μάθημα_2ο_heteroderidae

download μάθημα_2ο_heteroderidae

of 31

Transcript of μάθημα_2ο_heteroderidae

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    1/31

    ΚΥΣΤΩΔΕΙΣ 

    ΚΥΣΤΟΓΟΝΟΙ  

    ΚΥΣΤΟΝΗΜΑΤΩΔΕΙΣ   ΧΡΥΣΟΝΗΜΑΤΩΔΕΙΣ  

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    2/31

    ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ 

    Tylenchida

    Tylenchina

    HeteroderidaeHeteroderinae

    Globodera

    HeteroderaPunctodera

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    3/31

    Μορφολογικοί χαρακτήρες 

    Heterodera

    (λεμονοειδές σχήμα) 

    Globodera

    (πορτοκαλοειδές σχήμα) 

    Προνύμφη 2ου σταδίου 

    Προνυμφικά

    στάδια &

    ενήλικο με

    ωόσακο 

    0.4-0.6 mm

    Κόμβοι στη

    βάση τουστυλέτου 

    Εμφανής

    μεσαίος βολβός

    στον οισοφάγο 

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    4/31

    Σπουδαιότερα είδη  Heterodera  tabacum 

    trifoli  zeae 

    avenae 

     glycines 

     schachtii

    cruciferae

    Καπνό 

    Μηδική Αραβόσιτο 

    Βρώμη, σιτάρι, κριθάρι 

    Σόγια 

    Τεύτλα, σπανάκι,

    Λάχανο 

    Globodera   pallida 

    rostochiensis 

    Πατάτα, μελιτζάνα,

    τομάτα Πατάτα, μελιτζάνα,

    τομάτα 

     Punctodera  sp.

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    5/31

    Υπέργεια συμπτώματα 

    • Καχεκτικά φυτά μικρότερης

    ανάπυξης 

    • Συμπτώματα έλλειψης νερού ή κακής

    θρεπτικής κατάστασης • Ενίοτε ξηράνσεις φυτών 

    • Πρώιμη ωρίμανση-κακή ποιότητα 

    συγκομιζόμενου προϊόντος • Εμφάνιση των προσβεβλημένων

    φυτών κατά κηλίδες 

    Συνήθως τα

    υπέργειασυμπτώματα

    εμφανίζονται

    μετά τους 2

    πρώτους μήνες 

    από την έκπτυξη

    ή μεταφύτευσητων φυτών 

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    6/31

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    7/31

    Υπόγεια συμπτώματα 

    • Ανάπτυξη πολυάριθμων δευτερευουσών πλευρικών ριζών 

    • Ανώμαλη ανάπτυξη της ρίζας 

    • Μείωση του αριθμού των αζωτοδεσμευτικών φυματίων σε ψυχανθή 

    • Μειωμένη ποιότητα και ποσότητα κονδύλων σε φυτά πατάτας

     Η εξακρίβωση του αιτίου της ασθενικής κατάστασης των φυτών γίνεται μόνο

    εφόσον διαπιστωθεί η παρουσία των θηλυκών προσκολλημένα στη ρίζα του

    φυτού 

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    8/31

    Heterodera

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    9/31

    G.rostochiensis

    G.pall ida

    Globodera

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    10/31

    Βιολογικός κύκλος 

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    11/31

    •Το σώμα του θηλυκού μετατρέπεται σε κύστη

    η οποία είναι γεμάτη με αυγά (10-600 αυγά

    ανά κύστη). 

    •Το μεγαλύτερο ποσοστό των αυγών έχειπρονύμφες δευτέρου σταδίου. 

    •Τα αυγά εκκλάπτονται και οι προνύμφες

    εξέρχονται παρουσία των εκκρίσεων της ρίζας

    του φυτού ξενιστή. 

    •To 10% των αυγών εκκολάπτονται ανεξαρτήτως της

    παρουσίας εκκρίσεων των ριζών του φυτού ξενιστή.

    •Το ποσοστό αυτό αυξάνεται σε 50% στην περίπτωση

    του Heterodera schachtii .

    •Μερικά είδη όπως το H. Avenae παρουσιάζουν τον

    ίδιο ρυθμό εκκόλαψης είτε παρουσία εκκρίσεων είτε σε

    νερό. 

