Κυριακη 15 3 2015

32
3341 Εβδομαδιαία εφημερίδα της Ανανεωτικής Αριστεράς • Κυριακή 15 Μαρτίου 2015 • Αρ. φ. 1242 • 2 € ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ, ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ Ράνια Σβίγκου: Καταρρίπονται όλοι οι μύθοι της Ν∆ Η νέα εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ μιλά για την εξέλιξη των διαπραγματεύσεων σελ. 7 ... Ελθήνα Αγγελοπούλου: Θέλουμε να είμαστε η φωνή των πολιτών Η επικεφαλής της “Ανοιχτής Πόλης” μιλά για τα προβλήματα του δήμου και την έλλειψη πολιτικής βούλησης σελ. 9 ... Γιώργος Βοσκόπουλος: Η Ευρώπη σε επικίνδυνους πειραματισμούς Ο πρόεδρος του τμήματος ∆ΕΣ του ΠΑΜΑΚ μιλά για την εξέλιξη της Ευρώπης μέσα στην κρίση σελ. 10 ∆ΙΕΘΝΗ Χάνα Έμπερλε: Οι κυβερνήσεις θα αισθανθούν την πίεση στους δρόμους Η εκπρόσωπος Τύπου του Blockupy μιλά για την κινητο- ποίηση στη Φρανκφούρτη σελ. 21 ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ Ειρήνη Σταμούλη: Η δίκη της Χρυσής Αυγής Ένα μεγάλο διακύβευμα για την Αριστερά σελ.18 Ιχνηλατώντας (σ)τα όρια του ιστορικού μαρξισμού Ο Χρήστος Βαλλιάνος γράφει με αφορμή τη συλλογή κειμένων του Ετιέν Μπολιμπάρ: «Κράτος, μάζες, πολιτική» Σελ. 30, 31 Αναζητώντας τον τζιχαντιστή Του Γιάννη-Ορέστη Παπαδημητρίου Μ ε την άνοδο του ISIS και ιδιαίτερα μετά τη δολοφονική επίθεση στο Charlie Hebdo, στην εγχώ- ρια αντιμεταναστευτική ρητο- ρική, προστέθηκε και ο κίνδυ- νος της τρομοκρατίας, εξυπη- ρετώντας ιδανικά τις σκοπιμό- τητες της ελληνικής ακροδε- ξιάς 1 . Πρόσφατα, ωστόσο, τρεις υπουργοί της παρούσας κυβέρνησης, σε πόστα ιδιαί- τερα σημαντικά για τις μετανα- στευτικές πολιτικές, άρχισαν να επιδεικνύουν μία παρόμοια προθυμία να συσχετίσουν τη στρατολόγηση του ISIS με τους μουσουλμάνους μετανάστες της Ελλάδας. Ο Γιάννης Πανούσης χρησι- μοποίησε την τζιχαντιστική απειλή για να ενισχύσει την προηγούμενη θέση του για θω- ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 2 Κραυγές στο Βερολίνο, ψίθυροι στις Βρυξέλλες Τη στιγμή που στο προσκήνιο κυριαρχεί ο θόρυβος από τις απειλές κατά της νέας ελληνικής κυβέρνησης και οι απαντήσεις σε πολεμικό κλίμα, σε δεύτερο πλάνο εξελίσσονται ενδιαφέρου- σες κινήσεις. Χωρίς να χαλαρώνει η ασφυκτική πίεση, τώρα που αρχίζει η διαπραγμάτευση με την «Ομάδα των Βρυξελλών» (και με τα «τε- χνικά κλιμάκια» να επισκέπτονται την Αθήνα), υπάρχουν σημά- δια διαφοροποίησης μεταξύ των θεσμικών εκπροσώπων της ΕΕ και της Ευρωζώνης, αφενός, και του σκληρού πυρήνα την κηρύ- κων της λιτότητας και της δημοσιονομικής πειθαρχίας, αφετέ- ρου. Με τα εργαλεία που διαθέτουν ΕΚΤ, ∆ΝΤ και Γιούρογκρουπ, η ελληνική πλευρά πιέζεται τόσο ώστε να ελαχιστοποιούνται οι δυνατότητες ελιγμών της. Από την άλλη, ωστόσο, από το επί- πεδο της Κομισιόν κυρίως, αλλά και από τους κόλπους των ίδιων των «σκληρών» θεσμών, ανεπαίσθητες σχεδόν κινήσεις φροντίζουν ώστε η αποπνικτική αίσθηση από τις ασφυκτικές πιέσεις να μην εξελιχθεί σε πραγματικό πνιγμό. Σε συνέντευξή του στο περιοδικό «Σπίγκελ» ο επίτροπος Οι- κονομικών κ. Μοσκοβισί τόνισε, απαντώντας σε όσους διακινούν και πάλι ανέμελα σενάρια περί Grexit, ότι κάτι τέτοιο «θα απο- τελούσε καταστροφή και για την Ευρωζώνη», καθώς «αυτό μπο- ρεί να αποδειχθεί η αρχή του τέλους». Στο ίδιο πνεύμα, από άλλη αφετηρία, υψηλόβαθμοι αξιωμα- τούχοι του Βερολίνου καταθέτουν στο έγκυρο γερμανικό πρα- κτορείο Euro Insight ότι η κ. Μέρκελ, σε κάποια απόχρωση από τον κ. Σόιμπλε, αποκλείει την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ εξαιτίας της γεωπολιτικής σημασίας της. Και εξηγούν ότι το Βε- ρολίνο είναι διατεθειμένο, εάν χρειαστεί, να εγκρίνει περισσότε- ρες εκδόσεις εντόκων γραμματίων, αλλά και πρόωρες εκταμιεύ- σεις, και να υποστηρίξει «ανορθόδοξες λύσεις» για να μη μείνει από ρευστό η Ελλάδα (βλέπε σελ. 3). Λίγες ώρες πριν, στη συνάντηση Τσίπρα-Γιουνκέρ στις Βρυ- ξέλλες, είχε ανακοινωθεί η αξιοποίηση κοινοτικών κονδυλίων (από τέσσερα διαφορετικά ευρωπαϊκά ταμεία) για την αντιμετώ- πιση της ανθρωπιστικής κρίσης, της ανεργίας, ιδίως των νέων, και για την τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας, καθώς και η συγκρότηση ειδικής κοινής ομάδας υψηλόβαθμων στελεχών για το συντονισμό των αναγκαίων πρωτοβουλιών (βλέπε σελ. 6). Μπορεί οι πολεμικές κραυγές να επικρατούν στο σκηνικό της συγκρουσιακής διαπραγμάτευσης, δεν σβήνουν, ωστόσο, τον ψί- θυρο μιας συλλογιστικής, που προτείνει λιγότερο δαπανηρές και επικίνδυνες λύσεις τόσο για την Ευρώπη όσο και για την Ελλάδα. ΕΡΤ: Βρέθηκε το κέλυφος, να προχωρήσουμε στην ουσία Μιλούν για το νομοσχέδιο εργαζόμενοι, απολυμένοι και η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Αννέτα Καββαδία Σελίδες 16, 17 Υγεία: Περιμένοντας τη θεραπεία της Ρεπορτάζ για τα προβλήματα και τις ελλείψεις σε όλους τους τομείς της υγείας. Μιλούν γιατροί και εργαζόμενοι σε δημόσια νοσοκομεία Σελίδες 12, 13 Με ΜΑΤ και σεκιούριτι απαγόρευσε, την περασμένη Παρασκευή, ο δήμαρ- χος Βόλου στους πολίτες και δημοτικούς συμβούλους της αντιπολίτευσης να παραβρεθούν στο ∆Σ της ∆ΕΥΑΜΒ και να τοποθετηθούν για το ζήτημα του κα- νονισμού άρδευσης. Ο Α. Μπέος με τον κανονισμό αυτό προσπαθεί να επιβάλ- λει τη συνέχιση της επιχειρηματικής δράσης της ∆ΕΥΑΜΒ και τη συνέχιση της λειτουργίας της με ανταποδοτικά τέλη, με αποτέλεσμα να αυξηθεί κατα- κόρυφα η τιμή του νερού άδρευσης. Ο δήμαρχος Βόλου ξεπέρασε κάθε όριο παρατάσσοντας διμοιρίες των ΜΑΤ και ομάδα σεκιούριτι, ώστε να μην επι- τραπεί να ακουστεί διαφορετική άποψη στο ∆Σ της ∆ΕΥΑΜΒ, οι οποίες απώ- θησαν τους συγκεντρωμένους με χρήση χημικών και βίας. Όπως καταγγέλ- λουν οι βουλευτές Μαγνησίας του ΣΥΡΙΖΑ «Η βίαιη κατάληξη της σημερινής συνεδρίασης είναι ενδεικτική της αντιδημοκρατικής στάσης, που κρατά ο ∆ή- μαρχος Βόλου απέναντι σε πολίτες, που ασκούν το δικαίωμα τους να εκφρά- ζουν την άποψη τους σε σχέση με ένα ζήτημα κεφαλαιώδους σημασίας για την τοπική κοινωνία, όπως η διαχείριση του νερού». Η αναίτια και απαράδεκτη επίθεση των ΜΑΤ θα διερευνηθεί, ύστερα από εντολή του υπουργού Προστα- σίας του Πολίτη. Όμως, το έχουμε ξαναγράψει και ελπίζουμε να μη χρειαστεί να επανέλθουμε: Οι αστυνομικοί δεν θα χρησιμοποιούσαν τα χημικά αν δεν τα είχαν μαζί τους, δηλαδή αν δεν περιλαμβάνονταν στον εξοπλισμό τους. ΜΑΤ και σεκιούριτι στην υπηρεσία του Μπέου ΣΗΜΑ∆ΙΑ ∆ΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗΣ ΜΕΤΑΞΥ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΕΚΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΕ ΚΑΙ ΕΥΡΩΖΩΝΗΣ

description

 

Transcript of Κυριακη 15 3 2015

Page 1: Κυριακη 15 3 2015

3341

Εβδομαδιαία εφημερίδα της Ανανεωτικής Αριστεράς • Κυριακή 15 Μαρτίου 2015 • Αρ. φ. 1242 • 2 €

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ, ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣΡάνια Σβίγκου: Καταρρίπονταιόλοι οι μύθοι της Ν∆Η νέα εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑμιλά για την εξέλιξητων διαπραγματεύσεων σελ. 7

...Ελθήνα Αγγελοπούλου:Θέλουμε να είμαστεη φωνή των πολιτώνΗ επικεφαλής της “ΑνοιχτήςΠόλης” μιλά για τα προβλήματατου δήμου και την έλλειψηπολιτικής βούλησης σελ. 9

...Γιώργος Βοσκόπουλος:Η Ευρώπη σε επικίνδυνουςπειραματισμούςΟ πρόεδρος του τμήματος ∆ΕΣ τουΠΑΜΑΚ μιλά για την εξέλιξη τηςΕυρώπης μέσα στην κρίση σελ. 10

∆ΙΕΘΝΗΧάνα Έμπερλε:Οι κυβερνήσειςθα αισθανθούντην πίεση στους δρόμουςΗ εκπρόσωπος Τύπουτου Blockupy μιλά για την κινητο-ποίηση στη Φρανκφούρτη σελ. 21

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑΕιρήνη Σταμούλη:Η δίκη της Χρυσής ΑυγήςΈνα μεγάλο διακύβευμαγια την Αριστερά σελ.18

Ιχνηλατώντας(σ)τα όρια τουιστορικού μαρξισμούΟ Χρήστος Βαλλιάνος γράφειμε αφορμή τη συλλογή κειμένωντου Ετιέν Μπολιμπάρ: «Κράτος,μάζες, πολιτική»

Σελ. 30, 31

Αναζητώνταςτον τζιχαντιστήΤου Γιάννη-ΟρέστηΠαπαδημητρίου

Με την άνοδο του ISISκαι ιδιαίτερα μετά τηδολοφονική επίθεση

στο Charlie Hebdo, στην εγχώ-ρια αντιμεταναστευτική ρητο-ρική, προστέθηκε και ο κίνδυ-νος της τρομοκρατίας, εξυπη-ρετώντας ιδανικά τις σκοπιμό-τητες της ελληνικής ακροδε-ξιάς1. Πρόσφατα, ωστόσο,τρεις υπουργοί της παρούσαςκυβέρνησης, σε πόστα ιδιαί-τερα σημαντικά για τις μετανα-στευτικές πολιτικές, άρχισαννα επιδεικνύουν μία παρόμοιαπροθυμία να συσχετίσουν τηστρατολόγηση του ISIS με τουςμουσουλμάνους μετανάστεςτης Ελλάδας.

Ο Γιάννης Πανούσης χρησι-μοποίησε την τζιχαντιστικήαπειλή για να ενισχύσει τηνπροηγούμενη θέση του για θω-

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 2

Κραυγές στο Βερολίνο,ψίθυροι στις Βρυξέλλες

Τη στιγμή που στο προσκήνιο κυριαρχεί ο θόρυβος από τιςαπειλές κατά της νέας ελληνικής κυβέρνησης και οι απαντήσειςσε πολεμικό κλίμα, σε δεύτερο πλάνο εξελίσσονται ενδιαφέρου-σες κινήσεις.

Χωρίς να χαλαρώνει η ασφυκτική πίεση, τώρα που αρχίζει ηδιαπραγμάτευση με την «Ομάδα των Βρυξελλών» (και με τα «τε-χνικά κλιμάκια» να επισκέπτονται την Αθήνα), υπάρχουν σημά-δια διαφοροποίησης μεταξύ των θεσμικών εκπροσώπων της ΕΕκαι της Ευρωζώνης, αφενός, και του σκληρού πυρήνα την κηρύ-κων της λιτότητας και της δημοσιονομικής πειθαρχίας, αφετέ-ρου. Με τα εργαλεία που διαθέτουν ΕΚΤ, ∆ΝΤ και Γιούρογκρουπ,η ελληνική πλευρά πιέζεται τόσο ώστε να ελαχιστοποιούνται οιδυνατότητες ελιγμών της. Από την άλλη, ωστόσο, από το επί-πεδο της Κομισιόν κυρίως, αλλά και από τους κόλπους τωνίδιων των «σκληρών» θεσμών, ανεπαίσθητες σχεδόν κινήσειςφροντίζουν ώστε η αποπνικτική αίσθηση από τις ασφυκτικέςπιέσεις να μην εξελιχθεί σε πραγματικό πνιγμό.

Σε συνέντευξή του στο περιοδικό «Σπίγκελ» ο επίτροπος Οι-κονομικών κ. Μοσκοβισί τόνισε, απαντώντας σε όσους διακινούνκαι πάλι ανέμελα σενάρια περί Grexit, ότι κάτι τέτοιο «θα απο-τελούσε καταστροφή και για την Ευρωζώνη», καθώς «αυτό μπο-

ρεί να αποδειχθεί η αρχή του τέλους».Στο ίδιο πνεύμα, από άλλη αφετηρία, υψηλόβαθμοι αξιωμα-

τούχοι του Βερολίνου καταθέτουν στο έγκυρο γερμανικό πρα-κτορείο Euro Insight ότι η κ. Μέρκελ, σε κάποια απόχρωση απότον κ. Σόιμπλε, αποκλείει την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώεξαιτίας της γεωπολιτικής σημασίας της. Και εξηγούν ότι το Βε-ρολίνο είναι διατεθειμένο, εάν χρειαστεί, να εγκρίνει περισσότε-ρες εκδόσεις εντόκων γραμματίων, αλλά και πρόωρες εκταμιεύ-σεις, και να υποστηρίξει «ανορθόδοξες λύσεις» για να μη μείνειαπό ρευστό η Ελλάδα (βλέπε σελ. 3).

Λίγες ώρες πριν, στη συνάντηση Τσίπρα-Γιουνκέρ στις Βρυ-ξέλλες, είχε ανακοινωθεί η αξιοποίηση κοινοτικών κονδυλίων(από τέσσερα διαφορετικά ευρωπαϊκά ταμεία) για την αντιμετώ-πιση της ανθρωπιστικής κρίσης, της ανεργίας, ιδίως των νέων,και για την τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας, καθώς καιη συγκρότηση ειδικής κοινής ομάδας υψηλόβαθμων στελεχώνγια το συντονισμό των αναγκαίων πρωτοβουλιών (βλέπε σελ. 6).

Μπορεί οι πολεμικές κραυγές να επικρατούν στο σκηνικό τηςσυγκρουσιακής διαπραγμάτευσης, δεν σβήνουν, ωστόσο, τον ψί-θυρο μιας συλλογιστικής, που προτείνει λιγότερο δαπανηρές καιεπικίνδυνες λύσεις τόσο για την Ευρώπη όσο και για την Ελλάδα.

ΕΡΤ: Βρέθηκετο κέλυφος,να προχωρήσουμεστην ουσίαΜιλούν για το νομοσχέδιο εργαζόμενοι,απολυμένοι και η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑΑννέτα Καββαδία

Σελίδες 16, 17

Υγεία:Περιμένονταςτη θεραπεία τηςΡεπορτάζ για τα προβλήματακαι τις ελλείψεις σε όλουςτους τομείς της υγείας.Μιλούν γιατροί και εργαζόμενοισε δημόσια νοσοκομεία

Σελίδες 12, 13

Με ΜΑΤ και σεκιούριτι απαγόρευσε, την περασμένη Παρασκευή, ο δήμαρ-χος Βόλου στους πολίτες και δημοτικούς συμβούλους της αντιπολίτευσης ναπαραβρεθούν στο ∆Σ της ∆ΕΥΑΜΒ και να τοποθετηθούν για το ζήτημα του κα-νονισμού άρδευσης. Ο Α. Μπέος με τον κανονισμό αυτό προσπαθεί να επιβάλ-λει τη συνέχιση της επιχειρηματικής δράσης της ∆ΕΥΑΜΒ και τη συνέχισητης λειτουργίας της με ανταποδοτικά τέλη, με αποτέλεσμα να αυξηθεί κατα-κόρυφα η τιμή του νερού άδρευσης. Ο δήμαρχος Βόλου ξεπέρασε κάθε όριοπαρατάσσοντας διμοιρίες των ΜΑΤ και ομάδα σεκιούριτι, ώστε να μην επι-τραπεί να ακουστεί διαφορετική άποψη στο ∆Σ της ∆ΕΥΑΜΒ, οι οποίες απώ-θησαν τους συγκεντρωμένους με χρήση χημικών και βίας. Όπως καταγγέλ-λουν οι βουλευτές Μαγνησίας του ΣΥΡΙΖΑ «Η βίαιη κατάληξη της σημερινήςσυνεδρίασης είναι ενδεικτική της αντιδημοκρατικής στάσης, που κρατά ο ∆ή-μαρχος Βόλου απέναντι σε πολίτες, που ασκούν το δικαίωμα τους να εκφρά-ζουν την άποψη τους σε σχέση με ένα ζήτημα κεφαλαιώδους σημασίας για τηντοπική κοινωνία, όπως η διαχείριση του νερού». Η αναίτια και απαράδεκτηεπίθεση των ΜΑΤ θα διερευνηθεί, ύστερα από εντολή του υπουργού Προστα-σίας του Πολίτη. Όμως, το έχουμε ξαναγράψει και ελπίζουμε να μη χρειαστείνα επανέλθουμε: Οι αστυνομικοί δεν θα χρησιμοποιούσαν τα χημικά αν δεν ταείχαν μαζί τους, δηλαδή αν δεν περιλαμβάνονταν στον εξοπλισμό τους.

ΜΑΤ και σεκιούριτι στην υπηρεσία του Μπέου

ΣΗΜΑ∆ΙΑ ∆ΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗΣ ΜΕΤΑΞΥ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΕΚΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΕ ΚΑΙ ΕΥΡΩΖΩΝΗΣ

Page 2: Κυριακη 15 3 2015

22 Η ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2015ΘΕΜΑΤΑ

ΕΒ∆ΟΜΑ∆ΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΗΣ ΑΝΑΝΕΩΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣΙδιοκτήτης: Εκδοτικός - ∆ημοσιογραφικός Συνεταιρισμός Κοινωνικών,Πολιτικών και Πολιτιστικών Μελετών και ∆ραστηριοτήτων Η ΕΠΟΧΗ, ΣΥΝ Π.Ε.

Βλαχάβα 11 & Αθηνάς, 3ος όροφος,Αθήνα 105 51

ΤΗΛΕΦΩΝΑ 3630523, 3619513 - 3619514 •FAX: 3619610

Εκδότρια:Ασημίνα ∆αβάκη - Κλαυδιανού

Συνδρομές (σε ευρώ)• Εσωτερικού: 150 • Kύπρος: 250

• Ευρώπη: 250 • Λοιπός κόσμος: 250Α.Φ.Μ. 096207018 - ∆ΟΥ: ΣΤ’ Αθηνών

Αρ. Λογαριασμού: 72038528658ΙΒΑΝ GR 3801107200000072038528658

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑΗλεκτρονική ∆ιεύθυνση:

[email protected]

Κωδικός εντύπου: 3341ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ ΚΛΕΝΙΚ Ε.Ε.

Του Θωμά Τσαλαπάτη

Μοιάζει πολλές φορές παράδοξος οτρόπος με το οποίο ανοίγουν τα θέ-ματα στον δημόσιο διάλογο. Παρά-

δοξες οι αφορμές και παράδοξο το μέγε-θος. Τα τελευταία χρόνια ειδικότερα, με ταμέσα κοινωνικής δικτύωσης να συμβάλ-λουν ώστε η καταγραφή των διαφορετικώνγνωμών και εντάσεων να περιγράφονταικαι να παίρνουν υλική σχεδόν υπόσταση,τα διάφορα θέματα προς συζήτηση γίνον-ται πιο ορατά από ποτέ και ο όποιος διά-λογος -με τα επιχειρήματα, τα συνθήματακαι τους αφορισμούς του- καταγεγραμμέ-νος και προσβάσιμος σε όποιον επιθυμεί νασυμμετάσχει ή απλώς να ενημερωθεί. Θέ-ματα διαφορετικής σημασίας και μεγέθουςγίνονται αντικείμενα συζήτησης από ειδι-κούς και ημι-ειδικούς, από αυτόκλητους ήαπλά εξυπνάκηδες, και τελικά από οποιον-δήποτε έχει γνώμη και επιθυμεί να την εκ-φράσει.

Η μαγεία του συγκεκριμένου διαλόγουείναι πως αφήνει περισσότερο χώρο στοεπιχείρημα και λιγότερο στην επάρκεια (ηοποία συχνά μεταμορφώνεται σε αυθεντία)του φορέα. Τα θέματα λοιπόν, μοιάζουν ναανοίγουν από την αρχή. Και πιο πρόσφατοανάμεσα σε αυτά τα θέματα υπήρξε τογκράφιτι του Πολυτεχνείου.

Αφορισμοί απαξίωσηςκαι υπερβολές υπεράσπισης

Ξεκινώντας θα ήθελα να πω πως αισθη-τικά το συγκεκριμένο γκράφιτι δεν με συγ-κίνησε (και να διευκρινίσω εδώ πως γράφωχωρίς πρόθεση να μετακινηθώ από τονυποκειμενισμό της πρώτης εντύπωσης,όπως επίσης πως δεν έχω δει το έργο απόκοντά). Ήρθα σε επαφή μαζί του μέσα απότον διάλογο που ξέσπασε. Ο μεγάλος αριθ-μός αφορισμών απαξίωσης (ο θάνατος τηςαστικής δημοκρατίας) ή υπερβολών υπε-ράσπισης (Η Γκουέρνικα της Αθήνας), πε-ριγράφει την ένταση και το μέγεθος τουδιαλόγου. Η συζήτηση αποκτά ακόμα με-γαλύτερο ενδιαφέρον ακριβώς ότανακουμπά παράδοξα σημεία. Όπως, αςπούμε, την άποψη που εξέφρασε ο υφυ-πουργός Σγουρίδης που ούτε λίγο ούτεπολύ είδε γερμανική παρέμβαση πίσω απότο γκράφιτι. Ή στην υποκρισία της Freepress απλοϊκότητας.

Οι ίδιοι φορείς γνώμης που υπερασπί-ζονταν και προωθούσαν τις ανάπηρες πα-ρεμβάσεις των Ατενίστας όταν χρωμάτιζανμε φλύαρα χρώματα τα σκαλοπάτια του Κο-λωνακίου ή διατράνωναν τον κυνισμό τουςντύνοντας δέντρα και παγκάκια με πλεχτά,ενώ δίπλα οι άστεγοιπέθαιναν από το κρύο(με τις ευλογίες του κυ-ρίου Καμίνη), στη συγ-κεκριμένη κίνηση δενείδαν παρέμβαση αλλάκανιβαλισμό και πίσωαπό τα υποκείμενα τηςενέργειας δεν είδανεθελοντές που προ-σπάθησαν να δημιουρ-γήσουν αλλά ανώρι-μους που δεν γνωρί-ζουν τι σημαίνει δημό-σιος χώρος.

Πολλά επιχειρή-ματα ακούστηκαν καιτα περισσότερα είναισεβαστά (προσωπικήεμμονή: εκτός από τοεπιχείρημα ιερότητας

του χώρου. Το επιχείρημα της ‘’ιερότητας’’ενός κτηρίου ή ενός μνημείου είναι ακρι-βώς αυτό που το απομονώνει από τηνόποια λειτουργικότητα, την όποια σχέσητου με την πραγματική ζωή, την υπόστασήτου στον πραγματικό χώρο και χρόνο και τοκαθιστά αμετάκλητα νεκρό). Και ο χώροςμιας σελίδας μοιάζει περιορισμένος όχιμόνο για να επιχειρηματολογήσεις, αλλάακόμη και για να καταγράψεις τα διάφοραεπιχειρήματα. Ειδικά όταν τα θέματα πουάνοιξαν είναι πολλαπλά: δημόσιος χώροςκαι δημόσια τέχνη, το γκράφιτι ως τέχνηκαι η παρακμή του μέσα από την μουσει-οποίηση του, οι όροι των παρεμβάσεων καιη πολιτική διάσταση των χειρονομιών, ηπαρακμή της καθημερινότητας σε σχέση μετην τέχνη και ο δυνητικός διάλογός τους.Αλλά μήπως τελικά όλο αυτό το πλέγμαδιαλόγου ως προϊόν μιας κίνησης δεν γεμί-ζει με ουσία το εγχείρημα;

Το διακείμενο του γκράφιτι

Το σημείο στο οποίο θέλω να καταλήξωείναι πως αυτό που έχει σημασία είναι όχιτο γκράφιτι καθεαυτό ή η πράξη της πα-ρέμβασης, αλλά ο διάλογος που ξεκινά μεαφορμή αυτό. Όχι το πρωτογενές έργο,αλλά τα σημεία που θέτει σε κίνηση μέσαστον δημόσιο λόγο και μάλιστα με επιτα-κτικό τρόπο ανάλογο του μεγέθους της πα-ρέμβασης αλλά και της -χωροταξικής, ιστο-ρικής, πολιτικής- σημασίας του κτηρίου(και εδώ φυσικά θα μπορούσαμε να εντά-ξουμε τον διάλογο αυτό ως μέρος του όλουέργου, άσχετα με το εάν κάτι τέτοιο βρι-σκόταν στις προθέσεις των καλλιτεχνών).Η μεγάλη λοιπόν επιτυχία του γκράφιτι τουΠολυτεχνείου είναι το διακείμενό του, τοπώς μιλάμε για το δημόσιο, για την τέχνηγια την παρέμβαση και τελικά για τουςόρους της καθημερινότητας, σε έναν διά-λογο που δεν ξεκίνησε προφανώς τώρα,αλλά μοιάζει να παίρνει νέες διαστάσεις.Σε έναν διάλογο που δεν σταματά φυσικάεδώ αλλά περιμένει περισσότερα επιχειρή-ματα και περισσότερη θεωρία και κυρίωςνέες παρεμβάσεις στον χώρο, στο δημόσιοπεδίο και στην καθημερινότητα. Λιγότεροή περισσότερο εξωστρεφείς, ογκώδεις ήεπιτυχημένες.

Και για όλους αυτούς τους λόγους πι-στεύω πως χρωστούμε ένα ευχαριστώ στηνασπρόμαυρη επιφάνεια των οδών Πατη-σίων και Στουρνάρη, γιατί ό, τι τελικά δενκαταφέραμε να διακρίνουμε σε χρώμα καισχέδιο μοιάζει να μας παραχωρείται σε λέ-ξεις και σε νόημα, έστω και σαν ηχώ.

http://tsalapatis.blogspot.gr

ράκιση των ελληνικών συνόρων. Ο Πάνος Καμμένος, απείλησε ότι θα απαν-τήσει στις ευρωπαϊκές πολιτικές λιτότητας αφήνοντας τους «τζιχαντιστές»να πάνε στη Γερμανία. Τέλος, ο Νίκος Κοτζιάς τράβηξε το ενδιαφέρον τωνΜΜΕ όταν σε συνέντευξή του στο ZDF, ανακήρυξε τους τζιχαντιστές «ζήτημαεσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής» (και κατά συνέπεια τους μετανάστεςστην Ελλάδα, φωλιά τζιχαντιστών), δημιουργώντας έτσι έναν μπαμπούλα πιοαπειλητικό από τη ρωσική πολιτική στην Ουκρανία. ∆εν ήταν η πρώτη φοράπου εντόπισε «εξτρεμιστικά στοιχεία» σε ομάδα που ήταν μάλλον απίθανονα τα περιέχει. Το 2010, στην ανθρωπιστική αποστολή στη Γάζα που ανα-χαιτίστηκε απ’ τον ισραηλινό στρατό, ο νυν υπουργός Εξωτερικών είχε δει νακρύβονται «Τούρκοι πράκτορες και Γκρίζοι Λύκοι».2

Ο πανικός για τη διείσδυση μελών του ISIS στην Ευρώπη, ξεκίνησε τον πε-ρασμένο Ιούλιο, όταν το αμερικάνικο δίκτυο ABC μετέδωσε ως αυθεντικόέναν χάρτη κατασκευασμένο απ’ τη νεοναζιστική οργάνωση «Third Position»,ο οποίος δήθεν απεικόνιζε τις γεωπολιτικές βλέψεις του Ισλαμικού Κράτουςστην Ευρώπη. Στους επόμενους μήνες, ο χάρτης γνώρισε πολλές παραλλα-γές στα συντηρητικά ΜΜΕ, με την «πύλη εισόδου» να είναι άλλοτε η Ισπανία,άλλοτε η Ιταλία, η Ελλάδα ή η Βουλγαρία.

Στο κυνήγι των τζιχαντιστών

Οι δολοφονίες στο Charlie Hebdo πυροδότησαν μια κατάσταση έκτακτηςανάγκης στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα, με την ΕΕ να καλεί σε διάσκεψη τη 12ηΦλεβάρη για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και την Europol να διε-ξάγει εντατικές έρευνες για τον εντοπισμό εξτρεμιστών. Ο κώδωνας του κιν-δύνου είχε χτυπήσει λίγο νωρίτερα, στα τέλη του Γενάρη, τότε που το Buzz-feed, περισσότερο γνωστό για την αναγνωσιμότητα, παρά για την αντικειμε-νικότητά του, δημοσίευσε συνέντευξη με υποτιθέμενο διακινητή μεταναστώνπρος την Ευρώπη που υποστήριζε ότι το ISIS έχει προσεταιριστεί τόσο τονίδιο, όσο και άλλους του «κλάδου» για το πέρασμα μελών του στον ευρω-παϊκό Νότο. Την ίδια περίοδο, η άποψη αυτή θα διαδοθεί ευρέως μέσα απότις «αποκαλύψεις» του Ιδρύματος Quilliam τις οποίες θα ασπαστούν ενθου-σιωδώς τα συντηρητικά ΜΜΕ εκατέρωθεν του Ατλαντικού: το ξενοφοβικόρεπουμπλικάνικο FOX News στις ΗΠΑ και ο όμιλος Express στο ΗνωμένοΒασίλειο, ιδιοκτησίας δηλωμένου χρηματοδότη του ακροδεξιού UKIP.

Το ίδρυμα Quilliam «έφερε στο φως» την υποτιθέμενη αλληλογραφία υψη-λόβαθμου μέλους του ISIS, όπου αποκάλυπτε ότι στα σχέδια της οργάνωσηςείναι η εισβολή στην Ευρώπη μέσω της Λιβύης. Το σκιώδες αυτό think tank,ωστόσο, θα είχε κάθε λόγο να κατασκευάσει μια τέτοια «αποκάλυψη». Χρη-ματοδοτούμενο από το βρετανικό δημόσιο και προσκείμενο στην αντιτρο-μοκρατική υπηρεσία μέχρι και το 2011, είναι αφιερωμένο στην καταπολέ-μηση του τζιχαντισμού, τις ρίζες του οποίου εντοπίζει στις «μη-βίαιες ομά-δες του εξτρεμιστικού Ισλάμ» που με τον ορισμό του φτάνουν να περιλαμ-βάνουν μέχρι και το Μουσουλμανικό Συμβούλιο της Βρετανίας και την Ισλα-μική Επιτροπή Ανθρωπίνων ∆ικαιωμάτων.

Ο πρόεδρός του, Ματζίντ Ναχβάζ, διατέλεσε σύμβουλος του βρετανούπρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον την εποχή των επίμαχων δηλώσεών τουγια τον «μυώδη φιλελευθερισμό» ενάντια στην «κρατική πολυπολιτισμικό-τητα». Τα τελευταία χρόνια, πέρασε απ’ την κρατική στην ιδιωτική χρηματο-δότηση και υποδέχθηκε κάποια αμφιλεγόμενα πρόσωπα ως υψηλόβαθμαστελέχη, όπως τον επικεφαλής των ισλαμοφοβικών ταγμάτων εφόδου τηςEnglish Defense League, Στίβεν Λένον, και τον ηγέτη της παραστρατιωτικήςΜαχητικής Ομάδας της Λιβύης, Νομάν Μπεν Οτμάν. Με τον τελευταίο έχεισυνεργαστεί σε βιβλίο του και ο Τζέισον Πακ, ο καθηγητής του Κέμπριτζστον οποίον αφιέρωσε το Russia Today ένα ολόκληρο μισάωρο για την πα-ρουσίαση του σχεδίου εισβολής μέσω Λιβύης.

Όσα ξεχνούν να αναφέρουν

Στην πραγματικότητα, έξω από τις επιμέρους σκοπιμότητες που κρύβον-ται πίσω από μια κατάσταση ευρωπαϊκής έκτακτης ανάγκης, η σύνδεση τωντζιχαντιστών με τους μεταναστευτικούς πληθυσμούς της Ευρώπης είναι ιδι-αίτερα σαθρή. Όταν πίσω απ’ τον «Τζιχάντι Τζον» αποκαλύφθηκε ένας ευ-κατάστατος μορφωμένος μουσουλμάνος, συμπλήρωνε μια σειρά δημοσιευ-μάτων για τα μέλη του ISIS που όλα έδειχναν σε μεσοαστούς δεύτερης ή τρί-της γενιάς μετανάστες στις ευρωπαϊκές χώρες, συνήθως απόφοιτους πανε-πιστημίου και όχι πρόσφυγες από τις κατώτερες εργασιακές βαθμίδες, οιοποίοι δεν έδειξαν ποτέ ενδιαφέρον για εξτρεμιστική δράση στις χώρες δια-μονής τους. Ξεχνιέται επίσης μέσα στον ηθικό πανικό, ότι η δολοφονία τουCharlie Hebdo, απ’ ό,τι δείχνουν τα στοιχεία ήταν, πρωτοβουλιακή κίνησητων δραστών και όχι στρατηγικό χτύπημα ευρύτερης οργάνωσης.

Ανήμερα 25η Γενάρη, πριν καλά-καλά κλείσουν οι κάλπες, ο ιστότοπος τουCNN φιλοξενούσε ρεπορτάζ με τίτλο «Προσθέστε κι αυτό στα προβλήματατης Ελλάδας: Αποτελεί εκκολαπτόμενη φωλιά τρομοκρατών», στο οποίο εγ-καλούνταν προειδοποιητικά η νέα κυβέρνηση για τη μεταναστευτική της πο-λιτική. Η σύγκρουση της Τασίας Χριστοδουλοπούλου με τον Γιάννη Πανούσηστα ζητήματα μετανάστευσης παίχτηκε σε πρώτο πλάνο στην ελληνική επι-καιρότητα, με τα περισσότερα ΜΜΕ να σιγοντάρουν τον ηθικό πανικό. Σε πε-ριβάλλον επαναφοράς της ξενοφοβικής τρομοϋστερίας, οι δηλώσεις των Πα-νούση-Καμμένου-Κοτζιά έρχονται σε σύγκρουση με τις προγραμματικές θέ-σεις του ΣΥΡΙΖΑ και αντιστρατεύονται με επικίνδυνο τρόπο τις μέχρι τώραδιακηρύξεις της αναπληρώτριας υπουργού Μετανάστευσης.

1) Η ελληνική τζιχάντ: Ο εθνικός κορμός, το Charlie Hebdo και η «δική μας» 11η Σεπτέμβρη,http://rednotebook.gr/2015/01/i-elliniki-tzihant/

2) Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία 6/6/2010

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ 1η ΣΕΛΙ∆Α

Αναζητώντας τον τζιχαντιστή Η μεγάλη επιτυχίατου γκράφιτι στο Πολυτεχνείο

Page 3: Κυριακη 15 3 2015

Η ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2015 33ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Εξαιρετικά πυκνή σε γεγονότα αυτήη εβδομάδα. Από το σκληρό Γιού-ρογκρουπ της ∆ευτέρας περάσαμε

στη διαδικαστική σύσκεψη των Βρυξελ-λών και τη συγκρότηση της «Ομάδαςτων Βρυξελλών» για την επανέναρξη,μετ’ εμποδίων, των διαπραγματεύσεων.Ακολούθησαν τα ταξίδια του πρωθυ-πουργού Αλέξη Τσίπρα στις Βρυξέλλεςκαι του υπουργού οικονομικών ΓιάνηΒαρουφάκη σε Βρυξέλλες και Παρίσι.

Η ένταση και από τις δύο πλευρέςυπήρξε μεγάλη όλη την εβδομάδα. Και ηαρχή των διαπραγματεύσεων ήταν πολύτραχιά με τους λεγόμενους θεσμούς ναπαραμένουν στο «ύψος» τους. Προφα-νώς δεν μπορούσαν να παραδεχθούν ότιπλέον δεν μπορούν να ορίζουν το παι-χνίδι όπως νομίζουν.

Ωστόσο, τα πρώτα μικρά έστω σημά-δια που μπορεί να οδηγήσουν σε εκτό-νωση είναι γεγονός. Οι τοποθετήσειςτόσο του κ. Γιούνκερ όσο και του κ.Σουλτς κινούνται σ’ αυτή την κατεύ-θυνση και είναι ενδιαφέρον ότι βρήκανθετικό αποδέκτη, άμεσα, τον έλληναπρωθυπουργό. Τις επόμενες μέρες θαφανεί.

Η Άνγκελα Μέρκελ

Εντωμεταξύ, ένα τηλεγράφημα πουαναφερόταν σε ρεπορτάζ του πρακτο-ρείου Euro Insight σχετικά με τις από-ψεις της καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελγια τον κίνδυνο να βρεθεί η Ελλάδαεκτός ευρωζώνης, την Παρασκευή τοαπόγευμα, αναστάτωνε τα μίντια στηνΑθήνα, τα μπέρδεψε γεμίζοντάς τα αμη-χανία. Με την ως εκείνη τη στιγμή υπέρ-προβολή των δημοσιευμάτων και δηλώ-σεων περί Grexit, δεν πίστευαν ότι η κ.Μέρκελ δεν συνδράμει και προσωπικάστην επωφελή – και αφελή – κινδυνολο-γία τους. Εξάλλου, το εν λόγω πρακτο-ρείο ήταν εντελώς άγνωστο και πάντωςλιγότερο φημισμένο, πχ, από την Welt.Καθώς, όμως, επρόκειτο, τελικά, για τοπρακτορείο του γερμανικού Χρηματιστη-ρίου, τα κανάλια άρχισαν, τελικά, να τομεταδίδουν το ένα μετά το άλλο. Συγκε-κριμένα το πρακτορείο αυτό μετέδιδε:

«‘Κλειδί’ στην αποφασιστικότητα τηςΜέρκελ να αποφύγει μια έξοδο της Ελ-λάδας από το ευρώ, είναι τα γεωπολι-τικά. Τα παραπάνω αποκαλύπτουν υψη-λόβαθμοι αξιωματούχοι του Βερολίνουστο πρακτορείο Euro Insight του ΜΝΙ.

Φοβούμενη την αστάθεια στα Βαλκά-νια, η Γερμανίδα Καγκελάριος ΆνγκελαΜέρκελ είναι αποφασισμένη να αποτρέ-ψει μια κατάσταση στην οποία η Ελλάδααποχωρεί από το ευρώ από ατύχημα, εντω μέσω αυξημένων εντάσεων μεταξύτων δύο χωρών για τη χρηματοδότηση,σύμφωνα με υψηλόβαθμους αξιωματού-χους στο Βερολίνο.

Οι αξιωματούχοι υποστήριξαν ότι εάνη Ελλάδα επρόκειτο να εγκαταλείψει τοενιαίο νόμισμα, θα γινόταν διότι δενυπάρχει κοινό έδαφος για το πώς θαπρέπει να λειτουργεί η ευρωζώνη, παράγια το ότι δεν θα επιτευχθούν οι κινητοίστόχοι για τις προθεσμίες αποπληρωμήςκαι τις δεσμεύσεις για τις μεταρρυθμί-σεις που έχουν θέσει με τους πιστωτές.

Πρόκειται για μια πολιτική απόφαση,δεν θα υπάρχει Grexident, δήλωσε μιακαλά ενημερωμένη πηγή σχετικά με τιςθέσεις της καγκελαρίου, χρησιμοποιών-τας τον όρο που επινοήθηκε προσφάτωςγια να περιγραφεί η πιθανότητα εξόδου

της Ελλάδας από την ευρωζώνη ως ένααποτέλεσμα των παρεξηγήσεων και τωνπολιτικών εντάσεων.

Το δημοσίευμα επισημαίνει ακόμη πωςενώ η Μέρκελ είναι κατανοητό να πι-στεύει πως η ευρωζώνη είναι τώρα κα-λύτερα εξοπλισμένη να αντιμετωπίσειτην αναταραχή που θα μπορούσε να προ-κύψει στην αγορά εάν η Αθήνα αποχω-ρήσει από την ευρωζώνη, οι πιθανές γε-ωπολιτικές συνέπειες μιας τέτοιας εξέ-λιξης έχουν αποτελέσει μεγάλη ανησυ-χία για την Καγκελαρία. Ο κύριος φόβοςείναι ότι η περιοχή των Νότιων Βαλκα-νίων μπορεί να αποσταθεροποιηθεί καιη Ελλάδα -μέλος του ΝΑΤΟ- θα μπο-ρούσε να περάσει στην ρωσική επιρροή.

Οι «ανορθόδοξες λύσεις»

Ως εκ τούτου, αναφέρει το Euro Insi-ght, η γερμανική κυβέρνηση είναι έτοιμηνα υποστηρίξει ανορθόδοξες λύσεις γιανα αποτρέψει το να ξεμείνει από ρευστόη Ελλάδα. Αυτές φέρεται να περιλαμβά-νουν:

* την αύξηση του ορίου των εντόκωνγραμματίων που μπορεί να εκδίδει ηΑθήνα και να πουλάει στις ελληνικέςτράπεζες που με τη σειρά τους τα χρησι-μοποιούν ως collateral με την ΕΚΤ,

* προσωρινά capital controls (έλεγχοικεφαλαίων) σε περίπτωση ενός bank-run,

* καταβολή κεφαλαίων από το τρέχονπρόγραμμα πριν από το χρονοδιά-γραμμα,

* καθυστέρηση πληρωμής χρέους προςτο ∆ΝΤ.

Η γερμανική κυβέρνηση θέλει να απο-φύγει να κινηθεί προς αυτή την κατεύ-θυνση, αλλά δεν αποκλείει ότι θα μπο-ρούν να χρησιμοποιηθούν αυτά, εάν δενυπήρχε άλλος τρόπος να διατηρηθεί ηΕλλάδα εντός ευρωζώνης.

Το Βερολίνο περιμένει, ακόμη, ότι θαμπορούσε να βρεθεί επαρκές κοινό έδα-

φος με την Αθήνα, ιδιαίτερα καθώς ηΜέρκελ είναι κατανοητό ότι έχει καθιε-ρώσει μια καλή σχέση εργασίας με τονπρωθυπουργό Αλ. Τσίπρα.

Η γερμανική κυβέρνηση, επίσης, είναιέτοιμη για συμφωνία σε ένα χαμηλότεροστόχο για το πρωτογενές πλεόνασμα καινα αφήσει στην Ελλάδα περισσότερο πε-ριθώριο για τον καθορισμό και την εφαρ-μογή των μεταρρυθμίσεων και -σε μετα-γενέστερο στάδιο- μείωση του φορτίουχρέους.

Η αντίδραση της Μέρκελ σε ένα Grexitέχει οδηγήσει τον Σόιμπλε να εγκαταλεί-ψει τα σχέδιά του, και πιο πρόσφατα,και αυτός επίσης έχει ανησυχήσει περισ-σότερο για το γεωπολιτικό περιβάλλον.Οι διαφορές μεταξύ της Καγκελαρίαςκαι του υπουργείου Οικονομικών, έχουνως εκ τούτου στενέψει. Για αυτό ο Σόιμ-πλε έπαιξε καθοριστικό ρόλο στις δια-πραγματεύσεις που οδήγησαν στην πρό-σφατη επέκταση του ελληνικού πακέτουδιάσωσης».

Ο κ. Σόιμπλε

Το δημοσίευμα αναφέρει πολλάακόμη και ενδιαφέροντα σημεία, όπωςότι η ενδεχόμενη στήριξη θα απαιτούσεπρώτα πολιτική συμφωνία σε δεσμεύ-σεις της Ελλάδας και τρίτο πρόγραμμα,ότι ο κ. Σόϊμπλε έχει επανειλημμένωςμελετήσει ιδέες περί Grexit, και ότι ηΓερμανία, αν οι διαφορές με την Ελλάδααποδειχθούν αγεφύρωτες, έχει έτοιμασχέδια στήριξης της χώρας να οδεύσειεκτός Ευρωζώνης κτλ. Όμως, ο πραγμα-τικός πυρήνας του είναι αυτός που ανα-φέραμε αναλυτικά προηγουμένως: Οφόβος Μέρκελ και τα σχέδιά της.

Στη Βιέννη, ωστόσο, ο κ. Σόιμπλε δενσταμάτησε να καλλιεργεί το Grexident,έστω λέγοντας ότι αν συνέβαινε, τότε θαέφταιγαν οι Έλληνες ηγέτες, επειδή δενήξεραν να διαπραγματευθούν νέα δά-νεια. Σε συνέντευξή του και σε συνέδριο,

κατά το Reuters, υποστήριξε: «Προσπαθώ να μείνω ψύχραιμος με

την Ελλάδα αλλά δεν με βοηθάει», ανέ-φερε ο κ. Σόιμπλε στην εκδήλωση μετίτλο Finanz im Dialog. Όπως είπε,«είναι ευκολότερο για χώρες με προβλή-ματα να λένε στους πολίτες τους ότιαυτά οφείλονται στο Βερολίνο ή τις Βρυ-ξέλλες αλλά αυτό δεν βοηθάει. Η Ελ-λάδα δεν είναι χαμένη υπόθεση», συμ-πλήρωσε και τόνισε ότι μέχρι το τέλοςτου 2014 αναπτυσσόταν καλύτερα τουαναμενομένου, αλλά από τότε τα προ-βλήματα έχουν κάνει εκ νέου την εμφά-νισή τους. «Μακροπρόθεσμα τα πιο αδύ-ναμα μέλη της ευρωζώνης δεν μπορούννα περιμένουν από ισχυρότερες χώρεςνα χρηματοδοτούν τις σπατάλες τους»,ανέφερε με νόημα. Σε δηλώσεις του, στησυνέχεια, στην αυστριακή τηλεόραση,δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο «ατυχήμα-τος» με έξοδο της Ελλάδας από το ευρώενώ επανέλαβε ότι αν η Αθήνα δεν υλο-ποιήσει τα συμφωνηθέντα, τότε δεν θαυπάρξουν περισσότερα χρήματα. Στο συ-νέδριο μίλησε και ο Αυστριακός υπουρ-γός Οικονομικών Χανς Γιοργκ Σέλινγκ,ο οποίος εκτίμησε ότι ο κίνδυνος εξόδουτης Ελλάδας από το ευρώ είναι υπαρ-κτός.

Ο Μοσκοβισί προειδοποιεί

Την επόμενη μέρα η απάντηση στιςαπόψεις Σόιμπλε αλλά και Σέλινγκ ήλθεαπό τον Γάλλο Επίτροπο κ. Πιερ Μοσκο-βισί. Μάλιστα μίλησε καθαρά οικονο-μικά για τον κίνδυνο από ένα Grexit καιόχι για γεωπολιτικούς λόγους. Συγκε-κριμένα, όπως μεταδόθηκε:

Κατά της υποτίμησης των κινδύνωνπου συνδέονται με μία έξοδο της Ελλά-δας από την ευρωζώνη, προειδοποιεί οευρωπαίος Επίτροπος ΟικονομικώνΠιέρ Μοσκοβισί λέγοντας ότι ένα τέτοιοβήμα θα μπορούσε να είναι η αρχή τουτέλους για το κοινό νόμισμα.

«Εξάλλου, όλοι στην Ευρώπη πιθανό-τατα συμφωνούμε ότι ένα Grexit θα ήτανμία καταστροφή – για την ελληνική οι-κονομία αλλά επίσης και για την ευρω-ζώνη ως σύνολο» δήλωσε ο κ. Μοσκο-βισί σε συνέντευξή του στο γερμανικόπεριοδικό Der Spiegel που θα δημοσι-ευόταν το Σάββατο.

«Εάν μία χώρα αφήσει αυτή τη (νομι-σματική) ένωση, οι αγορές θα διερωτη-θούν αμέσως ποια χώρα είναι η επόμενηκαι αυτό θα μπορούσε να είναι η αρχήτου τέλους» προειδοποίησε.

Ασφαλώς, η έξοδος από την Ευρω-ζώνη μιας χώρας, της Ελλάδας έστω πουέχει «απομονωθεί» με χίλιες κατηγορίες,δεν είναι μικρό ζήτημα. Ωστόσο, οι δια-φωνίες που έχουν, πρόσφατα ιδίως, προ-κύψει με οξύτητα, στην ηγεσία της Ευ-ρωζώνης και της ΕΕ είναι πιο συνολικές,για πιο κεντρικά ζητήματα. Άπτονται ζη-τημάτων όπως για την κοινωνική και οι-κονομική πολιτική, για τον προσανατο-λισμό γενικώς της ΕΕ, τον ρόλο της στονπολυπολικό κόσμο. Έχουν δίκιο όσοιπροβλέπουν ότι σε μερικούς, μόλις,μήνες για οικονομικούς αλλά πρώτα απ’όλα για πολιτικούς λόγους θα ανατρέ-πουν τις ως τώρα ισορροπίες, το ελλη-νικό πρόβλημα, μπροστά σε άλλα πολύσοβαρότερα θα είναι παρωνυχίδα. Κανέ-νας δεν μπορεί να προβλέψει ποια θαείναι η θέση του κ. Σόιμπλε τότε.

Παύλος Κλαυδιανός

ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΚΟΡΥΦΗΣ ΓΙΑ ΤΟ GREXIT

∆ύο στρατηγικέςγια την Ευρώπη

Page 4: Κυριακη 15 3 2015

Του Νίκου Τσαγκρή

Προσπαθώ να δω την κυβέρνησηΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ όπως είναι, μιακυβέρνηση – γέννημα της

οργής και της ανάγκης, μια φιλολαϊκήκυβέρνηση μιας προεδρευομένης κοι-νοβουλευτικής ∆ημοκρατίας ενός αστι-κού κράτους – έθνους μέλους της Ευ-ρωπαϊκής Ένωσης και της ζώνης τουευρώ· που, σε συνθήκες βαθιάς οικονο-μικής κρίσης – οφειλόμενης στηνκρίση του καπιταλιστικού συστήματος,την «ιμπεριαλιστική» διαχείρισή τηςαπό τις ηγεμονεύουσες την Ε. Ε. δυνά-μεις, την εθελόδουλη προσαρμογή τηςχώρας μας στο «πλαίσιο» της συγκε-κριμένης διαχείρισης – επιχειρεί, μεσχετική επιτυχία και με τη στήριξη τηςπλειονότητας του ελληνικού λαού πουαντιπροσωπεύει και κυβερνά, να αντα-ποκριθεί στην προεκλογική δέσμευσήτης για μια «πραγματική διαπραγμά-τευση με τους εταίρους». Με στόχο μιανέα συμφωνία (δανειακή σύμβαση) πουθα εξυπηρετεί την αποπληρωμή τωνδανειακών υποχρεώσεων της χώρας,χωρίς να συνοδεύεται από τιμωρητι-κούς για τον ελληνικό λαό όρους,μέτρα λιτότητας και καταστροφικούςγια την οικονομία κανόνες. Κι ακόμα,να ανταποκριθεί στην (προεκλογική,επίσης) δέσμευσή της για άμεση εφαρ-μογή των μέτρων ανάσχεσης της αν-θρωπιστικής καταστροφής που περι-λαμβάνονται στο «πρόγραμμα της Θεσ-σαλονίκης».

Κάπως έτσι βλέπω την κυβέρνησηόταν προσπαθώ να τη δω όπως είναι,και κάπως έτσι βλέπω ότι την βλέπεικαι η (κυμαινόμενη από 80 – 55%) πλει-ονότητα των Ελλήνων που τη στηρίζει,όταν «διαβάζω» τα ποιοτικά χαρακτη-ριστικά των σχετικών σφυγμομετρή-σεων της κοινής γνώμης. Κάπως έτσι,άλλωστε, υποθέτω, βλέπει και η ίδια ηκυβέρνηση τον εαυτό της, όταν προ-σπαθεί να τον δει όπως είναι. Και όχιόπως θέλει να είναι, ή όπως θέλει ναφαίνεται πως είναι, αν θέλει να φαίνε-ται διαφορετική απ’ ό,τι είναι ή απ’ ό,τιεπιθυμεί να φαίνεται πως είναι…

Ακραίες «θεωρήσεις»

Το πώς βλέπει μια κυβέρνηση τονεαυτό της δεν είναι θέμα επικοινωνια-κής φαντασμαγορίας, αλλά ζήτημασυλλογικής αυτογνωσίας. Ωστόσο, ησυγκεκριμένη κυβέρνηση (το παρόντης – το μέλλον της) κρίνεται από τηνδιαπραγμάτευση, δεδομένου ότι απ’αυτήν κρίνεται το παρόν και το μέλλοντης Ελλάδας και των Ελλήνων και, κατ’ανατρεπτική ακολουθία, της ευρωζώ-νης και της Ε.Ε. Έτσι, η κυβέρνησηείναι η διαπραγμάτευση και, καθώς ηδιαπραγμάτευση γίνεται, αναπόφευ-κτα, ζήτημα επικοινωνιακής φαντα-σμαγορίας, οιπρωταγωνι-στές τηςπα-ρα-

μορφώνονται, ο λόγος τους θρυμματί-ζεται εντός της, μαζί και το αποτέλε-σμα της διαπραγμάτευσης. Και απόκοντά η κυβέρνηση, το πραγματικό τηςσχήμα, ο πολιτικός της χαρακτήρας.

