Τυπογραφικόσ Σχεδιαςμόσ Εντφπων & Εφαρμογών πολυμζςων

Εκπαιδευτήσ Ανδρζασ Κόλλιασ

30.10.2009

Θ.Ε.Κ. ΥΑΛΚΘΔΑ

ΕΛΛΗΝΘΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΣΘΑ

ΟΡΓΑΝΙΜΟ ΔΠΑΓΓΔΛΜΑΣΙΚΗ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ ΚΑΙ ΚΑΣΑΡΣΙΗ

Γίλεη ηελ επθαηξία επηθνηλσλήζεη νπηηθά ην αλζξώπηλν γέλνο.

Σππνγξαθία

Κατασκευή και τακτοποίηση της οπτικής γλώσσας.

Σππνγξαθηθόο ρεδηαζκόο Δληύπσλ

• Η πξώηε πεξίνδνο αξρίδεη

πξηλ 5000 ρξόληα θαη

ηειεηώλεη ηνλ 15ν αηώλα κε ηελ

αλαθάιπςε ησλ

κεηαιιηθώλ ραξαθηήξσλ.

• Αίγππηνο (2800 π.Υ),

Ιεξνγιπθηθά

Η θαηεύζπλζε ηνπ θεηκέλνπ

αξρίδεη από πάλσ θαη αξηζηεξά

Θζηνξηθή Αλαδξνκή

Θζηνξηθή Αλαδξνκή

• Κίλα εηθνλνγξαθηθό ζύζηεκα

γξαθήο (5000πΥ)

Ο θάζε ραξαθηήξαο πξνζδηόξηδε ηελ

ζεκαζία ηνπ θαη

ηελ πξνθνξά ηεο ιέμεο.

Γηαβάδνληαη από πάλσ

θαη από δεμηά

Θζηνξηθή Αλαδξνκή

• Ιζιάκ (800π. Υ.) γξαθή

επεξεαζκέλε από ηνπο θηλέδνπο

αιιά θαη ηνπο Φνίληθεο θαη

Έιιελεο. Η γξαθή ήηαλ δείγκα

εμαηξεηηθήο αηζζεηηθήο γη’ απηό θαη

ε θαιιηγξαθία ήηαλ κέξνο ηεο

θαιιηηερληθήο ηνπο εθπαίδεπζεο.

• Φνίληθεο (1400π.Υ.) βάζε όισλ

ησλ γξαπηώλ Δπξσπατθώλ

ζπζηεκάησλ επεξεαζκέλν από

ηνπο Αηγππηίνπο.

Θζηνξηθή Αλαδξνκή

• Έιιελεο ηνλ 9ν αηώλα

π.Υ. Παξάηεζαλ ηελ

ζπιιαβηθόηεηα θαη

πηνζέηεζαλ ηα 22 ζύκβνια

Σνπ θνηληθηθνύ αιθάβεηνπ

θαη Πξόζζεζαλ ηα

θσλήεληα ΑΔΙΟ θαη U.

Δπίζεκα θαζηεξώζεθε από

ηελ πνιηηεία ηεο Αζήλαο ην

400 π.Υ

• Η δεύηεξε πεξίνδνο,

Κιαζζηθή πεξίνδνο,

Γνπηεκβέξγηνο (1450)

κε

δηάξθεηα 550 ρξόληα.

• Πξώηνη ζρεδηαζηέο

γξακκαηνζεηξώλ

εκθαλίδνληαη όπσο Garamond,

Bodoni,

Baskerville

Θζηνξηθή Αλαδξνκή

Claude Garamond's roman text face.

Facsimile of lines from Dante's "La

Vita Nuova" first published with

Bodoni types by the Officina Bodoni

in 1925

The Folio Bible printed by

Baskerville in 1763

Θζηνξηθή Αλαδξνκή

• Art Nouveau (1890- 1914)

βηνκεραληθή επνρή, ε

επηζπκία γηα θάηη λέν.