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    12/31

    Επίδραση των εκκρίσεων

    στην εκκόλαψη των αυγών 

    Εξέρχεται τρεχαλώζη 

    Εισέρχεται νερό 

    Δραστηριοποιείται

    η προνύμφη 

    Με αλεπάλληλα χτυπήματα

    στο κέλυφος δημιουργεί

    οπή εξόδου και εξέρχεται 

    Οι εκκρίσεις της

    ρίζας επιδρούν στηδιαπερατότητα του

    κελύφους του αυγού 

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    13/31

     Διαφορετικά είδη παρουσιάζουν διαφορετικό

    ρυθμό εκκόλαψης 

    ΑΥΓΑκυστωδών 

    G. pall ida5 λεπτά για 30

    ημέρες 

     Έκθεση σεεκκρίσεις ριζών 

    Εκκόλαψη του 43%

    των αυγών 

    G. rosto chiensis5 λεπτά για 33

    ημέρες 

    Εκκόλαψη του 70%

    των αυγών 80C

    Εκκόλαψη αυγών  άριστη θερμοκρασία  ελάχιστη θερμοκρασία 

    200C 

    G. pall ida 100C 

    15-200C

    G. rosto chiensis

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    14/31

    Οι προνύμφες δευτέρου σταδίου προσελκύονται

    στις ρίζες εξαιτίας των:

    υψηλή συγκέντρωση CO2 

    διαφορά θερμοκρασίας έκκριση ουσιών πχ φυτορμόνες 

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    15/31

    •Κατά τη διατροφή τους οι προνύμφες

    δευτέρου σταδίου εκκρίνουν ουσίες οι

    οποίες προκαλούν την μεγέθυνση και

    μερική λείση του κυτταρικού τοιχώματος. 

    •Πολλά κύτταρα ενώνονται μεταξύ τους και

    σχηματίζουν τα κοινοκύτταρα τα οποία

    αποτελούν την μόνιμη θέση διατροφής των

    νηματωδών.

    •Τα κοινοκύτταρα έχουν λιγότερους πυρήνες

    από τα γιγαντιαία κύτταρα των

    κομβονηματωδών. 

    •Ο παρασιτισμός των κυστωδών δεν

    δημιουργεί  κόμβους στη παρασιτισμένη

    ρίζα. 

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    16/31

    •Το αρσενικό μετά την ενηλικίωση του

    εγκαταλείπει την ρίζα. 

    •Παραμένει στο έδαφος μη τρεφόμενο

    για περίπου 10 ημέρες και πεθαίνει. 

    •Το αρσενικό προσελκύεται από το

    θηλυκό εξαιτίας των φερομονών φύλου

    που αυτό εκκρίνει. 

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    17/31

    •Το θηλυκό όταν ολοκληρώσει τηνανάπτυξη του διαρηγνύει τους ιστούς της

    ρίζας και το σώμα του εξέρχεται έχοντας το

    κεφάλι προσκολλημένο στη μόνιμη θέση

    διατροφής. 

    •Το θηλυκό εναποθέτει αυγα είτε

    παρθενογενετικά είτε κατόπιν σύζευξης με

    το αρσενικό 

    •Οι Globodera δεν σχηματίζουν ωόσακοενώ οι Heterodera σχηματίζουν (το

    μέγεθος του ποικίλει ανάλογα με το είδος) 

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    18/31

    Περιβαλλοντικοί παράγοντες 

    • Διαφορετικά είδη κυστωδών παρουσιάζουν

    διαφορετικές θερμοκρασιακές απαιτήσεις 

    • Προτιμούν αμμώδη εδάφη ή εδάφη με καλή

    διηθητικότητα 

    • Το pH και η γονιμότητα του εδάφους επηρεάζει

    έμμεσα την ανάπτυξη τους επηρεάζοντας την

    ανάπτυξη του φυτού-ξενιστή 

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    19/31

    Οι κυστώδεις παρουσιάζουν το φαινόμενο

    του ληθάργου και της διάπαυσης 

    Τα αυγά δεν εκκολάπτονται και οι

    προνύμφες δεν εξέρχονται εάν

    δεν έρθουν σε επαφή με τις

    εκκρίσεις των ριζών του φυτού-ξενιστή 

     Ακόμη και σε κατάλληλες

    συνθήκες παρουσία των

    εκκρίσεων τα αυγά δεν

    εκκολάπτονται διότι απαιτούντην επίδραση συγκεκριμένων

    συνθηκών ώστε να αρχίσουν να

    εκκολάπτονται την επόμενη

    Άνοιξη. 