Λοιπόν, ποια συλλογική αυτογνωσία;Η κυβέρνηση είναι η διαπραγμάτευση,όπως την βλέπουν οι υπουργοί της, οιυφυπουργοί της, τα μέλη της! Όπωςτην βλέπουν οι βουλευτές της, τα κόμ-ματα που την συνιστούν – σε ότι μαςαφορά, ο ΣΥΡΙΖΑ, τα στελέχη του, ταμέλη του. Εδώ, δύο ακραίες εκδοχέςθεωρήσεων:

Η ρομαντική θεώρηση: Βλέπω τη δια-πραγμάτευση σαν μια μυθική ελληνικήεκστρατεία για τον εξανθρωπισμό τωνβάρβαρων ευρωπαϊκών (γερμανικών)κανόνων, την πολιτική επανίδρυση τηςΕ.Ε.

Η ευρωφοβική θεώρηση: βλέπω τηδιαπραγμάτευση σαν μια εξελισσόμενηδιαδικασία εγκλωβισμού της κυβέρνη-σης, με στόχο να οδηγηθεί στην πλήρησυνθηκολόγηση. Μονόδρομος για τηνΕλλάδα είναι η ανυπακοή και η ρήξη...

Η ρήξη είναι εύκολη

Ούτε ρήξη ούτε συνθηκολόγηση: ηδεύτερη είναι εύκολη, η πρώτη ευκο-λότερη: ∆ιαπραγμάτευση – διαπραγμά-τευση – διαπραγμάτευση, αν όχι σαν«μια μυθική ελληνική εκστρατεία γιατον εξανθρωπισμό των βάρβαρων ευ-ρωπαϊκών (γερμανικών) κανόνων…»,ως αταλάντευτη επιχείρηση εκπροσώ-πησης και διεκδίκησης του συλλογικού«θέλω» της πλειονότητας των Ελλή-νων που ανέδειξαν και στήριξαν (καιστηρίζουν) αυτή την κυβέρνηση, αυτήτη διαπραγμάτευση.

Ακριβώς! Αυτή τη στιγμή, καθώςγράφω αυτό το κείμενο, καλούμαι απόδιαδικτυακούς φίλους να υπογράψωένα άλλο. Ένα ψήφισμα μέσω της ομά-δας Avaaz που περιλαμβάνει, ακρι-βώς, αυτό το λαϊκό συλλογικό «θέλω»το περιγράφει και το διεκδικεί:

Για πρώτη φορά μετά την έναρξη τηςκρίσης, γίνεται μιασυντονισμένη, εθνική προσπάθεια γιαένα τέλος στο αποτυχημένο πείραματης λιτότητας που έχει γονατίσει τηχώρα μας.

Αλλά ευρωπαίοι ηγέτες και τραπε-ζικά συμφέροντα απειλούν να σκοτώ-σουν την ελπίδα μας. Κάποιοι ήδη μι-λούν για χαλάρωση της ελληνικήςθέσης.

Αν όμως συσπειρωθούμε τώρα καιδημιουργήσουμε μια εκκωφαντική,ενωτική, υπερκομματική έκκλησηενάντια στη λιτότητα, μπορούμε να γί-νουμε το δημοκρατικό αντίβαρο στηνπίεση και τις φοβέρες των δανειστών.

∆εν έχουμε χρόνο – όλα θα κριθούνμέσα στις επόμενες μέρες. Πρόσθεσετο όνομά σου για να στηρίξουμε τη δια-πραγμάτευση και να ζητήσουμε απ’ τονΑ. Τσίπρα και τον Γ. Βαρουφάκη να

επιμείνουν με αποφασιστικότηταστη θέση τους για τέλος στη λι-τότητα και μια νέα, δίκαιη συμ-

φωνία για τον ελληνικόλαό. Ας κρατήσουμε την ελ-πίδα ζωντανή…

Συνυπογράφω και στη-ρίζω, και έτερον ουδέν…

* Όταν οι υπογραφέςφτάσουν τις 100.000 τοψήφισμα θα παραδοθεί

απ’ την ομάδα του Avaazστους δύο πολιτικούς.

Και η χαράδεν τον αφήνει

Το 65% του protagon.gr, άρακαι τον απόλυτο έλεγχο για τηδιαχείριση του ιστότοπου, θακατέχει πια το πρώην στέλεχοςτου ∆ΟΛ, Χρήστος Μεμής. Ονέος ιδιοκτήτης του ήδη ανα-ζητά νέες κτιριακές εγκαταστά-σεις και νέο προσωπικό για ναξεκινήσει η μετά-Θεοδωράκηεποχή. Ο Χρήστος Μεμής απο-χώρησε μόλις στις 15 ∆εκεμ-βρίου του 2014 από τη θέση τουγενικού διευθυντή μέσων ενη-μέρωσης του ∆ΟΛ «με φιλικότρόπο και κατόπιν συνεννόησηςμε τον Σταύρο Ψυχάρη», όπωςείχε γραφτεί τότε. Μάλλον οιδεσμοί του Θεοδωράκη με τοσυγκρότημα, κάθε άλλο παράυποψία είναι πια. Και αυτό ανα-μένουμε να αναδειχθεί και απότο νέο «προφίλ» της ιστοσελί-δας. Όσο και αν θέλει ο Σταύ-ρος να κρυφτεί... τελικά αποκα-λύπτεται.

Υπάρχει θέμαμε ΣτουρνάραΟι σχέσεις του Γιάννη Στουρ-

νάρα με τον ΣΥΡΙΖΑ δενήταν ποτέ και οι καλύτερες. Άλ-λωστε, το κόμμα της ριζοσπα-στικής Αριστεράς, όντας στηναντιπολίτευση δεν ήταν λίγες οιφορές που επιτέθηκε στονκύριο Στουρνάρα τόσο όταναυτός ήταν επικεφαλής τουυπουργείου Οικονομικών όσοκαι αργότερα, όταν μεταφέρ-θηκε στη διοίκηση της Κεντρι-κής Τράπεζας της Ελλάδος. Μετην ανάληψη της κυβέρνησης,τα στελέχη του κόμματος προ-σπάθησαν να κατεβάσουν τουςτόνους, πιθανότατα και γιατίδεν μπορούσε η νέα κυβέρνησηνα διαχειριστεί όλα τα ανοιχτάμέτωπα. Ωστόσο, οι σχέσειςτων δύο πλευρών φαίνεται ναβρίσκονται και πάλι στο ναδίρκαθώς ο ∆ιοικητής της Κεντρι-κής Τράπεζας δεν δείχνει να αν-τιλαμβάνεται ότι δεν διαδραμα-τίζει πλέον πολιτικό ρόλο. Τε-λευταίο ατόπημα του κ. Στουρ-

νάρα αποτέλεσαν οι δηλώσειςτου σε ημερίδα της Τράπεζαςτης Ελλάδος όπου μίλησε για«ταχεία δρομολόγηση των ιδιω-τικοποιήσεων του Ελληνικούκαι των περιφερειακών αερο-δρομίων» και παράλληλα, ση-μείωσε ότι «η αβεβαιότητααποτελεί σήμερα τον μεγαλύ-τερο κίνδυνο εκτροχιασμού τηςελληνικής οικονομίας και τημεγαλύτερη απειλή να χαθούνοι θυσίες του ελληνικού λαού,που έγιναν τα προηγούμεναχρόνια». Η κυβέρνηση εμφανί-ζεται ενοχλημένη από τις συγ-κεκριμένες δηλώσεις ενώ δενπρέπει να θεωρείται η αναφοράτου βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ,Στάθη Λεουτάκου ότι: «Ο κ.Στουρνάρας έχει βαθιές πολιτι-κές ευθύνες για τα όσα έχει πε-ράσει ο ελληνικός λαός, έπρεπενα έχει παραιτηθεί για να διευ-κολυνθεί η πορεία του τόπου».Σύντομα αναμένουμε και νέαεπεισόδια!

Η σύμβουλοςκυρία Παναρίτη∆εν είμαστε από αυτούς που

ενθουσιάστηκαν στο άκου-σμα της είδησης ότι ο ΓιάνηςΒαρουφάκης προσέλαβε ως ει-δική σύμβουλό του την κυρίαΈλενα Παναρίτη. Επιλέξαμε,ίσως κακώς, να μην ασκήσουμεκριτική καθώς θεωρήσαμε ότιτην ώρα που η κυβέρνηση δια-πραγματεύεται σκληρά και οίδιος ο υπουργός οικονομικώνδέχεται τα πυρά επί δικαίων καιαδίκων, δεν χρειαζόταν να ανοί-ξουμε ένα ακόμα μέτωπο. Τιςτελευταίες μέρες όμως τοπράγμα έχει παραγίνει. Η κυρίαΠαναρίτη έχει βαλθεί να ακο-λουθήσει τα χνάρια του προ-ϊσταμένου της σε δηλώσεις, συ-νεντεύξεις και δημόσιες παρου-σίες που στις περισσότερες τωνπεριπτώσεων δίνουν «λαβρά-κια» στα ΜΜΕ, δημιουργώνταςπρόβλημα στην κυβέρνηση. Σε-βόμαστε το γεγονός ότι ο κ. Βα-ρουφάκης την επέλεξε γιααυτήν τη θέση αλλά κάποιοςπρέπει να της πει ότι οι «σύμ-βουλοι» μένουν πίσω από τιςκάμερες και επιτελούν με δια-κριτικότητα το ρόλο τους.

Κοπ

τορα

πτικ

ή

44 Η ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2015ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ούτε ρήξη,ούτε οπισθοχώρησηΤη συνέχιση της διαπραγμάτευση για μια νέα, δίκαιησυμφωνία που θα σημάνει το τέλος της λιτότηταςκαι την ανάπτυξη απαιτεί η πλειονότητα των Ελλήνων

mam

alin

ga.w

ordp

ress

.com

Μακρυάαπό τηνπλατείαΚολωνα-κίουπαραμο-νεύουνοι Ateni-stas...

Page 5: Κυριακη 15 3 2015

Η ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2015 55ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η λιτότητα ως παρελθόν,παρόν και μέλλον για τη Ν∆Γιατί ο κ. Σαμαράς διαλέγει την όχθη των δανειστών

Οταν ένα κόμμα που βρισκότανστην κυβέρνηση χάνει τις εκλο-γές, το πρώτο πράγμα που κάνει

είναι να αναρωτηθεί τι δεν πήγε καλά μετις επιλογές του, τόσο στην εκλογική τα-κτική όσο και στην κυβερνητική πολι-τική. Η ηγεσία της Ν∆ φαίνεται ότι δενασπάζεται αυτή την τόσο απλή και σαφήαρχή.

Στη συνεδρίαση της κοινοβουλευτικήςομάδας της, όπου υποτίθεται ότι ο κ. Σα-μαράς με την ομιλία του θα άνοιγε τη συ-ζήτηση για την αναζήτηση των αιτίων τηςεκλογικής αποτυχίας, ο πρόεδρος της Ν∆απέκλεισε εκ προοιμίου αυτή τη δυνατό-τητα αποφαινόμενος ότι το κόμμα«εφάρμοσε σωστή πολιτική, αλλά δενπρόλαβε να ολοκληρώσει το έργο του».Αποδεικνύοντας έτσι ότι δεν είναι διατε-θειμένος να αντικρίσει την αντικειμενικήπραγματικότητα που βοά: τη μεγαλύτερηάνοδο ποσοστού ο ΣΥΡΙΖΑ στις τελευ-ταίες εκλογές τη σημείωσε στην πληθυ-σμιακή κατηγορία άνω των 65 ετών, προ-πύργιο μέχρι πρότινος της Ν∆, καθώς οισυνταξιούχοι προτίμησαν να μην αφή-σουν τον κ. Σαμαρά «να ολοκληρώσει τοέργο του», που περιλάμβανε τη δραστικήμείωση των συντάξεων.

Ο γιαλός είναι στραβός…

Στο ερώτημα που θέτει ο ίδιος στονεαυτό του και στους βουλευτές του:«Υπήρχε άλλη πολιτική; Υπήρχε άλλοςτρόπος να κρατήσουμε την πατρίδα στονπυρήνα της Ευρώπης χωρίς προσαρμογήκαι μεταρρυθμίσεις;», απαντάει αρνητικάμε απόλυτο τρόπο. Συνεπώς, η πολιτικήπου επέλεξε η Ν∆, κατά τον κ. Σαμαράδεν ήταν απλώς ορθή, ήταν η μόνη ορθή.Πώς μπορεί να ερμηνευθεί αυτή η εμ-μονή, αυτή η απαγόρευση κριτικής εξέ-τασης μιας πολιτικής γραμμής που ηττή-θηκε στις εκλογές, δηλαδή απορρίφθηκεαπό το εκλογικό σώμα;

∆εν πρόκειται για εκδήλωση πολιτικήςμυωπίας, που αναγκάζει το κόμμα τηςαξιωματικής αντιπολίτευσης να ασκείμια αντιπολιτευτική τακτική αδιέξοδη.∆ηλαδή να επιμένει ότι δεν είναι τοκόμμα που δεν καταλαβαίνει τι του είπετο εκλογικό σώμα, αλλά το εκλογικόσώμα που δεν κατάλαβε τι του έλεγε τοκόμμα. Πρόκειται για την επιβεβαίωσητης εκτίμησης ότι η άσκηση της μνημο-νιακής πολιτικής της λιτότητας ήταν καιείναι επιλογή της Ν∆ (και του συντηρητι-κού πολιτικού ρεύματος στην Ευρώπη),και όχι μια πολιτική που επιβλήθηκε ωςκαταναγκασμός.

Αυτός είναι ο λόγος που κάνει τη Ν∆ να

ακολουθεί τον παραλογισμό να αντιπολι-τεύεται σήμερα τον ΣΥΡΙΖΑ, το κόμμαπου κέρδισε τις εκλογές, επιμένοντας σεμια πολιτική που ηττήθηκε σ’ αυτές τιςεκλογές. ∆ηλαδή να ετοιμάζει την επό-μενη ήττα της. ∆εν ενδιαφέρεται πρωτί-στως να προτάξει μια πειστική και πιοκοντά στις διαθέσεις του εκλογικού σώ-ματος πολιτική. Την ενδιαφέρει κυρίωςνα υπερασπιστεί και να κρατήσει ζων-τανό στο εθνικό πλαίσιο το συντηρητικόευρωπαϊκό πρόταγμα της λιτότητας καιτης εσωτερικής υποτίμησης ανυψώνον-τάς το σε μέγιστο εθνικό στόχο.

Στην απέναντι όχθη

Έτσι, η υπογραφή εκ μέρους τής Ν∆της ανακοίνωσης του Ευρωπαϊκού Λαϊ-κού Κόμματος, που απαιτεί από την Ελ-λάδα «να τηρεί τα συμφωνηθέντα», δενμπορεί να φανεί σαν αστοχία. Τα «συμ-φωνηθέντα» για τη Ν∆ δεν είναι μια πο-λιτική που επικυρώνεται ή απορρίπτεταιαπό το εκλογικό σώμα, μια πολιτική πουμπορεί να κριθεί, να επανεξεταστεί. Είναικάτι σαν θεία επιταγή.

Μέσα από αυτό το πρίσμα μπορεί ναεξηγηθεί η ακόλουθη ανατριχιαστικήσκληρή διατύπωση από την ομιλία του κ.Σαμαρά στην κ.ο. της Ν∆: «Εμείς δεν θέ-λουμε ο ΣΥΡΙΖΑ να φύγει ως θύμα ανα-τροπής. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένοχος εξαπάτη-σης του ελληνικού λαού! Και θέλουμε ναυποστεί όλες τις συνέπειες της εξαπάτη-σης του. Θέλουμε ο ΣΥΡΙΖΑ να πιει τοπικρό ποτήρι των συνεπειών αυτής τηςεξαπάτησης μέχρι και την τελευταία γου-λιά, γιατί μόνο τότε θα ηττηθεί οριστικάο λαϊκισμός». Ο πολιτικός που μπορεί ναεκστομίσει τέτοια λόγια, δεν νοιάζεταιγια την απόρριψη της πολιτικής του αν-τιπάλου τού από το εκλογικό σώμα. Εν-διαφέρεται για την επικράτηση ενός παγ-κόσμιου δόγματος, όποιο κι αν είναι τοτίμημα για τη δική του χώρα. Γιατί, προ-φανώς, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ είναι κυβέρνηση,«το πικρό ποτήρι μέχρι την τελευταίαγουλιά», θα το πιει και η νόμιμη κυβέρ-νηση, και μαζί της οι λαϊκές τάξεις(αυτές ειδικά, καλά να πάθουν, γιατί ρέ-πουν προς το «λαϊκισμό»…)

Για μια ακόμη φορά η δεξιά υπό την

ηγεσία Σαμαρά αποδεικνύεται πολιτικήδύναμη που έχει πολύ πιο αδύνατους δε-σμούς με την πλειονότητα της κοινωνίας,σε σύγκριση με τους δεσμούς που ανα-πτύσσει με εξωχώριες δυνάμεις, πουυπηρετούν συχνά ασύμβατα συμφέροντακαι επιδιώξεις με τα συμφέροντα και τιςεπιδιώξεις των εγχώριων λαϊκών τάξεων.Με την «άνεση» που της δίνει αυτή ηθέση της, μπορεί να τοποθετείται στα-θερά με την πλευρά των δανειστών καιτων δυναστών, όπως διαπιστώνουμε καιστην τρέχουσα περίοδο.

Ελπίδα τους ο φόβος

Γι’ αυτό και, όχι μόνο προεκλογικάαλλά και μετεκλογικά, καταφυγή τηςηγεσίας της Ν∆ βλέπουμε να είναι οφόβος. Ο φόβος που παραλύει τη λογική,που θολώνει τη σκέψη. Είναι η μόνη ελ-πίδα της. ∆είτε ένα, ακόμα πιο ανατρι-χιαστικό απόσπασμα από την ομιλία τουκ. Σαμαρά: «Στην κοινωνία δεν υπάρχουναυτοί που ελπίζουν στον ΣΥΡΙΖΑ κι εκεί-νοι που φοβούνται από τον ΣΥΡΙΖΑ [αναποδεχθεί έναν τέτοιο διαχωρισμό, ξέρειότι είναι χαμένος]. Στη συντριπτική πλει-ονότητα της κοινωνίας, μέσα σε κάθε πο-λίτη συνυπάρχει η ελπίδα για κάτι καλύ-τερο με το φόβο για κάτι χειρότερο (…)Όταν οι προσδοκίες καταρρεύσουν, θακυριαρχήσει ο φόβος». Εκεί έχει εναπο-θέσει τις ελπίδες του αυτός ο απίστευτοςακροδεξιός, που βρέθηκε επικεφαλήςενός κόμματος της κεντροδεξιάς –σύμ-φωνα με τον αυτοπροσδιορισμό του.

∆εν μπορούμε να προδικάσουμε τι θε-τικό θα αφήσει ο ΣΥΡΙΖΑ με το πέρασμάτου από την κυβέρνηση, παρότι θα αγω-νιστούμε όλοι για το καλύτερο. Μπο-ρούμε, όμως, να προβλέψουμε ότι η Ν∆,ένα κόμμα που επιμένει να διεκδικεί τηνψήφο του λαού τοποθετούμενο σταθεράστην απέναντι όχθη από εκείνον, επιμέ-νοντας σε πολιτικές που τον καταστρέ-φουν, και προβάλλοντας τις σαν μόνεςσωτήριες, είναι πολύ πιθανό υπό αυτέςτις συνθήκες να έχει την τύχη τουΠΑΣΟΚ.

Χ. Γεωργούλας

Οφείλουμεμια απολογίαΓράψαμε την προηγούμενη

βδομάδα για την πρόθεσητου Γρηγόρη Γεωργακόπουλου,πρώην στελέχους της ΧρυσήςΑυγής να προσχωρήσει στουςΑΝΕΛ. Οφείλουμε μια απολο-γία στο κόμμα του κυρίου Καμ-μένου καθώς δεν είχαμε προλά-βει να διαπιστώσουμε ότι, μεανακοίνωσή του, απέρριψε τηναίτηση του συγκεκριμένου ατό-μου καθώς θεώρησε ότι οι από-ψεις και οι ιδεολογικές τουαναφορές δεν συνάδουν μεαυτές των ΑΝΕΛ. Μάλιστα, τοκόμμα του κ. Καμμένου προχώ-ρησε ένα βήμα παραπάνωκαθώς ζήτησε την παραίτησηκαι του υπεύθυνου της τοπικήςοργάνωσης που παρέλαβε τηναίτηση του κυρίου Γεωργακό-πουλου.

Τα αυτοκίνητατων βου-λευτώνΠολύς ντόρος έγινε τις τε-

λευταίες μέρες σχετικά μετο ζήτημα των αυτοκινήτωντων βουλευτών. Τελικά, απότους 135 νέους βουλευτές, οι67 αρνήθηκαν να παραλάβουναυτοκίνητο. Από αυτούς οι 47είναι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑπου στη συντριπτική τους πλει-οψηφία επέλεξαν να μην «ενη-μερώσουν» τα Μέσα για την κί-νηση αυτή, επιλέγοντας να κρα-τήσουν χαμηλότερους τόνους.Πάντως, αξίζει να θυμηθούμελίγο τον κώδικα δεοντολογίατων υποψήφιων βουλευτών τουΣΥΡΙΖΑ και ειδικά το σημείοόπου τόνιζε πως: Όλοι/ες οιβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και οισυνεργάτες τους υπόκεινταιστους μισθολογικούς κανόνεςπου καθορίζονται από τοκόμμα και περιγράφονται στοάρθρο 29 του Καταστατικού ήσε μεταβατικές αποφάσεις τωνοργάνων του κόμματος.

Σχετικά με τα περιβόητα αυ-τοκίνητα ο κώδικας δεοντολο-γίας έλεγε: «Όσον αφορά τιςυπόλοιπες βουλευτικές παρο-χές και διευκολύνσεις (αυτοκί-νητο, ατέλειες κ.λπ.), ο/η βου-λευτής οφείλει με τη χρήσητους να συμβάλλει όσο το δυ-νατόν περισσότερο στη συλλο-γική λειτουργία του κόμματος.

Μαρσέλ & Μισέλ

Η Ν∆ δεν ενδιαφέρεται πρωτίστως να προτάξειμια πειστική και πιο κοντά στις διαθέσεις τουεκλογικού σώματος πολιτική. Την ενδιαφέρεικυρίως να υπερασπιστεί και να κρατήσειζωντανό στο εθνικό πλαίσιο το συντηρητικόευρωπαϊκό πρόταγμα της λιτότητας και τηςεσωτερικής υποτίμησης ανυψώνοντάς το σεμέγιστο εθνικό στόχο.

Του

Πάν

ου Ζάχαρη

Page 6: Κυριακη 15 3 2015

66 Η ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2015ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ικανοποίηση επικρατεί στην κυβέρ-νηση από τις επαφές που είχε ο Αλέ-ξης Τσίπρας σε Παρίσι και Βρυξέλ-

λες την εβδομάδα που μας πέρασε. Κατάτη διάρκεια των συναντήσεων, ο πρωθυ-πουργός είχε την ευκαιρία να αναπτύξειτις θέσεις της ελληνικής πλευράς και ναδώσει το στίγμα των μελλοντικών προ-θέσεων της κυβέρνησης σε ζητήματαπου άπτονται της διαπραγματευτικήςδιαδικασίας.

Ιδιαίτερα επιτυχής ήταν η συνάντησητου Αλέξη Τσίπρα με τον επικεφαλήςτου ΟΟΣΑ Άνχελ Γκουρία, καθώς στηνκυβέρνηση σημειώνουν ότι βάσει τηςνέας συμφωνίας τίθεται οριστικά στο πε-ριθώριο η περιβόητη «εργαλειοθήκη τουΟΟΣΑ», επί της οποίας είχε δεσμευτεί ηπροηγούμενη κυβέρνηση και οικοδομεί-ται «μια νέα σχέση με τον ΟΟΣΑ μακριάαπό τις εργαλειοθήκες του παρελθόντος,οι οποίες ποτέ δεν είχαν γίνει αποδεκτέςαπό τους πολίτες ως ένα δικό τους σύ-νολο μεταρρυθμίσεων», όπως χαρακτη-ριστικά δήλωσε ο πρωθυπουργός κατάτη διάρκεια της ομιλίας του. Η συμφω-νία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τη δη-μιουργία θέσεων εργασίας με σκοπό τηνεξυπηρέτηση πραγματικών κοινωνικώναναγκών, τη μείωση των γραφειοκρατι-κών εμποδίων που αφορούν την ίδρυσηνέων επιχειρήσεων και την καταπολέ-μηση των ολιγοπωλίων και των καρτέλμέσω της βελτίωσης της ανταγωνιστικό-τητας. Επιπλέον, ο πρωθυπουργός ανα-κοίνωσε ότι η συνεργασία θα διευρυνθείκαι στους τομείς της πράσινης ανάπτυ-ξης, της κοινωνικής οικονομίας, τωννέων δικτυακών συστημάτων και τωνεπιχειρηματικών οικοσυστημάτων (clu-sters).

Εκτός όμως από αυτή καθ΄ αυτή τησυμφωνία, στο Μαξίμου υποδεικνύουντη σημασία του περιεχομένου της ομι-λίας του πρωθυπουργού στην ολομέλειατου ΟΟΣΑ. Σε αυτήν, ο Αλέξης Τσίπραςσημείωσε ότι η Ελλάδα «δεν είναι sui ge-neris, αλλά αποτελεί σύμπτωμα μιας ευ-ρύτερης ευρωπαϊκής αδυναμίας» και γιααυτό η Ευρώπη χρειάζεται «μια αποφα-σιστική στροφή υπέρ των συλλογικώνσυμφερόντων και των λαϊκών προσδο-κιών. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για ναξανακερδίσουμε τις καρδιές των Ευρω-παίων και να αποκατασταθεί το κύροςτου ευρωπαϊκού εγχειρήματος». Επι-πλέον, εκτενή αναφορά έκανε και στοζήτημα του ελληνικού χρέους τονίζονταςπως «δεν μπορούμε πλέον να υποκρινό-μαστε ότι το δημόσιο χρέος της χώραςείναι βιώσιμο και εξυπηρετήσιμο, ότανανέρχεται περίπου στο 178% του ΑΕΠ,με τους τόκους περίπου στα 6,5 δισεκα-

τομμύρια ετησίως μέχρι το 2021, καιμετά στα 11 δισεκατομμύρια και το 2022στα 24,5 δισεκατομμύρια».

Για μια νέα σχέση με την Ευρώπη

Τόσο στην ομιλία του στον ΟΟΣΑ, τηνΠέμπτη, όσο και στις συναντήσεις μετους κ.κ Σούλτς και Γιούνκερ, που έγι-ναν την επόμενη μέρα, ο πρωθυπουργόςέδωσε σαφές στίγμα της αντίληψης της

ελληνικής κυβέρνησης για την Ευρώπητων επόμενων δεκαετιών και τη νέασχέση που πρέπει να εγκαθιδρύσουν οιευρωπαϊκοί θεσμοί με τις κοινωνίες τωνχωρών της ΕΕ. «Κατά την άποψή μας, ηνομισματική ένωση ως σύνολο ζημιώνε-ται από την αποτυχία να αντιμετωπιστείτο πρόβλημα του δημόσιου χρέους τηςΕλλάδας.Ο φαύλος κύκλος της παγίδαςτου χρέους και η μόνιμη εξάρτηση δεναποτελούν μια μέθοδο που εξασφαλίζειμια συνολικά υγιή ευρωζώνη. Πρέπει νααντικαταστήσουμε την πολιτική μυωπίαμε έμπνευση και τόλμη» είπε ο πρωθυ-πουργός στον ΟΟΣΑ, ενώ στη συνέχειαπροχωρώντας ένα βήμα παραπάνω ση-μείωσε: «Είμαστε υπέρ της ευρύτερηςσυμμετοχής και του εκδημοκρατισμούτης διαδικασίας λήψης οικονομικώναποφάσεων σε όλα τα επίπεδα.

Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, θέλουμε η κοι-νωνία να συμμετάσχει στη συζήτηση γιατους στόχους και το σχεδιασμό και τηνεφαρμογή της πολιτικής, έτσι ώστε οιστόχοι που επιδιώκονται και οι πολιτι-κές που εφαρμόζονται να αντικατοπτρί-ζουν πραγματικά το δημόσιο συμφέρονκαι να διασφαλίζεται ότι αντιμετωπίζον-ται όλες οι βασικές ανάγκες. Για όμοιουςλόγους, δεν θεωρούμε ούτε το λαϊκό αί-τημα για αίσθηση του ανήκειν, ούτε την

επιθυμία των ανθρώπων να έχουν κά-ποια μορφή ελέγχου σχετικά με τα θέ-ματα που επηρεάζουν τη ζωή τους ωςστοιχεία λαϊκισμού».

Στο ίδιο πνεύμα κινήθηκε και την επό-μενη μέρα στις κοινές δηλώσεις με τονκ. Σούλτς, μετά τη συναντήσή τους. «Πι-στεύω ότι δεν υπάρχει ελληνικό πρό-βλημα που να μην έχει αντίκτυπο και σεευρωπαϊκό επίπεδο. Επειδή, λοιπόν, πι-στεύουμε στην Ευρώπη και πιστεύουμεότι έχουμε ένα κοινό μέλλον, θεωρώ ότιστο τέλος θα ξεπεράσουμε αυτή την πα-ρανόηση και τελικώς θα υπάρξει έναςέντιμος συμβιβασμός, όπως και στις 20Φεβρουαρίου και θα εφαρμοστούν αυτέςοι αποφάσεις με έναν δημιουργικότρόπο, ούτως ώστε η Ελλάδα να ξεπερά-σει την κρίση, αλλά και η Ευρώπη να ξε-περάσει την κρίση».

H ένταση με τη Γερμανία...

Σε αυτό το πλαίσιο, στο Μαξίμου επι-θυμούν να πέσουν οι τόνοι στη σύγ-κρουση που προέκυψε μέσα στη βδο-μάδα με το Βερολίνο. Στην κυβέρνησηαπορρίπτουν την κατηγορία ότι η όξυνσηεντάσσεται στην διαπραγματευτική τα-κτική της ελληνικής πλευράς και σημει-ώνουν ότι το αίτημα των γερμανικώναποζημιώσεων και του κατοχικού δα-νείου δεν μπορεί να θεωρηθεί «επιθετικήενέργεια» καθώς είναι δίκαιο ηθικά,ιστορικά και πολιτικά. Επιπλέον, ηστάση του κ. Σόιμπλε και οι δηλώσειςτου, που άγγιζαν τα όρια της προκλητι-

κότητας, δεν θα μπορούσε να μείνει ανα-πάντητη από μια κυβέρνηση που προ-σπαθεί να αναβαθμίσει τον ρόλο τηςεντός της ευρωπαϊκής οικογένειας καιγια αυτό και επιλέχθηκε το διάβημαπρος τη γερμανική κυβέρνηση. Πάντως,στην ελληνική κυβέρνηση θεωρούν τοθέμα λήξαν και για αυτό τόσο ο υπουρ-γός Οικονομικών όσο και ο κυβερνητι-κός εκπρόσωπος ήταν ιδιαίτερα προσε-χτικοί στις απαντήσεις τους τις τελευ-ταίες μέρες.

Και τα σενάρια για Grexit

Όσον αφορά τα σενάρια για Grexit πουανακινήθηκαν καθόλη τη διάρκεια τηςεβδομάδας, στην κυβέρνηση σημειώνουνότι πρόκειται για την «κλασική τακτικήπόλωσης που ακολουθείται από ξένουςκαι εγχώριους παράγοντες» και υποδει-κνύουν τη δήλωση του Ευρωπαίου Επι-τρόπου Οικονομικών Πιέρ Μοσκοβισίστο γερμανικό περιοδικό «Σπίγκελ:«όλοι μας στην Ευρώπη πιθανόν συμφω-νούμε ότι ένα Grexit θα αποτελούσε κα-ταστροφή για την ελληνική οικονομία,αλλά και για την ευρωζώνη ως σύνολο.Εάν μια χώρα εγκαταλείψει Ευρωζώνη,οι αγορές θα αναρωτηθούν αμέσως ποιαχώρα θα είναι η επόμενη και αυτό μπο-ρεί να αποδειχθεί ότι θα είναι η αρχή τουτέλους».

Αδάμος Ζαχαριάδης

Τα πρώτα βήματατης επόμενης μέρας

Τόσο στην ομιλία του στον ΟΟΣΑ, την Πέμπτη,όσο και στις συναντήσεις με τους κ.κ Σούλτςκαι Γιούνκερ, που έγιναν την επόμενη μέρα, οπρωθυπουργός έδωσε σαφές στίγμα της αντί-ληψης της ελληνικής κυβέρνησης για την Ευ-ρώπη των επόμενων δεκαετιών και τη νέασχέση που πρέπει να εγκαθιδρύσουν οι ευρω-παϊκοί θεσμοί με τις κοινωνίες των χωρώντης ΕΕ.

Παράλληλα με τις διαπραγματεύσεις,η κυβέρνηση συνεχίζει το νομοθετικότης έργο. Έτσι, μετά τα νομοσχέδιαγια την αντιμετώπιση τηςανθρωπιστικής κρίσης και τηνεπανασύσταση της ΕΡΤ τις επόμενεςμέρες θα κατατεθεί το νομοσχέδιογια τις ληξιπρόθεσμες οφειλές προςτο δημόσιο. Επιπλέον, μέσα στηνεπόμενη βδομάδα θα δοθούν προςδημόσια διαβούλευση τόσο τονομοσχέδιο για την προστασία τηςπρώτης κατοικίας απόπλειστηριασμούς όσο και αυτό τουυπουργείου ∆ικαιοσύνης για τηναποσυμφόρηση των φυλακών και τηνκατάργηση των φυλακών τύπου Γ.

Συγκροτήθηκε ειδική ομάδα αντιμετώπισηςτης ανθρωπιστικής κρίσης και της ανεργίας

Στη συνάντηση του Έλληνα Πρωθυπουργού με τον Πρόεδρο της Κομισιόν ΖανΚλοντ Γιουνκέρ συζητήθηκαν ζητήματα που αφορούν την ανθρωπιστική κρίσηκαι την ανεργία στην Ελλάδα, ενώ ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην ανεργία των

νέων. Συμφωνήθηκε ότι, παράλληλα με τις διαπραγματεύσεις, πρέπει να διερευνη-θούν οι δυνατότητες της καλύτερης δυνατής αξιοποίησης κονδυλίων που είναι ήδηδιαθέσιμα, ώστε να τονωθεί η ανάπτυξη και να αναληφθούν άμεσα πρωτοβουλίεςγια την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης και την καταπολέμηση της ανερ-γίας, ιδίως των νέων. Στη συνάντηση αποφασίστηκε να συγκροτηθεί άμεσα ειδικήομάδα, αποτελούμενη από υψηλόβαθμα κυβερνητικά στελέχη και στελέχη της προ-εδρίας της Κομισιόν, για να συντονίσει τις κατάλληλες πρωτοβουλίες.

Στην κατεύθυνση αυτή θα αξιοποιηθούν πόροι από: Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης Τα Ευρωπαϊκό Κοινωνικό ΤαμείοTην Πρωτοβουλία για την Απασχόληση των Νέων. Μάλιστα στελέχη της Κομισιόν

επισήμαναν τη χαμηλή απορροφητικότητα της τάξης του 1% που σημειώθηκε το2014 από την προηγούμενη κυβέρνηση στα σχετικά κονδύλια

Το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας για τους Άπορους (Fund for European Aid to theMost Deprived)

Η πρώτη σύγκληση της ομάδας θα πραγματοποιηθεί την επόμενη εβδομάδα.

Page 7: Κυριακη 15 3 2015

Η ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2015 77ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Τη συνέντευξη πήρε ο Αδάμος Ζαχαριάδης

Υπάρχει το τελευταίο διάστημα μια αυ-ξημένη ένταση μεταξύ των κυβερνήσεωνΕλλάδας και Γερμανίας. Πρόκειται γιαμια επιλογή τακτικής της κυβέρνησηςπου εντάσσεται στο πλαίσιο της δια-πραγμάτευσης ή αφορά κάτι άλλο;

Είναι η πρώτη φορά που η χώρα δια-πραγματεύεται ως ισότιμος εταίρος μέσαστην Ευρώπη, έχοντας ως στρατηγικήστόχευση την υπέρβαση της λιτότηταςκαι συγκροτημένο σχεδιασμό τόσο για το4μηνο όσο και για μετά. Σίγουρα, αυτόέχει ενοχλήσει πολλούς όχι μόνο στηΓερμανία, αλλά και στην Ελλάδα. ∆ενεπιλέγουμε, όμως, την «ένταση» ως δια-πραγματευτική τακτική. Επιλέγουμε ναεκτελέσουμε τη λαϊκή εντολή για τοτέλος των μνημονίων και για την επανα-φορά της δημοκρατίας και της αξιοπρέ-πειας. Και σε αυτό το δρόμο πρέπει νακινηθούμε μέχρι τέλους.

Την ίδια στιγμή, είναι λάθος να παρου-σιάζεται η διαπραγμάτευση ως διμερής,μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας, χωρίς ναπαραγνωρίζουμε βέβαια την ηγετικήθέση της Γερμανίας στην οικοδόμησητης σημερινής Ευρώπης. Η Γερμανία δενείναι μόνη της στην Ευρώπη. Η δε Ευ-ρώπη δεν είναι σήμερα η ίδια σε σχέσημε πριν τις ελληνικές εκλογές. Εμείς θααξιοποιήσουμε όλα τα ρήγματα εντόςτης Ευρώπης, για να υπερασπιστούμε τιςαξίες της δημοκρατίας και της κοινωνι-κής δικαιοσύνης.

Ποια είναι τα συμπεράσματα από τιςπολιτικές επαφές που είχε ο πρωθυ-πουργός τις τελευταίες μέρες;

Γνωρίζουμε τις δυσκολίες που έχουμεμπροστά μας αυτό το τετράμηνο, αλλάτα συμπεράσματα από τις διεθνείς επα-φές των τελευταίων ημερών μόνο ως θε-τικά μπορούν να αποτιμηθούν. Οι συ-ναντήσεις του πρωθυπουργού με τον κ.Γιούνκερ και τον κ. Σουλτς είχαν στοεπίκεντρό τους την επανεκκίνηση της οι-κονομίας και την αντιμετώπιση της αν-θρωπιστικής κρίσης. Θέματα δηλαδήπου δεν τέθηκαν ποτέ επί της ουσίαςαπό τις προηγούμενες κυβερνήσεις.Πλέον οι συνομιλίες της Ελλάδας μετους εταίρους γίνονται στη βάση και τωνελληνικών προτάσεων και αυτές δεναφορούν στη διάλυση του κοινωνικούιστού, αλλά στην προστασία του.

Στη συνάντηση της Παρασκευής, μάλι-στα, με τον κ.Γιούνκερ συμφωνήθηκε ησυγκρότηση μιας ειδικής ομάδας, πα-ράλληλα με τις διαπραγματεύσεις, γιατην αξιοποίηση κονδυλίων που θα έχουνως στόχευση την ανάπτυξη, την αντιμε-τώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης καιτην καταπολέμηση της ανεργίας, ιδιαί-τερα των νέων. Αυτό καταρρίπτει άλλονέναν μύθο της Ν∆ σύμφωνα με τον οποίοτο τέλος του μνημονίου θα αποστερούσεαπό τη χώρα τα κοινοτικά κονδύλια

Ο ΣΥΡΙΖΑ κατακεραύνωνε την περί-φημη εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ. Τι δια-φορετικό έχει η συμφωνία μεταξύ Τσί-πρα και Γκούρια;

Η περίφημη «εργαλειοθήκη» δεν ήταν

τίποτα άλλο από αντιδραστικές μεταρ-ρυθμίσεις τις οποίες η ίδια η κυβέρνησηεπέλεξε μαζί με την τρόικα και στη συ-νέχεια ζήτησε τη συνδρομή του ΟΟΣΑγια την εξειδίκευσή τους. Η συνάντησημεταξύ Τσίπρα και Γκουρία περιλάμβανεμια συγκεκριμένη ατζέντα για την τε-χνική συνδρομή σε μεταρρυθμίσεις μεθετικό κοινωνικό πρόσημο, όπως η κα-ταπολέμηση της φοροδιαφυγής, τωνκαρτέλ, της διαφθοράς.

Καμία απολύτως σχέση, δηλαδή, μετην εργαλειοθήκη Σαμαρά, που την απο-χαιρετήσαμε μαζί με την προηγούμενηκυβέρνηση. Είναι κατανοητή βέβαια ηπροσπάθεια της Ν∆ να βαφτίσει τοκρέας ψάρι όπως κάνει σε όλες τις πτυ-χές της διαπραγμάτευσης, σε μια απέλ-πιδα προσπάθειά της να συγκαλύψει το

μνημονιακό της έγκλημα. Κανείς, όμως,στην Ελλάδα δεν έχει μνήμη χρυσόψα-ρου.

Με διάφορες δηλώσεις μένει ανοιχτότο ζήτημα του δημοψηφίσματος την ώραπου η κυβέρνηση σημειώνει τη σημασίατης ισχυρής νωπής λαϊκής εντολής στηδιαπραγμάτευση. Πως συμβαδίζουναυτά τα δύο;

Η κυβέρνηση έχει μια ισχυρή και νωπήλαϊκή εντολή και μια αξιοσημείωτη κοι-νωνική στήριξη σήμερα που βρισκόμα-στε στη φάση της εξειδίκευσης της συμ-φωνίας της 20ης Φλεβάρη. ∆εν είναι ταστελέχη του ΣΥΡΙΖΑ ή της κυβέρνησηςπου κρατούν στη δημοσιότητα το ζήτηματου δημοψηφίσματος. Αυτά καλούνταινα απαντήσουν σε υποθετικά σενάρια

περί δημοψηφίσματος, που προεξο-φλούν μια αδυναμία συμφωνίας τον Ιού-νιο. ∆εν διαφαίνεται κάτι τέτοιο. Σε κάθεπερίπτωση, όμως, η κυβέρνηση τον ελ-ληνικό λαό υπηρετεί, σε αυτόν λογοδο-τεί, από αυτόν αντλεί τη διαπραγματευ-τική της δύναμη και αυτόν χρειάζεταιδίπλα της. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν φοβήθηκε ποτέτον ελληνικό λαό και το ίδιο θα κάνεικαι τώρα που είναι στην κυβέρνηση.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟ ΤΥΠΟΥ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ ΡΑΝΙΑ ΣΒΙΓΚΟΥ

Καταρρίπτονταιόλοι οι μύθοι της Ν∆Συζητάμε με τη νέα Εκπρόσωπο Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ, για την εξέλιξη των διαπραγματεύσεων, τα συμπερά-σματα από τις τελευταίες συναντήσεις του πρωθυπουργού στο εξωτερικό και τις μεταρρυθμίσεις πουεπιδιώκει η ελληνική κυβέρνηση. Επιπλέον, η Ράνια Σβίγκου αναφέρεται στα σενάρια δημοψηφίσματοςαλλά και στο ζήτημα των Σκουριών.

Ο ΣΥΡΙΖΑ είναιστο πλευρότων κατοίκωντων ΣκουριώνΠαρατηρείται μια αμφισημία σεσχέση με την περίπτωση τωνΣκουριών. Ποια είναι η θέση τουΣΥΡΙΖΑ;Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν από την πρώτη στιγμήστο πλευρό των κατοίκων τηςΧαλκιδικής, ενάντια σε μια εξόρυξηχρυσού που συνιστά έναπεριβαλλοντικό, οικονομικό καικοινωνικό έγκλημα. Στάθηκε στοπλευρό των κατοίκων πουαντιμετωπίστηκαν ως τρομοκράτεςκαι εγκληματίες, ενώ το μόνο τους«έγκλημα» ήταν η υπεράσπιση τουτόπου τους. Την ίδια στάση θακρατήσουμε και σήμερα, με σεβασμόστην προστασία του δημόσιουσυμφέροντος και του περιβάλλοντος.

Page 8: Κυριακη 15 3 2015

88 Η ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2015ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Nα κάνουμε πρώτα μία γενική κρίση γιατο νομοσχέδιο, σε σχέση με όσα ίσχυανπροηγούμενα.

Είναι, νομίζω, η καλύτερη ρύθμιση απόόσες έχουν δοθεί. Αφαιρεί όλα τα αγκάθιακαι τα εμπόδια από τις προηγούμενες καιδίνει ακόμη μεγαλύτερα κίνητρα. Καταρ-χήν, μπορούν να υπαχθούν χρέη που έγινανληξιπρόθεσμα και την 28η Φεβρουαρίου.Συνεπώς, μπαίνει όλος ο ΕΝΦΙΑ, και η τε-λευταία δόση. Στην πραγματικότητα περι-λαμβάνει όλα τα χρέη, δεν υπάρχει κάποιοπου να μένει εκτός. Πλην αυτών για ταοποία έχει γίνει προσφυγή στα διοικητικάδικαστήρια, τα οποία επίσης μπορεί ναυπαχθούν αν παραιτηθούν απ’ αυτή. Τώρα,οι 100 δόσεις ισχύουν για όλους, ανεξαρτή-τως ορίου, και όχι υπό προϋποθέσεις όπουεξαιρούνταν πολλοί. Η ελάχιστη δόση είναι20 ευρώ έναντι 50 που έθιγε κυρίως ταμικρά χρέη. Τα περισσότερα χρέη είναικάτω από 5.000 (κύρια οφειλή).

Κούρεμα προσαυξήσεων

Τα κίνητρα ποια είναι;Έχουμε μεγάλα κουρέματα στις προσαυ-

ξήσεις. Αν κάποιος δώσει όλο το ποσό έχεικούρεμα, εφάπαξ, 100% των προσαυξή-σεων. Αυτό κλιμακώνεται ανάλογα με τιςδόσεις που θα επιλέξει. Αν κάποιος επιλέ-γει, πχ, 50 μηνιαίες δόσεις θα έχει κούρεμα60% στις προσαυξήσεις, αν 100 θα έχει30%. Η ρύθμιση αυτή ισχύει μέχρι 26Μαΐου. Υπάρχει όμως ειδικά μια πρώτηφάση της ρύθμισης, μέχρι 27 Απριλίου, ηοποία προβλέπει ότι αν δώσεις, ό,τι έχεις,πάνω από 200 ευρώ, πχ αν είναι 5.000 το

αρχικό χρέος και δοθούν 1.000 ευρώ γι’αυτό το ποσό σβήνουν ισόποσες προσαυξή-σεις, δηλαδή 1.000. ∆εν χρειάζεται να πλη-ρώσεις και τα 5.000 ευρώ για να σβήσουν οιπροσαυξήσεις τους. Το υπόλοιπο θα μπο-ρείς να το ρυθμίσεις έως 100 δόσεις. Είναιμία μεγάλη αλλαγή σε σχέση με το παρελ-θόν. Η προηγούμενη ρύθμιση προέβλεπε ναπληρωθεί όλο το ποσό για να σβήσουν οιπροσαυξήσεις. Επίσης, έχουμε πολύ μικρό-τερο επιτόκιο: μηδενικό για χρέος ως 5.000ευρώ έναντι 4,56% και 3% για πάνω από5.000, που είναι επίσης μικρότερο. Τέλος,αυτή η ρύθμιση χάνεται πολύ πιο δύσκολααπό την προηγούμενη, γιατί δεν βάζει,πλέον, την προϋπόθεση ότι πρέπει να πλη-ρώνονται, ταυτόχρονα με τη ρύθμιση, και τατρέχοντα. Επιπλέον προβλέπεται ότι πρέπεινα χάσεις δύο συνεχόμενες δόσεις και τρειςσυνεχόμενες μετά το πρώτο οκτάμηνο. Συ-νεπώς γίνεται πολύ πιο χαλαρή η διαδικα-σία του πότε χάνει κανείς τη ρύθμιση.

Με την παλιά ρύθμιση χρεών προς τονΟΑΕΕ, όταν σε ανέβαζε κλίμακα, δυσκο-λευόσουν να συνεχίζεις με αποπληρωμήρύθμισης και εισφοράς. Προβλέπεται τώρανα μπορείς να κατέβεις;

Σε ειδικό άρθρο, λόγω αυτού του προ-βλήματος, προβλέπεται η δυνατότητα νακατέβεις μέχρι και τρεις κατηγορίες. Είναιπολύ σημαντικό αυτό και το ζητούσαν οιεπαγγελματίες πολλά χρόνια.

Για όσους χρωστούσαν στο ΤΕΒΕ, σήμεραΟΑΕΕ, και δεν είχαν ιατροφαρμακευτικήπερίθαλψη, τώρα ζητούν, παρανόμως, τιςεισφορές παρελθόντων ετών, περίπου1.200 ευρώ το έτος. Υπάρχει πρόβλεψη γι’αυτό;

Το παρόν ν/σ έχει να κάνει με το πώς θαπληρωθούν υπάρχοντα χρέη. Σε νέο Ν/Σπου ετοιμάζεται θα εξεταστούν συνολικά ταζητήματα.

∆υνατότητα επιλογής χρέους

Για ποιο λόγο φόρους όπως το χαράτσικαι ο ΕΝΦΙΑ που τον λέγαμε παράνομο, αν-τισυνταγματικό, τώρα με το νομοσχέδιο κα-λούμαστε να τους πληρώσουμε; Κάναμε,ομαδικά, ενδικοφανή προσφυγή στην εφο-ρία. Τώρα τι να πούμε; Επίσης, λέγαμε ότιθα καταργήσουμε τις προσαυξήσεις, ότιείναι αντισυνταγματικές.

Ως τις 5.000 ληξιπρόθεσμη οφειλή δενυπάρχει τόκος. Για πάνω από 5.000 είναι3% ετησίως. Περίπου το 90% των χρεώνείναι κάτω των 5.000 ευρώ. Απαλλάσσον-ται, δηλαδή, από τόκο, κυρίως, τα μικράχρέη. Τώρα ως προς το πρώτο ζήτημα, θαέλθει το συνολικό νομοσχέδιο για φορολο-γική μεταρρύθμιση που θα κριθεί, τότε, ανθεμελιώνει ένα δίκαιο σύστημα και τι πολι-τική χρηματοδοτείται με τα έσοδά του.Όντως, τα τελευταία χρόνια ζήσαμε σε έναάδικο φορολογικό σύστημα.

Μπορεί κάποιος να ξεχωρίσει τα χρέη

από διάφορες αιτίες και να ρυθμίσει, πχ,μόνο το χρέος από μια εξ αυτών;

Ναι μπορούμε, ως την 27η Απριλίου, ναεπιλέξουμε ποιο χρέος θα ρυθμίσουμε.

Μετά τον Μάιο θα μπορεί κάποιος να μπειστη ρύθμιση;

Είναι ένα ανοιχτό ζήτημα και συμφωνώ.Από τη στιγμή που υπήρξε μια συζήτησηενός μήνα από την πρώτη αναγγελία θαπρέπει να πάμε, νομίζω, και μέχρι τον Ιού-νιο.

Εάν οι λογαριασμοί μιας εταιρίας είναι σεκαθεστώς κατάσχεσης μπαίνει στη ρύθ-μιση;

Ως τώρα εάν ίσχυε αυτό το καθεστώςέπρεπε να πληρώσεις το 50% μπροστά.Τώρα αυτό το όριο κατεβαίνει στο 25% τωνοφειλών για να αρθούν οι κατασχέσεις τωνεταιρικών λογαριασμών.

Η λογική της πρώτης φάσης

Θέση του ΣΥΡΙΖΑ, προεκλογικά, ήταν ότιθα συνολικοποιηθούν όλα τα χρέη ενός πο-λίτη – ∆ΕΚΟ, εφορία, ταμεία, τράπεζες –και η δόση δεν θα ξεπερνούσε το 20% -30% του οικογενειακού εισοδήματός του.Τώρα και με τις 100 δόσεις είναι πάρα πολύδύσκολο να ανταποκριθεί κανείς. Τι θαγίνει μ’ αυτό;

Αυτό θέτει το ζήτημα της συνολικής φο-ροδοτικής ικανότητας και θα εξεταστεί σεδεύτερη φάση, στις επιτροπές που θα ορι-σθούν. Εξετάστηκε το ζήτημα. ∆εν υπάρχειόμως ένα ενοποιημένο πληροφοριακό σύ-στημα να μπορεί να τσεκάρει μια Αρχή ταεισοδήματα. ∆ηλαδή, το ηλεκτρονικό σύ-στημα των ταμείων με αυτό της εφορίαςείναι εντελώς διαφορετικά. Θα καθυστε-ρούσαμε πάρα πολύ, επομένως ενώ οι ανάγ-κες είναι επείγουσες. Γι’ αυτό επιλέχθηκε ηλογική της πρώτης φάσης, της ρύθμισης.Σε δεύτερη φάση, της ρύθμισης μ΄ επιτρο-πές διακανονισμού, να κρίνεται η φοροδο-τική ικανότητα υπολογίζοντας και τις ανάγ-κες εξυπηρέτησης δανείων. Αυτό έχει προ-αναγγελθεί. Ακόμη κι αυτοί, που πιέζονται,λοιπόν ας αξιοποιήσουν τη ρύθμιση, τα θε-τικά της χαρακτηριστικά.

Στα ασφαλιστικά ταμεία έρχεται η εξαμη-νιαία οφειλή σου, πχ, και δεν έχεις εισπρά-ξει τίποτε. Θα χάσεις και τη ρύθμιση;

Και αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό ζή-τημα. Νομίζω ότι πρέπει να επανεξετασθεί,να βρεθεί μια μέση λύση. Έχει προβλεφθείνα πληρώνονται τα τρέχοντα αλλά τοΥπουργείο πρέπει να το δει με μεγαλύτερηελαστικότητα. Από την άλλη μεριά, όμως,γνωρίζουμε ότι τα ασφαλιστικά ταμεία είναιστο κόκκινο και γνωρίζουμε ότι οι ανάγκεςτους καλύπτονται άμεσα από την είσπραξητων εισφορών. Συνεπώς πρέπει να βρεθείμέση λύση.