• Αλεμάξηεηεο πνηθίιεο

θόξκεο ζρεδηαζκνύ.

• Γηαθνζκεηηθά ζηνηρεία

• Αθίζεο

Θζηνξηθή Αλαδξνκή

• Γεκηνπξγνί θαηάιαβαλ πσο λόεκα θαη

θόξκα κπνξνύλ λα επηηείλνπλ ηελ

επηθνηλσλία κέζσ ηεο ηππνγξαθίαο.

• Η θνπηνπξηζηηθή ηππνγξαθία είλαη

γλσζηή σο ειεύζεξε ηππνγξαθία.

• Σξίηε Πεξίνδνο Βηνκεραληθή επαλάζηαζε

19νο αηώλαο. Φνπηνπξηζκόο

• Σερλνινγηθή Πξόνδνο, λέεο ηππνγξαθηθέο

θόξκεο.

Θζηνξηθή Αλαδξνκή

• Νηαληατζκόο, Νηε ζηηι, Κνλζηξνπθηηβηζκόο.

• Οη θαιιηηέρλεο ζπλδέζεθαλ κε ηελ ηππνγξαθία

• Γήισλαλ όηη όιεο νη κνληέξλεο θόξκεο

πξέπεη λα ππάξρνπλ αξκνληθά κε ηηο

λέεο απαηηήζεηο ησλ θαηξώλ, ην πξαθηηθό

είλαη θαη όκνξθν.

• Μηα λέα εθθξαζηηθή ηππνγξαθία(Νηε ζηηι)

• Να δηαβάδεηαη, λα βιέπεηαη θαη λα λνηώζεηαη

Θζηνξηθή Αλαδξνκή

• Bauhaus

• Τηνζέηεζαλ ηελ απόιπηε

γεσκεηξηθή απιόηεηα

• πλέβαιε κε ηέηνην

ηξόπν πνπ δεκηνύξγεζε

πξσηνηππία ζηνλ

ζρεδηαζκό

Θζηνξηθή Αλαδξνκή

• Πεηξακαηηθή ηππνγξαθία

• Η απνκάθξπλζε ηεο

γλσζηήο νξηδόληηαο

νξγάλσζεο ησλ

γξακκώλ (20-30)

• Παλθ 1975

• Υάνο ε ιέμε πνπ εθθξάδεη ε

ηππνγξαθία

• Κνιάδ ιέμεσλ θαη εηθόλσλ κε

ζηόρν ζπρλά λα ζνθάξνπλ

• New wave 1980(Η.Π.Α)

ρξεζηκνπνηνύζαλ θαη

αλαδνκνύζαλ ηππνγξαθηθά

ζηνηρεία ηεο δεθαεηίαο ηνπ

1920

Θζηνξηθή Αλαδξνκή

ΥΕΔΘΑΜΟ

ΣΤΠΟΓΡΑΦΘΚΕ ΟΘΚΟΓΕΝΕΘΕ

•ΙΟΠΑΥΗ πξνέξρνληαη από ην

Ειιεληθό αιθάβεην θαη ηηο θιαζζηθέο

επηγξαθέο.

•ΑΝΙΣΟΠΑΧΗ πξνέξρνληαη από ηηο

Ρσκατθέο επηγξαθέο θαη ηα ρεηξόγξαθα ηεο ιαηηληθήο

γξαθήο.

Σαμηλόκεζε ηωλ γξακκάηωλ ζε ηέζζεξηο

κεγάιεο θαηεγνξίεο 20νο αηώλαο

• ΣΑ ΙΟΠΑΥΗ, Le Baton

• Σα Αηγππηηαθά, L’ Egyptienne

• Σα Διδεβίξ, L’ Elzevir

• Σνπ Γηόδνηνπ, Le Didot

ρέδην & Αξρηηεθηνληθή ηνπ Γξάκκαηνο

Σα γξάκκαηα απνηεινύληαη από

• Δπζείεο θαη θακπύιεο

Καηά ηνλ GEOFFROY TORY

ην Ο απνηειείηαη από θύθιν

ην Ι απνηειείηαη από κηα επζεία.

