Αισθητικά  συστήματαΣωματοαισθητικό  σύστημα

Κεφάλαιο 18, 20 Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 44

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Υποδοχείς  σωματοαισθητικού  συστήματος

• Μηχανοϋποδοχείς– Ταχέως  προσαρμοσμένοι  υποδοχείς  

• Υποδοχείς  θυλάκων  των  τριχών  –  τριχωτό  δέρμα

• Σωμάτια  Meissner  –  λείο  δέρμα• Σωμάτια  Pacini  –  υποδόριος  ιστός

– Βραδέως  προσαρμοσμένοι  υποδοχείς• Απολήξεις  Merkel• Σωμάτια  Ruffini

• Θερμοϋοποδοχείς– Υποδοχείς  ψυχρού,  υποδοχείς  

θερμού

• Άλγοϋποδοχείς  – Μηχανικοί  βλαβοϋποδοχείς  Α-­‐δ– Πολύτυποι  βλαβοϋποδοχείς  C

• Χημειοϋποδοχείς

Κεφάλαιο 18, 20 Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 45

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Πρωτοταγής  αισθητικός  νευρώνας

Κεφάλαιο 18, 20 Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 49

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Υποδεκτικά  πεδία  

Κεφάλαιο 18, 20 Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 46

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Κωδικοποίηση  του  σχήματος  του  αντικειμένου  στην  απόκριση  του  υποδοχέα  Merkel  

Κεφάλαιο 18, 20 Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 47

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Ικανότητα  διαχωρισμού  δύο  σημείων

Κεφάλαιο 18, 20 Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 48

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Δερματόμιο

Κεφάλαιο 18, 20 Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 50

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Σωματοαισθητικό  σύστημα

Κεφάλαιο 18, 20 Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 51

Οδός ραχιαίας δέσµης / έσω ληµνίσκου

Αίσθηση αφής, ιδιοδεκτικότητας

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Σωματοαισθητικό  σύστημα

Κεφάλαιο 18, 20 Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 52

Οδός προσθιοπλάγιας δέσµης / έσω ληµνίσκου

Αίσθηση βλαβερών ερεθισµάτων, πόνου, θερµοκρασίας

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Σωματοτοπική  οργάνωσηΑισθητικό  ανθρωπάριο

Κεφάλαιο 18, 20 Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 53

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Σωματοτοπική  οργάνωση  ανάλογα  με  το  είδος

Κεφάλαιο 18, 20 Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 54

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Σωματοαισθητικό  σύστημα

Κεφάλαιο 18, 20 Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 55

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Σωματοτοαισθητικός  φλοιός

Κεφάλαιο 18, 20 Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 56

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Πρώιμος  σωματοτοπικός  

χάρτης

Κεφάλαιο 18, 20 Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 57

4 σωµατοτοπικοί χάρτες• πεδίο 3a: µύες και αρθρώσεις (ιδιοδεκτικότητα των άκρων)• πεδίο 3b: δέρµα (αφή)• πεδίο 1: δέρµα• πεδίο 2: δέρµα + άκρα

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Σωματοαισθητικοί  χάρτες  στο  πεδίο  3b  και  στο  πεδίο  1

Κεφάλαιο 18, 20 Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 58

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Σωματοτοπική  οργάνωσηΥποδεκτικά  πεδία  νευρώνων  ανώτερης  τάξης

Κεφάλαιο 18, 20 Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 59

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Υποδεκτικά  πεδία  νευρώνων  ανώτερης  

τάξης

Κεφάλαιο 18, 20 Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 60

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Ο  ρόλος  της  έξω  αναστολής

Κεφάλαιο 18, 20 Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 61

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Υποδεκτικά  πεδία  σωματοτοπικών  

χαρτών

Κεφάλαιο 18, 20 Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 62

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Η  εμπειρία  και  η  χρήση  τροποποιούν  το  σωματοτοπικό  χάρτη

Κεφάλαιο 18, 20 Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 63

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Πλαστικότητα  του  σωματοτοπικού  χάρτη

Κεφάλαιο 18, 20 Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 64

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Σωματοαισθητικός  χάρτης  στον  άνθρωπο  με  τη  βοήθεια  της  τεχνικής  fMRI

Κεφάλαιο 18, 20 Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 65

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Αλλαγή  του  σωματοτοπικού  χάρτη  μετά  τη  διόρθωση  της  συνδακτυλίας

Κεφάλαιο 18, 20 Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 66

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Πόνος-­‐Φάντασμα

Κεφάλαιο 18, 20 Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 67

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Ο  ρόλος  του  πεδίου  2  στο  συντονισμό  κινήσεων

