Voithima Aode g Lykeiou

Ο µαθητής που έχει µελετήσει το κεφάλαιο η επιχείρηση πρέ-

πει να γνωρίζει:

Τη διαφορά επιχείρησης και κοινωνικής οργάνωσης.

Τη διαφορά επιχείρησης και παραγωγικής µονάδας.

Την επιχείρηση ως οικονοµική µονάδα.

Την επιχείρηση ως κοινωνική οργάνωση.

Την επιχείρηση ως θεσµό.

Την πολιτισµική διάσταση της επιχείρησης.

Την επιχείρηση ως σύστηµα.

Την αλυσίδα των επιχειρησιακών λειτουργιών.

Τη σχέση της επιχείρησης µε το περιβάλλον της.

Το γενικό (εξωτερικό) περιβάλλον της επιχείρησης.

Το ειδικό (εσωτερικό) περιβάλλον της επιχείρησης.

Την κοινωνική ευθύνη της επιχείρησης.

Τους θεσµούς και τους λειτουργικούς στόχους της επιχείρησης.

Τις έννοιες της αποτελεσµατικότητας, της αποδοτικότητας, της παρα-

γωγικότητας και της οικονοµικής αποδοτικότητας.

Τη σχέση παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας.

taexeiola.gr

10 Επισηµαίνουµε βασικά σηµεία Βήµα 1ο

ÂÞìá 1

Επισηµαίνουµε

βασικά σηµεία

1.2. Εισαγωγικές Έννοιες

Η επιχείρηση αποτελεί µια κοινωνική οργάνωση και περιλαµβάνει τα εξής στοι-

χεία:

α. Συνδυασµό των συντελεστών παραγωγής για την επίτευξη στόχων.

β. Εισαγωγή και εφαρµογή καινοτοµιών.

γ. Πιθανότητα κέρδους ή ζηµίας (στοιχείο κινδύνου).

Α. Η επιχείρηση ως παραγωγική µονάδα - Οικονοµική οργάνωση

Η επιχείρηση αποτελεί µια παραγωγική-οικονοµική µονάδα. ∆εν ειναι όµως

όλες οι παραγωγικές µονάδες επιχειρήσεις (π.χ. δηµόσιο σχολείο, κρατικό

πανεπιστήµιο). Τα χαρακτηριστικά που διακρίνουν την επιχείρηση από άλ-

λες παραγωγικές µονάδες είναι τα εξής:

α. Η αξία διάθεσης των προϊόντων στην αγορά για την πραγµατοποίηση

κέρδους.

β. Η ανάληψη του επιχειρηµατικού κινδύνου και η πιθανότητα κέρδους ή

ζηµιάς.

Β. Η επιχείρηση ως κοινωνική οργάνωση

Κάθε επιχείρηση διαθέτει και κοινωνικά χαρακτηριστικά (στοιχεία). Αυτά

είναι:

Η συλλογική της δράση.

Οι κοινωνικές σχέσεις που αναπτύσσονται στα πλαίσιά της.

Τα διαφορετικά συµφέροντα των οµάδων που ανήκουν στην επιχείρηση.

Οι σχέσεις εξουσίας που αναπτύσσονται µέσα σ’αυτήν.

Οι κανόνες που ρυθµίζουν τη συµπεριφορά των οµάδων που ανήκουν στην

επιχείρηση.

Η κοινωνική ευθύνη που πρέπει να έχει απέναντι στο περιβάλλον.

11 Βήµα 1ο Επισηµαίνουµε βασικά σηµεία

Γ. Η επιχείρηση ως θεσµός

Η επιχείρηση αποτελεί ένα θεµελιώδη θεσµό της κοινωνίας. Η λειτουργία

της προσδιορίζεται απο το καταστατικό της (εσωτερικός κανονισµός), από

γενικούς και ειδικούς νόµους, το Σύνταγµα, κλπ.

∆. Η Πολιτισµική διάσταση της Επιχειρησης

Η επιχείρηση διακρίνεται από τη δική της κουλτούρα, δηλαδή από ένα σύ-

στηµα κοινών αξιών, κανόνων και προτύπων. Πρόκειται για τη φιλοσοφία

που διέπει τις σχέσεις των µελών της.

Ε. Η επιχείρηση ως Σύστηµα

Η επιχείρηση είναι σύστηµα και λειτουργεί ως εξής :

Λαµβάνει ως εισροές ανθρώπινους και υλικούς πόρους.

Μετασχηµατίζει αυτούς τους πόρους.

∆ίνει εκροές µε τη µορφή προϊόντων και υπηρεσιών.

Υφίσταται το µηχανισµό ελέγχου-ανατροφοδότησης.

Είναι διακριτή οργάνωση δηλαδή έχει σύνορα.

1.3. Λειτουργίες της Επιχείρησης

Α. Η αλυσίδα των Επιχειρησιακών Λειτουργιών

Οι πιο σηµαντικές λειτουργίες της επιχείρησης είναι η Παραγωγική, η Ε-

µπορική και Οικονοµική. Υπάρχουν όµως και δευτερεύουσες επιχειρησια-

κές λειτουργίες όπως οι Προµήθειες, η Έρευνα και Ανάπτυξη, οι ∆ηµόσιες

Σχέσεις, κ.λπ. Οι λειτουργίες αυτές βρίσκονται σε στανή εξάρτηση, γεγονός

που καθορίζει σε µεγάλο βαθµό την επιβίωση και την καλή πορεία της επι-

χείρησης. Η διοικητική λειτουργία είναι αυτή που συνδυάζει τους παραγω-

γικούς συντελεστές µε στόχο το µέγιστο κέρδος µε τη µικρότερη θυσία.


Η Παραγωγική Λειτουργία: περιλαµβάνει ενέργειες για την παραγωγή

αγαθών και υπηρεσιών (π.χ. µεταποίηση, συντήρηση, κ.λπ.).

Η Παραγωγική Λειτουργία: περιλαµβάνει ενέργειες διάθεσης των προϊό-

ντων στην αγορά (π.χ. έρευνα αγοράς, προώθηση προϊόντων, κ.λπ.).

Η Οικονοµική Λειτουργία: περιλαµβάνει ενέργειες για την απόκτηση και

τη χρήση κεφαλαίου (π.χ. εύρεση κεφαλαίου, καταγραφή συναλλαγών, κ.λπ.).

Η Λειτουργία Προµηθειών: περιλαµβάνει ενέργειες για την εξασφάλιση

των προϊόντων ή υπηρεσιών που είναι απαραίτητες για τη οµαλή λειτουργία

της επιχείρησης, όπως:

η οικονοµική προµήθεια υλικών

η έρευνα τιµών

η παρακολούθηση των αποθεµάτων

Η έρευνα και Ανάπτυξη: περιλαµβάνει ενέργειες για την ανεύρεση νέων

τρόπων παραγωγής, καινοτοµιών κ.λπ.

Η Λειτουργία της Πληροφόρησης: περιλαµβάνει ενέργειες για την επεξερ-

γασία, αξιοποίηση, αποθήκευση, διανοµή και υλοποίηση χρήσιµων πληρο-

φοριών.

Η Λειτουργία ∆ηµοσίων Σχέσεων: περιλαµβάνει ενέργειες για την προβο-

λή των θετικών σηµείων και της δηµόσιας εικόνας της επιχείρησης (π.χ. Ε-

παφές µε τα Μ.Μ.Ε., ενέργειες φιλανθρωπίας, κ.λπ.).

1.4. Η Επιχείρηση και το Περιβάλλον της

Η επιχείρηση βρίσκεται σε µια συνεχή σχέση ανατροφοδότησης και αλλη-

λεξάρτησης µε το περιβάλλον της, από την οποία σχέση εξαρτάται η απο-

τελεσµατικότητά της και η επιβίωσή της. Λειτουργεί δηλαδή η σχέση :

εισροή - επεξεργασία - εκροή.

Α. Σχέσεις της Επιχείρησης µε το περιβάλλον

Το περιβάλλον της επιχείρησης επιδρά στη λειτουργία της ως “σύστηµα”,

ως σύνολο µερών δηλαδή του περιβάλλοντος, όπως η αγορά, οι προµηθευ-

τές, οι πελάτες, οι χρηµατοδότες, το κράτος, κ.λπ. Οι µεταβολές του περι-

βάλλοντος αναγκάζουν τις επιχειρήσεις να προσαρµοστούν σ’ αυτές και να

ακολουθήσουν ενέργειες όπως:

Να αντιλαµβάνονται έγκαιρα τη σηµασία των πληροφοριών για τη λει-

τουργία της επιχείρησης.

Να διαχειρίζονται αποτελεσµατικά τις ευκαιρίες που προκύπτουν.

Να επενδύουν στην κατεύθυνση της βελτίωσης και του εκσυγχρονισµού

της επιχείρησης.


Στοιχεία του Γενικού περιβάλλοντος

1. Το οικονοµικό περιβάλλον.

2. Το νοµικό περιβάλλον.

3. Το κοινωνικό περιβάλλον.

4. Το τεχνολογικό περιβάλλον.

5. Το πολιτισµικό περιβάλλον.

6. Το πολιτικό περιβάλλον.

7. Το οικολογικό περιβάλλον.

Στοιχεία του Ειδικού περιβάλλοντος

1. Οι προµηθευτές υλικών.

2. Οι καταναλωτές και οι πελάτες.

3. Οι εργαζόµενοι και οι συνδικαλι-

στές.

4. Οι πιστωτές, οι χρηµατοδότες και

οι µέτοχοι.

Γ. Η Κοινωνική ευθύνη της επιχείρησης

Οι ευθύνες της επιχείρησης προς την κοινωνία είναι:

Η προσφορά αγαθών

Η καταβολή των φόρων

Η τήρηση των νόµων

Η πολιτιστική προσφορά

Η συµβολή στην ανάπτυξη της εθνικής οικονοµίας

Η προστασία του περιβάλλοντος

Β. Στοιχεία του περιβάλλοντος

Το περιβάλλον µιας επιχείρησης αποτελείται από γενικά (εξωτερικά) και

από ειδικά στοιχεία - παράγοντες.


1.5. Η Αποτελεσµατικότητα των Επιχειρήσεων

Α. Οι στόχοι των επιχειρήσεων

Στόχος της επιχείρησης είναι το αποτέλεσµα εκείνο το οποίο επιδιώκει να

φτάσει η επιχείρηση σε µία χρονική στιγµή. Οι στόχοι διακρίνονται σε Θε-

σµικούς και Λειτουργικούς.

Θεσµικοί στόχοι: είναι αυτοί που διατυπώνονται επίσηµα στο κατασστατι-

κό της επιχείρησης και αποτελούν την αποστολή της (π.χ. µόρφωση, υγεία,

τηλεπικοινωνίες, κ.λ.π.).

Λειτουργικοί στόχοι: είναι το συγκεκριµένο αποτέλεσµα το οποίο η επιχεί-

ρηση επιδιώκει να επιτύχει. Ειδικότερα αυτοί οι στόχοι αναφέρονται:

Στην αύξηση του µεγέθους της επιχείρησης (κέρδη, κ.λπ.).

Στην κατάκτηση της αγοράς (πωλήσεις, κ.λπ.).

Στην παραγωγή (κόστος, παραγωγικότητα, κ.λπ.).

Στους ανθρώπους (εκπαίδευση, εξειδίκευση, κ.λπ.).

Στην ανάπτυξη καινοτοµιών (τεχνολογικές εφευρέσεις, κ.λπ.).

Σε κάθε επιχείρηση, βέβαια, διαµορφώνεται µια ιεραρχία στόχων ανάλογα

µε τις οµάδες συµφερόντων που θα επικρατήσουν σ’ αυτήν.

Παρατηρήσεις:

Οι στόχοι διαφέρουν απο επιχείρηση σε επιχείρηση.

Τα κέρδη σε µια κερδοσκοπική επιχείρηση δεν αποτελούν το µοναδικό στό-

χο της επιχείρησης.

Η µεγιστοποίηση του κέρδους δεν αποτελεί τον αντικειµενικό στόχο της

κερδοσκοπικής επιχείρησης.

