράξη αμφισβήτησης από τον Βρετανό πρωθυ-πουργό Ντ. Κάμερον, περί δημοψηφίσματος το 2017, δέχεται διαφόρωναναγνώσεων. Σε υπερεθνικό επίπεδο το ΔΝΤ, στην περίοδο Λαγκάρντδείχνει πιο ενεργητικό και “προοδευτικό”, σαν άλλο radical, από την ΕΕσχετικά με τη στρατηγική αντιμετώπισης των εξωτερικών χρεών, ειδι-κότερα της Ελλάδας.

Είναι γεγονός πως οι κρίσεις διαδέχονται ή ακολουθούν σπουδαίωνπολιτικών και οικονομικών κρίσεων. Είναι βέβαιο πως η αποσταθερο-ποίηση του Μεσοπολέμου πολλαπλασίασε την δυναμική του Ολοκλη-ρωτισμού στην Κεντρική & Νότια Ευρώπη λίγα χρόνια μετά. Οιπετρελαϊκές κρίσεις της δεκαετίας του '70 προηγήθηκαν της πολιτικήςαντεπίθεσης του φιλελευθερισμού. Όταν “η αγορά αποτυγχάνει” η πο-

λιτική και το κράτος είναι που καλούνται να πα-ρέμβουν για την ομαλοποίηση και επαναφοράτης πρώτης σε ηρεμία. Ο μεγαλύτερος, για πολ-λούς, οικονομολόγος του 20ου αιώνα –J.M.Keynes – βασίστηκε πάνω σε αυτήν την εμ-πειρία. Παρατηρώντας το μέγεθος της τωρινήςκρίσης, αλλά και την εντατικοποίηση των πολιτι-κών διεργασιών σε κάθε γωνιά του πλανήτη, ηεντεινόμενη πολιτικοοικονομική σύμπλευσηείναι δεδομένη.

Οι κοινωνίες, τα κράτη και εν γένει κάθε κοινω-νική οντότητα δεν έχει τα ανακλαστικά ενόςhedge fund. Αντιδρά ετεροχρονισμένα σε σχέσημε το γεγονός που ίσως αρχίσει την αλλαγή τωνπρώτων. Αυτήν την περίοδο στο Νταβός, της Ελ-βετίας, πραγματοποιείται το καθιερωμένο Παγ-κόσμιο Οικονομικό φόρουμ, όπου παρατηρείταιμία χαρακτηριστική ομοφωνία στις πρώτες μέρεςτων εργασιών του – βλ. διαφωνία στην πρότασηRoubini σχετικά με την μη ποσοτική χαλάρωσηστην νομισματική πολιτική . Δεν σημαίνει πως ησύμπλευση πολιτικών-οικονομολόγων είναι προςτην σωστή κατεύθυνση.

Τελικός κριτής του αποτελέσματος θα είναι η Ιστορία. Όμως η επι-στροφή στην πολιτικές και την σημασία τους από μόνο τους προμηνύειτην αλλαγή πλεύση του διεθνούς συστήματος. Μένει λοιπόν να απο-δειχτεί αν το 2013 είναι άξιο να μείνει στην ιστορία ως μία χρονιά. Άλ-λωστε, η Σοβιετική Ένωση, ακόμη και όταν βρισκόταν σε πολυεπίπεδηαποσύνθεση, εθεωρείτο υπερδύναμη, μέχρι που μία πολιτική πράξη –Πτώση του Τείχους – άλλαξε τον κόσμο για πάντα.

“Όταν “η αγορά αποτυγχάνει” η πολιτική και τοκράτος είναι που καλούνται να παρέμβουν γιατην ομαλοποίηση καιεπαναφορά της πρώ-της σε ηρεμία

2013: Συνέχεια της διεθνούς αποσύνθεσης ή επικαιροποίηση

του πολιτικού consensus;ΒΑΣΙΛΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

Ο Βασίλης Ευαγγελόπουλος είναι πολιτικός επιστήμων

MODERN DIPLOMACY 24

Ήταν στα τέλη της δεκαετίας του ’70, όταν ο πατέρας έπρεπε να κατέβει στην πόλη.Ήταν μία επίσκεψη σημαντική, που πραγματοποιούταν έξι φορές το χρόνο, κάθε χρόνο. Καιπάντα, πριν φύγει, παιζόταν ακριβώς η ίδια σκηνή. Πάντα με τον ίδιο πανομοιότυπο τρόπο. «Ηγιαγιά τον σταύρωνε, του ευχόταν καλό δρόμο, του έδινε κάτι για κολατσιό, και δεν το κου-νούσε ρούπι, ωσότου εκείνος χαθεί στη στροφή του δρόμου».

Εκεί, κάπου στα τέλη του ’70, σ’ ένα ταξίδι, σε μία πόλη, μόλις 25 χιλιόμετρα μακριά.

Πριν λίγες ημέρες, έλεγα στον πατέρα μου για ένα πολύ ωραίο κατάστημα που επισκέφθηκαστο κέντρο του Λονδίνου, το προηγούμενο Σαββατοκύριακο. Και μόλις χθες, ο γιος μου, μουδιηγιόταν με λεπτομέρειες, πώς φτιάχνουν το καλύτερο σούσι, σ’ ένα μικρό χωριό στην Ιαπω-νία, χωρίς να έχει πάει ποτέ εκεί. Εμπειρία ζωής, από ένα ταξίδι αστραπή στην άκρη του κό-σμου, καθισμένος απλά μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή του, περιηγούμενος στοδιαδίκτυο.

Πόσο γρήγορα άλλαξαν τα πράγματα.Πόσο μικρός είναι πια ο κόσμος. «Αυτός ο κόσμος ο μικρός, ο μέγας».Κάποτε, η επιχείρηση περνούσε απ’ τον πατέρα στο γιο, έχοντας ακριβώς τα ίδια προϊόντα σταράφια. Την ίδια ταμπέλα στην πόρτα, τους ίδιους πελάτες, την ίδια πολιτική.

Κάποτε, εάν έκλεινες ραντεβού με τους φίλους σου για σινεμά, και τους έλεγες ότι την ίδιαμέρα το πρωί θα πεταγόσουν στη Ρώμη για δουλειές, και το βραδάκι στις οχτώ θα συναντιό-σασταν στο φουαγιέ του κινηματογράφου, θα σε περνούσαν για τρελό.

Από το Τσαρούχι στη Louis VuittonΦΩΤΗΣ ΛΑΖΑΡΟΥ

Ο Φώτης Λαζάρου είναι Σύμβουλος σε θέματα επικοινωνίας και marketing

Τα τελευταία 30 χρόνια, οι άνθρωποι, κυρίως «οι Δυτικοί», ταξίδεψανόσο ποτέ. Είδαν άλλες χώρες, άλλους λαούς, άλλες αγορές. Γνώρισαν,έμαθαν, σύγκριναν.Το Internet εξαφάνισε μαζί με τις αποστάσεις, και όλες τις παραδοσιακέςαντιλήψεις σχετικά με τις συνήθειες πραγματοποίησης αγορών για προ-ϊόντα και υπηρεσίες. Κάποτε, πηγαίναμε «βόλτα στα μαγαζιά». Σήμερα,«σερφάρουμε» ατέλειωτες ώρες στα ηλεκτρονικά καταστήματα.Στις μέρες μας ο καταναλωτής άλλαξε. Ενίσχυσε δραστικά το πιο δυνατότου όπλο, τη Σύγκριση, κι έτσι αρματωμένος, «συμφωνεί» με το προϊόνπου τελικά αγοράζει, μόνον αφού πρώτα ψάξει, ερευνήσει και συγκρίνειτα πάντα γύρω απ’ αυτό. Εύκολα, γρήγορα, και προπαντός ανώδυνα. Απ’το σαλόνι του σπιτιού του, ή κουβεντιάζοντας με τους φίλους του σε κά-ποιο ατμοσφαιρικό καφέ, με πρόσβαση wi-fi. Πλέον, κανείς δε μπορείνα του πουλήσει φύκια για μεταξωτές κορδέλες.

Ο καταναλωτής ωρίμασε. Έγινε σοφότερος, και «προσπέρασε τηναγορά».

Η έκρηξη στις μεταφορές και στις τηλεπικοινωνίες, γνωστή και ως παγ-κοσμιοποίηση, δημιούργησε μία «Μετακαταναλωτική Κοινωνία». Μέχριχθες, στην Ελλάδα, και σε ένα μεγάλο ποσοστό και στον υπόλοιπο Δυ-τικό κόσμο, καταναλώναμε με μανία χωρίς να το πολυσκεφτόμαστε.Αγοράζαμε βίλες, λιμουζίνες, σκάφη, επτάστερα ξενοδοχεία σε ειδυλ-λιακούς προορισμούς, πανάκριβα ρούχα, κοσμή-ματα & αξεσουάρ. Και φυσικά, από καμίαγκαρνταρόμπα δεν έλλειπε σχεδόν ποτέ, το συ-νώνυμο της θηλυκής φινέτσας, το σκέρτσο τσαν-τάκι με το σήμα κατατεθέν του Louis Vuitton.

Καταναλώναμε αδιάκοπα και σε μεγάλες ποσό-τητες, ατενίζοντας με αισιοδοξία το μέλλον, κά-νοντας όνειρα και τρέφοντας προσδοκίες για ένακαλύτερο αύριο. Ένα αύριο, με ακόμα μεγαλύ-τερη και πιο "πολυτελή" κατανάλωση. Κι όλααυτά, μέχρι και πριν…. Μένοντας σταθεροί σε μιαανοδική πορεία 35 ετών, χωρίς ιδιαίτερους προ-βληματισμούς και μεγάλα ανεβοκατεβάσματαστην καθημερινότητα. Και ξαφνικά ένα πρωίήρθε η ύφεση. Και χάσαμε τα μέτρα και τασταθμά. Τα όνειρα και τις προσδοκίες. Σταματή-σαμε να σκεφτόμαστε για ένα καλύτερο μέλλον,και αρχίσαμε να προσπαθούμε απλά να επιβιώ-νουμε στο παρόν.

Τα πάντα άλλαξαν. Το ίδιο και οι καταναλωτικέςμας συνήθειες. Πλέον, διατηρώντας την αδράνειααπό την προ ύφεσης εποχή, αγοράζουμε για τοπαρόν ή το απολύτως βραχυπρόθεσμο μέλλον,έχοντας «λίαν χαμηλή εμπιστοσύνη» σε όλους καιτα πάντα διαθέτοντας μία κατά πολύ μικρότερη τσέπη.

Η κατανάλωση όμως δεν πέθανε, απλά άλλαξε.Γιατί η κατανάλωση βασίζεται σε αξίες, οι οποίες με τη σειρά τους βασί-ζονται σε ανάγκες. Και όταν σε απότομες ανόδους ή καθόδους της οι-κονομίας & της κοινωνίας οι ανάγκες αλλάζουν, ταυτόχρονα αλλάζουνκαι οι αξίες στο μυαλό του καταναλωτή.

Τότε ο καταναλωτής ψάχνει να βρει τα προϊόντα εκείνα, που διαθέτουναυτές τις μοναδικές αξίες, οι οποίες ικανοποιούν πλέον τις καινούργιεςτου διαφορετικές ανάγκες.Αυτό δεν είναι τίποτα άλλο, απ’ το φαινόμενο της αγοράς, που περιγρά-φεται τον τελευταίο καιρό από πολλούς, με τη φράση καραμέλα « ηΚρίση είναι Ευκαιρία», αλλά σε ελάχιστους είναι απόλυτα γνωστή η ακρι-βής σημασία της και η πραγματική της διάσταση.

Την περίοδο αυτή, οι Έλληνες μιλούν για μία πρωτόγνωρη κατάσταση,μια τεράστια καταστροφή που όμοιά της δεν έζησε ποτέ η χώρα. Οι Έλ-ληνες ξεχνούν, ή ίσως δεν γνωρίζουν, ή απλά εσωστρέφονται. Παρό-μοιοι οικονομικοί κύκλοι έχουν λάβει χώρα σε αυτόν τον τόπο, σε αυτόντον πλανήτη, σε αυτή τη μεγάλη παγκόσμια αγορά, πολλές φορές στοπαρελθόν.Απλά αφορούσαν κάποιες άλλες εποχές, κάποιους άλλους Έλληνες ήκάποιους άλλους Πολίτες αυτής της Γής. Βέβαια, η αλήθεια είναι, ότι τομοντέλο της παγκόσμιας οικονομίας, που καθορίστηκε λίγο μετά τηλήξη του 2ου Παγκόσμιου Πολέμου, δεν γνώρισε ίσως ποτέ κάτι παρό-μοιο σε μέγεθος και έκταση.

Όλα όμως τα οικονομικά μοντέλα, αριθμώντας μία ιστορία τουλάχιστον3000 ετών από τον τότε γνωστό κόσμο μέχρι τις μέρες μας, πέρασανπολυάριθμες & ποικίλες ανόδους και καθόδους. Κάποια εξαφανίστηκαντελείως, άλλα πάλι γνώρισαν αλλαγές, καινούργια γεννήθηκαν και κά-ποια άλλα εξελίχθηκαν, διαμόρφωσαν κοινωνίες & αγορές, και θα συ-νεχίσουν διαρκώς να εξελίσσονται και να υπάρχουν. Σε μια τροχιά χωρίς

τέλος, όπου η ιστορία επαναλαμβάνεται, με βα-σικό πρωταγωνιστή τον άνθρωπο.Τον άνθρωπο που παρατηρεί, καταγράφει, ορίζεινόμους & κανόνες, και επιλέγει είτε να τους συμ-βουλεύεται & να τους ακολουθεί, είτε να εθελο-τυφλεί και να ζει στην πολυπλοκότητα. Εξάλλου,ας μην ξεχνάμε, ότι όσο υπάρχουν άνθρωποι θαυπάρχουν και ανάγκες. Και όσο υπάρχουν ανάγ-κες θα δημιουργούνται αξίες. Και όσο οι αξίεςπου δημιουργούνται ανταποκρίνονται στις πραγ-ματικές ανάγκες των ανθρώπων, ανάλογα με τηνεποχή, την κοινωνία και τα οικονομικά μοντέλαπου βιώνουν, τόσο θα υπάρχει και κατανάλωση.Και όσο υπάρχει κατανάλωση θα υπάρχει και εμ-πόριο, άρα παραγωγή, άρα επιχειρηματικότητα.Επιχειρήσεις υγιείς που όσο επιχειρούν θα συνε-χίζουν να παράγουν υψηλές αξίες, να ικανοποι-ούν ανάγκες, να κάνουν ευτυχισμένους τουςανθρώπους.

Αγαπητοί Φίλοι,Το Τσαρούχι και η Louis Vuitton θα εναλλάσονταιαδιάκοπα μέσα στις εποχές, τα κράτη, και τις διά-φορες κοινωνικές ομάδες. Η ζωή θα συνεχίζεται,τα οικονομικά μοντέλα θα διαδέχονται το ένα τοάλλο, αλλά αυτό που θα παραμένει διαρκώς στα-

θερό, ακλόνητο μέσα στον χρόνο, οτιδήποτε κι αν συμβεί, θα είναιμόνον "οι αξίες". Οι πραγματικές, υψηλές αξίες. Μόνον αυτές θα υπάρ-χουν πάντοτε ικανές να στηρίζουν διαχρονικά κάθε ανθρώπινη δραστη-ριότητα. Να επιβραβεύουν την αγνή πρόθεση, τη δημιουργική σκέψη,έναν καλό σκοπό. Να ικανοποιούν ανάγκες και να παράγουν ευτυχία.Όσο υπάρχουν άνθρωποι.

“Aς μην ξεχνάμε, ότιόσο υπάρχουν άν-θρωποι θα υπάρχουν και ανάγκες. Και όσο υπάρχουνανάγκες θα δημιουργούνταιαξίες

MODERN DIPLOMACY 26

Σε αυτό το έτος το τραπεζικό περιβάλλον θα χρειαστεί τόσο να αναλύσει τις προκλήσεις τουπαρελθόντος όσο και να προετοιμαστεί για τις επερχόμενες προκλήσεις. Η οικονομία τωνΗνωμένων Πολιτειών παρουσιάζει ενδείξεις συνεχιζόμενης ανάκαμψης, με τα ποσοστά ανερ-γίας να συνεχίζουν να έχουν μια αργή πτώση και τη στεγαστική αγορά να δείχνει σημεία βελ-τίωσης. Παρόλα αυτά, αναμένεται σύντομα να εμφανιστεί η ανάγκη αντιμετώπισης τωνδημοσιονομικών προκλήσεων για την αμερικανική οικονομία και τα σχετικά μέτρα μπορούννα προκαλέσουν σημαντική ζημιά στην ανάκαμψη. Συγχρόνως, η αποδυνάμωση της Ευρω-παϊκής οικονομίας συνεχίζεται. Παρά τα μέτρα που λαμβάνονται στην Πορτογαλία, την Ιρ-λανδία, την Ιταλία, την Ελλάδα και την Ισπανία δεν φαίνεται να αντιμετωπίζεται μακροχρόνιαη οικονομική αστάθεια. Τα ζητήματα που εξετάζονται στην έκδοση της Deloitte για τις Προ-οπτικές του Τραπεζικού Κλάδου για το 2013 παρουσιάζονται από τα πιο κρίσιμα και ταχέωςεξελισσόμενα σε εκείνα που θεωρούνται ως οι πιο διαχρονικές προκλήσεις που αντιμετωπί-ζουν οι ηγέτες των τραπεζών.

Θεμελιώδη ζητήματα

Η λήψη δύσκολων αποφάσεων για το πεδίο ανταγωνισμούΩς επακόλουθο της χρηματοπιστωτικής κρίσης, οι αμερικανικές τράπεζες έβαλαν σε καθε-στώς αναμονής τις επιχειρηματικές πρωτοβουλίες, ενώ παράλληλα περίμεναν την διαδικασίααναμόρφωσης των ρυθμιστικών κανόνων του κλάδου. Τώρα που ο αντίκτυπος αυτών τωναλλαγών γίνεται κατανοητός, οι τραπεζίτες αναμένεται να επικεντρωθούν σε νέες στρατηγικέςπου θα κάνουν τις τράπεζες πιο ανταγωνιστικές στο μέλλον.

Δημιουργία «δεδομενο-κεντρικής» οργάνωσηςΟι αυξημένες απαιτήσεις των ρυθμιστικών αρχών, οι αλλαγές στις προτιμήσεις των πελατώνκαι η διάθεση των διοικήσεων των τραπεζών για ευκαιρίες ανάπτυξης έχουν σαν κοινό στοι-χείο την ύπαρξη μεγάλης ποσότητας δεδομένων και την ανάγκη διαχείρισης αυτών. Η απο-δοτική και δημιουργική αξιοποίηση των τεράστιων ποσοτήτων δεδομένων που οι τράπεζεςδιαθέτουν μπορεί να αναδειχθεί ως το κριτήριο που θα ξεχωρίσει τους νικητές από τους ητ-τημένους.

Οι Προοπτικές του Τραπεζικού Κλάδου

για το 2013ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ

Επιχειρησιακές λειτουργίες

Ξανακερδίζοντας την εμπιστοσύνηΗ καλή εξυπηρέτηση των πελατών δεν αποτελεί πλέον απλώς ορθήεφαρμογή τραπεζικών εργασιών, αλλά και απαραίτητη προϋπόθεσηαπό την πλευρά των ρυθμιστικών αρχών. Εν μέσω της υπάρχουσαςπραγματικότητας με την πληθώρα ομοιόμορφων τραπεζικών προϊόν-των να παρέχονται από τις τράπεζες, οι ηγέτες των τραπεζών πρέπει ναεστιάσουν στην διαφοροποίηση των προϊόντων τους και στην παροχήάριστης εξυπηρέτησης πελατών το 2013.

Επενδύσεις σε βελτιωμένες λειτουργίες μειωμένου κόστουςΟι στρατηγικές που βασίζονται σε χρήση νέας τεχνολογίας κερδίζουνέδαφος όσον αφορά στην βελτίωση των περιθωρίων κέρδους. Το cloudcomputing γίνεται ολοένα και περισσότερο αποδεκτό σαν πλατφόρμαπαροχής υπηρεσιών εντός της τραπεζικής βιομηχανίας. Οι τεχνολογικέςπλατφόρμες που υποστηρίζουν σημαντικές, μη στρατηγικής σημασίαςεργασίες αναμένεται ότι θα αναληφθούν από τρίτους, μέσω software(SaaS – Software as a Service) και μέσω άλλων πλατφορμών που θα βα-σίζονται στο cloud computing.

Προστασία κεφαλαίου

Συμμόρφωση: Η συνήθης προσέγγισηΟ συνδυασμός των ενεργειών ενδυνάμωσης που προέρχονται από τοCFPB (Consumer Financial Protection Bureau) και της λειτουργικότηταςτης συμμόρφωσης γενικότερα, πρέπει εκληφθούν από τις τράπεζες ωςευκαιρίες άντλησης καλύτερης πληροφόρησης αναφορικά με τις εντυ-πώσεις των πελατών, ευκαιρίες ανασχεδιασμού διαδικασιών για τη βελ-τίωση της πελατειακής εμπειρίας, αλλά και ευκαιρίες αντιμετώπισης τηςρυθμιστικής συμμόρφωσης βάσει σχεδίου και όχι ως έκτακτης ανάγ-κης.

Διασφάλιση των θεμελίων που θα οδηγήσουν στην ανάπτυξηΗ μεγάλη αξία των δεδομένων πελατών και τα μέτρα για την αποφυγήπεριστατικών απώλειας ή κλοπής αυτών, ο πιστωτικός κίνδυνος με βάσητις εμπειρίες του παρελθόντος και ο κίνδυνος του αντισυμβαλλομένου,καθιστούν την διαχείριση κινδύνων ως ένα από τα μεγαλύτερα επενδυ-τικά προγράμματα και για το 2013.

Μετασχηματισμός του τρόπου παροχής των τραπεζικών υπηρε-σιών

Η αντιμετώπιση νέων μεθόδων στον τομέα των πληρωμώνΟι πληρωμές μέσω κινητών συσκευών έχουν τη δυνατότητα να παρεμ-βληθούν στους παραδοσιακούς τρόπους πληρωμών που έχουν κυριαρ-χήσει στις τράπεζες. Αυτό θα μπορούσε να αυξήσει την ανάγκη τωντραπεζών να δυναμώσουν συνεργασίες νέου είδους, και με διαφορετι-κής μορφής εξωτερικούς συνεργάτες από εκείνους με τους οποίους συ-νήθως συναλλάσσονται.

Δημιουργώντας την ψηφιακή τράπεζαΟι τραπεζίτες θα πρέπει να σκεφτούν τρόπους για να εκλογικεύσουν ταέξοδα στην τεχνολογία με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορέσουν να δημι-ουργήσουν την τράπεζα του μέλλοντος διατηρώντας παράλληλα μιααποδοτική τράπεζα του παρόντος.

Απόδοση κεφαλαίου

Αναδιαμόρφωση επιχειρησιακών δομώνΗ επιστροφή του ενδιαφέροντος προς τον τραπεζικό κλάδο θα προκα-λέσει κάποιες αναταράξεις που εν μέρει θα προκληθούν από τα ίδια ταπιστωτικά ιδρύματα. Ωστόσο, τα ιδρύματα που έχουν μια σαφή στρα-τηγική και δυνατούς ισολογισμούς θα μπορούν να αξιοποιήσουν τηναναταραχή της αγοράς για να ξεχωρίσουν από τον ανταγωνισμό.

Αναζητώντας απελπισμένα την ανάπτυξη

Η ανάπτυξη για το 2013 εξαρτάται κατά πολύ από την κατάσταση τηςαμερικανικής οικονομίας και των προοπτικών για επίλυση της ευρωπαϊ-κής κρίσης. Αν δεν υπάρξει μια συνολική ανάκαμψη της οικονομίας, οιτράπεζες θα πρέπει να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους να αντιλαμβά-νονται τους πελάτες τους καλύτερα και να αναπτύσσουν τα προϊόντατους με τρόπο που θα τους αποφέρει μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς.

Καμιά από τις παραπάνω προτάσεις δεν είναι καινούρια, με πιθανή εξαί-ρεση τις προκλήσεις-ευκαιρίες που προκύπτουν από τις καινοτομίεςστις πληρωμές μέσω κινητών συσκευών. Για πολλές τράπεζες ο ερχό-μενος χρόνος μπορεί να σημαίνει ότι θα ξαναδοκιμάσουν τις παλιέςστρατηγικές που χρησιμοποιήθηκαν σε παλαιότερες κρίσεις: περικοπέςδαπανών, έμφαση σε πιο κερδοφόρους πελάτες, και επενδύσεις ανα-φορικά με την συμμόρφωση (compliance).

Με βάση τα παραπάνω θα είναι κανείς σε θέση να διακρίνει την ανά-δειξη νέων οργανισμών που θα αναλάβουν την σκληρή δουλειά τηςαναδιάρθρωσης, της επανατοποθέτησης στην αγορά και του rebrand-ing –ίσως όχι σε όλους αυτούς τους τομείς, ούτε και σε όλους ταυτό-χρονα. Αυτοί οι λίγοι μπορεί με τις ενέργειές τους και την επιτυχία πουαυτές θα τους αποφέρουν να κάνουν τους πιο συντηρητικούς να τουςακολουθήσουν. Ο Νίκος Σοφιανός, Πρόεδρος της Deloitte Ελλάδος τό-νισε: «Μπορεί η ανακεφαλαιοποίηση και η διατήρηση της αυτονομίαςκαι ανεξαρτησίας των ελληνικών τραπεζών να είναι το κυρίαρχο μέληματων Ελλήνων τραπεζιτών, εντούτοις, η ανάγκη αντιμετώπισης των προ-κλήσεων που περιγράφονται παραπάνω, που ασφαλώς και δεν είναι και-νούριες, δεν είναι δυνατόν να υποβαθμιστεί.

Πράγματι η αντιμετώπιση των προκλήσεων αυτών μέσα από ένα πιοσύγχρονο και αποτελεσματικό λειτουργικό μοντέλο, ιδιαίτερα στην πα-ρούσα οικονομική συγκυρία, συνιστά το μεγάλο στοίχημα του Ελληνι-κού Τραπεζικού Συστήματος που είναι απαραίτητο να κερδηθεί για τηνεπανεκκίνηση και ανάταση της ελληνικής οικονομίας και της χώρας».

