Η Ωκεανογραφική Η Ωκεανογραφική ΈρευναΈρευνα

Στην μεταπολεμική Ελλάδα

από τον

Δρ. Γεώργιο Θ . Χρόνη

Η περίοδος 1945 - 1950Η περίοδος 1945 - 1950

• Ίδρυση του ΕΥΙ της Ακαδημίας ΑθηνώνΊδρυση του ΕΥΙ της Ακαδημίας Αθηνών

• Διάθεση του Π/Κ Γλαύκη από το ΥΕΝ

• Τα πρώτα ταξίδια στο Β. Αιγαίο και Κυκλάδες

• Η παραχώρηση του Ε/Σ Ohaio State προέλευσης ΟΥΝΡΑ που μετονομάστηκε

ΑΛΚΥΟΝΗ

• Συνθέτοντας την γενική εικόνα της πενταετίας Συνθέτοντας την γενική εικόνα της πενταετίας 1945-1950 εύκολα υποστηρίζεται ότι η 1945-1950 εύκολα υποστηρίζεται ότι η μεταπολεμική Ελλ. Θαλ. Έρευνα επικεντρώνεται μεταπολεμική Ελλ. Θαλ. Έρευνα επικεντρώνεται στην Αλιεία.στην Αλιεία.

• Είναι προφανές ότι μέσα στα πλαίσια της Είναι προφανές ότι μέσα στα πλαίσια της επανασύστασης μιας διαλυμένης χώρας προέχει επανασύστασης μιας διαλυμένης χώρας προέχει η κάλυψη των διατροφικών αναγκών της η οποία η κάλυψη των διατροφικών αναγκών της η οποία περνάει και μέσα από την Αλιεία.περνάει και μέσα από την Αλιεία.

• Η Ωκεανογραφική έρευνα θα παίξει έναν ποιο Η Ωκεανογραφική έρευνα θα παίξει έναν ποιο επικουρικό ρόλο στην προσπάθεια αυτή.επικουρικό ρόλο στην προσπάθεια αυτή.

Η περίοδος 1950 - 1960Η περίοδος 1950 - 1960

• Δεν πιστοποιείται κάποια ιδιαίτερη Δεν πιστοποιείται κάποια ιδιαίτερη δραστηριότητα. Λείπουν παντελώς στοιχεία.δραστηριότητα. Λείπουν παντελώς στοιχεία.

• Ενδιαφέρον και πλούσιο συγγραφικό έργο από Ενδιαφέρον και πλούσιο συγγραφικό έργο από τον Αθ. Χατζηκακίδη.τον Αθ. Χατζηκακίδη.

• Φαίνεται ότι η κύρια ερευνητική δραστηριότητα Φαίνεται ότι η κύρια ερευνητική δραστηριότητα περιορίζεται στην παράκτια χημ. περιορίζεται στην παράκτια χημ. Ωκεανογραφία.Ωκεανογραφία.

• Το 1957 ιδρύεται η Εθνική Ελληνική Το 1957 ιδρύεται η Εθνική Ελληνική Ωκεανογραφική Εταιρεία (ΕΕΩΕ)Ωκεανογραφική Εταιρεία (ΕΕΩΕ)

Η δεκαετία του 60Η δεκαετία του 60• Δεν παρουσιάζεται ερευνητική δραστηριότητα.Δεν παρουσιάζεται ερευνητική δραστηριότητα.

• Μετονομασία του ΕΥΙ σε ΙΩΚΑΕ.Μετονομασία του ΕΥΙ σε ΙΩΚΑΕ.

• Μεταφορά του επιστημονικού προσωπικού στον χώρο Μεταφορά του επιστημονικού προσωπικού στον χώρο του Τροκαντερού.του Τροκαντερού.

• Επανασύνδεση με διεθνείς οργανισμούς Επανασύνδεση με διεθνείς οργανισμούς CIESM, CIESM, FAO, IOC, UNESCO.FAO, IOC, UNESCO.

• Στο τέλος της δεκαετίας αυτής υπηρετούσαν 21 Στο τέλος της δεκαετίας αυτής υπηρετούσαν 21 υπάλληλοι.Εξ’ αυτών οι 4 ήταν πτυχιούχοι ( 2 στην υπάλληλοι.Εξ’ αυτών οι 4 ήταν πτυχιούχοι ( 2 στην Αθήνα και 2 στην Ρόδο ) 2 πτυχιούχοι διοικητικοί και Αθήνα και 2 στην Ρόδο ) 2 πτυχιούχοι διοικητικοί και 13 ωρομίσθιοι. 13 ωρομίσθιοι.

