1

ΓΡΙΠΗ Η1Ν1

ΠΑΝΓΗΜΙΑ 2009

2

Ση είλαη ε γξίπε;

• νξεία αναπνεςζηική νόζορ πος πποκαλείηαι από ηοπο ιούρ ηηρ

γπίπηρ (κςπίωρ Α ή Β)

• εμθανίζεηαι ςπό μοπθή εποσιακών εξάπζεων και επιδημιών ζε παγκόζμια κλίμακα

3

Ινί Γξίπεο

Υαξαθηεξίδνληαη από

δύν πξσηεΐλεο:

– Η: αηκαγινπηηλίλε

– Ν: λεπξακηληδάζε

4

Γηαθνξέο επνρηθήο γξίπεο από

λέα γξίπε Α(Η1Ν1)v

Δπνρηθή

• Δκθαλίδεηαη θάζε ρξόλν

• Τπάξρεη πνζνζηό

αλνζίαο ζηνλ πιεζπζκό

• Τπάξρεη εκβόιην

• Πξνζβάιεη πεξίπνπ ην

10 - 15% ηνπ

πιεζπζκνύ

Νέα γξίπε Α(Η1Ν1)v

• Νένο ηόο

• Γελ ππάξρεη αλνζία

ζηνλ πιεζπζκό

• Γελ ππάξρεη εκβόιην

• Αλακέλεηαη λα

πξνζβάιεη πνιύ

κεγαιύηεξν πνζνζηό

ηνπ πιεζπζκνύ

5

ΓΙΑΓΝΩΗ ΣΗ ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠΌ ΣΟΝ ΙΟ Η1Ν1

• Δηδηθή εξγαζηεξηαθή δηάγλσζε κπνξεί λα γίλεη

κόλν κε ιήςε ξηληθνύ επηρξίζκαηνο θαη εμέηαζε

ζε εηδηθά εξγαζηήξηα κε κεζόδνπο κνξηαθήο

βηνινγίαο (RT-PCR γηα λέα γξίπε Η1Ν1).

• Η ιήςε ξηληθνύ ή θαξπγγηθνύ επηρξίζκαηνο

γίλεηαη ζην Ννκαξρηαθό Ννζνθνκείν πξνπ.

6

Δπηδεκηνινγία

λέαο γξίπεο Α(Η1Ν1)v

Πνιύ κεηαδνηηθή

Σξόπνη κεηάδνζεο

ζηαγνλίδηα: (βήραο, θηέξληζκα, νκηιία κε εθηίλαμε

ζηαγνληδίσλ)

έκκεζα κε ηελ επαθή κε κνιπζκέλα ρέξηα ή άςπρα

αληηθείκελα (π.ρ. πόκνια, ηειέθσλα)

Υξόλνο κεηάδνζεο

Οη αζζελείο κεηαδίδνπλ 1 εκέξα πξηλ ηελ έλαξμε ησλ

ζπκπησκάησλ έσο θαη 7 εκέξεο από ηελ αξρηθή εκέξα

εθδήισζεο ησλ ζπκπησκάησλ

7

πκπηώκαηα λέαο γξίπεο

Α(Η1Ν1)vΣα ζπκπηώκαηα ηεο λέαο γξίπεο, ηα νπνία είλαη

ζπλήζσο ήπηαο έσο κέηξηαο βαξύηεηαο, είλαη ηα εμήο:

– πςειόο ππξεηόο

– βήραο

– θαηαξξνή

– πνλνθέθαινο

– κπαιγίεο / αξζξαιγίεο

– δηάξξνηα / εκεηνί (ιηγόηεξν ζπρλά)

Σα ζπκπηώκαηα είλαη ίδηα κε απηά ηεο επνρηθήο γξίπεο

8

• Η λέα γξίπε Η1Ν1 ή λέα γξίπε Α (Η1Ν1) κνηάδεη πνιύ

κε ηελ επνρηθή ή θνηλή γξίπε.

• Μεηαδίδεηαη ζηνλ πιεζπζκό θπξίσο ηνπο ρεηκεξηλνύο

κήλεο θαη πξνθαιεί ζπλήζσο ήπηα λόζεζε, ρσξίο

επηπινθέο.

