Θέμα: Γέλιο/Χιούμορ

Α'. Σχεδιάγραμμα

Θέμα*: «Δε χρειάζεται να γίνει ιδιαίτερος λόγος για το πόσο απαραίτητο είναι το γέλιο στη ζωή μας. Η παρουσία του είναι ευεργετική και, αντίθετα, η απουσία του γίνεται δυσάρεστα αισθητή σε κάθε σχεδόν εκδήλωση της κοινωνικής ζωής.

...Η ευαισθησία και ο συναισθηματικός κόσμος μιας κοινωνίας, η πνευματική της στάθμη και η αισθητική της καλλιέργεια μπορούν με πολύ ασφαλή τρόπο να προσδιοριστούν τόσο από τη συχνότητα του γέλιου όσο και από την ποιότητα των μέσων που το προκαλούν».

Με αφορμή τις απόψεις του συγγραφέα, να απαντήσετε τεκμηριωμένα στα ακόλουθα ερωτήματα:

α)θεωρείτε απαραίτητο το γέλιο στη ζωή μας, και

β)συνδέεται η συχνότητα του γέλιου και η ποιότητα των μέσων που το προκαλούν με την ευαισθησία, την πνευματική στάθμη και την αισθητική καλλιέργεια μιας κοινωνίας;

* Το θέμα ετέθη στους μαθητές της Α', Β' & Γ' Δέσμης το 1998

Πρόλογος

ορισμός: Είναι η αυθόρμητη αντίδραση των ανθρώπων σε ποικίλα εξωτερικά ερεθίσματα και μηνύματα που είτε είναι απρόσμενα είτε εμπεριέχουν το κωμικό, τη σάτιρα, το χιούμορ, το αστείο. Τα ερεθίσματα βέβαια αυτά δεν είναι σταθερά σε όλες τις εποχές και κοινωνίες ούτε σε όλους τους ανθρώπους, αλλά ποικίλουν, εξελίσσονται και μεταλλάσσονται.

«Το όνομα του ρόδου»!

 

Κυρίως Θέμα

Ε1. Θεωρείται απαραίτητο;

α)Ναι, γιατί υπάρχουν τα κάτωθι προβλήματα και άσχημες καταστάσεις (σε 1-2 §)

ελεύθερου χρόνου, έντονος ρυθμός ζωής ψυχαγωγίας-διασκέδασης, άθλησης, εκτόνωσης

επαφής, επικοινωνίας, μεγαλουπόλεις, ανωνυμία

ανεργία, βία

μόλυνση περιβάλλοντος

υλιστικές τάσεις

...

β)Ευεργετική παρουσία

εκτόνωση, χαλάρωση έκφραση, αισθηματική εκδήλωση

υποβολή ευχάριστης διάθεσης

θετική αισιόδοξη προοπτική αγωνιστικότητα, συμμετοχή, αλληλεγγύη

επικοινωνία, άμβλυνση ατομικιστικών τάσεων, συνεργασία, κλίμα ζεστασιάς, σιγουριάς

έκφραση σκέψης, κριτική στάση, άσκηση κριτικής, σαρκασμός, σάτιρα

γλυκαίνει, ανακουφίζει, αναζωογονεί

αυτοσαρκασμός, αυτογνωσία

άγχους, ενίσχυση, κουράγιο, δύναμη

εκπαιδευτικό μέσο διευκόλυνση μαθησιακής διαδικασίας & πρακτικής

εσωτερική ισορροπία

μακροζωία

υγεία (ψυχοσωματική)

...

γ)απουσία δυσάρεστη (σε 1-2§)                               

υποδήλωση κατήφειας απαισιόδοξη διάθεση & προοπτική

άσχημη προδιάθεση

σοβαροφάνεια

απάθεια

αδιαφορία

ψυχική χαλαρότητα

...

Μεταβατική §

     Είδη-τρόποι γέλιου: χαμόγελο, μειδίαμα, συγκαταβατικό, τρανταχτό, αναιδές, προσποιητό, σαρκαστικό, αυτοσαρκαστικό, χλευαστικό γελοιοποίηση, φιλικό/εχθρικό, πονηρό, με υπονοούμενα...

Διαβαθμίσεις συχνότητας: Από την πλήρη απουσία (βαθύτατη θλίψη ή σοβαροφάνεια) έως την απόλυτη παρουσία (χάχας!)

Ε2. Συνδέεται, ναι ή όχι

α)Πώς παράγεται (μέσα που προκαλούν γέλιο)

κωμωδία, σάτιρα, φάρσα αστεία, ανέκδοτα

γελοιογραφία, ευθυμογράφημα

κακεντρεχές σχόλιο, διαπόμπευση

γελοιοποίηση προσώπων & καταστάσεων

υπερβολή, απρόσμενη μεταβολή

Μ.Μ.Ε., τέχνη

επικαιρότητα (υπό ορισμένη οπτική γωνία)

ανθρώπινη συμπεριφορά (χειρονομίες, μορφασμοί...)

...

β)Από τι επηρεάζεται

Μ.Μ.Ε. βομηχανοποίηση, μηχανοποίηση

πνευματικό, μορφωτικό επίπεδο

τόπο κατοικίας

συντροφιές

πολίτευμα, πολιτειακή κατάσταση

δεκτικότητα της κοινωνίας (σάτιρα, κριτική...)

πολιτισμικό υπόβαθρο (Το γέλιο απαιτεί και προϋποθέτει την παρουσία ενός συγκεκριμένου πολιτιστικού περιβάλλοντος : γελάμε με το απρόβλεπτο, το παράξενο, το απροσδόκητο, το μη προφανές, αυτό που μας αιφνιδιάζει, αυτό που συγκρούεται με τις στερεότυπες αντιλήψεις)

ατομική/κοινωνική ζωή, κοινωνικότητα

οικονομική κατάσταση

υλιστικού προσανατολισμού κοινωνιών

πίεση, ελεύθερου χρόνου

διασκέδαση, ψυχαγωγία

...

γ) φανερώνει (με την παρουσία του ή την απουσία του)

πνευματική στάθμη αισθητική καλλιέργεια

ευαισθησία

συναισθηματικό κόσμο

οικονομική κατάσταση, εργασία-ανεργία

τόπο κατοικίας

οικογενειακή κατάσταση (γαλήνη, ταραχή...)

οικιστικό περιβάλλον

κοινωνικές επαφές

ατομικά ή κοινωνικά προβλήματα

...

Επίλογος

Με μέτρο!