Χρήση των τύπων αντιρρόπησης των διαταραχών της οξεοβασικής

ισορροπίας (Ο.Ι.)

Κ.Π. ΚατωπόδηςΕπίκουρος Καθηγητής

ΝεφρολογίαςΙατρική Σχολή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Κομοτηνή, 2008

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

Πρωτοπαθής

Διαταραχή

Οξεοβασικής

Ισορροπίας

Αντιρροπιστική

Απάντηση

Οργανισμού

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

Φυσιολογικές παράμετροι Ο.Ι.• pH 7.37 – 7.43

• PaCO2 38 – 44 (mmHg)

• sHCO3- 22 – 26 (mEq/L)

[sHCO3-] PaCO2

pH = 6.1 + log , H+ = 24 +

0.03 * PaCO2 [sHCO3 -]

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

Μεταβολική οξέωση

pH και [sHCO3- ]

PaCO2

(υπεραερισμός)

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

Μεταβολική οξέωση

PaCO2 κατά 1.0 – 1.3 (1.2) mmHg

για κάθε

[sHCO3-] κατά 1 mEq/L

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

Μεταβολική οξέωση

• Αναμενόμενη PaCO2 (mmHg) :

= 1.5 x [sHCO3-] + 8 (+/- 2)

• Αναμενόμενη μείωση PaCO2 (mmHg):

= 1.2 x [24 – (sHCO3-) ]

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

α) ο μέγιστος αντιρροπιστικός υπερ-αερισμός παρατηρείται μετά από 12-24 ώρες

β) η μέγιστη αντιρρόπηση σπάνια οδηγεί σε μείωση της PaCO2 < 10-12 mmHg

γ) παραμονή υπερ-αερισμού σε περιπτώσεις γρήγορης διόρθωσης της οξυαιμίας

δ) η χρόνια οξέωση οδηγεί σε : υπεραερισμό PaCO2 νεφρική επαναρρόφηση HCO3

- νεφρική απώλεια HCO3

- HCO3- του ορού

επιδείνωση της οξυαιμίας

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

Μεταβολική αλκάλωση

pH και [sHCO3-]

PaCO2

(υποαερισμό)

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

Μεταβολική Αλκάλωση

PaCO2 κατά 0.5 – 0.7 (0.6) mmHg

για κάθε

[sHCO3-] κατά 1mEq/L

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

Αναπνευστική οξέωση

pH και PaCO2

[sHCO3-]

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

Αναπνευστική οξέωση

[sHCO3-]

α) στροφή της αντίδρασης H2CO3 H+ + HCO3-

προς τα δεξιά και

β) αυξημένη επαναρρόφηση HCO3- από το νεφρικό

σωληνάριο ( pH ενδοκυττάριου pH απέκκριση H+ επαναρρόφηση HCO3

- ).

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

Αναπνευστική οξέωση

• Οξεία PaCO2 κατά 10mmHg [sHCO3

-] κατά 1 mEq/L

• Χρόνια PaCO2 κατά 10mmHg [sHCO3

-] κατά 3.5 mEq/L

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

Αναπνευστική Αλκάλωση

pH και PaCO2

[sHCO3-]

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

Αναπνευστική αλκάλωση

[sHCO3-]

α) στροφή της αντίδρασης H2CO2 H+ + HCO3- προς

τα αριστερά και

β) μειωμένη επαναρρόφηση HCO3- από τους νεφρούς

( pH ενδοκυττάριο pH απέκκριση H+ επαναρρόφηση HCO3

- ).