Κεφάλαιο 18, 20 Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 68

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Ανώτερες  σωματοαισθητικές  περιοχές

Κεφάλαιο 18, 20 Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 69

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Βλάβες  στον  οπίσθιο  βρεγματικό  φλοιό

Αριστερός  οπίσθιος  βρεγματικός  φλοιός• Αφασία  (κυρίως  στον  αριστερό)• Αγνωσία  (ανικανότητα  αντίληψης  αντικειμένων)– Στερεογνωσία

Δεξιός  οπίσθιος  βρεγματικός  φλοιός• Σύνδρομο  αμέλειαςΚεφάλαιο 18, 20 Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 70

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Σύνδρομο  αμέλειας

Κεφάλαιο 18, 20 Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 71

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Απόκριση  των  κυττάρων  του  βρεγματικού  φλοιού

Κεφάλαιο 18, 20 Σιδηροπούλου - Νευροβιολογία 72

Χωρίς εστίαση προσοχής

Με εστίαση προσοχής

Με αφή του ερεθίσµατος

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Κίνηση

Κεφάλαιο  26,  27,  28,  29

• Εισαγωγή• Νευρομυϊκή  σύναψη/κινητική  μονάδα• Νωτιαία  αντανακλαστικά• Εκούσια  κίνηση• Παρεγκεφαλίδα• Βασικά  γάγγλια

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Μυϊκό  σύστημα

• Άσκηση  έλξης  με  τη  συστολή  των  μυών• Αγωνιστές  –  ανταγωνιστές  μύες  

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Τρία  είδη  κίνησης

• Αντανακλαστικά– Ακούσιες  κινήσεις

• Ρυθμικά  κινητικά  σχέδια– Βάδισμα,  μάσηση  (συνδυασμός  ακούσιων  και  εκούσιων  κινήσεων)

– Μετά  από  εκμάθηση:  ποδήλατο,  οδήγηση

• Εκούσιες  κινήσεις– Ενσυνείδητα  κατευθυνόμενες

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Οργάνωση  του  κινητικού  συστήματος

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Νωτιαίος  μυελός

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Παρεγγεφαλίδα• Κινήσεις ακριβείας• Ρυθµικά κινητικά σχέδια• Αντιλαµβάνεται λάθη στην τελική κίνηση και στέλνει µηνύµατα διόρθωσης του σφάλµατος

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Βασικά  γάγγλια• Σχεδιασµός κινήσεων

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Κίνηση

Κεφάλαιο  26,  27,  28,  29

• Εισαγωγή• Νευρομυϊκή  σύναψη/κινητική  μονάδα• Νωτιαία  αντανακλαστικά• Εκούσια  κίνηση• Παρεγκεφαλίδα• Βασικά  γάγγλια

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Νευρομυϊκή  σύναψη

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Κινητική  μονάδα

• Sherington,  1925• Κινητικό  νευρώνας• Μυϊκές  ίνες

• Λόγος  εννεύρωσης– Οφθαλμός:  10– Χέρι:  100– Γαστροκνήμιος:  2000

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Διαβάθμιση  της  μυϊκής  σύσπασης

• Επιστράτευση– Αύξηση  των  αριθμών  κινητικών  μονάδων  που  ενεργοποιούνται

– Αρχή  του  μεγέθους  (ασθενέστερες    δυνατότερες)

• Τροποποίηση  του  ρυθμού– Αύξηση  της  συχνότητας  πυροδότησης  του  κινητικού  νευρώνα

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Τροποποίηση  του  ρυθμού

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Είδη  κινητικών  μονάδωνΜικρό µέγεθος νευρώνα Μεγαλύτερο µέγεθος νευρώνα

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Ρύθμιση  της  λειτουργίας  των  μυώνΑισθητικοί  υποδοχείς  των  μυών

• Μυϊκές  άτρακτοι– Παράλληλα  με  τις  μυϊκές  ίνες

– Αισθητικές  ίνες  Ιa  και  ΙΙ• Τενόντιο  όργανο  Golgi– Στο  χώρο  ένωσης  των  μυϊκών  ινών  με  τον  τένοντα

– Αισθητικές  ίνες  Ιb• Κινητικοί  νευρώνες  γ

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Λειτουργικές  διαφορές  των  υποδοχέων

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Κινητικοί  νευρώνες  γ

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Εκούσιες  κινήσειςσυνδραστηριοποίηση  α-­‐γ

