Παρουσίαση της Υλοποίησης του Προγράμματος στο 30ο Δημ. Σχ. Ηρακλείου

Εισηγητές: Σεμερτζάκη Ειρήνη, Κοπιδάκη Αικατερίνη, Ξημέρη Ελένη, Φακίνου Καλλιόπη

Η ιδέα…• Σε παγκόσμιες έρευνες των τελευταίων ετών (WORLD GIVING INDEX 2013:

http://www.cafamerica.org/wgi-2013/), η Ελλάδα βρίσκεται στηντελευταία θέση ανάμεσα σε 135 χώρες παγκοσμίως, όσον αφορά τησυμμετοχή των πολιτών της σε εθελοντικές δράσεις.

• Παρόλα αυτά, οι συνθήκες στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια έχουνοδηγήσει σε μια ιδιαίτερη ευαισθητοποίηση σε θέματα εθελοντισμού καιαλληλεγγύης που όμως δεν υποστηρίζεται από ένα σταθερό υπόβαθροπου θα εδραιώσει στη συνείδηση των πολιτών τη νοοτροπία τηςκοινωνικής προσφοράς.

• Η καλλιέργεια της ενεργού πολιτειότητας στα σχολεία μέσω τουεθελοντισμού καθίσταται ιδιαίτερα σημαντική για την ενίσχυση τηςκοινωνικής συνοχής.

• Στο πλαίσιο αυτό το Μη Κερδοσκοπικό Σωματείο Δεσμός απευθύνθηκεστο Ίδρυμα Λαμπράκη για τη δημιουργία εκπαιδευτικού προγράμματοςκαι υλικού για τα σχολεία με σκοπό την καλλιέργεια της εθελοντικήςκοινωνικής προσφοράς.

Η χρηματοδότησηΤο Ίδρυμα Λαμπράκη διαθέτει μακρά εμπειρία

συνεργασίας με το Υπουργείο Παιδείας για την υλοποίησηδράσεων στην εκπαίδευση, οι οποίες περιλαμβάνουν:

• το σχεδιασμό και την εφαρμογή καινοτόμων προγραμμάτων, •τη δημιουργία πολυμορφικού εκπαιδευτικού υλικού,• την επιμόρφωση και συμβουλευτική υποστήριξηεκπαιδευτικών,• τη δημιουργία και υποστήριξη σχολικών δικτύων• την εκπόνηση μελετών.

Για την υλοποίηση του έργου συμπράττουν το ΊδρυμαΜποδοσάκη (http://www.bodossaki.gr) και το Ίδρυμα Σταύρος

Νιάρχος (http://www.snf.org), τα οποία χρηματοδοτούν τηδημιουργία του υλικού, την επιμόρφωση εκπαιδευτών και την

πιλοτική δοκιμή του σε 60 σχολεία σε όλη τη χώρα.

Το έντυπο υλικό

Ο σκοπός

Υποστηρίζοντας τους μαθητές στη διαμόρφωση θετικής στάσης για τον εθελοντισμό και την αλληλεγγύη, επιδιώκεται:

• να βελτιωθούν συμπεριφορές• να αναπτυχθεί η αυτοπεποίθηση • να αναπτυχθεί ενδιαφέρον και συμμετοχή στα κοινά • ο πολιτικός γραμματισμός των μαθητών • η κοινωνική συνοχή.

Οι στόχοι• Να αναγνωρίζουν ζητήματα που απασχολούν την κοινότητα στην οποία ζουν και

κατ’ επέκταση ζητήματα που απασχολούν ευρύτερα σύνολα ανθρώπων.

• Να ευαισθητοποιηθούν ως προς την ανάγκη αντιμετώπισής τους.

• Να αμφισβητήσουν απόψεις και στερεότυπα.

• Να κατανοήσουν την αναγκαιότητα της συμμετοχής για τη διεκδίκηση και τη διασφάλιση καλύτερων συνθηκών ζωής για όλους, για την κοινωνική δικαιοσύνη.

• Να εκπαιδευτούν ώστε να παίρνουν ενεργά μέρος στη λήψη αποφάσεων, να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες και να δρουν.

• Να συνειδητοποιήσουν ότι μέσα από δράσεις εθελοντισμού και αλληλεγγύης θα νιώσουν χρήσιμοι, αλλά και θα αποκτήσουν εμπειρίες, γνώσεις και δεξιότητες που συνήθως δεν αποκτώνται μέσα από τη συνήθη τυπική εκπαιδευτική διαδικασία.