• Η γξίπε Η1Ν1 νλνκάζζεθε αξρηθά θαη γξίπε ησλ

ρνίξσλ γηαηί ν ηόο πεξηέρεη γελεηηθά ζηνηρεία πνπ είλαη

ζπρλά ζηνπο ηνύο ηεο γξίπεο πνπ κνιύλνπλ ηνπο

ρνίξνπο, αιιά ε ζπγθεθξηκέλε νλνκαζία ζηαδηαθά

εγθαηαιείθζεθε. Γελ ππάξρνπλ άιισζηε ελδείμεηο όηη ν

ηόο απηόο θπθινθνξεί απηή ηε ζηηγκή ζηνπο ρνίξνπο

9

• Ο ηόο Α(Η1Ν1)2009 είλαη αλζξώπηλνο ηόο, γηα ηνλ νπνίν

δελ ππάξρεη πξνεγνύκελε αλνζία ζηνλ πιεζπζκό, παξά

κόλν ζε αλζξώπνπο κεγαιύηεξεο ειηθίαο, νη νπνίνη

έρνπλ εθηεζεί ζε ηνύο Α(Η1Ν1) πνπ θπθινθνξνύζαλ πξηλ

ην 1957.

• Η κε ύπαξμε αλνζίαο ζηνλ πιεζπζκό είλαη ε θύξηα αηηία

πνπ ν ηόο απηόο πξνθάιεζε παλδεκία γξίπεο ζηνλ

πιαλήηε καο.

• Οη παλδεκίεο γξίπεο θαηαγξάθνληαη αλά ηαθηά ρξνληθά

δηαζηήκαηα ζηελ ηζηνξία.

• Σα ραξαθηεξηζηηθά ηνπο πεξηιακβάλνπλ ηελ πξόθιεζε

λόζνπ ζε κεγάιν πνζνζηό ηνπ πιεζπζκνύ θαηά θύκαηα

πνπ δηαξθνύλ 4-8 εβδνκάδεο θαη εκθαλίδνληαη ζε

δηαθνξεηηθό ρξόλην ζηηο δηάθνξεο γεσγξαθηθέο πεξηνρέο

10

• ύκθσλα κε ηνλ Παγθόζκην Οξγαληζκό Τγείαο, ε λέα

γξίπε Η1Ν1 ιόγσ ηεο ηαρείαο κεηάδνζεο ηεο είλαη ην

αίηην ηεο ηξέρνπζαο παλδεκίαο, ε νπνία κπνξεί λα

νδεγήζεη ζε λόζεζε έλα κεγάιν κέξνο ηνπ πιεζπζκνύ

(30-40%) θαη ζηελ ρώξα καο.

• Η λόζεζε, ζηελ ζπληξηπηηθή πιεηνςεθία ησλ

πεξηπηώζεσλ, ζα είλαη ήπηα.

• Λόγσ ηεο ζπγθέληξσζεο κεγάινπ αξηζκνύ αηόκσλ πνπ

ζα λνζήζνπλ ζε πεξίνδν ιίγσλ εβδνκάδσλ, αλακέλνληαη

πξνβιήκαηα ηόζν ζηελ θνηλσληθή ιεηηνπξγία (απνπζία

από ηελ εξγαζία θ.ιπ.), όζν θαη κεγάιε πίεζε ζηηο

ππεξεζίεο δεκόζηαο πγείαο ηεο ρώξαο.

11

Παλδεκίεο Γξίπεο ζηνλ 20ν αη.

1920 1940 1960 1980 2000

A(H1N1)

A(H2N2)

A(H3N2)

1918: “Spanish Flu” 1957: “Asian Flu” 1968: “Hong Kong Flu”

20-40 εθ. ζάλαηνη 1 εθ. ζάλαηνη 1 εθ. ζάλαηνη

12

Υαξαθηεξηζηηθά Παλδεκίαο

• Οη παλδεκίεο γξίπεο είλαη αλαπόθεπθηεο: εκθαλίδνληαη

κε ζηαζεξή ζπρλόηεηα θαη αθνξνύλ όιε ηελ

αλζξσπόηεηα

• Πξνθαιώληαο

– λνζεξόηεηα θαη ζλεηόηεηα

– δηαηαξαρή ζηε ιεηηνπξγία ησλ ππεξεζηώλ πγείαο θαη

γεληθόηεξα ηνπ θνηλσληθνύ ηζηνύ

– κεγάιν νηθνλνκηθό θόζηνο

• Δπηδεκίεο εκθαλίδνληαη ηαπηόρξνλα ζε πνιιέο πεξηνρέο

• Γηαξθνύλ γηα εβδνκάδεο ή κήλεο

13

Πνηεο είλαη νη νκάδεο πςεινύ θηλδύλνπ γηα

επηπινθέο από ηελ γξίπε;

• ε νξηζκέλεο θαηεγνξίεο αηόκσλ, πνπ ηα νλνκάδνπκε πςεινύ θηλδύλνπ γηα επηπινθέο θαη ζηα άηνκα άλσ ησλ 65 εηώλ, αθόκε θαη ε θνηλή γξίπε κπνξεί λα νδεγήζεη ζε απμεκέλε ζπρλόηεηα επηπινθώλ, γηα απηό θαη ζηα άηνκα απηά ζπλίζηαηαη ν εκβνιηαζκόο κε ην εκβόιην ηεο θνηλήο γξίπεο.