Σα δύν απηά γξάκκαηα ζπκβνιίδνπλ ηα δύν

όξγαλα ηεο γέλεζεο. Από απηήλ ηελ έλσζε

πξνέξρνληαη όια ηα αιιά γξάκκαηα.

Αλαγλωζηκόηεηα

• ΔΘΑΣΑΕΘ

• ΥΕΔΘΑΜΟ

• ΔΘΑΣΗΜΑΣΑ

• ΜΗΚΟ

• ΥΡΩΜΑΣΑ

ΔΘΑΣΑΕΘ

• Σν κέγεζνο ησλ γξακκάησλ θαζνξίδεηαη από

ηηο ζηηγκέο- points.

Γέθα points, Γώδεθα, είθνζη ,ηξηάληα, ζαξάληα

ΥΕΔΘΑΜΟ

• Σν είδνο ησλ γξακκάησλ ηνπ

θεηκέλνπ αλάινγα κε ηνλ ζρεδηαζκό

ιέγεηαη γξακκαηνζεηξά.

• Broadway

• Century

• Comic Sans

• Tahoma.

ΔΘΑΣΗΜΑΣΑ

• πλήζσο ην θελό είλαη ηα 3/4 ηνπ ύςνπο

ηνπ θεθαιαίνπ γξάκκαηνο.

• Σν θελό αλάκεζα ζηηο ιέμεηο δελ πξέπεη

λα είλαη κεγαιύηεξν από ην πην θαξδύ

γξάκκα ηεο γξακκαηνζεηξάο, ην Μ.

ΜΗΚΟ

•Σν κήθνο ηεο θάζε ζεηξάο ιέγεηαη

κήθνο ηεο αξάδαο.

•Η κνλάδα κέηξεζεο ηεο αξάδαο είλαη

ηα εθαηνζηά ή ηα ηεηξάγσλα.

•Σν θελό κεηαμύ ησλ αξάδσλ

νλνκάδεηαη δηάζηηρν θαη δελ πξέπεη λα

είλαη κεγαιύηεξν από ην ύςνο ησλ

θεθαιαίσλ ηεο γξακκαηνζεηξάο.

ΥΡΩΜΑΣΑ

ΥΡΩΜΑΣΑ

ΥΡΩΜΑΣΑ

ΚΕΘΜΕΝΟ

Κείκελν πνπ έρεη ζηνηρηζκέλεο ηηο αξάδεο αξηζηεξά, ιέγεηαη

θείκελν αξηζηεξήο πεξαζηάο.

Κείκελν όπνπ νη αξάδεο είλαη ζηνηρηζκέλεο δεμηά, νλνκάδεηαη

θείκελν δεμηάο πεξαζηάο.

Έλα θείκελν ην νπνίν δελ έρεη πεξαζηά νύηε δεμηά νύηε

αξηζηεξά, αιιά έρεη πεξαζηά σο πξνο θεληξηθό άμνλα ιέγεηαη

θεληξαξηζκέλν θείκελν.

ηήιε ιέγεηαη γεληθόηεξα ε γξαθή θεηκέλνπ θαηά κήθνο

Η ηνπνζέηεζε ησλ ζηειώλ κέζα ζηελ ζειίδα ή ηελ νζόλε

θαζνξίδεη θαη ηνλ γξαθηζηηθό ζρεδηαζκό ηεο.

•Σα γξάκκαηα ηα

ρσξίδνπκε ζηηο

θαηεγνξίεο:

•Λεπθά - light.

•Ηκίκαπξα - medium.

•Μαύξα – bold.•Πνιύ καύξα – extra

bold.

ΚΕΘΜΕΝΟ

ΚΕΘΜΕΝΟ

•Μία ζειίδα όκσο δελ απνηειείηαη κόλν

από θείκελα, αιιά θαη γξαθηθά ή

θσηνγξαθίεο.