MODERN DIPLOMACY 28

«Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι η πολυπόθητη ανταγωνιστικότητα δενείναι πολιτική από μόνη της. Είναι αποτέλεσμα πολιτικών. Η ΕΕ, και φυ-σικά η Ελλάδα, δεν μπορούν να καταστούν ανταγωνιστικές με μισθούςΚίνας και ακολουθώντας μοντέλο φθηνής εργασίας. Οφείλουμε να επεν-δύσουμε σε υψηλής ποιότητας ανθρώπινο δυναμικό και σε δεξιότητεςπου βρίσκονται στον πυρήνα της νέας οικονομίας που βασίζεται στηΓνώση. Η επένδυση στην Έρευνα και την Τεχνολογία δεν αποτελεί δα-πάνη αλλά επένδυση που πολλαπλασιάζει την ανταγωνιστικότητα καιτην οικονομική ανάπτυξη» τόνισε ο κ. Τσουκαλάς σε δείπνο εργασίαςπου διοργανώθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπό την αιγίδα του Έλ-ληνα Ευρωβουλευτή και με την υποστήριξη του Knowledge4Innovationενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού για την ενίσχυση της καινοτομίαςστην ΕΕ, και του δικτύου COST ενός από τα παλαιότερα και σημαντικό-τερα ευρωπαϊκά δίκτυα συνεργασίας στην επιστήμη και την τεχνολογία. Αντικείμενο της εκδήλωσης ήταν η διευκόλυνση συμμετοχής των μι-κρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜμΕ) σε ευρωπαϊκά προγράμματα έρευναςκαι τεχνολογίας που θα τις φέρουν σε επαφή με πανεπιστήμια και ερευ-νητικά ιδρύματα. Μέσω της οργάνωσης των επιχειρήσεων σε πανευρω-παϊκά δίκτυα ερευνητικής και τεχνολογικής συνεργασίας, επιτυγχάνεταιη διάχυση της γνώσης και της καινοτομίας, μέσω των οποίων οι ΜμΕμπορούν να βελτιστοποιήσουν τα προϊόντα τους και να ενισχύσουν τηνανταγωνιστικότητά τους. Στη συζήτηση συμμετείχαν μέλη του δικτύουCOST, καθώς επίσης εκπρόσωποι των ευρωπαϊκών οργάνων.

Από τη συζήτηση προέκυψαν σημαντικά συμπεράσματα για τα προ-βλήματα που εμποδίζουν την πρόσβαση των ΜμΕ σε ευρωπαϊκά προ-γράμματα ερευνητικής και τεχνολογικής συνεργασίας, για την ανάγκηδιάχυσης της πληροφόρησης για τη διαθεσιμότητα τέτοιων προγραμ-μάτων και τη μείωση της γραφειοκρατίας, αλλά και καταγράφηκαν προ-τάσεις για την ενίσχυση της συμμετοχής ΜμΕ από όλα τα Κράτη Μέλησε δράσεις του δικτύου COST.

«Οι ΜμΕ δεν είναι απλά σημαντικές, αλλά απολύτως απαραίτητες γιατην Ευρώπη - και όχι μόνο από οικονομική άποψη. Το 99% των επιχει-ρήσεων στην ΕΕ είναι μικρομεσαίες και απασχολούν το 65% του συνο-λικού εργατικού δυναμικού. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αποτελούντη ραχοκοκαλιά της ευρωπαϊκής οικονομίας αλλά και τον συνδετικόιστό της κοινωνίας και της μεσαίας τάξης. Δυστυχώς, στην Ευρώπη

υπάρχει μια τάση αποφυγής του ρίσκου και οι επενδύσεις σε καινοτομίακαι τεχνολογία είναι ανεπαρκείς, γεγονός που καθιστά την επιβίωση τωνπαραδοσιακών, οικογενειακών επιχειρήσεων εξαιρετικά αμφίβολη.Αυτό ισχύει ακόμη περισσότερο για χώρες όπως η Ελλάδα. Πρέπει νασυνειδητοποιήσουμε ότι η στασιμότητα δεν είναι επιλογή κι ότι η επέν-δυση σε καινοτομία, σύγχρονα τεχνολογικά εργαλεία και νέες μεθόδουςπαραγωγής αποτελεί μονόδρομο για την ενίσχυση της ανταγωνιστικό-τητας και θα λειτουργήσει ως καταλύτης οικονομικής και κοινωνικήςανάπτυξης» δήλωσε ο κ. Τσουκαλάς.

Κατά τον Έλληνα Ευρωβουλευτή, η καινοτομία δεν είναι ένας απλός adhoc μηχανισμός που μπορεί να αναπαραχθεί κατά βούληση ή να επι-βληθεί μέσα από γραφειοκρατικές αποφάσεις και ευρωπαϊκές οδηγίες.Αντίθετα, η καινοτομία θα πρέπει να είναι μια συνεχής προσπάθεια. Ο κ. Τσουκαλάς ανέφερε σχετικά: «Απαιτούνται οι κατάλληλοι μηχανι-σμοί για την προώθηση της καινοτομίας τόσο στον επιχειρηματικόκόσμο, όσο και στα πανεπιστήμια μας. Οφείλουμε να διευκολύνουμε τηδημιουργία μιας νέας γενιάς υγιών, εξωστρεφών επιχειρηματιών αλλάκαι να εμπλουτίσουμε τις υπάρχουσες επιχειρήσεις μας, και προπαντόςτις ΜμΕ, με μια κουλτούρα καινοτομίας που θα τις καταστήσει ανταγω-νιστικές. Η έξοδος από την κρίση μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω τηςκαινοτομίας και της μετάβασης στην οικονομία της γνώσης».

Επένδυση στην καινοτομία και την οικονομία της γνώσης

ΣΟΦΙΑ ΜΑΡΚΟΥ

Οι ευκαιρίες για επενδύσεις στην Ελλάδα ήταν το κύριο θέμα μεγάληςεκδήλωσης- δείπνου εργασίας που οργάνωσε η Κ.Ο. της ΝΔ στο Ευρω-παϊκό Κοινοβούλιο, παρουσία πλήθους εκπροσώπων του επιχειρημα-τικού κόσμου του Βελγίου, Ελλήνων επιχειρηματιών του εξωτερικού,πολλών Ελλήνων και ξένων ευρωβουλευτών, όπως και της ΕλληνίδαςΕπιτρόπου κας Μαρίας Δαμανάκη. Βασικοί ομιλητές στην εκδήλωσηήταν ο Έλληνας Υφυπουργός Ανάπτυξης κ. Νότης Μηταράκης, ο Αντι-πρόεδρος Νομικών υποθέσεων του Ομίλου Delhaize κ. PhilippeDechamps και ο Αντιπρόεδρος του Ομίλου της Hewlett-Packard κ. TonyProphet.

Καλωσορίζοντας τους προσκεκλημένους, η επικεφαλής των ευρωβου-λευτών της ΝΔ κα. Μαριέττα Γιαννάκου, υπογράμμισε τις αλλαγές πουέχουν γίνει στην Ελλάδα το τελευταίο διάστημα και που την έχουν κα-ταστήσει χώρα χαμηλού ρίσκου και ελκυστικού επενδυτικού ενδιαφέ-ροντος. Τόνισε επίσης ότι οι ευρωπαίοι εταίροι έχουν δώσει μια ευκαιρίαστην Ελλάδα, η οποία με τη σειρά της έχει κατα-νοήσει πως πρέπει να γίνουν σοβαρές μεταρρυθ-μίσεις και σοβαρές θεσμικές αλλαγές που θαεπιτρέψουν στη χώρα να αξιοποιήσει τα μεγάλαστρατηγικά της πλεονεκτήματα, όπως την ανεκ-μετάλλευτη δημόσια περιουσία, τις δημόσιεςεπιχειρήσεις και ζητήματα που έχουν σχέση μετον τουρισμό και τον πρωτογενή τομέα.

Η ευρωβουλευτής της ΝΔ κα. Ρόδη Κράτσα με τησειρά της αναφέρθηκε στις σημαντικές και πολύ-πλευρες μεταρρυθμίσεις που υλοποιεί η χώρακαι στις ευνοϊκές συνθήκες για δημοσιονομικήεξυγίανση και έλξη επενδυτών που ήδη δημιουρ-γούνται. Τόνισε επίσης ότι οι προσπάθειες τωνχωρών του Νότου, και ιδιαίτερα της Ελλάδας,έχουν ανάγκη από ευρωπαϊκή προστιθεμένηαξία. Απαιτείται μία ευρωπαϊκή συντονισμένη πο-λιτική για μεγιστοποίηση των πλεονεκτημάτωντης Ένωσης και αντιμετώπιση των αδυναμιών τηςγια ισόρροπη ανάπτυξη μεταξύ όλων των χωρώνκαι αλληλεγγύη στην πορεία της ανάκαμψης.

Ο Υφυπουργός Ανάπτυξης κ. Μηταράκης τόνισεότι η χώρα μετασχηματίζεται πολύ γρήγορα γιανα προσελκύσει επενδύσεις. “Μετασχηματίζουμετην Ελλάδα από χώρα ‘red tape’, που δημιουργούσε γραφειοκρατικάεμπόδια στις επενδύσεις, σε χώρα ‘red carpet’ – ασφαλές λιμάνι επεν-δύσεων”, δήλωσε χαρακτηριστικά ο Ν. Μηταράκης,

τονίζοντας ότι η κυβέρνηση δίνει έμφαση στη μείωση των δαπανώναντί αύξηση φόρων, στο νέο επενδυτικό και αναπτυξιακό νόμο , ενώπαράλληλα απελευθερώνονται μεγάλα επενδυτικά σχέδια που ήταν γιαχρόνια παγωμένα.

Ο κ. Philippe Dechamps του Ομίλου Delhaize έκανε λόγο για την εικο-σαετή παρουσία του Ομίλου στην Ελλάδα, την αύξηση του τζίρου, παράτην κρίση, τονίζοντας ότι τα κέρδη του Ομίλου στην Ελλάδα πηγαίνουνσε νέες επενδύσεις. "Θα συνεχίσουμε να επενδύουμε στην Ελλάδα", κα-τέληξε ο κ. Dechamps.

Ο κ. Tony Prophet, Αντιπρόεδρος του ΟμίλουHewlett-Packard τόνισε χαρακτηριστικά ότι "εί-μαστε εδώ επειδή η Hewlett-Packard πιστεύειστην Ελλάδα, πιστεύει στην αλλαγή, στην σοφίατων επενδύσεων που έχουν ήδη γίνει". Στη συνέ-χεια εξήγησε τους λόγους που η επιχείρηση επέ-λεξε το λιμάνι του Πειραιά για τη διακίνηση τωνπροϊόντων της, υπογραμμίζοντας τόσο την εξοι-κονόμηση χρόνου στη διακίνηση, όσο και τιςευεργετικές συνέπειες για το περιβάλλον απόαυτή την εξοικονόμηση και κατέληξε, λέγονταςότι είναι μια επένδυση που θα φέρει εκατομμύριαδολάρια νέων επενδύσεων.

“Μετασχηματίζουμετην Ελλάδα απόχώρα ‘red tape’, πουδημιουργούσε γρα-φειοκρατικά εμπόδιαστις επενδύσεις, σεχώρα ‘red carpet’ –ασφαλές λιμάνι επενδύσεων

Εκδήλωση για τη βελτίωση του επενδυτικού κλίματος

στην ΕλλάδαΣΤΕΛΛΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

MODERN DIPLOMACY 30

Μελέτη για τη Διαδοχή των Ελλήνων CEO πραγματοποιήθηκε για πρώτη φοράστην Ελλάδα από την Deloitte σε συνεργασία με την Hellastat και εξετάζει τιςτάσεις στις μετακινήσεις των CEO στη χώρα μας. Κατά την έρευνα εξετάστηκανοι αλλαγές των CEO που παρουσιάστηκαν στις 200 μεγαλύτερες ελληνικές εται-ρίες κατά το οικονομικό έτος το οποίο τελείωσε το Δεκέμβριο του 2011, όπωςαυτές προκύπτουν με κριτήριο τον κύκλο εργασιών τους. Σύμφωνα με την 1ηΕτήσια Μελέτη για τη Διαδοχή των Ελλήνων CEO:

Στο 14% των μεγαλύτερων ελληνικών εταιριών σημει-ώθηκαν αλλαγές στη θέση του CEO, ποσοστό το οποίο συ-νάδει απολύτως με τα παγκόσμια ποσοστά. Το ποσοστόαυτό εξηγείται καθώς τόσο στις μεγαλύτερες όσο και στιςμικρότερες εταιρίες εντοπίζεται η τάση για διασφάλισησταθερότητας στο Δ.Σ. διατηρώντας τις διοικήσεις τουςτουλάχιστον κατά τις περιόδους ύφεσης.

Η τάση όσον αφορά στην ηλικία των CEO είναι «να μικραί-νουν», αφού ο μέσος όρος ηλικίας των CEO είναι τα 58 έτηαλλά μέση ηλικία των νέων CEO είναι τα 49 έτη.

Ενδιαφέρον εύρημα της 1ης Ετήσιας Μελέτης για τη Δια-δοχή των Ελλήνων CEO είναι ότι από τους 200 οργανι-σμούς που συμμετείχαν στην έρευνα μόνο το 2,5%διαθέτει γυναίκα CEO και όταν αυτό συμβαίνει, παρατη-ρείται κυρίως σε οικογενειακές επιχειρήσεις.

Οι νέοι CEO διαθέτουν υψηλότερο μορφωτικό επίπεδοσυγκριτικά με τους προκατόχους τους με το 82% τωννέων CEO να κατέχει μεταπτυχιακό τίτλο.

Στις περισσότερες εταιρίες όπου παρατηρήθηκε αλλαγή στους CEO, οι αντικα-ταστάτες τους προήλθαν από την ίδια εταιρία, συχνά από εταιρείες του ιδίουομίλου, στο εξωτερικό.

Στο πλαίσιο αυτό, ο Πέτρος Μίχος, Principal Human Capital Consulting, της De-loitte Ελλάδας σημείωσε: «Η έρευνα αυτή είναι η πρώτη του είδους της, η οποίαεξετάζει τις τάσεις στις μετακινήσεις των CEOs στην Ελλάδα. Επιβεβαίωσε ότιοι Διευθύνοντες Σύμβουλοι «μικραίνουν» ηλικιακά, και ότι σε γενικές γραμμέςείναι περισσότερο εκπαιδευμένοι από αυτούς τους οποίους αντικαθιστούν. Πα-ρατηρήσαμε έντονη έλευση ξένων CEOs, οι οποίοι αντικατέστησαν τους Έλλη-νες ομόλογούς τους, πιθανόν καθώς εξετάζουμε χρονικά τις μετακινήσεις έωςτον Δεκέμβρη του 2011, μίας περιόδου δηλαδή με οξυμένο το πνεύμα δυσπι-στίας προς τους Έλληνες γενικότερα, από ξένα κέντρα επιχειρηματικών αποφά-σεων. Εντυπωσιακή είναι και η σχεδόν πλήρης απουσία γυναικών από τηνκορυφαία θέση στις επιχειρήσεις, και θα πρέπει να γίνει παράγοντας προβλη-ματισμού. Συνολικά πάντως, οι μετακινήσεις των Διευθυνόντων Συμβούλωνείναι ένας σημαντικός δείκτης του κλίματος της αγοράς. Γενικά σε καιρούς κρί-σης μειώνονται αισθητά, ενώ αυξάνονται σε περιόδους έντονης οικονομικήςδραστηριότητας».

Δέκα βήματα που θα πρέπει κάθε διοι-κητικό συμβούλιο να ακολουθήσει ξε-κινώντας τη διαδικασία σχεδιασμούτης διαδοχής ενός CEO:

1.Έγκαιρος σχεδιασμός της διαδοχής2.Ανάθεση ευθυνών του CEO σε όλες τιςομάδες που τους αναλογούν3.Εντοπισμός κινήτρων4.Σαφής καθορισμός κριτηρίων επιλο-γής, τόσο για τους εσωτερικούς όσο καιγια τους εξωτερικούς υποψηφίους 5.Αξιολόγηση όλων των υποψηφίων6.Καθορισμός ρόλου του απερχόμενουCEO είτε των άλλων κορυφαίων στελε-χών που αντικαθίστανται 7.Απόφαση για το πόσο «ορατή» επιθυ-μείται να γίνει η διαδικασία της διαδοχής8.Ένταξη σχέδιο διαδοχής εκτάκτουανάγκης στο γενικό σχέδιο διαδοχής9.Έγγραφη ολοκλήρωση της διαδικα-σίας σχεδιασμού διαδοχής10.Ετήσια αναθεώρηση σχεδιασμού δια-δοχής

Ετήσια Μελέτη για τη Διαδοχήτων Ελλήνων CEO

ΑΛΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗ

Με ρεκόρ προσέλευσης ελλήνων επιχειρηματιών και δημοσιογράφωνολοκληρώθηκε η παρουσίαση της μεγάλης επενδυτικής ευκαιρίας στηναγορά της Ρωσίας του νέου εμπορικού κέντρου Bitza Park. Η πρωτο-βουλία για την εξασφάλιση χώρου για τις Ελληνικές εταιρίες ανήκειστην επενδυτική Palmir Group σε συνεργασία με την εξαγωγική εταιρεία«SP Πυθαγόρας AE» και το ρωσόφωνο και αγγλόφωνο επαγγελματικόκαι τουριστικό δίκτυο «Discover Greece».

Εκ μέρους της κυβέρνησης την παρουσίαση τίμησε ο υφυπουργός Ανά-πτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, Θα-νάσης Σκορδάς ο οποίος επισήμανε ότι "Η αντιμετώπιση της κρίσης καιη επαναφορά της οικονομίας σε αναπτυξιακούς ρυθμούς θα προέλθειτόσο από την μετεξέλιξη της οικονομίας όσο και από την ενίσχυση τηςεξωστρέφειας της σε νέες αγορές".

Παρών έδωσε μέσω επιστολής ο επιχειρηματίας Ιβάν Σαββίδης ο οποίοςανέφερε ότι «Η ρωσική αγορά παρουσιάζει μεγάλες δυνατότητες γιατους έλληνες επιχειρηματίες και είναι στο χέρι σας να προσφέρετε στουςΡώσους τα καλύτερα ελληνικά προϊόντα τα οποία, σίγουρα, θα αγαπή-σουν όταν τα γνωρίσουν».

Ο κ. Κωνσταντίνος Παππάς διευθύνων Σύμβουλος της Πυθαγόρας ΑΕ,τόνισε την ιδιαίτερη ευκαιρία που κρύβει η συνύπαρξη χονδρεμπορίουκαι λιανεμπορίου στον ίδιο χώρο καθώς και τις λοιπές διευκολύνσειςπου θα έχουν οι Έλληνες επιχειρηματίες από την PALMIR και την SP ΠΥ-ΘΑΓΟΡΑΣ ΑΕ ως προς τα λογιστικά θέματα, τα τελωνεία, τις μεταφορές,την ηλεκτρονική προβολή και διαφήμιση στην Μόσχα καθώς και τηνκαθημερινή διαχείριση των πωλήσεων - εκπαίδευση πωλητών και κα-θημερινό Management.

Στα μάτια του έλληνα εξαγωγέα η αχανής Ρωσία με τα δυναμικά ανα-πτυσσόμενα οικονομικά μεγέθη της, φαντάζει σαν το “El Dorado” τηςΕυρασίας. Ακολουθώντας όμως ένα καλά μελετημένο σχέδιο οι ελληνι-κές εταιρίες ανάλογα με τα οικονομικά μεγέθη τους, κάθε μια μόνη τηςή συνεργαζόμενες δυο και τρεις μαζί , μπορούν να επενδύσουν και ναδράσουν επιχειρηματικά μέσα στο νέο εμπορικό κέντρο Bitza Park δή-λωσε ο κ. Αλέξανδρος Τσίκουρας διευθυντής του δικτύου DiscoverGreece.

Στην παρουσίαση παρευρέθηκε ο κ. Ευκλείδης Τσακλίδης ο πρώτος«δικός μας επιχειρηματίας» ο οποίος θα ανοίξει ελληνικό εστιατόριο.Στις κατάμεστες αίθουσες του ξενοδοχείου ΤΙΤΑΝΙΑ ο εκπρόσωπος τηςPalmir Group κ. Γιούρι Γκλόκ ανέπτυξε όλο τον σχεδιασμό και τις προ-οπτικές ενώ οι 2 τεράστιες οθόνες κάλυπταν τις απορίες των παρευρι-σκομένων με οπτικοακουστικό υλικό.

Στο εμπορικό κέντρο Bitza Park που καλύπτει συνολικά μια έκταση 83χιλ. τ.μ θα υπάρχει χώρος για 400 περίπου καταστήματα από την Ευ-ρώπη, από τα οποία τα 50 περίπου εκτιμάται ότι θα είναι από την Ελ-λάδα από τους τομείς τροφίμων, ποτών, ένδυσης, υπόδησης, εστίασηςκαι πολλών άλλων τομέων επιχειρηματικής δράσης. Σημειώνεται, τέλος,ότι η κατασκευή του πολύ λειτουργικού εμπορικού κέντρου ξεκίνησεστις αρχές του 2012 και θα ολοκληρωθεί μέχρι το φθινόπωρο του 2013.

Bitza Park Μόσχας η μεγάλη ευκαιρία για έλληνες επιχειρηματίες

Η ομάδα του Discover Greece με τον κ. Γιούρι Γκλοκ

Ευκλείδης Τσακλίδης, Ίγκορ Μπασμάκοβ, Γιάννης Τα-βουλάρης, Θόδωρος Σεγκερίδης, Βίκτωρ Γκλοκ,Παππάς Κωννος, Γιούρι Γκλοκ, Αλέξανδρος Τσίκου-ρας

MODERN DIPLOMACY 32

H Ελλάδα συνεχίζει να παραμένει ακριβή σε βασικά αγαθά, παρά τηνύφεση, την πτώση των εισοδημάτων και την ανεργία. Με βάση διάφο-ρες έρευνες που διεξάγονται κατά καιρούς, οι τιμές πολλών προϊόντωνκαι υπηρεσιών στην εγχώρια αγορά παρουσιάζουν μεγάλες αποκλίσειςσε σχέση με άλλες χώρες, ακόμα και όταν η σύγκριση γίνεται με κράτηπου βρίσκονται υπό καθεστώς δημοσιονομικής προσαρμογής και λιτό-τητας. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι, ενώ πολλά καταστήματα αναγκάζον-ται να κλείσουν λόγω ισχνών κύκλων εργασιών, οι τιμές εξακολουθούννα κυμαίνονται στα περσινά επίπεδα.

Αξιοσημείωτο δε παραμένει το γεγονός ότι ακόμα και στις περιπτώσειςόπου οι τιμές είναι χαμηλότερες (-8%) το «άνοιγμα της ψαλίδας» δεν δι-καιολογείται, αν ληφθούν υπόψη οι μισθολογικές περικοπές κατά του-λάχιστον 22% και οι φορολογικές επιβαρύνσεις κατά 35%. Ακόμη,δηλαδή, και εκεί που παρατηρείται πτώση των τιμών, αυτές δεν είναιτου μεγέθους που αναμενόταν σύμφωνα με τη διάρκεια και την έντασητης ύφεσης. Το γεγονός αυτό, βέβαια, επιδεινώνει ακόμη περισσότεροτη δυσμενή θέση των ελληνικών νοικοκυριών, αλλά και των μικρομε-σαίων επιχειρήσεων.

Οι σταθερά υψηλές τιμές, σε συνδυασμό με τη μείωση του διαθέσιμουεισοδήματος, ανάγκασαν τους καταναλωτές να μειώσουν τον αριθμόκαι την αξία των προϊόντων που αγοράζουν και να στραφούν είτε σεπροϊόντα προσφοράς είτε σε προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας. Αυτή η κα-ταναλωτική συμπεριφορά οδήγησε, κατά τη διάρκεια του 2012, σεπτώση 5% των πωλήσεων των αλυσίδων super market, συγκριτικά μετο αντίστοιχο περσινό διάστημα, ενώ η αξία του μέσου καλαθιού υπο-χώρησε το 2012 σε 50 ευρώ, έναντι 65 ευρώ το 2010.

Ο πληθωρισμός στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζαςτης Ελλάδος και βάσει του ΓΔΤΚ του 2012, υποχώρησε και κινείται σή-μερα σε σχεδόν αρνητικά επίπεδα (0,3), παρά την ξαφνική αύξηση πουπαρουσίασε τον περυσινό Αύγουστο στο 1,7 από το 1,3 του Ιουλίου. Ο πληθωρισμός, όμως, καταγράφει το ρυθμό μεταβολής και όχι αν οιτιμές είναι υψηλές ή χαμηλές. Ο αποπληθωρισμός που περίμενε ητρόικα έκανε την εμφάνισή του, γεγονός που την έχει προβληματίσεικαι την οδηγεί στην άσκηση περαιτέρω πιέσεων προς την ελληνικήπλευρά για την απελευθέρωση των αγορών και την ενίσχυση του αντα-γωνισμού. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της ΕΣΕΕ οι 13 σημαντικότε-ροι λόγοι που δεν «πέφτουν» οι τιμές στην ελληνική αγορά, παρά τηνκρίση, είναι οι εξής:

Οι υψηλοί συντελεστές ΦΠΑ. Στην Ελλάδα αυξήθηκαν οι συντελεστέςΦΠΑ και διαμορφώθηκαν στο επίπεδο του 13% και 23%, αρκετά υψη-λότερα από την Ισπανία (οι αντίστοιχοι είναι 8% και 18%) και το Ηνω-μένο Βασίλειο (5% και 20%).

Ενδοομιλικές συναλλαγές πολυεθνικών (transfer pricing), οι οποίεςφουσκώνουν τις τιμές αλλά και το κόστος, προκειμένου να αποφεύγουντη φορολογία στην Ελλάδα. Οι εν Ελλάδι θυγατρικές εισάγουν προϊόνταμε τεχνητά υψηλό κόστος, το οποίο μετακυλίεται μέσω των υψηλώντιμών, στους καταναλωτές.

Ρήτρες απαγόρευσης παράλληλων εισαγωγών, ο εξαναγκασμός δη-λαδή των λιανεμπόρων να μην αγοράζουν από θυγατρικές των προμη-θευτών τους σε άλλες χώρες όπου ενδεχομένως πωλούν φθηνότερα σεσχέση με την ελληνική αγορά.

Γιατί δεν πέφτουν οι τιμέςΑΘΑΝΑΣΙΑ ΓΚΡΕΚΟΥ

Στρεβλώσεις σε σχετικές με το εμπόριο αγορές όπως στις μεταφο-ρές, εφοδιαστική αλυσίδα (logistics) κ.λπ., οι οποίες, εξαιτίας της ιδιο-μορφίας τους, εμποδίζουν τον ανταγωνισμό και συμβάλλουν στηδιόγκωση των τελικών τιμών πχ. απαγόρευση συνδυαστικών μεταφο-ρών νωπών με άλλα προϊόντα.