Β. Αποτελεσµατικότητα - Αποδοτικότητα - Παραγωγικότητα

Αποτελεσµατικότητα ονοµάζουµε το βαθµό επίτευξης του στόχου της επι-

χείρησης.

Αποδοτικότητα ονοµάζουµε το κόστος (θυσία) που υφίσταται η επιχείρηση

για να πετύχει το στοχο (αποτέλεσµά) της.

αποτέλεσµα ή στόχοςΑποδοτικότητα

θυσία ή κόστος=

Η αποδοτικότητα χρησιµοποιείται συνήθως µε την έννοια της οικονοµικής

αποδοτικότητας και µετρά αξίες ή χρηµατικά µεγέθη.

Οικονοµική Αποδοτικότητα είναι η σχέση του οικονοµικού αποτελέσµα-

τος µε το χρησιµοποιηθέν κεφάλαιο.


κέρδος ή ζηµίαΟικονοµική Αποδοτικότητα

χρησιµοποιηθέντα κεφάλαια=

∆είκτη µέτρησης της αποδοτικότης της επιχείρησης αποτελεί η παραγωγικό-

τητα της εργασίας.

Παραγωγικότητα ονοµάζουµε τη σχέση µεταξύ παραγωγικού αποτελέσµα-

τος και χρησιµοποιηθέντων παραγωγικών συντελεστών. Η παραγωγικότητα

µετρά ποσότητες.

σύνολο παραγωγήςΠαραγωγικότητα

παραγωγικοί συντελεστές=

Η παραγωγικότητα της εργασίας µετριέται πολλές φορές και σε σχέση µε τις

ώρες εργασίας (ανθρωποώρες) που ξοδεύονται για την επίτευξη ενός αποτε-

λέσµατος. Αυτό συµβαίνει γιατί η εργασία επιδέχεται αυξητικές βελτιώσεις

λόγω της ανάπτυξης της τεχνολογίας.

σύνολο παραγωγήςΠαραγωγικότητα

σύνολο ωρών εργασίας=

Ανταγωνιστικότητα: έννοια που συνδέεται µε την παραγωγικότητα και εκ-

φράζει την δυνατότητα της επιχείρησης να προσφέρει ανώτερα και καλύτερα

προϊόντα (σε ποιότητα, τιµή, κ.λπ.) από τις άλλες οµοειδείς επιχειρήσεις.

Οι έννοιες, τέλος, της αποτελεσµατικότητας - αποδοτικότητας - παραγωγικό-

τητας συνδέονται άµεσα µε τη βασική οικονοµική αρχή που διέπει τις σχέ-

σεις των ανθρώπων µε τις επιχειρήσεις, που συνίσταται στην επίτευξη του

καλύτερου δυνατού αποτελέσµατος µε τις µικρότερες θυσίες.

16 Επαναλαµβάνουµε τις ασκήσεις “κλειδιά” Βήµα 2ο

ÂÞìá 1

ÂÞìá 2

Επαναλαµβάνουµε τις

ασκήσεις “κλειδιά”

Α. Από το σχολικό βιβλίο

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ∆ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ

ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ

σ. 29: Ερωτήσεις 1, 2, 3, 5(γ, δ)

σ. 43: Ερωτήσεις 1, 2, 3, 4, 5

17 Βήµα 3ο Λύνουµε περισσότερες ασκήσεις

ÂÞìá 1

ÂÞìá 2

ÂÞìá 3

Λύνουµε περισσότερες

ασκήσεις

Ερωτήσεις και Απαντήσεις

1. Ποιά είναι τα δυο χαρακτηριστικά που διακρίνουν τις επιχειρήσεις από

τις υπόλοιπες παραγωγικές µονάδες;

Απάντηση:

σχ. βιβλίο σελ. 26 “Πρώτο η επίχειρηση παράγει ...... συνδέεται µε πιθανότη-

τα κέρδους ή ζηµίας”.

2. Εξηγήστε γιατί η επιχείρηση αποτελεί µια “κοινωνική κατασκευή”.

Απάντηση:

σχ. βιβλίο σελ. 26-27 κεφ. 1.2.1.2. “η επίχειρηση αποτελεί µια οργάνωση ......

απέναντι στο περιβάλλον της”.

3. Πως εξασφαλίζεται ο αρµονικός συνδυασµός των λειτουργιών της επι-

χείρησης;

Απάντηση:

σχ. βιβλίο σελ. 31 “Τέλος ο αρµονικός συνδυασµός όλων ...... µε κυρίαρχο το

ρόλο του ανθρώπινου παράγοντα”.

4. Τι ενέργειες περιλαµβάνει η εµπορική λειτουργία;

Απάντηση:

σχ. βιβλίο σελ. 31-32 “περιλαµβάνει όλες τις ενέργειες ...... µάρκετινγκ και των

πωλήσεων”.

5. Για ποιό λόγο η επιχείρηση είναι υποσύστηµα του οικονοµικού συστή-

µατος.

Απάντηση:

σχ. βιβλίο σελ. 34 “ολόκληρο το οικονοµικό σύστηµα ...... στην προσπάθεια

ικανοποίησης του αντικειµενικού σκοπού της”.

18 Λύνουµε περισσότερες ασκήσεις Βήµα 3ο

6. Ποιοί είναι οι θεσµικοί στόχοι και σε τι αναφέρονται οι λειτουργικοί

στόχοι της επιχείρησης.

Απάντηση:

σχ. βιβλίο σελ. 37-38 “θεσµικοί είναι αυτοί ...... προσαρµογή της επιχείρησης

στις εξελίξεις του περιβάλλοντος”.

7. Πώς επιτυγχάνεται η αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας;

Απάντηση:

σχ. βιβλίο σελ. 40 “H αύξηση της παραγωγικότητας ...... η παραγωγή είναι

συλλογική διαδικασία”.

8. Τί περιλαµβάνει το γενικό (εξωτερικό) περιβάλλον της επιχείρησης.

Απάντηση:

σχ. βιβλίο σελ. 35-36 “Το οικονοµικό περιβάλλον ...... από τις βλάβες που οι

ίδιοι ή άλλες αιτίες προκαλούν”.

Ερωτήσεις Σωστού - Λάθους

Σηµειώστε ποιές προτάσεις είναι Σωστές και ποιές Λάθος.

1. Η επιχείρηση είναι µια οργάνωση που παράγει πλούτο.

Απάντηση:

Σωστό

2. Στο πλαίσιο της επιχείρησης δεν αναπτύσσονται κοινωνικές σχέσεις.

Απάντηση:

Λάθος

3. Η επιχείρηση αποτελεί ένα θεµελιώδη θεσµό µικρότερης όµως σηµασίας

από αυτόν της οικογένειας.

Απάντηση:

Λάθος

4. Η κουλτούρα δεν προσδιορίζει τον τρόπο µε τον οποίο δοµείται µια κοινωνι-

κή οργάνωση.

Απάντηση:

Λάθος


5. Οι επιχειρησιακές λειτουργίες αλληλοεξαρτώνται.

Απάντηση:

Σωστό

6. H συνεχής παρακολούθηση αποθεµάτων εντάσσεται στη λειτουργία έρευνας

και ανάπτυξης.

Απάντηση:

Λάθος

7. Οι πιστωτές εντάσσονται στο γενικό “εξωτερικό” περιβάλλον της επιχείρη-

σης.

Απάντηση:

Λάθος

8. Μέσα στην επιχείρηση υπάρχουν αλληλοσυγκρουόµενοι στόχοι.

Απάντηση:

Σωστό

9. Η αποδοτικότητα οδηγεί πάντα στην αποτελεσµατικότητα.

Απάντηση:

Λάθος

10. Οι έννοιες της παραγωγικότητας και της αποδοτικότητας συνδέονται µε τη

βασική οικονοµική αρχή.

Απάντηση:

Σωστό

Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής

Σηµειώστε τη σωστή απάντηση.

1. Οι πιο σηµαντικές λειτουργίες της επιχείρησης είναι:

α. Η παραγωγική και η οικονοµική.

β. Η εµπορική και η έρευνα και ανάπτυξη.

γ. Η παραγωγική, η εµπορική και η οικονοµική.

δ. Η παραγωγική, η εµπορική,η οικονοµική και η έρευνα και ανάπτυξη.


Απάντηση:

γ

2. Η οικονοµικότερη προµήθεια µηχανηµάτων εντάσσεται στη λειτουργία:

α. Οικονοµική,

β. Προµηθειών,

γ. Παραγωγική,

δ. Έρευνας και ανάπτυξης.

Απάντηση:

β

3. Οι διεθνείς οικονοµικές σχέσεις εντάσσονται:

α. Στο οικονοµικό περιβάλλον,

β. Στο πολιτικό περιβάλλον,

γ. Στο κοινωνικό περιβάλλον,

δ. Στο νοµικό περιβάλλον.

Απάντηση:

β

4. Οι Cyert και March έχουν υποστηρίξει ότι:

α. Μόνο οι επιχειρήσεις έχουν στόχους,

β. Μόνο η ανώτατη διοίκηση θέτει στόχους,

γ. Οι στόχοι δε συνδέονται µε τα συµφέροντα των οµάδων που υπάρχουν

µέσα στην επιχείρηση,

δ. Μόνο τα άτοµα ή οι οµάδες ατόµων έχουν στόχους.

Απάντηση:

δ

5. Ανταγωνιστικότητα σηµαίνει:

α. Ότι η επιχείρηση προσφέρει προϊόντα καλύτερης ποιότητας,

β. Ότι η επιχείρηση είναι καλύτερη και µεγαλύτερη από τις υπόλοιπες

γ. Ότι προσφέρει προϊόντα των οποίων ο συνδυασµός ποιότητας και τιµής

είναι καλύτερος από άλλων επιχειρήσεων.

δ. Ότι η επιχείρηση προσφέρει τα προϊόντα της σε καλύτερη τιµή από τις

άλλες επιχειρήσεις.

Απάντηση:

γ


Ασκήσεις

1. ∆ύο πωλήτριες η Α και Β εξυπηρετούν η Α 20 πελάτισσες και η Β 30. Η Α

εργάζεται 5 ώρες και η Β εργάζεται 6 ώρες. Ποιά είναι η πιο παραγωγική;

Απάντηση:

παραχθέν προϊόν ή υπηρεσίαΠαραγωγικότητα εργασίας

εργατοώρες=

Παραγωγικότητα 20

A 45

= = Παραγωγικότητα 30

B 56

= =

2. Να συµπληρωθεί ο πίνακας:

Απάντηση:

παραχθέν προϊόν ή υπηρεσίαΠαραγωγικότητα εργασίας

αριθµό εργαζοµένων=

1990 : 1 11

180.000 180.0006.000 x x 30

x 6.000= ⇒ = ⇒ =

1991 : 2

2 2x

10.000 x 10.000 32 x 320.00032

= ⇒ = ⋅ ⇒ =

1992 : 3

3 3x

9.000 x 9.000 50 x 450.00050

= ⇒ = ⋅ ⇒ =

1993 : 4 4400.000

x x 8.00050

= ⇒ =

Έτος Ετήσια παραγωγή εργάτες Ετήσια παραγωγικότητα

1990 180.000 1X 6.000

1991 2X 32 10.000

1992 3X 50 9.000

1993 400.000 50 4X ;

22 Λύνουµε µόνοι µας Βήµα 4ο

ÂÞìá 1

ÂÞìá 2

ÂÞìá 3

ÂÞìá 4 Λύνουµε µόνοι µας

Ερωτήσεις

1. Σε τι διαφέρει η επιχείρηση από µία κοινωνική οργάνωση;

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

2. Με ποιά έννοια η επιχείρηση αποτελεί παραγωγική - οικονοµική µονάδα;

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

3. Περιγράψτε την επιχείρηση ως σύστηµα.

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

23 Βήµα 4ο Λύνουµε µόνοι µας

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

4. Ποιά είναι η πιο βασική λειτουργία της οικονοµικής µονάδας και ποιές

ενέργειες περιλαµβάνει;

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

5. Αναλύστε την οικονοµική λειτουργία.