• Να κατανοήσουν ότι εθελοντές μπορεί να γίνουν άτομα όλων των ηλικιών, ανεξάρτητα από προέλευση, φυλή, εθνικότητα, θρήσκευμα, κοινωνική ομάδα, ανεξάρτητα από τον αν εργάζονται ή όχι."

«Νοιαζόμαστε πραγματικά ;»

Αν όντως νοιαζόμαστε, είναι δυνατόν να μη δρούμε;

Με αυτόν τον προβληματισμό,

ξεκινήσαμε το πρόγραμμα…

Αποσαφήνιση εννοιών

Οι λέξεις κλειδιά και οι έννοιες ήταν

πολλές, δύσκολες και διφορούμενες

Εθελοντισμός – Αλληλεγγύη – Φιλανθρωπία

Ακτιβισμός – Ενεργός πολιτειότητα

Ανθρώπινα δικαιώματα

Ο Σχεδιασμός μας προέβλεπε τέσσερις φάσεις:

• Νοιάζομαι για τον διπλανό μου

• Νοιάζομαι για το ευρύτερο κοινωνικό και φυσικό περιβάλλον

• Νοιάζομαι για καταστάσεις που δεν συμβαίνουν κοντά μου, αλλά ξέρω ότι υπάρχουν

•Βοηθώ και άλλους να νοιαστούν και να δράσουν μαζί μου

•Οι δραστηριότητες από το έντυπο υλικό μας βοήθησαν να αναπτύξουμε ομαδικότητα, ενσυναίσθηση και θετική

στάση απέναντι στο πρόγραμμα

Σ’ αυτή τη φάση κάναμε μια δράση

για τη σχολική βία

με τη βοήθεια του ΧΑΜΟΓΕΛΟΥ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ

Μάθαμε να νοιαζόμαστε για τα συναισθήματα των άλλων παιδιών και να δρούμε, να μην

μένουμε απλοί παρατηρητές.

Διευρύναμε το οπτικό μας πεδίο.

Νοιαστήκαμε για παιδιά που ζουν μακριά μας και δράσαμε…..

Πουλήσαμε αστέρια ευχών για να υποστηρίξουμε την διεθνή οργάνωση «Make a wish»

Μετά κοιτάξαμε γύρω μας…

Παρατηρήσαμε τι δεν πάει καλά…

Πρώτα μέσα στο σχολείο μας…

Και μετά έξω απ’ αυτό, στην γειτονιά στην πόλη, στην χώρα μας…

Αλλά και παγκόσμια!

Αφού γκρινιάξαμε αρκετά για όλους τους άλλους που φταίνε…

Σκεφτήκαμε μήπως φταίμε κι εμείς λίγο…

Δράσαμε για τη βελτίωση του περιβάλλοντος μας

• Ζητήσαμε βοήθεια από διάφορους φορείς και φτιάξαμε καινούριο εργαστήρι Φυσικής.

• Φυτέψαμε στην αυλή και υιοθετήσαμε το παρκάκι της γειτονιάς

Προβάλαμε τις έννοιες και τις αξίες του «Νοιάζομαι και δρω» στο σχολικό μας έντυπο

Αποτίμηση Τα αρνητικά…

• Διαπιστώσαμε δεν δρούσαμε πάντα, όλοι σύμφωνα με το πνεύμα του εθελοντισμού, αφού τα παιδιά προσδοκούσαν κάποιου είδους οφέλη από την δράση τους.

• Μερικά δεν μπόρεσαν μέχρι το τέλος να νοιαστούν και να δράσουν έξω από το «εγώ» τους.

• Βρήκαμε πολύ συχνά μπροστά μας το «γιατί εγώ κι όχι ο άλλος».

• Δεν πετύχαμε αρκετή μετάδοση των αξιών του προγράμματος στις οικογένειες των παιδιών.

Τα θετικά…

• Τα φαινόμενα άρνησης «απομονώθηκαν» από την υπόλοιπη ομάδα.

• Αποσαφηνίσαμε, με την βοήθεια του έντυπου υλικού, τις έννοιες εθελοντισμός, αλληλεγγύη, φιλανθρωπία, ακτιβισμός, ενεργός πολιτειότητα, με τρόπο ώστε να αναγνωρίζουμε τις παρεκκλίσεις και να τις αποφεύγουμε.

• Το πνεύμα της ενεργούς πολιτειότητας ήταν πάντα ζωντανό σε όλα μας τα μαθήματα, όπου ήταν εμφανής η νέα οπτική γωνία από τους δασκάλους και από τα παιδιά.

Όλο το υλικό για την υλοποίηση του προγράμματος υπάρχει στην διεύθυνση

http://noiazomaikaidrw.gr