Αλεξάνδρα Γερακίνη, ΠΕ02

Αναφορικές προτάσεις Αναφορικές προτάσεις ονομάζονται οι προτάσεις που εισάγονται με τις αναφορικές αντωνυμίες και τα αναφορικά επιρρήματα. Οι αναφορικές αντωνυμίες είναι οι εξής: α) που β) ο οποίος, η οποία, το οποίο γ) όποιος, όποια, όποιο ή ό,τι δ) όσος, όση, όσο Τα αναφορικά επιρρήματα είναι τα εξής: α) όπου, οπουδήποτε ( τόπος) β) όποτε, οποτεδήποτε (χρόνος) γ) όπως, καθώς (τρόπος) δ) όσο, οσοδήποτε(ποσό)

Ανάλογα α) με τον τρόπο που εισάγονται και β) με τη χρήση τους χωρίζονται σε: α) αναφορικές ονοματικές επιθετικές β) αναφορικές ελεύθερες ονοματικές γ) αναφορικές ελεύθερες επιρρηματικές

Αναφορικές ονοματικές επιθετικές προτάσεις

Αναφορικές επιθετικές λέγονται οι προτάσεις που εισάγονται με τις αναφορικές αντωνυμίες:

α) ο οποίος, η οποία, το οποίο β) που και χρησιμοποιούνται ως επιθετικός προσδιορισμός ενός ουσιαστικού,

π.χ. Τα νέα, τα οποία μας ανακοίνωσε, ήταν δυσάρεστα.

Όταν οι αναφορικές επιθετικές προτάσεις είναι αναγκαίοι προσδιορισμοί

στον όρο που προσδιορίζουν, δηλαδή περιέχουν πληροφορία απαραίτητη για

τον ακριβή προσδιορισμό του, τότε δεν χωρίζονται με κόμμα. Όταν όμως δεν

αποτελούν απαραίτητο συμπλήρωμα του όρου, τον οποίο προσδιορίζουν, τότε

χωρίζονται με κόμμα.

π.χ. Το βιβλίο το οποίο διαβάζετε είναι επιστημονικό.

Απαραίτητο συμπλήρωμα

Η περιφέρεια ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, στην οποία ανήκει

η Καβάλα, περιλαμβάνει πέντε νομούς.

Δεν είναι απαραίτητο συμπλήρωμα

Αλεξάνδρα Γερακίνη, ΠΕ02

Αναφορικές ελεύθερες ονοματικές προτάσεις

Εισάγονται : Με αναφορικές αντωνυμίες Παίζουν ρόλο : υποκειμένου, αντικειμένου, κατηγορούμενου

1. Κάνε ό,τι θες : αναφορική ονοματική σε θέση αντικειμένου του

ρήματος κάνε.

2. Όποιος θέλει μπορεί να μιλήσει : αναφορική ονοματική σε θέση

υποκειμένου του ρήματος μπορεί.

3. Στην Ελλά είσαι ό,τι δηλώσεις : αναφορική ονοματική σε θέση

κατηγορούμενου του ρήματος είσαι.

Αναφορικές ελεύθερες επιρρηματικές προτάσεις

Οι ελεύθερες αναφορικές επιρρηματικές εισάγονται με τα αναφορικά επιρρήματα: όπου, οπουδήποτε, όποτε, οποτεδήποτε, όσο, οσοδήποτε, όπως.

Εξαρτώνται από ένα ρήμα και εκφράζουν επιρρηματικές σημασίες, π.χ. χρόνο: Θα φύγουμε όποτε θέλουμε. τρόπο: Μίλα όπως θέλεις. τόπο: Μείνε όπου θέλεις. ποσό: Πλήρωσε όσο θέλεις.

Πηγή εικόνας:

http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/Theoria%20Nea/anafori

kes-protaseis-Nea-Ellinika.htm

Αλεξάνδρα Γερακίνη, ΠΕ02

Άσκηση

Να αναγνωρίσετε τις αναφορικές προτάσεις και να αναφέρετε το είδος

και τη λειτουργία τους.

1. Το βιβλίο που διάβασα ήταν πολύ ενδιαφέρον.

2. Όποιος θέλει ας έρθει μαζί μου.

3. Μην κάνεις ό,τι δεν πρέπει.

4. Τακτοποίησε τα όπως νομίζεις.

5. Θα σας επισκεφτούμε όποτε μπορέσουμε.

6. Εκείνος που μας κοιτάζει είναι ο καθηγητής μου.

7. Αφηγήθηκε τα γεγονότα όπως ακριβώς έγιναν.

8. Ο διευθυντής τιμώρησε όσους φέρθηκαν με αγένεια.

9. Το δώρο που μου χάρισαν ήταν καταπληκτικό.

10. Η Ελένη, που μέχρι τότε ήταν σιωπηλή, ζήτησε τον λόγο.

11. Δεν ξέρω την ύλη στην οποία θα εξεταστούμε.

12. Η κυρία Παπαδοπούλου, που είναι καθηγήτρια γερμανικών, είναι πολύ

δραστήρια.

13. Πήγαινε όπου σου αρέσει αλλά να είσαι προσεκτικός.

14. Χρειάζομαι έναν ξεναγό, που θα με βοηθήσει στο ταξίδι μου.

15. Φάε και πιες όσο θέλεις.

16. Το καλύτερο ήταν αυτό, ό,τι μας είπες εσύ.

17. Αγοράζει ό,τι βρίσκει μπροστά της.

18. Ο Νίκος βγήκε βόλτα με τη Μαρία, που ήταν πολύ καλή φίλη του.

19. Όπου και να πάει, είναι δημοφιλής.

20. Επισκεφτήκαμε τη γιαγιά μου, την οποία είχαμε να δούμε πολλές ημέρες.