    Επίδραση της θρεπτικής

    κατάστασης του φυτού, της

    φωτοπεριόδου, της

    θερμοκρασίας. 

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    20/31

     Δυναμική πληθυσμού 

    • Όρια ανοχής 

    (αυγά/γρ. εδάφους) 

    G.rostochiensis   G.pallida

    Ολλανδία  1.5

    Ιταλία  1.2-2.1 1.7 

    H.glycines 700 αυγά ανά 250 κ.ε. εδάφους 

    H.avenae 20 αυγά ανά γρ. εδάφους H.schachtii 2-4 αυγά ανά γρ.εδάφους 

    H.cruciferae 25 αυγά ανά γρ. εδάφους 

     Στην Ολλανδία διαπιστώθηκε μείωση της παραγωγής σε καλλιέργεια πατάτας από 275 κιλά έως 2.2

    τόννους  όταν ο αρχικός πληθυσμός κυστωδών ήταν 20 αυγά ανά γραμμάριο εδάφους  

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    21/31

    Συνεργισμός με άλλα παθογόνα 

    ΝΗΜΑΤΩΔΗΣ  ΠΑΘΟΓΟΝΟ  ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ  ΑΣΘΕΝΕΙΑ 

    G.rostochiensis   Rhizoctonia Solani  Πατάτα  -

     H.glycines   Fusarium solani  Σόγια  Σύνδρομο του

    ξαφνικού

    θανάτου 

    G.rostochiensis  Verticillium dahliae  Πατάτα  Πρώιμος

    θάνατος 

    G.pallida   Pseudomonas

     solanacearum 

    Πατάτα  -

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    22/31

    Καταπολέμηση 

    • Αμειψισπόρα 

    • Ανθεκτικές ποικιλίες 

    • Καλλιεργητικά μέτρα • Βιολογική καταπολέμηση 

    • Χημική καταπολέμηση 

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    23/31

     Αμειψισπορά 

    • Σημαντικό να λαμβάνεται υπόψιν το είδος τουκυστώδη 

    • Επαετής κύκλος αμειψισποράς σε περίπτωση που

    δεν υπάρχουν ανθεκτικές ποικιλίες 4 χρόνια φυτά μη ξενιστές 

    3 χρόνια ευαίσθητες ποικιλίες 

    • Τριετής κύκλος όταν υπάρχουν ανθεκτικές ποικιλίες 1ο χρόνο μη ξενιστής 

    2ο χρόνο ανθεκτική ποικιλία 

    3ο χρόνο ευαίσθητη ποικιλία 

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    24/31

      Αυγά/γραμμάριο εδάφους 

    Σύστημα καλλιέργειας  1ο  2ο  3ο  4ο  5ο  6ο  7ο 

    1. Μονοκαλλιέργεια ευαίσθητων ποικιλιών 

    2. Εναλλαγή ευαίσθητης ποκιλίας και μη ξενιστή 3. Εναλλαγή ευαίσθητης και ανθεκτικής ποικιλίας 

