11

ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ

22

Στις σημερινές συνθήκες έντονης Στις σημερινές συνθήκες έντονης διαφοροποίησης του σχολικού διαφοροποίησης του σχολικού πληθυσμού, τόσο της κοινωνικής όσο πληθυσμού, τόσο της κοινωνικής όσο και πολιτισμικής άποψης, η ύπαρξη και πολιτισμικής άποψης, η ύπαρξη ενός μέσου, τυπικού μαθητή και άρα ενός μέσου, τυπικού μαθητή και άρα μιας ενιαίας διδασκαλίας που μιας ενιαίας διδασκαλίας που απευθύνεται σε αυτόν, αποδεικνύεται απευθύνεται σε αυτόν, αποδεικνύεται επίσης θεωρητικά δυσπρόσιτη και επίσης θεωρητικά δυσπρόσιτη και πρακτικά αναποτελεσματική.πρακτικά αναποτελεσματική.

33

Η προώθηση της ένταξης των Η προώθηση της ένταξης των μαθητών με ειδικές ανάγκες και μαθητών με ειδικές ανάγκες και ιδιαίτερα των μαθητών με ιδιαίτερα των μαθητών με Μαθησιακές Δυσκολίες στις τάξεις Μαθησιακές Δυσκολίες στις τάξεις της γενικής εκπαίδευσης, διευρύνει της γενικής εκπαίδευσης, διευρύνει την εσωτερική διαφοροποίηση στις την εσωτερική διαφοροποίηση στις τυπικές τάξεις. τυπικές τάξεις.

44

Απέναντι σε αυτή την Απέναντι σε αυτή την πραγματικότητα, η εικόνα ενός πραγματικότητα, η εικόνα ενός τμήματος όπου οι μαθητές κάθονται τμήματος όπου οι μαθητές κάθονται στις θέσεις τους και εργάζονται στο στις θέσεις τους και εργάζονται στο ίδιο επίπεδο, με τα ίδια υλικά και την ίδιο επίπεδο, με τα ίδια υλικά και την ίδια βοήθεια, ενώ η εκπαιδευτικός ίδια βοήθεια, ενώ η εκπαιδευτικός διδάσκει με έναν μοναδικό τρόπο διδάσκει με έναν μοναδικό τρόπο νέες έννοιες, φαντάζει αναντίστοιχη νέες έννοιες, φαντάζει αναντίστοιχη και ανεπαρκής να αντιμετωπίσει τις και ανεπαρκής να αντιμετωπίσει τις μαθησιακές ανάγκες των μαθητών.μαθησιακές ανάγκες των μαθητών.

55

Μαθητής Αναλυτικό πρόγραμμα

ετοιμότητα ενδιαφέροντα

μαθησιακό

προφίλ

περιεχόμενο επεξεργασία

περιεχομένου

τελικό προϊόν

66

Ποιοτικά χαρακτηριστικά της Ποιοτικά χαρακτηριστικά της διαφοροποιημένης διαφοροποιημένης

διδασκαλίαςδιδασκαλίας Η διαφοροποιημένη διδασκαλία είναι Η διαφοροποιημένη διδασκαλία είναι

προσαρμογή της διδασκαλίας εκ των προσαρμογή της διδασκαλίας εκ των προτέρων και όχι μετά την αποτυχίαπροτέρων και όχι μετά την αποτυχία

Στη διαφοροποιημένη διδασκαλία, η Στη διαφοροποιημένη διδασκαλία, η διαφοροποίηση είναι οργανικό κομμάτι της διαφοροποίηση είναι οργανικό κομμάτι της διδασκαλίας και όχι στάδιο (διδασκαλίας και όχι στάδιο (κάθε νέα μάθηση κάθε νέα μάθηση αποτελεί ευκαιρία για διαφοροποίησηαποτελεί ευκαιρία για διαφοροποίηση))

Στηρίζεται στη λεπτομερή και διαρκή Στηρίζεται στη λεπτομερή και διαρκή αξιολόγησηαξιολόγηση

