Esthetiki.Einai Ke Gignesthe

of 43 /43
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟΝ «Μετά τη ναυμαχία της Σαλαμίνας, στις παραμονές της κλασικής άνθησης της αθηναϊκής τέχνης, παρουσιάζεται, στο δυτικό αέτωμα του ναού του Διός στην Ολυμπία, η μαρτυρία της ηθικής σημασίας που πήραν οι δύο προϊστορικοί ρυθμοί του ελληνισμού στη μεγάλη σύνθεση του Ε΄ αιώνα. Η ευθεία γραμμή, με τη δωρική ακινησία του κάθετου και οριζόντιου άξονα ενσωματώνεται στην ολυμπιακή μορφή του Απόλλωνα. Ο Θεός της αρμονίας παρουσιάζεται στο κέντρο του δυτικού αετώματος. Ασάλευτος και αμετακίνητος, μέσα στην άγρια πάλη που μαίνεται γύρω του, στρέφει το κεφάλι του και σηκώνει το δεξί του χέρι σε θέση οριζόντια, για να επιβάλη τον ρυθμό της γαλήνης του στον ταραγμένο χώρο. Στις δύο βασικές κατευθύνσεις των ζωτικών αξόνων της πλαστικής του μορφής, ο Mondrian θα μπορούσε ν’αναγνωρίση τις ευθυντήριες του σύμπαντος. Και ο Πλάτων την ανθρωπομορ-φική ενσάρκωση του Είναι. Δεξιά και αριστερά προς τον Απόλλωνα οι καμπύλες ανασηκώνονται και κατεβαίνουν σε τρικυμία άγρια, με τις μορφές των Κενταύρων και των γυναικών της αυλής της Δηϊδάμειας, που αγωνίζονται να ξεφύγουν τη θανάσιμη αγκαλιά των τεράτων του Ευρυτίωνα. Η καμπύλη γράφει τον προαι-ώνιο χορό του Γίγνεσθαι με τους ρευματικούς ρυθμούς της αισθησιακής λαχτάρας για έρωτα και ηδονή. Η εκρηκτική εξόρμηση του βιολογικού ενστίκτου αναχαιτίζεται από τον ήρεμο λογισμό. Η αντιπαραβολή της φυσιογνωμίας του Κενταύρου και της Δηϊδάμειας μας δείχνει την αντίθεση πάθους και λογικής. Η ευθεία γραμμή δαμάζει την καμπύλη, όπως ο Ηρακλής εδάμασε τον τρίτωνα και την Ύδρα, όπως ο δωρισμός νίκησε τους θαλασσινούς λαούς της κρητομυκηναϊκής Ελλάδας. Η καμπύλη έχει τώρα συνταυτιστή με τις απαγορευμένες ηθικά παρορμήσεις του ενστίκτου, για να ενσωματωθή στους Κενταύρους, τους ταύρους και τα φίδια, που μάχονται τους κλασικούς ήρωες της μυθολογίας, διεκδικώντας γυναίκες, πόλεις κι εξουσίες, με ένα λόγο δικαιώματα νόμιμης ζωής. Την καταδίκη τους στις απωθημένες ζώνες της κοινωνικής ηθικής, την διαβάζουμε στα έξαλλα από λύσσα και πάθος πρόσωπά τους, στην ένταση της ζωϊκής τους μυολογίας και την ενεργειακή δράση τους κατά τη μάχη, μ’ ένα λόγο στον εκφραστικό τους ρεαλισμό. Ο ρεαλισμός αυτός παραφυλάει πότε θα τελειώση η κλασική ισορροπία του Ε΄ αιώνα, για να εξορμήση στον πλαστικό χώρο της τέχνης και να τον κάνη δικό του. Δεν είναι η ελληνική αυτή τερατομορφία της καμπύλης ένας ψυχικός συμβολισμός, ανάλογος με αυτόν που μας αποκαλύπτει η ψυχανάλυση και ο συρρεαλισμός στον καιρό μας ; [ Αγγέλου Προκοπίου, Ιστορία Τέχνης 1750-1950 ]

Embed Size (px)

Transcript of Esthetiki.Einai Ke Gignesthe

, , , , . , . . , , , . , Mondrian . - . , , . - . . . , , . , , , , , , . , , , . , . , ;[ , 1750-1950 ]

1., 180 D E: ...

, ... , , ' ... - , . , : ( ) ( , ). : , , , , , , '

,

. , : , . , ,

.... : , . , , . ()

. ,

, , () , , . , , .

, . . .

.... , , . , . , , . . . . , . . , . . , - -, , - , - , .

(1993)1. .

( ) ( ). , , , , ( ). . , . . . . 2.

. , . , ,

. . , . , . , . .

3.-

. ,

. . , , , . , , . , . :

, .4. , ,

. ( ) ( ) . , , , . 5. , .

, , . . , , , , . . , , , .

, . :

, .5. : -

(, ) ( ) . , , . . . , . , . 6. .

. , . , , - , . , . . , , , , , .

, . . , , , , . , , . . . . , , . . , , , . ; , ; ; , . , . , . . , . . , . , , , ( ) . , , , . , , .