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

6. Τι περιλαµβάνει το γενικό (εξωτερικό) περιβάλλον;

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................


7. Ποιές είναι οι ευθύνες της επιχείρησης απέναντι στο κοινωνικό σύνολο;

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

8. Σε τι αναφέρονται οι λειτουργικοί στόχοι της επιχείρησης.

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

9. ∆ώστε τους ορισµούς της αποτελεσµατικότητας και της αποδοτικότη-

τας. Η αποδοτικότητα οδηγεί πάντα στην αποτελεσµατικότητα;

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

10. ∆ώστε τους ορισµούς της παραγωγικότητας και της οικονοµικής α-

ποδοτικότητας. Ποιά η διαφορά τους;

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................


..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................


Να σηµειώσετε ποιές προτάσεις είναι Σωστές και ποιές Λάθος.

1. Το δηµόσιο ερευνητικό ίδρυµα είναι επιχείρηση. ( )

2. Η απασχόληση και η εξέλιξη της οικονοµίας εξαρτάται από τις επιχειρή-

σεις. ( )

3. Στην επιχείρηση δεν υπάρχουν σχέσεις εξουσίας. ( )

4. Η επιχείρηση δεν είναι υποχρεωµένη να διατυπώνει τους κανόνες που διέ-

πουν τη φυση και τη λειτουργία της στο καταστατικό. ( )

5. Η εµπορική λειτουργία εκφράζεται κυρίως µε την έννοια του Μάρκετινγκ. ( )

6. Το πολιτικό περιβάλλον περιλαµβάνει την πλέον ορατή επίδραση του περι-

βάλλοντος στην επιχείρηση. ( )

7. Οι κοινωνικοί παράγοντες είναι το βασικότερο στοιχείο του περιβάλλοντος. ( )

8. Οι επιχειρήσεις για να επιβιώσουν πρέπει να παρακολουθούν τις εξελίξεις

του περιβάλλοντος. ( )

9. Ο βαθµός παρέµβασης του κράτους στην οικονοµία εντάσσεται στο πολιτικό

περιβάλλον. ( )

10. Η απασχόληση ανήκει στα συνολικά µεγέθη της επιχείρησης. ( )


Σηµειώστε τη σωστή απάντηση.

1. Η επιχείρηση είναι θεσµός διότι:

α. Εκφράζει ένα συλλογικό τρόπο δράσης.

β. Η ίδρυση, η λειτουργία της ακόµα και ο “θάνατός” της προσδιορίζονται

από το πλαίσιο ρυθµιστικών διατάξεων.

γ. Η επιχειρηση λειτουργεί σύµφωνα µε ένα πλαίσιο τυπικών ή άτυπων κα-

νόνων.

δ. Όλα τα παραπάνω.


2. Η έρευνα των αναγκών των καταναλωτών ανήκει:

α. Στην εµπορική λειτουργία.

β. Στην οικονοµική λειτουργία.

γ. Στην λειτουργία έρευνας και ανάπτηξης.

δ. Στην λειτουργία ∆ηµοσίων Σχέσεων.

3. Τα δηµογραφικά χαρακτηριστικά µιας χώρας εντάσσονται :

α. Στο νοµικό περιβάλλον.

β. Στο πολιτισµικό περιβάλλον.

γ. Στο κοινωνικό περιβάλλον.

δ. Στο πολιτικό περιβάλλον.

4. Η αποστολή της επιχείρησης διατυπώνεται στους:

α. Λειτουργικούς στόχους.

β. Γενικούς στόχους.

γ. Επιµέρους στόχους.

δ. Θεσµικούς στόχους.

5. Η αποδοτικότητα αφορά στην:

α. εσωτερική λειτουργία της επιχείρησης.

β. στο βαθµό επίτευξης στόχων.

γ. στην επίτευξη κέρδους.

δ. στην αποτελεσµατική διοίκηση της επιχείρησης.

Ερωτήσεις συµπλήρωσης κενού

Να συµπληρώσετε τα κενά:

1. Με την παραγωγή και ........................... των αγαθών η επιχείρηση ικανοποιεί

τους ................. των µελών της, που είναι όµως και ............. στόχοι. Με αυτή

την έννοια είναι .............. η σχέση της επιχείρησης µε το περιβάλλον.

2. Ο .................. συνδυασµός όλων των λειτουργιών γίνεται ......................

κάτω από το συνδετικό και .................... ιστό της “αόρατης” .....................

λειτουργίας.

Ασκήσεις

1. Μια βιοµηχανία έχει συνολικό προϊόν 120.000 µονάδες το χρόνο. Η ετή-

σια παραγωγή µιας δεύτερης βιοµηχανίας είναι 60% της παραγωγής της

πρώτης. Η πρώτη βιοµηχανία απασχολεί 40 εργάτες ενώ η δεύτερη 30.

Να υπολογίσετε ποιά βιοµηχανία παρουσιάζει µεγαλύτερη ετήσια παρα-

γωγικότητα.


..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

2. Να συµπληρωθεί ο πίνακας:

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

Αύγουστος 1.000 3X 40

Ιούλιος 2X 40 40

Σεπτέµβριος 1.800 50 4X

Μήνας Παραγωγή Εργάτες Παραγωγικότητα

Ιούνιος 1.200 1X 30

28 Ελέγχουµε τις γνώσεις µας Βήµα 5ο

ÂÞìá 1

ÂÞìá 2

ÂÞìá 3

ÂÞìá 4

ÂÞìá 5 Ελέγχουµε τις γνώσεις µας

Οµάδα Α


Α.1. Αποτελεσµατικότητα είναι ο βαθµός επίτευξης των στόχων της επιχείρη-

σης. ( )

Α.2. Τα προβλήµατα της οικονοµίας οφείλονται στη χαµηλή παραγωγικότητα.

( )

Α.3. Για τους µετόχους κριτήριο µέτρησης της αποτελεσµατικότητας είναι η

φορολογική συνέπεια. ( )

Α.4. Η έννοια της παραγωγικότητας είναι ευρύτερη της έννοιας της αποτελε-

σµατικότητας. ( )

Α.5. Η υψηλή παραγωγικότητα συνεπάγεται ανταγωνιστικότητα. ( )

Α.6. Η επιχείρηση ως σύστηµα είναι διακριτή από το περιβάλλον της µε την

έννοια ότι δεν έχει σύνορα. ( )

(Μονάδες 24)

Να επιλέξετε την σωστή απάντηση:

Α.7. Η χρήση και συντήρηση των µέσων παραγωγής ανήκει:

α. στην λειτουργία προµηθειών.

β. στη παραγωγική λειτουργία.

γ. στην εµπορική λειτουργία.

δ. στην λειτουργία έρευνας και ανάπτυξης.

Α.8. Οι εργασιακές σχέσεις ανήκουν:

α. στο νοµικό περιβάλλον.

β. στο πολιτικό περιβάλλον.

γ. στο πολιτισµικό περιβάλλον.

δ. στο κοινωνικό περιβάλλον.

(Μονάδες 16)

29 Βήµα 5ο Ελέγχουµε τις γνώσεις µας

Α.9. Αναλύστε τη λειτουργία ∆ηµοσίων Σχέσεων.

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

(Μονάδες 10)

Οµάδα Β

Β.1. ∆ώστε τους ορισµούς της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικό-

τητας.

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

(Μονάδες 10)

Β.2. Ποιά σχέση συνδέει την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα.

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

(Μονάδες 20)

Β.3. Εξηγήστε γιατί η επιχείρηση αποτελεί ένα θεµελιώδη θεσµό.

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

(Μονάδες 20)

Ο µαθητής που έχει µελετήσει το κεφάλαιο η επιστήµη της διοί-

κησης των επιχειρήσεων πρέπει να γνωρίζει:

Τους ορισµούς του management και από τι εξαρτάται ο προσδιορι-

σµός της έννοιας του όρου.

Την ιστορική εξέλιξη του management.

Τις λειτουργίες του management.

Τους συντελεστές του management.

Τη χρησιµότητα και την καθολική εφαρµογή του management.

Την έννοια και το περιεχόµενο του marketing.

Το µίγµα marketing.

Τη διοίκηση πωλήσεων.

Τη χρηµατοοικονοµική διοίκηση.

Την έννοια και τη φύση της παραγωγής.

Τους σκοπούς και τις λειτουργίες της ∆ιοίκησης παραγωγής.

Τη διοίκηση ανθρώπινων πόρων.


ÂÞìá 1



2.1. Εισαγωγικές Έννοιες

H διοίκηση είναι µια αναγκαία λειτουργία για να εξασφαλιστεί ο συντονι-

σµός των ατοµικών προσπαθειών. Επειδή στη σύγχρονη εποχή οι επιχει-

ρήσεις κυριαρχούν στην κοινωνική και οικονοµική ζωή δηµιουργήθηκε ο

επιστηµονικός κλάδος της ∆ιοίκησης των Επιχειρήσεων, που ασχολείται

µε τη µελέτη, την περιγραφή και την εξήγηση των θεµάτων που συνδέο-

νται µε την επιχείρηση. Τα επιµέρους επιστηµονικά πεδία της ∆ιοίκησης

των Επιχειρήσεων είναι:

Η οργάνωση και διοίκηση (Management)

To Μarketing και η διοίκηση πωλήσεων

Η διοίκηση παραγωγής

Η χρηµατοοικονοµική διοίκηση και η λογιστική

Η διοίκηση ανθρώπινων πόρων

Η διαχείρηση πληροφοριών

2.2. Οργάνωση και ∆ιοίκηση (Mάνατζµεντ - Management)

A. Bασικές Έννοιες

Ως Management µπορεί να ορισθεί:

α. Ένα σύστηµα ενεργειών µε τις οποίες επιτυγχάνονται οι στόχοι της ορ-

γάνωσης, ή

β. Η λειτουργία που επιτρέπει να επιτευχθούν οι στόχοι µέσω άλλων αν-

θρώπων.

Ο πιο αποδεκτός όµως ορισµός είναι ο εξής:

Μanagement είναι η διαδικασία του προγραµµατισµού (planning), της ορ-

γάνωσης (organizing), της διεύθυνσης (directing) και του ελέγχου

(controlling), που ασκούνται σε µια επιχείρηση ή ένα οργανισµό, προκει-

µένου να επιτευχθούν αποτελεσµατικά οι στόχοι τους.

Η έννοια λοιπόν του Management αποτελεί βασική προϋπόθεση για την

αποτελεσµατική αξιοποίηση των πόρων που διαθέτει µια επιχείρηση και

για την επίτευξη των στόχων της.


Β. Ιστορική εξέλιξη του µάνατζµεντ

Η µεγάλη ανάπτυξη της θεωρίας του µάνατζµεντ ξεκίνησε στις αρχές του

20ου αιώνα και εξελίχθηκε ως εξής:

F.W. Taylor: Θεωρείται ως ο πατέρας της επιστήµης της Οργάνωσης και

∆ιοίκησης. Υποστήριζε ότι η αύξηση της παραγωγικότητας ήταν το µόνο

µέτρο για την εξασφάλιση υψηλών µισθών και µεγάλων κερδών µε πα-

ράλληλη ανάπτυξη της τεχνολογίας. Ανέδειξε επίσης την καλή συνεργα-

σία µεταξύ εργαζοµένων και εργοδοτών σε κυρίαρχο στόχο.

Η. Fayol: Θεµελιωτής της επιστήµης της Οργάνωσης και ∆ιοίκησης στην

Ευρώπη. Ασχολήθηκε επισταµένα µε τη θεωρία του Μάνατζµεντ και ανέ-

λυσε διεξοδικά τα καθήκοντα των διοικητικών στελεχών των επιχειρήσε-

ων ορίζοντας συγχρόνως και τις επιχειρησιακές λειτουργίες που είναι: η

τεχνική, η εµπορική, η χρηµατοοικονοµική, η ασφάλεια και η λογιστική.

Επίσης ανέλυσε και τις λειτουργίες της διοίκησης που ισχύουν µέχρι σή-

µερα.