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

Αναπνευστική Αλκάλωση

• Οξεία PaCO2 κατά 10 mmHg [sHCO3

-] κατά 2mEq/L

• Χρόνια PaCO2 κατά 10mmHg [sHCO3

-] κατά 4mEq/L

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

• άνδρας, 28 ετών• πολυουρία, πολυδιψία• μυική αδυναμία, λήθαργο• Α.Π. 90/50 mmHg• pH 6.91• PaCO2 8mmHg Μεταβολική• sHCO3

- 1.6 mEq/L οξέωση• K+ / Na+ 4/127 mEq/L ( χάσμα ανιόντων)• γλυκόζη ορού 1400mg/dl• ουρία/κρεατινίνη 240/ 4.6 mg/dl• γενική ούρων 4+ κετόνη

1η περίπτωση

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

αναμενόμενη PaCO2 (mmHg) = 14 συνυπάρχουσααλλά αναπνευστική αλκάλωση

του ασθενούς PaCO2 (mmHg) = 8 (λοίμωξη;)

[sHCO3-] κατά 1mEq/L PaCO2 κατά 0.6mmHg

έπρεπε να έχουμε PaCO2 = 14 mmHg

αλλά έχουμε PaCO2 = 8 mmHg

συνύπαρξη και Αναπνευστικής αλκάλωσης

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

• άνδρας, 45 ετών• διάρροιες• Α.Π. 90/60 mmHg• σφύξεις/ αναπνοές 120/ 24 / min μεταβολική

• ουρία / κρεατινίνη 100/ 2.5 mg/dl οξέωση• K+ / Na+ 32/ 133 mEq/ L• Cl- 110 mEq/L• pH 7.26• PaCO2 25 mmHg• sHCO3

- 11.2 mEq/ L

2η περίπτωση

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

Αναμενόμενη PaCO2 (mmHg) = 26αλλά αμιγής

και του ασθενούς PaCO2 (mmHg) = 25 μεταβολική οξέωση

[HCO3-] κατά 1mEq/L PaCO2 κατά ~ 1.2 mmHg

έπρεπε να έχουμε PaCO2 = 26 mmHg ~ ίδια με του ασθενή

αμιγώς μεταβολική οξέωση

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

• άνδρας, 72 ετών• στεφανιαία νόσος, υπέρταση• μερική κολεκτομή• ρινογαστρικός καθετήρας μεταβολική• Ringer διάλυμα αλκάλωση• ουρία/ κρεατινίνη 70/1.2. mg/dl• K+/Na+ 3.5/ 133 mEq/L• Cl- 78 mEq/L• pH 7.66• PaCO2 32mmHg• sHCO3

- 37 mEq/L

3η περίπτωση

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

αναμενόμενη PaCO2 (mmHg) = 49αλλά συνυπάρχουσα

του ασθενούς PaCO2 (mmHg) = 32 μεταβολική αλκάλωση (μηχανικός αερισμός)

[sHCO3-] κατά 10mEq/L PaCO2 κατά 6mmHg

έπρεπε να έχουμε PaCO2 = 48-49 mmHg

αλλά έχουμε PaCO2 = 32 mmHg συνύπαρξη και Αναπνευστικής Αλκάλωσης

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

• άνδρας, 36 ετών• σύγχυση• ιστορικό ναυτίας, εμέτων (χρήση αλκοόλ) μεταβολική• Α.Π. 160/80 mmHg αλκάλωση• αναπνοές 5/min• ουρία/κρεατινίνη 68/1.6 mg/dl• K+/Na+ 2.2/ 134 mEq/l• pH 7.54• PaCO2 70mmHg• sHCO3

- 58mEq/L

4η περίπτωση

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

αναμενόμενη PaCO2 (mmHg) = 64 mmHg

αλλά συνυπάρχουσα

του ασθενούς PaCO2 (mmHg) = 70 mmHg αναπνευστική

οξέωση

(κεντρικός

υποαερισμός)

[sHCO3-] κατά 10mEq/L PaCO2 κατά 6mmHg

έπρεπε να έχουμε PaCO2 = 63-64 mmHg

αλλά έχουμε PaCO2 = 70 mmHg

συνύπαρξη και Αναπνευστικής Οξέωσης

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

• άνδρας, 60 ετών• αποφρακτική πνευμονοπάθεια• υπνηλία/ σύγχυση (λοίμωξη) αναπνευστική• Α.Π. 170/95 mmHg οξέωση• κυάνωση, οιδήματα• pH 7.22• PaCO2 80 mmHg• sHCO3