Ως πρώτη φάση, σε συνθήκες επείγουσες, μιαςενιαίας προσπάθειας εξυγίανσης των δημοσίωνοικονομικών και μιας μείζονας φορολογικήςμεταρρύθμισης θα πρέπει να θεωρηθεί τονομοσχέδιο για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές πουδόθηκε για διαβούλευση από την αρμόδια υπουργόΝάντια Βαλαβάνη. «Το νομοσχέδιο έχει μεγάλησημασία για την επανεκκίνηση της οικονομίας, ενώπαράλληλα επιλύει σοβαρά κοινωνικά προβλήματα»,δήλωσε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης∆ραγασάκης. Η πρώτη ανάγνωση του περιεχομένου του ασφαλώςπείθει για το επείγον των δημοσιονομικώνυστερήσεων. Συγχρόνως, όμως, αφήνει να διαφανείτο άγχος της κυβέρνησης να εξομαλυνθεί η σχέση

πολιτών και επιχειρήσεων με τις εφορίες και ταασφαλιστικά ταμεία. Οι προβλεπόμενες ρυθμίσειςδιαφέρουν σημαντικά από τις προηγούμενες τηςκυβέρνησης Σαμαρά, καθώς απομακρύνουν αγκάθιακαι περιορισμούς, που την καθιστούσαναναποτελεσματική, και δίνουν ισχυρά κίνητρα, ιδίωςσε όσους έχουν χρέη έως 5.000 ευρώ, δηλαδή το 90%των χρεών. Αυτό αποπνέει και μια διαφορετικήαντίληψη, πιο κοινωνική και φιλολαϊκή. Ωστόσο, είναι επίσης ορατοί οι περιορισμοί μέσαστους οποίους είχε να εργαστεί η κυβέρνηση. Ηεπείγουσα δημοσιονομική κατάσταση δεν επέτρεπε,λόγω χρόνου και τεχνικών προβλημάτων, ναυλοποιηθεί η προγραμματική θέση του ΣΥΡΙΖΑ ότι θαέπρεπε να εισαχθεί το κριτήριο της φοροδοτικής

ικανότητας, δηλαδή να αθροίζονται όλες οι οφειλές -ταμεία, εφορίες, τράπεζες- και να ορίζεται ωςανώτατο όριο δόσης ένα 20-30% του συνολικούεισοδήματος. Πρόκειται για παρέμβαση που θαπραγματοποιηθεί σε δεύτερη φάση. Ιδιαίτεραπροβλήματα -ανεργία, αναπηρία κ.ά.- θααντιμετωπιστούν σε ειδικές επιτροπές που θαπροσφεύγουν οι ενδιαφερόμενοι. Η «Εποχή» δημοσιεύει στη συνέχεια αποσπάσματααπό μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη με τον συνεργάτημας Βαγγέλη Καραγρηγορίου, μέλος της ΕπιτροπήςΟικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ, στο «Κόκκινο», στοσυνάδελφο Κώστα Αρβανίτη, στην οποία απαντούσεσε πολύ ενδιαφέροντα ερωτήματα ακροατών.

Τώρα, οι 100 δό-σεις ισχύουν γιαόλους, ανεξαρ-τήτως ορίου, καιόχι υπό προϋπο-θέσεις όπουεξαιρούντανπολλοί. Η ελάχι-στη δόση είναι20 ευρώ έναντι50 που έθιγε κυ-ρίως τα μικράχρέη. Τα περισ-σότερα χρέηείναι κάτω από5.000 (κύριαοφειλή).

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΒΑΓΓΕΛΗ ΚΑΡΑΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ 100 ∆ΟΣΕΙΣ

Ρυθμίζονται οι επείγουσες ανάγκες,έπεται συνολικό νομοσχέδιο

Page 9: Κυριακη 15 3 2015

Η ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2015 99ΑΥΤΟ∆ΙΟΙΚΗΣΗ

Τη συνέντευξη πήρε η Τζέλα Αλιπράντη

Τι έχει κάνει μέχρι τώρα ο δήμος στοζήτημα της ανθρωπιστικής κρίσης, γιατους άστεγους και τους άπορους τηςπόλης;

H δημοτική αρχή έχει μια ριζικά δια-φορετική λογική από τη δική μας στα θέ-ματα κοινωνικής πολιτικής. Σκέφτεταιμε όρους φιλανθρωπίας, χορηγών, ευη-μερίας των αριθμών, επικοινωνιακούχειρισμού των οξυμένων προβλημάτων.Τα πετσοκομμένα και μικρής κλίμακαςπρογράμματα που εξαγγέλλει χαρακτη-ρίζονται από αδιαφάνεια ως προς τουςστόχους, τα μέσα και τους φορείς μετους οποίους συνεργάζεται. Συνεχίζει,επίσης, να αγνοεί το μεγάλο δυναμικόκοινωνικής αλληλεγγύης που αναπτύχ-θηκε τα προηγούμενα χρόνια και υπο-βαθμίζει τις κοινωνικές υπηρεσίες τουδήμου. ∆εν χτίζει μακροχρόνιες δομέςπου να εμπλέκουν την κοινωνία και τουςίδιους τους “ωφελούμενους” των δρά-σεων κοινωνικής πολιτικής.

Θέλουμε ενιαίο φορέα κοινωνικήςπολιτικής

Ποιες οι προτάσεις της ΑνοιχτήςΠόλης επί του ζητήματος;

Σε καμιά περίπτωση δεν γίνεται να συ-ναινέσουμε στη διαρκή υποβάθμιση τωνκοινωνικών υπηρεσιών του δήμου καιστην ουσιαστική κατάργηση του Ιδρύμα-τος Αστέγων από την πίσω πόρτα. Θέ-λουμε έναν ενιαίο φορέα, που θα ασχο-λείται με όλα τα ζητήματα της κοινωνι-κής πολιτικής και αυτός να είναι φορέαςτου δήμου. Στο πρόγραμμα που καταθέ-σαμε στις πρόσφατες εκλογές είχαμεδιατυπώσει σαφείς προτάσεις για το πωςθα μπορούσε να αναπροσανατολιστεί ητοπική κοινωνική πολιτική στην Αθήνα.Ξεκινάει από την διεκδίκηση του δι-καιώματος στη στέγη, την εξασφάλισηασφαλούς περιβάλλοντος και σίτισηςγια τα παιδιά στους παιδικούς σταθμούςκαι τα σχολεία, ουσιαστικές υπηρεσίεςπρωτοβάθμιας περίθαλψης από τα δη-μοτικά ιατρεία, και φτάνει μέχρι την πα-ροχή στήριξης στους ηλικιωμένους.

Ο δήμος πώς θα μπορούσε να βοηθή-σει στο πρόβλημα της ανεργίας;

Το θέμα της ανεργίας είναι η μεγαλύ-τερη πρόκληση που έχουμε μπροστά μαςως κοινωνία, ως πολιτικό σύστημα, όχιμόνο στην Ελλάδα, αλλά σε όλη την Ευ-ρώπη. Καταλαβαίνουμε όλοι, ότι τέτοιαμεγέθη ανεργίας απαιτούν μια νέα στρα-τηγική ανάπτυξης και μεγέθυνσης τηςοικονομίας. Στο πλαίσιο της παραγωγι-κής ανασυγκρότησης, οι δήμοι μπορούνλόγω της κλίμακάς τους να αποτελέσουνκόμβο συνεργασίας ανάμεσα στο κράτοςκαι τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ταπανεπιστήμια, τους ιδιώτες και τους κοι-νωνικούς φορείς. Η άμεση πρόσβασητων πολιτών στην κλίμακα του δήμου, σεαντίθεση με το απομακρυσμένο κεντρικόκράτος, τους παρέχει το προνόμιο ναμπορούν να εντοπίσουν τις ανάγκες, να

διαμορφώσουν δομές συμμετοχής, δια-βούλευσης και σχεδιασμού. Άρα να βοη-θήσουν το κεντρικό κράτος να ασκήσειμια πολιτική σχεδιασμού στη βάση τωναναγκών. Στην ίδια κατεύθυνση θα μπο-ρούσαν να αναλάβουν δραστηριότητεςεκπαίδευσης και κατάρτισης για τουςπολίτες. Αυτό βέβαια, δεν αναιρεί τορόλο του κράτους να σχεδιάσει σε εθνικόεπίπεδο και προφανώς σε συνεργασίακαι διαβούλευση και με το διεθνές περι-βάλλον μας.

Το «νοικοκύρεμα» Καμίνη

Ο δήμος έχει το απαραίτητο εργατικόδυναμικό για να λειτουργήσει;

Τα προηγούμενα χρόνια επιβλήθηκαν,με τις ευλογίες Καμίνη, οι ελαστικές ερ-γασιακές σχέσεις, οι διαθεσιμότητες καιαπολύσεις που άφησαν νευραλγικέςυπηρεσίες χωρίς εργαζόμενους. Υπηρε-σίες καθαριότητας και πρασίνου αποψι-λώθηκαν στην κυριολεξία. Στους βρεφο-νηπιακούς σταθμούς οι βρεφοκόμοιφροντίζουν περισσότερα παιδιά από τονόμιμο όριο, και κάθε τόσο λήγουν οισυμβάσεις των καθαριστριών. Έχουναπομείνει ελάχιστοι κοινωνικοί λειτουρ-γοί, στο ίδρυμα αστέγων υπάρχει μόνοένας. ∆εν υπάρχουν μηχανικοί για ναεπιβλέπουν και παραλαμβάνουν έργα,άρα και να απορροφούν τα ΕΣΠΑ. Η δη-μοτική αστυνομία που θα μπορούσε να

συμβάλει στον περιορισμό των τραπεζο-καθισμάτων, των παρανόμως σταθμευ-μένων αυτοκινήτων διαλύθηκε. Αυτόήταν το μνημόνιο για το δήμο Αθηναίων,που με μεγάλη ευκολία έγινε αποδεκτόαπό τη δημοτική αρχή στο όνομα ενόςδήθεν νοικοκυρέματος. Υπάρχει έκθεσητης ίδιας της δημοτικής αρχής που προ-βλέπει σε μερικά χρόνια από σήμερα τηνπλήρη αδυναμία λειτουργίας του. Πώςθα προσφέρεις τελικά υπηρεσίες στονπολίτη χωρίς εργαζόμενους; Μήπωςμέσα από τις πανάκριβες εργολαβίες σειδιώτες;

Ποια άλλα σοβαρά προβλήματα πι-στεύετε πως αντιμετωπίζει ο δήμος τηςΑθήνας;

Ο δημόσιος χώρος στην Αθήνα πλήτ-τεται βάναυσα. Έχουν την πρόθεσηακόμα και να κλείσουν παιδικές χαρές,ενώ δεν γίνεται καμία προσπάθεια γιατην αναβάθμιση συνολικά του δημόσιουχώρου στην πόλη. ∆ες για παράδειγματην πλατεία Ομονοίας, την καρδιά τηςπρωτεύουσας. ∆εν μιλάμε μόνο για εγ-κατάλειψη, αλλά για κατάρρευση. Κατάτα άλλα, στα κυρίαρχα οράματα συνεχί-ζουν να προβάλλονται έργα βιτρίνας πουπερισσότερο σχετίζονται με ιδιωτικάσυμφέροντα παρά για τις ανάγκες τωνπολιτών.

Ο προϋπολογισμός προσανατολίζεταιστην αντιμετώπιση αυτών των προβλη-μάτων;

Ο προϋπολογισμός του δήμου Αθη-ναίων και για το 2015 είναι ένας μνημο-νιακός προϋπολογισμός. Είναι σαν νακάνεις περικοπές οξυγόνου σε ένανασθενή που βρίσκεται στην εντατική.Ευελπιστούμε, ότι σύντομα θα υπάρξουνοι κυβερνητικές πρωτοβουλίες, ώστεαφενός να επιστρέψουν οι διαθέσιμοιυπάλληλοι αλλά και να δοθεί οικονομικήανάσα στο δήμο.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΘΗΝΑ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ

Θέλουμε να είμαστεη φωνή των πολιτών

Η Ελθήνα Αγγελοπούλου, νέα επικεφαλής της Ανοιχτής Πόλης, μιλά στην “Εποχή” για ταπροβλήματα του δήμου Αθηναίων και την έλλειψη πολιτικής βούλησης από τη δημοτικήαρχή για την επίλυσή τους. Βασικό επίδικο για τη δημοτική σύμβουλο είναι η συμμετοχήτων πολιτών και ο προγραμματισμός του δήμου βάσει των αναγκών τους.

Ποιες θα είναι οι διεκδικήσεις της Ανοιχτής Πόλης στομέλλον;

Η Ανοιχτή Πόλη είναι μια διακριτή δύναμη στο δήμο Αθη-ναίων χρόνια τώρα. Μέσα στα όργανα και τους θεσμούς τουδήμου μεταφέρουμε τη συσσωρευμένη εμπειρία της δράσηςέξω από αυτά. Θέλουμε να είμαστε η φωνή των πολιτών. Καιαυτό θα συνεχίσουμε να κάνουμε σε όλη τη θητεία, να μετέ-χουμε και να υποστηρίζουμε τις δημιουργικές δυνάμεις τηςπόλης, τα τοπικά κινήματα και τις πρωτοβουλίες αλληλεγ-γύης. Θα ασκούμε έλεγχο και θα καταθέτουμε προτάσεις με

βάση τα συμφέροντα των πολιτών. Συναινετικοί στις πρω-τοβουλίες, που θα κινούνται σε αυτή την κατεύθυνση, στα-θερά απέναντι σ’ εκείνα, που βλάπτουν την πόλη και τους πο-λίτες.

Πώς μπορεί να επηρεάσει την αυτοδιοίκηση η ύπαρξη μιαςαριστερής κυβέρνησης;

Η αυτοδιοίκηση θα είναι βασικός πυλώνας της κυβερνητι-κής πολιτικής σε πολλά επίπεδα. Από την ανασυγκρότηση τουκράτους, την άσκηση κοινωνικής πολιτικής μέχρι την παρα-γωγή ανασυγκρότηση. Ευελπιστούμε, ότι σύντομα θα δούμεαπό την κυβέρνηση όλες εκείνες τις πρωτοβουλίες, που θααντιστρέφουν την άσχημη εικόνα των τελευταίων πέντεχρόνων και θα ξαναβάζουν την αυτοδιοίκηση στην καρδιά τηςκοινωνίας. Εμείς από τη μεριά μας θα πιέσουμε για τους χρό-νους υλοποίησης αυτών των δεσμεύσεων και να προχωρή-σουν χωρίς αγκυλώσεις, προσχώματα. Να γίνουν κτήμα τηςίδιας της κοινωνίας. Σε κάθε περίπτωση τόσο η αυτοδιοί-κηση όσο και μια παράταξη σαν την Ανοιχτή Πόλη οφείλουννα μεταφέρουν με ένταση την φωνή και τις ανάγκες των πο-λιτών προς την κυβέρνηση και όχι το αντίστροφο, όπωςέκανε ο κ. Καμίνης από το 2010. Η Ανοιχτή Πόλη θα συνεχί-σει να παίρνει πρωτοβουλίες και να βάζει ατζέντα τόσο προςτον δήμο όσο και προς την κυβέρνηση. Όμως, όπως και γιατην χώρα, έτσι και για τον δήμο το κρίσιμο μέγεθος παραμέ-νει η ενεργοποίηση και η συμμετοχή των πολιτών.

Η αυτοδιοίκησηθα είναι βασικόςπυλώναςτης κυβερνητικήςπολιτικής

Page 10: Κυριακη 15 3 2015

1100 Η ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2015ΕΥΡΩΠΗ

Ο Γιώργος Βοσκόπου-λος, πρόεδρος τμήμα-τος ∆ιεθνών και Ευ-ρωπαϊκών Σπουδώνστο ΠΑΜΑΚ, μιλά γιατην Ευρώπη και πώςαυτή έχει εξελιχθείμετά την κρίση. «Σή-μερα οι θεσμοί χρησι-μοποιούνται από το

Βερολίνο ως μέσο πειθαναγκασμούτων υπολοίπων, αφού η επιρροή τωνΓερμανών είναι καταλυτική», τονίζειμεταξύ άλλων και καταλήγει: «Η Ευ-ρώπη κινείται στο δρόμο επικίνδυνωνοργανωτικών πειραματισμών. Η Ελ-λάδα δεν αποτελεί απλά μία εκτροπήαπό το αξιακό περίγραμμα της Ένωσης,αλλά κατάλυση του εσωτερικού Λεβιά-θαν».

Τη συνέντευξη πήρεη Κατερίνα Νοτοπούλου

Πώς θα περιγράφατε την ΕυρωπαϊκήΈνωση σήμερα συγκριτικά με τουςιδρυτικούς στόχους και αξίες της; Τοσημερινό οικοδόμημα έχει κάποια προ-οπτική με βάση τις τρέχουσες εξελί-ξεις;

Το εγχείρημα ευρωπαϊκής ολοκλή-ρωσης ξεκίνησε μεταπολεμικά ως μίασυγκροτημένη θεσμική προσπάθειαενίσχυσης της ειρήνης στην Ευρώπη.Σήμερα απειλείται από ένα απρόσωπο,μη ανθρωποκεντρικό και σκληρά τε-χνοκρατικό μοντέλο βίαιης ολοκλήρω-σης. Από ένα οργανωτικό πλαίσιο ονο-μαστικής θεσμοκρατίας, απειλούμαστεμε την επιβολή μίας απρόσωπης, μηυπόλογης θεσμοκρατορίας. Σε τούτο τοπλαίσιο οργάνωσης, οι πολιτικές ελίτσε επίπεδο εθνικών δήμων θα αποτε-λούν απλά διαχειριστές λήψης αποφά-σεων που θα λαμβάνονται εκτός τωνκρατών μελών και θα νομιμοποιούνταιοριακά μόνο εντός ενός διαδικαστικούκαι όχι πολιτικού πλαισίου. Μοιάζει, νααπειλείται η δημοκρατία. Ο Χομπσμπά-ουμ είχε αναφερθεί στην ανάγκη διά-σωσης της αξιοπρέπειας της δημοκρα-τίας.

Ο οικονομικός ηγεμονισμόςτης Γερμανίας

Ποιος είναι ο ρόλος της Γερμανίαςστη θεσμική και οργανωτική μετεξέ-

λιξη της ΕΕ; Η Γερμανία εξέλαβε την κρίση ως μία

ευκαιρία οικονομικής επέκτασης καιεπιβολής ενός οικονομικού ηγεμονι-σμού. Με τις πολιτικές που προωθεί δι-ευρωπαϊκά στο πολιτικό, οικονομικόκαι κοινωνικό πεδίο, επιχειρεί να λει-τουργήσει ως μία ηγεμονική δύναμηπου εκμεταλλεύεται δημοσιονομικούςκανόνες τους οποίους επί του παρόν-τος μόνο εκείνη μπορεί να τηρήσει. Με-ταπολεμικά, η ενοποιητική διαδικασίαστόχευε, μεταξύ άλλων, να αποτρέψειτην έκφραση ηγεμονικών βλέψεων απόπλευράς μίας ευρωπαϊκής δύναμης.Ουσιαστικά δημιουργήθηκε μία θε-σμική αρχιτεκτονική προκειμένου ναελεγχθεί η Γερμανία. Σήμερα οι θεσμοίχρησιμοποιούνται από το Βερολίνο ωςμέσο πειθαναγκασμού των υπολοίπων,αφού η επιρροή των Γερμανών είναικαταλυτική.

Απέναντι στον γερμανικό ηγεμονισμόβλέπετε να υπάρχει έτερος πόλος; ΗΓαλλία και οι χώρες του Νότου πόσοκαθοριστικοί παράγοντες είναι για τιςεξελίξεις;

Μεταπολεμικά, η Γαλλία αποτέλεσεπαράγοντα εξισορρόπησης της γερμα-νικής ισχύος. Λειτούργησε ως δεξα-μενή ιδεών, μέσο στήριξης του κοινω-νικού κράτους, του κράτους δικαίου.Ήταν η απαραίτητη συνιστώσα στοπλαίσιο διατήρησης των ενδο-ευρωπαϊ-κών συσχετισμών ισχύος. Σήμερα, κι-νείται στο περιθώριο της Ευρώπης καιστη σκιά της Γερμανίας. Υπό το βάροςτων γερμανικών πιέσεων συμμόρφω-σης με το Σύμφωνο Σταθερότητας, τοΠαρίσι εξωθείται στο ρόλο του «επιτή-δειου ουδέτερου». Η συναινετική στάσητου Φ. Ολάντ στο ισοπεδωτικό κοινω-νικά ελληνικό πρόγραμμα ανταμεί-φτηκε με παράταση από την Επιτροπή.

Ο Νότος αποδέχεται έναν δευτε-ρεύοντα ρόλο στη διαδικασία θεσμικήςμετεξέλιξης της ΕΕ. Κατακερματισμέ-νος, έχει αποδεχτεί τη γερμανική επι-κυριαρχία. Η πρόσφατη αντιπαράθεσημεταξύ Ελλάδας-Ισπανίας-Πορτογαλίας θυμίζει καυγά των βατρά-χων κάτω από τους βούβαλους στο νε-ρόλακκο. Στις ∆ιεθνείς Σχέσεις συνηθί-ζουμε να λέμε: «όταν συγκρούονται ταβουβάλια στο νερόλακκο, χαμένα βγαί-νουν τα βατράχια που συνθλίβονταικάτω από τις οπλές τους».

Η ακροδεξιά υφαρπάζει ψήφους

Ποιά εκτιμάτε ότι θα είναι τα πολι-τικά επακόλουθα της παρούσας κρίσηςστην ΕΕ; Βλέπετε διέξοδο;

∆υστυχώς αυτά είναι πολλά και αλ-ληλένδετα. Το πρώτο είναι η ισχυρο-ποίηση της ακροδεξιάς σε πανευρω-παϊκό επίπεδο. Το ανησυχητικό είναιότι αυτή συνοδεύεται από μία ρητορικήμε πολιτικά επιχειρήματα. Υπό τοβάρος της έλλειψης εκπροσώπησης, ηακροδεξιά υφαρπάζει ψήφους όχι ωςσυνειδητή ιδεολογική επιλογή αλλά ωςο εκφραστής της λαϊκής δυσαρέσκειας,εκφραστής κοινωνικών αιτημάτων πουαφορούν την επιβίωση και την αντί-σταση στη λογική της παγκοσμιοποι-ημένης φτώχειας. Η νέα ανθρωπογεω-γραφία της φτώχειας στην Ευρώπη δη-μιουργεί πιέσεις στα μεσαία στρώματα,τα οποία στρέφονται στην άκρα δεξιά.Το δεύτερο σημαντικό επακόλουθο τηςκρίσης είναι η απονομιμοποίηση τωνεθνικών πολιτικών συστημάτων. Οιπιέσεις, που δέχονται συλλογικότητεςαπό τις περιοριστικές πολιτικές, είναιτόσο έντονες που απειλούν το πλαίσιοάσκησης νομιμοποιημένης εξουσίας

από πλευράς ηγεσιών. Η Ευρώπη κινείται στο δρόμο επικίν-

δυνων οργανωτικών πειραματισμών. ΗΕλλάδα δεν αποτελεί απλά μία εκτροπήαπό το αξιακό περίγραμμα της Ένω-σης, αλλά κατάλυση του εσωτερικούΛεβιάθαν. Ως μία διττή ένωση κρατώνκαι λαών φαίνεται να θέτει στο περι-θώριο τους λαούς και να περιχαρακώ-νεται γύρω από τον ακραίο νέο-φιλε-λευθερισμό διευρύνοντας τον ΤέταρτοΚόσμο (νεόπτωχους) εντός του Πρώ-του. Η απλή καταγραφή της δραματι-κής ενίσχυσης των ανισοτήτων δεναπαιτεί πλέον τη χρήση ταξικών εργα-λείων ανάλυσης. Είναι περισσότεροαπό καταφανής σε θιασώτες και μη τηςαστικής δημοκρατίας.

Ένα σχόλιο για το Grexit;To grexit είναι μία μη επιθυμητή εξέ-

λιξη αφού τα πολιτικο-οικονομικά ερ-γαλεία που έχουμε στην διάθεσή μαςδεν θα μας επιτρέψουν να απορροφή-σουμε τους πολυεπίπεδους κραδα-σμούς σε επίπεδο οικονομίας αλλά καικοινωνίας. Φοβάμαι, πως θα οδηγη-θούμε σε ακραία φαινόμενα από ταοποία μόνο η ακροδεξιά θα ωφεληθεί.Ένας λαός, που έχει πολιτικά κοινω-

νικοποιηθεί να διαβιεί σε συνθήκες επί-πλαστου ευδαιμονισμού, με ελλειμμα-τική παιδεία και αξιακό πλαίσιο, είναιαμφίβολο αν θα μπορέσει να προσαρ-μοστεί σε τέτοιο περιβάλλον.

Αυτό δεν σημαίνει ότι η χώρα θα πρέ-πει να υποταχθεί. Η Ελλάδα ως οικο-νομικό και κοινωνικό πείραμα θα κρί-νει και την τύχη των υπόλοιπων.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΠΟΥ∆ΩΝ, ΓΙΩΡΓΟ ΒΟΣΚΟΠΟΥΛΟ

Η Ευρώπη σε επικίνδυνουςοργανωτικούς πειραματισμούς

Η Ευρώπηαλλάζει χωρίςτην συναίνεσητων λαών της

Η συζήτηση για το δημοκρατικό έλ-λειμμα στην Ευρώπη γίνεται ακόμαπιο επίκαιρη τα τελευταία χρόνια μετην άνοδο των λαϊκών κινητοποι-ήσεων. Την ίδια στιγμή, αναδεικνύον-ται πολιτικές δυνάμεις, όπως ο ΣΥ-ΡΙΖΑ, που αντιστέκονται στο κυρίαρχοδόγμα της λιτότητας. Τι προοπτικέςβλέπετε για αυτές;

Η έννοια του δημοκρατικού ελλείμ-ματος, δηλαδή η διαφορά ανάμεσα σεκανόνες οργανωτικής δομής καιεφαρμοσμένης πολιτικής εκλαμβάνειπλέον τη μορφή ενός διαχειριστικούθετικισμού. Είναι η λογική του μονό-δρομου της λιτότητας. Ο νεοφιλελευ-θερισμός ενέχει στοιχεία καταστατι-κής ασυμβατότητας με τα πρωτογενήστοιχεία που κατέστησαν την ΕΕ τοπλέον ελκυστικό οργανωτικό πλαίσιοστο δυτικό κόσμο. Η αποδόμηση τουκοινωνικού κράτους διαμορφώνει έναμη ανθρωποκεντρικό περιβάλλον. ΗΕυρώπη αλλάζει χωρίς την συναίνεσητων λαών της, οι οποίοι θα απαιτούνδιαρκώς, περισσότερη δημοκρατία.

Ο ΣΥΡΙΖΑ εκφράζει τα πρωτογενήιδεολογικά και οργανωτικά στοιχείατης ενοποιητικής διαδικασίας σε συν-θήκες καταστατικής και διαχειριστι-κής εμπέδωσης του νεοφιλελευθερι-σμού, ενάντια στο κυρίαρχο ρεύμα πουεκφράζουν οι πολιτικές ελίτ.

Page 11: Κυριακη 15 3 2015

Η ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2015 1111KOINΩΝΙΑ

Μια τραγική αλήθεια για το παρόν και το μέλλοντων συντάξεων στην Ελλάδα, όπως το είχανσχεδιάσει οι εκπρόσωποι της τρόικας μαζί με

τις μνημονιακές κυβερνήσεις της περιόδου 2009 –2014, ήρθε στην επιφάνεια μέσα από το μεγάλο θέματων «κατά παραγγελία» - σικέ αναλογιστικών μελετώνπου ανέδειξε μέσα στην εβδομάδα η νέα πολιτική ηγε-σία του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλι-σης: με βάση τις διατάξεις - «παγίδες» των νόμων τηςπροηγούμενης πενταετίας, το ύψος των συνταξιοδοτι-κών παροχών στη χώρα θα έπρεπε να διαμορφώνεταιεσαεί, δηλαδή να αυξομειώνεται για πάντα από εδώ καιστο εξής (άρα, κυρίως, να μειώνεται) με βάση τη σχέσητου δημόσιου χρέους προς το Ακαθάριστο Εθνικό Προ-ϊόν.

Παγκόσμια πρωτοτυπία

«Η πατέντα αυτή αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπίααφού κάτι ανάλογο δεν ισχύει σε καμιά άλλη χώρα τουκόσμου», αναφέρει στην «Εποχή» ο γενικός γραμματέας

Κοινωνικών Ασφαλίσεων Γιώργος Ρωμανιάς. Εφόσον,δηλαδή, δεν είχε υπάρξει η ανατροπή στο πολιτικό σκη-νικό με τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου 2015, στην Ελ-λάδα οι συντάξεις θα έπρεπε να μετατραπούν για πάντα,από εδώ και στο εξής, σε «ασανσέρ», με διαρκή καθο-δική πορεία κατά τα φαινόμενα, συνδέοντας το ύψοςτους με την πορεία του δημόσιου χρέους, όπως προκύ-πτει ξεκάθαρα και από τις δηλώσεις του υπουργού Ερ-γασίας Π. Σκουρλέτη και του αναπληρωτή υπουργούΚοινωνικής Ασφάλισης ∆. Στρατούλη.

Πίσω από αυτή την κρίσιμη λεπτομέρεια φαίνεται ότι«κρύβονται» οι λόγοι για τους οποίους η αναλογιστικήμελέτη που κλήθηκαν το 2013 τα στελέχη της ΕθνικήςΑναλογιστικής Αρχής να φέρουν σε πέρας μετά από εν-τολή του πρώην υπουργού Εργασίας Γιάννη Βρούτσηκαι της τρόικας (την οποία παρέδωσαν το 2014) στη-ρίχθηκε σε λανθασμένες παραδοχές, σύμφωνα με τονκ. Ρωμανιά, χωρίς να υπολογιστεί η -«κουρεμένη»- πε-ριουσία των ασφαλιστικών ταμείων. «Μετά από έρευναπου πραγματοποίησα, διαπίστωσα ότι οι προβολές πουέγιναν, είχαν λάβει υπόψη μόνο τις ασφαλιστικές ει-σφορές, ως έσοδα του Ασφαλιστικού Συστήματος, καικαθόλου την κινητή και ακίνητη περιουσία των ασφα-λιστικών ταμείων (…) το ζητούμενο, όπως όλα δεί-χνουν, ήταν να έχουν μια ακόμη δικαιολογία για να μει-ώσουν ακόμη περισσότερο τις συντάξεις, τα εφάπαξκαι, γενικότερα, τις παροχές του Συστήματος», διευ-κρίνισε χαρακτηριστικά ο γενικός γραμματέας Κοινω-νικής Ασφάλισης, στην εκπομπή της δημοσιογράφουΆννας Κωνσταντακάκη, στο διαδικτυακό «αέρα» της er-topen, την περασμένη Πέμπτη.

Με τον υπολογισμό της περιουσίας των ασφαλιστι-κών ταμείων, τα συμπεράσματα της αναλογιστικής με-λέτης θα ήταν καλύτερα σε σχέση με το παρόν και τις«τύχες» του Συστήματος ∆ημόσιας Ασφάλισης και τωνσυντάξεων, υποστήριξε ο κ. Ρωμανιάς στην «Ε», παράτο γεγονός ότι υπέστη διπλό κούρεμα τόσο με το PSI το2012, όσο και στη συνέχεια.

Η περιουσία μετά το διπλό κούρεμα

Συγκεκριμένα, η αξία των κινητών και ακίνητων πε-ριουσιακών στοιχείων των ταμείων προ κρίσεως καιμνημονίων (το 2009) υπολογιζόταν περίπου στα 36 δισ.ευρώ. Μετά το «κούρεμα» του PSI «συρρικνώθηκε» στα10 δισ. ευρώ, με μόλις ένα με δύο δισ. ευρώ να είναιάμεσα ρευστοποιήσιμα. Παράλληλα, τα ταμεία διατήρη-σαν ακίνητα περιουσιακά στοιχεία τα οποία υπολογίζε-ται ότι έχουν αξία που ανέρχεται περίπου στο 10% τουσυνόλου που έχει απομείνει από την κινητή περιουσίατους.

Ωστόσο, επαναλαμβάνεται ότι κανένα από αυτά τα δε-δομένα, εσκεμμένα, δεν λήφθηκε υπόψη για την αναλο-γιστική μελέτη την οποία ζήτησαν και έλαβε η προ-ηγούμενη, μνημονιακή συγκυβέρνηση Ν∆ – ΠΑΣΟΚ και ητρόικα, με ένα και μοναδικό στόχο: τη συνέχιση, εσαεί,του κουρέματος στις κύριες, στις επικουρικές συντά-ξεις, στα εφάπαξ και στο σύνολο των παροχών του ∆η-μόσιου Ασφαλιστικού Συστήματος προς τους πολίτες.

Νάσος Χατζητσάκος

Συνέδεσαντις συντάξεις μετο δημόσιο χρέοςΠοια είναι η περιουσίατων ασφαλιστικών ταμείωνμετά το διπλό κούρεμα

Σε συμβολική κατάληψη της πρυτα-νείας του πανεπιστημίου Πατρώνπροχώρησαν φοιτητές των πανεπι-

στημιακών τμημάτων του Αγρινίου, τηνπροηγούμενη Παρασκευή. Κύριο αίτημάτους ήταν να δοθεί μια οριστική λύσηστο ζήτημα της σίτισης, εφόσον η προ-σωρινή λύση, την οποία είχαν εξασφαλί-σει οι ίδιοι οι φοιτητές, δεν μπορούσε ναέχει διάρκεια πάνω από ένα μήνα.

Οι φοιτητές κατά τη διάρκεια της κι-νητοποίησής τους συναντήθηκαν με τηνπρύτανη του Πανεπιστημίου, ΒενετσάναΚυριαζόπουλου, η οποία τους διαβεβαί-ωσε, ότι λύθηκε το πρόβλημα της σίτι-σης με την υπογραφή νέας σύμβασης. Οικινητοποιήσεις των φοιτητών με στόχονα προβληθούν τα αιτήματα τους γιαεξεύρεση λύσης στο ζήτημα της σίτισηςκαι της στέγασης ξεκίνησαν στις 6 Μαρ-τίου, με την κατάληψη των κεντρικώνκτιρίων των πανεπιστημιακών τμημάτωντου Αγρινίου. Πέρα από αυτά τα δύο ιδι-αιτέρως σοβαρά ζητήματα, οι φοιτητέςαγωνιούν για το αν και πότε θα γίνει ηφημολογούμενη χωροταξική μεταφοράτων τμημάτων τους στο Πανεπιστήμιοτης Πάτρας.

Μία έχουμε, μία δεν έχουμε σίτιση

Η Αλεξάνδρα Γουριώτη, εκπρόσωποςτων Φοιτητικών Συλλόγων, εξηγεί στην«Εποχή», πώς τα ζητήματα της σίτισηςκαι της στέγασης συνδέονται με την εν-δεχόμενη μεταφορά στο πανεπιστήμιοτης Πάτρας. «Όταν είπαμε στην πρύτανηότι δεν έχουμε ούτε σίτιση ούτε στέγασημας είπε εμμέσως πλην σαφώς ότι, γιατην επίλυση του προβλήματος, θα χρει-αστεί να μετακινηθούμε χωροταξικάστην Πάτρα. ∆ιοικητικά έχουμε υπαχθείστο Πανεπιστήμιο της Πάτρας, εδώ πε-ρίπου και ένα χρόνο». Η ίδια περιγράφειπώς ξεκίνησε το πρόβλημα με τη σίτιση.

«Το πρόβλημα ξεκίνησε πέρυσι. Η λέσχηήταν κλειστή. Γενικότερα κλείνει καιανοίγει συνέχεια. Είχαμε καταφέρει γιακάποιους μήνες, να μη φύγει ο προηγού-μενος ανάδοχος για τη λέσχη. Μας επέ-βαλλαν τις κάρτες σίτισης οι οποίεςισχύουν σε όλα τα πανεπιστήμια, αλλάδεν προκηρύχτηκε θέση για ανάδοχο».Οι κάρτες σίτισης όμως δεν αφορούνόλους τους φοιτητές , όπως επισημαίνειη ίδια. «Ο τωρινός προσωρινός ανάδο-χος δεν είχε πρόθεση να αναλάβει για με-γάλο διάστημα, επειδή οι κάρτες σίτισηςήταν μόνο 400, ενώ οι ενεργοί φοιτητέςπρέπει να είναι πάνω από 800».

Η λύση, όμως, στα σημαντικά προβλή-ματα, τα οποία ταλανίζουν τα πανεπι-στημιακά τμήματα του Αγρινίου, μπορείνα δοθεί μόνο μέσω της χωροταξικής με-ταφοράς στην Πάτρα; Η Αλεξάνδρα Γου-ριώτη διευκρινίζει τη στάση της απέ-ναντι στο συγκεκριμένο ζήτημα. «Θέ-

λουμε να βρισκόμαστε κάπου, όπου θαμας εξασφαλίσουν τα επαγγελματικάμας δικαιώματα, θα έχουμε σίτιση καιστέγαση, είτε είμαστε εδώ είτε στηνΠάτρα. ∆εν θα είχαμε λόγο να φύγουμε,αν τα είχαμε εξασφαλίσει αυτά στο Αγρί-νιο».

∆ιεκδικούμε επαγγελματικάδικαιώματα

Οι φοιτητές του ∆ΠΦΠ (Τμήμα ∆ιαχεί-ρισης Περιβάλλοντος και ΦυσικώνΠόρων) διεκδικούν την αναγνώρισητους, ως Μηχανικοί Περιβάλλοντος,μετά τη λήξη των σπουδών τους. «Ότανείχαμε ενταχθεί διοικητικά στο Πανεπι-στήμιο ∆υτικής Ελλάδος είχαμε πενταε-τές πρόγραμμα φοίτησης. Η προσπάθειααναπροσαρμογής δεν πέτυχε. Μας ενέ-ταξαν στην Πολυτεχνική Σχολή του Πα-

νεπιστημίου Πατρών, χωρίς όμως ναέχουμε τα δικαιώματα των μηχανικών.∆εν μπορούμε να γραφτούμε στο ΤΕΕ.∆ιεκδικούμε να έχουμε τα ίδια δικαιώ-ματα. Αν δεν θεωρούμαστε μηχανικοί,τότε γιατί να έχουμε πενταετή φοίτηση,με 72 μαθήματα και διπλωματική εργα-σία;» αναρωτιέται η εκπρόσωπος τωνφοιτητικών συλλόγων.

Η ίδια μιλώντας για την ανάγκη ορι-στική διευθέτησης του ζητήματος της σί-τισης, επισημαίνει. «Παρότι δεν είναιανεκτή η ποιότητα του φαγητού, υπάρ-χουν φοιτητές για τους οποίους είναιαναγκαία. Αν το φαγητό ήταν καλύτεροθα ήταν ακόμη περισσότεροι εκείνοι οιοποίοι θα έτρωγαν. Η μόνιμη εξασφά-λιση της θα πρέπει να είναι ο πρωταρχι-κός στόχος, άσχετα με τον αν θα γίνει ημετακίνηση των Τμημάτων στην Πάτραή όχι».

Αλέξανδρος Μαυρογένης

“Όταν είπαμε στην πρύ-τανη ότι δεν έχουμεούτε σίτιση ούτε στέ-γαση μας είπε εμμέσωςπλην σαφώς ότι, για τηνεπίλυση του προβλήμα-τος, θα χρειαστεί να με-τακινηθούμε χωροτα-ξικά στην Πάτρα.”

“Χωρίς σίτιση και στέγασηοι φοιτητές στο ΑγρίνιοΣυμβολική κατάληψη στην πρυτανεία του πανεπιστημίου Πατρών

Page 12: Κυριακη 15 3 2015

1122 Η ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2015KOINΩΝΙΑ

Στα όριά του βρίσκεται το ΕθνικόΣύστημα Υγείας, ή ό,τι απέμεινεαπό αυτό, ύστερα από τη λαίλαπα

των μνημονιακών περικοπών την τελευ-ταία πενταετία. Όπως μας λένε εκπρό-σωποι της πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθ-μιας και τριτοβάθμιας φροντίδα υγείας,το ΕΣΥ καταρρέει. Τα τελευταία χρόνιατο προσωπικό μειώθηκε κατά 40%, οιΜονάδες Εντατικής Θεραπείας είναιυποστελεχωμένες, οι προϋπολογισμοίτων νοσοκομείων συρρικνώθηκαν,έκλεισαν μονάδες πρωτοβάθμιας φρον-τίδας υγείας και νοσοκομεία. Αυτή τηνκατάσταση έχει να διαχειριστεί τουπουργείο Υγείας, που ακόμα προσπαθείνα χαρτογραφήσει τα προβλήματα, προ-κειμένου να τα επιλύσει, χωρίς -προς τοπαρόν- επιβάρυνση του προϋπολογι-σμού.

Η πρωτοβάθμια υγείααργοπεθαίνει

Το κλείσιμο του ΕΟΠΥΥ στις31/12/2014 και η αντικατάστασή του μετο ΠΕ∆Υ έβαλε ταφόπλακα στην πρωτο-βάθμια φροντίδα υγείας. «Στόχος τηςπροηγούμενης κυβέρνησης ήταν να πε-ράσει η πρωτοβάθμια υγεία στον ιδιω-τικό τομέα», λέει ο Σπήλιος Μπίθας,μέλος του ∆Σ γιατρών ΕΟΠΥΥ Αθήναςκαι δερματολόγος στο ΕΟΠΥΥ της οδούΑλεξάνδρας. «Έθεσαν 2.500 εργαζόμε-νους του ΕΟΠΥΥ σε διαθεσιμότητα, με

αποτέλεσμα να κλείσει το 40% των μο-νάδων», καταλήγει. «Ο νόμος 4238 τουΓεωργιάδη έστειλε τον κόσμο στα με-γάλα ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα. Λι-γότερο και από το 5% των παραπεμπτι-κών που γράφονται στα ιατρεία τουΠΕ∆Υ, εκτελούνται σε δημόσιες δομές»,τονίζει ο πρόεδρος της ΟμοσπονδίαςΣΕΥΠ του ΕΟΠΥΥ, Παναγιώτης Ψυχά-ρης και προσθέτει: «Ήταν πολιτική επι-λογή να στηριχθεί ο ιδιωτικός τομέαςκαι τώρα είναι αναγκαίο να δοθεί μιαγενναία χρηματοδότηση και να υπάρξειπολιτική βούληση για να στηριχθεί τοΕΣΥ».

Σήμερα, τα εργαστήρια του ΠΕ∆Υ υπο-λειτουργούν ελλείψει προσωπικού, ενώτο μεγάλο πρόβλημα εντοπίζεται στιςδομές της περιφέρειας. Για παράδειγμα,το ΠΕ∆Υ Ξάνθης, που είχε 15 γιατρούς,σήμερα έχει μόνο έναν οδοντίατρο. ΤοΚέντρο Υγείας Πολυκάστρου και ∆ροσά-του στο Κιλκίς αντιμετωπίζει τεράστιεςελλείψεις υλικών, ενώ οι παρεχόμενεςυγειονομικές υπηρεσίες είναι αισθητάυποβαθμισμένες. Η πρώην βουλευτήςΚιλκίς και φαρμακοποιός Ειρήνη Αγα-θοπούλου μας εξηγεί πως «τα ΚέντραΥγείας μέχρι το τέλος του 2014 ανήκανστα νοσοκομεία. Πλέον υπάγονται στιςΥγειονομικές Περιφέρειες Ελλάδος(ΥΠΕ), με αποτέλεσμα να μην προβλέπε-ται σήμερα κανενός είδους προϋπολογι-σμός για αυτά. Στην περίπτωση του Κέν-τρου Υγείας στο Κιλκίς, ο διοικητής τουνοσοκομείου Κιλκίς μείωσε τις δαπάνες

που αντιστοιχούσαν στο Κέντρο Υγείαςτον ∆εκέμβρη, ώστε να φανεί ότι εξοικο-νομεί πόρους, με αποτέλεσμα να μηνμπορεί σήμερα να λειτουργήσει».

Στον αντίποδα βρίσκεται το ΠΕ∆Υ Μυ-τιλήνης, στο οποίο εργάζονται πέντε για-τροί (από τους 35 που ήταν πριν το κλεί-σιμο του ΕΟΠΥΥ), όπου με υπεράνθρω-πες προσπάθειες το προσωπικό έχει κα-ταφέρει να το λειτουργεί και μάλιστα ναέχει και απογευματινή βάρδια. Με τηβοήθεια τριών γιατρών από τα ΚέντραΥγείας του νησιού, λειτουργεί τμήμαεπειγόντων, μονάδα βραχείας νοσηλείαςκαι γίνονται όλες οι εργαστηριακές εξε-τάσεις. Ο διευθυντής του ΠΕ∆Υ, ΜιχάληςΧατζηγιάννης, τονίζει ότι «παρά τις δυ-σκολίες, το ΠΕ∆Υ εξυπηρετεί 30.000 κα-τοίκους». Το παράδοξο είναι πως, ενώ τοπροηγούμενο διάστημα προκηρύχθηκαν900 θέσεις επικουρικών γιατρών, εκδή-λωσαν ενδιαφέρον μόλις 213. Στην περί-πτωση του ΠΕ∆Υ Μυτιλήνης, ενώ έπρεπεη προκήρυξη να περιλάβει τη Μυτιλήνηστις άγονες και παραμεθόριες περιοχέςκαι άρα η σύμβαση να είναι τριετής, τε-λικά ήταν ετήσια, με αποτέλεσμα μόνοντόπιοι να εκδηλώσουν ενδιαφέρον καινα μείνουν αδιάθετες οι θέσεις του καρ-διολόγου και του παιδιάτρου. «Μόνηλύση είναι να επαναπροσληφθούν οιαπολυμένοι εργαζόμενοι, ώστε να μπο-ρέσει να επαναλειτουργήσει η πρωτο-βάθμια υγεία», προσθέτει ο Π. Ψυχάρης.

Λουκέτο στα νοσοκομεία

Ίδια εικόνα εμφανίζεται και στα νοσο-κομεία. Σήμερα, 150 από τις 600 κλίνεςστις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας(ΜΕΘ) είναι κλειστές. «Τα πράγματαείναι πολύ οριακά. Ο κίνδυνος να χαθείανθρώπινη ζωή είναι άμεσος», σημειώνειη Χαρά Ματσούκα, μέλος του ∆Σ τηςΕΙΝΑΠ και διευθύντρια του αιματολογι-κού τμήματος του νοσοκομείου Αλεξάν-δρα. «Ο προϋπολογισμός για την υγείαείναι μηδαμινός, ο χαμηλότερος αναλο-γικά σε όλη την Ευρώπη, την ίδια στιγμήπου έχουμε υψηλές δαπάνες στην ιδιω-τική ιατρική», προσθέτει, καταλήγονταςπως «είναι επιτακτική ανάγκη να γίνουνπροσλήψεις και να αυξηθεί ο προϋπολο-γισμός». Με λουκέτο απειλούνται πολλάνοσοκομεία τής περιφέρειας, όπως ηκαρδιολογική κλινική Ξάνθης, η μονάδατεχνητού νεφρού Κατερίνης και το νοσο-κομείο της Ικαρίας.

Όμως και στην Αττική οι συνέπειεςαπό τη συρρίκνωση των προϋπολογι-σμών είναι περισσότερο από εμφανείς.«Η έλλειψη νοσηλευτικού και ιατρικούπροσωπικού, η πλέον του 130% πληρό-τητα και ο πετσοκομμένος προϋπολογι-σμός καταδεικνύουν πως είναι αδύνατηη συνέχιση της λειτουργίας του νοσοκο-μείου. Είναι επικίνδυνο πια για την υγείακαι τη ζωή των ασθενών», λέει ο πρό-εδρος του σωματείου εργαζομένων στονοσοκομείο Αττικόν, Παναγιώτης Πλα-γιαννάκος: «Μέσα στο νοσοκομείο των650 κλινών έχουν εγκαταστήσει έναμικρό νοσοκομείο με 130 ράντζα, απόόταν έκλεισαν το Αγία Βαρβάρα. ∆εν

Τα πράγματα είναι πολύ οριακά. Οκίνδυνος να χαθεί ανθρώπινη ζωήείναι άμεσος. Είναι επιτακτική ανάγκηνα γίνουν προσλήψεις, να αναστηθεί ηπρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και νααυξηθεί ο προϋπολογισμός.

“∆εν βγαίνουν οι βάρ-

διες, δεν υπάρχει ασφά-λεια για τον ασθενή, δενμπορούμε να εξυπηρετή-σουμε τις εφημερίες.∆εν υπάρχουν υλικά, δενυπάρχουν φάρμακα, ταμηχανήματα μαραζώνουνχωρίς ανταλλακτικά ήσυντήρηση. Πρέπει επι-τέλους η πολιτική ηγε-σία να αναλάβει δράση

“ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Η Υγεία περι μένει τη θεραπεία της

Στο υπουργείο Υγείας δηλώνουν γνώστες όλων των πα-ραπάνω προβλημάτων και ακόμα περισσότερων, που δενείχαμε το χώρο να αναφέρουμε. Όπως πληροφορούμα-

στε, ήδη γίνονται κινήσεις για να αντιμετωπιστούν ορισμένααπό αυτά. Ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός,σε συνάντηση με εκπροσώπους εργαζομένων σε νοσοκομεία,δήλωσε πως γίνεται αγώνας «για να μην καταρρεύσει το σύ-στημα υγείας» και ανακοίνωσε πως θα επιχειρηθεί να καλυ-φθούν οι ελλείψεις με στοχευμένες προκηρύξεις θέσεων επι-κουρικών γιατρών. Στόχος είναι να επαναπροκηρυχθούν οι 800θέσεις επικουρικών, όπως και να διεκδικηθεί μεγάλο μέροςτων 12.000 προσλήψεων που θα προκηρυχθούν να αφορά νο-σηλευτικό και ιατρικό προσωπικό. Μάλιστα, για την κάλυψητων επικουρικών σχεδιάζεται να δοθούν κίνητρα, ώστε να δη-λώσουν γιατροί να πάνε, που τώρα στην πλειοψηφία τους επι-λέγουν να αναζητήσουν δουλειά στο εξωτερικό. Όσον αφοράτα δεδουλευμένα πληροφορούμαστε πως δόθηκε η εντολή γιατην καταβολή τους.

Για την πρόσβαση των ανασφάλιστων στην υγεία, τις επόμε-νες είκοσι μέρες θα ολοκληρωθεί το πόρισμα της επιτροπήςπου συστάθηκε για αυτό το σκοπό και θα αναρτηθεί για δια-βούλευση. Η κατάργηση του εισιτηρίου των πέντε ευρώ έχει

ήδη υπογραφεί από τον υπουργό Υγείας και έχει σταλεί στονυπουργό Οικονομικών, προκειμένου να εκδοθεί η κοινή υπουρ-γική απόφαση. Ταυτόχρονα, αναζητούνται ισοδύναμα (22 εκατ.ευρώ) για την κατάργηση του μέτρου αυτού, ώστε να απο-φευχθεί «τρύπα» στον προϋπολογισμό. Τέλος, η ομάδα εργα-σίας για την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, που συνεδρίασε γιαπρώτη φορά την περασμένη Τετάρτη υπό το συντονισμό τουΑλέξη Μπένου, ετοιμάζει ολοκληρωμένο σχέδιο ώστε να ανα-συσταθεί η πρωτοβάθμια υγεία. Αυτό θα περιλαμβάνει τον οι-κογενειακό γιατρό, ιατρεία ανά γειτονιά, ώστε αυτά να συντο-νίζουν αν κάποιο περιστατικό χρειάζεται παραπομπή σε Κέν-τρο Υγείας ή σε νοσοκομείο. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που έχεινα αντιμετωπίσει το υπουργείο Υγείας, είναι ο ασφυκτικόςπροϋπολογισμός, ώστε να αποφευχθεί το κλείσιμο επιπλέονκλινικών ή νοσοκομείων. Αυτός είναι ο σκόπελος για να εφαρ-μόσει την πολιτική που έχει εξαγγείλει, αλλά και το μεγάλοστοίχημα για να αναδιοργανωθεί πλήρως το ΕΣΥ. Όμως, σ’ αυτότο τούνελ –ακόμα τουλάχιστον- δεν βλέπουμε φως.

Ι.∆.

Οι επόμενεςκινήσειςτου υπουργείου

Page 13: Κυριακη 15 3 2015

Η ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2015 1133KOINΩΝΙΑ

βγαίνουν οι βάρδιες, δεν υπάρχει ασφά-λεια για τον ασθενή, δεν μπορούμε ναεξυπηρετήσουμε τις εφημερίες. ∆ενυπάρχουν υλικά, δεν υπάρχουν φάρ-μακα, τα μηχανήματα μαραζώνουν χωρίςανταλλακτικά ή συντήρηση. Πρέπει επι-τέλους η πολιτική ηγεσία να αναλάβει

δράση». Η συνέλευση των εργαζομένωναποφάσισε πως, αν δεν λυθεί το πρό-βλημα τις επόμενες μέρες, τότε θα ανα-λάβουν εκείνοι να διώξουν τα ράντζα,ενώ προτείνουν να επαναλειτουργήσειτο Αγία Βαρβάρα ή να υπάρξει εφεδρικόπαθολογικό νοσοκομείο όταν εφημε-ρεύει το Αττικόν, ώστε να παραλαμβάνειόσα περιστατικά δεν μπορεί να εξυπηρε-τήσει. Όμως, κινητοποιήσεις αναμένεταινα ξεκινήσουν οι γιατροί διεκδικώνταςκαι τα δεδουλευμένα τους, αφού δενέχουν πληρωθεί τις εφημερίες τους απότον περασμένο ∆εκέμβρη. Ήδη οι εργα-ζόμενοι του Γενικού Κρατικού Νίκαιαςδήλωσαν ότι θα προβούν σε επίσχεση ερ-γασίας το επόμενο δεκαπενθήμερο ανδεν πληρωθούν.

Σε ισχύ, ακόμα,επαίσχυντες διατάξεις

Όπως τονίζουν οι γιατροί, δεν έχουννα αντιμετωπίσουν μόνο τα προβλήματαπου προκύπτουν από τις ελλείψεις,αλλά και όσα προκαλούν διάφοροινόμοι, που επιτρέπουν διακρίσεις στην

αντιμετώπιση των ασθενών. Ενδεικτικά,η Χαρά Ματσούκα μας αναφέρει ότι«είναι ακόμα σε ισχύ ο νόμος που επι-βάλλει διπλά νοσήλια στους μετανάστες,με αποτέλεσμα να έχουμε πολλές περι-πτώσεις μεταναστριών που γεννούν καιδεν μπορούν να πληρώσουν τη νοσηλείατους. Ευτυχώς, στο νοσοκομείο έχουμεκαταφέρει να βρίσκουμε λύσεις». ΗΌλγα Κοσμοπούλου, μέλος της Εκτελε-στικής Γραμματείας της ΟΕΝΓΕ καιμέλος της πενταμελούς της ΕΙΝΑΠ στοΓενικό Κρατικό Νίκαιας, θυμίζει ότι«είναι ακόμα σε ισχύ η επαίσχυντη υγει-ονομική διάταξη του Λοβέρδου, όπωςκαι η διάταξη που προβλέπει ότι ότανδεν πληρώσεις τα νοσήλια, αυτά θα με-ταφερθούν στην εφορία».