M. Weber: Ασχολήθηκε µε τις µεθόδους έρευνας των κοινωνικών επι-

στηµών, µε έµφαση στη λειτουργία της ∆ιοίκησης. Ιδρυτής της γραφειο-

κρατίας (διοίκησης µέσω γραφείων), υποστήριξε ότι αποτελεί τη µοναδι-

κή λύση για την επίλυση των αναγκών των πολιτών στο δηµόσιο τοµέα

και στον ιδιωτικό.

Ε. Μayo: Θεµελιωτής του “κινήµατος των ανθρωπίνων σχέσεων”, αµφι-

σβήτησε τη θεωρία του Τaylor υποστηρίζοντας την ανάγκη για ενεργό

συµµετοχή των εργαζοµένων στη διοίκηση των επιχειρήσεων και ειδικό-

τερα σε θέµατα συνθηκών και µεθόδων εργασίας.

Σήµερα το περιεχόµενο της επιστήµης του Μάνατζµεντ εµπλουτίζεται και

από άλλες επιστήµες όπως τα µαθηµατικά, η κοινωνιολογία, η ψυχολογία,

κ.λπ.

Γ. Λειτουργίες της Οργάνωσης και ∆ιοίκησης - Management

Για την επίτευξη του µέγιστου αποτελέσµατος βασική λειτουργία της διοί-

κησης των επιχειρήσεων αποτελεί η λήψη αποφάσεων.


Ο προγραµµατισµός περιλαµβάνει:

Καθορισµό στόχων

∆ιαµόρφωση στρατηγικής και πολιτικής

Λειτουργικά προγράµµατα δράσης

Η οργάνωση περιλαµβάνει:

Οργανόγραµµα

Καταµερισµό εργασιών

Εκχώρηση εξουσίας

Τµηµατοποίηση

Η ∆ιεύθυνση περιλαµβάνει:

∆ιοίκηση ανθρώπινων πόρων

Σωστή επικοινωνιακή πολιτική

∆ιευθέτηση συγκρούσεων

Ο Έλεγχος περιλαµβάνει:

Παρακολούθηση επιχειρησιακών ενεργειών

∆ιόρθωση τυχόν αποκλίσεων

∆. Οι συντελεστές του Μanagement

Τα στελέχη που ασκούν Μάνατζµεντ για να είναι αποτελεσµατικά θα πρέ-

πει να κατέχουν:

Γνώσεις

∆ιοικητικές ικανότητες

Φιλοσοφία ή κουλτούρα

Η άσκηση του Μάνατζµεντ στηρίζεται και σε συγκεκριµένα διοικητικά συ-

στήµατα ή εργαλεία διοίκησης.

Ε. Η Χρησιµότητα και η καθολική εφαρµογή του Management

Όλες οι οργανώσεις έχουν ως κοινό στόχο την επιδίωξη αποτελεσµατικότη-

τας. Π.χ: Η οικογένεια, Ο συνδικαλιστικός σύλλογος, Η ιδιωτική επιχείρη-

ση. Άρα οι αρχές και οι θεωρίες του Management έχουν γενική και καθολική

εφαρµογή και ισχύουν σε όλες τις χώρες µε κατάλληλες προσαρµογές ως

προς τις µεθόδους, τις λειτουργίες και τις τεχνικές εφαρµογής του.

2.3. Μάρκετινγκ (marketing)

H υιοθέτηση της έννοιας του Marketing άρχισε από τα µέσα της δεκαετίας

του 1940. Κανένα προϊόν ή υπηρεσία δεν µπορεί να αναπτυχθεί σήµερα

χωρίς τη συµβολή του marketing, η οποία µπορεί άλλοτε να είναι δαπανη-

ρή και άλλοτε όχι. Το marketing επηρεάζει τη συµπεριφορά όλων µε τους

εξής τρόπους:


Τη συσκευασία του προϊόντος

Την έκθεση του προϊόντος

Τη διαφήµιση του προϊόντος

Επηρεάζει όµως εξίσου και πλευρές της καθηµερινής ζωής, όπως:

Τη σύνταξη βιογραφικού

Τη διαδικασία µιας συνέντευξης

Την επικοινωνία µε συναδέλφους

Α. Έννοια και περιεχόµενο του Marketing

Το marketing συµβάλλει:

στη σύνδεση παραγωγής και κατανάλωσης

στον έλεγχο της ροής των προϊόντων και των υπηρεσιών

στη λήψη των αποφάσεων

Κυρίως ενεργεί προς την κατεύθυνση της αναγνώρισης των αναγκών του

καταναλωτή και στην προώθηση του κατάλληλου προϊόντος που θα ικανο-

ποιήσει αυτές τις ανάγκες.

Β. Το Μίγµα Marketing

Είναι ένα σύστηµα αλληλεξαρτώµενων δραστηριοτήτων του marketing. Mε

άλλα λόγια είναι ελεγχόµενες µεταβλητές γνωστές ως τα “4P’s”.

Προϊόν

Τιµή

∆ιανοµή ή διακίνηση

Προώθηση

Το προϊόν

Προϊόν ή υπηρεσία είναι το σύνολο των υλικών και άυλων χαρακτηριστι-

κών, τα οποία έχουν σχεδιαστεί µε στόχο να ικανοποιούν τις ανάγκες των

καταναλωτών.

Τα “4P’s” συµβάλλουν στη διαµόρφωση της “εικόνας του προϊόντος” και

συνακόλουθα της επιχείρησης.

Τα προϊόντα βέβαια είναι σαν ζωντανοί οργανισµοί µε ορισµένα στάδια

εξέλιξης: είσοδος του προϊόντος στην αγορά, ανάπτυξη, ωριµότητα / κορε-

σµός και παρακµή.

Τιµή

Η τιµή δείχνει το πόσο ή µε τι ανταλλάσσεται κάτι στην αγορά. Αποτελεί

µέτρο σύγκρισης για τον καταναλωτή σε σχέση µε άλλα παρόµοια αγαθά

και επηρεάζει την “εικόνα του προϊόντος”.


Τα ∆ίκτυα (κανάλια) διανοµής

Αυτή η λειτουργία περιλαµβάνει τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν ώστε

να πάει το προϊόν από τον παραγωγό στον τελικό καταναλωτή. Αναλυτικό-

τερα περιλαµβάνει:

Τη µεταφορά

Τα γραφεία

Την αποθήκευση

Τα πρακτορεία

Τους µεσάζοντες

Η Προώθηση

Είναι η πιο δυναµική µεταβλητή του marketing. Φέρνει σε επαφή τους πω-

λητές µε τους αγοραστές και στοχεύει:

Στην πληροφόρηση των καταναλωτών

Στην προσπάθεια να πειστούν ότι το προϊόν αποτελεί την καλύτερη λύση

για τις ανάγκες τους.

Τα κυριότερα µέσα της προώθησης είναι:

Η διαφήµιση

Οι προσωπικές πωλήσεις

Οι εκπτώσεις

Οι προσφορές

Οι δηµόσιες σχέσεις

Η προώθηση αποτελεί λειτουργία και άλλων οργανώσεων, µη κερδοσκο-

πικών, όπως το Κράτος.

2.4. ∆ιοίκηση Πωλήσεων

Α. Εισαγωγικές Έννοιες

Στόχος της ∆ιοίκησης πωλήσεων είναι να πείσει τους καταναλωτές να αγο-

ράσουν τα προϊόντα της επιχείρησης.

Το προϊόν φθάνει στους καταναλωτές είτε µε άµεση πώληση (απευθείας

από τον παραγωγό) είτε µε έµµεση (µέσω π.χ λιανοπωλητών, κλπ.).

Το προγράµµα πωλήσεων µιας επιχείρησης συνεργάζεται µε τα εξής τµή-

µατα:

Παραγωγής

Αποθήκευσης

Χρηµατοοικονοµικών

Προσωπικού


Σε οποιοδήποτε οργανισµό η διοικητική διαδικασία πωλήσεων εστιάζεται

σε τρία κυρίως στάδια:

Στον προγραµµατισµό

Στην υλοποίηση του προγράµµατος

Στην αξιολόγηση του προγράµµατος

2.5. Χρηµατοοικονοµική ∆ιοίκηση

Α. Εισαγωγική - Βασικές έννοιες

Η χρηµατοοικονοµική ∆ιοίκηση έχει ως αντικείµενο την υποστήριξη των

επιχειρηµατικών αποφάσεων και τη µελέτη των χρηµατοοικονοµικών στοι-

χείων της επιχείρησης.

Οι αποφάσεις αφορούν:

Στην αξιολόγηση και επιλογή των επενδύσεων

Στην αξιολόγηση και επιλογή των τρόπων απόκτησης κεφαλαίων

Στη διαχείρηση των οικονοµικών κινδύνων

Τα χρηµατοοικονοµικά στοιχεία µελετώνται επειδή:

Αποτελούν έλεγχο για τα έσοδα / έξοδα της επιχείρησης

Παρουσιάζουν τη χρηµατοοικονοµική κατάσταση της επιχείρησης στους

ενδιαφερόµενους

Επιβάλλονται από το νόµο

Β. Περιεχόµενο της χρηµατοοικονοµικής λειτουργίας

Επιµέρους λειτουργίες αποτελούν:

Η λειτουργία του προϋπολογισµού

Η ταµειακή λειτουργία

Η λογιστική λειτουργία

Η λειτουργία της διαχείρησης κεφαλαίων

Η λειτουργία του προϋπολογισµού

Καταγράφει τις προβλέψεις για την εξέλιξη των οικονοµικών µεγεθών και

διαιρείται σε δύο τµήµατα:

Στη διαµόρφωση του τακτικού προϋπολογισµού

Στη διαµόρφωση του προϋπολογισµού επενδύσεων

Η ταµειακή λειτουργία

Έχει ως αντικείµενο τη διαχείρηση των εισπράξεων και πληρωµών της επι-

χείρησης.


Η λογιστική λειτουργία

Έχει ως αντικείµενο τη διαχείρηση των διαθέσιµων κεφαλαίων της επιχείρη-

σης, τα οποία είναι απαραίτητα για την απόκτηση εισροών.

2.6. ∆ιοίκηση Παραγωγής

Α. Έννοια και φύση της παραγωγής

Έχει ως αντικείµενο τη ρύθµιση και το σχεδιασµό, τον προγραµµατισµό,

την οργάνωση και τον έλεγχο της παραγωγικής διαδικασίας.

Η διοίκηση παραγωγής δέχεται τα µηνύµατα του περιβάλλοντος, τα συνδυ-

άζει µε τις υπάρχουσες παραγωγικές δυνατότητες έτσι ώστε να προκύψει το

καλύτερο δυνατό αποτέλεσµα.

Β. Σκοποί και επιµέρους λειτουργίες της ∆ιοίκησης Παραγωγής

Οι κυριότεροι σκοποί της διοίκησης παραγωγής είναι ο σχεδιασµός και η

λειτουργία των συστηµάτων παραγωγής.

Η λειτουργία της παραγωγής περιλαµβάνει τις ενέργειες που αφορούν κυ-

ρίως:

Την τοποθεσία του εργοστασίου

Το σχεδιασµό της παραγωγής

Τον προγραµµατισµό της παραγωγής

Τη διασφάλιση της ποιότητας

Την αποθήκευση

Τη συντήρηση του εξοπλισµού

Τις προµήθειες

Τοποθεσία εργοστασίου και διάταξη χώρων

Αφορά την επιλογή του τόπου εγκατάστασης της επιχείρησης για τη διευ-

κόλυνση της ροής της παραγωγικής διαδικασίας και τη µείωση του κόστους.


Σχεδιασµός της παραγωγής

Επιδιώκει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσµα µέσω της ανάπτυξης τεχνογνω-

σίας και µηχανολογικού εξοπλισµού.

Προγραµµατισµός

Στοχεύει στον προσδιορισµό µεθόδων και τεχνικών για καλύτερη αξιοποίη-

ση των παραγωγικών συντελεστών. Σχετίζεται µε το σχεδιασµό και µπορεί

να είναι µακροπρόθεσµος ή βραχυπρόθεσµος.