Πολεοδομικοί περιορισμοί στις προδιαγραφές κτηρίων που εμπο-δίζουν την πλήρη εκμετάλλευση των αποθηκευτικών χώρων και λοιπά,γραφειοκρατικού τύπου προσκόμματα, όπως η δυνατότητα προμήθειαςφθηνότερων μεν καυσίμων από το εξωτερικό αλλά υπό την αυστηρήόμως προϋπόθεση της ύπαρξης αποθηκευτικού χώρου που θα προσφέ-ρει απρόσκοπτα καύσιμα για χρονικό διάστημα 60 ημερών.

Ολιγοπωλιακή διάρθρωση της αγοράς χονδρικού εμπορίου με τοπαράδειγμα του "καρτέλ" στην αγορά κοτόπουλου που εντόπισε η Επι-τροπή Ανταγωνισμού ή το καρτέλ στο χονδρεμπόριο των νωπών οπω-ροκηπευτικών σύμφωνα με την Γενική Γραμματεία Εμπορίου.

Διατήρηση υψηλών περιθωρίων κέρδους σε τμήμα της εγχώριαςαγοράς παρά την ύφεση, σύμφωνα με την Έκθεση του Διοικητή τηςΤραπέζης της Ελλάδος. Ειδικότερα, αναγράφεται χαρακτηριστικά: «γε-νικότερα ωστόσο, παρατηρείται ότι από τη σύγκριση της προαναφερ-θείσας μείωσης του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος στοσύνολο της οικονομίας με την αύξηση του αποπληθωριστή του ΑΕΠπροκύπτει διεύρυνση του περιθωρίου κέρ-δους στην οικονομία συνολικά. Το ίδιο συμ-πέρασμα συνάγεται και από τις προβλέψειςγια τη διετία 2012-2013».

Μεγάλη εξάρτηση των εγχώριων τιμώνυπάρχει από τις αυξητικές διακυμάνσειςτων τιμών του πετρελαίου αλλά και τωντιμολογίων των ΔΕΚΟ. Οι 17 αυξήσεις τωντιμολογίων της ΔΕΗ την τελευταία επταετίακαι κυρίως των 12 αυξήσεων στα επαγγελ-ματικά τιμολόγια από το 2009 μέχρι σή-μερα δημιουργεί σοβαρές αυξητικές πιέσειςστις τελικές τιμές. Ωστόσο, μεγαλύτερη επι-βάρυνση στην τελική τιμή σε σειρά προϊόν-των παρατηρείται εκεί όπου τα καύσιμαχρησιμοποιούνται ως πρώτη ύλη με αποτέ-λεσμα να αυξάνεται το κατά μονάδα κόστος και φυσικά το κόστος με-ταφοράς.

Η πεπατημένη πως οι βραχυπρόθεσμες εκπτώσεις και προσφορέςλειτουργούν περισσότερο ελκυστικά για τους καταναλωτές παράοι μόνιμα χαμηλές τιμές. Επίσης, η εσφαλμένη επιλογή των ταχέως καιβραδέως κινούμενων εμπορευμάτων, οδηγεί σε λάθος υπολογισμό αν-τικατάστασης (stock replacement) και σωστού ποσοστού κέρδους.

Η πτώση του μισθολογικού κόστους αλλά και του κόστους μίσθω-σης επαγγελματικής στέγης (ενοίκια) αντισταθμίστηκε πλήρως, αφε-νός από την άνοδο των επιτοκίων δανεισμού των επιχειρήσεων από ταχρηματοπιστωτικά ιδρύματα και αφετέρου εξαιτίας της παύσης των πι-στώσεων που επιβλήθηκε στις ελληνικές εισαγωγικές επιχειρήσεις απότους προμηθευτές τους στο εξωτερικό, λόγω της έλλειψης αξιοπιστίαςτης χώρας μας (country risk), υποχρεώνοντάς τις στην ουσία να επωμί-ζονται εξολοκλήρου και της μετρητοίς το κόστος αγοράς πριν την πα-ραλαβή.Αδυναμία πλήρους αποτύπωσης της ελληνικής πραγματικότητας,αφού σε πολλές περιπτώσεις άτυπες εκπτώσεις και «παζαριού» τουυψηλού ΦΠΑ λαμβάνουν χώρα στο ταμείο, πριν την έκδοση της από-δειξης, ανάλογα μάλιστα και με τον τρόπο πληρωμής, γεγονός που οδη-γεί σε διαμόρφωση διαστρεβλωμένων στοιχείων.

Μονομερής προσήλωση των κρατικών φορέων στην άρση των εμ-ποδίων εισόδου των επιχειρήσεων στην αγορά όταν θα ήταν αποτε-λεσματικότερο να ενταθούν οι προσπάθειες στην κατεύθυνση τηςδιερεύνησης εκείνων των παραγόντων που διαμορφώνουν το κέρδοςΠ.χ. Πώς καθορίζεται το ποσοστό κέρδους στα φάρμακα.

Η έλλειψη μελέτης «ελαστικότητας» από τα αρμόδια Υπουργεία καιη μη έγκαιρη αξιολόγηση της καταγραφής των επιπτώσεων από τους«σοφούς» τής Τρόικας, διαμόρφωσε τις τιμές της αγοράς σε πολλούςκλάδους του εμπορίου χαμηλότερα από την τιμές του τέλειου ανταγω-νισμού, ενώ στα τρόφιμα, στα καύσιμα και στα είδη πρώτης ανάγκηςπερισσότερο κοντά στις τιμές μονοπωλίων.

Στους παραπάνω 13 λόγους της «ελληνικής ακρί-βειας» θα πρέπει να προστεθούν επιπλέον τρεις.Πρώτον, το ανεπιτυχές "πείραμα" της εσωτερικήςυποτίμησης που έχει προκαλέσει ανισορροπία καιαναντιστοιχία στο τρίπτυχο: εισόδημα, φόροι καιτιμές. Δεύτερον, οι διαρκώς αυξανόμενες τάσεις τωνκερδοσκοπικών κεφαλαίων hedge funds να χειρα-γωγήσουν τις χρηματιστηριακές αγορές τροφίμωνκαι ενέργειας, απειλούν το 2013 με νέες αυξήσειςτιμών διαφόρων αγροτικών προϊόντων, κυρίως σιτη-ρών και κρέατος και βεβαίως πετρελαίου. Τρίτον, σεπερίπτωση λειτουργίας των εμπορικών καταστημά-των 52 Κυριακές τον χρόνο θα προκύψει μια αύξηση12% μηνιαίως στα λειτουργικά έξοδα και αντίστοιχηαύξηση τουλάχιστον 3% στις τιμές όλων των κατα-ναλωτικών αγαθών.

Όλοι γνωρίζουν πολύ καλά ότι στο υγιές εμπόριο το περιθώριο κέρδουςδεν βρίσκεται στην τιμή λιανικής πώλησης, αλλά στην τιμή αγοράς καικάποιοι δεν αφήνουν τις ανταγωνιστικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις νααγοράσουν φθηνά, για να τις αναγκάσουν σε κλείσιμο, ώστε να μείνουνμόνοι και ανενόχλητοι να ολιγοπωλήσουν την ελληνική αγορά σε βάροςτου Έλληνα καταναλωτή.

MODERN DIPLOMACY 34

Το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ και το Ινστιτούτο Μικρών Επιχειρήσεωντης ΓΣΕΒΕΕ συνεργάστηκαν στο σχεδιασμό και την υλοποίηση πανελλαδι-κής έρευνας αναφορικά με τα κίνητρα και τα εμπόδια συμμετοχής των ενη-λίκων στη διά βίου μάθηση. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, οένας στους δύο συμμετέχοντες δήλωσαν ότι έχουν συμμετάσχει τουλάχι-στον μία φορά στην ενήλικη ζωή τους σε κάποιο σεμινάριο/εκπαιδευτικόπρόγραμμα ή εκπαιδευτική δραστηριότητα που αφορούσε το επάγγελμάτους.

Μετά την ολοκλήρωση της μελέτης πρόθεση των δύο Ινστιτούτων είναι ηπεραιτέρω συστηματική διερεύνηση των βασικών δεδομένων της συμμε-τοχής των ενηλίκων στη διά βίου μάθηση στην Ελλάδα, έτσι ώστε η επα-ναλαμβανόμενη έρευνα που θα διεξάγεται ανά δύο χρόνια, με την ευθύνητους, να αποτελέσει ένα αξιόπιστο βαρόμετρο της συμμετοχής στη διάβίου μάθηση διευκολύνοντας τη λήψη κατάλληλων αποφάσεων και τηνυιοθέτηση αποτελεσματικών πολιτικών.

Επιστημονικός υπεύθυνος της έρευνας είναι ο Θανάσης Καραλής, Αναπλη-ρωτής Καθηγητής Διά Βίου Μάθησης και Εκπαίδευσης Ενηλίκων του Πα-νεπιστημίου Πατρών. Το σχεδιασμό της δειγματοληψίας, τη συλλογή καιτην ανάλυση των ποσοτικών δεδομένων ανέλαβε η εταιρεία ερευνών κοι-νής γνώμης MARC AE.

Κίνητρα και εμπόδια συμμετοχής των ενηλίκων

στη διά βίου μάθησηΙΩΣΗΦ ΚΑΜΙΝΑΡΗΣ

Στο 15,9% η ετήσια συμμετοχή σε σεμινάρια σχετικά με το επάγ-γελμα

Το 15,9% ανέφερε πως τους τελευταίους 12 μήνες συμμετείχε σε κάποιοσεμινάριο/εκπαιδευτικό πρόγραμμα ή εκπαιδευτική δραστηριότηταπου αφορούσε το επάγγελμά του (Μισθωτοί 21,1%, αυτοαπασχολού-μενοι/ εργοδότες 14,6%, άνεργοι 7,9%) Σχετικά υψηλοτέρα ποσοστάσυμμετοχής σε σεμινάρια που αφορούν το επάγγελμα κατά του τελευ-ταίους 12 μήνες εμφανίζουν οι άνδρες, οι νεότερες ηλικίες, οι άγαμοι,οι πανεπιστημιακής μόρφωσης, οι δηλώνοντες επαρκές εισόδημα. Ταμέλη συνδικάτων, συλλόγων και εθελοντικών οργανώσεων εμφανίζον-ται να συμμετέχουν σαφώς περισσότερο από όσους δεν έχουν ιδιαίτερηενασχόληση με τα κοινά.

Αυξημένο ενδιαφέρον συμμετοχής

Το 68% του εξεταζόμενου πληθυσμού δηλώνει ότι επιθυμεί να συμμε-τάσχει σε κάποιο σεμινάριο σχετικό με το επάγγελμά του τους επόμε-νους 12 μήνες. Το ενδιαφέρον συμμετοχής εμφανίζεται αντιστρόφωςανάλογο με την ηλικιακή κατηγορία και τα έτη απασχόλησης των ερω-τωμένων, ενώ καταγράφεται σχετικά πιο μεγάλο στις πόλεις της περι-φέρειας από ότι στην Αθήνα και την Θεσσαλονίκη.

Κίνητρα συμμετοχής

Στην έρευνα καταγράφεται μία πλειάδα κινήτρων συμμετοχής σε σεμι-νάρια σχετικά με την επαγγελματική δραστηριότητα υψηλής σημαντι-κότητας τα οποία συνδυάζονται και συνθέτουν ποικιλοτρόπως τις αιτίεςσυμμετοχής. Τα κίνητρα αυτά σχετίζονται τόσο με τις γενικότερες αντι-λήψεις και στάσεις απέναντι στην συνεχή εκπαίδευση (π.χ. «γιατί η εκ-παίδευση πρέπει να διαρκεί σε όλη μας την ζωή»), όσο και στην κάλυψησυγκεκριμένων αναγκών και προσωπικών επιδιώξεων (π.χ. «για να αυ-ξήσω τα τυπικά μου προσόντα»).

Οι λόγοι που αναφέρθηκαν με υψηλή συχνότητα ως σοβαρά κίνητρασυμμετοχής είναι οι εξής: Γιατί μου αρέσει να μαθαίνω καινούργια πράγ-ματα, για να είμαι περισσότερο αποδοτικός στην εργασία μου, γιατί ηεκπαίδευση πρέπει να διαρκεί σε όλη μας τη ζωή, για να αυξήσω τα τυ-πικά μου προσόντα, για να αυξήσω τις οικονομικές μου απολαβές, γιανα διατηρήσω τη θέση εργασίας μου ή για να βρω εργασία/καλύτερηεργασία. Ως λιγότερο ισχυρά κίνητρα συμμετοχής εμφανίζονται να είναιη αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου γενικά και η φυγή από τα προσω-πικά/οικογενειακά προβλήματα.

Εμπόδια συμμετοχής

Όπως και στην περίπτωση της διερεύνησης κινήτρων, στην έρευνα κα-ταγράφεται μία πλειάδα εμποδίων συμμετοχής σε σεμινάρια σχετικά μετην επαγγελματική δραστηριότητα. Αναμφισβήτητα, το κόστος συμμε-τοχής ανάγεται ως το κυρίαρχο εμπόδιο. Εκτός από το κόστος, στηνομάδα των συνηθέστερων και σημαντικότερων εμποδίων καταγράφον-ται η έλλειψη πληροφόρησης/ελλιπής ενημέρωση, η έλλειψη χρόνουλόγω επαγγελματικών ή άλλων υποχρεώσεων, αλλά και λόγοι που σχε-τίζονται με την οργάνωση των σεμιναρίων όπως οι μη βολικές ημέρεςκαι ώρες υλοποίησης, η ποιότητα των σεμιναρίων, ο τόπος διεξαγωγήςκαθώς και η μεγάλη διάρκειά τους.

Με βάση τη σύγκριση των ποσοστών της έρευνας με αντίστοιχα άλλωνερευνών κατά το παρελθόν προκύπτει πως η Ελλάδα κατατάσσεται στα-θερά στις τρεις τελευταίες θέσεις ανάμεσα σε 27 ευρωπαϊκές χώρες στοθέμα της συμμετοχής των ενηλίκων στη διά βίου μάθηση. Ωστόσο θαπρέπει να επισημάνουμε πως περίπου τετραπλάσιο ποσοστό από αυ-τούς που συμμετέχουν δηλώνουν την πρόθεσή τους να συμμετάσχουνσε προγράμματα. Με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας θα διατυπω-θούν προτάσεις για την άρση των εμποδίων που καταγράφηκαν και τηδιεύρυνση του ποσοστού συμμετοχής των ενηλίκων στη διά βίου μά-θηση, κάτι που αναδεικνύεται σε ιδιαίτερα κρίσιμο ζήτημα ειδικά υπότις συνθήκες της οικονομικής κρίσης.

Ταυτότητα της έρευνας

Ποσοτικό μέρος: Αντιπροσωπευτικό δείγμα μισθωτών τουιδιωτικού τομέα, αυτοαπασχολουμένων και εργοδοτών καθώςκαι ανέργων, 1.200 τηλεφωνικές συνεντεύξεις από Λεκανοπέ-διο Αττικής, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο, Λάρισα (18/1 έως2/2 του 2012). Μέθοδος: Πολυσταδιακή τυχαία δειγματοληψίαμε χρήση quota με βάση την θέση στην απασχόληση, το φύλοκαι την γεωγραφική κατανομή.Ποιοτικό μέρος: Συνεντεύξεις βάθους με εκπαιδευόμενουςτων παραπάνω κατηγοριών με βάση ειδικά διαμορφωμένοοδηγό συνέντευξης.

MODERN DIPLOMACY 36

Στην πολλαπλή κρίση που περνάει η Χώρα μας, το Εθνικό ΣύστημαΥγείας εδραιώθηκε στη συνείδηση του λαού, παρότι οι εμπνευστές τουμε επικεφαλής τον Παρασκευά Αυγερινό δεν έλαβαν υπόψη τους ότιόταν θα γινόταν αντιληπτό ότι θίγονται ορισμένα συμφέροντα, θα ξε-κινούσε ο πόλεμος εκ των έσω και δεν θα εφαρμοζόταν ο Νόμος. Παράτις πολλές διατάξεις, τους Νόμους, τις τροπολογίες και τις Υπουργικέςαποφάσεις, επικράτησε η αναξιοκρατία και το συνδικαλιστικό κίνημακαι οι πολιτικές ηγεσίες, οδήγησαν στην απαξίωση του ΕΣΥ με αποτέ-λεσμα ασθενείς και εργαζόμενο να είναι δυσαρεστημένοι. Η απάντησηβρίσκεται σε μια ολοκληρωμένη πρόταση ουσιαστικής ανασυγκρότη-σης του ΕΣΥ. Μια πρόταση που οφείλει να λάβει υπόψη όλα τα πεδίακόστους της δημόσιας δαπάνης και όχι μόνο το φάρμακο, αλλά και ναθέσει ταυτόχρονα τις βάσεις για τη δημιουργία ενός σύγχρονου συστή-ματος, το οποίο θα λειτουργεί αποδοτικά και με διαφάνεια προς όφελοςπάνω από όλα των Ελλήνων ασθενών.

Ο εκφυλισμός του συστήματος υγείας ήταν το αντικείμενο της δημόσιαςσυζήτησης που διοργάνωσαν το ΕΛΙΑΜΕΠ, το ΙΟΒΕ, η Kantor, η ΚίνησηΠολιτών και η Διεθνής Διαφάνεια-Ελλάς, σε συνεργασία με το MegaronPlus. Στη συζήτηση συμμετείχαν οι : Στέφανος Γερουλάνος, ΚαθηγητήςΧειρουργικής & τ. Ιστορίας Ιατρικής και Πρόεδρος της Κίνησης Πολιτών,Κωνσταντίνος Ευριπίδης, Δ/νων Σύμβουλος της GENESIS Pharma, Ηλίας

Μόσιαλος, Καθηγητής Πολιτικής της Υγείας στο London School of Eco-nomics, Κυριάκος Σουλιώτης, επ. Καθηγητής Πολιτικής Υγείας στο Πα-νεπιστήμιο Πελοποννήσου και ο Ιωάννης Μπολέτης, ΔιευθυντήςΤμήματος Νεφρολογίας και Μεταμόσχευσης & Διευθυντής ΙατρικήςΥπηρεσίας Γ.Ν.Α « Λαϊκό». Τη συζήτηση συντόνισε και συνόψισε ο Κα-θηγητής Ηλίας Λαμπίρης, Διοικητής του Πανεπιστημιακού ΝοσοκομείουΑττικόν.

Ο κ. Γερουλάνος στην ομιλία του επισήμανε ότι το ΕΣΥ, μετά από σχεδόν30 χρόνια και παρά τις συνεχείς βελτιώσεις του, πάσχει από πολλέςασθένειες. Πάσχει από έλλειψη πολιτικής βούλησης, πάσχει από οικο-νομικής πλευράς, πάσχει όμως και από οραματισμό, στελέχωση, συν-τονισμό, υδροκεφαλισμό και υπεργήρανση. Το ΕΣΥ μπορεί να βελτιωθείκαι, κάτω από τις παρούσες συνθήκες, να γίνει ένα σύστημα αξιοκρα-τικό, ανθρώπινο, οικονομικά σωστό, κοινωνικά δίκαιο και όχι να παρα-μείνει ένα κομματικό ΕΣΥ δημόσιου χαρακτήρα. Για να γίνουν αυτάπρέπει να διοικείται υπερκομματικά , να θεσπιστούν ειδικά κριτήρια γιατην εισαγωγή φοιτητών στην Ιατρική και Νοσηλευτική καθώς και γιατην εξέλιξη των Πανεπιστημιακών δασκάλων, να γίνει αποκέντρωσητων υπηρεσιών υγείας, να αντιμετωπιστεί η παράνομη ιατρική αμοιβήμε την νομιμοποίησή της και την ανάλογη παρακράτηση φόρου από τοΝοσοκομείο, να ενσωματωθούν τα Δημόσια Ασφαλιστικά Ταμεία στο

Το Εθνικό Σύστημα Υγείαςπρέπει να αλλάξει, όχι να καταργηθεί

ΣΟΦΙΑ ΜΑΡΚΟΥ

ΕΣΥ ή στο Υπουργείο Υγείας, ν α καταργηθεί η μονιμότητα των λειτουρ-γών του, να αυξηθεί το νοσηλευτικό προσωπικό και να μειωθεί το διοι-κητικό προσωπικό, να δημιουργηθούν Κέντρα Τραύματος σε κάθεΝοσοκομείο και τέλος να εφαρμοστεί ο Νόμος για την τήρηση του Δι-πλογραφικού Λογιστικού Συστήματος.

Ο κ. Μόσιαλος ανέφερε ότι το ΕΣΥ βρίσκεται σε πορεία ανάπτυξης, μεσοβαρά όμως στοιχεία αντιδεοντολογικής συμπεριφοράς, με πληθωρι-σμό ιατρών διαφόρων ειδικοτήτων και με εξαιρετικά αδύναμη οργά-νωση στην πρωτοβάθμια φροντίδα. Παρότι το ένα σχέδιομεταρρύθμισης διαδέχεται το άλλο, κανένα δεν έχει βρει συνεχή ή απο-φασιστική υποστήριξη από τις κατά καιρούς κυβερνήσεις. Εκείνο πουπαραμένει ως κύριο ζήτημα είναι ο τρόπος εφαρμογής εξαιρετικά ση-μαντικών αλλαγών. Διαφορετικές ομάδες και κατεστημένα φαίνεται ότιφέρνουν εμπόδια σε οποιαδήποτε προσπάθεια μεταρρύθμισης. Η δια-δικασία λήψης αποφάσεων καθορίζεται εν πολλοίς από κομματικές μέ-ριμνες και τις εκάστοτε ανάγκες της πολιτικής διαμάχης. Χρειάζεται ναδιαμορφωθούν πιο αντικειμενικά κριτήρια στη λήψη αποφάσεων σεόλα τα επίπεδα του συστήματος.

Είναι επίσης αναγκαία η ευρύτερη δημόσια συζήτηση για τα ζητήματατης υγειονομικής πολιτικής –μια συζήτηση που πρέπει να βασίζεται σεαντικειμενικά στοιχεία και την ανάλυση εναλλακτικών επιλογών. Τα βα-σικά στοιχεία μιας σύγχρονης μεταρρυθμιστικής πρότασης περιλαμβά-νει τα εξής: ενίσχυση και συντονισμός της Δημόσιας Υγείας, σταδιακήκατάργηση του δημοσιοϋπαλληλικού καθεστώτος για το προσωπικότων νοσοκομείων, εκχώρηση μεγαλύτερης αυτονομίας στα νοσοκομεία,παροχή κινήτρων στους γιατρούς ειδικοτήτων, παροχή κινήτρων γιααποδοτικότερη αξιοποίηση των πόρων, ριζική αναδιάρθρωση της φαρ-μακευτικής περίθαλψης , ενίσχυση της Ιατρικής Δεοντολογίας, επαγγελ-ματοποίηση των διοικητικών υπηρεσιών υγείας, βελτίωση και έλεγχοςτης ποιότητας της φροντίδας και μέτρηση της παραγωγικότητας τωνυπηρεσιών υγείας, αναμόρφωση του προγράμματος σπουδών των ια-τρικών σχολών. Και τέλος, μείωση του αριθμού των φοιτητών της Ιατρι-κής καθώς και μείωση του αριθμού των ειδικευομένων στιςπαραδοσιακές ειδικότητες.

Ο κ. Ευριπίδης εστίασε την ομιλία του στις αποσπασματικές παρεμβά-σεις της Πολιτείας την τριετία 2010-12 για εξοικονόμηση δαπανών απότις τιμές των φαρμάκων και τον τρόπο αποζημίωσής τους από τη με-τακύλιση του κόστους στις φαρμακευτικές εταιρείες, στους φαρμακο-ποιούς και στους ασθενείς. Σημείωσε ότι οι επιπλοκές αυτής της βίαιηςαλλαγής για όλους τους εμπλεκόμενους στην υγεία και περισσότερο γιατον έλληνα Πολίτη είναι τεράστιες και επικίνδυνες. Έχουμε φτάσει στοσημείο το φάρμακο να μην αντέχει άλλες μειώσεις και μέτρα. Με ένασυνεχώς μειούμενο ΑΕΠ, δεν μπορεί αντικειμενικά να επιτευχθεί ο στό-χος του 1% επί του ΑΕΠ (2 δις για το 2014) χωρίς να υποβαθμιστούν πε-ραιτέρω οι υπηρεσίες που λαμβάνουν οι ασθενείς.

Η απάντηση βρίσκεται σε μια ολοκληρωμένη πρόταση ουσιαστικήςανασυγκρότησης του ΕΣΥ. Μια πρόταση που οφείλει να λάβει υπόψηόλα τα πεδία κόστους της δημόσιας δαπάνης και όχι μόνο το φάρμακο,αλλά και να θέσει ταυτόχρονα τις βάσεις για τη δημιουργία ενός σύγ-χρονου συστήματος, το οποίο θα λειτουργεί αποδοτικά και με διαφά-νεια προς όφελος πάνω από όλα των Ελλήνων ασθενών.

Είναι κρίσιμο επομένως να θέσουμε σε προτεραιότητα ένα αποτελεσμα-τικό σύστημα ελέγχου και ελαχιστοποίησης της σπατάλης σε όλα τακέντρα κόστους του ΕΣΥ με μέτρα όπως η καθολική μηχανοργάνωσηκαι η λειτουργία παρατηρητηρίου τιμών για λοιπές δαπάνες. Παράλ-ληλα, πρέπει να διασφαλίσουμε άμεση πρόσβαση των ασθενών σε νέαφάρμακα με τακτικά Δελτία Τιμών, να προχωρήσουμε σε καθορισμότων τιμών όλων των φαρμάκων βάσει των τριών χαμηλότερων της Ευ-ρώπης αλλά και σε αύξηση του ποσοστού χρήσης επώνυμων γενοσή-μων εγγυημένης ποιότητας.

Ο κ. Σουλιώτης αναφέρθηκε στις απαιτούμενες αλλαγές του χρηματο-δοτικού υποδείγματος ως προϋπόθεση για τη βιωσιμότητα του συστή-ματος υγείας. Μίλησε για την επίδραση της οικονομικής κρίσης και στηχρηματοδότηση των υπηρεσιών υγείας και στην ανεπάρκεια του κρα-τικού μηχανισμού να διασφαλίσει τη βιωσιμότητα των φορέων υγείας,με αποτέλεσμα να απειλούνται ακόμη και θέσεις εργασίας. Σε μία γενι-κότερη προσπάθεια δημοσιονομικής πειθαρχίας και αύξησης της πα-ραγωγικότητας προκύπτουν τρία κομβικής σημασίας θέματα,προκειμένου να ληφθούν αποφάσεις πολιτικής υγείας.