• Κινητικοί  νευρώνες  γ              ατρακτοκινητικό  σύστημα

• Κινητικοί  νευρώνες  α   σκελετοκινητικό  σύστημα

• Απαραίτητη  η  συνδραστηριοποίηση  α-­‐γ  για  την  αυξημένη  σύσπαση  ενός  μυ  ή  για  αργές  κινήσεις

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Νωτιαία  αντανακλαστικά

Στερεότυπες  κινητικές  αποκρίσειςΕνισχυμένα  σε  απεγκεφαλισμένα  

ζώα

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Μυοτατικό  αντανακλαστικό

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Μυϊκός  τόνος

• Δύναμη  με  την  οποία  ο  μυς  αντιστέκεται  στην  επιμήκυνσή  του

• Ενισχύεται  από  τα  μυοτατικά  αντανακλαστικά• Συμβάλει

– στη  διατήρηση  της  στάσης  του  σώματος– Στην  αποθήκευση  ενέργειας  για  επικείμενη  χρήση  της

– Στη  διαβάθμιση  των  κινήσεων  και  στην  αποτροπή  σπασμωδικών  κινήσεων  (ρομπότ)

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Αντανακλαστικό  μετά  από  αυξανόμενη  μυϊκή  τάση(αντίστροφο  μυοτατικό  

αντανακλαστικό)

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Ρύθμιση  των  αντανακλαστικών  από  κατιούσες  οδούς

• Νευρώνες  από  τον  εγκέφαλο  συνάπτωνται  με  κινητικούς  νευρώνες  ή  ενδονευρώνες  του  νωτιαίου  μυελού  και  επηρεάζουν  την  ενεργοποίηση  των  αντανακλαστικών

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Σύνθετα  αντανακλαστικό  –  Αντανακλαστικό  κάμψης

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Αντανακλαστικό  ξυσίματος

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Βάδισμα  –  Ρυθμικό  κινητικό  σχέδιο

• (Α)  Βάδισμα  σε  ‘νωτιαίες’  γάτες  (διατομή  του  ραχιαίου  νωτιαίου  μυελού)  μετά  από  ενεργοποίηση  από  το  μεσεγκέφαλο  (περιοχή  κινητικής  προώθησης)

• (Β)  Βάδισμα  σε  απεγκεφαλώμενες  γάτες

• (Γ)  αυξανόμενη  ενεργοποίηση  της  περιοχής  κινητικής  προώθησης  στο  μεσεγκέφαλο

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Μεταβολή  του  ρυθμικού  κινητικού  σχεδίου  χρειάζεται  ενεργοποίηση  του  φλοιού

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Κίνηση

Κεφάλαιο  26,  27,  28,  29

 Εισαγωγή  Νευρομυϊκή  σύναψη/κινητική  μονάδα  Νωτιαία  αντανακλαστικά  Εκούσια  κίνησηΠαρεγκεφαλίδαΒασικά  γάγγλια

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Κινητικός  φλοιός

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Ερεθισμός  στον  κινητικό  φλοιό  προκαλεί  σύσπαση  στο  μυ

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Σωματοτοπική  οργάνωση

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Φλοιονωτιαίο  δεμάτιο

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Φλοιονωτιαίο  δεμάτιο

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Εγκεφαλικό  στέλεχος

Αιθουσαιονωτιαίο δεµάτιοΔικτυωτονωτιαίο δεµάτιοΤετραδυµονωτιαίο δεµάτιο

Ερυθρονωτιαίο δεµάτιο

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Εκούσια  κίνηση

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Πληθυσμός  νευρώνων  κωδικοποιεί  την  κατεύθυνση  της  κίνησης

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Ανώτερες  κινητικές  φλοιικές  περιοχές

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Αυξημένη  ροή  αίματος  κατά  την  κίνηση  δακτύλων

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Αυξημένη  ροή  αίματος  κατά  τη  νοερή  επανάληψη  των  κινήσεων

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Mirror  neurons«Νευρώνες  καθρέπτες»

•  Προκινητική  περιοχή•  Βρεγματικός  λοβός•  Πρωτοταγής  κινητκός  φλοιός??

h�p://mindblog.dericbownds.net/2007/06/esthe�c-­‐experience-­‐and-­‐mirror-­‐neurons.html

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Brain  gate

h�p://www.cyberkine�csinc.com/

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Λοβοί  της  παρεγκεφαλίδας

• Ημισφαίρια  της  παρεγκεφαλίδας

• Σκώληκας

• Εν  τω  βάθει  πυρήνες  συνδέονται  με  τις  υπόλοιπες  περιοχές  του  εγκεφάλου  

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Λειτουργική  οργάνωση  της  παρεγκεφαλίδας