Αξιοποιεί την ευέλικτη διαχείριση της ομάδας Αξιοποιεί την ευέλικτη διαχείριση της ομάδας ((μετωπική, ομάδες, ατομική εργασίαμετωπική, ομάδες, ατομική εργασία))

Είναι συμμετοχικήΕίναι συμμετοχική

77

Που και πώς διαφέρει από τις Που και πώς διαφέρει από τις άλλες διδακτικές πρακτικέςάλλες διδακτικές πρακτικές

Δεν ταυτίζεται ούτε με την ατομική, ένας Δεν ταυτίζεται ούτε με την ατομική, ένας προς έναν διδασκαλία, ούτε με την προς έναν διδασκαλία, ούτε με την εξατομίκευση της διδασκαλίαςεξατομίκευση της διδασκαλίας

Δεν σημαίνει εργασία αποκλειστικά σε 3-4 Δεν σημαίνει εργασία αποκλειστικά σε 3-4 ομοιογενείς ομάδες διαφορετικού επιπέδουομοιογενείς ομάδες διαφορετικού επιπέδου

Δεν ταυτίζεται με την προσαρμογή της Δεν ταυτίζεται με την προσαρμογή της δυσκολίας των ερωτήσεωνδυσκολίας των ερωτήσεων

Δεν συνεπάγεται ένα χαοτικό περιβάλλον Δεν συνεπάγεται ένα χαοτικό περιβάλλον μάθησηςμάθησης

88

Διαφοροποιημένη

Διδασκαλία

Πρώτος

Άξονας

μαθητής

Επίπεδο ή

Μαθησιακή

ετοιμότητα

Ενδιαφέροντα

Μαθησικό

προφίλ

Δεύτερος Άξονας: ΤοΑναλυτικόπρόγραμμα

Περιεχόμενο

Επεξεργασία

Τελικό προϊόν

Περιεχόμενο

Περιεχόμενο

Επεξεργασία

Επεξεργασία

Τελικό προϊόν

Τελικό προϊόν

99

Ενδιαφέρον του μαθητήΕνδιαφέρον του μαθητή

Διαφοροποίηση της διδασκαλίας με βάση τα Διαφοροποίηση της διδασκαλίας με βάση τα ενδιαφέροντα του μαθητή:ενδιαφέροντα του μαθητή:

Βοηθά τους μαθητές να ανακλύψουν τη σχέση Βοηθά τους μαθητές να ανακλύψουν τη σχέση ανάμεσα στο σχολείο και τα δικά τους ανάμεσα στο σχολείο και τα δικά τους ενδιαφέρονταενδιαφέροντα

Τους δίνει τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν στο Τους δίνει τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν στο σχολείο ό,τι γνώσεις έχουν ήδη από τα δικά τους σχολείο ό,τι γνώσεις έχουν ήδη από τα δικά τους ενδιαφέρονταενδιαφέροντα

Ανατροφοδοτή το κίνητρο του μαθητήΑνατροφοδοτή το κίνητρο του μαθητή

ΕΡΓΑΛΕΙΑΕΡΓΑΛΕΙΑ Αναζήτηση στο διαδίκτυο, η διαπραγμάτευση Αναζήτηση στο διαδίκτυο, η διαπραγμάτευση

κριτηρίων αξιολόγησης, η ομαδική κριτηρίων αξιολόγησης, η ομαδική αναζήτηση, ο σχεδιασμός της ημέρας, η αναζήτηση, ο σχεδιασμός της ημέρας, η ανεξάρτητη μελέτη (Τοανεξάρτητη μελέτη (Τοmlinson, 2005)mlinson, 2005)

1010

Ανάλογα με το προφίλ του Ανάλογα με το προφίλ του μαθητήμαθητή Έχει υποστηριχθεί ότι μαθαίνουμε Έχει υποστηριχθεί ότι μαθαίνουμε