Πρώτον, απαιτούνται ακριβείς προσεγγίσεις για τον προσδιορισμό τωνστόχων προσαρμογής. Αξίζει να σημειωθεί ότι ως προς το ΑΕΠ η χώραμας υπερβαίνει τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ (σε όρους κατά κεφαλήν δα-πάνης και κοινής αγοραστικής δύναμης), υπολείπεται όμως σε μεγάλοβαθμό από τις υπόλοιπες χώρες. Η επισήμανση αυτή γίνεται ακόμη πιοσημαντική, αν σκεφτεί κανείς ότι οι στόχοι της δημοσιονομικής προ-σαρμογής συνδέονται με το διαρκώς μειούμενο ΑΕΠ.

Δεύτερον, το διαρθρωτικό εγχείρημα του ΕΟΠΥΥ, το οποίο συγκεντρώ-νει το ευρύτερο οικονομικό πρόβλημα των φορέων που εντάχθηκαν σεαυτό. Το έλλειμμα στο πρώτο εξάμηνο του 2012 ξεπέρασε τα 700 εκ. €.Τεράστια υστέρηση στο σκέλος των εσόδων, κυρίως λόγω της ύφεσης.Λόγω του διαρκώς περιορισμένου προϋπολογισμού του ΕΟΠΥΥ, πρέπεινα επισημανθεί η σταδιακή «από-ασφάλιση» της πρωτοβάθμιας φρον-τίδας υγείας, κάτι το οποίο ακυρώνει τη βούληση των εμπνευστών τουεγχειρήματος για το οποίο άλλωστε διατίθεται κάτι λιγότερο από το 6%των εσόδων του οργανισμού ή 8% των δαπανών του και τρίτον, η χά-ραξη πολιτικής υγείας απαιτεί διαρκή ανατροφοδότηση με τεκμήριακαι κυρίως πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη η ανάλυση των στά-σεων και συμπεριφορών όλων των εμπλεκομένων, κυρίως δε των Πο-λιτών.

Κλείνοντας ο κ. Σουλιώτης επισήμανε ότι σε κάθε περίπτωση ένα νέοχρηματοδοτικό υπόδειγμα δεν μπορεί να αντιτίθεται τους θεμελιώδειςστόχους της ισότητας και της καθολικότατας στην υγειονομική κάλυψητου φορολογούμενο Πολίτη, το οποίο άλλωστε αποτελεί και προϋπό-θεση για την κοινωνική συνοχή. Ο κ. Μπολέτης μίλησε για το μέλλον του ΕΣΥ και είπε ότι ποτέ, από τηδημιουργία του, δεν απέκτησε το σύγχρονο πρόσωπο των αντίστοιχωνευρωπαϊκών και εξελισσόταν πάντα με διακυμάνσεις. Μετά όμως τιςαρχές του 2000 η εξέλιξη του είχε σταθερά αρνητικό πρόσημο και έτσιτο συνάντησε η προ τριετίας εκδηλωθείσα κρίση.Δυστυχώς και την τελευταία τριετία ελάχιστα πράγματα έχουν γίνει γιατην αναγκαία, όσο ποτέ, μεταρρύθμισή του. Οι δομές και τα μέσα είναιδύσκολο πλέον να ενισχυθούν λόγω μειωμένων πόρων. Ακόμα όμωςκαι η οργάνωση και διαδικασίες που υπολείπονται σημαντικά, ακολου-θούν τη γενική απροθυμία αλλαγών της ελληνικής Διοίκησης. Τέλος, τοανθρώπινο δυναμικό βρίσκεται σε βαθύτατη ύφεση, πολύ χειρότερηεκείνης της οικονομίας. Ειδικά για το ιατρικό προσωπικό, συντηρείται ηκατάσταση ισοπέδωσης και αναξιοκρατίας που έχει πλέον εγκαταστα-θεί, χωρίς να συζητείται καν οποιαδήποτε αλλαγή. Με τα δεδομένα αυτάτο μέλλον διαγράφεται ζοφερό.

MODERN DIPLOMACY 38

Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Deloitte για τις προοπτικές του φαρ-μακευτικού κλάδου διεθνώς, ο κλάδος, μετά από μία περίοδο σημαντι-κής ανάπτυξης έχει να αντιμετωπίσει σημαντικές προκλήσεις για τομέλλον. Μεταξύ 2007 και 2011, ο συνολικός κύκλος εργασιών της φαρ-μακοβιομηχανίας σημειώνει αύξηση κατά περίπου 7% το έτος από €855 δισ. σε € 1,1 τρισ.. Ωστόσο, τα μέτρα πολλών χωρών αναφορικά μετις τιμές των φαρμάκων καθώς και η λήξη των πατεντών πολύ σημαν-τικών σκευασμάτων αναμένεται να έχουν έντονη επίδραση στα αποτε-λέσματα – το 2013 η λήξη πατεντών αναμένεται να κοστίσει στηφαρμακοβιομηχανία περίπου € 30 δισ.. Μερικές από τις βασικές προ-κλήσεις περιλαμβάνουν:

Η λήξη των πατεντών τόσο συνολικά, όσο ειδικά κύριων blockbustersσε συνδυασμό με τη μείωση των νέων προϊόντων που αναπτύσσονταιστερεί από τις φαρμακευτικές εταιρίες βασικές πηγές εσόδων.

Η οικονομική κρίση έχει οδηγήσει τα κράτη και τους ασφαλιστικούς ορ-γανισμούς σε όλον τον κόσμο σε μειώσεις τιμών, καθώς και σε αλλαγήπολιτικών για την αποζημίωση των φαρμάκων μειώνοντας τα έσοδα,αλλά και δυσχεραίνοντας την αποδοχή νέων ακριβότερων θεραπειών.

Η προσπάθεια ελέγχου της φαρμακευτικής δαπάνης έχει οδηγήσει σεαλλαγή του ρόλου των επιστημόνων υγείας όσον αφορά στη συνταγο-γράφηση καθώς οι ασφαλιστικοί οργανισμοί, τα νοσοκομειακά ιδρύ-ματα, το κράτος αλλά και ο ίδιος ο ασθενής έχουν αυξανόμενο ρόλοστην επιλογή της θεραπείας.

Ο βαθμός ρυθμιστικού ελέγχου αυξάνεται σε όλο τον κόσμο τόσο όσοναφορά στις διαδικασίες παραγωγής, «φαρμακοεπαγρύπνησης» και δια-χείρισης όσο και στις σχέσεις της βιομηχανίας με τους επιστήμονεςυγείας και την «πωλησιακή» λειτουργία.

Όπως σχολιάζει ο κ. Χ. Κόκκινος, υπεύθυνος για τον κλάδο υγείας τηςDeloitte στην Ελλάδα, «Οι παγκόσμιες αυτές τάσεις είναι οι ίδιες που πα-ρουσιάζονται και στην Ελληνική αγορά με τη βασική διαφορά ότι ενώστις άλλες χώρες η ανάδυση τους υπήρξε αποτέλεσμα μίας σταδιακήςδιαδικασίας, στην Ελλάδα, λόγω της οικονομικής κρίσης, η νέα πραγ-ματικότητα διαμορφώνεται πάρα πολύ γρήγορα δημιουργώντας επι-πλέον προκλήσεις για τον Κλάδο».

Για την αντιμετώπιση των προκλήσεων αυτών, η έρευνα αναγνωρίζειπρακτικές που ήδη σταδιακά υιοθετούνται από τις φαρμακευτικές εται-ρίες διεθνώς.

Αλλαγή του εμπορικού μοντέλου με την αναγνώριση ότι ο γιατρός είναιπλέον ένας από τους κρίκους μιας αλυσίδας εμπλεκομένων στη διαδι-κασία λήψης αποφάσεων.

Προσαρμογή της στρατηγικής τοποθέτησης των προϊόντων μέσωνέων μοντέλων τιμολόγησης, ανάλυσης των μακροχρόνιων επιπτώσεωνστην υγεία του πληθυσμού και της συγκριτικής αποτελεσματικότηταςβάσει πραγματικών στοιχείων.

Μείωση του λειτουργικού κόστους για την ελάττωση της επίδρασηςτης πτώσης των τιμών και των πωλήσεων. Οι υιοθετούμενες αλλαγέςτου εμπορικού μοντέλου υποστηρίζουν και αυτό το στόχο.

Επέκταση των συνεργασιών για την έρευνα και την ανάπτυξη αλλά καιτην προώθηση των προϊόντων ακόμα και όταν αυτές δε παίρνουν τημορφή συγχωνεύσεων ή εξαγορών.

Έμφαση στις αναδυόμενες αγορές.

Διαμόρφωση ενός νέου πλαισίου διασφάλισης της ρυθμιστικής συμ-μόρφωσης που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του διευρυμένου πλέονοικοσυστήματος και των νέων απαιτήσεων των ρυθμιστικών αρχών.

«Η Ελληνική αγορά σταδιακά ολοκληρώνει την απορρόφηση της επί-δρασης της γρήγορης προσαρμογής αλλά και τα θέματα που δημιούρ-γησε το PSI. Η υιοθέτηση νέων πρακτικών λειτουργίας βάσει και τωνδιεθνών τάσεων είναι αναγκαιότητα και για τις φαρμακευτικές επιχει-ρήσεις στην Ελλάδα», σχολιάζει σχετικά ο κ. Κόκκινος.

Οι προοπτικές του Φαρμακευτικού Κλάδου

για το 2013 Ανάδυση Νέων Επιχειρηματικών Μοντέλων

ως Απάντηση στις Αλλαγές του Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος

MODERN DIPLOMACY 40

Η άμεση απασχόληση στον τουρισμό το 2011 εκτιμάται στις 311 χιλ.απασχολούμενους, με βάση τα στοιχεία της έρευνας Εργατικού Δυνα-μικού της ΕΛΣΤΑΤ ως προς την κύρια θέση εργασίας. Η εκτίμηση αυτήαντιστοιχεί στο 8% της συνολικής απασχόλησης της χώρας. Το μέγεθοςτης απασχόλησης είναι υψηλότερο εφόσον συνεκτιμηθούν οι θέσεις ερ-γασίας (κύρια και συμπληρωματική εργασία) που συνδέονται με τηνανάπτυξη του τουριστικού προϊόντος. Με βάση εκτίμηση του δείκτη«Απασχολούμενοι ανά κλίνη» οι συνολικές θέσεις εργασίας που μπορείνα προσφέρει ο ξενοδοχειακός κλάδος τη θερινή περίοδο προσεγγί-ζουν τις 208 χιλ. Επομένως η ενίσχυση της τουριστικής ζήτησης πέρααπό τους καλοκαιρινούς μήνες θα έχει σημαντικά οφέλη στην τόνωσητης απασχόλησης, αλλά και στην αύξηση των εργοδοτικών εισφορών

Σύμφωνα και με τα αποτελέσματα πρόσφατης μελέτης του ΙΟΒΕ για τηνεπίδραση του τουρισμού στην ελληνική οικονομία, για κάθε 100 θέσειςάμεσης απασχόλησης που είναι αποτέλεσμα της τουριστικής δαπάνηςκαι των επενδύσεων, υποστηρίζονται άλλες 130 θέσεις απασχόλησηςσυνολικά στους κλάδους που αποτελούν τους κυριότερους προμηθευ-τές των τουριστικών επιχειρήσεων, αλλά και σε εκείνους όπου κατευ-θύνεται, ως καταναλωτική δαπάνη, το εισόδημα των απασχολουμένων(στον τουριστικό τομέα και στους κύριους κλάδους-προμηθευτές). Μεβάση τα αποτελέσματα της μελέτης αυτής προκύπτει ότι η ανάπτυξητου τουρισμού στην Ελλάδα υποστηρίζει συνολικά 741 χιλ. θέσεις απα-σχόλησηςΗ πορεία της άμεσης απασχόλησης εμφανίζει στοιχεία συσχέτισης μετην εξέλιξη των ξένων αφίξεων και ιδιαίτερα με τις τουριστικές εισπρά-ξεις, ενώ η μέση απασχόληση στα ξενοδοχειακού τύπου καταλύματα,βάσει των στοιχείων της έρευνας Εργατικού Δυναμικού, είναι μικρότερησε σχέση με άλλους ανταγωνιστικούς τουριστικούς προορισμούς στηνΕυρώπη γεγονός που συνδέεται, εν μέρει, με την ανάπτυξη μικρών επι-χειρήσεων που αποσκοπούν στην κάλυψη της εποχικής ζήτησης. Το πο-σοστό των απασχολούμενων στα καταλύματα που είναι απόφοιτοι τηςτριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα είναι μικρότερο σε σχέση μεκύριους ανταγωνιστικούς προορισμούς στην Ευρώπη, ενώ η τουριστικήεκπαίδευση και κατάρτιση μπορεί να συμβάλλει ουσιαστικά στην ανα-βάθμιση της ποιότητας του ελληνικού τουριστικού προϊόντος.

Ο τουρισμός αποτελεί κεντρικό πυλώνα ανάπτυξης της ελληνικής οικο-νομίας με σημαντική συνεισφορά στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν καιστις επενδύσεις. Η πλούσια πολιτιστική κληρονομιά, η εκτεταμένη ακτο-γραμμή και το φυσικό περιβάλλον είναι ορισμένα από τα συγκριτικάπλεονεκτήματα που καθιστούν την Ελλάδα από τους σημαντικότερουςτουριστικούς προορισμούς παγκοσμίως. Παράλληλα, ο τουρισμός μαζίμε τη ναυτιλία αποτελούν τους πιο εξωστρεφείς κλάδους της ελληνικήςοικονομίας, με ιδιαίτερα θετική συνεισφορά στο ισοζύγιο τρεχουσώνσυναλλαγών.

Σημαντική είναι επίσης η επίδραση στην απασχόληση, δεδομένου ότιαρκετά επαγγέλματα επηρεάζονται άμεσα, αλλά και έμμεσα από τηνανάπτυξη του τουρισμού, καθώς κινητοποιεί ένα σημαντικό αριθμό πα-ραγωγικών μονάδων που δραστηριοποιούνται για την κάλυψη της ζή-τησης που δημιουργείται.

Σε μια περίοδο όπου οι επιπτώσεις της οικονομικής ύφεσης αποτυπώ-νονται με ιδιαίτερα αρνητικό τρόπο στην αγορά εργασίας, σκοπός τηςμελέτης αποτελεί η αποτύπωση των χαρακτηριστικών που επιδεικνύειη άμεση απασχόληση στον τουριστικό τομέα, της εργασίας δηλαδήστους κλάδους όπου η κύρια δραστηριότητα των επιχειρήσεων αφοράστην παροχή αγαθών και υπηρεσιών που είναι αποτέλεσμα της τουρι-στικής ζήτησης. Η ενίσχυση εξάλλου της επιχειρηματικότητας και η δημιουργία νέων θέ-σεων εργασίας εντάσσεται στην αναγκαία κατεύθυνση προσαρμογήςτης ελληνικής οικονομίας σε ένα νέο αναπτυξιακό πρότυπο, στο οποίοο τουρισμός θα πρέπει να διαδραματίσει περισσότερο ενεργό ρόλο γιατην οικονομική ανάπτυξη της χώρας.

Στη μελέτη αυτή εξετάζεται το μέγεθος, αλλά και τα χαρακτηριστικά τηςάμεσης (ή τουριστικής) απασχόλησης. Δεδομένου επίσης ότι τα ξενο-δοχεία και τα παρόμοια καταλύματα αποτελούν βασικό στοιχείο τουτουριστικού προϊόντος, χρησιμοποιούνται στατιστικά στοιχεία για τηναπασχόληση στον κλάδο, ως ένα μέσο αποτύπωσης των χαρακτηριστι-κών που επιδεικνύει η αγορά εργασίας στον τουριστικό τομέα συγκρι-τικά με το σύνολο της εγχώριας οικονομικής δραστηριότητας.

Η απασχόληση στον τουριστικό τομέα

ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ

MODERN DIPLOMACY 42

Το μέγεθος της τουριστικής απασχόλησης και τα χαρακτηριστικάτης

Ο τουρισμός συμβάλλει στην προώθηση της κοινωνικής συνοχής προ-σφέροντας αναπτυξιακές και επιχειρηματικές ευκαιρίες ιδιαίτερα σε πε-ριοχές της χώρας, όπως τις νησιωτικές, οι οποίες χαρακτηρίζονται απόπληθυσμιακή συρρίκνωση, ενισχύοντας ταυτόχρονα το βιοτικό επίπεδοτων κατοίκων μέσα από τις θέσεις εργασίας που δημιουργεί. Η δραστη-ριότητα στον τουριστικό τομέα χαρακτηρίζεται ως εντάσεως εργασίας,καθώς για την παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών που σχετίζονται με τηζήτηση από τους επισκέπτες χρησιμοποιείται συγκριτικά περισσότερηεργασία από κεφαλαιουχικό εξοπλισμό. Χαρακτηριστικό επίσης γνώρι-σμα, αποτελεί η διακύμανση που επιδεικνύει στη διάρκεια του έτους,λόγω της εποχικότητας της ζήτησης με αποτέλεσμα να αυξάνεται ση-μαντικά κατά τους θερινούς μήνες.

Ωστόσο, η εκτίμηση της απασχόλησης εμφανίζει δυσκολίες λόγω τωνιδιαιτεροτήτων που χαρακτηρίζουν τον τουριστικό τομέα. Η κυριότερησχετίζεται με το γεγονός ότι ο τουρισμός δεν αποτελεί ένα μεμονωμένοκλάδο οικονομικής δραστηριότητας, αλλά ενσωματώνει ένα μεγάλοεύρος από υπηρεσίες. Επομένως, για την εκτίμηση της απασχόλησηςστον τουριστικό τομέα θα πρέπει να προσδιοριστούν οι οικονομικέςδραστηριότητες (κλάδοι) που συμμετέχουν στην παραγωγή-διάθεσηαγαθών και υπηρεσιών που σχετίζονται με την τουριστική κατανάλωση.

Τα παραπάνω χαρακτηριστικά υποδεικνύουν την ανάγκη υιοθέτησηςυποθέσεων (βλέπε Παράρτημα) για την εκτίμηση της τουριστικής απα-σχόλησης. Ταυτόχρονα, προκειμένου να επιτυγχάνεται η διαχρονικήσύγκριση, ο υπολογισμός της βασίζεται σε στοιχεία της έρευνας Εργα-τικού Δυναμικού (ΕΕΔ) της ΕΛΣΤΑΤ με τη Στατιστική Ταξινόμηση Κλάδωντου 2008 (ΣΤΑΚΟΔ-08) σε διψήφιο και τριψήφιο επίπεδο ανάλυσης.

Επισημαίνεται, ότι η εκτίμηση της απασχόλησης στην ΕΕΔ γίνεται με κρι-τήριο την κύρια απασχόληση και όχι τον αριθμό των θέσεων εργασίας.Για παράδειγμα, ο κάτοικος ενός νησιού που απασχολείται στην αλιείακαι παράλληλα ενοικιάζει δωμάτια κατά τη θερινή περίοδο σε επισκέ-πτες της περιοχής, θα καταγράφονταν (από την ΕΕΔ) ως απασχολούμε-νος στον κλάδο της ΣΤΑΚΟΔ-08 «Αλιεία και Υδατοκαλλιέργεια» και όχιως απασχολούμενος στον κλάδο «Καταλύματα», εφόσον δηλώνει ωςκύρια απασχόληση την εργασία του στην αλιεία. Επομένως, η εκτίμησητης απασχόλησης στη μελέτη αυτή αφορά στον αριθμό των εργαζομέ-νων των οποίων η κύρια θέση εργασίας τους εντοπίζεται σε κάποιο απότα τουριστικά επαγγέλματα.

Με βάση την παραπάνω προσέγγιση, η τουριστική απασχόληση στηνΕλλάδα το 2011 εκτιμάται περίπου στις 311 χιλ. εργαζόμενους ή 8% τουσυνόλου των απασχολούμενων της χώρας (4.091 χιλ.), με το ήμισυ τωνεργαζομένων να καταγράφεται στην εστίαση και στις υπηρεσίες κατα-λύματος (Διάγραμμα 2.1). Ο αριθμός των απασχολούμενων στις οδικέςμεταφορές εκτιμάται στις 57 χιλ., στις θαλάσσιες μεταφορές (δηλαδήακτοπλοΐα, επιχειρήσεις θαλάσσιου τουρισμού κ.ά.) στις 26 χιλ., στηνΨυχαγωγία-Πολιτισμός (η κατηγορία αυτή περιλαμβάνει και τους απα-σχολούμενους στα Μουσεία) στις 12 χιλ. –όσοι περίπου και στα Ταξι-διωτικά γραφεία, ενώ μικρότερος είναι ο αριθμός των απασχολούμενωνστην ενοικίαση αυτοκινήτων και στη διοργάνωση συνεδρίων.

Η εκτίμηση της τουριστικής απασχόλησης αφορά στο μέσο ετήσιο όρο,γεγονός που δεν αποτυπώνει τη διακύμανση κατά τη διάρκεια της χα-μηλής περιόδου όσο και κατά την περίοδο αιχμής. Έτσι, η κορύφωσητης τουριστικής ζήτησης στη διάρκεια του γ’ τριμήνου (περίοδος Ιου-λίου-Σεπτεμβρίου) έχει ως αποτέλεσμα η απασχόληση στον τουρισμόνα είναι υψηλότερη κατά 24 χιλ. άτομα σε σχέση με τη μέση ετήσια του-ριστική απασχόληση το 2011. Στη διάρκεια αυτής της περιόδου, η ση-μαντικότερη άνοδος καταγράφεται στα Καταλύματα (+21% μεταξύ γ’και β’ τριμήνου) με αποτέλεσμα να ανέρχεται στους 83 χιλ. απασχολού-μενους.

Όσον αφορά στη διαχρονική εξέλιξη, η τουριστική απασχόληση (μεβάση την κύρια θέση εργασίας) κινείται πτωτικά με συνέπεια ο αριθμόςτων εργαζομένων να έχει μειωθεί συνολικά κατά 11% (ή 40,5 χιλ. εργα-ζόμενους) την τελευταία τριετία. Η τάση αυτή είναι πιο έντονη στα Τα-ξιδιωτικά πρακτορεία όπου η κάμψη έχει ως αποτέλεσμα ο αριθμός τωναπασχολούμενων το 2011 (12,1 χιλ.) να έχει υποχωρήσει στο μισό συγ-κριτικά με το 2006. Η τάση αυτή αποδίδεται κυρίως στην ανάπτυξη τωνΤεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών στον τουρισμό (ηλεκτρο-νικός τουρισμός), καθώς η διείσδυση των νέων τεχνολογιών και του δια-δικτύου στην αγορά και πώληση τουριστικών υπηρεσιών, έχειαντικαταστήσει σημαντικά τις υπηρεσίες που στο παρελθόν προσφέ-ρονταν από τους ταξιδιωτικούς πράκτορες.

Από την άλλη πλευρά, η πορεία της άμεσης απασχόλησης στον τουρι-σμό σε σύγκριση με κύρια μεγέθη του τουρισμού, ιδιαίτερα με τις του-ριστικές εισπράξεις, επιδεικνύει συσχέτιση τουλάχιστον για τηντετραετία 2007-2011. Με βάση την ετήσια (ποσοστιαία) μεταβολή η εξέ-λιξη των μεγεθών αυτών είναι παρόμοια, αλλά διαφέρει η ένταση. Γιαπαράδειγμα, η ανοδική πορεία των εισπράξεων το 2008 σε σχέση με τοπροηγούμενο έτος, συνοδεύτηκε από άνοδο της τουριστικής απασχό-λησης στη χώρα, σε αντίθεση με το 2009 όπου η απασχόληση στουςσυναφείς με τον τουρισμό κλάδους ακολουθεί την πτωτική πορεία τωναφίξεων και των εσόδων αντίστοιχα.

Η επίδραση της πορείας του τουρισμού στην άμεση απασχόληση απο-τυπώνεται και στη διάρκεια του 2011, καθώς η κάμψη που καταγράφε-ται είναι ηπιότερη εκείνης στο σύνολο της εγχώριας απασχόλησης(-6,8%). Παρά το γεγονός ότι ο εισερχόμενος τουρισμός στην Ελλάδαανέκαμψε το 2011, βάσει των αφίξεων και των εσόδων, η σημαντικήύφεση της ελληνικής οικονομίας ασκεί αρνητική επίδραση στον ημε-δαπό τουρισμό, η συνεισφορά του οποίου υπήρξε σημαντική στην ανά-πτυξη της εγχώριας τουριστικής δραστηριότητας την τελευταίαδεκαετία.

Η συμβολή του τουρισμού στην έμμεση απασχόληση και στη συ-νολική απασχόληση

Εκτός από την άμεση απασχόληση, σημαντική είναι επίσης η συμβολήτου τουρισμού στην έμμεση απασχόληση, δηλαδή στις θέσεις εργασίαςοι οποίες υποστηρίζονται στους κλάδους οικονομικής δραστηριότηταςπου αποτελούν τους κυριότερους προμηθευτές των τουριστικών επι-χειρήσεων για την παραγωγή των υπηρεσιών τους.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα μελέτης του ΙΟΒΕ για την επίδραση τουτουρισμού στην ελληνική οικονομία το σύνολο της άμεσης και έμμεσηςεπίδρασης στην απασχόληση το 2010 εκτιμάται σε 446 χιλ. θέσεις ερ-γασίας εκ των οποίων οι 320 χιλ. περίπου αφορούν στην άμεση απα-σχόληση και οι υπόλοιπες 126 χιλ. στην έμμεση απασχόληση.

Λαμβάνοντας υπόψη επιπλέον, ότι το μεγαλύτερο μέρος των εισοδη-μάτων (μισθών) που αποκομίζουν οι εργαζόμενοι στις τουριστικές επι-χειρήσεις και στους κύριους προμηθευτές-κλάδους του τουρισμούκατευθύνονται στην κατανάλωση αγαθών και υπηρεσιών (π.χ. δια-τροφή, στέγαση, εκπαίδευση, περίθαλψη, ψυχαγωγία κ.ά.) προκύπτειότι η καταναλωτική δαπάνη από την πλευρά των νοικοκυριών κατά τομήκος της αλυσίδας αξίας των τουριστικών προϊόντων και υπηρεσιών(την προκαλούμενη δηλαδή επίδραση) υποστηρίζει άλλες 295 χιλ. πε-ρίπου θέσεις απασχόλησης στην ελληνική οικονομία.

Έτσι η συνολική επίδραση στην απασχόληση από την ανάπτυξη τουτουρισμού στην Ελλάδα προσεγγίζει το 1/6 των απασχολουμένων τηςχώρας (741 χιλ. σύμφωνα με την εκτίμηση της μελέτης). Η εκτίμησηαυτή υποδεικνύει ότι για κάθε 100 θέσεις εργασίας στην άμεση τουρι-στική απασχόληση υποστηρίζονται άλλες 130 θέσεις συνολικά σε άλ-λους κλάδους της ελληνικής οικονομίας ως αποτέλεσμα της ανάπτυξηςτου τουρισμού στη χώρα.