Εφασφάλιση ποιότητας και έλεγχος παραγωγής

Έχει ως στόχο την ικανοποιητική λειτουργία της παραγωγής σύµφωνα µε

τον προγραµµατισµό που έχει γίνει και πραγµατοποιείται σε όλα τα στάδια

της παραγωγής.

Αποθήκευση

Εννοούµε τις κτιριακές εγκαταστάσεις στις οποίες πραγµατοποιείται αφε-

νός η παραλαβή των πρώτων υλών και αφετέρου η διατήρηση και η διοχέ-

τευση στην αγορά των έτοιµων προϊόντων.

Συντήρηση και αντικατάσταση εξοπλισµού και εγκαταστάσεων παρα-

γωγής

Έχει ως στόχο την πρόληψη των βλαβών στα µηχανήµατα και στις εγκατα-

στάσεις.

Προµήθειες

Στοχεύει στην προµήθεια των απαραίτητων υλικών µε ειδικές διαδικασίες

(π.χ. διαγωνισµός, ανάθεση έργου, κλπ).

2.7. ∆ιοίκηση Ανθρώπινων Πόρων

Α. Βασικές έννοιες - Ορισµοί

Σκοπός της είναι να εξασφαλίζει τους κατάλληλους (ποιοτικά και ποσοτικά)

ανθρώπους που έχει ανάγκη η επιχείρηση, καθώς και την αποτελεσµατική

χρήση και αξιοποίηση αυτών.

Ο ρόλος του τµήµατος ή της διεύθυνσης ανθρώπινων πόρων µιας επιχείρη-

σης είναι να σχεδιάζει τις πολιτικές και τα συστήµατα της ∆ιοίκησης Αν-

θρώπινων Πόρων.

Οι επιµέρους λειτουργίες που αποτελούν το περιεχόµενο της ∆ιοίκησης Αν-

θρώπινων Πόρων είναι:


Προγραµµατισµός ανθρώπινου δυναµικού

Είναι οι τρόποι µε τους οποίους η επιχείρηση εξασφαλίζει τον αναγκαίο α-

ριθµό εργαζοµένων µε τα κατάλληλα προσόντα και αφορά:

στον έλεγχο των ικανοτήτων των ήδη εργαζοµένων

στην πρόβλεψη αναγκών σε ανθρώπινο δυναµικό

στην ανάλυση της αγοράς εργασίας

στη σχέση προσφοράς και ζήτησης

Προσλήψεις

Αφορά στην προσέλκυση, την επιλογή και την εγκατάσταση του προσωπι-

κού µέσα στην επιχείρηση (τεστ, συνέντευξη, συστάσεις, εκπαίδευση, κλπ).

Εκπαίδευση - Ανάπτυξη

Αφορά τις ανάγκες εκπαίδευσης του προσωπικού που καθορίζονται σε συ-

νεργασία µε τα αρµόδια στελέχη κάθε διεύθυνσης.

Αξιολόγηση

Η διεύθυνση προσωπικού αξιολογεί την απόδοση των εργαζοµένων σε συ-

νεργασία µε τα στελέχη των τµηµάτων στα οποία αυτοί ανήκουν.

Μεταθέσεις - Προαγωγές

Αυτές γίνονται από τη διοίκηση προσωπικού αφού ληφθούν υπόψη οι ανά-

γκες της επιχείρησης, οι επιθυµίες των εργαζοµένων και τα προσόντα τους.

Πολιτική Αµοιβών

Η διεύθυνση προσωπικού εισάγει ένα σύστηµα αξιολόγησης του έργου κάθε

θέσης και ανάλογα µε την ποιότητα της εργασίας και των υπαλλήλων προ-

τείνει αναθεώρηση των αµοιβών ή και ολοκληρωτική αλλαγή στην πολιτική

αµοιβών.

Ωφελήµατα εργαζοµένων

Εννοούµε τη φροντίδα για εξασφάλιση συντάξεων, ασφαλίσεων, ιατρικής

περίθαλψης αλλά και παροχή δανείων, αποζηµιώσεων, κλπ.

Πειθαρχικά µέτρα - Απολύσεις

Τα µέτρα αυτά αφορούν είτε στην εκπαίδευση που στοχεύει στην υπακοή σε

κανόνες συµπεριφοράς, είτε στην τιµωρία αυτών που παραβαίνουν αυτούς

τους κανόνες.


Υγεία - Πρόληψη ατυχηµάτων

Εδώ περιλαµβάνονται ενέργειες για ιατρική εξέταση πριν την πρόσληψη,

περιοδική εξέταση, λειτουργία φαρµακείου, πρώτες βοήθειες, κλπ.

Εργασιακές σχέσεις

Ο υπεύθυνος προσωπικού ενεργεί ως υπεύθυνος της οµάδας διαπραγµατεύ-

σεων µε το σωµατείο των εργαζοµένων και έχει καθήκον να δηµιουργεί κλίµα

φιλίας, ειλικρίνειας, εµπιστοσύνης και συνεργασίας µεταξύ των εργαζοµέ-

νων ώστε να τους µεταδώσει το αίσθηµα ότι ανήκουν στην επιχείρηση.

Έρευνα “γνωµών” και ικανοποίησης των εργαζοµένων

Είναι έρευνα γύρω από τα ανθρώπινα προβλήµατα της επιχείρησης για την

απόδοση των εργαζοµένων, τη σωστή επικοινωνία, την οµαδική συµπεριφο-

ρά, κλπ.


ÂÞìá 1

ÂÞìá 2




Κεφ 2.2.5 σ. 63: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10

Κεφ 2.3.4 σ. 69: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16

Κεφ 2.4.2 σ. 72: 1, 2, 3, 4, 5, 6

Κεφ 2.5.3 σ. 75: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9

Κεφ 2.6.3 σ. 79: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9

Κεφ 2.7.2 σ. 84: 1, 2, 3, 4, 5, 6




ÂÞìá 1

ÂÞìá 2

ÂÞìá 3


ασκήσεις


1. ∆ώστε τους ορισµούς του management. Από τι εξαρτάται ο προσδιορι-

σµός της έννοιας;

Απάντηση:

σχ. βιβλίο σελ. 56 “Έχει παρατηρηθεί ότι ...... αποτελεσµατικά οι στόχοι τους”.

2. Τι υποστήριξε το κίνηµα ανθρωπίνων σχέσεων.

Απάντηση:

σχ. βιβλίο σελ. 58 “Το 1920 εµφανίστηκαν ...... ή τη χειροτέρευση των συνθη-

κών εργασίας”.

3. Τι σηµαίνει αποτελεσµατική διοίκηση;

Απάντηση:

σχ. βιβλίο σελ. 58-59 “Αποτελεσµατική διοίκηση σηµαίνει ......αναθεώρηση ή

µη του προγραµµατισµού”.

4. Αναλύστε τη λειτουργία της διεύθυνσης.

Απάντηση:

σχ. βιβλίο σελ. 60-61 “Η διεύθυνση αφορά ...... αλλά και του ίδιου του στελέ-

χους της επιχείρησης”.

5. Αναλύστε τη µεταβλητή τιµή του µίγµατος marketing.

Απάντηση:

σχ. βιβλίο σελ. 67 “Τιµή είναι η αξία ...... και µε αυτούς των άλλων λειτουρ-

γιών της επιχείρησης”.


6. Τι περιλαµβάνει το µίγµα προώθησης;

Απάντηση:

σχ. βιβλίο σελ. 67-68 “η προώθηση για ...... δηµόσιες σχέσεις”.

7. Σε ποια στάδια εστιάζεται η διοίκηση πωλήσεων;

Απάντηση:

σχ. βιβλίο σελ. 71-72 “Σε οποιοδήποτε οργανισµό ...... µε τον αρχικό προγραµ-

µατισµό”.

8. Ποιος είναι ο ρόλος της διοίκησης παραγωγής;

Απάντηση:

σχ. βιβλίο σελ. 76 “Στο παραπάνω σχήµα ...... διορθωτικές κινήσεις”.

9. Τι στόχο έχει ο έλεγχος παραγωγής και σε ποια στάδια της παραγωγι-

κής διαδικασίας πραγµατοποιείται;

Απάντηση:

σχ. βιβλίο σελ. 78 “Ο έλεγχος της παραγωγής ...... κόστους και αποθεµάτων”.

10. Τι µελετά η ∆ιοίκηση ανθρώπινων πόρων και ποιος είναι ο σκοπός της;

Απάντηση:

σχ. βιβλίο σελ. 80 “Μελετά και ερευνά ...... αποτελεσµατική χρήση και αξιο-

ποίηση αυτών”.

11. Τι περιλαµβάνει το τυπικό πρόγραµµα υγείας των εργαζοµένων;

Απάντηση:

σχ. βιβλίο σελ. 83 “Το τυπικό πρόγραµµα ...... και εργοδηγών της επιχείρησης”.

12. Ποιος είναι ο ρόλος του τµήµατος προσωπικού όσον αφορά τις σχέ-

σεις συνδικαλισµού και διοίκησης;

Απάντηση:

σχ. βιβλίο σελ. 83 “Το τµήµα προσωπικού παίζει ...... ότι ανήκουν στην επιχεί-

ρηση”.




1. Η έννοια του management συνδέεται άµεσα µε την αποτελεσµατικότητα της

επιχείρησης.

Απάντηση:

Σωστό

2. Ο Fraderick Taylor υποστήριξε ότι η αύξηση της παραγωγικότητας ήταν η

µόνη λύση για την εξασφάλιση υψηλών µισθών.

Απάντηση:

Σωστό

3. O Henri Fayor ανάπτυξε γραφικές µεθόδους απεικόνισης σχεδίων.

Απάντηση:

Λάθος

4. Το οργανόγραµµα περιλαµβάνεται στον προγραµµατισµό .

Απάντηση:

Λάθος

5. Ευθύνη της οργάνωσης είναι να ενεργοποιεί τις ικανότητες των ανθρώπινων

πόρων.

Απάντηση:

Λάθος

6. Το management εφαρµόζεται µε τον ίδιο τρόπο σε µια οικογένεια και σε µια

επιχείρηση.

Απάντηση:

Λάθος

7. Η τιµή επηρεάζεται από την εικόνα του προϊόντος.

Απάντηση:

Λάθος


8. Υπάρχει στενή σχέση µεταξύ των τεσσάρων µεταβλητών του µίγµατος

marketing.

Απάντηση:

Σωστό

9. Άµεση πώληση είναι όταν ο καταναλωτής προµηθεύεται το προϊόν κατευθεί-

αν από τον παραγωγό.

Απάντηση:

Σωστό

10. Η λειτουργία ∆ιαχείρησης Κεφαλαίων έχει ως αντικείµενο τη διαχείρηση

του ταµείου.

Απάντηση:

Λάθος

11. Η διοίκηση παραγωγής δέχεται µηνύµατα από το περιβάλλον.

Απάντηση:

Σωστό

12. Ο καθορισµός της δοµής των αµοιβών κατά βαθµούς ιεραρχίας είναι έργο

του κάθε προϊστάµενου της επιχείρησης.

Απάντηση:

Λάθος


Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση.

1. Τα καθήκοντα των διοικητικών στελεχών τα ανέλυσε ο:

α. Taylor

β. Fayol

γ. Weber

δ. Gantt

Απάντηση:

β


2. Η ταµειακή λειτουργία περιλαµβάνεται:

α. στη διοίκηση ανθρώπινων πόρων

β. στη χρηµατοοικονοµική διοίκηση

γ. στη ∆ιοίκηση παραγωγής

δ. στη ∆ιοίκηση πωλήσεων

Απάντηση:

β

3. Η οργάνωση εκφράζεται µε:

α. τα λειτουργικά προγράµµατα δράσης

β. τη Στρατηγική ∆ιοίκηση

γ. τον καταµερισµό των εργασιών

δ. τον καθορισµό των στόχων

Απάντηση:

γ

4. Η καταγραφή του εξοπλισµού µιας επιχείρησης είναι λειτουργία:

α. της τοποθεσίας εργοστασίου και διάταξης χώρων

β. της αποθήκευσης

γ. των προµηθειών

δ. του σχεδιασµού παραγωγής

Απάντηση:

α

5. Η έννοια του management συνδέεται άµεσα µε:

α.την παραγωγικότητα

β. την οικονοµική αποδοτικότητα

γ. την αποδοτικότητα

δ. την αποτελεσµατικότητα

Απάντηση:

δ


ÂÞìá 1

ÂÞìá 2

ÂÞìá 3


Ερωτήσεις

1. Τι υποστήριξε ο Fraderick Taylor;

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

2. Eξηγήστε γιατί το management συνδέεται άµεσα µε την αποτελεσµατι-

κότητα της επιχείρησης.