•Όια απηά ηα ζηνηρεία αθνινπζνύλ ηνπο

θαλόλεο ησλ ζηειώλ.

•Ο ζρεδηαζκόο κίαο ζειίδαο είλαη θάζε

θνξά επηινγή ηνπ γξαθίζηα, θαζώο θαη

ε ιύζε πνπ δίλεη ζην ζηήζηκν ησλ

ζειίδσλ ηνπ αιιά θαη ηα εηθαζηηθά

ζηνηρεία.

Πνιιέο θνξέο ν

δεκηνπξγόο

δηαθνξνπνηείηαη

εζειεκέλα από

ηνπο

πξναλαθεξόκελ

νπο θαλόλεο, γηα

λα δώζεη ην

πξνζσπηθό ηνπ

ζηπι, απηό

ζπκβαίλεη

θπξίσο ζηα

πεξηνδηθά

πνηθίιεο ύιεο

ΚΕΘΜΕΝΟ

•Όια ηα γξάκκαηα δελ

έρνπλ ην ίδην ύςνο ή

πάρνο κεηαμύ ηνπο, απηό

γίλεηαη γηα λα

εμηζνξξνπήζνπκε ηηο

νπηηθέο απάηεο πνπ

δεκηνπξγνύληαη θαηά ηνλ

ζρεδηαζκό.

•Απηό όκσο, δελ ζεκαίλεη πσο νη

απνθιίζεηο είλαη κεγάιεο.

ΚΕΘΜΕΝΟ

Οπηηθέο δηνξζώζεηο

•Οη θίνλεο είλαη ειαθξά δηνγθσκέλνη

πξνο ηα έμσ γηα λα θαίλνληαη επζείο

ιόγσ ηνπ θσηόο

•Σν δάπεδν είλαη ειαθξώο θπξηό

πξνο ηα πάλσ γηα λα θαίλεηαη

νξηδόληην.

•Σν καύξν θαίλεηαη κηθξόηεξν από

ην άζπξν

•Γύν παξάιιειεο γξακκέο κε

αληίζεηε θαηεύζπλζε θαίλνληαη

άληζεο.

Δηνξζώζεηο

•ηα ηζνπαρή είλαη αλαγθαίν

νη νξηδόληηεο λα ζρεδηάδνληαη

πην ιεπηέο από ηηο θάζεηεο, ην ίδην

ηζρύεη θαη γηα ηηο πιάγηεο ζε ζρέζε

κε ηηο θάζεηεο.

•Η κεζαία νξηδόληηα ηνπ Δ δελ

πξέπεη λα είλαη αθξηβώο ζηελ κέζε

αιιά ειαθξηά πην πάλσ

•ηα ηζνπαρή ΑΓΛΜ ε πιάγηα πνπ

αλεβαίλεη πξέπεη λα είλαη πην ιεπηή

από ηελ πιάγηα πνπ θαηεβαίλεη.

•Σν επάλσ κέξνο ηνπο πξνεμέρεη

από ηελ νξηδόληηα γξακκή νδεγό.

•ην Ο ην πάλσ θαη θάησ κέξνο ηνπ

λα είλαη πην ιεπηό ζε ζρέζε κε ηηο

πιάγηεο θακπύιεο ηνπ.

Δηνξζώζεηο

ΟΡΘΖΟΝΣΘΕ/ΚΑΘΕΣΕ

Η κεζαία θάζεηε ηνπ Φ λα είλαη ειαθξά δεμηόηεξα.

Δηνξζώζεηο

ΗΜΕΘΟΛΟΓΘΑ

•Σα γξάκκαηα είλαη ζύκβνια θαη

Δπηθνηλσλνύκε

•κεζσ απηώλ κε ην θνηλό καο.

Ο δεκηνπξγόο

ζθέθηεηαη κε

πνηόλ ηξόπν ζα

εηθνλνπνηήζεη

θαιύηεξα ηελ

έλλνηα πνπ ηνπ

έρεη δνζεί γηα λα

δεκηνπξγήζεη

έλα ζήκα.