Η εκτίμηση της απασχόλησης στον ξενοδοχειακό κλάδο με βάσητις συνολικές θέσεις εργασίας

Η εκτίμηση της απασχόλησης στην προηγούμενη ενότητα αφορά στηνκύρια θέση εργασίας, γεγονός που ενδεχομένως να υποεκτιμά τη συ-νολική εργασία σε ένα κλάδο, υπό το πρίσμα ότι δεν λαμβάνει υπόψητα άτομα που απασχολούνται με τη μορφή δεύτερης (ή συμπληρωμα-τικής) εργασίας από την οποία αποκομίζουν εισόδημα για τις υπηρεσίεςπου προσφέρουν. Το γεγονός αυτό υποδεικνύει τη διαφορετική ερμηνεία που μπορεί, ορι-σμένες φορές, να αποδίδεται στις έννοιες της απασχόλησης και τηςθέσης εργασίας.

Μια θέση εργασίας περιγράφει τη συμφωνία εργοδότη και εργαζομέ-νου, προκειμένου ο τελευταίος να προσφέρει τις υπηρεσίες του έναντιαμοιβής (π.χ. μισθός, ημερομίσθιο κλπ). Επομένως, οι θέσεις εργασίαςσε μια οικονομία ξεπερνούν των αριθμό των απασχολουμένων στοβαθμό που ορισμένοι από αυτούς κατέχουν περισσότερες από μια θέσηεργασίας. Στην περίπτωση αυτή μπορεί να ανήκουν για παράδειγμα ταάτομα που εργάζονται ορισμένες ημέρες της εβδομάδας σε μια επαγ-γελματική δραστηριότητα και τις υπόλοιπες σε μια άλλη ή παράλληλαεντός της ημέρας (π.χ. ημερήσια και βραδινή εργασία).

Η τάση αυτή παρατηρείται και στον τουρισμό λόγω της φύσης του του-ριστικού προϊόντος και της εποχικότητας που επιδεικνύει. Είναι επίσηςπιο εμφανής στις νησιωτικές περιοχές της χώρας όπου η σημαντική του-ριστική κίνηση ωθεί ένα τμήμα του πληθυσμού σε επιχειρηματικές δρα-στηριότητες άμεσα συσχετιζόμενες με τον τουρισμό, ταυτόχρονα μετην εργασία τους σε κάποιο άλλο επάγγελμα. Η τάση αυτή εκδηλώνεται,μεταξύ άλλων και, με την ανάπτυξη ενοικιαζόμενων δωματίων ή και μι-κρών ξενοδοχειακών μονάδων οι οποίες αποσκοπούν αποκλειστικάστην παροχή υπηρεσιών καταλύματος, σε αντίθεση με τις υψηλότερεςκατηγορίες ξενοδοχειακών μονάδων που προσφέρουν ένα μεγαλύτεροεύρος υπηρεσιών στους πελάτες τους.

Λαμβάνοντας υπόψη το χαρακτηριστικό αυτό, χρησιμοποιούνται στοι-χεία σχετικά με τον κλάδο των Υπηρεσιών καταλύματος (κλάδος 55 τηςΣΤΑΚΟΔ-08) προκειμένου να εκτιμηθεί ο βαθμός στον οποίο μπορεί ναδιαφέρει η συνολική απασχόληση ανάλογα με τη θέση εργασίας (κύριαςδηλαδή ή άθροισμα κύριας και συμπληρωματικής). Επισημαίνεται ότι ηεκτίμηση αυτή αφορά στο χρονικό διάστημα Ιουλίου-Σεπτεμβρίου, τηνπερίοδο δηλαδή όπου καταγράφεται ο μεγαλύτερος αριθμός ξενοδο-χειακών μονάδων σε λειτουργία. Με τον τρόπο αυτό θεωρείται ότι μπο-ρούν να αποφευχθούν διαφοροποιήσεις λόγω της χρήσης (ή μη)εποχικής διόρθωσης στα μεγέθη που αποτελούν αντικείμενο σύγκρι-σης.

MODERN DIPLOMACY 44

Ο υπολογισμός του συνόλου των θέσεων εργασίας (κύριας και συμπλη-ρωματικής) στον κλάδο βασίζεται στην εκτίμηση της μέσης απασχό-λησης ανά κλίνη, η οποία σύμφωνα με μελέτη του ΣΕΤΕ ανέρχεται στους0,178 απασχολούμενους. Λαμβάνοντας υπόψη τη διαχρονική μεταβολήτου αριθμού των κλινών του ξενοδοχειακού δυναμικού, αλλά και τωναπασχολούμενων στον κλάδο εκτιμάται η αντίστοιχη αναλογία για το2011, από την οποία προκύπτει ότι ο συνολικός αριθμός θέσεων εργα-σίας που δυνητικά μπορεί να προσφέρει ο κλάδος των υπηρεσιών κα-ταλύματος τη θερινή περίοδο ανέρχεται σε 135,9 χιλ.

Αντίστοιχα, οι θέσεις εργασίας στα ενοικιαζόμενα δωμάτια υπολογίζον-ται περίπου στις 72 χιλ. με αποτέλεσμα οι συνολικές θέσεις εργασίαςστα καταλύματα να εκτιμώνται σε σχεδόν 208 χιλ., υπερδιπλάσια δη-λαδή από την αντίστοιχη εκτίμηση της Έρευνας Εργατικού Δυναμικούτης ΕΛΣΤΑΤ για τον κλάδο με βάση την κύρια απασχόληση (για το γ’ τρί-μηνο του έτους αντίστοιχα).

Η διαφορά αυτή μπορεί να ερμηνευτεί, εν μέρει τουλάχιστον, από τοσημαντικό ποσοστό μικρών επιχειρήσεων οι οποίες λειτουργούν σεεποχική κυρίως κλίμακα και στις οποίες ευνοείται η ταυτόχρονη απα-σχόληση σε κάποιο άλλο επάγγελμα. Είναι χαρακτηριστικό, ότι στην Ελ-λάδα οι 3 στις 5 ξενοδοχειακές επιχειρήσεις εντάσσονται στιςκατηγορίες ενός και δύο αστέρων (16% και 45% αντίστοιχα). Σε αρκετέςπεριπτώσεις μάλιστα πρόκειται για οικογενειακές επιχειρήσεις, γεγονόςπου ευνοεί τη συμμετοχή και των μελών στην δραστηριότητα από τηνοποία αποκομίζουν εισόδημα για τις υπηρεσίες που προσφέρουν (οισυμπληρωματικές θέσεις εργασίας επομένως σε μια οικογενειακή επι-χείρηση αναμένεται να είναι περισσότερες). Εξάλλου, για την ίδρυσητους απαιτούνται λιγότερες διαδικασίες, μικρότερο κεφάλαιο, ενώ ωςεπιχειρήσεις προσφέρουν τη δυνατότητα πιο ευέλικτης, από πλευράςδιοίκησης, οργάνωσης και λήψης αποφάσεων.

Αντίστοιχα, σημαντικός είναι ο αριθμός των θέσεων εργασίας που προ-σφέρουν οι μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες τεσσάρων και πέντε αστέ-ρων οι οποίες αν και αποτελούν το 1/5 του ξενοδοχειακού δυναμικούτης χώρας (3% και 15% αντίστοιχα), αντιπροσωπεύουν το 40% των δια-θέσιμων κλινών. Σύμφωνα με τη μελέτη του ΣΕΤΕ η τιμή του δείκτη τηςμέσης απασχόλησης ανά κλίνη στα ξενοδοχεία 5 αστέρων εκτιμάται στο0,315, διπλάσια δηλαδή από το μέσο όρο στο σύνολο των κατηγοριών.Με βάση την παραπάνω προσέγγιση επομένως, οι μισές περίπου απότις θέσεις εργασίας προέρχονται από τα μεγάλα ξενοδοχεία της χώρας.

Επισημαίνεται τέλος, ότι για την εκτίμηση των θέσεων εργασίας λαμβά-νεται το σύνολο του ξενοδοχειακού δυναμικού, όταν στην πραγματικό-τητα ένα ποσοστό αυτού δεν λειτούργησε στη διάρκεια του 2011. Παράτο γεγονός αυτό, ο υψηλός αριθμός θέσεων εργασίας στον κλάδο υπο-δεικνύει το σημαντικό ρόλο του τουρισμού στην τόνωση της απασχό-λησης. Ταυτόχρονα, υποδηλώνει ότι η ενίσχυση της ζήτησης για χρονικόδιάστημα που ξεπερνά τους καλοκαιρινούς μήνες θα συνεπάγονταν ση-μαντικά οφέλη και για τα ασφαλιστικά ταμεία από την είσπραξη εισφο-ρών από εργοδότες και εργαζομένους.

Αποκλίσεις τέλος, ως προς την απασχόληση με βάση τον προσδιορισμότης θέσης εργασίας ενδεχομένως να εμφανίζονται και σε άλλους του-ριστικούς κλάδους, όπως για παράδειγμα στην εστίαση όπου περιλαμ-βάνεται ένα μεγάλο εύρος υπηρεσιών από εστιατόρια, καφετέριες,κέντρα νυχτερινής διασκέδασης κ.α.. Δεδομένου όμως, ότι τα στατι-στικά στοιχεία για τον αριθμό των επιχειρήσεων ανά κλάδο οικονομικήςδραστηριότητας (Μητρώο Επιχειρήσεων της ΕΛΣΤΑΤ) ξεπερνούν τηντετραετία (αφορούν το 2007), αντίστοιχη προσέγγιση όπως εκείνη γιατα ξενοδοχεία, είναι πιθανό να οδηγήσει σε εσφαλμένη εκτίμηση τουμεγέθους των συνολικών θέσεων εργασίας.

Αυτό θα οφείλεται κυρίως στις πιθανές μεταβολές του αριθμού των επι-χειρήσεων (για παράδειγμα παύση λειτουργίας επιχειρήσεων) ως συνέ-πεια της μεγάλης ύφεσης της ελληνικής οικονομίας.

Χαρακτηριστικά της απασχόλησης στα Ξενοδοχειακού τύπου κα-ταλύματα της Ελλάδας

Η απασχόληση στα ξενοδοχειακού τύπου καταλύματα προσφέρει ση-μαντικές πληροφορίες για τα χαρακτηριστικά της εργασίας στον τουρι-στικό τομέα, καθώς οι υπηρεσίες καταλύματος συνδέονται άμεσα μετην τουριστική ζήτηση που αναπτύσσεται σε μια περιοχή. Στην ενότητααυτή αποτυπώνονται κύρια χαρακτηριστικά της εργασίας στον κλάδοαναφορικά με τη μέση απασχόληση, το είδος (δηλαδή μερική ή πλήρηςαπασχόληση), την ηλικιακή κατανομή και το μορφωτικό επίπεδο.

Επισημαίνεται ότι η ανάλυση των μεγεθών γίνεται με βάση τα στοιχείααπασχόλησης της έρευνας Εργατικού δυναμικού (δηλαδή την απασχό-ληση ως προς την κύρια θέση εργασίας) προκειμένου να είναι εφικτή ησύγκριση των αντίστοιχων μεγεθών με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Το γεγονός αυτό αν και ενδεχομένως να υποβαθμίζει μεγέθη όπωςεκείνο της μέσης απασχόλησης ανά ξενοδοχειακή μονάδα, επιτρέπειτην εξαγωγή συμπερασμάτων για τα χαρακτηριστικά της απασχόλησηςστον ξενοδοχειακό κλάδο στην Ελλάδα, αλλά και σε κύριους ανταγωνι-στικούς ευρωπαϊκούς προορισμούς.

Το 2011 ο αριθμός των απασχολούμενων στα ξενοδοχεία και παρόμοιακαταλύματα της χώρας ανήλθε στις 59 χιλ. περίπου σημειώνοντας μικρήάνοδο (2%) σε σχέση με το προηγούμενο έτος, έχοντας επίσης ανακάμ-ψει από το χαμηλότερο επίπεδο στο οποίο είχε υποχωρήσει την τελευ-ταία πενταετία τουλάχιστον.

Η απασχόληση στα ξενοδοχεία αποτελεί την πλειοψηφία στον κλάδοτων υπηρεσιών παροχής καταλύματος (92%),με τον αριθμό των εργαζομένων στις κατα-σκηνώσεις-κάμπινγκ και άλλου είδους κατα-λύματα (πχ ξενώνες) να διαμορφώνεται στους5 χιλ. περίπου. Έτσι, η συνολική απασχόλησηστον κλάδο παροχής υπηρεσιών καταλύμα-τος ανήλθε στις 64 χιλ. το 2011 με την αναλο-γία στο σύνολο της απασχόλησης στονΤριτογενή τομέα (τομέας των υπηρεσιών) ναδιαμορφώνεται στο 2%, επίδοση που είναιαπό τις υψηλότερες στις χώρες-μέλη της ευ-ρωζώνης.

Η μέση απασχόληση στα ξενοδοχεία τηςχώρας έχει διατηρηθεί αμετάβλητη την τελευ-ταία τριετία στους 6 εργαζόμενους ανά μο-νάδα από 8 εργαζόμενους το 2008. Όπωςαναφέρθηκε στην προηγούμενη ενότητα, ηχαμηλή μέση απασχόληση συνδέεται και μετο μέγεθος των επιχειρήσεων στον κλάδο, ση-μαντικό τμήμα των οποίων είναι μικρές και μι-κρομεσαίες. Με βάση τη νομική μορφή για παράδειγμα,μια στις τρεις επιχειρήσεις είναι ατομική, ενώσύμφωνα με το ΙΤΕΠ οι ξενοδοχειακές επιχει-ρήσεις στην Ελλάδα που λειτουργούν ως ατο-μικές ή ομόρρυθμες είναι στην πλειοψηφίατους οικογενειακού τύπου, με τις ανώνυμεςεταιρίες να εντοπίζονται συνήθως στις μεγά-λες ξενοδοχειακές μονάδες (4 και 5 αστέρων).

Αντίστοιχα, η μέση δυναμικότητα ανέρχεται σε 78 κλίνες ανά ξενοδο-χειακή μονάδα αναλογία που είναι μικρότερη σε σχέση με άλλες χώρεςτης ΕΕ. Το μεγαλύτερο μέσο μέγεθος καταγράφεται σε δύο ανταγωνιστικούςτουριστικούς προορισμούς της Μεσογείου, στην Μάλτα (247 κλίνες ανάξενοδοχειακό κατάλυμα) και στην Κροατία (183 κλίνες), ενώ υψηλότεροείναι επίσης, το μέσο μέγεθος των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στηνΙσπανία.

Σε επιμέρους χαρακτηριστικά, η συμμετοχή της γυναικείας απασχόλη-σης στις υπηρεσίες καταλύματος είναι μεγαλύτερη από εκείνη των αν-δρών, τάση αντίθετη με το σύνολο των εγχώριων κλάδων οικονομικήςδραστηριότητας όπου το ποσοστό των ανδρών εργαζομένων είναιυψηλότερο. Η μεγαλύτερη συμμετοχή των γυναικών συνδέεται με τηδιάρθρωση της απασχόλησης στα ξενοδοχειακά επαγγέλματα, καθώςη πλειοψηφία τους εντοπίζεται κυρίως στο βοηθητικό προσωπικό (κα-θαριότητα, προετοιμασία γευμάτων κ.ά.). Επίσης, σημαντικό ποσοστόαυτών είναι ξένης υπηκοότητας που ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα,ενώ αρκετές επιχειρήσεις στον κλάδο (σχεδόν 2 στις 5) χρησιμοποιούναποκλειστικά γυναίκες ως απασχολούμενες.

Όσον αφορά στο είδος της απασχόλησης, η μερική απασχόληση στονξενοδοχειακό κλάδο είναι ελάχιστα διαδεδομένη, όπως και στο σύνολοάλλωστε των κλάδων της ελληνικής οικονομίας, ενώ με βάση τα ηλι-κιακά χαρακτηριστικά περισσότεροι από τους μισούς απασχολουμέ-νους (53%) είναι ηλικίας μεταξύ 25 και 44 ετών. Με βάση το μορφωτικόεπίπεδο η πλειοψηφία (45%) των απασχολουμένων στις υπηρεσίες κα-

ταλύματος στην Ελλάδα είναι απόφοιτοι τηςδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ υψηλόείναι και το ποσοστό των ατόμων που έχουνολοκληρώσει μόνο την πρωτοβάθμια εκπαί-δευση ή το Γυμνάσιο (38%).

Αντίστοιχα, οι απόφοιτοι της τριτοβάθμιαςεκπαίδευσης αποτελούν το 16% των απασχο-λουμένων, όταν στο σύνολο των κλάδων τοαντίστοιχο ποσοστό διαμορφώνεται στο26%. Η εποχικότητα επομένως, που εμφανίζειτο τουριστικό προϊόν στην Ελλάδα και τομικρό (συνήθως) μέγεθος των ξενοδοχει-ακών μονάδων, στρέφει μέρος του εργατικούδυναμικού με υψηλότερο μορφωτικό επί-πεδο σε επαγγέλματα εκτός της τουριστικήςαγοράς.

Αντίθετα, μεγάλο μέρος των απασχολούμε-νων διαθέτει χαμηλό βαθμό εξειδίκευσης δε-δομένου ότι οι τουριστικές υπηρεσίες στηνπλειοψηφία τους δεν εντάσσονται στους το-μείς έντασης γνώσης.

Η τάση αυτή ωστόσο, δεν συναντάται σε αν-τίστοιχο βαθμό στις κύριες ανταγωνίστριεςχώρες. Είναι ενδεικτικό ότι στην Ισπανία οιεργαζόμενοι με πανεπιστημιακή εκπαίδευσηστις υπηρεσίες καταλύματος αποτελούν το23% του συνόλου των απασχολουμένωνστον κλάδο, ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό κα-

ταγράφεται στην Κύπρο, όπου ένας στους τρεις απασχολούμενους στονκλάδο είναι απόφοιτος της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.Σε επίπεδο περιφερειών, το υψηλότερο ποσοστό απασχόλησης παρα-τηρείται, όπως είναι αναμενόμενο, στις τουριστικά αναπτυγμένες πε-ριοχές της χώρας, γεγονός που υποδεικνύει τη θετική επίπτωση τουτουρισμού στη συγκράτηση του πληθυσμού και στην ανάπτυξη των το-πικών κοινωνιών.

MODERN DIPLOMACY 46

Οι περιφέρειες της χώρας με το μεγαλύτερο ποσοστό απασχόλησης στακαταλύματα ως προς το σύνολο των απασχολούμενων, είναι το ΝότιοΑιγαίο (10%), τα Ιόνια Νησιά (9%) και η Κρήτη (6%), ενώ υψηλότερη είναιεπίσης στις περιοχές αυτές η σχετική αναλογία ως προς το σύνολο τηςαπασχόλησης στον Τριτογενή τομέα.

Η μέση απασχόληση εμφανίζει διακυμάνσεις ως αποτέλεσμα της δια-φοροποίησης στο μέγεθος των ξενοδοχειακών μονάδων σε κάθε πε-ριοχή. Υψηλότερη της μέσης δυναμικότητας για το σύνολο της χώρας,είναι σε τέσσερις περιφέρειες (Κρήτη, Ιόνια Νησιά, Αττική και Νότιο Αι-γαίο), γεγονός που συνδέεται με τη συγκέντρωση σημαντικού αριθμούξενοδοχείων στις υψηλές κατηγορίες (τεσσάρων και πέντε αστέρων)στις περιοχές αυτές. Η μεγαλύτερη μέση απασχόληση εντοπίζεται στην Αττική, η οποία ξε-περνά τα 20 άτομα ανά ξενοδοχειακή μονάδα. Η επίδοση αυτή –υπερ-διπλάσια σε σχέση με τις περιφέρειες όπου επίσης η μέση απασχόλησηείναι μεγαλύτερη του μέσου όρου της χώρας, σχετίζεται κυρίως με τιςδραστηριότητες των ξενοδοχείων υψηλής κατηγορίας στις οποίες προ-σφέρεται ένα ευρύτερο φάσμα υπηρεσιών (π.χ. εστιατόρια, ψυχαγωγία,συνεδριακοί χώροι κ.ά.) και για τις οποίες απαιτείται η στελέχωσή τουςμε περισσότερους εργαζομένους.

Επιπλέον, η πλειοψηφία των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στην Αττική(με εξαίρεση ίσως την περιοχή του Αργοσαρωνικού) δραστηριοποιούν-ται σε δωδεκάμηνη βάση, σε αντίθεση με τη νησιωτική Ελλάδα όπουσυνήθως η περίοδος λειτουργίας εντοπίζεται στη διάρκεια της κύριαςτουριστικής περιόδου (δηλαδή Απρίλιος-Οκτώβριος). Σε παρόμοιο επί-πεδο με το σύνολο της χώρας κυμαίνεται η μέση απασχόληση στην Κεν-τρική Μακεδονία και το Νότιο Αιγαίο, ενώ αντίθετα η χαμηλότερη μέσηαπασχόληση καταγράφεται στην Θεσσαλία και την Πελοπόννησο (3 ερ-γαζόμενοι ανά μονάδα).

Συμπεράσματα

Η άμεση (ή τουριστική) απασχόληση στον τουριστικό τομέα εκτιμάταισε 311 χιλ. απασχολούμενους το 2011, αποτελεί δηλαδή το 8% περίπουτης συνολικής απασχόλησης της χώρας με βάση την κύρια θέση εργα-σίας. Ωστόσο, είναι υψηλότερη εφόσον συνεκτιμηθεί ότι μεγάλος αριθ-μός εργαζομένων απασχολείται συμπληρωματικά σε κάποια θέσηεργασίας που σχετίζεται με την παροχή τουριστικών υπηρεσιών. Η τάσηαυτή παρατηρείται σε μεγαλύτερο βαθμό στις τουριστικά αναπτυγμέ-νες περιοχές της χώρας, ιδιαίτερα την περίοδο του καλοκαιριού ότανκαι κορυφώνεται η τουριστική ζήτηση. Για παράδειγμα, στον κλάδο τωνυπηρεσιών καταλύματος η εκτίμηση για τις συνολικές θέσεις εργασίαςστη διάρκεια της θερινής περιόδου, όταν και κορυφώνεται η τουριστικήζήτηση, είναι υπερδιπλάσια (βάσει του δείκτη Απασχολούμενοι ανάΚλίνη) από εκείνη της έρευνας Εργατικού Δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ.

Σημαντική είναι επίσης η συνεισφορά του τουρισμού στην έμμεση απα-σχόληση, η οποία σχετίζεται με τις θέσεις εργασίας που δημιουργούνταιστους κλάδους που αποτελούν τους κυριότερους προμηθευτές τωντουριστικών επιχειρήσεων. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα μελέτης τουΙΟΒΕ για την επίδραση του τουρισμού στην ελληνική οικονομία, ηάμεση και έμμεση απασχόληση (το 2010) εκτιμάται σε 446 χιλ., ενώ ησυνολική επίδραση στην απασχόληση υπολογίζεται σε 741 χιλ. περίπου,το 1/6 δηλαδή της συνολικής απασχόλησης της χώρας.

Η εκτίμηση που προκύπτει από τη χρήση του υποδείγματος εισροών-εκροών του Leontief, υποδεικνύει ότι για κάθε 100 θέσεις άμεσης απα-σχόλησης στην Ελλάδα που είναι αποτέλεσμα της τουριστικής δαπάνηςκαι των επενδύσεων για τη βελτίωση του τουριστικού προϊόντος, υπο-στηρίζονται συνολικά άλλες 130 θέσεις εργασίας σε κλάδους-προμη-θευτές των τουριστικών επιχειρήσεων, αλλά και στους κλάδους εκείνουςόπου κατευθύνεται ως καταναλωτική δαπάνη το εισόδημα που δημι-ουργείται (από την άμεση και την έμμεση απασχόληση).

Επιπλέον, από την εξέταση της πορείας των αφίξεων ξένων επισκεπτώνκαι των ταξιδιωτικών εισπράξεων, προκύπτει συσχέτιση των μεγεθώνμε την τουριστική απασχόληση, καθώς η κάμψη στις αφίξεις και σταέσοδα στη διάρκεια ενός έτους (σε σχέση με το προηγούμενο) συνο-δεύεται και από υποχώρηση της τουριστικής απασχόλησης, αλλά και τοαντίστροφο. Ενδεικτικά, η ανοδική πορεία των ταξιδιωτικών εισπρά-ξεων (+3%) το 2008 συνοδεύτηκε από άνοδο της τουριστικής απασχό-λησης στη χώρα (+2%), σε αντίθεση με το 2009 όπου η απασχόλησηστους συναφείς με τον τουρισμό κλάδους ακολουθεί την πτωτική πο-ρεία των αφίξεων (-6%) και των εσόδων (-11%) αντίστοιχα.

Λαμβάνοντας υπόψη τα χαρακτηριστικά της απασχόλησης στις υπηρε-σίες καταλύματος – προϊόν που συνδέεται άμεσα με την τουριστικήζήτηση, προκύπτει ότι η μέση απασχόληση στα ξενοδοχειακού τύπουκαταλύματα της χώρας είναι μικρότερη σε σχέση με άλλους τουριστι-κούς προορισμούς στην Ευρώπη. Το γεγονός αυτό αντανακλά, σε ση-μαντικό βαθμό, την ύπαρξη μικρών επιχειρήσεων (μέση δυναμικότητα78 κλίνες ανά μονάδα) που κυρίως αποσκοπούν στην κάλυψη της επο-χικής ζήτησης. Διαπιστώνεται επίσης, η μεγαλύτερη συμμετοχή της γυ-ναικείας απασχόλησης, τάση αντίθετη με εκείνη για το σύνολο τηςαπασχόλησης στους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας.

Αξιοσημείωτο γνώρισμα της διάρθρωσης της απασχόλησης στον του-ριστικό τομέα αποτελεί και η μικρότερη συμμετοχή απασχολούμενωνοι οποίοι είναι απόφοιτοι της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (16%). Η τάσηαυτή αποδίδεται, εν μέρει, στο γεγονός ότι ο τουρισμός αποτελεί τομέαέντασης εργασίας, με αποτέλεσμα να αξιοποιεί προσωπικό με χαμηλό-τερο βαθμό εξειδίκευσης. Ταυτόχρονα όμως, αναδεικνύει την αδυναμίαπολλών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον τουριστικό τομέανα προσελκύσουν ανθρώπινο δυναμικό με ειδίκευση σε κάποιο επιστη-μονικό αντικείμενο, λόγω των πολλών μικρών μονάδων που αναπτύσ-σονται στο πρότυπο της οικογενειακής επιχείρησης, όσο και τηςεποχικής δραστηριότητας η οποία λειτουργεί ανασταλτικά για τα άτομαπου επιθυμούν να προσφέρουν την εργασία τους σε συστηματική (δω-δεκάμηνη) βάση.