• Αιθουσοπαρεγκεφαλίδα• Νωτιοπαρεγκεφαλίδα• Εγκεφαλοπαρεγκεφαλίδα

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Στοιβάδες  της  παρεγκεφαλίδας

•  Στοιβάδες•  Κοκκώδη•  στοιβάδα  Purkinje•  μοριακή

•Νευρώνες  Purkinje•  συνδέονται  με  νευρώνες  στους  εν  τω  βάθει  πυρήνες•  νευροδιαβιβαστής:  GABA

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Παθήσεις  της  παρεγκεφαλίδας

• Αταξία,  έλλειψη  συντονισμού  κινήσεων,  έλλειψη  σταθερότητας  του  κορμού,  ανικανότητα  συντονισμού  κινήσεων  του  σώματος  και  του  οφθαλμού– Κληρονομική– Χρήση  αλκοόλ,  φαρμάκων– Αυτοάνοση  αιτιολογία

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Βασικά  γάγγλια

Κερκοφόρος πυρήνας (ραβδωτό)ΚέλυφοςΩχρή σφαίρα (έξω και έσω µοίρα)Υποθαλάµιος πυρήναςΜέλαινα ουσία

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Βασικά  γάγγλια

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Βασικά  γάγγλιαΚινητικό  κύκλωμα

Άµεση οδός

Έµµεση οδός

Φλοιός

Θάλαµος

Ντοπαµίνη

SNc

Ραβδωτό

Υποθαλάµιος πυρήνας

Έσω ωχρή σφαίρα

Έξω ωχρή σφαίρα

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Ασθένεια  του  Πάρκινσον

Άµεση οδός

Έµµεση οδός

Φλοιός

Θάλαµος

Ντοπαµίνη

SNc

Ραβδωτό

Υποθαλάµιος πυρήνας

Έσω ωχρή σφαίρα

Έξω ωχρή σφαίρα

Χ

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Ασθένεια  του  Πάρκινσον• Εκφυλισμός  των  ντοπαμινεργικών  νευρώνων• Βραδυκινησία,  μείωση  των  νοητικών  λειτουργιών

• Τρόμος  • Michael  J.  Fox,  Πάπας  Ιωάννης  Παύλος,  Μοχάμεντ  Αλί

• Θεραπευτικές  προσπάθειες– Φαρμακολογικά  (L-­‐DOPA)– Εμφύτευση  βλαστοκυττάρων– Διέγερση  του  υποθαλάμιου  πυρήνα

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Χειρουργική  θεραπεία  στην  ασθένεια  του  Parkinson

Άµεση οδός

Έµµεση οδός

Φλοιός

Θάλαµος

Ντοπαµίνη

SNc

Ραβδωτό

Υποθαλάµιος πυρήνας

Έσω ωχρή σφαίρα

Έξω ωχρή σφαίρα

Χ

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Νόσος  του  Hun�ngton

Άµεση οδός

Έµµεση οδός

Φλοιός

Θάλαµος

Ντοπαµίνη

SNc

Ραβδωτό

Υποθαλάµιος πυρήνας

Έσω ωχρή σφαίρα

Έξω ωχρή σφαίρα Χ

http://www.youtube.com/watch?v=IjFWOJKRLQ0&feature=related

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Νόσος  του  Hun�ngton

• Κληρονομική  ασθένεια,  αυτοσωμική  επικρατής

• Γονίδιο  Hun�ng�n,  στο  χρωμόσωμα  4• Επαναλήψεις  τριών  βάσεων  (CAG    γλουταμίνη)

• Εκφυλισμός  των  νευρώνων  του  ραβδωτού• Βενεζουέλα  –  Λίμνη  Μαρακάιμπο• Υπερκινητικότητα,  χορεία  

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

NEYPOEΠIΣTHMH KAI ΣYMΠEPIΦOPA – ΠANEΠIΣTHMIAKEΣ EKΔOΣEIΣ KPHTHΣ

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

NEYPOEΠIΣTHMH KAI ΣYMΠEPIΦOPA – ΠANEΠIΣTHMIAKEΣ EKΔOΣEIΣ KPHTHΣ

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

NEYPOEΠIΣTHMH KAI ΣYMΠEPIΦOPA – ΠANEΠIΣTHMIAKEΣ EKΔOΣEIΣ KPHTHΣ

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

NEYPOEΠIΣTHMH KAI ΣYMΠEPIΦOPA – ΠANEΠIΣTHMIAKEΣ EKΔOΣEIΣ KPHTHΣ

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

86

Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13