Ένα ζήτημα που μας έθεσαν όλοι,είναι η κατάργηση του εισιτηρίου τωνπέντε ευρώ και θεσμοθέτηση της δωρεάνπρόσβασης όλων στην Υγεία. «Είναιεξοργιστικό να συνεχίζεται η νεοφιλε-λεύθερη λογική όσον αφορά τους ανα-σφάλιστους», τονίζει η Ο. Κοσμοπούλουκαι προσθέτει: «Περιμένουμε να δούμεμια κίνηση καλής προαίρεσης, προκει-μένου να νιώσουμε και εμείς την ελπίδαότι κάτι θα αλλάξει. Όμως, μέχρι στιγ-μής οι κινήσεις του υπουργείου είναι –τολιγότερο- ανεπαίσθητες όσον αφορά ταπροβλήματα του ΕΣΥ». «∆εν μπορεί μιααριστερή κυβέρνηση να μην έχει προτε-ραιότητα να εφαρμόσει τη δημόσια καιδωρεάν πρόσβαση στην υγεία για όλους.Είναι απαραίτητες οι προσλήψεις προ-σωπικού, η αύξηση του προϋπολογισμούκαι η ανασύσταση της πρωτοβάθμιαςυγείας», μας λέει η Χ. Ματσούκα. «Τοκράτος δεν μπορεί να βασιστεί στη δου-λειά των κοινωνικών ιατρείων, στουςεπικουρικούς γιατρούς και το ΕΣΠΑ.Χρειάζεται μια γενναία χρηματοδότησηγια να αναστηθεί το ΕΣΥ. Και γι’ αυτό ηυγεία πρέπει να εξαιρεθεί πλήρως απότις όποιες συμφωνίες γίνουν στην Ευ-ρώπη», υπογραμμίζει ο Π. Ψυχάρης. «Οιπροηγούμενες κυβερνήσεις αντιμετώπι-ζαν την υγεία ως την ευκαιρία για νακερδοσκοπήσουν κάποιες εταιρείες. Σταπάντα: από τη γάζα ως το τηλέφωνο γιατα ραντεβού. Η κυβέρνηση της αριστε-ράς πρέπει να αποδείξει ότι έχει άλληκουλτούρα», καταλήγει ο Σπ. Μπίθας.

Ιωάννα ∆ρόσου

Σεκιουριτάδες-τραμπούκοιστον ΕρυθρόΣταυρόΤην Παρασκευή 6 Μαρτίου, ο κ.Κοκκινάκης χρειάστηκε νανοσηλευτεί στον ΕρυθρόΣταυρό. Στο πλευρό του έμεινετο βράδυ η κόρη του και ηαποκλειστική νοσοκόμα. Μετάτη λήξη του επισκεπτηρίου,μπήκαν στο θάλαμο δύουπάλληλοι της εταιρείαςσεκιούριτι του νοσοκομείου καιπέταξαν έξω τις γυναίκεςαπειλώντας τες. Όπωςκαταγγέλλει στην «Εποχή» ο∆ημήτρης Αρβανίτης, «μετραμπουκισμούς πέταξαν έξωαπό το θάλαμο, ταράζοντας τονασθενή, τη γυναίκα μου και τηναποκλειστική. Ζήτησαν από τηναποκλειστική να τους δείξει τοεργόσημο, το οποίο είχεεισπραχθεί. Επέστρεψα στονοσοκομείο και το επεισόδιοείχε λήξει. Την επόμενη βραδιά έκανανπάλι τα ίδια. Πλησίασανεπιθετικά τη γυναίκα μου καιτης ζήτησαν να τους δώσει τοκινητό, γιατί νόμισαν ότι τουςέβγαλε φωτογραφία. Ο έναςσεκιουριτάς κόλλησε τη μούρητου στην αποκλειστική και τηςφώναζε: “Είσαι ξένη και θα σεδιώξουμε από τη χώρα”.Ζήτησα τα ονόματα τωνσεκιουριτάδων και τους είπαότι δεν έχουν κανένα δικαίωμανα ζητούν δημόσια έγγραφαούτε να κατάσχουν κινητά.Αρνήθηκαν να μου δώσουν ταονόματά τους και πήγα στηνπροϊσταμένη, η οποία μεενημέρωσε ότι ο διοικητής τουνοσοκομείου έχει δώσει εντολήστην εταιρεία να κάνουνελέγχους. Το ιατρικό καινοσηλευτικό προσωπικό είναιπραγματικά αξιοθαύμαστο, αναναλογιστούμε και ταπροβλήματα πουαντιμετωπίζουν. Και είναικρίμα η συμπεριφοράυπαλλήλων φύλαξης να εκθέτειολόκληρο το νοσοκομείο». Ο ∆. Αρβανίτης τις επόμενεςμέρες θα καταθέσει επίσημηκαταγγελία στο γραφείο τουυπουργού και θα αποστείλειεξώδικο στη διοίκηση τουνοσοκομείου ζητώντας να τουδοθούν τα ονόματα των δύουπαλλήλων, όπως και να δοθείμια επίσημη απάντηση, ανμπορεί ιδιωτική εταιρείασεκιούριτι να εισβάλλει σεθαλάμους ασθενών, να διώχνεισυνοδούς, να ελέγχει τιςνοσοκόμες και να κατάσχειπροσωπικά αντικείμενα. Ταπαραπάνω ερωτήματα έχουννομική απάντηση, η οποία είναιαρνητική, όμως το ζητούμενοείναι τέτοιου είδουςσυμπεριφορές να παταχθούν,χωρίς δικαιολογίες.

ΚΑΤΑ

ΓΓΕΛ

ΙΑ

Η Υγεία περι μένει τη θεραπεία της

Ήταν πολιτική επιλογήνα στηριχθεί ο ιδιωτικόςτομέας και τώρα είναιαναγκαίο να δοθεί μιαγενναία χρηματοδότησηκαι να υπάρξει πολιτικήβούληση για να στηριχ-θεί το ΕΣΥ.

Ανησυχία Την έντονη ανησυχία τους για τους διορισμούς στις διοικήσεις των Υγειονομι-

κών Περιφερειών Ελλάδος (ΥΠΕ), όπως και σε οργανισμούς και φορείς υγείαςεξέφρασαν εργαζόμενοι στον τομέα της Υγείας. Σύμφωνα με ανακοίνωση του

τμήματος Υγείας Θεσσαλονίκης «εκφράστηκαν ομόθυμα ιδιαίτερες ανησυχίες γιατο γεγονός ότι η μεγάλη πλειοψηφία, ιδιαίτερα των αναπληρωτών διοικητών, συμ-βολίζει μια συνέχεια με το προηγούμενο καθεστώς. Τονίστηκε ότι η εικόνα αυτή

προκαλεί απογοήτευση τόσο στους εργαζόμενους στιςυπηρεσίες υγείας όσο και στο γενικό πληθυσμό

που προσδοκά συμβολικές και ουσιαστικέςτομές με το παρελθόν.» Ιδιαίτερες εν-

στάσεις εκφράστηκαν για την τοποθέ-τηση του Θ. Γιαννόπουλου, υφυ-

πουργό επί κυβερνήσεων Ν∆, στηθέση του προέδρου του ΚΕΕΛΠΝΟ.Ο τελευταίος, τουλάχιστον, ήτανη μοναδική πρόταση των ΑΝΕΛ,όσον αφορά αυτές τις θέσεις.Όλοι οι άλλοι, για τους οποίουςεκφράζονται «ιδιαίτερες ανησυ-

χίες» μάλλον ήταν επιλογή τηςηγεσίας του υπουργείου. Και τέ-

τοιου είδους επιλογές δημιουργούνδυσπιστίες και διαταράσσουν την κοι-

νωνική συμμαχία, που τόσο χρειάζεται ηκυβέρνηση για να αντέξει.

Page 14: Κυριακη 15 3 2015

1144 Η ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2015ΘΕΜΑΤΑ

Tου Μπενεντέτο Βέκι

Ησυγκίνηση για την επίθεση στησύνταξη του Charlie Hebdo ξεπέ-ρασε τα γαλλικά σύνορα κι έγινε

ένα «παγκόσμιο γεγονός», όπως εξάλλουαποδεικνύει η συμμετοχή δεκάδων καιδεκάδων πολιτικών ηγετών στη διαδή-λωση στην οποία κάλεσε ο Γάλλος πρό-εδρος στο Παρίσι. Γι’ αυτή την ομάδα αν-δρών και γυναικών που παρέλασαν συν-τεταγμένοι σαν ένα στρατιωτικό τάγμαγράφτηκαν σκληρά λόγια, ιδιαίτερα ταλόγια που μας υπενθύμισαν ότι κάποιοιαπό αυτούς τους πολιτικούς ηγέτεςεφαρμόζουν συστηματικά την κρατικήτρομοκρατία, ή ότι ήταν υπεύθυνοι γιαπολέμους εμπνευσμένους από μια λο-γική ισχύος που αγνόησε το σεβασμόστους αμάχους. Αυτό είναι ένα στοιχείοπου υπενθυμίζει ο Σλαβόι Ζίζεκ σε έναμικρό δοκίμιο που ξεκινά από ένα άρθροτου σλοβένου φιλοσόφου στην Ιταλίααπό την εφημερίδα «La Repubblica». Οτίτλος του βιβλίου είναι «Iσλάμ και νεω-τερισμός», και αμφισβητεί την άποψητης απόλυτης ασυμβατότητας ανάμεσαστη θρησκεία του Μωάμεθ και το δυτικόνεωτερισμό.

Ο Ζίζεκ δεν είναι βέβαια ένας ειδικόςισλαμικής θεολογίας, παρόλο που δεί-χνει να έχει μια καλή γνώση του Κορα-νίου, καθώς και ορισμένων ερμηνευτι-κών κειμένων της μουσουλμανικής θρη-σκείας. Αυτό που τον ενδιαφέρει πολύείναι η ανάλυση και η αντίκρουση δύοβασικών θέσεων του «δυτικού κόσμου».Η πρώτη είναι η πεποίθηση ότι πίσω απότον ισλαμικό φονταμενταλισμό υπάρχειμια δογματική συμφωνία με τις επιταγέςτου Κορανίου. ∆εν υπάρχει τίποτα πιολαθεμένο, ισχυρίζεται ο σλοβένος φιλό-σοφος. Η ανάγνωση του Κορανίου, όπωςκαι κάθε άλλου θρησκευτικού κειμένου,εντάσσεται σε μια πολιτιστική, κοινω-νική και πολιτική συγκυρία.

Έρχεται ο Jihadi John

Η αποδοχή αυτών των βιβλίων πρέπεισυνεπώς να ενταχθεί μέσα σε ένα κυ-ρίαρχο «πνεύμα των καιρών». Μπορούνδηλαδή να λειτουργήσουν ως στοιχείααντίδρασης, με προφανή ετερότητα ή ωςστοιχεία ένταξης στην κυρίαρχη σκέψη.Ο ισλαμικός φονταμενταλισμός πρέπεινα τοποθετηθεί μέσα σε ένα συγκεκρι-μένο πλαίσιο, δηλαδή στην παγκοσμιο-ποίηση. Είναι αναγκαίο επομένως να ει-σαχθεί μια διάκριση μεταξύ του Ισλάμκαι του ισλαμικού φονταμενταλισμού.

Αυτό δεν σημαίνει, όμως, ότι υπάρχειασυμβατότητα μεταξύ της φονταμεντα-λιστικής πολιτικής διάστασης και της ισ-λαμικής θρησκείας, αλλά ότι η πρώτηπλευρά δεν εξαντλεί τη δεύτερη.

Ο ισλαμικός φονταμενταλισμός, με τιςδιάφορες εξαιρέσεις του, η τελευταία εκ-δοχή των οποίων είναι ο ISIS, πρέπει νατοποθετηθεί στο εσωτερικό μιας αναδια-μόρφωσης των αραβικών πραγματικοτή-των, αλλά και εκείνων των χωρών πουέχουν έναν σημαντικό πληθυσμό με μου-σουλμανική θρησκεία. Πρέπει, όμως, ναενταχθεί και στις πολιτικές και οικονο-μικές σχέσεις μεταξύ Βορρά και Νότουτου πλανήτη. Επίσης, ως παράγοντας σεταχεία εξάπλωση, μπαίνει ως σημαντικήμεταβλητή στις κοινωνικές σχέσεις στοεσωτερικό κάποιων ευρωπαϊκών χωρώνμεταξύ των νέων μουσουλμανικής θρη-σκείας και τον υπόλοιπο πληθυσμό,όπως μαρτυρούν οι βιογραφίες των δύοατόμων που επιτέθηκαν στο CharlieHebdo, του Jihadi John και άλλων fo-reign fighters.

Ο απρόσκλητος συνδαιτυμόνας

Για τον Ζίζεκ είναι όλοι κομμάτια ενόςπαζλ που συνεχώς μεταβάλλεται, πουεπιβεβαιώνει πάνω απ’ όλα ένα γεγονός:ο φονταμενταλισμός είναι ένας παρά-γοντας που αντιδρά στην παγκοσμιοποί-ηση, στους μετασχηματισμούς που δημι-ούργησε, στην αποτυχία των διαδικα-σιών εκσυγχρονισμού που ακολούθησαντην αποαποικιοποίηση και στα «φιλε-λεύθερα» σχέδια οικοδόμησης πολυπο-λιτισμικών κοινωνιών. Αν στον αραβικόκόσμο παρακολουθούμε έναν επανακα-θορισμό των συνόρων που του επιβλή-θηκαν από τον ευρωπαϊκό και αμερικα-νικό καπιταλισμό, όσον αφορά τουςνέους ευρωπαίους που συμπαρατάσσον-ται με τα πολιτικά συνθήματα του ισλα-μικού φονταμενταλισμού μπορούμε ναμιλάμε για κρίση των διαδικασιών κοι-νωνικής ένταξης.

Ο Ζίζεκ συμφωνεί μ’ αυτή την ανά-γνωση, παρόλο που μας καλεί, ορθώς,να θεωρήσουμε το φονταμενταλισμό όχιως μια αντιπολίτευση στην κοινωνία τουκεφαλαίου, αλλά ως ένα στοιχείο ακρι-βώς μιας παγκοσμιοποίησης που βέβαιαείναι σε κρίση, αλλά που θέλει παρόλααυτά να επιβάλει στον κόσμο το ζουρλο-μανδύα της οικονομίας της αγοράς. Ο ισ-λαμικός φονταμενταλισμός, εφόσονείναι πολιτικό σχέδιο, δεν είναι τίποτεάλλο παρά η άγρια προσπάθεια για νατεθούν όροι στην παγκοσμιοποίηση,

χωρίς ποτέ να την θέτει υπό συζήτηση.Είναι, δηλαδή, ο απρόσκλητος συνδαιτυ-μόνας σε ένα τραπέζι που έχει ως μενούτους φυσικούς πόρους του πλανήτη καιτον παραγόμενο πλούτο.

∆εν πρέπει επομένως να θεωρείται ωςένα ανταγωνιστικό υποκείμενο στην κοι-νωνία του κεφαλαίου, όπως γράφτηκεκάποιες φορές από τα ορφανά του διπο-λικού κόσμου, αλλά ως το σχέδιο πουέχει ως στόχο να γίνει πρωταγωνιστής σείσο βαθμό με τους άλλους.

Υπάρχει όμως και μια άλλη πλευράπου ο Ζίζεκ θέλει να διευκρινίσει: ησχέση μεταξύ φιλελεύθερης κουλτούραςκαι ισλαμικού φονταμενταλισμού. Η ει-κόνα που χρησιμοποιεί είναι αυτή τωνδύο όψεων του ίδιου νομίσματος, δη-λαδή και οι δύο είναι πολιτικές κουλ-τούρες που ο στόχος τους είναι να πα-γιώσουν την καθεστηκυία τάξη. ∆εν επι-διώκουν την απελευθέρωση από τουςκαταπιεστές ή το σεβασμό των ελευθε-ριών από την εκμετάλλευση, αλλά είναικαι οι δύο πολιτικές κουλτούρες της κα-ταπίεσης. Είναι ένα παλιό δυνατό επιχεί-ρημα του Ζίζεκ το να αποδίδει στην ιδε-ολογία των ανθρωπίνων δικαιωμάτωνένα ρόλο νομιμοποίησης του status quo.Αυτό, όμως, που αποδεικνύεται ελάχισταπειστικό είναι, σε σχέση με τον ισλαμικόφονταμενταλισμό, η διαφορά ανάμεσα

σε κάποιες εγγυημένες ελευθερίες στη∆ύση και στη μη αποδοχή τους εκ μέ-ρους των ισλαμικών πολιτικών φοντα-μενταλιστικών κινημάτων.

Μια μελαγχολική πρόσκληση

Ο σλοβένος φιλόσοφος έχει πολλάβέλη στο τόξο του όταν επιτίθεται ενάν-τια στο μισογυνισμό του ισλαμικού φον-ταμενταλισμού και την καταναλωτικήεξύμνηση του σώματος των γυναικώνστη ∆ύση, μα η μελαγχολική του πρό-σκληση για την κριτική σκέψη, για νασωθεί η φιλελεύθερη κουλτούρα, κα-ταντά ένα ευφυολόγημα για να τραβήξειτην προσοχή. Μια πρόσκληση που δενμπορεί, πράγματι, παρά να πέσει στοκενό αν δεν συνοδεύεται από το άλλο κί-νημα της σκέψης: την κριτική των μηχα-νισμών που επιβάλλουν το ίδιο καθε-στώς παραγωγής πλούτου. Πιο συνο-πτικά: το πρόβλημα που θέτει με δραμα-τικό τρόπο ο ισλαμικός φονταμενταλι-σμός στην κριτική σκέψη είναι η ανά-λυση των κοινωνικών σχέσεων που δενπροϋποθέτουν καταπίεση και ιδιωτικήαπαλλοτρίωση του πλούτου. Τόσο στοΒορρά όσο και στο Νότο του πλανήτη,στη Γαλλία όπως και στη Συρία.

Χωρίς καμία παραχώρηση στη ρητο-ρική, η κίνηση που θα πρέπει να γίνειείναι αυτή που οδήγησε τους άνδρες καιτις γυναίκες του Κομπάνι και της Ροζάβανα αντισταθούν στον ISIS στο όνομα όχιγενικών ελευθεριών, αλλά της ικανότη-τάς τους να αναπτύξουν, να οικοδομή-σουν κοινωνικές σχέσεις. Εδώ η ελευθε-ρία είναι ένα βασικό συστατικό για τηνικανότητα αυτοδιάθεσης της ύπαρξήςτους, των κοινωνικών σχέσεων και γιανα αξιοποιήσουν, ταυτόχρονα, τις πολι-τιστικές, εθνικές, θρησκευτικές διαφο-ρές. Ο ισλαμικός φονταμενταλισμόςείναι εχθρός των διαδικασιών απελευθέ-ρωσης, κάθε άλλο παρά πιθανός συνο-δοιπόρος στον αγώνα ενάντια στο νεο-φιλελεύθερο καπιταλισμό ή στο δυτικόιμπεριαλισμό.

Αυτό ισχύει, αλλά με διαφορετικότρόπο, για εκείνη τη φιλελεύθερη κουλ-τούρα που κινδυνεύει πάντα να περιορι-στεί σε μια καταπιεστική ανεκτικότηταοποιουδήποτε προτείνει να προχωρή-σουμε πέρα από τον στενό ορίζοντα τηςοικονομίας της αγοράς.

* Το κείμενο δημοσιεύτηκε στο Μανι-φέστο (11.3.2015). Μετάφραση:Τόνια Τσίτσοβιτς

Ο Σλαβόι Ζίζεκ και τα δίδυμααδέλφια της καταπίεσης

Για τον Ζίζεκ, ο φοντα-μενταλισμός είναι έναςπαράγοντας που αντιδράστην παγκοσμιοποίηση,στους μετασχηματι-σμούς που δημιούργησε,στην αποτυχία των δια-δικασιών εκσυγχρονι-σμού που ακολούθησαντην αποαποικιοποίησηκαι στα “φιλελεύθερα”σχέδια οικοδόμησης πο-λυπολιτισμικών κοινω-νιών.

Ένα δοκίμιο γραμμένο στις μέρες που ακολούθησαν την επίθεση στη σύνταξη του Charlie Hebdo,που θεωρεί το φονταμενταλισμό ως την άλλη όψη της ενιαίας σκέψης.

Χωρίς καμία παραχώρηση στη ρητορική,η κίνηση που θα πρέπει να γίνει είναιαυτή που οδήγησε τους άνδρες και τιςγυναίκες του Κομπάνι και της Ροζάβα νααντισταθούν στον ISIS στο όνομα όχι γε-νικών ελευθεριών, αλλά της ικανότητάςτους να αναπτύξουν, να οικοδομήσουνκοινωνικές σχέσεις.

Page 15: Κυριακη 15 3 2015

Η ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2015 1155ΕΡΓΑΣΙΑ

Το ελληνικό Εργατικό ∆ίκαιο, πουέχει ως αντικείμενο τις σχέσεις ερ-γασίας των εργαζόμενων στον

ιδιωτικό τομέα της οικονομίας, δημιουρ-γήθηκε καταρχάς με κανόνες αμφιμερώςαναγκαστικού δικαίου, που έθετε ο νο-μοθέτης ως κατώτατα όρια προστασίαςτης εργασίας. Πολύ αργότερα, όταν κα-τοχυρώθηκε το δικαίωμα για συλλογικέςδιαπραγματεύσεις, ο νομοθέτης επέ-τρεψε να μπορούν να ρυθμίζονται συγ-κεκριμένοι όροι εργασίας ευνοϊκότερααπό τα κατώτατα όρια με συλλογικέςδιαπραγματεύσεις μεταξύ των κοινωνι-κών ανταγωνιστών.

Το δικαίωμα των συλλογικών δια-πραγματεύσεων δεν ίσχυσε ποτέ στηνπράξη για τον προσδιορισμό των όρωνεργασίας των δημοσίων υπαλλήλων,τους όρους εργασίας των οποίων προσ-διορίζει με τρόπο αυταρχικό ο κρατικόςνομοθέτης. Με νόμο του 1920 καθορί-στηκε ότι οι εργαζόμενοι στο δημόσιοέχουν τις δικές τους συνδικαλιστικές ορ-γανώσεις, οι οποίες μέχρι το 1975 απα-γορευόταν να ασκούν το δικαίωμα τηςαπεργίας. Σήμερα, θεωρώ ότι η κυβέρ-νηση της αριστεράς πρέπει να καταργή-σει αυτόν τον πλαστό διαχωρισμό τωνεργαζομένων και να οργανώσει γιαόλους το ∆ίκαιο της Εργασίας.

Περί κατώτατων ορίων

Για την ύπαρξη ή όχι κατωτάτων ορίωνπροστασίας της εργασίας, την έννοιάτους, καθώς και για το αν αυτά αποτε-λούν κεκτημένα δικαιώματα των εργα-ζομένων έχει γίνει, ειδικά μετά τα μνη-μόνια, έντονη συζήτηση στη χώρα μαςκαι διεθνώς.

Η άποψη της μη ύπαρξης κεκτημένωνδικαιωμάτων καταργεί καταρχάς στηνπράξη το διεθνές δίκαιο των δικαιωμά-των του ανθρώπου, γιατί η έννοια τηςεπικύρωσης από τα κράτη των κανόνωντων διεθνών συμβάσεων, που έχουν ωςπεριεχόμενο δικαιώματα των εργαζομέ-νων, γίνεται για να εξασφαλίζονται κα-τώτατα όρια προστασίας της εργασίας.Τα κατώτατα όρια που τίθενται από κα-νόνες διεθνών συμβάσεων δεσμεύουντον νομοθέτη. Μάλιστα, η ∆ιεθνής Οργά-νωση Εργασίας συστήνει στις κυβερνή-

σεις να επικυρώνουν ακόμη και τις διε-θνείς συμβάσεις που περιέχουν κατώ-τερη προστασία από αυτή που παρέχουνοι νόμοι ενός συγκεκριμένου κράτους,με το επιχείρημα, ότι σε περίπτωση αλ-λαγής των νόμων να υπάρχει ως κατώ-τατο όριο το περιεχόμενο των κανόνωντης διεθνούς σύμβασης, το οποίο ο νο-μοθέτης είναι υποχρεωμένος να σέβεται.

Αυτές τις μέρες γίνεται μια δημόσιασυζήτηση για την επαναφορά σε ισχύτων διατάξεων του νόμου για τις συλλο-γικές διαπραγματεύσεις και ειδικότεραγια την επαναφορά της Εθνικής ΓενικήςΣυλλογικής Σύμβασης Εργασίας για τονκαθορισμό του κατώτατου μισθού. Προ-κύπτει, λοιπόν, η εξέταση εκ νέου τουτρόπου που πρέπει να τίθενται τα κατώ-τατα όρια όρων και συνθηκών εργασίας,στα οποία συμπεριλαμβάνεται και οπροσδιορισμός των κατώτατων μισθώνκαι ημερομισθίων των εργαζομένων.

O καθορισμός κατωτάτων μισθώνκαι ημερομισθίων

Ένα κατώτατο όριο προστασίας τηςεργασίας, που αποτέλεσε αντικείμενοπερισσότερων διεθνών κειμένων της ∆ιε-θνούς Oργάνωσης Eργασίας, των Συμβά-σεων 26/1928, 99/1951 και 131/1970 καιτων Συστάσεων 30/1928, 89/1951 και134/1970 αναφέρεται στον καθορισμόκατωτάτων μισθών και ημερομισθίων.

«Σύμφωνα με το περιεχόμενο των διε-θνών αυτών κειμένων, ο καθορισμός κα-τωτάτων επιτρεπτών επιπέδων μισθώνκαι ημερομισθίων για τους εργαζόμε-νους όλης της χώρας, ή για συγκεκριμέ-νες ομάδες εργαζομένων, πρέπει να απο-τελεί στοιχείο κάθε πολιτικής που θέτειως στόχο την αντιμετώπιση της φτώ-χειας και την ικανοποίηση των αναγκώνόλων των εργαζομένων.

»O καθορισμός κατωτάτων μισθών καιημερομισθίων δεν πρέπει με κανένατρόπο να λειτουργεί σε βάρος της άσκη-σης και ανάπτυξης των ελεύθερων συλ-λογικών διαπραγματεύσεων ως μέσουκαθορισμού υψηλότερων ημερομισθίωναπό τα κατώτατα όρια, δηλαδή οι συλ-λογικές διαπραγματεύσεις θα πρέπει ναγίνονται μετά τον προσδιορισμό των κα-τωτάτων ορίων και οι συμφωνίες στις

οποίες θα καταλήγουν οι κοινωνικοί αν-ταγωνιστές θα πρέπει να αποτελούν τουςμισθούς της κατηγορίας των εργαζομέ-νων που προσδιορίζουν και όχι κατώ-τατα όρια μισθών και ημερομισθίων.

»O καθορισμός κατωτάτων μισθών καιημερομισθίων μπορεί να γίνεται με διά-φορους τρόπους π.χ. από το νόμο, μεαποφάσεις της δημόσιας αρχής, με απο-φάσεις επιτροπών ή συμβουλίων, με δι-αιτητικά ή εργατικά δικαστήρια ή επι-τροπές, καθώς και με συλλογικές συμ-βάσεις, των οποίων οι όροι θα έχουν ισχύνόμου. O καθορισμός των μεθόδων γιατον προσδιορισμό των κατωτάτων ορίωνμισθών πρέπει να γίνεται με διαβουλεύ-σεις των αντιπροσωπευτικών οργανώ-σεων των εργαζομένων και των εργοδο-τών. Eπίσης ο προσδιορισμός του ύψουςτων κατωτάτων ορίων ημερομισθίωνπρέπει να γίνεται με βάση ορισμένα κρι-τήρια, όπως π.χ. οι ανάγκες των εργαζο-μένων και των οικογενειών τους, το κό-στος διαβίωσης κ.ά. και το ύψος τουςπρέπει να αναπροσαρμόζεται περιοδικάγια να λαμβάνονται υπόψη οι αλλαγέςτων οικονομικών συνθηκών.

»Σύμφωνα με τη διάταξη της παραγρά-φου 1 του άρθρου 2 της Σύμβασης131/1970 οι κατώτατοι μισθοί και τα ημε-ρομίσθια θα πρέπει να έχουν ισχύ νόμουκαι δεν θα μπορούν να μειωθούν. H μηεφαρμογή των κατωτάτων ορίων μισθώνθα έχει ως αποτέλεσμα την επιβολή τωνανάλογων κυρώσεων ποινικών ή άλλωνκατά του ή των υπευθύνων προσώπων. Hδιάταξη δε της παραγράφου 2 του άρ-θρου 2 της Σύμβασης 131/1970 επανα-λαμβάνει, ότι η ελευθερία της συλλογι-κής διαπραγμάτευσης θα πρέπει να είναιπλήρως σεβαστή, μετά τον προσδιορι-σμό των κατωτάτων ορίων μισθών».

Xαρακτηριστικό παράδειγμα υιοθέτη-σης από το νομοθέτη ρύθμισης για τα κα-τώτατα όρια αποδοχών αποτελεί η διά-ταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 21του νόμου 3239/1955, σύμφωνα με τηνοποία τα κατώτατα όρια μισθών και ημε-ρομισθίων ρυθμίζονταν με εθνικές γενι-κές συλλογικές συμβάσεις εργασίας.

Η ρύθμιση της παραγράφου 1 του άρ-θρου 8 του νόμου 1876/1990 θεωρείταιότι διευρύνει αυτή τη ρύθμιση όταν ορί-ζει ότι οι εθνικές γενικές συλλογικέςσυμβάσεις εργασίας καθορίζουν τους

«ελάχιστους» όρους εργασίας. Η ρύθ-μιση αυτή δεν χρησιμοποιεί τον όρο κα-τώτατα όρια, ο οποίος θα αντιστοιχούσεκαι στον όρο κεκτημένα δικαιώματα.

Παραποίηση όρων

Στη θεωρία του ελληνικού Εργατικού∆ικαίου και στη νομολογία των ελληνι-κών δικαστηρίων θεωρείται ως κρα-τούσα η άποψη, ότι οι συλλογικές συμ-βάσεις εργασίας θέτουν κατώτατα όριαπροστασίας της εργασίας και ότι επειδήοι όροι των συλλογικών συμβάσεων μπο-ρούν να τροποποιηθούν και επί το δυ-σμενέστερον, δεν είναι δυνατόν να υπάρ-χουν κεκτημένα δικαιώματα των εργαζο-μένων. Στο σημείο υπάρχει μια εσκεμ-μένη παραποίηση όρων. Ενώ η ΕθνικήΓενική ορίζεται για να καθορίζει κατώ-τατα όρια, δηλαδή, κεκτημένα δικαιώ-ματα, θεωρείται τελικά απλά ως έναείδος συλλογικών συμβάσεων.

Από το περιεχόμενο των ως άνω διε-θνών συμβάσεων εργασίας προκύπτειόμως, ότι τα κατώτατα όρια αποδοχών ήάλλων όρων εργασίας που μπορούν νατίθενται με διάφορους τρόπους που επι-λέγει ο νομοθέτης, αποτελούν κεκτη-μένα δικαιώματα που δεν μπορούν ναμειωθούν. Οι συλλογικές συμβάσεις πουακολουθούν μετά τη ρύθμιση των κατω-τάτων ορίων επιβάλλεται να μπορούν ναβελτιώνουν τα κατώτατα όρια όρων καισυνθηκών εργασίας, αλλά δεν θέτουνκατώτατα όρια.

Το ερώτημα που τίθεται για την κυ-βέρνηση της αριστεράς είναι ποιο τρόποθα επιλέξει για τον προσδιορισμό τωνκατωτάτων ορίων μισθών και ημερομι-σθίων, καθώς και άλλων όρων εργασίας.Από τις ανακοινώσεις στον τύπο φαίνε-ται ότι θα συμμετέχει και η κυβέρνησηστις διαπραγματεύσεις για τη ρύθμησήτους. Στην περίπτωση αυτή θα μπορού-σαν να συμμετέχουν καταρχάς και οργα-νώσεις δημοσίων υπαλλήλων, ώστε τακατώτατα όρια μισθών και ημερομισθίωννα καλύπτουν πράγματι όλους τους ερ-γαζόμενους της χώρας.

Σταύρος Μουδόπουλος,αφυπ. Αναπληρωτής καθηγητής

της Νομικής του πανεπιστημίου Αθηνών

ΑΠΟ ΤΟ ΕΡΓΑΤΙΚΟ ∆ΙΚΑΙΟ ΣΤΟ ∆ΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Η έννοια των κατωτάτων ορίωνπροστασίας της εργασίας

Το δικαίωμα τωνσυλλογικώνδιαπραγματεύσεων δενίσχυσε ποτέ στην πράξη γιατον προσδιορισμό των όρωνεργασίας των δημοσίωνυπαλλήλων. Σήμερα, θεωρώότι η κυβέρνηση τηςαριστεράς πρέπει νακαταργήσει αυτόν τονπλαστό διαχωρισμό τωνεργαζομένων και ναοργανώσει για όλους το∆ίκαιο της Εργασίας.

Page 16: Κυριακη 15 3 2015

1166 ΤΟ ΘΕΜΑ Η ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2015

ΕΕΡΡΤΤΘεσμικόπλαίσιο γιατα ΜΜΕΗθέσπιση ενός θεσμικού πλαισίου

για τα ΜΜΕ, η προκήρυξη διαγω-νισμών για την αδειοδότηση των

ραδιοτηλεοπτικών μέσων και ένα δια-φανές καθεστώς για τη δανειοδότησήτους είναι οι υπόλοιπες εξαγγελίες τηςκυβέρνησης εκτός από το άνοιγμα τηςΕΡΤ και θα απασχολήσουν το υπουργείοτο επόμενο διάστημα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ανάμεσαστα μέτρα που εξετάζονται είναι η ενερ-γοποίηση των διατάξεων που επιτρέ-πουν στην Τράπεζα της Ελλάδος ή στιςαρμόδιες εισαγγελικές αρχές να διενερ-γούν ελέγχους για την προέλευση τηςχρηματοδότησης των επιχειρήσεωνενημέρωσης και προβλέπουν ότι μια ζη-μιογόνα επιχείρηση δεν είναι δυνατόν ναλειτουργεί επ’ αόριστον χωρίς να ανα-κεφαλαιοποιείται. Στις προγραμματικέςδηλώσεις στη Βουλή, ο Αλ. Τσίπρας είχεδηλώσει την πρόθεση της κυβέρνησηςνα βάλει τέλος τα χαριστικά δάνεια πουπαραχωρούνται συνήθως με αδιαφανείςόρους στις επιχειρήσεις ενημέρωσης.

Για την προκήρυξη διαγωνισμού γιατις άδειες θα πρέπει πρώτα να συνταχ-θεί ο κατάλογος κριτηρίων που πρέπεινα πληροί κάθε επιχείρηση ΜΜΕ, όπωςη οικονομική βιωσιμότητα και οι πραγ-ματικές θέσεις εργασίας. Τυπικά, στοδιαγωνισμό θα μπορούν να συμμετά-σχουν και άλλοι επιχειρηματίες από μη-δενική βάση, καθώς η μοριοδότηση δενθα προκύπτει από τα χρόνια λειτουρ-γίας, όπως ίσχυε σήμερα.

Προϋπόθεση όμως για να προχωρήσειαυτή η διαδικασία είναι η ανασυγκρό-τηση του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτη-λεόρασης, η σύνθεση του είναι πλέονπαράτυπη, καθώς η πλειονότητα τωνμελών του έχει κλείσει 10 και 12 χρόνιαθητείας. Ο ορισμός των μελών του γίνε-ται από τη ∆ιάσκεψη των Προέδρων τηςΒουλής.

Το ΕΣΡ θα αναλάβει, επίσης, τονέλεγχο της σύμβασης παραχώρησης ψη-φιακών συχνοτήτων στην Digea, εται-ρεία που συνέστησαν οι ιδιοκτήτες τωντηλεοπτικών σταθμών πανελλαδικήςεμβέλειας και κατέχει αυτή τη στιγμή τοσύνολο των συχνοτήτων για 15 χρόνιακαι με τίμημα 18,3 εκατ. ευρώ, το οποίοθεωρείται ιδιαίτερα χαμηλό. Ουσια-στικά, με το κλείσιμο της ΕΡΤ, η κυβέρ-νηση Σαμαρά-Βενιζέλου προσέφερε έναδωράκι στους καναλάρχες. Οι παραγω-γοί περιεχομένου (τα κανάλια) ελέγχουνμονοπωλιακά και την παροχή του τηλε-οπτικού σήματος (μέσω της Digea). Ετσι,αφενός η νέα ΕΡΤ για να εκπέμψει ψη-φιακά σε πανελλαδικό δίκτυο πρέπει ναπληρώσει ενοίκιο στην Digea, αφετέρου,αν αποσυρθεί η Digea, δεν θα γίνεται εκ-πομπή τηλεοπτικού σήματος. Σήμερα, ηΝΕΡΙΤ πληρώνει περί το 1 εκατ. ευρώ τοχρόνο στη Digea για την ψηφιακή εκ-πομπή των καναλιών της. Το δίκτυο των1.020 και πλέον πομπών και αναμεταδο-τών που διέθετε η ΕΡΤ Α.Ε. σε όλη τηχώρα, μετατράπηκε σε «άχρηστο» υλικόκαθώς απολύθηκαν οι τεχνικοί που τοσυντηρούσαν και μεγάλο μέρος του έχεικλαπεί.

Ηδη, ο υπουργός Ανάπτυξης, Γ. Σταθά-κης ζήτησε να γίνει έρευνα για τοντρόπο με τον οποίο η ΕΕΤΤ συνέταξετους όρους του διαγωνισμού για τις ψη-φιακές συχνότητες.

O.A.

Του Ορέστη Φ. Αθανασίου

Τα περισσότερα παράπονα πουέχουν εκδηλωθεί έως τώρααφορούν τις ρυθμίσεις για την

επιστροφή του προσωπικού με ένατρόπο που δεν θα εξισώνει ή ακόμηχειρότερα θα βάζει σε δεύτερη μοίραόσους έχασαν τη δουλειά τους μεόσους δέχθηκαν να συνδράμουν στομόρφωμα της ΝΕΡΙΤ. «Η δικαίωσηπροϋποθέτει και δικαιοσύνη, όχιμόνο για τους εργαζόμενους πουαγωνίστηκαν άμισθοι για 21 μήνεςάλλα και για τους πολίτες που πλή-ρωναν 3 ευρώ το μήνα για το κακέ-κτυπο ΝΕΡΙΤ» έγραψαν στην ανα-κοίνωσή τους οι εκπρόσωποι τωνδημοσιογράφων της ΕΡΤ, Μάχη Νι-κολάρα και Νίκος Τσιμπίδας.

Το νομοσχέδιο προβλέπει πωςεπανέρχονται όλοι οι εργαζόμενοιαορίστου χρόνου της ΕΡΤ της 11ηςΙουνίου, με συμψηφισμό των αμοι-βών ή των αποζημιώσεων. Όμωςυπάρχουν δύο ελλείψεις που έχουνσημασία.

Πρώτον, αποκλείονται οι 286 συμ-βασιούχοι που κάλυπταν πραγματι-κές ανάγκες της παλιάς ΕΡΤ και οι

συμβάσεις τους έληξαν την περίοδοτου «μαύρου» ή πρόκειται να λήξουντους επόμενους μήνες. «Πρέπει ναβρεθεί τρόπος να αναγνωριστεί ηαξία αυτών των ανθρώπων πουέχουν προσφέρει στην ΕΡΤ» επιση-μαίνει η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Αν-νέτα Καββαδία, και αυτή συμβασιού-χος της παλιάς ΕΡΤ.

∆εύτερον, όσον αφορά το συμψη-φισμό, πολλοί επισημαίνουν πως θαπρέπει να υπάρξει πρόνοια αυτό ναγίνεται με δήλωση αποδοχής από τημεριά του εργαζόμενου πώς θα επι-στρέψει τα επιπλέον ποσά που έχειλάβει. Αυτό αφορά παλιούς εργαζό-μενους της ΕΡΤ που, αφού έλαβανπλήρεις αποζημιώσεις, ακολούθωςαπασχολήθηκαν στη ∆Τ και τηΝΕΡΙΤ. Αυτοί είτε θα πρέπει να επι-στρέψουν την αποζημίωση, είτε ναμη διεκδικήσουν ξανά την παλιάτους θέση.

Επιπλέον, τομή με τις παθογένειεςτου παρελθόντος θα αποτελέσει ηρητή αναφορά πως οι θέσεις εργα-σίας στη νέα ΕΡΤ θα είναι αποκλει-στικής απασχόλησης. Με τις δύοαυτές ρυθμίσεις εκτιμάται πως θαεκκαθαριστεί το προηγούμενο καθε-

στώς που οδήγησε στο να προσλαμ-βάνονται συμβασιούχοι για να κά-νουν τη δουλειά άφαντων διπλοθεσι-τών ή πολυθεσιτών και θα υπάρχειακριβής εικόνα για τις πραγματικέςανάγκες σε προσωπικό που εύλογοείναι να καλυφθούν κατά προτεραι-ότητα από τους παλιούς συμβασιού-χους.

Ανασυγκρότησηκαι αυτοδιαχείριση

Χαρακτηριστικό της μεταβατικό-τητας που έχει το νομοσχέδιο είναιτο γεγονός πως ανατίθεται στοπρώτο ∆ιοικητικό Συμβούλιο τηςεταιρείας να εκπονήσει μέσα στοπρώτο εξάμηνο το σχέδιο ανασυγ-

κρότησης. Ουσιαστικά θα πρέπει νααποφασίσει πόσα κανάλια, ραδιό-φωνα, ιστοσελίδες, μουσικά σύνολακ.ά. θα διαθέτει ο νέος δημόσιοςοπτικοακουστικός φορέας. Στην αι-τιολογική έκθεση αναφέρεται ότι«δύνανται να ενταχθούν στον ενιαίοφορέα το σύνολο των τηλεοπτικώνκαι ραδιοφωνικών σταθμών (εθνι-κών και περιφερειακών) που λει-τουργούσαν την 11η Ιουνίου 2013(ΕΤ1, ΝΕΤ, ΕΤ3)» και δεν ξεκαθαρί-ζεται πόσα κανάλια, ραδιόφωνα, πε-ριφερειακούς σταθμούς θα έχει ηνέα ΕΡΤ. Η ΕΡΤ3 «που αποτέλεσεπάντα αλλά και κατά την περίοδοτου αγώνα, ιδιαίτερης σημασίαςπόλο, θα πρέπει να διατηρήσει ση-μαντικό βαθμό αυτοτέλειας», αναφέ-ρουν οι δύο εκπρόσωποι.

Στο προσωρινό ∆ιοικητικό Συμ-βούλιο ανατίθεται και το καθήκοντης αξιοποίησης της πολύτιμης εμ-πειρίας της αυτοοργάνωσης – αυτο-διεύθυνσης των 21 μηνών. Στο νομο-σχέδιο υπάρχει μια σημαντική τομή.Θεσμοθετείται, για πρώτη φορά σεδημόσιο φορέα, η εκπροσώπηση τηςκοινωνίας με τη συγκρότηση τωνΣυμβουλίων Κοινωνικού Ελέγχουτου προγράμματος από ακροατές,εθελοντές, τηλεθεατές, συλλογικό-τητες κτλ. Είναι μια διάταξη πουπρέπει να εμπλουτιστεί ώστε να αν-ταποκρίνεται στον καινούργιο άνεμοπου έφεραν, κυρίως στον τομέα τηςενημέρωσης, οι εκπομπές της erto-pen.

Ποιος εκπροσωπεί ποιον

Πολλές αντιδράσεις, κυρίως απότην ΠΟΣΠΕΡΤ, προκάλεσε και ηπρόνοια του νομοσχεδίου πως δύομέλη του ∆Σ εκλέγονται με άμεση,μυστική και καθολική ψηφοφορίατων εργαζομένων της ΕΡΤ και δεν θαμπορούν να είναι ταυτόχρονα καιμέλη ∆Σ συνδικαλιστικών οργανώ-σεων. Η ρύθμιση αυτή θεωρήθηκεαπό κάποιες πλευρές ως απόπειρανα «μπουν στο πλάι τα σωματεία».Πρόκειται για μια μάλλον κακόπιστηκριτική. Εκτός από τους τεχνικούςκαι διοικητικούς υπαλλήλους πουέχουν σωματείο στο χώρο δουλειάς -και εκπροσωπούνται από την ΠΟ-ΣΠΕΡΤ- οι δημοσιογράφοι δεν έχουνπρωτοβάθμιο σωματείο στην ΕΡΤαφού ανήκουν στην ΕΣΗΕΑ. Αρα, μετο μέχρι τώρα μοντέλο αυτοί θα πρέ-πει να θεωρούνται παραμερισμένοικαι όχι τα άλλα σωματεία. Εξάλλου,

ο διαχωρισμός της ιδιότητας μέλουςσυνδικαλιστικής οργάνωσης από τηναυτοδίκαιη εκπροσώπηση στη διοί-κηση της επιχείρησης μάλλον λει-τουργεί υπέρ της αυτονομίας τουσυνδικαλιστικού κινήματος. Με τηνάμεση και καθολική ψηφοφορία οιδύο εκπρόσωποι των εργαζομένωνστο ∆Σ καθίστανται υπόλογοι απέ-ναντι στο σύνολο των εργαζομένωνχωρίς συντεχνιακές περιχαρακώσειςπου μέχρι τώρα -κακά τα ψέματα-παρήγαγαν αρκετές στρεβλώσειςστο χώρο της ΕΡΤ.

Κοιτώντας μπροστά

Το νομοσχέδιο παρά τις ατέλειέςτου αποτελεί οπωσδήποτε βάση εκ-κίνησης και θα πρέπει να κριθεί σεσυνδυασμό με τις επιλογές που θαγίνουν στα πρόσωπα που θα κληθούννα στελεχώσουν τις θέσεις ευθύνης.Ηδη διάφοροι καλοθελητές άρχισαντους ψιθύρους και την ονοματολο-γία, επειδή για τις κρίσιμες θέσειςστο ∆Σ δεν απαιτείται ο υποψήφιοςνα κατέχει πανεπιστημιακό πτυχίο.Με μια τέτοια τυπολατρική αντιμε-τώπιση, όμως, ούτε ο Μάνος Χατζι-δάκις θα είχε διαβεί ποτέ την πόρτατου Ραδιομεγάρου.

Εκείνο που προέχει τώρα είναι ναγίνει πράξη αυτό που η κυβέρνησηέχει διακηρύξει: κατάργηση προνο-μίων, περικοπή της σπατάλης τωνμεικτών και εξωτερικών παραγω-γών, καθώς και των κρυφών αμοι-βών. Ουσιαστικός οικονομικός έλεγ-χος των πεπραγμένων του παρελ-θόντος.

Βρέθηκε το κέλυφος,να προχωρήσουμε στην ουσία

Ελένη Χρονά, δημοσιογράφος ΕΡΤ και ΕΡΤopen

«Η κατάθεση του νομοσχεδίου εκλαμβάνεται από εμέναπροσωπικά ως δικαίωση του αγώνα που δίνουμε 22 μήνεςτώρα οι συνάδελφοί μου, οι αλληλέγγυοι και σημαντικάκομμάτια της κοινωνίας, για μια πραγματικά δημόσια πλου-ραλιστική ραδιοτηλεόραση. Από κει και πέρα, όμως, υπάρ-χουν αδικαιολόγητα κενά, υστερόβουλες ασάφειες καιανυπαρξία αυτονόητων, μέχρι την προηγούμενη της δημο-σιοποίησης του νομοσχεδίου, δεσμεύσεων.

- ∆εν αναγνωρίζεται πουθενά και ούτε καν υπονοείταιπως η πολύμηνη εμπειρία της αυτοδιαχείρισης της ΕΡΤ3στη Θεσσαλονίκη και του ΕΡΤopen στην Αθήνα θα ληφθούνυπόψη ή θα αποτελέσουν τη βάση για το νέο μοντέλο λει-τουργίας της ΕΡΤ.

- ∆εν υπάρχει δέσμευση για την επαναλειτουργία όλωντων δομών της ΕΡΤ, αλλά η θλιβερή αναφορά «δύναται».

- Η συμμετοχή των εργαζομένων στις δομές της ΕΡΤ πε-ριορίζεται τελικά σε δύο άτομα στο ∆Σ.

- ∆εν λαμβάνεται μέριμνα για την επιστροφή και των συ-ναδέλφων με συμβάσεις ορισμένου χρόνου που εργάζον-

ταν, κάποιοι επί σειρά ετών, στην ΕΡΤ, όταν έπεσε τομαύρο».

Βικτωρία Καβουριάρη, απολυμένηδημοσιογράφος ΕΡΤ

«Στα θετικά θα προσμετρούσα την εκκαθάριση από Ει-δική Επιτροπή Ελέγχου των οικονομικών στοιχείων τηςπρώην ΕΡΤ και των θυγατρικών της και το ασυμβίβαστοτης συνδικαλιστικής δράσης για τους δύο εκπροσώπουςτων εργαζομένων που θα μετέχουν στο 7μελές ∆Σ τουφορέα. Στα αρνητικά, καταγράφω μια καταρχάς ασάφεια μεδιατυπωμένες απλώς γενικές αρχές.

Ευελπιστώ σε βελτιώσεις σχετικά με:- το κατά πόσο δεσμευτικές θα είναι οι προτάσεις των

εργαζομένων στις όποιες αποφάσεις, το στρατηγικό σχέ-διο της εταιρείας και τον Κανονισμό Προσωπικού

- την ανεξαρτησία της ΕΡΤ - τα Συμβούλια Κοινωνικού Ελέγχου αντί μιας μόνιμης

εσωτερικής υπηρεσίας υποδοχής παρατηρήσεων-προτά-σεων του κοινού

- την ύπαρξη εργαζομένων πολλαπλών ταχυτήτων μεσυμβάσεις εργασίας αορίστου ή ορισμένου χρόνου και «έμ-μισθης εντολής»

- την επιχειρησιακή αντί συλλογικής σύμβαση εργασίας».

Μαίρη Βενέζη, απολυμένη δημοσιογράφος ΕΡΤ

«Εκτός από το ότι επιστρέφουν οι απολυμένοι στις θέ-σεις τους, κατά τα λοιπά το νομοσχέδιο είναι απογοητευ-τικό. ∆εν νομίζω ότι θα έπρεπε να παραπεμφθούν στο μέλ-λον ζητήματα τόσο σημαντικά όπως το θέμα των μισθώνυπερημερίας και της ασφαλιστικής κάλυψης των 20 μηνώντου αγώνα. Θα έπρεπε να προβλέπονται με σαφήνεια στο

νομοσχέδιο, αλλιώς είναι σαν να δικαιώνει όσους πήγανστη ∆Τ και τη ΝΕΡΙΤ. Θα έπρεπε επίσης να προβλέπεταιρητά η απαγόρευση της παράλληλης απασχόλησης για τουςεργαζόμενους της ΕΡΤ. Επίσης, το νομοσχέδιο δεν κατο-χυρώνει τη λειτουργία του συνόλου των τηλεοπτικών καιραδιοφωνικών σταθμών της ΕΡΤ, και κυρίως της ΕΤ3 καιτων τοπικών ΕΡΑ. Τέλος, νομίζω ότι το ύψος του ανταπο-δοτικού δεν επαρκεί για τις ανάγκες μιας εν πλήρη λει-τουργία δημόσιας ραδιοτηλεόρασης».

Βασίλης Πέτσης,απολυμένος ΕΡΤ - ΕΡΑ Βόλου

«Αυτό που θέλω να επισημάνω είναι ότι δενβλέπουμε πουθενά τους αλληλέγγυους.Αναρωτιέμαι αν χωρίς αυτούς υπήρχε ηελεύθερη ΕΡΤ – ertopen. Με την κοινω-νία που ήταν δίπλα μας, τι γίνεται; Οφεί-λουμε να είμαστε δίπλα τους αντικειμε-νικά και χωρίς ταλαντεύσεις, για την ΕΡΤπου ονειρευόμασταν, που αγωνιστήκαμε καισήμερα μπορούμε να την έχουμε».

Βίκυ Καποτά,απολυμένη ΕΡΤ - ΕΡΑ Βόλου

«Καταρχάς χαιρετίζω την πο-λιτική βούληση για το άνοιγματης ΕΡΤ. Ελπίζω πως κάποιεςασάφειες του νομοσχεδίου, θαδιευκρινιστούν. Προς όφελοςτων εργαζομένων που αντισταθή-καμε και κλείσαμε τα αυτιά μας στις

«σειρήνες» του βολέματος».

Χαρά Λέκκα, συνταξιούχος δημοσιογράφος ΕΡΤ -αλληλέγγυα στην ΕΡΑ Βόλου

«Θεωρώ πως δεν μπορεί να «πατήσει» ούτε στον επίσκοπό κατασκευασμένο σημερινό φορέα (ΝΕΡΙΤ), ούτε στονπροηγούμενο με τις πολλές παθογένειες (ΕΡΤ). Χρειαζό-μαστε έναν δημόσιο οργανισμό, πλουραλιστικό, με τηνελευθερία και την ευθύνη της ertopen και ασφαλώς με τοναπόλυτο σεβασμό στον ακροατή-τηλεθεατή. Το νομοσχέ-διο θέλει όχι ξαναγράψιμο, θέλει γράψιμο».

Tάσος Χατζηγεωργίου, δημοσιογράφος,απολυμένος ΕΡΤ

«Η λεγόμενη «λειτουργία από μηδενικήβάση», παραπέμπει αποφάσεις, σε βάθος χρό-

νου, από ένα διοικητικό συμβούλιο, για το οποίοκανείς δεν ξέρει κάτι συγκεκριμένο.

Η επαναπρόσληψη, για παράδειγμα, θα γίνει μετους μισθούς που έπαιρνε ο κόσμος όταν απολύ-

θηκε και στη συνέχεια θα συζητηθεί ηεπιχειρησιακή σύμβαση; Με ποια κρι-

τήρια θα γίνει η αξιολόγηση και αυτήθα περιλαμβάνει την περίοδο πρινκαι μετά το «μαύρο»; Οι υπεύθυνοιτων τμημάτων θα είναι εκλεγμέ-νοι, όπως ζητούσαν οι αγωνιζόμε-νοι απολυμένοι της ΕΡΤ, ή θα απο-φασίσει το ∆Σ; Στην πράξη θα λει-

τουργήσουν οι πρότερες δομές καισε τι βάθος χρόνου;»

Μετά από σχεδόν 22 μήνες αγώνα και αγωνίας οι απολυμένοι εργαζόμε-νοι της ΕΡΤ θα είναι τα πρώτα θύματα της μνημονιακής λαίλαπας που θααποκατασταθούν. Το νομοσχέδιο για την επανασύσταση της ΕΡΤ εισάγε-ται αύριο για συζήτηση στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής. Εκεί θα υπάρ-ξει περιθώριο για βελτιωτικές τροποποιήσεις. Είναι γεγονός πως το νο-μοσχέδιο έχει ένα μεταβατικό χαρακτήρα, αποτελεί ουσιαστικά ένα κέ-λυφος που θα επιτρέψει να ανασυσταθεί η δημόσια ραδιοτηλεόραση καιδεν περιλαμβάνει όλα όσα θα ήθελαν οι εργαζόμενοι και σε ένα μεγάλοβαθμό έθεσαν μέσα από τις διαδικασίες των πανελλαδικών τους συνε-λεύσεων. Ωστόσο, είναι επίσης σαφές ότι ανοίγει δρόμο για να συζητη-θούν στο διάστημα του ενός χρόνου που προβλέπεται να διαρκέσει αυτήη μετάβαση στο καινούργιο ραδιοτηλεοπτικό τοπίο.

