1. Νηπιακή ηλικία (1-3 ετών)

3. Προσχολική ηλικία (4-6 ετών)

5. Σχολική περίοδος (7-10 ετών)

Παχυσαρκία:Υπερβολική συσσώρευση λίπους στον οργανισμό

σε βαθμό που να επηρεάζεται η υγεία του ατόμου

Βάρος (κιλά) ΔΜΣ:

Ύψος (μέτρα)2

Ισχυρή συσχέτιση με σωματικό λίπος

Καμπύλες αναφοράς >85η εκατοστιαία θέση υπέρβαρο

>95η παχύσαρκο

Πρόταση Cole et al Όρια ΔΜΣ ανάλογα με φύλο και ηλικία

20% των παιδιών στην Ευρώπη είναι υπέρβαρα (1 στα 3 από αυτά παχύσαρκα)

Παιδιά 6-17 ετών (Ελλάδα):22% υπέρβαρα4% παχύσαρκα

Ο ΙΝΚΑ αναφέρει σε έκθεση του ότι"Τρέφουμε τα πιο αμόρφωτα, αγύμναστα και

παχύσαρκα (ή υπέρβαρα) παιδιά".

Παρακολούθηση 867.00 μαθητών δημοτικού από όλη την Ελλάδα

Σε διάστημα των 13 τελευταίων ετών:1 Αύξηση κατά 30% του ποσοστού υπέρβαρων παιδιώντ Αύξηση κατά 50% του ποσοστού παχύσαρκων παιδιώντ 4 στα 10 Ελληνόπουλα είναι παχύσαρκα!!!ο Μόνο το 45% των παιδιών παίζει εκτός σπιτιού. Το

90% βλέπει συχνά ή κάθε μέρα τηλεόραση Χαμηλό σκορ στην αξιολόγηση των διατροφικών

συνηθειών Και ένα θετικό: από το 2004 και μετά το ποσοστό

παχυσαρκίας σταμάτησε να αυξάνεται!!!

95%: σύγχρονος τρόπος ζωής (κακή διατροφή, έλλειψη άσκησης)

5%: παθολογικά αίτια (ενδοκρινοπάθειες, διάφορα σύνδρομα, ψυχιατρικές παθήσεις)

Βραδύτερος σε σχέση με βρεφική ηλικία Αύξηση βάρους 2-2,5 kg/ έτος Αύξηση ύψους 7,5 εκ/ έτος μέχρι 7 ετών (μετά

γίνεται 5 εκ/ έτος)

Γενικά: σταθερός και αργός στην προσχολική και σχολική περίοδο αλλά και ακανόνιστος

Διακυμάνσεις στο ρυθμό ανάπτυξης επηρεάζουν τις αλλαγές στην όρεξη και την πρόσληψη τροφής

Ποσοτικές (ανάλογες του ρυθμού ανάπτυξης)

Ποιοτικές (σταδιακή εισαγωγή τροφίμων, αλλεργίες)

Παιδιά πολύ ευάλωτα σε εξωτερικούς παράγοντες

Ρόλος γονέων ◦ παχύσαρκοι γονείς, υπερπροστατευτικότητα,

επιβράβευση- τιμωρία, απουσία από το σπίτι, ακατάστατα ωράρια γευμάτων, προσωπικές προτιμήσεις τροφίμων, οικονομική δυνατότητα, μορφωτικό επίπεδο

Παππούς - γιαγιά ◦ υπερβολική εκδήλωση αγάπης μέσω φαγητού εν αγνοία

και εν αντιθέσει με τους γονείς◦ προβολές προσωπικών βιωμάτων

ΜΜΕ ◦ διαφημίσεις, τηλεοπτικές διατροφικές συμπεριφορές◦ καθιστική ζωή και λήψη τροφής κατά την