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

3. Με ποια λειτουργία συνδέεται άµεσα η λειτουργία του ελέγχου. Αναλύ-

στε και τις δύο.

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................


..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

4. Αναλύστε τη µεταβλητή “προϊόν” του µίγµατος marketing.

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

5. Που αποσκοπεί ο προγραµµατισµός της ∆ιοίκησης παραγωγής και σε

ποιες κατηγορίες ταξινοµείται;

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

6. Ποιοι είναι οι αντικειµενικοί σκοποί της ∆ιοίκησης παραγωγής και τι

ενέργειες περιλαµβάνει;

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................


..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

7. Αναλύστε τις λειτουργίες “αξιολόγηση” και “πειθαρχικά µέτρα - απολύ-

σεις” της ∆ιοίκησης ανθρώπινων πόρων.

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

8. Ποιος είναι ο ρόλος της ∆ιεύθυνσης ανθρώπινων πόρων;

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................



1. Management είναι η λειτουργία που επιτρέπει να επιτευχθούν αποτελέσµατα

και στόχοι µέσω άλλων ανθρώπων. ( )

2. Το management δεν αντλεί το επιστηµονικό της υπόβαθρο από άλλες επι-

στήµες. ( )

3. Η λειτουργία του ελέγχου είναι οργανικά δεµένη µε τη λειτουργία της ∆ιεύ-

θυνσης. ( )

4. Ο διευθυντής µιας κλινικής αρκεί να γνωρίζει καλά την ιατρική επιστήµη

για να ασκήσει αποτελεσµατική διοίκηση. ( )

5. Το marketing δεν επηρεάζει την καθηµερινή ζωή των ανθρώπων. ( )


6. Η διοίκηση πωλήσεων συνεργάζεται µε τα τµήµατα παραγωγής και αποθή-

κευσης αλλά όχι µε το τµήµα προσωπικού. ( )

7. Οι επιχειρήσεις είναι υποχρεωµένες να εµφανίζουν τη δραστηριότητά τους

µε χρηµατοοικονοµικούς όρους τρεις φορές το χρόνο. ( )

8. Η λειτουργία του προϋπολογισµού διαιρείται σε δύο επιµέρους τµήµατα. ( )

9. Οι προµήθειες πρώτων υλών µπορεί να γίνουν µε προκήρυξη διαγωνισµού ή

ανάθεση έργου. ( )

10. Η διοίκηση προσωπικού συντονίζει τις µεταθέσεις χωρίς να λάβει υπόψη

τις επιθυµίες του εργαζόµενου. ( )


1. Η σωστή διοίκηση του ανθρώπινου παράγοντα είναι αντικείµενο:

α. της οργάνωσης

β. του προγραµµατισµού

γ. της διεύθυνσης

δ. του ελέγχου

2. Φιλοσοφία ή κουλτούρα των στελεχών να εφαρµόζουν τη γνώση του

management σηµαίνει:

α. να έχουν γνώση να διοικήσουν

β. να µπορούν να διοικήσουν

γ. να ξέρουν να διοικούν

δ. να θέλουν να διοικούν

3. Οι εκπτώσεις είναι µεταβλητή:

α. του µίγµατος “προϊόν”

β. του µίγµατος “τιµή”

γ. του µίγµατος “προώθηση”

δ. του µίγµατος “διανοµή”

4. Ο έλεγχος της παραγωγής διακρίνεται σε:

α. ποιοτικό και ποσοτικό

β. κόστους και αποθεµάτων

γ. ποιοτικό κόστους και αποθεµάτων

δ. ποιοτικό, ποσοτικό, κόστους και αποθεµάτων

5. Ο έλεγχος των δεξιοτήτων και ικανοτήτων των ήδη εργαζόµενων είναι ενέργεια:

α. του προγραµµατισµού ανθρώπινου δυναµικού

β. των προσλήψεων

γ. της εκπαίδευσης - ανάπτυξης

δ. της αξιολόγησης


ÂÞìá 1

ÂÞìá 2

ÂÞìá 3

ÂÞìá 4


Οµάδα Α


Α.1. Κατά τον Fayol η τεχνική λειτουργία είναι λειτουργία διοίκησης. ( )

Α.2. Η εικόνα του προϊόντος συµβάλει στη διαµόρφωση των τεσσάρων µετα-

βλητών του µίγµατος marketing. ( )

Α.3. Η εφαρµογή της πολιτικής προώθησης περιορίζεται µόνο στις επιχειρή-

σεις που έχουν καθαρά κερδοσκοπικό χαρακτήρα. ( )

Α.4. Η αξιολόγηση της ∆ιοίκησης πωλήσεων εξετάζει κατά πόσο το τελικό

αποτέλεσµα είναι σε συµφωνία µε την υλοποίηση του έργου. ( )

Α.5. Το πρόγραµµα πωλήσεων αναπτύσσεται σε συνεργασία µε τα υπόλοιπα

τµήµατα της επιχείρησης. ( )

Α.6. Η λειτουργία της παραγωγής δηµιουργεί χρησιµότητα. ( )

(Μονάδες 24)


Α.7. Η οµαλή εγκατάσταση του προσωπικού στις διάφορες θέσεις εργασίας

είναι ενέργεια:

α. του προγραµµατισµού ανθρώπινου δυναµικού

β. των προσλήψεων

γ. της εκπαίδευσης - ανάπτυξης

δ. των ωφεληµάτων των εργαζοµένων

Α.8. Μέτρο σύγκρισης για τον καταναλωτή σε σχέση µε άλλα παρόµοια προϊ-

όντα είναι:

α. τα δίκτυα διανοµής

β. η προώθηση

γ. η τιµή

δ. το προϊόν

(Μονάδες 16)


Α.9. Ποιο είναι το περιεχόµενο της λειτουργίας της πολιτικής αµοιβών;

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

(Μονάδες 10)

Οµάδα Β

Β.1. Αναλύστε τη λειτουργία της οργάνωσης του management.

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

(Μονάδες 15)

Β.2. Ποιες λειτουργίες περιλαµβάνει η χρηµατοοικονοµική διοίκηση και

ποιο είναι το περιεχόµενό τους;

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................


..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

(Μονάδες 20)

Β.3. ∆ώστε την έννοια και το περιεχόµενο του marketing.

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

(Μονάδες 15)

Ο µαθητής που έχει µελετήσει το κεφάλαιο ∆ιεύθυνση - Παρα-

κίνηση πρέπει να γνωρίζει:

Τις έννοιες της ηγεσίας και της ηγετικής συµπεριφοράς.

Τις πηγές δύναµης του ηγέτη.

Τα πρότυπα ηγετικής συµπεριφοράς και την αποτελεσµατικότητά τους.

Τη έννοια της παρακίνησης.

Τη θεωρία του Maslow.

Τη θεωρία υγιεινής - παρακίνησης του F. Herzberg.

Τη θεωρία των προσδοκιών.

Τις µεθόδους και τις τεχνικές παρακίνησης.


ÂÞìá 1



3.1. Ηγεσία

Ηγέτης είναι το άτοµο εκείνο που κάνοντας συγκεκριµένες ενέργειες κάνει τα

άλλα άτοµα να τον “ακολουθούν εθελοντικά και πρόθυµα”. Αυτό που κάνει τα

άτοµα να ακολουθούν εθελοντικά και πρόθυµα δεν είναι “το τι είναι” ο ηγέτης,

αλλά το “τι κάνει”.

Ηγετική συµπεριφορά είναι το σύνολο των ενεργειών που επιδρούν πάνω στους

άλλους ανθρώπους και τους κάνουν να “ακολουθούν εθελοντικά και πρόθυµα”.

Βασικά στοιχεία ηγετική συµπεριφοράς:

Σύληψη οράµατος

Ενδυνάµωση, εµψύχωση

∆ηµιουργία οµάδας

∆ιαµόρφωση στόχων

Συνεχής βελτίωση ατόµων, καινοτοµίες

Παρακολούθηση περιβάλλοντος

Ανάπτυξη παιδείας (κουλτούρας)

∆ιαφορές µεταξύ προϊστάµενου και ηγέτη

Προϊστάµενος Ηγέτης

• ∆ιορίζεται • αναδεικνύεται

• Στηρίζεται στην τυπική εξουσία • πείθει

• Εµπνέει φόβο • περνά όραµα

• ∆ιαχειρίζεται • εµπνέει

• Μιλά στο µυαλό • προκαλεί εκτίµηση

• καινοτοµεί

• κερδίζει την εµπιστοσύνη

• µιλά στην καρδιά


A. Πηγές δύναµης του Ηγέτη

∆ύναµη είναι η πιθανότητα που έχει ο άνθρωπος να επιβάλλει τις επιθυ-

µίες του µέσα από µια κοινωνική σχέση.

Επιρροή είναι η αλλαγή σκέψης και συµπεριφοράς έπειτα από άσκηση

δύναµης.

Εξουσία είναι το νόµιµο δικαίωµα που έχει κάποιος να ασκεί δύναµη.

Βασικές πηγές δύναµης:

∆ύναµη ανταµοιβής και τιµωρίας

∆ύναµη της αναφοράς (προτύπου)

∆ύναµη των ειδικών

∆ύναµη των πληροφοριών

Β. Πρότυπο ηγετικής συµπεριφοράς

∆ύο ζητήµατα µας απασχολούν:

1. η περιγραφή των προτύπων ηγεσίας

2. η καταλληλότητα των διάφορων προτύπων ηγεσίας

1. Περιγραφή προτύπων

Με κριτήριο τον τρόπο λήψης αποφάσεων

αυταρχικό πρότυπο

δηµοκρατικό πρότυπο

εξουσιοδοτικό πρότυπο

Με κριτήριο το συνολικό προσανατολισµό της συµπεριφοράς του ηγέτη

προσανατολισµός προς τους ανθρώπους

προσανατολισµός προς τα καθήκοντα

2. Κατάλληλο πρότυπο ηγεσίας

Ο ηγέτης πρέπει να προσαρµόζει το πρότυπο ηγεσίας:

στο έργο που έχει να υλοποιήσει

στο περιβάλλον µέσα στο οποίο ασκεί την ηγεσία

στην ωριµότητα των ατόµων

Η πιο σηµαντική µεταβλητή είναι η ωριµότητα

Ώριµα για το ζήτηµα της ηγεσίας είναι τα άτοµα που ξέρουν, θέλουν και

µπορούν


3.2. Παρακίνηση

Α. Βασικές έννοιες

Η απόδοση των εργαζοµένων εξαρτάται από τις ικανότητές τους και από τις

προσπάθειες τους να αποδώσουν.

Η παρακίνηση έχει ως στόχο να τους κάνει να αποδώσουν και να πετυχαί-

νουν τους στόχους. Κάθε επιχείρηση και κάθε εργοδότης πρέπει να δηµιουργεί

τα κατάλληλα κίνητρα για υψηλότερη απόδοση των εργαζοµένων. Έχουν

αναπτυχθεί διάφορες θεωρίες οι οποίες προσπαθούν να προσδιορίσουν τι

είναι αυτό που παρακινεί τους εργαζόµενους και µε ποιο τρόπο η επιχείρη-

ση θα τους παρακινήσει για µεγαλύτερη απόδοση.