ΟΟιι ααγγωωννιιζζόόµµεεννοοιικκρρίίννοουυννττοο ννοοµµοοσσχχέέδδιιοο

Page 17: Κυριακη 15 3 2015

1177ΤΟ ΘΕΜΑΗ ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2015

Του Ορέστη Φ. Αθανασίου

Τα περισσότερα παράπονα πουέχουν εκδηλωθεί έως τώρααφορούν τις ρυθμίσεις για την

επιστροφή του προσωπικού με ένατρόπο που δεν θα εξισώνει ή ακόμηχειρότερα θα βάζει σε δεύτερη μοίραόσους έχασαν τη δουλειά τους μεόσους δέχθηκαν να συνδράμουν στομόρφωμα της ΝΕΡΙΤ. «Η δικαίωσηπροϋποθέτει και δικαιοσύνη, όχιμόνο για τους εργαζόμενους πουαγωνίστηκαν άμισθοι για 21 μήνεςάλλα και για τους πολίτες που πλή-ρωναν 3 ευρώ το μήνα για το κακέ-κτυπο ΝΕΡΙΤ» έγραψαν στην ανα-κοίνωσή τους οι εκπρόσωποι τωνδημοσιογράφων της ΕΡΤ, Μάχη Νι-κολάρα και Νίκος Τσιμπίδας.

Το νομοσχέδιο προβλέπει πωςεπανέρχονται όλοι οι εργαζόμενοιαορίστου χρόνου της ΕΡΤ της 11ηςΙουνίου, με συμψηφισμό των αμοι-βών ή των αποζημιώσεων. Όμωςυπάρχουν δύο ελλείψεις που έχουνσημασία.

Πρώτον, αποκλείονται οι 286 συμ-βασιούχοι που κάλυπταν πραγματι-κές ανάγκες της παλιάς ΕΡΤ και οι

συμβάσεις τους έληξαν την περίοδοτου «μαύρου» ή πρόκειται να λήξουντους επόμενους μήνες. «Πρέπει ναβρεθεί τρόπος να αναγνωριστεί ηαξία αυτών των ανθρώπων πουέχουν προσφέρει στην ΕΡΤ» επιση-μαίνει η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Αν-νέτα Καββαδία, και αυτή συμβασιού-χος της παλιάς ΕΡΤ.

∆εύτερον, όσον αφορά το συμψη-φισμό, πολλοί επισημαίνουν πως θαπρέπει να υπάρξει πρόνοια αυτό ναγίνεται με δήλωση αποδοχής από τημεριά του εργαζόμενου πώς θα επι-στρέψει τα επιπλέον ποσά που έχειλάβει. Αυτό αφορά παλιούς εργαζό-μενους της ΕΡΤ που, αφού έλαβανπλήρεις αποζημιώσεις, ακολούθωςαπασχολήθηκαν στη ∆Τ και τηΝΕΡΙΤ. Αυτοί είτε θα πρέπει να επι-στρέψουν την αποζημίωση, είτε ναμη διεκδικήσουν ξανά την παλιάτους θέση.

Επιπλέον, τομή με τις παθογένειεςτου παρελθόντος θα αποτελέσει ηρητή αναφορά πως οι θέσεις εργα-σίας στη νέα ΕΡΤ θα είναι αποκλει-στικής απασχόλησης. Με τις δύοαυτές ρυθμίσεις εκτιμάται πως θαεκκαθαριστεί το προηγούμενο καθε-

στώς που οδήγησε στο να προσλαμ-βάνονται συμβασιούχοι για να κά-νουν τη δουλειά άφαντων διπλοθεσι-τών ή πολυθεσιτών και θα υπάρχειακριβής εικόνα για τις πραγματικέςανάγκες σε προσωπικό που εύλογοείναι να καλυφθούν κατά προτεραι-ότητα από τους παλιούς συμβασιού-χους.

Ανασυγκρότησηκαι αυτοδιαχείριση

Χαρακτηριστικό της μεταβατικό-τητας που έχει το νομοσχέδιο είναιτο γεγονός πως ανατίθεται στοπρώτο ∆ιοικητικό Συμβούλιο τηςεταιρείας να εκπονήσει μέσα στοπρώτο εξάμηνο το σχέδιο ανασυγ-

κρότησης. Ουσιαστικά θα πρέπει νααποφασίσει πόσα κανάλια, ραδιό-φωνα, ιστοσελίδες, μουσικά σύνολακ.ά. θα διαθέτει ο νέος δημόσιοςοπτικοακουστικός φορέας. Στην αι-τιολογική έκθεση αναφέρεται ότι«δύνανται να ενταχθούν στον ενιαίοφορέα το σύνολο των τηλεοπτικώνκαι ραδιοφωνικών σταθμών (εθνι-κών και περιφερειακών) που λει-τουργούσαν την 11η Ιουνίου 2013(ΕΤ1, ΝΕΤ, ΕΤ3)» και δεν ξεκαθαρί-ζεται πόσα κανάλια, ραδιόφωνα, πε-ριφερειακούς σταθμούς θα έχει ηνέα ΕΡΤ. Η ΕΡΤ3 «που αποτέλεσεπάντα αλλά και κατά την περίοδοτου αγώνα, ιδιαίτερης σημασίαςπόλο, θα πρέπει να διατηρήσει ση-μαντικό βαθμό αυτοτέλειας», αναφέ-ρουν οι δύο εκπρόσωποι.

Στο προσωρινό ∆ιοικητικό Συμ-βούλιο ανατίθεται και το καθήκοντης αξιοποίησης της πολύτιμης εμ-πειρίας της αυτοοργάνωσης – αυτο-διεύθυνσης των 21 μηνών. Στο νομο-σχέδιο υπάρχει μια σημαντική τομή.Θεσμοθετείται, για πρώτη φορά σεδημόσιο φορέα, η εκπροσώπηση τηςκοινωνίας με τη συγκρότηση τωνΣυμβουλίων Κοινωνικού Ελέγχουτου προγράμματος από ακροατές,εθελοντές, τηλεθεατές, συλλογικό-τητες κτλ. Είναι μια διάταξη πουπρέπει να εμπλουτιστεί ώστε να αν-ταποκρίνεται στον καινούργιο άνεμοπου έφεραν, κυρίως στον τομέα τηςενημέρωσης, οι εκπομπές της erto-pen.

Ποιος εκπροσωπεί ποιον

Πολλές αντιδράσεις, κυρίως απότην ΠΟΣΠΕΡΤ, προκάλεσε και ηπρόνοια του νομοσχεδίου πως δύομέλη του ∆Σ εκλέγονται με άμεση,μυστική και καθολική ψηφοφορίατων εργαζομένων της ΕΡΤ και δεν θαμπορούν να είναι ταυτόχρονα καιμέλη ∆Σ συνδικαλιστικών οργανώ-σεων. Η ρύθμιση αυτή θεωρήθηκεαπό κάποιες πλευρές ως απόπειρανα «μπουν στο πλάι τα σωματεία».Πρόκειται για μια μάλλον κακόπιστηκριτική. Εκτός από τους τεχνικούςκαι διοικητικούς υπαλλήλους πουέχουν σωματείο στο χώρο δουλειάς -και εκπροσωπούνται από την ΠΟ-ΣΠΕΡΤ- οι δημοσιογράφοι δεν έχουνπρωτοβάθμιο σωματείο στην ΕΡΤαφού ανήκουν στην ΕΣΗΕΑ. Αρα, μετο μέχρι τώρα μοντέλο αυτοί θα πρέ-πει να θεωρούνται παραμερισμένοικαι όχι τα άλλα σωματεία. Εξάλλου,

ο διαχωρισμός της ιδιότητας μέλουςσυνδικαλιστικής οργάνωσης από τηναυτοδίκαιη εκπροσώπηση στη διοί-κηση της επιχείρησης μάλλον λει-τουργεί υπέρ της αυτονομίας τουσυνδικαλιστικού κινήματος. Με τηνάμεση και καθολική ψηφοφορία οιδύο εκπρόσωποι των εργαζομένωνστο ∆Σ καθίστανται υπόλογοι απέ-ναντι στο σύνολο των εργαζομένωνχωρίς συντεχνιακές περιχαρακώσειςπου μέχρι τώρα -κακά τα ψέματα-παρήγαγαν αρκετές στρεβλώσειςστο χώρο της ΕΡΤ.

Κοιτώντας μπροστά

Το νομοσχέδιο παρά τις ατέλειέςτου αποτελεί οπωσδήποτε βάση εκ-κίνησης και θα πρέπει να κριθεί σεσυνδυασμό με τις επιλογές που θαγίνουν στα πρόσωπα που θα κληθούννα στελεχώσουν τις θέσεις ευθύνης.Ηδη διάφοροι καλοθελητές άρχισαντους ψιθύρους και την ονοματολο-γία, επειδή για τις κρίσιμες θέσειςστο ∆Σ δεν απαιτείται ο υποψήφιοςνα κατέχει πανεπιστημιακό πτυχίο.Με μια τέτοια τυπολατρική αντιμε-τώπιση, όμως, ούτε ο Μάνος Χατζι-δάκις θα είχε διαβεί ποτέ την πόρτατου Ραδιομεγάρου.

Εκείνο που προέχει τώρα είναι ναγίνει πράξη αυτό που η κυβέρνησηέχει διακηρύξει: κατάργηση προνο-μίων, περικοπή της σπατάλης τωνμεικτών και εξωτερικών παραγω-γών, καθώς και των κρυφών αμοι-βών. Ουσιαστικός οικονομικός έλεγ-χος των πεπραγμένων του παρελ-θόντος.

Αλλού και άλλοτε, η επιβεβαίωση των δε-σμεύσεων μιας νεοεκλεγμένης κυβέρνησηςθα ήταν απλώς το αναμενόμενο: μια υπό-

θεση θεσμικής ρουτίνας. Φτάσαμε, στην Ελλάδατου 2015, αυτή η στοιχειώδης συνέπεια να αποτελείαπό μόνη της πραγματική είδηση. Η υπόσχεση, λοι-πόν, τηρήθηκε και μία νέα σελίδα στην ιστορία τηςδημόσιας ραδιοτηλεόρασης άρχισε, ήδη, να γράφε-ται, με την κατάθεση του νομοσχεδίου για την ΕΡΤ.

Η μέρα της ντροπής, η μέραπου η προηγούμενη ανάλγητηκυβέρνηση έριξε το «μαύρο»στην ΕΡΤ και έδειξε με τονπλέον ξεκάθαρο τρόπο το πώςαντιλαμβάνεται την έννοια τηςπολυφωνίας, του πλουραλι-σμού, την έννοια -τελικά- τηςίδιας της δημοκρατίας, εκείνηλοιπόν η μέρα -11 Ιουνίου του2013- θα μείνει σίγουρα ανεξί-τηλη στη μνήμη και τη συνεί-δηση όλων των Ελλήνων καιτων Ελληνίδων. Όχι μόνο για τοκουρέλιασμα της δημοκρατίαςκαι τον ευτελισμό της ενημέρω-σης, αλλά και γιατί σήμανε τηναπαρχή ενός πολύμηνου αγώναεκατοντάδων ανθρώπων σε όλητην Ελλάδα που μαζί με την αλ-ληλέγγυα κοινωνία, έδωσαν τοπαράδειγμα ενός διαφορετικούμοντέλου ενημέρωσης, πολύ-τιμη παρακαταθήκη για το μέλ-λον. Η επαναλειτουργία, άλλω-στε, της δημόσιας ραδιοτηλεό-ρασης είναι, πρωτίστως, δικότους κατόρθωμα και τιμή.

Η κυβέρνηση αποδεικνύει έμ-πρακτα ότι στη νέα εποχή δενέχουν θέση οι παθογένειες τουπαρελθόντος, οι προχειρότητεςκαι οι σπατάλες, οι σκανδαλώ-δεις συμβάσεις, οι κάστες προ-νομίων, οι προκλητικές αμοι-βές. Τα γνωστά, δηλαδή, προ-βλήματα που οι ίδιοι οι εργαζό-μενοι είχαν καταγγείλει χωρίς,ωστόσο, να εισακούονται απόκανέναν. Για τον πολύ απλόλόγο ότι η κυβερνητική νομεν-κλατούρα -που επί χρόνια εναλ-λασσόταν στην εξουσία- ήθελεόχι μια πραγματικά δημόσιααλλά μια κρατική ραδιοφωνίακαι τηλεόραση στην οποία οικαλοπληρωμένοι «ημέτεροι»αναλάμβαναν, με το αζημίωτο,να συντηρήσουν τον ομφάλιολώρο μεταξύ Αγίας Παρα-σκευής και Μεγάρου Μαξίμου.

Όλα αυτά όμως τελειώνουνεδώ. Πιστοί στις προεκλογικέςμας δεσμεύσεις, επαναλειτουρ-γούμε με νόμο την Ελληνική Ρα-διοφωνία Τηλεόραση, χρησιμο-ποιώντας αποκλειστικά πόρουςαπό το ανταποδοτικό τέλος. Εγ-γυόμαστε την καθολική πρό-σβαση του ελληνικού λαού στοαγαθό της αντικειμενικής και

αυτόνομης, από πολιτικές πα-ρεμβάσεις, ενημέρωσης.

Έτσι, χωρίς ρεβανσισμούς, χτίζουμε μια ισχυρήκαι ανταγωνιστική δημόσια ραδιοτηλεόραση που θαενισχύει την προβολή της χώρας στο εξωτερικό καιπου θα διευρύνει τις δυνατότητες συμμετοχής όλωντων πολιτών στα αγαθά του πολιτισμού.

Αννέτα Καββαδία,βουλευτίνα ΣΥΡΙΖΑ Β΄Αθήνας

Ισχυρή καιανταγωνιστικήδημόσιαραδιοτηλεόραση

Η κυβέρνησηαποδεικνύειέμπρακτα ότιδεν έχουν θέσηοι παθογένειεςτουπαρελθόντος, οιπροχειρότητεςκαι οι σπατάλες,οι σκανδα -λώδειςσυμβάσεις, οικάστεςπρονομίων, οιπροκλητικέςαμοιβές. Ταγνωστά,δηλαδή,προβλήματαπου οι ίδιοι οιεργαζόμενοιείχανκαταγγείλει.

Βρέθηκε το κέλυφος,να προχωρήσουμε στην ουσία

Ελένη Χρονά, δημοσιογράφος ΕΡΤ και ΕΡΤopen

«Η κατάθεση του νομοσχεδίου εκλαμβάνεται από εμέναπροσωπικά ως δικαίωση του αγώνα που δίνουμε 22 μήνεςτώρα οι συνάδελφοί μου, οι αλληλέγγυοι και σημαντικάκομμάτια της κοινωνίας, για μια πραγματικά δημόσια πλου-ραλιστική ραδιοτηλεόραση. Από κει και πέρα, όμως, υπάρ-χουν αδικαιολόγητα κενά, υστερόβουλες ασάφειες καιανυπαρξία αυτονόητων, μέχρι την προηγούμενη της δημο-σιοποίησης του νομοσχεδίου, δεσμεύσεων.

- ∆εν αναγνωρίζεται πουθενά και ούτε καν υπονοείταιπως η πολύμηνη εμπειρία της αυτοδιαχείρισης της ΕΡΤ3στη Θεσσαλονίκη και του ΕΡΤopen στην Αθήνα θα ληφθούνυπόψη ή θα αποτελέσουν τη βάση για το νέο μοντέλο λει-τουργίας της ΕΡΤ.

- ∆εν υπάρχει δέσμευση για την επαναλειτουργία όλωντων δομών της ΕΡΤ, αλλά η θλιβερή αναφορά «δύναται».

- Η συμμετοχή των εργαζομένων στις δομές της ΕΡΤ πε-ριορίζεται τελικά σε δύο άτομα στο ∆Σ.

- ∆εν λαμβάνεται μέριμνα για την επιστροφή και των συ-ναδέλφων με συμβάσεις ορισμένου χρόνου που εργάζον-

ταν, κάποιοι επί σειρά ετών, στην ΕΡΤ, όταν έπεσε τομαύρο».

Βικτωρία Καβουριάρη, απολυμένηδημοσιογράφος ΕΡΤ

«Στα θετικά θα προσμετρούσα την εκκαθάριση από Ει-δική Επιτροπή Ελέγχου των οικονομικών στοιχείων τηςπρώην ΕΡΤ και των θυγατρικών της και το ασυμβίβαστοτης συνδικαλιστικής δράσης για τους δύο εκπροσώπουςτων εργαζομένων που θα μετέχουν στο 7μελές ∆Σ τουφορέα. Στα αρνητικά, καταγράφω μια καταρχάς ασάφεια μεδιατυπωμένες απλώς γενικές αρχές.

Ευελπιστώ σε βελτιώσεις σχετικά με:- το κατά πόσο δεσμευτικές θα είναι οι προτάσεις των

εργαζομένων στις όποιες αποφάσεις, το στρατηγικό σχέ-διο της εταιρείας και τον Κανονισμό Προσωπικού

- την ανεξαρτησία της ΕΡΤ - τα Συμβούλια Κοινωνικού Ελέγχου αντί μιας μόνιμης

εσωτερικής υπηρεσίας υποδοχής παρατηρήσεων-προτά-σεων του κοινού

- την ύπαρξη εργαζομένων πολλαπλών ταχυτήτων μεσυμβάσεις εργασίας αορίστου ή ορισμένου χρόνου και «έμ-μισθης εντολής»

- την επιχειρησιακή αντί συλλογικής σύμβαση εργασίας».

Μαίρη Βενέζη, απολυμένη δημοσιογράφος ΕΡΤ

«Εκτός από το ότι επιστρέφουν οι απολυμένοι στις θέ-σεις τους, κατά τα λοιπά το νομοσχέδιο είναι απογοητευ-τικό. ∆εν νομίζω ότι θα έπρεπε να παραπεμφθούν στο μέλ-λον ζητήματα τόσο σημαντικά όπως το θέμα των μισθώνυπερημερίας και της ασφαλιστικής κάλυψης των 20 μηνώντου αγώνα. Θα έπρεπε να προβλέπονται με σαφήνεια στο

νομοσχέδιο, αλλιώς είναι σαν να δικαιώνει όσους πήγανστη ∆Τ και τη ΝΕΡΙΤ. Θα έπρεπε επίσης να προβλέπεταιρητά η απαγόρευση της παράλληλης απασχόλησης για τουςεργαζόμενους της ΕΡΤ. Επίσης, το νομοσχέδιο δεν κατο-χυρώνει τη λειτουργία του συνόλου των τηλεοπτικών καιραδιοφωνικών σταθμών της ΕΡΤ, και κυρίως της ΕΤ3 καιτων τοπικών ΕΡΑ. Τέλος, νομίζω ότι το ύψος του ανταπο-δοτικού δεν επαρκεί για τις ανάγκες μιας εν πλήρη λει-τουργία δημόσιας ραδιοτηλεόρασης».

Βασίλης Πέτσης,απολυμένος ΕΡΤ - ΕΡΑ Βόλου

«Αυτό που θέλω να επισημάνω είναι ότι δενβλέπουμε πουθενά τους αλληλέγγυους.Αναρωτιέμαι αν χωρίς αυτούς υπήρχε ηελεύθερη ΕΡΤ – ertopen. Με την κοινω-νία που ήταν δίπλα μας, τι γίνεται; Οφεί-λουμε να είμαστε δίπλα τους αντικειμε-νικά και χωρίς ταλαντεύσεις, για την ΕΡΤπου ονειρευόμασταν, που αγωνιστήκαμε καισήμερα μπορούμε να την έχουμε».

Βίκυ Καποτά,απολυμένη ΕΡΤ - ΕΡΑ Βόλου

«Καταρχάς χαιρετίζω την πο-λιτική βούληση για το άνοιγματης ΕΡΤ. Ελπίζω πως κάποιεςασάφειες του νομοσχεδίου, θαδιευκρινιστούν. Προς όφελοςτων εργαζομένων που αντισταθή-καμε και κλείσαμε τα αυτιά μας στις

«σειρήνες» του βολέματος».

Χαρά Λέκκα, συνταξιούχος δημοσιογράφος ΕΡΤ -αλληλέγγυα στην ΕΡΑ Βόλου

«Θεωρώ πως δεν μπορεί να «πατήσει» ούτε στον επίσκοπό κατασκευασμένο σημερινό φορέα (ΝΕΡΙΤ), ούτε στονπροηγούμενο με τις πολλές παθογένειες (ΕΡΤ). Χρειαζό-μαστε έναν δημόσιο οργανισμό, πλουραλιστικό, με τηνελευθερία και την ευθύνη της ertopen και ασφαλώς με τοναπόλυτο σεβασμό στον ακροατή-τηλεθεατή. Το νομοσχέ-διο θέλει όχι ξαναγράψιμο, θέλει γράψιμο».

Tάσος Χατζηγεωργίου, δημοσιογράφος,απολυμένος ΕΡΤ

«Η λεγόμενη «λειτουργία από μηδενικήβάση», παραπέμπει αποφάσεις, σε βάθος χρό-

νου, από ένα διοικητικό συμβούλιο, για το οποίοκανείς δεν ξέρει κάτι συγκεκριμένο.

Η επαναπρόσληψη, για παράδειγμα, θα γίνει μετους μισθούς που έπαιρνε ο κόσμος όταν απολύ-

θηκε και στη συνέχεια θα συζητηθεί ηεπιχειρησιακή σύμβαση; Με ποια κρι-

τήρια θα γίνει η αξιολόγηση και αυτήθα περιλαμβάνει την περίοδο πρινκαι μετά το «μαύρο»; Οι υπεύθυνοιτων τμημάτων θα είναι εκλεγμέ-νοι, όπως ζητούσαν οι αγωνιζόμε-νοι απολυμένοι της ΕΡΤ, ή θα απο-φασίσει το ∆Σ; Στην πράξη θα λει-

τουργήσουν οι πρότερες δομές καισε τι βάθος χρόνου;»

Page 18: Κυριακη 15 3 2015

1188 Η ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2015KOINΩΝΙΑ

Κυριακή 15 Μαρτίου

** Ολομέλεια του τμήματος Αγροτικής ΠολιτικήςΣΥΡΙΖΑ με θέματα τον απολογισμό της απερχόμενηςγραμματείας

και συνολικά του τμήματος, τον προγραμματισμό τηςδράσης του τμήματος στις νέες συνθήκες και τηνεκλογή νέας γραμματείας, στις 11 π.μ., στα γραφείατης Εποχής (Βλαχάβα 11, 3ος).

** Ανοιχτή συζήτηση με θέμα «Το τοπίο μετά τιςεκλογές» διοργανώνει ο ΣΥΡΙΖΑ Καλλιθέας στις 11π.μ., στο καφενείο «Το στέκι» (Γρ. Λαμπράκη 16). Μιλάη Β. Κατριβάνου.

** Το Περιβαλλοντικό ∆ίκτυο Αθήνας προσκαλείκοινωνικούς και επιστημονικούς φορείς, κινήματα καιδίκτυα πολιτών, ενεργούς πολίτες της Αθήνας για δια-βούλευση ως προς «τις κατευθύνσεις ενός νέου ρυθ-μιστικού σχεδίου στην Αθήνα», στις 11 π.μ. στην αί-θουσα του ΤΕΕ (Νίκης 4). Εισηγούνται οι Μ. Καραμα-νώφ, Ε. Πορτάλιου, Π. Τότσικας.

∆ευτέρα 16 Μαρτίου

** Εκδήλωση με θέμα «Ο ∆εκέμβρης του ‘44 και ημάχη της Αθήνας» διοργανώνει ο ΣΥΡΙΖΑ Αμπελοκή-πων (Λαμίας 17), στις 7 μ.μ. Μιλά ο ιστορικός Μ. Χα-ραλαμπίδης.

** Ο ΣΥΡΙΖΑ Αγίου ∆ημητρίου διοργανώνει ανοιχτή

συζήτηση στο δημαρχείο, στις 6.30 μ.μ. με ομιλητή τονΤ. Κορωνάκη.

Τρίτη 17 Μαρτίου

** Με αφορμή την κυκλοφορία στα ελληνικά τηςμπροσούρας «Το «γερμανικό εργασιακό» θαύμα –Μοντέλο για την Ευρώπη;» το ίδρυμα Ρόζα Λούξεμ-πουργκ και η εφημερίδα Εποχή οργανώνουν ανοιχτήεκδήλωση, στις 7 μ.μ., στο GazArte (Βουτάδων 32-34,Γκάζι). Μιλούν οι Κλάους Ντόρε, καθηγητής Εργασια-κών Σχέσεων, Ινστιτούτο Κοινωνιολογίας του Πανε-πιστημίου της Γένας και συγγραφέας της μπροσούραςκαι Γιάννης Κουζής, καθηγητής Εργασιακών Σχέσεων.Παρεμβαίνει ο υπουργός Εργασίας Πάνος Σκουρλέτης.

** Συζήτηση μετον κουβανό συγ-γραφέα ΛεονάρδοΠαδούρα διοργανώ-νουν οι εκδόσεις Κα-στανιώτη και το Pu-blic Συντάγματος, μεαφορμή την κυκλο-φορία του βιβλίουτου «Αιρετικοί», στις9 μ.μ., στο Public Cafe.Συμμετέχουν η Μ.Χαρτουλάρη και ο Κ.Αθανασίου

Τετάρτη 18Μαρτίου

** Προβολή της ται-νίας «Haxan: Η μαγείαμέσα από τους αιώνες«διοργανώνει η Κινημα-

τογραφική Λέσχη Ηλιούπολης, στις 8 μ.μ., στην αί-θουσα Μουσείου ΕΘνικής Αντίστασης (Λεωφ. Σοφ. Βε-νιζέλου και Μαρ. Αντύπα)

** Η Λαμπηδόνα τιμά τη μνήμη του Σταύρου Κων-σταντακόπουλου, στις 8.30 μ.μ., στο Κοινωνικό ΚέντροΒύρωνα «Λαμπηδόνα». Μιλούν οι συνάδελφοί του Ν.Θεοτοκάς, Γ. Φαράκλας και Γ. Φουρτούνης.

Παρασκευή 20 Μαρτίου

** Πάρτι οικονομικής ενίσχυσης του ΣυλλόγουΥπαλλήλων Βιβλίου Χάρτου Αττικής, στο μπαρ «500μίλια μακριά» (Σαλαμίνος 43-45, Μεταξουργείο)

Σάββατο 21 Μαρτίου

** Με αφορμή την παγ-κόσμια μέρα δράσης κατάτου ρατσισμού διοργανώ-νεται στις 12 το μεσημέρι,συγκέντρωση με χάπε-νινγκ και καλλιτεχνικάδρώμενα στην πλατείαΚλαυθμώνος. Θα ακολου-θήσει πορεία στη Βουλή.Συμμετέχουν καλλιτε-χνικά σχήματα δεύτερηςγενιάς μεταναστών, μου-σικά και χορευτικάγκρουπ από τις Φιλιππί-νες, το Αφγανιστάν καιτο Κουρδιστάν, η θεα-τρική ομάδα Back Packτου Βο και η ομάδακρουστών του ΕΜΠ.

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟεκδηλώσεων“

Της Ειρήνης Σταμούλη*

Στις 20 Απριλίου κάθονται στο εδώ-λιο του Τριμελούς Εφετείου Κα-κουργημάτων 70 μέλη της Χρυσής

Αυγής- ανάμεσα τους βρίσκεται και σύσ-σωμη η προηγούμενη κοινοβουλευτικήτης ομάδα- τα οποία καλούνται να λογο-δοτήσουν για σωρεία κατηγοριών με βα-σική εκείνη της σύστασης και ένταξης σεεγκληματική οργάνωση. Η δίκη θα διε-ξαχθεί σε ειδικά διαμορφωμένη αίθουσαστις φυλακές Κορυδαλλού. Αξίζει ναανατρέξουμε στο παρελθόν και να θυμη-θούμε πότε εγκαινιάστηκε η «ειδική»αυτή αίθουσα για «ειδικές» δίκες «ειδι-κών» εγκλημάτων.

Ήταν πριν δεκατέσσερα χρόνια όταν ηνομοθεσία για τις εγκληματικές οργανώ-σεις, ο νόμος 2928/2001 έπαιρνε το βά-πτισμα του πυρός με τη δίκη της 17 Νο-έμβρη. Πρόκειται ουσιαστικά για τονπρώτο αντιτρομοκρατικό νόμο στη μετα-πολιτευτική ιστορία που κατάφερε ναμακροημερεύσει. Οι προκάτοχοί του, οιν. 774/1978 και 1916/1990 καταργήθη-καν σύντομα και μάλιστα χωρίς να τύ-χουν ιδιαίτερης εφαρμογής (ο ν.774/1978 καταργήθηκε μετά από πέντεχρόνια με το ν. 1366/1983 και ο ν.1916/1990 μετά από τρία χρόνια με το ν.2174/1993). Σε αντίθεση, ο ν.2928/2001,γνωστός και ως αντιτρομοκρατικός νο.1, φαίνεται να εφαρμόζεται σε μεγάλησυχνότητα, εάν κρίνει κανείς από τοπλήθος των εκδοθείσων αποφάσεων τατελευταία χρόνια και τις συνεχώς αυξα-νόμενες ποινικές διώξεις.

Οι επικριτές δικαιώνονται

Ο εν λόγω νόμος έχει επικριθεί από τηνομική θεωρία ότι εισάγει συλλογική ευ-θύνη, εκτροπή από την αρχή της ενοχήςκαι σοβαρότατη διεύρυνση του αξιοποί-νου. Η βασική κριτική είναι ότι ανάγει σεαυτοτελείς ποινικές πράξεις και μάλιστακακουργήματα, απλές προπαρασκευα-

στικές πράξεις φρονηματικής σύγκλι-σης. Οι επικριτές του νόμου σήμερα θαδικαιώνονταν: μια ειδική, εξαιρετική νο-μοθεσία που θεσπίστηκε υπό την πίεσηενός κλίματος τρομοϋστερίας για να αν-τιμετωπίσει από κοινού τα φαινόμενατου οργανωμένου εγκλήματος και τηςτρομοκρατίας (ταυτίζοντάς τα επί τηςουσίας), φαίνεται να έχει μετατραπεί σεκανόνα, τα δε χαρακτηριστικά της έχουνεπηρεάσει και τον τρόπο που αντιμετω-πίζεται το κοινό έγκλημα από τον ποι-νικό μηχανισμό. Στην πράξη το άρθρο187 ΠΚ (σύσταση και ένταξη σε εγκλη-ματική οργάνωση) έχει ευρύτατη εφαρ-μογή. Απόδειξη είναι η δικαστηριακή κα-θημερινότητα, οι δεκάδες προσωποπα-γείς συμμορίες ευκαιριακής εγκληματι-κής δράσης που προσάγονται στην ποι-νική δικαιοσύνη ως εγκληματικές οργα-νώσεις, ενώ στερούνται τα απαιτούμενααπό το νόμο κριτήρια της δομής, τηςδιάρκειας και ενίοτε και του ελάχιστουαριθμού συμμετοχής των τριών ατόμων.

Η περίπτωση της Χρυσής Αυγής σα-φέστατα δεν εντάσσεται στην κατηγορίατων παραπάνω υποθέσεων. Ήδη με τοεισαγγελικό πόρισμα Ντογιάκου αναδει-κνύεται ο τρόπος δομής και δράσης τηςοργάνωσης, ενώ για πρώτη φορά ακού-στηκαν τίτλοι όπως πυρηνάρχες, φαλαγ-γάρχες κλπ. Παρόλα αυτά, το άρθρο 187ΠΚ μάλλον υποβαθμίζει ποινικά τηνόποια ευθύνη των κατηγορουμένων, δε-δομένου ότι η δικαιοσύνη ενδεχομένως

θα μπορούσε ακόμη και να εντάξει τιςπράξεις των συλληφθέντων στο περί-φημο άρθρο 187Α ΠΚ και να χαρακτηρί-σει τη Χρυσή Αυγή ως τρομοκρατική ορ-γάνωση, επισύροντας βαρύτερες ποινές.Οι προϋποθέσεις, άλλωστε, που τάσσειτο άρθρο 187Α ΠΚ περί του σκοπού τηςοργάνωσης να «εκφοβίσει σοβαρά ένανπληθυσμό….ή να καταστρέψει τις θεμε-λιώδεις συνταγματικές, πολιτικές, οικο-νομικές δομές μιας χώρας….» φαίνεταινα προκύπτουν από το εισαγγελικό πό-ρισμα. Προφανώς όμως η Χρυσή Αυγήδεν ανήκει στους «συνήθεις υπόπτους»,σε εκείνους που έχει συνηθίσει το κρά-τος να προσδίδει την ετικέτα του τρομο-κράτη, του εσωτερικού εχθρού. Μια τέ-τοια οπτική θα ήταν ρηξικέλευθη για τηνελληνική δικαιοσύνη.

Να μην ξεχάσουμε

Η μειοψηφική άποψη περί απαλλαγήςτης Χρυσής Αυγής από την κατηγορίατης εγκληματικής οργάνωσης, που απο-τυπώθηκε στο υπ΄ αριθμ. 215/2015 βού-λευμα του Συμβουλίου Εφετών, στηρίχ-θηκε στο σκεπτικό ότι απουσιάζει ο προ-σπορισμός οικονομικού οφέλους ωςστόχος της οργάνωσης, βασικό συστα-τικό της έννοιας της εγκληματικής ορ-γάνωσης σύμφωνα με τη Σύμβαση τουΠαλέρμο. Η αποσύνδεση του οικονομι-κού οφέλους από την αντικειμενική υπό-

σταση του άρθρου 187 ΠΚ δεν αποτέ-λεσε τυχαία επιλογή για τον έλληνα νο-μοθέτη. Στόχος ήταν να συμπτύξει ταδύο φαινόμενα, τρομοκρατία και οργα-νωμένο έγκλημα. Ο νόμος εφαρμόζεταιανελλιπώς από το 2001 χωρίς να θεω-ρείται το οικονομικό όφελος απαραίτητοσυστατικό της έννοιας της εγκληματικήςοργάνωσης. Και τίθεται και αμφιβολίαγια το εάν η έλλειψη του έχει αποτελέσειεπιχείρημα απαλλαγής από την κατηγο-ρία της εγκληματικής οργάνωσης σεάλλες υποθέσεις, π.χ. για τους 29 στιςΣκουριές Χαλκιδικής που παραπέμπον-ται ως εγκληματική οργάνωση για τονκοινωνικό τους αγώνα, μειοψήφησε κά-ποιος για την πρόδηλη απουσία οικονο-μικού οφέλους;

Η εφαρμογή του άρθρου 187 ΠΚ στηνπερίπτωση της Χρυσής Αυγής δεν θαπρέπει να σταθεί αιτία να ξεχάσουμε τηνκατασταλτική αξία της διάταξης, τηνασάφεια και την ευρύτητα που τη χαρα-κτηρίζει και την εν γένει υποτίμηση τηςνομιμότητας που έχει εισαγάγει στο σύ-στημα ποινικής δικαιοσύνης. Το μεγάλοδιακύβευμα για την Αριστερά είναι νασταθεί στην επερχόμενη δίκη δίπλα στοαντιφασιστικό κίνημα και απέναντι απότη Χρυσή Αυγή χωρίς να συνηθίσει «στηνόψη του τέρατος», μένοντας συνεπήςστις ιδέες της και στην κριτική της γιατο ν. 2928/2001. Η Αριστερά οφείλει σύν-τομα να επανεξετάσει το ζήτημα της αν-τιτρομοκρατικής νομοθεσίας (άρθρα 187και 187Α ΠΚ) Η απάντηση για το εάν τε-λικά η Χρυσή Αυγή είναι εγκληματικήοργάνωση με δομή και διάρκεια δράσηςθα δοθεί σύντομα από την ελληνική δι-καιοσύνη. Το βίαιο πρόσωπό της το έχειδείξει απροκάλυπτα και δημόσια, ανα-μένεται να κριθεί και για τις βίαιες καιπαράνομες πράξεις που της καταλογί-ζονται. Για τις ιδέες πίσω από τις πρά-ξεις, την έχει ήδη κρίνει η ιστορία.

* Η Ειρήνη Σταμούλη είναι νομικός,υποψήφια διδάκτορας Εγκληματολο-γίας ∆ΠΘ.

Η δίκη της Χρυσής Αυγής,ένα μεγάλο διακύβευμα για την Αριστερά

Page 19: Κυριακη 15 3 2015

Η ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2015 1199∆ΙΕΘΝΗ

Τι θα γίνειμε τιςαντιρωσικές κυρώσεις;Σκεπτικισμός στην Ε.Ε.,διχογνωμία και στις ΗΠΑ. σελ. 23ΚΟΣΜΟΥ

Ο γύρος τού

Του Κωνσταντίνου Ζαγάρα

Το να μιλάς σήμερα για τους Ζαπα-τίστας και τον σουμπ - κομαντάντεΜάρκος, είναι, ίσως, για πολλούς,σαν να βαδίζεις ξέγνοιαστος σεανοιξιάτικα περιβόλια και να φαν-τασιώνεσαι αντάρτικα και εξεγέρ-σεις μιας άλλης πραγματικότητας.Την ώρα που η μάχη, σε ευρωπαϊκόεπίπεδο, διακυβεύεται σε χώρουςκαι καταστάσεις έξω από το πλαί-σιο και το περιβάλλον που επιτρέ-πει ανάλογες συγκρίσεις, η οποι-αδήποτε απόπειρα αναζήτησηςομοιοτήτων των δύο κόσμων είναι,ίσως, μάταιη.Πρόσφατα, συμπληρώθηκαν 21χρόνια από την πρώτη διακήρυξητων Ζαπατίστας, το ιστορικό «Φτά-νει πια». «Όταν ο υποδιοικητήςΜάρκος εμφανίστηκε στην αγοράτων μύθων, έφιππος, μασκοφορε-μένος, μιλώντας ποιητικά με μιαφωνή άκρως καλλιεργημένη, έγινεδεκτός ως θαυμαστή έκπληξη, μιαέκπληξη που μας επεφύλασσε η χι-λιετία πριν το σκάσει…», αναφέρειο Μ.Β. Μονταλμπάν στο βιβλίο του,«Μάρκος - Η επανάσταση και οι κα-θρέφτες».

Το 1983 ιδρύθηκε ο Εθνικοαπε-λευθερωτικός Στρατός των Ζα-πατίστας (EZLN). ∆έκα χρόνια

αργότερα, λίγο μετά τον κρότο της κα-τάρρευσης του τείχους του Βερολίνουκαι το σώριασμα των καθεστώτων του«υπαρκτού σοσιαλισμού», οι εξεγερμέ-νοι ιθαγενείς κάλυψαν το πρόσωπότους για να τους δούμε... Η εμφάνισητους συνέπεσε με την ανακοίνωση τηςσυμφωνίας περί ελεύθερου εμπορίου,μεταξύ ΗΠΑ - Καναδά - Μεξικού, τηλεγόμενη NAFTA.

Την ώρα της πλήρους αποθέωσηςτου νεοφιλελευθερισμού, της ανιαρήςκαι προβλέψιμης πραγματικότητάςμας, η φωνή, αυτών «που δεν έχουνφωνή» από τη ζούγκλα του Μεξικού,ήρθε να παρεμβληθεί στη μελωδία τωνισχυρών και να ταράξει τη νηνεμία τηςαφήγησης περί «τέλους της Ιστορίας».

Η δεκαετία του ’90 ήταν η δεκαετίατης μεγάλης διάψευσης των προσδο-κιών. Της ήττας. Της ιδεολογικής καιπολιτικής υποχώρησης της αριστεράς,καθώς και των κατακτήσεων του κό-σμου της εργασίας. Τη θέση των αιτη-μάτων που, στο παρελθόν, συντάραξαντην κατεστημένη τάξη, πήρε η κοινω-νία του θεάματος, το εμπόρευμα, η κα-ταναλωτική μανία, το κυνήγι του κέρ-δους, ο ανταγωνισμός, η παραίτησητων μαζών από τα κοινά και η ιδιώ-τευση.

Οι «μασκοφορεμένοι» αντάρτες εμ-φανίστηκαν σε ένα πλαίσιο πολύπλευ-

ρης κρίσης του νεοφιλελευθερισμού,στην Κεντρική και Νότια Αμερική,όπου οι αρχές της εθνικής και λαϊκήςκυριαρχίας, είχαν καμφθεί.

Παρεμβολή στη μελωδίατων ισχυρών

Επιπρόσθετα, το Μεξικό, λόγω τουπλούσιου υπεδάφους, των φυσικώνπόρων, των φθηνών εργατικών χειρώνπου διαθέτει, καθώς και του γεγονότοςότι συνορεύει με τις ΗΠΑ, αποτελείπρονομιακό πεδίο -εδώ και δεκαετίες-ωμής παρέμβασης, του βορειοαμερι-κάνικου παράγοντα, στα εσωτερικάτου.

Η επαρχία Τσιάπας, διαθέτει απ’ ταμεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αε-ρίου και τα σημαντικότερα κοιτάσματαπετρελαίου του Μεξικού. Ωστόσο, ηφτώχεια, οι δείκτες θνησιμότητας καιτα ποσοστά του αναλφαβητισμού, στηνπεριοχή, προκαλούν δέος. Ταυτό-χρονα, οι διώξεις και ο ρατσισμός σεβάρος των αυτοχθόνων πληθυσμώνείναι συμπεριφορές βαθιά ριζωμένεςστη μεξικανική κοινωνία.

Επομένως, οι Ζαπατίστας δεν ήταναποτέλεσμα, μονάχα, τοπικών ιδιαιτε-ροτήτων. Ήταν «γέννημα» ενός γενι-κότερου πλαισίου που έχει να κάνει μετις επιθετικές διαθέσεις και τονακραίο χαρακτήρα του ίδιου του καπι-ταλισμού.

Μεταξύ της ζωής και τουθανάτου

«Εμείς, έντιμοι και ελεύθεροι άντρεςκαι γυναίκες, έχουμε συνείδηση ότι οπόλεμος που κηρύξαμε είναι τοέσχατο, όμως δίκαιο μέτρο…» Με ταλόγια αυτά, από την 1η ∆ιακήρυξήτους, οι Ζαπατίστας συστήθηκαν στις32 πολιτείες της χώρας και τις 5 ηπεί-ρους, στέλνοντας το μήνυμα ότι θα αν-τισταθούν στο θάνατο, δίνοντας ακόμακαι τη ζωή τους.

Η εικόνα του Μάρκος, αν και δεν

μπορεί να συγκριθεί με αυτή του θρυ-λικού «Τσε» -και ούτε ποτέ, σύμφωναμε τον ίδιο, είχε τέτοιες αξιώσεις-,ήταν το παράθυρο του EZLN προς τονέξω κόσμο, προκειμένου η παγκόσμιακοινότητα να στρέψει το βλέμμα τηςπρος τη ζούγκλα Λακαντόνα. Ο Μάρ-κος γοήτευσε και συνάρπασε, με έν-ταση, το φαντασιακό και αξιακό κόσμοπολλών ανθρώπων ανά την υφήλιο.Πατώντας πάνω στους λαϊκούς συμβο-λισμούς, τα στοιχεία μυθολογίας τωνλατινοαμερικάνων και τις αλληγορίεςκαι τους μύθους των ιθαγενών, οι Ζα-πατίστας μπολιάστηκαν με άλλα ιδεο-λογικά στοιχεία, αναρχικής και κομ-μουνιστικής, κυρίως, προέλευσης.

Σε αντίθεση με άλλα ένοπλα αντάρ-τικα, θεώρησαν πως η δράση δεν μπο-ρεί να περιορίζεται απλά σε πολεμικέςεπιχειρήσεις ή πολιτικές συμφωνίες.Κατανόησαν πως πρέπει να καταθέ-σουν το στίγμα τους στο ευρύ κοινό. Οιπρωτοχρονιάτικες διακηρύξεις τους,οι καμπάνιες, το διαδίκτυο, τα εμπο-ρικά τρικ με τον «καφέ Τσιάπας», τασυνθήματά τους που έχουν εξαπλωθείπαντού, η λογοτεχνική ικανότητα τουΜάρκος κ.ά., επιστρατεύθηκαν ωςμορφή δράσης και επικοινωνίας με ταπλήθη. Με τον τρόπο αυτό, κατάφεραννα στρέψουν το βλέμμα της παγκό-σμιας κοινής γνώμης στις άσχημεςσυνθήκες επιβίωσης τους και στα αι-τήματά τους για δουλειά, γη, τροφή,στέγη, υγεία, εκπαίδευση, ανεξαρτη-σία, δημοκρατία, πολιτισμό και δι-καίωμα στην πληροφόρηση.

Τον περασμένο Μάιο, ο υποδιοικη-τής Μάρκος, έπαψε, σε συμβολικό επί-πεδο, «να υφίσταται», όπως ο ίδιοςανακοίνωσε. Στο πλευρό των εξεγερ-μένων, όμως, συνεχίζουν μαζί, «με τιςπληγές των ψυχών τους να ανοίγουνεκεί που δεν το περιμένεις».

Η παρακαταθήκη της απείθειας

Με τα ίχνη των εξεγερμένων χρόνωνκαι της αμφισβήτησης να ξεθωριάζουνστον ιστορικό χάρτη, οι Ζαπατίστας

και ο Μάρκος φαντάζουν σαν την τε-λευταία, ίσως, έκφραση της επικήςιδεολογίας. Μιας ιδεολογίας αντιαυ-ταρχικής και αντιεξουσιαστικής πουμπορούμε να την συναντήσουμε σεανάλογα κινήματα και πρόσωπα, πε-ρασμένων δεκαετιών, που ενσάρκωσανδυνατά την προσδοκία για την αλλαγήτου κόσμου, της ζωής των ανθρώπωνκαι των προϋποθέσεων της ζωής.

Το «μοντέλο» Ζαπατίστας ήταν, εξαρχής, βέβαιο ότι δεν αντιστοιχούσεστις καταστάσεις που προσδιορίζουντην αναπτυγμένη ∆ύση. Η σθεναρήτους αντίσταση να μη διεκδικήσουνποτέ την εξουσία και να μετατραπούνσε πολιτικό κόμμα, αλλά αντίθετα ναπροσπαθήσουν να διατηρηθούν ως «κί-νημα ανεξάρτητο απ’ το κράτος, ώστενα μην απορριφθεί από τη λογική του»,ξανάνοιξε μεν, έναν ουσιαστικό διά-λογο για το ζήτημα της διακυβέρνησηςκαι την εξουσία, (εκεί μπαίνει και η συ-ζήτηση για τα εγχειρήματα των Τσά-βεζ, Μοράλες, Κορέα κ.λπ.) ωστόσο,τους ίδιους τους κατέταξε στο συλλο-γικό υποσυνείδητο ως ένα κίνημα δια-μαρτυρίας.

Όμως, οι εξεγερμένοι ιθαγενείς τουΜεξικό δεν επανέρχονται κάθε τόσοστην επικαιρότητα λόγω των επετει-ακών εκδηλώσεων ή διακηρύξεώντους ή ακόμη περισσότερο ως νοσταλ-γική διάθεση για τη χαμένη ουτοπία.Αφενός, γιατί ο αγώνας τους συνεχίζε-ται, αφετέρου, γιατί η παρουσία τουςσυμβολίζει κάτι πιο βαθύ και ουσια-στικό. Κάτι που πηγάζει απ’ την ίδιατην ιδιοσυγκρασία του ανθρώπου, ότανη ίδια μας η ζωή γίνεται αβίωτη. Είναιη ανάγκη αντίστασης και η παρακατα-θήκη απείθειας.

Είναι η εξεγερμένη αξιοπρέπεια εκεί-νων που κάνει τους εαυτούς μας να αν-τικρίζουμε τους καθρέφτες του σύγ-χρονου κόσμου με ντροπή. Είναι το κα-λυμμένο πρόσωπο των ιθαγενών «γιανα τους δουν οι νεκροί, που πεθαίνουνγια να ζήσουν»… Και για μας, να ξανα-πιάσουμε το νήμα της αντίστασης, εκείπου το αφήσαμε.

ΚΟΣΜΟΥ21 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ∆ΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΩΝ ΖΑΠΑΤΙΣΤΑΣ

Αντίσταση, η πιοανθρώπινη ανάγκη “Οι Ζαπατίστας δεν

ήταν αποτέλεσμα,μονάχα, τοπικώνιδιαιτεροτήτων. Ήταν“γέννημα” ενόςγενικότερου πλαισίουπου έχει να κάνει μετις επιθετικέςδιαθέσεις και τονακραίο χαρακτήρα τουίδιου τουκαπιταλισμού.

Οι κυβερνήσεις θα αισθανθούντην πίεση στους δρόμουςΣυνέντευξη με την Χάνα Έμπερλε,εκπρόσωπο τύπου του Blockupyστη Γερμανία. σελ. 21

Page 20: Κυριακη 15 3 2015

2200 Η ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2015∆ΙΕΘΝΗ

www.cobp.resist.ca

Ενάντια στηναστυνομική βία

Με την ποινικοποίησητων κοινωνικών

αντιστάσεων να αυξάνεται, μετα δικαιώματα ναπεριστέλλονται στο όνοματης ασφάλειας, και με τηνκαπιταλιστική κρίση ναβαθαίνει οδηγώνταςκαθημερινά ολοένα καιπερισσότερους ανθρώπουςστο περιθώριο, χιλιάδεςάνθρωποι σε διάφορες χώρεςτου κόσμου θα βγουν σήμεραστους δρόμους στη διεθνήημέρα δράσης ενάντια στηναστυνομική βία. Ηκινητοποίηση διοργανώνεταιαπό την COBP, μιαπρωτοβουλία πουδημιουργήθηκε το 1995 στονΚαναδά από μια ομάδασυλληφθέντων διαδηλωτών.

wqw2010.blogspot.co.uk

Απελευθέρωσητων ακτιβιστριών

Συνεχίζονται οιαντιδράσεις για τις επτά

κινέζες ακτιβίστριες πουσυνέλαβε η αστυνομία στοΠεκίνο και ακόμα αγνοείται ητύχη τους. Οι συλληφθείσες,με αφορμή την ημέρα τηςγυναίκας, συμμετείχαν σε μιαδράση ενάντια στηνσεξουαλική παρενόχληση τωνγυναικών στα μέσα μαζικήςμεταφοράς, ενώ φεμινιστικέςοργανώσεις καταγγέλλουνότι και σε άλλες πόλειςδεκάδες γυναίκες πουσυμμετείχαν σε εκστρατείεςγια την ευαισθητοποίηση τηςκοινής γνώμης σχετικά μετην ισότητα των φύλωνσυνελήφθησαν καιανακρίθηκαν.

www.marchasdeladig-nidad.org

Πορείεςτης αξιοπρέπειας

Ένα χρόνο μετά τηδιαδήλωση που

χαρακτηρίστηκε ως ημεγαλύτερη στην ιστορία τηςΙσπανίας, χιλιάδες άνθρωποιθα συγκεντρωθούν τοΣάββατο στην Μαδρίτησυμμετέχοντας στις «πορείεςτης αξιοπρέπειας». Με τηνανεργία των νέων στο 55%και με περισσότερους από3.000.000 ανθρώπους χωρίςκανένα εισόδημα, οιδιαδηλωτές θα ενώσουν τιςφωνές και την οργή τουςενάντια στις πολιτικές τηςλιτότητας και τουαυταρχισμού της κυβέρνησηςΡαχόι, υπερασπιζόμενοι τοδικαίωμα όλων στην εργασία,τη στέγαση και τη ζωή.

∆ημήτρης Γκιβίσης[email protected]

στα

δίκτ

υα τ

ου κ

όσµο

υ

ΕΚΛΟΓΕΣ ΣΤΟ ΙΣΡΑΗΛ

Το μη χείρον, βέλτιστον;«Είναι μια εξαιρετικά δύσκολη

αναμέτρηση. Τίποτα δεν είναιεγγυημένο εξαιτίας της ύπαρ-

ξης μιας τεράστιας διεθνούς προσπά-θειας να ανατρέψουν την κυβέρνηση Λι-κούντ (Likud)». Η πιο πάνω δήλωση τουΜπέντζαμιν Νετανιάχου, θα μπορούσενα θεωρηθεί γραφική, αν δεν προερχό-ταν από τον διαχειριστή (τουλάχιστονμέχρι τις εκλογές της 17ης Μαρτίου)ενός πυρηνικού οπλοστασίου άγνωστηςδυναμικής.

Η ομιλία του στο αμερικανικό Κογ-κρέσο, με πρόσκληση σκληροπυρηνικώνρεπουμπλικανών και χωρίς έγκριση τουΟμπάμα, δεν απέδωσε τα αναμενόμεναστον «Μπίμπι», εκτός ίσως από την επι-στολή 47 γερουσιαστών προς το Ιράν, τοοποίο προτρέπουν να απορρίψει τηνσυμφωνία με τις ΗΠΑ, αφού οι αποφά-σεις οποιουδήποτε προέδρου, του Ομ-πάμα στην προκειμένη περίπτωση, μπο-ρούν να τροποποιηθούν από το Κονγ-κρέσο. Ο ιρανός υπουργός Εξωτερικών,χαρακτήρισε την επιστολή «προπαγανδι-στικό τέχνασμα», «από εκείνους που,όπως ο Νετανιάχου, θεωρούν την ειρήνηως υπαρξιακή απειλή».

Τα ισχυρά χαρτιά κάηκαν

Αναλυτές θεωρούν ότι οι σχέσεις μετις ΗΠΑ, χωρίς να απειλούνται στη σκο-πιμότητά τους, δεν ισχυροποιούνται απότις πρακτικές του ισραηλινού πρωθυ-πουργού. Η προοδευτική κοινή γνώμηέχει αγανακτήσει με το θράσος του Νε-τανιάχου, ο οποίος επωφελείται από ταχρήματα των αμερικανών φορολογουμέ-νων. Επίσης, αν και σύμφωνα με τον ισ-ραηλινό νόμο, τα πολιτικά κόμματα απα-γορεύεται να δέχονται οικονομική ενί-σχυση ή δωρεές από το εξωτερικό, δενισχύει περιορισμός σε κεφάλαια πουπροσφέρουν ΜΚΟ και ιδρύματα πίσω (ήμπροστά) από τα οποία βρίσκονται μεγι-στάνες και αμερικανικό κατεστημένο.