παρακολούθηση

Σχολείο ◦ καθορίζει το lifestyle των παιδιών, όπως το εργασιακό

περιβάλλον καθορίζει το lifestyle των ενηλίκων◦ κυλικείο

Καθιστική ζωή ◦ τηλεόραση, υπολογιστές, αυτοκίνητο

ΤΡΩΜΕ: Πολύ (μεγάλες μερίδες) Πολλές θερμίδες (πυκνοθερμιδικά τρόφιμα) Λίπος Ζάχαρη (γλυκά, αναψυκτικά) Κακομαγειρεμένα (fast food - 10πλάσια κατανάλωση) Ακατάστατα Γρήγορα Παραλείποντας το πρωινό

Η παχυσαρκία δε σχετίζεται τόσο με τον υπερσιτισμό αλλά με την κατανάλωση τροφών

υψηλής θερμιδικής αξίας και υψηλής περιεκτικότητας σε λίπος

Ώρες μπροστά από την τηλεόραση και υπολογιστή (με παράλληλη λήψη τροφής)

Μεταφορά με αυτοκίνητο Έλλειψη κατάλληλων χώρων για παιχνίδι Έλλειψη χρόνου (πολλές ώρες φροντιστήρια)

Καθορίζει διατροφικές συμπεριφορές- προτιμήσεις

Δημιουργεί το υπόβαθρο για παθογόνες καταστάσεις που σχετίζονται με την παχυσαρκία

ð Σωστή διατροφή

ð Άσκηση

ð Τροποποίηση συμπεριφοράς (αλλαγή τρόπου ζωής- ο ρόλος του παιδοψυχίατρου)

υ Συμμετοχή γονέα

ΕΝΕΡΓΕΙΑ: 1-3 ετών: 1300 θερμίδες 4-6 ετών: 1800 θερμίδες 7-10 ετών: 2000 θερμίδες

ΠΡΩΤΕΪΝΗ: επάρκεια ρυθμού ανάπτυξης Πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας (κρέας, ψάρι, αυγό,

γαλακτοκομικά προϊόντα)

ΛΙΠΟΣ: ίδιες συστάσεις με ενήλικους Έως 30% της συνολικής ενεργειακής πρόσληψης Δεν περιορίζεται ιδιαίτερα το κόκκινο κρέας (αφαίρεση

ορατού λίπους)

ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ: Οι ανάγκες αυξάνονται με την ηλικία

ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ: Ασβέστιο, σίδηρος◦ Ασβέστιο: φυσιολογική ανάπτυξη οστών, οστικής

μάζας και πυκνότητας (κορυφαία οστική μάζα μέχρι την ηλικία των 25-35 χρόνων)

◦ Σίδηρος: συχνές ανεπάρκειες (επαρκής πρόσληψη από ζωικές και φυτικές πηγές)

ΑΠΟΦΥΓΗ ΥΠΟΘΕΡΜΙΔΙΚΩΝ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΩΝ

Αποφυγή μεγάλων απωλειών βάρους (0,5 kg/ μήνα)

Ισορροπημένη διατροφή

ΠΟΙΚΙΛΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ:

Γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα

Κρέας, ψάρι, κοτόπουλο, αυγό, όσπρια

Ψωμί, ζυμαρικά, ρύζι, πατάτες

Φρούτα και λαχανικά

Ελαιόλαδο

Σαλάτα σε κάθε γεύμα 2-4 φρούτα/ ημέρα 2-3 μερίδες γαλακτοκομικών/ ημέρα (1

μερίδα= 1 ποτήρι γάλα ή 1 γιαούρτι) 1-2 φορές/ εβδομάδα όσπρια 2 φορές/ εβδομάδα ψάρι 4-5 αυγά/ εβδομάδα 1-3 φορές/ εβδομάδα κοτόπουλο Ελαιόλαδο Ανάλατοι ξηροί καρποί (ως μικρογεύμα)

Σημαντικό ποσοστό παιδιών δεν λαμβάνουν πρωινό

Μειωμένη επίδοση, κούραση, νωχελικότητα (λόγω μείωσης επιπέδων γλυκόζης στο αίμα)