10 10 %% από ό,τι διαβάζουμε από ό,τι διαβάζουμε 2020%% από ό,τι ακούμε από ό,τι ακούμε 3030%% από ό,τι βλέπουμε από ό,τι βλέπουμε 5050%% από ό,τι βλέπουμε και ακούμε από ό,τι βλέπουμε και ακούμε 7070%% από ό,τι συζητούμε με άλλους από ό,τι συζητούμε με άλλους 8080%% από ό,τι βιώνουμε προσωπικά από ό,τι βιώνουμε προσωπικά 9595%% από ό,τι διδάσκουμε σε κάποιον από ό,τι διδάσκουμε σε κάποιον

άλλοάλλο (Ekwall & Shanker, 1988) (Ekwall & Shanker, 1988)

1111

Για τη διαφοροποίηση της διδασκαλίας με βάση Για τη διαφοροποίηση της διδασκαλίας με βάση τους παραπάνω παράγοντες, η εκπαιδευτικός θα τους παραπάνω παράγοντες, η εκπαιδευτικός θα

πρέπει αρχικά:πρέπει αρχικά: Να συνειδητοποιήσει ότι δεν μαθαίνουν όλοι οι Να συνειδητοποιήσει ότι δεν μαθαίνουν όλοι οι

μαθητές της όπως η ίδιαμαθητές της όπως η ίδια

Να εξηγήσει στους μαθητές της τους πιθανούς Να εξηγήσει στους μαθητές της τους πιθανούς διαφορετικούς τρόπους μάθησης και να τους διαφορετικούς τρόπους μάθησης και να τους βοηθήσει να συνειδητοποιήσουν τους δικούς τους βοηθήσει να συνειδητοποιήσουν τους δικούς τους ιδιαίτερους τρόπους μάθησηςιδιαίτερους τρόπους μάθησης

Να επιτρέπει στους μαθητές της να επιλέξουν και Να επιτρέπει στους μαθητές της να επιλέξουν και αυτοί δραστηριότητες και διδακτικές αυτοί δραστηριότητες και διδακτικές προσεγγίσεις (πχ. Διδασκαλία μεταξύ προσεγγίσεις (πχ. Διδασκαλία μεταξύ συνομηλίκων)συνομηλίκων)

Να εστιάσει αρχικά τη διαφοροποίηση με βάση Να εστιάσει αρχικά τη διαφοροποίηση με βάση λίγα γνωστικά προφίλ και σταδιακά να αυξάνει τη λίγα γνωστικά προφίλ και σταδιακά να αυξάνει τη διαφοροποίηση. διαφοροποίηση.

1212

Για παράδειγμα, μπορεί αρχικά η διαφοροποίηση να αφορά Για παράδειγμα, μπορεί αρχικά η διαφοροποίηση να αφορά τον τρόπο παρουσίασης του υλικού από την εκπαιδευτικό τον τρόπο παρουσίασης του υλικού από την εκπαιδευτικό (προφορικά, οπτικά, από το μέρος στο όλο ή το (προφορικά, οπτικά, από το μέρος στο όλο ή το αντίθετοαντίθετο))

στη συνέχεια την ομαδοποίηση στη συνέχεια την ομαδοποίηση

τους διάφορους τρόπους αξιολόγησηςτους διάφορους τρόπους αξιολόγησης

τους γραφικούς οργανωτές τους γραφικούς οργανωτές

και στο τέλος τους διαφορετικούς τύπους νοημοσύνης και στο τέλος τους διαφορετικούς τύπους νοημοσύνης ((Γλωσσική, μαθηματική, οπτικοχωρική, μουσική, Γλωσσική, μαθηματική, οπτικοχωρική, μουσική, κιναισθητική, διαπροσωπική, ενδοπροσωπικήκιναισθητική, διαπροσωπική, ενδοπροσωπική).).