• Η θύξηα δηαθνξά ηεο λέαο γξίπεο Η1Ν1 από ηελ θνηλή γξίπε είλαη όηη κεηαδίδεηαη ηαρύηεξα θαη πξνζβάιεηηδηαίηεξα ηα λέα άηνκα. Οη επηπινθέο ηεο λέαο γξίπεο Η1Ν1 (βαξηά λόζεζε/ζάλαηνο) δελ είλαη ζπρλόηεξεο από ηεο θνηλήο γξίπεο, αθνξνύλ όκσο θπξίσο άηνκα λεαξήο ειηθίαο. Η πηζαλόηεηα βαξηάο επηπινθήο ή ζαλάηνπ ζηε λέα γξίπε είλαη πνιύ κηθξή (περίπου 0,1%). ηε λέα γξίπε Η1Ν1, ζηηο νκάδεο πςεινύ θηλδύλνπ γηα επηπινθή πξνζηίζεληαη θαη άηνκα κε λνζνγόλν παρπζαξθία

14

Καηεγνξίεο αηόκσλ κε απμεκέλν θίλδπλν επηπινθήο ζε

πεξίπησζε λόζεζεο από θνηλή γξίπε ή λέα γξίπε Η1Ν1

ΝΟΗΜΑ ΚΟΙΝΗ ΓΡΙΠΗ Η1Ν1

Καξδηαγγεηαθά λνζήκαηα (εθηόο από ππέξηαζε) λαη λαη

Υξόληα λνζήκαηα ηνπ αλαπλεπζηηθνύ θαη άζζκα λαη λαη

Υξόληα λνζήκαηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ θαη ζαθραξώδεο

δηαβήηεο λαη λαη

Υξόληα λνζήκαηα ηνπ ήπαηνο θαη ησλ λεθξώλ λαη λαη

Ννζήκαηα πνπ επεξεάδνπλ ηε ιεηηνπξγία ηνπ

αλνζνπνηεηηθνύ λαη λαη

Υξόληα λεπξνινγηθά θαη λεπξνκπηθά λνζήκαηα λαη λαη

Ννζνγόλνο παρπζαξθία όρη λαη

Δγθπκνζύλε λαη λαη

Παηδηά < 2 εηώλ λαη λαη

Άηνκα > 65 εηώλ λαη λαη

15

Τπάξρεη ζεξαπεία

• Ο ηόο ηεο γξίπεο είλαη επαίζζεηνο ζηα αληηηθά θάξκαθα

νζειηακηβίξε (Tamiflu) θαη δαλακηβίξε (Relenza). Σα

θάξκαθα απηά είλαη πεξηζζόηεξν απνηειεζκαηηθά εάλ

ιεθζνύλ ηηο πξώηεο 48 ώξεο από ηελ εκθάληζε

ζπκπησκάησλ.

• Σα θάξκαθα ρνξεγνύληαη κε ζπληαγή γηαηξνύ ζε

πεξηπηώζεηο πνπ ηα ζπκπηώκαηα είλαη ηδηαίηεξα βαξηά ή

ην άηνκν έρεη παξάγνληεο θηλδύλνπ.

• Γελ ρνξεγνύληαη θάξκαθα ζηηο πεξηζζόηεξεο

πεξηπηώζεηο ηεο λέαο γξίπεο Η1Ν1

16

Πξόιεςε

17

Βαζηθέο Οδεγίεο

• Δγθύθιηνο ΤΤΚΑ: «Μέηξα πξόιεςεο ηεο

δηαζπνξάο ηεο λέαο γξίπεο ζηηο ζρνιηθέο

κνλάδεο θαη θνξείο πνπ πξνζθέξνπλ

εθπαηδεπηηθέο ππεξεζίεο» (Α.Π.