Παραδείγματα:◦ Γάλα με δημητριακά και φρούτο◦ Ψωμί, αυγό, τυρί και φρούτο◦ Γάλα, ψωμί με μαργαρίνη και μέλι ή

μαρμελάδα και φρούτο ή χυμός◦ Γιαούρτι με δημητριακά και φρούτο ◦ Τοστ (τυρί-γαλοπούλα) και φρούτο

ή χυμό

Συγκεκριμένο νομοθετικό πλαίσιο:2.Σάντουιτς- τοστ τυποποιημένα3.Απλά αρτοσκευάσματα (φρυγανιές, φραντζολάκια,

κουλούρια, κριτσίνια)4.Διάφορα αρτοσκευάσματα (σταφιδόψωμο,

μουστοκούλουρα, απλά μπισκότα, τυρόπιτα, σπανακόπιτα)

5.Γιαούρτι 6.Φρέσκα φρούτα7.Ξηρά φρούτα8.Γάλα (πλήρες ή μειωμένων λιπαρών)9.Ρυζόγαλο, κρέμα10.Φυσικοί χυμοί φρούτων

Πρότυπο προς μίμηση (αλλαγές διατροφικών συνηθειών)

Κοινός τρόπος διατροφής για όλα τα μέλη της οικογένειας

Υγιεινή, ασφάλεια φαγητού, ποικιλία, ποσότητα, τρόπος μαγειρέματος

Ωράριο γευμάτων, ατμόσφαιρα γύρω από τραπέζι, κατάλληλος τρόπος παρουσίασης γεύματος

Περιορισμός έτοιμου φαγητού (ειδικές περιστάσεις)

Διαθεσιμότητα τροφίμων διαμορφώνει την προτίμηση (συνεχής έκθεση)

Αποφυγή αρνητικών σχολίων την ώρα του γεύματος (ποσότητα φαγητού, εικόνα σώματος)

Αποφυγή επιβράβευσης ή τιμωρίας με κάποιο αγαπημένο φαγητό

Αίσθημα κορεσμού και πείνας περισσότερο ανεπτυγμένο στα παιδιά συγκριτικά με ενήλικες

•«καθάρισε το πιάτο σου»•«η τελευταία μπουκιά είναι η δύναμη σου»

«φάε τις φακές και

μετά θα σου δώσω

παγωτό»

«τρως πάρα πολύ!»

«πάχυνες»

Έγκαιρη έναρξη της θεραπείας Σταδιακή αλλαγή συνηθειών διατροφής Σωστός ρυθμός απώλειας βάρους αν κριθεί

αναγκαίο Ενθάρρυνση ενασχόλησης με κάποια φυσική

δραστηριότητα

Συγκεκριμένος στόχος κάθε συνεδρίας Τακτικές και καθορισμένες συνεδρίες

1. Επανέλεγχος και αξιολόγηση πορείας2. Επίτευξη προσωπικής επικοινωνίας παιδιού-

διαιτολόγου (αμοιβαία εμπιστοσύνη)3. Επιβράβευση θετικής εξέλιξης και προόδου (ενίσχυση

ψυχολογίας παιδιών) Απαραίτητη η παρουσία του γονέα ?

° Μικρά και συχνά γεύματα

γ Καθορισμένες ώρες γευμάτων

ς Σωστό πρωινό

ς Διατροφή πλούσια σε βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία

Υγιεινές επιλογές ενδιάμεσων σνακ

1. Κατανάλωση λευκού κρέατος 1-2 φορές/εβδομάδα

3. Υγιεινός τρόπος μαγειρέματος

5. Κατανάλωση light προϊόντων μετά την ηλικία των 5

7. Αποφυγή έτοιμου φαγητού (fast food)

9. Αποφυγή κατανάλωσης αναψυκτικών