• Στις 11/6/70 πραγματοποιείται η τελευταία Στις 11/6/70 πραγματοποιείται η τελευταία συνεδρίαση του Δ.Σ υπό την προεδρία του συνεδρίαση του Δ.Σ υπό την προεδρία του καθ. Χ . Διαπούλη ο οποίος στην καθ. Χ . Διαπούλη ο οποίος στην τελευταία του εισήγηση του καταλήγει «τελευταία του εισήγηση του καταλήγει « Η Η επιχερηθείσα αναδρομή των επιχερηθείσα αναδρομή των τελευταίων ετών δεν έχει να τελευταίων ετών δεν έχει να επιδείξει θεαματικάς επιτεύξεις » . επιδείξει θεαματικάς επιτεύξεις » .

Η περίοδος της Η περίοδος της Δικτατορίας.Δικτατορίας. 1970 - 1974 1970 - 1974 • Με το ΝΔ 1038/71 αναλαμβάνει καθήκοντα Προέδρου Με το ΝΔ 1038/71 αναλαμβάνει καθήκοντα Προέδρου

Διευθυντή ο ε.α Ναύαρχος Κ. Σκιαδόπουλος.Διευθυντή ο ε.α Ναύαρχος Κ. Σκιαδόπουλος.• Μεταφορά του ΙΩΚΑΕ από το Τροκαντερό στις νέες Μεταφορά του ΙΩΚΑΕ από το Τροκαντερό στις νέες

εγκαταστάσεις του Αγ.Κοσμά.εγκαταστάσεις του Αγ.Κοσμά.• Προσλήψεις επί έργω επιστημονικού προσωπικού.Προσλήψεις επί έργω επιστημονικού προσωπικού.• Ομάδα αμερικανών καθηγητών σε ρόλο επιστημονικών Ομάδα αμερικανών καθηγητών σε ρόλο επιστημονικών

συμβούλων.συμβούλων.• Αγορά επιστημονικών οργάνων φυσικής και χημικής Αγορά επιστημονικών οργάνων φυσικής και χημικής

ωκεανογραφίας.ωκεανογραφίας.

• Ο σχεδιασμός για την δημιουργία ενός Ο σχεδιασμός για την δημιουργία ενός ερευνητικού κέντρου στην νησίδα Κατραμονήσι.ερευνητικού κέντρου στην νησίδα Κατραμονήσι.

• Το πρώτο ωκεανογραφικό πρόγραμμα του Το πρώτο ωκεανογραφικό πρόγραμμα του ΙΩΚΑΕ. Το ΙΩΚΑΕ. Το SSPSSP μέρος του μεγάλου μέρος του μεγάλου προγράμματος τουπρογράμματος του NSF International biological NSF International biological Program.Program.

• Πρώτη αποστολή στον Σαρωνικό του Πρώτη αποστολή στον Σαρωνικό του αμερικανικού Ω/Κ αμερικανικού Ω/Κ T.G.THOMSONT.G.THOMSON..

• Τα πρώτα αποτελέσματα ανακοινώθηκαν στον Τα πρώτα αποτελέσματα ανακοινώθηκαν στον FAO FAO αλλά και στην σύνοδο του αλλά και στην σύνοδο του CIESMCIESM στην στην Αθήνα 3 – 11 Νοεμβρίου 1972.Αθήνα 3 – 11 Νοεμβρίου 1972.

• Το συνέδριο τουΤο συνέδριο του CIESM CIESM ήταν για το καθεστώς μεγάλη ήταν για το καθεστώς μεγάλη ευκαιρία για την προβολή του. Πρόεδρος και γραμματέας ευκαιρία για την προβολή του. Πρόεδρος και γραμματέας του οργανισμού απέφυγαν να εμφανισθούν. Παρόλ’αυτά του οργανισμού απέφυγαν να εμφανισθούν. Παρόλ’αυτά η συμμετοχή για την εποχή ήταν μεγάλη (συμμετοχή η συμμετοχή για την εποχή ήταν μεγάλη (συμμετοχή όλων των κρατών μελών και περισσότερες από 10 όλων των κρατών μελών και περισσότερες από 10 αντιπροσωπίες .αντιπροσωπίες .

• Αξιοσημείωτο θεωρείται το γεγονός η επιτυχία του Αξιοσημείωτο θεωρείται το γεγονός η επιτυχία του συμποσίου για την γεωδυναμική της Μεσογείου που συμποσίου για την γεωδυναμική της Μεσογείου που πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια του συνεδρίου πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια του συνεδρίου (συμμετοχή 200 συνέδρων).(συμμετοχή 200 συνέδρων).