Β. Βασικές θεωρίες

α. Η θεωρία αναγκών του Maslow

Ο άνθρωπος προσπαθεί να ικανοποιήσει τις ανάγκες του σε όλη τη διάρ-

κεια της ζωής του. Όταν µια ανάγκη έχει ικανοποιηθεί τότε δε δηµιουργεί

παρακίνηση, αλλά όταν µια ανάγκη σταµατά να ικανοποιείται τότε απο-

τελεί ξανά κίνητρο. Οι ανθρώπινες ανάγκες είναι ιεραρχικά δοµηµένες. Ο

άνθρωπος προσπαθεί να ικανοποιήσει πρώτα τις φυσιολογικές ανάγκες

του. Κάθε στιγµή υπάρχει µια κατηγορία αναγκών που παρακινεί.


β. Θεωρία υγιεινής - παρακίνησης του F. Herzberg

Υπάρχουν δύο κατηγορίες παραγόντων που προσδιορίζουν τη διάθεση

των εργαζόµενων.

Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν οι παράγοντες “υγιεινής” ή “διατήρη-

σης”. Αυτοί όταν δεν υπάρχουν δηµιουργούν δυσαρέσκεια, αλλά όταν

υπάρχουν δεν παρακινούν. Τέτοιοι παράγοντες είναι: σταθερές αµοιβές,

συνθήκες εργασίας, διαπροσωπικές σχέσεις, η σιγουριά, ο τρόπος εποπ-

τείας του, οι πολιτικές της επιχείρησης.

Στη δεύτερη κατηγορία ανήκουν παράγοντες που παρακινούν και λέγο-

νται “κίνητρα”.

Τέτοιοι παράγοντες είναι: η αναγνώριση των προσπαθειών του εργαζό-

µενου, το ενδιαφέρον περιεχόµενο της εργασίας του, η ελευθερία πρωτο-

βουλιών, η ανάπτυξη των γνώσεων και των ικανοτήτων του, οι προοπτι-

κές επαγγελµατικές εξέλιξης.

γ. Η θεωρία προσδοκιών

Βασική λογική: Η απόδοση του εργαζόµενου εξαρτάται από την προ-

σπάθεια που καταβάλει και από τις ικανότητές του. Για να έχει διάθεση

να αποδώσει πρέπει να πιστεύει ότι θα αναµειφτεί και ότι θα ινακοποιή-

σει τις ανικανοποίητες ανάγκες του. Επίσης πρέπει να πιστεύει ότι οι

ανταµοιβές του θα είναι δίκαιες.

Προϋποθέσεις παρακίνησης

Σύνδεση της απόδοσης µε τις ανταµοιβές

Ανάθεση στον εργαζόµενο εργασιών που ξέρει και µπορεί να κάνει

Να κατανοήσει τι περιµένει η επιχείρηση από αυτόν να κάνει

∆ίκαιες αµοιβές

Προσαρµογή των ανταµοιβών στις ανάγκες του

Γ. Μέθοδοι και τεχνικές παρακίνησης

Πρόσθετες αµοιβές, οικονοµικά βραβεία, µισθολογικές προαγωγές, συµµε-

τοχή στα κέρδη της εταιρίας, µη οικονοµικά βραβεία, σχεδιασµός θέσεων

έτσι ώστε να µειώνεται η ρουτίνα, εναλλαγή θέσεων εργασίας, συµµετοχή

στη λήψη αποφάσεων, δελεαστικοί στόχοι, κοινωνικές δραστηριότητες.

Ενέργειες του προϊστάµενου που παρακινούν είναι:

Αναγνώριση της προσπάθειας του εργαζόµενου, δηµιουργία καλού κλίµατος

στην οµάδα, εκτίµηση και σεβασµός που δείχνει στους εργαζόµενους, ενδυ-

νάµωση αυτοεκτίµησης των συνεργατών του, συνεχής εξέλιξη των εργαζο-

µένων, παροχή ελευθερίας πρωτοβουλιών.


ÂÞìá 1

ÂÞìá 2




Κεφ 3.1.3 σ. 128: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14

Ασκήσεις: 1, 2

Κεφ 3.3.2.4: 1, 2, 3, 4, 5,




ÂÞìá 1

ÂÞìá 2

ÂÞìá 3


ασκήσεις


1. ∆ώστε τοον ορισµό του ηγέτη.

Απάντηση:

σχ. βιβλίο σελ. 123 “Ηγέτης είναι ...... και πρόθυµα”.

2. Ποια είναι τα βασικά στοιχεία που συνθέτουν την ηγετική συµπεριφορά;

Απάντηση:

σχ. βιβλίο σελ. 124 “Βασικά στοιχεία ...... στο χώρο της ευθύνης του”.

3. Ποια είναι τα πρότυπα ηγεσίας µε κριτήριο τον τρόπο λήψης των

αποφάσεων. Αναλύστε τα.

Απάντηση:

σχ. βιβλίο σελ. 126-127 “Μετά από συστηµατική έρευνα ...... και ο ρόλος του

είναι πολύ περιορισµένος”.

4. Από τι εξαρτάται η απόδοση των εργαζοµένων και τι στόχο έχει η

παρακίνηση.

Απάντηση:

σχ. βιβλίο σελ. 129 “Η υλοποίηση του έργου ...... στόχους και γενικά να αποδί-

δουν”.

5. Τι προσπαθούν να προσδιορίσουν οι θεωρίες παρακίνησης.

Απάντηση:

σχ. βιβλίο σελ. 129 “Για την κατανόηση ...... για υψηλότερη απόδοση”.


6. Αναλύστε τις ανάγκες της θεωρίας του Maslow.

Απάντηση:

σχ. βιβλίο σελ. 130-131 “Σύµφωνα µε τη θεωρία ...... να γίνει οτιδήποτε που

είναι ικανός να γίνει”.



1. Όλοι οι ηγέτες δεν έχουν την ίδια προσωπικότητα.

Απάντηση:

Σωστό

2. Η έννοια της ηγεσίας είναι ταυτόσηµη µε την έννοια της εξουσίας.

Απάντηση:

Λάθος

3. Οι ηγέτες χρησιµοποιούν περισσότερο τη δύναµη της τιµωρίας.

Απάντηση:

Λάθος

4. Ο ρόλος του ηγέτη στο δηµοκρατικό πρότυπο είναι πολύ περιορισµένος.

Απάντηση:

Λάθος

5. Η διάσταση της ηγετικής συµπεριφοράς “προσανατολισµός προς τους αν-

θρώπους” θεωρεί τον άνθρωπο το σπουδαιότερο συντελεστή παραγωγής.

Απάντηση:

Σωστό

6. Η ανάγκη του ανθρώπου να ανήκει σε κοινωνικές οµάδες ανήκει στις ανά-

γκες αναγνώρισης.

Απάντηση:

Λάθος


7. Σύµφωνα µε το Maslow η παρακινητική δύναµη των αναγκών είναι αντί-

στροφη του βαθµού ικανοποίησής τους.

Απάντηση:

Σωστό

8. Τα µη οικονοµικά βραβεία όπως οι έπαινοι είναι µια τεχνική παρακίνησης.

Απάντηση:

Σωστό


Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση.

1. Ο προϊστάµενος:

α. πείθει

β. εµπνέει

γ. καινοτοµεί

δ. εµπνέει φόβο

Απάντηση:

δ

2. Σύµφωνα µε το δηµοκρατικό πρότυπο ηγεσίας ο ηγέτης:

α. λαµβάνει σοβαρά υπόψη τις ανάγκες των συνεργατών του

β. δε λαµβάνει καθόλου υπόψη τις ανάγκες των συνεργατών του

γ. δίνει το δικαίωµα στους συνεργάτες του να αποφασίζουν για τα περισσό-

τερα θέµατα

δ. κανένα από τα παραπάνω

Απάντηση:

α

3. Η απόδοση των εργαζοµένων εξαρτάται:

α. από το είδος της επιχείρησης

β. από το περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται η επιχείρηση

γ. από την ικανότητα τους και από τη διάθεσή τους να προσπαθήσουν να

αποδώσουν

δ. από τις γνώσεις του

Απάντηση:

γ


4. Σύµφωνα µε τη θεωρία των προσδοκιών ο εργαζόµενος για να έχει διάθεση

να αποδώσει πρέπει να πιστεύει ότι:

α. η πολιτική της επιχείρησης είναι η σωστή

β. οι αµοιβές θα είναι σταθερές

γ. οι ανταµοιβές του θα είναι δίκαιες

δ. οι συνθήκες εργασίες είναι καλές

Απάντηση:

γ


ÂÞìá 1

ÂÞìá 2

ÂÞìá 3


Ερωτήσεις

1. Ποια είναι τα ειδικά γνωρίσµατα που αναδεικνύουν έναν άνθρωπο ως

ηγέτη;

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

2. ∆ώστε τον ορισµό της ηγετικής συµπεριφοράς.

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

3. Ποιες είναι οι διαφορές µεταξύ ηγέτη και προϊστάµενου;

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................


..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

4. Ποιο πρότυπο ηγεσίας είναι το πλέον κατάλληλο;

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

5. Εξηγήστε τι σηµαίνει ωριµότητα για το ζήτηµα ηγεσίας;

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

6. Ποια χρήσιµα στοιχεία περιλαµβάνει η θεωρία του Maslow;

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................


7. Ποιοι είναι οι βασικοί παράγοντες “υγιεινής” ή “διατήρησης” κατά

Ηerzberg;

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

8. Ποιοι είναι οι βασικοί παράγοντες που ονοµάζονται “κίνητρα” κατά

Ηerzberg;

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................



1. Εάν ένας άνθρωπος είναι δίκαιος, έξυπνος, δυναµικός και κοινωνικός τότε

είναι ηγέτης. ( )

2. Επιρροή είναι το νόµιµο δικαίωµα που έχει κάποιος να ασκεί δύναµη. ( )

3. Η δύναµη των ειδικών προέρχεται από τις ειδικές γνώσεις και την πείρα που

έχει ο ηγέτης σ’ ένα ειδικό θέµα. ( )

4. Ο ηγέτης δεν ελέγχει τους µηχανισµούς µεταβίβασης πληροφοριών. ( )

5. Σύµφωνα µε τη διάσταση της ηγετικής συµπεριφοράς “προσανατολισµός

προς τα καθήκοντα” ο ηγέτης θεωρεί ότι όταν τα µέλη της οµάδας ικανοποι-

ηθούν, τότε οι στόχοι του έργου επιτυγχάνονται. ( )

6. Σύµφωνα µε τον Maslow οι άνθρωποι εργάζονται για να ικανοποιήσουν τις

ανάγκες τους. ( )


7. Οι ανάγκες αναγνώρισης βρίσκονται στην κορυφή της πυραµίδας του

Maslow. ( )

8. Ο προϊστάµενος µπορεί να παρακινήσει τους εργαζόµενους αναγνωρίζοντας

την προσπάθεια και την απόδοσή τους καθηµερινά. ( )


1. Ο ηγέτης:

α. µιλά στο µυαλό

β. διαχειρίζεται

γ. καινοτοµεί

δ. διορίζεται

2. Οι ηγέτες διαλέγουν και χρησιµοποιούν περισσότερο τη δύναµη:

α. της τιµωρίας

β. της ανταµοιβής και της τιµωρίας

γ. της αναφοράς και του ειδικού

δ. της αναφοράς, του ειδικού και της ανταµοιβής

3. Το πλέον ενδεδειγµένο πρότυπο ηγεσίας όταν οι εργαζόµενοι πρέπει να µά-

θουν γρήγορα το έργο τους είναι:

α. αυταρχικό πρότυπο

β. δηµοκρατικό πρότυπο

γ. εξουσιοδοτικό πρότυπο

δ. όλα τα παραπάνω

4. Σύµφωνα µε το Maslow εάν έχουν ικανοποιηθεί οι ανάγκες ασφαλείας τότε

η κατηγορία αναγκών που θα παρακινήσει είναι:

α. κοινωνικές ανάγκες

β. ανάγκες αναγνώρισης

γ. ανάγκες αυτοολοκλήρωσης

δ. φυσιολογικές ανάγκες


ÂÞìá 1

ÂÞìá 2

ÂÞìá 3

ÂÞìá 4


Οµάδα Α


Α.1. Αυτό που κάνει τους ανθρώπους να ακολουθούν ένα άτοµο “εθελοντικά

και πρόθυµα” δεν είναι “το τι κάνει”, αλλά “το τι είναι”. ( )

Α.2. Ο ηγέτης στηρίζεται στην τυπική εξουσία. ( )

Α.3. Το δηµοκρατικό πρότυπο ηγεσίας είναι κατάλληλο όταν οι εργαζόµενοι

είναι µορφωµένοι. ( )

Α.4. Η επιχείρηση για να παρακινήσει τους εργαζόµενους πρέπει να δηµιουρ-

γεί τα κατάλληλα κίνητρα. ( )

Α.5. Οι ανάγκες ολοκλήρωσης είναι η ανώτερη κατηγορία αναγκών και πρώτη

από άποψη προτεραιότητας. ( )

Α.6. Σύµφωνα µε τη θεωρία του Maslow απαιτείται να ικανοποιηθεί πλήρως

µια κατηγορία αναγκών για να εµφανιστεί η επόµενη. ( )

(Μονάδες 24)


Α.7. Ανώριµα για το ζήτηµα ηγεσίας είναι τα άτοµα που:

α. δε θέλουν να υλοποιήσουν το έργο

β. δε ξέρουν αλλά θέλουν να υλοποιήσουν το έργο

γ. δε µπορούν να υλοποιήσουν το έργο

δ. δε µπορούν ούτε θέλουν να υλοποιήσουν το έργο

Α.8. Η ανάγκη του ανθρώπου για ανεξαρτησία σύµφωνα µε τον Maslow ανήκει:

α. στις εγωιστικές ανάγκες

β. στις ανάγκες ολοκλήρωσης

γ. στις κοινωνικές ανάγκες

δ. στις ανάγκες για ασφάλειας

(Μονάδες 16)


Α.9. Αναλύστε τη διάσταση της ηγετικής συµπεριφοράς “προσανατολι-

σµός προς τα καθήκοντα”.

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

(Μονάδες 10)

Οµάδα Β

Β.1. ∆ώστε τους ορισµούς της δύναµης, της επιρροής και της εξουσίας.

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

(Μονάδες 10)

Β.2. Ποιες είναι οι βασικές πηγές δύναµης του ηγέτη και ποιο το περιεχό-

µενό τους;

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

(Μονάδες 20)

Β.3. Ποια είναι η βασική λογική της θεωρίας των προσδοκιών και τι

προϋποθέτει η παρακίνηση του εργαζοµένου για απόδοση;

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

(Μονάδες 20)

71.Επαναληπτικά θέµατα

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ’ ΤΑΞΗΣ

ΙΟΥΝΙΟΣ 2002

Θέµα 1

ΟΜΑ∆Α Α

Στις παρακάτω προτάσεις, από Α.1 µέχρι και Α.6 να γράψετε στο τετράδιό σας

τον αριθµό της καθεµιάς και δίπλα του τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι

σωστή, ή Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασµένη.

Α.1. Η επιχείρηση παράγει προϊόντα και υπηρεσίες τα οποία διαθέτει έναντι

µιας αξίας ανταλλαγής µέσω του µηχανισµού της αγοράς. ( )

Μονάδες 4

Α.2. Η παραγωγικότητα µετρά ποσότητες ενώ η αποδοτικότητα µετρά αξίες ή

χρηµατικά µεγέθη. ( )

Μονάδες 4

Α.3. Η οικονοµικότερη προµήθεια πρώτων υλών ανήκει στην παραγωγική λει-

τουργία. ( )

Μονάδες 4

Α.4. Οι λειτουργικοί στόχοι είναι αυτοί που επίσηµα η επιχείρηση διατυπώνει

στο καταστατικό της. ( )

Μονάδες 4

Α.5. Ο ηγέτης στο εξουσιοδοτικό πρότυπο δίνει το δικαίωµα να αποφασίζουν

σε πολλά θέµατα οι συνεργάτες του και ο ρόλος του είναι πολύ περιορι-

σµένος. ( )

Μονάδες 4

Α.6. Η λειτουργία του ελέγχου είναι ανεξάρτητη από τη λειτουργία του προ-

γραµµατισµού. ( )

Μονάδες 4

72. Επαναληπτικά θέµατα

Στις παρακάτω προτάσεις, από Α.7 µέχρι και Α.9, να γράψετε στο τετράδιό

σας τον αριθµό της πρότασης και δίπλα του το γράµµα που αντιστοιχεί στη

σωστή απάντηση.

Α.7. Το µάνατζµεντ περιλαµβάνει τη διαδικασία:

α. µόνο του προγραµµατισµού

β. µόνο της οργάνωσης

γ. µόνο της διεύθυνσης και του ελέγχου

δ. όλα τα παραπάνω.

Μονάδες 6

Α.8. Ποια από τις παρακάτω λειτουργίες της χρηµατοοικονοµικής διοίκησης

έχει ως αντικείµενο τη διαχείρηση των εισπράξεων και πληρωµών της επι-

χείρησης:

α. η λειτουργία του προϋπολογισµού

β. η ταµειακή λειτουργία

γ. η λογιστική λειτουργία

δ. η λειτουργία διαχείρησης κεφαλαίων.

Μονάδες 6

Α.9. Η θέση ότι η γραφειοκρατία (διοίκηση µέσω γραφείων) είναι το πλεόν

λογικό µέσο για την άσκηση ελέγχου πάνω στους ανθρώπους διατυπώθη-

κε από:

α. Fraderick Taylor

β. Henri Fayol

γ. Max Weber

δ. Gantt.

Μονάδες 6

Να απαντήσετε στην παρακάτω ερώτηση:

Α.10. Η χρηµατοοικονοµική διοίκηση ασχολείται µε την παρακολούθηση και

τη µελέτη των χρηµατοοικονοµικών στοιχείων της επιχείρησης. Για ποι-

ους κυρίως λόγους είναι χρήσιµα τα στοιχεία που προκύπτουν;

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................


..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

Μονάδες 9

ΟΜΑ∆Α Β

Β.1. Πώς συµβάλλουν στη βελτίωση του µηνύµατος επικοινωνίας;

α. Η σαφήνεια και η ακρίβεια του µηνύµατος;

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

Μονάδες 5

β. Η πληρότητα του µηνύµατος;

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

Μονάδες 5

γ. Η περιεκτικότητα και η συντοµία του µηνύµατος;

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

Μονάδες 5

Β.2. Ποια είναι τα συνήθη προβλήµατα ή µειονεκτήµατα που παρουσιάζονται

κατά τη λειτουργία των οµάδων;


................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

Μονάδες 20

Β.3. α. Γιατί η πιο δυναµική µεταβλητή του µίγµατος Marketing είναι η προώ-

θηση του προϊόντος;

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

Μονάδες 4

β. Σε τι στοχεύει η αποτελεσµατική προώθηση του προϊόντος;

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

Μονάδες 6

γ. Ποια εργαλεία χρησιµοποιεί η προώθηση του προϊόντος για να ανταπο-

κριθεί στους στόχους της (µίγµα προώθησης);

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

Μονάδες 5


ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ’ ΤΑΞΗΣ

ΙΟΥΝΙΟΣ 2003

Θέµα 1

ΟΜΑ∆Α Α

Στις παρακάτω προτάσεις, από Α.1 µέχρι και Α.6 να γράψετε στο τετράδιό σας

τον αριθµό της καθεµιάς και δίπλα του τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι

σωστή, ή Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασµένη.

Α.1. Παραγωγικότητα είναι η σχέση του οικονοµικού αποτελέσµατος προς το

χρησιµοποιηθέν κεφάλαιο. ( )

Μονάδες 4

Α.2. Οι λειτουργικές οµάδες αποτελούνται από εργαζοµένους διαφορετικών διευ-

θύνσεων ή τµηµάτων ή και από εργαζοµένους µε διαφορετική ειδικότητα. ( )

Μονάδες 4

Α.3. Προϊόν ή υπηρεσία είναι το σύνολο των υλικών και άυλων χαρακτηριστι-

κών, τα οποία έχουν σχεδιασθεί µε στόχο να ικανοποιούν τις ανάγκες των

καταναλωτών. ( )

Μονάδες 4

Α.4. Η έννοια της ηγεσίας είναι ταυτόσηµη µε τις έννοιες της δύναµης, της

επιρροής και της εξουσίας. ( )

Μονάδες 4

Α.5. Σύµφωνα µε τους R. Cyert και S. March, στόχους έχουν µόνο τα άτοµα ή

οι οµάδες ατόµων και όχι οι επιχειρήσεις. ( )

Μονάδες 4

Α.6. Όλες οι παραγωγικές µονάδες είναι επιχειρήσεις. ( )

Μονάδες 4


Στις παρακάτω προτάσεις, από Α.7 µέχρι και Α.9, να γράψετε στο τετράδιό

σας τον αριθµό της πρότασης και δίπλα του το γράµµα που αντιστοιχεί στη

σωστή απάντηση.

Α.7. Ο έλεγχος της ποιότητας των παραγόµενων αγαθών αποτελεί αντικεί-

µενο της:

α. παραγωγικής λειτουργίας

β. εµπορικής λειτουργίας

γ. οικονοµικής λειτουργίας

δ. λειτουργίας προµηθειών.

Μονάδες 6

Α.8. Η συντήρηση και αντικατάσταση του µηχανολογικού εξοπλισµού είναι

ενέργεια που ανήκει στη:

α. διοίκηση πωλήσεων

β. χρηµατοοικονοµική διοίκηση

γ. διοίκηση παραγωγής

δ. διοίκηση ανθρώπινων πόρων.

Μονάδες 6

Α.9. Το µάρκετινγκ περιλαµβάνει όλες τις ενέργειες που απαιτούνται για να:

α. παραχθούν τα προϊόντα και οι υπηρεσίες

β. εξευρεθούν τα κεφάλαια που απαιτούνται για την ίδρυση της επιχεί-

ρησης

γ. φθάσουν τα προϊόντα ή οι υπηρεσίες από τον παραγωγό στον κατανα-

λωτή

δ. εξευρεθεί ο κατάλληλος τόπος εγκατάστασης της επιχείρησης.

Μονάδες 6

Α.10. Να περιγράψετε το αυταρχικό πρότυπο συµπεριφοράς του ηγέτη. (µονά-

δες 2) Ποια είναι τα µειονεκτήµατά του; (µονάδες 3) Πότε ο τρόπος αυ-

τός συµπεριφοράς θεωρείται ενδεδειγµένος; (µονάδες 3)

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................


..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

Μονάδες 8

ΟΜΑ∆Α Β

Β.1. Από τις επιµέρους λειτουργίες της ∆ιοίκησης των Ανθρώπινων Πόρων

µιας επιχείρησης να περιγράψετε:

α. τη λειτουργία του προγραµµατισµού του ανθρώπινου δυναµικού

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

Μονάδες 8

β. τη λειτουργία των προσλήψεων.

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

Μονάδες 7

Β.2. α. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της παθητικής ακρόασης; (µονάδες 2)

Ποιες είναι οι βασικές ενέργειες για να είναι επιτυχηµένη η παθητική

ακρόαση; (µονάδες 8)

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................


................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

Μονάδες 10

β. Από τι χαρακτηρίζεται και τι περιλαµβάνει η ενεργητική ακρόαση; (µο-

νάδες 2) Ποιες είναι οι βασικές ενέργειες της ενεργητικής ακρόασης;

(µονάδες 8)

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

Μονάδες 10

Β.3. Να περιγράψετε τις Φυσιολογικές - Βιολογικές Ανάγκες, της Ανάγκες για

Ασφάλεια και τις Ανάγκες Ολοκλήρωσης, όπως αυτές αναφέρονται στη

θεωρία του Α. Maslow.

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

Μονάδες 15

Voithima Aode g Lykeiou

Documents

Transcript of Voithima Aode g Lykeiou