, , . , , - . , , . , . , , . . 7. , ,

, , .

, . .( , ). , , . . . , , . : . , . , . , . , () ().

, , , . , , , . - , , . ; , . . , -, . . , , . . . , . , . , , , . 8. , . , , . . . , . , . , ; ; , , . , - , , , , .

, , , . . . 9. , ,

. , . . , , . . . , , , . , . , , , , . , . , , . . 10.- , , ,

' - - , , ... , . , . .

, , . , . , .

. -.11.- . . :

. , , . . 12.- . , , , , , . , . . , . . , . , , ; . . , ; , ,

. , . ; , . , . , . , . , , , . :

. , . . . . . , . . . . , , . ; . . . , , . , , . . , .

13.- . , . . , . 14.- , : , . ; - . . . , . , . - , . , . .

( 1992)1.1.- . , . , , , . , - .

1.2.- : - . , . . . 1.3.- , : , - . - , , : , ( , ). . . , . 1.4.- : . - . , . . 1.4.1. , , . , , , . , . : , . , - , . , -, - , . , . , .

. , . , ,

. . . , . , . , . . 1.4.2. , . . . . , . 1.4.3. . . , .

1.5.- , . , . . - . , .

.1.6.- ( ) . . ,

. , . , , , . 1.7.- ,

.... . . (, ) , , , , , . , , , . , . . , , , , , . . , . . , . , . . , . - , . , , , . , , . . . , , .

2.1.- , . , . , . . , , , -. 2.2.- , . , , , . , , . . , , . - . 2.2.1. ( ) ( ) , . , ( ) . , , . 2.3.- . , . 2.3.1. . , , .

2.3.2. . , . , , . , . 2.3.3. , . : , -, - , . , . , , . . , . . , , - , . . . . , . , - . , - , - . , , -. - , . , - . . , . , , . , , . , , .

, , . , , . , , . , , . - , . . , . , , . . . , -, -, . , . . -. . . - . . . . , . , . , , , . . , , . . - .

, . , . , , . , . , . , , . , , . . , , . . . , , . . .

(1992)1.1.- 1.1.- , , . . , -. , , , (). , - .

1.2.- . . :

- .... . . . : . 1.3.- , , . . ( , ), ( ) ( ). , , ( ) , , . , . , . , , . 1.4.- , . , , , ,

.

, (. ). : , ( ). , -, , , -, , , . . . , , , , , , . , . , ( ) -, , , . -. . , , , , . , , , , - . . , , .

-, , , , . . , , , , , . , , , . , , . . , , , . , , , .

1.... , , . . , -:

....

....2. : ... ,

, -...

, : ... ,

... , , ....3. .... . . 4.... ,

.5.... ... , . . . , , . 6. , ,

, ... , ....

: ,

.7. ,

: ...

..., .

. , , , . .

.. , . (. ). 8. .

, ... '

. , . 9.... , , . , , , , , . . : ...

....

.9.1.- . , , : ,

... . ... ... () , , . .... , , , . ,

, . - .

1.1.- : ,

; , . , , . , . , , , , . , , , . , , , , . ,

. , . , , , . , . . , , , . 1.2.- , ( .. , ) . ( ) , - ( -23-3). : -

, ... (, ). 1.3.- ; - ( ), , . , . , , . , .

. () , . . . , . 1.4.- ; , , . , ( ). -. , . -. 1.4.1. : ( ), : ( , ). -, , , . . , . , .

, , :

' , . .

1.1.- , . , , , . , . . . 1.2.- , , , , ,

, , , . 1.3.- , . , - , , , , . 1.4.- , : - . : . - , . , - . . 1.5.- , ; ; . .

1.1.- , , , - , ( ). , , ,

. , , , . 1.2.- , , , , , . , , . , , . . . , , . , . . . - . - , , . , , , . - , , - . .

[ . , . 3]

. , , . . - . ( ) (). :

1.-

:

. , -. . . . , -, . , . . , -, , , , . , . . , . , , . , , . , . , , . .

. , . , . . . 2. : . .. Galla Placidia , , - . , , , , . . , -, . . , , (. ). , , , . , . ; , . , . , , - , , , .

. , -, , , . , , -. , , , . - , . , . , , . , , , , : . , , . -. , , , tabula rasa, . , , , , , . 3. : .

83 692 , , . , . . - . , , , . , , . , . , , . ; , . , , . , , . , . , . , , . , ,

, . . , , . . , . , . L. Da Vinci . . . . . , . . , . , , . . , . , , , . . . . - , . . , .

, , . , , , . 4. :

4.1.- . , , , . . , , , . , . , , . , . 4.2.- . . , , , , . . , , . . . . 5. , , ,

, , .

, , . , . , . . , , . . , , .

1.1.- : ,

: . , . ...

.

1.2.- , , - . , . , , . . , - , , . . . , , . . . :

, , , , , , .1.3.- , , - , . . , . , , , , . , - . . , , .

. , . 1.4.- : ...

. : ... .... , . ( ) ( ). , , . () , , . , , , . , , . . , , , .