• Είχε ξεκινήσει η πετρελαϊκή κρίση. Οι έρευνες στο Αιγαίο Είχε ξεκινήσει η πετρελαϊκή κρίση. Οι έρευνες στο Αιγαίο όμως από ξένα ερευνητικά σκάφη είχαν ξεκινήσει από τις όμως από ξένα ερευνητικά σκάφη είχαν ξεκινήσει από τις αρχές της δεκαετίας του 60’.αρχές της δεκαετίας του 60’.

• Ο γενικός απολογισμός αυτής της πενταετίας έχει και Ο γενικός απολογισμός αυτής της πενταετίας έχει και θετικά και αρνητικά στοιχεία. Ο ξένος πατερναλιστικός θετικά και αρνητικά στοιχεία. Ο ξένος πατερναλιστικός χαρακτήρας στα πρώτα βήματα της Ελληνικής χαρακτήρας στα πρώτα βήματα της Ελληνικής ωκεανογραφικής έρευνας δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί ωκεανογραφικής έρευνας δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί ως επιτυχής πλήν της περιπτώσεως εκείνης που ως επιτυχής πλήν της περιπτώσεως εκείνης που αφορούσε την ανόργανη χημική ωκεανογραφία. Θετική αφορούσε την ανόργανη χημική ωκεανογραφία. Θετική αντίθετα ήταν η πολιτική της διοίκησης σε θέματα αντίθετα ήταν η πολιτική της διοίκησης σε θέματα μετεκπαίδευσης του προσωπικού.μετεκπαίδευσης του προσωπικού.

Η περίοδος της μεταπολίτευσης 1974 μέχρι Η περίοδος της μεταπολίτευσης 1974 μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 70’το τέλος της δεκαετίας του 70’

• Στις 23/9/74 διορίζεται το πρώτο μεταπολιτευτικό Δ.Σ του ΙΩΚΑΕ με Στις 23/9/74 διορίζεται το πρώτο μεταπολιτευτικό Δ.Σ του ΙΩΚΑΕ με Πρόεδρο τον καθ. Β. Κιόρτση.Πρόεδρο τον καθ. Β. Κιόρτση.

• Στις 18/10/74 ορίζεται διευθυντής του ΙΩΚΑΕ ο Δρ.Α.Στεφανίδης.Στις 18/10/74 ορίζεται διευθυντής του ΙΩΚΑΕ ο Δρ.Α.Στεφανίδης.• Τα πρώτα θέματα συζήτησης ήταν οι απολύσεις προσωπικού μετά Τα πρώτα θέματα συζήτησης ήταν οι απολύσεις προσωπικού μετά

από κρίση των επιτροπών που συστάθηκαν. Η απαλλαγή από του από κρίση των επιτροπών που συστάθηκαν. Η απαλλαγή από του ΙΩΚΑΕ από την υπόθεση « Κατραμονήσι».ΙΩΚΑΕ από την υπόθεση « Κατραμονήσι».

• Μέχρι και την 9Μέχρι και την 9ηη συνεδρία (14/2/75) το κύριο θέμα που απασχόλησε συνεδρία (14/2/75) το κύριο θέμα που απασχόλησε το ΔΣ ήταν οι προστριβές με το ΠΕΡΠΑ για τον συντονισμό τουτο ΔΣ ήταν οι προστριβές με το ΠΕΡΠΑ για τον συντονισμό του monitoring monitoring του προγράμματος του Σαρωνικού κόλπου.του προγράμματος του Σαρωνικού κόλπου.

• Στις 28/2/75 το ΙΩΚΑΕ αναλαμβάνει το πρόγραμμα ωκεανογραφικής Στις 28/2/75 το ΙΩΚΑΕ αναλαμβάνει το πρόγραμμα ωκεανογραφικής μελέτης του Θερμαικού κόλπου έναντι του ποσού των 7εκ δραχμών.μελέτης του Θερμαικού κόλπου έναντι του ποσού των 7εκ δραχμών.

• Αξίζει να σημειωθεί ότι τα 4/5 των χρημάτων διατέθηκαν για Αξίζει να σημειωθεί ότι τα 4/5 των χρημάτων διατέθηκαν για εξοπλισμό.εξοπλισμό.