Ως προς αυτό το χαρακτηριστικό μάλιστα καταγράφεται διαφορά σεσχέση με άλλους ευρωπαϊκούς ανταγωνιστικούς προορισμούς, καθώςτο ποσοστό των απασχολούμενων στις υπηρεσίες καταλύματος πουείναι απόφοιτοι της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης είναι κατά μέσο όρουψηλότερο σε σχέση με την Ελλάδα. Το γεγονός αυτό, αναδεικνύει τοσημαντικό ρόλο της τουριστικής εκπαίδευσης και κατάρτισης που θαπρέπει να αναπτυχθεί στην Ελλάδα στο πλαίσιο της αναβάθμισης τωνπροσφερόμενων τουριστικών υπηρεσιών και της ανάδειξης της ποιότη-τας του τουριστικού προϊόντος.

H Royal Caribbean Cruises Ltd. ανακοίνωσε ότι έχει συνάψει σύμβασημε την STX Γαλλίας για την κατασκευή ενός ακόμα πλοίου, το τρίτο γιατην κατηγορία Oasis που αναμένετε να παραδοθεί στα μέσα του 2016.Αυτή η παραγγελία, συμβαδίζει με το σχέδιο που ανακοίνωσε η εταιρείατον Οκτώβριο για την κατασκευή ενός αδελφού πλοίου για τα πολύ επι-τυχημένα κρουαζιερόπλοια Oasis of the Seas και Allure of the Seas. "ΤοOasis of the Seas και το Allure of the Seas έχουν μετατρέψει ουσιαστικάτην εμπειρία της κρουαζιέρας για τους επισκέπτες μας », δήλωσε ο κ.Richard D. Fain, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της RoyalCaribbean Cruises Ltd.

"Τα συγκεκριμένα πλοία λαμβάνουν συνεχώς εξαιρετικές αξιολογήσειςαπό τους επισκέπτες μας και συνεχίζουν να παράγουν άριστα οικονο-μικά αποτελέσματα. Είμαστε ενθουσιασμένοι που προσθέτουμε ένααδελφό πλοίο σε αυτή την εξαιρετική κατηγορία κρουαζιεροπλοίων σεμια συναρπαστική τιμή. Η επιστροφή στη Γαλλία για αυτό το γεγονόςμας προσθέτει ευχαρίστηση."

"Η STX Γαλλίας είναι περήφανη που συνεργάζεται με την RoyalCaribbean Cruises και πάλι, για να συνεχίσει την από δεκαετίες-μακράσχέση μας με την οικοδόμηση της τρίτης κατηγορίας πλοίου Oasis, "δή-λωσε ο Laurent Castaing, διευθύνων σύμβουλος της STX France. "Η εται-ρεία Royal Caribbean ήταν πάντα ένα σημαντικό μέρος της επιτυχίαςτων ναυπηγείων μας, και είμαστε στην ευχάριστη θέση να προσθέσουμεαυτό το εξαιρετικά καινοτόμο και εντυπωσιακό πλοίο στον κατάλογοτων σκαφών που έχουμε χτίσει μαζί.

Τα κρουαζιερόπλοια Oasis of the Seas και Allure of the Seas είναι τα με-γαλύτερα και πλέον καινοτόμα κρουαζιερόπλοια στον κόσμο. Με τηνεπιτυχία των κρουαζιερόπλοιων κατηγορίας Oasis, η Royal CaribbeanInternational διέρχεται σήμερα μια περίοδο αναζωογόνησης προγραμ-μάτων , για να φέρει τις τελευταίες καινοτομίες και τα προγράμματα απότο Οasis of the Seas και το Allure of the Seas, σε όλο τον στόλο της.

To Blue Palace Resort and Spa στο Conde Nast Traveler Gold List 2013Το ξενοδοχείο Blue Palace, a Luxury Collection Resort and Spa στηνΕλούντα της Κρήτης συμπεριλαμβάνεται στο Condé Nast Traveler GoldList 2013. Το Condé Nast Traveler Gold List αποτελεί μία από τις σημαν-τικότερες διακρίσεις στο χώρο του τουρισμού. Φέτος 47,000 αναγνώ-στες του Condé Nast Traveler, ένα γκρουπ ταξιδιωτών με ιδιαίτεραυψηλές απαιτήσεις, επέλεξαν τα καλύτερα ξενοδοχεία στον κόσμο γιανα συμπεριληφθούν στην πολυπόθητη Χρυσή Λίστα.

Οι αναγνώστες του αμερικανικού Condé Nast Traveler είχαν τιμήσει τοBlue Palace Resort and Spa νωρίτερα αφού το ανέδειξαν στην 4η θέσητων 15 καλύτερων resorts στην Ευρώπη στα 2012 Condé Nast TravelerReaders Choice Awards. Όπως δήλωσαν οι υπεύθυνοι του Condé NastTraveler “Κάθε ξενοδοχείο στην λίστα έχει ελεγχθεί και προταθεί απότους αναγνώστες μας... Το Gold List αντιπροσωπεύει σε πάγκοσμιο επί-πεδο την πραγματική ποιότητα». Το Blue Palace Resort and Spa είναιένα από τα τρία ελληνικά ξενοδοχεία που συμπεριλήφθησαν στο CondéNast Traveler Gold List 2013.

Η Αγάπη Σμπώκου, director of sales and marketing του Blue Palace Re-sort and Spa δήλωσε «Είμαστε υπερήφανοι για την υψηλή διάκριση πουέδωσαν οι αναγνώστες του Condé Nast Traveler στο Blue Palace Resortand Spa. Οι διακρίσεις αυτές επιβεβαιώνουν τις προσπάθειές μας καιανανεώνουν τη δέσμευσή μας να προσφέρουμε στους επισκέπτες μο-ναδικές, αυθεντικές εμπειρίες».

Εκτός από τις δύο διακρίσεις απο το αμερικανικό Condé Nast Traveler,το Blue Palace Resort and Spa είχε επίσης βραβευθεί στις 6 Οκτωβρίου,2012 στα διεθνή βραβεία World Travel Awards στην κατηγορία LeadingSpa Resort in Greece. Τα World Travel Awards, που απονέμονται απο το1993, ανακηρύσσουν και επιβραβεύουν τα καλύτερα ξενοδοχεία παγ-κοσμίως.

Το Blue Palace Resort and Spa, μέλος της Luxury Collection της αλυσί-δας Starwood Hotels and Resorts, έχει βραβευθεί επανειλημμένα γιατο design κα τις υπηρεσίες του από την αμερικανική και ελληνική έκ-δοση του Condé Nast Traveler, τo βρετανικό περιοδικό Tatler, τα WorldTravel Awards και πολλούς ακόμη διεθνείς οργανισμούς και ΜΜΕ.

Τρίτο πλοίο κατηγορίαςOasis από την RoyalCaribbean Cruises

Blue Palace Resort and Spa

MODERN DIPLOMACY 48

Η 8η Διεθνής Έκθεση HORECA 2013 θα πραγματοποιηθεί από 8 έως 11Φεβρουαρίου 2013, στο εκθεσιακό κέντρο Metropolitan Expo, και ανα-μένεται να σπάσει κάθε προηγούμενο ρεκόρ της. Παρά το δυσμενές οι-κονομικό κλίμα, η 8η HORECA έχει εξασφαλίσει τη συμμετοχή 450 καιπλέον εκθετών καλύπτοντας το εντυπωσιακό νούμερο των 40.000 τ.μ.εκθεσιακής επιφάνειας, ενώ αναμένονται περισσότεροι από 100.000επαγγελματίες επισκέπτες από την Ελλάδα, την Κύπρο και τις χώρες τηςευρύτερης περιοχής.

Σε συνάρτηση με τα απίστευτα ποιοτικά χαρακτηριστικά της και τονπρωτοποριακό σχεδιασμό της, η 8η HORECA επιβεβαιώνει πανηγυρικάόσους τη χαρακτηρίζουν ως τη σημαντικότερη εκθεσιακή διοργάνωσηγια την Τουριστική και την ευρύτερη Επισιτιστική Βιομηχανία της χώραςμας. Στο πλαίσιο της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν, υπό την αιγίδα καιτην ευθύνη των θεσμικών φορέων του κλάδου, πλούσιες παράλληλεςεκδηλώσεις όπως 2η Γενική Συνέλευση του Ξενοδοχειακού Επιμελητη-ρίου Ελλάδος, το HORECA Beer Festival, το 1ο Bartending Show

6ο Διεθνές Forum ΓαστρονομίαςΓια άλλη μια χρονιά το Διεθνές Φόρουμ Γαστρονομίας θα μονοπωλήσειτο ενδιαφέρον των επαγγελματιών του κλάδου, χάρη στις ποιοτικές εκ-δηλώσεις που θα φιλοξενήσει. Επίσης, σε ειδική προσυνεδριακή συνάν-τηση θα παρουσιαστεί η ανάληψη και το πρόγραμμα του παγκόσμιουσυνεδρίου των Αρχιμαγείρων «WACS CONGRESS ATHENS 2016». Future Hotel on the WebΣε μια εποχή που οι κρατήσεις από το διαδίκτυο ολοένα αυξάνονται, το“Future Hotel on the Web”, οδηγεί τον Έλληνα ξενοδόχο στη νέα ψη-φιακή εποχή και τον βοηθά να μεγιστοποιήσει τις πωλήσεις του από τοδιαδίκτυο αξιοποιώντας όλες τις δυνατότητες που του προσφέρει ησύγχρονη τεχνολογία. «Ελληνικό Πρωινό»Στόχος του προγράμματος «Ελληνικό Πρωινό» του Ξενοδοχειακού Επι-μελητηρίου Ελλάδος (Ξ.Ε.Ε.) είναι η δημιουργία ενός πρωινού που θαφέρνει τους πελάτες των ξενοδοχείων σε γνωριμία με τη μεγάλη ποικι-λία της τοπικής κουζίνας. Φέτος θα παρουσιαστούν τοπικά εδέσματακαι προϊόντα, που σερβίρονται ήδη σε ξενοδοχεία, από τη Σαντορίνη,τη Ρόδο, την Κω, τη Λέσβο, τη Νάξο, τη Χαλκιδική, τη Μαγνησία και τηΜεσσηνία. 1ο Σαλόνι Ελληνικού ΚρασιούΣτο 1ο Σαλόνι Ελληνικού Κρασιού, οι οινοποιητικές εταιρείες θα έχουντη δυνατότητα να προβάλλουν και να προωθήσουν τα προϊόντα τουςσε δεκάδες χιλιάδες επαγγελματίες από την αγορά των Ξενοδοχείων καιτης Μαζικής Εστίασης. Στο πλαίσιο της εκδήλωσης θα πραγματοποι-ηθούν ενδιαφέροντα σεμινάρια και γευστικές δοκιμές.

Εποικοδομητικά ήταν τα αποτελέσματα από τη διεθνή Ημερίδα “ADRI-AMOS” που διοργάνωσε ο Οργανισμός Λιμένος Ηγουμενίτσας στο ξε-νοδοχείο Angelika Pallas στην Ηγουμενίτσα. Κατά τη διάρκειά τηςτέθηκε μια σειρά ζητημάτων σχετικά με τις ολοκληρωμένες υπηρεσίεςεφοδιαστικής αλυσίδας σε Αδριατική και Ιόνιο, τις θαλάσσιες διαμετα-φορές μεταξύ του λιμένων της Βενετίας και της Ηγουμενίτσας, τα διευ-ρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών, την ασφαλή μεταφορά επικίνδυνωνφορτίων, καθώς και το ρόλο της Ηγουμενίτσας ως κόμβου συνδυασμέ-νων μεταφορών και τη δημιουργία εμπορευματικού κέντρου σε αυτήν.

Στην Ημερίδα συμμετείχαν εκπρόσωποι από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή– τα Διευρωπαϊκά Δίκτυα Μεταφορών, μεταξύ των οποίων ο ΚαθηγητήςLuis Valente de Oliveira, European Coordinator of “Motorways of the Sea(MoS)” Priority Project και οι κ.κ. Cecilia Volpato και Ruggero Madaroαπό τον Οργανισμό Λιμένος Βενετίας. Επίσης, παρευρέθηκαν εκπρόσω-ποι από το Σύνδεσμο Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος, την Ελληνική Εται-ρεία Logistics Βορείου Ελλάδος και τον Πανελλήνιο ΣύλλογοΣυμβούλων Ασφαλούς Μεταφοράς Επικίνδυνων Εμπορευμάτων.

Στόχος της Ημερίδας ήταν να καταστήσει κοινωνούς, του ρόλου και τωνδυνατοτήτων του λιμένα της Ηγουμενίτσας, τα στελέχη και εκπροσώ-πους των οργανισμών και φορέων που δραστηριοποιούνται τόσο στουςεπαγγελματικούς και επιχειρηματικούς κλάδους των θαλάσσιων διαμε-ταφορών, όσο και στον ευρύτερο κλάδο της εφοδιαστικής αλυσίδας.

Μετά το πέρας των εργασιών της Ημερίδας, ο Διευθυντής Ανάπτυξηςτης Ο.Λ.ΗΓ. Α.Ε. κ. Κωνσταντίνος Γκρίνιας, σε δήλωσή του επισήμανε πως"το έργο ADRIAMOS, είναι το πρώτο ουσιαστικό βήμα που γίνεται γιατην υλοποίηση του εμπορευματικού κέντρου Θεσπρωτίας και την ανά-δειξη της περιοχής ως κόμβου διαμετακομιστικού εμπορίου."

Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Ο.Λ.ΗΓ. Α.Ε. κ. ΚωνσταντίνοςΤζοβάρας δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει τους συμμετέχοντες και τουςομιλητές για την ενεργό συμμετοχή τους, ενώ σημείωσε πως με την ημε-ρίδα αυτή "έχει ανοίξει ένας ουσιαστικός κύκλος συζητήσεων για το εμ-πορευματικό κέντρο Θεσπρωτίας και τον αναπτυξιακό ρόλο που αυτόθα διαδραματίσει στην περιοχή".

HORECA 2013 Η μεγαλύτερη έκθεσηγια τα ξενοδοχεία καιτη μαζική εστίαση

Αισιόδοξα μηνύματαγια τις θαλάσσιες μεταφορές

Το Holiday Inn Thessaloniki βραβεύτηκε από την Intercontinental Ho-tels Group για το έτος 2012 με το μεγαλύτερο βραβείο “TorchbearerAward 2012” και ξεχώρισε για μια ακόμη φορά με τις υψηλές επιδόσειςτου μεταξύ των ξενοδοχείων που διαθέτει ο διεθνής ξενοδοχειακός όμι-λος στην περιοχή της Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής.

Με το βραβείο αυτό αναγνωρίζονται και επιβραβεύονται τα ξενοδοχείαεκείνα που πέτυχαν εξαιρετικές επιδόσεις στο πρόγραμμα της αλυσίδας“Great Hotels Guest Love”. Η αξιολόγηση του κάθε ξενοδοχείου, πραγ-ματοποιείται από την Intercontinental Hotels Group συστηματοποι-ημένα με ερωτηματολόγια που δίνονται σε τυχαία επιλεγμένουςπελάτες, οι οποίοι τα συμπληρώνουν κατά τη διαμονή τους. Οι μετρή-σεις των ειδικών δεικτών ικανοποίησης του πελάτη, γίνονται καθόλη τηδιάρκεια του έτους. Η τελική βαθμολογία κάθε ξενοδοχείου διαμορφώ-νεται και από την αξιολόγηση του, αναφορικά με την τήρηση όλων τωνυψηλών προδιαγραφών που θέτει η ξενοδοχειακή αλυσίδα. Το “Torch-bearer Award 2012” απέσπασαν τα ξενοδοχεία εκείνα που κατάφεραννα συγκεντρώσουν την υψηλότερη βαθμολογία.

O Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρίας κ. Αριστοτέλης Θω-μόπουλος δήλωσε με αφορμή την παραλαβή του βραβείου: «Είμαι ιδι-αίτερα ικανοποιημένος από την παραλαβή του κορυφαίου βραβείου“Torchbearer Award 2012”. Σε μια πραγματικά δύσκολη περίοδο πουδιανύει γενικότερα η χώρα μας, αλλά και ειδικότερα οι ξενοδοχειακέςεπιχειρήσεις της πόλης μας, λόγω της οικονομικής ύφεσης, καταφέραμενα διατηρήσουμε σε υψηλά επίδεδα ποιότητας τις υπηρεσίες μας καιτην εξυπηρέτηση των πελατών. Παραμείναμε προσηλωμένοι στην απο-στολή μας και καταφέραμε να προσφέρουμε την ιδανική διαμονή σεκάθε επισκέπτη μας και αυτή τη χρονιά. Οι προσπάθειές μας θα συνεχί-σουν σε αυτή την κατεύθυνση, ώστε να παρέχουμε πάντα ποιοτικέςυπηρεσίες και ανέσεις στους πελάτες μας που θα ικανοποιούν τις επι-θυμίες τους, αλλά και θα υπερβαίνουν τις προσδοκίες τους.

Το πολυτελές θέρετρο Vedema Resort ανοίγει τις πύλες του στις 15Μαΐου για τη θερινή περίοδο του 2013 και ανακοινώνει την έναρξη τουΦεστιβάλ Ελληνικής Γαστρονομίας, καθώς το 2013 είναι Έτος Γαστρο-νομίας για τη Σαντορίνη.

Γνωρίζατε ότι μια επίσκεψη στη Σαντορίνη θα ήταν μια μοναδική εμπει-ρία ακόμη και αν το νησί δεν ήταν τόσο μαγευτικά όμορφο; Γνωρίζατεότι οι επισκέπτες εδώ απολαμβάνουν όχι μόνο την υπέροχη θέα αλλάκαι την υπέροχη κουζίνα; Το φως και η αύρα του Αιγαίου, σε συνδυασμόμε το εύφορο ηφαιστειακό έδαφος παράγουν γεωργικά προϊόντα υψη-λής ποιότητας και μοναδικής νοστιμιάς. Φάβα, λευκές μελιτζάνες, το-ματάκια Σαντορίνης και ποικιλίες κρασιών είναι πολύ γνωστά προϊόντατου νησιού.

Αν χρειάζεστε επιπλέον λόγους για να επισκεφθείτε το Vedema Resort,πρόσφατα συμπεριλήφθηκε στην ετήσια λίστα με τα 500 καλύτερα ξε-νοδοχεία και θέρετρα του κόσμου από το παγκοσμίως αναγνωρισμένοΑμερικάνικο περιοδικό Travel+Leisure. Ο οδηγός με τις 500 καλύτερεςξενοδοχειακές μονάδες για το 2012, που δημοσιεύτηκε στο τεύχος Ια-νουαρίου και στο www.travelandleisure.com, είναι η επιτομή των ξενο-δοχείων και των θερέτρων με την υψηλότερη κατάταξη παγκοσμίως, μεβάση τα δεδομένα που συλλέγονται στο T + L από τους αναγνώστες. ΤοVedema Resort όχι μόνο περιλαμβάνεται στη λίστα με τα 500 καλύτεραξενοδοχεία του T + L για το 2012, αλλά βρίσκεται επίσης στο εξώφυλλοτου τεύχους Ιανουαρίου του περιοδικού.

Το πολυτελές Vedema Resort στη Σαντορίνη, απαράμιλλης κομψότηταςκαι πολυτέλειας σε ένα από τα πιο όμορφα νησιά του κόσμου. Χτισμένογύρω από ένα παραδοσιακό οινοποιείο 400 ετών, περιβάλλεται από αμ-πελώνες με μαγευτική θέα στη θάλασσα ενώ διατηρεί το ύφος ενός πα-ραδοσιακού χωριού κυκλαδίτικης τεχνοτροπίας από 45 ολόλευκεςβίλλες που ξυπνούν μια εκλεπτυσμένη, ατάραχη αίσθηση που σαγη-νεύει . Το Vedema αποτελεί μέλος της Luxury Collection της Starwood Hotelsand Resorts. H Luxury Collection® αριθμεί περισσότερα από 90 ξενοδο-χεία και θέρετρα σε περισσότερες από 30 χώρες, που προσφέρουν μο-ναδικές, εμπειρίες και πολύτιμες αναμνήσεις.

Κορυφαία βράβευσηγια το Holiday InnThessaloniki

To Vedema Resort εξώφυλλο στο Travel + Leisure

MODERN DIPLOMACY 50

Με νέο website καλωσορίζει το 2013 η Airfasttickets προσφέρονταςδιαρκώς τις καλύτερες τιμές όχι μόνο για ταξίδια στην Ελλάδα αλλά καισε όλο τον κόσμο. Με εγγύηση καλύτερης τιμής, αλλά και την καινοτο-μία της δωρεάν εγγραφής ώστε ο καταναλωτής να λαμβάνει τις προ-σφορές της Airfasttickets στη μισή τιμή, το εύχρηστο site τηςAirfasttickets υπόσχεται στον Έλληνα ταξιδιώτη μοναδικές ταξιδιωτικέςεμπειρίες σε καταπληκτικές τιμές. Σε περίπτωση που κάποιος βρει χα-μηλότερες τιμές, η Airfasttickets παρέχει έκπτωση 50 ευρώ σε οποιοδή-ποτε πακέτο διακοπών. Η εγγύηση για την ασφάλεια των συναλλαγώνγια την Airfasttickets είναι ύψιστης προτεραιότητας και για αυτό το λόγοτο site της Airfasttickets πιστοποιείται από την VeriSign, χρησιμοποιών-τας ένα ασφαλές λογισμικό που κρυπτογραφεί όλες τις προσωπικές πλη-ροφορίες, συμπεριλαμβανομένων των πιστωτικών καρτών. Ηδιαδικασία της κρυπτογράφησης λαμβάνει τις πληροφορίες που εισά-γονται και τις μετατρέπει σε κομμάτια κώδικα που μεταδίδονται μεασφάλεια μέσω του Διαδικτύου. Αυτά τα κωδικοποιημένα δεδομένα δενμπορούν να διαβαστούν όσο οι πληροφορίες ταξιδεύουν μέσω του Δια-δικτύου.

Η Airfasttickets δίνει πολύ μεγάλη έμφαση στην σχέσεις της με τους πε-λάτες της στους οποίους όπως είναι γνωστό πια, μετακυλύει ένα ποσο-στό από το κέρδος της και έτσι μπορεί και πουλά φθηνά. «Θέλουμε νααναπτύξουμε μια μακροχρόνια σχέση με τους πελάτες μας – ταξιδιώτεςκαι σκοπεύουμε να το κάνουμε αυτό με το να παρέχουμε μια άριστηεξυπηρέτηση πελατών από το πρώτο λεπτό που συνδέονται μαζί μας.Βασικός στόχος μας είναι οι καλύτερες τιμές και η ασφάλεια των πελα-τών μας» αναφέρει χαρακτηριστικά ο Νίκος Κοκλώνης, Πρόεδρος τηςAirfasttickets.

Το ξενοδοχείο The Met Hotel στη Θεσσαλονίκη, του ομίλου Χανδρή,βραβεύτηκε από τον παγκόσμιο οργανισμό αξιολόγησης TripAdvisor,με το βραβείο Travelers’ Choice 2013 ως ένα από τα 25 κορυφαία ξενο-δοχεία στην Ελλάδα και το πρώτο business ξενοδοχείο στην κατηγορία“ πολυτέλεια“. Το βραβείο δίνεται σε ξενοδοχεία που λαμβάνουν συνε-χώς εξαιρετικές βαθμολογίες από τους πελάτες τους, μέλη του TripAd-visor.

Το υπερσύγχρονο Τhe Μet Hotel, είναι ένας μοναδικός συνδυασμόςσύγχρονης αισθητικής και αξεπέραστης κομψότητας. Διαθέτει 212 πο-λυτελή δωμάτια και σουίτες, 13 αίθουσες συνεδριάσεων, γκουρμέ εστια-τόρια, ατμοσφαιρικά μπαρ, θαυμάσιο spa, εξωτερική πισίνα και άλλεςεγκαταστάσεις, παρέχοντας παράλληλα υπηρεσίες που κάνουν τη δια-μονή των επισκεπτών αξέχαστη. Μοντέρνο ντεκόρ, άψογη εξυπηρέ-τηση και προσωπική φροντίδα σε κάθε λεπτομέρεια εγγυώνται τηνάνετη παραμονή σε ένα κομψό περιβάλλον.

Τα ξενοδοχεία του ομίλου Χανδρή, έχουν αποσπάσει, επί σειρά ετών,πολλά βραβεία υψηλού κύρους από κορυφαίους τουριστικούς οργανι-σμούς, σαν αποτέλεσμα της αναγνώρισης των πελατών τους για τιςυψηλού επιπέδου προσφερόμενες υπηρεσίες.

Στην πανέμορφη Πράγα της Τσεχίας πραγματοποιήθηκε η Γενική Συνέ-λευση Μελών της EFAPCO (European Federation of Associations of Pro-fessional Congress Organisers), στην οποία ο Σύνδεσμος ΕλλήνωνΕπαγγελματιών Οργανωτών Συνεδρίων - HAPCO όχι μόνο αποτελεί έναεκ των ιδρυτικών μελών, αλλά κατέχει και τη θέση του Γενικού Γραμμα-τέα στο Διοικητικό της Συμβούλιο. Η ατζέντα της συζήτησης περιελάμ-βανε αρκετά θέματα, μεταξύ των οποίων βεβαίως ήταν η ανανεωμένηεικόνα της Ομοσπονδίας, οι στόχοι του μέλλοντος, η ενίσχυση και η επέ-κταση του δικτύου μελών, η διοργάνωση του επόμενο συνεδρίου τηςEFAPCO στη Μάλαγα της Ισπανίας, κ.ά.

Το μεγαλύτερο ωστόσο στοίχημα της EFAPCO αποτελεί το νέο της proj-ect, που φέρει την ονομασία «European Observatory» και βασίζεται σετρεις πυλώνες: α) την οικονομία β) τις εθνικές ενώσεις και γ) την εκπαί-δευση. Ο ρόλος της EFAPCO έγκειται στον συντονισμό της ανταλλαγήςπληροφοριών μεταξύ των Ενώσεων - μελών της για τους τρεις παρα-πάνω τομείς, οι οποίοι αντιπροσωπεύονται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπήμε ανάλογες Διευθύνσεις (Directorates General - DGs).

Στόχος της EFAPCO είναι η συλλογή και η επεξεργασία σχετικών στοι-χείων προς κατάθεση στα αρμόδια όργανα της Ε.Ε. και ουσιαστικά τηνέναρξη ενός γόνιμου διαλόγου, που θα οδηγήσει τον ευρωπαϊκό συνε-δριακό τουρισμό σε ανάπτυξη.