1313

Περιεχόμενο: Τι θα Περιεχόμενο: Τι θα διδαχθεί;διδαχθεί;

Εννοιοκεντρική διδασκαλίαΕννοιοκεντρική διδασκαλία Χρήση πολλαπλών κειμένων και Χρήση πολλαπλών κειμένων και

υλικώνυλικών Μαθησιακά συμβόλαιαΜαθησιακά συμβόλαια Πολλαπλοί τρόποι υποστήριξης στην Πολλαπλοί τρόποι υποστήριξης στην

πρόσβαση στο υλικό πρόσβαση στο υλικό

1414

Διαφοροποίηση της Διαφοροποίηση της επεξεργασίαςεπεξεργασίας

ΚύβοιΚύβοι Κέντρα μάθησηςΚέντρα μάθησης Κάρτες εργασίαςΚάρτες εργασίας Διδασκαλία σε διαφορετικά επίπεδαΔιδασκαλία σε διαφορετικά επίπεδα

1515

Διαφοροποίηση του τελικού προϊόντος: Διαφοροποίηση του τελικού προϊόντος: πώς δείχνει ο μαθητής τι έμαθε;πώς δείχνει ο μαθητής τι έμαθε;

Είναι το τμήμα της μάθησης που έχει Είναι το τμήμα της μάθησης που έχει την προσωπική σφραγίδα του μαθητήτην προσωπική σφραγίδα του μαθητή

Μεταφέρει όλες τις πληροφορίες Μεταφέρει όλες τις πληροφορίες σχετικά με την πρόοδο του μαθητήσχετικά με την πρόοδο του μαθητή

1616

Προϊόντα/ έργα αξιολόγησηςΠροϊόντα/ έργα αξιολόγησης Σχεδιάζω μια ιστοσελίδα,Σχεδιάζω μια ιστοσελίδα, γράφω ένα βιβλίο,γράφω ένα βιβλίο, συντονίζω ένα συμπόσιο,συντονίζω ένα συμπόσιο, σχεδιάζω ή εκτελώ ένα πείραμα, σχεδιάζω ή εκτελώ ένα πείραμα, κάνω ένα γλυπτό,κάνω ένα γλυπτό, παρουσιάζω ένα δελτίο ειδήσεων,παρουσιάζω ένα δελτίο ειδήσεων, γράφω συνταγές,γράφω συνταγές, γράφω τραγούδια,γράφω τραγούδια, γράφω θεατρικό έργο,γράφω θεατρικό έργο, σχεδιάζω μια έκθεση μουσείου, σχεδιάζω μια έκθεση μουσείου, ετοιμάζω μια έκθεση φωτογραφίας, ετοιμάζω μια έκθεση φωτογραφίας, ετοιμάζω μια σειρά από διαφημίσεις, ετοιμάζω μια σειρά από διαφημίσεις, ετοιμάζω διαγράμματα ή πίνακες για μια ιδέα, ετοιμάζω διαγράμματα ή πίνακες για μια ιδέα, ετοιμάζω ένα ερωτηματολόγιοετοιμάζω ένα ερωτηματολόγιο Tomlinson (2005)Tomlinson (2005)

1717

Ο εκπαιδευτικός που αποφασίζει να Ο εκπαιδευτικός που αποφασίζει να διδάξει με διαφοροποιημένη διδάξει με διαφοροποιημένη διδασκαλία, θα πρέπει να δει τον διδασκαλία, θα πρέπει να δει τον εαυτό και το ρόλο του κάτω από ένα εαυτό και το ρόλο του κάτω από ένα νέο πρίσμα.νέο πρίσμα.

Όχι ως κάτοχο και αναμεταδότη της Όχι ως κάτοχο και αναμεταδότη της γνώσης αλλά ως διευθυντή γνώσης αλλά ως διευθυντή ορχήστρας ή προπονητή ομάδαςορχήστρας ή προπονητή ομάδας

« Ο διευθυντής της ορχήστρας βοηθά « Ο διευθυντής της ορχήστρας βοηθά τους μουσικούς να ερμηνεύσουν τη τους μουσικούς να ερμηνεύσουν τη μουσική, αλλά δεν την ερμηνεύει ο μουσική, αλλά δεν την ερμηνεύει ο ίδιος»ίδιος»