• Μεγάλη η συμμετοχή του Δ/τή Α. Στεφανίδη στις διαπραγματεύσεις Μεγάλη η συμμετοχή του Δ/τή Α. Στεφανίδη στις διαπραγματεύσεις της ανάληψης του προγράμματοςτης ανάληψης του προγράμματος

• Αρχίζει η ιστορία της προμήθειας αλιευτικού σκάφους.Αρχίζει η ιστορία της προμήθειας αλιευτικού σκάφους.• Στις 4/11/75 στο 19Στις 4/11/75 στο 19οο ΔΣ αρχίζουν οι πρώτες διαφωνίες για την ΔΣ αρχίζουν οι πρώτες διαφωνίες για την

μελλοντική ερευνητική ταυτότητα του Ινστιτούτου εάν δηλ θα μελλοντική ερευνητική ταυτότητα του Ινστιτούτου εάν δηλ θα είχε χαρακτήρα περοσσότερο αλιευτικό η ωκεανογραφικό.Τα είχε χαρακτήρα περοσσότερο αλιευτικό η ωκεανογραφικό.Τα μέλη Κ.Λασκαρίδης και Η.Κολοκύθας επιμένουν στον αλιευτικό μέλη Κ.Λασκαρίδης και Η.Κολοκύθας επιμένουν στον αλιευτικό χαρακτήρα. χαρακτήρα.

• Στην φάση αυτή η παρουσία του Β.Κιόρτση ήταν καθοριστική Στην φάση αυτή η παρουσία του Β.Κιόρτση ήταν καθοριστική για την ωκεανογραφική έρευνα.για την ωκεανογραφική έρευνα.

• Στην 26Στην 26ηη συνεδρίαση του 76 ανακοινώνεται η έγκριση του συνεδρίαση του 76 ανακοινώνεται η έγκριση του ποσού των 700.000 δρχ για μετεκπαίδευση του ποσού των 700.000 δρχ για μετεκπαίδευση του προσωπικού .Τεχνική βοήθεια της προσωπικού .Τεχνική βοήθεια της UNESCOUNESCO..

• Όξυνση σχέσεων του συλλογικού οργάνου του ΙΩΚΑΕ και της Όξυνση σχέσεων του συλλογικού οργάνου του ΙΩΚΑΕ και της διοίκησης του Ινστιτούτου για την απόφαση προμήθειας διοίκησης του Ινστιτούτου για την απόφαση προμήθειας αλιευτικού σκάφους. Τελικά ακυρώθηκε η διαδικασία. αλιευτικού σκάφους. Τελικά ακυρώθηκε η διαδικασία.

• Στις 13/2/78 επικυρώνεται η επιλογή του Δρ.Κ.Βαμβακά Στις 13/2/78 επικυρώνεται η επιλογή του Δρ.Κ.Βαμβακά ως Διευθυντή του ΙΩΚΑΕ.ως Διευθυντή του ΙΩΚΑΕ.

• Προσπάθεια της Διοίκησης να καταθέσει νομοσχέδιο για Προσπάθεια της Διοίκησης να καταθέσει νομοσχέδιο για την δημιουργία μιας ενιαίας βαθμολογικής πυραμίδας την δημιουργία μιας ενιαίας βαθμολογικής πυραμίδας μονίμων και αορίστου χρόνου υπαλλήλων επιστημόνων μονίμων και αορίστου χρόνου υπαλλήλων επιστημόνων του ΙΩΚΑΕ.του ΙΩΚΑΕ.

• Αντίδραση από το μόνιμο προσωπικό. Διάσπαση του Αντίδραση από το μόνιμο προσωπικό. Διάσπαση του ενιαίου συλλογικού οργάνου.ενιαίου συλλογικού οργάνου.

• Το Ινστιτούτο θα εξακολουθεί να παραμένει ένας Το Ινστιτούτο θα εξακολουθεί να παραμένει ένας δημόσιος οργανισμός με σκληρή δημοσιοϋπαλληλική δημόσιος οργανισμός με σκληρή δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία.νοοτροπία.

• Η νέα χρονιά το 1979 θα αποδειχθεί πολύ σημαντική για την Η νέα χρονιά το 1979 θα αποδειχθεί πολύ σημαντική για την ωκεανογραφική έρευνα.ωκεανογραφική έρευνα.

• Στο 74Στο 74οο ΔΣ (16/5/79) θα εγκριθεί ένας μεγάλος αριθμός οργάνων ΔΣ (16/5/79) θα εγκριθεί ένας μεγάλος αριθμός οργάνων πεδίου και εργαστηρίου μέσα από το πρόγραμμα τεχνικής βοήθειας πεδίου και εργαστηρίου μέσα από το πρόγραμμα τεχνικής βοήθειας της της UNESCO.UNESCO.