Σημειώνεται ότι η Γενική Συνέλευση στην Πράγα έθεσε ουσιαστικά ταθεμέλια για την ενεργοποίηση του όλου αυτού μεγαλεπίβολου και συ-νάμα πολλά υποσχόμενου project για το μέλλον της Ευρώπης.

Ο HAPCO συμμετέχει ενεργά στην υλοποίηση αυτού του project, όνταςαπόλυτα πεπεισμένος για την επιτυχία του, που θα δυναμώσει περισσό-τερο από ποτέ τη φωνή των Οργανωτών Συνεδρίων σε ευρωπαϊκό επί-πεδο!

Νέο website από τηνAirfasttickets

Σημαντική βράβευσητου Met Hotel από τοTripAdvisor

European ObservatoryΤο μεγάλο στοίχηματης EFAPCO

Οι τομείς της κρουαζιέρας και του yachting έχουν τη δυναμικότητα ναδημιουργήσουν συνδυαστικά πάνω από 40.000 νέες θέσεις εργασίας,σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που παρουσιάστηκε από το ΝαυτικόΕπιμελητήριο Ελλάδος. Η πλήρης εφαρμογή του νομοθετικού πλαισίουγια το home-porting (λιμένες επιβίβασης/αποβίβασης) των εταιρειώνκρουαζιέρας θα μπορούσε να προσδώσει στην ελληνική οικονομία ετή-σια έσοδα άνω του ενός δισεκατομμυρίου ευρώ.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αυτό αποτυπώνεται σαφώς στα λόγια του Διευ-θύνοντος Συμβούλου της MSC Cruises Pierfrancesco Vago, αντιπρο-έδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Κρουαζιέρας και ομιλητή στο 1οPosidonia Sea Tourism Forum, «η βιομηχανία μας εξακολουθεί να πα-ρουσιάζει εντυπωσιακά οικονομικά αποτελέσματα. Για το 2011 και μόνοπαρήχθησαν προϊόντα και υπηρεσίες αξίας 36,7 δισεκατομμυρίων ευρώ∙ πάνω από 6 εκατομμύρια επιβάτες κρουαζιέρας ∙ 3,5 δισεκατομμύριαευρώ δαπανήθηκαν από τους επιβάτες και τα πληρώματα κατά τη διάρ-κεια επισκέψεων στις 250 πόλεις-λιμένες που υποδέχονται κρουαζιερό-πλοια καθ’όλη τη διάρκεια του χρόνου. Επιπροσθέτως σημαντικό είναιτο γεγονός ότι δημιουργήθηκαν περισσότερες από 315.000 θέσεις ερ-γασίας ανά την Ευρώπη. Λαμβάνοντας υπόψη τα συνεχώς αυξανόμεναποσοστά ανεργίας σε άλλους τομείς, αυτό και μόνο συνιστά ένα άκρωςαξιοσημείωτο αποτέλεσμα». Η ραγδαία ανάπτυξη της κρουαζιέραςστην περιοχή μας αποδεικνύεται περαιτέρω από την άφιξη νέων εται-ρειών, συμπεριλαμβανομένων της FTI Cruises το 2012, της DisneyCruises και της Paul Gauguin Cruises μέσα στο 2013, καθώς επίσης καιαπό την παρουσία νέων πλοίων που θα πραγματοποιήσουν για πρώτηφορά φέτος δρομολόγια στη Μεσόγειο.

«Μολονότι η Ελλάδα διαθέτει μια μοναδική ακτογραμμή μήκους 16.000χλμ., 1.200 νησιά και 4.800 νησίδες, καθώς και ένα ήπιο κλίμα, οι μεγάλεςδυνατότητες των θησαυρών αυτών και η εν δυνάμει συνεισφορά τουςστην εθνική οικονομία παραμένουν σε μεγάλο βαθμό ανεκμετάλλευτεςλόγω της απουσίας ενός στρατηγικού πλαισίου για την προσέλκυση

επενδύσεων, που θα ευνοήσουν την ανάπτυξη ποιοτικών και ολοκλη-ρωμένων προϊόντων θαλάσσιου τουρισμού. Αυτό όμως φαίνεται ότι αλ-λάζει πλέον», ανέφερε ο Θεόδωρος Βώκος, Project Director τωνΕκθέσεων Ποσειδώνια Α.Ε., διοργανωτών του Φόρουμ.

Το Posidonia Sea Tourism Forum, που θα λάβει χώρα στην Αθήνα απότις 28 έως και τις 29 Μαΐου, έχει ήδη προσελκύσει το έντονο ενδιαφέρονμεγάλων διεθνών εταιρειών κρουαζιέρας και yachting. Οι εταιρείεςαυτές πρόκειται να διεκδικήσουν την προσοχή των τοπικών φορέωνλήψης αποφάσεων του κλάδου που θα συναντηθούν στην ελληνικήπρωτεύουσα για δύο ημέρες συζητήσεων και ανταλλαγής απόψεωνσχετικά με την πρόκληση της ανάπτυξης του τομέα στην Ελλάδα, τηνΑνατολική Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα.

Σύμφωνα με εκπροσώπους του κλάδου πρωτοβουλίες όπως το Posido-nia Sea Tourism Forum, μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη της βιο-μηχανίας του θαλάσσιου τουρισμού της περιοχής. Παράλληλα, η άφιξημεγάλων διεθνών επενδυτών στον τομέα των μαρίνων, όπως η Camper& Nicholsons Marinas και D-Marine Investments Holding, σηματοδοτείτην έναρξη σημαντικών επενδύσεων σε ελληνικές μαρίνες και αποτελείσοβαρή ένδειξη για ένα πιο εύρωστο μέλλον.

Σύμφωνα με τον Γεώργιο Γράτσο, Πρόεδρο του Ναυτικού Επιμελητη-ρίου Ελλάδος, «Ο κλάδος του yachting προσφέρει ήδη 40.000 άμεσεςκαι έμμεσες θέσεις εργασίας στην ελληνική οικονομία. Η δημιουργίαενός περισσότερο φιλικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος και η ανά-πτυξη νέων μαρίνων ικανών να ελλιμενίζουν 10.000 περισσότερασκάφη απ’ όσα φιλοξενούν επί του παρόντος, θα δημιουργούσαν επι-πλέον 30.000 θέσεις εργασίας.»

«Η πρόσφατη εισροή άμεσων ξένων επενδύσεων στις ελληνικές μαρί-νες μπορεί να αποτελέσει τον καταλύτη για την προσέλκυση περισσό-τερων επενδύσεων και συναλλάγματος στο εγγύς μέλλον, γεγονός τοοποίο μπορεί να συντελέσει στην ανάπτυξη του ελληνικού κλάδου τουyachting, δίνοντας ώθηση κατ’ αυτόν τον τρόπο σε μια αδρανή αγοράγεμάτη όμως δυνατότητες και προοπτικές», δήλωσε ο Θεόδωρος Βώκοςτων Εκθέσεων Ποσειδώνια Α.Ε.

Ζωτικής σημασίας για την επιτυχία της Ελλάδας στην προσπάθειά τηςνα ενισχύσει περαιτέρω όλες τις μορφές του θαλάσσιου τουρισμού,είναι η παράλληλη ανάπτυξη του τομέα στην Τουρκία, τη Μαύρη Θά-λασσα και την Ανατολική Μεσόγειο εν γένει. Η σημασία της ευρύτερηςπεριοχής για την παγκόσμια τουριστική βιομηχανία είναι καθοριστικήγια τη μακροπρόθεσμη και βιώσιμη ανάπτυξη στο μέλλον.

Το 2ο Posidonia SeaTourism Forum προσελκύει έντονο διεθνές ενδιαφέρον

MODERN DIPLOMACY 52

Οι προοπτικές ανάπτυξης του συνεδριακού τουρισμού και του γενικό-τερου τουριστικού προϊόντος της Θεσσαλονίκης πρόκειται να ενδυνα-μωθούν σημαντικά μέσα από τις εργασίες του ICCA Joint 4-ChapterSummit 2013. Στο Summit συναντώνται σε συνεδριακούς χώρους καιξενοδοχεία της πόλης τέσσερα Γεωγραφικά Τμήματα της Διεθνούς Ένω-σης Συνεδρίων ICCA: της Μεσογείου, του Ηνωμένου Βασιλείου & Ιρλαν-δίας, της Μέσης Ανατολής και της Κεντρικής Ευρώπης.

Στόχος του ICCA Joint 4-Chapter Summit 2013 είναι η προώθηση τηςεκπαίδευσης μεταξύ των μελών της ICCA, η δημιουργία επιχειρηματι-κών ευκαιριών και η ανταλλαγή πληροφοριών για διεθνή συνέδρια πουδιεξάγονται σε διάφορες πόλεις κάθε χρόνο. Οι θεματικές ενότητες τηςΣυνάντησης θα εστιάσουν στη δημιουργικότητα (τακτικές μάρκετινγκ,εκδηλώσεις, διοργανώσεις), το ΦΠΑ, την εξεύρεση χορηγιών, τις νέεςτεχνολογίες στη βιομηχανία των συνεδρίων, τα πράσινα συνέδρια καιτην πιστοποίησή τους, τις συνέργειες μεταξύ επιχειρηματιών και φοιτη-τών, καθώς και σε ευρηματικούς τρόπους επίλυσης προβλημάτων γιαανάκαμψη σε περιόδους κρίσης.

Σύμφωνα με την πρόεδρο του ICCA Mediterranean Chapter, κα. Μι-ράντα Ιωάννου «Το ICCA Joint 4-Chapter Summit 2013 είναι μια ευκαι-ρία για την έναρξη μιας σειράς από σημαντικές δράσεις, που στοχεύουνστην αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με τον αντίκτυπο της βιο-μηχανίας MICE για τους πολιτικούς και ηγέτες του επιχειρηματικού κό-σμου».

«Έχουμε την πλήρη υποστήριξη της βιομηχανίας, της πολιτικής και επι-χειρηματικής κοινότητας για να διασφαλίσουμε την επιτυχία της Συνάν-τησης και να αναδείξουμε την πόλη μας με τον καλύτερο δυνατό τρόποστους επαγγελματίες της συνεδριακής αγοράς», δήλωσε κατά την 28ηPHILOXENIA ο πρόεδρος του Γραφείου Συνεδρίων και Επισκεπτών Θεσ-σαλονίκης (TCVB) κ. Γιάννης Ασλάνης.

Τα Διονύσια, η πιο δηµοφιλής καταναλωτική έκθεση κρασιού τηςχώρας, διεξάγεται φέτος για 7η φορά και φιλοξενείται στο Ζάππειο Μέ-γαρο, 8 – 10 Φεβρουαρίου. Παρά την κρίση, οι συµµετοχές των οινο-ποιών έχουν ήδη ξεπεράσει τις 110 και συνεχίζονται, καθώς ηπροοπτική της άµεσης επαφής µε 10.000 «φίλους του κρασιού» λει-τουργεί ελκυστικά για τους οινοπαραγωγούς.

Μεγάλη καινοτοµία της φετινής διοργάνωσης είναι πως για πρώτηφορά θα επιτρέπεται η προπώληση (παραγγελία) κρασιών σε τιµέςοινοποιείου. Έτσι, οι επισκέπτες, χάρη σε ένα καινοτόµο σύστηµαπαραγγελιών, σε συνεργασία µε την ηλεκτρονική κάβα House ofWine, θα µπορούν να «κλείνουν» σε προνοµιακές τιµές κάποια από τακρασιά που τους άρεσαν, για να τα παραλάβουν αργότερα στο σπίτιτους δίχως να κουραστούν στο ελάχιστο. Η εν λόγω επιλογή κρί-θηκε απαραίτητη εξέλιξη «όχι µόνο για να αντιµετωπιστεί η κρίση, αλλάκαι λόγω του ιδιόµορφου συστήµατος διανοµής που έχουµε, που ου-σιαστικά δυσχεραίνει τους πολύ µικρούς παραγωγούς από το να έχουνπαρουσία στην Αθήνα», δήλωσε ο οργανωτής της έκθεσης, Ντίνος Στερ-γίδης. «Με τον τρόπο αυτό, όποιος ερωτευτεί κάποιο από τα κρασιά τωνΔιονυσίων θα έχει ενδεχοµένως τη δυνατότητα να το προµηθευτεί καιµάλιστα σε προνοµιακή τιµή».

Οι επισκέπτες των Διονυσίων θα έχουν επίσης την ευκαιρία να πα-ρακολουθήσουν δωρεάν σεµινάρια «γευσιγνωσίας», για µάθουν µέσασε 20’ τις βασικές αρχές της δοκιµής κρασιού, ώστε να απολαύσουν όσακρασιά θέλουν, δίχως να µεθύσουν. Τα σεµινάρια επιµελούνται εισηγη-τές από τις τρεις πιο γνωστές σχολές οινογνωσίας της Αθήνας («WSPC»,«Οίνος ο Αγαπητός» και «Genius in Gastronomy») και θα «τρέχουν» κάθεώρα.

Ο κλάδος του ελληνικού κρασιού γνώρισε πρωτόγνωρη ανάπτυξη τατελευταία 30 χρόνια, µε αποτέλεσµα να δραστηριοποιούνται σήµεραστη χώρα µας περισσότερα από 600 οινοποιεία που εµφιαλώνουνκρασί. Στα Διονύσια συµµετέχουν τα καλύτερα από αυτά, ενώ κάθεφορά κάνουν την εµφάνισή τους και καινούργια, που θέτουν για πρώτηφορά την παραγωγή τους στην κρίση του κοινού. Σε κάθε περίπτωση,µια επίσκεψη στη µεταµοντέρνα αυτή εκδοχή της «γιορτής του κρα-σιού» αποτελεί µοναδική ευκαιρία γνωριµίας µε έλληνες οινοπαραγω-γούς και τα κρασιά τους, από ελληνικές και διεθνείς ποικιλίες αµπέλου.«Στο εξωτερικό τα εµφιαλωµένα µας κρασιά πάνε πολύ καλά. Τα Διο-νύσια είναι ευκαιρία να τα ανακαλύψουν και οι Έλληνες!», τονίζει ο κ.Στεργίδης. Το εισιτήριο της έκθεσης κοστίζει 10€, µε το αναµνηστικόποτήρι γευσιγνωσίας και ισχύει και για τις 3 ηµέρες διεξαγωγής της (Πα-ρασκευή 16:00-22:00, Σάββατο & Κυριακή 11:00-20:00).

Επαγγελματίες του συνεδριακού τουρισμούστη Θεσσαλονίκη

Διονύσια 2013

«Με Έμπνευση από το Θαλάσσιο Περιβάλλον» Έκθεση στο αεροδρόμιο

Hearts for Hope - Καμπάνια των εργαζομένωντης Goldair

H Cyta Ελλάδος στηρίζει το σύλλογο «Στοργή»

Η ΔΕΠΑ, Κύριος Χορηγός στην ίδρυση του πρώτου Βιομηχανικού Μουσείου Φωταερίου

Πρόγραμμα για τις μαθησιακές δυσκολίες

Στους 10 κορυφαίους εργοδότες της Ευρώπης το Νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ

Η Κωτσόβολος Διπλασιάζει τα Παιδικά Χαμόγελα

Η Τράπεζα Πειραιώς πρόθυμη να στηρίξει τους επενδυτές

Η Fiat Group Automobiles στηρίζει ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες

Θετικός ο ετήσιος απολογισμός για την Interlife

Δωρεά πετρελαίου θέρμανσης από την Τράπεζα Κύπρου

Δίκτυο κοινωνικής αλληλεγγύης και αρωγής

Υιοθετήστε ένα ειδικό σχολείο

ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ

Ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών και το ΜΕDASSET (Μεσογειακός Σύν-δεσμος για τη Σωτηρία των Θαλάσσιων Χελωνών) καλωσορίζουν τουςταξιδιώτες και τους επισκέπτες του αεροδρομίου στην έκθεση «Με Έμ-πνευση από το Θαλάσσιο Περιβάλλον», με αφορμή τη συμπλήρωση 25ετών δράσης και λειτουργίας της οργάνωσης.

Η έκθεση -τρίτη παρουσία του MEDASSETστο αεροδρόμιο- προσφέρειμια αφυπνιστική περιήγηση στη θαλάσσια ζωή, μέσα από τα μάτια νέωνταλαντούχων σπουδαστών γραφιστικής της σχολής ΑΚΤΟ. Οι 25 αφίσεςτης έκθεσης είναι καρπός του διαγωνισμού που διοργάνωσε ειδικά γιατο αεροδρόμιο της Αθήνας το MEDASSET με τον ΑΚΤΟ κατά το διά-στημα Νοεμβρίου-Δεκεμβρίου 2012, με ευρύτερο θέμα την ανάγκηπροστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος στη Μεσόγειο και σκοπότην ευαισθητοποίηση του κοινού. Τα 48 έργα που υπέβαλαν σπουδα-στές και απόφοιτοι της σχολής, αξιολογήθηκαν από κριτική επιτροπήειδικών, η οποία ξεχώρισε 25 αφίσες, εκ των οποίων οι 3 καλύτερες θαβραβευθούν στις 25 Ιανουαρίου σε εκδήλωση που θα πραγματοποιηθείστο αεροδρόμιο. Στην έκθεση περιλαμβάνονται επίσης φωτογραφίεςαπό το πολυετές έργο του MEDASSET σε όλη τη Μεσόγειο, καθώς καιοπτικό υλικό με θέμα την προστασία της θαλάσσιας χελώνας. Η έκθεση «Με Έμπνευση από το Θαλάσσιο Περιβάλλον», θα είναι ανοι-κτή από τις 14 Ιανουαρίου έως τις 30 Απριλίου 2013, προσβάσιμη κα-θόλη τη διάρκεια του 24ώρου στο χώρο «Περιβάλλον και Πολιτισμός»του αεροδρομίου, στο επίπεδο Αναχωρήσεων (Είσοδος 3). Τα βραβείαγια τις 3 καλύτερες αφίσες είναι προσφορά των εταιριών ΙDEAL καιPanorama Bikes (Μαρούσι), COCO-MAT και Σκιαδόπουλος photographicequipment.

Ευαισθητοποιημένοι από την δύσκολη περίοδο την οποία βιώνει ηχώρα μας και θέλοντας να ανταποκριθούμε στις συνεχώς αυξανόμενεςκοινωνικές ανάγκες, με πρωτοβουλία μιας ομάδας εργαζομένων τουομίλου εταιρειών GOLDAIR αποφασίστηκε να υλοποιηθεί η σκέψη καιεπιθυμία να βοηθήσουμε όλοι την πιο ευάλωτη κοινωνική ομάδα – ταπαιδιά.

Αρχές Οκτωβρίου ξεκίνησε η προσπάθεια για συλλογή τροφίμων, έν-δυσης, υπόδησης, ειδών προσωπικής υγιεινής, παιχνιδιών και γραφικήςύλης με σκοπό την βοήθεια στην αξιοπρεπή διαβίωση των παιδιών σεδιάφορα ιδρύματα. Τα προϊόντα που συγκεντρώθηκαν ξεπέρασαν τους 20 τόνους και μετην τεράστια εθελοντική εργασία για την διαλογή και συσκευασία τωνεργαζομένων της GOLDAIR πραγματοποιήθηκε η αποστολή την τελευ-ταία εβδομάδα του 2012. Κατόπιν έρευνας και πάντα με γνώμονα τηναλληλεγγύη και την κατανόηση των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν γιανα εξασφαλίσουν την αξιοπρεπή διαβίωση των παιδιών που περιθάλ-πουν, επιλέχθηκαν τα παρακάτω ιδρύματα:

- ΛΥΡΕΙΟ ΠΑΙΔΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ - ΙΑΤΡΟΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ - ΠΙΚΠΑ ΠΕΝΤΕΛΗΣ - ΠΙΚΠΑ ΒΟΥΛΑΣ- ΔΡΟΜΟΚΑΪΤΕΙΟ- ΧΑΤΖΗΚΥΡΙΑΚΕΙΟ ΙΔΡΥΜΑ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ -18ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΧΑΡΝΩΝ

Πιστέψαμε στην ανταπόκρισηόλων, σε μια πρωτοβουλία πουείχε να κάνει με ευαισθητοποί-ηση και εθελοντική προσφορά.Ευχαριστούμε θερμά για τηναπόδειξη ανθρωπιάς στις ημέ-ρες μας.

H Cyta Ελλάδος στηρίζει το σύλ-λογο «Στοργή»

«Με Έμπνευση από τοΘαλάσσιο Περιβάλλον»Έκθεση στο αεροδρόμιο

Hearts for Hope Καμπάνια των εργαζο-μένων της Goldair

H Cyta Ελλάδος ενισχύει οικονομικά το Σύλλογο Φίλων ΚαρκινοπαθώνΠαιδιών «Στοργή» για το σημαντικό έργο του. Πιο συγκεκριμένα, η εται-ρεία προσέφερε το ποσό των14.000 ευρώ, το οποίο θα συμβάλλει στηνανέγερση ξενώνα του Συλλόγου που θα φιλοξενεί χωρίς κόστος, παιδιάπου έρχονται για θεραπεία από περιοχές εκτός Θεσσαλονίκης, καθώςκαι τους συνοδούς τους. Το ποσό συγκεντρώθηκε μετά από πρωτοβου-λία της εταιρείας να διαθέσει στο Σύλλογο 1 ευρώ από κάθε νέα σύν-δεση στις υπηρεσίες της εταιρείας, σε διάστημα δύο μηνών. Τησυμβολική επιταγή παρέδωσε ο Γενικός Διευθυντής της Cyta Ελλάδος,Μιχάλης Ε. Αχιλλέως στην Πρόεδρο του Συλλόγου Τίμη Μπακατσέλου.

Η Δημόσια Επιχείρηση Αερίου (ΔΕΠΑ) Α.Ε., είναι ο Κύριος Χορηγός στηδημιουργία του Βιομηχανικού Μουσείου Φωταερίου, στο χώρο «Τεχνό-πολις» του Δήμου Αθηναίων και με τον τρόπο αυτό συμβάλλει στη λει-τουργία του πρώτου Βιομηχανικού Μουσείου Φωταερίου.

Το Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου θα ανοίξει τις πύλες του στο κοινόστις 27 Ιανουαρίου 2013. Το Μουσείο προσκαλεί τον επισκέπτη να πε-ριηγηθεί στο διατηρητέο χώρο, να εξερευνήσει τις σχεδόν άθικτες εγ-καταστάσεις του παλαιού εργοστασίου, να μάθει για την ιστορία τουφωταερίου μέσα από πλήθος αυθεντικών εκθεμάτων και παράλληλα ναανακαλύψει ένα έως σήμερα ξεχασμένο κομμάτι της ιστορίας της Αθή-νας. Με την ίδρυσή του, προβάλλεται η ιστορική διαδρομή προς τον εκ-συγχρονισμό της πρωτεύουσας, η βιομηχανική δραστηριότητα τηςεποχής και η μετάβαση της πόλης σε μία νέα εποχή ανάπτυξης με τηναξιοποίηση της ενέργειας, κατά τα πρότυπα των ευρωπαϊκών πόλεωντης περιόδου εκείνης.

Το εργοστάσιο φωταερίου ιδρύθηκε το 1857 για να φωτίσει τους δρό-μους της Αθήνας και να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες των κατοίκωντης πρωτεύουσας. Το 1952 συστήνεται η Δημοτική Επιχείρηση Φωταε-ρίου Αθηνών (ΔΕΦΑ), η οποία αναλαμβάνει την παραγωγή και διανομήτου φωταερίου στο δίκτυο της πρωτεύουσας. Οι δεσμοί της ΔΕΠΑ μετο χώρο δεν είναι καινούργιοι καθώς το 1997 η εταιρία εξαγόρασε τηΔΕΦΑ, το δίκτυο της οποίας αποτέλεσε τη βάση για την περαιτέρω δυ-ναμική ανάπτυξη του δικτύου του φυσικού αερίου.

Με τη συμβολή στην ίδρυση και λειτουργία του Μουσείου, η ΔΕΠΑ ακο-λουθεί με συνέπεια την πολιτική που έχει χαράξει στον τομέα της Εται-ρικής Κοινωνικής Ευθύνης και των δράσεων ανάδειξης της σύγχρονηςΙστορίας του τόπου μας.

Ένα πιλοτικό πρόγραμμα ανίχνευσης μαθησιακών δυσκολιών, πουαπευθύνεται σε μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς, ξεκίνησε από τιςαρχές του τρέχοντος σχολικού έτους και βρίσκεται σε εξέλιξη σε έξι δη-μοτικά σχολεία της ανατολικής Αττικής. Παράλληλα, πραγματοποιείταικαι εκπαίδευσης βασικής υποστήριξης ζωής σε πέντε λύκεια. Πρόκειταιγια πρόγραμμα που υλοποιεί η ΜΚΟ «Φίλοι Κοινωνικής Παιδιατρικής/Ια-τρικής Ανοιχτή Αγκαλιά» με τη χορηγική συνδρομή της INTERAMERI-CAN.

Με αυτή την πρωτοβουλία, η INTERAMERICAN προεκτείνει στην εκπαί-δευση την πολυετή υποστήριξη την οποία παρέχει στο έργο της «Ανοι-χτής Αγκαλιάς» για την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας πληθυσμών πουζουν σε δυσπρόσιτες περιοχές της χώρας μας.

Η δυνατότητα να αξιολογείται η μαθησιακή ικανότητα παιδιών που πα-ρουσιάζουν σχετικά προβλήματα άμεσα και στον χώρο του σχολείουτους με εφαρμογή αξιόπιστου διαγνωστικού εργαλείου από εξειδικευ-μένο επιστημονικό προσωπικό σε μία περίοδο κατά την οποία τα δια-γνωστικά κέντρα του δημοσίου έχουν μεγάλους καταλόγους αιτήσεωνγια εξέταση, κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική στον χώρο της εκπαίδευσης.Γι’ αυτό η πρωτοβουλία έχει τεθεί υπό την αιγίδα του υπουργείου Παι-δείας. Το πρόγραμμα «Υποστηρίζουμε τη ζωή» συμπληρώνεται με ψυ-χοκοινωνική στήριξη παιδιών και των οικογενειών τους για τηναντιμετώπιση προβλημάτων που συνδέονται με την κοινωνικοοικονο-μική κρίση.

Στην εφαρμογή, που εξελίσσεται με τη συνεργασία του οργανικού δυ-ναμικού διδασκόντων στα σχολεία, έχουν ολοκληρωθεί 107 αξιολογή-σεις για μαθησιακές δυσκολίες σε παιδιά της πρωτοβάθμιαςεκπαίδευσης, με στόχο να αξιολογηθούν κατά τη φετινή σχολική χρονιά200 παιδιά. Ακόμη, έχουν πραγματοποιηθεί ομαδικές συνεδρίες με δώ-δεκα ομάδες γονέων και τέσσερεις ομάδες παιδιών.