ΗΜΕΘΟΛΟΓΘΑ

ήκα = Έλλνηα

Παξαδείγκαηα

•αλ θάπνηνο ζαο δεηνύζε κε

εηθόλα λα ηνπ δίλαηε ηελ

έλλνηα ηνπ θαξκαθείνπ ηη ζα

ζθεθηόζαζηε;

•αλ θάπνηνο ζαο δεηνύζε κε

εηθόλα λα ηνπ δίλαηε ηελ

έλλνηα ηεο απαγόξεπζεο ηη

ζα ζθεθηόζαζηε;

•ήκα είλαη ε ηαπηόηεηα κίαο εηαηξίαο ή

ελόο νξγαληζκνύ γη’ απηό θαη θαηαηίζεηαη.

•Σν ζήκα πξέπεη λα ζπκβνιίδεη ηελ θύζε

ησλ εξγαζηώλ ηεο εηαηξίαο.

•Λνγόηππν θαη ζήκα κεγεζύλνληαη ή

ζκηθξύλνληαη

Παξαδείγκαηα

Έλα ζήκα πξέπεη λα είλαη ζπκβνιηθό θαη

αθαηξεηηθό, λα έρεη γξάκκαηα

επθνινδηάβαζηα, ώζηε ν ζεαηήο λα

θαηαιαβαίλεη ακέζσο ηη γξάθεη ην ζήκα,

είηε είλαη ζε κηθξή δηάζηαζε είηε ζε κεγάιε.

Λνγόηππν

είλαη ν ηδηαίηεξνο κνλαδηθόο ζρεδηαζκόο ηνπ

νλόκαηνο ελόο πξντόληνο ή κίαο πεξεζίαο.

•θνπόο ηνπ είλαη ε άκεζε αλαγλώξηζε

•θαη ε παξαδνρή ηνπ θύξνπο ηνπ

πξντόληνο ή ηεο ππεξεζίαο

κέζα από ην κνλαδηθό ηξόπν

απεηθόληζεο ηνπ νλόκαηνο.

Λνγόηππν

Εηαηξηθή ηαπηόηεηα

• Η εηαηξηθή ηαπηόηεηα απνηειεί ην ζύλνιν

ησλ ζηνηρείσλ πνπ θάλνπλ κία εηαηξεία λα

είλαη ραξαθηεξηζηηθά αλαγλσξίζηκε θαη

κνλαδηθή. Απηή πεξηιακβάλεη

• ην ζήκα – ινγόηππν,

• ην επηζηνιόραξην,

• ηε θάξηα, ηνπο θαθέινπο θηι.

ηπιηδάξηζκα

•θαιείηαη ε δηαδηθαζία πνπ

αθνινπζείηαη γηα ηε δεκηνπξγία

κίαο απινπνηεκέλεο εηθόλαο.

•Μία εηθόλα πνπ απνδίδεηαη κε

αθαηξεηηθό ηξόπν, κεηαδίδεη

έκκεζα θαη πεξηεθηηθά έλα

ζύλζεην θαη εθηεηακέλν κήλπκα

ζε αλζξώπνπο κε δηαθνξεηηθή

θνπιηνύξα θαη γιώζζα (ζήκαηα

νδηθήο θπθινθνξίαο, δεκόζησλ

ρώξσλ θηι).

•Η ζηπιηδαξηζκέλε εηθόλα

ραξαθηεξίδεηαη από ηελ

απιόηεηα ηεο θόξκαο ηεο θαη ηε

δηαθάλεηα ηνπ κελύκαηόο ηεο.