Ακόμα και εκείνοι που συμμερίζονταιεμμονές περί ασφάλειας, διαπιστώνουνότι τα προβαλλόμενα συμφέροντα βρί-σκονται σε αντίθεση προς αυτά της αν-θρωπότητας και ότι οι μισαλλόδοξες καιφασιστικές πολιτικές δημιουργούν αντι-πάλους ή και εχθρούς. Πάντως, στιςαρχές της εβδομάδας, ο ΟΗΕ ανακοί-νωσε ότι η δημοσιοποίηση του πορίσμα-τος της Επιτροπής Ανθρωπίνων ∆ικαιω-μάτων για τα εγκλήματα που πολέμουπου διαπράχθηκαν το περασμένο καλο-καίρι στην Γάζα, αναβάλλεται μέχρι τονΙούνιο προκειμένου να εξεταστούν νέαστοιχεία.

Ο φόβος, το δεύτερο ισχυρότερο χαρτίτου Νετανιάχου μετά την αμερικανικήυποστήριξη, δεν φαίνεται να λειτούρ-γησε. Αντιθέτως, δημοσκοπήσεις δεί-χνουν το Λικούντ δεύτερο με 21 έδρεςκαι δίνουν προβάδισμα με 24-25 έδρεςστην Σιωνιστική Ένωση, την κεντρώασυμμαχία Εργατικού κόμματος τουΙσαάκ «Μπούγκι» Χέρζογκ και του Κινή-ματος (Hatnuah) της Τζίπι Λίβνι. Οι Χέρ-ζογκ-Λίβνι, υποστηρίζουν την ειρήνευσημε τους παλαιστίνιους και εκφράζονταιυπέρ δύο ανεξάρτητων κρατών.

Τα διεθνή ΜΜΕ θεωρούν τον προερχό-μενο από οικογένεια πολιτικών Χέρζογκ,προς τον οποίο εξέφρασε την υποστή-ριξή του και ο Σιμόν Πέρεζ την Πέμπτη,ως την πιο ελκυστική εναλλακτική. ΗΛίβνι, με την οποία έχουν συμφωνήσεινα μοιράσουν χρονικά την πρωθυπουρ-γία, διετέλεσε υπουργός ∆ικαιοσύνης,έχει σύντομη θητεία στην Μοσάντ και με-

τείχε στις ειρηνευτικές συνομιλίες. Οπρώην διευθυντής επικοινωνίας τού γρα-φείου τού Νετανιάχου σχολίασε ωστόσο:«Ακόμα κι αν ήταν υποψήφιος ένας κά-κτος, θα μπορούσε να κερδίσει έδρεςέναντι του Νετανιάχου, αφού ο κόσμοςέχει απηυδήσει μαζί του».

Αποκλείονται τα μικρά κόμματα

Το εκλογικό σύστημα δεν ευνοεί τηναπόλυτη πλειοψηφία στην ισραηλινήβουλή (Κνέσετ) των 120 εδρών. Ο σχη-ματισμός κυβέρνησης, με δεδομένη τηνμικρή διαφορά μεταξύ Λικούντ και Σιω-νιστικής Ένωσης, θεωρείται ότι θα εξαρ-τηθεί και από τις συμφωνίες για διάθεσηψήφων που πλεονάζουν (δεν επαρκούνγια την εκλογή έδρας), και σε αυτόν τοντομέα ο Νετανιάχου φαίνεται να έχειπροβάδισμα. Επιπλέον, πριν τη διάλυσητου κοινοβουλίου, η κυβέρνηση αύξησεαπό 2% σε 3,25 (πρακτικά σε 4%) το πο-σοστό εισόδου των κομμάτων στο Κνέ-σετ, μηδενίζοντας τις πιθανότητες εκ-προσώπησης σε τρία τουλάχιστον κόμ-ματα -δύο από τα αραβικά και το ∆ημο-κρατικό Μέτωπο για την Ειρήνη και τηνΙσότητα (HADASH), την αντισιωνιστική,φιλειρηνική και εναντίον των πυρηνι-κών, συμμαχία αριστερών με πυρήνα τοΚομμουνιστικό Κόμμα της χώρας (CPI).

«Προκειμένου να εξασφαλίσει την εκ-προσώπησή του στο κοινοβούλιο και ναπροωθήσει τις θέσεις του για ειρήνη,κοινωνική δικαιοσύνη και δημοκρατίαγια όλους, ενάντια στον ρατσισμό καιτον φασισμό», όπως τονίζει το CPI, το

HADASH συμμαχεί με την ΑραβικήΛίστα και με τα μικρότερα αραβικά κόμ-ματα, «περιλαμβανομένων των αραβι-κών εθνικιστικών και των μουσουλμανι-κών θρησκευτικών φατριών» και μεισχυρή συμμετοχή των γυναικών.

Η συμμαχία υπήρξε αφορμή για τη δή-λωση του υπουργού Εξωτερικών καιυποψήφιου, Αβιγκντόρ Λίμπερμαν τηνΚυριακή ότι, «οι άραβες πολίτες που δενείναι πιστοί στο κράτος θα πρέπει νααποκεφαλίζονται».

Οι αραβο-ισραηλινοί αποτελούν το20% των οκτώ εκατομμυρίων κατοίκωνκαι αντιμετωπίζονται ως πολίτες β΄ κα-τηγορίας, υφίστανται διακρίσεις, ρατσι-σμό και κοινωνική απομόνωση. ∆ημο-σκοπήσεις, Reuters και Washington Postπροβλέπουν ότι η συμμαχία μπορεί νακερδίσει 13 ως 15 έδρες, αντί των 11 πουείχαν συνολικά οι συμμετέχοντες.

Το κίνημα εναντίον τουΝετανιάχου

Το 2013, το Λικούντ είχε συμμαχήσειμε το Ίσραελ Μπεϊτέινου (Yisrael Bei-teinu) του υπερ-εθνικιστή Λίμπερμαν,που κατεβαίνει ανεξάρτητο σ’αυτές τιςεκλογές. Το κεντρώο Γες Ατίντ (YeshAtid) ήταν δεύτερο και ο αρχηγός του,Γιαϊρ Λαπίντ, είχε τοποθετηθεί υπουργόςΟικονομικών.

Το Ιουδαϊκό Σπίτι, με αρχηγό τον Να-φτάλι Μπένετ και το, επίσης ιουδαϊκό,Όλοι Μας, του προερχόμενου από το Λι-κούντ, Μοσέ Καλόν, κινούνται στα ίδια ήσυντηρητικότερα πεδία με του Νετανιά-χου σε παλαιστινιακό, εξωτερική πολι-τική και οικονομία.

Το αριστερό-σοσιαλδημοκρατικό Μέ-ρετζ (Meretz), με επικεφαλής τον Ζα-χάβα Γκαλόν και έξι έδρες στο προηγού-μενο Κνέσετ, κατεβαίνει ανεξάρτητο καιέχει συμφωνήσει με την ΣιωνιστικήΈνωση για την παροχή των επιπλέονψήφων. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν δια-τήρηση της δύναμής του, ωστόσο υπάρ-χουν προβλέψεις για διαρροή ψηφοφό-ρων προς την Ένωση.

Την περασμένη εβδομάδα, περίπου40.000 πολίτες πραγματοποίησαν συγ-κέντρωση στο Τελ-Αβίβ, εναντίον τουΝετανιάχου. Την ημέρα την γυναίκας, σεκοινή πορεία, 1.500 παλαιστίνιες και ισ-ραηλινές αντιμετωπίστηκαν με βία καιδακρυγόνα από τον στρατό.

Οι συντηρητικοί ψηφοφόροι φαίνεταινα στρέφονται προς το «μη χείρον» τωνΧέρζογκ-Λίβνι. Το μεγάλο άλμα ωστόσο,πολιτικών και πολιτών, θα είναι να κινη-θούν πέρα από τον καλλιεργημένο γιαχρόνια στη χώρα, εθνικισμό.

Ελισάβετ Πετρίδου

Ο φόβος, το δεύτερο ισχυ-ρότερο χαρτί του Νετανιά-χου μετά την αμερικανικήυποστήριξη, δεν φαίνεται ναλειτούργησε. Αντιθέτως,δημοσκοπήσεις δείχνουν τοΛικούντ δεύτερο με 21έδρες και δίνουν προβάδι-σμα με 24-25 έδρες στουςΧέρζογκ-Λίβνι, που υποστη-ρίζουν την ειρήνευση μετους παλαιστίνιους και εκ-φράζονται υπέρ δύο ανε-ξάρτητων κρατών.

Page 21: Κυριακη 15 3 2015

Η ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2014 2211∆ΙΕΘΝΗ

Τη συνέντευξη πήρε ο ∆ημήτρης Γκιβί-σης

Χιλιάδες άνθρωποι θα προσπαθή-σουν την Τετάρτη να καταλά-βουν τα νέα γραφεία, κόστους

1,3 δισεκατομμυρίων ευρώ, που εγκαι-νιάζει η ΕΚΤ στην Φραγκφούρτη. Απέ-ναντι στην απόλυτη οικονομική εξου-σία της ΕΚΤ, ακτιβιστές και οργανώ-σεις της ριζοσπαστικής αριστεράς καιτης αυτονομίας από διάφορες χώρεςετοιμάζονται για μια πανευρωπαϊκήμέρα αντίστασης, υπερασπιζόμενοι μιαΕυρώπη της αλληλεγγύης και της δη-μοκρατίας. Η Χάνα Έμπερλε, εκπρό-σωπος Τύπου του Blockupy, μιλάειστην «Εποχή» για τις δράσεις πολιτι-κής ανυπακοής, και για την ανάγκη δη-μιουργίας μιας ισχυρής συμμαχίαςενάντια στον νεοφιλελευθερισμό σεπανευρωπαϊκό επίπεδο.

Ποιοι είναι οι κυριότεροι λόγοι γιααυτήν την διεθνή κινητοποίηση;

Η ΕΚΤ υποστηρίζει μια νεοφιλελεύ-θερη πολιτική που καταστρέφει χιλιά-δες ανθρώπους στην Νότια Ευρώπηκαι κλέβει τις ζωές τους. Αριστερέςοργανώσεις, κινήματα, δίκτυα συμφώ-νησαν ότι έφτασε η ώρα να ενοποι-ήσουμε όλους τους αγώνες ενάντιαστον καπιταλισμό στη Γερμανία. Όχιμόνο στη Νότια Ευρώπη, αλλά καιστην Γερμανία, πολλοί άνθρωποι είναιάνεργοι. Ακόμη και όσοι εργάζονται οιμισθοί τους δεν αρκούν για να επιβιώ-σουν. Για εμάς είναι σημαντικό να ανα-δείξουμε την αντίθετη άποψη απέναντιστον κυρίαρχο λόγο, που λέει ότι ηΓερμανία πληρώνει για την Ελλάδα

επειδή αυτή απέτυχε να φτιάξει ένα«καλό νεοφιλελεύθερο κράτος». Προ-σπαθούμε να δείξουμε έμπρακτα τηναλληλεγγύη μας στον ελληνικό λαόκαι να καταπολεμήσουμε αυτό το με-γάλο ψέμα. ∆εν είναι δυνατόν στην Ευ-ρώπη του 21ου αιώνα οι γερμανοίαξιωματούχοι να δηλώνουν τέτοιαπράγματα για έναν ευρωπαίο εταίρο.Οι άνθρωποι πρέπει να εξεγερθούνενάντια σε αυτήν την ευρωπαϊκή οικο-νομία, στις πολιτικές της λιτότητας,και στις εξευτελιστικές συνθήκες πουεπιβάλλει η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Πώς συνεχίζονται οι προετοιμασίες; Επικρατεί μια έντονη κινηματική

ατμόσφαιρα σε όλη την Γερμανία καιπρόσφατα άνοιξε στην Φραγκφούρτητο γραφείο μας στο οποίο οι άνθρωποιενημερώνονται για το πως μπορούν ναεμπλακούν και να βοηθήσουν. Υπάρχειμεγάλη κινητοποίηση για τις δράσεις

πολιτικής ανυπακοής και είμαστε τυ-χεροί ότι άνθρωποι όπως η ΝάομιΚλάιν και ο Μιγκέλ Ουρμπάν από τοΠοδέμος έρχονται να μας στηρίξουν μετις ομιλίες τους. Επίσης, αρκετοί γερ-μανοί διανοούμενοι, καλλιτέχνες καιπολιτικοί, όπως η Σάρα Βάγκενκνεχταπό την Die Linke, θα είναι εκεί. Καιπολλές διαφορετικές πολιτικές οργα-νώσεις που σε γενικές γραμμές δεν συ-νεργάζονται πολύ μεταξύ τους, τώραετοιμάζονται να έρθουν στην Φρανκ-φούρτη και να διαδηλώσουν μαζί. Οιακτιβιστές έχουν ένα κοινό στόχο σεαυτήν την κινητοποίηση. Έτσι, μεόπλο την αλληλεγγύη θα μπλοκάρουμετα γραφεία της ΕΚΤ, θα κάνουμε μιαμεγάλη διαδήλωση που δεν θα σταμα-τήσει από τις δυνάμεις καταστολής,και θα δείξουμε ότι οι διαφορές δενείναι μεταξύ Γερμανών και Ελλήνων,αλλά ανάμεσα στους φτωχούς και τους

πλούσιους.Πώς μπορεί να οικοδομηθεί από τα

κάτω σε πανευρωπαϊκό επίπεδο έναισχυρό μπλοκ δυνάμεων ενάντια στηνπολιτική της ΕΚΤ και της Μέρκελ;

Νομίζω ότι είμαστε στο σωστόδρόμο για τη δημιουργία μιας ισχυρήςσυμμαχίας από διαφορετικές αριστε-ρές οργανώσεις και κινηματικές πρω-τοβουλίες. Πρέπει να κάνουμε τις κυ-βερνήσεις να αισθανθούν την πίεσηστους δρόμους. Είναι μακρύς ο δρόμοςπου θα διανύσουμε, και είναι πολύ ση-μαντικό εδώ στην Γερμανία να βοηθή-σουμε στην συζήτηση για την αλληλεγ-γύη με τους λαούς της Ευρώπης. Πρέ-πει να επιμείνουμε ότι το πρόβλημαείναι ο μερκελισμός και οι αντιφάσειςτου καπιταλισμού, και ότι και εμείςυποφέρουμε όπως και οι λαοί σε όλητην Ευρώπη. Όχι στον ίδιο βαθμό,αλλά από την ίδια πολιτική.

Τι σημαίνουν για εσάς οι κινητοποι-ήσεις που έκανε το τελευταίο διάστημαο ελληνικός λαός απέναντι στους εκ-βιασμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσηςκαι της ΕΚΤ;

Είμαστε εντυπωσιασμένοι από τηνεπιμονή και την δύναμη των αγώνωνστους δρόμους και τις πλατείες τηςΕλλάδας. Ελπίζουμε ότι αυτό που έγινεστην Ελλάδα θα είναι ένα σημάδι καιγια την Ισπανία, καθώς και για όλουςτους λαούς που πιστεύουν ότι υπάρχειένας εναλλακτικός δρόμος πολιτικήςκαι ένας νέος τρόπος σκέψης για νασυνυπάρχουμε. Είμαστε ιδιαίτερα εν-τυπωσιασμένοι για την δουλειά τωνΕλλήνων που οικοδομούν την ζωή τουςπάνω στη βάση της αλληλεγγύης.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗΝ ΧΑΝΑ ΕΜΠΕΡΛΕ, ΕΚΠΡΟΣΩΠΟ ΤΥΠΟΥ ΤΟΥ BLOCKUPY ΣΤΗΝ ΓΕΡΜΑΝΙΑ

Οι κυβερνήσεις θα αισθανθούντην πίεση στους δρόμους

«Πολίτες», επιχειρηματίες και (κυρίως) ΙσπανοίΤου Κρίτωνα Ηλιόπουλου

Το 2015 είναι έτος εκλογών στην Ισπανία. Οι γε-νικές εκλογές θα γίνουν πριν από τις 20 ∆εκεμ-βρίου ενώ νωρίτερα θα διεξαχθούν οι δημοτικές

και περιφερειακές εκλογές. Τα δύο κόμματα που κυ-ριαρχούν τα τελευταία σαράντα χρόνια, μετά το θά-νατο του δικτάτορα Φράνκο, δεν μπορούν πλέον να κυ-βερνήσουν όπως πριν, δηλαδή εξασφαλίζοντας ικανο-ποιητική υποστήριξη ή ανοχή. Οι πολύ ισχυροί κοινω-νικοί αγώνες των τελευταίων χρόνων για λαϊκέςανάγκες και δικαιώματα ανάγκασαν την κυβέρνησηΡαχόι να φτιάξει το πιο αντιδημοκρατικό νομοθέτημακαταστολής της λαϊκής οργής που επινοήθηκε ποτέ σεευρωπαϊκή χώρα με κοινοβουλευτισμό, το διαβόητο«Νόμο-Φίμωτρο», με τον οποίο επιδιώκει να εξαφανί-σει «τεχνικά» την κοινωνική διαμαρτυρία. Η αστυνο-μία συλλαμβάνει στα σπίτια τους διαδηλωτές, φωτο-γράφους, δημοσιογράφους, εκπροσώπους οργανώ-σεων ή επιβάλλει εξοντωτικά οικονομικά πρόστιμαχωρίς δίκη. Παρά την καταστολή και την προπαγάνδα,αναπτύχθηκε εντυπωσιακή άνοδος σχηματισμών πουαποτελούν πολιτική-εκλογική παρέμβαση των μαζι-κών κινημάτων, με κυριότερο το Ποδέμος.

Το Θιουδαδάνος ως ανάχωμα

Πρόσφατα, διαφαίνεται μια απόπειρα να καλυφθεί το«κενό εκπροσώπησης» που αφήνει η πτώση των δύομεγάλων κομμάτων, - του παραδοσιακού δεξιού ΡΡ καιτου πρώην σοσιαλδημοκρατικού PSOE- χωρίς κίνδυνογια το πολιτικό σύστημα . Στις δημοσκοπήσεις για τιςεκλογές του κοινοβουλίου της Ανδαλουσίας, (περιφέ-ρεια 9 εκατομμυρίων κατοίκων) που γίνονται στις 22Μαρτίου, εμφανίζεται να παίρνει 12% και με ισχυρέςανοδικές τάσεις το κόμμα Ciudadanos (Πολίτες). Στην

τελευταία δημοσκόπηση της El Pais (8/3/2015) για τηνπρόθεση ψήφου στις γενικές εκλογές, το Ποδέμοςέχει 22,5%, το PSOE 20,2%, το PP 18,6% και με μικρήδιαφορά το Ciudadanos που έχει 18,4%. Ενώ μεταξύτων τεσσάρων πρώτων, τάσεις ανόδου δείχνουν μόνοτο Ποδέμος και το Θιουδαδάνος.

Στα μετεκλογικά σχέδια όσων επιδιώκουν τη συνέ-χιση των σημερινών νεοφιλελεύθερων επιλογών, κυ-ριότερο σενάριο είναι η αναζωογόνηση του PSOE καιμια ισχυρή συμμαχική κυβέρνηση PP και PSOE (όπωςΣαμαράς-Βενιζέλος). Ταυτόχρονα, αρχίζει να διακρί-νεται και το σενάριο της ενίσχυσης των «Πολιτών»,ως ανάχωμα προς το Ποδέμος και ως πιθανός σύμμα-χος σε νεοφιλεύθερη κυβέρνηση. Αν το PSOE συγκυ-βερνήσει με το PP στην Ανδαλουσία, θα συντριβεί στιςγενικές εκλογές αργότερα. Μιας και κάνουμε τις ανα-πόφευκτες συγκρίσεις, οι «Πολίτες» είναι κάτι ανά-μεσα σε Ποτάμι και ΑΝ.ΕΛ. Από τη μια υπερασπίζουν τανεοφιλεύθερα συμφέροντα με «εκσυγχρονιστικό»λόγο χωρίς να υπερασπίζουν τους αγώ-νες για τα δημόσια αγαθάκαι από την άλλη έχουνεθνικιστικό, πατριωτικόκαι συχνά ρατσιστικό λόγο.Είναι κόμμα «αρχηγικό», μεηγέτη τον πολύ «καθω-σπρέπει» νεαρό Καταλανό,Άλμπερτ Ριβέρα. Ξεκίνησανως περιφερειακό κόμμα,στην Καταλονία, ανοίγονταςμέτωπο προς τον καταλα-νικό εθνικισμό από θέσειςισπανικού εθνικισμού. Τώραδιεύρυναν την εμβέλειά τουςσε όλη την Ισπανία και επι-διώκουν να αποτελέσουν

ικανοποιητική επιλογή για δυσαρεστημένους και τωνδύο μεγάλων κομμάτων. Οι «Πολίτες» δεν υποστηρί-ζουν ούτε τη ∆ημόσια Υγεία, ούτε τη δημόσια Παιδεία,κοινωνικά αγαθά που ακόμα και οι πρώην σοσιαλδημο-κράτες αναγκάζονται να υπερασπιστούν. Οι τρειςπρώτες θέσεις τους για οικονομική ανάπτυξη (όπωςφαίνονται στην ηλεκτρονική σελίδα τους) είναι: «Θέ-λουμε περισσότερους επιχειρηματίες και επιχειρή-σεις, μεγαλύτερες «μικρές επιχειρήσεις» και μια νέαπολιτική στη βιομηχανία. Θα εξάγουμε περισσότεροκαι θα φέρουμε περισσότερες παραγωγικές ξένεςεπενδύσεις. Θα διευκολύνουμε τις διαδικασίες γιαέναρξη επιχείρησης…».

Επιπλέον, υποστηρίζουν μετά «βδελυγμίας» ότι δι-καίωμα στις κρατικές παροχές υγείας πρέπει να έχουνμόνο οι Ισπανοί και οι μετανάστες με άδεια παραμονήςκαι εργασίας, καθώς και μια σειρά μέτρων για «φύλαξητων συνόρων», φράχτες, FRONTEX.

Page 22: Κυριακη 15 3 2015

2222 Η ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2015∆ΙΕΘΝΗ

Ευρύτερηαπήχηση είχεη πρωτοβουλίατης κυβέρνησης

Ηαπόφαση της ελληνικήςκυβέρνησης να θέσει μετον πιο επίσημο τρόπο το

ζήτημα των γερμανικώνεπανορθώσεων στην Ελλάδααπό τις τεράστιες ανθρώπινεςκαι υλικές ζημιές, καθώς καιτην αποπληρωμή του κατοχικού«αναγκαστικού δανείου» από τηνΤράπεζα της Ελλάδος δενπροκάλεσε μόνο τις έντονεςαντιδράσεις του Βερολίνου.Είχε απήχηση σε πολιτικέςδυνάμεις και τα μίντια τηςΕυρώπης. Η απόφαση αυτή,σύμφωνα με τη γαλλική«Τριμπιούν», εντάσσεται στοπλαίσιο των διαπραγματεύσεωνπου έχει ξεκινήσει με κύριααιχμή –έστω και αν αυτό δενομολογείται– τηναναδιάρθρωση του ελληνικούχρέους. Η εφημερίδασημειώνει: «Το άνοιγμα τουζητήματος των επανορθώσεωνδίνει τη δυνατότητα στονπρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα νααντιστρέψει τα επιχειρήματαπερί «ηθικής υποχρέωσης γιατην πληρωμή του χρέους πουέχει η Ελλάδα» και ναυπενθυμίσει προς την άλληπλευρά, την γερμανική, ότι έχεικαι αυτή «υποχρέωση νααποπληρώσει το αναγκαστικόδάνειο της Κατοχής». Πολλοί Ευρωπαίοι, σημειώνειακόμα η εφημερίδα, «εξέφρασαντην έκπληξή τους για το πώςτόλμησε η ελληνική πλευρά ναθέσει τέτοιο ζήτημα». Ο ΑλέξηςΤσίπρας όμως, που δεν διαθέτειάλλα όπλα, επέλεξε να αμυνθείκαι να απαντήσει»,βελτιώνοντας, όπως εκτιμά ηεφημερίδα, την εικόνα τηςδιαπραγματευτικής ικανότηταςτης Ελλάδας, που είχεαμαυρωθεί μετά τη συμφωνίατης 24 Φεβρουαρίου. «Είναιπλήρως κατανοητό ότι η Ελλάδαθα χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα,προκειμένου να συζητηθείουσιαστικά αυτό το πρόβλημα»,καταλήγει η «Τριμπιούν». Εν τωμεταξύ, κείμενα συμπαράστασηςπρος την Ελλάδα βρίσκονταιδιάσπαρτα σ’ όλα τα ευρωπαϊκάμίντια συμπεριλαμβανομένωνκαι της Γερμανίας. Ένα από αυτάείναι και το άρθρο πουδημοσιεύουμε.

Μ. Κ.

Στη Γερμανία η πλειονότητα των πο-λιτών αγνοεί τις καταστροφές πουπροκάλεσαν οι ναζί στην Ελλάδα στηδιάρκεια του δεύτευρου παγκοσμίουπολέμου. Αν τις γνώριζαν οι γερμα-νοί πολίτες, δεν θα ήταν αντίθετοιστην αποπληρωμή του γερμανικούχρέους.

Μετά τις εξετάσεις μου στο Λύ-κειο, πέρασα ένα χρόνο στο νησίτης Κρήτης, σε ένα χωριό, τον

Αζογυρέ, κοντά στην Παλαιόχωρα. Εκείμια ημέρα ένας γέρος χωρικός, που μαςαγαπούσε πολύ, με πήρε από το χέρι καιμε πήγαμε βόλτα. «Θέλω να σου δείξωκάτι», μου είπε. Φθάσαμε σ’ ένα νεκρο-ταφείο στο βουνό, εκεί όπου έχουνταφεί περίπου 150 έλληνες αντιστασια-κοί, που εκτελέστηκαν από τους ναζίστη διάρκεια του πολέμου. Μέχρι εκείνητην ημέρα αγνοούσα ότι οι ναζιστέςείχαν σπείρει τη φρίκη στο δρόμο τουςπρος ένα μικρό χωριό, από τα πιο καθυ-στερημένα, στα βουνά της Κρήτης, όπουακόμα και στη δεκαετία του ’80 δενείχαν φτάσει ούτε το ηλεκτρικό ρεύμα,ούτε το τηλέφωνο, το ραδιόφωνο, ούτεοι εφημερίδες –όμως οι ναζί πέρασαναπό εκεί.

Γιατί σας τα διηγούμαι αυτά; Οι μετα-πολεμικές γενιές των Γερμανών, μεπρώτο εμένα, αγνοούν πολλά γεγονόταπου συνέβησαν στο παρελθόν στη διάρ-κεια του πολέμου. Οι καταστροφές πουέχουν αφήσει οι ναζί στην Ελλάδα, δεναναφέρονται στα σχολικά βιβλία τήςιστορίας. Μας μίλησαν για το Στάλιγ-κραντ, τη ∆ρέσδη, την απόβαση (στηΝορμανδία), ίσως ακόμα και για το Ελ –Αλαμέιν, όχι όμως για την Ελλάδα. Έτσιμπορεί να εξηγήσει κάποιος, εν μέρει,χωρίς να δικαιολογεί, την έλλειψη τηςγερμανικής συμπάθειας για τα δεινά πουέχει υποστεί ο ελληνικός λαός.

Θα πρέπει να ξαναθυμηθούμε αυτήτην εποχή, για να αξιολογήσουμε σωστάτο γερμανικό χρέος απέναντι στην Ελ-λάδα, που η ελληνική κυβέρνηση επιθυ-μεί την αποπληρωμή του. Αν η νομικήκατάσταση σε ό,τι αφορά αυτό το χρέοςφαίνεται σύνθετη, εντούτοις είναι πολύσαφής σε ηθικό επίπεδο. Το 1942 οι να-ζιστές εξανάγκασαν την Τράπεζα της

Ελλάδος να συμφωνήσει σε μια «πί-στωση» 476 εκατ. μάρκων. Από τότεμέχρι σήμερα εκτιμάται ότι αυτό το ποσόμαζί με τους τόκους κυμαίνεται από 11έως 70 δισ., ένα ποσό που οι Γερμανοίδεν έχουν ποτέ επιστρέψει.

Η Γερμανία ισχυρίζεται ότι έχει πλη-ρώσει, το 1960, το ποσόν των 115 εκα-τομμυρίων μάρκων στην Ελλάδα. Αυτόείναι ορθό. Όμως, το ποσό αυτό δόθηκεγια αποζημίωση στα θύματα του ναζι-σμού, που ήταν πολλά, στην Ελλάδα.∆εν έχει να κάνει καθόλου με το «αναγ-καστικό δάνειο» που οι ναζί απέσπασαν.Συνεπώς, δεν είναι σωστο να αναφέ-ρουμε τα 115 εκατ. μάρκα, λέγοντας«εμείς έχουμε πληρώσει».

Οι δικαστές βρίσκονται στη διαδικα-σία αναψηλάφησης αυτής της υπόθε-σης. Η Ομοσπονδιακή ∆ημοκρατία τηςΓερμανίας είναι πράγματι η νόμιμη κλη-ρονόμος της Γερμανίας των ναζί; Θαπρέπει να φέρει την ευθύνη των εγκλη-μάτων των ναζιστών; Στα ερωτήματααυτά, απ’ όπου κι αν προέρχονται, οκάθε άνθρωπος απαντάει, χωρίς δι-σταγμό, «ναι». Οι δικαστές απαντούν:«ναι, ίσως, όχι, θα δούμε». Το δίκαιο καιη ηθική δεν συμβαδίζουν πάντα.

Αφήνοντας τις νομικές ερμηνείες στηνάκρη, είμαστε αναγκασμένοι να διαπι-στώσουμε ότι η Γερμανία δεν είχε ποτέαποπληρώσει αυτή την «πίστωση», τηνοποία η Ελλάδα συμφώνησε να παραχω-ρήσει υπό την απειλή των όπλων το1942. Η ηθική επιτάσσει η Γερμανία ναβγάλει το πορτοφόλι της (το οποίο φού-σκωσε –επωφελούμενο από τους τόκουςπου εισέπραξε η Γερμανία από τα δάνειαπου παραχώρησε στην Ελλάδα τώρα μετην κρίση) και να περάσει από το ταμείο.

Οι νομικοί γερμανοί ισχυρίζονται ότι«στη συνθήκη 4+2 που καθόριζε τηνενοποίηση της Γερμανίας το 1990, γρά-φτηκε καθαρά ότι η Γερμανία δεν υπο-χρεούται σε επανορθώσεις που αφορούντη ναζιστική εποχή. Είναι αλήθεια, επί-σης, ότι η συνθήκη ενισχύει αυτή τηρήτρα. Αλλά για να μείνουμε στο νομικόεπίπεδο, η αποπληρωμή αυτού του«αναγκαστικού δανείου» δεν είναι μια«επανόρθωση» κατά το πνεύμα τουνόμου. Και ένα άλλο ερώτημα: είχαν τοδικαίωμα οι Σύμμαχοι και η Γερμανία νακαθορίσουν τους όρους μιας τέτοιας ρή-

τρας χωρίς τη συγκατάθεση του συνόλουτων ενδιαφερόμενων χωρών;

Κανείς δεν ρώτησε την Ελλάδα εάνήταν σύμφωνη να παραιτηθεί για πάντααπό τη διεκδίκηση του γερμανικού χρέ-ους. Όπως βλέπουμε, η νομική κατά-σταση είναι τόσο σύνθετη, που οι νομι-κοί μπορεί να συζητούν για δεκαετίες. ΗΕλλάδα δεν μπορεί, όμως, να περιμένειδεκαετίες για να λύσει τα προβλήματαπου δημιουργήθηκαν με την κρίση. Ηχώρα υφίσταται μια ανθρωπιστική κρίσηχωρίς προηγούμενο και η ηθική υποχρε-ώνει τη Γερμανία να ενεργήσει όχι για ναεπιβάλει νέες ρυθμίσεις λιτότητας, όχιγια να δώσει συμβουλές της πεντάραςγια τα προβλήματα της χώρας, αλλά γιανα βάλει τα χρήματα πάνω στο τραπέζι.Τα χρήματα που οι Γερμανοί άρπαξαναπό την Ελλάδα. Το γεγονός αυτό είναιτόσο απλό. Με μια τέτοια χειρονομία όχιμόνο θα αποκλείει μια νομική αντιδικίαπολυδάπανη και ανέντιμη για τη Γερμα-νία, αλλά θα συνιστούσε πράξη αλλη-λεγγύης, αδελφοσύνης και ευρωπαϊκήςσυνοχής. Είναι ντροπή να συκοφαντείταιη Ελλάδα από τη Γερμανία που της έχειβουτήξει τα 476 εκατ. μάρκα το 1942,παρουσιάζοντάς την να ζητιανεύει τοποσόν, που έπρεπε να της έχει επιστρα-φεί. Η Γερμανία, χώρα πλούσια, έχειαποκομίσει πολλά κέρδη, περισσότερααπό κάθε άλλη χώρα, από την κρίση τηςΕλλάδας. Έχει την υποχρέωση να απο-πληρώσει άμεσα αυτό το δάνειο. Αςαφήσουμε στους ειδικούς να εκτιμήσουντη σημερινή αξία των 476 εκατ. και αυτόνα γίνει χωρίς εμπόδια. Όχι, αυτό δεν τοζητάει ένας έλληνας πολίτης, αλλά έναςγερμανός πολίτης, που ντρέπεται για τηχώρα του, η οποία ακόμα και το 2015συμπεριφέρεται σαν να ήταν ο δεύτεροςπαγκόσμιος πόλεμος, μια «τεχνική λε-πτομέρεια της ιστορίας».

Η ηλεκτρονική εφημερίδα «Eurojourna-list» που συνεργάζεται με το Mediapart,είναι ανεξάρτητη εφημερίδα γνώμης,που ασχολείται με τα ευρωπαϊκά ζητή-ματα και κυρίως τη γαλλο-γερμανική επι-καιρότητα. Πολλά κείμενα δημοσιεύονταιστη γερμανική γλώσσα, στην αγγλική καιστη γαλλική γλώσσα, από την οποία καιαναδημοσιεύουμε αυτό το κείμενο στην«Εποχή».

ΓΕΡΜΑΝΙΚΕΣ ΕΠΑΝΟΡΘΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΟ ΧΡΕΟΣ

Πληρώστε το χρέος σαςπρος την Ελλάδα τώρα!

Η χώρα υφίσταται μια ανθρωπι-στική κρίση χωρίς προηγούμενοκαι η ηθική υποχρεώνει τη Γερ-μανία να ενεργήσει όχι για ναεπιβάλει νέες ρυθμίσεις λιτότη-τας, όχι για να δώσει συμβουλέςτης πεντάρας για τα προβλήματατης χώρας, αλλά για να βάλει ταχρήματα πάνω στο τραπέζι. Ταχρήματα που οι Γερμανοί άρπα-ξαν από την Ελλάδα. Το γεγονόςαυτό είναι τόσο απλό.

Page 23: Κυριακη 15 3 2015

Η ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2014 2233∆ΙΕΘΝΗ

ΣΚΕΠΤΙΚΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ Ε.Ε. ∆ΙΧΟΓΝΩΜΙΑ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΗΠΑ

Τι θα γίνει μετις αντιρωσικές κυρώσεις;

Πρώτον, η συνέχιση της αντιπα-ράθεσης δίνει τη δυνατότηταστην κυβέρνηση Ομπάμα να

αναδεικνύει την ηγεμονία της στηνπαγκόσμια γεωπολιτική σκακιέρα.∆εύτερον, μπαίνει φρένο στις όποιεςεπιδιώξεις της ΕΕ για κάποια αυτονο-μία στη λήψη των αποφάσεων. Τρίτον,αλλά όχι έσχατο, είναι η επιρροή πουασκείται στις εμπορικές και οικονομι-κές σχέσεις. Ο «πόλεμος των κυρώ-σεων» έχει πολύ μεγαλύτερες αρνητι-κές επιπτώσεις στις χώρες της ΕΕπαρά στις ΗΠΑ. Βέβαια, οι ΗΠΑ μπο-ρούν ευκολότερα να πουλάνε στρατιω-τικούς εξοπλισμούς στην ΕΕ και ναπροχωρούν στην προμήθεια, παρα-δείγματος χάρη, σχιστολιθικού αερίου,ώστε προοπτικά να περιοριστούν ηπρομήθεια ρώσικων ενεργειακών πρώ-των υλών.

Οι χώρες της ΕΕ επανέφεραν τη συ-ζήτηση για την πολιτική των κυρώ-σεων εναντίον της Ρωσίας κατά τηνάτυπη συνάντηση των υπουργών Εξω-τερικών που έγινε στη Ρίγα, 6-7 Μάρτη.Είναι φανερό ότι δεν υπήρξε ενιαίαάποψη για το συγκεκριμένο θέμα. Οιχώρες που στηρίζουν τις κυρώσεις(Πολωνία, χώρες της Βαλτικής, Με-γάλη Βρετανία, Σουηδία, Βέλγιο) ζήτη-σαν να συνεχιστεί η πίεση προς τηΜόσχα και να επεκταθούν οι κυρώσεις.Προχώρησαν μάλιστα ένα βήμα παρα-πέρα. Με πρόσχημα το ρωσικό κίνδυνοπρότειναν τη δημιουργία ενόπλων δυ-

νάμεων στα πλαίσια της ΕΕ.

∆εν υπάρχουν λόγοι γιαπαράταση

Κατά τη διήμερη συνάντηση τωνυπουργών εξωτερικών έγινε μια πρώτηπροσπάθεια προσέγγισης των 28χωρών, ενόψει της συνόδου κορυφήςτων χωρών-μελών της ΕΕ, στις 19Μάρτη, όπου μεταξύ άλλων θα συζητη-θούν οι σχέσεις με τη Ρωσία και η πο-ρεία υλοποίησης των συμφωνιών τουΜινσκ. Από την άλλη πλευρά, τονίζε-ται ότι δεν υπάρχουν λόγοι για παρά-ταση των κυρώσεων που λήγουν 31Ιούλη.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας,Πάολο Τζεντιλόνι, δήλωσε ότι έρχον-ται «ελπιδοφόρα μηνύματα» από τηνπεριοχή του Ντονμπάς και «προς τοπαρόν δεν υπάρχει ανάγκη για επιβολήνέων κυρώσεων, ούτε για αυτόματηεπέκταση των σημερινών». Προς τηνίδια κατεύθυνση κινήθηκε και η ομιλίατου αυστριακού υπουργού ΕξωτερικώνΣεμπάστιαν Κουρτς. Ο υπουργός Εξω-τερικών της Ισπανίας Χοσε ΜανουέλΓκαρσία - Μαργκάλο τόνισε ότι θα πρέ-πει να δοθεί μια ευκαιρία στην ειρήνηκαι στην τοποθέτησή του ήταν όλο«ήξεις – αφήξεις» και στη Ρίγα καικατά την επίσκεψή του στις 10 Μάρτηστη Μόσχα, όπου συναντήθηκε με τορώσο ομόλογό του και του έθεσε τα με-

γάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουνη ισπανική αγροτική οικονομία μετά τοεμπάργκο της Ρωσίας στα δυτικάαγροτικά προϊόντα, αλλά και ο τουρι-σμός. Ο Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε ότι ηΡωσία, όπως δεν ζήτησε την επιβολήτων κυρώσεων από τη ∆ύση, έτσι δενθα ζητήσει την άρση τους και ότι η ίδιαη ζωή θα βάλει τα πράγματα στη θέσητους.

Η ελληνική στάση

Ο έλληνας υπουργός εξωτερικώνΝίκος Κοτζιάς σε συνέντευξή του στηδημόσια γερμανική τηλεόραση ARDανέφερε ότι οι κυρώσεις έχουν κοστί-σει στην Ελλάδα «ο κούκος αηδόνι»και διαμαρτυρήθηκε για την αδιαφορίαμε την οποία αντιμετωπίζει η ΕΕ περι-πτώσεις χωρών όπως η Τουρκία, πουεκμεταλλεύεται τις κυρώσεις για να δι-εισδύσει αυτή, με τα προϊόντα της στηθέση των ελληνικών, στη Ρωσία. Επί-σης, ανέφερε ότι η Ελλάδα έχει αρνη-τική εμπειρία από το εμπάργκο πουείχε επιβάλλει πριν 20 χρόνια στηνΠΓ∆Μ. Σε ερώτηση, αν η Ελλάδα απει-λεί με βέτο απάντησε: «∆εν απειλούμεμε βέτο. Το βέτο περιλαμβάνεται σταδικαιώματα τα οποία διαθέτει η χώραστην ΕΕ και το βρίσκω παράξενο ναλέει κανείς ότι η χρήση των εργαλείωντης ΕΕ αποτελεί απειλή. Τίποτα τοοποίο προβλέπεται από το καταστα-τικό και τις συνθήκες της ΕΕ δεν απο-τελεί απειλή… Ποτέ δεν ασκήσαμεβέτο χωρίς λόγο και στην περίπτωσητης Ουκρανίας πιθανόν δεν θα ασκή-σουμε βέτο χωρίς περαιτέρω λόγο».

Χωρίς ενιαία γραμμή

Ακόμη και ένθερμοι υποστηριχτέςτων κυρώσεων, όπως ο Πρόεδρος τουΕυρωπαϊκού Συμβουλίου ΝτόναλντΤουσκ εμφανίζεται ιδιαίτερα σκεπτι-κός και υποστηρίζει ότι δεν είναι εύ-κολο να ασκούνται πιέσεις προς τηΡωσία τη στιγμή που στο Ντονμπάς γί-νονται βήματα προς την κατεύθυνσητης αποκλιμάκωσης. Σε συνέντευξήτου στην «Τhe New York Times», στις 8Μάρτη ανέφερε ότι συμφωνία μεταξύτων 28 χωρών θα επιτευχθεί πολύ δύ-

σκολα και ότι υπάρχουν πολιτικοί ηγέ-τες που ελπίζουν ότι θα αποφευχθείένας νέος γύρος αντιπαράθεσης με-ταξύ ΕΕ - Ρωσίας. Οι δηλώσεις αυτέςτου Τουσκ , που θεωρείται ένας απότους πιο αντιρώσους πολιτικούς, υπα-γορεύονται και από τις απώλειες τωνπολωνών αγροτών που έχασαν το 2014από το εμπάργκο περίπου 500 εκατ.ευρώ. Η Άγγελλα Μέρκελ από τηνάλλη, το ίδιο διάστημα ταξίδεψε στοΤόκιο και είχε συνομιλίες με τον ιά-πωνα πρωθυπουργό Σίντζο Αμπε. Σκο-πός της επίσκεψης ήταν να επιβεβαι-ωθεί η κοινή στάση της ∆ύσης απέ-ναντι στη Ρωσία. Ο κ. Αμπε, αν και εξέ-φρασε την υποστήριξή του απάντησεότι η άσκηση πίεσης είναι απαραίτητη,αλλά θα είναι δύσκολη η διευθέτησητου προβλήματος μόνο με κυρώσεις.

Πέρασε ένας χρόνος από την επι-βολή των κυρώσεων της ∆ύσης εναν-τίον της Ρωσίας . Το διάστημα αυτόήταν αρκετό για να φανεί η ανεδαφι-κότητα του μέτρου στις σύγχρονες διε-θνείς σχέσεις. Οι κυρώσεις είναι δί-κοπο μαχαίρι και ενίοτε στρέφονταιεναντίον των εμπνευστών τους. Οι κυ-ρώσεις εναντίον της Ρωσίας αλλά καιτο απαντητικό εμπάργκο του Κρεμλί-νου στα αγροτικά και κτηνοτροφικάπροϊόντα της ∆ύσης δημιούργησανπολλά και σοβαρά προβλήματα καιστις δύο πλευρές και η συνέχισή τουςθα σωρεύσει ακόμα περισσότερα. Ήδηεμφανίζονται ρωγμές στο εσωτερικότης ΕΕ. Εκτός από την Ελλάδα, εναν-τίον των κυρώσεων τάσσονται χώρεςόπως η Κύπρος, η Ιταλία, η Αυστρία, ηΟυγγαρία και άλλες. Επίσης, ενιαίαάποψη για τις κυρώσεις δεν υπάρχειούτε στις ίδιες τις ΗΠΑ. Μεγάλες αμε-ρικανικές επιχειρήσεις διαφωνούν μετη συνέχιση των κυρώσεων. Η Exxonήδη δήλωσε ότι έχει χάσει 1 δισ. δολά-ρια από τη διακοπή της συμμετοχήςτης στην ανίχνευση νέων κοιτασμάτωνστη ∆υτική Σιβηρία. Από τη άλληπλευρά, η Ρωσία εξετάζει το ενδεχό-μενο χαλάρωσης του εμπάργκο σεχώρες όπως η Ελλάδα.

Μιχάλης Ρένεσης

Πέρασε ένας χρόνος απότην επιβολή των κυρώσεωντης ∆ύσης εναντίον τηςΡωσίας . Το διάστημα αυτόήταν αρκετό για να φανεί ηανεδαφικότητα του μέτρουστις σύγχρονες διεθνείςσχέσεις. Οι κυρώσεις είναιδίκοπο μαχαίρι και ενίοτεστρέφονται εναντίον τωνεμπνευστών τους.

“Από την άτυπη συνάντηση των υπουργώνΕξωτερικών, στη Ρίγα, 6-7 Μάρτη

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα παρέτεινε τις κυρώσειςεναντίον της Ρωσίας κατά ένα χρόνο. Οι κυρώσεις αυτές ισχύουν απότις 16 Μάρτη 2014 μετά την ένταξη της Κριμαίας στη ΡώσικηΟμοσπονδία. Αυτό το δικαιολόγησε λέγοντας ότι η ρώσικη πολιτικήαποτελεί κίνδυνο για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ. Αν και ηπαράταση αφορά κυβερνητικούς αξιωματούχους και επιχειρηματίεςκαι όχι τομείς της ρώσικης οικονομίας, η αμερικανική κυβέρνησηθέλησε να δείξει ότι οι κυρώσεις θα συνεχιστούν ανεξάρτητα απότην τήρηση των συμφωνιών του Μινσκ. Είναι επίσης αξιοσημείωτοότι η παράταση δίνεται στις κυρώσεις και δεν υπάρχει διεύρυνση,όπως δήλωνε σε όλους τους τόνους η αμερικανική κυβέρνηση. Ηυπογραφή από τους ηγέτες του «κουαρτέτου της Νορμανδίας» τωνσυμφωνιών για τη διευθέτηση της κρίσης στο Ντονμπάςοπωσδήποτε συνέβαλε στην απόφαση των ΗΠΑ. Από την άλλη, είναιφανερό ότι η αμερικανική πλευρά επιθυμεί τη συνέχιση τωνκυρώσεων, γιατί από την αντιπαράθεση ∆ύσης - Ρωσίας βγαίνουνμέχρι στιγμής οι πιο ωφελημένοι.

Page 24: Κυριακη 15 3 2015

2244 Η ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2015ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Χρειαζόμαστε ένα πρόγραμμα με-ταρρυθμίσεων που να ανήκει σεόλους τους πολίτες. Ένα πρό-

γραμμα που θα θεωρούν κτήμα τους.Μόνον έτσι μπορούμε να προσβλέπουμεστην ενεργή και ενθουσιώδη στήριξήτους και άρα, στην επιτυχία του προ-γράμματος.

Για τον ίδιο ακριβώς λόγο δίνουμε έμ-φαση στην έννοια της ανάπτυξης γιαόλους (inclusive growth). ∆εν είναι υπερ-βολή να πούμε ότι το είδος των μεταρ-ρυθμίσεων που προώθησε η προηγού-μενη κυβέρνηση -η απαίτηση, για παρά-δειγμα να διαθέτει ο συνταξιούχος των330 ευρώ, 10 ευρώ από το υστέρημά τουγια μια επίσκεψη στο νοσοκομείο- κατέ-στρεψε στη συνείδηση των πολιτών τηνίδια την ανάγκη για μεταρρύθμιση.

Η ισότητα και η δικαιοσύνη είναι ζη-τήματα μείζονος σημασίας που αφορούνολοένα και μεγαλύτερα κομμάτια της με-σαίας τάξης, και όχι μόνο τα φτωχά ερ-γαζόμενα στρώματα και τους κοινωνικάαποκλεισμένους. Επομένως, η οικοδό-μηση σχέσεων εμπιστοσύνης και ενεργήςστήριξης των μεταρρυθμίσεων από ταστρώματα αυτά είναι καθοριστικής ση-μασίας για την επιτυχία του εγχειρήμα-τος και για την λήψη δύσκολων αποφά-σεων στη διαδικασία υλοποίησής τους.Άλλωστε, όπως δείχνουν όλες σχεδόν οιπρόσφατες έρευνες, οι ανισότητες έχουνκαταστροφική επίπτωση στην οικονο-μική επίδοση.

Οι Αξιολογήσεις Ομοτίμων (Peer Re-views) και οι Βέλτιστες πρακτικές

Εξίσου σημαντικά είναι δύο ακόμηπράγματα: η αξιολόγηση μεταξύ ομοτί-μων (peer review) και η εξέταση «βέλτι-στων πρακτικών». Και τα δύο μπορούννα βοηθήσουν, ώστε να αποφύγουμελάθη και να αξιοποιήσουμε με τον καλύ-τερο δυνατό τρόπο το «πλεονέκτημα τηςτελευταίας κίνησης» (last mover advan-tage) χωρίς να χρειαστεί να επανεφεύ-ρουμε τον τροχό.

Η αντιμετώπιση της διαφθοράς καιτης φοροδιαφυγής αποτελούν πεδία σταοποία η «αξιολόγηση ομοτίμων» και οι«βέλτιστες πρακτικές» μπορούν να είναιχρήσιμες. Εν μέρει γιατί ως χώρα, είμα-στε πολύ πίσω σε αυτούς τους τομείς,αλλά και λόγω του γεγονότος ότι οι ελίττης Ελλάδας έχουν κατορθώσει να αντι-σταθούν με επιτυχία σε όλες τις προ-σπάθειες (ακόμη και σ’ εκείνες που έγι-ναν «με μισή καρδιά») να αντιμετωπι-στούν αυτά τα θέματα. Για τα θέματααυτά, προσβλέπουμε, ιδιαίτερα, στη βοή-θεια του ΟΟΣΑ.

Για την Ελλάδα, όμως, η «αξιολόγησηομοτίμων» και οι «βέλτιστες πρακτικές»μπορεί να μην είναι αρκετές. Αυτό συμ-βαίνει για μία σειρά από λόγους:

Κάποιες σκέψειςέξω από την πεπατημένη

- Πρώτον, γιατί είναι πιθανό να μημπορούμε να αξιολογήσουμε ποιά είναιη βέλτιστη πρακτική για μια οικονομίαόπως η ελληνική, που είδε το ΑΕΠ τηςνα μειώνεται σε βαθμό πρωτόγνωρο σεσυνθήκες ειρήνης. Το είδος των μέτρωνπου απαιτούνται από την πλευρά τηςπροσφοράς, όπως επίσης και η ιεράρ-χησή τους, μπορεί να είναι αρκετά δια-φορετική απ’ ό,τι θα ταίριαζε σε μια οι-κονομία που προσεγγίζει την ισορροπία,έστω κι αν η ισορροπία αυτή δεν είναι ηκαλύτερη δυνατή και πρέπει να αλλάξει.

Εν μέρει, αυτό μπορεί να σημαίνει ότιτο ∆ημόσιο πρέπει να αναλάβει πολύ με-γαλύτερο ρόλο στις επενδύσεις, είτε μετην ενθάρρυνση κοινοπραξιών, είτε βοη-θώντας στην αντιμετώπιση της αποτυ-χίας συντονισμού στον ιδιωτικό και τονκοινωνικό τομέα. Μπορεί, επίσης, να ση-μαίνει ότι το κράτος θα ενθαρρύνει τησυμβολή των ερευνητικών ινστιτούτων,του μεγάλου δικτύου ελλήνων ερευνη-τών που βρίσκονται στο εξωτερικό αλλάκαι άλλων, σε τομείς, όπως για παρά-δειγμα οι πράσινες επενδύσεις, με στόχονα διευρύνει τον αριθμό των πρωτοβου-λιών που χρειάζονται χρηματοδότηση.

Εδώ, αξίζει να σημειωθεί ότι το πρό-βλημα της Ελλάδας –και όχι μόνον τηςΕλλάδας- δεν εντοπίζεται τόσο στην έλ-λειψη χρηματοδότησης αλλά στην έλ-λειψη καλών, αξιόλογων επενδυτικώνσχεδίων. Τόσο ο Larry Summers όσο καιο Joseph Stiglitz έχουν μιλήσει για τοφαινόμενο του «πλεονάσματος αποταμί-ευσης» (savings glut)- που είναι η άλληπλευρά του ίδιου νομίσματος- ακόμα καιπριν ακόμη την έναρξη της κρίσης το2009.

∆εύτερον, κάθε πρόγραμμα μεταρρυθ-μίσεων πρέπει να οικοδομείται σε συ-νάρτηση με την πραγματικότητα. Για πα-ράδειγμα, στην Ελλάδα ο κοινωνικός το-μέας της οικονομίας έχει παρουσιάσειτεράστια ανάπτυξη στα χρόνια της κρί-σης. Εδώ έχουμε πολλά να μάθουμεπολλά από τους Γάλλους, που έχουν ένααπό τα πιο προηγμένα θεσμικά πλαίσιαστον τομέα αυτό. Πρέπει λοιπόν ναδούμε πώς ο κοινωνικός τομέας μπορείνα επεκταθεί και να συνδεθεί με τους άλ-λους τομείς. Και το πλεονέκτημα στησυγκεκριμένη περίπτωση δεν είναι μόνοθέμα κλίμακας, αλλά και συμμετοχής -σεσχετικά σύντομο χρονικό διάστημα- αν-θρώπων που δεν θα είχαν τις ίδιες ευ-καιρίες ούτε στον ιδιωτικό ούτε στον δη-μόσιο τομέα.

- Τρίτον, το πρόβλημα με την «αξιολό-γηση ομοτίμων» και τις βέλτιστες πρα-

κτικές είναι ότι μπορεί να οδηγήσει σεαυτό που οι κοινωνιολόγοι της γνώσηςονομάζουν «γνωσιακό κλείδωμα» (cogni-tive lock-in). ∆ηλαδή, ότι οι άνθρωποιπέφτουν στην παγίδα να μη μπορούν νασκεφθούν «έξω από το κουτί», καταλή-γοντας να εξετάζουν μόνο ιδέες πουπροέρχονται από αναλύσεις «ξένες»προς το πρόβλημα. Αυτό, βέβαια, δενείναι θέμα όταν τα πράγματα πάνε καλά.Αλλά για τις περισσότερες οικονομίεςτης ευρωζώνης, τα πράγματα μάλλον δενπάνε και τόσο καλά. Έτσι, μια πρωτο-βουλία όπως η δική μας είναι ευκαιρίανα τολμήσουμε και να δοκιμάσουμε νέαπράγματα. Χωρίς κοινωνικό και παρα-γωγικό πειραματισμό, κινδυνεύουμε ναεξαντλήσουμε τις διαθέσιμες εναλλακτι-κές επιλογές πάνω στις οποίες θα χρει-αστούμε «αξιολόγηση ομοτίμων» καιβέλτιστες πρακτικές.