- 32 mEq/L• K+/Na+ 4.3/141 mEq/L• Cl- 97 mEq/L

5η περίπτωση

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

αναμενόμενη sHCO3- (mEq/L) = 38 συνύπαρξη

αλλά μεταβολικής

του ασθενούς sHCO3- (mEq/L) = 32 οξέωσης

(γαλακτική;)

PaCO2 κατά 10mmHg [sHCO3-] κατά 3.5 mEq/L

έπρεπε να έχουμε [ sHCO3-] = 38 mEq/L

αλλά έχουμε [sHCO3-] = 32mEq/L

συνύπαρξη και Μεταβολικής Οξέωσης

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

οξεία αύξηση της PaCO2

α) pH 7.02, PaCO2 96mmHg, sHCO3- 20mEq/L

PaCO2 κατά 10mmHg [sHCO3-] κατά 3.5 mEq/L

έπρεπε να έχουμε [sHCO3-] = 30mEq/L

αλλά έχουμε [sHCO3-] = 20 mEq/L

συνύπαρξη και Μεταβολικής οξέωσης

6η περίπτωση

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

β) pH 7.25, PaCO2 70mmHg, sHCO3- 27mEq/L

PaCO2 κατά 10mmHg [sHCO3-] κατά 1mEq/L

έπρεπε να έχουμε [sHCO3-] = 26mEq/L

~ ίδια με μετρούμενη ποσότητα

αμιγώς οξεία αναπνευστική οξέωση

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

γ) pH 7.30, PaCO2 50mmHg, Shco3 38mEq/L

PaCO2 κατά 10mmHg [sHCO3] κατά 1mEq/L

έπρεπε να έχουμε sHCO3- = 25mEq/L

αλλά [sHCO3-] = 38mEq/L

συνύπαρξη και Μεταβολικής αλκάλωσης

Χρήση τύπων αντιρροπησης Ο.Ι.

• άνδρας , αλκοολικός (χρόνιος)• εμετούς• Α.Π. 90/50 mmHg• αναπνοές 22/min αναπνευστική• ουρία / κρεατινίνη 40/0.9 mg/dl αλκάλωση• K+/Na+ 2.9/ 129 mEq/L• Cl- 78mEq/L• pH 7.50• PaCO2 24mmHg• sHCO3

- 18mEq/L• PaCO2 95mmHg

7η περίπτωση

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

αναμενόμενη sHCO3- (mEq/L) = 18

αλλά αμιγής(;)

και του ασθενούς sHCO3- (mEq/L) = 18

PaCO2 κατά 10mmHg sHCO3- κατά 4mEq/L

PaCO2 κατά 16mmHg sHCO3 κατά 6.4 mEq/L

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

Χ.Α. = 32 mEq/L ( ) συνεπώς

sHCO3- = 40 mEq/L ( )

αναπνευστική αλκάλωση (αλκοολική ηπατοπαθεια)

Ασθενής μεταβολική οξέωση (γαλακτική – αλκοολική οξέωση)

>> αλκάλωση (έμετοι)

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

• άνδρας, 42 ετών• οξεία μέθη• ΤΟ 390 C (πνευμονία)• Α.Π. 80/40 mmHg• pH 7.53 αναπνευστική• PaCO2 25mmHg αλκάλωση• sHCO3

- 20mEq/L• PaCO2 60mmHg• sAlb 3.8 g/dl• K+/Na+ 2.9/ 130mEq/L• Cl- 80mE/g• Ουρία/ κρεατινίνη 34/1.4mg/dl

8η περίπτωση

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

αναμενόμενη sHCO3 (mEq/L) = 21

αλλά αμιγής

και του ασθενή sHCO3 (mEq/L) = 20

PaCO2 κατά 10mmHg sHCO3- κατά 2mEq/L

Έτσι PaCO2 κατά 15mmHg sHCO3 κατά 3mEq/L

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

Χ.Α. = 30 mEq/ L ( ) συνεπώς

sHCO3- = 40 mEq/ L ( )

αναπνευστική αλκάλωση (αλκοολική ηπατοπάθεια)

Ασθενής μεταβολική οξέωση (γαλακτική οξέωση)

>> αλκάλωση (έμετοι)