Τ1/Γ.Π.νηθ.115501/27-08-2009)

• Παηδηά θαη πξνζσπηθό πνπ παξνπζηάδνπλ

ζπκπηώκαηα γξίπεο δελ πξέπεη λα

πξνζέξρνληαη ζην ζρνιείν

• Παξακνλή ησλ αζζελώλ ζην ζπίηη όζεο εκέξεο

είλαη εκπύξεηνη θαη επηπιένλ αθόκα έλα 24σξν

κεηά ηελ ππνρώξεζή ηνπ ππξεηνύ, ρσξίο ηε

ρξήζε αληηππξεηηθώλ θαξκάθσλ

18

Οδεγίεο αηνκηθήο πγηεηλήο

– Κάιπςε ηεο κύηεο θαη ηνπ

ζηόκαηνο κε ραξηνκάληηιν (ή

ελαιιαθηηθά ην καλίθη) ζε

βήρα ή θηέξληζκα

– Άκεζε απόξξηςε ηνπ

ραξηνκάληηινπ ζε πνδνθίλεην

θάδν (κε ζαθνύια)

19

Οδεγίεο αηνκηθήο πγηεηλήο

• Απνθπγή επαθήο ρεξηώλ κε

ηα κάηηα, ηε κύηε θαη ην

ζηόκα

• Σαθηηθό πιύζηκν ησλ ρεξηώλ

(παηδηώλ θαη εξγαδνκέλσλ)

κε ζαπνύλη θαη λεξό, ηδίσο

κεηά από βήρα ή θηέξληζκα

• Σν πιύζηκν πξέπεη λα δηαξθεί

15-20 δεπηεξόιεπηα

• Πξνζεθηηθό ζηέγλσκα ησλ

ρεξηώλ κε ρεηξνπεηζέηα κηαο

ρξήζεο

20

Δκβνιηαζκόο

• Λόγσ ησλ πεξηνξηζκώλ ηεο παξαγσγήο ηνπ

παλδεκηθνύ εκβνιίνπ νη νξγαληζκνί δεκόζηαο

πγείαο έρνπλ ηεξαξρήζεη ηηο νκάδεο ηνπ

πιεζπζκνύ, νη νπνίεο ζα πξνεγεζνύλ ζηνλ

εκβνιηαζκό.

• ηηο νκάδεο απηέο πεξηιακβάλνληαη νη έγθπεο

γπλαίθεο, ην πγεηνλνκηθό πξνζσπηθό, ηα

άηνκα πνπ αλήθνπλ ζε νκάδεο πςεινύ

θηλδύλνπ γηα επηπινθέο θαη ηα άηνκα πνπ

θξνληίδνπλ βξέθε έσο 6 κελώλ.

21

ΠΡΟΟΥΗ !!

• ηελ ηειεπηαία ύλνδν Τπνπξγώλ Τγείαο ηεο

Δπξσπατθήο Έλσζεο (13/10/09, Βξπμέιιεο) ε πξόεδξνο

ηεο πλόδνπ, θ. Μ. Λάξζνλ είπε όηη

«Πεξηζζόηεξν από πξνθύιαμή ηνπ ίδηνπ ηνπ

εαπηνύ καο –από ηελ γξίπε- ν εκβνιηαζκόο

ζπληζηά κηα εζηθή πξάμε αιιειεγγύεο πξνο

ηελ θνηλσλία».

• Κπξίσο απηόο ν ηξόπνο πξόιεςεο ζα πεξηνξίζεη

δξαζηηθά ηνλ αξηζκό ησλ θξνπζκάησλ παγθνζκίσο

ζώδνληαο ρηιηάδεο δσέο ζπλαλζξώπσλ καο πνπ

βξίζθνληαη ζηηο νκάδεο πςεινύ θηλδύλνπ θαη όρη κόλν.

22

ΣΙ ΠΡΔΠΔΙ ΝΑ ΚΑΝΩ ΟΣΑΝ ΔΥΩ ΤΜΠΣΩΜΑΣΑ

ΓΡΙΠΗ

• Μείλεηε ζην ζπίηη θαη ζπκβνπιεπηείηε ηειεθσληθά ηνλ γηαηξό ζαο ή απεπζπλζείηε ζην Ννκαξρηαθό Ννζνθνκείν ύξνπ. Δθεί ζα πάξεηε ηηο απαξαίηεηεο πιεξνθνξίεο θαη πξνζηαηεπηηθό πιηθό.

• Αλ αλήθεηε ζηηο νκάδεο πςεινύ θηλδύλνπ θαιό ζα είλαη λα βεβαησζείηε αλ ε γξίπε ζαο είλαη ε θνηλή γξίπε ή ε λέα γξίπε Η1Ν1.

• ε πεξίνδν παλδεκίαο ε ζπκπησκαηνινγία γξίπεο ζα είλαη ζρεδόλ πάληνηε ε λέα γξίπε Η1Ν1 θαη δελ απαηηείηαη πάληνηε εξγαζηεξηαθόο έιεγρνο.

23