H Cyta Ελλάδος στηρίζει το σύλλογο«Στοργή»

Η ΔΕΠΑ, Κύριος Χορηγός στην ίδρυσητου πρώτου Βιομηχανι-κού Μουσείου Φωταερίου

Πρόγραμμα για τις μαθησιακές δυσκολίεςσε σχολεία

MODERN DIPLOMACY 56

Στους 10 κορυφαίους εργοδότες της Ευρώπης περιλαμβάνεται το Νο-σοκομείο ΥΓΕΙΑ, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της 3ης φάσης (μετάτην απόκτηση των τίτλων «National Finalist» και «National Champion»)του έγκριτου πανευρωπαϊκού διαγωνισμού «European Business Awards2012/13».

Το ΥΓΕΙΑ είναι η μοναδική εταιρεία από την Ελλάδα που διεκδικεί τοβραβείο “Employer of the year” για τον καλύτερο εργοδότη της χρονιάςκαι ήδη τιμήθηκε με τον τίτλο «Ruban D' Honneur» ως μία από τις100 πιο δυναμικές εταιρείες πανευρωπαϊκά, που διακρίνονται γιατην επιχειρησιακή τους υπεροχή, την καινοτομία, τη βιωσιμότητα καιτην προσήλωση στις ηθικές αρχές διακυβέρνησης.

Οι τελικοί νικητές, θα ανακοινωθούν σε μια εορταστική τελετή απονο-μής, τον Απρίλιο του 2013. Την αξιολόγηση των εταιρειών έχει αναλάβειη διεθνής κριτική επιτροπή των European Business Awards, στην οποίαμετέχουν σημαντικές προσωπικότητες του επιχειρηματικού και ακαδη-μαϊκού κλάδου πανευρωπαϊκά.

Ο θεσμός των European Business Awards πραγματοποιείται για 6η συ-νεχή χρονιά και αναγνωρίζεται ευρέως ως το προσκήνιο για τις πλέονδυναμικές εταιρείες της Ευρώπης. Στόχος του είναι να αναδεικνύει τηνπρόοδο επιχειρήσεων που διακρίνονται για την καινοτομία και την επί-τευξη μέγιστων εμπορικών αποτελεσμάτων, ενώ παράλληλα αναλαμ-βάνουν υπεύθυνη δράση και επηρεάζουν θετικά το κοινωνικόπεριβάλλον μέσα στο οποίο δραστηριοποιούνται. Μέχρι στιγμής, έχειαναδείξει μερικές από τις λαμπρότερες επιχειρήσεις της Ευρώπης, μεκριτήριο την ικανότητά τους να εφαρμόζουν τις τρεις βασικές αρχές:καινοτομία, επιχειρησιακή υπεροχή και βιωσιμότητα.

H Διευθύνουσα Σύμβουλος του Ομίλου ΥΓΕΙΑ, κα Αρετή Σουβατζό-γλου δήλωσε «Ο Όμιλος ΥΓΕΙΑ, χάρη στις σημαντικές επενδύσεις καιτην πολιτική των τελευταίων ετών, περιλαμβάνεται στα κορυφαία νο-σηλευτικά ιδρύματα της Ευρώπης ενώ έχουμε αυξήσει τις θέσεις εργα-σίας κατά 3%. Η διάκριση του ΥΓΕΙΑ ως μία από τις 10 κορυφαίεςεταιρείες στην Ευρώπη που εκπροσωπεί την Ελλάδα στην κατηγορίατου καλύτερου εργοδότη της χρονιάς, αποτελεί για εμάς μια ξεχω-ριστή αναγνώριση, ιδιαίτερα στις δύσκολες συνθήκες που βιώνει ηχώρα.»

H γνωστή αλυσίδα καλεί τους καταναλωτές να υποστηρίξουν το «Χα-μόγελο του Παιδιού» και διπλασιάζει το ποσό που θα συγκεντρωθείστους κουμπαράδες των καταστημάτων της

Η Νο1 Αλυσίδα Ηλεκτρικών και Ηλεκτρονικών Συσκευών, με τη βοήθειατων καταναλωτών από όλη τη χώρα, προχωρά σε μια νέα ενέργεια υπο-στήριξης για το «Χαμόγελο του Παιδιού».

Πιο συγκεκριμένα από τη Δευτέρα 28 Ιανουαρίου έως και το τέλος τηςπεριόδου των χειμερινών εκπτώσεων στις 28 Φεβρουαρίου, στα 26 κα-ταστήματα της αλυσίδας Κωτσόβολος όπου υπάρχουν οι ειδικοί κουμ-παράδες του «Χαμόγελου του Παιδιού», όλοι οι καταναλωτές θα έχουντη δυνατότητα να συνεισφέρουν υποστηρίζοντας το έργο του οργανι-σμού.Στο τέλος της ενέργειας η Κωτσόβολος θα διπλασιάσει το ποσό που θαέχει συγκεντρωθεί στους κουμπαράδες των καταστημάτων της και θατο αποδώσει στο «Χαμόγελο του Παιδιού» υποστηρίζοντας την οργά-νωση στο δύσκολο αλλά αξιέπαινο έργο της.

Με αφορμή την ανακοίνωση για τη νέα ενέργεια υποστήριξης του «Χα-μόγελου του Παιδιού», o κ. Κώστας Στράτης, Εμπορικός Διευθυντής τηςDixons South-East Europe, δήλωσε: «Είναι χαρά μας που συνεργαζόμα-στε με το «Χαμόγελο του Παιδιού» και καλούμε όλους τους φίλους, τουςπελάτες μας αλλά και όποιον θέλει να βοηθήσει αυτή την προσπάθεια,να έρθουν στα καταστήματά μας να αναζητήσουν και να ενισχύσουντους κουμπαράδες.

Η εταιρεία μας θα διπλασιάσει το ποσό που θα συγκεντρωθεί και θα τοαποδώσει στον οργανισμό προκειμένου να βοηθήσουμε όσο περισσό-τερο μπορούμε το πολυσύνθετο έργο του. Με το βλέμμα στραμμένοστην κοινωνία, στεκόμαστε πάντα δίπλα σε όλους όσους έχουν πραγ-ματική ανάγκη και προσφέρουμε υλική και ηθική υποστήριξη σε κοι-νωφελείς σκοπούς και σε ανθρώπους που χρειάζονται βοήθεια.

Είναι ανάγκη να αναδείξουμε τη σημασία της συλλογικότητας και τηςκοινωνικής υπευθυνότητας σε μια εποχή που οι έννοιες αυτές χρειάζον-ται σε όλους όπως ποτέ άλλοτε».

Στους 10 κορυφαίουςεργοδότες της Ευρώπηςτο Νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ

Η Κωτσόβολος Διπλασιάζει τα ΠαιδικάΧαμόγελα!

Την Παρασκευή, 25 Ιανουαρίου 2013 πραγματοποιήθηκε συνάντησητου ΣΠΕΦ με την διοίκηση της Τράπεζας Πειραιώς στα κεντρικά γραφείατης δεύτερης στην Αθήνα. Από την πλευρά της τράπεζας συμμετείχανοι κ.κ Χρ. Αντωνιάδης – Αναπλ. Διευθύνων Σύμβουλος, Αθ. Ψύλλος - Δι-ευθυντής Διευθ. Μικρών Επιχειρήσεων & Επαγγελματιών, Ελ. Πριμικήρη- Αναπλ. Διευθύντρια Διεύθ. Ανάπτυξης Εργασιών Green Banking, και Π.Ματζαπετάκης - Manager Διευθ. Μικρών Επιχειρήσεων & Επαγγελμα-τιών.

Τον ΣΠΕΦ εκπροσώπησαν οι κ.κ. Στ. Λουμάκης - Πρόεδρος, Κ. Τσούμας- Αντιπρόεδρος και Λ. Λαλιώτης - Μέλος Δ.Σ. Η συνάντηση πραγματο-ποιήθηκε σε εξαιρετικό κλίμα ως ανταπόκριση της τράπεζας στην πρό-σκληση του ΣΠΕΦ σχετικά με το θέμα της έκτακτης εισφοράς επί τουτζίρου, όπως επιβλήθηκε με τον ν. 4093/2012 στα επαγγελματικά φω-τοβολταϊκά, αλλά και στο πρόβλημα ρευστότητας των παραγωγώνλόγω της συνεχιζόμενης καθυστέρησης πληρωμών του ΛΑΓΗΕ. Α.Ε.

Ειδικότερα στο δεύτερο, ήταν κοινή η διαπίστωση πως είναι απαραίτητηη γνωστοποίηση από τη πλευρά της Πολιτείας συγκεκριμένου προγράμ-ματος πληρωμών προκειμένου να αναληφθεί οποιαδήποτε πρωτοβου-λία από την Τράπεζα Πειραιώς για την αναδιάρθρωση και πιθανήεπιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων.

Η Τράπεζα Πειραιώς, ως βασικός πυλώνας στήριξης της πράσινης επι-χειρηματικότητας διαχρονικά, είναι σε κάθε περίπτωση διαθέσιμη ναστηρίξει τους δανειολήπτες - παραγωγούς κατόπιν αιτήματος τους εκείόπου απαιτείται. Πρόθεση της Τράπεζας Πειραιώς, είναι μια συνολικήαντιμετώπιση των προβλημάτων του κλάδου και στο πλαίσιο αυτό επι-θυμεί να συμμετάσχει σε οποιαδήποτε μελλοντική πρωτοβουλία πουθα περιλαμβάνει το σύνολο των άμεσα ενδιαφερόμενων (επενδυτών,τραπεζών, ΛΑΓΗΕ / ΔΕΔΔΗΕ, Υ.Π.Ε.Κ.Α.) και θα στοχεύει στην εξασφά-λιση της ομαλότητας της αγοράς ΑΠΕ, μέσω ενός προκαθορισμένουπρογράμματος ροής πληρωμών προς τους παραγωγούς.

Κλείνοντας τη συνάντηση, ο ΣΠΕΦ και η Τράπεζα Πειραιώς δεσμεύτη-καν να συνεχίζουν τη μεταξύ τους γόνιμη συνεργασία, με στόχο αφενόςτην ορθότερη διαχείριση της κατάστασης λόγω της εισφοράς αλλά καιαφετέρου τη συμμετοχή στην προσπάθεια εξομάλυνσης του ταμειακούπροβλήματος του ΛΑΓΗΕ από το αρμόδιο Υπουργείο Π.Ε.Κ.Α.

Ο όμιλος Fiat κάνει πράξη την αξία της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης,στηρίζοντας και ενισχύοντας συστηματικά ευπαθείς κοινωνικές ομάδες,καθώς και μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς που προσφέρουν αξιέ-παινο έργο.

Με πρότυπο τις βέλτιστες πρωτοβουλίες του ομίλου και με κίνητρο τηναφιλοκερδή προσφορά η Fiat Group Automobiles Hellas, φέτος τις γιορ-τές, ενίσχυσε το εθελοντικό έργο του Μη Κερδοσκοπικού Οργανισμού«Γιατροί του Κόσμου», βοηθώντας, μέσω της δωρεάς της, στην προμή-θεια απαραίτητου φαρμακευτικού υλικού για τις ανάγκες των συναν-θρώπων μας που στηρίζει ο οργανισμός. Παράλληλα και με «οδηγό»την κοινωνική της συνείδηση, η εταιρία ανέλαβε πλήρως το service καιτην επισκευή ενός αυτοκινήτου Fiat Doblo Cargo που ανήκει στο ΚέντροΥποδοχής & Αλληλεγγύης Δήμου Αθηναίων (Κ.Υ.Α.Δ.Α.) και εξυπηρετείτις ανάγκες του ιδρύματος αστέγων.Τέλος, επιθυμώντας να κάνουν λίγο πιο χαρούμενα αυτά τα Χριστού-γεννα, οι εργαζόμενοι της Fiat Group Automobiles Hellas συγκέντρω-σαν και πρόσφεραν τρόφιμα και λοιπά απαραίτητα είδη προς «ΤοΧαμόγελο του Παιδιού», βοηθώντας έμπρακτα και χαρίζοντας το δικότους χαμόγελο στις οικογένειες και στα παιδιά που αναζητούν την υπο-στήριξή μας.

Η βοήθεια προς τον συνάνθρωπο αποτελεί βασική αξία του προγράμ-ματος Εταιρικής Υπευθυνότητας της Fiat Group Automobiles Hellas,καθώς η εταιρία επιθυμεί να ανταποδίδει στο κοινωνικό σύνολο την εμ-πιστοσύνη που δείχνουν στα οχήματά της οι Έλληνες οδηγοί, όλα αυτάτα χρόνια.

Η Τράπεζα Πειραιώςπρόθυμη να στηρίξειτους επενδυτές

Η Fiat Group Automobiles στηρίζειευαίσθητες κοινωνικέςομάδες

MODERN DIPLOMACY 58

Με αύξηση του συνόλου των Οικονομικών μεγεθών της έκλεισε τηνπερσινή χρονιά η Interlife Α.Ε.Γ.Α, παρά την απορρόφηση του PSI και τηγενικότερη ύφεση που πλήττει τον ασφαλιστικό Κλάδο.

Η εταιρία στον τομέα της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης συνέχισε καιεμπλούτισε τις δράσεις υπευθυνότητας απέναντι στο Ανθρώπινο ∆υνα-μικό επενδύoντας στην εκπαίδευση των ανθρώπων της και παρέχονταςδωρεάν κάλυψη για Προσωπικά Ατυχήματα & Νοσοκομειακή Περί-θαλψη.

Για την Αγορά, είναι πιστοποιημένη κατά ISO 9001:2008. Με ιδιαίτερηευαισθησία για το Περιβάλλον εφαρμόζει ηλεκτρονική διαχείριση, ανα-κύκλωση, ενώ στηρίζει την περιβαλλοντική οργάνωση «Καλλιστώ».Όσον αφορά στην Κοινωνική Δράση, στηρίζει το Ναυτικό Όμιλο Θεσ-σαλονίκης και την «ΕΛΕΠΑΠ», έχει ιδρύσει Τράπεζα Αίματος, ασφαλίζειδωρεάν οχήματα του Πανελληνίου Συλλόγου Παραπληγικών ΒορείουΕλλάδος, προσφέρει δωρεάν κάλυψη σε ασθενοφόρο του ΝοσοκομείουΕιδικών Παθήσεων Θεσσαλονίκης, είναι αρωγός του Κέντρου Φιλοξε-νίας Καρκινοπαθών του «Θεαγενείου» και υλοποιεί πρόγραμμα παροχήςτροφίμων μέσα από Κοινωνικά Παντοπωλεία συνεργαζόμενη με δημό-σιους και δημοτικούς φορείς.

Το 2013 δεν θα είναι μια εύκολη χρονιά για τον Κλάδο των Ασφαλίσεων.Η INTERLIFE θα προχωρήσει με προσεκτική και συντηρητική διαχείριση,αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού της και αυστηρή τήρηση τωνστόχων του νέου Business plan (2012 - 2016) της Εταιρίας.

Στη δωρεά πετρελαίου θέρμανσης, συνολικής αξίας 61.500 ευρώ, σε 48σχολεία σε όλη την Ελλάδα, προχώρησε η Τράπεζα Κύπρου. Πρόκειταιγια τα σχολεία που συμμετέχουν στο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Οίκαδετης Τράπεζας, τα περισσότερα από τα οποία βρίσκονται σε βόρειες καιαπομακρυσμένες περιοχές της χώρας.

Για την πρωτοβουλία αυτή, ο Γενικός Διευθυντής της Τράπεζας ΚύπρουΕλλάδας, κ. Γιάννης Σειραδάκης, δήλωσε: «Μέσα σε αυτές τις πρωτό-γνωρα δύσκολες συνθήκες για όλους, λάβαμε την απόφαση να ενισχύ-σουμε τα σχολεία του Οίκαδε, σε ένα καίριο ζήτημα που τους απασχολεί,τη θέρμανση. Πεποίθησή μας είναι ότι οφείλουμε να συνεισφέρουμεουσιαστικά στο κοινωνικό σύνολο και αυτό εκφράζεται μέσα από μίασειρά δράσεων που αναπτύσσονται σε βάθος χρόνου».

Το Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Οίκαδε αποτελεί μία από τις σημαντικό-τερες δράσεις Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης της Τράπεζας Κύπρου καιυλοποιείται τα τελευταία 14 χρόνια στην Ελλάδα, την Κύπρο και σε ελ-ληνόφωνα σχολεία του εξωτερικού, δεδομένου ότι ο τομέας της Εκπαί-δευσης είναι πρωτεύουσας σημασίας στην κοινωνική προσφορά τηςΤράπεζας.

Η ίδρυση του «ΔΙΚΤΥΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΚΑΙ ΑΡΩΓΗΣ»,αποτελεί αποτέλεσμα της συνεργασίας των σημαντικότερων επιχειρη-ματικών φορέων της Θεσσαλονίκης μετά από πρωτοβουλία του Συνδέ-σμου Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος.

Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης (ΕΒΕΘ), τοΒιοτεχνικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης (ΒΕΘ), το Επαγγελματικό Επιμε-λητήριο Θεσσαλονίκης (ΕΕΘ), ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Βορείου Ελλά-δος (ΣΒΒΕ), ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ) και οΕμπορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης (ΕΣΘ), συνένωσαν τις δυνάμεις τουςπροκειμένου να κάνουν πράξη την ευαισθησία της επιχειρηματικής κοι-νότητας στα προβλήματα που δημιουργεί η βαθιά οικονομική κρίση.Στόχο και όραμα του Δικτύου αποτελεί η κινητοποίηση της επιχειρημα-τικής κοινότητας στην κατεύθυνση ανάληψης δράσεων κοινωνικής ευ-θύνης, με ουσιαστικό περιεχόμενο και κέντρο την υποβοήθηση τωνσυνανθρώπων μας και ειδικά των παιδιών.

Η επίτευξη του στόχου υλοποιείται με την προσφορά σε φορείς υπο-στήριξης ατόμων, ομάδων, φιλανθρωπικών σωματείων και οργανώ-σεων, αρωγής σε υλικά αγαθά ή / και υπηρεσίες.

Στην καθημερινή του λειτουργία το Δίκτυο κάνει διάγνωση των αναγ-κών των ιδρυμάτων τις οποίες κοινοποιεί στην επιχειρηματική κοινό-τητα, στη συνέχεια συγκεντρώνει τις προσφορές και τελικά, συντονίζεικαι ικανοποιεί τα αιτήματα των ιδρυμάτων όπου είναι δυνατόν.

Το Δίκτυο μέχρι σήμερα έχει υπογράψει Μνημόνια Συναντίληψης καιέχει ενισχύσει τους παρακάτω Φορείς - Ιδρύματα:

•ΑΡΣΙΣ - Κοινωνική Υποστήριξη Νέων•ΑΡΤΟΣ / ΔΡΑΣΗ Πανελλήνιο Φιλανθρωπικό Σωματείο•ΑΧΤΙΔΑ - Κέντρο διημέρευσης - ημερήσιας φροντίδας για άτομα με ει-δικές ανάγκες•Δημοτικό Βρεφοκομείο Θεσσαλονίκης Άγιος Στυλιανός•Ελληνική Εταιρία Προστασίας και Αποκαταστάσεως Αναπήρων Παίδων- ΕΛΕΠΑΠ•Ελληνικό Παιδικό Χωριό στο Φίλυρο•Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός•Ενοριακό Φιλόπτωχο Ταμείο Ιερού Ναού Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου•Ιδρυμα Ορφανοτροφείο Θηλέων "Η Μέλισσα"•Ιερός Ναός Παναγίας Δεξιάς - Ενοριακό Φιλόπτωχο Ταμείο•ΚΕΠΕΠ Αγιος Δημήτριος - Κέντρο αποθεραπείας και αποκατάστασηςπαιδιών με αναπηρία•Κοινωνικό Κέντρο Σταύρος Χαλιορής - Ξάνθη•Μαζί - Με αλληλεγγύη ζούμε ισότιμα - Κοινωνικό Παντοπωλείο•Μέριμνα Ζωής - Σύλλογος γονέων, κηδεμόνων, φίλων ατόμων με ανα-πηρία του Δήμου Παύλου Μελά και Δυτικής Θεσσαλονίκης•Μέριμνα Παιδιού Κατερίνης•Παιδικό Χωριό SOS Θράκης•Παιδικό Χωριό SOS Πλαγιάρι Θεσσαλονίκης•ΣΤΟΡΓΗ - Σύλλογος Φίλων Καρκινοπαθών Παιδιών•Σύλλογος Φίλων - Νοσοκομείο Παπαγεωργίου - Η ΑΝΤΗΡΙΔΑ•Συσσίτιο Ιερού Ναού Ευαγγελισμού της Θεοτόκου - Καλαμαριά

Θετικός ο ετήσιος απολογισμός για τηνInterlife

Δωρεά πετρελαίου θέρμανσης από τηνΤράπεζα Κύπρου

Δίκτυο κοινωνικής αλληλεγγύης και αρωγής

Μια μεγάλη συναυλία, με την αφιλοκερδή συμμετοχή γνωστών Ελλή-νων καλλιτεχνών, διοργάνωσε χθες το βράδυ η «Φωνή της Ελλάδας»,στο πλαίσιο του πιλοτικού προγράμματος της Ελληνικής Ραδιοφωνίαςκαι του Οργανισμού Σχολικών Κτιρίων (ΟΣΚ) «Υιοθετήστε ένα ειδικόσχολείο».

Στη συναυλία, που πραγματοποιήθηκε στο studio Ε της ΕΡΑ στο Ραδιο-μέγαρο της Αγίας Παρασκευής, συμμε-τείχαν οι ερμηνευτές Νίκος Ζούδιαρης,Ελένη Τσαλιγοπούλου, Αλκίνοος Ιωαννί-δης, Λάκης Χαλκιάς και ΑπόστολοςΡίζος, μαζί με τους μουσικούς ΓρηγόρηΠολύζο (πιάνο), Μιχάλη Πορφύρη(τσέλο), Θάνο Γκιουλετζή (βιολί) και Μα-νώλη Καραντίνη (λαϊκά έγχορδα).

Τη βραδιά χαιρέτισε ο υφυπουργός Εξω-τερικών, αρμόδιος για θέματα Απόδη-μου Ελληνισμού, κ. ΚωνσταντίνοςΤσιάρας, ο οποίος στο μήνυμά του ανέ-φερε ότι «τα ειδικά σχολεία επιτελούνέργο σε ένα πολύ ευαίσθητο κομμάτι τηςκοινωνίας. Οι απόδημοι, οι οικουμενικοίΈλληνες μπορούν να δείξουν τη δύναμήτους, για να προσφέρουμε αισιοδοξίακαι ελπίδα σε μια νέα γενιά».

Στην προσπάθεια της ΕΡΑ και του ΟΣΚαναφέρθηκε ο Γενικός Διευθυντής Ρα-διοφωνίας κ. Δημήτρης Παπαδημη-τρίου, ο οποίος τόνισε ότι «οι απανταχούΈλληνες είμαστε ενωμένοι για να αντα-πεξέλθουμε στις δυσκολίες και αντί ναολισθαίνουμε στην κατηφόρα που μαςσπρώχνουν οι καιροί – αντιθέτως – να ανεβαίνουμε».Εκ μέρους της ΟΣΚ ΑΕ ο αντιπρόεδρος κ. Μιχάλης Δούναβης υπογράμ-μισε ότι ο Οργανισμός διαθέτει 100.000 ευρώ για να δημιουργηθούν αί-θουσες στα ειδικά σχολεία που έχουν ανάγκη.Την καλλιτεχνική επιμέλεια της εκδήλωσης είχε ο γνωστός μουσικοσυν-θέτης και στιχουργός Νίκος Ζούδιαρης ο οποίος παραχώρησε τα πνευ-ματικά δικαιώματα της συναυλίας στο Ενιαίο Ειδικό Γυμνάσιο - ΛύκειοΙλίου.

Το στούντιο πλημμύρισε από τα χαμόγελα και τη ζωντάνια των παιδιώναπό το Ενιαίο Ειδικό Γυμνάσιο - Λύκειο Ιλίου, που μαζί με τον διευθυντήτους κ. Ιωάννη Κωνσταντάκη, τους δασκάλους και τους κηδεμόνες τους,έδωσαν μια ιδιαίτερη νότα στη βραδιά. Σε μια ξεχωριστή στιγμή, όλοιοι καλλιτέχνες αυτοσχεδιάζοντας επί σκηνής, «έντυσαν» μουσικά το ποί-ημα ενός ξεχωριστού νέου, του τετραπληγικού Αλέξανδρου Δαμουλιά-νου.

Η διευθύντρια Διεθνών Ραδιοφωνικών Εκπομπών της ΕΡΤ κ. ΓιάνναΤριανταφύλλη, κλείνοντας τη βραδιά, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Αυτότο πανέμορφο ταξίδι θα το συνεχίσουμε όλοι μαζί και θα τα καταφέ-ρουμε».

Το μήνυμα της συναυλίας, που παρουσίασαν οι δημοσιογράφοι της«Φωνής της Ελλάδας» Έλενα Καραγιάννη και Νατάσσα Βησσαρίωνος,έφτασε στους Έλληνες σε όλο τον κόσμο μέσα από την απευθείας με-τάδοσή της από τις συχνότητες της «Φωνής της Ελλάδας» στα ερτζιανάκαι το διαδίκτυο. Η συναυλία μεταδόθηκε ζωντανά και από το Πρώτο,το Δεύτερο Πρόγραμμα, το KOSMOS, το Φιλία, το Γ’ Πρόγραμμα τηςΕΡΤ3 στα βραχέα, αλλά και τους 19 περιφερειακούς σταθμούς της ΕΡΑ,καθώς και διαδικτυακά, μέσα από την υπηρεσία Webradio στοwww.ert.gr .

Στόχος του πιλοτικού προγράμματος «Υιοθετήστε ένα ειδικό σχολείο»είναι να δημιουργηθεί ένα δίκτυο αλληλεγγύης, για να καλυφθούν οιανάγκες έξι ειδικών σχολείων που εδρεύουν, στο Περιστέρι, το Ίλιον, τοΠέραμα και τριών συστεγαζόμενων στο Αιγάλεω.

Μέσα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα, οι ενδιαφερόμενοι μπορούννα προσφέρουν τη στήριξή τους στο βαθμό και τη συχνότητα που οιίδιοι επιθυμούν, συνεισφέροντας στην κάλυψη των αναγκών των συγ-κεκριμένων σχολείων σε εξοπλισμό, όπως εκπαιδευτικό υλικό, τεχνο-λογικά μέσα, ιατρικό υλικό, ειδικό λεωφορείο για τη μεταφορά τωνμαθητών κ.ά.

Υιοθετήστε ένα ειδικό σχολείο

MODERN DIPLOMACY 60