Σππνγξαθία

Βαζηθόο ζηόρνο ε κεηαθνξά

Μελύκαηνο

• νπηηθό ηξόπν

• ιεθηηθό ηξόπν

ping pong

Όπσο

επαλαιακβάλνληαη νη

ιέμεηο δειώλνπλ ηνλ

ήρν κηαο κπάιαο

ping pong

Αθνύγνληαο ηνπο

ήρνπο θαη βιέπνληαο

ηηο ηππνγξαθηθέο

θόξκεο ην κήλπκα

γίλεηαη πην δπλαηό

Σα ζήκαηα θηλνύληαη ζε 2 δηαζηάζεηο

• ηελ ζπληαθηηθή

• ηελ ζεκαληηθή, όηαλ ην κπαιό

ζρεηίδεηαη κε ηελ θόξκα ηνπ ζήκαηνο,

εκπιέθεηαη κε ηελ ηππνγξαθηθή

ζύληαμε, όηαλ ε ζπγθεθξηκέλε ζεκαζία

ζρεηίδεηαη κε έλα ζήκα θηλείηαη ζηελ

ζεκαληηθή δηάζηαζε

Σα ζήκαηα κπνξνύλ λα ππάξμνπλ ζε

ζεκαληηθά επίπεδα αθαίξεζεο

• Κεξαζάθη

• Μπαιόλη

• ζεκαία

Οπηηθό-ιεθηηθέο εμηζώζεηο

• Οπηηθό πνίεκα

Christmas tree

• H επηινγή ηεο

γξακκαηνζεηξάο

Futura light είλαη πνιύ

ζεκαληηθή γηαηί ην Ο

είλαη ν ηέιεηνο θύθινο

θαη ππνλνεί ηηο

ρξηζηνπγελληάηηθεο

κπάιεο.

Γύν θαλόλεο είλαη ζεκαληηθνί γηα

ηελ θαηαλόεζε ησλ ζεκάησλ

• Λακβάλνπκε ππ’

όςηλ ηελ ζεκαζία

ππνθεηκεληθά

• Ση ζα κπνξνύζε λα

είλαη έλαο θίηξηλνο

ήιηνο;

• Οη ζπζρεηίζεηο πνπ

θνξκάξνληαη κεηαμύ

ιεθηηθώλ θαη νπηηθώλ

ηδηνηήησλ είλαη ιεθηηθν-

νπηηθέο αληηζηνηρίεο

• Απηέο απνθαιύπηνπλ

ηελ ζπζρέηηζε ηεο

θύζεο ησλ ζεκάησλ

ζπλζέηνληαο ην

ηππνγξαθηθό κήλπκα

θαη καο βνεζνύλ λα

θαηαιάβνπκε ην πνηθίιν

κήλπκα ηνπο.

Καηεγόξηεο

πληαθηηθή

εκεηνινγηθή

Φνξκνινγηθή

• Σν θάζε γξάκκα αλάινγα κε ηνλ

ζρεδηαζκό ηνπ καο δίλεη δηαθνξεηηθό

λόεκα

πληαθηηθόο ρεηξηζκόο

• Δπαλάιεςε

• Αιιαγή κεγέζνπο

• Αιιαγή Θέζεο

• Αιιαγή Βάξνπο

Αθαίξεζε ησλ ζρεκάησλ θαη

κίκεζε

Οπηηθή παξακόξθωζε

•Σαπηόρξνλε ζύλζεζε ην 8 ιεηηνπξγεί όπσο

ην πεδό γξάκκα g δειαδή ζην ινγόηππν ε

ζεκαζία ηεο ιέμεο έρεη ζπλδεζεί

ηαπηόρξνλα

κε ηελ θόξκα ηνπ 8 πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε

ηνλ 20ν αηώλα γηα κηα έθζεζε δσγξαθηθήο

από ηελ θαιιηηερληθή νκάδα The Eight

Οπηηθή παξακόξθωζε

Οπηηθή ππεξβνιή

ύλδεζε θόξκαο

πλδπαζκόο θόξκαο

Πάληξεκα θόξκαο θαη έλλνηαο

Οπηηθό - ιεθηηθή αληηζηνηρία

Α. Δπαλάιεςε γξακκάησλ

Β. Οξηδόληηα δηεύζπλζε