∆ύο Παραδείγματα

Α. Το πρώτο παράδειγμα αφορά τιςαγορές εργασίας και τις επιδόσεις τηςπραγματικής οικονομίας. Εδώ ο ΣΥΡΙΖΑδιαφωνεί με την προσέγγιση που τείνεινα χρησιμοποιεί σήμερα η ΕΕ. Πι-στεύουμε ότι η έμφαση που δίνεται στηνομοθεσία σχετικά με τις προσλήψειςκαι τις απολύσεις επηρέασε πολύ οριακάτην αποδοτικότητα της εργασίας. Είναιαλήθεια, βέβαια, ότι στην ανοδική φάσητου οικονομικού κύκλου προσλαμβάνον-ται περισσότεροι, αλλά από την άλλη,στην καθοδική τάση του κύκλου απο-λύονται περισσότεροι. Γνωρίζουμε όμωςήδη ότι αυτού του είδους η ευελιξία επι-βαρύνει την ευημερία των εργαζομένωνλόγω της αβεβαιότητας που γεννά. Αυτό,φυσικά, έχει επιπτώσεις :

-στη συνεργασία μεταξύ των εργαζο-μένων

- στην βούλησή τους να επενδύσουνστις γνώσεις και τις δεξιότητες πουαπαιτεί η δουλειά τους μέσα στην επι-χείρηση

- και, για όλους αυτούς τους λόγους,στην παραγωγικότητα.

Χρειαζόμαστε, λοιπόν, μια νέα αντί-ληψη στο πλαίσιο της οποίας η χειραφέ-τηση των εργαζομένων θα ενισχύει τηνοικονομική επίδοση. Πολύ συχνά, η ευε-λιξία λειτουργεί απλώς ως μέσο ενίσχυ-σης ανεπαρκών εργοδοτών. Ο WolfgangStreeck, Γερμανός πολιτικός, οικονομο-λόγος με μεγάλη απήχηση, έχει αναφερ-θεί στους λεγόμενους «επωφελείς πε-ριορισμούς». Σε περιορισμούς, δηλαδή,οι οποίοι προστατεύουν τόσο την εργα-σία όσο και το κεφάλαιο από τις εύκολεςεπιλογές, κατευθύνοντάς τους προςεκείνες που αυξάνουν την παραγωγικό-

τητα σε βάθος χρόνου.B. Το δεύτερο παράδειγμα προέρχεται

από τη μεταρρύθμιση του δημόσιουτομέα. Για πολλούς λόγους, η δημόσιαδιοίκηση δεν μπορεί να λειτουργήσεισαν επιχείρηση, και οι πρακτικές διοί-κησης που εισάγονται από τον ιδιωτικότομέα έχουν περιορισμένα όρια εφαρμο-γής. Έμπρακτη απόδειξη των παραπάνωείναι η επικράτηση διεφθαρμένων, ημι-διεφθαρμένων ή κακών πρακτικών πουεντοπίζονται στις πιο νεοφιλελεύθερεςοικονομίες. Η απάντηση πρέπει να βρί-σκεται, έστω και εν μέρει, στην ενίσχυσητης δημοκρατίας και της λογοδοσίαςαπέναντι στο λαό. Σε αυτό το ζήτημα, ηΕλλάδα ίσως μπορέσει να επωφεληθείαπό το «πλεονέκτημα της τελευταίας κί-νησης».

Πρέπει να πειραματιστούμε με ιδέες,όπως οι επιτροπές πολιτών για τις δη-μόσιες υπηρεσίες και τους συμμετοχι-κούς προϋπολογισμούς στην τοπική αυ-τοδιοίκηση, ακριβώς, για να εμπλακείμεγαλύτερος αριθμός απλών πολιτώνστο εγχείρημα της μεταρρύθμισης τηςδημόσιας διοίκησης. Κάτι τέτοιο θα μπο-ρούσε να αναστρέψει το φαινόμενο τηςέλλειψης εμπιστοσύνης των ανθρώπωνστην πολιτική διαδικασία. Ένα φαινό-μενο με πολλαπλές αρνητικές συνέπειεςπου εκτείνονται πέρα και πάνω από τησφαίρα της πολιτικής.

Συμπέρασμα

Η ελληνική κυβέρνηση προσβλέπειστη συνεργασία με τον ΟΟΣΑ για τα θέ-ματα αυτά. Στόχος μας είναι να διαπραγ-ματευτούμε με τους εταίρους μας μια νέασυμφωνία για το χρέος, ώστε να θέσουμετις βάσεις για ένα νέο συμβόλαιο για τηνανάπτυξη και την οικονομική ανάκαμψη.Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να σκεφτούμεσοβαρά το κράτος και τη σχέση του μετην κοινωνία και την οικονομία. Σε αυτότο πιο μεσοπρόθεσμο εγχείρημα χρει-αζόμαστε ένα ισχυρότερο όραμα τοοποίο, αφενός δεν ανακαλύπτει ξανά τοντροχό, και αφ’ ετέρου είναι ανοιχτό σενέες ιδέες.

Τόσο το παλιό όσο και το νέο πρέπεινα μπορέσουν να μετασχηματιστούν σεσυγκεκριμένους θεσμούς, πολιτικές καιευρύτερες πρακτικές πρωτοβουλίες.Είναι ένα εγχείρημα υψηλών απαιτή-σεων. Ένα εγχείρημα όμως στο οποίο εί-μαστε αφοσιωμένοι, και θα είμαστε ευ-γνώμονες σε όσους φίλους μας βοηθή-σουν σε αυτή τη διαδικασία.

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΑΝ. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΕΥΚΛΕΙ∆Η ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΥ ΣΤΟΝ ΟΟΣΑ

Πρόγραμμα κτήμα των πολιτώνΜιλώντας στην έναρξη των εργασιώντων αντιπροσωπειών της ελληνικής κυ-βέρνηση και του ΟΟΣΑ, ο Ευκλείδης Τσα-καλώτος, Αναπληρωτής Υπουργός Εξω-τερικών σημείωσε την ανάγκη για τη σύ-ναψη ενός προγράμματος μεταρρυθμί-σεων στα μέτρα της Ελλάδας, που ναμπορεί να γίνει κτήμα των πολιτών. Πα-ραθέτουμε ολόκληρη την ομιλία του κ.Τσακαλώτου.

Page 25: Κυριακη 15 3 2015

Η ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2015 2255ΘΕΜΑΤΑ

Ηταν αρχές της δεκαετίας του1980. Τα μεγάλα αδιέξοδα τουυπαρκτού σοσιαλισμού άρχισαν

να φαίνονται, πλέον, πολύ έντονα. ΗΛαϊκή ∆ημοκρατία της Πολωνίας ζούσεέναν μεγάλο πολιτικό αναβρασμό και τοσύστημα ήταν υπό διαρκή αμφισβήτηση,με πρωτοστάτη το συνδικάτο «Αλληλεγ-γύη». Ο αρχηγός του κομμουνιστικούκόμματος και της κυβέρνησης, στρατη-γός Γιαρουζέλσκι, επέβαλε στρατιωτικόνόμο στις 13 ∆εκεμβρίου 1981. Η εξό-φθαλμη παραβίαση των στοιχειωδών δη-μοκρατικών δικαιωμάτων στην Πολωνίαπροκάλεσε μεγάλο αντίκτυπο στη ∆ύση.Στην Ελλάδα, το ΚΚΕ προσπαθούσε ενα-γωνίως να δικαιολογήσει τα αδικαιολό-γητα, στο πλαίσιο της πλήρους υποταγήςτου στο αλάθητο του μοντέλου του υπαρ-κτού σοσιαλισμού. Έτσι, στην κατάμε-

στη Αίθουσα Τελετών του Πανεπιστη-μίου Ιωαννίνων διοργανώθηκε εσπευ-σμένα από τη σπουδάζουσα της ΚΝΕ εκ-δήλωση-ενημέρωση για τα γεγονόταστην Πολωνία. Ο ομιλητής, με σήμα κα-τατεθέν το στελεχικό κομμουνιστικόμουστάκι, ήταν χειμαρρώδης, σκληρόςκαι ικανοποίησε απόλυτα ένα κοινό πουχρειαζόταν στήριξη για να αντιμετωπίσειτην αυτονόητη κριτική που δεχόταν ηστάση του ΚΚΕ για το μεγάλο αυτό ζή-τημα. Το τότε μέλος του think tank τουΚΚΕ που κλήθηκε στα Γιάννενα για ναβγάλει τα κάστανα από τη φωτιά, ήταν οσημερινός υπουργός Εξωτερικών ΝίκοςΚοτζιάς.

Έκτοτε ο φέρελπις ινστρούχτοραςαποστασιοποιήθηκε από το ΚΚΕ, δίδαξεστο Χάρβαρντ και την Οξφόρδη, έγινεκαθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Πει-

ραιά, ενώ στις πολιτικές αναλύσεις καιστα βιβλία του κυριαρχεί η έννοια τουέθνους και της πατρίδας, σε μεγάλη από-σταση από τον κλασικό διεθνισμό τούκομμουνιστικού παρελθόντος. Εμφανι-ζόταν συχνά σε εκπομπές εθνοκεντρικούχαρακτήρα, όπως αυτή του ΠαντελήΣαββίδη στην ΕΡΤ3, στην οποία επιδί-δονταν σε ατέλειωτους αυτάρεσκους μο-νολόγους. Ήδη, εδώ και αρκετά χρόνια,κάποιες αόρατες δυνάμεις φαινόταν νατον προορίζουν για κορυφαίες διπλωμα-τικές θέσεις, ως εξπέρ στην εξωτερικήπολιτική με ειδικές σχέσεις στις Ηνωμέ-νες Πολιτείες αλλά και στη Ρωσία. Εμ-φανίστηκε να προσεγγίζει το υπουργείοΕξωτερικών επί υπουργίας Αντώνη Σα-μαρά(!), αργότερα δεν δέχτηκε πρότασητου Γιωργάκη για υφυπουργός Εξωτερι-κών, μέχρι που έφτασε το πλήρωμα τουχρόνου και τοποθετήθηκε στην περίοπτηθέση του υπουργού Εξωτερικών της κυ-βέρνησης της Αριστεράς!

Μετά την απαραίτητη ιστορική ανα-δρομή μπορούμε να παραθέσουμε ταερωτήματα που απευθύνονται ήδη απόπολλές πλευρές:

Υπάρχει τόσο μεγάλη ένδεια στελεχώνστον ΣΥΡΙΖΑ ώστε να προσφερθεί έναπρωτοκλασάτο υπουργείο σε έναν πανε-

πιστημιακό άσχετο πλέον με την Αρι-στερά;

Ο Νίκος Κοτζιάς ήταν επιλογή του ΣΥ-ΡΙΖΑ ή του επιβλήθηκε και από που;

Αν μας έχει επιβληθεί, αυτή η επιβολήθα επιδράσει και στην κατεύθυνση τηςελληνικής εξωτερικής πολιτικής;

Πόσο θα επηρεάσει τις εξελίξεις στηνταραγμένη γειτονιά τής χώρας μας ο πυ-ρήνας της πολιτικής που πρεσβεύει οΝίκος Κοτζιάς;

Αν υποθέσουμε ότι είναι δεδομένη ηεξάρτηση της εξωτερικής μας πολιτικής,τι θα ήταν προτιμότερο; Ένας χαρτογια-κάς υπουργός, άχρωμος κι υποταγμένοςστις προσταγές των Βρυξελλών, έναςυπερ-πατριώτης υπουργός ή μία τρίτηλύση;

Μήπως ο ΣΥΡΙΖΑ, μ’ αυτή την επιλογή,παίζει έξυπνο και τολμηρό παιχνίδι,διεμβολίζοντας τον γερμανικό ολοκλη-ρωτισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκμε-ταλλευόμενος τις ενδοκαπιταλιστικέςαντιθέσεις;

Πού χωράει, σ’ όλα τα παραπάνω, ηαριστερά;

Ο δικηγόρος του διαβόλου

∆ΑΙΜΟΝΙΚΑ

Από τον Γιαρουζέλσκι στον Ομπάμα και τον Πούτιν

Στη μνήμητου Γιάννη ΜπανιάΠέρασαν κιόλας τρία χρόνια από το θάνατο του Γιάννη Μπανιά,οι συγγενείς, οι σύντροφοι και οι φίλοι του θα μαζευτούνγια να τον θυμηθούν και να τιμήσουν τη μνήμη του το Σάββατο 28Μαρτίου, στις 12 μ., πάνω από τον τάφο του στο Α ΝεκροταφείοΑθηνών.

ΓάμοςΟ Χρήστος Μπακογιάννης του Νικολάου και της Βασιλικής

το γένος Ψυχογιού, που γεννήθηκε στην Αθήνα και κατοικείστην Πετρούπολη και η Ευθυμία Καφαλτζή του Αγγελου καιτης Σαπφούς το γένος Αγριτάκη, που γεννήθηκε στην Αθήνακαι κατοικεί στο Περιστέρι θα έλθουν σε γάμο που θα γίνειστην Πετρούπολη.

Ο Νώντας ο Μπαρχαμπάς

Εκλεισαν χθες, Σάββατο 14 Μαρτίου, σαράντα μέρες πουέφυγε ο σύντροφος, ο συναγωνιστής Νώντας Μπαρχαμ-πάς.

Ο Νώντας, ο αμίμητος Αιτωλοακαρνάνας, θα κοσμεί τώρα μετη μοναδικότητά του το αφανές ηρώο μιας γενιάς που το απο-τύπωμά της αντέχει και θα σιγοκαίει για πολύ ακόμη στον πυ-ρήνα του ψυχικού μας θεμελιώματος. Άλλος ένας από τους εμ-βληματικούς ανθρώπινους χαρακτήρες μιας πατρίδας που πα-λεύει, που αντιστέκεται, που απολαμβάνει το ταξίδι υπομένον-τας ανυπότακτα τις τροπές της ζωής. Γεννημένος το 1935, οΝώντας ήταν το πρώτο από τα δώδεκα παιδιά μιας οικογένειαςπου ήξερε από αγώνα. ∆εκαπεντάχρονος οργανώθηκε στηνΕ∆Α, δραστηριοποιήθηκε στις γραμμές της Αριστεράς και βίωσεαπό πρώτο χέρι την περιπέτεια της δημοκρατίας.

∆ραστήριο μέλος του Πανελλήνιου Αντιδικτατορικού Μετώ-που στο Αγρίνιο, πιάστηκε από τα όργανα της δικτατορίας τονΑύγουστο του 1967 και καταδικάστηκε σε βαριά κάθειρξη απότο στρατοδικείο της Τρίπολης. Φυλακές της Τρίπολης πρώτα,φυλακές της Αίγινας ύστερα. Στις φυλακές Αβέρωφ το 1968 –και στη διάσπαση τότε του κόμματος– ο Νώντας διάλεξε Ανα-νέωση και ΚΚΕ Εσωτερικού – «γραφείο εσωτερικού» το λέγαμετότε, τώρα μερικοί το λέμε «καλή μαγιά του ΣΥΡΙΖΑ». Ο Νώνταςυπηρέτησε την επιλογή του αμετακίνητα: «Ενωμένη Αριστερά»,«Συνασπισμός», «Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς».

Αν, τελικά, ο βίος του ανθρώπου είναι το άθροισμα των στιγ-μιότυπων που τον θυμίζουν, ο Νώντας δύσκολα θα χάσει τημάχη με τη λήθη. Η γλαφυρή παρουσία, το χέρι με το τσιγάρο, ηβαθιά φωνή, η βαριά αγρινιώτικη προφορά. Μια θυμόσοφη πα-ρατήρηση, ένας αυτοσαρκαστικός υπαινιγμός, ένα εύστοχοςαστεϊσμός από τον Νώντα – κι ένας χείμαρρος γέλιου απ’ τουςσυγκρατούμενούς του, μαρτιάτικο απόγευμα με ήλιο στο προ-αύλιο των φυλακών Κορυδαλλού.

Έτσι θα τον θυμόμαστε τον Νώντα. Με ένα χαμόγελο. Που θατο σκιάζει μια ιδέα μελαγχολίας, όχι που τελειώνει κάποτε ηζωή, αλλά που δεν είναι τόση ώστε να χωράει αδιάκοπα όλουςόσοι, όλα όσα, μικρά και μεγάλα, την απαρτίζουν ωστόσο και, εντέλει, τη νοηματοδοτούν...

Κωστής Γιούργος, Γιάννης Ξαρχουλάκοςεξ ονόματος των συναγωνιστών

και των συγκρατουμένων του

∆εν πέρασε πολύς καιρός από τις τελευταίεςεκλογές, και στα χείλη των Ελλήνων αχνο-φαίνεται ένα χαμόγελο, γιατί μετά από

πολλά χρόνια η Αριστερά ανέλαβε ελαφρώς ακρω-τηριασμένα την εντολή να σχηματίσει κυβέρνηση,και πίκρα για το διαλυμένο τοπίο που οι συγκυ-βερνήσεις άφησαν πίσω τους με τις ανυπέρβλητεςδυσκολίες που πρέπει να αντιμετωπισθούν. Οιασφυκτικές δεσμεύσεις δημιούργησαν εκνευρισμόστο σχεδιασμό, αλλά και στο είδος της διαπραγμά-τευσης που έπρεπε άμεσα να γίνει. Οι επαφές γιατη δημιουργία συμμαχιών ήταν ιδιαιτέρα έντονες,από την μια έπρεπε να διατηρούν ισορροπίες πουθα αναγνώριζαν τα αποδεδειγμένα δίκια μας και,από την άλλη, την απαίτηση των κυρίαρχων δυνά-μεων για συμμόρφωση στις υποχρεώσεις μας απέ-ναντι τους.

Οι βρυχηθμοί των Γερμανών και των πιστώντους, για την ώρα, συμμάχων ανάγκασαν την κυ-βέρνηση να ελιχθεί και να αποφασίσει άμεσα. Τε-λικά, αποφάσισε ρευστότητα και χρόνο για να ανα-διατάξει την τακτική της, αφήνοντας για λίγο στηνάκρη τις δεσμεύσεις της από τη νωπή εντολή τωνεκλογών.

Οι αυθόρμητες κινητοποιήσεις και οι καλές δη-μοσκοπήσεις δημιούργησαν μια συναισθηματικήπλήρωση, αλλά και ευθύνη να αναγνωστεί η διά-θεση του λαού. Ρήξη ή αξιοπρεπή συμβιβασμό πουδεν θα ακυρώνει τουλάχιστον το πρόγραμμα τηςΘεσσαλονίκης. Μέσα στις πυκνές εξελίξεις, ήρθεκαι η επιλογή Προέδρου της ∆ημοκρατίας, η οποίαπάγωσε πολλούς, τόσο για τη διαδικασία επιλογήςτου, όσο και για το συγκεκριμένο πρόσωπο πουσηματοδοτεί το παλιό σάπιο κατεστημένο, το άλλοήθος και ύφος αναβαλλόταν για να περάσει ημπόρα.

Το τελεσίγραφο του Eurogroup δημιούργησε πα-νικό με την αμέριστη βοήθεια των ΜΜΕ και σελίγες ώρες έπρεπε να απαντήσουμε εγγράφως ότι

δεν προχωράμε σε μονομερείς ενέργειες. Αποδε-χόμαστε τους ελέγχους από τους θεσμούς, δεν δια-ταράσσουμε την δημοσιονομική πολιτική και τέλοςαποδεχόμαστε την αξιολόγηση τον Ιουνίου. ∆όθηκεμια μάχη σε πλήρως αντίξοες συνθήκες. Η παγίδαπου είχε στηθεί ήταν ρήξη χωρίς καμιά προετοι-μασία ή υποταγή εκθέτοντας στην κοινή γνώμη ότικαι αυτή η κυβέρνηση είναι μια από τα ίδια.

Μια μάχη χάθηκε, δεν χάθηκε όμως ο πόλεμος.Κυβέρνηση-κόμμα-λαός πρέπει να αναδιοργανω-θούν για την τελική μάχη του Ιουνίου. Στην τακτικήτου πολέμου, βασική αρχή είναι η ακριβής εκτί-μηση και η μετατόπιση σε πλεονεκτικές θέσεις γιατην αντεπίθεση που θα κρίνει την τελική νίκη. ΤονΙούνιο θα κριθεί αν ήμασταν - αριστερή παρένθεση-ή μια δύναμη που τιμά την ιστορία της, τους αγώ-

νες, τον ελληνικό λαό. Η πορεία για τον μετασχη-ματισμό της κοινωνίας μας είναι μακρύς και δύ-σκολος, είναι όμως ο μοναδικός.

Κώστας Ντούζγος

Γέφυρα προς τα πού;

Page 26: Κυριακη 15 3 2015

2266 Η ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2015MOYΣΙΚΗ

Επιµέλεια: ΛΛιιάάνναα ΜΜααλλααννδδρρεεννιιώώττηη

[email protected]

ΜΟ

ΥΣΙΚ

ΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

«Aυτό που τον ξεχωρίζει είναι οι περιπλανήσεις του πέρα από το ναό της υψηλής κουλτούρας. Ως αδηφάγοςτροβαδούρος, τριγυρνάει από τις βιβλιοθήκες του Μάντσεστερ έως τα χωριά της Κολομβίας για να περισώ-σει μουσικές παραδόσεις, με ηχογραφήσεις που κινούνται από ρυθμούς των Βερβέρων έως το εκστατικό συ-

ναίσθημα μιας ράγκα και από την ανατριχιαστική ηρεμία ενός αρμένικου νανουρίσματος έως τη ζωηράδα ενός ελισαβε-τιανού γκαλιάρ». Έτσι ακριβώς περιέγραψε τον Ζόρντι Σαβάλ το 2011, η εφημερίδα «The Guardian». Ο Σαβάλ έχει κάνειτη μεγαλύτερη προσπάθεια από οποιονδήποτε άλλον για να φέρει στο προσκήνιο τις μουσικές σχέσεις ανάμεσα στη ∆υ-τική Ευρώπη και τον αραβικό και οθωμανικό κόσμο, αρχικά, και πιο πρόσφατα πηγαίνοντας ακόμα παραπέρα, έως τηνΑρμενία και τις γύρω περιοχές, χτίζοντας πολιτιστικές γέφυρες που οικοδομούνται πάνω στη μουσική εμπειρία, και όχισε μια αδιάφορη «παγκοσμιοποιημένη» προσέγγιση. Η τεράστια δισκογραφία του, που αριθμεί περισσότερους από 160τίτλους, καλύπτει απέραντες εκτάσεις της συλλογικής μουσικής κληρονομιάς μας: Bach, Lully, Matthew Locke, TobiasHume, Monteverdi, ισπανική αναγεννησιακή μουσική, εβραϊκή σεφαρίδιτικη παράδοση και τους ηχητικούς κόσμους τουΙσραήλ, της Τουρκίας και της Αρμενίας.

Σε αυτή την εμφάνισή του, ο Ζόρντι Σαβάλ: βιόλα ντα γκάμπα και οι συνεργάτες του: Xavier Daz-Latorre: θεόρβη &μπαρόκ κιθάρα και Pierre Hanta: τσέμπαλο, θα παρουσιάσουν έργα για βιόλα ντα γκάμπα του Μαρέν Μαραί (1656-1728),ενός συνθέτη που η γραφή του για το συγκεκριμένο όργανο του προσδίδει μια σχεδόν ανθρώπινη χροιά και έκφραση. Ημουσική του Μαραί έγινε γνωστή στο ευρύ κοινό χάρη στην ταινία «Όλα τα πρωινά του κόσμου», με ερμηνευτή τον ίδιοτον Σαβάλ.

Την Τετάρτη 18 Μαρτίου, στις 8.30μ.μ., στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών. Κεντρική Σκηνή. Τιμές εισιτηρίων: 15, 18,25, 36 ευρώ. Μειωμένο: 10, 12, 15 ευρώ και άνεργοι 5 ευρώ.

Ζόρντι Σαβάλ:Όλα τα πρωινά

του κόσμου…MusicAeterna +ΘεόδωροςΚουρεντζής

Τον αποκαλούν ο εικονοκλάστηςμαέστρος, γιατί έχει ανατρέψει ταδεδομένα των ακαδημαϊκών ερμη-

νειών, ο Θεόδωρος Κουρεντζής ο Έλλη-νας ταλαντούχος μαέστρος, με το μου-σικό σύνολο ΜusicAeterna, προτείνειαυτή τη φορά στο κοινό δύο εντελώς δια-φορετικά προγράμματα με έργα του γαλ-λικού Μπαρόκ αλλά και του 20ού αιώνα.Την πρώτη βραδιά, που τιτλοφορείταιRameau Gala, η σκηνή θα πλημμυρίσειαπό το φως της μουσικής του ΓάλλουΖαν-Φιλίπ Ραμό, ενός συνθέτη που ανέ-καθεν συνάρπαζε τον Κουρεντζή: «Το πιοεκπληκτικό φαινόμενο στη ζωή είναι το

φως. Μας δίνει ανάσα, ζωή και έρωτα.Πώς θα μπορούσαμε να εξηγήσουμε σεκάποιον που δεν έχει δει ποτέ τον ήλιο τιείναι φως; Εγώ θα του έπαιζα μουσικήτου Ραμό…». Άριες από διάσημα λυρικάέργα του σπουδαίου γάλλου μουσουργούθα ερμηνεύσει η σοπράνο Ναντίν Κού-τσερ.

Τη δεύτερη βραδιά, o προικισμένος αρ-χιμουσικός που έχει κάνει δεύτερη πα-τρίδα του τη Ρωσία, θα προσεγγίσει με τοχαρακτηριστικό ερμηνευτικό του πάθοςτην αριστουργηματική μουσική του Σεργ-κέι Προκόφιεφ για το μπαλέτο Ρωμαίοςκαι Ιουλιέττα (στην πλήρη του μορφή). ΗΟρχήστρα MusicAeterna θα βάλει τη χα-ρακτηριστική της ερμηνευτική σφραγίδαστην εμπνευσμένη παρτιτούρα του μεγά-λου ρώσου δημιουργού, αναδεικνύονταςμε ευαισθησία και μαεστρία τα ηχοχρώ-ματα και τις δυναμικές της. Ο Κουρεν-τζής αναγνωρίζεται διεθνώς ως ένας αρ-χιμουσικός που έχει εγκύψει με σεβασμόκαι αγάπη στο έργο του συνθέτη. Για τολόγο αυτό άλλωστε του απενεμήθησαν το2007 το Ειδικό Βραβείο της ΕπιτροπήςΜουσικού Θεάτρου για την Σταχτοπούτατου Προκόφιεφ και το 2012 το ΒραβείοΚαλύτερου Μαέστρου για τον Γελωτο-ποιό -και πάλι του Προκόφιε.

Την Τρίτη 17 και την Τετάρτη 18 Μαρ-τίου, στις 8.30μ.μ., στην αίθουσα Χρή-στος Λαμπράκης του Μεγάρου ΜουσικήςΑθηνών. Τιμές εισιτηρίων: 16, 30, 43, 60ευρώ. Ειδικές τιμές: 8,50 ευρώ (φοιτη-τές, νέοι, άνεργοι και Α.Μ.Ε.Α.) και 11ευρώ (65+ και πολύτεκνοι).

Με 35 και πλέον χρόνια συ-νεχούς παρουσίας στοχώρο της σύνθεσης και με

πλούσιο συνθετικό έργο στο ενερ-γητικό του, ο Μιχάλης Γρηγορίουπαρουσιάζει για πρώτη φορά σεδημόσια εκτέλεση δύο εμβλημα-τικά έργα του που η διαχρονικήτους αξία τα καθιστά επίκαιρα καιαναγκαία όσο ποτέ σε μια εποχήγενικευμένης κρίσης. Στο πρώτομέρος της συναυλίας θα ακουστείη καντάτα «Τα ανεπίδοτα γράμ-ματα» σε ποίηση Άρη Αλεξάνδρου,ένα από τα σημαντικά έργα τηςσύγχρονης ελληνικής μουσικήςπου αποτέλεσε σταθμό και στοχώρο του πολιτικού τραγουδιούλόγω των αντιηρωικών του στί-χων. Παρουσιάζεται για πρώτηφορά σε ζωντανή εκτέλεση, 38χρόνια μετά την κυκλοφορία τουσε δίσκο από τη Lyra (με ερμηνευ-τές τότε την Αφροδίτη Μάνου καιτον αξέχαστο Σάκη Μπουλά). Στηνπαρουσίαση των επτά τραγουδιώντης καντάτας του Μιχάλη Γρηγο-ρίου συμμετέχουν η ΑφροδίτηΜάνου και ο Τάσος Αποστόλου.Τους πλαισιώνει 11μελές μουσικόσύνολο. Στο δεύτερο μέρος της συναυλίας-αφιερώματος θα παρουσιαστεί –επίσης σε πρώτη εκτέλεση και μεπλήρη διανομή ύστερα από 35χρόνια– ο κύκλος τραγουδιών «Ο

Οδυσσέας στο ποτάμι». Ερμη-νεύουν η Θεοδώρα Μπάκα και ο∆ώρος ∆ημοσθένους. Τους τρα-γουδιστές συνοδεύει μουσικά8μελές σύνολο. Όπως σημειώνει οΓρηγορίου, το έργο αυτό γράφτηκεύστερα από ένα «στοίχημα» πουείχε βάλει με τον Χατζιδάκι πάνωστο ποιος είχε γράψει τη μουσικήγια μια κινηματογραφική ταινία.«Εάν έχανα το στοίχημα», λέει οΓρηγορίου, «θα έγραφα ένα έργοκαι θα του το αφιέρωνα. Eυτυχώς,έχασα το στοίχημα!» Ο Οδυσσέας,που είχε αποτελέσει μια από τιςπρώτες παραγωγές της δισκογρα-φικής εταιρείας Σείριος τουΜάνου Χατζιδάκι (τότε με τη Σα-βίνα Γιαννάτου και τον ΒασίληΛέκκα), βασίζεται σε ποιήματα-μι-νιατούρες του σπουδαίου ποιητήΤάκη Σινόπουλου. Η εξαιρετικάμικρή έκταση των στίχων επιτρέ-πει στον συνθέτη να αντιμετωπίσειτις φωνές ως ισότιμους ρόλους μετα όργανα της ορχήστρας, δημι-ουργώντας 12 γοητευτικά μουσικάαραβουργήματα. Την Πέμπτη 19 Μαρτίου, στις8.30μ.μ., στην αίθουσα ∆ημήτρηςΜητρόπουλος του Μεγάρου Μου-σικής Αθηνών. Τιμές εισιτηρίων:19, 30 ευρώ. Ειδικές τιμές: 7ευρώ (φοιτητές, νέοι, άνεργοι,ΑΜΕΑ), 12 ευρώ (65+, πολύτε-κνοι).

Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα ποίησης, Σάββατο 21 Μαρτίου, παρουσιάζεταιτο τρίπτυχο αφιέρωμα «Ποίηση και μουσική» στους Γιάννη Βαρβέρη, ΓιώργοΚακουλίδη και Κώστα Κουτσουρέλη. Ο Θάνος Μικρούτσικος, ο Φίλιππος Τσα-

λαχούρης και οι ερμηνευτές Λουίζα Σοφιανοπούλου (τραγούδι) και Θοδωρής Κότσυ-φας (κιθάρα) πλαισιώνουν τους ποιητές με τη μουσική τους. Ποιήματά τους διαβάζουνοι ίδιοι οι ποιητές, ενώ του πρόωρα χαμένου Γιάννη Βαρβέρη διαβάζει ο συγγραφέας καιμεταφραστής Αχιλλέας Κυριακίδης.

Ο Γιάννης Βαρβέρης κατατάσσεται στους σημαντικότερους ποιητές της εποχής μας.Αιρετικός, ειρωνικός και ανατρεπτικός, παραμένει πάντοτε καίριος και ουσιαστικός. Ηαγάπη του για το σύγχρονο ποιητικό γαλλικό τραγούδι δεν είναι συμπτωματική. Γι’ αυτόκαι στην τελευταία ενότητα του αφιερώματος, η Λουίζα Σοφιανοπούλου και ο ΘοδωρήςΚότσυφας επέλεξαν να παρουσιάσουν τραγούδια των Ζακ Μπρελ, Ζορζ Μπρασένς, ΛεόΦερέ και άλλων γάλλων δημιουργών.

Το Σάββατο 21 Μαρτίου, στις 7μ.μ., στην αίθουσα ∆ημήτρης Μητρόπουλος του Με-γάρου Μουσικής Αθηνών. Τιμές εισιτηρίων: 10, 15 ευρώ. Ειδικές τιμές: 5 ευρώ (φοι-τητές, νέοι, άνεργοι, ΑΜΕΑ), 7 ευρώ (65+, πολύτεκνοι).

21 Μαρτίου, Παγκόσμια ημέρα ποίησης

ΜιχάληςΓρηγορίου:Μελοποιημένηποίηση

Page 27: Κυριακη 15 3 2015

Οσο και να φαίνεται παράδοξο, τοέργο του Μανόλη Αναγνωστάκηδεν έχει τύχει συστηματικής φι-

λολογικής φροντίδας. ∆εν υπάρχει, γιαπαράδειγμα, μία πλήρης χρονογραφία.Τα κατά καιρούς συνταχθέντα χρονολό-για, με αφορμή κάποια αφιερώματα, εί-ναι περισσότερο βιοεργογραφικά σχε-διάσματα, με πλέον ολοκληρωμένο τομεταθανάτιο, ∆εκ. 2005, στο περιοδικό«Εντευκτήριο». Ούτε, όμως, για αυτά τααφιερώματα σε περιοδικά και εφημερί-δες υπάρχει καταγραφή. Ούτε καν ταψευδώνυμά του δεν έχουν πλήρως απο-δελτιωθεί, ενώ είναι ελλιπής η εύρεσητων εντύπων στα οποία εμφανίζονται.Και στη δική του περίπτωση, βαραίνει ηέλλειψη βιβλιογραφίας, παρά το παρή-γορο γεγονός ότι αυτή έχει αρχίσει νακαταρτίζεται κάμποσα χρόνια πριν τονθάνατό του. Επίσης, δεν φαίνεται να έχειγίνει συστηματική προσπάθεια να συγκε-ντρωθούν άπαντα τα ποιήματά του, όπουαπαιτείται και έρευνα εντοπισμού τους,καθώς βρίσκονται διάσπαρτα σε αρκετάπεριοδικά. Άλλωστε, δεν έχουν εκδοθείούτε άπαντα τα ευρισκόμενα ποιήματα,κι αυτό όχι γιατί μια παρόμοια έκδοση α-ναχαιτίστηκε λόγω δικής του άρνησης.Από μέρος του, ιδιαίτερα τα τελευταίαχρόνια, υπήρχε αδιαφορία. Επιπλέον,δεν έχει υπάρξει έγνοια για τη συγκέ-ντρωση του μη ποιητικού έργου του, κρι-τικών και κυρίως άρθρων, όπου για ταδεύτερα δεν χρειάζεται έρευνα μεγάληςέκτασης, δεδομένου ότι δημοσίευε σε με-τρημένα γνωστά έντυπα.

Αντιθέτως υπάρχει πληθώρα κειμένωνγια το ποιητικό έργο του. Μέχρι και έναςαριθμός βιβλίων, αφού αρκετοί μελετη-τές έχουν δείξει επιμέλεια για το δικότους έργο, συγκεντρώνοντας τα κατάκαιρούς δημοσιεύματά τους γι’ αυτόν.Ως θέμα ο Αναγνωστάκης συγκινεί. Πε-ρισσότερο από το ίδιο το έργο του, το εν-διαφέρον ενός πλατύτερου κοινού κε-ντρίζουν επιλεκτικά ορισμένοι στίχοι ήδικές του αποφάνσεις, που αλιεύονταιξεκομμένες. Αυτή η αποσπασματικήπροβολή της στάσης του και ορισμένωνποιημάτων του συμβάλλει στη δημιουρ-γία μιας εικόνας, κάπως μυθικής, παρό-τι έχουν περάσει μόλις δέκα χρόνια απότον θάνατό του. Σε παρόμοιες περιπτώ-σεις τυχόν λανθασμένες αναφορές καιπαραλήψεις, ακόμη αντιφάσεις ή ασά-φειες, φλουτάρουν την εικόνα του ειδώ-λου, επαυξάνοντας την αίγλη του. Σε αυ-τό, βοηθούν και οι συνεντεύξεις του ί-διου ή ακόμη, οι μαρτυρίες ανθρώπωντης ύστερης παρέας του, καθώς η μνήμησυγκρατεί τα σημαντικά, χωρίς να δίνειιδιαίτερο βάρος στην ακριβολογία, κυ-ρίως όταν πρόκειται για προφορικό λό-γο. Ωστόσο, θα αναμενόταν, ιδιαίτερααπό τους νεότερους φίλους του, νεοελ-ληνιστές, ιστορικούς, ερευνητές, ακόμηαπό τον “Όμιλο Φίλων Μανόλη Αναγνω-στάκη” να επιληφθούν της φιλολογικήςτου τακτοποίησης. Αυτό το έργο, όπωςκαι οι βιβλιογραφίες, αποβαίνει ελάχι-στα αποδοτικό για εκείνον που το ανα-λαμβάνει, είναι όμως απαραίτητο για ναπάρει ο λογοτέχνης γραμματολογικά τηθέση που του αναλογεί.

Πέραν αυτής της μελλοντικής προο-πτικής, η κάθε εποχή ορίζει, μέσω μίαςαυτοτροφοδοτούμενης κυκλικής διαδι-κασίας προσφοράς-ζήτησης, τα βιβλίαπου κυκλοφορούν. Είναι ενδεικτικά ταβιβλία για τον Αναγνωστάκη, που εκδό-θηκαν μέσα στην δεκαπενταετία του νέ-ου αιώνα. Αν εξαιρέσουμε, το 2000, τηνδιδακτορική διατριβή του Μιχ. Μπακο-γιάννη για το περιοδικό του Αναγνωστά-κη «Κριτική», τις συναγωγές κειμένωνμελετητών και ορισμένες ανθολογήσειςποιημάτων του, υπήρξε μόλις ένα βιβλίομε τον δικό του λόγο. Το 2011, το «Είμαιαριστερόχειρ ουσιαστικά», με υπότιτλο,«Μονόλογος Μανόλη Αναγνωστάκη»,

πρόλογο Παντελή Μπουκάλα και επιμέ-λεια-επίμετρο Μισέλ Φάις. Σύμφωνα μετο Επίμετρο, προέκυψε από μαγνητοφω-νημένη συνομιλία (4 και 9 Νοεμβρίου1992), εντασσόμενη σε κύκλο 32 συνομι-λιών με ισάριθμους συγγραφείς, απο-σπάσματα των οποίων κυκλοφόρησανσε κασετίνα με 6 CDs.

Γιατί η ιδέα να μετατραπεί η συνέντευ-ξη σε μονόλογο και ο μονόλογος σε βι-βλίο άργησε κοντά 20 χρόνια κι αν είναιη μόνη εκ των 32 που πήρε αυτή τη μορ-φή, μένει αδιευκρίνιστο. Με την επίνοιατου τίτλου, πάντως, τονίστηκε η ιδιαιτε-ρότητα του Αναγνωστάκη ως αριστερού,η οποία ανέκαθεν προβαλλόταν. Τοπροσδιοριστικό επίθετο αριστερόχειρ,που, ως γνωστόν, σημαίνει υπεροχή τουδεξιού ημισφαιρίου του εγκεφάλου, δεί-χνει πως στην περίπτωσή του, το συναί-σθημα ήταν εκείνο που καθόρισε επιλο-γές και εκφάνσεις του βίου του. Κάπωςέτσι, υποβοηθούσης της πληθωρικής ρη-τορικής του Τύπου, πλάθεται ένας suigeneris αριστερός, που βρίσκεται σε συμ-φωνία με τις μεταμοντέρνες προ-διαγραφές. Το πώς προέκυ-ψε ο τίτλος, που δη-μιουργεί εντύπωσημίας εκ βαθέων ο-μολογίας του συ-νεντευξιαζόμε-νου, παρου-σιάζει ενδια-φέρον, κα-θώς δείχνειτο πόσοπαρακιν-δυνευμέ-νο είναινα κάνεικάποιοςχιούμορ.Ιδιαίτερασε λόγοδημόσιο ήκαι λόγοπου ενέχειτην πιθανότη-τα να δημοσιο-ποιηθεί.

“Υπήρξα ένας α-ριστερόχειρmanque”, είναι η φρά-ση του Αναγνωστάκη καιέχει χαρακτήρα αυτοσαρκα-σμού. Σαφώς εννοεί πως, ούτε καν σεμία κατάσταση μειονεξίας, όπως νοείτοπαλαιότερα η αριστεροχειρία, δεν κατόρ-θωσε να είναι γνήσιος. Τη φράση, που ε-πιλέχθηκε ως τίτλος, την προσθέτει γιανα δικαιολογήσει τον γαλλιστί αστεϊσμότου. Αυτονομούμενη, όμως, και προβαλ-λόμενη ως τίτλος αποκτά διαφορετικήδιάσταση. Βεβαίως, παρόμοιες διευκρι-νίσεις συνιστούν λεπτομέρειες, όπωςλεπτομέρεια μπορεί να χαρακτηριστείκαι ο σχολιασμός κάποιων σημείων τηςσυνέντευξης, που δείχνουν ασαφή ή έρ-χονται σε αντίφαση με αναφορές από άλ-λες πηγές. Άλλωστε, εν μέρει, οφείλο-νται στην προσπάθεια να προκύψει απότη συνέντευξη, με την αφαίρεση των ε-ρωτήσεων ή πιθανώς και των διατυπω-μένων αποριών από τον συνεντευξιαστή,ο μονόλογος. Πάντως, τα κενά και οι α-πορίες που δημιουργούνται δεν απασχό-λησαν. Κάτι τέτοιο θεωρείται μίζερος φι-λολογισμός. Κι όμως, δίνουν αφορμή γιαμερικές παράπλευρες παρατηρήσεις.

Ενα παράδειγμα ήσσονος βιβλιογρα-φικού ενδιαφέροντος, αλλά ενδεικτι-

κό για τον ελλιπώς ερευνημένο ελληνι-κό Τύπο, συνιστά η πρώτη δημοσίευσητου Αναγνωστάκη σε έντυπο, την οποίαο Αλέξ. Αργυρίου δεν αναφέρει ούτεστην Γραμματολογία-Ανθολογία Σοκόληούτε στην Ιστορία του. Το ’40, “έγραψακαι το πρώτο μου ποίημα, το οποίο έ-στειλα στα «Νεοελληνικά Γράμματα» τουΦωτιάδη... Ο ίδιος παράλληλα ήταν υ-

πεύθυνος σε μια εφημερίδα και το δημο-σίευσε εκεί. Ήταν το «Μολών Λαβέ».”Ιούλιο 1993, σε αφιέρωμα του περιοδι-κού «Αντί», δημοσιεύεται φωτοτυπία α-πό τη σελίδα της εφημερίδας, που είναιο «Νέος Κόσμος», το φύλλο 16/1/1941,με το ποίημα και σημείωμα της Σύνταξηςότι αυτό “το ποιητικό διαμάντι” τους τοέστειλε μαθητής από τη Θεσσαλονίκη.

Σύμφωνα με την νεοαποκτηθείσαΕγκυκλοπαίδεια Τύπου, πρόκειται για ε-φημερίδα Φιλελεύθερων Αρχών τουΑντώνη Νικολόπουλου, που κυκλοφορεί1933-1936 και μετά το 1945. Άρα, στηνΚατοχή, δεν κυκλοφορούσε. Πρώτη απο-ρία, που διορθώνεται βάσει παλαιότερηςπηγής, που πληροφορεί πως την περίο-δο 1936-Απρ. 1941, ο «Νέος Κόσμος» κυ-κλοφορεί ως εβδομαδιαία εφημερίδαποικίλης ύλης, με τον ίδιο εκδότη. ∆εύ-τερη απορία, κατά πόσο ο Φωτιάδης ή-ταν συνεργάτης της εν λόγω εφημερίδας.Την απαντά εν μέρει ο Αργυρίου, με τηνπληροφορία πως τα «Νεοελληνικά Γράμ-ματα» κυκλοφορούν το 1941, με διευθυ-

ντή τον Νικολόπουλο, καθώς τοΜεταξικό καθεστώς είχε α-

παγορεύσει από τονΟκτώβριο του 1939

στον ∆ημήτρη Φω-τιάδη την ανα-

γραφή του ονό-ματός του.Αυτή η σχέ-ση Φωτιά-δη-Νικολό-πουλου ε-ξηγεί τοπώς τοποίηματου θεσ-σαλονι-κιού μα-θητή, πουφιλοδόξη-σε να δει

το όνομάτου στο “πε-

ρίφημο εκεί-νο περιοδικό

της εποχής”, κα-ταπώς το αναφέ-

ρει ο Αναγνωστάκηςστη συνέντευξη, δημο-

σιεύτηκε σε βενιζελική ε-φημερίδα.

Αλλά ο Αναγνωστάκης, ως ποιητής,“καμάρωνε στην τάξη”, την τελευταίατου γυμνασίου, Σεπτέμβριο 1942, όταν,επιτέλους, δημοσιεύτηκε το πρώτο τουποίημα σε λογοτεχνικό περιοδικό, τα«Πειραϊκά Γράμματα». Είναι το ποίημα«1870-1942». “Μοναδικό έντυπο τεκμή-ριο της παραδοσιακής περιόδου μου”, τοχαρακτηρίζει στο βιβλίο του για τον Μα-νούσο Φάσση, όπου και το αναδημο-σιεύει, ενώ το έχει αφήσει εκτός της συ-γκεντρωτικής έκδοσης των «Ποιημά-των» του. Γριφώδης δείχνει ο τίτλος τουποιήματος. Απορούμε πώς και δεν ζητή-θηκε από τον ποιητή να τον σχολιάσει.Το 2000, σε αφιερωματικό τεύχος τουπεριοδικού «Νέο Επίπεδο», ο Αλέξης Ζή-ρας θεωρεί ότι “ο τίτλος συνδέει και συν-δυάζει ρητά τον χρόνο κατά τον οποίοδημιουργεί ο Σπυρίδων Βασιλειάδης μετον χρόνο δημιουργίας του συγκεκριμέ-νου ποιήματος”. Αλλά τότε, γιατί όχι,1872, που εκδίδεται η δεύτερη συλλογήτου Βασιλειάδη «Έπεα Πτερόεντα», τηνοποία ο Ζήρας μνημονεύει, καθώς θεω-ρείται η σημαντικότερη; Ή το 1873, πουεκείνος αναφέρει και είναι το έτος τουποιητικού διαγωνισμού, στον οποίο οΒασιλειάδης την παρουσίασε;

Είναι η πρώτη αλλά όχι και η μοναδι-κή φορά, που ο Αναγνωστάκης έχει

ως τίτλο μία χρονολογία. ∆ηλαδή,προτάσσει ημερομηνία ή έτος, στα οποίαδεν γίνεται ρητή αναφορά μέσα στοποίημα, αλλά μένουν ως υπαινιγμός,

διευρύνοντας το πεδίο αναφοράς τωνποιητικών συμφραζομένων. Τα δυο πε-ντάστιχα του συγκεκριμένου ποιήματοςαναφέρονται σε μια βραδιά με πανσέλη-νο, όταν ένας μιας παρέας, που διαπνεό-ταν από “διάθεση ρομαντική”, “εψιθύρι-ζε στίχους του Βασιλειάδη”. Σε εμάς,που πιθανώς και να διαπνεόμαστε απόδιάθεση πεισιθάνατη, ο τρόπος αναγρα-φής των δυο χρονολογιών και η αναμε-ταξύ τους χρονική απόσταση, παραπέ-μπουν στην παρένθεση, που συνοδεύειτο όνομα ενός αποθανόντος. Αν δούμεστους στίχους “τη σχέση της νεανικήςσυγκίνησης με μια ποίηση χαμηλής φω-νής”, όπως ο Ζήρας παρατηρεί, μια πρώ-τη ιδέα θα ήταν να αναζητήσουμε στηνανθολογία του Αναγνωστάκη «Χαμηλήφωνή», όσους απεβίωσαν το 1942. Έναςτης “γενιάς του Καρυωτάκη”, ο ΡώμοςΦιλύρας, αλλά στις 9 Σεπτεμβρίου, όταντο ποίημα είχε ήδη δημοσιευθεί, έτσι κιαλλιώς, όμως, ήταν πολύ νεότερος, γεν-νηθείς το 1889. Υπάρχει, όμως, και έναςπρεσβύτερος, της γενιάς του 1880. Στις11 Μαρτίου 1942, απεβίωσε ο ΓιάννηςΓρυπάρης.

Για περαιτέρω υποστήριξη της προτει-νόμενης ερμηνείας του τίτλου, θυμίζου-με ότι, την εποχή που γραφόταν το ποίη-μα, ο Γρυπάρης βρισκόταν στο λογοτε-χνικό προσκήνιο. Το “περίφημο περιοδι-κό” «Νεοελληνικά Γράμματα» του είχε α-φιερώσει ολόκληρο το τεύχος της 8ηςΦεβρ. 1941, συν μέρος του προηγούμε-νου τεύχους, της 1ης Φεβρ., όπου ήτανσχεδιασμένο να δημοσιευθεί το αφιέρω-μα, αλλά το εκτόπισαν οι επιβεβλημένεςαναφορές στον θάνατο του Μεταξά.Μετά τον θάνατο του Γρυπάρη, 1ηΙουλίου 1942, κυκλοφόρησε και αφιερω-ματικό τεύχος της «Νέας Εστίας». Το κυ-ριότερο, ο Γρυπάρης γεννήθηκε στονΑρτεμώνα Σίφνου, στις 17 Ιουλίου 1870.Κατά τα άλλα, το φεγγάρι είναι σύμβολοπροσφιλές του Γρυπάρη. Αλλά και πρώ-τος εκείνος συνομίλησε με τους στίχουςτου νεαρού Βασιλειάδη (λ.χ., «Η Χαρά» ορομαντικός, «Τρελλή Χαρά» ο απόγο-νος).

Σχετικά με τη χρονολογία γέννησήςτου, ο Γ. Π. Σαββίδης απορεί γιατί, στηνΑνθολογία, ο Αναγνωστάκης διαταράσ-σει την τάξη, προτάσσοντας τον Γρυπά-ρη των Χατζόπουλου και Μαλακάση. Πι-θανώς, οι στίχοι από τη μοναδική ποιητι-κή συλλογή του Γρυπάρη, «Οι Σκαρα-βαίοι και Τερρακότες», να ήταν από τουςπρώτους που αντέγραφε στα μαθητικάτου χρόνια, από τη μαγιά της Ανθολο-γίας. Τόσο η σειρά παράταξης, όπου υ-πάρχουν περισσότερες παρεκκλίσεις, ό-σο και ο αριθμός των ποιημάτων για κά-θε ποιητή δημιουργούν και άλλες απο-ρίες. Όπου προβάλλει το ερώτημα, αν ησυγκίνηση του έφηβου ή και νεαρούΑναγνωστάκη γεννιέται μόνο από τηνποίηση. Γιατί, λ.χ., επιλέγει ως πρώτοανθολογούμενο τον Λορέντζο Μαβίλη;Άραγε, μόνο για τα εξαιρετικά σονέτατου ή συμβάλλει ο θαυμασμός για τονμαχόμενο δημοτικιστή και κυρίως, η συ-γκίνηση για τον εθελοντή, που πολέμη-σε με τους Γαριβαλδινούς κατά τον πρώ-το Βαλκανικό πόλεμο, όπου και άφησετην τελευταία του πνοή στο ∆ρίσκο;

Για τον αριθμό των ανθολογούμενωνποιητών, στη συνέντευξη ισχυρίζεταιπως, αν κρατούσε, “αυτό που άρεσε σ’ ε-κείνον”, θα ήταν οι μισοί. Αν θεωρήσου-με κάπως αυθαίρετα ως ένδειξη τωνπροτιμήσεών του τον αριθμό ποιημάτων,τότε θα κρατούσε όσους ανθολογεί μετέσσερα και περισσότερα ποιήματα. ∆η-λαδή, Μαβίλη, Γρυπάρη, Άγρα, Καρυω-τάκη, Φιλύρα, Μελαχρινό, Χατζόπουλο,Μαλακάση, Ουράνη, Κλ. Παράσχο, Καρ-θαίο, Κοτζιούλα, Σκαρίμπα, Καββαδία.Που σημαίνει πως οι προτιμήσεις του

1086 Η ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2015 2277ΒΙΒΛΙΟ

Πά λι Ανα γνω στά κης

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 28

Page 28: Κυριακη 15 3 2015

2288 Η ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2015ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

γέρ νουν προς τους ρο μα ντι κούς, αλ λά και πως ε πη ρεά -ζο νται α πό τη στά ση ζωής των ποιη τών. Όπου, για ο ρι -σμέ νους, υ πο λο γί σι μη εί ναι η συ γκί νη ση α πό τον θά να -τό τους. Στη συ νέ ντευ ξη, ό μως, υ πάρ χουν και α να κρι -βείς ι σχυ ρι σμοί. Για πα ρά δειγ μα, πως τα δη μο σιευ μέ ναποιή μα τα σε πε ριο δι κά, που έ μει ναν ε κτός των βι βλίωνεί ναι τέσ σε ρα-πέ ντε. Ωστό σο, και μό νο, ό σα α να φέ ρειο Αλέξ. Αργυ ρίου στην Ιστο ρία του εί ναι πε ρισ σό τε ρα.Επί σης, ο α πο σπα σμα τι κός τρό πος, που δια τυ πώ νο νταιστον Μο νό λο γο ο ρι σμέ νες α πό ψεις, τους προσ δί δει α -πό λυ το χα ρα κτή ρα.

Πα ρά δειγ μα, το ε ρώ τη μα για τον Κα βά φη, κα τά πό -σο “ή ταν μεί ζων ή ε λάσ σω ν”. Σε α ντί στι ξη, με τα

σχε τι κά κρι τι κά του κεί με να, στα ο ποία φαί νο νται οι α -πο χρώ σεις της σχέ σης του με τον Αλε ξαν δρι νό. Σε ε -κεί να, α να γά γει την πρώ τη α νά γνω ση Κα βά φη “σταπρώ τα ε φη βι κά του χρό νια”. Ήδη, στα έ ντε κα, ή ταν γυ -μνα σιό παις, στο Πει ρα μα τι κό Σχο λείο του Αρι στο τε -λείου, με κα θη γη τή νε ο ελ λη νι κών τον Γιώρ γο Θέ με λη.Άρα γε, α πό αυ τόν πρω τά κου σε Κα βά φη ή εί χε προ η γη -θεί το “ξε κο κά λι σμα” της «Νέ ας Εστίας». “Ως το ’40,την ξέ ρω απ’ έ ξω”, λέει στη συ νέ ντευ ξη. Που ση μαί νει,πως το πρώ το ποίη μα που α πο στή θι σε θα ή ταν το «Νέ -οι της Σι δώ νος (400 μ.Χ.)», που εί ναι το πρώ το δη μο -σιευ μέ νο στο πε ριο δι κό το 1930 και με τά, τα 22 ποιή μα -τα του με τα θα νά τιου α φιε ρώ μα τος, 15 Ιουλ. 1933. Με -τα ξύ αυ τών, το «Μέ ρες του 1903».