    4. Εναλλαγή  μη  ξενιστή,  ανθεκτικής  και 

    ευαίσθητης ποικιλίας 

    5. Εναλλαγή μη ξενιστή, ανθεκτικής ποικιλίας, 

    ευαίσθητης  ποικιλίας  με  ταυτόχρονη  χρήση 

    aldicarb

    6. Μονοκαλλιέργεια ανθεκτικής ποικιλίας 

    0,8

    1,80,4

    1,2

    0,5

    0,1

    2,9

    0,70,5

    0,3

    0,7

    0,1

    6,7

    3,11,1

    0,1

    1,0

    0,1

    43

    1,81,2

    2,4

    0,3

    0,2

    96

    11,14,9

    0,6

    0,3

    0,1

    104

    6,10,5

    0,4

    0,1

    0,2

    117

    8,01,6

    5,0

    0,6

    0,2

    Συστήματα αμειψισποράς 

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    25/31

     Ανθεκτικές ποικιλίες 

    • Το 1953 πρωτοαναφέρθηκε ο γόνος Η1 ο οποίος προσίδει ανθεκτικότητα στο

    G.rostochiensis

    • Στη συνέχεια μετέφεραν τον γόνο Η1 με διασταυρώσεις σε καινούριες ποκιλίες 

    • Αργότερα ταυτοποιήθηκαν ακόμη δύο γόνοι Η2 και Η3 οι οποίοι προσδίδουν

    ανθεκτικότητα στο G.pallida

     Απαιτείται μεγάλη προσοχή ώστε να γνωρίζουμε ποιο είδος  

    έχουμε στον αγρό και ποια ποικιλία  θα χρησιμοποιήσουμε  

    Α ό λ έ

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    26/31

    G. rostochiensis  G. pallida 

    90% 10% Συνεχόμενη

    καλλιέργεια με 

    ΑΝΘΕΚΤΙΚΗΠΟΙΚΙΛΙΑ 

    Ο G. pallida καταπολεμείται δυσκολότερα με χημικά απ’ότι

    ο G. rostochiensis

    10% 90%

     Αγρός μολυσμένος με 

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    27/31

    G. rosto chiensis

    G.pall ida

    ΗΜΕΡΕΣ 

       Ε   Κ   Κ   Ο   Λ   Α   Ψ   Η   Α

       Υ   Γ   Ω   Ν

    Ρυθμός διάσπασης

    ενός νηματωδοκτόνου 

    G. pallid a5 λεπτά για 30

    ημέρες Εκκόλαψη του 43% των αυγών 

    G. rostochiensis5 λεπτά για 33

    ημέρες Εκκόλαψη του 70% των αυγών 

    ΡΥΘΜΟΣ ΕΚΚΟΛΑΨΗΣ 

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    28/31

    Καλλιεργητικά μέτρα 

    • Αλλαγή της ημερομηνίας σποράς ή μεταφύτευσης 

    • Έκθεση των κύστεων σε ακραίες θερμοκρασίες 

    • Φυτά –   παγίδες 

    • λίγο πριν την καλλιέργεια ή αμέσως μετά 

     – Ραφανίδα ( Raphanus sativus)

     – Σινάπη (Sinapis alba)

    Μετατοπίζουμε την ημερομηνία σποράς ή μεταφύτευσης ώστε ενώ έχουμε ανάπτυξη της ρίζας

    δεν έχουμε δραστηριοποίηση των νηματωδών. 

    Επιτυγχάνουμε την ανάπτυξη ικανοποιητικού ριζικού συστήματος το οποίο μπορεί να

    ανταπεξέλθει τις μελλοντικές προσβολές. 

    Επιτυγχάνεται με βαθειά οργώματα και συνήθως τις θερμές περιόδους του έτους 

    Καλλιέργεια με φυτά τα οποία εκκρίνουν ουσίες οι οποίες αυξάνουν τον ρυθμό

    εκκόλαψης των αυγών. 

    Τα φυτά αυτά δεν είναι ξενιστές των κυστωδών οπότε οι προνύμφες που εξέρχονται

    πεθαίνουν μη μπορώντας να βρουν φυτό-ξενιστή.

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    29/31

    Βιολογική καταπολέμηση 

    • Verticillium suchlasporium• Παράσιτο των αυγών 

    • Paecilomyces lilacinus• Παράσιτο των αυγών 

    • Hirsutella rhossiliensis• Παράσιτο των αυγών και προνυμφών 

    • Nematophthora gynophila• Παράσιτο των θηλυκών 

    • Pochonia chlamydosporia• Παράσιτο των αυγών • Pasteuria penetrans

    • Παράσιτο των προνυμφών και ενήλικων αρσενικών 

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    30/31

    Χημική καταπολέμηση 

    • Καπνιστικά • 1,3 dichloropropene (Telone)• Methyl isothiocyanate (Vapam, Basamid)

    • Μη καπνιστικά • Καρβαμιδικά 

     – Aldicarb (Temic)

     – Oxamyl (Vydate) – Carbofuran (Furadan, Curater)

    • Οργανοφωσφορικά 

     – Ethoprophos (Mocap, Ethoprop)

     – Cadusafos (Rugby)

  • 8/18/2019 μάθημα_2ο_heteroderidae

    31/31