Το 1989, στο κα τα γρα φό με νο ως πρώ το α φιέ ρω μαστον Ανα γνω στά κη, του νεό τευ κτου τό τε «Εντευ κτη -ρίου», ο ∆. Μα ρω νί της σχο λιά ζει τις δια κει με νι κές α να -φο ρές στον Κα βά φη μέ σω των τίτ λων δυο ποιη μά τωντης ε νό τη τας «Ο Στό χος»: «Θεσ σα λο νί κη, Μέ ρες του

1969 μ.Χ.» και «Νέ οι της Σι δώ νος, 1970». Θα πρέ πει,ά ρα γε, να συ μπε ρά νου με πως αυ τά τα δυο ποιή μα τα, α -πο μνη μο νευ μέ να στην ε φη βεία, χα ρά χτη καν βα θύ τε ρα;Ένας πρό σθε τος λό γος, του λά χι στον για το πρώ το, εί -ναι πως α πό τα πέ ντε κα βα φι κά ποιή μα τα με τίτ λο αυ -τού του τύ που, σαν η με ρο λο για κή εγ γρα φή, εί ναι το μό -νο με προ ε ξάρ χου σα τη διά θε ση νο σταλ γίας, διά χυ τηκαι στο ποίη μα του Ανα γνω στά κη. ∆εν το πα ρα τη ρεί οΜα ρω νί της, εμ μέ νο ντας μό νο στον τίτ λο, ο ο ποίος καιτον ο δη γεί στη συ νο μι λία Σε φέ ρη-Ανα γνω στά κη. Ταδυο ποιή μα τα μνη μο νεύο νται α κρο θι γώς και “στηνποιη τι κή συ νά ντη ση Κα βά φη-Ανα γνω στά κη”, στα ο ρει -νά Ρού στι κα Ρε θύ μνου, γο νι κό τό πο του ποιη τή (Μ.Μπα κο γιάν νης, Γ. Πα πα θε ο δώ ρου). Άλλη διακειμενικήαναφορά δεν έγινε.

Εμείς, ω στό σο, θα θυ μί ζα με και έ να τρί το ποίη μα τουΑνα γνω στά κη, το «Νό η ση». Εί ναι α πό ε κεί να που έ μει -ναν ε κτός της συ γκε ντρω τι κής έκ δο σης, χω ρίς να τα έ -χει α πο κη ρύ ξει, ό πως ρη τά δια βε βαιώ νει σε άλ λη συ -νέ ντευ ξη. ∆η μο σιεύ τη κε στο πε ριο δι κό «Ελεύ θε ραΓράμ μα τα», με το ο ποίο ο ∆η μή τρης Φω τιά δης ε πα νήλ -θε με τά τον Πό λε μο, στο τεύ χος Μάι-Ιουν. 1949. Πώς,ό μως, ο Ανα γνω στά κης γνώ ρι ζε το «Νό η σις» του Κα βά -φη, που δη μο σιεύ τη κε αρ χι κά σε αι γυ πτιώ τι κα έ ντυ πακαι με τά συ μπε ρι λή φθη κε στα 154 των Απά ντων; Ταπρώ τα Άπα ντα του 1935 φαί νε ται α πί θα νο να εί χαν πέ -σει στα χέ ριά του, τα δεύτερα, όμως, του Ίκαρου, γιατίόχι; ∆ε κέμ βριο 1947 βγαί νουν α πό το Τυ πο γρα φείο, Αύ -γου στο 1948 συλ λαμ βά νε ται. Αλλά και στο Επτα πύρ -γιο, που κρα τεί ται ως θα να το ποι νί της α πό τις αρ χές του1949, του έ φερ ναν βι βλία μη τέ ρα και μι κρό τε ρη α δελ -φή, ό πως δια βε βαιώ νει ο συ γκρα τού με νος φί λος, κι αυ -τός θα να το ποι νί της, Γιώρ γος Απο στο λί δης.

Όπως και στα άλ λα δυο ποιή μα τα με συγ γε νείς κα βα -

φι κούς τίτ λους, έ τσι και στο «Νό η σις» που έ γι νε «Νό -η ση», ως προς το πε ριε χό με νο διί στα νται. Μό νο πουστα δυο ποιή μα τα του «Στό χου», το πε ριε χό με νο, α πό ε -ρω τι κό στα κα βα φι κά γυ ρί ζει σε πο λι τι κό, ε νώ, το νε α -νι κό ποίη μα, που εί ναι βα θιά υ παρ ξια κό, βρί σκε ταιπλη σιέ στε ρα στο κα βα φι κό, του λά χι στον ως προς τοκλί μα. Στο ποίη μα αμ φο τέ ρων, υ πάρ χει η α πό στα σητου χρό νου. Αυ το γνω σία κα τέ κτη σε με γα λώ νο ντας ο αι -σθη τι στής α φη γη τής του Κα βά φη, αυ το σαρ κα σμό τουΑνα γνω στά κη. Ση μειω τέ ον, ό μως, πως ο Κα βά φης τοέ γρα φε στα 52 και ο Ανα γνω στά κης στα 23. Κα τά τα άλ -λα, κά ποιος πι θα νώς να πα ρα τη ρή σει πως η λέ ξη νό η -ση δεν εί ναι και τό σο σπά νια και συ νε πώς, ό τι θα μπο -ρού σε να πρό κει ται για σύ μπτω ση. Μό νο που ο Ανα -γνω στά κης δεν συ νή θι ζε α φη ρη μέ να ου σια στι κά γιατίτ λους. Στο “πε ρι θώ ριο ’68-’69”, ο ί διος σχο λιά ζει,“«Έχει μια φα ντα σία προ σκολ λη μέ νη στο α ντι κεί με -νο...», έ γρα ψε κά πο τε ο Α.Α., τό τε που δεν εί χα με γνω -ρι στεί καν α κό μα.”

Τέ λος, ό σο α φο ρά το Έτος Μα νό λη Ανα γνω στά κη,που α να κη ρύσ σει μό νο ο ∆ή μος της Θεσ σα λο νί κης, θυ -μί ζει τον “ε θνι κό δι χα σμό” του 1916. Ας γί νει, με τα ξύτό σων άλ λων υ περ βά σεων, και η η λι κια κή ως προςτους κα τ’ έ τος τι μώ με νους λο γο τέ χνες. Άλλω στε, το ναπε ρά σου με στους η λι κια κά με τα πο λε μι κούς της λο γο -τε χνίας συ νά δει με τη γε νι κό τε ρη μείω ση η λι κιών σταδη μό σια πρό σω πα. Το 1916, ή ταν οι α ντί πα λες πα ρα -τά ξεις Βα σι λέως Κων στα ντί νου-Βε νι ζέ λου. Το 2015,Υπουρ γός Πο λι τι σμού και ∆ή μαρ χος Θεσ σα λο νί κης α -νή κουν σε πα ρα τά ξεις της ί διας ι δε ο λο γι κής οι κο γέ -νειας.

Μ. Θε ο δο σο πού λου

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 27

Πά λι Ανα γνω στά κης

«Θαύματακαι νάματα»

Ηθεατρική παράσταση «Θαύ-ματα και νάματα» είναι βα-σισμένη σε πέντε διηγήματα

του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Οιηθοποιοί της ομάδας του Ιδιόμελουαναπαριστούν τις παπαδιαμάντειεςμορφές αναζητώντας την έννοιατης συγχώρεσης και της ανάστα-σης. Η παράσταση αντιμετωπίζει τοΠάσχα ως το πέρασμα από τηναπώλεια του εαυτού στην ανακά-λυψή του, μέσα από την αναγνώ-ριση της αδυναμίας και τη συγχώ-ρεση.

Τα διηγήματα «Τελευταία τουΓέρου», «Τελευταία Βαπτιστική»,«Χολεριασμένη», «Θαύμα της Και-σαριανή»ς και «Αλιβάνιστος» απο-τελούν το σώμα κειμένου της παρά-

στασης. Τα ζωντανεύουν οι ηθο-ποιοί: Μανώλης Γιούργος, Γεωργία∆εληγιαννοπούλου, Μαριέττα ∆ε-λώτη, Πίτσα Κάτσικα, Μάιρα Με-ταξά, Γιάννης Παπαθύμνιος, Ερι-φίλη Σαββίδου και Μαίρη Σταγάκη.Την παράσταση επιμελήθηκε ο Μα-νώλης Γιούργος.

Για 12 παραστάσεις, από την Πα-ρασκευή 20 Μαρτίου μέχρι και τηΜεγάλη Τετάρτη 8 Απριλίου (20/3,21/3, 22/3, 27/3, 28/3, 29/3, 3/4,4/4, 5/4/15, 6/4, 7/4 και 8/4/15),στο Ιδιόμελο (Ελευθερίου Βενιζέ-λου 17 και Βασιλέως Κωνσταντί-νου, Μαρούσι, πλησίον ΗΣΑΠ, 2106817042).

«Zyclon ήτο πεπρωμένο»του Θανάση Τριαρίδη

Οτίτλος του έργου παραπέμ-πει στο αέριο Zyklon B, τομέσο θανάτωσης των κρα-

τουμένων του Άουσβιτς. Ένα έργο,

σύμφωνα με τον συγγραφέα του,«για τη μνήμη του ολέθρου τουΟλοκαυτώματος, για την ανυπό-φορη Ιστορία που εισβάλλει στοανυπεράσπιστο παρόν των ανθρώ-πων».

Ένας άντρας και μια γυναίκα συ-ναντιούνται στη δίδυμη κάψουλαενός διάσημου παιχνιδιού roller co-aster του Ζyklon. Βασική προϋπό-θεση του παιχνιδιού είναι ότι κατάτη διάρκειά του, αυτοί οι δύο άν-θρωποι δεν θα ιδωθούν ποτέ. Μέσαστον προγραμματισμένο από τοπαιχνίδι εγκλεισμό τους και έχον-τας την ελευθερία να πούνε ό,τι θέ-λουν ξέροντας πως ποτέ δεν θα συ-ναντηθούν, κατασκευάζουν ταυτό-τητες, επινοούν «εαυτούς», θυμούν-ται ιστορίες, και -σχεδόν μοιραία-ανατρέχουν στην παρελθοντική (;)κτηνωδία του Ολοκαυτώματος, τωνθαλάμων εξόντωσης και του αερίουZyklon B. Με την ευκολία που τουςεξασφαλίζει η απόσταση των χρό-νων, φτιάχνουν σενάρια και στή-νουν υποθετικές «παλαιές ιστορίεςκραταιής αγάπης». Όμως κάποια

στιγμή οι δύο αυτοί άνθρωποι, θακαταλάβουν πως πλέον δεν υπάρ-χει επιστροφή από τους «εαυτούς»που δημιούργησαν: η Ιστορία πουθυμήθηκαν τους κυριεύει, η υποθε-τική αγάπη τους γίνεται Πεπρω-μένο. Θα καταλάβουν εν τέλει, πωςτο αέριο Zyklon Β ίσως να βρίσκε-ται στον εξαερισμό του χώρου στονοποίο βρίσκονται.

Τη σκηνοθεσία έχει κάνει ο Γιάν-νης Παρασκευόπουλος. Στους δύοπρωταγωνιστικούς ρόλους εμφανί-ζονται η Ιωάννα Παγιατάκη και οΚωνσταντίνος Γαβαλάς. Τη μου-σική συνθέτει ο Μάνος Μυλωνάκης,ενώ τη σκηνογραφία υπογράφει ηΣοφία Παπαδοπούλου.

Παραστάσεις: Πέμπτη, Παρα-σκευή και Σάββατο, στις 9μ.μ. καιΚυριακή στις 7μ.μ., στο Βlack Box(Βασ. Όλγας 65 & Φλέμινγκ 2,Θεσσαλονίκη, 2310829254). Πλη-ροφορίες – κρατήσεις:2310829254. Προπώληση εισιτη-ρίων: www.viva.gr, Public, Παπα-σωτηρίου, Seven spots, Ιανός, Re-load και στο ταμείο του BlackBox.

ΘΕΑΤ

ΡΙΚ

Α Ν

ΕΑ

Page 29: Κυριακη 15 3 2015

Η ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2015 2299KINHMATOΓΡΑΦΟΣ

Επιμέλεια: Στράτος Κερσανίδης

Ητύχη παίζει παράξενα παιχνίδια.Την περασμένη Τρίτη και ενώετοιμαζόμουν να γράψω για την

ταινία του ∆ιονύση Γρηγοράτου, «Τα παι-διά του Εμφυλίου», γνώρισα τον κύριοΓιώργο. Η γνωριμία έγινε στο θάλαμοενός νοσοκομείου όπου νοσηλευόμουνμετά από μία εγχείρηση όταν στο δι-πλανό κρεβάτι ήρθε ο κύριος Γιώργος, οοποίος επρόκειτο να εγχειριστεί. Κου-βέντα στη κουβέντα, λοιπόν, έμαθα πωςο 81 ετών «συγκάτοικός» μου, ήταν ένααπό τα παιδιά του λεγόμενου παιδομα-ζώματος. Το 1948, σε ηλικία 9 ετών, με-ταφέρθηκε από το ∆ημοκρατικό Στρατόμετά από αίτημα των γονιών του, από τη

Ροδόπη στη Βουλγαρία, αρχικά, και στηνΤσεχοσλοβακία στη συνέχεια. Εκείσπούδασε, εργάστηκε και έκανε οικογέ-νεια. Κάποτε επέστρεψε στην Ελλάδααλλά δεν ξαναείδε τους γονείς του ποτέ.

Εκείνα τα χρόνια εκτός από σκοτεινάείναι και σκεπασμένα από σιωπή. Σύμ-φωνα με την κυρίαρχη ιδεολογία οι«κομμουνιστο – συμμορίτες» ήταν εκεί-νοι που άρπαζαν τα παιδιά χωρίς τη θέ-ληση των γονιών τους. Μάλιστα ο «έγκυ-ρος» (λέμε τώρα!), Νίκος Μαραντζίδης,υποστηρίζει σε άρθρο του στην «Καθη-μερινή» (12.8.2012) πως, επειδή στο ∆η-μοκρατικό Στρατό δεν προσέρχονταν μα-χητές να καταταγούν, αφού η προσέ-λευση στις τάξεις του ήταν μόνο 10%,προσέφυγαν στη βίαιη επιστράτευση.

Βέβαια ο ∆ιονύσης Γρηγοράτος μετά απόέρευνα πολλών ετών καταρρίπτει το ενλόγω επιχείρημα, χρησιμοποιώντας έναέγγραφο του βρετανού συνταγματάρχη,Σέπαρντ, επικεφαλής της ΒρετανικήςΑποστολής στη Βόρεια Ελλάδα, σύμ-φωνα με το οποίο, «στις περιοχές πουελέγχονταν από το ∆.Σ., το 95% των πε-ριπτώσεων απομακρύνθηκαν με συγκα-τάθεση των γονέων τους…».

Βέβαια, την ίδια εποχή γινόταν και έναάλλο παιδομάζωμα, από την πλευρά τηςΒασίλισσα Φρειδερίκης, η οποία ίδρυσετις περίφημες Παιδοπόλεις όπου τα με-τέφερε η κυβέρνηση. Τα σιωπηλά αυτάγεγονότα αναφέρονται σε πάνω από60.000 μετακινήσεις παιδιών, 30.000από το ∆ημοκρατικό Στρατό και 30.000από το κυβερνητικό στρατό.

Το 1948, λοιπόν, απομακρύνθηκαναπό τις εστίες τους, στις περιοχές όπουμαινόταν ο Εμφύλιος, παιδιά και προςτις δύο κατευθύνσεις. Εκτός Ελλάδος σειδρύματα των πρώην «σοσιαλιστικών»χωρών από το ∆.Σ. και εντός της χώραςαπό τον κυβερνητικό στρατό στις 52Παιδοπόλεις που δημιουργήθηκαν αιφ-νιδιαστικά με την αμερικανική βοήθεια.

Ο ∆ιονύσης Γρηγοράτος, με την ανε-ξάρτητη αυτή παραγωγή, τα γυρίσματατης οποίας κράτησαν 6 χρόνια και πραγ-ματοποιήθηκαν στην Αθήνα, το Γράμμοκαι την Τασκένδη, επιχειρεί να σπάσειτη σιωπή. Με «Τα παιδιά του Εμφυλίου»κάνει μία σύνθεση μυθοπλασίας και αρ-χειακού υλικού, θέλοντας να φωτίσειτην Ιστορία αλλά και να δει τα αποτελέ-σματα αυτού του παραλογισμού επάνω

στους ίδιους τους ανθρώπους που βίω-σαν τα γεγονότα.

Έτσι οι δύο κεντρικοί χαρακτήρες τηςταινίας είναι δυο ηλικιωμένοι άνθρωποι,η Ολυμπία και ο Γιώργος. Η μεν πρώτηείχε μεταφερθεί εκτός Ελλάδας και έγινεχορεύτρια στα Μπολσόι, ο δε δεύτερος,είχε μεταφερθεί σε Παιδόπολη και έγινεεναερίτης στη ∆ΕΗ.

Και εδώ τίθεται το ερώτημα: Τι γίνεταιμε τα χαμένα παιδικά χρόνια αυτών τωνανθρώπων; Και με τα τραγικά οδοιπο-ρικά που δεν τέλειωσαν με το τέλος τουΕμφυλίου αλλά συνεχίστηκαν εκτός καιεντός της Ελλάδος με εξορίες, απαγο-ρεύσεις επανόδου στις εστίες τους, δια-κρίσεις;

Στην ταινία, η βάση της οποίας είναιμυθοπλαστική, εμφανίζονται και υπαρ-κτά πρόσωπα που πρωταγωνίστησαν σταγεγονότα. Επίσης, ενσωματώνεται υλικόαρχείου, που ενισχύει τη δραματουργία,όπως για παράδειγμα η μυθιστορηματικήπαρουσία του γάλλου κομμουνιστή ποι-ητή, Πολ Ελιάρ, στα ελληνικά βουνά το1949.

Μια σύνθετη κινηματογραφική δημι-ουργία, με την οποία ο ∆ιονύσης Γρηγο-ράτος προσφέρει σημαντικότατα στοι-χεία στη σκοτεινή εκείνη περίοδο της ελ-ληνικής Ιστορίας και δίνει απαντήσειςστην άλλη πλευρά στην οποία συνωστί-ζονται διάφοροι κομμουνιστοφάγοι,ιστορικοί αναθεωρητές, ακροδεξιοί καιχρυσαυγίτες.

[email protected],kersanidis.wordpress.com

«ΤΑ ΠΑΙ∆ΙΑ ΤΟΥ ΕΜΦΥΛΙΟΥ»

Οι σιωπές της Ιστορίας

ΟΟΙΙ ΝΝΕΕΕΕΣΣ ΤΤΑΑΙΙΝΝΙΙΕΕΣΣ«Still Alice: Κάθε στιγμή μετράει» (Still Alice) των Ρί-

τσαρντ Γκλέιτζερ και Γουός Γουεστμόρλαντ: Κατα-ξιωμένη γλωσσολόγος και ακαδημαϊκός στο Πανε-πιστήμιο Κολούμπια, ευτυχισμένη σύζυγος και μη-τέρα, η δρ Άλις Χάουλαντ έρχεται αντιμέτωπη μεέναν ύπουλο εχθρό. Αρχικά δεν ανησυχεί με τημνήμη της που την προδίδει αλλά τελικά διαπιστώ-νει πως βρίσκεται αντιμέτωπη με τη νόσο του Αλ-τσχάιμερ. Η Άλις ξεκινά έναν μεγάλο και άνισοαγώνα. Μια δυνατή ταινία με μια συγκλονιστική ερ-μηνεία από την Τζούλιαν Μουρ, η οποία της χάρισετο Όσκαρ α΄ γυναικείου ρόλου.

«Τετάρτη 04:45» (Wednesday 04:45) του Αλέξη Αλε-ξίου: Ο Στέλιος ∆ημητρακόπουλος έχει 32 ώρεςπριν χάσει τα πάντα. Από το τζαζ μπαρ που με πολύκόπο διατηρεί σε λειτουργία εδώ και χρόνια, μέχριτην ίδια του την οικογένεια. Ο Ρουμάνος γκάνγκ-στερ που του έχει δανείσει χρήματα, απαιτεί ναεξοφληθεί το χρέος τώρα. Ένα ατμοσφαιρικό καιαγωνιώδες θρίλερ, που έκανε την πρεμιέρα τουστο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ του Ρό-τερνταμ. Η δεύτερη ταινία του Αλεξίου μετά την«Ιστορία 52».

«Από μηχανής» (Ex machina) του Άλεξ Γκάρλαντ:Ένας δισεκατομμυριούχος φέρνει έναν υπάλληλότου στην πολυτελή κατοικία του. Σκοπός είναι ναπάρει μέρος σε ένα πείραμα με ένα εξαιρετικά προ-ηγμένο θηλυκό ρομπότ. Ένα παράδοξο ερωτικό τρί-γωνο σε μια ταινία επιστημονικής φαντασίας.

«Wild card» του Σάιμον Γουέστ: Μια θανάσιμη περι-πέτεια στο Λας Βέγκας με πρωταγωνιστή έναν επι-δέξιο σωματοφύλακα, το Νικ Γουάιλντ ο οποίος θαέρθει αντιμέτωπος με τη μαφία. Κι αυτό θα γίνειμετά από τη βίαιη επίθεση που θα δεχτεί έναςφίλος του από κάποιο πρωτοπαλίκαρο της μαφίας.

«Σταχτοπούτα» (Cinderella) του Κένεθ Μπράνα: Ηνέα «Σταχτοπούτα» παραμένει πιστή στο κλασικό,πασίγνωστο ομώνυμο παραμύθι και δίνει σάρκα καιοστά στη διαχρονική ταινία κινουμένων σχεδίωντου 1950.

Σινεφίλ

Την τρίτη του μέρα διανύει το 17ο ΦεστιβάλΝτοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης «Εικόνες του21ου αιώνα» και, αν και είναι κοινοτυπία, θα

επαναλάβω πως η επιτυχία του άρχισε να φαίνεταιαπό τις πρώτες ώρες.

Με μια πρωτότυπη και διασκεδαστική ταινία, ηοποία εντάσσεται στην ενότητα «Μουσική καιχορός», άνοιξε την Παρασκευή το βράδυ στο Ολύμ-πιον, ο χορός των ταινιών. Κι όταν λέω χορός, κυ-ριολεκτώ αφού η «Επιχείρηση χιπ-χοπ» (Hop Ho-eration), η ταινία έναρξης, αφηγείται την περιπέτειαμιας ομάδας χορευτών. Και τί χορευτών! Κάποιωνφιλόδοξων τύπων από τη Νέα Ζηλανδία οι οποίοιπροετοιμάζονται για το Παγκόσμιο ΠρωτάθλημαΧιπ Χοπ το οποίο πραγματοποιείται στο Λας Βέγκας.Τι είναι, όμως, εκείνο που κάνει αυτήν την ομάδα χο-ρευτών ξεχωριστή; Μα, η ηλικία των μελών της! Οιεπίδοξοι χορευτές -ανάμεσά τους και αρκετοί άνωτων ενενήντα ετών- είναι κάποιες γοητευτικές προ-σωπικότητες με ενδιαφέρουσες ιστορίες ζωής, πουαψηφούν τις αντιξοότητες και χορεύουν με όση δύ-ναμη και πάθος διαθέτουν. Αστείο και συγκινητικό,το ντοκιμαντέρ εκτυλίσσεται σαν μια απρόσμενηέκρηξη συναισθημάτων, που επιβεβαιώνει ένα κλισέπέρα για πέρα αλη-θινό: ότι η ηλικία είναιαπλά ένας αριθμός.

Βέβαια, όπως είναιφυσικό, μεγάλο ενδια-φέρον υπάρχει από τημεριά των ελλήνωνσκηνοθετών. Επιμέ-νοντας -και ορθώς-στη στήριξη του ελλη-νικού ντοκιμαντέρ, τοΦεστιβάλ βοηθά τους

έλληνες ντοκιμαντερίστες να βρουν τον δικό τουςτρόπο έκφρασης και ενισχύει με όποιο τρόπο μπορείτην παρουσία τους στη διεθνή αγορά. Κάθε χρόνοκαι πιο δυναμική, η ελληνική παραγωγή ντοκιμαν-τέρ πρωταγωνιστεί. Έτσι και φέτος συμμετέχουν 63ελληνικές ταινίες οι οποίες αποτυπώνουν με τόλμημια πραγματικότητα που αναδιαμορφώνεται στηδίνη κοινωνικών ζυμώσεων. Τα ελληνικά ντοκιμαν-τέρ, κατατάσσονται στα τμήματα του Επίσημου Προ-γράμματος και στο Ελληνικό Πανόραμα.

Το 17ο Φεστιβάλ τιμά φέτος μέσα από τα αφιερώ-ματά του, δυο κινηματογραφιστές, οι οποίοι μέσααπό το έργο τους ασκούν έντονη κριτική στη σύγ-χρονη κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα: ΤονΑυστριακό Χούμπερτ Ζάουπερ, το όνομα του οποίουέχει συνδεθεί με το αποκαλυπτικό ντοκιμαντέρ, καιτον Ρουμάνο Αλεξάντρου Σόλομον, με σημαντική συ-νεισφορά στις πολιτικές ταινίες τεκμηρίωσης. Καιοι δυο σκηνοθέτες θα παραβρεθούν στη διοργάνωσηγια να παρουσιάσουν τις ταινίες τους και να συνομι-λήσουν με τους θεατές.

Η γιορτή συνεχίζεται μέχρι το επόμενο Σάββατο 21Μαρτίου με την τελετή λήξης, στην οποία θα προ-βληθεί η ταινία που θα κερδίσει το Βραβείο Κοινού.

17ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Αρχή με ΚΑΠΗ χιπ-χοπ!

«Επιχείρησηχιπ χοπ»

Page 30: Κυριακη 15 3 2015

3300 Η ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2015ΘΕΩΡΙΑ

Του Χρήστου Βαλλιάνου*

Στον απόηχο των μεγάλων μαζικώνκινημάτων σε πολλές χώρες της∆ύσης αλλά και του αναδυόμενου

«τρίτου κόσμου», στη διάρκεια των δε-καετιών του 60 και του 70, της ριζο-σπαστικής αμφισβήτησης και των ελπί-δων που εξέθρεψαν, αναπτύχθηκε στοεσωτερικό του μαρξισμού, κυρίως μετάτο 1970, πλούσιος διάλογος σχετικά μετο κράτος, κυρίως ως οργανωτή και εγ-γυητή ταξικής κυριαρχίας, και την εξαυτού κατάλληλη στρατηγική στόχευσητης αριστεράς.

Αν ο πλέον προβεβλημένος από τουςθεωρητικούς αυτού του διαλόγου, είναιο «δικός μας» Ν. Πουλαντζάς, θα πρέ-πει να δεχτούμε ότι εξ ίσου καίρια ήτανη συμβολή στα ζητήματα αυτά ενόςάλλου μαρξιστή και φιλοσόφου, που κι-νήθηκε σε μια (σχεδόν) παράλληλη πο-ρεία με αυτόν, αλλά μέσα από ιδιαίτερακαι εξαιρετικά δύσβατα μονοπάτια.

Η αναζήτηση της «προλεταριακήςπολιτικής»

Πράγματι, ο μεν Πουλαντζάς εργά-στηκε ως εκπρόσωπος ενός ιδιαίτερουχώρου που θα μπορούσαμε να αποκα-λέσουμε «μαρξιστική πολιτική επι-στήμη», ορίζοντας ως ειδικότερα αντι-κείμενα της έρευνάς του τη μορφή τουσύγχρονου καπιταλιστικού κράτους, τιςκοινωνικές συμμαχίες που προωθούν-ται μέσω κάθε μιας ιδιαίτερης μορφής,κλπ. αξιοποιώντας βεβαίως και συχνάεμβαθύνοντας τις θεωρητικές υποδεί-ξεις του ώριμου Μαρξ, αλλά και τουΓκράμσι και του Αλτουσέρ. Η μέθοδοςτου Μπαλιμπάρ ήταν διαφορετική. Στοζήτημα του κράτους (αλλά και της ανά-λυσης αυτού που αποκλήθηκε «πολι-τική βαθμίδα») ο Μπαλιμπάρ είδε τηνένδειξη μιας σοβαρής (καθ)υστέρησηςτης μαρξιστικής θεωρίας, τα αίτια τηςοποίας θέλησε να αναζητήσει στις θεω-ρητικές και φιλοσοφικές συντεταγμέ-νες που καθόρισαν τη σκέψη του Μαρξκαι επομένως και τον ίδιο τον ιστορικόμαρξισμό, αφού οι συντεταγμένεςαυτές, στις συνθήκες φετιχοποίησηςτων γραπτών του Μαρξ από το σοβιε-τικό μαρξισμό, ουδέποτε αποτέλεσαναντικείμενο σοβαρής κριτικής αποτίμη-σης. Συγχρόνως, το εγχείρημα αυτό εμ-περιείχε ένα θεωρητικό στοίχημα: ναδείξει ότι οι μεγάλες θεωρητικές τομέςστις οποίες οδήγησε η σκέψη του Μαρξ(έστω κι αν φαινομενικά δεν έχουν κά-

ποια συνάφεια με τα ζητήματα της πο-λιτικής και του κράτους), μπορούν ναείναι εξαιρετικά χρήσιμες όχι μόνοι στονα εντοπίσουμε θεωρητικά δάνεια,ασύμβατα προς τον επαναστατικό μαρ-ξισμό, που λαθροβιούν ακόμα και σταέργα της ωριμότητάς του, αλλά και ναδιατυπώσουμε συνεκτικές απαντήσειςστα ερωτήματα σχετικά με τη (ζητού-μενη) «προλεταριακή πολιτική», το αν-τικείμενό της, τους ιστορικούς φορείςτης, κλπ.

Η συλλογή «Κράτος, μάζες, πολιτική»(εκδόσεις «Εκτός Γραμμής», μτφρ. Τ.

Μπέτζελος), που κυκλοφόρησε πρό-σφατα, περιλαμβάνει ορισμένες από τιςπιο καίριες θεωρητικές παρεμβάσεις(άρθρα, δοκίμια, εισηγήσεις) στα ζητή-ματα αυτά, που εκτείνονται στη χρονικήπερίοδο 1972 – 1984, οι οποίες διατη-ρούν ακέραιο το θεωρητικό τους ενδια-φέρον (η σχετική συζήτηση δεν εμ-πλουτίστηκε ιδιαίτερα μετά από το1984), και καλύπτουν ένα σημαντικόκενό στην ελληνική βιβλιογραφία, συμ-πληρώνοντας τη σχετική συλλογήέργων εκείνης της περιόδου («Για τη δι-κτατορία του προλεταριάτου», το συλ-λογικό «Ο Μαρξ και η πολιτική», κ.ά.).Η συλλογή των επτά άρθρων του γάλ-λου φιλοσόφου συνοδεύεται από έναπολύ ενδιαφέρον Επίμετρο του Π. Σω-τήρη, που παρουσιάζει το νήμα που συ-νέχει τις φαινομενικά διάσπαρτες αυτέςεργασίες, αλλά και κάποια στοιχεία γιατην μετέπειτα εξέλιξη των θεωρητικώναναζητήσεων του Μπαλιμπάρ.

Πράγματι, η δημοσίευση της διόρθω-σης του Κομμουνιστικού Μανιφέστου,το 1872, εγκαινιάζει για τον Μπαλιμπάρμια περίοδο θεωρητικών αναζητήσεωνγύρω από το ζήτημα του αστικού κρά-τους, της παρουσίας των μαζών στοεσωτερικό του και του περιεχομένουμιας κομμουνιστικής ή προλεταρικαήςπολιτικής, που θα αμφισβητεί και θατείνει να ανατρέψει την αστική κυριαρ-χία και εκμετάλλευση.

Με την εμπειρίατης Παρισινής Κομμούνας

Στο άρθρο αυτό, ο Μπαλιμπάρ σχο-λιάζει τα συμπεράσματα που άντλησε οίδιος ο Μαρξ από την εμπειρία της Πα-ρισινής Κομμούνας και με βάση ταοποία προχώρησε στη γνωστή «διόρ-θωση» του Μανιφέστου, που περιελή-φθη στον πρόλογο της έκδοσης του1872, και τον οποίο με τη σειρά του επι-καλείται ο Λένιν στο «Κράτος και Επα-

νάσταση». Κωδικοποιώντας λοιπόν τασυμπεράσματα αυτά, ο Μπαλιμπάρ κα-ταλήγει ότι το σύγχρονο κράτος θα πρέ-πει να εννοηθεί ως μια σύνθετη πραγ-ματικότητα, που περιλαμβάνει μια κρα-τική εξουσία και ένα κρατικό μηχανι-σμό. Οι ανάγκες αναπαραγωγής τωνσυνθηκών εκμετάλλευσης της εργασίαςεπιβάλλουν την «επικάλυψη» της κυ-ριαρχίας του κεφαλαίου επί της εργα-σιακής διαδικασίας από μια πολιτικήκυριαρχία, την οποία δεν ασκεί το κε-φάλαιο «αυτοπροσώπως», αλλά έναςιδιαίτερος μηχανισμός, τυπικά αυτόνο-μος από τον ταξικό ανταγωνισμό, πουέχει αναπτυχθεί γι’ αυτόν ακριβώς τοσκοπό, και επί του οποίου το κεφάλαιοασκεί τον κυριαρχικό του έλεγχο. Το γε-γονός αυτό έχει κρίσιμη σημασία, γιατίο μηχανισμός αυτός δεν μπορεί να λει-τουργήσει «για λογαριασμό» μιας άλληςτάξης που θα επιχειρήσει να αποτινάξειτην οικονομική εκμετάλλευση και τηνπολιτική υποτέλεια: «Είτε δεν λειτουρ-γεί καθόλου, είτε λειτουργεί για λογα-ριασμό κάποιου άλλου, ο οποίος δενμπορεί να είναι παρά ο ταξικός αντίπα-λος». Το προλεταριάτο δεν είναι δυνα-τόν «να κατακτήσει και στη συνέχεια νακρατήσει και να ασκήσει την πολιτικήεξουσία χρησιμοποιώντας ένα εργαλείοανάλογο με εκείνο που χρησιμοποιού-σαν οι κυρίαρχες τάξεις, διότι τότεχάνει αναγκαστικά την πολιτική εξου-σία, με τη μια ή την άλλη μορφή,“βίαιη” ή “ειρηνική”». (σελ. 51-52).

Η πολιτικοποίηση στο χώροτης παραγωγής

Η ανάγκη μιας ριζικής αντιπαράθε-σης όχι με τα κόμματα του αστικού κοι-νοβουλίου, αλλά με τον κρατικό μηχα-νισμό και τις ιδεολογικές και πολιτικέςλειτουργίες που αυτός υπηρετεί, αλλάκαι την ίδια την οργάνωση της παραγω-γής που επίσης αναπαράγει την υπο-ταγή της εργασίας στις επιταγές τού κε-φαλαίου, επιβάλλει τη συνολικοποίησητης αντιπαράθεσης, ή μάλλον την πολι-τικοποίση των συγκρούσεων σε όλα ταμέτωπα όπου εμπλέκεται η αναπαρα-γωγή των κοινωνικών σχέσεων εξου-σίας. Ο Μπαλιμπάρ επιμένει ειδικάστην ανάγκη πολιτικοποίησης των αγώ-νων στους χώρους παραγωγής, για τηνανάγκη να αναδειχθεί και να υποστηρι-χτεί η αυθόρμητη αντίσταση του εργάτηστην εκμετάλλευσή του, με τη «διείσ-δυση της πολιτικής πρακτικής στησφαίρα της εργασίας, της παραγωγής».Με τον τρόπο αυτό εγκαινιάζεται μιανέα πρακτική της πολιτικής, που αρνεί-ται έμπρακτα την απόλυτη διάκρισηανάμεσα στην πολιτική και την οικονο-μία, η οποία αναπτύχθηκε στα πλαίσιατου καπιταλισμού και του αστικού κρά-τους. Όπως εξηγεί ο Μπαλιμπάρ, «όχιμε την ουδόλως πρωτότυπη έννοια μιας«οικονομικής πολιτικής», ούτε επίσηςμόνο με τη μεταβίβαση της πολιτικήςεξουσίας στους εργαζόμενους, αλλά γιανα μπορούν ακριβώς να ασκούν την πο-λιτική εξουσία ως εργαζόμενοι, καιχωρίς να πάψουν να είναι εργαζόμενοι,με τη μεταβίβαση ενός ολόκληρου μέ-ρους της πολιτικής πρακτικής μέσα στησφαίρα της παραγωγής» (σ. 53).

Είναι φανερό ότι οι σκέψεις αυτέςσχετικά με το περιεχόμενο αυτής τηςνέας πρακτικής της πολιτικής που θααγκαλιάζει το σύνολο των μηχανισμώντου κράτους, της παραγωγικής μηχανήςσυμπεριλαμβανομένης, παραπέμπουνευθέως στην εμπειρία της κινεζικής πο-λιτιστικής επανάστασης, στην οποία εξάλλου αναφέρεται ονομαστικά: «Καθώς[η ΠΕ] υποστήριζε ότι η ταξική πάλη(ανάμεσα στους «δύο δρόμους») συνεχί-ζεται στους κόλπους ολόκληρης της με-τάβασης, χωρίς το ζήτημα της πραγμα-τικής άσκησης της εξουσίας από τιςμάζες να διευθετείται ποτέ οριστικά,(…) έδινε νέο νόημα στη μετάβαση, τοοποίο διόρθωνε δυνητικά τις μηχανιστι-κές και τελοκρατικές όψεις της (η με-τάβαση δεν είναι πλέον πρόγραμμα οι-κοδόμησης, με προβλέψιμα, αν όχι υπο-

Η οικονομία είναι πρωτίστως πολιτική. Αλλά, «δενείναι πολιτική επειδή αναλύει τις συνθήκες τουπλούτου των εθνών, έτσι όπως μπορεί να τις πραγ-ματοποιήσει ιδεωδώς ή να τις εγγυηθεί ένα κρά-τος. Είναι πολιτική επειδή ανακαλύπτει μέσα στιςανταγωνιστικές ισορροπίες φαινόμενα κυριαρχίας,μέσα στη συσσώρευση του κεφαλαίου τη λογικήτης εκμετάλλευσης, μέσα στην αξία την αναγκαίαυπερεργασία.

“Ιχνηλατώντας (σ) τα όρια του ιστορικού μαρξισμού

Με αφορμή τη συλλογή κειμένων του Ετιέν Μπαλιμπάρ: «Κράτος, μάζες, πολιτική»

Page 31: Κυριακη 15 3 2015

Η ΕΠΟΧΗ 15 Μαρτίου 2015 3311ΘΕΩΡΙΑ

λογίσιμα, οικονομικά και θεσμικά βή-ματα, αλλά – όπως έλεγε ο Μαρξ –«μακρά ακολουθία αγώνων, σειρά ιστο-ρικών διαδικασιών», δηλ. αντιφατικήτάση)» (σ.72).

Μαρξ και Μακιαβέλι

Ο στοχασμός στα όρια της σκέψηςτου Μαρξ είναι διάχυτος σε όλα ταάρθρα της συλλογής. Αξίζει όμως τονκόπο να αναφερθούμε πολύ συνοπτικάστην επιχειρηματολογία που αναπτύσ-σει ο Μπαλιμπάρ στο μεγαλύτερο δοκί-μιο («Μαρξ ο τζόκερ, ή ο μη αποκλει-όμενος τρίτος», 1981). Εκεί λοιπόν οΜπαλιμπάρ παρατηρεί αρχικά ότι οΜαρξ ταλαντεύτηκε μέχρι τέλους ανά-μεσα σε δύο αντίθετες θέσεις σχετικάμε τις αντιλήψεις του για την πολιτική,που αντίστοιχα τροφοδότησαν δύο αν-τίθετες αναγνώσεις: Από τη μια μεριά,αναπτύχθηκε μια παράδοση (Γκρότσε,Γκράμσι) που έβλεπε τον Μαρξ σαν τον«Μακιαβέλι του προλεταριάτου», θεω-ρώντας ότι ο Μαρξ, όπως και ο Μακια-βέλι, είναι ένας πρωτίστως πολιτικόςθεωρητικός, ο στοχασμός του οποίουασκείται επί συσχετισμών δυνάμεων,προκειμένου να παρέμβει σ’ αυτούςμέσω της πολιτικής δράσης, και επο-

μένως η θεωρία του είναι εξ αρχής υπο-ταγμένη στο πρωτείο της πολιτικής.Από την άλλη μεριά, ο Μαρξ θεωρήθηκεως κάποιος οικονομολόγος ή κοινωνιο-λόγος, που επεδίωξε εν είδει αυτοσκο-πού να συγκροτήσει μια αφηρημένηεπιστήμη των κοινωνικών σχέσεων, απ’όπου θα μπορούσε εκ των υστέρων ναπροκύψει μια συγκεκριμένη εφαρμογή.

Οι δύο αυτές προσεγγίσεις κρίνονταιαπό τον Μπαλιμπάρ εξ ίσου προβλημα-τικές. Η παράδοση των Γκρότσε –Γκράμσι αντιλαμβανόταν ότι το ρόλοτου μακιαβελλικού «Ηγεμόνα» καλείταινα παίξει η συμμαχία των τάξεων, πουυφίστανται την εκμετάλλευση ως υπο-κείμενο της ιστορίας (και της μελλοντι-κής εξουσίας) που «συγκεντρώνει ιδε-ατά στο κεφάλι και τα χέρια του ταμέσα και τους στόχους της». Η δεύτερηπαράδοση παραγνωρίζει βεβαίως ότι ομαρξισμός δεν μπορεί παρά να είναι μιαεπαναστατική θεωρία σε συνεχή αλλη-λοτροφοδότηση με τους αγώνες των τά-ξεων που υφίστανται την εκμετάλ-λευση. Κατά τον Μπαλιμπάρ και οι δύοπροσεγγίσεις μένουν δέσμιες ενός δι-πόλου, από το οποίο ακόμα και ο ίδιοςο Μαρξ δεν μπόρεσε να απαλλαγεί ορι-στικά: του διπόλου «κοινωνία των πο-λιτών» - «κράτος». Από την άλληπλευρά, ο γάλλος φιλόσοφος θεωρείότι στο έργο του Μαρξ μπορούμε να ανι-χνεύσουμε ίχνη μιας άλλης αντίληψηςγια το περιεχόμενο και τη θέση τής υπόαναζήτηση «προλεταριακής πολιτικής»στο εσωτερικό της μαρξιστικής θεω-ρίας. Αναπτύσσει την υπόθεση ότι ησυμβολή του Μαρξ στο ζήτημα αυτόμπορεί να αναζητηθεί στην ίδια την κρι-τική της πολιτικής οικονομίας.

Με τα λόγια του Μπαλιμπάρ: «Η κατ’εξοχήν μορφή της πολιτικής σκέψηςτου Μαρξ είναι ακριβώς η κριτική στηνπολιτική οικονομία, η ανάλυσή του γιατους ταξικούς αγώνες στην παραγωγή,και ο ίδιος ο τρόπος που κάνει τον αν-ταγωνισμό να ανακύπτει εκεί όπου φαι-νομενικά ο λόγος των οικονομολόγωνείχε καταφέρει να τον ξορκίσει. Ενδε-χομένως αυτή η πολιτική σκέψη ναείναι μερική, (…) είναι όμως αδύνατοννα υποστηριχτεί η ιδέα ότι αυτή η κρι-τική είναι ατελώς πολιτική ή προπολι-τική, ότι είναι ένα είδος προκαταρκτι-κής κριτικής για την πολιτική (…)» (σ.110). Η οικονομία (σε αντίθεση προς τη

σύγχρονη αγγλοσαξονική τάση υποβάθ-μισης του πολιτικού προσδιορισμούτης) είναι πρωτίστως πολιτική. Αλλά,«δεν είναι πολιτική επειδή αναλύει τιςσυνθήκες του πλούτου των εθνών, έτσιόπως μπορεί να τις πραγματοποιήσειιδεωδώς ή να τις εγγυηθεί ένα κράτος.Είναι πολιτική επειδή ανακαλύπτειμέσα στις ανταγωνιστικές ισορροπίεςφαινόμενα κυριαρχίας, μέσα στη συσ-σώρευση του κεφαλαίου τη λογική τηςεκμετάλλευσης, μέσα στην αξία τηναναγκαία υπερεργασία κλπ. Επομένως,είναι πολιτική αλλάζοντας το νόημα τηςλέξης» (σ. 111).

Μέσα και έξωαπό την οικονομική ιδεολογία

Από την άλλη μεριά, κατά τον Μπα-λιμπάρ, «ο Μαρξ , όπως και οι σοσιαλι-στές της εποχής του – και υπ’ αυτή τηνέννοια είναι απλώς ένας εξ αυτών – βρί-σκεται εντελώς μέσα στην οικονομικήιδεολογία. Για παράδειγμα, αναπαράγεισε ένα τμήμα των αναλύσεών του τηνοικονομική ιδεολογία του αυτοματι-σμού ή της αυτόματης ρύθμισης των οι-κονομικών φαινομένων με ποσοτικούςόρους (…) Ακόμα πιο χαρακτηριστικό

είναι το γεγονός ότι ο Μαρξ, ως γνω-στόν, υποβάλλει σε κριτική το νατου-ραλισμό των οικονομολόγων, (…) αλλάη κριτική αυτή τον οδηγεί να «ιστορικο-ποιήσει» τον καπιταλισμό με πολύ ιδι-αίτερη μορφή: εγγράφοντας τις τάσειςτης εμπορευματικής παραγωγής σε έναγενικό νόμο εξέλιξης, τον οποίο μάλι-στα ο Ένγκελς θα συγκρίνει με εκείνοτου ∆αρβίνου» (σ. 117). Ταυτόχρονα βέ-βαια, όταν ο Μαρξ παρεμβάλει στις ανα-λύσεις του τα κεφάλαια των ταξικώναγώνων, της απαλλοτρίωσης των αγρο-τικών πληθυσμών κλπ, βρίσκεται έξωαπό την οικονομική ιδεολογία και συμ-βάλει αποφασιστικά στην κατεδάφισητου τρόπου ανάλυσής της.

Κατά τον Μπαλιμπάρ, αυτή η ταλάν-τευση του Μαρξ «μέσα» και «έξω» απότην οικονομική ιδεολογία παραπέμπειστη «δυσκολία του Μαρξ να πει συγ-χρόνως ότι υπάρχει επιστημονική οικο-νομία, ή ότι υπάρχει κάποια επιστημο-νική διάσταση στην πολιτική οικονο-μία, και ότι η πολιτική οικονομία είναι ηυπ’ αριθμόν ένα ιδεολογία της αστικήςτάξης. Και αυτό που τον εμπόδιζε δενήταν η ανάλυσή του για τον οικονομικόλόγο (τουλάχιστον των «κλασικών»)(…) Τον εμπόδιζε κυρίως το γεγονός ότιδεν διέθετε παρά μόνο ένα θεωρητικόορισμό της ιδεολογίας ως θεωρησιολο-γίας, και συνεπώς μια αντίθεση όρουπρος όρο μεταξύ επιστήμης και ιδεολο-γίας – την οποία ακριβώς έθετε υπό αμ-φισβήτηση η κριτική του στην οικονο-μία – που καθιστά κυριολεκτικά αδια-νόητη την προλεταριακή ιδεολογία (ήτην προλεταριακή «ταξική συνείδηση»),και της οποίας η συγγένεια με το ζεύγοςΚοινωνία των πολιτών – Κράτος θαμπορούσε εύκολα να καταδειχτεί» (σ.120 -121). Βρισκόμαστε λοιπόν μπρο-στά σε μια νέα αντίφαση, ενώ ο Μαρξεργάζεται ακατάπαυστα προκειμένουνα εξοπλίσει την «προλεταριακή πολι-τική» μέσω μιας κριτικής της πολιτικήςοικονομίας, αναγνωρίζοντας εμπρά-κτως την κρισιμότητα αυτής της κρατι-κής ιδεολογίας «όχι μόνο για την κυ-ριαρχία, αλλά για τη συγκρότηση και δηγια την ανασυγκρότηση μιας αστικήςτάξης» (σ. 121), φαίνεται ότι δεν αξιο-λογεί σωστά τη διαφορά αυτής της ιδε-ολογίας από τη νομική ιδεολογία, πουείναι μια «επιμέρους ιδεολογία, η οποίασυνέχει εκ των έσω, σαν τσιμέντο, τοναστικό κρατικό μηχανισμό, τη συμπερι-φορά των υπαλλήλων του, τη δραστη-ριότητα των διανοουμένων του, τα δι-καιώματα και τις υποχρεώσεις των πο-λιτών σε σχέση με τον κρατικό μηχανι-σμό, κλπ (…) είναι δηλ. η ιδεολογία τουκοινοβουλευτικού καθεστώτος» (σ.121). Ο Μπαλιμπάρ δεν απαντά κατη-γορηματικά στο ερώτημα κατά πόσο μιαθεωρητική έρευνα πάνω σ’ αυτές τις αν-τιφάσεις του έργου που μας παρέδωσεο Μαρξ, αλλά και πάνω στην ιστορίακαι την ιδεολογία των μαζικών κομμά-των που έδρασαν επί 150 χρόνια στοόνομα αυτού του έργου, θα μας οδηγή-σει τελικά σε μια υπέρβαση ή «έξοδο»από το μαρξισμό, κατά πόσο δηλ. οΜαρξ εξάντλησε αυτό που θα είχε ναμας προσφέρει ακόμα και με τη μορφήκάποιων υπαινιγμών. Πιστεύω ωστόσοότι κάποιες παρατηρήσεις που παρου-σιάστηκαν προηγουμένως σχετικά μετην «υπ’ αριθμόν ένα κρατική ιδεολογίατης αστικής τάξης», στη βάση ακριβώςαυτών των υπαινιγμών διατηρούν μιαεπικαιρότητα για την Ελλάδα του 2015,που ίσως θα εξέπληττε και τον ίδιο τονΜπαλιμπάρ.

* Ο Χρήστος Βαλλιάνος είναι μέλοςτης Συντακτικής Ομάδας του περιο-δικού «Θέσεις».

Ιχνηλατώντας (σ) τα όρια του ιστορικού μαρξισμού

Ο Μπαλιμπάρ επιμένει ειδικά στην ανάγκη πολιτι-κοποίησης των αγώνων στους χώρους παραγω-γής, για την ανάγκη να αναδειχθεί και να υποστηρι-χτεί η αυθόρμητη αντίσταση του εργάτη στην εκ-μετάλλευσή του, με τη «διείσδυση της πολιτικήςπρακτικής στη σφαίρα της εργασίας, της παραγω-γής». Με τον τρόπο αυτό εγκαινιάζεται μια νέαπρακτική της πολιτικής, που αρνείται έμπρακτατην απόλυτη διάκριση ανάμεσα στην πολιτική καιτην οικονομία.

Page 32: Κυριακη 15 3 2015

Η ΕΥ∆ΑΠ κοντά στις ευπαθείς ομάδεςΤο τρίπτυχο κοινωνία, άνθρωπος και φυσικό περιβάλλον αποτελούν διαχρονικά τον κατευθυντήριο άξονα που ανα-πτύσσει και διευρύνει η ΕΥ∆ΑΠ τη δράση της, εντάσσοντας τις αρχές της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης στο σύνολοτων ενεργειών της. Κύριος στόχος είναι η προαγωγή της κοινωνικής συνοχής και η προστασία του περιβάλλοντος.Η ΕΥ∆ΑΠ επιδεικνύει κοινωνική υπευθυνότητα μέσα από την υλοποίηση οργανωμένων δράσεων με γνώμονα τη συνει-σφορά της στη δοκιμαζόμενη κοινωνία. Στο πλαίσιο αυτό παρέχει ειδικά τιμολόγια χαμηλής χρέωσης σε ευαίσθητεςκοινωνικά ομάδες, όπως φιλανθρωπικά ιδρύματα, πολύτεκνες και μονογονεϊκές οικογένειες με τρία παιδιά, καθώς καισε υπερήλικες άνω των 75 ετών με χαμηλό εισόδημα.

Επίσης, η ΕΥ∆ΑΠ έχει θέσει σε εφαρμογή νέο πρόγραμμα διακανονισμού οφειλών καταναλωτών, που περιλαμβάνειειδικές ρυθμίσεις κοινωνικού χαρακτήρα για την καλύτερη εξυπηρέτηση του ελληνικού νοικοκυριού το οποίο πλήττεταιαπό την κρίση. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται:

• Απλούστευση της διαδικασίας διακανονισμού και γρήγορη έγκριση των αιτημάτων χωρίς την υποχρέωση υποβολήςπλήθους δικαιολογητικών. Το πρόγραμμα των διακανονισμών γίνεται ευνοϊκότερο για τον πελάτη μεαποδεδειγμένη οικονομική δυσκολία με αύξηση των δόσεων μέχρι και 100.

• Προσωρινή αναστολή των μέτρων αναγκαστικής είσπραξης, βάσει του Κώδικα Είσπραξης ∆ημοσίων Εσόδων καιμέχρι ποσού 3.000 ευρώ, υπό την προϋπόθεση της έγκαιρης προσέλευσης των οφειλετών για τον διακανονισμό τηςαποπληρωμής των χρεών τους σε δόσεις, σύμφωνα με την ισχύουσα πολιτική της Εταιρείας.

Επεκτείνοντας την κοινωνική της δράση η ΕΥ∆ΑΠ προβαίνει επίσης και στη διαγραφή χρεών σε κοινωφελή ιδρύματα,όπως το Άσυλο Ανιάτων και στηρίζει συστηματικά κοινωφελή ιδρύματα, φιλανθρωπικές οργανώσεις, υπηρεσίες υγείαςκαι παιδείας με αναγνωρισμένη κοινωνική προσφορά.

Για τους λόγους αυτούς, η Επιχείρηση εφαρμόζει σύγχρονες τεχνικές διαχείρισης στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων τωνεργαζομένων επενδύοντας διαρκώς στο ανθρώπινο δυναμικό, την παραγωγικότητα όπως επίσης και σε θέματα υγιεινήςκαι ασφάλειας.

Στόχος της ΕΥ∆ΑΠ είναι η συνεχής πρόοδος και ανάπτυξη της με σεβασμό στον άνθρωπο και στο περιβάλλον.